Skład chemiczny organizmów

skład chemiczny organizmów

Organizmy są zbudowane z pierwiastków chemicznych. związki

Nieorganiczne Organiczne
Pierwiastki biogenne -woda -lipidy
sześć spośród makroelementów (C, H, O, N, S, P), które są -sole mineralne -białka
głównymi składnikami związków organicznych budujących -cukry
wszystkie organizmy -kwasy nukleinowe
Podział ze względu na zawartość w suchej masie organizmu:
MAKROELEMENTY (powyżej 0,01% s.m.)
-Wapń (Ca): -Magnez (Mg): -Potas (K):
↳Funkcjonowanie komórek nerwowych ↳Aktywator wielu enzymów ↳Przewodzenie impulsów nerwowych
↳Proces krzepnięcia krwi ↳Składanie podjednostek rybosomów ↳Ważny składnik płynów ustrojowych
↳Składnik ściany komórkowej u roślin ↳Składnik chlorofilu ↳U roślin- aktywator wielu enzymów, wpływ na
↳Składnik szkieletów zwierząt uwodnienie komórek

-Sód (Na): Pierwiastki biogenne: -Fosfor (P):

↳Przewodzenie impulsów nerwowych
↳Ważny składnik płynów ustrojowych
-Chlor (Cl):
↳Odpowiada za równowagę wodno-mineralną
↳Wchodzi w skład kwasu solnego -jednego z
głównych składników soku żołądkowego
-Węgiel (C), -Wodór (H), -Tlen (O): ↳Jest składnikiem nukleotydów i
↳Są podstawowymi składnikami związków kwasów nukleinowych
organicznych występujących w komórkach
-Azot (N):
-Siarka (S): ↳Jest składnikiem aminokwasów,
↳Jest składnikiem aminokwasów i białek białek, nukleotydów i kwasów
nukleinowych

MIKROELEMENTY (poniżej 0,01% s.m.) -Jod (I) Miedź (Cu):

-Żelazo (Fe): ↳Składnik hormonów tarczycy ↳Składnik wielu enzymów
↳Składnik białek złożonych m.in. transportujących tlen ↳Składnik hemocyjaniny- barwnika, który u wielu
-Fluor (F): bezkręgowców pełni funkcję analogiczną do
(hemoglobina) lub magazynujących go (mioglobina)
↳Wchodzi w skład szkliwa zębów hemoglobiny
↳Skład wielu enzymów m.in biorących udział w
fotosyntezie

↳Składnik witaminy B12 która uczestniczy w wytwarzaniu elementów krwi oraz biosyntezie kw. nukleinowych i węglowodanów
Oddziaływania chemiczne
↳Wiązania Chemicznełączą atomy w
cząsteczkach pierwiastków lub związków
chemicznych
↳Oddziaływania Międzycząsteczkowe
powodują przyciąganie lub odpychanie
wodnych atomów lub cząsteczek
-oddziaływania chemiczne mogą być silne
(wiązania chemiczne) lub słabe
(oddziaływania międzycząsteczkowe
-Kobalt (Co):
Wiązania chemiczne
↳Wiązania KOWALENCYJNE powstają, gdy dwa atomy uwspólniają jedną parę
elektronów lub więcej
a) Wiązania kowalencyjne NIESPOLARYZOWANE- uwspólnieniu ulega para elektronów,
pochodząca od atomów mających taką samą elektroujemność
b) Wiązania kowalencyjne SPOLARYZOWANE- uwspólniona para elektronów jest
przesunięta w kierunku atomu bardziej elektroujemnego
↳Wiązanie JONOWE powstaje między atomami pierwiastków, które znacznie różńią
się elektroujemnością
↳Wiązania WODOROWE- powstają między wodorem o ładunku dodatnim, a innym
pierwiastkiem wysoce elektroujemnym

↳SIŁY VAN DER WALSA- występują między cząsteczkami znajdującymi się blisko siebie odmiennie naładowanymi

↳Oddziaływania HYDROFOBOWE- występują wtedy kiedy w środowisku wodnym znajdują się cząsteczki które nie są dipolami
 Funkcje soli mineralnych
↳Regulują stan uwodnienia komórek, np. jony wapnia i magnezu zmniejszają płynność
cytozolu, podczas gdy jony sodu i potasu ją zwiększają
↳Aktywują enzymy, które przyspieszają przebieg reakcji biochemicznych
↳ Wpływają na procesy wymiany wody i innych substancji między komórką a jej
otoczeniem
↳Warunkują prawidłowy przebieg większości procesów fizjologicznych
↳Stanowią fizjologiczne układy buforowe co zapewnia utrzymanie pH płynów ustrojowych
na stałym poziomie
Właściwości wody
↳Gęstość mniejsza w stanie stałym niż w stanie ciekłym- umożliwia to organizmom wodnym przetrwanie zimy
↳Gęstość większa niż gęstość powietrza- umożliwia utrzymywanie się w wodzie nawet tak dużych organizmów
↳Wysokie ciepło właściwe- woda zawarta w organizmie chroni go przed nagłymi zmianami temperatury otoczenia
↳Wysokie ciepło parowania- woda pełni funkcję termoregulacyjną
↳Wysokie napięcie powierzchniowe- na powierzchni wody powstaje cienka błonka na której mogą utrzymać się małe organizmy
↳Spójność(kohezja), przyleganie(adhezja)