St.

Paul University Philippines

Tuguegarao City, Cagayan 3500

SCHOOL OF ARTS SCIENCES AND TEACHER EDUCATION

FILIPINO SA IBA’T-IBANG DISIPLINA

Gabay sa Pagbabalik-Aral para sa Preliminary Examination

FILIPINO BILANG WIKANG NAKAUGAT SA PANGANGAILANGAN NG SAMBAYANAN

Ang wika ang sumasalamin sa identidad ng bawat tao.
Sa wikang kanyang sinasalita, naipapamalas niya kung;
a. saan siya nagmula
b. kung saang klasipikasyong pang-ekonomiko siya kabilang
c. kung anong edukasyon mayroon siya
d. kung anong kultura ang dala niya at kung anong pagpapahalagang pantao ang naipapamalas niya.
Sa aspetong sosyo-kultural, nangingibabaw ang wika sapagkat ito ang nagpapahayag ng mapanimbang na pag-iisip o
pagmumuni-muning sanhi ng mapanuring kamalayan.

Ugnayan ng mga Function ng Wikang Filipino

1. Ang Wikang Filipino Bilang Wikang Pambansa
Ang wikang Filipino ay sumasalamin sa ebolusyon hindi lamang limitado sa gramatika at palaugnayan kundi maging sa
mga pahiwatig at pakahulugan. Ito ay patuloy na nilalahukan ng mga salita mula sa iba’t ibang wikang panrehiyon at
pandaigdigan.
Ang wikang Pambansa ng Pilipinas ay Filipino. Samantalang nililinang, ito ay dapat payabungin at pagyamanin salig sa
umiiral na wika ng Pilipinas at iba pang mga wika. Alinsunod sa mga tadhana ng batas at sang-ayon sa nararapat na
maaaring ipasya ng Kongreso, dapat magsagawa ng mga hakbangin ang pamahalaan upang ibunsod at puspusang
itaguyod ang paggamit ng Filipino bilang midyum ng opisyal na komunikasyon at bilang wika ng pagtuturo sa sistemang
pang-edukasyon (Art. XIV, Sek. 6).

2. Filipino bilang wika ng bayan

Isang arkipelago ang Pilipinas kung kaya nagkaroon ito ng maraming katutubong wika.
Ang maganda sa penomenong ito ay nagkaroon din ng kaniya-kaniyang literatura ang bawat etnolingguwistikong grupo.

Noong Agosto 25, 1988 kung kailan nilagdaan ng dating Pang. Corazon C. Aquino and EO. 335 na humihikayat sa lahat
ng ahensya at departamento ng gobyerno na magsagawa ng mga hakbangin upang gamitin ang wikang Filipino bilang
opisyal na wika sa transaksyon at komunikasyon.

Mga hamong kinahaharap ng mga akademikong institusyon

▪ Kakulangan ng mga pananaliksik at publikasyon na nasusulat sa Filipino
▪ Iilang mga institusyon sa Pilipinas ang nagaalok ng Filipino bilang isang disiplina sa batsilyer at gradwadong
antas
▪ Kulang ang mga reperensyang aklat, journal, tesis at disertasyon na nasusulat sa Filipino

3. Filipino bilang wika ng pananaliksik

Upang ganap na mabatid ang kahalagahan ng wika sa pagpapahayag ng impormasyon mula sa pananaliksik, ang wikang
Filipino ay dapat gamitin upang ang lahat ng mamamayang Pilipino ay mauunawaan ang tunguhin at resulta ng mga
pananaliksik.
Mga gawaing upang mapayabong ang wikang Filipino bilang wika ng Pananaliksik
1. Pagbuo ng diksyunaryong Filipino upang maging kasangkapan sa mga saliksik
2. Pag-aaral at pagbuo ng mga sulatin ng mga katutubong wika
3. Pagbuo ng glosaryong akademiko
4. Pagtitipon at pagpapayaman ng mga materyales at sangunian sa saliksik pangwika
5. Pagsasalin ng mga batayang aklat sa iba’t ibang larang akademiko
6. Pagsusulong ng sining at agham ng pagsasalin
7. Pagtataguyod sa mga saliksik pangwika at pangkultura sa Filipino
8. Bumuo ng mga jornal sa iba’t ibang larang gamit ang wikang Filipino

PANANALIKSIK
o OxFord Concise Dictionary (2006) -“investigation into and study of materials and sources in order to establish
facts and reach new conclusions.”
o Mahalaga sa naturang depinisyon ang panlaping re- na ngangahulugang “muli,” bagaman kung mula daw sa
Lumang French, nagpapahayag ito ng “matinding puwersa.”
o Ang ibig sabihin, ang isinasagawang imbestigasyon at pag-aaral ng mga materyales ay isang paraan ng “muling
paghahanap,” ngunit kung ilalahok ang gamit ng mga French, isa itong “matinding muling paghahanap.”
Pahina 1 | 7 calcoba2024
 ▪ ng “mga katunayan” (facts). Dagdag pa, ayon sa Oxford, ng “bagong mga kongklusyon” (new conclusions).
▪ May tindi at sigasig ang paghahanap dahil kailangang gawin ito sa “lahat ng sulok.”
▪ Kailangang sa kahit saan at sa kaliit-liitang bahagi ng pook na ginagamit sa paghahanap.
▪ Taglay din nitó ang pahiwatig ng paulit-ulit na paghahanap upang makatiyak na walang puwang na nakaligtaan.

Ang pangwakas na tungkulin ng saliksik ay karunungan.

Ang isinasaad na katunayan” at “bagong kongklusyon” sa depinisyon ng research ay kapwa nauukol sa pagtatamo ng
karunungan
✓ ng karunungang nakabatay sa mataimtim na pagsusuri ng mga ebidensiya, sa isang banda;
✓ at ng karunungang makapagsusulong sa estado ng kaalaman at makapagbibigay ng higit na matatag na
direksiyon sa pananaw at pamumuhay ng tao.

Samakatuwid, pananaliksik ang pangkalahatang tawag sa mga kaparaanang tumutukoy sa proseso ng pagsagot ng mga
makabuluhang tanong na maaaring humantong sa pagkakatuklas ng bagong kaalaman sa lahat ng bagay, mula sa ating
materyal na realidad hanggang sa mga pilosopikong tanong tungkol sa ating pag-iral.

Apat na bahagi
1. ang pagbuo ng makabuluhang tanong;
2. ang paghanap ng mga pamamaraan upang masagot ang tanong;
3. ang pagsusuri ng nalikom na datos batay sa idinisenyong pamamaraan;
4. ang pagharap ng kasagutan sa orihinal na tanong sa madla.

KAHALAGAHAN/BENEPISYO NG PANANALIKSIK

Benepisyong Edukasyonal
o Ang pananaliksik ay nakatutulong sa guro upang magsilbing gabay ang natuklasan at nang sa gayon ay
mapagtagumpayan niya ang epektibong pagtuturo sa kanyang mga mag-aaral.
Benepisyong Propesyonal
o Ang mga mag aaral ay nakapaggagalugad at naka paghahanda para sa kanyang pinapasok sa karera dahil sa
nasasanay na siyang magbasa at mag-analisa ng mga datos na nagbubunga ng pagkakaroon ng malawak na kaalaman
sa kanyang propesyon
Benepisyong Pambansa
o Ang desisyon ng ating mga pinuno hinggil sa kapakanan ng pambansa ay batay sa resulta ng mga isinasagawang
pananaliksik
Benepisyong Pangkaisipan
o Bukod sa sariling pag-unlad, ang proseso ng pagtitipon-tipon ng mga nabasang ideya o pananaw mula sa iba’t ibang
manunulat ay naghahasa ng kaisipan bilang indibidwal.
Benepisyong Pangkatauhan
o Nagbubunga ito ng kahusayan sa pakikibagay at pakikipag-ugnayan sa iba't ibang tao
Benepisyong Personal
o Sa proseso ng pananaliksik, napapaunlad ng isang mag-aaral ang kritikal at analitikal na pag-iisip na magbubunga ng
kanyang pagiging matatag sa buhay

PAGPILI NG BATIS NG IMPORMASYON

Batis
o Ito ay pinagmulan ng anumang impormasyong umiiral na sa iba pang pamayanan ng karunungan.
Isa itong dambuhalang batayan sa kalidad at kredebilidad ng pag-aaral.
Iskolarling Batis
o Ayon sa pagtitiyak na anumang dokumentong nakabatay sa mga saliksik at pag-aaral ng mga iskolar, guro , at iba
pang dalubhasa at espesyalista sa isang tiyak na larang. Ginagamit upang makapagbigay ng matibay na impormasyon
para sa mga sulatin.
Di-Iskolarling Batis
o Nagbibigay impormasyon at nagbibigay aliw sa publiko
o Ang impormasyon sa ilalim ng batis na ito ay sumasaklaw sa mga balita at napapanahong pangyayari sa isang
larang, mga magasin, mga balita sa pangkalahatang interes , mga profile ng mga kilalang tao, at mga sulating
nagtataglay ng political opinion.

Pahina 2 | 7 calcoba2024
 Pamantayan Iskolarling Batis
Ang mga artikulo o aklat ay naisulat ng
AWTOR iskolar o propesyonal sa larang. Ang mga
awtor ay pinapangalanan at isinasama ang
kanilang mga kinabibilangang institusyon.
Ang mga awtor ay inaasahang matapat na
PAGSISIPI nagsisipi ng mga sanggunian gaya ng in-
text referencing o paglalagay ng
bibliyograpiya.
Ang mga teksto ay maaaring magtaglay
NILALAMAN ng mga resulta ng saliksik , at
espesyalisadong bokabolaryong para sa
mga iskolarling awdyens.
Ang mga dibuho ng pabalat nito ay payak
lamang at kontekstwalisado ayon sa
DIBUHO at DISENYO disiplina.
Nililimbag para sa pamamahagi ng mga
PAGLILIMBAG natuklasan sa saliksik. Maaaring ilimbag
lamang ng mga mananaliksik, at
espesyalisadong limbagan gaya sa mga
unibersidad at kolehiyo.
Ang mga dyornal ay nilalagyan ng bilang
PAG-IISYU ng isyu at tomo.
PANAHON NG PAGLILIMBAG Estratedyik, maaaring kada buwan, kada
tatlong buwan , o kada anim na buwan
Ang mga aklat at dyornal na ito ay
LUGAR kadalasang makikita sa mga akademikong
aklatan.
Di-Iskolarling Batis
Ang mga artikulo ay maaaring naisulat ng
mga propesyonal na manunulat gaya ng
mga mamamahayag na hindi eksperto sa
larang.Ang mga awtor ay hindi
pinapangalanan
Ang mga awtor ay di- gaanong
naglalahad ng detalye sa mga sanggunian
ng impormasyon hindi sila gumagamit ng
in-text referencing at walang
bibliyograpiya
Ang mga teksto ay nag- uulat ng mga
pangyayari o opinion at hinahangad nito
ang pangkalahatang awdyens, pagkat ang
wika nito ay magaan lamang basahin.
Ang mga dibuho ng mga aklat, dyornal , o
website ay nagtataglay ng maraming
larawan at iba pang biswal.Ang mga
dyornal (magasin) at website ay
kadalasang tumatanggap ng mga
adbertisment na kasamang nililimbag.
Kadalasang binubuo upang kumita .
Maaaring maging behikulo ng mga
political, moral o etnik na opinion.
Ang mga isyu ng dyornal ay kadalasang
nagsisimula kaaagad sa unang pahina.
Ang mga dyoirnal ay nililimbag kada
buwan, kada lingo, kada araw
Ang mga aklat at magasin na ito ay
kadalasang makikita sa mga bookstore ,
newa agent at mga pampublikong aklatan.

Primaryang Batis
o Naglalaman ng mga impormasyon na galing mismo sa bagay o taong pinag- uusapan sa kasaysayan

Sekondaryang batis
o Batayang ang impormasyon ay mula sa pangunahing batis ng kasaysayan.

Tersaryang batis
o Ang batis na ito ay Koleksiyon, Indeks , at konsolidasyon ng primarya at sekondaryang batis. Ang mga ito ay
pangkalahatang pagtingin at sintesis ng naunang dalawang batis.

Pasalitang Kasaysayan
o Angkop na pamaraan na matulungang makuha at maitala ang iba’t ibang karanasan. Ito ay pagsasadula ng natapos na
pangyayari ng nakalipas na panahon. Ito ay isang proseso ng komunikasyon
Halimbawa ng Pasalitang Kasaysayan

Interbyu - dito lalabas ang mga ala-ala ng mga dating karanasan at naipapakita ang kasaysayan ng iyong buhay.

Pagsasadula – dito maibabahagi natin sa iba ang mga pangyayari noon at nagpapaliwanag natin ng maayos kung ano ang
epekto ng nangyari sa atin

PAGBABASA AT PAGBUBUOD NG IMPORMASYON

Kahulugan ng Pagbasa
o Ang pagbasa ay ang pagkilala at pagkuha ng mga ideya at kaisipan sa mga sagisag na nakalimbag upang mabigkas
nang pasalita.
o Paraan din ito ng pagkilala, pagpapakahulugan at pagtataya sa mga simbolong nakalimbag. (Austero,et.al.,1999)
o Ang pagbasa ay isang psycholinguistic guessing game. Ang isang mambabasa ay bumubuo muli ng kaisipan o
mensahe hango sa tekstong kanyang binasa.

Pahina 3 | 7 calcoba2024
KAHULUGAN AT KAHALAGAHAN NG PAGBASA
o interpretasyon ng mga nakalimbag na simbolo ng kaisipan. Pagpapakahulugan ito ng mga nakatitik na sagisag
ng mga kaisipan.
o susi sa malawak na karunungang natipon ng daigdig sa mahabang panahon.
o pagtanggap ng mga mensahe sa pamamagitan ng pagtugon ng damdamin at kaisipan sa mga titik at simbolong
nakalimbag sa pahina.
o nakapagpapalawak ng pananaw at paniniwala sa buhay, nakapagpapatatag sa tao na harapin ang mga di-
inaasahang suliranin sa buhay. (Arrogante)
o hindi pagbibigay tanong lamang sa mga salitang binabasa kundi pangangatwiran at pag-iisip. (Thorndike)
o nagbibigay ng impormasyon na nagiging daan sa kabatiran at karunungan. Ito’y isang aliwan, kasiyahan,
pakikipagsapalaran, paglutas sa mga suliranin at nakapagdudulot ng iba’t ibang karanasan sa buhay.(Toze)

APAT NA HAKBANG NG PAGBASA

o Ang pagbasa sa akda
o Ang pag-unawa sa binasa
o Ang reaksyon sa binasa
o Ang pagsasama-sama at pag-uugnay ng mga bagong kaalaman sa binasa at ng dating kaalaman

URI NG PAGBASA
Iskaning
o pagbasa sa mga susi na salita o key word, pamagat at sub-titles Halimbawa nito ay pagtingin sa diyaryo upang
alamin kung nakapasa sa isang Board Examination, pagtingin ng winning number ng lotto.
Skimming
o pinaraanang pagbasa at pinakamabilis na pagbasang magagwa ng isang tao.
o ito ay pahapyaw na bumabasa ng mga pahiwatig sa seleksyon katulad ng pamagat at paksang pangungusap.
Binabasa niya nang pahapyaw ang kabuuan ng seleksyon at nilalaktawan ang mga hindi kawili-wili sa kanya sa
sandaling iyon.
o Ito rin ay pagtingin o paghanap sa mahalagang impormasyon, na maaaring makatulong sa pangangailangan tulad ng
term paper o pamanahong papel riserts at iba pa.
Previewing
o Sa uring ito, ang mambabasa ay hindi kaagad sa aklat o chapter. Sinusuri muna ang kabuuan at ang estilo at register
ng wika ng sumulat.
o Ang ganitong paraan ay makatutulong sa mabilis na pagbasa at pag-unawa sa babasa.
Kaswal
o Pagbasa ng pansamantala o di-palagian. Magaan ang pagbasa tulad halimbawa habang may inaantay o pampalipas
ng oras.
Pagbasang pang-impormasyon
o Ito’y pagbasang may layunin malaman ang impormasyon tulad halimbawa ng pagbasa sa pahayagan kung may
bagyo, sa hangarin malaman kung may pasok o wala.
o Maaari rin ang pagbasa ng aklat sa layunin masagot ang takdang-aralin. Ito rin ay pagbasa na may hangarin na
mapalawak ang kaalaman.
Analytical reading (Pagsusuring Pagbasa)
o nakasalalay sa mga materyales ang gawaing pagsusuri sa pagbasa. Ginagamit dito ang matalino at malalim na pag-
iisip. Nahahasa rito ang kahusayan ng mag-aaral sa pamamagitan ng kanyang mapanuring pag- iisip.
Critical reading (Pamumunang Pagbasa)
o dapat na matiyak ng mambabasa na naunawaan ang buong nilalaman ng akda. Sa pamumuna hindi lamang ang
nilalaman ng akda ang binibigyan ng pansin. Kasama rito ang pagpuna mula sa pamagat, simula, katawan
(nilalaman) at wakas ng akda. Binibigyan din ng pansin o puna ang istruktura ng mga pangungusap, ang mga ginamit
na salita o istilo sa pagsulat ng may-akda. Tinitingnan din ang kalakasan at kahinaan ng paksa at may-akda.
Silent reading (Tahimik na Pagbasa)
o mata lamang ang gumagalaw sa uri ng pagbasang ito, walang puwang dito ang paggamit ng bibig kaya walang tunog
ng salita ang nalilikha ng bumabasa ng teksto
Oral reading (Pasalitang pagbasa)
o pagbasa ito sa teksto na inaangkupan ng wastong pagbigkas sa mga salita at sapat na lakas ng tinig upang sapat na
marinig at maunawaan ng mga tagapakinig.
Masinsinang Pagbasa/ Pagbasa para sa Pag-aaral
o hindi ito “undertime pressure”na pagbasa. Binibigyan dito ng guro ang mga mag-aaral ng sapat na panahon upang
maisa-isang basahin at mapagtuunan ng pansin ang mga salitang bumubuo sa teksto.

Pahina 4 | 7 calcoba2024
ANTAS O LEBEL NG PAG-UNAWA SA PAGBASA
Faktwal- (reading the lines)
o may kinalaman sa memori o simpleng paggunita ng mga impormasyong tuwirang inilahad sa teksto. Di kailangangan
ang mataas na antas ng pag-iisip. Ang kasanayang sa pag- unawa sa lebel naito ay pagtukoy sa detalye. (sino, saan,
kailan)
Interpretativ- (reading between the lines)
o kailangan ang kasanayan sa paghihinuha at ang pag-uugnay ng mga impormasyon sa teksto sa pagsagot. Ang mga
mga impormasyon ay di tuwirang nakalahad sa teksto.
Aplikativ- (reading beyond the lines)
o kailangan ang pag-uugnay ng mga impormasyong galing sa teksto at ng mga personal na iskema ng bumabasa. Sa
ganitong pag-uugnay, hahantong ito sa kasanayan sa paghuhula sa maaaring maganap
Transaktiv- (reading with the character)
o kailangan ang kaalamang hango sa teksto, personal na iskema at sariling pagpapahalaga. Ipinalalagay ng bumabasa
na isa siya sa mga tauhan at pasok ang sarili sa kuwento.May kinalaman ito sa sariling pagpapahalaga.

3 Salik sa Bilis ng Pagbasa

a) ang pagiging pamilyar sa materyal
b) ang antas ng kahirapan
c) ang layunin sa pagbasa

Mga Paghahanguan ng Paksa

1. Sarili/ sariling karanasan - maaaring simulan sa sarili ang pag-iisip ng mga paksang pagpipilian
2. Dyaryo, Magazine at mga napapanahong isyu
3. Radyo, TV at Cable TV at mga programang edukasyunal, balita, talk shows, variety show, sports, atbp
4. Mga Awtoridad, Kaibigan, at Guro sa pamamagitan ng pagtanung-tanong
5. Aklatan - Tradisyunal na hanguan ng paksa
6. Internet - pinakamadali,mabilis, malawak na paraan ng paghahanap ng mga paksa, mga website na tumutugon sa
iba’t ibang interes paksa
7. Larangan - mas praktikal
8. Interes - maaaring iba sa larangang kinabibilangan

Mga Konsiderasyon sa Pagpili ng Paksa

1. Kasapatan ng Datos - kailangang may sapat ng literatura hinggil sa paksang pipiliin
2. Limitasyon ng Panahon - siguraduhing maisasakatuparan ang paksa sa panahong ibibigay ng guro
3. Kakayahang Pinansiyal
4. Kabuluhan ng Paksa - kailangan ay kapakipakinabang
5. Interes ng Mananaliksik

KAHULUGAN NG BUOD
o Siksik at pinaikling bersiyon ito ng teksto.
o Ang teksto ay maaring nakasulat, pinanood o pinakinggan.
o Pinipili rito ang pinakamahalagang ideya at sumusuportang ideya o datos.
o Mahalaga ang pagtutok sa lohikal at kronolohikal na daloy ng mga ideya ng binuod na teksto.
Pangunahing Katangian ng Pagbubuod
o Tinutukoy agad ang pangunahing ideya o punto kaugnay ng paksa
o Hindi inuulit ang mga salita ng may akda; bagkus ay gumagamit ng sariling pananalita
o Mga 1/3 ng teksto o mas maikli pa dito ang buod
Mga hakbang sa pagbubuod
1. Basahin, panoorin o pakinggan muna nang pahapyaw ang teskto.
2. Sa mga nakasulat o episodyo ng isang pinanood o pinakinggan. Tukuyin ang paksang pangungusap o
pinaktema. Tukuyin ang key words.
3. Pag-ugnay-ugnayin ang mga ideyang ito upang mabuo ang pinakapunto o tesis.
4. Sulatin ang buod. Tiyakin ang organisasyon ng teksto.
5. Huwag maglagay ng mga detalye, halimbawa at ebidensya.
6. Makakatulong ang signal word o mga salitang nagbibigay-transisyon sa mga ideya gaya ng :
- gayunpaman
- kung gayon
- bilang pangwakas
7. Huwag magsinggit ng mga opinyon.

Pahina 5 | 7 calcoba2024
PAGSASALIN AT PARAPHRASING
o Ang pagsasalin ay proseso ng paglilipat ng impormasyon, ideya, o teksto mula sa isang wika patungo sa isa
pang wika. Layunin nito ang mapanatili ang kahulugan at mensahe ng orihinal na teksto sa kabila ng pagbabago
ng wika. Ang mga taong gumagawa ng pagsasalin ay kilala bilang mga tagasalin o translators.
o Ang pagsasalin ay isang mahalagang kasanayan at gawain sa maraming larangan tulad ng literatura, teknikal na
dokumentasyon, pangangalakal, at komunikasyon sa pandaigdigang antas.
o Sa pagsasaling-wika kailangang maipahatid nang tama ang pagsasaling-wika. Sintanda ito halos ng mga sumulat
ng Bibliya. At ang babasahin din halos sa Bibliya ang mga unang saling nakilala sa Pilipinas.
o Ito ang batayang babasahing matatagpuan sa halos lahat ng umiiral na wika sa bansa na utang sa pagsasaling-
wika.

MGA PAMANTAYAN SA PAGSASALING-WIKA

o Sa pagsasaling-wika kailangang maipahatid nang tama ang mensahe ng isinasalin kaya naman mahalagang isaisip ng
isang tagapagsalin ang sumusunod na paalala o pamantayan sa pagsasaling-wika:
1. Alamin ang paksa ng isasalin.
2. Tiyaking naunawaan mo ang nilalaman ng teksto sa lebel na halos kakayanin mo nang ipaliwanag o muling
isalaysay kahit pa wala ang orihinal sa iyong harapan.
3. Tandaang ang isinasalin ay ang kahulugan o mensahe at hindi lamang mga salita.
4. Piliin ang mga salita at pariralang madaling maunawaan ng mambabasa.
5. Ipabasa sa isang eksperto sa wikang pinagsalinan o sa isang katutubong nagsalita ng wika ang iyong isinalin
6. Isaalang-alang ang iyong kaalaman sa genre ng akdang isasalin.
7. Isaalang-alang ang kultura at konteksto ng wikang isasalin at ng pagsasalinan
8. Ang pagiging mahusay na tagapagsalin ay nalilinang sa pagdaan ng panahon at pagbubuti ng karanasan.

IBA’T IBANG URI NG PAGSASALIN

1. Literal o Direct Translation: Ito ay ang pinakasimpleng paraan ng pagsasalin, kung saan isasalin ang bawat salita o
parirala nang direkta mula sa isang wika papunta sa isa pang wika.
"Father bought Pedro a new car." - Ang tatay ay binili si Pedro ng bagong kotse.

"I am going to play basketball." - Pumupunta ako sa paglalaro ng basketball.

2. Dynamic Translation: Ito ay isang paraan ng pagsasalin na gumagamit ng kasanayan sa pag-unawa ng kultura at
konteksto ng mga wika. Sa pamamagitan nito, hindi lamang isinasalin ang mga salita kundi pinahahalagahan din ang
pagiging tumpak ng kahulugan at tunog ng teksto sa layuning mapanatili ang kahulugan at tono ng orihinal na teksto.
“Flowers are love’s truest language” - Ang pagbibigay ng bulaklak ay pinakatunay na pagpapahayag ng pagmamahal

“And like soldier of that ballad, I know close my military career and just fade away, an soldier who tried to do his
duties.” - At tulad ng matandang kawal sa kwentong awit na iyon, tiniklop ko ang aklat ng aking pagiging lingkod sa
hukbo upang mawalang dahan-dahan. Isang matandang kawal na sumubok matupad ang kanyang tungkulin.

3. Transcreation: Ito ay isang paraan ng pagsasalin na naglalayong hindi lamang isalin ang teksto kundi bigyan din ito
ng bagong anyo o istilo na mas naaangkop sa layunin o tanggapan ng teksto sa bagong wika. Ito ay karaniwang ginagamit
sa pagpapalaganap ng mga kampanya, patalastas, at iba pang materyal ng marketing.

“Oh, divine Master, grant that may not so much seek to be understood as to understand, to be loved as to love.” - O
bathalang Panginoon ituloy mong naiisin ko pa ang umaliw kaysa aliwin, umunawa kaysa unawain, magmahal kaysa
mahalin.

4. Localization: Ito ay isang porma ng pagsasalin na nag-aadjust sa kultura at pananaw ng partikular na pangkat ng mga
tagapakinig o mambabasa. Ginagamit ito sa pagsasalin ng mga software, video games, at iba pang digital na nilalaman
upang maging mas kahulugan sa isang partikular na pamayanan o rehiyon.

"Hit the nail on the head." - Tama sa punto.

run after - habulin
run away - tumakas, lumayo
run out - maubusan
run over - masagasaan
run into - makasalubong

Pahina 6 | 7 calcoba2024
5. Interpretative Translation: Ito ay isang uri ng pagsasalin na nagbibigay diin sa pag-unawa sa layunin at konteksto ng
teksto sa halip na tumpak na pagsasalin ng bawat salita. Ginagamit ito sa pagsasalin ng mga akdang pampanitikan at iba
pang mga teksto na nangangailangan ng malalim na pag-unawa sa kahulugan at damdamin ng orihinal na teksto.

Que sera sera! Fe – Iron

Whatever will be, will be op.cit. - Opere citato (in the work already cit
The Future’s not ours to see
Que sera sera!

Ay sirang-sira
Ano ang mangyayari
Di makikita ang bukas
Ay sirang-sira

et al - Et alia (and other)

vis-à-vis - Face to face; in relation to; with regard to
loc.cit - Loco citato (in the place cited)
6. Malayang Pagsasalin: Ito ay “Malaya at walang control at parang hindi na isang salin.” Ipinahihintulot nito ang
pagdagdag o pagbabawas ng mga salita na mas makakapaglutang ng kahulugan ng original.

Tubo Bukas
1. Sugarcane 1. Tomorrow
2. Pipe 2. Open
3. Grow
Runny nose – sinisipon
Fall in line - pumila

PARAPHRASING
o Ang Paraphrasing ay ang proseso ng pagbabago ng salita, istruktura, at estilo ng isang teksto upang ipahayag
ang parehong kahulugan ngunit gamit ang ibang mga salita. Ito ay ginagamit upang maipakita ang pang-unawa
at pagpapahalaga sa orihinal na teksto nang hindi kinakailangang kopyahin ang mga salita nito nang direkta

IBAT’ IBANG URI NG PARAPHRASING

1. Pagbabago ng mga salita: Sa paraang ito, binabago ang mga salita sa orihinal na teksto nang hindi binabago
ang kahulugan nito. Ginagamit ang mga synonym o mga salitang may parehong kahulugan upang mapanatili
ang kahulugan ngunit iba ang pagkakasunud-sunod ng mga salita.

2. Pagbabago ng Istruktura: Sa paraphrasing na ito, binabago ang pagkakasunud-sunod ng mga salita o mga
parirala sa loob ng pangungusap o parirala ngunit iniwan ang pangkalahatang kahulugan. Maaaring baguhin ang
pagkakasunod-sunod ng mga parirala, mga pangungusap, o maging ang pag-aayos ng mga detalye.

3. Pagbabago ng Estilo: Ang paraang ito ng paraphrasing ay nagpapahalaga sa pagbabago ng estilo ng teksto
upang maging mas kaaya-aya o mas angkop sa pangangailangan ng bagong mambabasa.

4. Pagpapalit ng Anyo: Sa paraang ito, binabago ang anyo ng orihinal na teksto nang hindi binabago ang
kahulugan nito. Halimbawa, ang isang akademikong teksto ay maaaring gawing isang pang-impormatibong
artikulo para sa pangkalahatang madla.

5. Pag-uulit at Pagsasama ng mga Ideya: Sa paraphrasing na ito, ang mga ideya ay maaaring ipahayag gamit ang
iba't ibang mga salita ngunit ang pangunahing ideya ay nananatili.

Orihinal na Teksto (mula sa "Noli Me Tangere" ni Jose Rizal):

"Ang mga kaaway ng tao ay ang kanyang sarili."
Paraphrased na Teksto:
"Ang pinakamalaking kalaban ng tao ay ang sarili niya.
Orihinal na Teksto (mula sa "Ibong Adarna" ni Jose de la Cruz):
"Maraming mahirap na pagsubok ang dinaanan ni Prinsipe Juan bago niya nakamit ang koronang ginto."
Paraphrased na Teksto:
"Bago makuha ni Prinsipe Juan ang mahiwagang korona, maraming mga pagsubok ang kanyang pinagdaanan."

“Sa PAGSUSULIT tama na PINALITAN mo pa.

Parang sa Pag-ibig, nandiyan na nga, PINAKAWALAN mo pa”.
Bb. CHARM

Pahina 7 | 7 calcoba2024