Professional Documents
Culture Documents
BAi TAp On TAp TOng HOp Quang HOc ThAu KInh THPT - Thuvienvatly.com.e10b1.34008
BAi TAp On TAp TOng HOp Quang HOc ThAu KInh THPT - Thuvienvatly.com.e10b1.34008
I.TÓM TẮT KIẾN THỨC VÀ PHƯƠNG PHÁP GIẢI CÁC DẠNG BÀI TẬP
I. Thấu kính:
1.Định nghĩa:
Thấu kính là một khối chất trong suốt giới hạn bởi hai mặt cầu hoặc một mặt phẳng và một mặt cầu.
4.
3.
II. Đường đi của tia sáng qua thấu kính:
1. Đường đi của tia sáng qua thấu kính:
a. Các tia đặc biệt :
+ Tia qua quang tâm O thì truyền thẳng.
O O
+ Tia qua tiêu điểm chính( hoặc có đường kéo dài qua tiêu điểm chính F) cho tia ló song song
trục chính.
F/ O F/
O
1 Biên soạn : Trần Anh Tuấn Email: vatlythanhtri97@groups.facebook.com
BÀI TẬP ÔN TẬP TỔNG HỢP QUANG HÌNH – THẤU KÍNH 201
2
+ Tia tới song song trục chính cho tia ló qua tiêu điểm chính F/ (hoặc đường kéo dài qua F/ )
O F/
F
/
F1
O
O F/ F
F1
2. Vẽ ảnh của vật cho bởi thấu kính:
a. Vật là điểm sáng nằm ngoài trục chính: Vẽ hai trong ba tia đặc biệt.
S/
F O F/
O S/
S
S
b. Vật là điểm sáng nằm trên trục chính: Dùng một tia bất kỳ và tia đi theo trục chính
F1
S
S/ O
O F / F
F1
c. Vật là đoạn thẳng AB vuông góc trục chính,A ở trên trục chính thì vẽ ảnh B / của B sau đó hạ đường
vuông góc xuống trục chính ta có ảnh A/B/.
B/
A A/ O
A F F/
O A/ B/
B
B
+ Vật thật ở ngoài khoảng tiêu cự cho ảnh thật ,ngược chiều với vật .
B/
A F
O A/
B
+ Vật thật ở trong khoảng tiêu cự cho ảnh ảo ,cùng chiều với vật,lớn hơn vật.
B/
B F/
A/ A O
+ Vật thật ở tiêu diện cho ảnh ở vô cực ,ta không hứng được ảnh.
B
F/
A O
A A/ O F/
B/
B
Lưu ý: Vật thật ,ảnh thật vẽ bằng nét liền, ảnh ảo vẽ bằng nét đứt. Tia sáng vẽ bằng nét liền, có dấu
mũi tên chỉ chiều truyền của tia sáng.
Bảng tổng kết tính chất vật và ảnh qua thấu kính
I.Bảng tổng kết chi tiết (CO=C’O=2OF)
1.Với thấu kính hội tụ
1. STT 2. Vị trí vật 3. Vị trí ảnh 4. Tính chất ảnh
5. 1 6. Vật thật ở C 7. Ảnh thật ở C’ 8. Ảnh bằng vật, ngược chiều
vật
9. 2 10. Vật thật từ ∞ đến C 11. Ảnh thật ở F’C’ 12. Ảnh nhỏ hơn, ngược chiều
vật
13. 3 14. Vật thật từ C đến F 15. Ảnh thật từ C’ đến ∞ 16. Ảnh lớn hơn, ngược chiều vật
17. 4 18. Vật thật ở F 19. Ảnh thật ở ∞ 20.
21. 5 22. Vật thật từ F đến O 23. Ảnh ảo trước thấu kính 24. Ảnh lớn hơn, cùng chiều vật
2.Với thấu kính phân kì
1. STT 2. Vị trí vật 3. Vị trí ảnh 4. Tính chất ảnh
5. 1 6. Vật thật từ ∞ đến O 7. Ảnh ảo ở F’O’ 8. Ảnh nhỏ hơn, cùng chiều vật
II. Bảng tổng kết bằng hình vẽ
1. Thấu kính hội tụ
Cách nhớ:
-Với thấu kính hội tụ, vật thật chỉ cho ảnh ảo nếu trong khoảng OF, còn lại cho ảnh thật, ảnh thật thì
ngược chiều, còn ảo thì cùng chiều.
-Về độ lớn của ảnh:dễ dàng thấy được độ lớn ảnh tăng dần đến ∞ rồi giảm.
Chú ý sự khác nhau để phân biệt thấu kính hội tụ và thấu kính phân kì.
Nhận xét: Tiêu diện vật và tiêu diện ảnh đối xứng nhau qua trục chính.
c.Tiêu điểm phụ
+Tiêu điểm vật phụ: Là giao của trục phụ và tiêu diện vật.
+Tiêu điểm ảnh phụ: Là giao của trục phụ và tiêu diện ảnh.
5.Chú ý
- Nếu vật AB tại hai vị trí cho hai ảnh khác nhau A1B1 và A2B2 thì: (AB)2 = (A1B1)2.(A2B2)2
- Điều kiện để vật thật qua thấu kính cho ảnh thật là: L≥4.f
-Công thức Bensell:
Vật AB đặt cách màn một khoảng L, có hai vị trí của thấu kính cách nhau l sao cho AB qua thấu kính
cho ảnh rõ nét trên màn thì tiêu cự thấu kính tính theo công thức
Bài 7: a) Đặt vật AB trước một thấu kính hội tụ L có tiêu cự f như hình vẽ . Qua TK người ta thấy AB cho ảnh
ngược chiều cao gấp 2 lần vật. Giữ nguyên vị trí Tkính L, dịch chuyển vật sáng dọc theo xy lại gần Tkính một
đoạn 10cm thì ảnh của vật AB lúc này vẫn cao gấp 2 lần vật. Hỏi ảnh của AB trong mỗi trường hợp là ảnh gì ?
Tính tiêu cự f và vẽ hình minh hoạ ?
B L1 (M)
B
x y
A O A O1 O2
L2
b)Thấu kính L được cắt ngang qua quang tâm thành hai nửa tkính L1 & L2 . Phần bị cắt của L2 được thay bằng
một gương phẳng (M) có mặt phản xạ quay về L1. Khoảng cách O1O2 = 2f. Vẽ ảnh của vật sáng AB qua hệ
quang và số lượng ảnh của AB qua hệ ? ( Câu a và b độc lập nhau )
Bài 8: Hai vật sáng A1B1 và A2B2 cao bằng nhau và bằng h được đặt vuông góc với trục chính xy ( A1 & A2
xy ) và ở hai bên của một thấu kính (L). Ảnh của hai vật tạo bởi thấu kính ở cùng một vị trí trên xy . Biết OA 1 =
d1 ; OA2 = d2 :
1.Thấu kính trên là thấu kính gì ? Vẽ hình ?
2.Tính tiêu cự của thấu kính và độ lớn của các ảnh theo h ; d1 và d2 ?
3.Bỏ A1B1 đi, đặt một gương phẳng vuông góc với trục chính tại I ( I nằm cùng phía với A2B2 và OI > OA2 ),
gương quay mặt phản xạ về phía thấu kính. Xác định vị trí của I để ảnh của A2B2 qua Tk và qua hệ gương - Tk
cao bằng nhau ?
Bài 9: Có hai thấu kính (L1) & (L2) được bố trí song song với nhau sao cho chúng có cùng một trục chính là
đường thẳng xy . Người ta chiếu đến thấu kính (L1) một chùm sáng song song và di chuyển thấu kính (L2) dọc
theo trục chính sao cho chùm sáng khúc xạ sau khi qua thấu kính (L2) vẫn là chùm sáng song song. Khi đổi
một trong hai thấu kính trên bằng một TK khác loại có cùng tiêu cự và cũng làm như trên, người ta lần lượt đo
được khoảng cách giữa 2 TK ở hai trường hợp này là 24 cm và = 8 cm.
1) Các thấu kính (L1) và (L2) có thể là các thấu kính gì ? vẽ đường truyền của chùm sáng qua 2 TK trên ?
2) Trong trường hợp cả hai TK đều là TK hội tụ và (L1) có tiêu cự nhỏ hơn (L2), người ta đặt một vật sáng AB
cao 8 cm vuông góc với trục chính và cách (L1) một đoạn d1 = 12 cm. Hãy :
+ Dựng ảnh của vật sáng AB qua hai thấu kính ?
+ Tính khoảng cách từ ảnh của AB qua TK (L2) đến (L1) và độ lớn của ảnh này ?
Bài 10: 1) Một hộp kín có chiều rộng a (cm) trong đó có hai thấu kính được đặt sát thành hộp và song song với
nhau ( trùng trục chính ). Chiếu tới hộp một chùm sáng song song có bề rộng d, chùm tia khúc xạ đi ra khỏi hộp
cũng là chùm sáng song song và có bề rộng 2d ( Hvẽ ). Hãy xác định loại thấu kính trong hộp và tiêu cự của
chúng theo a và d ? ( Trục của TK cũng trùng với trục của 2 chùm sáng )
d 2d
2) a) Vật thật AB cho ảnh thật A’B’ như hình vẽ. Hãy vẽ và trình bày cách vẽ để xác định quang tâm, trục
chính và các tiêu điểm của thấu kính ?
b) Giữ thấu kính cố định, quay vật AB quanh điểm B
A’
theo chiều ngược với chiều quay của kim đồng hồ thì ảnh A’B’
sẽ thế nào ?
c) Khi vật AB vuông góc với trục chính, người ta đo A
được AB = 1,5.A’B’ và AB cách TK một đoạn d = 30cm. Tính tiêu cự của thấu kính ? B’
Bài 11: Một thấu kính hội tụ (L) có tiêu cự f = 50cm, quang tâm O. Người ta đặt một gương phẳng (G) tại điểm
I trên trục chính sao cho gương hợp với trục chính của thấu kính một góc 450 và OI = 40cm, gương quay mặt
phản xạ về phía thấu kính :
1.Một chùm sáng song song với trục chính tới thấu kính, phản xạ trên gương và cho ảnh là một điểm sáng S. Vẽ
đường đi của các tia sáng và giải thích, tính khoảng cách SF’ ?
2.Cố định thấu kính và chùm tia tới, quay gương quanh điểm I một góc . Điểm sáng S di chuyển thế nào ?
Tính độ dài quãng đường di chuyển của S theo ?
Bài 12: Mét thÊu kÝnh héi tô L ®Æt trong kh«ng khÝ. Mét vËt s¸ng AB ®Æt vu«ng gãc trôc chÝnh tríc thÊu
kÝnh, A trªn trôc chÝnh ¶nh A’B’ cña AB qua thÊu kÝnh lµ ¶nh thËt.
1.VÏ h×nh sù t¹o ¶nh thËt cña AB qua thÊu kÝnh.
2.ThÊu kÝnh cã tiªu cù (Kho¶ng c¸ch tõ quang t©m ®Õn ®iÓm) lµ 20 cm kho¶ng c¸ch AA’ = 90cm. H·y
tÝnh kho¶ng c¸ch OA.
Bài 13: Mét nguån s¸ng ®iÓm ®Æt trªn quang trôc cña thÊu kÝnh héi tô vµ c¸ch thÊu kÝnh mét kho¶ng b»ng
hai lÇn tiªu cùc cña nã. §»ng sau thÊu kÝnh ph¶i ®Æt mét g¬ng ph¼ng trªn mét kho¶ng c¸ch b»ng bao nhiªu
®Ó cho c¸c tia s¸ng sau khi ph¶n x¹ tõ g¬ng l¹i ®i qua thÊu kÝnh vµ tia lã song song víi trôc chÝnh.
- VÏ c¸c tia s¸ng vµ tia ph¶n x¹.
- ¸p dông f = 20cm. TÝnh kho¶ng c¸ch g¬ng vµ thÊu kÝnh
Bài 14: Cho mét hÖ thÊu kÝnh héi tô, g¬ng
ph¼ng nh h×nh vÏ 3. ThÊu kÝnh héi tô cã tiªu cù f. G¬ng ®Æt c¸ch thÊu
kÝnh mét kho¶ng b»ng f, mÆt ph¶n x¹ quay vÒ phÝa thÊu kÝnh. Trªn trôc chÝnh cña thÊu kÝnh ®Æt mét
®iÓm s¸ng S. B»ng phÐp vÏ h×nh häc h·y x¸c ®Þnh vÞ trÝ ®Æt S ®Ó mét tia s¸ng bÊt k× xuÊt ph¸t tõ S qua
thÊu kÝnh ph¶n x¹ trªn g¬ng råi cuèi cïng khóc x¹ qua thÊu kÝnh lu«n song song víi trôc chÝnh.
S F' F G
H×nh 3
Bài 15: Cho 1 vËt s¸ng AB ®îc ®Æt v¬ng gãc víi trôc chÝnh cña mét thÊu kÝnh héi tô (®iÓm A n»m trªn trôc
chÝnh), cho ¶nh thËt A1B1cao 1,2cm. Kho¶ng c¸ch tõ tiªu ®iÓm ®Õn quang t©m cña thÊu kÝnh lµ 20cm.
DÞch chuyÓn vËt ®i mét ®o¹n 15cm däc theo trôc chÝnh th× thu ®îc ¶nh ¶o A2B2 cao 2,4cm.
+ X¸c ®Þnh kho¶ng c¸ch tõ vËt ®Õn thÊu kÝnh tríc khi dÞch chuyÓn.
+ T×m ®é cao cña vËt.
Bài 16: Thấu kính hội tụ có tiêu cự f, một điểm sáng S nằm cách thấu kính một khoảng d qua thấu kính cho ảnh thật S’
cách thấu kính một khoảng d’. Giữa d, d’, f có công thức liên hệ
b, Hãy vẽ một tia sáng phát ra từ A sau khi đi qua cả hai thấu
kính trên thì tia ló có phương đi qua B. Giải thích cách vẽ. y
Bài 23: Gương phẳng (G) và thấu kính (T) hợp với nhau một góc 45o,
F.
cùng đặt vuông gó với mặt phẳng tọa độ xOy. Mặt phản xạ của (G)
(G)
hướng về phía (T). (T) có quang tâm O’, hai tiêu điểm F và F’. Chọn gốc
tọa độ O tại giao điểm của (G),(T) với mặt phẳng tọa độ, và một điểm
O’ S
sáng S như hình vẽ. Biết tọa độ các điểm tính bằng cm như sau:
O (T) x
O(0;0); O’(2;0); F(2;4); S(8;0)
Trình bày cách vẽ hai tia sáng xuất phát từ S phản xạ trên (G) rồi truyền
qua (T).
F’.
Bài 24: a) Vật sáng AB được đặt trước thấu kính hội tụ O1 khoảng d = OA. Thấu kính có tiêu cự f. ảnh thật
A’B’của AB qua thấu kính cách O1 khoảng d’= OA’. d, d’ và f luôn thoả hệ thức : 1/d + 1/d’ = 1/f. Áp dụng :
thấu kính có f = 10 cm ; d = 18 cm. Hỏi khi AB dịch chuyển lại gần thấu kính thêm 5 cm thì ảnh dịch chuyển về
phía nào một đoạn bằng bao nhiêu ?
b) Qua kẽ lá, ánh sáng mặt trời tạo thành một chùm hẹp, song song, lập với phương ngang một góc 45 độ. Khi
đặt một thấu kính hội tụ thẳng đứng (quang trục nằm ngang), thì chùm sáng mặt trời ló ra khỏi thấu kính lập với
phương ngang một góc 60o. Rìa của thấu kính hình tròn, có đường kính 10 cm. Hãy xác định tiêu cự của thấu
kính.
Bài 25: Vật thật AB đặt vuông góc trục chính trước một thấu kính hội tụ, A nằm trên trục chính. Tiêu cự của
thấu kính là f. Ban đầu AB ở vị trí A1B1 cách quang tâm O của thấu kính một đoạn f2 < OA1 < f và cho ảnh là
A1′B1′. Ảnh A1′B1′ cao gấp n1 lần AB. Sau đó dời AB đến vị trí của A1′B1′. Ảnh của AB lúc này là A2′B2′
cao gấp n2 lần AB.
a) Vẽ hình mô tả hai trường hợp tạo ảnh nêu trên.
b) Sử dụng các hình vẽ trên và các phép tính hình học, lập biểu thức tính n2 theo n1.
Bài 26: 1. chiếu một chùm tia sáng song song với trục chính của thấu kính phân kỳ (L1)có tiêu cự f1, sau khi
khúc xạ qua thấu kính, nó in vết sáng tròn có đường kính d1 lên màn (E); màn (E) đặt song song và cách thấu
kính một đoạn a. giữ nguyên chùm tia sáng và màn (E), thay thấu kính phân kỳ (L1) thành thấu kính hội tụ (L2)
có tiêu cự f2=2.f1 đúng vị trí (L1) thì vết sáng trên màn (E) có đường kính d2=0,125.d1. tìm tiêu cự của các
thấu kính theo a.
Áp dụng : tìm f1, f2 khi a=24 cm.
2. bây giờ hai thấu kính trên được đặt cùng trục chính và cách nhau 8 cm. một vật sáng AB đặt vuông góc với
trục chính (điểm A nằm trên trục chính) và ở khoảng ngoài hai thấu kính. chứng minh rằng số phóng đại ảnh
qua hệ hai thấu kính này không phụ thuộc vào vị trí đặt vật. xác định số phóng đại ấy.
Bài 27: Một vật sáng AB cho ảnh thật qua một thấu kính hội tụ L, ảnh này hứng trên một màn E đặt cách vật
một khoảng 1,8m, ảnh thu được cao bằng 1/5 vật.
a) Tính tiêu cự của thấu kính
b) Giữa nguyên vị trí của AB và màn E. Dịch chuyển thấu kính trong khoảng AB và màn. Có vị trí nào khác của
thấu kính để ảnh lại xuất hiện trên màn E không?
Bài 28: Một màn ảnh đặt song song với vật sáng AB và cách AB một đoạn L = 72cm. Một thấu kính hội tụ có
tiêu cự f đặt trong khoảng giữa vật và màn sao cho AB vuông góc với trục chính của thấu kính, người ta tìm
được hai vị trí của TKcho ảnh rõ nét trên màn. Hai vị trí này cách nhau l = 48cm. Tính tiêu cự thấu kính.
Bài 29:
Bài 30: Đặt vật sáng AB vuông góc với trục chính của một thấu kính hội tụ. Qua thấu kính cho ảnh thật A1B1 .
Nếu tịnh tiến vật dọc trục chính lại gần thấu kính thêm một đoạn 30 cm lại thu được ảnh A2B2 vẫn là ảnh thật
và cách vật AB một khoảng như cũ. Biết ảnh lúc sau bằng 4 lần ảnh lúc đầu.
a.Tìm tiêu cự của thấu kính và vị trí ban đầu?
b.để ảnh cao bằng vật thì phải dịch chuyển vật từ vị trí ban đầu một khoảng bằng bao nhiêu, theo chiều nào?
Bài 31: §iÓm s¸ng A trªn trôc chÝnh cña mét thÊu kÝnh héi tô. Bªn kia ®Æt mét mµn ch¾n vu«ng gãc víi trôc
chÝnh cña thÊu kÝnh. Mµn c¸ch A mét ®o¹n kh«ng ®æi a=64cm. DÞch thÊu kÝnh tõ A ®Õn mµn ta thÊy khi
thÊu kÝnh c¸ch mµn 24cm th× b¸n kÝnh vÖt s¸ng trªn mµn cã gi¸ trÞ nhá nhÊt. TÝnh tiªu cù cña thÊu kÝnh.
Bài 32: ¶nh thËt S’ cña ®iÓm s¸ng S cho bëi TKHT cã tiªu cù f =10cm ®îc høng trªn mµn E vu«ng gãc víi trôc
chÝnh. S’ c¸ch trôc chÝnh h’ =1,5cm; c¸ch thÊu kÝnh d’ =15cm.
a. T×m kho¶ng c¸ch tõ S ®Õn thÊu kÝnh vµ ®Õn trôc chÝnh.
b. ThÊu kÝnh lµ ®êng trßn b¸n kÝnh R = 6cm.
Dïng mµn ch¾n nöa h×nh trßn b¸n kÝnh r=R. Hái ph¶i ®Æt mµn ch¾n c¸ch thÊu kÝnh mét ®o¹n bao nhiªu
®Ó S’ biÕn mÊt trªn mµn E.
c. S vµ mµn cè ®Þnh. Hái ph¶i tÞnh tiÕn thÊu kÝnh vÒ phÝa nµo vµ c¸ch S bao nhiªu ®Ó l¹i thÊy S’ trªn
mµn.
Bài 33: Mét thÊu kÝnh héi tô cã tiªu cù f =24cm. Hai ®iÓm s¸ng S1, S2 ®Æt trªn trôc chÝnh cña thÊu kÝnh ë
hai bªn thÊu kÝnh, sao cho c¸c kho¶ng c¸ch d1, d2 tõ chóng ®Õn thÊu kÝnh tho• m•n d1=4d2
X¸c ®Þnh c¸c kho¶ng d1 vµ d2 trong hai trêng hîp sau:
a) ¶nh cña hai ®iÓm s¸ng trïng nhau.
b) ¶nh cña hai ®iÓm s¸ng c¸ch nhau 84cm vµ cïng mét bªn thÊu kÝnh
Bài 34: Một thấu kính mỏng phẳng lồi O1 tiêu cự f1=60cm được ghép sát với một thấu kính phẳng lồi O2 tiêu
cự f2=30cm, mặt phẳng hai thấu kính sát nhau và trục chính hai thấu kính trùng nhau. Thấu kính O1 có đường
kính của đương rìa lớn gấp đôi đường kính của đường rìa thấu kính O2. Điểm sáng S nằm trên trục chính của hệ
trước O1.
1. CMR qua hệ hai thấu kính thu được hai ảnh của S
2. Tìm điều kiện về vị trí của S để hai ảnh đều là thật, để hai ảnh đều là ảo.
3. Bây giờ hai thấu kính vẫn ghép sát nhưng quang tâm của chúng lệch nhau 0,6cm. Điểm sáng S nằm trên trục
chính TKO1 trước O1 một khoảng 90cm. Xác định vị trí của hai ảnh của S cho bởi hệ hai thấu kính này.
Bài 35: Một thấu kính hội tụ có tiêu cự f = 10cm. Vật sáng có dạng là một hình thang cân ABCD, cạnh AB =
8cm, cạnh CD = 4cm, góc α = 450. Trục chính xy của thấu kính nằm trên mặt phẳng (ABCD) và vuông góc với
AB (hình H3). Biết rằng ảnh của vật qua thấu kính là ảnh thật có dạng là một hình chữ nhật.
1.Xác định các khoảng cách từ AB và CD đến thấu kính.
2.Tính chiều dài các cạnh của ảnh.
Bài 36: Mét thÊu kÝnh héi tô cho ¶nh thËt S’ cña ®iÓm sang S ®Æt trªn trôc chÝnh.
-Khi dêi S gÇn thÊu kÝnh 5cm th× ¶nh dêi 10cm
b. B©y giê vËt ®Æt c¸ch thÊu kÝnh mét kho¶ng d1, råi ®Æt sau thÊu kÝnh mét g¬ng ph¼ng vu«ng gãc víi
trôc chÝnh vµ c¸ch thÊu kÝnh 30cm. t×m ®iÒu kiÖn vÒ d1 ®Ó ¶nh cho bëi hÖ thÊu kÝnh – g¬ng lµ ¶nh
thËt. BiÕt ¶nh thËt cao 8cm, T×m d1 vµ vÏ ¶nh.
c. §Æt vËt c¸ch g¬ng ph¼ng 1,28cm råi dÞch thÊu kÝnh trong kho¶ng tõ vËt ®Õn g¬ng lu«n lu«n vu«ng gãc
víi trôc chÝnh. X¸c ®Þnh vÞ trÝ ban ®Çu cña thÊu kÝnh ®Ó cho ¶nh t¹o bëi hÖ ë ngay vÞ tÝ ®Æt vËt.
Bài 46: G¬ng ph¼ng (G) ®îc ®Æt vu«ng gãc víi trôc chÝnh cña thÊu kÝnh héi tô (O) cã tiªu cù f =6cm, c¸ch
thÊu kÝnh mét kho¶ng a, mÆt ph¶n x¹ híng vÒ phÝa thÊu kÝnh. §iÓm s¸ng S ®Æt trªn trôc chÝnh cña (O),
tríc g¬ng vµ c¸ch g¬ng 1cm. Ta thÊy cã hai vÞ trÝ c¸ch nhau 3cm cã thÓ ®Æt mét mµn (E) ®Ó thu ®îc ¶nh râ
nÐt cña S.
a. VÏ(Gi¶i thÝch ®Çy ®ñ) hai ¶nh cña S
b. X¸c ®Þnh a vµ kho¶ng c¸ch tõ (O) tíi hai ¶nh nãi trªn.
c. §Ó gi•m 1/5 kho¶ng c¸ch gi÷a hai ¶nh, ph¶i dÞch chuyÓn ®iÓm s¸ng bao nhiªu theo chiÒu nµo? (G) vµ (O)
®îc gi÷ cè ®Þnh
Bài 47: Cho mét thÊu kÝnh héi tô (O) cã tiªu cù f=12cm vµ mét g¬ng ph¼ng (G) ®Æt vu«ng gãc víi trôc
chÝnh cña (O) c¸ch (O) mét kho¶ng a =24cm sao cho mÆt ph¶n x¹ cña g¬ng híng vµo vµo (O). Mét vËt ph¼ng
nhá AB ®Æt trªn trôc chÝnh cña thÊu kÝnh gi÷a thÊu kÝnh vµ g¬ng.
a. Kho¶ng c¸ch tõ vËt ®Õn g¬ng lµ 4cm. Chøng minh r»ng cã thÓ t×m ®îc hai vÞ trÝ ®Æt mµn M ®Ó thu ®-
îc ¶nh râ nÐt cña vËt trªn mµn. X¸c ®Þnh c¸c vÞ trÝ vµ tØ sè ®é lín cña hai ¶nh t¬ng øng cña vËt AB.
b. X¸c ®Þnh vÞ trÝ cña vËt AB sao cho hai ¶nh cã cïng tØ sè ®é lín b»ng 3. VÏ ¶nh cña vËt trong trêng hîp
nµy.
Bài 48: Cho hai thấu kính hôi tụ O1 và O2 đồng trục, có tiêu cự lần lượt là f1=30cm và f2=2cm. Vật sáng
phẳng AB được đặt vuông góc với trục chính của hệ, trước O1¬. Ảnh cuối cùng tạo bởi hệ là A2’B2’
Tìm khoảng cách giữa hai thấu kính để độ phóng đại của ảnh sau cùng không phụ thuộc vào vị trí của vật AB
trước hệ
Bài 49: HÖ ®ång trôc gåm thÊu kÝnh héi tô O1(f1=10cm) vµ TKHT O2(f2=20cm) c¸ch nhau L =45cm. VËt
s¸ng AB th¼ng gãc víi trôc chÝnh, ®Æt trong kho¶ng hai thÊu kÝnh. §Þnh vÞ trÝ vËt ®Ó:
a. HÖ cho hai ¶nh cã vÞ trÝ trïng nhau
b. HÖ cho hai ¶nh thËt cao b»ng nhau
Bài 50: Cho hệ 3 TK O1,O2,O3 đồng trục sắp xếp với nhau .Vật AB vuông góc với trục chính trước O1 Hai thấu
kính O1,O3 cố định .TK O2 dịch chuyển trong khoảng O1O3=70cm.Khoảng cách O1M=45cm,O1N=24cm
1.Đầu tiên vật đặt tại M ,O1O2=36cm khi đó ảnh cuối cùng cho bở hệ sau O3 và cách O3 một khoảng
255cm.Trong trường hợp này nếu bỏ TK O2 đi thì ảnh cuối cùng không có gì thay đổi vẫn ở vị trí cũ .Nếu
không bỏ O2 mà dịch nó từ vị trí đã cho sang phải 10cm thì ảnh cuối cùng ra xa vô cực .Tính tiêu cự của cả 3
thấu kính trên
2.Tìm các vị trí của O2 để ảnh cuối cùng có độ phóng đại không phụ thuộc vào vị trí đặt vật
3.Bỏ thấu kính O3 đi để O1O2=9cm.Bây giờ giả sử f1 có thể lựa chọn .Hỏi phải chọn f1 như thế nào để khi vật
AB tịnh tiến trong khoảng MN thì hệ luôn luôn cho ảnh thật .
(Đề thi Olympiad vật lý quốc tế IPHO 2008 tại Việt Nam)
-HẾT-