Sosyoloji Bölümü

Uşak Üniversitesi
Türkiye’de Sosyoloji
Bahar 2024
Ders Bilgileri: Kod: 0921001042013/0922002062013
Dersin Adı: Tü rkiye’de Sosyoloji Ö ğ retim Elmanı: Dr. Ö ğ r. Gö r. Doğ an Hatun
Kredisi: 3 Kredi Ofis: İletişim Fakü ltesi Bina 328
Ders saatleri: Cuma, NÖ : 14:10 - 16:45, Cuma: 20:40 – 23:15 E-mail: dogan.hatun@usak.edu.tr
Dersin Yeri: FEF– NÖ: FEF-A Blok/202 İÖ: FEF-A Blok/202 Ofis Saatleri:
Pazartesi : 14:30 - 15:45
Çarşamba : 14:15 - 15:30
veya e-mail ile randevu alın
DERSİN TANIMI:
Türkiye’de Sosyoloji tarihi ele alınırken, toplu değerlendirmeler yapılırken, Türkiye’nin siyasal dönüşümleri, uluslararası
ilişkileri, değişme eğilimleri, kırılganlıkları, önemli sosyologları, süreli yayınlar ve bazı dönemleri simgeleyen kitaplar
incelenecektir.
DERSİN HEDEFLERİ:
 Türkiye’de Sosyolojinin ortaya çıkış sürecini ve gelişmesini öğrenmek,
 Türkiye sosyolojisinde öne çıkan sosyologları ve etkilendikleri düşünürleri öğrenmek,
 Türkiye sosyolojisinde hangi dönemde hangi konular işlenmiş sebepleriyle öğrenmek,
 Türkiye sosyolojisine etki etmiş kişileri, konuları ve sebeplerini öğrenerek onlar hakkında tartışabilmek.
OKUNACAKLAR:
Türkiye’de Sosyoloji ile ilgili bilimsel makaleler ve kitap bölümleri bu ders planın sonuna haftalık olarak eklenmiştir. Bu seçilen makaleler ve
kitap bölümleri kent ve kentleşme sosyolojisi konusunda sizlere altyapı sağlayacak kaynaklardır. Derste takip edilecek kitaplar “Ders
Kitapları” başlığı altında verilmiş kitaplardır. Haftalık plandaki makalelerin bazıları link ile eklenmiştir. Diğer makaleleri öğrencilerin
Google veya Google akademik kullanarak bulmaları gerekmektedir. Haftalık planda belirtilen kitap bölümleri ve makaleleri bütün öğrencilerin
okuması gerekmektedir. (Ek okuma listesindeki kitaplar öğrencilerin kendilerini geliştirmeleri için verilmiştir. Okumak tamamen tercihe
bırakılmıştır).
Ders Kitapları:
- Türkiye’de Sosyoloji, (2020). T.C. Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayını (LINK)
- Turhan, M. (1961). Garplılaşmanın Neresindeyiz? Altınordu Yayınları, Ankara.
- Meriç, C., & Meriç, M. A. (1996). Umrandan uygarlığa. İletişim.
Ek Okuma Listesi:
- Ülgener, S. F. (1983). Zihniyet aydınlar ve izm'ler: denemeler ve araştırmalar. Derin Yayınları.
- Berkes, N. (2017). Felsefe ve toplumbilim yazıları. Yapı Kredi Yayınları.
- Meriç, C. (2021). Işık doğudan gelir. İletişim Yayınları.
DERSİN FORMATI:
Bu ders sosyolojinin zorunlu bir dersidir ve yoğun bir okuma içermektedir. Dersler tartışmaya dayalı olarak işlenecektir ve bütün öğrencilerin
okumalarını yaparak derse katılımları beklenmektedir. Ders öğrencilerin okumalardan çıkardıkları sonuçları ders içerisinde tartışarak işlenecek
olmasından dolayı, öğrencilerin okumaları yapıp derse hazırlıklı gelmeleri dersten başarılı bir not almaları için büyük önem taşır.
DEĞERLENDİRME ÖLÇÜTLERİ:
- Bu ders için bir vize, bir ödev veya Quiz ve son olarak final sınavınız olacaktır (Bütünleme Sınavına: Final sınavınızdan 45’in altında
not aldığınızda girebilirsiniz veya Final sınavınızdan 45 veya üzerinde bir not aldınız ve dersten kalıyorsanız, girebileceğiniz bir
sınavdır).
- Vize sınavınızdan alacağınız notun %30’u, Ödev veya Quizden alacağınız Notun %20 si ve son olarak final (veya bütünleme)
sınavından alacağınız notun %50’si bütün ders notunuzu oluşturacaktır.

HAFTALIK DERS PLANI:

1. Hafta: Ders planını gözden geçirme ve Türkiye’de Sosyoloji dersine giriş
2. Hafta: Türkiye Sosyolojisinin Genel Hatları
o Kaçmazoğlu, H. B. (2015). Türkiye’de Sosyolojinin 100 Yıllık Birikimi Üzerine Bazı Tespitler. Sosyoloji
Konferansları, (52).
o 1. BÖLÜM: sayfa 2-23. Türkiye’de Sosyoloji, (2020). T.C. Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi
(LINK)
3. Hafta: Batı Dışı ve Yerli Sosyoloji Oluşturma Çalışmaları
o Ziya Gökalp (LİNK)
o 3. BÖLÜM: sayfa 50-73. Türkiye’de Sosyoloji, (2020). T.C. Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi
(LINK)
4. Hafta: Batı Dışı ve Yerli Sosyoloji Oluşturma Çalışmaları II
o Çağan, K. (2007). Türk Sosyolojisi ve Baykan Sezer. Afyon Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 9(1).
o Koyuncu, A. A., & Bozkurt, R. (2019). Yerli Sosyolojinin İmkânı Olarak Baykan Sezer. Anemon Muş
Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(4), 1-1.
5. Hafta: Dayanışma, Halk ve millet (1910’lu Yıllar)
o Akıncı, A. (2014). Milliyetçilik Kuramları. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 15(1),
131-150.
o Ziya Gökalp, & Derleyen Yavuz Selim Pınarbaşı. (2020). Türkçülüğün Esasları. İstanbul.
  Halka Doğru (Sayfa 57-62) (LINK)
o Gökalp Z, Zengin C, Hiperlink (Firm) (2013). Türkçülüğün Esasları. İstanbul: İstanbul.
 Milli Dayanışmayı Güçlendirmek (Sayfa 72-81) (LINK)
6. Hafta: Yurttaşlık ve Toplumsal Sınıflar (1920-1930’lu Yıllar)
o Marshall, T. H., & Bottomore, T. B. (2001). Yurttaşlık ve toplumsal sınıflar. Gündoğan Yayınları.
 Yurttaşlık ve Toplumsal Sınıflar
o Aksan, G. (2016). Max Weber ve değerler sosyolojisi: bir metodolojik ikilemin düşündürdükleri
7. Hafta: Köy, Kent ve Toplumsal Değişim Sosyolojisi (1940’lı Yıllar)
o Berkes, N. (1942). Bazı Ankara Köyleri üzerine bir araştırma. Ankara Üniversitesi.
 NÜFUS bölümü (LINK)
 AİLE bölümü (LINK)
 EVLENME bölümü (LINK)
o Durdu, Z. 1940’lı Yıllar Türkiye’sinde Behice Boran’ın Sosyoloji Anlayışında Toplumsal Yapı ve Değişme.
Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, (40), 165-176.
8. Hafta: Hangi Batı (1950’li Yıllar)
o Söğütlü, İ. (2010). Jön Türkler ve Türkiye’nin Batılılaşması. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler
Dergisi, 11(1), 1-28.
o 5. BÖLÜM: sayfa 102-113. Türkiye’de Sosyoloji, (2020). T.C. Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi
(LINK)
o Doğru, R. (2018). Garplılaşmanın Neresindeyiz?, yazar Mümtaz Turhan (Ankara: Altınordu Yayınları, 2015).
On dokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, (45), 389-394.
9. Hafta: Kentleşme, Marksizm ve Batılılaşma
o Yeşilçayır, C. Cemil Meriç ve Marksizm.
o 6. BÖLÜM: sayfa 124-140. Türkiye’de Sosyoloji, (2020). T.C. Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi
(LINK)
 Tercihen okunabilir: Cemil Meriç ve Şerif Mardin ile ilgili ek makaleler (LINK)
10. Hafta: Modernleşme, Din ve Sivil Toplum
o 7. BÖLÜM: sayfa 148-168. Türkiye’de Sosyoloji, (2020). T.C. Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi
(LINK)
o Duru, B., & Alpkaya, F. (2012). 1920'den Günümüze Türkiye'de Toplumsal Yapı ve Değişim.
 Modernleşen Türkiye’de Din (LINK)
11. Hafta: Modernleşme ve Kimlik Anlayışı
o Karakaş, M. (2013). Türkiye’nin kimlikler siyaseti ve sosyolojisi. Akademik İncelemeler Dergisi, 8(2), 1-44.
o Kurt, G. (2013). Modernlik ve Gelenekçilik İkileminde Türkiye’de Kamu Diplomasisi ve Ülke Kimliği.
12. Hafta: Ailenin Değişim ve Dönüşümü
o Yaşar Ekici, F. (2014). Türk aile yapısının değişim ve dönüşümü ve bu değişim ve dönüşüme etki eden
unsurların değerlendirilmesi.
13. Hafta: Tüketim Kültürü
o Dal, N. E. (2017). Tüketim Toplumu ve Tüketim Toplumuna Yöneltilen Eleştiriler Üzerine Bir Tartışma.
Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(19), 1-21.
14. Hafta: Genel konuların gözden geçirilmesi
o 8. BÖLÜM: sayfa 174-192. Türkiye’de Sosyoloji, (2020). T.C. Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi
(LINK)