Manalangin Tayo

Panginoon, maraming salamat sa biyaya ng buhay.

Pinupuri ka namin. Patawarin mo po kami sa aming
mga kasalanan. Mapagtanto rin po sana namin ang
kahalagahan ng pag-aaral bilang susi sa magandang
kinabukasan.bigyan mo po ng lakas ng pangangatawan
ang aming mga ,mahal sa buhay “lalu’t higit ang aming
mga ,magulang at masulit namin sa dunong at
karangalan ang bawat sentimong kanilang
pinaghihirapan. Gabayan mo po ang aming mga guro at
pamunuan upang magampanan ang mga tungkulin sa
kanilang balikat nakaatang. Huwag mo po kaming
pabayaan.Hawiin mo po ang kapahamakan sa aming
daraanan at puspusin ng Espiritu Santo upang maging
maka-Diyos, makatao, makakalikasan at makabansa sa
pangalan ni Hesus. Amen.
 Modyul 8
Pagtataya ng Kabutihan o Kasamaan ng
Kilos o Pasya
Sa araling ito, inaasahang maipamamalas mo ang sumusunod na kaalaman, kakayahan, at pag-unawa
1) maipaliliwanag mo ang layunin, paraan
at mga sirkumstansya ng makataong kilos;
2) makapagsusuri ka ng kabutihan o
kasamaan ng sariling pasya o kilos sa
isang sitwasyon batay sa layunin, paraan
at sirkumstansiya nito
3) mapatutunayan mo na ang layunin,
paraan at sirkumstansiya ay nagtatakda
ng pagkamabuti o pagkamasama ng kilos
ng tao; at
4) makapagtataya ka ng kabutihan o
kasamaan ng pasya o kilos sa isang
sitwasyong may dilemma batay sa layunin,
paraan at sirkumstansiya nito.
BALIK ARAL
Paano nakatutulong
sa tao ang
pagsasasagawa ng
mabuting Ano ang iyong
pagpapasya? pagkaunawa sa
Ano ang kahulugan Bakit kailangan
ng mabuting proseso ng ang paglalaaan ng
pagpapasya? pakikinig? sapat na panahon
bago magsagawa
ng pasiya?

Sa iyong palagay, makatutulong ba ito

sa isang kabataang tulad mo sa
pagsasagawa ng mabuting
pagpapasiya?
Suriin Natin!
Suriin ang bawat sitwasyon sa ibaba at tingnan kung mabuti o masama ang ginawang pasya o kilos ng
tauhan
Paano nakatutulong
sayo ang pagsusuri
ng kilos bago ito
isagawa?
“Hindi lahat ng kilos ng
tao ay maituturing na Ang Makataong Kilos ay bunga ng ating
makatao.” isip at kagustuhan na nasasalamin ang
ating pagkatao.
Kung ano tayo at kung ano ang
kalalabasan ng ating kilos ay batay sa
ating pagpapasya

Nangangahulugan ito na
hindi lahat ng ating
isinasagawang kilos ay
mabuti
Sa etika ni Sto. Tomas de Aquino

Moral na Kilos ay ang Makataong Kilos

sapagkat malayang patungo ito sa layunin na pinag-
isipan.

Ang papel na ginagampanan ng isip ay

humusga at mag-utos.

Ang papel naman ng kilos-loob ay

tumungo sa layunin o intensiyon ng
isip.
Sa etika ni Sto. Tomas de Aquino

Dalawang Uri ng Kilos:

Panloob na kilos ay nagmumula sa isip at

kilos-loob.

Panlabas na kilos ay ang

pamamaraan na ginagamit upang
maisakatuparan ang panloob na
kilos.
Hindi maaaring maging hiwalay ang dalawang ito sapagkat kung masama ang
panloob, magiging masama rin ang buong kilos, kahit na mabuti ang panlabas.

Kung ating titingnan, mabuti ang

kaniyang panloob na kilos ngunit
masama naman ang kaniyang
panlabas na kilos. Kailangang
parehong mabuti ang panloob at
panlabas na kilos dahil nababalewala
ang isa kung hindi kasama ang isa.
Ayon kay Sto. Tomas de Aquino

Sa bawat makataong kilos, ang

kilos-loob ang tumutungo sa isang
layunin.
Hindi makapaghahangad ng
anoman ang isang tao kung wala
itong pinakahuling layunin at ito
ay ang makapiling ang Diyos sa
kabilang buhay
May mga salik na nakaaapekto sa resulta ng kilos, kung ito ay maituturing na mabuti o masama. Ang mga ito
ang batayan sa paghuhusga kung ang kilos ay moral o hindi

LAYUNIN

PARAAN KAHIHINATNAN

SIRKUMSTANSIYA
May mga salik na nakaaapekto sa resulta ng kilos, kung ito ay maituturing na mabuti o masama. Ang mga ito
ang batayan sa paghuhusga kung ang kilos ay moral o hindi

1 . Layunin. Halimbawa:

Ito ay tumutukoy sa panloob na Binigyan ni Evet ng

kilos kung saan nakatuon ang pagkain ang kaniyang
kilos-loob. Ito rin ay tumutukoy kamag-aral na walang
sa taong gumagawa ng kilos baon. Ginawa niya ito
(doer); hindi ito nakikita o
dahil nais niyang
kumopya sa kaniyang
nalalaman ng ibang tao dahil ito kaklase sa pagsusulit
ay personal sa taong gumagawa sa Matematika
ng kilos. Ito ang pinakalayunin
o pinatutunguhan ng kilos.
May mga salik na nakaaapekto sa resulta ng kilos, kung ito ay maituturing na mabuti o masama. Ang mga ito
ang batayan sa paghuhusga kung ang kilos ay moral o hindi

Halimbawa:
2. Paraan. Sa kilos na kumain, ang obheto o pakay
Ito ay ang panlabas na kilos na ay makakain. Ngunit kung kakain ka ng

kasangkapan o paraan upang

bato, ito ay masama dahil hindi kinakain
ang bato. Ang kilos ng uminom ay may
makamit ang layunin. Ayon kay obheto o pakay na makainom. Ngunit
Sto. Tomas de Aquino, may kung iinom ka ng muriatic acid ito ay

nararapat na obheto o pakay ang

masama dahil nakamamatay ito.

kilos (appropriate object of the

act)

Ang bawat kilos ay may layunin. Ngunit paano mo ba nahuhusgahan kung

ang layunin mo ay mabuti o masama?
May mga salik na nakaaapekto sa resulta ng kilos, kung ito ay maituturing na mabuti o masama. Ang mga ito
ang batayan sa paghuhusga kung ang kilos ay moral o hindi

Ang bawat kilos ay may layunin.

Ngunit paano mo ba nahuhusgahan
kung ang layunin mo ay mabuti o Halimbawa
masama?
sa pagsasagot ng mga
Ang layunin ng pangongopya sa gawain sa pagkatuto sa mga
internet ay upang makasagot. modyuls, ano ba ang layunin
nito?
Ang paraan o obheto o nararapat na
Paano kung ang isang mag-
kilos ay ang pagbibigay ng iyong aaral ay mangopya ng sagot
naiintindihan batay sa mga mula sa internet dahil siya
nakatalagang gawain o babasahin. ay tinatamad?

Mabuti ang layunin na makasagot ngunit mali

ang pamamaraan na ginamit para sa sitwasyon
May mga salik na nakaaapekto sa resulta ng kilos, kung ito ay maituturing na mabuti o masama. Ang mga ito
ang batayan sa paghuhusga kung ang kilos ay moral o hindi

3. Sirkumstansiya.

Ito ay tumutukoy sa isang kondisyon o

kalagayan ng kilos na nakababawas o
nakadaragdag sa kabutihan o
kasamaan ng isang kilos.

A. Sino ( Who). Halimbawa.

Ito ang tumutukoy sa tao na Napadaan si Vene sa isang kanto na may pulubing

nagsasagawa ng kilos o sa taong

bulag na nanghihingi ng barya, subalit sa halip na
bigyan niya lamang ito ng barya ay pinakain niya ito
maaaring maapektuhan ng kilos. sa isang restoran o kainan. Binilhan niya pa ito ng
mga damit at binigyan ng matitirhan

Mabuti ba ang ginawang kilos ni Vene? Bakit?

May mga salik na nakaaapekto sa resulta ng kilos, kung ito ay maituturing na mabuti o masama. Ang mga ito
ang batayan sa paghuhusga kung ang kilos ay moral o hindi

3. Sirkumstansiya.
Ito ay tumutukoy sa isang Halimbawa.
kondisyon o kalagayan ng kilos Gamit pa rin ang naunang
na nakababawas o nakadaragdag halimbawa, maaaring ang
sa kabutihan o kasamaan ng
pagpakain at pagbigay ng mga
damit at matirhan ni Vene sa pulubi
isang kilos. ay higit sa inaasahan sa kanya.

B. Ano (What). Kung ikaw ang tatanungin,

Ito ang tumutukoy sa mismong nadagdagan ba o nabawasan ang
kilos, gaano ito kalaki o kabigat.
mabuting kilos ni Vene?
May mga salik na nakaaapekto sa resulta ng kilos, kung ito ay maituturing na mabuti o masama. Ang mga ito
ang batayan sa paghuhusga kung ang kilos ay moral o hindi

3. Sirkumstansiya.

C. Saan
( Where). Halimbawa.

Ito ang tumutukoy

Si Anna at Ruth ay nag-titsismisan sa
loob ng simbahan habang nagsisimba.

sa lugar kung saan Sa iyong palagay, nararapat ba na gawin

nila ito sa loob ng simbahan?

ginagawa ang kilos Bakit?

May mga salik na nakaaapekto sa resulta ng kilos, kung ito ay maituturing na mabuti o masama. Ang mga ito
ang batayan sa paghuhusga kung ang kilos ay moral o hindi

. Sirkumstansiya.
3

D. Paano (How) Halimbawa.

Ito ay tumutukoy sa
Si Lay ay isang doktor. Noong
nagkapandemya ay hindi niya inalintana

paraan kung paano

ang panganib na maaring mahawa siya
ng sakit. Bagkus, mas lalo siyang naging
masigasig sa pagsisilbi ng buong puso at

isinagawa ang kilos.

pagmamahal sa kanyang mga pasyente.

Mabuti ba o masama ang ginawa ni Lay?

Bakit?
May mga salik na nakaaapekto sa resulta ng kilos, kung ito ay maituturing na mabuti o masama. Ang mga ito
ang batayan sa paghuhusga kung ang kilos ay moral o hindi

3. Sirkumstansiya. Halimbawa.
Nasunugan ang isang pamilya sa lugar nina

E. Kailan.(When)
Vilma. Sa halip na tulungan niya ang mga ito,
sinamantala niya ang pagkakataon upang
makapagnakaw sa pamilya.

Ito ay tumutukoy Ano ang masasabi mo sa kilos ni Vilma?

kung kailan
isasagawa ang kilos.
Tunay ngang makikita na ang kilos ay nagiging mas
mabuti o mas masama ayon sa sirkumstansiya. Ang
mga nakapagpapalala o nakapagpapabawas ng
kabutihan o kasamaan ng isang kilos ay tinatawag na
sirkumstansiya. Maaaring ang mabuti ay mas
maging mabuti at ang masama ay mas maging
masama. Mayroon din namang pagkakataon na kung
saan nakapagdaragdag ng panibagong kabutihan o
panibagong kasamaan sa kilos na ginagawa.
 Ang lahat ng ginagawang
4.Kahihinatnan kilos ng tao ay may dahilan,
batayan, at may kaakibat na
pananagutan.
Anuman ang gawing kilos ay
may kahihinatnan.
Mahalaga na masusing pag-
isipan at pagplanuhang mabuti
ang anumang isasagawang
kilos dahil mayroon itong
katumbas na pananagutan na
dapat isaalang-alang.
 Kung kaya’t sa pagsasagawa ng
kilos gaano man ito kalaki o kaliit,
kailangang pag-isipan itong
mabuti at tingnan ang maaaring
maidulot nito. Hindi lamang
kailangag tingnan ang sarili kundi
pati ang kabutihang panlahat.
 Upang maging mabuti
ang kilos, nararapat
itong nakabatay sa
dikta ng konsensiya
batay sa likas na Batas
Moral. Ang bawat
kilos na iyong gagawin
ay kailangang nakatuon
sa pinakahuling layunin
at ito ay ang makapiling
ang Diyos sa kabilang
buhay.
 Ang mabuting kilos ay
dapat palaging mabuti hindi
lamang sa kalikasan nito
kundi sa motibo at
sirkumstansiya kung paano
mo ito ginagawa. Kaya’t
mula sa layunin, paraan, at
sirkumstansiya ng kilos ay
madaling makikita o
masusuri ang kabutihan o
kasamaan nito
Gawain 4. Para sa inyong asynchronous time sa google classroom, Pumili at magsumite ng
isa sa inyong mga post o naging “My Day” o “My Story” (picture or screenshot) mula sa inyong
social media account. Maaari ring iguhit o iprint ang naturang post ninyo. Tukuyin mo ang :
1.Layunin,
2.Paraan, at
3.Sirkumstansiya.
4.Ano ang kinahinatnan ng post na ito.
5.Ano ang Masasabi mo sa iyong kilos? Mabuti ba o masama? Patunayan.
6.Ano ang iyong napagtanto matapos mong gawin ang gawain 4?
7.Naging masaya ka ba o hindi? Ipaliwanag.
8.Paano nakakatulong sa iyo ang pagsusuri ng kilos bago ito isagawa.
Gawain sa Pagkatuto Bilang 5: Mag-isip ka
ng isang sitwasyon mula sa iyong karanasan na
may suliranin o paninimbang (dilemma). Tayahin
ang kabutihan o kasamaan nito batay sa layunin,
paraan, at sirkumstansiya nito lalo na nitong
panahon ng COVID-19 pandemic Ipakita at
ipabasa ito sa iyong magulang. Anyayahan sila
na magbigay ng komento o payo sa iyong ginawa
RUBRIKS
Sa loob ng (1) isang
minuto magtala ka ng
mahahalagang konsepto
na natutunan mo sa ating
aralin...