Chương 2 : Moâi tröôøng kieåm toaùn

1
BDO Vietnam

KHAÙI QUAÙT VEÀ MOÂI TRÖÔØNG KIEÅM TOAÙN

Nhöõng ñaëc ñieåm cuûa ngheà kieåm toaùn

1. Traùch nhieäm ñoái vôùi xaõ hoäi

2. Tính chuyeân moân cao Profession
3. Tieâu chuaån ñeå haønh ngheà
4. Nieàm tin cuûa coâng chuùng

• Kiểm toán là một nghề nghiệp mà sự tồn tại của nó phụ thuộc vào các đức
tính của người hành nghề nhằm phục vụ tốt nhất cho lợi ích của cộng đồng

BDO Vietnam

KHAÙI QUAÙT VEÀ MOÂI TRÖÔØNG KIEÅM TOAÙN

Nhaân toá vaø ñònh cheá

Xaõ hoäi
Sự tin tưởng, traùch nhieäm

Nhaø nöôùc
Ban haønh ñònh cheá phaùp lyù

Hieäp hoäi ngheà nghieäp

Ban haønh chuaån möïc kieåm toaùn,

ñaïo ñöùc ngheà nghieäp. BDO Vietnam

1
 Söï caàn thieát cuûa chuaån möïc kieåm toaùn

• ° Ñoái vôùi ngöôøi söû duïng keát quaû kieåm toaùn : Hieåu ñöôïc
coâng vieäc kieåm toaùn vaø ñaït ñöôïc söï tin töôûng vaøo yù kieán
cuûa KTV.
• ° Ñoái vôùi KTV : Toå chöùc coâng vieäc nhaèm ñaûm baûo chaát
löôïng dòch vuï vaø naâng cao tính hieäu quaû cuûa vieäc kieåm
toaùn.
• ° Ñoái vôùi xaõ hoäi : Ñeå xem xeùt traùch nhieäm cuûa KTV ñoái
vôùi coâng vieäc maø hoï ñaõ thöïc hieän.

BDO Vietnam

CHUAÅN MÖÏC KIEÅM TOAÙN

• Chuaån möïc kieåm toaùn laø nhöõng quy ñònh vaø höôùng daãn veà caùc
nguyeân taéc vaø thuû tuïc kieåm toaùn laøm cô sôû cho kieåm toaùn vieân vaø
caùc doanh nghieäp kieåm toaùn thöïc hieän coâng vieäc kieåm toaùn vaø laøm
cô sôû kieåm soaùt chaát löôïng hoaït ñoäng kieåm toaùn”
• Chuaån möïc kieåm toaùn quoác teá do Uûy ban Quoác teá veà Chuaån möïc
kieåm toaùn vaø dòch vuï baûo ñaûm ( IAASB) bieân soaïn döôùi söï uûy
nhieäm cuûa Lieân ñoaøn Keá toaùn quoác teá (IFAC).

BDO Vietnam

CHUAÅN MÖÏC KIEÅM TOAÙN

• Việt Nam, chuẩn mực kiểm toán do Bộ Tài Chính ban hành.

• Vào ngày 6/12/2012, Bộ trưởng Bộ Tài Chính ký Thông tư 214/2012/TT-BTC

về việc ban hành hệ thống chuẩn mực kiểm toán Việt Nam. Bao gồm 37
chuẩn mực kiểm toán mới áp dụng thi hành kể từ ngày 01/01/2014.

• Các chuẩn mực kiểm toán số 1000 “Kiểm toán báo cáo quyết toán vốn đầu
tư hoàn thành”, Chuẩn mực kiểm toán số 930 “Dịch vụ tổng hợp thông tin tài
chính” ban hành theo Quyết định số 03/2005/QĐ-BTC ngày 18/01/2005 của
Bộ trưởng Bộ Tài chính, Chuẩn mực kiểm toán số 910 “Công tác soát xét
báo cáo tài chính”, Chuẩn mực kiểm toán số 920 “Kiểm tra thông tin tài chính
trên cơ sở các thủ tục thoả thuận trước” ban hành theo Quyết định số
195/2003/QĐ-BTC ngày 28/11/2003 của Bộ trưởng Bộ Tài chính tiếp tục có
hiệu lực thi hành cho đến khi có chuẩn mực mới thay thế.

BDO Vietnam

2
 CHUAÅN MÖÏC KIEÅM TOAÙN

• Đối với các cuộc kiểm toán báo cáo tài chính và các công việc
kiểm toán khác được thực hiện trước ngày 01/01/2014 mà đến
ngày 01/01/2014 trở đi mới phát hành báo cáo kiểm toán thì phải
áp dụng hệ thống chuẩn mực kiểm toán Việt Nam ban hành theo
Thông tư 214.

• Ngoài ra, Bộ Tài Chính ban hành Quyết định 87/2005/QĐ-BTC

ngày 1/12/2005 về việc ban hành và công bố Chuẩn mực đạo
đức nghề nghiệp kế toán, kiểm toán Việt Nam.

BDO Vietnam

Chuẩn mực kiểm toán và chuẩn mực

đạo đức nghề nghiệp kế toán, kiểm toán

• 1. Chuẩn mực kiểm toán là những quy định và hướng dẫn về yêu
cầu, nguyên tắc, thủ tục kiểm toán và xử lý các mối quan hệ phát
sinh trong hoạt động kiểm toán mà thành viên tham gia cuộc kiểm
toán và doanh nghiệp kiểm toán, chi nhánh doanh nghiệp kiểm
toán nước ngoài tại Việt Nam phải tuân thủ.
• 2. Chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp kế toán, kiểm toán là những
quy định và hướng dẫn về nguyên tắc, nội dung áp dụng các tiêu
chuẩn đạo đức nghề nghiệp đối với thành viên tham gia cuộc kiểm
toán và doanh nghiệp kiểm toán, chi nhánh doanh nghiệp kiểm
toán nước ngoài tại Việt Nam.

BDO Vietnam

Chuẩn mực kiểm toán và chuẩn mực

đạo đức nghề nghiệp kế toán, kiểm toán
• 3. Chuẩn mực kiểm toán và chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp kế
toán, kiểm toán là cơ sở để kiểm tra, đánh giá chất lượng kiểm
toán và đạo đức nghề nghiệp của thành viên tham gia cuộc kiểm
toán và doanh nghiệp kiểm toán, chi nhánh doanh nghiệp kiểm
toán nước ngoài tại Việt Nam.

• 4. Bộ Tài chính quy định chuẩn mực kiểm toán và chuẩn mực đạo
đức nghề nghiệp kế toán, kiểm toán trên cơ sở chuẩn mực quốc
tế.

BDO Vietnam

3
 ÑAÏO ÑÖÙC NGHEÀ NGHIEÄP

•  Caùc quy taéc ñaïo ñöùc maøø moät thaønh vieân

ngheà nghieäp phaûi tuaân thuû ñeå öùng xöû coù traùch
nhieäm ñoái vôùi xaõ hoäi.
•  Do hieäp hoäi ngheà nghieäp ban haønh ñeå baûo
veä uy tín ngheà nghieäp tröôùc xaõ hoäi.

BDO Vietnam

Theo Quy cheá ñaïo ñöùc ngheà nghieäp naêm 2013

cuûa IFAC, 5 nguyeân taéc ñaïo ñöùc bao goàm

1. Chính tröïc ( Integrity)

2. Khaùch quan (Objectivity)
3. Baûo maät (Confidentiality)
4. Naêng löïc chuyeân moân vaø tính thaän troïng
(Professional Competence and Due Care)
5. Tö caùch ngheà nghieäp (Professional Behavior)
BDO Vietnam

VSA 200

• Kieåm toaùn vieân phaûi tuaân thuû caùc nguyeân taéc ñaïo ñöùc ngheà
nghieäp kieåm toaùn, nhö sau :
• a) Ñoäc laäp ;
• b) Chính tröïc ;
• c) Khaùch quan ;
• d) Naêng löïc chuyeân moân vaø tính thaän troïng ;
• e) Tính baûo maät ;
• f) Tö caùch ngheà nghieäp ;
• g) Tuaân thuû chuaån möïc chuyeân moân
BDO Vietnam

4
 ÑOÄC LAÄP

• ° KTV phaûi thaät söï ñoäc laäp vaø toû ra ñoäc laäp.
• VD : KTV khoâng ñöôïc nhaän laøm kieåm toaùn cho caùc ñôn vò maø mình
coù quan heä kinh teá hoaëc quyeàn lôïi kinh teá
• KTV khoâng ñöôïc nhaän laøm kieåm toaùn ôû nhöõng ñôn vò maø baûn thaân
coù quan heä hoï haøng thaân thuoäc vôùi nhöõng ngöôøi trong boä maùy quaûn
lyù trong ñôn vò ñöôïc kieåm toaùn.
• Kieåm toaùn vieân khoâng ñöôïc vöøa laøm dòch vuï keá toaùn( dòch vuï tö vaán)
vöøa laøm dòch vuï kieåm toaùn cho cuøng moät khaùch haøng .

BDO Vietnam

CHÍNH TRÖÏC VAØ KHAÙCH QUAN

• ° Chính tröïc : Kieåm toaùn vieân phaûi thaúng

thaén, trung thöïc vaø coù chính kieán roõ raøng.
• ° Khaùch quan : Kieåm toaùn vieân phaûi coâng
baèng, toân troïng söï thaät vaø khoâng ñöôïc thaønh
kieán, thieân vò.

BDO Vietnam

Naêng löïc chuyeân moân vaø tính thaän troïng

• Kiểm toán viên phải thực hiện công việc kiểm

toán với đầy đủ năng lực chuyên môn cần
thiết, với sự thận trọng cao nhất và tinh thần
làm việc chuyên cần. Kiểm toán viên có nhiệm
vụ duy trì, cập nhật và nâng cao kiến thức
trong hoạt động thực tiễn, trong môi trường
pháp lý và các tiến bộ kỹ thuật để đáp ứng yêu
cầu công việc.
BDO Vietnam

5
 BAÛO MAÄT

• KTV phaûi baûo maät caùc thoâng tin coù ñöôïc trong
quaù trình kieåm toaùn, khoâng ñöôïc tieát loä baát cöù
moät thoâng tin naøo khi chöa ñöôïc pheùp cuûa ngöôøi
coù thaåm quyeàn, tröø khi coù nghóa vuï phaûi coâng
khai theo yeâu caàu cuûa phaùp luaät hoaëc trong
phaïm vi quyeàn haïn ngheà nghieäp cuûa mình

• Tính baûo maät coøn ñöôïc quy ñònh bôûi luaät phaùp

BDO Vietnam

Tö caùch ngheà nghieäp

• Kiểm toán viên phải trao dồi và bảo vệ uy tín

nghề nghiệp, không được gây ra những hành
vi làm giảm uy tín nghề nghiệp

BDO Vietnam

Tuaân thuû chuaån möïc chuyeân moân

• Kiểm toán viên phải thực hiện công kiểm toán

theo những kỹ thuật và chuẩn mực chuyên
môn đã quy định trong chuẩn mực kiểm toán
Việt Nam (hoặc chuẩn mực kiểm toán quốc tế
được Việt Nam chấp nhận) và quy định pháp
luật hiện hành.

BDO Vietnam

6
CÁC NGUY CƠ ẢNH HƯỞNG TÍNH ĐỘC LẬP

1. Tư lợi ( self-interest) : Kiểm toán có lợi ích tài chính với khách
hàng
2. Tự kiểm tra(self-review): Kiểm toán phải xem xét lại đánh giá
trước đây do mình chịu trách nhiệm
3. Sự bào chữa(advocacy): kiểm toán ủng hộ một quan điểm hay
ý kiến đến mức độ mà tính khách quan có thể bị ảnh hưởng
4. Sự quen thuộc (Familiarity): do các mối quan hệ quen thuộc
mà kiểm toán trở nên quá đồng tình với lợi ích của người khác
5. Bị đe dọa (Intimidation): Kiểm toán bị ngăn cản khi không còn
được hành động một cách khách quan do các đe dọa (các đe dọa
này có thể là có thực hoặc do cảm nhận thấy)
BDO Vietnam

Threats
There are 5 key threats to the firm’s independence:

1 Self-interest
1
2 Self-review

3 Advocacy 2
5
4 Familiarity
3
5 Intimidation 4

BDO Vietnam

CAÙC BIEÄN PHAÙP BAÛO VEÄ CÔ BAÛN

I. Caùc bieän phaùp baûo veä do phaùp luaät vaø chuaån

möïc quy ñònh – hoïc vaán, ñaøo taïo, kieåm soaùt vaø
kyû luaät
II. Caùc bieän phaùp baûo veä taïi khaùch haøng kieåm
toaùn: quy ñònh veà boä maùy quaûn lyù ñieàu haønh
doanh nghieäp
III. Caùc bieän phaùp baûo veä taïi coâng ty kieåm toaùn:
kieåm soaùt chaát löôïng, caùc thuû tuïc vaø chính saùch.
BDO Vietnam

7
 TRAÙCH NHIEÄM CUÛA KIEÅM TOAÙN VIEÂN

 Traùch nhieäm trong vieäc phaùt hieän sai phaïm

 Traùch nhieäm phaùp lyù

BDO Vietnam

TRAÙCH NHIEÄM CUÛA KIEÅM TOAÙN VIEÂN

• TRAÙCH NHIEÄM CUÛA NGÖÔØI QUAÛN LYÙ

• Vieäc laäp vaø trình baøy baùo caùo taøi chính laø traùch nhieäm cuûa ngöôøi quaûn lyù.
Ngöôøi quaûn lyù cuõng coù traùch nhieäm toå chöùc vaø duy trì moät heä thoáng kieåm
soaùt noäi boä höõu hieäu nhaèm baûo ñaûm moät caùch hôïp lyù veà vieäc ngaên chaën vaø
phaùt hieän sai soùt vaø gian laän cuõng nhö söï tuaân thuû luaät phaùp vaø caùc quy
ñònh.
• TRAÙCH NHIEÄM CUÛA KIEÅM TOAÙN VIEÂN
• Traùch nhieâäm cuûa kieåm toaùn vieân laø thieát keá vaø thöïc hieän moät cuoäc kieåm
toaùn ñeå baûo ñaûm moät caùch hôïp lyù laø baùo caùo taøi chính khoâng coù caùc sai
leäch troïng yeáu

BDO Vietnam

NHÖÕNG SAI SOÙT CUÛA KIEÅM TOAÙN VIEÂN

DAÃN ÑEÁN TRAÙCH NHIEÄM PHAÙP LYÙ

- Sô suaát thoâng thöôøng : Thieáu söï thaän troïng ñuùng möùc.

- Sô suaát nghieâm troïng : Khoâng tuaân thuû chuaån möïc
kieåm toaùn gaây thieät haïi cho ñoái töôïng khaùc.
- Gian laän : Coá tình khoâng nhìn thaáy nhöõng sai soùt vaø
gian laän cuûa ñôn vi kieåm toaùn ñeå vuï lôïi.

Kieåm toaùn vieân phaûi chòu traùch nhieäm

caû veà maët daân söï laãn hình söï

BDO Vietnam

8
 NHÖÕNG BIEÄN PHAÙP HAÏN CHEÁ
TRAÙCH NHIEÄM PHAÙP LYÙ
 Kyù hôïp ñoàng taát caû caùc dòch vuï ngheà nghieäp vaø coù
raøng buoäc nghóa vuï cuûa töøng beân.
 Thaän troïng khi tieáp nhaän khaùch haøng.
 Tuaân thuû trieät ñeå chuaån möïc kieåm toaùn.
 Mua baûo hieåm ngheà nghieäp.
 Toân troïng chuaån möïc kieåm tra chaát löôïng ngheà nghieäp

BDO Vietnam

NHÖÕNG ÑOÁI TÖÔÏNG KIEÅM TOAÙN VIEÂN COÙ

THEÅ PHAÛI CHÒU TRAÙCH NHIEÄM PHAÙP LYÙ

Ngoaøi hôïp ñoàng Ngöôøi thöù 3 thuï

höôûng

Kieåm toaùn vieân Trong hôïp ñoàng Khaùch haøng

Nhöõng ngöôøi sôû höõu

chöùng khoaùn
Ngoaøi hôïp ñoàng

BDO Vietnam

KHOAÛNG CAÙCH GIÖÕA MONG ÑÔÏI VAØ

HIEÄN THÖÏC (Expectation Gap)
Mong ñôïi cuûa Chuaån möïc Chuaån möïc Chaát löôïng
ngöôøi söû hôïp lyù hieän haønh dòch vuï thöïc
duïng teá

Kyø voïng Dòch vuï chöa hoaøn haûo

khoâng hôïp lyù

Giaûi thích cho Hoaøn thieän Taêng cöôøng

ngöôøi söû duïng chuaån möïc kieåm soaùt
chaát löôïng

BDO Vietnam

9
The end

BDO Vietnam

10