“CYBERBULLYING O BULLYING”

Ito ay isa sa karaniwang ginagawa ng tao ngayon lalo na ng mga kabataan, Sa

makabagong panahon kung saan naganap ang paggamit ng teknolohiya, isang uring pambu-
bullyang nabigyang daan nito; ang cyberbullying o ang pambu- bully sakapwa gamit ang
makabagong tenolohiya. Ang ilang halimbawa nito ayangpagpapadala ng mensahe ng pananakot,
pagbabanta, o pagtataglay ngmasasamang salita maging sa text o e-mail, nagpapalaganap ng mga
nakasisirang usap-usapan, larawan, video, at iba pa sa e-mailat sa social media, pag-bash o
pagpo-post ng mga nakasisira at walang basehang komento, paggawa ng mga pekeng account na
may layuning mapasama ang isang tao, pag-hack sa account ng iba upang magamit ang sariling
account ng tao sa paninira sa may-ari nito, at iba pang uri ng harassment sa pamamagitan ng
teknolohiya. Ang mga ito’y karaniwang nagbubunga ng pagkapahiya, pagkatakot, o kawalan ng
kapayapaansa nagiging biktima nito.
Ano nga ba ang pinagkaiba ng Cyberbullying at bullying?
Ang mga mobile phone, tablet, computer at internet ay nakatulong sa maraming tao.
Malaking biyaya rin ang social media, lalo na kapag nakikipag-ugnayan pagtalakay sa malayong
pamilya o kaibigan. Isa na rito ang internet ang pinakamahalagang kagamitan ng ikadalawampu't
isang siglo "pinaliit" nito ang mundo dahil pinagsasama-sama nito ang mga tao pamilya, puno ng
pananabik na makita at makausap at minamahal at nakakatulong sa paggawa ng maraming bagay
tulad ng bumili ng mga bagay, mag-aplay para sa mga trabaho, magsagawa ng mga transaksyon
sa mga bangko, atbp. kahit na nasa bahay ka at hindi na kailangang lumabas. Malaki rin ang
maitutulong nito sa paghahanap ng lahat ng impormasyon mahalaga para sa mga tao. Ngunit sa
kabilang banda, napapadali din ng internet ang mga bagay-bagay krimen, pandaraya at paggawa
ng maraming masamang bagay sa cyberbullying. Ito ay mas mahirap at mas masahol pa para sa
biktima cyberbullying at bullying nang harapan. Parang frontal bully nangyari sa isang lugar at
minsan. Kapag ang bully at ang biktima ay hindi na isang persistent tyrant. Samantala, ang
cyberbullying maaaring maganap 24/7.
Ibig sabihin, kahit hindi magkaharap ang biktima at ang bully, o kahit natutulog ang
bully. Ang cyberbullying ay nananatiling biktima o sa kanyang tahanan bard. Nambu annoyer ay
maaari ring itago ang kanyang tunay na pagkatao hindi para tukuyin kung sino iyon kapag may
ipinakalat siya saktan ang kanilang mga biktima. Minsan mahirap malaman o sundin kung sino
sinimulan niya itong ikalat. Tulad ng inilathala o inilathala ng iba. Ang mga bagay na ito ay
napakahirap alisin o ihinto ang pagkalat nakakapinsalang bagay dahil ang poster ay walang
kontrol sa kung ano ang maaaring gawin kahit sino ay maaaring tumanggap o tumingin ng
kanilang mail. Dumating ang reaksyon maaaring balewalain ito ng tatanggap o huwag pansinin
lamang, tanggalin ito at hindi kanta, o maaari rin itong ibahagi sa iba, na lalong nagiging sanhi
ng pagbagsak biktima dahil sa napakabilis na pagpapakalat ng mga na-upload na item Internet.
Ano kaya ang mga epekto ng Cyberbullying o pambu-bully?
Posible na walang pisikal na pinsala sa panahon ng cyberbullying frontal bullying, na
kung minsan ay humahantong sa sakit, ngunit higit pa matinding sakit at emosyonal na trauma o
emosyonal at sikolohikal na trauma na maaaring maranasan ng isang biktima ng cyberbullying.
Mayroong pangmatagalang abot tanaw epekto ito sa mga tao lalo na bilang pakiramdam ng
biktima. Baka may problema siya sikolohikal hindi lamang ngayon kundi maging sa hinaharap.
Ito rin ang iba pang epektong cyberbullying o pambu-bully:
 Sintomas ng Depresyon - Mas malala pa riyan ang emosyonal na trauma pisikal na
pinsala. Tulad ng matinding emosyonal na trauma sa pamamagitan ng mapaminsalang
post sa internet, nakaranas ng sintomas ang biktima depresyon, tulad ng hindi
maipaliwanag na kalungkutan, hindi pagkakatulog, pagkawala ng gana, o kung minsan ay
humahantong sa pananakit sa sarili, o isipin ang katapusan ng buhay.
 Ang pag-inom ng nakalalasing na alak o paggamit ng iligal na droga - ito ay nagiging
daan upang ang biktima ay makalimot o magkaroon ng lakas ng loob o lakas para harapin
ang malupit at ang mundo. Siya ay madalas sa gayon ay hindi namamalayan na nagiging
isang malupit. Ayon sa mga pag-aaral, ang mga taong nabubully sa high school o
kolehiyo ay ang mga nakaranas ng bullying noong sila ay nasa high school o high school
pa. Pagliban o pag-iwas sa paaralan - Ito ay isang paraan upang maiwasan ang pambu-
bully.
 May mababang marka sa paaralan - Madalas na pagliban at kawalan ng konsentrasyon sa
pag-aaral dahil sa mentalidad ng mga nangyayari. Mga kahihinatnan ng pambu-bully sa
mababang baitang ng paaralan.
 Pagkawala ng pagpapahalaga sa sarili o mababang pagpapahalaga sa sarili - ang mga
alaala ng pangungutya o pinsala ay nagdudulot ng kawalan ng pagpapahalaga sa sarili o
mababang pagpapahalaga sa sarili.
 May mga problema sa kalusugan - madalas na biktima ng pambu-bully ay nararanasan o
sinasabi na sila ay may sakit gaya ng ubo, sipon, sakit ng ulo, pananakit ng tiyan, at iba
pa.
 Biktima rin ng pang-aapi nang harapan - minsan bago mangyari iyon o kapag sa
cyberbullying, madalas nagiging biktima ang biktima harapin ang pambu-bully dahil
nawalan siya ng tiwala at kakayahan gawin ang tama upang ipagtanggol ang kanyang
mga karapatan.
Ano ang magagawa ng biktima ng cyberbully?
Ang cyberbullying, tulad ng ibang anyo ng bullying, ay may malaking epekto sa buhay at
personalidad ng biktima, kaya ipinapayo ng mga eksperto na huwag manahimik sa sinumang
makakaranas ng ganitong pangyayari sa buhay. Si Sonnie Santos, isang dalubhasa sa
cyberbullying, ay nagpapayo na magsanay ng isa sa mga sumusunod, depende sa sitwasyon o
pangangailangan.
 Palaging kumuha ng screenshot ng mga nakakahamak na mensahe at i-save ito gamitin
bilang katibayan o ebidensya ng panliligalig.
 Ipaalam sa mga miyembro ng pamilya ang mga insidente o pag-atake.  Mag-ulat sa
isang katawan tulad ng isang guro o tagapamahala ng pagtuturo, kung mayroon sa
paaralan maiwasan o human resources tulad ng bullying trabaho.
 Sabihin sa management sa mga social network (tulad ng Facebook o Twitter) kung ano
ang nangyari para magawa nila ang nararapat na aksyon.
 Palitan ang numero ng telepono kung isang mobile phone o pambu-bully. Dea Huwag
paganahin ang lahat ng mga social network account at huwag pansamantalang kumonekta
 online. Gayun paman, ipasuri sa isang miyembro ng pamilya o kaibigan ang mga online
na kaganapan. Kung kinakailangan, kumunsulta sa isang propesyonal na tagapayo.
 Suportahan ang mga grupong naglo-lobby para sa batas sa cyberbullying o harassment
para sa lahat at hindi lamang sa mga kabataan na hindi nasa magandang edad pa.
Kaugnay nito, nagpasa ang kamara ng batas na nagpaparusa sa mga taong sangkot sa
cyberbullying dahil sa paggamit ng social media. Ito ang Social Media Regulation Act
2014, na pinagtibay ni Leyte Rep. Sergio Apostol para tulungan ang mga biktima ng
bullying paggamit ng social media. Sa ilalim ng batas na ito, ang isang tao o mga taong
nahatulan ng cyberbullying ay maaaring masentensiyahan ng anim hanggang
labindalawang taong pagkakulong. Maaari din silang pagmultahin ng 30,000 hanggang
50,000 Php. Kung ikaw ay biktima ng cyberbullying, gumawa ng mga hakbang upang
ihinto ito. Huwag na lang manahimik at magreklamo sa kinauukulan.

Ang pagiging biktima ng cyberbullying ay hindi nangangahulugang katapusan ng mundo.

Maraming biktima ang nakayanan nilang mag-isa ang sitwasyong ito pagsisikap, matibay na
pananampalataya sa Diyos at sa pagtulong sa mga tao siguraduhing makakabawi sila sa masakit
na karanasan. Sa paglipas ng panahon, unti-unting makakalimutan ng isang tao ang pangyayari at
kasabay nito ay unti-unti kang bumabawi at aangat sa mapait na karanasan.