TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ - ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG

Bài tập nhóm

So sánh doanh thu kế toán, doanh thu thuế và So sánh chi phí xác
định lợi nhuận kế toán và chi phí được trừ thuế TNDN

Nhóm số: 13 - Lớp: 47K18.2

Họ và tên thành viên và mức đóng góp:
1. Nguyễn Thị Hương Giang (25%)
2. Dương Thị Ánh Vy (25%)
3. Nguyễn Thị Linh (25%)
4. Diệp Kim Sang (25%)
 So sánh doanh thu kế toán và doanh thu thuế (doanh thu tính thuế TNDN)
Chi tiêu (dựa vào các mục
chi tiết của Thông tư
Quy định về doanh thu tính
78/2014/TT-BTC và văn
thuế thu nhập doanh nghiệp
bản cập nhật thông tư) và
thông tư 200 (Điều 79)
Theo Điều 8
1. Định nghĩa Doanh thu để tính thu nhập chịu
thuế là toàn bộ tiền bán hàng hóa,
tiền gia công, tiền cung cấp dịch
vụ bao gồm cả khoản trợ giá, phụ
thu, phụ trội mà doanh nghiệp
được hưởng không phân biệt đã
thu được tiền hay chưa thu được
tiền.
2. Nguyên tắc chung xác Doanh thu không bao gồm thuế
định giá trị doanh thu VAT theo phương pháp khấu trừ,
bao gồm VAT theo PP trực tiếp
và bao gồm thuế TTĐB
3. Thời điểm ghi nhận - Đối với hàng hoá: chuyển giao
doanh thu quyền sở hữu, sử dụng
- Đối với dịch vụ: thời điểm dịch
vụ hoàn thành hoặc thời điểm lập
hoá đơn
Quy định/hướng dẫn về doanh Giống/khác như thế
thu kế toán nào
Doanh thu là lợi ích kinh tế thu Giống nhau
được làm tăng VCSH của doanh
nghiệp ngoại trừ phần đóng góp
thêm của các cổ đông. Doanh thu
được ghi nhận tại thời điểm giao
dịch phát sinh, khi chắc chắn thu
được lợi ích kinh tế, được xác định
theo giá trị hợp lý của các khoản
được quyền nhận, không phân biệt
đã thu tiền hay sẽ thu được tiền.
Doanh thu không bao gồm các Khác nhau. DT tính
khoản thuế gián thu phải nộp: Thuế thuế TNDN có tính cả
VAT (kể cả PP khấu trừ và PP trực thuế TTĐB, thuế XK
tiếp), thuế xuất khẩu, thuế tiêu thụ và thuế BVMT
đặc biệt, thuế bảo vệ môi trường.
- Đối với hàng hóa: Doanh nghiệp Giống nhau
đã chuyển giao phần lớn rủi ro và
lợi ích gắn liền với quyền sở hữu
sản phẩm, hàng hóa cho người mua.
- Đối với dịch vụ: Thời điểm dịch
1
 vụ hoàn thành hoặc thời điểm lập
hóa đơn
4. Doanh thu trong một số
trường hợp
4.1. Hoạt động thương mại Theo điều kiện ghi nhận doanh Theo điều kiện ghi nhận doanh thu Giống nhau
thông thường (không thuộc thu bán hàng (5 điều kiện hoặc bán hàng (5 điều kiện hoặc theo 5
các trường hợp đặc biệt bên theo 5 bước) bước)
dưới)
4.2. Cung cấp dịch vụ Theo điều kiện ghi nhận doanh Theo điều kiện ghi nhận doanh thu Giống nhau
thông thường (không thuộc thu bán hàng (4 điều kiện hoặc bán hàng (4 điều kiện hoặc theo 5
các trường hợp đặc biệt bên theo 5 bước) bước)
dưới)
4.3. Bán hàng trả chậm, trả Doanh thu bán hàng được xác Doanh thu bán hàng được xác định Giống nhau
góp định theo giá bán trả tiền ngay và theo giá bán trả tiền ngay và không
không bao gồm tiền lãi trả chậm, bao gồm tiền lãi trả chậm, trả góp.
trả góp.
4.4. Bán hàng có chiết khấu Giá tính thuế GTGT là giá bán đã Chiết khấu, giảm giá được ghi vào Giống nhau
thương mại, giảm giá chiết khấu thương mại dành cho TK 521 - TK giảm doanh thu bán
khách hàng. Trường hợp việc hàng. Cuối kỳ, bù trừ TK 511 và TK
chiết khấu thương mại căn cứ vào 521 để ra DT bán hàng.
số lượng, doanh số hàng hóa, dịch
vụ thì số tiền chiết khấu của hàng
hóa đã bán được tính điều chỉnh
trên hóa đơn bán hàng hóa, dịch
vụ của lần mua cuối cùng hoặc kỳ
tiếp sau.  Được ghi giảm trừ
doanh thu tính thuế
4.5. Cho thuê tài sản, cung
cấp dịch vụ kéo dài nhiều

2
kỳ
4.5.1. Thu tiền hàng kỳ Là số tiền bên thuê trả từng kỳ
theo hợp đồng thuê
4.5.2. Thu tiền trước cho Doanh thu để tính thu nhập chịu
nhiều kỳ, đã xuất hóa đơn thuế được phân bổ cho số năm trả
tiền trước hoặc được xác định
theo doanh thu trả tiền một lần.
4.6. Hợp đồng xây dựng
4.6.1. Ghi nhận doanh thu Thời điểm xác định doanh thu
theo tiến độ kế hoạch tính thuế thu nhập doanh nghiệp
tạm nộp là thời điểm thu tiền của
khách hàng.
4.6.2. Ghi nhận doanh thu Doanh thu được ghi nhận khi hóa
theo khối lượng thực hiện đơn được lập một cách minh
bạch, hợp lý và được khách hàng
xác nhận.
4.7. Bán/chuyển nhượng -Thu nhập chịu thuế từ chuyển
bất động sản nhượng bất động sản được xác
định bằng doanh thu thu được từ
hoạt động chuyển nhượng bất
động sản trừ giá vốn của bất động
sản và các khoản chi phí được trừ
liên quan đến hoạt động chuyển
nhượng bất động sản.
-Thời điểm xác định doanh thu
tính thuế là thời điểm bên bán
bàn giao bất động sản cho bên
mua, không phụ thuộc việc bên
mua đã đăng ký quyền sở hữu tài
Là số tiền bên thuê trả từng kỳ theo Giống nhau
hợp đồng thuê
Doanh thu được ghi nhận và phân Khác nhau. Doanh thu
bổ cho số năm trả tiền trước
Doanh thu được xác định và ghi
nhận theo tiến độ công việc hoàn
thành vào cuối kỳ, không phân biệt
đã xuất hóa đơn hay chưa.
Doanh thu được ghi nhận khi hóa
đơn được lập một cách minh bạch,
hợp lý và được khách hàng xác
nhận.
- Đối với các công trình, hạng mục
công trình mà doanh nghiệp là chủ
đầu tư (kể cả các công trình, hạng
mục công trình doanh nghiệp vừa là
chủ đầu tư, vừa tự thi công), doanh
nghiệp không được ghi nhận doanh
thu bán bất động sản theo Chuẩn
mực kế toán Hợp đồng xây dựng và
không được ghi nhận doanh thu đối
với số tiền thu trước của khách hàng
theo tiến độ
-Đối với các công trình, hạng mục
công trình mà doanh nghiệp là chủ
tính thuế có thể được
xác định theo doanh
thu trả tiền một lần
Khác nhau về thời
điểm ghi nhận doanh
thu
Giống nhau.
Khác nhau: thời điểm
ghi nhận doanh thu
-Doanh thu thuế: Ghi
nhận doanh thu vào
thời điểm bàn giao bất
động sản cho bên
mua, không phụ
thuộc vào việc bên
mua đã đăng ký quyền
sở hữu tài sản, quyền
sử dụng đất hay chưa
-Doanh thu kế
toán: Ghi nhận doanh
3
 sản, quyền sử dụng đất, xác lập
quyền sử dụng đất tại cơ quan
nhà nước có thẩm quyền.
5. Doanh thu hoạt động tài Số tiền thu từ việc cung ứng các
chính dịch vụ tài chính phái sinh thực
hiện trong kỳ tính thuế.
5.1. Cổ tức, trái tức Thu nhập miễn thuế
đầu tư (kể cả các công trình, hạng thu vào thời điểm thỏa
mục công trình doanh nghiệp vừa là thuận giữa bên bán và
chủ đầu tư, vừa tự thi công), trường bên mua về việc
hợp khách hàng có quyền hoàn thiện chuyển nhượng bất
nội thất của bất động sản và doanh động sản, bất kể thời
nghiệp thực hiện việc hoàn thiện nội điểm bàn giao hay thời
thất của bất động sản theo đúng thiết điểm bên mua đăng ký
kế, mẫu mã, yêu cầu của khách hàng quyền sở hữu
thì doanh nghiệp được ghi nhận
doanh thu khi hoàn thành, bàn giao
phần xây thô cho khách hàng.
Trường hợp này, doanh nghiệp phải
có hợp đồng hoàn thiện nội thất bất
động sản riêng với khách hàng,
trong đó quy định rõ yêu cầu của
khách hàng về thiết kế, kỹ thuật,
mẫu mã, hình thức hoàn thiện nội
thất bất động sản và biên bản bàn
giao phần xây thô cho khách hàng.
( Điều 79, 1.6.5)
Doanh thu được ghi nhận tại thời
điểm giao dịch phát sinh, khi chắc
chắn thu được lợi ích kinh tế, được
xác định theo giá trị hợp lý của các
khoản được quyền nhận, không
phân biệt đã thu tiền hay sẽ thu được
tiền.
Khi nhà đầu tư nhận cổ tức bằng cổ
phiếu, nhà đầu tư chỉ theo dõi số
lượng cổ phiếu tăng thêm trên
4
 thuyết minh BCTC, không ghi nhận
giá trị cổ phiếu được nhận, không
ghi nhận doanh thu hoạt động tài
chính, không ghi nhận tăng giá trị
khoản đầu tư vào công ty
5.2. Lợi nhuận được chia Thu nhập miễn thuế Lợi nhuận được chia bao gồm cả Khác nhau.
khoản lãi đầu tư dồn tích trước khi  Doanh thu thuế:
doanh nghiệp mua lại khoản đầu tư Thu nhập miễn thuế
đó thì doanh nghiệp phải phân bổ số  Doanh thu kế toán:
tiền lãi này, chỉ có phần tiền lãi của Lợi nhuận được chia
các kỳ mà doanh nghiệp mua khoản sẽ được ghi nhận khi
đầu tư này mới được ghi nhận là cổ đông được quyền
doanh thu hoạt động tài chính, còn nhận cổ tức hoặc các
khoản tiền lãi dồn tích trước khi bên tham gia góp vốn
doanh nghiệp mua lại khoản đầu tư được quyền nhận lợi
đó thì ghi giảm giá trị của chính nhuận từ việc góp
khoản đầu tư trái phiếu, cổ phiếu. vốn.

5.3. Bán, chuyển nhượng Thu nhập tính thuế từ chuyển Doanh thu được ghi nhận sẽ là phần Giống nhau
khoản đầu tư vào doanh nhượng phần vốn góp được xác chênh lệch giữa giá bán và giá vốn
nghiệp khác (bán cổ phiếu, định bằng giá chuyển nhượng
trái phiếu, chuyển nhượng trừ giá mua của phần vốn chuyển
vốn góp,…) nhượng và các chi phí hợp lý liên
quan đến việc tạo ra thu nhập từ
chuyển nhượng vốn…
5.4. Lãi tiền gửi - Trường hợp khoản thu từ lãi Doanh thu không bao gồm khoản lãi Giống nhau
tiền gửi, lãi cho vay vốn phát tiền gửi phát sinh do hoạt động đầu
sinh cao hơn các khoản chi trả lãi tư tạm thời của khoản vay sử dụng
tiền vay theo quy định, sau khi bù cho mục đích xây dựng tài sản dở

5
 trừ, phần chênh lệch còn lại tính
vào thu nhập khác khi xác định
thu nhập chịu thuế.
- Trường hợp khoản thu từ lãi
tiền gửi, lãi cho vay vốn phát
sinh thấp hơn các khoản chi trả
lãi tiền vay theo quy định, sau khi
bù trừ, phần chênh lệch còn lại
giảm trừ vào thu nhập sản xuất
kinh doanh chính khi xác định
thu nhập chịu thuế( Điều 9,
khoản 9 )
5.5. Chênh lệch tỷ giá ngoại Khoản chênh lệch tỷ giá phát sinh
tệ trong kỳ trong kỳ liên quan trực tiếp đến
doanh thu, chi phí của hoạt động
sản xuất kinh doanh chính của
doanh nghiệp được tính vào chi
phí hoặc thu nhập của hoạt động
sản xuất kinh doanh chính của
doanh nghiệp. Khoản chênh lệch
tỷ giá phát sinh trong kỳ không
liên quan trực tiếp đến doanh thu,
chi phí của hoạt động sản xuất
kinh doanh chính của doanh
nghiệp, nếu phát sinh lỗ chênh
lệch tỷ giá tính vào chi phí sản
xuất kinh doanh chính, nếu phát
sinh lãi chênh lệch tỷ giá tính vào
dang theo quy định của Chuẩn mực
kế toán chi phí đi vay.
Các khoản chênh lệch tỷ giá được Giống nhau: Đều ghi
phản ánh ngay vào doanh thu hoạt nhận chênh lệch tỷ giá
động tài chính 515 (nếu lãi) , ngược ngoại tệ phát sinh
lại nếu lỗ sẽ ghi vào chi phí tài chính trong kỳ
635 Khác nhau: thời điểm
ghi nhận doanh thu
- Doanh thu thuế: Ghi
nhận chênh lệch tỷ giá
ngoại tệ vào thời
điểm phát sinh, bất
kể thời điểm đánh giá
lại hoặc thanh toán
giao dịch ngoại tệ.
- Doanh thu kế
toán: Ghi nhận chênh
lệch tỷ giá ngoại tệ
6
 thu nhập khác.(Điều 7, khoản 9) vào thời điểm đánh
giá lại hoặc thanh
toán giao dịch ngoại tệ

5.6. Chênh lệch tỷ giá ngoại

tệ cuối kỳ
- Tiền và phải thu có Lãi/ lỗ khi đánh giá lại thì không CLTG tăng cuối kỳ được ghi nhận Khác nhau.
gốc ngoại tệ được ghi nhận vào doanh thu khi vào doanh thu tài chính (thông qua -Doanh thu trên báo
tính thuế TNDN TK 413) cáo kế toán, lãi/lỗ cuối
kì do đánh giá lại sẽ
được ghi nhận vào
doanh thu
-Ngược lại, lãi/lỗ khi
đánh giá lại của doanh
thu khi tính thuế
TNDN thì lại không
được ghi nhận vào
doanh thu.

- Phải trả có gốc ngoại Lãi/ lỗ khi đánh giá lại được ghi CLTG giảm của nợ phải trả có gốc Giống nhau: Lãi/ lỗ do
tệ nhận vào doanh thu ngoại tệ được ghi nhận vào doanh đánh giá lại của nợ
thu tài chính (thông qua tk 414) phải trả có gốc ngoại
tệ cuối kỳ đều được
ghi nhận vào doanh
thu.

….

7
 So sánh chi phí xác định lợi nhuận kế toán và chi phí được trừ thuế TNDN
Chi tiêu (dựa vào các mục Quy định/hướng dẫn chi phí xác
chi tiết của……), tham định lợi nhuận kế toán
chiếu đến chi phí kế toán
trong thông tư 200- Các tài
khoản chi phí từ TK 632-
đến TK 811)
1. Khái niệm Là tất cả những khoản chi phí mà
doanh nghiệp trực tiếp bỏ ra đầu tư
trong quá trình sản xuất sản phẩm,
cung cấp hàng hóa dịch vụ
2. Phạm vi Bao gồm chi phí như nguyên vật
liệu, cong viẹc trực tiếp, cp sản xuất
trực tiếp khác.
Quy định chi phí được trừ
thuế khi xác định thu nhập
chịu thuế
Bao gồm chi phí thuế thu nhập
doanh nghiệp hiện hành và chi
phí thuế thu nhập doanh nghiệp
hoãn lại phát sinh trong năm
làm căn cứ xác định kết quả
hoạt động kinh doanh sau thuế
của doanh nghiệp trong năm tài
chính hiện hành.
Bao gồm các chi phí như tiếp
thị, quản lý, lương thưởng nhân chi phí cần thiết để hoạt động
viên và các khảon chi phí hợp lý kinh doanh tạo ra doanh thu.
khác
Giống/khác như thế nào
Giống nhau: cả 2 đều liên quan
đến các chi phí mà doanh
nghiệp phải chi trả để hoạt
động kinh doanh của mình.
Khác nhau: chi phí lợi nhuận
kế toán tập trung vào các chi
phí trực tiếp liên quan đến việc
sản xuất hoặc mua hàng hóa để
bán; trong khi chi phí được trừ
thuế TNDN bao gồm cả các chi
phí hợp lý khác không nhất
thiết phải liên quan trực tiếp
đến sp hoặc dịch vụ.
Giống nhau: đều bao gồm các
Khác nhau: chi phí lợi nhuận
kế toán tập trung vào các chi
phí cụ thể liên quan đến sản
phẩm hoặc dịch vụ, trong khi
8
 chi phí được trừ thuế TNDN
bao gồm các loại chi phí khác
như tiếp thị, quản lý, vận hành,
và lương thưởng nhân viên.
3. Công thức Thu nhập chịu thuế = Doanh thu - Thu nhập chịu thuế = Doanh thu Khác nhau. Chi phí lợi nhuận
Chi phí kinh doanh + Thu nhập khác. - Chi phí hợp lý + Thu nhập kế toán trừ đi chi phí kinh
khác doanh còn chi phí được trừ
thuế thì trừ đi chi phí hợp lý.
4. Điều kiện ghi nhận Việc ghi nhận CP ngay cả khi chưa Là những chi phí hợp lý, có đầy Giống nhau: cả hai đều phải
đến kỳ hạn thanh toán nhưng có khả đủ hóa đơn, chứng từ theo quy nguyễn tắc phù hợp. DT và CP
năng chắc chắn sẽ phát sinh. => gồm định của pháp luật thì mới được được ghi nhận theo nguyên tắc
cả chi phí hợp lý và không hợp theo coi là chi phí được trừ thuế phù hợp.
quy định của Luật kế toán TNDN Khác nhau: dù không chưa
chắc chi phí đó sẽ phát sinh
những vẫn phải ghi nhận vào
chi phí lợi nhuận kế toán còn
chi phí phải được đầy đủ chứng
từ hợp lý mới được ghi nhận là
chi phí khấu trừ.
Ví dụ: chi phí khấu hao TSCĐ
không dùng cho sản xuất kinh
doanh hàng hóa dịc vụ.
5. Văn bản áp dụng Theo luật kế toán Theo luật thuế Khác nhau
6. Mục đích Tính toán lợi nhuận gộp Giảm số thuế phải trả, tính toán Giống nhau: đều ảnh hưởng
lợi nhuận sau thuế đến lợi nhuận cuối cùng của
doanh nghiệp.
Khác nhau: chi phí lợi nhuận
kế toán được sử dụng để tính
toán lợi nhuận gộp, trong khi

9
 chi phí được trừ thuế TNDN
giúp giảm số thuế phải trả của
công ty và tính toán lợi nhuận
sau thuế.
7. Sử dụng Trong báo cáo kết quả kinh doanh và Trong quá trình tính toán thuế Giống nhau: đều được sử dụng
báo cáo tài chính và báo cáo thuế TNDN trong quá trình báo cáo tài
chính của doanh nghiệp.
Khác nhau: chi phí lợi nhuận
kế toán thường được theo dõi
trong mỗi đơn đặt hàng hoặc
chu kỳ sản xuất để đảm bảo
tính chính xác của báo cáo tài
chính, trong khi chi phí được
trừ thuế TNDN thường được
theo dõi trong quá trình quản lý
thuế và tài chính của công ty.
8. Liên quan trực tiếp đến Sản phẩm dịch vụ của doanh nghiệp Hoạt động kinh doanh và chi Khác nhau
phí hợp lý khac của doanh
nghiệp
9. Trường hợp cụ thể
9.1. Chi phí không có Vẫn tính vào chi phí kế toán vì là Vì chi phí này không có hóa Khác nhau
hóa đơn GTGT chỉ khoản chi phí hợp lý => hoạch toán đơn GTGT, chỉ có hóa đơn bán
có hóa đơn bán lẻ. vào chi phí quản lý doanh nghiệp lẻ không được tính là chi phí
TH doanh nghiệp được trừ vào thuế TTDN (mục
mua hàng hóa nhưng 2.4 trong VBHN/22)
người bán không
xuất hóa đơn GTGT
mà chỉ có hóa đơn
bán lẻ (gộp thuế

10
 GTGT vô chung).
9.2. Chi phí khấu hao tài Thời gian trích khấu hao: được tích Thời gian trích khấu hao: theo Khác nhau
sản cố định khấu hao theo thời gian ước tính số năm trích theo quy định tại
Trường hợp các TSCĐ có nguyên giá TT 45/2013/TT-BTC
1,6 tỷ là ô tô từ 9 chỗ ngồi trở xuống: Phần khấu hao tương ứng với
sẽ xác định theo giá mua thực tế và nguyên giá trên 1,6 tỷ không
thuế GTGT tương ứng với giá trị trên được tính là chi phí hợp lý.
1,6 tỷ => Khấu hao sẽ được tính theo
nguyên giá và là chi phí kế toán hợp
lý
9.3. Khấu hao đối với Dù có công trình thi công hay không Tương tự như khấu hao tài sản
công cụ dụng cụ có công trình thi công nếu có mang cố định
ra sử dụng thì sẽ tiến hành phân bổ
trong kỳ kế toán, trừ khi mang vào
nhập kho thì xem như không phân bổ
công cụ dụng cụ đó nữa, do đó có
doanh thu hay không thì vẫn phải
phân bổ như thường trừ khi thanh lý
bán đi hoặc nhập lại kho hoặc đã
phân bổ hết giá trị CCD
9.4. Trích khấu hao đối dù có sản xuất hoặc công trình thi Nếu không phát sinh doanh thu Khác nhau
với tài sản có định công hay không có sản xuất hoặc thì không được tính khấu hao
phục vụ sản xuất công trình thi công nếu có mang ra vào chi phí thuế thu nhập doanh
kinh doanh hoặc sử dụng và trích khấu hao tài sản nghiệp
công trình thi công. trong kỳ kế toán (trừ thời gian ngưng  Nếu tài sản hoặc chi quá
sử dụng để sữa chữa bảo dưỡng, duy lớn không sử dụng thì
tu lại thì tạm ngưng trích khấu hao công ty tạm
hoặc trừ khi thanh lý bán mới không ngưng không trích khấu
khấu hao hoặc đã trích khấu hao hết hao cũng không phân bổ
giá trị sử dụng TCSĐ) thì xem như

11
 không trích khấu hao tài sản đó nữa, nữa (như vậy là công ty
do đó có doanh thu hay không doanh đang làm theo thuế)
thu thì vẫn phải trích như thường.
 Nếu công ty muốn hợp
pháp cả hai thì vẫn trích
bình thường nhưng phần
chi phí không hợp lý với
thuế này thì cuối năm ghi
nhận vào chỉ tiêu B4
trong quyết toán thuế
TNDN để loại trừ.

9.5. Chi phí phạt về vi Được hạch toán vào chi phí quản lý Không được tính là chi phí hợp Khác nhau
phạm như luật giao doanh nghiệp. lý khi tính thuế TTDN (mục
thông, chế dộ kế 2.36)
toán,..
9.6. Chi phí tiền lương Được tính vào chi phí kế toán, được Không được tính là chi phí hợp Khác nhau
của chủ doanh hạch toán và ghi nhận vào sổ sách kế lý, được trừ khi tính thuế
nghiệp tư nhân, công toán TNDN.
ty TNHH một thành
viên
9.7. Phần chi trang phục Được tính vào chi phí kế toán, được Không được tính là chi phí hợp Khác nhau
cho người lao động hạch toán và ghi nhận vào sổ sách kế lý, được trừ khi tính thuế
bằng tiền quá 5 triệu toán TNDN
đồng/người/năm
9.8. Chi phí lãi vay của Được tính toàn bộ vào chi phí trả lãi Chỉ được tính vào chi phí hợp lý Khác nhau
đôi tượng không phần chi phí lãi vay không vượt
phải là tổ chức tín mức 150% lãi suất cơ bản do
dụng hoặc tổ chức NHNN công bố (2.17)
kinh tế

12
13