THUONGMAI UNIVERSITY

FACULTY OF ENGLISH
------

ASSIGNMENT
Theory of Translation and Interpreting

Supervisor: Nguyen Thi Thuy Linh

Class : 232_ENTI0311_05

Student: 7. Le Thi Ha

8. Nguyen Ngoc Ha

Ha Noi, 2024
I – TEXT A

Người dịch Lê Thị Hà – MSV: 22D170052

Shoemakers unlikely to meet Thợ đóng giày có thể khó đạt

target được mục tiêu

The footwear industry would have

Một nhà phân tích trong ngành cho
to struggle to reach its target to of
biết ngành công nghiệp giày dép sẽ
70 per cent of the domestic market
phải cố gắng để đạt được mục tiêu
in five years without incentive
chiếm 70% thị trường nội địa trong
policies, related production site and
5 năm khi mà không có các chính
credit to encourage firms to expand,
sách khuyến khích, cơ sở sản xuất
an industry analyst said.
liên quan và vốn vay để khuyến
khích các công ty mở rộng.
Viet Nam is the world's fourth
Việt Nam là nước sản xuất và xuất
largest footwear producer and
khẩu giày dép lớn thứ tư trên thế
exporter with turnover of US$2.75
giới với doanh thu 2,75 tỷ USD
billion in the first seven months of
trong 7 tháng đầu năm, tăng 13,8%
the year, an increase of 13.8 per
so với cùng kỳ năm ngoái.
cent over the same period last year.

However, because the industry

exports 90 per cent of production, it
Tuy nhiên, ông Nguyễn Văn
met only 40 per cent of domestic
Khánh, chủ tịch Hội da giày TP. Hồ
demand, the remainder being
Chí Minh, cho biết do 90% sản
imported, mostly from China, HCM
lượng của ngành được xuất khẩu
City Leather and Footwear
nên nhu cầu trong nước mới chỉ
Association chairman Nguyen Van
được đáp ứng 40%, phần còn lại
Khanh said. The Viet Nam-made
phải chủ yếu nhập khẩu từ Trung
leather and footwear products on the
Quốc. Các sản phẩm da giày của
domestic market were made by
Việt Nam trong thị trường nội địa
small and medium producers, of
được sản xuất bởi các doanh nghiệp
which most were in HCM City
vừa và nhỏ, trong đó phần lớn là tại
about 100 production bases-sized a
TP. Hồ Chí Minh với khoảng 100
few producers in the north,
cơ sở sản xuất và một số nhà sản
including in Ha Noi and Hai Duong.
xuất miền Bắc, bao gồm Hà Nội và
Hải Dương.
Small and medium-sized producers
averaged 1,000-1,500 pairs of shoes
1
a month, with only a few making
from 6,000 to 15,000 pairs, a small Các xưởng vừa và nhỏ sản xuất
volume compared with the domestic trung bình 1.000-1.500 đôi
demand, Khanh said. giày/tháng, một số xưởng sản xuất
từ 6.000-15.000 đôi, chỉ đáp ứng
They faced many difficulties, such được một phần nhỏ nhu cầu giày
as a lack of capital and shortage of dép trong nước, ông Khánh cho
land and workforce, inexperienced biết.
management and outdated
technology and plant. For the Họ phải đối mặt với rất nhiều khó
country's leather and footwear khăn, như thiếu vốn, thiếu đất đai
industry to reach the target, the và lực lượng sản xuất, thiếu kinh
ministry and the Viet Nam Leather nghiệm trong quản lý và công nghệ,
and Footwear Research Institute nhà máy vẫn còn lỗi thời, lạc hậu.
needed to conduct research, develop Ông Khánh cho rằng, để ngành da -
support policies and favourable giày nước nhà đạt mục tiêu đã đề
mechanisms for the smaller ra, Bộ và Viện Nghiên cứu Da -
enterprises, Khanh said. There Giày Việt Nam cần tiến hành
should be industrial zones created nghiên cứu, đẩy mạnh triển khai
for footwear producers and credit các chính sách hỗ trợ, cơ chế thuận
funds made available for the lợi cho các doanh nghiệp nhỏ.
development of trade villages and Ngoài ra, cần có các khu công
enterprises, he said. nghiệp dành riêng cho việc sản xuất
giày dép, cũng như cần tạo các quỹ
tín dụng để tạo điều kiện thuận lợi
cho sự phát triển của các làng nghề
và doanh nghiệp.

Người nhận xét Nguyễn Ngọc Hà – MSV:22D170054

1) Bản dịch có trung thành với bản gốc không? (the truth)

Nhìn chung bản dịch của bạn khá trung thành với bản gốc. Nội dung
truyền tải khá sát với bản gốc và dễ hiểu bao gồm các nội dung quan trọng
như: Thực trạng khó khăn của ngành công nghiệp sản xuất giày dép hay
sản lượng của ngành ở các xưởng.

Tuy nhiên phần tiêu đề của bản dịch “Shoesmakers unlikely to meet
target” với bản dịch của bạn “Thợ đóng giày khó có thể đạt được mục
tiêu” với từ “Shoesmakers” bạn dịch là “Thợ đóng giày” không sai nhưng
2
chỉ đối tượng cá nhân, nhỏ lẻ mà xét theo bản gốc chỉ cả một ngành sản
xuất thay vào đó có thể dịch thành “Các nhà sản xuất giày dép”.

2) Từ ngữ có được sử dụng phù hợp với ngữ cảnh hay không? (in and
out of context).

Ngữ cảnh của văn bản trên là một bài báo về tin tức thực trạng ngành
công nghiệp giày dép ở Việt Nam hiện nay. Bạn sử dụng các cụm từ khá
phù hợp với ngữ cảnh, không làm thay đổi bản gốc. Tuy nhiên, vẫn còn
một số từ bạn dùng chưa được phù hợp có thể kể đến như đoạn đầu tiên
với từ ngữ “struggle” bạn dịch thành “cố gắng” so với tổng thể văn bản
không lệch đi ý nghĩa nhưng không làm nổi bật lên tình trạng khó khăn
của ngành sản xuất giày dép, có thể dịch thành “vật lộn”, “cố gắng hết
sức” hay từ “turnover” bạn dịch thành “doanh thu” ở đoạn thứ trong ngữ
cảnh này có thể dịch thành “kim ngạch”

3) Bản dịch có tự nhiên hay không? (naturalness)

Bản dịch của bạn đã đảm bảo được truyền tải được đúng ý nghĩa và
cũng khá dễ hiểu tuy nhiên vẫn còn một số chỗ bạn cần cải thiện để bản
dịch được mượt mà và tự nhiên, uyển chuyển hơn ví dụ:

 Ở đoạn thứ 3, “because the industry exports 90 per cent of

production, it met only 40 per cent of domestic demand” bạn
dịch thành “do 90% sản lượng của ngành được xuất khẩu
nên nhu cầu trong nước mới chỉ được đáp ứng 40%. Có thể
đảo lại để dễ hiểu hơn “do 90% sản lượng ngành được xuất
khẩu nên chỉ đáp ứng được 40% nhu cầu trong nước
 Ở đoạn 4, “with only a few” bạn dịch “một số xưởng” có thể
sửa lại thành “chỉ một số ít xưởng”
 Ở đoạn cuối “They” bạn dịch thành “họ” không sai tuy
nhiên không làm rõ được mức độ quy mô lớn theo như trong
văn bản, vậy có thể dịch thành “những nhà sản xuất”,
“outdate technology and plant” có thể sửa thành “trình độ
công nghệ và những nhà máy sản xuất còn lạc hậu”
4) Bản dịch đã sử dụng những chiến lược dịch nào? (Strategies)

 Strategy 1: How to deal with non-equivalence at word level

(Khi không tìm được từ ngữ tương đương)
3
 - Translation by a specific word
Từ “made” (make) có khá nhiều nghĩa như làm ra, kiếm được, thu,
gây ra,.. nhưng trong trường hợp này bạn dịch là “sản xuất” phù
hợp với văn cảnh
Hay từ “created” (creat) có nghĩa là tạo ra, xây dựng,.., trong
trường hợp văn bản bạn dịch thành “dành riêng cho”.
- Translation by paraphrase

+ Cụm từ “Small and medium-sized producer” được dịch thành

“các xưởng sản xuất trung bình và nhỏ”.

+ Cụm từ “Over the same period last year” được dịch thành “so
với cùng kì năm ngoái”.

+ Cụm từ “a small volume compared with the domestic demand”

được dịch thành “chỉ đáp ứng được một phần nhỏ nhu cầu giày dép
trong nước”.

- Translation by non-subject sentences

“There should be industrial zones created for footwear producers

and credit funds made available for the development of trade
villages and enterprises” được bạn dịch thành “Ngoài ra, cần có
các khu công nghiệp dành riêng cho việc sản xuất giày dép, cũng
như cần tạo các quỹ tín dụng để tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát
triển của các làng nghề và doanh nghiệp” => chủ ngữ: there should
be

 Strategy 3: How to deal with voice, number and person( Đối với
câu bị động, số và người )
1) Voice:
+ “The remainder being imported, mostly from China” được dịch
thành câu chủ động “phần còn lại sẽ phải chủ yếu nhập khẩu chủ
yếu là ở Trung Quốc”.
+ “There should be industrial zones created for footwear producers
and credit funds made available for the development of trade
villages and enterprises” được dịch thành " Ngoài ra, cần có các
khu công nghiệp dành riêng cho việc sản xuất giày dép, cũng như

4
 cần tạo các quỹ tín dụng để tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát
triển của các làng nghề và doanh nghiệp.”
2) Number:
Các từ “policies”, “firms”, “products”, “producers” được dịch
thành “các chính sách”, “các công ty”, “những sản phẩm” hay
“những nhà sản xuất”
3) Person:
+ “Khanh” được dịch thành ông Khánh, hay “HCM City Leather
and Footwear Association chairman Nguyen Van Khanh” được
dịch thành “ông Nguyễn Văn Khánh, chủ tịch Hội da giày TP. Hồ
Chí Minh”
 Strategy 4: How to deal with proper names (Đối với các tên
riêng)
+ “HCM City Leather and Footwear Association” được dịch thành
“Hội da giày TP. Hồ Chí Minh”
+ “Viet Nam Leather and Footwear Research Institute”: “Viện
Nghiên cứu Da - Giày Việt Nam”

II- TEXT B
Người dịch Nguyễn Ngọc Hà MSV: 22D170054

Plans are socio-economic Kế hoạch phát triển kinh tế xã

development are crucial hội mang tính cốt yếu

Bulding the right development
strategy for the future and mobilising
resources for its implementation
were critical steps for the future of
nation. Prime Minister Nguyen Tan
Dung said here yesterday.
Xây dựng chiến lược và phát triển
đúng đắn cho tương lai và huy
động các nguồn lực để thực hiện
chiến lược đó là những bước đi
quan trọng cho tương lai của đất
nước. Thủ tướng Nguyễn Tấn
Dũng phát biểu tại đây vào ngày
hôm qua.

He was addressing a senior policy
seminar on a draft of the National
Socio-Economic Development
Strategy (NSND) for the next 10
years. The seminar was attended by
senior policymakers, representatives
5
Ông phát biểu tại một hội thảo
chính sách cấp cao về dự thảo
Chiến lược phát triển kinh tế xã hội
quốc gia (NSND) trong 10 năm tới.
Hội thảo có sự tham dự của các
nhà hoạch định chính sách cấp cao,
of research and bussiness
communities and development
partners.
Dung said that VietNam was
preparing for rapid and sustainable
growth to enable it to continue the
growth resulting from 20 years of
the doi moi (renewal) process. He
said the nation had recently crossed
the per-capita income threshold to
become a lower-middle-income
country and now planned to become
fully industrialised by 2020.
Dung said the development model
that Viet Nam had relied on since
doi moi was lauched had led to rapid
economic growth. However, he said
Viet Nam was facing challenges that
had arisen from this rapid growth
and improved status. The national
strategy is one of the most important
documents guiding socio-economic
development during the next two
five-year plans.
It is expected to be endorsed by the
11th Party Congress in January. The
new strategy was based on five main
viewpoints, said Dung. One of them
was rapid development closely allied
with subtainbility. Democratic
practices and optimal use of human
resources were other key foundation.
Người nhận xét: Lê Thị Hà- MSV:22D170052
6
đại diện cộng đồng nghiên cứu,
doanh nghiệp và các đối tác phát
triển.
Ông Dũng cho biết, Việt Nam đang
chuẩn bị cho sự tăng trưởng nhanh
chóng và bền vững để có thể tiếp
tục tăng trưởng sau 20 năm đổi
mới. Ông cho biết quốc gia này
gần đây đã vượt qua ngưỡng thu
nhập bình quân đầu người để trở
thành quốc gia có thu nhập trung
bình thấp và dự tính công nghiệp
hóa hoàn toàn vào năm 2020.
Ông Dũng cho biết mô hình phát
triển mà Việt Nam dựa vào kể từ
khi thực hiện doi moi đã dẫn đến
tăng trưởng kinh tế nhanh chóng.
Tuy nhiên, ông cho biết Việt Nam
đang phải đối mặt với nhiều thách
thức đến từ tốc độ tăng trưởng
nhanh chóng và cải thiện tình trạng
này. Chiến lược quốc gia là một
trong những văn bản quan trọng
nhất định hướng phát triển kinh tế
xã hội trong hai kế hoạch 5 năm
tiếp theo.
Dự kiến chiến lược sẽ được Đại hội
Đảng lần thứ 11 thông qua vào
tháng Giêng. Chiến lược mới dựa
trên 5 quan điểm chính, ông Dũng
cho biết. Một trong số đó là sự phát
triển nhanh chóng gắn liền với tính
bền vững. Thực tiễn dân chủ và sử
dụng tối ưu nguồn nhân lực là
những nền tảng quan trọng khác.
1) Bản dịch có trung thành với bản gốc hay không? (the truth)
Xét về tổng thể thì bản dịch tương đối trung thành với bản gốc.
Bạn tra nghĩa của từ cẩn thận và sát với ngôn ngữ trong bản gốc.
Điều này không làm thay đổi hay sai lệch nội dung mà tác giả muốn
truyền tải tới người đọc. Tuy nhiên, cũng có cụm từ chưa được dịch
hợp lí như: “ the right development strategy”. Trong bản dịch, cụm
từ này được dịch thành “chiến lược và phát triển đúng đắn”.
Nhưng nghĩa của nó phải là “ chiến lược phát triển đúng đắn”.
2) Từ ngữ được sử dụng có phù hợp với ngữ cảnh hay không?
(in and out of context)
Nhìn chung, từ ngữ bạn dùng trong bản dịch khá phù hợp,
không làm thay đổi nội dung của bản gốc, giúp cho người đọc dễ
dàng tiếp nhận được thông tin. Hầu hết các từ ngữ trong bản dịch
đều được xem xét và sử dụng đúng ngữ cảnh. Bên cạnh đó, cũng có
từ chưa được sử dụng hợp lí: “ the nation” ở đoạn văn thứ ba.
Trong bản dịch, nó nghĩa là “ quốc gia này”. Thay vào đó, bạn nên
dịch nó thành “ nước ta” thì nó sẽ phù hợp hơn. Các từ “ He”, “
Dung” nên được dịch là Thủ tướng thì văn bản sẽ nghe trau chuốt,
mượt mà hơn.
3) Bản dịch có tự nhiên hay không? (naturalness)
Bản dịch trên đã đảm bảo được điều đầu tiên là nó có nghĩa.
Bỏ qua bản gốc, chỉ đọc mình bản dịch thì em cũng có thể hiểu
được nội dung tác giả muốn truyền tải. Tuy nhiên, để xét về độ tự
nhiên thì bản dịch này chỉ ở mức độ trung bình, tương đối ổn. Nó
vẫn chưa đạt được mức tự nhiên, mượt mà như văn phong của các
bài báo hay văn bản chính thống khác. Ví dụ như câu “Thủ tướng
Nguyễn Tấn Dũng phát biểu tại đây vào ngày hôm qua” , bạn có
thể viết thành “ Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng phát biểu tại hội thảo
ngày hôm qua”. Hay là câu “Dự kiến chiến lược sẽ được Đại hội
Đảng lần thứ 11 thông qua vào tháng Giêng” , nên được viết thành
“Dự kiến chiến lược sẽ được thông qua tại Đại hội Đảng lần thứ 11
vào tháng Giêng”.
4) Bản dịch đã sử dụng chiến lược nào?
Bạn đã sử dụng các chiến lược dịch tương đối tốt trong bản dịch
của mình. Các chiến lược đã được bạn sử dụng như:
7
  Strategy 1: How to deal with non-equivalence at word level
(Khi không tìm được từ ngữ tương đương)
+ Translation by a specific word ( Dịch với từ cụ thể )
Từ “ draft” có nhiều nghĩa khác nhau: bản phác thảo, đồ án, bản
nháp,....Nhưng trong bối cảnh của bản gốc thì bạn dịch từ này nghĩa là
“ bản dự thảo”
+ Translation by paraphrase ( Dịch bằng cụm từ )
Cụm “lower-middle-income country” được dịch là “quốc gia có thu
nhập trung bình thấp”
Cụm “continue the growth resulting from 20 years of the doi moi
(renewal) process” được dịch thành “tiếp tục tăng trưởng sau 20 năm
đổi mới”
+ Translation by omission ( Loại bỏ những thông tin không cần
thiết)
Cụm “enable it to continue” được dịch thành “ có thể tiếp tục”
 Loại bỏ từ “it”
Cụm “Viet Nam was facing challenges that had arisen from this
rapid growth” được dịch thành “Việt Nam đang phải đối mặt với
nhiều những thách thức đến từ tốc độ tăng trưởng nhanh chóng”
 Loại bỏ từ “ that”

 Strategy 3: How to deal with voice, number and person

( Đối với câu bị động, số và người )
1) Voice ( Câu bị động)
+ Cụm “The seminar was attended by senior policymakers,
representatives of research and bussiness communities and
development partners” được viết trong bản gốc dưới dạng câu bị
động. Nhưng trong bản dịch, bạn dịch nghĩa câu này theo dạng chủ
động: “ Hội thảo có sự tham dự của các nhà hoạch định chính sách
cấp cao, đại diện cộng đồng nghiên cứu, doanh nghiệp và các đối tác
phát triển” .
+ Tương tự, cụm “doi moi was lauched” được dịch thành “khi thực
hiện doi moi”
+ Cụm “The new strategy was based on five main viewpoints” được
dịch thành “Chiến lược mới dựa trên 5 quan điểm chính”

8
 + Cụm “It is expected to be endorsed by the 11 th Party Congress in
January” được dịch thành “Dự kiến chiến lược sẽ được Đại hội Đảng
lần thứ 11 thông qua vào tháng Giêng”
2) Number (Số)

Các từ số nhiều như “steps”, “documents”, “foundations”, “challenges”

được biểu thị trong bản dịch bằng từ “ những bước đi”, “những văn
bản”, “ những nền tảng ”, “ nhiều thách thức”

3) Person ( Người)

Từ “ He”, “ Dung” được dịch thành “ ông Dũng”

 Strategy 4: How to deal with proper names

(Đối với các tên riêng)
+ “ Prime Minister” được dịch thành “ Thủ tướng”
+ “National Socio-Economic Development Strategy” được dịch là
“Chiến lược phát triển kinh tế xã hội quốc gia”
+ “Viet Nam” thành “ Việt Nam”
+ “ Party Congress” được dịch là “Đại hội Đảng”