Professional Documents
Culture Documents
Swiat Alkoholi
Swiat Alkoholi
Âwiat Alkoholi
Nr 1-2/2008 r Cena 12,90 z∏ (w tym 7% VAT)
www.swiat-alkoholi.pl
KONIAK
smaczne towarzystwo
SZKOCKA
I WALIJSKA WHISKY
si∏a tradycji i energiczny debiutant
CHRISTIAN POL-ROGER
ISSN 1644-6844
Âwiat Alkoholi W N U M E R Z E :
magazyn koneserów
nr 1-2/2008
www.swiat-alkoholi.pl
redakcja@swiat-alkoholi.pl EAU DE VIE
Redaktor Naczelny: Z alzackich sadów 6
Mariusz Golak
Redaguje zespó∏:
Justyna ¸otowska, Wojciech Napora WÓDKI
Wspó∏pracujà: Drinki z wódkà czystà 8
¸ukasz Sosiƒski
WiÊniowa uczta 10
Zdj´cia:
Monika Filipiuk, Bartosz Jarosz
DTP: LIKIERY
Jan Kitszel
studio@publikator.com.pl Egzotyka ukryta w kieliszku 12
Piwo wcale nie musi byç zimne czy nawet
sch∏odzone – str. 18 Alfabet z % 17
Prezes:
Robert Tyszkiewicz WHISKY
Kolporta˝ i Prenumerata:
www.publikator.com.pl/kiosk
MOCNE ROZMOWY
prenumerata@publikator.com.pl
Smaki Êwiata 52
Zdj´cie na ok∏adce:
Shutterstock
1
Szanowni Czytelnicy,
Przyglàdajàc si´ opisom wszelkiej maÊci trunków tudzie˝ ró˝norakim notom degustacyjnym, bez
trudu da si´ w nich wyczuç przeolbrzymi baga˝ emocji. Alkohole uderzajà do g∏owy, kuszà podnie-
bienie, przyciàgajà wzrok, uwodzà smakiem... Materia∏ w sam raz na powieÊciowy romans, który
poch∏oni´ty zostanie z wypiekami na twarzy, albo te˝ hollywoodzkà superprodukcj´ pe∏nà rozstaƒ
i powrotów. Dlatego osobiÊcie gotów jestem daç si´ pokroiç w obronie tezy, ˝e w poprzednim wciele-
niu ka˝dy z alkoholi by∏... kobietà. W ka˝dym razie bardziej przekonuje mnie kobieca genealogia
wódki ni˝ domniemanie, ˝e kobietà by∏ Kopernik. I naprawd´ nie wymaga to zbyt wielkiej wy-
obraêni.
Kobieta-wódka... Uderza do g∏owy, zdaniem innych bije tak˝e po kieszeni. Zauroczenie od pierw-
szego wejrzenia, choç niektórych mo˝e zraziç jej bezpoÊrednioÊç. Poczàtkowo wydaje si´ zbyt szorst-
ka, ale z biegiem czasu trudno jest oprzeç si´ ciep∏u, które wko∏o roztacza. Ponoç ma w sobie coÊ ze
Skandynawki – najlepsza jest bowiem... zmro˝ona. Ja jednak widz´ w niej wyraênie s∏owiaƒskie
rysy i koniecznie blond w∏osy – wszak jest to kolor dojrza∏ego zbo˝a.
Kobieta-wino... Wiotka niczym p´d winoroÊli, koniecznie w po∏yskliwej sukni, najlepiej ciemnej ni-
czym Beaujolais Villages Nouveau. Spotkanie b´dzie pe∏ne niedopowiedzeƒ, ulotnych niuansów,
wyrafinowane... Jedno jest pewne. Oczaruje ci´ jej zapach... zapach kobiety-wina... Koniecznie trze-
ba wybraç si´ z nià na kolacj´, podczas której poka˝e swoje nieznane wczeÊniej oblicze. ZnajomoÊç
potrafi ewoluowaç, a czas jà dodatkowo uszlachetnia. Niestety, w przypadku z∏ych wyborów mo˝e
si´ ona skoƒczyç niez∏ym kwasem.
Wreszcie kobieta-piwo... Wymarzona kumpela. Zdecydowanie lepiej b´dzie si´ czu∏a w zadymionym
pubie czy na stadionie pi∏karskim ni˝ w eleganckiej restauracji. Znajdzie si´ zawsze pod r´kà, gdy
b´dziesz czu∏ potrzeb´ zwierzenia si´ ze swoich smutków. W jej towarzystwie nawet gorycz smakuje
inaczej. Tylko – na Boga – niech nikt nie zapomina, ˝e wcià˝ jest ona delikatnà niczym pianka ko-
bietà. Kolejne wcielenia mo˝na mno˝yç. Przecie˝ prawdziwa kobieta ma wiele twarzy.
Na koniec – ku przestrodze – nale˝y wspomnieç, ˝e niezale˝nie od konsumowanego trunku taka
randka mo˝e si´ skoƒczyç nast´pnego dnia pot´˝nym kacem, a nad ranem oka˝e si´, ˝e najlepszym
lekiem na syndrom dnia nast´pnego jest... ˝ona.
MARIUSZ GOLAK
REDAKTOR NACZELNY
2
Koniak
Koniak od kuchni
Jeszcze kilkanaÊcie lat temu w Polsce ma∏o komu przychodzi∏o
do g∏owy, ˝eby koniak wstawiç do obiedniego menu. Wi´k-
szoÊç uwa˝a∏a, ˝e trunek ten jest na tyle ekskluzywny, ˝e nale-
˝y go piç wy∏àcznie w czystej postaci. Obecnie coraz wi´cej
kucharzy dostrzega jego nieprzeci´tne walory kulinarne.
3
Koniak
Koniak mo˝e byç zarówno sk∏adnikiem receptur przygotowywanych daƒ, jak równie˝ towarzyszyç posi∏kom w czystej postaci.
Do niedawna dla wi´kszoÊci koneserów dego pokolenia, które uwa˝a koniak za trunek trunków, jak i tych z najwy˝szej pó∏ki. Oczy-
dobrych alkoholi koniak by∏ synonimem luk- staroÊwiecki. Do komponowania koktajli u˝y- wiÊcie, te drugie, ze wzgl´du na swój z∏o˝o-
susu, trunkiem, który kojarzy∏ si´ z wizerun- wa si´ tylko najm∏odszych trunków – V.S. ny charakter i bogaty aromat, dostarczà
kiem nobliwego gentlemana, palàcego cygaro i V.S.O.P. Starszych koniaków nie warto mie- w trakcie degustacji znacznie wi´cej przy-
przy bogato rzeêbionym kominku. Na prze- szaç, poniewa˝ po dodaniu do nich soku lub in- jemnoÊci. Dodatkowà zaletà koniaku, jako al-
strzeni kilku ostatnich lat wizerunek ten nego napoju tracà swój jak˝e bogaty aromat. koholu wytwarzanego z destylatu winnego,
uleg∏ zmianie, a sam koniak sta∏ si´ przed- Koniak spo˝ywany jest tak˝e po posi∏ku jest fakt, i˝ pijàc go po obiedzie, gdy do posi∏-
miotem konsumpcyjnych eksperymentów. w czystej postaci. Trunek ten mocno pobu- ku podawane by∏o wino, nie odczujemy nie-
Tak˝e firmy produkujàce ten trunek promujà dza soki trawienne, dlatego od niepami´t- przyjemnego efektu mieszania napojów alko-
nowe sposoby jego spo˝ywania. nych czasów uwa˝any jest za doskona∏y dige- holowych. Koniak serwuje si´ równie˝ przed
Jednym z nich jest picie koniaku w postaci stif. W tym przypadku nie ma ograniczeƒ, je- jedzeniem jako aperitif. Dla urozmaicenia
drinków, co w ostatnim czasie zyskuje na po- ˝eli chodzi o dobór klasy koniaku. Mo˝emy mo˝na delektowaç si´ nim, dodajàc lód lub
pularnoÊci i s∏u˝y zainteresowaniu nim m∏o- do tego celu u˝yç zarówno najprostszych wod´, tonik bàdê piwo imbirowe.
Karol Okrasa poleca SK¸ADNIKI: szamy orzechy odrobinà màki pszennej, a koniak do-
• 100 g kaszy gryczanej • 100 g sera bia∏ego mielo- dajemy do masy.
SUFLET MARTELL ORZECHOWO-GRYCZANY Z GORZKÑ nego • 50 g gorzkiej czekolady • 50 g orzechów w∏o- Bia∏ka ubijamy na pian´ z drugà cz´Êcià cukru pudru.
CZEKOLADÑ I SOSEM WANILIOWYM skich • 2 sztuki laski wanilii • 200 ml mleka • 50 ml Utarte ˝ó∏tka z serem mieszamy z kaszà, startà skórkà
Êmietanki s∏odkiej 30% • 4 sztuki jaj • 100 g cukru z limonki, po czym dodajemy odrobin´ màki ziemnia-
pudru • 20 g mas∏a • 20 g cukru bràzowego • 10 g czanej i pszennej, jeÊli masa jest zbyt luêna. Nast´pnie
màki ziemniaczanej • 30 g màki pszennej • 50 ml dodajemy ubità pian´ z bia∏ek i delikatnie mieszamy.
koniaku Martell Cordon Bleu • jedna limonka. Na koniec dodajemy orzechy i wyk∏adamy do foremek
SPOSÓB PRZYGOTOWANIA: wysmarowanych mas∏em i wysypanych cukrem bràzo-
Kasz´ gryczanà mielemy w maszynce do mielenia. wym. Do ka˝dej foremki wciskamy w Êrodek farszu ka-
˚ó∏tka jaj oddzielamy od bia∏ek. 3 ˝ó∏tka ucieramy wa∏ek gorzkiej czekolady. Pieczemy w piekarniku
z po∏owà cukru pudru na g∏adkà i puszystà mas´. Do- w temperaturze 180°C przez ok. 15 min.
dajemy ser i jeszcze raz dok∏adnie ucieramy. Ca∏oÊç Mleko zagotowujemy ze Êmietankà i dodajemy cukier
doprawiamy ziarenkami wanilii i odrobinà koniaku. bràzowy oraz ziarna wanilii, zaprawiamy na koniec
Orzechy parzymy we wrzàtku i drobno siekamy. Kiedy ˝ó∏tkiem i podgrzewamy.
sà jeszcze ciep∏e, zalewamy je pozosta∏à iloÊcià konia- Suflet podajemy z sosem waniliowym i lampkà konia-
ku i odstawiamy do wystygni´cia. Odcedzamy i opró- ku Martell Cordon Bleu.
4
Koniak
Kolejnym sposobem urozmaicenia posi∏ku elementem towarzyszàcym posi∏kom. Jak na tradycyjny francuski alkohol przy-
przy wykorzystaniu koniaku jest dodawanie W pierwszym przypadku s∏u˝y najcz´Êciej sta∏o, koniak bardzo dobrze pasuje do serów.
go do potraw. ¸àczenie alkoholu z jedzeniem do wzmocnienia i wzbogacenia smaku po- I tak, np. Roquefort czy Fourme d’Ambert
jest tradycjà i ciekawà cechà kuchni wielu traw. Dobrym przyk∏adem jest tu klasyczna zyskujà na smaku, gdy popija si´ je lampkà
krajów, zw∏aszcza Francji. Tak˝e w Polsce francuska zupa cebulowa, której koniak do- V.S.O.P. Tak˝e kawa ujawnia nowe aromaty,
nie od dziÊ u˝ywa si´ ró˝nych trunków do daje apetycznej wyrazistoÊci. Podobnie gdy zestawi si´ jà z koniakiem X.O.
wzbogacania smaku potraw. Jednak nasi ro- pasztet z kurzych wàtróbek, którego i tak
dzimi kucharze stosunkowo niedawno zacz´li bogaty smak dodatkowo pot´guje dodanie ZIMNE OBLICZE KONIAKU
stosowaç koniak. odrobiny alkoholu z Cognac. Równie˝ wiele Ciekawym sposobem na picie koniaku jest
– Koniak przyby∏ do polskich restauracji kil- daƒ mi´snych zyskuje po dodaniu do nich promowana przez mark´ Hennessy metoda
ka lat temu wraz z modà na kuchni´ Êródziem- koniaku. Stek z pieprzem i mas∏em szczy- okreÊlana mianem Hennessy Paradis Givre –
nomorskà, w której cz´sto si´ z niego korzysta. piorkowym czy wieprzowina nadziewana fi- czyli konsumpcja mocno sch∏odzonego konia-
WczeÊniej by∏ u nas ma∏o znany w tej roli. Ist- gami sà tu Êwietnymi przyk∏adami. Koniak ku z najwy˝szej pó∏ki. Koniak serwuje si´
nia∏y – co prawda – przed wojnà restauracje znakomicie sprawdza si´ tak˝e z grzybami w formie sch∏odzonego do -18°C trunku, po-
w Warszawie, w których u˝ywa∏o si´ koniaku (np. „pijane” grzyby) i deserami (np. nale- dawanego w sch∏odzonym szkle. Przy tej
do celów kulinarnych, jednak w dobie przaÊne- Êniki suzette). temperaturze Hennessy Paradis przybiera
go PRL-u tradycja ta praktycznie zanik∏a. Istniejà równie˝ zasady – choç jedynà bardzo oleistà postaç, d∏u˝ej utrzymuje si´ na
G∏ównie ze wzgl´du na cen´ i fakt, i˝ koniak s∏usznà zasadà panujàcà w kuchni jest brak podniebieniu, a tak˝e d∏u˝ej pozostawia
doÊç s∏abo wspó∏gra z tradycyjnymi polskimi zasad – serwowania koniaku do posi∏ku. Tu w ustach niezwykle bogate aromaty, które
potrawami – wyjaÊnia Artur Kupczyk, szef tak˝e sà potrawy, które zyskujà na smaku, nie by∏yby wyczuwalne w sytuacji, gdyby by∏
kuchni w hotelu Aros w Tychach. gdy popija si´ je tym szlachetnym trunkiem. on konsumowany w temperaturze pokojowej.
Obecnie wielu mistrzów kulinarnych ch´t- WÊród przystawek sprawdzonym po∏àcze- Ka˝dy z opisanych tu sposobów degustacji
nie si´ga po koniak. niem sà kacze wàtróbki w sosie z pieprzem, pozwala odkryç inne oblicze tego szlachet-
– Potrawy serwowane z koniakiem nabierajà popijane koniakiem X.O., czy sushi podane nego trunku. Koniak – jak ma∏o który alko-
zupe∏nie nowego znaczenia. Z∏ama∏em wiele za- z lampkà V.S.O.P. Homar z rusztu z przypra- hol – doskonale sprawdza si´ zarówno
sad kulinarnych, ale efekt jest zaskakujàcy. Co wami korzennymi albo pieczone przepiórki w czystej postaci, jak i w po∏àczeniu z inny-
tu du˝o mówiç. To prawdziwie pasjonujàca w przyprawach korzennych jako danie g∏ów- mi napojami lub jedzeniem. Kucharze i bar-
przygoda dla kochajàcych niebanalnà kuchni´ – ne równie˝ Êwietnie uzupe∏nia koniak. mani majà wr´cz nieograniczone mo˝liwoÊci
mówi Grzegorz Lelek, szef kuchni hotelu Be- Tak˝e grzyby, zw∏aszcza borowiki, znako- w wymyÊlaniu coraz to nowych zestawieƒ.
lvedere w Zakopanem. micie komponujà si´ zw∏aszcza ze starszymi Dzi´ki temu mi∏oÊnicy koniaku majà mo˝li-
trunkami. Koniaki V.S.O.P, X.O. i starsze do- woÊç delektowania si´ nim bez obawy, ˝e ich
Z CZYM I DO CZEGO? brze smakujà równie˝ w po∏àczeniu z ró˝ne- ulubiony alkohol szybko si´ znudzi.
Koniak mo˝e byç zarówno sk∏adnikiem go rodzaju deserami, g∏ównie czekoladowy- WOJCIECH NAPORA
receptur przygotowywanych daƒ, jak te˝ mi, orzechowymi i miodowymi. FOT. REMY MARTIN, SHUTTERSTOCK
5
Eau de vie
E A U D E V I E – O W O C O W Y D E S T Y L AT R O D E M Z A L Z A C J I
Z alzackich sadów
Nie ka˝dy wie, ˝e Francja nie jest wy∏àcznie ojczyznà koniaku, szampana czy szlachetnych win.
U stóp Wogezów, w s∏onecznych i zielonych dolinach Alzacji powstaje eau de vie, trunek prak-
tycznie u nas nieznany, a w pó∏nocnej Francji cieszàcy si´ zas∏u˝onà opinià jednego z najpopu-
larniejszych alkoholi.
Eau de vie nie powstaje, rzecz jasna, wy- o smaku malinowym (framboise), Êliwkowym rystyczne owocowe aromaty. Zazwyczaj tru-
∏àcznie w Alzacji. Od pokoleƒ wytwarzane jest (prune), gruszkowym (poire), truskawkowym nek ten serwuje si´ jako digestif.
tak˝e w Szwajcarii, Austrii, a nawet w Niem- (fraise) i jagodowym (myrtille). Eau de vie jest zwykle produkowane tra-
czech, choç ∏atwo zauwa˝yç, ˝e najwi´kszà dycyjnymi metodami w niewielkich wytwór-
s∏aw´ zyska∏y trunki produkowane w∏aÊnie TRUNEK Z PODDASZA niach, nierzadko od kilku pokoleƒ. Aby tru-
przez alzackich gorzelników. Doliny u stóp Terminem eau de vie okreÊla si´ trunki nek mia∏ odpowiedni aromat i smak, nale˝y –
Wogezów swà s∏aw´ zawdzi´czajà wyjàtkowo o wysokiej zawartoÊci alkoholu, wyraênym po pierwsze – wyjàtkowo starannie dobraç
obficie owocujàcym sadom owocowym (nie owocowym smaku i braku zabarwienia (choç owoce, które zostanà poddane destylacji.
bez racji Alzacja uwa˝ana jest za „najs∏odszy” czasami mo˝na spotkaç eaux de vie, które le- Zbiory owoców zaczynajà si´ ju˝ w lipcu
region Francji) i to w∏aÊnie w obfitoÊci oraz ˝akujà w drewnianych beczkach, co nadaje (morele, maliny) i trwajà a˝ do wrzeÊnia
niezwyk∏ym aromacie alzackich malin, gru- im delikatnà, s∏omkowà barw´). Jednak nie (gruszki, jab∏ka, Êliwki).
szek, truskawek i moreli nale˝y upatrywaç nale˝y myliç ich z likierami cz´sto majàcymi Na poczàtku owoce (w ca∏oÊci, wraz
popularnoÊci tamtejszej eau de vie. te same nazwy (framboise, prune, poire), z pestkami) umieszczane sà w specjalnych
Choç termin eau de vie odnosiç si´ mo˝e które charakteryzujà si´ mniejszà zawarto- s∏ojach, w których odbywa si´ fermentacja.
do wszystkich destylatów wytwarzanych Êcià alkoholu, a ponadto sà – w przeciwieƒ- Pod w∏asnym ci´˝arem tworzà one soczystà
z owoców, a wi´c tak˝e do koniaków, armania- stwie do eau de vie – s∏odzone. miazg´, która nast´pnie poddawana jest fer-
ków czy calvadosu, przyj´∏o si´, aby stosowaç Jak ka˝dà bezbarwnà wódk´, eau de vie mentacji przy u˝yciu naturalnych dro˝d˝y.
go przede wszystkim jako okreÊlenie destyla- najlepiej podawaç w mocno sch∏odzonej po- Fermentacja trwa zazwyczaj dziesi´ç dni, po
tów, które wytwarzane sà z innych owoców staci i bez ˝adnych dodatków. Nale˝y unikaç czym zwalnia i ostatecznie ustaje po szeÊciu
ni˝ winogrona czy jab∏ka. WÊród najbardziej zw∏aszcza mieszania ze sk∏adnikami o wyraê- tygodniach. Ka˝dego dnia zacier jest drobia-
znanych eaux de vie znajdujà si´ trunki nym smaku, który mo˝e zak∏ócaç charakte- zgowo kontrolowany. Po zakoƒczeniu fer-
6
Eau de vie
Truskawki, jagody, maliny – dzi´ki umiej´tnoÊciom alzackich gorzelników powstajà z nich oryginalne trunki.
mentacji s∏oje sà szczelnie zamykane a˝ do wanych przez nià eaux de vie warto wymie- owocujàce butelkami grusze sà sta∏ym ele-
rozpocz´cia destylacji. niç chocia˝by trunek z dzikich malin (fram- mentem krajobrazu. Malownicza dolina Wallis,
Inaczej post´puje si´ w przypadku eau de boise sauvage), wytwarzany od 1913 roku, po∏o˝ona wÊród alpejskich lodowców i s∏ynàca
vie produkowanej z malin czy jagód. Owoce ze Êliwek (vieille prune), starzony w d´bo- z najwy˝ej po∏o˝onych stoków narciarskich,
te charakteryzujà si´ niskà zawartoÊcià cukru wych beczkach, oraz z pi´tnastu rodzajów mo˝e si´ pochwaliç znakomitymi eaux de vie
i przed fermentacjà muszà byç macerowane rosnàcych dziko owoców (m.in. ostrokrze- wytwarzanymi nie tylko z gruszek, ale tak˝e
w eau de vie przez co najmniej miesiàc (ka˝- wu, g∏ogu, jarz´biny, nieÊplika), o charakte- z mirabelek, truskawek, moreli czy renklod.
de 100 kg owoców macerowane jest w 25 li- rystycznym ostrym i gorzkawym aromacie. Jednym z najbardziej znanych producentów
trach eau de vie o mocy co najmniej 50%). Za jednà z najlepszych eaux de vie uwa˝a si´ eau de vie z Wallis jest szwajcarska firma
Kolejnym etapem produkcji eau de vie jest brandy z gruszek Williams (poire Williams). Morand z miasteczka Martigny, która jako
destylacja w miedzianych alembikach. Po- Wielu producentów, nie tylko w Alzacji, ale jedna z pierwszych zacz´∏a „butelkowaç” ro-
dobnie jak w przypadku innych destylatów, tak˝e chocia˝by w Szwajcarii, wytwarza efek- snàce tu grusze. Ciekawostkà jest fakt, ˝e
takich jak chocia˝by koniak, odrzuca si´ „g∏o- towne eau de vie gruszkowe z ca∏ymi owoca- eau de vie te jest cz´sto stosowane tak˝e do
w´” i „ogon”, pozostawiajàc najwartoÊciow- mi w butelce. Gdy grusze przekwitajà i za- nadziewania s∏ynnych szwajcarskich czeko-
sze „serce” destylatu o mocy 50-60%. czynajà wytwarzaç zawiàzki owoców, na ka˝- lad. Wytwórni´ Morand mo˝na zwiedzaç, co
Nast´pnie ma miejsce starzenie eau de dà zawiàzk´ wsuwana jest ostro˝nie szklana pozwoli wszystkim wàtpiàcym sprawdziç, ja-
vie. Stare francuskie powiedzenie mówi, ˝e butelka, umieszczona do góry dnem i os∏o- kim cudem w wàskiej szklanej butelce mog∏a
dobre eau de vie musi si´ starzeç na strychu ni´ta specjalnà konstrukcjà, aby do Êrodka wyrosnàç prawdziwa gruszka.
– starym zwyczajem s∏oje z eau de vie doj- nie dosta∏a si´ deszczowa woda. Usuwa si´ JUSTYNA ¸OTOWSKA
rzewajà wi´c na poddaszach destylarni. Dzi´- przy tym pozosta∏e owoce z ga∏´zi, aby FOT. SHUTTERSTOCK
st´pne sà tak˝e w Polsce). WÊród produko- carii, a zw∏aszcza w regionie Wallis, gdzie
7
Drinki z wódkà czystà
Wódki czyste dajà barmanom mo˝liwoÊç zaprezentowania pe∏ni
kunsztu podczas przygotowywania i aran˝acji ró˝norodnych
koktajli. Fot. Monika Filipiuk
Warsaw Mule
• 2 papryczki chili • 20 ml soku z limonki • 40 ml wódki Wyborowej • piwo im-
birowe • dash sypkiego cynamonu. Ucieramy kawa∏ki papryczki w wysokiej szklan-
POLECA: Lech Góra, ce, dodajemy sok z limonki i wódk´, uzupe∏niamy piwem imbirowym, a nast´pnie
barman w klubie Blue posypujemy drink cynamonem. DEKORACJA: papryczka chili, kora cynamonowa.
Cactus (Warszawa) CHARAKTERYSTYKA: orzeêwiajàcy, pikantny drink
8
Cucumber Tini Se-Pu-Ku
• 6 cm ogórka zielonego • 15 ml soku z limonki • 10 ml syropu cukrowego • 10 ml • 60 g gruszki • maracuja • 10 ml Galiano • 60 ml wódki Wyborowej • 10 ml
˚ubrówki • 40 ml Wyborowej. W szklanicy barmaƒskiej ugniatamy pokrojony w drob- soku z limonki • 5 ml syropu cukrowego. Wydrà˝onà maracuj´ i gruszk´ ugniatamy
ne plasterki ogórek, nast´pnie dodajemy sok z limonki, syrop cukrowy, ˚ubrówk´ w szklanicy barmaƒskiej, dodajemy pozosta∏e sk∏adniki, a ca∏oÊç mieszamy w sha-
i wódk´, a ca∏oÊç shakerujemy. ZawartoÊç shakera przelewamy do sch∏odzonego kie- kerze. Nast´pnie wlewamy ca∏oÊç do czterech shotów. DEKORACJA: czàstka tru-
liszka koktajlowego, cedzàc przez dwa sitka. DEKORACJA: plastry ogórka skawki. CHARAKTERYSTYKA: efektowny i orzeêwiajàcy shot
9
Wódki
WiÊniowa uczta
Ranking najpopularniejszych wódek o smaku
wiÊniowym, przeprowadzony na podstawie
g∏osów zebranych z czterdziestu sklepów spe-
cjalistycznych z ca∏ej Polski, pokaza∏, ˝e mi∏o-
Ênicy wiÊniowych rarytasów najbardziej cenià
te trunki, które zachowujà walory domowych
wyrobów.
WiÊniówki nale˝à do najpopularniejszych dziwi zatem, ˝e segment wiÊniówek przyra- lewki, du˝à estymà cieszà si´ te˝ wódki bli-
w Polsce wódek gatunkowych. Przyczyna ich sta ka˝dego roku o kilka procent (w 2005 ro- skie smakom z przydomowego ogródka.
sukcesu w du˝ej mierze tkwi w popularnoÊci ku by∏o to nawet 9%). Równie˝ trunek, który zajà∏ drugie miej-
wiÊni, niezmiennie uwa˝anych przez Pola- W zalewie najró˝niejszych alkoholi wiÊnio- sce w rankingu, Soplica WiÊniowa, sporzà-
ków za owoce smaczne i zdrowe. Ma∏o kto wych najwi´kszà popularnoÊç zyska∏y te, dzany jest – jak zapewnia producent – wedle
zdaje sobie jednak spraw´, ˝e wiÊnie rosnà które z jednej strony mogà poszczyciç si´ staropolskiej receptury, z owoców wiÊni
w Polsce zaledwie od X wieku, a do Europy znanà i powszechnie rozpoznawalnà markà, z aromatem pestek. Dodatkowo kusi on kon-
zosta∏y sprowadzone przez Rzymian z Azji zaÊ z drugiej – charakteryzujà si´ wyrazi- sumentów g∏´bokim kolorem, kojarzàcym si´
Mniejszej (warto sobie przypomnieç chocia˝- stym i naturalnym wiÊniowym smakiem. z dojrzewajàcymi na s∏oƒcu owocami.
by s∏ynne uczty Lukullusa, podczas których Wódka Polska WiÊniowa (V&S Luksuso- Trzecie miejsce zaj´∏a dobrze znana Wi-
podawano wiÊnie jako prawdziwy rarytas). wa), która zaj´∏a pierwsze miejsce w naszym Êniówka Lubelska, wytwarzana na maceracie
DziÊ drzewa wiÊniowe sà typowym elemen- rankingu, choç na rynku jest obecna zaledwie z wiÊni, o intensywnym wiÊniowym kolorze,
tem polskiego krajobrazu, a przyrzàdzane od kilku lat, przekona∏a do siebie konsumen- który – jak pokaza∏y badania – jest przez Po-
z nich trunki wysokoprocentowe od czasów tów doskonale wyczuwalnym smakiem i aro- laków postrzegany jako wyjàtkowo atrakcyj-
staropolskich uwa˝ane sà za prawdziwy przy- matem Êwie˝ych wiÊni. Nie dziwi to, gdy ny. Choç na podium nie znalaz∏a si´, to z racji
smak – jak wiadomo, wiÊniówki i wiÊniaki uÊwiadomimy sobie, jak du˝ym magnesem wielu wskazaƒ warto wspomnieç te˝ o sztan-
królowa∏y na szlacheckich i magnackich dwo- dla konsumenta – w dobie powszechnego darowym produkcie Polmosu Józefów –
rach ju˝ w XVI i XVII wieku. Wódki wiÊnio- stosowania konserwantów – sà produkty od- Cherry Cordial.
we mia∏y wi´c do pokonania wyjàtkowo krót- wo∏ujàce si´ do domowych smaków. A ˝e od JUSTYNA ¸OTOWSKA
kà drog´ do wyobraêni konsumentów. Nie dawien dawna z wiÊni wyrabiano domowe na- FOT. SHUTTERSTOCK
Dzi´kujemy
ZA UDZIA¸ W RANKINGU DZI¢KUJEMY NAST¢PUJÑCYM SKLEPOM SPECJALISTYCZNYM:
Grand Prix – Alkohole Âwiata (Warszawa), Top Wina Âwiata (Ko∏obrzeg), Aga II Salon Win i Alkoholi (Warszawa), Alkohole i Wina Âwiata M&P (Warszawa), Entoria Euro-
net Poland (Legionowo), Galeria Win (Bia∏ystok), Âwiat Alkoholi (Pu∏awy), Wina Âwiata (Katowice), Wine Direct (¸ódê), Galerie Alkoholi (¸ódê), Dekanter.pl (Warszawa),
Âwiat Alkoholi (Lublin), Alkohole Âwiata (ZamoÊç), Alkohole Âwiata (Bia∏ystok), Bianco&Rosso (Bia∏ystok), Reddry (Ursynów), Ballantine’s (Warszawa), Alkohole Âwiata
Olsztyn), Alkohole Âwiata (Ostróda), Alkohole Âwiata (Gdynia), Winoteka & Alkohole Âwiata (Warszawa), Alkohole Âwiata (Bartoszyce), Winoteka i Alkohole Âwiata (Po-
znaƒ), Alkohole Âwiata (Bia∏ystok), Âwiat Alkoholi (Warszawa), Alkohole Âwiata (Ustka), Long Drink (Warszawa), Alkohole Âwiata (Lublin), Mafro (Kraków), W&S Alko-
hole Âwiata (Ciechocinek), W&S Alkohole Âwiata (P∏ock), Redy Âwiat Alkoholi (Poznaƒ), Alkohole Âwiata (Augustów), Batory (Wejherowo). Kapitan (Gdaƒsk), Bary∏eczka
(Kraków), Zorba (˚ywiec), Polonaise (Bydgoszcz), Kolwin (Zduƒska Wola), Gaja (Kraków).
10
Wódki
1 2 3
Polska WiÊniowa Soplica WiÊniowa WiÊniówka Lubelska
V&S Luksusowa Bols Sp. z o.o. Polmos Lublin
Polska WiÊniowa sporzàdzana jest Swój smak wiÊniówka ta za- Wódka produkowana jest przy
z nalewów na Êwie˝e owoce wiÊni. Zawar- wdzi´cza staropolskiej recepturze, ÊciÊle zastosowaniu tradycyjnych metod, na bazie
toÊç alkoholu: 40%. Dost´pna jest w pojem- przestrzeganej przez producenta. ZawartoÊç maceratu ze Êwie˝ych wiÊni. ZawartoÊç alko-
noÊciach: 100 ml (piersiówka), 200 ml alkoholu: 36%. Dost´pna jest w pojemno- holu wynosi 36%. WiÊniówka Lubelska do-
i 500 ml. Cena: 21,49 z∏/0,5 l (Êrednia cena Êciach: 200 ml i 500 ml. Cena: 23,99 st´pna jest w pojemnoÊciach: 100 ml, 200
ze sklepów kana∏u tradycyjnego). Liczba od- z∏/0,5 l (wed∏ug – Grand Prix Alkohole Âwia- ml i 500 ml. Cena: 19,99 z∏/0,5 l. Liczba
danych g∏osów: 21. ta). Liczba oddanych g∏osów: 14. oddanych g∏osów: 13.
Konsumenci cenià Polskà WiÊniowà szczegól- Tajemnica Soplicy WiÊniowej tkwi w rygory- JesteÊmy najm∏odszà z marek, które znalaz∏y
nie za znakomity, naturalnie wiÊniowy i esen- stycznym podejÊciu do jej produkcji. Poniewa˝ si´ na podium w zorganizowanym przez Paƒ-
cjonalny smak. Jest to równie˝ jedyny dost´p- chcieliÊmy uzyskaç smak znany z wiÊniówek stwa czasopismo rankingu, ale rozwijamy si´
ny w Polsce likier wiÊniowy o mocy 40%, od lat wytwarzanych przez nasze babcie do- dynamicznie i mamy nadziej´ na zwi´ksze-
a pó∏s∏odki smak czyni go niezastàpionym mowymi sposobami, tworzàc jà, zdecydowali- nie liczby naszych sympatyków. Najwi´k-
w ch∏odne wieczory nie tylko w zaciszu domo- Êmy si´ na zachowanie procesu, który w pe∏ni szym atutem WiÊniówki Lubelskiej jest jej
wym, ale tak˝e w plenerze. Soplic´ WiÊniowà odda smak i bukiet tej nalewki. Zrezygnowali- bogaty i harmonijny smak, który zapewnia
mo˝na piç zarówno prosto z kieliszka, jak Êmy wi´c ze wszelkich sztucznych dodatków, macerat z soczystych wiÊni, dojrzewajàcych
i dodajàc do goràcych koktajli czy kolorowych macerujàc oddzielnie pestki i same wiÊnie, w sadach Lubelszczyzny. To w∏aÊnie w nim
drinków. To dzi´ki tym a póêniej ∏àczàc p∏y- kryje si´ sekret recep-
w∏aÊciwoÊciom trunek ny w odpowiednich tury tego szlachetne-
ten dobrze sprawdza proporcjach. Finalny go trunku.
si´ w mroêne, zimowe produkt le˝akuje na-
wieczory, szczególnie st´pnie oko∏o 3 tygo-
podczas wypoczynku dni, zanim trafi do
w górach. sprzeda˝y.
11
Likiery
Egzotyka ukryta
w kieliszku
Kto z nas nie mia∏by czasem ochoty skosztowaç
drinka, dzi´ki któremu poczu∏by si´ jak na goràcej
pla˝y? Likiery, takie jak Passoã czy Midori, dajà
mo˝liwoÊç stworzenia koktajli o egzotycznym sma-
ku, przywodzàcym na myÊl ciep∏e morze i palmy.
12
Likiery
13
Likiery
Drinki na bazie
likierów egzotycznych
MIDORI BALL
• 25 ml likieru Midori • 25 ml wódki • 50 ml
soku ananasowego.
Sk∏adniki wlewamy do szklanicy typu highball.
Dodajemy 3-4 kostki lodu i mieszamy. Dekoruje-
my czàstkami pomaraƒczy, ananasa i melona.
AVIATON
• 40 ml ginu • 15 ml Êwie˝o wyciÊni´tego soku Lepszà sceneri´ dla egzotycznych koktajli trudno by∏oby sobie wyobraziç.
z cytryny • 15 ml likieru maraschino • wisienka
koktajlowa • 5-6 kostek lodu.
Do skakera wk∏adamy kostki lodu. Wlewamy gin, barach. Jego g∏ównym sk∏adnikiem aromaty- procesie pod czujnym okiem maitre liquori-
sok z cytryny i likier maraschino. Koktajl energicz- zujàcym jest melon, w praktyce niezwykle ste dodawane sà kolejne sk∏adniki.
nie mieszamy przez 8-10 sekund. Przecedzamy rzadko ∏àczony z alkoholem. Jego charaktery- Receptura Chamborda, który powstaje
przez sitko barowe do kieliszka koktajlowego. Do styczny, zielony kolor (midori po japoƒsku w Dolinie Loary, zosta∏a zainspirowana tra-
koktajlu wk∏adamy wisienk´ koktajlowà. znaczy w∏aÊnie zielony), jeden z g∏ównych dycyjnym, francuskim likierem, wytwarza-
sprawców sukcesu trunku, to efekt dodania nym na tych terenach pod koniec XVII wie-
CHAMBORD & CHAMPAGNE barwników. Równie˝ butelka imitujàca zmro- ku. Istnieje zapis mówiàcy o tym, i˝ Ludwik
• 1/4 kieliszka likieru Chambord • szampan do ˝one szk∏o sta∏a si´ elementem wyró˝niajà- XIV podczas wizyty w Château de Chambord
uzupe∏nienia • malina. cym go na pó∏ce spoÊród innych alkoholi. zosta∏ pocz´stowany trunkiem, który da∏ po-
Na dno kieliszka do szampana wlewamy likier Obecnie Midori produkowany jest w Meksy- czàtek likierowi znanemu dziÊ niemal ka˝de-
Chambord. Kieliszek uzupe∏niamy szampanem. ku. WczeÊniej, do 1987 roku, wytwarzano go mu mi∏oÊnikowi dobrych alkoholi.
Do koktajlu wk∏adamy jednà malin´. w Japonii. Bardzo charakterystycznym elementem
êród∏o: „Koktajle” Stuart Walton, Chamborda jest jego kulista butelka ze z∏o-
„Koktajle” Fernando Castellon
KRÓLEWSKIE INSPIRACJE tym, plastikowym paskiem, opatrzonym na-
Kolejnym przedstawicielem likierów, na pisem Chambord Liqueur. Przywodzi ona na
których smak sk∏adajà si´ owoce rzadko ko- myÊl jab∏ko królewskie, jeden z symboli w∏a-
jarzone z alkoholem, jest Chambord (16,5- dzy, co ma podkreÊlaç królewskie koneksje
23% zawartoÊci alkoholu). DoÊç z∏o˝ony Chamborda.
smak tego trunku tworzà maliny – g∏ówny W odró˝nieniu od Passoã i Midori Cham-
komponent likieru, je˝yny, wanilia – koniecz- bord znakomicie smakuje w czystej postaci
Wybrane likiery egzotyczne nie z Madagaskaru, cytrynowe skórki i miód. lub z dodatkiem lodu. Âwietnie sprawdza si´
Jak przysta∏o na tradycyjny, francuski trunek, te˝ jako sk∏adnik koktajli, zw∏aszcza w po∏à-
nazwa cena alkoholem bazowym jest koniak. Ze wzgl´du czeniu z szampanem.
Midori 87 z∏/0,7 l na brak konserwantów likier ten powinien Innym francuskim likierem, który w ostat-
Passoã 67 z∏/0,7 l byç skonsumowany 6 miesi´cy po zabutelko- nich latach zdoby∏ popularnoÊç w barach,
Chambord 99 z∏/0,7 l waniu, w przeciwnym razie sk∏adniki mogà g∏ównie Stanów Zjednoczonych, jest Lichido
Pisang Ambon 79 z∏/0,7 l zaczàç si´ rozdzielaç. (18% zawartoÊci alkoholu). Trunek ten, po-
êród∏o: M&P Alkohole i Wina Âwiata, Chambord produkowany jest w drodze po- chodzàcy z Cognac, to mieszanka wódki i kil-
Brown-Forman, sklep Ballantine’s dwójnej infuzji (pierwsza trwa 4 tygodnie, kuletniego koniaku z naturalnà esencjà liczi,
druga 2) malin i je˝yn w alkoholu. Po tym tropikalnych gruszli oraz soku brzoskwinio-
14
Likiery
wego. Podobnie jak Chambord, tak˝e Lichido z miazgi wiÊni – kwaÊnych owoców odmiany stif. Ponadto cz´sto u˝ywa si´ go jako sk∏adni-
dobrze smakuje w czystej postaci lub z do- marasca, rosnàcych w Dalmacji i w regionie ka koktajli – dobrze komponuje si´ z tonikiem
datkiem lodu. Doskonale sprawdza si´ te˝ ja- Torreglia, w pó∏nocnych W∏oszech, którà za- i sokiem pomaraƒczowym. Maraschino, jak
ko sk∏adnik koktajli. Pijàc go bez dodatków, lewa si´ wiÊniowym destylatem i delikatnie wi´kszoÊç tego typu likierów, dodaje si´ te˝
wyraênie wyczuwa si´ s∏odki i intensywny podgrzewa. Otrzymany nalew poddaje si´ de- do kawy, sa∏atek owocowych, ciast i lodów.
zapach oraz mocny, pe∏ny, owocowy smak – stylacji i przelewa do naczyƒ le˝akowych. Historia tego trunku si´ga poczàtków XVI
g∏ównie liczi, z d∏ugim, doÊç lepkim finiszem. Wa˝ne, by pojemniki, w których dojrzewa wieku. Wtedy to w klasztorze dominikanów
Ciekawym elementem, od razu zwracajà- maraschino, by∏y wykonane ze szk∏a, stali w miejscowoÊci Zadar, w Chorwacji, mnisi za-
cym uwag´ konsumentów, jest kolorowa bu- nierdzewnej lub drewna, które nie zabarwia cz´li wytwarzaç likier o nazwie Rosolj (ros so-
telka Lichido. W przeciwieƒstwie do wielu trunku. Po dwóch latach le˝akowania destylat lis – s∏oneczna rosa). Poczàtkowo napój ten,
nowoczesnych opakowaƒ w przypadku tego rozcieƒcza si´, s∏odzi i rozlewa do butelek. produkowany do celów leczniczych, dost´pny
likieru ciekawa butelka nie jest wy∏àcznie Finalny produkt (32% zawartoÊci alkoholu) by∏ jedynie dla bogatych mieszkaƒców Dalma-
kuszàcym gad˝etem, ale odzwierciedla z∏o˝o- jest klarownym, intensywnie, ale delikatnie cji. Dopiero w XVII i XVIII wieku, kiedy to za-
noÊç trunku. pachnàcym trunkiem, o ∏agodnym, choç zde- cz´∏y powstawaç pierwsze destylarnie produ-
cydowanym, s∏odko-gorzkim smaku wiÊni. kujàce ten likier na skal´ przemys∏owà, jego
¸YK S¸ONECZNEJ ROSY Dodatkowo doÊç wyraêny jest w maraschino popularnoÊç znacznie wykroczy∏a poza grani-
W∏osi mogà si´ poszczyciç doÊç oryginal- aromat migda∏ów, pochodzàcy z wiÊniowych ce regionu. W tym samym czasie zmieni∏a si´
nym likierem o intensywnie wiÊniowym sma- pestek. Tradycyjnie likier ten sprzedawany te˝ nazwa trunku. Od owoców wiÊni odmiany
ku. Maraschino, bo o nim mowa, jako jeden jest w oplecionej s∏omà butelce. marasca nazwano go maraschino.
z niewielu tego typu trunków produkowany Maraschino, w czystej postaci lub z dodat- W czasie II Wojny Âwiatowej miasto Zadar
jest w drodze destylacji. Wytwarza si´ go kiem lodu, doskonale sprawdza si´ jako dige- ze wszystkimi destylarniami zosta∏o niemal
Likiery
doszcz´tnie zniszczone. Producenci, g∏ównie byli w okolice Kapsztadu w 1652 roku. DoÊç Receptura tego trunku powsta∏a w oparciu
W∏osi, zw∏aszcza po tym jak Dalmacj´ przy∏à- szybko rozpocz´li oni upraw´ winoroÊli oraz o tradycyjny, indonezyjski przepis. Widniejà-
czono do Jugos∏awii, przenieÊli si´ do Torre- produkcj´ wina i brandy, w której – wedle ce na butelce logo tak˝e odnosi si´ do starej,
glia, gdzie drogà przeszczepów utworzono zwyczaju – moczy∏o si´ skórki cytrusów. Mo- lokalnej tradycji – teatru cieni.
plantacje wiÊni marasca. Obecnie likier ma- dyfikowana przez lata tradycyjna receptura Po raz pierwszy likier ten trafi∏ na rynek
raschino produkowany jest zarówno we W∏o- zosta∏a odtworzona w skali przemys∏owej blisko 60 lat temu. Intensywny smak bana-
szech, jak i w Chorwacji. i obecnie Van der Hum, produkowany przez nów z domieszkà innych tropikalnych owo-
Kolejnym bardzo znanym egzotycznym li- wiele firm, w tym tak˝e wielkie paƒstwowe ców, jasnozielony kolor i charakterystyczna,
kierem owocowym jest Van der Hum (25% konsorcjum winiarskie KWV, znany jest nie- kwadratowa butelka sprawi∏y, ˝e obecnie tru-
zawartoÊci alkoholu), wk∏ad po∏udniowoafry- mal na ca∏ym Êwiecie i stanowi dodatek do nek ten nale˝y do jednych z najpopularniej-
kaƒskiego gorzelnictwa do Êwiata likierów. wielu popularnych koktajli. Ze wzgl´du na je- szych napojów bananowych u˝ywanych przez
Ze wzgl´du na smak i metod´ produkcji tru- go mocno s∏odki smak rzadko spo˝ywa si´ go barmanów. Niedawno firma Bols wypuÊci∏a
nek ten bardzo przypomina cura˜ao. Wytwa- w czystej postaci. Wielu konsumentów pije na rynek likier o purpurowym kolorze Pisang
rza si´ go z pi´cioletniej brandy, destylatu go pó∏ na pó∏ z brandy. Niektórzy producenci Ambon Guarana Lime, b´dàcy smakowà mie-
winnego, skórek lokalnych pomaraƒczy (na- proponujà nawet gotowà wersj´ likieru z wi- szankà jagód guarany i limony.
artjies), zió∏ i przypraw. Likier dos∏adza si´ niakiem, Brandy-Hum, b´dàcà kapsztadzkim Wczytujàc si´ w histori´ i karier´ wi´kszo-
glukozà i syropem z cukru trzcinowego. Po- odpowiednikiem francuskiego B&B. Êci likierów egzotycznych, widaç wyraênie, i˝
dobnie jak cura˜ao, Van der Hum wytwarza Holenderska firma Bols równie˝ posiada trunki te znakomicie trafi∏y w gusta, zw∏asz-
si´ z nalewu na skórk´ pomaraƒczy i uzupe∏- w swym portfolio likier, który idealnie wpi- cza m∏odego pokolenia konsumentów alkoho-
nia zio∏ami oraz przyprawami, g∏ównie ga∏kà suje si´ w poczet trunków egzotycznych. lu. Ich kolor i smak kojarzy si´ wi´kszoÊci
muszkato∏owà. Gotowy likier charakteryzuje Mowa tu o popularnym Pisang Ambon The z dobrà zabawà i goràcym klimatem. Nic
si´ z∏otobursztynowà, g∏´bokà barwà, z∏o˝o- Original (21% zawartoÊci alkoholu), natural- wi´c dziwnego, ˝e po drinki na bazie tych li-
nym zapachem cytrusów, uzupe∏nionym nym likierze bananowym (pisang w j´zyku kierów si´gajà niemal wszyscy mi∏oÊnicy
przyprawami oraz soczystym, s∏odkim sma- Malajów oznacza banan), wytwarzanym koktajli. Bo kto nie ma czasem ochoty poczuç
kiem, z d∏ugim, pikantnym finiszem. z zielonych owoców pochodzàcych z indone- si´ jak na goràcej, piaszczystej pla˝y?
Tradycja wytwarzania tego trunku si´ga zyjskiej wyspy Ambon – dawnej holender- WOJCIECH NAPORA
16
T
Alfabet z %
17
Piwo
18
Piwo
Niestety, wÊród tych zacnych trunków piwo dzone, zimne i orzeêwiajàce, tak samo, jak nie runki zimowe, o tyle Norwedzy z pewnoÊcià
wcià˝ jeszcze odgrywa marginalnà rol´. musi wrzeç i buchaç parà. wiedzà, dlaczego Bocka warto piç zimà. W pi-
A szkoda, bo napój ten nadaje si´ na przeró˝ne Szukajàc najbli˝ej, znaleêç mo˝emy rodzo- wie tym znajdziemy to, co nazywamy g∏´bo-
okazje i jest Êwietny nie tylko, gdy trzeba ga- nego brata znanego wszystkim jasnego piwa kim smakiem. Od lukrecji, marcepanu i mig-
siç pragnienie podczas letnich upa∏ów. Dla mi- dolnej fermentacji (lagera), czyli gatunek da∏ów, poprzez toffi, karmel i ciemny, s∏odo-
∏oÊników piwa nie b´dzie wielkim odkryciem, strong lager. Wy˝szy poziom alkoholu w tym wy aromat, a˝ do nut przypalonych, koniako-
˝e piwo doskonale nadaje si´ do przygotowy- piwie powoduje, ˝e zdecydowanie inaczej od- wych i whisky. Jednym s∏owem – cudownie
wania grzaƒca. Podgrzane (ale nie gotowane) bieramy jego smak. Dobre jakoÊciowo moc- rozgrzewajàca kompozycja.
piwo z goêdzikami, imbirem i skórkà poma- ne, jasne piwa dolnej fermentacji majà w so-
raƒczowà zamienia si´ w napój, który mo˝e bie coÊ z koniaku i whisky. Krótko rozgrze- Z DO¸U DO GÓRY
i niewiele ma wspólnego z tradycyjnym poj´- wajà na j´zyku, w prze∏yku zaÊ i na podnie- Kiedy wyczerpiemy ju˝ wszystkie dolnofer-
ciem piwa, ale w niektórych okolicznoÊciach bieniu pozostawiajà d∏ugi, cierpko-alkoho- mentujàce opcje, mo˝emy si´gnàç do os∏awio-
to jedyny sposób, by doceniç jego smak. lowy finisz. Zdecydowany zapach alkoholowy nych piw górnej fermentacji. I tu kroki zzi´b-
dobrze komponuje si´ z zapachem s∏odowym ni´tego turysty skierowa∏bym do Wielkiej
NIE TYLKO ORZEèWIENIE i wyraênym aromatem owocowym. Piwa te Brytanii, by daç mu skosztowaç niepowtarzal-
Fachowcy od serwowania piwa przeÊcigajà mo˝emy spokojnie podaç w temperaturze nego smaku unikalnej odmiany piwa ale – czy-
si´ w poradach i patentach na idealne tempe- 10-11°C z korzyÊcià dla ich smaku. Niska li Barley Wine. Jak sama nazwa wskazuje, pi-
ratury serwowania tego napoju. Spróbujmy temperatura obni˝a lotnoÊç zwiàzków, które wo to wiele ma wspólnego z winem. W nie-
wi´c podaç zzi´bni´temu turyÊcie sch∏odzo- tworzà bukiet piwa, tote˝ ch∏odzàc je nad- których odmianach produkowanych w Stanach
nego pilsa w oszronionym pokalu. Nie liczmy miernie zabijamy to, co w nim najcenniejsze. Zjednoczonych dro˝d˝e piwowarskie wspó∏-
jednak na jego entuzjazm. Nale˝y bowiem pa- Ten gatunek idealnie nadaje si´ do spo˝ywa- pracujà z winiarskimi, dajàc kompozycj´, któ-
mi´taç, ˝e regu∏y trzeba na bie˝àco dostoso- nia na goràco z rozmaitymi dodatkami. rej pró˝no szukaç w ca∏ym piwnym Êwiecie.
wywaç do okreÊlonych warunków. Thomas Dolna fermentacja to nie tylko piwa jasne. Wysoka zawartoÊç chmielu powoduje, ˝e piwo
Jefferson powiedzia∏ kiedyÊ: W sprawach za- Porter Ba∏tycki to gatunek (ginàcy niestety), to cz´sto wydaje si´ wr´cz ˝ywiczne. Zapach
sad bàdê niczym ska∏a, w sprawach smaku który jeszcze mniej lubi ch∏odzenie, za to de- chmielu przeplata si´ z winnym aromatem
p∏yƒ z pràdem. Dlatego ten sam turysta onie- likatnie ogrzany uwalnia ca∏à gam´ zapachów. owoców leÊnych, rodzynek i suszonych Êli-
mieje z zachwytu, otrzymujàc stosownie pod- Zaczyna si´ Êliwkowo, póêniej przechodzi wek. ZawartoÊç alkoholu (nierzadko oko∏o
grzane piwo z miodem, korzeniami i odrobinà w rodzynki, kaw´, winogrona, by skoƒczyç 12%) ubiera ca∏oÊç w ciep∏y ko˝uszek smaku.
whisky. W ten sposób odkrywamy nowy wy- na delikatnej nucie w´dzonki. Jego smak jest Anglicy na okreÊlenie grupy piw, które nie-
miar piwa. Piwa, które wcale nie musi byç pe∏ny, alkoholowy, sycàcy. To piwo, którego koniecznie nale˝y spo˝ywaç latem, majà bar-
zimne czy nawet sch∏odzone, lecz piwa, które nie pije si´ duszkiem. ZawartoÊç ekstraktu dzo trafne i sugestywne okreÊlenie winter
potrafi odnaleêç si´ w ró˝nych warunkach. oko∏o 20% nie sprzyja orzeêwianiu. Za to warmers, czyli zimowe rozgrzewacze. Jest to
No dobrze, powie mi∏oÊnik piwa i górskich zdecydowanie rozgrzewa. grupa spolaryzowana w stosunku do thirst qu-
wycieczek, a co w przypadku, gdy piwo pocho- Troch´ bardziej egzotyczny dla przeci´tne- enchers, czyli zaspokajaczy pragnienia. Win-
dzi wprost z plecaka, pod r´kà brak maszynki go piwosza gatunek to Bock. To ciemne pi- ter warmers to gatunki bogate zapachowo, po-
– notabene – spirytusowej, a ja odczuj´ nieod- wo, równie˝ produkowane metodà dolnej fer- dawane cz´sto w gobletach. Podgrzewane r´-
partà potrzeb´ spo˝ycia kalorii w p∏ynnej for- mentacji, oryginalnie wywodzi si´ z Niemiec. kà powoli uwalniajà aromaty, cieszàc podnie-
mie? Na szcz´Êcie bogata historia i burzliwy Gatunek ten szybko jednak zdoby∏ nowe te- bienie coraz to nowymi wra˝eniami, które
rozwój gatunków piwa pozwala odpowiedzieç reny. Niemieckoj´zyczni piwosze z t´sknoty w blasku ognia kominka z∏o˝yç si´ mogà
wyczerpujàco na to pytanie. Otó˝, mo˝emy si´ za prawdziwym piwem Êciàgn´li go do Nor- w idealny wieczór – niekoniecznie w górach.
pokusiç o krótkà analiz´ piwnego Êwiata i wy- wegii, Stanów Zjednoczonych, Kanady, a na- MACIEJ CHO¸DRYCH
∏uskanie z niego tego, co nie musi byç sch∏o- wet Australii. O ile w Australii ci´˝ko o wa- FOT. ARCHIWUM, MONIKA FILIPIUK
19
Whisky
Torf na podniebieniu
Historia marki Ardbeg doskonale pokazuje, i˝ nie wystarczy produkcja
wspania∏ej whisky, by odnieÊç rynkowy sukces. Równie istotne jest w∏aÊci-
we zarzàdzanie firmà i odpowiednia promocja. Niewiele bowiem brako-
wa∏o, aby tak znakomita whisky jak Ardbeg, by∏a znana wy∏àcznie jako
dodatek do kilku popularnych blendów.
20
Whisky
Whisky Ardbeg produkowana jest na wyspie Islay, najbardziej na po∏udnie wysuni´tej cz´Êci Hybrydów Wewn´trznych.
Aby dobrze poznaç histori´ marki Ardbeg, o koncesj´ i za∏o˝yli destylarni´ Ardbeg jako 1977 roku Hiram Walkers & Sons Ltd. prze-
nale˝y zaczàç od tradycji wytwarzania uisge legalnà firm´ handlowà. Od tej pory w∏aÊci- jà∏ pe∏nà kontrol´ nad destylarnià). Nowy
beatha na wyspie Islay, najbardziej na po∏u- ciele coraz bardziej anga˝owali si´ w gorzel- w∏aÊciciel nie by∏ zainteresowany promocjà
dnie wysuni´tej cz´Êci Hybrydów Wewn´trz- ni´, która po dwudziestu latach od powstania Ardbega jako samodzielnej whisky, a tamtej-
nych. Pierwsi, nielegalni producenci whisky osiàgn´∏a poziom produkcji 500 galonów szych destylatów u˝ywa∏ wy∏àcznie do w∏a-
pojawili si´ tu ju˝ na poczàtku XVIII wieku. (2.273 litrów) rocznie. snych blendów. Bardzo szybko, bo ju˝ w 1981
Islay, a zw∏aszcza jej po∏udniowa cz´Êç, by∏a W 1838 roku Ardbega kupi∏ za 1.800 funtów roku, w skutek tych dzia∏aƒ destylarnia Ard-
idealnym miejscem do takiego procederu. Thomas Buchanan, kupiec spirytusowy beg zosta∏a zamkni´ta. Dopiero w 1989 roku,
Pokryta kr´tymi drogami wyspa sprawia∏a z Glasgow. G∏ównym zarzàdcà firmy pozosta∏ kiedy to firma Hiram Walkers trafi∏a pod
wiele k∏opotów podatkowym urz´dnikom, Alexander MacDougall. skrzyd∏a Allied Lyons, gorzelnia zacz´∏a pra-
natomiast ∏atwy dost´p do morza umo˝liwia∏ Kolejne lata to dalszy rozwój destylarni, któ- cowaç na nowo. Jednak jej destylaty ponow-
ucieczk´ i unikni´cie kary. Warunki te spra- ra dla okolicznych mieszkaƒców, oko∏o 200 nie wykorzystywano wy∏àcznie jako dodatku
wi∏y, ˝e doÊç pr´˝nie rozwija∏a si´ na tym ob- osób, sta∏a si´ centrum ˝ycia towarzyskiego. do whisky mieszanej.
szarze nielegalna destylacja whisky. W ciep∏e wieczory ludzie zbierali si´ w porcie Mi´dzy 1990 a 1996 rokiem destylarnia
W∏aÊnie na jednej z farm, niedaleko miej- na Êpiewy przy akompaniamencie harmonijek dzia∏a∏a ze zmiennym szcz´Êciem. Wydawa∏o
scowoÊci Port Ellen, powsta∏a w 1794 roku ustnych, kobz i kilku szklaneczek whisky. Po si´ nawet, ˝e w 1996 roku zosta∏a zamkni´ta
gorzelnia, która da∏a poczàtek firmie Ardbeg. Êmierci Alexandra MacDougalla, w 1853 roku, na zawsze. Na szcz´Êcie rok póêniej okaza∏o
Jej za∏o˝ycielami byli cz∏onkowie rodziny zarzàdzanie firmà przej´∏y jego siostry, Marga- si´, ˝e nie wszystko jest stracone. Wówczas
MacDougall, dla których destylacja whisky ret i Flora, które by∏y najprawdopodobniej to Ardbeg przeszed∏ w r´ce pr´˝nie dzia∏ajà-
by∏a bardziej zaj´ciem na deszczowe dni ni˝ pierwszymi kobietami prowadzàcymi destylar- cej firmy Glenmorangie plc. Dzi´ki inwesty-
sposobem na zarabianie pieni´dzy. G∏ównà ni´ w Szkocji. Jak si´ okaza∏o, znakomicie wy- cji prawie pó∏tora miliona funtów uda∏o si´
zaletà miejsca, w którym MacDougall’owie wiàza∏y si´ z powierzonego im zadania. W 1887 odnowiç i zrekonstruowaç destylarni´, przy-
postanowili wytwarzaç whisky, by∏ – i nadal roku produkcja osiàgn´∏a rekordowy poziom wracajàc jej dawny blask. Jedynie s∏odowni´
jest – ∏atwy dost´p do wysokiej jakoÊci czy- 250 tys. galonów rocznie (1,1 mln litrów). przeniesiono do pobliskiego Port Ellen – za-
stej i mi´kkiej wody z jeziora Loch Uigeadail. W tym okresie Ardbeg by∏ najbardziej wydajnà dbano jednak o to, by budynek spe∏nia∏ suro-
Po drodze do destylarni przep∏ywa ona przez destylarnià na Islay. Niestety, kolejne lata nie we wymogi Ardbega. Chodzi g∏ównie o to, by
torfowiska, których – jak wiadomo – na Islay by∏y ju˝ tak udane. Nast´pna zmiana w∏aÊcicie- tak jak dawniej w destylarni Ardbeg, tak i te-
nie brakuje, dzi´ki czemu nabiera lekko bru- la czy w koƒcu w 1959 roku likwidacja firmy raz w Port Ellen, pomieszczenie, w którym
natnego koloru i posmaku torfu, tak charak- sprawi∏y, ˝e dla destylarni nasta∏y ci´˝kie czasy. suszy si´ j´czmieƒ, nie mia∏o sufitowych
terystycznego dla whisky Ardbeg, bodaj naj- urzàdzeƒ wentylacyjnych. Dzi´ki temu goto-
bardziej torfowej „wody ˝ycia” na Êwiecie. ZMIENNE KOLEJE LOSU wy s∏ód absorbuje ca∏y dym.
Prze∏omowà datà w historii firmy by∏ rok W 1973 roku Ardbeg zosta∏ wykupiony Nie∏atwe zadanie czuwania nad ca∏oÊcià
1815, kiedy to MacDougall’owie postarali si´ przez DCL i Hiram Walkers & Sons Ltd. (od prac w destylarni powierzono sprawdzonemu
21
Whisky
ARDBEG SINGLE CASK 1976 cz∏owiekowi, Stuartowi Thomsonowi, praw- 10) i zdecydowanie jednej z najlepszych, ja-
Autor noty i punktacja: Gavin Smith – 8,75 pkt. dziwemu pasjonatowi whisky, który z du˝ym kie pi∏. O tym, jak udany by∏ powrót Ardbega,
Nos: stanowczy, z nutami dymu, wytrawnej sher- powodzeniem zarzàdza∏ Ardbegiem w latach Êwiadczy fakt, i˝ ju˝ w rok po wznowieniu
ry, rodzynek i czerwonego wina. 1997-2006. W 2007 roku jego obowiàzki dzia∏alnoÊci Ardbeg otrzyma∏ tytu∏ „Desty-
Smak: wytrawny, du˝o dymu, torfu i any˝u. przejà∏ Michael „Mickey” Heads. larni Roku”. W tym samym czasie na rynek
Finisz: d∏ugi i mocny. Jeszcze w 1997 roku do butelek przelane trafi∏a nast´pna whisky – Ardbeg 1975. Jak
zosta∏y wersje 17 Years Old, 1978 Vintage si´ okaza∏o, znowu by∏ to strza∏ w dziesiàtk´.
Autor noty i punktacja: Dave Broom – 8,5 pkt. i Ardbeg Provenance. Pierwsza z nich, bar- Michael Jackson, autor wielu publikacji po-
Nos: dojrza∏y, ze s∏odkimi nutami lukrecji, suszo- dzo wysoko oceniona przez znawców, cha- Êwi´conych whisky, przyzna∏ tej whisky 9 na
nej Êliwki, kawy, sherry cream i suszonych grzy- rakteryzuje si´ stanowczym, ale delikatnym 10 punktów, napisa∏: Ardbeg jest jednà z mo-
bów. Ponadto ostry zapach mchu, ˝ywicy i dymu. zapachem torfu, morza i smo∏y – z czasem ich ulubionych destylarni, a ta wersja jest naj-
Smak: na wst´pie uderzajàcy dym. Bogaty, dojrza∏y, przechodzàcym w ciekawy i bogaty aromat lepszà whisky jakà pi∏em ostatnio. Ju˝ przy
z nutami suszonych fig, torfu i orzechów. Aksamitny. s∏odu i wanilii, g∏´bokim, zbalansowanym, pierwszym powàchaniu uderza jej z∏o˝ony
Finisz: pot´˝ny, intensywny i przydymiony. Nieco s∏odkim, oleistym smakiem s∏odu i kakao charakter. Czuç wrzos, korzenie, owoce,
gumy. oraz d∏ugim, oleistym, cytrusowym i Êwie- grillowane pomidory, smo∏´ i ognisko.
˝ym finiszem. W smaku jest soczysta, ziemista i pikantna,
ARDBEG AIRIGH NAM BEIST Nieco inne oblicze ma Ardbeg Provenance, z d∏ugim, s∏onym, cytrynowym i przydymio-
Autor noty i punktacja: Dave Broom – 8 pkt. równie˝ wysoko oceniony przez fachowców. nym zakoƒczeniem.
Nos: ogromny. Aromaty dymu w´glowego z cza- Choç nadal czuç w nim torf i morze, to wy-
sem stajà si´ bardziej z∏o˝one. Troch´ smo∏y. raêne sà te˝ akcenty toffi, owoców, soli Z OPTYMIZMEM W PRZYSZ¸OÂå
Smak: nieco kremowy, ukazuje dojrza∏oÊç, z wy- i musztardy. Whisky ta charakteryzuje si´ Kolejnà wa˝nà datà w najnowszej historii
raênymi nutami dymu, opiekanych migda∏ów bardzo bogatym, rozgrzewajàcym zakoƒcze- Ardbega by∏ rok 2000. Wtedy to powsta∏ Ko-
i herbatników zbo˝owych. Nie jest zbyt ci´˝ki. niem, w którym wyczuwalne sà: dym, dàb, mitet Ardbeg (The Ardbeg Committee) – or-
Przyjemnie zbudowany. s∏ód, torf, kakao, dojrza∏e owoce i pieprz. Jim ganizacja zrzeszajàca mi∏oÊników tej whisky,
Finisz: karmelowy, ∏agodny i przydymiony. Murray, jeden z najwi´kszych autorytetów promujàcych Ardbega na ca∏ym Êwiecie.
w Êwiecie whisky, okreÊli∏ Ardbeg Provenan- G∏ównym celem Komitetu jest chronienie de-
Autor noty i punktacja: Arthur Motley – 9 pkt. ce mianem perfekcyjnej (9,75 punktów na stylarni przed ponownym zamkni´ciem.
Nos: intensywny, ostry i z∏o˝ony. Wyraênie czuç
popió∏, dym, cytrusy, wodorosty, jab∏ka i mi´t´.
Smak: mnóstwo s∏odyczy, drzewo herbaciane, po- „Bez wàtpienia najlepsza destylarnia na Êwiecie,
pió∏, nieco warzyw i jesiennych liÊci. jeÊli istnieje doskona∏oÊç na podniebieniu, to w∏aÊnie tu”.
Finisz: czuç w´dzone mi´so i wodorosty.
JIM MURRAY, „WIELKA KSI¢GA WHISKY”
22
Whisky
W tym samym roku roku na rynku pojawi∏ si´ torf, s∏ód, kakao i sól. W smaku jest równie
nast´pny trunek gorzelni – Ardbeg Ten Years bogata, mocna, skoncentrowana z nutami Wybrane whisky Ardbeg
Old. Whisky ta – jako pierwsza z tej destylar- smo∏y, lukrecji i cytrusów. Jak na swój wiek, wed∏ug „Whisky Magazine”
ni – nie jest poddawana filtracji na zimno. Po- ma zdumiewajàco d∏ugi i goràcy finisz.
nadto zachowuje swojà moc z beczki – 46%. Na tym nie koƒczy si´ lista whisky produ- ARDBEG OLOROSO FINISH
Charakteryzuje jà zapach smo∏y, dymu, jab∏ek kowanej w gorzelni Ardbeg. Portfolio firmy Autor noty i punktacja: Michael Jackson – 8,25
i karmelu, s∏ony, medyczny, morski, torfowy uzupe∏niajà mi´dzy innymi: Ardbeg Almost pkt.
wytrawny smak równowa˝ony lekkimi, Êwie- There, Single Cask, Oloroso Finish i Airigh Nos: zapach Êwie˝ego morskiego powietrza. Lek-
˝ymi nutami s∏odu i owoców oraz d∏ugi, s∏ony Nam Beist (z gaelickiego: schronienie bestii). ko przydymiony, umiarkowany.
i pikantny finisz. Niestety, w Polsce dost´pny jest w sprzeda˝y Smak: miodowy, troch´ w´dzonego boczku i szpi-
Równie˝ 2003 rok przyniós∏ nie lada grat- tylko Ardbeg 10 Y.O., którego cena w skle- naku.
k´ mi∏oÊnikom Ardbega. Na rynku pojawi∏ pach specjalistycznych wynosi oko∏o 199 z∏. Finisz: pikantny i imbirowy
si´ Ardbeg Uigedail, pierwszy trunek w ca∏o- Choç ka˝dy z tych trunków posiada swój
Êci przygotowany przez Glenmorangie plc. indywidualny charakter, ∏àczy je aromat Autor noty i punktacja: Dave Broom – 8,25 pkt.
Whisky ta jest doÊç nietypowa, je˝eli chodzi i smak torfu, znak rozpoznawczy zw∏aszcza Nos: bogaty, z∏o˝ony i ∏agodny, wyraênie torfowy.
o single malty – ma zaledwie 6 lat. Na pierw- po∏udniowej cz´Êci Islay (oprócz Ardbeg, tak- Du˝o dymu i orzechów w∏oskich. Nieco leków. Roz-
szy rzut oka wydawa∏oby si´, ˝e tak m∏oda ˝e Laphroaig i Lagavulin). Obecny, w ró˝nym wija si´ w balsamiczne nuty. Ponadto czuç fio∏ka.
whisky nie powinna niczym szczególnym za- nasileniu, we wszystkich produktach desty- Smak: silny i przydymiony od samego poczàtku.
chwyciç, jednak po raz kolejny okaza∏o si´, i˝ larni Ardbeg sprawia, ˝e whisky te sà bardzo Troch´ popio∏u Êwiadczàcego o dojrza∏oÊci. Troch´
gorzelnicy Ardbega majà nosa do ekspery- trudne do oswojenia. Jednak dzi´ki temu sta- s∏odyczy w Êrodku.
mentów. Ardbeg Uigedail (cask strength 54% nowià wyzwanie i sà atrakcyjne dla bardziej Finisz: smolisty.
zawartoÊci alkoholu), którego nazwa pocho- doÊwiadczonych koneserów szkockiej „wody
dzi od pobliskiego jeziora Loch Uigedail, jest ˝ycia”. I pomyÊleç, ˝e tak niewiele brakowa-
mieszankà destylatów le˝akowanych w becz- ∏o, aby Ardbeg zosta∏ wy∏àcznie ma∏o znanym
kach po bourbonie i sherry. Wbrew pozorom dodatkiem do kilku popularnych blendów.
nie jest to whisky prosta. W zapachu wyczu- WOJCIECH NAPORA
23
Drinki z whisky
Koktajle komponowane na bazie whisky zaskakujà bogactwem
aromatów, kuszà podniebienie smakiem i zachwycajà oczy ca∏à
gamà najró˝niejszych kolorów. Fot. Monika Filipiuk
Dark Heaven
• 40 ml Johnnie Walker Black Label • 20 ml Baileysa • 20 ml Kahluy • 20 ml
POLECA: Konrad Zajàc, Bombardino • 80 ml mleka. Wszystkie sk∏adniki mieszamy w blenderze z mlekiem,
menad˝er w warszawskim przelewamy do kieliszka do koniaku, posypujemy Êwie˝o zmielonà kawà. DEKORA-
klubie Cool de Sac CJA: krusta z mielonej kawy. CHARAKTERYSTYKA: kremowy drink deserowy
24
Johnnie Fresh Black Gentleman
• 40 ml Johnnie Walker Black Label • 20 ml Creme de Menthe Green • 20 ml Sour • 20 ml Johnnie Walker Black Label • 20 ml Drambuie • 20 ml porto. Sk∏adniki
Mix • 20 ml syropu cukrowego • Sprite. Wszystkie sk∏adniki, oprócz Sprite’a, miesza- mieszamy w szklanicy barmaƒskiej i odcedzamy do kieliszka koktajlowego. DEKO-
my w shakerze i odcedzamy do szklanki typu long, uprzednio wype∏nionej lodem i pla- RACJA: twist z cytryny, winogrona na wyka∏aczce
strami limonki. Dope∏niamy Spritem. DEKORACJA: listki mi´ty, plastry limonki
25
Whisky
Z górskich pustkowi
na królewskie sto∏y
The Glenlivet jest przyk∏adem fenomenu szkockiego gorzelnic-
twa. W jaki bowiem sposób jedna z najbardziej niegoÊcinnych
dolin górskich w Szkocji zrodzi∏a trunek delikatny i cieszàcy
podniebienia tak charakterystycznym kwiatowym aromatem?
26
Whisky
27
Whisky
kszta∏cie „latarni”. Zresztà do dziÊ sà one u˝y- FOT. THE GLENLIVET (WYBOROWA SA)
28
Whisky
Walijskie z∏oto
Nawet wÊród koneserów whisky znajdà si´ tacy, którzy nigdy nie s∏yszeli
o walijskiej „wodzie ˝ycia”. I nic w tym dziwnego. Penderyn, jedyny pro-
ducent whisky w Walii, zadebiutowa∏ na rynku dopiero w 2004 roku. Jed-
nak obserwujàc post´p, z jakim trunek ten zdobywa sympati´ konsumen-
tów, mo˝na Êmia∏o wró˝yç mu Êwietlanà przysz∏oÊç.
29
Whisky
nazwa cena
Penderyn Single Malt Welsh Whisky 243 z∏
Penderyn Oloroso Finish 989 z∏
êród∏o: sklep Ballantine’s
30
Whisky
Cechà charakterystycznà walijskiej whisky jest specjalna destylacja, która zapewnia jej ∏agodny smak.
z d´bu wi´kszego bogactwa smaku i g∏´bi zosta∏ przez UNESCO za jeden z najwa˝niej- dost´pna w ró˝nych obj´toÊciach i opakowa-
destylatu. szych geologicznych krajobrazów w Europie. niach, oraz kilka limitowanych edycji, m.in.
Maturacja walijskiej whisky odbywa si´, Gdy 10 tysi´cy lat temu koƒczy∏a si´ ostat- Penderyn Grand Slam (46%), Penderyn We-
podobnie jak wi´kszoÊci szkockich trunków, nia epoka lodowcowa, lód pokrywajàcy pó∏- lsh Rugby Union – 125 th. Anniversary Edi-
w beczkach po bourbonie. Penderyn kupuje nocnà Europ´ zatrzyma∏ si´ w∏aÊnie tam, tion (50%), Penderyn Oloroso Finish i Pende-
naczynia od dwóch producentów amerykaƒ- gdzie obecnie mieÊci si´ destylarnia. Dzi´ki ryn Peated Edition (50%). Wy∏àcznym dys-
skiej whiskey – Buffalo Trace i Evan Wil- takiemu po∏o˝eniu gorzelnia Penderyn ma trybutorem whisky Penderyn w Polsce jest
liams (Evan Williams pochodzi∏ z Walii i by∏ niepowtarzalnà mo˝liwoÊç czerpania wody firma Tudor House, a wybrane produkty ku-
jednym z twórców amerykaƒskiego przemy- bogatej w minera∏y, która idealnie nadaje si´ piç mo˝na m.in. w sieci sklepów Ballantines.
s∏u alkoholowego). Ciekawym rozwiàzaniem do wytwarzania uisge beatha. W destylarni Zapewne niejeden koneser whisky zasta-
jest stosowanie w koƒcowej fazie le˝akowa- wykorzystuje si´ jà zarówno w czasie desty- nawia si´, czy wÊród tylu wspania∏ych trun-
nia destylatu beczek po maderze – dzi´ki te- lacji, jak i do rozcieƒczania destylatów. ków jest jeszcze miejsce na nowoÊci, oraz
mu finalny produkt jest subtelniejszy i bar- Nad ca∏oÊcià produkcji jedynej walijskiej czy taki kraj, jak Walia, w którym nie ma
dziej z∏o˝ony. whisky czuwajà – Jim Swan, master distiller szczególnych tradycji gorzelnictwa, jest
oraz Gillian Howell, distiller. To w∏aÊnie oni sà w stanie stworzyç godnà uwagi whisky. Ka˝-
WODA Z EPOKI LODOWCOWEJ twórcami stylu Penderyn, który Jim Swan dy mi∏oÊnik „wody ˝ycia” sam powinien to
O tym, jak wa˝nym sk∏adnikiem whisky okreÊli∏ jako bardzo zbalansowany, zwa˝ywszy rozstrzygnàç. Wydaje si´ jednak, i˝ sposób,
jest woda, wiedzà chyba wszyscy koneserzy na moc trunku (46% zawartoÊci alkoholu), w jaki walijscy gorzelnicy zabrali si´ do stwo-
tego trunku. Dla wi´kszoÊci gorzelni kluczo- z wyraênym smakiem toffi i lekkim aromatem rzenia swojej narodowej whisky, jest godny
wym czynnikiem w wyborze lokalizacji jest wrzosu oraz d∏ugim finiszem, w którym czuç uwagi. Ponadto Penderyn znacznie ró˝ni si´
w∏aÊnie êród∏o odpowiedniej wody. egzotyczne owoce, rodzynki i wanili´. od swoich bardziej znanych odpowiedników
Destylarnia Penderyn po∏o˝ona jest w Bre- Ze wzgl´du na niewielkà produkcj´, w Pen- ze Szkocji czy Irlandii, przez co wprowadza
con Beacons National Park, a tak˝e we- deryn wytwarza si´ zaledwie jednà beczk´ nowà jakoÊç i smak do bogatego Êwiata uisge
wnàtrz Forest Fawr National Geopark, geo- destylatu dziennie, whisky ta dost´pna jest beatha. Ale przecie˝ tego nigdy za du˝o.
parku – jednego z 53 na Êwiecie, który ze w bardzo ograniczonych iloÊciach. Na portfo- WOJCIECH NAPORA
wzgl´du na bardzo malownicze wy˝yny, ufor- lio marki sk∏adajà si´: Penderyn Single Malt FOT. MONIKA FILIPIUK, ARCHIWUM,
mowane na powierzchni 1.347 km2, uznany Welsh Whisky (46%), podstawowa whisky, SHUTTERSTOCK
31
Whisky
T H E B A LV E N I E – T R A D Y C J A Z S E R C A S P E Y S I D E
32
Whisky
33
Whisky
34
Whisky
N O T Y D E G U S TA C Y J N E
Whisky z Highlands
¸ukasz Sosiƒski (www.pickandtaste.pl) ponownie dzieli si´
swoimi spostrze˝eniami z degustacji szkockich single maltów
pochodzàcych z najwi´kszego regionu – Highlands. Tym razem
przedmiotem jego degustacji sà whisky – Balblair, Blair Athol
oraz Glenmorangie.
Balblair 26 Y.O. 1979-2005 jest delikatna, troszk´ s∏odu i ciasto, wanilia, le- cynamon, suszone owoce, g∏ównie pomaraƒcze,
46% Bourbon Cask – OB ciutkie morelki. troch´ pikantnych nut; z wodà: suszone owoce,
INVER HOUSE POLSKA Finisz: d∏ugi, wytrawny, akcenty wanilii. pomaraƒcze, morelki, du˝o ∏agodniejszy, pikantny,
Podsumowanie: Bez dodatku karmelu. Bardzo przyprawy, znika alkohol, du˝o wytrawniejsze nuty,
Zapach: bez wody: prawie nie ma alkoholu, du˝o przyjemna, delikatna, mieszanka gorzkiego s∏odu coÊ z leciutkiej s∏odyczy na koniec, wanilia.
suszonych kwiatów, s∏onecznik, rumianek, bardzo z elementami sherry. Tak ∏agodna whisky, ˝e nie Smak: bez wody: bardzo gorzka, wytrawny j´cz-
wytrawna, cytrusy zmieszane z zio∏ami, bardzo nale˝y do niej dodawaç wody – to niszczy trunek! mieƒ, wanilia i Êmietana, morelki i pomaraƒcze
delikatna wanilia, Êwie˝e drewno; z wodà: brak – sporo, troch´ grejpfruta, przyprawy, troch´ s∏o-
alkoholu, bardzo wytrawna, g∏ównie zio∏a i becz- Balblair 28 Y.O. 1979-2007 du, gorzkoÊç i wytrawnoÊç z owoców; z wodà:
ka, lekka Êmietana i cytrusy, du˝o cieplejsza, lek- 43% – OB przyjemny, ciasto, gorzki z owoców, pomaraƒ-
ka s∏odycz – morelki. INVER HOUSE POLSKA cze, troch´ s∏odu, wytrawnoÊç z lekkich zió∏
Smak: bez wody: mocno rozgrzewa, bardzo wy- i trawy koszonej.
trawna, sporo s∏odu, orzechy zielone – mielone, Zapach: bez wody: nie czuç wcale alkoholu, przy- Finisz: mocno wytrawny, pomaraƒcze i morelki,
na koƒcu odrobina s∏odyczy – rodzynki i morele, jemnie s∏odka, du˝o owoców egzotycznych – troch´ gorzkich smaków, póêniej pojawiajà si´ ro-
a tak˝e wanilii i Êmietany, zdecydowana i mocno mango, marakuja, ananas z puszki – dominujà, dzynki.
wytrawna; z wodà: znacznie mniej wytrawna, zio- du˝o ciep∏ego, przyjemnego s∏odu, wanilia, drew- Podsumowanie: Jest troch´ niepe∏na.
∏a i trawy z lekkà Êmietanà, wytrawne cytrusy, no, troch´ rodzynek; z wodà: wytrawniejsza, poja-
sporo beczki i pikantnoÊci. wia si´ troch´ kwiatów, lekkie zio∏a, wytrawne Glenmorangie 10 Y.O. 40% – OB
Finisz: wytrawny, mocno pikantny, z elementami skórki cytryny, ca∏y czas leciutka s∏odycz i sporo GRAND PRIX – ALKOHOLE ÂWIATA
wanilii i Êmietany. s∏odu, wanilia.
Podsumowanie: Niefiltrowana i bez dodatku kar- Smak: bez wody: Êciàgajàcy s∏ód – taki gorzki, pi- Zapach: bez wody: nie ma alkoholu, owoce goto-
melu. Jak dla mnie, jest to whisky odrobin´ za kantny, potem wanilia i Êmietana, ale te˝ lekki wane, bardzo du˝o wanilii i Êmietany, troch´ wy-
wytrawna i pikantna. miód, coÊ z cytrusów, gorzkie morelki, ale te˝ poja- trawnoÊci – takiej ze Êwie˝ego drewna, coÊ z olej-
wiajà si´ egzotyczne owoce, zio∏a i trawy; z wodà: ku waniliowego, ∏adnie si´ miesza wanilia i becz-
Balblair 18 Y.O. 1989-2007 delikatna, troch´ s∏odu i czekolady, owoce egzo- ka z olejkami; z wodà: bardzo delikatna, Êmieta-
43% – OB tyczne i wanilia oraz Êmietana, dobrze zrównowa- na i mas∏o, wi´cej s∏odkich, gotowanych owoców,
INVER HOUSE POLSKA ˝ona i oleista, troch´ – ale bardzo ma∏o – miodu. Êwie˝a beczka – mokre drewno.
Finisz: wytrawny, coÊ z cytryn i lekki miód. Smak: bez wody: delikatna, troch´ goryczki, du˝o
Zapach: bez wody: bardzo delikatna, prawie nie Podsumowanie: Nie dodawaç do niej wody. Bar- wanilii i Êmietany, troch´ s∏odu – lekko palonego,
czuç alkoholu, du˝o wanilii i ciasta, lekkie kwiaty, dzo dobrze zrównowa˝ona. Ciekawa i bardzo goryczka, coÊ z pomaraƒczy i morelki – owocowa
wrzosy, coÊ z sherry oloroso, leciutkie cytrusy przyjemna whisky. gorzkoÊç; z wodà: nie czuç alkoholu, dominacja
i troszk´ s∏odu, morele, lekka wytrawnoÊç, sporo Êmietany i ciasta z lekkim s∏odem i goryczkà, lek-
olejów; z wodà: bardzo delikatna, wi´cej owoco- Blair Athol 12 Y.O. 43% – OB – F&F ka pomaraƒcza.
wej s∏odyczy – dominuje, troszk´ wanilii. GRAND PRIX – ALKOHOLE ÂWIATA Finisz: ∏agodny, pojawia si´ beczka, tosty.
Smak: bez wody: ciep∏a, bardzo delikatna, s∏ód, Podsumowanie: Bardzo ∏adnie zrównowa˝ona,
zio∏a, sporo wanilii, leciutkie morelki, wytrawna Zapach: bez wody: Êrednia iloÊç alkoholu, du˝o delikatna, bardzo przyjemna, Êmietana. Jak na
sherry, rodzynki, mocno rozgrzewa, czarna czeko- wanilii i Êmietany, sporo ciasta i pomaraƒczy – wy- 10-letnià, to bardzo przyjemna whisky. Dobra dla
lada; z wodà: wcale nie czuç mocy whisky, tak trawnych i lekko s∏odkich aromatów, przyprawy, poczàtkujàcych.
35
Wino
Burgundzki mistrz
elegancji
Prawdziwe Chablis jest zdecydowane, ale nie szorst-
kie, pe∏ne mineralnoÊci, o du˝ym potencjale starzenia.
Niektórych jednak zra˝a do tego trunku zapach przy-
pominajàcy mokrà we∏n´, który czasami pojawia si´
w okresie przejÊciowym.
36
Wino
JERZY KRUK, SOMMELIER W FIRMIE ARKADIUSZ KRAWCZYK, HORECA MANAGER WIKTOR ˚ELAZNY,
CENTRUM WINA: W FIRMIE PARTNER CENTER: W¸AÊCICIEL WINIARNI BURGUNDIA:
„Butelk´ zakupionà teraz mo˝emy „W klasyfikacji Chablis wyró˝nia si´ „Sà one twarde, ale nie szorstkie;
przechowaç w naszych piwnicach cztery poziomy: na szczycie hierar- przywodzà na myÊl kamienie
i otworzyç nawet po (…) latach”. chii znajdujà si´ Grand Crus”. i minera∏y.”
Dobrym winiarskim wprowadzeniem do Chablis to najbardziej klasyczne i – wed∏ug Nie∏atwo jest opisaç wina Chablis, ale
poznania potencja∏u regionu Chablis mogà znawców – najlepsze na Êwiecie Chardonnay, z pewnoÊcià mo˝na powiedzieç, ˝e sà one
byç trunki Pére & Fils Patriarche, których które sta∏o si´ przedmiotem naÊladownictwa twarde, ale nie szorstkie; przywodzà na myÊl
aktualny rocznik na rynku to 2004. Wino to czy te˝ inspiracji wielu innych rejonów wi- kamienie i minera∏y. Ju˝ we wczesnej m∏odo-
jest Êwie˝e, owocowe, o lekko mineralnym niarskich na ca∏ym Êwiecie. Chablis z najlep- Êci kuszà z∏ocistym odcieniem zieleni. Doj-
rysie, gotowe do picia ju˝ teraz. szych winnic i roczników osiàga sumy po- rzewajàc w kadziach, zachowujà lekkoÊç
Mog´ te˝ zasugerowaç wina jednego z czo- równywalne z „prawdziwymi” burgundami. i Êwie˝oÊç, natomiast w beczkach nabierajà
∏owych producentów z Burgundii, Josepha W klasyfikacji Chablis wyró˝nia si´ cztery treÊci i mocy. Ich bukiet (najcz´Êciej kwiato-
Drouhin, który nale˝y do bardzo presti˝owe- poziomy: na szczycie hierarchii znajdujà si´ wy) mo˝e mieç w sobie coÊ z zapachu jab∏ka,
go stowarzyszenia Primum Familiae Vini. Ich Grand Crus, nast´pnie sà Premiers Crus, migda∏ów, orzechów lub skoszonej trawy.
podstawowe chablis wyst´puje aktualnie póêniej zwyczajne Chablis i – jako ostatnie – W winiarni Burgundia od kilku lat w ofer-
w roczniku 2006, a ten – wraz z 2005 – nale- Petits Chablis. cie mamy rodzinnà winnic´ Chablis z Doma-
˝y w ostatnich latach do najlepszych. Wino Moimi ulubionymi chablis sà bezsprzecz- ine Jean Callet & Fils, zarzàdzanà przez Gil-
ma przyjemny, cytrusowy nos, z lekko przy- nie trunki pochodzàce z winiarni nale˝àcej do lesa Collet wraz z ˝onà Dominique. Osobi-
prawowym t∏em, zwraca tak˝e uwag´ jego rodziny Bouchard Aine & Fils. Pierwszym Êcie polecam Chablis Premier Cru Montma-
wyraêna i charakterystyczna mineralnoÊç. winem, które chcia∏bym poleciç, jest Chablis ins 2003, które przedstawia pe∏ni´ mo˝liwo-
Do jednych z najwybitniejszych win regionu (A.C. Chablis) – klasyczne Chardonnay po- Êci climats i przy okazji ∏àczy tradycj´ z no-
Chablis nale˝à trunki pochodzàce z winnic chodzàce z ojczyzny win produkowanych woczesnoÊcià.
Grand Cru. Joseph Drouhin 2005 Vaudesir z tego szczepu. Ma klarownà, z∏oto˝ó∏tà bar- Natomiast, je˝eli ktoÊ ma du˝o czasu i za-
A.C. Chablis Grand Cru to wino, które ociera w´, charakteryzuje si´ aromatem bia∏ych sobniejszy portfel, polecam Chablis Grand
si´ o mistrzostwo. Ma wyraêny, mocno mine- kwiatów i Êwie˝ych owoców, g∏ównie brzo- Cru Valmur. Wspomnia∏em o czasie, ponie-
ralny charakter, doskona∏à równowag´, zaÊ skwini, w tle wyczuwalne sà suszone owoce, wa˝ m∏ode Grand Cru najcz´Êciej nie odkry-
wyraêna kwasowoÊç w po∏àczeniu z mocnà orzechy i nuty mineralne. W ustach – obok wa jeszcze ca∏ej gamy swoich mo˝liwoÊci.
strukturà wina, daje ukojenie. Ponadto wino to owoców – pojawia si´ wanilia. Potrzebuje wiele lat dojrzewania w butelce,
charakteryzuje si´ d∏ugim potencja∏em starze- Kolejnym wartym polecenia winem tego aby ujawniç jakoÊç i charakter. Natomiast
nia. Prawdà jest, ˝e wysoka cena nie pozwala producenta jest Chablis 1er Cru (A.C. Cha- w dojrza∏ym wieku, obok cz´sto pojawiajàcej
na codzienne obcowanie z tym winem, ale blis), którego barwa, typowa dla klasycznego si´ mi∏ej nuty miodu, mo˝emy zauwa˝yç nie-
z pewnoÊcià zdarzajà si´ sytuacje, dla których Chardonnay, mieni si´ z∏otozielonymi reflek- powtarzalnà palet´ dalszych aromatów, która
warto w nie zainwestowaç. Butelk´ zakupionà sami. Wino to jest eleganckie i z∏o˝one, z wy- w zale˝noÊci od rocznika zmierza w stron´
teraz mo˝emy przechowaç w naszych piwni- czuwalnymi dojrza∏ymi owocami brzoskwini pieczarek, igliwia, sma˝onego chleba lub su-
cach i otworzyç nawet po dziesi´ciu lub dwu- i nutami roÊlinnymi oraz mineralnymi. szonych owoców i wosku, przy czym mine-
dziestu latach, na przyk∏ad na rocznic´ Êlubu, W ustach jest ono okràg∏e, maÊlane, kwiato- ralny akcent utrzymuje si´ bardzo d∏ugo.
choç trzeba przyznaç, ˝e otwarcie takiego wi- we, z d∏ugim finiszem. Potencja∏ le˝akowania JUSTYNA ¸OTOWSKA
na jest ju˝ okazjà samà w sobie. tego znakomitego wina wynosi do 10 lat. FOT. SHUTTERSTOCK
37
Wino
38
Wino
ry (vin jaune) czy te˝ Pupillin – stolicy nie- klasyfikowane jako ró˝owe i nazywane przez Jednak za prawdziwego króla tutejszych
zwykle aromatycznej odmiany poulsard, miejscowych coraile. Wina te uwodzà kolo- win bezdyskusyjnie uznaje si´ vin jaune, trun-
z której powstajà ∏agodne i g∏adkie wina czer- rem, a w ich bogatym bukiecie mo˝na odna- ki najbardziej reprezentatywne dla regionu Ju-
wone. A jest jeszcze Gevigny, Rotalier... Ma- leêç m.in. aromaty moreli, ˝urawiny, wiÊni, ra, szczególnie dobre efekty dajàce w okoli-
lownicze miasta i miasteczka, wokó∏ których ale tak˝e pieprzu, przypraw i leÊnej Êció∏ki. cach Château Chalon. Ich reputacja jest zas∏u-
uprawiane sà winoroÊle, mo˝na mno˝yç. Jura ma równie˝ swoje wina czerwone, gà zarówno niezwyk∏ego smaku (bardzo wy-
Znawcy wina znajdujà wiele podobieƒstw które produkowane sà nie tylko z poulsard, trawny) i aromatu, jak równie˝ niepospolitych
mi´dzy Jurà a niezbyt odleg∏à Burgundià. Po- ale tak˝e z trousseau (okolice Arbois) i pinot metod produkcji. ˚eby powsta∏o vin jaune
dobieƒstwa architektoniczne z ∏atwoÊcià wy- noir (przede wszystkim na zachód od Châte- (uwa˝ane za francuski odpowiednik sherry),
chwyci ka˝dy, nawet niezbyt wprawny, tury- au Chalon). Zwykle sà one dobrze zbudowa- nale˝y mo˝liwie jak najpóêniej zebraç owoce
sta, a pasj´ ∏àczenia win z potrawami widaç, ne, a przy tym lekkie i pe∏ne owocowych aro- savagnin i wyprodukowaç z nich bia∏e wino,
zasiadajàc do jakiegokolwiek posi∏ku. Podob- matów – m.in. czerwone jagody (trousseau) które nast´pnie musi przez minimum 6 lat
ny jest klimat, choç zimy w okolicach Arbois oraz wiÊnie, truskawki, je˝yny (pinot noir). i 3 miesiàce le˝akowaç w d´bowych beczkach.
39
Wino
Nigdzie we Francji, tak jak w Jurze – mo˝e poza Burgundià – z takim pietyzmem nie zestawia si´ wina z potrawami.
W trakcie tego procesu cz´Êç wina ulatnia si´, Mapa winiarskich atrakcji Jury nie by∏aby
co okreÊla si´ – podobnie jak to robià produ- pe∏na, gdyby nie wspomnieç o tutejszych wi-
cenci koniaków czy whisky – mianem dzia∏ki nach musujàcych oraz macvin – mieszance
anio∏ów. Ubytki nie sà uzupe∏niane, dlatego soku winogronowego z winnym spirytusem.
Kulinarna harmonia beczka nie jest wype∏niona winem po brzegi, Crémant du Jura, apelacja obejmujàca wina
a na jego powierzchni unosi si´ warstwa dro˝- musujàce, powsta∏a w 1995 roku i nale˝y do
Francuzi lubià schlebiaç swoim podniebieniom. Ale d˝y podobna do s∏ynnej flor z regionu Jerez. najm∏odszych apelacji w Jurze. Powstajà tu
chyba nigdzie we Francji, tak jak w Jurze – oczy- Ca∏y proces jest pieczo∏owicie nadzorowany bia∏e i ró˝owe, wytrawne i pó∏s∏odkie wina
wiÊcie poza Burgundià – z takim pietyzmem nie przez winemakerów, którzy pilnie baczà, ˝eby musujàce, bazujàce na owocach chardonnay,
zestawia si´ wina z potrawami. Tutejsze wina ró˝o- wino nabra∏o odpowiedniego aromatu z cha- pinot noir oraz poulsard. Sà one produkowane
we znakomicie komponujà si´ z wszelkimi potra- rakterystycznymi nutami orzechów w∏oskich, podobnymi metodami, jak ich szampaƒscy ku-
wami, poczynajàc od serów, poprzez w´dliny, migda∏ów i zió∏. Samo wino mo˝e sp´dziç zyni. Z kolei macvin, trunek, którego korze-
a koƒczàc na drobiu i daniach z grilla. Ka˝dego w butelce dziesiàtki lat i nic nie straci ze swo- nie si´gajà XIV wieku, powstaje z niefermen-
smakosza mile zaskoczà wina czerwona z Jury po- jego niezwyk∏ego smaku. Ciekawostkà jest towanego soku winogronowego zmieszanego
dane do dziczyzny czy piersi z kaczki, a ju˝ fakt, ˝e vin jaune oferowane sà w bardzo spe- z trzecià cz´Êcià marca (ma moc 16-22%). Je-
w szczególnoÊci ˝eberka wo∏owe popijane Pinot cyficznych butelkach o pojemnoÊci 0,62 l, któ- go konsumpcj´ poprzedza dwunastomiesi´cz-
Noir. Z kolei bia∏e wina o zdecydowanym, roÊlin- re nazywane sà la clavelin. Ta nietypowa po- ne le˝akowanie w d´bowych beczkach.
nym charakterze Êwietnie sprawdzajà si´ w po∏à- jemnoÊç zosta∏a dopuszczona winiarskimi Winiarska Jura szeroko otwiera swoje po-
czeniu z rybami i owocami morza. W roli aperitifu przepisami prawnymi tylko dla tego rodzaju dwoje przed enoturystami. Ju˝ na poczàtku
zestawionego np. z w∏oskimi orzechami mo˝e wy- win. PojemnoÊç butelki nie jest dzie∏em przy- lutego w wielu miejscowoÊciach regionu od-
stàpiç vin jaune. Równie dobrze wino to mo˝e byç padku. Otó˝, ponoç w∏aÊnie tyle zostaje z litra bywa si´ La Percée du Vin Jaune (Otwarcie
podawane z wybranymi lokalnymi serami bàdê te˝ wina po ponadszeÊcioletnim starzeniu. ˚ó∏tych Win), podczas którego przez dwa dni
pite do potraw z dodatkiem kremowych sosów, fo- w ponad 50 piwnicach mo˝na spróbowaç no-
ise gras, Êlimaków czy raków. Nale˝y przy tym pa-
S¸ODYCZ I MOC wego rocznika s∏ynnych vin jaune. Z tej oka-
mi´taç, ˝e vin jaune nale˝y otworzyç kilka godzin Innà specjalnoÊcià Jury sà vins de paille, zji ka˝dego roku korzysta oko∏o 30 tys. goÊci.
przed posi∏kiem. Dobrym zwieƒczeniem udanego naturalnie s∏odkie wina o mocy alkoholu W po∏owie roku przychodzi sezon konkursów
posi∏ku b´dà vins de paille zestawione z deserem 14,5-17%, które powstajà ze starannie wyse- i festiwali winiarskich, w tym m.in. w Arbois,
lub czekoladà. W roli deseru mo˝e równie˝ wystà- lekcjonowanych i zbieranych r´cznie owo- Sud-Revermont, Pupillin czy Montigny les
piç jedno z tutejszych win musujàcych, które rów- ców chardonnay, savagnin oraz poulsard. Nie- Arsures. CzymÊ zupe∏nie wyjàtkowym jest
nie dobrze sprawdzi si´ jako poprzedzajàcy posi∏ek gdyÊ owoce suszone by∏y na s∏omianych ma- F˘te du Biou, procesja nawiàzujàca do staro-
aperitif. EntuzjaÊci macvin w∏aÊnie ten trunek wy- tach, teraz sà do tego celu stosowane spe- testamentowych opowieÊci, która w pierw-
biorà w roli aperitifu, koniecznie w mocno sch∏o- cjalne ruszty, na których owoce „sp´dzajà” szà niedziel´ wrzeÊnia odbywa si´ w Arbois,
dzonej postaci. Smakosze nie powinni równie˝ so- do 6 tygodni, dzi´ki czemu nast´puje kon- w trzecià – w Pupillin, zaÊ w czwartà – w Va-
bie odmówiç dojrza∏ego melona z cienkim plaster- centracja cukru w owocach. Ze 100 kg owo- dans i Montholier. Jak widaç, ka˝dy, kto zde-
kiem w´dzonej szynki popitej tym trunkiem. Na ców uzyskuje si´ zaledwie 15-18 litrów wina, cyduje si´ spróbowaç win pochodzàcych z Ju-
koniec trunek ten mo˝e byç znakomitym pomy- które póêniej, przez 2-3 lata, starzone jest ry, b´dzie mia∏ ku temu a˝ nadto okazji.
s∏em na pyszny, letni deser z waniliowymi bàdê w d´bowych beczkach. W efekcie otrzymuje- MARIUSZ GOLAK
karmelowymi lodami posypanymi rodzynkami. my mocny trunek z aromatami egzotycznych FOT. FRANCHE COMTÉ (WWW.RACINESCOMTOISES.NET),
40
Wino
41
Wino
Rodzina Pol-Roger posiada 85 hektarów winnic le˝àcych w najlepszych miejscach doliny d’Epernay. Szampany dojrzewajà w XIX-wiecznych piwnicach.
Jak rozpocz´∏a si´ Pana przygoda z szampa- potrzebuje przycinania, ˝eby uniknàç st∏umienia. posiada 85 hektarów winnic le˝àcych w najlep-
nem? Moja rada jest zatem nast´pujàca – odrzuç z∏e szych miejscach doliny d’Epernay, a tak˝e w Côte
Poczàtki przygody mojej rodziny z szampanem przyzwyczajenia i wspieraj dobre nawyki. des Blancs, gdzie winnice uprawiajà indywidualni
nale˝y cofnàç a˝ do 1849 roku, kiedy to mój pra- Dlaczego tak si´ dzieje, ˝e jedne szampany zy- winogrodnicy, z którymi podpisano d∏ugotermino-
dziadek rozpoczà∏ budow´ domu szampaƒskiego, skujà status wyjàtkowych, gdy inne bywajà mo˝e we kontrakty.
który sta∏ si´ jednym z najbardziej szacownych nie przeci´tne, ale po prostu zwyk∏e? Z kolei najtrudniejszym etapem produkcji jest
domów szampaƒskich zarówno w kraju, jak i za- Szampany rocznikowe deklarujemy tylko wtedy, niewàtpliwie sztuka mieszania, znana tak˝e jako
granicà. Urodzi∏em si´ zatem w miejscu s∏ynàcym gdy wszystkie kluczowe czynniki klimatyczne wy- „akt równowa˝enia”, majàca na celu zharmonizo-
z winiarskich tradycji, a dorasta∏em w piwnicy stàpi∏y w jednym okresie. Natomiast trzeba przy- wanie Êwie˝oÊci i kompleksowoÊci.
szampaƒskiej, gdzie odkrywa∏em smak wina. znaç, ˝e choç rocznikowy szampan jest najbar- Dlaczego od wieków do produkcji szampana
Czy pami´ta Pan swoje pierwsze wra˝enia dziej eleganckim trunkiem, to nierocznikowy do- wykorzystuje si´ wcià˝ te same rodzaje winoroÊli?
z degustacji szampana? minuje na rynku. Nierocznikowy szampan okreÊla Có˝ jest w nich takiego szczególnego?
Moje pierwsze wra˝enia – niezale˝nie od wy- styl ka˝dego domu szampaƒskiego rok po roku. Chardonnay, pinot noir i pinot meunier u˝ywane
strza∏u korka i widoku bàbelków taƒczàcych Szampan rocznikowy nie jest tym, czym szampan sà do produkcji szampana z prostego powodu. Po-
w kieliszku – wywo∏ane by∏y smakiem szampana nierocznikowy, tak samo, jak ubranie haute co- zwalajà na uzyskanie niezmiennej jakoÊci w zesta-
w ustach. To by∏o jak picie aromatycznego fajer- uture jest zbyt luksusowe, ˝eby nosiç je na co wieniu z tutejszym klimatem, tradycjà winiarskà
werku. To by∏o magiczne, magnetyczne, cudowne dzieƒ. i metodami produkcji. Chardonnay nadaje lekkoÊç,
i niesamowite. Szampany Pol Roger komponowane sà z po- elegancj´, delikatnoÊç i ÊwietlistoÊç. Z kolei zas∏u-
Od wczesnego dzieciƒstwa marzy∏ Pan, ˝eby nad 30 ró˝nych win. Czy trudno jest wyproduko- gà pinot noir jest cia∏o, g∏´bia charakteru i d∏ugo-
zostaç producentem jednego z najs∏ynniejszych waç takie w∏aÊnie wino? wieczne taniny. Wreszcie pinot meunier wnosi
szampanów na Êwiecie? Nierocznikowy szampan jest tradycyjnie kom- m∏odzieƒczy, Êwie˝y wigor i akcenty Êliwkowe. Do-
Pomys∏, aby zostaç producentem szampana, ponowany z oko∏o 30 bazowych win, pochodzà- datkowo wszystkie te szczepy dobrze przystosowa-
nigdy nie by∏ cz´Êcià moich marzeƒ, dopóki nie- cych z ró˝nych winnic, owoców, zasobów win. ∏y si´ do kredowej gleby Szampanii.
spodziewanie nie postawiono przede mnà wyzwa- Przeci´tnie w sk∏ad mieszanki wchodzi po 1/3 Co jest wa˝niejsze podczas produkcji szampa-
nia, ˝ebym zajà∏ si´ szampanem „od Êrodka”, ka˝dej spoÊród zastrze˝onych odmian szampaƒ- na – tradycja czy nowoczesne technologie?
wi´c musia∏em opuÊciç jeden Êwiat i przenieÊç si´ skich – pinot noir, pinot meunier i chardonnay. W naszych winach znajduje odbicie znakomita
do innego. Zresztà, jak si´gam pami´cià, w m∏o- Sztuka mieszania wymaga doÊwiadczenia, wie- tradycja szampanów Pol Roger. Przestrzeganie za-
doÊci chcia∏em zostaç aktorem. dzy, talentu, szacunku, wyobraêni, inspiracji sad, na bazie których zbudowana zosta∏a reputa-
Pana rodzina mo˝e si´ poszczyciç przebogatà i kompleksowoÊci, a naczelnymi zasadami jest cja naszej marki, wià˝e si´ z dba∏oÊcià o wszyst-
tradycjà winiarskà. Czy jest to pomocne, czy ra- osiàgni´cie harmonii i odpowiedniej konsystencji. kie detale zwiàzane z produkcjà. U˝ywane sà tyl-
czej przeszkadza w codziennej pracy? Który z etapów produkcji wina uwa˝a Pan za ko najlepsze surowce, a wszelkie innowacje wpro-
Kusi∏o mnie, ˝eby powiedzieç, ˝e dla rodziny najwa˝niejszy dla jego jakoÊci, a który za najtrud- wadzane sà po rzetelnych testach, potwierdzajà-
takiej jak nasza tradycja jest tym, czym korzenie niejszy? cych ich zasadnoÊç, ˝eby nie powsta∏o ryzyko ich
dla winoroÊli. KiedyÊ pewien màdry cz∏owiek po- Bez wàtpienia najwa˝niejsze jest pochodzenie niekorzystnego wp∏ywu na wino.
wiedzia∏, ˝e przysz∏oÊç nale˝y do tych, którzy ma- owoców. Rok po roku, na przestrzeni 150 lat, OczywiÊcie, metody mogà zostaç zmienione,
jà przesz∏oÊç. Jednak tradycja, tak jak winoroÊle, usprawniamy naszà selekcj´. Rodzina Pol-Roger w sytuacji, gdy niezmienne pozostanà kluczowe
„Dla rodziny takiej jak nasza tradycja jest tym, czym korzenie dla winoroÊli. KiedyÊ pewien
màdry cz∏owiek powiedzia∏, ˝e przysz∏oÊç nale˝y do tych, którzy majà przesz∏oÊç. Jednak
tradycja, tak jak winoroÊle, potrzebuje przycinania, ˝eby uniknàç st∏umienia”.
42
Wino
nazwa cena
Pol Roger Cuvée Sir Winston Churchill 879 z∏
Pol Roger Brut 290 z∏
Pol Roger Demi Sec 290 z∏
êród∏o: La Passion du Vin
„JakoÊç i zalety szampana sà tak ró˝ne od innych win musujàcych, ˝e próba ich porównania
jest absolutnie niemo˝liwa. Nie wszystkie bàbelki urodzi∏y si´ równymi”.
zasady. Sami staramy si´ adaptowaç do tego, co Âwiatowej. Dom pani Pol-Roger zosta∏ opisany ale tak˝e dlatego, ˝e by∏ on najlepszym „lekar-
przynosi ka˝dy dzieƒ. Lubimy ewolucj´. Tak jak przez sir Winstona jako najlepszy do picia adres stwem” podczas II Wojny Âwiatowej. Zwiedzajàcy
nie cierpimy rewolucji. na Êwiecie. londyƒskie muzeum poÊwi´cone Churchillowi mo-
W jakich sferach niezwykle zró˝nicowanego Sir Winston nazwa∏ te˝ jednego ze swoich ulu- gà byç zaintrygowani, znajdujàc butelk´ rocznika
Êwiata szampanów – Pana zdaniem – dopusz- bionych koni wyÊcigowych imieniem Pol Roger, 1928 poÊród jego pamiàtek. KiedyÊ Churchill po-
czalne sà zmiany, a które obszary powinny pozo- a ten wygra∏ bieg w czerwcu 1953 roku podczas wiedzia∏: Nie walcz´ dla ziemi francuskiej,
staç niezmienne? dnia koronacji królowej El˝biety II. Kiedy sir Win- walcz´ dla szampana.
Dla nas wa˝ne jest, aby niezmienna pozosta∏a ston umar∏ w 1965 roku, nasza rodzina odda∏a Sir Winston Churchill jest legendà w Paƒskiej
istota szampana. PowinniÊmy szanowaç metody ostatni ho∏d najznakomitszemu przyjacielowi. rodzinie, z którà zwiàzanych jest wiele anegdot...
produkcji szampana, musimy mieç baczenie na Wszystkie etykiety szampanów Pol Roger, eks- Podczas prywatnego Êniadania przy Downing
to, co sprawia, ˝e szampan jest w∏aÊnie taki portowanych do Wielkiej Brytanii, zosta∏y obra- Street 10 w Londynie premier Churchill zaczà∏
a nie inny – wszak to unikalna kombinacja klima- mowane na czarno. The Cuvée Sir Winston Chur- mówiç szczegó∏owo o Rewolucji Francuskiej.
tu, gleby, winoroÊli, wielowiekowych doÊwiad- chill, presti˝owy szampan Pol Roger, zosta∏ stwo- Odette Pol-Roger, która siedzia∏a naprzeciwko nie-
czeƒ i tradycji. rzony w ho∏dzie sir Winstonowi Churchillowi, bo- go z wdzi´kiem i szacunkiem powiedzia∏a: Za-
Ka˝dy szampan jest winem musujàcym, ale wiem pami´taliÊmy, ˝e preferowa∏ on w szampa- pewne nie jest to okres we francuskiej historii,
nie ka˝de wino musujàce jest szampanem... nie krzepkoÊç, pe∏nocielisty charakter i pewnà z którego jestem szczególnie dumna. Na to sir
Szampan nie jest tylko winem musujàcym. Po- kwasowoÊç. Winston zareplikowa∏: JesteÊ w b∏´dzie Odette.
chodzi wy∏àcznie z Szampanii, dystryktu usytu- NiegdyÊ sir Winston Churchill powiedzia∏ To by∏ okres wielkiej chwa∏y za sprawà tych od-
owanego 100 mil na wschód od Pary˝a. Innymi o szampanie: Potrzebuj´ go pokonany, zas∏ugu- wa˝nych, m∏odych Francuzów, którzy tak bar-
s∏owy, jest to dusza Francji. JakoÊç i zalety szam- j´ na niego zwyci´ski (In defeat I need it, in vic- dzo przyczynili si´ do zniesienia przywilejów.
pana sà tak ró˝ne od innych win musujàcych, ˝e tory I deserve it). Zgadza si´ Pan z tym stwier- Ja raczej lubi´ przywileje – odpowiedzia∏a Odet-
próba ich porównania jest absolutnie niemo˝liwa. dzeniem? te, na co sir Winston odpowiedzia∏ z przymru˝e-
Nie wszystkie bàbelki urodzi∏y si´ równymi. Zgadzam si´ z nim w pe∏ni. To brzmi tak samo, niem oka: Bardziej ni˝ nielubianych przywile-
Jednym z najs∏ynniejszych wielbicieli szampa- jak s∏owa Coco Chanel: Szampan jest napojem jów nie cierpi´ równoÊci.
nów Pol-Roger by∏ Winston Churchill... tylko na dwie okazje – kiedy jestem zakochana Jakie jest Pana ulubione wino?
To powszechnie znany fakt, ˝e sir Winston i kiedy nie jestem. Dla mnie godzina bez szam- Kusi mnie, ˝eby odpowiedzieç: Któ˝ móg∏by
Churchill by∏ smakoszem szampanów Pol Roger pana jest straconà godzinà. Chcia∏bym przekazaç odmówiç kieliszka szampana Pol Roger? Przyjem-
ju˝ przed I Wojnà Âwiatowà. Szampan wprawia∏ dla mi∏oÊników szampana, ˝e nie mo˝ecie piç noÊç wynikajàca z picia szampana nie wynika
sir Winstona w stan ekscytacji. Energia wzbiera∏a, szampana bez spokoju ducha, a spokój ducha z tego, co si´ pije, ale w czym si´ bierze udzia∏.
w równej mierze wyobraênia si´ rozbudza∏a, osiàgniecie tylko, pijàc szampana. KiedyÊ spróbowa∏em kilku kropli rocznika 1893.
a ˝arty stawa∏y si´ bardziej lotne. Co takiego szczególnego jest w roczniku 1928, To by∏o jak smakowanie historii. Ten rocznik obja-
B´dàc perfekcjonistà w ka˝dej sferze ˝ycia, sir który by∏ ulubionym trunkiem Winstona Churchilla? wi∏ wszystkie znaki swojego wieku, ale daleki by∏
Winston wyró˝ni∏ Pol Roger spoÊród innych szam- Szampan ten by∏ przez d∏ugi czas ulubionym od staroÊci. To by∏o tak, jakbym odby∏ rozmow´
panów. To przywiàzanie rozciàga∏o si´ nie tylko na trunkiem Churchilla. Podczas wojny zawsze po- ze swoim pradziadkiem.
wino, ale tak˝e rodzin´ Pol-Roger, z której cz∏on- dró˝owa∏ on z przynajmniej jednà skrzynkà Pol Dzi´kuj´ za rozmow´.
ków szczególnie polubi∏ Odette Pol-Roger, pozna- Roger rocznik 1928. Sir Winston Churchill kocha∏ ROZMAWIA¸: MARIUSZ GOLAK
nà podczas przyj´cia tu˝ po zakoƒczeniu II Wojny go nie tylko dlatego, ˝e by∏ to wyjàtkowy rocznik, FOT. CHAMPAGNE POL ROGER
43
Wino
Dzieje Bodega Norton, jednej z bardziej Êle. W ten sposób powsta∏a pierwsza winiar-
znanych argentyƒskich winiarni, rozpocz´∏y nia, zlokalizowana na po∏udniowym brzegu
si´ w 1895 roku. Jej poczàtki zwiàzane sà rzeki Mendoza, w dystrykcie Perdriel, u pod-
Wina Bodega Norton w Polsce z osobà angielskiego in˝yniera, Edmunda Ja- nó˝a Andów. Winiarnia, której swego nazwi-
mesa Palmera Nortona, który pracowa∏ dla ska u˝yczy∏ Edmund James Palmer Norton,
nazwa cena Buenos Aires Railway Company przy rozbu- funkcjonuje do dziÊ.
Privada Estate Reserve ‘03 120,29 z∏ dowie tamtejszej kolei. Podczas licznych po-
dró˝y po Argentynie szczególnie urzek∏ go AUSTRIACKIE PIENIÑDZE
Reserva Malbec ‘03 64,54 z∏
jeden zakàtek tego pi´knego kraju – Mendo- DLA ARGENTY¡SKICH WIN
Reserva Syrah Cabernet Sauvignon ‘02 64,54 z∏
Cabernet Sauvignon ‘05 39,16 z∏ za. Miejscowy klimat – ∏agodny i s∏oneczny – Przez d∏ugie lata Bodega Norton by∏a jed-
Malbec ‘05 39,16 z∏ wyda∏ mu si´ idealny do za∏o˝enia w∏asnej nà z wielu argentyƒskich winiarni, produku-
Reserve Chardonnay ‘04 38,19 z∏ winiarni, a by∏o to jego wielkim marzeniem jàcych wina przede wszystkim z myÊlà o ryn-
Lo Tengo Torrontes ‘05 38,19 z∏ od momentu, gdy tylko postawi∏ pierwszy ku lokalnym. Wiele zmieni∏o si´ w 1989 ro-
Lo Tengo Malbec ‘05 38,19 z∏ krok na argentyƒskiej ziemi. Wkrótce osie- ku, gdy jej w∏aÊcicielem zosta∏ Gernot Lan-
êród∏o: Wine4You dli∏ si´ w miejscowoÊci Luján de Cuyo i za- ges-Swarovski, znany austriacki biznesmen.
czà∏ uprawiaç sprowadzone z Francji winoro- Wkrótce jego pasierb, Michael Halstrick, za-
44
„Traktujemy siebie jako instrumenty natury. Ka˝de z na-
szych win stanowi sum´ naszego klimatu, naszej ziemi i na-
szej twórczej pasji. Wszystkie te elementy sà obecne w ka˝-
dej butelce naszego wina i w efekcie dajà przyjemnoÊç
wszystkim, którzy po nie si´gajà”.
GERNOT LANGES-SWAROVSKI, W¸AÂCICIEL BODEGA NORTON
czà∏ zarzàdzaç winiarnià z wielkim rozma- nami, g∏´bokim kolorem, bogactwem owo-
chem. Zmodernizowa∏ park maszynowy cowych aromatów i znacznà zawartoÊcià al-
(m.in. wybudowa∏ nowoczesnà piwnic´ do le- koholu. Najbardziej uznanà markà jest Pri-
˝akowania butelek, po∏o˝onà 30 stóp pod po- vada (nazwa oznacza tyle, co prywatne, ro-
ziomem, na którym znajduje si´ winiarnia), dzinne rezerwy) – wyszukany blend malbec
zatrudni∏ znanych argentyƒskich enologów, (40%), merlot (30%) i cabernet sauvignon
odnowi∏ uprawy. Tym samym Bodega Norton (30%), który ma znaczny potencja∏ starze-
wybi∏a si´ ponad przeci´tnoÊç lokalnej wi- nia, równie dobrze mo˝e byç pity natych-
niarni, a jej roczna produkcja przekroczy∏a miast, jak i le˝akowaç nawet do 10 lat. Po 7-
9 mln litrów wina (dane z 2004 roku) i trafia -8 dniowej fermentacji w temperaturze
do ponad 40 krajów na ca∏ym Êwiecie (eks- 28°C przechodzi maceracj´ przez 20 dni
portuje si´ ok. 1/3 ca∏ej produkcji). Przy wi- i trafia do nowych beczek z d´bu francuskie-
niarni wybudowano równie˝ centrum tury- go na 16 miesi´cy, a nast´pnie przed wy-
styczne, dzi´ki któremu mo˝na poznaç histo- puszczeniem na rynek do butelek na przy-
ri´ nie tylko tej ponadstuletniej winiarni, ale najmniej rok. Wina te sà bardzo cenione
tak˝e tradycje winiarstwa najs∏ynniejszego przez specjalistów. Opiniotwórczy magazyn
argentyƒskiego regionu. Jedzie si´ do niego „Wine Spectator” przyzna∏ Privada 2002
25 minut z Luján de Cuyo. Samo centrum i 2003 91 punktów, a ostatni z wymienio-
jest czynne od 9 do 17 (tel. + 58 261 490 nych roczników zachwyci∏ znawców cudow-
9700, e-mail: turismo@norton.com.ar). nà koncentracjà i aromatycznà komplekso-
Obecnie w sk∏ad posiad∏oÊci Bodega Nor- woÊcià z nutami dojrza∏ych owoców, zió∏
ton wchodzi 1.265 ha, z czego uprawianych oraz finiszem z akcentami dymu i kawy.
jest po∏owa. Tworzy jà 5 winnic: Perdriel, Koneserzy ch´tnie si´gajà równie˝ po tu-
Agrelo, Lunlunta, Medrano i La Colonia. tejszà Reserva, eleganckie i kompleksowe
Podstawowymi odmianami sà: malbec, mer- wina, które powstajà ze specjalnie selekcjo-
lot, cabernet sauvignon, torrontes, chardon- nowanych winogron, powstajàcych z winoro-
nay, choç spotkaç te˝ mo˝na semillon, sauvi- Êli majàcych co najmniej 30 lat. Przez rok le-
gnon blanc, syrah czy barbera. Podstawà filo- ˝akujà one w beczkach z d´bu francuskiego
zofii tutejszych winemakerów jest g∏´bokie (jedno- lub dwukrotnie ju˝ u˝ywanych),
przekonanie, ˝e istota wina le˝y w winnicy, a póêniej przez 10 miesi´cy dodatkowo w bu-
dlatego opracowano specjalny system okre- telkach. Powstajà one na bazie merlot, mal-
Êlany mianem mapping, którego ideà jest bec, cabernet sauvignon lub te˝ sà mieszan-
„winnica w winnicy”. W myÊl tego has∏a kà syrah (70%) i cabernet sauvignon (30%).
wszystkie winnice zosta∏y podzielone na W dziejach Bodegi Norton odzwierciedlajà
mniejsze parcele, co umo˝liwia dok∏adniejszà si´ losy ca∏ego argentyƒskiego winiarstwa,
kontrol´ i wykorzystanie potencja∏u ka˝dej które w czasie ostatnich kilkunastu lat wyko-
z nich. Dla ka˝dej parceli z osobna opracowa- na∏o olbrzymi skok – z winiarskiego kop-
ny zosta∏ tzw. projekt winiarski, który ciuszka przeistoczy∏o si´ w jednego z poten-
uwzgl´dnia typ gleby i wiek winoroÊli. tatów. I choç wi´kszoÊç tutejszej produkcji
ma masowy charakter, to mo˝na równie˝
WYRAZISTE JAK TANGO znaleêç wina warte uwagi koneserów.
Wina opuszczajàce Bodeg´ Norton cha- MARIUSZ GOLAK
Wino
trzeba
kochaç
46
Wino
Jakie sà – Pana zdaniem – g∏ówne ró˝nice mi´- konsument, który chce znaleêç markowe wino Bernard Hickin
dzy europejskà a australijskà tradycjà winiarskà? z Australii?
Produkcja wina przez Europejczyków jest silnie Pewne odmiany rosnàce w tradycyjnych austra- Urodzi∏ si´ i wychowa∏
uwarunkowana przez tradycj´ i terroir, a szczegól- lijskich regionach dajà wina o niepospolitej jako- w rodzinie mi∏oÊników
ny nacisk k∏adziony jest na doÊwiadczenie i kla- Êci. Dla przyk∏adu, Jacob’s Creek St. Hugo Co- wina. Jednak jego mi-
syczne style winiarskie. Trudno jest to generalizo- onawarra Cabernet Sauvignon jest wybitnym przy- ∏oÊç do tego wspania-
waç, ale australijskie winiarstwo bazuje na inno- k∏adem klasycznego Caberneta z Coonawarry. Co- ∏ego trunku narodzi∏a
wacyjnych technikach winiarskich i wieloregional- onawarra jest s∏ynna z markowych Cabernetów, si´ znacznie póêniej,
nych blendach. Aczkolwiek, australijscy winema- natomiast znakiem rozpoznawczym Barossa Val- gdy jako nastolatek tra-
kerzy doceniajà tak˝e tradycyjne winiarstwo ley sà wybitne Shiraz. Akurat Australijczycy zwra- fi∏ do jednej z winiarni
i wp∏yw terroir. cajà uwag´ na pochlebne opinie, recenzje i sza- w pó∏nocno-wschodniej Adelajdzie. W po∏owie lat
A jak to wyglàda w przypadku europejskich nowane marki. 70. podjà∏ studia na Akademii Rolniczej, gdzie
i australijskich konsumentów wina? Mi´dzy nimi Dlaczego najbardziej rozpowszechnionà odmia- zdoby∏ szerokà wiedz´ z zakresu uprawy winoro-
równie˝ sà znaczne ró˝nice? nà w Australii jest shiraz? Êli. W styczniu 1976 roku rozpoczà∏ sezonowà
Europejscy konsumenci czujà silnà wi´ê z euro- Klimat Australii jest idealny do uprawy shiraz. prac´ w Orlando Wines, w wytwórni Griffith. Od
pejskimi winami, np. francuskimi, w∏oskimi czy Nas∏onecznienie, ciep∏o i stosunkowo suchy okres tej pory cz´Êç ka˝dego roku sp´dza∏ w Dolinie Ba-
hiszpaƒskimi. Australijczycy naprawd´ kochajà dojrzewania przyczyniajà si´ do produkcji Shiraz rossa. Poczàtkowo by∏ odpowiedzialny za wzrost
australijskie wina, ale sà te˝ sk∏onni do ekspery- z bogatym aromatem Êliwek. W rezultacie shiraz produkcji, z czasem asystowa∏ przy produkcji naj-
mentów, lubià i ch´tnie próbujà win z innych cz´- jest uprawiany w ca∏ej Australii i nale˝y do najpo- lepszych win w regionie, w tym Gramp’s Botrytis
Êci Êwiata, obejmujàcych zarówno Stary, jak i No- pularniejszych odmian, ka˝dego roku zbiera si´ go Semillon. W pierwszym roku pracy dla Orlando
wy Âwiat. w najwi´kszych iloÊciach (po chardonnay). Wines by∏ Êwiadkiem sukcesu nowej marki Ja-
W ostatnich trzech latach w Australii odnoto- Australia uwa˝ana jest za jednego z liderów cob’s Creek. Uczestniczy∏ w tworzeniu jednego
wano nadwy˝ki w produkcji wina. Jak wyglàda to w stosowaniu zakr´tek. Jaka jest Pana opinia na z pierwszych kupa˝y – Jacob’s Creek Shiraz Ca-
obecnie? ten temat? bernet Malbec.
Susza w sezonie 2007-2008 przyczyni∏a si´ do Zakr´tki zapewniajà winu sta∏à jakoÊç w butel- Po awansie na winemakera pod koniec 1987 ro-
znacznej redukcji plonów. W rezultacie nadwy˝ki ce i zachowujà jego wigor oraz Êwie˝oÊç aroma- ku na sta∏e przeprowadzi∏ si´ do Barossa. Wów-
australijskiego wina faktycznie znikn´∏y. Susza ob- tów i smaków przez ca∏y czas. Zakr´tki stanowià czas jego uwielbienie dla bia∏ych win i Botrytis
ni˝y∏a zbiory, ale równoczeÊnie pomog∏a zreduko- tak˝e wygodny sposób zamykania. Semillon po∏àczy∏o si´ z innà mi∏oÊcià – winem
waç nadwy˝ki. Co, Pana zdaniem, jest winiarskà przysz∏oÊcià musujàcym. W 1994 roku zosta∏ starszym wine-
Czy australijskie winiarnie podlegajà regula- – wina jednoszczepowe czy cuvee? makerem, zajmujàcym si´ winami bia∏ymi i mu-
cjom podobnym do francuskich apelacji (A.O.C.)? Chocia˝ widaç zainteresowanie winami jed- sujàcymi, a w 1997 roku przejà∏ odpowiedzial-
Istniejà pewne regulacje, które australijscy wi- noszczepowymi na wielu rynkach ca∏ego Êwiata, noÊç za wszystkie rodzaje win.
nemakerzy muszà przestrzegaç lokalnie, poza tym to równie silny popyt dotyczy win powstajàcych Wytrawny znawca stylu i smaku, jest znany
musimy respektowaç mi´dzynarodowe wymaga- z ró˝nych odmian. Wina z pojedynczych szcze- i szanowany za to, ˝e zawsze pracuje nad dosko-
nia na rynkach eksportowych. Powiem tak, Au- pów dajà konsumentowi aromat i smak charakte- naleniem jakoÊci wina. Jego praca nie ogranicza
stralia jest stosunkowo m∏odym krajem winiar- rystyczny dla odmiany zaznaczonej na etykiecie. si´ wy∏àcznie do winiarni. Spacery po winnicach
skim i regulacje, takie jak A.O.C., nie sà stosowa- Wina powsta∏e z dwóch lub wi´kszej iloÊci szcze- francuskiej Burgundii, smakowanie winogron
ne w wielu regionach winiarskich, bowiem nie pów stanowià kombinacj´ charakterów poszcze- z krzewów winnych, odleg∏ych od siebie zaled-
chcemy w ten sposób ograniczaç upraw nowych gólnych odmian, dajà bardziej szerokie spektrum wie o kilka kroków, a ró˝niàcych si´ smakiem,
odmian czy rozwoju nowych winiarskich stylów. smaków. Dla przyk∏adu, Jacob’s Creek Shiraz Ca- uÊwiadomi∏o Bernardowi, jak decydujàce zna-
Za to etykiety australijskich win podlegajà Êcis∏ym bernet jest kombinacjà Êliwkowych i korzennych czenie ma selekcja i dobór gron.
zasadom i deklaracja na etykiecie, np. 2005 Ba- aromatów typowych dla Shiraz z aromatami czar- Przez wiele lat by∏ te˝ odpowiedzialny za ca∏oÊcio-
rossa Shiraz, musi byç prawdziwa, a jej zgodnoÊç nej porzeczki i strukturà taninowà Cabernet Sau- wy zakup d´biny przeznaczonej dla australijskiej
ze stanem faktycznym sprawdzana jest przez od- vignon, w rezultacie czego wino jest bardziej aro- winiarni. W tym celu dwa razy w roku udawa∏ si´
powiedni organ rzàdowy. matyczne i kompleksowe. do Europy, aby wybraç najlepsze d´bowe beczki.
Australia nie ma winiarskich apelacji. Jak za- Dzi´kuj´ za rozmow´. Od lutego 2006 roku piastuje funkcj´ Chief Wine-
tem mo˝na rozpoznaç australijskie wina o wyso- ROZMAWIA¸: MARIUSZ GOLAK makera Orlando Wines.
kiej jakoÊci? Co powinien wiedzieç przeci´tny FOT. JACOB’S CREEK (WYBOROWA SA)
47
Wino
48
Wino
Poczàtki marki Jacob’s Creek zwiàzane sà styl tych trunków. Nie wymagajà one le˝ako-
z poczàtkami osadnictwa w Australii Po∏u- wania w piwnicy i w wi´kszoÊci przypadków
dniowej. W 1846 roku niemiecki imigrant, Jo- nadajà si´ do natychmiastowej degustacji po
hann Gramp, naby∏ ziemi´ nad brzegiem zabutelkowaniu.
strumienia Jacob’s Creek w Barossa Valley. Nie dotyczy to oczywiÊcie win z segmentu
Rok póêniej zaczà∏ uprawiaç tam pierwszà Reserve, które przez 18 (np. Shiraz) bàdê 12
w okolicy komercyjnà winnic´. Pierwszy miesi´cy (np. Chardonnay) dojrzewajà w d´-
rocznik jego win ujrza∏ Êwiat∏o dzienne bowych beczkach. Pierwsze z nich charakte-
w 1850 roku, a sam Johann Gramp zajmowa∏ ryzuje si´ bogatym smakiem Êliwki z typo-
si´ ich produkcjà a˝ do Êmierci w wieku 84 wymi dla tego szczepu nutami pieprzu, zaÊ
lat. Do dziÊ piwnica, w której le˝akowane by- w drugim mo˝na wyczuç brzoskwinie i cy-
∏y wina Johanna Grampa, stoi nad brzegiem trusy. Oba wina majà wyraênie beczkowy
Jacob’s Creek, b´dàc jednym z najwa˝niej- charakter, podkreÊlony pochodzàcà z d´biny Jacob’s Creek to jedna z najbardziej znanych marek po-
szych symboli australijskiego winiarstwa. wanilià. chodzàcych ze s∏ynnej Barossa Valley.
Jednak historia samej marki Jacob’s Creek Nie wszyscy wiedzà, ˝e pod markà Jacob’s
rozpocz´∏a si´ dopiero w 1976 roku, kiedy to Creek sprzedawane sà tak˝e wina musujàce,
na rynek trafi∏ niezwyk∏y kupa˝ powsta∏y powstajàce na bazie chardonnay i pinot noir,
z owoców shiraz, cabernet sauvignon i malbec pó∏wytrawne, o Êwie˝ym, cytrusowym smaku.
(rocznik 1973), który zosta∏ nazwany tak sa- Niewàtpliwie wina Jacob’s Creek stanowià Wina Jacob’s Creek w Polsce
mo, jak pierwsza winnica Johanna Grampa. kwintesencj´ australijskiego stylu. Nowocze-
Âwie˝e, a przy tym przyjemne w piciu wino sne techniki winifikacji w po∏àczeniu z bar- nazwa cena
szybko podbi∏o Antypody, stajàc si´ nie tylko dziej stabilnà – w porównaniu do europejskiej Jacob’s Creek Shiraz Rose 23,18 z∏
najpopularniejszym winem w Australii, ale te˝ – pogodà, a tak˝e ciàg∏e poszukiwanie i ulep- Jacob’s Creek Reserve Chardonnay 41,03 z∏
najcz´Êciej eksportowanym winem z tego szanie winiarskich stylów sprawiajà, ˝e sta- Jacob’s Creek Reserve Shiraz 41,03 z∏
kontynentu. Nic dziwnego, ˝e Orlando Wines nowià one gwarancj´ przyjemnoÊci wynikajà- Jacob’s Creek Cabernet Merlot 23,18 z∏
(producent win Jacob’s Creek) zdoby∏ w 1993 cej z degustacji wina. Dlatego mogà byç one Jacob’s Creek Chardonnay 23,18 z∏
roku tytu∏ „Australijskiego Eksportera Roku”. dobrym wst´pem do podró˝y po fascynujà- Jacob’s Creek Shiraz Cabernet 23,18 z∏
Znakiem rozpoznawczym win Jacob’s Cre- cym Êwiecie win. Jacob’s Creek Grenache Shiraz 23,18 z∏
ek jest Êwie˝oÊç po∏àczona z owocowym cha- MARIUSZ GOLAK êród∏o: www.e-spirits.pl
rakterem i ∏atwoÊcià picia, które wyznaczajà FOT. JACOB’S CREEK (WYBOROWA SA)
49
Drinki molekularne
Zaskakujà dziwnymi, niekiedy wr´cz futurystycznymi formami...
Drinki molekularne, bo o nich w∏aÊnie mowa, to niewàtpliwie hit
ostatnich lat w barach na ca∏ym Êwiecie. Fot. Monika Filipiuk
50
Rudzielec Marcinos Trio
• 50 ml ginu • 30 ml Campari • 150 ml soku z czerwonych pomaraƒczy • 20 g • Grand Marnier i sok pomaraƒczowy • creme de cassis i sok z czarnej porzeczki
puree z pomaraƒczy • kruszony lód. Dodajemy 2 g alginu i ca∏oÊç miksujemy a˝ do • apricot brandy i puree morelowe. Ravioli przygotowujemy, ∏àczàc 250 g musu
uzyskania lekko galaretowatej konsystencji, po czym wlewamy na kruszony lód. Na owocowego z alkoholem, 1,4 g citrasu oraz 2 g alginu. Ravioli formujemy ∏y˝kà,
koƒcu drink dekorujemy ravioli z pomaraƒczy i porzeczki. wrzucajàc je do 450 ml wody z 2,5 calcitu.
51
Mocne rozmowy
Smaki Êwiata
Krzysztof Rogala, znany telewizyjny i radiowy korespondent zagra-
niczny, opowiada o swojej mi∏oÊci do whisky i rozlicznych przygo-
dach podczas podró˝y po ca∏ym Êwiecie, oczywiÊcie z alkoholami, cza-
sami bardzo egzotycznymi, w roli g∏ównej.
52
Mocne rozmowy
„KiedyÊ, goszczàc
w pewnym kenijskim plemieniu, wi-
dzia∏em jak Êciàgano krew z byka, któ-
rà potem z czymÊ dziwnym mieszano,
a nast´pnie plu∏o do niej ca∏e plemi´,
ka˝dy – jeden po drugim. Pi∏em, bo
trzeba by∏o to wypiç, zbyt ryzykowna
by∏aby odmowa, w najlepszym wypad-
ku wygoniono by nas, a mog∏oby to
skoƒczyç si´ du˝o gorzej”.
Pana kolekcja single maltów robi wra˝enie nie Dlaczego tak si´ dzieje? doczne jest to szczególnie wtedy, kiedy rodacy ro-
tylko na koneserach. Skàd pomys∏ na takie hobby? Bo moja ˝ona jest Szwajcarkà i jak ka˝da bià sobie prezenty. Wtedy zwykle kupujà zwyk∏e-
Kiedy pracowa∏em jako korespondent zagranicz- Szwajcarka jest oszcz´dna. Gdyby si´ dowiedzia- go Grant’sa, Johnniego Walkera czy Ballantine’sa,
ny i naprawd´ du˝o podró˝owa∏em po ca∏ym Êwie- ∏a, ˝e p∏ac´ po 700 franków za jakiegoÊ 30-let- co – w moim odczuciu – jest du˝ym foux pas. To
cie, doszed∏em do wniosku, ˝e z ka˝dej takiej po- niego Ballantine’sa, uzna∏aby to za szaleƒstwo. jest tak, jakbym przyniós∏ komuÊ na urodziny
dró˝y mog´ przywoziç oryginalnà pamiàtk´ w po- Czy bywa tak, ˝e niekiedy zawartoÊç niektó- w prezencie litr zwyk∏ej wódki.
staci butelki single malta. Uwielbia∏em przywoziç rych butelek z kolekcji z czasem ulatnia si´ ni- Czy zdarza∏o si´ Panu degustowaç trunki z g∏o-
je do kraju, bo wywo∏ywa∏y w tamtych czasach czym kamfora? wami paƒstw?
dreszcz powszechnego podniecenia. Przypomi- Nie, absolutnie nie. Sekret polega na tym, ˝e W Denver na szczycie G7 uda∏o mi si´ wypiç
nam, ˝e w Polsce mo˝na by∏o wówczas dostaç tyl- ka˝dà butelk´ posiadam w dwóch egzempla- z Clintonem. Szed∏em korytarzem, który koƒczy∏
ko czerwonego lub czarnego Johnniego Walkera. rzach. Kiedy np. przychodzi do mnie w odwiedzi- si´ bufetem dla uczestników konferencji, czyli
Pami´ta Pan swój najdro˝szy zakup? ny mój serdeczny przyjaciel, Zbynio Buczkowski, prezydentów. Z drugiej strony korytarza, co mi po-
KiedyÊ w Tokio skusi∏em si´ na bardzo starego i mówi: Krzysiu, chc´ si´ napiç malcika, to ja kazywa∏ operator, zbli˝a∏ si´ Clinton, spotkaliÊmy
malta ze s∏ynnej wytwórni Suntory za 6 tys. dola- wówczas odpowiadam: Zbyniu, bardzo prosz´, si´, wi´c powiedzia∏em: Dzieƒ dobry panie prezy-
rów. Dzisiaj ma ju˝ zgryziony korek i raczej nie i si´gam po butelk´, która jest do picia. W ten oto dencie, nazywam si´ Krzysztof Rogala i jestem
nadaje si´ do picia, chocia˝... Ale by∏oby szkoda sposób unikam dramatu odmowy. korespondentem TVP w Szwajcarii, a on na to:
go otwieraç. MyÊl´, ˝e za te 300 butelek, które No dobrze, ale co Pan robi, kiedy szlachetny No to mo˝e kielicha! Mia∏em wi´c przyjemnoÊç
trzymam w Warszawie, mo˝na kupiç naprawd´ malcik jest tylko w jednym egzemplarzu, odma- wypiç z Clintonem. Kiedy obs∏ugiwa∏em potem je-
dobrego mercedesa. Zbieram tylko litrowe butelki. wia Pan Zbyniowi? go wizyt´ w Chile, spotkaliÊmy si´ na przyj´ciu
Z za∏o˝enia nie kolekcjonuj´ butelek o pojemno- Niestety tak, tego malta ju˝ nie mo˝na wypiç. w Pa∏acu La Moneda, pokaza∏em mu si´ w t∏u-
Êci 0,7 l, no chyba ˝e sà to niektóre rodzaje Glen- Od czego warto zaczàç alkoholowà edukacj´? mie, a on powiedzia∏: Pami´tam ciebie z G7!
fieldów, gdzie 21-letnie malty wyst´pujà tylko Przede wszystkim od sprawdzenia stanu swojej Nie pami´ta Pan, jakie whisky pi∏ Clinton?
w mniejszych pojemnoÊciach. W Szwajcarii mam kieszeni. Picie whisky to „sport” raczej dla zamo˝- Nie, nie pami´tam, bo wszystkie by∏y nalane
ich ok. 2 tys., a du˝a cz´Êç stoi w piwnicy z po- nych. 200 z∏ to granica, od której mo˝emy mó- w kieliszki. Ale pami´tam butelk´ 30-letniego
wodu deficytu przestrzennego. wiç, ˝e mamy do czynienia z whisky. Ballantine’sa, która sta∏a na stole w Davos
To ju˝ idzie w tysiàce, a ja myÊla∏am, ˝e posia- A jak Pan ocenia stan ÊwiadomoÊci narodowej na Âwiatowym Forum Ekonomicznym. Pami´tam,
da Pan skromne kilkaset eksponatów... w kwestii whisky? ˝e w∏aÊnie nalewa∏em szklaneczk´ mojemu ope-
Dramat polega na tym, ˝e jest to jedyna kwe- Generalnie, wiedza Polaków na temat tego ratorowi, Markowi Krajewskiemu, kiedy do sali
stia, w której musz´ oszukiwaç swojà ˝on´. trunku jest doÊç mglista i raczej szczàtkowa. Wi- wszed∏ Arafat, którego zna∏em z konferencji bli-
53
Mocne rozmowy
„Kelner powróci∏ do nas, dzier˝àc w d∏oniach pó∏misek z czarnà zupà, z którego, jakkol-
wiek by na niego nie patrzeç, wyziera∏o przejmujàce spojrzenie równie czarnych oczu”.
54
sarn. Te kopyta same w sobie mo˝e nie by∏y jesz- TVP o Papuasach. Uprzedzono nas, i˝ niewska- plu∏o do niej ca∏e plemi´, ka˝dy – jeden po dru-
cze najgorsze. To co mnà wstrzàsn´∏o do g∏´bi zane jest zabieranie ze sobà jakichkolwiek alko- gim. Jak si´ pani domyÊla, pocz´stowano nas
mego ˝o∏àdka to to, ˝e one sobie spokojnie i nie- holi, bo Papuasi bardzo szybko si´ upijajà. tym trunkiem. Pi∏em, bo trzeba by∏o to wypiç,
ruchomo le˝a∏y w zastygni´tym t∏uszczu. Jak ja to Wzià∏em ze sobà jedno piwo, którym pocz´sto- zbyt ryzykowna by∏aby odmowa, w najlepszym
zobaczy∏em, to pomyÊla∏em, ˝e jak nic zwróc´. wa∏em tubylca. W pewnym momencie t∏umacz- wypadku wygoniono by nas, a mog∏oby to skoƒ-
Ale siedzi obok mnie ambasador, buddyÊci, wi´c ka zapyta∏a nas, czy ktoÊ im coÊ da∏, bo zacz´li czyç si´ du˝o gorzej. Pij´ i jem takie rzeczy, je˝eli
raczej nie wypada∏o. Powiedzia∏em do jednego gadaç bez sensu. Faktycznie trzech Papuasów jest to konieczne. Kiedy widz´ przed sobà jakieÊ
z nich, ˝e bez wódki tego nie ruszam. Przyniesio- ledwo trzyma∏o si´ na nogach. Ten, którego po- niewyobra˝alne ohydztwo, to nabieram du˝o po-
no mi jakieÊ 30 g tajskiej whisky, trzeba powie- cz´stowa∏em, chcia∏ si´ zrewan˝owaç i da∏ mi wietrza i po∏ykam.
dzieç, ˝e to raczej samogon ni˝ prawdziwa whi- jakiÊ bia∏y p∏yn. By∏a to chyba mleczna ˝ywica Ale pami´tam, ˝e w Wenezueli naprawd´ mia-
sky, realnie mierzàc si∏y na zamiary, od razu po- zmieszana z maniokiem, posiada∏o to posmak ∏em du˝à trudnoÊç z wypiciem napoju przygoto-
prosi∏em o trzy razy wi´cej. Kelnerka zbarania∏a krwi z mocnym akcentem ˝elaza. Dali mi to wanego przez tubylców. P∏yn´liÊmy wzd∏u˝ rzeki
i kompletnie nie mog∏a zrozumieç, o co mi cho- w konspiracji, nawet przed moim operatorem. Orinoko i w programie mieliÊmy wizyt´ w jakiejÊ
dzi. T∏umaczy∏em, ˝e musz´ wypiç przynajmniej Po wypiciu tego napoju dos∏ownie Êci´∏o mnie wsi indiaƒskiej. Tradycyjnie zobaczyliÊmy ognisko,
trzy razy wi´cej, bo tak fatalnie si´ czuj´. W koƒ- z nóg. Nie mog∏em zrozumieç, dlaczego oni domki ze strzechy, przywitano nas obci´ciem ∏ba
cu przynios∏a mi ten tajski specyfik, który tak˝e po piwie byli mocno zawiani, ja po tym ledwo kurczakowi, zebraniem krwi do glinianych mise-
by∏ doÊç wredny w smaku. ¸yknà∏em i znów po- trzyma∏em si´ na nogach. Najdziwniejsze by∏o czek i napluciem do nich.
czu∏em to zbawienne uderzenie w g∏ow´, które to, ˝e w trakcie picia w ogóle nie by∏o czuç mo- Znów wszyscy pluli?
w takich sytuacjach dodaje odwagi i t´ ratk´ chap cy tego specyfiku. Ca∏e szcz´Êcie nie, plu∏a tylko kobieta, ale
i po∏knà∏em. Zdarzy∏o si´, ˝e nie by∏ Pan w stanie wypiç ja- gwoêdziem programu by∏a wiadomoÊç, ˝e wlewa-
Odwiedza∏ Pan te˝ miejsca kompletnie niecy- kiegoÊ „plemiennego alkoholu” z powodu jego ny do owej mikstury bia∏y p∏yn jest ludzkim mle-
wilizowane. Czy w tych podró˝ach alkohol ode- unikatowych w∏aÊciwoÊci smakowych? kiem! Ohyda. Wypi∏em, ale nie by∏o ∏atwo, z pew-
gra∏ jakàÊ rol´? KiedyÊ, goszczàc w pewnym kenijskim plemie- noÊcià nie by∏ to malt.
Par´ lat temu by∏em w Irian Jaya, prowincji niu, widzia∏em jak Êciàgano krew z byka, którà ROZMAWIA¸A: AGNIESZKA ˚AK
Indonezji, gdzie kr´ci∏em film dokumentalny dla potem z czymÊ dziwnym mieszano, a nast´pnie FOT. MAREK BABIRECKI, GLOBAL CONNECTIONS
55
O tym si´ mówi
E N O M AT I C – W I N I A R S K A S A M O O B S ¸ U G A
50 win na kieliszki
Od stycznia 2008 roku w restauracji Bo- Po raz pierwszy w Polsce zainstalowany
athouse, w Warszawie dzia∏a ekskluzywny zosta∏ innowacyjny system przechowywa-
wine bar z pierwszym w Polsce systemem nia i nalewania win Enomatic, który umo˝-
serwowania wina – Enomatic. liwia nie tylko degustacj´ wina o optymal-
nej dla ka˝dego gatunku temperaturze, ale
tak˝e mo˝liwoÊç samodzielnego wybrania
porcji pomi´dzy 25 ml, 75 ml oraz 125 ml. GALERIA REDD’S
Urzàdzenia, w zale˝noÊci od modelu, ob- Limitowana edycja puszek piwa
s∏ugiwane sà za pomocà jednego lub trzech Redd’s, zaprojektowanych przez konsu-
przycisków dozujàcych, dzi´ki którym uzu- mentów, jest ju˝ dost´pna na rynku.
pe∏nia si´ kieliszek wybranym winem z za- Puszki powsta∏y w ramach konkursu pro-
programowanà wczeÊniej dok∏adnoÊcià. Do mocyjnego „Zaprojektuj w∏asnà puszk´
obs∏ugi Enomaticu ka˝dy goÊç otrzymuje Redd’s”. W pierwszej fazie konkursu
przedp∏aconà wczeÊniej kart´ z chipem opakowania trzech owocowych smaków
elektronicznym, która pozwala na swobod- piwa zaprojektowa∏y znane kobiety: Ania
ny wybór wina. Wersje ch∏odzàce i klimaty- Dàbrowska, Maria Peszek i Agata „En-
zowane dajà mo˝liwoÊç ustawienia tempe- do” Nowicka. Zwieƒczeniem konkursu
ratury w zakresie od 8°C do 20°C, co po- by∏ koncert Ani Dàbrowskiej, który odby∏
zwala na serwowanie wina zawsze w odpo- si´ 24 stycznia br. w Teatrze Montownia.
wiedniej temperaturze. – Redd’s jest markà dla nietuzinkowych
W planach restauracji sà te˝ m.in. profe- i kreatywnych kobiet. Udzia∏ konsumen-
sjonalne szkolenia degustacyjne, weeken- tów w projektowaniu znakomicie podkre-
dowe imprezy winiarskie oraz kursy wina Êli∏ ten wizerunek – powiedzia∏ Jacek Po-
prowadzone przez Johna Borrella z firmy b∏ocki, brand manager marki Redd’s
Wine Express Ltd. w Kompanii Piwowarskiej.
(MG) (MG)
56
O tym si´ mówi
„Leave An Impression”
Marka whisky Ballantine’s przygoto- tine’s (opracowanym w technologii Vi-
wa∏a program konsumencki, którego deo Streaming) koƒczàc. Wszyscy, któ-
g∏ównym kana∏em komunikacyjnym jest rzy postanowià zajrzeç do wirtualnego Fot. Photostock
strona internetowa www.leaveanimpres- baru, znajdà tam przepisy na drinki
sion.pl. z u˝yciem whisky Ballantine’s oraz in- NOWE LOGO, NOWE WYZWANIA
Kampania „Leave An Impression” teraktywnà instrukcj´ obs∏ugi. Wirtual- Firma TiM S.A., która istnieje na rynku ju˝
jest pierwszà kampanià wizerunkowà ny barman przygotowuje drinka i krok od 18 lat, wkroczy∏a w 2008 rok nie tylko ze
dla marki Ballantine’s, odkàd jej w∏aÊci- po kroku wyjaÊnia kolejne etapy jego zmienionym logo, ale i z wielkimi planami
cielem jest koncern Pernod Ricard. Nie powstawania. W barze mo˝na zapoznaç dotyczàcymi wprowadzenia wielu interesujà-
jest to projekt zamkni´ty – ka˝dy amba- si´ z historià marki Ballantine’s, rodza- cych nowoÊci asortymentowych w pierw-
sador, na którym akcja „pozostawi wra- jami tego trunku, aktualnymi promocja- szym pó∏roczu oraz organizacji konkursu wi-
˝enie”, b´dzie móg∏ zaprosiç do uczest- mi w najwi´kszych miastach Polski czy niarstwa i miodystnictwa w drugiej cz´Êci ro-
nictwa w nim swoich znajomych. Na te˝ obejrzeç globalne reklamy telewi- ku. Zarówno zapowiadane nowoÊci, jak i or-
stronie internetowej mo˝na znaleêç zyjne i prasowe „Ballantine’s Leave An ganizacja konkursu powierzona firmie przez
wiele atrakcji – od panelu bàbelkowego Impression”. Krajowà Rad´ Winiarstwa i Miodosytnictwa
poczynajàc, na wirtualnym barze Ballan- (MG) zwiastujà prze∏omowy rok nie tylko dla TiM
S.A., ale i ca∏ego rynku wina w Polsce.
O tym si´ mówi
58
O tym si´ mówi
Anglik, Sipheng You Slash, jeden z uczestników fina∏u. Zwyci´zca IFL-u w trakcie efektownego pokazu.
Zawody prowadzone by∏y – jak zwykle – wÊród konkursów barmaƒskich. W ca∏ym ro- www.ifl.com.pl. Producentem i organizato-
w niepokornym stylu przez charyzmatyczne- ku zawodnicy walczyli o ponad 10 tys. euro, rem tegorocznej edycji Independent Flair
go Przemys∏awa „Jah Jah” Frankowskiego w wielkim finale mogli zdobyç ∏àcznie 5 tys. League jest, podobnie jak w ubieg∏ym roku,
z „Antyradia” i Grzegorza Zi´b´ z Entertain- euro, z czego zwyci´zcy przypad∏y 3 tys. Entertainment Group, agencja specjalizujàca
ment Group, odpowiedzialnego za kwestie – Jako organizatorzy najwi´kszej imprezy si´ w organizacji ró˝nych imprez i wydarzeƒ
merytoryczne. Flair w Polsce dbamy nie tylko o sukces dzia- specjalnych.
Podczas czterech rozgrywek IFL w 2007 ∏aƒ logistycznych i wizerunkowych, ale przede Partnerzy Independent Flair League 2007:
wystartowa∏o ponad pi´çdziesi´ciu zawodni- wszystkim wa˝na jest dla nas merytoryczna Martini, Red Bull Polska, Schweppes, Evolu-
ków z Polski, Wielkiej Brytanii, Francji, Li- strona ca∏ego wydarzenia. Dlatego naszà misjà tionBar, Kuger-syropy Monin, APS Glass &
twy, ¸otwy, Estonii i innych krajów europej- przy tym projekcie zawsze by∏o i jest umo˝liwie- Bar Supply, Brill AV Media.
skich. Niezale˝na Liga Barmaƒska cieszy∏a nie zawodnikom jak najlepszych warunków Partnerzy medialni tegorocznego IFL:
si´ du˝ym zainteresowaniem tak˝e wÊród podczas startu, poczàwszy od zaplecza technicz- „Bartender.pl”, „4fun.tv”, „Antyradio”,
juniorów, którzy licznie startowali we nego, a na obiektywnych, rzetelnych i profesjo- „Dlaczego”, „Horeca.pl”, „Hotelarz”, „Inte-
wszystkich rozgrywkach eliminacyjnych. Po nalnych notach s´dziowskich koƒczàc – mówi ria.pl”, „Papaja.pl”, „Poradnik Restaurato-
raz pierwszy w tym roku IFL wysz∏a poza Grzegorz Zi´ba z Entertainment Group, pro- ra”, „Restaurator”, „Âwiat Alkoholi”, „Total
granice Polski – po Warszawie i Sopocie, ducent IFL. Fun”, „Warsaw Insider”.
trzeci etap odby∏ si´ na ¸otwie. Tegoroczne Szczegó∏y dotyczàce zawodów Indepen- OPR. (MG)
nagrody IFL to najwi´ksza pula nagród dent Flair League znajdujà si´ na stronie FOT. MAREK BABIRECKI
59
O tym si´ mówi
H E N N E S S Y B E A U T É D U S I È C L E – 1 0 0 E A U X - D E -V I E Z X Xw .
GRANT’S NAJLEPSZY
Jim Murray, Êwiatowy autorytet
w dziedzinie whisky, ju˝ po raz drugi Pi´kno minionej epoki
z rz´du uzna∏ whisky William Grant’s
Family Reserve za najlepszà szkockà Hennessy Beauté du Si¯cle to autorska
whisky typu blended. W swoim naj- próba przedstawienia pi´kna minionej epoki
nowszym rankingu, opublikowanym przez mark´ Hennessy. Zadaniem Yanna Fil-
w ksià˝ce „Whisky Bible 2008”, przy- lioux, mistrza kompozycji marki Hennessy,
zna∏ tej whisky 94 punkty, dzi´ki cze- by∏o stworzenie smaku koniaku, w sk∏ad któ-
mu okaza∏a si´ ona najlepszà spoÊród rego wesz∏o 100 eaux-de-vie pochodzàcych
ponad 3.000 ocenianych whisky z ca- z minionej epoki. Dzi´ki temu w jednolitro-
∏ego Êwiata. Kolejne miejsca w presti- wej kompozycji zosta∏a zawarta historia ubie-
˝owym rankingu zaj´∏y: White Horse g∏ego stulecia. Aby zachowaç subtelne nuty
(92 pkt.), J&B (90 pkt.), Teachers Hi- smakowe i aromatycznà finezj´, koniak nie
ghland Cream (90 pkt.), Cutty Sark zosta∏ poddany dekantyzacji, a ca∏oÊç zapre-
(88 pkt.), Black & White (88 pkt.), zentowano w dekantorze ze szk∏a Baccarat,
VAT 69 (87 pkt.), The Famous Grouse zainspirowanego kszta∏tem butelki s∏u˝àcej
(87 pkt.), Ballantines Finest (87 pkt.), do próbnych degustacji, u˝ywanej przez Yan-
Hankey Bannister (87 pkt.). na Fillioux i jego komitet degustacyjny.
Wyjàtkowe i niezwyk∏e jest tak˝e opako-
EKSKLUZYWNY SINGLE MALT wanie Beauté du Si¯cle. Michel Othoniel, nessy. Ukryty guzik uruchamia mechanizm
W ofercie sklepów Win-Cin znalaz∏a malarz, rzeêbiarz i re˝yser filmowy, artysta ods∏aniajàcy butelk´ koniaku, osadzonà na
si´ seria whisky typu single malt po- francuski cieszàcy si´ mi´dzynarodowà s∏a- aluminiowej podstawie z czterema kieliszka-
chodzàcych z destylarni Tomintoul, wà, na specjalne zlecenie stworzy∏ prawdzi- mi ze szk∏a weneckiego. Inny mechanizm,
po∏o˝onej w posiad∏oÊci Glenlivet, we dzie∏o sztuki o wartoÊci 150 tys. euro, równie sprytnie ukryty, otwiera podstaw´
w Ballanntruan. Whisky Tomintoul które nazwa∏ Skrzynià Tajemnic. To w∏aÊnie skrzyni, co stanowi zach´t´ do obejrzenia
dost´pna jest w trzech edycjach: 10- w nià zapakowany zosta∏ koniak. Struktura znajdujàcego si´ tam albumu dzie∏ sztuki
-letniej (179,90 z∏), 16-letniej (259,90 dzie∏a wykonana jest ze stopionego alumi- w srebrnej, grawerowanej oprawie.
z∏) oraz 27-letniej (520 z∏). nium, a sama skrzynia wy∏o˝ona zosta∏a Umieszczony w Êrodku skrzyni album
dwiema per∏ami ze szk∏a weneckiego i ozdo- przedstawia najelegantsze kobiety poczàtku
NOWY-STARY DEWAR’S biona pierÊcieniami jako elementami dekora- XX wieku: towarzyskà Êmietank´ Pary˝a, ak-
Od stycznia 2008 roku whisky De- cyjnymi, charakterystycznymi dla stylu prac torki i modelki, rosyjskie baleriny – jednym
war’s White Label dost´pna jest w no- artysty. Lustrzane ekrany z bia∏à otoczkà wy- s∏owem blask i styl minionych lat. Kolekcja
wym opakowaniu. Kluczowym elemen- konali mistrzowie hutnictwa szk∏a, specjali- zawierajàca 3.000 oryginalnych fotografii zo-
tem opakowania jest wyró˝niajàcy si´ zujàcy si´ w wykonawstwie katedralnych wi- sta∏a przygotowana przez paryskie Studio
napis. Tak˝e kolor czcionki skontrasto- tra˝y. Skrzyni´ wa˝àcà 75 kg otwiera si´ przy Talbot. Ka˝dy egzemplarz albumu zawiera
wany z bielà pude∏ka przyciàga uwag´. pomocy klucza ozdobionego gwiazdà Hen- jednà oryginalnà rycin´ z kolekcji. (MG)
PROSTY I SUBTELNY
Od koƒca ubieg∏ego roku francuska
wódka Grey Goose sprzedawana jest
w nowym opakowaniu. Pude∏ko swoim
wyglàdem przypomina szkatu∏k´. Pro-
sty kszta∏t pude∏ka, subtelne t∏oczenia
oraz jedwabna, niebieska wstà˝eczka
pe∏niàca funkcje uchwytu dope∏niajà
ca∏oÊci. Dodatkowo w pude∏ku znajdu-
je si´ miniksià˝eczka z przepisami na
drinki na bazie Grey Goose. (MG)
60
O tym si´ mówi
62
O tym si´ mówi
mentini Êwiadczy przede wszystkim jego rozpocz´∏o si´ 4 listopada ubr. Po wyst´pie
smak i sposób podawania. Barman, przy goÊcie przenieÊli si´ do klubu Platinium,
akompaniamencie s∏ynnego przeboju „Dia- gdzie marka Belvedere przygotowa∏a eks-
monds are forever”, ∏àczy przy stoliku goÊcia kluzywne after party, na którym pojawili
zmro˝onà wódk´ Belvedere ze Êwie˝ym so- si´ m.in. Marcin Mroczek, Robert Kocha-
kiem z limonki, a na koniec z namaszczeniem nek, Kuba Weso∏owski, Tomasz Iwan,
umieszcza na jego dnie 1,06-karatowy dia- Chris de la Pena, Rafa∏ Cieszyƒski.
ment. W cen´ wliczone jest póêniejsze opra- Sobotnia impreza odby∏a si´ w ramach
wienie tego˝ diamentu u tokijskiego jubilera „Belvedere Diamond Night” i pozwoli∏a za-
wed∏ug ˝yczenia klienta. (MG) proszonym goÊciom przenieÊç si´ w Êwiat
Dobre adresy ALKOHOLE I WINA ÂWIATA M&P
ul. Mielczarskiego 7, Warszawa-Ursynów
tel/fax (0-22) 648 10 97, 648 10 98
Âwiat Alkoholi ALKOHOLE I WINA ÂWIATA M&P Pick and Taste – Degustacje, Szkolenia,
M A G A Z Y N K O N E S E R Ó W ul. Trakt Brzeski 54 C, Warszawa-Weso∏a Imprezy, Eventy, Whisky, Cygara, Wino
tel/fax (0-22) 773 38 62 ul. Waƒkowicza 7 lok. 45, 02-796 Warszawa
tel. kom. 501 540 625 tel. (0-22) 855 55 05, tel. kom. 502 155 155
e-mail: wesola@wina-mp.pl e-mail: lukasz.sosinski@pickandtaste.pl
Poni˝ej podajemy adresy sklepów, www.pickandtaste.pl
restauracji i pubów, w których mo˝na kupiç
ALKOHOLE I WINA ÂWIATA M&P WINIARNIA
lub poczytaç „Âwiat Alko
o holi”. województwo podkarpackie
ul. Warowna 1, Marina Mokotów, Warszawa
tel/fax (0-22) 493 04 05
tel. kom. 512 199 949 RESTAURACJA MANDARYN
województwo kujawsko-pomorskie e-mail: marina@wina-mp.pl ul. Senatorska 17, 24-120 Kazimierz Dolny
tel. (0-81) 881 02 20, fax (0-81) 881 02 29
SUPERMARKET „PIOTR I PAWE¸” e-mail: mandaryn.pensjonat@op.pl
ul. Grzyma∏y-Siedleckiego 20, 85-868 Bydgoszcz www.mandaryn.kazimierzdolny.pl
tel. (0-52) 360 35 10, fax (0-52) 360 55 22
e-mail: bemarbemar@wp.pl WINIARNIA PORTIUS
APS Glass & Bar Supply Sp. z o.o. ul. Blich 2, 38-400 Krosno
województwo lubuskie ul. Czerniakowska 161, 00-453 Warszawa tel. (0-13) 42 027 82
tel. kom. 609 803 236 e-mail: winiarnia@portius.pl www.portius.pl
V&S POLMOS ZIELONA GÓRA S.A. tel. (0-22) 851 92 22, fax (0-22) 841 14 85
ul. JednoÊci 59, 65-018 Zielona Góra www.apspolska.pl województwo podlaskie
tel. (0-68) 353 03 77, fax (0-68) 326 70 03
www.luksusowa.pl BALLANTINE’S ALKOHOLE ÂWIATA
ul. Krucza 47 A, 00-509 Warszawa ul. Kiliƒskiego 9 A, 15-089 Bia∏ystok
województwo ∏ódzkie tel. (0-22) 625 48 32, fax (0-22) 625 48 32 tel/fax (0-85) 740 34 45
e-mail: sklep@sklep-ballantines.pl
www.sklep-ballantines.pl Liquor Store
ul. Wojska Polskiego 39, 16-300 Augustów
CERKOM Sp. z o.o. tel. (0-87) 644 63 04
ul. Jaros∏awska 11 A, 05-420 Józefów e-mail: liquor.store@wp.pl
GALERIE ALKOHOLI Sp. z o.o. tel. (0-22) 789 46 01, tel/fax (0-22) 789 62 73
ul. Piotrkowska 183/187, 90-477 ¸ódê e-mail: biuro@cerkom.pl województwo pomorskie
tel. (0-42) 637 27 22, fax (0-42) 637 27 21 www.cerkom.pl
e-mail: piotrkowska@galeriealkoholi.com.pl DRINK BAR MAX 24H
ul. Droga Rybacka 60, 84-104 Jastrz´bia Góra
tel. (0-58) 774 45 53
e-mail: poczta@barmax.pl www.barmax.pl
województwo zachodniopomorskie
GALERIE ALKOHOLI Sp. z o.o. CONNOISSEURS OF ALCOHOL & TOBACCO
ul. Dàbrowskiego 249, 93-231 ¸ódê ASSOCIATION TOP WINA ÂWIATA
tel. (0-42) 677 29 29, tel/fax (0-42) 677 29 28 ul. Waƒkowicza 7 lok. 45, 02-796 Warszawa ul. Gie∏dowa 8 D/20, 78-100 Ko∏obrzeg
e-mail: sekretariat@galeriealkoholi.com.pl tel. (0-22) 855 55 05, tel. kom. 609 758 980 tel. (0-94) 354 03 96, fax (0-94) 354 03 96
e-mail: piotr.kolodziejczak@cata.pl e-mail: wina-swiata@wina-swiata.pl
www.cata.pl www.wina-swiata.pl
64
PRENUMERATA
7 wydaƒ
w cenie
84 z∏
Na 10 pierwszych osób,
które zamówià prenumerat´,
czeka wspania∏y upominek:
ekskluzywny katalog DRINKI,
lub KARTA WIN.
Nasi prenumeratorzy
otrzymajà tak˝e login
i has∏o dost´pu do archiwum
portalu internetowego
www.swiat-alkoholi.pl
ZAMÓW PRENUMERAT¢:
r www.salonprasowy.pl
r prenumerata@publikator.com.pl
r telefonicznie: (085) 678 53 63/69
r faks: (085) 678 53 86
PRENUMERATA