See discussions, stats, and author profiles for this publication at: https://www.researchgate.

net/publication/308200700

Hydrazyna jako paliwo do systemu awaryjnego zasilania

wielozadaniowych samolotów F-16

Conference Paper · August 2016

CITATIONS READS
3 3,589

3 authors, including:

Jaroslaw Bartoszewicz Marcin Kicinski

Poznan University of Technology Poznan University of Technology
41 PUBLICATIONS 59 CITATIONS 99 PUBLICATIONS 174 CITATIONS

SEE PROFILE SEE PROFILE

All content following this page was uploaded by Marcin Kicinski on 17 September 2016.

The user has requested enhancement of the downloaded file.

 POZNAŃ – LOTNICTWO
DLA OBRONNOŚCI

Konferencja naukowa z okazji

10-lecia eksploatacji samolotów F-16
i Centralnych Obchodów Święta Lotnictwa

Wydawnictwo
Politechniki Poznańskiej 2016
Utwór w całości ani we fragmentach nie może być powielany ani rozpowszechniany za
pomocą urządzeń elektronicznych, mechanicznych, kopiujących, nagrywających i innych
bez pisemnej zgody posiadacza praw autorskich

Materiały konferencyjne wydano bez redakcji językowej i technicznej na podstawie prac

nadesłanych przez Autorów.
Za publikowane treści odpowiedzialność ponoszą Autorzy materiałów.
Czytelność rysunków i zdjęć zależy od jakości nadesłanych dokumentów źródłowych.

ISBN 978-83-7775-428-3

Copyright © by Politechnika Poznańska, Poznań 2016

WYDAWNICTWO POLITECHNIKI POZNAŃSKIEJ

ul. Piotrowo 5, 61-138 Poznań
tel. +48 (61) 665 3516, faks +48 (61) 665 3583
e-mail: office_ed@put.poznan.pl
www.ed.put.poznan.pl

Adres organizatorów:
Politechnika Poznańska
pl. M. Skłodowskiej-Curie 5
60-965 Poznań
www.put.poznan.pl
www.lotnictwodlaobronnosci.put.poznan.pl

Druk i oprawa
Drukarnia 2. Skrzydła Lotnictwa Taktycznego
 Honorowy Patronat
Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej

Andrzeja DUDY

PREZYDENT.pl
 SPIS TREŚCI

SŁOWO WSTĘPNE............................................................................................... 11

1. Stanisław BAHŁAJ, Franciszek MACIOŁA

4. Korpus Lotniczy ................................................................................................. 13

2. Ryszard BIENIEK, Zdzisław KOBOS, Jerzy BERTRANDT

Psychoprofilaktyka zdrowotna w lotnictwie poprzez aprowizację ............................ 35

3. Adam BONDARUK
Zastosowanie szkoleniowych urządzeń symulacji lotu w szkoleniu personelu
latającego w Wyższej Szkole Oficerskiej Sił Powietrznych w Dęblinie .................... 49

4. Wojciech BONENBERG
Budowanie marki armii na przykładzie Logo Eskadry Lotniczej 31. Bazy
Lotnictwa Taktycznego Poznań-Krzesiny................................................................ 61

5. Michał CIAŁKOWSKI, Łukasz SEMKŁO, Agnieszka WRÓBLEWSKA

Rozwój lotnictwa w Katedrze Techniki Cieplnej ..................................................... 71

6. Leszek CWOJDZIŃSKI
Dlaczego Polska wybrała F-16? .............................................................................. 97

7. Leszek CWOJDZIŃSKI
Probabilistyczny model bojowej misji lotniczej ..................................................... 133

8. Tomasz DREWNIAK
Lotnictwo wojskowe Sił Zbrojnych Rzeczpospolitej Polskiej................................. 143

9. Bogdan GRENDA
Przeżywalność samolotu wielozadaniowego F-16 na współczesnym
polu walki ............................................................................................................ 145

10. Rafał GRZEGORCZYK

Możliwości wykorzystania bezzałogowych statków powietrznych
w gospodarce leśnej ............................................................................................. 161

11. Ryszard HAĆ, Roman KOZŁOWSKI

Muzeum Sił Powietrznych w DĘBLINIE .............................................................. 173
8 Spis treści

12. Wojciech JUDT, Rafał URBANIAK, Michał CIAŁKOWSKI

Wykorzystanie stanowiska modelującego zjawisko odwróconego wahadła
do badania metod stabilizacji położenia masztu anteny .......................................... 191

13. Stanisław KACHEL, Adam KOZAKIEWICZ

Model prognozowania rozwoju statków powietrznych ........................................... 197

14. Ryszard KĘDZIA

TMG – motoszybowiec turystyczny – statek powietrzny
o niezwykłym potencjale ...................................................................................... 211

15. Zdzisław KOBOS

Predykcja niezawodności funkcjonowania układu „człowiek–technika
lotnicza–otoczenie” poprzez ocenę stanu zdrowia personelu lotnictwa ................... 225

16. Adam KOZAKIEWICZ, Olga GRZEJSZCZAK

Wpływ uszkodzeń eksploatacyjnych łopatki na pracę stopnia wirnikowego
sprężarki osiowej .................................................................................................. 241

17. Wojciech KRUPA, Radosław GÓRZEŃSKI

AeroSafetyShow Demonstrator PL. Inteligentny systemu nadzoru
i bezpieczeństwa operacji lotniczych w czasie rzeczywistym ................................. 251

18. Wojciech KRUPA, Anita LINKA, Michał CIAŁKOWSKI,

Agnieszka WRÓBLEWSKA
Bezpieczeństwo operacji lotniczych w szkoleniu, zawodach
oraz pokazach akrobacyjnych................................................................................ 273

19. Jerzy LEWITOWICZ

Od F-16 do F-35. Przyczynek do historii samolotów F-16 w polskich
siłach powietrznych .............................................................................................. 289

20. Mariusz LIPIŃSKI, Robert KŁOSOWIAK, Jarosław BARTOSZEWICZ

Modernizować – doposażyć czy złomować? .......................................................... 297

21. Franciszek MACIOŁA

Lotnicy polscy w bitwie o Anglię .......................................................................... 301

22. Hanna MICHALAK, Aleksandra HOFFMANN, Marcin JANULEWICZ,

Patryk JASKULSKI, Magdalena PRIEFER
Piękno F-16 .......................................................................................................... 307
 Spis treści 9

23. Tadeusz MIKUTEL

Bezpieczeństwo infrastruktury krytycznej ............................................................. 317

24. Wojciech MISZTAL

Charakterystyka systemu sterowania lotem samolotu wielozadaniowego
F-16 Block 52+..................................................................................................... 337

25. Wojciech OLEJNIK, Łukasz KISZKOWIAK, Robert ROGÓLSKI

Identyfikacja charakterystyk aerodynamicznych samolotu F-16 metodami
numerycznymi i doświadczalnymi ........................................................................ 347

26. Zbigniew PILARCZYK

Wielkopolskie Lotnictwo Wojskowe w II Rzeczypospolitej ................................... 373

27. Andrzej POŻARYCKI, Jakub FENGIER, Dariusz WARIAS,

Tomasz MORALEWSKI
Identyfikacja odcinków nawierzchni lotniskowych o zmiennych
właściwościach przeciwpoślizgowych urządzeniem CSR ...................................... 483

28. Wojciech PROKOPOWICZ

Badanie odpowiedzi wibroakustycznej struktury kompozytowej skrzydła
samolotu FALRIS LAR 1 pod kątem lokalizacji uszkodzeń ................................... 495

29. Adam ROJEWSKI, Jarosław BARTOSZEWICZ

Analiza numeryczna wpływu efektu przypowierzchniowego na zmianę
współczynnika siły nośnej w płatowcu .................................................................. 519

30. Wojciech SATKOWSKI, Jarosław BARTOSZEWICZ, Marcin KICIŃSKI

Hydrazyna jako paliwo do systemu awaryjnego zasilania wielozadaniowych
samolotów F-16 .................................................................................................... 527

31. Krzysztof SZYMANIEC

Wybrane aspekty współpracy w załodze jako narzędzia poprawy
bezpieczeństwa lotów ........................................................................................... 535

32. Krzysztof SZYMANIEC

Wybrane elementy współpracy w załodze i zarządzania ryzykiem operacyjnym
w celu poprawy bezpieczeństwa lotu ..................................................................... 545

33. Grzegorz ŚLUSARZ

Historia eksploatacji samolotu F-16 w Polsce ........................................................ 557
10 Spis treści

34. Maciej TRELKA, Jarosław BARTOSZEWICZ, Rafał URBANIAK

Analiza pracy i główne parametry silnika odrzutowego RD-33 .............................. 565

35. Maciej TRELKA, Jarosław BARTOSZEWICZ, Rafał URBANIAK

Główne problemy eksploatacyjne silników lotniczych związane z zasysaniem
ciał obcych na przykładzie silnika RD-33 .............................................................. 571

36. Rafał URBANIAK, Wojciech JUDT, Agnieszka WRÓBLEWSKA

Projekt stanowiska do badania automatycznych systemów pozycjonowania
anten reflektorowych ............................................................................................ 577

37. Edwin WNUK

Europejski system wykrywania i śledzenia obiektów satelitarnych ......................... 583
 POZN AŃ – LOT NICT WO D LA O BRONN OŚCI

Wojciech SATKOWSKI ∗
*

Jarosław BARTOSZEWICZ ∗
**
***
Marcin KICIŃSKI §§§§§§

HYDRAZYNA JAKO PALIWO DO SYSTEMU AWARYJNEGO

ZASILANIA WIELOZADANIOWYCH SAMOLOTÓW F-16

W artykule poruszono zagadnienia związane z operacjami związanymi z paliwem lotni-

czym – hydrazyną (H-70) przeznaczonym do systemu awaryjnego zasilania (EPU) wielo-
zadaniowych samolotów myśliwskich F-16 będących na wyposażeniu Sił Zbrojnych RP.
Autorzy przedstawili charakterystyczne cechy tego związku chemicznego, istotne z punktu
widzenia działań prowadzonych w bazie sił powietrznych w Krzesinach koło Poznania.
Przedstawiono potencjalne zagrożenia dla człowieka wynikające z magazynowania, jak
i obsługi samolotów F-16. Autorzy scharakteryzowali wybrane elementy, takie jak: obiekt
magazynowy, środki transportu oraz opakowania charakterystyczne dla działań, obejmują-
cych transport i magazynowanie hydrazyny.

Słowa kluczowe: hydrazyna, paliwo lotnicze, EPU, bezpieczeństwo

1. WPROWADZENIE

W ostatnich latach coraz więcej uwagi poświęca się zagadnieniom bezpieczeń-

stwa w transporcie lotniczym. Dotyczy to działań cywilnych [10, 14, 15], jak
i wojskowych [3, 4, 17–21], zarówno w czasach pokoju, jak i występowania poten-
cjalnej sytuacji konfliktowej. Samo słowo „bezpieczeństwo” według Słownika
Języka Polskiego definiowane jako „stan niezagrożenia” pochodzi od łacińskich
słów sine cura = securitas, czyli „bez pieczy”.
Z uwagi na interdyscyplinarność tego terminu badacze różnych dziedzin nauki
uwzględniają odmienne aspekty bezpieczeństwa [8, 12, 22]. I tak w lotnictwie,
bezpieczeństwo odkreślane jest jako [15] stan, w którym możliwość uszkodzenia

* 31 Baza Lotnictwa Taktycznego Poznań-Krzesiny.

** Katedra Techniki Cieplnej, Politechnika Poznańska.
*** Instytut Maszyn Roboczych i Pojazdów Samochodowych, Politechnika Poznańska.

View publication stats