4.

ΟΜΑΔΙΚΕΣ ΘΕΜΕΛΙΩΣΕΙΣ:
ΠΕΔΙΛΟΔΟΚΟΙ ΚΑΙ ΓΕΝΙΚΕΣ ΚΟΙΤΟΣΤΡΩΣΕΙΣ

Κωνσταντίνα Παπαδοπούλου
 4.3 ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΠΕΔΙΛΟΔΟΚΩΝ
4.3.1 Γενικά

Θεμελίωση μέσω πεδιλοδοκού: (α) Προοπτικό σχήμα, (β) Κατά μήκος όψη

Λόγοι επιλογής των πεδιλοδοκών ως τύπου θεμελίωσης

❖ Κατανομή των πιέσεων επαφής σε μεγαλύτερη επιφάνεια με αποτέλεσμα γενικά
την αύξηση του συντελεστή ασφαλείας έναντι θραύσης.
❖ Μείωση των διαφορικών καθιζήσεων μεταξύ των γειτονικών υποστυλωμάτων.
❖ Οικονομικότερη θεμελίωση σε σχέση με τα μεμονωμένα πέδιλα, σε περίπτωση
υψηλών φορτίων ανωδομής.
❖ Επίτευξη συνολικά πιο άκαμπτης θεμελίωσης, κάτι που επιδιώκεται ώστε να
αποφευχθεί η δυσμενής επιρροή στην ανωδομή.
❖ Καλύτερη αντισεισμική συμπεριφορά, διότι τα σεισμικά φορτία μεταβιβάζονται
στο έδαφος με ασφαλέστερο τρόπο.
 4.3 ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΠΕΔΙΛΟΔΟΚΩΝ

Ο υπολογισμός πεδιλοδοκών αποσκοπεί στη διαπίστωση της επάρκειας με

βάση γεωτεχνικά και δομοστατικά κριτήρια, ως εξής:

Γεωτεχνικά κριτήρια:
i) Η επάρκεια του συντελεστή ασφαλείας FS έναντι θραύσης του εδάφους.
Ουσιαστικά γίνεται υπολογισμός του οριακού φορτίου Vu για μία επιμήκη
θεμελίωση διαστάσεων L·B (ή ℓ·b) με αρκετά μεγαλύτερο μήκος L από το πλάτος
Β, αφού ληφθεί υπ’ όψιν η εκκεντρότητα της συνισταμένης ως προς το κέντρο.
ii) Ο περιορισμός των καθιζήσεων (maxs), των διαφορικών καθιζήσεων Δs
μεταξύ γειτονικών σημείων ή και της στροφής. Τόσο στις πεδιλοδοκούς όσο και
στις γενικές κοιτοστρώσεις οι καθιζήσεις συνδέονται άμεσα με τις πιέσεις
επαφής.
 4.3 ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΠΕΔΙΛΟΔΟΚΩΝ

Δομοστατικά κριτήρια:

Είναι απαραίτητο να σχεδιασθούν τα διαγράμματα ροπών κάμψης (Μ) και

τεμνουσών δυνάμεων (Q), κατά μήκος της πεδιλοδοκού, ώστε να διευκολυνθούν οι
αντίστοιχοι δομοστατικοί έλεγχοι (π.χ. έλεγχοι επάρκειας του ύψους της διατομής και
υπολογισμός των σιδηρών οπλισμών).

Τονίζεται ότι στις πεδιλοδοκούς (και γενικότερα στις ομαδικές θεμελιώσεις), τα

μεγέθη (M), (Q) επηρεάζονται πολύ από την κατανομή των εδαφικών αντιδράσεων.
Οι εδαφικές αντιδράσεις συνδέονται άμεσα με το εδαφικό προσομοίωμα
(π.χ. Winkler ή γραμμικώς ελαστικό μέσο, κλπ). Επομένως, έμμεσα η επιλογή του
εδαφικού προσομοίωματος επηρεάζει τους υπολογισμούς και τον σχεδιασμό.
Με την επιλογή του κατάλληλου προσομοιώματος κανονικά θα πρέπει να
προσεγγίζεται η συμπεριφορά του εδάφους ανάλογα με τον τύπο του.
 Παράδειγμα πραγματικής κατανομής πιέσεων επαφής
σε εύκαμπτη πεδιλοδοκό

Πιέσεις επαφής εύκαμπτης πεδιλοδοκού

Tο Σχήμα (α) αναφέρεται σε μη συνεκτικό έδαφος με προσομοίωση κατά Winkler.

Η ελαστική γραμμή έχει κυρτή μορφή, όπου η ροπή κάμψης στο μέσο είναι αρνητική.

Στο Σχήμα (β) για συνεκτικό έδαφος εμφανίζεται συγκέντρωση των εδαφικών
αντιδράσεων στα άκρα της πεδιλοδοκού, που μπορεί να προσεγγισθεί καλύτερα με το
προσομοίωμα συνεχούς ελαστικού μέσου. Τώρα, η ελαστική γραμμή έχει κοίλη
μορφή, όπου η ροπή κάμψης στο μέσο είναι θετική.
 ΜΕΘΟΔΟΙ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ

Οι μέθοδοι υπολογισμού διακρίνονται γενικώς, ως εξής:

Ι) Απλές μέθοδοι, όπου η κατανομή των εδαφικών αντιδράσεων θεωρείται
γνωστή: Συνήθως στην πράξη εφαρμόζεται η ισοστατική μέθοδος, όπου
γίνεται παραδοχή γραμμικής κατανομής των πιέσεων επαφής κατά μήκος
της πεδιλοδοκού.

ΙΙ) Ακριβέστερες μέθοδοι, όπου η κατανομή των εδαφικών αντιδράσεων

προκύπτει κατόπιν υπολογισμών, αφού ληφθεί υπ’ όψιν η σχετική
ακαμψία της πεδιλοδοκού με κατάλληλη παραδοχή του εδαφικού
προσομοιώματος. Συνήθως εφαρμόζεται το πρότυπο Winkler.
 Ο Ευρωκώδικας Θεμελιώσεων EC-7 προτείνει την ακόλουθη διάκριση
των μεθόδων υπολογισμού, ανάλογα με την ακαμψία του στοιχείου
θεμελίωσης.

ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΘΕΜΕΛΙΩΣΕΩΝ ΩΣ ΔΟΜΙΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ

▪ Άκαμπτες θεμελιώσεις: Γραμμική κατανομή των πιέσεων επαφής.
▪ Εύκαμπτες θεμελιώσεις: Υπολογισμός με προσομοίωμα
αλληλεπίδρασης (π.χ. Winkler).

Η ποσοτική εκτίμηση της ακαμψίας ή ευκαμψίας, γενικώς των ομαδικών

θεμελιώσεων γίνεται βάσει των κριτηρίων ακαμψίας, που διαχωρίζονται
αναλόγως του τύπου, δηλαδή για πεδιλοδοκούς ή πλάκες θεμελιώσεων.
 4.3.2 Άκαμπτες πεδιλοδοκοί

Η πεδιλοδοκός του σχήματος μεταφέρει στο έδαφος συγκεντρωμένα

φορτία P1, P2, ….., Pn, τα οποία εφαρμόζονται κατά το μήκος. Κατά την
έννοια του πλάτους, τα φορτία είναι συνήθως κεντρικά, δηλαδή
ουσιαστικά τα σημεία εφαρμογής βρίσκονται πάνω στον διαμήκη άξονα
συμμετρίας της πεδιλοδοκού.
Από τις στερεοστατικές εξισώσεις ισορροπίας προκύπτει το μέγεθος της
συνισταμένης των κατακορύφων φορτίων, καθώς και η θέση εφαρμογής της
συνισταμένης των εδαφικών αντιδράσεων.
Αν e είναι η εκκεντρότητα της συνισταμένης (κατά την έννοια του μήκους, πάντα), τότε
οι ακραίες τάσεις στα σημεία Α και Β είναι σύμφωνα με τα γνωστά:
Για τον υπολογισμό των ροπών κάμψης (ή και των τεμνουσών δυνάμεων) κατά μήκος
της πεδιλοδοκού και τη σχεδίαση των σχετικών διαγραμμάτων (Μ) και (Q), χρειάζεται
η κατανομή του γραμμικού φορτίου, σε κάθε θέση x, οπότε p*(x) = p(x)·b.
Οι ακραίες τιμές του γραμμικού φορτίου είναι:
 Επιρροή του ίδιου βάρους της πεδιλοδοκού
Οι συνολικές πιέσεις επαφής-εδαφικές αντιδράσεις υπολογίζονται βάσει της γραμμικής
κατανομής από το σύνολο των φορτίων (P1 και P2 στο σχήμα) και το ίδιο βάρος της
πεδιλοδοκού, G. Το συνολικό διάγραμμα (α) μπορεί να αναλυθεί σε δύο επί μέρους,
ως εξής:
i) Λόγω του ιδίου βάρους G, οι δράσεις επί
του εδάφους (πιέσεις) είναι:
qG = G/(L·b), άρα το αντίστοιχο γραμμικό
φορτίο είναι q*G = G/L.Οι εδαφικές αντιδράσεις
σε κάθε σημείο είναι ίσες κατά μεγέθος και
αντίθετες κατά φορά προς την qG, δηλαδή
αντίστοιχα:
pG = G/(L·B) και p*G = G/L.
(Σημειώνεται ότι στην πραγματικότητα σε κάθε
σημείο εφαρμόζεται η πίεση qG, ενώ το φορτίο
G αποτελεί απλώς την συνισταμένη των
πιέσεων, αλλά δεν είναι συγκεντρωμένο
φορτίο). Σύμφωνα με το αντίστοιχο Σχήμα (β),
τα διαγράμματα δράσης-αντίδρασης
αλληλοαναιρούνται, επομένως δεν προκαλούν
ροπές κάμψης.
 Επιρροή του ίδιου βάρους της πεδιλοδοκού

ii) Λόγω των πραγματικά συγκεντρωμένων φορτίων P μόνο, κατά το Σχήμα (γ),
υπολογίζονται οι εδαφικές αντιδράσεις και το γραμμικό φορτίο, με ακραίες τιμές
p*A και p*B. Οι ροπές κάμψης (Μ) και οι τέμνουσες δυνάμεις (Q) προκαλούνται
αποκλειστικά και μόνο λόγω των φορτίων P.
 Επιρροή του ίδιου βάρους της πεδιλοδοκού
Για λόγους απλούστευσης, το διάγραμμα του γραμμικού φορτίου που προκαλεί τα
μεγέθη (Μ) και (Q) υπολογίζεται βάσει των συγκεντρωμένων φορτίων P, εξ αρχής,
ενώ το ίδιο βάρος G αγνοείται.
Εντούτοις, οι πιέσεις λόγω ίδιου βάρους, qG συμβάλλουν στην εκδήλωση των
καθιζήσεων.
Αν εφαρμοσθεί το πρότυπο Winkler, η συμβολή αυτή είναι sG = qG/k, μέγεθος
ομοιόμορφα κατανεμημένο, το οποίο κανονικά προστίθεται στις καθιζήσεις λόγω των
συγκεντρωμένων φορτίων, P.
 ΆΣΚΗΣΗ 4.4
Άκαμπτη δοκός μήκους L = 6,0 m ορθογωνικής διατομής ύψους h = 1,40 m,
πλάτους b = 1,20 m, εδράζεται στη φυσική επιφάνεια του εδάφους και
φορτίζεται στα άκρα της Α, Β με συγκεντρωμένα φορτία PΑ = 360 kN και
PΒ = 720 kN. Το χαλαρό ιλυοαμμώδες έδαφος θεμελίωσης προσομοιώνεται
κατά Winkler, με δείκτη εδάφους k = 10 MN/m3.
Ζητούνται: (α) τα διαγράμματα ροπών κάμψης (Μ) και τεμνουσών (Q) κατά
μήκος της δοκού, (β) οι καθιζήσεις και η στροφή της δοκού.
 ΛΥΣΗ
Ερώτημα (α): Για τον υπολογισμό (Μ) και (Q) αγνοούμε το ίδιο βάρος της
δοκού, δεδομένου ότι το ομοιόμορφα κατανεμημένο διάγραμμα των
εδαφικών αντιδράσεων λόγω ιδίου βάρους δεν συμβάλλει στις ροπές και
τέμνουσες.
▪ Υπολογισμός εκκεντρότητας φορτίσεων:
Λαμβάνουμε ροπές ως προς το κέντρο της επιφάνειας έδρασης, που απέχει
κατά L/2 = 3,0 m από τα άκρα που φορτίζονται:
-PΑ·L/2 +PB·L/2-ΣP·e = 0, όπου ΣP = PA+PB

(στο όριο του πυρήνα διατομής)

 ΛΥΣΗ
▪ Πιέσεις επαφής:
 ΛΥΣΗ
▪ Γραμμικό φορτίο:

▪ Σε απόσταση x από το αριστερό

άκρο:
 ΛΥΣΗ

Συνισταμένη του τριγωνικού

φορτίου μέχρι τη θέση x:

Ροπή κάμψης:
 ΛΥΣΗ

Τέμνουσα δύναμη
Q(x) = -PA +30·x2 = -360+30·x2
H ροπή κάμψης Μ(x) λαμβάνει
μέγιστη ή ελάχιστη τιμή στη θέση
x, όπου μηδενίζεται η τέμνουσα:
Q(x) = -360+30·x2 = 0,
άρα x = 3,464 m.

minM = -360·3,464+10·3,4643 =
-831,4 kN·m
Μ(x) = -360·x+10·x3 ΛΥΣΗ
Q(x) = -360+30·x2
ΠΙΝΑΚΑΣ ΤΙΜΩΝ Μ(x) και Q(x)
ΘΕΣΗ x (m) M(x), kN∙m Q(x), kN
0 0 -360
0,5 -178,8 -352,5
1 -350 -330
1,5 -506,3 -292,5
2 -640 -240
2,5 -743,8 -172,5
3 -810 -90
3,464 -831,4 0
3,5 -831,2 7,5
4 -800 120
4,5 -708,8 247,5
5 -550 390
5,5 -316,3 547,5
6 0 720
 -900

-800
Μ(x) = -360·x+10·x3
ΡΟΠΗ ΚΑΜΨΗΣ, M(x), kN∙m

-700

-600 Q(x) = -360+30·x2

-500

-400

-300

-200

-100

0
0 1 2 3 4 5 6
ΘΕΣΗ x (m) 800

600
ΤΕΜΝΟΥΣΑ ΔΥΝΑΜΗ, Q(x), kN
400

200

0
0 1 2 3 4 5 6

-200

-400

-600
ΘΕΣΗ x (m)
 ΛΥΣΗ
Ερώτημα (β)

Οι καθιζήσεις λόγω των συγκεντρωμένων φορτίων έχουν γραμμική κατανομή

(τριγωνική στην υπ’ όψιν περίπτωση), σύμφωνα με τη σχέση s = p/k.
Στο άκρο Α, pA = 0, άρα sA = 0.
Στο άκρο Β, pB = 300 kPa, άρα sB = 0,30 MPa/10 MN/m3 = 0,03 m = 30 mm.
Κανονικά, στις ανωτέρω καθιζήσεις προστίθεται η ομοιόμορφα κατανεμημένη
καθίζηση λόγω του ιδίου βάρους της δοκού.
Στη βάση έδρασης επιβάλλονται πρόσθετες πιέσεις
qG = h·γb = 1,40·25 = 35 kPa
(ή γραμμικό φορτίο q*G = qG·b = 35·1,2 = 42 kN/m)
Πρόσθετη καθίζηση sG = 0,035/10 = 0,0035 m = 3,5 mm
 ΛΥΣΗ
Άρα συνολικές καθιζήσεις:
Στο A: s΄Α = 0 +3,5 mm = 3,5 mm
Στο Β: s΄B = 30+3,5 = 33,5 mm
Σημειώνεται ότι οι πιέσεις λόγω ιδίου βάρους εξισορροπούνται σε κάθε θέση από
τις εδαφικές αντιδράσεις, επομένως δεν προκαλούν ροπές και τέμνουσες.
Επίσης, λόγω της ομοιόμορφης κατανομής των καθιζήσεων που
οφείλονται σε αυτές, δεν επηρεάζουν τη στροφή της δοκού.
Η στροφή είναι αυτή που υπολογίζεται λόγω της διαφοράς καθιζήσεων που
προκαλούνται από τα συγκεντρωμένα φορτία:

Άρα επιβεβαιώνεται ότι στις άκαμπτες πεδιλοδοκούς, η στροφή της δοκού-

πεδιλοδοκού οφείλεται αποκλειστικά στα εξωτερικά φορτία.
 4.3.3 Κριτήρια ακαμψίας
Προκειμένου να επιλεγεί κατάλληλη μέθοδος για τον υπολογισμό των
πεδιλοδοκών, διατυπώθηκαν τα κριτήρια ακαμψίας, βάσει των οποίων και
χαρακτηρίζονται αυτές.
Τα γνωστότερα κριτήρια ακαμψίας συνδέονται με τη μέθοδο υπολογισμού
των πεδιλοδοκών που βασίζεται στο πρότυπο Winkler, επομένως ως
εδαφική παράμετρος παραμορφωσιμότητας εισάγεται ο δείκτης εδάφους k.
Βασική παράμετρος του κριτηρίου είναι το μέγεθος:

το οποίο κατά περίπτωση συμβολίζεται με τα ελληνικά γράμματα β ή λ.

 4.3.3 Κριτήρια ακαμψίας
α) Κριτήριο Hetenyi
Υπολογίζεται κατ’ αρχάς ο αδιάστατος αριθμός :

όπου:
✓ k ο δείκτης εδάφους
✓ ℓ, b το μήκος και το πλάτος της έδρασης της πεδιλοδοκού
✓ Eb∙J η ακαμψία της διατομής: Εb το μέτρο ελαστικότητας του σκυροδέματος και J
η ροπή αδρανείας ως προς το οριζόντιο, κεντροβαρικό άξονα.
Στη συνέχεια χαρακτηρίζεται η πεδιλοδοκός, ως εξής:
Ι) Άκαμπτες πεδιλοδοκοί, για β∙ℓ < π/4
ΙΙ) Ενδιάμεσης ευκαμψίας, για π/4 < β∙ℓ < π
ΙΙΙ) Πολύ εύκαμπτες πεδιλοδοκοί, για β∙ℓ > π
Οι χαρακτηρισμοί (Ι), (ΙΙ), (ΙΙΙ) γίνονται, ως εξής: κοντές, ενδιάμεσου μήκους και
μακρές πεδιλοδοκοί (αντιστοίχως).
 4.3.3 Κριτήρια ακαμψίας

α) Κριτήριο Hetenyi

Σημειώνεται ότι το μέγεθος

αποτελεί σταθερά της επίλυσης κατά Hetenyi βάσει του προσομοιώματος

Winkler.
Το μέγεθος β έχει διαστάσεις m-1 (δηλαδή 1/m) και λόγω της σημασίας του
για την επίλυση των πεδιλοδοκών, το αντίστροφο μέγεθος με διαστάσεις
μήκους (m) ονομάζεται ελαστικό μήκος, Le (Le = 1/β).
 4.3.3 Κριτήρια ακαμψίας
β) Κριτήριο Vesic
Εφαρμόζεται κατάταξη των πεδιλοδοκών με βάση το ίδιο μέγεθος αλλά με
συμβολισμό λ, δηλαδή

I) Κοντές πεδιλοδοκοί (άκαμπτες): λ∙ℓ < 0,80

ΙΙ) Πεδιλοδοκοί ενδιάμεσου μήκους: 0,8 < λ∙ℓ < 2,25
ΙΙΙ) Μάλλον μακρές πεδιλοδοκοί: 2,25 < λ∙ℓ < 5
ΙV) Εύκαμπτες πεδιλοδοκοί (μακρές): λ∙ℓ > 5
 4.3.3 Κριτήρια ακαμψίας

Για την επιλογή μεθόδου υπολογισμού σημειώνονται τα

εξής:
▪ Για β∙ℓ < π/4 (ή 0,80), η συγκεκριμένη πεδιλοδοκός είναι
άκαμπτη και εφαρμόζεται η απλή μέθοδος γραμμικής
κατανομής των πιέσεων επαφής.

▪ Για β∙ℓ > π/4 (ή 0,80), εφαρμόζεται η μέθοδος κατά

Hetenyi, βάσει του εδαφικού προσομοιώματος Winkler.
Τα μεγέθη κατανομής των πιέσεων επαφής (που είναι μη
γραμμική), των καθιζήσεων, κλπ, προκύπτουν από
ανάλυση.
 4.3.3 Κριτήρια ακαμψίας

Επιπλέον των ανωτέρω κριτηρίων βάσει του δείκτη εδάφους k,

αναφέρεται και το κριτήριο Meyerhof, στο οποίο ως παράμετρος
παραμορφωσιμότητας του εδάφους εφαρμόζεται το μέτρο
συμπιεστότητας Es.
Υπολογίζεται ο αδιάστατος αριθμός:

όπου:
o Eb∙J η ακαμψία της διατομής (όπως αναφέρθηκε παραπάνω).
o L, b το μήκος και το πλάτος έδρασης της πεδιλοδοκού.
Εάν Κ > 0,5 η πεδιλοδοκός θεωρείται άκαμπτη.
 ΕΦΑΡΜΟΓΗ

Πεδιλοδοκός μήκους ℓ = 33 m, πλάτους έδρασης b = 2,0 m και ροπής

αδρανείας ως προς τον οριζόντιο κεντροβαρικό άξονά της J = 0,25 m4
εδράζεται σε έδαφος με σταθερές E = 30 MPa και ν = 0,30.
Ζητούνται: α) Ο δείκτης εδάφους k βάσει της πρότασης κατά Vesic.
β) Η κατάταξη της πεδιλοδοκού κατά Vesic επίσης.
Σημείωση: Το μέτρο ελαστικότητας του σκυροδέματος να ληφθεί
Eb = 29 ∙103 MPa.
 ΛΥΣΗ
Σύμφωνα με την πρόταση Vesic ο σχετικός τύπος αναγωγής από τις
ελαστικές σταθερές του συνεχούς ελαστικού μέσου Ε, ν σε δείκτη εδάφους
κατά το προσομοίωμα Winkler είναι:
 ΛΥΣΗ
Ο αδιάστατος αριθμός λ∙ℓ υπολογίζεται:
λ∙ℓ = 0,1558 m-1 ∙33 m = 5,14 > 5
Σύμφωνα με την κατάταξη των πεδιλοδοκών κατά Vesic, η
πεδιλοδοκός είναι μακρά-εύκαμπτη
(επίσης για β∙ℓ = λ∙ℓ = 5,14, κατά Hetenyi είναι β∙ℓ > π,
άρα η πεδιλοδοκός είναι πολύ εύκαμπτη).

Κατά Vesic:
I) Κοντές πεδιλοδοκοί (άκαμπτες): λ∙ℓ < 0,80
ΙΙ) Πεδιλοδοκοί ενδιάμεσου μήκους: 0,8 < λ∙ℓ < 2,25
ΙΙΙ) Μάλλον μακρές πεδιλοδοκοί: 2,25 < λ∙ℓ < 5
ΙV) Εύκαμπτες πεδιλοδοκοί (μακρές): λ∙ℓ > 5
 ΆΣΚΗΣΗ 4.5
Πεδιλοδοκός οπλισμένου σκυροδέματος, μήκους ℓ = 8 m και πλάτους b = 1,50 m, θεμελιώνεται σε βάθος
D = 2 m σε στρώση χαλαρής ιλυώδους άμμου (SM) και φορτίζεται με 3 συμμετρικώς διατεταγμένα
φορτία, P1 = P3 = 300 kN και P2 = 400 kN. Η εδαφική στρώση SM είναι ομοιογενής, εκτείνεται μέχρι
βάθους 12 m από την επιφάνεια, ενώ από δοκιμές SPT εκτιμήθηκε αντιπροσωπευτικό μέτρο
συμπιεστότητας Es = 7 MPa.
Ζητούνται: α) Η εκτίμηση του ισοδύναμου δείκτη εδάφους k, κατά Winkler.
β) Για ποια ελάχιστη τιμή της ροπής αδρανείας Jmin ως προς τον οριζόντιο κεντροβαρικό άξονα της
διατομής, η πεδιλοδοκός θα μπορούσε να θεωρηθεί ως άκαμπτη i) κατά Hetenyi, ii) κατά Vesic.
γ) Αν υποτεθεί ότι η ροπή αδρανείας της πεδιλοδοκού είναι J > Jmin κατά τα ανωτέρω, ζητούνται:
i) Η καθίζηση στο μέσο Μ της πεδιλοδοκού, ii) Το διάγραμμα ροπών κάμψης Μ και τεμνουσών
δυνάμεων Q κατά μήκος της πεδιλοδοκού.
Σημείωση: i) Η διαφορά του μεικτού φαινομένου βάρους πεδιλοδοκού-επανεπίχωσης και φαινομένου
βάρους του εδάφους ας αγνοηθεί κατά τον υπολογισμό της καθίζησης.
ii) Το μέτρο ελαστικότητας του σκυροδέματος να ληφθεί Eb = 29·10-3 MPa.
 ΛΥΣΗ
Ερώτημα α
Ο δείκτης εδάφους k του πεδίλου, μπορεί να εκτιμηθεί έμμεσα με βάση την
καθίζηση που υπολογίζεται με ελαστικές λύσεις και χρήση του Es.
Κατά Kany:

για άκαμπτη πεδιλοδοκό (καθίζηση στο χαρακτηριστικό σημείο εύκαμπτης

θεμελίωσης).
Για ομοιόμορφη πίεση q, αντιστοίχως βάσει του ορισμού του δείκτη εδάφους είναι:
 ΛΥΣΗ
Ερώτημα α
Από την εξίσωση της τιμής καθίζησης για τα δύο διαφορετικά
προσομοιώματα, προκύπτει:

Toν συντελεστή fc (άρα και τον δείκτη εδάφους) επηρεάζει το πάχος του
συμπιεστού στρώματος.
Γενικά-αν δεν έχουμε στοιχεία-μπορεί να ληφθεί z/b = 3.
 ΛΥΣΗ
Ερώτημα α
Όμως, για άμμους το βάθος επιρροής
επί των καθιζήσεων θεωρείται μειωμένο
έναντι των αργίλων.
Έστω λοιπόν z/b = 2.

Για ℓ/b = 8/1,5 = 5,33 προκύπτουν:

• z/b = 2, fc = 0,95, k = Es/0,95∙b
• z/b = 3, fc = 1,15, k = Es/1,15∙b

Λαμβάνοντας υπ’όψιν ότι στην πράξη

γίνεται δεκτή η τιμή k = Es/b
(για πεδιλοδοκούς γενικά), επιλέγουμε:
k = Es/b = 7MPa/1,50m = 4,667 MN/m3
 YΠΕΝΘΥΜΙΣΗ
ΕΜΜΕΣΗ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΟΥ ΔΕΙΚΤΗ ΕΔΑΦΟΥΣ
ΒΑΣΕΙ ΤΩΝ ΠΑΡΑΜΕΤΡΩΝ ΠΑΡΑΜΟΡΦΩΣΙΜΟΤΗΤΑΣ
Ειδικώς για πεδιλοδοκούς (γραμμικά στοιχεία συνθεμελίωσης υποστυλωμάτων) οι
γερμανικές Οδηγίες Θεμελίωσης είχαν προτείνει τον τύπο:

Υποθέτοντας προσεγγιστικά ότι fc ≈ 1,0 προκύπτει ο παραπάνω τύπος.

 ΛΥΣΗ
Ερώτημα β
Κριτήρια ακαμψίας: Αυτά οριοθετούν την ελάχιστη σχετική ακαμψία της
πεδιλοδοκού, ώστε αυτή να θεωρηθεί πρακτικά άκαμπτη.
• Κριτήριο Hetenyi: β∙ℓ < π/4, όπου:
 ΛΥΣΗ
Ερώτημα β

Για την ελάχιστη ροπή αδρανείας Jmin, ισχύει:

 ΛΥΣΗ
• Κριτήριο Vesic:

I) Κοντές πεδιλοδοκοί (άκαμπτες): λ∙ℓ < 0,80

ΙΙ) Πεδιλοδοκοί ενδιάμεσου μήκους: 0,8 < λ∙ℓ < 2,25
ΙΙΙ) Μάλλον μακρές πεδιλοδοκοί: 2,25 < λ∙ℓ < 5
ΙV) Εύκαμπτες πεδιλοδοκοί (μακρές): λ∙ℓ > 5
 ΛΥΣΗ
Ερώτημα γ
Για ροπή αδρανείας J > Jmin, η πεδιλοδοκός είναι πρακτικά άκαμπτη,
επομένως η κατανομή των εδαφικών αντιδράσεων είναι γραμμική.
Επιπλέον, επειδή η φόρτιση είναι συμμετρική, το διάγραμμα των πιέσεων
επαφής είναι ομοιόμορφο.
Κατανεμημένη πίεση:

(θεωρήθηκε ως αμελητέα η διαφορά μοναδιαίου βάρους εδάφους και

υλικού επανεπίχωσης, άρα ουσιαστικά μόνο τα εξωτερικά φορτία
λαμβάνονται υπ’όψιν).
 ΛΥΣΗ
Ερώτημα γ

• Καθίζηση πεδιλοδοκού (ενιαία-ομοιόμορφη):

• Γραμμική φόρτιση (για τον υπολογισμό του διαγράμματος Μ)

 ΛΥΣΗ
Ερώτημα γ
Λαμβάνοντας αρχή τετμημένων x το αριστερό άκρο, έχουμε:

MA= +125∙12/2 = +62,5 kN∙m

MB= (+125∙42/2)-300∙3 = +100 kN∙m

Q(x) = q*∙x – P1
Θέση μηδενισμού τέμνουσας:
xo= P1/q* = 300/125=2,40 m (θέση ακρότατου).

minM= 125∙(2,402/2)-300∙(2,40-1)= -60 kN∙m

Το διάγραμμα (Μ) προφανώς είναι
συμμετρικό με τον άξονα συμμετρίας στο Β.