POLİMER HAMMADDE KAYNAKLARI

Polimerin üretildiği kaynaklar üç ana gruba ayrılmaktadır.

1. Doğal polimerlerin elde edildiği kaynaklar

• Pamuk (Selüloz)
• Yün
• İpek
• Doğal kauçuk
• Nişasta
• …

2. Yar-Yapay polimerlerin elde edildiği kaynaklar

• Selüloz
• Selüloz türevleri
3. Yapay polimerlerin elde edildiği kaynaklar
• Petrol
• Kömür
• Asfaltit
• Doğal gaz
• Biyokütle
• Atık gerikazanımı
 YAPAY POLİMERLERİN HAMMADDELERİ
KÖMÜR BİYOKÜTLE PETROL GERİKAZANIM DOĞAL GAZ
,

ÖN İŞLEMLER ÖN İŞLEMLER ÖN İŞLEMLER (Gaz ÖN İŞLEMLER ÖN İŞLEMLER

(Öğütme, eleme, nem (Öğütme, eleme, nem giderme, tuz giderme vb ) (Gruplandırma, öğütme, (Doğal gaz kondensatı
giderme, vb ) giderme, vb ) eleme, nem giderme, vb ) alma, su, CO2, H2S vs, vb)
Rafinasyon (Destilasyon,
Yakma Gazlaştırma Reforming, İzmomerizasyon, Mekanik Gerikazanım Soğutma
Gazlaştırma Sıvılaştırma Isıl/Katalitik/Hidrokraking, (Yeniden kullanma) Destilasyon
Sıvılaştırma Koklaştırma Desülfürizasyon) Kimyasal Gerikazanım Sıvılaştırma
Koklaştırma (Isıl/katalitik parçalama,
Glikoliz, metanoliz vb.)
Petrokimyasal Prosesler Petrokimyasal Prosesler
(Alkilasyon, Petrokimyasal Prosesler (GTL sıvı yakıt üretim
SON İŞLEMLER SON İŞLEMLER Hidrodealkilasyon, (Alkilasyon, prosesleri,
(Ayırma, saflaştırma (Ayırma, saflaştırma Disproporsiyon, Hidrodealkilasyon, Aromatikleştirme,
vb ) vb ) Halojenizasyon, Disproporsiyon, Oksidasyon, vb)
Oksidasyon, vb) Halojenizasyon,
Oksidasyon, vb)

Etilen, propilen, bütilen, bütadien, Fenol, Aseton, Metanol, Etanol, Bütanol, Propanol, Stiren, metil stiren, Bisfenol A,
Metil Metarilat, Adipik Asit, hezametilen diamin, ftalik asit, ftalik anhidrit,, Naftalin, isosiyanatlar, akrilonitril, ,

SENTETİK POLİMERLER
 Paketleme, tek kullanımlık
Polistiren çatal bıçak tabak,
elektronik, izolasyon

Cihaz, otomotiv parçaları,

ABS boru, iş makinaları, telefon
bileşenleri
STİREN

Araç lastikleri, kabro

SBR izolasyonu, ayakkabı, lateks
yapıştırıcı

Kozmatik, evsel kaplar,

SAN karıştırma kapları, ısıl
izolasyon tebsileri

Ev tepsileri ve tabakları,
EPS izolasyon için kalıplanmış
levhalar, paketleme
 Polietilenler (AYPE,
YYPE, LAYPE)

Vinil klorür PVC

Polistiren, SBR,
Etilbenzen Stiren
SAN, ABS
ETİLEN

Etanol Glikol eterleri

Polietilenglikol
Etilen oksit Epoksilatlar
Poliüretanlar
Etilen glikol
Poliesterler
Polivinil asetat
Vinil asetat
(Duvar boyası) Antifiriz ve motor
soğutma ürünü
 Polipropilen

PROPİLEN Akrilonitril Poliakrilonitil

Allil Klorür Epiklorohidrin Epoksi reçineleri

Akrilik asit Akrilik polimerleri

İzopropil alkol Poliol

Propilen oksit Propilen glikol

Glikol esterleri
 Etilbenzene Stiren Polistiren

Epoksi reçineleri
Fenol
Bisfenol A
Kümen Aseton
Polikarbonat
BENZENE
Çözücüler

Sikloheksan Adipik asit

Jjjh Naylon
Kaprolaktam

Metilen difenil
Nitrobenzen Anilin Poliüretan
diisosiyanat

Alkilbenzen Deterjanlar

Klorobenzen

Sülfobenzen
 Motor yakıtı
Benzen Patlayıcı
Toluen diizosiyanat Dinitrotoluenler Toluendiaminler
Nitrotoluenler TDI Poliüretanlar
Nitrobenzoik asit Boya
Benzil alkol
Benzil asetat
TOLUEN

Benzil amin
Benzil klorür
Belsil salisilat
Benzil siyanat
Bitül benzil ftalat Plastifiyanlar
Boya ve yüzey aktif
Toluen sülfonik asit
maddeler
Epoksi reçineleri
Fenol
Benzoik asit Bisfenol A
Kaprolaktam Naylonlar
Etil tolüen Poliester
Benzaldehit
 Boya

Fenol ftalein
o-Ksilen Ftalik Anhidrit
Selüloz asetat ftalat

Ftalat esterleri Plastikleştirici

KSİLENLER

Teraftalik asit Poliesterler

p-Ksilen
Dimetil teraftalat Poliesterler

Metil stiren Polimetilstirene

m-Ksilen Alkit reçineleri

İzoftalik asit Poliamit reçineleri

Doymamış poliesterler
 Neopren kauçuğu
Vinilasetilen

ASETİLEN Vinilklorür PVC

Akrilonitril Poliakrilonitril

Polibütadien

Neopren kauçuğu
Bütandiol Butadien
Naylon 6,6

ABS
 Motor Yakıtı

Etilen Polietilen

Metil formiyat
METANOL

MTBE

DME
Etilen glikol
Formaldehit
Formaldehit kopolimerleri

Asetik asit Vinil asetat Polivinil asetat

Not: Bu ders notlarının hazırlanmasında aşağıdaki kaynaklardan yararlanılmış
olup ticari bir amaç gütmemektedir. Ticari olarak kullanılamaz.

1. Saçak, M., Polimer Teknolojisi, Gazi Kitapevi, Ankara, 2005.

2. Billmeyer F. W., Textbook of Polymer Science, John Wiley and Sons, 1984.

3. Pişkin E., Polimer Teknolojisine Giriş, İnkilap Kitapevi,1984

4. Saçak, M. Lif ve Elyaf Kimyası, Gazi Kitapevi, Ankara, 2002.

5. Saçak, M. Polimer Kimyası, Gazi Kitapevi, Ankara, 2002.

6. Baysal, B. Polimer Kimyası, ODTÜ Yayınları, 1994.

7. Bağda E., Polimer Kimyası, 1976.

12