BỘ CÂU HỎI VÀ ĐÁP ÁN

MÔN KINH TẾ CHÍNH TRỊ MÁC – LÊNIN

CÂU HỎI ÔN TẬP CHƯƠNG 1, 2

1. Kinh tế chính trị là gì? Kinh tế chính trị Mác - Lênin là gì? Trình bày đối tượng
nghiên cứu của kinh tế chính trị và đối tượng nghiên cứu của kinh tế chính trị Mác
– Lênin.
2. Sản xuất hàng hóa là gì? Trình bày hai điều kiện ra đời của sản xuất hàng hóa. Tại
sao sản xuất hàng hóa thúc đẩy lực lượng sản xuất phát triển nhanh?
3. Hàng hóa là gì? So sánh hàng hóa với sản phẩm. Tại sao các nhà sản xuất, kinh
doanh hàng hóa mong muốn hàng hóa của mình được tiêu thụ nhiều trên thị
trường?
4. Giá trị sử dụng của hàng hóa là gì? Giá trị sử dụng của hàng hóa được hình thành
bởi những những yếu tố nào? Giá trị sử dụng là mặt chất hay mặt lượng của hàng
hóa và nó được thể hiện ra ở đâu?
5. Giá trị hàng hóa là gì? Trình bày mặt chất và mặt lượng của giá trị hàng hóa. Năng
suất lao động và mức độ phức tạp của lao động ảnh hưởng thế nào đến giá trị hàng
hóa?
6. Trình bày thước đo của lượng giá trị hàng hóa. Tại sao lượng giá trị hàng hóa luôn
thay đổi? Nhà sản xuất phải làm gì để hàng hóa của mình sản xuất ra có mức hao
phí lao động thấp hơn mức hao phí lao động xã hội?
7. Giá trị hàng hóa là gì? Các yếu tố cấu thành giá trị hàng hóa. Hãy chỉ ra mối quan
hệ giữa giá trị hàng hóa và tiền tệ.
8. Mặt chất của giá trị hàng hóa là gì? Tại sao hàng hóa do lao động tư nhân làm ra
nhưng giá trị hàng hóa lại được xác định bằng hao phí lao động xã hội? Hao phí
lao động xã hội được xác định như thế nào?

1
9. Trình bày tính chất hai mặt của lao động sản xuất hàng hóa. Mối quan hệ giữa tính
chất hai mặt của lao động sản xuất hàng hóa với hai thuộc tính của hàng hóa. Lao
động trừu tượng tư nhân có tạo ra giá trị hàng hóa hay không?

10. Kinh tế thị trường là gì? Trình bày các đặc trưng phổ biến của kinh tế thị trường.
Tại sao nói kinh tế thị trường là thành tựu phát triển của nhân loại?
11. Thị trường là gì? Trình bày những ưu thế và khuyết tật của kinh tế thị trường. Để
hạn chế những khuyết tật của thị trường, các quốc gia thường làm gì?
12. Cơ chế thị trường là gì? Kinh tế thị trường chịu sự tác động của những quy luật
kinh tế chủ yếu nào? Theo yêu cầu của quy luật giá trị, tại sao người sản xuất hàng
hóa phải có mức hao phí lao động ngang bằng hoặc thấp hơn mức hao phí lao
động xã hội cần thiết?

2
 CÂU HỎI ÔN TẬP CHƯƠNG 3

1. Tư bản là gì? Trình bày mâu thuẫn công thức chung của tư bản. Hãy chỉ ra yếu tố
sản xuất và yếu tố lưu thông trong công thức chung của tư bản.
2. Sức lao động là gì? Trình bày các điều kiện để sức lao động trở thành hàng hóa.
Người lao động cần phải làm gì để cải thiện tiền công?
3. Trình bày hai thuộc tính của hàng hóa sức lao động. Trình bày tính chất đặc biệt
của giá trị sử dụng hàng hóa sức lao động. Cho ví dụ minh họa.

4. Quá trình sản xuất là gì? Quá trình sản xuất TBCN khác với quá trình sản xuất
thông thường ra sao? Mục đích của phương thức sản xuất TBCN là gì?
5. Giá trị thặng dư TBCN theo quan điểm của Mác – Lênin là gì? Trình bày mối
quan hệ giữa giá trị hàng hóa và giá trị thặng dư. Tại sao nhà tư bản mua sức lao
động đúng giá trị (không mua rẻ, đúng nguyên tắc ngang giá) mà vẫn bị cho là bóc
lột sức lao động của công nhân?
6. Trình bày hai phương pháp sản xuất giá trị thặng dư TBCN. So sánh hai phương
pháp sản xuất giá trị thặng dư. Tại sao giá trị thặng dư siêu ngạch là hình thức biến
tướng của giá trị thặng dư tương đối?
7. Trình bày khái niệm và mối quan hệ giữa các cặp phạm trù: tư bản bất biến và tư
bản khả biến; tư bản cố định và tư bản lưu động. Hai xí nghiệp ngành dệt A và B
có lượng tư bản giống nhau, cùng sản xuất một loại hàng hóa và bán cùng giá trên
thị trường nhưng xí nghiệp A tự động hóa dây chuyền sản xuất còn xí nghiệp B
chủ yếu dựa trên lao động thủ công. Hãy cho biết xí nghiệp nào hiệu quả hơn, tại
sao?

8. Tuần hoàn của tư bản là gì? Chu chuyển của tư bản là gì? Tại sao nhà sản xuất cần
phải rút ngắn thời gian chu chuyển của tư bản?

3
9. Tích lũy tư bản là gì? Hệ quả của tích lũy tư bản. Trong thời kỳ quá độ lên CNXH
ở Việt Nam, các doanh nghiệp nhà nước có cần tích lũy tư bản không?

10. Lợi nhuận TBCN là gì? Mối quan hệ giữa lợi nhuận và giá trị thặng dư. Tại sao
nói lợi nhuận luôn biến động?
11. Tỷ suất lợi nhuận là gì? Tại sao tỷ suất lợi nhuận có quy luật giảm dần? Tỷ suất lợi
nhuận có quy luật giảm dần có làm tổng lợi nhuận giảm dần không?
12. Lợi nhuận bình quân là gì? Nguyên nhân hình thành tỷ suất lợi nhuận bình quân.
Tại sao khi lợi nhuận chuyển thành lợi nhuận bình quân thì giá cả hàng hóa
chuyển thành giá cả sản xuất?

13. Lợi nhuận thương nghiệp TBCN là gì? Sự khác nhau giữa lợi nhuận thương
nghiệp TBCN và lợi nhuận thương nghiệp tiền TBCN. Tại sao phần lớn các nhà tư
bản công nghiệp không tự tổ chức tiêu thụ hàng hóa mình sản xuất ra mà phải
nhường một phần lợi nhuận của mình làm ra để cho các nhà tư bản thương nghiệp
thực hiện chức năng này?
14. Lợi tức TBCN là gì? Trình bày sự khác nhau giữa lợi tức TBCN và lợi tức tiền tư
bản chủ nghĩa. Tác dụng của lợi tức TBCN.
15. Địa tô TBCN là gì? Sự khác nhau giữa địa tô TBCN và địa tô phong kiến. Trình
bày mối quan hệ giữa địa tô TBCN, địa tô tuyệt đối và địa tô chênh lệch.

4
 CÂU HỎI ÔN TẬP CHƯƠNG 4

1. Phân tích nguyên nhân hình thành độc quyền. Trình bày tác động của độc quyền
đối với nền kinh tế. Vì sao nhà nước cần phải chống độc quyền?
2. Xuất khẩu tư bản là gì? Trình bày các hình thức chủ yếu của xuất khẩu tư bản và
chủ thể của xuất khẩu tư bản trong giai đoạn độc quyền. Tại sao nói xuất khẩu tư
bản gắn với giai đoạn độc quyền của CNTB?
3. Tư bản tài chính theo quan điểm của V.I. Lênin là gì? Tại sao nói tư bản tài chính
gắn với giai đoạn đế quốc CNTB? Tư bản tài chính giai đoạn hiện nay có những
biểu hiện mới như thế nào?
4. Trình bày lợi nhuận độc quyền, nguồn gốc hình thành và giá cả độc quyền trong
CNTB độc quyền. Phân tích hoạt động của quy luật giá trị và quy luật giá trị thặng
dư trong giai đoạn chủ nghĩa tư bản độc quyền.

5. Trình bày nguyên nhân hình thành CNTB độc quyền nhà nước. Trình bày bản chất
của độc quyền nhà nước và những biểu hiện chủ yếu của độc quyền nhà nước
trong CNTB

5
 CÂU HỎI ÔN TẬP CHƯƠNG 5

1. Trình bày tính tất yếu khách quan của việc phát triển kinh tế thị trường định hướng
XHCN ở Việt Nam. Giai đoạn 1976 - 1986, Việt Nam áp dụng mô hình kinh tế
nào? Có nên khuyến khích các nhà tư bản phát triển ở Việt Nam hiện nay?
2. Trình bày các đặc trưng của kinh tế thị trường định hướng XHCN ở Việt Nam.
Hiện nay có bao nhiêu thành phần kinh tế trong nền kinh tế thị trường định hướng
XHCN? Tại sao thành phần kinh tế nhà nước phải giữ vai trò của đạo trong nền
KTTT định hướng XHCN?
3. Thể chế kinh tế thị trường định hướng XHCN là gì? Tại sao phải hoàn thiện thể
chế kinh tế thị trường định hướng XHCN? Thể chế kinh tế có tầm quan trọng như
thế nào đối với sự phát triển kinh tế của quốc gia?

4. Lợi ích kinh tế là gì? Hãy nêu những biểu hiện cơ bản của lợi ích kinh tế trong nền
kinh tế thị trường. Người lao động cần phải làm gì để cải thiện lợi ích của mình
trong quan hệ lợi ích kinh tế với người sử dụng lao động?
5. Quan hệ lợi ích kinh tế là gì? Hãy chỉ ra sự thống nhất và mâu thuẫn về lợi ích
kinh tế của chủ doanh nghiệp và người lao động. Lợi ích nhóm mà Đảng Cộng sản
Việt Nam gần đây đề cập có ý nghĩa như thế nào?

6
 CÂU HỎI ÔN TẬP CHƯƠNG 6

1. Công nghiệp hóa, hiện đại hóa là gì? Năm 2018, Đảng Cộng sản Việt Nam đặt ra
mục tiêu khi nào Việt Nam trở thành quốc gia công nghiệp? Việt Nam cần chú
trọng điều nhất khi CNH, HĐH trong bối cảnh của CMCN 4.0?
2. Hãy phân tích nội dung cơ bản của công nghiệp hóa, hiện đại hóa ở Việt Nam? Để
Việt Nam trở thành nước công nghiệp, hiện đại vào năm 2030 cần thực hiện giải
pháp đột phá nào? Luận giải vì sao?
3. Công nghiệp hóa là gì, tại sao các quốc gia cần phải tiến hành công nghiệp hóa?
Nêu và phân tích đặc điểm của quá trình công nghiệp hóa ở Việt Nam hiện nay?
4. Thế nào là cách mạng công nghiệp? Trình bày khái quát nội dung các cuộc cách
mạng công nghiệp đã và đang diễn ra, vai trò của nó đối với quá trình phát triển
kinh tế xã hội.

5. Hội nhập kinh tế quốc tế là gì? Theo Anh (chị), Việt Nam có nên tiếp nhận nguồn
vốn từ nước ngoài đầu tư vào Việt Nam hay không, tại sao?
6. Hội nhập kinh tế quốc tế là gì? Nhà nước Việt Nam cần phải làm gì để đạt hiệu
quả trong phát triển kinh tế khi hội nhập kinh tế quốc tế?
7. Tại sao phải hội nhập kinh tế quốc tế? Nêu và phân tích những tác động của nó đối
với Việt Nam?