Professional Documents
Culture Documents
موقعیت سادات افغانستان در مناسبات میان قومی
موقعیت سادات افغانستان در مناسبات میان قومی
موقعیت سادات افغانستان در مناسبات میان قومی
ٌٌبوـــــَ:
ــــــــــــــــــ
ویّؿهع ّوؿقٔب ػلْی ¤
هْهؼیث وبؾات اكـبًىحبى ؾق هٌبوجبت هیبىهْهی ¤
هْْٔع« :وبؾات» ّ شبیگبٍ آى ؾق جبقیػ ّ شبهؼَ ¤
ّیكاوث ؾّم ،ثب جصؿیؿ ًظك ّ أبكبت ¤
ٌوبقٍگبىٖٓٓٓ : ¤
جبقیػ ًٍك :ثِبق ٓٓٔ۴ ¤
جؼؿاؾ ِلعبت۵ٕٓ : ¤
هطغّ :لیكی ¤
ًْثث چبپ :وْم ¤
هیوث ٖٓٓ :اكـبًی یب هؼبؾل ¤
ٖ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
آىچَ ُىث:
ٓوٍ َٕیُٔيِ۹..........................................................................
پیُٖيیُّْخی َگخٍٕ کظخدٔٓ.....................................................
ثؽً اّل :هکبًث وبؾات ٔ۱...............................ـ ۴۴
ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ٔ حٛخنضْخ ٔ حٍُْٕخٖ پخیيحٍٔ۹...........................
يؼُت «ٓیّي»ٕٔ........................................................................
«ٓخىحص» َوطۀ طالهٗ هيح ٔ ههنٕ۲...............................................
ًّٖٗ حُ كيیغ َٗیق کٔخءٕ۹....................................................
ًٍیّخص)ٖٓ.......................................كََُيحٌ پیخيزَ (ًُ ِ ٍّیَّشًٍ ،حٍّٖ ،
طخٍین چٓخٍ ِْحٍ ٓخنّٖٖ............................................................
يالُيض ٓخىحص رخ هَآٌٖ۳...........................................................
ٓخىحص هیَ کؼیَ حٓضٖ۳.............................................................
هطذ حالهطخدٖ۳.......................................................................
پيٍ يؼُٕی حيضٖ۳....................................................................
ٔحٍع یکٜي ٔ ریٔض ٔ چٓخٍ ِْحٍ پیخيزَٖ۳...................................
هخد هٕٓیٍ حٔ حىَیٖ۳................................................................
حَظ٘خٍ ٓخىحص ىٍ ؿٓخٌٖ۲...........................................................
ٓیّيگَحیٗ يًئف حٓض ،یخ يٌيٕو؟ٖ۹..............................................
كلع حٛم ٔ َٔذ طخ چّحَيحُِ ٍَٖٟٔحٓض؟۳ٔ..............................
حٛطالكخص ٔ يؼیخٍْخی هخَٔ ٙذُٗخٓخٌ۳ٕ.................................
َٔذُٗخٓخٌ رخ چّ ٗیِْٕخی کخٍ يٗکُُي؟۳ٖ......................................
رّچّ کٔخَٗ حيخوُحىِ يٗگٕیُي؟۳۳..................................................
ٍْٕٔخٖ حكَحُ ٓیخىص چگَّٕ حٓض؟۳۳.........................................
۴ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
وؽي ًْیىٌؿٍ
«ؾق ویٌَٓ هب هلجٔ اوث کَ ثكآ ؼؿهث ثَثٍكیث هٔجپؿ».
+ثیبًی ال كٕبیل اُلجیث ّ وبؾات ...« :ػ ّى هخل :أیٓخ حنُّخّ ،أُػطیُخ ٓظّخ ً
حنؼهى ٔحنلهى ٔحنًٔخكش ٔحنلٜخكش ٔحن٘ـخػش ٔحنًلزّش كی َ ّْ ٠هُخ رٔزغ :أُػطیُخ
ٔكُ ِ
ّْ ٠هُخّ :
رؤٌ يُّخ حنُزی حنًوظخٍ يل ًّيح ً(ٔ )ٙيُّخ حنِ ٜيّینٔ ،يُّخ ههٕد حنًئيُیٍٔ .كُ ِ
حنطیخٍٔ ،يُّخ أٓي هللا ٔأٓي ٍٕٓنّٔ ،يُّخ ٓزطخ ٌِْ حأل ّيش»... ّ
(حُ ٓوُخٌ حيخو ُیٍ حنؼخريیٍ ػهی رٍحنلٔیٍ(ع) ىٍ يـهْ یِیي ،ىٍ ٗخو).
“ُفالٍّج ُل هي ـاک االوؿ” = ایي ثچَٓ ُوبى ٌیك اوث.
ٓٔ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
ًْیٍ ٍٕ١ىٍ ْٕحء رٕىو کّ «ؿٕحىی ؿَِٕی» رّيٍ گلض« :حگَ طٕ
يیهٕحْی چیِی رُٕیٔی ،رخ َخو هٕى رُٕیْ کّ ْى حٍُٕ كوٕهی ىحٗظّ
رخٗيْ ،ى حٍُٕ ٓیخٓی؛ حگَ رخ َخو هٕىص َُٕیٔی ،آٌ کخٍ طٕ َْچُي هٕی
رخٗي ،رخُْى چیِی ریٖ حُ یک ٗزُخيّ َوٕحْي رٕىْ .یچکْ رّیک ٗزُخيّ
حًْیض ًَیىْي؛ رّآٌ حٓظُخى ًَیکُي ٔ ،حُ آٌ ًَیطَٓي؛ حگَ رَّخو هٕىص
رخٗئ ،نٕ َخهٟ ٔ ٚؼیق ْى رخٗي ،حٍُٕ رٔیخٍ ىحٍى ٔ هخرم حٓظُخى حٓض».
حیٍ ٓوٍ ؿٕحىی ریَٓخیض ىٍ يٍ حػَ کَى ،طًٜیى گَكظى کّ رُٕیٔى ٔ
رَّخو هٕىو ْى رُٕیٔى ...يٍ ْى كَفْخی ىٍ ىل ىحٗظى کّ ييصْخ رٕى ىَزخل
كَٛض ٔ رٓخَّ رٕىو ...رخالهَِ «ثبلّی ؼیجكگٍب» رّکخٍ حكظخى ،ىٓض رّکخٍ
ٗيو ٔ هیهی َٓیغ آٌ ٍٓخنّ ٍح َٕٗظى ،رَّٓػض آيخىِ ٗي ٔ آٍٔىو ىٍ
ييٍّٓی كی٠یّ رّىٓض يوخ١زخَٖ ىحىو.
...يؼم رًذ ٛيح کَى ،كخالً كٕؽ كٕؽ
ٓیّيْخ ىو ىٍ هخَّ يیآیُي ٔ کظخد ١هذ
يیکُُي! ًْخٌْخی کّ طخ ىیَُٔ يَح
ریىیٍ ٔ ریه ٔ ٢اليٌْذ يیهٕحَيَي ٔ
ؿٕحٌْخی هٕى ٍح حُ طًخّ ٔ حٍطزخ ١رخ
كخال هٕىٗخٌ ىٓض يٍ يُغ يیکَىَيً ،
يَح يیرُٕٓئٍ ،ی يَح يیرُٕٓي،
ٗخَّی يَح يیرُٕٓي ٔ كخال ىیگَ يَح
ٔخىحص»ٓ« ،یقحالٓالو» ٔ «ٓیّيحن ّ
ٔخىحص» يیهٕحَُي! یکی يیگٕیي «ٓیقحن ّ
رّيٍ ریٔض ؿهي کظخد ريِ کّ حٛلٓخٌ يیكَٓظى ،ىیگَی يیگٕیي رّيٍ پُـخِ
طخ ريِ ي٘ٓي يیكَٓظى ،آٌ ىیگَی ٓ ۳طخ رَحی کخرم يیهٕحْي ...
حیٍؿخ رٕى کّ يٍ كًٓیيو حیٍْخ چّ ىٍىی ىحٗظّ! ٓکٕص حیٍْخ حُ ٍٟخیض
َزٕىِ ،حٓیَ يالكظخص رٕىِ ،یخ ُرخٌ َيحٗظّ طخ كَیخى ًَخیي!...
حٟٔخع ىٍ يلخكم ٔ كهوخص كَُْگی َیِ رًّْیٍ يُٕحل رٕى ،يؼالً یک
ؿًؼی ٗخيم ؿٕحىی ؿَِٕی ،ػهی َـلی ،دمحم حيیٍ ٍٗخىصُ ،کی کَیًی ،دمحم
حکزَی ػاليّ ٔ ...طؼيحىی ىیگَْ ،لظّی یکزخٍ ىٍ «يئٓٔۀی ْخىی» ؿهٔخص
ٍُٔٗلکَحَّ ىحٗظُي ،آٌْخ حُ يٍ ىػٕص کَىَي طخ ریخیى ىٍرخٍِی يلظٕحی کظخد
ٔ۶ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
کظخد رٍّحِ هٕى حىحيّ ىحىٗ ،خیي رّریٖ حُ آٌچّ يیهٕحٓض ٍٓیي١ ،ی ىِ
ٓخل گٌٗظّ حيٕحؽ ػظیى ٔ رَگ٘ضَخپٌیَ حٓظواللهٕحْی ٓخىحص رٍّحِ حكظخىٔ ،
ىٍ ٕ۳كٕص ٓخل ٖٔ۹۳رَّظیـّی هطؼی ٍٓیي ،ىٍ حیٍ ٍُٔ كکٕيض طٔهیى
حٍحىِی آُْیٍ ٓخىحص ٗي .یک ىّْ طالٕ ٔ يزخٍُحص ٓخىحص حكٌِٔ رَحیٍکّ
رَحی هٕى حی٘خٌ ػًَحص ٗیَیٍ ىحٗض ،يُظؾ رّپیَُٔی ٔ کٔذ ْٕیض ىیگَ
حهٕحيی گَىیي کّ هزالً ىٍ كن حی٘خٌ حؿلخف ٗيِ رٕى؛ ًْخٌ حهٕحيی کّ رخنلؼم
ٔ رخنوِٕ يظليیٍ ١زیؼت ٓخىحص رٕىَي ٔ ْٔظُي .حیٍؿخ رٕى کّ رخٍٔ کَىیى:
چٕ ریکخٍی یویٍ ریيِى يخَی حگَ کخٍی کُی يِىی ٓظخَی
ىٍ َٗحی ٢ؿيیي ،کظخد َیِ َخو هٕى ٍح حُ «ٓیّيُىحثی حُ ؿخيؼّی ِْحٍِ»
رّ«يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی» طـییَ ىحى طخ حُ يٕٟغ
ػِص ٔ هيٍص ٔ كکًض ىٍ گلظًخٌ يهضٓخُی ي٘خٍکض كؼخالَّ ًَخیي.
کًَرُيْخٍح يلکى رزُيیي ،يخ ىٍآؿخُ ٍحِ ْٔظیى ٔ رخُی طخُِ َٗٔع ٗيِ حٓض.
اّل
ثؽً ّ
هکبًث وبؾات
«ویّؿ» نلع ػَرٗ ٔ هَآَی حٓض کّ ىٍ يلَى يٌَکَ رّکخٍ يٍٗٔى .يلَى
يٕأَغ آٌ «ٓیّيس» حٓض .ؿًغ حىرٗ ٔ يٌکَ کهًّٖ «ٓیّي»ٓ« ،خىس» ٔ ؿًغ
يٕأَغ آٌ «ٓیّيحص» حٓض؛ ؿًغ ػَكٗ ٔ يلخٍٔحطٗ آٌ ىٍ ریٍ يئيُیٍ
(ؿیَػَد) «ٓخىحص» يٕٗٗى .حیٍ کهًّ ىٍ هَآٌ يـیي رًّْخٌ يؼُخٖ يظئحل
ىٍ ریٍ يئيُیٍ رّکخٍ ٍكظّ حٓض ٔ يٜيحم آٌ یلیٗ َزی يؼَكٗ ٗيِ حٓض.
کهًّی «ٓیّي» رخیي « ُي٘يّى» طهلع ٕٗى ٔ حیٍ ؿخیض حٓظلکخو ىٍ کالو حٓض.
نلع «ٓیّي» حُ گٌٗظّْخی رٔیخٍ ىٍٔ ػَری آييِ ٔ حُ ُيخٌ کٍٓ طخ کٌُٕ
رئٌ ْیچ َٕع طلٕل ٔ طـییَ چّ ىٍ ٓخهظخٍ ٔ چّ ىٍ يؼُی ،رّيویخّ ٔٓیغ
ىٍ یک يؼُی رّکخٍ ٍكظّ حٓض ٔ حئَُِ َیِ کخٍرَى رٔیخٍ گٔظَىِ ىٍ
ٍٓخَّْخی ؿًؼت کٍْٕ٘خی ػَری ىحٍى .حیٍ ٍٓخَّْخ رّطًخو يَىحٌ ىَیخ
«ٓیّي» ٔ رّطًخو َُخٌ ػخنى «ٓیّيِ» يیگٕیُي = يؼخىل آهخ ـ هخَى ،ىٍ كخٍٓی.
رَگَكظّ حُ ًْیٍ يؼُی حٓض کّ ىٍ رَهی حُ گٕیْٖخی يلهت كخٍٓی َیِ
رّيَى ٓیّي «آهخ = آؿخ» ٔ رٌُّ ٓیّيِ «آهّ = آؿّ» يیگٕیُي.
ًْچُیٍ رَُّخٌ ٔ ىهظَحٌ ٓخىحص رخنـًهّ «ریری» َیِ گلظّ يیٕٗى.
ػُٕحٌ «ریری» نلع طَکی ـ يـٕنی حٓض کّ حُ رخد طکَیى رَُّخٌ
يظ٘ؤًَْ ٔ ّٜحٌ ٔ ىهظَحٌ هٕحَیٍ هٕى ح١الم يیکَىَيًْ( .چُخٌکّ
ػُٕحٌ "هخٌ" ٔ "هخطٌٕ" َیِ نلع يـٕنی حٓض) ىٍ ػٓي حیهوخَیخٌ يـٕل حیٍ
ػُخٔیٍ «طکَیًی» ٔحٍى ُرخٌ كخٍٓی ٗيِ ٔ رَُّخٌ ٔ ىهظَحٌ ٓیّي ػُٕحٌ
«ریری» ح١الم ٗي .رؼيح ً هٕحْیى هٕحَي کّ ىٍ ػٓي حیهوخَیخٌ يـٕل ،حيٍٕ
َوخرض ٓخىحص گٔظَٕ كٕمحنؼخىِ یخكض ٔ ٓخىحص حُ طکَیى ٗخیٔظّ رَهٍٕىحٍ
ٗيَي .هٕحَیٍ يـٕل رُّیخٍص يَحهي ٓخىحص يیٍكظُي ٔ كٕحیؾ يی١هزیيَي.
ػُخٔیٍ چٌٕ آهخ ،آؿخ ٔ آؿّ [نلع طَکی] رّيؼُی آهب ویّؿ:
«ٓیّي» يیرخُٗي .رٔیخٍی حُ يَىو حُ ٍٔی حكظَحو َٔزض رّٓخىحص يکَو ،آَخٌ
ٍح «آهخٓیّي = آؿخٓیّي» هطخد يیکُُي کّ ىٍ يؼُی هٕى يیٕٗى« :آهخ ،آهخ» ٔ
یخ ٓیّيٓ ،یّي! ىٍ َگخِ ىٓظٍٕی رّيؼُی طؤکیي حٓض ،ح ّيخ ػَف ػخو رّؿٓض
ُٓگیُی ٔ گَحٌ رٕىٌ کهًّی ٓیّي آٌ ٍح رّکخٍ يیرََي طخ طؼظیى ي٠خػق
کَىِ رخُٗي .يؼم حیٍکّ يیگٕییى «هَآٌ کَیى» « ،هَآٌ يـیي» يؼهٕو حٓض کّ
کهًّی هَآٌ رًّحص هٕى َخو هيٓی حٓضٔ ،نی ُْگخيی کّ ٛلض کَیى یخ يـیي
ٍح ىٍ ؿٕحٍٕ يیآٍٔیى ىٍ كویوض طؼظیى ىٍ طؼظیى کَىِحیى.
ٕٔ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
هؼٌٔ«ویّؿ»
ىٍ ؿهي َٓى يـًٕػّٖ «ىحیَسحنًؼخٍف ط٘یغ» رّکهًّْخٖ «ٓخىحص» ٔ
«ٓیّي» ٔ ي٘ظوخص آٌ حیٍگَّٕ ػُخیض ٗيِ حٓضٓ« :خىحص» ؿًغ کهًّٖ
«ٓیّي» نلع ػَرٗ حٓض رّيؼُٗ آهخٍ ،ٍَٔٓ ،ثیْ ،يويّو ،هيحَٔي ،يخنک،
َٗیق ،پیٕ٘حٍ ،حًُْخ ،كخٟم ،رٍِگ ،يٓظَُ ،يطخع ٔ کَیى؛ ػُٕحَٗ حٓض کّ
رَ حٔالى َٔزٗ ػهٗ رٍحرٗ١خنذ ح١الم يٕٗٗى .يَحىف رخ «ػهٕیخٌ» ٔ
«كخً١یخٌ» حٓض .کّ ًْخٌ ؿًخػض «١خنزیّ» یخ «آل حرٗ ١خنذ» يٗرخُٗي .ح ّيخ
ػهٕیخٌ رّيؼُٗ حه ٚيُل َٜرّكَ٠ص كخَُْ ًّٖ١ح (ػهیٓخ حنٔالو) ٔ
حيخو ػهٗ رٍحرٗ١خنذ یؼُٗ حيخوكٍٔ ٔ حيخوكٔیٍ َٕٔحىِگخٌ حی٘خٌ يٗگَىى».
حیٍ طؼَیق َخه ٚحٓض ،ىٍ حیٍ طؼَیقٛ ،خكذ ٓوٍ َظٕحَٔظّ كن يطهذ
ٍح رّىٍٓظی حىحء ًَخیي ٔ طؼَیق حٔ حُ يوٕنّی «ٓیّي» حُ َگَٕ ٔ ىٍک
ػٕحو كَحطَ ََكظّ حٓض (ػٕحو رَحیٍ رخٍٔحَي کّ ٓخىحص كََُيحٌ كَ٠ص ػهی
ٔ كخًّ١حَي) طؼَیق رخیي ؿخيغ ٔ يخَغ رخٗي ٔ ،حیٍ طؼَیق حُ ؿخيؼیض
رَهٍٕىحٍ َیٔض ،چُخٌکّ هٕى كَ٠ص ػهی ٔ كخً١ۀ َُْحء ٔ يٓىطَ حُ آٌ
«كَ٠ص هظى يَطزض» ٍح َیِ ىٍ رَ َگَكظّ حٓض! ىٍ كخنی کّ ًّْی حی٘خٌ
«ٓیّي» ْٔظُي؛ حُ كََُيحٌ «ْخٗى رٍػزي يُخف» ْٔظُي ٔ «كَ٠ص هظى
يَطزض ،هٕىٕ ٓیّيحنکَٕیٍ» ٔ كَى حػهی ٔحطى ٓخىحص يیرخٗي.
«ٓیخىص» ػُٕحَی حٓض حػظزخٍی َّ ،طکٕیُی؛ رُخ رَطؼَیق ٛلیلی کّ
َٔذُٗخٓخٌ ٔ يليػخٌ ٔ كویٓخٌ حٍحثّ يیکُُيٓ« :یّي کٔٗ حٓض کّ َٔزٖ حُ
َخكیّٖ پيٍ رّْخٗى رٍػزي يُخف ،ؿي حػالٖ پیخيزَ حٓالو رَٓي».
١زن حیٍ طؼَیق كَى حَػهٗ ٔحَط َى ٔ ح َکًم «ٓخىحص» كَ٠ص يل ًّي
يٜطلٗ( )ٙحٓض کّ ىٍ يُخرغ رّٓیّيٓ ،یّيحنکََٕیٍٓ ،یّيحالػظىٓ ،یّيحالکزَ،
ٓیّيحالَزیخءٓ ،یّيحنًَٓهیٍٓ ،یّيحنزَ٘ٓ ،یّيحنؼَد ٔحنؼـى ...هٕحَيِ ٗيِ حٓض؛
هٕى حی٘خٌ ىٍ يٍٕى هٕى كَيٕىِحَي:
«حَخ ٓیّي ُٔني آىو = يٍ ٓیّي كََُيحٌ آىو ْٔظى»
ًْچُیٍ ػُٕحٌ «ٓیّي» رّػًْٕخی پیخيزَ يؼم حرٕ١خنذ ،ػزخّ ٔ كًِِ َیِ
يیٍٓي .كََُيحٌ ػزخّ ػًٕی پیخيزَ کّ حٛطالكخ ً رّآَخٌ «رُیػزخّ»
يیگٕیُيٓ« ،یّي» يلٕٔد يیَٕٗيْ .کٌح كََُيحٌ حرٕ١خنذ رَّخوْخی ١خنذ
ٔ ػویم ٔ ؿؼلَ ١یخٍ ٔ ػهی(ع) ٔ َٔم آَخٌٓ ،یّيحَي .پیخيزَ حٓالو حُ َ١ین
ٕٕ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
كََُي پَٔی َٔهی َيحٍى ،چٌٕ پَٔحَٖ (١یذ ٔ ١خَْ ٔ هخٓى ٔ حرَحْیى) ىٍ
کٕىکی حُ ىَیخ ٍكظُئَ .م آٌ كَ٠ص كو ٢حُ َ١ین ىهظَٕ كَ٠ص كخً١ۀ
َُْح(ّ) حىحيّ پیيح کَى .پْ ىٍ حیٍؿخ حیٍ ٗزّٓی ٗیطخٌپَٓظخٌ يَىٔى
حٓض کّ رّيخ يیگٕیُيًٗ«:خ كََُي پیـًزَ َیٔظیي ،چٌٕ پیـًزَ پَٔ َيحٗض!»
ًْچُخٌکّ كَ٠ص هظى يَطزض «ٓیّيحنًَٓهیٍ» حٓض ،رؼي حُ حی٘خٌ،
كَ٠ص ػهٗ(ع) رّ«ٓیّيحنٕٛییٍ» َِٗٓ حٓضَْ ،ىٔ حُ یک ٗـَِ ْٔظُي ٔ
كَ٠ص كخَُْ ًّٖ١حء (ػهیٓخ حنٔالو) کّ رّ«ٓیّيس َٔخءحنؼخنًیٍ» يؼٌُٕ
حٓضٓ .پْ كََُيحٌ آَخٌ ،کّ ١زن كَيٕىِٖ پیخيزَٓ« :یّي ؿٕحَخٌ رٓ٘ظٗ
ْٔظُي» = «حنلٍٔ ٔ حنلٔیٍ ٓیّيٖ ٗزخد حْم حنـُّش».
رًّْیٍطَطیذ ٔ رّ ٍٕ١کم ًّْٖ چٓخٍىِ يؼٕٜو ٔ ًٍحٍٖ آَخٌ (طخ آهَ
ٓم رّچٓخٍىِ يؼٕٜو يٗهٕحَیى« :یخٓیّيَخ ٔ يٕالَخ ىَیخ) ٓیّيحَي .ىٍ ىػخٖ طٕ ُّ
للا ٔ هيّيُخک ریٍ یيٖ كخؿخطُخ حٗلغ نُخ ٓهُخ رک حنٗ ّ حَِّخ طٕ ّؿُٓخ ٔحٓظ٘لؼُخ ٔ طٕ ّ
ػُيهللا« ٔ ».یخٓخىحطی ٔ يٕحنی ،حَی طٕؿٓض رکى حثًظی»...
ٍٔحیظٗ حُ پیخيزَحکَو ( )ٙىٍ يُخرغ آييِ کّ ىٍ يٍٕى هٕى كَيٕىِ« :أَََخ
ػ ُُّْ ْحنوَز َُْ َٔ أ َ َّٔ ُل َٗخكِغٍ َٔ أ َ َّٔ ُل ُي َ
٘لَّغٍ»... ٓیّي ُٔنَ ِي آىَ َو ی ْٕ َو ْحن ِویخ َي ِش َٔ أ َ َّٔ ُل َي ٍْ ی ُْ٘ َُّن َ
= يٍ ٓیّي كََُيحٌ آىو ىٍ ٍُٔ هیخيض ْٔظى ،حٔنیٍ کٔٗ ْٔظى کّ حُ هزَ
ریٌَٔ يٗآیى ،حٔنیٍ ٗلخػضگَ ْٔظى ٔ حٔنیٍ ٗلخػض ٗيِ ْٔظى .روخٍٖ ٔ
ئهى ىٍ كيیغ ٗلخػش حُ هٕل ٓیّي آٍٔىِحَي کّ ىٍ يٍٕى هٕى كَيٕىِ« :أَخ
ٓیّيحنُّخّ» ىٍ ٍٔحیض ریٓوٗ حُ هٕل حی٘خٌ آييِ کّ كَيٕىِ« :أَخ ٓیّيحنؼخنًیٍ»
ىٍ ٛلیق حرٍيخؿّ (رًّٗخٍِ )ٖ۳۹۳حُ هٕل أرٕٓؼیي حنويٍٖ آييِ کّ ٓیّي
كَيٕىِ« :أَخ ٓیّي ُٔني آىو ٔ ال كوَ ،آىو كًٍ ىَّٔ يٍ حألَزیخء طلض نٕحثٗ».
«يٍ ٓیّي كََُيحٌ آىو ْٔظى ،رئٌ حیٍکّ يزخْخص کُى ،آىو ٔ ىیگَ =
حَزیخء طلض پَچى يٍ ْٔظُي ٔ هٕحُْي رٕى».
حیٍْخ َ ٕٜٗٛحٓض ىٍ ٓیخىص حی٘خٌ رَ ؿًیغ يَىيخٌ ،حُ حیٍ ٍٔحیخص
حٓظلخىِ يٕٗٗى کّ <حُ رخد ٍكًش نهؼخنًیٍ> ٗلخػض حی٘خٌ ٗخيم ؿًیغ
يَىيخٌ هٕحْي ٗئ .گََّ ٓیخىص يلٕٓو هٕى ٍح ًَٗیخري.
ىٍ ٔظخیق ٓیخىص يٗگٕیُيٓ :یّي کٔٗ حٓض کّ هٕو هٕى ٍح ىٍ ٍحِ هیَ ٔ
يٕكویض ٍْزَٖ يٗکُي ،ىٍ ٗيحیي رَحٖ ٕٓٓنض حيٍٕ حی٘خٌ هیخو يٗکُي ٔ
ٍَٗٔ ٍح حُ حی٘خٌ ىكغ يًَٗخیي: ُ
ٖٕ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
حُ يُظَ كيیغ َٗیق ػوهیٍٓ ،خىحص يکَو يٍكیغ حٓظًَحٍ ػظَص
َزٕٖ ٔ يالُو رخ هَآٌ َٗیق حٓض .چُخٌکّ پیخيزَ حػظى( )ٙيٗكَيخیي:
«هَآٌ ٔ ػظَص طخ ٍُٔ كَ٘ رخْىحَي ٔ حُ یکيیگَ ؿيح ًََٕٗٗي».
رًّْیٍ ٓیخم ،ىٍ يٍٕى ػظًض ٓخىحص ٔ َوْٖخٖ طخٍیوٗ حی٘خًٌَْ ،حِ
رخ ئجٕنیضْخ ٔ يلزض يئيُیٍ َٔزض رّٓخىحص يکَو طخ کٌُٕ ِْحٍحٌ ؿهي
کظخد طلَیَ ٗيِ کّ طًخيخ ً ئظُي رَّ ٚهَآٌ کَیى ٔ حكخىیغ َزٕٖ ٔ حثًّٖ
حْهزیض(ع) رّحٟخكّٖ كوخین طخٍیوٗ ٔ ٔحهؼیضْخی يیيحَی حٓض .پْ يلزض
َٔزض رّٓخىحص ٔ كَ٘ ٔ ََ٘ رخ حی٘خٌ ،حُ ٗخهّْٜخٖ حیًخٌ حٓض.
چُخٌکّ حيخو ٓـخى(ع) ىٍ هطزّٖ يؼَٔف هٕیٖ ىٍ يـهْ یِیي كَيٕى:
«يلزض يخ ىٍ ههٕد يئيُیٍ ،حيَٖ ًحطٗ حٓض».
ًّْٖ آٌچّ گلظّ ٗي ،حُ حػظوخىحص ئهًیٍ ىٍ طًخو ؿٕحيغ حٓاليٗ حػى حُ
پیَٔحٌ َْيٌْذ ٔ كَهّ حٓض .رًّْیٍ هَحٍ «ٓخىحص» يٍٕى حكظَحو ٔ يلزض
ػًین ههزٗ ىٍ يیخٌ ًّْٖ ئهًیٍ ىٍ طًخو حهطخٍ حٓاليٗ؛ حُ ؿًهّ ىٍ
حكـخَٔظخٌ حٓض .حهٕحو يؼَٔف رّ«ِْحٍِ» رّػُٕحٌ حػ٠خٖ حُ پیکَ ػظیى
«حيض حٓالو» َیِ حُ حیٍ هخػيِ ئظؼُٗ َیٔظُي .حکؼَیض حیٍ يَىو کّ پیَٔ
ٍحٓظیٍ يک ظذ حْهزیض ػًٜض ٔ ٓ١خٍص(ع) ْٔظُي چُيحٌ يلزض ٔ حٍحىص
َٔزض رّحْهزیض ٔ ًٍحٍٖ پیـًزَ( )ٙىحٍَي کّ حٓخيٗ كََُيحٌ حی٘خٌ حؿهذ
رَگَكظّ حُ َخوْخٖ حثًّٖ حْهزیض(ع) ٔ حيخو ُحىِگخٌ حٓض.
رًّْیٍطَطیذَٔ ،زض رّ«ٓخىحص» طخ آٌكي ػالهّ ىحٍَي کّ ىٍ يلخٍٔحص
هٕى آٌْخ ٍح آهخ ،آؿخ ،آؿخٛخكذ ،طخؽ َٓ ،پیَ ،پیَُحىِ ،يَحى ،هٕحؿّ ٔ
َظخیَ آٌ هطخد يٗکُُي ٔ ػيو حٍطزخ ١پخیيحٍ رخ یک كَى ٓیّي (ٔنٕ رٕٗٓحى)
یک کخٓظٗ رٍِگ ىٍ َُيگٗ یک كَى ِْحٍِگٗ يلذ حْهزیض(ع) يلٕٔد
يٕٗٗى کّ رخ ْیچ چیِ ىیگَ هخرم ؿخگِیُٗ َیٔض.
نٌح چُخٌکّ ىٍ يیخٌ ِْحٍِْخ يَٕٓو ٔ يؼًٕل حٓض :چّ ىٍ ٔهخیغ كیخطٗ
ٔ هخَٕحىِگٗ يخَُي طٕني ،حُىٔحؽ ٔ يَگ؛ چّ ىٍ ؿهٔخص ػًٕيٗ حػى حُ
يًٓخَْٗخ ٔ يؼَکّْخ ،یک كَى ٓیّي (ٔنٕ رٕٗٓحى) كظًخ ً ٔ رخیي ك ٍٕ٠ىحٗظّ
رخٗي ٔ يَحٓى هخٍ ٗٛح حؿَحء کُي .ىٍ ؿهٔخص ػًٕيٗ ،یک كَى ٓیّي رخالطَ
حُ یک ٗین ،یخ حٍرخد ،ىحٍٔؿّ ،هَیّىحٍ ،هخٌ ٔ كظٗ ًَخیُيِٖ ىٔنض
ٕ۵ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
يَٗ٘یُيْ .یچ ىػٕٖ رّكم ٔ كٜم َٓخیٗ ًٍَٗٓي ،يگَ حیٍکّ یک یخ چُي
كَى حُ «ٓخىحص» رّكیغ كٜمحنوطخد ىٍ آٌ ك ٍٕ٠ىحٗظّ رخٗي.
رٔخ کّ ىٍ یک ىػٕٖ هخَٕحىِگَْٗ ،گخِ هخَى هخَّ هَٓ کُي ٔ حكیآَخ ً حُ
يُِل َْٕٗ هخٍؽ ٕٗى ،ىیگَ رّيُِل پيٍٖ ،یخ يَحکِ ىٔنظٗ ٔ يَحؿغ
ه٠خیٗ ًٍَٗٔى؛ ئظویًخ ً رّيُِل «ٓیّي پیَ» هٕى يٗآیي ،ىٍ آٌؿخ يٗيخَي
طخ ُيیُّ رَحٖ ٛهق ٔ آٗظٗ يٓیخ گَىىْ .گٌح حگَ كََُيٕ يَیٕٗ ٞى حٔ ٍح
رّهخَّٖ «ٓیّي پیَ» هٕى يٗآٍٔى ٔ حُ هخکٔظَ ىیگيحٌ ٓیّي رٍَّٕٓٔٛص
حٔ يٗپخٗي طخ رٓزٕى یخري؛ ىٍ يـًٕع َْ ،كَى ِْحٍِ ٔهظٗ ىچخٍ ٗيحثیي
ٍُٔگخٍ گَىى ،يٓىطَیٍ يکخَٗ کّ رَحٖ ػَ ٝكخؿض ريحٌؿخ يَحؿؼّ
يٗکُي «يُِل یخ يِحٍ یک كَى ٓیّي حٓض ».ىٍ آٌؿخ ٌٍَ يٗکُيًَ ،خُ
يٗگٌحٍى ،ىػخء يٗهٕحَي ٔ ١هذ كخؿض يًَٗخیي...
ىٍ ىٍٔحٌ حهیَ ،حیٍ ٟٔؼیض رّيٌحم رَهٗ هٕٕ َیخييِ حٓض .کٔخَٗ
هٕى ٍح ٍُٔٗلکَ هٕحَيِ ٔ ىٍ يوخو طُویي حُ حیٍ حكٔخٓخص پخک يَىو ِْحٍِ
َٔزض رّ«ٓخىحص» رَآييِ ٔ آٌ ٍح «ٓیّيپَٓظٗ» ػُٕحٌ ىحىِحَي! ؿخكم حُ
حیٍکّ حیٍ ٓیّيپَٓظٗ َیٔض؛ ٓیّيىٔٓظٗ حٓض .يَىو ِْحٍِ هيحپَٓض ٔ يٕ ّكي
ْٔظُي ،ىٔٓضىحٍ حْهزیض يٗرخُٗي ٔ َٔم ٓخىحص ٍح رّىنیم حَظٔخد حی٘خٌ
رّحْهزیض ىٔٓض يٗىحٍَي .پْ َزخیي ِْحٍِْخ ٍح «ٓیّيپَٓض» هٕحَي .چُیٍ
رَهٍٕى رخ حیًخٌ ٔ حكٔخٓخص يَىو ِْحٍِ ،حٔالً طْٕیٍ رّٗؼٍٕ آَخٌ حٓض؛
ػخَیخ ً (رّكََْ )ٝگخِ حیٍ طکیّگخِْخٖ يطًجٍ ٍٔكٗ ٔ يؼُٕٖ ٍح حُ يَىو
رگیََي ،رّػٕ ٝآٌْخ ،چّ چیِٖ يٗطٕحَُي رّيَىو ريُْي کّ طخ حیٍ كي ىٍ
حيَ طلًم ٗيحثیي َُيگٗ ئخػيصٗخٌ کُي ٔ َٔزض رّآیُيِ حيیئحٍٗخٌ ٓخُى؟
كخٍؽ حُ ََْٕع حػظوخىحص ٔ ػالین ٗو ٜٗيٗگٕثیىَ َْ :یَٖٔ کّ
ػوالَٗ ٔ يَىيٗ ریخَيی٘ي ،طوَیذ حیٍ رُخْخٖ حٓظٕحٍ يؼُٕٖ ،حهالهٗ ٔ
حػظوخىٖ ٍح رّٛالف يَىو ًَٗىحَي؛ آٌ ْى يَىيٗ کّ ِْحٍ ٔ یک ي٘کم
الیُلم ىحٍَي ،ح ُكن َُيگٗ ٗخٌ يـٕٕ٘ حٓض ٔ ْیچ ٍحِ ٍٍٔٗ پیٖ پخٖ هٕى
ًَٗریُُي .ىٍ چُیٍ َٗحی ٢حٓض کّ يٌْذ ،حْهزیض(ع) ٔ «ٓخىحص» طُٓخ يؤيٍ
ٔ يهـخء ٍٔكٗ ٔ ػخ١لٗ آَخٌ رٕىِ ٔ حٓض؛ ؿِ حیٍ ،رَّْ ىٍ کّ يَحؿؼّ
کَىَي ،آٌ ٍح رٔظّ یخكظُي ،رَّْکْ حػظًخى کَىَي ،هیخَض ىیيَي...
كظٗ حُ ٍْزَحٌ ٔ ٍُٔٗلکَحٌ هٕيٗٗخٌ هیخَض ىیيِحَي.
ٕ۶ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
يگَ حكظوخٍ حیٍ يالّ ٔ آٌ يالّٖ ِْحٍِگٗ ىٍ حیٍؿخ ٔ آٌؿخ حیٍ َیٔض کّ
ٗخگَىحٌ يکظذ حيخو رخهَ ٔ حيخو ٛخىمحَي؟
يگَ يُلَٜح ً رًّْیٍ هخ َ١يٍٕى حكظَحو هٕو هٕى هَحٍ ًَٗگیََي؟
آیخ یک ٍٔكخَٗ ِْحٍِگٗ ىٍ كُٕحص ػهًیّ هخل حنزخهَ ٔ هخل حنٜخىم(ع)
يٗهٕحَي ٔ ،حُ حیٍ ٍْگٌٍ ُهًْ ٔ ٓٓى يزخٍک حيخو(ع) ٍح کًخیٗ يٗکُي ،یخ
هخل طًٕچیٍ ٔ هخل ؿٕچٗ ٔ حٔگظخٖ ٔ ٓزٕطخٖ ٔ چـظخٖ يٗگٕیي...؟!
ٔ آَگٓٗ :حيخو رخهَ ٔ حيخو ٛخىم(ع) حؿيحى کْٗخ ْٔظُي؟
ٔ چّ کٔخَٗ ِْحٍِْخ ٍح رخ آٌ رٍِگٕحٍحٌ آُٗخ ًَٕىِحَي؟
يؼهٕو حٓض کّ َْگخِ رُیخٌ «ٓخىحص» ىٍ ریٍ َزٕى ،حیٍ ػهى ٔ حیٍ =
يکظذ ٔ حیٍ كَُْگ َیِ ٔؿٕى َيحٗض؛ َْگخِ حكَحىٖ حُ «ٓخىحص» ًْیٍ
يک ظذًْ ،یٍ كَُْگًْ ،یٍ ػهى ٔ ًْیٍ ػویيص ٍح ىٍ ریٍ حهٕحو ِْحٍِ يُظوم
ًَٗکَىَي ،يٗىحَٗ کّ حئَُ حٟٔخع ِْحٍِْخ حُ چّ هَحٍ رٕى؟
حيخو رخهَ ٔ حيخو ٛخىم (ًّْٖ حثًّٖ حْهزیض ع) َِى چّ کٔخَٗ طهًٌ
ًَٕىِحَي؟ آیخ آَخٌ حُ آهَیٍ ىٓضآٍٔىْخٖ كکَٖ ٔ ػهًٗ ػ َٜهٕیٖ آگخِ
َزٕىَي؟ پْ َٗحكض ٔ ك٠خثیم ًحطٗ ٔؿٕى ىحٍى؛ حكال ٌٕ١گلظّ« :حكَحى آىيٗ رخ
حٓظؼيحىْخٖ يظلخٔص ٔ َٟحیذ ْٕٗٗ َخًْٔخٌ حُ يخىٍ يظٕني يَٕٗٗي».
حیٍؿخ حٓض کّ كوخین طخٍیوی رَآُيخی٘خص ػهًی طويو يییخري ،چٌٕ كوخین
طخٍیوی حيَی ٔحهغ ٗيِ ٔ ي٠زٕ ٔ ١يللٕظ حٓض .حُ ًْخٌ حرظيح ػهى حَٔخد
ٔ َٔخرّْخی ىهین ٔؿٕى ىحٗظّ ٔ ػَد كٕمحنؼخىِ رّآٌ حًْیض يیىحىِ .يظؼخهزخ ً
َٓخىْخی «َوخرض» ٔ «ىحٍحنٔیخىس» رّٔؿٕى آيي کّ يُلَٜح ً رّحيٍٕ ٓخىحص
ٍٓیيِگی يیًَٕى ٔ ىٍ حیٍ يیخٌ ِْحٍحٌ ؿهي کظخد ىٍ ه ٕٜٙػزض ٔ ٟز٢
ْٕیض ٔ حَٔخد ٔ ي٘ـَحص َٔم ٓخىحص طلَیَ ٔ طؤنیق گَىیي ،طُٓخ «حَٔخد
حالَٗحف رالًٍی ٕ۳ؿهي حٓض» پْ ًّْ چیِ ػزض ٗيِ ٔ يللٕظ حٓض...
كخل آٌکّ آُيخی٘خص ػهًی حيَی ُٗخٍٔ حٓض کّ يزظُی رَ حرِحٍ يیرخٗي.
ٔ حرِحٍ ْى ٍُٔ رٍُّٔ طـییَ ٔ طکخيم يیکُي ٔ ىحىِْخیٖ َیِ...
ـ کلخٍ هَیٖ رّپیخيزَ گلظُي« :طٕ حرظَ ْٔظی ،چٌٕ كََُي پَٔ َيحٍی»
ـ هيح رّپیخيزَ گلض« :طٕ حرظَ َیٔظی ،چٌٕ يٍ رّطٕ کٕػَ ػُخیض کَىو»
حؿًخع يلَٔحٌ رَحیٍ حٓض کّ يَحى حُ «کٕػَ» كَ٠ص كخ(ًّ١ع) ٔ
كََُيحٌ حٔ حٓض« َّ .كٕ ٝکٕػَ» ٔ یخ چیِی ىیگَ؛ چٌٕ حٓخّ ٔ ٓیخم
ٓوٍ ىٍ حیٍؿخ ىحٗظٍ یخ َيحٗظٍ كََُي پَٔ ٔ رخنُظیـّ «روخء َٔم» حٓض َّ
چیِی ىیگَ .يؼُی َيحٍى کّ ىًٍٗ رّپیـًزَ ١ؼُّ ىْي طٕ پَٔ َيحٍی ،پْ
َٔم طٕ يُوطغ حٓض؛ ٔنی هيح رّحٔ ىنيحٍی ىْي کّ َخٍحكض يزخٕ ،حگَ پَٔ
َيحٍی «كٕ ٝکٕػَ» ىحٍی!
پْ حُ نٕحُو حرظََزٕىٌ پیخيزَ حکَو آٌ حٓض کّ ك٠خثم ٔ ٛلخص
كََُيحَٖ طخ ٍُٔ هیخيض حٓظًَحٍ یخريًْ ،یٍ حٓض يؼُی ٔيٜيحم «کٕػَ»...
َْ حػظوخىٖؿیَ حُ حیٍ ئظهِو حرظَهٕحَيٌ آٌ كَ٠ص حٓض.
حُ ٔؿّ ىیگَ :حىحيّٖ َٔم پیخيزَ( )ٙحُ ُيَِٖ «حؿَ ؿیَ يًٌُٕ»
(الیُوطغ) حٓض کّ هيح ىٍ هَآٌ رّحٔ ٔػيِ کَىِ حٓض.
رزیُیى هٕى پیخيزَ( )ٙىٍ حیٍ يٍٕى چّ يٗكَيخیي:
«ؿخرَ» حُ پیخيزَ حٓالو(َ )ٙوم يٗکُي :هيحَٔي ػِ ٔ ؿم «ًُ ِ ٍّیَّش» ٔ
كََُيحٌ َْ پیخيزَٖ ٍح حُ ٛهذ ًْخٌ پیخيزَ هَحٍ ىحىِ حٓض؛ ٔ ًُ ِ ٍّیَّشٖ يَح
حُ ٛهذ يٍ ٔ ػهٗ(ع) ٔ ىهظَو كخ( ًّ١ػهیٓخ حنٔالو) هَحٍ ىحىِ حٓض)ٕ(.
ىٍ ٍٔحیض ىیگَ آييِ حٓض« :ػیخىص كََُيحٌْخٗى (ٓخىحص) ؿِء
كَحیٔ ٔ ٞظخیق حٓض ٔ ُیخٍص آَخٌ ئظلذ يٗرخٗي)ٖ(.
ٕٖ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
كٔیٍ يُّٗ ٔ حَخ يٍ كٔیٍ».ٌ ىٍ ٍٔحیخص آييِ کّ پیخيزَ كَيٕى« :
ىٍ يٕٟغ ىیگَ كَيٕىِ حٓض« :هي ؾققّل هیبهث چٌؿ گكٍّ قا ٌلبػث هٔکٌن»:
ٔ -کٔخَٗ کّ رّکًک ًُ ِ ٍّیَّشحو رَهیَِي.
ٕ -کٔخَٗکّ ُْگخو طُگىٓظٗ ً ُ ِ ٍّیَّشحو ،ال ثؽًٍ هبل ًىجث ثؿاًبى ؾقیؾ ًکٌٌؿ.
ٖ -کٔخَٗ کّ ً ُ ِ ٍّیَّشحو ٍح رخ ههذ ٔ ُرخٌ ىٔٓض ىحٗظّ رخُٗي)۳(.
ريیٍطَطیذ هٕى پیخيزَ َٛیلخ ً َٔم ٓخىحص ٍح كََُيحٌ هٕى هٕحَيِ حٓض.
ْکٌح كَ٠ص حيخو رخهَ(ع) يٗكَيخیي١ :خػض ٔنٗ حيَ ىٍ َْ ىٍِٔ ٔ
ػ َٜرَحٖ یک َلَ حُ يخ حٓض کّ حٔ حيخو ػُ ٔ َٜيخٌ هٕى يٗرخٗي؛ ٔنٗ
يلزض ٔ ىٔٓظٗ َٔزض رّػًٕو «ٓخىحص» كَٔ ٝالُو ًَٗىِ ٗيِ حٓض)۳(.
كخل رزیُیى حكکخو كوٓٗ ىٍ حیٍ يٍٕى چّ يٗگٕیي ،آیخ ٓخىحص كََُيحٌ
پیخيزَ ْٔظُي ،یخ َٔیظُي؟
حُ َظَ حكکخو كوٓٗ َیِ (َلیخ ً ٔ حػزخطخً) آكخى ٓخىحص ػهٕٖ ٔ كخ،ًٗ١ =
كََُيحٌ پیخيزَ( )ٙيلٕٔد يَٕٗٗي .حیٍ ْیچ حٓظؼُخء َيحٍى ٔ طخ ٍُٔ
هیخيض ٓخٍٖ ٔ َخكٌ حٓض( .يؼالً) ىٍ رؼي َلٗ :حگَ ْىحکٌُٕ پیخيزَ حٓالو َُيِ
يٗرٕى ،آیخ يٗطٕحَٔض رخ ىهظَٖ حُ ٓخىحص كخَٔ ًٗ١ذ حُىٔحؽ کُي؟
هطؼخً ،هیَ؛ =
چَح؟ ـ
چٌٕ كََُيٕ حٓض. =
حُ يُظَ حػزخطی :آیخ پیـًزَ ىٍ هخَّی ُكككؾ ویّؿ كبٖؤ ،هعكم اوث؟ +
هطؼخً ،رهٗ؛ =
چَح؟ ـ
چٌٕ كََُيٕ حٓض. =
حُ كَ٠ص حيخو ٛخىم(ع) ٓئحل ٗي« :آل دمحم کیخَُي؟»
كَيٕى :آل دمحم کٔٗ حٓض کّ َکخكٖ رَ ٍٕٓل هيح كَحو رخٗي».
رّػَف ػوالء َیِ يَحؿؼّ يٗکُیى ،رزیُیى ػوالء ىٍ يٍٕى حٔالى ٔ حػوخد
چّ كکى يٗکُُي :حگَ ٓهٔهّٖ َٕحىِگخٌ ًٗخ (حػى حُ ىهظَی ٔ پَٔی ىٍ
ٕ١ل ُيخٌ) رّىِْخ ٔ ٛيْخ ٔ ِْحٍحٌ پ٘ض رَُٓي ،آیخ يلزض ٔ طٕؿّ ػخ١لٗ
ًٗخ َٔزض ريحَخٌ ٔ َٔهٗ رؼيحنُٔم کىطَ ٔ کىطَ يٕٗٗى؟
آٌْخ ٍح حُ هٕى ًَٗىحَیي؟ آیخ ٔحٍع حيالک ٔ ىحٍحیٗ ًٗخ َیٔظُي؟
ٖٖ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
حنَكًٍ” رُیخٌگٌحٍ هخَّی کؼزّ حٓض ٔ حُ ىیگَٕٓ ،ؿُخد ”حرَحْیى ههیم ّ
هخَّی کؼزّ يٓىطَیٍ ىحٗظّی هَیٖ حٓض .رّىَزخل آٌ رٕى کّ هيحَٔي ،حرَحْیى
ٍح حيخو حالَزیخء ٔ حرٕحالَزیخء حهظیخٍ کَى ،حُ ًْخٌ ُيخٌ ُٓگ رُخٖ حیٍ حػظًخى
ػًٕيٗ َٓخىِ ٗي ،يظؼخهزخ ً حىیخٌ حرَحْیًٗ چٌٕ یٕٓىیض ،ئیلیض ٔ حٓالو حُ
َٔم حرَحْیى ٔ يطخرن رخ طؼخنیى حٔ یکٗ پْ حُ ىیگَٖ ػَٔؽ کَىَي کّ َْیک
رَّٕرّٖ هٕى يزيأ طخٍین ٔ يزُخٖ طًيٌْخ ٔحهغ ٗيَي ٔ حئَُِ ؿًؼخ ً ریٖ حُ
چٓخٍ يیهیخٍى حَٔخٌ پیَٔ ىحٍَيْ ...یچ َیَٖٔ ًَٗطٕحَي يظٌٕ ٔ ٛلق ىیُٗ
ٍح َخرٕى کُي ٔ كَيیٍ َٗیلیٍ يکّ ٔ ييیُّ ٍح يُٓيو ٓخُى...
ىٍ حیٍ يیخٌ حكـخَٔظخٌ یکٗ حُ کخٌَْٕخٖ يٓى طًيٌ حٓاليٗ حٓض ٔ
َُٓيیٍ رهن ييص پُؾ هٌَ «هزشحالٓالو» رٕىِ حٓض.
هطت االهطبة
«ٓیّي» يٍكیغ «كـض» هطذ ػخنى حيکخٌ َیِ طؼَیق ٗيِ حٓض ،چّ
«نٕالحنل ّـش نٔخهشحالٍ ٝرخْهٓخ» حیٍ كـیض ىٍ كَ ٝط٘ ُو ٚيؼُٗ ،كَىٖ
حُ «ٓخىحص» حٓضْ .کٌحٓ ،خىحص ىٍ ٕ١ل طخٍین ،هطذ كَکضْخٖ كکَٖ،
كَُْگٗ ،ىیُٗ ،ػهًٗ ،حهالهٗ ٔ هييخطٗ رٕىِحَيًٗ .خ ىٍ ْیچ ؿخٖ ىَیخ ٔ ىٍ
ْیچ يوطغ حُ طخٍین حٓالو ْیچ َلهّٖ كوٓٗ ،كکَٖ ،كهٔلٗ ،كَهٕٖ ٔ ٓیخٓٗ
ٍح ًَٗریُیي کّ ىٍ ٍأّ آٌ یک كَى ٓیّي ٔؿٕى َيحٗظّ رخٗي.
حٓخٓخ ً ٓخىحص ىٍ ًّْؿخ ٓهٔهّؿُزخٌ كَکضْخی كکَی ٔ ػهًی رٕىِ ٔ
حٓض .يَىو حكـخَٔظخٌ کّ ًْچٌٕ ىیگَ يهضْخٖ ئهًخٌ رٍُّٓ ىیُٗ ٔ
َزٕٖ( )ٙحًْیض ُحیيحنٕٛق هخیمحَي ٔ ؿَیخٌْخٖ طٕٜف َیِ ىٍ آٌ
َُٓيیٍ حُ طُٕع ٔ ژٍكُخٖ هخ ٙرَهٍٕىحٍَي ،حُ حیٍ هخػيِ ئظؼُٗ َیٔظُي.
رٔیخٍی حُ َٓٓهٔهّْخ ٔ حهطخد ٕٛكیّ ٓخىحص رٕىِحَي ٔ ْٔظُي.
يٗ کَى ،كَيٕى :ىهظَحٌ يخ رَحٖ پَٔحٌ يخ ْٔظُي ٔ پَٔحٌ يخ رَحٖ ىهظَحٌ
يخ ٔ .حُ كَ٠ص ٛخىم(ع) ٍحؿغ رّآل دمحم ٓئحل ٗي ،كَيٕى :آل دمحم کٔٗ
حٓض کّ َکخكٖ رَ ٍٕٓل هيح كَحو رخٗي».
حُ چپ رٍّحٓض :رُيِ ٔ ػاليۀ َٔخرّ ٓیييٕٓی يٕٕٓی ْهًُيی (حُ حكـخَٔظخٌ) ٓیييٓيی ٍؿخثی
(ٍثیْ پژْٔ٘کيۀ حَٔخد حالَٗحف ـ حُ حیَحٌ) ٓیيٍَٕهللا ٔؿیٓی حُ ػَحمًْ( .کخٍحٌ)ٖٔ۹ٓ -
ٍؿخیی حىحيّ يیىْي :يخ يٗریُیى رؼ ٗ٠حُ حيخوُحىٍگخٌ ،يٍٕى ػُخیض رٔیخٍ
هخ ٙحْمریض ػهیٓىحنٔالو هَحٍ ىحٗظّحَي؛ يؼالً كَ٠ص كخً١ۀ يؼٕٜيّ(ّ)
كََُي رالكٜم كَ٠ص حيخو يٕٓٗ کخظى(ع) یکٗ حُ حیٍْخ يٗرخٗي کّ رَحىٍ
حيخو ٍٟخ(ع) ىٍ يٍٕى حی٘خٌ يٗكَيخیُي َْ :کٔٗ کّ كَ٠ص
حك٠هی حؿَحنيیٍٗخٌ،
حهزخل ،دمحم ٍكیى گَحيٗ
“ػخٍكخ ً رّكوّ” يوزَِی حٔ ٍح ُیخٍص کُي ،رٓ٘ض رَ حٔ ٔحؿذ يٕٗٗى.
۴۵ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
یخ كَ٠ص حيخو ْخىٖ(ع) ىٍ يٍٕى كَ٠ص ػزيحنؼظیى كُٔی <کّ رخ چُي
كخٛهّ رّكَ٠ص حيخو كٍٔ
يـظزٗ يیٍٓي> يٗكَيخیُي:
“َْ کْ هزَ حٔ ٍح ُیخٍص
کُي ،يخَُي آٌ حٓض کّ رُّیخٍص
حيخو كٔیٍ(ع) ٍكظّ حٓض”.
حيخوُحىِْخی ىٍ ًّْی
کٍْٕ٘خی حٓاليی ٔؿٕى ىحٍَي
کّ حُ حػظزخٍ ٗخیخَٗ رَهٍٕىحٍ
يٗرخُٗي .حيخوُحىِْخی کّ
هييض طخٍیوٗ ىحٍَي ٔ ٓخنیخٌ
ٓخل ،يَکِٖ رَحٖ رَگِحٍٖ
يَحٓى ىیُٗ ٔ طٕٓالص يؼُٕٖ
يَىو رٕىِحَي ،آٌْخ يٍٕى طؤییي
ْٔظُيَْ ،چُي ٗـََِخيّی
يؼظزَٖ َيحٗظّ رخُٗي.
حُٓخى ٓیخىص کّ ىٍ هيیى َٓحؽ رٍِگ يلم ،کيهيحٖ يلم ٔ آهخٖ د:
يلم يٗ ٍكظُي ٔ آٌ ٗوْ ٚى حُ ٍٖٔ ُٗخهظٗ کّ رخ حیٍ هخَيحٌ ىحٗض،
ُٓيٖ يزُٗ رَ ٓیخىص حیٍ هخَيحٌ يَٕٗٗض ٔ رّآٌْخ يٗىحى؛
ٔؿٕى ٔهقَخيّْخ ٔ حيؼخل حیٍگَّٕ حُٓخى يؼظزَ ،کّ ٓیخىص حیٍ ؽ:
هخَيحٌ ىٍ آٌ ْخ هیي ٗيِ رخٗي .رُخرَحیٍ ،رخ حیٍ ّٓ ٗیِٕٓ ،یخىص یک هخَيحٌ
ػخرض يٕٗٗى ٔ ْیچ ٍحِ ىیگَٖ ،رَحٖ حػزخص ٓیخىصَٗ ،ػیض َيحٍى.
حُ روْٖخی ىیگَ حیٍ يـًٕػّ ،کّ ُُْٕ رّچخپ ََٓیيِحَي ،یکٗ “االؾثبء
هي آل اثٖٔبلت” حٓض ،کّ رّيؼَكٗ حىیزخٌ ٓخىحص ٔ ًََّٕی حٗؼخٍ آٌْخ ىٍ
ٕ١ل طخٍین يٗپَىحُى .ىیگَٖ “االهكاء ّ العکبم هي آل اثٖٔبلت” حٓض ،کّ
رّرٍَٓٗ َٔذ ٓخىحطٗ يٗپَىحُى کّ حُ كکخو ٔ حيَحٖ يًهکض رٕىِحَي.
ىیگَٖ “االػیبى هي آل اثٖٔبلت” حٓض ،کّ رّيؼَكٗ ػخنًخٌ َٔذُٗخّ حُ
ٓخىحص يٗپَىحُى .ىیگَٖ “الٌوجبء هي آل اثٖٔبلت” حٓض ،کّ رّيؼَكٗ
َویذْخی حُ ٓخىحص يٗپَىحُى .ىیگَٖ “الوماقات ّ الوٍبُؿ هي آل
اثٖٔبلت” حٓض ،کّ حيخکٍ ٔ يوخرَ ٗوٜیضْخٖ ٓخىحص ٍح يؼَكٗ يٗکُي.
ىیگَٖ “الربئكّى هي آل اثٖٔبلت” حٓض ،کّ رّيؼَكٗ هیخوکُُيِگخٌ حُ
ٓخىحص ىٍ ٕ١ل طخٍین يٗپَىحُى ٔ روْٖخٖ ىیگَ َیِ ىٍ حیٍ يـًٕػّ
“هْوْػةالٌىجیَ” ْٔظُي ،کّ ىٍ كئى چٓم يـهي ،آيخىِی چخپ ٔ ََ٘
يٗرخُٗي .حنزظّ کظخد ىیگَٖ حُ حیٍؿخَذ(ٍؿخثی) رخ ػُٕحٌ “حنکٕحکذ
حنًَ٘هش” ىٍ ّٓ ؿهي چخپ ٔ يُظَ٘ ٗيِ ،کّ ىٍ يوخو َٔذُٗخٓٗ َیٔض ٔ طُٓخ
رّطخٍین ٓخىحص ٔ َٗف كخل آٌْخ يٗپَىحُى.
ثؽً ؾّم
وبؾات ؾق جالٖن جبقیػ
حُ آٌْخ رٕى .حٔ ٓ ًٍٟوُخَٗ حیٍ َکظّٖ يٜخنلّؿٕیخَّ ٍح رُّرخٌ آٍٔى:
«َلٍ حاليَحء ٔ حَظى حنٍُٕحء» = ٍیخٓض حُ يخ ،کخٍگٌحٍی حُ ًٗخ.
َٓحَـخو يٕكن ٗي أرٕرکَ رٍهلخكّ ٍح رّهالكض ٍٓخَي .ىٍ يَكهّٖ رؼي،
ٓؼي رٍػزخىِ حُ ييیُّ رّٗخو طزؼیي ٗي ٔ ىٍ آٌؿخ رَّیََگ ٔ طيریَ يٓخؿَیٍ
رّهظم ٍٓیي ،ىٍ آٌٍُٔ هخطالٌ ٗخیؼّ کَىَي کّ حٔ رّٔٓیهّٖ ؿُیّیخٌ ک٘ظّ ٗيِ
حٓض! كظٗ چُي كَى ٗؼَ حُ ُرخٌ ؿُیّیخٌ َٓ ُرخٌْخ حَيحهظُي کّ يًَٖٕ٠
چُیٍ حٓض« :يخ ٓیي هٍِؽٓ ،ؼي رٍػزخىِ ٍح ک٘ظیى؛ ىٔ طیَ رّٕٖٓ حٔ
حكکُيیى کّ حُ ههزٖ هطخ ََكض!»
أرٕرکَ ييطٗ ىٔ ٓخل ٔ ٖٗ يخِ هالكض کَى ٔ حُ ىَیخ ٍكضٓ ،پْ َٕرض
رّ هٕى ػًَ ٍٓیي ٔ ييص ىٔحُىِ ٓخل ههیلّ رٕى .حٔ ىٍ ييص هالكض هٕى
حٓالو ٍح حُ يلئىِٖ ؿِیَسحنؼَد كَحطَ رَى ٔ َُٓيیٍْخٖ ٔٓیؼٗ ٍح ُیَ
پَچى حٓالو آٍٔى ،ػَٔص ٔ يکُظٗ ُیخى َٜیذ ػَد کَى ٔ َِحعْخٖ يٓخؿَ
ٔ حَٜخٍ ٍٔ رّطَيیى َٓخى .پْ حُ ػًَ رٍهطخد ػؼًخٌ رٍػلخٌ رّهالكض
ٍٓیي .رٍِگطَیٍ ىٓضآٍٔى ىٍِٖٔ ىِ ٓخنّٖ ػؼًخٌ ،ؿًغ ٔ طئیٍ (یخ
رخَُٕیٔی) هَآٌ کَیى حٓض.
هظم ػؼًخٌ يُـَ رّیک كَٔپخٗٗ ػظیى ىٍ ػخنى حٓالو گَىیي ،گَّْٕخٖ
ىیگَ حُ حَٕحع حهظالكخص ٔ َِحعْخ ىٍْ رخُ کَى ٔ ؿُگْخٖ هَٕیٍ ىحههٗ ٍح
ٍهى ُىًّْ .چیِ ىیگَگٌٕ ٗي ،ىلْخٖ ئهًیٍ حُ ًْيیگَ كخٛهّ گَكض،
كَيضْخ ٗکٔضٍُِْ ،خ رَطٍ ٗي ٔ ًٗ٘یَْخ ىٍ رَحرَ ْى رخال ٍكض.
(ْ ق) برابر با ۷۱ژوئهػؼًخٌ ىٍ ٍُٔ ً ٔ۲یحنلـشحنلَحو ٓخل ٖ۳
( ۶۳۶ترسایی) ک٘ظّ ٗي؛ َٓرخُحٌ ي َٖٜکّ ىٍ پٕٖٗ يُخٓک كؾ
رّكـخُ آييِ رٕىَي ىٍ هظم ػؼًخٌ َو٘ٗ رَؿٔظّ ىحٗظُيٓ ،پْ رخ كَ٠ص ػهٗ
ریؼض کَىَي ،ئهًخَخٌ ػَحم َیِ پْ حُ ييطٗ رّحٔ پیٕٓظُي؛ ح ّيخ يؼخٔیّ ٔحنت
ٗخو کّ پَٔػى ػؼًخٌ رٕى رّهالكض ػهٗ گَىٌ َُٓخى ،حٔ ٍح رّهظم ػؼًخٌ يظٓى
ًَٕى ٔ ٕٓگُي یخى کَى کّ حَظوخو هٌٕ ػؼًخٌ ٍح هٕحْي گَكض .چیِٖ َگٌٗض
کّ ١هلّ ٔ ُریَ هٕحٓظُي هٕى ٍح حُ حطٓخو يزخَٗص ىٍ هظم ػؼًخٌ طزَثّ کُُي،
رّيکّ گَیوظُي ٔ نٕحٖ ػٜیخٌ ػهیّ ػهٗ رَحكَحٗظُي؛ ػخیّ٘ (کّ رّح ُ ّوحنًئيُیٍ
يؼٌُٕ رٕى ٔ هٕحَْػیخل ُریَ يٗٗي) حُ آَخٌ پ٘ظیزخَٗ کَى .آٌْخ رّػُٕحٌ
گَكظٍ حَظوخو هٌٕ ػؼًخٌ ،ػهیّ ػهٗ ًْيٓض ٗيَي.
ٕ۵ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
"١هلّ" ٔ "ُریَ" رٍ َِٜح ئوَ کَىَي ،هزخیم ؿُٕد ػَحم ٍح طلَیک
ًَٕىِ ٔ ،إٓٗدْخٖ ىحيُّىحٍ ىٍ َٕحكٗ رٍ َِٜحِ حَيحهظُي .حیٍ ىٍكخنٗ رٕى
کّ طُٗ چُي حُ ٛلخرّ کّ ىٍ ٍأّ آٌْخ َٓىحٍ "ٓؼي رٍحرٗ ٔهخٔ "ٙ
"ػزيللا رٍػًَ" ٔ "دمحم رٍئهًّ" ٔ "ػؼًخٌ رٍُیي" ٔ "حٓخيش رٍُیي" ٔ ّ
ىیگَحٌ رٕىَي ،حُ ریؼض رخ ػهٗ َٓرخُ ُىَي ٔ رَٗ١كٗ حهظیخٍ کَىَي ،چُخٌکّ
رخ هٜى حٔ َیِ َپیٕٓظُي .پْ حی٘خٌ ٍح "يؼظِنّ" گلظُي.
(ْ ق)دسامبر( ۶۳۶ترسایی)ششمايپسازقتل ىٍ يخِ ٍؿذ ٓخل ٖ۳
عثمان،علي(ع) دررأسن٘کَی حُ ييیُّ ریٌَٔ آيي ٔ ٍحِ ر َِٜىٍ پیٖ
گَكض .يیخٌ حٔ ٔ إٓٗدگَحٌ َزَى ٓوظٗ ىٍ «كَیزّ» -يلهٗ هخٍؽ حُ
ر - َِٜىٍ گَكض .حیٍ ٔحهؼّ رّؿُگ «ؿًم» يؼَٔف حٓض ،گٕیخ ػخیّ٘
ٕٓحٍ رَ ٗظَ (ََ) ؿَیخٌ ؿُگ ٍح ٍْزَٖ يٗکَىٔ ،ؿٕى حٔ رّؿُگ
يَ٘ٔػیض يٗىحى١ .هلّ ٔ ُریَ ىٍ حیٍ ؿُگ ک٘ظّ ٗيَي ٔ ػخیّ٘ حٓیَ
گ٘ض .كَ٠ص ػهٗ حٔ ٍح يلظَيخَّ ًَْحِ ؿًخػظٗ كخيٗ ٔ َگٓزخٌ رّييیُّ
رَگَىحَیي .رخهٗ گَیوظّگخٌ حُ ٛلُّٖ ؿُگ رّٗخو ٍكظُي ٔ رّيؼخٔیّ
پیٕٓظُي .رّگلظّٖ ١زَٖ ٔ ىیٍُٕٖ ٔ ىیگَ يٍٕهخٌ ،ىٍ حٍىٖٔ ػهٗ ،حكًي
حُى حُ ؿُگ کُخٍِ گَكض ٔ رٍهیْ ىٍ ر َِٜرخ ٖٗ ِْحٍ يَى ٔ ؿًخػض ُ
ٍحِ رَٗ١كٗ حهظیخٍ ًَٕى .رؼيْخ ػهٗ ىٍ هطخرخص هٕى کّ ىٍ َٓؾحنزالؿّ
آييِ ،رّحیٍ ؿُگ ػُٕحٌ «َزَى رخ َخکؼیٍ» ىحى ،حُ آٌ رخرض کّ کٔخَٗ چٌٕ
١هلّ ٔ ُریَ حرظيح رخ ػهٗ ْىپیًخٌ رٕىَيٓ ،پْ «َکغ» پیًخٌ کَىَي.
پْ حُ حیٍ پیَُٖٔ ،ئؤنّٖ ىیگَی کّ رَحٖ كَ٠ص ػهٗ رخهٗ يخَيِ رٕى
حیٍ رٕى کّ يؼخٔیّ ٍح رّطًکیٍ ٔحىحٍى ،رّآٌ يُظٍٕ ٔحٍى کٕكّ ٔ ييحیٍ ٗي،
ىٍ َِىیک «ٍهّ» حُ ٍٔى كَحص گٌٗض ٔ ىٍ ىٗض «ٛلیٍ» رخ ٓپخِ يؼخٔیّ
ٍٔ رٍّٔ گَىیي.
يیخٌ ىٔ ٓپخِ طؼخىل هٕحء رَهَحٍ رٕى ٔ ؿُگ ٓوظٗ ٍم ىحى ،کّ رؼيْخ
ػهٗ رّآٌ ػُٕحٌ «َزَى رخ هخٓطیٍ» ىحى؛ چٌٕ ن٘کَٖ يظ٘کم حُ طٓیىٓظخٌ ٔ
پخ رَُّْگخٌ رخ حَٗحكیض ؿَم َؼًض ٔ ػَٔص حيٕٖ ٍٔ رٍّٔ ٗيِ رٕىَي.
(ْ ق -ژوییً ۳۳۳و) ىٍ ٓخكم ؿُگ ٛلیٍ کّ ىٍ يخِ ٛلَ ٓخل ٖ۳
ٍٔى كَحص ریٍ ٓپخِ ػهٗ رٍحرٗ١خنذ ٔ يؼخٔیش رٍحرٗٓلیخٌ ٍم ىحى ،حُ ٔؿّ
حكٔخٓٗ ،ػخ١لٗ ٔ حػظوخىٖ رَحٖ ئهًخَخٌ هیهٗ حًْیض ىحٍى ٔ يزيأ رٔیخٍٖ
ٖ۵ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
ٔهخیغ َخگٕحٍ رؼيٖ حٓض .ىٍ ٍُٔ ىٔو پیکخٍ ،ؿُخف ٍحٓض ن٘کَ ػهٗ
رّكَيخَيْٗ يخنک حٗظَ َوؼٗ ٔ ههذ ن٘کَ رّكَيخَيِ ػهَٟٗ ،رخص
َخرٕىکُُيِٖ رَ ٓپخِ يؼخٔیّ ٔحٍى کَى ،چُخٌکّ كَ٠ص ػهٗ ىٍ آٓظخَّٖ
پیَُٖٔ هطؼٗ هَحٍ گَكظّ رٕى.
ح ّيخ ؿخَذ يوخرم رخ كیهض ػًَٔ ػخ ٙهَآٌ رَ َٓ َیِِ کَى ٔ گلض« :رخیي
حیٍ هَآٌ يیخٌ يخ ٔ ًٗخ ُكکى کُي» ٓپْ حیٍ آیضٍح رخ ٛيحٖ رهُي طالٔص
للاِ ِن َیلْ ُ
ک َى ػ ٌَْٕ ِانَ ٰٗ ِکظ َخ ِ
د َّ د یُيْ َ ًَٕى« :أَنَ ْى ط َََ ِانَٗ حنٌَِّیٍَ أُٔطُٕح َ ِ
َٜیزًخ ِ ّيٍَ ْحن ِکظ َخ ِ
رَ ْیَُ ُٓ ْى ػ ُ َّى یَظ ََٕنَّ ٰٗ كَ َِ ٌ
ین ِ ّي ُْ ُٓ ْى َٔ ُْى ُّي ْؼ َِ»ٕٖ :ٖ ، ٌَُٕٟ
رخ حیٍ َٗحی ٢رَهٗ حُ یخٍحٌ كَ٠ص ػهٗ يخَُي "حٗؼغ رٍهیْ" ٔ
"أرٕيٕٓٗ حٗؼَٖ" ...حُ حٔ هٕحٓظُي کّ رّكکًیض طٍ ىْي ،كَ٠ص ػهٗ
پٌیَكض؛ يؼخٔیّ رّػهٗ پیـخو ىحى کّ کظخد هيح ٛخيض حٓض ،چگَّٕ ٓوٍ
يٗگٕیي؟ يَىٖ حُ يخ ٔ يَىٖ حُ ًٗخ حَظوخد ٕٗى ،طخ رّآٌچّ ىٍ هَآٌ آييِ
حٓض كکى کُُي؛ رخُ ْى ػهٗ پٌیَكض.
ْیجضْخی ٛي َلَی حُ َْىٔؿخَذ رَگِیيِ ٗي ،ػًَػخ ٙحُ ؿخَذ
يؼخٔیّ ٔ أرٕيٕٓٗ حٗؼَٖ رًَّخیُيِگٗ حُ كَ٠ص ػهٗ ىٍ ٍأّ ْیجض
يَرٕ ّ١رّكکًیض َ٘ٔظُي ٔ ْ٘ض يخِ ٕ١ل ک٘یي طخ َظیـّ ي٘وٗ ٚي.
ىٔ َكکَى ،ػًَػخ ٔ ٙأرٕيٕٓٗ حٗؼَٖ ْ٘ ٗ١ض يخِ گلض ٔگٕ رّحیٍ
َظ یـّ ٍٓیيَي طخ َْىٔ يٕکهیٍ هٕى ػهٗ ٔ يؼخٔیّ ٍح حُ هالكض ػِل کُُي.
هَحٍ رَ حیٍ ٗي کّ يٕٕٟع ىٍ ؿهّٖٔ ػًٕيٗ رّح١الع يَىو رَٓي ،ؿهّٔ
(ْ ق) رَحرَ رخ يخٍچ ( ۳۳۲و) ىٍ «ىٔيشحنـُيل» ىٍ يخِ ٕٗحل ٓخل ٖ۳
رَگِحٍ گَىیي ،ىٍ حیٍ ؿهّٔ ،رُخ رّپیَٖٓخى ٔ حَٛحٍ ػًَػخ ٙحرظيءح
أرٕيٕٓٗ حٗؼَٖ آؿخُ ٓوٍ کَى ٔ يٕکم هٕى ػهٗ ٍح حُ هالكض ػِل ًَٕى،
ٓپْ َٕرض رّػًَػخٍٓ ٙیي ٔ گلض:
«حٖ يَىو! حیٍ أرٕيٕٓٗٗ ،ین ئهًخَخٌ ٔ كکى يَىو ػَحم حٓضًّْ ،
حٔ ٍح يُٗٗخٓیي ،کٔٗ حٓض کّ ىیٍ رّىَیخ ًَیكَٔٗيًْ ،یٍ ٍٖٕ١کّ
ُٗیيیي ،ػهٗ ٍح حُ هالكض ههغ ًَٕىِ ٔ يؼخٔیّ ٍح رّهالكض رَگِیي ،يٍ ْى
طًٜیًخص حی٘خٌ ٍح هزٕل کَىو؛ رُخرَحیٍ حُ حیٍنلظّ يؼخٔیش رٍحرٗٓلیخٌ
ههیلشحنًٔهًیٍ حٓض ٔ ػهٗ رٍحرٗ١خنذ یک كَى ػخىٖ ئهًخٌ حٓض ،چٌٕ
ىیگَ حكَحى ئهًیٍ حُ كوٕم الُيّ رَهٍٕىحٍ يٗرخٗي».
۵۴ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
اهپكاْٖقی اهْیبى
رخ ٗٓخىص كَ٠ص ػهی ،كکٕيض ىٍ ىٓض حيٕیخٌ یکپخٍچّ ٗي ،حيٕیخٌ
رٍّْزَی «يؼخٔیش رٍأری ٓلیخٌ رٍكَد رٍأيیش رٍػزيحنًْ٘ رٍػزي يُخف
حأليٕی حنوَٗی» رخ حٓظلخىِ حُ هيٍص ّٓ گخَّی طیؾ ٔ ١ال ٔ طٔزیق
حيپَحٍٕ١ی هيٍطًُي هٕى ٍح ىٍ َٓحَٓ ههًَٔ حٓاليی حُ آٓیخی يیخَّ طخ
ًٗخل آكَیوخ ٔ ؿُٕد حٍٔپخ طلکیى رو٘یيَي .يؼخٔیش ٕٓ ٓخل ىیگَ رؼي حُ
۵۵ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
كَ٠ص ػهی َُيِ يخَي ٔ رَ ههًَٔ ٔٓیغ يًخنک حٓاليی كکٕيض ٍحَي .حٔ
حٔنیٍ كَيخٌ ٍٔحی حٓاليی رٕى کّ ٓخُيخٌ پهیْ يولت هٕی پُـّ ط٘کیم ىحى.
ىٍ حیٍيٕهغ رخ ٛهق حيخو كٍٔ يـظزی(ع) ػهٕیْخ حُ يٜيٍ کخٍْخی
حؿَحیی رّىٍٔ رٕىِ ٔ طُٓخ ىحٍحی َوٖ يؼُٕی ٔ ٍٔكخَی ىٍ يیخٌ ح ّيض
يیرخُٗي .ىٍ ٓخل ْٓ ۳ـَی (یؼُی ىهیوخ ً پُـخِ ٓخل رؼي حُ ٍكهض پیـًزَ
حکَو( ٔ )ٙریٔض ٓخل پْ حُ ٗٓخىص كَ٠ص ػهی ،يؼخٔیش حرٍحری ٓلیخٌ
رّيَگ ١زیؼی حُ ىَیخ ٍكض ٔ ىٍ ًْخٌ َٗٓ ٗخو ىكٍ ٗي ،ىٍ كخنی کّ ههًَٔ
ٔٓیؼی حُ يًخنک حٓاليی حُ آٓیخی يیخَّ طخ ٕٓحكم َٗهی حهیخَّٕ ح١هْٔ ،
حُ ٍو َٗهی (طَکیّی حئَُی) گَكظّ طخ ٗخم آكَیوخ ٔ َٓحَٓ ٕٓحكم ؿَری
ىٍیخی َٓم ،طٕأو رخ حرِحٍْخی حىحيّی كخکًیض حُ هزیم حٍطٖ کخٍآيي ،پهیْ
هلیّی هٕی پُـّ ،هِیُّْخی پَ حُ ؿٕحَْحص ٔ چخکَحٌ ٔ ػُخگٕیخٌ ٔكخىحٍ،
رَحی پَٕٔ یِیي رّيیَحع گٌحٍىِ رٕى.
حٔ رّپَٕٔ «یِیي» ٔٛیض ًَٕىِ رٕى کّ يٍ ًّْ کْ ٔ ًّْؿخ ٍح رَحیض
ََو ٔ آيخىِ رَحی پٌیَٕ كکٕيض طٕ کَىِحو ،كو ٢چٓخٍ َلَ يخَيِ کّ طلض
ْیچ َٗحیطی رخ طٕ ریؼض َوٕحُْي کَى؛ آَخٌ ػزخٍصحَي حُ كٔیٍ رٍػهی،
ػزيهللا رٍحرٕرکَ ،ػزيهللا رٍػًَ ٔ ػزيهللا رٍُریَ .ىٍرخٍِی هٕٜٛیخص
كَىی ٔ يٕهؼیض هخَٕحىِگی ٔ َلًٕ يَىيی حیٍ چٓخٍَلَ طٕٟیلخطی ىحىِ ٔ
ٓلخٍٗخطی کَىِ رٕى کّ رخ َْیک چگَّٕ ٍكظخٍ ًَخیي .ىٍ يـًٕع طٕٛیّ
رّ«ييحٍح» کَىِ رٕى.
حيخ یِیي ،حیٍ ؿٕحٌ َخپوظّ ٔ يـٍَٔ ٔ َٓ رّْٕح ،رَهالف پيٍٕ يزخىی
آىحد ٔ يهِو رّكلع ظٕحَْ َزٕى .حٔ ػهُخ ً يَطکذ كٔن ٔ كـٍٕ گ٘ظّ ٔ
رّىٓظٍٕحص ىیُی ریحػظُخیی يیًَٕى .حٔ ٗخػَی رٔیخٍ كٜیق ٔ رهیؾ رٕى کّ
ىٍ ؿهٔخص يیگٔخٍی ٔ رّيُخٓزضْخی يوظهق َٓ ًٔم آييِ ٔ حٗؼخٍ رهُيرخال
ٍح رخنزيحّْ ىٍ ٔٛق يی ٔ ٓخهی ٔ ئظی ٔ هًخٍی ٔ ٗخْي ٔ يؼٕ٘م ...
حَ٘خى يیًَٕى .گلظّ ٗيِ کّ ىیٕحَی حُ حٔ يٕؿٕى حٓض.
ٔخهی أىٍ کؤٓخ ً ٔ َخٔنٓخ»
يَط٠ی يطَٓی يیگٕیي يطهغحنـِل «أالیخ حیّٓخحن ّ
کّ هٕحؿّ ًْٗ حنيیٍ دمحم كخكع ٗیَحُی ىٍ حرظيحی ىیٕحٌ هٕى آٍٔىِ حٓض حُ
َٓٔىِْخی یِیي حٓض .گلظّ يیٕٗى حٛم ٗؼَ یِیي (کّ كخكع یک يَٜع آٌ
ٍح پْ ٔ پیٖ ًَٕىِ) چُیٍ حٓض:
۵۶ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
م
م ٔال ٍح ٍ
أَخ حنًًٕٔو يخ ػُيی رظَیخ ٍ
أىٍ کؤٓخ ٔ َخٔنٓخ أال یخ أیٓخ حنٔخهی
ىٍ حیٍيٕهغ ٍْزَی ػهٕیخٌ رخ كَ٠ص حيخو كٔیٍ رٍػهی(ع) حيخو ٕٓو
ٗیؼیخٌ رٕى .حيخو كٔیٍ رخ ُٗخهظی کّ حُ یِیي ىحٗضْ ٔ ،ى چُیٍ آگخْی حُ
يیِحٌ َخٍٟخیظی يَىو َٔزض رّىٓظگخِ حيٕی ٔ هالكض یِیي ،كَٛض ٍح ؿٓض
رَپخیی یک هیخو رّيُظٍٕ طٔویَ هيٍص ،يُخٓذ ط٘وی ٚىحى .حٔ رّٔیژِ ىٍ
يٍٕى يَىو کٕكّ کّ ریٔض ٓخل پیٖ حُ حیٍ ،پخیظوض كکٕيض پيٍٕ ػهی(ع)
رٕى ،كٔخد ٔیژِ گٕ٘ىِ رٕى .هٕى يَىو کٕكّ َیِ رخ حَٛحٍ ُیخى حُ حٔ
هٕحٓظُي طخ ٍْزَی آَخٌ ٍح رّىٓض گیَى.
یِیي َیِ حُ ٕٓی كٔیٍ رٍػهی حكٔخّ هطَ يیکَى ٔ يَحهذ حٔ رٕى،
حهيحيخطی ٍح ؿٓض حَویخى حٔ ٍٔی ىٓض گَكض .حیٍ طيحریَ کخٍگَ ٔحهغ َ٘ي ٔ
َٓحَـخو هیخو کَرال پیٖ آيئ .حهؼّی کَرال یکی حُ ريطَیٍ ٔ ٍهّض حَگیِطَیٍ
ٍٔیيحى طخٍیوی ٔ ًََّٕی يخَيگخٍی حُ ٍٔیخٍٔی كن ٔ رخ١م ىٍ حيظيحى
پیکخٍْخی طخٍین رَ٘ی حٓض ٔ ًََّٕی يؼخلُىَی حُ حػًخل هٔخٔص ٔ هَٕ٘ض
ىٍ یک َ١ف ٔ ؿٕحًََىی ٔ كيحکخٍی ىٍ َ١ف ىیگَ.
ىٍ حیٍ ٔحهؼّ كٔیٍ رٍػهی(ع) ٔ طًخو یخٍحٌ ٔ رَحىٍحٌ ٔ كََُيحَٖ
يظهٕيخَّ ٔ ؿَیزخَّ رّٗٓخىص ٍٓیيَي ،طُٓخ یک پَٕٔ حيخو ٓـخى(ٓ ٕ۳خنّ)
کّ ریًخٍ رٕى ،ىٍ ؿُگ َٗکض َکَى ٔ َُيِ يخَيَُ .خٌ ٔ ىهظَحٌ ٔ هٕحَْحٌ
حٔ ٍح رّحٓخٍص ىٍآٍٔىِ ٔ رَّٗٓ ٗخو يُظوم ًَٕىَي .ىٍ َظیـّ ،حرظيحء یِیي
رٍيؼخٔیش حكٔخّ پیَُٔی کَى؛ ىٍ ؿهّٔی ؿُ٘ی کّ ىٍ ىٍرخٍ هٕى ىٍ َٗٓ
ٗخو رَپخ ًَٕى ،حُ ٗيص ٍٕٗ ٔ ٕٗم پیَُٔی ،کلَگٕیی ًَٕى .حٔ ىٍ كخنی
کّ َٓ رَیيِی حيخو كٔیٍ(ع) ٍح ىٍ يیخٌ ٘١ض ١ال َٓخىِ ٔ هٕى رخالطَ حُ حٔ
رَ ػَّٗی طوض َ٘ٔظّ رٕى ،هطخد رّهخَيحٌ حٓیَ حيخو كٔیٍ ٔ ك٠خٍی کّ
ىٍ ؿهّٔ رٕىَي ،رخ ٛيحی رهُي حیٍ حٗؼخٍ ٍح رخنزيحّْ حَ٘خى کَى:
ٗ َََِ ْل َهزَ ٌَ ؿخ َء َٔ الَ َٔكْ ٌ ک كَالَ ض ْخ ِٗ ُى رِ ْخن ًُ ْه ِنَ ِؼزَ ْ
ع ْحنو َِْ ٍَ ُؽ ِي ٍْ َٔ ْهغِ حالَ َ
ٓ ْم َؿَِ َ ٗ ِٓئُح یخهی رِزَيٍْ َ نَیْضَ أ َ ْٗ ِ
َٔ نَوخنُٕح یخ یَ ِِیيُ الَ طَ٘ َْم الََْهُّٕح َٔح ْٓظ َ َٓهُّٕح كَ ََكخ ً
ٔػيَ ْنُخِ رِزَي ٍٍْ كخػظيَ ْل هَ ْيهَظ َْهُخ حنوَ َْو يٍ ٓخىحط ِٓ ْى
ِي ٍْ رُیأَكْ ًَيَ يخ کخٌَ كَؼَ ْم نَ ْٔضُ ِي ٍْ ِه ُْيِف اِ ٌْ نَ ْى أ َ َْظ َ ِو ْى
۵۷ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
طٕٟیلخ ً هٕد حٓض ريحَیى کّ ىٍ طخٍین حٓالو ،ههلخی حيٕی ٍح رّىٔ گَِٔ
طؤیى يیکُُي:
ٔ ـ ههلخی «حيٕة» ٓلیخَی کّ ٗخيم يؼخٔیش رٍحری ٓلیخٌ ،كََُيٕ یِیي
ٔ َٕحّٓحٕ يؼخٔیش رٍیِیي يیٕٗى( .ىٍٔحٌ هالكض ۳ٔ:طخ )ْ ۳۳
ٕ ـ ههلخی «حيٕة» ئَحَی کّ حُ ئَحٌ رٍكکى ىٍ ٓخل )ْ ( ۳۳آؿخُ
يیٕٗى ٔ رّئَحٌ حرٍدمحم ىٍ ٓخل ٕٖٔ ( )ْهخطًّ يییخري.
ىٍ يـًٕع ٔ۳ههیلّی حيٕی یکی رؼي حُ ىیگَی رّييص ٖٓ ۹خل رَ
حهطخٍ حٓاليی كَيخٌٍٔحیی کَىَي کّ حٔنیٍ حی٘خٌ يؼخٔیش رٍحری ٓلیخٌ ٔ
آهَیٍ آٌ ئَحٌ رٍدمحم حٓض:
وبل شلْن ّ هؿت ؼالكث: ًبم ؼلیلَ:
ٔ۳ٓ-۳ ٔ ـ يؼخٔیش رٍحری ٓلیخٌ
ٓ۳۳-۳ ٕ ـ یِیي رٍيؼخٔیّ
۳۳-۳۳ ٖ ـ يؼخٔیش رٍیِیي
۳۳-۳۳ ۳ـ ئَحٌ رٍكکى
۲۳-۳۳ ۳ـ ػزيحنًهک رٍئَحٌ
۹۳-۲۳ ۳ـ ٔنیي رٍػزيحنًهک
۹۹-۹۳ ۳ـ ٓهیًخٌ رٍػزيحنًهک
ٔٓٔ-۹۹ ۲ـ ػًَ رٍػزيحنؼِیِ
ٔٓٔٔٓ۳- ۹ـ یِیي رٍػزيحنًهک
ٕٔ۳-ٔٓ۳ ٓٔ ـ ْ٘خو رٍػزيحنًهک
ٕٔ۳-ٕٔ۳ ٔٔ ـ ٔنیي رٍیِیي
ٕٔ۳-ٕٔ۳ ٕٔ ـ یِیي رٍٔنیي
ٕٔ۳-ٕٔ۳ ٖٔ ـ حرَحْیى رٍحنٕنیي
ٖٕٔ-ٕٔ۳ ٔ۳ـ ئَحٌ رٍدمحم
ایي صّع اّل سلفای اهْی اؿث ،تا ـِْع لثاؿیاى صّعِی صّم ّ ؿْم
سالفث اهْی صع كوال آفغیما ّ جٌْب اعّپا اصاهَ هییاتض کَ تَلصغ
«اهغای لُغؼُثی» همغّف اؿث .ایي صّعٍ اػ ؿال )ْ ( ٖٔ۸رّٔٓیهّی
«حرٕٓهیًخٌ ػزيحنَكًٍ حٔل رٍيؼخٔیّ» آؿخُ يیگَىى ٔ رخ ْليِ ههیلّ طخ ٓخل
ٕٕ )ْ ( ۳رَحرَ رخ ٖٔٓٔ (و) رّ«حرٕرکَ حنًؼظًي رخهلل ْ٘خو» هخطًّ يییخري.
۵۱ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
اهْیاى دکْهث [اؿالم] عا تَؿوث اهپغاجْعی [غیغ صیٌی] پیق تغصًض کَ
تغ هثٌای ًاؿیًْالیـن لغتی تٌیاص كضٍ تْص .صع لِض ایلاى هؽالمات
«لغبكٌاؿی» عًّمی تـیاع گغفث ّ فغق تیي لغب ّ لجن ػیاص كض.
ظِْقػجبویبى
ػظًض ىٍ َٓخى ْیچکْ رّػظًض ٔ رٍِگی ًَیٍٓي ،يگَ حیٍکّ يخیّْخی
حؿَحنيیٍ حهزخل ،دمحم ٍكیى حك٠هی
حٔ ٔؿٕى ىحٗظّ رخٗي« .ػزخّ رٍػزيحنًطهذ» یکی حُ َٓحٌ رُیْخٗى رٕى کّ
يخیّْخی ػظًض ٔ رٍِگی ىٍ َٓخى حٔ ٔؿٕى ىحٗض .حٔ رُیخَگٌحٍ ٓهٔهّی
ػزخٓی حٓض کّ رّييص ٖٗ هٌَ رَ ههًَٔ پُٓخٍٔ حٓاليی كکًَٔحثی کَىَي
ٔ هٍٕٗیي ىٍ ههًَٔٗخٌ ؿَٔد ًَیکَى .حٔ ػًٕی كَ٠ص دمحم رٍػزيهللا
پیخيزَ حٓالو ٔ آهَیٍ كََُي ػزيحنًطهذ حُ طخؿَحٌ ٔ ٓیخٓظًيحٍحٌ َُٓٗخّ
ػَد ٔ رَحىٍ َخطُی ػزيهللا رٍػزيحنًطهذ (پيٍ كَ٠ص دمحم) رٕى .حٔ ْى ٍٓ ٔ
ٓخل كَ٠ص دمحم رٕى .ىحٍحی َُّ یخ ىِ كََُي پَٔ ٔ ّٓ كََُي ىهظَ ٗي)ٔ(.
«ػزيهللا» رٍِگطَیٍ پَٔ «ػزخّ رٍػزيحنًطهذ» حٓضٓ ،هٔهّی ههلخی
ػزخٓی کّ حَُٕحىِگخٌ «ػزيهللا پَٔ ػزخّ» ْٔظُيَ ،خو هٕىٍح حُ حٔ گَكظّحَي.
كَکض ػزخٓیْخ حُ َوطّی کٕچک ٔ پْ حُ ٔحهؼّی کَرال رّرٓخَّی
هٌٕهٕحْی ٗٓيحی کَرال َٗٔع ٗيِ ٔ ٓخنیخٌ ىٍحُ رّٕ١ل حَـخيیي.
ٓ۶ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
ػزخٓیْخ هٕى ٍح پَٔػًٕ ٔ ٔحٍػخٌ كویوت ٗٓيحی کَرال يیىحَٔظُي .آٌْخ حُ
ٔحهؼّی کَرال رّيُظٍٕ طٔویَ هيٍص رَِٓرَىحٍی ٓیخٓی کَىِ ٔ ١ی ييص
َیى هٌَ رخ رُیحيیّ ىٍگیَ َزَىْخی هَٕیٍ ٗيَي.
ىٍ حیٍ ؿُگْخ هٌْٕخی رٔیخٍی حُ ئهًیٍ ٍیوظّ ٗي.
ىٍ حیٍ ُْگخو ،ػهٕیْخ حُ يٜخىٍ كکٕيض ٔ هيٍص حؿَحیی رّىٍٔ رٕىِ ٔ
ي٘ـٕل ُػخيض يؼُٕة حيض رٕىَي .ىٍٔحٌ كَ٠حص حيخو ٓـخى ،حيخو دمحم رخهَ
ٔ حيخو ؿؼلَ ٛخىم(ػهیٓى حنٔالو) َٓحَٓ ُْگخيّی ؿُگْخی هَٕیٍ يیخٌ ىٔ
هخَٕحىِی حيٕی ٔ ػزخٓی رٕى ،کّ یکی رّيُظٍٕ كلع هيٍص ٔ ىیگَی
رّيُظٍٕ طٔویَ آٌ (رخ رٓخَّی ظخَْة هٌٕهٕحْی رُیحػًخو) يیؿُگیيَي.
حُ ًْیٍٍٔ حٓض کّ حيخو ٓـخى ىٍ كن َْ ىٔ گلظّ حٓض« :حنهٓ ّى حٗـم
حنظخنًیٍ رخنظخنًیٍ ».حیٍ ي٘ـٕنیض آٌ ىٔ هخَٕحىِی ظخنى ،رخػغ گ٘خیٖ ىٍ ّ
َُيگی ػهٕیْخ ٗي کّ ىٍ ٔحهؼّی کَرال رّٗيص ٛييّ هٍٕىِ رٕىَي .حیٍ ّٓ
َٔم ػهٕی (یؼُی حُ حيخو ٓـخى طخ حيخو ٛخىم) كخٍؽ حُْخی ٔ ْٕی ٓیخٓض ٔ
هيٍص رّطزییٍ يزخَی كوٓی ٔ حيٍٕ ىیٍ پَىحهظّ ٔ حُ آٌ ؿٓض كوّ ٗیؼّ رّكوّ
ؿؼلَی يؼَٔف حٓض .چٌٕ ىٍ ىٍٔحٌ حٔ ،ریٖطَیٍ حكکخو كوٓی طزییٍ ٗي.
یک چُیٍ كَٛض رَحی ْیچ حيخو ٔ يؼٕٜيی ىیگَ پیٖ َیخييِ رٕى.
اوحوكاق ػجبویبى
هالكض ػزخٓی طٕٓ ٢هَحٓخَیخٌ رَحكَحٗظّ ٗي ،رّٔٓیهّی هَحٓخَیخٌ
طلکیى یخكض ٔ رّٔٓیهّی هَحٓخَیخٌ ييیَیض ٗي ٔ حىحيّ یخكض .رّػُٕحٌ ًََّٕ:
هخَيحٌ رَيکی کّ حُ گٌٗظّْخی ىٍٔ ،يظٕنی آط٘کيِی َٕرٓخٍ رهن رٕىَي،
ىٍ هالكض ػزخٓی ًٓضْخی يٓى ٛيحٍصُٔ ،حٍص ٔ ييیَیض ىحٗظُي.
ٔلخف» حٔنیٍ ههیلّی ػزخٓی حٓض کّ ىٍ ٓخل ٖٖٔ «ػزيهللا حریحنؼزخّ حن ّ
(ْ ق) پْ حُ هظم ئَحٌ رٍدمحم رخ ئخػيص حرٕئهى هَحٓخَی رَ حٍیکّی
هيٍص هالكض حٓالو طکیّ ُى ،حُ آٌ پْ ػزخٓیخٌ رّييص ٓ ۳ٕ۳خل رَ
روْٖخی ػًيِ حُ ههًَٔ حٓاليی كکٕيض ٍحَيَي ...طخ ُيخَی کّ ىٍگیَی ٔ
يُخُػّ رخ حيٕیخٌ ؿَیخٌ ىحٗض ،ػزخٓیخٌ هٌٕهٕحْخٌ ٗٓيحی کَرال رٕىَي؛
ح ّيخ حُ نلظّی کّ پیَُٔی ػزخٓیخٌ رَ حيٕیْخ ئهى ٗي ،هيٍصيُيحٌ ػزخٓی
رَّٓحؽ پَٔػًْٕخی هٕى آييِ ٔ َٗٔع کَىَي رّحًیض ٔ آُحٍ ػهٕیخٌ.
ٕ۶ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
ىٍ ٕ١ل ٖٗ هٌَ يظٕحنی حیٍ ػهٕیْخ رٕىَي کّ پَچى يزخٍُِی كن١هزخَّ ٔ
آُحىیهٕحْخَّ رَ ٟي ههلخء ٔ حيَحی ػزخٓی ٍح رَ ىٕٔ ىحٗظُي رًّْیٍ ٓزذ
ریٖطَیٍ آٔحٍِگیْخ ٔ ؿخ رّؿخییْخی ٓخىحص ػهٕی ىٍ ُيخٌ ػزخٓیْخ ٍٔی
ًَٕىِ حٓض .چٌٕ ْى يزخٍُحص ُیخى رٕىِ ٔ ْى گٔظَِی يکخَی ٔ ُيخَی
ُیخىی ٍح ىٍ رَ گَكظّ حٓض.
ىٍ ػٓي هالكض ػزخٓی «َٓ٠ض طَؿًّ» ٍَٔوی رٔیخٍ گَكض ٔ ػًَحطی
َیکٕ ىحٗض ،حُ حٔحهَ هٌَ َؤض ،طخ َٓحَٓ هٌَْخٖ ىٔو ٔ ٕٓو ْـَٖ
«ػ َٜطَؿًّ» نوذ گَكظّ حٓض .ىٍ حیٍ ىٍِٔ ىٍ ههًَٔ هالكض حٓاليٗ،
يٕٕٟػخص ػهٕو ىهیوّ (يخَُي ٛيٍدمحمآٌْخ
ٍكیى حك٠هی طؤنیلخطٗ رٔیخٍ طَؿًّ ٗي کّ ىٍ
حؿَحنيیٍ حهزخل،
١ذْ ،یؤصَ ،ـٕو ٔ ٍیخٟیخص) يٍٕى طٕؿّ رٕى" .حرٍَيیى" حُ هخني رٍیِیي،
كخکى ي َٜىٍ ػٓي حيٕٖٓ ،وٍ يَُٗي کّ رّػهٕو ػالهّيُي رٕى .حٔ رَهٗ حُ
ػهًخٖ حٓکُيٍحَٗ ٍح رَّوم پخٍِٖ حُ کظذ هزطٗ ٔ یَٕخَٗ ىٍ ١ذ ٔ کیًیخ
ٔحىحٍ کَىْ .ىچُیٍ «ػًَ رٍػزيحنؼِیِ» ههیلّٖ حيٕٖ ىٓظٍٕ ىحى طخ کظخرٗ
ىٍ ١ذ رّػَرٗ طَؿًّ گَىى.
ح ّيخ َٓ٠ض كویوت طَؿًّ ،حُ ػٓي ههیلّٖ ػزخٓٗ ،أرٕؿؼلَ يٍُٕٜ
ىٔحَیوٗ آؿخُ ٗي .حٔ َٗٓ رـيحى ٍح رٔخهض ٔ آٌٍح ؿخَ٘یٍ آطٍ ٔ حٓکُيٍیّ
كَ ٝکَى .ىیگَ ههلخٖ ػزخٓٗ کخٍ يٍُ ٍٕٜح حىحيّ ىحىَي .يؤيٌٕ ىٍ ٓخل
ٖ۶ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
ؼالكث كبٖویبى
ىٍ ُْگخيّْخی کّ هالكض ػزخٓیخٌ ىٍ حٔؽ حهظيحٍ هٕى ىٍ رـيحى حٓظوَحٍ
ىحٗض ،گَْٔی حُ ػهٕیخٌ (حيخيخٌ ٗیؼّی حًٓخػیهی) کّ َٔذ ٗخٌ رّكخً١ۀ
َُْح ،ىهظَ پیخيزَ حٓالو يیٍٓیي ،ىٍ ي َٜهخيض رَ حكَحٗظّ ٔ رّييص ریٖ
حُ ىٔ ٔ َیى هٌَ رَ روْٖخی ػًيِ حُ ؿٓخٌ حٓالو كکٕيض کَىَي.
۶۶ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
ٔ رخ نوذ حنًٓيی (ْيحیض کُُيِ) يُظؾ ٗي .حیٍ ٍٔیيحى يَكهّی آؿخُیٍ
کْٕٖٗخی حًٓخػیهیخٌ رَحی طلون رو٘یيٌ ٍإیخی حیـخى ؿخيؼّی حٓاليی ٍح
ٍهى ُى .رخ َٗٔع هالكض ػزیيهللا يٓيی ىٍِٔی حيخيخٌ ئظٍٕ ٔ پُٓخٌکخٍی ٔ
طویّ ىٍ طخٍین حًٓخػیهیخٌ َؤظیٍ رّپخیخٌ ٍٓیي ٔ ىٍِٔی ىٔ ٛي ٔ ٜٗض ٔ
چُي ٓخنّی هالكض كخً١یخٌ آؿخُ گ٘ض.
ػزخٓیخٌ ىٍ ٓخل ( ۳۳۳ = ْ ٖٔ۲و) حَينْ ٍح ىٍ رَحرَ حيَحی هَ١زت
حيٕی حُ ىٓض ىحىَي ،ىٍ ٓخل ٔ ۲۲۲ = ٕ۳يَحکٖ ٍح حُ ىٓض ىحىَي ،ىٍ
ٓخل ۹ٓٓ = ٕ۲۳حكَیویّ ٍح حُ ىٓض ىحىَي ٔ ىٍ ٓخل ۹ٔٓ = ٕ۹۳يَٜ
ٍح حُ ىٓض ىحىَي ٔ ٓهٔهّی ههلخی كخً١ی ىٍ آٌؿخْخ ئظوَ ٗيَي.
ههلخی كخً١ی پیٕ٘حیخٌ ٗیؼّی حًٓخػیهی رٕىَي ٔ حيٍٕ كکٕيضىحٍی
حی٘خٌ رَ يزُخی يٌْذ حًٓخػیهی حىحٍِ يیٗي .چٌٕ ٓخىحص كخً١یَٔذ رٕىَي
ٔ َٔذٗخٌ رّكخً١ۀ َُْح(ع) ىهظَ پیخيزَحکَو( ًَْٔ )ٙكَ٠ص ػهی(ع)
يیٍٓیي ،رَحی هٕى نوذ كخً١یخٌ ٍح رَگِیيَي ٔ .رّحیٍ ػُٕحٌ يؼٌُٕ ٗيَي.
طؼيحى ٔ۳حيخو ٔ ههیلّی كخً١ی یکی پی ىیگَی ُيخو كکٕيض ٍح رّىٓض
گَكظُي کّ َخوْخ ٔ طخٍین ؿهّٕ َْیک حُ حی٘خٌ چُیٍ حٓض:
حنوخثى رخيَهللا حرٕدمحم ػزيهللا (حنًٓيی رخهلل) ؿهّٕ ، ٕ۹۳م ۹ٓ۹ /و.
حنوخثى رخيَهللا حرٕحنوخٓى دمحم ،ؿهّٕ ٕٕٖ م ۹ٖ۳ /و.
حنًٍُٕٜرخهلل حرٕ١خَْ حًٓخػیم ،ؿهّٕ ، ٖٖ۳م ۹۳۳ /و.
حنًؼِنيیٍهللا حرٕطًیى يؼي ،ؿهّٕ ٔ ، ٖ۳م ۹۳ٖ /و.
حنؼِیِرخهلل حرٕيَُِ ٍٕٜحٍ ،ؿهّٕ ، ٖ۳۳م ۹۳۳ /و.
حنلخکى رخيَهللا حرٕػهی يُ ،ٍٕٜؿهّٕ ، ٖ۲۳م ۹۹۳ /و.
حنظخَْ نالػِحُ ىیٍهللا حرٕحنلٍٔ ػهی ،ؿهّٕ ٔٔ ، ۳م ٕٔٓٔ /و.
حنًٔظَُٜرخهلل حرٕطًیى يؼي ،ؿهّٕ ، ۳ٕ۳م ٖٔٓ۳ /و.
حنًٔظؼهی رخهلل حرٕحنوخٓى حكًي ،ؿهّٕ ، ۳۲۳م ٔٓ۹۳ /و.
حآليَرخكکخوهللا حرٕحنؼهی يُ ،ٍٕٜؿهّٕ ، ۳۹۳م ٔٔٓٔ /و.
حنلخكع نيیٍهللا حرٕحنًیًٌٕ ػزيحنًـیي ،ؿهّٕ ، ۳ٕ۳م ٖٔٔٓ /و.
حنظخكَرخيَهللا حرٕحنًُ ٍٕٜحًٓخػیم ،ؿهّٕ ، ۳۳۳م ٔٔ۳۹ /و.
حنلخثِرَُٜهللا حرٕحنوخٓى ػیٔی ،ؿهّٕ ، ۳۳۹م ٔٔ۳۳ /و.
حنؼخٟي نيیٍهللا حرٕدمحم ػزيهللا ،ؿهّٕ ، ۵۵۵م ـ ، ۵۶۷م ٔٔ۶ٓ/ـ ٔٔٔ۷م.
۶۴ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
حك٠هیحً١یُخٌ
رٕىَي رخ َْیک حُ كٌُٕ حُ َْهٕو ٔيهض ٔ پیَٔ َْ ىیٍ ٔ يٌْزی کّ
حؿَحنيیٍ حهزخل ،دمحم ٍكیى
کخيم ٔ إٓٓىِگی هخ َ١ىٍ َُٓيیٍ پُٓخٍٔ طلض ٓهطّی حیٍ ىٓظگخِ ؿًغ
ٗيِ ٔ حكظوخٍحطی رٍِگ ٍح ىٍ طخٍین حیٍ كکٕيض يؼخٍفپٍَٔ ٍهى َُُي».
َخيزَىِ حىحيّ يیىْي« :طؼهیى ػهٕو حٓاليی ىٍحیٍ ىٍٔحٌ حٔنٕیض هخٛی
ىحٗض .پیَٔحٌ َْیک حُ يٌحْذ حٓاليی حػى حُ ٗیؼّ ٔ ُٓی رخ آُحىی کخيم
كُِْٕخ ىٍّ هٕى ٍح حیـخى يیکَىَي ٔ َْیک حُ حیٍ كُِْٕخ حُ هِحَّی
حثًّ(ع) رخ ٓوخٔص ٔ گ٘خىِىٓظی طًٕیم يیٗيَي».
ٓیّييَُ ٍٕٜخىٍی َظیـّ يیگیَى« :حُ حػظى هييخص ٗخیخٌ حثًّی
كخً١ی(ع) ىٍ طؼهیًخص ػهٕو حٓاليی ،حٍحثّی ُٓض ٔحهؼی ٔ ٛلیق ٍٕٓل
حکَو( ٔ )ٙپخالیٖ آٌ حُ ٍٔحیخص ٔ حكخىیغ ؿؼهی حٓض)۳(».
ٓ۷ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
هطكات کْذك
حئَُ حُ طًَکِ ریٓخروّی هيٍص ىٍ ىٓظگخِ حيٕی ٖٔ هٌَ ٔ حُ هظم ػخو
ػهٕیخٌ ىٍ ٛلَحی کَرال ٔ۳هٌَ ٔ حُ حَوَحٓ ٝهٔهّی ػزخٓیخٌ ۳هٌَ
يیگٌٍىَ .کظّی طؤ ّيم رَحَگیِ حیٍ حٓض کّ آٌ ًّْ ؿالل ٔ ٗکِٕ حيٕیخٌ ٔ
ػزخٓیخٌ چگَّٕ رَرخى ٍكض ٔ َٔمْخی ٗخٌ چّ ٗي؟
يَكٕو كخؽ ٓیّيػزيحنلٔیٍ ىٓظـیذ ٗیَحُی ىٍ کظخد َُيگخَی كخًّ١
َُْح ٔ ُیُذ کزَی يیَٕیٔي :ىٍ ػ ٍُٔ َٜػخٍٕٗحی ٓخل ٔ ۳ىٍ
هخَٕحىِی پیـًزَ ٔ كخ ًّ١یک گٕٓحٍِی پَٔ يیؿُزیي کّ ػزخٍص حُ دمحم
رٍػهی (حيخو دمحمرخهَ) رخٗي کّ ىٍ آٌ يٕهغ َِىیک رّچٓخٍ ٓخل ىحٗظّ حٓض.
يخروی كََُيحٌ ًکٍٕ كخً١ۀ َُْح (ّ) ًّْ رّٗٓخىص ٍٓیيِ رٕىَي .ىٍ
كخنی کّ ىٍ ًْخٌ نلظّ ىٍ ١خیلّی رُیحيیّ ىٍ َٗٓ ٗخو ٕٔ ِْحٍ گٕٓحٍِی
پَٔ يیؿُزیي! حيخ حئَُ آٌ یک گٕٓحٍِ کـخ ٔ آٌ ٕٔ ِْحٍ گٕٓحٍِ کـخ؟!
حئَُِ ىٍ ْیچ کٍٕ٘ حٓاليی َیٔض کّ ىٍ آٌ ٓخىحص حٛیم ػهٕی ٔ
كخً١ی َُيگی َکُُي .ىٍ رٔیخٍی حُ کٍْٕ٘خی حٓاليی «ىحٍحنُوخرّ»ْخ ٔ
ٔ۷ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
حیَحٌ يیرخٗي .ریٖطَیٍ آػخٍ طخٍیوی حیَحٌ ىٍ حیٍ ىٍِٔ ٓخهظّ ٗي ،ریٖطَیٍ
پُمْخ ،آدحَزخٍْخ ٔ کخٍٔحٌَٓحْخ ىٍ حیٍ ىٍِٔ حكيحع گَىیي .ریٖطَیٍ ئخؿي
ٔ روؼّْخی يظزَکّ ىٍ حیٍ ىٍِٔ رُخ گَىیي...
حئَُِ حٛطالكخص ،حٓخيی ،رُخْخ ٔ يؼخلْخی يخَُي «ََم ٗخٍػزخٓی»،
«ٗزگَىیْخی ٗخِػزخٓی»« ،کخٍٔحٌَٓحی ٗخِػزخٓی»« ،رخٍُٓیْخی
ٗخِػزخٓی» حُ رخُحٍ ىٍ نزخّ يزيل رّيُظٍٕ آگخْی ىهین حُ ٟٔغ حٍُحم ٔ
هیًضْخ ٔ ُ ...رخَِى هخ ٔ ٙػخو حٓض ٔ .حنزظّ «كٔخىی کّ حػوخد ٓهٔهّی
ٛلٕیّ ريحٌ گَكظخٍ ٗيَي ،يٕٕٟػی حٓض کّ طؼَیق ؿيحگخَّ ىحٍى».
وْم
ثؽً ّ
ًوبثث وبؾات
هؼٌی ًوبثث
رؼي حُ ؿیزض کزَی يَكهّی َوخرض آؿخُ يییخري ،حیٍ ٔظیلّ طًخيخ ً رَ ىٕٔ
ٓخىحص کَحو رٕىِ حٓض طخ رّحيٍٕ يًّٓی ئهًیٍ ،هخٛشً ٓخىحص ٍٓیيِگی
ًَخیيَ« .ویذ» حُ «ََوذ» گَكظّ ٗيِ ٔ َوذ ىٍ نـض رّيؼُخی ٗکخكظٍ،
ػًن چیِْخ ٔ گَىٕ ٔ ؿٔضٔؿٕ حٓضَٓ )ٔ(.خیظخ ً يلٕٓو ٍحِگٕ٘ىٌ ٔ کخٔیيٌ ُ
حٍطزخ ١پُٓخَی رخ يزيأ كیٍ ٞح رّىٓض يیىْي .ىٍ حٛطالف رّٗوٜیض
كوٕهت ح١الم يیگَىى کّ حيٍٕ كیخطت ٓخىحص ٍح ٓخيخٌىْی ٔ َٓپَٓظی
يیًَخیي .ىٍ هَآٌ کَیى ٔحژِی «َویذ» ّٓ کَص آييِ حٓض کّ يَحى حُ آٌ
«َٓپَٓظی»ٔ« ،کخنض»« ،کلخنض»ٍ« ،حًَِخیی»ٍْ« ،زَی» ...حٓض :کٓق
،۹۳هخف ٔ ،ٖ۳يخثيِ ٕٔ ؛ َوخرض ىٍ ػٓيحنَٕٓل( )ٙيؼًٕل رٕىِ ٔ آٌ
كَ٠ص كَىی ٗخثیٔظّ ٍح رَ گَْٔی َٓپَٓض يوٍَ يیكَيٕىِ حٓض .رؼي
حُ حی٘خٌ ىٍ ػٓي ههلخء ػزخٓی ْیجض ٓخُيخَی یخكض ،چُخٌکّ حُ آٌ پْ ،ىٍ
ًّْی كکٕيضْخی کّ ىٍ ههًَٔ حٓاليی كَيخٌٍٔحیی کَىِحَي «َوخرض
ٓخىحص» رو٘ی حُ كکٕيضىحٍی رٕىِ حٓض.
۷۴ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
ْيف حُ حیـخى َٓخى َوخرض حیٍ رٕى کّ ؿیَ ٓخىحص رَ ٓخىحص حَٗحف ئظویى
َيحٗظّ رخُٗيُ ،یَح ٓخىحص حُ َظَ ٔؿّٓ ٔ يُِنض حؿظًخػی َٔزض رّىیگَحٌ
ؿخیگخِ ٔحالطَی ىحٗظُي؛ نٌح حیٍ َٓخى رَّٕػی آُحىی ٔ حٓظوالل ػًم ىٍ
چخٍچٕد َظخو ٓیخٓی ـ حؿظًخػی كکٕيض حٓاليی ػَ ّٟيیکَى)۳(.
«يیَُح دمحم رخهَ ٍ »ٖٕٟيٕأنق «ٗـَۀ ١یزّ» ىٍ طٕٟیق يُٜذ َوخرض
يَٕٗیٔي« :ىٍ حٔحیم هالكض ػزخٓیخٌ ىٍ حػوخد ٔ رطٌٕ ٓهٔهّی ٓخىحص
کؼَطٗ پيیي آييِ رٕى ٔ هٕى ػزخٓیخٌ ْى ْخًَٗٗٔذ رٕىَي ٔ كلع ٔ كًخیض
حَٔخد ٓخىحص حكظیخؽ رَّوخرض پیيح کَى کّ آكخى ٔ حكَحى ٔحٔالى ٔ َٔذ ْخًٗٗ
حُ حػوخد ٔ حىٍحؽ ًّْ ،رخیي حُ ٍٖٔ ي٘ـَحص یخ يزٕٔ١خص ُٗخٓخیٗ َٕٗي،
طخ ًٖٔحنوَرٗ يؼیٍ گَىى ،طخ حؿَ ٍٓخنض رّحی٘خٌ ػخیي ٕٗى ٔ حكَحى ؿیَ ىٍ
حیٍ ٓهٔهّ ىحهم َگَىى ٔ ،رّحَٗحف حیٍ ٓهٔهّی ؿهیهّ طْٕیٍ َٕ٘ى ٔ حَٔخد
حی٘خٌ يللٕظ رًخَي .رُٗكخ ًّ١چٌٕ حُ ٍیخٓض ٔ طلکیى رُٗحنؼزخّ ػخٍ
ىحٗظُي َخچخٍ َوخرض ٍح رَىٔ هٔى کَىَيَ« :ویذحنطخنزییٍ» ٔ «َویذ حنؼزخٓییٍ»
يؼظى رٕى ،كظٗ ُيخَٗ َوخرض ّ ٔ يوخو حیٍ يُٜذ رٔیخٍ يلظَو ٔ ٛخكذ آٌ
١خنزییٍ رّٓیّيؿهیم ١خَْ ًٖحنًُخهذ حرٕحكًي كٔیٍ رٍيٕٓٗ پيٍ ٓیّييَطٗ٠
ٔ ٓیّيٍ ٟٗحهظٜخ ٙىحٗض ٔ حٔ حُ ٍؿخل رُیْخٗى رًّٗخٍ يٗآيي ٔ
رّْ٘ض ٔحٓطّ رّكَ٠ص يٕٓٗ رٍؿؼلَ يٍٗٓیي.
ػالِٔ رَآٌ ،ىیٕحٌ يظخنىحنؼزخى ٔ حيخٍحص كؾ ٍح َیِ يظٜيٖ رٕى کّ رؼي
رّٓیّيٍٓ ٔ ٟٗیّييَطٍٓ ٗ٠یي .ىٍ آٌ ُيخٌ يـهّّ هَيكٗ ىٍ َٔذ كخً١ییٍ
يَٕٗ َٜظّ ٗيٗ ،ین يلیي ٔ ٓیّييَط ٔ ٗ٠پيٍٕ آٌ ٍح حي٠خء کَىَي».
َویذ حُ يیخٌ يلظَوطَیٍ رٍِگخٌ ٓخىحص حَظوخد يیٗي؛ًْچُیٍ ٔی رخیي
حُ َظَ ىحَٖ ٔ حهالم ٔ رَحَُيِگی ٔ ٓاليض يِحؽ ،رخیي كٕم حنؼخىِ ٔ يًظخُ
يیرٕى طخ ىیگَحٌ رَطَیحٕ ٍح رپٌیََي ٔ حُ ٔی ح١خػض ًَخیُي)۳(.
ىٍ ٔحهغ َویذحالَٗحف رّيُِنّی هیى ٔ ٔکیم ػًٕيٗ حكَحى هخَيحٌ رًّٗخٍ
يٗآيي ٔ يوخو َوخرض ،يوخيٗ يٓى يلٕٔد يٗٗي ،رؼي حُ يوخو هالكض يٓىطَیٍ
يوخو رٕى .رًّْیٍطَطیذ كلع ٔ كَحٓض حَٔخد ىٔىيخٌ َزٕٖ ىٍ ؿًیغ حىٔحٍ
حٓاليٗ ىٍ َٓخیض ىٍؿّی حًْیض رٕىِ حٓض.
رَّٓػض ٗزکّی گٔظَىِ حُ َوزخء حُ حَينْ ىٍ ؿَد طخ طَکٔظخٌ ىٍ َٗم
گٔظَىِ ٗي ٔ هٌَْخ پْ حُ ػزخٓیخٌ ْى ىٔحو آٍٔى .ػزخٓیخٌ ىٍ يُخ١ن
۷۶ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
حرٕحنلٍٔ دمحم ُحْيرٍ ػزيهللا رٍػهی ىٍ حٔحیم هٌَ پُـى ْـَی ىٍ رهن َوخرض
ٓخىحص ٍح رّػٓيِ ىحٗض ٔ حیٍ ىٍِٔ يٜخىف رٕى رخ ٓهطُض ٓهطخٌ يلًٕى
ؿَِٕی .حُ آٌ پْ َوزخی ٓخىحص رهن ىٍ ػ َٜكخکًیض طَکخٌ ؿَِٕی ٔ
ٓهـٕهی ریٖطَ حُ َٔم ٔی رٕىِحَي ،يخَُي ػزیيهللا (يٍٕ٘ٓ رّیخٍهيحی)
كََُيحرٕحنلٍٔ دمحم ُحْي <رَحىٍ َٕىٔنض> کّ َویذ رهن رٕىِ حٓض؛
ٓپْ حرٕحنلٍٔ دمحمرٍ كٔیٍ رٍحرٕحنوخٓى ػهی يؼَٔف رّ«َیکٍٕٔی» ،پْ
حُ حٔ حرٕؿؼلَ ًْٗحنيیٍ دمحمرٍ حریحنلٍٔ كٔیٍ ١خَْ رٍدمحم َیکٍٕٔی؛ رؼي
حُ حٔ َظخو حنيیٍ دمحمرٍ حرٕ ؿؼلَ ًْٗحنيیٍ دمحم رَّوخرض ٍٓیي؛ ٓیيَخَٛحنيیٍ
ًَٓهُيی کّ ىٍٓخل ۳ٕ۳رخ حی٘خٌ يالهخص کَىِ حٓض حٔ ٍح ؿالل آلٍٕٓلهللا
ػُٕحٌ ىحىِ حٓض .ىیگَی ٟیخءحنيیٍ حرٕحنلٍٔ ١خَْرٍ طخؽ حنيیٍ ٔ حرٕحنلٍٔ
دمحم يٍٕ٘ٓ رَّٗف حنٔخىِ رهوی حٓض؛ ىیگَ حرٕ١خنذ كٔیٍ رٍ ػزيهللا
یخٍهيحیی رٕى؛ ىٍ ًْیٍ يٕهغ حرٕ١خَْػهی كََُي ػزیي هللا یخٍهيحی َویذ
ؿَِّ رٕى کّ رّ طخؽ حنَ٘ف َٗٓص ىحٗض؛
رؼي حُ حٔ كََُيحَٖ رَّخوْخی ػزيهللا ٔ حرٕحنوخٓى دمحم َویذحنُوزخی ؿَِّ
ٗيَي؛ ٔ َٕحىِی ػزیيهللا «یخٍهيحی» رَّخو ػهی حرٕحنًلخٍٓ رٍحرَحْیى َؼًش رٍ
ػزیيهللا پْ حُ ٓیي حؿم حرٕحنوخٓى يٕٕٓی (ػهی رٍيٕٓی رٍ حٓلخم رٍ كٔیٍ
رٍكٔیٍ رٍحٓلخم رٍيٕٓی حنکخظى(ع) َویذ ئَ ٗي .یکی ىیگَ حُ َٕحىِگخٌ
یخٍهيحی رَّخو ػهی رٍحنلٔیٍ رٍػهی رٍكٍٔ َویذ طوخٍٓظخٌ ٗي.
یکی حُ َوزخی هيٍطًُي «ػالء حنيیٍ دمحم» حُ ٓخىحص يٕٕٓی َٔذ حٓض کّ
ههیلّ حنُخ۳۳۳( َٛـٕٕ )۳حٍٔح رَّویذحنُوزخی ٓخىحص کم هَحٓخٌ رَگِیي)۳(.
رّگلظّی حرٍكٕهم ،رٍِگطَیٍ َٕحكی هَحٓخٌ ىٍ ىٍِٔی حٓاليی ػزخٍص
رٕىَي حُ َی٘خرٍٕ ،رهن َْحص ٔ ئَ)۲(.
َوزخی ٓخىحص ىٍ َْیک حُ حیٍ َٕحكی ك ٍٕ٠كؼخل ىحٗظُي .ىٍ َْٗٓخی
کىحًْیضطَ َیِ رّٓزذ ك ٍٕ٠ؿًخػظی حُ ٓخىحصَُ ،وزخء كؼخنیض ىحٗظُي)۹(.
رٍَٓی كؼخنیض َوزخی ٓخىحص ىٍ هَحٓخٌ رٍِگ ىٍ هٌَٔ چٓخٍو ٔ پُـى
ْـَی حُ آٌ يُظَ حًْیض رٔیخٍ ىحٍى کّ هَحٓخٌ ىٍ حیٍ هٌَٔ يَکِ
كخکًیض ٓال١یٍ ُٓی يٌْذ ٓخيخَی ،ؿَِٕی ٔ ٓهـٕهی رٕىِ حٓض؛ رُخرَحیٍ
رخ يطخنؼّی كؼخنیض َوزخء يیطٕحٌ رّٓیخٓض كکًَحَخٌ ُٓیيٌْذ ىٍ هزخل
ٓخىحص ػهٕی پی رَى .رَهی حُ َوزخءَ ،ظیَ َوزخی رهن ٔ َْحص ،يُٜذ
۷۱ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
حُ هيیى ًْیٍ ٍٕ١رٕىِ حٓض ،کظخد يويّ «طٍٕحص» رّآٌ «ُٛئم ػٓي»
يیگٕیي؛ ُٛئم ػٓي <کّ ىٍ طٍٕحص ـ کظخد هَٔؽ ـ رخ طلٜیم طٕٟیق ىحىِ
ٗيِ حٓض> كخٔی ىٔ نٕف ُٓگی رٕى کّ «ىِ كَيخٌ هيح رّيٕٓی» رَ ٍٔی
آٌ َٕٗظّ ٗيِ رٕىُٛ« .ئم ػٓي» ىٍ طًخو كَکضْخی رُیحَٓحثیم <حػى حُ
ؿُگْخ ٔ يٓخؿَصْخ> پی٘خپیٖ هٕو كَکض يیکَى ،گٕیُي طخ ُُْٕ يٕؿٕى
حٓض ٔ ىٍ ریضحنًويّ َگٓيحٍی يیٕٗى.
یخ يخَُي حیٍکّ ٓهطخٌ يلًٕى ؿَِٕی رّهٜي ؿخٍص ٔ چپخٔل رُّْي كًهّ
يیرَى ٔ ػُٕحٌ آٌ ٍح «ؿٓخى كیٓزیم هللا» يیَٓخى؛ ٓهطخٌ يلًٕى ىٍ حیٍ
ػًم َیخُيُي ًَْحْی ٓخىحص رٕى ٔ ًْٕحٍِ گَِْٔخی حُ ٓخىحص ٔ َٓحٌ آَخٌ
ٍح ىٍ يؼیض هٕى ىحٗض؛ حُ ًْیٍٍٔ رّٓخىحص حيظیخُحص کالٌ <ٗخيم حيالک
ٔ يُخٛذ> ْى يیىحى .نٌح ئهًخَخٌ ٗزّهخٍِی ُْي ًْٕحٍِ ٓهطخٌ يلًٕى ٍح
یک «ؿخُی» ىحَٔظّ ٔ يیىحَُي ،چٌٕ حٔ رَّخو هيح ٔ ىٍ پٕٖٗ پیخو هَآٌ
كَکض يیًَٕى ٔ آػخٍٕ ْى يخَيگخٍ ٗي .ح ّيخ ىٍ پی٘وَحٔل يـٕالٌ یک کظخد
يويّ ٔ پیخو يويّ ٔؿٕى َيحٗض ،کّ رَحی یک چُیٍ حٍطٖ رٍِگ ٔ یک
چُخٌ كظٕكخص ٔٓیغ ىٍ َُٓيیٍْخی َخُٗخهظّٟ ،ؼق رٍِگی حٓض.
هطؼخ ً يـٕالٌ رخُیَِکت طًخو يظٕؿّ حیٍ َخىحٍی ٔ َخچخٍة هٕى ٗيَي ٔ
رَحی ؿزَحٌ آٌ ،هٕی٘ظٍ ٍح رّىحيخٌ هخَيحٌ َزٕی حَيحهظُي.
يـٕالٌ ىٍ رئ ٍٔٔى هٕى رّروخٍح ،ک٘ظخٍ ٔٓیؼی رٍّحِ حَيحهظُي ٔ َٔزض
رّٓخىص َیِ ریحكظَحيی ًَٕىَي ،چُخٌکّ يوظيحی ٓخىحص يخٍٔحءحنَُٓ «حيیَ
حيخو ؿاللحنيیٍ حرٍكٍٔ» ٍح رّيلخكظض ٓظٍٕحٌ گًخٗظُئ ،نی حُ يَگ
َـخص یخكضُ ،یَح رَّٕٗظّی ؿٕیُی «حيظؼخل كکى آٌ هٕو ٍح حنظِحو کَىَي»(ٖٔ)
حيخ ٓخىحص ىٍ حىحيّی كکٕيض حیهوخَیخٌ طٕحَٔظُي ْٕیض ٔ ط٘کم طخٍیوی
هٕى ٍح كلع کُُي کّ کىطَیٍ آٓیذ يًکٍ ٍح ىیيَي .رّحػظوخى ػزخٓی ،ػهض حیٍ
حيَ ىٍ ٔحهغ رّگَّٕی ًْٔخٌپُيحٍی ٔ ًْٔخٌحَگخٍی يیخٌ حَيیّ٘ی يـٕالٌ
ىٍ يٍٕى حكظَحو رّٓخىحص رّػُٕحٌ ًٍیّ ٔ َٔم پیخيزَ( ٔ )ٙحكظَحو رّحٔالى
ٔ حػوخد چُگیِهخٌ َیِ ٓزذ ٗي طخ يـٕالٌ ُٔىطَ رّؿخیگخِ ٓخىحص پی رزََي،
گٌٗظّ حُ حیٍ ىٍ ؿخيؼّی يـٕنی رؼ٠ی هخَيحٌْخی يُظٔذ رّهيٍص ،يُِنض
حنْٕی ىحٗظُي .چُخٌکّ ىٍ ػ َٜكظٕكخص ٔ ٓپْ كکٕيضىحٍی آٌْخ کّ رخ
ظٍٕٓ چُگیِهخٌ آؿخُ ٗيَْ ،کْ رخ حؿيحى ٔ حٔالى حٔ پیَٕي ىحٗض ،رهُييَطزّ
۴۴ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
حیهوخَخٌ ئهًخٌ ریٖ حُ حٓالف [کخكَ] ٗخٌ َٔزض رّحيٍٕ ٓخىحص ٔ َوخرض
حی٘خٌ ٔ كوٕم حی٘خٌ حْظًخو يیىحىَي .يٓىطَیٍ حی٘خٌ «ؿخُحٌهخٌ» رٕى کّ
پْ حُ طَ٘ف رّحٓالوَ ،خو «ٓهطخٌ يلًٕى ؿخُحٌهخٌ» ٍح رَهٕى رَگِیي ٔ
َٔزض رّٓخىحص حٍحىص يِیي یخكض ٔ هييخص ٗخیخٌ رّحی٘خٌ ًَٕى.
"ؿخُحٌهخٌ" كََُي "حٍؿٌٕهخٌ" ٔ "هٕنظخم هخطٌٕ" ىٍ ٍ ٕ۹ریغ حنؼخَی
ٓ ْ ( ۳۳ق) = ٔٔ َٕحيزَٔ( ٕٔ۳و) ىٍ َٕحكت گَگخٌ رّىَیخ آيي ٔ ىٍ ٍُٔ
ؿًؼّ ٔٔ ٕٗحل حنًکَو ٖٓ ۳ = ۳يّ ( ٖٔٓ۳و) ىٍ كٕحنی هِٔیٍ ىٍگٌٗض
ٔ ىٍ «ُٗذ ؿخُحٌ = طزَیِ» کّ هٕى حُ هزم رَحی هٕى طيحٍک ىیيِ رٕى
رّهخک ٓپَىِ ٗي .حٔ ىٍ َٕؿٕحَی كخکى َٕحكت هَحٓخٌ ٔ ١زَٓظخٌ ٗي ،حٔل
پیَٔ آییٍ رٕىحثی رٕىٓ ،پْ رّحٓالو يَ٘ف ٗي .رّپیَٔی حُ حٔ كئى
ٓٓٓٓٔ َلَ حُ يـٕالٌ حٓالو آٍٔىَي.
ٍكض ٔ ،ىٓظٍٕ ىحى حُ يلم ىٍ آيي ىٔنظی «ََٓؿخُحَی» ٍح رَحی ٍٓخَیيٌ آد
رّکَرال كلَ ًَخیُي ،ىٓظٍٕ ىحى ٍَُْٔ ّٓ ِْحٍ يٍ َخٌ رَحی ح١ؼخو ٓخىحص
يویى آٌؿخ ١زن گَىى)۳ٕ(.
ًْچُیٍ حٔ رخ حٓظُخى رّكٍٔ ٍكظخٍ چُگیِهخٌ َٔزض رّٓخىحص ،ىٓظٍٕىحى طخ
حُ آٌْخ «هالٌ ٔ هٕرچٍٕ ٔ حالؽ ٔ ٌٕٕٗٓ» (کّ ػُخٔیٍ حَٕحع يخنیخص رٕى)
َگیََي ٔ ،ىٍ هخَّْخی ٗخٌ «حیهچی» كَٔى َیخیي ٔ ،يٕحؿذ آٌْخ يطخرن
آٌچّ ىٍ ىكخطَ ػزض ٗيِ ،رئٌ ْیچ هٍٕٜی ٓخل رّٓخل پَىحهض ٕٗى.
ًْچُیٍ ػهٕیخٌ رّػُٕحٌ َخظَ ىٍ يلخکى يوٍَ ٗيَي)۳ٖ(.
ٍٗیيحنيیٍ ك٠م هللا َٕٗظّ حٓض :پْ حُ آٌکّ «ؿخُحٌهخٌ» كَ٠ص
پیخيزَ(ٍ )ٙح ًَْحِ رخ كَ٠ص ػهی ٔ حيخو كٔیٍ(ع) ىٍ هٕحد ىیي ،حیٍ
پَٖٓ ٍح پیٖ ک٘یي کّ چَح رَحی َْ ١خیلّ يخَُي كوٓخء ٔ يظٕٜكّ ٔ يليػخٌ
...يَکِ ٔ ؿخیگخْی ٔؿٕى ىحٍى ،حيخ رَحی ٓخىحص يلهی رَحی طـًغ َیٔض؟
ىٓظٍٕ ىحى ىٍ َْٗٓخی يٓى حٓاليی ىحٍحنٔیخىِْخی طؤٓیْ ٕٗى طخ ٓخىحص
ىٍآٌؿخ گَىآیُي؛ ٓپْ يٕهٕكخطی رَحی َْیک حُ ىحٍحنٔیخىِْخ حهظٜخ ٙىحى.
کخٗخَی ُيیُّی گَحیٖ ؿخُحٌهخٌ رّحْم ریض ٔ ٓخىحص ٍح رّگَّٕی ىیگَ
ٍٔحیض کَىِ حٓض .رَّٕٗظّی حٔ ،ىٍ ٓخل ٕٓ ۳هًَی ىٍ یک ٍُٔ ؿًؼّ ىٍ
ئـي ؿخيغ رـيحى كَىی ػهٕی ٍح رّؿَو آٌکّ رؼي حُ ًَخُ ؿًؼّ ًَخُ ظَٓ
ٍح ْى هٕحَيِ ،ک٘ظُي ٔ ؿٔي حٔ ٍح ُٕٓحَیيَي .ؿًؼی حُ ٓخىحص حٓظوٕحٌْخی
َیى ٕٓهظّی حٔ ٍح ًَْحِ رخ ىحىهٕحٓظی رّؿخُحٌهخٌ کّ ىٍ حیٍ ٔهض ىٍ
ػَحم رَّٓ يیرَى ،ػَ ّٟىحٗظُي.
ؿخُحٌهخٌ ًٍٟحَظوخى حُ حػًخل حهظالفحَگیِ ئهًخَخٌ ٔ حیٍکّ چگَّٕ
ًٍیّی پیخيزَ هٕى ٍح چُیٍ کَىِحَي ،ىٓظٍٕ ىحى طخ حٓض کّ آَخٌ حٔالى ٔ ّ
ئززّخٌ حیٍ ٔحهؼّ ٍح ک٘ظُي ،پْ حُ آٌ حػالو کَى کّ «هٜي ََٜص هخَيحٌ
ٓخىحص ٔ هٌالٌ ىًُٗخٌ آٌْخ» ٍح ىحٍى .ىٍپی حیٍ يخؿَح رٕى کّ كَيخٌ
ٔیخىِْخ ٔ حهظٜخ ٙيٕهٕكخص رَحی آٌْخ ٍح ىحى)۳۳(. طؤٓیْ ىحٍحن ّ
ؿخُحٌهخٌ يخَُي ٓهق هٕى «ْالکٕهخٌ» رّىٓض هٕى كکى َوخرض ٍح طوَیَ
يیًَٕى ٔرّرالى حٓاليی رَحی ٓخىحص يظ٘و ٚيیكَٓظخى.
ًْیٍ ٍٕ١حیهوخَخٌ رؼيی رًّْیٍ ٍٕٔ حىحيّ ىحىَيٓ .هطخٌ دمحم حٔنـخیطٕ
(هيحرُيِ) َیِ ًْچٌٕ َیخکخٌ هٕى ىٍ طٕؿّ رّٓخىحص ٔ َُوزخء ًْض يیگًخٗض؛
۴۴ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
حُ آٌؿخ کّ َْ ٛخكذ َؼًظی يلٕٔى ٔحهغ يیٕٗىَُ ،وزخی ٓخىحص َیِ حُ
طوَد ٔ يُِنض كَٔصُحی َُوزخی ٓخىحص ىٍ ىٍرخٍ حیٍ هخػيِ ئظؼُی َ٘يَيّ .
حیهوخَیخٌ يـٕل كوي ٔ كٔخىص رٔیخٍی حُ کخطزخٌ ٔ يظَٓالٌ <ؿیَ ٓیّي>
ىٍرخٍ ٍح رَ يیحَگیوض ٔ ىٍ پی ىٓیّٔٓخُی ػهیّ َُوزخء ٔ َٓحٌ ٓخىحص
يیٗيَي طخ آَخٌ ٍح حُ چ٘ى حیهوخٌ ریخَيحَُيٍٗ .یيحنيیٍ ك٠مهللا ًْيحَی
[ٕٓحَقَٕیٔی کّ حٛهیض یٕٓىی ىحٗض ٔ طخ ٓطق ُٔحٍص َیِ ٍٓیي] یکی حُ
کٔخَی رٕى کّ ٓوض َٔزض رّيٕهؼیض ٓخىحص كٔخىص يیٍُٔیي.
ىٍ ُيخٌ «حٔنـخیطٕ» ٓیّي طخؽحنيّیٍ آٔؿی کّ «َویذ حنُُوزخی» طًخو يًخنک
ٓهطخٌ حٔنـخیطٕ رٕى ،يظٓى ٗي کّ یٕٓىیخٌ ٍح حُ ُیخٍص ٔ ٍكض ٔ آيي
رّي٘ٓي «ًٔحنکلم َزی» ىٍ ٍحِ كهّ ،يُغ کَىِ ٔ هٕى ىٍ آٌ يلم يُزَی
رَهَحٍ ًَٕىِ ،رّيـخنْ ٔػع ٔ َٜیلض ٔ حهخيّی ًَخُ ؿًؼّ ٔ ؿًخػض
يزخىٍص کَىِ حٓضًْ .چُیٍ حٔ ٍح رّيُغ حىحی ٌٍَ یٕٓىیخٌ ٔ يٜخىٍِی
حيٕحل یٕٓىیخٌ يظٓى کَىَي .رًّْیٍ حطٓخيخص يلخکًّ کَىَي ٔ ًَْحِ رخ ىٔ
پَٕٔ رّهظم ٍٓخَیيَي .رَّٕٗظّی کخٗخَیٍٗ ،یيحنيّیٍ ك٠مهللا (یٕٓىی
حالٛم) ىٍ هظم ٓیّي طخؽحنيّیٍ َوٖ يًٓی ىحٗضٔ .ی ىٍ گلض ٔگٕ رخ
«حٔنـخیطٕ» ٓیّي ٍح ئظٕؿذ هظم ىحَٔض ،حٔنـخیطٕ پخٓن ىحى:
«حٔ ٓیّي حٓض ،يٍ چگَّٕ يیطٕحَى كکى هظم ٓیّيی ٍح ٛخىٍ کُى؟»
ٓ۱ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
ٍٗیيحنيّیٍ ك٠م هللا گلض :يٍ يؼهٕو يیکُى کّ حٔ ٓیّي َیٔض؛ ٍٗیيحنيّیٍ رخ
ٓیّي يـهْ يُخظَِ طَطیذ ىحى ٔ كیٍ يُخظَِ حُ ٓیّي گٕحْی ػهٕی رٕىٌ
هٕحٓض؛ ٓیّيطخؽ حنيّیٍ ٗـََِخيّی هٕىٍح ػَ ّٟکَى؛ ٍٗیيحنيّیٍ رخ رٓخَّی
حیٍکّ رخیي ىٍ رخٍِی حیٍ ٗـََِخيّ ریٖطَ طلوین کُيٗ ،ـََِخيّی ٓیّي ٍح رخ
هٕى رّهخَّ رَى ،ىٍ كَٛض ٗزخَّ َخو ٓیّي طخؽحنيّیٍ ٍح حُ ٍٔی کخؿٌ پخک
کَىٓ ،پْ ىٔرخٍِ َٕٗضٛ ،زق ٍُٔ رؼي َٔذَخيّ ٍح رّىٍرخٍ آٍٔى ٔ
رّحیهوخٌ َ٘خٌ ىحى ٔ گلض:
«رزیُیي حیٍ َٔذَخيّی ٓیّي طخؽحنيّیٍ آٔؿی حٓض کّ ؿؼهی يیرخٗي؛ حٔ َخو
کٔی ىیگَ ٍح پخک کَىِ ٔ َخو هٕىٍح رّؿخیٖ َٕٗظّ حٓض».
حیهوخٌ کّ پُيحٗض ٍٗیيحنيّیٍ ك٠م هللا ٍحٓض يیگٕیيٓ ،یّي طخؽحنيّیٍ ٓیّي
َیٔض ،كکى هظم حٍٔح ٛخىٍ کَى ٔ ٓیّي رخ كََُيحَٖ رالكخٛهّ ک٘ظّ ٗيَي)۳۳(.
پْ حُ هظم ٓیّي ٔ كََُيحَٖ ،كُزهیْخی رـيحى رَ حؿٔخى آَخٌ حٓذ
ىٔحَیيَي ،حیٍ ػًمٗ ،خِ يـٕل ٍح چُيحٌ هً٘گیٍ ٔ ىچخٍ ػٌحد ٔؿيحٌ ًَٕى
کّ كَيخٌ هظم هخٟت رـيحى ٍح ٛخىٍ کَى ،ح ّيخ رخ پخ ىٍ يیخَی ىٍرخٍیخٌ ،رّٔیژِ
ٍٗیيحنيیٍ ك٠مهللا ،هخٟی حُ يَگ َـخص یخكض ،ىٍ ػٕٓ ،ٝهطخٌ ىٓظٍٕ
ىحى هخٟت يٌکٍٕ ٍح رّكخنض رَُّْ رَ حالؽ رَُّْ ٕٓحٍ کُُي ٔ ىٍ كخنیکّ
طخُیخَّ رَ پ٘ظٖ يیَُُي ىٍ هیخرخٌْخی رـيحى رگَىحَُي ،حُ کخٍ ه٠خٔص
يُلک گَىى ٔ ىیگَ كن َيحٗظّ رخٗي ىٍ ْیچ ىیٕحٌ ىٔنظی ي٘ـٕل گَىى)۳۳(.
ىٔنض ٛلٕی رَحی طخيیٍ يخنی ٓخىص رّآٌْخ حیٍ ٛالكیض ٍح ْى ىحىِ رٕى
کّ ًَْحِ رخ «کالَظَ»ْخ رّؿًغآٍٔی يخنیخص يیخٌ يَىو ،رٕیژِ حُٛخف
رپَىحَُي .رؼيْخ کخٍ ٍٓیيِگی رّحُٛخف حُ ٓیيْخ ٓهذ ٗي ،حيخ رّؿخی آٌ
ٍٓیيِگی رّٟٔغ كَهّْخی ىٍٔی٘ی رّآٌْخ يلٕل گَىیي.
ّظبیق ًویت
«َویذ حنُوزخء» يٍكیغ َٓپَٓض ًّْی ٓخىحص ،ىٍ حٍطزخ ١ئظویى رخ
ٗو ٚحٔل هالكض ،یخ كکٕيض رٕى .حٔ کّ حُ ریٍ ٗوٜیضْخی ىحًَُ٘ي ٔ رخ
ٛالكیض ،طٕٓ ٢ىٓظگخِ هالكض یخ كکٕيض يُٕٜد يیٗي ،ئجٕل حَظوخد
َویزخٌ َْٗٓخ ٔ يلهّْخ رٕى .حٔ ٔظیلّ ىحٗض رّٓخىحص يخْخَّ يوٍَی پَىحهض
۱۵ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
کُي ٔ َٔذ آَخٌ ٍح كلع کُي طخ کٔی هٕى ٍح رّىٍٔؽ رّٓخىحص يُظٔذ َکُُي ٔ
حُ ٗؤٌ آَخٌ پخٓيحٍی کُيَ .ویذ رَ طلٜیم ،حُىٔحؽ ،حٗظـخل ٔ َُيگی
ؿٕحَخٌ ٓخىحص َظخٍص يیکَى ٔ حُ كوٕه٘خٌ ىٍ ىیٕحٌْخی ىیگَ ٔ ىحىگخِْخ
ىكخع يیًَٕى.
ؿخيغطَیٍ يطهزی کّ ىٍ حیٍ رخد َگخٗظّ ٗيِ َٗكی حٓض کّ ىٍ کظخد
«حالكکخو حنٔهطخَیّ» حُ حرٕحنلٍٔ ػهی رٍدمحم يخٍٔىی (يظٕكی ٓ۳۳م) آييِ
حٓض کّ كئى ٔظخیق ٔ رََخيّی کخٍ َویذ ٔ حهظیخٍحص حٔ ٍح رٍّٕٛص
ٍُٔٗی رّىٓض يیىْي .يیطٕحٌ يخكٜم ٍح حیٍگَّٕ هال ّٛکَى کّ َوخرض
رَ ىٔ گَّٕ رٕىِ حٓضَ :وخرض هخَ ٔ ّٛوخرض ػخيّ؛ ىٍ َوخرض هخَ ّٛویذ طُٓخ
ػٓيِىحٍ حَـخو ٔظخیق َٓپَٓظی ٓخىحص رٕىِ حٓض ٔ حيَ ه٠خء ٔ حهخيّی
كئى َٗػی حُ ىحیَِی كئى حهظیخٍحص َویذ هخ ٙهخؽ رٕىِ حٓض.
رُخرَحیٍ الُو َیٔض َویذ هخ ،ٙػخنى ٔ يـظٓي ىٍ حكکخو َٗػی رٕىِ رخٗي.
ىٍ َوخرض ػخيَّ ،ویذ پخٍِی حُ حيٍٕ ٍح کّ حُ ٔظخیق ه٠خص حٓضَ ،یِ
رّػٓيِ ىحٗض .رُخرَحیٍ َویذ ػخو <رَ هالف َویذ هخ >ٙحنِحيخ ً رخیي ىٍ
حكکخو َٗػی يـظٓي ٔ ٛخكذ َظَ ٔ آُٗخ رّحكکخو ه٠خء رٕىِ ٔ ٛالكیض
ػُٕحٌ كخکى َٗع رٕىٌ ٍح ىحٍح رخٗي طخ كکى ٔ ه٠خٔص ٔی الُو حالؿَح ٕٗى.
رخ حیٍ طٕٟیلخص يیطٕحٌ گلض حٕٛل ٔظخیق ىیٕحٌ َوخرض ػزخٍصحَي حُ:
ٔ ـ دفؿ ًـة ساًضاى ّ ثثث ًام ّ هلجغات ًْػاصاى ّ هغصٍگاى ؿاصات.
ٕ ـ اعكاص جْاًاى ّ جلْگیغی اػ اعجکاب جغاین ّ گٌاُاى جْؿػ آًاى.
ٖ ـ طُظیى حيٍٕ ٗـهی ٓخىحص ٔ ؿهٕگیَی حُ حٗظـخل آَخٌ رّي٘خؿم پٔض.
۱۶ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
حٓخيی طؼيحى حُ حیٍ ييػیخٌ ىٍ کظخد «نزخد حالَٔخد» آييِ حٓض )۲ٔ(.حُ
ؿًهّی حیٍ حكَحى "َخ َٛرٍُیي" رٕى کّ هٕى ٍح حُ حػوخد ُیي رٍكٍٔ
يؼَكی کَىِ رٕى ٔ پْ حُ رَيالء ٗيٌ کٌرٖ ،رّهظم ٍٓیي)۲ٕ(.
حُ ىیگَ ييػیخٌ ىٍٔؿیٍ ٓیخىص ،كٍٔ رٍحكًي رٕى کّ ک٘ظّ ٗي)۲ٖ(.
«ٓؼيی ٗیَحُی» كکخیظی ٍح َوم يیکُي کّ ٗیخىی هٕى ٍح «ٓیّي» يؼَكی
ًَٕىِ ٔ حىػخْخی كؾ ٔ ٗخػَی َیِ کَىِ رٕى َٓ ...حَـخو کٌد حٔ رَيال ٗي:
«ٗیّخىی گیٕٔحٌ رخكض کّ يٍ ػهٕیى ٔ رخ هخكهّی كـخُ رَّٗٓی ىٍ آيي کّ حُ
كؾ ًْیآیى ٔ هٜیيِی پیٖ يهک رَى کّ يٍ گلظّحو»)۲۳(.»...
هالَْ ّٛآٌچّ يَرٕ ١رّحيٍٕ ٓخىحص يیٗي ،ىٍ كیطّی ٔظخیق
«َوخرض» رٕى ٔ ََویذ يئظق رٕى پیٕٓظّ حُ حٟٔخع َُيگی رٔظّگخٌ یخ ١خیلّی
هٕى رخهزَ رخٗي ٔ هزَ رگیَى)۲۳(.
حكٌِٔ رَ ٔظخیق َوخرض ،يٕحٍىی َیِ ىٍ يظٌٕ طخٍیوی آييِ کّ رَهی
کخٍْخی کّ حُ طٕحٌ ٔ َلًٕ حكَحى كکٕيظی هخٍؽ رٕى ،رخ کًک َوزخء ٓخىحص
حَـخو يیٗي ،يخَُي رَهَحٍی ٛهق ٔ پیٖگیَی حُ ٔهٕع ؿُگْخ ٔ يُخُػخص
ىحههی؛ يؼالً ؿهٕگیَی حُ رَهٍٕىْخی ٗیؼّ ٔ ُٓی ،کّ رّهخ َ١حكظَحو ىٔ
َ١ف رّٓخىحص ،رّيٜخنلّ ٔ ٓخُٕ يیحَـخيیي .رؼ٠ی حُ َویذْخ ىٍ ئخثم
ٓیخٓی َیِ ٔحٍى يیٗيَي .ىٍ ؿَیخٌ ؿُزٖ يَ٘ٔ ّ١ىٍ حیَحٌَ ،ویذحنٔخىحص،
رخالطَیٍ يوخو َوخرض ىٍ هخؿخٍیّ ،رخ يَ٘ٔ ّ١يوخنلض يیکَى)۲۳(.
َوخرض ىٍ حٛطالف ٕٛكیخٌ َیِ کخٍرَى گٔظَىِ ىحٍى .ىٍ حٛطالف
ٕٛكیخٌ َُوزخء گَْٔی حُ حٔنیخی رٍِگ هيحَٔي ْٔظُي کّ طؼيحى آٌْخ ىٍ
ُيیٍ ،ىٍ یک ُيخٌ ّْٓ ،لض یخ ىِ یخ ىٔحُىِ طٍ يیرخُٗي .حیٍ يطهذ حُ
ٓیخم رلغ يخ هخٍؽ حٓض ٔ .حٓخٓخ ً یک رلغ ًُْی ٔ حَظِحػی حٓض.
جٍکیالت ًوبثث
ط٘کیالص َوخرض ٓخىحص کّ حُ طَکٔظخٌ چیٍ ىٍ َٗم طخ حَيُنُْ ىٍ ؿَد
ؿٓخٌ حٓالو ىحيٍ هٕى ٍح گٔظَحَیيِ رٕى ،حىحٍِی يُظى ٔ ىهیوی رٕى کّ حيٍٕ
ٓخىحص ٍح َٓپَٓظی يیًَٕى .رًّْیٍ ىنیم پْ حُ ػزخٓیخٌ َیِ هٌَْخ ىٍ
ىٔنضْخی يوظهق حٓاليی ىٔحو آٍٔى ٔ رّكیخص هٕى حىحيّ ىحىْ .ىحکٌُٕ َیِ
ىٍ رؼ٠ی حُ کٍْٕ٘خی حٓاليی رخ طـییَحطیٔ ،ؿٕى هخٍؿی ىحٍى.
۱۱ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
حكًي رٍدمحمرٍ حریحنـُخثى دمحمرٍ كٔیٍ حن٘یؼی حرٍدمحم حنلخثَی حرٍ حرَحْیى
حنًـخد حرٍ دمحم حنؼخري حرٍ حاليخو يٕٓی حنکخظى(ع)
ٖ ـ َٗیق ػهی رٍدمحم رٍ ٍي٠خٌ رٍػهی رٍػزيهللا رٍيلَؽ رٍيٕٓی
ٓی حرٍ حرَحْیى ١زخ١زخ حرٍ حًٓخػیم رٍػهی رٍهخٓى رٍدمحم رٍهخٓى حنَ ّ
رٍحرَحْیى ؿًَ حرٍ كٍٔ يؼُی حرٍ كٍٔ يـظزی.
يطهذ رٍَویذ حری ػهی كٍٔ رًٍْٗحنيیٍ هكى ٍُحن:
ػهی رٍػًیيحنيیٍدمحم رٍػيَخٌ رٍػزيهللا رٍػًَحنًوظخٍ رٍحریحنؼالءئهى رٍحری
ػهی دمحم رٍدمحمحالٗظَ رٍػزيهللا حنؼخنغ رٍػهی حنًلي ّع رٍػزیي هللا رٍػهی
حنٜخنق رٍػزیي هللا رٍحنلٔیٍ حالٛـَ حرٍ حاليخو ٓیّي حنٔخؿيیٍ؛ ٕ ـ َٗیق
ٓیّي حرٕؿؼلَدمحم رٍطخؽ حنيیٍ حرٕحنلٍٔ ػهی حنًؼَٔف رخرٍ حنطوطوی حنؼهٕی؛
ٖ ـ ػزیي هللا رٍػًَ رٍدمحمحنلٔیُی حنٕحٓطی حرٕحنُظخو يئیّي حنيیٍ حنُویذ.
ٔ ـ َٗیق كٍٔ رٍػزي رٍحكًي ٍکٍ حنيیٍ حنلٔیُی هكى ًِن:
ٕ ـ ٓیّيػهی حرٕحنلٍٔ حرٍ ٓیّييخؿيرٍ دمحم َویذ رلَیُی ييَی حالٛم.
َٗیق ٓیّيكٍٔ رٍٍَٕحنيیٍ ػهی رٍ حنلٍٔ هكى ؾٍُن:
ٗيهى رٍٟخيٍ رٍدمحم رٍػَيش رٍَکیظّ رٍطٕرش رٍكًِس رٍػهی رٍػهی رٍ ُ
رٍػزي حنٕحكي رٍيخنک رٍٗٓخد حنيیٍ حنلٔیٍ رٍحاليیَحری ػًخٍس حنًُٓخ حالکزَ
رٍحاليیَ حریْخٗى ىحٔى رٍحنوخٓى رٍػزیيهللا رٍ١خَْرٍیلیی حنُٔخرش حرٍحنلٍٔ
رٍؿؼلَ حنلـش رٍػزیيهللا حالػَؽ رٍحنلٔیٍ حالٛـَ رٍحيخو ٓیّي حنٔخؿيیٍ.
ٓیّي َخَٛحنيیٍ کًَٕشحنلٔیُی حنُـلی حرٍ هكى یبلؾٍُن:
حنلٔیٍ رٍدمحم رٍػِحنيیٍ كٔیٍ رٍَخَٛحنيیٍ دمحم حنلٔیُی آل کًَٕش.
ٔ ـ َٗیق ٓیّيحرَحْیى رٍ ٓیّيٟخيٍ هكى ؾّالؾٍُن:
ٗيهى رٍػهی رٍكٍٔ َویذ ىٍ ييیُش يٍُٕس؛ ٕ ـ َٗیق هٕحوحنيیٍ رٍ ُ
يـيحنًؼخنی رٍَٜیَحنيیٍ دمحم رٍؿًخلحنيیٍ رٍػالءحنيیٍ رٍدمحم رٍحریحنًـي
رٍدمحم رٍػزيحنکَیى رٍػزيهللا رٍػزيحنکَیى رٍدمحم رٍيَط٠ی رٍػهی
رٍکًخلحنيیٍ حریحنًؼخنی رٍهٕحوحنيیٍ ٛخىم رٍکًخلحنيیٍ حكًي رٍػهی
حنًَط٠ی رٍػزيهللا رٍدمحم رٍحری دمحمْخٗى رٍحریحنلٍٔ ػهی رٍحری ػزيهللا دمحم
رٍحری دمحم حنلٍٔ رٍحنلٔیٍ حالٛـَ حرٍحاليخو ػهی ُیٍ حنؼخريیٍ.
ٓیّيحرٕحنَریغ ٓهیًخٌ رٍدمحم رٍػزي هللا رٍدمحم رٍػهی هكى ویمؾٍُن:
رٍيٕٓی ػهٕی ػهًی ٗل٘خَٔی.
ٖٓٔ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
نامۀآیةاهللبروجردیدربارۀاحیاءنقابت
آیش هللا حنؼظًی «ٓیّيكٔیٍ ١زخ١زخیی رَٔؿَىی» حُ حؿهّّی َٔذُٗخٓخٌ
يؼخ ٔ َٛحُ كوٓخی کىَظیَ ؿٓخٌ حٓالو رٕى کّ ىٍ ػ َٜهٕى هيٍص ٔ
َلًٕی رٔیخٍ ىحٗض .حی٘خٌ ىٍ ُيخَی کّ كَٛض ىحٗض رَحی حكیخی َوخرض
ٓخىحص کخٍی َکَى؛ ح ّيخ ىٍ آهَ ػًَ رّحیٍ كکَ حكظخى ،نکٍ حؿم يٓهظٖ َيحى ٔ
ىٍ ٓخل ٓ ْ ( ٖٔ۲ق) ىٍ گٌٗضٓ ّٓ .خل هزم حُ ٍكهظٖ ىٍ َخيّی طُزیٓیّ
رَحی ٓهٔهّی ؿهیهّی ٓخىحص چُیٍ َٕٗظّ حٓض:
ُٓي ًٗخٍِ ٔ :
بسم میحرلا نمحرلا هللا
ىٍ حُيُّی ٓخروّ يَٕٓو رٕىِ ىٍ طًخو رالى حٓالو حُ َ١ف ٓال١یٍ ًٓض
«َوخرض» رّحٗوخ ٙرٍِگ يؼم ٓیّيحرٕحكًي ٔحني ٓیّييَط٠ی ٔ ٓیّيٍٟی ٔ
هٕى آٌ ىٔ رٍِگٕحٍ هيّ هللا حَٓحٍْى ىحىِ يیٗيِ ٔ حیٍ يُٜذ حُ رَحی آٌ
رٕىِ کّ َٔذ ٓخىحص رالى حٓالو يللٕظ رًخَي ٔ آٌْخ ْى ىكخطَی ىحٗظُي کّ ىٍ
آٌ ىكخطَ حًٓخء ٓخىحص ٔ يظٕني ٗيِ حُ آٌْخ ٍح ػزض ٔ ٟز ٢يیکَىَي ٔ َْ
کْ حىػخء ٓیخىص يیکَى حُ حٔ يطخنزّی كـض يیکَىَي ٔ حگَ حهخيّی كـض
ًَیکَى َلی ٓیخىص حُ حٔ يیٗي ٔ ىٍ حَظخٍ يَىو حیٍ يؼُخ رٔیخٍ حًْیض
ىحٗظّ ٔ ٔحهؼخ ً ْى ىحٍحی حًْیض حٓضًَ .یىحَى چّ ريروظی حٓض کّ ىٍ حیٍ
ػ َٜىحيُگیَ ٓخىحص ٗيِ؛ يطهزی ٍح کّ حیٍ يويحٍ ىحٍحی حًْیض رٕىِ ٔ
ْٔض ،حئَُِ كلع آٌ ٍح ػالِٔ رَ حیٍکّ حًْیض ًَیىُْي حُ رَحی هٕى َُگ
ٔ ػخٍ كٔخد يیکُُي آِ آِ آِ! چويٍ ٓخىحص حُ ٔظخیق هٕى ؿخكم ٗيِحَي ٔ
ػِٗخَّ ئجهض يیکُىيٕؿزخص حكظوخٍ هٕى ٍح حُ ىٓض يیىُْي! حُ هيحَٔي ّ
کّ ػخيّی ئهًخَخٌ هٕٜٛخ ً ٓخىحص ٔ يُظٔزیٍ رّپیـًزَ حکَو ٍح حُ حیٍ
هٕحد گَحٌ ٍْخثی رو٘ي طخ رّٔظخیلی کّ طوَیزخ ً يیطٕحٌ گلض حُ ٔحؿزخص یخ
ئظلزخص يٕأ کيِ حٓض آُٗخ َٕٗي ٔ يٕؿزخص حكظوخٍ هٕى ٍح حُ ىٓض َيُْي.
هٕحًُْ٘يو ىٍ يـًؼی کّ رٍِگخٌ ٓخىحص يـظًغ رخُٗي يکظٕد كویَ ٍح
رّآٌْخ گِٕٗى كَيخثیئ .حنٔالو ػهیکى ٔ ٍكًشهللا ٔ رَکخطّ.
ًٔ ٕ۲حنوؼيس حنلَحو ْ ( ٖٔ۳۳ق)
يَٓ ٔ حي٠خء كَ٠ص آیش هللا
ٔٓ۴ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
طُِل ًَٕىِ ٔ رّٖ %طوهیم یخكض .ىٍ حیٍ طلوین رخالطَیٍ َوٖ ٓخىحص ىٍ
كکٕيض ٍرخَی ٔ کىطَیٍ َوٖ ىٍ كکٕيض كخيي کَُی ریخٌ ٗيِ حٓض...
َٓخیض کالو حیٍکّ :ييص َیى هٌَ حٓض کّ طیکّىحٍحٌ چٓخٍ هٕو (پظٓخ)
کٍٕ٘ ٍح رّگَٔگخٌ گَكظّ ٔ رَّخرٕىی ک٘یيِحَي ،ؿُگ يخل حیٍْخ حٓضٛ ،هق
يخل حیٍْخ حٓض ،هيٍص يخل حیٍْخ حٓض ،ػَٔص يخل حیٍْخ حٓض ،طؼییُخص يخل
حیٍْخ حٓض؛ ۳۲هٕو ىیگَ کّ حکؼَیض ٓخکُیٍ کٍٕ٘ ٍح ط٘کیم يیىُْي رخٍ
ٍَؾْخی ٍح رّىٕٔ يیکُ٘ي کّ حیٍْخ رَ کٍٕ٘ طلًیم ًَٕىِحَي ٔ ىٍ ػیٍ
كخل رّْیچ چیِ َٗیک َیٔظُي؛ طیکّىحٍحٌ حیٍ چٓخٍ هٕو (پظٓخ) ُيیٍ ٔ ْٕح ٔ
ىٍیخ ٍح يُلَٜح ً ریٍ هٕى هًٔض ًَٕىِ ٔ ْیچ ًٓٓی رَحی ىیگَ حهٕحو هخیم
َیٔظُي .حیٍ ٟٔغ هخرم هزٕل َیٔض ٔ هخرم ىٔحو ْى َوٕحْي رٕى؛ ٍَٟٔی حٓض
طخ یک ؿزّٓی َیَٔيُي يهی يظ٘کم حُ حهٕحو يلَٔو ط٘کیم گَىى طخ کٍٕ٘ ٍح
حُ كهوٕو حیٍ طیکّىحٍحٌ كخٓي ٔ طزٓکخٍ ریٌَٔ رک٘ي .حیٍ کخٍ ٗيَی حٓض.
ٓٔ ـ حرٕحنلٍٔ ریٓوی :نزخد حالَٔخد ٔحالنوخد ٔ حالػوخد؛ طلوین ٓیّييٓيی ٍؿخثی ،هى
ٓٔ ٔ۳هًَی ،ؽ ٕ ۳۳ٓ ٙ
ـ حنَ٘یق دمحم ١وطوی :حالٛیهی كی حَٔخد حنطخنزییٍ ،طلوین ٓیّييٓيی ٍؿخثی ،هى
ٔ۳ٔ۲م ٕٖ۹ ٙ
ٔٔ ـ يُظـذ حنيیٍ ػهی رٍحكًي :ػظزش حنکظزّ ،طٜلییق دمحم هِٔیُی ٔ ػزخّ حهزخل
آٗظیخَی ،طَٓحٌ ،حٓخ١یَ ٖٔ۲۳
ٕٔ ـ ریٓوی :نزخد حالَٔخد ،ٕٖٔ۲۳ ،ؽٕ۳۳ٓ.۳ٙ ،
ٖٔ ـ ًْخٌ ،ؽٕ۳ٓ۹ٙ ،
ٔ۳ـ ریٓوی :طخٍین ریٓوی۳۳ٙ ،ٕٖٔ۳ٓ ،
ٔ۳ـ دمحمكٔیٍ حنٓیُحىٍِ ،حٟیّ ٓیَٔٓیَٓ« :خى َوخرض ىٍ هَحٓخٌ ١ی هٌَٔ چٓخٍو
ٔ پُـى ْـَی»۲۳-ٕٔٓٚٛ ،ٕٖٔ۲۹ ،
ٔ۳ـ ؿَؿی ُیيحٌ :طخٍین طًيٌ حٓاليی ،ؽٕٔ۳۳ٙ ،
ٔ۳ـ ػهیَٟخ کَیًیَ« :وخرض ٔ َویزخٌ ىٍ حیَحٌ ػ َٜحیهوخَی» ۳ ٚٛـ ۲
ٔ۲ـ ٓیّيكٔیٍ ييٍٓیٓ« :وُی چُي ىٍرخٍِی َوخرض ٓخىحص ٔ رََخيّ کخٍ َویذ»
ٔ۹ـ حًٓخػیم حالُٔحٍهخَی ئَُی :حنلوَی كی حَٔخد حنطخنزییٍ ،طلوین ٓیّييٓيی
ٍؿخیی ،هى ٔ۳۲ ٙ ،
ٕٓ ـ حریحنلٍٔ حنؼزیينی حنطٕٓی :طٌٓیذ حالَٔخد ٔ َٓخیش حنؼوخد ،طلوین دمحم کخظى
يلًٕىی ،هى ٖٔ ٔ۳م ٔٔ۳ ٙ ،
ٕٔ ـ ؿًخل حنيیٍ كٔیُی :ػًيسحنطخنذ كی حَٔخد آل حری ١خنذ ،هى ٔ۳ٔ۳مٔ۹۳ ٙ ،
ٕٕ ـ ریٓوی ٔ۳۳ ٙ ،ٖٔ۳
ٖٕ ـ ًْخٌ۳ٓ۳ ٙ ،
ٕ۳ـ ًْخٌ ۳۳ٖ ٚٛ ،ـ ۳۳۳
ٕ۳ـ ًْخٌ ٓٔ ٔ۳م ،ؽ ٕ ۳۳ٓ ٙ
ٕ۳ـ ًْخٌ ۳ٓٔ ٚٛـ ٕٓ۳
ٕ۳ـ آىحو يظِ :طًيٌ حٓاليی ىٍ هٌَ چٓخٍو ْـَی ،طَؿًّی ػهیَٟخ ًکخٔطی
هَحگُٕنٕ ،طَٓحٌ حيیَکزیَ ٕٔ۳۳ ، ٖٔ۳
ٕ۲ـ ریٓوی ٕٔ۳۳ ٙ ٖٔ۳
ٕ۹ـ ًْخٌ ٕٔ ٚٛ ،ـ ٕٕ
ٖٓ ـ ػطخيهک ؿٕیُی :طخٍین ؿٓخٌگ٘خ ،دمحم هِٔیُی ،چخپ نیيٌْ ،هُئٖٕ۹ؽٔ۳۳ ٙ
ٖٔ ـ ؿٕحى ػزخٓیٓ :خىحص ىٍىٍِٔی يـٕل ،كٜهُخيّی طخٍین حٓالوٓ ،خل ٕٓو ًٗخٍِ
ئهٔم ٕٔ ۳۳ ٙ ٖٔ۲ٔ ،
ٕٖ ـ ػزيهللا رٍك٠م هللاٛٔ :خف حنل ، َِ٠ؽ ٔ ۳۹ ٚٛـ ٓ ۳ـ ٖٖٔ۲م
ٖٖ ـ حرٍ١وطوی :طخٍین كوَی ،دمحم ٔكیي گهپخیگخَی ،طَٓحٌ ،ػهًی كَُْگیٕ ٖٔ۳۳ ،
ٖ۳ـ ك٠مهللارٍ ػزيهللا ٗیَحُٖٛٔ :خف حنل( ،َِ٠طخٍین ٔٛخف) ،ؽ ٖٔ۳ ٙ ،
ٔٓ۷ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
ٖ۳ـ ػهی رلَحَی پٍٕ ،كخ ًّ١كخؿی آرخىیٍ :حرطّی ٓخىحص ٔ كخکًیض ،يزخَی ٔ
يؼیخٍْخی َلًٕ ٓیخٓی ٔ حهظيحٍ ٓخىحص ىٍ كکٕيض حیهوخَخٌ يـٕلٕٔ ٙ ،
ٖ۳ـ ٔٛخف حنلَ٠س :ؽ ٔ ٕٖٔ ٚٛـ ٕ۳۳ـ ٕ۳۲
ٖ۳ـ «ٍٗیيحنيیٍ ك٠م هللا ًْيحَی» (ُحىِ ىٍ كئى ٓخل ۳۳۲هًَی ۳ٕ۹،هٍٕٗیيی
ىٍ ًْيحٌ ـ ىٍگٌٗظّٔ ٕ۲ىی ۳۹۳هٍٕٗیيیً ،یحنوؼيِ ۳ٔ۲هًَی) ٍؿم ٓیخٓی،
طخٍینَگخٍ ٔ پِٗک آهَ ٛي ٔۀ ْلظى هٍٕٗیيی رٕى کّ کظخد «ؿخيغ حنظٕحٍین» ٍح رّىٓظٍٕ
ؿخُحٌهخٌ ىٍ رخد ي٘ـَحص ٔ حٔٛخف هخَيحٌ يـٕل رٍّٗظّی طلَیَ ىٍآٍٔى.
ٖ۲ـ دمحم رٍُْئٗخِ َوـٕحَی« :ىٓظٍٕ حنکخطذ كی طؼییٍ حنًَحطذ» رّطٜلیق
ػزيحنکَیى ػهی حٔؿهیُحىِ ،ئکٕ :ىحَٖ ٔ۹۳۲ؽ ٔ ٕٓ۳ ٙ
ٖ۹ـ ًْخٌ.
ٓ ۳ـ ٍٗیيحنيیٍ ك٠م هللا :ؽ ٕ ٖٔٓ۹ ٙ ،ـ ٔ ، ٖٔ۳چخپ ٖٖٔ۳
ٔ ۳ـ ًْخٌ.
ٕ ۳ـ ًْخٌ.
ٖ ۳ـ کخٗخَی (حنوخٗخَی) حرٕحنوخٓى ػزيهللا رٍدمحم :طخٍین حٔنـخیظٕ ،رّحْظًخو يٓیٍ ًْزهی،
طَٓحٌ ،رُگخِ طَؿًّ ٔ ََ٘ کظخد ٖٔ۳۲
۳۳ـ حكًي هٕحكی« :يـًم حنظٕحٍین» يلًٕى كَم ،ي٘ٓي ََ٘ ،رخٓظخٌ ٔ۳ ٙ ٖٖٔ۹
۳۳ـ حرٍ رطَٕٗ ،ّ١ف حنيیٍ حرٕػزیيهللآ :لََخيّ ،طَؿًّی دمحم ػهی يٕكي ،طَٓحٌ،
ٔ۳۳ ٚٛ ،ٖٖٔ۳ـ ٔ۳۳
۳۳ـ ػزيحنَُحم ًَٓهُيی :يطهغ حنٔؼيیٍ ٔ يـًغ حنزلَیٍ ،رّکٕٖٗ ػزيحنلٔیٍ
َٕحیی ،طَٓحٌ ،يٕأٓٔۀ يطخنؼخص ٔ طلویوخص كَُْگی ۳۹ ٚٛ ،ٖٔ۳ٕ ،ـ ٓ۲
۳۳ـ يُظـذ حنيیٍ ػهی رٍحكًي« :ػظزش حنکظزش» طٜلیق دمحم هِٔیُی ٔ ػزخّ حهزخل
آٗظیخَی ٕٖ ٙ ، ٖٔ۲۳
۳۲ـ دمحم ػهی ٍٟٔخطی :ؿخيغ حالَٔخد ،طَٓحٌ ۳ٔ ٙ ٖٖٔ۳
۳۹ـ دمحم رٍُْئٗخِ َوـٕحَی ٔ ،ٔ۹۳ؽ ٕ ٔ۳ ٙ
ٓ ۳ـ حرٕحنوخٓى کخٗخَی« :طخٍین حٔنـخیظٕ» طَٓحٌ ،رُگخِ طَؿًّ ٔ ََ٘ کظخد ،ٖٔ۳۲
ٖٕٔ ٚٛـ ٖٖٔ
ـ ًْٗحنيیٍ حرٍ رطٕٓ« :ّ١لََخيۀ حرٍ رطٕ »ّ١طَٓحٌ ََ٘ ،آگّ ،ٖٔ۳۳ؽٔ ٕٕٔ ٙ
ٔ ۳ـ َوـٕحَی :ؽ ٕ ۹ ٚٛـ ٔ۹۳ٔ ، ٔ۲ـ نیيٌ
ٕ ۳ـ ریٓوی:نزخد حالَٔخد ٓٔ ٔ۳م ؽ ٕ ۳۳ٖ ٙ ،
ٖ ۳ـ ؿٕحى ػزخٓیٓ :خىحص ىٍ ىٍِٔی يـٕل ،كٜهُخيّی طخٍین حٓالوٓ ،خل ٕٓو ًٗخٍِ
ئهٔم ٕٔ ۳۳ ٙ ٖٔ۲ٔ ،
۳۳ـ حرٕحنوخٓى کخٗخَی« :طخٍین حٔنـخیظٕ» ٕٖٔ ٙ
۳۳ـ ؿًخل حنيیٍ حرٍ ػُزّ« :ػًيس حنطخنذ كی حَٔخد آل حری ١خنذ» ٖ ٖٔ۲م۳ٔ۳ ،
ـ ًْٕ ٖ ٔ۲۲ ٚٛ ، ٕ ،ٖٔ۳ـ ٔ۲۹
۳۳ـ َٗف حنيیٍ ػزيهللا ٔٛخف ٗیَحُیٛٔ :خف حنلَ٠س ،ؽ ۳ٖ۲ ٙ ۳
ٔٓ۴ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
۳۳ـ ٗیَیٍ ریخَی« :ىیٍ ٔ ىٔنض ىٍ حیَحٌ ػٓي يـٕل» ؽ ٕ ۳ٓ۳ ٚٛـ ۳ٓ۳
۳۲ـ ٍٗیيحنيیٍ ك٠م هللا :يکخطزخص ٍٗیيی ،يکظٕد ًٗخٍِ ٖٕٕٔ۹ ٙ ،
۳۹ـ كٜهُخيّ پژْٔ٘ی ٗیؼُّٗخٓیٓ ،خل ٗخَِىِْى ًٗخٍِ ٕ ۳طخرٔظخٌ ٖٔ۹۳ـ طَٓحٌ
ٓ ۳ـ َوـٕحَی :ؽ ٕ ٔ۹۳۳ ، ٕٓ۳ - ٕٓ۳ ٚٛ
ٔ ۳ـ دمحمكٔیٍ حنٓیُحىٍِ ،حٟیّ ٓیَٔٓی« :کخٍکَى ػهى حَٔخد ىٍ طزییٍ كیخص
حؿظًخػی ١خنزیخٌ ػٓي ٓهـٕهی»ٖٔٓ-ٔ۳ٔٚٛ ،ٕٖٔ۹۳ ،
ٕ ۳ـ ؿؼلَیخٌٛ :لٕیّ ىٍ ػَ ّٛىیٍ ،كَُْگ ٔ ٓیخٓض ،ٕٖٔ۳۹ ،ؽٕٔ۹۳ٙ ،
ٖ ۳ـ ، ١ىٗظکیَیخٓ« :یخىص ٔ ٓخىحص ىٍ ىٍِٔ هخؿخٍ»ٖٔ۳-ٖٔٔٚٛ ،ٕٖٔ۹۳ ،
۳۳ـ كویّ رلَحنؼهٕو :طخٍین َوزخی يکّ ٔ ييیُّٔ۳ ٙ ،ٕٖٔ۹۳ ،
۳۳ـ ييٍٓی ١زخ١زخثیٓ« :وُی چُي ىٍرخٍِ َوخرض ٓخىحص ٔ رََخيّ کخٍ َویذ»
۳۳ـ حرٕحنلٍٔ يخٍٔىی :حالكکخو حنٔهطخَیّ ٕٓ۳ ٚٛ ،ـ ٖٔ۲ٖ ، ٕٓ۳
۳۳ـ ييٍٓی ١زخ١زخثیٓ« :وُی چُي ىٍرخٍِ َوخرض ٓخىحص ٔ رََخيّ کخٍ َویذ»
۳۲ـ حٌُٔٔ چخٍٗهیَ« :ویذ حالَٗحكی ىٍ ُيخٌ ػؼًخَیْخ» ٔ۳ٔ-ٔ۳۳ٙ ،ٖٔ۳۳
۳۹ـ كٍٔ رٍدمحم حنوًی« :طخٍین هى» طَٓحَی ََ٘ ،طّٕٕ ٖٔ۳ٔ ،
ٓ ۳ـ «يٕهؼیض ٓخىحص ىٍ ىٔنض ٛلٕی حُ ٗخِ ػزخّ حٔل طخ ٓوٕٛ ١لٕیخٌ».
ٔ ۳ـ ٓیّيدمحم ١یزی ،كَْخى ىٗظکیَیخٓ« :یخىص ٔ ٓخىحص ىٍ ىٍٔۀ هخؿخٍ»ََ٘ ،یّ طخٍین
َخيۀ حیَحٌ رؼي حُ حٓالو ،ٔ۳ٕ ،رٓخٍ ٔ طخرٔظخٌ .ٕٖٔ۹۳
ٕ ۳ـ هخنوی ،دمحمْخىی :ىیٕحٌ َوخرض ،طَٓحٌ،ػهٕو ٔ كَُْگ حٓاليی ،طخرٔظخٌ .ٕٖٔ۲۳
ٖ ۳ـ يٍٕی يٕطٕ کخُثٕ :يطخنؼّی يوييخطی ىٍ رخٍِی پَحکُيِگی ؿـَحكیخثی َوخرش
١خنزییٍ ،طَؿًّی دمحم كٔیٍ كیيٍیخٌ ٔ ٔ۲ٖ ٙ ٖٔ۳۳ ،آثُّی يیَحعًٗ ،خٍِْخی ٕٔٔ
۳۳ـ طخٍین ریٓوی ٓٔ ٔ۳م ؽ ٕ ۳ٓ۳ ،
۳۳ـ كوَحنيیٍ ٍحُی :حن٘ـَس حنًزخٍکّ ،طلوین ٓیييٓيی ٍؿخثی ،هى ٔ۳ٓ۹م ٔ۹۳ٙ
۳۳ـ ًْخٌ.
۳۳ـ حًٓخػیم حالُٔحٍهخَی ئَُی :حنلوَی كی حَٔخد حنطخنزییٍ ،طلوین ٓیّييٓيی
ٍؿخیی ،هى ٔ۳۲ ٙ ،
۳۲ـ حرٍ َٗٓإٓٗد :يُخهذ آل حری ١خنذ ،ؽ ٕ ٔ۹۳ ٙ
۳۹ـ ْالل ٓخری :حنٓلٕحص حنُخىٍس ،طلوین ٛخنق حالٗظَ ٔ۳ٓ۳هًَی
ٓ ۲ـ حریحنؼزخّ حنوهوُ٘يیٛ :زق حالػ٘ی كیُٛخػش حالَ٘خء ،ٖٔ۲ٖ ،ؽ ٓٔ ٕ۳ٔ ٙ
ٔ ۲ـ حرٕحنلٍٔ ریٓوی ٓٔ ٔ۳م ۳۳ ٙ ،ـ ۳۲
ٕ ۲ـ ًْخٌ ۳ٕ۳ ٙ
ٖ ۲ـ ًْخٌ.
۲۳ـ گهٔظخٌ ٓؼيی ،رخد حٔل :ىٍ ٓیَص پخىٗخْخٌ ـ كکخیض ٕٖ
۲۳ـ کَیًی ،ػهیَٟخَ" :وخرض ٔ َویزخٌ ىٍ حیَحٌ ػ َٜحیهوخَی"
۲۳ـ هخنوی ،دمحمْخىی :ىیٕحٌ َوخرض ،طَٓحٌ ،پژْٔ٘گخِ ػهٕو ٔ كَُْگ حٓاليی.
۲۳ـ ىٍ حیٍ يٍٕى َ١كی ىحٍیى کّ ؿٓض ح١الع ،ىٍ آهَ حیٍ کظخد ًٟیًّ کَىِحیى.
ٔٓ۱ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
ثؽً چِبقم
جطْق جبقیؽئ ػٌْاى ویبؾت
لوت ّ کٌُیَ
ٓخىحص حُ گٌٗظّ آييِ ٔ رّٕٓی آیُيِ ٍٔحٌ حٓض .ىحٍحی كَُْگ ٔ آىحد
يو ٕٜٙيیرخٗي .آىحد ٔ ُٓضْخی کّ ٍیّ٘ ىٍ كَُْگ ٔ طخٍین حهٕحو ٔ
حىیخٌ ٓخيی ىحٍى ٔ رخ گٌٍ حُ پیچ ٔ هى طخٍین رّؿُخد حرَحْیى ههیم هللا ٔ حُ
طلَٗ آىَ َوَ ٛ
للاَ ح ْحٌ ّحٔ رَّٕف َزی هللا يیٍٓي .چُخٌکّ هَآٌ کَیى يیكَيخیيَّ « :
للاُّ َٔ ٞ َٓ ٠خ ِيٍ رَ ْؼ ٍػهَٗ ْحنؼَخنَ ًِیٍَ ؛ ًُ ِ ٍّیَّشً رَ ْؼ ُ َٔ َُٕ ًكخ َٔآ َل حِر ََْحْ َ
ِیى َٔ آ َل ِػ ًْ ََحٌَ َ
ػ ِهی ٌى( ».آل ػًَحٌ)ٖٖ :ٖ ، ٓ ًِی ٌغ َ
َ
ٍُٓ ٓخىحص ،كَُْگ «َخوگٌحٍی» حٓض کّ ٍیّ٘ ىٍ حُ ؿًهّ آىحد ٔ ُ
كَُْگ ػَری ىحٍى .ىٍ كَُْگ ػَری يؼًٕالً َْ كَىی ىحٍحی حٓى ،کُیّ ٔ
نوذ حٓض ،رًّْیٍطَطیذ هٕى حثًّی حٓ١خٍ(ػهیٓى حنٔالو) (ًْخَُي ٓخیَ
ػَد) ىٍ يلخٍٔحص هٕى حُ نوذ ٔ ُکُیّ حٓظلخىِ يیکَىَي؛ نوذ ٔ ُکُیّ ؿیَ حُ
َخو حٛهت كَى حٓض کّ ػَكخ ً رّآٌ «َخو کٕچک ـ یخ َخو حٔل» يیگٕییى .نوذ
ػزخٍص حٓض حُ ًْخٌ «طوه »ٚکّ یخ ٛلض يًئف ،یخ َٔزض كخيیهی ،یخ
َٔزض يکخَی ،یخ َٔزض ٗـهی ٔؿیَِ يیرخٗي کّ ٗو ٚريحٌ يٍٕ٘ٓ يیگَىى.
ٓٔٔ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
کُیّ ػزخٍص حٓض حُ كََُي یخ پيٍ ،یخ يخىٍ کٔی رٕىٌ کّ ؿٓض طؼظیى ْى
رّكََُيحٌ ًکٍٕ ٔ ْى كََُيحٌ حَخع رّکخٍ يیٍٔى؛ يخَُي حیٍکّ رّيَى ػَد
گلظّ ٕٗى «حرٕحكًي» ٔ رٌُّ ػَد گلظّ ٕٗى «ح ُ ّو حكًي» گخْی کُیّ رَ حٓى
حٛهی ٗو ٚؿهزّ پیيح يیکُي.
رّریخٌ ٍٍٔٗطَُ :کُیّ ىٍ كَُْگ ػَری رّآٌ ىٓظّ حُ َخوْخی گلظّ يیٕٗى
کّ رخ پیَٕ٘ي «حد» یخ «حرٍ» (ىٍ يَىحٌ) ٔ «ح ُ ّو» (ىٍ َُخٌ) ًَْحِ رخٗي .ىٍ
حیٍگَّٕ َخوگٌحٍی يؼًٕالً َخو پَٔ رٍِگطَ رخ پیَٕ٘ي حد یخ ح ُ ّو ًَْحِ يیٕٗى
ٔ رّيؼُخی پيٍ كالٌ ٗو ٚیخ يخىٍ كالٌ ٗو ٚحٓض.
حُ ٍٕٓل هيح(َ )ٙوم ٗيِ حٓض :حُ ؿًهّ ُٓضْخی َیک آٌ حٓض کّ
حَٔخٌ کُیّی هٕى ٍح رَّخو پَٕٔ حَظوخد کُي)ٔ(.
حگَ پَٔ رٍِگطَی ىٍ کخٍ َزخٗي ،كََُي حٔل [ٔنٕ ىهظَ رخٗي] يزُخی کُیّ
هَحٍ يیگیَى ،يخَُي «حرُٕیُذ» یخ «ح ُ ّو ُیُذ».
حٓظلخىِ حُ کُیّ رّؿخی َخو حٛهی ریٖطَ رَحی حكظَحو ٔ رٍِگيحٗض
حٗوخ ٙرٕىِٔ ،نی گخِ ىالیم ىیگَی ْى ىحٗظّ حٓض ،يخَُي كخل هٕد ُىٌ
رَحی آیُيِی کٕىک ،کّ ُْگخو طٕني کٕىک ،رَحیٖ کُیّی َیکٕ حَظوخد
يیکَىَي ،رّحيیي آٌکّ رٍِگ ٕٗى ٔ ىحٍحی هخَٕحىِ ٔ كََُي ٔ ٛلخص َیکٕ
گَىى ،يخَُي «أرٕحنل٠م» گَچّ حیٍ كََُي ُُْٕ َُٕحى رٕى ٔ كََُيی رَّخو
ك٠م َيحٗض کّ ريحٌ کُیّ پٌیَى.
ٗوٜی کّ رّکُیّ هٕحَيِ يیٕٗى ،نِٔيخ ً رخ نلع کُیّ طؼظیى ًَیٕٗى،
رهکّ ػيو طَٜیق رّحٓى َٕػی طؼظیى يلٕٔد يیٕٗى؛ ىٍ يٕحٍىی ،کُیّ
رَحی طلویَ ٔ طًٔوَ ٔ يٌيض ٗوَ ٚیِ رّکخٍ ٍكظّ حٓض يخَُي حیٍکّ ىٍ
ٍٕٓۀ «طزض» یکی حُ ػًْٕخی پیخيزَ ٍح «حری نٓذ» َخو َٓخىًْ .چُیٍ
پیخيزَ( )ٙػًَٔ رٍْ٘خو ٍح «حرٕؿٓم» َخو َٓخى .ػهی رٍحری ١خنذ(ع) َیِ
كـخؽ رٍیٕٓق ٍح «حرًٕٔكّ = ٕٓٓک َٓگیٍ گَىحٌ» ُيکُّی کَى)ٕ(.
ىٍ ٍٔحیخص ىیُی حٓظلخىِ حُ کُیّ حيَی پُٔيیيِ ىحَٔظّ ٗيِ ٔنی حُ رؼ٠ی
کُیّْخ َٓی ٗيِ حٓضٗ .ین كَ ػخيهی ىٍ کظخد ٔٓخثمحن٘یؼّ رخری رًّْیٍ
ػُٕحٌ رخُ کَىِ حٓض.
ىٍ ٍٔحیظی آييِ« :پیخيزَ حکَو»( )ٙحٛلخد هٕى ٍح حُ ٍٔی حكظَحو ٔ
رَحی رّىٓض آٍٔىٌ ىلْخی٘خٌ رّکُیّ ٛيح يیُى ٔ آَخَی کّ کُیّ َيحٗظُي،
ٔٔٔ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
کُیّی رَحی ٗخٌ حَظوخد يیًَٕى ٔ ٓپْ آٌْخ ٍح ريحٌ يیهٕحَي .يَىو َیِ حُ
آٌ پْ ،آٌ ٗوٍ ٚح رًّْخٌ کُیّ يیهٕحَيَي .كظی آَخٌ کّ كََُيی َيحٗظُي
طخ کُیّی ىحٗظّ رخُٗي ،رَحی آَخٌ کُیّی حَظوخد يیکَى .پیخيزَ حکَو()ٙ
ٍٓى ىحٗض كظی رَحی کٕىکخٌ َیِ کُیّ حَظوخد ًَخیي ٔ آَخٌ ٍح يؼالً حرخ كالٌ
ٛيح يیُى طخ ىل کٕىکخٌ ٍح َیِ رّىٓض آٍٔى»)ٖ(.
ىٍ ٍٔحیظی حُ حيخو رخهَ(ع) آييِ :يخ رَحی حٔالىيخٌ ىٍ کٕىکی کُیّ
يیگٌحٍیى طخ يزخىح ىٍ آیُيِ رخ حنوخد ري هطخد َٕٗي)۳(.
حُ حيخو ٍٟخ(ع) ٍٔحیض ٗيِ حٓض :حگَ کٔی ٍح ىٍ كَ ٍٕٕ٠خو يیرَی
حٔ ٍح رّکُیّ روٕحٌ ٔ ،حگَ ؿخیذ رٕىَ ،خيٖ ٍح رگٕ)۳(.
ویّؿی ّ هْالیی
حيخيخٌ گخِ ىٍ حكخىیغ رّکُیّ ٔ نوذ هٕحَيِ ٗيِحَي .حيخ ٗیؼیخٌ ٔ پیَٔحٌ
آَخٌ حُ رخد طؼظیى ٔ طکَیى رّآَخٌ «ٓیّيی ٔ يٕالیی» يیگلظُي ،گخِ
ػزخٍصْخی« :یخرٍ ٍٕٓل هللاُ ٔ ،ؿؼهضُ كيحک» (حی كََُي ٍٕٓل هيح ،ؿخَى
رّكيحیض) ٍح حرظيحء حىحء کَىِٓ ،پْ ریخٌ يطهذ يیًَٕىَي.
ىٍ ٔحهغ ،يوٕنّی «ٓیّي» حیٍهيٍ رخٍ ُٓگیٍ ىحٗض کّ حثًّی حٓ١خٍ(ع)
رّؿٓض طٕحٟغ ٔ هٕ٘ع ػُيهللا حُ حٓظلخىِی حیٍکهًّ [َٔزض رّهٕى] حكظَحُ
يیؿٔظُي ٔ هٕى ىٍ ىػخْخ ٔ يُخؿخص هٕیًٖ ،حص حهيّ حكيیض (ؿ ّم ٔ ػهی
ٗؤَّ) ٍح «ٓیّي» هطخد يیکَىَي .حىػیّی يزخٍکّی کًیم ٔ حرٕكًِۀ ػًخنی ٔ
ؿیَِ يًهٕ حُ حیٍگَّٕ هطخدْخ حٓض .ىٍ ٔحهغ حُ يُظَ حثًّی حٓ١خٍ كو٢
ًحص حهيّ ٍرٕری ٓیّي حٓض ٔ رْ!
ْیچیک حُ حكَحى حثًّ(ع) طٕحٟؼخ ً ِنههّّ ،هٕى رّهٕىٕ ،ػُٕحٌ ٓیّي َيحىِ
حٓض .حیٍ يئيُیٍ رٕىِحَي کّ آَخٌ ٍح ٓیّي هطخد يیکَىَي .یؼُی يَىو ٔ
ٓم) ٔ أثًّ «هيح» يئيُیٍ ،أثًّ ٍح «ٓیّي» هطخد يیکَىَي( :يخَُي ىػخی طٕ ّ
ٍح «ٓیّي» ٛيح يیُىَي( :يخَُي ىػخی کًیم) رخ حیٍ ٔٛق ،طخ ؿخی کّ يؼهٕو
حٓض ،حثًّی حٓ١خٍ يئيُیٍ ٔ پیَٔحٌ هٕى ٍح حُ حٓظؼًخل ػُٕحٌ «ٓیّي»
َٔزض رّهٕى يُغ َکَىِحَي .پْ حیٍ نلع ىحٍحی حػظزخٍ حٓض.
حیٍ ٟٔؼیض طخ هٌَ ٗ٘ى ْـَی ىٔحو ىحٗض؛ یؼُی پیَٔحٌ ٔ يَیيحٌ،
رّكََُيحٌ ْخٗى حرٍػزييُخف ٓیّي يیگلظُئ ،نی هٕىٗخٌ حُ رخد طٕحٟغ َلْ
ٕٔٔ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
حُ رّکخٍگیَی حیٍ ػُٕحٌ ىٍ يٍٕى هٕى ،پَْیِ يیکَىَي .ح ّيخ يئيُیٍ ٍح ْى
حُ کخٍرَى حیٍ نلع َٔزض رّهٕى يُغ ًَیکَىَي.
رخ گٌٗض حیخو ،رُخ رّىالیهی کّ (يـخل َٗكٖ َیٔض) ٓخىحص يکَو ٛالف
ٍح ىٍ حیٍ ىیيَي کّ رَ ٓیخىص هٕى طؤکیي ٍُٔیيِ ٔ کهًّی «ٓیّي» ٍح ىٍ حرظيحی
َخو كََُيحٌ هٕى هیي ًَخیُي .هٕٜٛخ ً پْ حُ طؤٓیْ رُیخى «َوخرض» ٔ کخْٖ
هطَحص َخٗی حُ طؼویذ ٔ هظم طٕٓ ٢ػًخل حيٕی ٔػزخٓی ،رخنُظیـّ ،هَٔؽ
َٔزت ٓخىحص حُ كخنض طویّ ٔ َُيگی يولی حُ یک َ١ف؛ ٔ يٓخؿَصْخی
گٔظَىِ ىٍ ئخكضْخی ىٍٔ ٔ َگَحَی َخٗی حُ هه ٔ ٢حيلخی َٔذ ىٍ
َُٓيیٍْخی ؿَرض حُ ٕٓی ىیگَ ،حُ ؿًهّ ػٕحيهی رٕىِ حٓض طخ ٓخىحص ٍح
رّطٕؿّ ٔیژِ َٔزض رّكلع حَٔخد هٕى ٔح ىحٍى.
ىٍحیٍ يیخٌ يٕهؼیضْخی ٔیژِی ١زوخطی ٔ حيظیخُحص يخىی <کّ رّٔیژ پْ
حُ ط٘کیم َوخرض يظٕؿّ ٓخىحص ٗي> َیِ يیطٕحَي يٍٕى طٕؿّ هَحٍ گیَى.
ًْچُخٌکّ ىٍ ٍُٔگخٍی ٓیّي رٕىٌ (رّه ٕٜٙػهٕی رٕىٌ) رّهٕىی هٕى
ؿَو رٕىِ حٓض ،ىٍ ػَ َٜوخرض «ٓیّي رٕىٌ» یک حيظیخُ يؼزض ٔ ىٍه٘خٌ
يلٕٔد يیٗيِ حٓض؛ كظی حُ ىیي ٔ َظَ ٗخْخٌ ٔ ٓال١یٍ ٔ حيیَحٌ ٔ ههلخء
ٔ حيَحء ...رلغ ئظٕكی ىٍ حیٍ يٍٕى ىٍ روٖ هزهی گٌٗض.
ىٍ ػَٕ َٜیُٔيِی کظخد «طخٍین هى» يیُیٔظّ حُ ٔحژِی «ٓخىحص» رَحی آل
حری١خنذ حٓظلخىِ ًَٕىِ حٓض .رخ ٔؿٕى حیٍ ئظُيحص يیطٕحٌ گلض کّ ٔحژِی
«ٓخىحص» ىٍ هٌَ چٓخٍو رَحی حٔالى پیخيزَ( )ٙکخٍرَى ىحٗظّ حٓض.
يکَو ىٍ َُٓيیٍْخی يوظهق ٔ ىٍ ریٍ حهٕحو ّ هال ّٛحیٍکّٓ :خىحص
گَّٕگٌٕ رخ حنوخد ٔ ػُخٔیٍ ُیَ يٍٕى هطخد هَحٍ يیگَكظّحَي:
ٔ ـ َٗیق؛ ٕ ـ پیَ = پیَُحىِ؛ ٖ ـ ٗخِ = ٗخِْحىِ – ٗخؿی =
ٗخِ كخؿی؛ ۳ـ يیَ = حيیَ؛ ۳ـ يیَُح؛ ۳ـ هٕحؿّ؛ ۳ـ حی٘خٌ -
ًی٘ؤٌ؛ ۲ـ ٓیّي؛ ۹ـ طخؽ َٓ = َٓطخؽ؛ ٔٔ ـ َٓىحٍ = ٓخالٍ؛
ٔٔ ـ ٓهطخٌ؛ ٕٔ ـ آهخ ٛخكذ = آؿخٛخكذ ...
َْ یک حُ حیٍ حنوخد ٔ ػُخٔیٍ ىٍ كویوض ریخَگَ َوٖ حؿظًخػی ٓخىحص ىٍ
يوخ١غ يوظهق ٔ ؿٕحيغ ٔ كَُْگْخی يوظهق َیِ يیرخٗي ًٍٟ ،حیٍکّ
رَهی حُ آٌ ػُخٔیٍ رّؿٓض ىحٗظٍ رخٍ ػخ١لی ٔ يلزض ٗيیي ؿِٔ كَُْگ
يلهی يیرخٗي .ؿُخد «ٓیّيٗخِ هًَحنيیٍ ػِیِ پخىٗخِ» ىٍ حػَ گَحَُٔگ
«ٓهٔهّ ٔ َٔذَخيّْخ ٔ ٗـََِخيّْخی چ٘ظیّ ٔ هخىٍیّ» ٔ «ٓیّيٗخِ
ػزيحنؼِیِ روخٍی ههُيٍ» ىٍ کظخد «طَ٘یق حالٗـخٍ» (رَحٓخّ َٔوۀ هطی
کظخروخَۀ رَنیٍ ًٗخٍِ ٔ )ٔ۳طٕٟیلخص يلٜم ىٍحیٍ يٍٕى حٍحثّ ًَٕىِ حٓض.
ىٍ حیٍؿخ رَهی يلخْیى كٕم ٍح رخالؿًخل طٕٟیق يیىْى:
الق ـ ٌكیق :ػَد رّ«ٓیّي» َٗ« ،یق» يیگٕیي ،حیٍکلوَ صع اصل
تَهمٌای تلٌضی ّ هکاى تلٌض اؿث .تَفغصِ تلٌضهغجثَ ّ تؼعگْاع ،كغیف
گفحَ هیكْص .كغیف صع لغتی تَهمٌی ًجیة ،هِحغُ ّ ،وچٌیي عفیك ّ
لْی صع هماتل ّظیك ّ ظمیف اؿث ،کَ تَفغػًضاى ُاكن تيلثض هٌاف
اؼالق هیگغصص .ایي كغافث ازؼغیك پضع تَپـغ هٌحمل هیگغصص.
حیٍ ػُٕحٌ رّيؼُخی حيیٍ ٔ يٍٕى حػظًخى ة ـ پیك:
حٓض ٔ پیٕ٘حی هَىيُي ٔ رخ طـَرّ کّ يَیيحٌ يو ٕٜٙرّهٕى ٍح ىحٍى،
گَِْٔخی هخ ٙآىيی رّحٔ طخ َٓكي ػ٘ن ٔ كُخء ٔحرٔظّحَي .رخ ٍٗي ييحٔو
طٕٜف ىٍ َیًّی حٔل طخٍین حٓالوًٓ ،ض پیَـ يَحىی حُ حَلٜخٍ ٓخىحص
هخٍؽ ٗيِ ٔ ١زن ٕٟحر ٢يؼیٍ هٜهض حَظوخری رّهٕى گَكض .حُ حیٍ ٍٔ
حٗوخُ ٙیخىی حُ ؿیَ ٓخىحص رًّٓض پیَ ـ يَحىی رَگِیيِ ٗيَي ٔ يوخيخص
يًٓی ٍح ىٍ كُِْٕخی يؼَكض رّىٓض آٍٔىَي کّ رّآٌْخ هٕحؿّ َیِ
ٔٔ۴ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
يیگٕیُي :يخَُي هٕحؿّ يَحى ،هٕحؿّ حرخٛهض ،هٕحؿّ ٍٔحٕ ،هٕحؿّ ػهی
يٕكن ،هٕحؿّ ػزيهللا حَٜخٍی ،هٕحؿّ پیَ پخالٌ ىُٔ ...
ىٍ ٍٕٛطی کّ ٍٕٓو پیَ ـ يَیيی رّٗکم رٔظٍ کًَ َُٕحى ،يؼخنـّی
يَی٠خٌ رخ نؼخد ىْخٌ ،طؼٕیٌَٕیٔی ...کًخکخٌ يوٓ ٕٜٙخىحص ،رخهی يخَي.
حیٍ ٍٕٓو ،هزم حُ ٓیّيٗخِ َؼًض هللا ٔنی يَٕٓو رٕى.
حُ َ١ف يَىو ٔ يَیيحٌ ٓخىحص ىٍ ز ـ پیكلاؾٍ:
يُخ١ن يوظهق ِْحٍِؿخص ٔ ًٗخل ٔ ٕٓحكم ؿُٕری ٍٔىآيٕ رّكََُيحٌ
ٓخىحص کّ ُُْٕ ٛخكذ ٗؤٌ ٔ يوخو ٔ ػُٕحٌ َ٘يِ ٔ رّپخی پيٍ هٕى ََٓیيِ
رخُٗي ٔ ًْچُیٍ رّٓخىحص كَ٘ٔػخىی «پیَُحىِ» گلظّ يیٕٗى.
ىٍ يُخ١ن كٕم حنٌکَ رّٓخىحص «طخؽ َٓ» ٔ «َٓطخؽ» َیِ گلظّ يیٕٗى.
رَحی ييصْخی ٕ١الَی (يوٕٜٛخ ً رؼي ؾ ـ ٌبٍ ـ پبؾٌبٍ:
حُ هٌَ َٓى ْـَی) رّحكَحى ٓخىحص «ٗخِ» گلظّ يیٗي ٔ يظُخٓذ رخ ٓیالد
حٓى يخىٍة َْ رچّی ٓیّي ،یخ هزم حُ حٓى ،یخ رؼي حُ آٌ کهًّی «ٗخِ» ٔ
«ٓیّي» يظَحىكخ ً يیآيي؛ يخَُي ٓیّيٗخِ َؼًض هللا ٔنیٓ ،یّيٗخِ ههُيٍٓ ،یّيٗخِ
رَُّْٓ ،یّيٗخِ ػزيحنؼظیىٓ ،یّيٗخِ ٛلی حنيیٍٓ ،یّيٗخِ طَحدٓ ،یّيٛلی ػهی
ٗخِٓ ،یّيػهی ٗخِ ػٕٓ ،ٝیّيٗخِ كًِِٓ ،یّيٗخِ هخٓىٗ ،خِ ٓیّيػهیٓ ،یّيٗخِ
هُزخى ٔنی ٓ ...یّيٗخِ ؿَیزخٌٓ ،یّيٗخِ ٗٓیيٓ ،یّيٗخِ ىٔ ًٗ٘یَِ ٓ ...یّيٗخِ
كٔیٍ يَطٕ٠یٓ ،یّيپخىٗخِ آؿخٓ ،یّيٗخِ كٔیٍ يٜزخفٓ ،یّيٗخِ هًَحنيیٍ
ػِیِ پخىٗخِ (َٕیُٔيۀ کظخد «ٓهٔهّ ٔ َٔذَخيّْخ ٔ ٗـََِخيّْخ چ٘ظیّ ٔ
هخىٍیّ») ٓیّيٗخِ ػزيحنلن ،كَ٠ص ٓیّيٗخِ َـخص ههُيٍٓ ،یّيٗخِ ػزيحنؼِیِ
روخٍی ههُيٍ (ٛخكذ کظخد «طَ٘یق حالٗـخٍ» كی حَٔخد حنٔخىحص
رًّْیٍطَطیذ رّح١لخل ٓخىحص ٗخِْحىِ گلظّ يیٗيِ حٓضْ .ىحکٌُٕ ىٍ
َٓحَٓ ٗزّهخٍِی ُْي حػ ّى حُ ُْئٓظخٌ ،پخکٔظخٌ ،رُگالىٕ ،کً٘یَ ٔ
حكـخَٔظخٌ كََُيحٌ ٓخىحص ،رال حٓظؼُخء رخ پیَٕ٘ي یخ پَٕٔي کهًّی ٗخِ َخوگٌحٍی
يیَٕٗيٓ :یّيٗخِ كٍٔٓ ،یّيٗخِ كٔیٍٓ ،یّيٗخِ كیيٍ ٓ ...یّيػهی ٗخِٓ ،یّيدمحم
ٗخِٓ ،یّيٍٟخ ٗخِٓ ،یّيحٍَٕ ٗخِٓ ،یّيٍَٕ دمحم ٗخِٗ ،خِ ؿًخل ٔ...
ٗخیي رظٕحٌ گلض :حٓظلخىِ حُ کهًّی «ٗخِ» ىٍ َخوگٌحٍی كََُيحٌ ًکٍٕ
ٓخىحص كٔیُی ٔ ػهٕی ،رّآٌ رَ گَىى کّ رّكَ٠ص ػهی «ٗخِ َـق ٗ +خِ
ػَد» َیِ گلظّ يیٕٗى؛ حیٍ ػالِٔ رَٗؤٌ ٔ يُِنض ریًْظخی يؼُٕی ٔ
ٔٔ۵ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
حؿظًخػی َزی يکَو حٓالو( )ٙحٓضًْ .چُیٍ هٕل ٟؼیلی ٔؿٕى ىحٍى کّ حیٍ
گَِٔ حُ ٓخىحص ٍح <حُ َخكیّی يخىٍ> َیِ ٗخِْحىِ [یؼُی] َٕحىِگخٌ ىهظَة
یِىگَى ٕٓو پخىٗخِ ٓخٓخَی يیهٕحَي؛
حیٍ هٕل َیخُيُي طلوین حٓض ٔ ظخَْح ً رخ ئظُيحص طخٍیوی ًَیهٕحَي ،حيخو
ٓـخى ىٍ پُـى ٗؼزخٌ حنًؼظى ٓخل ْ ( ٖ۲ق) ىٍ ييیُّ يظٕني ٗيِ ٔ كظق حیَحٌ
ىٍ ىٍٔحٌ هالكض ػًَ (ریٍ ٓخلْخی ٖٔ ْ ٕٖ -ـَی = ۳۳۳ - ۳ٖ۳
طَٓخثی) کخيم ٗيِ حٓض؛ ؿُگ طؼییٍ کُُيِی «َٓخَٔي» (هخىیٔیّ) ىٍ ٍُٔ
پُـى ٍریغحالٔل ٓخل ٕٔ ْـَی ،رَحرَ رخ ٔ۳كٍٕیّ ٓخل ٕ( ۳۳و) ٔحهغ ٗي.
ٓئحل حیٍ حٓض کّ ىٍ حیٍ ييص ٕ١الَی (ٓ ٔ۲خل) «ریری َٗٓرخَٕ» ىٍ
کـخ رٕىِ حٓض؟ حگَ ىٍ ػوي حيخو كٔیٍ رٕىِ چَح كََُي ىیگَی َيحٍى؟
يٕٕٟع ىیگَ حیٍکّ حيخو ٓـخى ىٍ ًْخٌ حٔحٌ ١لٕنیض يخىٍٕ ٍح حُ ىٓض
ىحىِ ٔ گٕیخ «ریری َٗٓرخَٕ» ىٍ آهَیٍ ٓخل كیخطٖ ٔالىص کَىِ حٓض.
رٍَٓی يُخرغ طخٍیوی ٔ ٍٔحیی ،حٓخيت ُیخىی ٍح يٍكیغ يخىٍ حيخو ٓـخى
يؼَكی يیکُي :ح ُ ّو ٓهًّ ،رَِ ،ؿٓخٌ رخَٕیّ ،ؿٓخٌ ٗخِ ،كَحٍ ،هٕنّٓ ،الكّ،
ٓاليّٗ ،خِ َُخٌَٓٗ ،رخٌَٓٗ ،رخَََٕٓٗ ،خُ ،ؿِحنّ ،كخ ٔ ًّ١يَیى.
ىٍ يُخرغ حْم ُٓض ،رَ َخوْخی ٓالكّٓ ،اليّ ٔ ؿِحنّ طؤکیي ٗيِ حٓض؛
ىٍ كخنی کّ ىٍ کظخدْخی ٗیؼیَ ،خو «َٗٓرخَٕ» ریٖطَ آييِ حٓض.
كَُْگ َخوگٌحٍی ٓخىحص َیِ ًْخَُي ٓخیَ ُ ـ اهیك:
يَىيخٌ ىیگَ ،طخرغ طلٕالص ؿزَة ُيخَّ ٔ ُيیُّ رٕىِ حٓض؛ رُخءح ً ىٍ َْ
ىٍِٔی طخٍیوی كَُْگ هخَ ٙخوگٌحٍی ٗکم يیگَكض ٔ رّئٍَ حیخو
ئُٕم يیگ٘ض .يؼالً حُ ىٔیٔض ـ ٓیٜي ٓخل رّحیٍ َ١فَٕ ،ع هخٙ
َخوگٌحٍی ىٍ ریٍ ٓخىحص يؼًٕل ٗي کّ رَ ١زن آٌ ىٍ حٔل حٓخيی كََُيحٌ
ًکٍٕ هٕى ،کهًّی «يیَ» ٍح يیگُـخَیيَي ٔ حیٍ کهًّ ،هخثى يوخو ػُٕحٌ ٗخِ ٔ
يؼخىل «ٓیّي» يیرخٗي :يیَٓیّيكٔیٍ رٍيیَٓیّيػهی ٔنی ،يیَٓیّييَحى
رٍيیَٓیّيػهی ٔنی ،يیَٓیّيؿُ٠لَ ٔنی رٍيیَٓیّييَحىٓ ،یّييیَكیيٍ،
ٓیّييیَٛليٍٓ ،یّييیَػهیٓ ،یّييیَکخظىٓ ،یّييیَؿالوٓ ،یّييیَكٔیٍ ٔ ...
آْٔظّ آْٔظّ حیٍ کهًّی يیَ پیَٕ٘ي كخيیهی هَحٍ گَكظّ ٔ رَّخوْخی
هخَٕحىِگی ٓیّييیَكیيٍیٓ ،یّييیَػًخىٓ ،یّييیَىحيخىٓ ،یّييیَػهى،
ٓیّييیَرخهَیٓ ،یّييیَيٕٕٓیٓ ،یّييیَػظیًیٓ ،یّييیَكٔیُی ٔ ...يزيل ٗي.
ٔٔ۶ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
آييِ رٕىَي ،ػُٕحٌ يیَُح رّهٕى گَكظُي :يیَُح ٍٟخ کَيخَی ،يیَُح طویهخٌ
حيیَ کزیَ ،يیَُح ػهی ي٘کیُی ،يیَُح ؿٕحى طزَیِی ،يیَُح ْخٗى آيهی ...
ط٘وی ٚحیٍکّ كَم يیخٌ حیٍ ىٔ َٕع يیَُح چیٔض ،رَحی رٔیخٍیْخ ي٘کم
ٗي ،ىٍ كخنی کّ ىٍ كویوض «ُیٍ كٍٔ طخ آٌ كٍٔ ٛي گٍٍِٓ»!
رؼ٠ی حُ حیٍ يیَُحْخی َٕع ىٔو طخ ُُْٕ رّحیٍ كکَحَي کّ َکُي آٌْخ ْى
ٓیّي رخُٗي؛ نٌح ييحو حُ ىكخطَ يَحؿغ حٓظلظخء يیکُُي کّ :آیخ يیطٕحَُي حُ
نزخّْخی يوٓ ٕٜٙخىحص حٓظلخىِ کُُي؟ آیخ يیطٕحَُي ٓٓى ٓخىحص حهٌ ًَخیُي؟
آیخ ًْخٌ كَيض ٔ کَحيض ٓخىحص ٍح ىحٍَي؟ آیخ يیطٕحَُي هٕى ٍح ٓیّي روٕحَُي؟
پخٓن حیٍ ػيِ طخ ُُْٕ ىٍ رٔیخٍی ؿٓخص يُلی رٕىِ ٔ رّآَخٌ َٛحكظخ ً گلظّ
ٗيِ حٓض کّٓ :یّي يُلَٜح ً کٔی حٓض کّ َٔزٖ حُ َخكیّی پيٍ رّْخٗى
حرٍػزي يُخف رَٓي ،الؿیَ.
حُ كئى ٓیٜي ٓخل رّحیٍ َ١ف ػُٕحٌ ل ـ ویّؿ:
«ٓیّي» ىٍ كَُْگ َخوگٌحٍی كََُيحٌ ًکٍٕ (ٔ رؼ٠خ ً حَخع) ٓخىحص حكـخَی ٔ
حیَحَی ػًٕيیض یخكض .ىٍ ٍٕٛطی کّ حیٍ ػُٕحٌ حكظوخٍآيیِ هزالً ىٍ يٍٕى
رٍِگخٌ ٔ حْم ػهى ٔ ك٠یهض ٓخىحص رّکخٍ يیٍكض؛ ٔنی ػًٕيیض َيحٗض.
يخَُي ٓیّييَط٠ی ٔ ٓیّيٍٟی ٔ ٓیّيدمحمکخظى یِىیٓ ،یّيحرٕحنلٍٔ حٛلٓخَی،
ٓیّييلٍٔ كکیىٓ ،یّيٍٟخ ٛيٍ ٔ ...حیٍ ىٍ كخنی حٓض کّ طخ ُُْٕ ىٍ
كَُْگ َخوگٌحٍی ٓخىحص يویى کٍْٕ٘خی ٗزّ هخٍِ ُْي ،حُ پیَٕ٘ي ٔ یخ پَٕٔي
ٗخِ رّؿخی ػُٕحٌ «ٓیّي» حٓظلخىِ يیٕٗى.
ىٍ يُخ١ن گَىیِ ،نٕگَ ،کخرم، ض ـ آهب ِبظت:
يیيحٌ ٍٔىک ٔ ...رّٓخىحص «آهخٛخكذ» يیگٕیُي کّ حرظيحء طٕٓ ٢پ٘ظٌْٕخ
رّکخٍ ٍكظّ ٔ حکٌُٕ ػًٕيیض یخكظّ حٓض ٔ ىٍ ریٍ ىٔ كَهّی ُّٓی ٔ ٗیؼّ
ي٘ظَک ٔ ئظؼًم ٗيِ حٓض .رُخرَحیٍ ٓخىحص يکَو ىٍ حیٍؿخ یک َوطّی
ػطق يیرخُٗي کّ يٕؿذ ٔكيص ٔ یگخَّگی كَهّْخی يٌْزی يیَٕٗي .حنزظّ
حیٍ ػُخٔیٍ ٖ گخَّی حهیَ ٍح يَىو رّٓخىحص کَحو ح١الم يیکُُي ٔ آَخٌ هٕى
ٔ كََُيحٌ هٕى ٍح رّحیٍ ػُخٔیٍ يؼٌُٕ ًَیکُُي.
ًُْٕ١خٌ حُریک ٔ طَکًٍ يخ رّٓخىحص «حی٘خٌ» ٖ ـ ایٍبى:
يیگٕیُي کّ کهًّی ػٕحيخَّ حٓض؛ حكظًخالً حٛهٖ «ًیٗؤٌ» رٕىِ (ٛلذ
ٗؤٌ ٔ يُِحص) ٔ رّئٍَ رّحػَ يلخٍٔحص ػخيیخَّ طزيیم رّحی٘خٌ ٗيِ حٓض.
ٔٔ۴ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
ٍَگ پَچى حٓالو حٓض ٔ يخیّی آٍحيٖ ٔ َ٘خ ١يیرخٗي .کخكی حٓض طٕؿّ
ىحٗظّ رخٗیى کّ ٍَگ ٓزِ ٍَگ رٓخٍی حٓض.
جا جایی کَ ثاتث كضٍ اؿث ،ائوۀ اؼِاع(ق) لوْهاً اػ لواهَُای تَعًگ
آىعا ؿثؼ اؿحفاصٍ هیکغصٍاًض .آًاى صّ ؿغ لواهَ عا آػاص گظاعصٍ ،یک ؿغ
تَؼغف جلْ ؿیٌَ ّ ؿغ صیگغ عا تَؿوث پلث كاًَ هیاًضاسحٌض کَ تَایي
دالث دوایل گفحَ هیكض.
«هیغػا لثاؽللٔساى ؿپِغ» صع کحاب «ًاؿز الحْاعیز» صعتاعٍی للث
اًحشاب عًگ ؿثؼ اػ ؿْٓ أئوَی ؿاصات ،تًَمل اػ عؿالَی ػیٌثیَی
ؿیْؼٔ هًْٔیـض ّ« :لملّ اسحیغ ُظا اللّْى (األسعغ) لکًَْ أفعل األلْاى
ّ لکًَْ لْى الذلّة الّحٔ یکـاُا فٔ الوْلف ًثیٌا(م) کوا فٔ دضیث اّعصٍ
لیاض فی اللفاء أّ لکًَْ لْى ثیاب أُل الجٌّة کوا فی آیة أُل الکِف»
= كایض ایي >عًگ ؿثؼ> تضاى جِث اًحشاب كضٍ کَ تِحغیي عًگُا
اؿث ّ عًگِ عصآ اؿث کَ پیاهثغ ها(م) صع هْلف لیاهث هٔپْكض،
ُواىگًَْ کَ صع دضیث لیاض آهضٍ اؿث ّ ،یا تضاىجِث اؿث کَ عًگِ
ؿثؼ ،عًگ لثاؽ اُل تِلث اؿث ،چٌاىکَ صع آیَی اصذاب کِف تیاى كضٍ
اؿث .صالیلی صیگغی ًیؼ تغای عًگ ؿثؼ طکغ كضٍ اؿث:
الف ـ یکٔ اػ ؿَ پغچن پیاهثغ(م) تَعًگ ؿثؼ تْصٍ اؿث.
ب ـ ؿیْؼٔ تَعّایحٔ اكاعٍ صاعص هثٌٔ تغ ایيکَ دعغت پیاهثغ(م)
لثاؽ ؿثؼ پٕٗیيِ حٓض ٔ ػًخيّی ٓزِ رَّٓ ًَٕىِ حٓض.
ٰ
ؽ ـ هَآٌ َٛحكض ىحٍى کّ ٍَگ نزخّ رٓ٘ظیخٌ ٓزِ حٓض« :أُٔنَجِک نَ ُٓ ْى
ٌَٕٔ ذ َٔی ْه َز ُ خٍ ی َلهَّ ٌَْٕ كِی َٓخ ِي ٍْ أ َ َ
ٓخ ِٔ ٍَ ِيٍ ًَ َْ ٍ ػي ٌٍْ طَـْ َِی ِيٍ طَلْ ظِ ِٓ ُى ْحأل َ َْ َٓ ُ
َؿَُّخصُ َ
حد ػهَٗ ْحأل َ ٍَحثِک ۚ َِ ْؼ َى حنؼ َّ َٕ ُ م ُّيظ َّکجِیٍَ كِی َٓخ َ ػِیخرًخ ُهًَْ ٠ح ِ ّيٍ ُٓي ٍّ َٔاِ ْٓظَز ََْ ٍ
َض ُي َْطَلَوًخ»ٖٔ : ٔ۲ ، ُٔ ْ
َٔ َك ُ
ص ـ پغچن اهام عظا صع سغاؿاى ؿثؼ تْص .تضیيؼغیك عًگ ؿثؼ ،كماع
للْیاى كض ّ هأهْى ًیؼ لثاؽ ؿثؼ پْكیض؛ کَ تا ؿغػًق لثاؿیاى هْاجَ
گلث ،پؾ اػ هضجی صّتاعٍ تَعًگ ؿیاٍ کَ كماع لثاؿیاى تْص ،تغگلث ّ
تَللکغیاى ّ اجثاق سْیق ًیؼ صؿحْع صاص اػ لثاؽ ؿیاٍ اؿحفاصٍ کٌٌض.
یکی صیگغ اػ لالهات أئوَ ّ ؿاصات ،صاكحي گیـْاى تلٌض ّ آّیشحي آى صع
ؼغفیي صْعت ،جا ؿغ كاًَ تْصٍ اؿث؛ «كیز لثضالجلیل لؼّیٌٔ» صع کحاب
ٕٕٔ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
«ًمط» تَآى اكاعٍ کغصٍ ّ گفحَ اؿث« :كشصٔ هغصٓ للْٓ عا صع سْاب
صیض کَ گیـُْا صع تغ افکٌضٍ اؿث…»« .كیز ؿمضی كیغاػی» ًیؼ صع
اّاسغ تاب «گلـحاى» گفحَ اؿث« :كیاصٓ گیـْاى تافث ،کَ هي للْین»
حيخ كَ٠ص پیـًزَ حکَو( )ٙيویي رّحٓظلخىِ حُ ٍَگ هخٛی ىٍ يٍٕى
ٍُٓ حنُزی» يیكَيخیي: ػًخيّ َزٕىِ حٓض .يَكٕو ػاليّ ١زخ١زخیی ىٍ کظخد « ُ
آٌ كَ٠ص حُ ٖ َٕع ٍَگ ٓزِٓ ،یخِ ٔ ٓلیي رَحی ػًخيّ حٓظلخىِ يیكَيٕىِ
حٓض ٔ ىٍ كخالص ٔ ؿِٔحص ٔ َٗحی ٢هخٛی حُ َْ یک حُ حیٍ ٍَگْخ
حٓظلخىِ يیکَىِ حٓض .يؼالً آٌ رٍِگٕحٍ ىٍ ؿَیخٌ كظق يکّ ػًخيّی ٓیخِ
رَّٓ يزخٍک پیچیيِ رٕىِ حٓض ٔ .ىٍ ؿُگ هُيم ػًخيّی ٓزِ رَ َٓ ىحٗظّ
ٔ گخِ ْى حُ ػًخيّی ٓلیي حٓظلخىِ ًَٕىِ حٓض« .كوؾالضّیي طُثٔ» صع کحاب
«ؿیغ الالم الٌُثالء» صع هْعص ؿیاٍ تْصى لواهَی دعغت ،پٌج عّایث اػ
صذاح ؿحَ ّ ؿایغ هٌاتك طکغ هٔکٌض کَ صّ هْعص آى چٌیي اؿث:
سلَ هَکةَ یْْمَ الفَحْخِ َّ
الف ـ جاتغ تيلثضاهلل هٔگْیض« :إِىَّ الٌّثی(م) صَ َ
للَیَِ لَواهَةٌ ؿَْصاء = )ٔٓ(».پیاهثغ صع عّػ فحخ هکَ ّاعص كِغ كض ،صع َ
دالٔ کَ لواهَی ؿیاٍ تغ ؿغ صاكث.
ب ـ جمفغ تيلوغّ تيدغیث اػ پضعف ًمل هٔکٌض« :عَأَیثُ الٌّثی(م)
ؼغَفُِا تَیيَ کحْفَیَِ»(ٔٔ) = پیاهثغ عا للَیَِ لَواهَةٌ ؿَْصاءَ لَضْ َأعْسٔ َ
للَٔ الوٌِْ َثغِ َّ َ
َ
عّٓ هٌثغ صیضم صع دالٔ کَ لواهَی ؿیاٍ تغ ؿغ صاكث ّ یک ؼغف آى تیي
كاًَُآ اّ آّیؼاى تْص.
حيخو ٛخىم كَيٕى :آٌٍُٔ کّ پیخيزَ( )ٙيکّ ٍح كظق کَى ٔ
رّئـيحنلَحو ىحهم ٗي لواهَی ٓیخِ رَ َٓ ىحٗض)ٕٔ(.
پیـًزَ لواهَی ٓیخْی ىحٗض کّ رََٓ يیپیچیي ٔ رخ آٌ ًَخُ يیهٕحَي)ٖٔ(.
عًگ ؿیاٍ «ًلاًَی ثثات ّ پایضاعی اؿث» افؼّى تغ عًگ لواهَی
پیاهثغاکغم(م) صعتاعٍی اؿحفاصٍی ؿاصات اػ عًگُآ ؿیاٍ ّ ؿثؼ تَلٌْاى
كماع ،جذلیلُآ گًْاگًْٔ ّجْص صاعص ،یک هْعص تَلٌْاى ّاعثاى
هفلْهیث اهام دـیي(ق) اؿث ،یمٌی ؿْگْاعٓ صائوی صع عثآ جضكاى.
حرٍػُزّ ىٍ کظخد «ػًيس حنطخنذ» يَٕٗیٔيٓ :یّيٍ ٟٗىٍ يیخٌ ١خنزییٍ،
َؤظیٍ کٔٗ رٕى کّ حُ ػالیى ٓیخِ حٓظلخىِ ًَٕى .پْ حُ ٓیّيٍ ٟٗرّئٍَ
حٓظلخىِ حُ ٍَگ ٓیخِ رّػُٕحٌ ػاليض ٓخىحص ،ىٍ ریٍ ٓخىحص ٔ رُْٗخٗى
ٖٕٔ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
يَٕٓو يٕٗٗى .رُخرَحیٍ حٓظلخىِ حُ ػاليض ٓیخِ ىٍ ریٍ ٓخىحص حُ حرظيحٖ هٌَ
چٓخٍو رّرؼي ػًٕيیض یخكظّ حٓض.
ٔحهغ آٌ حٓض کّ هزخیم ػَد پیٖ حُ حٓالو َیِ ىٍ ُْگخيّْخی يٜیزض ٔ
ػِحىحٍی ٓیّپٕٕ يیٗيَي ،چُخٌکّ ىٍ كیهى «دمحم ٍٕٓل هللا» ي٘خْيِ
يیٕٗى ،هزخثیم يکّ کّ ىٍ ؿُگ ريٍ ٗکٔض هٍٕىِ رٕىَي ٔ رٍِگخٌ هٕى ٍح
حُ ىٓض ىحىِ رٕىَيْ ،ى هٕى ٓیخِ پٕٗیيَي ٔ ْى َٗٓ يکّ ٍح ٓیخِپٕٕ
ًَٕىَي ،ىٍ َٓحَٓ َٗٓ ٔ َٓ ىٍ هخَّْخ پَچىْخی ٓیخِ رّحْظِحُ ىٍ آيي.
حُ آٌؿخ کّ ٍَگ ٓیخِ ،يظَٓ ػوم ٔ ػزخص حٓض ٔ ٍَٕ ٍح يُؼکْ ًَیکُي،
ٗو ٚػِحىحٍ رخ پٕٗیيٌ آٌْ ،ى يیهٕحْي رّحَ١حكیخٌ ٔ آُٗخیخٌ حنوخء ًَخیي
کّ رخٍ ؿى ُٓگیُی ٍح كًم يیًَخیي ًٍٟ ،حیٍکّ يیهٕحْي رگٕیي يٍ حَٔخٌ
هٕی ٔ رخ ػزخطی ْٔظى کّ يیطٕحَى حیٍ يٜیزض ٍح رّ ىٕٔ ک٘ى ٔ طلًم ًَخیى.
رُخرَحیٍ ٓیّپٕٗی ٓخىحص حُ ًْخٌ كَىحی ٔحهؼۀ کَرال ٔ ػخٍٕٗحی كٔیُی
َٗٔع ٗيِ ٔ طخ ُُْٕ حىحيّ ىحٍى .ػزي هللا رٍٓهیًخٌ حُ پيٍٕ َوم يیکُي:
«حيخو ُیٍحنؼخريیٍ ػهیّحنٔالو ىٍ كخنی کّ ػًخيّی ٓیخِ رَ َٓ ىحٗض
ٔحٍى ئـي ٗيًْ )ٔ۳(.چُیٍ حيخو ٓـخى(ع) رّيوظخٍ حرٍ حرٕػزیيۀ ػولی ىػخء
هیَ كَيٕىِ ٔ گلظّ حٓض« :حٔ نزخّْخی ٓیخِ (ػِحء) ٍح حُ طٍ يخ ىٍآٍٔى».
حٓظلخىِی گٔظَىِ حُ ٍَگ ٓیخِ ىٍ ىٍٔحٌ يزخٍُحص رُیػزخّ رَ ٟي
ههلخی حيٕی رخ ًْیٍ ٗؼخٍ حَظوخو هٌٕ ٗٓيحی کَرال ٍٕٛص گَكض .آَخٌ کّ
كََُيحٌ ػزخّ رٍػزيحنًطهذ ،ػًٕی پیخيزَ ٔ ػهی رٕىَي ،حىػخ ىحٗظُي کّ
رٍّٓى ػِحىحٍی پَٔػًْٕخی هٕى ٓیّ يیپُٕٗي؛ طخ حَظوخو هٌٕ آَخٌ ٍح
رگیََي ٔ ٍَگ ٓیخِ ىٍ كویوض یک ػاليض ٓیخٓی ٗي؛ چٌٕ حیٍ يزخٍُحص
ٕ١الَی گ٘ض ٔ كئى َیى هٌَ رّىٍحُح ک٘یي ،رُخءح ً ٍَگ ٓیخِ هٕى رّهٕى
رّػُٕحٌ یک كَُْگ ىٍ ریٍ َْ ىٔ طیَِی ٓخىحص ػزخٓی ٔ ػهٕی طؼزیض ٗي.
ثؽً پٌصن
ّقّؾ ُنلهبى اوالم ّ وبؾات ثَاكـبًىحبى
ؿٍٕٖ حُ َ١ف كَ٠ص ػهٗ نٕحء گَكظُي ٔ رّيوخو حيخٍص «ؿٍٕ» حروخء
ٗيَي .كَ٠ص ػهٗ ىٓظٍٕ هٕحَيٌ ًَخُ ٍح َیِ رَحٖ حْخنٗ «ؿٍٕ» َٕٗظّ ٔ
حٍٓخل كَيٕىِ رٕى .كخکى «ؿٍٕ» ىٍ آٌ ُيخٌ کٔٗ رَّخو ُٗٔذ رٍ ُؿَ ُيک
رٕى (رُخرَ يٍٕ٘ٓ) کّ يظؼخهزخ ً رَّٓٓهٔهّٖ «آلُٗٔذ» یخ «ُٗٔزخَٗ» يزيل
ٗي .حٔ يٍُٕٖ٘ رّىٓظو ٢يزخٍک كَ٠ص ػهٗ ٔ رَّخو هٕى ىٍ رخد كکٕيض
ؿٍٕحص ٔ ؿَؿٔظخٌ كخٛم کَىِ رٕى .حیٍ يٍُٕ٘ ٔ حیٍ ًٓض َٔم رؼي حُ
َٔم رّحػوخد حٔ يُظوم يٗٗي ٔ حٔالى ُٗٔذ رّآٌ حكظوخٍ يٗکَىَي .حیٍ
ىٓظو ٢يزخٍک طخ ُيخٌ رَٓحو ٗخِ رٍئؼٕى ؿَِٕٖ ( ْ ، ۳۳۳م) ىٍ ىٓض
آل ُٗٔذ رٕىِ کّ ىٍ حػَ طٓخؿًخص ٔ ن٘کَکْ٘ٗخ ٔ ػُخى حُ ریٍ ٍكظّ
حٓض )ٕ(.رُخ رّهٕنٗ ،آٌ ىٓظو ٢يزخٍک طخ ُيخٌ رخرَٗخِ يٕؿٕى رٕىِ حٓض)ٖ(.
رَّْطَطیذ ،حًُْخٌ حرظيحٖ کخٍٍ ،كظخٍ َیک ٔ حَٔخَٗ ؿؼيِ ٔ َیِ رو٘یيٌ
نٕحء حُ ؿخَذ كَ٠ص حيیَ رّهخَيحٌ ؿٍٕٖ ٓزذ ٗي کّ يَىو حیٍ يُطوّ
َٔزض رّهخَيحٌ ٍٓخنض حػظوخى ٍحٓن پیيح کُُي ٔ حیٍ حػظوخى رَّٓػض ،ىٍيیخٌ
يَىو رهن ،ؿُٕؿخٌ ،کخرم ،ؿَِٗ١ ،خنوخٌ ،ريه٘خٌ...گٔظَٕ یخكض)۳(.
(ْ م) ٓهطُض حيٕٖ ىٍ يظؼخهذ ٗٓخىص كَ٠ص ػهٗ(ع) ىٍ ٓخل ٔ ۳
َٓحَٓ رالى حٓاليٗ يوٍَ کَى طخ هطزخء ٔ يئيُیٍ كَ٠ص ػهٗ(ع) ٍح ٓذ
ٔ َخِٓح گٕیُي( )۳حیٍ ٟٔغ طخ ٓخل ۹۹ػٓي كکٕيض ػًَ رٍػزيحنؼِیِ حىحيّ
ىحٗض ٔ ىٍ آٌ ٓخلٓ ،ذ ٔ َخِٓح رّػهٗ(ع) حُ هطزّْخ رَىحٗظّ ٗي)۳(.
ح ّيخ ،يَىيخٌ ؿٍٕ ٔ ؿَؿٔظخٌ حُ پٌیَٕ حیٍ كَيخٌ يؼخٔیّ َٓپیچٗ
کَىَي ٔ ًْچُخٌ ىٍ ُيَِ ٖ ٗیؼیخٌ يوه ٚػهٗ(ع) رخهٗ يخَيَي ،ىٍحیٍ ٍحِ
يٜخیذ ٔ ٓوظْٗخٖ رًٗٗخٍٖ يظلًم ٗيَي؛ ٔنٗ حُ ػوخثیي هٕیٖ ىٓض
رََيحٗظُئٍٟ« .شحنٜلخء» ؿَیخٌ ٍح حیٍگَّٕ گٌحٍٕ يٗکُي:
کَ ثك آى ؼطیجٔ ُؤ ؼطجَ ؼْاًؿ رّحٓالو ىٍ ْیچ يُزَ ًَخَي
رکَىَي نؼُض رّٔؿّ َٛیق کّ رَ حْم یخٓیٍ رّنلع هزیق
کّ حُ ىٓض آٌ َخکٔخٌ رٕى رٌَٔ ىیخٍ رهُيٕ حُ آٌ رٕى يٌٕٜ
َّ ىٍ آٗکخٍحَّ ،حَيٍ َٓلض ال ایي شٌه ُكگم ؾق اّ که ًگلث
رّىیٍ كوَ ىحٍَي ىٍ َْ َژحى ًْیٍ پخىٗخْخٌ رخ ىیٍ ٔ ىحى
ثكیي ،ثك ُوَ ػبلوً كؽك ؾاى()۳ ََكض حَئٌٍ نؼُض هخَيحٌ
ٕٔ۴ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
طَّ َزٖ هزَ ٔی طٕٓ ٢هٕحٍؽ ٔ حٍطکخد رٗكَيظی َٔزض رّؿٔي حٔٗ ،ذ
ُْگخو يولیخَّ حٔ ٍح ىكٍ کَىَي ٔ حیٍ رخػغ ٗي کّ يِحٍ كَ٠ص ػهی رَحی
ييص ٛي ٓخل يولی رًخَي.
ىٍ كخنی کّ طَىیيْخ ىٍيٍٕى يلم ٔحهؼی ىكٍ كَ٠ص ػهی حىحيّ ىحٗض،
ؿًٍٕٓ حكـخَخٌ حػظوخى کَىَي کّ ييكٍ ٔحهؼی كَ٠ص ػهی ىٍ يِحٍ َٗیق
حٓضٔ .ؿّ طًٔیّٖ يِحٍ َٗیق حُ ًْیٍؿخ آييِ حٓض( .حٓى ٓخرن آٌ هٕحؿّ
هیَحٌ رٕىِ) حیٍ حػظوخى حُ ؿخَذ رَهی هٕح( ٙيخَُي كخكع ٍَٕ دمحم
کٓگيحی) پ٘ظیزخَی َیِ يٕٗٗى .کٓگيحی ىٍ ىیٕحٌ هٕى يیگٕیي:
گَْٕٖؿخثذ ٗي حَيٍ هؼَ ىٍیخٖ َـق
ٔیٍ ُيخٌ حُ هزش حالٓالو رهن آيي پيیي
ٗخيیخٌ ٍح رؼي حُیٍ هيٍ ػهٗ پیيح ٕٗى
کخیٍ كَُٔحٌ ًٗغ حَيٍ ٗخو رهن آيي پيیي
ػخَت ههي رَیٍ یؼُٗ يِحٍ ٗخِ ىیٍ
ىٍ يوخو الُو حالکَحو رهن آيي پيیي
ػیٍ آد َُيگٗ حُ کٕكّ يٗؿٔظُي ههن
حٖٓکُيٍ ریٍ کّ حَيٍ ؿخو رهن آيي پيیي
ٍٔ (كُخثی) رِو ػَكخٌ حُ يِحٍ ٗخِ ؿٕی
ٓکّٖ ٗخُْ٘ٓٗ رَ َخو رهن آيي پيیي()۲
(ْ ش)کّ َگخٍَيِ ىٍ کخرم رٕىو ٍحىیٕ ْکٌح ىٍ آٓظخَّٖ ٍَُٕٔ ٓ ٖٔ۳
کخرم ىٍ رََخيّٖ ٗخيگخْی هٕى <کّ كخل ٔ ْٕحی ٍَُٕٔی ىحٗض>
ىٍرخٍِٖ يیهّٖ گمَٓم يِحٍ ٓوٍ يُٗى ٔ آيي رخالی يِحٍ كَ٠ص ػهی
ىٍ رهن ،کخٍُٗخّ رََخيّ رَّوم حُ يُخرغ هٕى گلض:
«پْ حُ ٗٓخىص كَ٠ص ػهی ،كََُيٕ حيخو كٍٔ يـظزی ٗذُْگخو
چٓخٍ ىٓض طخرٕص طيحٍک ىیي ٔ ؿٔي پيٍٕ ٍح ىٍ یکی حُ طخرٕصْخ طؼزیّ
کَىٓ .پْ َْیک حُ طخرٕصْخ ٍح رَ پ٘ض یک َلَٗظَ رٔض ٔ ٗظَحٌ كخيم
طخرٕص ٍح رّچٓخٍ ئیَ ييیُّ ،ي ،َٜآَخطٕنی ٔ رهن رّكَکض ىٍآٍٔى .حُ
ه٠خء ٗظَی کّ كخيم ؿٔي كَ٠ص ػهی رٕى رّرهن ٍٓیي ٔ حنی آهَ»...
رَهی ْى يٗگٕیُي أرٕئهى هَحٓخَی رُخ رّطوخٟخی حيخو ؿؼلَ ٛخىم
ؿٔي كَ٠ص ػهی ٍح رّرهن يُظوم ًَٕىِ ٔ حیٍ ىٍ ٓخل ٕٔ۹رٕىِ حٓض.
ٓهطخٌ كٔیٍ طخرُيِ گُخرخىی (ٍْزَ ٔهض كَهّٖ طٕٜف ٗخِ َؼًض حنهّٓیّ
کّ ٍگٖ رًّْیٍ َ١ف يیپَى) ىٍ ٓلَی کّ ىٍ ىّْٖ چٓم هٍٕٗیيی
رّحكـخَٔظخٌ ىحٗظّ ،ىٍرخٍِٖ حیٍ يٕٕٟع رّطلٜیم َٕٗظّ حٓض.
ٓهطخٌ كٔیٍ گلظّ حٓض« :ىٍ ُيخٌ ٓهطخٌ ُٓـَ رٍيهک٘خِ ٓهـٕهی
(ْق) ىٍ یخىىحٗضْخی حُ أرٕئهى ،يطخنزی <حُ (وْٕ ، ۳۳ق) ىٍ ٓخلٖٓ ۳
ؿًهّ يٕٕٟع َخيّ رّحيخو ٛخىم ٔ ؿٕحد آٌكَ٠ص ٔ حَظوخل ؿٔي ٔ ىكٍ
رّهَیّٖ هٕحؿّ هیَحٌ> پیيح ٗيِ حٓض)۹(»...
يٓخؿَ ىٍ حیٍ يَكهّ يؼهٕيخص ٍٍٔٗ ىٍ ىٓض َیٔض ،حيخ رؼ٠ی يُخرغ طؼيحى
حَٓخٌ ٍح ٕٓ ِْحٍ هخَٕحٍ گِحٍٕ يیىُْي.
ىٍ ٓخل ْ( ٔٔ۲م) طؼيحى ٓخکُیٍ ػَد طُٓخ ىٍ ٔالیخص ًٗخنی حكـخَٔظخٌ
ِْ ۳۳حٍ هخَٕحٍ گِحٍٕ ىحىِ ٗي كّ طَکیذ آَخٌ رّحیٍ طَطیذ حٓض :حُ حْخنی
رِْ ۹ َِٜحٍ هخَٕحٍ ،حُ هزیهّی ركَ ِْ ۳حٍ هخَٕحٍ ،حُ هٕو ػزيحنویْ ۳
ِْحٍ هخَٕحٍ ،حُ هزیهّی حُى ٓٔ ِْحٍ هخَٕحٍ ،حُ حْخنی كٕكّ ِْ ۳حٍ
هخَٕحٍ ٔ حُ حُٓحىٗيِگخٌ ػـى ۳هخَٕحٍ رٕىَي.
- ۴هْز چِبقم شب ثَشبیی ػكة رّٗکٔض هیخو َٓريحٍحٌ ىٍ ٓزِٔحٍ
رَيیگَىى کّ ىٍ كخٛهّی ٓخلْخی ٕٖٓٔ ٔ ٖٖٓٔ (و) = ٕٓ ۳طخ ٖٓ۳
(ْ م) ٔحهغ ٗي .حُ آٌؿخ کّ َٕحكی ٓزِٔحٍ ؿِء حُ ههًَٔ هَحٓخٌ رٍِک
رٕىِ ٔ ْٔض ،رُخءح ً حیٍ ٍح یک ؿخ رّؿخیی ىحههی يخَُي ریـخ ٗيٌ ىٍ ؿُگْخی
هخَّگی رخیي رّكٔخد آٍٔى.
۵ـ هبًٌؿ هْز چِبقم اوث ،يٕؽ پُـى ؿخ رّؿخیی ػَد کّ ىٍ ٓخل
ْ( ٖٖٔ۳م) ٔحهغ ٗي ،حیٍ يَكهّ يٜخىف حٓض رخ ٓخل ٔ۹ٔ۳طَٓخیی کّ
رخ پیَُٔی حَوالد ره٘یٕیكی ٔ ٓوٕ ١حيخٍص روخٍح ٔ كَحٍ «ٓیيػخنى هخٌ»
حيیَ روخٍح رّحكـخَٔظخٌ ىِْخ ِْحٍ ریؿخ ٗيِی ػَد رّيُظٍٕ ئكٍگِیُی
ٔحٍى حكـخَٔظخٌ ٗيَي .طخ حیٍ يٕهغ كئى ٖٓ ِْحٍ هخَٕحىِی ػَری ىٍ روخٍح
َُيگی يی کَىَي .حیٍ يٓخؿَص ٓزذ حیـخى كَٛضْخی رٓظَ َُيگی ٔ حُٓحىی
ككَی ٔ ىیُی حَٓخٌ ىٍ حكـخَٔظخٌ ٗي...
رّيٕحُحص حیٍ يٕحٍى ،يٓخؿَصْخی ؿًؼی ٔ حَلَحىی ًْچُخٌ حىحيّ ىحٗض.
طخُِطَیٍ يٕؽ يٓخؿَص ػَد رّحكـخَٔظخٌ رؼي حُ حٗـخل حیٍكٍٕ٘ طٕٓ٢
حطلخى ؿًخْیَ ٍٕٗٔی (ٓخرن) ٍٕٛص گَكض كّ طؼيحى کؼیَی ػَد حُ
كٍْٕ٘خی يوظهق ػَری رّحیٍ كٍٕ٘ يٓخؿَص كَىَي ٔ ىٍ روْٖخی يوظهق
(يخنیَ ،ظخيی ،پِٗکی ،طيحٍکخطی) رّحكـخٌْخ كًك کَىَي طخ ىٍ يوخرم ٍّْٔخ
رـُگُي .ؿخنذ حیٍکّ ىٍ ٍٓخَّْخی ریٍحنًههی ًْیٍ گَِٔ رّ«ػَدْخی
حكـخَٔظخٌ» یخ «ػَد حكـخٌ» يٍٕ٘ٓ ٗيِحَي.
يطهذ يٓى حیٍکّ ػَد ىٍ حٕٛل ٔ حٓخّ هٕى ىٔ پخیّی رٍِگ َٔزی
ىحٍى :یکی «هعطبًیبى» کّ رّآٌْخ «ػَد ؿُٕری» گلظّ يیٕٗى ،هخٓظگخِ
حی٘خٌ یًٍ حٓض ٔ هٕى ٍح ػَد حٛیم يیىحَُئَ .ذ حیٍگَِٔ رّیؼَد
ٕٖٔ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
ػَدْخی ْٔظُي كّ َٔذ حَٓخٌ رّههیلّی حٔل حٓالو ؿُخد حرٕركَ ٛيین ٔ
ؿُخد ٛلخرّ «حیٕد حَٜخٍی» يیٍُٓي .رّهٕحؿّْخی ٛيیوی ٔ حَٜخٍی
طؤیى ٗيِحَي ٔ يیَْخ كّ َٔذ ٗخٌ رّههیلّی ىٔو حٓالو ؿُخد ػًَ كخٍٔم
يیٍٓي .حیٍ گَِٔ حُ ػَدْخ ىٍ رؼ٠ی يٕحهغ ىٍ حٔل حٓى ٗخٌ حُ كهًّی
هٕحؿّ ٔ يیَ حٓظلخىِ يیکُُي .حيخ ىٍ رَهی ىیگَ پیَٕ٘ي حٓى ٗخٌ ٍح كٌف
کَىِ ٔ رَكٔذ ًْخٌ ٍیّ٘ی هٕيی حكظلخء يیکُُي .ؿاللحنيیٍ دمحم رهوی
يٍٕ٘ٓ رّيٕنٕی ٛخكذ حػَ يؼَٔف يؼُٕی يٕنٕی حُ ًْیٍ هٕحؿّْخی
ٛيیوی حٓض کّ َٔزٖ رّحرٕرکَ ٛيین يیٍٓي.
ؾ ـ گیالًیُب ،کیبًیُب ،هصؿؾیُب ...هخَٕحىِْخ ٔ گَِْٔخی رٍِگی ْٔظُي
کّ ١ی ّٓ هٌَ حهیَ ٔحٍى حكـخَٔظخٌ ٗيَي ٔ َْیک ىٍ ؿخیگخِْخی ٍكیغ
ىیُی ،يَىيیٓ ،یخٓی ٔ َ١یوظی هَحٍ گَكظُي.
رَهی يُخرغ يیگٕیُي كّ رَحْٕیْخ َیِ ىٍ گٌٗظّ ؿِء حُ ٕ١حیق ػَد
رٕىَي كّ رؼيح ً حُ ريَّی هٕو ػَد ؿيح ٗيِ ٔ هٕو ؿيحگخَّ ط٘كیم ىحىَي.
هیخو حرٕئهى رٕى .ىٍ يُخرغ آييِ کّ١« :خَْ كُٕٗـٗ» (پُٕٗگٗ) = (پُٕٗگ
هَیّٖ ىٍ َْحص) يٕؿزخص ىػٕص ٔ طَ٘یق كَيخیٗ حيخو ٍٟخ رّ«ئَ» ٍح
كَحْى آٍٔىُْ .گخيٗ کّ حيخو ىٍ ييیُّ رٕى ،ههیلّ «يؤيٌٕ ػزخٓٗ» رّك٠م
حرٍٓٓم ىٓظٍٕ ىحى طخ يٕٕٟع ٍح رخ «١خَْ كُٕٗـٗ» ىٍ يیخٌ َٓي ،طخ
ىػٕصَخيّٖ حُ ؿخَذ هٕى رَحٖ حيخو ٍٟخ(ع) رلَٓظي.
ك٠م گلض :رٓظَ حٓض ههیلّ حُ ؿخَذ هٕى ٔ رخ ىٓضه ٢هٕى َخيّٖ رَحٖ
حيخو رُٕیٔي ٔ ،ههیلّ َیِ چُخٌ کَى .ك٠م َخيّ ٍح طٕٓ ٢يؼظًيٖ رّ١خَْ
كَٓظخى١ ٔ ،خَْ حُ حیٍ کخٍ ٓوض ٗخىيخٌ گَىیي .هٕى رّييیُّ ٍكض ،رخ حيخو
ٍٟخ(ع) يالهخص ًَٕى ٔ ىػٕصَخيّ ٍح طويیى کَى.
ح ّيخ ،حيخو ىٍ حرظيح حیٍ پیٖ َٓخى ٍح َپٌیَكض ٔ ،ىالثیم ٔ َظَحص هٕى ىٍ
يٍٕى گَىٕ هالكض ٍح رخ ١خَْ ىٍ يیخٌ َٓخى١ .خَْ َظَحص حيخو ٍح پٌیَكض
ٔ گلض َؤظیٍ کٔٗ کّ رخ طٕ ریؼض ًَخیي يٍ ْٔظى .چٌٕ يٍ ریؼض کُى،
ٛيِْحٍ ٕٓحٍِ ٔ پیخىِ طلض كَيخٌ ىحٍو کّ ًّْگٗ رخطٕ ریؼض هٕحُْي کَى.
حيخو ٍٟخ ىٓض ٍحٓض هٕى ٍح ریٌَٔ کَى طخ ریؼض ١خَْ ٍح رگیَى؛ ح ّيخ،
١خَْ ىٓض چپ هٕیٖ ٍح پیٖ آٍٔى؛
حيخو پَٓیي حیٍ چیٔض؟ ١خَْ گلض :ىٓض ٍحٓظى ي٘ـٕل ریؼض رخ يؤيٌٕ
حٓض .نٌح ىٓض چپى ٍح کّ كخٍؽ حٓض ،پیٖ آٍٔىو .حيخو ٍح حیٍ گلظّ هٕٕ آيي
ٔ پُٔيیي١ .خَْ حيخو ٍح رخ حػِحُ ٔ حکَحو طًخو رّ«ئَ» َِى ههیلّ يؤيٌٕ
ٍٓخَیي .حيخو ىٍ ؿَیخٌ ىیيحٍ رخ ههیلّ ،ه ّٖٜریؼض ١خَْ ٍح رخ يؤيٌٕ ىٍ
يیخٌ َٓخى .حٔ َیِ حُ حیٍ کخٍ ١خَْ هٕٖٗ آييِ ٔ حظٓخٍ ىحٗض:
«حٖ حيخو! آٌ َؤظیٍ ىٓظٗ رٕى کّ رّىٓض يزخٍک طٕ ٍٓیي ،يٍ آٌ چپ
ٍح ٍحٓض َخو کَىو ».رّحیٍ ػهض «١خَْ كُٕٗـٗ» ٍح «ًٔحنیًیُیٍ» گٕیُي.
رؼي حُ آٌکّ يٕٕٟع «ٔالیض ػٓيٖ حيخو» آٗکخٍ گَىیيَ ،ؤظیٍ حهيحو،
طـییَ ٍَگ پَچى رٕى :ػهى ٓیخِ ػزخٓیخٌ رَحكظخى رّؿخٖ آٌ ػهى ٓزِ
«ػهٕیخٌ» حكَحٗظّ ٗيَ .خو حيخو ٍٟخ ٍٖٔ ىٍْى ٔ ىیُخٍ َٟد ٗي ٔ
يٕٕٟع ٍح رّيـخيغ حهزخٍ کَىَي.
يؤيٌٕ رّحيخو گلضًٗ :خ ُٔیَٖ ٔ ىریَٖ َٜذ کُیي ،حيخو كَيٕى:
ُٔحٍص ك٠م حرٍٓٓم َْىٔ ٍح رُٔيِ حٓض ،رّحیٍ ٓزذ ك٠م حرٍٓٓم ٍح
«ًٔحنَیخٓظیٍ» ٔ ػهٗ حرٍٓؼي ٍح «ًٔحنوهًیٍ» هٕحَُي.
ٖٔ۶ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
ویّؿ ؼكاوبًٔ
هَحٓخٌ حُ ؿًهّ َُٓيیٍْخی رٕى کّ ٓخىحص حُ ًْخٌ ٍُْٔخی َؤظیٍ
ٍٔٔى حٓالو ،رَحی طزهیؾ حیٍ آثیٍ ،رّآٌؿخ يٓخؿَص کَىَي( )ٔ۳چُخٌکّ يُخرغ ٔ
حُٓخى کٍٓ رّحًَ٠خو آيخٍ ٔ ٕٗحْي يٕؿٕىِ َ٘خٌ يٗىْي ،كُِٕٖ هَحٓخٌ
رٍِگ (رخ يَکِیض حكـخَٔظخٌ کَُٕٗ) یکٗ حُ کخٌَْٕخٖ طـًغ ٓخىحص رٕىِ ٔ
حٓض .یؼُٗ ْىحکٌُٕ کٍٕ٘ حكـخَٔظخٌ حُ يؼئى کٍْٕ٘خٖ حٓض کّ ىٍ آٌ
َلٕٓٗ حُ َٔم پخک ٍٕٓلهللا يزخٍک ُیخى ْٔظُي.
ٖٔ۱ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
طخ کٌُٕ آيخٍ ىهیوی حُ طؼيحى کم َلّٕ حكـخَٔظخٌ ٔ ْىچُیٍ ؿًؼیض ٓخىحص
ٓخکٍ ىٍ حیٍ َُٓيیٍ يٕؿٕى َیٔض ،ح ّيخ چُخٌکّ حُ يُيٍؿخص ٗزکّْخی
حؿظًخػی ٔييػیخص کُ٘گَحٌ ٓخىحص رَيٗآیيَ ،یِ رُخ رّحظٓخٍحص ٓخُيخٌْخی
ٔحرٔظّ رّٓخىحص ،طؼيحى َلّٕ ٓخىحص ٓخکٍ ىٍ حكـخَٔظخٌ ٍح طخ آٌكي طوًیٍ
يیَُُي کّ ؿخیگخِ هٕيیض حی٘خٌ ٍح ریٍ ٕٓو طخ پُـى ریخٌ يیىحٍَي.
ٓخىحص ىٍ طخٍین حیٍ َُٓيیٍ َوْٖخٖ رٍِگ حیلخء ًَٕىِ ٔ ىحٍحی يلخهَ
ػظیىحَي .هطؼخ ً ىٍ آیُيِ َیِ َوٖ طؼییٍ کُُيِ حیلخء هٕحُْي کَى .حْم حیًخٌ
ح١الع ىحٍَي آٌ «ٓیّي هَحٓخَت» کّ ىٍ رلغ ظٍٕٓ ٔ يٓئیض يطَف حٓض
ٔ رخ پَچى ٓیخِ ٍَگ رّحٓظوزخل حيخو ُيخٌ(ػؾ) هٕحْي ٗظخكض ،حُ هَحٓخٌ
هيیى هٕحْي رٕى .یؼُٗ «هَحٓخَٗ» کّ ىٍ ُيخٌ ٛئٍ ٍٔحیض ُٗخهظّ ٗيِ
رٕىِ .رًّْیٍطَطیذ پَچى ٓیخِ آٌ ٓیّي هَحٓخَٗ (رّطؼزیَ حئَُٖ حكـخَی) ىٍ
پیَٕي ًُْٗ رخ پَچى ٓیخِ حرٕئهى هَحٓخَٗ هخرم طلهیم حٓض.
١زن يُيٍؿخص ٍٔحیض ،آٌ ٓیّي حُ َٔم حيخو كٍٔ يـظزٗ(ع) هٕحْي رٕى
کّ ىٍآٌ َٕحكٗ رٔیخٍ ُیخىحَيٓ« .خىحص» حكـخَٗ آيخىِ رخُٗي کّ ٍٓخنض رٍِگ
ؿٓخَٗ رّىٕٔ ىحٍَي .حیٍ ٍٓخنض ٍح هيح ٔ طخٍین رّآٌْخ يلٕل ًَٕىِ حٓض.
حًْیض طخٍیوی ٔ حىرت هَحٓخٌ آٌهيٍ ْٔض کّ ؿُگْخٖ حیَحٌ ٔ طٍٕحٌ
کّ ىٍ ٗخُْخيّٖ كَىٔٓٗ رّآٌ پَىحهظّ ٗيِ حٓض ،ىٍ ًْیٍ َخكیض ٔحهغ ٗيِ
ٔ َُٓيیٍ ٓیٔظخٌ ىٍ ؿُٕد ًْیٍ ٓخكض ٔحهغ حٓض )ٖٔ(.رَهی حُ يٍٕهخٌ
آٌ ٍح رو٘ٗ حُ هَحٓخٌ رٍِگ يًٗٗخٍَي ،ػيِی ىیگَ ٓیٔظخٌ ٍح ؿِء
هَحٓخٌ ًَٗىحَُي .يَكٕيخٌ يیَؿالو دمحم ؿزخٍ ٔ حكًيػهٗ کِٓحى َٗف
يزٕٔ ٗ١حُ كوخین طخٍیوٗ حیٍ َخكیض رّىٓض يٗىُْي.
ىٍ ؿخيؼّٖ حكـخَٗ َیِ ػیٍ چیِ حٓض .يٗىحَیى کّ حكـخَٔظخٌ َُٓيیٍ
حهٕحو ٔ ٕ١حیق گَٕخگٌٕ حٓض ٔ
ؿخيؼّٖ حكـخَٗ حَزخٗظّ حُ حَٕحع
ط٠خىْخٖ الیُلم ٔ آکُيِ حُ ريریُْٗخ
ٔ ٕٓء طلخْىْخ حٓض .ىٍ حیٍ يیخٌ
طُٓخ «ٓخىحص» كَحهٕيٗ ْٔظُي ٔ ىٍ
يیخٌ َْهٕو حػى حُ پ٘ظٌٕ ،طخؿیک،
ِْحٍِ ،حُرک ٔ ىیگَ حهٕحو
گَِْٔخٖ حُ «ٓخىحص» َُيگٗ
يٗکُُي کّ ٓوض يٍٕى حػظًخى ٔ
حكظَحوحَي .یؼُٗ «ٓخىحص» ىٍ يیخٌ
پ٘ظٌْٕخ حُ ًْخٌ كَيض ٔ يُِنظٗ رَهٍٕىحٍحَي ،کّ ىٍ يیخٌ طخؿیکخٌ؛ ىٍ
ریٍ كَهّٖ حًٓخػیهیّ ،ىٍ يیخٌ حُرکْخِْ ،حٍِْخ ٔ ىیگَ حهٕحو.
ريیٍطَطیذ ،یکٗ حُ يؼئى َوخ ٗ١کّ حهٕحو حكـخَٗ ٍح رّحٗظَحک َظَ
يٍٗٓخَي ًْخٌ ٔؿٕى «ٓخىحص» ىٍ يیخٌ ًّْی حهٕحو ٔ يٌحْذ حكـخَٗ حٓض.
ٓخىحص ؿُگ ىحههی َکَىِ ،آىو َک٘ظّ ،رخ ْیچ هٕيی ىٍ هٕٜيض َیٔض،
رهکّ پیٕٓظّ يُخىی ٔ ييحكغ ٛهق ٔ رَحىٍی يیخٌ حهٕحو حكـخَی رٕىِ ٔ حٓض.
حیٍ ٍح ْى ريحَیى کّ ىٍ حىحيّٖ يُخه٘خص حهٕحو حكـخَٗ ىٍ ىٍٔحٌ كَٔپخٗٗ
يهَٗٓ ،حٌ چٓخٍ هٕو رّؿخٌ یکيیگَ حكظخىَي ٔ چُیٍ ٟٔؼیض رّٔؿٕى آٍٔىَي:
ٓخل ٔ ...« :ٖٔ۳ؿُگ حهیَ ىٍ کخرمَْ ،چُي وٌؿ ٌوبقٍ ٕ :
ػُٕحٌ َزَى ىٍ ریٍ ىٔ گَِٔ كِد ٔكيص حٓاليٗ ٔ حطلخى حٓاليٗ ٍح ىحٗض؛
ح ّيخ ٔحهؼیض حيَ ؿیَ حُ حیٍ رٕى .كویوض حیٍ رٕى کّ ؿُگ حهیَ یک ؿُگ طًخو
ػیخٍ ىٍ ریٍ َیَْٔخٖ پ٘ظٌٕ ٔ َیَْٔخٖ ِْحٍِ رٕىَ ًّْٖ ،یَْٔخٖ پ٘ظٌٕ
ىٍ حیٍ ؿُگ ٓٓى گَكظُي ٔ كظٗ َیَْٔخٖ پ٘ظٌٕ کّ ىٍ ؿًؼیض حٓاليٗ
ػٕ٠یض ىحٗظُي ،رَٗ١ف ًَخَيِ ٔحٍى يؼَکّ ٗيَيَ ...یَْٔخٖ پ٘ظٌٕ ىٍ
ُیَ َٟرخص هَىکُُيِٖ ِْحٍِ هَحٍ گَكظّ هخَّْخ ،کٕچّْخ ،هیخرخٌْخ...
َٗٓ کخرم ٍح رخ َٓ حكکُيگٗ ٔ هلض طًخو ،ىٍكخنٗ طَک يٗکَىَي کّ رّٗيص
طًخو طلض طؼویذ َیَْٔخٖ طلویَ ٗيِٖ ِْحٍِ رّٕٖٓ کِْٕخ كَحٍ يٗکَىَي!
آٍٖ ،کیُّْخَ ،لَصْخ ،طْٕیٍْخ ،طلویَْخ ،طکزَ رّهَؽ ىحىٌْخ ٔ ...چٌٕ
ٔٔ۴ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
آطٖك٘خٌ رؼي حُ هٌَ ىٍْ گٕ٘ىِ رٕى! ٌُْخ رخ رچّْخٖ هَىٓخل ٔ پیَيَىحٌ
حُ هخَّْخٖ ٗخٌ كَحٍ کَىِ رٕىَئ ،هظٗ کّ چ٘ى ٗخٌ رّرچّْخٖ يـخْي
يٗحكظخى يٗگلظُي حََّٔ ِْحٍِْخ آيي ،حُ ىیيٌ يخ ٔك٘ض يٗکَىَي)ٔ۳(».
ىٍ حیٍ يٕهؼیض آهخیخٌ يِحٍٖ ٔ ههیهٗ چُیٍ ٓوٍ يٗگٕیُي:
ٓخل ْٖ« :ٖٔ۳یچ ؿَیخَٗ ىٍ حكـخَٔظخٌ ٔؿٕى وٌؿ ٌوبقٍ ٖ :
َيحٗض کّ رخ يخ ٔ ًٗخ ؿُگ َکَىِ رخٗي ،رؼي ُٓگَْخٖ يخ ٔ ًٗخ ْى ىٍ ًْیٍ
ؿَد کخرم هخَّ رّهخَّ رٕىٔ ،نٗ ٔهظٗ ًٗخ هٕحٓظیي ،هيح ًٗخ ٍح یخٍٖ کَى
ٔ ًّْٖ يُخ١ن پخک ٗي ٔ حُ هُيْخٍ ،حُ َْحص ،حُ طوخٍ ،حُ ريه٘خٌ ،حُ
ْهًُي ٔ حُ ًّْ ؿخ آييَي يَىِ رَىَي .حیٍ طـَرّٗيِ حٓض)ٔ۳(».
َظیـّٖ آٌ ؿُگْخی هخَّ رّهخَّ حیٍ ٗي:
ٓخل ...« :ٖٔ۳۳ىٍ هُيْخٍ ٔ َْحص ؿخ َيحٗظیى، وٌؿ ٌوبقٍ : ۴
ىٍ يَ٘هٗ ًَٗٗي ،کخرم حُ ىٓض يخ گَكظّ ٗيِ رٕى ،ىٍ يِحٍ ْى يُخٓذ َزٕى
ٔ ًَٗطٕحَٔظیى؛ حیٍ رٕى کّ آييیى حیٍ پَچى ٍح ىٍ”یکخٔنُگ” ىٍ حیٍ يلم پَ
حكظوخٍ رهُي کَىیى ،رخیي ىٍ ِْحٍِؿخص رَ يٗگ٘ظیى)ٔ۳(»...
« ...رٍّحٓظٗ ،طخٍین پَ كَحُ ٔ َ٘یذ حكـخَٔظخٌ وٌؿ ٌوبقٍ : ۵
َٓىييحٍحٌ حكًنطََ ،خىحٌطَ ،هٕىهٕحِطَ ٔ کٕىٌطَ حُ حیٍ ييػیخٌ ٍْزَٖ
رّهٕى َيیيِ حٓض! رئٌ طؼخٍف حیٍْخ چّ ىٓضآٍٔىٖ ىٍ ٍحرطّ رخ يٜخنق
يهٗ ٔ آٍيخٌْخٖ يکظزٗ ىحٗظّحَي؟ ظخَْٗخِ كخٓي ٔ يلٔي رٕى؛ ح ّيخ حیٍ
ىٓظآٍٔى ٍح ىحٗض کّ ىٍ ریٍ يهضْخٖ ٓخکٍ ىٍ کٍُٕ٘ ،حنلض ٔ ٓخُگخٍٖ
حیـخى ًَخیي ،هًٔٗ کّ یک َلَ ِْحٍِ يٗطٕحَٔض حُ ًٗخل کٍٕ٘ كَکض
ًَٕىِ ،طخ ؿُٕرٗطَیٍ َوطّٖ کٍٕ٘ رَٔى رئٌ حیٍکّ ؿخٌ هٕیٖ ٍح حُ ىٓض
ريْيًْ ٔ .یٍ ٍٕ١یک َلَ پ٘ظٌٕ يٗطٕحَٔض رخ کًخل حيُیض ؿخَٗ ٔ يخنٗ
ىٍ ًّْ َوخ ١کٍٕ٘ ٓلَ ًَخیئ ،نٗ حکٌُٕ ...پ٘ظٌٕ طلًم كِْ ٍٕ٠حٍِ ٍح
ىٍ کخرم َيحٍى ٔ رؼي حُرک ٔ طخؿیک)ٔ۲(»...
ثؽً ٌٍن
جالي ثكای ویّؿلؾائی ال شبهؼۀ ُماقٍ
حٔ يظؤػَ حُ حٟٔخع ٓیخٓی ٔ ٍُٔٗلکَة يٕؿٕىِ حٓض ٔ پیخو حی٘خٌ ٍح يُظوم
يیًَخیي ،ح ّيخ ىٍ هالل رلغ طالٕ يیکُي طخ رّؿخی طلهیم ىیخنیکظیکت ئؤنّ،
َظَحص هٕىٍح ٍَگ ٔ رٕی حٓاليی ىْي ،ريحٌ ْيف کّ رظٕحَي رخ طٕىِْخی
ُٓظی ٔ يؼظوي ِْحٍِ حٍطزخ ١رَهَحٍ ًَخیي؛ ًْخٌ طٕىِْخی کّ پخیگخِ حٛهت
هيٍص ٓخىحص يلٕٔد [يیٗيَي].
َٕیُٔيِ حُ حهظيحٍ كٕمحنؼخىِی ٓخىحص ىٍ ؿخيؼّی ِْحٍِ َخٍحكض حٓض ٔ
رخ طَطیذ ىحىٌ رلغْخی ؿخيؼُّٗخهظی ٔ ٍٔحیی ٔ طًٔک رٍّٔحیخص يٓـٍٕ،
ٟؼیق ،يظَٔک ٔ ٗخً ،طالٕ يیکُي طخ ك٠خیم ٓخىحص ٍح حَکخٍ ًَخیي؛ كخل
آٌکّ حگَ ٓوٍ حُ ٍٔحیخص ىٍ يیخٌ رخٗي ،يلظٕی ٛيْخ يٕٕٓػّی يٕػن ٔ
ٍٍٔٗ ٍٔحیی یخ كَُْگ ٔ يؼظويحص ٔ کخٍکَىْخی ٓخىحصحَي ٔ یخ ریخَی حُ
حٔٛخف ٔ ك٠خیم حی٘خٌ يیرخُٗي؛ ٔنی َٕیُٔيِ ْیچ یک حُ آٌْخ ٍح ًَیریُي
ٔ ػخييحَّ رّك٠خْخی طخٍیک پُخِ يیرَى؛ ىٍ آٌ ك٠خْخی طخٍیک ٔ
ؿَٝآنٕى ،يٍٕى رّيٍٕى رّکُکخٕ ػهضْخ ٔ ُيیُّْخی حهظيحٍ ٓخىحص ىٍ
ؿخيؼّی ِْحٍِ يیپَىحُى ٔ یک رّیک رَّلی آٌ ػهضْخ يزخىٍص يیٍُٔى.
حٔ ىٍ طلهیم ٟٔؼیض ٔ پیٖریُی حٟٔخع آیُيِ رخ هطؼیض چُیٍ يیگٕیي:
« ...حُ آٌ پْ ىٍ يیخٌ ٗیؼیخٌ كََُيٖ حُ ٛهذ حیيثٕنٕژٖ ػَدگَحیٗ
طٕني یخكض کّ يٗطٕحٌ آٌٍح “ٓیّيگَحیٗ” یخ “حٛخنض ٓیّي” َخيیي .حیٍ َُٕحى
پْ حُ ٗ١يَحكم کٕىکٗ ٔ ؿٕحَٗ ىٍ ُيخٌ يؼخ َٛرّىٍٔحٌ پیَة هٕى
ٍٓیيِ حٓض ٔ ٍُٔگخٍ يؼخًّْ َٛی حكکخٍٖ ٍح کّ رَ رَطَٖ َژحىٖ،
حٛخنض هزیهّ ٔ طلٕم١هزت يهٗ رُخ یخكظّحَي ،رّگٍٕٓظخٌ طخٍین ىكٍ يٗکُي ٔ
َظَیّی “حٛخنض ٓیّي” َیِ ىٍ ُیَ َٟرخص ٗکُُيِی حیيثٕنٕژة رَحرَٖ
حٓالو کّ ىو رّىو ىٍ ىيخؽْخٖ هلظّ ،ریيحٍ يٕٗٗىَ ،خرٕى هٕحْي گ٘ض .ػخيم
َلًٕ ٔ حػظزخٍ ٓخىحص ِْحٍِ ًْیٍ حَيیّ٘ی “ٓیّيگَحیٗ” حٓض کّ ىٍ پَطٕ
ٓطٍٕ آیُيِ چَِٓحٕ ًَخیخٌ يٗگَىى».
حُ هَحٍ يؼهٕو «ْٕیض ُک٘ی ٓخىحص» ْيف حٛهی کظخد حٓض؛ کظخد ىٍ
حرظيحء رخ َخو ئظؼخٍ ََ٘ گَىیيِ ٔ َٕیُٔيِ رَّْ ىنیهی َّهٕحٓظّ َخو ٔحهؼت
هٕىٍح ٍٔی حػَهٕیٖ رگٌحٍى؛ حٔ رَحی ٍى ُگى کَىٌ هٕى ٍیخکخٍحَّ يیَٕیٔي:
« َخگلظّ ًَخَي کّ رؼ ٗ٠حُ ٍُٔٗلکَحٌ ِْحٍِ ٔهظٗ رخ ٓخىحص يظُلٌ
ال يز ّهؾ ٍح کّ ىٍ آیُيِی َِىیک
ٍٔرٍّٔ َٕٗي كٍٕ ًح ىٓضٗخٌ ٍح يٗرُٕٓي .يؼ ً
ٔ۴۶ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
رّكٔخرٖ هٕحْیى ٍٓیي ،ىٍ يٕحٍى رٔیخٍ ىیيِحیى کّ ىٓض ٓیّيگَحیخٌ ٍح
رٕٓیيِ حٓض ٔ َْگخِ رخ یکٗ حُ آَخٌ ٍٔرٍّٔ ٕٗى حٔ ٍح رّػُٕحٌ “پیَو” ٔ
“يَٗيو” هطخد يٗکُي ،حٔ کّ هٕى ٍح ىٍ ُيَِی حٍرخد طلوین يلٕٔد
يٗکُي ،حگَ طلویوخص يُطوٗ ٔ حٓاليٗ يخ ٍح ىٍ حیٍ يوخنّ رخ ىهض روٕحَي ٗخیي
ىٍ ٍحرطّ رخ حكَحى ٓیّيگَح ،ػخىص ىٓض رٕٓیيٌ ٔ “پیَو” ٔ “يَٗيو” گلظٍ
ٍح طَک کُي .ىٍ َْ كخل هٕحِ حیٍ ػخىص َخپُٔي ٍح طَک کُي ٔ یخ حىحيّ ىْي حُ
َیٖ هخيّی (ریيحٍ) يخ ىٍ حيخٌ َوٕحْي رٕى».
َیخُی رّیخىآٍٔی َیٔض کّ ًْٕحٍِ ػظًض ٔ حُرُْٕض ٓخىحص ىٍ كيی رٕى
کّ کٔی چٌٕ « ُيزهؾ» کّ هٕىٍح ٗخم ِْحٍِ يیپُيحٗض ؿَأص ًَیکَى ػهُخ ً
َٔزض رّيوخو کزَیخة ٓخىحص حٓخثّی حىد ًَخیي؛ كَكٖ ٍح ىٍ هلخء يیُى،
حئَُِ يخ رخیي رَهٕى َٓیذ رَِیى! يخٍح چّ ٗيِ حٓض کّ َْ ریيـِ ٔ
ریْٕیض کّ طخُِ َٓ حُ طوى ىٍ آٍٔىِ ُُْٕٔ َٕٓ ُه٘ک َ٘يِ ،يیطٕحَي
رّٓخكض هيٓی ٔ کزَیخة يخ ریحكظَحيی کُي ٔ پخٓن ْى َگیَى؟!
ؿَحٍی رٕىِ ،حُ یک َ١ف حٓخّ کظخرٖ ٍح َژحىپَٓظی يزهؾ ٗین ٍَِي ٔ ّ
ط٘کیم يیىْي ٔ رَّلخم هٕيی ىحيٍ يیَُي؛ حُ ؿخَذ ىیگَ رَحی هٕىٕ یک
ٍحِ « ُگَرٍّٔ» رخُ يیگٌحٍى طخ هٕىٍح حُ حطٓخو «َژحىپَٓظی» يزَی َ٘خٌ ىْي
ٔ ىٍ ٍٕٛص ٍَٟٔص رظٕحَي رگٕیي «يٍ َژحىپَٓض َیٔظى» حیُّ رزیٍ کّ
گلظّحوً« :ژاؾپكوحٔ قا ًؤجْاى ثب والض لًگلؾٍی ًژاؾپكوحٔ کْثیؿ!».
ُحىِ يٕٗٗى ٓیّي َیٔض ٔ رّحیٍ حكظوخٍ َْگِ َخیم ًَٕٗٗىٓ .خىحطٗ کّ ىٍ
يیخٌ هِنزخْٕخ رَٔ يٗرََي يؼًٕال رّآٌْخ ىهظَ يٗىُْي ُیَح هِنزخْٕخ
ًْٕحٍِ ََٗٓ٘یٍ رٕىِحَي ٔ كیخَُ ٔ ١يگٗ َٖٗٓ حكٔخّ هزیهّٖ ٍح َخُکطَ
ٔ ٓزکطَ يٗٓخُى .حُ حیٍ ٍٔٓ ،خىحص آٌْخ َیِ ىحٍحٖ حكٔخّ رٔیخٍ ٍهین
هزیهّٖ ْٔظُي .حُآٌؿخکّ ىٍ ٓخلْخٖ حهیَ ٗؼٍٕ ََٗٓ٘یُٗ آَخٌ ػًین گ٘ظّ
حٓض ،پیَٕي هزیهّٖ ٍح رخ ٓخىحص ِْحٍِ رکهٗ گٔٔظّحَي.
ىیگَ حُ هٕٜٛیخص ٍٔحَٗ هزیهّ حیٍ حٓض کّ حكَحى آٌ رّيُ٘ؤ آرخیٗ هٕى
يَٗخَُي ٔ حكظوخٍ يٗکُُي ٔ ىٍ يـًٕع هٕى ٍح َٔزض رّيَىيخٌ ٔ هزخیم ىیگَ
رَطَ ٔ رٓظَ يًٗٗخٍَيًْ .یٍ حَيیّ٘ی رخ١م ،ك٠یهض ٔ طلٕم هزیهّٖ رخػغ
گ٘ض کّ هزخیم یَٕخٌ رخٓظخٌ رَحٖ هٕى يُ٘ؤ هيحیٗ هخیم َٕٗي ٔ َْ هزیهّ،
هٕی٘ظٍ ٍح رّیکٗ حُ هيحیخٌ ٔ حٍرخد حَٕحع َٔزض ىُْيًْ .یٍ ٍٕ١هزخیم
ػَد ىٍ ُيخٌ ؿخْهیض كٕمحنؼخىِ رّيُ٘ؤ حؿيحىٖ هٕى حكظوخٍ يٗکَىَي ٔ َْ
هزیهّ ،هٕى ٍح هزیهّی رَطَ ٔ ػخنیطَ يٗىحَٔض.
ٓیّيگَحیخٌ َیِ هٕى ٍح ىٍ يوخو ٍكیغطَ هَحٍ يٗىُْي ٔ ىٍ حػَ حَظٔخد
رٍّْزَ رٍِگٕحٍ حٓالو يُ٘ؤ يخكٕم رَٖ٘ ٔ حنٓٗ رَحی هٕى هخیم ْٔظُي.
هٕٜٛیخص ٕٓو ٍٕٛصرُيٖ حؿظًخػٗ هزیهّ حیٍ حٓض کّ حُ ىیيگخِ هزیهّ
یک كَى ئُٕد رّحٔ َْحَيحُِ كخٓي ٔ َٗیَ ٔ ريکخٍِ رخٗي َٔزض رّكَى ىیگَ
حُ هزیهّی ریگخَّ َْ هيٍ کّ ٛخنق ٔ َیکٕکخٍ رخٗي ،رٓظَ حٓض .حیٍ ٔیژِگٗ
ال حُ َظَ آٌْخ یک ىٍ يیخٌ ٓیّيگَحیخٌ رخ کًخل هٕص هٕى يٕؿٕى حٓض .يؼ ً
ٓیّي كخٓي ٔ كخٓن حُ یک ِْحٍِی هيحُٗخّ ٔ َیکٕکخٍ ٍؿلخٌ ىحٍى .يکٍَ ًح
ىیيِ ٗيِ کّ یک ٓیّي رّحٛطالف ٍٔكخَٗ ٔ ُي ّال کّ حُ َظَٕ ٍیٖطَحٕ،
كخٓن حٓضٔ ،هظٗ کّ رخ یک ٓیّي ٍیٖطَحٕ ٍٔرَٔ ٕٗى رٗيلخرخ رٍّٓى
حكظَحو ىٓض یکيیگَ ٍح يٗرُٕٓي ،كخل آٌکّ ًْخٌ ٓیّي ػخنى ىٓض ػخنى ٔ
ُي ّالٖ ِْحٍِ ٍح رٍّٓى حكظَحو يظوخرم ًَٗرٕٓي .آَخٌ رَحٖ طزَثّی هٕى كيیغ
يـؼٕل “حنٜخنلٌٕ هلل ٔ حنطخنلٌٕ نٗ” ٍح ٍٔى ُرخٌ ػخو ٔ هخٓ ٙخهظّحَي
ٔخم ٔ ُك ّـخٍ هٕى ٍح يٍٕى حكظَحو “ػخو” يٗگَىحَُي.
ٔ ريیٍٔٓیهّ كظٗ ُك ّ
حیُک َْیک حُ هٕٜٛیخص ٓخرنحنٌکَ ٍح رّکًک يؼیخٍ حٓالو يُٗٓـیى
طخ ػخرض ٕٗى کّ حیٍ هٕٜٛیخص َخپُٔي چّ حَيحُِ رخ ٍٔف هٕحَیٍ حٓالو
َخٓخُگخٍ حٓض.
ٔٔ۵ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
هٌٍأ اًىبى
رُخرَ آثیٍ يويّ حٓالو هيحَٔي ًّْی حَٔخٌْخ ٍح حُ يخىِی ٔحكيِ آكَیيِ ٔ
ىٍ حیٍؿخ هٌٕ آًٓخَٗ ٔ هٌٕ ػخىٖ ٔؿٕى َيحٍى .آیخص رٔیخٍٖ ىٍ هَآٌ
کَیى رّریخٌ حیٍ يطهذ حهظٜخ ٙىحىِ ٗيِ حٓض ٔ يخ رّػُٕحٌ ًََّٕ رَهٗ حُ
آٌْخ ٍح َوم يٗکُیى“ :يگَ ًٗخ ٍح حُ آد رٗيويحٍ َیخكَیيیى ٔ ٓپْ آٌ ٍح طخ
ييص يؼیٍ ىٍ هَحٍگخْٗ يلکى ؿخ ىحىیى ٔ يويٍ کَىیى ٔ هيٍطًُي َیکٕ
ْٔظیى]ٔ[”.
“هيحَٔي ًٗخ ٍح حُ هخک ٔ ٓپْ حُ َطلّ آكَیي ٔ ٓپْ ًٗخ ٍح ؿلض ؿلض
گَىحَیي”[ٕ]
ىٍ آیخص َٗیلّی يٌکٍٕ يٗهٕحَیي کّ هيحَٔي ًّْی حكَحى حَٔخٌ ٍح رئٌ
حٓظؼُخء َژحى ،هٕو ،يهیض ٔ يهض حُ آد ٔ هخک پيیي آٍٔىِ حٓض .حُ حیٍ آیخص
ٔكيص حٛم ٔ پیيحیٖ حَٔخٌ ػخرض يٕٗٗى.
طًخو حكَحى آىو حُ هخکحَي ٔ طًخو حكَحى ـ َْکّ رخٗي هٕحِ ٓیّي هٕحِ ِْحٍِ ـ
حُ آد رٗحٍُٕ حٓض .پیخيزَ رٍِگٕحٍ حٓالو حیٍ (ئجهّ) ٍح ىٍ حكخىیغ هٕى
يکٍَ يًَٕٗىًٗ“ :خ كََُيحٌ آىيیي ٔ آىو حُ هخک رٕى ”.طخ ریٖطَ ىٍ
ي٘خػَ ٔ ىلْخ ئظوَ گَىى]ٖ[.
حُ َظَ حٓالو َژحى ٔ هزیهّی رَطَ ٔ رٓظَ حُ ىیگَحٌ ٔؿٕى َيحٍىُ .یَح
ًّْ حُ یکظٍ پيیي آييِحَي“ :حٖ يَىو حُ هيحٖ هٕى پَْیِکخٍٖ کُیي آٌکّ ًٗخ
ٍح حُ یکظٍ آكَیي ٔ ؿلض حٔ ٍح َیِ حُ ًْخٌ ػُ َٜآكَیي ٔ حُ آٌ ىٔ ،يَىحٌ
ٔ َُخٌ ُیخى گٔظَحَیي”.
هَآٌ يويّ[ ]۳رخ ریخٌ ٔكيص حٛم ٔ ٍیّ٘ی حَٔخٌ ٔ حٍؿخع آٌ رّآد
رٗحٍُٕ ٔ هخک ٔ پيٍ ٔحكي ،طًخو ييػیخص رخ١م هییهّْخ ٔ َژحىْخ ٍح ىٍ
يٍٕى حَظٔخد کٌحیٗ ٔ حىػخیٗ آَخٌ رّحٍرخد حَٕحع ٔ یخ يُ٘ؤ حنٓٗ يظـٔى ىٍ
پیخيزَ ٔ حيخو ،هخ١ؼخَّ ٍى کَىِ حٓض .رُخرَحیٍ ىػٕحٖ رَطَٖ هزیهّ ٔ هٕو
ٓخىحص چٌٕ رَحٓخّ ىٓظٍٕ هَآٌ يٍٕى طٕؿّ هَحٍگیَى پٕچ ٔ رٗيؼُٗ حٓض.
ٌبلْؾۀ كٕیلث
حٓخّ طٓيحد رَطَٖ ىٍ آثیٍ حٓالو ،طوٕٖ ٔ پَْیِگخٍٖ حٓض َّ َژحى
حٛیم ٔ هزیهّی ُيًظخُ ٔ يهض رَطًَّْ .ی رَطَْٖخ ٔ طلٕم ١هزیْخ چّ رَّخو
َژحى رخٗي ٔ چّ ىٍ ُیَ (ػُٕحٌ) هزیهّ ٔ يهیض ٔ يهض يْٕٕوحَي ،هيحَٔي
ٕٔ۵ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
ٖ ٍْ -زَ ١زوخص يلَٔو ػهٗ ػهیّ حنٔالو كَيٕى“ :پَٔ آىو ٍح چّ رّكوَ
ٔ َخُیيٌ کّ حٔل حٔ يُٗ ٔ آهَ حٔ يَىحٍ ريرٕ حٓضًَٗ ،طٕحَي هٕى ٍح ٍُٖٔ
ىْي ٔ َّ يَگ ٍح حُ هٕیٖ ىكغ يٗطٕحَي]ٔٓ[”.
ؼالِۀ گلحبق كْم:
ٔ -رَطَٖ رّحیًخٌ ٔ طوٕٖ ٔحرٔظّ حٓض َّ رّكٔذ ٔ َٔذ.
ٕ -ؿخیگخِ کٔٗ کّ رّكٔذ ٔ َٔذ حكظوخٍ کُي ىٍ آطٖ حٓض.
ٖ -آؿخُ ٔ حَـخو ًّْ رئٌ حٓظؼُخء يُٗ ٔ يَىحٍ ريرٕ حٓض ،كخل کٔٗ
ریخیي ٔ رَحٖ آٌکّ يًٕ٘ل گلظخٍ ػهٗ ػهیّ حنٔالو هَحٍ َگیَى ٔ هٕى ٍح حُ آىو
رٕىٌ کّ آؿخُٕ يُٗ ٔ پخیخَٖ ؿٔى يَىحٍ ريرٕ حٓض ،حٓظؼُخء کُي ٔ يخكٕم
آىو ريحَي طخ يـُٕٖ رَحٖ طلخهَ رّكٔذ ٔ َٔذ هٕى پیيح ًَخیي يخ ٍح یخٍحٖ
رلغ ٔ طزخىل َظَ ٔ حیـخى طلخْى رخ حٔ َیٔضُ ،یَح يخ حٔالى آىيیى ٔ يٗهٕحْیى
رخ آىيیخٌ ىٍ ٍحرطّ رخٗیى َّ رخ كَٗظّگخٌ ،کّ ىٓض رّٓخكض هيٓٗٗخٌ
ًٍَٗٓي .رُخرَحیٍ ،کٔٗ کّ رّكٔذ ٔ َٔذ هٕى كوَ ٔ يزخْخص يٗکُي هٕحِ
حیٍ كٔذ ٔ َٔذ ٍح رِػى هٕى رّهزیهّی رُْٗخٗى (يَرٕ )١ريحَي ٔ یخ رَّژحى
يـٕنٗ َْ ىٔ ىٍ آطٖ هَحٍ ىحٍَي ٔ ىٍ َظَ ػوم ٔ ىیٍ يلکٕوحَي.
َظزـّ :حُ رلغ يخ طخ حیٍؿخ َظیـّٖ کّ رّىٓض يٗآیي حیٍ حٓض کّ:
• حىػخٖ رَطَٖ هزیهّٖ ٔ َژحىٖ،
• طؼٜذ هزیهّٖ ٔ َژحىٖ
• َٓحَـخو حكظوخٍ رّكٔذ ٔ َٔذ،
ًّْ َوطّی يوخرم حٓالو هَحٍ ىحٍَي ،ػخيم رَطَٖ ىٍ پی٘گخِ هيح طوٕٖ ٔ
پَْیِکخٍٖ حٓض :َّ ،هزیهّی حٛیم ٔ َژحىرَطَ کّ ىٍ آثیٍ حٓالو چیِٖ رَّخو
حٛخنض هزیهّٖ ٔ رَطَٖ َژحىٖ ىحٍحٖ (ًٍِی) كویوض َیٔض.
ػبهل جلْمٖلجٔ ویّؿگكایبى
چُخَچّ گلظیى ٓخىحص ىٍ يیخٌ ِْحٍِ َلًٕ ٔ حػظزخٍ كٕمحنؼخىِحٖ ٍح كخیِ
ْٔظُيٓ .خكّی َلًٕ آَخٌ طُٓخ ىٍ حيٍٕ يٌْزٗ يلئى َیٔض رهکّ ىحيُّی آٌ طخ
كُِٕی حؿظًخػٗ َیِ ک٘یيِ ٗيِ حٓض .كٗحنًؼم ىٍ ىٍِْٔخٖ گٌٗظّی ٍٕٖٗ
ؿخنزخ حُ َْىِ ٔکیم حُ ِْحٍِؿخص ۳طخ ٦آٌْخ ٓیّي رٕىِحَي .ىٍ ٓخكّی حىحٍِ
ٔ ٍیخٓض حيٍٕ يٌْزٗ حگَ چّ ١الد ٔ ػهًخٖ ىیُٗ ِْحٍِ حُ نلخظ کًیض ٔ
کیلیض كٕمحنؼخىِ ُیخىحَي ٔ حُ ٓخىحص رٔیخٍ کى ُیَح َلّٕ ِْحٍِ رٔیخٍ ٔ
ٔ۵۵ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
ؿًؼیض ٓخىحص حَيک حٓض ،يغ ًنک يٕحٟغ كٔخّ يٌْزی رّٓخىحص
حهظٜخ ٙیخكظّ حٓضَ .لًٕ ٔ حػظزخٍ یک ٓیّي آهَٕي رَحرَ حٓض رخ ٛي ٔ ِْحٍ
رم ىٔ ِْحٍ ٔ يیهیٌٕ يالٖ ِْحٍِ ،حکٌُٕ حیٍ ٓجٕحل حُ ىیيگخِ ؿخيؼُّٗخٓٗ
پیٖ يٗآیي کّ ػخيم حیٍ َلًٕ ٔ حػظزخٍ چیٔض؟
ػهىحالؿظًخعْ ٍٖٔ ،ىٍكظّ پُؾ ػخيم ٍح ىٍ َیم رّكیؼیض ٔ حػظزخٍ
حؿظًخػٗ ىهیم ٔ يئػَ يٗىحَي ٔ آٌْخ ػزخٍصحَي حُ :ػَٔص ،هيٍص ٓیخٓٗ،
هيٍص يٌْزٗ ،نیخهض ٔ حْهیض ىٍ حَـخو حيٍٕ حؿظًخػٗ ٔ ىٍ ؿٕحيغ هزیهّٖ
“َٔذ” ػخيم طؼییٍ کُُيِ َلًٕ ٔ حػظزخٍ رٕىِ حٓض.
حیُک حیٍ ػٕحيم ٍح یک یک ىٍ ُیَ ،طلهیم ٔ طَ٘یق يٗکُیى طخ ىیيِ ٕٗى
کّ ىٍ َلًٕ حؿظًخػٗ ٓخىحص کيحو ػخيم َوٖ طؼییٍ کُُيِ ىحٍى.
حنق ـ ىٍ ؿخيؼّْخٖ ١زوخطٗ ػَٔص يخىٖ يٓىطَیٍ ػخيم حػظزخٍ حؿظًخػٗ
حٓض .ػَٔص ىٍ ّٓ چَِٓ طزخٍُ يٗکُي .ىٍ چَِٓی يالک رٍِگ ،ىٍ
چَِٓی رٍٕژٔحٖ ُٛؼظٗ کّ يخنک کخٍگخِ ُٛؼظٗ حٓض ٔ رخحالهَِ ىٍ
چَِٓی طخؿَحٌ ٔ ٕٓىحگَحٌ کالٌ .ىٍ حیٍؿخ ىٍرخٍِی ٍرخهٍٕحٌ ٔ پٕنيحٍحَٗ
کّ َٓيخیّی َويٖ ٍح ىٍ ؿٓض يؼخيالص پٕنٗ ٕٓىآٍٔ رّکخٍ يٗحَيحَُي
ًَٗطٕحٌ طٕؿّ کَى ُیَح آَخٌ يؼًٕ ًال ىٍ پُٓخَٗ ريیٍ کخٍ يٗپَىحَُي ٔ ،حُ
ٕٖٓ ىیگَ يُلٍٕحَي ٔ ىٍ حػَ حیٍ ىٔ حيَ ىحٍحٖ كیؼیض حؿظًخػٗ َیٔظُي.
ىٍ يیخٌ ٓخىحص ِْحٍِ ًٗخٍِی يالک ٔ رٍٕژٔح ٔ طخؿَ ٗخیي حُ ًٗخٍ
حَگ٘ظخٌ طـخُٔ َکُي ٔ حکؼَیض آَخٌ َّ ُيیُيحٍ رٍِگحَي ٔ َّ َٓيخیّ ىحٍ ٔ
پٕنيحٍ ٔ ىٍ ػیٍ كخل ىْوخٌ ٔ کخٍگَ ْى َیٔظُي .پْ چّ ْٔظُي؟ حکؼَیض،
طُزم ٔ طٍآٓخ کّ حُ ٍحِ «حٓظؼًخٍ» ِْحٍِْخ حيَحٍ يؼی٘ض يٗکُُي .رخ ٔؿٕى
حیٍ ىحٍحٖ َلًٕ ٔ حػظزخٍ ػظیى يٗرخُٗي .حَيکٗ طؤيم ىٍ آٌ ٔحهؼیض َ٘خٌ
يٗىْي کّ ػَٔص رخ ًّْی حٗکخنٖ ػهض َلًٕ آَخٌ َیٔض.
د ـ حُ ٍُيُيٖ کّ رگٌٍیى ٍُٔيُيٖ رٕیژِ ىٍ هخنذ ٓیخٓٗ آٌ ىٍ ؿخيؼّ
َلًٕ َخيلئىٖ رَحٖ ٛخكذ هٕى طؤيیٍ يٗکُئ .حهؼیض حؿظًخػٗ ٓخىحص
ِْحٍِ رّیک َظَ ػخرض يًَٗخیُي کّ حکؼَیض هخ١غ آَخٌ ىحٍحٖ هيٍص ٓیخٓٗ
َیٔظُي كخل آٌکّ حههیض ًْخٌ حکؼَیض رًٕ٘ل يؼئىٖ حُ آٌْخ کّ گٓگخْٗ
هيٍص ٓیخٓٗ رّىٓض آٍٔىِحَي حُ كیؼیض حؿظًخػٗ رَهٍٕىحٍحَي .كٗ حنًؼم،
كَى ٓیّي چّ هزم حُ ٔکخنض ٔ چّ رؼي حُ آٌ يؼظزَ حٓض.
ٔ۵۶ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
“کٔٗ کّ طلٜیم ػهى يٗکُي رَحٖ آٌکّ رّيَىحٌ ػخنى كوَكَٔٗٗ ًَخیي
یخ رّؿُگ ریٕٓحىحٌ رَٔى ٔ آَخٌ ٍح ٗکٔض ىْي یخ آٌکّ رّٔٓیهّی ػهى،
يَىو ٍح رّهٕى يظٕؿّ کُي ٔ رگٕیي يٍ آهخٖ ًٗخ ْٔظى؛ ؿخیگخِ چُیٍ حَٔخَٗ
ىٍ آطٖ هٕحْي رٕى”]ٔٔ[.
آگخْٗ رّحيٍٕ ىیُٗ ٔ حىحٍِی آٌ َلًٕ ٔ كیؼیض ٔ آدٍٖٔ كَحٔحٌ رّيالیخٌ
رو٘یيِ حٓض ٔ چُخَچّ ىیيیى ٕٓءحٓظلخىِ حُ حیٍ آگخْٗ ىٍ ؿٓض طؤيیٍ ٍیخٓض
ٔ آهخیٗ حُ َگخِ حٓالو يَىٔى حٓضًّْ .ی ٓخىحص ِْحٍِ ىحٍحٖ َلًٕ ٔ
حػظزخٍحَي كخل آٌکّ حکؼَیض آَخٌ ػخنى ىیٍ َیٔظُي .پْ طخ حیٍؿخ يؼهٕو گ٘ض کّ
ىٍ ُيیُّی كیؼیض ٔ حػظزخٍ حؿظًخػٗ ٓخىحص ْیچ یک حُ ػٕحيم ٓخرن حنٌکَ
ىهیم َیٔظُي .حگَچّ ىٍ حیٍ یخ آٌ َلَ يؼیٍ حیٍ یخ آٌ ػخيم ظخَْ ًح ػخيم َلًٕ
ٔ حػظزخٍ يًَٗخیي .حيخ ىٍ ٔحهغ ػخيم طؼییٍکُُيِ چیِی ىیگَ حٓض ٔ .ػٕحيم
يٌکٍٕ كو ٢ىٍ طلکیى ٔ گٔظَٕ آٌ طؤػیَ ىحٍَي.
حکٌُٕ رزیُیى آٌ ػخيم طؼییٍ کُُيِ چیٔض؟
يَحؿؼّ رّطخٍین حٓالو رّحیٍ يٕٕٟع ٍُٔٗٗ يٗحَيحُى.
طّيخَيِی ػَدگَحیٗ (ػَریٔیى) (آثیٍ پخک حٓالو يزَ٘ رَحىٍٖ ٔ رَحرَٖ
حٓض ).پیٕ٘حٖ حَوالرٗ يخ كَ٠ص دمحم ٛهٗهللا ػهیّ ٔ آنّ ٔ حيخيخٌ رٍِگٕحٍ
يخ ػهیٓى حنٔالو يـَیخٌ هخ١غ رَحىٍٖ ٔ رَحرَٖ ىٍ يیخٌ يَىو رٕىَي ٔ
کٕچکطَیٍ حَلَحف حُ آٌ حٕٛل ٔحالٖ حَٔخَٗ ٍح ؿخیِ ًَٗىحَٔظُيٗ .ؼخٍ
حٓالو رَحىٍٖ ٔ حهٕص رٕى ٔ ٍْزَ حٓالو ًْٕحٍِ ىٍ يیخٌ یخٍحٌ ٔكخىحٍ هٕى
پیًخٌ رَحىٍٖ (ػويحهٕص) ٍح رَهَحٍ يٗکَى .طخ ریٖ حُ پیٖ ئهًخَخٌ ٍح
رّحًْیض آٌ يظٕؿّ ٓخُى.
ىیَٖ َپخییي کّ رخ ٍٖٔ کخٍ آييٌ حيٕیخٌ ٔ ػزخٓیخٌ ىٍ ػَّٛی حؿظًخع
ٔ ٓیخٓض آییٍ رَحىٍٖ ٔ رَحرَٖ ئُٕم گ٘ض ٔ ٍٓى َخرَحرَٖ ىٍِٔی
ؿخْهیض حُ گَیزخٌ ٓیخٓض طزؼیَ( ٞژحىٖ) ىٍرخٍْخٖ ؿخٛذ حيٕٖ ٔ
ػزخٓٗ َٓ ریٌَٔ آٍٔى ٔ کخالٖ رخ١م طزؼی ٞرَّخوْخٖ «ػَد» ٔ «ػـى»
ٍَٔن یخكض ٔ .ريیٍطَطیذ حیيثٕنٕژٖ ػَدگَحیٗ (حٛخنض ػَد = ػَریٔى)
کّ یخىگخٍ ىٍِٔی ؿخْهیض حٓض ٔ ىٍ حٔحثم ظٍٕٓحٓالو حُ (ٍَٔن) حكظخىِ رٕى
رخٍ ىیگَ حكیخء گَىیي .رَ يزُخٖ حیٍ حَيیّ٘ طزهیؾ يیٗي کّ ػَد رَ طًخو يهم
ئهًخٌ ٔ ؿیَ ئهًخٌ رَطَٖ ىحٍى .ػَدْخی کّ ىٍ ُیَ طؤػیَ طزهیـخص
ٔ۵۴ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
ػَدگَحیٗ حَٗحف ٔ ١زوخص كخکًّی هٕى هَحٍ ىحٗظُي هٕى ٍح رخالطَ حُ
ىیگَحٌ يٗپُيحٗظُي ٔ رّه ٕٜٙرَ يهضْخٖ ئهًخٌ ؿیَػَد يزخْخص
يٗکَىَي ٔ آَخٌ ٍح «يٕحنٗ» يٗهٕحَيَي.
ػَدْخ حُ حهظيحء ىٍ ًَخُ رّيٕحنٗ حکَحِ ىحٗظُي ٔ حگَ ْى پ٘ض َٓ آَخٌ
ًَخُ يٗهٕحَيَي يٗگلظُي رَحٖ كَٔطُٗ َٔزض رّهيح چُیٍ يٗکُیىَ .خكغ
رٍؿزیَ ٗخكؼٗ حُ طخرؼخٌ َخيًْٗ ،یٍکّ ؿُخُِٖ ٍح يٗىیي يٗپَٓیي کٗ رٕى؟
حگَ يٗگلظُي :حُ هَیٖ رٕى ،يٗگلض :حكّٕٔ ًُْٕ١ى يَى؛ ح ّيخ حگَ
يٗگلض :حُ ؿیَػَد (يٕحنٗ) رٕى رخ هٌَٕٓىٖ يٗگلض :کخالٖ هيح حٓض
يٗهٕحْي ،يٗرَى ،يٗهٕحْي ،يٗگٌحٍى.
ػَدْخ يٗگلظُي ّٓ :چیِ ًَخُ ٍح ىٍْى يٗٗکُيٓ ،گ ،حالؽ ٔ
يٕحنٗ …،ػَد هٕى ٍح “آهخ” يٗىحَٔض ٔ يؼظوي رٕى کّ حٔ رَحٖ آهخیٗ ٔ
ىیگَحٌ رَحٖ رُيِگٗ ههن ٗيِحَي ]ٕٔ[.رَطَٖؿٕیٗ ػَدْخ رّطيٍیؾ کیُّ ٔ
َلَص ٗيیيٖ ٍح ىٍ ىلْخٖ ئهًخَخٌ ؿیَػَد کّ َْ ىو رخ طلویَ ٔ طْٕیٍ
آٌْخ ٍٔرٍّٔ يٗٗيَي ،حیـخى کَى ٔ .حُ ُيخٌ يؤيٌٕ ٔ پْ حُ آٌ “ٗؼٕریخٌ”
آٗکخٍح رّريگٕیٗ حُ ػَد پَىحهظُي .پیيحیٖ “ٗؼٕریخٌ” حُ يیخٌ يهم ئهًخٌ
ؿیَػَد ،ػکْحنؼًم حؿظًخػٗ ػَدگَحیٗ رٕىٗ .ؼٕریخٌ ًّْی يَىو ٍح حُ
ػَد ٔ ػـى یکٔخٌ يٗىحَٔظُي .حُ آٌٍٔ آَخٌ ٍح “حْمحنظٕٔیّ”
(رَحرَٖهٕحْخٌ) يٗهٕحَيَي .آٌْخ يٗگلظُي :پیـًزَ حٓالو يٗكَيخیي:
ئهًخَخٌ رَحىٍ ٔ رَحرَحَي ًّْ ،ىٓض یکيیگََي ،رخیي رخ ْى رَحرَ رخُٗي ٔ
َیِ ىٍ هطزّی كـشحنٕىحع كَيٕىْ“ :یچ ػَرٗ ؿِ حُ ٍحِ پَْیِکخٍٖ رَ
ؿیَػَد رَطَٖ َيحٍى ٔ ىٍ هَآٌ حٓض کّ پَْیِکخٍطَیٍ ًٗخ گَحيٗطَیٍ
ًٗخ َِى هيحَٔي حٓض .ىٍ ك٠خٖ طیَِ ٔ طخٍیک ٔ پَْیخْٕٖ َژحىپَٓظٗ ٔ
يوخرهّ ٔ يزخٍُِ رخ آٌ ؿخنزخ چُخٌ حطلخم حكظخىِ کّ حٓظيالل ٔ رَْخٌ ٍَگ رخهظّ
حٓض .حُ حیٍٍٔ ،ىٍ ػَّٛی پیکخٍ كکَٖ ىٍ يیخٌ حَيیّ٘ی حٛخنض ػَد ٔ
َظَ رَحرَٖهٕحْخٌ ؿیَػَد کخٍ رّريگٕیٗ ٔ طْٕیٍ يُـَ ٗي ٔ حیٍ
ريگٕیْٗخ يٕٕٟع َگخٍٕ کظخد گَىیي .چُخٌکّ رَحرَٖهٕحْخٌ ،کظخدْخی
ىٍ ًکَ ريیْخٖ ػَد طؤنیق کَىَي ٔ ػَدْخ َیِ رَ ٟي ٗؼٕریخٌ کظخد
يَٕٗٗظُي]ٖٔ[.
ٔ۵۱ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
پْ حُ ظٍٕٓ ٔ گٔظَٕ حٓالو رخٍ ىیگَ طؼٜذ رَّٔذ ػَرٗ حُ گَیزخٌ
حيٕیخٌ َٓ ریٌَٔ آٍٔى.
“ػَدْخ ىٍ ؿخْهیض طؼٜذ هٕيٗ ىحٗظُي ٔ َْ هزیهّ رَحٖ هٕى
حكظوخٍحطٗ ىحٗض ،حٓالو آٌ طؼٜذْخ ٍح رخ١م کَىًْ .یٍکّ رُٗحيیّ هالكض
ٍح رّٓهطُض ئظزيِ طزيیم کَى يـيىح طؼٜذ ػَرٗ ٍح طوٕیض ًَٕى… ٔ كو٢
يویي رٕىَي کّ هَیٖ ٍح رَ ىیگَحٌ ٔ هٕىٗخٌ ٍح رَ ٓخیَیٍ طَؿیق
ىُْي]ٔ٦[”.
ىٍ ػَدگَحیٗ یک هزیهّ رّهخَٔ َ١ذ َٗیق! هٕى رَ هزیهّی ىیگَ
رَطَٖ ىحٍى ٔ ٓیّيگَحیٗ حَيیّ٘ی رَطَٖ َٔذ ٍح حُ آٌ رّحٍع رَىِ حٓض ٔ
رّؿخٖ آٌکّ ٔحٍع ُْي ٔ طوٕح ٔ يزخٍُِ ىٍ ٍحِ طلون رَحرَٖ يٗرٕى ،حَظٔخد
رّپیخيزَ ٍح پخیّی ػًيِی َلًٕ ٔ حػظزخٍ هٕى ٓخهض ٔ رَ حٓخّ آٌ ٓخىحص ٍح
گَِٔ يًظخُ ٔ ٔحال ٔ يخكٕم حَٔخٌْخٖ ػخىٖ حػالو کَى ٔ ٍحِ طلٕم١هزٗ
ٛيٍحٓاليٗ ٍح پیٖ گَكض ٔ رهُيپَىحُٖ ىٍ يیخٌ ِْحٍِْخ ٍح رَ حهٕص ىیُٗ
طَؿیق ىحى.
کٔٗ يُکَ حَظٔخد آَخٌ رّهخَٕحىِی پیخيزَ يويّ َیٔض ٔ گٕحْٗ رَ حػزخص
آٌ ًَٗهٕحْي ٔ ًْخٌ حٗظٓخٍ ٍح ىٍ طخىیّی «هًْ» کخكٗ يٗىحَي ٔنٗ
ٕٓءحٓظلخىِ حُ حیٍ َٔزض ٍح رَ يزُخٖ ْيحیض آًٓخَٗ کّ ىٍ ٛللخص گٌٗظّ
ًکَٕ ٍكض ،يَىٔى ٔ يلکٕو يًٗٗخٍى .هَى ٔ ىیٍ َْ ىٔ يٗگٕیُي کّ
حَظٔخد یک كَى رّیک هخَٕحىِ ٔ یک پيٍ رخػغ ُٗخٓخیٗ حٔٓض َّ رَطَٖ حٔ.
ٕ ـ ظلع ًىت
ػَدگَحیٗ رّكلع َژحى هٕى طخ كي طؼٜذ حَٛحٍ يٗکَى ٔ حُ حهظال١
هٌٕ ػَرٗ رخ هٌٕ ؿیَػَد رّٔٓیهّی حُىٔحؽ ؿي ًح هٕىحٍٖ يًَٕٗى .ىٍ
َظَ ػَدگَحیٗ کٔٗ کّ پيٍ یخ يخىٍٕ ػَد َزٕى هٕحٍ يلٕٔد يٗٗي ٔ
حٔ ٍح “يٌٍع” (ىٔ ٍگّ) يَٗخيیيَي ٔ كََُيحٌ ػَرٗ کّ حُ يخىٍٖ،
ؿیَػَد رّىَیخ يٗآييَي “ْـیٍ” (َخحٛم) هٕحَيِ يٗٗيَي ،کى کى ػَدْخ
َٔزض رّکُیُِحىِگخٌ طـییَ ػویيِ ىحىَي ٔ َٔذ پيٍٖ ٍح يٓى ىحَٔظُي چُخٌکّ
ٗخػَ ػَد يٗگٕیي:
“يَىٖ ٍح کّ يخىٍٕ ٍٔيٗ یخ ٓیخِ یخ ػـى حٓض ،ري َيحَیيُ ،یَح يخىٍ
ظَف يٕهض حٓض ٔ َژحى يَرٕ ١رّطوًّی پيٍ حٓض”]ٔ۳[.
ٔٔ۶ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
ٓیّيگَحیٗ َیِ ىحٍحٖ ًْیٍ هٜهض حٓض .رُخرَآٌ ٓیّيگَحیخٌ يٗکُٕٗي کّ
ػهٍٗؿى كظخٔحٖ آیخص ػظخو ىهظَ هٕى ٍح رّػوي حُىٔحؽ َٗػٗ ِْحٍِ ىٍ
َیخٍَٔي ٔ ىٍ حیٍ حيَ طخ يَُ حَکخٍ حُ حكکخو ىیٍ َیِ گخْٗ پیٖ يٍَٗٔي .چُي
ٓخل هزم ىٍ َـق حَٗف رلؼٗ ىٍ حیٍ ُيیُّ ىٍ يیخٌ ١الد ٓیّي ٔ ِْحٍِ
رّػًم آييٓ ،یّيگَحیخٌ یؼُٗ ْٕحهٕحْخٌ رَطَٖ َٔذ ٓیّيٖ ػَرٗ حُ كکى
َٗػٗ حَکخٍ کَىَي .چٌٕ حیٍ هزَ رّیکٗ حُ يـظٓيیٍ رٍِگ ٍٓیي كَيٕى:
“آهخیخٌ طَ٘یغ يٗکُُي ٔ گََّ چُیٍ كکًٗ کّ ىهظَ ٓیّي رّػخو ٍٔح َزخٗي ىٍ
َٗع َٗیق َیٔض”.
ٔهظٗ ىٍ يیخٌ رؼ ٗ٠حُ ١الد ىٍ یک يـهٔٗ ىٍ کخرم حیٍ يطهذ يٍٕى
گلض ٔگٕ هَحٍ گَكض ،یکٗ حُ آهخیخٌ گلض“ :حگَ كکى ؿٕحُ حُىٔحؽ ىهظَ
ٓیّي رخ ِْحٍِ ىٍ هَآٌ يٗرٕى يٍ آٌٍح آطٖ يُٗىو” .ىٍ ًْیٍؿخ الُو حٓض
یخىآٍٖٔ کُیى کّ ىٍ کٍْٕ٘خٖ ىیگَ حٓاليٗ حُ هزیم :ػَحمٍٕٓ ،یّ ٔ حیَحٌ
کّ ٓخىحص ٗخٌ حُ ٍَٕ ىحَٖ ٔ ریُٖ حٓالو ٍٍٔٗ ْٔظُي حیٍ طؼٜذ ىٍ يیخٌ
ٗخٌ ٔؿٕى َيحٍى ،كظٗ رَهٗ حُ آیخص ػظخو کّ ٓیّي يٗرخُٗي[ ]ٔ۲ىهظَحٌ
هٕى ٍح رّحُىٔحؽ حكَحى ؿیَٓیّي ىٍ آٍٔىِحَي .چُي ٓخل پیٖ یک آهَٕي روض
رَگ٘ظّی ِْحٍِ رخ یک ىهظَ ٓیّي حُىٔحؽ کَى رّكيٖ يُلٍٕ ٔحهغ ٗي کّ
رّطَک ىیخٍ آرخیٗ هٕى يـزٍٕ گَىیي .گٕیخ حٔ رخ “رال” حُىٔحؽ کَىِ رٕى کّ
ىچخٍ رالیٗ ریًٗخٍ ،يُـًهّ طَک ىیخٍ هٕى ٗي.
ٖ ـ جٍكیلبت ثٔلمّم
ػَدگَحیٗ ىٍ ٍحرطّ رخ ؿیَػَدْخ ىٍ رُي طَ٘یلخص هٔظّ کُُيِ حٓیَ
رٕى .يؼ ً
ال ػَدگَحیخٌ ؿیَػَد ٍح رَّخو ٔ نوذ يٗهٕحَيَي ٔ ْیچگخِ رخکُیّ
آٌْخ ٍح ٛيح ًَٗکَىَي (کُیّ کهًّی حٓض کّ رخ “حد” پيٍ یخ “حو” يخىٍ
َٗٔع يٕٗٗى ،يیخٌ ػَد ٍٓى حٓض کّ َخو کٕچک کٔٗ ٍح رَحٖ حكظَحو
ًَٗرَىَي ٔ حٔ ٍح رَّخو پَٕٔ ٔ یخ ىهظَٕ يخَُي حرٕحنوخٓى یخ حو کهؼٕو
يٗهٕحَُي) ىٍ یک ٛق رخ آَخٌ كَکض ًَٗکَىَيْ ،یچگخِ آَخٌ ٍح پیٖ
ًَٗحَيحهظُي ٔ حگَ ؿیَػَد ٍح رَحٖ ٍػخیض ٍٓ ٔ ك٠م ٔ طوٕٖ رّيًٓخَٗ
يٗهٕحَيَي ،حٔ ٍح ىٍ َٓ ٍحِ يَٗ٘خَيَي طخ يَىو ريحَُي کّ حٔ ػَد
َیٔض]ٔ۹[.
ٕٔ۶ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
حٛخنض ػَد ٔ ٓیّيگَحیٗ َیِ ىحٍحٖ ٗؼخٍ ٔیژِ هٕى رٕىِحَي .ؿخيّی ٓلیي
ٗؼخٍ حيٕیخٌ رٕى ،ػزخٓیخٌ ؿخيّی ٓیخٍَِگ ٍح ٗؼخٍ هٕى هَحٍ ىحىَي ٔ
َْکْ رَ ههیلّی ػزخٓٗ ٔحٍى يٗٗي يـزٍٕ رٕى ٍٔپٕٕ ٓیخْٗ ىٍ رَ کُي
کّ آٌ ٍح “ٕٓحى” يٗگلظُي.
يُ ٍٕٜرّػًخل هٕى كَيخٌ ىحى کّ ىٍ َٓحَٓ يًخنک حٓاليٗ حیٍ نزخّ
پٕٗیيٌ يـَٖ گَىى ]ٕ۳[.يکظذ ٓیّيگَحیٗ رَحٖ َ١كيحٍحٌ هٕى ػًخيّی
ٓیخِ ٍح رَگِیي طخ حُ ُٗخٓخَيٌ رَٗیخُ رخٗي ٔ رّيـَى ىیيٌ رّٔٓیهّی ًْخٌ
ػًخيّی ٓیخِ ي٘و ٚگَىَي .كخل آٌکّ حُ َظَ يکظذ ٗیؼّ پٕٗیيٌ نزخّ
ٓیّ ىٍ ًَخُ “يکَِٔ” حٓض.
حیٍ يکظذ يٍٕى رلغ ىٍ ُيیُّی حنوخد ًْخٌ ػُٕحٌ ٓخىِی ههیم حنهلع ٔ
کؼیَحنًؼُٗ :یؼُٗ ٔحژِی “آهخ” ٍح رّهٕى حهظٜخ ٙىحىِ ،ىٍ ػَف
ٓیّيگَحیخٌ طُٓخ کٔٗ کّ ٗخیٔظّی حیٍ ػُٕحٌ حٓض “ٓیّي” حٓض.
حهظٜخ ٙحیٍ نوذ رّٓخىحص چُخٌ ىٍ يیخٌ ِْحٍِْخ طهویٍ گ٘ظّ کّ َْگخِ
کٔٗ رگٕیي“ :آؿخ” آييِ ،كٍٕ ًح َ١ف ٛلزض يٗىحَي کّ “ٓیّيٖ” ٔحٍى ٗيِ
حٓض .ىٍ حػَ ٍٔحؽ “طوه ”ٚىٍ يیخٌ ١الد ٔ ٍّٟٔهٕحَخٌ ٔ ٔحػظخٌ
ِْحٍِ ،حکٌُٕ آَخٌ ٍح َیِ رّطوهٗٚخٌ یخى يٗکُُي ٔ يؼال يٗگٕیُي :آهخٖ
ٍحٗئٖ ،نٗ ُُْٕ ْى ٓیّيگَحیخٌ يظؼٜذ طوه ٚآَخٌ ٍح رئٌ ًکَ “آهخ” یخى
يٗکُُي.
َخگلظّ ًَخَي کّ رؼ ٗ٠حُ ٍُٔٗلکَحٌ ِْحٍِ ٔهظٗ رخ ٓخىحص يظُلٌ ٍٔرٍّٔ
ال يز ّهؾ ٍح کّ ىٍ آیُيِی َِىیک َٕٗي كٍٕ ًح ىٓضٗخٌ ٍح يٗرُٕٓي .يؼ ً
رّكٔخرٖ هٕحْیى ٍٓیي ،ىٍ يٕحٍى رٔیخٍ ىیيِحیى کّ ىٓض ٓیّيگَحیخٌ ٍح
رٕٓیيِ حٓض ٔ َْگخِ رخ یکٗ حُ آَخٌ ٍٔرٍّٔ ٕٗى حٔ ٍح رّ “پیَو” ٔ
“يَٗيو” هطخد يٗکُي ،حٔ کّ هٕى ٍح ىٍ ُيَِی حٍرخد طلوین يلٕٔد
يٗکُي ،حگَ طلویوخص يُطوٗ ٔ حٓاليٗ يخ ٍح ىٍ حیٍ يوخنّ رخ ىهض روٕحَي[]ٕ۳
ٗخیي ىٍ ٍحرطّ رخ حكَحى ٓیّيگَح ،ػخىص ىٓض رٕٓیيٌ ٔ “پیَو” ٔ “يَٗيو”
گلظٍ ٍح طَک کُي .ىٍ َْ كخل هٕحِ حیٍ ػخىص َخپُٔي ٍح طَک کُي ٔ یخ حىحيّ
ىْي حُ َیٖ هخيّی (ریيحٍ) يخ ىٍ حيخٌ َوٕحْي رٕى.
پْ رخیي حكِٔى کّ ٔحژِی “آهخ” ٍح رّكخٍٓٗ کهًّی “ٓیّي” يٗىحَُي.پْ
ٓیّيگَحیٗ رخ آهخگَحیٗ يَحىف حٓض ٔ .آهخیٗ ىٍ پی٘گخِ حٓالو يَىٔى حٓض
ٔ۶۵ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
چُخٌکّ حيخو ٛخىم ػهیّ حنٔالو كَيٕى“ :کٔٗ کّ آهخیٗ ١هذ يٗکُي َٓحَـخو
رّپَطگخِ ْالکض ٔ طزخْٗ ک٘یيِ هٕحْي ٗيِ”]ٕ٦[.
ٗو ٜٗرّیکٗ حُْخىیخٌ يکظذ حٓالو «یخٓیّيٖ» (آهخٖ يٍ) هطخد کَى،
آٌ ٍْزَ رٍِگٕحٍ كَيٕى :حیٍ هطخد ٍح طَک کٍ ُیَح ًّْی يخ رَحرَیى.
ال ه ٢رطالٌ «حیٍ ٍٔحیخص رَحىػخٖ آهخیٗ کّ ؿَْٕ ٓیّيگَحیٗ حٓض کخي ً
يٗک٘ي.
ٓیّيگَحیخٌ ػویيِ ىحٍَي کّ ٓخىحص َٔزض رّىیگَحٌ رّهيحَٔي َِىیکطَحَي ٔ
هيحَٔي رّهخٓ َ١یخىص ٗخٌ آٌْخ ٍح يٍٕى َظَ هخ ٙهٕى هَحٍ ىحىِ حٓض نٌح
ىٍ ًّْی حٔهخص گٕٕ رّكَيخٌ ٓیّي يٗىحٍى طخ ىػخٖ ري ٔ یخ ىػخٖ هٕد حٔ
ٍح ىٍ يٍٕى “يَیيحٌ” كٍٕ ًح حؿخرض کُي ،حیٍ ػویيِ َیِ ٍیّ٘ی حٓاليٗ َيحٍى.
رُٗ حَٓحثیم ىٍرخٍِی هٕى چُیٍ ػویيِ ىحٗظُي ٔ هيحَٔي ىٍ هَآٌ کَیى ىٍ
آیخص يظؼيى ٍٕٓۀ روَِ آٌْخ ٍح رّػهض ًْیٍ ٗیِٕی طلکَٗخٌ ََُٖٓ کَىِ
حٓض .آٌْخ يٗگلظُي“ :يخ كََُيحٌ ٔ ىٔٓظخٌ هيح ْٔظیى ٔ ]ٕ۳[”.یخ حیٍکّ
يٗگلظُيَْ“ :گِ آطٖ ىُٔم ؿِ چُي ٍُٖٔ حگَ گُّکخٍ رخٗیى رّيخ َوٕحْي
ٍٓیي”]ٕ۲[.
يلَٔحٌ كُٕۀ ػهًیۀ «هى» ىٍ طلٔیَ ًْیٍ آیّ َٗیق َٕٗظّحَي:
…“پٍَٔىگخٍ رٍِگ رّْیچ کٔٗ َظَ هَ ٕٜٗٛيحٍى ٔ َٔزض رّحكيٖ
کیُّ ٔ ػيحٔص ًٍَُٗٔى ،رٓ٘ض ٔ َؼًضْخٖ آٌ يَرٕ ١رَّیکٕکخٍحٌ حٓض حُ
َْ ١خیلّ ٔ َْ هزیهّ کّ رخُٗي ٔ .يـخُحصْخٖ ؿُٓى کیلَ ريکخٍحٌ حُ َْ
گَِٔ کّ رخٗي .ح ّيخ حیٍکّ رُٗحَٓحثیم طخكظّٖ ؿيح رخكظّ ٔ گم َٓ ٓزي رخُٗي
ىنیهٗ حُ َظَ هَى رَحٖ آٌ ًَٗطٕحٌ پیيح کَى ٔ رخ ػيحنض َیِ َوٕحْي ٓخُگخٍ
رٕى َّ ،رُٗحَٓحثیم ٔ َّ ْیچ هٕو ىیگَ”.
ككهْل هؿین قاثطَ
ػَدگَحیٗ حيٕیخٌ ٔ ػزخٓیخٌ ٍحرطّی ػَد ٍح رخ ؿیَػَد رَ يُخٓزخص
ٗزّآهخ ٔ رَىِ حٓظٕحٍ کَىِ رٕى“ .يٕنٗ” ْى رَىِگخٌ ٔ ْى آُحىِگخٌ ؿیَػَد
ٍح ٗخيم يٗٗي .يَىيخٌ آُحىِی ؿیَػَد رّآهخیٗ ػَدْخ گَىٌ َٓخىِ رٕىَي
ٔ يخَُي رَىِگخٌ حُ آَخٌ رٗچٌٕ ٔ چَح ح١خػض يٗکَىَئ .نٗ يکظذ
ٓیّيگَحیٗ هخ ّٛىٍ يیخٌ ِْحٍِْخ ٍحرطّی ٓیّي ٍح رخ ِْحٍِ رَ ٗخنٕىِی
طٕٜف رّػخٍیض ّ پیَٕي پیَ ـ يَیي رُخ کَىٓ .یّيگَحیخٌ حیٍ ٍحرطّ ٍح حُ
ٔ۶۶ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
كَحٔحٌ ٔ طٕٛیقَخپٌیَ پيیي يٗآٍٔى .حیُک رّيوٜي ریخٌ كویوض طخٍین َّ
طلَیک حكٔخٓخص ًّٖٗ ،حُ آٌ “ٕٓحى” ٍح ٍٖٔ حیٍ “ریخ ”ٝيٗآٍٔیى طخ
يخیّی پُي ٔ كکًض ٔ ػزَص رخٗي.
ُحک ًبهْن
رَهٗ حُ ٓخىحص حُ پیَٖ ٔ يَیيٖ کّ کخٍ يَحٔىِی ٗخٌ ٍح ىٍ هخَٕحىِْخ
رَٗٓخیض آٓخٌ ٓخهظّ حٓضٕٓ ،ءحٓظلخىِ کَىِحَي .آٌْخ ىٍ رؼ ٗ٠حُ
هخَٕحىِْخٖ گًُخو ٔ كویَ ٔ ریچخٍِی ِْحٍِ يَطکذ گُخِ کزیَِی ْظک َخيّٕ
ٗيِحَي ُیَح يیىحَُي کّ حیٍگَّٕ هخَٕحىِْخ ًَٗطٕحَُي ٛيحٖ يظهٕيخَّی هٕى
ٍح رّؿخیٗ رَٓخَُي ،هّْٜخٖ َٗوآٍٔ ٔ َُگیٍ طـخُٔ آَخٌ يؼًٕ ًال ىْخٌ
رّىْخٌ يٗگَىى ٔ گخْٗ رّٗکم يِحف حكظ٠خفآٍٔ ىٍ يـخنْ ىٔٓظخَّ! َوم
يٕٗٗىًْ .یٍحکٌُٕ ًّْی آٌ هّْٜخٖ ٔحهؼٗ حُ ُرخٌ يَىو ىٍ کظخرٗ
گَىآٍٖٔ ٗيِ ٔ َخو حكَحى ؿُخیضکخٍ رخ ًّْی هٕٜٛیخص آٌْخ رٍّٕ١
يَ٘ٔف ىٍ آٌ ػزض گ٘ظّ حٓض ٔنٗ يخ رّهخ َ١كلع ٔكيص ٔ ؿهٕگیَٖ حُ
١ـیخٌ حكٔخٓخص يَىو ِْحٍِ كظٗ حُ ًکَ یک ًََّٕی ي٘و ٚىٍ حیٍؿخ
هٕىىحٍٖ يٗکُیى .آهبیبى ؼْؾ هٔؾاًٌؿ کَ« :ؾلؿٍ ٌْقٍ»
شبوْؤ ثًَلغ وحوگكاى
حگَ ؿخٕٓٓٗ رظٕحَي حػظًخى يَىو ٍح ؿهذ کُي ٔ ىٍ َْ هخَّٖ رئٌ يخَؼٗ
ٍكض ٔ آيي ًَخیي ،ئهًخً ىٍ کخٍ پهیي هٕى يٕكن حٓض ٔ ،رَحٖ ىٓظگخْٗ کّ حٔ
ٍح ريیٍ ٔظیلۀ َخپخک گًخٗظّ حٓض هييخص كٕم حنؼخىِ ٕٓىيُي! حَـخو يٗىْي.
ىٍ يیخٌ ِْحٍِ آٌکّ رَٗٓخیض هخرم حػظًخى حٓض “ٓیّي” حٓضُ .یَح حٔ
رّيؼخرّ “پیَ” ْى حٍحىص ٔ ْى حػظًخى آٌْخ ٍح رّهٕى حهظٜخ ٙىحىِ حٓض.
ٍٖٔ حیٍ حٛم ١زوخص كخکًّ ًْٕحٍِ حكَحىٖ حُ ٓخىحص ٍح رَحٖ ؿخٕٓٓٗ
ىٍ يیخٌ ِْحٍِ حٓظويحو يٗکُُي .چُخٌکّ حيیَ ػزيحنَكًخٌ رّيُظٍٕ يوٍٕٓ
کَىٌ ِْحٍِْخ رؼ ٗ٠حُ حكَحى ٓیّي ٍح رَحٖ ؿخٕٓٓٗ ىٍ ِْحٍِؿخص يٍٕى
حٓظلخىِ هَحٍ ىحى .يئنق ىحًَُ٘ي َٓحؽ حنظٕحٍین ىٍ ٔهخیغ ْ ٖٔٓ٦ـَٖ
هًَٖ پَىِ حُ حیٍ ٍحُ رَىحٗظّ حٓض:
«ىٍ ٍُٔ ْ٘ظى يخِ ٍي٠خٌ كکًَحَخٌ ؿَِیٍ ٔ هُيْخٍ ٔ پ٘ض ٍٔى ٔ
ٓیوخٌ ٔ کًَٓى چٌٕ َٓىحٍ دمحمكٔیٍ هخٌ ٔ َٓىحٍ ٍَٕدمحم هخٌ ٔ يٕالىحى
هخٌ ٔ يیَريل ریگ ٍح کّ حَ١حف َٗهٗ ٔ ؿُٕرٗ ٔ ًٗخنٗ کْٕٔظخٌ
ٔ۶۴ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
ىٔٓض يٗىحٗض ٔ ْٕحهٕحِ پٍَٕٗ ریيحٍٖ ٔ طلَک آٌْخ رٕى .پْ حُ ىٍٔحٌ
ٕ١الَٗ َُيحٌ ىٍ يُخرَ ٔ يـخنْ ػًٕيٗ رخ ریخٌ ٗیٕح ٔ ىلحَگیِ ٔ حكَٕٔگَ
هٕى ِْحٍِْخ ٍح طٕ٘ین يٗکَى کّ پَٔحٌ ٔ ىهظَحٌ هٕى ٍح ػهٗ ٍؿى يٕحَغ
َٓکخٍٖ رّيکخطذ ٗخيم ٓخَُي طخ رِیٍٕ ػهٕو ػًَروٖ يؼخ َٛآٍحٓظّ َٕٗي
ٔ ٓپْ ىحَٖ هٕى ٍح ىٍ هييض يَىو هَحٍ ىُْي .ىٍ آٌ ُيخٌ کّ ػًٕو
يالیخٌ ِْحٍِ ٔ ٓیّي ٍكظٍ رّيکخطذ ػٍ َٖٜح َ٘خَّی کلَ ٔ رٗىیُٗ
يٗپُيحٗظُي ٔ ِْحٍِْخ ٍح حُ آٌ يُغ يٗکَىَيٓ ،وٍ طٕ٘ین کُُيِی رهوٗ ىٍ
آٌ رخد ؿُزّی يظَهٗ ىحٗض ٔ رٔیخٍ ٕٓىيُي رٕى ٖٔ .رِّْحٍِْخ طٕٛیّ
يٗکَى کّ ٍیًٔخٌ كًخنٗ ٍح رّیک ٕٓ َُٓي ،کخٍْخٖ كویَ ٍح طَک کُُي ٔ
رّکٔذ ٔ کخٍ آرَٔيُيحَّ رپَىحَُي.
هال ّٛرهوٗ یک ٓوٍُٕ يٌْزٗ يظؼٓي رٕى ٔ ىٍ رَحرَ ؿخيؼّ حكٔخّ
ئجٕنیض يٗکَى .حٔ َ١كيحٍ َٓٓوض رَحرَٖ ٔ رَحىٍٖ ٔ ىٔٓظٗ ِْحٍِ ٔ
ٓیّي ٔ هِنزخٕ رٕى .يخ ئخػٗ حَٔخَٗ حٔ ٍح ىٍ حیٍ يٍٕى ىحٍحٖ حًْیض
طخٍیوٗ ىٍ كیخص يؼخِْ َٛحٍِْخ يیىحَیى ٔ ًّْ ٍح هخرم طلٔیٍ ٔ طًـیي
يًٗٗخٍیى .هٕٜٛیظٗ کّ رّچَِٓی رهوٗ ٛزـّی يهکٕطٗ يٗىْي ٔ حٔ ٍح
ىٍ رٔظَ ُيخٌ كُخَخپٌیَ يٗگَىحَي آٌ حٓض کّ ىٍ رَحرَ هٕىٕ رخ ىیگَحٌ
کٕچکطَیٍ َ٘خَّی طلٕم١هزٗ ىیيِ ًَٗٗي.
ىٍ ًْخٌ َؤظیٍ نلظخص طٜخىف ٔ آُٗخیٗ ىٍ يیخٌ هٕى ٔ ىیگَحٌ
ٍٗظّی ػًین ىٔٓظٗ ٔ ٍكخهض ٍح رَهَحٍ يٗکَى .رهوٗ ػًخيّی ٓیخِ ٍح کّ
ػاليض يًیِ (يظًیِ) ٓیّيگَحیخٌ حٓض َْگِ رَ َٓ ًَٗگٌحٗض (!؟) يخ
هخَِ١ی رهوٗ رٍِگ ٍح ًْٕحٍِ گَحيٗ يٗىحٍیىٍٔ .حَٖ ٗخى.
ٌِكوحبًٔ
ٗوٜیض ىیگَ يؼخَٕ َٛیُٔيِی طٕحَخ ٗخِ ػهٗ حکزَ َٗٓٓظخَٗ حٓض .حیٍ
ؿٕحٌ ئُِٖ ٔ گّٕٗگیَ ىٍ ٗ١پخَِىِ ٓخل حهیَ ىٍ طٓیّ ٔ طيحٍک كهکهٍٕ
(كَُْگ ػٕحو) ٔ نـخص ئظؼًم ٔ يٓـٍٕ نٓـّی ِْحٍِگٗ حٗظـخل ىحٍى.
طخکٌُٕ يخكٜم طلویوخص هٕى ٍح رٍّٕٛص يوخالص ىٍ يـهّی حىد ََ٘ کَىِ
حٓض .آػخٍ يلووخَّی َٗٓٓظخَٗ ىٍرخٍِی ٍٕٓو ٔ ٍٔحؽْخ ٔ کهًخص ِْحٍِگٗ
َ٘خٌ رخٍُٖ طٕحَي رٕى حُ حىحٖ ىیٍ حٔ َٔزض رّيَىيٗ کّ ىٍ ىحيخٌ پَيَٓ ٔ
حهالٗ ٙخٌ حیٍ َٕیُٔيِی يلظَو پٍَٕٔ یخكظّ حٓض ٔ حُ آٌ يَىو حٍحىصْخ
ٔٔ۷ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
ؿٕحَخٌ حُ هٕى يٗپَُٓي کّ چَح آهخٖ ػخنى ىٍ يـخنْ رٍِگ ١زن ىٓخطیَ
حٓاليٗ رَ يٕٕٟعًَٗ ٍُٗٗٔ ،حَيحُى؟
حیٍ پَْٖٓخ ٍح يخ ًَٗطٕحَیى پخٓن ىْیى گلظخٍ ٔ کَىحٍ هٕى ٍٔكخَیخٌ
يٍٕى َظَ يٗطٕحَي ریخَگَ يٕهق ٗخٌ رخٗي .يخ َخظَ حٟٔخع ْٔظیى .حگَ ىٍ
آیُيِ آٌْخ ىٍ يٕٟغ ىكخع حُ ٓظًک٘خٌ ِْحٍِْخ ٔ ٍى ٔ طکٌیذ ٓیّيگَحیٗ
هَحٍ گَكظُي ،طزؼیٍ ٞح ىٍ ًّْی حٗکخنٖ يٍٕى حَظوخى کٕرُيِ هَحٍ ىحىَي ٔ
طلٕم١هزٗ ٍح ىٍ ًّْی يظخَْٕ يلکٕو کَىَي ،يٍٕى طؤییي ٔ حكظَحو يخ
هٕحُْي رٕى .ىٍ ؿیَ آٌ يخ رٗآٌکّ کٕچکطَیٍ حًْیظٗ رّطزهیـخص َُْآگیٍ
ٗخٌ هخیم ٕٗیى ،رٗآٌکّ ؿِثٗطَیٍ َْحٓٗ حُ طکلیَ ٔ طلٔین ٔ طهؼیٍ آٌْخ
ىحٗظّ رخٗیى رٍّحِ هٕى کّ ٍحِ طلون رَحىٍٖ ٔ رَحرَٖ ٔ ىٔٓظٗ کخيم ىٍ
يیخٌ ًّْ يهیضْخٖ کٍٕ٘ حٓض حىحيّ يٗىْیى .يخػخٗن ٗيیي ػيحنض حؿظًخػٗ
ْٔظیى ٔ .ػخٗن ىٍ َ١ین ٍٓیيٌ رّيؼٕ٘م حُ ١ؼٍ ١خػُخٌ ًَٗطَٓي ٔ حُ
ىُٗخو ٔ طْٕیٍ ريهٕحْخٌ ًََْٗحٓي.
ىٍ ٍِ يُِل نیهٗ کّ هطَْخٓض رّؿخٌ
َٗ ١حٔل هيو آَٔض کّ يـٌُٕ رخٗٗ
كْقهْل ًْیي قاثطَ
“حًَخحنًئيٌُٕ حهٕس”[ٕٖ] هزیهّی ٓخىحص ىیَ ُيخَٗ حٓض کّ ىٍ يیخٌ
ِْحٍِْخ َُيگٗ يٗکُُيٍٗ .ظّی يٌْذ َٗیق ٗیؼّ آٌْخ ٍح رّیکيیگَ پیَٕي
ىحىِ حٓض .طخ ُيخَی کّ ِْحٍِْخ ىٍ هٕحد ٕ١الَٗ هٕى رَّٓ يٗرَىَي حطلخى
ٔ ىٔٓظٗ ىٍ يیخٌ آٌْخ ٔ ٓخىحص رَ ٗخنٕىِی پیَٖ ٔ يَیيٖ هَحٍ ىحٗض ٔ
ىٍ حیٍ ٍحرطّ طلٕم١هزٗ ٓیّيگَحیخٌ رَحٖ ِْحٍِْخ هخرم نًْ َزٕى ُیَح حَٔخٌ
ؿلهض ُىِ ٔ كَٔ ٍكظّ ىٍ هٕحد َخىحَٗ حكٔخّ ىٍى حؿظًخػٗ ٍح حُ ىٓض
يٗىْي .حکٌُٕ ِْحٍِْخ حُ هٕحد ىیَیٍ ریيحٍ گ٘ظّحَي .ىٍ يیخٌ كخنض هٕحد
ٔ ریيحٍٖ یؼُٗ يَكهّی “كخژِ” ک٘یيٌ هَحٍ ىحٍَي.ىٍ حیٍ يَكهّ حَٔخٌ
يٗطٕحَي پيیيِْخ ٍح رّ ٍٕ١يزٓى ىٍک ٔ حكٔخّ کُي.
حکؼَیض ِْحٍِ كؼال ىٍ ًْیٍ يٕهق حَظوخنٗ ْٔظُي .طزؼیَ ٔ ٞخرَحرَٖ ٍح
ٍٖٔ حٓظوٕحٌْخٖ هٕى حكٔخّ يٗکُُي ٔنٗ رٗآٌکّ ػخيم ٔ یخ ػٕحيم آٌ ٍح
رّىٍٓظٗ رلًُٓيًّْ .ی طٕىِْخ حُ حیٍ يَكهّ گٌٗظّحَي .ح ّيخ ػيِی کؼیَٖ حُ
ٖٔ۷ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
آٌْخ ٔ يوٕٜٛخ ٍُٔٗلکَحٌ ٗخٌ حػى حُ ٍٔكخَیخٌ ٔ ؿٕحَخٌ كخال رّک ّهٗ
ریيحٍ گ٘ظّحَي ٔ يٗهٕحُْي يَىو هٕى ٍح رّحیٍ يَكهّ رک٘خَُي ٔ آٌْخ ٍح ىٍ
يوخرم طًخو حٗکخل طزؼی ،ٞحٓظؼًخٍ ٔ ٓظى ٔ يٍؿًهّ ٓیّيگَحیٗ آگخِ ًَخیُي.
يُطن ٗخٌ ،چُخٌکّ گٌٗض يُطن حَٔخَٗ ٔ رَحرَٖ ٔ ىٔٓظٗ حٓض .يخ ىٍ
كخنیکّ هٕى ٍح ػًیوخً َ١كيحٍ رَهَحٍٖ حٕٛل ئخٔحص ٔ حهٕص ٔ يلزض ىٍ
يیخٌ ًّْی يهیضْخ يٗىحَیى هٕحٓظخٍ آَیى کّ ٍٔحرٟ ٢يحٓاليٗ پیَٖ ٔ
يَیيٖ کّ رَ يزُخٖ طلٕم١هزٗ َٔزٗ رُخ یخكظّ ،رٍّحرطّی رَٖ٘ رَحرَٖ ٔ
رَحىٍٖ ىٍ يیخٌ ٓخىحص ٔ ِْحٍِْخ يزيل گَىى.
قاثطَی هؿین چٌیي ثْؾ :وبؾات = آهب ،پیكُ .ماقٍ = ًْکك ،هكیؿ.
ٍحرطّی پٕٓیيِ رخیي ؿخ ٍح رٍّحرطّی َٕیٍ ًیم هخنٗ کُيٓ :یّي = رَحىٍ.
ِْحٍِ = رَحىٍ .یؼُٗٓ :یّي ئخٖٔ حٓض رخ ِْحٍِِْ .حٍِ = ٓیّي .يخ َ١كيحٍ
ٍحرطّی ىٔو ْٔظیى ٔ ٓیّيگَحیخٌ كخكع ٔ پخٓيحٍ ٍحرطّی َؤظیٍ .طخىیيِ ٕٗى
کّ ٓخىحص ٔحهؼخً ئهًخٌ ٍُٔٗلکَ کيحو ٍح يٗپُٔيَي؟
ًحیصَی هجبظد گفٌحَ
ٔ َ -ژحىپَٓظٗ ٍح ىٍ ًّْ ؿهِْٕخٖ َخپُٔيٕ حػى حُ ػَدگَحیٗ ٔ
يـٕلگَحیٗ ٔ آٍیخیٗگَحیٗ يلکٕو يٗکُیى.
ٕ -يخ رخ ٓخىحص يوٕٜٛخ رخ كویَحٌ ٔ ٍٔكخَیخٌ ٔ ٍُٔٗلکَحٌ يظَهٗ
ٗخٌ پیَٕي ػًین ٔ ىٔٓظٗ ىٍ هٕى حكٔخّ يٗکُیى.
ٖ -رخ ٛيحٖ رهُي يوخنلض هٕى ٍح رخ ٓیّيگَحیٗ کّ ْیچ ٍرطٗ رّحٓالو ٔ
ط٘یغ ػهٕٖ َيحٍى ٔ طّيخَيِی ػَدگَحیٗ ٔ ط٘یغ ٛلٕٖ حٓض حػالو
يٗىحٍیى.
ٗ - ۳ؼخٍ كیخص روٖ رَحىٍٖ ٔ رَحرَٖ ىٍ يیخٌ ُكًظک٘خٌ ٓظًکٖ ٔ
آُحىٖ حُ ٓظى ٔ حٓظؼًخٍ ؿَْٕ حَيیّ٘ی يخ ٍح ط٘کیم يٗىْي.
ىٍ پخیخٌ يوخنّ ىػخء يٗکُیى کّ هيحَٔي رٍِگ يخٍح رٍّحِ هٕى کّ ٍحِ
ػيحنض ،ئخٔحص ٔ حهٕص حٓض ٍحًُْخیٗ كَيخیي ٔ حُ گَِي ه ُّخٓخٌ يَىوآُحٍ
كلع کُي.
«پبیبى کحبة ویؿگكائی ال ٌیط اووبػیل هجلؾ»
ٔ۷۴ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
ًبقاوحئ ػبهؿاًَ
چُخٌکّ هٕحَيیى ،کظخد يزهؾ رَپخیّی كَْٝخی ؿهَ ٔ ٢خٍحٓظت ػخييحَّ
رُیخى ٗيِ حٓض؛ ػًيِ كَ ٝرخ١م َٕیُٔيِی کظخد آٌ حٓض کّ حىػخ ىحٍى «کم
ٓخىحطی کّ ىٍ يیخٌ ِْحٍِْخ َُيگی يیکُُي ،حُ َظَ حهظٜخى ٔ يؼی٘ض رَّلٕ
رخنظًخو يظکی رِّْحٍِحَي!» يؼهٕو حٓض کّ حیٍ یک ىٍٔؽ يل ٞحٓض.
ؿُخد ٗین حًٓخػیم يزهؾ یک َوزّی ِْحٍِ حٓض ،حُ حٔ رؼیي حٓض کّ
چُیٍ ریپخیّ ٓوٍ رَِي؛ حگَ حیٍ ٓوٍ ٍح یک ؿٕحٌ حئَُة ِْحٍِگی کّ
ىٍ پخکٔظخٌ یخ حیَحٌ طٕني ٗيِ ٔ حٛالً حكـخَٔظخٌ ٔ ِْحٍِؿخص ٍح َيیيِ ٔ حُ
حٟٔخع َُيگی ىٍآٌؿخ ریهزَ حٓض؛ رُّرخٌ ریخٍٔى ،يخ يیگٕییى حٔ ریح١الع
حٓض ٔ حُ چیِی هزَ َيحٍى؛ نکٍ ُْگخيی کّ ٗوٜی ىٍ يٕهؼیض َٕیُٔيِی
کظخد چُیٍ ٓوٍ پٕچ يیَُي ،الؿَو رخیي رگٕییى کّ حٔ حُ حیٍ ىٍٔؽ هٕى
حْيحف ٓیخٓی ىحٍى ٔ يـَ ٝحٓض« .چٌٕ ؿَ ٝآيي َُْ پخيخل ٗي!»
حىػخْخی کٌد ًْیٍ کظخد يزُخی حیيیٕنٕژة ٗیطخٌپَٓظخٌ هَحٍ گَكض ٔ
آٌْخ َْچّ يیگٕیُي يهٓى حُ ًْیٍ کظخد حٓض؛ چیِی کّ حُ حٓخّ ىٍٔؽ
رٕى ،يزُخی ىٍٔؽْخی رؼيی هَحٍ گَكض ٔ حٓخٓی ٗي رَحی ”ٓیّيٓظیِٖ”
رّْيف ”يٌْذُىحیٗ” ٔحیـخى طُْٖخٖ هٕيی ٔ ؿُخیض ػهیّ رَ٘یض!
١ؼُۀ طیَآٍٔحَى يیک٘ي رخکى حُ طَکخٌ طیَحَيحُ َیٔض
ٓخه ٢يیٗي .حگَ ٍيوی ىحٗض رَّ١ف طَکٔظخٌ ،یخ ىیگَ َْٗٓخ کٕچ
يیکَى ،ىٍ حیٍ حٔحهَ رًّٓض پخکٔظخٌ ٔ حیَحٌ ...
كوَ ػًٕيی ىٍ ریٍ ػًٕو ِْحٍِْخ رّهيٍی ػًین ٔ كَحگیَ رٕى کّ ٔهظی
ىٔ َلَ ِْحٍِ [هٕٜٛخ ً َُخٌ] رّْى يیٍٓیيَي ،پْ حُ ٓالو ٔ ػهیک ٔ
حكٕحل پَٓی ٔ هزَ حُ ؿخٌ ؿٍٕی رچّْخ ،رالكخٛهّ حُ ًْيیگَ يیپَٓیي:
«حُ هَهٍٕحکی چطٍٕ ْٔظیي؟» َ١ف رخ ىٓض هٕى ىٍْٕحء حَيحُِ يیگَكض
ٔ ىٓض هٕىٍح ىٍ ْٕح رخال ٔ پخییٍ يیرَى ٔ يیگلض :حیٍ هيٍ آٍى گُيو ىحٍیى،
ُٗگ ٔ حیٍ هيٍ آٍى ؿٕ ىحٍیى ،حیٍ هيٍ آٍى ؿٕحٍی ىحٍیى ،حیٍ هيٍ ْى يٕ ُ
ٗوم ٓ ...پْ َٕرض رَّ١ف يوخرم يیٍٓیي ٔ حٔ ْى رًّْیٍ طَطیذ ...
ِْحٍِْخ گٕٗض حٓذ ٍح يیهٍٕىَي ،حٓذ ىٍ ِْحٍِؿخص رٔیخٍ کى حٓض
ٔ ٗظَ ٔ هخ َ١حٛالً ٔؿٕى َيحٍىًْ .یٍ َزٕىٌ ٗظَ رّطُٓخثی يیطٕحَي ریخَگَ
ٔیژِگیْخی طٕپٕگَحكی ِْحٍِؿخص رخٗي .ىٍ ِْحٍِؿخص ٓگ رٔیخٍ کى حٓض؛
ُیَح يَىو حُ ٗيص كوََ ،گٓيحٍی آٌ ٍح رَّٛكّ ًَیىحَُي.
ِْحٍِْخ ىهظَحٌ هٕىٍح يیكَٔهظُي ،چٌٕ پٕل ىٍ ىٓض يَىو َزٕى ،رَحی
ىهظَحٌ هٕى گخٔ ٔ گٕٓلُي ٔ رِ ٔ هَ ...ػيل هَحٍ يیىحىَي ٔ ػُٕحٌ آٌ ٍح
«گهّ» يیگٌحٗظُي کّ رخیي رّػُٕحٌ رٓخء ىهظَ طلٕیم يیٗي.
ىٍ ُْگخو ػَٔٓی ،پيٍ ػَّٔ رخ رٓخَّْخ ٔ ػُخٔیٍ يوظهق کّ ِْحٍِْخ
هٕى رّآٌ «ىٍگّگیَی» ٍٔ« ،ی ىیيَِی» « ،کٕيهک» ٔ ؿیَِ يیگٕیُي
طالٕ يیکُي طخ ؿخی کّ يیطٕحَي حُ هخَٕحىِی ىحيخى رخؽگیَی ًَخیي ٔ .طخؿخی
کّ يیطٕحَي حٔ ٍح يیچپخَي .ىٍ كخنی کّ هزالً گهّی هٕى ٍح يکًم گَكظّ ٔ
ْیچچیِ ْى رّىهظَٕ َيحىِ! ِْحٍِْخ رّىهظَ هٕى ؿٓخُ ًَیىُْي ،كو ٢یک
ُٛئهچّ کّ كخٔی نزخّ ػَّٔ ٔ ٔٓخیم ٗوٜت حٔ حٓض.
ىٍ يیخٌ ِْحٍِْخ هَ ٝحٛالً يٍٕى َيحٗض ،يٕأٓٔخص ٔ َٓخىْخی هیَیّ
ٔ يٕهٕكخص حٛالً ٔؿٕى َيحٗض ٔ طخُُْٕ ٔؿٕى َيحٍى.
حگَ كَى ِْحٍِگی ُيیٍ هٕى ٍح رلَٔٗي (ىٍػیٍ حیٍکّ یکزخٍ هخََٕی
كَٔهظّ حٓض) رخُْى ٓخلْخی ٓخل پ٘ض حَيٍ پ٘ض رخ ي٘ظَی ٔ كظی ِٔ ٍّحع
حٔ ىػٕی ٍحِ يیحَيحُى ٔ ػُٕحٌ حیٍ ػًم ٍح «کٖ ـ کٖ حَيحهظٍ» يیگٕیُي،
ريحٌ حيیي کّ رظٕحَي َْ حُ گخْی چیِی حُ ي٘ظَی رکُي کّ هٕى ِْحٍِ رّآٌ
«طیَپٕى» يیگٕیي؛ ي٘ظَة ریچخٍِ َیِ َْ حُ گخْی رَحی آٍحو کَىٌ [يٕهظت]
ٔ۷۱ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
حٔ «طیَپٕىی» يیىْي ،يؼالً ىٍ كي هَ آٓیخد ،گخٔ هُهزّ ،یخ چُي يظَ پخٍچّ ،یخ
یک ػٕد نزخّ ،یخ یک ٔػيِ يًٓخَی ٔ ؿٌحی چَد.
گٕیُي ٗوِْ ٚحٍِگی یک َٕص ِْحٍی حُ ٍحِ پیيح کَى ٔ گلض:
«آم کخٗکی طٕ یک هزخنّی کُّٓ رٕىی کّ يیٗي َٓص کٖ حَيحهض!»
َُخٌ ِْحٍِ ىٍ ىػٕیْخی يلهی َٗکض يیکُُي ،آٌْخ ػخىص ىحٍَي کّ
حگَ رَّْ ىنیهی رخ يَى ًْٔخیّ یخ َْ يَى ؿَیزّی ىیگَ ،ىػٕحیٗخٌ ٕٗى،
رالكخٛهّ كََُي کٕچک هٕىٍح رّىٓض گَكظّ ٔ آٌ يَى ٍح طٓيیي يیکُُي کّ
رخ حیٍ رچّ آٌهيٍ رَّٓص يیَُى طخ رچّ رًیَى ٔ طٕ ُیَ هٌٕ رَٔی!
ًْچُیٍ يَىحٌ ِْحٍِ ػخىص ىحٍَي کّ ٔهظی رخ کٔی ىػٕی کُُي ،هٕىٗخٌ
یوٍ هٕىٍح پخٍِ يیکُُي ٔ رخ ُٓگ رَّٓ هٕى ُىِ ،هٕى ٍح هَٕی يیکُُي ،یخ
ىَيحٌ هٕىٍح يیٗکُُي ،طخ َ١ف ٍح ُیَ هَؽ رزََي!
ىٍ طًخو ِْحٍِؿخص يخَُي َٕحكت ًٗخل کٍٕ٘ ٔ َْحص ٔ هُيْخٍ ...
يًٓخٌهخَّی يَىيی ٔؿٕى َيحٍى ،ئخكَهخَّ ٔ ْظم ٔ كظی ًٕٓحص كؼخل َیِ
يٕؿٕى َیٔض ،یک ئخكَ ؿَیذ ٔ ؿَیزّ ،الل ٔ ي٠طَ يیيخَي کّ ٗذ ٍح
ىٍکـخ ٓلَ کُي .يَىو ِْحٍِ رّئخكَ ٍحِگٌٍ َخٌ ًَیىُْي ،چخی ًَیىُْي،
آد ًَیىُْي ،ئخكَ ٍح ٗذ ىٍ هخَّی هٕى ٍحِ ًَیىُْي ...حگَ كَى ئخكَ
[َخُٗخّ] رّىٍ هخَّی ِْحٍِ رَٔى ٔ حُ حٔ هٕحْٖ [ٕٗؿخی] ًَخیي،
آٌهخَٕحىِی ِْحٍِ رئٌ کيحو َٗو ٔ هـخنض ٔ ،ػخٍی حُ ََْٕع كْ
حَٔخٌىٔٓظی طوخٟخی آٌ ئخكَ هٔظّ ٍح ٍى يیکُي ٔ رّىٍٔؽ حٍٔح رًّٓض
هخَّی ىیگَ ٍحًُْخیی يیکُي ،حٔ ْى رّهخَّی ىیگَ ٔ هخَّی ىیگَ ...
رًّْیٍ ىالیم ىٍ ِْحٍِؿخص گيح ٔؿٕى َيحٍى؛ چٌٕ کٔی چیِی ًَیىْي.
ىٍ ؿخنذ هخَٕحىِْخی ِْحٍِ حگَ یک َلَ يًٓخٌ ریخیي ،رَحی ًْخٌ یک َلَ
ىَزخل ٍهظوٕحد رّهخَّی ًْٔخیّ يیٍَٔي.
حگَ هخَٕحىِی ِْحٍِ روٕحْي کٔی ٍح رّيًٓخَی ىػٕص کُي ،كوًْ ٢خٌ یک
َلَ يٍٕى َظَ ٍح ىػٕص يیکُي ٔ رّرویّی حػ٠خی هخَٕحىِ کخٍی َيحٍى! ؿٌح
ْى كو ٢رَحی ًْخٌ یک َلَ ١زن ٗيِ ٔ ًْخٌ ٍح پیٖ ٍٔی رچّْخ ؿهٕ يًٓخٌ
يیآٍَٔي! يًٓخٌ يیهٍٕى ٔ رچّْخ رخ كَٔص َگخِ يیکُُي ،يؼهٕو حٓض کّ
ُیَ ىل رچّْخ ًَک آد يیٕٗى کّ حیٍ کی رْ يیکُي طخ يخ «طّرو٘ی» حٔ ٍح
روٍٕیىًْ ...یٍٍٕ١ی حٓض کّ حیٍرچّْخ َٓحپخ ػويِ يیَٕٗي ،طهن ،رييِحؽ!
ٓٔ۴ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
«َخٌ» ىٍ كَُْگ ِْحٍِ يوخو ٔ يُِنض هيٓی ىحٍى ،حگَ طیکّی َخَی ٍٔی
ُيیٍ حكظخىِ رخٗي ،حَٔخٌ ِْحٍِ آٌ ٍح رَيیىحٍى ،حٔل رّپی٘خَی هٕى
يیگٌحٍىٓ ،پْ يیرٕٓي ٔ رؼي یخ يیهٍٕى ٔ یخ ىٍ ؿخی يُخٓذ يیگٌحٍى ٔ
يیگٕیي «کزَ» َٕ٘ى.
ىٍ كَُْگ ِْحٍِ رَحی َخٌ يؼخلْخی ُیخىی حَ٘خى ٗيِ کّ ؿًؼخ ً َ٘خَگَ
حًْیض َخٌ حٓض .يؼالً يیگٕیُي« :یظیى ٍح يٌَِ ،خَٖ ٍح رگیَ» َ« ،خٌ ىٍ
ىٓض آىو كویَ هًَٕٕخ َیٔض» َ« ،خٌ يٍ طَ رخٗي رخ هٌٕ پيٍ رخٗي»!
«رخ طٕ گَیّ يیکُى ،ح ّيخ حُ َخَى رّطٕ ًَیىْى»
«ٍكین َخَی ٍ ،كین ؿخَی» َ« ،خٌ ٔ َخو»
«َْکْ َخٌ ىْي ،كَيخٌ ىْي» ...
«َخٌ» ىٍ ًُْیض ِْحٍِگی ىحٍحی ٓهٔهّيَحطذ حٓضٓ ،یّي «َخٌْخ» َخٌ
گُيو حٓض ٔ َخٌ (يطهن) رَّخٌ گُيو يیگٕیُي <ِْحٍِْخ رَحی گُيو يوخو هيٓی
هخثیمحَي ٔ حػظوخى ىحٍَي کّ گُيو حُ رٓ٘ض آييِ حٓض >.پْ حُ َخٌ گُيوَ ،خٌ
ؿٕ ،ؿٕحٍیُ ،يُ٘گٗ ،وم ٔ حيؼخل آٌ ىٍ يوخوْخی رؼيی هَحٍ ىحٍَي کّ
حؿهذ رّحیٍْخ «ىٔىی» يیگٕیُي؛ ىٔىی ؿٕ ،ىٔىی ؿٕحٍی...
ح١الم «ىٔىی» حُ رخد طلویَ حٓض کّ رَّخٌْخی ٓخهظّ ٗيِ حُ ؿالطی کى
حًْیضطَ حُ گُيو گلظّ يیٕٗى؛ رََؾ ىٍ ْیچ ؿخی ِْحٍِؿخص رّػًم ًَیآیي،
نٌح [رَحی ِْحٍِ] یک چیِی ٍإیخثی ٔ كخَظِی حٓضَٟ .دحنًؼم ِْحٍِگی
ٔؿٕى ىحٍى کّ يیگٕیي« :آىو ؿَیذ ٔ رخى رََـی؟!»
چّ رٔیخٍ رٕىَي ِْحٍِْخی کّ ىٍ ٕ١ل ػًَٗخٌ پخپٕٕ َيحٗظُي ،رخپخی پظی
رّکِْٕخ يیٍكظُي ٔ ػهق ٔ ْیِو يیآٍٔىَي ،پخْخیٗخٌ يؼم پخی ٗظَ پیُّ
رٔظّ ٔ كظی پٍٓ ٔ گَى يیٗيَي .حگَ کٔی حُ هخَٕىِْخی ِْحٍِ ىٍ كيی رٕى
کّ ىٓظٖ رّىْخَٖ يیٍٓیي ،ح ّيخ پَٔ کخٍی ىٍ هخَٕحىِ َيحٗض ،چُیٍ
ٗوٜی رخ ؿٕحٌْخی ىیگَ هَحٍىحىْخی ىٍحُييص یک ٓخنّ طخ چُيٓخنّ
يیرٔض ٔ حٔ ٍح رّهخَّی هٕى يیرَى ،رّحیٍ «رچّکْ» يیگلظُي ،يِى
رچّکٔی رٔیخٍ َخچیِ رٕى ٔ حٔ طوَیزخ ٌ ىٍ رَحرَ َخٌ ٗکى هٕى رّ ٍٕ١طًخو
ٔهض ي٘ـٕل کخٍْخی ٗخهّ يیرٕى ،حیٍ یک رَىِىحٍی آٗکخٍ رٕى.
«كخؿی ٓهطخٌ نَگَ» کّ ٔٓؼض يخنی رٓظَی ىحٗض ٛخكذ كََُي پَٔ
ًَیٗي ،حٔ ّٓ ٌُ گَكض ٔ چُيیٍ رچّکْ ىحٗض ،هٕىٕ حؿهذ ىٍ يلالص
ٔٔ۴ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
ي٘ـٕل ؿًغآٍٔی ِک٘ظّ ٔ هٔظّ ٔ رخىحو ٔ ٍٔؿٍ ٍُى رٕى ٔ ریٍ کخرم ٔ نَگَ
ٍكض ٔ آيي يیکَى .طؼيحى چُيٛي ٍأّ گٕٓلُي ْى ىحٗض کّ حُ كٜم رٓخٍ طخ
پخثیِ يـًٕػّی گٕٓلُيحٌ ٔ رچّکٔخٌ ٍح رًَّْحِ ًَْٔ رٍِگطَ هٕى
رّىٍِی «َٕطکّ» رَحی حیالم يیكَٓظخى ٔ هٕى رَّيٍص حُ آٌْخ َٓک٘ی
يیکَى ،حیٍْخ پُؾ ٖٗ يخِ حُ ٓخل ٍح ىٍ ًْخٌ ىٍِی َٕطکّ ي٘ـٕل کخٍ ٔ
گٕٓلُيچَحَی ٔ ؿًغآٍٔی ػهق رٕىَي...
ًّْی حٍرخرخٌ ٔ هٕحَیٍ ِْحٍِگی رَّٕػی ٔ َْیک رخ ٍٕٔ هٕى
ًْیٍگَّٕ ػًم يیکَىَي .یٕٓق ریگ چخٍحٓپخٌ ًْیٍ ٍٕ١رٕى ،هللا یخٍهخٌ
حٗکخٍآرخى ًْیٍ ٍٕ١رٕى ،حٍرخد ٓهطخٌ هَٕخؽ ًْیٍ ... ٍٕ١حکؼَیض هٕحَیٍ
ٔ حٍرخرخٌ ِْحٍِگی ،ىٍ ػیٍ ىحٗظٍ ػوخیي ىیُی ،رٔیخٍ كخٓي رٕىَي)ٔ( .
يطهذ حیٍ حٓض :حیٍْخ کّ ٗخم ِْحٍِ رٕىَيْ ،یچکيحوٗخٌ ىٍ ىٍرخٍ هٕى
«ٓیّي» َيحٗظُيْ ،یچ كَى ٓیّيی ىٍ ػًَٗخٌ ىٍد هخَّی حیُخٌ ٍح َِىِ حٓض.
...يخ ٓیّي ًْخٌ يُطوّ ْٔظیى!
هٕدٔ ،هظی حیٍْخ َظٕحَُي ىٍ ىٍرخٍ هٕى ٓیّي َگٓيحٍَي ،ىیگَحٌ رخ چّ
چیِی هٕى رظٕحَُي ٓیّي َگخِىحٍَي؟!
ٓخىحص ٗ٘پَ ىٍَٗٓ «کهگَة کخَخىح» حَـًٍ رٍِگ ٔ هٕی حُ هٕى ىحٍَي
کّ ىحٍحی ئخؿي ٔ كٔیُیّْخی ئظوم رَّخو ٓخىحص حٓضْ ،یچ كَى ِْحٍِ ىٍ
آٌ ٍحِ َيحٍى .حكَحى رٔیخٍ پٕنيحٍ ْٔظُي ٔ ىٍ ي٘خؿم رخال هَحٍ ىحٍَي...
رَّْ كخل رّؿیَ حُ ٓخىحص حیٍ ىٔ يُطوّی یخى ٗيِ ،ىیگَ ىٍْیچ يُطوّی
حُ ِْحٍِؿخص ،كَى یخ هخَٕحىِی حُ ٓخىحص ٔؿٕى َيحٍى کّ رظٕحَي حُ ٍْگٌٍ
يَیيگَىی یخ هًْ ٔ حيؼخل آٌ حيَحٍ يؼخٕ ًَخیي ،ىٍ ٔحهغ يُطوّ <رّػهض
كوَ ػًٕيی> حٓظؼيحى آٌ ٍح َيحٍى ،يٍ ىٍ ًْیٍؿخ چهُؾ يیىْى کّ حگَ کٔی
ٔ یخ يلهی ىٍ يُخ١ن «ِْحٍِؿخص هخٗ »ٙخيم يُخ١ن ىیَِگی ٔ ىیکُيی ٔ
رٕٓٔى ٔ نؼم ٔ َٓؿُگم ٔ يخنٔظخٌ ٔ ؿخؿٍٕی یک هخَٕحىِی ٓیّي ٍح طؤيیٍ
ي٘ؼیض کَىِ حٓض ،رخ ُٓي ٔ ٕٗحْي حٍحثّ ًَخیي؛ يٍ طًخو كَفْخی هٕىٍح
پْ يیگیَو ٔ رّحٔ ؿخیِِ يیىْى؛ ىٍ ؿیَ حیٍ ٍٕٛص رخیي رپٌیََي کّ ىٍٔؽ
يیگٕیُي ٔ طًٓض يیرُيَي ...
ٟٔؼیض ىٔحوىحٍ يٓخؿَصْخی ىحههی ٔ هخٍؿت ِْحٍِْخ َ٘خٌ يیىْي کّ
هٕى ِْحٍِْخ ًْٕحٍِ رَحی یک نوًّ َخٌ آٔحٍِی ىَیخ رٕىِحَي ٔ ْٔظُي.
پْ حىػخْخی کّ يطَف يیکُُي کٌد يل ٞحٓض ،ىنیم رطالٌ ٓوٍ ٗخٌ
ىٍ ؿٕف هٕى ٓوٍ ٗخٌ َٓلظّ حٓض ،چٌٕ ٓوٍ حُ یک َلَ ىٔ َلَ ىِ َلَ
َیٔض؛ ٓوٍ حُ ىِْخ ِْحٍ هخَٕحىِی ٓخىحص ٔ ٛيْخ ِْحٍ حَٔخٌ ٓخىحص
حٓض کّ هٌَْخ ىٍ ؿٕحٍ ِْحٍِْخ َُيگی کَىِحَي؛ آیخ ًّْی حیٍْخ ىٍ حیٍ
ييص ٕ١الَی يظکی رِّْحٍِ رٕىِحَي؟! َّ .چّ ىٍٔؽ رٍِگی!
رهّ ،حكظَحو رٕىِ ،ىٓضرٕٓی رٕىِ ،ؿهٍٕحِ ٍكظٍ رٕىِٛ ،يٍَ٘یُی رٕىِ،
ٍْزَی يٌْزی رٕىِٔ ،کخنض ٔ ًَخیُيِگی رٕىِ ،آؿخیی رٕىِ ًّْ ...ی حیٍْخ
رّهخ َ١حیٍ رٕىِ کّ حَٔخٌ ِْحٍِ رَّٔم پخک ٍٕٓل هللا يزخٍک حكظَحو ىحٗض
ٔ ىٍ ٗيحیي ٔ گَكظخٍیْخی هٕى رّحٔ طکیّ يیًَٕى؛ رخنًوخرم ٓخىحص ْى
يیپُيحٗظُي رَحی ىیٍ ؿي هٕى ٔ ٗیؼیخٌ ؿي هٕى هييض يیکُُي.
ح ّيخ کٔی َخٌ حٟخكی َيحٗض کّ رّىیگَی ريْيٗ .یطخٌپَٓظخٌ ِْحٍِگی
رّىٍٔؽ «رخیي رٍٕکيٌ» کّ« :ال ًبى هب قوحن ٌؿی ـ ؾشبى هب وحن ٌؿی»!
کيحو َخٌ؟ کـخ رٕى َخٌ؟ حگَ َخَی ٔؿٕى ىحٍى ،چَح هٕىص آٔحٍِی ىَیخ
حٓظی؟ حیٍ ١ؼُّْخی کٌد َ٘خٌ حُ َٓخیض پٔظت حهالهی كَى ىحٍى ٔ حگَ
ػًٕيیض یخريَ٘ ،خٌ ٔحٟلی حُ پٔظت حهالهی آٌؿخيؼّ حٓض.
ٔ۴۴ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
رّكَ ٝحیٍکّ ُيخَی چیِی ىٍ کخٍ رٕىِ (کّ َزٕىِ ٔنی يیگٕثیى حگَ
يیرٕى) ٔ كَى ِْحٍِی رّكَى ٓیّيی نوًّ َخَی ىحىِ رخٗي؛ حیٍ َٓخیض پٔظی ٔ
نجیًی حٓض کّ ىو رّىو رٍّٔی حٔ ریخٍٔى کّ «يٍ رّطٕ َخٌ ىحىو ،يٍ رّطٕ حیٍ
َیکی ٍح کَىو»! حیٍ هٕى َ٘خٌ حُ حًْیض َخٌ (ٔ حهالم پٔض) ىٍ ؿخيؼّی
ِْحٍِ ىحٍى کّ حُ آٌ يٍكیغ یک كَرّی ٓیخٓی حٓظلخىِ يیکُُي.
رخُ ْى يیگٕییى حگَ حیٍ ٍٔحل ٛلض ىحٗظّ رخٗي ،رخیي رهٕچْخ ٔ
پ٘ظٌْٕخی رهٕچٔظخٌ ٔ پ٘ظٌْٕخی هُيْخٍ ٔ ْهًُي ٔ يَىو کخرمُيیٍ ٔ يَىو
َْحص ٔ ...ریٖ حُ ًّْ يَىو طَکٔظخٌ ...رخیي َلْ ًْیٍ ١ؼُّْخ ٍح رّيَىو
ِْحٍِ ريُْي کّ ٔحهؼی ْى ْٔض .طًخو ِْحٍِْخی يُخ١ن یخى ٗيِ حُ
ِْحٍِؿخص ريحٌؿخ ٍكظّحَي ٔ َخٌ آٌ يَىيخٌ ٍح يیهٍَٕي.
رًّْیٍ ٓیخم ،رّآٌ ٗیطخٌپَٓظخَی کّ ػُٕحٌ «يخٍْخی ىٌٍٔ آٓظیٍ ٍح»
َٔزض رّٓخىحص يکَو رّکخٍ يیرََي رخیي گلضِْ :حٍِی ریچخٍِ حٛالٌ آٓظیٍ
َيحٍى طخ يخٍ ىٍ آٌ ؿخی گیَى! رهکّ هٕى يخٍ ىٌٍٔ آٓظیٍ ىیگَحٌ حٓض!
حُ يُظَ ىیگَ ،هٕى ًْیٍ ١ؼُّىحىٌ ىو رّىو ،گٕحِ ٍٍٔٗ رَحیٍ حٓض کّ
ٟٔؼیض كَُْگی ـ حهالهی ىٍ حیٍ ؿخيؼّ ىٍ چّ كي حٓض؛ َیِ ٓطق
گ٘خىِىٓظی ٔ ػطخء ٔ ٓوخء َِى ؿخيؼّی ِْحٍِ ىٍ چّ يیِحٌ حٓض!
حیٍ ىٍٔؽ يل ٞحٓض کّ حئَُِ ٗیطخٌپَٓظخٌ ِْحٍِگی ،رئٌ حیٍکّ
حٟٔخع ٔ حكٕحل ٔحهؼت ؿخيؼّی ِْحٍِ ٍح ر٘کخكُي ٔ ،حُ ٟٔؼیض ٔ يُخٓزخص
حهظٜخىی آٌ گٌحٍٕ کُُي ،حىػخ يیکُُي کّ ٓخىحص رَّلٕ ٛي ىٍ ٛي يظکی
رِّْحٍِ رٕىِحَي! حیٍ یک ُؿک طهن حٓض.
گلظیى چُیٍ حىػخی رَحی کٔخَی کّ حُ حٟٔخع ٔ حكٕحل ىهین َُيگت
ِْحٍِگی ح١الع َيحٍَي ،یخ رَحی ؿٕحَخَی کّ ىٍ حیَحٌ یخ پخکٔظخٌ رّىَیخ آييِ
ٔ رٍِگ ٗيِحَي ٔ حٛالً حكـخَٔظخٌ ٔ ِْحٍِؿخص ٍح َيیيِحَي ،چُیٍ طٍٕٜ
رّىٓض يیىْي کّ ؿخيؼّی ِْحٍِ چّ ػـذ یک ؿخيؼّی يَكّ ٔ پَ َؼًض
رٕىِ! حیٍ کٔخٌ يًکٍ حٓض ؿـَحكیخی ِْحٍِؿخص ٍح ىٍ ًٍْ هٕى چیِی
ٗزیّ ،یخ ىٍ كي کُئُ ،رـالٌ ،هُيْخٍْ ،هًُيٗ ،یُيٌ ...ط ٍٕٜکُُي کّ
كخٛمهیِ ٔ ؿَم َؼًضحَيَّ .کِْٕخی ه٘ک ٔ ُٓگْخی ٓیخِ.
كخل آٌکّ ِْحٍِؿخص َُٓيیٍ َلَیٍ ٗيِ حٓض ،آٌؿخ ُٓگ رُّٓگ
چٔپیيِ حٓض .ىو ىٍد َْ هخَّ رَٔی طٕ ٍح آد رَحی َٕٗیيٌ ًَیىُْي...
ٔ۴۵ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
ٗيِ حٓض ،حگَ رخيیخٌ ٍح حٓظؼُخء کُیى ،ىٍ رٔیخٍی حُ يُخ١ن ِْحٍِؿخص
آػخٍی َیٔض کّ هييظی چُي ٛيٓخنّ ىحٗظّ رخٗي ،كظی یک آٍحئظخٌ کُّٓ،
یک گٍٕ گزَی ،یک ُٓگَٕٗظّ ٔ کُيِکخٍة ٓخىِ ْى ٔؿٕى َيحٍى کّ َ٘خٌ
ىْي هييض ٓکَٕض حَٔخٌ ىٍ ِْحٍِؿخص رِّْحٍ ٓخل يیٍٓي .چیِی َیٔض.
ٗخیي هييض ٓکَٕض حَٔخٌ ىٍ ِْحٍِؿخص رِّْحٍٓخل رَٓي یخ ََٓي ،چٌٕ
ىٍ گٌٗظّ ؿًؼیض کى رٕى ٔ َٕع رَ٘ ىٍ يُخ١ن يُخٓذطَ طًَکِ يیکَىَي؛
حیٍ رّآٌ يؼُی َیٔض کّ ىٍ ِْحٍِؿخص گٌٍ حَٔخٌ َیخكظخىِ رٕىِ ،گٌٍ حَٔخٌ
رٕىِ ،یخ رَحی ٗکخٍ ،یخ رَحی طخرٔظخٌَ٘یُی ٔ ییالم ٔ يخنيحٍی ...
يُظٍٕو ٓکَٕض ٔ آرخىی؛ يوٕٜٛخ ً ٍُحػض حٓض کّ ىٍ ِْحٍِؿخص
هیهی ىیَ آؿخُ ٗيِ ٔ ٓخىحص هزم حُ ِْحٍِ ىٍ حیٍ َٕحكی ئظوَ ٗيِ حٓض.
ئؤنّی رٔیخٍ يٓى ٔ کهیية ىیگَ حیٍکّ ىٍ ِْحٍِؿخص ىكیُّ ٔ گُؾ (یخ
ُیَهخکی) يظؼهن رّىٍٔحٌْخی هيیى حٛالً َیٔض ٔ ،طخ كخال ىیيِ ٔ ُٗیيِ َ٘يِ؛
حگَ چیِی ْى پیيح ٕٗى <کّ هٕى ِْحٍِ رّآٌ «کُِٕنی حُرک» يیگٕیُي>
رٔیخٍ کى حٓض ٔ هييض چُيٛيٓخنّ ىحٍىَ ،کظّی يٓى ًْیٍ ػُٕحٌ «کُِٕنی
حُرک» حٓض ،آیخ يُخ١ن ِْحٍِؿخص ىٍ گٌٗظّ حُرک َ٘یٍ رٕىِ؟
ٗخیي ْى چَحگخِ ٔ گٌٍگخِ طَکخٌ رٕىِ؛ یخ هٕى ِْحٍِ ًْخٌ حُرک ٔ طَک
رٕىَي کّ رؼيح ً حٓظلخنّ ٗيَي ٔ ػُٕحٌ ىیگَ گَكظُي؟ ِْحٍِؿخص ریٍ ؿٍٕ ٔ
ؿَِّ ٔحهغ ٗيِ ،ؿَِٕیخٌ ٔ ؿٍٕیخٌ َْىٔ طَک رٕىَي.
ػالِٔ رَ «کُِٕنی حُرک» رٔیخٍی حُ يُخ١ن ٔ يلالص ِْحٍِؿخص طخ
ُُْٕ ىحٍحی َخوْخی طَکی ـ يـٕنی ْٔظُي ،يخَُي «یکخٔنُگ» « ،هَٕخم» ،
«هَِرُالؽ» « ،هوٍٕ» « ،يَرالؽ» « ،چٕچٕ» « ،حُنوخٌ» « ،حنّٗیــی» ،
«ؿٕؿٍٕ» « ،ههؾ» « ،هيیَ» « ،حٔٗی» « ،کیظی» ...»ٍّٔ« ،
طؼزیَ «ِْحٍِؿخص» کخيالً ؿيیي حٓض ،حیٍ ػُٕحٌ ىٍ ْیچ یک حُ يُخرغ ٔ
يٜخىٍکٍٓ ،يخَُي ؿـَحكیخی «كخكع حرَٔ»« ،يـًغحنزهيحٌ»ٍٕٛ« ،س
حالٍ ،»ٝحرٍرطَٕ ...ّ١یخييِ حٓض ،هزالً رّيُخ١ن يَطلغ ٔکْٕٔظخَت يَکِی
ؿٍٕ» حُ ًْیٍؿخ آييِ. «ؿَؿٔظخٌ» گلظّ يیٗي (َخو طَکی ـ پ٘ظَٕی) َخو « ُ
رخ طٕؿّ رّآٌچّ گلظّ ٗي ،ػخرض يیگَىى کّ ٓخىحص حُ ىٓض ِْحٍِْخ ُيیٍ
َگَكظّحَي ،رهکّ ٓخىحص پیٖ حُ ِْحٍِْخ ٔ یخ ًِْيخٌ ٔ طٕأو رخ ِْحٍِْخ ىٍ
ِْحٍِؿخص ٓخکٍ ٗيِحَي ،چٌٕ ِْحٍِ رّئٍَ حُ حهظال ١حهٕحو رّٔؿٕى آييِ ٔ
ٔ۴۷ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
گٔظَٕ یخكظّ حٓضِْ .حٍِ حُ گٌٗظّ َیخييِ ،رّئٍَ طَکیذ ٗيِ ٔ حُ حهظال١
حهٕحو رّٔؿٕى آييِ حٓض .ػُٕحٌ «ِْحٍِ» يٍكیغ یک هٕو ٔ گَِٔ حَٔخَی ىٍ
ْیچ يظٍ هيیًیطَ حُ یکٜي ٔ پُـخِ ٓخل ىٍؽ َ٘يِ ٔ يٕؿٕى َٔض .رُخرَحیٍ
ػُٕحٌ «ِْحٍِ» رّحَيحُِی یک هخٍچ ٍیّ٘ ٔ طخٍین َيحٍى.
ىٍ كخنی کّ ٓخىحص حُ ًْخٌ ٛيٍ حٓالو [رّٔیژِ رخ حَظوخل يَکِیض هالكض
رّهَحٓخٌ] يخنکحنًهک حیٍهطّ رٕىِحَي .كٓى حیٍ يٕٕٟع رَّزٕؽ َیخُ َيحٍى.
آٌچّ ىٍ يُخرغ ٔ کظذ طخٍیوی ئطٍٕ ٔ يُيٍؽ حٓضٓ ،خىحص ىٍ کم
حكـخَٔظخٌ ،يٍؿًهّ ىٍ َٕحكی ِْحٍِؿخص حُ چُي ٍْگٌٍ يخنک ُيیٍ ٗيِحَي:
ٓخىحص ًْٕحٍِ ىٍ ٔ ـ وبؾات ؾق ػِؿ وبهبًیبى ّ ؿمًْیبى:
ريَّی هيٍص ؿخیگخِ يًٓی ىحٗظّ حٓض ،حُ ىٓظگخِ ٓال١یٍ ٓخيخَی ٔ ؿَِٕی
[حكکخو] ُيیٍ ىٍیخكض کَىِحَي ،ىٍ کظذ طخٍیوی ئطٍٕ حٓض کّ طَکخٌ
ؿَِٕی حٍحىص هخ ٙرّٓخىحص ىحٗظُي ٔ ىٓظگخِ ٓهطُض پَرٕى حُ ٔؿٕى
ٓخىحص ،هٕٜٛخ ً ىٍػَّْٛخی ُٔحٍصٛ ،خكذ ىیٕحَی ،ن٘کَی ٔ ه٠خیی.
يلووخٌ يیگٕیُيٓ :ال١یٍ ؿَِٕی رخ ٓخىحص رَّیکی ٔ طکَیى ٍكظخٍ
يیکَىَي ٔ رّٓخىحص ٔظخیق يًٓی حُ ؿًهّ حيٍٕ ٛيحٍص ٔ ه٠خٔص ٍح
ػظزی، ٔحگٌحٍ يیًَٕىَي؛ رّػُٕحٌ ًََّٕ رّگلظّی «حرَٕ َٜدمحم رٍػزيحنـزخٍ ُ
يظٕكی رّٓخل ْ ۳ٕ۳م» ىٍ ُيخٌ ٓهطخٌ يلًٕى ؿَِٕی «ٓیي يیَآهخ»
ُٔیَ حػهی رٕى ٔ ٓهطخٌ ؿَِٕی كکى «طخَْطی حًٓخػیهی» ٍح رّ«ٓیّي كٍٔ
ػهٕی» ٔحگٌحٍ کَى« )ٕ(.حىيَٕي کهیلٍٕى رخٍٕٓع» يیگٕیيٓ« :خىحص هٕىٍح
ىٍ ىٌٍٔ ٓخهض حؿظًخػی ٔ ىٌٍٔ ١زوخص ُيیٍىحٍ ٔ ٕٓىحگَ ىٍ آيیوظُي ٔ
ُيیٍىحٍی ٔ ٕٓىحگَی پیّ٘ ًَٕىَي ،طًخیم چُيحَی رّٓیخٓضْخی حَوالری
َيحٗظُي )ٖ(.كَيض ٓخىحص ىٍحیٍ ىٍِٔ ئظوم حُ ػٕحيم ٓیخٓی رٕى)۳(.
ىٍ ْیچیک حُ حیٍ يُخرغ َخيی حُ ِْحٍِ َیٔض .كخلآٌکّ ىٍ يـًٕػّٖ
”ىحیَسحنًؼخٍف ط٘یغ” (ؽ )۹كَف ”ّ” ًیم ييهم ”ٓخىحص” آييِ حٓض:
ٓخىحص کالٌ -حٛالً حُ حْخنٗ رخٓ٢ = ”وبؾات ثبقَُ”
<َِىیک رـيحى> رٕىَي .ؿي حػالٖ حی٘خٌ "ٓیّيحرٕحنلَؽ رخٓطٗ" کّ َٔزٖ
رُّیي رٍػهٗ رٍحنلٔیٍ(ع) يٗپیَٕيى ٔ ىٍ ٓخل ٔ ْ( ٖ۹م) رخ ن٘کَیخٌ
ٓهطخٌ يلًٕى ؿَِٕٖ رُّْي ٍكض .حٔالى حٔ ىٍ َخكیض َُْٓي ىٍ حیخنض ىْهٗ
ٓخکٍ ٗيِ ٔ يوخيخص يٌْزٗ ،ىكظَٖٓ ،پٓٔخالٍی ٔ كظٗ ٍُحػض ،پیّ٘
ٔ۴۴ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
أرٕػؼًخٌ ٓؼیي رٍٓالو يـَری (ٖ ٕ۳هیَٔحٌ َٖ ٖ۳ی٘خرٍٕ) گٕیي :پیَ کٔی
حٓض کّ كن ٓزلخَّ ٔ طؼخنی ىیيِٖ رٜیَطٖ ٍح رٍَّٕ ْيحیض ریُخ گَىحَیيِ طخ
ٔی رَّوٜخٌ هٕى َگَى ٔ هَحٍ َگیَى يگَ رّكٕٜل يوٕٜى ٔ ٔ ؿٕد
هَد كن ٓزلخَّ ٔ طؼخنی؛ ٔ َْکّ رّحٓى حْم حٍحىص يٕٕٓو رٕى ؿِ كن ىٍ
ىٔ ؿٓخٌ يوٕٜىی َيحَي ٔ حگَ یک نلظّ حُ ١هذ آٌ ریخٍحيي حٓى حٍحىص رَ
حٔ ػخٍیض ٔ يـخُ رخٗي.
أرٕػؼًخٌ يـَری (ػىحنُیٔخرٍٕی) گٕیي :يَیي ُهكیؿ
آٌ کْ رخٗي کّ ىل حٔ حُ َْچیِ رَیيِ ،ؿِ هيحی هٕى؛ چیِی َوٕحْي ؿِ
هيح ٔ َِىیک ٗيٌ رّحٔ ٔ ًْیّ٘ ي٘ظخم روخی كن رخٗي طخ آٌكي کّ ٕٗٓحص ٔ
نٌحص حیٍ ؿٓخٌ حُ ىل حٔ ریٌَٔ ٕٗى ،حُ کؼَص ٕٗم ٔ هیخو رّٕٔٛل رّكن؛
ٔ يَیي ٛخىم آٌ رخٗي کّ کالً ٔ ؿًهشً ٍٔ رّٕٓی هيح ىحٍى ٔ ىٔحو ىل رخ ٗین
ىحٍى حُ َٓ حٍحىص طًخو؛ ٔ ٍٔكخَیض ٗین ٍح كخ َٟىحَي ىٍ ًّْ حكٕحل ٔ ىٍ
ٍحِ رخ ٍ١حُ ٔی حٓظًيحى کُي ٔ ،هٕى ٍح َٔزض رّٗین يخَُي يیض ریٍ ىٔ ىٓض
ؿٔخل پُيحٍى ،طخ حُ َٗ ٗیطخٌ ٔ َلْ ح ّيخٍِ يللٕظ رًخَي.
رَهی گٕیُي :يَیي آٌکْ حٓض کّ ىنٖ حُ ؿیَ هيحی طؼخنی رَیيِ رخٗي ٔ
حُ ُهخٍف حػَح ٝکَىِ رخٗي .ؿَؿخَی ىٍ طؼَیلخص گٕیي :يَیي کٔی حٓض
کّ آٌچّ حٍحىِی هيحثی حٓض آٌٍح گَحٌرٓخطَیٍ ًهیَِٖ هٕى پُيحٗظّ ٔ
پیٕٓظّ ىٍ َگخِىحٍی آٌ کٕٗخ رخٗي .آٌکّ حُ ٍٔی َظَ ٔ حٓظزٜخٍ ٔ طـٕى ٔ
حُ ٍٔی حٍحىِ رّٕٓی هيحَٔي يُوطغ رخٗي چّ يٗىحَي کّ ىٍ ٔؿٕى چیِی ؿِ
آٌچّ هيحَٔي روٕحْي ٔحهغ َگَىى؛ نٌح حٍحىِٖ هٕى ٍح ىٍ حٍحىِٖ حٔ يلٕ
يٗکُي ٔ چیِی ؿِ آٌچّ ٍح كنطؼخنی حٍحىِ کُيًَٗ ،هٕحْيَ .ظخيٗ گُـٕی:
يٗٗي ٔ رخ پیَ يَیيی ِْحٍ ٍَْٔی حُ ؿًهّی يَىحٌ کخٍ
طخؽ َٓو هخک کق پخی طـــٕ گلض يَیي حی ىل يٍ ؿخی طٕ
کوك ثىحي
ُّٓضْخی ٕٛكیخٌ حٓضًَ ،خىی حُ حهظیخٍکَىٌ کًَرٔظٍ یکی ىیگَ حُ ُ
ٔ هٕیىل ٗيٌ ىٍ حَـخو کخٍْخ حُ هزیم هييض ،یخ ٍُو ٔ حْظًخو ًَٕىٌ ىٍ آٌ
کخٍْخ حٓض ًّْٖ .حىرخء ٔ ٗؼَحء ىٍ آػخٍ هٕى رّحيَ کًَرٔظٍ حٗخٍِ ىحٍَي ٔ
ًّْگی رخالطلخم ًْیٍ يؼُی ٍح حهٌ ًَٕىِحَيٗ .زٔظَی ىٍ گهٍ٘ ٍحُ يٗگٕیي:
ٔ۱۴ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
َ٘خٌ هييض آيـــــــي ػوي َُخٍ َظَ کَىو ريیيو حٛـــــــم َْ کخٍ
ُ َْ چیِی يگَ رَ ٟٔغ حٔل َزخٗي حْم ىحَـــــٖ ٍح يـــــــلٕل
ىٍآ ىٍ ُيَِٖ «حٔكٕح رؼٓيی» يیخٌ ىٍ رُي چٌٕ يَىحٌ رّيَىی
ٓؼيی گٕیي:
ٍَّٔ يلٕٓو َگ٘ظی کّ يیخَی ىحٍى ظصث آى اوث کَ قّلی کوكی هٔثٌؿؾ
چْ هكؾاى کوك ثىث ّ کكؾ آىچَ گلث ُٗیيو کّ ٗذْخ ُهييض َوــــلض
حرٕحنوخٓى كَىٔٓی گٕیي:
طٕ رُيی رّكَیخى َْکْ کًَ طَح ىیيو حَيٍ ؿٓخٌ چخٍِگَ
ىٍ َ١حین ٕٛكیّ ٍٓى حٓض کّ کًَ كََُيحٌ ًکٍٕ ٍح ىٍ ُٓیٍ پخثیٍ
يٗ رُيَي طخ ىٍ حيَ كن حٓظٕحٍآیي؛ رَحی حیٍ ػًم يَحًٓی کٕچک ٔ هخٙ
ىٍ هخَّ رَگِحٍ يٕٗٗىٗ ،وٜی کّ حٛطالكخ ً «پیَ» هٕحَيِ يٕٗٗى ٔ
حؿهذ حُ ٓخىحص يٗرخٗي رّيَحٓى ىػٕص يٕٗٗى ،رخ ىٓظًخنی کّ رخ هٕى
يٗآٍٔى کًَ کٕىک ٍح يٗرُيى ٔ ىػخی يوٕٜٛی ٍح کّ يٍٕ٘ٓ رّ«َخىػهی
کزیَ» حٓض هَأص يٗکُي ٔ رَ کٕىک ٔ يلی ٢حَ١حف يٗىيي؛ ىٍ پخیخٌ
يويحٍی حُ نؼخد ىْخٌ هٕى ٍح رّىْخٌ کٕىک يُظوم يًَٗخیي کّ ًَخىی حٓض
حُ طـٌیّٖ پََيِگخٌ يَؿٕؿّْخی هٕى ٍح؛ رخ حیٍ ػًم ،ػهى ٔ ىحَٖ ٔ طوٕی
ٔ َ١یوض پیَ رّکٕىک حَظوخل یخكظّ ٔ حٔ طخ آهَ ػًَ يَیي آٌ پیَ هٕحْي رٕى ٔ
ىحثًخ ً ىٍ ١هذ کًخل ٔ آيخىِ رَحی هييض ىٍ حيَكن حٓض .يٕنٕی رهوی:
حُ رَحی هييظض رُيو کًَ حی يَح طٕ يٜطلی يٍ چٌٕ ػًَ
ًْچُیٍ َٕػَٔٓخٌ ٍح ُْگخو هَٔؽ حُ يُِل پيٍ ٔ ػِیًض رّهخَّی
َْٕٗ ،کًَ يیرُيَي .کُخیّ حُ حیٍکّ ٔحٍى يَكهّی ؿيیيی حُ َُيگی ٗيِ
حٓض کّ ئجٕنیض ًَْٔی ٔ يخىٍی ٔ هخَّىحٍی ٔ يَىوىحٍی ٔ آدٍٔىحٍی
رو٘ی حُ آٌ حٓض .چٌٕ ٕٛكیخٌ ،طًخو ؿُگؿٕیخٌ ٔ ٕٓحٍکخٍحٌ کًَْخی
هٕى ٍح طُگ يٗرٔظُي .رٔظٍ کًَ ٓزذ طوٕیض ٓظٌٕ كوَحص ٔ پیٖگیَی حُ
ؿخ رّؿخیی يَِْٓخی کًَ يٗگَىى ٔ رُّْگخو ؿُگ ٔ ىٔیيٌ حُ طکخٌ هٍٕىٌ
گَىِْخ ٔ ىٍى گَكظٍ آٌْخ پیٖگیَی يًَٗخیي .رخُْى كَىٔٓی:
رَّٓ رََٓخىِ کالِ ىٔ پَ رّآثیٍ طَکخٌ رزٔظّ کًَ
ٗخْخٌ َیِ کًَ هٕى ٍح يٗرٔظُي ،كَهی یِىی:
کًَٕ ىیيی ٔٗخْخَّ کًَرٔظّ ًْی
ٔ۱۵ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
جّْف ؾق اكـبًىحبى
رلغ طٕٜف ىٍ حكـخَٔظخٌ ىحٍحی يیيحٌ ٔٓیغ ٔ ىحيُّىحٍ حٓض؛ حیٍ
کٍٕ٘ یکی حُ کخٌَْٕخی يٓى طٕٜف رٕىِ ٔ حٓض١ .زن حظٓخٍحص يوخيخص
ُٔحٍص كؾ ٔ حٔهخف حكـخَٔظخٌ ،ىٍ كخل كخ َٟطؼيحى پُـخِ رخد هخَوخِ ػزض
ٗيِ ٔ ٛيْخ رخد هخَوخِ ػزض َ٘يِ ىٍ کٍٕ٘ كؼخنیض ىحٍَي .ىِْخ هخَوخِ ىٍ
کخرم كؼخل حٓض.
حگَ روٕحْیى گٌٗظّٖ طٕٜف ىٍ حكـخَٔظخٌ ٍح رٍَٓی ًَخثیى رخیي ػَٔؽ
ٔ رٔ ٢طٕٜف ىٍ کم ٗزّهخٍِ ٔ آٓیخی يیخَّ ٔ آٓیخی ٛـیَ ٍح يٍٕى
يطخنؼّ هَحٍ ىْیى .رخ طؤيم ٍٔی ؿَیخٌْخ ٔ ٓهٔهّْخی ٕٛكیگَی ىٍ
گٔظَِٖ حیٍ يُخ١ن ،ىٍيٗیخریى کّ حكـخَٔظخٌ (هَحٓخٌ هيیى) هخٓظگخِ ػًيِٖ
طٕٜف رٕىِ حٓض .رخ َگخْی رّيکخٌ َٕ٘ ٔ ًَخی رٍِگخٌ ٕٛكیّ يٗریُیى کّ
رٔیخٍی حُ حی٘خٌ ىٍ ًْخٌ يلئىِٖ كَُْگپٍَٔ هَحٓخٌ [هيیى] پٍَٕٔ
یخكظّحَي .رٍِگخَی يخَُي حرَحْیى رٍحىْى رهویٗ ،وین رهوی ،كخطى حٛى رهوی،
حكًي هَٔ٠یّ ،هٕحؿّ ػزيهللا حَٜخٍیُٓ ،خیی ؿَِٕی ،ؿالری ْـٕیَی،
ٓیّي حكًي حريحنی چ٘ظی ٔ ...هیهی کٔخٌ چٌٕ حیُخٌ ،کّ ٓظٌْٕخی حٓظٕحٍ
ػخنى طٕٜف ْٔظُي ،حُ ًْیٍ هطّ رَهخٓظّحَي .ىٍ كویوض ،طٕٜف ىٍ
حكـخَٔظخٌ حئَُی كََُي ههق ًْخٌ طٕٜف ىٍ هَحٓخٌ رٍِگ حٓض.
ػُٕحٌ «ٕٛكی» ىٍ ٔ ٍ١يخ ىحٍحی رخٍ يؼُخیی ػًین ٔ حكظَحوآيیِ
حٓض .يَىو حی٘خٌ ٍح ىحٍحی کَحيض ٔ يُ٘ؤ هیَ ٔ رَکض يٗىحَُي ،رًّْیٍ
نلخظ حكظَحو ٔ طکَیى ٕٛكیخٌ ٍح رَ هٕى ٔحؿذ يًٗٗخٍَي .ىٍ طؤیىرُيی ٔ
ٓخهظخٍ ١زوخطت آٌُْ ،گخيی کّ رَّخو ٕٛكی رخ ػُٕحٌ پیَ یخ ػخٍف رَ
ٔ۱۶ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
رخيیخٌ ،رهوخدُٓ ،گالم ،يیيحٌ ،ىحیکُيی ،ؿٍٕ ًٗ ٔ ...خل هُيْخٍ حهخيض
حهظیخٍ ًَٕىَي .حیٍ گَِٔ حُ ٓخىحص ًْچٌٕ ٓیّي ههُيٍٓ ،یّي ػهی یؤُٕٗ ،خِ
يوٕٜىٗ ،خِ طَحدٗ ،خِ هزخىٗ ،خِ رخرخٔنی ٔ ىیگَحٌ حؿهذ ٔحرٔظّ رّٗخهّٖ
ٗخِ َؼًش حنهٓیّ حُ ٗخهّْخی طٕٜف ٗیؼی رٕىَي ٔ )۳(.طَٔیؾ ٍُٓ حؿيحىة
هٕى ٍح ٔظیلّی ًحطت هٕیٖ يیىحَٔظُي.
ىٍ يـًٕع ،كَُْگ يٌْزی ِْحٍِْخ رَ ّٓ ػُ َٜحٓظٕحٍ حٓض:
ُّٓضْخی طٕٜف. ٔ ـ يُوزض ػهی ٕ ،ـ يظهٕيیض حْهزیض ٖ ،ـ ُ
نٌح ،طخ یکی ـ ىٔ ىّْ پیٖ حُ حیٍ ىٍ َٕحكی ِْحٍِؿخص حيخکٍ يٌْزی رخ
حیٍ ّٓ ػُٕحٌ ُٗخهظّ يٗٗي ٔ :ـ كٔیُیّ (کّ رّآٌ يُزَ يٗگلظُي) ىٍ َْ
يلم یک رخد يُزَ ٔؿٕى ىحٗض ٕ ،ـ ُیخٍصگخْخ ،کّ حؿهذ يَحهي رٍِگخٌ
ٓخىحص ٔ رَّيٍص ػهًخی ؿیَ ٓخىحص ْى رٕىَي ٖ ،ـ ييحٍّ طؼهیًخص ػهٕو
ىیُی کّ رّگٔظَِگی ىٔ يٍٕى هزهی ٔؿٕى َيحٗض ،ح ّيخ يٕأػَ رٕى .كظی
ِْحٍِْخی کّ ىٍ َْٗٓخی چٌٕ کخرم ٓخکٍ ٗيِ رٕىَي ىٍ آٌؿخْخ
«طکیّهخَّ» طؤٓیْ يًَٕٗىَي کّ رّٔحهغ ًْخٌ كٔیُیّ یخ يُزَ رٕى .طخ ُُْٕ
يُوزضهٕحَی ؿِء رََخيّْخی ػخرض آَخٌ حٓض.
ريیٍطَطیذ يٗریُیى کّ ؿخی يکخٌ ىیُت رَّخو ئـي ىٍ كَُْگ يٌْزی
ِْحٍِْخ هخنی رٕىًَ ٔ .خُ ؿًخػض ٔ ؿًؼّ رَگِحٍ ًَٗٗي ،ىٍ كٕٜل
رٗکخٍی يَىو <ٗخيم ٌُ ٔ يَى> ىٍ ٍُْٔخی يؼیٍ (حؿهذ ؿًؼّ) ىٍ
كٔیُیّْخ گَى يٗٗيَي ،چُي يال ٔ ١هزّ َْکيحو ١زن ٍطزّٖ هٕى یکی رؼي حُ
ىیگَی ٍٔ ّٟيٗهٕحَيَي ٔ يَىو رخ ٛيم ٔ حهال ٙكَحٔحٌ گَیّ يٗکَىَي.
ىٍ آهَ ،يالی رٍِگطَ رّؿهّٔ هخطًّ يٗىحى ٔيَىو يظلَم يٗٗيَيَ .خو حیٍ
يَحٓى «ؿًؼّهٕحَی» رٕى .حگَ ىٍؿیَ ٍُٔ ؿًؼّ رَگِحٍ يٗٗي رّآٌ
«هٕحَيٌ» يٗگلظُي .ىٍ گَيخ گَو يـهْ ٍَٔ ،ّٟخگٓخٌ كَىی حُ يیخٌ
يـهْ ٛيح رهُي يٗکَى ٔ حٗؼخٍ كًخٓت چُيی حَيٍ ٔٛق يٕنی ػهی یخ
ٗٓيحء کَرال يٗهٕحَي ،ىٍ حیٍيٕهغ ٍٔ ّٟهٕحٌ ٓکٕص يٗکَى ٔ يُظظَ
يٗيخَي طخ حٔ يطخنذ هٕى ٍح طًخو کُي .حیٍ ٟٔؼیض یخىآٍٔ يـخنْ ًکَ ٔ
ًٓخع ٕٛكیّ ٔ هَهّ ىٍیيٌ حی٘خٌ حٓض.
ح ّيخ ىٍ چُي ىّْٖ حهیَ حٟٔخع طـییَ کَىِ حٓض ،رخ رّهيٍص ٍٓیيٌ
ٍٔكخَیض ٗیؼّ ىٍ حیَحٌ ٔ گٔظَٕ كُِْٕخی ػهًیّٖ ٗیؼت ٛلٕی ٔ
ٔ۱۱ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
كن حُ رخ١م ٍُٔ ،ىٍگیَٖ ىٔ گَِٔ رخحیًخٌ ٔ رٗحیًخٌ (ىٍ ؿُگ ريٍ) َخُل
کَىیى ،حیًخٌ آٍٔىِحیي؛ ٔ هيحَٔي رَ َْ چیِٖ طٕحَخ حٓض».
يلَٔحٌ رَ حیٍ رخٍٔحَي کّ پْ حُ ؿِِٔی ريٍ، ٌأى ًمّل:
طؼيحىی حُ ئهًخَخٌ رَ َٓ طؤیى ؿُخیى ؿُگی ي٘خؿَِ کَىَي ،پیخيزَ
حکَو( )ٙرَحی ٍیّ٘کٍ کَىٌ حهظالف ،طًخو ؿُخثى ٍح <١زن ٛالكيیي
هٕیٖ> رّ ٍٕ١ئخٔی يیخٌ ؿُگـٕیخٌ طؤیى کَى .يظؼخهزخ ً حیٍ آیّ َخُل ٗي
ٔ ریخٌ کَى کّ یکپُـى ؿُخیى رَحی هيح ،پیخيزَ(ًٔ ،)ٙیحنوَری ،یظیًخٌ،
ئکیُخٌ ٔ ٔحيخَيِگخٌ ىٍ ٍحِ حٓض.
١زن «َ ٚآیّی َٗیلّ» پْ حُ هيحَٔي ،ؿُخد هلكؾات آیَ:
پیـًزَ حکَو(ْ )ٙى ئظلن ٔ ْى يظٕنت حؿَحة حكکخو هًْ حٓض؛ پْ حُ
پیـًزَ چٓخٍ گَِٔ ئظلویٍ هًْ ْٔظُي کّ يیطٕحَُي هًْ روٍَٕي:
ٔ ـ ًٔیحنوَری = هخَيحٌ َزٕص (یب ؼبِةً ائوۀ هؼّْهیيٖ ،جن ًظكات)
ٕ ـ یظیًخٌ( .هكاؾ یحیوبى وبؾات اوث ،یب ثبلؼوْم؛ اًّكاف ،ثَوبؾات ؾاقؾ).
ٖ ـ ئخکیٍ( .هكاؾ هىبکیي وبؾاتاًؿ ،یب ثبلؼوْم؛ اًّكاف ،ثَوبؾات ؾاقؾ).
۳ـ ؾق ٍحِيخَيِگخٌَْ( .چُي ىٍ ٔ ٍ١هٕى ؿُی رخُٗي؛ حیٍکّ يَحى ٍحِ
يخَيِگخٌ ٓخىحصحَي ،یخرخنؼًٕو ،ؿًٍٕٓ يیگٕیُي يَحى ٓخىحص حٓض).
حهظالف ٗیؼّ ٔ ُٓی ىٍ طلٔیَ ٔ طزییٍ يٜيحم یخ [يٜخىین ٔ يظؼهوخص]
حیٍ آیّی َٗیلّ ریَٓخیض ُیخى حٓض .كوٓخی حْم ُٓض <رخ طٕؿّ رّنلع
"ؿًُظى" ٔ ٗؤٌ َِٔل آیّ> يظؼهن هًْ ٍح كو« ٢ؿُخیى ؿُگی يیىحَُي ٔ
رْ» َِى حْم ُٓض «ُکٕس» رٔیخٍ يٓى حٓض؛ ىٍ هَآٌ کَیى ٔحژِی ُکخص
رًَّْحِ ي٘ظوخطٖ ۳۹يَطزّ ىٍ ۳۳ ٔ ٍِٕٓ ٕ۹آیّ رّکخٍ ٍكظّ حٓض ،کّ
ٕ۳يٍٕى ىٍ کُخٍ ًَخُ آييِ حٓض .حُ حیٍ يیگٌٍیى.
َِى كوٓخی ٗیؼّ «هًْ» رٔیخٍ يٓى حٓض ٔ ؿخیگخِ ٕٓو ٍح ىٍ كَٔع ىیٍ
پَُ يیکُي؛ كوٓخی ٗیؼّ ،نلع «ؿًُظى = ؿُیًض» ٍح طؼًیى ىحىِ ٔ رََّْٕع
ىٓضآٍٔى يخنی ،حػى حُ ؿُیًض ؿُگی ،یخ کٔذ ٔ کخٍ طَٔی رو٘یيِحَي .چُخٌ
کّ كوٓخی ٗیؼّ يظؼهوخص هًْ ٍح پُؾ يٍٕى يیًٗخٍَي ٔ :ـ ؿُخیى ؿُگیٕ ،
ـ يؼخىٌ ٖ ،ـ گُؾ ۳ ،ـ يخل كالل يوهٕ ١رّكَحو ۳ ،ـ ٕٓى كخٛهّ حُ
ََْٕع کخٍ ٔ کٔذ کّ هٕى ػهًخء رّآٌ «هًْ حٍرخف يکخٓذ» يیگٕیُي.
ٕٔٓ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
چٓخٍ ههى حٔنی ىٍ ؿخيؼّ ُیخى ؿهِٕ َيحٍى ،آٌچّ يٓى ٔ يؼًٕل حٓض،
كوَِی پُـى <یؼُی هًْ حٍرخف يکخٓذ حٓض کّ رّآٌ ػًم يیٕٗى>.
رخ حیٍ طلٜیم کّ ٗو ٚیک ٓخل طًخو کخٍ کُي ،روٍٕى ،هَؽ کُي،
يؼخيهّ کُي ...ىٍ پخیخٌ ٓخل حگَ چیِی حُ يوخٍؽ ٓخنٖ حٟخكّ آيي ،رخیي یک
پُـى [ٕٓ ]%حُ آٌ پْحَيحُ ٔ حٟخكّ رَ يوخٍؽ ٓخل هٕى ٔ ػیخل ٍح
رّكخکى َٗع یخ ًَخیُيِی حٔ رپَىحُى .رَّْيخنی یک رخٍ هًْ طؼهن يیگیَى ٔ
ٓخل آیُيِ حگَ يزهـی حٟخكّطَ ٗي ،رّآٌ يويحٍی کّ حٟخكّ ٗيِ ،هًْ طؼهن
يیگیَى َّ ،رّآٌچّ ىٍ ٓخل هزم هًٖٔ ٍح ىحىِ رٕى.
ىیگَ حُ يظؼهوخص «هًْ» َِى كوٓخی ٗیؼّ «يخل كالل يوهٕ ١رّكَحو
حٓض» یؼُی حگَ کٔی يخنی ىحٍى کّ رّ ٍٕ١هطغ يیىحَي یک يويحٍی كَحو
هخ١ت آٌ ٗيِ حٓض ،ح ّيخ يزهؾ ٔ حَيحُِی ىهین آٌ كَحو ٍح ًَیىحَي ،ىٍ حیٍ
ٍٕٛص رخ ىحىٌ «هًْ» کم آٌ يخل پخک يیٕٗى.
رُخ رَّظَ كوٓخی ٗیؼّ ،هًْ رخیي ىٔ هًٔض ٕٗىَ :یًی ٓٓى حيخو (يَحى حُ
حيخو ىٍ حیٍؿخ حيخو يؼٕٜو حٓض کّ حُ ىیي ٗیؼّ حََٜحف ىحٍى رّحيخو ُيخٌ
(ػؾ) کّ َُيِ حٓض ).چٌٕ ىٍ ُيخٌ يخ «حيخو ؿخثذ حٓض ٔ يخ ىٍ ػَٜ
ؿیزض رَّٓ يیرَیى» رُخءح ً ٓٓى حيخو رخیي رّىٓض يـظٓي ؿخيغ حنَ٘حث ٢رَٓي؛
آٌ َیى ىیگَی حُ هًْ کّ «ٓٓى ٓخىحص» يیٕٗى ،رخیي رّىٓض ٓخىحص كویَ ٔ
ئظلن رَٓي ،ح ّيخ ىٍ ػًم ،يَحؿغ طوهیي رخ رٓخَّْخ ٔ طَكُيْخی يوظهق طًخو
هًْ (ًٓٓیٍ) ٍح یکـخ رّىٓض هٕى هز ّ٠يیکُُي ٔ ٓٓى ٓخىحص ٍح رّٓخىحص
ًَیپَىحَُي١ .زن طَٜیلخص ٍٔحیخص ٔ يُخرغ ىیُیَ ،یًی حُ يخنیخص هًْ
ريحٌؿٓض رّٓخىحص حهظٜخ ٙیخكظّ کّ ٓخىحص ًَیطٕحَُي ٔؿْٕخص ىیگَی
چٌٕ حَٕحع «ُکٕحس»ٛ« ،يهخص»« ،يظخنى حنؼزخى» ٔ ...ؿیَِ ىٍیخكض ٔ
يَٜف کُُيُ ،یَح «ُکٕس» «حٔٓخمحنًخل = چَک يخل» ىحَٔظّ ٗيِ ٔ
يَٜف آٌ ىٍ ٗؤٌ حٔالى پیـًزَ َیٔض .طُٓخ يیيخَي «ٓٓى ٓخىحص» کّ آٌ ٍح
ْى يـظٓيحٌ ٗیؼّ رّؿیذ يیَُُي ٔ كٔخد ٓخىحص پخک پخک يیٕٗى.
«ؿُخد ٗین هَرخٌػهی حنًلون حنظَکًخَی ـ ػ ُ ّى حنکخرهی» کظخری ىحٍى طلض
ػُٕحٌ «هًْ» کّ ىٍ آٌ <رَّلٕ كلٕحثی> طن يُکَ ٓٓى ٓخىحص حُ هًْ
ٗيِ ٔ گلظّ حٓض« :رؼیي حٓض کّ ٗخٍع یک چُیٍ يزهؾ گِحف ٍح رّیک حههیض
کٕچک حهظٜخ ٙىحىِ رخٗي ٔ ».هٕى ىٍ ػًم ،طًخو ًٓٓیٍ ٍح ىٍیخكض کَى.
ٕٕٓ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
ىٍ هَآٌ ،هًْ رَحی ًْیٍ ٖٗ گَِٔ طوٜی ٚهٍٕىِ حٓض ،ؿًٍٕٓ
كوٓخء رَ حیٍ ْٔظُي کّ «یظیى ٔ ئکیٍ ٔ ٍحِيخَيِ» رخیي ٓیّي رخُٗي طخ رظٕحَُي
هًْ ىٍیخكض کُُي .رخنلَ ٝکّ هیي ٓیخىص ٍح ْى رَىحٍیى رخُْى حیٍ ٓئحل
رّهٕص هٕى رخهی يیيخَي کّ «حكَحى هخٍؽ حُ حیٍ پُؾ گَِٔ رّچّ ىنیم هًْ
يیهٍَٕي؟» آیخ يالْخی کّ هًْ يیهٍَٕي يًٕ٘ل ّٓ گَِٔ حهیَ ْٔظُي؟
َْگخِ حیٍ ٓئحل ٍح حُ يـظٓي حئَُی رًُخثیى ،حٔ پخٓن يیىْي کّ «يخ حُ
رخد «َیخرض ػخيّ» هًْ ٍح ىٍیخكض يیکُیى ٔ ىٍيَٜف آٌ يوظخٍ ْٔظیى»
رخُ حیٍ ٓئحل پیٖ يیآیي کّ ًٗخ حیٍ هًْ ٍح حُ رخد «طًهُّک» حهٌ
يیکُیي ،یخ حُ رخد حيخَض؟
هطؼخ ً پخٓن يیىُْي« :يخ حُ رخد حيخَض هًْ ٍح ىٍیخكض يیکُیى» ْیچ
ىنیهی ٔؿٕى َيحٍى کّ يـظٓي يخنک هًْ رٕ٘ى .هًْ ؿِء ریض حنًخل حٓض.
رخُ ٓئحل يیکُیى کّ ٗو ٚحيخَضىحٍ يیطٕحَي يخل حيخَض ٍح ىٍ ؿیَ
يٕٕٟع نّ ٔ هخٍؽ حُ يُٕیخص ٛخكذ يخل رّيَٜف رَٓخَي؟
حیٍؿخ حٓض کّ يـظٓي پخٓن يیىْي« :يٍ حؿظٓخى يیکُى»
ٔ حیٍ ًْخٌ حٓض کّ گلظیى« :حؿظٓخى ىٍ يوخرم َٚ؟!»
رخُْى حگَ [يخَُي گٌٗظّْخ] يـظٓي كَى «ٓیّي» رخٗي ،یک ٔؿٓی ىحٍى؛
يیطٕحَي حىػخ کُي کّ حُ ُيَِی «ًٔیحالهَری» حٓض ٔ حُ ئظلویٍ ىٍیخكض
هًْ يیرخٗي؛ ي٘کم آٌؿخ كخى يیٕٗى کّ [يخَُي ىٍٔحٌ يخ] يـظٓيحٌ ؿیَ
«ٓیّي» رخُٗي کّ ىٍ حٛمْ ،یچ َٔزظی رخ هًْ َيحٍَي .ىٍ حیٍ يٍٕى يـظٓيحٌ
ؿیَ ٓیّي "حیَحَی" یک ٍحِ کهک حیَحَی یخكظّحَي کّ رخ ػًم رّآٌ ،هًْ ٍح
رَحی هٕى كالل يیکُُي :آٌْخ ًْٕحٍِ یک یخ چُي َلَ ٓیّي ىٍ ىٓظگخِ هٕى
َگخِ يیىحٍَي َْ ،حُ چُيگخْی هًْ ٍح رخ آٌ ٓیّي یخ ٓخىحص "ىٓظگَىحٌ"
يیکُُي؛ ػًم ىٓظگَىحٌ رّحیٍ ٍٕٛص حَـخو يیٕٗى کّ يـظٓي ؿیَ ٓیّي
رّكَى ٓیّي يیگٕیي« :كالٌ يزهؾ ٔؿّ هًْ َِى يٍ يٕؿٕى حٓض ،يٍ حیٍ يزهؾ
ٍح رًّٗخ يیىْىًٗ ،خ حیٍ يويحٍٕ ٍح رَحی هٕى رَىحٍیي ٔ رخهی ٍح رّيٍ ْزّ
کُیي» ٓیّي (١زن طٕحكن) يزهؾ کًی ىٍیخكض يیکُي ٔ طًخيی هًْ ٍح رّيـظٓي
«ْزّی ؿیَ يؼٕ »ّٟيیکُي .حیٍػًم ىٍٕ١ل ُيخٌ ًْچُخٌ طکَحٍ يیٕٗى.
ٕٓ۴ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
ؾقّؽ ًب جوبم
حُٓخى كٕم کّ ًََّْٕخی ػیُی حُ ٔحهؼیضْخی يیيحَی ؿخيؼّی ِْحٍِ حٓض
رٍُّٔٗی ػخرض يیٓخُى کّ هًْ ٍح يالیخٌ ِْحٍِگی يیهٍَٕي.
حٛالً ریٍ هٕى يالیخٌ ِْحٍِگی رَ َٓ ؿًغآٍٔی هًْ ؿُگ حٓض.
ح ّيخ ٗیطخٌپَٓظخٌ حُ ٍٔی کٌد ٔؿٍَُٔٝی ًْچُخٌ حَٛحٍ يیٍَُٔي
کّ ٓخىحص حُ هًْ ِْحٍِگخٌ يؼی٘ض يیکُُي! ٓوُی کّ هٕىٗخٌ ْى
يیىحَُي ىٍٔؽ يل ٞحٓض؛ حٛالً ٟٔؼیض ٍُٔگخٍ ِْحٍِگخٌ حُ ٔؿّ کًی
ٔ کیلی آٌ طٕحَخیی ٔ حٓظؼيحى ٍح َيحٍى کّ رظٕحَي ِْحٍحٌ هخَٕحٍ ٓخىحص ٍح ىٍ
رطٍ ٔ يظٍ هٕى طؤيیٍ يؼی٘ض کُي .کخٕ حیٍ حٓظؼيحى ٍح يیىحٗضَ ،يحٍى.
ٕٓ۷ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
- ۹طزهیؾ ٍٔف ٍُوؿٕیٗ (کّ حٔؽ آٌ ،هََٕیِٖ ٔ ک٘ظخٍ ؿًؼٗ طخ
َٓكي َٔمک٘ٗ حٓض ).كخٗیِو حػظوخىٖ رّٗخیٔظّٓخالٍٖ ٍٔهخرض ٓخنى َيحٍى.
رزیُیي کيحو یک حُ حٕٛل كٕم ىٍ کُٖ ٔ يُٖ كخٗیٔى ِْحٍِگٗ يظـهٗ
َیٔض؟ يیگٕیُيُ« :ماقوحبى ثىحك ّاظؿ ثكای ًژاؾ ّاظؿ ّ ظمة ّاظؿ»!
ثؽً ُلحن
ككایٌؿُبٓ ویّؿلؾایٔ
حیٍ ٗو ٚرؼيْخ رّکَٓت يَؿؼیض يٌْزت ِْحٍِ طکیّ ُى ٔ طخ طٕحَٔض رخ
ًٗ٘یَ كظٕٖ حُ ٓخىحص حَظوخو گَكض ٔ ىيخٍ حُ ٍُٔگخٍ ٓخىحص ىٍآٍٔى.
ْکٌح حُ َخكیّٖ ٗیطخٌپَٓظخٌ ٔ ىیٍگَیِحٌ هَىِپخٖ ِْحٍِگٗ َٔزض
رّحیٍ طکیّ هخَّْخ ٔ ييیَحٌ (ٓخىحص) آٌْخ ،حیٍگَّٕ حظٓخٍحص ٗيِ حٓض:
«طکیّ ىًٍٗ ػخٍٕٗح ٔ ِْحٍِ رٕى، وٌؿ ٌوبقٍ ٓٔ :
گَچّ رخ حٗک ِْحٍِ ُيیُٖ گَو رٕىُٓ .ض ىٓضرٕٓٗ رّػُٕحٌ یگخَّ ٍٓى
يالهخص ٔ ٔىحع رخ ٗیؼّْخٖ ىٍرخٍٖ ،رٓظَیٍ ًََّٕٖ ٓخىیٔى حؿظًخػٗ ٔ
يخُٔٗیٔى حؿظًخػٗ ىٍ ىٌٍٔ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ حٓضٔ .هظٗ ؿیذ ِْحٍِ ،رخ
طلًین يٌْزٗ ىٍ گخٔ ُٛئم آهخٖ يٌْزٗ يَکِیض يٗیخرئ ،هظٗ ِْحٍِ پٕل
هًْ ٔ ُکخص هٕیٖ ٍح رَحٖ آهخ يٗآٍٔى ،آهخٖ يٌْزٗ ػالِٔ رَ كخکًیض
يٌْزٗ ،رّكخکى حهظٜخىٖ ِْحٍِ َیِ طزيیم يٕٗٗى .ط٘یغ يِىٍٔ ٍح پٕل
َيْیي ،كَىح حُ َٕٗ رٗؿى ٗيِحیي .آهخٖ يٌْزٗ رخ رٓخَّٖ هًْ ٔ ُکخص ٔ
ٔؿْٕخص يٌْزٗ ٔ ىیگَ ٟخرطّْخٖ ٗیَِک٘ٗ ،رَّٓحؽ ؿیذ ِْحٍِ
يٍٗٔى .يٗطٕحٌ گلض کّ ٗزکّٖ حهظٜخىٖ ٔ حَٗحكیض حیُخٌ حُ ىٌٍٔ يٌْذ
ریٌَٔ يٕٗٗى .يخ حیٍ كن ٍح هخٌَٕ ٗیَِک٘ٗ ؿخيؼّ حُ َ١ین يٌْذ
حَٗحكٗ يٗىحَیى کّ رخ َٗیق رٕىٌ ٔ َٗحكض هٕیٖ ىُىٖ حؿظًخػٗ ٍح كن
يٌْزٗ ٔ حؿيحىٖ هٕیٖ نوذ يٗىُْي .حیٍ ٗخیي رَحٖ ًٗخ رّػُٕحٌ يُطن
پٌیَكظّ ٕٗى؛ ٔنٗ رَحٖ يخ پ٘یِٖ ْى حٍُٕ َيحٍى»(ٖ)
ٕٔ۴ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
يؼًٕالً ىٍ یک ؿُگَْ ،ىٔ َ١ف ؿُگ رَّوخ ١كٔخّ ؿخَذ يوخرم كًهّ
يیرََي ،هیهی ٔحٟق حٓض کّ ىٍ ؿُگی کّ ٗیطخٌپَٓظخٌ ػهیّ ٓخىحص ٍحِ
حَيحهظّحَيَ ،وخ ١كٔخّ يخٍح ًْخٌ «حٛخنض ٔ ٓیخىص» يخٌ ط٘وی ٚىحىِحَي،
نٌح ئظویًخ ً رّحیٍ ىحٗظّی يخ كًهّ يیکُُي .رًّْیٍ ىنیم يٗریُیى کّ ٓوٍ
ٍٖٔ حٗوخَ ٙیٔض؛ كظٗ ٍٖٔ هًْ ْى َیٔض ،حگَ چُیٍ رٕى کّ يخ
يٗطٕحَٔظیى رگٕثیى حٔالً «حٗوخ ٙکزٕطَ ٓپیي َیٔظُي ».ػخَیخ ً حكَحى ٔ حٗوخٙ
يٗآیُي ٔ يٍَٗٔي ٔ ًّْ ػیٕد ٔ ك٠خثم ٗو ٜٗهٕیٖ ٍح رخ هٕى يٗرََي.
حُ آٌ گٌٗظّٓ ٗ١ ،خنیخٌ ؿُگ ،طکیّ هخَّْخ حؿهذ طؼطیم رٕىِ ٔ ىٍ ًْیٍ
ييص ٔؿْٕخص َٗػت يَىو ٍح کًیظّْخٖ ؿٓخىٖ گَكظّحَي ٔ ،هًْ َیِ ٍحِ
هٕىٍح کؾکَىِ ٔرّکخو يالْخی ِْحٍِگی يیٍٔى ،هٕى ِْحٍِْخ هًْهٍٕحٌ
ٔحهؼی ْٔظُيٛ ،يهخص ٔ ُکٕحس کّ حُ حٔل رَحٖ ”ٓخىحص” كَحو رٕى.
-پْ ىػٕٖ رَ َٓ چیٔض؟
ًّْ يٗىحَُي حکٌُٕ َٗحی ٢ػٕٗ ٝيِ ،ىیگَ چیِٖ ىٍ ىٓض ٓخىحص
ًَخَيِ ،ىیگَ ٓیّي ٍَٓٔ ٔحػع ٔ ٓیّي كـض َُيِ َیٔظُيٓ ،یّي ػهٗ رٓ٘ظٗ ٔ
ٓیّي حرٕحنلٍٔ كخٟم َُيِ َیٔظُيٓ ،یّي حرَحْیى ٗخِ كٔیُی ٔ ٓیّي يٜطلی
کخظًی ْى ک٘ظّ ٗيِحَي ...پْ يُطوخ ً رخیي حیٍ ٓوٍْخ َیِ طًخو يٗٗي ،چَح
ٍُٔ رٍُّٔ حرؼخى ؿيیي ٔ ٗيیيطَ يٗیخري؟
يگَ یک چُي ٓیّي رچّٖ رویشحنٔیق چّ َْحُٓخکٗ ىحٍَي ٔ چّ هطَحطی
يظٕؿّ يُخكغ ِْحٍِ يٗکُُي کّ ٗیطخٌپَٓظخٌ حُ آٌْخ يٗطَُٓي؟
ٕٔ۵ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
حٓظوٕحٌْخی ٗخٌ ٍح آطٖ رٌِ ٔ ىٔى ْٕح کٍ؛ چّ کخٍی رّيخ ىحٍی؟ يخٍح
ٍْخکٍ! »...يٗگٕیُي يخ رخ کهًّ ٔ ػُٕحٌ ”ٓیّي” ىًُٗٗ ىحٍیى ،طٕ چَح رّٓیّي
ٍَٓٔ ٔحػع ٔ حیٍ ٔ آٌ كٕحنّ يٗىْٗ؟ هٕىص رَٔ گىٕٗ! طٕ ٓیّي يزخٕ!
-آیخ يٍ هٕىو ٍح ٓیّي َگٕیى ،چّ رگٕیى؟! رَحٖ چّ؟
= حیٍؿخ حٓض کّ ”َخُیٔى َٕیٍ” آٗکخٍح يظَٓ كٔخى ٔ َلخم يهٗ
يٕٗٗى ٔ يٗهٕحْي ؿُگ حهٕحو ٍحِ ریخَيحُى .حٔ ٍح رخ حهٕحو حكـخَٗ َٓ آٗظٗ
َیٔض؛ ؿُگ ”َیَٕخُیٔى” رخ طًخو حهٕحو حكـخَٗ ٔ ىٍ ٍأّ ًّْ ”ٓخىحص”
رٔیخٍ ًُٓٓخک حٓض ًّْٖ .ػَّْٛخ ٍح ىٍ رَ يٗگیَى ٔ رّحیٍ ُٔىْٖخ
رّپخیخٌ َوٕحْي ٍٓیي .ىٍحیٍ يیخٌ ”ٓخىحص” يٍٕى ْـًّٖ ًّْؿخَزّ رّْيف
رَحَيحُٖ َٔم هَحٍ گَكظّحَي ٔ .كن ىحٍَي حُ يٕؿٕىیض هٕى ىكخع کُُي ،ىكخع
كن ١زیؼٗ َْيٕؿٕى َُيِ حٓض ٔ َْ يٕؿٕى َُيِ کّ َظٕحَي ىٍ رَحرَ
طٓيیيْخ حُ هٕى ىكخع کُيَ ،خرٕىٖ ٔ حَوَح ٖٟكظًٗ حٓض.
-يخ ًَٗهٕحْیى َخرٕى ٕٗیى ،يخ رخیي رًخَیى؛ ٔ کًخکخٌ َوْٖخٖ رٍِگ
حیلخء کُیى ٔ .يخ يٗيخَیى ،چٌٕ هيح رخ يخ حٓضٍٔ ،ف يهضْخ رخ يخ حٓض ٔ
يظليیٍ ١زیؼٗ َیِ ىحٍیى؛ يخ رّكخٗٗ ٔ َخُٖ ْ٘يحٍ يٗىْیى کّ َْچیِٖ
ػهیّ يخ طزيیم رّچًخم گَىى ٔ رّكَم يخ کٕریيِ ٕٗى ،يخ َخگِیَ حُ ٗکٔظٍ آٌ
چًخم هٕحْیى رٕى ،حیٍ ْیچ حٓظؼُخٖ َيحٍى.
هزَ يٗىحى ،طخ ؿیَص َخيٕٓت حَٔخٌ ِْحٍِ ٍح طخ آهَیٍ كي ػهیّ ٓخىحص
طلَیک کَىِ رخٗي ٔ ريیٍطَطیذ هُيهی ػًین َخٗی حُ ريریُی ٔ ریحػظًخىی
يیخٌ ٓیّي ٔ ِْحٍِ كلَ ًَخیي طخ پخی َْ كَى ٓیي حُ هخَّی ِْحٍِ هطغ ٕٗى.
رٍِگٗ يیگٕیيٗ :خیؼخص ٍح هٕح( ٙرخ حْيحف يؼیٍ) يٗٓخَُي،
يـَٟخٌ يُظَ٘ يٗکُُي ،ػٕحو ْى رخٍٔ يًَٗخیُي .ػیٍ چیِ رَيخ آيي.
حُ رُؼي ىیگَ ،ىٍ هخنذ كکخْٕٗٗ ،هٗ ٔ ؿيٖ حیٍؿخ ٔ آٌؿخ گلظّ ٗي :ىٍ
حكـخَٔظخٌ حٛالً ٓیّي َیخييِ حٓض ،حیٍْخ کّ يٗریُیى ىٍ حٛم ٓیّي َیٔظُي ،حكـخٌ
(پ٘ظٌٕ) ْٔظُي ،ؿض ْٔظُي ،حٔالى چٓم ىُىحَي ،یٕٓىحَيَٜ ،خٍححَي ،گزَحَي،
ُْئحَيٓ ،یکحَي ٔ ...هال ًّْ ،ّٛچیِ ْٔظُي ،كوٓ ٢یّي َیٔظُي!
حیٍ َُ١كکَ <رّظخَْ> رٍّٕٛص طهٕیلی پٌیَكض کّ ٓیخىص یک
حٍُٕ يظؼخنی حٓض؛ يُظٓخی يَحطذٍٔٔ ،ى ٔ ٔؿٕى حیٍ حٍُٕ يظؼخنی ىٍ
حكـخَٔظخٌ ٍح حَکخٍ کَى.
ىٍ يٕحٟغ ىیگَ يٗگٕیُي :حیٍْخ ػٕحيم ػزيحنَكًٍ ْٔظُي (چٌٕ حكَحى
ٓخىحص ىٍ ىٓظگخِ ػزيحنَكًٍهخٌ هيٍطی ُیخى ىحٗظُيَ ،خوْخی حی٘خٌ ٍح
رَؿٔظّ ًَٕىِ ٔ رَػًٕو ٓخىحص ح١الم يٗکُُي ،يخَُي ٓیّيػزيحنْٕخد ٔ
ٓیّيرخرخ ٗخِ ...گٕیخ کّ يالكی ٞدمحم کخطذ ىٍ ىٍرخٍ ػزيحنَكًٍهخٌ َزٕى!)
ىٍ يـًٕعْ ،یچ َٕع طًٓض ٔ ْیچ َٕع رَچٔپ ٔ ْیچ ػُٕحٌ هزیق ٔ ْیچ
للا”
ٓوٍ ٔحْٗ ٔ ْیچ َٕع ؿَيٗ ىٍ حیٍ ىَیخ ًَخَيِ کّ رّ”َٔم پخک ٍٕٓل ّ
يُظٔذ َکَىِ رخُٗي؛ حکٌُٕ َْچّ يٗگٕیُي طکَحٍ ًْخٌ ٓوُخٌ رْٕٗىِ حٓض
کّ حُ هزم حَ٘خى ٗيِ .هٕٕروظخَّ ،حکٌُٕ ىیگَ ىًُٗخٌ يخ طیَ ؿيیي ىٍ کیّٔ
َيحٍَيَْ ،چّ ىحٗظُي يَٜف کَىِحَي ٔ حکٌُٕ حیٍ يخ ْٔظیى کّ طخَُِلْ ٔ رخ
ٍُحىهخَّٖ پَ حُ يًٓخص پخ رّيیيحٌ يٗگٌحٍیى ٔ رخ ٛيحی رهُي يٗگٕثیى:
«ُىی َٟرظیَٟ ،رظی َٕٕ کٍ!».
ىًُٗخٌ يخ ىٍ ىٔ گَِٔ ”يهليحٌ” ٔ ”كخٓوخٌ” رّْى ٍٓیيَي ٔ َْىٔ
گَِٔ ،ىٍ ٔحهغ يٕٟغ ٔحكيٖ ىٍ رَحرَ ٓخىحص حطوخً کَىَئ ،نٗ ىٍ ظخَْ
حنلخظ ٔ ػزخٍحص حی٘خٌ طلخٔص ٔؿٕى ىحٗض.
يهليحٌ ِْحٍِگی ٍحِ کٕطخِطَ ىٍ پیٖ گَكظُي ٔ آٗکخٍح ٔ رٗ پَٔح گلظُي:
«رخٗي ،حٛالً ًٗخ ٓخىحص حٛیم ٔ كََُيحٌ پیخيزَ ْى رخٗیي؛ ٔهظٗ يخ هٕى
پیخيزَ ًٗخ ٍح هزٕل َيحٍیىًٗ ،خ ىیگَ چّ يٗگٕثیي؟!»
ٕٔ۴ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
آٌْخ َٛحكظخ ً گلظّحَي« :حَٗحكیض ٗیؼّ ٗيِٖ ػَد كوَ رَ َٔذ ٔ َژحى
يٗکُي َٔ ،...ذ ٗیطخٌ ٗیطخٌ حٓض»! (ُٓي ًٗخٍِ )ٔ۳۹یؼُٗ ٓخىحص
هٕىٗخٌ ٗیطخٌ ْٔظُي ٔ َٔذ ٗخٌ کّ رٍِگخٌ ىیُٗ ٔ يٌْزٗ رٕىِحَيَ ،یِ
ٗیطخٌ رٕىِحَي َٓ .حیٍٓوٍ طخ هٕى پیخيزَ حػظى( )ٙيٍٗٓي = کلَ يطهن!
ح ّيخ ،كخٓوخٌ ِْحٍِگی ٔحٍى يـخنطّکخٍٖ ٗيِ ٔ رّ ٍٕ١گًَحِکُُيِ ؿيحل
حنلخظ ٍحِ حَيحهظُي” .هٔ” ٔ ”٢ػيل” ٍح رخ ”ئخٔحص” یکٗ گَكظُي ٔ گلظُي:
«ىیٍ آييِ حٓض طخ ًّْٖ آىوْخ رخْى رَحرَ رخُٗي ،هَآٌ کَیى كَيٕىِ:
ػُيللا حطویکى» هَآٌ گلظّ يالک رَطَّٖ «ٔنوي کَيُخ رُٗ آىو ّ ...
حٌ حکَيکى
آىيیخٌ رَ یکيیگَ طوٕٖ حٓض»...
رخ حیٍ ٛـَٖ ٔ کزَٖ ٓخُة َخٗیخَّ ،هٕى ٍح يٜيحم ”حطویکى” يؼَكٗ
يًَٕٗىَي .طخ ُُْٕ حیٍگَّٕ ٓلٔطّ ٔ ػٕحو كَیزٗ يٗکُُي ٔ ريیٍٓخٌ ٟؼق
ىحَٖ ،كويحٌ يطخنؼّ ٔ ؿخیض ؿَ ٍُٖٔٝهٕى ٍح رَيال يًَٗخیُي؛ ٔگََّ،
چُخٌکّ ىٍ آیخص يظؼيى هَآٌ يـیي ،يٍؿًهّ ٍِٕٖٓ كيیي آیّٖ ٕ۳ریخٌ ٗيِ،
حىیخٌ حنٓٗ (هخٛشً حٓالو) ىیٍ هٔ ٔ ٢ػيل حٓض؛ َّ ىیٍ ئخٔحص.
ػهًخٖ كوّ حنهّـش ”هٍٔ ”٢ح حیٍ گَّٕ يؼُٗ ًَٕىِحَي:
ْٕ ٢حنُٜیذ رخنؼيل” = هًْٔ ٢خٌ ”ٍحؿذ” ىٍ يلَىحص يیگٕیي” :حنؤ ُ
رَهَحی ػيحنض حٓض .ىٍ نٔخٌحنؼَد ٔ طخؽحنؼَّٔ آييِ حٓض :هٔ ٔ ٢ػيل،
كَٜ ٔ ّٜیذ حٓض .گلظّ ٗيِ ”حِهٔخ( ”١رّکَٔ ًِِْ) ػيل ىٍ هًٔض
حٓض .ىٍ كيیغ آييِ حٓض :حًح كکًٕح حػينٕح ٔ حًح هًٕٔح حهٔطٕح = َْگخِ
كکى رَحَُي ،ػيحنض کُُي ٔ ُيخَٗ کّ هًٔض کُُي ،رّػيحنض هًٔض کُُي ٔ
رّػيل َٜیذ ٔ ك ّٜريُْي” .ػيل” ٍح َیِ چُیٍ طؼَیق ًَٕىِحَي:
ن كوّ”
”حنؼيل حػطخء کم ًٖ ك ٍ
= ”ػيحنض آٌحٓض کّ َْ ٛخكذ كوٗ رّآٌچّ حٓظلوخم ىحٍى ،رَٓي”.
یخ ”حنؼيل ٟٔغ کم ٗٗءٍ كٗ يٕٟؼّ” -
”ػيحنض ،هَحٍ ىحىٌ َْ چیِٖ ىٍ ؿخٖ هٕى حٓض”. =
”ئخٔحص” رّيلٕٓو یکٔخٌ رٕىٌ حٗوخ ٔ ٙحكَحى آىيی ىٍ رَحرَ ٟٔغ ٔ
حػًخل هخٌَٕ حٓض کّ حََٜحف رّييیَیض کالٌ ؿخيؼّ ىحٍى .يؼالً ْیچ هخََٕٗ
ًَٗطٕحَي ٟٔغ ٕٗى کّ رّيٕؿذ آٌ كَى یخ گَِٔ هخ ٗٛحُ يـخُحص ٔ ىیگَ
طکخنیق هخََٕٗ يؼخف گَىىٔ .نٗ يٗطٕحَي هٕحَیُٗ ٟٔغ گَىى کّ رُخ رّىالیم ٔ
ٕٔ۱ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
ًْیٍْخ َْگخِ روٕحُْي ىٍ يوخو طُوی ٔ ٚطُویي <ٔ کالً ىٍ يٕحٍى يُلی>
حُ كَى یخ ؿًغ ٓخىحص گٌحٍٕ کُُي ،رّٓیخىص حٔ طَٜیق يیکُُي ،یؼُی ػُٕحٌ
«ٓیّي» ٍح ىٍ حرظيحی َخو حی٘خٌ يیآٍَٔي ٔ يیگٕیُي كالٌ ٓیّي <یخ ٓیّيْخ> ىٍ
كالٌؿخ چُیٍ ٔ چُخٌ کَىَي ،یخ چُیٍ ٔ چُخٌ گلظّحَي؛ ح ّيخ حگَ روٕحُْي حُ حيَ
يؼزظی گٌحٍٕ کُُي ،آٌ ٔهض ػُٕحٌ «ٓیّي» ٍح حُ حرظيحی َخو حٔ رَيیىحٍَي ٔ
حٔ ٍح ىٍ هالء ْٕیظی هَحٍ يیىُْي ،طُٓخ رًّکَ َخو حٔ حکظلخء يیکُُي!
رّیکی حُ رالى هَحٓخٌ کزیَ يخَُي رهنَْ ،حص ،رٔض ،گَىیِ ،رخيیخٌ ،كخٍیخد،
ؿُٕؿخٌ ،ؿٍٕ ،کُئُ ،طوخٍ١ ،خنوخٌ ،ؿَِی ،هُيْخٍ ،کخرم ٔ ؿیَِ ىحٍى.
يؼالً ىٍ ٗـََِخيّی نُگَٔىیْخ ،یکی حُ حؿيحى حی٘خٌ كخکى رهن ػزض ٗيِ
حٓض .ىٍ ٗـََِخيّی ٓیّيحرٕحنلٍٔ حٛلٓخَی َخو رخيیخٌ آييِ حٓض ،ىٍ
ٗـََِخيّی ٓیٔظخَیْخ ٓوٍ حُ ٓهطخٌ ٓیّي حكًي کزیَ (حنًيكٌٕ رخنَٓحص)
آييِ حٓض ...يلذ حالٓالوْخ کّ كو ٢ىٔ َٔمحَي کّ حُ کـَحٌ آييِحَي ،آهخی
ػهى حنٓيی (حيخو ؿًؼّی رَكخل ي٘ٓي) کّ ٗـََِخيّحٕ ىٍ پی٘خَی ِْحٍِگی
حٕ ىٍؽ حٓض« .يٓيی کَٔری» ١ی ي٘خؿَِی نلظی رّحٔ گلض« :طٕ ٓیّي
ؿَِٕی رُ٘یٍ َٓ ؿخیض ٔ ْیچی يگٕ!» ٓیّي ػزخّ ٛخنلی (ُٔیَ حٍٗخى
رَكخل حیَحٌ) کّ كََُي آیشهللا ٓیّييیَُح كٍٔ ٛخنلی حٓظخى ٓخرن كُِٕ
ػهًیّ ي٘ٓي يٗرخٗي ،رُخ رّگٕحْی هٕى ِْحٍِْخ حُ ٓخىحص یکخٔنُگ حٓض...
كظی حُ گٌٗظّْخی ىٍٔ :پيٍ ٗخِ ػزيحنؼظیى كُٔی (حنًيكٌٕ رخنَی) ىٍ
َْحص ىكٍ حٓض ٔ ىٍ آٌؿخ گُزي ٔ رخٍگخِ ىحٍى)۳(...
ْکٌح آیشهللا پُٔيیيِ رَحىٍ حٍٗي آیشهللا هًیُٗ ىٍ يٜخكزّ رخ يـهّی «پیخو
حٓالو» (حٍگخٌ ََ٘حطی ىكظَ طزهیـخص كُِٕ ػهًیّ هى) طَٜیق کَى کّ ؿي
حػالی يخ حُ ٓزِٔحٍ رّگَىیِ ٍكظّ ٔ چُي َٔم حُ حؿيحى يخ ىٍ آٌؿخ َُيگٗ
کَىِحَيٓ( .یّي كٍٔ گَىیِٖ ؿي ًْیٍْخ حٓضٓ ).پْ حُ گَىیِ رّکً٘یَ
ٍكظُي کّ <رُخ رّييػیخص طخٍیوت حكـخَخٌ> ىٍ آٌ ُيخٌ کً٘یَ َیِ رو٘ٗ حُ
حكـخَٔظخٌ رٕىِ حٓض ،ىٍ آهَ حُ کً٘یَ رّػَحم ٔ حُ آٌؿخ رّهًیٍ آييَي .حیٍ
يٜخكزّ ىٍ ًٗخٍِْخی َؤظیٍ آٌ يـهّ چخپ ٗيِ حٓض.
حُ حیٍ گٌٗظّ ،يـهّی طلض ػُٕحٌ «کیٓخٌ كَُْگی» کّ حُ طَٓحٌ يُظَ٘
يٕٗٗى ىٍ رٔیخٍی حُ ًٗخٍِْخی هٕى طؼيحى ُیخىی حُ ٗوٜیضْخ ٔ ٍؿخل
رَكخل حیَحَی ٍح يُظٔذ رَّْحص ٔ إَٓٔط َََک يٗکُي .کٔخَی يخَُي يطَٓی،
ٔكیي هَحٓخَی ،ؿالل حنيیٍ كخٍٓی١ ،زخ١زخیی ...يٕحٍى چُيحٌ ُیخى ٔ
َٛیق حٓض کّ رٔیخٍیْخ ٍح َٔزض رّهٜي ٔ َیخص پ٘ض پَىِٖ آٌ يـهّ
ىچخٍ طَىیي کَىِ حٓض.
رَهی رخ طٕؿّ رّك٠خی ٗيیي َخٓیَٕخنیٔظی يٕؿٕى ىٍ حیَحٌ ،گًخٌ
يٗکُُي کّ يُٕیخص ٔحهؼت حیٍ يـهّ حُ ىٍؽ چُیٍ يٕحٍى ،رٗحػظزخٍ ٓخهظٍ
ٍؿخل رَكخل حیَحَی حٓض .ييصْخ حٓض کّ ىٍ حیَحٌ ٍحیؾ ٗيِ َْکْ ٍح
ٖٕٕ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
روٕحُْي هَحد کُُي ٔ رُّیَ رکُ٘ي ،ىٍ َؤظیٍ هيو رَحی حٓالف حٔ ٗـَِٖ
هخٍؿی ،رّه ٕٜٙحكـخَٔظخَی طئیٍ يٗکُُيٓ .وٍ ىٍ حیٍ يٕحٍى ُیخى
حٓض .كویَ حُ ح١خنّٖ کالو پَْیِ يٗکُي .رّهٕل كخكع:
کَىو حٗخٍطی ٔ يکٍَ ًَیکُى طهویٍ حْم َظَ یک حٗخٍص حٓض
للا حٓاليٗ َٗٓٓظخَٗ کّ حُ كٕحٍیٌٕ آیشهللا َـلٗ يَػ٘ٗ ًْچُیٍ آیض ّ
رٕى ،ؿًؼخ ً ٍٔی حَٔخد ٓخىحص رٔیخٍ کخٍ کَىِ حٓض ،رخٍْخ ىٍ يـخيغ ٔ
ٓوَُحَیْخیٖ گلظّ حٓضٓ :خىحص حكـخَٔظخٌ حٛیمطَ ٔ ٛلیق حنُٔذطَ حُ
ٓخىحص حیَحَی ْٔظُي؛ َخيزَىِ ىالیهی يیآٍٔى کّ هخرم طٕؿّ حٓضَ :ؤض
حیٍکّ ٓخىحص حكـخَٔظخٌ رخنؼًٕو «ًَٔٗحكظخٌ» ْٔظُي ،یؼُی حُ َخكیّٖ پيٍ ٔ
يخىٍ ٓیّي ْٔظُي ،كخل آٌکّ رٔیخٍی حُ ٓخىحص حیَحَی چُیٍ َیٔظُي .ىیگَ
حیٍکّ ٓخىحص حكـخَٔظخٌ رّ ٍٕ١آگخْخَّ رّكلع حٛم ٔ َٔذ هٕیٖ هیهی
حْظًخو يٗىُْي ٔ حکؼَح ً ىحٍحی ي٘ـَحص يٕػن يٗرخُٗي...
رُخ رّهٕل حی٘خٌ َیِ رٔیخٍٖ حُ طیَِْخی ٓخىحص <رّئٍَ حیخو> حُ يَکِ
هَحٓخٌ رٍِگ رّؿَد آٌ يٓخؿَص کَىِحَي ...حٓاليی ىالیهٗ يٗآٍٔى کّ حُ
آٌ ؿًهّ حیٍ حٓض کّ ؿًٍٕٓ حیَحَیخٌ حُ رئ ٍٔٔى حٓالو طخ هٌَ َٓى ْـَی،
ُٓٗيٌْذ رٕىَي ٔ رخهخَيحٌ حْهزیض ػًٜض ٔ ٓ١خٍص يیخَّٖ هٕری
َيحٗظّحَي .ىٍ كخنیکّ ىٍ هَحٓخٌ (حكـخَٔظخٌ کَُٕٗ) ٗیؼیخٌ يوهٜی ٔؿٕى
ىحٗظُي ٔ هَحٓخٌ يَکِ طٕؿّ حْهزیض(ع) ٔ يؤيٍ حْهزیض(ع) رٕىِ حٓض؛
حیٍ يطهذ ىٍ کُؾ ًُْى رٕى کّ رّئٍَ رّيُخرغ يؼظزَ رَ هٍٕىو ٔ ىیيو
حی٘خٌ ىٍٓض ٔ ىهین يٗگلظّ .حكـخَٔظخٌ يَکِ حَظ٘خٍ ٓخىحص ىٍ ٗزّٓ هخٍِ ٔ
آٓیخی يیخَّ رٕىِ حٓض .حُ رخد ًََّٕٓ« :خىحص رخٍّْ» ىٍ ُْي حٓض کّ ؿِء
ٓپخْیخٌ ٓهطخٌ يلًٕى ؿَِٕی رٕىَي ٔ رُّْي ٍكظُي ىًٍْخٌؿخ ْى يخَيَي.
حیٍيطهذ ىٍ يـًٕػّٖ ”ىحیَسحنًؼخٍف ط٘یغ” (ؽ )۹كَف ”ّ” ييهم
کهًّٖ ”ٓخىحص” آييِ حٓض .طلٜیم يطهذ ىٍ ٛللّی ٔ۲۳گٌٗض.
رؼي حُ هظم ػخو ٓخىحص ىْهٗ رّٔٓیهّٖ حيیَطیًٍٕ ىٍ ٓخل (ٔٓ ْ( )۲م)
ٓهطخٌ هَ٠هخٌ كکًَحٌ آٌ َٗٓ ،كکٕيض ٓٓخٍَپٍٕ (حیخنض نکُٕٓ
حٔطخٍپَحىٕ) ٍح رّ"ٓیّي ٓهیى" ٍثیْ "رخٍّْ"ْخ ٔحگٌحٍ ًَٕى ٔ حُ حیٍ پْ
حیٍ ١خیلّ يـيىح ً ىٍ ٓیخٓض ٔ حٍطٖ ُْي رّيوخيخص ػخنٗ ٍٓیيَيٓ .خىحص
رخٍّْ کّ ٗیؼّيٌْذ رٕىَي رخ ىٍرخٍ ُٓٗيٌْذ «حٍَٔگُیذ» ٔ رخُيخَيِگخٌ
ٕٕ۴ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
حٔ يیخَّٖ َيحٗظُي ٔ طخ ُيخٌ حٓظؼًخٍ رَیظخَیخ کًخکخٌ رَ َٓ حهظيحٍ رٕىَي ٔ رخ
حٓظؼًخٍ رَیظخَیخ ٓوض يزخٍُِ کَىَي .يخَُي ٓیّيطیپٕ ٓهطخٌَِٓٓ ،یّيحكًي هخٌ،
ٓیّي١خنذ ٗخِهخٌٓ ،یّيكیيٍهخٌٓ ،یّيػهیوخٌٗ ،خَِؼًضهللا ٔنیٓ ،یيحرٕحالػهی
يٕىٔىی ٔ ؿیَِ ...گلظیى حیٍ گَِٔ کّ حٛخنظخ ً حُ ٓخىحص «رخٓ ٢ـ ػَحم»
رٕىَي؛ ىٍ يؼیض هٌٕ٘ ٓهطخٌ يلًٕى ؿَِٕی حُ حكـخَٔظخٌ رُّْي ٍكظّ رٕىَي.
حُ حیٍ يٓىطَ يٕهؼیض ٔ يِحٍ «ٓیّي حكًي حريحل چ٘ظی» رُیخٌگٌحٍ ٓهٔهّٖ
چ٘ظیّ ىٍ َٗٓ "حؿًیَ" ُْي حٓض کّ کؼزّٖ آيخل حْم َ١یوض ىٍ ٗزّهخٍِ
يٗرخٗي .رُخرَ يُيٍؿخص ،ریٖ حُ ىِ يیهیٌٕ ٓیّي ىٍ ُْي َُيگی يیکُُي.
ٓوٍ ىٍ حیٍ يٍٕى ُیخى حٓض ،رًّْیٍ يويحٍ رُٔيِ يٗکُیى.
هال ّٛحیٍکّ ىًُٗخٌ يخ ،رؼي حُ حیٍ ًّْ َخِٓحگٕییَٓ ،حَـخو رّؿخی
ٍٓیيَي کّ رَّخچخٍ گلظُي :ىٍ ٍُٔگخٍحٌ پی٘یٍ طک ٔ طٕک ٓیّي حٛیم ىٍ
حكـخَٔظخٌ آييِ رٕىِٔ ،نٗ هٕىٗخٌ يَىَي ٔ َٔم ٗخٌ گى ٗيَي ،هخ ٗ١پخطٗ
ٗيَي ،يُوَٗ ٝيَي ...حئَُِ ط٘ویٓ ٚیّي حُ َخ ٓیّي حٛالً يوئٍ َیٔض!...
کٕ چٕ هٕى پُيحٗض ٛخكذ ىنن ٍح حُ هیخٖٓ هُيِ آيي ههن ٍح
رؼي ٗخیغ ٗي کّ رٔیخٍٖ حُ يِحٍحص رَّخو ”ٓخىحص” ىٍ حٛم يلم حهظلخٖ
گُؾ حٓض (رّْيف آٌکّ ٕٓىؿٕیخٌ آٌْخ ٍح طوَیذ کُُي ٔ حُ ریٍ رزََي) طًخو
حیٍ طالْٕخ رَحٖ آٌ رٕىِ ٔ حٓض کّ پی٘یُّ ٔ ٍیّْ٘خی يخٍح هطغ ٔ َخرٕى
کُُي ،يخ ٍح رْٕٗیض کُُئ ،هظٗ هٕيٗ رْٕٗیض ٗي ىیگَ َْ رالٖ ٍح يٗطٕحٌ
َٓ حٔ آٍٔى .ىٍ ٔحهغ آٌچّ ٍح پ٘ظٌْٕخ ٗ١هٌَٔ گٌٗظّ رخ ِْحٍِْخ
کَىِحَيٗ ،یطخٌپَٓظخٌ ِْحٍِگٗ يٗهٕحُْي رََٓ يخ ریخٍَٔي.
نکٍ طخ ُُْٕ ىٍحیٍ کخٍٗخٌ طٕكیوٗ َيحٗظّحَي .يٍ ٔهظٗ ىٍحیٍ يٕٕٟع
كکَ يٗکُى ،رالكخٛهّ یک کخٍیکخطٍٕ ىٍ َظَو يـٔى يٕٗٗى کّ ىٍ ؿَیخٌ
ؿُگ ىٔو ؿٓخَٗ ىٍ يطزٕػخص ریٍحنًههٗ چخپ ٗي ٔ طخ ُُْٕ ىٍ يُخرغ
طخٍیوت يَرٕ ّ١ػزض حٓض .آٌ کخٍیکخطٍٕ ،حیٍگَّٕ ٍٓى ٗيِ رٕى کّ ؿُٕف
حٓظخنیٍ ٍْزَ ٔهض ٍٕٖٗٔ ٍح رٍّٕٛص یک يـًّٖٔ هیهٗ رٍِگ پٕالىیٍ
ىٍ آٍٔىِ رٕى ٔ َٓرخُحٌ آىٔنق ْیظهَ ٍح رٍّٕٛص يٍٕچّْخٖ ٍیِٖ کّ
ىٓظّ ىٓظّ حُ َْ َ١ف رّآٌ يـًّٔ كًهّ رَىِ ٔ َٓ طخ پخٖ آٌ ٍح پٕٗخَیيِ
رٕىَي؛ آٌ يٍٕچّْخ َْ کخٍٖ کّ يٗکَىَي ،ىَيحٌ ٗخٌ رّؿخٖ حُ حیٍ
يـًّٖٔ پٕالىیٍ کخٍ ًَٗکَى .ػخهزشحاليَ ًْیٍ ْ ٍٕ١ى ٗي.
ٕٕ۵ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
يهی ٔ طؼطیم ػًٕيی حػالو ٗي ،يَحٓى ىػخء ٔ حطلخف ىٍ ئخؿي ٔ كٔیُیّْخ
ٔ طکیّهخَّْخ رَگِحٍ گَىیي ٔ حػاليیۀ ًیم ٛخىٍ گَىیي:
وٌؿ ٌوبقٍ ٕٔ :
·اػالهیۀ ؾّلث شوِْقی ؾهْکكاجیک اكـبًىحبى
ؾقثبقۀ قّل ػمای هلی
ًُْٕ١خٌ ػِیِ! حيیٍ ؿالى ٔ ٓلخک ىِْخ ِْحٍ طٍ حُ ٍُٔٗلکَحٌ،
ٍٔكخَیٌٕ ،کخٍگَحٌ ،کٔزّکخٍحٌُ ،كًظک٘خٌ ،حَـیَُحٌ ىحًَُ٘يحٌ ،ح١زخء،
َٕیُٔيِگخٌ ٔ ٗوٜیضْخی ٓیخٓی ٔ حؿظًخػی کٍٕ٘ رًٕ٘ل ػيِی حُ
ٍُٔحء ٔ ٛيٍ حػظًخٌ ٓخرن ٔ حُ ؿًهّ ریٖ حُ ِْحٍطٍ حُ حػ٠خی هَٓيخٌ
كِد ىيٕکَحطیک ههن حكـخَٔظخٌ ٍح کّ رخُىحٗض ٔ َُيحَی کَىِ رٕىَٓ ،
رَّیٔض کَىِ ٔ رّٗٓخىص ٍٓخَیيِ حٓض.
ىٔنض ؿًٍٕٓی ىيٕکَحطیک حكـخَٔظخٌ ٓؼی هٕحْي کَى طخ ؿخیکّ حُٓخى ىٍ
ىٓض حٓض ،كَٓٓظی حُ ک٘ظّ ٗيِگخٌ ٔ ٗٓيحء ٍح رََّ٘رٔپخٍى.
حُ ًُْٕ١خٌ ػِیِ ،حُ هخَٕحىِْخی يلظَو کّ ػِیِحٌ هٕى ٍح حُ ىٓض
ىحىِحَي ٔ یخ يلوٕى حالػَِحَي ،طوخٟخ يیًَخیي طخ حٓى ٔ َٗٓص ٔ ُيخٌ ىٓظگیَی
ػ ٕ٠هخَٕحىۀ هٕیٖ ٍح رُّٔىطَیٍ كَٛض حُ َ١ین پُٔض َٗٓی رّحىحٍۀ
حكٜخیّی يَکِیٔ ،حهغ يکٍَٔیخٌ ح١الع ىُْي.
کًیظۀ يَکِی كِد ىيٕکَحطیک ههن حكـخَٔظخٌٍٕٗ ،حی حَوالری ٔ
كکٕيض ؿًٍٕٓی ىيٕکَحطیک حكـخَٔظخٌ ٔ ٗوٜخ َ رزَک کخٍيم رّطًخو
هخَٕحىِْخی کّ ػِیِحٌ ،پيٍحٌ ،يخىٍحٌ ،كََُيحًٌَْٔ ،حٌ ،رَحىٍحٌ ٔ
هٕحَْحٌ ٔ ىیگَ ٔحرٔظّگخٌ هٕى ٍح حُ ىٓض ىحىِحَي ،رخ حرَحُ َٓخیض طؤػَ ٔ
طؤٓق طٔهیض يیگٕیُي ٔ رّهخ َ١یخىرٕى حُ ک٘ظّ ٗيِگخٌ رّىٓض رخَي حيیٍ
ؿالى ٔ رّهخ َ١رٍِگيحٗض هخَ١ۀ ٗٓیيحٌ ٍُٔ ،یکُ٘زّ ریٔض ٔ ٕٓو ؿيی
ٍح رلیغ ٍُٔ يخطى ٔ ػِحی يهی حػالو يیىحٍى.
ىٍ حیٍ ٍُٔ کّ ٍهٜظی ػًٕيی حػالو يیٕٗى ،ىٍ ًّْی ئخؿي ،يلخكم
كخطلّهٕحَی رَگِحٍ يیگَىى .ریَمْخ ىٍ كَحُ حىحٍحص ىٔنظی َیًّحكَحٗظّ
يیٕٗى ،کظخد يو ٕٜٙرَحی حي٠خء ٔ حرَحُ ًْيٍىی ىٍ يوَ ٛيحٍص رخُ
يیگَىى ٔ ٍحىیٕ ٔ طهٕیٌِٔ پَٔگَحوْخی يوٍ ٕٜٙح پوٖ هٕحُْي کَى.
ؾقّؾ ثَقّاى پبک ٌِیؿاى!
ٕٕ۷ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
ػزيللا
ّ ٓیّيكٔیٍ كٔیُٗ (ىٍِ ٕٛكٗ) ٓیّيػزخّ كکیًٗ (ؿَِٕٖ) ٓیّي
يٕٕٖٓ (ىحیکُيٖ) ٓیّيػزخّ ن٘کَٖ (رهوخرٗ) ...ىٍ ْیؤص ٍْزَٖ ٓخُيخٌ
َ َٜك ٍٕ٠كؼخل ىحٗظُي.
ًْخٌ ٓیّيكٔیٍ كٔیُٗ (ىٍِ ٕٛكٗ) رٕى کّ ٓخُيخٌ ٍَ َٜح ىٍ حیَحٌ
طؼزیض ًَٕى؛ چٌٕ حٔ ىٍ َـق حُ يالُيخٌ آیشهللا هًیُٗ رٕى ٔ حُ َ١كٗ ْى
ىحيخى آیشهللا كَهخَٗ <حنَٓٔی> رٕى کّ حٔ ْى ػ ٕ٠ىكظَ آیشهللا هًیُٗ رٕى .ىٍ
آٌ ُيخٌْخ کّ ٓخُٔکخٍ حىحٍحص ٓخىِ رٕى ،یک َخيّ ٔ یک ٓلخٍٕ حُ آىٍّ
ىكظَ آیشهللا هًیُٗ هیهٗ کخٍْخ يٗکَى ٔ كٔیُی رَحی طؼزیض ٓخُيخٌ َ َٜىٍ
حیَحٌ هیهی کخٍ کَى ،ػخهزشحاليَٓ ،خُيخٌ يٌکٍٕ پْ حُ طؼزیض يٕهؼیض
هٕیٖ ىٍ حیَحٌ ٗ١ ،طٕ١جّٖ (طٜخىف ٓخهظّگٗ) ىٍ ٓخل ٕ ٖٔ۳كٔیُٗ
ٍح ىٍئیَ طَرض ؿخو ـ طخیزخى رخ حیَحى َٟرّٖ ػًٕى آُْٗ حُپ٘ض َٓ ،ک٘ظُي.
حیٍ ٟٔغ ؿخٍة يخ حٓض .يٍ حیٍ ػزخٍحص ٍح ْیچ ىٓض َِىو ،رخ ًْخٌ
ؿه ٢ـ ؿهٕ١ی کّ رٕى ىٍ حیٍؿخ َوم کَىِحو .يؼهٕو حٓض کّ حیٍ يظٍ رّهٕىی
هٕى كخهي ََْٕع حٍُٕ حٓض ،ح ّيخ حُ يُظَ ٓخیکٕنٕژیک رٍُّٔٗی َ٘خَگَ
ك٠خی يٕؿٕىِ يٗرخٗي ٔ يؼهٕو يٗکُي چّ ىٓیّْٔخی ٔ رخ چّ حْيحكی ىٍ
پ٘ض پَىِ ٔ ىٍ ٍٔی ٛلُّ ػهیّ ٓخىحص ؿَیخٌ ىحٍى ٔ ٗیطخٌپَٓظخٌ
چگَّٕ حكٔخٓخص ٔ ػٕح١ق ػٕحو ٍح رّرخُی يٗگیََي.
يخ حکٌُٕ ىٍ حیٍ يَكهّ ْٔظیى ّٓ .گِیُّٖ هزهٗ رخ ًّْ ػٕحٍُ ،ٝیخٌْخ
ٔ هَرخَیخٌ هٕى ٓپَٖ ٗيِ حٓضَْ .چُي کّ هطؼخ ً رخُ ْى ىٍ حٗکخل ىیگَ ٔ
طخرغ ُيخٌ ٔ يکخٌ رَُٔ هٕحْي کَى .نکٍ ىٍ حیٍ يَكهّ حُ آٌ كیغ کّ ىٍ
کٍٕ٘ یک ىٔنض (ٔنٕ پٕٗخنٗ ٔ َخهٚحنوهوّ ٔ كخٓي) ئظوَ حٓض ٔ
گَِْٔخٖ َیَٕخُٖ ٔ طوَیذکخٍ حؿخُِٖ كؼخنیضْخٖ ػهُت َظخيٗ ٔ
هٕىَٓحَّ َيحٍَي ،هطَ آٌ ”هیخو پُؾ ىهیوّحٖ” (ُٓيْخٖ ٔ۳ـ )ٖ۲ - ٕ۲
ؿٓض هظم ػخو هَٕیٍ ”ٓخىحص” (كؼالً رٍّْٕٔخٖ ٓوضحكِحٍٖ) کىطَ حٓض،
ٔنٗ ىیگَ حَٕحع كؼخنیضْخٖ طوَیزٗ رخ چَِْٓخٖ يزيل چٌٕ طٍَٔ ،آىوٍرخیٗ،
ؿٕٓخُٖ ،طًٓضَ ،لَصپَحکُی طٍَٔ ٗوٜیضٛ ،لُّٓخُْٖخ ،طلَیى،
رخیکٕص ٔ ٗخَظخژ رخ ٗيص ریٖطَ ؿَیخٌ ىحٍى ٔ ًْچُخٌ حىحيّ هٕحْي یخكض.
هٕد ىهض کُیي! طکَحٍ ىهین طخٍین :ػیٍ ىٍٔحٌ حيٕی کّ حيخو ػهی ٔ
حْهزیض ٍح ىٍ هطزّْخ ٔ رخالی يُخرَ ٓذ يیًَٕىَي ،ىٔرخٍِ رَگ٘ظّ حٓض! یخ
نهؼـذ! ىٍ ئـي ،حُ رخالی يُزَ پیخيزَ رّحٔالى پیخيزَ حْخَض يیٕٗى! حیٍ
ىهیوخ ً طؼزیَ هٕحد َزی يکَو حٓالو حٓض؛ حٔ ىٍ ػخنى ٍإیخ ىیيِ رٕى کّ
رُٕیُّگخٌ حُ يُزَٕ رخال يیٍَٔي ،حیٍ هٕحد حئَُِ يلون ٗيِ حٓض.
ٕٖ۴ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
حؿَحنيیٍ حهزخل،
دمحم ٍكیى حك٠هی
ٕٖ۱ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
ثؽً ٍُحن
ُؿفُبی ویّؿلؾائی
ویّؿلؾائٔ چكا؟
َوّ٘ک٘ٗ رَحٖ َخرٕىٖ یک گَِٔ حَٔخَٗ چّ طٕؿیّ ىحٍى؟ ١زیؼٗ حٓض
َْکْ حُ هٕى رپَٓي :چّ هزَ حٓض؟ چّ ٗيِ حٓض؟ حیٍ ًّْ رٗپَٔحیٗ ٔ
كًالص چَح؟ يگَ «ٓخىحص» چّ گُخِ کَىِحَي؟ حٛم ٓوٍ رَ َٓ چیٔض؟
= رخیي رگٕثیى کّ حُ حرظيحٖ کخٍ ٔ حُ ًْخٌ ػخنى رخال ًّْچیِ رّىٔ روٖ
هيحیٗ ٔ ٗیطخَٗ ،هیَ ٔ ََٗ ،یک ٔ ريُ ،یزخیٗ ٔ ُٗظٗٓ١ ،خٍص ٔ هزخػض،
طهن ٔ ٗیَیٍ ٔ ...ػ٘ن ٔ َلَص ...طؤیى ٗيِ حٓضْ .کٌح «يلزض» ٔ
«َلَص» کّ حُ حيٍٕ ههزٗ حٓض ،ىٔ يوٕنّٖ يظ٠خى حٓض کّ ىحٍحٖ يُ٘ؤ
حكٔخٓٗ ٔ ػخ١لٗ يٗرخُٗيٓ« ،یّيىٔٓظٗ» ٔ «ٓیّيٓظیِٖ» َیِ حُ حیٍ هخػيِ
ئظؼُٗ َیٔض ،رّحٟخكّٖ حیٍکّ يلزض «ٓخىحص» ؿِء الُو ٔ الیُلک حیًخٌ
ىیُٗ ٔ ػویيص يٌْزٗ حٓض ،چٌٕ ئظویًخ ً رَّ ٚهَآٌ کَیى ٔ يلزض
حْهزیض(ع) رَ يٗگَىىًَٕٗٗ .ى کٔٗ يئيٍ رخٗي ،ح ّيخ هَآٌ ٔ حْهزیض(ع) ٍح
هزٕل َيحٗظّ رخٗي .کًخ حیٍکّ كخٓوخٌ ٔ يٌرٌریٍ (رٔظّ رّيٕهؼیظٗ کّ ىٍ آٌ
هَحٍ ىحٗض رخُٗي) ييحو ىٍ پٍٗ ،ى ،حَکخٍ ،طؤٔیم ،ط٠ؼیق ،ط٘کیک ٔ
طويیٖ َ ٕٜٙهَآٌ کَیى ٔ يٕحٍیغ حْهزیض(ع) ْٔظُي.
ٕٕ۴ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
ًْچُیٍ حُ َخكیّٖ ػوالء ٔ ػخيّٖ يَىو آؿخُ َ٘يِ حٓض؛ آٌْخ ًْٕحٍِ
پ٘ظیزخٌ ٔ ييحكغ «ٓخىحص» رٕىَئْ ،ظُي ٔ هٕحُْي رٕى.
رهکّ ؿَیخٌ پَٗظخد «ٓیّيُىحیٗ» ٔ «ْٕیض ُک٘ی» ىٍ يلخكم آٌ ػيِ حُ
هٕحٗ ٗٛکم گَكض کّ (رَّْىنیم) ىٍ يَحطذ َخُلطَ حُ يؼظويحص ىیُٗ ٔ
يٌْزٗ هَحٍ ىحٗظُي ٔ حُ طوٕٖ ٔ پَْیِگخٍٖ رٗرَِٓ رٕىَي.
ظه ظوبقت
ّٔ -
يخ ىٍ طيحٍک طًٓض ٔ حكظَحء ػهیّ ْیچ کْ َیٔظیى .كو ًّٖٗ ٢حُ ييحٍک
ٔ يُخرغ هٕى حی٘خٌ ٍح رخُگٕ يٗکُیى ٔ يوخ١ذ ٍح رّىحٍٖٔ آگخْخَّ ٔ ػخىالَّ
كَح يٗهٕحَیى .يخ ًَٗهٕحْیى کٔٗ ٍح ٗکٔض ىْیى ٔ َخرٕى کُیى ،یخ َٗيُيِ ٔ
ٍٕٓح کُیى ،رهکّ يٗهٕحْیى آَخٌ ٍح يظٕؿّ حٗظزخِ ٗخٌ ٓخُیى؛ ٔ رگٕثیى کّ ٍحِ
ٔ ٍٕٔ كؼخنیضْخٖ حؿظًخػٗ ٔ كَُْگٗ ىٍ ْیچ ؿخيؼّٖ حیٍ گَّٕ َیٔض کّ
آٌْخ ىٍ پیٖ گَكظّحَي .ىٍ ََ٘حص آٌْخ چُیٍ يٗهٕحَیى:
ویّؿپكوحٔ: وٌؿ ٌوبقٍ : ٔ۱
«ٓیّيپَٓظٗ یخ حكظَحو ٔ حکَحو ریٖ حُ كي رّ«ٓخىحص» ٔ هخثیم ٗيٌ رخ
ىحٗظٍ َیَٖٔ ٗلخروٖ آَخٌ رّػُٕحٌ ١زوّٖ حَٗحف يٌْزٗ ،یکٗ حُ
حَلَحكخص ىیُٗ ٔ هَحكخص يٌْزٗ ٍحیؾ ىٍ حكـخَٔظخٌ ،رّه ٕٜٙؿخيؼّٖ
ٗیؼٗ رًّٗخٍ يٗآیي ىٍ حیٍ ؿخيؼّ «ٓخىحص» رّىنیم ئُٕد رٕىٌ رّپیخيزَ
حکَو( )ٙحُ ؿخیگخِ ٔ پَٓظیژ هخ ٗٛحؿظًخػٗ رَهٍٕىحٍحَي .حیٍ پيیيِٖ َخ
يزخٍک رَّخو آيُِٕٖ ىیُٗ ىٍ هٍٕ طٕىِٖ ػٕحو ىحىِ ٗيِ حٓض .حیٍ ١یق
ٕ۴۴ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
ؿخيؼّ َیِ رخ يٕهؼیض ُٗخٓٗ ٔ كَٛض ١هزٗ ،حُ ٟٔؼیض يٕؿٕى ؿخيؼّ
ًْٕحٍِ ٕٓء حٓظلخىِ ًَٕىِ ،ىٍ ٛيى کٔذ يوخيخص رَطَ حؿظًخػٗ رَ يٗآیُي.
رخ ریُٖ ؿه ٢رَطَٖ١هزٗ ،هٕحْخٌ ُػخيض ٓیخٓٗ ،حؿظًخػٗ ٔ يٌْزٗ يَىو
ِْحٍِ يٗرخُٗي ،هٕی٘ظٍ ٍح الثین ٍْزَٖ ٔ ىیگَحٌ ٍح يُخٓذ ح١خػضپٌیَٖ
يٗپُيحٍَي ىٍ ٍٕٛص ػيو طلون حیٍ هٕحٓض هَ٘ة هٕیٖ ،ىٍ ىٌٍٔ
حیٍؿخيؼّ ُیٔض کَىِ ٔ ىٓض ىٔٓظٗ رٕٖٔ ىًُٗخٌ ىٍحُ کَىِ ٔ حُ پ٘ض
رّحیٍ يَىو هُـَ يَُُٗي؛ آَخٌ ىٍ حیٍ ؿخيؼّ ،ػخيم طلَهّ ٔ َلخم رٕىِ ٔ ىٍ
َٗحی ٢كٔخّ طخٍیوٗ رّػُخ َٛح١الػخطٗ ىًٍٗ رّػُٕحٌ ٓظٌٕ پُـى ػًم
يًَٗخیُي .يَىو ٓخىِنٕف ِْحٍِ ُْگخو طٕني َُٕحىٕٓ ،یّيٖ ٍح ،رَحٖ ریًّ
کَىٌ حُ حَٕحع ریًخٍْٖخ ،يَیْٗ٠خ ،ؿٍْخ ٔ كٕحىع َخگٕحٍ آیُيِ ىػٕص
يًَٗخیي کّ ىٍ ىْخٌ رچّٖ حی٘خٌ آد ىْخَٖ ٍح رَیَِي یخ کًَ آٌ ٍح رزُيى.
رؼي ًح ؿیذ ٓیّي يلظَو ٍح حُ ْيحیخٖ گَحٌرٓخ َٓٗخٍ يًَٗخیُي ٔنٗ ؿخكم حُ
حیٍکّ حُ َظَ پِٗکٗ ـ رٓيحٗظٗ چّ رالیٗ رَ َٓ حیٍ رچّ يٗآٍَٔي».
«آد ىٍْ «ٓخىحص» حگَ ٗلخروٖ رٕى رخیي هٕى آٌْخ ٍح کّ ىحثیى ىٍ ىْخٌ
آَخٌ طَحٕٔ يٗکُي ٔ گخْٗ رخ رٕٖ گُي َٕٔحٍ طیِطَ ٔ يٕأػَ يٗگَىىٗ ،لخ
يٗىحى ،ىٍ كخنٗ کّ ٓیّيٖ کّ ػهیم َزخٗي ٔ حُ ٛلض ٍٔكٗ ٔ ؿًٔٗ
رَهٍٕىحٍ رخٗي ،یخ یخكض ًَٕٗٗى ٔ حگَ ٕٗى رٔیخٍ َخىٍ حٓض!»(ٔ)
حٍرخد كکًض گٕیي:
رٗ کًخنْٗخٖ حَٔخٌ حُ ٓوٍ پیيح ٕٗى
پٔظّٖ رٗيـِ حگَ نذ ٔحکُي ٍٕٓح ٕٗى
يطهذ كٕم ،ػالِٔ رَ آٌکّ حكٔخّ ٔ َیخص رخ ُٗ١ىًُٗخٌ ٓخىحص ٍح
رَيال يٗٓخُى ،حُ ٟؼق ىحَٖ ٔ پَی٘خٌيِحؿٗ «ٓیّيٓظیِحٌ» َیِ هزَ
يٗىْي .يخ ًَٗىحَیى حیٍْخ ٔحهؼخ ً ًْیٍ حَيحُِ کٍٕ ٔ کى ٕٓحىحَي ،یخ يوخ١ذ ٍح
طـٓیم يٗکُُيَْ .گخِ هٕحَُيِ حَيک ىٍَگٗ رّهَؽ ىْي ٔ يطهذ كٕم ٍح
يوظَٜح ً كالؿٗ کُي ،رّطُخه٠خص ييْٖ يٍٗٓي ،چُخٌکّ يلخْیى ٔ يلخى
ػزخٍحص حٛالً هخرم ؿًغ َیٔض .يؼالً ىٍَگ ىٍ ػزخٍحص كٕم هَٔؿْٗخٖ
يظُخهُ ٞیَ ٍح رّىٓض يٗىْي چُخٌکّ ٛيٍ ٔ ًیم حٛالً رخْى ًَٗهٕحَي:
ٔ -يٗگٕیي« :حیٍ ١یق ؿخيؼّ َیِ رخ يٕهؼیض ُٗخٓٗ ٔ كَٛض ١هزٗ ،حُ
ٟٔؼیض يٕؿٕى ؿخيؼّ ًْٕحٍِ ٕٓء حٓظلخىِ ًَٕىِ ،ىٍ ٛيى کٔذ يوخيخص
ٕ۴۵ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
ًََٕٗٗي .چٌٕ حیٍ ىٔطخ رخْى هخرم ؿًغ َیٔظُي .آیخ رّنلخظ كهٔلٗ ىٔ َیَٖٔ
هیَ ٔ َٗ چٌٕ هيح ٔ ٗیطخٌ ىٍ یک ؿخ ؿًغ يَٕٗٗي؟
- ۳يٗگٕیي« :يَىو ٓخىِنٕف ِْحٍِ ُْگخو طٕني َُٕحىٕٓ ،یّيٖ ٍح ،رَحٖ
ریًّ کَىٌ حُ حَٕحع ریًخٍْٖخ ،يَیْٗ٠خ ،ؿٍْخ ٔ كٕحىع َخگٕحٍ آیُيِ
ىػٕص يًَٗخیي».
حیٍ ْى يٕأیي يطهذ هزهٗ حٓض ،الري ًّْٖ ِْحٍِْخ ُْگخو طٕني َُٕحى
هٕىًْ ،خٌٓخٌ ػًم يٗکُُي ،پْ يَىو ِْحٍِ حهالً ٍٖٔ یک َوطّ ٔكيص
ىحٍَي کّ ًْخٌ «ٓیّيپَٓظٗ» رخٗي ٔ .حیٍ ٓیّي حٓض کّ ػخيم ٔكيص ٗيِ حٓض
- ۳پْ حُ حیٍ ًّْ ،يٗگٕیي« :ىٍ كخنٗ کّ ٓیّيٖ کّ ػهیم َزخٗي ٔ حُ
ٛلض ٍٔكٗ ٔ ؿًٔٗ رَهٍٕىحٍ رخٗي ،یخ یخكض ًَٕٗٗى ٔ حگَ ٕٗى رٔیخٍ
َخىٍ حٓض»!!.
يٗریُیي کّ :حیٍ كَحُ حُ يطهذ طًخو گلظّْخٖ هزهٗ ٍح رخ١م يٗکُئ ،
ؿخیض ؿٓم ٔ ٓلخْض ىٍ ػیٍ ؿَٛ ٍُٖٔ ٝخكذ ٓوٍ ٍح رًَّخیٖ
يٗگٌحٍى ،چٌٕ:
حٔالً ،ؿیَ ػهًٗ حٓض ،یؼُٗ ًّْ حكَحى یک هٕو ٔ يهض رَّلٕ یکٔخٌ
يَیًََٕٗٗ ٞي؛
ػخَیخًْ ،یچ كَى يَی ٞحُ یک چُخٌ پظخَٔیم رخال رَهٍٕىحٍ َیٔض کّ:
«هٕحْخٌ ُػخيض ٓیخٓٗ ،حؿظًخػٗ ٔ يٌْزٗ يَىو ِْحٍِ رخٗي ،هٕی٘ظٍ ٍح
الثین ٍْزَٖ ٔ ىیگَحٌ ٍح يُخٓذ ح١خػضپٌیَٖ پُيحٍىَ ».یَٖٔ ٗلخروٖ
ُٗخهظّ رٕ٘ى ،ػخيم طلَهّ ٔ َلخم رخٗي ،ىًُٗخٌ ٍٖٔ حٔ َٓيخیّگٌحٍٖ رکُُي
ٔ حٔ ٍح رَحٖ هٕى ٓظٌٕ پُـى رگیََيَ ،خو حٔ نَُِ رَحَيحو ریخَيحُى ًّْ ،ىٍ
ٍهخرض رخ حٔ کى ریخٍَٔي ،رخ يوخو ٔ يٕهؼیض حٔ كٔخىص رکُُي ٔ هٕحٓظخٍ َخرٕىٖ
حٔ رَٕ٘ي ...حگَ يَیًْ ٞیٍ ٍهى حٓض ،پْ َُيِ رخى آٌ يَی!ٞ
-آیخ حَ٘خء یک چُیٍ يطخنذ (گٌٗظّ حُ حیٍکّ رَهخٓظّ حُ ؿخیض ؿٓم ٔ
ؿَ ٍُٖٔ ٝحٓض) َٛكخ ً «رخى َخٌ ُٓگک» َیٔض؟
ـ هُيیيٌ رٍّیٖ پيٍحٌ ٔ طْٕیٍ رّٗؼٍٕ يَىو ِْحٍِ َیٔض؟
-يَىو ِْحٍِ ًْخٌهيٍ ٓخىِنٕف ْٔظُيکّ یکچُخٌ کٔخَٗ ٍح يٗپَٓظُي؟!
-ىًُٗخٌ ًٗخ ًْخٌهيٍ َخىحٌ ْٔظُي کّ ٍٖٔ چُیٍ يَی٠خٌ
َٓيخیّگٌحٍٖ يٗکُُي ٔ آٌْخ ٍح ٓظٌٕ پُـى هٕى يٗگیََي؟!
ٕ۴۷ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
كْ كوخٍص» ٗيیي رّآٌْخ ىٍ رَحرَ ًّْٖ حیٍ كویوضْخ ٔ ٔحهیؼضْخ « ّ
ىٓض يٗىحى ،ػٜزٗ يٗٗيَيٓ ،وض رَ آٗلظّ يٗگَىیيَي ،رَهٕى يٗپیچیيَي
ٔ يٕٗٓهظُي ٔ ...رخهٕى ىحى يُٗىَي کّ :حُ رَحٖ هيح ،حیٍ چّ ٟٔغ حٓض؟
هٕو ،هٕو يٍ رخٗي؛ ٔ يٍ ْى رخ حیٍ کًخل ٔ حیٍ ؿًخل ٔ حیٍ ػهى ٔ حیٍ ىحَٖ ٔ
حیٍ ٍَُگٗ ٔ حیٍ هُ٘گٗ ٔ حیٍ ٓیخٓض ٔ حیٍ کیخٓض ًّْ( ...چیِ ىحٌ ٔ
ؿخيغ ًّْٖ کًخالص!) ىٍ ریٍ حی٘خٌ رخٗى؛ ٔنٗ هٕو هٕىو رّيٍ طٕؿّ َکُُي ٔ
ىٍٔ ٓیّيْخ ٍح رگیََي؟! ٔحٖ...
نٌح طًٜیى گَكظُي «ٓخىحص» ٍح حُ يیخٌ رَىحٍَي طخ هٕى رّؿخٖ
«ٓخىحص» رُ٘یُُيًٗ .خ ىهض کُیي کّ َْچّ ٍح حُ يخ گَكظُي ،ىٍٔ ََیوظُي،
هٕىٗخٌ حٓظلخىِ کَىَي:ًََّٕ ،
«آٌ كَىٖ ٍح کّ ٔنٕ رَحٖ یک رخٍ ىٓظٖ وٌؿ ٌوبقٍ ٕٕ :
رَحٖ هًْ ٔ رٕٓیيِ ٗيٌ ىٍحُ ٗيِ رخٗي ،يُٕ ١رّؿخيؼّٖ هٕیٖ ًَٗىحَیى
ٔ ََٕٓٗض حؿظًخػٗ آٌ ٍح رّػُٕحٌ یک رض ٔ آهخٖ يٌْزٗ حُ ََٕٓٗض
حؿظًخػٗ حكَحى ؿخيؼّٖ هٕیٖ ،رّػُٕحٌ رَىِگخٌ يٌْزٗ يـِٖ يٗىحَیى)۳(».
« ...پیَ يَىحٌ پْ حُ رٕٓیيٌ ىٓظخٌ وٌؿ ٌوبقٍ ٖٕ :
حٓظخى يِحٍٖ ،هيحَٔي ٍح رّهخ َ١حیٍ ًّْ ػظًض ٔ ٗکْٕٗ کّ َٜیذ يَىو
ٗيِ حٓض حُ ػًن ىل ٓپخّ يٗگلظُي ،ؿٕحَخٌ َیِ رخ رٕٓیيٌ ىٓضْخٖ حٓظخى
يِحٍٖ ،حكٔخٓخص هٕى ٍح حرَحُ يًَٕٗىَي)۳(».
هٕد ،حگَ ىٓض رٕٓیيٌ كَٗلّٔ ػًهی يٌيٕو حٓض کّ ىٓض ْیچکْ َزخیي
رٕٓیيِ ٕٗى؛ حگَ ىٓض رٕٓیيٌ حُ يالُيخص ٓپخّگِحٍٖ ٔ ط٘کَ حٓض کّ
(گلظیى) ىٍٕ١ل طخٍینٓ ،خىحص ریٖ حُ آهخٖ يِحٍٖ رِّْحٍِ هييض کَىِحَي.
حیٍ ٍٕ١کّ حُٓخى كٕم َ٘خٌ يٗىْي حُ يُظَ ٗیطخٌپَٓظخٌ َلْ ىٓض
رٕٓیيٌ ػًهی َکْٕیيِ َیٔض ،كو ٢حیٍ يٓى حٓض کّ ىٓض چّ کٔخَٗ رخیي
رٕٓیيِ ٕٗى ٔ ىٓض چّ ک ٔخَٗ َزخیي رٕٓیيِ ٕٗى = ىٓض حٔ ٍح يزّٕ؛ ىٓض
يَح رزّٕ! آَگٓٗ ،هًْ ٍح حئَُِ چّ کٔٗ يٗهٍٕى؟
حیٍکّ حيَی ٔحٟق حٓض کّ هًْ ٍح يالیخٌ ِْحٍِگی ؿًغآٍٔی يیکُُي.
حیٍ یؼُٗ َ٘ٔظٍ هٕى حی٘خٌ رّؿخٖ ٓخىحص! ىٍحیٍ ٍٕٛص ِْحٍِ ٍَٟ
هٕحْي کَى چٌٕ حُ یک يُزغ كی ٞيلَٔو هٕحْي ٗي .رخ رٕٓیيٌ ىٓض
ٓخىحص كَ ٝرَحیٍ رٕى کّ ىٓض یک كَى حُ حٔالى پیـًزَ رٕٓیيِ ٗيِ حٓض ٔ
ٕ۴۱ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
حیٍ یک ػًم يؼُٕٖ حٓض کّ ىٍ آٌ هٜي هَرض ٔ کٔذ ػٕحد يُظٍٕ حٓض؛
ٔنٗ رخ رٕٓیيٌ ىٓض ٗیطخٌپَٓظخٌ كخٓي ٔ يلٔي چّ چیِٖ رّىٓض يٗآیي؟
ٓیّي حكـخَٗ اهجبل الُْقی ّ هجبُبت ؾوثثْوی وبؾات اكـبًٔ:
آٌهيٍ ػظًض ىحٍى کّ حهزخل الٍْٕٖ رخ آٌ رٍِگٗ ٔ يؼَكض هٕیٖ پیٖ ٓیّي
حكـخَٗ ُحَٕ يَُٗي ٔ ىٓض حٔ ٍح حُ ٍٖٔ َیخُ يٗرٕٓي ٔ ،رّحیٍ ىٓضرٕٓٗ
حكظوخٍ يٗکُي .حهزخل ٓلَ يؼُٕٖ ٔ ٕٗٓى ػَكخَٗ هٕى حُ ُیخٍص ٓیّي ؿًخل،
ٓؼیي كهیى پخٗخ ٔ يٕنٕٖ ٍح حیٍگَّٕ طًؼیم يٗکُي:
يوظيٖ طخطخٍ ٔ حكـخَٗ حيخو ٍكظى ٔ ىیيو ىٔ يَى حَيٍ هیخو
١هؼظٖ رَطخكض حُ ًٔم كٍٕ٠ پیَ ٍٔيٗ َْ ُيخٌ حَيٍ كٍٕ٠
َخهٍ ٗخٌ ػويِْخٖ يخ گ٘خى گلض يَ٘م ُیٍ ىٔکْ رٓظََِحى
َُيِ حُ حكکخٍ حٔ ُٓگ ٔ ٓلخل ٔخىحص يٕالَخ ؿًخلٓیّي حن ّ
ىٓض حٔ رٕٓیيو حُ ٍحِ َیخُ()۳ يٍ ُ ؿخ رَهخٓظى رؼي حُ ًَخُ
ػظًض حهزخل رَحی ًّْ يؼهٕو حٓض ،کٔٗ حٓض کّ طخ ُُْٕ ریٖ حُ ىٔ
ِْحٍ ػُٕحٌ کظخد ىٍ حكٕحالص حٔ َگخٗظّ ٗيِ حٓض؛ ٔهظٗ حَٔخَٗ رخ حیٍ
ػظًض ،ىٓض ٓیّي حكـخَٗ ٍح حُ ٍٖٔ َیخُ رزٕٓي ،يخ ىیگَ چّ رگٕثیى؟ ؿِ
حیٍکّ رگٕثیى ٗیطخٌپَٓظخٌ طٕحَخیٗ حىٍحک ػظًض ٔ رٍِگٗ يخ ٍح َيحٍَي؟
ٕ ـ ٌؿت ظىبؾت
يٕنٕٖ رهوٗ ىٍ يؼُٕٖ يٗگٕیي:
حٖ رٔخ ٗخْخٌ کّ ک٘ظُي كَ َّ حٔ ىًٍٗ ١خّٔٔ آيي َپ َّ حٔ
ٓیّي حًٓخػیم رهوٗ َیِ يٗگٕیي:
آكضُىِٖ ُكُٔیى ١خّٔٔ ٛلض رهوٗ
حیٍ ٍَؾ کّ يٗریُٗ حُ ؿهِٕٖ پََ آيي
ٓخىِ کالو حیٍ کّ «ٓیخىص» یک َؼًض ٔ يْٕزض حنٓی حٓض؛ َْ ٛخكذ
َؼًظی يلٕٔى ٔحهغ يیٕٗى؛ ىٍ ٍٔحیخص ىیُٗ آييِ کّ طٕؿّ يَىو رًّٗخ یک
َؼًض حنٓٗ حٓض .كٔي یکٗ حُ ريطَیٍ ٛلخص َٗ حهالهٗ حٓض کّ رخ ٗيص ٔ
ٟؼق يظلخٔص ىٍ ههذ حكَحى رَ٘ی رَُٔ يٗکُي .آطٖ آٌ رٔیخٍ ُٕٓحٌ حٓض
ٔ يزظالرّ هٕى ٍح طخ يَُ هیخَض ،ؿُخیض ٔ َخرٕىٖ ،حػى حُ ىیگَک٘ٗ طخ
هٕىک٘ٗ يٗک٘خَي .نٌح ىٍ كَُْگ حػظوخىٖ ٔ حهالهٗ ػٕحوحنُّخّ َکظّٖ
ٕٓ۵ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
كکًض آيیِٖ حٓض کّ يٗگٕیُي« :رخ هيحىحىِ ٓظیِِ يکٍ ،کّ هيحىحىِ ٍح هيح
ىحىِ حٓض» رَ ًْیٍ حٓخّ ،ىٔيیٍ ػخيم «ٓیّيٓظیِٖ» کّ ىٍ پیَٕي رخ ىیگَ
ػٕحيم هخرم رٍَٓٗ حٓض ،كٔخىص ٗيیي رٕىِ ٔ حٓضَْ .چُي گلظیى
ٗیطخٌپَٓظخٌ يؼَكض ٔ رٜیَص الُو رَحٖ حكٜخء ٔ حىٍحک ػظًض ٓخىحص
ٍح َيحٍَي؛ نکٍ حُ َلِٕٖ رَهٍٕى يئيُیٍ ٔ یک يوخیّٖٔ حرظيحیٗ يیخٌ هٕى
ٔ ٓخىحص ،يٗطٕحَُي رلًُٓي کّ هٕى چّ ْٔظُي ٔ ٓخىحص ،چّ يٗرخُٗي.
ٓخىحص رّهٕى حؿخُِ يٗىُْي کّ حُ يَىو ِْحٍِ ٌُ رگیََي ح ّيخ حگَ یک
ِْحٍِ هٕحٓض یک ٓیّيِ ٍح رّحُىٔحؽ هٕى ىٍ آٍٔى هیخيض کزَٖ رّپخ
يٗگَىى کّ ِْحٍِ كن ىٓض ىٍحُٖ رّحٔالى پیخيزَ ٍح َيحٍى .حُ حیٍ گَّٕ
يُخٓزخص یک َ١كّ ٔ ٍٔحر ٢یک ؿخَزّ يٕحٍى رٔیخٍ ٔ رًٗٗخٍٖ حٓض کّ
ؿيحگخَّ رخیي يٍٕى رلغ ٔ رٍَٓٗ هَحٍ گیَىٓ .خىحص رّنلخظ َُيگٗ ػًهٗ ىٍ
ىٌٍٔ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ یک کخٓض حٓض َظیَ آَچّ کّ ىٍ ؿخيؼّٖ کخٓظٗ ُْي
ٔؿٕى ىحٗضٓ .خىحص ىٍ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ ًْخٌ رًَُْخٌ ٔ ِْحٍِْخ ًْخٌ
ْخٍیـخٌْخ ٍح ط٘کیم يٗىْي .رًَُْخٌ حُ هيٍص يؼُٕٖ ٔ يخىٖ رَهٍٕىحٍ
حٓضْ .خٍیـخٌْخ رخیي ًْیّ٘ ىٍ هييض رًَُْخٌ رخُٗي .ؿٓخٌ ریُٗ کخٓظٗ
يٗگٕیي کّ رًَُْخٌ حُ هًٔض كٕهخَٗ (رًَْخ = هيح) رٕؿٕى آييِ
ْٔخٍیـخٌْخ حُ حٓخكم حػ٠خٖ آٌ ٓخهظّ ٗيِ رًّْیٍ نلخظ رًَُْخٌ َٗحكض
ٔ َـخرض هيحىحىٖ ٔ ١زیؼٗ ىحٍَيٓ .خىحص ىٍ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ َیِ ًْیٍ ریُٖ
ٍح ىحٍَي کّ آٌْخ حُ ٍَٕ ٔ ِْحٍِْخ حُ هخک ههن ٗيِ ٍَٕ .رخیي ًْیّ٘ ئه٢
رَ هخک رخٗيٓ .خىحص رَطَٖ َژحىٖ ٔ هيٍص طزخٍٖ هٕى ٍح ىٍ طًخو يُخٓزخص
ٔ ٍٔحر ٢حؿظًخػٗ هٕى رخ يَىو ِْحٍِ كلع کَىِحَي .پیخيزَ آييِ رٕى کّ طًخو
يُخٓزخص رَطَٖ ؿٕیخَّ ٍح حُ يیخٌ رَىحٍى ٔ ػًال ْى رَىحٗض .ح ّيخ ٗخیي
پیخيزَ طًَٗ ٍٕٜکَى کّ رؼي حُ گٌٗض چٓخٍىِ هٌَ کْ ٔ کٔخَٗ رّرٓخَّٖ
َٔزض رخ حٔ پیيح هٕحُْي ٗي کّ ًْخٌ حكظوخٍحص ػ َٜؿخْهیض ٍح َٓ حُ َٕ
َُيِ ٔ رَؿٔظّ رٔخَُي .ؿخْهیض ٛلض یک ػُ ٔ َٜيخٌ َیٔض کّ رخ
يُوٗ ٗ٠يٌ آٌ ػ َٜؿخْهیض ْى رّپخیخٌ ًْیّ٘گٗ هٕى رَٓي .رهکّ ؿخْهیض
ٛلض كکَ ٔ كَُْگ كخکى رَ ُيخَّ حٓض کّ حيکخٌ رخُطٕنیي آٌ ىٍ َْ
ػٔ َٖٜؿٕى ىحٍى .پْ ٗکی ٔؿٕى َيحٍى کّ طلخهَ ؿخْالَّٖ ٓخىحص رخُ
طٕنیي طلکَ ؿخْهیض حٓض .ح ّيخ ىٍ ٓخیّٖ َخو ٔ َ٘خٌ پیخيزَ ؿخْهیض ٓظیِ.
رَّْ ٍٕٛص ىٍ ٓخكّٖ ػًم ٔػَ ّٖٛپَحکٔیْ ٓخىحص حُ هيٍص
طزخٍٖ رَهٍٕىحٍحَي .حیٍ ٔحهؼیض حَکخٍَخپٌیَ َُيگٗ ٍُٔ يَِٖ يَىو ِْحٍِ
ٔ ٓخىحص حٓض .ؿخٖ طَىیي َیٔض کّ طزخٍ رَحٖ ٓخىحص يُزغ ٔ َٓچًّٖ٘
هيٍص هَحٍ گَكظّ حٓض.
ٓخىحص رًّْخٌ ىنیم کّ َٔذ ٗخٌ ٍح ٕ -هؿقت هفُجٔ:
رّپیخيزَ يٍٗٓخَُي ٔ حُ ىٔىيخٌ حيخيخٌ ىٔحُىِگخَّٖ ط٘یغ ههًيحى يٗکُُي،
ٖٕ۵ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
ٔ ٖٔ۳رّحیٍ َ١ف ِْحٍِْخ رخ حنٓخو حُ گلظّْخ ٔحَيیّْ٘خٖ ٗٓیي يِحٍٖ ىٍ
ٛيى آٌ ٗيَي کّ ٍٖٔ ََٕٓٗض ٗخٌ رخیي كٔخّ رخُٗي ٔ هيٍص ٓیخٓٗ ٍح
ىٍ ؿخيؼّ ،هٕى ٔ طٕٓ ٢هٕىیْخ كلع ٔ حػًخل کُُي .ىٍ ُيخٌ َؼًض كیخص ٔ
ك ٍٕ٠يِحٍٖ حیٍ آگخْٗ ٔ حیٍ حَيیّٖ٘ هٕىرخٍٖٔ رٍّٕٛص َٔزظخ َُيِ ٔ
پٕیخ ىٍ کخنزي هٔظّ ٔ حكَٔىِٖ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ ىيیي ٔ آٌ ٍح رّطلَک
ىٍآٍٔى .يوخٔيض ّٓ ٓخنّٖ ؿَد کخرم یکٗ حُ پیخييْخٖ يٓى پیخو يِحٍٖ
رَحٖ حیـخى هٕىرخٍٖٔ رٕى .ىٍ آٌ ُيخٌ ييػیخٌ ىٍٔؿیٍ ٓیخٓض ٔ هيٍص
هٕى روٕى حُ ٛلُّ كٌف ٗيَي .حگَ رٕىَي ْى رّهيٍٖ ىٍ كخٗیّ ٍحَيِ ٗيِ
رٕىَي کّ رّىیي ًَٗ آييَي .ح ّيخ پْ حُ يِحٍیٓ ،خىحص رّييى پٕل حیَحَیْخ
آْٔظّ آْٔظّ هٕى ٍح رخٍٖىیگَ رَ يويٍحص ٓیخٓٗ ٔ ََٕٓٗض يَىو ِْحٍِ
ئهٓ ٢خهظّ حٓضٓ .خُٔکخٍ رّ ىٓض آٍٔىٌ هيٍص ٓیخٓٗ ىٍ ٟٔؼیض ؿيیي
حَظوخرخص حٓض.
ٓخل گٌٗظّ حَظوخرخص ٍٕٗحْخٖ ٔالیظٗ ىٍ کُخٍ حَظوخرخص ٍیخٓض ؿًٍٕٖٓ
رَگٌحٍ گَىیي .ىٍ َظیـّٖ حیٍ حَظوخرخص ىِ َلَ حُ ٓخىحص حُ يُخ١ن يوظهق
رٍّٕٗحْخٖ ٔالیظٗ ٍحِ یخكظُي کّ حُ حیٍ ىِ َلَ ٓیّي ّٓ ،طٍ آٌْخ حُ ٔالیخص
يیيحٌ ٍٔىگ ،ىحیکُيٖ ٔ ًُٓگخٌ (ٓیّي ٓؼیيیٓ ،یّي َخٓ ٔ َٖٛیّي ْخًٗی)
رّيَ٘حَٕؿَگّ (يـهْ حػیخٌ) ٍحِ پیيح کَىَي .ىٍ حَظوخرخص حئخل آَچّ کّ
هطؼٗ رَّظَ يٍٗٓي ًٔحطٗ آطٗحنٌکَ حُ ٓخىحص ىٍ پخٍنًخٌ ٍحِ يٗیخرُي-ٔ :
ٓیّي كٔیٍ حٍَٕٖٓ -ٕ ،یّي كٔیٍ ػخنًٗ رهوٗٓ -ٖ ،یّيػهٗکخظًٗ-۳ ،
رٗرٗکزَٖ يٜطلٕٖٓ -۳ ،یّي ؿًخل كکٍٕ رٓ٘ظٗ ٍٔٓٗٓ -۳ ،یّي ىحکظَ
ػزيحنویٕو ٓـخىٖؿَِٕٖٓ - ۳ ،یّي كٍٔ َٗیلٗ رهوخرٗٓ -۲ ،یّي َخىٍ رلَ
نؼهی .حگَ ٍحٖ ِْحٍِ يؼیخٍ رخٗي آهخٖ ٓیّي يَُ ٍٕٜخىٍٖ حُ رـالٌ ٔ رٗرٗ
ٍٔریُخ َخىٍٖ حُ کخرم ٔ ٓیّي ىحٔٔى َخىٍٖ کّ ًْگٗحُ یک هخَٕحىِ يٗرخُٗي
َیِ رخ ٍحٖ يَىو ِْحٍِ حًٓخػیهیّ رّپیَُٖٔ ٍٓیيِحَي.
پیَُٖٔ حٍَٕٖ ٔحٟق ٓخهض کّ ِْحٍِ ُُْٕ ْى ئلٍٕ ٔ يلظٌٕ ؿهِْٕخ
ٔ ىنَرخیْخٖ يٌْزٗ حٍَٕٖ ٔ ٓخىحص ىگَ حٓض .رّحیٍ ىنیم کّ َْ كَى ِْحٍِ
يٗىحَي آهخٖ حٍَٕٖ َٓىييحٍ يؼخيهّٖ حك٘خٍ رٕى .ىٍ حك٘خٍ ػِص ٔ َخيّٕ
حیٍ يَىو رَرخى ٗي .ح ّيخ چّ ٗ ٍٕ١ي؟ کّ پْ حُ گٌٗض كئى ٔ۳یخ ٓ ٔ۲خل
حُ حیٍ ه٠یّ .آهخٖ حٍَٕٖ حُ ًْیٍ يَىو کّ ٍُٔگخٍٖ َخيّٕ ٗخٌ ٍح
ٕ۵۶ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
كَٔهظّ رٕى ٍأٖ ىٍیخكض يٗکُيٍ .أٖ ِْحٍِ رّحٍَٕٖ یؼُٗ حػظَحف
رّرٗگُخْٗ حٍَٕٖ ٔ يـَو رٕىٌ هٕى يَىو ِْحٍِ .آهخٖ يلون رخ کَ ٔ كَ
گٕٕ هَحٕ هٕى حُ کخرم رُّكًض كو ٢هٕى ٍح رّپیَُٖٔ ٍٓخَیيِ حٓض.
حُ آىٍّ ههیهٗ كظٗ یکُلَ ْى حُ کخرم يٕكن َگَىیيِ .ح ّيخ يٗریُیى کّ حُ
کخرم چٓخٍ َلَ حُ ٓخىحص يٕكن ٗيِحَي .ػزخّ َٕیخٌ َخکخو يٗگَىى .چٌٕ
ِْحٍِ حٓض ٔ حُ َ١ف حػ٠خٖ ؿخيؼّٖ هٕى يٍٕى ىِْخ ٓئحلٛ ،يْخ حطٓخو
ٔ ِْحٍحٌ طًٓض هَحٍ يٗگیَى .ح ّيخ حُ ٓیّي كٔیٍ ػخنًٗ رهوٗ کّ حٔ َیِ ىٍ
هخَّٖ يهض رٕىِ كظٗ یک ٓئحل ْى ٍٕٛص َگَكض ٔ ىٔرخٍِ حُ يَىو ِْحٍِ
ٍأٖ گَكض .ىٍ رخيیخٌ ؿٕحىٖ رّػُٕحٌ ٔکیم يَىو هَرخَٗ ىٍٔؽْخ ٔ طًٓضْخ
گَىیي ٔ َخکخو ٗي .ح ّيخ ٓیّي ؿًخل رٓ٘ظٗ ٍح روخٗ َ١خىٖ ٍٔف پيٍٕ ٔ
يؼٕٜو رٕىٌ هٕىٕ يَىو يٍٕى َٕحُٕ هَحٍ ىحىَي ٔ رَحیٖ ٍحٖ ىحىَي .ىنیم
حیٍ گَّٕ ػًم کَىْخ ٔ ٍكظخٍْخٖ ٓیخٓٗ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ چّ حٓض؟
چَح يَىو ىچخٍ ٟؼق كخكظّ ٗيِحَي؟ چَحيَىو كَحيٕٕ کَىِحَي کّ
حٍَٕٖ ىٍ ًْیٍ کخرم يؼخيهّ گَ َخيّٕ آٌْخ ٔ هخطم ػِیِحٌ ٗخٌ رٕىِ حٓض؟
چَح يَىو رخ حیٍکّ هیخَض حیٍ هخیُخٌ كَكّحٖ ٍح يٗىحَُي رخُ رّآٌْخ حػظًخى
يٗکُُي؟ رَّظَ يٍ ؿٕحد ًّْٖ حیٍ چَحْخ حیٍ حٓض کّ ِْحٍِْخ ُُْٕ
رّرهٕؽ ٓیخٓٗ ََٓیيِحَي ٔ ىٍ حيَ ٓیخٓض رخنؾ َ٘يِحَي .ؿخيؼّٖ ِْحٍِ ُُْٕ
ؿخيؼّٖ ػخ١لّ پیَٕي حٓض َّ هَى پیَٕي .حكٔخٓخص ييحٍ حٓض َّ ػوالَیض
ييحٍ .يخ رّؿخيؼّٖ ِْحٍِ ىٔ َٕع َگخِ يٗطٕحَیى ىحٗظّ رخٗیىَ :گخِ حُ
ریٌََٔ - ٕ،گخِ حُ ىٌٍٔ .رخ َگخِ ریََٔٗ يٗریُیى کّ کم حیٍ كَ٠حص ىٍ
ىٌٍٔ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ ْٔظُي ٔ رخ حیٍ يَىو كَ٘ ٔ ََ٘ ىحٍَي .ه٠خٔص يخ حیٍ
هٕحْي رٕى کّ حیٍْخ حُ آىٍّ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ رّپخٍنًخٌ آييِحَي ٔ ٗخیي ْى
يخیّٖ هٕٗلخنٗ َگخِ کُُيِٖ ریََٔٗ رٕىِ رخٗي .ح ّيخ ُيخَٗ کّ حُ ىٌٍٔ
رّػُٕحٌ ػ ٖٕ٠حُ حػ٠خٖ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ رّه٠یّ َگخِ کُیى ىٍ يٗیخریى کّ
حیٍ آهخیخٌ حُ ِْحٍِ كوٍ ٢حٖ آٌ ٍح کخٍ ىحٍَي رؼي حُ گَكظٍ ٍحٖ ٔ ٍحِ ىخكظٍ
رّپخٍنًخٌ ىگَ رخ حیٍ ؿخيؼّ طخ َٕرض رؼيٖ ٔ كَٛض رؼيٖ رکهٗ ریگخَّ ٔ َخ
آُٗخ ْٔظُي .طُٓخ ه٠یّ ىٍ ًْیٍ ؿخ ْى هظى ًَٗگَىى رهکّ طخ كيٖ کّ يیَٔ
گَىى ٔ يًکٍ رخٗي رخ هٌٕ ٔ ٍحٖ ٔ َٗف يَىو ِْحٍِ يؼخيهّ َیِ يًَٗخیُي.
حُ پٔضْخٖ رهُي ىٔنظٗ ىٍ ٔالیخص حُ ریٌَٔ کّ َگخِ کُیى ّٓ َلَ رّػُٕحٌ
ٕ۵۷ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
ٔحنٗ حُ يَىو ِْحٍِ حٓض .ح ّيخ حُ ىٌٍٔ حگَ َگخِ کُیى ٓیّي حٍَٕ حػال ٍكًظٗ
ٓیّيٖ حٓض کّ ىًُٗٗ رخ ِْحٍِ ٔ آٓیذ ٍٓخَيٌ رّحیٍ يَىو يخیّٖ طلکَ
ٓیخٓٗ حٔ ٍح ط٘کیم يٗىْي.
رَّْ ٍٕٛص ٓخىحص رّنلخظ ػًهٗ هيٍص ٓیخٓٗ ٍح ىٍ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ
َیِ ًْخَُي هيٍص يٌْزٗ ٔ هيٍص طزخٍٖ هٕى هز ّ٠کَىِحَي .حگَ ىهین رُگَیى
رّحَئٌٍ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ ىٍ يٗیخریى کّ هيٍص ٔحهؼٗ ىٍ حیٍ ؿخيؼّ ىٍ
ىٓض ٓخىحص حٓض .هيٍص ٓخىحص ىٍ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ رُٗٔحل حٓض .طخ ِْحٍِ
حٓض ٓخىحص حُ هيٍص ؿخٔىحَٗ ىٍ ریٍ حیٍ يَىو رَهٍٕىحٍ هٕحْي رٕى .ح ّيخ
ٍحِ كم چیٔض؟ کّ ِْحٍِ رخٗي ٔنٗ هيٍص حُ ىٓض حیٍ هيٍطًُيحٌ حُنٗ
گَكظّ ٕٗىٓ .ئحنٗ حٓض کّ ؿٕحد آٌ ٍح رخیي ىٍ ٗؼٍٕ ٓیخٓٗ ِْحٍِ ؿٔظـٕ
کَىِْ .حٍِ حگَ حُ ػوالَیض ٓیخٓٗ ٔ هَى حٓظَحطژیک رَهٍٕىحٍ ٗي ًْخٌ
آؿخُ ٓوٕ ١هيٍص ٓخىحص ىٍ حیٍ ؿخيؼّ هٕحْي رٕى.
”پخیخٌ يطهذ”
كيحًْٖض ىًٍٗ ٕٗو کّ یک ٍَگ حٓض.
رهّ ،يطهذ هیهٗ ٔحٟق حٓض ٔ ْیچ پیچ ٔ هى َيحٍى ،كو ٢ىٔ کهًّ:
ٔ َُ -يگِْٗحٍُِ ،يخَٗگم ٔ گهِحٍ يٕٗٗى کّ ْیچ كَىٖ طلض ػُٕحٌ
”ٓیّي” ىٍ ریٍ ِْحٍِْخ َلْ َک٘ي .طًخو ٔحنٔالو.
ٕ ِْ -حٍُِ ،يخَٗ حُ ٗؼٍٕ ٓیخٓٗ ٔ ػوم حٓظَحطژیک رَهٍٕىحٍ حٓض
کّ كو ٢رًّْیٍ آهخ ٔ ٗیطخٌپَٓظخٌ ًْکیٖ حٔ ٍأٖ ريْي ٔ رْ!
-ىٍ حىریخص ٔ كَُْگ ٓیخٓٗ ،رّیک چُیٍ َُ١طلکَ چّ يٗگٕیُي؟
ًٗخ رگٕیي :يگَ كخٗیٔى ٔ َخُیٔى ٔ ٍحٓیٔى ٔ ٓخىیٔى ٗخم ٔ ىو ىحٍى؟
-حُ حیٍ گٌٗظّ ،چَح حیٍ آهخ ىٍ ههٕص هٕیٖ یک رخٍ حُ هٕى ًَٗپَٓي
کّ طٕىِْخٖ ِْحٍِ ػخٗن چّ چیِ حٔ رَٕ٘ي؟ رَحٖچّ رّطٕ ٍأٖ ريُْي؟
حنزظّ کّ حیٍ كَفْخ ٍِٕٓی یخٓیٍ هٕحَيٌ حٓضَْ ،گخِ يلیَُ ٢يگٗ
طُگ آیي ٔ حيکخَخص ْى يلئى رخٗي (يؼخل ؿخيؼّٖ ِْحٍِ) ٔ طوٕٖ َیِ ىٍ
يیخٌ َزخٗي (يؼخل «ٓخىحص»ٓظیِحٌ ٔ ٗیطخٌپَٓظخٌ) ىٍ چُیٍ َٗحیَ ،٢لِٕٖ
رَُٔ كٔخىصْخ رٔیخٍ ٗيیي ٔ رٗ پَٔح هٕحْي رٕى.
«ٓخىحص» رّ ٍٕ١کهٗ (گٌٗظّ حُ َوزّگخٌ ،كَْیوظّگخٌ ٔ ػخنًخٌ حی٘خٌ؛
كظٗ حگَ رٕٗٓحى ،كویَ ،يَی ٔ ٞيؼهٕل ْى رخُٗي) ًحطخ ً حُ َؼًخص ٔ ك٠خثهٗ
ٕ۵۴ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
هال ّٛحیٍکَّٗ :ف ك٠خثیم ٓخىحص «يؼُٕٖ ْلظخى يٍ کخؿٌ ٕٗى» ٔ ْیچ
َیخُٖ رّح١خنّٖ کالو ٔ طٓیّٖ كَٓٓض ٕ١الَٗ ىٍ حیٍ يٕٕٟع َیٔض .کخكٗ
حٓض حٗخٍِ کُى :يٍ طخ ٔهظٗ يُخرغ ٔ يظٌٕ ٗیطخٌپَٓظخٌ ٍح َوٕحَيِ رٕىو،
ًَٗىحَٔظى کّ آٌْخ چّ ٍَـٗ حُ حیٍ رلَحٌ رْٕٗیظٗ يٗرََي ٔ «ٓخىحص» حُ
چّ َؼًظٗ رَهٍٕىحٍحَي ٔ َٔزض رّحًْیض ٔ ػظًض هٕى چويٍ رٗح١الع حَي.
(رّكَ )ٝحگَ یک یخ چُي يٍٕى حُ يٕحْذ ٔ حكظوخٍحص «ٓخىحص» ٍح
ٗیطخٌپَٓظخٌ يٗىحٗظُي ،یکٗ حُ ىٔ كخنض رَحی٘خٌ يظ ٍٕٜرٕى :یخ ٍُٔحَّ
پخَٜي ؿلض چ٘ى ٍح کٍٕ يٗکَىَي؛ یخ رّآٍحيٖ ٍٔكٗ ٔ ٍٔحَٗ يٍٗٓیيَي ٔ
چٌٕ رچّٖ آىيٗ ،يٕأىد ،رخ َِحکض ٔ ػخهم يٗرٕىَي .رخ َٗکخء هٕیٖ طؼخيم
يٗکَىَي ٔ رّآُحٍ ىیگَحٌ ًَٗپَىحهظُي.
َظیـّ آٌکّ :حیٍ ك٠خثم ٔ يٕحْذ ىٍ ههذ ىٔٓظخٌ «ٓخىحص» يٕؿذ
يلزض ،حٍحىص ،حػظًخى ٔ حكظَحو يِیي ٗيِ حٓض؛ ٔ ىٍ َٓخى ههیهٗ حُ حكَحى
ٗیطخٌپَٓض يٕؿذ كٔخىص ٔ ىًُٗٗ گَىیيِ .حیٍ ١زیؼٗ ْى ْٔض ،گٕ
حیٍکّ ىٍ ػهٕو ٍٔحَُ٘خهظٗ حؿظًخػٗ َیِ گلظّ ٗيًِٗ« :خ ُيخَٗ ىٔٓظخٌ
َٓٓوض هٕحْیي ىحٗض کّ ىًُٗخٌ َٓٓوض ىحٗظّ رخٗیيٓ .».خىحص ىٍ ٕ١ل
طخٍین يٜيحم کخيم حیٍ گلظّ رٕىِحَي .ؿي يخ ػهی (ع) ىهیوخ ً ًْیٍ گَّٕ رٕىْ :ى
ىٔٓظخٌ َٓٓوض ٔ ْى ىًُٗخٌ َٓٓوض ىحٗض( .ؿخًرّ ٔ ىحكؼّٖ ػهی ـ
يَط٠ی يطَٓی) يخ ٓوُخٌ ٔ يٕٟغ گیَْٖخٖ «ٓخىحص» ٓظیِحٌ ٍح ُيخَٗ
يٗطٕحَیى ىٍٓض ىٍک ٔ طلهیم کُیى کّ حُ ػًن رلَحٌ ْٕیض ٔ َیُِٕٕٓ ،
آطٖ كٔي ىٍَٔٗ حٔ رخ هزَ رخٗیى:
«حیٍْخ (ٓخىحص) كن ١زیؼٗ هٕى وٌؿ ٌوبقٍ : ٕ۵
يٗىحَُي کّ ىٍ ٍحِ ٍكظٍ پیٖ حُ ىیگَحٌ رخُٗي ،ىٍ يـخنْ رخیي ىٍ ٛيٍ
ٕ۵۱ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
رُ٘یُُي ،رخیي حیٍْخ پیٖ ًَخُ رخُٗي ٔ رخیي ىٓضْخٖ ٗخٌ رٕٓیيِ ٕٗى ٔ ىٍ
ََْٗحی ٢رخیي یک ١زوّٖ يًظخُ رخُٗي .حگَ چُخٌ َٕ٘ىَٔ ،زض ريحَخٌ ٔ رهکّ
رّحْهزیض(ع) رٗحكظَحيٗ ٗيِ حٓض)۲(».
وٌؿ ٌوبقٍ « : ٕ۶حیٍْخ يٍٕى ٔ رٗيٍٕى يظٕٓم رّكَ٠ص پیخيزَ()ٙ
ٔ كَ٠ص َُْح ٔ كَ٠ص ُیُذ(ّ) يَٕٗٗي؛ يؼ ً
ال رّؿيو پیخيزَ ،رّؿيِحو
َُْح ٔ ػًّحو ُیُذ ٔ ػُخٔیٍ يويّ ىیگَ ،حُ هزیم «ٓالنّٖ َُْح»،
حنَِْحء»« ،ؿيِٖ ٓخىحص» ٔ «ػًّٖ ٓخىحص)۹(»... «ٓخىحص رُٗ ّ
«ٍ ...یّٖ٘ حٛهٗ ىٓض رٕٓٗ وٌؿ ٌوبقٍ : ٕ۷
ٕٓء حٓظلخىِ حُ يٌْذ حٓضٓ ،خلْخ ٔ َٔمْخ ىٍ گٕٕ حیٍ يَىو هٕحَيِ ٗيِ
ٔ ىٍ ٍٔف ٗخٌ طهویٍ ٗيِ کّ رٕٓیيٌ ىٓض ٓیّي ٔحؿذ حٓض ٔطَک آٌ يٕؿذ
گُخِ ٔ ىهٕل ىٍ ؿُٓى .يَىو ػٕحو رّپُيحٍ آٌ کّ ىٍ رٓ٘ض ؿخیگخِ هٕرٗ
رَحٖ ٗخٌ طٓیّ کُي ٔ ىحهم ؿُٓى ََٕ٘ي ،حكظوخٍحً ىٓض ٓیّي ٍح يٗرُٕٓي؛ ٍَّٔ
چَح يَىو رّرٕٓیيٌ ىٓض ًٗخ حكظوخٍ کُُي)ٔٓ(».
وٌؿ ٌوبقٍ « : ٕ۴رؼْٗ٠خ ٗخٌ حىػخ ٍح رّؿخٖ ٍٓخَیيِحَي کّ ٔهظٗ ىٍ
ؿًغ يَیيحٌ هٕى َ٘ٔظُي ،حُ َْکّ هٕٕ ٔ ٍح ٟٗرٕى ،يٗگٕیُي ىٍ هیخيض
طَح ٗلخػض يٗکُى ٔ حُ کٔٗ کّ هَٓ رٕى ،يٗگٕیُي طَح ٗلخػض ًَٗکُى .رهٗ
حیٍْخ ٗلؼخٖ ٍُٔ ؿِح ْى ْٔظُي ٔ يخ گُخِکخٍحٌ ٍح ٗلخػض يٗکُُي .ح ّيخ
طينیْ ٔ طِٔیَ ٔ كوّرخُٖ ٔ كَیذ ههن گَُّٓ ٔ كویَ ،ىُىْٖخٖ يخَْحَّ ٔ
چٍٕ ٔ چپخٔل يَىو رَّخو ٌٍَ ٔ حكیخٖ كَُْگ حْهزیض(ع) حٗکخل ىحٍى .کٔٗ
کّ رخ ٗؼزيِرخُٖ يخَْحَّ ٔ ٕٓء حٓظلخىِ حُ يويٓخص؛ کّ آْخٖ يَىو! حیٍ
پَچى حيخو كٔیٍ(ع) حٓض حُ کَرال آٍٔىِحوَْ ،کّ آٌ ٍح ُیخٍص کُي ،کٍٕ
رخٗي ریُخ يٕٗٗى ،ریًخٍ رخٗيٛ ،لض پیيح يٗکُي ٌُ ،ه٘ک ٔ َخُح رخٗي،
آرٔظٍ ٔ ُحیخ يٕٗٗى ٔ ،حُ حیٍ هزیم ك٠یهضٓخُْٖخٖ ىٍٔؿیٍ؛ رؼي يَىو
ٓخىِ نٕف ٔ يؼظوي رّهخَيحٌ پیخيزَ حُ کخرم ،ؿَِِْٗ ،حٍِؿخص ٔ ؿیَِ ىٍ آٌ
َٓيخٖ ُٕٓحٌ کخرم ،ىٍ يلٕ ّٖ١هخطى حالَزیخ ٛقْخٖ ٕ١الَٗ ٍح ط٘کیم
ريُْي ،طخ رؼي حُ چٓخٍ ٔ پُؾ ٓخػض َٕرض ٗخٌ رَُٓي ٔ پَچى ٍح رزُٕٓي ٔ
ىٓض آؿخ ٍح رزُٕٓي ،پٕل ٌٍَ هٕى ٍح طويیى کُُي َْٔ ...کْ حَٔخٌ حٓض ٔ
ىٍى حَٔخَٗ ،ىحٍى يُٕٗٓى ٔ رخیي رُٕٔى)ٔٔ(».
رهّ ،طًخو گپ َٓ ًْیٍ حٓضٕٓ :هظٍ ٔ ٕٓهظٍ ...رخُْى ٕٓهظٍ!
ٕٓ۶ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
ٖ -ثعكاى ُْیث
ىیگَ ٔؿّ کؾههوٗ ٔ ىیگَٓظیِٖ کّ حئَُِ ىٍ ریٍ هَْ٘خٖ حُ يَىو
ِْحٍِ كؼخنیض ىحٍى ٔ يظؤٓلخَّ ػٕحٍُ ٔ ٝیخٌْخٖ ُیخىٖ رّرخٍ آٍٔىِ حٓض
«رلَحٌ ْٕیض» حٓض ،حئَُِ ًّْٖ آگخْخٌ حيٍٕ ٔ َخظَحٌ حٟٔخع چّ حُ
ىٌٍٔ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ ٔ چّ ریٌَٔ حُ آٌ رَ حیٍ َکظّ حؿًخع ىحٍَي کّ
«رٍِگطَیٍ ي٘کم ِْحٍِ ًْیٍ كويحٌ ْٕیض حٔ حٓض».
يُ٘ؤ ْٕیض َژحىٖ حَٔخٌ ِْحٍِ يلوٕى ٗيِ ٔ طللٜخص حرظيحیٗ ىٍ حیٍ
ُيیُّ رُّٓگ هٍٕىِ حٓض .حُ حیٍ يُظَِْ ،حٍِگخٌ گً٘يِگخٌ طخٍینحَي کّ
هٕى ًَٗىحَُي حُ ُيیٍ ٍٔثیيِحَي یخ حُ آًٓخٌ حكظخىِحَي؟
آٌْخ ٍح آد رخ هٕى آٍٔىِ ،یخ رخى؟ حُ کـخ آييِحَي؛ رّکـخ يٍَٗٔي؟
حٛالً ػُٕحٌ ِْحٍِ طؼَیق َ٘يِ کّ چّ حٓض؟ هٌٕ حٓضَ ،ژحى حٓض ،هٕو
حٓض ،كَُْگ حٓض ،يٌْذ حٓض ،نٕکخل حٓض ...چّ حٓض؟ چّ کٔخَٗ
ِْحٍِٖ ٔحهؼٗ ٔ کْٗخ ِْحٍِی حنلخهٗحَي...؟ ٔ ىٍ ٓطق کالٌ يؼهٕو َیٔض
ِْحٍِْخ حُ چّ َژحى ٔ طزخٍحَي؟ ُرخٌ ،طًيٌ ٔ كَُْگ حٔنیّٖ حی٘خٌ چّ رٕىِ؟
ٔ ىٍ کـخ رٕىِ؟ ًٓزمْخ ٔ ًَخىْخٖ ِْحٍِگٗ چیٔض...؟ ىٍ حیٍ هٕٜٙ
ِْحٍحٌ پَٖٓ رٗؿٕحد ٔؿٕى ىحٍى کّ رَحٖ كَى ِْحٍِگٗ آُحٍ ىُْيِ حٓض.
طخ حیٍ يوطغ ،ؿخيؼّٖ ِْحٍِ حیٍ هالء ٍح رخ يٌْذ پَ کَىِ ٔ حُ حیٍ
ٍْگٌٍ رّآٍحيٖ ٍٔكٗ ٍٓیيِ رٕى ،نکٍ حکٌُٕ َٔهٗ ىٍ يیخٌ ِْحٍِْخ پخ
گَكظّ کّ حُ يٌْذ ػئل کَىِ ٔ رّْٕیض َژحىٖ َیِ ََٓیيِ ،رُخءح ً پخ ىٍْٕح،
ىٍ ٔٓ ٢يخَيِ حٓض .آٌْخ «ْٕیض َُٓيیُٗ» ٍح کّ ىٍ ؿٓخٌ کَُٕٗ «ْٕیض
حٛهٗ» ُٗخهظّ يٕٗٗىَ ،یِ هزٕل َيحٍى؛ رُخرَحیٍ ىچخٍ ػًینطَیٍ
رلَحٌْخٖ ٍٔكٗ ٔ ٗوٜیظٗ طخ َٓكي ْیٔظَیک ٔ طُ٘ؾ حػٜخد حٓض .حیٍ
ػُخ َٛکّ كویوشً ٌْیخٌ يٗگٕیُي ،طالٕ ىحٍَي طخ حیٍ رلَحٌ ٍح ىٍ ٓطق
ؿخيؼّٖ ِْحٍِ گٔظَٕ ىُْي ٔ ػًن روُ٘ي؛ ريحٌ حيیي کّ حرظيح حُ ػُٕحٌ
ِْحٍِ یک گَِٔ هَٕٗ رٔخَُيٓ ،پْ آٌ ٍح رًّّْ چیِ طَٖٔ ىُْي ٔ طزيیم
رّْٕیض کُُيَٓ .خیظخ ً هٕى رَحيٕحؽ آٌ ٕٓحٍ َٕٗي ٔ رَهٕو ِْحٍِ ٓیخىص کُُي.
ىٍ حیٍ يیخٌ يوخنلض آٌْخ رخ ٓخىحص حُ آٌ رخرض حٓض کّ كْ يٗکُُي
ٓخىحص (يٍكیغ یک ْٕیض هَٕت يـِٖ) كخيم پیخو يٌْذ ٔ ًٓزم يٌْذ
ٕٔ۶ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
حٓض ٔ يٌْذ يٍكیغ یک كَیذ ،یخ حكیٌٕ ،حَٔخٌ ِْحٍِ ٍح طويیَ يٗکُي ٔ
ىٍ َٓخیض يخَغ طؼزیض ْٕیض هَٕٗ ِْحٍِ يٕٗٗى .آٌْخ ىٍ یک يؼخىنّٖ
هیهٗ ٓخىِ چُیٍ ُٓـیيِحَي کّ ٔهظٗ ٓیّي ِْحٍِ َٕ٘ىِْ ٔ ،حٍِ ْى کّ ٓیّي
َظٕحَي ٗي ،پْ ٍحِ كم ىٍ آٌ حٓض کّ رخ ْىىیگَ هيح كخكظٗ کُُي ٔ .چٌٕ
ٓیّيْخ رّیک هيح كخكظت ئخنًض آيیِ ٍٟخیض ًَٗىُْي ،پْ رّیک ؿَحكت
هَٕیٍ يیخٌ ٓیّي ٔ ِْحٍِ ٍَٟٔص حٓض ،رخیي ىٍیخٖ هٌٕ ؿخٍٖ ٕٗى:
«رَحٖ َخرٕىٖ َٛیق حیٍ َظخو وٌؿ ٌوبقٍ : ٕ۱
«ط٘یغ ىٍرخٍٖ» َّ طُٓخ رّيٕؽ کیُّ ٔ ريریُٗ ،رهکّ رّيٕؽ حَظوخوگیَٖ،
ؿَ ٝكن طؼییٍ ََٕٓٗض ٓیخٓٗ ،حؿظًخػٗ ٔ يٌْزٗ ؿخيؼّٖ يخ ٍَٟٔص
حٓض .کّ ىٍ ٍٕٛص یک هیخو پُؾ ىهیوّحٖ ،یک كَى آٌ َیِ َُيِ َوٕحْي يخَي.
ٔ حیٍ يٕهق ؿيیي هٕیٖ ٍح ىٍ رَحرَ «ط٘یغ ىٍرخٍٖ» حهظالف طخَُِّ ،؛
رهکّ آگخْخَّ طَیٍ ؿُگ ٔ يٕٟغگیَٖ طخٍیوٗ ٔ حؿظًخػٗٓ ٔ ،ظَحطژٖ
رٍِگ رَحٖ َـخص يٌْزٗ ٔ ٓیخٓٗ ؿخيؼّٖ هٕیٖ يٗپُيحٍیى کّ رّپیَُٖٔ
رٍِگ ْى ٍٓیيِحیى)ٕٔ(».
«حیٍ چَِْٓخٖ يٌْزٗ هٕى وٌؿ ٌوبقٍ ٖٓ :
كَٔهظّ ،رخ پٍَٔیٗ ِْحٍِْخ ٍح رّػُٕحٌ ىٔٓض حؿظًخػٗ هٕیٖ يوخ١ذ
هَحٍ يٗىُْي ٔ .هََٕٔىٖ چَِْٓخٖ حیٍ ؿخَیخٌ ،ىٍ پُخِ ػًخيّ ٔ ىٓظخٍ
ٓیخِ ،هٕىریُخَّ حٓض «ط٘یغ ىٍرخٍٖ» رّيکخٍطَیٍ ٍهیذ حؿظًخػٗ ِْحٍِْخ
طزيیم ٗيِ حٓضٍ ،هیذ ْیچگخِ ىٔٓض ٗيِ ًَٗطٕحَي« .ط٘یغ ىٍرخٍٖ» ْیچ
گَّٕ ٔؿّ ي٘ظَک طخٍیوٗ ٔ َژحىٖ رخ ِْحٍِْخ َيحٍى)ٖٔ(».
«ط٘یغ ىٍرخٍی» رّيکخٍطَیٍ ٍهیذ وٌؿ ٌوبقٍ ٖٔ :
حؿظًخػٗ ِْحٍِْخ طزيیم ٗيِ حٓضٍ ،هیذ ْیچ گخِ ىٔٓض ٗيِ ًَٗطٕحَي .ط٘یغ
ىٍرخٍٖ يٍكیغ ٍهیذ كٕٔى حؿظًخػٗ ِْحٍِْخ ٍیّٖ٘ حؿظًخػٗ َيحٍى
ٔيٌْذ یگخَّ يٜيحم ك ٍٕ٠آٌ ىٍ ؿخيؼّ حٓضِْ ...حٍِ ىٍ ٕ١ل طخٍین ىٔ
ىًٍٗ ىحٗظّ حٓض :كخکًیض ٓیخٓٗ ٔ كخکًیض ط٘یغ ىٍرخٍٖ)ٔ۳(».
ىٔٓظٗ َیٔض ،يهض یک ىٓض َیٔض ٔ ...ىٍحیٍ يٕحٍى ْیچ پالٌ ،حٍحىِ ٔ
طوْ ٜٚى ٔؿٕى َيحٍى .ئکٍٛ ،لض ػخيّ ،آيُٕٕ ،ریًّ ...کّ ْیچ؛
پَْ ،ظیـّ چّ يٕٗٗى؟ -
کخيالً يؼهٕو حٓض :حىحيّٖ رلَحٌ ،گٔظَٕ كوَ ٔ كٔخىَ ،خ حيُٗ ٔ =
ٛؼٕى ؿَحثیى ىٍ ٍحٓظخٖ طُخُع روخء؛ حیٍؿخ ىیگَ حهالم ٔ يؼُٕیض يیيیَى:
ٓگ گَُّٓ چٕ گٕٗض یخكضَ ،پَٓي
کیٍ ٗظَ ٛخنق حٓض ،یخ هَ ىؿخل
١زن هخٌَٕ ٍحُ روخءٗ ،يیيطَیٍ ٔؿّ طُخُع روخء آٌؿخ ؿَیخٌ يٗیخري کّ
حكَحى یک َٕع ُیخى َٕٗي ٔ ؿٌح ٔ ؿخ ٔ يکخٌ يلئى رخٗئ .هظٗ پُـخِ حَٔخٌ
گَُّٓ رخالٖ یک نوًّ َخٌ كًهّ کُُي ،رزیٍ کّ چّ يٕٗٗى .آٌ ٍُٔ رَّٓػض
پیٖ يٗآیيَٕ .حكت ِْحٍِؿخص ٔ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ ْىحکٌُٕ يظَٓ کخيهٗ حُ
حیٍ َٗحی ٢حٓض؛ ىٍ آٌؿخ كيحهم حيکخَخص ٔ َٗحیُ ٢یٔظٗ كَحْى َیٔض ،كخل
آٌکّ ؿًؼیض حُ َٓ كي حَلـخٍ گٌٗظّ ٔ رَّوطّٖ رلَحٌ ٍٓیيِ حٓض.
حٟٔخع ٍُٔ رٍُّٔ ريطَ ْى يٕٗٗى ،ىٍ كخنٗکّ َٗحی ٢کخٍگَٖ ٔ
يٓخؿَص ىٍ حیَحٌ ٔ پخکٔظخٌ َیِ هيو رّهيو ٔهیىطَ يٗگَىى ،كظٗ ىٍ
َْٗٓخٖ رٍِگ حكـخَٔظخٌ پ٘ظٌْٕخ ٔ طخؿیکْخ حُ کخٍگَحٌ پخکٔظخَٗ،
رُگخنٗ ٔ ُْيٖ حٓظلخىِ يٗکُُي ،كخل آٌکّ ن٘کَ رٗکخٍحٌ ِْحٍِگٗ ىٍ ىٌٍٔ
ٔ ریٌَٔ يٍِْخٖ کٍٕ٘ َٓگَىحَُي ٔ ًْچُخٌ حُ ىٗضْخٖ ٓیٔظخٌ ٔ کَيخٌ
گَكظّ طخ ىٍیخٖ ٓیخِ ٔ ىٍیخٖ طخًٓخَٗ طهلخص يٗىُْي.
كَحگَى حیٍ حٟٔخع ىٍ ىٌٍٔ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ رخُْى ًْخٌ ط٘يیي َِحع كو٢
رَحٖ َُيِ يخَيٌ هٕحْي رٕى .ىٍ چُیٍ َٗحی ٍُٔ ،٢كخٗیٔى ِْحٍِگٗ رّىیگَ
حهٕحو حكـخَٗ ًٍَٗٓي طخ َخٌ ٔ حيکخَخص ٍح رٍُّٔ حُ ىٓض آٌْخ روخپي ،نکٍ
كکَ کَىِ حٓض کّ يٗطٕحَي رخ «ٓخىحص» حیٍگَّٕ يؼخيهّ کُي .ح ّيخ ،حیٍ ْى ٍحِ
كم يؼ٠الص ؿخيؼّٖ ِْحٍِ َیٔض (رّكََْ )ٝگخِ كخٗیٔى ِْحٍِگٗ رظٕحَي
کم «ٓخىحص» ٍح حُ َٕحكت ِْحٍِؿخص ٍیّ٘کٍ ٓخُى ،رخُ ْى كَحیُي َِحع
رَحٖ َُيگٗ ىٍ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ كم َوٕحْي ٗيُ ،یَح «ٓخىحص» ٓخکٍ ىٍ
ِْحٍِؿخص ٍح َْ ٍٕ١طلهیم کُیى كخٛهٖ حیٍ يٕٗٗى کّ رّنلخظ کًٗ
ػيىٖ ََٕٓٗضٓخُ َیٔظُي ٔ چُيحٌ حيکخَخطٗ ْى ىٍ حهظیخٍ َيحٍَي کّ ىٍ
ٍٕٛص َٓ ٔ يخل ٗيٌ حی٘خٌ ،گ٘خی٘ٗ ىٍ يؼی٘ض ِْحٍِْخ رّٔؿٕى آیي.
ٕ۶۵ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
حیٍؿخ حٓض کّ يٗگٕثیىٓ :خىحص يکَو حكـخَٗ ًَٗطٕحَُي يخَُي کزک َٓ ىٍ
رَف كَٔ کُُي ٔ رّىٍٔؽ هٕى ٍح كَیذ ىُْي ٔ رگٕیُي «ْیچ هزَٖ َیٔض ٔ
ْیچ هطَٖ آَخٌ ٍح طٓيیي ًَٗکُي ».ىٍ كخل كخٓ ،َٟخىحص حكـخَٗ چّ
حٟٔخع ٍح ىٍک رکُُي یخ هیَ؛ ٔ چّ رپٌیََي یخ َپٌیََي ،ىچخٍ طُخُع روخء
ٗيِحَي ؛ ىٍ طُخُع روخء ػٌٍ ٔ حنظًخّ ٔ گَیّ ٔ ُحٍٖ ٔ ٓالو ٔ ٛهٕحص ٔ
ٔللا يٍ رٗکُخِ ْٔظى ٔ
رزو٘یي ٔ هٕحْٖ يٗکُى ٔ رّيٍ ئکیٍ ٍكى کُیيّ ،
طوٜیَ كالَٗ ٔ كالَْٗخ حٓض ...حٛالً ؿخٖ َيحٍى .ىٍ طُخُع روخء كو ٔ ٢كو٢
هيٍص كکَ ٔ طٕحَخثی ٗوٜی ٔ َٕػی کخٍ يیکُي ٔ رْ!
طُخُع روخء هخٌَٕ ٔحهؼٗ ٔ َخكٌ َُيگی حٓضَْ .يٕؿٕى َُيِ [حػى حُ كیٕحٌ
ٔ َزخص] حكظیخؽ رّيکخٌ ٔ ؿٌح ٔ ك٠خی طُلٔی ىحٍى ،رُّْگخو ٍَٟٔص رخیي
ًُْٕع هٕى ٍح پْ رَِي ٔ َخرٕى کُي طخ هٕىٕ رظٕحَي َُيِ رًخَي َْ .كیٕحَٗ
ىٍ ؿُگم ،ؿخٍَٕحٌ ٟؼیقطَ حُ هٕى ٍح يٗهٍٕى ٔ ،طٕٓ ٢ؿخٍَٕٖ هٕٖطَ
حُ هٕى ،هٍٕىِ يٕٗٗى؛ ٍٕٛص ٕٓو ٔؿٕى َيحٍى .حٟٔخع ىٍ يیخٌ گیخْخٌ
َیِ طخرغ ًْیٍ كکى حٓض .پْ ىٍ طُخُع روخء ٟؼیلخٌ يٍَٗٔي ٔ هٕٖطَْخ
يٗيخَُي .حیٍ ْیچ حٓظؼُخء َيحٍى؛ یخ روٍٕ ،یخ هٍٕىِ ٕٗ؛ آٌکّ يٗهٍٕى
رّ١ؼًّحٕ ٍكى ًَٗکُي ،آٌکّ هٍٕىِ يٕٗٗى آٔم ٔ حٔم ًَٗگٕیي...
حیٍ هخٌَٕ ١زیؼض حٓض؛ ٔ ١زیؼض رخ کٔی ٕٗهی َيحٍى .طًخو؛
نٌح ٛخكذ ٓوٍ يٗگٕیي:
رَٔ هٕٖ ٕٗ حگَ ٍحكض ؿٓخٌ ١هزٗ
کّ ىٍ َظخو ١زیؼض ٟؼیق پخيخل حٓض
یکی حُ ٍْٕٔخ ٔ حْيحف ٗیطخٌپَٓظخٌ آٌ حٓض کّ هٕى ٓخىحص ٍح َٔزض
رّطٕحَخثی ٔ ىحٗظّْخیٖ ریرخٍٔ ٓخَُي ٔ ريیٍطَطیذ آٌْخ ٍح ٟؼیق ٓخَُي...
ٕ۶۶ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
طؼـزٗ َيحٍى کّ كخٗیٔى ِْحٍِگٗ ػخهزض کخٍ هٕى ٍح ًَٗىحَي ،حٔ يَیٞ
حٓض ٔ حُ ٗيص ْیٔظَیکِْ ،یخٌ يٗگٕیئٍَّ ،؛ ٓخىحص کخٍَخيّٖ طخٍیوٗ
ٔ كَُْگٗ ي٘و ٚىحٍَي .آٌ ْخ حیٍ ػویيِ ،حیٍ حیًخٌ ٔ حیٍ ْٕیض يٌْزٗ ٍح
رَحٖ حهٕحو ِْحٍِ رّحٍيـخٌ آٍٔىَي١ .زن يؼخىنّٖ يُطوٗ َیِٓ ،خىحص
ىٍٓض يٗگٕیُي ،يؼالًْٕ :یض ِْحٍِ چیٔض؟
= يٌْذ ٗیؼّ؛
يٌْذ ٗیؼّ چیٔض؟ -
= يٕحٍع حؿيحى ٓخىحص!
ح ّيخٗ ،یطخٌپَٓظخٌ رَحٖ حیٍ يَىو چّ آٍٔىِحَي؟ ؿِ ٍَؾ ٔ ؿى؟ ؿِ حٗک
ٔ آِ؟ ؿِ حكظ٠خف ٔ ٍٕٓحیٗ ٔ ٗکٔض؟ آٌ ،چّ ٟٔؼٗ رٕى کّ ىٍ ؿَد
کخرم كخکى رٕى؟ٗ ...یطخٌپَٓظخٌ رخ ًَخیْٖخٖ کخًد يٗهٕحُْي ييحٍیگَی ٔ
کالِرَىحٍٖ کُُي ،رَ حيٕحؽ ًَخیْٖخٖ ػٕحوكَیزخَّ ٕٓحٍ َٕٗي ٔ رّحْيحف
کٕطخِ ييص ٓیخٓٗ ٍُٓي .يؼالً رّکَٓت ٍیخٓض ٔ ًَخیُيِگٗ حهٕحو ِْحٍِ طکیّ
َُُي .آٌْخ ٓوض طُّٖ٘ هيٍصحَي ٔ ىٍ حیٍ ٍحِ ،حُ یکٕٔ يٌْذ ٍح يٓىطَیٍ
يخَغ يٕكویض هٕى يٗىحَُي ،حُ ىیگَٕٓ يلزٕریض «ٓخىحص» ىٍ يیخٌ يَىو ٍح.
آٌْخ كو ٢حیٍ ٍح ىٍک کَىِحَي کّ ىٍ َٗحی ٢آُحى ،طٕحٌ ٍهخرض رخ «ٓخىحص»
ٍح ىٍ ْیچ ػََ ّٛيحٍَي ،نٌح كخَ َٟیٔظُي ىٍ یک ك٠خٖ ٓخنى ٔ ٍهخرظٗ
ٔحٍى َٕٗي ،رهکّ رخ ٍٔكیّٖ طًخيیضهٕحْٗ ٔ یک ؿخَزّگَحیٗ َٛف
يٗهٕحُْيٍ ًّْ ،ح َخرٕى کُُي ٔ يیيحٌ ٍح رَّلٕ حَلٜخٍٖ رّىٓض گیََي.
طخکٌُٕ يٕكن َزٕىِحَي...
چَح ٗیطخٌپَٓظخٌ ىٍ ریٍ ِْحٍِ ٍأی ًَٗآٍَٔي؟ ـ
رَحی حیٍکّ يَىو ِْحٍِ آٌْخ ٍح يُٗٗخُٓيِْ ،حٍِی ىیُيحٍ =
يٗگٕیي :حكَحى كخٓي ٔ كخٓن ٔ ىحیىحنوًَ ٔ ًْـُْرخُ ًَٗطٕحَُي حُ يٍ
ًَخیُيِگی کُُي ٔ حُ كوٕم ٔ يُخكغ يٍ ىكخع ًَخیُي.
ٗیطخٌپَٓظخٌ ،حیٍ ىُىحٌ حیًخٌ يَىو کّ هٕى يظَٓ َلخم يهٗ ٔ يُ٘ؤ
حهظالكخص ىٍ ؿخيؼّٖ ط٘یغ حكـخَٗ حٓض ،ىٍ طٕؿیّ ٟؼقْخ ٔ هطخْخٖ هٕى
يٗگٕیُيٓ« :خىحص» ٔ «يٌْذ» ػخيم َلخم يیخٌ ِْحٍِْخ ْٔظُي ،رخیي طٕأيخ ً
َخرٕى َٕٗي .يٗگٕیُي َْگخِ ٓخىحص ٔ يٌْذ ٍح حُ يیخٌ ِْحٍِْخ رَىحٍیى،
ًّْ رّيخ ٍأی هٕحُْي ىحى! ٔ َُيگٗ ِْحٍِْخ گهٔظخٌ هٕحْي ٗي!
ٕ۶۱ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
پ٘ظٌْٕخ ٔ طخؿیکخٌ چخَّ ًََُُٗي ،رخ آٌْخ يؼخيهّ يٗکُُي ٔ كن ِْحٍِ ٍح
پخيخل يٗٓخَُي...
َیَٕخُٖ ريیٍ َ١ین ٟؼق ىحَٖ ٔ كويحٌ ُٗخهض هٕى حُ یک ؿخيؼّٖ
رُٓـخٍ ٔ هخًََُٕي ٍح رَيال يٗکُي .چُخٌکّ َلْ ًْیٍ كکى ٍح رّيَؿؼیض
يٌْزٗ َیِ طَٖٔ يٗرو٘ي ٔ رخ گٔظخهٗ طًخو رّهٕى حؿخُِ يٗىْي رَحٖ
ػهًخٖ ىیُٗ طؼییٍ طکهیق کُي ٔ حَٛحٍ يٗىحٍى طخ آَخٌ َْچّ ُٔىطَ يٌْذ
ِْحٍِگٗ رٔخَُي! رّپُيحٗض كخٗیٔى ٗیطخٌپَٓض ،چُي طخ َژحى ٔ یک يٌْذ
یک ؿخ هخرم ؿًغ َیٔض ،رهکّ ََْژحى رَ٘ی رخیي يٌْذ يو ٕٜٙرّهٕى ٍح
ىحٗظّ رخٗي .يُطن ٍح رزیُیي:
« ...حیٍْخ يٌْذ ٍح آٌ هيٍ رٍِگ يٗکُُي کّ يٗگٕیُي چُيطخ َژحى ٔ یک
يٌْذ!»
رلَيخثیي! ًٗخ رگٕثیي رخ حیٍ يُطن چّ رخیي کَى؟!
ٓوٍ حُ حیٍ ئوَِطَ ًَٕٗٗى!
يوخ١ذ يٌْذ حَٔخٌ حٓض ،يٌْذ چّ ٍرطٗ رَّژحى ىحٍى؟
يگَ حکؼَیض َژحى ٍُى پیَٔ يٌْذ رٕىحیٗ (آٍیخیی) ٔ ئیلٗ(ٓخيی)
َیٔظُي؟ يگَ حكِحد کًَٕیٔض كخکى رَ چیٍ ٔ رَهٗ ىیگَ حُيًخنک آٓیخٖ
َٗهٗ ،پیَٔ کؤٍل يخٍکْ یٕٓىٖ َیٔظُي؟
حُ حیٍ يٓىطَ :حئَُِ کّ ًْیٍ ٗیطخٌپَٓظخٌ رّحػَ َٗحیُ ٢يخَّ ٔ
ك ٍٕ٠ؿَریْخ ىٍ کٍٕ٘ ،حُ يٌحْذ يٜهلظت ٓخرن هٕیٖ يخَُي ْٔخریض ٔ
ٔالیض كویّ ػزٍٕ ًَٕىِ ٔ نوًّی ئیلیض ٍح چَدطَ ىیيِ ٔ ٗيیيح ً ريحَٕٔ
ؿٖ کَىِحَي؛ حیٍؿخ ىیگَ یک يٌْذ ٔ چُي َژحى َیٔض! ...
للا طؼخنٗ ٔ هخل ٔ رخُ ًَٗىحَي کّ يٌْذ ِْحٍِگٗ َیِ ؿیَ حُ هخل ّ
ٍٕٓلهللا( ٔ )ٙهخل حنزخهَ(ع) ٔ هخل حنٜخىم(ع) َظٕحَي رٕى؟ ٔ رخُ ًَٗىحَي
کّ ػهى ٔ ػوم ٔ ػيحنض حُ َٗٔ ١الُو يَؿؼیض يٌْزٗ حٓض؟
حگَ يَحى حُ «يٌْذ ِْحٍِگٗ» رَُٔ يَؿؼیض يٌْزٗ حُ يیخٌ ػهًخٖ
حهٕحو ِْحٍِ رخٗي ،ئهًخ ً آٌ يَؿؼیض ،هٕى رَّٗحی ٢حكَحُ يَؿؼیض ٔ
ئجٕنیضْخٖ يَطز ٢رخ آٌ ،آگخِ هٕحْي رٕى ٔ هطؼخ ً ػوم ،حیًخٌ ٔ حػظزخٍ هٕى
ٍح رّىٓض ٓیخٓضرخُحٌ رٗطوٕٖ ٔ َیَٕخُیٔى ْژيَٕٗ ١هذ َوٕحْي ىحى ٔ
رخُیچّٖ ىٓضْخی چَکیٍ ٗیطخٌپَٓظخٌ َوٕحْي ٗي.
ىٍ ؿیَ حیٍ ٍٕٛص ،حُ ػيحنض ٓخه ٢يٕٗٗى ٔ ػخهزض رّهیَ َوٕحْي
ٗي ...چّ کٔٗ يٗطٕحَي ط ٍٕٜکُي کّ يَؿؼیض يٌْزٗ ِْحٍِٗ ،یطخٌپَٓظخٌ
طُّٖ٘ هٌٕ ٔ هيٍص ٍح کّ ىًُٗت آٗظیَخپٌیَ هٕیٖ رخ حْهزیض(ع) ٍح َیِ
پُٓخٌ ًَٗىحٍى؛ َ١ف يٍٕ٘ص هَحٍ ىْي؟
َْگخِ يَؿؼیض يٌْزت ِْحٍِ حػظزخٍ ٔ حٍحىِٖ هٕى ٍح ىٍ حهظیخٍ كخٗیٔى
ٔحَٓي ،یویٍ ىحٗظّ رخٗي کّ طوخرم ٓوض حُ َٕع ؿُگْخٖ َٓ ٔ َٜپخِ ،يیخٌ
ػُخ َٖٛحُ يَؿؼیض ِْحٍِ ٍٖٔ هٕحْي ًَٕى کّ كخؿؼّرخٍ هٕحْي رٕى.
پَٖٓ ؿيٖ حیٍؿخ حٓض چكا هفُت ُماقٍگٔ؟
کّ كخٗیٔى ،ىٍ ػیٍ کّ هٕى اليٌْذ حٓض ،چگَّٕ هٕحٓظخٍ طؤٓیْ «يٌْذ
ِْحٍِگٗ» يٕٗٗى؟ حٔ هخػيس ً رخیي ِْحٍِ ٍح رًّٓض اليٌْزٗ ٔ الییک ٗيٌ
يطهن كَحهٕحَي (کّ كویوض پ٘ض پَىِ َیِ ًْیٍ حٓض) چَح يٌْذ ِْحٍِگٗ؟
پخٓن حیٍ حٓض کّ حٔ رّٔ ٍٕ١حٟق ًَٗگٕیي يٌْذ ِْحٍِگٗ چّ چیِٖ
رخیي رخٗي ،هطؼخ ً ىٍ ًٍْ هٕى چیِْخٖ ىحٍىٔ ،نٗ آٗکخٍح ریخٌ ًَٗکُي؛ ٗخیي
حُ یک ؿٓض يٌْذ ِْحٍِگٗ حٔ ًْخٌ رّىٓض گَكظٍ ًٗ٘یَ كظٕٖ ػهیّ
ٓخىحص طٕٓ ٢كَىٖ ِْحٍِگٗ رخٗي؛ چٌٕ ىٍ طخٍین هٕحَيِ حٓض یک هخٟٗ
َٗیلٗ رٕىِ کّ كظٕحٖ هظم حيخو كٔیٍ(ع) ٍح ٛخىٍ کَىِ حٓض .حکٌُٕ ىَزخل
یک چُیٍ کٔی يٗگَىىَ .یِ هٕحَيِ حٓض کّ طخٍین آکُيِ حُ ؿُگ يٌْذ
ػهیّ يٌْذ ْى ْٔض .ريیٍهَحٍ كخٗیٔى َیِ ّْٕ ي٘خرّٓخُٖ کَىِ حٓض.
َْچّ رخٗي ،كخٗیٔى ِْحٍِگٗ طٕهغ ىحٍى کّ يَؿؼیض يٌْزٗ ِْحٍِ ىٍ
ٛئٍ ٍآی ٔ كظٕی حُ حٔ پیَٖٔ کُي! یخ كي حهم يُظٍٕحص حٍٔح طؤيیٍ ًَخیي.
ٖٕ۷ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
ٔنٗ ىٍ ٔحىٖ ػًم َ٘خٌ ىحى کّ َخُیٔى ِْحٍِگٗ َٛكخ ً ؿخىِ ٛخفکٍ
ػُخ َٖٛگَىیي کّ هٕى ههزخ ً ريحٌ رخٍٔ َيحٍى ٔ رخ آٌ ي٘کم حیيیٕنٕژیک َیِ
ىحٍى ،رخ َ١ف حیيِٖ يٌْذ ِْحٍِگٗ ،حَٗحكیظٗ ٍح ؿخیگِیٍ حَٗحكیض ىیگَ
ًَٕى ٔ هٕى ىٍ حیٍ ریٍ ْیچٗ رّىٓض َیخٍٔى؛ نٌح ىٍ هيوْخٖ رؼيٖ طوخرم
ٓوض يیخٌ يَؿؼیض يٌْزٗ ِْحٍِ ٔ ٗیطخٌپَٓظخٌ ِْحٍِگٗ حؿظُخدَخپٌیَ
حٓض .چٌٕ يَؿؼیض يٌْزٗ ِْحٍِ ًَٗطٕحَي حُ ُٓض ؿيح ٕٗىًْ ،چُخٌکّ
حیيِْخ ٔ حْيحف كخٗیٔى ِْحٍِگٗ ًَٗطٕحَي رخ ُٓض ططخرن کُي .حیٍ َوطّٖ
آؿخُ یک چخنٖ رٍِگ يیخٌ كخٗیٔى ِْحٍِگٗ ٔ يَؿؼیض ِْحٍِگٗ حٓض.
كخٗیٔى ِْحٍِگٗ کّ ًَٗهٕحٓض ٓیّي كالَٗ رَٔى ٔ ٗین ٔ يالّ كالَٗ
ریخیي! رهکّ يٗهٕحٓض ٓیّي كالَٗ رَٔى ٔ ىیگَ ْیچ کْ رّؿخیٖ َُ٘یُي ،طخ
يیيحٌ رَحٖ هٕىٕ رخُ رخٗئ ،نٗ حکٌُٕ كو ٢یک ؿخرّؿخیٗ ٍٕٛص گَكظّ؛
چُیٍ ؿخرّؿخیٗ ْيف َخُیٔى ٍح طؤيیٍ ًَٗکُي «يٌْذ ِْحٍِگٗ» کّ َخُیٔى
آٌ ٍح ١خنذ حٓض «ؿُگ يٌْذ ػهیّ يٌْذ حٓض» حٔ يٌْزٗ يٗهٕحْي کّ
ىٍ آٌ ًّْ چیِ ٔ ًّْ کخٍ يزخف رخٗي! ٔ حكٔخى ٔ طزٓکخٍْٖخٖ حٔ ٍح طؤثیي
کُي ًّْٖ .حكکخو ٔ طکخنیق َیِ رَىحٗظّ ٗيِ رخٗي ٔ ْیچ هیي ٔ رُيٖ ىٍ کخٍ
َزخٗي ...حیٍ حٓض يٌْذ ِْحٍِگٗ کّ كخٗیٔى هٕحْخَٖ حٓض.
ىٍ كخنٗ کّ یک چُیٍ يٌْزٗ هيح هٕى َخكَیي! رُخرَحیٍ ،كخٗیٔى ِْحٍِگٗ
رُّٔىطَیٍ كَٛض هیِٖ رٍِگ ػهیّ يَؿؼیض يٌْزٗ ِْحٍِ رَهٕحْي
ىحٗض ٔ .يخ ىٍ آیُيِٖ هخرم پیٖریُٗ ٗخْي طوخرم ٓوض يیخٌ الیّْخٖ ُٓظٗ
ؿخيؼّٖ ِْحٍِ ٔ اليٌْزخٌ ِْحٍِگٗ هٕحْیى رٕى .چٌٕ اليٌْزخٌ ٔ
ٗیطخٌپَٓظخٌ ،كٔخى ٔ طزخْٗ ٍح رّؿخٖ هٕحُْي ٍٓخَیي کّ طلًم حٟٔخع
رَحٖ ٍٔكخَیٌٕ ٔ طیپْخٖ يٌْزت ِْحٍِ ؿیَ هخرم طلًم هٕحْي ٗي؛ يگَ
حیٍکّ حیًخٌ ىیُٗ ٔ ؿیَص يٌْزٗ ىٍ َٓخى ٍٔكخَیض ِْحٍِگٗ ٔ الیّْخٖ
يٌْزٗ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ حُ حٓخّ رًیَى؛ کّ حیٍ هیهٗ رؼیي حٓض.
حگَ طخُُْٕ ٍٔكخَیض ٔ طیپْخٖ يٌْزٗ ِْحٍِگٗ ىٍ رَحرَ ٗیطخٌپَٓظخٌ
يٕحٟغ َٛیق حطوخً َکَىِحَي ،ريحٌىنیم حٓض کّ ٗیطخٌپَٓظخٌ رخ ُیَِکٗ
يٕكن ٗيِحَي َیخص ٔحهؼٗ هٕى ٍح پ٘ض حیٍؿًهّٖ طخکظیکٗ پُٓخٌ کُُي کّ:
«كَم حٓض ریٍ یک كَى هخثٍ ،رخ یک َظخو هخثٍ» (ُٓي ًٗخٍِ )ٔ۳يلٕٓو
حیٍؿًهّٖ طخکظیکٗ يًکٍ حٓض حیٍ كْ ٍح ىٍ ًٍْ رَهٗ ٍٔكخَیٌٕ ٔ
ٕ۷۴ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
يالْخٖ ِْحٍِگٗ حنوخء کُي کّ« :رگٌحٍ ٗیطخٌپَٓظخٌ ًْخٌ َظخو هخثٍ ٍح
(کّ ىٍيُظٍٕ ػزخٍص ٓخىحص ْٔظُي) ًبثْؾ کٌٌؿ ،جب شب ثكآ هب ّویغجك گكؾؾ!».
حیٍ كکَ ىٍ کٕطخِ ييص ىٍٓض حٓض .ىٍ ػًم َیِ ًْیٍٗ ٍٕ١يِ حٓض.
نکٍ يٓى حیٍ حٓض کّ حیٍ ٍَٔي ىٍ ًْیٍؿخ يظٕهق ًَٕٗٗى؛
رّيل ٗ٠کّ ٓخىحص حُ ٛلُّ يلٕ َٕٗي ،یخ ىیگَ َیَٖٔ هخرم طٕؿّ
رّكٔخد َیخیُي ،رالكخٛهَّٕ ،رض رٍّٔكخَیٌٕ ،يالْخ ٔ طیپْخٖ يٌْزٗ
ِْحٍِگٗ هٕحْي ٍٓیي .چٌٕ يخ يٗىحَیى کّ يیخٌ ٗیطخٌپَٓظخٌ ٔ طیپْخٖ
يٌْزٗ ِْحٍِگٗ چّ ىٍِٖ ػًین ٔؿٕى ىحٍى.
حیٍ طخکظیک طلَهّ حَيحُحَّٖ ٗیطخٌپَٓظخٌ یخىآٍٔ ًْخٌ كکخیظٗ حٓض کّ
يٗگٕیُي ّٓ َلَ ٗخيم یک َلَ ٓیّي ،یک يالٖ ِْحٍِگٗ ٔ یک ػٕحو
ِْحٍِگٗ رّرخؿٗ ٍكظُي ٔ ي٘ـٕل َٛف يیِٕ ٗيَي کّ ٛخكذ رخؽ َٓ
ٍٓیي؛ حٔ کّ ىیي ٍُٕٔ رّحیٍ ّٓ َلَ ًٍَٗٓئَٗ ،ع کَى رّحیـخى طلَهّ
يیخٌ حیٍ ّٓ َلَ :حٔل ٍٔکَى رّػٕحو ِْحٍِگی ٔ گلض :حیٍ ىَٔلَ یکی ٗخٌ
ٓیّي ٔ ىیگَی يال حٓض ،حیٍْخ كن ىحٍَي کّ هًْ ٔ ًٖٓٓ ٍح روٍَٕي ،طٕ
رّچّ ىنیم يیهٍٕی؟ ٓیّي ٔ يال ْى كَف ٛخكذ رخؽ ٍح طؤثیي کَىَي ٔ ّٓ
َلَی حكظخىَي رّؿخٌ يَى ػٕحو؛ ٓپْ رخ ٓیّي يظلي ٗي ٔ کخٍ يال ٍح ٓخهض؛ ىٍ
آهَ ٓیّي طُٓخ يخَي ٔ کخٍٕ رّآٓخَی طًخو ٗي! ػیٍ چیِ ىٍ حَظظخٍ ٍٔكخَیٌٕ
ٔ يالیخٌ ِْحٍِگٗ حٓض ،حگَ ٓخىحص ٍكظُي آٌْخ ْى َٓ طیَ يٍَٗٔي.
ٓخىحص يٓىطَیٍ ُٓگَ ىٍ رَحرَ ٗیطخٌپَٓظخٌ ْٔظُي.
حُ ْىحکٌُٕ ٗیطخٌپَٓظخٌ حُ ك ٍٕ٠ؿَرْٗخ ىٍ کٍٕ٘ ًٔم ُىِ ٗيِ ٔ
ْٕل کَىِحَي .آٌْخ پْ حُ آييٌ ؿَریْخ حُ ٗؼخٍ «يٌْذ ِْحٍِگٗ» ْى
ػئل ًَٕىِحَي .ىٍ كخل كخ َٟرَآیُي طلهیم آٌْخ حُ حٟٔخع حیٍ حٓض کّ
ِْحٍِ رخیي حُ ىو ئیلٗ ٕٗى ٔ آٌ «يٌْذ ِْحٍِگٗ» رخیي ئیلیض رخٗي
(كظٗ حگَ يٜهلظٗ) آٌْخ يٗگٕیُي ىٍ ٍٔحر ٢آیُيِٖ حكـخَٔظخٌ ٔ ؿَد،
رّٔیژِ آيَیکخ ،ىٔ گِیُّ يظ ٍٕٜحٓض:
یک ،آيَیکخ ىٍ حكـخَٔظخٌ يٗيخَي ٔ َظخو ىنوٕحِ هٕى ٍح ىٍ حیٍؿخ هخیى
يٗکُي؛ ىٔ ،آيَیکخ حُ حكـخَٔظخٌ يٍٗٔى ٔ حیٍ کٕ٘ ٍح رّكخل هٕى ٔح
يٗگٌحٍى (کّ حُ يُظَ حی٘خٌ ،حیٍ كَ ٝکى ٍَگطَ حٓض) ىٍ َْ ىٔ
ٍٕٛصٔ ،هظٗ يخ ئیلٗ ٗيِ رخٗیى ،رَُى هٕحْیى کَى :ىٍ كَ ٝيخَيٌ ؿَد
ٕ۷۵ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
ىٍ حكـخَٔظخٌَ ،خگِیَ حُ يخ كًخیض هٕحُْي کَى ،چٌٕ حكٌِٔ رَحیٍکّ رَ٘
ْٔظیى ،ئیلت ٗخٌ َیِ ْٔظیى؛ ٔ ىٍ كٍَ ٝكظٍ ،يخ ٍح رخ هٕىٗخٌ رّؿَد
هٕحُْي رَى ،رخُْى رًّْخٌ ىنیم کّ ئیلٗ ٗخٌ ْٔظیى!»(ٕٕ)
حیٍگَّٕ حٓض کّ ٗیطخٌپَٓظخٌ يٌرٌریٍ ٔحهؼٗ ْٔظُي )ٕٖ(.ىٍ كخل كخَٟ
«يٌْذ ِْحٍِگت» کّ ٗیطخٌپَٓظخٌ يُخىٖ آٌ ْٔظُي ،ئیلیض حٓض( .طٕؿّ
کُیي رّٔؿٕى پًَٗخٍ کهیٔخْخی هخَّگی ،کّ ىٍ پیَٕي رخ ٓلخٍطوخَّْخی
هخٍؿی ،ىٍ يُخ١ن ٔ يلالطی کّ ٗیطخٌپَٓظخٌ ك ٍٕ٠ىحٍَي ،كؼخل ْٔظُي).
ؿخنذ حٓض کّ حیٍ رخٍ ٗیطخٌپَٓظخٌ حُ آٌ َ١ف رخو حكظخىِحَي! آهَ حٔ
يٌْذ َژحىٖ يٗهٕحٓض ٔ ،رَآٌ رٕى طخ ِْحٍِ ٍح ٛخكذ يٌْذ ٔحهؼٗحٕ
ٓخُى .ػیٔٗ ئیق کّ ِْحٍِٖ يـٕنٗ َزٕى ،حٔ حُ َژحى ٓخيٗ ٔ یٕٓىٖ ُحىِ
رٕى؛ يٌْذ ِْحٍِگٗ ًْیٍ ٗي؟!
كخٛم يـًٕػّٖ حیٍ َٗحی ،٢پیيحیٗ َٔم «ي٘زِٕ حنُٔذ» يٗرخٗي کّ رخ
حٕٛل حَٔخَٗ ٔ حَ٠زخ ١حهالهٗ يیخَّٖ َيحٍَي ٔ رخ يويٓخص ٔ هخَيحٌ َزٕص
ىًُٗٗ يٍَُٗٔي .حُ هٕل پیخيزَ حکَو(َٛ )ٙیلخ ً ٔ ئظویًخ ً آييِ حٓض« :ثب
ػلٔ ّ ككلًؿاًً هؽبللث ًؤکٌٌؿ ،هگك کىبًٔ کَ ؾق ًطلَٓ ایٍبى ؼلل
ثبٌؿ» ىٍ حیٍ رخٍِ ٛيْخ كيیغ حُ يُخرغ يؼظزَ ػخيّ ٔ هخ ّٛيٕؿٕى حٓض
کّ حُ رخد ًََّٕ چُي يٍٕى ٍح ىٍ حیٍؿخ َوم يٗکُیى ٗخیي يلیي حكظي:
حنق :یکٗ حُ حیٍ حكخىیغ حُ ُرخٌ ههیلّٖ حٔل حرٗرکَ حرٍحرٗهلخكّ حٓض
کّ ىٍ كویوض ٍٔحیض ىیگَی حُ كيیغ َٗیق کٔخء يیرخٗي :ػخ ًٗٛيکٗ ٔ
يٕكن هٕحٍُيٗ يیَٕیُٔي« :ػٍ أرٗرکَ حنٜيین ،هخل ٍأیض ٍٕٓلهللا هظى
هظًش ْٕٔ يظکت ػهٗ كَٕ ػَریش ٔ كٗحنویًش ػهٗ ٔ كخً١ش ٔحنلٍٔ
ٔحنلٔیٍ ،كوخل یخ يؼَ٘ حنًٔهًیٍ أَخ ٓهى نًٍ ٓخنًٓى ٔ كَد نًٍ كخٍرٓى ...
ال یلزٓى اال ٓؼیي حنـي ١یذ حنًٕني ٔال یزـٓ٠ى اال ٗوٗحنـي ٍىة حنٕالىس».
= حرٕرکَ يیگٕیيٍٕٓ« :ل هيح ىٍ هیًّ رَ كَٗٗ ػَرٗ َ٘ٔظّ ٔ طکیّ
ىحىِ رٕى ،ػهٗ ٔ كخ ٔ ًّ١كٍٔ ٔ كٔیٍ َیِ ىٍ هیًّ رٕىَي ،كَيٕى :حٖ
ئهًخَخٌ! َْکْ رخ حْم هیًّ ىٔٓض رخٗي يٍ رخ حٔ ىٔٓض ْٔظى ٔ َْ کْ رخ
آَخٌ ىًٍٗ رخٗي يٍ رخ آَخٌ ىًُٗى؛ آَخٌ ٍح ىٔٓض َيحٍى يگَ آٌکّ ٔالىطٗ
پخک ىحٍى ٔ ،ىًٍٗ َیٔض رخ آَخٌ ،يگَ آٌکّ ٔالىطٗ َخپخک ىحٍى)ٕ۳(».
د :ػاليّ ًْٗحنيیٍ ؿٍِٖ ٗخكؼٗ يیَٕیٔي« :ػٍ ػزخىس رٍحنٜخيض
ٍٟٗهللا ػُّ هخل :کُّخ ََزٍُٕ أٔالىَخ رلُذّ ػهٗ رٍأرٗ١خنذ ٍٟٗهللا ػُّ ،كخًح
ٍأیُخ أكيْى ال یلذ ػهٗ رٍأرٗ١خنذ ،ػهًُخ أَّ نیْ يُخٔ ،أَّ نـیَ ٍٗيِ».
= ػزخىس رٍٛخيض يیگٕیي :يخ كََُيحٌ هٕى ٍح رخ ىٔٓظٗ ػهٗ رٍحرٗ
١خنذ(ع) يٗآُيٕىیى ،حگَ یکٗ حُ آَخٌ ػهٗ(ع) ٍح ىٔٓض ًَٗىحٗض ،پٗ
يٗرَىیى کّ ؿیَ يَ٘ٔع حٓض .ىٍ حىحيّ حیٍ ٍٔحیض ٍح َوم يیکُي:
«ٍٔٔیُخ ًحنک حی٠خ ً يٍ أرٗٓؼیي حنويٍٖ ٍٟٗهللا ػُّٔ ،نلظّ :کُخ يؼَ٘
حألَٜخٍ َزٍٕ أٔالىَخ رلزٓى ػهیخ ً ٍٟٗهللا ػُّ ،كبًح ٔني كیُخ يٕنٕى كهى
یلزّػَكُخ أَّ نیْ يُخ».
= يخ گَِٔ حَٜخٍ كََُيحٌ يخٌ ٍح رخ يلزض ٔ ىٔٓظت ػهی(ع) آُيخیٖ
يٗکَىیى ،حگَ كََُيٖ رّىَیخ يٗآيي ٔ ػهٗ ٍح ىٔٓض َيحٗض يٗكًٓیيیى کّ
حُ يخ َیٔض)ٕ۳(.
ٕ۷۷ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
ؽ :حرٕحنلٍٔ ئؼٕىٖ يیَٕیٔي« :ػٍ حنؼزخّ رٍػزي حنًطهذ ،هخل :کُض
ػُي ٍٕٓلهللا ٛهٗ هللا ػهیّ ٔ ٓهى اً أهزم ػهٗ رٍأرٗ١خنذ ،كهًخ ٍآِ أ َ ْٓلَ ََ
ػ ٌَْٕ رؤًٓخثٓى ٔأًٓخء كٗٔؿّٓ ،كوهض :یخ ٍٕٓلهللا ...اال ٌْح ٔٗیؼظّ كبَٓى یُ ْي َ
آرخثٓى نٜلش ٔالىطٓى».
= ػزخّ رٍػزي حنًطهذ گٕیي :هييض ٍٕٓل هيح رٕىو ،ػهٗ حُ ٍحِ ٍٓیي،
چَِٖٓ ٍٕٓل هيح رخ ىیيٌ ػهٗ ٍٍٔٗ ٔ هٕٕكخل َ٘خٌ يٗىحى؛ گلظى :یخ
ٍٕٓلهللا رخ ىیيٌ حیٍ َٕؿٕحٌ هٕٕكخل ٗيی ،كَيٕى :حٖػًٕ! رّهيح ٕٓگُي،
هيح حٔ ٍح ریٖ حُ يٍ ىٔٓض ىحٍىًٍ ،یّٖ يٍ حُ ٛهذ حٔ هٕحْي رٕى)ٕ۳(.
ى :ىیگَ حُ حٓظٕحَّْخٖ ػهًٗ َِى رَحىٍحٌ حْم ُٓض ًْٗحنيیٍ ؿٍِٖ
حٓض کّ ىٍ يوييّٖ کظخرٖ ٍٔحیضْخٖ َوم ٗيِ ىٍ حیٍ کظخد ٍح ئُي ٔ
يظٕحطَ يیىحَيْ ،کٌح ٓیّيٓهیًخٌ هُئُٖ كُلٗ يیَٕیٔي« :ػٍ ٓؼیي رٍؿزیَ،
ػٍ حرٍػزخّ هخل :هخل ٍٕٓلهللا ٛم هللا ػهیّ ٔآنّ ٔ ٓهى :یخ ػهٗأَض ٛخكذ
كٕٛ ٔ ٟٗخكذ نٕحثٗ ٔ ...أَض يٕنٗ يٍ أَخ يٕالِ ٔ أَخ يٕنٗ کم يئيٍ ٔ
يئيُش ،ال یلزک اال ١خَْ حنٕالىس ٔ ال یزـ٠ک اال هزیغ حنٕالىس».
= ٍٕٓل هيح رّػهٗ كَيٕى :طٕ ٛخكذ پَچى ٔ كٕ ٝيٍ ْٔظی .طٕ
يٕالٖ کٔٗ ْٔظٗ کّ يٍ يٕالٖ حٔیى ٔ ،يٍ يٕالٖ َْ يئيٍ ٔ يئيُّٖ
ْٔظىُ ،يلذّ ٔ ىٔٓظيحٍ طٕ َیٔض يگَ آٌکّ ٔالىطٖ پخک رخٗي ٔ ىًٍٗ طٕ
َیٔض يگَ آٌکّ ٔالىطٖ َخپخک رخٗي)ٕ۳(.
ْ :ػٍ أكًي رٍ دمحم رٍحنٜزخف حنُیٔخرٍٕٖ ،ػٍ ػزي هللا رٍأكًي رٍكُزم،
ػٍ أكًي ،هخلًٓ :ؼض حن٘خكؼٗ یوٕلًٓ :ؼض يخنک رٍأَْ یوٕل :هخل أَْ
رٍيخنک« :يخ ُکُّخ َؼَف حنَؿم نـیَ أریّ اال رزـ ٞػهٗ حرٍ أرٗ١خنذ ».ىٍ
حىحيّ يیَٕیٔي :حرٍ يَىٔیّ ،ػٍ أَْ -كٗكيیغ« :کخٌ حنَؿم يٍ رؼي یٕو
هیزَ یلًم ٔنيِ ػهٗ ػخطوّ ،ػى یوق ػهٗ َ١ین ػهٗ(ػهیّ حنٔالو) كبًح َظَ
انیّ أٔيؤ ربٛزؼّ :یخ رُٗ ،طلذ ٌْح حنَؿم؟ كبٌ هخلَ :ؼى ،هزهّٔ .اٌ هخل :ال،
َ١م رّحألٍٔ ٝهخل نّ :انلن رؤيک».
= حَْ گٕیي :پْ حُ ؿُگ هیزَ چُخٌ يؼًٕل ٗيِ رٕى کّ يَى كََُي هٕى
ٍح رّىٕٔ يٗگَكض َٔٓ ٍحِ ػهٗ(ع) يٗحیٔظخى ،چٌٕ چًٖ٘ رّآٌ كَ٠ص
يٗحكظخى رخ حَگ٘ض رّحٔ حٗخٍِ کَىِ ،رّکٕىک هٕى يٗگلض :پَٔو! حیٍ يَى
ٍح ىٔٓض ىحٍٖ؟ حگَ يٗگلض :آٍٖ ،حٔ ٍح يٗرٕٓیي ٔ .حگَ يٗگلض)ٕ۲(...َّ :
ٕ۷۴ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
ثؽً ًِن
ؾوحومؾی ثكای «ویّؿُماقٍ»!
حیٍ ىٍ كخنی حٓض کّ هٕى ِْحٍِ حُ ِْحٍِ رٕىَٖ َخٍح ٝحٓض ،حٔ حُ
ىٍى ىنٖ ِْحٍِ ِْحٍِ يیکُي ،چٌٕ گَىَٖ حكظخىِ ٔ ٍحْی كَحٍ َيحٍى ،حگَ
یک کٍٕکٍحِ كَحٍ يیىحٗض َْگِ هٕىٍح ِْحٍِ ًَیگلضًََّٕ ،حٕ
طَکْخ ،طخؿیکْخی ٗیؼّ ،ههیهی ،ریخص ٔ ؿیَِ ْٔظُي کّ هٕى ٍح ِْحٍِ
َگلظُي؛ آَخًٌْ ،یٍکّ کٍٕک ٍحْی پیيح کَىَي حُ حیٍ ػُٕحٌ ریِحٍی ؿٔظُي.
ىٍ ٔؿّ ىیگَ َیِ ٗهـىٍٕٗرخی «ِْحٍِی كَُْگی» یک يؼخىنّی
يؼکّٕ حٓض کّ رخ ٔحهؼیضْخی ػیُی يُخكخص ىحٍى ،حگَ ىٍ ػخنى ٔحهغ رُگَیى،
«ِْحٍِ ٓیّي كَُْگی حٓض» چٌٕ [حؿهذ] ِْحٍِْخ ٗیؼّيٌْذ ْٔظُي ٔ
يٌْذ ٗیؼّ يیَحع حؿيحى ٓخىحص حٓض ٔ ٓخىحص آٌ ٍح رَحی ِْحٍِ رّحٍيـخٌ
آٍٔىِ حٓض ،رخُْى کم ىیٍ حٓالو يٕحٍع حؿيحى ٓخىحص يیرخٗي .پْ ىٍٓض آٌ
حٓض کّ ِْحٍِ رگٕیي« :يٍ ٓیّي كَُْگی» ْٔظى .حٗظیخم ٗيیي ِْحٍِ رَحی
حُىٔحؽ رخ ىهظَ ٓیّي ٔ گِیُٖ طوهْٚخی [يوٓ ]ٕٜٙیيی يخَُي كٔیُی،
كُٔی ،يٕٕٓی ...حُ چّ كکخیض ىحٍى؟ َّ حُ چیَِيحٍی ِْحٍِ؟
حگَ كَى ٓیيی رگٕیي «يٍ ِْحٍِی كَُْگی ْٔظى» يؼُخ ىحٍى کّ َّ يٍ
ئهًخٌ ٔ ٗیؼّ ْٔظىِْ َّ ،حٍِ ئهًخٌ ٔ ٗیؼّ حٓض؛ چیِی ىیگَی ٔؿٕى
ىحٍى طلض ػُٕحٌ «كَُْگ ِْحٍِ» کّ ي٘ظَکخ ً حُ آٌ پیَٔی يیکُیى! حُ َظَ
ْٕیض هٕيیَْ ،حَٔخَی كو ٢يیطٕحَي یک ْٕیض ىحٗظّ رخٗي ،حَٔخٌ حكـخَٔظخَی
یخ ٓیّي حٓض ،یخ ِْحٍِ حٓض ،یخ پ٘ظٌٕ حٓض ،یخ چیِی ىیگَ؛
كَى پ٘ظَٕی کّ ىٍ يِحٍَٗیق َُيگی يیکُيًَ ،یگٕیي «يٍ پ٘ظٌٕ
طخؿیک ْٔظى ،چٌٕ ىٍ ریٍ طخؿیکْخ َُيگی يیکُى» طخؿیکی کّ ىٍ ؿاللآرخى
َُيگی يیکُي ًَیطٕحَي رگٕیي «يٍ طخؿیک پ٘ظٌٕ ْٔظى ،چٌٕ ىٍ ریٍ
پ٘ظٌْٕخ َُيگی يیکُى» ْکٌح ِْحٍِی کّ ىٍ ْهًُي َُيگی ىحٍىًَ ،یطٕحَي
رگٕیي« :يٍ چٌٕ ىٍ ریٍ پ٘ظٌْٕخ َُيگی يیکُى ،پْ ِْحٍِی پ٘ظٌٕ ْٔظى»
ح ّيخ یک ٍُٔٗلکَ ٓیّي رخ ریَٗيی يیگٕیي «يٍ ٓیّي ِْحٍِ ْٔظى! چٌٕ
ىٍ ریٍ ِْحٍِ َُيگی ىحٍو» رٍّحٓظی حٔ هٕىٍح ئوَِ يیکُي ٔ ي٠لکّی
هالین هَحٍ يیىْي .ؿخنذ حیٍکّ ٗیطخٌپَٓظخٌ ِْحٍِگی ىٍ رَهٍٕى رخ
پيیيِی «ٓیّي» ْیچ حٓظؼُخی هخیم ًَیَٕٗي؛ آَخٌ َّ طُٓخ ٓیّي ِْحٍِ ٔ ِْحٍِی
كَُْگی ٍح َپٌیَكظّحَي ،کّ آٌْخ ٍح «يخٍ ىٌٍٔ آٓظیٍ هٕحَيِ» ٔ ریٖ حُ ًّْ
رّپُٕ ًْیٍْخ ،ي٘ض ُىِحَي ٔ حیٍ رَحی يخ هٕٗخیُي حٓض.
ٖٕ۴ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
ٓ۳۳ٓ۳۳ىٍٔح
ٌ حٔؽ
حؿَحنيیٍ حهزخل،
دمحم ٍكیى حك٠هی
حؿَحنيیٍ حهزخل،
ٕ۳ ًٗخٍِ
حك٠هی ُٓيٍكیى
دمحم
حؿَحنيیٍ حهزخل،
دمحم ٍكیى حك٠هی
یکی حُ حكَحى «ٓیّيِْحٍِ» ٓیّي حٍَٕ حػال ٍكًظی حٓض کّ ًّْ يیىحَُي ىٍ
هٕٕهييظی رّرخَي ريَخو ٔ طٍَٔیٔض «َْ »َٜیچ کٕطخْی َکَىِ ٔ ُٓگ
طًخو گٌحٗظّ حٓض .حٔ هٕو هٕىٕ ٍح رَحی گَِٔ َ َٜرّهخک ٔ هٌٕ ک٘یي؛
ح ّيخ ٔهظی حٔ رّيوخو ٔالیض رخيیخٌ يوٍَ ٗي ،طًخو ٗیطخٌپَٓظخٌ ِْحٍِگی حُ
ىحهم کٍٕ٘ ٔ حُ َٓحَٓ ىَیخ چّ ؿٕؿخی کّ رَپخ َکَىَي ،آٌْخ رّييص چُيیٍ
يخِ طًخو ٗزکّْخی حؿظًخػی ٍح پَ کَىَي ٔ يٕی ىٍ ريٌ هٕى َگٌحٗظُي کّ ٓیّي
ٓیّي حٓض ٔ چَح یک كَى ٓیّي رّيوخو ٔالیض رخيیخٌ رَٓي! كخل رزیُیى کّ ٔهظی
ٗیطخٌپَٓظخٌ ِْحٍِگی َٔزض رّٓیّي حٍَٕ ػال (کّ حُ هٕىٗخٌ حٓض) چُیٍ
ؿی ٞىحٍَئَ ،زض رّىیگَ حكَحى ٓخىحص چّ حكٔخٓی ىحٗظّ رخُٗي؟!
حُ ؿخَذ ىیگَ١ :زن حظٓخٍحص ئئالٌ حكٜخثیّ ،كئى ٖٓ %حُ
رخُٗيِگخٌ رخيیخٌ ٍح هٕو ٓخىحص ط٘کیم يیىُْي ،حگَ ٓوٍ حُ يُطن ٔ هخٌَٕ
ٔ ىیًٕکَحٓی ىٍ ریٍ رخٗي ،یخ ١زن َْيؼیخٍ ىیگَ رخیي رؼي حُ ىٔ ىٍِٔی
يظٕحنی کّ رخيیخٌ ٔحنی ِْحٍِگی ىحٗظّ ٔ ریٔض ٓخل گٌٗظّ ٍح ىٍ رَگَكظّ
حٓض ،حیٍ رخٍ كن ١زیؼی ٓخىحص حٓض کّ ىٍ َٕرض هٕى يوخو ٔالیض ٍح ىٍ
ىٓض گیََي ٔ رّييص ىِ ٓخل آٌ ٍح رّىٓض ىحٗظّ رخُٗي .ىیگَ حهٕحو َیِ ىٍ
رخيیخٌ ٔؿٕى ىحٍَي کّ ىٍ ٓخلْخی حهیَ رّٗيص ط٠ؼیق ٗيِحَي.
ح ّيخ حُ آٌؿخ کّ كخٗیٔى کٍٕ ٔ کَ حٓض ،گٕٖٗ رّحیٍ ٓوٍْخ ريْکخٍ
َیٔض ،ىٍ ًیم پخىحٕ «ٓیّيْخی ِْحٍِ!» ٔ «ِْحٍِْخی كَُْگی!» ٍح حُ
ىٓض ٗیطخٌپَٓظخٌ يیریُیى کّ ًٍّْح حیٍگَّٕ حُ ىو طیؾ يیکُ٘ي:
ٕ۴۵ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
حؿَحنيیٍ حهزخل،
دمحم ٍكیى حك٠هی
ٕ۴۶ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
هٕيٖ کخٍ ٔ كؼخنیض يیکُيْ٘ .يحٍ يیىْي کّ ىٍ ٍُٔ هیخيض پیٖ ؿيٌ هٕى
يَط٠ی ػهی َٗيُيِ ٔ ٓیخِ ٍٔ هٕحْي رٕى.
گلظّ يیٕٗى ،پْ حُ حیٍ يخؿَحٓ ،یّي ػهی طـییَ کَىِ رٕىٓ .یّي ػهی
رؼ٠ی ٔهضْخ هٕيخَيحٌْخی كِد ٔكيص ٍح ىٍ ٛلٍ كٕیهی ٗٓیي يِحٍی
طلویَ ٔ نض ٔ کٕد يیکَى.
یک ًٍبًَی ثبقل ویّؿگكا ٌؿى ویّؿ ػلی:
ىٍ يخؿَحی ٖٕ ُٓزهّ ،رَٓحيی ،آيَ ک٘ق رّیکی حُ هٕيخَيحٌْخ ىٓظٍٕ
يیىْي کّ حَ١حف يوَ حٓظوَحٍ ٓیّي ػخنًی رهوی ٍح يلخًَ َِٛخیُي ٔ ىٍ
ٍٕٛص حيکخٌ ىحهم رََٔي ٔ حكَحى كخ َٟىٍ آٌؿخ ٍح ههغ ٓالف ًَخیُي.
هٕيخَيحٌ يٌکٍٕ ٔظیلّحٕ ٍح حَـخو يیىْي ٔ چُي َلَ حُ َِىیکخٌ ػخنًی
رهوی ٍح ْى حٔنچک يی َُي .ىٍ حیٍ ٔهض یکی حُ حكَحى آٌؿخ حُ َ١ین
يوخرَِ رخ ٓیّي ػهی طًخّ يیگیَىٓ .یّي ػهی رخ رخىیگخٍىْخیٖ آٌؿخ يیٍٓي ٔ
هٕيخَيحٌ يئظق ٍح ٓیهیکخٍی يیکُي ،ىُٗخو يیىْي ٔ حيَ يیکُي کّ ٓخكّ
ٍح طَک کُُئ .هظی هٕيخَيحٌ يئظق يیگٕیي رَٓحيی ىٓظٍٕ ىحىِ رٕىٓ ،یّي
ػهی يیگٕیي :رَٓحيی ...هٍٕىِ!
گلظّ يیٕٗى کّ هٕيخَيحٌ يٌکٍٕ ُُْٕ ىٍ هیي كیخص حٓض ٔ ىٍ َِىیکی
ئـي ُٓخیی ىٍ ىِهخرم ىکخٌ ىحٍى.
۴ـ هحل دمحم ػیىی ؿكشىحبًی ،ثَكحْای ویّؿ ػجبن ظکیوی ،جْوٗ ویّؿ
ظىیي اًْقی:
دمحم ػیٔی ؿَؿٔظخَی حٔنیٍ طخٍینَگخٍ ِْحٍِ ىٍ ىٍٔحٌ يؼخ َٛحٓض.
ؿَؿٔظخَی رٍّٔحیظی ٕٔ ؿهي کظخد َٕٗظّ حٓض کّ حُ آٌ يیخٌ کظخد «کهّ
يُخٍْخ ىٍ حكـخَٔظخٌ» رٔیخٍ يٍٕ٘ٓ حٓض ٔ پیٕٓظّ حُ َٕ ََ٘ يیٕٗى.
ؿَؿٔظخَی پْ حُ پیَُٔی يـخْيیٍ ىٍ کخرم آيي .ىٍ کخرم رٔیخٍیْخ حٔ ٍح
ًَیُٗخهظُي ،ح ّيخ َ٘ٔض ٔ رَهخٓض حٔ رخ طؼيحىی حُ آىوْخی كَُْگی ٔ حُ
ؿًهّ ٓیّي ػزخّ كکیًی ُيیُّی حهظطخف ٔ هظم حٔ ٍح كَحْى ًَٕى .ؿَؿٔظخَی
رّكظٕحی ٓیّي ػزخّ كکیًی ٔ طٕٓٓ ٢یّي كٔیٍ حٍَٕی حرظيح حهظطخف ٔ ٓپْ
رّهظم ٍٓیّي .ؿَؿٔظخَی ىٍ ٓخلْخی کّ ًّْ حُ ٗیؼّ ،ط٘یغ ٔ ٔالیض كویّ
يیَٕٗظُي کهًّی ِْحٍِ ٍح رَ ُرخٌ آٍٔى ٔ حٔنیٍ کظخدْخی طخٍیوت ِْحٍِْخ
ىٍ ىٍٔحٌ يؼخٍ َٛح َٕٗض .ىٍ آٌ ٓخلْخ کٔی کّ حُ طخٍین ِْحٍِْخ چیِی
ٕ۴۱ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
يیگلض ،کخكَ ،يخثٕیٔض ٔ هٕوپَٓض هٕحَيِ يیٗي ٔ .ىٍ حیٍ يیخٌ ٓخىحص حُ
ًّْ ریٖطَ حُ ریيحٍی ِْحٍِْخ ٔ حكیخی ْٕیض ِْحٍِگی يیطَٓیيَي ٔ آٌ ٍح
ط َََک ىٍ پخیزٔض حیٕح ٌِ حهظيحٍ يٌْزی ٔ ٓیخٓی ٗخٌ يیىحَٔظُي .رُخء ًح يٜى
رٕىَي کّ َْ ٛيحیی ٍح ىٍ َطلّ هلّ رٔخَُي.
کٔخَی کّ هٕحٓظخٍ ٍٍٔٗ ٗيٌ يخؿَحی هظم ؿَؿٔظخَی حٓظُي ،حكظًخال
يیطٕحَُي رخ ػهی حکزَ هخًٓی ٔ ٓیًخًَٓ يٜخكزّ ًَخیُي.
رَٓكخل ،آَخَی کّ پیٕٓظّ کظخد «کهّ يُخٍْخ ىٍ حكـخَٔظخٌ» ٍح ََ٘ يیکُُي
ٔ پٕل يیٓخَُي آیخ َْگِ ٔؿيحٌٗخٌ ًَینَُى کّ چَح ْیچگخْی حُ
ؿَؿٔظخَیَٕ ،یُٔيِی آٌ کظخدٓ ،وُی ًَیگٕیُي ٔ یخىی حُ حٔ ًَیکُُي؟
۵ـ ظولَ ثبالی هٌمل ظبز کبظن یمؾاًی:
طخٍینَگخٍحٌ ِْحٍِ ًْٕحٍِ ْيف كًهّی گَِْٔخی ِْحٍِٓظیِ رٕىِحَي.
پْ حُ چخپ حٔ ِل کظخد «پژْٔ٘ی ىٍ طخٍین ِْحٍِْخ» طؼيحىی حُ ٓخىحص
هً٘گیٍ ٗيَي.
یکزخٍ یکی حُ ٓخىحص يلظَو ؿِِٔی کٕچکی ٍح رّيٍ آٍٔى رخ ػُٕحٌ
«کٕریيٌ ٗیؼّ رخ ٓزک ؿيیي» .ىٍ آٌؿخ رّؿخی طٕٟیق کٕریيِ ٗيٌ ٗیؼّ،
کظخدِ «پژْٔ٘ی ىٍ طخٍین ِْحٍِْخ» ٔ كخؽ کخظى یِىحَی کٕریيِ ٗيِ رٕىَي.
ػالِٔ رَ طَّ حُ حكیخی ْٕیض ِْحٍِگی ،ىنیم ىیگَی کّ طؼيحىی حُ
ٓخىحص هً٘گیٍ رٕىَي حیٍ رٕى کّ :آهخی یِىحَی ىٍ ًٟیًّی کظخرٖ چُي
ًََّٕی حُ ٗـََخيّی ٓخىحص ٍح ََ٘ ًَٕىِ رٕى کّ َٔذ آٌْخ رّحيخو ُيخٌ
يیٍٓیي ٔ .رخ طٕؿّ رّحیٍکّ حيخو ُيخٌ ىٍ ىٍٔحٌ کٕىکی َخپيیي ٗيِ رٕى ٔ
ًَْٔ ٔ كََُي َيحٗض ،حیٍ َ٘خٌ يیىحى کّ رؼ٠یْخی کّ حىػخ يیکُُي حُ
َٔم ػهی ْٔظُي ىٍٔؽ يیگٕیُي ٔ ٗیخى ْٔظُي.
رَٓكخل ،ػُخى ٔ ىًُٗی طؼيحىی حُ ٓخىحص ػهیّ آهخی یِىحَی حىحيّ یخكض ،طخ
حیٍکّ حی٘خٌ رّىٗض رَچی کٕچیيَي ٔ ىٍ آٌؿخ رخالی يُِل ٗخٌ كًهّ ًَٕىَي.
كخال طًَ ٍٕٜخییي کّ ٔهظی «يلزٕدطَیٍ طخٍینَگخٍ َُيِی ِْحٍِ»
ًَیطٕحَي ىٍ يظٍ یک يُطوّی ِْحٍَِ٘یٍ آٍحو َُيگی کُئٟ ،غ ِْحٍِْخ
رخیي ُیخى هَحد رخٗي.
۶ـ لُكاكٍبًی ویّؿ ػىکك هْوْی:
ٕٓ۱ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
ال طٜخىكی َزخٗي کّ ٓیّي ؿالل آل حكًيٓ ،یّي كٔیٍ َٓ ،َٜیّي حیٍ ٗخیي کخي ً
ؿٕحى ١زخ١زخیی ٔ طؼيحىی ىیگَی حُ ٓیّيُحىِْخی ٍُٔٗلکَ حَيیّْ٘خی ٗخٌ
ٍح ٓپَ رَحی َـخص حٓالو ًَٕىِحَي.
ٔ ٗخیي رَؿٔظّ ٓخهظٍ ئؤنّی طَُک ٓظیِی طٕٓ ٢آَخٌ َٕػی رالگَىحَی
رخٗي طخ حًْخ ٌِ يَىو ٍح حُ حٓالو رَّ١ف طَُک ٔ يـٕل يُلَف رٔخَُي.
رّحیٍ ىیيگخِ «حیم ٓظیِحَّی» ؿالل آل حكًي طٕؿّ ًَخییي .يَحى حُ حیم
يـٕلْخ ،طَکْخ ،طَکًٍْخ؛ ٔ يَحى حُ آل ٓهٔهّْخی يظلخٔص ػَد حٓض.
ؿالل آل حكًي ىٍ کظخد ؿَد ُىِگی حیٍگَّٕ حظٓخٍ َظَ ًَٕىِ حٓض:
ال ٕ١يخٍ طخٍین حیَحٌ ٍحًْیّ٘ «حیمْخ» ىٍ ٍَٕىیيَي َّ «آلْخ»َْ . «حً ٛ
رخٍ کّ هخَّی ٍح ٓخهظیى طخ رّکُگَِحٕ رَٓیى هٕيی گَُّٓ ٔطخَُيِ ىٍ ٍٓیي
ََٔىرخٌ ٍح حُ ُیَ پخیًخٌ ک٘یي ًّْٔچیِ ٍح حُ پخی رٔض ٔیَحٌ کَى.
ىٍ يوخرم آٍحيٖ ىٔٓظيحٍ کّ ٓیّي ُحىِ َیٔضَ ،ظَ يظلخٔص ىحٍى.
کظخد ىٍهْٖ٘خی طیَِ:
«َّ یَٕخَی ٔ َّ يـٕل ،رهکّ حٓالو هٕحٓظّ ٔ طٕحَٔظّ حٓض طخٍیوخً حُ يخ
ْظک يهیض ٔ ىٍ يخ ؿؼم يخْیض کُي .طـخُٔ ىیُی رَحی یَٕخَی رخٓظخٌ
ًْخٌهيٍ ؿیَهخرم طَ ٔ ٍٕٜخیَٕخَی يیرٕىِ حٓض کّ ًُُٗیٔى يـٕل ىٍ
رُٔيِهٕیی هٕى حُ نلخظ ىیُی ریآُحٍ .پْ حُ ئیلیض كو ٢حٓالو طخٍیوخً ىٍ
يخْیض ٔ ٔؿٕى هٕى يلکٕو رّطـخُٔ آییُی ٔ آىحری رٕىِ ٔ ْٔض».
۱ـ ّهحی «ِیؿُب» ویّؿ هیًٌْؿ!
ًٗخ ٓخکٍ یکی حُ َْٗٓخی آيَیکخی ًٗخنی ْٔظیي ٔ یک ٓیّي يلظَيی ٍح
يیُٗخٓیي کّ حىػخ يیکُي ٗخػَ حٓض .آٌ ٓیّي يلظَو ٓخروّی آُٗخیی ٔ
ًُْ٘یُی رخ رؼ٠ی حُ ٗوٜیضْخی ٓیخٓی ٍح ْى ىحٍى ٔ يیگٕیي کّ ىٍ
گٌٗظّ ََٜی رٕىِ حٓض .طخ آٌؿخ کّ ط ٍٕٜيیکُیي ،آىو کىٕٓحى حٓض .رخ
آٌکّ َخيٖ رخ کهًّی ٓیّي آؿخُ يیٕٗى يیگٕیي يخ ٓیّي َیٔظیى چٌٕ کّ يَىو
يخ ٍح ًْیّ٘ «ٓیّي» يیگٕیيٓ .یّي ٍح ٗزیّ ٛیي طهلع يیکُي .رُخء ًح طٍٕٜ
يیکُي کّ ٗخیي كَم رخٗي يیخٌ «ٓیّي» ٔ «ٛیّي».
طخ آٌؿخ کّ يٍ يظٕؿّ ٗيِحو ٓخىحص يلظَو ىٍ َْ ؿًؼی حُ ىٍٔ ،رُٕ
يیکُ٘ي طخ ٗخیي یک ٓیّي ىٍ آٌؿخ رخٗي .پیَٕ٘ ِي َخوْخ ٍح رّىهض ئٍَ يیکُُي
طخ «رچّی ػخيٕ» ٍح پیيح کُُي.
ٕٕ۱ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
طخ آٌؿخ کّ يٍ يؼهٕيخص ىحٍو ،طخ ُُْٕ ىٍ ْیچ کٍٕ٘ حٓاليی ؿًؼیض
رٕيت آٌ ػهیّ ٓهطّی يٌْزی ٓخىحص ،کّ ىٍ ٔحهغ حىحيّی طٓخؿى ٔ ططزین
حؿزخٍی ىیٍ ػَد حٓض ٍٕٕٗ ،كَُْگی َکَىِحَي.
حنزظّ رخیي حًػخٌ ًَٕى کّ ٍٕٕٗ كَُْگی ِْحٍِْخ ریٖطَ حُ آٌکّ
يلٕٜل یک يزخٍُِی ٍُٔٗلکَحَّ رخٗي ،ػًَِی ػکْحنؼًم آَخٌ َٔزض
رَّگخِ طلویَآيیِ ٔ َژحىی ٓخىحص َٔزض رِّْحٍِْخ حٓض.
حيیي حٓض کّ ٍٕٕٗ كَُْگی ػهیّ ٓهطّی ىیُی ٓخىحص رٍّٕٕٗ ػهیّ
ٓکٕالٍ
ِ هَحكخص ىیُی ریخَـخيي طخ حُ يظٍ آٌ ٗخْي رَآييٌ یک ؿخيؼّی
ِْحٍِگی رخٗیى.
ٔ۴ـ ًوً جؼؿاؾی ال وبؾات ؾق جًٌ هیبى هىؼْؾ ّ هماقی:
ط ٍٕٜکُیي کّ حگَ ٓیّي كٔیٍ حٍَٕی ،ئئل َظخيی كِد كَکض حٓاليی
ص ٗخهّی حکزَی ىٍ کُخٍ ٔ ٓیّي يٜطلی کخظًی ،ئئل َظخيی كِد ٔكي ِ
ئؼٕى هَحٍ ًَیگَكظُي آیخ ؿُگْخی هَٕیٍ ؿَد ٔ ًٗخل کخرم حطلخم
يیحكظخى؟ حگَ ٓیّي كخٟمٓ ،یّي كٔیٍ حٍَٕیٓ ،یّي ػخنًی رهویٓ ،یّي يٜطلی
کخظًی ٔ ...ئؼٕى ٍح ّٕٔٓٓ ًَیکَىَي ُُْٕ ْى ئؼٕى رخ يِحٍی کُخٍ
ًَیآيي؟
ػهیٍؿى ؿُگْخی پی ىٍ پی طؼيحىی حُ حكَحى آگخِ ٔ ىنُٕٔ ىٍ ٛيى
طَيیى ٍحرطّی ئؼٕى ٔ يِحٍی َیِ رٕىَي ٔ يُلیغ يیخَـی يیخٌ حیٍ ىٔ ىٍ
ٍكض ٔ آيي يیکََي؛ کّ رّػُٕحٌ يؼخل يیطٕحٌ حُ ىحکظَ ؿًخل ٔ پٓهٕحٌ یلیی
َخو رَى .پٓهٕحٌ یلیی ِْحٍِ ٔ آىو رخ َلًٕ ىٍ ٍٕٗحی َظخٍ رٕى .پٓهٕحٌ یلیی
ىنُٕٔحَّ طالٕ يیکَى کّ رّؿُگِ ئؼٕى ٔ يِحٍی پخیخٌ ىْي .حُ ؿًهّ
پٓهٕحٌ یلیی رّٓوظی طالٕ کَى کّ ؿُگ آهَ ٍٕٗحی َظخٍ ٔ كِد ٔكيص،
کّ يُـَ رّٓوٕ ١کخيم كِد ٔكيص ٗي ،حطلخم َیخكظي .ح ّيخ ،يوخنلض ٓیّيكٔیٍ
حٍَٕی ٔ ٓیّييٜطلی کخظًی يٕؿذ ٗي کّ پالٌ ئؼٕى طـییَ کُي .رُخء ًح
كًهّی ٗيیي ٔ ٖٗ ٍُِٔی ئؼٕى رخالی ؿَد کخرم ىٍ ًْآُْگی رخ
َیَْٔخی َظخيی ٓیّي كٔیٍ حٍَٕی ٔ ٓیّي يٜطلی کخظًی آؿخُ ٗي ،ؿَد
کخرم ٓوٕ ١کَى ٔ يِحٍی َیِ حٓیَ ١خنزخٌ ٔ ٓپْ ٗٓیي ٗي.
ٕ۱۵ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
حگَ رّحكـخَٔظخٌ حئَُ َگخِ کُیى ىٍ يییخریى کّ ييٍٓۀ آیشهللا ٔحػع ،طکیّ
هخَّی ػًٕيیُ ،یخٍص ٓوی ٔ ؿیَِ ىٍ کخرمُ ٔ ،یخٍص ٓیّي يَط٠ی ىٍ
َْحص ریَِْْخی یک گَِٔ هخ ٙىٍ يظٍ يُخ١ن ِْحٍَِ٘یٍ حٓظُي .ىٍ
َْحص یک ٗیؼّی َْحطی ٔ یک ٓیّي حْم ىحیکُيی ييیَیض ُیخٍص ٓیّي
يَط٠ی ٍح رّػٓيِ ىحٍَي .ىٍ کخرم ُیخٍص ٓوی کّ یک ریَِْ چُي يیهیٌٕ
ىحنَی حٓض ،كظخ َگٓزخَخٌ آٌ ؿیَِْحٍِ ْٔظُي .رؼیي حٓض کيحو ِْحٍِ َو٘ی
ىٍ ييیَیض ٔ کُظَل ىٍآيي آٌ ىحٗظّ رخٗي.
ٔهظی ًٗخ چً٘خٌ طخٌ ٍح حُ يٌْذ رٕ٘ییي ،يظٕؿّ يیٕٗیي کّ ٛخكزخٌ
طًخو آٌ ریَِْْخ ؿیَِْحٍِ ْٔظُي؛ ریُیْخی رهُي ٔ ٍَگْخی طیَِ ىحٍَي ،ح ّيخ
ي٘ظَیخٌ ًّْ ِْحٍِ ٔ رّهٕل ٛخكزخٌ آٌ ریَِْْخ« ،ههلک چپخص» ْٔظُي.
ٔ۷ـ اظحوبل شؿایی کبهل ّ ؼًٍْث:
ص ػَد کّ طؼيحىی کًی آٌ ىٍ چُي ٛي ٓخل گٌٗظّ ،هخَٕحىِْخی يظلخٔ ِ
ٗخیي حٔالىِی پیخيزَ رخُٗي ،رخ َخو ٓخىحص رِّْحٍٓظخٌ آييَي ٔ ِْحٍِْخ رخ
آؿٕٕ رخُ حُ آَخٌ حٓظوزخل ًَٕىَيٓ« .خىحص» طخ آٌؿخ رخ ِْحٍِْخ يخَيَي کّ
ِْحٍِْخ هًْ يیىحىَي ٔ رّٓیخىص ٔ رَطَی آَخٌ رخٍٔ ىحٗظُي.
ظخَْ ًح ػخىص طخٍیوی «ٓخىحص» حؿخُِ ًَیىْي کّ رخ ِْحٍِْخ رَحرَ ٔ
ًْٔخٌ رخُٗي .حُ هَحیٍ چُیٍ رَ يیآیي کّ حکؼَیض ٓخىحص حُ ِْحٍِْخ َخ حيیي
ٔ ىنَٔى ٗيِحَي ٔ رّؿيحیی کخيم كکَ يیکُُي .آٌػيِ حُ ٓخىحص کّ ىٍ
کًیَٕیظیْخی رٍِگ ٔ ىٍ کُخٍ ْى ،ىٍ يُخ١وی ٗزیّ ىٍِی ُٓگالم ،نٕنُؾ،
ال حُ ِْحٍِْخ يیرََُي ،ریگخَّ ٗ٘پَ ٔ یکخٔنُگ َُيگی يیکُُي ،حكظًخ ًال کخي ً
ٔ َٛكخً ًْٔخیّی ِْحِْخ هٕحُْي رٕى .ح ّيخٓ ،خىحطی کّ ىٍ يظٍ هَیّؿخص
ال ریگخَّ ََٕ٘ي. ِْحٍَِ٘یٍ َُيگی يیکُُي ٗخیي کخي ً
يظؤٓلخَّ حیٍ حكظًخل َیِ ٔؿٕى ىحٍى کّ طؼيحىی حُ ٓخىحص حُ ریيحٍی ٔ
رَحرَیهٕحْی ِْحٍِْخ ػويِ ٔ کیُّ رّىل رگیََي ٔ ُيیُّٓخُ طُْٖخی
حؿظًخػی َیِ َٕٗي .کًخ حیٍکّ طخ ًْیٍ كخال ْى ٗخْي حطلخهخطی رٕىِحیى.
ؾّ ًوًَْ:
ٔ ـ پْ حُ ٓوٕ ١ؿَد کخرم ،طؼيحىی حُ ٓخىحص یک پٕٓظّی َظخيی ىٍ
يُطوّی «حٔؿی» ىٍ رٕٓٔى حیـخى ًَٕىِ رٕىَي ٔ رَحی چُي ٓخل ئخكَیٍ
ِْحٍِ ٍح حًیض ٔ آُحٍ يیکَىَي.
ٕ۱۷ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
حٓض ٔ .آىوْخی پٔض ٔ ىٍؿّ ىٔو ىٍ ههوض يهِو رّحكظَحو ،هييض ٔ طؤيیٍ
حيکخَخص يؼی٘ظی آىوْخی رَطَ ْٔظُي.
ُٓي ًٗخٍِ ۳۳
حؿَحنيیٍ حهزخل،
دمحم ٍكیى حك٠هی
هكؾم ثبهیبى ثب ایي ؾٌّؼبق هعْقی ثَِعٌَ آییؿ کَ :ویّؿ اػال،
اوحؼلب ،اوحؼلب ،اوحؼلب!
ٛ Hazara Voiceيحی ِْحٍِ
ٖٔ حکظزَ ٕٕٓٓ ػهی طوٕحیی وٌؿ ٌوبقٍ : ۳۳
اژؾُبی كىبؾ؛ چكا پكًّؿٍی ویّؿ اًْق قظوحی ثكقوی ًویٌْؾ؟
َگخٍَيِ :ؿالو ٓوی كاليیْ
ٓیّي حٍَٕ ٍكًظی یکی حُ چَِْٓخی حٓض کّ ىٍ ًٓضْخی يوظهق کخٍ
کَىِ ٔ ٔظخیق گَّٕگَٕی ٍح پیٖرَىِ حٓض .حٔ ىٍٓخلْخی ؿٓخى ٔ يوخٔيض
يَىو ِْحٍِ ىٍ رخيیخٌ یکی حُ كَيخَيْخٌ َظخيی كِد ٔكيص رٕى .ح ّيخ رّگٕحِ
حػ٠خی حٍٗي كِد ٔكيص حٓاليی حكـخَٔظخٌ حُ ؿًهّ دمحم َخ١وی حُ
رُیخٌگٌحٍحٌ حیٍ كِد ،ىٍ آٌ ىٍٔحٌ ٍكًظی ریٖطَ ىٍ َوٖ «ٓیّي يالُو»
رٕىِ حٓض طخ یک چَِٓی يٓى كِری.
آهخی ٍكًظی ٗخیي ؿِٔ يؼئى حكَحىی رخٗي کّ رّکخٍَخيّحٕ کىطَ پَىحهظّ
طخٍیک َُيگی حٔ رَ آكظخد گٌحٗظّ َ٘يِ حٓضٗ .خیي یکی حُ ِ ٗيِ ٔ ٕٓیّْخی
ىالیهی کّ طخکٌُٕ آهخی ٍكًظی هٕى ٍح حُ ى ِو طیؾ ِ يُظويحٌ ىٍ حيخٌ َگّ ىحٗظّ،
پیَٕي حٔ رخ كِد ٔكيص ٔ ظخَْٗيٌحٕ رخ َوخدِ كَ ِى ٔكخىحٍرّحٓظخى ػزيحنؼهی
يِحٍیٍْ ،زَ پی٘یٍ كِد ٔكيص حٓاليی حكـخَٔظخٌ ىٍ ؿخيؼّی ِْحٍِ
هالف آٌٍح ػخرض يیکُي .ىٍِ رخٗي .چیِیکّ ٔحکخٔی کخٍَخيّی آهخی ٍكًظی
حیٍ يیخٌ ح ّيخ َپَىحهظٍ رّکخٍَخيّی حٔ رّيؼُخی حیٍ َیٔض کّ کخٍَخيّی
ٓیّيحٍَٕ ٍكًظی طٓی حُ ٓیخْیَ ،ژحىپَٓظی ،په٘ظی ،كٔخى ،ؿُخیض ٔ ...حٓض.
َؤظیٍ حطٓخيی کّ رَ آهخی ٍكًظی ٔحٍى حٓض ،ؿُخیظی حٓض کّ ىٍ ٕ۳
كٕص ٖ )ٕ ْ( ٖٔ۳ىٍ طکیّهخَّ «ههؼّی ؿؼلَ رُيحيیَ» حَـخو ىحىِ ٔ ىٔ
كَى رَّخوْخی «حكظوخٍی» ٔ «طٕ ّنی» ٍح رّكـیغطَیٍ ٗک ِم رّهظم ٍٓخَیيِ
حٓض .حنزظّ حٔ ىٍ آٌ ٓخلْخی ٓیخِ ٔ طخٍیک ؿُخیخص رٔیخٍی ٍح حُ هِٕ رّكؼم
ىٍآٍٔىِ کّ رّػُٕحٌ یک «ؿؼزّی ٓیخِ» طخکٌُٕ َگٕ٘ىِ يخَيِ حٓض.
حُ ٓخلْخی ؿٓخى ٔ يوخٔيض کّ رگٌٍیى ،پْ حُ رَچیيِ ٗي ٌِ َظخو ١خنزخَی،
ٓیّيحٍَٕ ٍكًظی ىٍ پٔضْخی ریًٗخٍ كکٕيظی کخٍ کَىِحٓض .حٔ ٍیخٓض
ىكظَ يؼخَٔیض ىٔو ٍیخٓضؿًٍٕٓی ٍح ىٍ ىٍٔحٌ يؼخَٔض آهخی ههیهی رّػٓيِ
ىحٗض .ىٍ ُيخَیکّ رّكیغ ٔحنی َٓپم حیلخی ٔظیلّ يیًَٕىَ ،خٍٟخیظیْخی
ٖٓٓ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
کٔی رخیي يال ٕٗى کّ َو ٚػ ٕ٠ىحٗظّ رخٗي ٔ طٕحٌ کخٍی َيحٗظّ رخٗي!
ح ّيخ ُٓض حنٓٗ رَحیٍ پخیّ حٓظٕحٍ حٓض کّ ىَیخ ًْیّ٘ رَ یک پٓهٕ َچَهي؛
ٔهٕع کٕىطخٖ ْلض ػٍٕ ىٍ حكـخَٔظخٌ ٔ يظؼخهذ آٌ ٍٔٔى هٕحٖ ٍٕٖٗٔ
رّحكـخَٔظخٌ ٔ پیيحیٖ ؿٓخى ٔ َیَْٔخٖ ؿٓخىٖ يٕؿذ ٗي کّ پخکٔظخٌ يَِْٓخ
ٔ يظليیٍ رٔخ حٛیمطَ ٔ هٕٖطَ ٔ کخٍآييطَ ىٍ حكـخَٔظخٌ رّىٓض آٍٔى کّ
ًْخَخ طًخو َیَْٔخٖ ؿٓخىی ،رّٔیژِ پ٘ظٌْٕخٖ حكـخَٗ حُ كکًظیخٍ طخ ١خنذ ٔ
ؿیَِ رخٗي ...حیٍؿخ رٕى کّ پخکٔظخٌ رخ رّىٓض آٍٔىٌ حیٍ کخٍص ٔ حیٍ
يَِْٓخٖ رخ حًْیض ىٍ رخُٖ رخ حكـخَٔظخٌ ىیگَ ِْحٍِ ٍح رّرخُٖ َگَكض،
یکزخٍِ آٌْخ ٍح ىٍٔحَيحهض ...كظٗ رٔیخٍٖ حُ ُٗخهض کخٍصْخ ٔ
پخٓپٍٕصْخٖ کّ پْ حُ ٓخل ٛ ٔ۹۳۳خىٍ ٗيِ رٕى «رالک» ٗي.
حُ ه٠خء ،حیٍ ىٍٔحٌ ًِْيخٌ رٕى رخ ٔهٕع حَوالد ىٍ حیَحٌ ،ىٍ حیٍ
يٕهؼیض کّ ِْحٍِْخ حُ چ٘ى پُـخریْخ حكظخىِ رٕىَي ،رّکًُي َوّْ٘خٖ حیَحٌ
گَكظخٍ آييَي ،حُ آٌ َ١ف ْى كٔن ٔ كٔخى آٗکخٍ «طُظیى َٔم َٕ ِْحٍِ -
يـٕل» ًُْیض يَىو ُٓظٗ ِْحٍِ ٍح يکيٍ کَىِ رٕى ٔ ُيیُّٖ ئخػي رَحٖ
َلًٕ كکٕيض يٌْزٗ حیَحٌ كَحْى آٍٔىِ رٕى .كکٕيض حیَحٌ رَحٖ آَخٌ
حيخوؿًؼّ يوٍَ کَى کّ حٔنیٍ آٌ آهَٕيٖ رَّخو طٕٓهٗ رٕى ٔ ،ييحٍّ يٌْزٗ
حی٘خٌ ٍح طـٓیِ ًَٕىِ ٔ ىٍ ٍأّ آٌ آهَٕيْخٖ ىیگَ رَّخوْخٖ حٓيٖ ٔ
ٓؼیيٖ ٍح گًخٍى؛ ٔ ًْیٍ ٍٕ١طـٓیِ حيخو رخٍگخِْخ ٔ ئخؿي ٔطَٔیؾ ىػخْخٖ
کًیم ٔ ىػخٖ طٕٓم ٔ ىػخٖ َيرّ ٔ ُیخٍص ػخٍٕٗح ٔ ٍّْٟٔخٖ هخَّگٗ...
کّ َٓحَٓ ىٍ ٍحٓظخٖ حٗخػّٖ يزخَٗ ط٘یغ ٛلٕٖ رٕى( ...ط٘یغ ٛلٕٖ
كَهّٖ هخ ٗٛحُ كَم ْـيِگخَّٖ ٗیؼّ حٓض کّ يلظٕٖ آٌٍح َلَصپَحکُٗ
ٔ طهؼیٍ ط٘کیم يٗىْي) رخالهَِ ،گًخٗظّگخٌ حیَحٌ ٓخالَّ چُيیٍ ٓلَ رّحیَحٌ
ىحٍَي ٔ ىٍ يُخٓزضْخٖ کّ ؿًٍٕٖٓ حٓاليٗ حیَحٌ آٌ ٍح حريحع کَىِ حٓض،
يخَُي «ًٓیُخٍ حْم حنزیض» ٔ «کُلَحَْ طوَیذ يٌحْذ» ٔ «حؿالّ
كهٔطیٍ» ٔ «ریيحٍٖ حٓاليی» ٔ «ىّْٖ كـَ» ٔ «چٓخٍىِ هَىحى» ٔ
ؿیََِٗ ...کض يٗکُُي.
حٟٔخع رّگَّٕٖ پیٖ ٍكض کّ ِْحٍِْخ ىٍ هٕى کٕثظّ حیٍ يُخٓزضْخ ٍح
رٔخ ىحؽطَ حُ حیَحٌ رَگِحٍ يٗکُُي ،آٌْخ «ؿهّٕ» يٗکُ٘ي «َْطخل» رّپخ
يٗکُُي ،رخ پهیْ ىٍگیَ يَٕٗٗي ٔ ...آٗکخٍح حهطخٍ يٗىُْي کّ «يخ
ٖٓ۷ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
رهٕچٔظخٌ ٍح رّنزُخٌ ػخَٗ يزيل هٕحْیى کَى!» يؼالً رّكٕحىع ٍُٔ هيّ ىٍ
يخِ ٍي٠خٌ ٓخل ٕٓٔٓ َگخِ کُیي کّ ٗ١آٌ ِْحٍِْخ رّحهطخٍْخٖ پهیْ
طٕؿّ َکَىَي ،رخ پهیْ ىٍگیَ ٗيَي ٔ ػهًيحٍ ٍٔى ٍح رّهظهگخِ يزيل ًَٕىَي...
ًّْٖ حیٍْخ ىٍ كخنٗ ؿَیخٌ ىحٗظّ ٔ ىحٍى کّ پخکٔظخٌ ٔ حكـخَٔظخٌ
ػًيِطَیٍ يیخىیٍ ٍهخرض كَهٕٖ ٔ ٓیخٓٗ يیخٌ حیَحٌ ٔ ػَرٔظخٌ ٍح ط٘کیم
يٗىُْيَ .یِ ىٍ كخنٗ حٓض کّ ِْحٍِْخ حُ هزم ىٔ ىًٍٗ هَٕٗ ىٍ يلم
ىحٗظُي ،رخ پیيحیٗ ٔ ٍٗي رُیخىگَحیٕٗٓ ،يیٍ ٔ هطََخکظَیٍ ىًٍٗ ىیگَ
(كَهٕی) َیِ رّٛلُّ ٔحٍى ٗي کّ ن٘کَ ؿُگٕٖ یک كهوّٖ آٌ حٓض.
يِیي رَحیٍْخ :ىٍ گٌٗظّ ،كٕؽ ٔ پهیْ پخکٔظخٌ الیک رٕى ٔ َ١ف ََْٕع
رلغ ٓیخٓٗ ،هٕيٗ ٔ يٌْزٗ ىٍ يیخٌ آٌ يًُٕع رٕىٔ ،نٗ حُ ُيخٌ ؿَُحل
ٟیخءحنلن رّرؼي ،رّٗيص ػویيطٗ ٗيِ حٓض ٔ حىحٍِی آی حّ آی يٍ كیغ
یک َٓخى کخيالً يٌْزٗ ىٍ رطٍ حٍطٖ ػًم يٗکُي.
ىٍ چُیٍ حٟٔخع ٔ َٗحی ٢حٓض کّ ىٍ ؿخَذ ِْحٍِْخ ،حئَُِ َّ طُٓخ
ؿَُحل يٕٓٗهخَٗ ٔؿٕى َيحٍى ،کّ یک ؿخٍٔکٖ ْى ىٍ حىحٍحص ىٔنظٗ
َيحٍَي« .طُظیى َٔم َٕ ِْحٍِ -يـٕل» َیِ رّىنیم كٔخى ًحطٗ يؼئو ٗيِ
حٓض .حٔؽ حهظيحٍ طُظیى ٔ کخٍکَى حیيیٕنٕژیک آٌ ،ىٍٔحٌ حٓظوَحٍ ػزيحنؼهٗ
يِحٍٖ ىٍ ؿَد کخرم رٕى کّ ًّْ يٗىحَُي چّ كـخیغ آكَیي ،رٔخ كـیغطَ
حُ آَچّ هزال ىٍ کٕثظّ حَـخو يٗىحى ،ىٍ ؿَد کخرم ػًم کَى :يین رَ َٓ
آىوْخ کٕریيٌ ،رّطٕپ رٔظٍ ،رّکٍِٕٖ آىوُٕٖٓ ٓپَىٌ ،طًخٗخٖ ٍهٚ
يَىِگخٌ ،طًخٗخی ُحیًخٌ َُخٌ ،طـخُٔ رّیظیًخٌ رَٕٗح ىٍ یظیى هخَّْخ ،پوظٍ
ٔ هٍٕىٌ گٕٗض آىيیخٌ ٔ پُؾ ىهیوّ ٕٓحٍٖ هٕحٓظٍْ ًّْ ٔ ًّْ ...يحیخیٗ
رٕى کّ گَِٔ «طُظیى َٔم َٕ ِْحٍِ -يـٕل» رّآهخٖ يِحٍٖ طويیى ًَٕى ٔ
رّن٘کَیخٌ حٔ آيٕهض...
ىٍ حیٍ رَّْ ٗؼخٍ «ِْحٍِْخٖ ؿٓخٌ يظلي ٕٗیي» ٍحیؾ ٗي ٔ .يیهٕىة
«ُىِ ،کٕكظّ يهگخٖهٍٕ پْ رگیَیى »...حَ٘خى گَىیي ٔ َٓ ُرخٌْخ حكظخى.
هال ،ّٛىٍ آٌ يٕهغ گَِٔ «طُظیى» طًخو ىحٍ ٔ َيحٍ هٕى ٍح ٔحٍى کخرم
ًَٕى ،رَ ىٕٔ آهخٖ يِحٍٖ ٕٓحٍ ٗي ٔ ًِْيخٌ رخ ططزین حیيیٕنٕژٖ هٕى،
پخیخٌ کخٍ هٕیٖ ٍح َیِ ٍهى ُى .رّىَزخل ٗکٔض ٔ حكظ٠خكخص ىٍ ؿَد کخرم،
ٔ طٔه ٢گَِٔ ١خنزخٌ رَ کٍٕ٘ ،كَٛضْخٖ رَحٖ يٓخؿَص ِْحٍِْخ رّحیٍٕٓ
ٖٓ۴ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
حؿَحنيیٍ حهزخل،
دمحم ٍكیى حك٠هی
حؿَحنيیٍ حهزخل،
دمحم ٍكیى حك٠هی
ٖٔ۴ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
حؿَحنيیٍ حهزخل،
دمحم ٍكیى حك٠هی
ٖٔ۵ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
ثؽً ؾُِن
ُماقٍ ال کصب آهؿٍ؟
کٍٕ٘ هٕو ئظوهٗ رَّخو «يـٕل» ٔؿٕى ىحٍى کّ ىٍ َٕحكت َٓپم َُيگی
يٗکُي ٔ رخ ِْحٍِ يظلخٔص حٓض َّ .آٌْخ هٕىٗخٌ ٍح ِْحٍِ يٗهٕحَُي ٔ َّ
ىیگَحٌ حی٘خٌ ٍح ِْحٍِ يٗپُيحٍَي.
ح١الم ػُٕحٌ «ِْحٍِ» رَحٖ یک ،یخ چُي هٕو ٔ گَِٔ حَٔخَٗ ،کخيالً ؿيیي
حٓض ،کّ حُ یک حٓظؼخٍِ ٔ يـخُ هزَ يٗىْي .حیٍ ػُٕحٌ ىٍ ْیچ يظٍ هيیًٗ
ٔ يیخَٗ َیخييِ حٓضًٗ ،خ طًخو کظخروخَّْخی ىَیخ ٍح رگَىیيًَٗ ،طٕحَیي یک
يظٍ يظؼهن رّیکٜي ٔ پُـخِ ٓخل رّإٌٓٓ پیيح کُیي کّ ىٍ آٌ کهًّٖ «ِْحٍِ»
يٍكیغ یک «هٕو» یخ گَِٔ حَٔخَٗ رّکخٍ ٍكظّ رخٗي .پیٖ حُ حیٍ رّیک گَِٔ
آىيی «رَرَی» گلظّ يیٗيِ کّ ٗخیي حََٜحف رًّْیٍ ِْحٍِ ىحٗظّ رخٗي،
چٌٕ ِْحٍِْخی ي٘ٓي ٔ حَ١حف آٌ ،طخ ُُْٕ هٕى ٍح رَرَی يیگٕیُي.
وٌؿ ٌوبقٍ : ۵۴ىحَُ٘خيۀ «ٔیکیپیيیخ» ىٍ رخٍِی ٔؿّ َخوگٌحٍی
«َخٌ رَرَی» يیَٕیٔيَ« :خو حیٍ َخٌ رَگَكظّ حُ َخو حیم رَرَ (ِْحٍِ) حٓض
کّ ىٍ يَُ ریٍ حیَحٌ ٔ حكـخَٔظخٌ َُيگی يیکَىَي .ىٍ حٔحهَ ىٍٔحٌ هخؿخٍ
چُي رَرَ پوض حیٍ َخٌ ٍح ىٍ طَٓحٌ آؿخُ کَىَي ٔ آٌ ٍح ٍٔحؽ ىحىَي».
«ًَْ٘ٓی آَالیٍ» يیَٕیٔي« :ىٍ ٍٔحیض ٕٓو وٌؿ ٌوبقٍ : ۵۵
رَحی ٍٔٔى َخٌ رَرَی آييِ کّ «گَْٔی حُ يٓخؿَحٌ حكـخٌ ىٍ ٓخلْخی
ٕٔ۳۹طخ ًٔٗ ٕٔ۳۹ی حُ «رَرَٓظخٌ» یخ «ِْحٍِؿخص» رَّٗم حیَحٌ کٕچ
کَىَي ٔ يیخٌ حیَحَیْخ رّ«رَرَی» يؼَٔف ٗيَي .ىٍ ٔحهغ آٌْخ َخٌرَرَی
ٍح کّ«پُـّکَٖ» يیگٕیُي ،رّحیَحَیخٌ يؼَكی کَىَي کّ حٔحیم كو ٢هٕىٗخٌ ٔ
آٌ ْى ىٍهَحٓخٌ ٔ ىٍطٍُْٕخی ُيیُی يیپوظُي کّ ١ؼًٖ رّطهوی يی ُى.
ًْیٍ رَرَْخ ىٍ حٔحهَ ىٍِٔی هخؿخٍ پوض َخٌ رَرَی ٍح ىٍ طَٓحٌ رخد
طًخو ؿَحثیي ٔ يُخرغ حیَحَی ٍٔی يطهذ حطلخم ىحٍَي. کَىَي».
وٌؿ ٌوبقٍ ٓ« : ۵۶یّييٓيی كَم» ىیپهًخص حیَحَی کّ ىٍ ػ َٜحيخٌهللا
ُٔیَيوظخٍ حیَحٌ ىٍ حكـخَٔظخٌ رٕىِ؛ ىٍ کظخد «طخٍین ٓیخٓی حكـخَٔظخٌ» رخٍ
رخٍ حُ «هٕو رَرَی» یخى کَىِ حٓض ٔ ىٍ ٛللخص ٔٓ ۳طخ ۳ٓ۳رَّٗف
ػزيحنَكًٍ يیپَىحُى ٔ حُ رَرَیخٌ طًـیي يیکُي.
ّ ؿُگْخی رَرَیخٌ رخ ٓپخِ
ػزيحنَكًٍ
ّ حُ يـًٕع حُٓخى طخٍیوی حٓظلخىِ يیٕٗى کّ ِْحٍِْخ طخ ىٍٔحٌ
ػزيحنَكًٍ حٓض کّ ػُٕحٌ «ِْحٍِ» ّ رّػُٕحٌ رَرَی ُٗخهظّ يیٗيِ ٔ حیٍ
ٍح رَحیٍ يَىو رخٍ يیکُي ٔ حُ آٌ پْ ػُٕحٌ «ِْحٍِ» رخد يیٕٗى.
ٖٔ۷ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
ىٔ َظَ حٔنی َِى يلووخٌ ریَ١فٍ ،ى ٗيِ ،ح ّيخ ىٍ يیخٌ هٕى ِْحٍِْخی
حئَُی َ١فىحٍحَی ىحٍى کّ ریٖطَ حُ ٍٔی حٓظیٜخل حٓض طخ رَپخیّی
حٕٛل ٔ ييحٍک ػهًی ٔ طخٍیوی.
َظَ ٕٓو ىٍ يیخٌ يلووخٌ ٔ حَٔخٌُٗخٓخٌ ریَ١ف ریٖطَ پٌیَكظّ ٗيِ ٔ
رخ ٔحهؼیضْخی يٕؿٕى ًْوٕحَی ىحٍى .هٕى ِْحٍِْخی ٔحهغریٍ َیِ حیٍَکظّ ٍح
يیپٌیََي کّ ِْحٍِْخ ىحٍحی یک ٍیّ٘ی ي٘ظَک َیٔظُي ٔ رّیک پيٍ ٔ ؿي
ٔحكي ًَیٍُٓيٍ ،یّْ٘خی گَٕخگَٕی ىحٍَي کّ رّٗخهّْخی حُ حهٕحو حكـخَی ٔ
َیِ رّحهٕحو آٓیخیيیخَّ ٔٛم يیَٕٗي .ػُٕحٌ «ِْحٍِ» كو ٢یک «کًپ»
حٓضَْ ،کْ ىٍ ْیچؿخ ؿخی َيحٗض ٔ ،ىٍ ْیچ ْٕیظی َگُـیيِْ ،حٍِ حٓض.
حگَ کٔخَی روٕحُْي ىٍ رخٍِی يُ٘ؤ طَکیزخص حَٔخٌ ِْحٍِ طلوین کُُي ،رخیي
«آکخىيت ِْحٍُِٗخٓٗ» طؤٓیْ ًَخیُي .حیٍ آکخىيٗ كظًخ ً ٔ رخیي ي٘ظًم رَ
يلوویٍ ِْحٍِ ،طخؿیک ،پ٘ظٌٕٓ ،یّي ،حیَحَُْٗ ،يٖ ،طَکٗ ،ؿَرٗ ،ػَرٗ ٔ
ٍٔٓٗ رخٗي طخ ىحىِْخٖ آٌ هخرم حػظزخٍ گَىى ٔ ىٍ يـخيغ ٔ يلخكم هخرم
پٌیَٕ رخٗي .ىٍكخل كخ َٟحٟٔخع رّگَّٕٖ حٓض کّ حيیي چُيحَٗ
رّىٓضیخرٗ آٌ آکخىيٗ (كَ )ٟٗرّحُٓخى ٔ ييحٍک يٕػن ٔ هيَّٗخپٌیَ ىٍ
هٕٓ ٕٜٙحرن ٔ يُ٘ؤ طَکیذ حَٔخٌ ِْحٍِ ٔؿٕى َيحٍى ،نکٍ ىحىِْخٖ آٌ
آکخىيٗ (كظٗ حگَ كظٕحیٗ ْى رخٗي) حًٍُُٗي هٕحْي رٕى.
ىٍ ؿیَ حیٍ ٍٕٛصَْ ،گخِ حكَحىٖ حُ ِْحٍِْخ رٍّٕٛص حَلَحىٖ کخٍ
کُُي ،چیِٖ ریٖ حُ ػالین ٔ ٓالین ٗو ٜٗریٌَٔ َوٕحُْي ىحى ٔ .يٕؿزخص
طًٔوَ هٕى ٔ حهٕحو ِْحٍِ ٍح كَحْى هٕحْي آٍٔى .كظٗ حگَ ؿًؼٗ يظ٘کم حُ
هٕى ِْحٍِْخ ىٍٔ ْى ِگَى آیُي كخٛهٗ ریٖ حُ کخٍْخٖ ػِیِ ١ـیخٌ ٔ
كٔیٍػهٗ یِىحَٗ ٔ ػیٔٗ ؿَؿٔظخَٗ ٔ حیٍ ٔ آٌ ىٍ حیٍؿخ ٔ آٌؿخ َوٕحُْي
ىحٗض .کخٍْخٖ آَخٌ (حگَ ٓیخٓٗ ٔ کالِرَىحٍٖ ْى َزخٗي) حُ ٍٖٔ حكٔخٓخص
ٔ ػٕح١ق ٔ ػويِ حٓض ٔ .ىٍ َْ ٍٕٛص ػهًٗ َیٔض ٔ .ىحىِْخی حی٘خٌ ىٍ
يـخيغ ػهًی ٔ ریَ١ف پٌیَكظّ َوٕحْي ٗي .آٌْخ (رّحٗظزخِ) ِْحٍِ ٍح یک
«کهٗ ٔحكي» گَكظّ ٔ آٌهيٍ هَحد کَىِحَي کّ حئَُِ هٕى ِْحٍِْخ ْى
ًَٗىحَُي چگَّٕ ؿًغ کُُي .آٌْخٖ کّ حىػخٖ طلوین ىٍ يٍٕى طزخٍ ٔ َژحى
ِْحٍِ ىحٍَي ،حئَُِ حیٍ ٟٔغ ٍح َٓ ِْحٍِ آٍٔىِحَي:
ٕٖٔ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
دمحم حك٠م حٍُگخَٗ ،یَْٕ الق ُ -ماقٍ ال ًىل هـْل اوث :
١ـیخٌ ،ػِیِ ١ـیخٌ ،كٍٔ كٕالىٖ ،ػیٔٗ ؿَؿٔظخَٗ ،كٔیٍػهٗ یِىحَٗ،
ٓیّي ػٔکَ يٕٕٖٓ « ٔ ...آٍُِگٌٕ» کٕثظّ حُ پی٘گخيخٌ حیٍ َظَحَي.
حکزَهخٌ ََگَْ ،خَٖٛ ُ -ماقٍ جیكٍٓ ال جكک اوث : ة
حٓيللا ٔنٕحنـٗٓ ،یَص ١خنوخَٗ ،رٜیَحكًي ىٔنضآرخىٖ ٔ ؿخنذ ّ ىحٔٔىٖ،
ِْحٍِْخٖ ًٓض ًٗخل (کّ ىٍ يـخٍٔص حُرکْخ َ٘ٔظّحَي) رّحیٍ رخٍٔحَي.
دمحمػهٗ ُ -ماقٍ اِل ًژاؾ آقیبیٔ اوث: ز
حكظوخٍٖ ٍٔٓٗ (آٍیخَپٍٕ) كخٟم کیخَٗ ؿخؿٍٕٖٕٗ ،کض ػهٗ دمحمٖ
ؿخؿٍٕٖ ،چًُؼهٗ گَٗٔظخَٗ ،ؿٕحى هخٍٔی ٔ ؿخنذ ِْحٍِپژْٔخٌ يُخ١ن
يَکِٖ [کٔخَٗکّ ىٍ حیَحٌ َُيگٗ ٔ طلٜیم کَىِحَي] رّحیٍ رخٍٔ ْٔظُي.
”ٗین َظَػهٗ ؾ ُ -ماقٍ هكکت ال جكک ّ جبشیک اوث:
يٕكيٖ کیٕٖٔ” (ٗوٜخ ً طخؿیکطزخٍ) ٛخىهی َیهی ،ىحَٖ نِیَ ٔ يـًٕع
َٓحٌ ِْحٍِْخٖ طخؿیکطزخٍ رّحیٍ رخٍٔ رٕىِ ٔ ْٔظُي)ٔ(.
حیٍ ىیگَ هُيِىحٍ ُ ُ -ماقٍ هكکت ال ویّؿ ّ ُماقٍ اوث!
طَیُٖ حٓض! رخَیخٌ حیٍ ُؿک هُيِىحٍ (ػالِٔ رَ طؼيحىی حُ ِْحٍِْخ) کٔخَی
حُ يَطيیٍ هٕيت ٓخىحص ْٔظُي کّ یخ ُیخىی ٍُٔٗلکَحَي ٔ حؿهذ حُ ىٍؽ
ػُٕحٌ «ٓیّي» ىٍ حرظيحی َخو هٕى هـخنض يیکُ٘ي (يخَُي ٓیّيػٔکَ يٕٕٓی،
ٓیّيحرٕ١خنذ يظلَیٓ ،یّيٍٟخ دمحمی ،ػزيحنویٕو ٓـخىی ،کَیى پخکِحى،
يیَكٔیٍ يٓئی )...یخ حُ ُیَ ٓخیّی «َـّچی»ْخی ِْحٍِگی هٕى ریٌَٔ
ٗيِ ًَٗطٕحَُي ،يخَُي (ًٗخٍی حُ ٓیّيْخی نوک ِْحٍٍِٕٛص) یخ حٛالً هخىٍ
رّىٍک حٟٔخع َیٔظُي ...یخ رّىالیم ىیگَ ىل ىٍ گَٔ ِْحٍِ ىحٍَي.
ىٍ ٍى َظَحص پیٖگلظّ رخیي گلض:
ـ ِْحٍِ چگَّٕ يٗطٕحَي حُ َٔم يـٕل رخٗي ،ىٍ كخنٗکّ ىٍ يُٕحثیک
هٕيٗ حكـخَٔظخٌ «يـٕل» یک هٕيیض ئظوم حٓض؟!
ـ چگَّٕ يٗطٕحَي «طَک» رخٗي ،ىٍ كخنٗکّ طَکٗ ًَٗىحَي؟!
ـ چگَّٕ يٗطٕحَي «آٍیخییَژحى» رخٗي ،ىٍ كخنٗکّ رّنلخظ كیِیٕنٕژیک رخ
آٍیخیٗ طزخٍحٌ حٛیم يظلخٔص حٓض؟!
ـ چگَّٕ يیطٕحَي رٕيی رخٗي ىٍ كخنیکّ حكـخَٔظخٌ ؿِٔ ههًَٔ آٍیخثیخٌ
ریُیرهُي رٕىِ حٓض؟ طَکخٌ ٔ يـٕالٌ يظؼهن رّإَٓٔی آيٕ ْٔظُي.
ٕٕٖ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
ٔ طلٕل کُُي ،رخُْى ٍٕٓرخص آٌ ىٍ حػًخم َُيگت يؼُٕی ؿٕحيغ رخهی يیيخَي
ٔ ىٍ ُْگخو يوظ٠ی رَُٔ يیکُي .يؼم حیٍکّ ىٍ ُٓضْخ ٔ گٕیْٖخی
ِْحٍِگی حنلخظ ٔ حٓخيی ٔ آىحد ٔ ػخىحص كَٔحٌ ٔؿٕى ىحٍى کّ طَکی ـ
يـٕنی حٓض يخَُي هخطٌٕ ،آؿخ ،آؿّ ،آرّ ،آپّ ،آیّ ،آیکّ ،آطّ ،آؿّ ،آؿم ،حُهَِ،
حُؿخم ،حٔيخؽ ،حُٔچی ،رٍٕىحهی ،رُـَٕي ،رٕطٕو ،طُ٘کُ ،چوَُ ،چیچک ،هخٕ،
هخم ،هخطن ،هزَُؿّ ،هٍٕيّ ،هًچیٍ ،هَٔص ،هیًخم ،هُٕی ،روچّ ،هخٌ ،ریری...
ىٍ حیٍ يٍٕى َظَحص رٔیخٍ ُیخى ٔ يظُخه ٞحرَحُ ٗيِ حٓض .هال ّٛحیٍ
ؿُخُِ ٍٔی ىٓض يخَيِ حٓض .ػهٗ َـلٗ ىٍ کظخد «حكـخَٔظخٌ ٍَگیٍ کًخٌ
حهٕحو» كئى ىِ َٔزض هٕيٗ رَحٖ ِْحٍِ يًٗٗخٍى ٔ حكظًخل ؿخنذ يٗىْي
کّ ِْحٍِ حُ حهٕحو طزظٗ رخٗي ،يخَُي حهٕحو طزظٗ ىٍ َٕحكٗ الىحم کً٘یَ،
حٓکخٍىٔ ٔ رهظٔظخٌ ىٍ پخکٔظخٌ ...آٌ يَىيخٌ ٗزخْضْخٖ رٔیخٍ َِىیک رخ
ِْحٍِْخٖ حكـخَٔظخٌ ىحٍَي ...حگَ حیٍ َظَ ٛلض ىحٗظّ رخٗي ،آٌٔهض حیٍ
ٓئحل پیٖ يیآیي کّ حیٍْخ چطٍٕ ىٍ يُخ١ن يَکِی ؿخ رّؿخ ٗيَي؟
َکظّی ؿخنذ حیٍکّ ِْحٍِْخ رَحی يؼَكی هٕى رَّْٕٓ چُگ يیَُُي،
ح ّيخ ْیچگخِ َٓحؽ حیٍ پَٖٓ ًَیٍَٔي کّ ِْحٍِ چّ يؼُی ىحٍى؟ چَح ِْحٍِ؟
رَ ًّْ حهٕحو ِْحٍِ ؿخٍٖ کُُي ،حیٍ حُ ؿخیض ؿٓم ٔ َخىحَٗ حٓض .کّ هزم حُ
ًّْ چیِ حػظزخٍ ٔ َیخص هٕى گٕیُيِ ٍح ُیَ پَٖٓ يٗرَى.
نٌح گَٗٔظخَٗ ىٍ ؿِِْٔخٖ يُظَِ٘ طلض ػُٕحٌ «ٍَٟٔص ُٗخهض
ْٕیض يهٗ ٔ طخٍیوت ؿخيؼۀ ِْحٍِ» طًخيخ ً حُ گً٘يِگٗ ،یخ گىگ٘ظّگی حَٔخٌ
ِْحٍِ َخنیيِ حٓض ،يطخنذ هیهٗ يلٜم ٔ َٛیق حٓض .حُ ؿًهّ ىٍ ًٗخٍِ
ٕٓو ( )۳ٓ ٔ ٖ۹ ، ٕٔ ٚٛچُیٍ يَٗگخٍى:
«حَيی٘یيٌ ىٍرخٍِٖ حیٍکّ يخ ”کٗ” وٌؿ ٌوبقٍ : ۵۴
رٕىِحیى؟ ىٍ ”کـخ” كیخص حؿظًخػٗ ٔ ٓیخٓٗ ىحٗظّحیى؟ حکٌُٕ ”کٗ” ْٔظیى؟ ٔ
چَح رّحیٍ ٍُٔ ٔ كخل حٓلزخٍ گَكظخٍ آييِحیى؟! حَيی٘یيٌ ىٍرخٍِٖ هٕی٘ظٍ
هٕى؛ ىٍرخٍِٖ هٕی٘ظٍ يهٗ ٔ طخٍیوٗ ،ىٍرخٍِٖ ْٕیض ٔ ٗوٜیض كَُْگٗ
ٔ ىٍرخٍِٖ ٍیّْ٘خَ٘ ،خَّْخ ،ػاليضْخًَ ،خىْخ ٔ ًٓزمْخ حُ ٍُٔگخٍحٌ کٍٓ
حَٔخٌ ِْحٍِ؛ حَيی٘یيٌ ىٍرخٍِٖ حیٍکّ حؿيحى ٔ َیخکخٌ ؿخيؼّٖ کّ حئَُ
رَّخو ِْحٍِ ُٗخهظّ يٕٗٗى ”کْٗخ” رٕىِحَي؟!)ٕ(»...
« ...حنزظّ هخرم ًکَ حٓض کّ ىٍ حیٍ وٌؿ ٌوبقٍ : ۳۹
یکٗ ىٔ ىّْٖ حهیَ کظخدْخٖ ُیخىٖ ىٍ يٍٕى ْٕیض ٔ طخٍین حهٕحو ِْحٍِ
َگخٗظّ ٗيِحَي ،ح ّيخ چّ كخیيِ ىحٍَي! يظؤٓلخَّ کظخدْخٖ يٌکٍٕ رّؿِ یکٗ ىٔ
ًََّٕ ،رال حٓظؼُخء كخٖٔ ٍَٕٔیٔٗ حُ طخٍین يؼخ َٛحٓض؛ یؼُٗ ٍَٕٔیٔٗ حُ
طخٍین َخ طخٍین ،یؼُٗ ٍَٕٔیٔٗ حُ طخٍیوٗ کّ حهٕحو ِْحٍِ ٍح رٗطخٍین
ًَٕىِحَي ،یؼُٗ ٍَٕٔیٔٗ حُ طخٍین ىٓظٍْٕٖ ،يحیض ٗيِ ٔ ًٍٓٗ کّ حئَُ
ىٍ ىٓض َٔم کَُٕٗ يخ حٓض .رَحٖ ُٗخهض ْٕیض يهٗ ٔ طخٍین ٔحهؼٗ يخ ْیچ
کًکٗ َوٕحْي کَى)ٖ(».
«پْ يخ حئَُ رّيَىحٌ طخٍینَٕیٔٗ ٍَٟٔص ىحٍیى کّ رظٕحَُي طخٍین
يؼخ ٔ َٛطخٍین گٌٗظّْخٖ ىٍٔ ٍح يوخیّٔ ًَخیُي ،طلهیم ًَخیُيَ ،وي ًَخیُي،
طخٍین ٍح حُ َخ طخٍین ط٘وی ٚىُْي ٔ طخٍین حٛهٗ حهٕحو ِْحٍِ ٍح حُ ىل حیٍ
طخٍین ریٌَٔ رکُ٘ي».
«رخنو ٕٜٙرّآٌْخٖ کّ رَ َظَیّٖ وٌؿ ٌوبقٍ ٓ: ۶
طَک ٔ يـٕل رٕىٌ يؼظوي ٗيِحَي ٔ ريحٌ ىل رٔظّحَي گِٕٗى يٗگَىى کّ
َظَحص هٕى ٔ يوخنق ٍح ىٍ طَحُٖٔ ػوم ٔ يُطن ػهًٗ ٓزک ٔ ُٓگیٍ
ًَخیُي ٔ رخ َظَىحٗض كوخین ،ػالیىَ٘ ،خَّْخ ٔ ،رخ طٕٓم رّكَُْگ
ٖٕ۵ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
ِْحٍُِٗخٓت ػهًٗ ،ئؤنّ ٍح يٍٕى طلوین ،طلهیم ٔ رٍَٓٗ هَحٍ ىُْي طخ
ه٠خٔص آگخْخَّ يیَٔ ٕٗى ٔ َگَحٌ حیٍ َیِ َزخُٗي کّ هٕد كخال رؼي حُ آٌکّ
ىٍ رخٍِٖ طَک ٔ يـٕل رٕىٌ طکیّ ٔ کخٍ ٗيِحَي كخال ریخیى یک ىكؼّ آٌ ٍح
ئُٕم ٔ ٍى ًَخثیى».
«حنزظّ کّ کخٍٖ ىٕٗحٍ ٔ َخ هٕٗخیُي يٗرخٗي ٔ رئٌ ِْیُّٖ يخىٖ ٔ
يؼُٕٖ ْى ًَٗطٕحَي حَـخو ٕٗى ،ىٍ يـًٕع يٗطٕحٌ چُیٍ يظٌکَ ٗي»:
«حُ آٌ ىٓظّ حُ کٔخَٗ کّ حُ ؿخيؼّٖ يخ طالٕ يٍَُٗٔي طخ ؿخيؼّٖ
ِْحٍِ ٍح رخطَکْخ ٔ يـٕالٌ پیَٕي ىُْي طوخٟخ يٗگَىى ،ىٓض حُ حیٍ
طالْٕخٖ َخكَؿخو رَىحٍَي ،چَح کّ رّهٕل يؼَٔف حیٍ طالْٕخ ؿخيؼّٖ
ِْحٍِ ٍح رّطَکٔظخٌ ًٌٍُْٕ يٗٓخَُي ٔ ًٌٍُْٕ ٗيٌ حَٔخٌ ِْحٍِ
رّطَکٔظخٌ یؼُٗ حیٍکّ ْى يلَٔو ٗيٌ حُ ْٕیض ٔحهؼٗ هٕىٕ ٔ ْى ََٓیيٌ
ٔ َچٔپیيٌ رّْٕیض رَحىٍحٌ طَک ٔ يـٕل ،ىٍ ٔحهغ ًٌٍُْٕ ٗيٌ حَٔخٌ
ِْحٍِ رّطَکٔظخٌ یؼُٗ حَٔخٌ ِْحٍِ گٕیخ «حُ رین رٕطّ رٍٕ ٗيِ» (ریٌَٔ
آييِ) چٌٕ ٔٛم رّطَکْخ ٔ يـٕالًٌْ ،خَخ ریٌَٔ آييٌ حَٔخٌ ِْحٍِ حُ رین
رٕطّ حٓض)۳(».
گلظیى پیيح حٓض کّ ْیچ یک حُ آٌ َظَحص پخیّٖ يلکى َيحٍى ٔ ؿخيؼّٖ
ِْحٍِ ٍح ٍحَ ٟٗکَىِ حٓض ُیَح ئظُي ٔ يظکٗ رَ حُٓخى ٔ ييحٍک يظوٍ
َیٔضَْ ،کيحو يؼـَٕٗ حٓض حُ یک ٍٗظّ طًخیالص ٗو ،ٜٗػخ١لٗ ٔ
يٜهلظٗ کّ رَگ٘ض ًّْگٗ رّظٕحَْ ٔ یخ چُي كوَِ نلع ي٘ظَک حٓض!
رُخرَحیٍ ،ييػیخٌ ِْحٍِپژْٔٗ حگَ َیضٗخٌ ک٘ق كویوض حٓض ،رخیي رخ
حكظیخُٓ ،١ـیيِ ،يُطوٗ ٔ ٍٍٔٗ ٔ ٗلخف كَکض کُُي طخ رّحٍطکخد حػًخل
ؿیَحهالهٗ يظٓى ََٕ٘ي .یک چُخٌ حػًخنٗ کّ ىٍ رٓظَیٍ ٔ يٕأىرخَّطَیٍ طؼزیَ
«حنلخم» َخيیيِ يٕٗٗى ٔ ىٍ ريطَیٍ طؼزیَ «َٓهض» حٓض کّ كخٛهٗ ؿیَ
حُ َٓ حكکُيِگٗ ٔ ٍٔحٌپَی٘ٗ رَحٖ حَٔخٌ ِْحٍِ َيحٍىْ .ىحکٌُٕ ىٍ ریٍ
ييػیخٌ ِْحٍِپژْٔی ،ػًم ؿؼم ٔ طلَیق ٔ ىٓضحَيحُی ٔ َٓهض ٍٔحؽ
گٔظَىِ یخكظّ حٓض .حیٍ ٍُْٔخ رَهی حُ يُٓيٓخٌ كَُْگی ِْحٍِگی حُ كَ١
حٓظیٜخل ٔ چیِ َيحٍی ،رّٗوٜیضْخی يهی ٔ طخٍیوی کٍٕ٘ ىٓظزَى
يیَُُي کّ رخ ٔحکُْٖخی حُ ٕٓی كَُْگیخٌ ىیگَ حهٕحو يٕحؿّ گَىیيِحَي.
يٍٕى ىیگَ :ىٍ كٕنکهٍٕ ِْحٍِگی طًََُّی ٔؿٕى ىحٍى طلض ػُٕحٌ «ػَد
رچّی ٕٓىحگَ ٔ يـٕل ىهظَ كهٕحگَ» طَحَّی هیهی ٓخىِ ٔ رٔیطی حٓض کّ
[ٗخیي] ٛيْخ ٓخل ىٍ ریٍ ِْحٍِْخ ٔؿٕى ىحٍى ٔ آٔحُهٕحَخٌ ِْحٍِ حؿهذ آٌ
ٍح حؿَحء کَىِ ٔ يیکُُي .يلظٕی حیٍ طََى حُ حیٍ يطهذ كکخیض يیکُي کّ
«رچّی ٓیّيی» رخ ىهظَ ِْحٍِ ػخٗن ٔ يؼٕ٘م يیَٕٗي ٔ يخَُي ًّْی
ػ ّ
٘خم طخٍین رخ يٕحَغ ٔ ي٘کالطی َیِ ٍٔ رٍّٔ ْٔظُي... ُ
كخال ىٔ َلَ نٕيپٍ کّ هٕىٍح «ِْحٍِپژِٔ» يیهٕحَُي ،آييِ ٔ ریٍ هٕى
هٍٕیهظخی کَىِحَي کّ هٕد ،حگَ رگٌحٍیى کّ حیٍ طَحَّ رًّْیٍ ٟٔؼیض ٓخرن
ٔ حٛهت هٕى رًخَي ،حیٍؿخ ىٔ ي٘کم پیٖ يیآیيَ :ؤض حیٍکّ «ػَد رچّ»
ىٍ حٛهیض هٕى يیٕٗى ًْخٌ «ٓیّيرچّ» ٔ «يـٕل ىهظَ» يیٕٗى ىهظَ
ِْحٍِ! ىٍ حیٍ ػٓ َٜیّيُىحثی ،حیٍ رَحی ٗخٌ ؿیَ هخرم هزٕل ٗيِ حٓض کّ
یک ىهظَ ِْحٍِ ػخٗن رچّی ٓیّي ٕٗى! ىٔو حیٍکّ حگَ «يـٕل ىهظَ» ٍح
رّكخل هٕى رگٌحٍَي ،حیٍ ُٓيی يیٕٗى رَحی يـٕنی رٕىٌ ٔ چُگیِی ٗيٌ
هٕو ِْحٍِ! (چیِی کّ ىٍگٌٗظّ رّآٌ حكظوخٍ يیکَىَي كخالً حُآٌ گَیِ ىحٍَي)
آٌْخ حیٍ ىحٓظخٌ ٍح ىٓضکخٍی ٔ طلَیق کَىَي ٔ رّکهی حُ يلظٕی طٓی
ًَٕىَي! ىٍ ٔیَحیٖ هٕى «ػَد رچّ» ٍح کَىَي «حٍد رچّ» ٔ ىٍ طٕؿیّ آٌ
گلظُي« :ػَد رچّ» َیٔض« ،حٍد رچّ» حٓض ٔ «حٍد یک هٕو حٓض!»
حیٍٍٕ١ی <رّ هیخل هٕى> ىٓض «ٓیّي» ٍح حُ َٓ ِْحٍِ پْ کَىَي!
ىٍ رُؼي ىیگَ رَحی حیٍکّ هٕى ٍح ٔ ِْحٍِ ٍح حُ َٔزض «يـٕنی» ىٍٔ
کُُي ،گلظُي آٌ «يـٕل ىهظَ» َیٔض« ،يوزٕل ىهظَ» حٓض! ىٍ كخنیکّ
ٖٕ۷ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
ِْحٍِْخ کهًّی «يوزٕل» ٍح يٍكیغ ٛلض ُیزخیی حٛالً رّکخٍ ًَیرََي ،حیٍ
نـض ریٖطَ ىٍ َٕحكی کخرم ٔ رَهی َْٗٓخی رٍِگ رّکخٍ يیٍٔى ٔ ىٍ
يلخٍٔحص ِْحٍِگی ٍحیؾ َیٔض؛ حُ آٌ گٌٗظّٗ ٌُٔ ،ؼَ رّْى يیهٍٕى!
هٕد ،حکٌُٕ ًٗخ ه٠خٔص کُیي ،حیٍْخ يیهٕحُْي <كظی> رّهیًض طوَیذ
كَُْگ يخىٍی ،ؿخی پخی «ٓیّي» ٍح حُ َُيگی ِْحٍِگی پخک کُُي!
کٔی کّ رخ ىحٗظّْخی يخىٍی هٕى چُیٍ کُي ،رخ ىیگَحٌ چّ هٕحْي کَى؟
ىٍ يٕٟغ ىیگَ :ىٍ ٔنٕٔحنی ؿخؿٍٕی يلهی حٓض کّ َخو ًٍٓی ٔ
ىكظَة آٌ «ٓیّيحكًي» يیرخٗي؛ یک َلَ ٗیطخٌپَٓض حیٍ رخٍ ىٍ چَِٓی
«رخٓظخَُ٘خّ»! ظخَْ ٗيِ ٔ گلظّ :حٓى حٛهی حیٍ يلم «ٓؼیيحكًي» حٓضَّ ،
«ٓیّيحكًي»! ٔ كخال ٗیطخٌپَٓظخٌ رَحی حیٍکّ حُ ػُٕحٌ يويّ «ٓیّي» كَحٍ
کُُي آٌ ٍح «هَیۀ حكًي» یخ «ىَگۀ حكًي» يیهٕحَُي! يوٜي ٓیّي َزخٗي ...
رخُْى ىٍ يٕحٍى ىیگَ :طخ ُيخَی کّ «ٓخىحص» يٍكیغ هٕو ئظوم ًٍٓیض
َیخكظّ رٕىٗ ،یطخٌپَٓظخٌ ييحو ىٍ حکَٕضْخی هٕى يیگلظُيٓ« :یّي ِْحٍِ
َیٔض ٔ ِْحٍِ ٓیّي َیٔض!» ييحو حیٍ حٍحؿیق ػزيحنلٔیٍ ٍُیٍکٕد ٍح
طکَحٍ يیًَٕىَي کّٓ« :یّي كخٛم طـخُٔ ػَد رَُّخٌ حیَحَی حٓض!»
ػزيحنلٔیٍ ٍُیٍکٕد (حیَحَت َژحىپَٓظی کّ ؿلُگیخطی طلض ػُٕحٌ
«ىٔهٌَ ٓکٕص» ىحٍى ٔ ىٍ آٌ َٓحَٓ ػهیّ ػَد ٓوٍ ُىِ حٓض)
ٍُیٍکٕد حُ ٍٔی چیَِيحٍی ٔ طؼٜذ يلَٟ ٔ ١يیض رخ ػَد ىٍ آٌ
حٍحؿیقَخيّی هٕى َٕٗظّ حٓض« :ػَد رَُّخٌ حیَحَی طـخُٔ يیًَٕىَي،
كََُيحَی کّ حُ حیٍ َُخٌ رّىَیخ يیآييَي ػَد رَّٓ حی٘خٌ پخٍچّی ٓیخِ
يیرٔظُي ٔ َخوٗخٌ ٍح "ٓیّي" يیگٌحٗظُي طخ رخ ىیگَحٌ هخ١ی ََٕ٘ي»!
ٗیطخٌپَٓظخٌ ِْحٍِگی حیٍ ٓوٍ ٍح حُ ػزيحنلٔیٍ ٍُیٍکٕد گَكظّ ٔ
١ی چُي ىِٓخل گٌٗظّ َٓحَٓ ئَؽ ًْیٍ حكکخٍ كٕم ػهًت! ٍُیٍکٕد
رٕىَي؛ َْآٌچّ حُ ري ٔ ریَحِ کّ ٍُیٍکٕد رّػَد َٔزض يیىحى ،ػیٍ ًْخٌ
ٍح حیٍْخ ىٍ حكـخَٔظخٌ رّآىٍّ ٓخىحص كٕحنض يیىحىَي!
ح ّيخ حُ ٔهظی کّ ٓخىحص كٔخد هٕىٍح ؿيح ًَٕىِ ٔ يٍكیغ هٕو ئظوم
ًٍٓیض یخكض ،رَهی حُ ٗیطخٌپَٓظخٌ پَىِی ييحٍیگَی هٕى ٍح ػٕٝ
کَىِ ٔ حَٛحٍ ٍُٔیيَي کّ ٓیّي ِْحٍِ حٓض! آٌْخ حیٍ رخٍ ىالیهی حهخيّ
ًَٕىَي کّ آٌػيِ ٓخىحطی کّ ىٍ ریٍ ِْحٍِ َُيگی يیکُُيِْ ،حٍِحَي!
ٖٕ۴ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
حؿَحنيیٍ حهزخل،
دمحم ٍكیى حك٠هی
حؿَحنيیٍ حهزخل،
دمحم ٍكیى حك٠هی
ٖٕ۱ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
حؿَحنيیٍ حهزخل،
دمحم ٍكیى حك٠هی
ٖٖٓ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
رخٗيٗ .یطخٌپَٓظخٌ رَحی حیٍ يوٜي هٕى آیّ ْى ىٍٓض کَىِحَي کّ« :يِحٍی
گلظّ آٌهيٍ ِْحٍِ ِْحٍِ رگٕثیي طخ ىٍ گْٕٕخ ػخىی ٕٗى»!
حؿَحنيیٍ حهزخل،
دمحم ٍكیى حك٠هی
ٖٖٖ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
ثؽً یبلؾٍُن
ال قٌٌّلکكی جب ٌیطبىپكوحی
كلىلَٓ ٌیطبىپكوحٔ
ٗیطخٌپَٓظٗ َٕػٗ گَحیٖ یخ طلکَ ٔ َلِٕٖ َگَٕ رّؿٓخٌ ٔ َُيگٗ
حٓضٗ .یطخٌپَٓظٗ یک كَکض ٗزّ يکظزٗ ٔ یخ كهٔلٗ حٓض کّ ْٕحىحٍحٌ
آٌٗ ،یطخٌ ٍح یک َ١ف ٔ حنگٕٖ حٛهٗ ٔ يويو رَ ػخنى ْٔظٗ يٗپُيحٍَي.
حیٍ يکظذ ىٍ َٓحَٓ ىَیخ پیَٔحَٗ ىحٍى کّ رّكَهّْخٖ گَّٕگٌٕ طؤیى
يَٕٗٗي ٔ َْ كَهّ ًَخى ٔ ىٓظٍٕحنؼًمْخٖ هخ ٙهٕى ٍح ىحٍى.
يٓىطَیٍ َوطّٖ حٗظَحک ٗیطخٌپَٓظخٌ ًَخىٖ يٕٕٓو رّ«آرهیٔک»
[ ]Obeliskحٓض کّ حُ يُظَ ٗیطخٌپَٓظخٌ يظَٖٓ حُ ٛلخص ٔحهؼٗ
ٗیطخٌ حٓض ]Obelisk[ .یک ٓظٌٕ رَحكَحٗظّ حُ ؿٔى ٓوض ٗزیّ يُخٍِ
حٓض کّ ٛخف حیٔظخىِ حٓض ٔ هّٕ ٔ هًیيِگٗ رًََٗطخري .آٌ يظَٖٓ حُ
ػٜیخٌ حرهیْ ىٍ رَحرَ هيح حٓض کّ گلض« :يٍ رّآىو ٓـيِ ًَٗکُى».
رُخرَحیٍ حرهیْ ىٍ رَحرَ آىو هى َ٘ي ٔ حیٍ حیٔظخىِگٗ هخرم ٓظخیٖ حٓض.
ًْچُیٍ حرهیْ ىٍ يُخرغ ػزَحَٗ حُ ؿُْ آطٖ يؼَكٗ ٗيِ حٓضٗ ٔ ،ؼهّٖ
آطٖ ًْیّ٘ ٍٔ رّرخال كَکض يٗکُي ٔ .رخُْى حیٍ آطٖ حٓض کّ هخک ٍح (کّ
آىو حُ آٌ ٓخهظّ ٗيِ حٓض) يٗپِى ٔ يوخٔو يٗٓخُى.
كَهّْخٖ حُ ٗیطخٌپَٓظخٌ ىٍ ػیٍ حیٍکّ هٕى حُ َٕع آىو حَئ ،نٗ ٓوض
ٟي رَ٘حَي .آٌْخ ىٍ يیخَّٖ طوخرم ٔ هٕٜيض يیخٌ آىو ٔ ٗیطخٌ گیَ
کَىِحَي .نٌح رَحٖ ٍٟخیض هخٗ َ١یطخٌ ييحو رخ رَ٘یض ٔ كظٗ رَ٘یض
ٖٓ۴ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
ٌیطبىپكوحٔ ؾق اكـبًىحبى
ــ آیب ّاهؼب ً ٌیطبىپكوحٔ ؾق اكـبًىحبى ّاقؾ ٌؿٍ اوث؟
رهّ؛ ٔحهؼخ ً ىٍ حكـخَٔظخٌ ٗیطخٌپَٓظٗ ٔحٍى ٗيِ ٔ حیٍ ْ٘يحٍٖ =
حٓض رَحٖ کم ؿخيؼّٖ حكـخَٗ؛ ریٖ حُ چٓخٍ ىّْ ؿُگ ٔ يٓخؿَص ،ریٖ
حُ َیًٗ ؿًؼیض کٍٕ٘ رّهخٍؽ حُ يَُْخ ٔ پَحکُيِ ٗيٌ حیٍ ؿًؼیض رّکم
ؿٓخٌ ٔ ،رّيٕحُحص آٌ ٍٔٔى ٛيْخ ِْحٍ َیَٖٔ هخٍؿٗ رخ گَحیْٖخ ٔ
يؤيٍٕیضْخٖ گَّٕگٌٕ رخیي آٗلظّگٗ ٗيیي كَُْگٗ ٔ گٔیوظّگٗ ٍٔحر٢
ػُؼُٕٖ حكـخَٗ ٍح يٕؿذ يٗٗيٓ .وٍ ىٍ حیٍ يٍٕى ُیخى حٓضَ .لهّْخٖ
يوظهق ػویيطٗ ٔ كکَٖ ٔحٍى کٍٕ٘ ٗيِ کّ حُ آٌ ؿًهّٗ ،یطخٌپَٓظٗ حٓض.
کٔخَٗ کّ يخ آَخٌ ٍح ٗیطخٌپَٓض يؼَكٗ کَىیى كویوظخ ً چُخٌ ْٔظُي کُٖ ٔ
يُٖ حی٘خٌ گٕحْٗ رَحیٍ ٔحهؼیض ىحٍىًٗ .خ ََ٘حص ٔ آػخٍ كکَٖ حی٘خٌ ٍح
روٕحَیيًَ ،خىْخ ٔ کَىحٍ حی٘خٌ ٍح ْى رزیُیي؛ آٌ ٍح رخ طلکَحص ٔ ًَخىْخٖ
ٗیطخٌپَٓظخٌ يوخیّٔ کُیي؛ آٌ ٔهض رّحیٍ َظیـّٖ هطؼٗ يٍٗٓیي کّ ىٍ
حكـخَٔظخٌ ىٓظّْخ ٔ كَهّْخٖ حُ ٗیطخٌپَٓظٗ ٔحٍى ٗيِ ٔ رّٗيص كؼخلحَي
حیٍ گَِْٔخ رَحٖ آیُيِٖ کٍٕ٘ ٔ ٍٔحر ٢حهٕحو رٔیخٍ هطََخکحَي ،طخ ىیَ َ٘يِ
رخیي حك٘خء ٔ ىكغ ٔ َ١ى َٕٗي .آٌْخ ىٍ ػیٍ حیٍکّ طخکٌُٕ ىٍ ؿخيؼّٖ
حٓاليٗ ٔ ُٓظٗ حكـخَٔظخٌ رخ َوخد ٔ يلًم َُيگٗ ٔ ػًم يٗکُُي ،يؼٌٓح ىٍ
ٖٖ۴ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
رٓ٘ظٗ طخ ُْگخو يَگٍ ،ثیْ ٍٕٗحٖ ػخنٗ كِد ٔكيص رٕى ٔ يِحٍٖ
ىریَکم ًْخٌ كِد رٕىًْ .خٌ كِرٗ کّ ِْحٍِْخ آٌ ٍح حُ هٕى يٗىحَٔظُي.
ىٍ ٍٖٔ کخؿٌ ،يوخو رٓ٘ظٗ حُ يِحٍٖ رخالطَ رٕى .يٓى آٌ حٓض کّ حهالم
يظًيَخَّ رّيخ يٗگٕیيٗ :و ،ٚیخ گَْٔٗ يًکٍ حٓض رخ ؿَیخٌ یخ يَؿؼیظٗ
يوخنق ،یخ يٕحكن رخٗي؛ حیٍ كن حٔ حٓضَْ .کْ كن ىحٍى َظَ هٕى ٍح ىحٗظّ
رخٗي؛ ح ّيخ َلِٕٖ رَُٔ حكٔخٓخص ٔ چگَّٕگٗ حٓظلخىِ حُ ًْیٍ كن ٗوٜٗ
يٗطٕحَي رّيُزؼی رخ حػظزخٍ ٔ ىٓض حٔل ؿٓض ُٗخهض ٗوٜیض رخ ُٗ١يزيل
ٕٗى .كَُْگ ٔ کخٍحکظَ ٗیطخٌپَٓظخٌ ِْحٍِگی ًْیٍ حٓض کّ ىیيیى.
َْگخِ ُٓض ٍح هزٕل ىحٗظُي ،الؿَو رخیي هَآٌ هيح ٔ ُٓض ٍٕٓلهللا ٍح کّ
ػوخثیي يَىو ريحٌْخ يظکٗ حٓض ،يٗپٌیَكظُي؛ َْگخِ رّييٍَیٔى حػظوخى ىحٗظُي
َخچخٍ رخیي رٍّهخرض آُحى کّ حُ ٔیژِگْٗخٖ ؿخيؼّٖ رخُ ٔ ييٌٍ حٓض ،طٍ
يٗىحىَي .ىٍ آٌ ٍٕٛص ىیگَ كَهٗ َيحٗض کّ چّ ٗو ٜٗحُ چّ هٕو ٔ َژحى
ٔ رخ چّ يؼظويحص ٔحٍى ػَٕٗ ّٛى ،يٓى حیٍ رٕى کّ يَىو رَّْکْ حػظًخى
کَىًْ ،خٌ ًَخیُيِٖ يَىو حٓض .حُ ىیگَٕٓ يزخَٗ ٔكيص يهٗ ٍح َیِ هزٕل
َيحٍَي ٔ رّحٓظٕحَّْخٖ آٌ پخرُي َیٔظُي ،يٗهٕحُْي ؿُگ حهٕحو رّپخکُُي .حگَ
رّحَٔخَیض رخٍٔيُي رٕىَي ،رخُْى ىٍک يٗکَىَي کّ حَٔخٌ رّٓزذ حیٍکّ حَٔخٌ
حٓض ،كَٗلّٔ َٗیق حٓض ٔ هخرم كَيض.
ىیگَ يٕٕٟع يٓى کّ ٗیطخٌپَٓظخٌ رخ آٌ ریگخَّحَي «ٗیِْٕخٖ َوي
يٗرخٗي ».ىٍ َْؿخيؼّٖ طٕهغ يُطوٗ حُ حپُٕیٔیٌٕ آٌ حٓض طخ كَُْگ ٔ
ُْـخٍْخٖ رَطَ َٔزض رّهَ٘ كخکى حٍحیّ ىُْي؛ ىٍ ؿیَ حیٍٍٕٛص ًَٗطٕحَُي
ييػٗ آنظََخطیٕ ٗخیٔظّ رخُٗي .ىٍ كَُْگ يطزٕػخطٗ ٔ ىيٕکَحْٓٗخٖ يهٗ،
َوي ٍٖٔ کخٍکَىْخ ،يٕٟغگیَْٖخ ،حكکخٍَ ،لِٕٖ ييیَیض ٔ چگَّٕگٗ
حِػًخل هيٍص ٔ حهظیخٍحص حٓض؛ َوي ٗوٜیض َیِ يَُْخٖ رخٍیکٗ ىحٍى،
چُخٌکّ ٗو ٚكویوٗ ٔ كوٕهٗ حُ ََْٕع طؼَ ٝي ٌٕٜحٓضًْ .چُیٍ
َژحى ،هٕيیضُ ،رخٌ ،يٌْذ ،يهیض ،ؿُٔیض ٔ ىیگَ طؼهوخص يلهٗ ٔ كخيیهٗ
کخيالً ىٍ حيخٌ حٓض؛ ٔنٗ ٗیطخٌپَٓظخٌ حُ ًّْٖ حیٍ هطٕ ١يًُٕػّ ػزٍٕ
ًَٕىِ ٔ ئظویًخ ً رّكَیى ه ٔ ٕٜٗٛرّهٜي ؿخٌ گَِْٔخٖ آىيٗ ٔحٍى
يَٕٗٗي .ػهُخ ً طزهیؾ هَٕ٘ض يٗکُُي ٔ كَيخٌ هظم ػخو يٗىُْي.
ـ حیٍ طٍَٔیٔى َیٔض؟
= طٍَٔیٔى طُٓخ طلُگ ٔ رًذ ٔ حَلـخٍ َیٔض ،طٍَٔیٔى َیض پهیي حٓض.
ٗیطخٌپَٓظخٌ رَآَُي طخ رخ ٔهیقطَیٍ حىریخص ٔ طٕٓم رّطٍَٔیٔى كَُْگی،
يٕؿی حُ کیُّ ٔ َلَص ىٍ يیخٌ حهٕحو حكـخَی ٍحِ حَيحهظّ ٔ رخ پُٓخٌٓخُی
چَِٓی چَکیٍ هٕى ىٍ پ٘ض حیٍ حيٕحؽ ،رَ يويٍحص هٕو ِْحٍِ كخکى َٕٗي.
رّػویيِٖ حنیٕیّ ٍٔآ يلون كَحَٕٖٔ: وٌؿ ٌوبقٍ : ۶۱
«يخثٕثیٔضْخ ٍحِگى کَىِْخٖحَي کّ رْٗيف ىٍ حُ ریٍ رَىٌ حٍُْٕخٖ
حؿظًخػٗ طالٕ يٗکُُي .چُخٌکّ ىٍ حکؼَ ََ٘حص آٌْخ حیٍ رٗرََخيّگْٗخ ٔ
ػيو ػزخص ٓیخٓٗ ىیيِ يٕٗٗى)ٕ(».
ٖ۴۶ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
يٗرََي .گٕیخ َْیک حُ آَخٌ ىٍ ًٓضْخی يًٓی هَحٍىحٗظّ ،یکٗ حُ آَخٌ ىٍ
آٌ يٕهغ ٔحنٗ ؿَِٗ رٕىِ ،ىیگَحٌ َیِ [يخَُي ًْیّ٘] ًٓض يٓى ىٍ كکٕيض
ىحٗظّ .ىٍ حیٍؿخ رخُْى رطالٌ كَف ٗیطخٌپَٓظخٌ ػخرض يٕٗٗىٔ .هظٗ
ٓخىحص کخٍگِحٍ كکٕيض رٕىَي ،ىیگَ حُ َظَ حهظٜخىٖ ٔحرٔظّ رِّْحٍِ
ًَٗٗيَي .يگَ يٕٗٗى ٔحنٗ ٔ کخٍگِحٍ يًهکض ىٓض رّؿیذ يَىو رخٗي؟
رخُ رَ يٗگَىَي ٔ يٗگٕیُيٓ« :خىحص حُ َظَ حهظٜخىٖ ٓٓٔ %يظکٗ
رّهًْ ِْحٍِ رٕىِ حٓض!».
ـ کيحو یک حُ حیٍ كَفْخ ىٍٓض حٓض؟
= ٔحٟق حٓض کّ ٓخىحص (َّ طُٓخ ىٍ ػ َٜػزيحنَكًٍ) کّ حُ رئ ٍٔٔى
هٕى رّحكـخَٔظخٌ ىٍ ًٓضْخٖ يٓى ٔ طؼییٍکُُيِٖ كکٕيظٗ هَحٍ ىحٗظّ ٔ
يُ٘ؤ طلٕالص ػًيِ رٕىِحَي؛ رخیي ًْیٍ ٍٕ١رخٗي .حیٍ حكظوخٍ يخ حٓض کّ
حیٍهيٍ طخٍین ٍٍٔٗ ىحٍیى ٔ ًّْگخِ ىٍ يٜيٍ هيٍص رٕىیى ٔ رّحیٍ يهک ٔ
حیٍ يَىو هييض کَىِحیى؛ حیٍ ري حٓض؟
حُ ًّْٖ حیٍْخ گٌٗظّ ،طٕ چَح هٌٕ پيٍص ٍح حُ يال كی ٞدمحم کخطذ
(يٓظَ) يطخنزّ ًَٗکُٗ؟ كظًخ ً يٗىحَٗ کّ «يال كی ٞدمحم» ىٍ ىٓظگخِ حيیَ
ػزيحنَكًٍهخٌ «يٓظَ» رٕى .حٛم َٗٓص حٔ يالّ كی ٞدمحم «يٓظَ» حٓض.
ػُٕحٌ «کخطذ» ٍح حهیَح ً رّحٔ ىحىِحَي .ػُٕحٌ «يٓظَ» ىٍ كخٍٓٗ يؼخىل
«طیًخٍگَ» حٓض کّ رَّٓ ٕ١یهّْخ يٗىحىِحَئ .ظخیق حٛهٗ يال كی ٞدمحم
«يٓظَ» طوَیَ كٕحنّ ٔ طؤیى ٔ َٟد ٔ ؿًغ ػهٕكّ ٔ ؿٕ رَحٖ حٓذْخٖ
حيیَػزيحنَكًٍهخٌ رٕىِ حٓض .ىٍ كَُْگ ِْحٍِگٗ َْگخِ روٕحُْي كَىٖ ٍح
طُوی ٚکُُي يٗگٕیُي« :كالَٗ آٌهيٍ رٗػوم حٓض کّ ًَٗطٕحَي ؿٕ ىٔ هَ ٍح
هًٔض کُي ».رًّْیٍ ٓیخم يال كی ٞدمحم «يٓظَ» آٌ هيٍ ػخهم ٔ كًٓیيِ رٕى
کّ يٗطٕحَٔض ؿٕ چُيیٍ ٍأّ حٓذ ،آٌ ْى حٓذْخٖ حيیَ ػزيحنَكًٍ ٍح
طؤیى کُي .ىٍ آٌ ُيخٌ یک حٓذ رَحرَ رخ یک طخَک ٍُِپٕٕ کخٍرَى ؿُگٗ
ىحٗظّٓ ٔ ،پخْیخٌ حيیَ ػزيحنَكًٍ ٕٓحٍ رًَْخٌ حٓذْخٖ کّ يالكی ٞدمحم
«يٓظَ» طیًخٍ ٔ ػیخٍ ٗخٌ کَىِ رٕى رَ حهٕحو ِْحٍِ يٗطخهظُي.
چگَّٕ حٓض کّ حُ «ٓیّي رخرخ ٗخِ»ْخ ٔ «ٓیّي ػزيحنْٕخد»ْخ رّريٖ َخو
رَىِ يٕٗٗىٔ ،نٗ حُ يال كی ٞدمحم رَّیکٗ؟!
ٖ۴۴ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
حؿَحنيیٍ حهزخل،
دمحم ٍكیى حك٠هی
ٖ۴۱ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
حگَ كی ٞدمحم کخطذ ٓیّي رٕى ،حئَُ ىٍرخٍِٖ حی٘خٌ چّْخ کّ ًَٗگلظُي.
حیٍ یک رخو ٔ ىٔ ْٕح َیٔض؟ -چَح چُیٍ حٓض؟
ٓوٍ رُیخىیطَ حیٍکّ :حىػخی هظم ٕ % ۳یخ [ ٔ % ۳۳حهیَح ً گلظّحَي] ۹۳
ِْ ! %حٍِْخ طٕٓ ٢ػزيحنَكًٍهخٌ ،یک ىٍٔؽ آٗکخٍ حٓض .حیٍ آيخٍ حُ
کـخ آييِ؟ کی حیٍ آيخٍ ٍح گَكظّ حٓض؟
حئَُِ ىٍ حیٍ ػ َٜي٘ؼ٘غ کّ ىٍ ؿٓخٌ آيخٍ يَؿخٌ ْٕح يؼیٍ حٓض،
طؼيحى کم َلّٕ حكـخَٔظخٌ ي٘وَ ٚیٔضِْ ،حٍِْخ ٍح کّ آٌ َ١ف رگٌحٍ،
ِْحٍِی کّ حئَُ ْٕیض ٔ كئى ٔ آيخٍٕ ي٘وَ ٚیٔض؛ ٔ حٛالً يؼهٕو
َیٔض کّ چّ کٔی ِْحٍِ حٓض ،چّ کٔی ِْحٍِ َیٔض ،آٌ ُيخٌ چطٍٕ آيخٍ
ىهین ىحٗض؟ پْ ٓوٍ گِحكی حٓض.
ىٍک يخ حیٍحٓض کّ حیٍ كَفْخ طًخيخ ً ٓیخٓٗ ٔ کخٓزکخٍحَّ حٓض.
ٗیطخٌپَٓظخٌ يٗهٕحُْي رخ حیٍ ٓوٍْخ رّچ٘ى يَىو ِْحٍِ هخک رپخُٗي .ين
ٔ يـِ ِْحٍِ ٍح كهؾ کُُي ،آٌْخ ٍح کٍٕ ٔ کَ ًَٕىِ ٔ رَيويٍحص حی٘خٌ ٕٓحٍ
َٕٗي .يطهذ ًْخٌ حٓض کّ گلظّحَيٓ :یّي رخرخ ٗخِ ٔ ٓیّي ػزيحنْٕخد ؿِثٗ حُ
َظخو هخثٍ رٕىَئ ،نٗ يال كی ٞدمحم كَىٖ هخثٍ رٕى ٔ .كٔخد كَىٖ هخثٍ حُ
َظخو هخثٍ ؿيح حٓضُٓ( .ي ًٗخٍِ )ٔ۳رخُ ْى گٍٕ پيٍ كی ٞدمحم کخطذ! كظًخ ً
حٔ ىٍ ٍهخرض رخ كَى یخ ؿًؼی حُ ٓخىحص کى آٍٔىِ رٕىِ ٔ ًٓپخٗی کَىِ حٓض.
ًٗخ ه٠خٔص کُیي؛ حیٍگَّٕ ٓوٍ گلظٍ ،رخ يین رََٓ کٕكظٍ ٔ ٗپٖ
كَٔهظٍ ٔ ُحیًخٌ ٌُ ٍح طًخٗخکَىٌ ،چّ طلخٔطٗ ىحٍى؟
حیٍ حىحيّٖ آٌْخ َیٔض؟ -
ىٍک يخ حیٍ حٓض کّ ٗیطخٌپَٓظخٌ ىٍ طيحٍک ٍیمگٌحٍٖ ٔ حٍىٔک٘ٗ
رّهٜي حیـخى یک كخؿؼّٖ حَٔخَٗحٓض .آٌؿخ کّ حُ هٕل «ٓخىحص» ٍٔحیض
يٗکُيِْ« :حٍِ َٕٓ ُىَٗ حٓض ٔ يخنٖ هٍٕىَٗ» ئهًخ ً يٗهٕحْي
طلَیکخص کُي ٔ يوٜي آٌ حٓض کّ حُ حیٍ پْ رخنًوخرم َْ ،كَى ِْحٍِ ىٍ
رَحرَ ٓیّي چُخٌ ریخَيی٘ي ٔ رگٕیي :كخالً کّ حیٍ ٍٖٕ١حٓض ،پْ «ٓیّي َٕٓ
ُىَٗ حٓض ٔ يخنٖ هٍٕىَٗ»...
ًّْٖ حیٍْخ ٍیمگٌحٍٖ ٔ ُيیُّٓخُٖ رَحٖ ههن یک كخؿؼّ حٓض .ػیٍ
ًْخٌ حٓظَحطژٖ كخٗیٔظٗ «ؿُگ ًّْ ،ػهیّ ًّْ»!
-آیخ ٗیطخٌپَٓظخٌ ىٍ حیٍ ْيف هٕى يٕكن هٕحُْي ٗي؟
= رگٌحٍیي ُيخٌ پخٓن ىْي.
ىٍ حىحيّ چُیٍ يٗگٕیي:
«حگَ ِْحٍِ حُ آٌْخ ىهظَ وٌؿ ٌوبقٍ ٕ: ۷
هٕحٓظگخٍٖ ًَخیي ،يٗگٕیُيٓ” :گ رخالٖ گٕٓلُي؟!” آیخ حُىٔحؽ ٓگ رخ
گٕٓلُي ٛلیق حٓض؟ حیٍْخ حُىٔحؽ ِْحٍِ ٍح رخ ٓیّي كَحو ٔ ىٓضکى يخیّٖ
هٕحٍٖ ٔ ًنض «ٓخىحص» يٗىحَُي؛ چّ رٔخ كََُيحٌ ِْحٍِ رّؿَو حُىٔحؽ رخ
ىهظَ ٓیّي ،چّ ىٍ حكـخَٔظخٌ ٔ ىٍ حیَحٌ رّهظم ٍٓیيِحَي»()۳
آیخ حطٓخيخطٗ رخ حیٍ ٓوخكض ٔ كظُّحَگیِٖ ،ػهیّ یک ١خیلّٖ َٗیق کّ
يٗطٕحَي ؿخٌ يیهیٌْٕخ حَٔخٌ ٍح رّهطَحَيحُى ٔ يلٔيِْخ رّپخ کُي ،هخرم طؼویذ
ه٠خیٗ َیٔض؟ كخل آٌکّ ًْیٍ ٗو ،ٚىٍ ًْیٍ يوخنٍّٔ ،كیّٖ ٓخىحص ٍح
حیُٔخٌ طٕٛیق يٗکُي:
حیٍْخ هٕى ٍح وٌؿ ٌوبقٍ ٖ« : ۷حىػخٖ هيحٓض ًحطٗ -
رّكٔخد حْهزیض يٗگیََي ٔ هٕى ٍح يًٕ٘ل ٍٔحیخطٗ کّ يو ٕٜٙحْهزیض
ْٔظُي يٗىحَُي؛ حُ حیٍ ٍٔ حگَ حَظوخى ٔ حػظَح ٝىٍ يٍٕى ػًهکَىٗخٌ ٕٗى،
آٌ ٍح ٟيیض رخ ىیٍ ،طْٕیٍ رّيويٓخص ٔ ىًُٗٗ رخ حْهزیض طهوٗ يٗکُُي)۹(».
«هؿاوث ـاجئ وبؾات اهك اشوبػٔ اوث» طًخو كِ ََم حٓاليٗ رخ حٓظُخى
رّحىنّٖ هطؼیّ ،رّآٌ حػظوخى ىحٍَي .ػوم ٔ كْ ْى ىٍک يٗکُي کّ حُ
ٖٔ۵ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
ٗـَِٖ ١یزّ چیِٖ ؿِ ػًَِٖ ١یزّ يظَ ٍٕٜیٔض .حیٍ يطهذ َیخُٖ
رّرلغ حٟخكٗ َيحٍى .ىٍ يزخكؼخص يُٕ ١رّ«ٛلخص حٍػٗ» َیِ ٍٍٔٗ حٓض
کّ ىٍ ػخنى ْٔظََْٕٗ ،ع حُ كیخص ،ؿیَ ْىَٕع هٕى رّىَیخ ًَٗآٍٔى؛ رچّٖ
ٗیَٗ ،یَ يٕٗٗى ٔ رچّٖ ٍٔرخٍِٔ ،رخِ يٕٗٗى .رچّٖ پهُگ ،پهُگ
يٕٗٗى ٔ رچّٖ گَرّ ،گَرّ .نٌح کٔخَٗ کّ «هٕى ٍح رّكٔخد حْهزیض
يٗگیََي ٔ هٕى ٍح يًٕ٘ل ٍٔحیخطٗ کّ يو ٕٜٙحْهزیض ْٔظُي يٗىحَُي.
هطؼخ ً طالٕ يٗکُُي طخ يظوهن رّحهالم حْهزیض(ع) َیِ رَٕ٘يٓ« ٔ .خىحص» ىٍ
حیٍ يٍٕى هٕى ٍح كيحء کَىِحَي.
كو ٢هيح يٗىحَي َْگخِ «ٓخىحص» هٕى ٍح كيحٖ حهٕحو ِْحٍِ َکَىِ رٕى ،رخ
طٕحَخیْٗخٖ َٓٗخٍٖ کّ حُ آٌ رَهٍٕىحٍحَي ،پیٖ ٍكضْخٖ حی٘خٌ ىٍ حيٍٕ
يؼُٕٖ ٔ يخىٖ كخنض طٜخػيٖ ٔ ػًٕىٖ يٗىحٗضًََّٕ ،حٕ «ٓخىحص» ىٍ
ًّْ کٍْٕ٘خٖ حٓاليٗحٓض .آٌْخ ىٍ آٌؿخْخ چّ ٟٔغ ىحٍَي ،يخ ىٍ يیخٌ
ِْحٍِْخ چّ ٟٔؼٗ ىحٍیى؟
يخ حٛالً ٟخیغ ٗيیى .يخ هٕى ٍح ىِْخ يَطزّ پخثیٍ آٍٔىیى ،طخ طؼخيم کُیى.
حگَ «ٓخىحص» َزٕى ،پ٘ظٌْٕخ ٔ طخؿیکْخ ِْحٍِْخ ٍح هخو يٗهٍٕىَي .طخ
ُُْٕ كوٓ« ٢خىحص» يٗطٕحَُي حُ يٕحٟغ كکًض ،ػِص ٔ يُطن رخ حهٕحو
پ٘ظٌٕ ٔ طخؿیک گپ رَُِي ٔ ٍٖٔ يُخكغ ؿخيؼّٖ يلهٗ الٖٔگَٖ کُُي،
الؿیَ؛ چُي ًََّٕ يٗآٍٔیى:
ىٍ حؿالّ «رٍ» ىٍ ٓخل ٕٔٓٓ ٓخىحص َوٖ ًَخیخٌ ىحٗض .پْ حُ حؿالّ
«رٍ» ىٍ ٓخل ٓ )ٕ ْ( ٖٔ۲ىٍ چخٍص ط٘کیالص ىٔنض ػزٍٕٖ ٔ ٓپْ
يٕهض طؼيحى پُؾ ُٔیَ ٓیّي يٍكیغ ًَخیُيِٖ ٗیؼّ ٔ ِْحٍِ ٔؿٕى ىحٗظُي:
ٔ ٓ -یّيدمحم ػهٗ ؿخٔیي ،حُ كَکض حٓاليُٗٔ ،یَطَحَٔپٍٕص.
ٕ ٓ -یّيكٔیٍ حٍَٕٖ ،حُ كَکض حٓاليّٗ ،لیك لقاػث ّ اًکٍبف ؾُبت.
ٖ ٓ -یّييٜطلٗ کخظًٗ ،حُ گَِٔ پخٓيحٍحٌ ؿٓخىُٔ ،یَ طـخٍص.
ٓ - ۳یّيحيیَٗخِ كُٔیخٍ (آُحى) ُٔیَ طلٜیالص ػخنٗ ٔ ئهکٗ.
ٓ - ۳یّيِ ٛيیوّ رهوٗ (آُحى) ُٔیَ ٗٓيحء ٔ يؼهٕنیٍ.
حیٍ حكَحىٗ ،خیي حُ كیغ حػظوخى رََّٕٓٗض ي٘ظَک ٓیّي ٔ ِْحٍِ ٔ ًّْ
حهٕحو حكـخَٗ؛ یخ رَّْ ىنیم ىیگَ ،حَ١حف ٗخٌ ًّْگخِ پَ حُ حكَحى ِْحٍِگٗ
رٕى .ىٍ پخیخٌ ػًَ ىٔنض ػزٍٕٖ ٔ رّىَزخل رَگِحٍٖ ىٍٔ حٔل حَظوخرخص
ٕٖ۵ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
ثؽً ؾّالؾٍُن
ؼطك یک كبشؼَ ؾق کویي اوث!
ٓخىحص َیِ ىٍ آٌ پَّٔٓ ٓٓى ًَخیخٌ هٕحْي ىحٗض ٔ يخَُي ىیگَ حهٕحو ٓخکٍ
ىٍ کٍٕ٘ رَُّيگٗ هٕى حىحيّ هٕحُْي ىحى؛ ىٍؿیَ حیٍٍٕٛص ٔ ،رّه،ٕٜٙ
ىٍ َٗحی ٢حىحيّٖ ؿُگْخ ٔ َخ حيُْٗخٖ ىحههٗ ،یک ػخٍٕٗحٖ ٔحهؼٗ «طخ كي
َٓ ٔ يخل ٔ َخيّٕ ٗيٌ» حیٍ گَِٔ حُ ٓخىحص ٍح طٓيیي يٗکُي.
يؼالً َْگخِ ٗیَحُِٖ کٍٕ٘ حُ ْى رپخٗئٟ ،ؼیض ىّْی ْلظخى ىٔرخٍِ
رَگَىى ٔ ىٍ َٕحكٗ ِْحٍِؿخص كکٕيض يلهٗ ٗزیّ آٌچّ ىٍ رخيیخٌ طلض
ٍْزَٖ آهخٖ ههیهٗ ٔؿٕى ىحٗض ،يـيىح ً رَهَحٍ ٕٗى؛ ىٍ چُخٌ َٗحی ٢هطؼخ ً
حػالو هٕحْي ٗي کّٓ« :خىحص َٕٓ رَحٖ يخ ٔ يخل ٔ َخيٕٖٓ رَحٖ ًٗخ!»
آٌگخِ هٕحْیي ىیي کّ گَِْٔخٖ حٔرخٕ ٔ ن٘کَ گَُّٓگخٌ « ٗ١یک هیخو
پُؾ ىهیوّحٖ» رخ َٓ ٔ يخل ٔ َٕحيیْ ٓخىحص يلهٗ چّ هٕحُْي کَى.
حیٍ ریٓخروّ َیٔض ،طخٍین رَ٘ َٓٗخٍ حُ ؿُخیض ػهیّ یگيیگَ حٓض .ىٍ کُخٍ
كـخیغ «ٍٔآَيح» کخكی حٓض رّٔهخیغ ٓیٓخل پیٖ ىٍحٍٔپخی يظًيٌ! َگخِ کُیى:
«كَٔپخٗی یٕگٕٓالٔی» کّ رخ ىٍگیَیْخی هَٕیٍ ٔ چُيیٍ ؿُگ ًَْحِ
رٕى ،ؿُگ حٓظوالل کَٔحٓی يیخٌ ٓخلْخی ٔ ٔ۹۹طخ ،ٔ۹۹۳ؿُگ رُٕٓی
ٕ ٔ ٔ۹۹۳ –ٔ۹۹ؿُگ کُٕٔٔ ىٍ ٔ۹۹۲؛ َٓحَـخو یٕگٔالٔی رّْلض
کٍٕ٘ ئظوم طزيیم ٗي .آهَیٍ حیٍ کٍْٕ٘خ کُٕٔٔ رٕى کّ ىٍ ٕٓٓ۲ئظوم
ٗي؛ یکی حُ ؿُگْخ ،ؿُگ يیخٌ َٛدْخ ٔ رُٕٓیخییْخی ئهًخٌ رٕى؛ کّ
َٛدْخ ىٓض ؿخنذ ىحٗظُي .ىٍ حیٍ ؿُگ َٛدْخ رّحٓخٍص کظهٕی َُخٌ
ؿٕحٌ رُٕٓی يزخىٍص کَىِ ٔ رّآٌْخ طـخُٔحص ىٓظّؿًؼی يیًَٕىَي؛ ٓپْ
َُخٌ ؿٕحٌ ٍح <کّ كخيهّ ٗيِ رٕىَي> طخ يٕهغ ٟٔغ كًم ىٍ کًپْخ َگخِ
يیىحٗظُي طخ َظٕحَُي كًم هٕى ٍح ٓو ٢کُُي ٔ ىٍ آهَ ًّْ ٗخٌ َٛد رِحیُي!
حگَ حٟٔخع ىٍحكـخَٔظخٌ رَْى روٍٕى؛ ػیٍ چیِ ىٍ حَظظخٍ آٌػيِ حُ َُخٌ
ٔ ىهظَحٌ ٓخىحطی حٓض کّ ىٍ ریٍ ِْحٍِ َُيگی يیکُُيْ .یچ طؼخٍف َيحٍى.
حیٍؿخ حٓض کّ رخ طؤکیي ٔ طکَحٍ يٗگٕثیى« :طخُْگخيٗ کّ ؿخيؼّٖ
ََٗٓٔيٖ ىٍ کٍٕ٘ رّٔؿٕى َیخييِ حٓض ،حیٍ ًٗ٘یَ ىحيکهْ ًْچُخٌ رخالٖ
َٓ حیٍگَِٔ حُ ٓخىحص آٔیِحٌ هٕحْي رٕىٓ .خىحص يکَو حیٍ َٕحكٗ رخیي هيٍص
پیٖریُٗ كٕحىع ٍح ىحٗظّ رخُٗي ٔ طخ كَٛض ىحٍَي ،كکَٖ رّكخل هٕى رکُُي.
حیٍ ْ٘يحٍ ػخٍٕٗحثی هخٛشً ٗخيم ٔنٕٔحنیْخی ؿخؿٍٕی ،يخنٔظخٌ،
َٗٓٓظخٌ ،حٗظَنی ،هيیَُٓ ،گ طوض ،نؼم ٔ َٓؿُگم ،ٍّٔ ،پُـخد ٔ
ٖ۵۷ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
رٕٓٔى يیگَىى ،الؿیَ؛ حیٍؿخ َوخ ١کٍٕ حٓض ٔ ٛيحی کْ رّؿخی ًَیٍٓي.
ىٍ حیٍ َٕحكی ،طَحکى ؿًؼیض ِْحٍِْخ ُیخى حٓض ،ك٠خ طُگ حٓضًّْ ،
گَُّٓحَي؛ ٓخىحص ىٍحههیض يیرخُٗي ٔ آٓیذپٌیَ ْٔظُي ،ىیگَ گَِْٔخی هٕيی
ْى ٔؿٕى َيحٍَي کّ طؼخىل هٕحء رّٔؿٕى آٍَٔي ٔ ِْحٍٓظخٌ! ٔحهؼی ْى ًْیٍؿخ
حٓض .طَحکى ؿًؼیظی كٕمحنؼخىِ رخال ،يُظؾ رٍَّٓیِ ؿًؼیض رَ٘ی ٗيِ ،ؿٌح ٔ
حيکخَخص ٔؿٕى َيحٍى ،طلَیلخص ٔ َٓگَيی َیٔضٓ ،طق طُخُع روخء ىٍ ریٍ
هٕى ِْحٍِْخ ْى رّحٔؽ ٍٓیيِ ٔ ؿخ رَحی ىكٍ يَىِگخٌ ْى َیٔض.
ًّْی حیٍْخ ىٍ َٗحیطی کّ حهالم ٔ حَٔخَیض ٓوٕ ١کَىِ ،حكظَحو يظوخرم
حُ ریٍ ٍكظّ ٔ طلَیکخص ىحيُّىحٍ حُ َْٕٓ ؿَیخٌ ىحٍى ،حٟٔخع ٍح رَحی
ٓخىحص حیٍ َٕحكی رّٗيص يوخَِ١آيیِ ًَٕىِ حٓض ،گٕ حیٍکّ ٓخىحص حیٍ
َٕحكی ىهیوخ ً ٍٔی ک٘ظِحٍ يیٍ ٔ ىٍ يلخَِٛی کخيم ىًٍٗ َُيگی يیکُُي.
ْٕیض!
رلَحٌحهزخل،
حیٍ ًّْ َلَص حُ کـخ يیآیي؟ = حُ كْ كوخٍطی َخٗی حُ حؿَحنيیٍ
دمحم ٍكیى حك٠هی
ٗخٌ ریخیي ٔ ٓیّي ٍح ْى ٟؼیق رزیُُي ،يٗگٕیُي« :حیٍ ُيیٍ پيٍة يخ رٕىِ،
ػزيحنَكًٍهخٌ حُ پيٍ يخ گَكظّ ،رّطٕ ٓیّي َخ ٓیّي ىحىِ حٓض!» كخال پْ ريِ!
یخ يٗگٕیُي« :حیٍ ُيیٍ ٍح پيٍکالٌ يٍ رّپيٍکالٌ طٕ هًْ ىحىِ ،كخال پْ
ريِ!» ىٍ كخنی کّ ػخرض حٓض ٓخىحص ىٍ ػٓي ؿَِٕیخٌ ٛخكذ حيالک ٗيِحَي.
ٗیطخٌپَٓظخٌ ىٍ َْٗٓخ رَّْرُخٖ يظؼهن رّٓخىحص رَُٓي ،يٗگٕیُي:
«حیٍ حُ آرهّٖ ىٓض ِْحٍِ ىٍٓض ٗيِ ،حیٍ حُ ػَم ِْحٍِ ىٍٓض ٗيِ»...
رخ ًْیٍ ٗؼخٍ ،ييحو رَحی طَٜف ٔ حٗـخل آٌ طؼيحى حيخکُی يٌْزت کّ
طٕٓ ٢رٍِگخٌ ٓخىحص ييیَیض يیَٕٗي َوّ٘ يیکُ٘ي؛ گَِْٔخی حٔرخٕ
ط٘کیم يٕٗٗى ،ىٍ هیخرخٌْخ طظخَْحص يٗکُُيٓ ،پْ ١زن َوّٖ٘ حُ هزم
َ١حكی ٗيِ رّيَحکِی يظؼهن رّٓخىحص یخ حهٕحو کٕچکطَ كًهّ يٗکُُي ٔ آٌ
ٍح رّطَٜف ىٍ يٗآٍَٔي ...حگَ حیٍگَّٕ كکَ يٗکُُي رخیي ريحَُي کّ طَٓحٌ ْى
رخ آرهّٖ ىٓض ِْحٍِ ىٍٓض ٗيِ؛ حٛالً يظَٖٔ طَٓحٌ ٍٖٔ حٓظوٕحٌْخٖ
ِْحٍِ ک٘یيِ ٗيِ حٓض؛ ٗهًچّ ٔ هَيَ٘ٓ ٔ ٕٓيخٍ ٔ ىْهَحٌ ٔ ...هَِرخؽ
ٔ الچیٍ ...ىٍ آهَ :كهذ ٔ حىنذ ...حُ هٌٕ ِْحٍِ ٍَگیٍ ٗيِ حٓض؛ ْکٌح
«کخٌ کٕنّٖ پخکٔظخٌ» ٍٔی حؿٔخى نّ ٗيِٖ ِْحٍِ پیٖ ٍكظّ حٓض.
حگَ يَى ْٔظٗ حیٍْخ ٍح ْى رزیٍ! حگَ يَى ْٔظی حیٍ ٍح ْى رگٕ کّ
«ِْحٍِ ىٍ ًّْؿخ َخٌ هٌٕ هٕى ٍح يیهٍٕىٔ ».نٗ آٌْخ كوٓ ٢خىحص ٓخکٍ
ىٍ َٕحكت ِْحٍِؿخص ٍح ٟؼیق یخكظّ ٔ ْيف پخکٔخُٖ هٕيٗ هَحٍ
ىحىِحَي ًّْٖ .حیٍْخ ىٍ كخنٗ حٓض کّ حگَ كَ ٝيـٕنٗ رٕىٌ ٔ چُگیِٖ
رٕىٌ ِْحٍِْخ ٛلض ىحٗظّ رخٗيٓ ،خىحص هزم حُ ِْحٍِْخ (طٕٓ ٢ؿَِٕیخٌ ٔ
ؿٍٕیخٌ) ىٍ َٕحكٗ ؿٍٕ ٔؿَؿٔظخٌ ئظوَ ٗيِحَي ،حُ ٍٔٔى حٓالو ٔ ٓخىحص
رّحكـخَٔظخٌ ٔ۳هٌَ يٗگٌٍى ٔ حُ ْـٕو يـٕالٌ رّيُطوّ ْلض هٌَ ٓپَٖ
يٕٗٗى ...ىٍ َْكخلٓ ،خىحص ىٍ َْ يٕهؼیظٗ ٍحْٗ ؿِ كلع حٛخنض هٕى
َيحٍَيٗ .ؼخٍ آٌْخ ىٍ َْ َٗحیطٗ كوًْ ٢یٍ یک ه٠یّٖ يُطوٗ حٓض:
«هب ویّؿ ُىحین؛
اگك ویّؿ ؼْة اوث،
ُوبى ؼْة هب ُىحین؛
ّ اگك ثؿ اوث،
ُوبى ثؿ ُن هب ُىحین».
ُویي ّ الؿیك.
ٖٓ۶ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
چَح رَّٔمک٘ٗ آٍحو ٔ يَگ رٗٛيح طٍ ىْیى؟ چَح ىًُٗخٌ هٕى ٍح رَ
كَع ٔ َٔم هٕیٖ ئهٓ ٢خُیى ٔ ريیٍطَطیذ ىٍطخٍیکٗ هلّ ٕٗیى؟ چَح
رٗٛيح ٔ رٗحىػخ حُ ٛلُّٖ ٍُٔگخٍ يلٕ گَىیى؟ يگَ يخ ىٍ ریٍ ِْحٍِْخ
چّ يُخكؼٗ ىحٍیى؟ يگَ ِْحٍِْخ چّ ىحٍَي کّ حُ هٕىٗخٌ حٟخكّ ریخیي ٔ
َٜیذ طٕ ٕٗى؟! يگَ ن٘کَ ریکخٍحٌ ٔ گَُّٓگخٌ ِْحٍِ يُطوّ ٍح طُگ
َکَىِ؟ يگَ كَیخى حیَحَیْخ ٔ پخکٔظخَیْخ ٍح رّآًٓخٌ رهُي َکَىِحَي؟...
پْ يخ رخیي ريحَیى کّ پ٘ض رّىیٕحٍ ْٔظیى ٔ ؿخ رَحٖػوذَ٘یُٗ ریٖطَ
َيحٍیى« :رَى يخ ىٍ ٗـخػض ػهٕٖ ٔ ًٔحنلوخٍ كیيٍٖ يخ حٓض؛ ٔ رْ!»
«ًٔحنلوخٍ كیيٍة» يخ هيٍص ریخٌ ٔ رُخٌ يخ حٓض ،چخٍِ َيحٍیى ؿِ حیٍکّ
كَیخى رَک٘یى ٔ ىَیخ ٍح رهَُِ ىٍ آٍٔیى ٔ ؿٓخٌ ٍح يظٕؿّ ٟٔؼیض هٕیٖ
کُیى .يخ رخیي ٍٍٔٗٔ ،حٟق ٔ َٛیق ٓوٍ رَِیى طخ ىٔٓض ٔ ىًٍٗ طکهیق
هٕى ٍح ريحَي ًّْ .ريحَُي کّ يخ ىحٍیى رٗگُخِ هَرخَٗ يٕٗٗیىٔ .هظٗ ٍٍٔٗ ٔ
ٍٓخ ٓوٍ َگٕثیى ،چّکٔٗ يٗىحَي ي٘کم يخ چیٔض ٔ َ١ف يخ کیٔض؟ ًّْ
هیخل هٕحُْي کَى کّ يخ ي٘کهٗ َيحٍیى« .طخ َگَیي ١لم کٗ َٕٗي نزٍ!»
ٔهظٗ یک «ٓیّي» ٓوٍ يَُٗي ،رخیي چُخٌ رخٗي کّ ىًُٗخٌ كْ کُُي ُنِنّ
آييِ ٔ ىٔٓظخَٖ كْ کُُي «ػهٗ هطزّٖ ٗو٘ویّ» يٗهٕحَي .حیٍ یگخَّ ٗخَْ
روخٖ يخ حٓض .ریخثیي چٌٕ ُیُذ کزَٖ ٓوٍ گٕثیى کّ ىٍ ػیٍ حٓخٍص ،ىٍ
يوخرم چ٘ى آٌ ًّْ ؿًؼیض رَ َٓ یِیي كَیخى رَ آٍٔى ٔ رّحٔ گلض:
حنطهَوخء»! حٗخٍِ رّحیٍکّ ىٍ ؿَیخٌ كظق يکّ ،ىٍ ٓخل ْ٘ظى ْـَٖ «یخرٍ ُّ
(ٕٓ ۳خل هزم حُ آٌ) ؿيو پیـًزَ ،ؿي طٕ (حرٕٓلیخٌ) ٍح ىٍ ؿُگ ٗکٔض
ىحى ،حٔ ٍح رّحٓخٍص گَكضٓ ،پْ رو٘یي ٔ آُحىٕ کَى .ىٍ آٌ ٍُٔ کّ حكَحى
ٓپخِ كَ٠ص دمحم َٓٗخٍ حُ پیَُٖٔ رٕىَي ٔ ٗؼخٍ يٗىحىَي:
«حنیٕو یٕوحالَظوخو = حئَُ ٍُٔ ،حَظوخو حٓض ».حيخ كَ٠ص دمحم كَيٕى:
«حنیٕو ،یٕوحنًَكًش = «حئَُ ٍُٔ ،ػلٕ ٔ ٍكًض حٓض».
آٌ كَ٠ص رَ حٓخّ ًْیٍ يلکٍِٕ ًّْٖ ،حَٓحء ٔ آل حرٕٓلیخٌ ٍح رخ
طهَوخء = رَٔیي؛ ًّْطخٌ آُحىیي!» حیٍ یک ؿًهّ آُحى کَى« :حًْزٕح كؤَظىحن ُ
حيخ رّحػَ چَهٖ ٍُٔگخٍ ،ىٍٓض پُـخِ ٔ ىٔ ٓخل پْ حُ آٌ ،حْهزیض(ع)
پیـًزَ رّحٓخٍص آل حرٕٓلخٌ ىٍ آييًْ .یٍ ٌُ ،یک يخِ هزم حُ حیٍ ىٍ کٕكّ،
ىٍ يـهْ ي٘خرّ ،ىٍ يوخرم حرٍُیخى گلض« :يخ ٍأیض حالّ ؿًیالً».
ٖٖ۶ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
هٕحْي هٍٕى .كو ٢يويحٍٖ ٍُٔٗگَٖ ٔ يوخٔيض الُو حٓض طخ چَِٖٓ ٔحهؼٗ
ٗیطخٌپَٓظخٌ َلخمحكگٍ ٔ یگخَّگٗٗکٍ رَيال گَىى ٔ حهٕحو حكـخَٗ ٍحِ
ًِْیٔظٗ ئخنًضآيیِ ٍح پیيح کُُي.
ٓخىحص پظخَٔیم ًحطت رٔیخٍ رخالٖ ىحٍَي کّ هٕى ريحٌ ٔحهق َیٔظُي .ػالِٔ
رَ حٛخنضٛ ،الرضْ ،یزض ٔ حٓظؼيحى ًحطٗ ،يظليیٍ ١زیؼت ىحٍَي کّ حئَُِ
ََٕٓٗض ٓیخٓٗ حی٘خٌ رخْى یکٔخٌ ٗيِ حٓض .حیٍ يظليیٍ ١زیؼٗ ،يخَُي
ًْیّ٘ ،يئيُیٍ ِْحٍِ ْٔظُي؛ ىٍ ؿٕحٍ آٌْخ ،حهٕحو کٕچک ٗیؼّ يٌْذ يخَُي
ریخص ،هِنزخٕ ،رَٔطَٗ ،خ ،َٖٛطخؿیکخٌ ،رهٕچْخ ٔ پ٘ظٌْٕخٖ (ٗیؼّ)
ْٔظُي کّ چٌٕ ٓخىحص حُ َٗحی ٢پیٖ آييِ رّٗيص َخٍحكضحَيَٗ .حیطٗ کّ
ٗ١آٌ ،كخٗیٔى ِْحٍِگٗ ػُٕحٌ ِْحٍِ ٍح کّ يؼخىل ٗیؼّ رٕى ،حُ يٌْذ
رَّژحى ٔ هٌٕ طـییَ ىحىِ ٔ ىٍ ًْیٍ كخل چًخم رٍِگ رخالٖ َٓ حهٕحو ٗیؼٗ
رخال رَىِ ٔ رخ طلکى حُ آٌْخ يٗهٕحْي کّ یخ ِْحٍِ ٕٗیي ،یخ رًیَیي!
حیٍ حهٕحو کٕچک حُ حیٍ حٟٔخع رّٗيص َخهَُٓيحَي .حيخ طخ ُُْٕ يخَُي
رَهٗ حُ حكَحى ٓخىحص ىٍ نلخكّ ٓوٍ يٗگٕیُيَ ٔ ،خهَُٓيٖ هٕى حُ ٟٔغ
يٕؿٕى ٍح ػهُخ ً طخرهٕ َکَىِحَي .نکٍ حٟٔخع حیٍگَّٕ َوٕحْي يخَي .ىٍ ُٔىطَیٍ
ُيخٌ ،كَیخى آٌْخ رّآًٓخٌ رهُي هٕحْي ٗي .آٌْخ حهٕحو ٗـخػٗ ْٔظُيَْ ،گخِ
حٍحىِ کُُي يخَُي پهُگ رّٕٖٓ حْيحف هٕى كًهّ يٗرََي؛ كخٗیٔى ِْحٍِگی
کخٍ ٍح رّؿخٖ ٍٓخَیيِ کّ رُّٔىٖ حهٕحو ٗیؼٗ رّآٌْخ هٕحُْي گلضٗ :یؼّْخٖ
حكـخَٔظخٌ يخ ْٔظیى ٔ ًٗخ كو ٢حُ ؿخَذ هٕى ٔ رَّخو هٕى ٔ ىٍ كي ٓخُيخٌ
ريَخو َ َٜگپ رَِیي؛ َّ حُ ؿخَذ يخ ٔ َّ رَّخو ٗیؼّْخٖ حكـخَٔظخٌ؛ آهَ،
ٔهظٗکّ ِْحٍِ هٌٕ رخٗي ،چگَّٕ رهٕچ ،رَٔطَٗ ،خ ،َٖٛطخؿیک ،پ٘ظٌٕ،
هِل ،طَکًٍ ٔ ریخص يٗطٕحَُي هٕى ٍح ِْحٍِ گٕیُي؟!
حیٍ ىٍ كخنٗ حٓض کّ هٕى ِْحٍِ حُ ِْحٍِ رٕىَٖ َخٍح ٝحٓض ،حكَحى
ِْحٍِگٗ ىٍ يطزٕػخص يَٕٗیُٔي کّ »ىٍى هٕى ٍح كو ٢هٕى يخ يٗكًٓیى».
رٍّحٓظٗ حیٍ ىٍى چیٔض؟ ؿِ رلَحٌ ْٕیض؟ ؿِ چیَِيحٍی؟ ...
حکٌُٕ حهٕحو ٗیؼت ؿیَ ِْحٍِگی رٍُّٔٗی ىٍیخكظّحَي کّ َٓحٌ ِْحٍِ
كن آٌْخ ٍح يٗهٍَٕي .حیٍ ٟٔؼیض هخرم ىٔحو َیٔض .حهٕحو يلَٔو ُيخَٗ
رّكوٕم هٕیٖ يٍُٗٓي کّ ك٠خ يؼوٕل ،يُطوٗ ٔ ٗلخف ٕٗى .رَحٖ ؿهزّرَ
ٟٔؼیض يٕؿٕى ٔ طـییَ ٟٔغ َخگٕحٍ ؿخٍٖ رّیک ؿزّٖٓ كکَٖ َیَٔيُي
ٖ۶۷ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
حٓخّ طًيٌ َْ هٕو ٔ َْ يهض حٓض؛ َْ كکًٗکّ رَحٖ ُرخٌ یک هٕو ٓخٍٖ
ٔ ؿخٍٖ رخٗيَ ،لْ ًْخٌ كکى رَحٖ طًيٌ آٌ هٕو َخكٌ حٓض ».ریخثیي رزیُیي رخ
حیٍ حىریخص ٔ حیٍ كَُْگی رخ حیٍ كوَ ٔ كوخٍص يٗطٕحٌ طًيٌ ٓخهض ٔ يظًيٌ
ٗي ٔ ىٍ ؿخيؼّٖ ؿٓخَٗ ٓوٍ گلض؟! حیٍ حٓض ُرخٌ ٔ كَُْگ ِْحٍِگٗ:
ٔ ـ ىَ آؿیم يٍِٕ حُ َٕ رٍٕىٖ رخرّ!
طُٕٗخ رٕىیى نذ حَٔ رٍٕىٖ رخرّ!
حُ رْ کّ ىل يٕ ُهًٗ رٕى ىَ طخٍین
َيیيِ َيیيِ ٔ َؿٕ َؿٕ رٍٕىٖ رخرّ!
ٓالو يٕ ٍِ کْ آنیک ًَٕکي ِ ٕ ـ
ٍثیْ ٔ ُٔهٗ ٔ يهیک ًَٕکي
ُٓي ًٗخٍِ ۳۳ هخٍ کظّ حُ طٕ َزٕى ،کْ حگّ ِ
ىٍٔحٌ حٔؽ
ىَ آؿهیگٗ يٕ ٍِ َٗیک ًَٕکي
ٖ ـ الظّ الظّ ،هٌٕ طٕ ٍٕٗ ٍَّٕٗ رخرّ!
هيحٍٔحٓظٗ کّ ىو يٕ رٍَّٕ رخرّ!
ؿگّ هخنٗ طٕ ٍِ کم هَحٓخٌ
حؿَحنيیٍ حهزخل، ًَٗىحَٕو چّ ٍهى پٍَّٕ رخرّ!
دمحم ٍكیى حك٠هی ۳ـ حگّ ط َیهٕ رٍٕی ،ط َیهٕیّ رخرّ
حگّ رٍٕنٕ رٍٕی ،رٍٕنٕیّ رخرّ
حگّ يٕنگ هَحٓخٌ ٍِ رگیَىی
َْحص ٔ رهن ٔ ٍُُٔگٕیّ رخرّ
۳ـ حگّ حَٓظیى ،يُّ َلْ يٕ ،رخرّ
ىحٍ ٔ َيحٍ ٔ ًّْ کْ يٕ ،رخرّ
َيُّ هلْ رٕىٖ ىَ َُيگٗ هٕ
يیيِگَ ىٍگّ هلْ يٕ ،رخرّ
هخٍ ریؿخ َزخّٗ ۳ـ رخرّ يٕگٕكض ِ
ىٍگّ آؿیم ،رَیرخىگٗ ٔح َزخّٗ
يُّ آؿیم َْکْ ىَ ؿخٖهٕ ر٘یّ
آٍُِ رٕىٔ ىیگّ گُخ َزخّٗ
ثلكهبئیؿ! طًخو ىحٍ ٔ َيحٍ ِْحٍِ ًْیٍهيٍ حٓض! رخ حیٍ يیّ٘ چّ ٓخهض؟
ٖٔ۷ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
حیٍ رٕى ًََّٕی حُ ُرخٌ «کیزالؿت» آٍُگی ،کّ حُ آٌ ٗؼَ «نذ آٔ رَىٌ
رخرّ» [کّ ىٍ كٕم آٍٔىیى] ْى ػوذطَ حٓضًْ ٔ ...یٍ ٗ ٍٕ١یَ ىٍٗیَ!
حگَ ًٗخ چیِی حُ حیٍ كًٓیيیي ،ىیگَحٌ ْى يیكًُٓي! طلهیم حٟٔخع ٔ
َٗحی ٢ػخرض يیکُي کّ ػيِی يیهٕحُْي ِْحٍِگخٌ يخَُي کَو حرَی٘ى رَٕ٘ي.
ِْحٍِْخ ٓخىحص ٍح حُ هٕى ىكغ ٖ -ككْ وْم :
کُُي .حیٍ َیِ يًکٍ َیٔض ُیَح ِْحٍِْخ ْیچ ٔهض ًَٗطٕحَُي حُ يٌْذ ط٘یغ
ٕٓح َٕٗي .حَُْ كَى ِْحٍِ پَٓیيِ ٕٗى رخالطَیٍ آٍُٖٔ طٕ ىٍ َُيگخَٗ
چیٔض؟ رالىٍَگ هٕحْي گلضُ« :یخٍص کَرال»َ .یِ يٗگٕیُي رَحٖ ٗخىٖ
ٍٔف ٛ ...هٕحص ...ىٍٓض حٓض کّ ٗیطخٌپَٓظخٌ ِْحٍِ حُ ىیٍ هخٍؽ
ٗيِحَي ،يًکٍ حٓض گخِ ٔگيحٍی رّيوخيخطی ْى رَُٓي ٔ حػًخل َظَ ًَخیُي ،حيخ
ْیچگخِ َوٕحُْي طٕحَٔض طٕىِْخی ِْحٍِ ٍح رخ هٕى ْىػویيِ ٓخَُي.
ٓخىحص ِْحٍِْخ ٍح ىٍ كَُْگ ٔ - ۴ككْ چِبقم :
يؼُٕیض ٔ حػظوخىحص هٕى كم کُي ،کّ حیٍ ػًالً ٔحهغ ٗيِ ٔ يلون حٓض.
ػًٕو ِْحٍِْخ حُ رٍِگ ٔ کٕچک رّنلخظ كَُْگٗ يظؤػَ حُٓخىحصحَي؛
رًّْیٍ ىنیم ٔهظی چ٘ى رخُ کَىَي ٔ هٕحٓظُي رَحی هٕى طوهٜی رَگِیُُي
<حُ ٍٔی چیَِيحٍی> َٓحؽ طوهْٚخی هخٓ ٙخىحطی ٍكظُي :يخَُي كُٔی،
كٔیُیْ ،خًٗیٓ ،ـخىی ،يٕٕٓی ،ؿؼلَی َ ...یِ رٍِگخٌ ِْحٍِگی حُ
ٖٖ۷ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
ٍح رخْى يوخیّٔ ًَخثیى ،هٕحْیى ىیي کّ ٓخىحص يکَو حُ َٕػی رّهٕٜٙ
ٍَگ پُوظّ ٔ يطهٕد رَهٍٕىحٍَي کّ هٕى ٗخٌ رّآٌ «ٍَٕٓیّيی» يٗگٕیُي.
حيخ ٔهظی رّچَِٓی ِْحٍِ ىهض کُیى رّىٍٓظی يٗریُیى کّ (رّهٕل ِْحٍِگی)
« ٍپکّ ٔ ُه٘ک ٔ کى كَٔؽ» حٓض .ىٍ يـًٕع ِْحٍِْخ حُ پٕٓض ه٘ک
رَهٍٕىحٍحَي ٔ حُ ٍَٕ ٔ آد ٔ ٍَگ ٔ ٍٔؿٍ ٍٕٛص رَِٓی ُیخىی َيحٍَي.
حیٍ ٍح هٕى ٗخٌ ْى حػظَحف ىحٍَي .حيخ پٕٓض ٓیي يَٕ١د ٔ چَد حٓض.
ة ـ ًلكت پكاکٌیٔ :ؿّ ىیگَی کّ ٗیطخٌپَٓظخٌ ٍٔی آٌ حَيی٘یيِحَي
حیٍ حٓض کّ حگَ حیٍ َظیـّ كخٛم َ٘ي ٔ ٓیّيْخ طٔهیى َگَىیيَي ،رَّظخیؾ
طزهیـخطی آٌ يٍُٗٓي کّ ًْخَخ َلَصپَحکُی ٔ ريریٍ ٓخهظٍ يئيُیٍ ٔ حَٔخٌ
ِْحٍِ َٔزض رّٓخىحص حٓض .چُخٌکّ آٌْخ رخ هٕى ریخَيیُ٘ي کّ هٕد ،رزیٍ حیٍ
ٓیّيْخٍح ،يخ چويٍ رّحی٘خٌ حكظَحو ىحٍیى ،حيخ آَخٌ حٛالً يخٍح آىو كٔخد
ًَٗکُُي! رّيخ ىهظَ ًَٗىُْي! ريیٍطَطیذ كخٛهّ يیخٌ ؿًٍٕٓ ِْحٍِ ٔ
ٓخىحص ریٖطَ يٕٗٗى کّ يطهٕد ٗیطخٌپَٓظخٌ حٓض.
ز ـ هظلْمًوبئی :حئَُِ ٗیطخٌپَٓظخٌ ِْحٍِگی ىٍ کخٍ يظهٕوًَخثی
حٓظخى ٗيِحَي ،ىٍ ًَخی٘خص يظهٕويَىحٍحَّی هٕى پیٕٓظّ طؤکیي يیًَخیُي کّ
«ٓخىحص هٕى ٍح حُ ِْحٍِ رخالطَ يیىحَُي» حیٍ كَف ٍح ريحٌهخُ َ١یخى
طکَحٍ يیکُُُي کّ هٕى يخ ىٍ يٕٟغ ىكخع ریخكظیى ٔ رگٕثیى کّ !َّ َّ َّ« :يخ
حُ ًٗخ رَطَ َیٔظیى ،يخ رخ ًٗخ رَحرَیى! يخ رخًٗخ كَهی َيحٍیى ٔ ...
چُخٌکّ رؼ٠ی حُ ٔحىحىِْخی ٓیّي رًّْیٍ ىحو حكظخىِ ٔ ًْیٍ كَف ٍح
يیَُُي! ؿخكم حُ حیٍکّ يخ َْچّ کٕطخِطَ ریخییى حٔ ؿهٕطَ يیآیي ٔ ١هزکخٍ!
ًْیٍکّ گلظیى يخ رخ ًٗخ رَحرَ ْٔظیى ،آٌ ٔهض رالكخٛهّ پالٌ رؼيی ٗخٌ ٍح
حؿَحثی يیکُُي کّ هٕد ،كخالً کّ رخْى رَحرَ ْٔظیى ،پْ ریخ يخٍح ىحيخى کٍ!
يخٍح پ٘ض َٓ ػَّٔ ٕٓحٍ کٍ!
يٍٕى ىیگَ حُ يظهٕويَىحٍی حی٘خٌ حیٍ حٓض کّ يیگٕیُي ٓخىحص ىٍ ٕ١ل
طخٍین رِّْحٍِ ظهى ًَٕىِ ،هیخَض کَىِ ِْٔحٍِ ٍح هَرخَی ًَٕىِحَي ،ىٍحیٍ
يٍٕى آًٓخٌ ٔ ٍیًٔخٌ ُیخى يٗرخكُي کّ ىٍ يُخرغ ٗخٌ يُيٍؽ حٓض .حُ ؿًهّ
ًْیٍ يطهذ ٍح ًّْؿخ ػهى يٗکُُي ٔ هٕى ٍح يظهٕو ٔ هَرخَی ؿهِٕ يٗىُْي.
ىٍكُٕحص ػهًیّ َِى يَحؿغ ٔ ٓخىحص حیَحَی ٗکِٕ يٗرََي کّ ٓخىحص ىٍ
حكـخَٔظخٌ رخ يخ چُیٍ يؼخيهّ يًَٗخیُي .ييحو َٓ ُرخٌ ىحٍَي کّ كالٌ ٔ كالٌ
ٖ۷۵ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
يَؿغ ٔ يـظٓي حیَحَی ىهظَ هٕى ٍح رّػٕحو ىحىِ حٓض ،چَح ًٗخ ٓیّيْخی
ِْحٍِ! رِّْحٍِ ىهظَ ًَٗىْیي ،يگَ ًٗخ حُ ٓخىحص حیَحَی ٓیّيطَ ْٔظیي؟
= رهی کّ يخ حُٓخىحص حیَحَی ٓیّيطَ ْٔظیى.
رٔیخٍی حُ ٓخىحص حیَحَی كخهي ي٘ـَحص يٕػن يٗرخُٗي .ؿخنذ آٌْخ (ىٍ
رٓظَیٍ كخنض) كو ٢حُ یک َ١ف ٓیّي ْٔظُي .رٔیخٍیْخ حُ كَ ١رْٕٗیظی ٔ
كويحٌ َٔزُخيّ ،كظی حٍطزخًُْ ١ی ٔ ػخ١لی حی٘خٌ رخ أثًّی حْهزیض(ع) ٔ حؿيحى
(حكظًخنی ٗخٌ) هطغ یخ ط٠ؼیق ٗيِ ٔ حُ ًْیٍٍٔ رٔیخٍ ْى ٟي ػَد ٗيِ
حَي! حٓخيت هٕى ٔ كََُيحٌ هٕى ٍح ٓیّي کٍٕٕٔ ٔ ٓیّي ىحٍیٕٕ ٔ ٓیّي پَٔیِ
ٔ ٓیّي کیخيَع ...گٌحٍىِحَي! «حكًي کَٔٔی» یکی حُ ًْیٍْخ حٓض.
حُ ٔؿّ ىیگَ :حیٍکّ ٓخىحص حیَحَی حُ يخ پیّٔىحٍطَ ٔ هيٍصيُيطَ ْٔظُي،
حُ آٌ رخرض حٓض کّ يهضٗخٌ هٕد حٓض ،رّٓخىحصٗخٌ ٍٓیيِگی يیکُُي ٔ
حيٍٕ هٕىٍح رّٓخىحصٗخٌ ٔحگٌحٍ يیکُُي؛ ِْحٍِ چّ ىحٍى کّ رّٓخىحص رَٓي؟
َٔم ٍح هَحد کَىِحیى ،چُخٌکّ طخ ىِ َٔم طالٕ کُیى ًَٗطٕحَیى ػٕحٍ ٝآٌ
ٍح رِىحییى .حیٍ ريطَیٍ ٍٕٛص يؼخىنّ حٓض کّ رَهی حُ ٓخىحص يظٕؿّ آٌ
َیٔظُي .هیخل يٗکُُي طُٓخ رخ ىهظَ َيحىٌ رِّْحٍِ ،كلع کَحيض َخيّٕ ٓخىحص
کَىِحَي .حنزظّ کّ َخيّٕ ٓخىحصَ ،خيّٕ کزَیخء حٓض ٔ كلع ٗئٌ ٔ کَحيض
ٔ يُِنض آٌ حُ حٔؿذ ٔحؿزخص حٓض .نکٍ كلع حٛم ٔ َٔذ ٔ َٗحكض
ىٕٔٓیّ َیِ رًّْخٌ حَيحُِ يٓى حٓض .يطهذ ٔحٟق حٓض:
كظی حُ يُظَ حَٔخٌ ِْحٍِ َیِ يخ ُيخَی حُ يکخَض ٔ ك٠یهض رَهٍٕىحٍ
ْٔظیى کّ ٓخىحص حٛیم رخٗیى .طٕؿّ کُیي ٍیظى طزهیـخطی کّ ٍٔٔى ٔ ٔؿٕى
ٓخىحص رّحكـخَٔظخٌ ٍح حَکخٍ يیًَٕى ،طهٕیلخ ً يیپٌیَكض کّ ٓیخىص كیَلّٔ
یک حٍُٕ رٍِگ حٓض ،ح ّيخ حیٍ حٍُٕ رٍِگ رّحكـخَٔظخٌ َیخييِ حٓض!
ـ ىٍ گٌٗظّْخ رٍِگخٌ ِْحٍِ ىهظَحٌ هٕى ٍح رخ حكظَحو رّٓخىحص طويیى
يًَٕٗىَيْ ،يف حی٘خٌ حُ حیٍ ػًم (حكٌِٔ رَ كخکظٍْٕخی ػویيطی) ِْحٍِ
ٓخهظٍ ٓیّي رٕى ٔ ىٍحیٍ ْيف هٕى يٕكن ْى رٕىِحَيًََّٕ ،حٕ هیخكّی
ِْحٍِگت رَهیحُٓخىحص ٓخکٍىٍِْحٍِؿخص حٓض .ح ّيخ حئَُِ ٗیطخٌپَٓظخٌ
يٗهٕحُْي حیٍ كَيٕل ٍح رَػکْ کُُي ،آٌْخ رخ حَٛحٍ ؿٌُٕآيیِ رَ نِٔو
حُىٔحؽ ؿٕحَخٌ ٓیّي ٔ ِْحٍِ ،يٗهٕحُْي ِْحٍِ ٍح طزيیم رّٓیّي کُُي!
طٕ ىیٕحَّگٗ ٓیّي حًٓخػیم رهوٗ ٍح رزیٍٓ ٔ۳ :خل حُ رٓظَیٍ ىٍٔحٌ ػًَ
هٕى ٍح ىٍ َُيحٌ ىًَِْگ يٗگٌٍحَي ،کّ «كالٌ یک ،يٗهٕحٓظّ ٌُ ِْحٍِ
ٍح حُ چٕکٗ يهٗرْ رویِحَي!» آٖ رهوی کـخثی؟! طٕ کّ يٗگلظٗ:
پيٍحٌ ػويِ رّىل ٍكظُي کّ ٗخیي ُ هلخ
َٔم آیُيِٖ يخ ػويِگ٘خ رَهیَِي
كخال کـخ ْٔظٗ ریخ ٔ رزیٍ ،کٔخَی رَّخو ِْحٍِ ػويِگ٘خ رَهخٓظٍّٕٓ ،حم
ىػخ ٍح ْى گى کَىِ ٔ ىهظَ هٕىص ٍح حُ چٕکٗ يٕطَ يظؼهن رّهٕىٕ
يٗهیِحَي ٔ ْیچ ٔؿيحٌ ریيحٍٖ ْى ٔؿٕى َيحٍى کّ رّهخ َ١حَٔخَیض حُ كن
يخنکیض حٔ ىكخع ًَخیي .حيٕحل ٔ حيالک ٓخىحص ىٍ ٍُٔ ٍٍٔٗ ؿخٍص يیٕٗى!
ثؽً ویمؾٍُن
ػجؿالؼلٔ هماقٓ ؾق ؾاؾگبٍ جبقیػ
ٔ -گهذحنيیٍ كکًظیخٍ ،حُ هٕو پ٘ظٌٕ (طخ ُُْٕ ىٍهیي كیخص َُگیٍ حٓض)
ٕ -حكًي ٗخِ ئؼٕى ،حُ هٕو طخؿیک (کّ رّکَحو حنکخطزیٍ پیٕٓظّ).
ٖ -ػزيحنَٗیي ىٔٓظى ،حُ هٕو حُرک (طخ ُُْٕ ىٍ هیي كیخص َُگیٍ حٓض)
- ۳ػزيحنؼهٗيِحٍٖ ،حُ هٕو ِْحٍِ (کّ رّکَحو حنکخطزیٍ پیٕٓظّ).
حنزظّ ىٍيَحطذ رؼيٖ ،حٓخيت کٔخَٗ ُیخىٖ ىٍ ىیٕحٌ کیلَی ریٍحنًهم ػزض
حٓض کّ َْکيحو َوٖ رَؿٔظّ ىٍ ٔیَحَی ٔ رَرخىی ٔ ٍ١ىحٍَي کّ هطؼخ ً
ْىحکٌُٕ هٕى رّهٕى حٓخيٗ حی٘خٌ ىًٍٍْ ًٗخ هٕحَُيِٖ ػِیِ يظزخىٍ يٕٗٗى
ػزيحنَٕٓل ٓیخف ،رَْخٌحنيّیٍ ٍرخَٗ ٔ ؿیَِ...
ّ ٔ ىٍٓض ْى حٓض ،يخَُي
ح ّيخ ػخيالٌ حٛهٗ هَحرٗ ًْٔ ٍ١خٌ چٓخٍ َلَ ُٗخهظّ ٗيِحَي کّ حکٌُٕ
ًّْٖ حهٕحو حكـخَٗ حُ آَخٌ طزَٖ يٗؿٕیُي ٔ ٓوض يٍٕى َلَصحَي .آٌْخ
حػًخنٗ يَطکذ ٗيَي کّ َْچُي ُرخٌ ٔ ههى حُ رخُگٕیٗ آٌ َٗو ىحٍى ،يؼٌٓح
کهیخص يطخنذ ىٍ حًْخٌ ػًٕيٗ ي٠زٕ ١حٓض ٔ گخِ ٔ گيحٍٖ حیٍؿخ ٔ آٌؿخ
ههًٗ َیِ ٗيِ حٓض ٔ .حُٓخىٖ ٓوض َٗوآٍٔ ٔ َلَصحَگیِ حُ کخٍکَى َْیک
ىٍ حُٓخى ىحههی ٔ ریٍحنًههی رّؿخ يخَيِ ٔ رّػزض ٍٓیيِ حٓض .رئٌ ْیچ
طَىیيٖ حیٍ حُٓخى ىٍ آیُيِٖ کٍٕ٘ يخ يُزغ ىٓض حٔل رَحٖ ه٠خٔص َٔمْخٖ
آیُيِ هَحٍ هٕحْي گَكض ٔ يٕؿزخص ه٘ى ٔ َلَص آَخٌ ٍح كَحْى هٕحْي کَى.
كَهٗ کّ ػزيحنؼهٗ يِحٍٖ رخ ًْظخْخٖ هٕى ىحٗض حیٍ رٕى کّ ْیچ یک حُ
آَخٌ هٕو هٕى ٍح َک٘ظّ حٓض ،يؼالً گهذحنيّیٍ كکًظیخٍ پ٘ظٌٕ ُک٘ٗ َکَىِ
حٓض ،ئؼٕى طخؿیکک٘ٗ َکَى ،ىٔٓظى َیِ حُرکک٘ٗ َکَى؛ ح ّيخ ػزيحنؼهٗ
يِحٍٖ چّ کخٍٖ کّ رخ هٕو هٕى َکَى؟ يٍ ًٗخ ٍح حٍؿخع يٗىْى رّيُخرؼٗ
کّ حُ هٕى پیَٔحٌ يِحٍٖ رّؿخ يخَيِ حٓض .يؼالً رّآػخٍٖ رّؿخ يخَيِ حُ
ٗیطخٌپَٓظخٌ کّ رّک٘ظخٍْخی يِحٍی حكظوخٍ يیکُُي ،رّآػخٍ کٔخَی کّ رخ
يِحٍی رٕىَي ٔنی رّحػَ ػٌحد ٔؿيحٌ حُ يِحٍی رَیيَي ٔ ٓپْ هخَ١حص
هٕىٍح يکظٕد کَىَي ،رّآػخٍ حكَحى ریَ١ف ،رّآػخٍ يظليیٍ ٓیخٓت يِحٍی،
يخَُي كِد ٔكيص حکزَٖ ٔ ٍٕٗحی حطلخم َ ...یِ آػخٍ آهخیخٌ ػهیـخٌ ُحْيٖ
ٔ کظخد حٓطٍٕۀ ٗکٔظّ ٔ رٔیخٍ کٔخٌ ٔ يُخرغ ىیگًَّْ ...ی حیٍ يُخرغ پَُ
ْٔظُي حُ رخُگٕی ؿُخیخص ػزيحنؼهی يِحٍی ٔ يظليیٍ ٗیطخٌپَٓض حٔ.
كَم ىیگَٖ کّ يِحٍٖ رخ ًْظخیخٌ هٕى ىحٗض حیٍکّ آهخیخٌ ٍرخَٗ ٔ ئؼٕى
ٔ ىٔٓظى طٕحَٔظُي هٕو هٕى ٍح كٕل يلٍٕ ٔحكي گَى آٍَٔئ ،نٗ يِحٍٖ چّ
ٖٖ۴ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
کَى؟ يؼالً هٕو طخؿیک طُٓخ ىٍ كِد ؿًؼیض ٔ ٍٕٗحٖ َظخٍ گَى آييِ رٕىَي.
كظٗ حهٕحو ؿیَ طخؿیک يخَُي حیًخمْخ ٔ طخطخٍْخ ٔ طَکًٍْخ ٔ ػَدْخٍ ...ح
َیِ ىٍ هٕى ؿًغ کَى .يؼالً ػطخدمحم ٍَٕ یک كَى ػَد حٓض کّ طخ ٓطؾ
ٍْزَی ؿًؼیض حٓاليی رخال آيي؛ ْیچ كَى طخؿیکی َگلض ػطخ ًَخیُيِی يخ
َیٔض ،ىٔٓظى َیِ حُرکْخ ٍح یکؿخ گَى آٍٔى .ح ّيخ يِحٍٖچّ کَى؟
ىیگَ كَم يِحٍٖ رخ ًْظخیخٌ هٕیٖ آٌ رٕى کّ يِحٍٖ حٍحىِٖ ئظوم
َيحٗض ،حٔ چٌٕ رَگ ه٘ک ىٍ رَحرَ رخى رٕى ،حٔ ىٍ ػَ ّٖٛيُطوٕٖ
َٕکَ حیَحٌ رٕى ٔ رَحٖ رَهَحٖ كکٕيض يزظُٗ رَ َظَیّٖ كوٓی ٔالیض كویّ
ىٍ حكـخَٔظخٌ کخٍ يٗکَى! (َگخِ کُیي رّكوَِی پُـى حُ حٓخُٓخيّ ٔ يَحيُخيّٖ
ٓخُيخٌ َٓ ٔ َٜپْ كِد ٔكيص) ْى چُیٍ يِحٍٖ ىٍ ػَ ّٖٛىحههی،
ؿالو كهوّ رّگٕٕ گهزيیٍ كکًظیخٍ رٕى ٔ كکًظیخٍ حُ حٔ ٕٓء حٓظلخىِْخ کَى.
ىٍ آهَ رّىٓض گَِٔ ٗیطخٌپَٓض پخکٔظخَٗ يٕٕٓو رّ«طُظیى َٔم َٕ ِْحٍِ
-يـٕل» حكظخى ٔ هٕوگَح ٗي ٔ يَطکذ ؿُخیخص ریًٗخٍ گَىیي! حیٍْخ نکّْخٖ
َُگ حٓض کّ َْگِ حُ پی٘خَٗ يِحٍٖ پخک َ٘يِ ٔ طخ حري پخک َوٕحْي ٗي.
طوٕٖ ٔ يُزَٖ کٍَْٕ٘ ،گخِ َخو حُ حٓظخى ٗٓیي رَىِ يٕٗٗى ،گٕیخ ىٍ ه٘ظک
ػهًخٖ ٓخىحص ،هِنزخْٕخ ٔ كظٗ رَهٗ ػهًخٖ ؿٓخل ِْحٍِ يخٍ حَيحهظّ
يٕٗٗى ،چُخٌ َخٍحكض ٔ رٗهَحٍ يَٕٗٗي کّ گٕیخ يخٍ گِیيِ حٓض)ٔ(».
حیٍ كَف کخيالً ىٍٓض حٓض ،ح ّيخ ًّْٖ ٓوٍ حیٍ َیٔض ،آٌچّ گلظّ ٗيِ،
کِٕ یوٗ حٓض کّ َٕکٖ پیيح حٓض ،يخروٗ ُیَ آد حٓض .يخ حیٍ کِٕ ین ٍح
ریٌَٔ يٗک٘یى ٔ حٟٔخع ٍح رَحٖ هٕحَُيِ ٗلخف يٗکُیى.
يخ رّٕٟٔف يیگٕثیى« :چَح يخ ،ػزيحنؼهٗ يِحٍٖ ٍح هزٕل َيحٍیى؟»
حیٍ طُٓخ «ػهًخٖ ػُخٗ َٛیؼت ؿیَ ِْحٍِگٗ» َیٔظُي کّ يِحٍی ٍح هزٕل
َيحٍَي ،رهکّ ریٖ حُ ًّْ ٔ هزم حُ ًّْ ػهًخء ٔ ػوالٖ ِْحٍِگٗ رخ حی٘خٌ
يوخنلض ىحٗظُي .رًّْیٍ ٓیخم َِىیکطَیٍ کٔخٌ ٔ ًُْٔگَحٌ آهخٖ يِحٍٖ
رخ حی٘خٌ رّيوخنلض ؿيٖ رَهخٓظُي ٍٖٕ١ .کّ ىٍ آهَیٍ ٍُْٔخٖ كیخص
يِحٍٖ كوَ ٖٗ ٢لَ (یکٗ ٗخٌ ٓیّي) رخ يِحٍٖ يخَيَي ٔ ىیگَحٌ رخنکم حٔ ٍح
َ١ى کَىَي ٔ .يٕحٟغ ؿیَ يؼوٕل ٔ ؿٌُٕآيیِ حٔ ٍح ٍى کَىَي؛ حُ ََ٘یّٖ
ْٕحىحٍ يِحٍٖ ُٓي يٗآٍٔیى:
«حَٜخكخً ًٗخ ْیچ كکَ ًَٗکُیي وٌؿ ٌوبقٍ ٖ: ۴
کّ حکؼَیض هَیذ رّحطلخم ٗینْخ رّحٓظخى هیخَض کَىَي ،ؿًؼٗ َ١ف کٕىطخٖ
َخرٕىٖ حٓظخى ٍح ٍٖٔ ىٓض گَكظُي ٔ ؿًؼٗ رخ ٓکٕص کَىٌ ٗخٌ ٔ حػالو
رَٗ١كٗ ٔ هِیيٌ رّگّْٕٗخٖ حيٍ هیخَض رٍِگ ٍح رّحٓظخى ٗٓیي ٔ ؿخيؼّٖ
ِْحٍِٖ يخ ٍٔح ىحٗظُي .یک چیِٖ کّ يخیّٖ حيیئحٍٖ حٓض حیٍحٓض کّ
حئَُ حکؼَیض هخ١غ يَىو رّىَزخل ػُٕحٌ ٔ َخو ٔ َ٘خٌ َیٔظُي)ٕ(».
ػالٔس ً َٕیُٔيِی کظخد حٓطٍِٕی ٗکٔظّ ىٍ ٔرٔخیض هٕى َٕٗظّ حٓض:
«ىٍ كِد ٔكيص (رخيیخٌ ٔ کخرم) کىطَیٍ وٌؿ ٌوبقٍ : ۴۴
حنوخد ٔ حٔٛخكی کّ رّيِحٍی ىحىِ يیٗي ،حیٍْخ رٕىَي :طکٍٔ،ٍَُٔٓ ،
نـٕؽ ،ههئٍ ،ریٕٓحىَ ،خٓخُگخٍ ٔ ؿُگ١هذ! رّگلظّی ىٔنضآرخىی (کخطذ ٔ
يلَو حَٓحٍ يِحٍی) ؿُخف هيٍطًُ ِي ههیهی ٔ ٗلن ىٍ ٓخُيخٌ َ ،َٜيِحٍی
ٔ ًَْحْخ َٖ ٍح حُ ىكخطَ ٓخُيخٌ ىٍ حیَحٌ ریٌَٔ حَيحهظّ رٕىَي ٔ حٔ حؿخُِ
َيحٗض رّىكظَ يَکِی ٓخُيخٌ َ َٜىٍ طَٓحٌ هيو رگٌحٍى .آٌْخ َخگِیَ ٗيَي
ىكظَ ؿيحگخَّ رَحی هٕى ىٍ طَٓحٌ ىحیَ ًَخیُي .حػ٠خی ؿُخف ههیهی ٔ ٗلن،
ىكظَ ؿُخف يِحٍی ٍح «ىكظَ يِىٍٔحٌ» َخوگٌحٍی کَىِ رٕىَي».
ٖ۴۵ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
«حُ يَگ يَكٕو [ػزيحنؼهی] يِحٍی هٕٗلخل حٓض .حٔ ٍح يخَغ حٓخٓی
طلٔیٍ ٍٔحرٗ٢خٌ رخ حیَحٌ يیىحَٔض .حئَُ ًٍٓخً حػالو ٗي کّ يِحٍی ٔ
ًَْحْخَٖ يَىِحَي .شمئیبجی ؾق هْقؾ ًعٍْی ككاق ّ ؾوحگیكی هماقی ؾاؾ.
هؿػی اوث ،ثب ثُكهغ ّ قّپْي قكحَ ّ شبیی کَ آى قا ثكؾاٌحَ ،ؾوحگیك
ٌؿٍ .ييػی حٓض کّ ١خنزخٌ پیُ٘ٓخى ىحىِ رٕىَي کّ رخ یکی حُ كَيخَيْخٌ
١خنزخٌ کّ ىٍ کخرم حٓیَ حٓض ،يزخىنّ ٕٗى .گلظُي چُي طٍ حُ كَيخَيْخٌ ١خنزخٌ
ٍح ىٍ حٓخٍص ىحٍَي ٔ يیهٕحُْي رخ رخُؿٕیی حُ آٌْخ كوخین َخيؼهٕوٗخٌ ٍح
ک٘ق کُُي».
«حُ ََٕٓٗض ٗیؼیخٌ ىٍ ؿَد کخرم حظٓخٍ َگَحَی کَىو؛ حً١یُخٌ ىحى کّ
يِحكىٗخٌ َوٕحُْي ٗي .يؼخٌٔ [ٍٕٓل] ٓیخفٍْ[ ،زَ كِد ىػٕص حٓاليی]
ْى ًَْحْٖ رٕى؛ ُٗخهظًٖ .گلظى ٓیخف ،ىحٍى َٗحٍص يیکُي؛ ؿخ هٍٕىَي.
گلظُي گِحٍْٕخ َخىٍٓض حٓضٔ .هض هٕٜٛی هٕحٓض .حظٓخٍ حٍحىص ًَٕى
ٔ حُ ػيو کًک حیَحٌ گهّ کَى .گلظى حگَ ٍٔحر ٢ىٍٓض رخ ٗیؼّ رَهَحٍ کُُي،
کًک يیکُیى؛ هٕل ىحى .هَحٍ ٗي ،يـًٕػّحی حُ ؿیَپ٘ظٌٕ -طخؿیک ٔ ٗیؼّ
ٔ ُحُرک ٔ -...يظلي َٕٗي .طوخٟخ کَى رّحًٓخػیمهخٌ ىٍ َْحص ْى ىٍ يوخرم
ال ىٓض رخال ىحٍَي».
١خنزخٌ کًک ٕٗى .گلظُي پْ حُ ػوذَ٘یُی يلوَ ،كؼ ً
ؼْؾکٍُئ هماقی
ػزيحنؼهی يِحٍی طخ ُيخَی کّ ىٍ حیَحٌ َُيگی يیکَى ػًیوخ ً پیَٔ ٔالیض
كویّ حیَحٌ رٕى ،ح ّيخ ُْگخيی کّ رخ ئخػيص حیَحٌ ىٍ ؿَد کخرم ئظوَ ٗي،
رّىٓض ٗیطخٌپَٓظخٌ هٕوگَح حكظخى ٔ رخ حیَحٌ ُحٔیّ گَكضَٓ ،خیظخ ً حیَحٌ َیِ
ٓٔض کَى ٔ کخٍ رّؿخی ٍٓیي کّ يِحٍی رخ طـییَ هیخكّ ،يولیخَّ، پ٘ض حٔ ٍح ُ
رخ نزخّ يزيل! (چخىٍ َُخَّ) حُ يیخٌ يَىو هخٍؽ ٗي ٔػخُو چخٍآٓیخد گَىیي.
ٖ۴۴ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
= «َْکْ حُ ًٗخ رّىیٍ هٕى پ٘ض کُي ٔ ،ىٍ ًْخٌ كخنض رٗىیُٗ حُ ىَیخ
ٍٔى ،حٔ کخكَ يَىِ حٓض ،حػًخل هیَ گٌٗظّٖ آٌْخ ْى ٕٓهظّ ٗيِ ،آٌْخ حْم
ىُٔمحَي ٔ ىٍ آٌؿخ حريٖ هٕحُْي رٕى».
ىٍ يٍٕى حٍطيحى هطؼت ػزيحنؼهٗ يِحٍٖ يطهزٗ ٍح حُ آیشهللا ٛخنلٗ
طَکًُٗ َوم يٗکُى کّ ىٍ هى ىٍ یک ؿًغ ػهًخیٗ حظٓخٍ کَىٛ .خنلٗ
طَکًُٗ کّ ػٍٕٗ ٕ٠حٖ ػخنٗ َظخٍص رَ كِد ٔكيص رٕى ،گلض:
«پْ حُ كخؿؼّٖ ٖٕ ُٓزهّ رخ يِحٍٖ يالهخص کَىو ٔ حُ حٔ پَٓیيو کّ
ؿٕحد حیٍ هٌْٕخٖ رَّخكن ٍیوظّٗيِ ٍح ىٍ ٍُٔ هیخيض کٗ يٗىْي؟»
« -يِحٍٖ ىٓض هٕى ٍح رخال رَى ٔ پ٘ض َٕٓ حَيحهض ٔ گلض :حٔ آطیًّ
ىِ حٖؿیض ػـذ ٓئحلْخٖ يٕکَٕی ،کٗ َٓٔپخٖ ٕٓهظّ حُ حٔ ىَیخ حييِ؟
هیخيض چیّ؟ هیخيظٗ ىٍ کخٍ َیٔضِ ،ىِ رٍِٕ»...
ٛخنلٗ گلض« :يٍ حُ حیٍ ؿٕحد يِحٍٖ يظؼـذ ٗيو ٔ یویٍ کَىو کّ
حی٘خٌ حٍطيحى پیّ٘ ًَٕىِ حٓض ،ىٍ ًْخٌ نلظّ حیٍ ٗؼَ یِیي رٍيؼخٔیّ رّیخىو
هزَ ؿخء ٔ ال ٔكٗ َِل ...حُ آٌ پْآيي کّ گلظّ رٕى :نؼزضْخٗى رخنًهک ،كال ٌ
ىیگَ رخ يِحٍٖ يالهخص َيحٗظى ٔ حٔ ْى ييص ُیخىٖ َُيِ ًَخَي ،كکَ ًَٗکُى
يٕكن رّطٕرّ ٗيِ رخٗي ،پْ حٔ يَطي حُ ىَیخ ٍكظّ حٓض»...
حیٍکّ ْیچ گَِٔ ىٍ حیٍ رخُٖ ٓخنى ًَخَي ًّْ ،رَّلٕٖ ىٍگیَ حیٍ ىحو ٗيَي.
چٕچّْخٖ نُیٍ ،چٕچّْخٖ هًیُٗ ٔ حهٕحٌحن٘یخ١یٍ ًّْ ىٍٔ یک ىٓظَهٕحٌ
ؿًغ ٗيَي .گٌٗظّ حُ آٌ ،ؿُگ یک يُزغ ىٍآيي رّكٔخد يٍٗكض ،رٔیخٍٖ حُ
هٕيخَيحٌْخ پٕل هَ ٝيٗگَكظُي ”رَحٖ هًخٍ” ٔ حىحٖ آٌ ٍح رّؿُگ رؼيٖ
يٕکٕل يًَٕٗىَي ًّْ ،حُ آطٖ ؿُگ يٕٗٓهظُي؛ ٔنٗ ْیچکْ ًَٗطٕحَٔض ٔ
یخ ًَٗهٕحٓض آطٖ ؿُگ ٍح هخيٕٕ کُي ،ؿخكم حُ حیٍکّ حیٍ ؿُگ رََيِٖ
َوٕحْي ىحٗض ٔ ىٍ پخیخٌ ًّْ ٍح رّهخکٔظَ ٓیخِ هٕحْي َ٘خَیي»(ٓٔ)
ىٍحیٍيٕهغ حكًيٗخِ ئؼٕى ُٔیَ ىكخع رٕىَ ،زٗ ػظیًٗ حُ ؿخَذ ئؼٕى
ئجٕل رخُٓخُٖ حٍىٔ يوٍَ ٗي ٔ هيحىحى ِْحٍِ حُ ٕٖٓ يِحٍٖ يٍكیغ
ُٔیَ حٓظوزخٍحص يؼَكٗ گَىیي .ئؼٕى حُ يِحٍٖ هٕحٓض طخ كَىٖ ىیگَ
(طَؿیلخ ً یک ػ ٕ٠ؿٓخىٖ) ٍح رَحٖ حكَحُ حیٍ ًٓض يؼَكٗ ًَخیي ٔ
حٓظيالل کَى کّ هيحىحى ىٍ ىٍٔحٌ ؿٓخى رخٍْخ ٔ رخٍْخ رخالٖ يٕحٟغ حٔ ىٍ
پُـ٘یَ ،پَٔحٌ ،کخپیٔخ ٔ ىیگَ َٕحكٗ كًهّ ًَٕىِ ٔ رخ حٔ ؿُگیيِ حٓض.
حکٌُٕ ًَٗطٕحَي رخ َخيزَىِ ىٍ کخریُّٖ ىٔنض پ٘ض یک يیِ رُ٘یُي .ئؼٕى
گلض «يگَ يخ رخ کًَٕیٔضْخ كکٕيض حثظالكٗ ط٘کیم ىحىِحیى؟!»
ح ّيخ ،آهخٖ يِحٍٖ رخ حَٛحٍ گلض« :یخ هيحىحى ،یخ ْیچکْ!»
حنزظّ حیٍْخ ظٕحَْ ه٠یّ رٕىٔ ،حهغ يطهذ آٌ رٕى کّ ٔحرٔظّگٗ ػزيحنؼهٗ
يِحٍٖ رّؿًٍٕٖٓ حٓاليٗ حیَحٌ رّهيٍٖآٗکخٍ ٔ ػیخٌ رٕى کّ طخ آٌ ُيخٌ
ٗؼخٍ يلٍٕٖ ٓخُيخٌ َٓ ٔ َٜپْ كِد ٔكيص ًْٕحٍِ «رَهَحٍی
كکٕيض ٔالیض كوّ» ٔ «يَگ رَ ٟي ٔالیض كویّ» رٕى ٔ آهخٖيِحٍٖ طًخو
حْيحف ٔ حهيحيخص هٕى ٍح رخ حػظوخى رّٔالیض كویّ يينم يًَٕٗى ًّْ .يٗىحَُي
کّ حٔ آٗکخٍح ٔ ًْٕحٍِ يٗگلض« :یک كَى َٓرخُ حیَحٌ رَ يخ ٔالیض ىحٍى،
حُ آٌ رخرض کّ َٓرخُ ٔنٗكویّ حٓض» حٔ ْيف َٓخیٗ هٕى ٍح رَهَحٍٖ َظخو
ٔالیٗ (حُ َٕع حیَحٌ) ىٍ حكـخَٔظخٌ ػُٕحٌ يًَٕٗى ...ىٍ حیٍ ٍحِ ْیچگَّٕ
پُٓخٌکخٍٖ ٔ يالكظّکخٍٖ ْى ًَٗکَى .حیٍ يطهذ ىٍ ٓوَُحَیْخیٖ َیِ
آييِ ٔ ْىحکٌُٕ ىٍ ىٓظَّ حٓض .رَحٖح١الع ریٖطَ َگخِ کُیي رّحٓخُٓخيّ ٔ
يَحيُخيّٖ كِد ٔكيص؛ ٔ ىٍ يَحطذ رؼي رّيُيٍؿخص يـهّی «كزم هللا».
حُ ىیگَ َ١ف ،ىٍ آٌ ُيخٌ گَِْٔخٖ ؿٓخىٖ يویى پی٘خٍٔ ٔ ْکٌح
هٕيخَيحٌْخٖ رَؿٔظّٖ ٔحرٔظّ رّآٌْخ ىٍ ىحهم کٍٕ٘ ،كٔخٓیضْخٖ ٔیژِ
ٖٖ۱ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
ىٍ رَحرَ حیَحٌ ىحٗظُي ،آٌْخ يٗگلظُي ٔحگٌحٍٖ پٔض ُٔحٍص حٓظوزخٍحص
رّكِد ٔكيص ػزيحنؼهٗيِحٍٖ ،یؼُٗ ٔحگٌحٍٖ کهیي گُـیُّٖ حَٓحٍ کٍٕ٘
رّؿًٍٕٖٓ حٓاليٗ حیَحٌ حٓض! ٔ حیٍ ٍح حٗظزخْٗ حُ ؿخَذ ٛزـشهللا يـيىٖ
يٗىحَٔظُي کّ رخیي يَطلغ يٗٗي .ىٍ َظیـّ ،ىٔنض ٍرخَٗ ُٔحٍص حٓظوزخٍحص
ٍح حُ حٓخّ يُلم کَى ٔ گلض« :ىٍ حٓالو ُٔحٍص حٓظوزخٍحص َيحٍیى!»
حُ ًْیٍؿخ َوخٍ ریٍ آهخٖ يِحٍٖ ٔ ىٔنض ٍرّخَٗ ٔ ئؼٕى حُ یکٕٔٔ ،
يِحٍی ٔ ىیگَ ٍْزَحٌ كِد ٔكيص ،حُ ىیگَٕٓ ٗيّص گَكض ٔ ؿُگْخٖ
ؿَد کخرم َٗٔع ٗي .يُخُػخص ىٍَٔی ٔ ریََٔت كِد ٔكيص ،هيو رّهيو
يِحٍی ٍح طـَیي کَى ٔ رّىحيٍ َظخيیخٌ هٕىَٓ ٔ ٗیطخٌپَٓظخٌ َلخمحكکٍ
حَيحهض ٔ كخؿؼّ آكَیي .یکی حُ ٗیطخٌپَٓظخٌ ىٍ ُيیُّ چُیٍ يیگٕیي:
وٌؿ ٌوبقٍ « : ۱۴ریٖطَ ٍْزَحٌ ٔ كؼخالٌ حیيثٕنٕژیک كِد ٔكيص
ىٍ رَحرَ کخَيیي ٗيٌ ٗوٜیضْخی ؿیَؿٓخىی يوٕٜٛخً ؿَُحل هيحىحى
رّٗيّص حػظَح ٝکَىَي ٔ ػهٕو حؿظًخػی رَحی چُي ٍُٔ يلم َِحع ٗيیي
آٌْخ رٕى ...ىٍ یک يَكهّ حػظَح ٝرّكيی ٗيّص یخكض کّ ؿًؼی حُ ٍْزَحٌ
كِد ٔكيص ،حُ ؿًهّ ههیهی ٔ يَطٕ٠ی کّ رَحی يٌحکَِ رّٓخنٍ ًَخیْٖخی
ٖ۱۴ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
ػهٕو حؿظًخػی كَحهٕحَيِ ٗيِ رٕىَي ،طٓيیي ٗيَي کّ طخ پخٓن ٍٍٔٗ َگلظّحَي،
كن ریٌَٔ ٗيٌ حُ ؿهّٔ ٍح َيحٍَي .ؿًؼی حُ كَيخَيْخٌ يٍٕ٘ٓ كِد
ٔكيص يخَُي حرًٍٕ ؿَِٕیٗ ،یَكٔیٍ ئهًیٗ ،ین ٓهًخٌ ٔ پٓهٕحٌ ُك َّ َیِ
ىٍ يیخٌ يؼظَٟخٌ رٕىَي َ ...وطّی حٛهی ك٘خٍ ٍٔی يِحٍی رٕى ...يِحٍی
ىٍ رَحرَ ك٘خٍْخی کّ رَ حٔ طلًیم يیٗي رخ حٓظٕحٍی يوخٔيض کَى)ٔٔ(».
«حٔ [ئهًی] رَّٛحكض يیگلض وٌؿ ٌوبقٍ : ۱۵
يِحٍی يَطي ٗيِ ٔ حُ يٌْذ حَلَحف کَىِ حٓض .یک رخٍ ىٍ ٛلزظی کّ رخ
حٔ ىٍ ىحَ٘گخِ کخرم ىحٗظى ...ئهًی رخ هخ١ؼیض گلض کّ ىٍ يؼهٕيخص هٕى
َٔزض رّيِحٍی طًخو ٍحِ ٍح ١ی کَىِ ٔ طُٓخ یک گخو يخَيِ حٓض .حیٍ گخو کّ
رَىحٗظّ ٕٗىٔ ،حٍى ػًم يیٕٗى ٔ پَٔحی ْیچچیِ ىیگَی ٍح ْى َيحٍى.
يُظٍٕ حٔ حُ «یک گخو» ًْخٌ كظٕحی رٕى کّ رخیي یکی حُ آیشهللاْخ ٛخىٍ
يیکَى ٔ ػًم ْى حهيحو رّ ک٘ظٍ ٔ حُ يیخٌ رَىٌ يِحٍی رٕى)ٕٔ(».
ىٍ ىٌٍٔ كِد ٔكيص ،حػ٠خی ٍٕٗحی يَکِی ييحو حُ نِٔو طـییَ
ٍْزَی (رّىنیم هطخْخ ،ؿُگْخ ٔ حثظالفْخی َخٍٔح) ٓوٍ يیگلظُي؛
ػ ًّخل ىًٍٗ (ىٔنض ٍرخَی ٔ ٍٕٗحی رخنًوخرم ،يِحٍی ٔ یخٍحَٖ آٌْخ ٍح ُ
َظخٍ) هٕحَيِٓ ،خُٗکخٍ ٔ ٟي ِْحٍِ يؼَكی يیکَىَي.
ىٍ کُخٍ آٌ ،رَگ رََيِی َیَْٔخی َظخيی ٍح (کّ ؿخنزخ ً هٕىَٓ ٔ
َٗ١هذ ٔ ٕٓىؿٕ ٔ رخؿگیَ ْى رٕىَي) رّيیخٌ يیک٘یيَي ٔ چُیٍ ٔحًَٕى
يیکَىَي کّ َظخيیخٌ ٔ هٕيخَيحَخٌ كِد ؿِ حُ يِحٍی حُ کْ ىیگَی
ح١خػض ًَیکُُي؛ رَکُخٍی حٔ ئخٔی هٕحْي رٕى رخ ٓوُٕٓ ١گَْخی يوخٔيض
ٔ پَحکُيِ ٗيٌ َیَْٔخی َظخيت كِد .ىٍ ػیٍ ُيخٌَ ،ظخيیخٌ يِحٍی
رّحهخيضگخِْخی ٍْزَحٌ يوخنق كًهّ يیکَىَي ٔ رخ هظم ٔ طٍَٔ آَخٌ ،هيٍص
يِحٍی ٍح رٍّم ٍهیزخٌ يیک٘یيَي؛ ريیٍطَطیذ رّحػ٠خی ٍٕٗحی يَکِی
ْ٘يحٍ يیىحىَي کّ کُخٍ گٌحٗظٍ حٔ ِْیُّْخی كَحٔحٌ رّىَزخل ىحٍى.
ٍهزخی ىٌٍٔكِرت يِحٍی حُ كٔخى ٔ حَلَحف حیٍ كهوخص ىٍ ىحهم كِد
رّٓظِٕ آييِ رٕىَي کّ چَح ٔ چگَّٕ حكَحى ٔ يـًٕػّْخی طخُِٔحٍى ٔ َژحىگَح
رَحٍکخٌ كِد ئهٗ ٢يِحَي؟! کٔخَی کّ رّْیچ حٍُٕ ٔ هخََٕی پخیرُي َیٔظُي
ٔ كي ٔ يَُی رَحی حػًخل ٔ ٍكظخٍ هٕى ًَیُٗخُٓي؛ َّ حُ يٕٜرخص ٍٕٗحی
يَکِی طزؼیض يیکُُي ٔ َّ ىٍ رَحرَ ٍٕٗحی ػخنی َظخٍص پخٓنگْٕٔظُي.
ٖ۱۵ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
ط٘یغ ًَٗىحَیى کّ کٔٗ رَّخو ِْحٍِٓ ،یّي ،هِنزخٕ ،رهٕچ ٔ طخؿیک ،چیِٖ ٍح
يطَف کُي ٔ َلخمحَيحُٖ ًَخیي ٔ َْکْ ْى کّ حیٍ ئؤنّ ٍح ىحيٍ رَِي يٍ
یویٍ ىحٍو ٔ حػالٌ يٗکُى کّ يِىٍٔ ریگخَّ حٓض .حیٍ يٕٟغ يخ حٓض».
« -حُ َگخِ ط٘کیالطٗ ْى ًٗخ يٗىحَیي کّ حیٍ كَف آهخٖ يلُٔٗ -کّ
ال ئجٕل ػًٕيٗ گٕیخ يٍ يوخنق ٓیّيْخ ْٔظى -طخ چّ كي ٍحٓض حٓض .كؼ ً
َظخيٗ يٍ ٓیّي حٓضٍ ،ثیْ حٍکخَٖ ْى ٓیّي حٓض ،ىٍ ىكظَٓ ،کَطَو َیِ
ٓیّي حٓض)ٔ۳(».
«يٍ ىٍ حٔل هييض ًٗخ وٌؿ ٌوبقٍ : ۱۱
ػَ ٝکَىو کّ يوخنق حیٍ َٕع طزهیـخص ْٔظى ،حیٍ طزهیـخصَُْ ،آگیٍ حٓض
کّ ئؤنّٖ ِْحٍِ ٔ ٓیّي ٔ هِنزخٕ يطَف ٕٗى ...حگَ ٍٖٔ ئؤنّٖ طزؼیٞ
رلغ ٕٗى ،حُ ؿًهّ َٓ ٔ۳لَ حػ٠خٖ ٍٕٗحٖ يَکِٖ كِد ٔكيص ،چٓم ٔ
چُي َلَ آٌ حُ رَحىٍحٌ يلظَو «ٓخىحص»حَي ،حگَ ئؤنّٖ نیخهض َزخٗي ،حگَ
ئؤنّٖ ػًهکَى َزخٗي ،رخ يویخّ َلّٕ ،حیٍ يؼیخٍ ؿٍٕ ًَٗآیي .يخ ىٍحیٍ
يٍٕى ْیچ رلؼٗ َيحٍیى ...كخ ًال حیٍهيٍ يٗگٕیى کّ آهخٖ يلُٔٗ ىٍ ىحهم
كَکض آٌکخٍ ٍح يٗکُي ،آهخٖ كخٟم ْى رّػُٕحٌ ٍثیْ ٍٕٗحٖ ػخنٗ َظخٍص
كِد ٔكيص رخ آهخٖ ئؼٕى طٕحكنَخيّ حي٠خء يٗکُي ٔ يٗگٕیي کّ يٍ كالَٗ
ٍح ،ط٘کیالطٖ ٍح ٔ َظخيْٗخیٖ ٍح حُ ریٍ يٗرَو ٔنٗ ىٍ يوخرم حیٍ کخٍ ًٗخ
كوٕم «ٓخىحص» ٔ هِنزخْٕخ ٍح ىٍ َظَ رگیَیي)ٔ۳(».
حٍُٕ گلظٍ ىحٍى کّ ٓیّي یِىحٌ ُٗخّْخًٗٗ طُٓخ کٔٗ حٓض کّ حُ ىٓض
يِحٍٍٖ ،طزّٖ ٓظَؿَُحنٗ ىٍیخكض کَىِ حٓض ،ؿِْخًٗٗ ،ىیگَ ْیچکْ
ىٍ حٍىٖٔ يِحٍٖ رّحیٍ ىٍؿّ ََٓیي:
«یکُ٘زّ ۳ٖ / ٕ / ٔ۲طؼییٍ وٌؿ ٌوبقٍ ٓٓٔ :
ؿَُحالٌ كِد ٔكيص ىٍ ؿهّٖٔ ىیَُٔ ٍٕٗحٖ يَکِٖ طٕٜیذ ٗيِ رٕى
کّ حئَُ رّحكَٔحٌ ٔ ٛخكذ يُٜزخٌ كِد ٔكيص کخٍص طَكیغ ىحىِ ٕٗى.
گلظّ يٗٗي حیٍ ه٠یّ ىٍ ٍٕٗحٖ يَکِٖ چُي ٔ چَٕٗ ْى ىحٗظّ ،چٌٕ ىٍ
کخٍصْخ ػزخٍطٗ ٗزیّ حیٍ َٕٗظّ ٗيِ رٕىِ کّ« :رّپخّ چٓخٍىِ ٓخل يـخْيص
ٔ ٍٗخىص ًٗخ ىٍ يوخرم ىًٍٗ کًَٕیٔظٗ ...حیٍطَكیغ رًّٗخ ىحىِ يٕٗٗى».
«ىٍ كخنٗ کّ ػيِٖ حُ آٌ حكَٔحٌ ٓخلْخ رَحٖ ٍژیى کًَٕیٔظی هييض
کَىِ ٔ رؼي حُ پیَُٖٔ يطیغ يـخْيیٍ ٗيِ رٕىَي .حنزش گٕیخ ىٍ پخٓن گلظّ ٗيِ
ٖ۱۱ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
رٕى کّ طَكیغ َيحىٌ رّحیٍ حكَحى ،رّيُِنّٖ حَظلخٍ ٓیخٓٗ رَحٖ كِد حٓض.
رّهخ َ١يٜخنق چّ کخٍْخٖ کّ رخیي کَى!»
«رَّْكخل ،يَحٓى رَگِحٍ ٗي ٔ حٓظخى يِحٍٖ کخٍصْخ ٍح رخ ىٓظّ گهٗ،
رّحٗوخ ٙيؼیُّ ىحى .ىٍ يیخٌ ٍطزّْخٖ حػطخ ٗيٍِ ،طزّٖ ٓظَ ؿَُحنٗ رٕى کّ
رّآهخٖ ْخًٗٗ َٓپَٓض گَٔپ حپَحطیلٗ ىحىِ ٗي .رخ هٕى گلظى:
«كخ ًال يٗطٕحٌ گلض یک كکٕيض ىيٕکَحٓٗ كيٍحنٗ ىحٍیى ،چٌٕ ىٍ
ٓخرن ،حكـخَٔظخٌ كو ٢یک ٓظَ ؿَُحل ریٖطَ َيحٗض ٔ .كخ ًال َْ كِد ٔ
گَْٔٗ رَحٖ هٕى یکٗ ىٔ طخ یخ ریٖطَ ىحٍى)ٔ۳(».
ىٍ ػَّْٛخٖ كَُْگٗ ٔ ىكظَٖ َیِ طًخو يکخطزخص ٔ پیخوْخٖ آهخٖ يِحٍٖ
ٍح (رالحٓظؼُخء) حرظيح آهخیخٌ ٓیّيػزخّ ن٘کَٖ ٔ ٓیّيدمحم حيیٍ ٓـخىٖ (ي٘ظَکخً)
طوَیَ يٗکَىَي ،پْ حُ يٓخؿَص ن٘کَٖ رّآنًخٌ ،حیٍ ػًم يُلَٜح ً ٔ طخ
آهَ رّػٓيِٖ ٓـخىٖ رٕى .ىٍ يٕحٍىٖ ْىَ ،خيّْخٖ کٕطخِ ٔ ػخىٖ يِحٍٖ ٍح
ٓیّيػهٗ ػهٕٖ طلَیَ يًَٕٗى ٔ آهخٖ يِحٍٖ كو ٢پخٖ َخيّ ٍح يَٓ يٗکَى.
حُ آٌؿخ کّ آهخٖ يِحٍٖ ىٍ ٍٓ رٍِگٔخنٗ (پْ حُ ىٍٔحٌ َٓرخُٖ) ٍحِ
ييٍّٓ ٍح ىٍ پیٖ گَكظّ رٕى ،يظٌٕ كخٍٓٗ ٍح يٗطٕحَٔض رخ ُكًض ٔ طکهّق
ٔ ؿه ٢روٕحَي؛ ػَری ٍح حٛالً هٕحَيِ ًَیطٕحَٔض ،حْم ههى ٔ کظخرض ٔ
طلَیَحص ْى َزٕى ٔ ًَٗطٕحَٔض چیِی رُٕٓي.
حُ ٓوُخَٖ يؼهٕو حٓض کّ طخ چّ كي طهٔ ٔ ٢حكخ ّ١رَ ُرخٌ ٔ حىد پخٍٓی
ىحٍ .حٔ ىٍ ٕ١ل ػًَٕ یک ٓطَ هَٕٗ َّ ٢ظّ حٓض .حئَُِ حگَ کٔٗ
كو ٢یک ؿًهّٖ کٕطخِ ،ىٍ كي «ثبثب آة ؾاؾ» روهى آهخٖ يِحٍٖ پیيح کَى،
رٍِگطَیٍ ؿخیِِ ٍح حُ يخ رگیَى« .ایي یک ككاؼْاى اوث».
َگخٍَيِ رخ َْ ىٔ ٓیّي َخيزَىِ يُخٓزخص گَو ىحٗظى ،ىٍ ٓخل ٖٔ۳۲
رّيُخٓزظٗ رّٓـخىٖ گلظى :حُ يَکِیض ًٗخ َـٕحْخ ٔ َـًّْخٖ َخئٌُٕ ٔ
ريآُْگ يُٕٗٗو ،ؿَیخٌ چیٔض؟ (طٕٟیلخطٗ ىحىو) حٔ كو ٢یک ؿًهّ گلض:
«طٕ ىیگّ ٓیّي يٕ٘!» ٓـخىٖ ْى ١هزّی كُِٕ ٔ ْى كخٍؽ حنظلٜیم ٍٗظّٖ
كوٕم حُ ىحَ٘گخِ طَٓحٌ رٕى ٔ ىٍ ٓخَلّٖ ْٕحیٗ ٗخيگخِ ٖٓ حٓي ٓخل
ٖٔ۳۳ىٍ يیيحٌ ْٕحیٗ رخيیخٌ ؿخٌ رخهض .ىٍ حیٍ كخىػّ ػزيحنَكیى ؿلٍُٕٖ
(ٛيٍ حػظى ىٔنض ٍرخَٗ) ٔ ٓیّيیِىحٌُٗخّ ْخًٗٗ (آيَ َظخيٗ كِد
ٔكيص) ٔ طؼيحىٖ حُ ٍُٔحء ٔ ػزيحنلٔیٍ يوٕٜىَٖ ...یِ ْالک ٗيَي.
ٓٓ۴ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
گٌٗظّْخ ح١الػی َيحٍَي ،ىهیوخ كکى ًْخٌ پیهّی حرَی٘ى ٍح پیيح کَىِحَي کّ
َْچّ يٗرخكُي ٔ َْچّ يٗطُُي ریٖطَ هٕى ٍح يل ٔ ٍٕٜئُِی يٗکُُي...
الُو حٓض َْچّ ُٔىطَ حیٍَٔم ٍح حُ حٓخٍص ًُْی َـخص ىْیىٍَّٔ ،
حٓظؼيحى ٔطٕحَخثی طؼخيم ػًَروٖ رخ ؿخيؼّی يظکؼَ حكـخَی ٍح َوٕحُْي یخكض...
كن حیٍ حٓض کّ گلظّ ٕٗى ّٓ« :طخ يِحٍی ٔؿٕى ىحٍى» حیٍ ّٓ يِحٍی
ْى ىٍ گلظخٍ ٔ کَىحٍ هٕى ٔ ْى ىٍ َٕٗظّْخی ههى رّىٓظخٌ هٕيی رّٕٟٔف حُ
ْى يظًیِ حٓضَْ ،چّ رّىٍٔحٌ يِحٍی َِىیکطَ يیٕٗیى حیٍ طًخیِحص پَ
ٍَگطَ يیٕٗى ٔ َْچّ حُ آٌ ػ َٜىٍٔطَ يیٕٗیى طًخیِحص کى ٍَگطَ
يیگَىى ٔ يِحٍة ٕٓو رَؿٔظّ يیٕٗى:
ٔ ـ يِحٍة ىٍ ىٍٔحٌ حٗـخل ٔيوخٔيض کّ رَحی حیَحٌ کخٍ يیکَى ٔ ٗؼخٍ
ٔ حْيحف حػالو ٗيِحٕ «حٓظوَحٍ كکٕيض ٔالیض كیوّ ىٍ حكـخَٔظخٌ رٕى».
ٕ ـ يِحٍة ؿَد کخرم کّ رّىٓض هٕوگَحیخٌ ٔ طُظیًیْخ حكظخى ٔ حُ
ٗؼخٍْخ ٔ حْيحف هزهت هٕى كخٛهّ گَكض.
ٖ ـ يِحٍة رؼي حُ كیخطٖ کّ ٓخهظّ ٔ پَىحهظّی ههى رّىٓظخٌ هٕيی ٔ
طُظیًی حٓض .حیٍ يَكهّ ىیگَ يَكهّی پیکَطَحٗی ٔ آٍحیٖگَی حٓض کّ
َْکْ رَحرَ رخ ًُْیض ٔ حْيحف هٕى ريحٌ يزخىٍص يیکُُي.
ٓخُيخٌ ٍَ َٜح طلَیک رکُي رَحٖ حیٍکّ حیٍ کخٍ ٍح حَـخو ريُْي ،کّ حنزظّ
رخ طٕٛیّٖ يٍ رٕى ،رّىٓظٍٕ يٍ رٕى)ٖٓ(».
آيخٍ ٔ حٍهخو طٍَْٔخ ،آىوٍرخیٗ ٔ گَٔگخَگیَٖ کّ هٕيخَيحٌْخٖ ٓخُيخٌ
َ َٜىٍ كٕحنٗ ِْحٍِؿخص ٔ َٕحكٗ ًٗخل کٍٕ٘ حَـخو ىحىِحَيَٓٓ ،خوآٍٔ
حٓض« :ههیلّیخٓیٍ» (حُ
ٕٗنگَ) یکطٍ حُ
ٓخُيخٌ هٕيخَيحٌْخٖ
َ َٜىًٍٓض ًٗخلکٍٕ٘
رٕى .حٔ کّ رؼيح ً حهظالل
كٕحّ رَىحٗض ،ىٍ ُيخٌ
ٓاليض ىٍ ٓخل ٖٓٔ۳
حظٓخٍ ىحٗض« :طُٓخ ىٍ
یک يؤيٍٕیض ،حُ نیٔض
َ ٕ۳لَٖ کّ رّيخ ىحىِ
ٗيِ رٕى ،كوَ ٖ ٢لَ َُيِ
ىٍ ٍكظُي!».
هخچخم ٍَٔن گَكض ،يَىو رخ َٛف يزخنؾ کالٌ حُ ؿَد کخرم طخ يیيحٌ َٗٓ
هخچخم يٗآييَي! ٔ هٕى ٍح حُ چُگ َظخيیخٌ آهخٖ يِحٍٖ َـخص يٗىحىَي.
ؿَیخٌ چُخٌ ٗيص گَكض کّ آهخٖ يِحٍٖ رَحٖ يَىو ٓوَُحَٗ ًَٕى ٔ حُ
آٌْخ هٕحٓض کّ کخرم ٍحطَک َکُُي ٔ طالٕ رَحٖ گَیوظٍ حُ کخرم ٍح ؿَو
ىحَٔض .يَىو رّیخى ىحٍَي کّ طلَیکخص ٗیطخٌپَٓظخٌَ ،يحَىکخٍْٖخ ٔ
يٕٟغگیَْٖخٖ ؿهٓ ٔ ٢یخٓضْخٖ حٗظزخِ آهخٖ يِحٍٖ يٕؿزخص رَُٔ يلخٓي
ٔ ٔهٕع ؿُگْخ ىٍؿَد کخرمٗئٍَّ ،؛ يَىو ِْحٍِ حُ هزم ىٍ آٌؿخ َُيگٗ
يٗکَىَي ،رچّ رٍِگ يٗکَىَي ،رچّْخ ٗخٌ رّييٍّٓ يٍٗكظُي ٔ آٔحُ
يٗهٕحَيَي ...چّ کٔٗ رّآٌْخ کخٍ ىحٗض؟
هخرم طٕؿّ حیٍکّ :ىٍ ْیچ ٓوَُحَٗ َزٕى کّ آهخٖ يِحٍٖ يَىو ٍح رّهزَ
چیُٗ ػهیّ یک ىیگَ ىػٕص َکُي! حیٍ کخٍ یک ٍْزَ َیٔض .حٔ رخیي يُخىٖ
ًْزٔظّگٗ ،حػظًخى يظوخرم ٔ ،يخیّٖ آٍحيٖ هخ َ١پیَٔحٌ رخٗي َّ .حػ٠خٖ
یک هخَٕحىِ ٍح رّهزَچیُٗ حُ یک ىیگَ كَحهٕحَي ،ىٍ ریٍ آٌْخ رٌٍ َلخم
رپخٗي ٔ كْ ريریُٗ ٔ رٗحػظًخىٖ حیـخى ًَخیئ .نٗ يِحٍٖ کخٍٕ ًْیٍ رٕى!
ٔهظٗ ٍْزَٖ چُخٌ کُي ،ىیگَ کخٍ پیَٔحٌ ٔ کًیظّْخٖ حيُیظٗ ،آٌ ْى ىٍ
ك٠خٖ ؿُگٗ ٔ َٗحی ٢پَ حُ يوخ ،ًّٛيؼهٕو حٓض:
«كو ٢یک چیِ ٍح طٕؿّ رکُیي، وٌؿ ٌوبقٍ : ٔٔ۶
آٌ کٔخَٗ کّ حُ ًٗخ هيحٖ َخهٕحٓظّ كخ َٟيَٕٗٗي کّ رًّٗخ يهض هیخَض
کُي حیٍْخ ٍح ُٗخٓخیٗ کُیي .ىیگَ حیٍْخ طٕحَٗ ؿیَ حُ هَیي ٔ هیخَض ،طٕحٌ
َيحٍى کّ ریخیي ؿُگ ََٕٓٗض طؼییٍ کٍ ٍح ،ؿُگ کُي)ٖٔ(».
«یک ئؤنّ ْى ىٍحیٍ حٓض کّ پیَ، وٌؿ ٌوبقٍ : ٔٔ۷
ؿٕحٌ ،يَى ،ٌُ ،کٕچک ،رٍِگ يظٕؿّ رخٗیي کّ ىٍ ریٍ ًٗخ کْ هیخَض
َکُي ،حگَ هخثُٗ يٗآیي طزهیؾ يٗکُي هالف يُخكغ ًٗخ حیـخى ٔك٘ض يٗکُي،
حیـخى طٕ٘یٖ يٗکُي .رخیي ىٓضگیَ رکُیي ٔ ریخٍٔیي کّ ؿِح ريْیى)ٖٕ(».
«آهخٖ يِحٍٖ رخ حطوخً ٍْٕٔخٖ وٌؿ ٌوبقٍ : ٔٔ۴
رلَحٌٓخُ ٔ حنظٓخدآكَیٍ ،رَحٖ ىكخع حُ يَىو ،ؿِ ٓالف رّچیِٖ ىیگَ
َیخَيی٘یي .آٌ ٍح ْى رخ طيریَ ػخنٗ هٕى حُ يَىو ىٍیؾ کَى ٔ رّگَِٔ ١خنزخٌ
رٌل ٔ روٖ٘ ًَٕى! ػخهزض ًْیٍ يَىو ٍح رخ ىٓض هخنٗ ىٍ يیخٌ حيٕحؽ
هٕٜيض ٔ حَظوخو ٍْخ کَى»(ٖٖ)
۴ٓ۱ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
حٓظزيحى ٔ حهظُخهٗ کّ آهخٖ يِحٍٖ ىٍ ٕ١ل ييص ىٔ ٓخل ٔ ْ٘ض يخِ ىٍ
ؿَد کخرم رَهَحٍ کَىٗ ،خیي ىٍ طخٍین حیٍ َٗٓ ،رٗٓخروّ رخٗي؛ گلظیى حُ ْٕح
رًذ ٔ ٍحکض ئؼٕى ٔ ٓیخف؛ حُ ُيیٍ کًیظّْخٖ حيُیظٗ آهخٖ يِحٍٖ آد ٍح
رّگهٕٖ يَىو ؿَد کخرم ه٘ک کَىِ رٕى .حكظ٠خكخص ىیگَ رًخَي رّؿخٖ
هٕى؛ رگٌحٍ آكظخد رظخري طخ ُيیٍ ٍح ططٓیَ ًَخیي.
« ...حكَحىٖ ريَخو ،ريٓخروّ ،كخٓي ٔ وٌؿ ٌوبقٍ : ٔٔ۱
يؼهٕوحنلخل؛ گَِْٔخٖ ك٘خٍ ٍح ٓخُيخٌىْٗ ًَٕىِ ٔ ػهیّ حكَحى كِد ٔكيص
کّ َظَ يوخنق رخ يِحٍٖ ىحٗضٍْ ،زَٖ يٗکَىَئ .ؿٕى «کٕطّگخَٗ» طلض
ييیَیض حیٍگَّٕ حكَحى ،ىٍ ًْیٍ ٍحٓظخ هخرم طلهیم ٔ حٍُیخرٗ حٓض .کّ حػًخل
حَٕحع ٗکُـّْخٖ ٔك٘ظُخک ؿًٔٗ ٔ ٍٔكٗ ،یخى ؿُخیخص کًَٕیٔى ىٍ «هخى»
ٍح َُيِ يٗکَى .كظٗ حگَ حكَحى ىٍ ُیَ ٗکُـّ ،رّيويٓخص ٕٓکُي یخى
يٗکَىَي ،رخ حْخَض ٔ طْٕیٍ َٗو آٍٔ رًّْخٌ يويٓخص يٕحؿّ يٗٗيَي)ٖ۳(».
هٕى ًَٗىیي ...حیٍ ىٕٗحٍٖ ؿيیي رخػغ ٗي کّ آهخٖ يِحٍٖ ىٍ رَحرَ یکٗ حُ
ىٔ ؿزّٓ ََيٖ َ٘خٌ ريْي .آهخٖ يِحٍٖ يٗطٕحَٔض رخ گِیُٖ هٕى يیخٌ
١خنزخٌ ٔ ٍرخَٗ ََٕٓٗض هٕى ٔ كِرٖ ٍح ٍهى رَِي ،آهخٖ يِحٍٖ کّ حُ
ٕٖٓ َ١كيحٍحَٖ هَىيُي کىَظیَ ٔ ٍْزَ ٍٗیي ٔ ييرَ ُٗخهظّ ٗيِ رٕى ،ىٍ
حَظوخد یکٗ حُ حیٍ ىٔ گِیُّ َّ ،طُٓخ یک هطخٖ كخكٖ ٓیخٓٗ ٔ َظخيٗ
يَطکذ ٗي ،رهکّ حٛم طيریَ ٔ هَىيُيٖ هٕى ٍح ْى ُیَ ٓجٕحل رَى؛ ُیَح
طٕحكن رخ ١خنزخٌ طُٓخ یک يؼُٗ ىحٗض ٔ :آٌ طٔهیى رٗهیي ٔ َٗ ٔ ١رئٌ چٌٕ
ٔ چَح حٓض .آهخٖ يِحٍٖ ٔهظٗ هٕى ٍح ىٍ حیٍ رٍرٔض يٗریُي هٕٜيض ؿيیي
رخ ١خنزخٌ ٍح ْیچ يٗحَگخٍى ٔ ىًُٗٗ چُي ٓخنّٖ هٕى رخ ئؼٕى ٍح يٓى
حٍُیخرٗ يٗکُي .ريیٍٓخٌ رّهخَ َ١لَص حُ ئؼٕى ،طٍ رّىٍهٕحٓض ٍَؾآٍٔ
١خنزخٌ يٗىْي».
«رخ پٌیَٕ هٕحٓظّْخٖ ١خنزخٌ طًخو طٕحٌ َظخيٗ ٔ نٕؿیٔظکٗ كِد ٍح
رّ١خنزخٌ طلٕیم يٗىْي رخُْى يٕكن ًَٕٗٗى کّ ئَص ٔ ٍكى حیٍ گَِٔ ٍح
َٔزض رّهٕى ؿهذ کَىِ ٔ رَحٖ هٕى يَٕٜیض ؿخَٗ کٔذ کُي»...
«ٗزٗ کّ آهخٖ يِحٍٖ رخنلٍ رٔیخٍ ٟؼیق ٔ ٗکٔظّ ىٍ يٜخكزّ رخ رٗ
رٗ ٓٗ حُ طٕحكن رخ ١خنزخٌ كَف يُٗىٓ ،وٍگٕٖ حیٍ گَِٔ رّٗيص َْگَّٕ
طٕحكن ٍح طکٌیذ ًَٕىِ ٔ حػالو ىحٗض :آهخٖ يِحٍٖ طٔهیى ١خنزخٌ ٗيِ حٓضٔ .
ػـیذطَ حُ ًّْ حیٍکّ ١خنزخٌ هٕحٓظخٍ طلٕیم ٓالف حُ ٕٖٓ آهخٖ يِحٍٖ
يٕٗٗى ٔ حیٍ هٕحٓض رٍّحكظٗ حُ ٕٖٓ يِحٍٖ پٌیَكظّ يٕٗٗى».
«آهخٖ يِحٍٖ ىٍ طٕؿیّ ؿُگْخٖ کّ ػهیّ يَىو ؿَد کخرم رٍّحِ يٗحكظخى
حُ ػيحنض حؿظًخػٗ ٔ كوٕم ٓیخٓٗ ٓوٍ يٗگلض؛ ح ّيخُْ ،گخيٗ کّ رخ ١خنزخٌ
يٕحؿّ يٕٗٗى َّ ،حُ كوٕم ٓیخٓٗ ٔ ػيحنض حؿظًخػٗ ٓوٍ رّيیخٌ يٗآٍٔى
ٔ َّ حُ آٌْخ پٔض کهیيٖ يٗهٕحْي ...طًٜیى يٗگیَى رخ طـییَ هیخكّ ٔ پٕٗیيٌ
نزخّ يزيل َُخَّ (چخىٍ رَهغ) حُ يؼَکّ ؿخٌ ٓخنى رّىٍ رزَى ،ىٍ ئیَ کخرم
ٔ چٓخٍ آٓیخد طٕٓ١ ٢خنزخٌ ُٗخٓخیٗ ٔ ىٓظگیَ ٗي)ٖ۳(».
«يخثٕثیٔضْخ رخ حٓظلخىِ حُ هٕٜٛیخص وٌؿ ٌوبقٍ ٕٔٔ :
كَىٖ َٓحٌ حهٕحو کّ ؿخنزخً ُحىِٖ هٕىهٕحْْٗخ ٔ هيٍص١هزٗ حٓض ،رّػُٕحٌ
ؿزٓخص هٕيٗ رَحَگیوظّ ٔ رخ ػيو ٔحکُٖ طُظیىْخٖ حٓاليٗيـخْيیٍ ،طٕحَٔظُي
َلْ ٍحكظٗ رکُ٘ي ٔ ىٍ ؿخيؼّ هٕى ٍح ؿخ رَُِي)ٖ۳(».
ٔٔ۴ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
كبکثُبٓ ال ٖٕ وٌجلَ
ىٍک حیٍ َکظّ رَحًّْٖ آٓخٌ حٓض کّ «َْکْ ١خنذ ػيحنض حٓض،
الؿَو هٕى رّػيحنض حیًخٌ ىحٗظّ رخٗي».
-آیخ ػزيحنؼهٗ يِحٍٖ حٛالً يٗىحَٔض ػيحنض چیٔض؟
-آیخ حٔ ىٍکٗ (ٔنٕ َخه )ٚحُ يوٕالطٗ چٌٕ ػيحنض ٔ ٛهق ٔ ؿخيؼّٖ
ََٗٓٔيٖ ىحٗض؟
-حٔ حٕٛل ٔ يزخَٗ کُْٖخٖ ٓیخٓٗ ىٍ ؿخيؼّٖ يظکؼَ ٍح يٗكًٓیي؟
-آیخ حٔ حػظوخى رٍّهخرض آُحى ىحٗض؟
حٓخٓخ ً حٔ يٗىحَٔض چّ يٗهٕحْي؟ -
= هیَ؛ ػزيحنؼهٗ يِحٍٖ یک ریًخٍ ٍٔحَٗرٕى ،رُخ رّحظٓخٍحص ٗخْيحٌ
يلهی ٔ ْى ىٍِْٔخی حٔ ،ػزيحنؼهی يِحٍی ىٍ ٓخل ُْ ٖٔ۳۳گخيی کّ ٕٔ
ٓخل ٍٓ ىحٗض ٔ ،ىٍ يلم هٕى (هَیۀ َخَٕحثی چخٍکُض) َُيگی يیکَى،
ىچخٍ ؿٌُٕ ٗيیي ٗي ،پيٍٕ <كخؿی هيحىحى> حٍٔح پیٖ ىحکظَ رَى ٔ كخیيِ
ٕٔ۴ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
َيحٗض ،پْ حُ آٌ َِى ٓیّيدمحم ػظیى حیالم رَىِ ٔ رَحیٖ ىػخء گَكض ،رخُْى
رٓزٕى َیخكضٓ ،پْ حٍٔح َِى ٓیيََٜحنيیٍ طؼٕیٌىِ ىٍ یٕنًَد رَى ،رخُْى
كخیيِ َيحٗض ًّْ ،يیگلظُي حیٍ ٍح ؿٍ ُىِ حٓض .پيٍٕ حٍٔح ىٍ ُیخٍص
"ٓپخٔحٌ" رَى ٔ ٗذُْگخو رّٓظٌٕ ُیخٍص رٔض ،رخُْى َظیـّ َگَكض ...
ىٍ ًْیٍ ٓخل ،رخ ًْیٍ ٟٔؼیض ِپ٘ک آهخی يِحٍی ىٍ آيي ٔ حٔ رّهييض
ػٔکَی كَحهٕحَيِ ٗي ،پيٍٕ رخ حٓظُخى رّٟٔؼیض ٛلت حٔ َٓخیض طالٕ
کَى طخ حٔ ٍح حُ هييض ػٔکَی يؼخف کُيَ ،خيّْخی حُ چُي ىحکظَ گَكض ح ّيخ
يٕكن َ٘ي؛ رخالهَِ ػزيحنؼهی رخ ًْیٍ كخنض رّهييض ػٔکَی حػِحو ٗي ٔ
ىٔنض رّىٍيخٌ حٔ ىٍ ٗلخهخَّی ػهیآرخى کخرم يزخىٍص کَى؛ ح ّيخ آػخٍ ؿٌُٕ ىٍ
يـًٕػّٖ کُٖ ٔ يُٖ حٔ طخ آهَ پخرَؿخ رٕى ٔ طخ آهَ ػًَ ىحٍٔ يَٜف
يیکَىٓ .خُٔکخٍْخٖ يِحٍی َ٘خٌ يٗىْي کّ حٔ َٛكخ ً یک «گخٔ ٗخمٌُ»
ٔ یک ىیٕحَّٖ ؿُگ١هذ رٕى کّ رٗىنیم ٔ رْٗيف رَّْٕٓ كًهّ يٗرَى.
«حٓطٍِٕ ٗکٔظّ» كَحُْخٖ حُ گلظخٍ يِحٍٖ ٍح چُیٍ آٍٔىِ حٓض:
ـ «يّ رخیي ئؼٕىِ رًخنى»! وٌؿ ٌوبقٍ ٖٕٔ :
ـ «يّ ىِ ىٔٓظى گلظى کّ یک چُي يٕٗک حٓکخى ىِ کخرم رَِّ ،طخ يخنٕو
ِٕٗ کّ هيح ىِ کٗ يیيیّ»!
ـ «آَويٍ رخیي ؿُگیي طخ يٍٕ٘ٓ ٗي»!
ـ «يخ یک چٕکٗ کهیيٖ يٗهٕحْیى»!
ـ «كوٗ کّ ىِ ٍُٔ گَكظّ َِٕ٘ ،يِِ َيٍِ»!
ـ «ؿُگْخٖ يٍ حُ ؿُگْخٖ ؿٓخَٗ يٓىطَ رٕى ،كو ٢ىٍ آٌ حُ ٓالف
ْٔظّحٖ حٓظلخىِ َ٘ي ،کّ آٌ ٍح َيحٗظیى ،حگَ ٓالف ْٔظّحٖ يٗىحٗظیى حُ آٌ
حٓظلخىِ يٗکَىیى؛ حی ؿُگْخ رخیي ىطخٍین َٕٗظّ ِٕٗ»!
ؿُگْخٖ حٔ ىٍ ػَف ػوالء ٔ ىٍ كَُْگ ٍٓخَّْخ ٔ يطزٕػخص
رّ«ؿُگْخٖ ىیٕحَّگی» يٍٕ٘ٓ ٗيِ حٓض .کظخد «حٓطٍٕۀ ٗکٔظّ» َٗف
يلٜهٗ ىٍ يٍٕى «ؿُگْخٖ ىیٕحَّگی» رّىٓض يٗىْيٓ .یَ طلٕل
«ؿُگْخٖ ىیٕحَّگٗ» کّ ىٍ َٓخیض رِّْحٍِک٘ٗ حَـخيیي ،چُیٍ رٕى:
ٔ -حرظيح ؿُگ يیخٌ پ٘ظٌْٕخ ٔ ِْحٍِْخ رٕىُٓ( :ي ًٗخٍِ ٕ)
ٕ -يَكهّٖ ىٔو ،رّؿُگ يیخٌ طخؿیکْخ ٔ ِْحٍِْخ طـییَ يخْیض ىحى
ٖ َٓ -حَـخو رّؿُگ ِْحٍِ رخ ِْحٍِ يزيل ٗيُٓ ٕٖ( :زهّ)
ٖٔ۴ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
آهَیٍ ؿُگ آهخٖ يِحٍٖ رخ ِْحٍِ رٕى .حیٍ ؿُگ ٗیّٖ٘ ػًَ َخيزَىِ
ٗي ٔ حٔ رؼي حُ حیٍ ؿُگ ،ييص ُیخىٖ َُيِ ًَخَي .يٍ كکَ يٗکُى حیٍ حُ
يٓخٍصْخٖ گهذحنيیٍ كکًظیخٍ رٕى کّ طٕحَٔض رّٕٓٓنض ٔ َٓػض ،ط٠خى
طخٍیوٗ ِْحٍِ ٔ پ٘ظٌٕ ٍح حرظيح رّط٠خى ِْحٍِ رخ طخؿیک ٔ ٓپْ رّط٠خى
ِْحٍِ رخ ِْحٍِ يزيل ٓخُى.
حؿًخل ىحٓظخٌ حُ حیٍ هَحٍ حٓض کّ ىٍ كَحگَى يُخه٘خص ىٍَٔٗ «كِد
ٔكيص» کّ يظؼخهذ َلًٕ َیَٕخُیٔى ٔ رخنُظیـّ ٗوخم ًٓظٗ ،ؿُخكٗٓ ،یخٓٗ ٔ
كظٗ حػظوخىٖ کّ ٍُٔ رٍُّٔ ىٍ يیخٌ ؿُخفْخ طؼًین يٗیخكضَٓ ،حَـخو ىٍ
ٖٕ ُٓزهّ ٖ ٖٔ۳ؿُگٗ پَطهلخص يیخٌ آهخیخٌ ػزيحنؼهٗ يِحٍٖ (ٓخرن ٍْزَ
َ ٔ )َٜدمحم حکزَٖ (ٓخرن ٍْزَ ٓپخِ) ىٍ ؿَد کخرم َٗٔع ٗي کّ ييص
ریٔض ٔ ٖٗ ٍُٔ ؿَیخٌ یخكض ٔ ػٕحهذ َخگٕحٍ ىحٗض .ؿِثیخص يخٔهغ ىٍ
ََ٘یخص ىٔ َ١ف ٔ ََ٘حص رَٗ١ف رّطلٜیم يُؼکْ حٓضَْ .ىٔ َ١ف حُ
ٖٕ ُٓزهّ يٍكیغ یک ٍُٔ طخٍیوٗ یخى يٗکُُي .حَ١حكیخٌ حکزَٖ هزَ حُ
ٔهٕع كخؿؼّٖ ػظیى يٗىُْيََ٘ .یخص َ١فىحٍ حکزَٖ رّطؤکیي يٗگٕیُي ىٍ
كخؿؼّٖ ٖٕ ُٓزهّ «آٌهيٍ ک٘ظّ كظخىِ حٓض کّ کلٍ َظٕحٌ کَى»:
«ىٍ ؿَیخٌ كخؿؼّٖ ٖٕ ُٓزهّ ریٖ حُ وٌؿ ٌوبقٍ : ٕٔ۴
ٍٓیيَي)ٖ۹(». ىِِْحٍ َلَ رّهظم
ح ّيخ آهخٖ يِحٍٖ کّ طخ ٖٗيخِ رؼي حُ آٌ َُيِ رٕى ،ىٍ حیٍ يٍٕى يٗگٕیي:
«ح ّيخ يخ ؿهٕ طٕ١جّ ٍح ىٍ ٍُٔ حٔل گَكظیى. وٌؿ ٌوبقٍ : ٕٔ۵
َیخيي)۳ٓ(». ًٗخ ىیيیي کّ ىٍ حیٍؿخ آٌچُخٌ ؿُگ ٔ آىوک٘ٗ پیٖ
ؿَیخٌ ٖٕ ُٓزهّ کّ طَٕٓ ٢یَٕخُیٔى ْژيَٕٗ١هذ َ١حكٗ ٗيِ رٕى،
ىحٍحٖ حرؼخى پیچیيِ رٕى ٔ طؤػیَحص ػًین رَؿخٖ َٓخى .طوَیزخ ً ََٕٓٗض ًّْ
چیِ ٍح ي٘و ٚکَى .حُ ؿًهّ ََٕٓٗض هٕى يِحٍٖ ٍحَ .خيزَىِ کّ طًخو طوى
يَؽْخی هٕى ٍح ىٍ ٓزي ٗیطخٌپَٓظخٌ ؿًغ کَىِ رٕى ًّْٖ ،آٌ ٍح یکؿخ ٔ
یک رخٍ ىٍ ؿَیخٌ ٖٕ ُٓزهّ رُّٓگ کٕریي ٔ طًخو کَى.
ٓخُيخٌ پخکٔظخَت يٕٕٓو رّ«طُظیى َٔم َٕ ِْحٍِ ـ يـم» ىٍ ههن كخؿؼّی
ٖٕ ُٓزهّ َو٘ی رَؿٔظّ ىحٗض .آٌْخ کّ ٕٓحٍ رَ ػزيحنؼهی يِحٍی ٗيِ رٕىَي
هٕحٓظُي رخ ٓخُيخٌىْی ٔ ٍحِ حَيحُی حیٍ كخؿؼّ ،پَىِی رَ ٍٔی ٗکٔضْخ ٔ
حكظ٠خكخص هٕى رکُ٘ي ،ح ّيخ يلخٓزخص ٗخٌ ؿه ٢حُ آد ىٍ آيي.
۴ٔ۴ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
ٔ ي٘و ٚگَىیيِ رٕى١ .زن حظٓخٍحص آهخٖ رَٓحيٗ آيَ ک٘ق كِد ٔكيص،
طؤیى رُيٖ يُخ١ن هَحٍ ًیم رٕى»:
ٓ« -یًخٖ ٗخْي ىٍ کخٍطّ چٓخٍ کّ هَحٍگخِ ؿُي ٓیّيْخىٖ رٕى ،طٕٓ٢
َیَْٔخٖ حَـُیَ نطیق ٔ پٓهٕحٌ يیَػهى كَ طٜلیّ يٗٗي»...
« -هَحٍگخِ ػزخّپخیيحٍ ىٍَِىیکٗ کٕطُّٓگٗ،طَٕٓ ٢یَْٔخٖ ػهیـخٌ»...
« -هَحٍگخِ پم َٓم ٔ ىحٍحنظؤىیذ طَٕٓ ٢یَْٔخٖ يَحىٖ»...
« -هَحٍگخِ نیّٖٔ كَرٗ ٔ حَ١حف آٌ طَٕٓ ٢یَْٔخٖ گم حكًي»...
« -هَحٍگخِْخٖ آهَ ىٗض آُحىِگخٌ کّ ػًيطخً حُ َیَْٔخٖ ٔحرٔظّ رّٓیّي
حٍَٕٖ رٕىَي ،رّطَٕٓ ٢یَْٔخٖ حَـُیَ ٗیَكٔیٍ»..
« -هَحٍگخِ ٔ پٕٓظّْخٖ ٗین َخظَ رّؿَُحل هخًٓٗ»...
« -هطٕ ١ىحٍحاليخٌ ،ه ٔ َٜطپّٖ حٓکخى ،يَرٕ ١رَّیَْٔخٖ يِحٍ»...
« -حهخيظگخِ حکزٍَٖٕٗ ،حٖ ٓخُيخٌىْٗ كَکضحٓاليٗ ٔهَحٍگخِ حكًيٖ
رّگَِٔ ک٘ق»
ٍٕٗ« -حٖ يیيحٌ كَکض حٓاليٗ رَّیَْٔخٖ ٓیّي ػالء ٔ ،يلخَِٖٛ
حهخيظگخِ ىحکظَ ٛخىم ييرَ رَّیَْٔخٖ ٓیّيْخًٗٗ ٓپَىِ ٗيِ رٕى».
«آهخٖ رَٓحيٗ يٗگلض کّ ىٍ ػًهیخص ،يـًٕػخً كئى یک ِْحٍ َلَ حُ
َیَْٔخٖ َظخيٗ كِد ٔكيص حٗظَحک ىحٗظُي .رویّٖ َیَْٔخ یخ ي٘وٜخً طلض
كَيخَيِ هٕيخَيحَخٌ ٔحرٔظّ رّط٘یغ ىٍرخٍٖ هَحٍ ىحٗظُي ،یخ حیٍکّ حُ نلخظ
ًُْٗ ٔ ٍٔكٗ ىٍ يَطزّٖ رٕىَي کّ ًَٗطٕحَٔظُي ىٍ یک ًْچٕ ػًهیخص يٍٕى
حػظًخى هَحٍ گیََي».
«رَحٓخّ حظٓخٍحص ٍْزَ ٗٓیي ٔ ،هٕيخَيحَخَٗ کّ ىٍ ؿَیخٌ هَحٍ ىحٗظُي،
رََخيّ ٍ ٍٖٕ١یوظّ ٗيِ رٕى کّ ػًهیخص ٓخػض ّٓ ٗذ حُ َ١ین يَکِ
يوخرَِ کّ ىٍ حهخيضگخِ ٍْزَ ٗٓیي هَحٍ ىحٗض ،رخ ٗلَ يو ٕٜٙرّح١الع
گَٔپْخٖ ػًهیخص ٍٓخَیيِ يٗٗي ٔ آؿخُ ػًهیخص َیِ طٕٓ ٢گَٔپ ک٘ق
ٍٕٛص يٗگَكض»...
« -طًٜیى رّآؿخُ هیخو ٖٕ ُٓزهّ طًٜیى هطََخکٗ رٕى کّ ىٍ ٍٕٛص
ٗکٔض آٌ َّ ،طُٓخ يلکٕيیض ٓیخٓٗ -حؿظًخػٗ يظٕؿّ ٍْزَ ٗٓیي يٗٗي،
رهکّ طًخو َظخیؾ يوخٔيض ػخىالَّٖ ؿَد کخرم َخرٕى ٗيِ ،ؿزّٖٓ يوخٔيض
رّٕٓى ىًُٗخٌ هٔى هٍٕىِٖ آٌ َٓکٕد يٗگَىیي)۳ٕ(»...
۴ٔ۶ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
آه خٖ يِحٍٖ هٌٕ كِد ٔكيص ٍح ٍیوضِْ ،حٍِ ٔ ط٘یغ ٍح ْيف هَحٍ
ىحى .يٍ ىٍحیٍ يٍٕى ْیچ طَىیي َيحٍو کّ ئجٕنیض َٗٔع حیٍ ؿُگ کّ ىٍ
ؿَد کخرم ٗؼهٍّٔ ٗيِ ٔ يَىو يخ ىٍآٌ يَُٕٗٓي % ٔٓٓ ،رّىٕٔ آهخٖ
يِحٍٖ حٓض .حی٘خٌ يَىو هٕىٕ ٍح ْيف هَحٍىحى .ىٍ گٌٗظّ ،آهخٖ يِحٍٖ
يخ ٍح ىِ ریٔض َلَٖ ىٍپخٖ يُخكغ ٍكوخٖ هٕى هَرخَٗ يٗکَى؛ ح ّيخ حیٍ ىكؼّ
ًٗ٘یَ ٍح رُخ ک٘یي ٔ هٕىٕ َٗٔع کَى رّگَىٌ ُىٌ يَىو ٔ هخَّ ٔ هَيٍ
هٕىٕ ٍح آطٖ ُى! يِحٍی رخ حٍطکخد حیٍ ؿُخیض ،پََٔيِی ؿُخیخص هٕى ٍح
هطٍٕطَ ًَٕىِ ٔ ٍٔی هٕى ٍح ىٍ طخٍین ٓیخِ کَى)۳۳(».
«طًخو كِد ٔكيص حٓاليٗ، وٌؿ ٌوبقٍ ٖٓٔ :
رًّٟیًّٖ آهخٖ يِحٍٖ رّطیؾ چپْٗخ ًرق ٗي ،ه٠یّٖ ٖٕ ُٓزهّ ٍح
يخثٕثیٔضْخ ٔ چپْٗخ ٍحِ حَيحهظُي طخ ٗیؼّ ٍح رکٕرُي ٔ ػهًخء ٍح رکٕرُي .ىٍ
ُٓزهّٖ ٖ ٖٔ۷کّ آهخٖ يِحٍٖ کٕىطخ کَى ،ریٖ حُ ٖٗ ِْحٍ َلَ ىٍ ؿَد
کخرم طٕٓ ٢يِحٍٖ ک٘ظّ ٗيَي)۳۳(».
«ؽ ٓ -خُيخٌىْٗ كخؿؼّٖ وٌؿ ٌوبقٍ ٖٔٔ :
ٖٕ ُٓهّ ٖ« :»ٖٔ۳آهخٖ يِحٍٖ رؼي حُ آٌکّ حُ َ٘ٔض ػًٕيٗ كِد
ٍأٖ الُو ٍح رّىٓض آٍٔىَ ،ظٕحَٔض حَظظخٍحص كِد حٓاليٗ ٍح ىٍ ٍٕٗحٖ
ًْآُْگٗ طؤيیٍ کُي؛ ُیَح حػ٠خٖ كِد کًخکخٌ رَ يٕٟغ رَٗ١كٗ ىٍ
ؿُگ طؤکیي يٍُٗٔیيَي ٔ حیٍ ٍَٔي رَحٖ طؤيیٍ حْيحف ٍٕٗحٖ ًْآُْگٗ
يُخٓذ َزٕى ...آهخٖ يِحٍٖ ىٍ حؿَحٖ حیٍ يٓى رخیي حكَحىٖ يِحكى ٍح حُ كِد
ٔكيص پخکٓخُٖ يٗکَى کّ رخالهَِ َ١ف ٔ َوّ٘ آٌ آيخىِ ٗي ٔ رّطلون آٌ
ىٍ ٗزخَگخِ ٖٕ ُٓزهّ ىٓض ُى!!»
«ػون كبشؼَٓ ٖٕ وٌجلَ»:
«ؿُگ ٖٕ ُٓزهّ رَهالف ؿُگْخٖ ىیگَ ،رخ َوّ٘ ٔ َ١ف هزهی رٍّحِ
حكظخى؛ ح ّيخ ػًن حیٍ كخؿؼّ ،گٌٗظّ حُ ط٘يیي حهظالف يیخٌ يَىو ٗیؼّ ،حُ َظَ
ٔٓؼض ،کیلیض ٔ کًیض رٗٓخروّ رٕى .حیٍ ؿُگ کّ کىطَ حُ یک يخِ ٕ١ل پیيح
کَى ٗيص طهلخص ٔ هٔخٍحص آٌ رٔیخٍ ٔٓیغ رٕى؛ ُیَح ىٍ حیٍ ؿُگ رَحٖ
حٔنیٍ رخٍ رٕى کّ َ١فْخٖ ىٍگیَ رخ حْيحف يظلخٔص رخالٖ یک َوطّ آطٖ
يٗ گٕ٘ىَي .ىٔٓض ٔ ىًٍٗ رخ طًخو طٕحٌ رَ َٓ يَىو ؿَد کخرم آطٖ
يٍٗیوظُيَ .یَْٔخٖ ًٗخل رٍّْزَٖ ىٔٓظى حُ یک ٕٓ ٔ كِد حٓاليٗ
۴ٔ۴ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
كکًظیخٍ حُ ٕٖٓ ىیگَ ،ؿًؼیض ٔ حطلخى حٓاليٗ ٓیخف حُ ٕٖٓ ٕٓو ،آهخٖ
يِحٍٖ ٔ كَکض حٓاليٗ حُ ٕٖٓ چٓخٍو».
«آهخٖ يِحٍٖ رخ حیٍ ػًم ٗگلض حَگیِٕ رَحٖ ىٔٓض ٔ ىًٍٗ كَٛض
١الیٗ ىحى طخ يُخ١ن يلَٔو ٗیؼّ ٍح رخ رٓخَّْخٖ يظلخٔص رکٕرُي».
«آهخٖ يِحٍٖ هخىٍ َزٕى کّ حیٍ ؿُگ كخؿؼّآيیِ ٍح رَّلغ هٕى پخیخٌ ىْي؛
ح ّيخ طٓخؿى رُْٗگخو كِد حٓاليٗ حُ پ٘ض يٕحٟغ كَکض حٓاليٗ ٓزذ ٗي
کّ طپّٖ حٓکخى ٍح حُ ىٓض آَخٌ ریٌَٔ آٍٔى ٔ هخ َ١يِحٍٖ ٍح حُ َظخیؾ حیٍ
ؿُگ إٓٓىِ ٓخهض».
«ًحبئیس ٖٕ وٌجلَ»:
«حهيحو كیَصحَگیِ يِحٍٖ ٓزذ ٗي کّ پیخييْخٖ هطََخک رَحٖ ؿخيؼّٖ
ٗیؼّ ىٍ ٓطق يُخ١ن ِْحٍِؿخص رّرخٍ آٍٔى؛ ُیَح ِْحٍِؿخص رًّْينٗ ٔ
ًْگَحیٗ کّ يُـَ رّطؤٓیْ كِد ٔكيص ٗي ،حُ يلخم طیَِٖ كظُّ ٔ حهظالف
ریٌَٔ ٗيِ رٕى .حیٍ رخٍ آطٖ َلخم ٔ كظُّٖ کّ حُ ٗؼهّٖ ؿُگ هخًَخَُٕٔ
ٖٕ ُٓزهّ رَهٕحٓظّ رٕى رَهَيٍ ٔكيص ٔ ًْينٗ حیٍ يَىو ُرخَّ ک٘یي .آهخٖ
يِحٍٖ رئٌ حیٍکّ روٕحْي پ٘ظٕحَّٖ حٛهٗ هٕى ٍح ىٍ حرٓخو كظُّ ٔ حهظالف
ک٘خَي ٔ حیٍ کخٍ ىٍ ٍَٔي ٓوٕ ١يِحٍٖ يٕأػَ حكظخىٔ .نٗ يٓىطَ حُ ًّْ حیـخى
ْیـخَخص ٔ حنظٓخرخطٗ رٕى کّ رَ حػَ حَ٘ؼخد كِد ٔكيص ىٍ يیخٌ ِْحٍِؿخص
پخ گَكظّ رٕى ٔ ىٍ ىٍحُ ييص هَ ٢لخم ٔ حهظالف ٍح ىحيٍ يُٗىَ .ظخثیؾ
حٍحىٖ ٔ ؿیَ حٍحىة طَحژىٖ ٖٕ ُٓزهّ ٍح يٗطٕحٌ رّحيٍٕ ًیم هال ّٛکَى»:
«ٔ -شْ اؼحالف ّ جٌٍس ؾق وطط شبهؼَٓ ٌیؼَ»:
آهخٖ يِحٍٖ ىٍ ٖٕ ُٓزهّ حكَحىٖ ٍح َ١ى ٔ كٌف ًَٕى کّ ىٍ ؿخيؼّٖ
ٗیؼّ ىحٍحٖ ٓخروّٖ يزخٍُحطٗ ٔ ؿٓخىٖ رٕىَي ٔ َلًٕ هخرم طٕؿّ ىٍ ٓطق
ِْحٍِؿخص ىحٗظُي .ئهى حٓض کّ كَحیُي يٕٟغگیَٖ ػهیّ حیٍ حكَحى ٔ يظٓى
ًَٕىٌ آَخٌ رّهیخَض ٔ يؼخيهّ ،هخرم هزٕل رَحٖ ًْگخٌ َزٕى١ .زیؼٗ حٓض کّ
ىٍ يوخرم حیٍ حهيحيخص ،رخیي ػکْحنؼًمْخٖ ٍح يُظظَ رٕى ٔ کىطَیٍ
ػکْحنؼًم آٌ ػيو حػِحو َیَٔ حُ ِْحٍِؿخص رّکًک يِحٍٖ رٕى ٔ رّطيٍیؾ
ؿخيؼّٖ ِْحٍِ ىٍ حهظالكخص ػًین كَٔ ٍكض».
«ٕ -هطجْػبت ّ شِثگیكُٓبٓ ٔؿ اقلٌٔ»:
۴ٔ۱ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
هیهٗ حُ حكَحى يـَ ٝىٍ پٕٖٗ ييف ٔ ٓظخیٖ حُ آهخٖ يِحٍٖ ؿخٖ پخٖ
هٕىٍح ىٍ ََ٘یخص حیٍ كِد رخُ ًَٕى ٔ حُ آٌؿخکّ رَ حطوخً يٕٟغگیَْٖخٖ
ٟي حٓاليٗ ٔ ٟي يٌْزٗ ىٍ ٓطق ٔٓیغ پَىحهض ،كخؿؼّٖ ٖٕ ُٓزهّ ٍح کّ
ِْحٍحٌ َلَ حُ يَى ٔ ٌُ يَىو ِْحٍِ ٔ ٗیؼّ ٍح هَرخَٗ گَكض ٍُٔ ،يیالى
آُحىٖ ٔ َٓآؿخُ هیخو يهٗ ىحَٔظُي ٔ آهخٖ يِحٍٖ ٍح هَٓيخٌ حٓخٍص ٗکٍ
نوذ ىحىَي ٔ ه ٢يِحٍٖ ٍح یک حنگٕ ٔ ًََّٕ يؼَكٗ کَىَي ٔ كظٗ طٔه٢
يِحٍٖ رَ ؿَد کخرم ٍح کّ ًَْحِ رخ رٗحيُیظٗ ٔ طـخُٔ رّحيٕحل ٔ َٕحيیْ
يَىو رٕى ،كکٕيض ًََّٕٖ ؿٓخَٗ ػُٕحٌ ىحىَي ٔ طٕحَٔظُي حُ َ١ین حیٍ
يزخنـخص هُيِآٍٔ طوَد رّٓخكض يِحٍٖ پیيح کُُي»...
«ٖ -اوحكاجژٓ ًظبهٔ ّ ؼٗ اؼحالف»:
رٗطَىیي ،حهظالف ىٍ يیخٌ ٗیؼّ ٔ ِْحٍِؿخص ٗکُُيِطَیٍ ٟٔؼیض رٕى
کّ رؼي حُ ٖٕ ُٓزهّ ىْخٌ رخُ کَى»...
« - ۴ؼًٍْث ككٌُگٔ»:
« ...پَٔحٟق حٓض کّ كَحٍ حُ ٔحهؼیخص رَحٖ ًْیّ٘ يًکٍ َیٔض ٔ چّ
رٔخ کّ ٔحهؼیخصٍ ،حِ كَحٍ ٔ کظًخٌ ٍح ٓي کُي ٔ آٌگخِ حكظ٠خف ٓیخٓٗ،
حؿظًخػٗ ،كَُْگٗ ٔ َظخيٗ نزَیِ ٕٗى ...آیخ کٔٗ کّ ًْکخٍحٌ كِرٗ،
ْىَژحى ٔ ْىيٌْذ ٍح طلًم َظٕحَي ،يٗطٕحَي رّػيحنض حؿظًخػٗ يؼظوي رخٗي؟ ٔ
کٔٗ کّ ٔكيص ؿخيؼّٖ هٕى ٍح رخ رٍّحِ حَيحهظٍ ؿُگ ٖٕ ُٓزهّ ىٍْى
ر٘کُي ،يٗطٕحَي رّٔكيص يهٗ کًک کُي؟»()۳۳
هالََ٘ :ّٛحص ؿخَزيحٍ حکزَی ىٍ يٍٕى حیٍ ٔهخیغ ُیخى َٕٗظُي کّ ىٍ
ٓٔض ٗي. يُخرغ يٕؿٕى حٓض .حُ حیٍ پْ َظَ حیَحٌ َیِ َٔزض رّيِحٍی ُ
ٍْزَی حیَحٌ ىٍؿَیخٌ ؿُگ ُٖٕٓزهّ رخٛئٍ پیخيی ،حَِؿخٍ ػًین هٕیٖ
ٍح حُ ٔهٕع حیٍؿُگ حرَحُ ىحٗظّ ٔ ىٔ َ١ف ٍح رّطَک يوخ ًّٛكَحهٕحَي.
ٗيِحَيًٗ .خ یک ػُ َٜيئيٍ ٔ آگخِ پیيح ًَیطٕحَیي کّ ؿخَزيحٍ يِحٍٖ رخٗي؛
َیٔضٔ ،نٗ ٗیطخٌپَٓظخٌ حُُٓگ يِحٍٖ ٓخهظّحَي ٔ آٌ ٍح پَٓظٖ يٗکُُي!
وٌؿ ٌوبقٍ ٕٖٔ :نُذّ کالو ٍح حیٍ ٗوٚ
گلظّ« :يِحٍیپَٓظی حُ كَ ١چیَِيحٍی!»
وٌؿ ٌوبقٍ « : ٖٔ۴آٌکّ آگخْخَّ ىیٕحَّ يٕٗٗى رخیي رَحٖ ًّْ يطَف
رخٗي .ؿُگ يخل ىیٕحَّْخ حٓض ٔ ،ىیٕحَگٗ هٕحٓض ؿُگ حٓض .رگٌحٍیي يٍ
يطخرن حٛهیض هٕیٖ ٔ حٛهیض ؿُگ ،ىیٕحَّ رخٗى .آٌچّ ىٍ ؿُگ يؼًٕل
حٓض؛ رٍٗكًٗ حٓض .ىیٕحَگٗ ىٍ ؿُگ ،ؿخَ٘یٍ حهالم ىٍ ٛهق حٓض.
ؿُگ رّىیٕحَّ ٍَٟٔص ىحٍى ،چٌٕ يُطن ؿُگ ،ىیٕحَگٗ حٓض»()۳۹
هخ ٙگلظّ ٕٗىَ ،خيٖ ىٍٔؽ ٔ كَیذکخٍٖ ٔ کالِرَىحٍٖ حٓض؛ يٍٕى ىٔو
رٔیخٍ ؿیَ حهالهٗطَ حُ يٍٕى حٔنٗ حٓض.
آیخ ٗیطخٌپَٓظخٌ هیخل يٗکُُي ىٍ حیٍ ىَیخ یک َلَ ػخهم پیيح -
َوٕحْي ٗي کّ رپَٓي« :حُ آهخٖ يِحٍٖ چّ چیِٖ رّؿخٖ يخَيِ حٓض؟»
حگَ يخ ػزيحنؼهٗ يِحٍٖ ٍح َيیيِ رٕىیى ٔ ًَُٗٗخهظیىٗ ،خیي رخهٕى يٗگلظیى
کّ رخالهَِ يًکٍ حٓض حیٍ ٗو ٚیک چیِِکٗ رٕىِ ٔنٗ حٔ ٍح ٍَُِْٔ ىٍ
هى ٔ حُ َِىیک يٗىیيیى ،طًخو حرؼخى ٗوٜیظٗ حٔ ٍح يُٗٗخٓیى ،حئَُِ
طؼـذ يٗکُیى کّ چگَّٕ رّچ٘ى ؿٕحَخٌ ِْحٍِ هخک پخٗیيِ يٕٗٗى ٔ ىٍ حیٍ
ػ َٜي٘ؼ٘غ ،گٕٓخنّپَٓظت آٗکخٍ طَٔیؾ يٗگَىى .رخ ًّْٖ حیٍ حٔٛخف،
گٕٓخنّپَٓظخٌ ًَٗطٕحَُي رَحٖ ًْیّ٘ ٔؿيحٌ ػًٕيٍٗح كَیذ ىُْي ،كوخین
ىٍ کٍٕحٌ ُيخٌ آٗکخٍ هٕحْي ٗي ٔ حیٍ ٔحرٔظّ رٍّٗي ػوٕل آىيیخٌ حٓض.
رٍّحٓظٗ چّ هٕد کخٍٖ کَىَي آٌْخٖ کّ (ٔنٕ رََّْیظی) =
يـًٕػّٖ حٍحؿیق (ٓوَُحَی!) حٔ ٍح چخپ کَىَي ٔ ىٍ حهظیخٍ ػًٕو گٌحٍىَي
طخ ًّْ ريحَُي يِحٍٖ کٗ رٕىِ ٓ -طق حكکخٍ ٔ ىحَٖ ٔ ٕٓحى حٔ چّ رٕىِ ٔ
چگَّٕ كکَ يٗکَىِ ٔ چگَّٕ ٓوٍ يٗگلظّ...
رَحٖ کٔخَٗ کّ يِحٍٖ ٍح ىیيِ ٔ يُٗٗخهظُي ،یخ رظٕحَُي رخ حٓظُخى رّکُٖ ٔ
يُٖ ٔ ٓوُخٌ حٔ ه٠خٔص ػخىالَّ کُُي ،يِحٍٖکی٘ٗ حيَٖ رّؿخیض ئوَِ
ٔ ي٠لک حٓض .ىٍ ؿخنذ ؿهٔخص ىیيِ يٕٗٗى کّ حكَحى كَف هٕى ٍح رَّخو
يِحٍٖ يَُُٗي ٔ چیِْخٖ يٗگٕیُي کّ َْگخِ يِحٍٖ ىٍ آٌ ؿهّٔ كٍٕ٠
ىحٗضًَٗ ،كًٓیي کّ حیٍْخ چّ يٗگٕیُي .يِحٍٖ یک حَٔخٌ يٕؽ حٔنٗ ٔ
نٕيپٍ رٕى ًٗخ ٓ َُ١وٍ گلظٍ حٔ ٍح رُٕ٘یي ،گٕیخ یک چٕپخٌ ٓوٍ يٗگٕیي!
“ؿٕحد :طُٓخ کٔٗکّ ىٍ حیٍ ييص حٍطزخ ١رٔیخٍ َِىیک ْ -ى حُ َظَ
كکَٖ ٔ ْى حُ َظَ حكٔخٓٗ -رخ يخ ىحٗض ،ىحيخى ػًٕیى رٕى کّ حی٘خٌ كٕص
کَىَي ٔ رؼي حُ كٕص حی٘خٌ کٔخٌ ىیگَٖ َیِ رٕىِحَي ،حكَحىٖ چٌٕ آهخٖ
ىٔنضآرخىٖ کّ رخ يخ كخيیم ْى ْٔظُي( .طٕؿّ کُیي کّ َِىیکطَیٍ هٕو حیٍ
ٍٔػّ ،ىحيخى ػًٕ حٓض! پْ حُ حٔ ىٔنض آرخىٖ! کّ ىٍ آٌيٕهغ ىٍ کخَخىح
يٓخؿَ رٕى ،كهؾ ٗيِ رٕى ٔ حکٌُٕ يَىِ حٓض .حيخٌ حُ رٗکٔٗ ٔ طُٓخثی!)
رخُيخَيِی يِحٍی يیگٕیي" :ىیگَ رخ کٔٗ هخ ٗٛحٍطزخ ١چُيحَٗ
َيحٗظّحیى؛ حيخ يٍ حػظوخى ىحٍو حگَ روٕحْى ریٖطَ ٗوٜیض پيٍو ٍح رُ٘خٓى،
حُ َ١ین يخىٍ رٍِگى چیِْخٖ ُیخىٖ ٍح يٗطٕحَى رّىٓض آٍٔو ،حُ حهالهیخص
حی٘خٌ ٔ حنگْٕخٖ کّ حی٘خٌ ىٍ َُيگٗ ىحٗظّحَي ٔ حیٍ رَحٖ يٍ رٓظَ حٓض”
“حنزظّ حیٍ ٍح ْى ػَ ٝکُى کّ ىٔٓض َيحٍو ىٍ يٍٕى پيٍو حكَحٕٗ ١ى،
پيٍو یک حَٔخٌ يؼًٕنٗ رٕى ٔ طُٓخ كَهٖ ىٍ حْيحف ٔحال ٔ حنگْٕخٖ يٍٕى
هزٕل حی٘خٌ رٕىِ حٓض ،پيٍو ٗو ٜٗهخٍمحنؼخىِ َزٕىِ)۳۳(”...
ٓ x ٓ رلَيخثیي! ىیگَ چّ يٗهٕحْیي؟! ٓ =
يٗىحٍَي .حیٍ ؿُخیض ػهیّ رَ٘یض حٓض .رو ٕٜٙىٍ حیٍ ك٠خٖ يـٕٕ٘ کّ
ُُْٕ حكٔخٓخص رَػوٕل ؿهزّ ىحٍى ٔ ىٍک ىٍٓض رَحٖ ًْگخٌ يیَٔ َیٔض.
حُ یکٕٔ يٗگٕیُي يخ رّٕٖٓ ييٍَیٔى كَکض يٗکُیى ٔ ٓخىحص ٔ يئيُیٍ
ِْحٍِ ٍح رّگٌٗظّگَحیٗ يظٓى يٗکُُي؛ حُ ىیگَٕٓ حَٛحٍ ٗيیي رّهزیهّٓخُٖ
رَيزُخٖ كخٗیٔظٗ ٔ َخو يِحٍٖ ىحٍَي ٔ ؿٕحٌ ِْحٍِ ٍح رخ حَٕحع نطخیقحنلیم
رَيلٍٕ هَحكخص ٔ رضپَٓظٗ َٕیٍ يٗچَهخَُي ،ييٍَیٔى ًْیٍ حٓض؟!
ييٍَیٔى يٗگٕیي ِْحٍِ هخٕٗ ٙ؟! ٔ ؿیَ ِْحٍِ ٍح رکٖ!
آیخ ىٍ ييٍَیٔى هزیهّٓخُٖ ٔ هزیهّگَحیٗ گلظّ ٗيِ؟ ىٍ ييٍَیٔى ٓخٍَٕٔ
كکَٖ گلظّ ٗيِ؟ ىٍ ييٍَیٔى ىیکظّ ٔ طلکى حٓض؟ ىٍ ييٍَیٔى رضپَٓظٗ،
ػکْپَٓظی ٔ ًٗخثیمپَٓظی ٔؿٕى ىحٍى؟ ىٍ ييٍَیٔى کیٖ ٗوٜیض حٓض؟
ىٍ ييٍَیٔى هٌٕرخٍٖٔ ٔ ىیگَٓظیِٖ گلظّ ٗيِ؟
ًْیٍ ٍٕ١آهخٖ ؿٕحىٖ ؿَِٕٖ کّ ٓخلْخ یخٍ ؿخٍ يِحٍٖ رٕى ،حُ يِحٍٖ
رَیي ٔ رّهطذ يوخنق حٔ ،یؼُٗ كَکض حٓاليٗ پیٕٓض؛ َخيزَىِ کّ ٓخُيخٌ
ٍَ َٜح يُلَف حُ ٍحِ ىیٍ ُٗخهظّ رٕىٛ ًٍٟ ،ئٍ ح١الػیّ گلض« :يٍ
ىٔرخٍِ ”حٗٓي” هٕحَيو» .يظؼخهزخ ً ًٍٟطلَیَ کظخرٗ ىٍيٕٕٟع َوي ًْلکَحٌ
ٓخرن هٕیٖ ،ىٍرخٍِٖ ٓطق ىحَٖ آهخٖ يِحٍٖ چُیٍ طوَیَ ًَٕىِ حٓض:
«يِحٍٖ آیخص هَآٌ کَیى ٍح کخي ً
ال وٌؿ ٌوبقٍ ٖ: ٔ۴
ؿه ٢طهلع يٗکَى ٔ كيیغ ٍح کّ ْیچ هٕحَيِ ًَٗطٕحَٔض ٔ ،کٔٗ چیِٖ
۴ٕ۱ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
رّػُٕحٌ ”ىٓظو ”٢حُ يِحٍٖ ىٍ ىٓض َيحٍى ٔ ،حیٍ ىٍكخنٗ حٓض کّ
رّگلظّٖ ىکظَ چُگیِ پٓهٕحٌ :حٔ ٍح كـشحالٓالو َیِ يَٗخيیيَي!»()۳۲
ًْیٍ يؼُٗ ىٍ يُخرغ ىیگَ (رخ حَيکٗ ُرخٌ ىیپهًخطیک) چُیٍ آييِ حٓض:
«يِحٍٖ ٍْزَ ٔ كَيخَيِ وٌؿ ٌوبقٍ : ٔ۴۵
رَؿٔظّ ٔ ٓیخٓضييحٍٖ يیخًَخیّ رٕى ٔ حُ ؿٓض ٓطق ػهًٗ َیِ ٗخیي رّػهض
ىٍگیَٖ ىٍحُ ييطٖ ىٍ يزخٍُِ ٔ ؿُگ کّ كَٛظٗ رَحٖ يطخنؼّ رَحیٖ
ًَٗگٌحٗض ،حُ حَيحُِْخٖ يظٕٓ ٢كَحطَ ًٍَٗكض)۳۹(».
يٗگٕیُي إٓ آٌهيٍ ٍٕٗ ٗيِ کّ كظٗ آٗپِ ْى يٗگٕیي ٍٕٗ حٓض.
حكظ٠خكخص آهخٖ يِحٍٖ رّؿخٖ ٍٓیي کّ كظٗ ٗیطخٌپَٓظخٌ ْى حٔ ٍح
ٗوٜیض يٓى ًَٗىحَٔظُي ٔ ،يٗگٕیُي يِحٍٖ ٗوٜخ ً ْیچٗ َزٕى:
ٖٓ۴ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
«نل٢هللا» يٗگلض ،هلم «ههق» يٗگلضٓ ،کظّ ٍح «ٓظکّ» يٗگلض ،ئـي ٍح
«يخؿي»! دمحمكٍٔ ٍح «يُيٍِٓ» ،دمحمكٔیٍ ٍح «يُئٓیٍ» ،ػکْ ٍح
«ػٔک» ٔ حنی آهَ ...يظٍ ػَری ٍح کّ حٛالً هٕحَيِ ًَٗطٕحَٔض ...
آؿبل یک پبیبى
َُيِ یخى «ػزيحنوٓخٍ ػخٛی» ٗخػَ َخوىحٍ ُٔ١ی ،کظخد کٕچکی ىحٍى
طلض ًْیٍ ػُٕحٌ؛ ػخٛی کّ هٕى ىٍ ىٍٔحٌ ؿُگْخی ىیٕحَّگی ىٍ کخرم
َُيگی يیکَىِ ٔ ػخهزشحاليَ ىٍ َظیـّی حٛخرض ئظویى ٍحکض رّهخَّحٕ،
ؿخٌ رخهض؛ طخ نلظّی کّ ىٍ هیي كیخص رٕىِ حٓضٔ ،هخیغ ٍح رٍّٕٛص ٓخػظی
ٔ «نلظًّٗخٍ» ػزض کَىِ حٓض .حٔ ىٍ کظخرٖ حُ َخكیّی حُ کخرم َخو يیرَى
کّ ىٍ آٌيٕهغ طلض کُظَل كِد ٔكيص آهخی يِحٍی رٕىِ حٓض:
ػخٛی يیگٕیي« :ىو ؿَٔد رٕى ٔ وٌؿ ٌوبقٍ ٖ: ٔ۵
يَىی ًَْٕٔ ٍح کّ ىٍى ُحیًخٌ گَكظّ رٕى ،رخالی کَحچی َ٘خَيِ ٔ ىٍ ؿخىِ
ٍٔحٌ رٕى؛ َٓرخُحٌ يظؼهن رّپٕٓظّی كِد ٔكيص ؿهٕ آٌ يَى ٍح يیگیَى ٔ
ٓئحل ٔ ؿٕحد يیکُي کّ رّکـخ يیٍٔى ،يَى ؿٕحد يیىْي کّ ًَْٕٔ ىٍى
ُحیًخٌ گَكظّ ٔ حٔ ٍح رّٗلخهخَّ يیرَى؛ َٓرخُحٌ آهخی يِحٍی آٌ يَى ٔ
ًَْٕٔ ٍح رّىحهم پٔظّ ْيحیض يیکُُي ٔ يیگٕیُي« :هٕد ،هٕد؛ ریخٍ،
ریخٍ!» يخ طخ كخال ًّْچیِ ىیيِحیى ،كوُ ٢حیيٌ ٌُ ٍح َيیيِحیى؛ ریخٍ طخ رزیُیى ٌُ
چطٍٕی يیُحیي ٔ رچّی آىو چطٍٕی رّىَیخ يیآیي!»
ىٍ يٕٟغ ىیگَ يیگٕیي ٌُ« :ریَٕحثی کّ وٌؿ ٌوبقٍ : ٔ۵۴
حُ َٗم کخرم آييِ ٔ يويحٍی آٍى ٔ ىیگَ يٕحى ؿٌحثی هَیيحٍی ًَٕىِ ٔ آٌ ٍح
پ٘ض کَىِ رٕى طخ رّهخَّ رزَى ،ىٍ كخنی کّ رخ پخی پیخىِ ٍْٔپخٍ هخَّ رٕى ،حُ
روض کى طٕٓ ٢حكَحى پٔظّی كِد ٔكيص گَكظخٍ ٗي؛ حرظيح يٍٕى طـخُ ؿًؼی
هَحٍ گَكضٓ ،پْ رَحی حیٍکّ ه٘ى طخؿیکْخ ٍح َْچّ ریٖطَ رَحكََُٔي،
ؿهٕ ٔ ػوذ ٌُ ٍح چٔپ ُىٍِٔ ٔ ،ی چٔپ َٕٗظُي« :کهیي حیٍ هلمْخ ىٍ
ؿیذ رخرّ حٓضٔ َْ ،هض رخرّ حؿخُِ ىحى رخُ يیٕٗى»! رًّْیٍ طَطیذٌُ ،
ریَٕحٍح رخ ريٌ رَُّْ رّيُطوّی طلض کُظَل «ٍٕٗحی َظخٍ» كَٓظخىَي».
حئَُِ ًٗخٍی حُ ٍُٔٗلکَحٌ طخؿیکطزخٍ [حُ ٗيّص ٟيیّض رخ پ٘ظٌْٕخ]
طُٓخ پ٘ظٌٕک٘ت يِحٍی ٍح ػًيِ يیکُُي! گٕیخ كَحيٕٕ کَىِحَي کّ يِحٍی رخ
ىٔنض ٍرخَی ٔئؼٕى ؿُگیي ٔ ىٍحیٍ ؿُگْخ چّ رََٓ َٕحيیْ طخؿیکخٌ آيي!
ًَیهٕحْى رّچیِْخی رپَىحُو کّ هيحٓض ٔ ػلض ههى حؿخُِ ًَیىْي؛ كو٢
حیٍ هيٍ ريحَیى کّ كَٓٓض ٕ١الَی حُ کخٍَخيّی آهخی يِحٍی ٔ َٓرخُحَٖ ىٍ
ؿَد کخرم ٔ ٓپْ ىٍ رخيیخٌ ،ىٍ طخٍین ػزض ٗيِ کّ کهیخص آٌ چُیٍ حٓض:
۴ٖ۶ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
ىٍ حٍىٔگخِ يِحٍی حٓظلخىِ حُ يٕحى حكیَٕی يخَُي چَّ ،طَیخک ٔ ىیگَ
يٕحى َ٘ؤآٍٔ ٔ يَ٘ٔرخص حنکهی ٔ هًخٍ ٔ طًخٗخی كیهىْخی ئظٓـٍ ىٍ يویخّ
گٔظَىِ ٔ رٍّٕٛص ػهُی ٍحیؾ رٕىْ .یکمْخ ٔ چَِْٓخ چَکیٍ ٔ ژٔنیيِ
رٕىَي ،يْٕخی ؿُگهی ٔ پَ حُ ؿخٍَٕ ،ژٓضْخ ٔ هٕحٍِْخ ٔك٘ظُخک ٔ
طَّآٍٔ رٕىَي؛ َْکْ َْچّ چَکیٍطَ ٔ کؼیقطَ رٕى حكظوخٍ ٔ حيظیخُ
ریٖطَ ىحٗض .حگَ کٔی رَحی يِحٍی حُ حیٍ حٟٔخع ٔ حػًخل هٕيخَيحَخَٖ
ٓوٍ يیُى ،پخٓن آيخىَِٛ ،یق ٔ ًْیّ٘گی يِحٍی حیٍ رٕى:
«حگَ ًٗخ يوخنق چَّ ٔ طَیخک ٔ َٗحد ٔ هًخٍ ْٔظیي رَٔیي ؿُگ
کُیي ،حیٍ رچّْخ رئٌ طَیخک ٔ چَّ یک نلظّ ْى ؿُگ ًَیکُُي!»
ٔهظی ًَخیُيِی كِد ٔكيص! رَحی رٍَٓی َیخُْخی پٔظّْخ يیٍكض،
هٕيخَيحٌ پٔظّ کّ َٓگَو چَّ ک٘یيٌ رٕى ،ىٔى چَّ ٍح حُ ٍیّْخیٖ
ریٌَٔ يیک٘یي ٔ رٍّٕٛص ًَخیُيِی كِد پُق يیکَىَ .ؤظیٍ ٓجٕحنٖ ْى
حیٍ رٕى کّ «رخرّ چّ يويحٍ پیّٔ رَحی چَّ ٔ َٗحد يخ كَٓظخىِ حٓض؟»
ٗلیغ ىیٕحَّ يیگلض« :يٍ آیشهللا ٍیٖؿیذ ْٔظى!» حٔ يیگلض« :يٍ ػٓي
کَىِحو طخ ُيخَی کّ ِْحٍِ آُحى َٕ٘ى ٍٕٛص هٕى ٍح َٕ٘یى»!
َٜیَ ىیٕحَّ ػَريِ يیک٘یي کّ «يَح رُ٘خٓیي ،يٍ «َٜیَ ىیٕحَّ» هيحی
ِْحٍِْخ ْٔظى! «ىحٔٔى ىیٕحَّ» يؼخٌٔ ٗلیغ يیگلض« :يٍ يؼخٌٔ حٔل هيح
ْٔظى!» حكَحى طلض كَيخَٖ يیگلظُي« :طلُگى هيح حٓض ٔ گهٕنّْخیٖ
ػٍِحثیم ،حگَ َٓكّ کُي ،ػًَص هال ٙحٓض».
حٍطکخد ؿَحیى ؿُگٗ ٔ َو ٞكخكٖ كوٕم رَ٘ طٕٓ ٢ػزيحنؼهٗ يِحٍٖ ٔ
پیَٔحٌ حی٘خٌ ىٍ ًٍْ ٔ ٍٔحٌ ًّْ ًُْٕ١خٌ يخ ًهیَِ حٓضٓ .وٍ حُ یک
يٍٕى ،چُي يٍٕى َیٔض؛ حیٍْخ ػًم َْ ٍُِٔ ٔ َْ ٓخػض َیَْٔخٖ يِحٍٖ
ىٍ ٕ١ل ييص حٓظوَحٍ ىٍ ؿَد کخرم رٕى کّ ىٍ يطزٕػخص يظؼهن رّهٕى حیٍ
كِد ههًی ٗيِ حٓض .ػ ٕ٠ػخنٗكِد ٔكيص ىٍ ُيیُّ چُیٍ يَٗگخٍى:
«ؿَِْٕٖ حیٍ ؿُگْخ رخ حٓالو وٌؿ ٌوبقٍ : ٔ۵۷
ٔ يؼیخٍْخٖ حَٔخَٗ ْىهٕحَٗ َيحٗض؛ حكَحىٖ رٗرُي ٔ رخٍ ٔ ريٓخروّ يیيحٌىحٍ
يٗٗيَئ ،هظٗ حیٍ حكَحى يٍٕى طٕؿّ هَحٍ يٗگَكظُي ،ػَ ّٛرَحٖ ىیٍىحٍحٌ
طُگ ٔ طُگطَ يٗگَىیي ٔ .رّحیٍ ىنیم کّ ٛالكیض َْ كَى ىٍ هٕد
ؿُگیيٌ ٔ ک٘ظٍ رٕى؛ حكَحىٖ رٗرُي ٔ رخٍ کّ ْیچ ْيكٗ ؿِ َٓگَيٗ َيحٍَي
۴ٖ۱ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
هٕدطَ حُ ىیگَحٌ ىٍحیٍ ػَ ّٛظٍٕٓ يٗکَىَي ٔ حیٍ رخػغ رخال ٍكظٍ ٍطزّ
ٔ ٔؿّٖٓ آَخٌ يٗٗي ،طخ حیٍکّ هٕيخَيحَخَٗ حُ حیٍ ١یق ٛخكذ َلًٕ ىٍ
كِد ٔكيص گَىیيَي .رّحػَ رٗرُي ٔ رخٍْٖخ ٔ ؿخٍصگَْٖخٖ حیٍْخ حيُیض
ٓهذ يٗگَىیي ٔ .چٌٕ ١یق ٔٓیؼٗ ٍح ىٍرَ ىحٗظُي ،طٕحٌ پخالیٖ آَخٌ ْى
يٕؿٕى َزٕى ٔ .حٍحىِ رَپخالیٖ حیٍ حكَحى ٔؿٕى َيحٗض)۳۳(».
وٌؿ ٌوبقٍ « : ٔ۵۴حیٍ َیَْٔخ رّؿُگ رّػُٕحٌ یک يُزغ ىٍآيي
ٔ ُيیُّٖ چپخٔل حيٕحل يَىو ٔ طؼَ ٝرَّٕحيیْ ئهًیٍ َگخِ يٗکَىَي.
َْٔهض يٗهٕحٓظُي ،آطٖ ؿُگ ٍح ٍٍٔٗ يٗکَىَي ٔ َْٔهض کّ ؿُگ ٍح
كخهي ػًَحص يخىٖ ط٘وی ٚيٗىحىَي ،يظٕهق يٗکَىَيََٕٗٓ .ض هخَّْخٖ
کٕچّٖ «ههؼّٖ ٔحكي» حُ يٜخىین رخٍُ حیٍ يطهذ حٓض .يُخُل کٕچّٖ
«ههؼّٖ ٔحكي» رّگَّٕٖ يٍٕى طؼَ ٝهَحٍ گَكض کّ كظٗ ه٘ض ٔ ُٓگ
آٌْخ ٍح َیِ رَىَي .هخَّْخٖ «کخٍطّ ٓوٗ» ًََّٕٖ ىیگَٖ حُ حیٍ كخؿؼّ
رٕى .رخ حیٍ کّ هخَّْخٖ کخٍطّ ٓوٗ حؿهذ رّٗیؼّْخ ٔ ِْحٍِْخ طؼهن ىحٗظُي».
«هَحٍ گَكظٍ حرظکخٍ َٗٔع ٔ طٕهق ؿُگ ىٍ حهظیخٍ ؿُگؿٕیخٌ ،یکٗ حُ
ػهم رٔیخٍ ػًيِ ٔ حٓخّ حىحيّٖ ؿُگ ىٍ حكـخَٔظخٌ حٓض .چٌٕ َیَْٔخٖ
ؿُگُيِ حُ ٕٓحى ،طَریض ٔ طؼٓي کخكٗ ىٍ رَحرَ يٜخنق ؿخيؼّ ،يلَٔوحَئ .
ًّْ چیِ ٍح رَيزُخٖ يُخكغ ٔ ّْْٕخٖ آَت هٕى يُٗٓـُي ٔ ػًم يٗکُُي.
حیٍ َیَْٔخ رّىٓظّْخٖ ؿخٍصگَ ٔ ىُىحٌ گَىَّگیَ ریٖطَ ٗزخْض ىحٍَي ،طخ
رّیک َیَٖٔ کّ ؿٓض طلون یک آٍيخٌ حؿظًخػٗ گَىْى آييِ ٔ رَحٖ ػًهٗ
ًَٕىٌ آٌ ٓالف رَىحٗظّحَي».
«رخٍْخ حطلخم حكظخىِ کّ َیَْٔخٖ يظوخٛى رَحٖ رَىٌ ىٍٔحُِْخ ،کهکیٍْخ،
حنًخٍْٖخ ٔ چٕد ٓوق هخَّْخٖ کّ ىٍ ریٍ هطٕ ١ؿُگ هَحٍىحٗظّ ٔ ْیچ
َ١ف ؿُگ حُطَّ َ١ف ىیگَ ٔحٍى آٌ ٓخكّ ٗيِ َظٕحَٔظّ حٓض ،رخْى
طٕحكن کَىِ ،گَٔپ طوَیذ ي٘ظَک ط٘کیم ىحىِحَي ٔ ،رؼي ؿُگ طُٜؼٗ
رٍّحِ حَيحهظّحَي طخ پٕٗ٘ٗ رخٗي رَحٖ ػًهیخص گَِٔ طوَیذ ٗخٌ)۳۳(».
رٔیخٍی حُ ؿُگْخ ىٍ َظیـّی حهظالكخص رَ َٓ رَى ٔ رخهض هًخٍ ،یخ
هطؼّرخُی ،یخ كظی ي٘خؿَِ رَ َٓ ُیزخثی یک ػکْ ٓکْ َٗٔع يیٗي!
ًْیٍٍٕ١ی َخگٓخٌ كیَ ٍحکض ٔ پکخ َٗٔع يیٗي ٔ يَىو ٍح طکخٌ يیىحى.
ٔهظی حُ چُي ٔ چٌٕ يخؿَح پَّ ٔ ؿٕ يیکَىَي ،يؼهٕو يیٗي کّ «ىٔ َلَحُ
ٓ۴۴ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
هٕيخَيحَخٌ كِد ٔكيص ىٍ كالٌ ًٓخٍٔ َٓگَو َٕٗیيٌ چخی رٕىَي ،كیٍ
َٛف چخی ،ىٍرخٍِی ىٔ هطؼّ ػکْ ٓکْ رخْى گپ يیُىَي .یکی يیگلض
حُ يٍ هُ٘گطَ حٓض ،ىٔيی حَٛحٍ ىحٗض کّ حُ يٍ!
حیٍ گلض ٔگٕ رّپَهخٗگَی ک٘یيِ ٗيِ ٔ رخالهَِ رّىٍگیَی ٔ چخهٕک٘ی
يُـَ ٗيِ حٓض! ٔهظی يَىو كخ َٟىٍيلم يیخَـی ٗيِ ،آٌْخ ٍح ؿيح کَىَي،
َْ کيحو رّٕٓی پٔظّی هٕى ىٔیيِ ٔ رخ ٍحکض ٔ پکخِ پٔظّی ىیگَی ٍح ُیَ
آطٖ گَكظُي .ىٍ َظیـّ ،ؿُگی طًخو ػیخٍ رَ َٓ یک هطؼّ ػکْ ٓکْ
ُْيی ،یک گّٕٗی َٗٓ ٍح كَحگَكظّ ٔ گَى ٔ هخک رّآًٓخٌ رهُي حٓض!
«ٔهظٗ یک ط٘کم رخ َخو ٔ وٌؿ ٌوبقٍ : ٔ۵۱
ػُٕحٌ حٓاليٗ ،ىٍ آٌ كي حُ ىٍؿّٖ حٍُٕ ٓوٕ ١کُي کّ حكَحى آٌ ،هٕى ٍح
ىیٕحَّ نوذ ريُْي (ٔ یکىیگَ ٍح هٕيخَيحٌ چَٓٗ ،هٕيخَيحٌ رُگٗ ،هٕيخَيحٌ
رييخٕ ،هٕيخَيحٌ َٗحرٗ ،هًخٍٖ ...هطخد کُُي) ٔ رّحیٍ ػُخٔیٍ يزخْخص کُُي
ٔ كظٗ ىٍ ََ٘یخص ،حُ حیٍ َٕع حكَحى رّػُٕحٌ هَٓيخٌ يهٗ یخى َٕٗي ،پیيح
حٓض کّ ٍْزَٖ آٌ ىحٍحٖ چّ هٕٜٛیخص حٓاليٗ ٔ حَٔخَٗ حٓض ٔ .چّ
ٍٕٔ ٔ يُ٘ٗ رّػُٕحٌ حنگٕ ٔ ًََّٕ حُ هٕى طزخٍُ يٗىْي؟!»()۳۲
رّىٍٔ حَيحهض .يِحٍٖ ٗیؼّ َیٔض ،يِحٍٖ ُٓٗ َیٔض ،يِحٍٖ حًٓخػیهیّ ٔ
ئیلٗ َیِ َیٔض ،يِحٍٖ ِْحٍِ حٓض ٔ ىیگَ ْیچ چیِ َیٔض)۳۹(».
حیٍ گَّٕ حٓض کّ گٕٓخنّپَٓظخٌ ِْحٍِگی ،حرظيح حُ َخو يِحٍٖ یک هخَّٖ
ػُکزٕص يٗٓخَُي ٔ ىٍ آٌ پُخِ يٗگیََيٓ ،پْ حهيحيخص َٗحٍصآيیِ ٔ
َٗکآنٕى هٕى ػهیّ حهٕحو ٔ يٌحْذ حكـخَٗ ٍح حُ ىٌٍٔ ًْیٍ «حٍْٔ حنزیٕص»
ٓخيخَيْٗ يٗکُُي ٔ .حُ ًْخٌ يٕٟغ رّؿخٌ ٔ يخل ٔ ػََٗ ٔ ٝف يَىو
طؼَ ٝيًَٗخیُي ٔ ٍٔحر ٢حهٕحو ٍح رّْى يَُُٗي.
حیٍ الَّٖ كٔخى رخیي ٔیَحٌ ٕٗى طخ گٕٓخنّپَٓظخٌ ٔ ٗیطخٌپَٓظخٌ
َلخمحكگٍ رٗپُخِ گَىَيُ .یَح َخو يِحٍٖ رَحٖ ًّْ حهٕحو َٗیق حكـخَٗ يخیّٖ
َلَص ٔ یخىآٍٔ هخَ١حص ُٗض ٔ آُحٍ ىُْيِ حٓض .رُخ رّهٕل هٕى يِحٍٖ:
«ٔهظٗ حُ وٌؿ ٌوبقٍ ٔ۶۴
طخ ريه٘خٌ
َْحص رّؿُگ
حٔ ٍكظّ رخُٗي ٔ
يَىِ پْ آٍٔىِ
رخُٗي» ىیگَ
چّ
يٗيخَي؟ ًّْٖ
حكـخَٔظخٌ ًْیٍ
حٓض .ىٍ حیٍ
ٍٕٛص ،آیخ
حیٍ َخو رَحٖ
آٔحٖ يَىو،
ٕٗو ؿـي
َوٕحْي رٕى؟
حَيکٗ هزم ٔ رؼي حُ حٍطکخد ؿُخیض ٔ ؿَحیى ریيحٍ يٕٗٗى ،یؼُٗ ْیچ ؿَو ٔ
ؿُخیظٗ ٔحهغ ًَٕٗٗى ،يگَ رّكَيخٌ َلْ ح ّيخٍِ (َلْ ّٕٔٓٓگَ) ٔ رالكخٛهّ
پْ حُ كئع ؿُخیضَٕ ،رض رَّلْ نٕحيّ (َلْ ياليضگَ) يٍٗٓي؛ نٌح حٓض
کّ حٍطکخد ََْٕع ؿُخیض اليلخنّ يُـَ رّپ٘یًخَٗ ػًین يٗگَىى .حیٍ ْیچ
حٓظؼُخء َيحٍى .ىٍ کٍٕ٘ ،هخ ّٛىٍ ؿَیخٌ ؿُگْخٖ ىیٕحَّگٗ ىٍ ؿَد
کخرم ؿَحثیى ٔ ؿُخیخص رًٗٗخٍ (حُ ََْٕع آٌ) ٍٕٛص گَكظّ؛ حیٍ َزٕى،
يگَ رّكَيخٌ َلّٕ ح ّيخٍِ ٔ ٍُیهّ.
رخٍْخ رخ ١خنزخٌ رّيٌحکَِ َ٘ٔض ،ح ّيخ حُٗٓیي يِحٍٖ ٓوُٗ َگلض ٔ رّىیگَحٌ
ْى حؿخُِٖ يطَف کَىٌ ٔ طلوین پیَحيٌٕ ٗٓخىص ٗٓیي يِحٍٖ ٍح َيحى».
«َْگخِ َخکخيْٗخٖ كِد ٔكيص يطَف يٕٗٗى ههیهٗ پخٖ يِحٍٖ ٍح
يٗک٘خَي ٔ رًّْیٍ ؿٓض رٕى کّ حٔ ْیچگخِ كخَ٘ َٟي طخ چگَّٕگٗ ٔ چَحیٗ
ٗٓخىص يِحٍٖ ٍح يٍٕى طلوین هَحٍ ىْي حگَ ههیهٗ ٍحٓض يٗگٕیي کّ
ٛخىهخَّ ىٍ کُخٍ يِحٍٖ رٕىِ ٔ رّآٍيخٌ حٔ يظؼٓي رٕى ،حکٌُٕ چَح ىٍ ؿٓض
طلَهّٖ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ گخو رَ يٗىحٍى؟»
«رَّوم هٕل حُ ىحکظَ ؿالو دمحم ییالهٗٓٓ ،ى يلَُ ٔ رَؿٔظّٖ ههیهٗ ىٍ
هظم يِحٍٖ یکٗ حُ حیٍ ٔحهؼیضْخٖ طهن حٓض کّ رَحٖ هیهْٗخ ئظٍٕ ٔ َخ
ُٗخهظّ يخَيِ حٓض؛ چیِٖ کّ ٗخیي رَحٖ هیهْٗخ ؿیَهخرم ط ٍٕٜرخٗي)۳ٓ(»...
ثؽً چِبقؾٍُن
کصبوث ثبلُّبی ؼیجكگٍب؟
ِجط ػبٌْقا
ٔ ...حیُک ریٖطَ حُ َُْيخَی ىیگَ طیِة کخٍى ٍح رَگهٕی هٕى كْ
يٗکُى ...پْ رگٌحٍ طخ كَٛظی ْٔض ٓوٍ چُيی رخ طٕ گلظّ رخٗى ...
طخ ىیٍ هٕى ٍح َٔزض رّطٕ ٔ طخٍین ٔ حَٔخَیض حىحء کَىِ رخٗى:
ـ ثْؾى ،یب ًجْؾى؟
ـ «وبؾات وك ؾّقأُ هكگ ّ لًؿگٔ»
ـ «ٌوك ؾیكّل هكؾٌ ،وك اهكّل قا ثٌٍبن!»
ٗ...خیي ٛلُّْخٖ حُ «گخٔرخُی» حٓپخَیخییْخ ٍح ىیيِ رخٗیي؛ رًّْیٍطَطیذ
هیخّ کُیي حٟٔخع حیٍگَّٕ پیٖ آييِ کّ کهًّٖ «ٓیّي» ىهیوخ ً ًْخٌ پخٍچّٖ
َٓم ٗيِ حٓض ٔ [ؿخنذ] ههى رّىٓظخٌ ِْحٍِگٗ ًْخٌ گخٔ هً٘گیٍ ،کّ
رخُٗیيٌ حیٍ کهًّ هٌٕ ٗخٌ رّؿٕٕ يٗآیي ٔ ىیٕحَّٔحٍ رّآٌ ٗخم يَُُٗي...
يخ ىٍ ؿٓخٌ يظال١ى َُيگٗ يٗکُیى ،ؿٓخٌ رٍٗكى کّ رّْیچ کْ طً٠یٍ
روخء َيحىِ حٓضٟ ...ؼیلخٌ ٔ رٗهزَحٌ ٔ رٗهَىحٌ ٔ َخٗخیٔظّگخٌ ٍح ُیَ
چَمْخٖ هٕى هَى ٔ هًیَ يٗکُي ٔ يٍٗٔى...
ـ آیخ حُ هٕى پَٓیيِحیى کّ حَٕحع چگَّٕ حَوَح ٝيٗیخرُي؟
ـ حهٕحو ٔ طًيٌْخ چگَّٕ رّطخٍین يٗپیَٕيَي؟
ٓ۴۵ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
ىٍكخنی کّ ٓخىحص ْیچ حُكخل هٕى هزَ َيحٍى ،حيخ كخٗیٔى ِْحٍِگٗ
هیخل يٗکُي چُیٍ ٔحکُٖ ٓخىحص حُ ٍٖٔ آگخْٗ ؿًؼٗ ،طلهیم ٍٍٔٗ
حٟٔخع ٔ حطوخً حٓظَحطژٖ ي٘و ٚرٕىِ حٓض! نٌح ىٍ ؿخٖ ىیگَ يٗگٕیي:
«ٗیؼّٖ ىٍرخٍٖ» وٌؿ ٌوبقٍ : ٔ۶۴
ال ُیَ ُيیُٗ ًْچٌٕ ٓخُيخٌ يولٗ یٕٓى ػًم ىٍ چٕکخص یک ٗزکّٖ کخي ً
يًَٗخیئ .هظٗ ٓیّي كخٟم ٔ ٓیّي ػخنًٗ ٔ ٓیّي رهوخرٗ ٔ ٓیّي يَطٓ ٔ ٖٕ٠یّي
كالَٗ ٔ ٓیّيٓ ٔ ...یّي ...يٍَٗٔي ٔ ٛق رُيٖ هٌٕ حیـخى يٗکُُي ،رخیي ىٍ
ؿٕحٍ ٍْزَ ٓیخٓٗ ِْحٍِ کٔخَٗ ىیگَٖ ٍح حُ هٕى رّؿخٖ رگٌحٍَي کّ ىٍ
كَىحٖ ٗکٔض ِْحٍِ ىٍ پٕٖٗ ًْیٍ چَِْٓخٖ ىٔٓض رظٕحَُي ىٔرخٍِ ىحهم
ؿخيؼّٖ ِْحٍِ َٕٗيًْ ٍٖٔ ...یٍ حٛم حٓض کّ رخیي ریٖ طَ حُ آٌ کّ
يظٕؿّ ٓیّي كخٟم ْخ ىٍ کُخٍ ئؼٕى ٔ ٓیخف رخٗیى ،رخیي يظٕؿّ ٓیّي كخٟمْخ
ىٍ ؿٕحٍ هٕى رخٗیىَ .ظیَ ٓیّيدمحم ٓـخىٖٓ ،یّيْخًٗٗٓ ،یّييلونٓ ،یّيحػال
ٍكًظٗ ٔ ٔ ...ح ّيخ يٌْذ ي٘ظَک ْى کّ طخٍین ٓیخٓٗ ٔ حؿظًخػٗ ٔ
ََٕٓٗض ي٘ظَک رٕىِ ًَٗطٕحَي)ٔ(».
حٖکخٕ هيح حُ ىٍْ كخٗیٔى ِْحٍِگٗ يُٗٗیي ٔ حٟٔخع ىٍيیخٌ «ٓخىحص»
ًْخٌگَّٕ رٕى کّ حٔ يٗگٕیي .کخٕ ٓخىحص ٓخُيخَی يولی یخ ػهُی يٗىحٗظُي،
کخٕ ٛقرُيی هٌٕ حیـخى يٗکَىَي ،حُ ًّْی حیٍْخ گٌٗظیى ،کخٕ ًْيیگَ
ٍح هزٕل يٗىحٗظُي!...
ٔنٗ يظؤٓلخَّ ٔحهؼیض حٟٔخع ىٍ يیخٌ ٓخىحص چُخٌ َیٔضًْ .خٌٓخٌ کّ
هزالً حٗخٍص ٍكض :ىٍ کٍٕٖ٘ کّ رَُّٓيیٍ حهٕحو يؼَٔف حٓضٓ« ،خىحص»
حكـخَٗ (رُخ رّىالثیم كَحٔحٌ) كخثیِ ٔیژِگْٗخٖ هٕيیض َیٔظُي ،يٕأنلّْخٖ
يلیطٗ ٔ ًٓظی ىٍ يیخٌ آٌْخ رٔیخٍ هٕٖطَ حٓض طخ هَٕٗ ٔ هٕيٗ .آٌْخ
حٛالً كْ ريریُٗ ٔ َخ حيُٗ ىٍ يیخٌ حهٕحو حكـخَٗ َيحٗظُي طخ رظَُٓي ٔ كٕل
يلٍٕ هٕيیض رّيُظٍٕ روخء هٕیٖ طًَکِ کُُي ٔ «ٛقرُيٖ هٌٕ» حیـخى
ًَخیُي؛ نٌح ٔهظٗ گَحیْٖخٖ كخٗیٔى ِْحٍِگٗ رخ حىریخص طُي ٔ ٓزکَٔحَّ پيیي
آييٓ ،خىحص ٓخکٍ ىٍ يیخٌ حهٕحو ؿیَ ِْحٍِ حٛالً آٌ ٍح رّهٕى َگَكظُي ٔ
هٕى ٍح يوخ١ذ ٔ يٜيحم حیٍ حٍحؿیق َيحَٔظُي .ح ّيخ «ٓخىحطی» کّ ىٍ يیخٌ
ِْحٍِْخ َُيگٗ يٗکَىَي رَحٖ ىِْخ ٓخل حٛالً ًَٗىحَٔظُي حیٍ كَفْخ چّ
يؼُٗ ىحٍى ،حُ کـخ آد يٗهٍٕى ٔ چّ حْيحكٗ ٍح ىَزخل يٗکُي؟
ٕ۴۵ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
ىٍ يٕحٍى َخىٍ (حگَ كَكٗ پیٖ يٗآيي) ػکْ حنؼًمْخ چُیٍ رٕى:
-حُ َخكیّٖ رٗىیُخٌ ،اليٌْزخٌ ،كخٓوخٌ ٔ ههمْخٖ (حكظًخنٗ) ىٍ َطلّ.
-کٔٗ رّکم «ٓخىحص» کخٍٖ َيحٍى ،حگَ ْى چیِٖ گلظّ رّكالٌ ٓیّي گلظّ.
-يُظٍٕ كوٓ« ٢خىحص» رٕٓٔى حٓض کّ چُیٍ ٔ چُخٌ ْٔظُي ٔ چُخٌ کَىِحَي.
-کٔٗ رّکم «ٓخىحص» کخٍٖ َيحٍى ،يُظٍٕ هخَيحٌ ٓیي ٍَٓٔ ٔحػع حٓض.
ـ کٔٗ رّيخ کّ چیِٖ َگلظّ ،يُظٍٕ هخَيحٌ ٓیي ػهی رٓ٘ظی حٓض.
ـ حیٍْخ یکي٘ض حكَحى رٗىیٍ ْٔظُي ،ىیٍىحٍحٌ ِْحٍِ حیٍ ٍٕ١كکَ ًَٗکُُي.
-يُظٍٕ «ٓخىحص» ٖٗپَحَيٓ« ،خىحص» رخيیخٌ يُظٍٕ حٓضْ ٔ ...هّى ّ
ؿَحً...
ْ -یچٗ َگٕثیى طخ كٔخٓیضْخ ُیخى َٕ٘ى؛ رخ آل ػهٗ َْکّ ىٍ حكظخى ،رَحكظخى.
-حگَ ٔحکُٖ َ٘خٌ ىْیى حهظالكخص ریٖ طَ يٕٗٗى ٔ ٗیؼّ ط٠ؼیق يٗگَىى.
-حنلخظ ػَرٗ ٔ رٍٗر ٢رخ يٕٕٟع يٗهٕحَيَي کّ «حنزخ١م یظَک رظَکّ»
-رگٌحٍ آٌْخ ىٔ ٍُٖٔ رظخَُي ،آهَٕ هٔظّ يَٕٗٗي ٔ ىٓض يٗکُ٘ي.
-ىٍ ٗؤٌ يخ َیٔض رخ آٌْخ ىْخٌ رّىْخٌ ٕٗیى ،حیٍ ٓوُخٌ حٍُٕ پخٓنگٕیٗ
َيحٍَي ،حًح هخ١زٓى حنـخْهٌٕ ،هخنٕح ٓاليخً...
ٓ -یخىص ٔ روخٖ َٔم آٌ ،رّحٟخكّٖ كلخظض ىیٍ هيح حُ ػخنى رخال طً٠یٍ
ٗيِ حٓض .رخالی َٓ پیـًزَ هخکٔظَ ىحؽ ٍیوظُي ،حٗکًزّ هخنی کَىَي ...يخ کّ
حُ پیـًزَ رٓظَ َیٔظیى! رُٗحيیّ ٔ رُٗػزخّ چّ طٕحَٔظُي کّ حیٍْخ رکُُي؟ ...
حُ يـًٕع چُخٌ ٔحکُْٖخ رَ يٗآیي کّ ٓخىحص ،حُ طلهیم ىهین ٔ
ٓیٔظًخطیک حٟٔخع رَ يزُخٖ ُٗخهض طخکظیکْخ ٔ حٓظَحطژٖ ىًُٗخٌ هٕیٖ
ػخؿِ رٕىِحَي؛ نٌح حؿهذ ئخثیم ٍح كَىٖ ٔ ٗو ٔ ٜٗگٌٍح طهوٗ يًَٕٗىَي ٔ
حٟٔخع ٍح رَیيِ رَیيِ يٗىیيَي؛ ٓپْ حیٍگَّٕ هٕى ٍح كَیذ يٗىحىَي کّ:
«رخٗي»! كالٌکْ چٓخٍ ٍُٔ رؼي هٔظّ يٕٗٗى ،یخ يٗيیَى؛ آٌگخِ ًّْٖ حیٍ
كَفْخ يٗهٕحري ٔ حٟٔخع حيٍ ٔ آٍحو يٕٗٗى! رٍّحٓظی هیهی ٔك٘ظُخک
حٓض :آٌ ىحٍى طزَ يَُٗي ٔ رٍ يٗرَى ٔ ٍیّ٘ هطغ يٗکُي؛ حیٍ يٗگٕیي :يٓى
َیٔض؛ چُي ٍُِٔ رؼي هٔظّ يٕٗٗى ٔ ىٓض حُ کخٍ يٗک٘ي! یخ يیيیَى!
ؼْاة ؾق ثیؿاقی!
حُ هيیىحالیخو گلظّحَئ« :حٖ رّكخل آٌ هٕحریيِٖ کّ یک ریيحٍ رخالٖ َٕٓ
حیٔظخىِ رخٗي» حیٍ رَگَىحَٗ حُ ٟٔؼیض روٖ حػظى «ٓخىحص» حكـخَٗ حٓض
ٖ۴۵ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
آیخ حیٍ کخٍْخ ٗيِ حٓض؟ ىٍ ًْخٌ كُِْٕخٖ ىیُٗ ٔ يؼَكظٗ کّ (رّكن)
ييػٗ پیٖگخيٗ ٔ حيخيض آٌ رٕىیى ْٔٔظیى ،چّ کخٍ کَىِحیى؟ يُزَْخ ٔ
کَْٓٗخٖ طيٍیْ ٔ هطخرّ ٔ يَؿؼیض ٔ كوخْض ٔ ُػخيض ٔ كظٕٖ ٔ كم ٔ
ػوي ٔ ههى ٔ ًٗ٘یَ ًّْٔ ًّْ ...طخ ىیَُٔ ىٍ ىٓض ٓخىحص رٕى ،حئَُ
رّىٓض کْٗخ حكظخىِ؟! ريیٍطَطیذ ،طٕحٌ ىكخػٗ ًٗخ رخال ٍكظّ ،یخ پخثیٍ آييِ؟!
رٍِگخٌ ًٗخ ىٍ ػَّْٛخی طؼهیى ٔ طَریض َٔم ؿٕحٌ ٓخىحص چّ کخٍ
کَىِحَي؟ يؼالًٓ :یّيدمحم ػهٗ ؿخٔیي کّ طخ يوخو کَٓٗ ٛيحٍص ػظًٗ ٍٓیي؛ ىٍ
حیٍ ه ٕٜٙچکخٍ کَى؟ ٓیّيػهٗ رٓ٘ظٗ چُي َیَٖٔ ٗزیّ هٕى رّؿخ گٌحٍى؟
ٓخىحص ىٍ كکٕيض ٍرخَٗ طؼيحى ٖٗ ُٔیَ ٔ ىٍ كکٕيض ػزٍٕٖ ٔ يٕهض
کَُٖ پُؾ ُٔیَ ىحٗظُي؛ كخٛم کخٍ ًّْٖ آٌ ٔٔ ُٔحٍص چّ رٕىِ حٓض؟
رّؿخٖ ٓیّيحرٕحنلٍٔ كخٟم کْٗخ يخَيَي؟ًْ ...یٍ ٍٕ١رً٘خٍ طخ ٓیّيكٍٔ
ٍثیْ یکخٔنُگٗٓ ،یّيٍَٓٔ ٔحػع ...رهوت ىیٕحَّ ٔ ًّْ ...چکخٍ کَىِحَي؟
اٌک کجبة
«ٓخىحص» ٍُٔيَِگَح ريحَُي کّ َْچّ گٕٕ هٕى ٍح کَ ریخَيحَُي ٔ َٓ
هٕى ٍح هَى کُُي ٔ چ٘ى هٕى ٍح کٍٕ رگیََي ...یویٍ ىحٗظّ رخُٗي کّ
ٗیطخٌپَٓظخٌ حُ َٓ آٌْخ َوٕحُْي گٌٗض ٔ رَآٌْخ يلکىطَ هٕحُْي طخهض:
حٗک کزخد رخػغ ١ـیخٌ آطٖ حٓض حظٓخٍ ػـِ پیٖ ٓظًگَ ُ حرهٓٗٓض
رَحٖ ػزض ىٍطخٍین يَٕٗیٔى :ىٍٍٔحء حیٍ «ٓخىحصٓظیِٖ» حكٔخٍگٔیوظّ،
حطخمْخٖ كکَ ٔ کهیٔخْخٖ ٗیطخَٗ رخ َیَْٔخٖ ٔیژِ ٔؿٕى ىحٍَي کّ ىحٍحٖ
حٕٛل ٔ ٕٟحر ٔ ٢آثیٍَخيّٖ يو ٕٜٙرّهٕىحَي ٔ حْيحف رهُي ييص ٍح
طؼویذ يٗکُُي؛ ٓهٕلْخٖ يَطز ٢رخ آٌ حطخمْخٖ كکَ ىٍ ؿخٖ ؿخٖ يوظهق
پَحکُيِحَي کّ حؿهذ حُ َ١ین ك٠خٖ ٓخیزَٖ رّْى حطٜخل ىحٍَي ،پیخو يزخىنّ
يٗکُُي ٔ ك٠خٓخُٖ يًَٗخیُي .يـًٕػّٖ آٌ حطخمْخٖ كکَ ٔ ٓهٕلْخٖ
يَطز ٢رخ آٌْخ ،رخ حَگیِِْخٖ هٕٖ ،رّ ٍٕ١هٔظّگَٗخپٌیَ کخٍ يٗکُُي .آٌْخ
ْٕحُٗخٓٗ ىهین ىحٍَي ٔ ىو رّىو َٗحی ٢ریٌَٔ ٔ ىٌٍٔ ٍح حيظِحؽ ُٓـٗ
يًَٗخیُي؛ رَحٖ ََْٗحی ٢رََخيّٖ ٔیژِٖ ًْخٌ َٗحیٍ ٢ح رّحؿَح يٗگٌحٍَي.
ًّْٖ رََخيّْخٖ حی٘خٌ حُ هزم يئٌ حٓض ٔ يَكهّرُيٖ ٗيِ حٓض.
حئَُِ ىیگَٗ ،یطخٌپَٓظخٌ يخَُي ىّْٖ ْلظخى رَّلٕ يٕ٘ٓى ىٍيالء ػخو
ظخَْ ًََٕٗٗي کّ َٓ چخٍٕٓ رخیٔظُي ،هيحٍِ رّىٍٔ َٓ رچَهخَُي ٔ «ْم يٍ
يزخٍُ» ١هذ کُُي .رهکّ کخٍٗخٌ پیچیيِ ٔ چُيالیّ ٗيِ حٓض .آٌْخ ىٍ حؿظًخع،
چُي الیّ حیـخى کَىِحَي ٔ حُ َْالیّ ىٍ يٕحٍى هخ ٙحٓظلخىِٖ يُخٓذ يٗکُُي.
ريیٍهَحٍ حٓض کّ آٌ حطخمْخٖ كکَ ،حيٍٕ ٍح رّ ٍٕ١ىهین َ١حكٗ،
ٓخيخٌىْٗ ٔ ػًهیخطٗ يٗکُُيٓ ،پْ رّالیّْخٖ حؿَحیٗ يلٕل يًَٗخیُي ٔ
يُظظَ َظخیؾ ٔ ػًَحص کخٍ يٗيخَُي.
۴۵۷ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
يٍ ىٍحیٍؿخ رخ طًخو ٔؿٕى ٍٖٔ حیٍ َکظّ پخك٘خٍٖ يٗکُى کّ هطَحطٗ کّ
حئَُ ٓخىحص حكـخَٗ ٍح طٓيیي يٗکُي ٔ ًٗ٘یَْخٖ کّ رَحٖ گَكظٍ ؿخٌ آٌْخ
ٛیوم ٗيِحَي ٔ َیِِْخٖ کّ رَحٖ كَٔ رَىٌ رّٓیُّْخٖ ٓخىحص حكـخَٗ طیِ
ٗيِ ٔ َوّْ٘خٖ کّ رَحٖ َخرٕىٖ كَع ٔ َٔم حیٍ گَِٔ حَٔخَٗ َ١حكٗ ٗيِ
حٓض ،هطؼخ ً ىٍ طخٍین رَ٘ رٗٓخروّ حٓض.
طخٍین رَ٘ ؿُگْخٖ ًُٓٓخک ٔ هَٕیٍ رّهٕى ىیيِ حٓض ...ح ّيخ حؿهذ آٌ
ؿُگْخ رئٌ رََخيٍّیِٖ ىهین رَحٖ ٍیّ٘کُٗ یک َٔم حَٔخَٗ رٕى .ىٍ آٌ
ؿُگ ْخ ؿُگـٕیخٌ ٔ كخطلخٌ َخگٓخٌ يخَُي ٓیم یخ ٕ١كخٌ یخ ُنِنّ يٗآييَي ٔ
هَحد يٗکَىَي ٔ يٗک٘ظُي ٔ يٗرَىَي ٔ يٍٗكظُي .ک٘ظخٍْخ ْيكًُي َزٕى ٔ
کٔٗ ْى رّيخهزم ٔ يخ رؼي ؿُگْخ کخٍ َيحٗض.
ٔنٗ حکٌُٕ يخ رخ رََخيّٖ َٔمک٘ٗ ْيفيُي يٕحؿّ ْٔظیى کّ َیى هٌَ
ٕ١ل ک٘یيِ طخ كهٔلّحٕ طئیٍ ٔ کخٍرَ ٗيِ حٓض (َکُٓ :ي ًٗخٍ )۶هطؼخ ً
ریٖ حُ َیى هٌَ ىیگَ يٗهٕحْي طخ َظخیؾ ػًهٗ آٌ ي٘وٕٗ ٚى؛ یخ يٕكویض ٔ
پیَُٖٔحٕ ظخَْ گَىى ،یخ رطالٌ ٔ ٗکٔظٖ ػخرض ٕٗى .حیٍ كي حهم ُيخٌ
رَحٖ طـَرّٖ ػًهت یک كهٔلّ حٓض.
۴۵۱ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
كکى رٔیخٍ هخ١غ ٔ رٍٗكى حٓض؛ حیٍ يلکًّ حُ ًٗخ «ٓخىحص» يکَو پخٓن
يٗهٕحْي؛ ىٍؿیَ حیٍ ٍٕٛص ،كخٗیٔى رََيِٖ ىػٕٖ هٕحْي رٕى.
حئَُِ ػیٍ چیِ حٓض :پََٔيِْخٖ ًٗخ کخيم ٗيِْ ،یچ طًٓظٗ ىٍ ىَیخ
ًَخَيِ کّ رًّٗخ َِىِ رخُٗي ٔ ْیچ َٔزض َخٍٔحٖ َیٔض کّ رًّٗخ َزٔظّ رخُٗي؛
كکى ًٗخ ٛخىٍ ٗيِ ،يلکًّ ْى ػخىالَّ َیٔض ،ىًٍٗ ًٗخ ْى ٗخکٗ حٓض،
ْى هخْ ٔ ٟٗى يلظٗ حٓض ٔ ْى هٕى يـَٖ حكکخو حٓض؛ ًٗخ چّ يٗکُیي؟
كکى ًٗخ حیٍ حٓض« :حگَ َٗحی ٢ریََٔٗ حؿخُِ ىحى ،هظم ؿًؼٗ ٔ هَٕیٍ
ٓخىحص ٔ َٓ ٔيخل ٗيٌ حی٘خٌ ،طخ آهَیٍ َلَ» حگَ َٗحی ٢ریََٔٗ حیٍ حؿخُِ
ٍح َيحى ،ىٍ آٌ ٍٕٛص ،حيلخٖ رٗٛيح ٔ هلّکَىٌ ىٍ طخٍیکٗ ٔ َخرٕىٖ
طيٍیلٗ ،رخُْى طخ آهَیٍ َلَ! آیب ككم هیکٌؿ کَ جْ ثب کبقؾ کٍحَ ٌْی یب ثب گلْلَ؟
ًّْٖ حیٍْخ رَحٖ آٌ حٓض کّ رظٕحَُي هٕى ٔ ىٔٓظخٌ ٔ ىًُٗخٌ هٕیٖ ٍح
رٓظَ رُ٘خُٓي ...رّهٕل ٗٓیي يطَٖٓ «ًَٗ ىیَُٔ يَى ًَٗ ،حئَُ ٍح
رُ٘خّ!» ٔ رّكََُيحَض رُ٘خٓخٌ ...حٟٔخع حٟطَحٍٖ حٓض ٔ «ٓخىحص»
ٔهظٗ رَحٖ طهق کَىٌ َيحٍَي .رُخرَحیٍ ،روخء ػِطًُي «ٓخىحص» كو ٔ ٢كو ٢ىٍ
گَٔ پُؾ كخکظٍٕ ًیم يًکٍ حٓض:
ٔ -کىت ػلْمٌ ،بهل ؾّ ظْلٍٓ هؿین ّ شؿیؿ (وبیٌه) ثكاثك ثبویكٍٓ اشؿاؾٓ.
ٕ -هىئْلیثپفیكٓ ّ اجّبل ثَکبًْىُبٓ هؿقت اشكایٔ ّ هؿیكیث کالى کٍْق.
ٖ -کىت ذكّت ّ هؿقت هبلٔ ال قُگفق کبق هٍكّع( .ویّؿ ًجبیؿ كویك ثبٌؿ)
- ۴شكیبىٌٌبؤ ،لثبىٌٌبؤ قوبًَآ ،لهبىٌٌبؤ ّ هْهؼیثٌٌبؤ...
- ۳طؼخيم يؼزض ٔ پخیيحٍ رخ ًّْ حهٕحو رخْى رَحىٍ حكـخَٗ ٔ يظليیٍ
١زیؼٗ .حیٍ رَحٖ يخ رٔیخٍ يٓى حٓض .رخیي ريحَیى کّ «يخ ٍح هيح رَحٖ حٍٗخى ٔ
ٍحْزَٖ يَىو كَٓظخىِ حٓض ».يخ رخیي ٔحٍع ٔ ػهىرَىحٍ ًّْٖ يؼخنى رَٖ٘
رخٗیى ًّْٖ ،گلظًخٌْخٖ رَٖ٘ رخیي حُ يخ َٗٔع ٕٗى ٔ رّيخ هظى گَىى.
«ىٍ ٓیُّٖ يخ ههزٗ حٓض کّ رَحٖ هييض رّرَ٘یض يٗ١پي ».حیٍ ههذ
رخیي رخ ًْیٍ َیخص كلع ٕٗى ٔ طخ حري َُيِ رًخَي .حیٍ ٍحُ يٕكویض حؿيحى يخ رٕى
ٔ ٍحُ روخٖ يخ َیِ حٓض .يخ َزخیي چٌٕ ٗیطخٌپَٓظخٌ هٕى ٍح ىٍ ك٠خْخٖ
رٔظّ ٔ كٕرییخیٗ یخ هیخنٗ يلئى کُیى ٔ ىٍ طخٍیکٗ َوّ٘ رک٘یى؛ رهکّ رخیي
رّٔٓ ٢يَىو رَٔیى ،رخ آٌْخ آٗکخٍح ٓوٍ گٕثیى ،حكٓخو ٔ طلٓیى کُیى ،طؼخيم
کُیى ،ریخٌ ي٘کم ٔ كم ي٘کم ًَخثیى .كخٗیٔى يٗهٕحْي يخ ٍح حُ حیٍ پُؾ
ػَ ّٖٛكیخطٗ ىٍٔ کُي ،رَآٌ حٓض کّ يخ ٍح رّطخٍیکْٗخ ٔ ُحٔیّْخٖ رٔظّ
رک٘خَي ٔ ىٍ آٌؿخ چُخٌ هلّيخٌ کُي کّ کٔٗ ٛيحٖ يخ ٍح َُٕ٘ى؛ حیٍ يخ
ْٔظیى کّ َزخیي حؿخُِ ىْیى طخ كخٗیٔى رّحْيحف هٕى ٍٓي.
َْگخِ حیٍ َٗحی ٢ىٍ «ٓخىحص» يلظَو يلون ٕٗى ،یویٍ ريحٌ کّ ٗیطخٌ
پَٓظخٌ ىٍ طًخو حْيحف ٔ پالٌْخٖ هٕى َخکخو هٕحْي ٗي .چٌٕ حٔ حیًخٌ َيحٍى،
حػظًخى رَّلْ َيحٍى ،هٕىرخٍٖٔ َيحٍىْٕ ،یض ٓیخٓٗ ٔ يهٗ ٔ كَُْگٗ
َيحٍىْٕ ،یض حیيیٕنٕژیک َيحٍى ،ػلض ٔ ػًٜض ٔ ٓ١خٍص ٔ پخکٗ َيحٍى،
حػظزخٍ يَىيٗ َيحٍىٓ ،خروّٖ هٕد ٔ َخو َیک َيحٍىٓ ،اليض يِحؽ َيحٍى،
ىچخٍ ریًخٍة ْیٔظَیک ٔ َخٍحكظٗ حػٜخد حٓض ،حهٕحو حكـخَٗ حٔ ٍح ىٔٓض
َيحٍَي ٔ يَىو ِْحٍِ َیِ آٌْخ ٍح ُٗخهظّحَي ٔ رخ آٌْخ ًَْحِ َیٔض.
۴۶۴ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
نٌح كخٗیٔى ًْٕحٍِ ىٍ طخٍیکْٗخ َوّ٘ يٗک٘ي ٔ ،ىٍ ك٠خْخی رٔظّ ٍحِ
يٍٗٔى ،رخ چَِٖٓ يزيل ظخَْ يٕٗٗى ،حْيحف هٕى ٍح ىٍ هخنذْخٖ يزيل
ریخٌ يٗکُي ،رخ يَىو ٍحٓض ًَٗگٕیي ،رَّْ چیِٖ کّ طظخَْ کُي ىٍٔؽ حٓض،
يؼم ىُى ؿخٍىل حٓض ٔ حُيَىو يٗطَٓي ًّْ ،گخِ ىَزخل يلًم ٔ َوخد يُخٓذ
يٗگَىى ...حگَ يَىو يخْیض ٔحهؼٗ آٌْخ ٍح رُ٘خُٓيُٓ ،گٗخٌ يَُُٗي.
ىٍ كخنٗ کّ «ٓخىحص» ػالِٔ رَ آٌکّ حُ رٔیخٍٖ ٔیژِگْٗخٖ يؼزض ًحطٗ
رَهٍٕىحٍحَئٍ ،ف يهضْخ ٔ ٔؿيحٌ ػًٕيٗ َیِ رخ آٌْخ حٓض ،يَىو ِْحٍِ
يخىحيٗ کّ رخ حٓالوحَي ،رخ ٓخىحصحَي ٔ ؿِحیٍ ْیچ هخرم طَ ٍٕٜیٔض؛ نٌح
«ٓخىحص» َیِ رخیي كْ ئجٕنیض هٕیٖ ٍح ىٍ رَحرَ يئيُیٍ هٕٖطَ کُُي،
رّآٌْخ هٍٕحک كکَٖ ٔ يؼُٕٖ ىُْي ،حُ ریخٌ كویوض َظَُٓيٗ ،زٓخص ٍح
پخٓن گٕیُي ،يلکى ٓوٍ گٕیُي ٔ ئخثم ٍح ٗلخف ریخٌ کُُي طخ يَىو ىٍ رَحرَ
طزهیـخص َُْآگیٍ ٗیطخٌپَٓظخٌ گیؾ ٔ گًَحِ ََٕ٘ي ،حیٍ كن يَىو حٓض،
يَىو طُّٖ٘ كویوضحَيَْ ،گخِ يخ رّىحى يَىو ََٓیى ،هطَ طکَحٍ كٕحىع
ؿَد کخرم کًخکخٌ يلظًم حٓضٓ .کٕص گُخِ حٓض ًّْ ،چیِ ٍح ًَٗطٕحٌ رخ
ٓکٕص يَگرخٍ پ٘ض َٓ گٌحٗض ٔ حُ آٌ َ١ف ْى طٕهغ کَى کّ حٟٔخع
يطخرن رخ حَظظخٍحص يخ پیٖ ٍٔى .يخ رخیي ََٕٓٗض هٕى ٍح هٕىيخٌ رُٕیٔیى.
ٔهظٗ يخ هٕى ىٍ طؼییٍ ئیَ كٕحىع َو٘ٗ َيحٗظّ رخٗیى ،چگَّٕ يٗطٕحٌ
حَظظخٍ ىحٗض کّ ٓیَ يُطوٗ كٕحىع رَّلغ يخ ٓخيخٌ گیَى؟
ٗکخف ْخٖ يٕؿٕى ىٍ يیخٌ ؿخيؼّ ؿخیگخْٗ رَحٖ هٕیٖ ریخرُي ٔ إٓٓىِطَ
رّکخٍْخٖ هٕى حىحيّ ىُْي.
کخٍَخيّٖ آٌْخ ىٍ حیـخى ؿُگْخٖ ىحههٗ ي٘و ٚحٓض .يِحٍٖ ٍح
ًْیٍْخ رّک٘ظٍ ىحىَي ٔ هزم حُ حٔ ،يَكٕو كـشحالٓالو ػزيحنلٔیٍ حهالهٗ ٍح
ًْیٍْخ ک٘ظُي .حگَ رظٕحَُيًْ ،خٌ ََٕٓٗض يِحٍٖ ٔ حهالهٗ ٍح رَ َٓ َْ
ٍٔكخَٗ ٍٓخنضيُي حػى حُ َْ ١خیلّ ٔ رخ َْ ٍَگ ػًخيّ يٗآٍَٔي .ؿَو
حهالهٗ حیٍ رٕى کّ رخ ریُٖ ٍٍٔٗ ٔ يُطن هٕٖ حٓاليٗ يخَغ رٍِگٗ ىٍ ٍحِ
هيٍص ١هزٗ آَخٌ حیـخى يٗکَى .حهالهٗ ىٍ يزخٍُِ رخ حیٍ گَِْٔخٖ
ٗیطخٌپَٓض چُيحٌ ؿيٖ ٔ هخ١غ رٕى کّ ىٍ ؿُگ ؿخؿٍٕی ٗکٔض ٗخٌ ىحى
ٔ ٍحِ َلًٕ آٌْخ ٍح ىٍ يُخ١ن ؿخؿٍٕٖ ٔ ؿَِٗ ئئى کَى.
ٔ ؿَو يِحٍٖ حیٍ رٕى کّ حیٍ گَِْٔخ ٍح رَهٕى ئه ٢کَى ٔ حهظیخٍ هٕى
ٍح رّىٓض آَخٌ ٓپَى .طـَرّْخٖ حهالهٗ ٔ يِحٍٖ ػخرض يٗکُي کّ ييحٍح ٔ
يًخٗخص رخ حیٍ گَِْٔخ ىهیوخ ً ًْخٌ َظخیـٗ ٍح رّرخٍ يٗآٍٔى کّ يوخنلض ٔ
هٕٜيض رخ حی٘خٌ؛ آٌْخ ٓوض كخٓيحالهالمحَي ٔ كن يٜخكزض ٔ يلزض ٍح
ْى يَػٗ ًَٗىحٍَي ًّْ .يٗىحَُي کّ حیٍ گَِْٔخ ٗ١چُي ىّْٖ حهیَ
کخٍَخيّٖ رٔیخٍ ريٖ حُ هٕى رّؿخ گٌحٗظّحَي ٔ .هٌْٕخٖ پخک ٍح یخ هٕى
ئظویًخ ً رُّيیٍ ٍیوظّ یخ رَّلٕٖ ئزذ آٌ رٕىِحَيَْ .گخِ كَٛظٗ رّىٓض
آٍَٔي کخٍٖ ؿیَ حُ آٌ َوٕحُْي کَى.
طؼهیًخص ٔ ػًهکَى حیٍ گَِْٔخ َ٘خٌ يٗىْي کّ رٍَّگ ػًخيّ (رّطؼزیَ
هٕىٗخٌ :يچَىحَٗ) کخٍٖ َيحٍَي ،رهکّ رخ حٛخنض ٔ ٍٓخنض ػًخيّ ىًٍٗحَي
ٔ آٌ ٍح يخَغ حٛهٗ رَ َٓ ٍحِ يٕكویض هٕى يٗىحَُي .رُخرَحیٍ ىیَ یخ ُٔى
رَّٓحؽ ًّْ هٕحُْي آيي.
كؼالً يخ ٍح ُیَ طیؾ رَىِحَي ٔ كَىح َٕرض ىیگَحٌ هٕحْي رٕى .الُو حٓض رخ
َٛحكض حًػخٌ کُیى کّ حُ ؿخَذ يخ ،ئؤنّٖ يخ رخ ٗیطخٌپَٓظخٌ ْیچ ٍرطٗ
رّيُخٓزخص ٓیّي ٔ ِْحٍِ َيحٍى ٔ َزخیي رٍّٔحرٓ ٢یّي ٔ ِْحٍِ طَٖٔ یخري .حٛالً
يٕٕٟع رلغ يخ ٍٔحرٓ ٢یّي ٔ ِْحٍِ َیٔضٓ ،یّي ٔ ِْحٍِ هٌَْخ ىٍ کُخٍ
ْى رخ ًٛیًیض ٔ يلزض َُيگٗ کَىِحَي ٔ حُ حیٍ پْ َیِ يٗطٕحَُي يخَُي
حنگْٕخٖ يٕكن گٌٗظّ ىٍ کُخٍ ْى رخ كلع حكظَحو يظوخرم َُيگٗ کُُي.
ْیچ ي٘کهٗ يیخٌ يـًٕػّٖ ٓخىحص رخ يـًٕػّٖ ِْحٍِ ٔؿٕى َيحٍى.
ٓ۴۷ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
اوٌبؾ ّ ٔوبئـین
ــــــــــــــــــــــــــــ
ٕ۴۷ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
«الق»
اِْل اوبوی ّ ػولئ هْم وبؾات
(کؼَهللا َٔهٓى)
هؿؼل
آٌچّ ىٍ ًیم يیآیي رُخ رّطوخٟخی ٗٓیي ٓیّي يَط٠ی ٓخىحص «ٍثیْ
ٓخُيخٌ ؿٕحَخٌ ٓخىحص حكـخَٔظخٌ» َگخٗظّ ٗيِ حٓض:
حكـخَٔظخٌ کٍٕ٘ی حٓض کّ ىٍ آٌ ،هٕی ٟؼیق ٍح ىٍ ٍُٔ ٍٍٔٗ ،ؿهٕ
چ٘ى ًّْگخٌ ،رٍّٕٛص َُيِ ٔ رٕطٕو يیرهؼي ٔ ْیچکْ آم ْى ًَیگٕیي؛
چٌٕ حیٍ رّكَُْگ ػًٕيی طزيیم ٗيِ .حکٌُٕ پَٖٓ حٓخٓی حیٍ حٓض کّ:
« -ىٍ یک چُیٍ ؿخيؼّی رَحی َُيِ يخَيٌ چّ رخیي کَى؟»
= حُ آٌؿخ کّ ٓخىحص يکَو حكـخَٔظخٌ <رَهالف> حهٕحو ًْٕ ٍ١پ٘ظٌٕ،
طخؿیک ،حُرکِْ ،حٍِ ،رهٕچ ...ىٍ یک ؿخ يظًَکِ َیٔظُي ٔ «َُٓيیٍ ٔ
ؿـَحكیخی ي٘و ٚىٍ حهظیخٍ َيحٍَي» رًّْیٍ ٓزذ ىٍ ٓخهظخٍ ؿيیي كکٕيظی
رّكخٗیّ ٍحَيِ ٗيِ ٔ حُ يَکِیض هيٍص ىٍٔ حَيحهظّ ٗيِحَي.
ىٍ چُیٍ حٟٔخعٓ ،خىحص ىٍ ٍٕٛطی يیطٕحَُي رَُّيگی ػِصيُيحَّی
هٕى ىٍ ؿٕحٍ ىیگَ حهٕحو حكـخَی حىحيّ ىُْي ٔ ُيیُّ ٍح رَحی ٍٗي ٔ رخنُيِگی
كََُيحٌ ٔ َٔمْخی آیُيِی هٕى آيخىِ ٓخَُي کّ ٓخهظخٍْخی کخٍآيي ٓیخٓی،
حهظٜخىی ،يَىيی ...رّٔؿٕى آٍَٔي؛ ٔ رَحی ييیَیض حيٍٕ هٕیٖ ،یکی حُ
ىٔ پالطلَو ًیم (یخ َْىٔ) ٍح رّ ٍٕ١ىهین ،حؿَحثی ٔ ػًهی ٓخَُي:
ٔ ـ حيٍٕ «َوخرض ٓخىحص» کًخ كیحنٔخرن رَّلٕ رخنظًخو حكیخء ٔ حؿَحثی
گَىى ،حیٍ يطهذ ئظهِو ًْکخٍی كخکًیض حٓض.
ٕ ـ ط٘کیم ٍٕٗحی َٓحَٓی ،رَحرَ رخ حٕٛل ٔ كوَِْخی ًیمٔ ،
حٗظَحک ىٍ كخکًیض ،کّ طُٓخ ًْض ٔ ىٍحیض هٕى ٓخىحص ٍح يی١هزي.
كَحْى کَىٌ ُيیُّْخی ٍٗي ٔ ٗکٕكخی ػهًی ٔ ػًهی كََُيحٌ ٓخىحص ىٍ
ًّْی ػَّْٛخی ػهٕو ٔ كٌُٕ حُ ٔظخیق يزَو ٔ طؤهیََخپٌیَ ٍٕٗحی
ٓخىحص حٓض؛ ًّْی هٕحء رخیي ىٍحیٍ ػَ ّٛرّکخٍ حكظي ٔ ُيیُّ ٍح ؿٓض
آيُٕٕ ٔ ٍٗي ػًٕيی كََُيحٌ ٓخىحص يٓیخ ًَخیي.
حٛم : ٔ۲حكٌِٔ رَآيُٕٕ ػًٕيی؛ کًیٔیٌٕ ٔیژِی ٍح رَحی طَریض
کخىٍْخی ئهکی ىٍ ػَّْٛخی ػهٕو ٔ كٌُٕ حػى حُ ٓیخٓضٍُٔی ،ػهٕو ٔ
ٓخیُْ ،ژٍَخنیِو ،حهظٜخى ٔ رخُحٍیخری ٔ ًٍّْٗظّْخی كیخطی ط٘کیم گَىى ٔ
حيٍٕ آيُٕٕ ٍح رال ٔهلّ رّپیٖ رَى.
حٛم : ٔ۹رَِٓيُيی ػخىالَّ حُ ًّْی حيکخَخص کٍٕ٘ ،هخٛشً ىٍ حيٍٕ
طؼهیًی ،كن هيَّٗخپٌیَ ًّْی كََُيحٌ ٔ ٍ١حٓض؛ ٓخىحص يلظَو رخیي
رکُٕٗي طخ حُ حیٍ كن يهی هٕى كي حکؼَ رَِٓ ٍح رزََي .حكٌِٔ رَ يَحکِ
ىٔنظی ،رخیي يَحکِ طؼهیًی هٕٜٛی ػیخٍ ٕٗى طخ ىٍ آٌ كََُيحٌ ٓخىحص
رّکٔذ ػهٕو ٔ يؼخٍف يزخىٍص ٍَُٔي.
حٛم ٕٓ :ىٍ ػَّْٛخی آيُٕٗی طالٕ ٕٗى طخ ریٖطَ رّػهٕو پخیّ ٔ
کخٍرَىی طٕؿّ گَىى ،رٍّٕ١ی کّ كََُيحٌ ٓخىحص رظٕحَُي رّکَٓیْخی يٓى
ىٔنظی ٔ ػهًی ٔ کٍٕ٘ی ٔ ن٘کَی طکیّ رَُِي .حگَ كََُيحٌ ٓخىحص ىٍحیٍ
ػَّْٛخ رّيوخيخص رخالی رَُٓي يٕحَغ حٓظويحو ٔ کخٍیخری رَحی حی٘خٌ کىطَ
حٓض طخ رَهی حهٕحو ىیگَ.
َ١ىح ً نهزخد رخیي رگٕثیى کّ ىٍ گٌٗظّ ٔهظی ٛلزض حُ آيُٕٕ ٔ ػهٕو
يیٗي رالكخٛهّ آيُٕٕ ػهٕو ىیُی ٔ رّطزغ آٌ طَٔیؾ ٔ طزهیؾ ىیٍ ،ؿِٔ
ٔظخیق ًحطی ٓخىحص طهوی يیگَىیي؛ حيخ حکٌُٕ حٟٔخع طـییَ کَىِ حٓض ،يخ
ىیگَ يخَُي گٌٗظّ ،يوخ١ذ ٔ پخيُزَی َيحٍیى ،کَٓیْخی هطخرّ ٔ يُزَ ٔ
كظی ئخؿي ٔ يلَحدْخ حُ يخ گَكظّ ٗيِ ٔ حيیيی َیٔض کّ رّحیٍ ُٔىیْخ
يـيىح رّيخ ئظَى گَىى؛ رُخرَحیٍ َزخیي حََژی ٔ حٓظؼيحى كََُيحٌ ٓخىحص ٍح
َٛف حيٍٕ ؿیَ کخٍرَىی ًَٕىَْ .چُي طخ ُُْٕ یک ٍّٟٔهٕحٌ هٕد ٔ
یک ييحف هٕد ىٍ َْؿخی رخٗي یک ٓیّي حٓض ٔ طٕؿٓخص ٍح ؿهذ يیکُي.
ىیگَحٌ ْیچٔهض ًَیطٕحَُي يخَُي یک كَى ٓیّي ٍّٟٔهٕحٌ ٔ ييحف هٕد
َٕٗي .هٕٜٛخ ً ِْحٍِْخ کّ يـخٍی طُلٔی ٔ ٓیُّْٕخی ٗخٌ حؿخُِ ًَیىْي
ٛيحی هٕد ىحٗظّ رخٗي ،ػویيِ ْى ٟؼیق رخٗي ىیگَ ْیچ ىٍْیچ يیٕٗى.
۴۷۷ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
رّٓخىحص يکَو ىحٍَي ...يی١هزي کّ ٍٔحر ٢يخ رخ پ٘ظٌْٕخ ٔیژِ رخٗي ٔ ىٍ
يُخُػخص ٔ يُخه٘خص يیخٌ پ٘ظٌْٕخ ٔ ىیگَ حهٕحو َْکِ َزخیي ىهخنض
ؿخَزيحٍحَّ رَّلغ حیٍ یخ آٌ هٕو ٔ گَِٔ ىحٗظّ رخٗیى؛ يٕٟغ يخ ًْٕحٍِ رخیي
يیخَـیگَحَّ ٔ ٛهقؿٕیخَّ ٔ طوَیذگَحیخَّ رخٗي .يُخُػخص ٔ َوخٍ گخِ ٔ
ریگخِ يیخٌ ِْحٍِْخ ٔ پ٘ظٌْٕخ کّ طلض ػُٕحٌ کٕچی یخ يیِحَی حُ ٓٓى
هيٍص رَُٔ يیکُيَ ،زخیي يخٍح رّيٕٟغ يوخًٛض رخ هٕو پ٘ظٌٕ رک٘خَي.
ىٍ يٕهؼیضْخی كٔخٓی يخَُي حَظوخرخص ٍیخٓض ؿًٍٕٓی طالٕ ٕٗى طخ رخ
طلهیم ىهین حٟٔخع رَّلغ آٌکْ حُ کخَيیيحی پ٘ظٌٕ کّ ریٖطَیٍ ٗخَْ
پیَُٔی ٍح ىحٍى يٕٟغ گیَی گَىى.
يخ ًْیّ٘ رخیي ىٍ کُخٍ ىٔنض يهی ٔ هيٍص يَکِی حیٔظخىِ رخٗیى ٔ حكَحىی
حُ ٓخىحص ىٍ ٓطٕف رخالی ىٔنظی ٔ ٓطٕف يیخَی حىحٍی ؿخرّؿخ َٕٗي (ٗزیّ
َو٘ی کّ هِنزخْٕخ ىٍ كکٕيضْخی ظخَْهخٌ ٔ ىحٔٔى هخٌ ىحٗظُي) طًخو
طالٕ ِْحٍِْخ حیٍ حٓض کّ يخٍح حُ يَکِیض هيٍص ىٍٔ َگٓيحٍَي ،يخ رخیي
رَحیٍ طالٕ ْخی يوَد ؿهزّ کُیى ٔ حیٍ حُ َ١ین طلکیى ٍٔحر ٢رخ ٛخكزخٌ
حٛهت هيٍص ٔ ؿهذ حػظًخى آَخٌ حيکخٌپٌیَ حٓض.
يخ َزخیي حُ آيي آيي ١خنذ َگَحٌ رخٗیى؛ ١خنذ ىًٍٗ يخ َیٔض؛ ١خنذ
حكَح١ت يٌْزی َیٔض١ ،خنذ یک ٓخُيخٌ هٕيی ٔ يهیگَح حٓض؛ ١خنذ کم
حكـخَٔظخٌ ٍح يیهٕحْي ٔ ًْخٌ کم ٍح ْى رَحی هٕو ٔ يهیض ٔ ٓخُيخٌ هٕى
هٕحْخٌ حٓض .رّػزخٍص ٓخىِ :گَحیٖ هٕيی ٔيهی ىٍ يیخٌ ١خنزخٌ ؿخنذ
رَگَحیٖ يٌْزی حٓض ،يغٌْح ١خنذ ٓخىِ ٔ کىطـَرّ ْى َیٔض ،رخ ٓیخٓض
کالٌ ٔ يهیگَحیخَّی هٕى طٕحَٔظّ حٓض حهٕحو ؿیَ پ٘ظٌٕ ٍح َیِ ىٍ هٕى
ؿٌد ٔ كم کُي .آٌ يیطٕحَي کٍٕ٘ ٍح یکپخٍچّ ٔ يظلي کُي.
ىٍ آیُيِ یخ ىٔنض رّ١خنذ حىؿخو يیگَىى؛ یخ رخنؼکْ؛ یخ یک كَيٕل ٕٓيی
پیيح هٕحُْي کَى؛ ريیٍطَطیذ هيٍص پ٘ظٌْٕخ ریٖ حُ پیٖ هٕحْي ٗي .هيٍ
ئهى حیٍ حٓض کّ پ٘ظٌْٕخ ىٔرخٍِ رّهيٍص رَگ٘ظّ ٔ ٍُٔ رٍُّٔ يٕهؼیض
هٕىٍح ئظلکىطَ هٕحُْي کَىَْ .چّ حطٍٕیظّی ىٔنظی يلکىطَ رَهَحٍ رخٗي
رَّلغ يخ حٓض ٔ رًّْخٌ حَيحُِ رُّیخٌ ِْحٍِْخ هٕحْي رٕى .يخ حُ َظى ٔ
حَٔـخو ٔ حهظيحٍ يهی ٔ حٓظوالل يهی َلغ يیرَیى؛ ىٍكخنی کّ ِْحٍِْخ حُ
آَخٍٗی ٔ كَٔپخٗی يهی ٔ حٗـخل کٍٕ٘ طٕٓ ٢ریگخَّگخٌ َلغ رَىِ ٔ يیرََي.
ٔ۴۴ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
ِْحٍِْخ ١ی ریٔض ٓخل گٌٗظّ ،ىٍ ٓخیّی طٕؿٓخص حٗـخنگَحٌ هخٍؿی،
هیهی هٍٕىَي ٔ حيظیخُحص رٔیخٍ کالَی رّىٓض آٍٔىَي؛ حئَُِ ىٍكخنی کّ
ىٓض ٗخٌ طخ يَكن ىٍ ٍٔؿٍ حٓضْ ،ى يیهٍَٕي ٔ ْى يیَخنُي!
آِ ٔ َخنّ ٔ يظهٕوًَخثی ،كَُْگ ِْحٍِْخ گَىیيِ ٔ يخَُي هٕو یٕٓى ييحو
حُريروظی هٕى يیَخنُي ٔ ىیگَحٌ ٍح رخػغ ٔرخَی ريروظی هٕى يؼَكی يیکُُي.
ٍٔحرِْ ٢حٍِْخ رخ پ٘ظٌْٕخ (ٔ رخنطزغ رخ ىٔنض يَکِی) َْچّ هَحدطَ
رخٗي رَّلغ يخ حٓض .پ٘ظٌَْٕحٓی ٔ يَکِگَیِة ِْحٍِْخ ،ؿخی يخٍح ىٍ
يَکِیض هيٍص ٔٓیغطَ يیکُيٍُٗٔ .لکَحٌ ِْحٍِ يؼظويحَي کّ پ٘ظٌْٕخ
ػخيم حٔل ريروظی ِْحٍِٓ ٔ ،خىحص ػخيم ىٔو آٌ حٓض؛ كظی گخِ ؿخی حیٍ ىٔ
ٍح ػٕ ٝيیکُُي! ٍُٔٗلکَحٌ ِْحٍِ حیٍ آيخٍ ىٍٔؽ ٔ يـؼٕل ٍح رَّٔم
ؿٕحٌ ِْحٍِ هٍٕحَیيِحَي کّ گٕیخ ػزيحنَكًٍ َٕ % ۳۳ ، % ۳لّٕ حی٘خٌ ٍح
هظم ػخو کَىِ حٓض؛ حهیَح ً گلظّحَي ػزيحنَكًٍ ِْ % ۹۳حٍِْخ ٍح ک٘ظّ حٓض!
ٔ ٓخىحص ىٍ حیٍ ػًم َوٖ ىحٗظّ؛ حیٍ یک ىٍٔؽ آٗکخٍ حٓض؛ حیٍ آيخٍ حُ
کـخ آييِ حٓض؟ يُ٘ؤ حیٍ آيخٍ چیٔض ٔ کـخ حٓض؟ حئَُ کّ هٌَ ریٔض ٔ
یکى حٓض آيخٍ کم ؿًؼیض حكـخَٔظخٌ (ٔ رخنطزغ ِْحٍِْخ) يؼهٕو َیٔض ،ىٍ
هٌَ ٔ۹حیٍ آيخٍ ٍح چّ کٔی حُ يَىو ِْحٍِ گَكظّ ٔ ػزض کَىِ حٓض؟
حیٍ گِحكّگٕیْخ ٔ ىٍٔؽپَىحُیْخ رّحیٍ ُٔىیْخ حُ ُرخٌ ِْحٍِْخ
ًَیحكظي ٍُٔ ،رٍُّٔ آيخٍ ک٘ظّگخٌ رخالطَ ٔ رخالطَ يیٍٔى ٔ ىٍ ًٍْ َٔم
ؿٕحٌ ِْحٍِ طؼزیض يیٕٗى کّ ػزيحنَكًٍ ِْ % ۹۳حٍِْخ ٍح ک٘ظّ ٔ ٓخىحص
ْى ىٍ آٌ ىٓض ىحٗظّحَي ...حیٍ ٓوٍْخ كخٛهّی ِْحٍِْخ ٍح رخ پ٘ظٌْٕخ
ریٖطَ يیکُي ٔ ًٍْ ؿٕحٌ ِْحٍِ ٍح َٔزض رّهٕو پ٘ظٌٕ پخٍحىٔکٔیکخل
يیکُي ٔ حٔ ٍح حُ طؼخيم ُْـخٍيُي ىٍٔ يیٓخُى ،حیٍ رَّلغ يخ حٓض.
رخیي رّپ٘ظٌْٕخ يٍٕ٘ص ىحىِ ٕٗى کّ رّْیچ ٔؿّ حؿخُِ َيُْي ِْحٍِؿخص
یک هطزی ٔ طک هٕيی گَىى .چّ َْگخِ چُیٍ ٕٗى ،حههیض ٓخىحص ىٍ يیخٌ
حکؼَیض ٓخکُخٌ ِْحٍِ َٓ طیَ ٍكظّ ٔ هطؼخ ً َٓ ٔ يخل يیٕٗى .رخیي حيالک،
ههؼّْخ ٔ چَحگخِْخی کٕچیْخ ىٍ يُخ١ن يوظهق ِْحٍِؿخص کًخکخٌ يللٕظ
رًخَي ٔ كظی کٕچیْخ رّ ٍٕ١ييحٔو رخالی حيالک يظؼهن رّهٕى ىٍ ِْحٍِؿخص
ٓخکٍ َٕٗئ .هظی کّ ِْحٍِ يیطٕحَي ىٍ ْهًُي ٔ هُيْخٍ ٔ کُئُ ٓخکٍ ٕٗى،
چَح کٕچی َظٕحَي ىٍ ِْحٍِؿخص ٓخکٍ گَىى؟
ٕ۴۴ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
ًَی کُي کّ حگَ حیٍ ٟٔؼیض حىحيّ یخري طخ پُـخِ ٓخل آیُيِ رٔیخٍی حُ ٔالیخص
طِْٕٓ ٢حٍِْخ طٜلیّ ٗيِ ٔ طکهٕيی هٕحُْي ٗي.
ىٍ ىّْی ٓ ٖٔ۳هٍٕٗیيی ْىُيخٌ ىٍ ریٍ کُ٘گَحٌ ِْحٍِگی يویى
کٕیظّ ٔ َـق حیٍ ٓئحل يطَف ٗي کّ« :يخ چّ کُیى کّ رَ ٓیخٓضْخی ىحههت
ىٔنض حكـخَٔظخٌ طؤػیَگٌحٍ ٕٗیى؟ »
رَحی پخٓن رّحیٍ ٓئحل َ١كی طئیٍ ٗي کّ ؿٓض طؤػیَگٌحٍی رَ ٓیخٓض
ىٔنض حكـخَیٍَٟٔ ،ص حٔل آٌ حٓض کّ ِْحٍِْخ حُ حَِٔحی ؿـَحكیخثی
هخٍؽ َٕٗي ،یخ ىٍ پخیظوض کٍٕ٘ ٓخکٍ َٕٗي یخ ىٍ يَُْخ ...حئَُِ
رّٕٟٔف يیریُیى کّ َْىٔ گِیُّ رَّلٕ حکًم ٔ رخ يٕكویض ػًهی ٗيِ حٓض!
ىٍ ػَّْٛخی ْٕیظی ٔ كَُْگی َیِ ِْحٍِْخ ىٓضحَيحُة گٔظَىِی ٍح
َٔزض رّْٕیض ٓخىحصٓ ،خيخٌ ىحىِحَي ،چُيحٌ کّ ىٍ ىّْی حهیَ طوهْٚخی
چٌٕ كٔیُی ،يٕٕٓی ٍ ...ح <کّ يوظٓ ٚخىحص حٓض> رَحی هٕى
رَگِیيِحَي! کى يخَيِ پیَٕ٘ي «ٓیّي» ٍح َیِ ىٍ حرظيحی حٓخيت هٕى ىٍؽ کُُي.
رّحی٘خٌ رخٍٔ َيحٍى .يًکٍ حٓض طلَیک ِْحٍِْخ ىٍرَحرَ پ٘ظٌْٕخ ْيكی
ىیگَی ْى ىحٗظّ رخٗي کّ ًْخٌ ىٍٔ َگٓيحٗظٍ ِْحٍِْخ حُ يَکِیض هيٍص
رخٗي ،طخ يیيحٌ رخُی رَحی هٕىٗخٌ كَحمطَ گَىى.
ٓخىحص رخیي ٛيحی حیٍْخ رٕ٘ى .ىًٍْیٍ ٍحٓظخ «ٍٕٗحی ٗیؼیخٌ ؿیَ
ِْحٍِ» رٓظَیٍ گِیُّ رَحی ط٘کم ٔ حَٔـخو حهٕحو ٗیؼت ؿیَ ِْحٍِ حٓض؛
حیٍ ٍٕٗی رخیي طوٕیض ٕٗى ٔ رّکخٍ هٕى حىحيّ ىْي ٍَّٔ ،ىٍ َٗحی ٢رلَحَی،
ًّْی حهٕحو ٗیؼی ىٍ طٍُٕ آطٖحكَُٔی ِْحٍِ هٕحُْي ٕٓهض؛ یخ (يخَُي ٕٓ
ٓخل گٌٗظّ) طًخو كوٕم ٗیؼّ رّؿیذ ِْحٍِ هٕحْي ٍكض .پْ رخیي طالٕ گَىى
طخ يؼخىنّی «ٗیؼّ ئخٔی رخ ِْحٍِ رَْى روٍٕى»
رلغ يٌْذ یک رلغ ٗوٜی ٔ ىٍ ػیٍ كخل ػخيیخَّ حٓض ،آٌ ٍح ؿِء
گلظًخٌ هٕحٓ ٙخىحص هَحٍ َيْیى کّ يخٍح حُ ْى ىٍٔطَ يیکُيٓ ،خىحص ىٍ
کٍٕ٘يخ پیَٔ ّٓ يٌْذحَي ٔ َّْٓ يٌْذ رخیي يلظَو ًَٗىِ َٕٗي؛ ٓیّي
ؿًخل ٔ رهوی ًْیٍ ٍحِ ٍح ٍكظّحَي؛ ٓیّيؿًخل گلض« :يٍ ئهًخَى ،کٔی ٍح
رخالطَ حُ هٕى ًَیریُى کّ حُ َظَحص حٔ پیَٔی کُى ٔ ».رهوی ْى گلض:
ػِو يٍ ىٍهخنذ يٌْذ َگُـي حیٍكین ئهک پخک َٛح١حنًٔظویى آثیٍ يٍ
ي٘کالص ٓخىحص رٔخ كَحطَ حُ رلغ يٌْذ حٓض ،حُ َ١ف ىیگَ ي٘کم
ٓخىحص ي٘کم يٌْزی َیٔض کّ ٍحِ كم يٌْزی ىحٗظّ رخٗي ،ي٘کم ٓخىحص
ٓیخٓی ٔ حٓظَحطژیک حٓض ٔ ٍحِ كم ٓیخٓی ٔ حٓظَحطژیک يی١هزي .حٕٛالً
ىٍ يُخُػخص ىٍَٔی كخيؼّی حكـخَی َوٖ يٌْذ َِىیک رّٛلَ ٔ َوٖ
هٕيیض َِىیک رّٛي حٓض.
يزُخی طلکَ ٔ ػویيص ٗیؼت يخ رخیي حكکخٍ ٔ يٕحٟغ آیشهللا يلُٔی رخٗي
چُخٌکّ رظٕحٌ رخ رَحىٍحٌ ٔ ًُْٕ١خٌ حْم ُٓض رّطلخْى ٔ ًِْیٔظی ٍٓیي؛
ٗیؼّی حیَحٌ رَحی يخ ي٘کمٓخُ حٓض ،آٌچّ ىٍ حیَحٌ ؿَیخٌ ىحٍى یک
ػویيِی حكَح١ی ٔ طکلیَی ٛلٕی حٓض کّ ىٍ رَحرَ حٛم حٓالو َؤظیٍ
هَحٍ ىحٍى؛ رّػزخٍص ٍٍٔٗطَ :حیَحَیخٌ ٗیؼّ ٍح ىٍ رَحرَ حٛم حٓالو حٔنیّ
هَحٍ ىحىِحَي؛ ؿُزّْخی َخٓیَٕخنیٔظی ٔ ٟي ػَری رَآٌ حكِٔىِحَي طخ ريحٌٔٓیهّ
رظٕحَُي ْٕیض يهی هٕىٍح طؼَیق ٔ طؼزیض کُُي .حیٍ ٓوٍ حُ حٓظخى ىحَ٘گخِ
ٗیَحُ حٓض کّ گلض« :حیَحَیخٌ ٗیؼّ ٗيَي طخ ئهًخٌ ََٕ٘ي».
ىٍهض ٍح رخیي حُ يیِٕحٕ ُٗخهض؛ کخٓظیْخ ٔ ٟؼقْخی حیٍ يٌْذ
ُيخَی ًَخیخٌ ٗي کّ ىٍ حیَحٌ رّهيٍص ٍٓیي ٔ حُ ط٘کیم یک ؿخيؼّی ٓخنى ٔ
ُْـخٍيُي ػخؿِآيي؛ چُخٌکّ رُیخٌْخی حهالهی ؿخيؼّی حیَحَی ٍح يُٓيو ًَٕىِ
حٓض؛ حئَُِ يَىو حیَحٌ َٓگَىحٌطَیٍ يَىو رّنلخظ حهالهی ٔ ػویيطیحَي.
۴۴۷ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
حُ َظَ ٓیخٓی َیِ يخ َزخیي رخ طُخد حیَحٌ رّچخِ رَٔیى ،كکٕيض حیَحٌ
رّکىطَ حُ َٕکَة يلض ٔ يـخَی هخَغ َیٔض؛ ٔهظی ٓوٍ حُ حَٔخٌ حكـخَٔظخَی
حٓض ،ىیگَ ٓخىحص ٔ ؿیَ ٓخىحص رَحیٖ كَهی ًَیکُي؛ ًّْ رخیي كًخل يلض
رخُٗي .حیَحٌ آٌ َٕع رَهٍٕىی ٍح کّ رخ ٗیؼیخٌ نزُخَی ،ػَحهی ،یًُی ٔ كظی
آكَیوخیی ىحٍىَْ ،گِ رخ يخ َوٕحْي ىحٗض .حیَحٌ ىٍ پیٖرَى ٓیخٓض هخٍؿت
هٕى ،كظی طخؿیکْخ ٔ ِْحٍِْخٍح رَيخ يويو يیىحٍى .يخ ىٍؿّ ّٓ ْٔظیى.
هٌْٕخی کّ ىحىِحیى ٔ ٗکٔضْخ ٔ رخهضْخی کّ ىحٗظّحیى رخیي رّيخ ػخرض
کُي کّ «ىٍٔحٌ هَیّض طًخو ٗيِ».
ٓخىحص ٍَٟکَىِی حٛهت ىهخنضْخی حیَحٌ ىٍ حكـخَٔظخٌ حٓض ،هزم حُ
حیٍکّ پخی حیَحٌ ىٍ حكـخَٔظخٌ رخُ ٕٗى ،حيٍٕ ٗیؼیخٌ حكـخَٔظخٌ رّىٓض
ٓخىحص طيریَ يیٗي ،ىهخنض حیَحٌ ىٍ يیخٌ ٗیؼیخٌ حكـخَٔظخٌ ٓزذ حُ ْى
پخٗیيٌ حیٍ گَِٔ ٗي ٔ حیَحٌ ئظویًخ ً رخ حهظيحٍ ٔ حطٍٕیظّی ٓخىحص ؿُگیي ٔ
طٕحَٔض ٓخىحص ٍح ٗکٔض ىْي ،آَخٌ ٍح حُ يکخَض هٕیٖ رُّیَ آٍٔىِ ٔ
کَٓت ٍیخٓض ٍح رَحی ٍْزَحٌ ِْحٍِگی يٓیخ ٓخُى؛ حیٍ يطهذ حُ ؿُگ رخ
ٍٕٗحی حطلخم َٗٔع ٗيِ ،رخ ط٘کیم گَِٔ «پخٓيحٌ ؿٓخى» ٔ گَْٔک
طَٔیٔظت «َ ٔ »َٜط٘کیم كِد ؿُگ حكَُٔ «ٔكيص» رّحٔؽ ٍٓیي ٔ طخ
ُُْٕ ٛخىم حٓض .حگَ ٍٕٗحی حطلخم یک ٓخُيخٌ ِْحٍِگی رٕى ،حئَُِ
ٗیطخٌپَٓظخٌ ِْحٍِگی آٌ ٍح «ييیُّی كخٟهّی حكال »ٌٕ١ػُٕحٌ يیىحىَي.
ًْچُیٍ رخیي ىٍ َظَ ىحٗض کّ ػًٕو يَىو حكـخَٔظخٌ َٔزض رّٓیخٓضْخ ٔ
َیخص حیَحٌ رٔیخٍ ريریٍ ْٔظُي ٔ حكـخَٔظخٌ رخالهَِ رَ رلَحٌ ىحههی هٕى ؿهزّ
هٕحْي کَى؛ ىٍ آٌ ٍُٔ ٔحی رّكخل آٌ ؿَیخٌ ٔ یخ کٔخَی کّ يَٓ ًْکخٍی ٔ
ًَْحْی رخ كکٕيض حیَحٌ ٍح ىٍ پی٘خَی هٕى ىحٗظّ رخُٗي.
يخ رخیي حُ ریحكظَحيی رَّٕحيیْ پیخيزَ کّ ١زن َ ٚهَآٌ کَیى «حيٓخص
حنًئيُیٍ» ْٔظُي پَْیِ ًَخثیى؛ ْکٌح حُ يٌ ّيض ٔ يُوٜض ههلخی ٍحٗيیٍ ؿيح ً
پَْیِ گَىى .ریحكظَحيی َٔزض رّحیٍ يٕحٍى ػالِٔ رَحیٍکّ ٔؿّ َٗػی ٔ
ىیُی َيحٍى؛ كخٛهّی يخٍح َٔزض رّٓخىحص حْم ُٓض (کّ ٕٓحى حػظى ٓخىحص
کٍٕ٘ ٍح ط٘کیم يیىُْي) ریٖطَ يیکُي .يخ رّكًخیض آٌْخ َیخُ ىحٍیى.
يخ رخیي ريحَیى کّ حیٍ يخ ْٔظیى کّ رَحی روخی هٕى رّٓخىحص حْم ُٓض
يلظخؿیى ،ىٍ كخنی کّ آَخٌ ْیچ حكظیخؿی رّيخ َيحٍَي ٔ ًْچُخٌ رَ طٍٕٓ
۴۴۴ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی
ػِص ٔ ٓیخىص ٕٓحٍحَيٓ .خىحص حْم ُٓض (رّٔیژِ پ٘ظُٕرخَخٌ) حیٍ پظخَٔیم
ٍح ىحٍَي کّ طخ ٓطق ٍْزَی کٍٕ٘ حػى حُ ٍیخٓض ؿًٍٕٓی ،یخ هالكض ،یخ
َوخرض ،یخ حيخٍص رخال رََٔي ٔ ٛيٍَ٘یٍ َٕٗي .يخ َزخیي يیخٌ هٕى ٔ حی٘خٌ
گٔم حیـخى ًَخثیى ،رهکّ رَػکْ طالٕ ٕٗى طخ حػظًخى حی٘خٌ ؿهذ گَىى ٔ
ٗکخفْخی يٕؿٕىِ حُریٍ رَٔى .يخ ًّْ حُ َٔم پخک ٍٕٓلهللا يزخٍک ْٔظیى.
ٓخىحص حكـخَٔظخٌ پیَٔ ّٓ يٌْذ ػًيِی حٓاليی ْٔظُي کّ ػزخٍصحَي حُ
ُٓی كُلیٗ ،یؼّی ىٔحُىِحيخيیٗ ٔ ،یؼّی حًٓخػیهی؛ ئهًخ ً ْیچ رُخ َیٔض
کّ کٔی حُ حیٍ یخ آٌ يٌْذ ػئل ًَٕىِ ٔ رّيٌْذ ىیگَی ىٍ آیي؛ رهکّ رخیي
طالٕ ٕٗى ٓخىحص پیَٔ َْیک حُ يٌحْذ رٍّْزَی يٌْذ هٕى رَٓي ٔ
رّػخنیطَیٍ ٓطٕف ػهى ٔ كظٕی ىٍ ًْخٌ يٌْذ هٕى َخیم آیُي.
کّ چٌٕ ٓخىحص ىیگَ کٍْٕ٘خ ي٘کالص يخٍح َيحٍَي؛ رُخءح ً ي٘کم يخ ٍح ىٍک
ًَیطٕحَُي؛ ىٍى يخٍح كو ٢هٕىيخٌ ىٍک يیکُیى ٔ رْ! َٕع ي٘کم ٓخىحص
حكـخَی (رّٔیژِ ىٍ روٖ ط٘یغ) يُل َٜرّكَى حٓضٓ ،خىحص يویى ْیچ کٍٕ٘
ىیگَ رخ َٕع ي٘کم يخ يٕحؿّ َیٔض .نٌح آٌْخ ىٍ ًّْؿخ يٌْزی يیحَيیُ٘ي ٔ
ىٍحیٍ حَيیّ٘ی يٌْزت هٕى یک كَى ِْحٍِ ٍح رخ يخ رَحرَ يیپُيحٍَي،
رّه ٕٜٙکّ ِْحٍِْخ یخى گَكظّحَي ىٍ کـخ ٔ چگَّٕ يظهٕوًَخثی کُُي.
آٌچّ ىٍ َظخیؾ حیٍ طلویوخص ىیيِ يیٕٗى حیٍ حٓض کّ ٓخىحص ىٍ ٔ ٖ۳الیض
حكـخَٔظخٌ ك ٍٕ٠كیِیکی ىحٗظّ ٔ رخ َخو ٔ َ٘خٌ هٕىٗخٌ َُيِگی يیًَخیُي.
حيخ يظخٓلخَّ ىٍ ٓطق يهی ٔ ریٍحنًههی َخىیيِ گَكظّ يیَٕٗي.
ىٔو :آيخٍ حٓظلخىِ حُ پیَٕ٘ي «ٓیي» ىٍ ریٍ ٓخىحص حكـخَٔظخٌ؛ حیٍ آيخٍ
ٔحهؼخ ً َگَحٌ کُُيِ حٓض؛ ریٖ حُ یک يیهیٌٕ َلَ حُ َٕٗظٍ پیَٕ٘ي «ٓیي» ىٍ
حٔل َخوٗخٌ هٕىىحٍی ًَٕىِحَي/يیًَخیُي .يٍٕى حهیَ هٕى حػزخطی رَ آٌچّ کّ
«ْٕیضک٘ی» هٕحَيِ يیٕٗى ،يیرخٗيْٕ« .یضک٘ی» ىٍ كي «َٔمک٘ی»
هطََخک حٓض .ىٍ َٔمک٘ی رّىَزخل َخرٕىی ْٕیض یک َٔم يیرخُٗي .هٕو
رٍِگ ٓخىحص ىٍ هطَ «ْٕیضک٘ی» هَحٍ ىحٍَي .حیٍ ئخنّ رّحَيحُِی
يُٓيٓی ٗيِ پیٖ يیٍٔى کّ کٔی [كظی ٓخىحص] حٛالً يظٕؿّ آٌ ًَیٕٗى.
۴۱۱ يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ يُخٓزخص يیخٌهٕيی