YUNIT I:

ANG PAGTATAGUYOD NG
WIKANG PAMBANSA SA
MATAAS NA ANTAS NG
EDUKASYON AT LAGPAS
PA
MAIKLING KASAYSAYAN NG
ADBOKASIYA NG TANGGOL
WIKA

•International Standard
•Labor Mobility
•Asean Integration
MAIKLING KASAYSAYAN NG
ADBOKASIYA NG TANGGOL
WIKA

•Hunyo 21,2014
MAIKLING KASAYSAYAN NG
ADBOKASIYA NG TANGGOL
WIKA

•Taong 2015
House Bill 223

Anti-Filipino CHED Memorandum order

no.20 s. 2013
MGA NAKIISA SA FORUM PARA
SA WIKA
• Dr. Bienvinido Lumbera
• Act teacher partylist
Representative( Antonio Tinio)
• Anakpawis Partylist Rep.
(Fernando Hicap)
• Kabataan Partylist (Terry
Ribon)
• 100 propesor ng mga
 MGA UNIBERSIDAD NA
NAKILAHOK
• ADMU- Ateneo de Manila
University
• DLSU- De La salle University
• UPD- University of the phil.
Diliman
• UST-University of Sto. Tomas
• MC- Mariam College
• Marinduque State University
 MGA POSISYONG
PAPEL HINGGIL SA
FILIPINO AT
PANITIKAN SA
KOLEHIYO
 POSISYONG PAPEL

Isang pasulat na gawaing

akademiko kung saan inilalahad
ang paninindigan sa isang isyu
na tumutukoy sa ibát ibang
larangan tulad ng edukasyon,
politika at batas.
DE LA SALLE
UNIVERSITY,
MANILA
“PAGTATANGGOL SA
WIKANG FILIPINO,
TUNGKULIN NG BAWAT
LASALYANO”.
 ATENEO DE
MANILA
UNIVERSITY
“ANG PANININDIGAN NG
KAGAWARAN NG FILIPINO
NG PAMANTASANG ATENEO
DE MANILA SA SULIRANING
UMUUGAT SA CHED.
MEMO.ORDER NO. 20,
UNIBERSIDAD
NG PILIPINAS,
DILIMAN
“SUSI NG
KAALAMANG BAYAN”
 POLYTECHNIC
UNIVERSITY OF THE
PHILIPPINES

“ PANININDIGAN NG
KAGAWARAN NG
FILIPINOLOHIYA”.
PHILIPPINE
NORMAL
UNIVERSITY
“ ISANG MOOG NA
SANDIGANANG WIKANG
FILIPINO UPANG ANG HINDI
MAGMAMALIW NA
KARUNUNGAN NA
PAKIKINABANGAN NG MGA
 FILIPINO BILANG
WIKA NG
KOMUNIKASYON SA
KOLEHIYO AT
MATAAS NA ANTAS
 ARTIKULO
XIV,SEK.6
“SUBJECT TO THE PROVISION OF LAW
AND AS THE CONGRESS MAY DEEM
APPROPRIATE, THE GOVERNMENT
SHALL TAKE STEPS TO INITIATE AND
SUSTAIN THE USE OF FILIPINO AS A
MEDIUM OF OFFICIAL COMMUNICATION
AND AS A LANGUAGE OF INSTRUCTION
IN THE EDUCATIONAL SYSTEM”.
 EXECUTIVE ORDER
NO. 335
-PANGULONG CORAZON C. AQUINO.
- NAG-AATAS SA LAHAT NG KAGAWARAN
NG PAMAHALAAN NA MAGSAGAWA NG
HAKBANG NA KAILANGAN PARA SA
LAYUNING MAGAMIT ANG FILIPINO SA
OPISYAL NA TRANSAKSYON,
KOMUNIKASYON AT
KORESPONDENSYA.
 AGOSTO 10,2014
- G. DAVID MICHEAL M. SAN JUAN
- 12 REASON TO SAVE THE NATIONAL
LANGUAGE
 REASON TO SAVE THE
NATIONAL LANGUAGE

- Ahensya ng gobyerno
- Gamit sa pagtuturo
- Globalisayon at ASEAN integration ng
bansa
- Filipino at Panitikan
- Nagpapayaman at nagbubuklod sa bansa.
- Pagpapanatili sa kurikulum
 PAGPOPROSESO NG
IMPORMASYON PARA SA
KOMUNIKASYON
 ANG PANANALIKSIK AT ANG
KOMUNIKASYON SA ATING BUHAY

Sa anumang sitwasyong pang komunikasyon,

•ginagamit sa pakikipag-ugnayan,
•pakikisalamuha at
•pakikipagtalastasan sa kapuwa ang mga kaalamang
natutuhan natin mula sa pag-oobserba at pagsusuri ng
lipunan.
 ANG PANANALIKSIK AT ANG
KOMUNIKASYON SA ATING BUHAY

PINAGMUMULAN NG
KAALAMAN:
araw-araw na pangyayari karanasan
 ANG PANANALIKSIK AT ANG
KOMUNIKASYON SA ATING BUHAY
Sa kasalukuyan ay laganap ang:
❑Pang-madlang midya
❑Virtual na komunikasyon,
❑Disinformation sa paraang
fakenews kung saan ang mga
midya ang ginagamit sa
Information and
Communication Technology
(ICT).
 ANG PANANALIKSIK AT ANG
KOMUNIKASYON SA ATING BUHAY

DULOT NG
TEKNOLOHIYA
-mas aksesibol ang impormasyon
-may mga masasamang
loob/mapanlamang
 ANG PANANALIKSIK AT ANG
KOMUNIKASYON SA ATING BUHAY

FAKE NEWS
ay tumutukoy sa mga sadyang
hindi totoo, o mga kwento na
naglalaman ng ilang katotohanan
ngunit hindi ganap na tumpak, sa
pamamagitan ng aksidente o
disenyo.
 PARAAN UPANG MALAMAN ANG FAKE NEWS

1. pagbuo ng kritikal na pagtingin sa mga impormasyon.

2. maging mapanuri sa pinagmulan ng impormasyon.
3. kilalanin kung sino ang pinagmulan ng impormasyon
4. suriin ang mga katibayan.
5. huwag magpadala sa tinatawag na “face value” ng mga
impormasyon. Hindi kasiguraduhan ang magandang
presentasyon ng tama at lehitimong batis ng impormasyon.
6. higit sa lahat suriin kung “tunog tama” ba ang pahayag o
impormasyon.
 ANG PANANALIKSIK AT ANG
KOMUNIKASYON SA ATING BUHAY
MASS MEDIA O
PANGMADLANG
MIDYA
ang ginagamit ng karamihan
na mapagkukunan ng
impormasyon at balita
(pahayagan, magasin, radyo,
telebisyon, at Internet)
 ANG PANANALIKSIK AT ANG
KOMUNIKASYON SA ATING BUHAY
MAXWELL MCCOMB at DONALD SHAW
•ang pangmadlang midya ang nagtatakda kung ano
ang pag-uusapan ng publiko
GEORGE GERBNER
•ang midya, lalo na ang telebisyon, ang
tagapagsalaysay ng lipunan na lumilinang sa kaisipan
ng mga madalas manood na ang mundo’y magulo at
nakatatakot
 ANG PANANALIKSIK AT ANG
KOMUNIKASYON SA ATING BUHAY
MARSHALL MCLUHAN
•binabago ng midya ang simbolikong kapaligiran ng mga tao at
naiimpluwensiyahan nito ang kanilang pananaw, karanasan,
ugali, at kilos kung kaya’t masasabing “ang midyum ay ang
mensahe”
STUART HALL
•ang midya ang nagpapanatili sa ideolohiya ng mga may hawak
ng kapangyarihan sa lipunan (Griffin, 2012).
 ANG PANANALIKSIK AT ANG
KOMUNIKASYON SA ATING BUHAY

Paalala: Maging mapanuri at

kritikal sa mga
impormasyong nakukuha sa
midya.
 ANG PANANALIKSIK AT ANG
KOMUNIKASYON SA ATING BUHAY

Bawat hakbang na gagawin natin sa

pagpoproseso ng impormasyon,
kailangang magtiwala tayo sa kakayahan
ng Filipino bilang mabisang pag-unawa
at pagpapaunawa.
 MULAAN NG IMPORMASYON:
MAPANURING PAGPILI MULA SA
SAMO’T SARING BATIS
SLIDESMANIA.COM
 Batis ng Impormasyon
ang pinanggagalingan ng mga katunayan
(halimbawa: Facts, and figures at datos)
(halimbawa. Obserbasyon , berbal, at
biswal na teksto, artifact fossil) na
kailangan para makagawa ng mga pahayag
na kaalaman hinggil sa isang isyu,
penomeno, o panlipunang realidad.
SLIDESMANIA.COM
 URI NG BATIS NG IMPORMASYON

PRIMARYA SEKUNDARYA
SLIDESMANIA.COM
 PRIMARYA
Ito ay mga orihinal na pahayag,

01
obserbasyon at teksto na direktang
nagmula sa isang indibidwal, grupo o
institusyon na nakaranas,
nakaobserba, o nakapagsiyasat ng
isang paksa o phenomena.
SLIDESMANIA.COM
 AYON KAY SAN JUAN ET. AL (2018)
Mula sa harapang ugnayan sa kapuwa tao:
1. pagtatanong tanong
2. pakikipagkuwentuhan
3. panayam o interbyu
4. pormal, inpormal, estrukturado, o semi
estrukturado talakayan;
5. umpukan
6. pagbabahay-bahay
SLIDESMANIA.COM
 Mula sa mga materyal na nakaimprenta sa papel,
na madalas ay may kopyang elektroniko:
1. awtobiyograpiya
2. talaarawan
3. sulat sa koreo at email
4. tesis at disertasyon
5. sarbey
6. artikulo sa journal
7. balita sa diyaryo, radio, at telebisyon;
SLIDESMANIA.COM
 Mula sa iba pang batis:
1. harapan o online na survey.
2. artifact ng bakas o labi ng dating buhay na bagay,
specimen pera, kagamitan, at damit;
3. nakarecord na audio at video,
4. mga blog sa internet na maglalahad ng sariling
karanasan o obserbasyon.
5. website ng mga pampubliko at pribadong ahensya
sa internet at
6. mga likhang sining tulad ng pelikula, musika,
painting, at music video
SLIDESMANIA.COM
 SEKUNDARYA

02
ay pahayag ng interpretasyon, opinyon at
kritisismo mula sa indibidwal, grupo, o
institusyon na hindi direktang nakaranas,
nakaobserba o nagsaliksik sa isang paksa
o penomeno.
SLIDESMANIA.COM
 Halimbawa:
1. Ilang artikulo sa dyaryo at magasin kagaya ng editorial kuro kurong tudling,
sulat sa patnugot, at tsimis o tsika
2. encyclopedia
3. Teksbuk
4. Manwal at gabay na aklat
5. Diksyonaryo at Tesoro
6. Kritisismo
7. Komentaryo
8. Sanaysay
9. Sipi mula sa orihinal na hayag sa teksto
10. Abstrak
11. Mgakagamitan sa pagtuturo kagaya ng powerpoint presentation at
12. Sabi-sabi
SLIDESMANIA.COM
 “Ugaliing mag-aral at magdasal upang
ang grado ay hindi mangatal.”
SLIDESMANIA.COM
 Magandang
FILIPINOaraw!
G. Jonathan
 PAKSA

MGA GAWAING
PANGKOMUNIKASYON
NG MGA PILIPINO
 PILIPITIN ANG
LAYUNIN
NAIIPIT NA DILA

Minekaniko
Mailarawan ang nimgaMoniko
gawaing ang
pangkomunikasyon ng mga Pilipino sa iba’t
makina ng minika ni Monika.
ibang antas larangan.
Magamit ang wikang Filipino sa iba’t ibang
tiyak na sitwasyong pangkomunikasyon sa

AngMapalalim
makina
lipunang Pilipino.
ng minika ni
ang pagpapahalaga sa sariling
Monika
minekaniko
paraan ng pagpapahayag ng
iba’t ibang antas at larangan.
ni Moniko.
mga Pilipino sa
 MGA GAWAING PANGKOMUNIKASYON NG MGA
PILIPINO

- mula sa salitang espanyol na chimes - isang uri ng usapan o

huntahan na posibleng nangyayari na bago pa man dumating ang
mga mananakop sa bansa

- itinuturing na isang pagbabahaginan ng impormasyong ang

katotohanan ay di-tiyak.
 PINAGMULAN NG
TSISMISAN

Obserbasyon ng

1
(1)

unang tao o grupong

nakakita o nakarinig
sa itsitsismis;
 PINAGMULAN NG
TSISMISAN

Imbentong pahayag

2
(1)

ng isang naglalayong
makapanirang-uri sa
kapuwa; o
 PINAGMULAN NG
TSISMISAN

Pabrikadong teksto

3
(1)

ng nagmamanipula o
nanlilinlang sa isang
grupo o sa madla.
 NILALAMAN NG TSISMISAN

1. maaaring totoo,
2. bahagyang totoo,
3. binaluktot na katotohanan,
4. dinagdagan o binawasang katotohanan,
5. sariling interpretasyon sa nakita o narinig,
6. pawang haka-haka,
7. sadyang di-totoo, o inimbentong kwento
 LIBELO

Ayon sa Artikulo 353, ang libelo ay isang pampubliko at

malisyosong mga paratang sa isang krimen o isang bisyo o
depekto na maaaring makatotohanan o kaya ay haka-haka o
anumang kilos, pagkukulang, kondisyon, katayuan, o
kalagayan na naging dahilan ng kasiraang-puri, pangalan o
pagpapasala sa isang likas o huridikal na tao, o upang
masira ang alaala ng isang namayapa na.
 MGA GAWAING PANGKOMUNIKASYON NG MGA
PILIPINO

- impormal na paglalapit ng tatlo o higit pang tao na

magkakakilala para mag-usap nang magkakaharap

- Sa pangkalahatan, ay hindi planado o nagaganap na

lang sa bugso ng pagkakataon
 1. mga kusang lumapit para
makiumpok, mga di-sadyang
nagkalapit-lapit, o mga biyayang
lumapit.

MGA KALAHOK 2. Sa pagkakataong hindi kakilala

SA ang lumapit, siya ay masasabing
isang USISERO na ang tanging
UMPUKAN magagawa’y manood at makinig sa
mga nag-uumpukan;
 3. kung siya ay sasabat,
posibleng magtaas ng kilay
MGA KALAHOK ang mga nag-uumpukan at
SA isiping siya ay intrimitida,
UMPUKAN atribida o pabida
 NILALAMAN

1. Kagaya ng tsismisan, walang tiyak o planadong daloy ang

pag-uusap sa umpukan.
2. Subalit di kagaya sa una, ang umpukan ay puwedeng
dumako rin sa seryosong talakayan, mainit na pagtatalo,
masayang biruan, malokong kantiyawan, at maging sa laro
at kantahan.
3. Sa umpukan ng mga Pilipino’y madalas talagang
maisingit ang biruan, na minsa’y nauuwi sa pikunan.
 MGA GAWAING PANGKOMUNIKASYON NG MGA
PILIPINO

- pagpapalitan ng ideya sa pagitan ng dalawa o higit pang

kalahok na nakatuon sa tukoy na paksa.

- pormal o impormal at puwedeng harapan o mediated o

ginamitan ng anumang media
 LAYUNIN NG TALAKAYAN

1. pagbusisi sa isyu o mga isyung kinakaharap ng isang tao,

isang grupo, buong pamayanan, o buong bansa para
makahalaw ng aral, magkaroon ng linaw at
pagkakaunawaan,
2. maresolba ang isa o makakakawing na mga problema at
3. makagawa o makapagmungkahi ng desisyon at aksiyon
 URI NG
TALAKAYAN
 - karaniwang nagaganap sa mga itinakdang
pagpupulong at sa mga palabas sa
telebisyon at programa sa radio kung saan
pinipili ang mga kalahok.
- Mayroong
TAGAPAGPADALOY/FACILITATOR:
PORMAL NA tagatiyak sa daloy ng diskusyon
- Maaaring magkaroon ng pagpapalitan at
TALAKAYAN pagbabanggaan ng magkaibang pananaw
at pagkritik sa ibinahaging ideya.
- Mayroong NEUTRALIZER O
TAGAPAGPALAMIG/TAGA-AWAT
 madalas nangyayari sa umpukan, at
minsan sa tsismisan o di
sinasadyang pagkikita kaya may
IMPORMAL NA posibilidad na hindi lahat ng kalahok
TALAKAYAN ay mapipili
 1. Paggamit ng midya
2. Teleconferencing
MEDIATED NA 3. Facebook group chat
TALAKAYAN 4. Talakayan sa telebisyon
 MGA GAWAING PANGKOMUNIKASYON NG MGA
PILIPINO

1. Kinasasangkutan ito ng indibidwal o higit pang maraming

indibidwal na tumutungo sa dalawa o higit pang maraming
bahay
2. pamamaraan para pag-usapan ang mga sensitibong isyu sa
isang pamayanan
3. personal ang pakikitungo ng tao na tuwirang
nakikipag-usap sa iba pang tao
 LAYON

1. pangungumusta sa mga kaibigan o

kamag-anak na matagal nang hindi nakita,
2. pagbibigay-galang o pugay sa
nakatatanda,
3. paghingi ng pabor para sa isang proyekto o
solicitation, at marami pang iba.
 MGA GAWAING PANGKOMUNIKASYON NG MGA
PILIPINO

PAGTITIPON ng isang grupo ng mga mamayan sa

itinakdang oras at lunan upang PAG-USAPAN nang
masinsinan, kabahalaan, problema, programa at iba pang
usaping pangpamayanan.
 MGA GAWAING PANGKOMUNIKASYON NG MGA
PILIPINO

May PAGKAPORMAL ang pagtalakay na

nakapokus lamang sa paksa na inihanda para sa
espisipikong gawain
 - kinatawan ng iba’t-ibang sektor sa
isang pamayanan,
- mga ulo o kinatawan ng mga
pamilya o sinomang residenteng
MGA KALAHOK apektado ng paksang pag-uusapan
o interesadong makisangkot sa
usapin
Bilang isang kasapi ng lipunan, paano mo
mapapahalagahan ang pagkakaiba – iba ng
paggamit ng wika ng mga taong iyong
nasasakupan?
 Ugaliing mag-aral at
magdasal upang grado’y
hindi mangatal.
 Paglubog ng impormasyon:
mga pamamaraan ng paghagilap ng pagbabasa
SLIDESMANIA.COM
 Tambalan ng pangangalap at pagbabasa ng
impormasyon.

Maraming disenyo ng pagsasaliksik (halimbawa.

Sarbey, eksperimento, sosyomatrikong analisis) kung
saan kailangan munang malikom ang bago ang
pagbabasa at pagsusuri nito. Subalit mayroon ding mga
disenyo kung saan pinagtatambal ang dalawang
magkahiwalay na mga gawaing ito.
SLIDESMANIA.COM
 Halimbawa sa kaso ng mga midya bilang batis ng
impormasyon( halimbawa mga publikasyon, tesis,
disertasyn, aklat, ulat ), kailanagn ng panimulang pagbabasa
habang nangangalap ng impormasyon kung hindi pa
natutukoy ang espesipikong sanggunian mula sa isang uri
ng batis na napili ( halimbawa. Aling partikular na artikulo
sa anong journal). Maaaring tingnan muna ang abstrak
(artikulo sa journal), ang pamatnubay (balita sa diyaryo), at
SLIDESMANIA.COM

buod (aklat, ulat) para malaman kung mahalaga o kaugnay

ba ito ng paksa.
 Pangangalap ng impormasyon mula sa
kapuwa tao. Ang ating mga kapuwa tao ay
mayamang batis ng impormasyon dahil
marami silang maaaring masabi batay sa
kanilang karanasan; maari nilang linawin agad
o dagdagan pa ang kanilang mga sinasabi sa
manananaliksik at may kapasidad din silang
mag imbak at magproseso ng impormasyon
SLIDESMANIA.COM
 1.Eksperimento
Sa teksto ng agham panglipuanan, ang
eksperemto ay isang kuwantitatibong disenyo
ng pananaliksik kung saan sinusukat ang
epekto ng dependent variable, na tinatalaban ng
interbensiyon.
SLIDESMANIA.COM
 Interbyu
Ang interbyu o panayam ay isang
interaksyon sa pagian ng mananaliksik
bilang tagapagtanong, at tagapoakinig, at
ng tagapagbatid na siyang tagapagbahagi
ng impormasyon (baxter & babbie 2004).
SLIDESMANIA.COM
 1. Focus group Discussion
Ang Focus group Discussion (FGD) naman ay semi
estrukturadong talakayan na binubuo ng tagapagpadaloy na
kadalasay ginagampanan ng manananaliksik na , at anim
hanggang sampung kalahok. Gamit ang mga gabay na mga
tanong ang tagapagpadaloy ay nagbabato ng mga tanong at
nangangasiwa sa usapan ng mga kalahok. Sinisiguro niyang
lahat ng mga kalahok ay may pagkakataong makapag bahagi
ng ideya o impormasyon. Ilan sa mga bentahe ng FGD ang
mga sumusunod:
SLIDESMANIA.COM
 1. naitatama,napapasubalian, o nabeberi[ika ng mga
kalahok ang impormasyong ibinabahagi;
2. may naiisip,nababanggit, at napagtatanto angmga
kalahok kapag silay magkakasamang nag uusap ( na
maaaring di lumabas sa indibidwal na interbyu); at
3. maraming aspekto at anggulo ng isang paksa ang
lumalabas at napapag usapa sa isang pagtitipon.
SLIDESMANIA.COM
 Kahinaan naman ng FGD kapag:
1. may dimonante sa grupo
2. may nag aagam –agam na sumalungat sa kasama o
itama ang impormasyong ibinibigay ng iba;
3. may lihim o hayag na hidwaan ang mga kalahok; at
4. may ayaw magbahagi ng saloobin dahil nahihiyang
magkamali, mapuna, o matsismis. Sa mga ganitong
pagkakataon, kailangang magaling at maparaan ang
tagapagpadaloyt upang maging organisado, mahinahon,
masigla, at kawili-wili ang talakayan.
SLIDESMANIA.COM
 4. Pakikisangkot habang pakapa-kapa
Sa hanay ng mga pamamaraan maka Pilipino, maraming
mapagpipilian ang isang mananaliksik, depende sa ng
mananaliksik, depende sa layon ng pananaliksik, at
dulog ng pangangalap ng datos
SLIDESMANIA.COM
 5. Pagtatanong-tanong
Marami ng mga mananaliksik ang gumagamit ng
pagtatanong tanong sa pagkalap ng katunayan at datos. Ang
pagtatanong tanong ay mainam sa sumusunod na
pagkakataon :
SLIDESMANIA.COM
 1. kung ang impormasyong sinisiyasat ay makukuha sa higit
sa isang tagapag batid:
2. kung hindi tuwirang matanong ang mga taong may

direkstang karanasan sa paksang sinisiyasat;

3. kung di pa tiyak kung sino ang may kaalaman o karanasan

hinggil sa paksa : at
kung nais marepika ang mga impormasyong nakuha mula sa
ibang tagapagbatid ( Gonzales, 1982 )
SLIDESMANIA.COM
 6. Pakikipag kwuwentuhan naman ang ginagamitr ni
de vera na (1982 ) upang pag aralan ang pakiki apid sa
isang baryo sa camarines norte . itoay isang
di-estrukturadong at impormal na usapan ng
mananaliksik at mga tagapagbatid na hingil sa isa o
higit pang mga paksa kung saan ang mananliksik ay
walang ginagami na tiyak na mga tanong at hindiniya
pinipilit at igiya ang daloy sa isang direksyon
SLIDESMANIA.COM
 7. Pagdalaw-dalaw
Sa pag aaral ng kaiharapan ng mga namumulot ng basura
sa isang tambakan sa malabon, rizal ang isa sa mga
metodo ng pangangalap ng datos na ginagamit nina
Gepigon at Francisco (1982) ay pagdalaw dalaw ayon sa
kanya ang pagdalaw dalaw ay ang pagpunta punta at
pakikipag usap ng mananaliksik sa tagapagbatid upang
sila ay makakilala; matapos magpakilala at makuha ang
loob ng iat isa,mas maluag na sa kalooban ng
tagapagbatid a ilbas sa usapan “ang mga nais niyang
sabihin bagamt maaring may ilan pang pagpilpigil (1982,
p. 194
SLIDESMANIA.COM
 8. Pakikipanuluyan
Ginagamit naman ni nickdao Henson (1982) ang panuluyan sa
pag aaral ng konsepto ng panahon ngf mga tsiaong, guiguinto
bulacan. Para makakuha ng datos sa pamamaraang ito
dumadalaw muna sila nbsa barangay habng sa naninirahan na
siya ng talong buwan ditto para sa kanyang pagaaral. Sa
pkikipanuluyan siya ay nakisalamuha sa mga tao at nakisangkot
sa ilan sa kanyang mga aktibidad kagaya ng pag kukwenuhan
sa umpukan, pangangapitbahay, at pagdalo sa ibat ibang
pagtritipon; pagmamasid sa mga nagaganapsa kapaligiran : at
pagtatanong tanong hingil sa paksang sinasaliksik.
SLIDESMANIA.COM
 9. Pagbabahay bahay
May pagka masaklaw rin ang pagbahay bahay
sapagkat hindi lamang pumupunta sa bahay ng taga
pagbatid ang mananaliksik, nag mamasid, nagtatanong
tanong, at nakikipag kuwentuhan at nakikipag panayam
din siya ginagamit ang pamamaraang ito sa
pagsasasaggawa ng survey, pero ituturing ding
etnograpikong pamamaraan kung saan inaasahang
nakakakuha ng hitik, kompleks, at malallalim na
impormasyon mula sa maraming tagapagbatid.
SLIDESMANIA.COM
 10.Pagmamasid
Ang pagmamasid naman ay maaaring gamitin hindi lamang sa
paglikom ng datos mula kapuwa tao kundi pati narin sa mga
bagay, lugar, pangyayari, at iba pang penomeno. Sa medaling
salita, ito ay pag oobserba gamit ang mata, tainga, at sa
pananaliksik
SLIDESMANIA.COM
 May apat na uri ng papel ng tagapagmasid ayon kay
pandama sa tao, lipunan, at kapaligiran. Kung kaakibat ng
pakikiramdam ang pagmamasid ay maaaring matantiya
ng mananaliksik kung “maari siyang magpatuloy o hindi
sa mga susunod hakbangin”
Gold (1958): complete observer (ganap na tagamasid ),
complete participant (ganap na kalahok), observer as
participant (tagamasid bilang kalahok), at participant
observer (kalahok bilang taga masid)
SLIDESMANIA.COM
 Instrumento sa pagkalap ng datos mula sa kapuwa tao.
Kaparehoong harapan at mediado na nangangalap ng
impormasyon mula sa kapuwa tao, dapat ihanda ng
mananaliksik ang angkop na instrument. Ang ilan sa mga
instrument na karaniwang ginagamit ay ang sumusunod:
1. Talatanungan at gabay na katanungan

2. Pagsusulit o eksaminasyon

3. Talaan sa fieldwork

4. Rekorder
SLIDESMANIA.COM
 Pangangalap ng impormasyon mula sa mga aklatan.
May mga katunayan at datos na hindi sa kapwa-tao direkta at
tahasang maapuhap, kundi mula sa mga midya at iba pang mga
materyal na maaaring matagpuan sa mga aklatan. Magandang
linawin na midya ay kahit anong teknolohiya – pisikal o
birtuwal, na gingamit sa pagbabahagi ng impormasyon mula sa
tagapagbatid o sa prodyuser tungo sa mambabasa, tagapakini,
o manonood.
SLIDESMANIA.COM
 Pangangalap ng impormasyon mula sa mga online na
materyal. Sa kaslukuyang panahon ng Internet at digital na
teknolohiya, maaakses ang maraming primaryang batis ng
impormasyon hindi lamang sa mga kompyuter na laptop at
desktop kundi pati sa mas maliit na gadyet na cell phone at
tablet na kompyuter. Pangunahin sa mga batis na ito ang mga
artikulos sa journal, balita sa online news site, at account ng
karanasan sa blog.
SLIDESMANIA.COM