A Report on Geology of Iran ■■■■■
■■■■ ■■■■■ ■■■■■ 1st Edition
■■■■ ■■■■■■■
Visit to download the full and correct content document:
https://ebookstep.com/download/ebook-11392814/
More products digital (pdf, epub, mobi) instant
download maybe you interests ...
Ritorno alle origini B1 B2 Primi Racconti 1st Edition
Valentina Mapelli
https://ebookstep.com/product/ritorno-alle-origini-b1-b2-primi-
racconti-1st-edition-valentina-mapelli/
■■■■■■■■■■ ■■■■ ■■■ ■■■■■■■■■■■ B1 B2 3rd Edition ■
■■■■■■■■■
https://ebookstep.com/download/ebook-29840068/
Nuevo Prisma Fusión B1 B2 libro del alumno 1st Edition
Equipo Nuevo Prisma
https://ebookstep.com/product/nuevo-prisma-fusion-b1-b2-libro-
del-alumno-1st-edition-equipo-nuevo-prisma/
A Report on Geology of Iran ■■■■■ ■■■■ ■■■■■ ■■■■■ 1st
Edition ■■■■ ■■■■■■■
https://ebookstep.com/download/ebook-11392814/
På nivå grammatikk i norsk som andrespråk B1 Terskel B2
Oversikt 1st Edition Gølin Kaurin Nilsen
https://ebookstep.com/product/pa-niva-grammatikk-i-norsk-som-
andresprak-b1-terskel-b2-oversikt-1st-edition-golin-kaurin-
nilsen/
A medida B1 guía didáctica 1st Edition Anaya
https://ebookstep.com/product/a-medida-b1-guia-didactica-1st-
edition-anaya/
Nuevo Prisma fusión B1 B2 libro del profesor 1st
Edition Paula Cerdeira María José Gelabert Equipo Nuevo
Prisma
https://ebookstep.com/product/nuevo-prisma-fusion-b1-b2-libro-
del-profesor-1st-edition-paula-cerdeira-maria-jose-gelabert-
equipo-nuevo-prisma/
Pratique Grammaire B1 1st Edition Evelyne Sirejols
https://ebookstep.com/product/pratique-grammaire-b1-1st-edition-
evelyne-sirejols/
Nuevo Prisma fusion B1 B2 libro de ejercicios 1st
Edition Amelia Guerrero Ana Hermoso Alicia López Y
David Isa
https://ebookstep.com/product/nuevo-prisma-fusion-b1-b2-libro-de-
ejercicios-1st-edition-amelia-guerrero-ana-hermoso-alicia-lopez-
y-david-isa/
' H% "I
) "?+ 5 !"#$&% "(' *) ,+ "-.% G.5
@5=
" J
% L
" P
O L
" R "U% W+ "X "Z R R "_M % ` a"b R"S
% N % S
" % S
" ٓ
! KH $&M H QC 6 T $"V% ،T .Y% $"[% . QC 6 /$"\C 5 ،@5Q) M . *) ^ QC 6 /$"\C 5ٓ :1&+ dPC $"e5
g
"h
f
! $"i @5j) k"l> <' "m' Y"n opqM
s"t "Z
C % K 6Y % Q% R+ dqٔ v"w>
r
!"#$&% "(' *) ,"+ -.% /0123' "4% 56 ،89:"; <"4+ 6="?> ،@5A
) B"DC 0$EF' "4% 56
تقدیم به مقام معظم رهبری )مد ظله العالی(
و تقدیم به هیئت میثاق با شهدای دانشگاه امام صادق )علیه السالم( و
آقای میثم مطیعی که با برگزاری سخنرانیها و جلسات هفتگی در
مسجد دانشگاه امام صادق )علیه السالم( تأثیرات روحی و معنوی
شگرفی بر اینجانب گذاشتند.
2
فهرست
عنوان ....................................................................................................صفحه
پیشنوشتار ۴...................................................................................................
چکیده ۵.........................................................................................................
فیلد جادهی هراز ۶............................................................................................
فiiیلد جiiادهی چiiالiiوس ۱۶.......................................................................................
فیلد کپهداغ روز نخست ۳۶..................................................................................
• روز دوم ۵۱...................................................................................................
• روز سوم ۶۴.................................................................................................
• روز چهارم ۷۱...............................................................................................
• روز پنجم ۷۸.................................................................................................
• روز ششم ۹۲................................................................................................
پ iiیوس iiت ۹۹......................................................................................................
منابع ۱۰۱ ......................................................................................................
3
پیشنوشتار
بiiدون شiiک درس زمiiینشiiناسiiی ایiiران از مiiفصلتiiریiiن و جiiذابتiiریiiن درسهiiایiiی اسiiت کiiه تiiا کiiنون
داشiتهام .بiواسiطهی ایiن درس ،بiخشهiایiی از دروس سiنگشiناسiی ،چiینهشiناسiی ،زمiینسiاخiت،
زمiینشiناسiی مiهندسiی و دروس دیiگر بiازخiوانiی شiد .عiصارهی دروسiی کiه تiا کiنون گiذرانiده بiودم
را در گiزارش ایiن درس بiکار گiرفiتم .بiررسiی و شiناخiت ویiژگiیهiای زمiینشiناخiتی ایiران زمiین از
خسiتگی تiهی اسiت .از زحiمات اسiاتiید ایiن درس بiسیار سiپاسiگزارم کiه بiدون چiشم داشiتی کiمر
بiر شiناسiانiدن سiرزمiینمان بiه دانiشجویiانiشان بسiتند .سiپاسiگزارم از دانiشگاه صiنعتی شiاهiرود
ک iiه ام iiکان iiات iiی ه iiر چ iiند ن iiاچ iiیز ،ب iiرای اق iiام iiت ش iiب در شه iiر ش iiاه iiرود را در اخ iiتیارم iiان ق iiرار داد.
س ii iپاس ii iگزارم از پ ii iردی ii iس ع ii iلوم ک ii iه اق ii iام ii iتگاه م ii iناس ii iبی در شه ii iر مشه ii iد ب ii iرای ii iمان ت ii iدارک دی ii iد.
سپاسگزارم از آستان قدس رضوی که رواق دارالحجة را برای خوابیدن زائران مهیا نمود.
بiرای جiمع آوری مiطالiب و مiنت ایiن گiزارش زمiان طiاقiت فiرسiایiی هiزیiنه شiده اسiت بiدیiن صiورت کiه
ابiiتدا مiiطالiiب نiiوشiiته شiiده در فiiیلد مiiطالiiعه و حiiول مiiحوریiiتش ،بiiه آن شiiاخ و بiiرگهiiایiiی از کiiتب و
گ iiزارشه iiای س iiازم iiان زم iiینش iiناس iiی ک iiشور و م iiقاالت و ف iiره iiنگنام iiهه iiا و ک iiتب م iiرج iiع ک iiه در ب iiخش
“منابع” لیست آنها تهیه و ارائه گشته ،پس از مطالعه و فراگیری و گزینش ،اضافه شده است.
4
چکیده
در ایiiن درس سiiه فiiیلد بiiرگiiزار شiiد کiiه در نiiتیجهی آن سiiه فiiیلد ،سiiازنiiدهiiای مiiهم الiiبرز مiiرکiiزی و
الiبرز شiرقiی و کiپهداغ مiورد مiطالiعه قiرار گiرفiتند .نخسiتین فiیلد در مiسیر جiادهی هiراز و بiررسiی
سiiازنiiدهiiای الiiبرز ،دومiiین فiiیلد در مiiسیر جiiادهی چiiالiiوس و بiiررسiiی سiiازنiiدهiiای دیiiگری از الiiبرز و
س iiوم iiین ف iiیلد در م iiسیر اس iiتان ته iiران ب iiه اس iiتان س iiمنان ب iiه اس iiتان خ iiراس iiان رض iiوی و ب iiه م iiنظور
ب ii iررس ii iی س ii iازن ii iده ii iای ال ii iبرز ش ii iرق ii iی و س ii iازن ii iده ii iای ک ii iپهداغ ب ii iرگ ii iزار ش ii iد .ال ii iبته در ف ii iیلد س ii iوم
ایسiiتگاههiiایiiی در جiiنوب اسiiتان گلسiiتان داشiiتیم .فiiیلد نخسiiت و فiiیلد دوم بiiه مiiدت یiiک روز و فiiیلد
سiوم بiه مiدت شiش روز بiه طiول انiجامiید .در ایiن گiزارش بiه تiرتiیب بiه مiطالiب فiیلدهiای نخسiت ،دوم
و سiوم و ایسiتگاههiای هiرکiدام و ویiژگiیهiای زمiینشiناخiتی سiازنiدهiای مiطالiعه شiده طiی فiیلدهiا
پ iiرداخ iiته خ iiواه iiد ش iiد .در ان iiتهای گ iiزارش ،دو ج iiدول پ iiیوس iiت ن iiمودهام؛ ی iiکی ج iiدول چ iiینهش iiناس iiی
سازندهای ایران و دیگری جدول زمانهای چینهشناسی.
5
فیلد جاده هراز
شکل ۱نمایی از روستای آب اسک
ایستگاه نخست-گردنهی جاجرود:
پiiیش از شiiروع تiiوضiiیحات ایسiiتگاه ،نiiغز اسiiت بiiه مiiقدمiiهای در
ب iiاب پ iiهنهی رس iiوب iiی ال iiبرز ب iiپردازم .رش iiته ک iiوه ال iiبرز ب iiه درازای
۲۰۰۰ک iiیلوم iiتر و پ iiهنای ۱۰۰ک iiیلوم iiتر در ش iiمال ای iiران ب iiا رون iiد
کiiلی شiiرقiiی-غiiربiiی وجiiود دارد .بiiلندتiiریiiن قiiلهی ایiiن رشiiته کiiوه،
دمiiاونiiد )بiiه ارتiiفاع ۵۶۱۰مiiتر( اسiiت .مiiرز شiiمالiiی الiiبرز ،محiiل
ب iiرخ iiورد ای iiران و ت iiوران ومح iiل بس iiته ش iiدن اق iiیان iiوس پ iiال iiئوت iiتیس
اس ii iت و م ii iرز ج ii iنوب ii iی آن ن ii iام ii iعلوم اس ii iت .گ ii iرچ ii iه ب ii iرای م ii iرز
ج iiنوب iiیاش پ iiیشنهاده iiای iiی ارائ iiه ش iiده )از ج iiمله گس iiل ت iiبری iiز،
گسii iل سii iمنان ،گسii iل عii iطاری و .(...ایii iن حii iوضii iهی رسii iوبii iی،
مiوقiعیت تiکتونiیکی و چiینهای ثiابiتی نiدارد .در حiوضiهی رسiوبiی
الiبرز ،رسiوبiات پiالiئوزوئiیک و مiزوزوئiیک در مiرز شiمالiی سiتبرتiر
از مii iرز جii iنوبii iی انii iد .الii iگوی غii iالii iب تii iکتونii iیکی مii iنطقه از نii iوع
شکل ۲ستون چینهشناسی سازندهای
ترشیری و کواترنری البرز
6
شکل ۳نمایی از تپه ماهورهای سازند هزار دره-نگاه به جنوب
راندگی است .در البرز ،کانسارهای سرب ،روی ،مس ،مولیبدن و آرسنیک یافت میشود.
در ای iiن ایس iiتگاه ،س iiازن iiد ه iiزار دره م iiشاه iiده ش iiد .در ادام iiه ب iiه ش iiرح وی iiژگ iiیه iiای زم iiینش iiناخ iiتی
سازند هزار دره میپردازم:
س iiازن iiد ه iiزار دره ب iiه س iiن م iiیوس iiن پ iiسین ت iiا پ iiلیوس iiن در پ iiهنهی رس iiوب iiی ال iiبرز ق iiرار دارد .از ن iiظر
لiیتولiوژیiکی ،الیiههiای مiاسiهسiنگی و مiادسiتون و رسiوبiات آبiرفiتی دارد .ایiن نهشiتههiا ،رودخiانiهای
و سiیالبiی انiد .الیiهبiندی هiزار دره ،پiرشiیب )بiا شiیبی بiین ۳۵تiا ۴۵درجiه( اسiت و مiورفiولiوژی آن
بiiه صiiورت تiiپه مiiاهiiوری اسiiت .مiiرز زیiiریiiن سiiازنiiد هiiزار دره بiiا سiiازنiiد قiiرمiiز بiiاالیiiی و بiiه صiiورت
ه iiمش iiیب و م iiرز ب iiاالی iiیش ب iiا س iiازن iiد که iiری iiزک و ب iiه ص iiورت غ iiیر ه iiمش iiیب اس iiت .روش ت iiشخیص
ک iiنگلوم iiرای ه iiزار دره از ک iiنگلوم iiرای ف iiجن ب iiدی iiن ط iiری iiق اس iiت ک iiه در ک iiنگلوم iiرای ه iiزار دره ق iiطعات
سiازنiد کiرج )بiه خiصوص تiوف سiبز( مiوجiود اسiت در صiورتiی کiه در کiنگلومiرای فiجن بiه اقiتضای
سiiن ،عiiاری از قiiطعات سiiازنiiد کiiرج اسiiت .بiiه عiiالوه ،در کiiنگلومiiرای هiiزار دره ،قiiطعات کiiنگلومiiرای
فiجن نiیز یiافiت مiیشiود .هiمچنین سiیمای کiلی مiاتiریiکس کiنگلومiرای فiجن بiه رنiگ قiرمiز و سiیمای
کiiلی مiiاتiiریiiکس کiiنکلومiiرای هiiرچiiزار دره بiiه رنiiگ خiiاکiiی اسiiت .ایiiن سiiازنiiد اسiiتحکام کiiافiiی بiiرای
اج iiرای پ iiروژهه iiای س iiنگین ع iiمران iiی را ن iiدارد و ب iiه ه iiمین ع iiلت اس iiت ک iiه در ه iiنگام اح iiداث ج iiاده،
تiرانiشههiای هiزار دره در دو طiرف جiاده را بiه شiکل پiلکانiی در مiیآورنiد .گiفته شiد رسiوبiات هiزار
دره رودخiانiهای انiد .قiطعات گiردشiده انiد و چiون مiحیط دیiریiنهی رسiوبiگذاری سiیالبiی بiوده ،ذرات
7
شکل ۴کنگلومرای هزار دره
ج iiورش iiدگ iiی ض iiعیفی دارن iiد .م iiقدار خ iiمیرهی ک iiنگلوم iiرای ه iiزار دره بیش iiتر از پ iiنج درص iiد ک iiل ت iiوده
اس iiت و گ iiردش iiدگ iiی ق iiطعات iiش خ iiوب اس iiت؛ پ iiس ،از خ iiود ب iiرگش iiتگی ب iiاف iiتی ن iiشان م iiیده iiد .ای iiن
ک iiنگلوم iiرا از ن iiوع ب iiرون ح iiوض iiهای اس iiت و در ت iiقسیمب iiندی ری iiزت iiر ،ج iiزو دس iiتهی ک iiنگلوم iiراه iiای
پ iiتروم iiیکت iiیک از دس iiتهی ارت iiو ک iiنگلوم iiراه iiا ق iiرار م iiیگ iiیرد .از ن iiظر ف iiسیلی ،ف iiسیل چ iiهارپ iiای iiان و
گiiاسiiتروپiiود دارد و مiiعادل سiiازنiiد
ب ii i i i iختیاری در زاگ ii i i i iرس اس ii i i i iت.
پii iهنهی گسii iترش ایii iن سii iازنii iد در
ک iiوه پ iiای iiهه iiای ج iiنوب ال iiبرز و از
قزوین تا سمنان است.
ایستگاه دوم:
گسii iلش غii iالii iب در الii iبرز از نii iوع
راسii i iتگرد بii i iا مii i iؤلii i iفهی مii i iعکوس
اس iiت .دارای س iiاخ iiتار ک iiلی گ iiل
سiiرخiiی اسiiت کiiه بiiه عiiلت عiiملکرد
شکل ۵سنگهای تشکیل دهندهی سازند هزار دره
8
گس iiله iiای ام iiتداد ل iiغز م iiوازی ب iiوج iiود م iiیآی iiد .در س iiنوزوئ iiیک ،خ iiمش ال iiبرز ب iiه ع iiلت ح iiرک iiت ای iiران
مiiرکiiزی بiiه سiiمت بiiاال و حiiرکiiت هسiiتهی کiiاسiiپین بiiه سiiمت پiiایiiین اتiiفاق افiiتاده اسiiت .آبiiرفiiت هiiزار
دره ش iiیبدار اس iiت ک iiه ن iiشان ده iiندهی ف iiشار جه iiتدار وارده ب iiر آن م iiیب iiاش iiد .پ iiس از ش iiیبدار
شiiدن سiiازنiiد هiiزار دره ،مiiنطقه دو مiiرتiiبه بiiه زیiiر آب فiiرو رفiiته و سiiازنiiد کهiiریiiزک بiiه صiiورت افiiقی
نهشiته شiده اسiت .امiروزه مiیبiینیم کiه سiازنiد کهiریiزک نiیز شiیب دارد و ایiن خiود نiشان دهiندهی
تکتونیک فعال این منطقه است .موارد زیر در سازند هزار دره یافت میشود:
توف کرج ،کنگلومرای فجن ،ماسه سنگ سرخ رنگ ،قطعات آهکی سازند الیکا.
در ایiiن ایسiiتگاه سiiازنiiد کiiرج نiiیز دیiiده شiiد کiiه بiiه شiiرح ویiiژگiiیهiiای زمiiین شiiناسiiیش در گiiزارش
فیلد جادهی چالوس به طور مفصل پرداخته شده است.
ایستگاه سوم-سازند فجن:
س.ازن.د ف.جن :نiام ایiن سiازنiد از
ت ii i iپهه ii i iای غ ii i iرب ده ii i iکدهی ف ii i iجن
)فiاجiان( و بiرش الiگوی آن تiوسiط
دل iiنباخ در ۱۰۰ک iiیلوم iiتری ش iiرق
تهiiران انiiتخاب و مiiطالiiعه گiiردیiiد.
مiiتعلق بiiه اپiiوکهiiای پiiالiiئوسiiن تiiا
ائii iوسii iن زیii iریii iن اسii iت .سii iتبرای
ای iiن س iiازن iiد ۱۵۰۰م iiتر در مح iiل
بiiرش الiiگو بiiرآورد شiiده اسiiت .در
م iiرز زی iiری iiن ب iiا س iiازن iiد ت iiیزک iiوه ب iiه
شکل ۶توالی کنگلومرا و ماسه سنگ سازند فجن
صiورت دگiرشiیب و در مiرز بiاالیiی بiا سiازنiد زیiارت بiه صiورت هiمشiیب و در بiرخiی نiقاط بiه صiورت
بiین انگشiتی اسiت .سiن ایiن سiازنiد در حiد احiتمال اسiت چiراکiه فiاقiد فiسیل بiوده و بiنابiر جiایiگاه
چiiینهشiiناسiiیش “پiiالiiئوسiiن تiiا ائiiوسiiن زیiiریiiن” بiiرایiiش گiiمانiiهزنiiی شiiده اسiiت .بiiرخiiی گiiفتهانiiد سiiن
سiiازنiiد فiiجن از پiiالiiئوسiiن تiiا لiiوتiiسین اسiiت .اشiiتوکiiلین ایiiن کiiنگلومiiرا را بiiا کiiنگلومiiرای کiiرمiiان در
ای iiران م iiرک iiزی و س iiازن iiد پس iiتهل iiیق س iiرخ رن iiگ در ک iiپه داغ م iiعادل
دانسiiته اسiiت .از نiiظر لiiیتولiiوژیiiکی دارای کiiنگلومiiرای پiiلی ژنiiتیک،
مii iاسii iه سii iنگ قii iرمii iز و مii iارنهii iای مii iاسii iهای کii iه در آن تii iناوبii iی از
آگiلومiرا و گiدازههiای آنiدزیiتی نiیز دیiده مiیشiود اسiت .آگiلومiرا بiه
کiiنگلومiiراهiiای آذریiiن اطiiالق مiiیشiiود .قiiطعات مiiاسiiه سiiنگی اللiiون
را دارد ولiiی قiiطعات سiiازنiiد کiiرج را نiiدارد چiiراکiiه از سiiازنiiد کiiرج
شکل ۷ریدلهای جوان م iiسنت iiر اس iiت .خ iiال iiی از ل iiطف نیس iiت ک iiه ب iiدان iiیم م iiعادل ف iiارس iiی
9
واژهی کiiنگلومiiرا“ ،جiiوش سiiنگ” اسiiت .قiiطعات گiiراول کiiنگلومiiرای فiiجن جiiورشiiدگiiی و گiiردشiiدگiiی
مiناسiبی نiدارنiد و بiا تiوجiه بiه ایiن جiورشiدگiی و گiردشiدگiی ضiعیف و ایiنکه ایiن کiنگلومiرا دانiه غiالiب
) (grain supportedاسiت ،مiیتiوان گiفت کiه از نiظر بiافiتی نiابiالiغ اسiت .ایiجاد کiنگلومiرای فiجن
انiعکاس رخiداد الرامiین اسiت .از اواخiر کiرتiاسiه تiا پiالiئوژن ،در بیشiتر نiواحiی ایiران ،شiواهiدی از
چ iiینخ iiوردگ iiی ،م iiاگ iiمازای iiی و دگ iiرگ iiون iiی وج iiود دارد ک iiه ن iiشان ده iiندهی ع iiملکرد رخ iiداد الرام iiین در
ایiران اسiت .در نiتیجهی ایiن رخiداد ،الiبرز شiرقiی از آب خiارج گشiته و رسiوبiات مiائسiتریشiتین در
ایiن مiنطقه نهشiته نشiدنiد .پiهنهی گسiترش ایiن سiازنiد از شiمال شiاهiرود و شiمال غiربiی دامiغان و
شiمال سiمنان تiا غiرب فiیروزکiوه و تiا درهی مiنجیل و کiوههiای سiلطانiیه اسiت )از اسiتان سiمنان تiا
استان زنجان(.
ایستگاه چهارم-گابروی مبارک آباد:
شکل ۸نمایی از گابروی مبارک آباد و دایکهای اسیدی
گ.اب.روی م.بارک آب.اد )نiزدیiک آبiعلی( بiه درون زون گسiلی مiشا-فiشم و
تiوفiیتهiای سiازنiد کiرج تiزریiق شiده اسiت؛ بiه هiمین دلiیل خiردشiدگiی و
تجiiزیiiهی گiiرمiiابiiی شiiدیiiد دارد .در ایiiن ایسiiتگاه تiiودهی نiiفوذی بiiا جiiنس
گ ii iاب ii iرو ب ii iه رن ii iگ س ii iبز ت ii iیره را ب ii iررس ii iی ک ii iردی ii iم .در داخ ii iل ای ii iن ت ii iودهی
گ iiاب iiروی iiی ،دای iiکه iiای iiی اس iiیدی ب iiه رن iiگ روش iiن دی iiده ش iiدن iiد .دای iiکه iiای
شکل ۹گسل راستگرد با مولفهی نرمال 10
اسiiیدی دانiiه ریiiز بiiودنiiد و از مiiاگiiمای نiiهایiiی )پiiس از تiiفریiiق یiiافiiنت مiiاگiiماهiiای بiiازیiiک( ایiiجاد شiiده
اند.
ایستگاه پنجم-گردنهی امام زاده هاشم )ع(:
شکل ۱۰سازند الیکا و الیهی بوکسیت بر روی آن
س..ازن..د ال..یکا :م iiتعلق ب iiه دورهی ت iiری iiاس پ iiای iiان iiی ت iiا م iiیان iiی اس iiت .از ن iiظر ل iiیتول iiوژی iiکی آه iiک و
دول iiوم iiیت و م iiارن دارد .در مح iiل ب iiرش ال iiگو ) ۵ک iiیلوم iiتری پ iiای iiین دس iiت روس iiتای ال iiیکا( س iiتبرای
سiازنiد الiیکا بiه ۲۹۵مiتر مiیرسiد .در شiمال رانiدگiی اصiلی ،بiین امiامiزاده هiاشiم )ع( و دریiاچiهی
تiار ،سiتبرای طiبقات الiیکا خiیلی کiم شiده و فiقط یiک الیiه مiطابiق بiا بiخش زیiریiن سiازنiد الiیکا وجiود
دارد .در مح iiل ب iiرش ال iiگو و س iiای iiر ن iiقاط ال iiبرز ،ب iiخش پ iiای iiینی س iiازن iiد ال iiیکا ،س iiتبرای م iiتغیر از
س iiنگه iiای آه iiک م iiارن iiی اس iiت ک iiه ک iiمی م iiارن و م iiیان الی iiهه iiای ن iiازک دول iiوم iiیتی دارد .الی iiه ب iiندی
نiiازک ،رنiiگ مiiتمایiiل بiiه خiiاکسiiتری روشiiن ،فiiراوانiiی سiiاخiiتهiiای کiiرم مiiانiiند از ویiiژگiiیهiiای بiiخش
پiiایiiینی سiiازنiiد الiiیکا اسiiت کiiه شiiناسiiایiiی آن را از دولiiومiiیتهiiای سiiتبر الیiiهی بiiخش فiiوقiiانiiی مiiمکن
مiiیسiiازد .بiiر روی سiiازن نiiسن اسiiت و مiiرز بiiاالیiiی آن بiiا سiiازنiiد شiiمشک بiiه صiiورت نiiاپiiیوسiiتکی
دگ iiرش iiیبی ) (angular unconformityاس iiت .ع iiضو زی iiری iiن ال iiیکا ک iiنگلوم iiرا ن iiیز دارد .آه iiکه iiای
عiiضو زیiiریiiن الiiیکا از نiiوع ورمiiیکولiiه انiiد ،عiiضو بiiاالیiiی الiiیکا سiiیمای خiiشن و صخiiرهای دارد .بiiین
دو س iiازن iiد ش iiمشک و ال iiیکا ی iiک الی iiهی م iiنگنز س iiرخ رن iiگ وج iiود دارد .م iiرز زی iiری iiن س iiازن iiد ال iiیکا )ب iiا
11
شکل ۱۱نمایی از سازند الیکا ،الیهی بوکسیتی التریتی و سازند شمشک
شکل ۱۲توالی سازندهای شمشک ،دلیچای و الر
شکل ۱۳ستون چینهشناسی سازند الیکا در اسک ،امامزاده هاشم و تار
12
س iiازن iiد ن iiسن( ب iiه ص iiورت ه iiمش iiیب اس iiت .از ن iiظر
ف ii iسیلی ،دو ک ii iفهای ک ii iالری ii iا و س ii iودوم ii iون ii iوی ii iکس
ه iiوم iiوم iiیا ،گ iiاس iiتروپ iiوده iiای ک iiوچ iiک ،آث iiار ک iiرم،
ج ii iلبک و روزن داران و ب ii iه ن ii iدرت آم ii iون ii iیت دارد.
مii iعادل سii iازنii iدهii iای سii iرخشii iیل و شii iتری اسii iت.
بiiخش بiiاالیiiی سiiازنiiد الiiیکا مiiیکروفiiسیل نiiیز دارد.
پii i iهنهی گسii i iترش ایii i iن سii i iازنii i iد از آذربii i iایii i iجان،
کبودرآهنگ تا البرز مرکزی و شرقی است.
س .. .ازن .. .د ش .. .مشک :سii i iازنii i iد شii i iمشک یii i iکی از
سiiازنiiدهiiای مiiهم الiiبرز اسiiت بiiخصوص کiiه وجiiود
زغ ii iال ii iسنگ ب ii iه آن ج ii iنبهی اق ii iتصادی م ii iیده ii iد.
رگii iههii iای زغii iالii iدار فii iقط بii iه قii iسمتهii iای زیii iریii iن
س ii i iازن ii i iد ش ii i iمشک مح ii i iدود م ii i iیش ii i iود .در ال ii i iبرز
شکل ۱۴ساختار یک کرینوئید زغiiالهiiای لiiیاس در محiiلی کiiه امiiروزه قiiرار دارنiiد
تiiشکیل نشiiدهانiiد و مiiحصول بiiقایiiای درخiiتان و گiiیاهiiانiiی
هسiiتند کiiه از محiiل دیiiگری حiiمل شiiده و بiiر روی هiiم انiiباشiiته شiiدهانiiد .سiiازنiiد شiiمشک مiiتعلق بiiه
ژوراسiiیک اسiiت .از نiiظر لiiیتولiiوژیiiکی بiiه چiiهار بiiخش تiiقسیم مiiیشiiود -۱ :مiiاسiiه سiiنگ تiiحتانiiی بiiا
۷۶مiتر سiتبرا -۲زغiال زیiریiن بiا ۳۳۳مiتر سiتبرا -۳مiاسiه سiنگ دریiایiی بiا ۵۳۱مiتر سiتبرا -۴
زغiال بiاالیiی بiا ۸۷مiتر سiتبرا .در مجiموع ۱۰۲۷مiتر اسiت .مiرز بiاالیiی سiازنiد شiمشک بiا سiازنiد
دلiiیچای و از نiiوع پiiیوسiiته اسiiت .مiiرز زیiiریiiن سiiازنiiد شiiمشک مiiتغیر اسiiت زیiiرا پiiس از کiiوهiiزایiiی
س iiیمری iiن نهش iiته ش iiده و س iiازن iiده iiای زی iiری iiنش در ه iiنگام نهش iiتگیش ش iiیبدار ب iiودن iiد ول iiی در مح iiل
ب iiرش ال iiگو ت iiنها ب iiر روی س iiازن iiد ج iiیرود ق iiرار دارد و در ه iiمه ج iiا م iiرز زی iiری iiنش ب iiا ه iiر س iiازن iiدی ک iiه
هس iiت از ن iiوع دگ iiرش iiیبی اس iiت .ب iiه ط iiور ک iiلی ای iiن س iiازن iiد دارای ش iiیل ،م iiاس iiه س iiنگ ،ش iiیله iiای
زغii iالii iدار و سii iیلت سii iنگ اسii iت .از نii iظر فii iسیلی پii iالii iینومii iورفهii iای خii iشکی و دریii iایii iی ،آمii iونii iیت،
ص iiدفه iiای دو ک iiفهای ،م iiرج iiان ،ک iiری iiنوئ iiید و آث iiار گ iiیاه iiی دارد .در س iiازن iiد دل iiیچای ن iiیز آم iiون iiیت
شکل ۱۵نمایی از معدن تراورتن ،روستای آب اسک و سد
داریiم .مiعادل سiازنiدهiای کiشف رود )در کiپه داغ( و گَِ iردو )در ایiران مiرکiزی( اسiت .در ایiن مiنطقه
13
شکل ۱۶معدن تراورتن در باالدست روستای آب اسک
بiiین تiiریiiاس و ژوراسiiیک ،یiiک فiiاز خiiشکیزایiiی نiiیز داریiiم کiiه بiiاعiiث ایiiجاد زغiiال و بiiوکiiسیت شiiده
اسiت .پiهنهی گسiترش ایiن سiازنiد بiسیار پiهناور اسiت و در شiمال ،مiرکiز و شiرق ایiران گسiتردگiی
دارد .در سiازنiدهiای شiیلی و مiارنiی )سiازنiدهiای نiرم فiرسiا( پiس از چiینخiوردگiی ،یiافiنت الیiه بiندی
سiiخت مiiیشiiود .الیiiههiiای نiiازکiiی کiiه تiiوسiiط کiiلیواژهiiا قiiطع شiiده بiiاشiiند شiiبیه سiiیب زمiiینی خiiاللiiی
بiiریiiده بiiریiiده مiiیشiiونiiد .بiiرای تiiشخیص الیiiه بiiندی در چiiنین مiiواردی بiiایiiد از سiiازنiiد دور شiiویiiم و
خiiطی کiiه در آن تiiغییر رنiiگ رخ داده اسiiت را پiiیدا کiiنیم تiiا جهiiت الیiiه بiiندی را یiiافiiته بiiاشiiیم .تiiغییر
جنس و تغییر رنگ از مهمترین ویژگیها است که توسط آن میتوان جهت الیه بندی را پیدا کرد.
ایستگاه ششم-آب اسک:
در ایiiن ایسiiتگاه از کiiوچiiههiiای پiiرشiiیب روسiiتای آب اسiiک بiiاال رفiiتیم .بiiوی شiiدیiiد گiiوگiiرد بiiمثابiiهی
بiiوی بiiد تخiiم مiiرغiiی گiiندیiiده بiiه مiiشام مiiیخiiورد .جiiوی هiiای ایiiن روسiiتا از گiiوگiiرد اشiiباع انiiد .در
بiiاالی روسiiتا یiiک مiiعدن مiiتروکiiهی تiiراورتiiن بiiود .تiiراورتiiن هiiر چiiه خiiالiiصتiiر و کiiم تخiiلخلتiiر بiiاشiiد،
گ iiران ق iiیمتت iiر اس iiت .چ iiرا ک iiه رن iiگش س iiفید و ب iiتون iiه ک iiاری iiش ک iiمتر خ iiواه iiد ب iiود .ت iiراورت iiنه iiا در
م iiنطقهای نهش iiته م iiیش iiون iiد ک iiه ه iiم آب وج iiود داش iiته ب iiاش iiد و ه iiم گس iiل خ iiوردگ iiی .اگ iiر در م iiحیط
رسiوبiگذاری تiراورتiن حiرکiت آب و حiضور جiلبک داشiته بiاشiیم )در ایiن ایسiتگاه دیiدیiم( در نiهایiت،
تiراورتiن تiشکیل شiده حiالiت نiواری خiواهiد داشiت .تiراورتiنهiای جiدیiد و دارای تخiلخل بiاال و دارای
قiiطعات گiiیاهiiی را تiiوفiiا مiiینiiامiiند .هiiم تiiراورتiiنهiiا و هiiم تiiوفiiاهiiا از جiiنس سiiنگهiiای کiiربiiناتiiی غiiیر
14
شکل ۱۷آب اسک ،نگاه به شمال الیههای کوه .در الیهی الهاری خانههایی در دل سنگ ساخته شده بود
دریiایiی هسiتند .در ایiن ایسiتگاه وقiتی بiه سiمت شiمال مiینiگریiم ،محiدودهای را مiیبiینیم کiه پiر از
گس iiله iiای ام iiتداد ل iiغز اس iiت و ک iiوه iiی وج iiود دارد ک iiه در ب iiاالی آن الی iiهه iiای گ iiدازه و زی iiر گ iiدازهه iiا
الیiiهای کiiنگلومiiرا و آگiiلومiiرا و واریiiزههiiا و زیiiرشiiان الیiiهای از الهiiار و زیiiر الهiiار الیiiهای دیiiگری از
گiiدازه را مiiیبiiینیم .تiiراورتiiنهiiای مiiرتiiبط بiiا چiiشمههiiای آب گiiرم چiiگالiiی بیشiiتری دارنiiد و از کiiیفیت
بهiتری بiرخiوردارنiد .تiوفiاهiا اکiثرا ً در دریiاچiههiای آب شiیریiن نهشiته مiیشiونiد .جiالiب تiوجiه اسiت کiه
گii iرایii iشی از عii iلم زمii iینشii iناسii iی وجii iود دارد بii iه نii iام “تii iراویii iتونii iیک” کii iه بii iه مii iطالii iعهی گسii iلهii iا و
تiiراورتiiنهiiا مiiیپiiردازد .در ایiiن جiiا سiiؤالiiی بiiه ذهiiن مiiیرسiiد؛ ایiiنکه چiiگونiiه یiiک گسiiل را در مiiقیاس
ب iiزرگ ت iiشخیص ده iiیم؟ پ iiاس iiخ ای iiن اس iiت ک iiه از روی ب iiر ه iiم خ iiوردن ن iiظم س iiازن iiده iiا ،ق iiطع ش iiدن
الیiههiا و چiین خiوردگiی نiاگiهانiی آنهiا .هiرگiاه تiراورتiن را در نiقاط مiرتiفع داشiتیم مiیتiوانiیم نiتیجه
بگیریم که تکتونیک منطقه فعال است.
15
فیلد جادهی چالوس
شکل ۱۸نمایی از دریاچهی سد امیرکبیر
ایستگاه نخست-میدان امیرکبیر کرج
ن iiگاه ب iiه ش iiرق ،گس iiلی م iiشاه iiده م iiیش iiود ک iiه دارای م iiکان iiیزم ام iiتداد ل iiغز اس iiت و ب iiا گس iiل ش iiمال
ته iiران م iiرت iiبط اس iiت .ع iiملکرد ای iiن گس iiل ب iiاع iiث ج iiا ب iiه ج iiای iiی و ب iiری iiدگ iiی آب iiرف iiته iiای عه iiد ح iiاض iiر
)ک iiوات iiرن iiری( ش iiده اس iiت.از ش iiواه iiد وج iiود ای iiن گس iiل ،ت iiغییر ن iiاگ iiهان iiی و غ iiیر م iiنتظرهی الی iiهه iiای
آتiشفشانiی سiازنiد کiرج بiه رسiوبiات آبiرفiتی عهiد حiاضiر اسiت .بiررسiی رسiوبiات کiواتiرنiری در ایiن
ایسiتگاه نiشان دهiندهی وضiعیت مiحیط رسiوبiی در ابiتدای درهی کiرج-چiالiوس اسiت .گiردشiدگiی و
جiiورشiiدگiiی نسiiبی دانiiههiiای گiiراول و مiiاسiiهی ایiiن الیiiهی آبiiرفiiتی بiiیانiiگر ایiiن اسiiت کiiه عiiامiiل جiiا یiiه
جiiایiiی رسiiوبiiات ،رودخiiانiiه بiiوده و در مiiراحiiلی از عiiمر خiiود دچiiار طiiغیان و سiiیالب شiiده اسiiت .در
ایiن ایسiتگاه مiشاهiده شiد کiه طiغیان رودخiانiهی دیiریiنه مiیان دو دورهی آرامiش نسiبی بiوده اسiت.
گ iiراوله iiا و ب iiول iiدره iiای م iiشاه iiده ش iiده در ای iiن آب iiرف iiت اک iiثرا ً از ج iiنس ت iiوف س iiبز )م iiتعلق ب iiه س iiازن iiد
کiرج( ،مiاسiه سiنگ و سiنگهiای آهiکی بiودنiد .هiرگiاه نiام سiازنiد کiرج بiه گiوش مiیخiورد ،تiوفهiای
سiبز رنiگ دامiنهی جiنوبiی الiبرز در ذهiن تiداعiی مiیشiود در صiورتiی کiه ایiن سiازنiد تiنها از جiنس
ت ii iوف ن ii iبوده و ع ii iالوه ب ii iر آن دارای رس ii iوب ii iات ش ii iیلی ت ii iوف دار ،س ii iنگه ii iای رس ii iوب ii iی ،گ ii iدازهه ii iای
آتiشفشانiی و بiه نiدرت دارای رسiوبiات تiبخیری اسiت .سiازنiد کiرج بiا سiتبرای ۳۳۰۰مiتر در بiرش
ال iiگو س iiتبرت iiری iiن س iiازن iiد ای iiران زم iiین اس iiت و پ iiهنهی گس iiترش پ iiهناوری از شه iiرس iiتان دام iiغان ت iiا
16
شکل ۱۹عملکرد گسل باعث شده سازند کرج بر روی رسوبات جوانتر از خود قرار گیرد
شکل ۲۰در دورهی طغیان اندازهی دانههای آبرفت درشت اند
17
ک iiوهه iiای ت iiال iiش دارد .ای iiن س iiازن iiد دارای آث iiار و ب iiقای iiای س iiنگوارهای م iiوج iiودات iiی ن iiظیر گ iiیاه iiان،
روزنداران و مiiاهiiیان اسiiت .سiiازنiiد کiiرج از نiiظر کiiانiiی شiiناسiiی تiiرکiiیب خiiاصiiی نiiدارد .عiiالوه بiiر
سiنگهiای تiوف ،تiوفiیتهiای سiبز رنiگ نiیز در ایiن سiازنiد قiابiل مiشاهiده اسiت .سiازنiد کiرج در بiرش
الiiگو ،سiiنگشiiناسiiی هiiمگنی نiiدارد؛ بiiنابiiرایiiن بiiه عiiضوهiiایiiی تiiقسیم مiiیشiiونiiد کiiه عiiبارتiiند از-۱ :
ب iiخش ش iiیل پ iiای iiینی ب iiا س iiتبرای ۱۰۵۵م iiتر ،ش iiام iiل ش iiیله iiای آه iiکی و س iiیلتی و خ iiاکس iiتری ت iiیره
اسiiت کiiه مiiیان الیiiههiiایiiی از تiiوف خiiاکسiiتری ،تiiوف شiiیشهای بiiه رنiiگ سiiبز تiiا خiiاکسiiتری دارد .در
نiزدیiکی قiاعiدهی ایiن عiضو ۲۰مiتر گiدازهی پiورفiیری اوژیiتدار وجiود دارد -۲ .بiخش تiوف مiیانiی
بiiا سiiتبرای ۱۱۷۷مiiتر ،شiiامiiل تiiوفهiiای ضiiخیم الیiiه و شiiیشهای بiiه رنiiگ سiiبز آبiiی تiiا سiiبز روشiiن
اسiت کiه در قiسمت بiاالیiی شiیلهiای آهiکی دارد -۳ .شiیل آسiارا بiا سiتبرای ۱۶۷مiتر شiیل آهiکی
ب iiا م iiقدار ن iiاچ iiیزی از ت iiوف و ش iiیل ت iiوف iiی اس iiت .در ای iiن ب iiخش ب iiاق iiیمان iiدهی گ iiیاه iiان گ iiزارش ش iiده
اسiت -۴ .بiخش تiوف بiاالیiی بiا سiتبرای ۹۱۷مiتر بiه طiور عiمده شiامiل تiوف سiبز کiه الیiههiایiی از
شiیل تiوفiی ،مiاسiه سiنگ تiوفدار و شiیل آهiکی دارد -۵ .شiیل کiندوان بiا سiتبرای حiدود ۱۵۰مiتر
شiیل آهiکی و آهiک قiیری و گiاه بiه شiدت متخiلخل و ژیiپسدار اسiت کiه در گiردنiهی کiندوان )شiمال
گچس iiر( ب iiرون iiزد دارد .گ iiفتنی اس iiت ک iiه ای iiن ع iiضو در ب iiرش ال iiگو دی iiده نش iiده اس iiت و ت iiعلق آن ب iiه
سiازنiد کiرج پiرسiش آمiیز اسiت .مiرز زیiریiن سiازنiد کiرج بiه صiورت هiمشiیب بiا سiازنiد زیiارت اسiت.
در سiنگهiای آهiکی سiازنiد زیiارت ،آثiار سiنگوارهای نiومiولiیتهiا قiابiل رؤیiت اسiت .در درهی چiالiوس
در ب iiرخ iiی ق iiسمته iiا ،س iiازن iiد ک iiرج ب iiدون واس iiطهی س iiازن iiد زی iiارت ب iiر روی واح iiده iiای ک iiنگلوم iiرای iiی
سiiازنiiد فiiجن قiiرار دارد .سiiنگوارههiiای مiiاهiiیانiiی کiiه در سiiازنiiد کiiرج واقiiع شiiدهانiiد ،در عiiضو شiiیل
18
شکل ۲۱چین ثقلی )نگاه به غرب(
پiiایiiینی یiiافiiت مiiیشiiونiiد و بiiه طiiور عiiمده بiiه زمiiان ائiiوسiiن مiiیانiiی تiiعلق دارنiiد و از قiiبل مiiیدانiiیم کiiه
م iiاه iiیان از دورهی س iiیلوری iiن در ع iiال iiم ام iiکان پ iiدی iiد آم iiدن iiد و از س iiیلوری iiن ت iiا پ iiال iiئوژن ح iiدود ۳۸۷
م iiیلیون س iiال زم iiان گ iiذش iiته اس iiت؛ ی iiعنی ٪۸/۶از ع iiمر ک iiرهی زم iiین از ه iiادئ iiن ت iiا ک iiنون و ٪۸۷/۴
ع iiمر ک iiرهی زم iiین از ه iiنگام ای iiجاد ش iiدن م iiاه iiیان)در س iiیلوری iiن(! پ iiس م iiاه iiیان iiی ک iiه آث iiار و ب iiقای iiای
سiiنگوارهای آنهiiا در عiiضو شiiیل زیiiریiiن سiiازنiiد کiiرج سiiنگ شiiده اسiiت ،از رسiiتهی مiiاهiiیان تiiکامiiل
یiiافiiته و پیشiiرفiiته انiiد .زمiiان نهشiiته شiiدن سiiازنiiد کiiرج از ائiiوسiiن مiiیانiiی تiiا ائiiوسiiن پiiایiiانiiی بiiرآورد
شiده اسiت .ایiن زمiان کiمی بiرای نهشiتگی چiنین سiازنiد سiتبری اسiت؛ پiس سiازنiد کiرج بiا سiرعiت
ب iiسیاری نهش iiته ش iiده و از ط iiرز ق iiرار گ iiیری رس iiوب iiات ن iiیز چ iiنین ب iiرداش iiتی ب iiر م iiیآی iiد .وج iiود الی iiه
بiندی در رسiوبiات آذرآواری و تiوفiی نiشان دهiندهی ایiن اسiت کiه ذرات و خiاکسiترهiای پiرتiاب شiده
پiiس از فiiوران آتiiشفشان دمiiاونiiد بiiه مiiحیط دریiiایiiی وارد و در بسiiتر دریiiا راسiiب شiiدهانiiد و در ایiiن
دریiiا مiiاهiiیانiiی زنiiدگiiی مiiیکiiردنiiد و هiiمچنین مiiیکروارگiiانiiیسمهiiایiiی نiiظیر روزن داران پiiالنiiکتونiiیک و
گ iiیاه iiان ت iiک ل iiپهای ق iiارهای ن iiیز در م iiحیط وج iiود داش iiتند ک iiه ام iiروزه ش iiواه iiد س iiنگوارهای آن iiان را
م iiیب iiینیم .رن iiگ ک iiلی س iiبز ای iiن س iiازن iiد م iiیت iiوان iiد ب iiه ع iiلت ح iiضور Fe2+در م iiحیط اح iiیای iiی ،وج iiود
کiانiیهiای سiبز رنiگ )مiانiند اپiیدوت و گiلوکiونiیت و مiونiت مiوریiلونiیت و کiلریiت( و یiا فشiردگiی و تiراکiم
رسiiوبiiات بiiاشiiد .سiiازنiiد کiiرج در مiiرز بiiاالیiiی خiiود بiiا سiiازنiiد کُiiند بiiه صiiورت دگiiرشiiیب قiiرار دارد.
بiiخش آتiiشفشانiiی سiiازنiiد کiiرج گiiدازههiiای زیiiر دریiiایiiی هسiiتند .در هiiمین نiiقطه وقiiتی رو بiiه سiiمت
غiرب مiیکiنیم ،بiا پiدیiدهای زیiبا و تiأمiل بiرانiگیز رو بiه رو مiیشiویiم .چiین ثiقلی .مiکانiیزم تiشکیل ایiن
19
نiiوع چiiین بiiه نiiیروهiiای تiiکتونiiیکی مiiربiiوط نiiمیشiiود .بiiلکه چiiینهiiای ثiiقلی بiiه عiiلت حiiضور یiiک الیiiهی
نiرم بiین دو الیiهی سiخت اتiفاق مiیافiتد .بiدیiن صiورت کiه الیiهی سiخت بiاالیiی بiواسiطهی الیiهی نiرم
مiiیانiiی روی الیiiهی سiiخت پiiایiiینی سiiر مiiیخiiورد و در الیiiهی نiiرم ،چiiین خiiوردگiiی مiiشاهiiده مiiیشiiود.
درسiiت مiiثل سiiر خiiوردن روی پiiتو و ایiiجاد کiiردن چiiینهiiایiiی روی آن .مiiبرهiiن اسiiت کiiه بiiرای ایiiجاد
چiنین چiینی عiالوه بiر وجiود یiک الیiهی نiرم )مiثل مiارن یiا شiیل( مiیان دو الیiهی سiخت ،الیiههiا بiایiد
شiیبدار بiاشiند .الiبته بiرای ایiجاد چiین ثiقلی ،نiیروی عiمل کiننده تiمام وزن الیiهی بiاالیiی نیسiت و
کسiری از آن کiه از رابiطهی ) F=+m.g.sin(αمiحاسiبه مiیشiود ،نiیروی عiمل کiننده اسiت کiه در
آن mجiرم الیiه g ،شiتاب گiرانiش زمiین در آن نiقطه و αزاویiهی شiیب واقiعی الیiه اسiت .ایiن چiین
خوردگی ثقلی ) (Slumping foldدر ایستگاه ) ۲کالنتری اسالم آباد( مورد مطالعه قرار گرفت.
شکل ۲۲نمایی از ناودیس ارنگه
ایستگاه سوم-محور ناودیس ارنگه:
ایiiن مiiنطقه از هiiفت روسiiتا تiiشکیل مiiیشiiود کiiه بiiزرگiiتریiiن آنهiiا روسiiتای ارنiiگه اسiiت و در اسiiتان
الii iبرز ،شهii iرسii iتان کii iرج ،بii iخش آسii iارا واقii iع شii iده اسii iت .اقii iتصاد مii iردم ایii iن مii iنطقه اکii iثرا ً روی
بiاغiداری سiیب قiرمiز ،گiردو و گiالبiی مiیچiرخiد .در ایiن ایسiتگاه ،س.ازن.د ک.رج مiورد مiطالiعه قiرار
گiiرفiiت .سiiن ایiiن سiiازنiiد مiiربiiوط بiiه ائiiوسiiن مiiیانiiی )پiiالiiئوژن مiiیانiiی( مiiیشiiود .از نiiظر لiiیتولiiوژیiiکی
شiiامiiل تiiوفهiiای سiiبز ،رسiiوبiiات شiiیلی تiiوف دار ،سiiنگهiiای رسiiوبiiی ،گiiدازههiiای آتiiشفشانiiی و بiiه
20
شکل ۲۳ناودیس به علت عملکرد گسل به روی تاقدیس منتقل شده است
نiiدرت رسiiوبiiات تiiبخیری اسiiت .بiiا تiiوجiiه بiiه ایiiن نiiکته کiiه سiiازنiiد کiiرج بiiه تiiرتiiیب تiiوالiiی تiiوف و شiiیل
دارد ،مii iیتii iوان بii iه ایii iن نii iکته پii iی بii iرد کii iه سii iه دورهی فii iوران الii iبرز ،بii iا پii iراکii iنش و رسii iوبii iگذاری
خiاکسiترهiایiش در مiحیط رسiوبiی نسiبتا ً عiمیق کiرج و ایiجاد سiه الیiهی تiوف سiبز بiا دو الیiهی شiیل
سiiیاه در مiiیانiiشان ،در سiiازنiiد کiiرج ثiiبت شiiده اسiiت .مiiطالiiعات انiiجام شiiده تiiوسiiط گنسiiر در سiiال
۱۹۶۲و دلiiنباخ در سiiال ۱۹۶۴و هiiوشiiمندزاده در سiiال ۱۹۷۱نiiشان مiiیدهiiد کiiه تiiوفهiiای سiiبز
کiiرج )کiiه در بiiرخiiی نiiواحiiی الiiبرز بiiه عiiلت حiiضور آهiiک بiiه رنiiگ خiiاکسiiتری هسiiتند( ،حiiاصiiل فiiوران
آت iiشفشانه iiای iiی ب iiا م iiبدأه iiای م iiتعدد در زی iiر دری iiا در ع iiمق زی iiاد ب iiوده اس iiت .م iiهمت iiری iiن ف iiسیله iiای
ب iiدس iiت آم iiده از ت iiوف س iiنگه iiا ع iiبارت iiند از رادی iiوالری iiا ،ف iiرام iiینیفره iiای ذرهب iiینی م iiثل گ iiلوب iiیژری iiنا و
م iiیکروف iiسیله iiای ب iiنتون iiیک ن iiظیر ن iiوم iiول iiیت ان iiد .رن iiگ ت iiوفه iiای س iiازن iiد ک iiرج غ iiال iiبا ً س iiبز اس ول iiی
هiiمانiiطور کiiه پیشiiتر گiiفته شiiد ،در بiiعضی مiiناطiiق تiiوفهiiا بiiه عiiلت وجiiود آهiiک یiiا رس بiiه رنiiگهiiای
خiiاکسiiتری مiiایiiل بiiه سiiبز و سiiبز مiiایiiل بiiه خiiاکسiiتری تiiیره دیiiده مiiیشiiونiiد .در بiiرخiiی مiiناطiiق مiiثل
درهی جiاجiرود ،تiوفهiا بiه عiلت وجiود نiاخiالiصی بiرخiی عiناصiر بiه رنiگهiای آبiی ،بiنفش و آبiی مiایiل
بiه سiبز در مiیآیiند .تiوفهiای الiبرز بiه شiدت چiین خiوردهانiد و گسiل و شiکافتiای زیiادی در آنهiا
وجiود دارد .تiوفهiای سiبز سiازنiد کiرج در بiرخiی مiناطiق بiه عiلت دگiرسiانiی بiه زئiولiیت بiد گشiتهانiد.
از ای iiن ت iiوفه iiا در س iiاخ iiت دی iiواره iiای س iiنگی ،س iiنگ شکس iiته در ب iiنت ،ع iiای iiق ح iiرارت iiی و س iiاخ iiت
آج iiره iiای س iiیلیکات ک iiلسیم اس iiتفاده م iiیش iiود .س iiازن iiد ک iiرج در مح iiل ب iiرش ال iiگو در م iiرز زی iiری iiن ب iiا
سiازنiد زیiارت هiمشiیب و در مiرز بiاالیiی بiا سiازنiد کُiند دگiرشiیب اسiت .در ایiن ایسiتگاه دقiیقا ً روی
م iiحور ن iiاودی iiس ارن iiگه ت iiوق iiف ک iiردی iiم .ن iiاودی iiس ارن iiگه دارای م iiکان iiیسم خ iiمشی-ل iiغزش iiی )Flexural
(slipاس iiت .از روی خ iiردش iiدگ iiی س iiنگه iiا م iiتوج iiه وج iiود ی iiک زون گس iiلی در ارن iiگه م iiیش iiوی iiم .ای iiن
ن iiاودی iiس از ن iiوع Box foldاس iiت و ای iiن ب iiدی iiن م iiعنی اس iiت ک iiه ن iiاودی iiس ارن iiگه دو ل iiوال دارد .رون iiد
سiطح مiحوری ایiن نiاودیiس N110اسiت و طiولiش حiدود ۳۰کiیلومiتر اسiت .الزم بiه ذکiر اسiت کiه
نii iاودیii iس ارنii iگه بii iخشی از یii iک چii iین بii iاز اسii iت .مii iیدانii iیم کii iه هii iنگامii iی کii iه زاویii iهی بii iین دو یii iال
چiینخiوردگiی ۱۲۰تiا ۱۸۰درجiه بiاشiد ،چiینخiوردگiی از نiوع مiالیiم اسiت ،هiنگامiی کiه زاویiهی بiین
دو یiال چiین ۷۰تiا ۱۲۰درجiه بiاشiد ،چiینخiوردگiی از نiوع بiاز اسiت )نiاودیiس ارنiگه( ،هiنگامiی کiه
زاوی iiهی ب iiین دو ی iiال چ iiین ۳۰ت iiا ۷۰درج iiه ب iiاش iiد ،چ iiینخ iiوردگ iiی از ن iiوع بس iiته اس iiت و در ن iiهای iiت
21
شکل ۲۴ناودیس ارنگ )نگاه به سمت جنوب(
شکل ۲۵شیب الیهها در ناودیس ارنگه )نگاه به سمت شمال(
22
هiنگامiی کiه زاویiهی بiین دو یiال چiین ۰تiا ۳۰درجiه بiاشiد ،چiینخiوردگiی از نiوع یiال مiوازی اسiت.
بiiنابiiر ایiiن زاویiiهی بiiین دو یiiال چiiینخiiوردگiiی در محiiل نiiاودیiiس ارنiiگه بiiین ۷۰تiiا ۱۲۰درجiiه اسiiت.
گiفتیم کiه مiکانiیسم چiینخiوردگiی نiاودیiس ارنiگه بiه صiورت خiمشی-لiغزشiی اسiت .رخiداد خiمشی-
ل iiغزش iiی زم iiان iiی ات iiفاق م iiیاف iiتد ک iiه دم iiا زی iiر ۲۰۰درج iiهی س iiان iiتی گ iiراد ب iiاش iiد .از ط iiرف دی iiگر در
مiوقiعی کiه کiنتاکiت بiین الیiههiا Sharpبiاشiد و روی هiم لiیز بiخورنiد ،مiمکن اسiت در کiنتاکiت الیiههiا
و ب iiر روی ی iiکدی iiگر خ iiمشی-ل iiغزش iiی ب iiبینیم ک iiه ن iiبای iiد آن را ب iiه ع iiنوان گس iiل در ن iiظر گ iiرف iiت و ب iiه آن
Bedding-slipگiفته مiیشiود .در قiسمت شiمال پiیچ مiحور ارنiگه ،یiک پiدیiدهی زمiینشiناخiتی زیiبا
مiiشخص بiiود مiiتشکل از یiiک چiiینخiiوردگiiی و یiiک گسiiل مiiیان تiiاقiiدیiiس و نiiاودیiiسهiiای آن .در ایiiن
ایستگاه هم توفهای شیشهای دیده شد و هم توفهای کریستالی.
شکل ۲۶توفهای کریستالی )راست( و توفهای شیشهای )چپ(
23
شکل ۲۷سد امیرکبیر )سد کرج(
ایستگاه چهارم-سد امیرکبیر )سد کرج(:
سiد کiرج یiک سiد بiتنی دو قiوسiی اسiت کiه در یiال شiمالiی نiاودیiس ارنiگه قiرار دارد و در سiالهiای
۱۳۳۷تiiا ۱۳۴۲سiiاخiiته شiiده اسiiت .سiiنگ بسiiتر ایiiن سiiد تiiودهای نiiفوذی از جiiنس مiiونiiزودیiiوریiiت
اسiت و در آن الیiهبiندی تiوفهiای مiیزبiانiش دیiده نiمیشiود .در دریiاچiهی سiد سiاخiتارهiایiی شiبیه
نiiاودیiiس و تiiاقiiدیiiس مiiشاهiiده شiiدکiiه تiiاقiiدیiiس و نiiاودیiiس نiiبودنiiد ،بiiلکه الیiiههiiایiiی هiiمشiiیب بiiودنiiد کiiه
تiحت تiأثiیر فiرسiایiش بiدان شiکل درآمiده بiودنiد .حجiم ظiرفiیت ذخiیرهی آب دریiاچiهی سiد کiرج ۲۰۵
مiiیلیون مiiتر مiiکعب و طiiول دریiiاچiiهی سiiد ۵/۵کiiیلومiiتر اسiiت .نiiام رسiiمی ایiiن سiiد ،سiiد امiiیرکiiبیر
اس iiت و در ۲۸ک iiیلوم iiتری ش iiمال ک iiرج ق iiرار دارد .ارت iiفاع س iiد ۱۸۰ ،م iiتر و ط iiول ت iiاج ۳۹۰م iiتر و
ع ii iرض آن ۹م ii iتر اس ii iت .س ii iد ک ii iرج ی ii iکی از س ii iده ii iای ت ii iأم ii iین آب ش ii iرب ته ii iران اس ii iت .از دی ii iگر
کiiاربiiردهiiای ایiiن سiiد ،کiiنترل سiiیالب و تiiولiiید بiiرق و تiiأمiiین آب کiiشاورزی اسiiت .ایiiن سiiد بiiر روی
س iiاخ iiتگاه ب iiسیار م iiناس iiبی ب iiنا ش iiده اس iiت .ح iiاش iiیهی س iiنگه iiای دی iiوارهی دری iiاچ iiه )ک iiه از ج iiنس
تiودههiای نiفوذی انiد( تiا چiندیiن مiتر بiاالتiر از سiطح آب بiه رنiگ سiفید درآمiده انiد و از آن بiه بiاالتiر
رنiگ طiبیعی خiود را دارنiد .بiه آن قiسمت سiفید رنiگ“ ،داغ آب” مiیگiویiند و نiشان دهiندهی سiطح
آب در گ iiذش iiته اس iiت .س iiنگه iiای دی iiوارهی دری iiاچ iiهی س iiد در ب iiرخ iiی ن iiقاط س iiاخ iiت ات iiوی iiی دارن iiد.
دریiاچiهی سiد امiیرکiبیر در جiنوب جiادهی کiرج-چiالiوس قiرار دارد .پiس از مiشاهiدهی سiد بiه بiخش
ش iiمال iiی ج iiاده در ه iiمان ن iiقطه رف iiتیم ی iiعنی ج iiای iiی ک iiه ک iiوه ق iiرار داش iiت .در آن ج iiا ی iiک رخ iiسارهی
24
شکل ۲۸داغ آب دریچهی سد امیرکبیر
شکل ۲۹ساخت اتویی در دیوارهی دریاچهی سد امیرکبیر
25
شکل ۳۰ساخت اتویی در دیوارهی دریاچهی سد امیرکبیر
شکل ۳۱توفیت
26
شکل ۳۲ساخت مربعی
شکل ۳۳سطح فرسایشی و رخسارهی توربیدایتی
27
شکل ۳۴شیب منفی الیهها در نهایت منجر به ریزش کوه میشود
شکل ۳۵دولومیت سلطانیه
28
تiوربiیدایiتی در مiیان تiوفهiا مiشاهiده شiد کiه بiاالی آن یiک الیiهی نiازک تiیره رنiگ بiود کiه بiه عiنوان
س iiطح ف iiرس iiای iiشی ت iiشخیص داده ش iiد .در م iiیان ی iiک ت iiودهی ت iiوف iiی نس iiبتا ت iiیره رن iiگ )خ iiاکس iiتری(،
سiiاخiiت مiiربiiعی مiiشاهiiده شiiد .سiiاخiiت مiiربiiعی بiiه عiiلت عiiملکرد درزههiiای مiiتعدد عiiمد بiiر هiiم ایiiجاد
مiیشiود .در بiرخiی از ایiن درزههiا تiنش کiششی σ3عiمل کiرده بiود و سiطوح درزه از هiم بiاز شiده
بiودنiد و تiوسiط رسiوبiات پiر شiده بiودنiد .الیiه بiندیهiا در شiمال جiاده در ایiن ایسiتگاه دارای شiیب
مiiنفی بiiود و در بiiرخiiی نiiقاط در حiiال ریiiخنت بiiود کiiه مiiیتiiوانسiiت بiiرای رانiiندگiiان یiiا عiiابiiران ایiiجاد
خطر نماید.
شکل ۳۶توالی سازندها از سلطانیه تا میال
ایستگاه پنجم-سازند سلطانیه
س..ازن..د س..لطان..یه :از ق iiدی iiمیت iiری iiن س iiازن iiده iiای ای iiران اس iiت و س iiن آن ب iiه دورهی پ iiرهک iiام iiبری iiن و
اواخiر آن یiعنی ایiنفراکiامiبریiن )مiرز پiرهکiامiبریiن و پiالiئوزوئiیک( کiه مiیشiود از اوایiل پiروتiروزوئiیک
تiا اوایiل کiامiبریiن بiر مiیگiردد .از نiظر لiیتولiوژیiکی سiازنiد سiلطانiیه دارای دولiومiیت ،چiرت ،شiیل و
گii iاهii iی الیii iههii iای آهii iک یii iا سii iیلیسی نii iودول دار دارد .سii iتبرای آن در بii iرش الii iگو بii iه ۱۱۶۰مii iتر
مiiیرسiiد .در مiiرز پiiایiiینی بiiا سiiازنiiد بiiایiiندر هiiمشiiیب اسiiت و در مiiرز بiiاالیiiی نiiیز بiiا سiiازنiiد بiiاروت
هiiمشiiیب اسiiت و ایiiن مiiرز بiiه صiiورت تiiدریiiجی اسiiت .فiiسیلهiiای ایiiن سiiازنiiد عiiبارتiiند از جiiلبکهiiای
اس iiتروم iiات iiول iiیت ج iiنس ک iiول iiنیا ،Colleniaرش iiتهه iiای ل iiول iiهای ش iiکل از م iiنشأ ارگ iiان iiیک م iiثل اس iiفنج
هiیولiیتید ،کiیسه تiنان ابiتدایiی مiانiند .Bioconulitesسiازنiد سiلطانiیه مiعادل سiازنiدهiای بiایiندر و
هiزار چiای زیiریiن اسiت و پiهنهی گسiترشiی در کiلیهی مiناطiق ایiران )هiمراه بiا شiیل چiپقلو یiا بiدون
آن( دارد .در کiiرمiiان و سiiاغiiند مiiعادل ریiiزو ،در غiiرب فiiیروزکiiوه مiiعادل بiiایiiندر و در کiiوههiiای تiiخت
سiلیمان مiعادل سiازنiد هiزار چiای اسiت .در ایiن سiازنiد بiقایiای اسiترومiاتiولiیتی و چiرتهiای نiواری
مiشاهiده شiدنiد .دولiومiیتهiای سiازنiد سiلطانiیه ثiانiویiه انiد .ایiن سiازنiد ،دولiومiیتهiای زیiن اسiبی و
عiiنصر مiiنیزیiiم نiiدارد .در محiiل بiiرش الiiگو )کiiوه سiiلطانiiیهی زنiiجان( سiiازنiiد سiiلطانiiیه از سiiه عiiضو
دولiومiیت پiایiینی بiا ۱۲۳مiتر سiتبرا ،شiیل چiپقلو بiا ۲۴۷مiتر سiتبرا و دولiومiیت بiاالیiی بiا ۷۹۰مiتر
29
سiتبرا تiشکیل مiیشiود .در مiطالiعات دیiگر مiشخص شiد کiه
دو ع iiضو دی iiگر ب iiر روی ای iiن س iiه ع iiضو ق iiرار دارن iiد؛ ع iiضو
دول iiوم iiیت پ iiای iiینی و ع iiضو ش iiیل پ iiای iiینی .ان iiواع دول iiوم iiیت ب iiه
چiiهار نiiوع تiiقسیمبiiندی مiiیشiiونiiد -۱ :دولiiومiiیت ریiiز بiiلور -۲
دولiومiیت درشiت بiلور آمiورف -۳دولiومiیت مiتوسiط بiلور نiیمه
شii iکل دار -۴دولii iومii iیت پii iر کii iنندهی حii iفرات .در محii iدودهی
آب iiیک ت iiا ف iiیروزک iiوه س iiازن iiد پ iiرهک iiام iiبری iiن س iiلطان iiیه ب iiه ع iiلت
عiملکرد گسiل مiشا-فiشم بiر روی سiازنiد ائiوسiن مiیانiی کiرج
رانiiده شiiده اسiiت .گسiiل مiiشا-فiiشم بiiه طiiول ۴۰۰کiiیلومiiتر و
راسiiتای شiiرقiiی-غiiربiiی در دامiiنهی جiiنوبiiی رشiiته کiiوه الiiبرز
قiرار دارد .گسiل مiورد اشiاره دارای پiهنهی گسiلی حiدود ۱۰
ک iiیلوم iiتر اس iiت .گ iiفتیم در س iiازن iiد دول iiوم iiیتی س iiلطان iiیه چ iiرت
نiیز داریiم .چiرتهiا در سiنگهiای آهiکی دو نiوع هسiتند-۱ :
چ iiرت ن iiودول دار ک iiه ث iiان iiوی iiه اس iiت -۲چ iiرت ن iiواری ک iiه اول iiیه
اسii iت .بii iنابii iرایii iن چii iرتهii iای سii iازنii iد سii iلطانii iیه کii iه نii iواری
هس ii iتند ،از ن ii iوع اول ii iیه ان ii iد .در م ii iورد ت ii iون ii iل ح ii iفر ش ii iده در
سiازنiد سiلطانiیه در ایiن ایسiتگاه شiیب الیiه هiا در یiک جهiت
نسiبت بiه مiحور تiونiل قiرار دارد بiنابiر ایiن ،فiشار وارد قiریiنه
شکل ۳۷شیب الیههای سلطانیه روی تونل نخواهد بود و در جهت شیب الیه بندي متمرکز است.
ایستگاه ششم-سازند باروت
س..ازن..د ب..اروت :س iiن ای iiن س iiازن iiد م iiرب iiوط ب iiه دورهی ک iiام iiبری iiن زی iiری iiن اس iiت .ای iiن س iiازن iiد از ن iiظر
لiیتولiوژیiکی شiیلهiای رسiی ،شiیلهiای سiیلتی و شiیلهiای مiاسiهای دانiه ریiز و بiه شiدت مiیکادار بiه
رنiگ ارغiوانiی ،انiترکiالسiیونهiای دولiومiیتی-آهiکی ،نiودولهiا و الیiههiای چiرت دارد .نiام ایiن سiازنiد
از روسiتای بiاروت آغiاجiی گiرفiته شiده اسiت .سiتبرای ایiن سiازنiد ۷۱۴مiتر اسiت .در مiرز بiاالیiی
ب iiا س iiازن iiد زاگ iiون ب iiه ص iiورت ت iiدری iiجی و ه iiمش iiیب و در جه iiت ج iiان iiبی دارای ت iiداخ iiل ب iiین انگش iiتی
اسiiت .در مiiرز زیiiریiiن نiiیز بiiا سiiازنiiد سiiلطانiiیه بiiه صiiورت هiiمشiiیب و در جiiانiiبی دارای تiiداخiiل بiiین
انگش ii iتی اس ii iت .ب ii iخش اع ii iظم ای ii iن س ii iازن ii iد از
جii iنس شii iیل اسii iت .درون ایii iن شii iیلهii iا ،مii iیان
الی ii iهه ii iای دول ii iوم ii iیتی ق ii iرار دارن ii iد .ای ii iن م ii iیان
الی iiهه iiای دول iiوم iiیتی ب iiه رن iiگ زرد ت iiا خ iiاکس iiتری
مiiوجiiود انiiد و سiiتبرایiiشان بiiه ۳۰تiiا ۵۰سiiانiiتی
مiتر مiیرسiد .فiسیلهiای ایiن سiازنiد عiبارتiند از
اسiترومiاتiولiیت )بiویiژه (Colleniaو کiیسه تiنان
ابiتدایiی اسiت .سiازنiد بiاروت در بiخش وسiیعی
از ال ii i i i iبرز م ii i i i iرک ii i i i iزی و زاگ ii i i i iرس م ii i i i iرت ii i i i iفع
شکل ۳۸ساختار یک داینوفالژله
30
بiiیرونزدگiiی دارد و در نiiاحiiیهی انiiارک ،مiiعادل شیسiiتهiiای کiiلریiiتی و اپiiیدوتiiی ایiiن مiiنطقه اسiiت.
بiرش الiگوی ایiن سiازنiد در جiنوب غiربiی زنiجان قiرار دارد .ایiن نiظریiه کiه مiیگiویiد سiن ایiن سiازنiد
ب ii iه ک ii iام ii iبری ii iن پ ii iیشین ب ii iر م ii iیگ ii iردد اح ii iتماالً ب ii iای ii iد ب ii iا ت ii iوج ii iه ب ii iه ت ii iعیین س ii iن از روی ف ii iسیله ii iای
Biconulitesو دایiنوفiالژلiههiا نiشئت گiرفiته بiاشiد .دایiنوفiالژلiههiا )یiا دایiنوفiیسهآ( ،جiلبکهiای تiک
سiلولiی مiیبiاشiند کiه از نiظر ریiختشiناسiی و زیسiتشiناخiتی مiتنوع بiوده امiا هiمهی آنهiا دارای
یک هستهی بسیار بزرگ و یک دستگاه کروموزومی قابل رؤیت و دو تاژک شکمی هستند.
سازند زاگون:
نiام ایiن سiازنiد از آبiادی زایiگون در اسiتان تهiران گiرفiته شiده اسiت .سiن ایiن سiازنiد بiه کiامiبریiن
پ iiیشین ب iiر م iiیگ iiردد و از ن iiظر ل iiیتول iiوژی iiکی دارای ش iiیله iiای آه iiک دار ،م iiاس iiه س iiنگ ری iiز دان iiهی
آرکiوزی و سiیلت سiنگ مiیکا دار زود فiرسiا اسiت کiه رنiگ مiتمایiل بiه سiرخ ارغiوانiی دارد .سiتبرای
ایiن سiازنiد در بiرش الiگو ۴۵۳مiتر اسiت .در مiرز بiاالیiی خiود بiا سiازنiد اللiون بiه صiورت هiمشiیب
و تiiدریiiجی اسiiت و در مiiرز زیiiریiiن خiiود بiiا سiiازنiiد بiiاروت بiiه صiiورت هiiمشiiیب و بiiه ظiiاهiiر هiiمشiiیب
اسiت .بiخش زیiریiن زاگiون در یiک مiحیط خiشکی و بiه احiتمال زیiاد یiک مiحیط پiالیiایiی نهشiته شiده
زی iiرا در ب iiخش زی iiری iiن ای iiن س iiازن iiد گ iiلسنگ ،س iiیلت س iiنگ س iiرخ رن iiگ ،ت iiرکه iiای گ iiلی و ب iiلوره iiای
تiiبخیری وجiiود دارد .الiiبته ایiiن بiiلورهiiای تiiبخیری انiiحالل یiiافiiتهانiiد و تiiنها قiiالiiب آنهiiا مiiوجiiود اسiiت.
سiازنiد زاگiون بiه غiیر از مiنطقهی کiالiشانiه فiاقiد فiسیل اسiت .در پiهنهی الiبرز-آذربiایiجان ،نiواحiی
گiiونiiاگiiون ایiiران مiiرکiiزی و حiiتی کiiوههiiای زاگiiرس گسiiترش دارد .طiiبقات درشiiت دانiiهی ایiiن سiiازنiiد،
ساخت رسوبی الیهبندی مورب ) (Cross Beddingاز خود نشان میدهد.
سازند اللون:
ن iiام ای iiن س iiازن iiد از روس iiتای الل iiون در اس iiتان ته iiران گ iiرف iiته ش iiده
اس iiت .س iiازن iiد الل iiون م iiتعلق ب iiه دورهی ک iiام iiبری iiن پ iiیشین اس iiت .در
هii iمه جii iا تii iقریii iبا ً تii iرکii iیب سii iنگشii iناسii iی یii iکسانii iی دارد .از نii iظر
ل ii iیتول ii iوژی ii iکی دارای م ii iاس ii iه س ii iنگه ii iای آرک ii iوزی ت ii iا ک ii iوارت ii iزی ب ii iا
ان ii iدازهی دان ii iهه ii iای م ii iتوس ii iط و م ii iتراک ii iم اس ii iت و در آن م ii iیت ii iوان
س iiاخ iiته iiای رس iiوب iiی الی iiه ب iiندی م iiورب و م iiوج ن iiقشه iiا را ی iiاف iiت.
قiiسمتهiiایiiی دارای سiiاخiiت مiiوجiiی انiiد ،بiiایiiد از نiiظر مiiقدار گiiل و
م iiقدار م iiاس iiه ت iiقری iiبا ً ب iiراب iiر ب iiاش iiند .از آنج iiا ک iiه در م iiاس iiه س iiنگ
اللiون قiطعات گiارنiت ،آپiاتiیت ،گiلوکiونiیت و فiسفات یiافiته انiد ،آن را
ح iiاص iiل از تخ iiری iiب و ف iiرس iiای iiش گ iiران iiیته iiا و س iiنگه iiای دگ iiرگ iiون iiی
مiiیدانiiند کiiه در مiiحیطهiiای رودخiiانiiهای و اکiiسیدان انiiباشiiته شiiده
شکل ۳۹گالبالی ردلیچیا به سمت
جلو باریک میشود اس iiت .س iiتبرای س iiازن iiد الل iiون در مح iiل ب iiرش ال iiگو ۵۸۲م iiتر اس iiت
ولiی در مجiموع سiتبرای آن بiین ۴۰۰تiا ۶۰۰مiتر مiتغیر اسiت .در
م iiرز زی iiری iiن خ iiود ب iiا س iiازن iiد زاگ iiون ب iiه ص iiورت ت iiدری iiجی اس iiت ب iiه
گiونiهای کiه در بiرخiی مiوارد تiفکیکشان از هiمدیiگر دشiوار مiیشiود .در مiرز بiاالیiی خiود بiا سiازنiد
31
شکل ۴۰نمونهای از واحدهای شیلی سازند اللون
شکل ۴۱قطعات یافته شده در ایستگاه ،از جمله ماسهسنگ اللون و کوارتزیت زیرین
32
شکل ۴۲کنتاکت سازند اللون با Low quartzite
شکل ۴۳نگاه به جنوب ،کنتاکت سازندهای الیکا و شمشک
33
مiiیال بiiه صiiورت هiiمشiiیب اسiiت .مiiرز بiiاالیiiی سiiازنiiد اللiiون در هiiمه جiiا نiiشانiiگر یiiک ایسiiت رسiiوبiiی
سiiراسiiر وابسiiته بiiه رخiiداد مiiیالئiiین اسiiت .بiiه جiiز نiiشانiiههiiای فiiسیلی و آثiiار رد پiiای تiiریiiلوبiiیتهiiای
ردلiiیچیا کiiه کiiروزیiiانiiا نiiام دارد ،سiiازنiiد اللiiون فiiسیل دیiiگری نiiدارد .سiiازنiiد مiiعادل ایiiن سiiازنiiد در
کiiرمiiان )ایiiران مiiرکiiزی( ،داهiiو نiiام دارد .پiiهنهی گسiiترشiiی مiiعادل تiiقریiiبا ً هiiمهی ایiiران ،پiiاکسiiتان،
ت iiرک iiیه ،ع iiربس iiتان ،اردن و ح iiتی م iiصر دارد .رن iiگ س iiنگه iiای الل iiون ق iiرم iiز اس iiت و ب iiه ن iiدرت ان iiواع
خاکستری روشن و سبز دارد .در این ایستگاه کنتاکت سازندهای شمشک و الیکا مشاهده شد.
سازند میال:
در اکiثر نiواحiی ایiران بiه جiز کiرمiان دیiده مiیشiود.بiرش الiگوی سiازنiد مiیال در مiیال کiوه دامiغان بiه
سiiتبرای ۵۸۵مiiتر انiiدازه گiiیری شiiده اسiiت .سiiازنiiد مiiیال بiiه ۵عiiضو تiiقسیم مiiیشiiود -۱ :عiiضو،۱
۱۸۹مiتر دولiومiیت +مiارن +شiیل -۲عiضو ۸۹ ،۲مiتر سiنگ آهiک الیiه الیiه کiمی مiاسiهای بiه رنiگ
سiiبز تiiا قiiهوهای .فiiسیلهiiای تiiریiiلوبiiیت و بiiازوپiiا و هiiیولiiیتیده دارد -۳عiiضو ،۳بiiارزتiiریiiن الیiiهی ایiiن
سiiازنiiد اسiiت .مiiتشکل از ۸۲مiiتر سiiنگ آهiiک درشiiت دانiiهی روشiiن و گiiاه گiiلوکiiونiiیت دار و دارای
فiسیل تiریiلوبiیت و بiازوپiایiان -۴عiضو ۹۶ ،۴مiتر سiیلت سiنگ ،مiاسiه سiنگ ،سiنگ آهiک گiلوکiونiیت
دار درش iiت دان iiه و م iiارن و دارای ف iiسیله iiای ت iiری iiلوب iiیت و ه iiیول iiیتیده -۵ع iiضو ۱۲۹ ،۵م iiتر ش iiیل،
م iiاس iiه س iiنگ و س iiنگ آه iiک ن iiازک الی iiه ک iiه ی iiک واح iiد م iiاس iiه س iiنگی ک iiوارت iiزی س iiفید در ق iiاع iiدهی آن
وجiود دارد .عiضو پنجiم در محiل بiرش الiگو )مiیال کiوه دامiغان( فiاقiد فiسیل اسiت .سiن سiازنiد مiیال
بiiه کiiامiiبریiiن پiiسین تiiا اردویiiسین پiiیشین بiiر مiiیگiiردد .بiiا تiiوجiiه بiiه رخiiساره و مiiحیط رسiiوبiiی ،عiiضو
پنجiم سiازنiد مiیال در مiحیط دریiایiی ژرف نهشiته شiده اسiت .تiریiلوبiیتهiا در ایiن سiازنiد در مiناطiق
ش iiهمیرزاد )اس iiتان س iiمنان( ،اط iiراف م iiیال ک iiوه )اس iiتان س iiمنان( ،ح iiسنکدر )اس iiتان ال iiبرز( ،ابه iiر
)اسiiتان زنiiجان( و روسiiتای چiiپقلو )اسiiتان زنiiجان( یiiافiiت مiiیشiiود .پiiهنهی گسiiترش ایiiن سiiازنiiد از
الiiبرز و آذربiiایiiجان تiiا ایiiران مiiرکiiزی و زاگiiرس اسiiت .پiiایiiداری ویiiژگiiیهiiای سiiازنiiد مiiیال در نiiواحiiی
گiiونiiاگiiون ایiiران نiiشانiiگر شiiرایiiط یiiکسان رسiiوبiiی حiiوضiiهی کiiامiiبریiiن مiiیانiiی تiiا کiiامiiبریiiن پiiسین در
ایiiران اسiiت .در مiiرز زیiiریiiن و بiiاالیiiی بiiه تiiرتiiیب بiiا سiiازنiiدهiiای اللiiون و جiiیرود بiiه صiiورت هiiمشiiیب
است.
سازند جیرود:
نiiام ایiiن سiiازنiiد از روسiiتاد جiiیرود واقiiع در اسiiتان تهiiران گiiرفiiته شiiده اسiiت .ایiiن سiiازنiiد در محiiل
بiرش الiگو سiتبرایiی مiعادل ۷۶۰مiتر دارد .سiن ایiن سiازنiد بiه دونiین بiاالیiی بiر مiیگiردد و از چiهار
ع iiضو ت iiشکیل م iiیش iiود؛ -۱ع iiضو Aک iiه ت iiنها ع iiضو م iiرب iiوط ب iiه دون iiین پ iiسین اس iiت و ب iiا ی iiک واح iiد
آواری بiiه سiiتبرای ۲۰مiiتر از سiiایiiر اعiiضی ایiiن سiiازنiiد جiiدا مiiیشiiود .عiiضو ۳۵۰ ،Aمiiتر سiiتبرا
دارد .بiنابiرایiن در پiایiین عiضو Aیiک فiاز خiشکی زایiی )کiالiدونiین( داریiم و بiاالی آن یiک الیiهی ۲۰
مiتری از رسiوبiات آواری )کiنگلومiرا( .عiضو Aدر ۱۴۰مiتر پiایiین خiود مiاسiه سiنگ و آهiک مiاسiهای
داری iiم .پ iiس از آن ۱۴۰م iiتر ب iiازال iiت پ iiالژی iiوک iiالز دار و روی آن ۵۵م iiتر م iiاس iiه س iiنگ ،ک iiنگلوم iiرا و
آه iiک ف iiسیل دار دارد .ع iiضوه iiای B,C,Dاز ن iiظر س iiنی ب iiه ک iiرب iiنیفر زی iiری iiن ب iiرم iiیگ iiردن iiد و م iiعادل
س iiازن iiد م iiبارک ان iiد .ی iiکی از وی iiژگ iiیه iiای س iiازن iiد ج iiیرود داش iiنت آپ iiات iiیته iiای ک iiرب iiنات iiی ک iiلر دار
34
)فiرانiکولiیت( اسiت کiه بiه صiورت دانiهای و یiا سiیمان بiویiژه در الیiههiای آواری و شiیلهiای تiیره رنiگ
الیiiههiiای زیiiریiiن ایiiن سiiازنiiد دیiiده مiiیشiiود .سiiازنiiد جiiیرود در بiiرشهiiای فiiیروزکiiوه و دلiiیر و مiiبارک
آب iiاد ،ن iiشان iiهه iiای iiی از ف iiسفات دارد ک iiه ب iiا الی iiهه iiای ف iiسفات دار ای iiران م iiرک iiزی و زاگ iiرس و ح iiتی
بiرخiی از کiشورهiای هiمسایiه قiابiل قiیاس اسiت .از مiوارد اسiتفادهی آپiاتiیت در صiنعت مiیتiوان بiه
اسiiتفادهی آن در تiiهیهی کiiودهiiای شiiیمیایiiی فiiسفاتiiی اشiiاره کiiرد .هiiمچنین بiiلورهiiای آپiiاتiiیت خiiوش
رنگ به عنوان گوهر به کار برده میشود.
ایستگاه هفتم-گسلهی طالقان:
در ایiن بiخش بiه ارائiهی اطiالعiات کiلی گسiل طiالiقان مiیپiردازم .گسiل طiالiقان در کiرانiهی جiنوبiی
طiiالiiقان در ۵۰کiiیلومiiتری از تهiiران قiiرار دارد .درازای ایiiن گسiiل ۷۰کiiیلومiiتر اسiiت .مiiکانiiیزم ایiiن
گس iiل از ن iiوع ف iiشارش iiی ب iiا ش iiیب ب iiه س iiمت ج iiنوب و ران iiدگ iiی ب iiه س iiمت ش iiمال اس iiت .از م iiهمت iiری iiن
زمiینلiرزههiایiی کiه عiامiل آن گسiل طiالiقان بiوده اسiت ،مiیتiوان بiه زمiینلiرزهی سiال ۹۵۸مiیالدی بiا
بii i iزرگii i iای بii i iرآورد شii i iده ۷/۷ریشii i iتر اشii i iاره کii i iرد .هii i iمچنین در شii i iرح نii i iقشهی زمii i iینشii i iناسii i iی
چiهارگiوشiهی قiزویiن-رشiت در مiقیاس ۱:۲۵۰۰۰۰بiه هiمین سiازوکiار دربiارهی گسiل طiالiقان اشiاره
ش iiده اس iiت .از دی iiگر زم iiینل iiرزهه iiای نس iiبت داده ش iiده ب iiه ای iiن گس iiل م iiیت iiوان ب iiه زم iiینل iiرزهه iiای
سالهای ۱۴۲۸میالدی ۱۶۰۸ ،میالدی ۱۸۰۸ ،میالدی و ۱۹۶۶میالدی اشاره کرد.
35
فیلد کپهداغ
شکل ۴۴حرم مطهر امام رضا)علیه السالم(
روز نخست
ایستگاه نخست-آبراههی فصلی:
آب iiراه iiهی ف iiصلی ت iiبخیری ای iiن ایس iiتگاه در ی iiک م iiنطقهی ت iiحت ت iiاث iiیر ی iiک گ iiنبد ن iiمکی ق iiرار گ iiرف iiته
اسiiت .در ایiiن ایسiiتگاه الیiiهی تخiiریiiبی از نiiوع کiiنگلومiiرا بiiر روی رسiiوبiiات مiiارنiiی مiiشاهiiده شiiد کiiه
در بiینشiان یiک پiهنه بiاریiک از کiنگلومiرای مiرطiوب بiود .واحiد هiای مiارنiی اصiوالً دارای ۲۵تiا ۶۵
درصiد کiربiنات کiلسیم انiد .هiرچiه مiیزان کiربiنات کiلسیم مiارن بیشiتر بiاشiد خiاصiیت تiورق پiذیiری
آن کii iمتر و از طii iرف دیii iگر عii iکس الii iعمل آن در مii iقابii iل اسii iید بیشii iتر مii iی شii iود .کii iنگلومii iرای ایii iن
ایسiiتگاه از نiiوع ارتiiوکiiنگلومiiرای پiiترومiiیکتiiیک تiiشخیص داده شiiد)نiiگارنiiده( .دانiiههiiای گiiراول ایiiن
کiiنگلومiiرا دارای فiiابiiریiiک نiiیمه جهiiت یiiافiiته انiiد .ایiiن کiiنگلومiiرا از نiiوع دانiiه غiiالiiب بiiود .از ایiiن جهiiت
مiiاتiiریiiکس کiiنگلومiiرای ایiiن ایسiiتگاه کiiمتر از مiiقدار گiiراولهiiای آن بiiود بiiنابiiرایiiن در ایiiن مiiنطقه ایiiن
س iiازن iiد ن iiبای iiد در ش iiرای iiط س iiیالب iiی رس iiوبگ iiذاری ش iiده ب iiاش iiد .چ iiراک iiه اگ iiر ک iiنگلوم iiرای iiی ب iiواس iiطهی
سiiیالبiiی بiiودن مiiحیط تiiشکیل شiiود ،مiiاتiiریiiکس غiiالiiب خiiواهiiد بiiود .از نiiظر نiiگارنiiده ،کiiنگلومiiرای ایiiن
مiنطقه از دیiد بiافiتی نiابiالiغ بiود چiراکiه مiقدار خiمیرهی آن بیشiتر از ٪۵تخiمین زده شiد .در کiنار
ایiiن تiiرانiiشه و روی زمiiین ،یiiک نهiiر بiiسیار شiiور جiiاری بiiود کiiه از دل گiiنبد نiiمکی بiiیرون مiiیآمiiد و
ش iiوری ب iiیش از ح iiد آن ب iiه ع iiلت ح iiل ش iiدن ه iiال iiیت گ iiنبد ن iiمکی در آن ب iiود .پ iiس از خ iiروج از گ iiنبد
نiiمکی و رسiiیدن بiiه سiiطح زمiiین و ایiiجاد شiiرایiiط مiiناسiiب از نiiظر فiiشار بiiرای ایiiن نهiiر کiiه رسiiوبiiات
تiبخیری خiود را بiر جiای گiذارد ،بiایiد ذراتiی بiه عiنوان مiانiع وجiود داشiته بiاشiد کiه تiبخیریهiا روی
36
شکل ۴۵نهشته شدن ژیپس و هالیت روی موانع مسیر حرکت آب
آن iiان راس iiب گ iiردن iiد .ام iiا ت iiبخیریه iiای نهش iiته ش iiده ت iiوس iiط ای iiن نه iiر ت iiنها از ج iiنس ه iiال iiیت ن iiبوده و
ژیii iپس هii iم داشii iتند .حii iضور ژیii iپس بii iه هii iمراه هii iالii iیت نii iشانii iگر وجii iود SO42-در آب نهii iر اسii iت.
رخ iiسارهی س iiفید رن iiگی ک iiه در دو ط iiرف و روی س iiنگه iiای س iiر از آب ب iiرآوردهی درون نه iiر ش iiام iiل
ژیiiپس و هiiالiiیت بiiا سiiاخiiت گiiل کiiلمی ،نiiشان دهiiندهی ایiiن اسiiت کiiه ژیiiپس رسiiوب گiiذارده شiiده در
اطiراف ایiن نهiر از نiوع سiلنیت بiوده و طiبق سiیک رسiوب گiذاری تiبخیریهiا ،ابiتدا سiلنیت تiشکلی
شiiده و سiiپس هiiالiiیت روی آن نهشiiته شiiده اسiiت )هiiالiiیت روی ژیiiپس( .کiiمی آن طiiرفتiiر در هiiمین
ایسiiتگاه ،بiiلوکهiiای انiiیدریiiتی الیiiه الیiiه بiiا تiiوالiiی الیiiههiiای انiiیدریiiت و الیiiههiiای دارای مiiواد آلiiی و
نس iiبتا ً ت iiیرهت iiر م iiشاه iiده ش iiد ک iiه متح iiمل چ iiینخ iiوردگ iiی ش iiده ب iiودن iiد ک iiه ای iiن ام iiر ن iiشان ده iiندهی
تiکتونiیک فiعال مiنطقه ) upliftگiنبد نiمکی( اسiت .تiوالiی کiنگلومiرا-مiارن کiه پیشiتر بiدان اشiاره شiد
نii iکاتii iی حii iائii iز اهii iمیت دارد کii iه در ادامii iه بii iه آنهii iا اشii iاره مii iیشii iود .گii iفته شii iد قii iسمت پii iایii iینی
کiiنگلومiiرایiiی کiiه در بiiاالی کiiنتاکiiت کiiنگلومiiرا-مiiارن قiiرار داشiiت ،هiiنوز رطiiوبiiت حiiاصiiل از بiiارنiiدگiiی
دیiروز مiنطقه را حiفظ کiرده بiود در حiالiیکه مiارن زیiر دسiت کiامiالً خiشک بiود .از ایiنجiا مiیتiوان بiه
ن iiفوذ ن iiاپ iiذی iiری م iiارن نس iiبت ب iiه آب پ iiی ب iiرد ک iiه ال iiبته ای iiن ن iiفوذ ن iiاپ iiذی iiری م iiره iiون م iiقدار رس در آن
اسiت .پiس هiرچiه مiقدار کiربiنات کiلسیم آن کiمتر بiاشiد ،نسiبت بiه آب نiفوذ نiاپiذیiرتiر اسiت .بiارانiی
کiه از بiاال بiر روی سiطح بiاالیiی کiنگلومiرا بiاریiده در طiی سiاعiات بiه پiایiینتiر مiنتقل شiده تiا جiایiی
کiه بiه سiطح بiاالیiی مiارن رسiیده و دیiگر نiتوانسiته پiایiینتiر بiرود .پiس در هiمانجiا تجiمع یiافiته و در
37
شکل ۴۶الیهی کنگلومرایی در باال و الیهی مارنی در پایین
شکل ۴۷عملکرد یک گنبد نمکی
38
هiمانجiا تiبخیر خiواهiد شiد .بiنابiرایiن آب بiاران از بiاال
ب iiاری iiده و از م iiرز زی iiری iiن ک iiنگلوم iiرا زه iiکشی و ت iiبخیر
خ iiواه iiد ش iiد .ه iiرچ iiه س iiتبرای آب iiرف iiت بیش iiتر ب iiاش iiد،
اح iiتمال ت iiشکیل س iiفرهی آب زی iiرزم iiینی بیش iiتر اس iiت.
مii iارنهii iا کii iه نسii iبت بii iه نii iفت هii iم نii iفوذ نii iاپii iذیii iرنii iد ،در
سیس iiتمه iiای ن iiفتی ب iiه ه iiمراه ژی iiپس و ان iiیدری iiت ن iiقش
س iiنگ پ iiوش ) (Cap rockرا ای iiفا م iiین iiمای iiد .ای iiن ک iiه
شکل ۴۸گنبد نمکی به عنوان تلهی نفتی گ iiفته م iiیش iiود “گ iiنبد ن iiمکی” ب iiدی iiن م iiعنی نیس iiت ک iiه
حجii iم گii iنبد تii iمام i iا ً از نii iمک اسii iت .خii iیر! اتii iفاق i iا ً حجii iم
عiظیمی از گiنبد نiمکی از جiنس انiیدریiت ،ژیiپس و مiارن اسiت .بiا افiزایiش عiمق ،مiنافiذ و تخiلخل
سiنگهiا بiه عiلت فiشار روبiاره کiاهiش پiیدا مiیکiند و کiاهiش مiقدار تخiلخل یiه سiنگ یiعنی افiزایiش
چiگالiی آن سiنگ بiا افiزایiش عiمق .الiبته ایiن مiطلب در مiورد تiبخیریهiا و بiه خiصوص هiالiیت صiدق
نiiمیکiiند چiiراکiiه مiiقدار تخiiلخل آنهiiا در هiiنگام تiiشکیل حiiداقiiل اسiiت و بiiا افiiزایiiش عiiمق اصiiوالً از
تخ iiلخل آنه iiا ک iiم ن iiمیش iiود ک iiه ب iiه چ iiگال iiیشان اض iiاف iiه گ iiردد .چ iiگال iiی ن iiمک ط iiعام ۲/۰۳گ iiرم ب iiر
سiiانiiتیمiiتر مiiکعب اسiiت و بiiا افiiزایiiش عiiمق ،ایiiن عiiدد ثiiابiiت مiiیمiiانiiد .در عiiمق ۸۰۰مiiتری ،چiiگالiiی
شکل ۴۹کوه انیدریتی و چینخوردگی الیههای انیدریت به علت عملکرد گنبد نمکی N30
هiالiیت از مiیانiگین چiگالiی سiنگهiای اطiرافiش در هiمان عiمق کiمتر مiیشiود )درواقiع چiگالiی هiالiیت
ثiابiت اسiت و بiا افiزایiش عiمق تiا ۸۰۰مiتر چiگالiی سiنگهiای اطiراف اسiت کiه زیiاد مiیشiود( و بiه
ه iiمین دل iiیل رو ب iiه ب iiاال ص iiعود م iiیک iiند ت iiا ب iiه س iiطح زم iiین ب iiرس iiد .ص iiعود گ iiنبد ن iiمکی ب iiه ب iiاال ب iiاع iiث
تiiغییر شiiکل در الیiiههiiای افiiقی و چiiین خiiوردن آنهiiا مiiیشiiود کiiه در مiiواردی مiiیتiiوانiiد بiiاعiiث ایiiجاد
ت iiلهه iiای ن iiفتی ن iiیز ب iiشود .در واق iiع وق iiتی الی iiهه iiای ن iiرم )گ iiنبد ن iiمکی( زی iiر الی iiهه iiای س iiخت ق iiرار
مiیگiیرنiد ،بiه عiلت فiشار لiیتوسiتاتiیک و اخiتالف چiگالiی ،واحiدهiای نiرم بiاال مiیآیiند و دگiرریiختی
شiدیiدی را در اطiراف خiود پiدیiد مiیآورنiد .در چiنین مiناطiقی کiه ضiخامiت الیiههiای رسiوبiی بiسیار
زیiاد اسiت ،الیiههiای نiمک مiوجiود در اعiماق زیiاد بiه صiورت سiتونiی بiاال مiیآیiند .سiتونهiای نiمکی
ب iiاالرون iiده چ iiینهه iiای م iiوج iiود در روی خ iiود را ت iiغییر ش iiکل م iiیده iiند .چ iiون ن iiفت و گ iiاز ت iiا ب iiاالت iiری iiن
39
سiiطح مiiمکن مiiهاجiiرت مiiیکiiنند ،لiiذا در طiiبقات مiiاسiiه سiiنگی بiiرگشiiتهی مiiجاور سiiتون نiiمک جiiمع
مiiیشiiونiiد .انiiیدریiiتهiiایiiی کiiه در ایiiن ایسiiتگاه مiiشاهiiده شiiد ،از خiiود دگiiرریiiختی نiiشان مiiیدادنiiد.
از دیiگر شiواهiد تiکتونiیک فiعال ،مiقدار حiفر قiائiم ) (Incisionشiدیiد اسiت کiه در ایiن ایسiتگاه دیiده
شiد .روی گiنبدهiای نiمکی نiباده جiاده یiا سiاخiتمان احiداث نiمود .گiفته شiد کiه هiرچiه مiقدار آبiرفiت
یiا کiنگلومiرا بیشiتر بiاشiد ،احiتمال ایiجاد مiخازن آب در زیiر زمiین بیشiتر اسiت .هiمانiقدر کiه وجiود
الیiiهی تiiراوا و متخiiلخل مiiانiiند کiiنگلومiiرا و الیiiههiiای آبiiرفiiتی مiiهم اسiiت ،بiiه هiiمان انiiدازه وجiiود الیiiهی
نiاتiراوا مiانiند مiارن در زیiر تiودهی تiراوا اهiمیت دارد .اگiر الیiهی مiارنiی در بiاال بiاشiد ،آب نiمیتiوانiد
رس iiوب ک iiند و پ iiس از ت iiبخیر ،ش iiوره م iiیزن iiد و ب iiاع iiث م iiیش iiود خ iiاک م iiنطقه ب iiرای ک iiشاورزی ه iiم
نiiامiiناسiiب شiiود .در حiiفاری چiiاههiiای نiiفت وجiiود الیiiهی مiiارنiiی در مiiسیر حiiفاری مiiیتiiوانiiد لiiغزش و
شکل ۵۰ضعف بنت بکار گرفتهشده در ساخت زیرگذر ،دیوارهی غربی زیرگذر
مسiiدود شiiدن چiiاه شiiود .در مiiسیر بiiرگشiiت از ایiiن ایسiiتگاه بiiه سiiمت اتiiوبiiوس از زیiiرگiiذر مiiسیل
ع iiبور ک iiردی iiم .زی iiرگ iiذر از ج iiنس ب iiنت ب iiود ک iiه ن iiواق iiصی در آن دی iiده م iiیش iiد .وج iiود م iiارن و ن iiمک در
اطiراف مiنطقهی احiداث پiروژهی بiتنی ،بiاعiث از بiین رفiنت آن مiیشiود .ایiن اتiفاق وقiتی مiیافiتد کiه
آب حiاوی امiالح گiنبد نiمکی از درزههiای بiنت وارد و بiاعiث خiورنiدگiی آن شiود .حiالiت دیiگر نiاقiصی
در بiiنت ایiiن زیiiرگiiذر مiiشاهiiده گiiردیiiد بiiدیiiن صiiورت کiiه سiiنگ دانiiههiiای بiiنت سiiالiiم بiiودنiiد ولiiی مiiالت
وجiود نiداشiت .هiنگامiی چiنین پiدیiدهای رخ مiیدهiد کiه قiالiب بiنت ریiزی را درسiت نبسiته بiاشiند .بiه
40
شکل ۵۱انیدریتهای چین خورده نشانهی فعال بودن منطقه از نظر تکتونیکی
شکل ۵۲چین دیاپیری برگشته ،مشاهده شده بین ایستگاه نخست و ایستگاه دوم ،این پدیده قابلیت تبدیل شدن به
ژئوسایت را دارد
41
ایiiن نiiواقiiص“ ،سiiرطiiان بiiنت” مiiیگiiویiiند .تiiأثiiیر سiiیاالت حiiاوی امiiالح گiiنبد نiiمکی بiiر روی بiiنت بiiدیiiن
گونه تشخیص داده میشود که خود دانهها نیز تخریب شده باشند.
شکل ۵۳نمای معدن عبداله آباد و کنتاکت سازندهای قم و قرمز زیرین
شکل ۵۴توالی سازندهای قرمز زیرین و قم ،نگاه به سمت N15
ایستگاه دوم-معدن شن و ماسهی عبداله آباد:
در ایiiن ایسiiتگاه کiiنتاکiiت سiiازنiiدهiiای قiiرمiiز زیiiریiiن ،قiiم و قiiرمiiز فiiوقiiانiiی دیiiده شiiد .ایiiن ایسiiتگاه از
نiظر مiورفiولiوژی نسiبت بiه مiناطiق اطiراف مiرتiفعتiر اسiت .ابiتدا بiه شiرح ویiژگiیهiای زمiینشiناخiتی
سازند قرمز زیرین ،قم و قرمز فوقانی میپردازم.
42
شکل ۵۵نگاه از باالی کوه )برونزد سازند قم( به جنوب
س.ازن.د ق.رم.ز زی.ری.ن :سiن ایiن سiازنiد بiه ائiوسiن پiسین تiا
الiیگوسiن پiسین بiر مiیگiردد .در ایiن بiرهiه از زمiان رخiداد
پiiیرنiiئن عiiمل کiiرده اسiiت .رخiiداد پiiیرنiiئن حiiدود ۳۷مiiیلیون
سiiال پiiیش اتiiفاق افiiتاد و در ایiiران بiiاعiiث ایiiجاد تiiغییراتiiی
در جiiغرافiiیای دیiiریiiنه ،ایiiجاد دگiiرگiiونiiی و کiiانiiیزایiiی شiiده
اسiiت .ایiiن سiiازنiiد در مiiحیط خiiشکی راسiiب گشiiته اشiiت.
ای iiن س iiازن iiد ب iiرش ال iiگوی م iiشخصی ن iiدارد .ب iiه ط iiور ک iiلی
رسiوبiات قiرمiز رنiگی کiه بiین الیiههiای رسiوبiی و فiورانهiای
آت iiشفشان iiی ب iiاش iiد و در دری iiاچ iiهه iiای ال iiیگوس iiن-م iiیوس iiن
نهش iiته ش iiده ب iiاش iiد ،س iiازن iiد س iiرخ زی iiری iiن اس iiت .گس iiترش
جiiغرافiiیایiiی ایiiن سiiازنiiد بiiه طiiور عiiمده بiiخش جiiنوب غiiربiiی
ایiiران مiiرکiiزی )قiiم ،تiiفرش ،کiiاشiiان ،غiiرب کiiرمiiان و جiiنوب
زنiجان( اسiت .نiامiگذاری سiازنiدهiای سiرخ پiایiینی و سiرخ
بii iاالیii iی نسii iبت بii iه سii iازنii iد قii iم کii iه در وسii iط آنهii iا اسii iت
صii iورت گii iرفii iته اسii iت .در دیii iگر نii iقاط ایii iران مii iرکii iزی کii iه
شکل ۵۶ستون چینهشناسی سازند س iiازن iiد ق iiم وج iiود ن iiدارد ،ب iiخش پ iiای iiین م iiوس iiوم ب iiه الی iiهه iiای
سرخ زیرین در منطقهی نیزار سiرخ بiه احiتمال هiم ارز زمiانiی سiازنiد قiرمiز زیiریiن اسiت .در
43
قiم ،سiازنiد سiرخ پiایiینی در مiرکiز مiحور تiاقiدیiسهiا یiافiت مiیشiود و تiناوبiی از مiارنهiای رسدار
رنiiگارنiiگ انiiد و در آنهiiا الیiiههiiای نiiازک گiiچی و سیلتسiiتونiiی یiiافiiت مiiیشiiود .سiiتبرای ایiiن سiiازنiiد
۳۰۰تiiا ۱۰۰۰مiiتر اسiiت .از نiiظر لiiیتولiiوژیiiکی ،ایiiن سiiازنiiد کiiنگلومiiرا ،ژیiiپس ،مiiاسiiه سiiنگ ،سiiنگ
نiمک ،سiیلت و رس و گiاهiی گiدازه اسiت .شiایiان ذکiر اسiت کiه کiوه گiنبد نiمکی غiرب قiم مiرتiبط بiا
نiiمکهiiا زیiiریiiن هiiمین سiiازنiiد اسiiت .سiiازنiiد سiiرخ زیiiریiiن در حiiاشiiیهی جiiنوبiiی حiiوضiiهی قiiم بiiه طiiور
جiانiبی بiه کiنگلومiرای قiرمiز تiبدیiل مiیشiود .فiاقiد سiازنiد مiعادل اسiت .دارای فiسیلهiای اسiتراکiود
و دوک ii iفهای غ ii iیرش ii iاخ ii iص اس ii iت .اس ii iتراک ii iوده ii iا ن ii iوع ii iی س ii iختپ ii iوس ii iت ب ii iندپ ii iا هس ii iتند ک ii iه ارزش
زم iiینش iiناس iiی زی iiادی دارن iiد و ب iiه دل iiیل ف iiراوان iiی و ح iiضور در ه iiمه ج iiا ،ب iiسیار م iiورد م iiطال iiعه ق iiرار
گiرفiتهانiد .اعiضای راسiتهی اسiتراکiودهiا دارای بiدنiی تiقریiبا ً یiکپارچiه بiوده و سiر ،سiینه و زوائiد ،بiه
ط iiور ض iiعیفی م iiتمای iiز ش iiده و در الک ک iiلسیتی
ق iiرار دارن iiد .اس iiتراک iiوده iiا در ان iiواع م iiحیطه iiای
آب iiی م iiان iiند اق iiیان iiوسه iiا ،مح iiدودهه iiای س iiاح iiلی،
خiلیجهiا ،مiردابهiا ،آبهiای شiیریiن )دریiاچiههiا،
رودخ ii iان ii iهه ii iا ،اس ii iتخره ii iا و چ ii iشمهه ii iا( و ح ii iتی
خ ii iاکه ii iا م ii iرط ii iوب ج ii iنگله ii iا زن ii iدگ ii iی م ii iیک ii iنند.
اس ii iتراک ii iوده ii iا ب ii iه ش ii iوری ،ج ii iنس بس ii iتر و دم ii iا
شکل ۵۷ساختار بدن استراکود حساس اند.
س.ازن.د ق.م :سiiازنiiد قiiم بiiسیار گسiiترده اسiiت .در بiiرخiiی مiiناطiiق ،هiiیدروکiiربiiن دارد از جiiمله مiiیدان
نiفتی الiبرز و مiیدان گiازی سiراجiه کiه بiه تiرتiیب در شiمال شiرق و جiنوب شiرق شهiر قiم واقiع شiده
انiiد .ایiiن سiiازنiiد آخiiریiiن سiiازنiiد دریiiایiiی ایiiران بiiه حiiساب مiiیآیiiد .تiiا کiiنون بiiرای سiiازنiiد قiiم بiiرش
الiگویiی مiعرفiی نشiده اسiت .ابiتدا بiرای سiازنiد قiم شiش عiضو در نiظر گiرفiته شiد و بiعدا ً دو عiضو
)ب iiین iiام و ت iiبخیری( ب iiه آن ش iiش ع iiضو اض iiاف iiه ش iiد .ب iiناب iiرای iiن س iiازن iiد ق iiم ام iiروزه دارای ۸ع iiضو
اسiت .بiه طiور کiلی ،طiبقاتiی از آهiکهiای کiم عiمق و مiارن کiه مiشخصا ً از نiظر رنiگ و لiیتولiوژی از
سiازنiدهiای قiرمiز زیiریiن و قiرمiز بiاالیiی مiتمایiز هسiتند ،سiازنiد قiم نiامiیده مiیشiود .عiضو تiبخیری
کiiه بiiعدا ً بiiه اعiiضای دیiiگر اضiiافiiه شiiد در حiiقیقت پiiوش سiiنگ مiiخازن
هiiیدروکiiربiiنی مiiنطق مiiیبiiاشiiد .عiiضو بiiینiiام قiiدیiiمیتiiر از شiiش عiiضو
ابiتدایiی و عiضو تiبخیری جiدیiدتiر از آن شiش عiضو کiذایiی اسiت .در
ادامiiه بiiه شiiرح ویiiژگiiیهiiای زمiiینشiiناخiiتی هشiiت عiiضو سiiازنiiد قiiم بiiه
تiرتiیب از قiدیiمی بiه جiدیiد پiرداخiته خiواهiد شiد -۱ .عiضو بiینiام :سiن
ایiن عiضو از سiازنiد قiم بiه آشiکوب روپiلین بiر مiیگiردد و مiعادل بiخش
زیiریiن سiازنiد آسiماری اسiت .قiدیiمیتiریiن عiضو از سiازنiد قiم اسiت.
از نiظر لiیتولiوژیiکی تiناوبiی از مiارن سiیلتی سiرخ و سiبز ،مiاسiه سiنگ
و آهii iک نii iازک الیii iهی دارای مii iرجii iان و مii iیلیولii iید اسii iت .مii iیلیویii iد یii iک
فiورامiینیفر مiتعلق بiه خiانiوادهی مiیلیولiیدا اسiت کiه دارای دیiوارهی از
شکل ۵۸ساختار بدن میلیولید
جii iنس چii iینی )سii iرامii iیک( و بii iدون مii iنفذ اسii iت و دارای دو عii iدد حجii iره
44
شکل ۵۹هم ارزی چینهای بین واحدهای مختلف سازند قم
درون یک ساختار حلقوی است که به دور یک محور طولی قرار گرفتهاست.
سiتبرای ایiن عiضو در مiنطقهی قiم بiین ۲۰تiا ۳۰مiتر اسiت -۲ .عiضو :Aایiن عiضو از سiازنiد قiم
مii iتعلق بii iه آشii iکوب شii iاتii iین اسii iت .سii iتبرای ایii iن عii iضو از ۴۰تii iا ۸۵مii iتر مii iتغیر اسii iت .از نii iظر
ل iiیتول iiوژی iiکی دارای س iiنگه iiای رس iiوب iiی آه iiکی دان iiه درش iiت اس iiت؛ اک iiثرا ً ک iiلسی رودای iiت و ک iiال iiک
آرنiایiت .ایiن عiضو بiه رنiگ کiلی قiهوهای دیiده مiیشiود .بiر روی عiضو بiینiام و در زیiر عiضو Bقiرار
دارد .ف iiاق iiد ف iiسیل ش iiاخ iiص اس iiت -۳ .ع iiضو :Bاز ن iiظر س iiنی ،ب iiخش ب iiاالی iiی ای iiن ع iiضو م iiرز ب iiین
الiiیگوسiiن و مiiیوسiiن اسiiت و از نiiظر سiiنگشiiناسiiی ،مiiارن ،مiiارن مiiاسiiهای ،مiiاسiiه سiiنگ بiiا مiiقدار
کiمی گiلوکiونiیت و یiک افiق کiنگلومiرایiی بiا قiطعات آتiشفشانiی دارد .سiتبرای ایiن عiضو از سiازنiد
قiم از صiفر تiا ۲۶۰مiتر اسiت؛ یiعنی در بiرخiی مiناطiق کiامiالً دچiار فiرسiایiش گشiته و در بیشiتریiن
مii iقدار سii iتبرا بii iه ۲۶۰مii iتر مii iیرسii iد .بii iر روی عii iضو Aور در زیii iر عii iضو C1قii iرار دارد -۴ .زیii iر
ع iiضو :C1دارای س iiتبرای ۲۰۰ت iiا ۳۶۰م iiتر و ج iiنس آه iiکی )ت iiناوب iiی از ب iiای iiواس iiپارودای iiت و ب iiای iiو
مiیکرایiت( اسiت .ایiن عiضو در کiوه دو بiرادر آهiک ریiفی دارد -۵ .زیiر عiضو :C2بiا رخiسارهی نiیمه
خiiشکی و سiiتبرای ۶تiiا ۱۵۰مiiتر ،دارای شiiیل قiiرمiiز و خiiاکسiiتری ،مiiاسiiه سiiنگ ،ژیiiپس و بiiه طiiور
مح iiلی گ iiدازه و الی iiهه iiای آذرآواری اس iiت .از ن iiظر ف iiسیلی اس iiتراک iiوده iiای آب ش iiیری iiن ت iiا ل iiبش iiور
دارد .وجiود رسiوبiات شiیلی قiرمiز و ژیiپس نiشان دهiندهی پiس نشسiت آب دریiای قiم اسiت .دریiایiی
قii iم دو مii iرتii iبه پii iس نشسii iت داشii iته کii iه نخسii iتین بii iار آن در ایii iن عii iضو روی داده اسii iت -۶ .زیii iر
عiiضو :C3سiiتبرایiiی مiiعادل صiiفر تiiا ۸۰مiiتر دارد و از جiiنس آهiiک بiiریiiوزوآ دار اسiiت .سiiن آن بiiه
آش iiکوب آک iiیتان iiین ب iiر م iiیگ iiردد و م iiعادل ب iiخش م iiیان iiی س iiازن iiد آس iiماری اس iiت -۷ .زی iiر ع iiضو:C4
سiتبرایiش مiعادل صiفر تiا ۱۰۰مiتر و جiنسش از مiارن سiبز روشiن تiا زرد و گiاهiی بiه طiور جiانiبی
45
Another random document with
no related content on Scribd:
know. Just have a little with me; I'm old enough to be your mother, and we
won't give Max a drop—just to punish him.—Cassie!"
She had run through the speech with a rapidity that had left the girl no
chance for reply, and now, before Mary could move her lips, she had, with
amazing agility, leaped to a back door, opened it, called an order into the
darkness beyond, and as quickly returned to her former position on the sofa.
"It will be the best thing in the world for you," she said. "The doctor
orders it for me, and so I always have it ready on ice."
As she concluded speaking, the door through which she had called was
reopened and there entered a tall, raw-boned, glum, colored girl, whose
shining ebony skin was darkened by the white apron that she wore. She
bore a tray on which was a gilt-topped bottle and two narrow glasses.
"Put it there, Cassie," said Mrs. Légère, pointing to the table.
The girl obeyed and left the room. Max seized the bottle, ripped off the
gilding and, wrapping his purple-bordered handkerchief about the neck,
with one dexterous twist, drew out the resounding cork.
A living foam gushed from the neck as the self-appointed butler poured
into the two glasses a pale gold fluid, which creamed angrily to their edges,
and then subsided until first one addition and then another set them boiling
again.
Mrs. Légère took a glass in each hand and pressed the foremost into the
passive palm of the girl.
"Well," said she, in a phrase new to Mary, "here we are."
Mary hesitated, the glass to her lips. She could hear the liquid
whispering to her, and particles seemed to jump from it and sting her eyes.
"What is it?" she asked.
"Vine," said Max.
"But what kind of wine?" she weakly delayed.
"My dear," her entertainer informed her, "there is only one kind of wine
in New York."
"It's tchampagne," hissed Max, as if the name were something too
sacred to be spoken in the tone of ordinary conversation. "Un' this kind
costs eighd dollars a bottle."
The words and the connotation had their lure. Champagne—she had
heard of it as the beverage of the rich; and eight dollars for one bottle—the
price of two winter dresses!
"Come on," smiled Mrs. Légère.
The girl still hesitated.
"Here's to the wedding!" prompted the hostess, and drank the entire
contents of her glass.
Mary took a mouthful and swallowed it. At first she nearly choked.
Then the fiery liquid brought fresh tears to her blue eyes, still smarting from
the gas that had, a moment before, assailed them. But finally, there began to
spread through her weary body a grateful glow, and, half in apology for
what she feared had been a clownish exhibition, she looked up with red lips
pleasantly parted.
"Now, wasn't I right?" inquired Mrs. Légère. "Don't you feel better
already?"
"I—I believe I do, thank you," Mary admitted. "Anyhow, it is pretty
good, I guess—when you get used to it."
She took, bravely and with an ease now gained by experience, a second
drink, and, as she held the glass before her, Max gallantly replenished it.
A bell rang and the glum, ebony maid passed through the room, closing
both doors behind her.
Mary, alarmed at this nocturnal interruption, started a little, but neither
of her companions seemed to regard the incident as unusual.
"You look much better," Mrs. Légère asseverated. "Finish that glass,
dearie, and you'll be all to the good again."
"Do you think I'd better take so much?"
Both Max and Mrs. Légère laughed unaffectedly.
"Vhy, there ain't enough here to hurt a baby," declared the former.
Mary accepted the assurance. She did not like the taste of the
champagne, but she knew now that she had been very tired, and the wine
sent fresh life and energy through her sleepy limbs. She emptied the glass
and felt, joyfully, all her fears and regrets slipping for her. Doubt and
difficulty were resolved into a shimmering mist, were overcome, were
forgotten.
The black maid thrust her head in at the hall-doorway.
Mrs. Légère rose.
"Excuse me," she said, leaving the room. "I'll be right back."
Max, the instant she was gone, rose in his turn.
"I'm going to fool her," he said. "I'm going to graft her drink!"
He took the glass that his hostess had placed upon the table, poured
more of the wine into it, replenished the glass of his now unresisting
companion and sat down by her side, his arm stretched behind her.
Mary, with refreshed courage, broke the silence. She was feeling like a
naughty child triumphantly successful in her naughtiness.
"Do you know, Max," she said, "I gave a jump when that bell rang? I
thought for a minute they might be after us."
"Nix on that," chuckled Max. "They couldn't catch us if they tried.
Here's to the runavays!"
They clinked glasses and drank.
"I guess," the young man pursued, "it was chust von of Rosie's
boarders."
"Her boarders? Does she run a boarding-house?" There was a note of
dignified scorn in Mary's climbing voice.
"Sure she keeps boarders."
"But I——" Mary hesitated. She was tasting wine for the first time in
her life, she had been tired and nerve-wracked, and now, though thoughts
danced through her mind with unfamiliar rapidity, utterance seemed to her
suddenly, and somewhat amusingly, to have become too clumsy to keep
pace with them. "I thought," she elaborately persisted, "that—you—said—
she—was rich."
"She is," said Max; "only she's got a big house she can't all use herself.
Lots of people fill their houses that vay in N'York."
Mary started to formulate a reply that came glistening along the dim
horizon of her mind; but just then there was a light tap at the door.
"Come in!" called Max, and Mrs. Légère re-entered.
The precaution of her hostess forced a smile from Mary.
"Why did you knock?" she asked.
But Mrs. Légère shook her corn-colored locks wisely.
"I don't ever disturb lovers," she said.
She sat down opposite the pair she was addressing and, without noticing
that Max had appropriated her glass, discovered a fresh one on the
mantelpiece, poured herself a mouthful of the wine and then decanted the
rest for Mary.
She had just put down the empty bottle when the bell rang a second
time.
"Good Lord," she sighed, "there it goes again! These people will be the
death of me, losing their keys and coming in at all hours. Never mind,
Cassie," she called through the rear door, "I'll go myself!" And then, to
Mary, she concluded: "I'll attend to this and then I'll come right back and
send Max home and show you to your room."
She left them seated on the sofa, Max's dark hand encircling the soft,
young fingers of the girl as gently as if he had been a rustic wooer.
"Shall I go graft another bottle from the kitchen?" he asked, grinning
impishly.
Mary shook her russet head.
"Not for me," she said; "I guess I've had enough."
Max again refrained from insistence. Instead, he remained beside her,
and fell once more into the story that she had learned best to like,—the
beautiful pictures of the wonderful city, of the work-free life that she should
lead there, and of their marriage on the fast approaching morning.
Gradually, as his voice ran smoothly on, the words he was then saying
became confused in her brain with other words that he had said earlier in
the evening. Her eyelids grew heavy. The mood of exhilaration passed, and
a weariness far more compelling than that from which she had previously
suffered stole upon her. Mrs. Légère was absent for an unconscionable time.
The girl yawned.
"I wonder when she's comin' back," said Mary, "I'm—I'm awful tired."
Max's hand slipped to her unresisting head and pressed it down upon his
shoulder. He had not yet so much as kissed her, and he did not kiss her now.
"Don't vorry about her," he said softly. "You're tired out. Chust close
your eyes for a minute, Mary, un' I'll vake you vhen she comes."
His shoulder was very comfortable. She closed her blue eyes.
"You will wake me?" she murmured.
"Sure I vill," said Max. "I'll have you clean avake before she's through
knockin'."
But he must have forgotten that promise, for when Mrs. Légère at last
returned, he was still sitting there among the pillows, Mary's hair fallen
over his green coat, her cheeks pinker than ever, and her girlish breast rising
and falling rhythmically in sleep.
IV
AWAKENING
Clinging to a gigantic pendulum, Mary was swept through a mighty
curve of roaring darkness, up from the black chasm of insensibility, and
tossed, swaying over that frightful cliff, to the precipitous crag of
consciousness. For what seemed many minutes, she tottered on the verge,
dizzy, afraid. Then white knives, swift and sharp, slashed at her eyes and
forced up the lids.
Defying closed blinds and drawn chintz curtains, the sunlight of
noonday beat upon her face. She pulled something between her cheek and
the leaping rays. Her hand trembled.
At first she could neither think nor recollect. The blows of an ax,
regular, tremendous, were splitting her head. Her throat was hot and dry and
choking. Her stomach crawled and leaped with nausea. From head to foot
she was shaking with recurrent nervous chills that wracked a body of which
every muscle was strained and sore.
Realization of the present came slowly, but it preceded all memory of
the past. She found that the thing with which she had instinctively shaded
her eyes was a sheet, and, as she lowered it, she saw, in a glance where the
employment of sight was a separate pain, that she was lying among large
pillows in a big brass bed, heavily mattressed. Beyond the foot of the bed
her survey could not extend, because the foot was high and hung with a
pink and green down quilt; but between two windows against the wall to
her right, she saw a bureau, bearing a few scant toilet articles, and opposite,
on the left, there was a washstand with a basin on the floor before it and, on
its top, a pitcher, a soap-tray, a small brown bottle, and a little blue box
bursting with white cotton.
This was not the room in which she had first fallen asleep.
With that isolated fact flashing like a message of disaster through her
brain, she sat suddenly upright in the bed; but the room pitched before her
like a boat in the trough of a storm on the river at home. A wave of sickness
hissed over her, and she sank back among pillows repellantly scented.
Vaguely she realized that she must be in a room somewhere above the
ground floor. Dimly she began to wonder how she had got up the stairs.
What would the kindly Mrs. Légère think of her condition? And that which
had happened—had it lasted for an hour or a night?
That which had happened—there memory, in a blinding blast, reasserted
itself. What had been but half-wittingly accepted was now wholly known.
Hot irons were branding upon her brain the full history of all that had
occurred: the deeds for which she had at last learned the name, and the
deeds that, even in her own frightened soul, were nameless. There was
nothing—nothing of her, hand and foot, and mouth and eye and soul—that
was not defiled.
For herself, for Max, but most of all for the hideous facts of life, she
shook in physical disgust. Before the face of such things, what must birth
and marriage mean? She opened her eyes, but she could not look at her
silent witnesses; she shut her lids, but she saw, behind them, the hairy arms
of a gorilla closing on her, to break her and bear her away. For one moment,
all that she had loved she hated, and for the next, seizing his smiling
reassurance as the one vow that could legalize what nothing could refine, all
that she had come to hate she tried to force herself to love.
She understood now so much that she had never understood before: the
whispered words of town gossip, the stray glimpses of lovers in the summer
lanes, the cautions and the commands that had once so galled her in her
home.
At the word, her mind swung back to far-away yesterday. She was sorry
that she had been the cause—for she had been the cause—of the spilling of
the stew. She was sorry that she had been so sharp with Sallie. She wished
that she had washed the dishes less unwillingly. She still feared—she more
than ever feared—the swaying bulk of masculinity that had been her father,
but she began to see in him the logical result of forces that were themselves,
as yet, beyond her ken; and she looked with a new and pitying vision upon
the picture of her little, work-worn and care-marked mother stooping over
the polished kitchen-stove.
Her breast tossed and her throat throbbed; but she was beyond tears.
Painfully, slowly, yet with resolution, she struggled back to her sitting-
posture in the bed.
In this position she found herself facing a long mirror hung against the
opposite wall, and in the mirror she saw what was herself. With a low cry,
she pulled loose the sheet and covered her nakedness.
That done, she looked again at the strange face that fronted her: a face
the more strange because it was the intimate become alien, a ruin, an
accusation. Framed in a tangle of dank hair, the cheeks, once pink, were
chalky now, and splotched with red, the mouth that she had known only as
full and firm, was loose and twisted; the eyes that had been blue, now
circled with black, burned in blood-shot fields like coals of angry fire.
One impulse alone directed her: to find her clothes; to put them on; to
return, as far as the mask of appearances would take her, to the self that she
had been. In spite of aching head and quivering hands, she wrapped the
sheet about her and, with infinite care, got from the bed. The floor seemed
to sweep up to meet her, but she steadied herself against the wall and, each
timid stride a separate agony, began to stumble about the room.
She looked for a clothes-closet or wardrobe, but there was neither. The
only door was the door of exit, and the nearest chair was empty. In a corner
she saw a pile of linen: laboriously she stooped and picked it up, unrolled a
portion, and then, gasping in horror, tossed it away. On the other chair there
lay a long kimona of crimson. She lifted it and found, neatly arranged
below, a sheer cambric garment edged with coarse lace, two black silk
stockings slashed with red, and a pair of slippers, high-heeled, with buckles
of brass—for no reason that she could have formulated, the sight sickened
her. She went to the bureau and tugged at its drawers, but all that she found
was a single brown bottle, like that she had first observed on the washstand,
filled with white tablets and labeled "Poison." Obviously, her clothes had
been taken from the room.
In a panic of shame, she groped blindly for the door: she must call for
Mrs. Légère. She grasped the knob and turned it—the door was locked.
Fear, mad and unreasoning, drove its spurs into her sides. Forgetting her
nausea, heedless of her pain, she ran first to one window and then to the
other, but the bowed shutters, though they admitted the light, would open
for nothing beside: they were fastened with riveted loops of brass, and,
looking through the small space between them, she could catch only a
glimpse of the street far below. She tried to argue that the key might have
fallen from the lock within the room, but she could not find it, and, the
sheet dropping from her shoulders, she began to rattle at the knob, and then
to pound upon the panels, her voice rising swiftly from a low call to a high,
hysterical, frantic cry for help.
"Mrs. Légère! Mrs. Légère! Mrs. Légère!" she cried, and then as
suddenly ceased, tilted against the door, and collapsed into a naked heap
upon the floor.
All power of movement seemed to have slipped from her, but when
there came a heavy footfall on the stair, a swish of skirts outside and the
loud rasping of a key inserted in the lock, Mary leaped galvanically to her
feet, gathered the sheet about her body, and flung herself upon the bed.
The door opened and closed behind Rose Légère, who promptly
relocked it and slipped the key into the swelling bosom but half concealed
by her dragon-spotted, baby-blue negligé.
"What in hell's the matter with you?" she demanded.
A little more rotund of figure, a little looser in the cheeks, and more
patently crayoned and powdered about the eyes, a little more obviously
painted and a little older, she was still the woman of the brewery's
advertisement. But her forehead was knotted in deep, angry wrinkles; her
under jaw was thrust so far forward that the roll of fat beneath it was
invisible, and her eyes snapped with malice.
Mary shrank back among the pillows.
"Weren't you yellin'?" persisted Rose. "Did you lose your voice doin' it?
What in the hell's the matter with you, I say?"
With a sweep of her stout arm, she seized the girl's bare shoulder and
shook it till Mary's teeth clicked like castanets.
"I'm not goin' to have any such racket in my house!" the woman
asseverated, as she plied her punishment. "You've got to learn first-off to
keep your mouth to yourself, and be dead sure if you don't I'll give you a
real beatin'."
She tossed Mary from her, as if her victim had been a bundle of straw,
and stood up again, arms akimbo, breathing scarcely beyond her normal
speed.
Mary was half mad and wholly sick with dread. She wanted to cry out
for rescue and dared not. She wanted to rise and try to force the door or
break open the shutters, but she could not move. She could only lie there
panting for breath, with her mouth gasping and her heart hammering at her
breast. She had closed her eyes. She opened them just in time to see Rose,
whose slippered foot had touched something on the floor, stoop, pick up,
and place beside the key in her bosom, a crumpled purple-bordered
handkerchief.
"Now then," said the woman in a tone that, if still hard, was at least less
intense than its predecessor, "try to tell me what's the trouble, like
somebody this side of Matteawan."
With a supreme lunge at courage, Mary got her voice.
"I want my clothes," she said dully. "And where's Max?"
"Your clothes ain't fit to wear," said Rose; "an' I don't know where Max
is. What you need is breakfast."
"I want my clothes," monotonously repeated Mary. "I couldn't eat to
save my life. Hasn't Max come back?"
But Rose did not seem to hear the question.
"Nonsense, honey," she said, her anger seeming now entirely passed.
"Of course you must eat. I got up on purpose for it, and I've set that nigger
cooking a perfect peach of a breakfast."
"I want my clothes."
Rose leaned over the bed and put a soothing hand upon her questioner's
fevered forehead.
"Now don't lose your nerve, dearie," she advised. "I'm your friend—
honest, I am. You rest awhile and eat a little, and then maybe we'll talk
things over."
"He hasn't come yet?"
"No, he hasn't. But why are you lettin' that jar you? Perhaps he's sick,
too. Perhaps he's had some kind of a scrap with his old man. How do I
know what's hit him? He'll show up all right in the end and, till he does
show up, you just make yourself at home here and don't bother. I'll take care
of you."
Something in the woman's solicitude—or it may have been the quick
and unexplained change from violence to tenderness—frightened Mary
even more than the initial outburst had frightened her.
"I want to go home," she quavered.
"Sure you want to go home," Rose acquiesced, without moving a
muscle. "But how can you go? Max told me you'd sent your people a note
saying you'd hiked out with him to be married, and how can you go home
until he gets back here and you can take him along and show the goods?"
Her tone was lightly argumentative, but it was also stolidly merciless,
and it hurled true to its mark the shaft of conviction. Out of the yesterday,
Mary heard the voice of her father that was the voice of a society rigidly
shaped by the conditions of its own fashioning:
"Bay 'un thirty year old an' noot another sin ag'in 'un, I would beat 'un
within a bare inch o' 'er deeth, an' turn 'un oot to live the life 'un had picked
fur herself!"
She understood that statement now.
"I can go to Max's," she hazarded.
"To—where?"
"To Max's father's."
"Maybe you can; but it's a long trip to Hungary."
Mary answered nothing. Rose had only confirmed what the girl had for
an hour feared.
"You see how it is," pursued Rose, reading Mary's silence with a
practiced mind. "Better let me take care of you."
Mary's face was hidden. Again she felt New York as a malevolent
consciousness, a living prison implacably raising around her its
insurmountable walls. There was, she thought, nothing left her but the
diminishing hope of Max's return.
"Now you will eat, won't you?" Rose was continuing.
Mary shook her head.
Rose patted quietly one of the clenched hands that lay close to her.
"Better do it, dearie," she said. "I'm your friend; remember that. You can
have whatever you want."
Mary mastered what strength remained to her. She raised herself on her
elbow.
"Then let me go!" she pleaded, extending an open palm like a beggar
asking for a crust. "I don't care if my clothes is mussed. I don't care what'll
happen afterward. Just let me go!"
"You're a fool," Rose made cool rejoinder. "Where'd you go?"
"I don't know?"
"What'd become of you?"
"I don't care."
"Well, you would care, all right, all right. You can't go home, and you've
no clothes and no money and no references. You couldn't get work
anywhere in New York, and you couldn't get away from New York."
"I——" Mary groped through the darkness of her soul. "I can do
housework."
"Not without a reference you can't."
"I could go to some office——"
"If you went to any charity-joint, they'd throw you out because of what's
happened to you."
"I could beg on the street if I had to."
"Do you think the men in this town give money for nothing to a good-
looking girl? You could go on the street, that's what you could do."
The phrase was new to its hearer, but the tone explained it.
"Then," she stumbled forward, "I could go to the police. They'd help
me. I could——"
But at that word Rose flew into a torrent of anger and abuse that
dwarfed the former tempest.
"You could, could you?" she cried. "That's your game, is it, you
sneaking little innocent? I'll bet you're a damn sight wiser than you let on.
But you don't know this town: you can take that much from me. Go to the
police! Go to 'em! The cops on this beat are my friends: if you don't believe
it, I'll bring 'em in and introduce you. They're my friends, and so's the whole
precinct my friends. Go to 'em! Go to 'em, and I'll have you pinched and
locked up for bein' what you are!"
Mary had drawn away from the blast, but Rose's powerful fist caught
her under the chin and sent her crashing down on the bed.
"You don't come that on me!" the jailer continued. "You've got your
choice: you can stay here and live easy, or walk out and go to jail, and that's
all you can do. Max ain't comin' back, and you always knew he wouldn't
come back. You know what this house is as well as I do, and you've got to
stay here and earn your keep. If you give one yip I'll have the cops in! You
don't want to eat, hey? Well then, you shan't eat! You can lay there and
starve, or you can knock on the door and get the best breakfast you ever
had, all ready for you. Do what you please; but if you let out one yip I'll
hammer the life out of you!"
She turned and left the room. She banged the door behind her, and
Mary, in a swirling dream, heard herself again locked in her cell.
THE BIRDS OF PREY
Through all the days that immediately followed—the days that were
nights, and the nights that were red noondays—a thousand horrors, from
subtle word to recurring experience, conjoined to assure to Mary the reality
of her servitude. All of that first day, after Rose had left her with the dark
blood oozing from her cut chin upon the scented pillows, she lay, like a
wounded dog, now in a faint and then in a stupor, on the disordered bed. As
the sunlight shifted and the shadows lengthened in the room, torpor gave
way to reawakened fear, and she crawled into a corner and tried to hide
herself, trembling, with chattering teeth, at every sound of laughter that rose
from the lower floors, at every footstep upon the stair.
Thrice Rose returned. Each time she bore a steaming dish that, as the
girl's physical pain grew less, assailed the nostrils with increasing
poignancy. Each time Mary shook her stubborn russet head. And each time
the visit ended in a beating.
Escape by door or window was out of the question; to attempt to raise
an alarm was to invite fresh violence; and gradually grew the certainty that
the situation was genuinely as the jailer had described it: that the street was
worse than the house, and that Mary was her own prisoner. She found the
bottle labeled "Poison," and bit one of the tablets, but she was young and
afraid, and she spat the burning crumbs from her mouth. She did not dare to
die, and when Rose came again to the room, her captive was too weak to
refuse the broth that was fed her, as if she were a sick child, from a spoon.
"You're a dear girl, after all," said the mistress, as she administered the
grateful food. "You do as I say and you won't never be sorry. All I want is to
have you sensible. I'm your friend."
Mary said nothing: she was too weak to answer.
"And now," Rose pursued, "I'll just give you a drink."
And when she had come back, she had not come back alone.
The worst of prisons is that in which the door is so cunningly closed
upon the inmate that, at last, after the brutality is familiar, the inmate seems
originally to have closed it upon herself, and in such a fortress of pain Mary
now found herself restrained. The process was simple. It was merely first to
wound and then to inure. The descent to hell is not easy; it is red with blood
and wet with tears; but hell itself must be endured.
It was not for some days that any woman save Rose came to Mary's cell
and then, one afternoon, two women followed the grating key.
They were alike only as to clothes. Both wore loose negligé garments,
but whereas the one was sturdy and German-blonde, with straw-colored
hair, round and heavy face, blue eyes and peasant frame—a younger Rose
—the other was wiry, compact, her brows low and dark under somber hair,
her full cheeks red only in defiance of a swarthy skin, her eyes black and
her mouth vermillion. It was this one who, with an accent that a more
sophisticated ear than Mary's would have placed along the Seine, was the
first to speak.
"'Ello!" she laughed, her teeth gleaming between her lips like
pomegranate seeds. "We have come to make the call."
Without awaiting a reply, she jumped upon the bed, drew her feet
beneath her, and produced and lit a cigarette. The German girl moved more
slowly to the other side and there elaborately ensconced herself.
Mary looked at her visitors without immediately replying. She had not,
in fact, the remotest idea of what was the fitting word.
But the French girl was unruffled by this silence. She flung her head
back upon a white neck and sent a slow column of blue smoke curling
toward the ceiling.
"My name," she explained, with an odd clipping of her speech, "eet ees
Celeste, an' my good frien' here," she continued with an easy gesture of the
cigarette, "she ees Fritzie—chust a bar-bar-ous German."
Mary looked at her with a gaze large and listless.
"An' you' name?" pursued Celeste, "eet ees—what?"
Fritzie supplied the answer, speaking in a ponderous contralto.
"Her name is Mary," said she.
"Bien—a pretty name," Celeste rattled on, precisely as if her unwilling
entertainer had made the response. "I like eet well; but"—and she studied
with unobtrusive care the russet-framed, indignant face before her—"eet ees
not so good as ees yourself. I t'ink—let me see—yaas: I t'ink I shall call you
'Violet.'—Violet, why you don't eat more een dees 'ouse?"
"I'm hardly ever hungry," said Mary.
"Not hongry?—Oh-h, but you mohst be hongry! Anyone so young
mohst want to eat, and anyone so beautiful mohst eat so as not to loose the
beauty.—Ees eet not so, Fritzie?"
The German girl smiled gently and nodded her blonde head.
"Ach, yes," she rumbled. "The liebchen!"
"No," insisted Mary. "I don't care about nothing. I have a headache all
the time. I have one now."
Celeste jumped lightly to the floor: it was as if to uncoil her feet and to
reach the door required but a single movement.
"Un moment!" she laughed. "I shall feex the mal de tête immediate!"
There was no time for remonstrance; the door closed upon her
concluding word, and Mary was left there gazing into the stolid, sphinxlike
face of the placidly smiling German. It was not a bad face, and soon Mary
realized that it was a contented one.
Fritzie was returning her look with an equal curiosity.
"Are you vorried?" she finally inquired.
"No," lied Mary proudly.
"I dought you looked like vorried," the German continued. "Bud you
should be nod. Dis iss a goot place. Dere are loads vorse blaces in New
York dan dis: I know 'em."
She paused, but Mary's lips remained closed, her eyes fixed.
"You bed I know 'um!" Fritzie repeated. "Bud dis blace—vhy, ve haf de
best meals, so goot nobody gould besser haf! I like dis blace."
A faint question shot into Mary's face. At once Fritzie answered it.
"Dat's righd. Listen: I gome over here two year ago in de steerage.
Some of de vomen, men meet dem—oh, most all de nod-family vons—un'
took dem to dese here intelligence office dat are only fakes, un' sold dem,
vidout dere knowin' nussin' of it, fur ten un' fifteen dollar' each. Bud I vas
careful. I get a real tshob.—Ach, himmel!"
She waved a broad palm in disgust.
"Id vas bad enough in de steerage mit all de sailor-mens kissin' you to-
day un' kickin' you to-morrow; bud dat tshob of mine, dat vas de real limit!
I gome over here because I vouldn't vork in de fields back home, bud in dat
boarding-house vhere I get dat tshob, I get up at dree o'clock every mornin',
because some of de mens vork in Jefferson Market, un' I haf to scrub, un'
make de beds, un' help cook, un' vait on dable, un' vash dishes, un' sweep de
whole house oud. Un' den till late at nighd I haf to help cook, un' vait on
dable, un' vash dishes some more still. Vhenever I am sick, or late, or break
von dish, or a boarder don' pay, I gets docked. Un' almost every veek I'm
sick or late or break a dish or a boarder don' pay. My vages is d'ree dollar a
veek, un' I never gets more as two-fifty—sometime, two—un' dat vill nod
pay my clothes ad first, un' don' pay my doctor bills aftervard."
The story was told monotonously, without much show of emotion, but it
was enough of itself to wring a word from the woman to whom it was
addressed.
"You got sick?" asked Mary.
"Who vouldn't?" said Fritzie. "You bed I get sick, un' vhen I gome oud
of de hospital, de young doctor—he'd been makin' grand lofe to me—he tell
me I vas too nice a girl to vork my hands off fur nussin' a veek, un' he gif
me his visitin' card vith a writin' on it to a voman he knowed, un' I quit un'
vent dere."
She paused, but Mary was silent, and the German resumed:
"It vas a goot place, bud nod so goot as dis von. I stay a mont' till she
move to Philadelphia. Den I vent to anozzer house, not so goot as dat first,
fur two mont's till the voman die. Un' den, after some more, I gome here,
pretty soon, to Miss Rose's. No"—she waved her thick hand toward the
door through which Celeste had lately passed—"I'm nod like dat Frenchie.
She's vhat Phil Beekman calls a 'gongenital,' vatever dat iss; I vork hard
enough now, und I vanted to vork righd den; bud I tell you I could not stand
it, dough I vas so strong. No, I'm glad I gome here."
She leaned back upon her elbow.
"Now, dis Celeste——" she began, but the French girl, just then
entering, came with an air that was a sufficient explanation of her never
complex temperament.
"Voilà!" she smiled, holding aloft a long glass filled by a dull green
liquid. "Let the leetle girl tak some of thees wheech I meex for her."
Before she had well realized what she was doing, Mary had accepted
the glass.
"What is it?" she asked weakly.
"Absinthe," replied Celeste.
"It smells like licorice," said Mary.
"Ah, but no; eet ees not that. You try thees, an' then you can eat."
"But I don't think I want to eat."
"Poof! That ees folly! See, now, I meex thees myself—I myself have
frappé eet. Ees eet what you call polite that you say 'no' to me? Say, now:
ees eet?"
Involuntarily Mary smiled. It was a rueful little smile, but it was a smile
of exhausted consent.
"It won't hurt me?"
"Thees? You do not know eet. Eet ees the enemy of all the headache, of
all the heartache, of all the bad nerve."
For answer Mary drained the glass, and when her visitors left her they
turned no key upon their exit.
So, slowly, through all those early days, and through the days that
immediately followed them, the spell of the situation worked. There was
infamy, there was torture. The unending procession of visitors—clerks,
drummers, car-conductors, teamsters, gamesters, thieves, brothers in the
fraternity of lust, equals in the night of horror, mostly drunken, nearly all
unclean of body and everyone filthy of mind—the green government note
was their certificate of qualification, the money, however acquired,
constituted their right to those counterfeits which the house of Rose Légère
was maintained to sell. For that note, themselves the chattels of conditions,
they might caress or beat; for that, they might take whatever their hearts
demanded. Was the slave wounded? Was she ill? Was she heartbroken? She
You might also like
- 7Document366 pages7Ali SamimiNo ratings yet
- 8Document310 pages8Ali SamimiNo ratings yet
- فرهنګي حوزیDocument190 pagesفرهنګي حوزیحضرت آغا همدردNo ratings yet
- تاریخ طبری جلد۴ PDFDocument285 pagesتاریخ طبری جلد۴ PDFAmirH KRNo ratings yet
- صعود چهل سالهDocument320 pagesصعود چهل سالهEjaz RahimiNo ratings yet
- @rastakhizmordeganDocument254 pages@rastakhizmordeganKavehNo ratings yet
- Zaban Barnamenevisi (WWW - Prozheha.ir)Document277 pagesZaban Barnamenevisi (WWW - Prozheha.ir)mohdNo ratings yet
- هیپنوتیزم و تلقین ، فریدون فریورDocument162 pagesهیپنوتیزم و تلقین ، فریدون فریورhasafzNo ratings yet
- 66999314 جلد سوم تاریخ طبری PDFDocument282 pages66999314 جلد سوم تاریخ طبری PDFMosawer EhsanNo ratings yet
- تاریخ طبری جلد۳ PDFDocument282 pagesتاریخ طبری جلد۳ PDFAmirH KRNo ratings yet
- هقبطساسارب نیبدرادناتسایدنب لغاشمیللملا ISCO-2008Document664 pagesهقبطساسارب نیبدرادناتسایدنب لغاشمیللملا ISCO-2008Javad MousavyNo ratings yet
- Residential Designing in Kabul, AfghanistanDocument127 pagesResidential Designing in Kabul, AfghanistanSayed Fridoon FedelleNo ratings yet
- 49530761Document259 pages49530761Miro MamNo ratings yet
- Tarikhe Tabari - (Bookiha - Ir) - JeldeDocument282 pagesTarikhe Tabari - (Bookiha - Ir) - JeldeNima H.EnsaniyatNo ratings yet
- GearsDocument34 pagesGearsDomingos AzevedoNo ratings yet
- Manoyazdaan 2016Document393 pagesManoyazdaan 2016Farman AliNo ratings yet
- 12 Pieces of M.R.lotfi 1Document37 pages12 Pieces of M.R.lotfi 1pajiNo ratings yet
- جزوه جامع و کامل زبان دوازدهمDocument359 pagesجزوه جامع و کامل زبان دوازدهمshahrokh azNo ratings yet
- مدیریت پروژه به زبان سادهDocument111 pagesمدیریت پروژه به زبان سادهMansoor AbdullahNo ratings yet
- Ukgki Nargis TGDocument120 pagesUkgki Nargis TGPrincipals ForumNo ratings yet
- السنة السادسة ايقاظ علمي المجال المغناطيسي والقوة المغناطسيّة إعداد عبد القادر بنّورDocument8 pagesالسنة السادسة ايقاظ علمي المجال المغناطيسي والقوة المغناطسيّة إعداد عبد القادر بنّورYassine GhorbelNo ratings yet
- شرح فیض الادب حصہ اولDocument219 pagesشرح فیض الادب حصہ اولArshif SaifiNo ratings yet
- ادبیات در جامعه دیکتاتوری جرج اوDocument2 pagesادبیات در جامعه دیکتاتوری جرج اوme.joghataeeNo ratings yet
- مصباح العریہ - شرح منھاج العربیہ چہارمDocument183 pagesمصباح العریہ - شرح منھاج العربیہ چہارمGulam Rabbani Fida0% (2)
- Code426-1Far InsulaorDocument41 pagesCode426-1Far Insulaorsaghaee.rezaNo ratings yet
- آسان نماز اور چالیس مسنون دعائیںDocument70 pagesآسان نماز اور چالیس مسنون دعائیںMuhammad SohailNo ratings yet
- Amoozesh MathematicaDocument102 pagesAmoozesh MathematicarezarossNo ratings yet
- Lacan - Sem 3. Las PsicosisDocument222 pagesLacan - Sem 3. Las PsicosisNadirNo ratings yet
- Free Kundalini Reiki Level 2 Ebook v1.0Document29 pagesFree Kundalini Reiki Level 2 Ebook v1.0Babak Sorkhpour100% (1)
- کتاب المپیاد فناوری نانو 1401Document418 pagesکتاب المپیاد فناوری نانو 1401Kiarash SalemNo ratings yet
- تاریخ طبری جلد۵ PDFDocument334 pagesتاریخ طبری جلد۵ PDFAmirH KRNo ratings yet
- Human Sufferings-رنجهای بشری و درآمدی بر مناسبات مدنی جوامع باستان و غلبه سلطهگریDocument153 pagesHuman Sufferings-رنجهای بشری و درآمدی بر مناسبات مدنی جوامع باستان و غلبه سلطهگریMai_Others_329No ratings yet
- Fareza Iqamat e DeenDocument84 pagesFareza Iqamat e DeenShereen KhanNo ratings yet
- Dawrah e Quran 2024 para 3Document27 pagesDawrah e Quran 2024 para 3bushrashabbir05No ratings yet
- تاریخ طبری جلد۲ PDFDocument274 pagesتاریخ طبری جلد۲ PDFAmirH KRNo ratings yet
- 66999263 جلد دوم تاریخ طبری PDFDocument274 pages66999263 جلد دوم تاریخ طبری PDFMosawer EhsanNo ratings yet
- اُردو گرائمر نوٹسDocument76 pagesاُردو گرائمر نوٹسHassan JatoiNo ratings yet
- آسان اردو گرامرDocument76 pagesآسان اردو گرامرSalman KhanNo ratings yet
- Asan Urdu Grammar Notes PDF by Maulvi Abdul HaqDocument76 pagesAsan Urdu Grammar Notes PDF by Maulvi Abdul HaqMuhammad Tariq100% (1)
- آسان اردو گرامرDocument76 pagesآسان اردو گرامرAfaq AhmadNo ratings yet
- Asan Urdu Grammar Notes PDF by Maulvi Abdul HaqDocument76 pagesAsan Urdu Grammar Notes PDF by Maulvi Abdul HaqMuhammad TariqNo ratings yet
- از میترا تا محمدDocument69 pagesاز میترا تا محمدJyNo ratings yet
- Az Mitra Ta Mohammad PDFDocument69 pagesAz Mitra Ta Mohammad PDFbehdadNo ratings yet
- Az Mitra Ta MohammadDocument69 pagesAz Mitra Ta Mohammadmassimo1978No ratings yet
- UntitledDocument1,092 pagesUntitledHgoftar GoftarNo ratings yet
- Fatawa Razawiyya Jild 5Document699 pagesFatawa Razawiyya Jild 5Jamal AliNo ratings yet
- 786 Seven Eight SixDocument8 pages786 Seven Eight SixMohsin A ShaikhNo ratings yet
- UntitledDocument174 pagesUntitledNawid AzimiNo ratings yet
- Para 29 Dawrah e Quran 2024Document42 pagesPara 29 Dawrah e Quran 2024Talha SajidNo ratings yet
- Ebook10483 (WWW Takbook Com)Document95 pagesEbook10483 (WWW Takbook Com)dariush najafiNo ratings yet
- راه نجات از شر غلات حیدر علی قلمدارانDocument623 pagesراه نجات از شر غلات حیدر علی قلمدارانمحمدNo ratings yet
- Hawraman 9Document19 pagesHawraman 9100 SlavicNo ratings yet
- معرفة العربیة شرح انشاء العربیةDocument167 pagesمعرفة العربیة شرح انشاء العربیةGulam Rabbani Fida60% (5)
- نسخه ی کامل خیانت در گزارش تاریDocument1,092 pagesنسخه ی کامل خیانت در گزارش تاریM Mansor AsilzaiNo ratings yet
- Chegune Ba 1 Milion (WWW - Ketabesabz.com)Document96 pagesChegune Ba 1 Milion (WWW - Ketabesabz.com)Sayed Sharif HashimiNo ratings yet
- SAMPLE ALL BOARDS ANSWER SHEET - Matric & Inter.Document3 pagesSAMPLE ALL BOARDS ANSWER SHEET - Matric & Inter.ra4761957No ratings yet
- Complete Urdu Grammar Notes in PDFDocument72 pagesComplete Urdu Grammar Notes in PDFTaimur SandhuNo ratings yet
- Complete Urdu Grammar Notes in PDFDocument74 pagesComplete Urdu Grammar Notes in PDFjahanzeb ali samonNo ratings yet
- Complete Urdu Grammar Notes in PDFDocument72 pagesComplete Urdu Grammar Notes in PDFTaimur SandhuNo ratings yet
