FATMA KAYHAN

10. SINIF YAZILI HAZIRLIK

SORU 1: AaDdccEeBb genotipli bir bireyde kaç çeşit gamet oluşur?

(Genler bağımsız)

2n 24 = 16
Aa Dd cc Ee Bb

FATMA KAYHAN

1
 FATMA KAYHAN

10. SINIF YAZILI HAZIRLIK

SORU 2: AaBbccDdEE genotipine sahip bir canlıda ABcDE gametinin oluşma

olasılığı nedir?(Genler bağımsız)

n 3
AaBbccDdEE 2 2 = 8
1
1 1 1
=
1 ABcDE 8
X X
2 2 2 8

FATMA KAYHAN

10. SINIF YAZILI HAZIRLIK

SORU 3: Bezelyelerde düzgün tohum geni (A), buruşuk tohum genine

(a) baskındır.
Buna göre heterozigot düzgün tohumlu bir bezelye,

I. Aa

II. AA

III. aa

genotipine sahip bireylerden hangileriyle çaprazlanırsa buruşuk

tohumlu bezelye oluşur?
Aa X

aa

FATMA KAYHAN

2
 FATMA KAYHAN

10. SINIF YAZILI HAZIRLIK

SORU 4: Annenin mavi, babanın kahverengi göz rengine sahip olduğu bir
ailede 2 çocuk mavi gözlü, bir çocuk da kahverengi gözlüdür.

Doğacak dördüncü çocuğun erkek ve kahverengi göz rengine sahip olma

olasılığı nedir?

Anne Baba
kk X Kk

Kk Kk kk kk
1 1 1
X =
2 2 4

FATMA KAYHAN

10. SINIF YAZILI HAZIRLIK

SORU 7: AaBbccDd genotipli bir bireyin kendileştirilmesi sonucunda,

a) aaBBccdd genotipili bir bireyin oluşma ihtimali nedir?

b) A, B, c, d fenotipili bir bireyin oluşma ihtimali nedir?
c) Kaç çeşit genotip oluşur?
d) Kaç çeşit fenotip oluşur?
e) Genotip /fenotip oranı nedir?

AaBbccDd X AaBbccDd

Aa x Aa Bb x Bb cc x cc Dd x Dd
AA Aa Aa aa BB Bb Bb bb cc DD Dd Dd dd

a) 1 1 1 1
X X 1X =
4 4 4 64 c) 3 X 3 X 1 X 3 = 27

3 3 1 9 d) 2 X 2 X 1 X 2 = 8
b) X X 1 X =
4 4 4 64
e) 27
8
FATMA KAYHAN

3
 FATMA KAYHAN

10. SINIF YAZILI HAZIRLIK

SORU 8: AaBbCCDd genotipindeki canlıda AB bağlı genlerdir.

a) Krosingover gerçekleşmediğinde kaç çeşit gamet oluşur?

b) Krosingover gerçekleştiğinde kaç çeşit gamet oluşur?

A a C C
a)
2n 22 = 4

B b D d

b) 2n 23 = 8

FATMA KAYHAN

10. SINIF YAZILI HAZIRLIK

SORU 9: Bir kromozom üzerindeki genlerin dizilimi verilmiştir. Bu yumurta

ana hücresinden, verilen gametlerden hangisinin oluşma ihtimali daha
fazladır?
AbDE
A a
AbdE
B b
d D ABdE
E E
abdE

aBDE

FATMA KAYHAN

4
 FATMA KAYHAN

10. SINIF YAZILI HAZIRLIK

SORU 10: Aynı kromozom üzerinde bulunan A, B, C genleri arasındaki

cross-over oluşma olasılıkları;

B-C arasında % 12
A-C arasında % 70
A-B arasında % 58
verilmiştir.
Bu genlerin kromozom üzerinde dizilişi nasıldır?

58 12

A B C

FATMA KAYHAN

10. SINIF YAZILI HAZIRLIK

SORU 11: AaBb genotipli bireyde AB genleri bağlıdır. Gamet oluşumu

sırasında %20 krosingover gerçekleştiğine göre, bu bireyin oluşturduğu tüm
gamet çeşitleri ve oluşma ihtimalleri nedir?

Krosingover yok Tüm gamet çeşitleri ve oluşma

AB ab
ihtimalleri
A a 40 40
AB 45
B b Krosingover var
AB ab
ab 45
5 5

Ab aB Ab 5
5 5
aB 5

FATMA KAYHAN

10

5
 FATMA KAYHAN

10. SINIF YAZILI HAZIRLIK

SORU 12: Mavi renkli endülüs horozu ile mavi renkli Endülüs tavuğu
çaprazlanıyor. Meydana gelen bireylerin fenotip ve genotip çeşitleri,fenotip
ve genotip oranları nedir, anne ve babasıyla aynı fenotipte olma ihtimalleri
nedir?

TS T B X TS TB

T S TS TS TB TS TB TB TB

Siyah Mavi Beyaz

Anne ve babasıyla aynı

Fenotip Oranı: 1 : 2 : 1
fenotipte olma ihtimalleri:
Genotip Oranı: 1 : 2 : 1 1
Fenotip Çeşidi: 3 2
Genotip Çeşidi: 3
FATMA KAYHAN

11

10. SINIF YAZILI HAZIRLIK

SORU 13: M ve N kan gruplarına sahip iki birey çaprazlandığında F1 dölünde

oluşan yavrular tekrar çaprazlanırsa (F1 xF1) ortaya çıkacak bireyin fenotip,
genotip oranı ve fenotip, genotip çeşidi nedir?

Anne Baba
MM x NN

F1 MN

F1 x F1 MN x MN

MM MN MN NN

Fenotip Oranı: 1 : 2 : 1 Fenotip Çeşidi: 3

Genotip Oranı: 1 : 2 : 1 Genotip Çeşidi: 3

FATMA KAYHAN

12

6
 FATMA KAYHAN

10. SINIF YAZILI HAZIRLIK

SORU 14: Bir hayvanda kürk rengi karakteri 4 farklı alel gen tarafından
kontrol ediliyor. Genler arası baskınlık durumu A1 > A2 = A3 > A4
şeklindedir.
Bu hayvan popülasyonunda kürk rengi bakımından kaç çeşit genotip ve
fenotip oluşur?

Genotip çeşidi: n. (n+1) n= alel sayısı Genotip çeşidi: n. (n+1)

2 2
4 x5
Fenotip çeşidi: = 10
2
a) Aleller arasında eş ya da eksik
baskınlık yoksa alel sayısı kadar
fenotip çeşidi vardır.
Fenotip çeşidi: 4+1=5
b) Aleller arasında eş ya da eksik
baskınlık varsa fenotip çeşidi, alel
sayısı + 1 (her bir eş ya da eksik
baskınlık için)

FATMA KAYHAN

13

10. SINIF YAZILI HAZIRLIK

SORU 15: A Kan gruplu bir anne ile B kan gruplu bir babanın 0 kan gruplu
çocukları olmuştur. Bu ailede AB kan gruplu kız çocuğunun olma olasılığı
nedir?
Anne Baba
A___
O B___
O

Çocuk
OO

AO x BO

AB AO BO OO

1 1 1
x =
4 2 8

FATMA KAYHAN

14

7
 FATMA KAYHAN

10. SINIF YAZILI HAZIRLIK

SORU 16: ABO kan grubu sistemi açısından, A kan grubu bakımından
heterozigot bir kadın ile B kan grubu bakımından heterozigot bir erkeğin
evliliğinden; alyuvar zarında B antijeni taşıyan çocuklarının olma olasılığı
nedir?
Anne Baba
AO x BO

AO x BO

AB AO BO OO

1
2

FATMA KAYHAN

15

10. SINIF YAZILI HAZIRLIK

SORU 17: AORr genotipli bir anne BORr genotipili bir babanın AORh+ kan
grubuna sahip kız çocuğunun meydana gelme ihtimali nedir?

Anne Baba
AORr x BORr

AO x BO Rr x Rr

AB AO BO OO RR Rr Rr rr

1 x 3 1 3
x =
4 4 2 32

FATMA KAYHAN

16

8
 FATMA KAYHAN

10. SINIF YAZILI HAZIRLIK

SORU 18: Verilen soy ağacında numaralandırılmış bireylerin kan grubu

fenotipleri gösterilmiştir.
Bu soy ağacındaki bireylerden hangisinin kan grubu kesinlikle
heterozigottur?

3, 4,6 nolu
bireyler
kesinlikle
heterozigottur.
BO AO

OO AO

FATMA KAYHAN

17

10. SINIF YAZILI HAZIRLIK

SORU 19: Verilen soy ağacında numaralandırılmış bireylerin kan grubu

fenotipleri gösterilmiştir. Bu soy ağacındaki numaralandırılmış bireylerden
hangisinin kan grubu AB Rh (-) olabilir?

AO Rr
BO rr

OO

FATMA KAYHAN

18

9
 FATMA KAYHAN

10. SINIF YAZILI HAZIRLIK

SORU 20: Aşağıda iki kardeşin kan grubu testleri sonucunda oluşan
çökelme durumları verilmiştir. Buna göre çocukların anne ve babalarının
genotipleri ne olabilir?

Anti-A Anti-B Anti-D

1. Çocuk AB Rh (-)

2. Çocuk B Rh (+)

Çökelme var Çökelme yok Anne Baba

AO _r B__ _r

FATMA KAYHAN

19

10. SINIF YAZILI HAZIRLIK

SORU 21: Verilen tabloda beş bireye ait kan grupları ile ilgili bilgiler
verilmiştir. Tablodaki bilgiden hangi çocuğun ya da çocukların tabloda
bilgileri verilen anne ve babaya ait olmadığı kesindir.

ALYUVARDA ANTİJEN PLAZMADA ANTİKOR

KADIN A ve B YOK AB
ERKEK A ANTİ-B A__
1. ÇOCUK B ANTİ-A
2. ÇOCUK A ve B YOK
3. ÇOCUK YOK ANTİ-A ve ANTİ-B

OO

FATMA KAYHAN

20

10
 FATMA KAYHAN

10. SINIF YAZILI HAZIRLIK

SORU 22: Renk körlüğü bakımından taşıyıcı bir anne ile sağlam bir babanın;
1
a) Çocuklarında renk körü görülme ihtimali kaçtır?
4
b) Kız çocuklarında renk körü görülme ihtimali kaçtır? 0
1
c) Erkek çocuklarında renk körlüğü görülme ihtimali nedir?
2

Anne Baba
XRXr x XRY

XRXR XRXr XRY XrY

FATMA KAYHAN

21

10. SINIF YAZILI HAZIRLIK

SORU 23: Verilen soy ağacında X’e bağlı çekinik bir özelliği fenotipinde
gösteren bireyler taralı olarak verilmiştir. Buna göre soy ağacındaki
bireylerden hangilerinin bu özellik bakımından genotipleri kesin olarak
belirlenemez?

A Aa
X Y X X

A
X Y
a
XY

A
X Y a
XY

FATMA KAYHAN

22

11
 FATMA KAYHAN

10. SINIF YAZILI HAZIRLIK

SORU 24: X’e bağlı çekinik aktarılan bir karakteri fenotipinde gösteren
bireyler renkli verilmiştir. Bu özellik bakımından bazı bireylerin genotipleri
belli iken bazı bireylerin genotipleri bilinmemektedir.
Bu özelliği fenotipinde göstermeyen 1 ve 2 numaralı bireylerin genotipi ne
olabilir?

A a a
X X XY
A
X Y a a
XY
a XX
a a
XX

a a
XX XY
a a A
XYX X XY
a a

FATMA KAYHAN

23

10. SINIF YAZILI HAZIRLIK

SORU 25: Verilen soy ağacında otozomal çekinik bir özelliği fenotipinde
gösteren bireyler taralı olarak verilmiştir. Buna göre soy ağacındaki
bireylerden hangisinin ilgili özellik bakımından genotipi tam olarak
belirlenemez?

Aa
aa

Aa Aa
Aa
aa

Aa aa aa

FATMA KAYHAN

24

12