Câu 1: TUỔI CỦA BEN ẢNH HƯỞNG NHƯ THẾ NÀO ĐẾN QUYẾT ĐỊNH

HỌC LẤY BẰNG MBA?

Tuổi tác có ảnh hưởng sâu sắc đến quá trình ra quyết định của con người.
Nghiên cứu chỉ ra rằng khả năng ra quyết định thay đổi theo tuổi tác do sự biến đổi
trong nhận thức và kinh nghiệm sống. Một nghiên cứu của Samanez-Larkin và cộng
sự (2011) cho thấy rằng mặc dù người lớn tuổi có thể chậm hơn trong việc xử lý thông
tin, họ lại có xu hướng đưa ra quyết định tốt hơn dựa trên kinh nghiệm phong phú của
mình.

Trong trường hợp của Ben Bates, ở độ tuổi 28, đây có thể được xem là một độ
tuổi đẹp của một người trưởng thành. Tại thời điểm này, Ben hoàn toàn có đủ thời
gian để học tập và thăng tiến trong sự nghiệp. Bên cạnh đó, Ben cũng có kế hoạch sẽ
tiếp tục làm việc thêm 40 năm nữa. Chính vì vậy, tuổi tác chỉ là con số, hoàn toàn
không ảnh hưởng nhiều đến việc đưa ra quyết định của anh ấy.

Chi phí cơ hội:

Tuy nhiên, những tác động tài chính trước mắt của việc quyết định đi học cuối
cùng sẽ được đền đáp bằng mức lương tăng lên mà anh ta dự kiến sẽ kiếm được trong
tương lai. Lúc này, tuổi tác sẽ có sự ảnh hưởng. Nếu anh ta càng kéo dài thời gian
quyết định đi học, thì thời gian anh ta có thể làm việc cũng ngắn lại, dẫn đến thu thập
dự kiến sẽ kiếm được trong tương lai cũng sẽ giảm đi.

Theo nhóm, độ tuổi có ảnh hưởng nhất định đến quyết định học MBA của Ben.
Hiện tại, Ben 28 tuổi kỳ vọng làm việc thêm 40 năm nữa nghỉ hưu. Nếu học MBA 1-
2 năm Ben ra trường khoảng 29 - 30 tuổi (giả sử Ben ra trường đúng hạn), Ben còn 37
- 38 năm để làm việc và kiếm được mức lương cao hơn hiện tại. Nếu học càng trễ thì
Ben sẽ mất thêm thời gian để đạt được mục tiêu và có được mức thu nhập cao như
mong đợi sau khi học MBA.
 Khả năng học tập: Càng lớn tuổi khả năng học tập của Ben có thể giảm dần
theo tuổi tác. Điều này có thể khiến anh ta khó khăn hơn trong việc theo kịp chương
trình học MBA.

Kỳ vọng nghề nghiệp: khả năng đạt được kỳ vọng nghề nghiệp của Ben có thể
thay đổi theo tuổi tác. Càng lớn tuổi càng muốn an toàn, không muốn phấn đấu thăng
tiến.

Câu 2: NHỮNG YẾU TỐ NÀO KHÁC, CÁC YẾU TỐ KHÔNG THỂ ĐỊNH
LƯỢNG ẢNH HƯỞNG ĐẾN QUYẾT ĐỊNH HỌC LẤY BẰNG MBA CỦA
BEN?

Quá trình ra quyết định của con người là một quá trình phức tạp, nó chịu ảnh hưởng
bởi nhiều yếu tố khác nhau từ cảm xúc, áp lực xã hội đến văn hóa và các chi phí cơ
hội, các chi phí tài chính và rất nhiều yếu tố không thể định lượng được ảnh hưởng
đến nó. Dù không thể đo lường bằng con số, nhưng những yếu tố này có vai trò quan
trọng và tác động mạnh mẽ đến quá trình ra quyết định.

1. Yếu tố Trực giác (cảm giác bản năng) - yếu tố tâm linh

Trực giác, hay còn gọi là cảm giác bản năng, là một yếu tố không thể định lượng
nhưng có vai trò quan trọng trong việc đưa ra quyết định. Theo nghiên cứu của Giáo
sư Gerd Gigerenzer tại Viện Nghiên cứu Nhân sinh Max Planck, trực giác là kết quả
của sự tích lũy kinh nghiệm và kiến thức tiềm ẩn. Nghiên cứu cho thấy rằng trong
nhiều trường hợp, quyết định dựa trên trực giác có thể chính xác hơn so với những
quyết định dựa hoàn toàn vào phân tích logic.

Minh chứng: Đoạn đầu tiên trong bài, “sau 6 năm ra trường, Ben hài lòng với công
việc hiện tại của mình. Ben cảm thấy việc có được bằng MBA sẽ giúp anh ta đạt
được mục tiêu”. Đó chính là thời điểm trực giác Ben phát huy và mách bảo rằng "đây
là lúc thích hợp." Không có lý do rõ ràng, chỉ là cảm giác rằng bạn nên bắt đầu ngay
bây giờ. Rõ ràng, để có thể hoàn thành mục tiêu trở thành nhà đầu tư thì Ben không
nhất thiết phải đi học thạc sĩ, Ben có thể lựa chọn tìm hiểu về kiến thức đầu tư và dùng
số tiền tiết kiệm để đầu tư. Tuy nhiên, có một cái gì đó, khiến Ben cảm giác việc học
MBA sẽ giúp anh ta, thì đó chính là yếu tố về trực giác.

2. Yếu tố Tâm trạng và cảm xúc hiện thời

Tâm trạng và cảm xúc hiện thời có ảnh hưởng lớn đến quá trình ra quyết định. Nghiên
cứu của Đại học Yale chỉ ra rằng con người thường bị ảnh hưởng bởi cảm xúc trong
quá trình quyết định, ví dụ như khi vui vẻ họ có xu hướng chấp nhận rủi ro cao hơn.
Điều này cho thấy tầm quan trọng của việc nhận thức và quản lý cảm xúc để có thể
đưa ra quyết định đúng đắn.

Bởi lẽ, việc nghỉ làm để tham gia học toàn thời gian lấy bằng MBA buộc phải cân
nhắc rất nhiều, Ben sẽ phải bỏ rất nhiều thứ (chi phí cơ hội, mối quan hệ, thành tích,
lương thưởng, thời gian,...). Tuy nhiên, khi nói về cảm xúc, giả dụ thời điểm đó, Ben
vừa mới trúng số, tâm trạng và cảm xúc của Ben sẽ tốt hơn và khả năng quyết định
học thạc sĩ của Ben sẽ cao hơn so với thường ngày. Vậy nên thời điểm anh ấy quyết
định cũng sẽ phụ thuộc vào tâm trạng và cảm xúc của anh ấy vào lúc đó.

3. Yếu tố từ áp lực xã hội và thị trường lao động

Hiện nay, xu hướng làm đẹp CV bằng cấp thạc sỹ đang trở nên phổ biến. Nhiều
ứng viên tìm cách nâng cao trình độ học vấn của mình bằng cách theo đuổi các
chương trình thạc sĩ, không chỉ để có kiến thức chuyên sâu mà còn để tăng tính cạnh
tranh trên thị trường lao động. Các nhà tuyển dụng đánh giá cao những ứng viên có
bằng thạc sĩ vì họ thường có kỹ năng nghiên cứu tốt, tư duy phản biện và khả năng
giải quyết vấn đề hiệu quả.

Ngoài ra, việc sở hữu bằng thạc sĩ từ các trường đại học danh tiếng cũng giúp
CV của ứng viên nổi bật hơn. Vì vậy, việc đầu tư vào giáo dục sau đại học và thể hiện
rõ ràng các thành tựu học tập này trong CV đang là xu hướng nổi bật để thu hút sự chú
ý của nhà tuyển dụng.

Tóm lại, việc nhiều người đua nhau làm đẹp CV và có bằng thạc sĩ phản ánh nhu cầu
và áp lực của thị trường lao động, cũng như xu hướng và chuẩn mực xã hội hiện nay.
Điều này cho thấy sự phát triển và đổi mới liên tục trong việc nâng cao trình độ và khả
năng của lực lượng lao động để thích ứng với những thách thức và cơ hội trong tương
lai.

4. Yếu tố về Truyền thống và văn hóa

Truyền thống và văn hóa là những yếu tố ảnh hưởng sâu sắc đến quyết định của con
người. Theo một nghiên cứu từ Đại học Harvard, các giá trị văn hóa và truyền thống
gia đình có thể ảnh hưởng mạnh mẽ đến cách con người nhìn nhận và đưa ra quyết
định. Ví dụ, trong một số nền văn hóa, quyết định quan trọng thường được thảo luận
và thống nhất trong gia đình, thay vì cá nhân tự quyết định.

Giả dụ: Trong trường hợp của Ben, Ben sống trong một gia đình truyền thống hiếu
học, việc tiếp tục học lên cao là một truyền thống. Các thế hệ trước đó đều học thạc sĩ,
Ông nội của bạn từng học thạc sĩ và bố mẹ bạn cũng vậy. Dù không ai ép buộc, bạn
cảm thấy việc theo học thạc sĩ là một phần của truyền thống gia đình và muốn tiếp nối
nó. Điều này thúc đẩy bạn đăng ký học thạc sĩ, không chỉ để phát triển bản thân mà
còn để tôn vinh truyền thống gia đình.

5. Yếu tố mong muốn trốn tránh trách nhiệm

Việc theo học MBA đôi khi có thể được xem như một cách để tạm thời trốn tránh
trách nhiệm gia đình, nhưng điều này cũng mang lại những lợi ích tích cực nếu được
nhìn nhận đúng đắn. Đối với một số người, việc học MBA cung cấp cơ hội để tạm rời
khỏi những áp lực gia đình và tập trung vào sự phát triển cá nhân. Trong khoảng thời
gian này, học viên có thể mở rộng kiến thức, phát triển kỹ năng quản lý và tìm thấy
đam mê mới trong lĩnh vực kinh doanh.

Việc tạm thời rời xa trách nhiệm gia đình cũng có thể giúp học viên có không gian để
suy nghĩ, làm mới bản thân và quay lại với tinh thần tích cực hơn. Điều này không chỉ
cải thiện hiệu quả học tập mà còn giúp họ sẵn sàng đối mặt với các thử thách gia đình
sau khi hoàn thành chương trình học.
Hơn nữa, khi hoàn thành MBA, học viên sẽ có khả năng đóng góp nhiều hơn cho gia
đình về mặt tài chính và quản lý, nhờ những kiến thức và kỹ năng mới học được. Tóm
lại, dù ban đầu việc học MBA có thể xuất phát từ mong muốn trốn tránh trách nhiệm,
nó vẫn có thể mang lại những giá trị tích cực và lâu dài cho cả cá nhân và gia đình nếu
được tận dụng một cách hiệu quả.

Kết luận

Những yếu tố không định lượng được như trực giác, giá trị cá nhân, cảm xúc hiện
thời, môi trường xung quanh và văn hóa xã hội có tác động mạnh mẽ đến quyết định
của con người. Hiểu và nhận thức rõ về những yếu tố này giúp chúng ta đưa ra quyết
định tốt hơn và phù hợp với hoàn cảnh cũng như giá trị của bản thân.