1 उत्तर प्रदेश जनगणना 2011

You might also like

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 12

उत्तर प्रदेळ की जनगणना 2011

(Census of Uttar Pradesh 2011)

उत्तर प्रदेळ की प्रळावकीय वंरचना– (उत्तर प्रदेळ वरकार की लेबवाइट वे नलीनतम प्रमाणणक डाटा)
 कुऱ जजऱे – 75
 कुऱ मंडऱ- 18
 नगरों एलं नगर वमूशों की वंख्या – 915
 आर्थि क वंभाग क्षेत्र- 4
 कुऱ तशवीऱ – 350
 वामुदाययक वलकाव खण्ड – 822
 नगर जनगम – 17
 न्याय ऩंचायत – 8,135
 नगर ऩाजऱका – 226
 ग्राम ऩंचायत- 59,814 (2015 के चुनाल के वमय 59,162)
 वलकाव खंड- 822
 क्षेत्र ऩंचायत- 822
 जजऱा ऩंचायत -75
 आबाद ग्राम- 97,941
 नगर ऩंचायत – 4,57
 कुऱ गााँल - 1,06,774

 उ.प्र. की प्रथम जनगणना नीयत – 11 जुऱाई, 2000 कॉ घॉवऴत


 राज्य स्तर ऩर जनगणना 2011 के अंयतम आाँकडे जारी – 29 मई, 2013 कॉ
 नगर जनगम की आबादी के अनुवार बडे नगर-
(दव ऱाख वे अयधक जनवाँख्या) –
1). ऱखनऊ 2). कानऩुर नगर 3). गाजजयाबाद
4). आगरा 5). मेरठ 6). लाराणवी
7). प्रयागराज
 दव ऱाख की आबादी वे अयधक जनवंख्या लाऱे कुऱ जजऱे – 12

उत्तर प्रदेळ तथा भारत की जनगणना 2011 का तुऱनात्मक अध्ययन-


बायत उत्तय प्रदेल

जनऴंख्या की दलकीम ऱृद्धि दय 17.64% 20.23%

(ऱळष 2001-11)

जनघनत्व 382 829

नगयीकयण 31.15% 22.26%

लरिंगानुऩात 943 912

कुर ऴाक्षयता दय 73.0% 67.7%

ऩुरुळ ऴाक्षयता दय 80.9% 77.3%

www.decodeexam.com
1
BEYOND THE BOOKS
स्त्री ऴाक्षयता दय 64.6% 57.2%

कुर ग्राभीण ऴाक्षयता दय 67.8% 65.5%

ग्राभीण ऩुरुळ ऴाक्षयता दय 77.2% 76.3%

ग्राभीण स्त्री ऴाक्षयता दय 57.9% 53.7%

नगयीम ऴाक्षयता दय 84.1% 75.1%

नगयीम ऩुरुळ ऴाक्षयता दय 88.8% 80.4%

नगयीम स्त्री ऴाक्षयता दय 79.1% 69.2%

कुर जनऴंख्या भें अनुऴूचित जातत 16.6% 20.7%


(SC) की जनऴंख्या

कुर जनऴंख्या भें अनुऴूचित 8.61% 0.57%


जनजातत (ST) की जनऴंख्या

कुर जनऴंख्या भें 15-59 आमुऱगष 60.29% 55.77%


की जनऴंख्या

कुर जनऴंख्या भें भुख्य कभषकाय 29.94% 22.30%

उत्तर प्रदेळ जनगणना : मशत्वऩूणण आाँकडे

 उत्तय प्रदेल जनऴंख्या के आधाय ऩय बायत का ऴफऴे फडा औय क्षेत्रपर के आधाय ऩय िॊथा ऴफऴे फडा याज्य वै।
क्षेत्रपर के ऴंदबष भें बायत की लीळष 4 याज्य-
1. याजस्थान (342,239.00 ऱगष तकभी.)
2. भध्य प्रदेल (308,252.00 ऱगष तकभी.)
3. भवायाष्ट्र (307,713.00 ऱगष तकभी.)
4. उत्तय प्रदेल (240,928.00 ऱगष तकभी.)

जनगणना 2001 जनगणना 2011 भारत में उत्तर प्रदेळ का


स्थान

कुऱ जनवंख्या 166,197,921 19,98,12,341 प्रथभ

ऩुरुऴ जनवंख्या 87,565,369 104,480,510 प्रथभ

महशऱा जनवंख्या 78,632,552 95,331,831 प्रथभ

दळकीय लृणि दर 25.85 20.2 14ऱां


(प्रयतळत)

www.decodeexam.com
2
BEYOND THE BOOKS
जनघनत्व 690 829 9ऱां

(प्रयत लगण वकमी.) (याज्य की दृष्टि ऴे िॊथा)

जऱिं गानुऩात (प्रयत 1000 898 912 26ऱां


ऩुरुऴों ऩर महशऱाएाँ )

0-6 आयु लगण में 916 902 26ऱां


जऱिं गानुऩात

वाक्षरता दर (प्रयतळत) 56.27 67.7 29ऱां

ऩुरुऴ वाक्षरता दर 68.82 77.3 29ऱां

महशऱा वाक्षरता दर 42.22 57.2 31ऱां

उत्तर प्रदेळ जनगणना 2011 : स्वतंत्रता के ऩश्चात् वे जनगणना के आंकडॉ का तुऱनात्मक अध्ययन

जनगणना लऴण जऱिं गानुऩात दळकीय लृणि वाक्षरता दर जनघनत्व

1961 907 + 16.7 20.87 251

1971 876 + 19.7 23.99 300

1981 882 + 25.7 32.65 377

1991 876 + 25.61 41.60 548

2001 898 + 25.85 56.36 690

2011 912 + 20.22 67.7 829

उत्तर प्रदेळ में जीलन प्रत्याळााः-


 कुर औऴत जीऱन प्रत्याला – 62.7 ऱळष
 ऩुरूळों की जीऱन प्रत्याला – 61.8 ऱळष
 भहवराओ ं की जीऱन प्रत्याला – 63.7 ऱळष

www.decodeexam.com
3
BEYOND THE BOOKS
भारत एलं उत्तर प्रदेळ में जन्म दर, मृत्यु दर एलं जळळु मृत्यु दर 2017 (मई, 2019 में जारी आंकडों के अनुवार)
बायत उत्तय प्रदेल

जन्म दर (लऴण 2017)

कुर जन्म दर 20.2 प्रतत वजाय 25.9 प्रतत वजाय

ग्राभीण जन्म दर 21.8 प्रतत वजाय 27.0 प्रतत वजाय

नगयीम जन्म दर 16.8 प्रतत वजाय 22.6 प्रतत वजाय

मृत्यु दर (लऴण 2017)

कुर मृत्यु दर 6.3 प्रतत वजाय 6.7 प्रतत वजाय

ग्राभीण मृत्यु दर 6.9 प्रतत वजाय 7.2 प्रतत वजाय

नगयीम मृत्यु दर 5.3 प्रतत वजाय 5.4 प्रतत वजाय

कुर शललु भृत्यु दय 33 प्रतत वजाय 41 प्रतत वजाय

ग्राभीण शललु भृत्यु दय 37 प्रतत वजाय 44 प्रतत वजाय

नगयीम शललु भृत्यु दय 23 प्रतत वजाय 33 प्रतत वजाय

उत्तर प्रदेळ में स्वतंत्रता के ऩश्चात् जऱिं गानुऩात का तुऱनात्मक वललरण-

लऴण जऱिं गानुऩात

1961 907

1971 876

1981 882

1991 876

2001 898

2011 912

www.decodeexam.com
4
BEYOND THE BOOKS
भारत एलं उत्तर प्रदेळ में दळकीय लृणि दर का तुऱनात्मक वललरण (दळकीय लृणि दर % में)
दळक भारत उत्तर प्रदेळ उत्तर प्रदेळ

(लावऴि क लृणि दर % में)

1901-1911 +5.75 -1.36 -0.15

1911-1921 -0.31 -3.16 -0.62

1921-1931 11.00 6.56 -0.30

1031-1941 14.22 13.57 1.27

1941-1951 13.31 11.78 1.11

1951-1961 21.64 16.38 1.48

1961-1971 24.80 19.54 1.73

1971-1981 24.66 25.39 2.3

1981-1991 23.87 25.61 2.29

1991-2001 21.54 25.85 2.33

2001-2011 17.64 20.23 1.85

उत्तर प्रदेळ जनगणना 2011: जनऩदलार ळीऴण एलं न्यूनतम के आंकडें

जनवाँख्या-
ऴऱाषचधक जनऴंख्यााः-
1). प्रमागयाज 2). भुयादाफाद 3). गाशजमाफाद

न्यूनतभ जनऴंख्यााः-
1). भवॉफा 2). चित्रकूट 3). वभीयऩुय

ऴऱाषचधक ऩुरूळ जनऴंख्यााः-


1). प्रमागयाज 2). आजभगढ़ 3). गाशजमाफाद

ऴऱाषचधक भहवरा जनऴंख्यााः-


1). प्रमागयाज 2). आजभगढ़ 3). जॊनऩुय

ग्राभीण जनऴँख्या-
उत्तय प्रदेल - 15.53 कयॉड (77.7%)
बायत- 83.37 कयॉड (68.9%)

www.decodeexam.com
5
BEYOND THE BOOKS
ऴऱाषचधक ग्राभीण जनऴंख्यााः-
1). प्रमागयाज 2). आजभगढ़ 3). जॊनऩुय

न्यूनतभ ग्राभीण जनऴंख्यााः-


1). गॊतभफुि नगय 2). भवॉफा 3). वभीयऩुय

ऴऱाषचधक ग्राभीण प्रततलततााः-


1). श्राऱस्ती 2). कुलीनगय 3). भवयाजगंज

न्यूनतभ ग्राभीण प्रततलततााः-


1). गाशजमाफाद 2). रखनऊ 3). कानऩुय नगय

शललु जनऴंख्या (0-6 आमु ऱगष)

ऴऱाषचधक शललु जनऴंख्या (0-6 आमु ऱगष) –


1). प्रमागयाज 2). भुयादाफाद 3). गाशजमाफाद

न्यूनतभ शललु जनऴंख्या (0-6 आमु ऱगष)–


1). भवॉफा 2). चित्रकूट 3). वभीयऩुय

नगयीम जनऴँख्या-
उत्तय प्रदेल - 4.44 कयॉड (22.3%)
बायत-37.71 कयॉड (31.2%)

ऴऱाषचधक नगयीम जनऴंख्यााः-


1). गाशजमाफाद 2). रखनऊ 3). कानऩुय नगय

न्यूनतभ नगयीम जनऴंख्यााः-


1). श्राऱस्ती 2). चित्रकूट 3). कॊलाम्बी

ऴऱाषचधक नगयीम जनऴंख्या प्रततलतता-


1). गाशजमाफाद 2). रखनऊ 3). कानऩुय नगय

न्यूनतभ नगयीम जनऴंख्या प्रततलतता –


1). श्राऱस्ती 2). कुलीनगय 3). भवायाजगंज

दलकीम ऱृद्धि दय-


उत्तय प्रदेल - 20.2 %
बायत- 17.7 %

ऴऱाषचधक दलकीम ऱृद्धिाः-


1). गॊतभफुि नगय 2). गाशजमाफाद 3). श्राऱस्ती

न्यूनतभ दलकीम ऱृद्धिाः-


1). कानऩुय नगय 2). वभीयऩुय 3). फागऩत

जनघनत्व (प्रततव्यचि प्रतत ऱगष तकभी)-


उत्तय प्रदेल - 829

www.decodeexam.com
6
BEYOND THE BOOKS
बायत- 382

ऴऱाषचधक जनघनत्वाः-
1). गाशजमाफाद 2). ऱायाणऴी 3). रखनऊ

न्यूनतभ जनघनत्वाः-
1). रलरतऩुय 2). ऴॉनबद्र 3). वभीयऩुय

ऴाक्षयता दय-
उत्तय प्रदेल - 67.7 %
बायत- 73.0 %

ऴऱाषचधक ऴाक्षयता दयाः-


1). गॊतभफुि नगय 2). कानऩुय नगय 3). औयैमा

न्यूनतभ ऴाक्षयता दयाः-


1). श्राऱस्ती 2). फवयाइि 3). फरयाभऩुय

ऩुरुळ ऴाक्षयता दय-


उत्तय प्रदेल - 77.3 %
बायत- 80.9 %

ऴऱाषचधक ऩुरूळ ऴाक्षयतााः-


1). गॊतभफुि नगय 2). औयैमा 3). गाशजमाफाद

न्यूनतभ ऩुरूळ ऴाक्षयतााः-


1). श्राऱस्ती 2). फवयाइि 3). फरयाभऩुय

भहवरा ऴाक्षयता दय-


उत्तय प्रदेल - 57.3 %
बायत- 64.6 %

ऴऱाषचधक भहवरा ऴाक्षयता दयाः-


1). कानऩुय नगय 2). रखनऊ 3). गॊतभफुि नगय

न्यूनतभ भहवरा ऴाक्षयतााः-


1). श्राऱस्ती 2). फरयाभऩुय 3). फवयाइि

ऴऱाषचधक ग्राभीण ऴाक्षयतााः-


1). औयैमा 2). इटाऱा 3). भैनऩुयी

न्यूनतभ ग्राभीण ऴाक्षयतााः-


1). श्राऱस्ती 2). फवयाइि 3). फरयाभऩुय

ऴऱाषचधक ऴाक्षयों की ऴंख्या –


1). प्रमागयाज 2). कानऩुय नगय 3). रखनऊ

न्यूनतभ ऴाक्षयों की ऴंख्या –

www.decodeexam.com
7
BEYOND THE BOOKS
1). श्राऱस्ती 2). भवॉफा 3). चित्रकूट

लरिंगानुऩात-
उत्तय प्रदेल - 912
बायत- 943

ऴऱाषचधक लरिंगानुऩाताः-
1). जॊनऩुय (1024) 2). आजभगढ़ 3). देऱहयमा

न्यूनतभ लरिंगानुऩाताः-
1). गॊतभफुिनगय (851) 2). फागऩत 3). वभीयऩुय

ऴऱाषचधक ग्राभीण लरिंगानुऩाताः-


1). फरयाभऩुय 2). ऴंतकफीय नगय 3). फवयाइि

न्यूनतभ ग्राभीण लरिंगानुऩाताः-


1). गॊतभफुि नगय 2). फागऩत 3). फुरंदलवय

शललु लरिंगानुऩात-
उत्तय प्रदेल - 902
बायत- 919

ऴऱाषचधक शललु लरिंगानुऩाताः-


1). फरयाभऩुय (950) 2). ऴंतकफीय नगय 3). वभीयऩुय

न्यूनतभ शललु लरिंगानुऩाताः-


1). फागऩत (841) 2). गॊतभफुि नगय 3). गाशजमाफाद

अनुऴूचित जातत-
उत्तय प्रदेल - 20.7 %
बायत- 16.6 %

ऴऱाषचधक अनुऴूचित जातताः (जनऴंख्या)-


1). ऴीताऩुय 2). प्रमागयाज 3). वयदॉई

न्यूनतभ अनुऴूचित जातताः(जनऴंख्या)-


1). फागऩत 2). श्राऱस्ती 3). गॊतभफुि नगय

ऴऱाषचधक अनुऴूचित जातत (%) –


1). कॊलाम्बी 2). ऴीताऩुय 3). वयदॉई

न्यूनतभ अनुऴूचित जातत (%) –


1). फागऩत 2). फयेरी 3). फरयाभऩुय

अनुऴूचित जनजातत-
उत्तय प्रदेल - 0.6 %
बायत- 8.6 %

www.decodeexam.com
8
BEYOND THE BOOKS
ऴऱाषचधक अनुऴूचित जनजातत (जनऴंख्या)
1). ऴॉनबद्र 2). फलरमा 3). देऱहयमा

न्यूनतभ अनुऴूचित जनजातत (जनऴंख्या)


1). फागऩत 2). कन्नॊज 3). फदामूँ

ऴऱाषचधक अनुऴूचित जनजातत (%)-

1). ऴॉनबद्र 2). रलरतऩुय 3). देऱहयमा

न्यूनतभ अनुऴूचित जनजातत (%) –


1). फागऩत 2). कन्नॊज 3). फदामूँ

भलरन आफादी-
ऴऱाषचधक स्लभ जनऴंख्या भें बायत भें उ.प्र. का स्थान - िॊथा (9.5%)
1). भवायाष्ट्र 2). आंध्र प्रदेल
3). ऩं. फंगार 4). उ.प्र.

www.decodeexam.com
9
BEYOND THE BOOKS
www.decodeexam.com
10
BEYOND THE BOOKS
उत्तर प्रदेळ धमण आधाहरत जनवंख्या – 2011
 हवन्दू – 79.73 %
 भुस्लस्लभ – 19.26 %
 शऴक्ख – 0.32 %
 ईऴाई – 0.18 %
 जैन – 0.11 %
 फॊि – 0.10 %
 अन्य – 0.01
 धभष के फाये ने जानकायी नवीं दी- 0.24 %

प्रमुख धमण जनवंख्या प्रयतळत जनवंख्या प्रयतळत


(उत्तर प्रदेळ) (भारत)

हशन्दू 79.73% 79.80%

मुस्लिम 19.26% 14.23%

जवख 0.32% 1.72%

ईवाई 0.18% 2.30%

जैन 0.11% 0.37%

बॊि 0.10% 0.70%

अन्य 0.01% 0.66%

धमण आधाहरत जनगणना (उ.प्र.)


 ऴऱाषचधक जनऴंख्या हविं दू धभष कॉ तथा ऴफऴे कभ जनऴंख्या फॊि धभष कॉ भानने ऱारों की वै।
 धालभि क जनऴंख्या (घटते क्रभ भें) - हविं दू, भुस्लस्लभ, शऴख, ईऴाई, जैन औय फॊि
 ऴऱाषचधक ऴाक्षयता दय जैन धभष (93.2%) की तथा ऴफऴे कभ भुस्लस्लभ धभष (47.8%) की वै।
 ऴऱाषचधक लरिंगानुऩात ईऴाई धभष भें (961) तथा ऴफऴे कभ शऴख धभष (877) भें वै।

ऩरीक्षाऩयॉगी मशत्वऩूणण तथ्य


 0-6 आमु ऴभूव की जनऴंख्या का प्रततलत – 15.41% (2001 भें 19.0%)
 स्वतंत्रता के फाद ऴऱाषचधक दलकीम ऱृद्धि – 25.85% (1991-2001)
 याज्य के जनघनत्व भें ऴऱाषचधक ऱृद्धि (171 की) – 1981–1991 भें (548)
 2001 ऴे 2011 के भध्य, प्रदेल की ऴाक्षयता दय भें ऱृद्धि – 11.36%
 उ.प्र. ऴाक्षय जनऴंख्या भें ऱृद्धि के भाभरे भें तकऴ स्थान ऩय वै – तीऴया (ऱृद्धि दय– 57.25%)
 याज्य की औऴत ऴाक्षयता भें ऴऱाषचधक ऱृद्धि दय (1991-2001) भें – 15.65%
 याज्य भें भहवरा (57.2%) एऱं ऩुरूळ (77.3%) ऴाक्षयता दय भें अंतय – 20.1%
 भहवरा एऱं ऩुरूळ की ऴाक्षयता दयों भें ऴऱाषचधक अंतय – भवयाजगंज
 भहवरा एऱं ऩुरूळ की ऴाक्षयता दयों भें न्यूनतभ अंतय – कानऩुय नगय
 याज्य भें ग्राभीण क्षेत्र की औऴत ऴाक्षयता दय – 65.46% (कुर – 67.7%)
 2001 ऴे 2011 के भध्य लरिंगानुऩात भें ऱृद्धि – 14 की (912-898)
 याष्ट्रीम शललु लरिंगानुऩात (919) ऴे उत्तय प्रदेल के शललु लरिंगानुऩात (902) का अंतय – 17 कभ वै।

www.decodeexam.com
11
BEYOND THE BOOKS
 प्रदेल के अनुऴूचित जाततमों भें लरिंगानुऩात – 951
 उत्तय प्रदेल भें औऴत कामष ऴवबाचगता दय – 32.9%
 उ.प्र. भें ग्राभीण क्षेत्रों भें कामष ऴवबाचगता दय – 33.4%
 उ.प्र. भें लवयी क्षेत्रों भें कामष ऴवबाचगता दय – 31.2%
 याज्य की काभगाय/कामषलीर आफादी – 32.9%
 याज्य की आशश्रत आफादी – 67.1%
 कामषलीर आफादी भें ऩुरूळ – 75.7%
 कामषलीर आफादी भें भहवरा – 24.3%
 कामषलीर आफादी भें लवयी – 21.1%
 कामषलीर आफादी भें ग्राभीण – 78.9%
 कुर कामषलीर आफादी भें कृळक – 29%
 कुर कामषलीर आफादी भें कृळक श्रलभक – 30.3%
 याज्य की स्लभ आफादी (9.5%) भें ऴाक्षयता दय – 69.0%
 याज्य के 648 ऱैधालनक नगयों भें प्रततऱेदन स्लभ नगय – 293
 0-6 ऱळष आमु ऱगष जनऴंख्या का ऴऱाषचधक प्रततलत अनुऩात – फवयाइि (18.77%)
 0-6 ऱळष आमु ऱगष जनऴंख्या का ऴफऴे कभ प्रततलत अनुऩात – कानऩुय नगय -(11.13%)
 2001 ऴे 2011 के भध्य ऩुरूळों की दलकीम ऱृद्धि – 19.31%
 2001 ऴे 2011 के भध्य भहवराओ ं की दलकीम ऱृद्धि – 21.23%
 2001 ऴे 2011 के भध्य उ.प्र. भें भहवरा ऴाक्षयता भें ऱृद्धि – 15.0%
 2001 ऴे 2011 के भध्य दलकीम ऱृद्धि दय भें चगयाऱट – 5.63% (25.85 – 20.22)
 याज्य की नगयीम जनऴंख्या (22.3%) की दलकीम ऱृद्धि दय – 28.82%
 उत्तय प्रदेल भें ऴफऴे अचधक तवऴीर ऱारा शजरा प्रमागयाज औय आजभगढ वै - 8-8 तवऴीर
 ऱळष 2011 की जनगणना के अनुऴाय देल भें उत्तय प्रदेल भें तऱकरांगों की ऴंख्या (41,57,514) ऴऱाषचधक वै.
 ऱळष 2011 की अंततभ जनगणना के अनुऴाय उत्तय प्रदेल की जनऴंख्या भें फार जनऴंख्या का प्रततलत 15.41% वै जॉ तक
30,791,331 वै.
 2011 की जनगणना भें उत्तय प्रदेल की कुर आफादी भें कुर स्लभ आफादी- 9.5%
 याज्य भें ऴऱाषचधक स्लभ आफादी ऱारे 3 शिरे - 1. भेयठ, 2. आगया, 3. कानऩुय नगय

www.decodeexam.com
12
BEYOND THE BOOKS

You might also like