Thực nghiệm được tiến hành theo các bước cơ bản của một nghiên cứu khoa học,

đồng thời nó cũng có những

đặc thù riêng của phương pháp thực nghiệm. Quy trình thực nghiệm gồm 10 bước :

Ví dụ đề tài: Tổ chức giảng dạy theo phương pháp “ dạy học dự án” đến hiệu quả học tập của học sinh ở môn Kỹ
năng học đại học tại khoa Giáo dục, Trường ĐH KHXH&NV

Bước 1: Đặt câu hỏi nghiên cứu

Thực nghiệm luôn là phương pháp được sử dụng để kiểm chứng mối quan hệ nhân quả giữa biến độc lập và
biến phụ thuộc. Câu hỏi nghiên cứu của thực nghiệm là câu hỏi phán ánh mối quan hệ này

Vd: Câu hỏi đặt ra cho đề tài là: Tổ chức giảng dạy theo phương pháp dạy học dự án trong môn KNHDH có hiệu
quả học tập hay không?

Bước 2: Xác định các biến số

Mục đích của việc xác định các biến là nhằm kiểm soát các biến đó. Hiểu những gì cần đo lường, người nghiên
cứu có thể kiểm soát các biến số.

Vd: Biến độc lập: Tổ chức giảng dạy theo phương pháp “ dạy học dự án”

Biến phụ thuộc: hiệu quả học tập của học sinh

Bước 3: Xây dựng giả thuyết

Nếu trong trường hợp thực nghiệm là phương pháp chính thì giả thuyết được hình thành từ các luận điểm của lý
thuyết đó trong trường hợp cụ thể

Ví dụ: Tổ chức giảng dạy theo phương pháp dạy học dự án trong môn KNHDH khiến sự hứng thú của học sinh
tăng cao

Nếu trong trường hợp thực nghiệm là phương pháp bổ trợ thì giả thuyết thực nghiệm thường được rút ra kết
quả của phương pháp nghiên cứu chính. Trong trường hợp này, thông thường, người nghiên cứu muốn kiểm
chứng lại kết quả của phương pháp chính.

Bước 4: Thiết kế thực nghiệm

Có 3 nhóm thiết kế cơ bản:

- Thực nghiệm có nhóm đối chứng:

Vd: Với đề tài là Tổ chức giảng dạy theo phương pháp “ dạy học dự án” đến hiệu quả học tập của học sinh, thì
người ta sẽ thiết kế thực nghiệm như sau: cho 2 lớp, một lớp thì cho áp dụng dạy học dự án, lớp kia sẽ không áp
dụng phương pháp này, sau đó cho làm bài test hứng thú xem có sự khác biệt nào giữa hai lớp này không

- Thực nghiệm không có nhóm đối chứng

- Thực nghiệm nghiệm thể đơn

Bước 5: Chuẩn hóa quy trình thực nghiệm

Bước chuẩn hóa quy trình thực nghiệm này nhằm đảm bảo những người tham gia nhóm thực nghiệm đều chịu
tác động như nhau của điều kiện thực nghiệm ( nội dung học giống nhau, nghiệm thể phải thực hiện những
nhiệm vụ học tập giống nhau,…) cũng như là biến độc lập

Bước 6: Chọn nghiệm thể

Ở bước này cũng rất quan trọng, để đảm bảo các điều kiện chuẩn hóa của phương pháp này thì nghiệm thể ở hai
nhóm thực nghiệm và nhóm đối chứng phải như nhau. Có những đặc điểm tương đồng như vị trí địa lý, giới tính,
tuổi tác….tùy vào tính chất của bài nghiên cứu

Ví dụ: Với đề tài là Tổ chức giảng dạy theo phương pháp “ dạy học dự án” đến hiệu quả học tập của học sinh ở
môn Kỹ năng học đại học tại khoa Giáo dục, Trường ĐH KHXH&NV, thì nhà nghiên cứu phải chọn các lớp ở trong
khoa Giáo dục, cùng là khóa 2022, cùng học môn học Kỹ năng học đại học……

Bước 7: Thực hiện thực nghiệm và thu thập dữ liệu

Ở bước này, các nghiệm thể phải thực hiện những nhiệm vụ như thiết kế đã đưa ra.

Bước 8: Phân tích kết quả

Thực nghiệm luôn là định lượng, nên khi phân tích kết quả, nhà nghiên cứu cần sử dụng số liệu thống kê để kiểm
chứng giả thuyết nghiên cứu.

Bước 9: Kết luận thực nghiệm và bàn luận

Bước 10: Viết báo cáo thực nghiệm