Demosten, O miru, V, 2-7

ἐγὼ γάρ, ὦ ἄνδρες ᾿Αθηναῖοι, πρῶτον μέν, ἡνίκ' ἔπειθόν τινες ὑμᾶς, τῶν ἐν Εὐβοίᾳ
πραγμάτων ταραττομένων, βοηθεῖν Πλουτάρχῳ καὶ πόλεμον ἄδοξον καὶ δαπανηρὸν
ἄρασθαι, πρῶτος καὶ μόνος παρελθὼν ἀντεῖπον, καὶ μόνον οὐ διεσπάσθην ὑπὸ τῶν ἐπὶ
μικροῖς λήμμασιν πολλὰ καὶ μεγάλ' ὑμᾶς ἁμαρτάνειν πεισάντων· καὶ χρόνου βραχέος
διελθόντος, μετὰ τοῦ προσοφλεῖν αἰσχύνην καὶ παθεῖν οἷα τῶν ὄντων ἀνθρώπων οὐδένες
πώποτε πεπόνθασ' ὑπὸ τούτων οἷς ἐβοήθησαν, πάντες ὑμεῖς ἔγνωτε τήν τε τῶν τότε
ταῦτα πεισάντων κακίαν καὶ τὰ βέλτιστ' εἰρηκότ' ἐμέ. πάλιν τοίνυν, ὦ ἄνδρες ᾿Αθηναῖοι,
κατιδὼν Νεοπτόλεμον τὸν ὑποκριτὴν τῷ μὲν τῆς τέχνης προσχήματι τυγχάνοντ' ἀδείας,
κακὰ δ' ἐργαζόμενον τὰ μέγιστα τὴν πόλιν καὶ τὰ παρ' ὑμῶν διοικοῦντα Φιλίππῳ καὶ
πρυτανεύοντα, παρελθὼν εἶπον εἰς ὑμᾶς, οὐδεμιᾶς ἰδίας οὔτ' ἔχθρας οὔτε συκοφαντίας
ἕνεκα, ὡς ἐκ τῶν μετὰ ταῦτ' ἔργων γέγονεν δῆλον.
Prijevod.
Ja sam naime prije svega, ljudi Atenjani, kad je na Eubeji bila buna, kad vas neki ljudi
nagovarahu, da pomažete Plutarhu i da preduzmete rat neslavan i skup, prvi i jedini ustao
i prigovorio, te malo da me nijesu razderali oni, koji vas nagovoriše, da za neznatne
dobitke mnogo i znamenito izgubite. A poslije kratka vremena, pošto ste još sramotu na
sebe bili navukli i pretrpjeli ono, što nitko na svijetu nikad nije pretrpio od onih, kojima je
u pomoć pritekao, svi vi spoznaste zlobu onih, koji su vas onda na to bili nagovorili, i da
je najbolje bilo ono što sam ja rekao. Nadalje opet, ljudi Atenjani, kad sam opazio, da je
glumac Neoptolem pod zaklonom svoje vještine siguran, a ovamo državi našoj najveću
štetu pravi, i da odredbe vaše na korist Filipovu izvršuje i opravlja, ustao sam i otkrio sam
to vama nikake lične mržnje ni klevete radi kao što su potonji događaji dokazali.
Ksenofont, Grčka povijest, I, 1, 1-4
Μετὰ δὲ ταῦτα οὐ πολλαῖς ἡμέραις ὕστερον ἦλθεν ἐξ ᾿Αθηνῶν Θυμοχάρης ἔχων ναῦς
ὀλίγας· καὶ εὐθὺς ἐναυμάχησαν αὖθις Λακεδαιμόνιοι καὶ ᾿Αθηναῖοι, ἐνίκησαν δὲ
Λακεδαιμόνιοι ἡγουμένου ᾿Αγησανδρίδου. μετ' ὀλίγον δὲ τούτων Δωριεὺς ὁ Διαγόρου
ἐκ ῾Ρόδου εἰς ῾Ελλήσποντον εἰσέπλει ἀρχομένου χειμῶνος τέτταρσι καὶ δέκα ναυσὶν ἅμα
ἡμέρᾳ. κατιδὼν δὲ ὁ τῶν ᾿Αθηναίων ἡμεροσκόπος ἐσήμηνε τοῖς στρατηγοῖς. οἱ δὲ
ἀνηγάγοντο ἐπ' αὐτὸν εἴκοσι ναυσίν, ἃς ὁ Δωριεὺς φυγὼν πρὸς τὴν γῆν ἀνεβίβαζε τὰς
αὑτοῦ τριήρεις, ὡς ἤνοιγε, περὶ τὸ ῾Ροίτειον. ἐγγὺς δὲ γενομένων τῶν ᾿Αθηναίων
ἐμάχοντο ἀπό τε τῶν νεῶν καὶ τῆς γῆς μέχρι οἱ ᾿Αθηναῖοι ἀπέπλευσαν εἰς Μάδυτον
πρὸς τὸ ἄλλο στρατόπεδον οὐδὲν πράξαντες. Μίνδαρος δὲ κατιδὼν τὴν μάχην ἐν ᾿Ιλίῳ
θύων τῇ ᾿Αθηνᾷ, ἐβοήθει ἐπὶ τὴν θάλατταν, καὶ καθελκύσας τὰς ἑαυτοῦ τριήρεις
ἀπέπλει, ὅπως ἀναλάβοι τὰς μετὰ Δωριέως
Prijevod:
1. После ових догађаја', неколико дана касније, дошао је Тимохар из Атине са малим
бројем лађа; и убрзо се поново одиграла поморска битка између Спартанаца и
Атињана, а победили су Спартанци под вођством Агесандрида. 2. Након кратког
времена, почетком зиме, Доријеј, Дијагоров син, упловио је у освит дана са Родоса
 у Хелеспонт, са четрнаест бродова. Атински стра жар, видевши га, јавио је
стратезима. Ови поведоше на њега двадесет лађа, али је Доријеј, избе гавши их,
извукао што је брже могао своје тријере на копно код Ројитеја. 3. Но, пошто су
Атињани били близу, повела се борба и на мору и на копну, све док Атињани, ништа
не постигавши, нису отпловили у Мадит, где је био табор другог дела војске. 4.
Међутим Миндар, видевши битку са Илија, где је приносио жртву Атини, сишао је
на обалу и свукавши своје тријере у море испловио да дочека оне Доријејеве
Eshil, Sedmorica protiv Tebe, 1026-1045
᾿Αν. ἐγὼ δὲ Καδμείων γε προστάταις λέγω· ἢν μή τις ἄλλος τόνδε συνθάπτειν θέλῃ,
ἐγώ σφε θάψω κἀνὰ κίνδυνον βαλῶ θάψασ' ἀδελφὸν τὸν ἐμόν, οὐδ' αἰσχύνομαι ἔχουσ'
ἄπιστον τήνδ' ἀναρχίαν πόλει. δεινὸν τὸ κοινὸν σπλάγχνον οὗ πεφύκαμεν, μητρὸς
ταλαίνης κἀπὸ δυστήνου πατρός. τοιγὰρ θέλουσ' ἄκοντι κοινώνει κακῶν, ψυχή,
θανόντι ζῶσα συγγόνῳ φρενί. τούτου δὲ σάρκας οὐδὲ κοιλογάστορες λύκοι πάσονται·
μὴ δοκησάτω τινί. τάφον γὰρ αὐτὴ καὶ κατασκαφὰς ἐγώ, γυνή περ οὖσα, τῷδε
μηχανήσομαι, κόλπῳ φέρουσα βυσσίνου πεπλώματος, καὐτὴ καλύψω· μηδέ τῳ δόξῃ
πάλιν. θάρσει παρέσται μηχανὴ δραστήριος. Κη. αὐδῶ πόλιν σε μὴ βιάζεσθαι τάδε. ᾿Αν.
αὐδῶ σε μὴ περισσὰ κηρύσσειν ἐμοί. Κη. τραχύς γε μέντοι δῆμος ἐκφυγὼν κακά. ᾿Αν.
τράχυν'· ἄθαπτος δ' οὗτος οὐ γενήσεται. 565 570 575 1030 1035 1040 1045
Prijevod:
An: Glavarim' kadmejskima kažem evo ja: Pokopat ne bude li nitko htio ga, A ono ja ću!
Svu opasnost prezret ću, Sahranit brata svog ću, - nije mene stid, Što prkosom ću evo
gradu prkosit. Krv majke jadne i krv oca nesretnog, Po kojoj djeca mi smo jedna, - silna
je! Stog, dušo, živa s mrtvim, s bratom rođenim Jad dijeli rado! Preko srca stvori zlo. A
mesa neće proždrljivi vuci nikad mu Ni okusit! Nitko to ne pomisli! Grob, pogreb ću
priredit glavom sama ja, Ma ženska bila! Zemlje ću u njedrima, U boram' halje svoje,
nosit, sama ga Potrpat! Nikom drugo na um ne padni! A jaka volja pomoć, pu će djelu
nać. (Hoće da popadne nosila i krene)
Glasnik: Ja velim: nemoj gradu silom prkosit!
An: Ja velim: nemoj meni zborit uzalud!
Glasnik: Al' strašan puk je, kad uteče jadu, zlu.
An: Pa nek je! Al' bez groba neće ostat taj!
Sofoklo, Filoktet, 260-275
῏Ω τέκνον, ὦ παῖ πατρὸς ἐξ ᾿Αχιλλέως, ὅδ’ εἴμ’ ἐγώ σοι κεῖνος, ὃν κλύεις ἴσως τῶν
῾Ηρακλείων ὄντα δεσπότην ὅπλων, ὁ τοῦ Ποίαντος παῖς Φιλοκτήτης, ὃν οἱ δισσοὶ
στρατηγοὶ χὠ Κεφαλλήνων ἄναξ ἔρριψαν αἰσχρῶς ὧδ' ἔρημον, ἀγρίᾳ νόσῳ
καταφθίνοντα, τῇδ', ἀνδροφθόρου πληγέντ' ἐχίδνης ἀγρίῳ χαράγματι, ξὺν ᾗ μ' ἐκεῖνοι,
παῖ, προθέντες ἐνθάδε ᾤχοντ' ἔρημον, ἡνίκ' ἐκ τῆς ποντίας Χρύσης κατέσχον δεῦρο
ναυβάτῃ στόλῳ. Τότ' ἄσμενοί μ' ὡς εἶδον ἐκ πολλοῦ σάλου εὕδοντ' ἐπ' ἀκτῆς ἐν
κατηρεφεῖ πέτρῳ, ῥάκη προθέντες βαιὰ καί τι καὶ βορᾶς λιπόντες ᾤχονθ', οἷα φωτὶ
δυσμόρῳ ἐπωφέλημα σμικρόν· οἷ' αὐτοῖς τύχοι.
Prijevod:
O dijete! O čedo poteklo od Ahileja, glavom sam onaj 260) za kog si vjerojatno čuo da
ima Heraklovo oružje: Peasov sin sam Filoktet, kog dva starješine naše vojske16 i kralj
Kefalonaca17 sramotno ostaviše ovdje, napuštena od svih, a on propadaše tu od strašne
265) boljetice koju mu groznim ugrizom zada zmija čovjekoubojica. S tom boljkom,
dijete, ostavili su me sama i otplovili kad sam, došav iz primorske Hrise, nakon jednog
pohoda dojedrio amo. 270) Bili su presretni videć da sam zaspao odmah pod svodom
špilje pošto sam izišao iz strašno uzburkanih valova na obalu strmu. Dobacili mi nešto
jadnih dronjaka i malo hrane i, ostavivši me, odjedrili. Siromašku malen darak. Istim im
se vratilo!
Euripid, Bakhantice, 1-22 ΔΙΟΝΥΣΟΣ
῞Ηκω Διὸς παῖς τήνδε Θηβαίαν χθόνα Διόνυσος, ὃν τίκτει ποθ' ἡ Κάδμου κόρη Σεμέλη
λοχευθεῖσ' ἀστραπηφόρωι πυρί· μορφὴν δ’ ἀμείψας ἐκ θεοῦ βροτησίαν πάρειμι Δίρκης
νάμαθ' ῾Ισμηνοῦ θ' ὕδωρ. ὁρῶ δὲ μητρὸς μνῆμα τῆς κεραυνίας τόδ’ ἐγγὺς οἴκων καὶ
δόμων ἐρείπια τυφόμενα Δίου πυρὸς ἔτι ζῶσαν φλόγα, ἀθάνατον ῞Ηρας μητέρ' εἰς ἐμὴν
ὕβριν. αἰνῶ δὲ Κάδμον, ἄβατον ὃς πέδον τόδε τίθησι, θυγατρὸς σηκόν· ἀμπέλου δέ νιν
πέριξ ἐγὼ 'κάλυψα βοτρυώδει χλόηι. λιπὼν δὲ Λυδῶν τοὺς πολυχρύσους γύας
Φρυγῶν τε, Περσῶν ἡλιοβλήτους πλάκας Βάκτριά τε τείχη τήν τε δύσχιμον χθόνα
Μήδων ἐπελθὼν ᾿Αραβίαν τ' εὐδαίμονα ᾿Ασίαν τε πᾶσαν ἣ παρ' ἁλμυρὰν ἅλα κεῖται
μιγάσιν ῞Ελλησι βαρβάροις θ' ὁμοῦ πλήρεις ἔχουσα καλλιπυργώτους πόλεις, ἐς τήνδε
πρώτην ἦλθον ῾Ελλήνων πόλιν, τἀκεῖ χορεύσας καὶ καταστήσας ἐμὰς τελετάς, ἵν’ εἴην
ἐμφανὴς δαίμων βροτοῖς.
Prijevod:
Ja, Zeusov sin, Dionis u kraj tebanski Sad stigoh; nekad Kadmova me rodi kći Semela,
žarom munje ožarena sva. Lik ljudski mjesto božjeg uzeh na se ja, Na izvor Dirku, vodu
Ismen dolazim I vidim gromom ošinute majke grob Do dvora, vidim ruševine doma joj,
Gle puše se, vatre Zeusove još tinja plam, Vijek sjeća Herine nad majkom osvete. A
hvalim Kadma, što on mjesto ogradi I hramom kćeri stvori, a ja uokrug Svud trsom,
brstom grožđa punim, pokrih ga. I zlatna polja lidijska i Frigiju Zapustih; u sunčane dole
perzijske Do zida Baktri i u burnu Mediju I Arabiju onu sretnu stigoh ja; Svom prođoh
Azijom, do vala slavnijeh Što leži, a Heleni skupa s barabarim' Po gradu punim, s kulam'
krasnim, živu svud; Sad prvom, pravom dođoh gradu helenskom. Uvedoh ondje kolo,
službu sebi svud, Uredih kao boga da me štuje svijet
Platon, Timej, 25a5-2d3
ἐν δὲ δὴ τῇ ᾿Ατλαντίδι νήσῳ ταύτῃ μεγάλη συνέστη καὶ θαυμαστὴ δύναμις βασιλέων,
κρατοῦσα μὲν ἁπάσης τῆς νήσου, πολλῶν δὲ ἄλλων νήσων καὶ μερῶν τῆς ἠπείρου·
πρὸς δὲ τούτοις ἔτι τῶν ἐντὸς τῇδε Λιβύης μὲν ἦρχον μέχρι πρὸς Αἴγυπτον, τῆς δὲ
Εὐρώπης μέχρι Τυρρηνίας. ... τότε οὖν ὑμῶν, ὦ Σόλων, τῆς πόλεως ἡ δύναμις εἰς
ἅπαντας ἀνθρώπους διαφανὴς ἀρετῇ τε καὶ ῥώμῃ ἐγένετο· πάντων γὰρ προστᾶσα
εὐψυχίᾳ καὶ τέχναις ὅσαι κατὰ πόλεμον, τὰ μὲν τῶν ῾Ελλήνων ἡγουμένη, τὰ δ' αὐτὴ
μονωθεῖσα ἐξ ἀνάγκης τῶν ἄλλων ἀποστάντων, ἐπὶ τοὺς ἐσχάτους ἀφικομένη
κινδύνους, κρατήσασα μὲν τῶν ἐπιόντων τρόπαιον ἔστησεν, ... ὑστέρῳ δὲ χρόνῳ
σεισμῶν ἐξαισίων καὶ κατακλυσμῶν γενομένων, μιᾶς ἡμέρας καὶ νυκτὸς χαλεπῆς
ἐπελθούσης, τό τε παρ' ὑμῖν μάχιμον πᾶν ἁθρόον ἔδυ κατὰ γῆς, ἥ τε ᾿Ατλαντὶς νῆσος
ὡσαύτως κατὰ τῆς θαλάττης δῦσα ἠφανίσθη·
Prijevod:
A na tom otoku Atlantidi postojala je velika i čudesna kraljevska sila, koja je vladala
cijelim otokom i mnogim drugim otocima i dijelovima kopna, a osim toga je od ovoga
unutra vladala Libijom sve do Egipta, a Europom sve do Tirenije. ... Tada se dakle
Solone, izvršnošću i snagom svim ljudima očitovala moć vaše države; Svima je
prednjačila duševnom valjanošću i ratnim umijećima, te je predvodila Helene, a ostavši
usamljena, kad su ostali u nevolji odstupili, i dospjevši u krajnju pogibelj, pobijedi
napadača i podigne spomenik pobjede... A kad je u kasnije vrijeme nastao strašan potres i
potop te nadošao jedan dan i jedna noć strahote, potonula je sveukupna vaša vojna sila
pod zemlju, a jednako tako je i otok Atlantida utonuo pod more i nestao.
Eshil, Okovani Prometej, 669-686
τοιοῖσδε πεισθεὶς Λοξίου μαντεύμασιν ἐξήλασέν με κἀπέκλῃσε δωμάτων ἄκουσαν
ἄκων· ἀλλ' ἐπηνάγκαζέ νιν Διὸς χαλινὸς πρὸς βίαν πράσσειν τάδε. εὐθὺς δὲ μορφὴ καὶ
φρένες διάστροφοι ἦσαν, κεραστὶς δ', ὡς ὁρᾶτ', ὀξυστόμῳ μύωπι χρισθεῖσ' ἐμμανεῖ
σκιρτήματι ᾖσσον πρὸς εὔποτόν τε Κερχνείας ῥέος Λέρνης τε κρήνην· βουκόλος δὲ
γηγενὴς ἄκρατος ὀργὴν ῎Αργος ὡμάρτει, πυκνοῖς ὄσσοις δεδορκὼς τοὺς ἐμοὺς κατὰ
στίβους. ἀπροσδόκητος δ' αὐτὸν † αἰφνίδιος μόρος τοῦ ζῆν ἀπεστέρησεν. οἰστροπλὴξ δ'
ἐγὼ μάστιγι θείᾳ γῆν πρὸ γῆς ἐλαύνομαι. κλύεις τὰ πραχθέντ'· εἰ δ' ἔχεις εἰπεῖν ὅ τι
λοιπὸν πόνων, σήμαινε μηδέ μ' οἰκτίσας σύνθαλπε μύθοις ψευδέσιν· νόσημα γὰρ
αἴσχιστον εἶναί φημι συνθέτους λόγους.
Prijevod:
To Loksijino proročanstvo posluša pa istjera me, vrata doma zaključa to radeć nevoljko i
meni nevoljkoj, al' pokoravajuć se Zeusa prisil. I odmah mi se um i lik iskrenuše: na čelu
s rogovima, kako vidite, pod oštrokljunim ubodima obada pojurih mahnito do Kerhna
pitkoga i vrele Lerne; ali pastir, Zemljin sin, u srdžbi nagli Argo me je pratio i brojnim
očima u korak motrio. No iznenadna smrt mu život oduze; dok mene tjera mučenu od
obada bič božji po svim svijeta zemljama. Sad znaš što zbilo se; a reći možeš li što još me
čeka, reci, nemoj žaliti ni riječima me lažnim zavaravati: zlo najgore je, tvrdim,
izmišljena riječ.
Diodor Sicilski, Povijesna knjižnica, XIV, 109, 1-3
τῶν δ' ᾿Ολυμπίων ἐγγὺς ὄντων ἀπέστειλεν εἰς τὸν ἀγῶνα τέθριππα πλείω, διαφέροντα
πολὺ τῶν ἄλλων τοῖς τάχεσι, καὶ σκηνὰς εἰς τὴν πανήγυριν διαχρύσους καὶ πολυτελέσι
ποικίλοις ἱματίοις κεκοσμημένας. ἔπεμψε δὲ καὶ ῥαψῳδοὺς τοὺς κρατίστους, ὅπως ἐν τῇ
πανηγύρει τὰ ποιήματα αὐτοῦ προφερόμενοι ποιήσωσιν ἔνδοξον τὸν Διονύσιον· σφόδρα
γὰρ εἰς τὴν ποιητικὴν ὑπῆρχε μεμηνώς. τούτων δ' ἐπιμελητὴν συνεξέπεμψε Θεαρίδην
τὸν ἀδελφόν· ὃς ἐπεὶ παρεγένετο εἰς τὴν πανήγυριν, ἐπὶ μὲν τῷ κάλλει τῶν σκηνῶν καὶ
τῷ πλήθει τῶν τεθρίππων ἦν περίβλεπτος· ὡς δ' ἐπεβάλονθ' οἱ ῥαψῳδοὶ προφέρεσθαι
τοῦ Διονυσίου τὰ ποιήματα, κατ' ἀρχὰς μὲν διὰ τὴν εὐφωνίαν τῶν ὑποκριτῶν
συνέδραμε τὰ πλήθη καὶ πάντες ἐθαύμαζον· μετὰ δὲ ταῦτα ἀναθεωροῦντες τὴν κακίαν
τῶν ποιημάτων, διεγέλων τὸν Διονύσιον καὶ κατεγίνωσκον ἐπὶ τοσοῦτον, ὥστε τινὰς
τολμῆσαι διαρπάζειν τὰς σκηνάς
Prijevod:

Budući da su Olimpijske igre bile blizu, poslao je na natjecanje više četveroprega,

koje su bile daleko bolje od ostalih u brzini, te šatore zlatom ukrašene i bogato
ukrašene raznolikim skupocjenim tkaninama. Poslao je i najbolje rapsode, kako bi
na svečanosti recitirali njegova djela i tako učinili Dionizija slavnim; jer je bio
veoma zanesen pjesništvom. Kao nadzornika tih stvari poslao je svog brata
Tearida; kada je on stigao na svečanost, bio je u središtu pozornosti zbog ljepote
šatora i broja četveroprega. Kada su rapsodi počeli recitirati Dionizijeve pjesme,
isprva se zbog zvonkosti izvođača okupila gomila i svi su se divili; ali nakon toga,
razmatrajući lošu kvalitetu pjesama, ismijavali su Dionizija i toliko ga prezirali da
su neki čak pokušali opljačkati šatore.

Ksenofont, Grčka povijest, I, 5, 21-6.2, 2

καὶ ὁ ἐνιαυτὸς ἔληγεν, ἐν ᾧ Καρχηδόνιοι εἰς Σικελίαν στρατεύσαντες εἴκοσι καὶ ἑκατὸν
τριήρεσι καὶ πεζῆς στρατιᾶς δώδεκα μυριάσιν εἷλον ᾿Ακράγαντα λιμῷ, μάχῃ μὲν
ἡττηθέντες, προσκαθεζόμενοι δὲ ἑπτὰ μῆνας. Τῷ δ' ἐπιόντι ἔτει, ᾧ ἥ τε σελήνη ἐξέλιπεν
ἑσπέρας καὶ ὁ παλαιὸς τῆς ᾿Αθηνᾶς νεὼς ἐν ᾿Αθήναις ἐνεπρήσθη, [Πιτύα μὲν
ἐφορεύοντος, ἄρχοντος δὲ Καλλίου ᾿Αθήνησιν,] οἱ Λακε-δαιμόνιοι τῷ Λυσάνδρῳ
παρεληλυθότος ἤδη τοῦ χρόνου [καὶ τῷ πολέμῳ τεττάρων καὶ εἴκοσιν ἐτῶν] ἔπεμψαν
ἐπὶ τὰς ναῦς Καλλικρατίδαν. ὅτε δὲ παρεδίδου ὁ Λύσανδρος τὰς ναῦς, ἔλεγε τῷ
Καλλικρατίδᾳ ὅτι θαλαττοκράτωρ τε παραδιδοίη καὶ ναυμαχίᾳ νενικηκώς. ὁ δὲ αὐτὸν
ἐκέλευσεν ἐξ ᾿Εφέσου ἐν ἀριστερᾷ Σάμου παραπλεύσαντα, οὗ ἦσαν αἱ τῶν ᾿Αθηναίων
νῆες, ἐν Μιλήτῳ τὰς ναῦς παραδοῦναι, καὶ ὁμολογήσειν θαλαττοκρατεῖν.
Prijevod:
21. И сврши се година у којој су Картаги њани, борећи се на Сицилији са сто
двадесет триј ера и са војском од сто двадесет хиљада пешака, заузели Акрагант,
натеравши га на предају глађу и потукавши његову војску у боју, након што је
издржао опсаду од седам месеци. Следеће године, у којој се десило помрачење
Месеца и када је изгорео стари Атинин храм у Атини [Питиј а је био ефор, а архонт
у Атини Калиј а] Спартанци пошаљу као заповедника ф:лоте Каликратиду, ј ер је
Лисандру већ истицао рок вршења те дужности. (a s njim i dvadeset četvrta godina
 rata). Предајући флоту, Лисандар рече Каликратиди да је предај е као господар мора
и као победник у поморској бици. Овај на то затражи да Лисандар плови из Ефеса,
лево од Самоса,28 где су били атински бродови, и да му тек у Милету преда
бродове, а иначе се слаже с тим да је Лисандар господар мора.
Ezop, Basna o lasici i Afroditi, br. 50, Perry Index ΓΑΛΗ ΚΑΙ ΑΦΡΟΔΙΤΗ
γαλῆ ἐρασθεῖσα νεανίσκου εὐπρεποῦς ηὔξατο τῇ ᾿Αφροδίτῃ, ὅπως αὐτὴν μεταμορφώσῃ
εἰς γυναῖκα. καὶ ἡ θεὸς ἐλεήσασα αὐτῆς τὸ πάθος μετετύπωσεν αὐτὴν εἰς κόρην εὐειδῆ.
καὶ οὕτως ὁ νεανίσκος θεασάμενος αὐτὴν καὶ ἐρασθεὶς οἴκαδε ὡς ἑαυτὸν ἀπήγαγε.
καθημένων δ' αὐτῶν ἐν τῷ θαλάμῳ ἡ ᾿Αφροδίτη γνῶναι βουλομένη, εἰ μεταβαλοῦσα τὸ
σῶμα ἡ γαλῆ καὶ τὸν τρόπον ἤλλαξε, μῦν εἰς τὸ μέσον καθῆκεν. ἡ δὲ ἐπιλαθομένη τῶν
παρόντων ἐξαναστᾶσα ἀπὸ τῆς κοίτης τὸν μῦν ἐδίωκε καταφαγεῖν ἐθέλουσα. καὶ ἡ θεὸς
ἀγανακτήσασα κατ' αὐτῆς πάλιν αὐτὴν εἰς τὴν ἀρχαίαν φύσιν ἀποκατέστησεν. οὕτω καὶ
τῶν ἀνθρώπων οἱ φύσει πονηροί, κἂν φύσιν ἀλλάξωσι, τὸν γοῦν τρόπον οὐ
μεταβάλλονται.
Prijevod:
Lasica (mačka) se zaljubi u prekrasna mladića i zamoli Afroditu da je preobrazi u ženu.
Božica se smiluje njezinoj žudnji i pretvori je u krasnu djevojku. Tada je opazi mladić,
zaljubi se i povede je svojoj kući. Dok su oni ležali u spavaonici, Afrodita, želeći saznati,
da li je lasica s promjenom tjela izmijenila i ćud, pusti usred sobe miša. Ona zaboravi na
sadašnjost, ustane iz kreveta i stane goniti miša želeći ga pojesti. Božica se na nju razljuti
te je opet povrati u stari oblik. Tako i u svemu po prirodi pokvareni ljudi neće zaista
izmjeniti ćudi iako izmjene vanjski oblik.
Euripid, Medeja, 946-963
Μήδεια συλλήψομαι δὲ τοῦδέ σοι κἀγὼ πόνου· πέμψω γὰρ αὐτῆι δῶρ' ἃ καλλιστεύεται
τῶν νῦν ἐν ἀνθρώποισιν, οἶδ' ἐγώ, πολὺ [λεπτόν τε πέπλον καὶ πλόκον χρυσήλατον]
παῖδας φέροντας. ἀλλ' ὅσον τάχος χρεὼν 950 κόσμον κομίζειν δεῦρο προσπόλων τινά.
εὐδαιμονήσει δ' οὐχ ἓν ἀλλὰ μυρία, ἀνδρός τ' ἀρίστου σοῦ τυχοῦσ' ὁμευνέτου
κεκτημένη τε κόσμον ὅν ποθ' ῞Ηλιος πατρὸς πατὴρ δίδωσιν ἐκγόνοισιν οἷς. 955 λάζυσθε
φερνὰς τάσδε, παῖδες, ἐς χέρας καὶ τῆι τυράννωι μακαρίαι νύμφηι δότε φέροντες· οὔτοι
δῶρα μεμπτὰ δέξεται. Ἰάσων τί δ', ὦ ματαία, τῶνδε σὰς κενοῖς χέρας; δοκεῖς σπανίζειν
δῶμα βασίλειον πέπλων, 960 δοκεῖς δὲ χρυσοῦ; σῶιζε, μὴ δίδου τάδε. εἴπερ γὰρ ἡμᾶς
ἀξιοῖ λόγου τινὸς γυνή, προθήσει χρημάτων, σάφ' οἶδ' ἐγώ. Μήδεια μή μοι σύ· πείθειν
δῶρα καὶ θεοὺς λόγος· χρυσὸς δὲ κρείσσων μυρίων λόγων βροτοῖς. 965
Prijevod:
Medeja: I ja ću u tom trudu ići ti na ruku. Ta poslat ću joj dare, što na svijetu se Od svega,
znam ja, najljepšima drže sad: Plašt tanahan i k tomu vijenac od zlata, A nosit će joj djeca.
Ali brže mi Donesi nakit amo koja sluškinja! I ne će sreću jednu, nego stostruku Uživat,
jer će imat tebe za muža Junaka prvog, pa još nakit, što ga da Mog oca otac Helije
potomstvu svom. Dar vjenčani ded prim'te, djeco, u ruke I kraljici ga, sretnoj mladoj,
nosite I dajte! Daru prigovorit neće moć.
 Jason: Što sebi, ludice, iz ruku kidaš to? Zar misliš: nema halja kuća kraljevska? Il' zlata,
misliš? Čuvaj ovo, ne davaj! Ta ženi ako svojoj nešto vrijedim ja, Znam, stalno, voljet će
me nego blago sve.
Medeja: Ma nemoj! Dar ti, kažu, smekša i boga. Ta zlato jače je no tisuć' razloga.
Herodot, Povijest, I, 8, 1-14
Οὗτος δὴ ὦν ὁ Κανδαύλης ἠράσθη τῆς ἑωυτοῦ γυναικός, ἐρασθεὶς δὲ ἐνόμιζέ οἱ εἶναι
γυναῖκα πολλὸν πασέων καλλίστην. ῞Ωστε δὲ ταῦτα νομίζων, ἦν γάρ οἱ τῶν αἰχμοφόρων
Γύγης ὁ Δασκύλου ἀρεσκόμενος μάλιστα, τούτῳ τῷ Γύγῃ καὶ τὰ σπουδαιέστερα τῶν
πρηγμάτων ὑπερετίθετο ὁ Κανδαύλης καὶ δὴ καὶ τὸ εἶδος τῆς γυναικὸς ὑπερεπαινέων.
Χρόνου δὲ οὐ πολλοῦ διελθόντος, χρῆν γὰρ Κανδαύλῃ γενέσθαι κακῶς, ἔλεγε πρὸς τὸν
Γύγην τοιάδε· «Γύγη, οὐ γάρ σε δοκέω πείθεσθαί μοι λέγοντι περὶ τοῦ εἴδεος τῆς
γυναικός (ὦτα γὰρ τυγχάνει ἀνθρώποισι ἐόντα ἀπιστότερα ὀφθαλμῶν), ποίεε ὅκως
ἐκείνην θεήσεαι γυμνήν.» ῾Ο δὲ μέγα ἀμβώσας εἶπε· «Δέσποτα, τίνα λέγεις λόγον οὐκ
ὑγιέα, κελεύων με δέσποιναν τὴν ἐμὴν θεήσασθαι γυμνήν; ῞Αμα δὲ κιθῶνι ἐκδυομένῳ
συνεκδύεται καὶ τὴν αἰδῶ γυνή.
Prijevod:
A ovaj je Kandaul uistinu ljubio svoju ženu i zaljubljen je vjerovao kako je ona daleko
najljepša od svih žena. Dok je on to vjerovao, u to je vrijeme među njegovim osobnim
stražarima bio Gig sin Daskilov, koji mu je bio veoma drag, pa je Kandaul tome Gigu
povjerovao najozbiljnije poslove, a i u zvijezde mu je uzdizao ženinu ljepotu. Nakon
kratka vremena jer se Kandaulu morala dogoditi nesreća, rekao je Gigu ovo: „Gige, čini
se da mi ne vjeruješ kad ti pričam o ženinoj ljepoti (ljudi, naime, manje vjeruju svojim
ušima nego očima), pa hajde da je vidiš jednom golu!“ A Gig, glasno poviknuvši, reče:
„Gospodaru, kakav to nesmisao govoriš kad mi zapovijedaš da svoju gospodaricu
pogledam golu? Žena, kad svlači haljinu, ujedno se lišava i stida.“
Herodot, Povijest, IV, 114, 9-20
Αἱ δὲ πρὸς ταῦτα ἔλεξαν τάδε· «῾Ημεῖς οὐκ ἂν δυναίμεθα οἰκέειν μετὰ τῶν ὑμετερέων
γυναικῶν· οὐ γὰρ τὰ αὐτὰ νόμαια ἡμῖν τε κἀκείνῃσί ἐστι. ῾Ημεῖς μὲν τοξεύομέν τε καὶ
ἀκοντίζομεν καὶ ἱππαζόμεθα, ἔργα δὲ γυναικήια οὐκ ἐμάθομεν· αἱ δὲ ὑμέτεραι γυναῖκες
τούτων μὲν οὐδὲν τῶν ἡμεῖς κατελέξαμεν ποιεῦσι, ἔργα δὲ γυναικήια ἐργάζονται
μένουσαι ἐν τῇσι ἁμάξῃσι, οὔτ' ἐπὶ θήρην ἰοῦσαι οὔτε ἄλλῃ οὐδαμῇ. Οὐκ ἂν ὦν
δυναίμεθα ἐκείνῃσι συμφέρεσθαι. ᾿Αλλ', εἰ βούλεσθε γυναῖκας ἔχειν ἡμέας καὶ δοκέειν
εἶναι δικαιότατοι, ἐλθόντες παρὰ τοὺς τοκέας ἀπολάχετε τῶν κτημάτων τὸ μέρος, καὶ
ἔπειτα ἐλθόντες οἰκέωμεν ἐπ' ἡμέων αὐτῶν.»
Prijevod:
One su im na to odgovorile: „Mi ne bismo mogle stanovati s vašim ženama: nemamo
jednake običaje s njima. Mi gađamo lukom i strijelama, bacamo koplja, jašemo na
konjima, a nismo naučile raditi ženske poslove: vaše žena ne rade ništa od ovoga što smo
nabrojile, bave se ženskim poslovima i borave u kolima, te ne idu u lov, i uopće ne idu
 nikamo. Ne bismo se, prema tome, mogle s njima slagati. Ako ipak želite da vam budemo
žene i ako imate namjeru časno se ponašati, otiđite svojim roditeljima, preuzmite svoj dio
imetka, pa se vratite da živimo sami za sebe.“
Homer, Ilijada, XXIV, 559-579
Τὸν δ' ἄρ' ὑπόδρα ἰδὼν προσέφη πόδας ὠκὺς ᾿Αχιλλεύς· μηκέτι νῦν μ' ἐρέθιζε γέρον·
νοέω δὲ καὶ αὐτὸς 560 ῞Εκτορά τοι λῦσαι, Διόθεν δέ μοι ἄγγελος ἦλθε μήτηρ, ἥ μ'
ἔτεκεν, θυγάτηρ ἁλίοιο γέροντος. καὶ δέ σε γιγνώσκω Πρίαμε φρεσίν, οὐδέ με λήθεις,
ὅττι θεῶν τίς σ' ἦγε θοὰς ἐπὶ νῆας ᾿Αχαιῶν. οὐ γάρ κε τλαίη βροτὸς ἐλθέμεν, οὐδὲ μάλ'
ἡβῶν, 565 ἐς στρατόν· οὐδὲ γὰρ ἂν φυλάκους λάθοι, οὐδέ κ' ὀχῆα ῥεῖα μετοχλίσσειε
θυράων ἡμετεράων. τὼ νῦν μή μοι μᾶλλον ἐν ἄλγεσι θυμὸν ὀρίνῃς, μή σε γέρον οὐδ'
αὐτὸν ἐνὶ κλισίῃσιν ἐάσω καὶ ἱκέτην περ ἐόντα, Διὸς δ' ἀλίτωμαι ἐφετμάς. 570 ῝Ως ἔφατ',
ἔδεισεν δ' ὃ γέρων καὶ ἐπείθετο μύθῳ. Πηλεΐδης δ' οἴκοιο λέων ὣς ἆλτο θύραζε οὐκ οἶος,
ἅμα τῷ γε δύω θεράποντες ἕποντο ἥρως Αὐτομέδων ἠδ' ῎Αλκιμος, οὕς ῥα μάλιστα τῖ'
᾿Αχιλεὺς ἑτάρων μετὰ Πάτροκλόν γε θανόντα, 575 οἳ τόθ' ὑπὸ ζυγόφιν λύον ἵππους
ἡμιόνους τε, ἐς δ' ἄγαγον κήρυκα καλήτορα τοῖο γέροντος, κὰδ δ' ἐπὶ δίφρου εἷσαν·
ἐϋξέστου δ' ἀπ' ἀπήνης ᾕρεον ῾Εκτορέης κεφαλῆς ἀπερείσι' ἄποινα.
Prijevod:
Njega pogleda mrko Ahilej brzonogi veleć: „Nemoj me dražiti, starče, ta i sam sam nakan
ti divnog Hektora dati na otkup; od Zeusa je glasnica došla Mati mi koja me rodi, starine
morskoga kćerka, Pa i za tebe znadem, o Prijame, ne možeš tajit, Da te je k lađama brzim
od bogova doveo neki, Jer se usudio ne bi ni čovjek u naponu snage U vojsku doći, jer ne
bi stražare minuti mogo Niti bi zasunke on od vrata odrino lako. Zato mi nemoj sad
uzbunjivati tugama srce Da te u šatoru svom ne usmrtim, ako i jesi Sada pribjegar moj, da
Zeusov ne prestupim nalog.“ Reče, i njega se starac poboji te posluša riječi, A sin Pelejev
tad iz šatora poskoči ko lav, Ne skoči sam, već i dva drugara pođu za njime: Vitez
Automedont jedan i Alkim drugi; Ahilej Iza Patrokla mrtvog od sviju ih voljaše druga; Od
kola oni mazge i konje stanu isprezat, Starčeva glasnika oni, vikača uvedu i onda Posade
njega na stolac, za Hektora otkupninu Iz kola s naplacima sa krasnima uzimat stanu;
Homer, Odiseja, X, 321-335
ὣς φάτ', ἐγὼ δ' ἄορ ὀξὺ ἐρυσσάμενος παρὰ μηροῦ Κίρκῃ ἐπήϊξα ὥς τε κτάμεναι
μενεαίνων. ἡ δὲ μέγα ἰάχουσα ὑπέδραμε καὶ λάβε γούνων καί μ' ὀλοφυρομένη ἔπεα
πτερόεντα προσηύδα· ‘τίς πόθεν εἰς ἀνδρῶν; πόθι τοι πόλις ἠδὲ τοκῆες; 325 θαῦμά μ'
ἔχει, ὡς οὔ τι πιὼν τάδε φάρμακ' ἐθέλχθης. οὐδὲ γὰρ οὐδέ τις ἄλλος ἀνὴρ τάδε φάρμακ'
ἀνέτλη, ὅς κε πίῃ καὶ πρῶτον ἀμείψεται ἕρκος ὀδόντων· σοὶ δέ τις ἐν στήθεσσιν
ἀκήλητος νόος ἐστίν. ἦ σύ γ' ᾿Οδυσσεύς ἐσσι πολύτροπος, ὅν τέ μοι αἰεὶ 330 φάσκεν
ἐλεύσεσθαι χρυσόρραπις ᾿Αργεϊφόντης, ἐκ Τροίης ἀνιόντα θοῇ σὺν νηῒ μελαίνῃ. ἀλλ'
ἄγε δὴ κολεῷ μὲν ἄορ θέο, νῶϊ δ' ἔπειτα εὐνῆς ἡμετέρης ἐπιβήομεν, ὄφρα μιγέντε εὐνῇ
καὶ φιλότητι πεποίθομεν ἀλλήλοισιν.’ 335
Prijevod:
 Da ga suši i nosi; a gledeć ga mišljasmo za njeg Da je katarka to s vesálā dvadeset lađe
Crne, tereta pune, što brodi bezdanom morskom, To mu je na oko bila duljina, to mu
debljina. Ja se primaknem ȉ hvāt od kȉjāka odrežem toga Ì tō drugòvima dam i
zapòvjedīm, neka ga stružu; Oni izglade drvo, a ja mu šiljak zaoštrih, Zatim ga uzmem i
stanem u ognju ga žariti žarkom. Onda sakrijem njega i u đubre vrgnem, što vrlo 330
Mnogo ga u spilji bješe u onoj; ždrȅbove zatim Ja promiješati rečem drugòvima,9 koji bi
od njih Bio toliko smjelan te sa mnom podigo kolac Pa ga u oko njemu zavrtio, slatko kad
zaspi. Ždrijebom iziđu ona četvorica, koju sam i sam 335 Htio odabrat, a jâ se međù
njima pribrojim peti
Homer, Odiseja, XIX, 171–187
ἀλλὰ καὶ ὧς ἐρέω ὅ μ' ἀνείρεαι ἠδὲ μεταλλᾷς. Κρήτη τις γαῖ' ἔστι μέσῳ ἐνὶ οἴνοπι
πόντῳ, καλὴ καὶ πίειρα, περίρρυτος· ἐν δ' ἄνθρωποι πολλοὶ ἀπειρέσιοι, καὶ ἐννήκοντα
πόληες· — ἄλλη δ' ἄλλων γλῶσσα μεμιγμένη· ἐν μὲν ᾿Αχαιοί, 175 ἐν δ' ᾿Ετεόκρητες
μεγαλήτορες, ἐν δὲ Κύδωνες Δωριέες τε τριχάϊκες δῖοί τε Πελασγοί· τῇσι δ' ἐνὶ Κνωσός,
μεγάλη πόλις, ἔνθα τε Μίνως ἐννέωρος βασίλευε Διὸς μεγάλου ὀαριστής, πατρὸς ἐμοῖο
πατήρ, μεγαθύμου Δευκαλίωνος. 180 Δευκαλίων δ' ἐμὲ τίκτε καὶ ᾿Ιδομενῆα ἄνακτα· ἀλλ'
ὁ μὲν ἐν νήεσσι κορωνίσιν ῎Ιλιον εἴσω ᾤχεθ' ἅμ' ᾿Ατρεΐδῃσιν· ἐμοὶ δ' ὄνομα κλυτὸν
Αἴθων, ὁπλότερος γενεῇ· ὁ δ' ἅμα πρότερος καὶ ἀρείων. ἔνθ' ᾿Οδυσῆα ἐγὼν ἰδόμην καὶ
ξείνια δῶκα. 185 καὶ γὰρ τὸν Κρήτηνδε κατήγαγεν ἲς ἀνέμοιο ἱέμενον Τροίηνδε,
παραπλάγξασα Μαλειῶν
Prijevod:
Al' ću ti reći, što pitaš i razbiraš sada od mène. Zemlja Kreta imade u iskričavome moru,
Zemlja lijepa i rodna, okò njē voda, a na njoj Mnogi bezbrojni ljudi; gradóvā je tu
devedeset, 175 Jezici različni tu se isprepleću, tu su Ahejci, Eteokréćani tu su junačine, tu
i Kidónci, Dorani, kojih su plȅmena tri, i dîvnī Pelàzgi. Knosos je velik grad, u njèmu je
kraljevo Minos Devet po devet ljeta i drugovo s velikim Zeusom,2 180 Otac mojega oca
junačine Deukalióna; Deukalionu kralj Idomènēj ì jā smo sinci, U uzvijenih lađah put Ilija
odbrodi onaj Ì odē s oba Atrída, a meni slavno je ime Eton; mlađi sam ja, a onaj je stariji,
jači. 185 Tu ti Odiseja vidjeh i dare mu gostinske dadoh; Njega je silna olúja, od Malije
rta ga odbiv, Nanijela na Kretu, kad brođaše žurno pod Troju,