slide bài giảng THDC UEF 2023 - Phan1_new

TIN HỌC ĐẠI CƯƠNG
ThS. Ngô
Văn Công Bằng
bangnvc@uef.edu.vn
University of Economics and Finance www.uef.edu.vn

Đánh giá
❖30% điểm quá trình

- 10%: chuyên cần
- 20%: bài tập tự luận, trắc nghiệm lý thuyết
❖20% điểm giữa kỳ
- Bài kiểm tra thực hành
❖50% điểm cuối kỳ
- Theo lịch của phòng khảo thí
- Thi trắc nghiệm 60 phút / 60 câu
University of Economics and Finance 2 www.uef.edu.vn

Hình thức học tập
▪ Nghe thuyết trình bài giảng trên lớp.
▪ Thực hành thao tác trên phòng máy vi tính, máy cá
nhân.
▪ Nộp bài tập qua email, web.
▪ Tự nghiên cứu các tài liệu tham khảo, tài liệu của
trường.

Đề cương chi tiết
❖Theo đề cương môn học của trường

Nội dung
❖Phần 1: Tổng quan về CNTT

❖Phần 2: Sử dụng Internet.
❖Phần 3: Microsoft Word
❖Phần 4: Microsoft Excel
❖Phần 5: Microsoft PowerPoint

Tổng quan về CNTT
Kiến thức cơ bản về máy tính
Mạng máy tính cơ bản
Làm việc với hệ điều hành
Quản lý thư mục và tập tin
Một số phần mềm tiện ích
Các vấn đề an toàn thông tin khi làm việc với máy tính

Giới thiệu về máy tính
▪ Khái niệm: là một thiết bị điện tử dùng để lưu trữ
và xử lý thông tin theo các chương trình định trước
do con người định ra.
▪ Đặc điểm của máy tính

Vài nét về lịch sử phát triển máy tính

Thế hệ máy tính điện tử
▪ Thế hệ thứ 4 (từ 1975 - nay)
• Sử dụng mạch tích hợp quy mô lớn (LSI) và mạch tích hợp quy
mô rất lớn (VLSI)
✓ Intel 4004 năm 1971 (bộ vi xử lý 4 bit)
✓ Intel Core i7 – Haswell (2.600.000.000 bóng bán dẫn, 8 nhân, xử lý
cùng lúc 16 luồng công việc)
• Cơ chế xử lý song song

Thế hệ máy tính điện tử
▪ Thế hệ thứ 5 (tương lai gần?)
• Hoạt động trên trí thông minh nhân tạo.
• Giao tiếp trực tiếp với con người bằng ngôn ngữ tự nhiên, có
thể tự học các tri thức của thế giới xung quanh, có thể biểu đạt
cảm xúc…

Phân loại máy tính điện tử

Siêu máy tính - Super computers
▪ Mạnh nhất hiện nay, tích hợp từ hàng trăm đến
hàng nghìn bộ vi xử lý.
▪ Được sử dụng để dự báo thời tiết và khí hậu toàn cầu,
ghi phim kỹ thuật số, mô phỏng vụ nổ hạt nhân…
▪ Giá thành: hàng triệu đến hàng trăm triệu USD.

Máy tính lớn - Mainframe computers
▪ Được thiết kế để xử lý đa nhiệm.
▪ Hệ thống nhập xuất mạnh, tập trung vào các bài toán
có lượng dữ liệu vô cùng lớn, ví dụ như số liệu giao
dịch thẻ tín dụng, tiếp thị, kinh doanh bảo hiểm…
▪ Giá thành: hàng trăm nghìn USD.

Máy chủ - Server
▪ Thực chất là máy phục vụ, cung cấp các dịch vụ cho
người dùng.
▪ Dùng trong mạng theo mô hình Client/Server (Khách
hàng/Người phục vụ)
▪ Hiệu năng tính toán cao.
▪ Giá thành: hàng nghìn đến hàng trăm nghìn USD.

Máy vi tính - Microcomputer
▪ Máy tính phù hợp với đa số người dùng, gồm ba loại
chính
• Máy tính để bàn (Desktop)
• Máy tính xách tay (Laptop, Notebooks)
• Các thiết bị di động (Mobile devices)

Máy tính nhúng - Embedded Computers
▪ Được đặt ẩn trong thiết bị khác để điều khiển thiết
bị đó làm việc
▪ Được thiết kế chuyên dụng
▪ Ví dụ
• Bộ điều khiển trong các thiết bị gia dụng
• Bộ điều khiển trong robot
• Các bộ điều khiển trong xe ô-tô, máy bay, tàu thủy…
• Máy rút tiền tự động (ATM)
• Trong các thiết bị công nghiệp
▪ Giá thành: vài USD đến hàng nghìn USD.

Phần cứng (Hardware)
- Là tập hợp các thiết bị vật lý

- tạo thành một máy tính
- điện tử.

Cấu trúc phần cứng máy tính
1) Memory
Thiết bị nhập Thiết
Thiếtbị
bịxuất
xuất
3) Các thiết bị vào Bộ vi xử lý 4) Các thiết bị ra

Input device 2) CPU Input device
5) Các thiết bị lưu trữ

Storage device
Bộ nhớ trong Bộ nhớ ngoài

Bộ xử lý trung tâm (CPU)
▪ Chỉ huy các hoạt động của máy tính, bao gồm
• Đơn vị điều khiển (Control Unit – CU).
• Đơn vị số học và luận lý (Arithmetic Logic
Unit – ALU).
• Các thanh ghi (Registers).
Bộ vi xử lý core i7 của Intel

Bộ nhớ trong
▪ ROM (Read Only Memory)
• Bộ nhớ chỉ đọc
• Lưu chương trình hệ thống
• Dữ liệu vẫn còn khi nguồn điện cung cấp
bị gián đoạn
▪ RAM (Random Access Memory)
• Bộ nhớ truy cập ngẫu nhiên
• Lưu dữ liệu tạm thời
• Dữ liệu sẽ mất khi nguồn điện cung cấp
bị gián đoạn

Bộ nhớ ngoài
▪ Ưu điểm và khuyết điểm so với bộ nhớ trong

• Ưu điểm: khả năng lưu trữ lớn hơn rất nhiều, độ tin
cậy cao và giá thành thấp.
• Khuyết điểm: tốc độ truy xuất chậm hơn đáng kể nên
chủ yếu dùng để chứa dữ liệu.

Bộ nhớ ngoài - Phân loại
▪ Đĩa cứng (Hard Disk): phổ biến là đĩa cứng có dung
lượng từ 40 GB tới 3 TB, tốc độ nhanh, tuổi thọ cao.
▪ Đĩa quang (Compact disk): có hai loại phổ biến

• Đĩa CD: kích thước 12 cm và 8 cm (loại nhỏ), dung lượng
khoảng 700 MB.
• Đĩa DVD: kích thước tương tự CD, dung lượng lên đến 17 GB
- (2 mặt, 2 lớp).

Bộ nhớ ngoài - Phân loại
▪ Các loại bộ nhớ ngoài khác như: thẻ nhớ (Memory
Stick, Compact Flash Card), USB Flash Drive có
dung lượng phổ biến là từ 2 GB đến 32 GB và lớn
hơn nữa.

Thiết bị nhập
• Là các thiết bị đưa dữ liệu vào cho máy tính xử lý.

Thiết bị xuất
• Là thiết bị hiển thị được thông tin từ máy tính gửi đi.

Các cổng kết nối
▪ Cổng nối tiếp (Serial)
▪ Cổng song song (Parallel)
▪ Cổng USB
▪ Các cổng kết nối mạng

MAINBOARD
▪ Chứa đựng các thành phần chính của máy tính như bo
mạch chủ (mainboard), CPU, RAM, đĩa cứng và các
thành phần khác.
▪ Bo mạch chủ đóng vai trò quan trọng, là cầu nối cho các
thành phần khác.

Bên trong một thùng máy PC
CPU RAM Card

màn hình
Bàn phím Màn hình
Chuột Máy in
Nguồn Ổ cứng Ổ CD/DVD

Phần mềm (Software)
▪ Phần mềm là một tập hợp những câu lệnh được viết
bằng một hoặc nhiều ngôn ngữ lập trình theo một trật
tự xác định mà máy tính có thể hiểu được để tự động
thực hiện một số chức năng hoặc giải quyết một bài
toán nào đó.
Mô hình giao tiếp giữa người dùng

University of Economics and Finance 29
và các thành phần của máy tính
www.uef.edu.vn
Phần mềm hệ thống
▪ Phần mềm hệ thống là phần mềm nền tảng để giúp máy
tính quản lý các tài nguyên bên trong của nó.
▪ Các loại phần mềm hệ thống
• Hệ điều hành (Operating System)
• Chương trình tiện ích (Utility programs)
Microsoft Windows MacOS Avast Antivirus
3
0
University of Economics and Finance www.uef.edu.vn
Phần mềm ứng dụng
▪ Phần mềm ứng dụng là các phần mềm được người
dùng sử dụng để thực hiện các công việc cụ thể như
• Các ứng dụng văn phòng, thiết kế đồ họa…
• Giải trí: trò chơi, nghe nhạc, xem phim…
Microsoft Office Adobe Premiere Pro Borland C++ Builder 6 World of Warcraft

Hiệu năng máy tính
▪ Tốc độ bộ xử lý trung tâm (CPU)

▪ Dung lượng và tốc độ bộ nhớ RAM
▪ Tốc độ đĩa cứng
▪ Tốc độ card đồ họa

Thông tin và biểu diễn thông tin
trong máy tính

Khái niệm thông tin
▪ Thông tin là tất cả những gì đem lại sự hiểu biết về thế giới
xung quanh

Đơn vị lưu trữ trong máy tính
▪ Đơn vị cơ sở: bit (0 hoặc 1)
▪ Máy tính truy cập thông tin theo đơn vị nhỏ nhất là byte.
▪ Các đơn vị đo thông tin lớn hơn
s Ký hiệu Giá trị

Byte B 8 bit
KiloByte KB 210 B = 1024 Byte
MegaByte MB 210 KB = 220 Byte
GigaByte GB 210 MB = 230 Byte
TeraByte TB 210 GB = 240 Byte
PetaByte PB 210 TB = 250 Byte
Quá trình xử lý thông tin
Dữ liệu Dữ liệu
THIẾT BỊ NHẬP THIẾT BỊ XỬ LÝ THIẾT BỊ XUẤT
Dữ liệu
THIẾT BỊ LƯU TRỮ
Print Scroll Num Caps Scroll

Esc F1 F2 F3 F4 F5 F6 F7 F8 F9 F10 F11 F12 Screen Lock
Pause Lock Lock Lock
~ ! @ # $ % ^ & * ( ) + Num
Backspace Insert Home Page
Lock
/ *
` 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 = Up
Tab Q W E R T Y U I O P { } | Delete End Page 7 8 9

[ ] \ Down Home PgUp
+
Caps A S D F G H J K L : " 4 5 6
Enter
Lưu trữ
Lock ; '
Shift Z X C V B N M < > ? Shift 1 2 3

, . / End PgDn
Enter
0 .
Ctrl Alt Alt Ctrl
Ins Del
Xử lý
Nhập dữ liệu
Xuất thông tin

Mã hóa thông tin
▪ Bảng mã ASCII
• ASCII (American Standard Code for Information Interchange)
• Sử dụng 1 byte để mã hóa mỗi ký tự cho bộ các ký tự văn bản tiếng Anh.

Mã hóa thông tin
▪ Bảng mã Unicode
• Bộ mã tiêu chuẩn quốc tế đa ngôn ngữ, do Unicode
Consortium phát triển trong thời gian từ 1988 đến 1991
• Sử dụng 2 byte để mã hóa mỗi ký tự
• Cho khả năng mã hóa đến 65536 ký tự, Unicode cho phép thể
hiện hầu hết mọi ngôn ngữ viết trên thế giới bằng một tập ký
tự đơn nhất.

Chương 1. Tổng quan về CNTT

Mạng máy tính
▪ Khái niệm: là một hệ thống gồm hai hoặc nhiều máy tính
kết nối với nhau qua các phương tiện truyền dẫn để
chúng có thể trao đổi thông tin và chia sẻ tài nguyên.

Thành phần
PC ❑ Thiết bị đầu cuối

server ❖ Chạy ứng dụng
wireless mạng
laptop
cellular
handheld
wireless
❑ Phương tiện kết nối
wired
❖ Cáp, sóng vô
links tuyến
❑ Thiết bị liên mạng
❖ Routers, switch,hub…
router
❖ Chuyển tiếp dữ liệu

Phân loại mạng theo chức năng
▪ Mạng ngang hàng (peer to peer): các máy tính tham gia
cùng một hệ thống mạng với vai trò như nhau.

Phân loại mạng theo chức năng
▪ Mạng khách - chủ (Client - Server): một số máy tính
được chọn làm máy chủ (Server). Đảm nhiệm việc quản
lý và cung cấp tài nguyên, dữ liệu đến các máy khách
(Client).

Phân loại mạng theo phạm vi
▪ Mạng LAN (Local Area Network) là mạng cục bộ kết nối
các máy tính ở phạm vi nhỏ (nhà ở, trường học, phòng
làm việc… )

Phân loại mạng theo phạm vi
▪ Mạng WAN (Wide Area Network) - Mạng diện rộng: kết
nối các mạng máy tính trong nội bộ các quốc gia hay
giữa các quốc gia.

Phương tiện truyền thông và băng thông
▪ Phương tiện truyền thông: là các phương thức cung cấp
và nhận dữ liệu hoặc thông tin. Có 2 phương thức
• Có dây đề cập đến các loại cáp kết nối máy tính với nhau. Có
rất nhiều loại khác nhau như: cáp xoắn đôi, cáp đồng trục, cáp
quang.
• Không dây gồm các phương thức truyền dẫn như: sóng vô
tuyến, sóng vi ba, vệ tinh.
▪ Băng thông (Bandwidth): dùng để chỉ lưu lượng của tín
hiệu điện được truyền qua thiết bị truyền dẫn trong
một giây là bao nhiêu.

Các thiết bị liên kết mạng
▪ Bộ tiếp sức - Repeater: có vai trò khuếch đại tín hiệu vật lý ở đầu
vào và cung cấp năng lượng cho tín hiệu ở đầu ra để có thể đến
được những chặng đường tiếp theo trong mạng.
▪ Cầu nối - Bridge: dùng để ghép nối 2 mạng để tạo thành một mạng
lớn duy nhất.
▪ Bộ tìm đường - Router: có thể tìm được đường đi tốt nhất cho các
gói tin.
▪ Cổng nối - Gateway: cho phép nối ghép hai mạng dùng giao thức
khác nhau.
▪ Bộ tập trung - Hub: được coi là một Repeater có nhiều cổng, Hub
đóng vai trò là trung tâm của mạng.
▪ Bộ chuyển mạch - Switch: Switch đôi khi được mô tả như là một
Bridge có nhiều cổng.
▪ Bộ điều biến - Modem: là một thiết bị chuyển đổi giữa các tín hiệu
tương tự thành tín hiệu số (số nhị phân 1 và 0) và ngược lại.
Các dịch vụ và phương thức kết nối Internet
▪ Các dịch vụ kết nối Internet

• Dịch vụ kết nối internet quay số (Dial-up): qua đường dây
điện thoại.
• Dịch vụ kết nối Internet ADSL: sử dụng đường dây điện thoại
nhưng có tốc độ kết nối Internet cao.
• Dịch vụ kết nối Internet modem cáp (Cable modem): thông
qua nhà cung cấp dịch vụ.
• Dịch vụ kết nối internet cáp quang (Fiber to the home -
FTTH): kết nối đường truyền dẫn cáp quang từ nhà cung cấp
dịch vụ đến địa chỉ khách hàng.

Các dịch vụ và phương thức kết nối Internet
▪ Các phương pháp kết nối Internet
• Kết nối quay số Dial-up: là phương thức truy cập Internet
thông qua đường dây điện thoại. Tốc độ thấp (56Kbps)
• Kết nối DSL (Digital Subscriber Line): tốc độ từ 1,5-10Mbps
• Kết nối cáp (Cable): là một hình thức truy cập băng thông
rộng.
• Kết nối Mobile: 3G, 4G, 5G.
• Kết nối Wifi.


Hệ điều hành
▪ Khái niệm: là một tập hợp các phần mềm dùng để
quản lý tài nguyên phần cứng và cung cấp các dịch vụ
cho các chương trình máy tính.
▪ Chức năng
• Lập lịch các chương trình để thực thi
• Quản lý bộ nhớ chính
• Lưu trữ và truy xuất tập tin
• Cung cấp giao diện I/O của thiết bị cho chương trình
▪ Ngày nay, môi trường phát triển chương trình phụ
thuộc chặt chẽ vào hệ điều hành như: thư viện, trình
biên dịch, trình liên kết...

Mô hình giao tiếp giữa người và HĐH

Các dòng hệ điều hành
▪ Hệ điều hành mã nguồn đóng: Windows

Các dòng hệ điều hành
▪ Hệ điều hành mã nguồn mở
• Ubuntu
• Linux
• CentOS…

Một số đối tượng do hệ điều hành quản lý

Tập tin (File)
▪ Tập tin (viết tắt cho tập thông tin; còn được gọi là tệp, tệp
tin) là một tập hợp của thông tin được đặt tên. Mỗi tập tin
được lưu lên đĩa với một tên riêng phân biệt.
▪ Quy tắc đặt tên tập tin
• <tên tập tin> = <phần tên>[.<phần mở rộng>]
• Nếu tập tin có phần mở rộng thì 2 phần phải cách nhau bằng dấu
chấm (.)
• Không được dùng các ký tự: \ / : * ? “ < > | trong tên tập tin và tên
tập tin không quá 255 ký tự
• Ví dụ
- Hợp lệ: baitap-word.docx
- Không hợp lệ: baitap-word*.docx

Tập tin (File)
▪ Phần mở rộng nhằm mục đích phân loại tập tin. Ví dụ
• COM, EXE… : tập tin chương trình thực thi.
• TXT, DOC, DOCX, PDF… : tập tin văn bản.
• BMP, JPG, PNG… : tập tin hình ảnh.
• MP3, WAV… : tập tin âm thanh.
• AVI, MP4, WMV: tập tin phim ảnh.
• PPT, PPTX: tập tin trình diễn (PowerPoint).
• XLS, XLSX: tập tin bảng tính.

Thư mục (Folder/Directory)
▪ Khái niệm: là dạng tập tin đặc biệt, chứa các tập tin
hay thư mục con khác.
▪ Quy tắc đặt tên
• Giống như tập tin nhưng không có phần mở rộng.
▪ Cây thư mục
• Thư mục mang tính phân cấp. Thư mục cha có thể chứa một
hoặc nhiều thư mục con  Hình thành cây thư mục trên ổ
đĩa.
• Ổ đĩa được xem như là thư mục gốc, ký hiệu \.

Ví dụ - Cây thư mục

Shortcut (Lối tắt)
▪ Là một tập tin, phần mở rộng: .lnk
▪ Chứa đường dẫn và tham số để thực thi một chương
trình.
▪ Một chương trình có thể có nhiều shortcut.

Ổ đĩa (Drive)
▪ Đĩa là thiết bị dùng để đọc và ghi dữ liệu lên đĩa
lưu trữ. Để quản lý các ổ đĩa hệ thống máy tính
thường đặt tên cho mỗi ổ đĩa bao gồm 1 ký tự
chữ và dấu hai chấm (:)
▪ Trong hệ điều hành Window ổ đĩa còn có nhãn
(do người sử dụng hoặc máy tạo). Ví dụ:
Windows 10 (C:), Disk (D:), …

Đường dẫn (Path)
▪ Đường dẫn của một tập tin hay thư mục là vị trí của
nó trong hệ thống ổ đĩa và thư mục của máy tính
đang sử dụng.
▪ Tên các thư mục liên tiếp nhau trong đường dẫn được
phân cách bởi ký hiệu \.
▪ Phân loại
• Đường dẫn tuyệt đối (bắt đầu từ thư mục gốc)
• Đường dẫn tương đối (bắt đầu từ thư mục hiện hành)

Đường dẫn (Path)
▪ Ví dụ
• Đường dẫn tuyệt đối của tập tin baitap-window.docx 
D:\THUY\Tailieu\Tinhoc\baitap-window.docx
• Nếu thư mục hiện hành là Tailieu, đường dẫn tương đối
của tập tin baitap-window.docx như sau:
..\Tailieu\Tinhoc\baitap-window.docx

Hệ điều hành Windows

Sơ lược về sự phát triển của Windows
▪ Windows là một hệ điều hành do hãng Microsoft phát triển
• Windows 1.0 (1985)

• Windows 2.0 (1987)
• Windows 3.x (1990, 1992)
• Windows 95 (1995)
• Windows 98 (1998)
• Windows 2000 (2000)
• Windows ME (2000)
• Windows XP (2001)
• Windows Vista (2006)
• Windows 7 (2009)
• Windows 8 (2012)
• Windows 8.1 (2013)
• Windows 10 (2015)
• Windows 11 (2021)

Những tính năng mới Windows 10
 Sử dụng cảm biến vân tay thay cho mật khẩu
 Sử dụng kính lúp để đọc văn bản dễ dàng hơn

 Giao diện mới: menu Start, thanh Taskbar, thông báo
(Notification)

 Thay đổi kích cỡ và màu sắc của con trỏ
 Phân tích dung lượng lưu trữ

trên máy tính

 Khả năng quản lý tập tin File Explorer
 Trợ lý ảo Cortana lên PC

 Trải nghiệm Microsoft Edge: là một trình duyệt mới và nó thay
thế cho Internet Explorer.
 Thêm emoji từ bàn phím

Khởi động và tắt máy tính
▪ Khởi động Windows
• Đăng nhập tài khoản (User name) và mật khẩu
(Password).
▪ Tắt máy tính
• Vào Start  Power  Shut down
▪ Thoát khỏi tài khoản Windows
• Vào Start  nhấn vào biểu tượng user  Sign out

Màn hình Desktop
Biểu tượng
Thanh taskbar

Khởi động và thoát khỏi các chương trình
▪ Khởi động chương trình ứng dụng
• Khởi động từ Start
• Khởi động bằng thanh tìm kiếm
• Khởi động bằng lệnh Run
• Dùng Shortcut để khởi động
• Khởi động từ các thư mục
▪ Thoát khỏi chương trình ứng dụng
• Nhấn tổ hợp phím Alt+F4
• Nhấn nút Close ở góc trên bên phải của thanh tiêu đề.
• Vào File  Exit.

Thiết lập cấu hình Windows
▪ Nhấn chuột trái vào Start  chọn biểu tượng Settings (
)
▪ Chọn ô tìm kiếm trên thanh Taskbar  gõ từ Settings

Thay đổi màn hình nền
▪ Nhấn chuột trái vào Start  Settings  Personalization

Bật chế độ khóa màn hình
▪ Vào Start  Settings  System  Power & sleep

Thay đổi mật khẩu
▪ Vào Start  Settings  Accounts  Sign-in Options
Password  Change

Một số thay đổi khác
▪ Thay đổi độ phân giải màn hình
• Start  Settings  System Display
▪ Thay đổi ngày giờ hệ thống

• Start  Settings Time & Language Date & Time
✓ Tại mục Set time automatically  chọn Off Change
✓ Tại mục Set time zone automatically Off
▪ Thay đổi định dạng ngày giờ và tiền tệ

• Start  Settings Time & Language Region
Additional date, time & regional  Change date, time,
or number formats. Điều chỉnh thành (dd/mm/yyyy)

Một số thay đổi khác
▪ Thay đổi định dạng ngày giờ và tiền tệ

Cài đặt và gỡ bỏ chương trình
▪ Cài đặt chương trình
• Nhấn chuột phải vào tập tin cài đặt  Run as
administrator  Yes
▪ Gỡ bỏ chương trình
• Nhấn vào Start  Settings  Apps  Apps & features
-  chọn chương trình muốn gỡ bỏ  Uninstall

Tắt các chương trình bị treo
▪ Nhấn chuột phải vào Start  Task Manager hoặc
nhấn tổ hợp phím Ctrl+Alt+Delete  chọn tên
chương trình  End task


Giới thiệu File Explorer
▪ File Explorer là một chương trình cho phép người sử

dụng quản lý và truy xuất các tài nguyên trong máy
tính như tập tin, thư mục, ổ đĩa…
▪ Khởi động
• Nhấn tổ hợp phím +E
• Nhấn chuột phải vào nút Start  File Explorer
• Nhấn đúp chuột vào biểu tượng This PC
• Chọn vào biểu tượng File Explorer ( ) trên thanh
Taskbar.

Giới thiệu File Explorer
3
4
2

Các thao tác với thư mục và tập tin
 Chọn tập tin/thư mục
• Chọn tập tin/thư đầu  nhấn phím Shift  tập tin/thư mục cuối.
• Nhấn giữ phím Ctrl khi chọn các tập tin/thư mục nằm rời rạc.
 Mở tập tin/thư mục
 Tạo thư mục: New Folder(menu); New -> New Folder;
Ctrl+Shift+N;
 Sao chép thư mục/tập tin (Ctrl+C  Ctrl+V)
 Di chuyển thư mục/tập tin (Ctrl+X  Ctrl+V)
 Xóa thư mục/tập tin (nhấn phím Delete)
 Phục hồi thư mục/tập tin (Restore)
 Đổi tên thư mục/tập tin (chọn TM/TT -> rename trên thanh
công cụ; Chuột phải rename; nhấn phím F2)
 Xem thuộc tính tập tin/thư mục

Các thao tác với thư mục và tập tin
Có 2 cách tạo thư mục thường dùng
1 2

Tạo shortcut
▪ Cách 1: nhấn chuột phải lên đối tượng  Send
to  Desktop
▪ Cách 2: nhấn chuột phải lên vùng trống trên
màn hình Desktop  New  Shortcut.
• Tại mục Type the location of the item: nhập đường
dẫn hoặc nhấn nút Browse để chọn đường dẫn đến
đối tượng.
• Nhấn Next  nhập tên shortcut  Finish.


Phần mềm nén và giải nén dữ liệu WinRar
▪ WinRar là một chương trình nén và
giải nén dữ liệu, hỗ trợ nhiều định
dạng nén khác nhau: RAR, ZIP, CAB...
▪ Tạo tập tin nén
• Nhấn chuột phải vào tập tin/thư
mục muốn nén WinRAR Add
to archive.
• Tại mục Archive format: chọn
RAR hoặc ZIP  OK.
▪ Đặt mật khẩu Set password
▪ Giải nén tập tin: nhấn chuột phải vào
tập tin nén WinRARExtract Here.

Chương trình vẽ Paint
▪ Paint là chương trình giúp bạn tạo các hình ảnh và hiệu chỉnh đồ họa
đơn giản.
▪ Khởi động: vào Start hoặc gõ từ khóa paint vào hộp tìm kiếm Paint.

Chụp ảnh màn hình
▪ Các định dạng hình ảnh: JPEG, PNG, BMP...
▪ Chụp màn hình bằng phím
• Nhấn Print Screen (viết tắt Prt SC): Chụp ảnh toàn bộ màn hình.
• Alt+Print Screen: chụp ảnh toàn bộ cửa sổ của ứng dụng hiện hành.
-  Sử dụng Paint để lưu lại hình.
▪ Chụp màn hình bằng công cụ Snip & Sketch
• Vào Start  Snip & Sketch hoặc nhấn tổ hợp phím Windows+Shift+S.
• Chọn New  chọn một chế độ để bắt đầu chụp. Có 4 chế độ
✓ Free-form Snip
✓ Rectangular Snip
✓ Window Snip
✓ Full-screen Snip
• Ngay khi chụp hình, Snip & Sketch chuyển sang chế độ chỉnh sửa 
Save để lưu hình chụp.

Trình phát nhạc Groove Music
▪ Groove Music được thiết lập mặc định là ứng dụng phát và
quản lý âm nhạc trên Windows 10.
▪ Khởi động: vào Start → Groove Music.

Phần mềm hỗ trợ gõ tiếng Việt
▪ Giới thiệu: để sử dụng được tiếng Việt trong hệ điều hành
Windows thì cần phải cài đặt thêm các phông chữ tiếng Việt và
phần mềm gõ tiếng Việt. Dấu sắc huyền hỏi ngã nặng
-  UniKey được ưu chuộng nhất Kiểu Telex s f r x j
Kiểu VNI
Phông chữ và bảng mã
1 2 3 4 5
▪
• Phông chữ TCVN3 (ABC): .VnTimes, .VnArial…
• Phông chữ VNI: VNI-Times, VNI-Helve…;
• Phông chữ Unicode: Times New Roman, Arial, Tahoma, Verdana,
Palatino.
▪ Các kiểu gõ tiếng Việt
Ký tự â ê ô ơ ư ă đ
Kiểu Telex aa ee oo Ow; [ uw; w; ] aw dd
Kiểu VNI a6 e6 o6 o7 u7 a8 d9

Phần mềm Unikey
▪ Cài đặt: http://www.unikey.org
▪ Khởi động

Phần mềm Unikey
▪ Công cụ chuyển mã (UniKey Toolkit): hỗ trợ việc chuyển đổi dữ
liệu sử dụng bảng mã tiếng Việt khác nhau.
▪ Cách chuyển mã
• Chọn đoạn văn bản cần chuyển mã, nhấn Ctrl+C.
• Nhấn chuột phải vào UniKey  Công cụ…; hoặc nhấn Ctrl+Shift+F6.
• chọn bảng mã nguồn và bảng mã đích cần chuyển  Chuyển mã
clipboard  Chuyển mã
• Di chuyển đến nơi cần dán, nhấn Ctrl+V


Bảo vệ dữ liệu
▪ Virus máy tính: là những đoạn mã hay chương trình được
thiết kế để xâm nhập vào máy tính, nhằm mục đích lấy cắp
thông tin, xóa dữ liệu, gửi email nặc danh, tự động nhân bản
để lây lan.
▪ Một số loại virus
• Sâu Internet (Worm): loại virus lây từ máy tính này sang máy tính
khác.
• Trojan Horse, Spyware, Adware: là những phần mềm gián điệp.

Các hình thức lây nhiễm của
virus máy tính
▪ Thiết bị gắn ngoài
▪ Virus lây nhiễm qua mạng Internet
▪ Virus lây nhiễm qua email
▪ Quảng cáo trực tuyến
▪ Trang web độc hại
▪ Link, file lừa đảo
▪ Virus lây qua Bluetooth, NFC
▪ Virus lây qua lỗ hổng bảo mật, backdoor của hệ điều
hành.

Biến thể của virus
▪ Cơ chế hoạt động của virus là tạo ra các biến thể của
chúng. Biến thể của virus là sự thay đổi mã nguồn nhằm
các mục đích tránh sự phát hiện của phần mềm diệt virus
hoặc làm thay đổi hành động của nó.
▪ Một số biến thể khác xuất hiện do sau khi virus bị nhận
dạng của các phần mềm diệt virus, chính tác giả hoặc
các tin tặc khác (biết được mã của chúng) đã viết lại,
nâng cấp hoặc cải tiến chúng để tiếp tục phát tán.

Nhận biết máy tính bị nhiễm virus
▪ Máy tính chạy chậm, hoạt động không ổn định
▪ Cảnh báo giả
▪ Máy tính bị lỗi
▪ Hoạt động đáng ngờ trên ổ cứng hoặc ổ cứng hết dung
lượng trống
▪ Hoạt động mạng tăng cao bất thường
▪ Những thay đổi trên trình duyệt
▪ Những thông báo hoặc chương trình tự khởi động một
cách không bình thường
▪ Phần mềm diệt virus bị tắt
▪ Bạn bè nói rằng họ nhận được thông báo lạ từ bạn

Phòng chống virus máy tính
▪ Cài đặt phần mềm diệt virus
▪ Sử dụng tường lửa bảo mật
▪ Cập nhật bản vá lỗi hệ điều hành
▪ Vận dụng kinh nghiệm sử dụng máy tính

102

slide bài giảng THDC UEF 2023 - Phan1_new

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

You might also like

slide bài giảng THDC UEF 2023 - Phan1_new

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

slide bài giảng THDC UEF 2023 - Phan1_new

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

TIN HỌC ĐẠI CƯƠNG

University of Economics and Finance www.uef.edu.vn

❖30% điểm quá trình

University of Economics and Finance 2 www.uef.edu.vn

University of Economics and Finance 3 www.uef.edu.vn

❖Theo đề cương môn học của trường

University of Economics and Finance 4 www.uef.edu.vn

❖Phần 1: Tổng quan về CNTT

University of Economics and Finance 5 www.uef.edu.vn

Kiến thức cơ bản về máy tính

Mạng máy tính cơ bản

Làm việc với hệ điều hành

Quản lý thư mục và tập tin

Một số phần mềm tiện ích

University of Economics and Finance 6 www.uef.edu.vn

University of Economics and Finance 7 www.uef.edu.vn

University of Economics and Finance 8 www.uef.edu.vn

University of Economics and Finance 9 www.uef.edu.vn

University of Economics and Finance 10 www.uef.edu.vn

University of Economics and Finance 11 www.uef.edu.vn

University of Economics and Finance 12 www.uef.edu.vn

University of Economics and Finance 13 www.uef.edu.vn

University of Economics and Finance 14 www.uef.edu.vn

University of Economics and Finance 15 www.uef.edu.vn

University of Economics and Finance 16 www.uef.edu.vn

- Là tập hợp các thiết bị vật lý

University of Economics and Finance 17 www.uef.edu.vn

3) Các thiết bị vào Bộ vi xử lý 4) Các thiết bị ra

5) Các thiết bị lưu trữ

University of Economics and Finance 18 www.uef.edu.vn

Bộ vi xử lý core i7 của Intel

University of Economics and Finance 19 www.uef.edu.vn

University of Economics and Finance 20 www.uef.edu.vn

▪ Ưu điểm và khuyết điểm so với bộ nhớ trong

University of Economics and Finance 21 www.uef.edu.vn

▪ Đĩa quang (Compact disk): có hai loại phổ biến

University of Economics and Finance 22 www.uef.edu.vn

University of Economics and Finance 23 www.uef.edu.vn

University of Economics and Finance 24 www.uef.edu.vn

University of Economics and Finance 25 www.uef.edu.vn

▪ Cổng song song (Parallel)

▪ Các cổng kết nối mạng

University of Economics and Finance 26 www.uef.edu.vn

University of Economics and Finance 27 www.uef.edu.vn

CPU RAM Card

Bàn phím Màn hình

Nguồn Ổ cứng Ổ CD/DVD

University of Economics and Finance 28 www.uef.edu.vn

Mô hình giao tiếp giữa người dùng

Microsoft Windows MacOS Avast Antivirus

University of Economics and Finance 31 www.uef.edu.vn

▪ Tốc độ bộ xử lý trung tâm (CPU)

University of Economics and Finance 32 www.uef.edu.vn

University of Economics and Finance 33 www.uef.edu.vn

University of Economics and Finance 34 www.uef.edu.vn

s Ký hiệu Giá trị

THIẾT BỊ LƯU TRỮ

Print Scroll Num Caps Scroll

Tab Q W E R T Y U I O P { } | Delete End Page 7 8 9