GV: Lê Tấn Sỹ Bài tập Tách -Tinh chế các chất vô cơ

TÁCH – TINH CHẾ

I- Phương pháp vật lý.
- Phương pháp lọc: Dùng để tách chất không tan ra khỏi hỗn hợp lỏng.
- Phương pháp cô cạn: Dùng để tách chất rắn (không bay hơi ở nhiệt độ cao) ra khỏi dung dịch hỗn hợp
chất lỏng.
- Phương pháp trưng cất phân đoạn: Dùng để tách chất lỏng ra khỏi hỗn hợp lỏng nếu nhiệt độ đông đặc
của chúng cách biệt nhau quá lớn.
- Phương pháp chiết: Dùng để tách chất lỏng ra khỏi hỗn hợp lỏng không đồng nhất.
II- Phương pháp hoá học.
Phương pháp:
- Đối với hỗn hợp chứa: Kim loại, oxit kim loại, bazơ, muối ta đem hòa tan trong axit.
- Đối với hỗn hợp chứa: Oxit axit, oxit lưỡng tính ta thực hiện hòa tan trong kiềm.
- Thực hiện các phản ứng trao đổi: Tạo kết tủa hoặc bay hơi, có thể dùng pư đẩy kim loại ra khỏi dung
dịch muối.
- Cần nắm riêng tính chất của từng kim loại, hợp chất quan trọng-> Chọn thuốc thử thích hợp.
- Để tách và điều chế kim loại ở mức độ tinh khiết, người ta thường dùng phương pháp điện phân nóng
chảy, điện phân dung dịch trong điều kiện thích hợp hoặc khử oxit kim loại.
Nguyên tắc:
Bước 1: Chọn chất X chỉ tác dụng với A (mà không tác dụng với B) để chuyển A thành chất A 1, ở dạng
kết tủa, bay hơi hoặc hoà tan; Tách B ra khỏi (bằng lọc hoặc tự tách).
Bước 2: Điều chế lại chất A từ chất A1.
Sơ đồ tách: : B

X

A, B PÖ taùch
XY
Y


AX ( ,  , tan) PÖ taùi taïo

Chất cần tách Phản ứng tách và phản ứng tái tạo lại chất ban
CO o

Al   NaAlO2   Al(OH)3    Al2O3  

dd NaOH t ñpnc
Al(Al2O3 hay 2

hợp chất nhôm) Al

o

Zn (ZnO) CO o 
t

Zn   Na2ZnO2   Zn(OH)2    ZnO
dd NaOH 2 t H 2
Zn
to to
 Mg(OH)2  
Mg  MgCl2   MgCl2 
 Mg
HCl NaOH
Mg
Fe (FeO hoặc o H
Fe  FeCl2   Fe(OH)2    FeO   Fe
HCl NaOH t 2

Fe2O3)
H SO
Cu (CuO)  2 4
 o H
CuSO4   Cu(OH)2    CuO   Cu
NaOH t 2
Cu ñaëc, noùng

TÁCH
1. Có hỗn hợp gồm CaO và CuO, nêu phương pháp hóa học có thể tách riêng được CuO ra khỏi hỗn
hợp.
2. Khí CO dùng làm chất đốt trong công nghiệp, có lẫn tạp chất khí CO 2 và SO2. Làm thế nào có thể loại
bỏ được các tạp chất ra khỏi CO bằng phương pháp rẻ tiền nhất? Viết phương trình hóa học của phản
ứng xảy ra.
3. Khí O2 có lẫn khí CO2. bằng phương pháp hóa học có thể tách riêng được khí O2 ra khỏi hỗn hợp.
4. Hãy chọn phương pháp để tách riêng từng chất ra khỏi hỗn hợp gồm Cu và Fe.
5. Tách 4 kim loại Ag, Al, Cu, Mg dạng bột bằng phương pháp hoá học.
6. Tách các kim loại Fe, Al, Cu ra khỏi hỗn hợp của chúng.
7. Làm thế nào để tách riêng 3 muốn NaCl, MgCl2 và NH4Cl.
8. Tách riêng các kim loại Ag, Cu ra khỏi hỗn hợp.
9. Tách các chất sau ra khỏi hỗn hợp của chúng: AlCl3; FeCl3 và BaCl2.
Công danh đang đợi người ham học 1 Vực thẳm đang chờ kẻ ham chơi.
GV: Lê Tấn Sỹ Bài tập Tách -Tinh chế các chất vô cơ

10. Một hỗn hợp gồm Al2O3, CuO, Fe2O3. Dùng phương pháp hoá học tách riêng từng chất.
11. Hỗn hợp A gồm CuO, AlCl3, CuCl2 và Al2O3. Bằng phương pháp hoá học hãy tách riêng từng chất
tinh khiết nguyên lượng.
12. Tách các muối sau ra khỏi hỗn hợp của chúng: Fe(NO 3)3, Al(NO3)3, Cu(NO3)2 và Zn(NO3)2 tinh khiết
nguyên lượng.
13. Bằng phương pháp hóa học hãy tách riêng các chất rắn sau.
a) Cu, Fe, Zn, CaO b) AlCl3, MgCl2, NaCl
c) Mg, Fe, Al, Cu d) I2, CaO, Fe, Cu
e) Fe, Cu, FeSO4 f) MgO, Al2O3, CuO
g) Fe, Cu, Al h) MgCl2, Zn, Fe, Ag
i) BaCO3, BaSO4, KCl, MgCl2 k) Zn, ZnO, Fe, Fe2O3
**********

TINH CHẾ
1. ZnSO4 có lẫn tạp chất CuSO4, bằng phương pháp hóa học hãy loại bỏ tạp chất ra khỏi dung dịch
ZnSO4.
2. Bạc cám (dạng bột) có lẫn Cu, Al. Làm thế nào có thể thu được bạc tinh khiết.
3. Trình bày phương pháp để:
a) Tách Cu ra khỏi hỗn hợp hỗn hợp Cu, Fe, Zn.
b) Tách Ag và Fe ra khỏi hỗn hợp: Al, Ag, Fe.
4. Có một mẫu đồng bị lẫn Fe, Ag, S. Hãy tìm ra phương pháp (trừ phương pháp điện phân) để tách Cu
tinh khiết từ mẫu đó.
5. Hỗn hợp A gồm: NaCl, Ca(HCO3)2, CaCl2, MgSO4, Na2SO4 làm thế nào để thu được muối ăn tinh
khiết.
6. Cho hỗn hợp các chất rắn Na2CO3, NaCl, NaHCO3, NaBr, CaCl2, làm thế nào để thu được muối ăn
tinh khiết.
7. Tinh chế Fe có lẫn Al, Cu
8. Tách sắt ra khỏi hỗn hợp CuS, FeS2, Al2O3, Fe
9. Fe2O3 có lẫn Al2O3 và Na2O
10. Tinh chế Fe có lẫn Al, Al2O3, Zn
11. Bằng phương pháp hóa học hãy tách SO2 ra khỏi hỗn hợp gồm các khí:
SO2, SO3, O2
12. Làm sạch các khí có lẫn:
a) O2 có lẫn CO2
b) CO2 có lẫn CO
c) SO2 có lẫn SO3
13. Từ hỗn hợp gồm Al2O3, MgCO3 và NaOH, trình bày cách điều chế các muối AlCl 3, MgCl2, NaCl riêng biệt,
chỉ dùng thêm 3 hóa chất khác (các dụng cụ thí nghiệm có đủ). Viết các phương trình hóa học minh họa.
Hướng dẫn:
Học sinh có thể trình bày từng bước thực nghiệm hoặc dùng sơ đồ đều được.
+ Các bước TN:
-Hòa tan hỗn hợp vào dung dịch NaOH dư, lọc tách thu được chất rắn MgCO3 và dung
dịch A gồm NaAlO2, NaOH.
-Hòa tan MgCO3 vào ddHCl dư rồi cô cạn thu được MgCl2.
-Sục CO2 đến dư vào dung dịch A, lọc tách lấy chất rắn là Al(OH)3 và dung dịch B.
-Hòa tan Al(OH)3 vào ddHCl dư rồi cô cạn thu được AlCl3.
-Cho dd B tác dụng với dd HCl dư rồi cô cạn thu được NaCl.
+ Viết các pthh.

**********

Công danh đang đợi người ham học 2 Vực thẳm đang chờ kẻ ham chơi.