2018

‫لکچر نوت مضمون فارمکولوژی‬

Hamdard131344@gmail.com
Prepared By: Mohibullah “Hamdard”
6/24/2018
 1 ‫لکچر نوت مضمون فارمکولوژی سمستر پنجم پوهنحی فارمسی‬

‫بنام ذات یکتا وتوانا‬

‫مبحث اول‬
Depresion ‫افسردگی‬
Sign Of Depressant in the person)‫(عالمه های افسردگی در نزد شخص‬
No Medical Name Persian Name
1 Temperament ‫گوشه گیری‬
2 The person who D’ont want to work a lot ‫عدم عالقه به کار‬
3 Anorexia↓ Polyphagia ↑ ‫بی اشتهائی یا پرخوری‬
4 Sleep↓ Sleep ↑ ‫کم خواب یا پر خواب‬
5 Wight↓/Wight↑ ‫الغر یا چاق‬
6 Sexual activity ‫عدم تمایل جنسی‬
7 Concentration ‫عدم تمرکز‬
8 Anxiety ‫اضطراب‬
9 Energy↓/Weariness↓ ‫خستگی‬
Dementia
10 Hylcination)‫(بسام‬ Delusion)‫(حزیان‬
‫جنون‬

11 Suicide ‫خودکشی‬

SSRIs (Selective Sertonin Reuptake inhibitors)

Drugs of Anti

SNRIs (Sertonin Nor Epinephrine Reuptake inhibitore)

Depressant

TCAs (Tri cyclic anti depressants

MAO (Mono Amino Oxidase inhibitors)

Other Drugs

Prepared By: Mohibullah “Hamdard”

 ‫‪2‬‬ ‫لکچر نوت مضمون فارمکولوژی سمستر پنجم پوهنحی فارمسی‬

‫‪Drugs of Anti Depressant‬‬

‫‪1. SSRIs Drugs‬‬

‫‪No‬‬ ‫‪Name‬‬ ‫‪Used dose Max dose‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪Fluxitene‬‬ ‫‪20mg‬‬ ‫‪80mg‬‬ ‫‪Cap‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪Paroxitene‬‬ ‫‪20mg‬‬ ‫‪50mg‬‬ ‫‪Tab‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪Citaloprame‬‬ ‫‪10mg‬‬ ‫‪20mg‬‬ ‫‪Tab‬‬
‫‪4‬‬ ‫‪Es.citaloprame‬‬ ‫‪20mg‬‬ ‫‪20mg‬‬ ‫‪Tab‬‬
‫‪5‬‬ ‫‪Serteraline‬‬ ‫‪150mg‬‬ ‫‪225mg‬‬ ‫‪Tab‬‬

‫‪2. SNRIs‬‬
‫‪No‬‬ ‫‪Name‬‬ ‫‪Used dose‬‬ ‫‪Max dose‬‬ ‫‪knowable‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪Vinalfaxine‬‬ ‫‪37.5mg‬‬ ‫‪225mg‬‬ ‫‪Tab‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪Desvenalfaxine‬‬ ‫‪Tab‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪Duloxitene‬‬ ‫‪10mg‬‬ ‫‪60mg‬‬ ‫‪Tab‬‬
‫‪4‬‬ ‫‪Milacepran‬‬ ‫‪Tab‬‬
‫‪5‬‬ ‫‪Levmilacepram‬‬ ‫‪Tab‬‬
‫نکات مهم‪:‬‬
‫این بخش ای دواها در جریان حمل باید داده نشود‪.‬‬
‫عوارض جانبی‪:‬‬
‫‪ .1‬چاقی (‪)Obesity‬‬
‫‪ .2‬مشکالت جنسی (‪)Sexual dysfusion‬‬
‫‪ .3‬مشکالت سیستم هاضمه‬
‫مدت تداوی ‪ 12‬ماه است‪.‬‬
‫آغاز تداوی از کمترین دواها باید شروع گردد‪.‬‬
‫دواها باید بصورت یکدفعه ئی قطع نشود بلکه بصورت تدریجی (‪ )Tapper‬قطع گردد‪.‬‬
‫در صورتیکه هدف از تداوی تنها افسردگی باشد تمام دواها از طرف صبح اخذ گردد‪ .‬و اگر هدف از‬
‫تداوی هم افسردگی وهم تسکین درد باشد تمام دواها از طرف شب اخذ گردد‪.‬‬

‫”‪Prepared By: Mohibullah “Hamdard‬‬

 ‫‪3‬‬ ‫لکچر نوت مضمون فارمکولوژی سمستر پنجم پوهنحی فارمسی‬

‫‪3. TCAs‬‬
‫‪No‬‬ ‫‪Name‬‬ ‫‪Used dose‬‬ ‫‪Max dose‬‬ ‫‪knowable‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪Nortriptyline‬‬ ‫‪25mg‬‬ ‫‪150mg‬‬ ‫‪Tab‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪Amitriptyline‬‬ ‫‪150mg‬‬ ‫‪300mg‬‬ ‫‪Tab‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪Protriptyline‬‬
‫‪4‬‬ ‫‪Imprimine‬‬ ‫‪150mg‬‬ ‫‪300mg‬‬ ‫‪Tab‬‬
‫‪5‬‬ ‫‪Desimepramine‬‬ ‫‪150mg‬‬ ‫‪300mg‬‬ ‫‪Tab‬‬
‫‪6‬‬ ‫‪Clomipraminne‬‬ ‫‪150mg‬‬ ‫‪300mg‬‬ ‫‪Tab‬‬
‫‪7‬‬ ‫‪Doxepine‬‬ ‫‪20mg‬‬ ‫‪40mg‬‬ ‫‪Tab‬‬
‫نکات مهم‪:‬‬
‫این کالس از دواها از خط سوم تداوی قابل استفاده میباشد‪.‬‬
‫‪ :Index theroputic‬فاصله بین دوز تداوی ودوز مرضی را گفته می شود‪.‬‬
‫‪ :Index theroputic‬این کالس کوتاه (‪ )Short‬میباشد‪.‬‬
‫از جمله دواهای فوق دوای (‪ )Nortriptyline‬بیشتر استفاده می شود وزمانی داده می شود که‬
‫(افسردگی‪+‬دیابت) باشد‪.‬‬
‫طریقه نوشتن نسخه جات‪:‬‬
‫نوعیت مستحضرات‬ ‫نام دوا‬ ‫مقدار دوا‬ ‫نوبت تجویز دوائی‬ ‫تعداد دوا‬ ‫طرق استفاده‬
‫‪Tab‬‬ ‫‪Nortriptyline‬‬ ‫‪25mg‬‬ ‫‪1×2‬‬ ‫‪n=10‬‬ ‫‪Oral‬‬
‫‪ :Impramine‬برای افرادیکه شب ادراری دارند‪.‬‬
‫‪ :Clomipramine‬برای کسانیکه وسواس دارند‬
‫‪ :Doxepin‬برای کسانیکه انزال زود رس دارند‪.‬‬
‫عوارض جانبی‪:‬‬
‫‪ .1‬چاقی (‪)Obesity‬‬
‫‪ .2‬بی نظمی برقی قلب (‪)Arythmia‬‬
‫‪ .3‬در موجودیت امراض قلبی دوا (‪ )Nortriptyline‬استفاده نشود‬
‫‪ Eryctile disfantion .4‬به تاخیر انداختن انزال‬
‫میکانیزم چاقی در دواهای ضد افسردگی‪:‬‬
‫طوری است که یک شخص زمانیکه گرسنه می شود سیاله از معده به عصب مرکزی انتقال نموده وآنرا تنبه می‬
‫نماید وشخص احساس گرسنکی می کند پس زمانیکه غذا را استفاده می نماید در اصل باید سیاله دوباره به عصب‬

‫”‪Prepared By: Mohibullah “Hamdard‬‬

 ‫‪4‬‬ ‫لکچر نوت مضمون فارمکولوژی سمستر پنجم پوهنحی فارمسی‬

‫مرکزی انتقال یافته و انسان از غذا خوردن متوقف گردد ولی دواهای ضد افسردگی نمی گذارد که سیاله از معده‬
‫به عصب گردد‪ ،‬پس شخص هر قدر می خورد سیر شدن خود را نمی فهمد انجاست که چاقی از سبب پرخوری‬
‫بوجود می آید‪.‬‬

‫‪4. MAOs‬‬
‫‪No‬‬ ‫‪Name‬‬ ‫‪Used dose‬‬ ‫‪Max dose‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪Phenelzine‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪Selegline‬‬ ‫در کبر سن‬
‫‪3‬‬ ‫‪Topiramite‬‬
‫‪4‬‬
‫‪5‬‬

‫‪5. Other Drugs‬‬

‫‪No‬‬ ‫‪Name‬‬ ‫‪Use‬‬ ‫‪Dose‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪Buperopion‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪Mirtazopine‬‬ ‫در قطع نمودن سگرت بصورت تدریجی‬ ‫‪60mg‬‬ ‫‪Tab‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪Trazodone‬‬ ‫)بی اشتهائی( ‪Anroxia‬‬
‫‪4‬‬ ‫‪Nefazodone‬‬ ‫)الغری بی حد( ‪Cachexic‬‬
‫‪5‬‬ ‫‪Vilazodone‬‬ ‫)افسردگی( ‪Depression‬‬
‫نکات مهم‪:‬‬
‫مدت دوائی‪ :‬نظر به شدت افسردگی شدید دوا باشد داده شود‪ ،‬حد اقل تداوی افسردگی ‪ 3-2‬هفته یا‬
‫‪ 14-21‬روز است‪ .‬حد اقل آن ‪ 14‬روز وحد اعظمی آن ‪ 12‬ماه میباشد‪.‬‬
‫روش قطع نمودن دوا‪ :‬قطع دوا به شکل فوری نباشد‪.‬‬
‫دوا های ذیل به شکل فوری قطع نگردد‪:‬‬
‫‪Antidepressant .1‬‬
‫‪ .2‬خواب آور‬
‫‪ .3‬اعتیاد آور‬
‫‪Corticostroid .4‬‬
‫‪𝛽 − 𝐵𝑙𝑜𝑐𝑘𝑒𝑟 .5‬‬

‫”‪Prepared By: Mohibullah “Hamdard‬‬

 ‫‪5‬‬ ‫لکچر نوت مضمون فارمکولوژی سمستر پنجم پوهنحی فارمسی‬

‫‪ .6‬دوا های خانواده ‪Lols‬‬

‫باید دواهای فوق (‪ ) Tapper‬یا تدریجاً قطع شوند در غیر آن اگر یک دفعه ئی قطع شوند مشکالت‬
‫بیشتری را ببار می آورند‪.‬‬
‫‪ :Combine‬دوا ها باید ترکیب نشود‪ .‬طوری مثال‪ :‬اگر ‪ SSRI+MAOs‬یکجا داده شود باعث بوجود‬
‫آمدن‪:‬‬
‫‪‬‬ ‫‪Serotonin syndrome‬‬
‫‪‬‬ ‫‪Headache‬‬
‫‪‬‬ ‫‪Nause‬‬
‫‪‬‬ ‫‪Vomiting‬‬
‫‪‬‬ ‫‪Hypotantion‬‬
‫‪‬‬ ‫‪Coma‬‬
‫دوا های کالس (‪ )MAOs‬باید همرای غذاهای حاوی پروتین داده نشود‪.‬‬
‫اشخاصیکه پرهیز می نمایند‪:‬‬
‫‪ .1‬کسانیکه امراض قلبی دارند‬
‫‪ .2‬کسانیکه امراض دیابت دارند‪.‬‬

‫مبحث دوم‬
‫(صرع – میرگی – ‪)Eplipsy‬‬
‫هرگاه باالی یک فرد حمالت متکرر (‪ )Seziure‬واقع شود گفته می توانیم که شخص میرگی دارد‪.‬‬
‫‪ :Seziure‬تشوش برقی دماغ بوده که باعث حمالت نزد فرد می گردد‪.‬‬
‫‪Neuron=abnormal=discharge‬‬

‫‪Eplipsy‬‬
‫(موضوعی) ‪Focal‬‬
‫آفت در یک نیم کره دماغی (یا راست ویا چپ)‬
‫ممکن مریض شعور خود را از دست بدهد یا ندهد‬
‫(عمومی) ‪Genrlized‬‬
‫آفت در دو نیم کره دماغی (هم راست وهم چپ)‬
‫ممکن مریض شعور خود را از دست بدهد‪.‬‬

‫”‪Prepared By: Mohibullah “Hamdard‬‬

 ‫‪6‬‬ ‫لکچر نوت مضمون فارمکولوژی سمستر پنجم پوهنحی فارمسی‬

‫)‪Abcanse (petitmal‬‬
‫در نزد کودکان ایجاد می شود وممکن در سن ‪ 20‬سالگی از بین برود‬

‫(قوت) ‪Tonic‬‬

‫(سستی وضعیفی) ‪Clonic‬‬

‫‪Genrlized‬‬

‫)‪Tonic - Clonic (Grand - mal‬‬

‫‪Myonic‬‬
‫(پرش عضالت در نزد فرد وجود می آید ومریض شعور خود را از دست‬
‫نمی دهد‪.‬‬

‫عالیم صرع‪:‬‬

‫‪ .4‬خارج شدن ادرار ومواد غایطه به صورت‬ ‫‪ .1‬تغییر در تکلم‬

‫خودکار‬ ‫‪ .2‬تغییر در برخورد‬
‫‪ .5‬بعد از به هوش آمدن شخص خواب آلود‬ ‫‪ .3‬شخی عضالت‬
‫بوده وفاژه می کشد‬

‫طوری دیگر‪:‬‬

‫میرگی ← بی هوشی ← هوش= در این حالت خطرناک نمی باشد‪.‬‬

‫میرگی ← بی هوشی ← بی هوش= در این حالت باید به زودترین فرصت به شفاخانه مراجعه گردد‪.‬‬

‫همچنان در صورتیکه صرع از ‪ 30‬دقیقه دوام پیدا کند بنام (‪ )State Epliptice‬یاد می شود اگر به زودترین‬
‫فرصت اقدام نشود سبب تهدید حیات در نزد شخص می گردد‪.‬‬

‫عوامل میرگی (‪)Causes‬‬

‫”‪Prepared By: Mohibullah “Hamdard‬‬

 7 ‫لکچر نوت مضمون فارمکولوژی سمستر پنجم پوهنحی فارمسی‬

1. Gentics )‫(عوامل ارثی‬

2. Metabolic (‫ )تشوشات مواد کیمیاوی‬/Strcturol Brain (‫)تشوش ساختمانی‬
 B6↓‫فقدان ویتامین بی شش‬
 Tumor
 Truma(‫)ترضیضات‬
 Strock (‫)سکته مغزی‬
 Alcohol (‫)شرابی‬. ‫در صورت که شرابی به صورت یکدفعه ئی شراب را قطع نماید‬
 Alzeimer (‫)در اثر کبر سن‬
3. Unknown (Idopathihc) (‫)پیدا نکردن علت میرگی‬

:‫تشخیص میرگی‬

1. E.E.G (Electro Encephlo Graphy) (‫)ثبت گراف برقی دماغ‬

2. M.R.I (Magntic Resonane Imaging) (‫)تصویر برداری اهتزاز مقناطیسی‬
3. CT scan (Computed Tomorgraphy)
Anti Epleptic Drugs
1. SNRIs
No Name Used dose Max dose
*Valporic acid
1 1500mg 2000mg Tab
(EPval)
Carbamazapine
2 400mg 1600mg Tab
(Tegral)
3 #Gabapentin 900mg 3600mg Tab
4 #Pregabalin 150mg 300mg Tab
5 Phenytoin 200mg 400mg Tab
6 Topiramte 200mg 400mg Tab
7 Phenobarbital 100mg 200mg Tab
8 *Ethosuxamide 100mg 1500mg Tab
9 *Clonazepam 0.04mg 0.2mg 1Kg Tab

Prepared By: Mohibullah “Hamdard”

 ‫‪8‬‬ ‫لکچر نوت مضمون فارمکولوژی سمستر پنجم پوهنحی فارمسی‬

‫نکات مهم‪:‬‬
‫*‪ -‬این دواها در میرگی نزد اطفال قابل استفاده میباشد‪.‬‬
‫‪ -#‬این دواها در (‪ )Nuropathic Diabt‬دردهای عضلی در شکر قابل استفاده میباشد‪.‬‬
‫بعضی دواهای دیگر در صرع نیز قابل استفاده میباشد که قرار ذیل نوشته می شود‪:‬‬
‫‪ Clorozapate‬‬
‫‪ Tiagabine‬‬
‫‪ Ecogabine‬‬
‫‪ Oxcarbazapine‬‬
‫‪ Esli carbazapine‬‬
‫‪ Levetriacetam‬‬
‫‪ Lamotriagne‬‬
‫تمام دواهای فوق در جریان حمل مصئون نمی باشد بخصوص (‪ )Valporic acid‬باید داده نشود‬
‫خصوصاً زنانیکه در سن حمل (ابتداء حمل) قرار دارند واگر چنین دواها داده شود سبب (‪)Teratognic‬‬
‫یا سوی شکل ویا هم سرطان در نزد اطفال شان گردد‪ .‬ولی به زنانیکه از (‪ )50‬باالتر عمر دارند ممکن در‬
‫نزدشان مصئون باشد‪.‬‬
‫عوارض جانبی‪:‬‬
‫‪ .1‬دلبدی (‪)Nause‬‬
‫‪ .2‬استفراغات (‪)Vomating‬‬
‫‪ .3‬تغییر شعور‬
‫‪ .4‬تشوشات خونی‬
‫‪ .5‬تشوشات در کبدی‬
‫وقایات جهت بهبود مریض‪:‬‬
‫‪ .1‬تلویزیون از نزدیک تماشا نکند‪.‬‬
‫‪ .2‬فلم های احساساتی را تماشا نکند‬
‫‪ .3‬از نور زیاد جلوگیری نماید‪.‬‬
‫‪ .4‬در محفل های همچو عروسی و محفل های که سر وصدا بلند باشد اشتراک نکند‪.‬‬

‫”‪Prepared By: Mohibullah “Hamdard‬‬

 ‫‪9‬‬ ‫لکچر نوت مضمون فارمکولوژی سمستر پنجم پوهنحی فارمسی‬

‫‪ .5‬موسیقی گوش ندهد‬

‫‪ .6‬کم خوابی نکند‪.‬‬
‫‪ .7‬فعالیت دماغی (درس خواندن‪ ،‬تدریس کردن‪ )...‬خود را کم نماید‪.‬‬
‫‪ .8‬غذا را متوسط (نه کم ونه زیاد) تناول نماید‪.‬‬
‫‪ .9‬برخورد بد همرای مریض نشود‪.‬‬
‫‪ .10‬رانندگی ننماید‪.‬‬
‫‪ .11‬در نظام عسکری باشد ایفای وظیفه نکند‪.‬‬
‫مدت زمان قطع نمودن دوا‪ :‬تا زمانی دوا را ادامه دهد که دوسال پی در پی در نزد شخص مرض‬
‫صرع مشاهده نشود ودوا را به صورت تدریجی قطع نماید وبه صورت یک دفعه ئی قطع ننماید‪.‬‬

‫مبحث سوم‬

‫اضطراب ‪Anxiety‬‬

‫عبارت از یک تشوش روانی است که از اثر کمبود مواد کیمیاوی در بدن بوجود می آید که دو نوع تشوش را‬
‫در پی دارد‪:‬‬

‫روانی ‪1. Psychologicalv‬‬

‫ترس ‪ Fair‬‬ ‫نداشتن تمرکز ‪ Concentration‬‬
‫تشویش ‪ Worry‬‬ ‫تخریش پذیری ‪ Tritabality‬‬
‫مربوط سیستم عصبی خودکار ‪2. Somatice‬‬
‫فشار بلند خون↑‪ BP‬‬ ‫عرق کردن ‪ Switting‬‬
‫ضربان بلند قلب↑‪ HR‬‬ ‫درد ‪ Pain‬‬
‫احساس ضربان قلب‪ Paltition‬‬ ‫قبضیت ‪ Constipation‬‬
‫سر دردی ‪ Headache‬‬ ‫تنفس تنگی ‪ Dipsnyia‬‬
‫رعشه (لرزه که اکثراً در دست ها ‪ Trimure‬‬ ‫غمگینی ‪ Chalking‬‬
‫میباشد)‬ ‫عرق زدن از اثر تشوش ‪ Bloting‬‬

‫”‪Prepared By: Mohibullah “Hamdard‬‬

 ‫‪10‬‬ ‫لکچر نوت مضمون فارمکولوژی سمستر پنجم پوهنحی فارمسی‬

‫‪ ‬عوامل اضطراب‪:‬‬
‫‪ : Sunday anxiety ‬کسانیکه کارهای منظم دارند در صورت وقفه آمدن درکارهایشان به اضطراب‬
‫مواجه می شوند‪.‬‬
‫‪ Plan ‬پالنگذاری منظم داشته باشند که پالن های شان بر هم می خورد‬
‫‪ Retirement ‬تقاعد‬
‫‪Female/Male ‬‬
‫انواع اضطراب‪:‬‬

‫‪G.A.D(Generalized‬‬ ‫این حالت برای شخص یک‬

‫)‪anxiety disorder‬‬ ‫اضطراب عمومی است‬
‫‪Hypoglamya‬‬
‫یک بار بوجود می آید‬
‫مانند‪:‬‬
‫‪Anxienty‬‬ ‫‪Panic‬‬ ‫‪Agrophobia‬‬
‫‪disoder‬‬ ‫جای سر باز‪Open‬‬
‫مریض ترس میداشته‬ ‫جای بسته ‪Close‬‬
‫باشد اما راه حل پیدا نمی‬ ‫صف نوبت ‪Line‬‬
‫کند وگیر می ماند‬
‫تنها‪Alone‬‬
‫ترس اجتماع‬
‫‪Social‬‬
‫در این حالت شخص از ظاهر‬
‫‪phobia‬‬ ‫شدن در اجتماع می ترسد‬

‫انواع اضطراب نظر به دوام در عضویت‪:‬‬

‫‪ Acute .1‬یا حاد‪ :‬مدت دوام اضطراب در این حالت کوتاه است‪.‬‬
‫‪ Chronic .2‬یا مزمن‪ :‬مدت دوام اضطراب در این حالت حتی تا ‪ 2‬سال باقی مانده می تواند‪.‬‬

‫ادویه مستعمله در اضطراب‪ :‬ادویه این کالس بنام های ذیل یاد می شود‪:‬‬

‫خواب آور = ‪Anxiolytic = Benzodiazipine = Sedative =Hypnotic‬‬

‫‪1. Alprazolam 0,25mg-400mg‬‬ ‫‪3. Bromazepam 3mg-18mg‬‬

‫‪2. Clonazepam o,5mg -10mg‬‬ ‫‪4. Lorazepam 2mg-4mg‬‬

‫”‪Prepared By: Mohibullah “Hamdard‬‬

 ‫‪11‬‬ ‫لکچر نوت مضمون فارمکولوژی سمستر پنجم پوهنحی فارمسی‬

‫‪5.‬‬ ‫‪Diazepam 5mg-30mg‬‬ ‫‪9. Baspirone 10mg-60mg‬‬

‫‪6.‬‬ ‫‪Midazepam 5mg‬‬ ‫‪10. Clorziplin‬‬
‫‪7.‬‬ ‫‪Gabapetine 200mg-3600mg‬‬ ‫‪11. Chlrodiazepin‬‬
‫‪8.‬‬ ‫‪Phenobarbital 15mg-20mg‬‬
‫نکات مهم‪:‬‬

‫‪Gabapetine‬‬
‫‪Agmintation‬‬
‫این ‪ 3‬دوا باهم یکجا می گردد‬ ‫‪Phenobarbital‬‬
‫تا تاثیر تداوی آنها زیاد گردد‬
‫‪Baspirone‬‬

‫عوارض جانبی‪:‬‬

‫این دواها زود تاثیر می نماید دو کار باید انجام شود‪:‬‬

‫‪ .1‬باید کمترین دوز به کمترین وقت داده شود‪.‬‬

‫‪ .2‬تا ‪ 14‬روز همرای بنزودیازپین به پیش برود‪.‬‬

‫همچنان این دوا اعتیاد وتحل تدریجی را در پی دارد‪.‬‬

‫استفاده می شود که قرار ذیل‬ ‫هکذا ادویه کالس ‪ SSRI‬و ‪ SNRI‬می تواند در‬
‫توضیح داده می شود‪:‬‬

‫‪SSRI:‬‬

‫‪ Paraxitine 20mg‬‬ ‫‪ Floxitine 20mg‬‬ ‫‪ Sentraline 10mg‬‬

‫‪SNRI:‬‬
‫‪ Venafaxine 37.5-70mg‬‬ ‫‪ Didoxitine 30mg‬‬

‫”‪Prepared By: Mohibullah “Hamdard‬‬

 ‫‪12‬‬ ‫لکچر نوت مضمون فارمکولوژی سمستر پنجم پوهنحی فارمسی‬

‫عوارض جانبی ‪:Sentraline‬‬

‫‪ ‬عدم موازنه ‪ : Atoxia‬باید این حالت شخص از کار کردن در هر نوع ماشین جلوگیری نماید‪.‬‬
‫‪ ‬دواها با دوز بلند ‪ :Over dose‬که سبب حاالت ذیل می گردد‪:‬‬
‫فشار سقوط می کند‪ Hypotention‬‬ ‫‪ Coma‬‬
‫‪ Deat‬‬
‫‪ Shock‬‬
‫بخاطر خنثی سازی دوز بلند این دوا انتی دوت آن بنام ‪ Flumazenile‬به مقدار ‪ 0,4mg‬هر‬
‫‪ 5-15‬دقیقه بعد داده می شود‪.‬‬

‫مضاد استطباب‪:‬‬

‫‪ ‬مشکالت تنفسی‬ ‫‪ ‬حاملگی‬ ‫‪ ‬شیر دهی‬

‫موارد استعمال‪:‬‬

‫‪ Anxiety ‬اضطراب‬ ‫‪ Sedative ‬تسکین‬

‫‪ Insative sleep ‬بی خوابی مزمن‬ ‫‪ Alcohol ‬در قطع الکول نیز داده می شود‪.‬‬

‫نوت‪ :‬مریضان که در مقابل اجتماع اضطراب دارند باید یک ساعت قبل از داخل شدن در محفل دوای بنام‬
‫‪ Propranole‬نوع مستحضر تابلیت به مقدار ‪40-20‬ئل تجویز گردد‪.‬‬

‫مبحث چهارم‬

‫بی نظمی های حرکی ‪Motility disorder‬‬

‫‪Parkinsons disease‬‬
‫سبب شناسی‪Etiligy‬‬
‫تاریخچه فامیلی داشته باشد‬
‫‪1 Famlialy‬‬
‫(یکی از اعضای فامیل این مرض داشته باشد)‬
‫تماس متداوم با مواد سمی از قبیل‪:‬‬
‫‪2 Toxic‬‬
‫)𝑂𝐶 ‪(𝑀𝑛 − 𝑆𝑂2 −‬‬

‫”‪Prepared By: Mohibullah “Hamdard‬‬

 ‫‪13‬‬ ‫لکچر نوت مضمون فارمکولوژی سمستر پنجم پوهنحی فارمسی‬

‫استعمال بعضی دواها از قبیل‪:‬‬

‫‪3 Drugs‬‬ ‫‪1. Reserpine‬‬
‫‪2. Metochloropramide‬‬
‫‪3. Doparidones‬‬
‫)‪4 Speace Occopy lision (SOL‬‬ ‫دانه ی فضائی را اشغال نماید‬
‫↑‪5 Acetylcholine‬‬ ‫سویه اسیتایل کولین بلند رود‬
‫↓‪6 Dopamin‬‬ ‫سویه دوپامین کاهش پیدا کند‬

‫مشخصه مرض‬
‫‪1 Tremor‬‬ ‫رعشه (لرزه)‬
‫‪2 Rigidity‬‬ ‫شخی عضالت‬
‫‪3 Instibility‬‬ ‫عدم موازنه (بی ثباتی)‬
‫‪4 Breadykinis‬‬ ‫کاهش‬
‫عالیم که ندرتاً به مشاهده میرسد‬
‫‪1 Anxity‬‬ ‫اضطراب‬
‫‪2 Depression‬‬ ‫افسردگی‬
‫‪3 Anroxia‬‬ ‫بی اشتهای‬
‫‪4 Gait‬‬ ‫رفتار خاص (در حالت رفتار فاصله بین پاها کم ودست ها در پهلو چسپیده‪ ،‬در‬
‫حالت رفتار صدا کرده شود عدم توقف‪ ،‬در صورت توقف افتیدن)‬
‫‪5 Fixed face‬‬ ‫دیدن به طرف شخص بدون پلک زدن‬
‫‪6 Myrson sign‬‬ ‫در بینی مریض دو تپ توسط انگشت زده شود پلک زدن به صورت غیر ارادی‬
‫کدام افراد زیادتر به این مساعد اند‪:‬‬

‫‪Risk Factors:‬‬
‫)‪1. Age (45-65 year‬‬ ‫ادویه ضد حشره کش ‪3. Insectisids‬‬
‫مردها ‪2. Men‬‬
‫*↓‪4. Urate Level↑ −‬‬

‫”‪Prepared By: Mohibullah “Hamdard‬‬

 14 ‫لکچر نوت مضمون فارمکولوژی سمستر پنجم پوهنحی فارمسی‬

‫ سویه این ماده در خون اگر بلند↑ باشد پیشروی مرض کم↓ واگرسویه ماده کم↓ باشد پیشروی مرض‬:Urate*
.‫زیاد↑ می باشد‬
Anti Paskinson Drugs
No Name Used dose Max dose
1 Amantadin 100mg 200mg Tab/Po 1x2
2 Levidopa 25mg 100mg Tab/Po 1x3
3 Carbidopa 100mg 400mg Tab/Po 1x3
4↓ Dopamin agonist:
1 Parmipexol 0.125mg 1.5mg Tab
2 Ropirnole 0.25mg 2-8mg Tab
3 Rotigotine 2mg 8mg Patch
5↓ MAOs (Mono amino Oxidase inhibitors)
1 Rasegline 1mg
Tab/Po – 1x3
2 Selegline 5mg
6↓ Anti Psychotic
1 Olanzapine
2 Clonazapine
3 Benzodiazapin
4 Respirdone
7↓ Anti Cholinergic (Block of Parasympatholytic Neuron)
1 Atropine
2 Ipratropine
3 Tiotropium
4 Tropicamide
8↓ COMTI (cathi Colamin-O-Methyl Transferas Inhibitors)
1 Telcapone
100-200mg Tab/Po-1x2-3
2 Entacapone
:‫نکات مهم‬

‫ اگر چه این دوا‬.‫ شده وآنرا در ساحه حاکم میسازد‬Dopamin ‫ این در عضویت تبدیل به‬Levidopa 
‫) یاد شده که در اثر‬Dyskineas( ‫مرض کاهش میدهد ولی عوارض از خود بجا می گذارد که بنام‬

Prepared By: Mohibullah “Hamdard”

 ‫‪15‬‬ ‫لکچر نوت مضمون فارمکولوژی سمستر پنجم پوهنحی فارمسی‬

‫(‪ )On-Off-Phenomenon‬مشاهده می گردد‪ .‬یعنی پدیده ئی که از سبب روشن شدن وخاموش‬

‫شدن دوا بوجود میآید‪ .‬این پدیده در اثر کم شدن وزیاد شدن مقدار دوا رونما می گردد‪ .‬اگر سویه دوا‬
‫در ساحه بلند باشد مرض کاهش واگر سویه دوا در ساحه کاهش مرض افزایش پیدا می کند‪ .‬بناءً بخاطر‬
‫رفع این مشکل دوای بنام (‪ Carbidopa‬همرای ‪ )Levidopa‬یکجا تجویز می گردد‪.‬‬
‫𝒂𝒑𝒐𝒅𝒊𝒗𝒆𝑳 ‪𝑪𝒂𝒓𝒃𝒊𝒅𝒐𝒑𝒂 +‬‬
‫𝟒 ‪(𝐒𝐢𝐧𝐞𝐦𝐞𝐭𝟏:‬عرضه می گردد‪.‬‬ ‫‪ ‬دوا دوای فوق در بازار بنام )‬
‫𝒈𝒎𝟓𝟐‬ ‫𝒈𝒎𝟎𝟎𝟏‬
‫‪ Pramipexol ‬مقدار این دوا در شروع ‪ 0.125mg‬بوده وهر هفته به مقدار ‪ 0.75mg‬اضافه می گردد‬
‫که حد اعظمی آن به ‪ 1.5mg‬میرسد‪.‬‬
‫‪ Ropirnole ‬مقدار این دوا در شروع ‪ 0.25mg‬بوده وهر هفته به مقدار ‪ 0.75mg‬اضافه می گردد که‬
‫حد اعظمی آن به ‪ 2.8mg‬میرسد‪.‬‬
‫‪ ‬مضاد استطباب (‪ Carbidopa‬و‪:)Levidopa‬‬
‫زخم معده ‪1. Peptic Ulcer‬‬
‫خال سیاه در چهره ‪2. Melanoma‬‬
‫همراه با این کالس دوای داده نشود‪3. MAOs‬‬
‫‪ ‬عوارض جانبی کالس اول الی کالس چهارم‪:‬‬
‫تفریط فشار وضعیتی( با تغیر وشعیت شخص فشار نیز تغیر نماید)‪1. Ortho static Hypotesion‬‬
‫بی نظمی قلبی ‪2. Arethmia‬‬
‫‪ ‬زمانیکه ادویه کالس (‪ )MAOsI‬استفاده می گردد محصول لبنیات باید ‪ Dairy‬یا پرهیز گردد‪.‬‬
‫‪ ‬کالس (‪ )SSIR‬و کالس (‪ )MAOsI‬باید یکجا استفاده نگردد‪.‬‬
‫‪ ‬کالس (‪ )MAOsI‬همراه با ‪ Carbidopa‬و ‪ Levidopa‬استفاده نگردد‪.‬‬
‫‪ ‬عوارض جانبی ادویه کالس هفتم (‪:)7‬‬
‫‪1. Hyadrisis‬‬ ‫توسع حدقه‬ ‫‪3. Urinary Relintion‬‬ ‫انقباض ادرار‬
‫‪2. Constipation‬‬ ‫قبضیت‬ ‫‪4. Dry Mouth‬‬ ‫خشکی دهن‬
‫‪ Telcapone ‬سبب تخریب جگر می شود‪.‬‬

‫”‪Prepared By: Mohibullah “Hamdard‬‬

 ‫‪16‬‬ ‫لکچر نوت مضمون فارمکولوژی سمستر پنجم پوهنحی فارمسی‬

‫ترکیب از دواهای ذیل میباشد‪:‬‬ ‫‪ ‬دوای بنام ‪ Selvix‬در بازار عرضه گردیده که‬
‫𝒂𝒑𝒐𝒅𝒊𝒃𝒓𝒂𝑪‬ ‫𝒂𝒑𝒐𝒅𝒊𝒗𝒆𝑳 ‪+‬‬ ‫𝒆𝒏𝒐𝒑𝒂𝒄𝒂𝒕𝒏𝑬 ‪+‬‬
‫(‬ ‫)𝒙𝒊𝒗𝒍𝒆𝑺 =‬
‫𝒈𝒎𝟓𝟐‬ ‫𝒈𝒎𝟎𝟎𝟏‬ ‫𝒈𝒎𝟎𝟎𝟏‬

‫مبحث پنجم‬

‫تسکین درد (‪)Analgesics‬‬

‫‪Pain relifer‬‬
‫‪Drugs of Anti‬‬

‫)‪NSAIDs (Non steroids anti inflamatory drugs‬‬

‫‪Pain relifer‬‬

‫)‪Opoiods (Nurcotics‬‬

‫‪Nuro pathic‬‬

‫التهاب (‪ :)Inflammation‬عبارت از یک عکس العمل دفاعی عضویت است‪.‬‬

‫التهاب به صورت عموم به دو نوع است‪ -1 :‬حاد (‪ -2 )Acute‬مزمن (‪)Chronic‬‬

‫التهاب می تواند در قسمت های مختلف عضویت بوجود آید مانند‪:‬‬

‫(التهاب مفاصل) ‪1. Arthritis‬‬

‫(التهاب قلب) ‪2. Endo carditis‬‬
‫(التهاب پانقراص) ‪3. Pancratitis‬‬

‫عالیم التهاب‪:‬‬

‫↑‪1. Tem‬‬ ‫‪4. Pain‬‬

‫‪2. Redness‬‬ ‫‪5. Loss of function‬‬
‫‪3. Swelling‬‬

‫”‪Prepared By: Mohibullah “Hamdard‬‬

‫‪17‬‬ ‫لکچر نوت مضمون فارمکولوژی سمستر پنجم پوهنحی فارمسی‬

‫پروسه تشکیل التهاب‬

‫”‪Prepared By: Mohibullah “Hamdard‬‬

 ‫‪18‬‬ ‫لکچر نوت مضمون فارمکولوژی سمستر پنجم پوهنحی فارمسی‬

‫‪Cyclooxygenase: kind in tow parts:‬‬

‫‪1) COX1:‬‬
‫‪ :Prostaglandin ‬در دو رول محافظوی دارد‪ -1 :‬در غشای مخاطی معده ‪ -2‬در غشای مخاطی گرده‬
‫‪ ‬در صورت استفاده دوامدار دواهای (‪ )NSAID‬جهت بالک ساختن (‪ ،)COX1‬در دوساحه (معده‬
‫وگرده) از اثر تخریب ماده (پروستاگلندین) تشوش ایجاد می گردد‪.‬‬
‫‪ ‬همچنان دواهای بالک کننده (‪ )COX1‬از تجمع صفحیات دمویه جلوگیری می کند‬
‫‪2) COX2:‬‬
‫‪ ‬اگر (‪ )COX2‬بالک گردد موارد همچون (‪ Pain‬درد‪ Fever ،‬تب‪ Edema،‬اذیما) از بین می رود‬
‫ولی به غشای مخاطی معده وگرده نیز مشکل ایجاد نمی گردد‬
‫‪ ‬ولی در صورت استفاده بالک کننده (‪ )COX2‬رسک امراض قلبی وعای یا (↑‪ )CVS‬باالی می رود‪.‬‬
‫‪ ‬همچنان ادویه بالک کننده (‪ ،)COX2‬تجمع صفحیات دمویه را بوجود می آورد‪.‬‬

‫”‪Prepared By: Mohibullah “Hamdard‬‬

 19 ‫لکچر نوت مضمون فارمکولوژی سمستر پنجم پوهنحی فارمسی‬

NSAID ‫تاثیر دوا های کالس‬

Non selective/Non specific

‫یا غیر انتخابی‬
COX1
Block × 𝑪𝒐𝒙𝟏
Block × 𝑪𝒐𝒙𝟐
NSAID
Selective/Specific
COX2 ‫یا انتخابی‬
Block × 𝑪𝒐𝒙𝟐

‫ تب والتهاب‬،‫ادویه مستعمله در تداوی درد‬

No Medicine Dose Times knowable Ways
1 Paracetamol* 325-500-1000mg 1x3/1x4 Tab-infusion PO/IV
2 Aspirin^ 650mg-975mg 1x3/1x4 Tab PO
3 Ibuprofen 200mg-400mg-800mg 1x4/1x6 Tab PO
4 Fenoprofen 300mg-600mg 1x4/1x6 Tab PO
5 Ketoprofen 25mg-75mg 1x4/1x6 Tab PO
6 Flubeprofen 50mg-100mg 1x4/1x6 Tab PO
7 Piroxicam 20mg day Tab PO
8 Miloxicam 7.5mg-15mg day Tab PO
9 Mefanimic acid 250mg 1x3 Tab PO
10 Naproxin 250mg-500mg 1x2/1x3 Tab PO
11 Celecoxib 100mg-200mg 1x1/1x2 Tab PO
12 Indomethacin 25mg-50mg 1x2/1x3 Tab PO
13 Diclofenac 50mg-75mg 1x2/1x3 Tab PO

Prepared By: Mohibullah “Hamdard”

 ‫‪20‬‬ ‫لکچر نوت مضمون فارمکولوژی سمستر پنجم پوهنحی فارمسی‬

‫نکات مهم‪:‬‬

‫* در مشکالت گرده مضاد استطباب است‬

‫*بیشتری عوارض جانبی آن باالی جگر است‪.‬‬

‫*برای اطفال ‪ 10-15mg/1kg‬داده می شود‪.‬‬

‫*^در مشکالت قلبی فقط دو دوای فوق داده می شود دیگر دوای های این کالس جهت تسکین درد داده نمی‬
‫شود‪.‬‬
‫‪ ‬استطباب‪ :‬در سه موارد ذیل استفاده می شود‪:‬‬
‫‪ .3‬التهاب ‪Inflammatory‬‬ ‫‪ .1‬درد ‪Pain‬‬
‫‪ .2‬تب ‪Fever‬‬
‫‪ ‬مضاد استطباب‪:‬‬
‫‪ .5‬عدم کفایه جگر‬ ‫‪ .1‬اسکیمی قلب‬
‫‪ .6‬سویه پوتاشیم (↑‪)K+‬از حد نارمل‬ ‫‪ .2‬عدم کفایه گرده‬
‫باالی باشد‪.‬‬ ‫‪ .3‬عدم کفایه قلب‬
‫‪ .4‬زخم معده‬
‫بیاد داشته باشید که ‪ %95‬زخم معده از سبب استفاده دوامدار ادویه کالس (‪ )NSAID‬بوجود‬
‫می آید خصوص ًا ‪Aspirin‬‬

‫”‪Prepared By: Mohibullah “Hamdard‬‬

 21 ‫لکچر نوت مضمون فارمکولوژی سمستر پنجم پوهنحی فارمسی‬

‫مبحث ششم‬

)Medicine of Nero Phathic( ‫ادویه مستعلمه در درد های عصبی‬

:‫عالیم‬

 Pin ‫سنجاق‬  Numbness ‫کرختی‬

 Needle ‫سوزنک‬  Electricity‫برق گرفتگی‬

.‫بیشتر در ساحات دستکش وجوراب پوشیده بوجود می آید‬

‫دواهای مستعمله در درد های عصبی به پنج کالس ذیل تقسیم می شود‬
No Medicine Dose Times knowable Ways
1. TCA(Tricyclic Antidepressant)*
1 Nortriptyline 10mg-150mg 1x1 Tab PO
2 Desipramine 10mg-150mg 1x1 Tab PO
2. SNRIs((Sertonin Nor Epinephrine Reuptake inhibitore)
3 Venalfaxine** 37.5mg-225mg 1x3/1x4 Tab
4 Duloxetine 20mg 1x2/1x3 Tab
3. Calcium Chanal (∝ 𝟐∆Ligants)***
5 Gabpentin 100mg-3600mg 1x2/1x3 Tab PO
6 Pregabalin 100-400-600mg 1x2/1x3 Tab PO
4. Others Druge
7 Tramadol 25mg-400mg Day Tab PO
Patch
8 Lidocain5%
Mecobal
9 amin VB12
500mg-1000mg
10 Canabis
5. Opioid
11
12
13
14
15

Prepared By: Mohibullah “Hamdard”

 ‫‪22‬‬ ‫لکچر نوت مضمون فارمکولوژی سمستر پنجم پوهنحی فارمسی‬

‫نکات مهم‪:‬‬

‫*این دواها در جریان خواب (‪ )Bed Time‬که معموالً بعد از غذا داده می شود‪.‬‬

‫*تمام دواهای این کالس سبب چاقی وپوکی استخوان می گردد‪.‬‬

‫** این دوا سبب ‪ Hypertention‬یا فشار بلند می شود که در مشکالت قلبی باید داده نشود‪.‬‬

‫*** این دواها سبب سرگیجی‪ ،‬افزایش وزن‪ ،‬پندیدگی وخواب آلودگی در نزد شخص می گردد‪.‬‬

‫عوارض جانبی مجموعه دواهای فوق الذکر در درد های عصبی قرار ذیل است‪:‬‬

‫‪1. Smonolces‬‬ ‫خواب آلودگی‬ ‫‪3. Wight gain‬‬ ‫افزایش وزن‬

‫پندیدگی ‪2. Pripherol Edema‬‬ ‫‪4. Dizzness‬‬ ‫سر گیجی‬

‫عمل متقابل دوای ‪Intraction‬‬

‫می تواند استفاده شود‪ Pregabaline and Ganpetin+Opoid‬‬

‫جای ندارد ‪ Pregabaline and Ganpetin+SNRI orSSRI‬‬

‫مبحث هفتم‬

‫نقرس)‪(Gout‬‬

‫)‪ (Gout‬نقرس‪ :‬عبارت از یک مرض شاهی ویا یک مرض است که مرتبط به‪Uric ( Hyperurcimal‬‬
‫↑‪ )acid‬میباشد‪.‬‬

‫مقدار نارمل ومرضی آن در عضویت جنس مذکر ومؤنث‪:‬‬

‫‪ ‬رنج نارمل ‪ Uric acid‬در نزد مرد ها ↓‪6mg/dl‬‬

‫‪ ‬رنج نارمل ‪ Uric acid‬در نزد خانم ها ↓‪5mg/dl‬‬
‫‪ ‬ورنج مرضی آن در نزد اشخاص ↑‪6.8mg/dl‬‬

‫”‪Prepared By: Mohibullah “Hamdard‬‬

 23 ‫لکچر نوت مضمون فارمکولوژی سمستر پنجم پوهنحی فارمسی‬

Uric acid ‫علت باالی رفتن‬

Secondary ‫**موارد پائین‬

Uric acid
Loss of Excertion
‫گرده ها اطراح نمی کند‬
)‫(از طریق ادرار اطراح نمی شود‬

Primary
Over prodaction
‫مقدار تولید آن زیاد است‬
)‫(علت آن نامعلوم‬

 Secondary**

1. Aspirin 75mg (‫)دوامدار‬

2. Niacin
3. Loop duritic ( ‫ دوامدار‬- Hypotention)
 Furosamide  Turosamide  Burmtmide
4. Thiazide
 Hydrochlorithiazide (Used to treat high blood pressure)
 Chlorothiazide (Used to treat high blood pressure)
5. Ampicilline
6. Azathioprine (Used to Prevent organ rejection in people who have received
akidney transplant)
7. Alcohol
8. Pollen defecation )‫(عدم کفایه کلیه‬
9. Meat↑
10. Colin flower (‫)گلپی‬
11. Mush room (‫)سمارق‬
12. Corn( ‫ )باقلی‬Bean (‫)لوبیا‬Pea (‫)نخود‬

Prepared By: Mohibullah “Hamdard”

 ‫‪24‬‬ ‫لکچر نوت مضمون فارمکولوژی سمستر پنجم پوهنحی فارمسی‬

‫نکات مهم‪:‬‬

‫‪ ‬تمام موارد فوق سبب تولید ‪ Purine‬می شود که در نتیجه‪ ،‬از ماده ‪ Purine‬یوریک اسید تولید می شود‪.‬‬
‫‪ ‬هرگاه رنج یوریک اسید از ↑‪ 6.8mg/dl‬زیاد شود در بعضی نقاط بدن از جمله (مفصل‪-‬گوش وجلد) تجمع‬
‫می کند‪ ،‬اولین تظاهر از انگشت بزرگ پا آغاز می گردد که بنام ‪ Podgra‬یا می شود‬
‫‪( Podgra ‬سوی شکل‪ -‬زخم دیده می شود)‬
‫‪ ‬در مراحل ابتدائی مرض نقرص یک مفصل را مصاب میسازد که ‪ Monoarticular‬گفته می شود‬
‫‪ ‬ودر ‪ Poly articular‬خصوصیات ذیل دیده می شود‪:‬‬
‫‪ ‬چندین مفصل مصاب می شود‬
‫‪ ‬عدم تناظر (یک پا یک دست)‬
‫‪ Fever ‬تب دارند (↑ ℃‪)39‬‬
‫‪ ‬تعداد ↑‪WBC‬‬
‫‪ ‬تشکیل نقرس به دو گونه صورت می گیرد‪ -1 :‬حاد (‪ -2 )Acute‬مزمن (‪)chronic‬‬

‫‪ ‬همچنان نقاط دیگر را بنام ‪ Tophi‬یاد می شود که سویه یوریک اسید در آنجا باالی باشد‪.‬‬

‫‪ ‬درد مفاصل‬

‫”‪Prepared By: Mohibullah “Hamdard‬‬

 25 ‫لکچر نوت مضمون فارمکولوژی سمستر پنجم پوهنحی فارمسی‬

.‫ و درد مفاصل) مهم است‬Tophi – Podgra( ‫بناءً در تشخیص نقرص سه موارد‬

‫ واقعات در نزد مردها دیده می شود‬90% 

Renal ‫ احتمال‬%30 ‫ برسد‬13mg/dl ‫ سال تشکیل می شود که اگر مقدار آن تا‬35↑ ‫ در سنین باالتر از‬
.‫ یا سنگ گرده در نزدشان تشکل پیدا کند‬stone

Treatment ‫تداوی‬

A. Uric acid↑
 Accounts and alumni ×
 Drugs ×
B. Uric acid↑
 Accounts and alumni
 Arthritis ‫التهاب مفاصل‬
 Tophi ‫پاغنده‬
 Pollen defecation )‫(عدم کفایه کلیه‬

Acute Attack ‫حمله حاد نقرص‬

:‫دواها به چهار کتگوری تقسیم می شود‬

I. NSAIDs:
 Naproxen 250mg-500mg
 Indomethacin 25mg-50mg
 Aspirin×
II. Colchicine 1.2mg bolous(‫ )یکمرتبه‬After 0.6mg 1x2 for 5-7day
III. Corticosteroids:
 Pardnisone 40mg-60mg (Tab)
 Methyl pardnsolone 40mg (Inj)
 Triamcinlone 10mg-40mg (Inj‫ مرتبه باال اجازه نیست) داخل مفصل‬4 ‫در یک سال‬
IV. Interlooukin Inhebitor ×

Prepared By: Mohibullah “Hamdard”

 ‫‪26‬‬ ‫لکچر نوت مضمون فارمکولوژی سمستر پنجم پوهنحی فارمسی‬

‫‪Between Attack‬‬
‫‪ ‬در بین حمالت داده می شود‬
‫‪ ‬در یک سال دو مرتبه حمله بیاید ‪ Between attack‬نامیده ودواهای ذیل تجویز می گردد‪.‬‬

‫پرهیز کردن‪:‬‬

‫×‪ Alcohol‬‬ ‫×‪ Meat‬‬ ‫×‪ Mush room‬‬

‫×‪ Bear‬‬ ‫×‪ Pea‬‬ ‫×‪ Coli flower‬‬
‫×‪ Aspirin‬‬ ‫×‪ Bean‬‬ ‫×‪ Spanich‬‬
‫‪ Uric acid Lowering Agent‬جهت پائین کردن سویه یوریک اسید سه کتگوری دواها‬
‫استفاده می شود‪:‬‬

‫‪I.‬‬ ‫تولید یوریک اسید را نهی می کند‪Xanthin Oxidase inhebitor‬‬

‫‪ Allopurinol 100mg/day – 300mg/day – 800mg/day‬‬
‫در صورت مشکل کلیه ‪ Allopurinol50mg/day‬‬

‫عوارض جانبی این دواها‪:‬‬

‫عکس العمل جلد (خارش جلد) ‪ Reaction‬‬

‫(التهاب اوعیه) ‪ Vasculitis‬‬
‫التهاب کبد‪ Heptitis‬‬
‫‪ Febuxostat (Not reaction) 40mg/day – 80mg/day‬‬
‫اطراح یوریک اسید را زیاد میسازد ‪II. Uricos uirc‬‬
‫‪ Probenecid 5gr/day‬‬
‫در صورت سنگ گرده (‪ )Nephrolithies‬مقدار بیشتر آب باید استفاده گردد‪.‬‬

‫یوریک اسید را تجزیه می کند ‪III. Uricase‬‬

‫‪ Peglicotase (IV) 8mg Every 2 Week‬‬
‫‪ ‬در صورت عکس العمل ‪ Black Box‬داشته باشید‪.‬‬

‫”‪Prepared By: Mohibullah “Hamdard‬‬

 ‫‪27‬‬ ‫لکچر نوت مضمون فارمکولوژی سمستر پنجم پوهنحی فارمسی‬

‫مبحث هشتم‬

‫‪Autacoids‬‬
‫این اصطالح از دو کلمه ‪ Atous‬به معنی خود و ‪ Koids‬معالجوی مشتق شده است که سه ماده را در عضویت‬
‫مورد مطالعه قرار میدهد‪:‬‬

‫‪1. Histamine‬‬
‫‪2. Prostaglandine‬‬
‫‪3. Sertonin‬‬
‫‪:Prostaglandine ‬در تمام بدن موجود است ولی در چهار ساحه زیاد عام میباشد‪:‬‬
‫شش ‪1. Lung‬‬
‫جلد ‪2. Skin‬‬
‫حجرات سفید خون ‪3. Basophil‬‬
‫معده ‪4. Stomach‬‬

‫دو دوای آن در بازار موجود است که خاصیت ‪ Prostaglandine‬را دارند‪:‬‬

‫‪1) Niferostone 12mg/kg /PO After24/h‬‬

‫‪2) Misoproston 200mg / P-Vaginal‬‬
‫‪ :Misoproston‬در معده رول محافظوی داشته ولی در سقط جنین نیز استفاده می شود‪.‬‬

‫‪ :Histamine ‬ماده کیمیاوی است که عوامل (همچون؛ مار گزیدگی‪ ،‬کژدم گزیدگی وسوختگی‪ )...‬ومواد‬
‫حساسیت زا سبب می شود تا از حجرات بدن آزاد گردد‪.‬‬

‫چهار آخذه در بدن دارد‪:‬‬

‫‪ H1‬‬ ‫×‪ H3‬‬

‫‪ H2‬‬ ‫×‪ H4‬‬
‫این چهار آخذه فوق‪ ،‬شماره (‪ 1‬و ‪ )2‬آن در بدن تاثیر نموده ولی تاثیرات دو دیگر (‪ 3‬و ‪ )4‬آن‬
‫هنوز در بدن مشخص نگردیده است‪.‬‬

‫”‪Prepared By: Mohibullah “Hamdard‬‬

 28 ‫لکچر نوت مضمون فارمکولوژی سمستر پنجم پوهنحی فارمسی‬

 Histamine→H1:

:‫چهار تاثیر در چهار قسمت بدن وارد می نماید‬

.‫ تولید بلغم زیاد شده وطرق هوائی کوچک می گردد‬:‫ سیستم تنفسی‬Lung .1
.‫ افرازات دهن وافرازات ادرار زیاد می شود‬:‫ افرازات بدن‬Secration .2
.‫ می شود‬Pain‫ لکه های جلدی ودرد‬،)‫ باعث رش (سرخی‬:‫ جلد‬Skin .3
.‫ ودرد های کولیک در عضالت سیستم هاضمه می گردد‬Spasm ،‫ باعث اسهاالت‬:‫ معده‬Stomch .4
 Histamine→H1-H2:
:‫در دو قسمت تاثیر می نماید‬

.‫ می گردد‬Hypotention ‫ نبض باال وفشار پائین‬،)HR( ‫ سبب بلند رفتن ضربان قلب‬:‫ قلبی وعای‬.1
.2
 Histamine→H2:
‫ معده تاثیر می نماید‬HCL ‫باالی‬

Anti Histaminic Drugs

:‫دو کالس دوای شامل تداوی میباشد‬

1) H1 Blocher 2) H2 Blocker
H1 Blocher: kind in two Generation
1. First Generation 2. Second Generation
First Generation:
1. Cyclizine 25mg 7. Chlophenraminw 25mg-75mg
2. Meclizine 0.1mg-0.3mg/kg 8. Promethasines 25mg
3. Hydroxyzine 25mg-50mg 9. Diphenhydramine 25mg-100mg
4. Doxepin 75mg-150mg 10. Dimenhydramet 25mg-100mg
5. Doxylamin 25mg-50mg 11. Cinnarizine 25mg-50mg
6. Phenramines 25mg

Prepared By: Mohibullah “Hamdard”

 ‫‪29‬‬ ‫لکچر نوت مضمون فارمکولوژی سمستر پنجم پوهنحی فارمسی‬

‫‪Second Generation:‬‬
‫‪1) Loratadine 10mg 1x1‬‬ ‫‪4) Acrivastine 25mg-50mg‬‬
‫‪2) Desloratadine 10mg‬‬ ‫‪5) Cetirizine 10mg‬‬
‫‪3) Fexofenadine 120mg-160mg‬‬
‫نکات مهم‪:‬‬

‫‪ ‬تمام دواهای فوق الذکر به شکل تابلیت میباشند‪.‬‬

‫‪ ‬دواهای جینریشن اول گنس کننده هستند‪ .‬استثناءً شماره (‪ )11‬آن در (‪ )Vertigo‬یا سرگیجی استفاده می‬
‫شود‪.‬‬
‫‪ ‬دواهای جینریشن اول شامل شماره (‪ 1-2-3-10‬و‪ )11‬در ‪ Motion sickness‬یا امراض سفر استفاده می‬
‫شود‪.‬‬
‫‪ ‬دواهای جینریشن دوم شامل شماره (‪ )1-2-3‬خواص ‪ Non sedating‬یا غیر گنس کننده دارند ولی شماره‬
‫(‪ 4‬و ‪ )5‬خواص ‪ Mild sedating‬یا گنس کننده دارند‪.‬‬

‫‪H2 Blocher‬‬
‫‪1.‬‬ ‫‪Ranitidine 150mg 1x3‬‬
‫‪2.‬‬ ‫‪Cenitidine 400mg 1x2‬‬
‫‪3.‬‬ ‫‪Famotidine 20mg 1x3‬‬
‫‪4.‬‬ ‫‪Niazatidine 150mg 1x2‬‬
‫فارمکوکنتیک ‪Pharmacochenitic‬‬

‫ازطریق دهن گرفته شده وسلسلتاً به جگر میرسد ودر آنجا توسط سایتوکروم ‪ P450‬پارچه گردیده واز طریق‬
‫ادرار اطراح می گردد ونکات را ذیل در پی دارد‪:‬‬

‫‪ 1-3 ‬ساعت تاثیر می کند‬

‫‪ 24 ‬ساعت تاثیر آن باقی می ماند‬
‫‪ 12 ‬ساعت تاثیر اعظمی آن میباشد‬

‫”‪Prepared By: Mohibullah “Hamdard‬‬

 30 ‫لکچر نوت مضمون فارمکولوژی سمستر پنجم پوهنحی فارمسی‬

Indication ‫استطباب‬

1. Alargia and inflammation ‫حساسیت والتهاب‬

2. Motion sickness ‫امراض سفر‬
3. Somin facient )‫خواب آور (در بی خوابی‬

Intraction‫عمل متقابل‬

:‫با دو کالس دوای باید داده نشود‬

1. MAO+Anti histaminic (×)

2. Colin Esteras Inhibitors+Anti histaminic (×)
side Effect ‫عواض جانبی عمده‬

1- Drowsnos ‫گنسی خصوصاً نسل اول‬

2- Vertigo ‫سرگیجی‬
3- HR ‫ضربان قلب باال‬
4- Hypotention ‫فشار پائین‬
5- Dry Mouth ‫خشکی دهن‬
6- Urinary Relntion ‫احتباس ادرار‬
7- Apptike ‫اشتها باال‬
8- Deprasion ‫افسردگی‬

Prepared By: Mohibullah “Hamdard”