Instytut Budownictwa, Zespół Geotechniki

WYDZIAŁ GEODEZJI, INŻYNIERII PRZESTRZENNEJ I BUDOWNICTWA

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski

„Fundamentowanie”
Wykład 4:
Fundamenty bezpośrednie.
Charakterystyka ogólna, kształtowanie,
konstrukcja i wymiarowanie.

dr inż. Ireneusz Dyka – pok. 3.32 [ul. Heweliusza 4]

http://pracownicy.uwm.edu.pl/i.dyka
e-mail: i.dyka@uwm.edu.pl
 Wszystkie fundamenty obiektu budowlanego
(zespół fundamentów i konstrukcji geotechnicznych)
stanowią:

posadowienie obiektu budowlanego

Czynniki decydujące o wyborze najbardziej odpowiedniego

sposobu posadowienia projektowanego obiektu budowlanego:
 rodzaj obiektu budowlanego, jego przeznaczenie
oraz wielkości i charakter obciążenia;
 warunki gruntowo-wodne (geotechniczne);
 warunki techniczno-ekonomiczne;
 ukształtowanie terenu;
 otoczenie i lokalizacja obiektu w terenie.
 Sposób posadowienia, jego projekt oraz możliwości
wykonania powinny być przeanalizowane i
przedyskutowane przed wykonaniem obliczeń statycznych
konstrukcji, która ma być na nim posadowiona.

 W obliczeniach statycznych konstrukcji nadbudowy muszą

być brane pod uwagę: charakter wzajemnego
oddziaływania podłoża i fundamentu z całą nadbudową,
sztywność poszczególnych części oraz podatność podłoża.

 Źle dobrane, zaprojektowane czy wykonane fundamenty

mogą powodować niebezpieczne odkształcenia ścian
budynku (pęknięcia), obniżając jego trwałość. Błędy
projektowania objawiają się najczęściej dopiero po
wzniesieniu budowli, kiedy naprawienie go jest bardzo
trudne i kosztowne.
Najczęściej spotykane błędy w wyborze rodzaju
posadowienia są skutkiem :
 złego lub niewystarczającego rozpoznania
podłoża gruntowego,

 niewłaściwie przyjętych parametrów gruntowych,

 nieznajomości sposobu przenoszenia obciążeń

przez obiekty w gruncie,

 złej interpretacji metody obliczeń i

niedoświadczenia projektanta wykonującego
obliczenia,

 obniżenia jakości badań.

Przykład katastrofy budowlanej podczas realizacji
z zastosowaniem ściany szczelinowej.
Budowa „EUROPLEXU” w Warszawie.
11 MARCA 1998 r.
Do wykopu głębokości ok. 14 m
przewróciła i złamała ściana
szczelinowa.
USUNIĘCIE SKUTKÓW KATASTROFY
Realizacja nowej obudowy wykopu.
Eurokod PN-EN 1997-1 pkt. 2.4.1 podkreśla
fundamentalne znaczenie badań podłoża:

„(2) Zaleca się uwzględnić fakt, że znajomość

warunków gruntowych zależy od zakresu i jakości
rozpoznania geotechnicznego. Rozpoznanie
podłoża i kontrola jakości wykonawstwa ma
zazwyczaj większe znaczenie dla spełnienia
podstawowych wymagań niż dokładność modeli
obliczeniowych i współczynniki częściowe”
• Dokładność i rzetelność dokumentacji
geotechnicznej, która stanowi podstawę
projektowania fundamentów, uzależniona jest
między innymi od prawidłowego podziału podłoża na
warstwy oraz przypisania dla niego odpowiednich
parametrów geotechnicznych.
• Eurokod 7 nie podaje ścisłych procedur dotyczących
określania parametrów geotechnicznych. Projektant
wybiera je bezpośrednio do zadania zależnie od
kategorii geotechnicznej, metody obliczeń i modelu
opisującego współpracę konstrukcji z podłożem
gruntowym oraz rodzaju fundamentu.
Parametry obliczeniowe gruntów.
Stanowią podstawę obliczeń geotechnicznych i są dość
subiektywnie oceniane.
Zadaniem projektanta geotechnicznego jest ocena całokształtu
dostępnych danych i wybór na ich podstawie parametrów
charakterystycznych.
Wartości ich należy wybrać „jako ostrożne oszacowanie wartości
wpływających na wystąpienie rozpatrywanego stanu
granicznego” – wartość wyprowadzona.
Nie jest to wartość średnia lub wyznaczona z określonym
prawdopodobieństwem metodami analizy statystycznej.

Wybór wartości jest decyzją ekspercką, zależy też od

doświadczenia i wiedzy projektanta-geotechnika.
Interpretacja wyników badań spoistych gruntów
normalnie skonsolidowanych (bez odpływu)
 Sr<100% Sr100%
•

c
•

Obwiednia zniszczenia z badań UU gruntów

spoistych o niepełnym nasyceniu.
Badanie CU - gdy po wcześniejszym skonsolidowaniu
gruntu, w czasie ścinania uniemożliwiony jest odpływ
wody. W praktyce warunki takie zdarzają się, gdy np. po powolnym
wznoszeniu budowli wprowadza się obciążenie zmienne w stosunkowo
krótkim czasie. W badaniach trójosiowych warunki CU są modelowane
przez konsolidację próbki, a następnie przez ścinanie jej bez możliwości
odpływu.

’


c
u1 u2 , ’

Obwiednie zniszczenia z badań CU gliny normalnie

skonsolidowanej.
Próbka gruntu prekonsolidowanego wykazuje przy ścinaniu
tendencję do zwiększania objętości, ciśnienie wody w
porach maleje, a nawet może przyjąć wartość ujemną.




’

, ’
-u

Obwiednie zniszczenia z badań CU gliny prekonsolidowanej.

 Jeżeli badania obejmują zakresem naprężeń stan
prekonsolidowany i normalnie skonsolidowany, to
wyniki badań będą odpowiadały przedstawionym na
rysunku:
  p’

Zakres Zakres normalnej 

prekonsolidacji konsolidacji
’

, ’

Obwiednie zniszczenia przy naprężeniach mniejszych i większych

od naprężenia prekonsolidacji.
Wytrzymałość na ścinanie CD występuje gdy po
wcześniejszym skonsolidowaniu gruntu, również w
czasie ścinania odpływ wody jest możliwy w takim
stopniu, że nie powstaje nadwyżka ciśnienia wody w
porach. Warunki takie występują w okresie eksploatacji budowli,
gdy nie ma dodatkowych obciążeń. W badaniach trójosiowych warunki
CD modelowane są przez bardzo powolne zwiększenie naprężeń tak,
aby
• nie został spowodowany przyrost ciśnienia wody w porach.
Zakres prekonsolidacji Zakres normalnej
konsolidacji

•p’ •

Obwiednie zniszczenia w badaniach CD gliny

prekonsolidowanej.
Eurokod 7: Projektowanie geotechniczne
 EN 1997-1:2004. Cz. 1: Zasady ogólne
 EN 1997-2:2003 Cz.2: Rozpoznanie podłoża i badania
gruntu

Nowa generacja Eurokodu 7

 EN 1997-1:202? Cz. 1: Zasady ogólne
 EN 1997-2:202? Cz.2: Badania podłoża gruntowego
 EN 1997-2:202? Cz.3: Konstrukcje geotechniczne
 Klasyfikacja fundamentów

Ze względu na głębokość posadowienia, która uzależniona jest od

głębokości występowania warstw nośnych wyróżnia się:
fundamenty bezpośrednie, inaczej zwane fundamentami płytkimi
lub płaskimi:
- stopy fundamentowe
- ławy fundamentowe
- ruszty fundamentowe
- płyty fundamentowe
- skrzynie fundamentowe
fundamenty głębokie, inaczej zwane fundamentami pośrednimi:
- fundamenty palowe
- studnie fundamentowe
- kesony fundamentowe
- inne fundamenty głębokie jak np. ściany szczelinowe i barety,
kolumny itp.
Fundament bezpośredni,
najniższa część konstrukcyjna obiektu budowlanego i stanowi
podstawę budynku (budowli), obciążenia przekazuje
bezpośrednio na podłoże gruntowe wyłącznie swoją podstawą.
Podstawa tych fundamentów może spoczywać na dodatkowej warstwie,
np. betonu podkładowego, tłucznia, żwiru, pospółki, piasku lub piasku
stabilizowanego cementem.
 Projektowanie posadowienia bezpośredniego

• Badania podłoża gruntowego,

• Ustalenie przekrojów geotechnicznych,
• Przyjęcie głębokości posadowienia
• Dobór wymiarów fundamentu, fundamentów
(wymiary są właściwe wówczas, gdy zapas nośności
nie przekracza 10 % oporu granicznego podłoża
gruntowego), SGN - ULS
• Sprawdzenie warunków stanu granicznego
użytkowalności (osiadania, odkształcenia), SGU - SLS
• Wymiarowanie konstrukcyjne fundamentu
• Rysunki konstrukcyjne i opis techniczny.
 na przekroju oraz w planie sytuacyjnym nanosimy projektowany
fundament: ustalamy głębokość posadowienia, wysokość fundamentu,
układ warstw gruntowych w poszczególnych profilach oraz warstw
konstrukcyjnych: posadzka, izolacje, ocieplenie, zasypka.
 Projektowanie posadowienia bezpośredniego

• Badania podłoża gruntowego,

• Ustalenie przekrojów geotechnicznych,
• Przyjęcie głębokości posadowienia
• Dobór wymiarów fundamentu, fundamentów
(wymiary są właściwe wówczas, gdy zapas nośności
nie przekracza 10 % oporu granicznego podłoża
gruntowego), SGN - ULS
• Sprawdzenie warunków stanu granicznego
użytkowalności (osiadania, odkształcenia), SGU - SLS
• Wymiarowanie konstrukcyjne fundamentu
• Rysunki konstrukcyjne i opis techniczny.
Głębokość posadowienia
 Głębokość posadowienia
- zagłębienie podstawy fundamentu mierzone
od powierzchni terenu (projektowanego)
znajdującego się obok ściany fundamentowej

Czynniki, od których zależy głębokość posadowienia fundamentu:

• wymagania eksploatacyjne,
• osiągnięcie odpowiednio nośnego podłoża,
• poziom zwierciadła wody gruntowej w podłożu oraz trudności, jakie mogą się pojawić, jeśli
wykop trzeba będzie wykonać poniżej zwierciadła wody,
• głębokość, powyżej której mogą nastąpić uszkodzenia spowodowane
przemarzaniem gruntu,
• głębokość, powyżej której pęcznienie i skurcz gruntów spoistych, wynikający z
sezonowych zmian pogody oraz wpływu drzew i krzewów może spowodować
znaczące przemieszczenia,
• wysokie i niskie temperatury wywołane przez projektowany obiekt np. ciepłociąg
posadowiony na iłach (brak w B-03020),
• wpływ wykopu na sąsiednie fundamenty i konstrukcje oraz instalacje podziemne (B-03020
wskazywała tylko na konieczność uwzględnienia),
• wpływ przewidywanych wykopów na sieci podziemne,
• możliwość rozmycia gruntu wskutek przepływu wody,
• obecność w gruncie materiałów rozpuszczalnych (brak w B-03020).
 Głębokość posadowienia,
obecność gruntów ekspansywnych
Obecność gruntów ekspansywnych
ekspansywnych
 Głębokość posadowienia
- zagłębienie podstawy fundamentu mierzone
od powierzchni terenu (projektowanego)
znajdującego się obok ściany fundamentowej

Czynniki, od których zależy głębokość posadowienia fundamentu:

• wymagania eksploatacyjne,
• osiągnięcie odpowiednio nośnego podłoża,
• poziom zwierciadła wody gruntowej w podłożu oraz trudności, jakie mogą się pojawić, jeśli
wykop trzeba będzie wykonać poniżej zwierciadła wody,
• głębokość, powyżej której mogą nastąpić uszkodzenia spowodowane przemarzaniem gruntu,
• głębokość, powyżej której pęcznienie i skurcz gruntów spoistych, wynikający z sezonowych
zmian pogody oraz wpływu drzew i krzewów może spowodować znaczące przemieszczenia,
• wysokie i niskie temperatury wywołane przez projektowany obiekt np. ciepłociąg posadowiony
na iłach (brak w B-03020),
• wpływ wykopu na sąsiednie fundamenty i konstrukcje oraz instalacje podziemne
(B-03020 wskazywała tylko na konieczność uwzględnienia),
• wpływ przewidywanych wykopów na sieci podziemne,
• możliwość rozmycia gruntu wskutek przepływu wody,
• obecność w gruncie materiałów rozpuszczalnych (brak w B-03020).
 Głębokość posadowienia,
obecność pobliskich fundamentów, wykopów, itp.

Grunt niespoisty  a ≤ j
Grunt spoisty  tga ≤ tgj + c/q
q – średni nacisk pod fundamentem na grunt
 Projektowanie posadowienia bezpośredniego

• Badania podłoża gruntowego,

• Ustalenie przekrojów geotechnicznych,
• Przyjęcie głębokości posadowienia
• Dobór wymiarów fundamentu, fundamentów
(wymiary są właściwe wówczas, gdy zapas nośności
nie przekracza 10 % oporu granicznego podłoża
gruntowego), SGN - ULS
• Sprawdzenie warunków stanu granicznego
użytkowalności (osiadania, odkształcenia), SGU - SLS
• Wymiarowanie konstrukcyjne fundamentu
• Rysunki konstrukcyjne i opis techniczny.
Rodzaje
fundamentów
bezpośrednich Fundamenty bezpośrednie
shallow stosuje, gdy w podłożu gruntowym w
foundations
poziomie posadowienia i poniżej występują
warstwy gruntów nośnych i mało ściśliwych,
Kryteria podziałów:
- głębokość posadowienia
czyli takich, które będą w stanie bezpośrednio
- kształt
- sposób wykonania
przenieść obciążenia przekazywane przez
- materiał podstawy fundamentów i nie wykażą przy
- sztywność
tym nadmiernych osiadań.
 Klasyfikacja fundamentów bezpośrednich

w zależności od głębokości fundamenty bezpośrednie dzieli się na:

 płytkie (umownie do 4 m),
 głębokie (odwodnienie, zabezpieczenie ścian wykopów).
Wykopy pod fundamenty nowych budynków, obok fundamentów istniejących
budynków, należy wykonywać po wcześniejszym zabezpieczeniu ich fundamentów
 Klasyfikacja fundamentów bezpośrednich

w zależności od kształtu podstawy i konstrukcji fundamenty

bezpośrednie dzieli się na:
 stopy fundamentowe,
 ławy fundamentowe,
 płyty fundamentowe,
 ruszty fundamentowe,
 skrzynie fundamentowe,
 fundamenty blokowe
 Fundamenty
bezpośrednie

Fundamenty
Ławy Stopy Płyty Ruszty Skrzynie masywne
 Stopy fundamentowe stosuje się zwykle do
niezależnego posadowienia każdego słupa,
przenoszą na grunt obciążenia ze słupów
żelbetowych, stalowych lub filarów murowanych.

Stopy
 • Stopy zaleca się stosować pod pojedyncze słupy
przy rozstawie większym niż 5,0 m,
• Stopy mogą być też stosowane pod słupy
sąsiadujące ze sobą, tzw. stopy grupowe,
• Stopy mogą być stosowane pod ściany o ile pozwala
na to nośność.

Stopy
Ze względu na użyte materiały, wyróżnia się stopy:
• kamienne,
• ceglane,
• betonowe,
• żelbetowe.
Stopy

Przekroje poprzeczne stóp fundamentowych betonowych lub

żelbetowych:
a) prostokątna, b) schodkowa, c) trapezowa;
1 – słup, 2 – prostokątne pole powierzchni obciążenia wspornika,
3 – trapezowe pole powierzchni obciążenia
Rodzaje stóp fundamentowych
[Rossiński B., 1976]
 Stopy betonowe

- wykonuje się wtedy, gdy możliwe jest przyjęcie takich wysokości,

przy których pracują tylko na ściskanie i przebicie – przyjęcie
odpowiedniego kąta a
 Stopy betonowe

Wysokość stóp betonowych (a > 55º-60º  h≥1.48×s ):

h 
stopy trapezowe i schodkowe: tg a   3. 84
 
Qs
s ftk LB
stopy prostokątne : h 
tga   3.37
s ftk
 Stopy
żelbetowe
stosuje się pod słupy
przekazujące większą siłę
pionową, obciążenia
mimośrodowe lub dynamiczne
h  (0,3  0,5)L  a 
h – wysokość stopy
fundamentowej,
L – długość stopy
fundamentowej,
a – wymiar przekroju
poprzecznego słupa
h 
tga   3.84
s ftk
h 
tga   3.37
s ftk
 Stopy
żelbetowe
Stopy żebrowane 

Stopy grupowe 

h – wysokość stopy
fundamentowej,
L – długość stopy
fundamentowej,
t – wymiar przekroju
poprzecznego słupa
Stopy
 Technologia wykonania stóp
fundamentowych
Stopy fundamentowe w technologii tradycyjnej
monolityczne
Zalety i wady stóp monolitycznych
zalety:
• łatwość wykonania
• możliwość wykonania wykopu otwartego
• wykonywanie na miejscu budowy bez użycia
ciężkiego sprzętu
 Zalety i wady stóp monolitycznych
wady
• uzależnienie wykonania od warunków
atmosferycznych
• konieczność stosowanie deskowania oraz zbrojenia
• konieczność stosowania przerw technologicznych w
celu uzyskania przez beton odpowiedniej
wytrzymałości
• ograniczona kontrola jakości
• stosunkowo długi czas wykonania
• degradacja środowiska
Technologia wykonania stóp
fundamentowych
Stopy fundamentowe prefabrykowane
Zalety i wady stóp prefabrykowanych
zalety:
• optymalizacja zużycia energii i materiałów
• uniezależnienie od warunków atmosferycznych
• mały koszt z uwagi na powtarzalność elementów
• krótszy czas wykonania
• większa kontrola jakości wykonywanych elementów
ze względu na kontrolę produkcji w wytwórni
prefabrykatów
• brak deskowania
• brak zbrojenia
• możliwość wykonania słupa i stopy jednocześnie
• uniezależnienie od prac betoniarskich
Zalety i wady stóp prefabrykowanych
wady
• konieczność używania ciężkiego sprzętu: środki
transportu, żurawie, suwnice
• wykorzystanie pomiarów geodezyjnych przy montażu
słupów
• słaba dostępność
Ławy fundamentowe
wykonuje się pod ścianami
ciągłymi lub pod gęsto
rozstawionymi rzędami
słupów.
Ławy fundamentowe
 Ławy fundamentowe

Przekroje poprzeczne ław fundamentowych żelbetowych:

a) prostokątny, b) trapezowy, c) schodkowy;
1 – zbrojenie główne poprzeczne, 2 – zbrojenie podłużne f 12-20 mm,
3 – strzemiona w rozstawie max. 30 cm, 4 – pręty rozdzielcze, γ – kąt
rozkładu naprężeń w żelbecie (45º)
 Ruszty fundamentowe
1 1
h    L
5 7

zastosowanie:
• w przypadku podłoża słabonośnego i niejednorodnego oraz występowania
dużych obciążeń,
• gdy zastosowanie ław fundamentowych nie wystarcza do właściwego
przeniesienia obciążeń na grunt,
• gdy zastosowanie ław fundamentowych nie zapewnia pożądanej sztywności
konstrukcji fundamentu ze względu na nierównomierne osiadanie gruntu
 Płyty fundamentowe
Rozkładają ciężar budynku na dużą powierzchnię.
Wykonuje się najczęściej pod:
• budowle wysokie, lecz o małej szerokości i długości (kominy, wieże)
• pod budowle posadawiane na słabych gruntach.
Stosuje się je, gdy:
− ogólna powierzchnia ław i stóp byłaby tak duża, że pozostawałyby
między nimi niewielkie powierzchnie nie zabudowane i bardziej
opłacalne jest połączenie ich w jedną całość (płytę),
− obciążenie fundamentu przy małym dopuszczalnym nacisku
jednostkowym na grunt wymaga wykorzystania całej powierzchni
budynku,
− grunt pod budynkiem jest niejednorodny i nie moŜna dopuścić do jego
nierównomiernego osiadania,
Płyty fundamentowe
a) o stałej grubości na
całej powierzchni,
b) o zmiennej grubości,
c) wzmocnione żebrami,
d) w postaci
odwróconego stropu
grzybkowego,
e) w postaci rusztu
belkowego,
f) w postaci
odwróconego sklepienia,
g) w postaci odwróconej
kopuły,
h) w postaci skrzyni.
 Płyty fundamentowe

a) płyta o stałej grubości, b) płyta w postaci odwróconego stropu płytowo-

żebrowego, c) płyta w postaci stropu żebrowego, d) płyta w postaci
odwróconego stropu grzybkowego
 Płyty fundamentowe

a) Fundament w postaci łuku płytowego o osi parabolicznej,

b) Fundament w postaci płyty łukowej: 1 – płyta łukowa, 2 – dźwigar
słupowy.
 Płyty fundamentowe

Farma wiatrowa
„Zagórze”
Płyty fundamentowe
Technologie płyt fundamentowych:
płyta fundamentowa „Izodom 2000 Polska”
• technologia budowy obiektów pasywnych oraz energooszczędnych,
• wykorzystanie szalunku traconego z materiału jakim jest tworzywo piankowe – peripor,
• bardzo dobra izolacyjność od podłoża gruntowego,
• zapobieganie powstawania mostków cieplnych,
• projektowana żywotność budynków systemu - ponad 100 lat.
b) płyta fundamentowa grzewcza Legalett Polska
• fundament wykluczający akumulację wilgoci w obiekcie budowlanym,
• struktura płyty fundamentowej z podłogową technologią grzewczą,
• dystrybucja ciepłego powietrza w przewodach rurowych tworzących zamknięte
obiegi, zabetonowanych w płycie fundamentowej,
• gwarancja stałej temperatury, przyjazny mikroklimat wnętrz,
• uniwersalność źródeł energii, do ogrzania powietrza znajdującego się w
kanałach.
 Opis wybranych realizacji posadowienia na płycie fundamentowej:
a) płyta fundamentowa w elektrowni „Łagisza” w Będzinie:

• wymiary fundamentu
płytowego w rzucie 75,8x42,0
m,
• grubość w przekroju 1,8 m ;
2,2 m ; 2,6 m,
• płyta bez dylatacji,
• beton C25/30, ok. 6730 m3 ,
• stal AIII-N gatunku RB 500
W, ok. 550 ton,
• betonowanie trwało
nieprzerwanie ok. 58 h,
66
• pielęgnacja- intensywne
polewanie wodą powierzchni
płyty.
b) płyta fundamentowa bloku energetycznego Elektrowni
Bełchatów:
• wymiary fundamentu płytowego w rzucie 98,8 x 83,5 m,
• przechodnia grubość w przekroju od 2,5 m przez 3,85 do 4,5 m,
• płyta skonstruowana bez dylatacji,
• beton C30/37, ok. 27,5 tysiąca m3 ,
• stal B500SP Epstal o średnicy 32 mm, ponad 3 tysiące ton,
• betonowanie trwało nieprzerwanie ok. 138 h,
• pielęgnacja- zraszanie w postaci rozpylonej mgły wodnej.

Rys. 1 Rys.2
Wczesna pielęgnacja ułożonego betonu Widok ogólny w końcowej fazie betonowania.
c) płyta fundamentowa wieży głównej Bazyliki
Licheńskiej
• wymiary fundamentu płytowego w rzucie 20,0 x 20,0 m,
• grubość w przekroju 3,0 m,
• fundamentowanie dwuetapowe,
• beton B35, ok. 1200 m3 ,
• silne zbrojenie dolne, górne oraz ortogonalne w postaci siatek,
• pielęgnacja- zalanie wierzchu płyty warstwą wody o gr. 30cm.

Rys. 1 Rys.2
Układanie mieszanki w I etapie betonowania masywnej Widok wykonanej płyty fundamentowej wieży,
płyty fundamentowej Bazyliki Licheńskiej z wypuszczonym zbrojeniem ścian
Przykład obliczeniowy wykonany w programie Autodesk Robot Structural
Analysis Professional
Za pomocą siatki podziału 2/2 m MES uzyskano 88 węzłów. Program
obliczył poszczególne siły przekrojowe: Mx, My, Mxy, oraz wygenerował
mapy rozkładu tych sił.
Rys. Mapa rozkładu momentów zginających Mx płyty fundamentowej grubości 0,30 m o siatce podziału 2/2 m na podłożu
sprężystym określonym jednym parametrem Kz [kN/m3]

Rys. Mapa rozkładu momentów zginających My płyty fundamentowej grubości 0,30 m o siatce podziału 2/2 m na podłożu
sprężystym określonym jednym parametrem Kz [kN/m3]
Rys. Mapa rozkładu momentów zginających Mxy płyty fundamentowej grubości 0,30 m o siatce
podziału 2/2 m na podłożu sprężystym określonym jednym parametrem Kz [kN/m3]

• Obliczenie wymaganej powierzchni zbrojenia - zbrojenia

teoretycznego

• Wygenerowanie zbrojenia rzeczywistego - rozkład prętów

zbrojeniowych w płycie fundamentowej
Zbrojenie dolne płyty
Zbrojenie górne płyty

•74
 Fundamenty skrzyniowe
• pod budynki bardzo wysokie i silnie obciążone

a) Typowy fundament skrzyniowy (pod Pałacem Kultury i Nauki),

b) Fundament skrzyniowy płytowy trójkondygnacyjny pod wysokim
budynkiem mieszkalnym.
Fundamenty blokowe
Projektując fundamenty posadowione bezpośrednio, należy
przewidzieć środki chroniące przed:
− zalaniem wykopu fundamentowego przez wody gruntowe,
powierzchniowe lub opadowe,
− przenikaniem do pomieszczeń podziemnych wód
gruntowych oraz wód opadowych, spływających
powierzchniowo lub infiltrujących w podłoże gruntowe,
− korozyjnym działaniem wód gruntowych, opadowych i
technologicznych na materiały i konstrukcje podziemnej
części obiektu budowlanego.
 DRENAŻ FUNDAMENTÓW

• Wykop w nieprzepuszczalnym gruncie tworzy wokół budynku stale

nawodnioną strefę
• Opaska betonowa, a nawet odwodnienie liniowe wykonane wokół
budynku nie uchroni go przed wilgocią, jeśli napływ wody odbywa się
przez warstwy przepuszczalne głęboko położone
DRENAŻE PIERŚCIENIOWE
 ELEMENTY DRENAŻU
OPASKOWEGO

rury drenarskie

studzienki
rewizyjne
 ELEMENTY DRENAŻU
OPASKOWEGO

rury drenarskie

studzienki rewizyjne

studzienka zbiorcza
 ELEMENTY DRENAŻU
OPASKOWEGO

rury drenarskie

studzienki rewizyjne

studzienka zbiorcza

przykrycia studzienek
 ELEMENTY DRENAŻU
OPASKOWEGO

 rury drenarskie

 studzienki rewizyjne

 studzienka zbiorcza

 przykrycia studzienek

 kształtki i złączki
OBSYPKA FILTRACYJNA
 OBSYPKA FILTRACYJNA

Przekrój przez przykładowy drenaż opaskowy:

1 - grunt rodzimy, 2 - grunt nasypowy (przepuszczalny),
3 - żwir płukany 0/32 mm, 4 - rura drenażowa, 5 - żwir opaski 32/63 mm,
6 - izolacja przeciwwilgociowa budynku, 7 - płyta izolacyjna,
8, 11 - geowłóknina,
9 - otwory w ławie fundamentowej do odwadniania podziemnych części budynku,
10 - żwir 8/16 mm.
DRENAŻ WEWNĘTRZNY
 • Realizacja badań gruntu we właściwym zakresie i do stosownej głębokości oraz
I sporządzenie przekroju geotechnicznego dla projektowanego fundamentu.

• Zaznaczanie projektowanego fundamentu na przekroju geotechcznicznym. Określenie

II głębokości posadowienia, wysokości fundamentu oraz układ warstw obok niego.

• Dobranie wymiarów fundamentu metodą prób. Nie jest możliwe ich obliczenie poprzez
wpisanie danych do równania na opór graniczny. Zapas nośności nie powinien
III przekraczać 10% oporu granicznego podłoża gruntowego ze względów ekonomicznych.

• Sprawdzenie dla przyjętych wymiarów fundamentu stanu granicznego użytkowalności

IV (osiadań, odkształceń).

• Przeprowadzenie wymiarowania konstrukcyjnego fundamentu. Wyznaczanie sił

V wewnętrznych oddziaływających na konstrukcję fundamentu.

• Wykonanie rysunków konstrukcyjnych na podstawie wykonanych obliczeń.

VI
 GEO – nośność podłoża pod
stopą fundamentową

Vd  Rd

wg Terzaghi’ego:
dla fundamentu ciągłego: q ult  c N c   zD
 N q  0.5 BN 
dla fundamentu kwadratowego: qult  1.3c Nc   zD
 Nq  0.4 BN
dla fundamentu kołowego: qult  1.3c Nc   zD
 Nq  0.3 BN
GEO – nośność podłoża pod stopą fundamentową
wg EN-1997-1, Annex D:

wg Vesica
wg (1973/75):
Brinch-  B  N q 
Hansena sc  1   
 L  N c 
(1970)
B
sq  1    tan f 
wg PN-81/B-03020: L
B
s  1  0.4 
L
 Sprawdzenie stanu granicznego GEO dla stopy
fundamentowej
GV;k 1220 kN
Wymiary poprzeczne słupa bB [m] = 0.50
QV;k 300 kN
bL [m] = 0.50
GH;k 0 kN Wysokość fundamentu hs m] = 1.00
QH;k 100 kN
k 21.6 [kN/m3]
 kD 21.6 [kN/m3]
fk 24 deg
ck 38 kPa
GEO – nośność podłoża pod stopą fundamentową

Vd  Rd

wg PN-81/B-03020:

wg EN-1997-1, Annex D:
GEO – nośność podłoża pod stopą fundamentową

Vd  Rd

Wyniki obliczeń dla B = L = 1,7 m

 Metody obliczania
osiadań

Metoda sumowania Uproszczona metoda Metody

odkształceń ośrodka sprężystego półempiryczne

Na podstawie
Metoda odkształceń
wyników badań
jednoosiowych
sondy cylindrycznej
podłoża
SPT

Metoda odkształceń Na podstawie

trójosiowych wyników badań
podłoża sondy CPT
Metoda odkształceń jednoosiowych podłoża