TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

HỌC PHẦN PHƯƠNG PHÁP NCKH VÀ SƯ PHẠM ỨNG DỤNG

ĐỀ CƯƠNG BÁO CÁO

TÁC ĐỘNG CỦA TIK TOK ĐẾN SỨC KHỎE TÂM THẦN SINH VIÊN
KHOA ĐỊA LÍ TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TPHCM

Nhóm thực hiện Mssv Lớp Ngành

Nguyễn Bá Kiên 48.01.603.011 48.SP.DIA Sư Phạm Địa Lí
Phạm Thị Ngoan 48.01.603.019 48.SP.DIA Sư Phạm Địa Lí
Lê Hoàng Minh 48.01.603.014 48.SP.DIA Sư Phạm Địa Lí
Trầm Thị Cẩm Tú 48.01.603.031 48.SP.DIA Sư Phạm Địa Lí
Lê Thanh Ngân Tâm 48.01.603.022 48.SP.DIA Sư Phạm Địa Lí
Cao Thị Thanh Thương 48.01.603.026 48.SP.DIA Sư Phạm Địa Lí

Gảng viên hướng dẫn

TS. Hà Văn Thắng

TP Hồ Chí Minh, tháng 6 năm 2024

 LỜI MỞ ĐẦU

Ngày nay, sự phát triển vượt bậc của công nghệ, tiến bộ của khoa học kỹ thuật, thế
giới bước vào thời kì công nghệ 4.0. Cùng với nhu cầu sử dụng, giao tiếp xã hội ngày
càng tăng lên đã tạo ra một sự phát triển mạnh mẽ của các mạng xã hội. Với các tính
năng đa dạng, nguồn dữ liệu khổng lồ thì mạng xã hội ,cho phép người dùng kết nối với
nhau, giao tiếp và mở rộng các mối quan hệ xã hội và chia sẻ thông tin. Hiện nay có thể
kể ra một số trang mạng xã hội phổ biến: Facebook, Zalo, Instagram, Tiktok,...

Việc sử dụng mạng xã hội ở nước ta ngày càng phổ biến . Báo cáo thống kê các số
liệu tổng quan của Digital Việt Nam cho biết việc sử dụng mạng xã hội hiện nay của
người dân nước ta đạt ở con số ấn tượng. Có 72 triệu người dùng mạng xã hội tại Việt
Nam vào Tháng 1 năm 2021. Số người sử dụng phương tiện truyền thông xã hội tại Việt
Nam tăng 7 triệu người (+11%) giữa năm 2020 và 2021. Trong đó Tiktok đã vượt qua
Facebook về số lượt “download” ở Việt Nam. Tiktok từ một ứng dụng chia sẻ video
được sản xuất bởi một công ty công nghệ của Trung Quốc đã nhanh chóng trở thành ứng
dụng số 1 trên Apple Store không chỉ trong nước mà trên toàn thế giới. Tiktok ngày càng
phát triển mạnh nhờ những tính năng ưu việt với giá trị giải trí cao, mạng xã hội này dần
dần trở nên phổ biến và con số người dùng vẫn đang tăng lên nhanh chóng.

Sự phát triển của Tiktok ngoài việc giải trí thay vào đó nó còn kéo theo nhiều hệ
lụy, có ảnh hưởng xấu tới một bộ phận giới trẻ Việt Nam hiện nay. Tình trạng nghiện
Tiktok, làm mất sự kiểm soát của bản thân.

Qua đó nhóm tác giả quyết định nghiên cứu đề tài “Đánh giá tác động của Tiktok
đến sức khỏe tâm thần của sinh viên khoa Địa lý Trường Đại học SP.TPHCM”. nhằm
xác định nguyên nhân, hệ quả, và phân tích đánh giá đưa ra kiến nghị giúp sinh viên sử
dụng Tiktok một cách hợp lý và hiệu quả.
 MỤC LỤC
LỜI MỞ ĐẦU ..............................................................................................................
PHẦN MỞ ĐẦU ........................................................................................................ 1
1. Tổng quan tình hình nghiên cứu ........................................................................ 1
2. Lí do lựa chọn đề tài ........................................................................................... 2
3. Mục tiêu nghiên cứu ........................................................................................... 3
4. Nhiệm vụ nghiên cứu .......................................................................................... 3
5. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ...................................................................... 4
6. Giả thuyết khoa học và câu hỏi nghiên cứu ....................................................... 4
7. Phương pháp nghiên cứu ................................................................................... 6
PHẦN NỘI DUNG ..................................................................................................... 7
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ CƠ SỞ THỰC TIỄN VỀ TÌNH HÌNH TIẾP
CẬN MẠNG XÃ HỘI TIKTOK TẠI VIỆT NAM ................................................... 7
1.1. Khái niệm ......................................................................................................... 7
1.1.1.Tiktok là gì?............................................................................................................ 7
1.1.2. Sức khỏe tâm thần là gì? ...................................................................................... 7
1.2. Tổng quan tình hình tiếp cận Tiktok những năm gần đây ............................ 7
1.2.1. Tình hình chung tại Việt Nam ................................................................................ 7
1.2.2. Tình hình đối với đối tượng là sinh viên ................................................................ 8
CHƯƠNG 2: ĐÁNH GIÁ MỨC ĐỘ HIỆU QUẢ .................................................... 8
2.1. Thu thâ ̣p dữ liêụ .............................................................................................. 8
2.1.1. Chuẩn bị tài liệu khảo sát ...................................................................................... 9
2.1.2. Tiến hành khảo sát................................................................................................ 9
2.2. Tổ ng hơp̣ dữ liêụ ............................................................................................ 10
2.2.1. Phương pháp thu thập dữ liệu ............................................................................ 10
2.2.2. Tổng hợp dữ liệu ................................................................................................ 10
2.3. Phân tích, xử lý dữ liêụ .................................................................................. 10
2.3.1. Phương pháp xử lý dữ liệu ................................................................................. 10
2.3.2. Phân tích và xử lý số liệu .................................................................................... 11
CHƯƠNG 3: ĐÁNH GIÁ VÀ NHẬN XÉT, GIẢI PHÁP SỬ DỤNG MẠNG XÃ
HỘI TIK TOK HIỆU QUẢ ..................................................................................... 11
3.1. Đánh giá và nhận xét ..................................................................................... 11
3.1.1. Đánh giá ............................................................................................................. 11
3.1.2. Nhận xét ............................................................................................................. 12
3.2. Giải pháp sử dụng mạng xã hội Tik Tok hiệu quả ....................................... 12
3.2.1. Giải pháp về nhận thức ....................................................................................... 12
3.2.2. Giải pháp thực tiễn.............................................................................................. 13
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .................................................................................. 14
1. Kết luận ............................................................................................................. 14
2. Kiến nghị ........................................................................................................... 14
TÀI LIỆU THAM KHẢO ....................................................................................... 15
PHẦN MỞ ĐẦU

1. Tổng quan tình hình nghiên cứu

Về vấn đề tầm quan trọng của đề tài nghiên cứu “TÁC ĐỘNG CỦA TIK TOK
ĐẾN SỨC KHỎE TÂM THẦN CỦA SINH VIÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM
TP.HCM”.

Trong nghiên cứu về đề tài “ẢNH HƯỞNG CỦA MẠNG XÃ HỘI TIKTOK ĐẾN
THẾ HỆ Z”. Thông qua phương pháp (điều tra khảo sát bằng bảng hỏi, tổng hợp tài liệu
lí thuyết) đã đi tìm câu trả lời cho câu hỏi “Việc sử dụng Tiktok có ảnh hưởng như thế
nào đến thế hệ Gen Z”. Kết quả chỉ ra rằng thế hệ Gen Z sử dụng mạng xã hội Tiktok
với 3 mục đích chính gồm giải trí, học tập, và giải tỏa cảm xúc để tìm kiếm sự chia sẻ
của mọi người, trong đó mục đích giải trí là phổ biến nhất. (Ma et al., 2022)

Trong nghiên cứu về đề tài “HIỆU QUẢ TIKTOK ĐẾN HIỆU QUẢ HỌC TẬP:
NGHIÊN CỨU SINH VIÊN TRUYỀN THÔNG ĐẠI HỌC RITMAN”. Thông qua
phương pháp (Khảo sát bằng bảng hỏi, tổng hợp tài liệu lí thuyết) đã tìm câu trả lowifcho
câu hỏi “TikTok ảnh hưởng như thế nào đến kết quả học tập của sinh viên truyền thông
đại chúng ở Trường đại học Ritman?”; “TikTok có ảnh hưởng gì đến sinh viên truyền
thông đại chúng vượt qua kỳ thi ở Ritman?”; “TikTok có hỗ trợ cải thiện kết quả học tập
của sinh viên truyền thông đại chúng ở Đại học Ritman”. Kết quả chỉ ra rằng từ những
phát hiện của nghiên cứu này, người ta đã suy luận rằng không thể loại bỏ hoàn toàn
việc sử dụng mạng xã hội của sinh viên. Mặc dù là một trường đại học tư thục nhưng
những phát hiện của nghiên cứu này ở mức độ lớn đã tiết lộ mối quan hệ tiêu cực giữa
TikTok và kết quả học tập của sinh viên truyền thông đại chúng tại Đại học Ritman. Kết
quả thu được từ phân tích được thực hiện trong nghiên cứu này cho thấy TikTok ảnh
hưởng đến kết quả học tập của sinh viên. Do đó, dựa trên những phát hiện thu được từ
nghiên cứu này, kết luận được đưa ra là có tác động và ảnh hưởng tiêu cực đáng kể đến
kết quả học tập Tik Tok của sinh viên truyền thông đại chúng tại Đại học Ritman.
(OKPONGKPONG & BASSEY, n.d.)

Trong nghiên cứu về đề tài “TÌNH HÌNH SỬ DỤNG MẠNG XÃ HỘI Ở VIỆT
NAM HIỆN NAY: MỘT SỐ VẤN ĐỀ ĐẶT RA VÀ GIẢI PHÁP”. Thông qua phương
pháp (khảo sát thống kê, tổng hợp thông tin lý thuyết) đã tìm ra câu hỏi “Tình hình sử
1
dụng mạng xã hội ở Việt Nam ảnh hưởng như thế nào đến người dùng mạng và đề xuất
giải pháp để người dùng sử dụng mạng xã hội tốt hơn “Kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng
số lượng người dùng sử dụng mạng xã hội ở Việt Nam đang ở mức cao và những ảnh
hưởng của mạng xã hội đến người dùng cả về mặt tích cực và tiêu cực đang tác động
đến người dùng mạng xã hội và đề xuất các giải pháp để người dùng sử dụng mạng một
cách tốt hơn, hiệu quả hơn. (Nguyễn et al., 2022)

Trong nghiên cứu đề tài “TÁC ĐỘNG CỦA NHẬN THỨC VỀ NHU CẦU THỂ
HIỆN BẢN THÂN ĐẾN HÀNH VI LỆCH CHUẨN CỦA GIỚI TRẺ TRÊN MẠNG
XÃ HỘI TIKTOK”. Sử dụng phương pháp hồi quy, nghiên cứu đánh giá tác động của
nhận thức về nhu cầu thê hiện bản thân đến hành vi lệch chuẩn của giới trẻ trên mạng
xã hội TikTok với phạm vi nghiên cứu là các bạn trẻ ở độ tuổi từ 16-24. Kết quả nghiên
cứu cho thấy, các nhân tố của nhận thức về nhu cầu thể hiện bản thân tác động đến Hành
vi lệch chuẩn của giới trẻ khi sử dụng TikTok gồm: Nhu cầu thể hiện bản thân; Động
lực thể hiện bản thân; Nội dung tiêu cực trên TikTok và Hành vi sử dụng mạng xã hội
TikTok. (Trần et al., 2022)

2. Lí do lựa chọn đề tài

Trong kỷ nguyên công nghệ số bùng nổ, mạng xã hội len lỏi vào mọi ngóc ngách
đời sống, trở thành một phần thiết yếu của giới trẻ. Nổi bật trong vô số ứng dụng, TikTok
- nền tảng chia sẻ video ngắn - thu hút hàng triệu người dùng, bao gồm cả sinh viên
Khoa Địa lí Trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh (ĐHSP HCM).
Sự phổ biến rộng rãi: TikTok sở hữu lượng người dùng khổng lồ, đặc biệt là giới
trẻ, với hơn 1 tỷ người dùng hoạt động hàng tháng. Tại Việt Nam, TikTok cũng ghi nhận
mức độ phổ biến cao, thu hút hơn 70% người dùng internet trong độ tuổi 18-24. Riêng
sinh viên Khoa Địa lí ĐHSP HCM, tỷ lệ sử dụng TikTok khá cao,biến ứng dụng này
thành một kênh giải trí, kết nối và chia sẻ thông tin không thể thiếu trong cuộc sống
cũng như học tập.
Tác động đa chiều: Việc sử dụng TikTok không chỉ đơn thuần là giải trí mà còn
mang lại nhiều lợi ích như cập nhật tin tức, học tập kiến thức mới, chia sẻ đam mê, phát
triển bản thân,...Tuy nhiên, bên cạnh những mặt tích cực, TikTok cũng tiềm ẩn nhiều
nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần của người dùng, đặc biệt là sinh viên - lứa
tuổi nhạy cảm và dễ bị tổn thương bởi những tác động tiêu cực.

2
 Tính cấp thiết: Hiểu rõ những tác động của TikTok đối với sức khỏe tâm thần là
điều vô cùng quan trọng. Điều này giúp sinh viên sử dụng ứng dụng một cách hiệu quả
và lành mạnh, đồng thời giúp nhà trường có biện pháp giáo dục phù hợp để bảo vệ sức
khỏe tinh thần cho sinh viên.
Nghiên cứu này đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao nhận thức về tác động
của TikTok đối với sức khỏe tâm thần của sinh viên, từ đó giúp các bạn sử dụng ứng
dụng một cách có trách nhiệm và hướng đến lợi ích tích cực. Đồng thời, nghiên cứu
cũng cung cấp thông tin cho nhà trường và gia đình trong việc đưa ra các biện pháp giáo
dục và quản lý phù hợp để bảo vệ sức khỏe.

3. Mục tiêu nghiên cứu

Hỗ trợ sinh viên khoa Địa lí trường Đại học sư phạm thành phố Hồ Chí Minh
sử dụng Tiktok đúng cách để không ảnh hưởng sức khoẻ tâm thân của sinh viên viên
trong đó bao gồm:

 Đánh giá mức độ sử dụng TikTok của sinh viên Khoa Địa lí Trường Đại học Sư
phạm Thành phố Hồ Chí Minh.
 Xác định những tác động tích cực và tiêu cực của TikTok đối với sức khỏe tâm
thần của sinh viên.
 Phân tích mối quan hệ giữa mức độ sử dụng TikTok và các vấn đề sức khỏe tâm
thần như lo âu, trầm cảm, cô đơn, và sự tự trọng.
 Xác định những yếu tố cá nhân và môi trường ảnh hưởng đến cách thức sinh
viên sử dụng TikTok và tác động của nó đến sức khỏe tâm thần.
 Đề xuất các giải pháp nhằm hạn chế những tác động tiêu cực của TikTok và
thúc đẩy sử dụng TikTok một cách lành mạnh để hỗ trợ sức khỏe tâm thần của
sinh viên.

4. Nhiệm vụ nghiên cứu

- Xác định mức độ sử dụng TikTok và các hành vi sử dụng của sinh viên:

 Tỷ lệ sử dụng TikTok của sinh viên.

 Thời gian sử dụng TikTok trung bình mỗi ngày.
 Mục đích sử dụng TikTok (giải trí, học tập, kết nối,...)
 Loại nội dung TikTok mà sinh viên thường xem.
3
  Cách thức sử dụng TikTok (xem thụ động, tham gia bình luận, chia sẻ video,...).

- Đánh giá tác động của TikTok đến sức khỏe tâm thần của sinh viên:

 Mức độ lo âu, trầm cảm, stress của sinh viên sử dụng TikTok.
 Lòng tự trọng của sinh viên sử dụng TikTok.
 Chất lượng giấc ngủ của sinh viên sử dụng TikTok.
 Mức độ hài lòng với cuộc sống của sinh viên sử dụng TikTok.
 Các triệu chứng sức khỏe tâm thần khác (nếu có).

- Phân tích mối liên hệ giữa mức độ sử dụng TikTok và các vấn đề sức khỏe tâm thần:

 Sử dụng mô hình thống kê để xác định mối liên hệ giữa thời gian sử dụng TikTok,
các hành vi sử dụng và các vấn đề sức khỏe tâm thần.
 Xác định những yếu tố trung gian ảnh hưởng đến mối liên hệ này (như tính cách,
kỹ năng đối phó, mức độ hỗ trợ xã hội,...).
 So sánh mức độ ảnh hưởng của TikTok giữa các nhóm sinh viên khác nhau (theo
giới tính, ngành học, hoàn cảnh gia đình,...).

5. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

- Sinh viên đại học từ 18 đến 25 tuổi, đang theo học tại Khoa Địa lí Trường đại học sư
phạm Thành phố Hồ Chí Minh.
- Sử dụng mẫu ngẫu nhiên hoặc phân tầng theo khu vực, trường đại học, ngành học, giới
tính, v.v.
- Kích thước mẫu đủ lớn để đảm bảo tính đại diện và độ chính xác của kết quả nghiên
cứu.

6. Giả thuyết khoa học và câu hỏi nghiên cứu

Giả thuyết khoa học:

- Sinh viên sử dụng TikTok với mức độ thường xuyên có nguy cơ cao gặp các vấn đề
sức khỏe tâm thần như lo âu, trầm cảm, cô đơn, và sự tự trọng thấp hơn so với sinh viên
sử dụng ít hoặc không sử dụng.
- Mức độ sử dụng TikTok, nội dung tiếp xúc và cách thức sử dụng ảnh hưởng đến tác
động của TikTok đối với sức khỏe tâm thần của sinh viên.

4
- Những yếu tố cá nhân như giới tính, độ tuổi, tính cách, và môi trường gia đình ảnh
hưởng đến cách thức sinh viên sử dụng TikTok và tác động của nó đến sức khỏe tâm
thần.
Câu hỏi nghiên cứu:

- Mức độ phổ biến và tần suất sử dụng TikTok của sinh viên Sư phạm TP.HCM như thế
nào?

 Bao nhiêu phần trăm sinh viên sử dụng TikTok?

 Sinh viên dành bao nhiêu thời gian trung bình mỗi ngày cho TikTok?
 Mức độ phổ biến của các loại nội dung TikTok khác nhau trong sinh viên Sư
phạm TP.HCM ra sao? (ví dụ: hài hước, âm nhạc, nhảy múa, giáo dục, v.v.)

- Những loại nội dung TikTok mà sinh viên Sư phạm TP.HCM thường xuyên tiếp xúc?

 Nội dung nào thu hút sinh viên nhiều nhất? Tại sao?
 Sinh viên có thường xuyên tiếp xúc với nội dung tiêu cực trên TikTok như bắt
nạt, bạo lực, hoặc so sánh bản thân với người khác không?
 Sinh viên đánh giá như thế nào về mức độ chân thực và tính chính xác của thông
tin trên TikTok?

- TikTok tác động đến những khía cạnh nào trong sức khỏe tâm thần của sinh viên Sư
phạm TP.HCM?

 Cảm xúc: Mức độ lo âu, trầm cảm, stress, sự hài lòng với cuộc sống, và lòng tự
trọng của sinh viên thay đổi như thế nào sau khi sử dụng TikTok?
 Nhận thức: Hình ảnh bản thân, giá trị bản thân, và nhận thức về thế giới xung
quanh của sinh viên có bị ảnh hưởng bởi TikTok không?
 Hành vi: Mức độ tham gia các hoạt động xã hội, học tập, và ngủ nghỉ của sinh
viên có thay đổi sau khi sử dụng TikTok không?

- So sánh tác động của TikTok đến sức khỏe tâm thần của sinh viên Sư phạm TP.HCM
theo các nhóm khác nhau:

5
  Giới tính: Nam và nữ sinh viên có những khác biệt gì trong cách sử dụng TikTok
và tác động của nó đến sức khỏe tâm thần?
 Ngành học: Sinh viên các ngành học khác nhau có xu hướng tiếp xúc với nội
dung TikTok nào và tác động của nó đến họ ra sao?
 Năm học: Sinh viên năm nhất, năm hai, năm ba, và năm cuối có những khác biệt
gì trong cách sử dụng TikTok và tác động của nó đến sức khỏe tâm thần?

- Những yếu tố nào ảnh hưởng đến mức độ tác động của TikTok đến sức khỏe tâm thần
của sinh viên Sư phạm TP.HCM?

 Mức độ tương tác xã hội trên TikTok: Sinh viên tương tác nhiều hay ít với người
khác trên TikTok? Nội dung tương tác như thế nào?
 Thời gian sử dụng TikTok mỗi ngày: Sinh viên sử dụng TikTok bao nhiêu thời
gian mỗi ngày? Họ thường sử dụng TikTok vào thời điểm nào trong ngày?
 Loại nội dung TikTok mà sinh viên tiếp xúc: Sinh viên thường xuyên tiếp xúc với
loại nội dung TikTok nào? Nội dung đó có tác động tích cực hay tiêu cực đến sức
khỏe tâm thần của họ?

7. Phương pháp nghiên cứu

- Loại hình nghiên cứu: Nghiên cứu định lượng và định tính kết hợp.
- Đối tượng nghiên cứu: Sinh viên Trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh.
- Phương pháp thu thập dữ liệu:
+ Khảo sát trực tuyến hoặc trực tiếp để thu thập thông tin về mức độ sử dụng TikTok,
sức khỏe tâm thần, và các yếu tố cá nhân.
+ Phỏng vấn nhóm hoặc phỏng vấn cá nhân để thu thập thông tin chi tiết về trải nghiệm
của sinh viên khi sử dụng TikTok và tác động của nó đến sức khỏe tâm thần.
- Phương pháp phân tích dữ liệu:
+ Phân tích thống kê để xác định mối quan hệ giữa các biến.
+ Phân tích nội dung để hiểu được quan điểm và trải nghiệm của sinh viên.
- Phương pháp xử lý số liệu:
Sử dụng phần mềm thống kê SPSS và Excel để tổng hợp. Thực hiện lưu kết quả khảo
sát vào Excel và nhập dữ liệu vào phần mềm thống kê SPSS, tiến hành xử lý số liệu.

6
PHẦN NỘI DUNG

CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ CƠ SỞ THỰC TIỄN VỀ TÌNH HÌNH TIẾP

CẬN MẠNG XÃ HỘI TIKTOK TẠI VIỆT NAM

1.1. Khái niệm

1.1.1.Tiktok là gì?

Ra mắt toàn cầu vào năm 2016, cho đến nay, TikTok đã hoạt động tại hơn 150 thị
trường. Riêng tại Việt Nam, đến hết tháng 3 năm 2019, TikTok có hơn 12 triệu người
dùng hàng tháng tại đây. Tiktok là ứng dụng cho phép người dùng chia sẻ, thảo luận,
giao tiếp và tiếp nhận thông tin từ các video ngắn với thời lượng từ 15 giây đến 10 phút.

1.1.2. Sức khỏe tâm thần là gì?

Sức khỏe tâm thần được xem là một bộ phận không thể tách rời trong định nghĩa
về sức khỏe (xem WHO, 2001), trong đó sức khỏe tâm thần không chỉ là không bị mắc
rối loạn tâm thần, mà còn bao hàm trạng thái thoải mái, sự tự tin vào năng lực bản thân,
tính tự chủ, năng lực và khả năng nhận biết những tiềm năng của bản thân.(Long and
Lý 2020)

1.2. Tổng quan tình hình tiếp cận Tiktok những năm gần đây

1.2.1. Tình hình chung tại Việt Nam

Việc sử dụng mạng xã hội ngày nay gần như phổ biến và có sức ảnh hưởng mạnh
mẽ đến nhiều người. Trên tất cả các nền tảng như : Facebook, Zalo, Youtube,
Tiktok…Theo báo cáo thống kê các số liệu tổng quan của Digital Việt Nam thì việc sử
dụng mạng xã hội hiện nay của người dân nước ta đạt được những con số khá ấn tượng
. Về lượng người dùng Internet ở Việt Nam, có 68,72 triệu người dùng Internet tại Việt
Nam vào tháng 1 năm 2021. Tiktok đã vượt qua Facebook về số lượt tải về ở Việt Nam.
Về thống kê mạng xã hội cho Việt Nam.(Nguyễn, Võ, and Trần 2022). Theo
DataReportal, Việt Nam có khoảng 70 triệu người dùng mạng xã hội, điều này đồng
nghĩa với việc người dùng TikTok chiếm tới gần 71,3% trong số đó. Việt Nam xếp ở vị
trí thứ 6 trong top 10 quốc gia có lượng người dùng TikTok lớn nhất thế giới. Người
dùng mạng xã hội thuộc rất nhiều lứa tuổi, ngành nghề, vùng miền,…

7
1.2.2. Tình hình đối với đối tượng là sinh viên

Tiktok là một ứng dụng mới được sản xuất bởi một công ty công nghệ Trung Quốc.
Với mong muốn tiếp cận được với nhiều người đặc biệt là thu hút lượng lớn giới trẻ sử
dụng và lan tỏa, hiện nay thanh niên, sinh viên là đối tượng chiếm tỉ lệ lớn nhất trong
việc sử dụng mạng xã hội Tiktok.

Học tập, giải trí – đó là hai nhu cầu cơ bản lớn nhất của độ tuổi sinh viên, tâm lý
đạt mức hoàn chỉnh cùng với nhiều nhu cầu, sở thích, sinh viên là thế hệ tiếp cận công
nghệ số nhanh nhất. Tâm lý giới trẻ hiện nay bị ảnh hưởng nhiều bởi cộng đồng và môi
trường “thế giới ào”, thay vì giao tiếp trực tiếp, ngày nay lứa sinh viên trao đổi với nhau
nhiều thông qua mạng xã hội, thể hiện bản thân và đăng tải những suy tư, cảm xúc thông
qua hình ảnh và các video ngắn trên Tiktok,...

Nhìn nhận được thực tế cơ bản, nhóm nghiên cứu nhận thấy cần quan tâm hơn nữa
tác động của mạng xã hội Tiktok đến sức khỏe tâm thần của sinh viên. Đặc biệt tới sinh
viên thuộc chuyên ngành theo học – sinh viên khoa Địa, trường Đại học Sư phạm Thành
phố Hồ Chí Minh. Nhóm nghiên cứu đã xây dựng bảng khảo sát gồm các vấn đề cơ bản
liên quan đến giới tính, xu hướng sử dụng Tiktok và thang đo tác động của Tiktok đến
sức khỏe tâm thần. Từ đó nhìn nhận được tổng quan những ảnh hưởng của các nội dung
trên Tiktok để giúp người dùng nhận ra và sử dụng Tiktok hiệu quả, tránh ảnh hưởng
xấu đến mặt sức khỏe tâm thần.

CHƯƠNG 2: ĐÁNH GIÁ MỨC ĐỘ HIỆU QUẢ

2.1. Thu thâ ̣p dữ liêụ

Quá trình thu thập dữ liệu đóng vai trò rất quan trọng, giúp đánh giá chính xác nhất
thông qua nguồn dữ liệu thu thập được. Quá trình này được chia thành hai giai đoạn
chính: chuẩn bị tài liệu khảo sát và tiến hành khảo sát.

8
2.1.1. Chuẩn bị tài liệu khảo sát

Trước khi bắt đầu thu thập dữ liệu, việc chuẩn bị tài liệu khảo sát đóng vai trò quan
trọng để đảm bảo độ chính xác của quá trình nghiên cứu. Các bước tiến hành chuẩn bị
tài liệu khảo sát bao gồm:

a, Xác định nhu cầu của đối tượng khi sử dụng ứng dụng Tik Tok

Tiến hành đánh giá nhu cầu tiếp cận của đối tượng để thiết kế bảng hỏi cho phù
hợp với mức độ ảnh hưởng đến sinh viên. Tìm hiểu sinh viên dựa trên dựa trên nhu cầu
để định hướng bảng hỏi.

b, Thiết kế tài liệu khảo sát

Xác định mục tiêu, thiết kế đánh giá đối tượng dựa vào nhu cầu và những tác động
khi sử dụng ứng dụng.

Tiến hành xây dựng bảng khảo sát.

c, Kiểm tra, điều chỉnh, hoàn thiện tài liệu khảo sát.

Tiến hành rà soát, kiểm tra lại nội dung và xác định thời gian thực hiện khảo sát,
xem xét tính hợp lí, khả năng thực hiện và kết quả cần đạt được.

Phát hiện các sai sót hoặc không phù hợp về nội dung, hình thức,…để kịp thời điều
chỉnh. Cuối cùng hoàn thiện tài liệu khảo sát và tiến hành khảo sát.

2.1.2. Tiến hành khảo sát

Sau khi đã hoàn thiện tài liệu khảo sát, nhóm tác giả bắt đầu tiến hành khảo sát

a, Hình thức khảo sát

- Online: Sinh viên khảo sát thông qua công cụ google form.

- Phiếu khảo sát: Sinh viên điền thông tin khảo sát trực tiếp trên giấy.

9
b, Đối tượng

Sinh viên thuộc bốn khóa của Khoa Địa Lí:

- Khóa 46: 125 sinh viên

- Khóa 47: 237 sinh viên

- Khóa 48: 193 sinh viên

- Khóa 49: 270 sinh viên

2.2. Tổ ng hơp̣ dữ liêụ

2.2.1. Phương pháp thu thập dữ liệu

Nhóm tác giả đã dùng phương pháp nghiên cứu định lượng và phương pháp thu
thập số liệu để tổng hợp dữ liệu thông qua phiếu khảo sát, sau đó tiến hành xử lý số liệu.

2.2.2. Tổng hợp dữ liệu

Bảng hỏi được thiết kế gồm các nội dung:

Phần 1: Thông tin cá nhân

Phần 2: Mức độ sử dụng Tik Tok

Phần 3: Nhận thức về tác động của Tik Tok

Phần 4: Đánh giá tác động của Tik Tok

2.3. Phân tích, xử lý dữ liêụ

2.3.1. Phương pháp xử lý dữ liệu

Sau khi đã thu thập được kết quả khảo sát, nhóm tác giả sử dụng phần mềm thống
kê SPSS và Excel để tổng hợp. Bắt đầu phân tích và xử lý số liệu có được thông qua
phiếu khảo sát được tạo lập trên Google biểu mẫu và phiếu khảo sát. Thực hiện lưu kết

10
quả khảo sát vào Excel và nhập dữ liệu vào phần mềm thống kê SPSS, tiến hành xử lý
số liệu.

2.3.2. Phân tích và xử lý số liệu

Kết quả thu thập được từ khảo sát được tồn tại dưới dạng thông tin định lượng. Vì
vậy nhóm tác giải sử dụng phương pháp thống kê toán học để xác định xu hướng, diễn
biến của tập hợp số liệu thu thập được.

Tùy thuộc tính hệ thống và khả năng thu thập thông tin, số liệu có thể được trình
bày dưới dạng: bảng số liệu, biểu đồ, đồ thị.

CHƯƠNG 3: ĐÁNH GIÁ VÀ NHẬN XÉT, GIẢI PHÁP SỬ DỤNG MẠNG XÃ
HỘI TIK TOK HIỆU QUẢ

3.1. Đánh giá và nhận xét

3.1.1. Đánh giá

Hiện nay, thời đại cách mạng 4.0 thì những ứng dụng thông minh trên thiết bị di động
đang ngày càng phổ biến và được sử dụng một cách rộng rãi ở phạm vi toàn câu, Trong
đó ứng dụng Tik Tok đang ngày càng phổ biển vì sự tiện dụng, thú vị với những nội
dung mới mẻ và đầy sức hấp dẫn. Đối với sinh viên khoa Địa Lí trường Đại học Sư
phạm Thành phố Hồ Chí Minh, việc sử dụng TikTok không chỉ là một hình thức giải trí
mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe tâm thần của họ. Thông quả kết quả khảo sát
chúng tôi rút ra được một số nhận xét sau:

- Suy giảm chất lượng giấc ngủ: Việc sử dụng TikTok trong thời gian dài, đặc biệt vào
buổi tối, có thể ảnh hưởng xấu đến chất lượng giấc ngủ. Nhiều sinh viên thừa nhận rằng
họ thường xuyên bị cuốn vào việc xem video và khó lòng dừng lại, dẫn đến thiếu ngủ
và mệt mỏi vào ngày hôm sau.

- Ảnh hưởng đến sự tập trung: TikTok, với các video ngắn, hấp dẫn và liên tục được cập
nhật, dễ dàng thu hút sự chú ý của sinh viên. Nhiều sinh viên thừa nhận rằng họ thường
xuyên bị phân tán và khó tập trung vào bài học khi sử dụng TikTok.

11
- Giảm thời gian cho hoạt động thể chất: Việc ngồi lâu và dành nhiều thời gian cho
TikTok làm giảm thời gian vận động và tham gia các hoạt động thể thao ngoài trời. Điều
này có thể dẫn đến lối sống ít vận động và các ảnh hưởng đến các vấn đề về sức khỏe

- Giải trí và thư giản: Việc sử dụng TikTok hợp lý với việc xem những video ngắn thú
vị, bổ ích sẽ giúp giúp giảm căng thẳng, lo âu và cải thiện tâm trạng sau một ngày học
tập và làm việc mệt mỏi.

- Học tập và phát triển: Sử dụng TikTok giúp sinh viên có thể nắm bắt được xu hướng
phát triển, những cập nhật, đổi mới có liên quan đến pháp luật, giáo dục từ đó mở rộng
them vốn hiểu biết của sinh viên.

3.1.2. Nhận xét

Tác động của TikTok đến sức khỏe tâm thần của sinh viên khoa Địa Lí trường Đại học
Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh là một vấn đề phức tạp và có cả mặt tích cực lẫn tiêu
cực. Việc sử dụng TikTok một cách hợp lý và có kiểm soát có thể mang lại nhiều lợi ích
về mặt xã hội và phát triển cá nhân. Tuy nhiên, nếu lạm dụng và không quản lý tốt thời
gian, sinh viên có thể gặp phải nhiều vấn đề nghiêm trọng về sức khỏe tâm thần.

3.2. Giải pháp sử dụng mạng xã hội Tik Tok hiệu quả

3.2.1. Giải pháp về nhận thức

- Tổ chức các buổi workshop hoặc training về TikTok: Tổ chức các buổi học thảo hoặc
training để giới thiệu và hướng dẫn sinh viên về cách sử dụng TikTok một cách hiệu
quả, bao gồm cách tạo video chất lượng, sử dụng công cụ edit, xây dựng nội dung hấp
dẫn.

- Khuyến khích sinh viên tạo nội dung sáng tạo và ý nghĩa: Khuyến khích sinh viên tạo
ra những video mang tính giáo dục, ý nghĩa về Địa Lí để lan truyền thông điệp tích cực
và thu hút sự quan tâm từ cộng đồng mạng.

- Thiết lập cuộc thi sáng tạo trên TikTok: Tổ chức cuộc thi tạo video sáng tạo với chủ đề
liên quan đến Địa Lí, tạo điều kiện để sinh viên thể hiện tài năng, kiến thức và sự sáng
tạo của mình.

12
3.2.2. Giải pháp thực tiễn

- Tạo nội dung mang tính giáo dục và giải trí: Sinh viên nên tạo ra những video mang
tính giáo dục về Địa Lí như trải nghiệm du lịch, giới thiệu về địa điểm địa lí nổi tiếng,
hay diễn đạt về các vấn đề môi trường, biến đổi khí hậu nhưng vẫn giữ sự hấp dẫn và
giải trí để thu hút sự chú ý của người xem.

- Sử dụng âm nhạc và hiệu ứng: Kết hợp âm nhạc, hiệu ứng video và các trò chơi phù
hợp trên TikTok để tạo ra những video thú vị và nổi bật trên ứng dụng. Điều này giúp
thu hút sự quan tâm của đối tượng khán giả trẻ trên TikTok.

- Thường xuyên tương tác và phản hồi: Sinh viên nên thường xuyên tương tác với người
xem, trả lời các câu hỏi, nhận xét và phản hồi để xây dựng một cộng đồng truyền thông
tích cực xung quanh nội dung liên quan đến Địa Lí.

13
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

1. Kết luận

Tiktok là mạng xã hội được nhiều người quan tâm và biết đến, hàng năm số lượng
người dùng vẫn không ngừng tăng lên. Qua nghiên cứu cho thấy việc sử dụng Tiktok có
sự ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe tâm thần của sinh viên khoa Địa lý Trường Đại
học Sư phạm TP.HCM. Đó cũng như là “con dao hai lưỡi” trong những mặt tích cực vẫn
xen lẫn đâu đó những điều tiêu cực từ những nội dung các video trên Tiktok. Những tác
động tích cực mà Tiktok mang lại đầu tiên giúp sinh viên giải trí, thư giãn, giảm căng
thẳng sau giờ học tập. Cung cấp thông tin, kiến thức bổ ích về nhiều lĩnh vực, giúp sinh
viên mở rộng hiểu biết. Giúp sinh viên kết nối với bạn bè, giao lưu, chia sẻ sở thích.
Ngoài ra còn tạo cơ hội cho sinh viên phát triển khả năng sáng tạo, thể hiện bản thân.
Bên cạnh đó nó cũng mang lại những tiêu cực không đáng có như sử dụng TikTok quá
mức có thể dẫn đến nghiện, ảnh hưởng đến thời gian học tập, sinh hoạt. Một số nội dung
trên TikTok có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến nhận thức, hành vi và cảm xúc của sinh
viên. So sánh bản thân với người khác trên TikTok có thể dẫn đến cảm giác tự ti, mặc
cảm. Mất ngủ, rối loạn giấc ngủ do sử dụng TikTok vào ban đêm.(Huỳnh Thị Mộng
Cầm 2022) Vì vậy nhóm tác giả đưa ra kiến nghị để việc sử dụng Tiktok hiệu quả, lành
mạnh, sử dụng hợp lí và bổ ích cho người sử dụng, điều chỉnh hành vi thái độ, đem lại
những giá trị tốt đẹp cho bản thân.

2. Kiến nghị

Lập thời gian biểu cá nhân một cách hợp lí, quản lí thời gian học tập và làm việc
và giải trí, chỉ theo dõi và cập nhật các trang thông tin chính thống, tự giác nâng cao
kiến thức và kỹ năng dùng mạng xã hội. Người dùng cần có ý thức trách nhiệm với
những nội dung mình đăng tải, những video hình ảnh, hướng đến nội dung tốt đẹp,
không vi phạm pháp luật. Có thái độ tích cực đấu tranh chống lại các thông tin nói xấu
xuyên tạc, bịa đặt của các thế lực thù địch, phản động. Bên cạnh đó để hạn chế những
tác động tiêu cực của TikTok và nâng cao sức khỏe tâm thần cho sinh viên, cần có những
giải pháp sau:

Đối với sinh viên: sử dụng TikTok một cách hợp lý, có chừng mực, tránh lạm dụng.
Chọn lọc nội dung xem, ưu tiên những nội dung tích cực, bổ ích. Tăng cường hoạt động
14
ngoại khóa, thể dục thể thao để giải trí, giảm căng thẳng. Chia sẻ với gia đình, bạn bè
về những vấn đề gặp phải khi sử dụng TikTok.Tìm kiếm sự trợ giúp từ chuyên gia tâm
lý nếu cảm thấy bản thân bị ảnh hưởng tiêu cực bởi TikTok.

Đối với nhà trường: nâng cao nhận thức cho sinh viên về tác động của TikTok đến
sức khỏe tâm thần. Tổ chức các hoạt động giáo dục, hướng dẫn sinh viên sử dụng TikTok
một cách an toàn, hiệu quả. Cung cấp cho sinh viên những kênh giải trí, thư giãn lành
mạnh khác ngoài TikTok. Hỗ trợ sinh viên gặp khó khăn về tâm lý do sử dụng TikTok.

Đối với cộng đồng: tạo ra những nội dung TikTok tích cực, bổ ích, phù hợp với lứa
tuổi sinh viên. Phê phán những nội dung độc hại, tiêu cực trên TikTok. Nâng cao nhận
thức cho cộng đồng về tầm quan trọng của sức khỏe tâm thần.

TikTok là một công cụ có thể mang lại nhiều lợi ích, nhưng cũng tiềm ẩn nhiều
nguy cơ. Việc sử dụng TikTok một cách hợp lý, có trách nhiệm là điều rất quan trọng để
bảo vệ sức khỏe tâm thần cho bản thân và cho cộng đồng.

15
TÀI LIỆU THAM KHẢO
Huỳnh Thị Mộng Cầm, Dương Thị Ngọc Tuyền. 2022. “Trường Đạ i H ọ c Kinh T ế -
K ỹ Thu Ật Bình Dương H ộ i Th ả o Nghiên c ứ u Khoa h ọ c (Phạm Thùy Trinh,
Phạm Thị Yến, Hoàng Phi Yến, Trần Thị Hiên, & Nguyễn Hồng Hạnh, ẢNH
HƯỞNG CỦA NỘI DUNG VIDEO TRÊN TIKTOK ĐẾN HÀNH VI,, 2021)
Sinh Viên BETU l Ần I Năm 2022 L ờ i m ở Đầ U.”
Long, Lê Đức, and Nguyễn Thị Thiên Lý. 2020. “Thiết Kế Kịch Bản Sư Phạm Cho
Các Khóa Học Trực Tuyến Ngắn Hạn.” Tạp chí Khoa học 17(8): 1361.
Nguyễn, Hoàng Nhạc, Văn Hải Đăng Võ, and Tấn Tới Trần. 2022. “Tình Hình Sử
Dụng Mạng Xã Hội ở Việt Nam Hiện Nay: Một Số Vấn Đề Đặt Ra và Giải Pháp=
The Current Situation of Using Social Network in Vietnam: Some Problems and
Solutions.” : 119–28.
Ma, A. T., Bùi, T. T. H., Phan, L. C., & Nguyễn, Q. A. (2022). Ảnh hưởng của mạng xã
hội tiktok đến thế hệ z= Influence of TikTok social network on generation Z.
Nguyễn, H. N., Võ, V. H. Đ., & Trần, T. T. (2022). Tình hình sử dụng mạng xã hội ở
Việt Nam hiện nay: một số vấn đề đặt ra và giải pháp= The current situation of using
social network in Vietnam: some problems and solutions.
OKPONGKPONG, G. I., & BASSEY, A. C. (n.d.). TIKTOK EFFECT ON ACADEMIC
PERFORMANCE: A STUDY OF RITMAN UNIVERSITY MASS COMMUNICATION
STUDENTS.
Trần, T. M. H., Trịnh, T. V. A., Nguyễn, M. H., Nguyễn, M. T., & Mai, T. N. (2022).
Tác động của nhận thức về nhu cầu thể hiện bản thân đến hành vi lệch chuẩn của giới
trẻ trên mạng xã hội TikTok= Impact of young people’s perception of self-actualization
needs on their deviant behavior on TikTok.

DataReportal, Việt Nam nằm trong top những nơi có người dùng TikTok nhiều nhất.
Tạp chí Công Nghệ, năm 2023. https://vtv.vn/cong-nghe/viet-nam-nam-trong-top-
nhung-noi-co-nguoi-dung-tiktok-nhieu-nhat-20230331180445579.htm.

Tạp chí khoa học, TikTok chính thức ra mắt tại Việt Nam, công bố chiến lược đa dạng
hóa nội dung, năm 2019. https://vtv.vn/cong-nghe/tiktok-chinh-thuc-ra-mat-tai-viet-
nam-cong-bo-chien-luoc-da-dang-hoa-noi-dung-20190425094013408.htm

Phạm Thùy Trinh, Phạm Thị Yến, Hoàng Phi Yến, Trần Thị Hiên, & Nguyễn Hồng
Hạnh. (2021). ẢNH HƯỞNG CỦA NỘI DUNG VIDEO TRÊN TIKTOK ĐẾN
HÀNH VI,. Hà Nội: Đại học Quốc gia Hà Nội. Đươc̣ truy lu ̣c từ
file:///C:/Users/Dell/Documents/Zalo%20Received%20Files/KY_20211023220
259.pdf