Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 72

nqoaO O¾uh

.=re ud¾f.damfoaYh
8 fYa%‚h
^2017 j¾Ifha isg ls%hd;aul fõ&

wd.ï yd idrO¾u wOHdmk fomd¾;fïka;=j


cd;sl wOHdmk wdh;kh
uyr.u
YS% ,xldj
fjí wvúh ( www.nie.lk
úoHq;a ;emE, ( info@nie.lk
nqoaO O¾uh
.=re ud¾f.damfoaYh
8 fYa%‚h
^2017 j¾Ifha isg ls%hd;aul fõ&

wd.ï yd idrO¾u wOHdmk fomd¾;fïka;=j


cd;sl wOHdmk wdh;kh
YS% ,xldj

fjí wvúh ( www.nie.lk


úoHq;a ;emE, ( info@nie.lk
nqoaO O¾uh

8 fYa%‚h

.=re ud¾f.damfoaYh

m%:u uqøKh 2017

C cd;sl wOHdmk wdh;kh

ISBN: ......................

wd.ï yd idrO¾u wOHdmk fomd¾;fïka;=j


cd;sl wOHdmk wdh;kh
YS% ,xldj

fjí wvúh ( www.nie.lk


úoHq;a ;emE, ( info@nie.lk

uqøKh (
uqøKd,h
cd;sl wOHdmk wdh;kh
wOHlaI ckrd,a;=ñhf.a mKsúvh

cd;sl wOHdmk fldñIka iNdj úiska ks¾foaYs; cd;sl wOHdmk wruqKq idlaId;a
lr .ekSu iy fmdÿ ksmqK;d ixj¾Okh lsÍfï uQ,sl wruqK iys; j tjlg mej;s
wka;¾.;h mokï jQ úIhud,dj kùlrKhg Ndckh fldg j¾I wglska hq;= pl%hlska
iukaú; kj ksmqK;d mdol úIhud,dfjys m<uq woshr" j¾I 2007 oS cd;sl wOHdmk
wdh;kh úiska Y%S ,xldfõ m%d:ñl yd oaú;Shsl wOHdmk lafIa;%hg y÷kajd fok ,È¡

m¾fhaIKj,ska wkdjrKh jQ lreKq o" wOHdmkh ms<sn| j úúO md¾YAjhka bosrsm;a


l< fhdackd o mokï fldg f.k isÿ lrk ,o úIhud,d ;d¾lSlrKh lsÍfï l%shdj,shl
m%;sM,hla f,i úIhud,d pl%fha fojeks woshr wOHdmk lafIa;%hg y÷kajd §u 2015
jif¾ isg wdrïN lr we;¡

fuu ;d¾lSlrK l%shdj,sfha § ish,q u úIhhkaf.a ksmqK;d mokï uÜgfï isg


Wiia uÜgu olajd l%udkql+, j f.dvke.Su i|yd my< isg by<g .uka lrk isria
ixl,kh Ndú; lr we;s w;r úúO úIhhkays oS tl u úIh lreKq kej; kej; bosßm;a
ùu yels;dla wju lsÍu" úIh wka;¾.;h iSud lsÍu iy l%shd;aul l< yels YsIH ñ;=re
úIhud,djla ieliSu i|yd ;sria ixl,kh o Ndú; lr we;¡

.=re Nj;=kag mdvï ie,iqï lsÍu" bf.kqï-b.ekaùï l%shdj,sfhys id¾:l j ksr;


ùu" mka;s ldur ñkqï yd we.hSï m%fhdackj;a mßos fhdod .ekSu i|yd wjYH jk
ud¾f.damfoaY ,nd§fï wruqKska kj .=re ud¾f.damfoaY y÷kajd oS we;¡ mka;s ldurh ;=<
oS jvd;a M,odhS .=rejrfhl= f,i lghq;= lsÍug fuu ud¾f.damfoaY WmldÍ jkq we;¡
isiqkaf.a ksmqK;d j¾Okh lsÍu i|yd .=Kd;aul fhojqï yd l%shdldrlï f;dard .ekSug
.=rejrekag wjYH ksoyi fuu.ska ,nd § ;sfí¡ tfuka u ks¾foaYs; mdG .%ka:j, we;=<;a
jk úIh lreKq ms<sn| j jeä nr ;eîula fuu .=re ud¾f.damfoaYj, wka;¾.; fkdfõ¡
tu ksid fuu .=re ud¾f.damfoaYh jvd;a M,odhS ùug kï wOHdmk m%ldYk fomd¾;fïka;j =
úiska ilid we;s wod< mdG .%ka: iu. iu.dó j Ndú; lsÍu w;HjYH fõ¡

;d¾lSlrKh lrk ,o úIh ks¾foaY" kj .=re ud¾f.damfoaY yd kj mdG .%ka:j,


uQ,sl wruqKq jkafka .=re flakaøSh wOHdmk rgdfjka ñoS YsIH flakaøSh wOHdmk rgdjla
yd jvd;a l%shdldrlï u; mokï jQ wOHdmk rgdjlg t<öu u.ska jev f,dalhg wjYH
jkakd jQ ksmqK;d yd l=i,;djkaf.ka hqla; udkj iïm;la njg YsIH m%cdj ixj¾Okh
lsru
S hs¡

kj úIh ks¾foaY iy .=re ud¾f.damfoaY iïmdokh lsÍfï oS cd;sl wOHdmk


wdh;kfha Ydia;%Sh lghq;= uKav,fha o" wdh;k iNdfõ o" rpkfha oS odhl;ajh ,nd ÿka
ish¨ u iïm;aodhlhska yd fjk;a md¾YAjhkaf.a o buy;a lemùu we.hSug o fuh
wjia:djla lr .kq leue;af;ñ¡

wdpd¾h chka;s .=Kfialr


wOHlaI ckrd,a
cd;sl wOHdmk wdh;kh
uyr.u
i
ksfhdacH wOHlaI ckrd,a ysñf.a mKsúvh

bf.kqu mq`M,a lafIa;%hl úyso hkakls' th Ôú; w;suy;a njg o" b;d u ir, njg
o m;a lrhs' ukqIHhd bf.kqï l=i,;dfjka W;alDIag h' udkj iudc ixj¾Okh flakaø
fldg .;a rgla" iudchla nqoaêh úiska y÷kd .;a wiïu;hka neyer lsÍug o iqNdú;hka
;=<ska kj f,djla ks¾udKh lr .ekSug o fuj,u lr .kq ,nkafka bf.kqu hs'

bf.kqu i|yd jákd hula o" bf.kqï l%ufõohka yd myiqlï o wOHdmkh jgd
ks¾udKh úh hq;= h' úIh ud,dj" úIh ks¾foaYh" ud¾f.damfoaY" iqidOHlrejka bf.kqï
lafIa;%hg tlajkqfha fï wdldrfhks'

kQ;k YS% ,xldj f.da,Sh m%jK;djka fuka u mqrd;k Wreuhka o iïñY%Kh lr


.ksñka iaùh wOHdmk rgdjla ysñ lrf.k we;' ld,Sk wjYH;d u; m%;sixialrKhka
;=<ska jir wglg jrla hdj;ald,Sk jk úIhud,dfõ bf.kqï iïm;la f,i fuu .=re
ud¾f.damfoaY ks¾udKh fõ'

úIhfhys wruqKqj, ix.;;dj cd;sl uÜgñka mj;ajd .; hq;= h' tfy;a .=re
ud¾f.damfoaYhka ys bf.kqï l%ufõohka" wl=rlaj;a fjkia fkdfldg ms<smeÈh hq;a;la
kï fkdfõ' úIh ks¾foaYfhys ksmqK;d" ksmqK;d uÜgï" idOkh ùu i|yd wka;¾.;h
;=<ska bf.kqï m, iïm%dma;sh msKsi bf.kqï l%ufõo ks¾udKYS,S j fjkia lr .ekSug
iqidOHlrejkag meyeÈ,sj u bvla we;s nj i|yka lrñ' YsIH idOk m%;sY;h by<
uÜgulg .ekSu i|yd Woõ jk " myiqlï i,ik .=re N+ñldjg lsishï m%fõYhla i|yd
ks¾udKh jk .=re ud¾f.damfoaYh YslaIlhdyg o fo.=rekg o Ndú; l< yel' wod<
fm< fmd;g iylrejl= jk .=re ud¾f.damfoaYh ;j;a fm< fmd;la fkdjk nj ±k
.=reNj;=ka .=re ud¾f.damfoaYh yd wOHdmk m%ldYk fomd¾;fïka;=fõ iïmdÈ; wod<
fm< fmd; hk iïm;a øjH fol u Ndú; l< hq;= h'

ta ta úIhhkays idOkh ms<sn| we.hSï isÿ lrk cd;sl uÜgfï mÍlaIljrfhl= jqjo
wfmalaId lrk idOkhka" úIh b.ekaùug u. fmkajk iqidOHlrejka úiska mdvu
wjidkfhys mka;s ldurfha § orejka iuÕ m%;HlaIlrKhg m;a úh hq;= h' tu tald;añl
ùu i|yd jQ m%fndaOd;aul ixialD;shla f.dvk.d .ekSug .=re ud¾f.damfoaYh myqrla"
hd;%djla lr .kq we;ehs wdhdpkd mQ¾jl j wfmalaId lrñ'

wdpd¾h udUq,af.dv iqukr;k ysñ


mSGdêm;s" ksfhdacH wOHlaI ckrd,a
NdId" udkj Ydia;% yd iudc úoHd mSGh
cd;sl wOHdmk wdh;kh'
ii
úIhud,d lñgqj

WmfoaYl;ajh yd wkque;sh ( Ydia;S%h lghq;= uKav,h


cd;sl wOHdmk wdh;kh

úIh iïnkaëlrKh ( fcHIaG lÓldpd¾h mQcH Wvq.u iqoiaiS ysñ


fomd¾;fïka;= m%Odk

úIh úfYaI{ Wmfoia (

• úY%dñl lÓldpd¾h mQcH .ka;=fka wiaiÔ uyd kdhl udysñmdKka jykafia"


YS% chj¾Okmqr úYajúoHd,h" kqf.af.dv'
• uydpd¾h mQcH foajdf,a.u fïOdkkao ysñ" le,Ksh úYajúoHd,h" le,Ksh'

f,aLl uKav,h (

• cd;sl wOHdmk wdh;kfha" wd.ï yd idrO¾u wOHdmk fomd¾;fïka;= m%Odks"


fcHIaG lÓldpd¾h mQcH Wvq.u iqoiaiS ysñ
• cd;sl wOHdmk wdh;kfha úY%dñl lÓldpd¾h" tia' mS' ú;dk uy;d
• nm$ch$by< fndañßh lksgq úÿyf,a úÿy,am;s Wohrejka u,a,sldrÉÑ uy;d
• ms<shkao, wOHdmk l,dmfha .=re WmfoaYl t,a' tka' ta' ùrisxy uy;d
• r;akmqr wOHdmk l,dmfha .=re WmfoaYl jhs' mS' mS' lúis.uqj uy;añh

ixialrKh (
• fcHIaG lÓldpd¾h mQcH Wvq.u iqoiaiS ysñ" fomd¾;fïka;= m%Odk"
wd.ï yd idrO¾u wOHdmk fomd¾;fïka;=j" cd;sl wOHdmk wdh;kh'
• ví,sõ' lreKdr;ak uy;d" lÓldpd¾h" .=re uOHia:dkh" .srd.u" ms<su;,dj'

mß.Kl joka ieliqu (

ux.,sld úfÊr;ak" l<ukdlrK iyldr 1" cd;sl wOHdmk wdh;kh

ld¾hd,hSh lghq;= ( tia' iS' ms%ho¾YkS uy;añh


cd;sl wOHdmk wdh;kh

vhia wurisxy uy;d


cd;sl wOHdmk wdh;kh

iii
.=re ud¾f.damfoaYh mßYS,kh lsÍu i|yd Wmfoia

fn!oaOd.ñl b.ekaùïj,g wkql+, j id¾:l fm!oa.,sl yd iudÔh Ôú;hla mj;ajd


.ekSug WmldÍ jk mßÈ" w;HjYH ksmqK;d mdol fldg f.k" mdi,a wOHdmkh yryd
tlS ksmqK;d ixj¾Okh lr .ekSu Wfoid u.fmkaùug fuu .=re ud¾f.damfoaYh ilia
lr we;'

±kqñka muKla fmdaIs; j" ±kqï flakaøSh úNd. l%uhla hgf;a by< idu¾:Hhla
,enqj o ienúka u mqoa.,hl=f.a Ôú;fha id¾:l;ajh Wfoid th m%udKj;a fkd fõ'
úêu;a wOHdmk ls%hdj,sh u.ska YsIH m%cdjf.a ysi fuka u yo yd w; o ksisf,i
yeisrùu w;HjYH fõ' fuu wruqKq idlaId;a lr .ekSu .=re ud¾f.damfoaYh iïmdokfha
§ wfmalaId lr we;'

mdvul M,odhs;dj i|yd m%fõYh jvd;a jeo.;a jk neúka m%fndaOd;aul wdrïNhla


,nd §u jeo.;a fõ' mdvfï ixj¾Okhg wod< lr.; yels fhojqï" .=Kd;aul fhojqï
hkafkka woyia flf¾'
• mdvug wod< j ixhqla; ;eá" mß.Klh" nyq udOH m%lafIamK hka;% wdÈh Ndú;
lsÍu ^Multi Media&
• Ñ;% " .S;" mqj;a m;a" iÕrd" wegjqï" m%;sud" uQ¾;s" leghï" PdhdrEm jeks oE fhdod
.ekSu
• fm< fmd;" ,shk mqjrej" lvodis" úúO j¾K we;=<;a ;Ska; mEka" p,k rEm"
ldkaoï r|jkh" mek,a mqjrej wdÈh Ndú; lsÍu
• wod< lr.; yels fjk;a iïm;a Wmldr lr .ekSu

lKavdhï ls%hdldrlul § YsIH lKavdhul isáh hq;= m%Yia; ixLHdj 07la f,i
ie,flk neúka Bg .e<fmk mßÈ ixúOdkh ùu jeo.;a h' bf.kqï b.ekaùï ls%hdj,sfha
§ Bg jvd;a iqÿiq ia:dkh f;dard .ekSug .=rejrhd Wkkaÿ úh hq;= h' ^Wod' úydria:dkh"
mdif,a nqÿ ueÿr" rela fijK& mdvug ^ls%hdldrlug& msúiSfï § m%fndaOd;aul wdrïNh"
fmr w;aoelSï yd mdvu ms<sn| l=;=y,h hk lreKq .ek ie,ls,su;a fjñka m%foaYfha
ixialD;sl miqìu flfrys o wjOdkh fhduq l< hq;= h' Y%oaOdj ckkh jk mßÈ Ydiksl
jpk Ndú;h ms<sn| ie,ls,su;a jkak'

iv
fuys we;=<;a mdvïj,g fhdað; bf.kqï- b.ekaùï ls%hdj,sh Ndú; lsÍu wksjd¾h
fkdjk w;r úl,am bf.kqï l%u" iqÿiq mßÈ Ndú; l< yels h' tfy;a ksmqK;dj yd
ksmqK;d uÜgfuka neyer fkdúh hq;= h' bf.kqï -b.ekaùï ls%hdj,sfha § hym;a wd.ñl
wdl,am j¾Okh flfrys o m%dfhda.sl wjia:d fhdod .ekSu flfrys o jeä wjOdkhla
fhduq lrkak'

mdvu wdrïNfha isg wjidkh olajd ;lafiarej isÿ l< hq;= w;r yelshd fkdyelshd
wkqj m%;sfmdaIKh yd bÈß fmdaIKh ,nd Èh hq;= h' lKavdhï .fõIK ls%hdj,sfhka
wkdjrKh lr .kakd bf.kqï m, wNHdi fmd;aj, fláfhka igyka lr .ekSug
isiqkag Wmfoia fokak' fndfyda úg ld, igyka ieliSfï § ld,Éfþo folla tljr
fkd,efnkq we;' tneúka wod< mdvu l<ukdlrKh lr .ekSu Tn i;= j.lSuls' wod<
mdvug wfmalaIs; we.hqu" ;lafiarej yd we.hSï ks¾Kdhl wkqj ilia lr .kak' Tn
úiska isiqkag ,nd fok ,o wNHdij, ksrjoH;dj mÍlaId fldg igyka ;nkak'

iEu mdvï igykla wjidkfha u fhdod we;s f.or mßirfhka hk fldgi foudmsh
jeäysá iyNd.s;ajh hgf;a isÿ lsÍug fhdað; h' ta i|yd wod< Wmfoia" úÿy,am;s úiska
mdi,a ixj¾Ok iñ;sfha § o" úIh Ndr .=reNj;d úiska mka;s ljj, § o foudmshkag
yd jeäysáhkag ,nd §ug lghq;= l< hq;= h'

fcHIaG lÓldpd¾h
Ydia;%m;s mQcH Wvq.u iqoiaiS ysñ
fomd¾;fïka;= m%Odks

v
mgqk msgqj

wOHlaI ckrd,a;=udf.a mKsúvh i

ksfhdacH wOHlaI ckrd,a ysñf.a mKsúvh ii

úIhud,d lñgqj iii

.=re ud¾f.damfoaYh mßYS,kh i|yd Wmfoia iv

úIh ks¾foaYfha wka;¾.;h vii

bf.kqï - b.ekaùï ls%hdj,sh i|yd Wmfoia 1-47

vi
úIh ks¾foaYfha wka;¾.;h

vii
úIh ye¢kaùu

nqÿ oyfuys úIh lreKq m%dfhda.sl;ajhg keUqre lrùu wka ljr hq.hlg;a jvd
j¾;udkfha w;HjYH j mj;S' yqÿ jkfmd;alrKfhka yd oyï lreKq yeoEÍfuka Tíng
f.dia ffoksl Ôú;fha uqyqK §ug isÿ jk úúO .eg¨j, § tajdg id¾:l j uqyqK §u
i|yd oyï lreKq Ndú;hg keUqre lrùu w;sYh jeo.;a fõ'

nqoaO O¾uh úIh i|yd mdi,a ld,igyfkys fjka ù we;af;a i;shlg ld,Éfþo
folla jqj o tu ld,h jvd;a w¾:j;a j yd M,odhS j fhdod .ekSu oyï .=re Nj;df.a
j.lSuls' iunr fm!reIhlska fyì mqrjeishl= ìys lsÍu i|yd nqoO
a O¾uh úIh ks¾foaYfhys
oelafjk ksmqK;d w;am;a lr .ekSug ufydamldÍ fõ'

kj iyi%lfha m<uq úIhud,d m%;sixialrKfhys w;aoelSï o mdol fldg .ksñka


jvd;a .=Kd;aul mßj¾;khla we;s lsÍug;a ffoksl Ôú;fha § ienE fn!oaOhl= f,i
orejdg lghq;= lsÍug;a" úpdrYS,s ukilska fyì oeyeñ mqoa.,hl= ìyslsÍug;a úIh
ks¾foaYh u. mdokq we;ehs wfmalaId flf¾'

6 fY%a‚fha isg 11 fY%a‚h f;la úIh ks¾foaYh fmdÿ ksmqK;d 10lska iukaú; jk
w;r" ta ta fY%a‚hg .e<fmk ksmqK;d uÜgïj,ska o tu ksmqK;d uÜgï idlaId;a lr
.ekSug jvd;a WÑ; úIh ikaOdrhlska o iukaú; h' bf.kqï b.ekaùï ld¾hfha §
ksmqK;d uÜgï flfrys jeä wjOdkhla fhduq fldg tu ksmqK;d uÜgï idlaId;a lr
.; yels mßÈ úIh ikaOdrhg wod< lreKq yrj;a j fm<.iajd" isiqkag bÈßm;a l< hq;=
fõ' fuu úIh ks¾foaYfhka ienúka u orejd il%Sh bf.kqula lrd f.k hdug;a jvd;a
m%;HlaIlrKhlg fhduq lsÍfuka orejka ;=< oeyeñ nj j¾Okh lsÍug;a wfmalaId
lrkq ,efí' yels ;rï m%dfhda.sl w;aoelSïj,ska ksmqK;d uÜgï idlaId;a lr .ekSug
ixúOdkh lsÍu .=reNj;=ka we;=¿ úIh Ndr ish¨ fokdf.a j.lSu fõ'

viii
cd;sl wOHdmk moaO;sh i|yd wruqKq

cd;sl wruqKq

mqoa.,hdg yd iudchg wod< jk m%Odk cd;sl wruqKq lrd <Õd ùu i|yd mqoa.,hskag iy
lKavdhïj,g cd;sl wOHdmk moaO;sh iydh úh hq;=h' jir .Kkdjla uq¿,af,a YS%
,xldfõ m%Odk wOHdmk jd¾;d iy f,aLk u.ska mqoa., yd cd;sl wjYH;djka imqrd,Su
i|yd wruqKq kshu lrkq ,eîh' iuld,Sk wOHdmk jHqyhka yd ls%hdj,Ska ;=< oelsh
yels ÿ¾j,;d ksid OrŒh udkj ixj¾Ok ixl,am rduqj we;=<; wOHdmkh ;=<ska
<Õdlr .; hq;= my; oelafjk wruqKq cd;sl wOHdmk fldñIka iNdj úiska y÷kd
f.k we;' fuu wruqKq imqrd .ekSu wOHdmk moaO;sh i|yd jQ ;u bÈß oelau f,ig
cd;sl wOHdmk fldñIka iNdj úiska m%;HlaI fldg f.k we;'

1' udkj wNsudkhg .re lsÍfï ixl,amh u; msysgd YS% ,dxlsl nyqúO iudcfha
ixialD;sl úúO;ajh wjfndaO lr .ksñka cd;sl taldnoaO;dj" cd;sl Rcq .=Kh"
cd;sl iu.sh" tluq;=lu iy iduh m%j¾Okh lsÍu ;=<ska cd;sh f.dvke.Su iy
,dxlSh wkkH;dj ;yjqre lsÍu'
2' fjkia jk f,dalhl wNsfhda.hkag m%;spdr olajk w;r cd;sl Wreufha udyeÕs
odhdohka y÷kd .ekSu iy ixrlaIKh lsÍu'
3' udkj whs;sjdislïj,g .re lsÍu" hq;=lï yd j.lSï ms<sn| oekqj;a ùu" yDohdx.u
ne£ulska hq;= j tlsfkld flfrys ie,ls,su;a ùu hk .=Kdx. j¾Okh lsÍug
bjy,a jk iudc idOdrK;aj iïu;hka iy m%cd;dka;s%l Ôjk rgdjla .eí jQ
mßirhla ks¾udKh lsÍu iy mj;ajd f.k hdug iydh ùu'
4' mqoa.,hskaf.a udkisl yd YdÍßl iqj iïm; iy udkj w.hhkag .re lsÍu u;
mokï jQ ;sridr Ôjk l%uhla m%j¾Okh lsÍu'
5' iqiudys; jQ iunr fm!reIhla i|yd ks¾udK yelshdj" wdrïNl Yla;sh" úpdrYS,S
Ñka;kh" j.lSu yd j.ùu we;=¿ fjk;a Okd;aul wx. ,laIK ixj¾Okh
lsÍu'
6' mqoa.,hdf.a iy cd;sfha Ôj .=Kh jeäÈhqKq flfrk iy YS% ,xldfõ wd¾Ól
ixj¾Okh i|yd odhl jk M,odhS ld¾hhka i|yd wOHdmkh ;=<ska udkj
iïm;a ixj¾Okh lsÍu'
7' YS>%fhka fjkia jk f,dalhla ;=< isÿ jk fjkialï wkqj yev.eiSug yd tajd
md,kh lr .ekSug mqoa.,hka iQodkï lsÍu iy ixlS¾K yd wkfmalaIs;
wjia:djkag id¾:l j uqyqK §fï yelshdj j¾Okh lsÍu'
8' cd;Hka;r m%cdj w;r f.!rjkSh ia:dkhla ysñ lr .ekSug odhl jk hqla;sh"
iudk;ajh iy wfkHdakH .re;ajh u; mokï jq wdl,am yd l=i,;d fmdaIKh
lsÍu'

ix
uQ,sl ksmqK;d

wOHdmkh ;=<ska j¾Okh flfrk my; oelafjk uQ,sl ksmqK;d by; i|yka cd;sl
wruqKq uqÿka m;a lr .ekSug odhl jkq we;'
1' ikaksfõok ksmqK;d
idlaIr;dj" ixLHd ms<sn| oekqu" rEml Ndú;h iy f;dr;=re ;dlaIK m%ùK;ajh hk
wkq ldKav 4la u; ikaksfõok ksmqK;d mokï fõ'
idlaIr;dj idjOdk j weyqïlka §u" meyeÈ,s j l:d lsÍu" f;areï
.ekSu i|yd lshùu" ksjerÈ j iy ksrjq,a j ,sùu" M,odhS
whqßka woyia yqjudre lr .ekSu
ixLHd ms<sn| oekqu NdKav" wjldYh iy ld,h" .Kka lsÍu" .Kkh iy ñkqï
i|yd l%udkql+, b,lalï Ndú;h
rEml Ndú;h f¾Ld iy wdlD;s Ndú;fhka woyia ms<sìUq lsÍu iy f¾Ld"
wdlD;s yd j¾K .<mñka úia;r" Wmfoia yd woyia
m%ldYkh yd jd¾;d lsÍu
f;dr;=re ;dlaIK m%ùK;ajh mß.Kl oekqu iy bf.kSfï § o" fiajd mßY%hka
;=< § o" fm!oa.,sl Ôú;fha § o f;dr;=re iy ikaksfõok
;dlaIKh Wmfhda.S lr .ekSu'

2' fm!reI;aj j¾Okhg wod< ksmqK;d


• ks¾udKYS,S nj" wmidÍ Ñka;kh" wdrïNl Yla;sh" ;SrK .ekSu" .eg¨ ksrdlrKh
lsÍu" úpdrYS,s yd ú.%yd;aul Ñka;kh" lKavdhï yeÕSfuka lghq;= lsÍu"
mqoa.,dka;r in|;d" kj fidhd .ekSï iy .fõIKh jeks j¾.Sh l=i,;d
• Rcq .=Kh" bjid ord isàfï Yla;h s iy udkj wNsudkhg .re lsÍu" jeks w.hhka
• Ñ;a;fõ.S nqoaêh

3' mßirhg wod< ksmqK;d


fuu ksmqK;d idudðl" ffcj iy fN!;sl mßirhkag wod< fõ'
iudc mßirh cd;sl Wreuhka ms<sn| wjfndaOh" nyqjd¾.sl iudchl idudðlhka
ùu yd iïnkaO ixfõ§;dj yd l=i,;d" idOdrK hqla;sh ms<sn|
yeÕSu" iudc iïnkaO;d" mqoa.,sl p¾hdj" idudkH yd ffk;sl
iïm%odhhka" whs;sjdislï" j.lSï" hq;=lï iy ne£ï
ffcj mßirh iÔú f,dalh" ck;dj iy ffcj moaO;sh" .ia je,a" jkdka;r"
uqyqÿ" c,h" jd;h iy Ôjh - Ydl" i;a;aj yd ñksia Ôú;hg
iïnkaO jQ wjfndaOh" ixfõ§ nj yd l=i,;d
fN!;sl mßirh wjldYh" Yla;sh" bkaOk" øjH" NdKav iy ñksia Ôú;hg tajdfha
we;s iïnkaO;dj" wdydr" we÷ï" ksjdi" fi!LH" iqj myiqj"
Yajikh" kskao" ksial,xlh" úfõlh" wmøjH iy u<my lsÍu
hkdÈh yd iïnkaO jQ wjfndaOh" ixfõ§;dj yd l=i,;dj bf.kSu"
jev lsÍu iy Ôj;a ùu i|yd fuj,ï yd ;dlaIKh m%fhdackhg
.ekSfï l=i,;d fuys wvx.= fõ'

x
4' jev f,dalhg iQodkï ùfï ksmqK;d
wd¾Ól ixj¾Okhg odhl ùu' ;u jD;a;Sh <eÈhd iy wNsfhda.H;d y÷kd .ekSu'
yelshdjkag iß,k whqßka /lshdjla f;dard .ekSu iy jdisodhl yd ;sridr
Ôjfkdamdhl ksr; ùu' hk yelshdjka Wmßu lsÍug yd Odß;dj jeä lsÍug wod<
fiajd kshqla;sh yd iïnkaO l=i,;d'

5' wd.u iy wdpdr O¾uhkag wod< ksmqK;d


mqoa.,hkag ;u ffoksl Ôú;fha § wdpdr O¾u" iodpdrd;aul yd wd.udkql+, yeisÍï
rgdjkag wkq.; fjñka jvd;a WÑ; foa f;dard thg iß,k fia lghq;= lsÍu i|yd
w.hhka Wlyd .ekSu yd iaùhlrKh'

6' lS%vdj yd úfõlh m%fhdackhg .ekSfï ksmqK;d


fi!kao¾hh" idys;Hh" fi,a,ï lsÍu" lS%vd yd u,, lS%vd" úfkdaodxY yd fjk;a
ks¾udKd;aul Ôjk rgdjka ;=<ska m%ldY jk úfkdaoh" i;=g" wdfõ. iy tjka udkqIsl
w;aoelSï'

7' bf.kSug bf.kqï ms<sn| ksmqK;d


YS>%fhka fjkia jk" ixlS¾K yd tlsfkld u; hefmk f,dalhl mßj¾;k ls%hdj,shla
yryd fjkiaùï yiqrejd .ekSfï § yd Bg ixfõ§ j yd id¾:l j m%;spdr oelaùu;a
iajdëk j bf.k .ekSu;a i|yd mqoa.,hska yg Yla;sh ,nd §u'

by; cd;sl wruqKq yd uQ,sl ksmqK;d YS% ,xldfõ idudkH wOHdmkh ms<sn| m%;sm;a;s
rduqjla i|yd fhdackd we;=<;a cd;sl wOHdmk fldñIka iNdfõ 2003 foieïn¾ jd¾;dfjka
Wmqgd .eksK'

xi
úIhfha wruqKq

^1& ;s%úO r;akfha .=K ye¢k" Y%oaOdfjka lghq;= lrk" ksjerÈ j m%dfhda.sl
j;dj;aj, fhfok oeyeñ ore mrmqrla ìyslsÍu'

^2& Ôjk .ufka § uqyqK fok wNsfhda. ch .ekSug iy ksjerÈ Ôjk o¾Ykhla
f.dvk.d .ekSug nqÿ oyfuys uq,sl b.ekaùï Wmfhda. lr .ekSu ms‚i
ore mrmqrg u.fmkaùu'

^3& hym;a fm!reIhla f.dvk.d .ekSu Wfoid fndai;a pß;h" nqoO


a pß;h yd
isjj
q kla msßig wh;a fYaI
% G
a pß; wdo¾Y fldg .ekSu i|yd u.fmkaùu'

^4& YS% ,dxlsl Wreuh odhdo fldg .;a wNsudkj;a" j.lSfuka iy j.ùfuka
hq;= ore mrmqrla f.dvk.d .ekSu'

^5& ish Ôjk o¾Ykh f.dvk.d .ekSfï § Oïumo foaYkd iy fn!oaO WmfoaY
ldjH mokï lr.;a b.ekaùï pß;dhkhg u.fmkaùu'

^6& udkisl tald.%;dfjka hq;= iqiudys; fm!reIhla f.dvk.d .ekSu i|yd


Ndjkdj m%.=K lsÍug fhduq lrùu'

^7& fn!oaO YsIagdpdrfhys iqúfYaI wx. wOHhkh fldg" iyÔjkfhka lghq;=


lrk ish wkkH;dj /l .;a ore mrmqrla f.dvk.d .ekSu'

xii
úIh ks¾foaYh

ksmqK;dj ksmqK;d uÜgu úIh wka;¾.;h bf.kqï m, ld,Éfþo

1'0 f;rejk .=K • nqÿrcdKka jykafia úiska .eg¨ iy.;


8'1'1 nqoaO pß;fhys • foa j o;a ; ys ñ f.a mxpjr 02
ye¢k pß;dhkh wjia:d úiª wdldrh ms<sn| ksoiqka imhhs'
iqúfYaIS wjia:d hdpkh"ldka;djkag meúoao
lrhs' • ´kEu .eg¨jlg úi÷ï we;s nj ms<s.kshs'
wOHhkh lr ,nd§u" pq , a , mka : l ys ñ g
• .eg¨jla úi|k wdldrh kdgHdkqidrfhka
Ôú;h yev.id oyï foiSu" kkao ysñf.a l:d
rÕ olajhs'
.ekSug ls%hd mqj;
• .eg¨ úi|d .kshs'
lrhs'
• ksjerÈ ;SrK .kshs'

8'1'2 nqÿ isßf;a • nqÿ isßf;ka m%lg jk iudc wdpdr O¾u 02


wdpdrYS,S .=Kdx. • nq o a O pß;fhka m% l g jk
meyeÈ,s lrhs'
xiii

weiqfrka ;u iudc wdpdr O¾u


• iudcfha hymeje;aug wdpdr O¾u fya;= jk
iudc Ôú;h yev ^wd.ka;l = i;aldrh" wk;sudkS
nj ms<s.kshs'
.id .kshs' nj" w,am Yío;dj" iqyoYS,S
• iudc wdpdr O¾u ,ehsia;= .; lrhs'
l:dny" uyck u;hg .re
• ióm;uhkag ñ;%YS,S fjhs'
lsÍu&
• wdpdrYS,S j lghq;= lrhs'
8'1'3 iajdlaLdf;da
mdGfhys we;=<;a • O¾u r;akfha .=K • O¾u r;akfha .=K wkqms<sfj<ska meyeÈ,s 02
oyï .=K ye¢k lrhs'
úpdrYS,S j • oyï .=K Ôjudk nj ms<s.kshs'
lghq;= lrhs' • zziajdlaLdf;daZZ mdGh ksjerÈ j u;lfhka
iÊCOdhkh lrhs'
• úpdrYS,S j lghq;= lrhs'
• O¾udkql+,j Ôj;a fjhs'
ksmqK;dj ksmqK;d uÜgu úIh wka;¾.;h bf.kqï m, ld,Éfþo
2'0 8'2'1
Ôjk rgdj yev .id fn!oaO isß;a úß;ays fm!oa.,sl • Ôú;fhys wkqiaurKSh • Ôú;fha jeo.;a wjia:djkag WÑ; fn!oaO
yd iudÔh jákdlu oek tajd wjia:djkays § fn!oaO isß;a úß;a kï lrhs' 02
.ekSug fn!oaO b.ekaùï wdo¾Ykh lrhs' isß;a úß;a wkq.ukh • fn!oa O is ß ;a úß;a wkq . ukfhka
yd Y%djl Y%dúld pß; lsÍfï jeo.;alu wdpdriïmkak iudchla ìys jk nj
Wmfhda. lr .kshs' ms<s.kshs'
• fn!oaO isß;a úß;a lsysmhla kdgHdkqidr-
fhka ksrEmKh lrhs'
• ðú;fha jeo.;a wjia:djkays fn!oaO isß;a
úß;a flfrys ie,ls,su;a fjhs'
• fn!oaO isß;a úß;a wkq.ukh lrhs'

8'2'2 • nqoaOdkqiai;s Ndjkdj • nqÿ.=K Ndjkdfõ fhfok whqr e ;u


nqoaOdkqii
a ;s Ndjkdj weiqfrka 02
jpkfhka mjihs'
nqÿ .=K oel Y%oaOdfjka ls%hd
xiv

• nqÿ.=K Ndjkdfjys wdksYxi /ila we;s


lrhs' nj ms<s.kshs'
• ksjerÈ j nqÿ.=K Ndjkdfõ fhfohs'
• ffoksl j Ndjkd lrhs'
• Y%oaOdfjka ls%hd lrhs'

• ießhq;a iy uq.,ka • ießhq;"a uq.,ka uyry;ka jykafia,df.a


8'2'3 uyry;ka pß;dmodk f.kyer olajhs'
Y%djl pß; wdo¾Yhg jykafia,df.a pß; • ießhq;a" uq.,ka foku jykafia,df.a 02
f.k ;u Ôú;h yev pß;j,s ka Ôú;do¾Y ,eìh yels nj
.id .kshs' ms<s.kshs'
• ießhq;a uq.,ka uyry;ka jykafia,df.a
pß;hkays jeo.;a isÿùï yd wdo¾Y j.=.;
lrhs'
• wdo¾Yj;a mqoa.,hkag .re nqyquka olajhs'
• i;amqreI ,laIK m%o¾Ykh lrhs'
ksmqK;dj ksmqK;d uÜgu úIh wka;¾.;h bf.kqï m, ld,Éfþo

8'2'4 Oïumo .d:d weiqßka ;u •—fhda p mqífí • Oïu mo .d:d foflys ir, wre; 02
Ôjk o¾Ykh yev.id muÊð;ajdZZ iy mjihs'
.ekSug ls%hd lrhs' zzhiai mdmx l;x • jerÈ l< whl=g jqjo l< jro f;areï
lïuxZZ hk Oïu mo f.k hymf;ys msysgd ksjrÈ mqoa.,hl=
.d:d fol úh yels nj ms<s.kshs'
• Oïu mo .d:d fol ksjerÈ j u;lfhka
iÊCOdhkh lrhs'
• ls%hdjg fmr m%;sM, ms<sn| ie,ls,su;a
fjhs'
• ;u jerÈ ksjerÈ lr .kshs'
xv

02
fiaÅhd O¾u • zzfiaÅhd O¾uZz hkak meyeÈ,s lrhs'
8'2'5 ;u wdpdr O¾u f.dvk.d • l:d ny" we÷u" .uk ìuk wdpdrYS,S
.ekSug NslaIq úkfha tk ^mßuKav, j.a."
ln, j.a." iqre iqre úh hq;= nj ms<s.kshs'
fiaÅhd O¾u wod< mßÈ • fia Å hd O¾u weiq f rka wdpdr O¾u
j.a.&
Wmfhda. lr .kshs' f,aLkhla ilia lrhs'
• ffoksl Ôú;fha § wdpdr O¾u ms<smÈhs'
• ms%hYS,S mqoa.,hl= fjhs'
ksmqK;dj ksmqK;d uÜgu úIh wka;¾.;h bf.kqï m, ld,Éfþo

3'0 fn!oaO idrO¾u 8'3'1wIagdx. Wfmdai: iS,h yd • wIagdx. Wfmdai: iS,fhys • wIagdx. WfmdaI: iS,h yd oi iS,h 02
w.h lrñka kï lrhs'
oi iS , h w.hk iy yd oi iS,fhys we;s yrj;a
ms<smÈhs' • wIagdx. WfmdaI: YS,h yd oi iS,h"
iqrlsk iudchla nj yd m%dfhda.sl nj
iS,fhys bÈß mshjrla nj ms<s.kshs'
f.dvke.Sug odhl fjhs' • iS,fhys yrj;a nj yd m%dfhda.sl nj
meyeÈ,s lrñka meje;afjk l:djlg
iels,a,la ms<sfh, lrhs'
• fmdfyda Èkj, is,a iudoka fjhs'
• YslaIdldó Ôú;hla .; lrhs'
xvi

02
8'3'2 fn!oaO b.ekaùï • is.df,dajdo iQ;%fhys tk • is . df,da j do iQ ; % f ha i|yka jk
weiqßka wUqieñ" ys;ñ;=re wUq - ieñ yd ys; ñ;=re wUqieñ yd ys; ñ;=re hq;=lï meyeÈ,s
hq;=lï ye¢k ;u hq;=lï lrhs'
• hq;=lï bgq lsÍu u.ska whs;sjdislï
hq;=lï bgq lrhs'
iq/flk nj ms<s.kshs'
• wUq- ieñ yd ys; ñ;=re hq;l = ï j.=.;
lrhs'
• hym;a ñ;=rl= f,i lghq;= lrhs'
• hq;=lu mokï lr.;a Ôú;hla .;
lrhs'
ksmqK;dj ksmqK;d uÜgu úIh wka;¾.;h bf.kqï m, ld,Éfþo

4'0 iqiudys; iunr 8'4'1Wmdh l=i,;dfjka • Wïu.a. cd;lh • Wmdh l=i,;dj yd j.lSu hkq l=ula ±hs meyeÈ,s 02
fm!reIhla f.dvkÕd yd j.lSfuka hq;=j lrhs'
.ekSug lghq;= lrhs' ksjerÈ ;SrK f.k ^je,sfhd;a yd • tÈfkod Ôú;fha § Wmdh l= i ,;dfjka yd
ls%hd lrhs' oKavl m%Yak& j.lSfuka ls%hd l< hq;= nj ms<s.kshs'
• Wmdh l=i,;dfjka wNsfhda. ch.;a wjia:djla
Wïu.a. cd;lh weiqfrka rÕ olajhs'
• ffoksl ðú;fha § is;d úuid lghq;= lrhs'
• ksjerÈ ;SrK .kshs'
xvii

5'0 Y%S ,dxlsl fn!oaO 8'5'1;u fn!oaO wkkH;dj • wd.ñl • nqÿ isß; yd ,dxlsl iudch weiqfrka wd.ñl 02
wkkH;dj iqrlsñka iqrlsñka ish¨ iykYS,s;ajh ms<sn| iykYS,S;ajhg ksoiqka imhhs'
idufhka yd iyðjkfhka ckjd¾.slhka yd nqÿ isßf;ys ksoiqka • úúO ck jd¾.s l hka iy wd.ñlhka iu.
l%shd lrhs' wd.ñlhka iu. iyÔjkfhka lghq;= l< hq;= nj ms<s.kshs'
^Wmd,s iQ;%h&
iyÔjkfhka lghq;= • wd.ñl iykYS , S ; a j h u;= j k ft;s y dis l
iyÔjkh biau;= jk
lrhs' f;dr;=re we;=<;a fmd;a msxpla ks¾udKh lrhs'
ft;sydisl ksoiqka
^t<dr rcqf.a • úúO ckjd¾.slhka iy wd.ñlhka iu. ñ;%YS,S
fidfydkg .re lsÍu" fjhs'
øúv jdia;= úoHd • ;u wkkH;dj /l .ksuka iyÔjkfhka lghq;=
,laIK u;= lrk lrhs'
fmdf<dkakre máud>r"
o<od ud,s.h wdYs%; j
i;r foajd, bÈ ùu&
j;auka ksoiqka
ksmqK;dj ksmqK;d uÜgu úIh wka;¾.;h bf.kqï m, ld,Éfþo

6'0 nqÿ oyug wkqj Ôú;h 8'6'1ÿl ms<sn| fn!oaO ú.%yh • ÿlaL wd¾h i;Hh • ÿlaL wd¾h i;Hh meyeÈ,s lrhs' 02
yd f,dalh ye¢k f.k f;a r eï f.k ÿla Å; • ffoksl wNsfhda.j,g • ÿlaÅ; ;;ajhkays § kqjKska yd ù¾hfhka Bg
m%{djka; Ôú;hla .; wjia:djkag kqj‚ka yd uqyqK §u uqyqK Èh hq;= nj ms<s.kshs'
lrhs' ù¾hfhka uq y q K foñka • ffoksl Ôú;fha § uqyqK §ug isÿjk ÿlaÅ;
ÿlaÅ;hkag msysgùu' wjia:djka ,ehsia;= .; lrhs'
• ÿlaÅ; wjia:djkays § kqjKska yd ù¾hfhka
lghq;= lrhs'
• ÿlaÅ;hkag msysg fjhs'

• ÿlaL iuqoh wd¾h i;Hh meyeÈ,s lrhs' 02


8'6'2 ÿlg m%Odk fya;=j
• ÿlaL iuqoh wd¾h i;Hh • ;DIaKdj md,kh lrf.k w,afmaÉP;dfjka
;DIaKdj nj ms<sf.k
xviii

• nyq NdKaäl núka yd lghq;= lsÍfï w.h ms<s.kshs'


w,afmaÉP;dfjka lghq;=
uysÉP;dfjka ñ§u • zz;DIaKdj ish¨ ÿlg fya;= fõ'ZZ hk ud;Dldj
lrhs'
hgf;a ,smshla ilia lrhs'
• nyq NdKaäl núka ñ§ lghq;= lrhs'
• ;DIaKdjg odi fkdù lghq;= lsÍug yqre fjhs'

• nqÿ oyfuys b.ekafjk l¾u ixl,amh meyeÈ,s 02


8'6'3 nqÿ oyfuys b.ekafjk lrhs'
l¾uh ms<sn| ir,
l¾uh ye¢k ksjerÈ j • ish,a, l¾u úmdl jYfhkau isÿ fkdjk nj
ye¢kaùula
lghq;= lrhs' ms<s.kshs'
• nqÿ oyfuys b.ekafjk l¾u ixl,amh ms<sn|
wkHd.ñl ñ;=frl=g ,smshla ,shhs'
• ksjerÈ ls%hdjkays fhfohs'
• l¾um, úYajdifhka lghq;= lrhs'
ksmqK;dj ksmqK;d uÜgu úIh wka;¾.;h bf.kqï m, ld,Éfþo

7'0 Ôú wÔù mßirhg 8' 7'1 is h ¨ Ôù ka iu. • fldai, ixhqla;fha i|yka jk" • fldai, ixhqla;fha tk u,a,sld iQ;%fhys 02
ys;ldó j yeisfrhs' iylïmkfhka lghq;= zziíndÈid wkqmß.ïu fÉ;idZZ idrdxYh bÈßm;a lrhs'
lrhs' hk .d:dj iy tys ks o dk l:dj' • ish¨ Ôùka iu. iylïmkfhka lghq;= l<
• Ôj ys;jd§ nj" wkai;= yd hq;= nj ms<s.kshs'
fmdÿ iïm;a wdrlaId lsÍu' • iylïmkfhka lghq;= lrk wjia:djla N+ñld
rx.khlska fmkajhs'
• fmdÿ iïm;a wdrlaId lrhs'
• Ôj ohdfjka hq;=j lghq;= lrhs'
xix

8'7'2 nqÿisß; ;=re,;d yd ne£ • ;=re,;d yd ine¢ nqÿ isßf;a • nqÿ isß; ;=re,;d yd ne|S we;s njg ksoiqka 02
we;s nj oek .yfld< jeo.;a isÿùï imhhs'
ixrla I Khg odhl • i;a;aj Ôú; ;=re,;d u; • ish¨ i;=kaf.a meje;aug ;=re,;d ufydamldÍ
fjhs' /flk nj jk nj ms<s.kshs'
• rela frdamKfha iy • mdi,a N+ ñ fhys ks Y a Ñ ; ia : dkhl rela
ixrlaIKfha jeo.;alu frdamKhg yd ixrlaIKhg fhda.H ie,eiaula
ilihs'
• mßir ixrlaIKhg odhl fjhs'
• mßirhg wdorh lrhs'
ksmqK;dj ksmqK;d uÜgu úIh wka;¾.;h bf.kqï m, ld,Éfþo

8'0 Ydik b;sydih yd Y%S 8'8'1 m<uq O¾u ix.dhkdj • m%:u O¾u ix.dhkdj • m%:u O¾u ix.dhkdj ms<n
s | j lreKq meyeÈ,s 02
,dxlsl fn!oaO Wreuh wOHhkh lr"w¾nq o yd • iiqk iqrlaIs; lsÍug .;a lrhs'
ye¢k th /l .ekSug ls%hd ud¾. .egqï ksrdlrKh • .eg¨ idlÉPd ud¾.fhka úi|d .; yels
.egqï ksrdlrKh lr .kS'
l%shd lrhs' nj ms<s.kshs'
ms‚i fhdod .; yels whqre
• m%:u O¾u ix.dhkdj yd ne÷Kq jeo.;a
lreKq j.= .; lrhs'
• idlÉPdfjka .egqï ksrdlrKh lr .kshs'
• idufhka iu.sfhka Ôj;a fjhs'

8'8'2 o<od mqrd jD;a;h yd o<od


xx

mqo isß;a bf.k tu mqo • o<od jykafia" o<od j;" • o<od mqrd jD;a;h yd o<|d mqo isß;a úia;r 02
isß;a iq/lSug ls%hd lrhs' o<od fmryer lrhs'
• o<od j; yd ne÷Kq mqo issß;a /l .; hq;= nj
ms<s.kshs'
• o<od jykafia" o<od j;" o<od fmryer hk
ud;Dld hgf;a mqj;a m;lg ,sms ,sùug lreKq
f.dkq lrhs'
• wd.ñl mqo isrs;a wdrlaId lrhs'
• fm!rdKsl foa /l .kshs'
ksmqK;dj ksmqK;d uÜgu úIh wka;¾.;h bf.kqï m, ld,Éfþo

9'0 fn!oa O wd¾Ól yd 8'9'1 nq ÿ oyug wkq j ±yeñ • Ofkdamdhkh" • wKk iQ;%hg wkqj Ofkdamdhkh yd Ok 02
rdcH md,k Ñka;kh Ofk da m dhk u d¾. yd mßyrKh lrk whqre meyeÈ,s lrhs'
Od¾ñl mßfNdack rgdj • Ok mßyrKh
ye¢k f.k ta wkqj ye¢k ta wkqj lghq;= lrhs' • ±yeñ Ofkdamdhk ud¾. wkq.ukh l< hq;= nj
l%shd lrhs' ^wKk iQ;%h& ms<s.kshs'
• Ofkdamdhkh yd Ok mßyrKh ksjerÈj isÿ
lsÍug uÕfmkajk Wmfoia m;s%ldjla ilihs'
• ±yeñ mßfNdack rgdjlg yqre fjhs'
• Od¾ñl /lshdjl ksr; fjñka iqjodhS Ôú;hla
.; lrhs'
02
8'9'2 ima ; wmßydkS h O¾u ima; wmßydkSh O¾u • ima; wmßydkSh O¾u meyeÈ,s lrhs'
xxi

wOHhkh lr iduQ y s l • ima; wmßydkSh O¾u wkq.ukfhka iduQyslj


j.lSfuka hq ;= j ls %h d
lrhs' lghq;= l< yels nj ms<s.kshs'
• ima; wmßydkSh O¾u weiqßka hym;a md,khl
,laIK ,ehsia;= .; lrhs'
• iduQysl j.lSfuka hq;=j lghq;= lrhs'
• md,k kS;sÍ;sj,g .re lrhs'

10'0 ks ¾ jdKh wruq K q 8'10'1 f,!lsl" f,daflda;a;r uyd ux., iQ;f


% ha •uyd ux., iQ;%fha we;=<;a ux., lreKq meyeÈ,s 02
Èhq Kq j i|yd ks j erÈ wka;¾.;h nd,
fl dgf. k wd¾h oela u la we;s j ldhs l " lrhs'
ud¾.fha .uka lrhs' jdpisl" udkisl ls%hdjkays ;reK yd jeäysá hk • ksjerÈ ±laulska hq;=j ldhsl" jdpisl yd udkisl
ksr; fjhs' Ôú; wjÈ wkqj jeo.;a ls%hdjkays ksr; úh hq;= nj ms<s.kshs'
jk wdldrh •uyd ux., iQ;%fha we;=<;a ux., lreKq Ôú;
wjê wkqj jeo.;a jk wdldrh j.= .; lrhs'
• hym;a ldhsl jdpisl yd udkisl p¾hdjkays
fhfohs'
• wdOHd;añl iqLh w;aú¢hs'
bf.kqï b.ekaùï lsh
% dj,sh i|yd Wmfoia

1
ksmqK;dj 01 ( f;rejk .=K ye¢k pß;dhkh lrhs'
ksmqK;d uÜgu 8'1'1 ( nqoaO pß;fhys iqúfYaIS wjia:d wOHhkh lr Ôú;h yev.id
.ekSug ls%hd lrhs'
ld,Éfþo ixLHdj ( 02hs'

bf.kqï m, (
• nqÿrcdKka jykafia úiska .eg¨ iy.; wjia:d úiª wdldrh ms<sn| ksoiqka imhhs'
• ´kEu .eg¨jlg úi÷ï we;s nj ms<s.kshs'
• .eg¨jla úi|k wdldrh kdgHdkqidrfhka rÕ olajhs'
• .eg¨ úi|d .kshs'
• ksjerÈ ;SrK .kshs'

mdvï ie,iqï i|yd Wmfoia (


nqÿrcdKka jykafia úúO wjia:dj, § .eg¨ úiª wdldrh wOHhkh fldg ;u .eg¨
úi|d .ekSug isiqkag u.fmkaùu fuu mdvfuka wfmalaIs; h'

mshjr 1 (
• ish orejd ñh f.dia úfhda ÿlska fm`MK lsidf.da;ñhg uki iqjm;a lr f.k
ÿlska ñ§ug u. fmkajQ l;d mqj; lshd § my; lreKq u;= lrñka idlÉPdjla
fufyhjkak'
• ish orejd ñh .sh lsidf.da;ñh ±ä fYdalfhka fm`MK nj
• ;u mq;= ñh .sh nj ms<s.ekSug weh wlue;s jQ nj
• nqÿrcdKka jykafia uyd lreKdfjka fuu .eg¨j úi|d .ekSug u.fmkajQ nj

mshjr 2 (
• isiqka iqÿiq mßÈ lKavdhï fldg .fõIK m;s%ld fnod §" wod< ls%hdldrlfuys
ksr; lrjkak'

mshjr 3 (
• lKavdhï wkdjrK mka;shg bosßm;a lsÍug yd W!k mQrK fyda ixj¾Okd;aul
fhdackd i|yd isiqkag wjia:dj ,nd foñka my; i|yka lreKq o u;= lrñka
iudf,dapkhl fhfokak'
• nqÿrcdKka jykafia .eg¨ iy.; wjia:dj,g úi÷ï ,nd ÿka nj
• fï i|yd WodyrK /ila nqÿ isßf;ka bÈßm;a l< yels nj
• foõo;a ysñhkaf.a jr mi" ldka;djkag meúoao ,nd§u" pq,a, mka:l ysñhkag oyï
foiSu yd kkao ysñf.a l;d mqj; fï i|yd ksoiqka lSmhla nj
• .eg¨j, iajNdjh wkqj úi÷ï o úúO úh yels nj
• .eg¨jl § jvd;a u iqÿiq úi÷u y\qkd.; hq;= nj
• j¾;udk iudcfha o fm!oa.,sl yd iudc .eg¨ldÍ wjia:d u;= jk nj

2
• nqoaêu;aj .eg¨ úi|d .ekSfï yelshdj Wiia ðjk ksmqK;djla nj
• nqÿcdKka jykafia .eg¨ úi÷ wdldrh" j;auka .eg¨ úi|d .ekSug o wdo¾Y
fldg .; yels nj

.=Kd;aul fhojqï ( fuu .=re ud¾f.damfoaYfha Wmfoia ms<smÈñka .=reNj;df.a


wNsu;h mßÈ fhdod .; yels h'

we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia (


ksmqK;d uÜgug wod< bf.kqï m, idOkh jQ m%udK uek ne,Sug iqÿiq wdldrfha
ks¾Kdhl ilia lr .ekSug .=re Nj;dg ksoyi we;'

.fõIK m;sl% dj (
my; i|yka .eg¨ldÍ wjia:dj, È nqÿrcdKka jykafia tajd úi|d .ekSug ls%hd l<
wdldrh mka;shg bÈßm;a lrkak'
lKavdhu 1 ( foõo;a ysñ jrmila b,a,Su iy ldka;djkag meúoao ,nd§ug wod<j
mqj;a m;a jd¾;djlg lreKq f.dkq lrkak'
lKavdhu 2 ( pq,a, mka:l ysñ iy kkao ysñ uqyqK ÿka .eg¨j, § nqÿcdKka
jykafia úi÷ï ,nd ÿka wdldrh meyeÈ,s lrkak'
lKavdhu 3 ( YsIH ðú;fha u;= úh yels .eg¨jla úi|d .kakd wdldrh rÕ olajkak

f.or mßirfhka (
orejka iu. idlÉPd fldg ksjfia .eg¨ y÷kd .kak' tajd úi£ug yels ud¾.
fidhd n,kak' jvd;au ksjerÈ úi÷ï ls%hd;aul lrkak'

3
ksmqK;dj 01 ( f;rejk .=K ye¢k pß;dhkh lrhs'
ksmqK;d uÜgu 8'1'2 ( nqÿ isßf;a wdpdrYS,S .=Kdx. weiqfrka ;u iudc Ôú;h yev .id
.kshs'
ld,Éfþo ixLHdj ( 02hs'

bf.kqï m, (
• nqÿ isßf;ka m%lg jk iudc wdpdr O¾u meyeÈ,s lrhs'
• iudcfha hymeje;aug wdpdr O¾u fya;= jk nj ms<s.kshs'
• iudc wdpdr O¾u ,ehsia;= .; lrhs'
• ióm;uhkag ñ;%YS,S fjhs'
• wdpdrYS,S j lghq;= lrhs'

mdvï ie,iqï i|yd Wmfoia (


nqÿ isßf;a wdpdrYS,S .=Kdx. weiqfrka hym;a iudc Ôú;hla .; lsÍug isiqkag u.fmkaùu
fuu mdvfuka wfmalaIs; h'

mshjr 1 (
• wd.ka;=l i;aldrh biau;= jk wdldrfha l=vd N+ñld rx.khla isiqka lSmfofkl=
,jd r`. olajkak' my; i|yka lreKq u;= lrñka idlÉPdjla fufyhjkak'
• tu rx.kfhka ms<sìUq jkafka iudc Ôú;fha jeo.;a wjia:djla nj
• tu wjia:dfjka wd.ka;=l i;aldrh ms<sìUq jk nj
• wd.ka;=l i;aldrh iudc wdpdr O¾uhla nj

mshjr 2 (
• isiqka iqÿiq mßÈ lKavdhï fldg .fõIK m;s%ld fnod §" wod< ls%hdldrlfuys
ksr; lrjkak'

mshjr 3 (
• lKavdhï wkdjrK mka;shg bosßm;a lsÍug yd W!k mQrK fyda ixj¾Okd;aul
fhdackd i|yd isiqkag wjia:dj ,nd foñka my; i|yka lreKq o u;= lrñka
iudf,dapkhl fhfokak'
• wd.ka;=l i;aldrh" wk;sudkS nj" iqyoYS,S l;dny" uyck u;hg .re lsÍu
hk lreKq wdpdrYS,S .=Kdx. nj
• nqÿ isß; weiqßka iudc wdpdr O¾uj,g ksoiqka l;d rdYshla bÈßm;a l< yels nj
• wdpdrYS,S Ôú;hla .; lsÍu i|yd fuu .=Kdx. WmldÍ jk nj
• wdpdrYS,S ùfuka mqoa., Ôú;h yd iudc Ôú;h id¾:l jk nj

4
.=Kd;aul fhojqï ( fuu .=re ud¾f.damfoaYfha Wmfoia ms<smÈñka .=reNj;df.a
wNsu;h mßÈ fhdod .; yels h'

we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia (


ksmqK;d uÜgug wod< bf.kqï m, idOkh jQ m%udK uek ne,Sug iqÿiq
wdldrfha ks¾Kdhl ilia lr.ekSug .=re Nj;dg ksoyi we;'

.fõIK m;sl % dj (
^1& wd.ka;=l i;aldrh" w,am Yío;dj yd ksy;udkS nj nqÿ isßf;ka m%lg jk wdldrh
fmkajd fokak'
^2& iqyoYS,S l;d ny iy uyck u;hg .re lsÍu nqÿ isßf;ka m%lg jk wdldrh
fmkajd fokak'
^3& nqÿ isßf;ka m%lg flfrk wdpdr O¾u iudc hymeje;aug fya;= jk wdldrh
meyeÈ,s lrkak'

f.or mßirfhka (
ksjil mej;sh hq;= wdpdr O¾u moaO;shla foudmshka úiska ilia fldg orejka iu.
tajd ls%hdjg k.kak'

5
ksmqK;dj 01 ( f;rejk .=K ye¢k pß;dhkh lrhs'
ksmqK;d uÜgu 8'1'3 ( iajdlaLdf;da mdGfhys we;=<;a oyï .=K ye¢k úpdrYS,S j lghq;=
lrhs'
ld,Éfþo ixLHdj ( 02hs'

bf.kqï m, (
• O¾u r;akfha .=K wkqms<sfj<ska meyeÈ,s lrhs'
• oyï .=K Ôjudk nj ms<s.kshs'
• zziajdlaLdf;daZZ mdGh ksjerÈ j u;lfhka iÊCOdhkh lrhs'
• úpdrYS,S j lghq;= lrhs'
• O¾udkql+,j Ôj;a fjhs'

mdvï ie,iqï i|yd Wmfoia (


O¾u r;akfha .=K f;areï f.k" úpdrYS,Sj lghq;= lsÍug u.fmkaùu fuu mdvfuka
wfmalaIs; h'

mshjr 1
zzweu muKska mejiQ uqks ±k ;;=
fuu yeu fok n,jhs ±laúh hq;=
;u ;u keK muKska ±k .; hq;=
uu kuÈï ioyï myod is;=ZZ

f,dajev iÕrdfõ i|yka fuu lúh isiqka iu. ;d,hg .dhkd lrkak' tys f;areu
idlÉPd lrkak' my; i|yka lreKq o u;= lrñka idlÉPdjla fufyhjkak'

• fuu lúfhka O¾u r;akfha .=K meyeÈ,s jk nj


• O¾u r;akfha .=K nqÿrcdKka jykafia f,djg myod § we;s nj
• ;u kqjKska O¾ufha .=K wjfndaO lr.; hq;= nj
• O¾u r;akh jkaokd lsÍu hkq oyu flfrys is; myojd .ekSu nj

mshjr 2
• isiqka iqÿiq mßÈ lKavdhï fldg .fõIK m;s%ld fnod §" wod< ls%hdldrlfuys
ksr; lrjkak'

mshjr 3
• lKavdhï wkdjrK mka;shg bosßm;a lsÍug yd W!k mQrK fyda ixj¾Okd;aul
fhdackd i|yd isiqkag wjia:dj ,nd foñka my; i|yka lreKq o u;= lrñka
iudf,dapkhl fhfokak'

6
• O¾u r;akfha .=K nqÿjrfhl= úiskau f,djg wkdjrKh lrkq ,nk nj'
• iajdlaLdf;da mdGfhys O¾ufhys .=K yhla we;=<;a nj
• tÈfkod Ôú;fha § O¾u r;akfha wdYs¾jdoh ,nd .; yels nj
• O¾u r;akfhys .=K Ôjudk jk nj
• úpdrYS,Sj O¾u r;akfha .=K f;areï .ekSu ksjka u.g WmldÍ jk nj

.=Kd;aul fhojqï ( fuu .=re ud¾f.damfoaYfha Wmfoia ms<smÈñka .=reNj;df.a


wNsu;h mßÈ fhdod .; yels h'

we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia (


ksmqK;d uÜgug wod< bf.kqï m, idOkh jQ m%udK uek ne,Sug iqÿiq wdldrfha
ks¾Kdhl ilia lr .ekSug .=re Nj;dg ksoyi we;'

.fõIK m;sl
% dj (
lKavdhu 1' iajdlaLdf;da" ikaÈÜÀflda" wld,sflda hk O¾u r;akfha .=K
meyeÈ,s lrkak'
lKavdhu 2' zz taysmiaisflda" ´mkhsflda" mÉp;a;x fõÈ;ífnda ú[a[QysZZ hk
O¾u r;akfha .=K meyeÈ,s lrkak'
lKavdhu 3' O¾u r;akfha .=K ye¢k tÈfkod Ôú;fha úpdrYS,Sj lghq;= lsÍfï
jeo.;alu fmkajd fokak'

f.or mßirfhka (
O¾u r;akfha .=K f;areï f.k orejka iu. O¾udkql+, Ôú;hl fhfokak'

7
ksmqK;dj 02 ( Ôjk rgdj yev.id .ekSug fn!oaO b.ekaùï yd Y%djl Y%dúld
pß; Wmfhda. lr .kshs'
ksmqK;d uÜgu 8'2'1 ( fn!oaO isß;a úß;a ys fm!oa.,sl yd iudÔh jákdlu oek tajd
wdo¾Ykh lrhs'
ld,Éfþo ixLHdj ( 02hs'

bf.kqï m, (
• Ôú;fha jeo.;a wjia:djkag WÑ; fn!oaO isß;a úß;a kï lrhs'
• fn!oaO isß;a úß;a wkq.ukfhka wdpdr iïmkak iudchla ìys jk nj ms<s.kshs'
• fn!oaO isß;a úß;a lsysmhla kdgHdkqidrfhka ksrEmKh lrhs'
• Ôú;fha jeo.;a wjia:djkays fn!oaO isß;a úß;a flfrys ie,ls,su;a fjhs'
• fn!oaO isß;a úß;a wkq.ukh lrhs'

mdvï ie,iqï i|yd Wmfoia (


fn!oaO isß;a úß;aj, fm!oa.,sl yd iudÔh jákdlu isiqkag meyeÈ,s fldg tajd
wkq.ukhg Tjqka fhduq lrùu fuu mdvfuka wfmalaIs; h'

mshjr 1 (
• WmkaÈk fyda újdy ux., W;aijhl § lrk lghq;= ms<sn| j isiqkaf.ka úuikak'
ta weiqßka my; i|yka lreKq u;= lrñka idlÉPdjla fufyhjkak'
• tjeks W;aijhl § úúO ls%hdldrlïj, ksr; jk nj
• tjeks wjia:djl l< hq;= foa lsÍu;a" fkdl< hq;= foa fkdlsÍu;a jeo.;a jk nj
• l< hq;= foa lsÍu isß;a hkqfjkq;a" fkdl< hq;= foh fkdlsÍu úß;a hkqfjkq;a
ye¢kafjk nj

mshjr 2 (
• isiqka iqÿiq mßÈ lKavdhï fldg .fõIK m;s%ld fnod §" wod< ls%hdldrlfuys
ksr; lrjkak'

mshjr 3 (
• lKavdhï wkdjrK mka;shg bosßm;a lsÍug yd W!k mQrK fyda ixj¾Okd;aul
fhdackd i|yd isiqkag wjia:dj ,nd foñka my; i|yka lreKq o u;= lrñka
iudf,dapkhl fhfokak'
• ñksidf.a Wmf;a isg urKh f;la Ôú;fha jeo.;a wjia:d /ila we;s nj
• tu wjia:d fndfyduhla ish¨ fokdgu fmdÿ nj
• tn÷ wjia:dj, § wkq.ukh l< hq;= iqúfYaI fn!oaO isß;a úß;a /ila we;s nj

8
• fn!oaO isß;a úß;a wkq.ukh lsÍfuka fm!oa.,sl yd iudÔh jYfhka ie,fik
m%fhdack /ila we;s nj
• iodpdr iïmkak ùu yd w¾:iïmkak ùu fuys jeo.;au wx. fol nj

.=Kd;aul fhojqï ( fuu .=re ud¾f.damfoaYfha Wmfoia ms<smÈñka .=reNj;df.a


wNsu;h mßÈ fhdod .; yels h'

we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia (


ksmqK;d uÜgug wod< bf.kqï m, idOkh jQ m%udK uek ne,Sug iqÿiq wdldrfha
ks¾Kdhl ilia lr .ekSug .=re Nj;dg ksoyi we;'

.fõIK m;sl
% dj (
lKavdhu 1' - fn!oaO isß;a úß;a lSmhla uq,a fldg .;a flá kdgHhla bosßm;a
lrkak'
lKavdhu 2' - wl=re lshùu" Wmka Èk W;aijh" .Dy m%fõY ux.,Hh" újdy
ux.,Hh hk W;aijj,§ fn!oaO isß;a úsß;a wkq.ukh lrk
wdldrh yd tys jákdlu meyeÈ,s lrkak'
lKavdhu 3' - odkuh msxlu" msß;a msxlu" wjux., W;aijh hk wjia:dj,
fn!oaO isß;a úß;a wkq.ukh lrk wdldrh yd tys jákdlï
meyeÈ,s lrkak'

f.or mßirfhka (
Ôú;fha jeo.;a wjia:dj, § orejka iu.u ksjerÈ fn!oaO isß;a úß;a wkq.ukh lrkak'
ls%hdldÍj ksr;jkak'

9
ksmqK;dj 02 ( Ôjk rgdj yev.id .ekSug fn!oaO b.ekaùï yd Y%djl Y%dúld
pß; Wmfhda. lr .kshs'
ksmqK;d uÜgu 8'2'2 ( nqoaOdkqiai;s Ndjkdj weiqfrka nqÿ .=K oel Y%oaOdfjka ls%hd
lrhs'
ld,Éfþo ixLHdj ( 02hs'

bf.kqï m, (
• nqÿ.=K Ndjkdfõ fhfok whqre ;u jpkfhka mjihs'
• nqÿ.=K Ndjkdfjys wdksYxi /ila we;s nj ms<s.kshs'
• ksjerÈj nqÿ.=K Ndjkdfõ fhfohs'
• ffokslj Ndjkd lrhs'
• Y%oaOdfjka ls%hd lrhs'

mdvï ie,iqï i|yd Wmfoia (


nqoaOdkqiai;s Ndjkdj weiqßka nqÿ .=K ye¢k Y%oaOdfjka ls%hd lsÍug orejka fm,Uùu
fuu mdvfuka wfmalaIs; h'

mshjr 1 (
• zz uf.a is; ;ekam;a h ;ekam;a hZZ hk .S;h orejka iuÕ .dhkd lrkak' my;
i|yka lreKq u;= lrñka idlÉPdjl fhfokak'
• isf;a ;ekam;alu ms<sn| fuu .S;fhka lshfjk nj
• isf;ys ;ekam;alu iEu lghq;a;l u id¾:l;ajhg uQ,sl jk nj
• isf;ys ;ekam;a nj we;s lr .ekSug Ndjkdj WmldÍ jk nj
• is; ;ekam;a lr .ekSu i|yd nqÿ.=K isys lsÍu nqoaOdkqiai;s Ndjkdj nj

mshjr 2 (
• isiqka iqÿiq mßÈ lKavdhï fldg .fõIK m;s%ld fnod §" wod< ls%hdldrlfuys
ksr; lrjkak'

mshjr 3 (
• lKavdhï wkdjrK mka;shg bosßm;a lsÍug yd W!k mQrK fyda ixj¾Okd;aul
fhdackd i|yd isiqkag wjia:dj ,nd foñka my; i|yka lreKq o u;= lrñka
iudf,dapkhl fhfokak'
• wkqiai;s Ndjkd w;r nqoaOdkqiai;s Ndjkdj m<uqjekak nj
• kj wryd§ nqÿ.=K mshjfrka mshjr fufkys lsÍu nqoaOdkqiai;s Ndjkdj nj
• nqÿ .=K Ndjkdfõ wdksYxi /ila we;s nj
• id¾:l YsIH Ôú;hla i|yd nqÿ .=K Ndjkdj bjy,a jk nj
• ffoksl Ôú;fha § nqÿ .=K Ndjkdj m%.=K l< hq;= nj

10
.=Kd;aul fhojqï ( fuu .=re ud¾f.damfoaYfha Wmfoia ms<smÈñka .=reNj;df.a
wNsu;h mßÈ fhdod .; yels h'

we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia (


ksmqK;d uÜgug wod< bf.kqï m, idOkh jQ m%udK uek ne,Sug iqÿiq wdldrfha
ks¾Kdhl ilia lr .ekSug .=re Nj;dg ksoyi we;'

.fõIK m;sl% dj (
lKavdhu 1' nqÿ.=K Ndjkdfõ fhfok wdldrh mshjfrka mshjr ,shd olajkak'
lKavdhu 2' nqÿ.=K Ndjkdfõ wdksYxi fm<.iajkak'
lKavdhu 3' nqÿ.=K Ndjkdfõ fh§ tys§ u;= jQ .eg¨ bÈßm;a lrkak'

f.or mßirfhka (
mjqf,a ish¨ fokdu tlaj f;rejka jkaokdfõ fh§ wk;=rej nqÿ.=K Ndjkdfõ ksr;
jkak'

11
ksmqK;dj 02 ( Ôjk rgdj yev .id .ekSug fn!oaO b.ekaùï yd Y%djl Y%dúld
pß; Wmfhda. lr .kshs'
ksmqK;d uÜgu 8'2'3 ( Y%djl pß; wdo¾Yhg f.k ;u Ôú;h yev .id .kshs'
ld,Éfþo ixLHdj ( 02hs'

bf.kqï m, (
• ießhq;a" uq.,ka uyry;ka jykafia,df.a pß;dmodk f.kyer olajhs'
• ießhq;a" uq.,ka foku jykafia,df.a pß;j,ska Ôú;do¾Y ,eìh yels nj ms<s.kshs'
• ießh;a uq.,ka uyry;ka jykafia,df.a pß;hkays jeo.;a isÿùï yd wdo¾Y j.=.;
lrhs'
• wdo¾Yj;a mqoa.,hkag .re nqyquka olajhs'
• i;amqreI ,laIK m%o¾Ykh lrhs'

mdvï ie,iqï i|yd Wmfoia (


ießhq;a uq.,ka uyry;ka jykafia,df.a pß; wdo¾Yhg f.k ;u Ôú;h yev.id .ekSug
u.fmkaùu fuu mdvfuka wfmalaIs; h'

mshjr 1 (
zzisßu;a nU isrfiys md msiskd
ießhq;a uy uq.,ka ms<s fj<skd
ms<sfj;a ire uy iÕ .K fidnkd
uqÿk;a ne| kuÈï ne;s fmñkdZZ

f,dajev iÕrdfõ i|yka fuu lúh isiqka iu. ;d,hg .dhkd lrkak' my; i|yka
lreKq u;= lrñka idlÉPdjl fhfokak'
• fuu lúh f,dajev iÕrdfõ we;=<;a jk nj
• fuu lúfhka ix> r;akh ms<sn|j lshfjk nj
• ießhq;a uq.,ka uy ry;ka jykafia,dg ix> iudch ;=< iqúfYaIS ;ekla ysñ jk nj

mshjr 2 (
• isiqka iqÿiq mßÈ lKavdhï fldg .fõIK m;s%ld fnod §" wod< ls%hdldrlfuys
ksr; lrjkak'

mshjr 3 (
• lKavdhï wkdjrK mka;shg bosßm;a lsÍug yd W!k mQrK fyda ixj¾Okd;aul
fhdackd i|yd isiqkag wjia:dj ,nd foñka my; i|yka lreKq o u;= lrñka
iudf,dapkhl fhfokak'
• ießhq;a uq.,ka uyry;ka jykafia,d nqÿrcdKka jykafiaf.a w.%Y%djl ;k;=re
fyn jQ nj
• .sys wjêfha isgu Wkajykafia,d l<K ñ;=rka jQ nj
12
• Wm;siai flda,s; kï jQ fuu ñ;=rka fofokd .sr.a. iuÊc kï jQ ieKfl<sh
krUd Ôú;fha yrh fiùug ;SrKh l< nj
• Tjqka mßn%dclhka f,i i;H .fõIKfha fhoqK nj
• wiaiÔ uy ry;ka jykafia foaYkd l< .d:dfjys uq,a fomoh wid Wm;siai
msßjeðhd fidajdka jQ nj
• flda,s; msßjeðhd o miqj Wm;siai msßjeðhdf.ka tu .d:d O¾uh wid fidajdka
jQ nj
• Wm;siai flda,s; fofokd ießhq;a uq.,ka kñka nqoaO Ydikhg we;=<;a jQ nj
• fuu fofokd jykafiag nqÿ iiqfka w.%Y%djl ;k;=re ysñ jQ nj
• .=re f.!rjh" ksy;udkS nj" wka wh myojd .ekSu" úpdrYS,S nj" bjiSu" fkdu.g
.sh wh iqu.g .ekSu wdÈh o fuu pß;j,ska uQ¾;su;a jk nj
• ol=K;a iõ ;k;=r" m%{djka; NslaIQka w;r w.%ia:dkh yd O¾u fiakdêm;s ;k;=r
ießhq;a ud ysñhka ±rE nj
• uq.,ka ud ysñhka ju;a iõ ;k;=r" iDoaêu;=ka w;r w. ;k;=r wdÈh ,enQ nj
• ießhq;a" uq.,ka uy ry;ka jykafia,d nqÿrcdKka jykafiaf.a we.hqug ,la jQ
nj

.=Kd;aul fhojqï ( fuu .=re ud¾f.damfoaYfha Wmfoia ms<smÈñka .=reNj;df.a


wNsu;h mßÈ fhdod .; yels h'

we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia (


ksmqK;d uÜgug wod< bf.kqï m, idOkh jQ m%udK uek ne,Sug iqÿiq wdldrfha
ks¾Kdhl ilia lr .ekSug .=re Nj;dg ksoyi we;'

.fõIK m;sl% dj (
lKavdhu 1' ( ießhq;a uy ry;ka jykafiaf.a pß;fha jeo.;a isÿùï kï fldg
tu pß;fhka ,nd .; yels Ôú;do¾Y bÈßm;a lrkak'

lKavdhu 2' ( uq.,ka uy ry;ka jykafiaf.a pß;fha jeo.;a isÿùï kï fldg


tu pß;fhka ,nd .; yels Ôú;do¾Y bÈßm;a lrkak'

f.or mßirfhka (
wiQ uyd Y%djlhka jykafia,df.a pß; l;d lsysmhla orejka iu. wOHhkh fldg bka
,nd .; yels wdo¾Y idlÉPd lrkak'

13
ksmqK;dj 02 ( Ôjk rgdj yev.id .ekSug fn!oaO b.ekaùï yd Y%djl Y%dúld
pß; Wmfhda. lr .kshs'
ksmqK;d uÜgu 8'2'4 ( Oïumo .d:d weiqßka ;u Ôjk o¾Ykh yev.id .ekSug ls%hd
lrhs'
ld,Éfþo ixLHdj ( 02hs'

bf.kqï m, (
• Oïu mo .d:d foflys ir, wre;a mjihs'
• Oïumo .d:d foflys ir, wre; mjihs'
• jerÈ l< whl=g jqjo l< jro f;areï f.k hymf;ys msysgd ksjrÈ mqoa.,hl= úh
yels nj ms<s.kshs'
• Oïu mo .d:d fol ksjerÈ j u;lfhka iÊCOdhkh lrhs'
• ls%hdjg fmr m%;sM, ms<sn| ie,ls,su;a fjhs'
• ;u jerÈ ksjerÈ lr .kshs' jro f;areï f.k hymf;ys ksjrÈ mqoa.,hl= úh yelsg
fmr m%;sM, ms<sn| ie,ls,su;a fjhs'
mdvï ie,iqï i|yd Wmfoia (
Oïumo .d:d weiqfrka ;u Ôú;h yev .id .ekSug u. fmkaùu fuu mdvfuka
wfmalaIs; h'

mshjr 1 (
• zzOïumohZZ isiqkag fmkajkak' my; i|yka lreKq u;= lrñka idlÉPdjla
fufyhjkak'
• Oïumofhys jákd O¾u WmfoaY /ila we;s nj
• th fn!oaOhdf.a w;afmd; f,i ie,flk nj
• tu lD;sh Oïumoh f,i ye¢kafjk nj

mshjr 2 (
• isiqka iqÿiq mßÈ lKavdhï fldg .fõIK m;s%ld fnod §" wod< ls%hdldrlfuys
ksr; lrjkak'

mshjr 3 (
• lKavdhï wkdjrK mka;shg bosßm;a lsÍug yd W!k mQrK fyda ixj¾Okd;aul
fhdackd i|yd isiqkag wjia:dj ,nd foñka my; i|yka lreKq o u;= lrñka
iudf,dapkhl fhfokak'
• Oïumoh j.a. 26lska yd .d:d 423lska iukaú; nj
• ks¾ÈIag m<uq .d:dfõ woyi"
hfula m%ud§ nfjka ñ§ miqj wm%ud§j O¾ufha yeisf¾ o j,dl=f<ka ñÿK i| fia
Tyq nn,k nj

14
• fojk .d:dfõ woyi"
hful= úiska isÿ lrk ,o mdmh" ry;a ùfuka ^l=i,fhka& hgm;a lrhs o
t;eka mgka j,dl=<ska ñÿKq i| fuka Tyq nn,k nj
• lsishï ls%hdjla isÿ lsÍug fmr thska ,efnk m%;sM, .ek ie,ls,su;a úh hq;=
nj
• wl=i,fhka je<lS l=i,fhys ksr; úh hq;= nj
• ´kEu mqoa.,fhl=g ;ud isÿ l< jro jgyd f.k l=i, O¾u j¾Okfhka
hym;a whl= úh yels nj

.=Kd;aul fhojqï ( fuu .=re ud¾f.damfoaYfha Wmfoia ms<smÈñka .=reNj;df.a


wNsu;h mßÈ fhdod .; yels h'

we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia (


ksmqK;d uÜgug wod< bf.kqï m, idOkh jQ m%udK uek ne,Sug iqÿiq wdldrfha
ks¾Kdhl ilia lr.ekSug .=re Nj;dg ksoyi we;'

.fõIK m;sl% dj (
lKavdhu 1' zz fhdap mqífí muÊð;ajd ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''ZZ
• .d:dj ;d,hg iÊCXdhkd lrkak'
• tys ir, woyi bÈßm;a lrkak'
• ksodk l;dj fláfhka meyeÈ,s lrkak'
• wod< .d:dfõ tk WmfoaYfhys jákdlu fmkajd fokak'

lKavdhu 2' zzhiai mdmx l;x lïux '''''''''''''ZZ


• .d:dj ;d,hg iÊCXdhkd lrkak'
• tys ir, woyi bÈßm;a lrkak'
• ksodk l:dj fláfhka meyeÈ,s lrkak'
• wod< .d:dfõ tk WmfoaYfhys jákdlu fmkajd fokak'

f.or mßirfhka (
iji nqoaO jkaokdfõ § i;shlg jrlaj;a Oïu mo .d:djla iÊCOdhkd fldg tys
w¾:h ms<sn| idlÉPd lrkak'

15
ksmqK;dj 02 ( Ôjk rgdj yev .id .ekSug fn!oaO b.ekaùï yd Y%djl Y%dúld
pß; Wmfhda. lr .kshs'
ksmqK;d uÜgu 8'2'5 ( ;u wdpdr O¾u f.dvk.d .ekSug NslaIq úkfha tk fiaÅhd
O¾u wod< mßÈ Wmfhda. lr .kshs'
ld,Éfþo ixLHdj ( 02hs'

bf.kqï m, (
• zzfiaÅhd O¾uZz hkak meyeÈ,s lrhs'
• l:d ny" we÷u" .uk ìuk wdpdrYS,S úh hq;= nj ms<s.kshs'
• fiaÅhd O¾u weiqfrka wdpdr O¾u f,aLkhla ilia lrhs'
• ffoksl Ôú;fha § wdpdr O¾u ms<smÈhs'
• ms%hYS,S mqoa.,hl= fjhs'

mdvï ie,iqï i|yd Wmfoia (


fiaÅhd O¾u weiqfrka ;u Ôú;h f.dvkÕd .ekSu i|yd wjYH ±kqu ,nd§u fuu
mdvfuka wfmalaId flf¾'

mshjr 1 (
• ld,sx. hqoaOfhka ±ä mSvdjg m;aj isá wfYdal wêrdcHhd i|¨ ;,fha isg my;
n,k úg ixjr j jäk kSf.%daO idufKarhka ±l meye§ Wka jykafiaf.ka O¾uh
Y%jKh fldg fn!oaOhl=ùfï l;d mqj; meyeÈ,s lrkak' my; i|yka lreKq o
u;= lrñka idlÉPdjla fufyhjkak'
• wdydrmdk" we÷u" .uka ú,dYh yd l;d ny" ixjrYS,S meje;au ;j flfkl=f.a
isf;a meye§ug fyda wmeye§ug n,mdk nj
• ixjrYS,S we÷u" .uka ú,dih yd l;d ny wdpdrYS,S;ajhg n,mdk nj
• wdpdrYS,S meje;au ÈhqKqfõ ,laIKhla jk nj
• fiaÅhd O¾uj,ska wdpdr O¾u ms<sn| j b.ekafjk nj

mshjr 2 (
• isiqka iqÿiq mßÈ lKavdhï fldg .fõIK m;s%ld fnod §" wod< ls%hdldrlfuys
ksr; lrjkak'

mshjr 3 (
• lKavdhï wkdjrK mka;shg bosßm;a lsÍug yd W!k mQrK fyda ixj¾Okd;aul
fhdackd i|yd isiqkag wjia:dj ,nd foñka my; i|yka lreKq o u;= lrñka
iudf,dapkhl fhfokak' (
• NslaIq úkfha fiaÅhd O¾u foaYkd fldg we;s nj
• fiaÅhd O¾u weiqßka we÷u" wdydr .ekSu" .uka ú,dih yd ksjerÈ l;d ny"
ms<sn|j jeä wjOdkhla fhduq fldg we;s nj

16
• fiaÅhd O¾u wkqj wdpdrYS,S Ôú;hla .; l< yels nj
• .sys wdpdr O¾u f.dvk.d .ekSug fiaÅhd O¾u Wmfhda. lr .; yels nj
• .syshdf.a ffoksl ðú;h tu wdpdr O¾u ;=<ska id¾:l lr .; yels nj

.=Kd;aul fhojqï ( fuu .=re ud¾f.damfoaYfha Wmfoia ms<smÈñka .=reNj;df.a


wNsu;h mßÈ fhdod .; yels h'

we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia (


ksmqK;d uÜgug wod< bf.kqï m, idOkh jQ m%udK uek ne,Sug iqÿiq wdldrfha
ks¾Kdhl ilia lr .ekSug .=re Nj;dg ksoyi we;'

.fõIK m;sl
% dj (
lKavdhu 1' wdpdrYS,S .sys Ôú;hla .; lrkafkl=g fiaÅhd O¾u Wmfhda. lr .;
yels wdldrh meyeÈ,s lrkak'
lKavdhu 2' .uk ìuk hdfï yd we÷ï" me<÷ï Ndú;h iïnkaO fiaÅhd O¾u
meyeÈ,s lrkak'
lKavdhu 3' l;d ny lsÍug yd wdydr .ekSug wod< fiaÅhd O¾u meyeÈ,s lrkak'

f.or mßirfhka (
we÷ï me<÷ï Ndú;h" wdydr .ekSu" l;d ny iy .uk ìuk fya;=fjka wmyiq;djkag
m;ajk wjia:d meyeÈ,s lrñka ksjerÈ foa i|yd orejka fhduq lsÍug wdo¾Yj;a jkak'

17
ksmqK;dj 03 ( fn!oaO idrO¾u w.h lrñka ms<smÈhs'
ksmqK;d uÜgu 8'3'1 ( wIagdx. Wfmdai: iS,h yd oi iS,h w.hk iy iqrlsk iudchla
f.dvke.Sug odhl fjhs'
ld,Éfþo ixLHdj ( 02hs'

bf.kqï m, (
• wIagdx. Wfmdai: iS,h yd oi iS,h kï lrhs'
• wIagdx. Wfmdai: YS,h yd oi iS,h" iS,fhys bÈß mshjrla nj ms<s.kshs'
• iS,fhys yrj;a nj yd m%dfhda.sl nj meyeÈ,s lrñka meje;afjk l:djlg iels,a,la
ms<sfh, lrhs'
• fmdfyda Èkj, is,a iudoka fjhs'
• YslaIdldó Ôú;hla .; lrhs'

mdvï ie,iqï i|yd Wmfoia (


wIagdx. Wfmdai: iS,fhys yd oi iS,fhys yrj;a nj ms<sn| m%dfhda.sl wjfndaOhla
,nd§u fuu mdvfuka wfmalaIs; h'

mshjr 1 (
• wIagdx. Wfmdai: iS,h iudoka jQ msßilf.a mska;+rhla orejkag bÈßm;a fldg
my; i|yka lreKq u;= lrñka idlÉPdjl fhfokak'
• mska;+rfhys ±lafjkafka is,a iudoka jQ msßilf.a o¾Ykhla nj
• úfYaI wjia:djkays iudoka jk is,a j¾. we;s nj
• wIagdx. iS,h yd oi iS,h tjeks m%fNao folla nj
• i;r fmdah Èkj, fuu iS,h iudoka jk nj

mshjr 2 (
• isiqka iqÿiq mßÈ lKavdhï fldg .fõIK m;s%ld fnod §" wod< ls%hdldrlfuys
ksr; lrjkak'

mshjr 3 (
• lKavdhï wkdjrK mka;shg bosßm;a lsÍug yd W!k mQrK fyda ixj¾Okd;aul
fhdackd i|yd isiqkag wjia:dj ,nd foñka my; i|yka lreKq o u;= lrñka
iudf,dapkhl fhfokak'
• wIagdx. Wfmdai: iS,h yd oi iS,h mxp iS,hg bÈß mshjrla nj
• iS,h hkafkka woyia lrkqfha lh jpk ixjr lsÍu nj
• wIagdx. Wfmdai: iS,hg YslaId mo wgla wh;a jk nj
• oi iS,hg YslaId mo oyhla wh;a jk nj

18
• .sys iS,h mxp iS,fhka wdrïN ù .sys oi iS,fhka wjika jk nj
• iS,h wdrlaId lsÍfuka mqoa.,hd YslaIKhg m;a jk nj
• is,aj;a ùfuka ffoksl Ôú;h id¾:l jk nj
• Wfmdai: iS,h u.ska ksjkg fhduqjk nj

.=Kd;aul fhojqï ( fuu .=re ud¾f.damfoaYfha Wmfoia ms<smÈñka .=reNj;df.a


wNsu;h mßÈ fhdod .; yels h'

we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia (


ksmqK;d uÜgug wod< bf.kqï m, idOkh jQ m%udK uek ne,Sug iqÿiq wdldrfha
ks¾Kdhl ilia lr .ekSug .=re Nj;dg ksoyi we;'

.fõIK m;sl% dj (
lKavdhu 1' wIagdx. Wmfmdai: iS,h kï fldg f;areu meyeÈ,s lrkak'
lKavdhu 2' oi iS,h kï fldg f;areï meyeÈs,s lrkak'
lKavdhu 3' wIagdx. iS,h yd oi iS,h iq/lSfuka iudchg isÿ jk hym; úia;r
lrkak'

f.or mßirfhka (
fmdfyda Èk orejka iuÕ wIagdx. Wfmdai: iS,h iudoka jkak'

19
ksmqK;dj 03 ( fn!oaO idrO¾u w.h lrñka ms<smÈhs'
ksmqK;d uÜgu 8'3'2 ( fn!oaO b.ekaùï weiqßka wUqieñ" ys;ñ;=re hq;=lï ye¢k
;u hq;=lï bgq lrhs'
ld,Éfþo ixLHdj ( 02hs'

bf.kqï m, (
• is.df,dajdo iQ;%fha i|yka jk wUqieñ yd ys; ñ;=re hq;=lï meyeÈ,s lrhs'
• hq;=lï bgq lsÍu u.ska whs;sjdislï iq/flk nj ms<s.kshs'
• wUq- ieñ yd ys; ñ;=re hq;=lï j.=.; lrhs'
• hym;a ñ;=rl= f,i lghq;= lrhs'
• hq;=lu mokï lr.;a Ôú;hla .; lrhs'

mdvï ie,iqï i|yd Wmfoia (


is.df,dajdo iQ;%fha ±lafjk wUq - ieñ yd ys; ñ;=re hq;=lï ye¢k ;u hq;=lï bgq
lsÍug orejka fm,Uùu fuu mdvfuka wfmalaIs; hs'

mshjr 1 (
zz ud;d ms;d Èid mqínd

wdpßhd olaÅKd Èid


mq;a;odrd Èid mÉPd

ñ;a;du;a;dp W;a;rd

odi lïulrd fyÜGd

WoaOx iuK n%dyauKd

tf; Èid kuiafihHZ

w,u;af:da l=f,a .sys ZZ

fuu .d:dj isiqka iu. ;d,hg iÊCXdhkd lrkak' my; i|yka lreKq biau;=
jk fia idlÉPdj fufyhjkak'
• fuu .d:d is.df,dajdo iQ;%fha we;=<;a nj
• Èid yhlska wfkHdkH hq;=lï b.ekafjk nj
• tys§ ngysr ^mYaÑu& W;=re ^W;a;r& ÈYd u.ska ms<sfj,ska wUq ieñ yd ys; ñ;=re
iïnkaO;d bÈßm;a lr we;s nj

20
mshjr 2 (
• isiqka iqÿiq mßÈ lKavdhï fldg .fõIK m;s%ld fnod §" wod< ls%hdldrlfuys
ksr; lrjkak'

mshjr 3 (
• lKavdhï wkdjrK mka;shg bosßm;a lsÍug yd W!k mQrK fyda ixj¾Okd;aul
fhdackd i|yd isiqkag wjia:dj ,nd foñka my; i|yka lreKq o u;= lrñka
iudf,dapkhl fhfokak' (
• .sys úkh kñka o fuu iQ;%h ye¢kafjk nj
• ngysr ÈYdfjka wUqieñ in|;dj o" W;=re oasidfjka ys; ñ;=re in|;dj o bÈßm;a
lr we;s nj
• fuys wfkHdakH hq;=lï m%lg jk nj
• hq;=lï bgq lsÍu ksid YsIag iïmkak iudchla ìys jk nj

.=Kd;aul fhojqï ( fuu .=re ud¾f.damfoaYfha Wmfoia ms<smÈñka .=reNj;df.a


wNsu;h mßÈ fhdod .; yels h'

we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia (


ksmqK;d uÜgug wod< bf.kqï m, idOkh jQ m%udK uek ne,Sug iqÿiq wdldrfha
ks¾Kdhl ilia lr .ekSug .=re Nj;dg ksoyi we;'

.fõIK m;sl% dj (
Tng ,efnk ud;Dldjg wod< j my; i|yka lreKq hgf;a f;dr;=re /ia lrkak'
lKavdhu 1' ngysr Èidj ksfhdackh jk iudc in|;d kï fldg tys we;=<;a hq;=lï
yd j.lSï meyeÈ,s lrkak'
lKavdhu 2' W;=re Èidj ksfhdackh jk iudc in|;d kï fldg tys we;=<;a hq;=lï
yd j.lSï meyeÈ,s lrkak'
lKavdhu 3' wfkHdakH hq;=lï bgq lsÍu ;=<ska hym;a iudc in|;d f.dvkef.k
wdldrh meyeÈ,s lrkak'

f.or mßirfhka (
iudcfha tlsfkld i;= hq;=lï y÷kd f.k orejdg wdo¾Yj;a j u. fmkajkak'

21
ksmqK;dj 04 ( iqiudys; iunr fm!reIhla f.dvkÕd .ekSug lghq;= lrhs'
ksmqK;d uÜgu 8'4'1 ( Wmdh l=i,;dfjka yd j.lSfuka hq;=j ksjerÈ ;SrK f.k ls%hd
lrhs'
ld,Éfþo ixLHdj ( 02hs'

bf.kqï m, (
• Wmdh l=i,;dj yd j.lSu hkq l=ula ±hs meyeÈ,s lrhs'
• tÈfkod Ôú;fha § Wmdh l=i,;dfjka yd j.lSfuka ls%hd l< hq;= nj ms<s.kshs'
• Wmdh l=i,;dfjka wNsfhda. ch.;a wjia:djla Wïu.a. cd;lh weiqfrka rÕ olajhs'
• ffoksl ðú;fha § is;d úuid lghq;= lrhs'
• ksjerÈ ;SrK .kshs'

mdvï ie,iqï i|yd Wmfoia (


Wmdh l=i,;dfjka yd j.lSfuka hq;= j ksjerÈ j ;SrK f.k lghq;= lsÍug isiqkag
u. fmkaùu fuu mdvfuka wfmalaId flf¾'

mshjr 1 (
• wähl muK o`vq lene,a,la bÈßm;a fldg tys w. yd uq, y÷kd .kafka flfia ±hs
isiqkaf.ka úuikak' my; lreKq u;= lrñka idlÉPdjla fufyhjkak'
• fõfoay kï rcl= úiska ufy!IO l=urekaf.a m%{dj úuid ne,Su i|yd fujeks
.eg¨jla bÈßm;a lrk ,o nj
• fuu l;d mqj; Wïu.a. cd;lfha i|yka nj
• .eg¨j,g úi÷ï fiùfï § WmdhYS,Sj" j.lSfuka ls%hd l< hq;= nj

mshjr 2 (
• isiqka iqÿiq mßÈ lKavdhï fldg .fõIK m;s%ld fnod §" wod< ls%hdldrlfuys
ksr; lrjkak'

mshjr 3 (
• lKavdhï wkdjrK mka;shg bosßm;a lsÍug yd W!k mQrK fyda ixj¾Okd;aul
fhdackd i|yd isiqkag wjia:dj ,nd foñka my; i|yka lreKq o u;= lrñka
iudf,dapkhl fhfokak'
• .eg¨ iy.; wjia:dj, § ksjerÈ jQ;a idOdrK jQ;a úi÷ula ,nd§fï yelshdj
Wmdh l=i,;dj nj
• ;uka fj; mejfrk ld¾hhka ksjerÈ j yd ksisf,i bgqlsÍu j.lSu nj
• Wïu.a. cd;lfha i|yka l:d jia;=j,ska fndai;dKka jykafiaf.a m%{d uysuh
uekúka m%lg jk nj
• oKavl yd je,sfhd;a m%Yak úi¥ wdldrfhka uy fndai;dKkaf.a Wmdh l=i,;dj
yd j.lSï ±Ífï yelshdj m%lg flfrk nj

22
• ffokslj t<fUk .eg¨j,g úi\qï fiùfï § Wmdh l=i,;dfjka yd j.lSfuka
ls%hd lsÍu jeo.;a nj
• l=vd l, isg Wmdh l=i,;dfjka yd j.lSfuka lghq;= lsÍu Ôú; id¾:l;ajhg
bjy,a jk nj

.=Kd;aul fhojqï ( fuu .=re ud¾f.damfoaYfha Wmfoia ms<smÈñka .=reNj;df.a


wNsu;h mßÈ fhdod .; yels h'

we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia (


ksmqK;d uÜgug wod< bf.kqï m, idOkh jQ m%udK uek ne,Sug iqÿiq wdldrfha
ks¾Kdhl ilia lr .ekSug .=re Nj;dg ksoyi we;'

.fõIK m;sl% dj (
lKavdhu 1' je,sfhd;a m%Yakh úiª wdldrh kdgHdkqidrfhka mka;shg bÈßm;a
lrkak'
lKavdhu 2' oKavl m%Yakh úiª wdldrh kdgHdkqidrfhka mka;shg bÈßm;a
lrkak'
lKavdhu 3' tÈfkod Ôú;fha § Wmdh l=i,;dfjka yd j.lSfuka lghq;= lsÍfï
jeo.;alu fmkajd fokak'

f.or mßirfhka (
orejkaf.a .eg¨ Tjqka iu. idlÉPd lrkak' WmdhYS,Sj yd j.lSfuka hq;=j tu
.eg¨ úi£ug ls%hd lrkak'

23
ksmqK;dj 05
( Y%S ,dxlsl fn!oaO wkkH;dj iqrlsñka idufhka yd iyðjkfhka
l%shd lrhs'
ksmqK;d uÜgu 8'5'1 ( ;u fn!oaO wkkH;dj iqrlsñka ish¨ ckjd¾.slhka yd
wd.ñlhka iu. iyÔjkfhka lghq;= lrhs'
ld,Éfþo ixLHdj ( 02hs'

bf.kqï m, (
• nqÿ isß; yd ,dxlsl iudch weiqfrka wd.ñl iykYS,S;ajhg ksoiqka imhhs'
• úúO ck jd¾.slhka iy wd.ñlhka iu. iyÔjkfhka lghq;= l< hq;= nj ms<s.kshs'
• wd.ñl iykYS,S;ajh u;=jk ft;sydisl f;r;=re we;=<;a fmd;a msxpla ks¾udKh
lrhs'
• úúO ckjd¾.slhka iy wd.ñlhka iu. ñ;%YS,S fjhs'
• ;u wkkH;dj /l .ksñka iyÔjkfhka lghq;= lrhs'

mdvï ie,iqï i|yd Wmfoia (


;u fn!oaO wkkH;dj iqrlsñka ish¨ ck jd¾.slhka iy wd.ñlhka iu. iyÔjkfhka
lghq;= lsÍug isiqka fhduq lsÍu fuu mdvfuka wfmalaIs; h'

mshjr 1 (
zz mkaif,a m,a,sfha

oyÈfhka wm ;ekQ

ms<su od.eí fmfka

f,dalhla oK keuQ

ta wfma Yla;shhs
ta wfma Ôjhhs

jkaokd lrkafka

jkaokd ,nkafka ''''''''''''' ZZ

hk .S;h isiqkag Y%jKh lsÍug i,iajkak' my; i|yka lreKq u;= lrñka
idlÉPdjla fufyhjkak'
• fuu .S;fhka èjks; jkafka YS% ,dxlsl uq;=ka ñ;a;kaf.a ls%hdldrlï ms<sn|j we;s
jk wNsudkh nj
• w;S; uq;=ka ñ;a;ka iyfhda.fhka yd iyÔjkfhka fmdÿ lghq;= isÿ l< wdldrh
.S;fhka m%ldY jk nj
• iyfhda.h yd iyÔjkh mokïj cd;sl yd wd.ñl iykYS,s;dj f.dvkef.k nj

24
mshjr 2 (
• isiqka iqÿiq mßÈ lKavdhï fldg .fõIK m;s%ld fnod §" wod< ls%hdldrlfuys
ksr; lrjkak'

mshjr 3 (
• lKavdhï wkdjrK mka;shg bosßm;a lsÍug yd W!k mQrK fyda ixj¾Okd;aul
fhdackd i|yd isiqkag wjia:dj ,nd foñka my; i|yka lreKq o u;= lrñka
iudf,dapkhl fhfokak'
• cd;s wd.ï l=, f.da;% jYfhka fkdfn§ ish¨ fokd iu. iyfhda.fhka lghq;=
lsÍu iyÔjkh nj
• wkHd.ñlhka iu. iqyo;dfjka tu wd.ïj,g o .re lrñka lghq;= lsÍu
fn!oaO wd.ñl iykYS,S;ajh nj
• wd.ñl iykYS,S;ajhg nqÿ isßf;ka WodyrK /ila bÈßm;a l< yels nj
• nqqÿ isßf;a wdo¾Yh wkqj YS% ,dxlsl ck iudch wd.ñl iykYS,S;ajfhka yd
iyÔjkfhka ls%hd fldg we;s nj
• iyÔjkfhka yd iykYS,s;ajfhka hq;=j lghq;= lsÍu Wiia udkj .=Kdx.hla nj
• l=vd l, isg u wm o fuu .=K O¾uj,g wkq.;j ls%hd l< hq;= nj

.=Kd;aul fhojqï ( fuu .=re ud¾f.damfoaYfha Wmfoia ms<smÈñka .=reNj;df.a


wNsu;h mßÈ fhdod .; yels h'

we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia (


ksmqK;d uÜgug wod< bf.kqï m, idOkh jQ m%udK uek ne,Sug iqÿiq wdldrfha
ks¾Kdhl ilia lr .ekSug .=re Nj;dg ksoyi we;'

.fõIK m;sl% dj (
lKavdhu 1' wd.ñl iykYS,S;ajh yd iyðjkh nqÿ isß; ;=< uQ¾;su;a jk wdldrh
ksoiqka iys; j bÈßm;a lrkak'
lKavdhu 2' YS% ,dxlsl ck iudch weiqßka wd.ñl iykYS,; S j
a h iy iyÔjkh m%o¾Ykh
jk wdldrh my; i|yka wjia:d weiqßka meyÈ,s lrkak'
1' t<dr rc;=udf.a fidfydkg .re lsÍu
2' fmdf<dkakre máud>r
3' o<|d ud,s.dj wdYs%; i;r foajd, bÈùu

lKavdhu 3' wd.ñl iykYS,S núka yd iyÔjkfhka lghq;= lsÍug Tng .; yels
ls%hdud¾. ksoiqka iys; j olajkak'

f.or mßirfhka (
wkHd.ñl ia:dk fj; f.dia tys lghq;= ms<sn| j okqula orejdg ,nd fokak'

25
ksmqK;dj 06 ( nqÿ oyug wkqj Ôú;h yd f,dalh ye¢k f.k m%{djka;
Ôú;hla .; lrhs'
ksmqK;d uÜgu 8'6'1 ( ÿl ms<sn| fn!oaO ú.%yh f;areï f.k ÿlaÅ; wjia:djkag
kqj‚ka yd ù¾hfhka uqyqK foñka ÿlaÅ;hkag msyg s ùu'

ld,Éfþo ixLHdj ( 02hs'

bf.kqï m, (
• ÿlaL wd¾h i;Hh meyeÈ,s lrhs'
• ÿlaÅ; ;;ajhkays § kqjKska yd ù¾hfhka Bg uqyqK Èh hq;= nj ms<s.kshs'
• ffoksl Ôú;fha § uqyqK §ug isÿjk ÿlaÅ; wjia:djka ,ehsia;= .; lrhs'
• ÿlaÅ; wjia:djkays § kqjKska yd ù¾hfhka lghq;= lrhs'
• ÿlaÅ;hkag msysg fjhs'

mdvï ie,iqï i|yd Wmfoia (


ÿl ms<sn| fn!oaO ú.%yh f;areï f.k ÿlaÅ; wjia:dj,g kqjKska yd ù¾hfhka
uqyqK§ug;a" ÿlaÅ;hkag msysgùug;a orejka fhduq lsÍu fuu mdvfuka wfmalaIs; h'

mshjr 1 (
zzlf,lsks nqÿ flfkl=ka WmÈkafka

ÿfllsks ñksi;a nj ,en .kafka

fufolsks fuiir ÿla ÿr ,kafka

iqofkks lsu ùßh fkdlrkafka ZZ

hk lúh isiqka iu. .dhkd lrkak' my; i|yka lreKq u;= lrñka idlÉPdjl
fhfokak'
• fuu lúh f,dajev iÕrdfõ we;=<;a jk nj
• ñksi;a Ndjh ,eîu ÿ¾,N isÿùula nj
• ñksi;a Ndjh ÿla úo ,nd.; hq;= wiSre ;;a;ajhla nj
• ÿl nqÿ oyfï uekúka meyeÈ,s flfrk nj
• ÿl ms<sn| j ÿlaL wd¾h i;Hfhka meyeÈ,s lrk nj

mshjr 2 (
• isiqka iqÿiq mßÈ lKavdhï fldg .fõIK m;s%ld fnod §" wod< ls%hdldrlfuys
ksr; lrjkak'

26
mshjr 3 (
• lKavdhï wkdjrK mka;shg bosßm;a lsÍug yd W!k mQrK fyda ixj¾Okd;aul
fhdackd i|yd isiqkag wjia:dj ,nd foñka my; i|yka lreKq o u;= lrñka
iudf,dapkhl fhfokak'
• ÿlaL wd¾h i;Hh" p;=rd¾h i;Hfha m<uqjekak nj
• ÿlaL ÿlaL" úmßkdu ÿlaL" ixLdr ÿlaL jYfhka ÿl ;=ka wdldr jk nj
• oïila mej;=ï iQ;%hg wkqj wx. wglska ÿlaL wd¾h i;Hh olajd we;s nj
• Ôú;fha ÿla iy.; wjia:d /ila we;s nj
• ÿlaÅ; wjia:dj,g kqjKska yd ù¾fhka uqyqK Èh hq;= nj
• ÿlaÅ;hkag msysg úh hq;= nj

.=Kd;aul fhojqï ( fuu .=re ud¾f.damfoaYfha Wmfoia ms<smÈñka .=reNj;df.a


wNsu;h mßÈ fhdod .; yels h'

we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia (


ksmqK;d uÜgug wod< bf.kqï m, idOkh jQ m%udK uek ne,Sug iqÿiq wdldrfha
ks¾Kdhl ilia lr .ekSug .=re Nj;dg ksoyi we;'

.fõIK m;sl
% dj (
lKavdhu 1' ÿlaL wd¾h i;Hh meyeÈ,s lrkak'
lKavdhu 2' ffoksl Ôú;fha § uqyqK §ug isÿjk ÿla lïlfgd`Mj,g Tn
Èßfhka yd kqjKska hq;=j uqyqK fok wdldrh meyeÈ,s lrkak'
lKavdhu 3' oïila mej;=ï iQ;%fha ±lafjk ÿlaj,g f.dÿre jQjkag msysg jk
wdldrh meyeÈ,s lrkak'

f.or mßirfhka (
tÈfkod Ôú;fha § uqyqK §ug isÿjk ÿlaÅ; wjia:dj,g kqjKska yd ù¾fhka orejka
iuÕ uqyqK fokak'

27
ksmqK;dj 06 ( nqÿ oyug wkqj Ôú;h yd f,dalh ye¢k f.k m%{djka;
Ôú;hla .; lrhs'
ksmqK;d uÜgu 8'6'2 ( ÿlg m%Odk fya;j
= ;DIaKdj nj ms<f
s .k w,afmaÉP;dfjka lghq;=
lrhs'
ld,Éfþo ixLHdj ( 02hs'

bf.kqï m, (
• ÿlaL iuqoh wd¾h i;Hh meyeÈ,s lrhs'
• ;DIaKdj md,kh lrf.k w,afmaÉP;dfjka lghq;= lsÍfï w.h ms<s.kshs'
• zz;DIaKdj ish¨ ÿlg fya;= fõ'ZZ hk ud;Dldj hgf;a ,smshla ilia lrhs'
• nyq NdKaäl núka ñ§ lghq;= lrhs'
• ;DIaKdjg odi fkdù lghq;= lsÍug yqre fjhs'

mdvï ie,iqï i|yd Wmfoia (


ÿlg m%Odk fya;=j ;DIaKdj nj ms<sf.k w,afmaÉP;dfjka lghq;= lsÍug isiqka fhduq
lsÍu fuu mdvfuka wfmalaIs; h'

mshjr 1 (
• wiSñ; ;DIaKdfõ m, úmdl ±lafjk mqj;am;a jd¾;d yd mska;+r lSmhla orejkag
fmkajd taa ms<sn|j úuid my; i|yka lreKq u;= lrñka idlÉPdjla fufyhjkak'
• by; f;dr;=re uE;ld,Sk isÿùï nj
• ;DIaKdj fya;= fldgf.k úúO wjia:djkays § ñksiqka lrorhg m;a jk nj
• ±ä ;DIaKdj fya;= fldg f.k ðú; mjd úkdY jk nj
• ÿlaL iuqoh wd¾h i;Hh p;=rd¾h i;Hfha fojk wx.h nj

mshjr 2 (
• isiqka iqÿiq mßÈ lKavdhï fldg .fõIK m;s%ld fnod §" wod< ls%hdldrlfuys
ksr; lrjkak'

mshjr 3 (
• lKavdhï wkdjrK mka;shg bosßm;a lsÍug yd W!k mQrK fyda ixj¾Okd;aul
fhdackd i|yd isiqkag wjia:dj ,nd foñka my; i|yka lreKq o u;= lrñka
iudf,dapkhl fhfokak'
• p;=rd¾h i;Hhg wkqj ÿlaL iuqoh f,i ;DIaKdj bÈßm;a flfrk nj
• ;DIaKdj ldu ;Kayd" Nj ;Kayd" úNj ;Kayd jYfhka fldgia ;=klska meyeÈ,s
flfrk nj
• ;DIaKdj ish¨ ÿlg fya;= jk nj
• ;DIaKdj md,kh lsÍfuka w,afmaÉP Ôú;hla .; l< yels nj
• w,afmaÉP mqoa.,hd i;=áka ld,h .; lrk nj
• ksjka ,eîu msKsi ;DIaKdj ke;s l< hq;= nj

28
.=Kd;aul fhojqï ( fuu .=re ud¾f.damfoaYfha Wmfoia ms<smÈñka .=reNj;df.a
wNsu;h mßÈ fhdod .; yels h'

we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia (


ksmqK;d uÜgug wod< bf.kqï m, idOkh jQ m%udK uek ne,Sug iqÿiq wdldrfha
ks¾Kdhl ilia lr .ekSug .=re Nj;dg ksoyi we;'

.fõIK m;sl
% dj (
lKavdhu 1' ldu" Nj" úNj hk ;s%úO ;Kayd fjk fjk u y÷kajkak'
lKavdhu 2' zz;DIaKdj ish¨ ÿlg fya;= fõZZ hk ud;Dldj hgf;a ,smshla ilikak'
lKavdhu 3' w,afmaÉP;dfjka lghq;= lsÍfuka Ôú; ch .; yels wdldrh meyeÈ,s
lrkak'

f.or mßirfhka (
yels iEu úg u fnod yod f.k lghq;= lSÍug;a" ,o fohska i;=gq ùug;a orejka yd
tlaj lghq;= lrkak'

29
ksmqK;dj 06 ( nqÿ oyug wkqj Ôú;h yd f,dalh ye¢k f.k m%{djka;
Ôú;hla .; lrhs'
ksmqK;d uÜgu 8'6'3 ( nqÿ oyfuys b.ekafjk l¾uh ye¢k ksjerÈ j lghq;= lrhs'
ld,Éfþo ixLHdj ( 02hs'

bf.kqï m, (
• nqÿ oyfuys b.ekafjk l¾u ixl,amh meyeÈ,s lrhs'
• ish,a, l¾u úmdl jYfhkau isÿ fkdjk nj ms<s.kshs'
• nqÿ oyfuys b.ekafjk l¾u ixl,amh ms<sn| wkHd.ñl ñ;=frl=g ,smshla ,shhs'
• ksjerÈ ls%hdjkays fhfohs'
• l¾um, úYajdifhka lghq;= lrhs'

mdvï ie,iqï i|yd Wmfoia (


nqÿ oyfï b.ekafjk l¾uh ye¢k ksjerÈ ðú;hla .; lsÍug orejka fm,Uùu fuu
mdvfuka wfmalaIs; h'

mshjr 1 (
zzufkda mqínx.ud Oïud

ufkda fiÜGd ufkdauhd

ukid fp mÿÜfGk

Ndi;s jd lfrda;s jd

;f;da kx ÿlaLukafj;s

plalxj jyf;d moxZZ

hk Oïu mo .d:dj isiqka iu. iÊCOdhkd lrkak' my; i|yka lreKq u;=
lrñka idlÉPdjla fufyhjkak'

• fuu .d:dj Oïu mofhys uq,au .d:dj nj


• krl is;ska lrk ls%hdjkaf.a m%;sM,h .e, wÈk f.dkd miq mi tk lr;a; frdaoh
fuka ;ud miq mi meñfKah hkak fuu .d:dfõ woyi nj
• fÉ;kdj uq,a ù lfhka" jpkfhka iy ukiska isÿjk foa l¾u nj

mshjr 2 (
• isiqka iqÿiq mßÈ lKavdhï fldg .fõIK m;s%ld fnod §" wod< ls%hdldrlfuys
ksr; lrjkak'

mshjr 3 (
• lKavdhï wkdjrK mka;shg bosßm;a lsÍug yd W!k mQrK fyda ixj¾Okd;aul
fhdackd i|yd isiqkag wjia:dj ,nd foñka my; i|yka lreKq o u;= lrñka
iudf,dapkhl fhfokak'

30
• l¾uh nqÿ oyfï m%Odk b.ekaùula nj
• lrkq ,nk fyd| krl ls%hdj,g wkqrEm úmdl ,eîu l¾uh ms<sn| b.ekaùfuka
meyeÈ,s flfrk nj
• ish,a,u isÿjkafka l¾u úmdl jYfhka fkdjk nj
• whym;a ls%hdj,ska je<lS hym;a ls%hdj, ksr; úh hq;= nj

.=Kd;aul fhojqï ( fuu .=re ud¾f.damfoaYfha Wmfoia ms<smÈñka .=reNj;df.a


wNsu;h mßÈ fhdod .; yels h'

we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia (


ksmqK;d uÜgug wod< bf.kqï m, idOkh jQ m%udK uek ne,Sug iqÿiq wdldrfha
ks¾Kdhl ilia lr .ekSug .=re Nj;dg ksoyi we;'

.fõIK m;sl
% dj (
lKavdhu 1' mqoa.,hd úiska lrkq ,nk l¾uhg wkqj úmdl ú§ug isÿjk
wldrh ksoiqka u.ska fmkajkak'
lKavdhu 2' nqÿoyfï b.ekafjk l¾uh ms<sn|j wkHd.ñl ñ;=frl=g ,smshla
,shkak'

f.or mßirfhka (
l¾udkqrEmSj M, úmdl ,nd fok l;d mqj;a orejdg lshd fokak'

31
ksmqK;dj 07 ( Ôù wÔù mßirhg ys;ldó j yeisfrhs'
ksmqK;d uÜgu 8'7'1 ( ish¨ Ôùka iu. iylïmkfhka lghq;= lrhs'
ld,Éfþo ixLHdj ( 02hs'

bf.kqï m, (
• fldai, ixhqla;fha tk u,a,sld iQ;%fhys idrdxYh bÈßm;a lrhs'
• ish¨ Ôùka iu. iylïmkfhka lghq;= l< hq;= nj ms<s.kshs'
• iylïmkfhka lghq;= lrk wjia:djla N+ñld rx.khlska fmkajhs'
• fmdÿ iïm;a wdrlaId lrhs'
• Ôj ohdfjka hq;=j lghq;= lrhs'

mdvï ie,iqï i|yd Wmfoia (


ish¨ Ôùka iu. iylïmkfhka lghq;= lsÍug isiqka fhduq lsÍu fuu mdvfuka
wfmalaIs; h'

mshjr 1 (
• wka wh flfrys ys;j;alu m;=rejk Ndjkdj l=ula ±hs isiqkaf.ka úuikak' my;
i|yka lreKq u;= lrñka idlÉPdjla fufyhkak'
• ys;j;alu m;=re jkafka ffu;S% Ndjkdfjka nj
• tu Ndjkdfõ wdrïNl mshjr ;udg ffu;s%h ±laùu nj
• ;udf.ka wdrïN ù ish¨ f,dajeishkag fu;a jeãug fuu Ndjkdfjka b.ekafjk
nj
• ;udg fukau wka whg o fu;a jvkakd ;=< iylïmkh we;s jk nj

mshjr 2 (
• isiqka iqÿiq mßÈ lKavdhï fldg .fõIK m;s%ld fnod §" wod< ls%hdldrlfuys
ksr; lrjkak'

mshjr 3 (
• lKavdhï wkdjrK mka;shg bosßm;a lsÍug yd W!k mQrK fyda ixj¾Okd;aul
fhdackd i|yd isiqkag wjia:dj ,nd foñka my; i|yka lreKq o u;= lrñka
iudf,dapkhl fhfokak'
• wka whf.a lror úm;a ;udg u isÿjQ fohla fuka is;d Bg Wmldr lsÍug bÈßm;a
jk is;sú,a, iylïmkh nj
• ;ud jvd;a ms%h lrkafka ;udg u nj
• fuh u,a,sld ìij fldfid,a rcqg ÿka ms<s;=frka o ;yjqre jk nj
• nqÿ oyug wkqj u,a,sld ìijf.a m%ldYh h:d¾:hla nj

32
• iylïmkfhka lghq;= lsÍfï m%fhdack /ila we;s nj
• wka i;= yd fmdÿ iïm;a iq/lSu o Ôj ys;jd§ wl,amhla nj
• mdi,a isiqka jYfhka iylïmkfhka lghq;= lsÍug wÈgka lr.; hq;= nj

.=Kd;aul fhojqï ( fuu .=re ud¾f.damfoaYfha Wmfoia ms<smÈñka .=reNj;df.a


wNsu;h mßÈ fhdod .; yels h'

we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia (


ksmqK;d uÜgug wod< bf.kqï m, idOkh jQ m%udK uek ne,Sug iqÿiq wdldrfha
ks¾Kdhl ilia lr .ekSug .=re Nj;dg ksoyi we;'

.fõIK m;sl
% dj (
lKavdhu 01 ( u,a,sld iQ;%fhys ±lafjk l:d mqj; mka;shg bÈßm;a lrkak'
lKavdhu 02 ( iylïmkfhka lghq;= lrk wjia:djla kdgHdkqidrfhka bÈßm;a
lrkak'
lKavdhu 03 ( iylïmkfhka lghq;= lsÍu ksid ie,fik m%fhdack kï fldg
bka tla m%fhdackhla ksoiqka iys; j bÈßm;a lrkak'
lKavdhu 04 ( fmdÿ iïm;a yd wka i;= foa wdrlaId lsÍug Tng l< yels foa
,shkak'

f.or mßirfhka (
fmdÿ foafmd< yd ish¨ i;=ka wdrlaId lsÍug;a" wi,ajeishka iu. iyfhda.fhka
lghq;= lsÍug;a orejka fhuq lrkak'

33
ksmqK;dj 07 ( Ôú wÔù mßirhg ys;ldó j yeisfrhs'
ksmqK;d uÜgu 8'7'2 ( nqÿisß; ;=re,;d yd ne£ we;s nj oek .yfld< ixrlaIKhg
odhl fjhs'
ld,Éfþo ixLHdj ( 02hs

bf.kqï m, (
• nqÿ isß; ;=re,;d yd ne|S we;s njg ksoiqka imhhs'
• ish¨ i;=kaf.a meje;aug ;=re,;d ufydamldÍ jk nj ms<s.kshs'
• mdi,a N+ñfhys ksYaÑ; ia:dkhl rela frdamKhg yd ixrlaIKhg fhda.H
ie,eiaula ilihs'
• mßir ixrlaIKhg odhl fjhs'
• mßirhg wdorh lrhs'

mdvï ie,iqï i|yd Wmfoia (


nqÿ isß; ;=re,;d yd ne§ we;s nj ±k .y fld< ixrlaIKhg orejka fhduq lsÍu fuu
mdvfuka wfmalaIs; h'

mshjr 1 (
• mdi,a j;af;a fyda wdikakfha w;= m;r úys§ .sh ;=re fijklg orejka ish¨ fokd
/f.k hkak' my; i|yka lreKq u;= lrñka idlÉPdjla fufyhjkak'
• mka;s ldurfhys yd ;=re fijfkys fjkila mj;sk nj
• .fiys we;s c,jdIam fya;=fjka isis,ila ±kSu tu fjkig fya;=j nj
• wmg Ôj;aùu i|yd wjYH jd;h ,nd§u .yfld<ska isÿjk nj
• ;=re,;d yd wm Ôú; tlsfkl ne£ mj;sk nj

mshjr 2 (
• isiqka iqÿiq mßÈ lKavdhï fldg .fõIK m;s%ld fnod §" wod< ls%hdldrlfuys
ksr; lrjkak'

mshjr 3 (
• lKavdhï wkdjrK mka;shg bosßm;a lsÍug yd W!k mQrK fyda ixj¾Okd;aul
fhdackd i|yd isiqkag wjia:dj ,nd foñka my; i|yka lreKq o u;= lrñka
iudf,dapkhl fhfokak'
• nqÿ isß; ;=re,;d yd ne§ mej;sk nj
• i;a;aj Ôú; /§ mj;skafka .y fld< u; nj
• ;=re,;d úkdY lsÍu ñ;%fodayS ls%hdjla nj
• yels yeuúg u rela frdamKh l< hq;= nj
• ;=re,;d ixrlaIKh l< hq;= nj

34
.=Kd;aul fhojqï ( fuu .=re ud¾f.damfoaYfha Wmfoia ms<smÈñka .=reNj;df.a
wNsu;h mßÈ fhdod .; yels h'

we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia (


ksmqK;d uÜgug wod< bf.kqï m, idOkh jQ m%udK uek ne,Sug iqÿiq wdldrfha
ks¾Kdhl ilia lr .ekSug .=re Nj;dg ksoyi we;'

.fõIK m;sl
% dj (
lKavdhu 1' ish¨ Ôùkaf.a meje;au ;=re,;d u; /£ mj;sk njg lreKq
bÈßm;a lrkak'
lKavdhu 2' mdi,a N+ñfha ksYaÑ; ia:dkhl rela frdamKhg yd
ixrlaIKhg iqÿiq ie,eiaula ilia lrkak'
lKavdhu 3' nqÿ isß; ;=re,;d yd ne£ mej;s njg ksoiqka f.kyer
olajkak'

f.or mßirfhka (
;u ksfjia mßirfha we;s .y fld< yd mi /l n,d .ekSug;a" me< isgqùug;a
ixrlaIKhg;a orejka iu. fhduq jkak'

35
ksmqK;dj 08 ( Ydik b;sydih yd YS% ,dxlsl fn!oaO Wreuh ye¢k tu Wreuh
/l .ekSug ls%hd lrhs'
ksmqK;d uÜgu 8'8'1 ( m<uq O¾u ix.dhkdj wOHhkh lr"w¾nqo yd .egqï ksrdlrKh
lr .kS'
ld,Éfþo ixLHdj ( 02hs'

bf.kqï m, (
• m%:u O¾u ix.dhkdj ms<sn| j lreKq meyeÈ,s lrhs'
• .eg¨ idlÉPd ud¾.fhka úi|d .; yels nj ms<s.kshs'
• m%:u O¾u ix.dhkdj yd ne÷Kq jeo.;a lreKq j.= .; lrhs'
• idlÉPdfjka .egqï ksrdlrKh lr .kshs'
• idufhka iu.sfhka Ôj;a fjhs'

mdvï ie,iqï i|yd Wmfoia (


m%:u O¾u ix.dhkdj wOHhkh lr w¾nqo yd .egqï ksrdlrKh lr .ekSug isiqkag
u. fmkaùu fuu mdvfuka wfmalaIs; h'

mshjr 1 (
• iqNø NslaIq kuf.a wys;j;a jQ m%ldYh jk zzfkdy`vkak' fkdje<fmkak' wm ta uyd
Y%uKhdf.ka ñÿfkda jïyZZ hkak isiqkag bÈßm;a fldg my; i|yka mßÈ idlÉPdj
fufyhjkak'
• nqÿrcdKka jykafiaf.a msßksùu wid iqNø kï jQ NslaIQ ku fuu m%ldYh l< nj
• uyd ldYHm uyry;a ysñf.a ±ä wjOdkh ta iïnkaOfhka fhduq jQ nj
• tys m%;sM,h f,i m%:u O¾u ix.dhkdj meje;a jQ nj

mshjr 2 (
• isiqka iqÿiq mßÈ lKavdhï fldg l,ska ,ndÿka .fõIK m;s%ld .ek isysm;a lr
wod< ls%hdldrlfuys ksr; lrjkak'

mshjr 3 (
• lKavdhï wkdjrK mka;shg bosßm;a lsÍug yd W!k mQrK fyda ixj¾Okd;aul
fhdackd i|yd isiqkag wjia:dj ,nd foñka my; i|yka lreKq o u;= lrñka
iudf,dapkhl fhfokak'
• iqNø NslaIq kuf.a fkdukd m%ldYh m%:u ix.dhkdjg fya;= jQ nj
• fï i|yd n,mE fjk;a fya;= o we;s nj
• nqÿrcdKka jykafia msßksjka md f;uila wejEfuka" rc.ykqjr fõNdr m¾j;
m%dka;fha ima;m¾KS .=ydj bÈßmsg lrjk ,o uKavmhl ix.dhkdj mj;ajk ,o
nj
36
• uyd ldYHm ry;ka jykafiaf.a m%Odk;ajfhka meje;s ix.dhkdjg wcdi;a; rcq
wkq.%yh ±lajQ nj
• udi 07l ld,hla meje;s fuu ix.dhkdjg ry;ka jykafia,d 500la iyNd.S jQ
ksid th mxp i;sld kñka ye¢kafjk nj
• úkh" iQ;% jYfhka O¾uh ix.dhkd jQ nj
• úkh msglh ldKav mylg o" iQ;% msglh ldKav mylg o fnod YsIHdkqYsIH
mrïmrd u.ska bÈßhg mj;ajd .ekSug Wmfoia ,enqK nj
• m%:u O¾u ix.dhkdfõ m%;sM, nqÿ iiqk iqrlaIs; lsÍug bjy,a jQ nj
• m%:u ix.dhkdj meje;aùfï § wkq.ukh l< ls%hdud¾. j;auka .eg¨ úi|d
.ekSug o wdo¾Y fldg .; yels nj

.=Kd;aul fhojqï ( fuu .=re ud¾f.damfoaYfha Wmfoia ms<smÈñka .=reNj;df.a


wNsu;h mßÈ fhdod .; yels h'

we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia (


ksmqK;d uÜgug wod< bf.kqï m, idOkh jQ m%udK uek ne,Sug iqÿiq wdldrfha
ks¾Kdhl ilia lr .ekSug .=re Nj;dg ksoyi we;'

.fõIK m;sl
% dj (
lKavdhu 1' m%:u O¾u ix.dhkdj meje;aùug fya;= jQ lreKq yd ix.dhkdfõ
ixúOdkh ,shd olajkak'
lKavdhu 2' m%:u O¾u ix.dhkdjka ,enqK m%;sM, j.=.; lrkak'
lKavdhu 3' m%:u O¾u ix.dhkdfõ § wkq.ukh l< ls%hdud¾. j;auka .eg¨
ksrdlrKhg fhdod.; yels wdldrh meyeÈ,s lrkak'

f.or mßirfhka (
tÈfkod .eg¨ orejka iu. idlÉPd fldg úi|d .ekSug lghq;= lrkak'

37
ksmqK;dj 08 ( Ydik b;sydih yd YS% ,dxlsl fn!oaO Wreuh ye¢k tu Wreuh
/l .ekSug ls%hd lrhs'
ksmqK;d uÜgu 8'8'2 ( o<od mqrd jD;a;h yd o<od mqo isß;a bf.k tu mqo isß;a iq/lSug
ls%hd lrhs'
ld,Éfþo ixLHdj ( 02hs'

bf.kqï m, (
• o<od mqrd jD;a;h yd o<|d mqo isß;a úia;r lrhs'
• o<od j; yd ne÷Kq mqo issß;a /l .; hq;= nj ms<s.kshs'
• o<od jykafia" o<od j;" o<od fmryer hk ud;Dld hgf;a mqj;a m;lg ,sms
,sùug lreKq f.dkq lrhs'
• wd.ñl mqo isrs;a wdrlaId lrhs'
• fm!rdKsl foa /l .kshs'

mdvï ie,iqï i|yd Wmfoia (


o<od mqrd jD;a;h yd o<od mqo isß;a bf.kSug iy tu mqo isß;a iq/lSug orejd fhduq
lsÍu fuu mdvfuka wfmalaIs; h'

mshjr 1 (
zz uf.a rgg o<od ysñ irKhs

uf.a ±hg o<od ysñ irKhs

iem;ska imsreKq ksjy,a forKhs

Wm;ska ud yg fï yeu WreuhsZZ

fuu .S;h isiqka iu. .dhkd lrkak' my; i|yka lreKq o u;= lrñka idlÉPdjl
fhfokak'
• o<od jykafia .ek fuu .S;fhka lshefjk nj
• o<od jykafiaf.a msysg m%d¾:kd lrkakkag th ,efnk nj
• o<od jykafia fn!oaOhdf.a uqÿka u,alv nj
• o<od jykafia yd ne÷Kq mqo isß;a rdYshla we;s nj
• o<od jkaokdfõ § mqo isß;a ksjerÈ j wkq.ukh l< hq;= nj

mshjr 2 (
• isiqka iqÿiq mßÈ lKavdhï fldg l,ska ,ndÿka .fõIK m;s%ld .ek isysm;a lr
wod< ls%hdldrlfuys ksr; lrjkak'

38
mshjr 3 (
• lKavdhï wkdjrK mka;shg bosßm;a lsÍug yd W!k mQrK fyda ixj¾Okd;aul
fhdackd i|yd isiqkag wjia:dj ,nd foñka my; i|yka lreKq o u;= lrñka
iudf,dapkhl fhfokak'
• o<od jykafia uykqjr o<od ud,s.fhys jev isák nj
• o<od jykafia yd ne÷Kq mqrdjD;a; we;s nj
• tu mqrd jD;a; o<od j;" odGd jxYh wdÈfhys úia;r jk nj
• o<od jykafia yd neÿKq mqo isß;a rdYshla we;s nj
• o<od jykafia yd neÿKq iqúfYaIS ixialD;shla wm w;r mj;sk nj
• w;S;fha isg YS% ,xldfõ rdcH Wreuh yd o<od jykafia w;r ióm iïnkaOhla
mej;s nj
• o<od jykafia Wfoid úfYaI f;ajdjka meje;ajk nj
• u,aj;= yd wia.sß uy kdysñjre o<od jykafiaf.a Ndrldr;ajh orK nj
• o<od jykafiaf.a .sys Ndrldr;ajh Èhjvk ks<fu;=udg ysñ jk nj
• o<od jykafia yd ne÷Kq mqo isß;a /l .; hq;= nj

.=Kd;aul fhojqï ( fuu .=re ud¾f.damfoaYfha Wmfoia ms<smÈñka .=reNj;df.a


wNsu;h mßÈ fhdod .; yels h'

we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia (


ksmqK;d uÜgug wod< bf.kqï m, idOkh jQ m%udKhka uek ne,Sug iqÿiq wdldrfha
ks¾Kdhl ilia lr .ekSug .=re Nj;dg ksoyi we;'

.fõIK m;sl
% dj (
lKavdhu 1' my; ud;Dldj,g wkqj mqj;a m;lg ,smshla ilia lrkak'
• isß o<od jykafia
• o<od j;
• o<od fmryer

lKavdhu 2' o<od jykafia jkaokd lsÍfï pdßldjla ie,iqï fldg pdß;%dkql+,j
o<od jkaokd lrk wdldrh meyeÈ,s lrkak'

lKavdhu 3' o<od jykafia jkaokd lrk ie±yejf;l= úiska wkq.ukh l< hq;=
Wmfoia m;s%ldjla ilikak'

f.or mßirfhka (
ffoksl nqoaO jkaokdfjys § ksjerÈ mqo isß;a Ndú;hg orejd fhduq lrjkak'

39
ksmqK;dj 09 ( fn!oaO wd¾Ól yd rdcH md,k Ñka;kh ye¢k f.k ta wkqj
ls%hd lrhs'
ksmqK;d uÜgu 8'9'1 ( nqÿ oyug wkqj ±yeñ Ofkdamdhk ud¾. yd Od¾ñl mßfNdack
rgdj ye¢k ta wkqj lghq;= lrhs'
ld,Éfþo ixLHdj ( 02hs'

bf.kqï m, (
• wKk iQ;%hg wkqj Ofkdamdhkh yd Ok mßyrKh lrk whqre meyeÈ,s lrhs'
• ±yeñ Ofkdamdhk ud¾. wkq.ukh l< hq;= nj ms<s.kshs'
• Ofkdamdhkh yd Ok mßyrKh ksjerÈj isÿ lsÍug u.fmkajk Wmfoia m;s%ldjla
ilihs'
• ±yeñ mßfNdack rgdjlg yqre fjhs'
• Od¾ñl /lshdjl ksr; fjñka iqjodhS Ôú;hla .; lrhs'

mdvï ie,iqï i|yd Wmfoia (


nqÿ oyug wkqj ±yeñ Ofkdamdhk ud¾. yd ±yeñ mßfNdack rgdj ye¢k ta wkqj
lghq;= lsÍug isiqka fhuq lsÍu fuu mdvfuka wfmalaIs; h'

mshjr 1 (
• pq,a, fiÜÀ cd;lfhys idrdxYh mka;shg bÈßm;a lrkak' my; i|yka lreKq
u;= lrñka idlÉPdjla fufyhjkak'
• W;aidyfhka lghq;= fldg ÈhqKqjg m;a mqoa.,fhl= ms<sn| f;dr;=re fuu
cd;lfhka mejfik nj
• W;aidyfhka Od¾ñlj ñ, uqo,a bmhSu Od¾ñl Ofkdamdhkh nj

mshjr 2 (
• isiqka iqÿiq mßÈ lKavdhï fldg .fõIK m;s%ld fnod §" wod< ls%hdldrlfuys
ksr; lrjkak'

mshjr 3 (
• lKavdhï wkdjrK mka;shg bosßm;a lsÍug yd W!k mQrK fyda ixj¾Okd;aul
fhdackd i|yd isiqkag wjia:dj ,nd foñka my; i|yka lreKq o u;= lrñka
iudf,dapkhl fhfokak'
• nqÿ oyñka Od¾ñl Ofkdamdhk ud¾. wkqu; flfrk nj
• ±yeñ Ofkdamdhk ud¾. /ila we;s nj
• Ok mßyrKfha § wkq.ukh l< hq;= úêu;a ls%hd ud¾. we;s nj
• Od¾ñl Ofkdamdhkfhka yd úêu;a mßfNdack rgdfjka fndfyda m%fhdack ,efnk
nj
• Okfha wjYH;djh yd Okh mßfNdackh lrk wdldrh wkK iQ;%h u.ska meyeÈ,s
lrk nj

40
.=Kd;aul fhojqï ( fuu .=re ud¾f.damfoaYfha Wmfoia ms<smÈñka .=reNj;df.a
wNsu;h mßÈ fhdod .; yels h'

we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia (


ksmqK;d uÜgug wod< bf.kqï m, idOkh jQ m%udK uek ne,Sug iqÿiq wdldrfha
ks¾Kdhl ilia lr .ekSug .=re Nj;dg ksoyi we;'

.fõIK m;sl
% dj (
lKavdhu 1' wkK iQ;%hg wkqj ±yeñj Okh Wmhk wdldrh meyeÈ,s lrkak'
lKavdhu 2' O¾udkql+,j Ok mßfNdackfha § ie,ls,u
s ;a úh hq;= lreKq f.dkqlr
olajkak'
lKavdhu 3' Od¾ñl Ofkdamdhkfhka yd úêu;a mßfNdackfhka ie,fik
m%fhdack fmkajd fokak

f.or mßirfhka (
;u ksjfia § orejka iu. ksjerÈ yd úêu;a mßfNdack rgdjlg fhduqjkak'

41
ksmqK;dj 09
( fn!oaO wd¾Ól yd rdcH md,k Ñka;kh ye¢k f.k ta wkqj
ls%hd lrhs'
ksmqK;d uÜgu 8'9'2 ( ima; wmßydkSh O¾u wOHhkh lr iduQyl
s j.lSfuka hq;= j lsh
% d
lrhs'
ld,Éfþo ixLHdj ( 02hs'

bf.kqï m, (
• ima; wmßydkSh O¾u meyeÈ,s lrhs'
• ima; wmßydkSh O¾u wkq.ukfhka iduQyslj lghq;= l< yels nj ms<s.kshs'
• ima; wmßydkSh O¾u weiqßka hym;a md,khl ,laIK ,ehsia;= .; lrhs'
• iduQysl j.lSfuka hq;=j lghq;= lrhs'
• md,k kS;sÍ;sj,g .re lrhs'

mdvï ie,iqï i|yd Wmfoia (


ima; wmßydkSh O¾u wOHhkh lr iduQysl j.lSfuka hq;= j lghq;= lrkakg u.
fmkaùu fuu mdvfuka wfmalaIs; h'

mshjr 1 (
zz wms Tlafldu rcjre
Tlafldu jeisfhda

;=ka isxy,hu kEoEfhda '''''''''''''''''''''''''''''''ZZ

hk .S;h isiqka iuÕ .dhkd fldg my; i|yka lreKq u;= lrñka idlÉPdjla
fufyhjkak'
• YS% ,dxlslhka jYfhka iduQyslj lghq;= lsÍfï jákdlu ñka lshfjk nj
• iduQyslj lghq;= lsÍfuka ch.%yK ,o yels nj
• nqÿrcdKka jykafia iduQyslj lghq;= lsÍu w.h fldg we;s nj
• iduQyslj lghq;= lsÍfï jeo.;alu ima; wmßydksh O¾u u.ska fmkajd fok nj

mshjr 2 (
• isiqka iqÿiq mßÈ lKavdhï fldg .fõIK m;s%ld fnod §" wod< ls%hdldrlfuys
ksr; lrjkak'

42
mshjr 3 (
• lKavdhï wkdjrK mka;shg bosßm;a lsÍug yd W!k mQrK fyda ixj¾Okd;aul
fhdackd i|yd isiqkag wjia:dj ,nd foñka my; i|yka lreKq o u;= lrñka
iudf,dapkhl fhfokak'
• nqÿrcdKka jykafiaf.a Wmfoia u; ,sÉPù rdcH md,lhka ima; wmßydkSh O¾u
wkq.ukh l< nj
• iduQysl nj yd j.lSu ms<sn| j ima; wmßydkSh O¾u u.ska wjOdrKh jk nj
• ±yeñ md,khla f.dvke.Sug fuu b.ekaùï fhdod.; yels nj
• hym;a iudchla f.dvke.Su i|yd ima; wmßydkSh O¾u Wmfhda.S lr.; yels
nj

.=Kd;aul fhojqï ( fuu .=re ud¾f.damfoaYfha Wmfoia ms<smÈñka .=reNj;df.a


wNsu;h mßÈ fhdod .; yels h'

we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia (


ksmqK;d uÜgug wod< bf.kqï m, idOkh jQ m%udK uek ne,Sug iqÿiq wdldrfha
ks¾Kdhl ilia lr .ekSug .=re Nj;dg ksoyi we;'

.fõIK m;sl
% dj (
lKavdhu 1' ima; wmßydkSh O¾u fláfhka meyeÈ,s lrkak'
lKavdhu 2' ±yeñ md,khlg ima; wmßydkSh O¾u fhdod.; yels wdldrh meyeÈ,s
lrkak'

f.or mßirfhka (
ksjfia ish¨ ld¾hhkays iyfhda.fhka ksr; ùug orejka fhduq lrkak'

43
ksmqK;dj 10 ( ks¾jdKh wruqKq fldgf.k wd¾h ud¾.fha .uka lrhs'
ksmqK;d uÜgu 8'10'1 ( f,!lsl" f,daflda;a;r ÈhqKqj ioyd ksjerÈ oelaula we;sj ldhsl"
jdpisl" udkisl ls%hdjkays ksr; fjhs'
ld,Éfþo ixLHdj ( 02hs'

bf.kqï m, (
• uyd ux., iQ;%fha we;=<;a ux., lreKq meyeÈ,s lrhs'
• ksjerÈ ±laulska hq;= j ldhsl" jdpisl yd udkisl ls%hdjkays ksr; úh hq;= nj
ms<s.kshs'
• uyd ux., iQ;%fha we;=<;a ux., lreKq Ôú; wjÈ wkqj jeo.;a jk wdldrh j.=
.; lrhs'
• hym;a ldhsl jdpisl yd udkisl p¾hdjkays fhfohs'
• wdOHd;añl iqLh w;aú¢hs'

mdvï ie,iqï i|yd Wmfoia (


uyd ux., iQ;%h weiqßka f,!lsl f,daflda;a;r ÈhqKqj i|yd ksjerÈ ±laula we;sj
ldhsl" jdpisl" udkisl ls%hdjkays isiqka ksr; lrùu fuu mdvfuka wfmalaIs; h'

mshjr 1 (
• fcHda;sIfhys i|yka iQkka we`. jeàfï m,dm, .ek úuiñka my; i|yka
lreKq we;=<;a jkfia idlÉPdjla fufyhjkak'
• iqN wiqN ksñ;s ms<sn| úúO úYajdi wd§ ld,fha isg iudcfha mej; tk nj
• YS% ,dxlslhd ;=< wo;a tjeks úYajdi we;s nj
• iqN ksñ;s nqoaO ld,fha § ux., lreKq f,i ie,l+ nj

mshjr 2 (
• isiqka iqÿiq mßÈ lKavdhï fldg .fõIK m;s%ld fnod §" wod< ls%hdldrlfuys
ksr; lrjkak'

mshjr 3 (
• lKavdhï wkdjrK mka;shg bosßm;a lsÍug yd W!k mQrK fyda ixj¾Okd;aul
fhdackd i|yd isiqkag wjia:dj ,nd foñka my; i|yka lreKq o u;= lrñka
iudf,dapkhl fhfokak'
• nqoaO ld,fha § ux., lreKq ms<sn| mej;s u;fNao ksrdlKhg uydux., iQ;%h
foaYkd l< nj
• uyd ux., iQ;%fha ux., lreKq 38la we;=<;a nj

44
• uyd ux., iQ;%fha nd," ;reK yd uy¨ hk Ôú; wjê ish,a,g wod< lreKq
we;=<;a nj
• ux., lreKq ms<sme§fuka YsIHhl=f.a wkd.;h ukdj ilia fjk nj'
• ux., iQ;f% ha wka;¾.; lreKq ms<m
s e§fuka mqoa.,fhl=f.a f,!lsl yd f,daflda;a;r
ÈhqKqj ie,fik nj

.=Kd;aul fhojqï ( fuu .=re ud¾f.damfoaYfha Wmfoia ms<smÈñka .=reNj;df.a


wNsu;h mßÈ fhdod .; yels h'

we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia (


ksmqK;d uÜgug wod< bf.kqï m, idOkh jQ m%udK uek ne,Sug iqÿiq wdldrfha
ks¾Kdhl ilia lr .ekSug .=re Nj;dg ksoyi we;'

.fõIK m;sl% dj (
lKavdhu 1' uyd ux., iQ;%fha ux., lreKq nd," ;reK" jeäysá Ôú; wjê wkqj
jeo.;a jk wdldrh meyeÈ,s lrkak'
lKavdhu 2' f,!lsl yd f,daflda;a;r ÈhqKqj i|yd ux., lreKq jeo.;a jk wdldrh
fmkajd fokak'
lKavdhu 3' mqoa.,fhl=f.a ldhsl" jdpisl yd udkisl ÈhqKqjg ux., iQ;%h WmldÍ
jk wdldrh meyeos,s lrkak'

f.or mßirfhka (
ksjfiys ffoksl nqoaO jkaokdj wjidkfha orejka iuÕ uyd ux., iQ;%h iÊCOdhkd
lr" Èklg tla ux., lreKla ne.ska idlÉPdjg .kak'

45
bf.kqï b.ekaùï l%fudamdh

nqÿrcdKka jykafia Orudk iufhys u Ndú; fldg ksYaÑ; m%;sM, úêu;a j ,nd.;a
bf.kqï - b.ekaùï l%ufõohla wm i;= j we;' nqoaO O¾uh úIh b.ekaùfï l%ufõoh
;SrKh lsÍfï § isiq ksmqK;d ixj¾Okh jk mßÈ ie,iqï iïmdokhg jeä wjOdkhla
fhduq lr we;s ksmqK;d mdol wOHdmk l%ufha § .=re N+ñldfõ iqúfYaI fjkila ;=<ska
m%fndaOd;aul" il%Sh bf.kqï l%shdj, fhfok bf.kqï,dNSka Tjqkag flakaø .; jQ
l%shdj,shlg ksiel jYfhka u m;ajkq we;'

oekg mka;s ldurfha l%shd;aul jk bf.kqï - b.ekaùï l%ufõoh isiq - isiq wka;¾
iïnkaO;d ixj¾Okh jk whqre ilia úh hq;= fõ' ir,;ajfhka ixlS¾K;ajhg" ixhq;a;
fohska úhqla; fohg isiqka fhduq lsÍu .=rejrhdf.a ld¾hh fõ' fuys§ .=re Nj;d
iïm;aodhlhl=f.a ;;ajfhka l%shd lsÍu w;HjYHhs' bf.kqï mßirh ie,iqï lsÍu"
isiqkaf.a bf.kqï ksÍlaIKh" YsIH olaI;d y÷kd .ekSu" bÈß fmdaIK yd m%;sfmdaIK
,nd§u fuka u mka;s ldurfhka neyerg bf.kqu jHdma; jk whqre lghq;= ixúOdkh
.=reNj;df.ka bgq úh hq;= uQ,sl ld¾hhka fõ'

bf.kqï b.ekaùï l%shdj,sfha § mßKduk .=re N+ñldj .=rejrhd fj;ska m%o¾Ykh úh


hq;= h' úIhud,d m%;sixialrKh hgf;a bÈßm;a lrkq ,nk fuu úIhud,dj yd iïnkaO
bf.kqï- b.ekaùï l%ufõoh ixj¾Okh lsÍfï § mßKduk .=re N+ñldjg wu;rj"
iïfm%aIK yd .kq fokq N+ñldjkays we;=<;a jeo.;a ,laIK Ndú;hg .ekSug o .=reNj;d
iu;a úh hq;= h'

nqoaO O¾uh úIh u.ska O¾uh wd;aólrKh fldg oeyeñ l%shdldrlï ud,djla Ôú;
Wreuhla fia iïmdokh lsÍu i|yd .=re odhl;ajh ufydamldÍ fõ' tys § O¾uhg wkq.;
j Ôj;aùfï wjYH;dj m%lgj idlÉPd flreK o" th Ôú; w;aoelSula njg m;alr
.ekSu olskakg ,efnkafka wvq m%;sY;hlsks' ta ksid mka;s ldurfha b.ekafjk nqoaO
O¾uh úIh wka;¾.;h" bka neyer iudcfha § o ish Ôú;hg pß;dhkh lr .ekSug
YsIH m%cdjg u. fmkaùu w;HjYH h' ta i|yd fhduq úh yels l%fudamdhhka lsysmhla
fufia oelaúh yels h'
• ksjfia wd.ñl j;a ms<sfj;a ys ksr; lrùu'
• mdif,ys wd.ñl j;dj;aj,g l%shdldÍ j iyNd.sùug ie,eiaùu'
• fn!oaO W;aijhkays § wdñi mQcdjkays fuka u m%;sm;a;s mQcdfjys jeä keUqrejlska
ksr;ùug úêúOdk fh§u'
• mdi, wh;a m%foaYfha fyda YsIHhd mÈxÑ m%foaYfha fyda úydria:dk weiqßka wd.ñl
lghq;=j, ksr;ùug u. fmkaùu'
• oyï mdi,a wOHdmkhg keUqre lrùu'
• jeäysá ksjdi" frday,a wdÈfha Wmia:dk lghq;= yd Y%uodk lghq;=j,g fhduq
lsÍu'

46
• mßirfha jákdlu f;areï f.k ta wkqj lghq;= lsÍug ie,eiaùu'
• iudc iqNidOk iafõÉPd iñ;s iud.ïj,g iyNd.Sùug yd tajdfha ks,;, oeÍug
Wkkaÿ lrùu'

fï wdÈ l%fudamdhhka u.ska mka;s ldurfha ,nk bf.kqu" Ôú; w;aoelSula njg
m;alr .ekSug wjia:dj ,efnk w;r" tu.ska ;yjqre lr .; yels idrO¾u pß;dhkh
lr .ekSug wjia:dj ie,fia' ta i|yd YsIHhd fhduq lrùu nqoaO O¾uh úIh W.kajk
.=re Nj;dg mejfrk jeo.;a hq;=lula o fõ'

mdi,a m%;sm;a;s yd jev igyka

1' iEu mqr mif<diajl fmdah Èk fyda tu fmdahg fmr Èk fyda iqúfYaI jQ wd.ñl
W;aij ixúOdkh lsÍu'
2' mdif,a $ úydria:dkfha iajdóka jykafia,df.a wjjdo wkqYdikd wd.ñl lghq;=j,§
,nd .ekSu'
3' wd.ñl j;dj;a bgq lsÍfï § YsIHhkaf.a yelshd i|yd m%uqL;ajh ,nd §u'
4' iyfhda.h" iduQysl;ajh" wfkHdakH f.!rjh iqyo nj ;yjqre jk mßÈ m%dfhda.sl
l%shdldrlï ie,iqï lsÍu'
5' fn!oaO YsIH iñ;s msysgqùu iy ta u.ska wdo¾Yj;a kdhl;ajhla mqyqKq lsÍu'
6' wOHdmk pdßld" m¾fhaIK jHdmD;s" oekqu ñkqu ;r." Ñ;% m%o¾Yk" ì;a;s mqj;am;a"
jdr m%ldYk wd§ l%shdldrlï u.ska jevigyka ixúOdkh lsÍu'
7' foudmshka oekqj;a lsÍfuka YsIH yelshd ixj¾Okh lsÍu'

;lafiarej yd we.hSu

1' jdr wjidk mÍlaIK weiqßka úIh ms<sn| YsIH idOkfh ys úêu;a we.hSula wfmalaId
flf¾'
2' iEu mdvul § u YsIHhkaf.a idOkh ms<sn| ;lafiare lsÍug$we.hSug úIh Ndr
.=re Nj;d Wkkaÿùu w;HjYH h'
3' we.hSu ms<sn| ,sÅ; jd¾;d" ,smsf.dkq mj;ajd .ekSu o wjYH fõ'
4' m%;sfmdaIK jev igyka ie,iqï lsÍu o wfmalaId flf¾'
5' bf.kqu yd b.ekaùu §¾> lsÍu i|yd .=re Nj;dg fhdod .; yels wjia:d lsysmhla
my; oelafõ'
• ixl,am is;shï" ì;a;s mqj;am;a" m%Yak úpdrd;aul jev igyka
• m%Yak iy ms<s;=re fmd;a" YsIH ld¾h idOk f.dkq" isiq ks¾udK
• m%o¾Yk" újdo idlÉPd uKav," iïuka;%K" laI‚l l:d
• N+ñld rx.k" idys;H úuiqï bÈßm;a lsÍu" lafIa;% fmd;a
• iajNdj wOHhk Èk fmd;a" idOqp¾hd mqia;l" m%dfhda.sl mÍlaIK

47

You might also like