Huy Cận là nhà thơ nổi trong tiếng nền văn học hiện đại Việt Nam.

Sau
khi cách mạng tháng tám kết thúc , hòa bình được lặp lại thì hồn thơ Huy Cận
được thổi vào một làn gió mới tiểu biểu đó chính là tác phẩm “đoàn thuyền đánh
cá”. Qua bài thơ người đọc sẽ cảm nhận được vẻ thiên nhiên cũng như công việc
lao động hăng say của những người ngư dân. Những trang thơ ấy đã để lại nhiều
dư âm sâu sắc trong lòng độc giả
Huy Cận – Cù Huy Cận , ông là nhà thơ xuất sắc trong phòng trào thơ mới.
Từng tham gia kháng chiến và giữ nhiều trọng trách. Năm 1996, ông được nhà
nước trao tặng giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật. Thơ ông mộc
mạc , chân thực và giàu sức gợi cảm. Bài thơ được viết năm 1958 , sau chuyến
đi thực tế tại vùng mỏ Quảng Ninh của tác giả và được in trong tập “trời mỗi
ngày lại sáng”. Bài thơ được sắp xếp theo bố cục thời gian và không gian
chuyến ra khởi của đoàn thuyền. Gợi tả hình ảnh tráng lệ , thể hiện sự hài hòa
giữa thiên nhiên và con người đồng thời bộc lộ niềm vui , niềm tự hào của tác
giả đối với quê hương , cuộc sống.
Mở đầu bài thơ chính là cảnh đoàn thuyền đánh cá ra khơi với sự náo nức
của người ra biển :
“Mặt trởi xuống biển như hòn lửa
Sóng đã cài then đêm sập cửa
Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi
Câu hát căng buồm cùng gió khơi”
Bốn câu thơ trên giống như một bài thơ tứ tuyệt, hai câu thơ đầu tả cảnh , hai
câu thơ sau miêu tả con người. Tưởng chừng như là cảnh và người là hai hình
ảnh đối lập xong lại hòa quyện. Cảnh là phông là nền để nổi bật lên người lao
động , giống như tâm điểm của một bức tranh vậy. Một bức tranh lao động
mang âm hưởng khỏe khắn và hăng say. Hai câu thơ đầu chính là cảnh hoàng
hôn trên biển , đó cũng chính là lúc mà đoàn thuyền đánh ra ra khơi. Tóm gọn
lại thì chỉ với hai câu thơ đã thể hiện được niềm yêu thiên nhiên và cuộc sống
của Huy Cận. Bằng phép so sánh “mặt trời” giống như hòn lửa đã gợi lên một
bức tranh hoàng hôn tráng lệ , cái “hòn lửa” ấy làm đang dần chìm xuống đại
dương nhưng lại làm ấm lên cả một vùng trời. Tiếp đó là hình ảnh ẩn dụ hết sức
thú vị những gợn sóng được ví như những then cài còn màn đêm đang bao chùm
giống như cánh cửa đang khép lại. Thiên nhiên , vũ trụ như là một ngôi nhà lớn
của những người dân biển.” Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi” nhịp điệu của bài
thơ cho ta thấy được sự hăng hái , chữ “ lại “ gợi tả sự nhịp nhàng và tuần hoàn ,
nó đã trở thành một nếp sống đối với những người lao động. Cuối cùng là một
hình ảnh ẩn dụ mang tính khoa trương nhưng lại mang đến sự thích thú đối với
người đọc , câu hát khỏe khoắn đã làm căng buồm đưa đoàn thuyền ra biển. Câu
hát cũng như là mong ước của những ngư dân là sẽ mang về thật nhiều tôm cá
và hải sản khi trở về.
“Hát rằng: cá bạc biển Đông lặng,
Cá thu biển Đông như đoàn thoi
Đêm ngày dệt biển muôn luồng sáng.
Đến dệt lưới ta, đoàn cá ơi!”
Tác giả đã vẽ nên một bức tranh có sự đối lập giữa bóng tối của biển cả và ánh
sáng của luồng cá để gợi sự trù phú của thiên nhiên và những mơ ước về mẻ
lưới đầy của ngư dân. Biển cả rộng lớn còn con người thì bé nhỏ như được hòa
chung vào cùng một dòng chảy để dệt thành những mẻ lưới đầy ắp cá. Họ tha
thiết, mong chờ đàn cá đến “dệt lưới” với lời gợi mời vô cùng thân thiết “đoàn
cá ơi!”. Đoàn thuyền đã ra khơi, hứa hẹn đây sẽ là ngày thu hoạch được nhiều
cá.
Tiếp đến đó chính là cảnh đoàn thuyền đánh cá trên biển và khí thế của
người lao động :
“ Thuyền ta lái gió với buồm trăng
Lướt giữa mây cao với biển bằng
Ra đậu dặm xa dò bụng biển
Dàn đan thế trận lưới vây giăng
….
Bài thơ “Đoàn thuyền đánh cá” đã tái hiện thành công vẻ đẹp trù phú của biển
cả quê hương và cuộc sống lao động đầy hăng say của nhân dân trong thời kỳ
mới. Không những thế thi phẩm còn là khúc tráng ca ca ngợi cuộc sống lao
động tập thể của người dân chài trong công cuộc xây dựng và tái thiết đất
nước, đồng thời bộc lộ niềm vui, niềm tự hào của nhà thơ trước khung cảnh
thiên nhiên đất nước giàu đẹp. Xây dựng hình ảnh thơ bằng liên tưởng Trí
tưởng tượng phong phú.Âm hưởng thơ khỏe khoắn hào hùng và sáng tạo.bài
thơ đã đóng góp cho nền thi ca Việt Nam đề tài về thiên nhiên , con người
đồng thời bồi đắp cho ta tình yêu quê hương đất nước , yêu cuộc sống.

. Nhan đề bài thơ gợi ra nhiều ý nghĩa. Trước hết, ta có thể xác định được hình
ảnh trung tâm trong bài thơ là đoàn thuyền đánh cá. Đầu tiên “đoàn thuyền” –
không chỉ một con thuyền mà là rất nhiều con thuyền cùng nhau ra khơi, để
làm công việc lao động quen thuộc với cuộc sống của họ “đánh cá”.Qua hình
ảnh này, nhà thơ muốn ca ngợi sự đoàn kết của nhân dân trong công cuộc xây
dựng chủ nghĩa xã hội. Đồng thời ca ngợi vẻ đẹp trù phú của thiên nhiên Việt
Nam, cũng như bộc lộ tình yêu sâu đậm với quê hương, đất nước.
 “Chiếc thuyền nhẹ hăng như con tuấn mã
Phăng mái chèo mạnh mẽ vượt trường giang”
Cùng một điểm nhìn, giữa “Đoàn thuyền đánh cá” của Huy Cận và “Quê hương”
của Tế Hanh có sự giao thoa. Hai nhà thơ đều vẽ bức tranh cuộc sống tại làng chài
với những ngư dân rắn rỏi, mạnh mẽ

Không thể phủ nhận đấy chính là một tác phẩm để đời và là bước ngoặc trong
sự nghiệp sáng tác của Huy Cận. Bài thơ kết thúc trong niềm vui hân hoan của
người dân vùng biển và những âm thanh tươi vui ấy vẫn luôn ghi lại dấu ấn
trong tim độc giả. Bài thơ chính là nguồn động lực cho những người lao động
vượt lên chính mình , vươn lên trong cuộc sống , gặt hái được nhiều thành
công và hạnh phúc.