See discussions, stats, and author profiles for this publication at: https://www.researchgate.

net/publication/370954324

HERESTETİK: POLİTİK MANİPÜLASYON

Preprint · May 2023

CITATIONS READS

0 293

1 author:

Coşkun Can Aktan

Dokuz Eylul University
479 PUBLICATIONS 1,693 CITATIONS

SEE PROFILE

All content following this page was uploaded by Coşkun Can Aktan on 23 May 2023.

The user has requested enhancement of the downloaded file.

Herestetik: Politik Manipülasyon 2

“… hükümdarlığında… gücüyle ya da hileye başvurarak kazanmak,

halkı tarafından sevilen ve korkulan, askerleri tarafından sevilen ve
izlenen biri olmak, karşı koyabilecek ya da karşı koymak zorunda
kalanları ortadan kaldırmak, … sadık olmayan askeri güçleri yok etmek
ve yenilerini oluşturmak, kral ve hükümdarlarla dostluk kurarak, onların
kendisine hizmette kusuru etmeyecek ancak karşı olduklarında zarar
vermekten çekinmelerini sağlayacak bir yol, yöntem öğrenmek
isteyenlere gösterebileceği en taze örnek, kanımca Valentino’nun
eylemlerinden başkası değildir.”
Niccolò Machiavelli

Valentino (Cesara Borgia) ve Machiavelli. © Federico Faruffini (1833–1869)

Kaynak: Wikimedia Commons
Herestetik: Politik Manipülasyon 3

HERESTETİK: POLİTİK MANİPÜLASYON

Yalanla, Dezenformasyonla, İftira ve Karalamayla,
Algı Operasyonlarıyla, Hitabetle, Hamasetle,
Seçim Vaatleriyle, Seçim Rüşvetleriyle, İttifakla, Pazarlıkla,
Kuralların Deformasyonuyla, Kurumların Ele Geçirilmesiyle...
Kazanılan Politik Zafer

Coşkun Can Aktan

Not. Bu metin daha önce yayınlanan iki çalışmamızdan özet alıntılar ile hazırlanmıştır.
Bibliyografya kısmında kaynaklar sunulmuştur. Referans verirken bu metne değil uygun
kaynaklara atıfta bulunulması gerekir.

İktidar, tüm ihtirasların en aşikâr olanıdır.

İktidara susamışlık, insanın aklını başından alan bir ihtirastır.
Zihindeki duyguların en ateşlisi iktidar hırsı ve hükmetme arzusudur.
Cupido dominandi cunctis affectibus flagrantior est. 1

Tacitus, Annales

Giriş

Eskiden de böyleydi, şimdi de öyle! Her asırda, her coğrafyada, her

zaman ve her yerde siyaset böyle bir şey: yalan/dolan, kandırma/aldatma,
kayırma/kollama, istismar/suistimal… Algılanan siyasetçi kimliği de bir
o kadar kötü: seviyesiz/tıynetsiz, hayasız/haysiyetsiz, habis/haris,
pespaye ve tam anlamıyla rezil ü rüsva… Antik Yunan ve Antik
Roma’da, Machiavelli’nin siyaset alanında tüm zamanlarda yazılmış en
büyük eserlerden biri olarak kabul edilen Hükümdar’ı kaleme aldığı Orta
Çağ’da, Yakın Çağ’da ve günümüzde siyaset hep menfaatle, iktidar hırsı
ve hükmetme arzusu ile ilerlemiştir.

1
Roma’lı siyaset adamı ve tarih yazarı Tacitus’un sözünü üç farklı şekilde tercüme
etmeyi uygun gördük.
Herestetik: Politik Manipülasyon 4

Bu yazımda günümüzde bilgi ve iletişim çağının araçlarını da

kullanarak siyasetin nasıl bir politik manipülasyon sanatına dönüştüğünü
anlatmaya çalışacağım. Çalışmamın sonunda ise partili (partizan)
siyasetten tamamen kurtulabileceğimize dair radikal bir siyasi rejim
önerisinde bulunacağım.

Herestetik

Herestetik, bir siyasi liderin ya da bir siyasal partinin muhtelif politik

manipülasyonlar ve politik manevralardan yararlanarak iktidarı kazanma
ve iktidarda kalma stratejileri (taktikleri) yürürlüğe koyması demektir.2
Herestetik, kazanmak için her yolu ve her aracı meşru ve mübah gören
Makyavelizm felsefesini benimser.

İyiliksever despotun iktidar hırsı onu muhtelif politik

manipülasyonlar uygulamaya sevk eder. Tablo-1’de politik
manipülasyonların bazı türleri gösterilmiştir. Bunlar arasında yalan-
kandırma, millete övgü, retorik, oy ticareti, oy satın alma, hizmet
kayırmacılığı, hileli seçim bölgesi taksimatı, gündem kontrolü gibi yol ve
yöntemler bulunur.
Herestetik sanatında iktidarı kazanmanın yollarının başında
iyiliksever despotun milletle bütünleşmesi ve milleti övgü dolu sözlerle
selamlaması (“aziz millet”, yüce millet” vs.) önem taşır. Aynı şekilde
iyiliksever despot “edebî sanatlar”ı da öğrenmeli ve konuşmalarında
sıklıkla kullanmalıdır.
Negatif log-rolling politik manipülasyon araçlarından ya da
tekniklerinden bir diğeridir. Dar anlamda siyasal partiler arasında “oy
ticareti” olarak tanımlanan log-rolling geniş anlamda siyasal aktörler
arasındaki karşılıklı menfaate dayalı iş birliğini (ittifak) ifade eder.
Birbirinden tamamen ayrı düşünce ve ideolojilere sahip olan muhtelif
kişiler ve/veya gruplar “menfaat” sözkonusu olduğunda bir araya gelerek
anlaşmak ve uzlaşma yolunu tercih ederler. Aşırı iktidar hırsı peşinde
koşan iyiliksever despot muhtelif siyasi partiler ile negatif oy ticareti
(vote trading) yapabilir; bazı kirli “ittifak”lara girişebilir; gizli “mebus
pazarları”nda oy satın alma (vote buying) çabası içinde olabilir. Bütün

2
Herestetik kavramını siyaset bilimine kazandıran kişi Kamu Tercihi Topluluğu (Public
Choice Society) eski başkanlarından William Riker (1921-1993)’dir.
Herestetik: Politik Manipülasyon 5

bunlar iktidarı kazanmak için izlenebilecek politik manipülasyonlara ve

politik manevralara örnekler teşkil eder.
Politik manüpülasyonlara “gerrymandering” özellikle ismi ile ilginç
bir örnek teşkil etmektedir. Gerrymandering bir siyasi partinin oylarını
arttırmak ve/veya rakip partinin meclise göndereceği temsilci sayısını
azaltmak gayesiyle seçim çevresini hileli bir şekilde yeniden dizayn etme
girişimidir. Burada bir siyasal parti ya da adayın lehine seçim bölgesi
sınırlarının manipüle edilmesi sözkonusudur. Gerrymandering seçim
bölgesi sınırlarının belirli bir parti yahut grubun faydasına olacak şekilde
çizilmesinin sağlanması işlemidir.
Hizmet kayırmacılığı (pork-barreling) bir başka politik manipülasyon
aracıdır. Hizmet kayırmacılığı siyasi iktidarın önceki seçimlerde yüksek
oy aldığı seçim bölgelerine bütçeden fazla kaynak aktarması
uygulamasıdır. İktidar partisi özellikle genel ya da yerel seçimler
öncesinde sözkonusu bölgelere harcamalarını ve/veya vaatlerini artırarak
seçmenin oyunu maksimize etmeye çalışır.
Politik manüpülasyon araçlarından bir diğeri literatürde “stratejik
oylama” (strategic voting) olarak adlandırılmaktadır. Stratejik oylama,
bir takım durumları, şartları ve konjonktürü ileri sürerek seçmenlerde algı
oluşturmak suretiyle iktidar lehine oy kullanılmasının teşvik edilmesidir.
Stratejik oylama özellikle kararsız seçmenlerin iradelerinin
yönlendirilmesinde fevkalade etkili olabilecek bir politik manüpülasyon
yöntemidir. “Stratejik oy verme davranışı” daha dar anlamda
seçmenlerin muhtelif nedenlerle en çok tercih ettikleri aday ya da parti
yerine başka bir adaya ya da partiye oy vermeleri çağrısı ve buna yönelik
algı yönetimidir.
Son olarak “gündem kontrolü” (agenda conrol) adı verilen bir teknik
de politik manüpülasyon amacıyla kullanılabilir. Özellikle seçim
dönemlerinde seçmenlerin içinde yaşadıkları sıkıntıları (enflasyon,
işsizlik, yoksulluk vs.) bir süreliğine unutturmak için siyasal iktidar “suni
gündem”ler yaratarak seçmen aklını kontrol etmeye ve yönlendirmeye
çalışabilir. Literatürde bu konu aynı zamanda “ajanda oluşturma teorisi”
(agenda setting theory) olarak da adlandırılmaktadır. Gündem kontrolü
ile yapılmak istenen şey “halkın gündemi”nin “medya gündemi”
yardımıyla “politik gündeme” taşınması olayıdır. Buna “ajanda
oluşturma”) adı verilir.
Herestetik: Politik Manipülasyon 6

Tablo-1 : Politik Manipülasyonlar: Muhtelif Örnekler

Herestetik: Politik Manipülasyon 7

Siyasi Mühendislik ve Kurumları Ele Geçirme

Seçime dayalı patolojik demokrasilerde uzun süre iktidarda kalmak

isteyen ya da başka bir ifadeyle iktidardan vazgeçmek istemeyen haris bir
siyasi lider ve onun hâkimiyeti altında bulunan iktidar partisi muhtelif
politik manipülasyonlar uygulamak ve siyasi mühendislik tasarımı
planlamak suretiyle hükümet ve hükümet dışı kurumları ele geçirmeye
çalışabilir. (Bkz. Şekil-1)
Siyasi mühendislik (political engineering) esasen herestetik
(kazanma sanatı) için uygun bir kurumsal dizayn (kurumsal tasarım) tesis
etmek anlamına gelir. Siyasi mühendislik kuralların ve kurumların
iktidarın ele geçirilmesi amacına yönelik olarak dizayn edilmesi
demektir. Bir başka ifadeyle, siyasi mühendislik “iyiliksever despot”un
iktidarı kazanması ve iktidarının devamını sağlayacak kurallar ve
kurumlar oluşturması olarak ifade edilebilir. Siyasi mühendislikte en
başta anayasal kurallar ve yüksek yargı organlarının yapısı önem taşır
Örneğin, anayasada anayasa mahkemesinin ve diğer yüksek mahkeme
üyelerinin seçilmesi ve/veya atanmasında evrensel “bağımsız yargı”
ilkeleri bir tarafa itilerek seçim ve atamada iyiliksever despota tamamen
ya da kısmen bir güç ve yetki devri yapılmışsa bu siyasal mühendisliğe
bir örnek teşkil eder. Bu durumda anayasa mahkemesi üyelerinin artık
“tarafsızlığı”ndan söz edilemez. Anayasa mahkemesi üyeleri iyiliksever
despotun iktidarının devamına yönelik kararlar alabilir.
Siyasi mühendisliğe bir başka örnek seçim ve oylama kurallarıdır
Anayasa ve yasalarda bazen seçim ve oylama kuralları tamamen iktidar
partisinin lehine olacak şekilde dizayn edilebilir. Çok sayıda ve türde
oylama kuralları (Borda kuralı, Condercet kuralı, Hare kuralı, D’Hondt
kuralı, basit çoğunluk kuralı, puanlı oylama, nokta oylaması vs.) arasında
normal seçmenlerin kolaylıkla anlayamayacakları bazı manipülatif
oyunlar saklı olabilir. Yine “baraj sistemi” adı verilen uygulama da
siyasal iktidarın menfaatlerine uygun olarak tanzim edilebilir.
Öte yandan muhtelif siyasi mühendislik araçları siyasal partiler
arasında ihtilaf çözme, pazarlık, müzakere, aracılık gibi alanlarda da
kullanılabilir. Ayrıca adil paylaşım prosedürleri (fair division procedures)
oluşturulmasında bir taraf lehine daha avantajlı sonuçlar ortaya çıkaracak
yol ve yöntemler izlenebilir. İyiliksever despot şüphesiz pastadan daha
fazla pay almak için kendi menfaatine uygun düzenlemeler (örneğin,
hileli seçim bölgesi taksimatı, hizmet kayırmacılığı vs) yapabilir.
Herestetik: Politik Manipülasyon 8

Medyanın kontrol altına alınması, gündem değiştirme ve gündem

oluşturma, algı yönetimi ve saire uygulamaların tamamı da yine siyasi
mühendislik araçları içerisinde yer alır.

Şekil-1: Siyasi Mühendislik, Herestetik ve İktidarı Ele Geçirme

Çözüm:
Partili Siyasete (Temsili Demokrasi) Son Verilmesi ve
Onun Yerine Partisiz Demokrasi (Demarşi) İnşa Edilmesi

Bu çalışmanın yazarı ideal bir siyasi rejim önerisi olarak demokrasi

yerine “demarşi” adı verilen bir yeni siyasi rejim fikriyatını
savunmaktadır. Demarşi bir anlamda “partisiz siyaset” anlamına gelir.
Demarşi adı verilen siyasi rejimde seçim ve oylama, sandık, politikacılar,
seçim kampanyaları gibi uygulamaların hiç birisi sözkonusu değildir.
Demarşi adı verilen siyasi rejimde “siyasi partiler” adı verilen siyasal
organizasyonlar mevcut değildir. Siyasi liderler, temsilciler ve
yöneticilerin seçimi ve atanmasında liyakata dayalı kura ile ratsgele
seçim usulü (sortisyon yöntemi) geçerlidir. Kamusal makamlara
sortisyon yöntemi ile seçilen lider, temsilci ve yöneticiler o makamda
Herestetik: Politik Manipülasyon 9

ancak belirli bir süre kalırlar ve süre sonunda görevleri otomatik olarak
son bulur. Rotasyon, sortisyon yönteminin olmazsa olmazı ve
tamamlayıcısıdır. İktidar için mücadele eden haris politikacıların
olmadığı bir sistemde siyasi mühendislik ve politik manipülasyonların
yeri yoktur.

Herestetik demokrasilerde daima varolacak ve yaşayacak bir politik

manipülasyon sanatıdır. Oysa demarşi adı verilen siyasi rejimde yalan-
kandırma, aşırı vaatte bulunma, propaganda, algı yönetimi, zihin
kontrolü, endoktrinasyon, hileli seçim bölgesi taksimatı
(gerrymandering), oy ticareti ve ittifak (log-rolling), oy satın alma (vote
buying), hizmet kayırmacılığı (pork-barreling), medyanın kontrolü,
gündem kontrolü ve daha pek çok siyasi ahlaksızlık ve manipülasyonlar
kendiliğinden ortadan kalkmış olur.
Herestetik: Politik Manipülasyon 10

BİBLİYOGRAFYA

Tavsiye Edilen İki Çalışmamız

https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2481601

https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2460652
Herestetik: Politik Manipülasyon 11

TAVSİYE EDİLEN OKUMA LİSTESİ

MAKYAVELİZM, HERESTETİK ve POLİTİK MANİPÜLASYON SANATI

Kamu Tercihi Perspektifinden “İyiliksever Despot” ve İktidar Hırsı

Abramowitz, A., McGlennon, J., & Rapoport, R. (1981). “A Note On

Strategic Voting in A Primary Election”. The Journal of Politics, 43(3),
899–904.

Aktan, C.C. (2017a). Kamu Tercihi İktisadı ve Anayasal Politik

İktisat, Ankara: Seçkin Yayınları.

Aktan, C.C. (2017b). “Logrolling, İttifak ve Oy Ticareti: Kamu

Tercihi Perspektifinden Siyasal Aktörler Arasında Menfaat Alış-Verişi”,
içinde: Kamu Tercihi İktisadı ve Anayasal Politik İktisat, Ankara: Seçkin
Yayınları, 2017.

Aktan, C. C. (2022). “Hileli Seçim Bölgesi Taksimatı

(Gerrymandering): Kamu Tercihi Perspektifi” . Sosyal ve Beşeri Bilimler
Dergisi , 14 (1) , 1-20.

Aktan, C. C. & Ekinci, A., (2021). “Devlet Başkanlığı Makamında

Görev Süresi ve Dönem Sınırını Uzatmaya Yönelik Siyasi
Manipülasyonlar”, Hukuk ve İktisat Araştırmaları Dergisi, 13 (1): 151-
185.

Andrews, J. T., & Jackman, R. W. (2005). “Strategic Fools: Electoral

Rule Choice Under Extreme Uncertainty”. Electoral Studies, 24(1), 65–
84.

Aristoteles, (2013), Politika, (Çev. M. Tunçay), 6.b. İstanbul: Remzi

kitabevi.

Buchanan, J. M. (1987). “Constitution of Economic Policy”, The

American Economic Review, vol 77. No.3.

Buchanan, J. M. & Tullock, G., (1962), The Calculus of Consent:

Logical Foundations of Constitutional Democracy, Ann Arbor:
University of Michigan Press.
Herestetik: Politik Manipülasyon 12

Casella, A., Palfrey, T. & Turban, S., (2014), “Vote Trading with and
without Party Leaders”, Journal of Public Economics, 112: 115–128.

Cassirer, E. (1984). Devlet Efsanesi (Çev. N. Arat). İstanbul: Remzi

Kitabevi.

Clough, E. (2007). “Strategic Voting Under Conditions Of

Uncertainty: A Re-Evaluation Of Duverger's Law”. British Journal of
Political Science, 37(2), 313–332.

Cooter, R. D. (2000). The Strategic Constitution. Princeton

University Press.

Ferejohn, J. (1974). A. Pork Barrel Politics: Rivers and Harbors

Legislation, 1947–1968. Stanford, Calif.: Stanford University Press.

Gilligan, T. W., and J. G. Matsusaka. 2006. “Public Choice

Principals of Redistricting.” Public Choice 129(3–4): 381–98.

Grofman, B. and T. L. Brunell. (2005). “The Art of The

Dummymander: The Impact of Recent Redistrictings on The Partisan
Make up of Southern House Seats.” In: Redistricting in the New
Millennium, ed. Peter F. Galderisi. Lanham, MD: Lexington Books, 183–
200.

Gschwend, T. (2004). Strategic Voting in Mixed Electoral Systems.

Statistisches Bundesamt.

Hasen, R. L., (2000), Vote Buying, California Law Review, 88:

1323–1371.

Kawai, K., & Watanabe, Y. (2013). “Inferring Strategic Voting”. The

American Economic Review, 103(2), 624–662.

Kesgin, A. (2015) “Machiavelli ve Makyevelizm”, An International

Journal of Philosophy, Volume 5 Issue 1. June.

Kleinnijenhuis, J. & Rietberg, E.M. (1995). “Parties, Media, The

Public And The Economy: Patterns Of Societal Agenda-Setting”.
Herestetik: Politik Manipülasyon 13

European Journal Of Political Research: Official Journal Of The

European Consortium for Political Research, 28(1), 95-118

Machiavelli, N. (1965). Discourses on first Decade of Titus Livius.

Machiavelli: The Chief Works and Others (trans. A. Gilbert). Durham:
Duke University Press.

Machiavelli, N. (1970). Discourse (Translated by. L. J. Walker).

Harmondsworth: Penguin Books.

Machiavelli, N. (1997). Hükümdar, Prens, (Çev. A. Tatlıer), İstanbul

: Göçebe, 1997,

Machiavelli, N, (1999a) Hükümdar, İstanbul: Der Yayınları.

Machiavelli, N. (1999b) Prens, (Çev. Rekin Teksoy), Oğlak

Yayınları, İstanbul.

Machiavelli, N. (1999c). Savaş Sanatı (Çev. A. B. Hasan) İstanbul:

Doruk Yayınları.

Machiavelli, N. (2000). Tövbeye Çağrı ya da Ahlâk Üstüne Söylev.

Seçme Yazılar (Çev. H. Köse). Ankara: Öteki Yayınevi.

Machiavelli, N. (2002). Floransa’da Komplolar ve Karşı Komplolar

Tarihi (Çev. A. B. Hasan) İstanbul: Özne Yayınları.

Machiavelli, N. (2008a). Hükümdar, İstanbul: T İş Bankası Kültür

Yayınları.

Machiavelli, N. (2008b). Siyaset Üzerine Konuşmalar. İstanbul:

Dergah Yayınları.

Machiavelli, N. (2015). Komplolar Üzerine, İstanbul: Fabula

Yayınevi.

Mann, T. E. (2006). “Polarizing the House of Representatives: How

Much Does Gerrymandering Matter?” In Red and Blue
Nation?Characteristics and Causes of America’s Polarized Politics, ed.
Herestetik: Politik Manipülasyon 14

Pietro S. Nivola and David Brady. Washington, DC: Brookings

University Press, 263–83.

Meriç, C. (2002). Umrandan Uygarlığa. İstanbul: İletişim Yayınları.

McCombs, M.E. (1972). “Mass Communication in Political

Campaigns: Information, Gratification and Persuasion”. In: Kline, F. &
Tichenor, Ph.J. (Eds.) Current Perspectives in Mass Communication
Research. Beverly Hills, CA.: Sage.

McCombs, M.E., & Shaw, D.L. (1972). “The Agenda-Setting

Function of Mass Media”. Public Opinion Quarterly, 36 (Summer), 176-
187.

McLean, I. (2002). “William H. Riker and the Invention of

Heresthetic(s)”. British Journal of Political Science, 32(3), 535–558.

Miller, N. R., (1977), “Logrolling, Vote Trading and the Paradox of

Voting: A Game-Theoretical Overview”, Public Choice, 30: 52-75.

Miller, N. R., (2001), “Logrolling”, in: P. B. Clarke & J. Foweraker

(eds.), The Encyclopedia of Democratic Thought, London: Routledge, ss.
519-522.

Myatt, D.P ( 2007). “On the Theory of Strategic Voting”, The

Review of Economic Studies Vol. 74, No. 1 (Jan., 2007), pp. 255-281.

Ordeshook, P. C., & Palfrey, T. R. (1988). “Agendas, Strategic

Voting, And Signaling With İncomplete İnformation”. American Journal
of Political Science, 32(2), 441.

Riker, W.H. (1962). The Theory Of Political Coalitions. New Haven:

Yale University Press.
Platon (2013) Gorgias, (Çev. M. Rifat ve S. Rifat), İstanbul: Türkiye
İş Bankası Kültür Yayınları.

Riker, W.H. (1982). Liberalism Against Populism: A Confrontation

Between The Theory Of Democracy And The Theory Of Social Choice.
San Francisco: W.H. Freeman.
Herestetik: Politik Manipülasyon 15

Riker, W.H. (1983). “Political Theory And The Art Of Heresthetics”.

In A.W. Finifter (Ed.), Political Science: The State Of The Discipline,
47–67. Washington: American Political Science Association.

Riker, W.H. (1984). “The Heresthetics Of Constitution Making: The

Presidency in 1787, With Comments On Determinism And Rational
Choice”. American Political Science Review 78: 1–16.

Riker, W.H. (1986). The Art Of Political Manipulation. New Haven:

Yale University Press.

Riker, W. H. (1993). Agenda Formation, Ann Arbor: University of

Michigan Press

Riker, W.H. (1996). The Strategy Of Rhetoric: Campaigning For The

American Constitution. New Haven: Yale University Press.

Riker, W. H. ( 1997). Politik Manipülasyon Sanatı, (çev. H.

Yurdakul) İstanbul: Nehir Yayınları.

Riker, W. & Brams, S. J., (1973), “The Paradox of Vote Trading”,

American Political Science Review, 67 (4): 1235–1247.

Shakespeare, W. (2009). III. Richard, (çev: Özdemir Nutku)

İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.

Stratmann T., (2004), “Logrolling”, in: C. K. Rowley & F. Schneider

(eds.), The Encyclopedia of Public Choice 1, Boston MA: Springer, ss.
372-375.

Tocqueville, A. de (2015). Amerika'da Demokrasi 1, (Çev: Ö.

Doğan), Ankara: Doğu Batı Yayınları.

Tocqueville, A. de (2020). Demokratik Despotizm, (Çev: F. İlgün),

İstanbul: Kırmızı Kedi Yayınevi

Tullock, G., (1959), “Problems of Majority Voting”, Journal of

Political Economy, 67 (6): 571-579.
Herestetik: Politik Manipülasyon 16

TÜBA. (Tarihsiz). “Modern Dönemde Siyasal Değişim: Niccolò

Machiavelli”, TÜBA Ulusal Açık Ders Malzemeleri,
http://www.acikders.org.tr/

Voeten, E. (2011). “The Practice Of Political Manipulation”. In: E.

Adler & V. Pouliot (Eds.), International Practices (Cambridge Studies in
International Relations, Cambridge.

HERESTETİK, RETORİK ve SİYASİ MÜHENDİSLİK Seçime Dayalı

Demokrasilerde Siyasal İktidarın Kurumları Ele Geçirmesi ve Devlete Çökmesi:
Kamu Tercihi Perspektifi

Aggarwal, V. K. (ed.) (1998). Institutional Designs for a Complex

World: Bargaining, Linkages, and Nesting. Cornell University Press.

Aktan, C.C. (2017). Demokrasi Eleştirisi ve Demarşi, Ankara:

Orion.

Aktan, C.C. (2019). Kamu Tercihi İktisadı ve Anayasal Politik

İktisat, Ankara: Seçkin Yayınları.

Aktan, C.C. (2021). “Demokrasi’ye Alternatif: Demarşi (İki Farklı

Demarşi Önerisi: Anayasal Demarşi ve Sortisyonel Demarşi)”
https://www.researchgate.net/publication/348834971_DEMOKRASI'
YE_ALTERNATIF_DEMARSI_Iki_Farkli_Demarsi_Onerisi_Anayasal
_Demarsi_ve_Sortisyonel_Demarsi

Aktan, C.C. ve A. Ekinci (ed.) (2022). Anayasacılık, İstanbul: Oniki

Levha Yayıncılık.

Altınörs, Aç (2011). Platon ile Aristoteles’in Retorik Anlayışlarının

Karşılaştırılması. Ekec Akademi Dergisi, sayı: 49, s.81-92
Herestetik: Politik Manipülasyon 17

Aristofanes, (2010). Kuşlar, Bulutlar (çev. F. Akderin), İstanbul:

Mitos Boyut Yayınları.

Aristoteles, (2012) Retorik, (çev. M. H. Doğan), İstanbul: Yapı Kredi

Yayınları.

Aristotle, (2008). The Art of Rhetoric (Translation and index by W.

Rhys Roberts
Megaphone eBooks.online pdf. erişim:
https://www.wendelberger.com/downloads/Aristotle_Rhetoric.pdf

Brams, S. J. (1985). Rational Politics: Decisions, Games, and

Strategy. CQ
Press/Academic.

Brams, S. J., and A. D. Taylor (1996). Fair Division: From Cake-

Cutting to Dispute Resolution. Cambridge University Press.

Büyük Frederik, (2016). Anti Makyavel, Neşreden: Voltaire (çev. N.

Epçeli), İstanbul: Yeditepe Yayınevi.

Cooter, R. D. (2000). The Strategic Constitution. Princeton

University Press.

Drew, J. (2019) “How Losers Can Turn İnto Winners İn Disputatious

Public Policy: A Heuristic For Prospective Herestheticians”, Australian
Journal of Political Science, 54:1, 167-182.

Edwards, D. (2004). "Divide and Conquer: Heresthetic in the

Antipodes". Political Science. 56 (2): 65–74.

Filley, A. C. (1975). Interpersonal Conflict Resolution. Glenville, IL:

Scott, Foresman.

Goodin, R. E. (ed.) (1996). The Theory of Institutional Design.

Cambridge University Press.

Koremenos, B, C. Lipson, and D. Snidal (eds.) (2004). The Rational

Design of International Institutions. Cambridge University Press.
Herestetik: Politik Manipülasyon 18

Massicotte, L, A. Blais, and A. Yoshinka (2004). Establishing the

Rules of the Game: Electoral Laws in Democracies. University of
Toronto Press.

McLean, I. C. (2002). "William H. Riker and the Invention of

Heresthetic(s)". British Journal of Political Science. 32 (2): 535–558.

Nichols, M. P. (1987). “Aristotle’s Defense of Rhetoric.” The

Journal of Politics 49, No. 3. 657–77.

Rahim, M. A. ed. (1986). Managing Conflict in Organizations. New

York: Praeger

Reynolds, A. (ed.) (2002). The Architecture of Democracy:

Constitutional Design, Conflict Management, and Democracy. Oxford
University Press.

Riker, W. H. (1982). Liberalism Against Populism: A Confrontation

Between the Theory of Democracy and the Theory of Social Choice.
Long Grove, IL: Waveland Press.

Riker, W. H. (1983) "Political theory and the art of heresthetics". In

A. Finifter (Ed.). Political science: the state of the discipline.
Washington, D.C.: American Political Science Association.

Riker, W. H. (1984). "The Heresthetics of Constitution-Making: The

Presidency in 1787, with Comments on Determinism and Rational
Choice." The American Political Science Review, Vol. 78, No. 1. (Mar.,
1984), pp. 1-16.

Riker, W. H. (1986). The Art of Political Manipulation. New Haven:

Yale University Press.

Riker, W. H. (1990). “Heresthetic and Rhetoric in the Spatial

Model.” In Advances in the Spatial Theory of Voting, edited by Hinich J.
Enelow, 45–65. New York: Cambridge University Press.

Riker, W. H. (1993). Agenda Formation. Ann Arbor: University of

Michigan Press.
Herestetik: Politik Manipülasyon 19

Riker, W. H. (1996). The Strategy of Rhetoric: Campaigning for the

American Constitution. New Haven: Yale University Press.

Riker, W. ( 1997). Politik Manipülasyon Sanatı, (çev. H. Yurdakul)

İstanbul: Nehir Yayınları.

Reynolds, A. (ed.) (2002). The Architecture of Democracy:

Constitutional Design, Conflict Management, and Democracy. Oxford
University Press.

Robertson, J. and W. Webb (1998). Cake-Cutting Algorithms: Be

Fair If You Can. A K Peters.

Shepsle, K.A. (2003). "Losers in Politics (And How They Sometimes

Become Winners): William Riker's Heresthetic", Perspectives on
Politics, Vol. 1, No. 2 (Jun., 2003), pp. 307-315

Sunstein, C. R. (2001). Designing Democracy: What Constitutions

Do. Oxford University Press.

Thomas, K. W. (1976). Conflict and Conflict Management. in:

Handbook of Industrial and Organizational Psychology. ed. M. Dunnette,
Chicago: Rand

Weimer, D. L. (ed.) (1995). Institutional Design. Boston: Kluwer

Academic.
Herestetik: Politik Manipülasyon 20
Herestetik: Politik Manipülasyon 21

https://www.researchgate.net/publication/370691475_PIS_SIYASET
_TEMSILI_DEMOKRASI_ve_PARTILI_SIYASETIN_SONU_Siyasetc
ilerin_Siyasi_Partilerin_Secim_ve_Sandigin_Olmadigi_Bir_Siyasi_Reji
m_Onerisi
Herestetik: Politik Manipülasyon 22

MUTLAK GÜÇ Güç Odaklarının Anatomisi ve Yozlaşma

https://www.researchgate.net/publication/361340214_MUTLAK_GUC_
Guc_Odaklarinin_Anatomisi_ve_Yozlasma
Herestetik: Politik Manipülasyon 23

https://www.researchgate.net/publication/369762087_OTOKRASI_
Yukselen_Otoriteryanizm_ve_Demokratik_Gerileme_Otokratiklesme
Herestetik: Politik Manipülasyon 24

https://www.researchgate.net/publication/369626880_KALICI_IKTI
DARLARIN_KALICI_HASARLARI_Kalici_Siyasi_Liderlik_Nasil_En
gellenebilir
Herestetik: Politik Manipülasyon 25

https://www.researchgate.net/publication/351659358_PARTISIZ_DEM
OKRASI
 Herestetik: Politik Manipülasyon 26

https://www.researchgate.net/publication/348834971_DEMOKRASI'YE
_ALTERNATIF_DEMARSI_Iki_Farkli_Demarsi_Onerisi_Anayasal_De
marsi_ve_Sortisyonel_Demarsi

View publication stats