‫العہماابقلاونپویوینریٹساالسمآابد‬

‫‪413‬‬ ‫وکرس وکڈ‬ ‫رمعااینت‬ ‫وکرساکانم‬

‫اہبر‪2024‬ء‬ ‫رٹسمس‬ ‫یب‪-‬اے‬ ‫حطس‬

‫‪30-09-2024‬‬ ‫ااسٹنمئ یک آرخی اترخی‬
‫‪02‬‬ ‫وٹلٹ قشم‬ ‫‪01‬‬ ‫قشم ربمن‬

‫وسال ربمن ‪ 1‬قیقحت سک رطح اعمرشیت زدنیگ ںیم اکرآدماثتب وہیت ےہ؟ ًالیصفتایبن‬
‫رکںی۔‬

‫وجاب‪:‬‬

‫قیقحتاعمرشیتزدنیگںیماکیامہذرہعیےہوجیملعولعم‪،‬امسیجولعم‪،‬ااصتقدایت‪،‬ایستس‪،‬‬
‫تحص‪،‬ونفن‪،‬اوردرگیوبعشںںیمیئنولعمامترفامہرکاتےہ۔اساکدصقمفلتخموموضاعترپقیقحترک‬
‫ےکتقیقحیکالتشرکان‪،‬اسملئاکلحالتشرکان‪،‬اورومعیمرتہبیےکےئلرسرگایمںااجنمدانیوہات‬
‫ےہ۔‬

‫قیقحت اعمرشیت زدنیگ ںیم اکرآدم اثتب وہیت ےہ وچہکن‪:‬‬

 ‫‪ .1‬ولعمامیت رفایمہ (‪:) Information Provision‬‬

‫قیقحتومعًامولعمامیترفایمہرکیتےہوجہکوعاموکیئنولعمامترفامہرکیتےہ۔اسےسوعاموکفلتخم‬
‫ع‬
‫وموضاعترپ مقیولعمامتاحلصوہیتےہوجانیکزدنیگںیمتبثمدبتایلیںےلآیتںیہ۔‬

‫‪ .2‬ہلئسم اک لح (‪:) Problem Solving‬‬

‫قیقحتفلتخماعمرشیت‪،‬ایسیس‪،‬اورااصتقدیاسملئاکلحالتشرکیتےہ۔اثملےکوطررپ‪،‬یقیقحتاتنجئوکاینبد‬
‫انبرکفلتخماسملئےسیجمیلعت‪،‬تحص‪،‬اموحل‪،‬اوریتشیعماسملئےکلحیکاجیتکسںیہ۔‬

‫‪ .3‬این رجتہب (‪:) New Experiences‬‬

‫قیقحتفلتخمارفاداورومجموعںوکےئنرجتابترفامہرکیتےہ۔انرجتابتےسولگیئنوسچاوررجتےب‬
‫احلصرکےتںیہوجانیکزدنیگوکرتہبانبےتںیہ۔‬

‫‪ .4‬امسیج رتیق (‪:) Social Progress‬‬

‫قیقحتامسیجرتیقاوررتیقوکرفوغدیتیےہ۔یئناقیقحتتےسیملع‪،‬ینف‪،‬اوریتعنصرتیقاحلصوہیتےہوجہکامسیج‬
‫اینبدوںوکوبضمطانبیتےہ۔‬

‫‪ .5‬ایسیتس تصمیمات (‪:) Policy Decisions‬‬

 ‫قیقحتایستسداونںاوروکحوتمںےکےئلیقیقحتومادرفامہرکیتےہوجہکایسیتس‬
‫تصمیماتانبےنںیمدمدرفامہرکیتںیہ۔‬

‫‪ .6‬ااصتقدی رتیق (‪:) Economic Development‬‬

‫ی‬ ‫ی‬
‫کن‬ ‫ی‬ ‫تکن‬
‫یقیقحتومادااصتقدیرتیقاورنتوکڑباھےتںیہ۔یئناقیقحتتےسےئنرجتابتاور ںاحلصوہیتںیہوجہک‬
‫ااصتقدیرتیقیکراہںیمدمدرفامہرکیتںیہ۔‬

‫ص‬
‫‪ .7‬حیی رتیق (‪:) Health Improvement‬‬
‫ص‬
‫قیقحتتحصےکےبعشںیمرتہبنیالعوجںاوراعماجلتاکالتشرکیتےہوجہکوعامیک حییرتیقوکرفامہرکیت‬
‫ےہ۔‬

‫ویوینرزیٹس‪،‬ادارات‪،‬اورنیققحموکیقیقحتومادرفامہرکےنیکذہمداریوہیتےہوجہکاعمرشیتزدنیگںیمرتہبییک‬
‫راہںیمامہرکدارادارکیتںیہ۔قیقحتےکاتنجئاورومادوعایماپویسیلں‪،‬تصمیمات‪،‬اورلمعیکروینشںیمرتہبیالےن‬
‫ںیمدمدرفامہرکیتںیہاوراعمرشیترتہبییکراہںیماتیمہرےتھکںیہ۔اسرطح‪،‬یقیقحتومادوعایم‬
‫ایسوتسںاوراپویسیلںیکاینبدانبےتںیہوجہکاعمرشیترتہبیوکرفامہرکےنںیمدمدرفامہرکیتںیہ۔‬

‫جی‬
‫اٰلعیمیلعتادارےفلتخماقیقحتیترپو کنساکااجنمدےتیںیہنجےکاتنجئوعامےکےئلافدئہدنماثتبوہےتںیہ۔‬
‫ی‬

‫اناقیقحتتےساعمرشیتاسملئےسیجیمیلعتاظنم‪،‬طیحم‪،‬ااصتقدایت‪،‬تحص‪،‬اورایستسرپرظناثینیک‬
‫اجیتےہ۔‬
 ‫قیقحتیکاکررکدیگاوراتیمہوکےنھجمسےکےئلمہاکیاثملدھکیےتکسںیہ۔ًالثم‪،‬ارگاکیققحمیمیلعتاظنمےک‬
‫فلتخمولہپؤںرپاکیقیقحترکاتےہ‪،‬ےسیجہکاوکسلدنبوتسب‪،‬وملعمںیکرتتیب‪،‬ایاعمرشیتامجوتعںیک‬
‫امجوتعںیکمیسقت۔اسقیقحتےساتنجئاحلصوہےتںیہوجہکوکسولںیکرتہبی‪،‬وملعمںیکرتتیب‪،‬اور‬
‫ابلطءیکیمیلعترفایمہںیمااضہفرکےتںیہ۔اسرطح‪،‬یقیقحتومادیئنایسںیتساوردتاریبیکاینبد‬
‫انبےتںیہوجہکاعمرشیترتہبیوکرفامہرکیتںیہ۔‬

‫ویوینرزیٹس‪،‬ادارات‪،‬اورنیققحموکیقیقحتومادرفامہرکےنیکذہمداریوہیتےہوجہکاعمرشیتزدنیگںیمرتہبییک‬
‫راہںیمامہرکدارادارکیتںیہ۔قیقحتےکاتنجئاورومادوعایماپویسیلں‪،‬تصمیمات‪،‬اورلمعیکروینشںیمرتہبیالےن‬
‫ںیمدمدرفامہرکیتںیہ۔‬

‫وسال ربمن‪ 2‬رمعااینت ںیم قیقحت ےک رطہقی اکر یکواضتحرکںی۔‬

‫وجاب‪:‬‬

‫رمعااینت ںیم قیقحت ےک رطہقی اکر یک واضتح درج ذلی ےہ‪:‬‬

‫‪ .1‬یقیقحت وموضع اک ااختنب‪:‬‬

‫ےلہپدقمںیمقیقحترکےنےکےئلوموضعاکااختنبایکاجاتےہ۔ومعًاموموضاعتانلحرکےنیک‬
‫وکششیکاجیتںیہوجہکومعیماسملئایومعمیلرپاشیوینںاکلحرفامہرکےتںیہ۔‬
 ‫‪ .2‬یقیقحت وساالت اک اطمہعل‪:‬‬

‫یقیقحتوموضعوکدرتسرطےقیےسےنھجمسےکےئلفلتخمیقیقحتوساالتاکاطمہعلایکاجاتےہ۔ہی‬
‫وساالتقیقحتیکدحودوکواحضرکےتںیہاوریقیقحتلمعوکدہاتیدےتیںیہ۔‬

‫‪ .3‬یقیقحت رفایضت یک وگنشیپیئ‪:‬‬

‫یقیقحتوموضعےکلحےکےئلفلتخمرفایضتاکوجتزیایکاجاتےہ۔انرفایضتیکاینبدرپقیقحتیک‬
‫اجیتےہاوراتنجئاحلصےیکاجےتںیہ۔‬

‫‪ .4‬یقیقحت وصنمےب یک لیکشت‪:‬‬

‫یقیقحتوموضعےکلحےکےئلاکیوصنمہبایترایکاجاتےہسجںیمیقیقحتولعمامتےکاحلص‬
‫رکےنےکےئلفلتخمادقامےیکاجےتںیہ۔‬

‫‪ .5‬ڈاٹی ےک عمج اور زجتہی‪:‬‬

‫قیقحتےکدورانفلتخمدادہاکعمجاورزجتہیایکاجاتےہ۔اسےکےئلفلتخمرجتابت‪،‬رسوےز‪،‬اور‬
‫اصمدراامعتسلےیکاجےتںیہ۔‬

‫‪ .6‬اتنجئ یک صیخشت‪:‬‬
 ‫یقیقحتوموضعےکلحےکاتنجئوکدریتسےسصیخشتدایاجاتےہ۔اناتنجئیک‬
‫دریتسوکفلتخماتیمہےکایعمروںیکروینشںیمشیپایکاجاتےہ۔‬

‫‪ .7‬اتنجئ اک ااہظر‪:‬‬

‫قیقحتےکاتنجئوکفلتخمواسلئاورومادیکدمدےسااہظرایکاجاتےہ۔اناتنجئوکفلتخماحملفاوروسلجمں‬
‫ںیمشیپایکاجاتےہاتہکدورسےولگیھبانےسافدئہااھٹںیکس۔‬

‫‪ .8‬یقیقحت روپرٹ‪:‬‬

‫قیقحتےکاتنجئاورومادوکاکییقیقحتروپرٹیکلکشںیمشیپایکاجاتےہ۔ہیروپرٹومعًامیملع‬
‫وسلجمںایوسلجمںںیمشیپایکاجاتےہ۔‬

‫وسال ربمن‪ 3‬ااسنین اعمرشے ےک فلتخمادواروااسقم رپ ثحبرکںی۔‬

‫وجاب‪:‬‬

‫ااسنیناعمرشےںیمفلتخمادواراورااسقماکووجدوہاتےہوجااسنیناترخی‪،‬امسیجرواایت‪،‬اورومعقواکمنےک‬
‫ریغتماترپرصحنموہےتںیہ۔ااسنیناعمرشےےکفلتخمادواراورااسقمیکثحبدرجذلیایعمروںرپیکاج‬
‫یتکسےہ‪:‬‬

‫ی‬
‫‪ .1‬رپاگینٹو و دیلقتی اعمرشے (‪:) Primitive and Traditional Societies‬‬
 ‫ی‬
‫ااسنیناترخیےکادتبایئدوروںںیم‪،‬ااسنیناعمرشےارثکرپاگ و‬
‫ٹ‬‫ن‬‫ی‬

‫(ااتسداہن) اوردیلقتی(روایتی) وہےتےھت۔اناعمرشوتںںیمروایتیرواایت‪،‬درھم‪،‬اورآدابوکڑبی‬

‫اتیمہدیاجیتیھت۔‬

‫‪ .2‬ویفڈل اعمرشے (‪:) Feudal Societies‬‬

‫ویفڈلاعمرشےںیمزدنیماریاظنماحمکوہاتےہاہجںزدنیماروںیکاطتقڑبیوہیتےہاورزایدہرت‬
‫ولگزدنیماریکدختمںیموغشملرےتہںیہ۔اناعمرشوتںںیمتشیعم‪،‬امسج‪،‬اورایستسیک‬
‫اینبدویفڈلاظنمرپوہیتےہ۔‬

‫‪ .3‬یتعنص اعمرشے (‪:) Industrial Societies‬‬

‫ی‬
‫یتعنصاعمرشںیتیتعنصاالقنبےکدعبدیپاوہیتںیہ۔اناعمرشوتںںیمتولیج‪،‬تعنص‪،‬اوراجترتیک‬
‫اینبدرپیتشیعماظنماقمئوہاتےہ۔‬

‫‪ .4‬اعمیش اعمرشے (‪:) Post-Industrial Societies‬‬

‫ی‬
‫اعمیشاعمرشوتںںیمیتشیعماعفلنٹوںیکاینبدںیمتولیجاکامہرکداروہاتےہ۔اناعمرشوتںںیماعمیش‬
‫اعفلنٹوںیکزایدہرتہصحدخوتمںاورملعونفرپلمتشموہاتےہ۔‬

‫‪ .5‬اعمرشیت امرہت ےک اعمرشے (‪:) Knowledge Societies‬‬

 ‫ی‬
‫اناعمرشوتںںیمملع‪،‬نف‪،‬اورتولیجیکاینبدرپاعمرشیتامرہتیک‬
‫ی‬
‫اتیمہڑبیتھےہ۔اناعمرشوتںںیممیلعت‪،‬قیقحت‪،‬اورےئناوناعیکتولیجےکاامعتسلوکرفوغدایاجاتےہ۔‬

‫‪ .6‬ہقلعتم اعمرشںیت (‪:) Networked Societies‬‬

‫ہقلعتماعمرشںیتاناعمرشوتںوکاظرہرکیتںیہاہجںراہطباوررہتشدارویںیکاینبدرپاعمرشیتاعفںیتیل‬
‫اقمئوہیتںیہ۔اناعمرشوتںںیمارٹنٹین‪،‬وسلشڈیمای‪،‬اوردرگیوماالصیتواسلئیکڑبیاتیمہوہیتےہ۔‬

‫ااسنیناعمرشوتںےکفلتخمادواراورااسقمفلتخموعالم‪،‬اتریخیوتق‪،‬اورامسیجوماعقرپرصحنموہےتںیہاور‬
‫ہیاعمرشیتاظنامتےکرتیقیکیلمعدااتسنوکایبنرکےتںیہ۔‬

‫وسال ربمن‪ " 4‬آج ےک دور ںیم وصنمہب دنبی یہ اعمرشیت رتیق یک اینبدی ےہ۔واحضرکںی۔‬

‫وجاب‪:‬‬

‫آجےکدورںیموصنمہبدنبیاعمرشیترتیقیکاینبدیےہ۔وصنمہبدنبیاکدصقماعمرشیت‪،‬ااصتقدی‪،‬‬
‫ایسیس‪،‬یمیلعت‪،‬تحص‪،‬اوراعمیشدیماونںںیمرتہبیالانوہاتےہ۔وصنمہبدنبیےکذرےعیفلتخماسملئاک‬
‫لحالتشایکاجاتےہ‪،‬ایناکمرشوعایکاجاتےہ‪،‬اوراعمرشیتاینبدوںوکوبضمطانبایاجاتےہ۔‬

‫وصنمہب دنبی یک اتیمہ درج ذلی ایعمرات رپ ینبم ےہ‪:‬‬

 ‫‪ .1‬رتشمہک انمعف یک التش‪:‬‬

‫وصنمہبدنبیےکذرےعیفلتخموکحیتمادارے‪،‬ریغوکحیتمادارے‪،‬اوروسلیشرٹکیسےکارفاداورادارےاےنپ‬
‫رتشمہکانمعفیکالتشرکےتںیہ۔اںیہناےنپدصقموںیکرتیقےکےئللمرکاکمرکےناکومعقاتلمےہ۔‬

‫‪ .2‬اسملئ اک لح‪:‬‬

‫وصنمہبدنبیےکذرےعیفلتخماعمیش‪،‬امسیج‪،‬اورایسیساسملئاکلحالتشایکاجاتےہ۔اناسملئ‬
‫ںیممیلعت‪،‬تحص‪،‬اینبدیزراتع‪،‬اوراعمیشرتیقاشلموہیتںیہ۔‬

‫‪ .3‬وتیعیس وصنمےب‪:‬‬

‫وصنمہبدنبیےکذرےعیےئنوتیعیسوصنمےبرشوعےیکاجےتںیہوجہکفلتخمالعوقںںیمرتیقوکرفوغدےتی‬
‫ںیہ۔انوصنموبںںیمزرایتعوتعیس‪،‬یتعنصرتیق‪،‬اوریمیلعتوصنمےباشلموہےتںیہ۔‬

‫‪ .4‬رتہبی یک رفایمہ‪:‬‬

‫وصنمہبدنبیےکذرےعیفلتخمدخامںیتاوررفاہمٹوںیکرتہبییکاجیتےہ۔انںیمرہشیرتیق‪،‬اینبدی‬
‫تحص‪،‬اوریمیلعترفایمہاشلموہیتںیہ۔‬

‫‪ .5‬رسامہی اکری یک وشتشی مک رکان‪:‬‬

 ‫وصنمہبدنبیےکذرےعیاعمرشیترسامہیاکروںوکرسامہیاکریےکےئل‬
‫رتہبوماعقرفامہےیکاجےتںیہ۔انوماعقوکرفامہرکےنےسرسامہیاکرییکوشتشیمکوہیتےہاور‬
‫اعمرشیترتیقوکرفوغاتلمےہ۔‬

‫‪ .6‬دعایتل افصنمہن انبوٹ‪:‬‬

‫وصنمہبدنبیےکذرےعیدعایتلافصنمہنانبوٹرفامہیکاجیتےہسجےساعمرشیتدعاتلاور‬
‫رباربییکاینبدںیوبضمطوہیتںیہ۔‬

‫‪ .7‬لبقتسم یک وصنمہب دنبی‪:‬‬

‫وصنمہبدنبیےکذرےعیلبقتسمیکوصنمہبدنبییکاجیتےہوجہکفلتخماعمرشیتاورااصتقدیدیماونں‬
‫ںیمرتہبیےکراوہجوکرفامہرکیتےہ۔اسرطح‪،‬وصنمہبدنبیاعمرشیترتیقیکراہںیمامہرکدارادا‬
‫رکیتےہ۔‬

‫‪ .8‬وتعیس اور رتیق‪:‬‬

‫وصنمہبدنبیفلتخماعمرشیتاورااصتقدیوحاولںںیموتعیساوررتیقےکےئلوماعقرفامہرکیتےہ۔اسےس‬
‫فلتخموبعشںںیمےئناکروابریرفوتصںاکااتتفحوہاتےہوجہکاعمرشیترتیقیکراتفروکڑباھاتےہ۔‬

‫‪ .9‬اعمیش وتعیس اک رفامہ رکان‪:‬‬

 ‫وصنمہبدنبیےکذرےعیاعمیشوتعیساکرفامہرکانیھباکیامہرصنعےہ۔‬
‫اسےسفلتخمالعوقںںیماعمیشاعفلنٹوںیکاینبدوبضمطوہیتےہاوراعمرشیتاینبدوںوکوبضمطانبایاجات‬
‫ےہ۔‬

‫‪.10‬رتیق اور رتہبی یک رفایمہ‪:‬‬

‫وصنمہبدنبیےکذرےعیرتیقاوررتہبییکرفایمہیکاجیتےہ۔اسےسوعامیکزدنیگںیمرتہبی‪،‬انم‪،‬اور‬
‫لبقتسمیکوتاعقتںیمااضہفوہاتےہ۔‬

‫اعمرشیت اینبدوں یک رتیق‪:‬‬ ‫‪.11‬‬

‫وصنمہبدنبیےکذرےعیاعمرشیتاینبدوںیکرتیقرفامہیکاجیتےہ۔اسےسوعامیکمیلعت‪،‬تحص‪،‬اور‬
‫اینبدیرضورایتیکرفایمہںیمااضہفوہاتےہ۔‬

‫‪ .12‬وتاانیئ ےک انمعب یک رتہب اامعتسل‪:‬‬

‫وصنمہبدنبیےکذرےعیوتاانیئےکانمعباکرتہباامعتسلرفامہایکاجاتےہ۔اسےسوتاانیئےکانمعبیک‬
‫تچباورانیکرتہباامعتسلاکراہتسرفامہوہاتےہ۔‬

‫ہیفلتخموعالمںیہنجیکانبرپآجےکدورںیموصنمہبدنبیاعمرشیترتیقیکاینبدیےہ۔وصنمہب‬
‫دنبییکرتیقاوراسےکاامعتسلےساعمرشیترتہبیوکرفوغدایاجاتےہاورفلتخمالعوقںںیموعامیک‬
‫زدنیگںیمامہرتیقیکاجیتےہ۔‬
 ‫وسال ربمن‪ 5‬درج ذلی رپ ونٹ رحتریرکںی۔‬

‫(افل) رمعااینت یکاشںیخ‬

‫(ب) اقثتف ےک اینبدی انعرص‬

‫وجاب‪:‬‬

‫(افل) رمعااینت یکاشںیخ‪:‬‬

‫رمعااینتاکیوعیسہبعشےہوجفلتخماشوخںایوصحںںیممیسقتایکاجاتےہ۔اہیںھچکومعیم‬
‫رمعایناشںیخدرجذلیںیہ‪:‬‬

‫‪ .1‬رمعاین رتایقت (‪:) Development Economics‬‬

‫رمعاینرتایقتںیمفلتخماممکلیکرتیقےکولمعںاکاطمہعلایکاجاتےہ۔اسںیمزراتع‪،‬‬
‫تعنص‪،‬میلعت‪،‬تحص‪،‬اوریتشیعمرتیقےکوعالماشلموہےتںیہ۔‬

‫‪ .2‬رمعاین ااصتقد (‪:) Infrastructure Economics‬‬

‫رمعاینااصتقدںیمفلتخمامعریتوصنموبں‪،‬اینبدیڈومیں‪،‬راےتس‪،‬اینبدیوہسوتلں‪،‬اوردرگیاینبدیزریانبؤےک‬
‫اطمہعلرپزوردایاجاتےہ۔‬
 ‫‪ .3‬رمعاین وکستن (‪:) Housing Economics‬‬
‫جی‬
‫رمعاینوکستنںیمفلتخمامعریترپا کنساورنکسماپویسیلںاکاطمہعلایکاجاتےہ۔‬

‫‪ .4‬رہشی رمعان (‪:) Urban Economics‬‬

‫رہشیرمعانںیمرہشوںیکرتیق‪،‬رہشیاظنم‪،‬رہشیرتیق‪،‬اوررہشیوکحتمےکوعالمرپوغرایک‬
‫اجاتےہ۔‬

‫‪ .5‬راییتس رمعان (‪:) Public Economics‬‬

‫راییتسرمعانںیموکحیتماپویسیلں‪،‬ٹجب‪،‬امایلت‪،‬اوروعایمرسامہیاکریےکوعالماکاطمہعلایک‬
‫اجاتےہ۔‬

‫(ب) اقثتف ےک اینبدی انعرص‪:‬‬

‫اقثتفاکیومجمیعوہفممےہوجاکیاعمرشیترگوہیکاعدات‪،‬روسامت‪،‬اوروتمیقںوکاظرہرکاتےہ۔‬
‫اقثتفےکاینبدیانعرصدرجذلیںیہ‪:‬‬

‫‪ .1‬زابن (‪:) Language‬‬

‫زابناقثتفاکامہرصنعےہوجارفادوکاکیدورسےےکاسھتراہطبرکےنیکاتیلہرفامہرکیتےہ۔‬
 ‫‪ .2‬ذمبہ (‪:) Religion‬‬

‫ذمبہاقثتفاکامہزجوےہوجارفادےکاقعدئ‪،‬ابعدات‪،‬اورروزرمہیکزدنیگوکاتمرثرکاتےہ۔‬

‫‪ .3‬ادب (‪:) Literature‬‬

‫ادباقثتفاکایحیتزجوےہوجاسکنواکروابریاکومں‪،‬روامونں‪،‬اشرعی‪،‬اورفلتخمونفنوکاشلمرکات‬
‫ےہ۔‬

‫‪ .4‬ونفن (‪:) Arts‬‬

‫ی‬
‫ونفناشلمرکےتںیہوصتری‪،‬اقنیش‪،‬ومیقیس‪،‬ڈاسن‪،‬اوردرگیونفیناوصالتوجاقثیتفومادیکخلقٹتوکاظرہ‬
‫رکےتںیہ۔‬

‫‪ .5‬آداب و روسم (‪:) Customs and Traditions‬‬

‫اقثتفںیمآدابوروسماکامہرکداروہاتےہوجاکیاعمرشیترگوپیکاچہپناوریتںیہاورارفادیکزدنیگیک‬
‫فلتخمولہپؤںوکاتمرثرکےتںیہ۔‬

‫‪ .6‬وخراک (‪:) Cuisine‬‬

‫وخراکاقثتفاکاکیامہہصحےہوجاکیکلمایالعےقیکوصختیصوکاظرہرکاتےہ۔‬
 ‫‪ .7‬ذہتبی (‪:) Civilization‬‬

‫ذہتبیاقثتفاکاینبدیرصنعےہوجاکیاعمرشیترگوپیکاقعدئ‪،‬وتمیقں‪،‬اوراالخایقتوکاظرہ‬
‫رکاتےہ۔‬

‫‪ .8‬اترخی (‪:) History‬‬

‫اترخیاقثتفاکایحیتزجوےہوجاکیاعمرشیترگوپےکفلتخموااعقت‪،‬اکحایت‪،‬اوررجتابتوک‬
‫اظرہرکاتےہ۔‬

‫‪ .9‬ریہشت و غیلبت (‪:) Promotion and Propagation‬‬

‫اقثتفیکریہشتوغیلبتامہوہیتےہوجارفادوکاینپاقثیتفوراتثےکابرےںیمآاگہرکیتےہاوراقثیتف‬
‫ومادوکاتمرثہولوگںکتاچنہپیتےہ۔‬

‫اقثتفےکہیاینبدیانعرصاعمرشیتزدنیگےکفلتخمولہپؤںوکاشلمرکےتںیہاوراکی‬
‫اعمرشیترگوپیکانشتخںیمامہرکدارادارکےتںیہ۔انانعرصیکھجمساعمرشیتوماعقاوروتعیسںیم‬
‫اتیمہریتھکےہ۔‬
 Prepared By Khan Bhai
Contact for More Assignments

✆ Whatsapp 0325 9594602

Follow this link to Join My Whatsapp Group

https://chat.whatsapp.com/D3jtpRjk1JC1sSMwo8fILL