Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 82

‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬

‫بخش اول ‪ :‬حل معادله‬


‫ریشه یا صفر های تابع‪:‬‬

‫حل معادله درجه دو ‪𝑎𝑥 2 + 𝑏𝑥 + 𝑐 = 0‬‬


‫(‪ )5‬روش دلتـا )‪(Δ‬‬ ‫(‪ )4‬روش 𝑐𝑎‬ ‫(‪ )3‬جمله مشترک‬ ‫(‪ )2‬ناقــص‬ ‫(‪ )1‬حالت خـاص‬

‫روش (‪ )1‬حالت های خاص‬


‫𝑐‬
‫حالت(‪ )1‬اگر مجموع ضرایب برابر صفر باشد‪ ،‬ریشه ها برابر ‪ 1‬و است‪.‬‬
‫𝑎‬
‫𝑐‬
‫حالت(‪ )2‬اگر مجموع دو ضریب کناری وسطی شود ریشه ها ‪ −1‬و ‪ −‬است‪.‬‬
‫𝑎‬

‫روش (‪ )2‬معادالت ناقص‬

‫‪1‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫روش (‪ )3‬اتحاد جمله مشترک‬

‫‪𝑥 2 − 2𝑥 − 24 = 0‬‬ ‫‪𝑥 2 − 5𝑥 + 6 = 0‬‬

‫‪𝑥 2 + (√2 + √3)𝑥 + √6 = 0‬‬ ‫‪𝑥 2 + (√2 − 3)𝑥 − 3√2 = 0‬‬

‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪𝑥 2 + (𝑎 + 𝑏2 )𝑥 + 𝑎𝑏2 = 0‬‬


‫( ‪𝑥2 +‬‬ ‫‪+‬‬ ‫)𝑎‬ ‫𝑥‬ ‫‪+‬‬ ‫‪=0‬‬
‫‪𝑎4‬‬ ‫‪𝑎3‬‬

‫اگر ضرایب بزرگ بود چیکار کنیم؟‬

‫‪𝑥 2 − 10𝑥 − 96 = 0‬‬ ‫‪𝑥 2 − 30𝑥 + 189 = 0‬‬

‫‪𝑥 2 + 6𝑥 − 216 = 0‬‬ ‫‪𝑥 2 − 20𝑥 + 84 = 0‬‬

‫‪2‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬

‫روش (‪𝑎𝑐 )4‬‬

‫‪2𝑥 2 − 7𝑥 + 3 = 0‬‬ ‫‪6𝑥 2 − 5𝑥 + 1 = 0‬‬

‫‪15𝑥 2 − 11𝑥 + 2 = 0‬‬ ‫‪5𝑥 2 − 3𝑥 − 36 = 0‬‬

‫‪√3𝑥 2 + 2𝑥 − √3 = 0‬‬ ‫𝑥‪8‬‬


‫‪𝑥2 +‬‬ ‫‪−1 = 0‬‬
‫‪3‬‬

‫‪−𝑏±√Δ‬‬
‫= ‪𝑥1 , 𝑥2‬‬ ‫𝑐𝑎‪: Δ = 𝑏 2 − 4‬‬ ‫روش(‪ )5‬روش دلـــتا‬
‫زمانی که دلتا برابر صفر است‬ ‫𝑎‪2‬‬
‫𝑏‬
‫‪ −‬است‪.‬‬ ‫ریشه مضاعف برابر‬
‫𝑎‪2‬‬

‫‪Δ<0‬‬ ‫‪Δ=0‬‬ ‫‪Δ>0‬‬


‫ریشه ندارد‪.‬‬ ‫یک ریشه‬ ‫دو ریشه‬

‫‪4𝑥 2 − 5𝑥 − 1 = 0‬‬ ‫‪𝑥 2 − 4𝑥 − 1 = 0‬‬

‫‪3‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫𝑏𝑎‪(𝑎 ± 𝑏)2 = 𝑎2 + 𝑏2 ± 2‬‬ ‫اتحاد مربع کامل‪:‬‬

‫‪ -1‬یکی از جواب های معادله ‪ (√3 − 2)𝑥 2 − 2√3𝑥 + (√3 + 2) = 0‬کدام است؟‬
‫‪1 − √3 )4‬‬ ‫‪1 + √3 )3‬‬ ‫‪7 − 4√3 )2‬‬ ‫‪−7 − 4√3 )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪-------------------------------------------------- ----------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪ -2‬یکی از جواب های معادله ‪ (𝑎 + 𝑏)𝑥 2 + (𝑎 − 𝑏)𝑥 − 2𝑏 = 0‬کدام است؟‬
‫𝑎‪2‬‬ ‫𝑏‪2‬‬ ‫𝑎‬ ‫𝑏‬
‫‪)4‬‬ ‫‪)3‬‬ ‫‪)2‬‬ ‫‪)1‬‬
‫𝑏‪𝑎+‬‬ ‫𝑏‪𝑎+‬‬ ‫𝑏‪𝑎+‬‬ ‫𝑏‪𝑎+‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪ -3‬اختالف سنی دو برادر ‪ 4‬سال است‪ .‬اگر چهار سال دیگر حاصل ضرب سن آنها ‪ 60‬شود‪ ،‬سن کنونی برادر کوچک تر کدام است؟‬
‫(قلمچی)‬
‫‪2 )4‬‬ ‫‪4 )3‬‬ ‫‪6 )2‬‬ ‫‪8 )1‬‬
‫‪---------------------------------------------------------------------------------------------- --------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬

‫‪4‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫‪ -4‬مجموع پول علی و اکرم ‪ 100‬تومان است‪ .‬اگر علی ‪ 10‬تومان از پولش را به اکرم بدهد‪ .‬آنگاه حاصل ضرب پول های باقی مانده‬
‫آنها ‪ 475‬تومان خواهد شد‪ .‬پول اولیه اکرم‪ ،‬کدام است؟ ( سراسری ‪ 1400‬تجربی )‬
‫‪91 )4‬‬ ‫‪85 )3‬‬ ‫‪15 )2‬‬ ‫‪9 )1‬‬
‫‪---------------------------------------------------------------------------------------------- --------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪ -5‬یک عکس به ابعاد ‪ 10‬در ‪ 15‬سانتی متر درون یک قاب با مساحت ‪ 300‬ساتی متر مربع قرار دارد‪ .‬اگر فاصله همه لبه های‬
‫عکس تا قاب برابر باشد‪ ،‬محیط این قاب عکس چقدر است؟ (قلمچی)‬
‫‪120 )4‬‬ ‫‪140 )3‬‬ ‫‪35 )2‬‬ ‫‪70 )1‬‬
‫‪---------------------------------------------------------------------------------------------- --------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪-----------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪ -6‬اگر ‪ 𝑥 = 2‬یکی از ریشه های معادله ‪ 𝑥 2 + 3𝑘𝑥 − 2𝑘 = 0‬باشد‪ ،‬ریشه دوم آن کدام است؟‬
‫‪1 )4‬‬ ‫‪-1 )3‬‬ ‫‪-2 )2‬‬ ‫‪2 )1‬‬
‫‪---------------------------------------------------------------------------------------------- --------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪ -7‬یک استخر مستطیل شکل به ابعاد طول ‪ 10‬و عرض ‪ 3‬مترداریم که یک آبراه بتونی در‬
‫اطرافش است‪ .‬اگر این آبراه دارای پهنای یکسان و مساحت ‪ 14‬متر مربع باشد‪ ،‬پهنای‬
‫آن چند سانتی متراست؟ (تمرین کتاب)‬
‫‪55 )4‬‬ ‫‪50 )3‬‬ ‫‪45 )2‬‬ ‫‪40 )1‬‬
‫‪--------------------------------------------------------------- --------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬

‫‪5‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫حل معادله به روش 𝒕 و تغییر متغیــــر‬

‫‪ -8‬معادله ‪ 𝑥 4 + 𝑥 2 − 2 = 0‬چند ریشه دارد؟‬


‫‪4 )4‬‬ ‫‪3 )3‬‬ ‫‪2 )2‬‬ ‫‪1 )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪--------------------------------------------------------------------------------------------- --------‬‬
‫‪ -9‬معادله ‪ (𝑥 2 + 𝑥 )2 − 𝑥 2 − 𝑥 − 2 = 0‬چند ریشه دارد؟‬
‫‪4 )4‬‬ ‫‪3 )3‬‬ ‫‪2 )2‬‬ ‫‪1 )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪ -10‬مجموع ریشه های معادله ‪ (𝑥 2 − 5𝑥 )2 − 8(𝑥 2 − 5𝑥 + 1) − 76 = 0‬کدام است؟ (قلمچی)‬
‫‪12 )4‬‬ ‫‪11 )3‬‬ ‫‪10 )2‬‬ ‫‪9 )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪-------------------------------------------------- ----------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫تعداد ریشه های معادله ‪ (𝑥 − 1)4 = 𝑥 2 − 2𝑥 + 3‬کدام است؟ (قلمچی)‬ ‫‪-11‬‬
‫‪3 )4‬‬ ‫‪2 )3‬‬ ‫‪1 )2‬‬ ‫‪ )1‬صفر‬
‫‪---------------------------------------------------------------------------------------------- --------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬

‫‪6‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫مجموع مربعات ریشه های معادله ‪ 𝑥 4 − 4𝑥 2 + 2 = 0‬کدام است؟ (خیلی سبز تکمیلی)‬ ‫‪-12‬‬
‫‪8 + 4√2 )4‬‬ ‫‪8 )3‬‬ ‫‪4√2 )2‬‬ ‫‪ )1‬صفر‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪ -13‬تعداد ریشه های حقیقی و متمایز معادله ‪ (𝑥 + 1)(𝑥 + 2)(𝑥 + 6)(𝑥 + 7) = 36‬کدام است؟ (خوشخوان)‬
‫‪ )4‬صفر‬ ‫‪2 )3‬‬ ‫‪3 )2‬‬ ‫‪4 )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪---------------------------------------------------------------------------------------------------- --‬‬
‫حل معـــادله درجه ‪3‬‬
‫روش اول ‪ :‬فاکتور گیری‬
‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪𝑥 − 3𝑥 + 2𝑥 = 0‬‬ ‫‪𝑥 − 3𝑥 = 0‬‬

‫روش دوم‪ :‬دسته بندی‬

‫‪𝑥 3 − 2𝑥 2 − 𝑥 + 2 = 0‬‬ ‫‪𝑥 3 + 4𝑥 2 − 9𝑥 − 36 = 0‬‬

‫‪7‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫روش سوم‪ :‬حدس ریشه‬

‫‪𝑥 3 + 2𝑥 2 − 4𝑥 + 1 = 0‬‬

‫معادله ‪ 2𝑥 3 + 5𝑥 2 + 𝑥 − 2 = 0‬چند ریشه دارد؟‬ ‫‪-14‬‬


‫‪1 )2‬‬ ‫‪ )1‬صفر‬
‫‪3 )4‬‬ ‫‪2 )3‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪-------------------------------------------------- ----------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪ -15‬معادله ‪ 𝑥 3 + 𝑥 − 2 = 0‬چند ریشه دارد؟‬
‫‪3 )4‬‬ ‫‪2 )3‬‬ ‫‪1 )2‬‬ ‫‪ )1‬صفر‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪-------------------------------------------------- ----------------------------------------------------‬‬
‫‪ -16‬اگر ‪ 𝑥 = 2‬یکی از جواب های معادله ‪ 𝑥 3 + 𝑎𝑥 2 + 𝑥 + 6 = 0‬باشد‪ ،‬مجموع مربع های جواب های دیگر این معادله‬
‫چقدر است؟ (الگو)‬
‫‪10 )4‬‬ ‫‪16 )3‬‬ ‫‪14 )2‬‬ ‫‪12 )1‬‬
‫‪---------------------------------------------------------------------------------------------- --------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪ -17‬اگر یکی از ریشه های معادله ‪ 𝑥 (𝑎𝑥 2 − 𝑥 − 5) = 2‬برابر‪ 2‬باشد‪ ،‬مجموع دو ریشه دیگر آن کدام است؟ (سراسری)‬
‫‪3‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪)3‬‬ ‫‪)3‬‬ ‫‪− )2‬‬ ‫‪−2 )1‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪---------------------------------------------------------------------------------------------- --------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪----------------------------------------------------------------------------------------------------- -‬‬

‫‪8‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬

‫تمرین مقدماتی (‪)1‬‬


‫‪ -1‬محیط یک مستطیل برابر ‪ 20‬و مساحت آن برابر یک است‪ .‬طول مستطیل چند واحد از عرض آن بیشتر است؟‬
‫‪19 )4‬‬ ‫‪9 )3‬‬ ‫‪4√6 )2‬‬ ‫‪2√26 )1‬‬
‫‪ -2‬حاصل ضرب جواب های حقیقی معادله ‪ (𝑥 2 + 3)2 − 5𝑥 2 − 11 = 0‬کدام است؟ (قلمچی)‬
‫‪−4)4‬‬ ‫‪1)3‬‬ ‫‪−1 )2‬‬ ‫‪4 )1‬‬
‫‪ -3‬قدرمطلق تفاضل بزرگترین و کوچکترین ریشۀ معادلۀ ‪ (4 − 𝑥 2 )2 − (4 − 𝑥 2 ) = 12‬کدام است؟‬
‫‪2√7 )4‬‬ ‫‪2 )3‬‬ ‫‪1 )2‬‬ ‫‪ )1‬صفر‬
‫‪ -4‬معادله ‪ 𝑥 3 + 5𝑥 2 − 7𝑥 − 11 = 0‬چند ریشه دارد؟‬
‫‪ )4‬صفر‬ ‫‪3 )3‬‬ ‫‪2 )2‬‬ ‫‪1 )1‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪ -5‬حاصلضرب جواب های متمایز معادله ‪ (𝑥 + 2𝑥 ) − 2𝑥 − 4𝑥 − 3 = 0‬کدام است؟‬
‫‪-6 )4‬‬ ‫‪3 )3‬‬ ‫‪-3 )2‬‬ ‫‪6 )1‬‬
‫‪ -6‬عددی منفی وجود دارد که از نصف مربع خود‪ 2 ،‬واحد کمتر است‪ .‬آن عدد کدام است؟‬
‫‪1 − √7 )4‬‬ ‫‪1 − √5 )3‬‬ ‫‪1 − √3 )2‬‬ ‫‪1 − √2 )1‬‬
‫‪ -7‬حاصل ضرب جواب های معادله 𝑥‪ (𝑥 2 − 2𝑥 )2 + 45 = 18𝑥 2 − 36‬کدام است؟‬
‫‪15 )4‬‬ ‫‪−15 )3‬‬ ‫‪45 )2‬‬ ‫‪−45 )1‬‬
‫‪ -8‬در یک مثلث قائم الزاویه‪ ،‬طول ضلع متوسط از دو برابر طول ضلع کوچک مثلث‪ ،‬یک واحد کمتر و طول وتر از دو برابر طول‬
‫ضلع کوچک مثلث‪ ،‬یک واحد بیشتر است‪ .‬محیط مثلث کدام است؟‬
‫‪34 )4‬‬ ‫‪48 )3‬‬ ‫‪25 )2‬‬ ‫‪40 )1‬‬
‫‪𝑥+1 2‬‬ ‫‪2‬‬
‫( چند جواب دارد؟‬ ‫‪ -9‬معادله ‪) + = 1‬‬
‫𝑥‬ ‫𝑥‬
‫‪ )4‬سه‬ ‫‪ )3‬دو‬ ‫‪ )2‬یک‬ ‫‪ )1‬صفر‬
‫تمرین متوسط (‪)1‬‬
‫‪ -10‬اگر معادله درجه دوم ‪ 𝑚𝑥 2 − (𝑚 − 1)𝑥 = 1‬فقط یک جواب داشته باشد‪ ،‬چند مقدار برای 𝑚 وجود دارد؟‬
‫‪3 )4‬‬ ‫‪2 )3‬‬ ‫‪1 )2‬‬ ‫‪ )1‬صفر‬
‫‪ -11‬معادله ‪ (𝑥 2 + 𝑥 + 1)(𝑥 2 + 𝑥 + 2) − 20 = 0‬چند جواب حقیقی دارد؟‬
‫‪4 )4‬‬ ‫‪3 )3‬‬ ‫‪2 )2‬‬ ‫‪1 )1‬‬
‫‪ -12‬طول یک کاشی مستطیل شکل یک واحد از ‪ 3‬برابر عرض آن بیشتر است‪ .‬برای کاشی کردن کف سالنی به مساحت ‪24‬‬
‫متر مربع‪ ،‬سه هزار قطعه از این کاشی استفاده شده است‪ ،‬نسبت عدد مساحت هر کاشی بر حسب سانتی متر مربع به عدد‬
‫محیط آن بر حسب سانتی متر چقدر است؟ (تمرین کتاب)‬
‫‪39‬‬ ‫‪39‬‬ ‫‪42‬‬ ‫‪40‬‬
‫‪)4‬‬ ‫‪)3‬‬ ‫‪)2‬‬ ‫‪)1‬‬
‫‪17‬‬ ‫‪20‬‬ ‫‪17‬‬ ‫‪21‬‬
‫‪7‬‬ ‫‪10‬‬
‫‪ 4 −‬حاصل ضرب ریشه ها کدام است؟ (قلمچی)‬ ‫در معادله ‪= 1‬‬ ‫‪-13‬‬
‫𝑥√‬ ‫𝑥√‬
‫‪208 )4‬‬ ‫‪204 )3‬‬ ‫‪104 )2‬‬ ‫‪108 )1‬‬

‫‪9‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫‪1‬‬ ‫𝑥‬ ‫‪8‬‬
‫√ ‪ √2 − −‬کدام است؟ (قلمچی)‬ ‫جزصحیح جواب معادله =‬ ‫‪-14‬‬
‫𝑥‬ ‫‪2𝑥−1‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪ )4‬صفر‬ ‫‪1 )3‬‬ ‫‪−1 )2‬‬ ‫‪−2 )1‬‬
‫‪1‬‬ ‫𝑥‬
‫√ ‪ √1 + −‬کدام است؟ (قلمچی ‪)1403‬‬ ‫تعداد جواب های معادله ‪= 2‬‬ ‫‪-15‬‬
‫𝑥‬ ‫‪𝑥+1‬‬
‫‪ )4‬صفر‬ ‫‪4 )3‬‬ ‫‪1 )2‬‬ ‫‪2 )1‬‬
‫‪3 2‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪ -16‬معادله ‪ (𝑥 + ) − 3 (𝑥 + ) = 4‬چند ریشه حقیقی متمایز دارد؟‬
‫𝑥‬ ‫𝑥‬
‫‪4 )4‬‬ ‫‪ )3‬صفر‬ ‫‪2 )2‬‬ ‫‪1 )1‬‬
‫‪ -17‬اگر ‪ 𝑥 = 5‬ریشه معادله ‪ (𝑥 − 1)(𝑥 2 − 𝑎𝑥 + 6) = 4‬باشد‪ ،‬مجموع ریشه های حقیقی این معادله کدام است؟‬
‫(تکمیلی خیلی سبز)‬
‫‪1 )3‬‬ ‫‪3 )3‬‬ ‫‪5 )2‬‬ ‫‪7 )1‬‬
‫تمرین پیشرفته (‪)1‬‬
‫𝒄‬
‫توجه‪ :‬ضرب ریشه های معادله درجه دو است‪.‬‬
‫𝒂‬
‫‪ -18‬حاصل ضرب جواب های معادله ‪ (𝑥 − 3)2 + 3𝑥 − 22 = √𝑥 2 − 3𝑥 + 7‬کدام است؟‬
‫‪18 )4‬‬ ‫‪−18 )3‬‬ ‫‪12 )2‬‬ ‫‪−12 )1‬‬
‫‪ -19‬حاصلضرب ریشه های معادله ‪ (𝑥 + 1)(𝑥 + 3)(𝑥 + 5)(𝑥 + 7) = 20‬چقدر است؟ (قلمچی جامع)‬
‫‪85 )4‬‬ ‫‪74 )3‬‬ ‫‪26 )2‬‬ ‫‪5 )1‬‬
‫‪ -20‬معادله ‪ (𝑥 2 + 2𝑥 )4 + (𝑥 + 1)8 = 1‬چند جواب حقیقی دارد؟ (خیلی سبز تکمیلی )‬
‫‪3 )4‬‬ ‫‪2 )3‬‬ ‫‪1 )2‬‬ ‫‪ )1‬صفر‬
‫‪ -21‬در معادله ‪ (𝑥 − 3)4 + (𝑥 − 5)4 = 20‬حاصل ضرب ریشه ها کدام است؟ (قلمچی ‪) 1403‬‬
‫‪16 + 6√2 )4‬‬ ‫‪16 − 6√2 )3‬‬ ‫‪19 + 3√2 )2‬‬ ‫‪19 − 3√2 )1‬‬

‫‪10‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫نیمساز های ناحیه ها‬ ‫عالمت 𝑥 و 𝑦 در ناحیه های مختلف‬

‫𝑥‪𝑦 = −‬‬ ‫𝑥=𝑦‬


‫‪𝑥<0‬‬ ‫‪𝑥>0‬‬

‫‪°‬‬
‫‪45‬‬
‫‪°‬‬ ‫‪𝑦>0‬‬ ‫‪𝑦>0‬‬
‫‪45‬‬

‫ناحیه ‪ 1‬ناحیه ‪2‬‬


‫ناحیه ‪ 4‬ناحیه ‪3‬‬
‫‪𝑥<0‬‬ ‫‪𝑥>0‬‬
‫𝑥 = ) 𝑥( 𝑓 یا 𝑥 = 𝑦 نیمساز ناحیه اول و سوم‬
‫‪𝑦<0‬‬ ‫‪𝑦<0‬‬
‫تابع همانی ‪ /‬خط با شیب یک‬
‫𝑥‪ 𝑓(𝑥 ) = −‬یا 𝑥‪𝑦 = −‬نیمسازناحیه دوم وچهارم‬ ‫𝑦 یعنی عرض‪ /‬ارتفاع‪ /‬مولفه دوم‬
‫‪𝑦=𝑥+2‬‬
‫باال ‪ 𝑦 > 0‬و پایین ‪𝑦 < 0‬‬
‫‪𝑦=𝑥+1‬‬

‫𝑥=𝑦‬ ‫محور 𝑥 ها یعنی ‪𝑦 = 0‬‬


‫‪𝑦=𝑥−1‬‬
‫𝑥 یعنی طول‪ /‬مولفه اول‬

‫راست ‪ 𝑥 > 0‬و چپ ‪𝑥 < 0‬‬

‫محور 𝑦 ها یعنی ‪𝑥 = 0‬‬

‫‪𝑦 = −𝑥 + 2‬‬ ‫عدد = 𝑦 ← خطوط افقـی‬


‫‪𝑦 = −𝑥 + 1‬‬
‫عدد = 𝑥 ← خطوط عمودی‬
‫𝑥‪𝑦 = −‬‬

‫‪𝑦 = −𝑥 − 1‬‬
‫‪𝑥 = −1‬‬ ‫‪𝑥=1‬‬

‫‪𝑦=1‬‬

‫‪𝑦 = −1‬‬

‫محل برخورد با محور های مختصات‬


‫برای پیدا کردن محل برخورد با محور 𝑥 ها (طول از مبدا) در معادله بجای‬
‫𝑦 صفر قرار می دهیم‪.‬‬
‫برای پیدا کردن محل برخورد با محور 𝑦 ها (عرض از مبدا) در معادله بجای‬
‫𝑥 صفر قرار می دهیم‪.‬‬

‫‪11‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫محل برخورد دو منحنــــی‬
‫برای پیدا کردن محل برخورد دو منحنی باید 𝑦 های دو معادله را با هم برابر قرار دهیم یعنی ( ‪)𝑦1 = 𝑦2‬‬

‫مثال‪ :‬محل برخورد دو خط ‪ 𝑦 = 3𝑥 − 1‬و ‪ 𝑦 = 4𝑥 − 2‬را بیابید؟‬


‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪-------------------------------------------------- ----------------------------------------------------‬‬
‫مثال‪ :‬محل برخورد دو منحنی ‪ 𝑦 = 𝑥 3‬و 𝑥‪ 𝑦 = 4‬را بیابید؟‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪-------------------------------------------------- ----------------------------------------------------‬‬
‫)𝑏𝑎 ‪𝑎3 ± 𝑏3 = (𝑎 ± 𝑏)(𝑎2 + 𝑏2 ∓‬‬ ‫اتحاد چاق و الغر‬

‫‪(𝑎 ± 𝑏)3 = 𝑎3 ± 𝑏3 ± 3𝑎2 𝑏 + 3𝑎𝑏2‬‬ ‫اتحاد مکعب کامل‬

‫توجه ‪ :‬هرجا ‪ 𝑎3 + 𝑏3‬دیدید می توانید از یکی از دو اتحاد زیر کمک بگیرید‪:‬‬

‫‪12‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬

‫بخش دوم ‪ :‬تعیین عالمت و نامعادالت‬

‫پایین محور 𝑥 ها ⇚‬ ‫باالی محور 𝑥 ها ⇚‬

‫با توجه به شکل تعیین عالمت کنید‪.‬‬ ‫‪-18‬‬

‫‪−4‬‬ ‫‪-1‬‬ ‫‪3‬‬


‫‪−2‬‬ ‫‪3‬‬

‫ریشه‬
‫تعیین عالمت درجه یک 𝑏 ‪𝑦 = 𝑎𝑥 +‬‬
‫مخالف عالمت𝑎‬ ‫موافق عالمت 𝑎‬

‫‪ -19‬عبارت 𝑥 ‪ 𝑦 = 2 −‬و ‪ 𝑦 = 2𝑥 + 1‬را تعیین عالمت کنید‪.‬‬


‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪-------------------------------------------------- ----------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬

‫توابع درجه یک یعنی 𝑏 ‪ 𝑦 = 𝑎𝑥 +‬که شکل آن به صورت خط مورب است‪.‬‬


‫توجه‪ :‬معادله درجه یک‪ ،‬دقیقا یک ریشه دارد‪.‬‬

‫‪𝑎>0‬‬ ‫‪𝑎<0‬‬

‫‪13‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬

‫تعیین عالمت درجه دو 𝑐 ‪𝑦 = 𝑎𝑥 2 + 𝑏𝑥 +‬‬

‫‪Δ<0‬‬ ‫‪Δ=0‬‬ ‫‪Δ>0‬‬


‫ریشه‬ ‫𝛽‬ ‫𝛼‬
‫همواره مثبت ‪ Δ < 0 :‬و ‪𝑎 > 0‬‬
‫موافق‬ ‫موافق‬ ‫موافق‬ ‫مخالف‬ ‫موافق‬
‫همواره منفی ‪ Δ < 0 :‬و ‪𝑎 < 0‬‬ ‫عالمت𝑎‬ ‫عالمت𝑎‬ ‫عالمت𝑎‬ ‫عالمت𝑎‬ ‫عالمت𝑎‬

‫با تعیین عالمت درجه یک قاطی نکنید!‬

‫عبارت های ‪ 𝑦 = 𝑥 2 − 1‬و ‪ 𝑦 = 𝑥 2 + 𝑥 + 1‬را تعیین عالمت کنید‪.‬‬ ‫‪-20‬‬


‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪-------------------------------------------------- ----------------------------------------------------‬‬
‫‪ -21‬نامعادالت زیر را حل کنید‪.‬‬
‫‪𝑥 2 − 3𝑥 + 2 ≤ 0‬‬ ‫‪𝑥 2 + 4𝑥 + 3 < 0‬‬ ‫‪−𝑥 2 − 𝑥 + 2 ≥ 0‬‬ ‫‪𝑥2 − 𝑥 > 0‬‬

‫به ازای کدام مجموعه مقادیر 𝑚 ‪ ،‬معادله درجه دوم ‪ (2𝑚 − 1)𝑥 2 + 6𝑥 + 𝑚 − 2 = 0‬دارای دو ریشه حقیقی‬ ‫‪-22‬‬
‫متمایز است؟ ( سراسری ‪) 98‬‬
‫‪1‬‬
‫‪−2 < 𝑚 < 3/5 − { })2‬‬ ‫‪−2 < 𝑚 < 2/5 − {0} )1‬‬
‫‪2‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪−1 < 𝑚 < 2/5 − { } )4‬‬ ‫‪−1 < 𝑚 < 3/5 − { } )3‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬

‫‪14‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫‪1‬‬
‫‪ -23‬به ازای کدام مقادیر 𝑚 ‪ ،‬معادله درجه دوم ‪ 2𝑥 2 + (𝑚 + 1)𝑥 + 𝑚 + 2 = 0‬فاقد ریشه حقیقی است؟ (سراسری)‬
‫‪2‬‬
‫‪∅ )4‬‬ ‫‪−3 < 𝑚 < 5 )3‬‬ ‫‪𝑚 < 0 )2‬‬ ‫‪𝑚 < 4 )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪ -24‬به ازای کدام مقدار 𝑚 ‪ ،‬سهمی به معادله ‪ 𝑦 = (1 − 𝑚)𝑥 2 + 2(𝑚 − 3)𝑥 − 1‬همواره پایین محور 𝑥 ها است؟‬
‫(سراسری‪)98‬‬
‫‪2 < 𝑚 < 6 )4‬‬ ‫‪2 < 𝑚 < 4 )3‬‬ ‫‪2 < 𝑚 < 5 )2‬‬ ‫‪1 < 𝑚 < 5 )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪-------------------------------------------------- ----------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪ -25‬به ازای کدام مقادیر 𝑎 ‪ ،‬هر نقطه از نمودار تابع با ضابطهی 𝑎 ‪ 𝑓 (𝑥 ) = (𝑎 − 1)𝑥 2 + 2√2𝑥 +‬باالی محور 𝑥‬
‫هاست؟ (سراسری)‬
‫‪1 < 𝑎 < 2 )4‬‬ ‫‪𝑎 > 2 )3‬‬ ‫‪𝑎 > 1 )2‬‬ ‫‪𝑎 < −1 )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪----------------------------------------------------------------------------------- -------------------‬‬
‫‪ -26‬اگر جدول تعیین عالمت برای هر کدام از عبارت های ‪ 𝐴 = 𝑎𝑥 − 2‬و ‪ 𝐵 = (𝑎 + 𝑏)𝑥 + 𝑎 − 1‬به صورت زیر‬
‫باشد‪ ،‬مقدار 𝑏 کدام است؟ (قلمچی ‪)1403‬‬
‫‪2 )2‬‬ ‫‪1 )1‬‬
‫‪−2 )4‬‬ ‫‪−1 )3‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪-------------------------------------------------- ----------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬

‫‪15‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬

‫𝑓‬

‫‪−4‬‬ ‫‪1 3‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪8‬‬ ‫‪9‬‬

‫𝑔‬

‫‪1‬‬
‫بازه )𝑏 ‪ ، 𝐼 = (𝑎,‬بزرگترین بازه ای است که نمودار تابع با ضابطه ‪ 𝑓 (𝑥 ) = − 𝑥 2 + 3𝑥 − 7‬باالتر از نمودار تابع‬ ‫‪-27‬‬
‫‪2‬‬
‫‪7‬‬
‫با ضابطه 𝑥‪ 𝑔(𝑥 ) = − 2‬قرار می گیرد‪ .‬طول نقطه وسط این بازه کدام است؟ (قلمچی)‬
‫‪2‬‬

‫‪5 )4‬‬ ‫‪4 )3‬‬ ‫‪3 )2‬‬ ‫‪6 )1‬‬


‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪ -28‬به ازای کدام مقادیر 𝑚 ‪ ،‬نمودار تابع با ضابطه ی 𝑥 ‪ ، 𝑓 (𝑥 ) = 𝑚𝑥 2 +‬همواره زیر خط به معادله ی 𝑥 ‪𝑦 = 1 −‬‬
‫قرار دارد؟ (قلمچی)‬

‫‪∅ )4‬‬ ‫‪𝑚 < 0 )3‬‬ ‫‪𝑚 < −1 )2‬‬ ‫‪−1 < 𝑚 < 0 )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪-----------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬

‫‪16‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫وضعیت سهمی ها و خطوط‬

‫دو تابع را مساوی قرار می دهیم و به یک طرف می بریم‬


‫دلتا آن معادله باید مثبت باشد‪.‬‬

‫دو تابع را مساوی قرار دهید و به یک طرف می بریم‬


‫دلتا آن معادله باید صفر باشد‪.‬‬
‫محل تماس ریشه مضاعف آن معادله اخیر است‪.‬‬

‫دو تابع را مساوی قرار می دهیم و به یک طرف می بریم‬


‫دلتا آن معادله باید منفی باشد‪.‬‬

‫محل تماس و راس سهمی‬

‫‪ -29‬به ازای کدام مقادیر 𝑚‪ ،‬خط به معادله ‪ 𝑦 = 2𝑥 − 4‬بر منحنی به معادله ی 𝑥𝑚 ‪ ،𝑦 = (𝑚 + 3)𝑥 2 +‬مماس است؟‬
‫(قلمچی)‬
‫‪4,11 )4‬‬ ‫‪2,22 )3‬‬ ‫‪−2,22 )2‬‬ ‫‪−2,18 )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪-------------------------------------------------- ----------------------------------------------------‬‬
‫‪ -30‬خط به معادله ‪ 𝑦 = 𝑚𝑥 + 4‬با منحنی به معادله ی 𝑥‪ 𝑦 = −𝑥 2 + 2‬هیچ نقطه ی اشتراکی ندارد‪ .‬مجموعه مقادیر‬
‫𝑚 کدام است؟ (سراسری ‪)86‬‬
‫‪−2 < 𝑚 < 6 )4‬‬ ‫‪−1 < 𝑚 < 4 )3‬‬ ‫‪𝑚 > 4)2‬‬ ‫‪𝑚 < 0 )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪-------------------------------------------------- ----------------------------------------------------‬‬

‫‪17‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫‪ -31‬سهمی ‪ 𝑦 = −𝑚𝑥 2 + 𝑚𝑥 + 1‬و خط 𝑥 ‪ 𝑦 = −𝑚 −‬یکدیگر را در هیچ نقطه ی قطع نمی کنند‪ .‬حدود 𝑚 شامل‬
‫چند مقدار صحیح است؟ (سراسری ‪ 1403‬مرحله اول)‬
‫‪ )4‬صفر‬ ‫‪1 )3‬‬ ‫‪2)2‬‬ ‫‪3 )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪𝑎𝑥−1‬‬
‫= 𝑦 مماس است‪ .‬مقدار 𝑎 کدام است؟ (سراسری‬ ‫‪ -32‬خط ‪ 7𝑦 − 𝑥 = 5‬در ناحیه اول صفحه مختصات بر منحنی‬
‫‪3𝑥+1‬‬
‫‪ 1403‬مرحله اول)‬
‫‪9‬‬ ‫‪4‬‬
‫‪)4‬‬ ‫‪)3‬‬ ‫‪4)2‬‬ ‫‪3 )1‬‬
‫‪7‬‬ ‫‪7‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪4‬‬
‫‪ -33‬نمودار تابع ‪ 𝑦 = 3𝑥 2 + (2𝑚 − 1)𝑥 + 𝑚 +‬در ناحیه دوم بر نیمساز آن ناحیه مماس است‪ .‬طول راس سهمی‬
‫‪3‬‬
‫کدام است؟ (سراسری ریاضی ‪)1401‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪− )4‬‬ ‫‪− )3‬‬ ‫‪− )2‬‬ ‫‪− )1‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪18‬‬ ‫‪18‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬

‫‪18‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬

‫تعیین عالمت تستی‬


‫مرحله ‪ -1‬مخرج مشترک و تجزیه صورت و مخرج‬
‫مرحله‪ -2‬ریشهها و جدول تعیین عالمت‬
‫مرحله ‪ -3‬از روی ضریب پرتوان ها عالمت خانه ی سمت راست را تشخیص دهید‪.‬‬
‫مرحله ‪ -4‬استثنا را عالمت بزنید‪ ،‬همه عالمت ها عوض می شد ولی در استثنا ها عالمت تغییر نمی کند‪.‬‬
‫استثـــــــناء ها‬

‫‪ )1‬ریشه های با توان زوج‬


‫‪ )2‬ریشه های درون قدرمطلق‬
‫‪ )4‬ریشه های سهمی شکل در نمودار ها توان زوج دارند‬

‫توجه‪ :‬ریشه های مخرج در جدول تعیین عالمت تعریف نشده است و در حل نامعادالت ریشه های مخرج هیچگاه جزء جواب ها نیست‪.‬‬

‫𝑥‬
‫‪ (𝑥−1)2‬چند جواب صحیح دارد؟‬ ‫نامعادله ‪> 0‬‬ ‫‪-34‬‬
‫)‪(𝑥−2‬‬
‫‪)4‬بیشمار‬ ‫‪2)3‬‬ ‫‪1)2‬‬ ‫‪ )1‬صفر‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪−𝑥+3‬‬
‫کدام است؟‬ ‫مجموعه جواب نامساوی ‪≤ 0‬‬ ‫‪-35‬‬
‫‪2𝑥−1‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪ℝ − ( , 3] )4‬‬ ‫‪ℝ − [ , 3))3‬‬ ‫‪( , 3])2‬‬ ‫‪[ , 3] )1‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪-------------------------------------------------- ----------------------------------------------------‬‬

‫‪19‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫‪ -36‬در چه بازه ای ‪ 𝑦 = 𝑥 2‬از نیمساز ناحیه اول و سوم پایین تر است؟‬
‫‪ℝ − [0,1])4‬‬ ‫‪ℝ − (0,1))3‬‬ ‫‪(0,1))2‬‬ ‫‪[0,1] )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪-------------------------------------------------- ----------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫مراحل حل نامساوی ها یا نامعادالت ≤ < ≥ >‬
‫‪ )2‬مخرج مشترک بگیرید‬ ‫‪ )1‬کل عبارت را به یک طرف ببرید‬
‫‪ )4‬تعیین عالمت کنید‬ ‫‪ )3‬صورت و مخرج را تجزیه کنید‬
‫• نامساوی ها را نمی توان در متغیر ضرب کرد مگر آن متغیر مطمئن باشیم مثبت است‪.‬‬

‫• اگر نامساوی را در عدد مثبت ضرب کنیم عالمت عوض نمی شود ولی اگر در عدد منفی ضرب کنیم عالمت عوض‬

‫می شود‪.‬‬

‫• اگر دو طرف نامساوی هم عالمت باشد می توانیم دو طرف را معکوس کنیم و عالمت عوض می شود‪.‬‬

‫‪𝑥 2 −1‬‬
‫‪ 2‬چند جواب صحیح دارد؟‬ ‫‪ -37‬نامساوی ‪≤ 0‬‬
‫‪𝑥 +𝑥−2‬‬
‫‪)4‬بیشمار‬ ‫‪3)3‬‬ ‫‪2)2‬‬ ‫‪1 )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪-------------------------------------------------- ----------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬

‫‪20‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫نکته‪ :‬محاسبه تقریبی رادیکالهای فرجه ‪2‬‬

‫)𝑥‪−𝑥(1−‬‬
‫= 𝑃 در کدام بازه منفی است؟ (قلمچی)‬ ‫عالمت عبارت‬ ‫‪-38‬‬
‫‪𝑥 2 +𝑥−6‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪√2 √ 5‬‬
‫‪(−2√2, 2) )4‬‬ ‫‪(2,3) )3‬‬ ‫‪( , √3) )2‬‬ ‫‪( , ) )1‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2 2‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪-------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪6−𝑥 2‬‬
‫کدام یک از بازه های زیر می باشد؟‬ ‫‪ -39‬مجموعه جواب نامعادله ی ‪> 5‬‬
‫𝑥‬
‫‪(−6,0) ∪ (1, +∞))4‬‬ ‫‪(−∞, −6) ∪ (0,1))3‬‬ ‫‪(−6,1) )2‬‬ ‫‪(0,1) )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪2𝑥−3‬‬
‫< ‪ 1‬به کدام صورت است؟ (سراسرای ‪ 98‬تجربی )‬ ‫‪ -40‬مجموعه ی جواب نامعادله ‪< 3‬‬
‫‪𝑥+1‬‬
‫‪𝑥 < −6 )4‬‬ ‫‪𝑥 > 4)3‬‬ ‫‪ℝ − [−4,6])2‬‬ ‫‪ℝ − [−6,4] )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫دو طرف نامعادله را حل و از دو طرف آن اشتراک می گیریم‪.‬‬ ‫<‬ ‫<‬ ‫نکته‪ :‬نامساوی توام‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪21‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫‪2𝑥−1‬‬
‫< ‪ −1‬به کدام صورت است؟ (سراسرای ‪ 99‬تجربی )‬ ‫مجموعه ی جواب نامعادله ‪< 3‬‬ ‫‪-41‬‬
‫‪𝑥+1‬‬
‫‪ℝ − [−4, −1])4‬‬ ‫‪ℝ − [−4,0])3‬‬ ‫‪(4, +∞) )2‬‬ ‫‪(0, +∞) )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪-------------------------------------------------- ----------------------------------------------------‬‬
‫‪7𝑥−8‬‬ ‫𝑥‬
‫‪ 2‬به صورت بازه‪ ،‬کدام است؟ (سراسرای ‪ 98‬تجربی )‬ ‫>‬ ‫‪ -42‬مجموعه ی جواب نامعادله‬
‫‪𝑥 −𝑥−2‬‬ ‫‪𝑥−2‬‬
‫‪(−1,2) )4‬‬ ‫‪(−1,2) ∪ (2,4))3‬‬ ‫‪(2,4))2‬‬ ‫‪(−4,2) ∪ (2,3) )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪-------------------------------------------------- ----------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫𝐶‪2𝑏−‬‬ ‫𝑏‪𝑎𝑥+‬‬
‫= 𝑦 در مجموعه ]𝑏 ‪ (−∞, 𝑐) ∪ (𝑎,‬پایین تر از نیمساز ربع اول وسوم قرار نمی گیرد‪ .‬حاصل‬ ‫‪ -43‬نمودار تابع‬
‫𝑎‬ ‫‪𝑥+2‬‬
‫کدام است ؟ (قلمچی ‪)1403‬‬

‫‪2)4‬‬ ‫‪1)3‬‬ ‫‪−2)2‬‬ ‫‪−1)1‬‬


‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪-------------------------------------------------- ----------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫𝑥‪3𝑥 2 −2‬‬
‫‪ 𝑓 (𝑥 ) = 2‬در بازه ی )𝑏 ‪ (𝑎,‬پایین تر از خط به معادله ی ‪ 𝑦 = 2‬است‪ ،‬بیشترین مقدار‬ ‫‪ -44‬نمودار تابع با ضابطه ی‬
‫‪𝑥 +4‬‬
‫𝑎 ‪ 𝑏 −‬کدام است؟ (سراسری ریاضی ‪)88‬‬
‫‪∞)4‬‬ ‫‪8)3‬‬ ‫‪6)2‬‬ ‫‪4)1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬

‫‪22‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫اگر نمودار تابع )𝑥(𝑓 = 𝑦 به صورت روبرو باشد‪ ،‬نامعادله ‪ (𝑥 − 2)𝑓 (𝑥 ) ≥ 0‬چند جواب صحیح دارد؟‬ ‫‪-45‬‬
‫‪4)2‬‬ ‫‪2)1‬‬
‫‪−1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪)4‬بیشمار‬ ‫‪6)3‬‬

‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫𝑏‪𝑥+‬‬
‫به صورت )‪ (−1,5‬باشد‪ ،‬حاصل 𝑏𝑎 کدام است؟ (قلمچی)‬ ‫اگر جواب نامعادله ‪> 0‬‬ ‫‪-46‬‬
‫‪2𝑎𝑥−3‬‬
‫‪15‬‬ ‫‪15‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪− )4‬‬ ‫‪)3‬‬ ‫‪−5)2‬‬ ‫‪)1‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪10‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪-------------------------------------------------- ----------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪---------------------------------------------------------------------------------------------------- --‬‬
‫‪2‬‬
‫‪ 𝑦 = 2‬به ازای چند مقدار صحیح بین دو خط افقی ‪ 𝑦 = 0‬و ‪ 𝑦 = −3‬واقع می شود؟‬ ‫‪ -47‬نمودار تابع‬
‫‪𝑥 −3𝑥+2‬‬
‫(سراسری ‪ 1402‬مرحله اول)‬
‫‪)4‬صفر‬ ‫‪4)3‬‬ ‫‪3)2‬‬ ‫‪1)1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪1‬‬
‫‪ 𝑦 = −‬نمودار این تابع باالی ‪ 𝑦 = −4‬و پایین ‪ 𝑦 = 0‬قرار دارد؟‬ ‫‪ -48‬به ازای چند مقدار طبیعی از دامنه تابع‬
‫𝑥‪3−‬‬
‫(سراسری ‪ 1403‬مرحله اول)‬
‫‪1)4‬‬ ‫‪2)3‬‬ ‫‪3)2‬‬ ‫‪4)1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬

‫‪23‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫‪ -49‬مجموعه اعدادی را که نصف مجذور آن ها از چهار برابر معکوس آن ها بزرگتر است‪ ،‬به صورت ]𝑏 ‪ ℝ − [𝑎,‬نمایش می‬
‫دهیم‪ .‬حاصل 𝑎 ‪ 𝑏 −‬کدام است؟ (قلمچی ‪)1403‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪1)4‬‬ ‫‪)3‬‬ ‫‪)2‬‬ ‫‪4)1‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪4‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫نامعادالت قدرمطلقی‬
‫اگر عدد مثبت داخل قدرمطلق برود خود آن عدد عیناً خارج می شود‪.‬‬

‫اگر عدد منفی وارد قدرمطلق شود قرینه آن خارج می شود‪.‬‬

‫→ ‪|3𝑥 + 5| ≤ 4‬‬

‫‪𝑥−1‬‬
‫|‬ ‫→‪|≥3‬‬
‫‪2‬‬

‫→ 𝑥 < |‪|3𝑥 − 2‬‬

‫→ 𝑥‪|𝑥 − 1| ≥ 2‬‬

‫→ |‪|𝑥 + 3| ≥ |2𝑥 − 1‬‬

‫‪24‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫‪ -50‬مجموعهی جواب نامعادلهی ‪ |3 − |𝑥 − 1|| < 4‬به صورت )𝑏 ‪ (𝑎,‬است‪ ،‬بیشترین مقدار 𝑎 ‪ 𝑏 −‬کدام است؟‬
‫‪16 )4‬‬ ‫‪14 )3‬‬ ‫‪12 )2‬‬ ‫‪10 )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪𝑥−1‬‬
‫| بزرگتر از سه است‪ .‬بیشترین مقدار 𝑎 ‪𝑏 −‬‬ ‫در بازه )𝑏 ‪ (𝑎,‬عبارت ‪ 15𝑥 2 + 73𝑥 + 14‬منفی و عبارت |‪− 1‬‬ ‫‪-51‬‬
‫‪2‬‬
‫کدام است؟ (سراسری ‪ 1401‬تجربی دی)‬
‫‪67‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪23‬‬ ‫‪5‬‬
‫‪)4‬‬ ‫‪)3‬‬ ‫‪)2‬‬ ‫‪)1‬‬
‫‪15‬‬ ‫‪15‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪-------------------------------------------------- ----------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫𝑥‬
‫مجموعه جواب نامعادله ی ‪ ، 𝑥 + 2|𝑥| < 15 +‬بازه ی )𝑏 ‪ (𝑎,‬است‪ ،‬مقدار 𝑏 ‪ 𝑎 +‬کدام است؟ (سراسری)‬ ‫‪-52‬‬
‫‪2‬‬

‫‪−4 )4‬‬ ‫‪4 )3‬‬ ‫‪−6 )2‬‬ ‫‪6 )1‬‬


‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪-------------------------------------------------- ----------------------------------------------------‬‬
‫‪ -53‬مجموعهی جواب نامعادله |‪ 𝑥 2 − 2𝑥 < |𝑥 − 2‬به صورت کدام بازه است؟ (سراسری ‪) 92‬‬
‫‪(1,2) )4‬‬ ‫‪(0,2) )3‬‬ ‫‪(−1,2) )2‬‬ ‫‪(−1,1) )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫𝑥‬ ‫‪1‬‬
‫مجموعه جواب های نامعادله 𝑥 < |‪ ||𝑥 − 1| + − 1‬کدام است ؟ (قلمچی ‪)1403‬‬ ‫‪-54‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪(0,2))4‬‬ ‫‪(0,1))3‬‬ ‫‪)1, +∞()2‬‬ ‫‪(2,1))1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬

‫‪25‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫‪ -55‬در بازه )𝑏 ‪ (𝑎,‬نمودار تابع با ضابطه |‪ 𝑦 = |2𝑥 2 − 4‬در زیر خط 𝑥‪ 𝑦 = 2‬واقع است‪ .‬بیش ترین مقدار 𝑎 ‪ 𝑏 −‬کدام‬
‫است؟ (سراسری ‪)99‬‬
‫‪4 )4‬‬ ‫‪3 )3‬‬ ‫‪2)2‬‬ ‫‪1 )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪-------------------------------------------------- ----------------------------------------------------‬‬
‫‪ -56‬در بازه )𝑏 ‪ (𝑎,‬نمودار ‪ 𝑦 = (𝑥 − 2)2‬باالتر از نمودار ‪ 𝑦 = 𝑥 4‬قرار دارد‪ .‬مقدار 𝑎 ‪ 𝑏 −‬کدام است؟‬
‫(سراسری مجدد ‪)1401‬‬
‫‪4)4‬‬ ‫‪3)3‬‬ ‫‪2)2‬‬ ‫‪1)1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪ -57‬مجموعه جواب نامعادله ‪ 𝑥 + |2𝑥 − 1| < 3‬شامل چند عدد صحیح است؟ (آزمون مجدد تجربی ‪)1401‬‬
‫‪5 )4‬‬ ‫‪4 )3‬‬ ‫‪3 )2‬‬ ‫‪2 )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬

‫تبدیل بازه به قدرمطلق‪:‬‬

‫‪𝑥 2 +4𝑥+3‬‬
‫‪ 𝑏 − |𝑥 − 𝑎| > 0,‬باهم برابر است ‪.‬حاصل 𝑏 ‪ 𝑎 +‬برابر کدام گزینه است؟‬ ‫مجموعه جواب نامعادله ‪> 0‬‬ ‫‪-58‬‬
‫‪−|𝑥|−1‬‬
‫(قلمچی ‪)1403‬‬
‫‪-2)4‬‬ ‫‪2)3‬‬ ‫‪-1)2‬‬ ‫‪1)1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬

‫‪26‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬

‫خالصه‪ :‬حل و تعداد ریشه های معادله درجه دو‬


‫وضعیت‬ ‫عالمت دلتا‬
‫تعیین عالمت‬ ‫نمودار‬
‫دو سهمی یا خط‬ ‫تعداد ریشه ها‪ /‬تجزیه‬
‫دلتا مثبت‬

‫𝛼‬ ‫𝛽‬ ‫𝛼‬ ‫𝛽‬ ‫دو ریشه دارد‬


‫خالف‬
‫‪−𝑏 ± √Δ‬‬
‫= ریشه ها‬
‫𝒂‬ ‫𝒂‬ ‫𝒂‬ ‫دو عبارت را مساوی قرار می‬ ‫𝑎‪2‬‬
‫دهیم و به یک طرف می بریم و‬
‫به حاصلضرب دو پرانتز‬
‫محور 𝑥 ها را دو بار قطع می کند‬
‫دلتا باید مثبت باشد‪.‬‬ ‫تجزیه می شود‬
‫)𝛽 ‪𝑦 = 𝐴(𝑥 − 𝛼)(𝑥 −‬‬
‫دلتا صفر‬
‫یک ریشه مضاعف دارد‬
‫𝒂‬
‫𝛼‬ ‫𝑏‬
‫‪ = −‬ریشه‬
‫𝛼‬ ‫𝑎‪2‬‬
‫دو عبارت را مساوی قرار دهید و‬ ‫به صورت اتحاد مربع کامل‬
‫به یک طرف می بریم و دلتا باید‬ ‫تجزیه می شود‬
‫صفر باشد‪ ،‬محل تماس ریشه‬ ‫بر محور 𝑥 ها مماس است‬ ‫‪𝑦 = 𝐴(𝑥 − 𝛼 )2‬‬
‫مضاعف آن معادله اخیر است‪.‬‬

‫همواره مثبت ‪:‬‬

‫‪Δ <0‬و‪𝑎 > 0‬‬


‫همواره مثبت‬
‫نمودار کامالً باالی محور 𝑥‬ ‫‪𝑎>0 ∩Δ< 0‬‬
‫ها قرار دارد‬ ‫دلتا منفی‬

‫همواره منفی‬
‫ریشه ندارد‬
‫همواره منفی ‪:‬‬
‫دو عبارت را مساوی قرار می‬ ‫‪𝑎 <0 ∩Δ<0‬‬ ‫عبارت تجزیه نمی شود‬
‫‪Δ <0‬و‪𝑎 < 0‬‬
‫نمودار کامالً زیر محور 𝑥 ها‬ ‫دهیم و به یک طرف می بریم و‬
‫قرار دارد‬ ‫دلتا باید منفی باشد‪.‬‬ ‫محور 𝑥 ها را قطع نمی کند‬

‫دلتا صفر = مماس بر محور 𝑥 ها = به صورت مربع کامل = ریشه مضاعف = دوطرف ریشه هم عالمت‬

‫‪27‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫تمرین مقدماتی (‪)2‬‬
‫‪ -1‬به ازای کدام مقادیر 𝑚 ‪ ،‬عبارت ‪ ، (𝑚 − 1)𝑥 2 + 6𝑥 + 2𝑚 + 1‬به ازای همه ی مقادیر حقیقی 𝑥 مثبت‬
‫است؟(سراسری‪)90‬‬
‫‪1 < 𝑚 < 2/5 )4‬‬ ‫‪1 < 𝑚 < 2 )3‬‬ ‫‪𝑚 > 2/5 )2‬‬ ‫‪𝑚 < −2 )1‬‬
‫‪3𝑥+𝑥 2 +4‬‬
‫چند عدد صحیح وجود ندارد؟‬ ‫‪ -2‬در مجموعه جواب نامعادله ‪< 0‬‬
‫‪5𝑥−𝑥 2‬‬
‫‪8 )4‬‬ ‫‪7 )3‬‬ ‫‪6 )2‬‬ ‫‪5 )1‬‬
‫‪ -3‬جواب نامعادلۀ ‪ 1 − 𝑥 < 3𝑥 − 2 ≤ 10‬شامل چند عدد صحیح است؟‬
‫‪ )4‬صفر‬ ‫‪ )3‬بی شمار‬ ‫‪3 )2‬‬ ‫‪4 )1‬‬
‫𝑥‪1−‬‬
‫‪ -4‬اگر ‪ 𝑓 (𝑥 ) = 2‬باشد‪ ،‬در چه بازه ای 𝑥 و ) 𝑥( 𝑓 هر دو مثبت اند؟‬
‫‪𝑥 −4‬‬
‫‪(0, +∞) )4‬‬ ‫‪(2, +∞) )3‬‬ ‫‪(1,2) )2‬‬ ‫‪(−∞, −2) )1‬‬
‫‪13𝑥+1‬‬
‫≤ ‪ 4𝑥 + 1‬کدام است؟‬ ‫‪ -5‬مجموعه جواب نامعادلۀ‬
‫‪𝑥+2‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪(−2, ] )4‬‬ ‫‪[ , +∞) )3‬‬ ‫‪(−∞, −2)⋃ { } )2‬‬ ‫‪(−∞, −2) )1‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪ -6‬اگر نمودار تابع درجۀ دوم 𝑎‪ 𝑓 (𝑥 ) = (𝑎 − 1)𝑥 2 − 𝑎𝑥 + 2‬همواره باالی خط ‪ 𝑦 = 2‬باشد‪ .‬حدود 𝑎 کدام است؟‬
‫‪8−√8‬‬ ‫‪8+ √8‬‬ ‫‪8+√8‬‬ ‫‪8−√8‬‬
‫‪< 𝑎 < 1 )4‬‬ ‫<𝑎<‪1‬‬ ‫‪)3‬‬ ‫>𝑎‬ ‫‪)2‬‬ ‫<𝑎‬ ‫‪)1‬‬
‫‪7‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪7‬‬
‫)‪(𝑥 2 +3𝑥+1)(𝑥 2 +3𝑥+5‬‬
‫‪ ،‬برابر )𝑏 ‪ (𝑎,‬باشد‪ ،‬مقدار 𝑏𝑎 کدام است؟‬ ‫‪ -7‬اگر بزرگترین مجموعه جواب نامعادلۀ ‪> 0‬‬
‫‪−2𝑥 2 +3𝑥−4‬‬
‫‪−1 )4‬‬ ‫‪1 )3‬‬ ‫‪−4 )2‬‬ ‫‪4 )1‬‬
‫‪ -8‬به ازای کدام مقادیر 𝑚‪ ،‬نمودار تابع ‪ ،𝑦 = 2𝑥 2 + (𝑚 + 1)𝑥 + 𝑚 + 6‬بر نیمساز ناحیه اول محور های مختصات‪ ،‬مماس‬
‫است؟(سراسری ‪)93‬‬
‫‪12 )4‬‬ ‫‪12, −4)3‬‬ ‫‪−12,4 )2‬‬ ‫‪−4 )1‬‬
‫‪ -9‬در کدام بازه نمودار تابع ‪ 𝑦 = 3𝑥 2‬باالتر از نمودار تابع |‪ 𝑦 = |𝑥 − 4‬قرار نمی گیرد؟ (قلمچی)‬
‫‪4‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪4‬‬
‫‪[−1, ] )4‬‬ ‫‪[− , +∞) )3‬‬ ‫‪[− , 1] )2‬‬ ‫‪(−∞, 1] )1‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪1‬‬
‫‪ -10‬در چه بازه ای = 𝑦 از نیمساز ناحیه اول و سوم پایین تر است؟‬
‫𝑥‬
‫‪(0,1) ∪ (−∞, −1))4‬‬ ‫‪ℝ − (−1,1) )3‬‬ ‫‪(0,1) ∪ (−1,0))2‬‬ ‫‪(−1,0) ∪ (1, +∞) )1‬‬
‫𝑥‪𝑥 3 −‬‬
‫= ) 𝑥( 𝑃 به ازای کدام یک از اعداد زیر مثبت است؟‬ ‫عبارت‬ ‫‪-11‬‬
‫)‪(𝑥 2 +2)(2𝑥+3‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪√3‬‬
‫‪√3 − √2 )4‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪+ √5 )3‬‬ ‫‪1−‬‬
‫‪2‬‬
‫‪)2‬‬ ‫‪√5 − √3 )1‬‬
‫𝛽‬ ‫‪𝑥−2‬‬
‫کدام است؟ (گزینه دو)‬ ‫< ‪ 1‬بازه )𝛽 ‪ (𝛼,‬است‪ .‬مقدار‬ ‫جواب نامعادله ‪< 3‬‬ ‫‪-12‬‬
‫𝛼‬ ‫‪2𝑥+1‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪)4‬‬ ‫‪)3‬‬ ‫‪)2‬‬ ‫‪)1‬‬
‫‪5‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪ -13‬نمودار ‪ ،𝑦 = −3𝑥 2 + (2𝑚 − 1)𝑥 + 𝑚 − 6‬بر نیمساز ناحیه چهارم مماس است‪ ،‬مقدار 𝑚 کدام است؟‬
‫(سراسری مجدد تجربی ‪)1401‬‬
‫‪12 )4‬‬ ‫‪3)3‬‬ ‫‪6)2‬‬ ‫‪−6 )1‬‬

‫‪28‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫‪ -14‬در بازه )𝑏 ‪ (𝑎,‬نمودار تابع ‪ 𝑦 = (𝑥 − 1)2‬باالتر از نمودار تابع ‪ 𝑦 = 4𝑥 4‬است‪ .‬بیش ترین مقدار 𝑎 ‪ 𝑏 −‬کدام است؟‬
‫(سراسری ‪)99‬‬
‫‪5‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪)4‬‬ ‫‪2 )3‬‬ ‫‪)2‬‬ ‫‪1 )1‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫تمرین متوسط (‪)2‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪ 𝑦 = 2‬به ازای چند عدد صحیح بین دو خط افقی ‪ 𝑦 = −‬و = 𝑦 قرار دارد؟ (تالیفی)‬ ‫‪ -15‬نمودار‬
‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪𝑥 −4𝑥+3‬‬
‫‪)4‬بیشمار‬ ‫‪3)3‬‬ ‫‪1 )2‬‬ ‫‪ )1‬صفر‬
‫‪1‬‬ ‫‪9‬‬
‫در بازه )𝑏 ‪ (𝑎,‬نمودار تابع ‪ 𝑦 = −𝑥 2 − 𝑥 +‬باالتر از نمودار تابع |𝑥| ‪ 𝑦 = 2𝑥 +‬است‪ .‬طول نقطه ی وسط این‬ ‫‪-16‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫بازه کدام است؟ (سراسری)‬
‫‪−0/5 )4‬‬ ‫‪−1 )3‬‬ ‫‪−1/5)2‬‬ ‫‪−2 )1‬‬
‫𝑚‪5𝑥 2 −‬‬
‫= ) 𝑥( 𝑓 کمتر از ‪ 2‬باشد‪ ،‬به صورت بازۀ )‪ (𝑎, 2‬است‪،‬‬ ‫‪ -17‬مجموعه تمام مقادیری از 𝑥 که به ازای آنها‪ ،‬مقدار تابع‬
‫‪2𝑥 2 −𝑥+1‬‬
‫𝑎 کدام است؟‬
‫‪-4 )4‬‬ ‫‪-3 )3‬‬ ‫‪-2 )2‬‬ ‫‪-1 )1‬‬
‫‪ -18‬نمودار تابع با ضابطهی ‪ 𝑓 (𝑥 ) = 𝑥 3 − 4𝑥 2 − 𝑥 + 4; 𝑥 > −1‬در بازه )𝑏 ‪ (𝑎,‬زیر محور 𝑥هاست‪ .‬بیشترین مقدار‬
‫𝑎 ‪ 𝑏 −‬کدام است؟ (سراسری ریاضی ‪)88‬‬
‫‪5)4‬‬ ‫‪4)3‬‬ ‫‪3)2‬‬ ‫‪2 )1‬‬
‫𝑥‬ ‫‪1‬‬
‫‪ -19‬نامعادله < |‪ | + 1‬را به صورت 𝐵 < 𝑥‪ 𝐴 < 1 + 3‬تبدیل میکنیم‪ .‬در این صورت 𝐵 ‪ 𝐴 +‬کدام است؟‬
‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪-10 )4‬‬ ‫‪10 )3‬‬ ‫‪4 )2‬‬ ‫‪-4 )1‬‬
‫𝑏‪𝑥 2 −𝑎𝑥+‬‬
‫= )𝑥(𝑝 به صورت زیر است ‪.‬مقدار )𝑐‪𝑝(2‬‬ ‫‪ -20‬جدول تعیین عالمت عبارت‬
‫𝑏‪𝑎𝑥−‬‬
‫کدام است ؟ (قلمچی ‪)1403‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪2)4‬‬ ‫‪1)3‬‬ ‫‪)2‬‬ ‫‪)1‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪4‬‬
‫‪𝑥 3−‬‬ ‫𝑥√‬
‫‪>0‬‬ ‫‪ -21‬مجموعه جواب کدام یک از نامعادالت زیر با جواب نامعادله مقابل برابر است ؟(قلمچی ‪)1403‬‬
‫‪√−𝑥2 +6𝑥−5‬‬
‫‪|𝑥 − 2| > 3)2‬‬ ‫‪|𝑥 − 3| > 2)1‬‬
‫‪|𝑥 − 2| < 3)4‬‬ ‫‪|𝑥 − 3| < 2)3‬‬

‫تمرین پیشرفته (‪)2‬‬


‫‪𝑥 4 −5𝑥+4‬‬
‫در آن برقرار است برابر کدام است ؟ (قلمچی ‪)1403‬‬ ‫طول بزرگترین بازه ای که نامساوی‬ ‫‪-22‬‬
‫)‪(𝑥−4)(𝑥−1‬‬
‫‪3 )4‬‬ ‫‪1)3‬‬ ‫‪5)2‬‬ ‫‪4)1‬‬
‫)‪(𝑥 2 −1)(𝑥 3 −1)(𝑥 4 −1‬‬
‫شامل چند عدد صحیح است ؟(قلمچی ‪)1403‬‬ ‫مجموعه جواب نامعادله ‪≤ 0‬‬ ‫‪-23‬‬
‫|𝑥|‪𝑥−‬‬
‫‪3 )4‬‬ ‫‪2)3‬‬ ‫‪1)2‬‬ ‫‪)1‬صفر‬
‫نامعادله ‪ |𝑥 − 2√𝑥| − 3 ≤ 0‬چند جواب در مجموعه ی اعداد صحیح دارد؟‬ ‫‪-24‬‬
‫‪11 )4‬‬ ‫‪10 )3‬‬ ‫‪9)2‬‬ ‫‪8 )1‬‬

‫‪29‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫تابع|𝑥| ‪ 𝑦 = 4 −‬در)𝑏 ‪ (𝑎,‬باالتر از خط به معادله ‪ 2𝑦 + 𝑥 = 5‬قرار دارد‪ ،‬بزرگترین مقدار 𝑎 ‪ 𝑏 −‬کدام است؟‬ ‫‪-25‬‬
‫‪6)4‬‬ ‫‪5)3‬‬ ‫‪4)2‬‬ ‫‪3 )1‬‬
‫𝑏‪𝑥 2 +𝑎𝑥+‬‬
‫‪ 2‬به صورت }‪ [2,5) − {3‬باشد 𝑑 ‪ 𝑎 + 𝑏 + 𝑐 +‬کدام است؟ (تالیفی)‬ ‫‪ -26‬اگر مجموعه جواب نامعادله ‪≤ 0‬‬
‫𝑑‪𝑥 +𝑐𝑥+‬‬
‫‪9)4‬‬ ‫‪8)3‬‬ ‫‪7 )2‬‬ ‫‪6 )1‬‬
‫‪ -27‬اگر سهمی𝑏 ‪ 𝑦 = 𝑎𝑥 2 + 𝑏𝑥 + 𝑎 −‬بر 𝑏 ‪ 𝑦 = 2𝑎𝑥 +‬مماس باشد‪ ،‬عرض نقطه تماس کدام است؟(تالیفی)‬
‫‪4𝑎 )4‬‬ ‫‪3𝑎 )3‬‬ ‫‪2𝑎 )2‬‬ ‫‪𝑎 )1‬‬
‫‪𝑥+1‬‬
‫| ‪ ،‬بازه )𝑏 ‪ (−∞,‬است‪ .‬حاصل 𝑏 ‪ 𝑎 +‬کدام است؟‬ ‫جواب نامعادله ‪| < 1‬‬ ‫‪-28‬‬
‫‪𝑎𝑥−2‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪)4‬‬ ‫‪)3‬‬ ‫‪− )2‬‬ ‫‪− )1‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫𝑏‪𝑥 3 +𝑎𝑥−‬‬
‫برای هر 𝑥 بجز ‪ 𝑥 = 2‬برقرار باشد‪ ،‬آنگاه 𝑎 چند مقدار صحیح منفی می تواند قبول کند؟‬ ‫‪ -29‬اگر نامعادله ‪≥ 0‬‬
‫‪𝑥−2‬‬
‫( قلمچی)‬
‫‪5)4‬‬ ‫‪4)3‬‬ ‫‪3)2‬‬ ‫‪2)1‬‬
‫𝑥‪1−2‬‬
‫|‪ ،‬چند عدد صحیح بزرگتر از ‪ 2‬وجود ندارد؟‬ ‫در مجموعه جواب نامعادله ‪| > 1‬‬ ‫‪-30‬‬
‫‪𝑥+3‬‬
‫‪7 )4‬‬ ‫‪2 )3‬‬ ‫‪6 )2‬‬ ‫‪5 )1‬‬
‫)‪(|𝑥−1|−3)(−𝑥 2 +4𝑥−5‬‬
‫= )𝑥(𝑓در آن مثبت است به صورت )𝑏 ‪ (𝑎,‬باشد‬ ‫در صورتی که بزرگترین بازه ای که عبارت‬ ‫‪-31‬‬
‫‪(2𝑥−3)20 √−𝑥2 +6𝑥+7‬‬
‫و ‪ 𝑓(𝑏) = 0‬حاصل 𝑏 ‪ 𝑎 +‬کدام است ؟(‪( )𝑎 > 0‬قلمچی ‪)1403‬‬
‫‪11‬‬ ‫‪7‬‬
‫‪)4‬‬ ‫‪3)3‬‬ ‫‪)2‬‬ ‫‪4)1‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬

‫مجموعه جواب نامعادله‪ 𝑥𝑓 (𝑥 ) − 𝑥 2 < 0‬به کدام صورت است؟‬ ‫‪-32‬‬


‫‪(0,2))2‬‬ ‫‪(−∞, 0) )1‬‬
‫‪(−∞, 0) ∪ (2, +∞))4‬‬ ‫‪(2, +∞) )3‬‬

‫𝑦‬ ‫اگر سهمی )𝑥(𝑓 = 𝑦 به شکل مقابل باشد‪ ،‬مجموعه جواب های نامعادله‬ ‫‪-33‬‬
‫‪𝑦=4‬‬ ‫)𝑥(𝑓‬
‫به صورت }𝑏{ ‪ (𝑎, +∞) −‬است‪ .‬حاصل 𝑏 ‪ 𝑎 +‬کدام است؟(قلمچی)‬ ‫‪<0‬‬
‫‪𝑥−3‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪1)4‬‬ ‫‪5 )3‬‬ ‫‪4 )2‬‬ ‫‪2)1‬‬

‫‪−1‬‬ ‫𝑥‬

‫جواب نامعادلۀ ‪ |𝑥 3 − 8| < 𝑥 2 + 2𝑥 + 4‬بهصورت )𝑏 ‪ (𝑎,‬است‪ .‬بیشترین مقدار )𝑎 ‪ (𝑏 −‬کدام است؟‬ ‫‪-34‬‬
‫‪4 )4‬‬ ‫‪3 )3‬‬ ‫‪2 )2‬‬ ‫‪1 )1‬‬

‫‪30‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫بخش سوم ‪ :‬روابط بین ریشه های معادله درجه دو‬

‫در این تیپ سواالت باید حتما دلتا مثبت باشد!!‬


‫𝑏‬
‫‪ = 𝑆 = 𝛼 + 𝛽 = −‬مجموع ریشه ها‬
‫𝑎‬
‫𝑐‬
‫= 𝛽𝛼 = 𝑃 = ضرب ریشه ها‬
‫𝑎‬
‫‪√Δ‬‬
‫= |𝛽 ‪ = |𝛼 −‬فاصله بین ریشه ها = تفاضل ریشه ها‬
‫|𝑎|‬
‫𝑃‪ = 𝛼 2 + 𝛽 2 = 𝑆 2 − 2‬مجموع مربعات ریشه ها‬

‫𝑆𝑃‪ = 𝛼 3 + 𝛽 3 = 𝑆 3 − 3‬مجموع مکعبات ریشه ها‬

‫𝑃√‪ = √𝛼 ± √𝛽 = √𝑆 ± 2‬مجموع جذر ریشه ها‬


‫اگر 𝛼 و 𝛽 ریشه های معادله ‪ 𝑥 2 − 4𝑥 + 1 = 0‬باشد حاصل موارد زیر را بیابید‪:‬‬ ‫‪-59‬‬

‫= 𝛽 ‪1)𝛼 +‬‬ ‫= 𝛽𝛼)‪2‬‬


‫‪1 1‬‬
‫= ‪3)𝛼 2 𝛽 + 𝛼𝛽 2‬‬ ‫= ‪4) +‬‬
‫𝛽 𝛼‬
‫= ‪5)𝛼 2 + 𝛽 2‬‬ ‫= ‪6)𝛼 3 + 𝛽 3‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬
‫)‪7‬‬ ‫‪+‬‬ ‫=‬
‫𝛽√ 𝛼√‬

‫𝛼‬ ‫𝛽‬
‫)‪8‬‬ ‫‪+‬‬ ‫=‬
‫𝛽√‬ ‫𝛼√‬

‫𝛼‬ ‫𝛽‬
‫کدام است؟‬ ‫‪+‬‬ ‫اگر 𝛼 و 𝛽 ریشه های معادله ‪ 𝑥 2 + 4𝑥 + 2 = 0‬باشد حاصل‬ ‫‪-60‬‬
‫𝛽‪2+‬‬ ‫𝛼‪2+‬‬
‫‪−3)4‬‬ ‫‪3)3‬‬ ‫‪−2)2‬‬ ‫‪2 )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬

‫‪31‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫اگر 𝛼 و 𝛽 ریشه های معادله ی ‪ 𝑥 2 − 3𝑥 + 1 = 0‬باشد‪ ،‬آنگاه حاصل 𝛽√ ‪ √𝛼 +‬کدام است؟‬ ‫‪-61‬‬
‫‪√5 )4‬‬ ‫‪√4 )3‬‬ ‫‪√3 )2‬‬ ‫‪√2 )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫𝛼‬ ‫𝛽‬
‫کدام است؟‬ ‫‪+‬‬ ‫اگر 𝛼 و 𝛽 ریشه های معادله ی ‪ 𝑥 2 − 3𝑥 + 1 = 0‬باشد‪ ،‬آنگاه حاصل‬ ‫‪-62‬‬
‫𝛽‪3−‬‬ ‫𝛼‪3−‬‬
‫‪8)4‬‬ ‫‪6)3‬‬ ‫‪4)2‬‬ ‫‪2 )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪-------------------------------------------------- ----------------------------------------------------‬‬
‫‪𝑘2‬‬ ‫𝑘‪4‬‬
‫است‪ .‬مقدار ] [ کدام است؟ (سراسری ‪ 1403‬مرحله اول‬ ‫‪ -63‬اختالف ریشه های معادله ‪ 𝑥 2 + 2𝑘𝑥 + 5 = 0‬برابر‬
‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬
‫ریاضی)‬
‫‪4 )4‬‬ ‫‪3 )3‬‬ ‫‪1)2‬‬ ‫‪ )1‬صفر‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪-------------------------------------------------- ----------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫اگر 𝛼 و 𝛽 ریشه های معادله ی‪ 𝑥 2 − (√2 + 1)𝑥 + √2 = 0‬باشند‪ ،‬مقدار عبارت ‪ 𝛼 6 + 𝛽 6‬چقدر است؟‬ ‫‪-64‬‬

‫‪9)4‬‬ ‫‪17 )3‬‬ ‫‪65 )2‬‬ ‫‪5 )1‬‬


‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪-------------------------------------------------- ----------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪ -65‬معادله درجه دوم ‪ 3𝑥 2 + (2𝑚 − 1)𝑥 + 2 − 𝑚 = 0‬دارای دو ریشه حقیقی است‪ .‬اگر مجموع ریشه ها با معکوس‬
‫حاصل ضرب آن دو ریشه برابر باشد‪ ،‬مقدار 𝑚 کدام است؟ (سراسری ‪) 99‬‬
‫‪5‬‬ ‫‪7‬‬
‫‪− )4‬‬ ‫‪−1 )3‬‬ ‫‪3 )2‬‬ ‫‪)1‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬

‫‪32‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫‪ -66‬در معادله ی درجه دوم ‪ ، 2𝑥 2 + 𝑎𝑥 + 9 = 0‬یک ریشه دو برابر ریشه ی دیگر است‪ ،‬مجموع دو ریشه مثبت کدام‬
‫است؟ (سراسری)‬
‫‪5 )4‬‬ ‫‪4/5 )3‬‬ ‫‪4 )2‬‬ ‫‪3/5 )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪ -67‬در معادله ‪ ، 3𝑥 2 − 15𝑥 + 𝑚 = 0‬اگر یکی از ریشه ها دو واحد از ریشه دیگر بیش تر باشد‪ 𝑚 ،‬کدام است؟(سراسری)‬
‫‪63‬‬ ‫‪59‬‬ ‫‪63‬‬ ‫‪59‬‬
‫‪)4‬‬ ‫‪)3‬‬ ‫‪)2‬‬ ‫‪)1‬‬
‫‪4‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪5‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪ -68‬به ازای کدام مقدار 𝑚 در معادله ی ‪ ،𝑥 2 + 8𝑚𝑥 + 4𝑚 + 8 = 0‬یکی از جواب ها‪ 3 ،‬برابر جواب دیگر است؟ (قلمچی)‬
‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪− )4‬‬ ‫‪− )3‬‬ ‫‪)2‬‬ ‫‪)1‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪-------------------------------------------------- ----------------------------------------------------‬‬
‫‪ -69‬به ازای دو مقدار 𝑎 یک ریشه معادله ‪ ،3𝑥 2 − 𝑎𝑥 + 4 = 0‬سه برابر ریشه دیگر است‪ .‬اختالف این دو مقدار 𝑎 کدام‬
‫است؟ (سراسری ‪)1401‬‬
‫‪18 )4‬‬ ‫‪16 )3‬‬ ‫‪9 )2‬‬ ‫‪8 )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪ -70‬اگر 𝑎 و 𝑏 اعداد مخالف صفر و 𝑏 ‪ 𝑎 +‬و 𝑏𝑎 جواب های معادله ‪ 𝑥 2 − 𝑎𝑥 − 𝑏 = 0‬باشند‪ .‬تفاضل ریشه های این‬
‫معادله کدام است؟‬
‫‪3‬‬
‫‪)4‬‬ ‫‪3 )3‬‬ ‫‪2√5 )2‬‬ ‫‪√5 )1‬‬
‫‪2‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬

‫‪33‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫‪ -71‬اگر 𝑎 و 𝑏 اعداد طبیعی و ریشه های معادله ‪ 𝑥 2 − (𝑎2 + 𝑏2 − 12)𝑥 + 𝑎 + 𝑏 − 1 = 0‬باشند‪ ،‬مقدار 𝑏 ‪𝑎 +‬‬
‫کدام است؟ (سراسری ‪)1401‬‬
‫‪12 )4‬‬ ‫‪9 )3‬‬ ‫‪5 )2‬‬ ‫‪2 )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪ -72‬اگر 𝛼 و 𝛽 ریشه های معادله ‪ 𝑥 2 + 2(𝑎 + 1)𝑥 + 2𝑎 − 1 = 0‬باشند‪ ،‬به ازای کدام مقدار 𝑎‪ ،‬به ترتیب سه عدد 𝛼‬
‫‪ 𝑎 ،‬و 𝛽 تشکیل دنباله هندسی می دهند؟ (سراسری ‪)1401‬‬
‫‪1 )4‬‬ ‫‪−1 )3‬‬ ‫‪2 )2‬‬ ‫‪−2 )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪ 𝛼 -73‬و 𝛽 ریشه های معادله ‪ 𝑎𝑥 2 − 8𝑥 + 4 = 0‬است‪ .‬اگر مجموع و حاصلضرب ریشه های معادله ای با ریشه های ‪𝛼𝛽 2‬‬
‫و 𝛽 ‪ 𝛼 2‬برابر باشند‪ ،‬مقدار 𝑎 ‪ log √2‬کدام است؟ (سراسری ‪ 1402‬مرحله اول)‬
‫‪4 )4‬‬ ‫‪3 )3‬‬ ‫‪2 )2‬‬ ‫‪1 )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪-------------------------------------------------- ----------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪ -74‬ریشه های معادله ‪ 𝑥 2 − (𝑎 + 1) 𝑥 + 𝑎 = 0‬دو عدد فــــــرد متوالی طبیـــــعی و ریشــــــــه های معادله‬
‫‪ 𝑥 2 − (3𝑎 + 1)𝑥 + 𝑏 = 0‬دو عدد زوج متوالی است‪ .‬اختالف حاصل ضرب ریشه های دو معادله کدام است؟ (سراسری‬
‫‪ 1402‬مرحله دوم )‬
‫‪9 )4‬‬ ‫‪13 )3‬‬ ‫‪21 )2‬‬ ‫‪33 )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬

‫‪34‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫‪ -75‬ریشه های معادله ‪ 𝑥 2 − (𝑎 + 2) 𝑥 + 2𝑎 = 0‬دو عدد زوج متوالی طبیـــــعی است ‪ ،‬اگر ریشــــــــه های معادله‬
‫‪ 𝑥 2 + 𝑏𝑥 + (𝑎 + 2) = 0‬دو عدد اول باشند‪ ،‬جمع ریشه های دو معادله کدام است؟ (شبیه سازی سراسری ‪) 1402‬‬
‫‪12 )4‬‬ ‫‪11 )3‬‬ ‫‪10 )2‬‬ ‫‪9 )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫دو معادله درجه دو با یک ریشه یکسان‬

‫‪ -76‬اگر دو معادله‪ 𝑥 2 − 𝑥 + 𝑘 = 0‬و ‪ 𝑥 2 + 3𝑥 − 𝑘 = 0‬یک ریشه مشترک غیر صفر داشته باشد‪ ،‬حاصل ضرب ریشه‬
‫های غیر مشترک کدام است؟‬
‫‪−1 )4‬‬ ‫‪−2)3‬‬ ‫‪−3 )2‬‬ ‫‪−4)1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪ -77‬معادله های ‪ 𝑥 2 + 6𝑥 + 𝑚 = 0‬و ‪ 𝑥 2 + 2𝑥 − 3𝑚 = 0‬یک ریشه مشترک غیر صفر دارند‪ .‬اختالف ریشه های غیر‬
‫مشترک کدام است؟(سراسری ‪ 1402‬مرحله اول)‬
‫‪7 )4‬‬ ‫‪4 )3‬‬ ‫‪3 )2‬‬ ‫‪2 )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪ -78‬معادالت درجه دو ‪ 𝑥 2 + 𝑥 + 𝑚 = 0‬و ‪ 𝑥 2 + 𝑚𝑥 + 8 = 0‬دارای یک ریشه مشترک هستند‪ ،‬جمع ریشه های غیر‬
‫مشترک کدام است؟(شبیه سراسری ‪ 1402‬مرحله اول)‬
‫‪−2 )4‬‬ ‫‪2 )3‬‬ ‫‪1 )2‬‬ ‫‪−1 )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬

‫‪35‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫دو معادله درجه دو با دو ریشه یکسان‬

‫‪ -79‬محور تقارن سهمی های ‪ 𝑦 = 𝑥 2 + 𝑎𝑥 − 2‬و 𝑏 ‪ 𝑦 = −𝑥 2 − 2𝑥 +‬مشترک هستند‪ .‬اگر از دو نقطه با عرض‬
‫یکسان روی خط ‪ 𝑦 = 1‬رسم شود‪ .‬مقدار 𝑏𝑎 چقدر است؟ (سراسری ‪ 1402‬مرحله اول)‬
‫‪4 )4‬‬ ‫‪8 )3‬‬ ‫‪−4 )2‬‬ ‫‪−8 )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪ -80‬دو سهمی ‪ 𝑦 = 𝑎𝑥 2 − 6𝑥 − 2‬و ‪ 𝑦 = 𝑏𝑥 2 − 2𝑥 + 3‬در دو نقطه با عرض یکسان یکدیگر را قطع می کنند‪ ،‬عرض‬
‫نقاط مشترک کدام است؟ (شبیه سازی سراسری ‪ 1402‬مرحله اول)‬
‫‪6/5 )4‬‬ ‫‪6 )3‬‬ ‫‪5/5 )2‬‬ ‫‪5 )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫روابط متقارن و نامتقارن‬

‫‪36‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫اگر 𝛼 و 𝛽 ریشه های معادله ‪ 𝑥 2 − 4𝑥 + 1 = 0‬باشد‪ ،‬حاصل 𝛽 ‪ 𝛼 2 − 5𝛼 −‬کدام است؟‬ ‫‪-81‬‬
‫‪−5)4‬‬ ‫‪−4)3‬‬ ‫‪5)2‬‬ ‫‪4 )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫اگر 𝛼 و 𝛽 ریشه های معادله ی ‪ 𝑥 2 − 6𝑥 − 2 = 0‬باشد‪ ،‬آنگاه حاصل 𝛽‪ 𝛼 3 + 38‬کدام است؟(سنجش)‬ ‫‪-82‬‬
‫‪210 )4‬‬ ‫‪220 )3‬‬ ‫‪230 )2‬‬ ‫‪240 )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪ -83‬اگر 𝛼 و 𝛽 ریشه های معادله ‪ 3𝑥 2 − 12𝑥 − 𝑎 = 0‬و ‪ 2𝛼 2 + 𝛽 2 − 4𝛼 = 7‬باشد‪ ،‬مقدار 𝑎 چند برابر ریشه بزرگتر‬
‫معادله است؟ (سراسری ریاضی ‪)1402‬‬
‫‪−9)4‬‬ ‫‪9)3‬‬ ‫‪−3)2‬‬ ‫‪3 )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪ -84‬اگر 𝛼 و 𝛽 ریشه های معادله ‪ 𝑥 2 − 4𝑥 + 1 = 0‬باشد و 𝛽 > 𝛼 حاصل 𝛽‪ 2𝛼 2 − 7‬را بیابید‪.‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬

‫‪37‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬

‫ارتباط و عالمت ریشه ها‬


‫دو ریشه قرینه‬
‫‪𝑆 = 0‬و‪Δ > 0‬‬

‫دو ریشه معکوس‬


‫‪𝑃 =1‬و‪Δ >0‬‬

‫دو ریشه مثبت‬ ‫دو ریشه منفی‬ ‫دو ریشه مختلف العالمت‬
‫‪𝑃 >0‬و‪𝑆 > 0‬و‪Δ>0‬‬ ‫‪𝑃 >0‬و‪𝑆 < 0‬و‪Δ>0‬‬ ‫‪ 𝑎𝑐 < 0‬یا ‪𝑝 < 0‬‬
‫پس از حل سه نامعادله اشتراک‬ ‫پس از حل سه نامعادله اشتراک‬ ‫سهمی از ‪ 4‬ناحیه می گذرد‬

‫‪ -85‬به ازای کدام مقدار 𝑚‪ ،‬ریشه های حقیقی معادله ‪ ،𝑚𝑥 2 + 3𝑥 + 𝑚2 = 2‬معکوس یکدیگرند؟ (سراسری)‬
‫‪2)4‬‬ ‫‪1)3‬‬ ‫‪−1)2‬‬ ‫‪−2 )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪--------------------------------------------------------------------------------- --------------------‬‬
‫‪3‬‬
‫‪ -86‬در صورتی که منحنی تابع ‪ ، 𝑦 = 2𝑥 2 + 𝑎𝑥 + 𝑎 −‬محور 𝑥 ها را در طرفین محور 𝑦 ها قطع کند‪ ،‬آن گاه حدود‬
‫‪2‬‬
‫تغییرات 𝑎 چگونه است؟ (قلمچی)‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪𝑎 > )4‬‬ ‫‪𝑎 < )3‬‬ ‫‪2 < 𝑎 < 6 )2‬‬ ‫‪ 𝑎 > 6 )1‬یا ‪𝑎 < 2‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪ -87‬به ازای کدام مقدار𝑎 نمودار ‪ 𝑓 (𝑥 ) = 𝑎𝑥 2 + (𝑎 + 3)𝑥 − 1‬محور 𝑥 ها را در دو نقطه با طول منفی قطع می کند؟‬
‫‪−3 < 𝑎 < 0 )4‬‬ ‫‪𝑎 > −1 )3‬‬ ‫‪𝑎 < −3)2‬‬ ‫‪𝑎 < −9 )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬

‫‪38‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫معادله درجه دوم ‪ 2𝑥 2 + 𝑚𝑥 + 𝑚 + 6 = 0‬دارای دو ریشه مثبت است‪ .‬بازه مقادیر 𝑚 کدام است؟‬ ‫‪-88‬‬
‫(سراسری‪)99‬‬
‫‪(−6, −4) )4‬‬ ‫‪(−6,0) )3‬‬ ‫‪(−4, −2))2‬‬ ‫‪(−4,0) )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪ -89‬به ازای کدام مجموعه مقادیر 𝑎‪ ،‬معادله ی ‪ ،(𝑥 − 1)(𝑎𝑥 2 + 𝑎𝑥 + 𝑎 + 1) = 0‬دو جواب مثبت و یک جواب‬
‫منفی دارد؟ (قلمچی)‬
‫‪−1 < 𝑎 < 0)4‬‬ ‫‪0 < 𝑎 < 1 )3‬‬ ‫‪𝑎 > −1)2‬‬ ‫‪𝑎 > 1 )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬

‫‪39‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫معادالت دو مجذوری ‪𝑎𝑥 4 + 𝑏𝑥 2 + 𝑐 = 0‬‬

‫اگر معادله ی ‪ 𝑥 4 − (𝑚 + 1)𝑥 2 + 𝑚 = 2‬چهار ریشه حقیقی بدهد حدود 𝑚 چند است؟‬ ‫‪-90‬‬

‫‪𝑚 > 2)4‬‬ ‫‪𝑚 > 0)3‬‬ ‫‪−1 < 𝑚 < 0)2‬‬ ‫‪𝑚 > −1 )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪--------------------------------------------------------------------------------------------------- ---‬‬
‫به ازای کدام مقادیر 𝑚 ‪ ،‬از معادله ‪ 𝑥 4 − 2𝑚𝑥 2 + 2𝑚 − 1 = 0‬دارای دو ریشه حقیقی متمایز است؟‬ ‫‪-91‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪(−∞, ] )4‬‬ ‫‪ℝ − {1} )3‬‬ ‫‪(−∞, 1) − { } )2‬‬ ‫‪(−∞, ) ∪ {1} )1‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪-------------------------------------------------- ----------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫به ازای کدام مقادیر 𝑚 ‪ ،‬از معادله ‪ 𝑥 4 − 𝑚𝑥 2 − 2𝑚 − 4 = 0‬دارای دو ریشه حقیقی متمایز است؟‬ ‫‪-92‬‬
‫‪(−2, +∞) )4‬‬ ‫‪(2, +∞) )3‬‬ ‫‪(−4, +∞) )2‬‬ ‫‪(−2, +∞) ∪ {−4} )1‬‬

‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪-------------------------------------------------- ----------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬

‫‪40‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫تمرین مقدماتی (‪)3‬‬
‫‪ -1‬به ازای کدام مقدار 𝑚‪ ،‬مجموع مربعات ریشههای معادله ‪ 𝑚𝑥 2 − (𝑚 + 3)𝑥 + 5 = 0‬برابر ‪ 6‬است؟ (سراسری)‬
‫‪9‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪9‬‬
‫‪ −1 )4‬و‬ ‫‪ 1)3‬و ‪−‬‬ ‫‪1)2‬‬ ‫‪− )1‬‬
‫‪5‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪5‬‬
‫‪ -2‬در معادله ‪ 𝑥 2 − 8𝑥 + 𝑚 = 0‬یک ریشه از نصف ریشه دیگر‪ 5 ،‬واحد بیشتر است‪ 𝑚 ،‬کدام است؟‬
‫‪15 )4‬‬ ‫‪14 )3‬‬ ‫‪12 )2‬‬ ‫‪10 )1‬‬
‫‪ -3‬اگر حاصل ضرب طول های نقاط تالقی دو تابع درجه دوم 𝑥𝑎 ‪ 𝑓(𝑥 ) = 2𝑥 2 −‬و ‪ 𝑔(𝑥 ) = 𝑎𝑥 2 − 𝑥 + 2‬برابر ‪−2‬‬
‫باشد‪ .‬مقدار 𝑎 کدام است؟‬
‫‪−2 )4‬‬ ‫‪−1 )3‬‬ ‫‪2 )2‬‬ ‫‪1 )1‬‬
‫‪ -4‬به ازای چند مقدار صحیح 𝑚 معادله ‪ (𝑚 − 5)𝑥 − 𝑚𝑥 − 2 = 0‬دو ریشه حقیقی متمایز منفی دارد؟‬
‫‪2‬‬

‫‪3 )4‬‬ ‫‪2 )3‬‬ ‫‪1 )2‬‬ ‫‪ )1‬هیچ‬


‫‪√𝑥 ′‬‬ ‫‪√𝑥′′‬‬
‫کدام است؟‬ ‫‪+‬‬ ‫اگر‪ 𝑥 ′‬و ‪ 𝑥 ′′‬ریشه های معادلۀ ‪ −𝑥 2 + 𝑥 − 1 = 0‬باشند‪ .‬مقدار ‪+ 𝑥 ′ √𝑥 ′′ + 𝑥 ′′ √𝑥 ′‬‬ ‫‪-5‬‬
‫‪√𝑥 ′′‬‬ ‫‪√𝑥 ′‬‬
‫‪1 + √3 )4‬‬ ‫‪1 + √2 )3‬‬ ‫‪1 − √3 )2‬‬ ‫‪1 − √2 )1‬‬
‫‪ -6‬تابـــــــــع درجۀ دوم 𝑎‪ 𝑦 = 𝑎𝑥 2 + 𝑏𝑥 − 3‬را با صفرهای 𝛼 و 𝛽 در نظر بگیرید‪ .‬اگر ‪ ،𝛼 2 + 𝛽 2 = 10‬مقدار‬
‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬
‫= 𝐴 کدام است؟‬ ‫‪+‬‬
‫‪𝛼3‬‬ ‫‪𝛽3‬‬
‫‪13‬‬ ‫‪13‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪28‬‬
‫‪± )4‬‬ ‫‪± )3‬‬ ‫‪± )2‬‬ ‫‪± )1‬‬
‫‪27‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪27‬‬ ‫‪27‬‬
‫‪ -7‬اگر 𝛼 و 𝛽 ریشه های حقیقی معادله ‪ 𝑥 2 + 𝑥 + 𝑚 = 0‬باشند‪ ،‬در این صورت به ازای چه مقادیری از 𝑚 رابطه‬
‫‪ 𝛼 3 𝛽 + 𝛼 2 𝛽 + 4 = 0‬برقرار است؟‬
‫‪3‬‬
‫‪𝑚 = − )4‬‬ ‫‪)3‬فقط ‪𝑚 = −2‬‬ ‫‪)2‬فقط ‪𝑚 = 2‬‬ ‫‪𝑚 = ±2 )1‬‬
‫‪2‬‬
‫اگر مجموع مربعات ریشه های ‪ 2𝑥 2 + √3𝑥 + 𝑚 = 0‬چهار برابر حاصل ضرب آنها باشد‪ ،‬مقدار 𝑚 کدام است؟‬ ‫‪-8‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪√2‬‬ ‫‪√3‬‬
‫‪)4‬‬ ‫‪)3‬‬ ‫‪)2‬‬ ‫‪)1‬‬
‫‪4‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪8‬‬ ‫‪8‬‬
‫‪1‬‬
‫‪ 1+‬و‬ ‫اگر ریشه های معادله ‪ 𝑥 2 − 6𝑥 + 𝑎 = 0‬اعداد 𝛼 و 𝛽 و ریشه های معادله ‪ 𝑥 2 − 𝑏𝑥 + 3 = 0‬اعداد‬ ‫‪-9‬‬
‫𝛼‬
‫‪1‬‬
‫‪ 1 +‬باشد‪ ،‬مقدار 𝑏𝑎 کدام است؟‬
‫𝛽‬
‫‪17 )4‬‬ ‫‪15 )3‬‬ ‫‪13 )2‬‬ ‫‪11 )1‬‬
‫‪ -10‬اگر یکی از ریشه های معادلۀ ‪ ،2𝑥 2 + 𝑚𝑥 + 16 = 0‬قرینۀ مربع ریشۀ دیگر باشد‪ ،‬مقدار 𝑚 کدام است؟‬
‫‪4 )4‬‬ ‫‪-4 )3‬‬ ‫‪12 )2‬‬ ‫‪-12 )1‬‬
‫‪ -11‬در معادله ‪ 𝑥 4 − 36𝑥 2 + 49 = 0‬مجموع ریشه ها کدام است؟‬
‫‪14 )4‬‬ ‫‪12 )3‬‬ ‫‪7 )2‬‬ ‫‪ )1‬صفر‬
‫تمرین متوسط (‪)3‬‬
‫‪2‬‬
‫‪ 𝛼 2 +‬کدام است؟ (قلمچی ‪)1402‬‬ ‫‪ -12‬اگر 𝛼 و 𝛽 جواب های معادله ‪ 𝑥 2 − 5𝑥 + 1 = 0‬باشند مقدار ‪+ 3𝛽 2‬‬
‫‪𝛽2‬‬
‫‪51 )4‬‬ ‫‪46 )3‬‬ ‫‪69 )2‬‬ ‫‪75 )1‬‬

‫‪41‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫‪ -13‬اگر 𝛼 و 𝛽 جواب های معادله ‪ 𝑥 2 − 12𝑥 + 4 = 0‬باشند مقدار 𝛽√ ‪ 𝑃 = 𝛼 − √𝛼 + 𝛽 −‬کدام است؟ (قلمچی‬
‫‪)1402‬‬
‫‪6)4‬‬ ‫‪8 )3‬‬ ‫‪10 )2‬‬ ‫‪4 )1‬‬
‫‪ -14‬حاصل ضرب ریشه های معادله ‪ (𝑥 − 2)(𝑥 + 3)(𝑥 2 + 𝑥 + 7) = 30‬کدام است؟‬
‫‪−7 )4‬‬ ‫‪−8)3‬‬ ‫‪9 )2‬‬ ‫‪8)1‬‬
‫‪ -15‬اگر در معادله ‪ 𝑥 − 12𝑥 + 8𝑚 = 0‬یکی از جواب ها مربع جواب دیگر باشد‪ ،‬آن گاه مجموع مقادیر ممکن برای 𝑚‬
‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬

‫کدام است؟‬
‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪−2)4‬‬ ‫‪2)3‬‬ ‫‪− )2‬‬ ‫‪)1‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫𝛼‬ ‫𝛽‬
‫‪ -16‬اگر 𝛼 و 𝛽 جواب های معادله ‪ 𝑥 2 − 12𝑥 + 16 = 0‬هستند‪ .‬حاصل √𝛽 ‪ 𝐴 = 𝛼 √ +‬کدام است؟‬
‫𝛽‬ ‫𝛼‬
‫‪28 )4‬‬ ‫‪20 )3‬‬ ‫‪44 )2‬‬ ‫‪52 )1‬‬
‫‪ -17‬اگر معادلۀ درجۀ دوم ‪ 𝑚𝑥 2 − (𝑚 + 1)𝑥 − (𝑚 − 1) = 0‬دارای دو ریشۀ حقیقی متمایز مختلف العالمۀ باشد‪،‬‬
‫بهطوریکه قدر مطلق ریشۀ منفی بزرگتر از ریشۀ مثبت معادله باشد‪ ،‬حدود 𝑚 کدام است؟‬
‫‪−1 < 𝑚 < 0 )4‬‬ ‫‪0 < 𝑚 < 1 )3‬‬ ‫‪𝑚 > 1 )2‬‬ ‫‪𝑚 < 0 )1‬‬
‫‪ -18‬معادله درجه دوم ‪ (𝑚 − 1)𝑥 + 2𝑚𝑥 + 1 = 0‬دارای دو ریشه حقیقی یکی مثبت و دیگری منفی است‪ .‬اگر قدر‬
‫‪2‬‬

‫مطلق ریشه منفی کوچکتر از ریشه مثبت باشد‪ .‬حدود 𝑚 کدام است؟‬
‫‪(−∞, −1) ∪ (1, +∞) )4‬‬ ‫‪(−∞, 0) ∪ (1, +∞) )3‬‬ ‫‪(0,1) )2‬‬ ‫‪(−1,1) )1‬‬
‫‪𝑎2 𝑥 2‬‬
‫دارای دو ریشه حقیقی با عالمت های مختلف است‪ .‬اگر قدر مطلق‬ ‫‪ -19‬معادله درجه دوم ‪+ (𝑎 − 2)𝑥 + 1 = 0‬‬
‫‪4‬‬
‫ریشه منفی معادله بزرگتر از ریشه مثبت باشد‪ .‬حدود 𝑎 کدام است؟ (سنجش ‪)1400‬‬
‫‪𝑎 > 4 )4‬‬ ‫‪2 < 𝑎 < 4 )3‬‬ ‫‪𝑎 < 0 )2‬‬ ‫‪0 < 𝑎 < 2 )1‬‬
‫‪3𝛼+5‬‬
‫= 𝐴 کدام است؟‬ ‫‪ -20‬معادله ای که ریشه های آن 𝛼 و 𝛽 است‪ ،‬به صورت ‪ 3𝑥 2 + 5𝑥 − 3 = 0‬است‪ .‬حاصل‬
‫‪𝛼𝛽2‬‬
‫‪4 )4‬‬ ‫‪3 )3‬‬ ‫‪2 )2‬‬ ‫‪1 )1‬‬
‫‪ -21‬اگر 𝑆 و 𝑃 به ترتیب مجموع و حاصل ضرب ریشه های معادله ‪ 𝑥 6 = 18𝑥 3 − 32‬باشد‪ ،‬مقدار 𝑃𝑆 کدام است؟‬
‫‪16 )4‬‬ ‫‪12 )3‬‬ ‫‪14 )2‬‬ ‫‪10 )1‬‬
‫‪21‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪ 𝛼 3 + 𝛽3 + 𝛽2 = −‬و ‪𝛽 < 𝛼 < 0‬‬ ‫‪ -22‬اگر 𝛼 و 𝛽 ریشه های معادله ‪ 2𝑥 2 + 6𝑥 + 𝑎 = 0‬هستند اگر ‪+ √3‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫باشد مقدار 𝑎 چقدر است؟ (سراسری آزمون مجدد ‪)1401‬‬
‫‪11‬‬ ‫‪33‬‬
‫‪5)4‬‬ ‫‪3)3‬‬ ‫‪)2‬‬ ‫‪)1‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬
‫‪ -23‬دو سهمی ‪ 𝑦 = 𝑎𝑥 + 4𝑥 − 1‬و ‪ 𝑦 = 𝑥 + 𝑏𝑥 + 3‬در دو نقطه روی نیمساز ناحیه اول و سوم متقاطع هستند‪،‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬

‫𝑏𝑎 کدام است؟ (تالیفی)‬


‫‪2‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪8‬‬
‫‪)4‬‬ ‫‪)3‬‬ ‫‪)2‬‬ ‫‪)1‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪ -24‬اگر 𝛼 و 𝛽 ریشه های متمایز معادله ‪ 𝑎𝑥 2 − 𝑎𝑥 − 𝑏 = 0‬و ‪ 40𝛽 2 + 20𝛼 2 − 20𝛽 = 17‬باشد‪ ،‬اختالف ریشه‬
‫های این معادله کدام است؟ (سراسری ریاضی ‪)1402‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪)4‬‬ ‫‪)3‬‬ ‫‪)2‬‬ ‫‪)1‬‬
‫‪√5‬‬ ‫‪√5‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪5‬‬

‫‪42‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫‪ β‬و ‪ α‬جواب های معادله ‪ 𝑥 2 − 𝑥 − 3 = 0‬هستند حاصل )‪ 𝛼 3 (4𝛽 2 − 9‬کدام است ؟ (قلمچی ‪)1403‬‬ ‫‪-25‬‬
‫‪-27)4‬‬ ‫‪-15)3‬‬ ‫‪33)2‬‬ ‫‪9)1‬‬
‫تمرین پیشرفته (‪)3‬‬
‫‪ -26‬اگر 𝛼 و 𝛽 ریشه های معادله ی ‪ 𝑚𝑥 2 − 𝑥 + 𝑚 = 3‬باشند‪ ،‬و داشته باشیم ‪ 𝛼 < 1 < 𝛽 < 2‬محدوده 𝑚 کدام‬
‫است؟‬
‫‪−2 < m < −1 )4‬‬ ‫‪−1 < 𝑚 < 0 )3‬‬ ‫‪1 < m < 2 )2‬‬ ‫‪0 < 𝑚 < 1 )1‬‬
‫‪ -27‬اگر مجـــــــــموع و حاصل ضرب ریشه های حقیقی معادله ‪ 𝑥 4 − 7𝑥 2 − 5‬به ترتیب 𝑆 و 𝑃 باشند‪ ،‬حاصل عبارت‬
‫𝑆‪ 2𝑃2 − 3𝑆𝑃 + 2‬کدام است؟ (سراسری ریاضی ‪)1400‬‬
‫‪59 + 7√69 )4‬‬ ‫‪50 )3‬‬ ‫‪7 + √69 )2‬‬ ‫‪59 − 7√69 )1‬‬
‫‪ -28‬اگر 𝛼 و 𝛽 ریشه های معادله ‪ 𝑥 2 + 6𝑥 + 𝑎 = 0‬هستند اگر ‪ 𝛼 < 𝛽 < 0‬و ‪ 3𝛼 2 + 2𝛽 2 = 12√2 + 85‬مقدار‬
‫𝑎 چقدر است؟ (سراسری ‪)1401‬‬
‫‪21‬‬ ‫‪13‬‬
‫‪)4‬‬ ‫‪)3‬‬ ‫‪1)2‬‬ ‫‪2 )1‬‬
‫‪5‬‬ ‫‪4‬‬
‫‪ -29‬به ازای چند مقدار 𝑚 معادله ‪ 𝑚𝑥 4 + 4𝑥 2 + 𝑚 = 0‬دو ریشه دارد؟ (تالیفی)‬
‫‪ )4‬بیشمار‬ ‫‪2 )3‬‬ ‫‪1 )2‬‬ ‫‪ )1‬صفر‬
‫‪9‬‬
‫‪ -30‬اگر ریشه ای از معادله ‪ 𝑥 2 − 𝑚𝑥 + = 0‬در بازه )‪ (0,2‬باشد‪ ،‬آنگاه 𝑚 چند عدد طبیعی نمی تواند باشد؟ (تالیفی)‬
‫‪4‬‬
‫‪4 )4‬‬ ‫‪3 )3‬‬ ‫‪2 )2‬‬ ‫‪1 )1‬‬
‫‪ -31‬به ازای کدام مقادیر 𝑎 ‪ ،‬معادله ی ‪ 𝑥 + (𝑎 − 1)𝑥 + (4 − 𝑎)𝑥 = 4‬دارای سه ریشه حقیقی متمایز مثبت است؟‬
‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬

‫(سراسری ‪ 94‬خارج)‬
‫‪𝑎 > 4 )4‬‬ ‫‪𝑎 < 4 )3‬‬ ‫‪𝑎 > −4 )2‬‬ ‫‪𝑎 < −4 )1‬‬
‫‪3‬‬
‫𝛽√ ‪ √𝛼 +‬کدام است؟‬ ‫‪3‬‬
‫اگر 𝛼 و 𝛽 ریشه های معادله ‪ ،𝑥 2 − 4𝑥 − 1 = 0‬مقدار عبارت‬ ‫‪-32‬‬
‫‪4)4‬‬ ‫‪3)3‬‬ ‫‪2)2‬‬ ‫‪1 )1‬‬
‫در معادله درجه دوم ‪ ، 𝑥 2 − 10𝑥 + 𝑘 2 = 0‬یکی از ریشه ها 𝑘 برابر ریشه دیگر است‪ ،‬مقدار 𝑘 کدام است؟ (تالیفی)‬ ‫‪-33‬‬
‫‪16 )4‬‬ ‫‪1 )3‬‬ ‫‪9 )2‬‬ ‫‪4 )1‬‬
‫‪2‬‬
‫اگر 𝛼 و 𝛽 ریشه های معادله درجه دوم ‪ 𝑥 + 𝑏𝑥 + 𝑐 = 0‬باشد و … ‪ 𝛼, 𝛽, 2𝑏, 2𝑐,‬تشکیل یک دنباله حسابی دهند‪،‬‬ ‫‪-34‬‬
‫قدرنسبت این دنباله کدام است؟(تالیفی)‬
‫‪55‬‬ ‫‪13‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪6‬‬
‫‪− )4‬‬ ‫‪− )3‬‬ ‫‪)2‬‬ ‫‪)1‬‬
‫‪8‬‬ ‫‪8‬‬ ‫‪12‬‬ ‫‪11‬‬
‫‪ 𝑎 -35‬و 𝑏 ریشه های معادله درجه دوم ‪ 𝑥 2 − (𝑎2 + 𝑏2 )𝑥 + (𝑎3 + 𝑏3 ) = 1‬هستند‪ ,‬حاصل ‪ 𝑎4 + 𝑏4‬کدام است؟‬
‫(تالیفی)‬
‫‪4 )4‬‬ ‫‪3 )3‬‬ ‫‪2 )2‬‬ ‫‪1 )1‬‬
‫‪ -36‬اگر معادله ‪ 𝑥 3 + 𝑏𝑥 2 + 𝑐𝑥 + 𝑑 = 0‬سه ریشه متمایز داشته باشد که یکی از آنها ‪ 2‬باشد و جمع دو ریشه دیگر یک‬
‫شود‪ 𝑐 ،‬چند عدد صحیح نامنفی می تواند باشد؟ (تالیفی)‬
‫‪3 )4‬‬ ‫‪2 )3‬‬ ‫‪1 )2‬‬ ‫‪ )1‬صفر‬

‫‪43‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫‪ -37‬اگر 𝜃 ‪ sin‬و 𝜃 𝑛𝑎𝑡 ریشه های معادله ‪ 𝑥 2 + 𝑎𝑥 + 1 = 0‬باشد‪ 𝑎 ،‬کدام است؟(تالیفی)‬
‫‪±√3 + √5 )4‬‬ ‫‪±√2 + √5 )3‬‬ ‫‪±√3 + √3 )2‬‬ ‫‪±√2 + √3 )1‬‬
‫‪ -38‬اگر 𝛼 و 𝛽 ریشه های معادله ‪ 𝛼 + 𝛽 = 1 ، 4𝑥 3 + 𝑘𝑥 2 − 9𝑥 − 2 = 0‬و ‪ 𝛼𝛽 = −2‬باشد‪ ،‬مقدار 𝑘 کدام است؟‬
‫(‪ 1401‬ریاضی )‬
‫‪27‬‬ ‫‪27‬‬
‫‪3 )4‬‬ ‫‪−3 )3‬‬ ‫‪)2‬‬ ‫‪−‬‬ ‫‪)1‬‬
‫‪5‬‬ ‫‪5‬‬
‫‪3‬‬
‫‪ -39‬به ازای چند عدد نامثبت 𝑎 هر دو ریشه معادله ‪ 𝑥 2 − 𝑎𝑥 + 𝑎 − = 0‬بزرگتر از ‪ −3‬است؟‬
‫‪4‬‬
‫‪ )4‬سه‬ ‫‪ )3‬دو‬ ‫‪ )2‬یک‬ ‫‪ )1‬صفر‬

‫‪44‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫بخش چهارم‪ :‬ساخت معادله به کمک جدول‬
‫مدل اول ‪ :‬ساخت به کمک ریشه ها‬

‫‪𝑥 2 − 𝑆𝑥 + 𝑃 = 0‬‬

‫مدل دوم‪ :‬تغییر معادله بر اساس تغییر ریشه های معادله‬


‫معادله درجه دومی که ریشه های آن‪ ،‬مربع ریشه های معادله ‪ 𝑥 2 − 5𝑥 − 2 = 0‬باشند‪ ،‬کدام است؟‬ ‫‪-93‬‬
‫‪𝑥 2 − 58𝑥 + 4 = 0)2‬‬ ‫‪𝑥 2 − 58𝑥 + 16 = 0 )1‬‬
‫‪𝑥 2 − 29𝑥 + 4 = 0 )4‬‬ ‫‪𝑥 2 − 29𝑥 + 16 = 0 )3‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪-------------------------------------------------- ----------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫مدل سوم‪ :‬ارتباط ضرایب دو معادله بر اساس ارتباط ریشه ها‬
‫‪ -94‬اگر ریشه های معادله درجه دو ‪ 𝑥 2 − 5𝑥 + 𝑏 = 0‬دو واحد کمتر از ریشه های معادله ‪ 𝑥 2 + 𝑐𝑥 + 10 = 0‬باشد‪،‬‬
‫𝑐𝑏 کدام است؟‬
‫‪−32)4‬‬ ‫‪32 )3‬‬ ‫‪−36)2‬‬ ‫‪36 )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪-------------------------------------------------- ----------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬

‫معادله درجه دومی که ریشه های آن‪ ،‬مربع ریشه های معادله ‪ 𝑥 2 − 5𝑥 − 2 = 0‬باشند‪ ،‬کدام است؟‬ ‫‪-95‬‬
‫‪𝑥 2 − 58𝑥 + 4 = 0)2‬‬ ‫‪𝑥 2 − 58𝑥 + 16 = 0 )1‬‬
‫‪𝑥 2 − 29𝑥 + 4 = 0 )4‬‬ ‫‪𝑥 2 − 29𝑥 + 16 = 0 )3‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬

‫‪45‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫‪ -96‬اگر𝛽 ‪ 𝛼 ,‬ریشه های معادله ی ‪ −3𝑥 2 − 4𝑥 + 6 = 0‬باشند‪ ،‬مجموعه جواب های کدام معادله به صورت‬
‫}‪ {3𝛼 − 1,3𝛽 − 1‬است؟ (قلمچی)‬
‫‪𝑥 2 + 2𝑥 − 4 = 0 )4‬‬ ‫‪𝑥 2 + 6𝑥 − 13 = 0 )3‬‬ ‫‪𝑥 2 − 6𝑥 − 13 = 0 )2‬‬ ‫‪𝑥 2 − 2𝑥 − 4 = 0 )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪ -97‬ریشه های معادله درجه دوم ‪ 𝑥 2 + 𝑎𝑥 + 𝑏 = 0‬یک واحد از ریشه های معادله ‪ 3𝑥 2 + 7𝑥 + 1 = 0‬بیشتر است‪𝑏 ،‬‬
‫کدام است؟ (سراسری)‬
‫‪4‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪)4‬‬ ‫‪)3‬‬ ‫‪−1 )2‬‬ ‫‪−2 )1‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪ -98‬اگر هر یک از ریشه های معادله ‪ ، 3𝑥 2 + 𝑎𝑥 + 𝑏 = 0‬دو برابر معکوس هر ریشه از معادله ‪4𝑥 2 − 7𝑥 + 3 = 0‬‬
‫باشد‪ 𝑎 ،‬کدام است؟ (سراسری)‬
‫‪−6 )4‬‬ ‫‪−8 )3‬‬ ‫‪−12 )2‬‬ ‫‪−14 )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪ -99‬ریشه های معادله ‪ 2𝑥 2 − 𝑎𝑥 + 𝑏 = 0‬نیم واحد از ریشه های معادله ‪ 2𝑎𝑥 2 + 𝑎𝑥 − 6 = 0‬بیشتر است‪ .‬مقدار‬
‫𝑏𝑎‬
‫] [ کدام است؟ (سراسری تجربی ‪)1402‬‬
‫‪4‬‬
‫‪−1 )4‬‬ ‫‪−2 )3‬‬ ‫‪−3 )2‬‬ ‫‪−4 )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬

‫‪46‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫‪ -100‬ریشه های کدام معادله‪ ،‬از معکوس ریشه های معادله ی درجه دوم ‪ ، 2𝑥 2 − 3𝑥 − 1 = 0‬یک واحد کمتر است؟‬
‫(سراسری ‪)94‬‬
‫‪𝑥 2 + 5𝑥 + 2 = 0 )4‬‬ ‫‪𝑥 2 − 5𝑥 + 2 = 0 )3‬‬ ‫‪𝑥 2 + 3𝑥 + 1 = 0 )2‬‬ ‫‪𝑥 2 − 3𝑥 + 1 = 0 )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬

‫‪ -101‬اگر جواب های معادله ‪ 𝑥 2 − 𝑎𝑥 + 𝑏 = 0‬جذر جواب های معادله ‪ 𝑥 2 − (𝑎 + 8)𝑥 + 𝑏 + 2 = 0‬باشند‪ ،‬حاصل‬
‫𝑏𝑎 کدام است؟ (قلمچی ‪)1403‬‬
‫‪18 )4‬‬ ‫‪12 )3‬‬ ‫‪8 )2‬‬ ‫‪6 )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫ساخت معادله به کمک انتقال‬
‫حالت اول ‪ :‬اگر به ریشه ها 𝑘 واحد اضافه کنیم‪ ،‬همه 𝑥 منهای 𝑘 می شود‪.‬‬

‫‪𝑎(𝑥 − 𝑘)2 + 𝑏(𝑥 − 𝑘 ) + 𝑐 = 0‬‬

‫حالت دوم ‪ :‬اگر ریشه ها 𝑘 برابر شود‪ ،‬همه 𝑥 تقسیم بر 𝑘 می شود‪.‬‬


‫𝑥‬ ‫𝑥‬
‫‪𝑎( )2 + 𝑏 ( ) + 𝑐 = 0‬‬
‫𝑘‬ ‫𝑘‬

‫حالت سوم ‪ :‬اگر ریشه ها معکوس شود‪ ،‬جای 𝑎 و 𝑐 را عوض می کنیم‪.‬‬

‫‪𝑐𝑥 2 + 𝑏𝑥 + 𝑎 = 0‬‬
‫حالت چهارم ‪ :‬اگر ریشه ها قرینه شود‪ ،‬عالمت 𝑏 را عوض می کنیم‪.‬‬

‫‪𝑎𝑥 2 − 𝑏𝑥 + 𝑐 = 0‬‬

‫‪47‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫تمرین مقدماتی (‪)4‬‬
‫اگر از هر کدام از ریشه های معادله ‪ 𝑥 2 − 5𝑥 − 𝑘 = 0‬یک و نیم واحد کم کنیم‪ ،‬حاصلضرب ریشه ها چه تغییری‬ ‫‪-1‬‬
‫خواهد کرد؟‬
‫‪ 5/25 )2‬واحد بیشتر می شود‪.‬‬ ‫‪ 5/25 )1‬واحد کمتر می شود‪.‬‬
‫‪4‬‬
‫واحد کمتر می شود‪.‬‬ ‫‪)4‬‬ ‫‪ 5/25 )3‬برابر می شود‬
‫‪21‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬
‫است؟‬ ‫و‬ ‫اگر ‪ 3𝛼 − 1‬و ‪ 3𝛽 − 1‬ریشههای معادلۀ ‪ 𝑥 2 − 4𝑥 − 7 = 0‬باشد‪ ،‬ریشههای کدام معادله‬ ‫‪-2‬‬
‫‪𝛽+1‬‬ ‫‪𝛼+1‬‬
‫‪25𝑥 2 + 36𝑥 + 9 = 0 )2‬‬ ‫‪25𝑥 2 − 36𝑥 + 9 = 0 )1‬‬
‫‪25𝑥 2 + 63𝑥 + 9 = 0 )4‬‬ ‫‪25𝑥 2 − 63𝑥 + 9 = 0 )3‬‬
‫𝛼‬ ‫𝛽‬
‫ریشه های کدام یک از‬ ‫و ‪−1‬‬ ‫اگر 𝛼 و 𝛽 ریشه های معادله درجه دوم ‪ 𝑥 2 − 3𝑥 + 1 = 0‬باشد‪ ،‬آنگاه ‪− 1‬‬ ‫‪-3‬‬
‫𝛽‬ ‫𝛼‬
‫معادله های زیر است؟‬
‫‪𝑥 2 + 5𝑥 − 5 = 0 )4‬‬ ‫‪𝑥 2 − 5𝑥 + 5 = 0 )3‬‬‫‪𝑥 2 − 5𝑥 − 5 = 0 )2‬‬ ‫‪𝑥 2 + 5𝑥 + 5 = 0 )1‬‬
‫‪ -4‬اگر 𝛼 و 𝛽 ریشههای معادلۀ ‪ 𝑥 (1 − 𝑥 ) = −1‬باشند‪ ،‬ریشههای کدام معادله )𝛽 ‪ (𝛼 +‬و ) ‪ (𝛼 2 + 𝛽 2‬است؟‬
‫‪𝑥 (4 − 𝑥 ) = 4 )4‬‬ ‫‪𝑥 (4 − 𝑥 ) = 3 )3‬‬ ‫‪𝑥 (4 + 𝑥 ) = 4 )2‬‬ ‫‪𝑥 (4 + 𝑥 ) = 3 )1‬‬
‫‪𝛼 + 𝛽 = 2√2‬‬
‫{برقرار باشد ؟( 𝛼و𝛽 ریشه های معادالت هستند ‪).‬‬ ‫در کدام یک از معادالت زیر می تواند روابط‬ ‫‪-5‬‬
‫‪𝛼 2 + 𝛽2 = 8‬‬
‫‪𝑥 2 − 2√3𝑥 + 2 = 0)2‬‬ ‫‪𝑥 2 + 2√3𝑥 + 2 = 0 )1‬‬
‫‪𝑥 2 − 2√3𝑥 − 2 = 0)4‬‬ ‫‪𝑥 2 + 2√3𝑥 − 2 = 0)3‬‬
‫تمرین متوسط (‪)4‬‬
‫‪ -6‬جواب های معادله ‪ 2𝑥 2 + 𝑚𝑥 − 𝑛 = 0‬از مربع جواب های معادله ‪ 𝑥 2 − 𝑥 − 3 = 0‬یک واحد بیشتر است‪ .‬حاصل‬
‫𝑛 ‪ 𝑚 −‬کدام است؟‬
‫‪14 )4‬‬ ‫‪20 )3‬‬ ‫‪18 )2‬‬ ‫‪16 )1‬‬
‫𝛼‬ ‫𝛽‬
‫ریشههای کدام معادله است؟‬ ‫و‬ ‫فرض کنید 𝛼 و 𝛽 ریشههای معادلۀ ‪ 3𝑥 = 1 − 𝑥 2‬باشند‬ ‫‪-7‬‬
‫‪𝛽2 +1‬‬ ‫‪𝛼2 +1‬‬
‫‪13𝑥 2 − 23𝑥 − 1 = 0 )2‬‬ ‫‪13𝑥 2 + 39𝑥 − 1 = 0 )1‬‬
‫‪13𝑥 2 + 23𝑥 + 1 = 0 )4‬‬ ‫‪13𝑥 2 + 23𝑥 − 1 = 0 )3‬‬
‫‪ -8‬مجموع دو عدد برابر ‪ 2‬و مجموع مکعبات آن ها برابر ‪ 4‬است‪ .‬آن دو عدد کدام هستند؟‬
‫‪3 ± √3‬‬ ‫‪6 ± √3‬‬ ‫‪3±√6‬‬
‫‪ )4‬چنین اعدادی وجود ندارد‪.‬‬ ‫‪)3‬‬ ‫‪)2‬‬ ‫‪)1‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪ -9‬محیط یک مستطیل ‪ 33‬سانتی متر ومساحت آن ‪ 65‬سانتی متر مربع است ‪.‬اختالف طول و عرض مستطیل چقدر است؟‬
‫(قلمچی ‪)1403‬‬
‫‪3/5)4‬‬ ‫‪3)3‬‬ ‫‪2/5)2‬‬ ‫‪2)1‬‬
‫‪ -10‬اگر 𝛽 ‪ 𝛼 2‬و ‪ α𝛽 2‬ریشه های معادله ‪ 𝑥 2 − 3𝑥 − 8 = 0‬و دو عدد 𝛽‪ 3𝛼 + 2‬و ‪ 𝛽 − 3‬ریشـــــــــه های معادله‬
‫‪ 2𝑥 2 + 𝑏𝑥 + 𝑐 = 0‬باشند حاصل 𝑏 ‪ 𝑐 −‬کدام است ؟ (قلمچی ‪)1403‬‬
‫‪6)4‬‬ ‫‪9)3‬‬ ‫‪8)2‬‬ ‫‪7)1‬‬

‫‪48‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫‪ -11‬اگر 𝛽 و 𝛼 ریشه های معادله ‪ 4𝑥 2 − 13𝑥 + 9 = 0‬باشند و ریشــــــه های معـــادله ‪ 𝑥 2 − 𝑎𝑥 + 12 = 0‬برابر‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪ 1 +‬کدام است؟ (قلمچی ‪)1403‬‬ ‫‪1+‬و‬
‫𝛼√‬ ‫𝛽√‬
‫‪7)4‬‬ ‫‪6)3‬‬ ‫‪5)2‬‬ ‫‪4)1‬‬
‫‪7‬‬
‫‪ -12‬جواب های معادله ‪ 2𝑥 2 − 7𝑥 − 1 = 0‬اعداد ‪ α‬و ‪ β‬هستند ‪.‬جواب های معادله ‪ 𝛼 2 + 3‬و)‪ (𝛽 + 1‬هستند ؟‬
‫‪2‬‬
‫(قلمچی ‪)1403‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪4𝑥 − 77𝑥 + 49 = 0)2‬‬ ‫‪4𝑥 − 77𝑥 + 196 = 0)1‬‬
‫‪4𝑥 2 + 77𝑥 + 49 = 0)4‬‬ ‫‪4𝑥 2 + 77𝑥 + 196 = 0)3‬‬
‫‪ -13‬اگر مجموعه جواب های معادله ‪ 𝑥 2 − (𝑚 + 3)𝑥 + 4 = 0‬به صورت }𝛽 و𝛼{ و مجموعه جواب های معــــــــــادله‬
‫‪ 𝑥 2 − 4𝑥 + 𝑛 = 0‬به صورت }𝛼√ ‪ {2√𝛼 − √𝛽, 2√𝛽 −‬باشند ‪ ،‬حاصل 𝑛 ‪ 𝑚 +‬کدام است؟ (قلمچی ‪)1403‬‬

‫‪7 )4‬‬ ‫‪-5)3‬‬ ‫‪23)2‬‬ ‫‪-9)1‬‬


‫تمرین پیشرفته (‪)4‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬
‫ریشه‬ ‫و ‪+1‬‬ ‫‪ -14‬اگر 𝛼√ و 𝛽√ ریشه های معادله ‪ 3𝑥 2 − 5𝑥 + 1 = 0‬باشند‪ .‬آنگاه ریشه های کدام معادله ‪+ 1‬‬
‫𝛽‬ ‫𝛼‬
‫های کدام معادله است؟ (خیلی سبز تکمیلی )‬
‫‪𝑥 2 + 21 = 29𝑥 )2‬‬ ‫‪𝑥 2 + 29 = 21𝑥 )1‬‬
‫‪𝑥 2 − 21 = 29𝑥 )4‬‬ ‫‪𝑥 2 − 29 = 21𝑥 )3‬‬
‫‪ -15‬اگر 𝛼 و 𝛽 ریشه های معادله درجه دوم ‪ 𝑥 2 + 2𝑎𝑥 + 𝑏 = 0‬باشند‪ ،‬کدام معادله همـــــواره یک ریشـــــه به‬
‫صورت ‪ 𝛼 + 𝛽 + √𝛼 2 + 𝛽 2‬دارد ؟‬
‫‪𝑥 2 + 4𝑎𝑥 + 2𝑏 = 0 )2‬‬ ‫‪𝑥 2 + 4𝑎𝑥 − 2𝑏 = 0)1‬‬
‫‪𝑥 2 − 4𝑎𝑥 − 2𝑏 = 0)4‬‬ ‫‪𝑥 2 − 4𝑎𝑥 + 2𝑏 = 0)3‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬
‫𝑥( ریشه های کدام معادله است؟‬ ‫𝑥( و‬ ‫‪ -16‬فرض کنید ‪ 𝑥1‬و ‪ 𝑥2‬ریشه های معادله ‪ 𝑥 = 5 − 𝑥 2‬باشد‪.‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪+1)3‬‬ ‫)‪2 +1‬‬
‫‪3‬‬

‫(‪ 1400‬تجربی )‬
‫‪125𝑥 2 = 16𝑥 + 1 )2‬‬ ‫‪125𝑥 2 + 16𝑥 = 1 )1‬‬
‫‪125𝑥 2 = 12𝑥 + 1 )4‬‬ ‫‪125𝑥 2 + 12𝑥 = 1 )3‬‬
‫‪ -17‬ریشه های معادله ‪ 𝑥 2 − 3𝑥 + 1 = 0‬برابر ‪ 𝛼 2‬و ‪ 𝛽 2‬است‪ ،‬ریشه های کدام معادله ‪ 𝛼 3‬و ‪ 𝛽 3‬می باشد؟ (تالیفی)‬
‫‪𝑥 2 + 2√5𝑥 + 1 = 0 )4‬‬ ‫‪𝑥 2 + 3𝑥 + 1 = 0 )3‬‬ ‫‪𝑥 2 + 4√5𝑥 + 1 = 0 )2‬‬ ‫‪𝑥 2 + 4𝑥 + 1 = 0 )1‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪ 𝑥23 +‬ریشه های کدام معادله است؟‬ ‫‪ 𝑥13 +‬و‬ ‫‪ -18‬فرض کنید ‪ 𝑥1‬و ‪ 𝑥2‬ریشه های معادله ‪ 𝑥 = 𝑥 2 − 4‬باشد‪.‬‬
‫‪𝑥1‬‬ ‫‪𝑥2‬‬
‫(‪ 1400‬تجربی )‬
‫‪4𝑥 2 = 51𝑥 + 221 )2‬‬ ‫‪4𝑥 2 + 51𝑥 = 221 )1‬‬
‫‪4𝑥 2 + 51𝑥 = 197 )4‬‬ ‫‪4𝑥 2 = 51𝑥 + 197 )3‬‬

‫‪49‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫بخش پنجم ‪ :‬نمودار سهمی و درجه دو‬
‫رسم سهــــمی‬
‫‪𝑦 = 2𝑥 2 − 4𝑥 + 1‬‬ ‫(‪ )1‬رسم سهمی به کمک راس‬

‫‪1‬‬ ‫(‪ )2‬رسم سهمی به کمک ریشه ها‬


‫)‪𝑦 = (𝑥 − 3)(𝑥 + 1‬‬
‫‪2‬‬

‫‪𝑦 = 2(𝑥 + 1)2 + 1‬‬ ‫(‪ )3‬رسم سهمی به کمک انتقال‬

‫‪50‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬

‫نمودار سهمی ها و خصوصیات آن‬

‫𝑠𝑦‬ ‫‪𝑎<0‬‬

‫‪𝑎>0‬‬
‫𝑠𝑦‬

‫𝑏‬ ‫𝑏‬
‫‪𝑥𝑠 = −‬‬
‫‪𝑥𝑠 = −‬‬ ‫𝑎‪2‬‬
‫𝑎‪2‬‬
‫هر جا کلمه ماکسیمم دیدید یعنی سهمی رو به پایین است‪.‬‬
‫هرجا کلمه مینیمم دیدید یعنی سهمی رو به باال است‪.‬‬

‫برای محاسبه 𝒙 راس چند راه دارید‪:‬‬


‫𝑏‬
‫‪ = −‬محور تقارن = 𝑠𝑥‬ ‫‪1‬‬
‫𝑎‪2‬‬

‫𝛽‪𝛼+‬‬ ‫مجموع ریشه ها‬


‫= 𝑠𝑥‬ ‫=‬ ‫‪2‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫مجموع طول هم عرض‬
‫= 𝑠𝑥‬ ‫‪3‬‬
‫‪2‬‬
‫‪ 4‬سهمی به صورت مربع کامل بود‬
‫𝑠𝑦 ‪𝑦 = 𝐴(𝑥 − 𝑥𝑠 )2 +‬‬

‫مقدار مینیمم یا ماکسیمم = مینیمم یا ماکسیمم = 𝑆𝑦‬

‫‪Δ‬‬
‫𝒔𝒙 را در معادله جایگذاری کنید‪.‬‬ ‫‪2‬‬ ‫𝑺𝒚‬ ‫𝑎‪= − 4‬‬ ‫‪1‬‬

‫قاطی نکنی ها!!‬


‫‪Δ‬‬ ‫‪√Δ‬‬
‫‪𝑦𝑆 = −‬‬ ‫= |𝛽 ‪⇔ |𝛼 −‬‬
‫𝑎‪4‬‬ ‫|𝑎|‬
‫𝑏‬
‫‪ = −‬ریشه مضاعف = محور تقارن = 𝑆𝑥‬
‫𝑎‪2‬‬
‫𝑏‬
‫‪𝑆=𝛼+𝛽=−‬‬
‫𝑎‬

‫‪51‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫𝑐 ‪𝑦 = 𝑎𝑥 2 + 𝑏𝑥 +‬‬

‫𝑎 دهانه سهمی را نشان می دهد‬ ‫𝑏 شیب در محل برخورد با محور 𝑦‬ ‫𝑐 محل برخورد با محور 𝑦‬

‫برد سهمی رو به پایین‬ ‫برد سهمی رو به باال‬


‫] 𝑆𝑦 ‪𝑅 = (−∞,‬‬ ‫)∞‪𝑅 = [𝑦𝑆 , +‬‬

‫ساختن معادله سهمی به کمک نمودار‬

‫)𝑃 ‪𝑦 = 𝐴(𝑥 2 − 𝑆𝑥 +‬‬ ‫حالت ‪ :1‬اگر دو ریشه را داد‬


‫𝛼‬ ‫𝛽‬

‫𝑆𝑦 ‪𝑦 = 𝐴(𝑥 − 𝑥𝑆 )2 +‬‬ ‫حالت ‪ :2‬اگر راس را داد‬

‫𝑆𝑦‬

‫𝑆𝑥‬

‫حالت ‪ :3‬در غیر اینصورت نقاط را در معادله گسترده سهمی جایگذاری کنید و ضرایب را بیابید‪.‬‬

‫𝑐 ‪𝑦 = 𝑎𝑥 2 + 𝑏𝑥 +‬‬

‫‪52‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬

‫‪5‬‬

‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬

‫‪−1‬‬ ‫‪3‬‬

‫‪2‬‬

‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪-------------------------------------------------- ----------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪-------------------------------------------------- ----------------------------------------------------‬‬
‫‪ -102‬نمودار تابع )‪ 𝑓 (𝑥 ) = 𝑎𝑥 2 + 4𝑥 + (𝑎 + 1‬ماکزیممی به عرض ‪ −2‬دارد ‪ 𝑓(−1) .‬کدام است؟‬
‫‪−8 )4‬‬ ‫‪−11 )3‬‬ ‫‪−5 )2‬‬ ‫‪−1 )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪ -103‬کمترین مقدار تابع ‪ 𝑦 = 𝑚𝑥 2 − 12𝑥 + 5𝑚 − 1‬برابر ‪ 2‬است‪ .‬محور تقارن سهمی‪ ،‬کدام است؟ (سراسری ‪)1401‬‬
‫‪𝑥 = 3 )4‬‬ ‫‪𝑥 = 2/5 )3‬‬ ‫‪𝑥 = 2 )2‬‬ ‫‪𝑥 = 3/5 )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪ -104‬فرض کنید نقاط )‪ (0,5) ، (−2,5‬و )‪ (1,11‬بر سهمی 𝑐 ‪ 𝑦 = 𝑎𝑥 2 + 𝑏𝑥 +‬واقع باشند‪ ،‬این سهمی‪ ،‬از کدام یک‬
‫از نقاط زیر می گذرد ؟ (سراسری ‪)99‬‬
‫‪(2,15) )4‬‬ ‫‪(2,9) )3‬‬ ‫‪(−1,4) )2‬‬ ‫‪(−1,3) )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬

‫‪53‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫‪ -105‬فرض کنید )‪ 𝐴(−1,9‬راس سهمی 𝑐 ‪ 𝑦 = 𝑎𝑥 2 + 𝑏𝑥 +‬گذرا بر نقطه )‪ (3,1‬باشد‪ .‬این سهمی‪ ،‬از کدام یک از نقاط‬
‫زیر می گذرد؟ (سراسری ‪)99‬‬
‫‪(1,5) )4‬‬ ‫‪(2,5) )3‬‬ ‫‪(5, −9))2‬‬ ‫‪(5, −7) )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪-------------------------------------------------- ----------------------------------------------------‬‬
‫‪ -106‬اگر سهمی 𝑐 ‪ 𝑓 (𝑥 ) = 𝑎𝑥 2 + 𝑏𝑥 +‬محور 𝑥 ها را در نقاط‪ 1‬و ‪ −3‬قطع کند و محور 𝑦 ها را در نقطه ی ‪ −1‬قطع‬
‫کند‪ .‬آنگاه کمترین مقدار تابع کدام است؟‬
‫‪4‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪− )4‬‬ ‫‪− )3‬‬ ‫‪)2‬‬ ‫‪)1‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪ -107‬راس سهمی ‪ 𝑦 = −𝑎𝑥 2 + 𝑎𝑥 + 2‬روی سهمی ‪ 𝑦 = 2𝑏𝑥 2 − 𝑏𝑥 − 1‬قرار دارد و برعکس‪ ،‬مقدار 𝑎 ‪ 𝑏 −‬از‬
‫چقدر است؟ (سراسری ‪)1401‬‬
‫‪18 )4‬‬ ‫‪−18 )3‬‬ ‫‪6 )2‬‬ ‫‪−6 )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪ -108‬راس سهمی ‪ 𝑦 = 𝑘𝑥 2 − 4𝑥 − 6‬روی خط ‪ 𝑦 = −4𝑥 − 4‬قرار دارد‪ .‬عرض راس سهمی کدام است؟( سراسری‬
‫‪ 1402‬مرحله اول)‬
‫‪−8 )4‬‬ ‫‪−4 )3‬‬ ‫‪6 )2‬‬ ‫‪2 )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬

‫‪54‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫‪ -109‬سهمی گذرا از نقاط )𝑎 ‪ (1,‬و )𝑎 ‪ (−2,‬برخط ‪ 𝑦 + 3 = 0‬مماس بوده و از هر چهار ناحیه مختصات می گذرد‪ .‬اگر‬
‫فاصله نقطه برخورد سهمی با محور عرض ها تا مبدا مختصات ‪ 2‬واحد باشد‪ ،‬مقدار 𝑎 کدام است؟(آزمون مجدد سراسری ‪)1401‬‬
‫‪6 )4‬‬ ‫‪−6 )3‬‬ ‫‪−20 )2‬‬ ‫‪20 )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪-------------------------------------------------- ----------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪1‬‬
‫نقاط )𝛽 ‪ (1,‬و )𝛽 ‪ (−5,‬روی یک سهمی واقع شده اند و عرض راس سهمی برابر ‪ −‬است‪ .‬اگر سهمی محور 𝑦 ها را‬ ‫‪-110‬‬
‫‪2‬‬
‫‪3‬‬
‫در نقاطی به عرض قطع کند‪ ،‬مقدار 𝛽 کدام است؟ (سراسری ‪ 1402‬ریاضی)‬
‫‪2‬‬
‫‪−1 )4‬‬ ‫‪−2 )3‬‬ ‫‪3 )2‬‬ ‫‪4 )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪ -111‬نقاط )‪ (3, −4‬و )‪ (−1/5, −4‬روی یک تابع درجه دوم واقع هستند‪ ،‬مجموع صفرهای این تابع کدام است؟‬
‫(سراسری‪ 1403‬ریاضی)‬
‫‪5‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪)4‬‬ ‫‪)3‬‬ ‫‪)2‬‬ ‫‪)1‬‬
‫‪4‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪2‬‬

‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪-------------------------------------------------- ----------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫𝑏‬ ‫𝑎‬
‫‪ -112‬نمودار سهمی 𝑐 ‪ 𝑓 (𝑥 ) = 𝑎𝑥 2 + 𝑏𝑥 +‬به صورت مقابل است‪ .‬اگر ‪ 𝑓 ( ) = 1‬باشد‪ 𝑓 ( ) ،‬کدام است؟ (ماز ‪)1403‬‬
‫𝑎‬ ‫𝑏‬
‫‪5‬‬ ‫‪20‬‬ ‫‪19‬‬ ‫‪4‬‬
‫‪− )4‬‬ ‫‪−‬‬ ‫‪)3‬‬ ‫‪−‬‬ ‫‪)2‬‬ ‫‪− )1‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪3‬‬

‫‪----------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪----------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪----------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪−3‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪----------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪----------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪----------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪----------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪55‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫‪ -113‬سهمی 𝑐 ‪ 𝑦 = 𝑎𝑥 2 + 𝑏𝑥 +‬گذرا بر نقطه )‪ ، (6,1‬محور تقارن خود را در )‪ (2, −7‬قطع می کند‪ .‬این سهمی از کدام‬
‫نقطه زیر می گذرد؟ (آزمون مجدد سراسری‪)1401‬‬
‫‪(−2,1) )4‬‬ ‫‪(4, −3) )3‬‬ ‫‪(4, −1) )2‬‬ ‫‪(−2,3) )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪-----------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪ -114‬اگر 𝛼 و 𝛽 صفر های سهمی 𝛽 ‪ 𝑦 = 25𝛼𝑥 2 + 4𝑥 +‬و 𝛼 > 𝛽 باشد‪ ،‬راس این سهمی در کدام ناحیه از صفحه‬
‫مختصات قرار دارد؟ (سراسری اردیبهشت ‪)1403‬‬
‫‪ )4‬چهارم‬ ‫‪ )3‬سوم‬ ‫‪ )2‬دوم‬ ‫‪ )1‬اول‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬

‫سهمی در چه ناحیه هایی می تواند قرار بگیرد؟‬

‫‪56‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫‪ -115‬به ازای چه مقادیری از 𝑚 سهمی به معادله ی 𝑚 ‪ 𝑦 = (𝑚 − 2)𝑥 2 + 2𝑥 + 1 −‬فقط از ناحیه ی دوم محور های‬
‫مختصات عبور نمی کند؟ (سراسری )‬
‫‪1 ≤ 𝑚 < 2 )4‬‬ ‫‪𝑚 > 2 )3‬‬ ‫‪𝑚 < 2)2‬‬ ‫‪𝑚 > 1 )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪ -116‬به ازای چند مقدار 𝑎 سهمی 𝑥)𝑎‪ 𝑦 = 𝑎𝑥 2 + (3 + 2‬از ناحیهی سوم محورهای مختصات نمیگذرد؟( ‪) 1401‬‬

‫‪2 )4‬‬ ‫‪1 )3‬‬ ‫‪ )2‬تمام مقادیر 𝑎‬ ‫‪ )1‬هیچ مقدار 𝑎‬


‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪-------------------------------------------------- ----------------------------------------------------‬‬
‫‪ -117‬به ازای چند مقدار 𝑎 سهمی 𝑥)‪ 𝑦 = 𝑎𝑥 2 − (𝑎 + 2‬از ناحیهی دوم محورهای مختصات نمیگذرد؟‬

‫‪2 )4‬‬ ‫‪1 )3‬‬ ‫‪ )2‬بیشمار مقادیر 𝑎‬ ‫‪ )1‬هیچ مقدار 𝑎‬


‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬

‫‪57‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬

‫مثلث های و پاره خط های مهم در سهمی‬

‫‪ -118‬صفر های تابع )‪ 𝑦 = 𝑚𝑥 2 − 4𝑥 − (𝑚 + 4‬و نقطه تقاطع آن با محور 𝑦 ها‪ ،‬رئوس یک مثلث هستند‪ .‬اگر مساحت‬
‫این مثلث برابر ‪ 3‬باشد‪ ،‬اختالف طول راس سهمی های رسم شده توسط مقادیر مختلف 𝑚 کدام است؟‬
‫(سراسری ‪ 1402‬تجربی)‬
‫‪9‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪7‬‬
‫‪)4‬‬ ‫‪)3‬‬ ‫‪)2‬‬ ‫‪)1‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪ -119‬خط 𝑘 = 𝑦 نمودار سهمی 𝑥‪ 𝑦 = 𝑥 2 − 2‬را در دو نقطه 𝐴 و 𝐵 قطع می کند‪ .‬اگر مثلث 𝐵𝐴𝑂 در راس 𝑂 قائم الزاویه‬
‫باشد مساحت مثلث کدام است؟ ( 𝑂 مرکز مختصات است‪( ).‬قلمچی ‪)1403‬‬
‫‪1‬‬
‫‪)4‬‬ ‫‪3√2 )3‬‬ ‫‪√2 )2‬‬ ‫‪2√2 )1‬‬
‫‪√2‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬

‫‪58‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫تمرین مقدماتی (‪)5‬‬
‫‪1‬‬
‫تابع ‪ 𝑦 = − 𝑥 2 + 17𝑥 − 1‬از کدام نواحی دستگاه مختصات می گذرد؟‬ ‫‪-1‬‬
‫‪2‬‬
‫‪ )4‬اول‪ ،‬سوم و چهارم‬ ‫‪ )3‬دوم‪ ،‬سوم و چهارم‬ ‫‪ )2‬سوم و چهارم‬ ‫‪ )1‬اول و سوم‬
‫کدام سهمی فقط از ناحیه دوم نمی گذرد ؟ (قلمچی ‪)1403‬‬ ‫‪-2‬‬
‫‪𝑦 = 𝑥 + 1 − 4𝑥 2 )2‬‬ ‫‪𝑦 = −2𝑥 2 + 3𝑥 − 7)1‬‬

‫‪𝑦 = 𝑥 2 − 𝑥 + 2 )4‬‬ ‫‪𝑦 = 5𝑥 − (𝑥 2 + 2) )3‬‬

‫کدام گزینه در مورد تابع ‪ 𝑓 (𝑥 ) = (5 − 𝑥 )(𝑥 + 1) + 1‬صحیح است؟‬ ‫‪-3‬‬


‫‪ )2‬مقدار ماکزیمم تابع برابر ‪ 10‬است‪.‬‬ ‫‪ )1‬مقدار ماکزیمم تابع برابر ‪ 2‬است‪.‬‬
‫‪ )4‬مقدار مینیمم تابع برابر ‪ 10‬است‪.‬‬ ‫‪ )3‬مقدار مینیمم تابع برابر ‪ 2‬است‪.‬‬
‫اگر نمودار سهمی )𝑥‪ 𝑓 (𝑥 ) = (𝑎𝑥 − 𝑏)(𝑎 − 2‬در نقطۀ ‪ 𝑥 = 2‬بر محور طول ها مماس باشد‪ ،‬مقدار 𝑏 ‪𝑎 +‬‬ ‫‪-4‬‬
‫کدام است؟‬
‫‪12 )4‬‬ ‫‪6 )3‬‬ ‫‪8 )2‬‬ ‫‪4 )1‬‬
‫معادله مربوط به سهمی شکل مقابل کدام است؟‬ ‫‪-5‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪4‬‬
‫‪𝑦 = 𝑥 2 − 𝑥 + 1 )1‬‬
‫‪9‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪4‬‬
‫‪𝑦 = 𝑥 + 𝑥 + 1 )2‬‬
‫‪9‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪4‬‬
‫‪𝑦 = 𝑥 + 𝑥 + 1 )3‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪4‬‬
‫‪𝑦 = − 𝑥 + 𝑥 + 1 )4‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬
‫ضابطۀ سهمی زیر کدام گزینه است؟‬ ‫‪-6‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪𝑦 = 𝑥 2 − 𝑥 + 3 )2‬‬ ‫‪𝑦 = 𝑥 2 − 2𝑥 + 3 )1‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪4‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪𝑦 = 𝑥 − 𝑥 + 3 )4‬‬ ‫‪𝑦 = 𝑥 2 − 4𝑥 + 3 )3‬‬
‫‪4‬‬ ‫‪2‬‬

‫بیشترین مقدار سهمی مقابل کدام است؟‬ ‫‪-7‬‬


‫‪7 )1‬‬
‫‪5 )2‬‬
‫‪6 )3‬‬
‫‪4 )4‬‬
‫‪ -8‬در منحنی سهمی درجه دوم ‪ 𝑓 (𝑥 ) = 𝑥 2 − (𝑚 + 2)𝑥 + 9‬که به شکل زیر است‪،‬‬
‫حدود ‪ m‬کدام است؟‬
‫‪−2 < 𝑚 < 6 )1‬‬
‫‪−8 < 𝑚 < 6 )2‬‬
‫‪−2 < 𝑚 < 4 )3‬‬
‫‪−8 < 𝑚 < 8 )4‬‬

‫‪59‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫‪ -9‬نمودار تابع درجه دوم 𝑓 نیسماز ربع اول و سوم را در نقاطی به طول های ‪ −1‬و ‪ 4‬قطع می کند‪ .‬اگر طول راس این سهمی‬
‫برابر ‪ 2‬باشد‪ ،‬مقدار )‪ 𝑓(3‬کدام است؟‬
‫‪8 )4‬‬ ‫‪7 )3‬‬ ‫‪6 )2‬‬ ‫‪5 )1‬‬
‫‪ -10‬اگر راس سهمی نقطه )‪ (2,3‬باشد و از نقطه )‪ (−1, −2‬بگذرد‪ ،‬سهمی محور 𝑥 ها را با کدام طول قطع می کند؟‬
‫‪3√15‬‬ ‫‪2√15‬‬
‫‪2±‬‬ ‫‪)4‬‬ ‫‪3±‬‬ ‫‪)3‬‬ ‫‪2 ± 3√15 )2‬‬ ‫‪3 ± 2√5 )1‬‬
‫‪5‬‬ ‫‪5‬‬
‫‪ -11‬بیشترین مقدار عبارت )‪ 2𝑥 − (𝑥 − 1)(𝑥 + 2‬کدام است ؟ (قلمچی ‪)1403‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪9‬‬
‫‪−1)4‬‬ ‫‪)3‬‬ ‫‪− )2‬‬ ‫‪)1‬‬
‫‪4‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪4‬‬
‫(‬ ‫)‬ ‫‪2 2‬‬
‫اگر صفرهای تابع ‪ 𝑓 𝑥 = 𝑚 𝑥 + 3𝑚𝑥 + 2𝑚 + 3‬معکوس هم باشند ‪ ،‬کم ترین مقدار تابع 𝑓 کدام است ؟‬ ‫‪-12‬‬
‫(قلمچی ‪)1403‬‬
‫‪5‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪5‬‬
‫‪− )4‬‬ ‫‪)3‬‬ ‫‪− )2‬‬ ‫‪)1‬‬
‫‪4‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪4‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬
‫مکان وزنه یک پرتاب گر از رابطه ‪ 𝑦 = − 𝑥 2 + 𝑥 + 1‬به دست می آید ‪.‬بیشترین ارتفاع طی شده توسط وزنه در‬ ‫‪-13‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬
‫این پرتاب چقدر است ؟ (قلمچی ‪)1403‬‬
‫‪116‬‬ ‫‪58‬‬ ‫‪29‬‬ ‫‪6‬‬
‫‪)4‬‬ ‫‪)3‬‬ ‫‪)2‬‬ ‫‪)1‬‬
‫‪27‬‬ ‫‪27‬‬ ‫‪27‬‬ ‫‪27‬‬
‫تمرین متوسط (‪)5‬‬
‫اگر سهمی 𝑐 ‪ 𝑓 (𝑥 ) = 𝑎𝑥 2 + 𝑏𝑥 +‬محور 𝑥 ها را در نقطه ی ‪ 3 ± √2‬و محور 𝑦 ها را با عرض ‪ −14‬قطع کند‪.‬‬ ‫‪-14‬‬
‫حاصل ‪ 𝑎2 + 𝑏2 + 𝑐 2‬کدام است؟ (سنجش)‬
‫‪340 )4‬‬ ‫‪342 )3‬‬ ‫‪346 )2‬‬ ‫‪344 )1‬‬
‫‪ -15‬اگر ‪ √5 − √2‬و ‪ √5 + √2‬ریشههای تابع درجۀ دوم 𝑐 ‪ 𝑓 (𝑥 ) = 𝑎𝑥 2 + 𝑏𝑥 +‬باشند و کمترین مقدار تابع برابر‬
‫‪ −2‬باشد‪ ،‬مقدار 𝑐 ‪ 𝑎 + 𝑏 +‬چند برابر طول نقطۀ مینیمم تابع است؟‬
‫‪4√ 5‬‬ ‫‪4√ 5‬‬
‫‪4√5 − 2 )4‬‬ ‫‪+ 2 )3‬‬ ‫‪4√5 + 2 )2‬‬ ‫‪− 2 )1‬‬
‫‪5‬‬ ‫‪5‬‬
‫‪ -16‬اگر 𝑆 و 𝑃 به ترتیب جمع و ضرب ریشه های معادله درجه دوم ‪ 2𝑥 2 − 3𝑥 − 4 = 0‬باشند‪ ،‬نمودار سهمــــــــی‬
‫)𝑃 ‪ 𝑦 = (𝑥 − 𝑆)(𝑥 +‬از کدام ناحیه نمی گذرد؟(گزینه دو)‬
‫‪ )4‬چهارم‬ ‫‪ )3‬سوم‬ ‫‪ )2‬دوم‬ ‫‪ )1‬اول‬
‫‪ -17‬در نمودار سهمی زیر ‪ 𝑂𝐴 = 𝐴𝐵 ،‬است‪ .‬سهمی محور 𝑦ها را با کدام عرض قطع می کند؟‬
‫‪-72 )1‬‬
‫‪-64 )2‬‬
‫‪-56 )3‬‬
‫‪-32 )4‬‬
‫‪ -18‬نقطه )‪ (5,2‬راس یک سهمی است‪ .‬اگر نمودار این تابع پاره خطی به طول ‪ 6‬واحد روی محور طول ها جدا کند‪ ،‬عرض‬
‫نقطه برخورد این تابع با محور 𝑦 ها چقدر است؟‬
‫‪32‬‬ ‫‪32‬‬ ‫‪8‬‬ ‫‪4‬‬
‫‪−‬‬ ‫‪)4‬‬ ‫‪− )3‬‬ ‫‪− )2‬‬ ‫‪− )1‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬

‫‪60‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫‪ -19‬سهمی گذرا از نقاط )𝑦 ‪ 𝐴(3,‬و )𝑦 ‪ 𝐵(−5,‬روی یک سهمی واقع شده اند و عرض راس سهمی برابر ‪ 1‬است‪ .‬اگر این‬
‫سهمی‪ ،‬محور 𝑥 ها را در نقاطی با طول های 𝛼 و 𝛽 قطع کند و ‪ 𝛼 2 + 𝛽 2 = 5‬باشند‪ ،‬این سهمی محور 𝑦 ها را در نقطه‬
‫ای با کدام عرض قطع می کند؟ (سراسری ‪ 1402‬ریاضی)‬
‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪)4‬‬ ‫‪)3‬‬ ‫‪− )2‬‬ ‫‪− )1‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪ -20‬صفر های تابع 𝑚 ‪ 𝑦 = 2𝑥 − 𝑚 + 2 𝑥 +‬و نقطه تقاطع آن با محور عرض ها‪ ،‬رئوس یک مثلث هستند‪ .‬اگر‬
‫‪2‬‬ ‫(‬ ‫)‬
‫‪3‬‬
‫مساحت این مثلث برابر باشد‪ ،‬کدام می تواند طول راس سهمی ‪𝑦 = 𝑥 2 − 𝑚𝑥 + 1‬باشد؟ (سراسری ‪ 1402‬تجربی)‬
‫‪4‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪− )4‬‬ ‫‪− )3‬‬ ‫‪)2‬‬ ‫‪)1‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬
‫‪ -21‬خط تقارن سهمی به معادله 𝑐 ‪ 𝑦 = −2𝑥 2 − 4𝑥 +‬نمودار سهمی را در نقطه ای به عرض ‪ 8‬قطع می کند‪ .‬اگر طول‬
‫پاره خطی که سهمی روی محور طولها جدا می کند برابر 𝑑 باشد‪ 𝑐 − 𝑑 ،‬کدام است ؟ (قلمچی ‪)1403‬‬
‫‪4 )4‬‬ ‫‪3)3‬‬ ‫‪2)2‬‬ ‫‪1)1‬‬

‫یک سهمی محور عرض ها را در نقطه ای به عرض ‪ 6‬قطع کرده واز نقاط )‪ (−2,2‬و )‪ (2,6‬عبور می کند‪ ،‬فاصله نقاط‬ ‫‪-22‬‬
‫تالقی سهمی با خط ‪ 𝑦 = 0‬از یکدیگر چقدر است ؟ (قلمچی ‪)1403‬‬
‫‪√13‬‬ ‫‪√13‬‬
‫‪)4‬‬ ‫‪)3‬‬ ‫‪2√13 )2‬‬ ‫‪√13 )1‬‬
‫‪4‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪ -23‬در سهمی 𝑏 ‪ 𝑦 = 2𝑥 2 + 3𝑥 +‬مثلثی که رئ وس آن نقاط برخورد نمودار با محورهای مختصات هستند ‪.‬قائم الزاویه‬
‫است ‪.‬عرض راس سهمی کدام است ؟ (قلمچی ‪)1403‬‬
‫‪−13‬‬ ‫‪−11‬‬ ‫‪−9‬‬ ‫‪−1‬‬
‫‪)4‬‬ ‫‪)3‬‬ ‫‪)2‬‬ ‫‪)1‬‬
‫‪8‬‬ ‫‪8‬‬ ‫‪8‬‬ ‫‪2‬‬
‫نمودار تابع 𝑐 ‪ 𝑓 (𝑥 ) = 𝑎𝑥 2 + 4𝑥 +‬که ‪ 𝑎𝑐 = 1‬است ‪.‬درشکل زیر رسم‬ ‫‪-24‬‬
‫شده است‪.‬اگر مساحت مثلث هاشورخورده برابر ‪ 8√3‬باشد‪ ،‬مجموع صفرهای تابع کدام‬
‫است ؟ (قلمچی ‪)1403‬‬
‫‪8)2‬‬ ‫‪2)1‬‬

‫‪10 )4‬‬ ‫‪4)3‬‬

‫‪ -25‬نمودار سهمی 𝑐 ‪ 𝑦 = 𝑎𝑥 2 + 𝑏𝑥 +‬درشکل زیررسم شده است ‪.‬مقدار ‪ a‬کدام است‬


‫؟(‪( )𝐴𝐵 = 7‬قلمچی ‪)1403‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪)4‬‬ ‫‪)3‬‬ ‫‪)2‬‬ ‫‪)1‬‬
‫‪7‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬

‫‪ -26‬نمودار تابع ‪ 𝑦 = 𝑘𝑥 2 − 3𝑘𝑥 − 1‬از حداقل سه ناحیه دستگاه مختصات عبور می کند‪.‬‬
‫حدود ‪ k‬کدام است ؟ (قلمچی ‪)1403‬‬
‫‪9‬‬ ‫‪9‬‬
‫‪(− , +∞) − {0})2‬‬ ‫‪ 0])1‬و ‪ℝ − [−‬‬
‫‪4‬‬ ‫‪4‬‬
‫‪4‬‬ ‫‪4‬‬
‫‪ℝ − [− , 0] )4‬‬ ‫‪(− , +∞) − {0})3‬‬
‫‪9‬‬ ‫‪9‬‬

‫‪61‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫تمرین پیشرفته (‪)5‬‬
‫‪ -27‬نمودار تابع 𝑎‪ 𝑓 (𝑥 ) = (𝑎 − 2)𝑥 2 + (𝑎 − 𝑏)𝑥 + 11 − 3‬از ناحیه سوم دستگاه مختصات عبور نمی کند و از‬
‫ناحیه چهارم عبور می کند‪ .‬اگر 𝑎 و 𝑏 اعداد طبیعی باشند‪ ،‬کمترین مقدار 𝑏 ‪ 𝑎 +‬کدام است؟‬
‫‪1 )4‬‬ ‫‪10 )3‬‬ ‫‪9 )2‬‬ ‫‪8 )1‬‬
‫سهمی ‪ 𝑦 = −𝑥 2 + 2𝑥 + 1‬خط راست گذرا از نقطه )‪ (1,0‬با عرض از مبدا ‪ −1‬را در نقاط 𝐴 و 𝐵 قطع می کند‪.‬‬ ‫‪-28‬‬
‫اگر 𝑀 وسط پاره خط 𝐵𝐴 باشد‪ ،‬فاصله راس سهمی از نقطه 𝑀 کدام کدام مضرب ‪ √26‬است؟ (سراسری‪) 1400‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪√2‬‬
‫‪2‬‬
‫‪)4‬‬
‫‪2‬‬
‫‪)3‬‬ ‫‪√2 )2‬‬ ‫‪2 )1‬‬
‫‪ -29‬سهمی دارای دو ریشه حقیقی است‪ ،‬اگر زاویه ای که راس سهمی با ریشه ها می سازد قایم باشد دلتای آن سهمی کدام‬
‫است؟ (تالیفی )‬
‫‪4 )4‬‬ ‫‪3 )3‬‬ ‫‪2 )2‬‬ ‫‪1 )1‬‬
‫‪ -30‬نمودار سهمی ‪ 𝑦 = 𝑎𝑥 − 𝑥 2‬و خط ‪ 𝑦 = −5‬به صورت زیر رسم شده اند‪ .‬اگر‬
‫مساحت مثلث 𝐶𝐵𝐴 برابر ‪ 27‬باشد‪ ،‬مقدار 𝑎 کدام است؟ ( 𝐴 رأس سهمی است‪).‬‬
‫‪4 )4‬‬ ‫‪3 )3‬‬ ‫‪2 )2‬‬ ‫‪6 )1‬‬

‫‪ -31‬اگر نمودار مقابل مربوط به تابع 𝑚‪ 𝑓 (𝑥 ) = 𝑚𝑥 2 + (𝑚 + 7)𝑥 − 4‬باشد‪ ،‬محور‬


‫تقارن سهمی کدام می تواند باشد؟‬
‫‪3+√2‬‬ ‫‪1+√2‬‬
‫=𝑥‬ ‫‪)2‬‬ ‫=𝑥‬ ‫‪)1‬‬
‫‪4‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪1+√3‬‬ ‫‪3+√2‬‬
‫=𝑥‬ ‫‪)4‬‬ ‫=𝑥‬ ‫‪)3‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬

‫‪ -32‬سهمی‪ ،‬تابع ثابت )𝑥(𝑓 را در نقطه به طول ‪ −3‬و ‪ 1‬قطع می کند و تابع ثابت )𝑥(𝑔 را فقط در نقطه ای به عرض ‪2‬‬
‫قطع می کند‪ ،‬اگر محل برخورد این سهمی با محور عرض ها ‪ 4‬باشد‪ ،‬برد تابع )𝑥(𝑓 کدام است؟ (تالیفی)‬
‫‪10 )4‬‬ ‫‪9 )3‬‬ ‫‪8 )2‬‬ ‫‪7 )1‬‬
‫‪ -33‬خط 𝑚 ‪ 𝑦 = 2𝑥 +‬سهمی ‪ 𝑦 = 𝑥 2‬را در دو نقطه 𝐴 و 𝐵 قطع می کند‪ ،‬اگر مثلث 𝐵̂𝑂𝐴 قایم الزاویه باشد چند‬
‫مقدار برای 𝑚 وجود دارد؟ (تالیفی)‬
‫‪3 )4‬‬ ‫‪2 )3‬‬ ‫‪1 )2‬‬ ‫‪ )1‬صفر‬
‫‪ -34‬سهمی هایی را در نظر بگیرید که در مبدا بر نیمساز ناحیه اول و سوم مماس است‪ ،‬راس آنها روی کدام خط حتما قرار‬
‫دارد؟ (تالیفی)‬
‫𝑥‬ ‫𝑥‬ ‫𝑥‬ ‫𝑥‬
‫‪𝑦 = )4‬‬ ‫‪𝑦 = )3‬‬ ‫‪𝑦 = )2‬‬ ‫‪𝑦 = )1‬‬
‫‪5‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪ -35‬سهمی روی خط ‪ 𝑦 = 3‬پاره خطی به طول ‪ 4‬جدا می کند و همچنین خط ‪ 𝑦 = 1‬این سهمی را فقط در یک نقطه‬
‫‪ 𝑥 = 3‬قطع می کند‪ ،‬این سهمی محور عرض ها را در چه نقطه ای قطع می کند؟ (تالیفی)‬
‫‪5/5 )4‬‬ ‫‪5 )3‬‬ ‫‪4/5 )2‬‬ ‫‪4 )1‬‬
‫‪62‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫‪ -36‬راس سهمی ‪ 𝑦 = 𝑘𝑥 2 − 4𝑥 − 6‬روی سهمی ‪ 𝑦 = 𝑥 2 − 𝑘𝑥 − 7‬قرار دارد‪ ،‬فاصله راس های آنها از هم حداقل‬
‫چقدر است؟ (تالیفی)‬
‫‪3 )4‬‬ ‫‪2 )3‬‬ ‫‪1 )2‬‬ ‫‪ )1‬صفر‬
‫‪ -37‬خط 𝑥𝑎 = 𝑦 بر منحنی های ‪ 𝑦 = 𝑥 2 + 𝑚𝑥 + 1‬مماس است‪ ،‬اگر فاصله بین دو نقطه تماس ‪ 6‬باشد‪ 𝑎 ،‬کدام است؟‬
‫(تالیفی)‬
‫‪3√2 )4‬‬ ‫‪2√2 )3‬‬ ‫‪√2 )2‬‬ ‫‪1 )1‬‬
‫راس سهمی ‪ 𝑓(𝑥) = 𝑎𝑥 2 − 2𝑎𝑥 + 1‬روی خط ‪ 𝑔(𝑥) = 𝑚𝑥 + 3‬و ریشه این خط روی سهمی قرار دارد‪𝑚 ،‬‬ ‫‪-38‬‬
‫کدام می تواند باشد؟ (تالیفی)‬
‫‪−4 )4‬‬ ‫‪−3 )3‬‬ ‫‪−2 )2‬‬ ‫‪−1 )1‬‬
‫‪ -39‬نمودار سهمی 𝑐 ‪ 𝑓 (𝑥 ) = 𝑎𝑥 + 𝑏𝑥 +‬به صورت مقابل است‪ .‬مقدار‬
‫‪2‬‬
‫𝑦‬
‫‪3‬‬
‫) ‪ 𝑓 (−‬کدام است؟‬
‫‪2‬‬
‫𝛼‪2‬‬ ‫‪9)2‬‬ ‫‪6 )1‬‬
‫‪18 )4‬‬ ‫‪12 )3‬‬
‫𝑥‬
‫𝛼‪2‬‬

‫‪−3‬‬

‫𝑦‬
‫در شکل مقابل 𝐶𝐵 = 𝐵𝐴 فاصله مبدا تا خط 𝑑 کدام است؟‬ ‫‪-40‬‬
‫𝐶‬ ‫‪√3‬‬ ‫‪√2‬‬
‫‪)2‬‬ ‫‪)1‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬
‫𝐵‬ ‫‪√5‬‬ ‫‪1‬‬
‫𝑥‬ ‫‪)4‬‬ ‫‪)3‬‬
‫‪5‬‬ ‫‪2‬‬
‫𝐴‬
‫𝑑‬ ‫‪𝑦 = 𝑥 2 + 2𝑥 − 3‬‬

‫‪ -41‬ریشه ها و محل برخورد سهمی 𝑎 ‪ 𝑦 = 𝑎𝑥 2 + (𝑎 + 3)𝑥 −‬با محور 𝑦 تشکیل یک مثلث می دهند به ازای چه‬
‫مقدار 𝑎 مساحت آن مثلث بیشترین مقدار ممکن است؟ (تالیفی)‬
‫‪3‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪12‬‬ ‫‪12‬‬
‫‪− )4‬‬ ‫‪)3‬‬ ‫‪−‬‬ ‫‪)2‬‬ ‫‪)1‬‬
‫‪5‬‬ ‫‪12‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪5‬‬

‫‪63‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫بخش ششم‪ :‬معادالت کسری یا گویا‬
‫مرحله ‪ :1‬تجزیه مخرج ها‬

‫مرحله ‪ :2‬دو طرف را در عبارتی ضرب کنید که از حالت کسری خارج شود‪( .‬ضرب در همه مخرج ها) یا مخرج‬
‫مشترک بگیرید و طرفین وسطین کنید‪.‬‬

‫مرحله ‪ :3‬معادله به دست آمده را حل کنید‪.‬‬

‫مرحله ‪ :4‬اگر ریشه های مخرج در جواب ها هستند آنها را حذف کنید‪.‬‬
‫‪𝑥−2‬‬ ‫𝑥‬ ‫‪8‬‬
‫کدام است ؟ (قلمچی ‪)1403‬‬ ‫‪+‬‬ ‫=‬ ‫‪ -120‬تعداد جواب های معادله ی‬
‫‪𝑥+2‬‬ ‫‪𝑥−2‬‬ ‫‪𝑥 2 −4‬‬

‫‪3)4‬‬ ‫‪2)3‬‬ ‫‪1)2‬‬ ‫‪)1‬صفر‬

‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫توجه ویژه‪ :‬خط زدن‬

‫‪3‬‬ ‫‪𝑥+1‬‬ ‫‪1‬‬


‫کدام است ؟ (قلمچی)‬ ‫‪+‬‬ ‫=‬ ‫‪ -121‬حاصل ضرب جواب های معادله ی‬
‫‪𝑥 2 +𝑥−2‬‬ ‫‪𝑥 2 −4‬‬ ‫)‪2(𝑥−2‬‬
‫‪16 )4‬‬ ‫‪−12)3‬‬ ‫‪12 )2‬‬ ‫‪−16 )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪-------------------------------------------------- ----------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪---------------------------------------------------------------------------------------------------- --‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬

‫‪64‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫‪𝑥−1‬‬ ‫‪𝑥+1‬‬ ‫‪𝑥−1‬‬
‫چند جواب دارد ؟ (سراسری)‬ ‫‪−‬‬ ‫‪= 𝑥 (1 −‬‬ ‫‪ -122‬معادله )‬
‫‪𝑥+1‬‬ ‫‪𝑥−1‬‬ ‫‪𝑥+1‬‬
‫‪ )4‬بیشمار‬ ‫‪2)3‬‬ ‫‪1)2‬‬ ‫‪ )1‬صفر‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪4‬‬ ‫𝑚‬
‫برابر یک باشد‪ ،‬ریشه دیگر معادله کدام است ؟ (قلمچی ‪)1403‬‬ ‫‪+‬‬ ‫‪ -123‬اگر یکی از ریشه های معادله ‪= 3‬‬
‫𝑥‪𝑥 2 +‬‬ ‫‪𝑥+1‬‬
‫‪−4‬‬ ‫‪−3‬‬
‫‪)4‬‬ ‫‪-2)3‬‬ ‫‪)2‬‬ ‫‪-3)1‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪𝑥 2 −2‬‬ ‫‪2𝑥+1‬‬
‫درست است؟‬ ‫‪ -124‬کدام گزینه در مورد معادله ی ‪= 2 − 2‬‬
‫‪2𝑥+1‬‬ ‫‪𝑥 −2‬‬
‫‪ )2‬دو جواب مثبت دارد‪.‬‬ ‫‪ )1‬جواب ندارد‪.‬‬
‫‪ )4‬دو جواب با عالمت های متفاوت دارد‪.‬‬ ‫‪ )3‬دو جواب منفی دارد‪.‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫𝑚‪𝑥+‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪4𝑥+1‬‬
‫‪ 2‬فقط یک ریشه دارد ؟ (قلمچی ‪)1403‬‬ ‫‪−‬‬ ‫=‬ ‫‪ -125‬به ازای چند مقدار 𝑚 معادله‬
‫𝑥‪𝑥 −4‬‬ ‫‪𝑥−4‬‬ ‫𝑥‬
‫‪3)4‬‬ ‫‪2)3‬‬ ‫‪1)2‬‬ ‫‪)1‬صفر‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬

‫‪65‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫‪4‬‬
‫‪ 𝑥 2 − 𝑥 +‬است ‪.‬کوچک ترین جواب این معادله کدام است ؟ (قلمچی‬ ‫‪ 𝑥 = 3 -126‬یک جواب معادله ‪+ 𝑚 = 0‬‬
‫‪𝑥 2 −𝑥−2‬‬
‫‪)1403‬‬
‫‪1−√13‬‬
‫‪3)4‬‬ ‫‪−2)3‬‬ ‫‪)2‬‬ ‫‪1 − √13 )1‬‬
‫‪2‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪2𝑥−3‬‬ ‫𝑘‬ ‫‪2‬‬
‫جواب ندارد‪ .‬میانگین این دو مقدار کدام است؟(ماز ‪)1403‬‬ ‫‪+‬‬ ‫‪= 2‬‬ ‫‪ -127‬به ازای دو مقدار حقیقی 𝑘 معادله‬
‫‪𝑥−1‬‬ ‫‪𝑥−3‬‬ ‫‪𝑥 −4𝑥+3‬‬
‫‪4 )4‬‬ ‫‪3)3‬‬ ‫‪2)2‬‬ ‫‪1 )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪-------------------------------------------------- ----------------------------------------------------‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪𝑥 2 −9𝑥−2‬‬ ‫𝑥‪6‬‬
‫دارای چند جواب مثبت است؟ (سراسری ‪1402‬مرحله اول)‬ ‫‪−‬‬ ‫=‬ ‫‪ -128‬معادله‬
‫‪𝑥+2‬‬ ‫‪𝑥 3 +8‬‬ ‫‪𝑥 2 −2𝑥+4‬‬
‫‪)4‬صفر‬ ‫‪3)3‬‬ ‫‪2)2‬‬ ‫‪1)1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬

‫‪66‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫کاربرد های معادالت کسری‬
‫کاربرد اول ‪ :‬مستطیل طالیی‬

‫‪ -129‬نسبت طول به عرض یک مستطیل‪ 5 ،‬به ‪ 4‬است‪ ،‬با افزایش طول مستطیل‪ ،‬یک مستطیل طالیی خواهیم داشت‪ ،‬نسبت‬
‫مساحت مسطتیل طالیی به مستطیل اولیه کدام است؟ (سراسری ‪ 1402‬تجربی)‬
‫‪0/4(1 + √5))4‬‬ ‫‪0/6 + 0/2√5 )3‬‬ ‫‪0/2(1 + √5))2‬‬ ‫‪0/3 + √5)1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪-------------------------------------------------- ----------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪ -130‬از تقسیم اندازه قطر یک مستطیل به طول آن‪ ،‬عدد طالیی حاصل می شود‪ ،‬مجذور نسبت طول به عرض مستطیل کدام‬
‫است؟(سراسری ‪ 1402‬تجربی)‬
‫‪0/4(1 + √5))4‬‬ ‫‪0/6 + 0/2√5 )3‬‬ ‫‪0/2(1 + √5))2‬‬ ‫‪0/3 + √5)1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪-------------------------------------------------- ----------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬

‫‪67‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫کاربرد دوم ‪ :‬همکاری دو نفر برای یک کار‬

‫‪ -131‬شیر اولی به تنهایی استخر را در ‪ 3‬ساعت و شیر دومی استخر را در ‪ 6‬ساعت پر می کند ‪ ،‬اگر هر دو شیر با هم باز باشد‬
‫چقدر زمان می برد که استخر پر شود؟‬
‫‪3 )4‬‬ ‫‪2/4)3‬‬ ‫‪2)2‬‬ ‫‪1 )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪ -132‬علی کاری را ‪ 5‬روز زودتر از حسن انجام می دهد‪ .‬اگر هر دو با هم کار کنند‪ ،‬انجام آن کار ‪ 6‬روز زمان می برد‪ .‬اگر علی به‬
‫تنهایی آن کار را انجام دهد‪ ،‬چند روزه تمام می شود؟‬
‫‪18 )4‬‬ ‫‪12 )3‬‬ ‫‪10 )2‬‬ ‫‪15 )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪ -133‬اگر دو ماشین چمن زنی با هم کار کنند‪ 12 ،‬ساعت چمن یک زمین فوتبال را کوتاه می کنند‪ .‬اگر سرعت کار یکی دو برابر‬
‫دیگری باشد‪ ،‬ماشین کندتر چند ساعت طول می کشد به تنهایی کار را تمام کند؟ (تمرین کتاب)‬
‫‪48 )4‬‬ ‫‪36 )3‬‬ ‫‪24 )2‬‬ ‫‪16)1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪-------------------------------------------------- ----------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬

‫‪68‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫‪ -134‬دو مهندس کامپیوتر قصد انجام پروژه ای واحد را دارند‪ .‬اگر همین پروژه را مهندس اول به تنهایی انحام دهد‪ 4 ،‬روز بیشتر‬
‫از همکاری مشترکشان زمان نیاز دارد و همین زمان برای مهندس دوم‪ 9 ،‬روز بیشتر از مدت زمان همکاری مشترکشان است‪.‬‬
‫مدت زمان همکاری مشترک این دو مهندس چند روز است؟ (قلمچی ‪)1403‬‬
‫‪10 )4‬‬ ‫‪8)3‬‬ ‫‪6)2‬‬ ‫‪4)1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫کاربرد سوم ‪ :‬مسیر های رفت و برگشت با سرعت های مختلف‬

‫‪ -135‬خط متروی میدان تجریش تا فرودگاه امام خمینی ‪ 60‬کیلو متر است‪ ،‬که این قطار مسیر رفت را با سرعت 𝑣 و مسیر‬
‫برگشت را با سرعت ‪ 𝑣 − 10‬کیلو متر بر ساعت حرکت می کند‪ ،‬اگر مسیر برگشت نیم ساعت طوالنی تر از مسیر رفت باشد‪،‬‬
‫𝑣 کدام است؟ (تمرین کتاب)‬
‫‪10 )4‬‬ ‫‪20 )3‬‬ ‫‪30 )2‬‬ ‫‪40)1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪-------------------------------------------------- ----------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪ -136‬سرعت یک قایق موتوری‪ ،‬در آب راکد ‪ 100‬متر در دقیقه است‪ .‬این قایق ‪ 1200‬متری در رودخانه را رفته و برگشته است‪.‬‬
‫اختالف زمان رفت و برگشت ‪ 5‬دقیقه است‪ .‬سرعت آب رودخانه‪ ،‬چند متر در دقیقه است؟ (سراسری ‪) 98‬‬
‫‪25 )4‬‬ ‫‪20 )3‬‬ ‫‪15 )2‬‬ ‫‪12 )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪-------------------------------------------------- ----------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬

‫‪69‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫‪ -137‬شخصی باسرعت ثابت ‪ 2‬متر بر ثانیه برروی یک تسمه که با سرعت ثابتی دریک جهت حرکت می کند ‪،‬راه می رود ‪.‬این‬
‫شخص مسافت ‪ 90‬متری را روی این تسمه به صورت رفت و برگشتی طی می کند ‪،‬به طوری که اختالف مدت زمان رفت‬
‫ومدت زمان برگشت یک دقیقه است ‪.‬سرعت حرکت تسمه برحسب متر بر ثانیه کدام است ؟(قلمچی ‪)1403‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪)4‬‬ ‫‪2)3‬‬ ‫‪1)2‬‬ ‫‪)1‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫کاربرد چهارم ‪ :‬غلظت‬

‫‪ 5 -138‬کیلوگرم محلول آب و نمک با غلطت ‪ 15‬درصد را با ‪ 8‬کیلوگرم از همان محلول با غلظت ‪ 20‬درصد ترکیب می کنیم‪،‬‬
‫غلظت محلول حاصل چند درصد است؟‬
‫‪18 )4‬‬ ‫‪17 )3‬‬ ‫‪16 )2‬‬ ‫‪12 )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪ 11 -139‬کیلوگرم رنگ با غلظت ‪ 40‬درصد با چهار کیلوگرم رنگ از همان نوع با غلظت ‪ 70‬درصد مخلوط می کنیم با تبخیر‬
‫چند کیلوگرم آب از این محلول غلظت به ‪ 50‬درصد می رسد؟ (سراسری)‬
‫‪0/7 )4‬‬ ‫‪0/6)3‬‬ ‫‪0/5)2‬‬ ‫‪0/4)1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪-------------------------------------------------- ----------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬

‫‪70‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫تمرین مقدماتی (‪)6‬‬
‫𝑎‪𝑥−‬‬ ‫‪1‬‬ ‫𝑎‪2𝑥−‬‬
‫دارای جواب ‪ 𝑥 = 3‬است؟ (قلمچی)‬ ‫‪−‬‬ ‫=‬ ‫‪ -1‬به ازای چه مقادیری از 𝑎 ‪ ،‬معادله ی‬
‫𝑥‬ ‫𝑎‪𝑥+‬‬ ‫𝑥‪𝑥 2 +‬‬
‫‪ )4‬هیچ مقدار 𝑎‬ ‫‪𝑎 = 1)3‬‬ ‫‪𝑎 = −2 )2‬‬ ‫‪𝑎 = 1, −2 )1‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪𝑥−√2‬‬
‫باشد‪ ،‬مقدار 𝑚 کدام است؟‬ ‫=‬ ‫‪ -2‬اگر ‪ ،𝑥 = √2 − 1‬جواب معادلۀ‬
‫‪2𝑥+2‬‬ ‫𝑚‬
‫‪−3√2‬‬ ‫‪3√ 2‬‬ ‫‪−2√2‬‬ ‫‪2√2‬‬
‫‪)4‬‬ ‫‪)3‬‬ ‫‪)2‬‬ ‫‪)1‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪12‬‬ ‫‪2‬‬
‫چند جواب و با چه عالمتی دارد؟‬ ‫‪+ 2‬‬ ‫=‬ ‫‪ -3‬معادلۀ‬
‫‪𝑥+1‬‬ ‫‪𝑥 +2𝑥−8‬‬ ‫‪𝑥−2‬‬
‫‪ )4‬یک جواب منفی‬ ‫‪ )3‬یک جواب مثبت‬ ‫‪ )2‬دو جواب مختلفالعالمت‬ ‫‪ )1‬دو جواب مثبت‬
‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫𝑥‪4‬‬
‫‪ ،‬چند جواب دارد؟‬ ‫‪+‬‬ ‫‪= 2‬‬ ‫‪ -4‬معادلۀ‬
‫‪𝑥+3‬‬ ‫‪𝑥+1‬‬ ‫‪𝑥 +2𝑥−3‬‬
‫‪ )4‬صفر‬ ‫‪3 )3‬‬ ‫‪2 )2‬‬ ‫‪1 )1‬‬
‫‪ -5‬اگر ‪ 𝑥 = 1‬جواب معادلۀ زیر باشد‪ ،‬مقدار ‪ 𝑎2‬کدام است؟‬
‫‪2𝑥 − 1‬‬ ‫‪2𝑥 − 1‬‬ ‫‪4‬‬
‫‪+‬‬ ‫=‬
‫‪𝑥 2 + 𝑥 + 𝑎 𝑥 2 + 𝑥 − 𝑎 𝑎2 + 2‬‬
‫‪4 )4‬‬ ‫‪3 )3‬‬ ‫‪2 )1‬‬ ‫‪1 )1‬‬
‫‪4𝑥+3√2‬‬ ‫𝑥‪3−‬‬
‫کدام است؟‬ ‫=‪−2‬‬ ‫‪ -6‬مقدار جزء صحیح جواب معادلۀ‬
‫‪𝑥−3‬‬ ‫‪4𝑥+3√2‬‬
‫‪-3 )4‬‬ ‫‪3 )3‬‬ ‫‪-2 )2‬‬ ‫‪2 )1‬‬
‫‪𝑥 2 −3𝑥+2‬‬ ‫‪5‬‬
‫کدام است؟‬ ‫=‬ ‫‪ -7‬بزرگترین ریشه معادله ‪+ 5‬‬
‫‪𝑥 2 −1‬‬ ‫‪2𝑥−1‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪−2 )4‬‬ ‫‪)3‬‬ ‫‪)2‬‬ ‫‪)1‬‬
‫‪8‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪4‬‬
‫𝑎‬ ‫𝑎‬ ‫𝑥‬
‫‪ 2‬هیچ ریشۀ قابلقبولی برای 𝑥 ندارد؟‬ ‫‪+ 2‬‬ ‫‪ -8‬به ازای کدام مقادیر 𝑎‪ ،‬معادلۀ ‪= 2‬‬
‫𝑥‪𝑥 −3‬‬ ‫𝑥‪𝑥 +3‬‬ ‫‪𝑥 −9‬‬
‫‪ ±6 )4‬و صفر‬ ‫‪ ±3 )3‬و صفر‬ ‫‪ ±2/5 )2‬و صفر‬ ‫‪ ±1/5 )1‬و صفر‬
‫‪2‬‬
‫‪ -9‬به ازای چند عدد صحیح 𝑎 معادلۀ 𝑎 = ‪ 𝑥 +‬جواب ندارد؟‬
‫𝑥‬
‫‪4 )4‬‬ ‫‪3 )3‬‬ ‫‪5 )2‬‬ ‫‪7 )1‬‬
‫𝑘‪3𝑥+‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪2𝑥+1‬‬
‫فقط یک ریشه دارد؟‬ ‫‪−‬‬ ‫=‬ ‫به ازای چند مقدار 𝑘 معادله‬ ‫‪-10‬‬
‫𝑥‪2𝑥 2 −6‬‬ ‫‪𝑥−3‬‬ ‫𝑥‬
‫‪3 )4‬‬ ‫‪2 )3‬‬ ‫‪1 )2‬‬ ‫‪ )1‬صفر‬
‫𝑥‪4−‬‬ ‫‪𝑥+1‬‬ ‫𝑛‪𝑚𝑥+‬‬
‫بی شمارجواب جواب داشته باشد‪ ،‬مقدار 𝑛 ‪ 𝑚 +‬کدام است؟‬ ‫‪+‬‬ ‫=‬ ‫اگر معادله‬ ‫‪-11‬‬
‫‪2𝑥+1‬‬ ‫‪2𝑥−1‬‬ ‫‪4𝑥 2 −1‬‬
‫‪15 )4‬‬ ‫‪9 )3‬‬ ‫‪6 )2‬‬ ‫‪12 )1‬‬
‫𝑚‬ ‫𝑥‪3−‬‬
‫برابر تهی می باشد؟‬ ‫=‬ ‫به ازای چند عدد حقیقی 𝑚 مجموعه جواب معادله‬ ‫‪-12‬‬
‫𝑥‪2‬‬ ‫‪2𝑥−𝑥2‬‬
‫‪ )4‬صفر‬ ‫‪3 )3‬‬ ‫‪2 )2‬‬ ‫‪1 )1‬‬
‫‪ -13‬علی پله هایی به مسافت ‪ 100‬متر را باال می رود و پایین می آید‪ ،‬زمان کل مسیر ‪ 20‬دقیقه است‪ ،‬اگر سرعت پایین آمدن‬
‫‪ 10‬متر بر دقیقه بیشتر باشد‪ ،‬زمان مسیر سرباالیی چقدر از مسیر سرزیری تقریبا چند دقیقه بیشتر است؟ (تالیفی)‬
‫‪8)4‬‬ ‫‪7)3‬‬ ‫‪6)2‬‬ ‫‪5 )1‬‬
‫‪3‬‬ ‫𝑥‪20‬‬
‫= ‪ − 1‬چند جواب متمایز دارد ؟(قلمچی ‪)1403‬‬ ‫معادله 𝑥 ‪−‬‬ ‫‪-14‬‬
‫𝑥‬ ‫‪𝑥 2 +3‬‬
‫‪4)4‬‬ ‫‪3)3‬‬ ‫‪2)2‬‬ ‫‪1)1‬‬
‫‪71‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫‪5𝑥−1‬‬ ‫‪8‬‬
‫مجموع ریشه ها کدام است ؟ (قلمچی ‪)1403‬‬ ‫‪−‬‬ ‫در معادله ‪= 1‬‬ ‫‪-15‬‬
‫‪𝑥2‬‬ ‫‪𝑥 2 +𝑥+1‬‬
‫‪)4‬صفر‬ ‫‪3)3‬‬ ‫‪2)2‬‬ ‫‪1)1‬‬
‫تمرین متوسط (‪)6‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬
‫چگونه اند؟ (قلمچی)‬ ‫= ‪−‬‬ ‫‪−‬‬ ‫‪ -16‬جواب های معادله ی‬
‫‪𝑥+1‬‬ ‫𝑥‬ ‫‪𝑥−1‬‬ ‫‪𝑥+2‬‬
‫‪ )2‬فقط یک جواب منفی‬ ‫‪ )1‬یک جواب مثبت و یک جواب منفی‬
‫‪)4‬معادله جواب حقیقی ندارد‪.‬‬ ‫‪ )3‬فقط یک جواب مثبت‬
‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪ 2‬کدام است؟‬ ‫‪+ 2‬‬ ‫‪ -17‬مجموع مربعات ریشه های معادله ‪= −‬‬
‫𝑥‪𝑥 −2‬‬ ‫‪𝑥 −2𝑥−3‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪14 )4‬‬ ‫‪10 )3‬‬ ‫‪9)2‬‬ ‫‪8)1‬‬
‫‪ -18‬شیر 𝐵 مربوط به استخری را باز می کنیم و ‪ 6/5‬ساعت بعد از باز شدن شیر 𝐵 ‪ ،‬شیر 𝐴 را نیز در این استخر باز می‬
‫کنیم‪ .‬پس از گذشت ‪ 9‬ساعت از باز بودن شیر 𝐵 استخر کامل پر می شود‪ .‬اگر هر یک از این شیر های آب به تنهایی استخر‬
‫را پر می کردند شیر 𝐵 دو ساعت بیش تر وقت الزم داشت‪ .‬شیر 𝐴 به تنهایی در چند ساعت استخر را پر می کند؟‬
‫‪12 )4‬‬ ‫‪10 )3‬‬ ‫‪9 )2‬‬ ‫‪8 )1‬‬
‫‪ -19‬در یک استخر‪ ،‬سه نوع شیر 𝐴‪ 𝐵 ،‬و 𝐶 برای پر کردن آب استخر وجود دارد‪ .‬اگر هر سه شیر با هم باز باشند‪ ،‬استخر در ‪2‬‬
‫ساعت و اگر فقط شیر 𝐴 و 𝐵 باز باشند و شیر 𝐶 بسته باشد‪ ،‬استخر در ‪ 6‬ساعت پر می شود‪ .‬شیر 𝐶 به تنهایی استخر را در‬
‫چند ساعت پر می کند؟‬
‫‪9 )4‬‬ ‫‪3 )3‬‬ ‫‪6 )2‬‬ ‫‪4 )1‬‬
‫‪ -20‬مستطیلی از اتصال دو مستطیل طالیی به وجود آمده است که طول یکی به عرض دیگری متصل شده است‪ ،‬نسبت طول‬
‫به عرض مستطیل حاصل کدام است؟ (تالیفی)‬
‫‪3)4‬‬ ‫‪√6)3‬‬ ‫‪√5 )2‬‬ ‫‪2 )1‬‬
‫‪3‬‬
‫= ‪ 5𝑥 3 + 2‬باشند‪ ،‬مقدار ‪ 𝛼 6 + 𝛽 6‬کدام است؟‬ ‫اگر 𝛼 و 𝛽 ریشههای‬ ‫‪-21‬‬
‫‪𝑥3‬‬
‫‪49‬‬ ‫‪37‬‬ ‫‪47‬‬ ‫‪34‬‬
‫‪)4‬‬ ‫‪)3‬‬ ‫‪)2‬‬ ‫‪)1‬‬
‫‪36‬‬ ‫‪36‬‬ ‫‪25‬‬ ‫‪25‬‬
‫‪ -22‬ماشین 𝐴 کاری را به تنهایی در ‪ 2‬ساعت انجام می دهد و در صورت همکاری ماشین 𝐵 ‪ ،‬همان کار در ‪ 80‬دقیقه تمام‬
‫می شود‪ .‬حال اگر 𝐴 و 𝐵 کاری را با هم شروع کنند و پس از ‪ 50‬دقیقه کار همزمان ماشین 𝐴 خاموش شود‪ ،‬ماشین 𝐵 در‬
‫چند دقیقه دیگر کار را تمام می کند؟ (قلمچی ‪)1403‬‬
‫‪75 )4‬‬ ‫‪60 )3‬‬ ‫‪90 )2‬‬ ‫‪45)1‬‬
‫‪𝑥−2‬‬ ‫𝑎‪𝑥+‬‬ ‫𝑐‪𝑏𝑥−‬‬
‫‪ 2 − 2‬بی شمار جواب داشته باشد ‪ ،‬حاصل 𝑐 ‪ 𝑎 + 𝑏 −‬برابر است با ‪( :‬قلمچی ‪)1403‬‬ ‫‪= 2‬‬ ‫اگر معادله‬ ‫‪-23‬‬
‫𝑥‪𝑥 −‬‬ ‫𝑥‪𝑥 +2‬‬ ‫‪𝑥 +𝑥−2‬‬
‫‪1 )4‬‬ ‫‪)3‬صفر‬ ‫‪5)2‬‬ ‫‪7)1‬‬

‫با یک سیم به طول ‪ 68‬سانتی متر می خواهیم یک مستطیل بسازیم که نسبت طول به عرض آن عدد طالیی باشد ‪ .‬عرض‬ ‫‪-24‬‬
‫این مستطیل چندسانتی متر است ؟ (قلمچی ‪)1403‬‬
‫‪17‬‬
‫‪(√5 + 2) )4‬‬ ‫‪17(√5 + 1))3‬‬ ‫‪17(3 − √5) )2‬‬ ‫‪17(√5 − 1) )1‬‬
‫‪2‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪ 2‬کدام است؟ (قلمچی)‬ ‫‪+ 2‬‬ ‫‪ -25‬حاصل ضرب جواب های معادله ی ‪= 1‬‬
‫‪𝑥 +𝑥−4‬‬ ‫‪𝑥 +𝑥−2‬‬
‫‪−18 )4‬‬ ‫‪−9)3‬‬ ‫‪18 )2‬‬ ‫‪9 )1‬‬

‫‪72‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫‪𝑥 3 −2𝑥2 −𝑥+2‬‬
‫یک جواب حقیقی دارد ‪.‬بیشترین مقدار 𝑏𝑎 کدام است ؟ (قلمچی ‪)1403‬‬ ‫معادله ‪= 0‬‬ ‫‪-26‬‬
‫𝑏‪𝑥 2 −𝑎𝑥+‬‬
‫‪)4‬صفر‬ ‫‪8)3‬‬ ‫‪5)2‬‬ ‫‪6)1‬‬
‫‪4𝑥 2 +15𝑥+17‬‬ ‫‪5𝑥 2 +16𝑥+18‬‬
‫کدام است ؟ (قلمچی ‪)1403‬‬ ‫=‬ ‫مجموع جواب های معادله‬ ‫‪-27‬‬
‫‪𝑥 2 +4𝑥+12‬‬ ‫‪2𝑥 2 +5𝑥+13‬‬
‫‪14‬‬ ‫‪11‬‬ ‫‪14‬‬ ‫‪11‬‬
‫‪− )4‬‬ ‫‪− )3‬‬ ‫‪− )2‬‬ ‫‪− )1‬‬
‫‪5‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬

‫‪ -28‬پرنده ای فاصله یک کیلو متر را در جهت باد رفته و برگشته است‪ .‬اگر سرعت باد ‪ 5‬کیلو متر در ساعت و مدت رفت و‬
‫برگشت ‪ 9‬دقیقه باشد‪ ،‬سرعت پرنده در هوای آرام‪ ،‬چند کیلو متر در ساعت است؟ (سراسری ‪) 98‬‬
‫‪15 )4‬‬ ‫‪13/5 )3‬‬ ‫‪12/5 )2‬‬ ‫‪12 )1‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪𝑥 2 −9𝑥−2‬‬ ‫𝑥‪6‬‬
‫باشند‪ ،‬حاصل ]𝛽 ‪ [𝛼 ] + [𝛽 ] + [𝛼 +‬کدام است؟‬ ‫‪−‬‬ ‫=‬ ‫‪ -29‬اگر 𝛼 و 𝛽 جواب های معادله‬
‫‪𝑥+2‬‬ ‫‪𝑥 3 +8‬‬ ‫‪𝑥 2 −2𝑥+4‬‬
‫(آلفا ‪)1402‬‬
‫‪ )4‬صفر‬ ‫‪−1)3‬‬ ‫‪−2)2‬‬ ‫‪−3)1‬‬
‫‪2‬‬ ‫𝑎‬ ‫‪3‬‬
‫‪ 2‬جواب حقیقی ندارد‪ .‬مجموع جواب های قابل قبول برای 𝑎 کدام است؟ (آلفا ‪)1402‬‬ ‫‪+‬‬ ‫=‬ ‫‪ -30‬معادله‬
‫‪𝑥 −5𝑥+6‬‬ ‫‪𝑥−2‬‬ ‫‪𝑥−3‬‬
‫‪6 )4‬‬ ‫‪3)3‬‬ ‫‪1)2‬‬ ‫‪5)1‬‬
‫‪ -31‬اگر در یک مستطیل طالیی‪ 𝑘 ،‬برابر طول آن را به عرض آن اضافه کنیم‪ ،‬مجدداً یک مستطیل طالیی به وجود می آید‪.‬‬
‫مقدار 𝑘 کدام است؟ (آلفا ‪)1402‬‬
‫‪√5−1‬‬ ‫‪√5+1‬‬ ‫‪√5+1‬‬
‫‪)4‬‬ ‫‪)3‬‬ ‫‪)2‬‬ ‫‪1)1‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪1‬‬
‫مجموع مکعبات تمام اعدادی که تفاضل آن اعداد از جذرشان برابر باشد کدام است؟ (آلفا ‪)1402‬‬ ‫‪-32‬‬
‫‪6‬‬
‫‪19‬‬ ‫‪67‬‬ ‫‪13‬‬ ‫‪61‬‬
‫‪)4‬‬ ‫‪)3‬‬ ‫‪)2‬‬ ‫‪)1‬‬
‫‪54‬‬ ‫‪27‬‬ ‫‪54‬‬ ‫‪27‬‬
‫تمرین پیشرفته (‪)6‬‬
‫‪ -33‬شیر 𝐴 و 𝐵 به تنهایی استخر را در ‪ 3‬و ‪ 5‬ساعت پر می کنند و در صورتی که استخر پر باشد و سوراخ 𝐶 باز باشد در ‪10‬‬
‫ساعت استخر خالی می شود‪ ،‬اگر شیر 𝐴 و 𝐵 باز و سوراخ 𝐶 هم باز باشد پس از چند ساعت به طور تقریبی استخر پر می‬
‫شود؟ (تالیفی)‬
‫‪ 2 )4‬ساعت و ‪ 10‬دقیقه‬ ‫‪ 1 )3‬ساعت و ‪ 36‬دقیقه‬ ‫‪ 1 )2‬ساعت و ‪ 18‬دقیقه‬ ‫‪ 2 )1‬ساعت ‪ 18‬دقیقه‬
‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬
‫کدام است؟ (تالیفی)‬ ‫‪+‬‬ ‫=‬ ‫‪+‬‬ ‫مجموع ریشه های معادله‬ ‫‪-34‬‬
‫‪𝑥 2 +2𝑥−1‬‬ ‫‪𝑥 2 −𝑥−2‬‬ ‫‪𝑥 2 +2𝑥−5‬‬ ‫‪𝑥 2 −𝑥+2‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪−1)4‬‬ ‫‪)3‬‬ ‫‪− )2‬‬ ‫‪1 )1‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬
‫چند جواب حقیقی دارد؟ (خیلی سبز تکمیلی )‬ ‫‪+‬‬ ‫=‬ ‫معادله‬ ‫‪-35‬‬
‫‪𝑥 2 −20𝑥+30‬‬ ‫‪𝑥 2 −20𝑥+26‬‬ ‫‪𝑥 2 −20𝑥+10‬‬
‫‪3 )4‬‬ ‫‪2 )3‬‬ ‫‪1 )2‬‬ ‫‪ )1‬صفر‬
‫‪ -36‬اگر آیدا‪ ،‬نسیم و سیما کاری را با هم انجام دهند‪ 3 ،‬ساعت زودتر از زمانی که آیدا به تنهایی‪ 6 ،‬ساعت زودتر از نسیم به‬
‫‪1‬‬
‫تنهایی و زمان سیما به تنهایی طول می کشد‪ .‬اگر نسیم و سیما با هم همان کار را انجام دهند‪ ،‬چقدر طول می کشد؟‬
‫‪6‬‬
‫(خیلی سبز تکمیلی )‬
‫‪9 )4‬‬ ‫‪8 )3‬‬ ‫‪6 )2‬‬ ‫‪5 )1‬‬

‫‪73‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪160‬‬
‫کدام است؟ (سراسری ‪ 1402‬ریاضی)‬ ‫= ‪+ (1−𝑥)2‬‬ ‫مجموع ریشه های معادله‬ ‫‪-37‬‬
‫‪𝑥2‬‬ ‫‪9‬‬
‫‪2/25 )4‬‬ ‫‪2)3‬‬ ‫‪1/75 )2‬‬ ‫‪1)1‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪40‬‬
‫کدام است؟ (سراسری ‪ 1402‬ریاضی)‬ ‫= ‪+ (2−𝑥)2‬‬ ‫مجموع ریشه های معادله‬ ‫‪-38‬‬
‫‪𝑥2‬‬ ‫‪9‬‬
‫‪4/5)4‬‬ ‫‪4)3‬‬ ‫‪2/5)2‬‬ ‫‪2)1‬‬
‫‪ -39‬عباس و علی ومحمد به ترتیب کاری را در‪ 30‬و‪ 60‬و‪ 90‬روز به تنهایی انجام می دهند ‪.‬اگر هر سه نفر باهم شروع به انجام‬
‫کار کنند و پس از ‪ 5‬روز ‪،‬عباس مریض شود و محمد وعلی کاررا ادامه دهند تادوران نقاهت بیماری عباس که ‪ x‬روز است‬
‫سپری شود و سپس هر سه نفر کار را انجام دهند ‪،‬کل کار در ‪ 18‬روز انجام می شود ‪.‬دوران نقاهت بیماری عباس که کار نکرده‬
‫است ‪ ،‬چند روز بوده است ؟ (قلمچی ‪)1403‬‬
‫‪10)4‬‬ ‫‪5)3‬‬ ‫‪3)2‬‬ ‫‪4)1‬‬

‫‪ -40‬مریم و سارا با هم ‪ 20‬روز یک لباس بافتنی را تمام می کنند به طوری که اگر هر دو به تنهایی کار کنند سارا به تنهایی ‪9‬‬
‫روز زودتر از مریم کار را تمام می کند‪ .‬اگر مریم به تنهایی ‪ 18‬روز و سپس سارا به تنهایی ‪ 9‬روز کار کنند‪ ،‬چند درصد کار‬
‫باقی می ماند؟ (آلفا ‪)1402‬‬
‫‪45 )4‬‬ ‫‪35 )3‬‬ ‫‪25 )2‬‬ ‫‪15 )1‬‬

‫‪74‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫بخش هفتم‪ :‬معادالت رادیکالی‬
‫حالت اول ‪ :‬تک رادیکال ها‬
‫مرحله ‪ )1‬رادیکال را یک طرف تنها کنید و بقیه عبارت را به طرف دیگر ببرید‪.‬‬
‫مرحله ‪ )2‬دو طرف را به توان دو برسانید‪( .‬تا رادیکال از بین برود)‬
‫مرحله ‪ )3‬سپس همه عبارت ها را به یک طرف ببرید و ریشه ها را بیابید‪.‬‬
‫مرحله ‪ )4‬ریشه ها را روبرو رادیکال قرار دهید باید روبروی رادیکال حتماً بزرگتر مساوی صفر باشد‪.‬‬
‫توجه‪ :‬در همه مباحث معادالت به روش 𝑡خیلی دقت کنید‪.‬‬

‫‪ -140‬معادله ی ‪ √6𝑥 2 + 10 = 3𝑥 − 1‬چند جواب دارد؟ (ماز ‪)1403‬‬


‫‪ )4‬بی شمار‬ ‫‪2)3‬‬ ‫‪1)2‬‬ ‫‪)1‬صفر‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪-------------------------------------------------- ----------------------------------------------------‬‬
‫‪ -141‬اگر ‪ 2𝑎 + √3𝑎 + 16 = 1‬باشد‪ ،‬عدد ‪ 4𝑎 + 9‬کدام است؟ (سراسری ‪) 98‬‬
‫‪21 )4‬‬ ‫‪15 )3‬‬ ‫‪6)2‬‬ ‫‪4)1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪-------------------------------------------------- ----------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪ -142‬اگر ‪ 𝑥 = 4‬یکی از جواب های معادله ی ‪ 𝑥 + 𝑎 = √5𝑥 − 𝑥 2‬باشد‪ ،‬کدام گزینه صحیح است؟ (سراسری)‬
‫‪1‬‬
‫‪ 𝑥 = )2‬جواب دیگر معادله است‪.‬‬ ‫‪ 𝑎 = 2 )1‬است‪.‬‬
‫‪2‬‬
‫‪ )4‬معادله ‪ 3‬جواب دارد‪.‬‬ ‫‪ )3‬جواب دیگری ندارد‪.‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪-------------------------------------------------- ----------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫𝑥√‪1−‬‬
‫چند جواب دارد؟ (قلمچی)‬ ‫‪ -143‬معادله 𝑥 ‪= 1 −‬‬
‫𝑥√‪1+‬‬
‫‪3 )4‬‬ ‫‪2)3‬‬ ‫‪1)2‬‬ ‫‪)1‬صفر‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪-------------------------------------------------- ----------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪75‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫‪ -144‬حاصل ضرب ریشه های معادله ی ‪ 𝑥 2 + 4𝑥 + 3 = √𝑥 2 + 4𝑥 + 5‬کدام است؟ (سراسری)‬
‫‪4 )4‬‬ ‫‪2)3‬‬ ‫‪1)2‬‬ ‫‪−2)1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪ -145‬معادله رادیکالی 𝑥‪ 𝑥 2 − √𝑥 2 − 3𝑥 = 2 + 3‬دارای چند ریشه می باشد؟ (قلمچی ‪)1403‬‬
‫‪4 )4‬‬ ‫‪3)3‬‬ ‫‪2)2‬‬ ‫‪1)1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪-------------------------------------------------- ----------------------------------------------------‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪ (√𝑥 2 + 3‬باشد مقدار ‪ 𝑥1 + 𝑥2‬کدام است؟‬ ‫‪ -146‬فرض کنید ‪ 𝑥1‬و ‪ 𝑥2‬جواب های معادله 𝑥√ ‪+ 1) (√𝑥 2 − 1) = 2‬‬
‫‪√𝑥 2‬‬
‫(‪ 1400‬تجربی )‬
‫‪2 )4‬‬ ‫‪1 )3‬‬ ‫‪ )2‬صفر‬ ‫‪−1 )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪-------------------------------------------------- ----------------------------------------------------‬‬

‫‪76‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫حالت دوم ‪ :‬دو یا سه رادیکال ها ‪ /‬معادالت کسری ‪ -‬رادیکالی‬

‫توجه به دامنه معادالت رادیکالی‪:‬‬


‫‪√4 − 𝑥 + √𝑥 − 2 = 𝑥 − 5‬‬ ‫‪√𝑥 − 3 + √3 − 𝑥 = 9 − 𝑥 2‬‬ ‫𝑥‪√𝑥 − 3 + √3 − 𝑥 = 7‬‬

‫‪ -147‬معادله ‪ √𝑥 − 8 + √9 + √8 − 𝑥 = 3‬چند جواب دارد؟ (قلمچی)‬


‫‪3 )4‬‬ ‫‪2)3‬‬ ‫‪1)2‬‬ ‫‪)1‬صفر‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪ -148‬معادله ی 𝑥 ‪ √2𝑥 − 3 = √𝑥 + √𝑥 − 2 − √2 −‬چند ریشه حقیقی دارد؟ ( سراسری ‪ 1402‬مرحله اول)‬
‫‪3 )4‬‬ ‫‪2)3‬‬ ‫‪1)2‬‬ ‫‪)1‬صفر‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪-------------------------------------------------- ----------------------------------------------------‬‬

‫‪77‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫‪ -149‬معادله ‪ √𝑥 2 + 6𝑥 + 𝑚 + √𝑥 2 + 2𝑥 − 3𝑚 = 0‬دارای یک جواب غیر صفر است‪ .‬اختالف مقدار 𝑚 و جواب‬
‫معادله کدام است؟ (آلفا ‪)1402‬‬
‫‪10)4‬‬ ‫‪8)3‬‬ ‫‪6)2‬‬ ‫‪5 )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪-------------------------------------------------- ----------------------------------------------------‬‬
‫‪ -150‬فاصله نقطه تالقی منحنی های ‪ 2𝑦 = 𝑥 2‬و ‪ 𝑥 = √𝑦 + 3 − √𝑦 − 3‬با مبدا مختصات کدام است؟‬
‫(سراسری ‪)1400‬‬
‫‪√15 )4‬‬ ‫‪2√3 )3‬‬ ‫‪√6 )2‬‬ ‫‪√3 )1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪ -151‬معادله ‪ √4𝑥 + 8 − √4𝑥 − 16 = 3‬چند ریشه دارد؟‬
‫‪ )4‬صفر‬ ‫‪3)3‬‬ ‫‪2)2‬‬ ‫‪1)1‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪-------------------------------------------------- ----------------------------------------------------‬‬
‫‪ -152‬به ازای چند مقدار صحیح و یک رقمی 𝑎 جواب معادله 𝑎 = 𝑎 ‪ √𝑥 + √𝑥 −‬عددی صحیح است؟(سراسری ‪1403‬‬
‫اردیبهشت ریاضی)‬
‫‪9‬‬
‫‪)4‬‬ ‫‪6)3‬‬ ‫‪5)2‬‬ ‫‪4 )1‬‬
‫‪7‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪-------------------------------------------------- ----------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪𝑥+5‬‬
‫دارای چند جواب دارد؟ (سراسری آزمون مجدد ‪)1401‬‬ ‫‪−‬‬ ‫=‬ ‫‪ -153‬معادله‬
‫𝑥‪√𝑥 2 −2𝑥−√𝑥2 +2‬‬ ‫𝑥‪√𝑥2 −2𝑥+√𝑥 2 +2‬‬ ‫𝑥‪√𝑥 2 +2‬‬
‫‪3 )4‬‬ ‫‪2)3‬‬ ‫‪1)2‬‬ ‫‪)1‬صفر‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬

‫‪78‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫𝑥‪2−‬‬
‫چند جواب دارد؟ (سراسری ‪)1401‬‬ ‫‪−‬‬ ‫=‬ ‫‪ -154‬معادله ی‬
‫‪√2−𝑥+2‬‬ ‫𝑥‪2−√2−‬‬ ‫𝑥‪5√2−‬‬
‫‪3 )4‬‬ ‫‪2)3‬‬ ‫‪1)2‬‬ ‫‪)1‬صفر‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫پیدا کردن تعداد ریشه ها به کمک رسم‪:‬‬

‫‪ -155‬معادالت زیر چند ریشه دارد؟‬


‫‪1) √𝑥 = 𝑥 − 3‬‬ ‫‪2) √𝑥 + 1 = 𝑥 − 2‬‬ ‫‪3) √𝑥 − 3 = −𝑥 − 2‬‬

‫‪√𝑥+1‬‬ ‫‪√𝑥+1‬‬ ‫‪𝑥−1‬‬


‫چند ریشه مثبت دارد؟ (سراسری ‪)1401‬‬ ‫‪−‬‬ ‫=‬ ‫‪ -156‬معادله ی‬
‫√‬ ‫‪𝑥−1+3‬‬ ‫‪3−‬‬ ‫‪√𝑥−1‬‬ ‫‪√𝑥−1‬‬
‫‪3 )4‬‬ ‫‪2)3‬‬ ‫‪1)2‬‬ ‫‪)1‬صفر‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬

‫‪79‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫تمرین مقدماتی (‪)7‬‬
‫‪𝑎+1‬‬
‫کدام است؟‬ ‫‪ -1‬اگر 𝑎 ریشه معادلۀ ‪ √3 + 𝑥 = 3√𝑥 + 1‬باشد‪ ،‬مقدار‬
‫𝑎‬
‫‪17 )4‬‬ ‫‪15 )3‬‬ ‫‪2 )2‬‬ ‫‪12 )1‬‬
‫‪ -2‬چند معادله از معادالت زیر فاقد ریشۀ حقیقی است؟‬
‫پ) ‪√2𝑥 − 1 + √1 − 2𝑥 = 0‬‬ ‫ب) ‪√𝑥 + 1 + √3𝑥 − 1 + 40 = 0‬‬ ‫الف) ‪√5𝑥 + 1 + 2 = 0‬‬
‫‪ )4‬صفر‬ ‫‪3 )3‬‬ ‫‪2 )2‬‬ ‫‪1 )1‬‬
‫‪ -3‬جواب معادلۀ ‪ √𝑥 5 + 7 − √𝑥 5 = 1‬کدام است؟‬
‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪35 )4‬‬ ‫‪35 )3‬‬ ‫‪45 )2‬‬ ‫‪45 )1‬‬
‫‪ -4‬اگر 𝛼 جواب معادلۀ ‪ √𝑥 + 7 = √𝑥 + 1‬باشد مقدار ‪ √𝛼 − 5‬کدام است؟‬
‫‪4 )4‬‬ ‫‪3 )3‬‬ ‫‪2 )2‬‬ ‫‪1 )1‬‬
‫‪ -5‬اگر 𝛼 جواب معادلۀ ‪ √2𝑥 + 1 + 𝑥 = 7‬باشد‪ ،‬معادلهای که ریشههای آن ‪ 𝛼 − 1‬و ‪ 𝛼 + 1‬باشد‪ ،‬کدام است؟‬
‫‪𝑥 2 + 8𝑥 + 15 = 0 )2‬‬ ‫‪𝑥 2 − 8𝑥 + 15 = 0 )1‬‬
‫‪𝑥 2 + 8𝑥 − 15 = 0 )4‬‬ ‫‪𝑥 2 − 8𝑥 − 15 = 0 )3‬‬
‫‪ -6‬معادله ‪ 5√2𝑥 − 6 + 9√𝑥 + 10 = 13‬چند ریشه حقیقی دارد؟‬
‫‪4)4‬‬ ‫‪2)3‬‬ ‫‪1)2‬‬ ‫‪ )1‬صفر‬
‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪𝑥−1‬‬
‫چند جواب دارد؟ (قلمچی)‬ ‫‪−‬‬ ‫=‬ ‫‪ -7‬معادله ی‬
‫‪√𝑥−1+2‬‬ ‫‪2−√𝑥−1‬‬ ‫‪2√𝑥−1‬‬
‫‪ )4‬بی شمار‬ ‫‪2)3‬‬ ‫‪1)2‬‬ ‫‪)1‬صفر‬
‫‪𝑎+1‬‬
‫کدام است؟ (سراسری ‪) 98‬‬ ‫‪ -8‬اگر ‪ 3𝑎 + √2𝑎2 + 4𝑎 = 2‬باشد‪ ،‬عدد‬
‫𝑎‬
‫‪4/5 )4‬‬ ‫‪3/5)3‬‬ ‫‪2/5)2‬‬ ‫‪1/5)1‬‬
‫تمرین متوسط (‪)7‬‬
‫‪ -9‬معادله ‪ √𝑥 + 2√𝑥 − 1 + √𝑥 − 2√𝑥 − 1 = 2‬چند ریشه حقیقی دارد؟‬
‫‪)4‬بیشمار‬ ‫‪2)3‬‬ ‫‪1)2‬‬ ‫‪ )1‬صفر‬
‫مجموع جواب های معادله ‪ 2√𝑥 2 + 2𝑥 = (𝑥 + 1)2‬کدام است؟‬ ‫‪-10‬‬
‫‪1)4‬‬ ‫‪−1)3‬‬ ‫‪−2)2‬‬ ‫‪2 )1‬‬
‫‪2‬‬
‫کدام است؟‬ ‫نزدیک ترین عدد صحیح به جواب معادله ‪= 2√𝑥 + 1‬‬ ‫‪-11‬‬
‫𝑥√‪√𝑥+2−‬‬
‫‪3)4‬‬ ‫‪2)3‬‬ ‫‪1)2‬‬ ‫‪ )1‬صفر‬
‫معادله ‪ √𝑥 2 − 3𝑥 + 2 + √𝑥 3 − 𝑎𝑥 + 𝑎 − 2 = 0‬فقط یک ریشه دارد‪ .‬مقدار 𝑎 کدام است؟‬ ‫‪-12‬‬
‫‪)4‬هیچ مقدار‬ ‫‪6)3‬‬ ‫‪3)2‬‬ ‫‪1 )1‬‬
‫معادله ‪ √𝑥 + 10 − 6√𝑥 + 1 − √𝑥 + 5 − 4√𝑥 + 1 = 1‬چند ریشه دارد؟ (تالیفی)‬ ‫‪-13‬‬
‫‪)4‬بیشمار‬ ‫‪2)3‬‬ ‫‪1)2‬‬ ‫‪ )1‬صفر‬

‫‪80‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬
‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪−1‬‬
‫چند ریشه دارد؟ (تالیفی)‬ ‫‪+‬‬ ‫=‬ ‫معادله‬ ‫‪-14‬‬
‫‪√4−𝑥 2 −2‬‬ ‫‪√4−𝑥2 +2‬‬ ‫‪𝑥3‬‬
‫‪3)4‬‬ ‫‪2)3‬‬ ‫‪1)2‬‬ ‫‪ )1‬صفر‬
‫تعداد جوابهای معادله ‪ √𝑥 + √−𝑥 3 + 4𝑥 2 + 25𝑥 − 100 + √𝑥 2 + √−𝑥 2 + 6𝑥 − 8 = 𝑥 + 2‬کدام‬ ‫‪-15‬‬
‫است؟ (سراسری ‪)1400‬‬
‫‪3 )4‬‬ ‫‪2)3‬‬ ‫‪1)2‬‬ ‫‪)1‬صفر‬
‫‪ -16‬اگر معادله ‪ √𝑎𝑥 + 9 = 𝑥 − 3‬دارای جواب باشد‪ ،‬آنگاه 𝑎 به کدام مجموعه تعلق دارد؟ (قلمچی)‬
‫‪𝑎 ≥ 3 )4‬‬ ‫‪−3 ≤ 𝑎 ≤ 3)3‬‬ ‫‪𝑎 ≥ −3)2‬‬ ‫‪𝑎 ≤ −3)1‬‬
‫‪3‬‬
‫حاصل ضرب ریشه های معادله 𝑥 ‪ √𝑥 2 + 𝑥 + 6 = 𝑥 2 +‬کدام است؟ (تالیفی)‬ ‫‪-17‬‬
‫‪−6 )4‬‬ ‫‪−2 )3‬‬ ‫‪3 )2‬‬ ‫‪1 )1‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪ (1 − 3 ) ( √𝑥 + 3‬کدام است؟ (تالیفی)‬ ‫=)‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫مجموع ریشه های معادله‬ ‫‪-18‬‬
‫𝑥√‬ ‫‪√𝑥 2‬‬ ‫‪√𝑥 2 + √𝑥 +1‬‬
‫‪−6 )4‬‬ ‫‪−2 )3‬‬ ‫‪−1 )2‬‬ ‫‪2 )1‬‬
‫‪3‬‬
‫معادله ‪ (𝑥 − 2)3 = √𝑥 + 2‬چند ریشه دارد؟ (تالیفی)‬ ‫‪-19‬‬
‫‪)4‬صفر‬ ‫‪3)3‬‬ ‫‪2)2‬‬ ‫‪1 )1‬‬
‫‪ -20‬معادله ‪ √2𝑥 − 𝑥 2 + √|𝑥| − 1 = 𝑥 2 − 3𝑥 + 2‬چند ریشه حقیقی دارد ؟ (قلمچی ‪)1403‬‬
‫‪3)4‬‬ ‫‪2)3‬‬ ‫‪1)2‬‬ ‫‪)1‬صفر‬
‫‪1‬‬
‫‪ -21‬به ازای )𝑏 ‪ 𝑥 ∈ (𝑎,‬نابرابری 𝑥√𝑥 ‪ ( 𝑥 − 1) (√𝑥 − 1) < 𝑥 −‬برقرار است ‪.‬حداکثر حاصل 𝑎 ‪ 𝑏 −‬کدام است؟‬
‫‪2‬‬
‫(قلمچی ‪)1403‬‬
‫‪4‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪1 )4‬‬ ‫‪)3‬‬ ‫‪)2‬‬ ‫‪)1‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪4‬‬
‫کدام است ؟ (قلمچی ‪)1403‬‬ ‫تعداد جواب های معادله ‪= 2√𝑥 + 1 + 6‬‬ ‫‪-22‬‬
‫‪√𝑥+2−√𝑥+1‬‬
‫‪)4‬بی شمار جواب دارد‬ ‫‪3)3‬‬ ‫‪2)2‬‬ ‫‪1)1‬‬
‫‪ -23‬معادله ‪ √𝑥 + 4 + 2√𝑥 + 3 − √𝑥 + 6 = −2‬چند ریشه دارد ؟ (قلمچی ‪)1403‬‬
‫‪)4‬سه‬ ‫‪)3‬دو‬ ‫‪)2‬یک‬ ‫‪)1‬هیچ‬
‫‪4𝑥+3‬‬ ‫𝑥‪7+6‬‬ ‫‪5‬‬
‫√ کدام است ؟ (قلمچی ‪)1403‬‬ ‫√‪+‬‬ ‫مجموع ریشه های معادله =‬ ‫‪-24‬‬
‫𝑥‪𝑥+6‬‬ ‫‪4𝑥+3‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪1/75)4‬‬ ‫‪-1/75)3‬‬ ‫‪1/25)2‬‬ ‫‪-1/25)1‬‬
‫‪3√𝑥−1‬‬
‫کدام است ؟ (قلمچی ‪)1403‬‬ ‫اختالف جواب های معادله 𝑥 =‬ ‫‪-25‬‬
‫𝑥√‪1+‬‬
‫‪2√2 − 2 )4‬‬ ‫‪√2)3‬‬ ‫‪4 − 2√2 )2‬‬ ‫‪2 − √2 )1‬‬
‫𝑥‬
‫‪ -26‬جواب معادله ‪ √𝑥 = − 1‬در کدام بازه قرار می گیرد ؟ (قلمچی ‪)1403‬‬
‫‪2‬‬
‫‪(6/5,7) )4‬‬ ‫‪(7,7/5) )3‬‬ ‫‪(7/5,8) )2‬‬ ‫‪(8,8/5))1‬‬
‫‪1‬‬
‫بزرگترین جواب معادله ‪ √3𝑥 2 + = 𝑥 + 1‬چند برابر کوچک ترین جواب آن است ؟(قلمچی ‪)1403‬‬ ‫‪-27‬‬
‫𝑥‬
‫‪-1)4‬‬ ‫‪3−√2)3‬‬ ‫‪2)2‬‬ ‫‪-2)1‬‬

‫‪81‬‬
‫فصل(‪)1‬معادلهونامعادله‬

‫معادله ‪ √𝑥 2 − 4 + √𝑥 + 2 + √4 − 𝑥 2 = 𝑚𝑥 + ℎ‬فقط دو جواب دارد مقدار ‪ ℎ‬کدام است؟ (تالیفی)‬ ‫‪-28‬‬


‫‪3)4‬‬ ‫‪2)3‬‬ ‫‪1)2‬‬ ‫‪ )1‬صفر‬
‫تمرین پیشرفته (‪)7‬‬
‫تعداد جواب های معادله 𝑥 ‪ √4𝑥 − 3 − √3𝑥 + 1 = √2 −‬کدام است؟ (تالیفی)‬ ‫‪-29‬‬
‫‪4)4‬‬ ‫‪2)3‬‬ ‫‪1)2‬‬ ‫‪ )1‬صفر‬
‫معادله ‪ √2 − 𝑥 = √𝑥 + 1 + 2‬چند جواب دارد؟ (تالیفی)‬ ‫‪-30‬‬
‫‪3)4‬‬ ‫‪2)3‬‬ ‫‪1)2‬‬ ‫‪ )1‬صفر‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬
‫اگر ‪ √𝑥 + 1 − √𝑥 − 6 = 1‬باشد‪ ،‬مجموع مقادیر ممکن برای ‪ √𝑥 + 1 + √𝑥 − 6‬کدام است؟ (تالیفی)‬ ‫‪-31‬‬
‫‪3)4‬‬ ‫‪5)3‬‬ ‫‪8)2‬‬ ‫‪ )1‬صفر‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬
‫معادله ‪ √𝑥 2 − √14𝑥 − 𝑥 2 + √(14 − 𝑥 )2 = 7‬چند جواب دارد؟ (تالیفی)‬ ‫‪-32‬‬
‫‪3)4‬‬ ‫‪2)3‬‬ ‫‪1)2‬‬ ‫‪ )1‬صفر‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪ -33‬جمع ریشه های معادله ‪ √3𝑥 − 6 = √6𝑥 − 6 − 1‬کدام است؟ (تالیفی)‬
‫‪21)4‬‬ ‫‪20)3‬‬ ‫‪19 )2‬‬ ‫‪18 )1‬‬
‫‪ -34‬در چه صورتی معادله 𝑎 ‪ √1 − 𝑥 2 = √3𝑥 +‬فقط یک ریشه داشته باشد‪ 𝑎 ،‬چند عدد صحیح مختلف می تواند باشد؟‬
‫(تالیفی)‬
‫‪4)4‬‬ ‫‪3)3‬‬ ‫‪2)2‬‬ ‫‪1 )1‬‬
‫𝑥‬ ‫‪𝑥+4‬‬ ‫‪𝑥+9‬‬
‫چند جواب دارد؟ (تالیفی)‬ ‫‪+‬‬ ‫‪+‬‬ ‫معادله ‪= 8‬‬ ‫‪-35‬‬
‫‪√𝑥+1−1‬‬ ‫‪√𝑥+5−1‬‬ ‫‪√𝑥+10−1‬‬
‫‪3)4‬‬ ‫‪2)3‬‬ ‫‪1)2‬‬ ‫‪ )1‬صفر‬
‫به ازای چند مقدار 𝑎 معادله ‪ √𝑥 − 2 + √𝑎 − 𝑥 = 𝑎 − 2‬فقط یک جواب داشته باشد؟ (تالیفی)‬ ‫‪-36‬‬
‫‪3)4‬‬ ‫‪2)3‬‬ ‫‪1)2‬‬ ‫‪ )1‬صفر‬
‫مجموع جوابهای معادله 𝑥 ‪ ،√𝑥 + 5 + √3 − 𝑥 = √11 −‬کدام است؟‬ ‫‪-37‬‬
‫‪4‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪− )4‬‬ ‫‪)3‬‬ ‫‪− )2‬‬ ‫‪)1‬‬
‫‪5‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪5‬‬

‫‪82‬‬

You might also like