Τι είναι ο υπογνάθιος αδένας;
Συνήθως σε αυτή την περίπτωση µπορεί
Οι υπογνάθιοι αδένες, όπως υπονοεί και το όνοµα,
είναι δύο αδένες που βρίσκονται στη βάση της
κάτω σιαγόνας. Ο καθένας από αυτούς τους
αδένες παράγει σάλιο που εκκρίνεται µέσω των
υπογνάθιων πόρων µέσα στο στόµα, ακριβώς
κάτω από το µπροστινό µέρος της γλώσσας. Η
παραγωγή σάλιου αυξάνεται όταν τρώµε. Το
σάλιο που εκκρίνεται από τους υπογνάθιους
αδένες, είναι πιο παχύρρευστο από αυτό που
εκκρίνουν άλλοι σιαλογόνοι αδένες. Για αυτό το
λόγο δηµιουργούνται κάποτε λίθοι ή πέτρες στους
αδένες ή στους πόρους τους.
Τι προβλήµατα µπορεί να έχει ο υπογνάθιος
αδένας;
Το συχνότερο πρόβληµα είναι η απόφραξη του
υπογνάθιου πόρου. Αυτό µπορεί να είναι
αποτέλεσµα δηµιουργίας λίθων ή απλά στένωσης
του πόρου. Απόφραξη του πόρου µπορεί να
δηµιουργήσει ένα επώδυνο φούσκωµα του αδένα
όταν τρώµε. Μερικές φορές αυτό είναι παροδικό
και καλυτερεύει από µόνο του. Άλλες φορές όταν
η απόφραξη είναι σοβαρή το φούσκωµα
παραµένει και µπορεί να οδηγήσει σε φλεγµονή ή
και µόλυνση του αδένα.
Σε άλλες περιπτώσεις µπορεί να δηµιουργηθεί ένα
ανώδυνο φούσκωµα ή πρήξιµο στον αδένα. Αυτά
τα εξογκώµατα είναι συνήθως καλοήθεις φύσεως,
αλλά χρειάζονται ιατρική διερεύνηση και
αντιµετώπιση, γιατί ένας αριθµός από αυτά
µπορεί να εξελιχτούν σε κακοήθης όγκους ή απλά
να συνεχίζουν να µεγαλώνουν.
Τι εξετάσεις µπορεί να χρειαστούν;
Απλή ακτινογραφία ή αξονική τοµογραφία (CT) του
αδένα
Για να διαπιστωθεί η ύπαρξη ή µη, σιαλογόνων
λίθων στον αδένα ή στον πόρο.
Σιαλογραφία
Ο γιατρός γεµίζει τον σιαλογόνο πόρο κάτω από
την γλώσσα µε σκιαγραφικό υγρό και µετά βγάζει
ακτινογραφίες του αδένα και του πόρου. Με αυτό
το τρόπο διαφαίνονται πέτρες ή στένωση εάν
υπάρχουν.
Υπερηχογράφηµα
Με αυτή την εξέταση ανιχνεύονται πιθανοί όγκοι
µέσα στον αδένα.
Αναρροφητική βιοψία (Fine Needle Aspiration)
Με αυτή τη µέθοδο γίνεται αναρρόφηση
κυττάρων από τον αδένα και αυτά εξετάζονται
κάτω από το µικροσκόπιο, για την ακριβή
διαπίστωση της φύσης του φουσκώµατος.
Πότε χρειάζεται χειρουργική επέµβαση;
• Αν οι πέτρες στο σιαλογόνο πόρο δεν
εξέλθουν από µόνες τους, ο αδένας πολύ πιθανόν
να συνεχίσει να φουσκώνει όταν ο ασθενής τρώει.
Τότε οι πέτρες θα πρέπει να αφαιρεθούν.
Η επέµβαση επιτελείται διά µέσου του στόµατος
είτε µε γενική, είτε µε τοπική αναισθησία.
• Αν οι πέτρες εγκλωβιστούν µέσα στον
υπογνάθιο αδένα τότε ο αδένας µπορεί να
παραµείνει µόνιµα φουσκωµένος ή και να
µολυνθεί.
να χρειαστεί χειρουργική αφαίρεση του αδένα.
• Αν παρουσιαστεί κάποιος όγκος µέσα στον
αδένα, τότε ενδείκνυται χειρουργική αφαίρεση και
ιστολογική ανάλυση του. Ο λόγος, όπως
προαναφέρθηκε, είναι η πιθανή κακοήθεια
(καρκίνωµα) του αδένα που πρέπει να
αποκλειστεί.
Πως επιτελείται η εγχείρηση;
Η εγχείρηση γίνεται κάτω από γενική αναισθησία.
Η τοµή γίνεται στο λαιµό λίγο χαµηλότερα από
την κάτω σιαγόνα, στη µεριά του υπογνάθιου
αδένα που πρέπει να αφαιρεθεί. Στη συνέχεια ο
αδένας αφαιρείται µε συγκεκριµένη τεχνική και η
τοµή κλείνεται µε ραφές. Επίσης τοποθετείται
προσωρινά πλαστικό σωληνάριο παροχέτευσης,
προς αποφυγή πιθανού αιµατώµατος.
Οι περισσότεροι ασθενείς χρειάζεται να µείνουν
στο νοσοκοµείο για περίπου 24 - 48 ώρες µετά
την επέµβαση. Άδεια ασθενείας συνιστάται για
δύο εβδοµάδες.
Ποιες είναι οι πιθανές επιπλοκές από την
εγχείρηση;
Αιµάτωµα
Πηχτό αίµα µπορεί να συγκεντρωθεί κάτω από το
δέρµα και την πληγή. Αυτό ονοµάζεται αιµάτωµα
και µπορεί να συµβεί σε περίπου 5% των
περιπτώσεων. Αναλόγως του µεγέθους του
αιµατώµατος µπορεί κάποτε να χρειαστεί
επιστροφή στο χειρουργείο για εκκένωση του Τραύµα του νεύρου που ‘κινεί’ την γλώσσα
αιµατώµατος και επανατοποθέτηση της
παροχέτευσης.
Το υπογλώσσιο νεύρο, περνά επίσης κοντά στον
υπογνάθιο αδένα, για να φτάσει κάτω από την
Υπογνάθιος
Αδένας
γλώσσα και να τροφοδοτήσει µε κίνηση τους
Μόλυνση της πληγής γλωσσικούς µύες στην µια µεριά. Ο τραυµατισµός
Αυτό συµβαίνει σπάνια και αντιµετωπίζεται µε του είναι αρκετά απίθανος και ακόµα και αν
αντιβιοτική θεραπεία. συµβεί, η γλώσσα κινείται από το νεύρο της
απέναντι πλευράς χωρίς εµφανή συµπτώµατα.
Αδυναµία του κάτω χείλους
Ένας κλάδος του προσωπικού νεύρου περνά κάτω
από το πιγούνι πολύ κοντά στον υπογνάθιο αδένα. Πηγή:
Ο ρόλος του είναι η κίνηση του κάτω χείλους. Αν Βρετανική Οργάνωση Ωτορινολαρυγγολόγων / Χειρουργών
τραυµατιστεί από την εγχείρηση µπορεί να Κεφαλής και Τραχήλου (ENT.UK)
οδηγήσει σε αδυναµία του κάτω χείλους στην
µεριά της επέµβασης. Αυτό συµβαίνει πολύ
σπάνια και κυρίως στις περιπτώσεις που ο
υπογνάθιος αδένας είναι πολύ ερεθισµένος µε
αποτέλεσµα το νεύρο να προσκολληθεί στο
τοίχωµα του και να καταστεί πιο ευάλωτο σε
τραυµατισµό. Ακόµα και αν συµβεί, είναι
συνήθως παροδικό και επανέρχεται στο
φυσιολογικό µέσα σε µερικές εβδοµάδες.

Μούδιασµα του δέρµατος

Το δέρµα γύρω από την πληγή µπορεί να είναι
µουδιασµένο µετά την εγχείρηση. Αν αυτό συµβεί
είναι παροδικό και βελτιώνεται σταδιακά µέσα σε
περίπου τρεις µήνες.

Μούδιασµα της γλώσσας

Το νεύρο που δίνει την αίσθηση και τη γεύση στο
µπροστινό µέρος της γλώσσας, περνά πολύ κοντά
στον υπογνάθιο πόρο. Ο τραυµατισµός του είναι
εξαιρετικά σπάνιος. Ακόµα και αν τραυµατιστεί
το µούδιασµα στη γλώσσα είναι παροδικό. Ανδρέα Αβρααµίδη 55-57,
2024 Στρόβολος, Λευκωσία.
Τηλ: 22 200445, Κιν: 99 484480.
e.hadjihannas@aretaeio.com