TÜRK KÜLTÜR VE MEDENİYET TARİHİ ÇALIŞMA SORULARI

1. İlk Türk devletlerinde toplumun eğitimi için hangi unsurlar kullanılmıştır?

ŞİİRLER, DESTANLAR, ATASÖZLERİ.
2. Türk tarihinde bilinen ilk yazılı eserin adı nedir?
ORHUN KİTABELERİ.
3. İlk Türk devletlerinde gelişen bilim dalları nelerdir?
Tıp, eczacılık, matematik, astronomi, madencilik, dokumacılık, matbaa.
4. Türklerin kullandığı ilk takvimin adı nedir?
12 HAYVANLI TÜRK TAKVİMİ.
5. Türk- İslam bilim adamları kimlerdir?
Ömer Hayyam, El Cezeri, Harezmi, Farabi, İbni Sina, Biruni
6. Aristo mantığını Avrupa’ya tanıtan ve müziği bilimsel temele oturtan bilim insanı kimdir?
FARABİ
7. Mikrobun tanımı yapan ve ilk böbrek ameliyatını yaptığı söylenen bilim insanı kimdir?
İBNİ SİNA
8. Analitik Geometrinin temelini oluşturan bilim insanı kimdir? HAREZMİ
9. Ayın halleri ve mevsimlerin oluşumunu açıklayan bilim insanı kimdir? BİRUNİ
10. Gregoryan Takvimine Göre daha az hata payı olan Celali Takvimini geliştiren ünlü
astronom ve matematikçi kimdir? ÖMER HAYYAM
11. Günümüzde haberleşmede kullanılan denge kurma ve ayarlama bilimi olan sibernetiğin
kurucusu olan ve otomat adı verilen araçlar da üreten ünlü mühendis kimdir? EL
CEZERİ
12. Türk İslam devletlerinde eğitim kurumları nelerdir?
MEDRESE, RİBAT, MESCİT, TEKKE VE ZAVİYELER.
13. Türk İslam devletlerinde mesleki eğitimin verildiği teşkilatın adı nedir?
AHİLİK TEŞKİLATI
14. Anadolu Selçuklu Hükümdarı Gıyaseddin Keyhüsrev tarafından 1204’te yaptırılan,
Anadolu’nun İslam dönemine ait en eski şifahanesi ve dünyanın ilk tıp fakültesi olan eserin
adı nedir?
GEVHER NESİBE HATUN ŞİFAHANESİ
15. Klasik dönem Osmanlı Eğitim sistemindeki örgün eğitim kurumları nelerdir?
Sıbyan mektebi, Medreseler, Askeri eğitim, Saray eğitimi.
16. Osmanlı Devletinde Saray eğitiminin verildiği eğitim kurumları nelerdir?
Harem, Enderun, Şehzadegan Mektebi.
17. Klasik dönem Osmanlı Eğitim sistemindeki yaygın eğitim kurumları nelerdir?
Camiler, Tekkeler ve zaviyeler, Kütüphaneler, Dergahlar, Sahaflar, Kraathaneler,
Muvakkithane ve rasathaneler, Lonca, Konaklar.
18. Medrese nedir? Kısaca açıklayınız.
Medreseler, orta ve yüksek derecede eğitim öğretim kurumları olup devletin ihtiyacı olan
elemanların yetiştirildiği eğitim kurumlarıdır.
19. Türk İslam devletlerinde açılan ünlü medreseler nelerdir? Hangi padişah ve devlet
adamları zamanında açılmıştır?
Nizamiye Medresesi - Nizamülmülk
Osmanlı Devletinde İznik’te açılan ilk medrese - Orhan Bey.
Sahn-ı Seman Medresesi - Fatih Sultan Mehmet.
Süleymaniye Medresesi - Kanuni Sultan Süleyman.
20. Osmanlı devletinde eğitimin bozulma nedenleri nelerdir?
a. Yöneticilerin bilim alanındaki çalışmalara desteğinin azalması
b. Felsefe ve mantık gibi aklî ilimlerden vazgeçilmesi
c. Medreselerin kendi iç müfredatının gelişmeyi zorlaştırması
d. Batı’da eğitim alanında görülen gelişmelerin takip edilememesi
e. Göçler sonucunda kentlere gelen nüfusun medreselerde barındırılması, yani
medreselerin hayır kurumu gibi görev yapmaya başlaması
f. Rüşvet ve iltimasın yaygınlaşması, çocuk yaştaki kişilere ulema payesinin verilmesi
21. Osmanlı Devletinde bilim insanları ve ilgilendikleri bilim dalları nelerdir?
Davud-i Kayseri – İznik medresesinin baş müderrisi
Kadızade Rumi – Astronomi
Sabuncuoğlu Şerafettin – Tıp hekim Cerrah
Altuncuzade – Tıp hekim.
Akşemseddin – Tıp hastalıkların sebebi olan mikrop teorisi sahibi.
Piri Reis – Coğrafya ilk dünya haritasını çizen, Kitab-ı Bahriye kitabının yazarı.
Takiyüddin – Astronomi.
Katip Çelebi – Tarih ve Coğrafya.
Hezarfen Ahmet Çelebi – Fen bilimleri. Galata kulesinden Üsküdara uçan kişi.
Lagari Hasan Çelebi – ilk kez roketle gökyüzüne uçan kişi
22. Deneysel farmokoloji çalışmaları yapan bilim insanı kimdir?
SABUNCUOĞLU ŞERAFETTİN
23. Birçok alanda eser yazıp gökyüzü incelemeleri ile tanınan bilim insanı kimdir?
TAKİYÜDDİN
24. Görülmeyen canlıların insanları hasta ettiği teorisini geliştiren bilim insanı kimdir?
AKŞMESEDDİN
25. Çizdiği Dünya haritası ile ün kazanmış bilim insanı kimdir? PİRİ REİS
26. Yaptığı roketler ile tarihe geçen bilim insanı kimdir? LAGARİ HASAN ÇELEBİ
27. Matematik ve fizik kurallarını gökbiliminde uygulayan bilim insanı kimdir? KADIZADE
RUMİ
28. Tanzimat sonrası açılan eğitim kurumları nelerdir?
İptidai mektepler – İlkokul
Rüştiyeler – Ortaokul
İdadiler – Lise
Sultaniler – Bütün Osmanlı tabasının gidebildiği ortaokullar.
Darülfünun – Osmanlı Devletinde ilk üniversite. Sonradan İstanbul üniversitesi olmuştur.
Darülmuallimin – Erkek öğretmen okulu
Darülmuallimat – Kız öğretmen okulu
Mekteb-i Hukuk – Hukuk fakültesi
Sanayi-i Nefise Mektebi – ilk güzel sanatlar okulu.
Azınlık okulları – Osmanlı devletinde gayri Müslimlere ait okullar.
29. Cumhuriyet Dönemi’nde Eğitim Alanındaki Değişimler nelerdir?
a. Tevhid-i Tedrisat (Öğretim birliği) Kanunu ile bütün okullar Eğitim Bakanlığı’na bağ-
lanmış ve bu sayede eğitim-öğretim birliği sağlanmıştır.
b. Medreseler kaldırılmış, din görevlileri yetiştirmek için imam-hatip okulları ve ilahiyat
fakülteleri açılmıştır.
c. Okuma yazmayı kolaylaştırmak ve okuryazar oranını artırmak amacıyla yeni Türk
harfleri kabul edilmiştir (1 Kasım 1928).
d. Tarih ve dil konularında millîleşme hız kazanmıştır.
e. Kadınların eğitimine de önem verilerek karma eğitim sistemi uygulanmıştır.
30. Sentetik geometri problemlerinin cetvel ve pergelle çözülebilirliği konusunda çalışmalar
yapan Hasse Arf Teoremi ile dünyaca tanınmış matematikçimiz kimdir? CAHİT ARF