ORAL KAVİTE ANATOMİSİ

Op. Dr. Yusuf M DURNA

 ORAL KAVİTE
• Önde vermilion

• Arkada orofaringeal isthmus

– Sert-yumuşak damak birleşim hattı
– Ön plikalar
– Papilla circumvallata hattı
 ORAL KAVİTE
• Tavanı: Sert damak
• Tabanı: Dil ve mylohyoid kas
• Lateral duvarlar: Yanaklar
 ORAL KAVİTE
1. Dudaklar
2. Bukkal mukoza
3. Dilin ön 2/3 kısmı
4. Sert damak
5. Retromolar trigon
6. Üst ve alt alveolar
arklar
7. Ağız tabanı
ORAL KAVİTE-Dudaklar & Bukkal Mukoza
• Dudaklar ağız girişini
çevreler
• Bukkal mukoza
– anterior→dudak
komissürleri
– Posterior→ ön plikalar
ORAL KAVİTE-Dudaklar & Bukkal Mukoza
• Görevleri:
– Çiğneme
– Yutma
(dile yardım)
– Artikülasyon
(örn. bilabial/p,b,m/ ve labiodental /f,v/ fonemlerinde)
 ORAL KAVİTE-Dudaklar & Bukkal Mukoza

• Vermilion
Dudak mukoza-cilt bileşkesi
• Komissür
Üst dudak-alt dudak birleşim
yeri (1.molar diş hizası)
• Filtrum
Üst dudak ile burun arasındaki
oluk
ORAL KAVİTE-Dudaklar & Bukkal Mukoza
• KASLAR
– Sfinkter kas (Daraltıcı kas)
M. Orbicularis oris
– Dilatör kaslar (Genişletici kaslar)
 ORAL KAVİTE-Dudaklar & Bukkal Mukoza
• M. Orbicularis oris: Dudağın majör kası, dudakları kapatma ve
yuvarlama
• M. Levator labii superioris alaque nasi: üst dudağı yukarı çeker
• M. Levator labii superioris: üst dudağı yukarı çeker
• M. Zigomaticus minor: üst dudağı yukarı çeker, maksiller dişleri
açığa çıkarır
• M. Zigomaticus major: ağız komissürünü yukarı ve dış yana çeker
(gülerken olduğu gibi)
 ORAL KAVİTE-Dudaklar & Bukkal Mukoza
• M. Levator anguli oris: ağız komissürünü yukarı doğru çeker
• M. Risorius: ağız komissürünü dışa çeker (tebessüm)
• M. Depressor anguli oris: ağız komissürünü aşağı çeker
• M. Depressor labii inferioris: alt dudağı aşağı ve laterale çeker
• M. Mentalis: alt dudağı yukarı ve öne çeker
• M. Buccinator: Üfleme ve çiğneme fonksiyonlarının yapılmasını
sağlar
ORAL KAVİTE-Dudaklar & Bukkal Mukoza
• Motor innervasyon (kasların innervasyonu) :
7. Kranial sinir

• Sensöriyel innervasyonu (dokunma, ısı, ağrı)

5. Kranial sinir
 ORAL KAVİTE
1. Dudaklar
2. Bukkal mukoza
3. Dilin ön 2/3 kısmı
4. Sert damak
5. Retromolar trigon
6. Üst ve alt alveolar
arklar
7. Ağız tabanı
 ORAL KAVİTE-DİL
• GÖREVLERİ:
– Yutma
– Konuşma
– Çiğneme
– Tat alma
– Emme
 ORAL KAVİTE-DİL
• 2 kısımdan oluşur:
– Corpus lingua: 2/3 ön
kısmıdır. (Oral dil)
– Radix lingua: 1/3
arka kısmıdır. (Dil
kökü) Oral kaviteye
dahil edilmez,
orafarenkse ait bir
yapıdır.
 ORAL KAVİTE-DİL
• DORSUM- Dil üst yüzü
• VENTRAL YÜZ- Dil alt yüzü
 ORAL KAVİTE-DİL
• Dil orta hatta “median
fibröz lingual septum”
ile ikiye ayrılır

• “lingual frenilum”

• “Warton kanalı ağzı”

 ORAL KAVİTE-DİL
• Ankyloglossia (Dil bağı/dilaltı bağı)
• Beslenme/ konuşma
güçlüğü
• Ağız hijyeni etkilenebilir
 ORAL KAVİTE-DİL
• KASLAR:
– 4 intrensek kas
Dil içinde sınırlı- kemik ile
ilişkileri yok
– 4 ekstrensek kas
Dil dışından köken alırlar
 ORAL KAVİTE-DİL
• Ekstrensek kaslar: Dilin hareketini sağlarlar
– M. Genioglossus
Dilin geri kaçmasını engeller
– M. Hyoglossus
– M. Stiloglossus
– M. Palatoglossus
 ORAL KAVİTE-DİL
• Dilin Hareketleri:
– Protrüzyon- Dışarı çıkarma
Her iki taraf genioglossus birlikte kasılır
– Retraksiyon- İçeri çekme
Her iki taraf stiloglossus+ hyoglossus
– Depresyon- Çökmesi
Her iki taraf genioglossus + hyoglossus

– Elevasyon- Yükselmesi
Her iki taraf stiloglossus + palatoglossus
 ORAL KAVİTE-DİL
• İntrensek kaslar, dilin boyut ve şeklini değiştirirler.
• M. Longitudinalis superior: Dil sırtında mukozanın altında öne doğru
uzanır ve dil ucunda sonlanır.
• M. Longitudinalis inferior: Dilin alt yüzünde dil ucuna uzanır.
• M. Tranversus lingua: Lingual septuma tutunur, transvers olarak ilerler ve
dilin lateral kısmında sonlanır.
• M. Verticalis lingua: Dilin uç kısmında bulunur. Alt ve üst yüz arasında
bulunur.
 ORAL KAVİTE-DİL
• PAPİLLALAR: Duyu fonksiyonları vardır.
– Dilin ön 2/3 kısmında bulunurlar. Posterior 1/3’te
papilla yoktur.
ORAL KAVİTE-DİL
• 4 çeşit papilla vardır:
– Papilla fungiformis:
ön ve kenarlarında (+) Tat (+)
– Papilla foliate:
lateralde(+) Tat (+)
– Papilla circumvallata:
Linea terminalisin önünde (+)

paralel 7-12 adet (+) Tat (+)

– Papilla filiformis: Tüm
corpus (+)Dile karakteristik
görünümünü verirler. Tat (-)
Temas ve ısı (+)
 ORAL KAVİTE-DİL
• Dilin motor innervasyonu:
12. Kranial sinir olan n.hypoglossus tarafından
sağlanır. (m. palatoglossus hariç)
• Sensöriyel innervasyonunu (2/3 ön):
– Duyu : 5. Kranial sinir olan n. trigeminus
– Tad: 7. Kranial sinir (chorda tympani dalı ile)

Dilin posterior 1/3 kısmının sensöriyel innervasyonunu ve tat duyusunu 9.

Kranial sinir olan n. glossofaringeus sağlar.
 ORAL KAVİTE
1. Dudaklar
2. Bukkal mukoza
3. Dilin ön 2/3 kısmı
4. Sert damak
5. Retromolar trigon
6. Üst ve alt alveolar
arklar
7. Ağız tabanı
 ORAL KAVİTE-Sert Damak
• Oral kavitenin üst
duvarını oluşturur
• Ön 2/3→ maksillanın
processus
palatinus’u;
• arka 1/3→ palatin
kemiğin lamina
horizontalis’i yapar.
 Yumuşak damak
• Oral kaviteye ait
bir yapı değildir.
• Önde sert damağa
tutunur arkada
serbest kenar ile
sonlanır.
• UVULA→ Arkada
serbest kenarın
ortasındaki uzantı
 Yumuşak damak
• yutma sırasında besinlerin
burun boşluğuna
kaçmasını engeller.
• Burun solunumu sırasında
orofaringeal isthmus’u
daraltarak burundan
alınan havanın alt
solunum yollarına geçişini
kolaylaştırır.
• Yumuşak damağın
konuşma sırasında da
önemli fonksiyonları
vardır.
 ORAL KAVİTE-Sert Damak
• Sensöriyel innervasyon:
5. Kranial sinir

Yumuşak damak:
Motor innervasyon:
10. kranial sinir
Sensöriyel innervasyon:
5. ve 9. kranial sinirler
 ORAL KAVİTE
1. Dudaklar
2. Bukkal mukoza
3. Dilin ön 2/3 kısmı
4. Sert damak
5. Retromolar trigon
6. Üst ve alt alveolar
arklar
7. Ağız tabanı
 ORAL KAVİTE-Retromolar Trigon
• Ramus mandibulanın ön kenarını örten mukoza
• Sensöriyel innervasyonu: 5. ve 9. kranial sinirler
 ORAL KAVİTE
1. Dudaklar
2. Bukkal mukoza
3. Dilin ön 2/3 kısmı
4. Sert damak
5. Retromolar trigon
6. Üst ve alt alveolar
arklar
7. Ağız tabanı
 ORAL KAVİTE-Alveolar Arklar
• Gingiva
maksilla ve mandibulanın processus
alveolaris’ini örten oral mukozadır
– Serbest gingiva
– Yapışık gingiva
– İnterdental papilla

• Processus alveolaris
maksilla ve mandibulanın, üzerinde
dişleri içeren kemik kısma verilen isimdir

• Dişler
 ORAL KAVİTE-Alveolar Arklar
• DİŞLER
– Süt dişleri (primer
dişler)
2 yaşında tamamlanır ve
toplam 20 adettir
8 kesici diş, 4 kanin diş (köpek
dişi) ve 8 molar diştir
– Kalıcı dişler
(sekonder dişler)
6 yaşında oluşmaya başlar. 32
adettir.
8 kesici, 4 kanin diş, 8
premolar ve 12 molar diştir.
 ORAL KAVİTE-Alveolar Arklar
• Sensöriyel innervasyon:
5. kranial sinir
 ORAL KAVİTE
1. Dudaklar
2. Bukkal mukoza
3. Dilin ön 2/3 kısmı
4. Sert damak
5. Retromolar trigon
6. Üst ve alt alveolar
arklar
7. Ağız tabanı
 ORAL KAVİTE-Ağız Tabanı
• Dil ile birlikte oral kavitenin
tabanını oluşturur
• Ağız tabanı mukozasının
altında mylohyoid kas
bulunur.
• m. genioglossus (dile
kabarıklığını veren temel
kastır), m.geniohyoideus ve
m.hyoglossus da ağız
tabanı kasları içerisinde
incelenir
• Oral kavite sınırları (orofaringeal isthmus***)
• Hangi yapı ve organlar oral kaviteye ait
• Dudak çevresi kasları
• DİL***