Psychological First Aid

(Unang Pagtabang Sikolohikal)

Pagsuporta sa mga tawo
human sa trahedya sa krisis
nga panghitabo.
Tumong:
Sa pagkahuman sa diskusyon sa modyul, ang
mga partisipante makahimo sa:
1. Paghulagway kung kanus-a ang
Psychological First Aid labing maayo nga
ipahigayon.
2. Pag-ila sa mga tulo (3) ka aksyong
prinsipyo ug pamaagi sa PFA.
3. Paghingalan og unom (6) ka pamatasan
nga gidili sa PFA .
4. Maisapraktika ang nahibaluan ug gamit
sa PFA.
Unsa ang mga panag-ingnan nga
makapabalaka nga hitabo sa
katilingban/ kalibutan, sama sa:
 Sa unsa nga paagi ang mga krisis nga nanghitabo ug
unsay epekto niini sa kumunidad/katawhan?
• Ang mga krisis nga nahitabo makaapekto sa tanan sa lain-laing
ang-ang, bisan sila adunay lain-laing ang-ang sa
katakus.(resiliency)
• Normal lang ang mga pagbati sa kalibog ug kawalay
kasigurohan mahitungod sa unsay nahitabo sa ilang mga
kinabuhi pagkahuman sa krisis.
• Sila mobati og kalisang, kabalaka ug nga mahimulag sa
kaugalingon.
• Pipila ka mga tawo mahimong adunay gamay nga mga
reaksyon samtang ang uban mahimong mas grabe.
Sa unsa nga paagi nga kita makasuporta sa ilang
sikolohikal human sa panghitabo?
Psychological First Aid mao ang usa ka
“first-aid response” gitumong sa pag-
estabilisa, pagpakunhod sa mga
sintoma ug pagbalik sa naluwas sa
kalamidad ug maibalik sa inadlaw adlaw
nga gimbuhaton ug tahas sa kinabuhi.

PFA

THELMA SINGSON – BARRERA, RN

National Center for Mental Health
 Sumala ni Sphere (2011)
ug Inter-Agency Standing Committee (IASC) (2007)
Psychological First Aid naghulagway sa usa ka
makatawhanon, pagsuporta sa usa ka kauban o
individual nga nag-antos ug kinsa ang nagkinahanglan
og suporta.
Anus-a ihatag ang PFA?
• Sa unang kontak sa may mapait
nga kalisdanan sa mga tawo, kasagaran
diha-diha dayon nga panghitabo, o kaha
pipila ka adlaw o semana human sa
katalagman o kritikal nga panghitabo.
• Adunay tulo (3) ka aksyong prinsipyo sa
Psychological First Aid. Kining mga
AKSIYONG PRINSIPYO makatabang sa paggiya
sa pagsusi, pagtimbang-timbang ug luwas
nga pagsulod sa usa ka krisis nga sitwasyon;
pagduol sa mga tawo ug pagsabot sa ilang
panginahanglanon; ug ang pagkonekta
kanila para sa praktikal nga suporta ug
impormasyon.
 Tulo (3) ka aksyong prinsipyo ug mga pamaagi
Tan-aw 1. Pagtimbang-timbang sa kaluwasan.
2. Pangitaon ang mga tawo ug uban sa ilang tataw ug
dinalian mga panginahanglan.
3. Pangitaon ang mga tawo nga adunay seryosong
kasakit/kahadlok nga mga reaksyon.
Paminaw 1. Adtua ang mga tawo nga nagkinanghalan sa suporta..
2. Mangutana mahitungod sa ilang mga
panginahanglanon.
3. Maminaw sa mga tawo ug tabangi sila nga mobati og
kalma.
Pag-konekta 1. Pagtabang sa mga tawo sa pagsulbad sa batakang
panginahanglan ug paagi sa pagpaduol sa mga serbisyo .
2. Ayudahi ang mga tawo sa pagsubang sa mga problema.
3. Hatagi og impormasyon.
4. Idugtong ang mga tawo sa ilang mga minahal ug sa
suportang sosyal
 Tulo (3) ka aksyong prinsipyo ug mga pamaagi.
PAGTAN-AW
Pamaagi:

1. Pagtimbang-timbang sa kaluwasan:
▪ Pagribyu sa palibot alang sa mga posibleng kakuyaw.
▪ Tan-awa ang kaugalingon ug uban.
▪ Pag-establisa sa unang personal nga kaluwasan.
2. Pangitaon ang mga tawo ug uban sa ilang tataw ug dinalian mga
panginahanglan:
▪ Sa unsa nga paagi sa pag-susi?
▪ Mga naangol/samdan. ▪ Mga tigulang.
▪ Mga bata. ▪ Mga tawo nga may mga disabilidad.
▪ Mga nagsabak/mabdos.
3. Pangitaon ang mga tawo nga adunay seryosong kasakit/kahadlok nga mga
reaksyon:
▪ Unsa ang mga seryosong reaksiyon:
▪ Hulga nga kadaut sa uban
(pangita og suporta) ▪ Pagpasakit sa kaugalingon
▪ Mga wala pa kadawat o naglimod ▪ Gapangurog
▪ Kalisang, grabeng kahadlok ▪ Nag wala
▪ Nagsiyagit, nag umbangol ▪ Nga nagsinggit
 PAGPAMINAW
Pamaagi:
1. Adtua ang mga tawo nga nagkinanghalan sa suporta.
▪ Duola sila na matinahuron.
▪ Tabangi nga sila mobati nga komportable.
▪ Ipaseguro nga ang mga tawo luwas.
2. Mangutana mahitungod sa ilang mga panginahanglanon:
• Kumusta naman ka?
• Nasakitan, nasamdan ka?
• Gigutom ug giuhaw ka?
• Kinsa kuyog nimo ug asa ang imong pamilya?
• Unsa man ang imo dinaliang panginahanglanon karon?
• Unsa man ang imong ubang tuyo?
3. Maminaw sa mga tawo ug tabangi sila nga mobati og kalma:
• Pag aghat sa pagbuhat sa ehersisyong paginhawa.
• Ipamatuod ang imong presensiya.
• Pag aninag ug pagbalido sa gibati.
• Focus sa usa ka kliyente sa usa ka panahon.
 PAG-KONEKTA
Pamaagi:
1. Pagtabang sa mga tawo sa pagsulbad sa batakang panginahanglan ug paagi sa
pagpaduol sa mga serbisyo :
• Paghatag og batakang panginahanglan diha-diha dayon human sa krisis nga
panghitabo.
2. Ayudahi ang mga tawo sa pagsubang sa mga problema:
Tabangi sila sa pag ila sa ilang dinaliang panginahanglan:
• Ilha ang personal nga sistema sa suporta.
• Unsa nga mga kalihokan nga ilang buhaton nga makatabang kanila nga mobati nga
luwas ug may kasegurohan?
3. Hatagi og impormasyon:
Ang mga naapektuhan sa krisis na panghitabo nagkinahanglan tukmang
impormasyon:
• Sa maong nahitabo. • Ilang mga katungod.
• Ilang kaluwasan. • Mga minahal o uban nga apektado.
• Sa unsa nga paagi sa pagduol sa mga serbisyo ug sa mga butang nga ilang
gikinahanglan.
4. Idugtong ang mga tawo sa ilang mga minahal ug sa suportang sosyal:
▪ Kini nagpakita nga ang mga tawo nga adunay maayong suportang human sa krisis
mas dali makasugakod, makabalik nga mas maayo.
Unsa ang mga Dili Angay nga Pamatasan sa PFA?
Giya aron sa paglikay sa hinungdan sa dugang nga
kadaot:
• Dili pahimuslan ang inyong relasyon isip usa ka
nagtabang.
• Dili mangayo og bisan unsa nga salapi o pabor.
• Dili mohimo og bakak nga saad.
• Ayaw pugsa ang mga tawo sa pagsulti sa ilang
sugilalanon o sa nahitabo.
• Ayaw ipanabi sa uban ang gihisgutan o
giestoryahan.
• Dili maghukom sa tawo sa ilang mga lihok o gibati.
 PRAKTIKAL NGA AKTBIDAD SA MGA
PARTISIPANTE
Ehemplo:
Ang balay ni Jene nasunog ug naugdaw
pagkahuman sa linog. Sa pagkasunod nga adlaw
iyang pamilya gibalhin ngadto sa temporaryong
kapuy-an. Isip usa ka PFA responder imong
bisitahon ang gipuy-an ni Jene. Nakita nimo si
Jene naglingkod sa usa ka suok. Unsa imong
aksyon isip usa ka PFA responder?
SALAMAT!