ՀՀ ՊՆ ՄԱՐՇԱԼ Ա․ ԽԱՆՓԵՐՅԱՆՑԻ ԱՆՎԱՆ ՌԱԶՄԱԿԱՆ ԱՎԻԱՑԻՈՆ

ՀԱՄԱԼՍԱՐԱՆ

ՀԱՆՐԱԿՐԹԱԿԱՆ ԱՌԱՐԿԱՆԵՐԻ ՖԱԿՈՒԼՏԵՏ

Ավարտական աշխատանք

Առարկա` Հայոց Լեզու և խոսքի մշակույթ

Թեմա` Կոնդեսատոր
Մասնագիտությ Թռչող ապարատներ և
ուն` շարժիչներ
Կուրս` I-ին

Ուս․ խումբ` ՈւՏ-24

Կուրսանտ`

Դասախոս` Է․Միրզոյան

Երևան 2023

Բովանդակություն
Ներածություն․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․3
Կոնդենսատորի
հատկությունները․․․․․․․․․․․․․5
Հեղուկ դիէլեկտրիկով
կոնդենսատորներ․․․․․․․․․7
Կոնդենսատո․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․8
 Ներածություն
1745 թվականին Լեյդենում գերմանացի
կանոնավոր Էվալդ Յուրգեն ֆոն
Կլայստը և նրանից անկախ հոլանդացի
ֆիզիկոս Պիտեր վան Մուշենբրուկը
հայտնագործեցին էլեկտրական
կոնդենսատորի նախագծային
նախատիպը՝ «Լեյդեն սափորը»։ Առաջին
կոնդենսատորները, որոնք բաղկացած
են երկու հաղորդիչներից, որոնք
բաժանված են ոչ հաղորդիչով
(դիէլեկտրիկ), որը սովորաբար կոչվում է
Aepinus կոնդենսատոր կամ էլեկտրական
թերթ, ստեղծվել են ավելի վաղ:
 Կոնդենսատորի դիզայն
Կոնդենսատորը պասիվ էլեկտրոնային բաղադրիչ է: Իր
ամենապարզ ձևով դիզայնը բաղկացած է երկու
էլեկտրոդներից՝ թիթեղների տեսքով (կոչվում են
թիթեղներ), որոնք բաժանված են դիէլեկտրիկով, որի
հաստությունը փոքր է թիթեղների չափերի համեմատ
(տես Նկ.): Գործնականում օգտագործվող
կոնդենսատորներն ունեն բազմաթիվ դիէլեկտրական
շերտեր և բազմաշերտ էլեկտրոդներ կամ հերթափոխ
դիէլեկտրիկի և էլեկտրոդների շերտեր, որոնք գլորվել են
գլանով կամ կլորացված չորս եզրերով զուգահեռաբար
(ոլորման պատճառով):
Կոնդենսատորի հատկությունները
DC շղթայում կոնդենսատորը կարող է հոսանք
անցկացնել այն պահին, երբ այն միացված է միացմանը
(կոնդենսատորը լիցքավորվում կամ վերալիցքավորվում
է), անցումային գործընթացի վերջում հոսանքը չի
հոսում կոնդենսատորի միջով, քանի որ դրա թիթեղները
բաժանված են դիէլեկտրիկ. Փոփոխական հոսանքի
միացումում այն կատարում է փոփոխական հոսանքի
տատանումներ՝ կոնդենսատորի ցիկլային
վերալիցքավորման միջոցով՝ փակելով այսպես կոչված
կողմնակալհոսանքով։
 Կոնդենսատորները բաժանվում են տարբեր
տեսակների.
Կախված դիէլեկտրական հաստատունի տեսակից.

Վակուումային կոնդենսատորներ (կափարիչները

առանց դիէլեկտրիկի գտնվում են վակուումում):
Կոնդենսատորներ գազային դիէլեկտրիկով:
Հեղուկ դիէլեկտրիկով կոնդենսատորներ:
Կոշտ անօրգանական դիէլեկտրիկով կոնդենսատորներ՝
ապակի (ապակե էմալ, ապակե-կերամիկական, ապակե
թաղանթ), միկա, կերամիկա, բարակ անօրգանական
թաղանթ։
 Կոշտ օրգանական դիէլեկտրիկով կոնդենսատորներ՝
թուղթ, թուղթ-մետաղ, թաղանթ, համակցված՝ թուղթ-
ֆիլմ, բարակ թաղանթ՝ օրգանական սինթետիկ
թաղանթներից:

Էլեկտրոլիտիկ և օքսիդային կիսահաղորդչային

կոնդենսատորներ: Այս կոնդենսատորները
տարբերվում են բոլոր մյուս տեսակներից հիմնականում
իրենց հզորության բարձր խտությամբ: Որպես
դիէլեկտրիկ օգտագործվում է մետաղական անոդի վրա
օքսիդ թաղանթ: Երկրորդ ծածկույթը (կաթոդը) կամ
էլեկտրոլիտ է (էլեկտրոլիտիկ կոնդենսատորների
համար) կամ կիսահաղորդչային շերտ (օքսիդային
կիսահաղորդչային կոնդենսատորների համար), որը
դրվում է անմիջապես օքսիդային շերտի վրա: Կախված
կոնդենսատորի տեսակից՝ անոդը բաղկացած է
ալյումինից, նիոբիումից կամ տանտալի փայլաթիթեղից
կամ սինթրած փոշուց։
Պինդ կոնդենսատորներ - Ավանդական հեղուկ
էլեկտրոլիտի փոխարեն օգտագործվում է հատուկ
հաղորդիչ օրգանական պոլիմեր կամ պոլիմերացված
օրգանական կիսահաղորդիչ: MTBF ~50000 ժամ 85°C-ում:
ESR-ն ավելի ցածր է, քան հեղուկ էլեկտրոլիտինը և թույլ է
կախված ջերմաստիճանից: Նրանք չեն պայթում:

Կոնդենսատորները ցանկացած էլեկտրոնային

սխեմաների անփոխարինելի տարր են ՝ սկսած պարզից
մինչև ամենաբարդը: Դժվար է պատկերացնել
ցանկացած էլեկտրոնային միացում, որում
կոնդենսատորներ չեն օգտագործվում:
կոնդենսատորները կարող են օգտագործվել տարբեր
ձևերով. Իրենց գոյության երկուսուկես դարերի
ընթացքում նրանք զգալիորեն փոխել են իրենց տեսքը ։
Որոշ կոնդենսատորներ արժեն ոչ ավելի, քան մեկ
ռուբլի, Բայց դրանց արտադրությունը
համաշխարհային մասշտաբով միլիարդավոր դոլարներ
է:

Այժմ կան կոնդենսատորների բազմաթիվ տեսակներ և

տեսակներ: Բայց հիմնականում նրանք բոլորը կրկնում
են ամենապարզ կոնդենսատորը, որը կազմում է երկու
մետաղական թիթեղներ, որոնք մեկուսացված են մեկը
մյուսից (նկ.1).
 Ամենից հաճախ թիթեղները կոչվում են ափսեներ, իսկ
մեկուսիչ շերտը ' Դիէլեկտրիկ:

հիմնական ուղղությունը կոնդենսատորների

նախագծման բարելավումն է, քանի որ դրանից է
կախված ինտեգրալ սխեմաների չափի հետագա
նվազումը: կոնդենսատորների նախագծման մեջ
օգտագործվում են հետևյալ բաղադրիչները.
Կոնդենսատորների հիմնական դասակարգումն
իրականացվում է ըստ կոնդենսատորի դիէլեկտրիկի
տեսակի: Դիէլեկտրիկի տեսակը որոշում է հիմնական
էլեկտրական պարամետրերը;

Կոնդենսատորը ռադիոսարքավորումների ամենալայն

օգտագործվող բաղադրիչներից մեկն է և իրենից
ներկայացնում է երկու մետաղական թիթեղներ, որոնք
իրարից բաժանված են դիէլեկտրիկով: Վահանակներն
ունեն արտաքին կապանքներ, որոնց միջոցով
կոնդենսատորը միանում է այլ տարրերի հետ:
Կոնդենսատորի կարևոր հատկություններից մեկն այն է,
որ փոփոխական հոսանքի համար Այն ներկայացնում է
 դիմադրություն, որի մեծությունը նվազում է
հաճախականության աճի հետ մեկտեղ:

Որքան մեծ լիցք կարող է կուտակել կոնդենսատորը

որոշակի լարման դեպքում, այնքան մեծ է
կոնդենսատորի էլեկտրական հզորության արժեքը:
Կոնդենսատորների հզորությունը չափվում է
ֆարադներով (F): Սա շատ մեծ արժեք է, որը
գործնականում չի ––կիրառվում։ Ռադիոտեխնիկայում
կոնդենսատորները օգտագործվում են պիկոֆարադի
մի քանի բլթակներից (PF) մինչև հարյուրավոր
միլիֆարադներ (MF)

ԵԶՐԱԿԱՑՈՒԹՅՈՒՆ
Մենք պարզեինք, որ կոնդեսատորները
օգտագործում են արտադրության բոլոր
ճուղերում։Բոլոր զարգացած երկրներում
գոյություն ունեն մեծ արտադրամասեր և
լաբարատորյաներ որտեղ փորձում են ստանալ
ավելի փոքր չափի և ավելի մեծ ունակության
Կոնդեսատորներ։