Professional Documents
Culture Documents
httpsmultimedia.anamai.moph.go.thoawoocha202306คู่มือเฝ้าระวังและส่งเสริมพัฒนาการเด็กปฐมวัย-DSPM.pdf
httpsmultimedia.anamai.moph.go.thoawoocha202306คู่มือเฝ้าระวังและส่งเสริมพัฒนาการเด็กปฐมวัย-DSPM.pdf
ental anual
lopm (DSP
eve M)
D
แจกฟรี
ห้ามจ�าหน่าย
มิถุนายน ปี 2566
ปีที่พิมพ์ •••••••••••••••••••••
จำ�นวนพิมพ์ 0 000 เ ่ม
ISBN 97 - 1 -11- 2 -2
สนับสนุนโดย งบ ระมาณ
สานักงานห ัก ระกันสุข าพแห่งชาติ
พิมพ์ที่ สํานักงานกิจการโรงพิมพ์ องค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศึก ในพระบรมราชูปถัมภ์
คู่มือ
เฝ้าระวังและส่งเสริมพัฒนาการเด็กปฐมวัย
Developmental Surveillance and Promotion Manual (DSPM)
ชอ สกุ เด็ก ..................................................................................... เ ขทบัตร ระ าตัว ระชาชน เด็ก ..........................................................
สถานทติดต่อ ..........................................................................................................................................................................................................
น าดทเอาเ รยบสัง มมอย่ หเห็นทัว แต่ นทรนอยกว่าอา ช วามรทมอย่ หเ น ระโยชนต่อสัง ม ดมากกว่า ทังน ะทา ดสาเร็ ตามเ าหมายหรอ ม่ขนอย่กับ
ระสบการณท ดรับ ากสิงแวด อมแ ะโ ก ายนอกท ดสัม ัส ก ยุทธทถกสรางขนมาตองเหมาะสมแ ะถกทถกเว า วามสาเร็ ง ะเกิดขน วรถกส่งเสริม หสามารถ ช ด
อย่างกวางขวาง แ ะ ดถก รับ หเ น c ti nction h a i it to what o now ่มอ มการ กทัก ะ อย่ถง 0 ขอ
า าม วามสา ั สาหรับพัฒนาการของเด็ก พ่อแม่แ ะ ดแ เด็ก วรมเว าทักทายพด ุยกับเด็กทุกวัน แม ะรเรองบาง ม่รเรองบางก็ช่วย หสมองของเด็กทางาน ดดขน
พัฒนาการของเด็ก ทยยังขนอย่กับการ เ ่านิทาน อ่าน าก อน สอนนับเ ข งเ นเรองทตองทาอย่เสมอเพอเพิมพนทัก ะ หสมองของเด็ก ยิงเ น า าทสองยิงทา ห
สมองทางาน ดดมากขน con ang ag nt ig nc 2 า าทสองยังเ น าน หสมองม วาม ิดริเริม ati it อัน ะนา ส่การสรางนวัตกรรม nno ation
ท ะทา หม นา a นสัง ม ทยมากขน ระเท ทยหากสามารถเ ยน a ca nt หเ น a hip aining nt เด็กทอย่ น นยเด็ก มวัย
วันหนง นอนา ต ะ ดเ น นาของสัง ม ทย เราก็ ะ ดม นาทดแ ะถาเขาม ริยธรรม thica a hip รวมอย่ นตัวของ นา สัง ม ทยก็ ะม วามสุขมาก
น�ยแพทย์วั ทย น
ที่ป �โ ง � ส่ง ส ิมพั น� � ด
ิมพ ยี ติสม ดจพ ทพ ัตน � สุด� สย�มบ ม � ุม� ี
https://www.youtube.com/watch?v=KiKy3MEvEtk
การสร้างเ ก ้ ย
พัฒนาการ กติ
สมวัย หน่วยบริการตังแต่ทุติย มิ
ระเมินพัฒนาการ า ่มอ 4
1 270 โดย บุ ากรท ่านการอบรม
4
่าชา หส่งต่อ หน่วยบริการตังแต่ทุติย มิ
ตาม ic p an
- ตรว วินิ ัยเพิมเติม
ระเมินพัฒนาการดวย ของแต่ ะเขตสุข าพ
- รายโร
แ ะตรว วินิ ัยเพิมเติม โดย กุมารแพทย กุมารแพทยดานพัฒนาการ
แ ะพ ติกรรมเด็ก ิตแพทย ิตแพทยเด็ก
แ ะวัยรุ่น
หการดแ รัก าแก ขตามรายโร แ ะติดตามเ นระยะ
ส่งรายชอเด็กสงสัย า่ ชา ห อสม. พ่อแม่ กระตุนพัฒนาการแ ะตามทุกสั ดาห หากสมวัย หแ ง นท.รพ.สต. เพอตรว าแ ะบันทกขอม
งโ รแกรม โดยหากเด็ก น ดยังสงสัย า่ ชาอย่ หโอกาสเด็ก ด ก น รบ 0 วัน ถายัง ม่ า่ น หบันทกว่า า่ ชาแ วส่งต่อ
สงสัย ่าชา ส่งต่อทันท อเด็กทพัฒนาการ า่ ชา วาม ิด กติอย่างชัดเ น เช่น ดาวน ินโดรม ร ะเ ็ก เ นตน
การเ าระวังพัฒนาการเด็กดวย ทาโดยพ่อแม่ ก รองทุกช่วงอายุ
ม�ย ตุ การ ัดกรองพัฒนาการเด็กดวย ทาโดยบุ ากรทางการแพทย เ าหนาทสาธารณสุข ทุกอายุ 9 1 0 42 แ ะ 0 เดอน
4 อ ่มอ ระเมินเพอช่วยเห อเด็ก มวัยทม หาพัฒนาการ
อ เ รองมอวินิ ัย าวะออทิสติก นก ุ่มเด็กทสงสัย หรอ า่ ชา
nt nata c inic นิ กิ าก รร o tpa t m wa หอ วยห งั อด chi c inic นิ กิ สุข าพเด็กด
พยาบา ห งั อด กทัก ะ ห ก รอง ช ม่ อ นขอ 1-5
พยาบา นิ กิ เด็กสุข าพดแนะนาแ ะติดตามการ ช ม่ อ ช่วงอายุ 2 4 แ ะ 12 เดอน
ค�ำอธิบำยแผนผัง
1. เ าหนาท นหน่วยบริการ ินิก าก รร nt nata ca แ ะหอ วยห ัง อด o tpa t m wa เ น ห าแนะนาการ ชแก่ พ่อแม่ ก รอง
2. ่มอเ าระวังแ ะส่งเสริมพัฒนาการเด็ก มวัย เ ่มขาว ชสาหรับ ระเมินพัฒนาการเด็ก นช่วงอายุนอยกว่า 2 อ เด็กท ินิกเด็กสุข าพด
hi inic แ ะ นยพัฒนาเด็กเ ็ก ส่วนช่วงอายุมากกว่า 2 ชสาหรับเด็กทสถานพัฒนาเด็ก มวัยแ ะโรงเรยนอนุบา ทังนเ าหนาทสาธารณสุข ทหน่วยบริการ
ตังแต่ ม มิ รพ.สต รพช. รพท. รพ . ะ ระเมินพัฒนาการเด็กดวย ่มอเ าระวังแ ะส่งเสริมพัฒนาการเด็ก มวัย เ ่มขาว นช่องวิธ ระเมิน
กรณมพัฒนาการสมวัย แนะนา หพ่อแม่ ก รอง ส่งเสริมพัฒนาการตามวัย ตามช่วงวิธ กทัก ะ นช่วงอายุต่อ
กรณมพัฒนาการสงสัย ่าชา แนะนา หพ่อแม่ ก รอง กทัก ะเด็กดานนันบ่อย เ นเว า 0 วัน
หมายเหตุ พยาบา ห ัง อด แ ะพยาบา ินิกสุข าพเด็กด สามารถช่วยแนะนา ก รอง ห ช ่มอ นการเ าระวังแ ะส่งเสริมพัฒนาการเด็ก ดโดยเ พาะอย่างยิง
ขอ 1 - 5 แ ะ ขอ - 20 ตาม าดับ
. นช่วง 14 - 0 วัน เ าหนาทสาธารณสุขทหน่วยบริการตังแต่ ม มิ รพ.สต รพช. รพท. รพ . ระเมินพัฒนาการเด็กสงสัย ่าชาดวย ่มอเ าระวังแ ะส่งเสริม
พัฒนาการเด็ก มวัย เ ม่ ขาว ขอทัก ะท ม่ า่ น แ ะทัก ะอน ตามช่วงอายุ หากเด็ก า่ นทัก ะทเ ยสงสัย า่ ชาแ ะทัก ะอน ตามช่วงอายุ แสดงว่ามพัฒนาการสมวัย
หเ าระวังพัฒนาการตามวัยต่อเนองตาม กติ ถาพบพัฒนา ่าชา หส่งต่อตามระบบ
4. หน่วยบริการทุติย มิ ทม ินิกกระตุ นพัฒนาการ ห ช ่มอ ระเมินเพอช่วยเห อเด็ก มวัยทม หาพัฒนาการ 4 โดยบุ ากรท ่านการอบรม
หรอ ชโ รแกรมกระตุนพัฒนาการของสถานบริการนัน เ นระยะเว า เดอน
5. ห ัง าก เดอน สถานบริการทม ินิกกระตุนพัฒนาการ ระเมินพัฒนาการเด็ก ่าชาดวย ่มอ ระเมินเพอช่วยเห อเด็ก มวัยทม หาพัฒนาการ 4
โดยบุ ากรท ่านการอบรม
กรณเด็กพัฒนาการสมวัย หส่งเสริมพัฒนาการตามวัย นระบบ กติ
กรณเด็กมพัฒนาการ า่ ชา หรอม หา ่าชา า อน ส่งต่อหน่วยบริการทุติย มิขน ทมแพทย หรอกุมารแพทย รพช. รพท. รพ . รพ. ิตเวช
. สาหรับเด็กทมพัฒนาการ ่าชา หน่วยบริการตาม ic an ของแต่ ะเขตบริการสุข าพ ระเมินพัฒนาการดวย ่มอ ระเมินแ ะ
แก ข น พัฒนาการเด็กวัยแรกเกิด 5 สาหรับบุ ากรสาธารณสุข หรอ ชโ รแกรมกระตุ นพัฒนาการของสถานบริการนัน
หากยังพบ หา หพิ ารณาตาม วามเหมาะสม เพอ ุณ าพชวิตทดของเด็กแ ะ รอบ รัว
ทัก ะทเ นแกนห ัก อย่าง นวัยเด็ก มวัย หมายถง การทางานขันสงของสมองทช่วย หนาเอา วามร วิเ ราะห
สังเ ราะห แ ะตัดสิน นการ ิบัติ เ น วามสามารถของสมองทพัฒนา ดอย่างรวดเร็ว นช่วง มวัย แ ะเ นพน านสา ั ทนา ส่ วามสาเร็ นการดาเนินชวิต นสัง ม
การ ก า แ ะการทางาน ง นช่วง มวัย ระกอบดวยทัก ะสา ั อย่าง ดังน
ทั ว�มจำ�ที่นำ� ้ มู ม� ้ง�น
/ ทั � ยับยัง ั่ง จแ วบ ุมตน ง
ทั � ิดแ ป ับ � ทำ� ย่�งยด ยุ่น
2 มองตามถงกงก าง าตัว ดั หเด็กอย่ นท่านอนหงาย ถอ กบอ า 1. ัด หเด็กอย่ นท่านอนหงาย กมหนา หอย่ ก เด็ก ห่าง าก
สแดงห่าง ากหนาเด็ก ระมาณ 20 ม. หนาเด็ก ระมาณ 20 ม.
่าน ขยับ กบอ าสแดงเพอกระตุ น หเด็ก 2. เรยก หเด็กสน โดยเรยกชอเด็ก เมอเด็กสน มอง หเ อน
สน แ วเ อน กบอ าสแดงชา หรอเอยงหนา ทางดานขาง าตัวเด็กอย่างชา เพอ หเด็กมองตาม
ม่ ่าน ุป ์ กบอ าสแดง ทางดานขาง าตัวเด็กขาง ดขางหนง . ถาเด็ก ม่มอง หช่วยเห อโดยการ ระ องหนาเด็ก หมองตาม
เ อน กบอ าสแดงก ั บ มาท ุ ด 4. กเพิมเติมโดย ชของเ ่นทมสสันสด สกระตุน หเด็กสน แ ะ
กงก าง าตัวเด็ก มองตาม
ผ่�น เด็กมองตาม กบอ าสแดง าก ง น่ ที่ แ้ ทน ด้ อุ กรณทมสสด ส เสน า่ น นยก าง ระมาณ
ดานขางถงระยะกงก าง าตัว ด 10 ม. เช่น า กบอ า พ่ หมพรม
1-2 มองหน า พด ุ ย ด นาน 1. ั ด ห เด็ ก อย่ นท่ า นอนหงายหรอ 1. ัด หเด็กอย่ นท่านอนหงายหรออุ มเด็ก หหนาห่าง ากเด็ก
5 วินาท อุ มเด็ก ห บหนา ระเมินห่าง ากเด็ก ระมาณ 0 ม.
่าน ระมาณ 0 ม. 2. สบตาแ ะพด ุ ย หรอทาท่ า ทาง หเด็ ก สน เช่ น ทาตาโต
2. พด ุ ย กั บ เด็ ก นขณะทเด็ ก ม่ ด ขยับ ริม าก ยิม หัวเราะ
ม่ ่าน มองหนา ระเมิน . หยิบของเ ่นสสด สมา ก หนา กระตุน หเด็กมองของเ ่น
ผ่�น เด็กหันมามองหนา พด ดอย่างนอย แ ะมองหนา เมอเด็กมองแ ว หนาของเ ่นออก
5 วินาท
10 ยิ มตอบหรอส่ ง เสยงตอบ ด ัดเด็กอย่ นท่านอนหงายพรอมกมหนา อุมเด็กอย่ นท่านอนหงาย มองตาเด็กแ ะสัม ัสเบา พรอมกับพด
เมอพ่ อ แม่ ก รองหรอ ก เด็ ก ยิ มแ ะพด ุ ย กั บ เด็ ก โดย ุยกับเด็กเ น าพดสัน า ชา เช่น ว่า ง ะ.. ชอ ก ..
่าน ระเมินยิมแ ะพด ุยดวย ม่แตะตองตัวเด็ก นเก่ง ยิม ิ เด็กด .. ชอ ก .. กรัก แม่รกั กนะ หยุด ง
ผ่�น เด็กสามารถยิมตอบหรอส่งเสยง เพอรอ ังหวะ หเด็กยิมหรอส่งเสยงตอบ เ นการเสริมสราง วาม
ม่ า่ น ตอบ ด สัมพันธระหว่างเด็กกับ ดแ เพอกระตุนพัฒนาการทางอารมณ
3-4 11 ท่านอน วายก ร ะแ ะอก 1. ัด หเด็กอย่ นท่านอน วาบนพนราบ 1. ัด หเด็กอย่ นท่านอน วา ขอ อกงอ
พนพน 2. เขย่ากรุ งกริงดานหนาเด็กเพอ หเด็ก 2. ชหนาแ ะเสยงของพ่อแม่ ก รองหรอ ดแ เด็กพด ยุ กับเด็ก
่าน สน แ วเ อนขนดานบน กระตุน หเด็ก ตรงหนาเด็ก เมอเด็กมองตาม ่อย เ อนหนาพ่อแม่ ก รอง
ุป ์ กรุงกริง มองตาม หรอ ดแ เด็กขนดานบนเพอ หเด็กสน ยก ร ะ โดยมอยันพน ว
ม่ า่ น แขนเหยยดตรงแ ะหนาอกพนพน
ผ่�น เด็กยก ร ะแ ะอกโดย ชแขน . กเพิมเติมโดย ชของเ ่นทมสสันสด สกระตุน หเด็กสน แ ะ
ยันกับพนพยุงตัว วอย่างนอย 5 วินาท มองตาม
ง ่นที่ ้แทน ด้
อุ กรณทมสแ ะเสยง เช่น กรุงกริงทาดวยพ าสติก า กบอ ยาง
่ งอาย เ ือ
บบ สัตวยางบบ ขวดพ าสติก ส่เม็ดถัว ทราย พัน หแน่น
15 ยิมทัก นท ุนเ ย สั ง เกตขณะอย่ กั บ เด็ ก หรอถามพ่ อ แม่ 1. ยิ มแ ะพด ุ ย กั บ เด็ ก เมอทากิ กรรมต่ า ง หเด็ ก ทุ ก รั ง
ก รองหรอ ดแ เด็กว่า เด็กยิมทัก เ นการเสริมสราง วามสัมพันธระหว่างเด็กกับ ดแ
่าน นท ุนเ ยก่อน ดหรอ ม่ 2. อุมเด็ก หา นท ุนเ ย เช่น ย่า ตา ยาย พ่อแม่ ก รอง
ยิมทัก นท ุนเ ย หเด็กด
ม่ า่ น ผ่�น เด็กยิมทักพ่อแม่ ก รองหรอ . พดกระตุน หเด็กทาตาม เช่น ยิม ห ณ ุ พ่อ ิ ก ยิม ห..... ิ ก
ดแ เด็ก หรอ นท ุยเ ยก่อน ด
19 เ ยนแบบการเ ่นทาเสยง ด ช ากทาเสยง หเด็กด เช่น ุบ หรอ ถาม 1. สบตาแ ะพด ยุ กับเด็ก ชริม ากทาเสยง เช่น บุ บุ เดาะ นิ
พ่อแม่ ก รองหรอ ดแ เด็กว่าเด็ก หรอ บั มอเด็กมา วท ากแ วขยับต ากเบา กระตุน หออกเสยง
่าน สามารถขยับ ากทาเสยง ุบ ดหรอ ม่ วา..วา หเด็กดห าย รัง แ วรอ หเด็กทาตาม นเด็กสามารถ
เ ยนแบบ ด
ม่ ่าน ผ่�น เด็กสามารถเ ยนแบบการเ ่นทา 2. รองเพ งง่าย ทมเสยงสง ตา หเด็ก ง เช่น เพ งชาง
เสยงตาม ด เพ งเ ด เ นตน
ผ่�น เด็กสบตากับ ระเมิน แ ะมองท ง ่นที่ ้แทน ด้ ของเ ่น ด ก็ ดทเด็กสน หรอ ุนเ ยทม
ตุ กตา า ดนาน 5 วินาท อย่างนอย 1 นบาน เช่น กบอ รถ หนังสอ าพ ตุกตาอน
น รัง
21 นัง ดมัน ง แ ะเอยวตัว ชมอ 1. ัดเด็กอย่ นท่านัง 1. ัดเด็กอย่ นท่านัง วางของเ ่น วทพนทางดานขางเยอง
เ น่ ดอย่างอิสระ it ta 2. วางกรุ งกริ ง วดานขางเยอง ทาง ดานห ังของเด็ก นระยะทเด็กเออมถง
่าน ดานห ัง กระตุน หเด็กสน หยิบกรุงกริง 2. เรยกชอเด็ก หสน ของเ ่นเพอ ะ ดเอยวตัว หยิบของเ ่น
ถาเด็กทา ม่ ด หเ อนของเ ่น ก ตัวเด็กอกเ ็กนอย แ วช่วย ับ
ม่ า่ น ุป ์ กรุงกริง แขนเด็ก หเอยวตัว หยิบของเ ่นนัน ทาอกขางส ับกัน นเด็ก
หยิบ ดเอง
ผ่�น เด็กสามารถนัง ดมัน ง แ ะเอยวตัว ง ่นที่ ้แทน ด้ อุ กรณทมสแ ะเสยง เช่น กรุงกริงทาดวย
หรอหมุนตัว หยิบกรุงกริงแ วก บั มานัง พ าสติก า กบอ ยางบบ สัตวยางบบ ขวดพ าสติก ส่เม็ดถัว
ตัวตรงอก ทราย พัน หแน่น
่ งอาย เ ือ
9
2 เด็กเ ่น ะเอ ดแ ะมองหา 1. หเด็กมอง ระเมิน 1. เ ่น ะเอ กับเด็กบ่อย โดย ชมอ ดหนาห ัง ากนันเ ยน
หนาของ เ ่ น ดถกทิ ทาง 2. ช าทเตรยม วบังหนาตนเอง เ น ช า ดหนาเ ่น ะเอ กับเด็ก โดยการเ ่นร่วมกันกับเด็ก
. โ ่หนาดานเดยวกัน 2 รังพรอมกับ เ นการเสริมสราง วามสัมพันธแ ะการกระตุ นพัฒนาการทาง
่าน พด ะเอ รังท ม่โ ่หนาแต่ หพด อารมณ
ุป ์ าขนาด 0 0 ม. าว่า ะเอ แ ว ห ระเมินมอง ่าน 2. หพ่อแม่ ก รอง หรอ ดแ เด็ก ช าเช็ดหนาหรอ า นเ ก็
ม่ า่ น มรอย่ตรงก าง ร าว่าเด็ก องมองดานท ระเมินเ ยโ ่ บังหนา ว โ ่หนาออกมา าก าเช็ดหนาดาน ดดานหนงพรอมกับ
หนา ดหรอ ม่ พดว่า ะเอ หยุดรอ งั หวะเพอ หเด็กหันมามองหรอยิมเ น่ โตตอบ
กบ่อย นกระทังเด็กสามารถยนโ ่หนาร่วมเ ่น ะเอ ด
. อ่ นของเ น่ ว ต น าแ ว หเด็กหาโดยเริม าก อ่ น วบางส่วน
ผ่�น เด็ก องมองตรงท ระเมินโ ่ แ ว ่อย ่อนทังชิน เพอ กทัก ะการสังเกตแ ะ วาม า
หนาออก หรอเด็กร กั อ่ นหนาแ ะเ น่
ะเอกับ ระเมิน สิ่งที่ ้แทน ด้ าขนหน าเช็ดตัว กระดา
่ งอาย 9 เ ือ
9
29 หยิบกอน ม ากพนแ ะถอ ว วางกอน ม งบนพนพรอมกับบอก หเด็ก 1. นาวัตถุสสด สขนาด ระมาณ 1 นิว เช่น กอน ม 2 กอน
มอ ะชิน หยิบกอน ม ชวัตถุเหมอนกัน 2 ชิน
่าน หมายเหตุ : หากเด็กไม่หยิบสามารถกระตุ้น 2. เ าะของเ ่นกับโตะท ะชินเพอกระตุน หเด็กหยิบ
ุป ์ กอน มสเห ยม ให้เด็กสนใจโดยการเคาะก้อนไม้ . ถาเด็ก ม่หยิบ ช่วย ับมอเด็ก หหยิบ
ม่ า่ น กบา ก 2 กอน ผ่�น เด็กสามารถหยิบกอน มทังสองกอน วัสดุที่ ้แทน ด้ ก ่องเ ็ก หรอวัสดุท อด ัยมขนาดพอดมอเด็ก
ขนพรอมกัน หรอท ะกอนก็ ด แ ะถอ ระมาณเสน ่าน นยก าง 1 นิว เช่น ก ง อง มะนาว เ ็ก
กอน ม ว นมอขาง ะ 1 กอน ทังสองขาง
1 ทาตาม าสั งง่ า ย เมอ ช สบตาเด็ก แ วบอก หเด็กโบกมอหรอ 1. เ ่นกับเด็กโดย ช าสังง่าย เช่น โบกมอ ตบมอ พรอมกับ
ท่าทาง ระกอบ ตบมอ โดย ชท่าทาง ระกอบ เช่น โบกมอ ทาท่าทาง ระกอบ กบ่อย นเด็กทา ด
่าน 2. ถาเด็ก ม่ทา ห ับมอทาแ ะ ่อย ด วามช่วยเห อ งโดย
ผ่�น เด็กสามารถทาท่าทางตาม าสัง เ ยนเ น บั ขอมอ ากนันเ ยนเ นแตะขอ อก เมอเริมตบมอเอง
ม่ ่าน ง่าย ทมท่าทาง ระกอบ เช่น โบกมอ ดแ ว ดการช่วยเห อ ง เ นบอก หทาอย่างเดยว
บายบาย ตบมอ หรอยกมอสาธุ แมยัง . เ น่ ทาท่าทาง ระกอบเพ ง กการเ อน หวของนิวมอตามเพ ง
ม่สมบรณ เช่น แมงมุม นิว...อย่ หน
เ ยนเสยง าพดท ุ นเ ย ด ถามพ่อแม่ ก รองหรอ ดแ เด็ก หรอ เ ่งเสยงทเด็กเ ยทา ดแ ว เช่น ะ ะ า รอ หเด็กเ ยนเสยง
อย่างนอย 1 เสยง สังเกตระหว่าง ระเมินว่าเด็กทาเสยงเ ยน ตาม ากนันเ ่งเสยงทแตกต่าง ากเดิม หเด็กเ ยนเสยงตาม เช่น
่าน เสยงพด ดหรอ ม่ แม่ หมา า
ผ่�น เด็กเ ยนเสยง าพดท ุ นเ ย ด
ม่ า่ น อย่างนอย 1 เสยง เช่น แม่ หมา
า แต่เด็กอา ะออกเสยงยัง ม่ชดั
4 ชนิวหยิบอาหารกิน ด ถาม ากพ่อแม่ ก รองหรอ ดแ เด็ก 1. วางอาหารทเด็กชอบแ ะหยิบง่ายขนาด 1 า เช่น ขนม งกรอบ
ว่าเด็ก ชนิวหยิบอาหารกิน ดหรอ ม่ ตรงหนาเด็ก
่าน 2. ับมอเด็กหยิบอาหาร ส่ าก แ ว ่อย หเด็กทาเอง กบ่อย
ผ่�น เด็กสามารถ ชนิวมอหยิบอาหาร นสามารถหยิบอาหารกิน ดเอง
ม่ า่ น กิน ด
7 โบกมอหรอตบมอตาม าสัง สบตาเด็กแ วบอก หเด็กโบกมอ หรอ 1. เ ่นกับเด็กโดย ช าสังง่าย เช่น โบกมอ ตบมอ พรอมกับทา
ตบมอโดยหาม ชท่าทาง ระกอบ ท่าทาง ระกอบ
่าน 2. ถาเด็ก ม่ทา ห ับมอทาแ ะ ่อย ด วามช่วยเห อ ง
ผ่�น เด็กสามารถทาตาม าสัง แม ม่ถก โดยเ ยนเ น ับขอมอ ากนันเ ยนเ นแตะขอ อก เมอเริม
ม่ ่าน ตองแต่พยายามยกแขนแ ะเ อน หวมอ ตบมอเอง ดแ ว ดการช่ ว ยเห อ งเ นบอกหรอบอก หทา
อย่างนอย 1 น รัง อย่างเดยว
่ งอาย เ ือ
9
9 เ ่นสิงของตาม ระโยชนของ 1. ยนของเ ่นทเตรยม ว หเด็ก รัง ะ ก นสถานการณต่าง เช่น การหว ม การแ รง น การ อนอาหารเด็ก
สิงของ ด 1 ชิน น รบ 4 ชนิด โดยทา หเด็กด แ ะกระตุน หเด็กทาตาม
่าน ปุ ์ ของเ น่ 4 ชนิด ดแก่ 2. สังเกตเด็กเ น่ ของเ น่ ทัง 4 ชนิดว่าตรง
หว ชอน แกวนา แ รงส น ตาม ระโยชนหรอ ม่ หรอถาม ากพ่อแม่ วัสดุที่ แ้ ทน ด้ ของ ช นบานชนิดอน ท ม่เ นอันตราย
ม่ า่ น ก รองหรอ ดแ เด็ก
ผ่�น เด็กเ ่นสิงของตาม ระโยชน ดถก
ตองอย่างนอย 1 น 4 ชิน เช่น เ ่นหว ม
อนอาหาร ดมนา
40 ยนอย่ตาม าพัง ดนานอย่างนอย ัดเด็กอย่ นท่ายนโดย ม่ตองช่วยพยุง พยุงตัวเด็ก หยน เมอเด็กยน ดแ ว หเ ยนมา ับขอมอเด็กแ ว
ปี ด น 10 วินาท ่อย ่อยมอเพอ หเด็กยนเอง แ ะ ่อย เพิมเว าขน นเด็กยน
- ่าน ผ่�น เด็กสามารถยน โดย ม่ตองช่วยพยุง ดเอง นาน 10 วินาท
ปี ด น ดนาน อย่างนอย 10 วินาท
ม่ า่ น
42 เ อกวัตถุตาม าสัง ดถกตอง วางวัตถุ 2 ชนิด วตรงหนาเด็ก แ ว 1. เตรยมวัตถุทเด็ก ุนเ ย 2 ชนิด นังตรงหนาเด็ก เรยกชอเด็ก
2 ชนิด ถามว่า ...อย่ หน น รบทัง 2 ชนิด หเด็กมองหนา แ ว ง หเด็กดของเ น่ พรอมกับบอกชอวัตถุท ะชิน
่าน แ ว งส ับตาแหน่งทวางวัตถุ หโอกาส 2. เก็บวัตถุ หพนสายตาเด็ก สัก ร่หยิบวัตถุทงั 2 ชิน หด แ วบอก
ปุ ์ ชุดทดสอบการเ อก ระเมิน รัง ชอของ ห ัง ากนันบอกชอวัตถุท ะชิน แ ว หเด็กช ถาช ดถกตอง
ม่ ่าน สิงของ เช่น บอ ตุ กตา า หพดชมเชย ถา ม่ทา ห ับมอเด็กช พรอมกับเ อนของ ก แ ะ
ถวย รถ ผ่ � น เด็ ก สามารถชหรอหยิ บ วั ต ถุ ด ยาชอของแต่ ะชิน
ถกตองทัง 2 ชนิด ชนิด ะ 1 รัง . ถาเด็กช ม่ถกตอง หหยิบของชินนันออก แ ะเ อนของชินท
ถกตอง ก ถาเด็กหยิบของนัน หชมเชย
4. เมอเด็กทา ด 4 น 5 รัง หเ ยนของเ ่น ่ต่อ
วัสดุที่ ้แทน ด้ ของ ช นบานชนิดอน ท ม่เ นอันตราย
่ งอาย เ ือ
44 เ ยนแบบท่าทางการทางาน ถาม ากพ่อแม่ ก รองหรอ ดแ เด็กว่า ขณะทางานบาน ัดหาอุ กรณทเหมาะกับเด็ก แ ะกระตุน หเด็ก
บาน เด็กเ ยเ น่ เ ยนแบบการทางานบานบาง มส่วนร่วม นการทางานบาน เช่น เช็ดโตะ กวาดบาน ถบาน เก็บเสอ า
่าน หรอ ม่ เช่น กวาดบาน ถบาน เช็ดโตะ เ นตน โดยทางาน หเด็กดเ นตัวอย่าง หากเด็กทา ด วร ะชมเชย
ผ่�น เด็กเ ยนแบบท่าทางการทางานบาน เพอ หเด็กอยาก ะทา ดดวยตนเอง
ม่ า่ น ดอย่างนอย 1 อย่าง
45 เดิน ากของเ ่น หรอสิงของ 1. เดิน ากของเ ่น หเด็กด 1. ับมอเด็ก ห ากของเ ่นเดิน ขางหนาดวยกัน
ปี ดน ด 2. ส่งเชอก ากของเ น่ หเด็ก แ ะบอก ห 2. กระตุน หเด็กเดินเองต่อ โดยทาห าย รัง นเด็กสามารถ
- ่าน เด็กเดิน ากของเ ่น เอง เดิน ากของเ ่น ดเอง
ปี ดน ุ ป ์ ก ่ อ งพ าสติ ก
ม่ า่ น กเชอก ผ่�น เด็กเดิน ากรถของเ ่นหรอสิงของ วัสดุที่ ้แทน ด้ สิงของ นบานทสามารถ าก ด เช่น ตะกรา
ด ก 2 เมตร โดยอา เดิน ขางหนาหรอ รถของเ ่น ก ่องต่าง
เดินถอยห งั ก็ ด พรอมกับ ากของเ น่
โดยของเ ่นอา วา ด
47 ทาตาม าสังง่าย โดย ม่ม 1. วางของเ ่นทุกชินแ วเ ่นกับเด็ก 1. กเด็ก ขณะทเด็กกา ังถอหรอเ ่นของเ ่นอย่
ท่าทาง ระกอบ 2. มองหนาเด็กแ วบอกเด็ก เช่น กอด 2. บอกเด็กว่า ส่งของ หแม่ แ ะมองหนาเด็ก
่าน ุป ์ ของเ ่นเด็ก เช่น ตุกตา ิ ขวาง กบอ ิ ส่งรถ ห ร ิ . ถาเด็กทา ม่ ด ห ับมอเด็กหยิบของแ วส่ง หพ่อแม่ ก รอง
ตุกตา า บอ รถ หรอ ดแ เด็ก พรอมพดว่า ส่งของ หแม่ ถาเด็กเริมทา ด หออก
ม่ ่าน าสังเพยงอย่างเดยวแ ะเ ยนเ น าสังอน เพิม
ผ่�น เด็กสามารถแสดงกริยากับสิงของ 4. กระตุ น หเด็กร ักแบ่ง น ของเ ่น ขนม หรอสิงของอน
ดอย่างนอย 1 าสัง โดย ระเมิน ม่ตอง ห นรอบขาง เมอเด็กทา ด หชมเชย
แสดงท่าทาง ระกอบ วัสดุที่ ้แทน ด้ ของ ช นบานชนิดอน ท ม่เ นอันตราย
่ งอาย เ ือ
5 ต่อกอน ม 2 ชัน 1. วางกอน ม 4 กอน ตรงหนาเด็ก 1. ชวัตถุทเ นทรงสเห ยม เช่น กอน ม ก ่องสบ่ วางต่อกัน
2. ต่ อ ก อน ม 2 ชั น ห เด็ ก ดแ วรอ นแนวตัง หเด็กด
่าน ุป ์ กอน มสเห ยม แบบออก 2. กระตุน หเด็กทาตาม
กบา ก 4 กอน . กระตุน หเด็กต่อกอน มเอง หโอกาส . ถาเด็กทา ม่ ด ห ับมอเด็กวางกอน มกอนท 1 ทพน แ ะ
ม่ า่ น ระเมิน รัง วางกอนท 2 บนกอนท 1
4. ทา าห าย รังแ ะ ดการช่วยเห อ ง นเด็กต่อกอน ม ดเอง
หากเด็กทา ดแ ว หชมเชย เพิม วาม า มิ นตนเอง หากเด็ก
ผ่�น เด็กสามารถต่อกอน มโดย ม่ ม ต่อ ด 2 ชัน แ ว หเ ยนเ นต่อมากกว่า 2 ชัน
2 น รัง
วัสดุที่ ้แทน ด้ ก ่องเ ็ก เช่น ก ่องสบ่ ก ่องนม
55 ชอวัยวะ ด 1 ส่วน 1. ถามพ่อแม่ ก รองหรอ ดแ เด็ก 1. เริม ก ากการชอวัยวะของพ่อแม่ ก รอง หรอ ดแ เด็ก
ก่ อ นว่ า เด็ ก ร ั ก อวั ย วะของร่ า งกาย หเด็กด
่าน ส่วน หนบาง 2. ห งั ากนันชชวน หเด็กทาตาม โดยชอวัยวะของตัวเองท ะส่วน
2. ถามเด็ ก ว่ า อย่ หน โดยถาม . ถาเด็กช ม่ ด ห บั มอเด็กช หถกตอง แ ะ ดการช่วยเห อ ง น
ม่ ่าน เหมอนเดิม รัง เด็ ก สามารถช ดเอง โดยอา ชเพ งเขามา ระกอบ นการทา
กิ กรรม
ผ่�น เด็กสามารถชอวัยวะ ดถกตอง 4. ถาเด็กร กั อวัยวะดวย า าห กั oth ong ang ag
2 น รัง ่องแ ว อา เสริมดวย า าท 2 เช่น า าอังก เ นตน
57 พดเ น า ด 4 า เรยกชอ ถามพ่อแม่ ก รองหรอ ดแ เด็กว่า สอน หเด็กพด าสัน ตามเหตุการณ ริง เช่น
สิงของหรอทักทาย ตองเ น เด็ ก พดเ น า หรอร ั ก ชอสิ งของ - เมอพบหนา ห ่ หพดทักทาย าว่า สวัสด ่ะ รับ หรอ ช
่าน าอนท ม่ ช่ าว่าพ่อแม่ ชอ อะ รบาง าททักทาย นทองถิน เช่น ธุ า ทุก รัง
ของ น ุ นเ ย หรอชอของ - ขณะรับ ระทานอาหาร ก่อน อนขาวพด ขาว ห
ม่ า่ น สัตวเ ยง นบาน เด็กพดตาม ขาว
- ขณะกา ังดหนังสอ ก หเด็กพด าต่าง ตามร าพ เช่น
ผ่�น เด็กพด ดอย่างนอย 4 า เช่น า โตะ แมว
ทักทาย - สวัสด แ ะเรยกชอสิงของต่าง
เช่น โตะ แมว
59 ดมนา ากถวยโดย ม่หก ส่งถวยทมนา 1 4 ของถวย หเด็กแ วบอก 1. ระ องมอเด็ก หยกถวยนาขนดม ่อย ดการช่วยเห อ
เด็ก หดมนา สังเกตการดมของเด็ก หรอ นเด็กสามารถถอถวยนายกขนดมโดย ม่หก
่าน ุป ์ ถวย กดมมห ส่นา ถามพ่อแม่ ก รองหรอ ดแ เด็ก ว่า 2. กเด็กดมนมแ ะนา ากถวย เ ิก ชขวดนม
1 4 ถวย เด็กสามารถยกถวยหรอขันนาขนดมโดย
ม่ ่าน ม่หก ดหรอ ม่ งที่ ้แทน ด้ ขันนา
1 ต่อกอน ม 4 ชัน 1. วางกอน ม กอน วบนโตะ 1. พ่อแม่ ก รองหรอ ดแ เด็ก ชวัตถุทเ นทรงสเห ยม
ุป ์ กอน มสเห ยม 2. ต่อกอน มเ นหอสง 4 ชัน หเด็กด เช่น กอน ม ก ่องสบ่ วางต่อกัน นแนวตัง หเด็กด
่าน กบา ก กอน แ วรอแบบออก 2. พ่อแม่ ก รองหรอ ดแ เด็ก กระตุน หเด็กทาตาม
. ยนกอน ม หเด็ก 4 กอน แ ะกระตุน . ถาเด็กทา ม่ ด ห ับมอเด็กวางกอน มกอนท 1 ทพน แ ะ
ม่ า่ น หเด็กต่อกอน มเอง หโอกาส ระเมิน วางกอนท 2 บนกอนท 1 วาง เรอย น รบ 4 ชัน
รัง 4. หเด็กทา าห าย รังแ ะพ่อแม่ ก รองหรอ ดแ เด็ก
ดการช่วยเห อ ง นเด็กต่อกอน ม ดเอง หากเด็กทา ดแ ว ห
ชมเชย เพิม วาม า มิ นตนเอง
5. หากเด็กต่อ ด 4 ชัน แ ว หเ ยนเ นต่อมากกว่า 4 ชัน
เ ยน าพดทเ นว ระกอบ ถาม ากพ่อแม่ ก รองหรอ ดแ เด็ก 1. พด า 2 า หเด็ก งบ่อย แ ะ หเด็กพดตาม ถาเด็กพด ด
ดวย า 2 าขน ว่ า เด็ ก สามารถพด 2 าขน ม่ ช่ ท ะ า หพดขยาย าพดเด็กเ น 2 า เช่น เด็กพด พ่อแม่
่าน 2 พยาง ต่อกัน ดหรอ ม่ หรอขณะเ ่น ก รองหรอ ดแ เด็กพดว่า นอน อ่านหนังสอ
กับเด็ก พยายาม หเด็กเ ยน าพดทเ น 2. รองเพ งเด็กท ช าพดง่าย หเด็ก งบ่อย พรอมทาท่าทาง
ม่ ่าน ว 2 าขน เช่น อาบนา รองเพ ง ตามเพ ง เวนวรร หเด็กรองต่อ เช่น ับ... ดา ขยา นา
อ่านหนังสอ เ า่ นิทาน . พดโตตอบกับเด็กบ่อย นสิงทเด็กสน หรอกา ังกระทาอย่
วิธพด หพดชัด ชา ม ังหวะหยุดเพอ หเด็กพดตาม นระหว่าง
ผ่�น เด็กเ ยน าพดทเ นว 2 า ชวิต ระ าวัน เช่น ระหว่างอาบนา ระหว่างทานขาว การดร าพ
ขน ดเอง เช่ น อาบนา รองเพ ง ระกอบ อ่านหนังสอร่วมกัน
อ่านหนังสอ เ า่ นิทาน
5 กระโดดเทาพนพนทัง 2 ขาง กระโดด หเด็กด แ วบอก หเด็กทาตาม 1. ับมอเด็ก วทัง 2 ขาง แ ว กกระโดด ง ากบัน ดขันทติดกับ
ปี ด น โดยอา ช่วย ับมอเด็กทัง 2 ขาง พนหรอ ากพนต่างระดับ
- ่าน 2. ห ัง ากนัน หเริม กกระโดดทพนโดยการ ับมอทัง 2 ขางของ
ปี ด น ผ่�น เด็กสามารถกระโดด ดเอง อา ม่ เด็ก ว ย่อตัว งพรอมกับเด็กแ วบอก หเด็กกระโดด กห าย รัง
ม่ า่ น ตองยกเทาพนพนพรอมกันทัง 2 ขาง นเด็กมัน แ ะสนุก ง ่อย หกระโดดเ ่นเอง
. วรระมัดระวังเรอง วาม อด ัย นระหว่างการกระโดด
แก หาง่าย โดย ชเ รอง ถาม ากพ่อแม่ ก รองหรอ ดแ เด็ก ว่า 1. หโอกาสเด็กแก หาอน ดวยตนเอง เช่น นา มเขยของ ตเตยง
มอดวยตัวเอง เด็กสามารถแก หาง่าย ดวยตนเอง ตโตะออกมา หรอเ ่นกิ กรรมอน ท กการแก ข หา หรอเอา
โดย ชเ รองมอ ดหรอ ม่ เช่น เว าเด็ก เกาอมาต่อเพอหยิบของทอย่สง
่าน หยิ บ ของ ม่ ถ งเด็ ก ทาอย่ า ง ร ช มเขย 2. ถาเด็กทา ม่ ด หวางสิงของทสามารถ ชแก หา ด ว ก เด็ก แ ะ
ชเกาอ น หยิบของ เ นตน กระตุน หเด็ก ดิ แก หา เช่น เด็กหยิบของ ตโตะออกมา ม่ ด ก รอง
ม่ า่ น วาง มบรรทัด ว ก เด็กแ ะถามเด็กว่า ม มบรรทัด ะทาอย่าง รด
ผ่�น เด็กสามารถแก หาง่าย ดวย . ถาเด็กทา ม่ ด ทา หเด็กด นสถานการณต่าง เช่น ก รองนา
ตัวเอง โดย ชเ รองมอ มบรรทัดเขยของ หเด็กด
วัต ุป สง ์ ร ักดัดแ งการแก หาทห ากห าย ่านการ
เรยนร าก ห ่ ช่วยเพิม วาม า มิ นตนเอง
9 างแ ะเช็ดมอ ดเอง ถาม ากพ่อแม่ ก รองหรอ ดแ เด็ก พาเด็ก างมอก่อนรับ ระทานอาหารทุก รัง โดยทา หดเ นตัวอย่าง
ว่า เด็กสามารถ างมอแ ะเช็ดมอ ดเอง แ วช่วย ับมอเด็กทาตามขันตอนต่อ น เ ดกอกนาหรอตักนา
่าน หรอ ม่ ส่ขัน แ วหยิบสบ่ เอานาราดทมอแ ะสบ่ อกสบ่ หเกิด อง
ผ่�น เด็กสามารถ างมอแ ะเช็ดมอ แ ววางสบ่ วทเดิม ถมอท อกสบ่ หทัวแ ว างมอดวยนาเ ่า
ม่ ่าน ดเอง โดย ห อ่ า ะช่วยหยิบอุ กรณ นสะอาด นา าเช็ดมอมาเช็ดมอ หแหง ดการช่วยเห อ งท ะ
เ ดกอกนา หรอราดนา ห ขันตอน นเด็ก างแ ะเช็ดมอ ดเอง
71 ขวาง กบอ ขนาดเ ็ก ด โดย ขวาง กบอ ยาง หเด็กด โดย ับ กบอ 1. ขวาง กบอ หเด็กดโดยยกมอขนเหนอ ร ะ ทางดานห งั แ ว
ยกมอขนเหนอ ร ะ ดวยมอขางเดยวยกขนเหนอ ร ะ ทาง ขวาง กบอ ขางหนา
่าน ดานห งั แ วขวาง กบอ ยาง ขางหนา 2. ัดเด็กยน นท่าทมัน ง ับมอเด็กขางทถนัดถอ กบอ แ วยก
ปุ ์ กบอ ยาง วัดขนาด แ ะบอก หเด็กทาตาม กบอ ขนเหนอ ร ะ ทางดานห ัง เอยวตัวเ ็กนอยแ วขวาง
ม่ า่ น เสน ่าน นยก าง ระมาณ กบอ ออก
7 เ นติเมตร ผ่�น เด็กสามารถขวาง กบอ ดโดย . เมอเด็กเริมทา ด ดการช่วยเห อ ง นเด็กขวาง กบอ ดเอง
ยกมอขนเหนอ ร ะ ทางดานห ังแ ว 4. เ ่นขวาง กบอ กับเด็กบ่อย
ขวาง กบอ ขางหนา ง ่นที่ ้แทน ด้ กบอ ขนาดเ ็กทมขนาดพอดมอของเด็ก
ชนิดอน เช่น กเทนนิส
่ งอาย เ ือ
7 ยนวัตถุ ห ทดสอบ ด 1 ชิน 1. วางกอน มสเห ยม กบา ก กอน 1. วางวัตถุชนิดเดยวกัน ชินตรงหนาเด็ก เช่น ชอน ัน แ ะ
ตาม าบอก ร านวนเท่ากับ 1 ตรงหนาเด็ก พดว่า หยิบชอน ห ุณพ่อ ุณแม่ 1 ัน
่าน 2. แบมอ ตรงหนาเด็กแ วพดว่า หยิบ 2. ถาเด็กหยิบ หเกิน 1 ัน หพดว่า พอแ ว หรอ บั มอเด็ก ว
กอน ม ห ร 1 กอน เพอ ม่ หส่งเพิม
ม่ ่าน ุป ์ ชุดกอน มสเห ยม . นากอน มก ับ วางทเดิม แ วพด . เ ยนวัตถุ หห ากห ายขน เช่น บ ม ดอก ม ม แ ะ
กบา ก กอน าว่า หยิบกอน ม ห ร 1 กอน วรสอนอย่างสมาเสมอ นสถานการณอน ดวย
75 วางวัตถุ ว ขางบน แ ะ ส่งกอน ม หเด็กแ วพดว่า วางกอน ม 1. วางของเ ่น เช่น บอ วทตาแหน่ง ขางบน แ วบอกเด็กว่า
ขาง ต ตาม าสัง ด วขางบน... เกาอ โตะ วางกอน ม ว บอ อย่ขางบนโตะ
ขาง ต.... เกาอ โตะ บอก รัง โดย 2. บอก หเด็ก หยิบของเ น่ อกชินหนงมาวาง วขางบนโตะถาเด็กทา
่าน ุป ์ กอน มสเห ยม ส ับ าบอก ขางบน ขาง ต ทุก รัง ม่ ด ห ับมอเด็กทา
กบา ก 1 กอน . ทา าโดยเ ยนเ นตาแหน่ง ขาง ต
ม่ า่ น ผ่�น เด็กสามารถวางกอน ม วขางบน 4. กเพิมตาแหน่ง อน เช่น ขาง ขาง น ขางนอก ขางหนา
แ ะขาง ต ดถกตอง 2 น รัง ขางห ัง ช าทสอสาร น า าตามทองถิน นบริบททเด็กพด
น รอบ รัว
77 รองเพ ง ดบาง าหรอรอง 1. หพ่อแม่ ก รองหรอ ดแ เด็ก 1. รองเพ งทเหมาะสม หเด็ก ง เช่น เพ งชาง เพ งเ ด หรอเพ ง
เพ ง อตามทานอง ชวนเด็กรองเพ งทเด็ก ุนเ ย เด็กของทองถิน โดยออกเสยงแ ะทานองทชัดเ น แ วชวน หเด็กรอง
่าน 2. ถาเด็ก ม่ยอมรองเพ ง หถาม าก ตาม พรอมทังทาท่าทาง ระกอบ
พ่อแม่ ก รองว่าเด็กสามารถรองเพ ง 2. รองเพ งเดิม าบ่อย เพอ หเด็ก นเ ุ ย า ดแ ะกระตุน หเด็ก
ม่ ่าน บาง าหรอพด า อง อง ดหรอ ม่ รองตาม หรอเวนเพอ หเด็กรองต่อเ นช่วง
. เมอเด็กเริมรองเพ งเอง ด หพ่อแม่ ก รอง หรอ ดแ เด็กรอง
ผ่�น เด็กสามารถรองเพ งตามพ่อแม่ ตามเด็ ก เ อกเ ดเพ งทมเนอหาเหมาะสมกั บ เด็ ก แ ะพ่ อ แม่
ก รองหรอ ดแ เด็ก ด โดยอา รอง ก รองหรอ ดแ เด็กรองเพ งต่าง ร่วมกับเด็กพรอมทังทาท่า
ชัดแ ่บาง า หรอ อตามทานอง ระกอบ เช่น เพ งชาง เพ งเ ด หรอเ นเพ งเด็ก า าอังก อา
เ อกบทเพ งทม วาม อง องกัน เพอส่งเสริม วามสน ิ ะ
ผ่�น เด็กร ักรอ หถงรอบของตนเอง วัสดุที่ ้แทน ด้ ตะกรา ส่ของ ก ่อง าน แ ะของเ ่นต่าง
เมอบอก หรอ ทม นบาน
วัต ุป สง ์ กการ วบ ุมอารมณตนเอง หรอ นถงรอบของ
ตัวเอง ม วามอดทน ร ัก หเกยรติ อน ทากิ กรรมร่วมกับ อน
ดตามขันตอน
0 เ ยนแบบ ากเส นเ นวง 1. ากเส นเ นวงต่ อ เนอง ห เด็ ก ด 1. นาดินสอมา ากเสนเ นวงต่อเนองกัน หเด็กดเ นตัวอย่าง
ต่อเนองกัน พรอมกับพดว่า ากเสนเ นวง 2. ส่งดินสอ หเด็กแ ะพดว่า ชอเด็ก ากเสนแบบน
่าน 2. ยนดินสอแ ะกระดา แ วบอก หเด็ก . ถาเด็กทา ม่ ด หช่วย ับมอเด็ก ากเสนเ นวงต่อเนอง
ุป ์ ทาตาม 4. เมอเด็กเริมทาเอง ด ่อย หเด็กทาเอง โดย ชสทแตกต่างกัน
ม่ ่าน 1. ดินสอ เพอกระตุน วามสน ของเด็ก
2. กระดา ผ่�น เด็กสามารถ ากเสนเ นวงต่อเนอง
กัน ด
ตัวอย่าง เส้นวงต่อเนื่อง
่ งอาย เ ือ
5 เ ยนแบบวาดร วงก ม วาดร วงก มขนาดเสน ่าน นยก าง 1. สอน หเด็กวาดวงก มโดยเริม าก ุดทกาหนด หแ ะก ับมา
ระมาณ 5 ม. หเด็ ก ดแ ะพดว่ า สินสุดท ดุ กาหนดเดิม พรอมออกเสยง โดยวาดเ นวงก ม ากชา
่าน ปุ ์ รวาดร วงก ม แ ะ หเด็กทาตาม เร็วพรอมออกเสยง วงก ม..หยุด ยกมอขนเพอ หเด็กเขา าว่า หยุด
1. ดินสอ ผ่�น เด็กสามารถวาดร วงก มโดย ม่ม 2. ับมอเด็กวาดวงก มแ ะยกมอเด็กขนเมอออกเสยง วงก ม....
ม่ ่าน 2. กระดา เห ยม ม่เวา แ ะเสนทมาเชอมต่อ อน หยุด โดยยกมอขน หตรงกับ าว่า หยุด
กัน ม่เกิน 2 ม. ดอย่างนอย 1 น รัง . เมอเด็กทา ดดขน ่อย ดการช่วยเห อ ง นสามารถหยุด
่ งอาย เ ือ
ดเองเมอ ากเสนมาถง ุดสินสุด
7 ถาม าถาม ด 4 แบบ เช่น ร 1. สั ง เกตขณะเด็ ก เ ่ น ของเ ่ น หรอ 1. เ ่านิทาน หเด็ก ง ตัง าถาม ากเนอเรอง นนิทาน หเด็กตอบ
อะ ร ท หน ทา ม ระเมินทัก ะอน แ ะกระตุ น หเด็กเ น ถาม พ่อแม่ ก รองหรอ ดแ เด็ก
2. ถาม ากพ่อแม่ ก รองหรอ ดแ เ น ตอบบาง
่าน เด็กว่า เด็กเ ยถาม าถาม ร อะ ร 2. ตัง าถาม ากชวิต ระ าวัน หเด็กตอบบ่อย เช่น รสอน
ท หน ทา ม หรอ ม่ หนังสอ รองเพ งอะ ร หนังสออย่ท หน ทา มตอง
ม่ า่ น นชวิต ระ าวัน
. เมอเด็กถาม หตอบเด็กทุก รังดวย วามเอา ส่ แ ะพด ยุ กับ
เด็ก นเรองทเด็กถาม
ผ่�น เด็กสามารถ ช าถาม ถามต่างกัน
4 แบบ วั ต ุ ป สง ์ เพอ ก วาม า า ั พ ทแ ะสามารถเ อก ช
สอ วามหมายดวยการพดอย่างเหมาะสมกับสถานการณ ยิงเด็ก
สามารถตัง าถาม ดมาก ยิงแสดงออกถง วาม รเ นอย่างด
9 ช่วยทางานขันตอนเดยว ถาม ากพ่อแม่ ก รองหรอ ดแ เด็ก 1. ชวน หเด็กทางานบานดวยกัน เช่น เก็บของเ ่น เก็บเสอ า
ดเอง ว่า เด็กสามารถช่วยทางานง่าย เช่น ของตนเอง ช่วย าง าน กวาดบาน หยิบของ กทุก รังทมโอกาส
ยกของ เก็บของ ดเอง โดย ห ่ ม่ตอง เพอ หเด็กสามารถทางานบานง่าย ด
่าน ช่วย ดหรอ ม่ 2. ก หเด็กมหนาทรับ ิดชอบโดยเริม ากส่วนของตนเอง เช่น
เก็บของเ ่นดวยตนเองห ัง ากเ ่นเสร็ เก็บเสอ าของตนเอง
ม่ ่าน ส่ตะกรา
91 ชแขนรับ กบอ ด 1. ยนห่าง ากเด็ก 2 เมตร 1. เ ่นโยน กโ งกับเด็ก โดยโยน กโ งขน แ วบอก หเด็กรับ
2. บอก หเด็กยนแขนออกมารับ กบอ ห ด เด็กก็ ะรับ กโ ง ดง่ายเพราะมเว าเตรยมตัวนานก่อนท
่าน ุป ์ กบอ ขนาด แ วโยน กบอ ทเด็ก กโ ง ะตก งมาถง ทา หสามารถ รับตัวแ ะ รับการทางานของ
เสน ่าน นยก าง 15 - 20 มอกับตา ดทัน
ม่ า่ น เ นติเมตร 2. ับท่ารับ หเด็กโดยหงายมอ งอขอ อก ชแขนโอบรับ
. ดการช่วยเห อ ง าก ับมอเ น ับแขน นเด็กรับ ดเอง
4. เมอรับ กโ ง ด ่องแ ว หเ ยนเ น กบอ
ผ่ � น เด็ ก สามารถยนแขนมารั บ แ ะ 5. เมอรับ กบอ ด ่องแ ว เพิมระยะห่างท ะรับ กบอ เ น
ถอ กบอ ว ด 1 น รัง 1 2 เมตร
่ งอาย เ ือ
95 วางวั ต ถุ วขางหนาแ ะขาง 1. วางตุกตา นท่านังตรงหนาเด็ก 1. ของเ ่นห าย ชนิด ทสามารถวางของขางหนาแ ะขางห ัง ด
ห ัง ดตาม าสัง 2. ส่งกอน ม หเด็กแ วพดว่า วางกอน ม เช่น เกาอ โตะ ถวย กอน ม แสดงวิธ หเด็กดพรอมอธิบาย แ ะชวน
่าน ุป ์ วขางหนาตุ กตา แ วบอกต่ อ ว่ า หทาตาม เช่น ด ิกอน มอย่ขางหนาโตะ กอน มอย่ขางห ังโตะ
1. ตุกตา า 1 ตัว วางกอน ม วขางห ังตุกตา บอกเด็ก ห วางกอน ม วขางหนา
ม่ า่ น 2.กอน มสเห ยม กบา ก . เก็บกอน มออก หโอกาส ระเมิน รัง 2. ถาเด็ก ม่ทาตามหรอทาตาม ม่ถก หแสดง หด า พรอมทังช่วย
1 กอน ับมอเด็กทาหรอช พรอมกับพดเนน ขางหนา แ ะ ขางห ัง
ผ่� น เด็กสามารถวาง ดถกตาแหน่ง . ขณะเ ่นกับเด็ก หวางของเ ่นท าย กัน วขางหนา 1 ชิน
ทังขางหนาแ ะขางห ังอย่างนอย 2 น แ ะขางห ัง 1 ชิน พดบอก หเด็กหยิบ เช่น หยิบรถทอย่ขางห ัง
รัง เกาอ ิ ะ รับ
หมายเหตุ : หากมีข้อจ�ากัด
การใช้ตุ๊กตาสามารถใช้อุปกรณ์
อื่นแทน เช่น รถของเล่น
97 พดถงเหตุการณทเพิง ่าน ถามเด็ ก ว่ า ก่ อ นมาทน หนทาอะ ร 1. ถาม าถามทเกยวของกับกิ วัตร ระ าวันทเพิง ่าน ชัวขณะ
หม่ ด บาง ะ เช่น กินขาวเสร็ างหนา แ รง น เขาหองนา กินขนม ดมนม
ทิงระยะเว าสัก ร่หนงแ วถามเด็กว่า เมอกหน ทาอะ รมา ะ
่าน 2. ถามถงเหตุการณท ่านมาระยะเว านานขน แ ะเ ดโอกาส ห
ผ่�น เด็กสามารถเ ่าเหตุการณทเกิดขน เด็กเ า่ ถาเด็กตอบ ม่ ด หเชอมโยงเหตุการณททาร่วมกันกับพ่อแม่
ม่ ่าน ท ่านมา ห ห ่หรอเด็กดวยกัน ง ด หรอบุ อน น รอบ รัว
อย่างนอย 1 รัง วัต ุป สง ์ เพอ ก หเด็กเรยบเรยง วาม ิดเกยวกับเหตุการณ
ท า่ นมาแ ะเ า่ ถ่ายทอด ห ห ่ งตาม าดับเหตุการณทเกิดก่อน
ห ัง ดอย่างถกตอง เ นการ ก วาม าขณะทางาน
ผ่ � น เด็ ก สามารถตอบถกตองทั ง 2
น รัง
100 ส่เสอ า่ หนา ดเองโดย ม่ตอง แสดงหรอถาม ากพ่อแม่ ก รองหรอ 1. ส่เสอ ่าหนา หเด็กด
ติดกระดุม ดแ เด็กว่า เด็กสามารถ ส่เสอ ่าหนา 2. นาเสอ ่าหนา ุม ห ่ของเด็ก วแ ะ ับมอขวาของเด็ก ับ อ
ดเองหรอ ม่ กเสอดาน ายยกขน หากเด็กถนัดขวา ส่ดานขวาก่อน ด
่าน . หเด็กสอดแขน ายเขา นแขนเสอดาน าย
ผ่�น เด็กสามารถ ส่เสอ ่าหนา ดดวย 4. ับมอ ายของเด็ก ับ อ กเสอดานขวาแ วยกขน
ม่ ่าน ตนเองโดย ม่ต องติดกระดุม เสอมแขน 5. หเด็กสอดแขนขวาเขา นแขนเสอดานขวา เมอเด็กเริมทา ด
หรอ ม่มแขนก็ ด แ ะ ม่ ช่การ ส่เสอ ดการช่วยเห อ ง นเด็กสามารถ ทา ดเองทุกขันตอน
หตุกตา
วัต ปุ สง ์ ก วาม า แ ะทัก ะมา ช นชวิต ระ าวัน ดอย่าง
เหมาะสม เพิม วาม า มิ นตนเอง
102 ตัดกระดา ร สเห ยม ัตุรัส 1. แสดงวิธตัดกระดา ร สเห ยม ัตุรัส 1. ชกรร กรตัดกระดา หเด็กดแ วบอก หเด็กทาตาม
ขนาด 10 ม. ออกเ น 2 ชิน ออก ากกันเ น 2 ชิน หเด็กด โดยตัด าก 2. ถาเด็ก ม่สามารถทา ด สอนเด็ก ห ชกรร กรมอเดยวโดยสอดนิว
่าน โดย ชกรร กร ายมน ดานหนง ยังอกดานหนงทอย่ตรงขาม หถกตองแ ะ กขยับนิว
2. ยนกรร กร หกับมอขางทถนัดของเด็ก . เมอเด็กขยับนิวเ นแ ว หเด็ก กตัดกระดา ขนาด 5 ม.
ม่ า่ น ุป ์ แ ะยนกระดา หกั บ มออกขางหนง เมอเด็กทา ด หเพิมขนาดกระดา เ น 10 ม.
1. กรร กร ายมนสาหรับเด็ก พดกับเด็กว่า หน องตัดกระดา น ิ 4. ชวนเด็กเ ่นตัดกระดา เ นร ต่าง
2. กระดา สเห ยม ั ตุ รั ส หโอกาส ระเมิน รัง
ขนาด 10 ม.
ผ่�น เด็ก ชกรร กรตัดกระดา ออกเ น
2 ชิน โดยตัด ากดานหนง ยังอกดาน
หนงทอย่ตรงขาม อย่างนอย 1 น รัง
่ งอาย เ ือ
104 เ อกวัตถุทมขนาด ห ่กว่า 1. วางวัตถุบนโตะท ะชุด โดย ม่ต อง 1. กเด็ก นชวิต ระ าวัน เช่น ขณะรับ ระทานอาหาร สอนเด็ก
แ ะเ ็กกว่า เรยงขนาด หร กั ถวย บ ห ่ ถวย บก าง ถวย บเ ็ก
่าน 2. ชวัตถุชินทมขนาดก าง แ วถามว่า 2. ชทถวย บก าง พรอมกั บ ชทถวย บ ห ่ แ วบอกเด็ ก ว่ า
ุป ์ ชุดวัตถุ ขนาด ส อัน หน ห ่กว่าอันน อัน หนเ ็กกว่า ถวยน ห ่กว่าอันก าง แ ะช ทถวย บเ ็ก แ วบอกว่า ถวยน
ม่ ่าน เดยวกัน านวน ชุด ทรง อันน ทา ห รบทัง ชุดโดยเริม าก เ ็กกว่าอันก าง
กระบอกสั น สเห ยม แ ะ ทรงกระบอกสัน สเห ยมแ ะสามเห ยม . ทดสอบ วามเขา โดยช ทถวย บก าง แ วถามเด็กว่า
สามเห ยม อัน หน ห ่กว่าอันน อัน หนเ ็กกว่าอันน กเด็กบ่อย
โดยเ ยนอุ กรณ หห ากห ายมากขน
ผ่�น เด็กสามารถเ อกวัตถุทมขนาด ห ่ วัสดุ ้แทน ด้ ของ ช นบานชนิดอน ท ม่เ นอันตราย โดยเ น
กว่า แ ะเ ็กกว่า ดถกตอง 2 น ชุด ชนิดเดยวกันแต่มขนาดต่างกัน เช่น ถวย าน ชอน
10 ส่กระดุมขนาด ห อ่ ย่างนอย ส่กระดุม หเด็กด แ ะถอดกระดุมออก 1. แสดงวิธ ส่กระดุม หเด็กด แ วบอก หเด็กทาตาม
2 ม. ดเอง เม็ด แ วบอก หเด็กทาตาม 2. ถาเด็กทา ม่ ด ห ับมอทาโดย ชนิวหัวแม่มอแ ะนิวชของมอ
ุป ์ ตุกตา าทมกระดุม ขางหนง ับสาบเสอทดานทมรังดุม ดงรังดุม หกวาง แ ะ ชมอ
่าน ขนาด ห ่ อย่างนอย 2 ม. ผ่�น เด็กสามารถ ส่กระดุม ดเอง เม็ด อกขางหนง ับกระดุมตะแ ง ง ดัน ส่รังดุม รงเม็ด
. เ ยนมอท ับสาบเสอมาดงกระดุม หห ุด ากรังดุมทังเม็ด
ม่ า่ น 4. ่อย ดการช่วยเห อ ง นสามารถทา ดเองทุกขันตอน
เมอเด็กทา ดดแ ว ก หเด็ก ส่เสอแ ะติดกระดุมดวยตนเอง
10 ระกอบชินส่วนของร าพ 1. วางร าพทต่อแ ว วตรงหนาเด็ก 1. วางร ทตัดออกเ น ชิน ตรงหนาเด็ก หเด็กสังเกตร าพนัน
ทตัดออกเ นส่วน ชิน ด แ วพดกับเด็กว่า หนดร าพน 2. แยกร าพทัง ชิน ออก ากกันโดยการขยายรอยต่อ ห
่าน 2. นาชินส่วนร าพวาง ะกันแ วบอก กวางขน ช่วยกันกับเด็กต่อเ น าพเหมอนเดิม
กับเด็กว่า ต่อ หเ นร าพนะ ะ . แยก าพทต่อออก ากกัน โดยการส ับตาแหน่ง าพบน - ่าง
ม่ ่าน ุ ป ์ ร าพทมส่ ว น ช่วยกันกับเด็กต่อเ น าพเหมอนเดิม
ต่อกัน ชิน 1 ร ผ่�น เด็ก ระกอบชินส่วนร าพ ดถก 4. แยก าพทต่อออก ากกัน โดยการส ับตาแหน่ง าพ าย - ขวา
ตองทังหมด ชิน ช่วยกันกับเด็กต่อเ น าพเหมอนเดิม
5. เพิม วามยาก โดย ะชินส่วนของ าพทังหมด ช่วยกันกับเด็ก
ต่อเ น าพเหมอนเดิม ถาเด็กเริมทา ดแ ว อ่ ย หเด็กต่อ าพดวย
ตนเอง
. หากเด็กต่อ าพ ด ่องแ ว หเ ยนเ น าพทตัดแบ่งเ น
ชิน
110 ตอบ าถาม ดถกตอง ถามเด็ ก ว่ า ถาหนรสกรอนหน ะทา 1. กเด็ก นชวิต ระ าวัน เมอเด็กมาบอก วามตองการ เช่น หิว
เมอถามว่า ถารสกรอน อย่าง ร ถาหน ม่สบายหน ะทาอย่าง ร รอน วดหัว หพ่อแม่ ก รองหรอ ดแ เด็ก ถามเด็กว่า แ วหน
่าน ม่สบาย หิว ถาหนหิวหน ะทาอย่าง ร ะทาอย่าง ร เพอกระตุน หเด็ก ิดก่อน
ะทาอย่าง ร 2. ถาเด็กตอบ ม่ ด หพดอธิบาย เช่น ถาหนหิวนาตอง ดมนา
ม่ า่ น ผ่�น เด็กสามารถตอบถก 2 น าถาม ถาหนรอนหนตอง อาบนาหรอเ ดพัด ม ถาหน วดหัวหนก็ตอง
เช่น ทานยาหรอ หาหมอ
รอน ตอบว่า อาบนา เ ดพัด ม . ชวนเด็กพด ุยแ ะกระตุน หตอบ าถาม นสถานการณอน
ม่สบาย ตอบว่า นอน หาหมอ กินยา เพิมเติม เช่น เก็บของ อน ด ะทาอย่าง ร เห็นเพอนหก ม ะทา
หิว ตอบว่า กินขาว กินขนม อย่าง ร เห็นขยะตกทพน ะทาอย่าง ร ถาเด็กตอบ ม่ ด หสอนวิธ
ทถกตองเหมาะสม หเด็ก
117 เดินต่อเทาเ นเสนตรง ขาง แสดงวิ ธ เดิ น ต่ อ เทา ขางหนา หเด็ ก ด 1. ก หเด็กเดินทรงตัวบนพนทม ายเ นเสนขนาน ห่างกัน ระมาณ
( ปี หนา ด ระมาณ กาว แ ว หเด็กทาตาม โดย นิว โดยเทา ม่ออกนอกเสน ถาพน ม่ม าย ชเท สติดเ นแนว
า่ น แสดง หเด็กด ดห าย รัง หโอกาสเด็ก ขนานแทน
ทา ด รัง 2. เมอเด็กเดิน ด ่อง ดระยะห่าง งเห อ 4 นิว แ ะต่อ หเดิน
เหยยบบนเสนตรงเสนเดยว โดยวางสนเทา หต่อกับ ายนิวของอก
ม่ ่าน ผ่�น เด็กสามารถเดินต่อเทา ขางหนา ขางหนงโดยพ่อ แม่ ก รองแ ะ ดแ เด็กทา หเด็กดก่อน ถาเด็ก
ด 4 กาวขน โดย ม่ตองช่วยพยุงแ ะ ม่มัน หช่วยเห อโดยการ ับมอแ ะ ่อย ดการช่วยเห อ ง
สนเทากับ ายนิวเทาอกขางหนงห่างกัน นกระทังเด็กเดิน ดดวยตัวเอง
ม่ เ กิ น 1 นิ ว โดย ม่ ก างแขนพยุ ง ตั ว
อย่างนอย 2 น รัง
11 อกร วางกระดา แ ะดินสอขางหนาเด็ก หเด็ก 1. เอาร าพทมร สเห ยม หเด็กด หรอช หเด็กดสิงของ นบานท
ดร ชแ ะบอกเด็กว่า เขยน หเหมอน เ นร สเห ยม เช่น กรอบร ิทิน แ ะบอกว่าน อร สเห ยม
า่ น ุป ์ ร น โดยหามพดว่า สเห ยม แ ะ แ ว ชนิว ากตามเสนสเห ยม
ร สเห ยม ัตุรัส ม่ตอง ชนิวเขยนเ น หโอกาสเด็ก 2. วาดสเห ยมตังแต่ตน น บ โดย หดานกวางแ ะยาวม วามยาว
ขนาด 2.5 2.5 เ นติเมตร ทา รัง ก เ ยงกัน หเด็กดแ ะ หเด็กทาตาม
ม่ ่าน
บนกระดา พนขาว ผ่�น เด็กสามารถวาดเสนตรง 4 เสน ห . ห ัง ากนันชชวน หเด็กสังเกตหรอร ักสเห ยมแบบอน เช่น
เสนดาบนพนขาว วามหนา เ นสเห ยม ด ายมน ม่ ด โดยแต่ ะ ระต หนาต่าง โตะ ต แ ่นกระเบอง นบาน เ นตน แ ว หเด็ก
เสน 2 มิ ิเมตร เสนตองตัดกันเ นมุม ากหรอ ก เ ยง หัดวาดสิงทเ นร สเห ยมเห า่ นัน
แ ะ วามยาวแต่ ะด าน ก เ ยงกั น
ดอย่างนอย 2 น รัง
ผ่�น ม่ผ่�น
124 แสดง วามเห็นอกเห็น เมอ ถามเด็กว่า เมอหนเห็นเพอนรอง หเพราะ 1. สอน หเด็กร ักอารมณ วามรสกของตนเองแ ะเขา อารมณ
เห็ น เพอนเ ็ บ หรอ ม่ ส บาย เสย หรอเ ็บ หน ะทาอย่าง ร วามรสกของ อน หดสหนา ริงหรอ ชร าพ ระกอบ
ผ่�น เด็กตอบแสดง วามเห็นอกเห็น
่าน เช่น หนเขา ช่วยเพอน อบเพอนหรอ
บอก ร ห ่ หมาช่วยเพอน สอ ร าพทแสดงถงอารมณแบบต่าง เช่น บหนายิมม วามสุข
บหนาเ ราเสย ตนเตน ตก เ นตน
ม่ ่าน 2. ทาตัวเ นแบบอย่าง นการแสดง วามรสกเห็น แ ะช่วยเห อ อน
. เ ่านิทาน หรอเ ่นบทบาทสมมติ นเรองการช่วยเห อ อน เช่น
เมอเห็นเพอนหรอ าติหรอ นหก ม
4. ส่งเสริมหรอชแนะ หเด็กรสกเห็น แ ะแนะนา หเด็กแสดง วาม
ห่วง ยดวยการพด หรอแสดง วามเห็นอกเห็น เขาช่วยเห อ
5. ชมเชยแ ะช หเห็น ทเกิด ากการกระทาดของเด็ก
12 ตัดกระดา ตามเสนตรง บอก หเด็ก ชกรร กรตัดกระดา ตามเสน 1. ชวนเด็ก หช่วยทางานบานทออกกา งั มอแ ะนิวมอ เนนการ ชหัว
ต่อเนอง ยาว 15 ม. ตรงยาว 15 ม. ต่อเนอง แม่มอกับนิวช เช่น ช่วยบิด า ช่วยหยิบของ ช เด็ด ัก ช มหนบ
่าน ชตะเกยบ ช ม บสิงของ ชชอนสอม ับ มพาย ทากาว ทาแยม
ุป ์ ผ่ � น เด็ ก สามารถตั ด กระดา ตาม หรอทางานบานทเนนการ ชตากับมอ ระสานกัน เช่น ัดโตะอาหาร
1. กระดา ทมเสนตรงยาว เสนตรง ด อย่างต่อเนอง ยาว 15 ม. เด็ด ัก เตรยมอาหาร สอน ห ชสองมอทางานร่วมกันดวยตนเอง
ม่ า่ น
15 ม. ากขอบ เช่น กแ ะแก มเชอกรองเทา ก ัดกระดุมเสอ ส่เข็มขัด
2. กรร กร ายมนสาหรั บ 2. ชวนทากิ กรรมท ชเ รองเขยนแ ะอุ กรณ ิ ะทห ากห าย
เด็ก ทช่ ว ยพั ฒ นาก ามเนอมั ด เ ็ ก เช่ น สเทยน พ่ กั น ส ม สเม ิ ก
รสารพิ การทา ิ ะโดย ชวัสดุตามธรรมชาติแ ะการ สมส
หเ นสต่าง
. ชวนเด็กทากิ กรรมทตอง ชกรร กรแ ะสอนวิธการ ชอย่าง
อด ัย ชกรร กร ายมนสาหรับเด็ก โดยเริม ากการตัดเ น
เสนตรง แ ว ง ่อย กตัดเ นร ต่าง
9
การ ร เม พ าการเ ก ่ งอาย เ ือ
127 บวกเ ขเบองตน พั ธ ม่เกิน ถาม าถามบวกเ ข เช่น 1 2 เท่ากับเท่า ร 1. ชวนเด็กนับสิงของต่าง ทอย่รอบตัว นชวิต ระ าวัน เช่น
( ปี ด น 10 5 5 เท่ากับเท่า ร มหนบ า โตะ เกาอ าน ชาม หรอนับของทแม่ อมา ากต าด
- 2. สอน หเด็กร ักการบวก โดยนาสิงของชนิดเดยวกัน 2 านวน
มารวมกัน เช่น ม มหนบส า อัน สเห อง 4 อัน รวมม มหนบกอัน
ปี ด น ่าน ม�ย ตุ เมอเด็กร ัก านวนบวกแ ว สามารถสอน หเด็กร ัก
ผ่ � น ถาเด็ ก สามารถรวมสิ งของหรอ านวน บเพิมเติม ด ่านกิ กรรม ัก ณะ ายกัน โดย หมการ
ม่ า่ น นับนิวรวมกันโดย ช านวน 1-5 โดยตอบ หักออกหรอ ด านวนสิงของ
ถกทัง 2 าถาม หโอกาสตอบ 2 รัง วัต ุป สง ์ เพอ หเด็กร ักบวกเ ขเบองตน น านวน ัพธ
ท ม่เกิน 10 สามารถ ด าแ ะนา ช ด
12 เด็กสามารถอธิบายหนาท ถามเด็กดวย าถาม ายเ ด เช่น ...เ น 1. พด ุยกับเด็ก เกยวกับสิงต่าง รอบตัว ช หสังเกตร ร่าง ัก ณะ
หรอ ุณสมบัติของสิงของ อย่าง ร หอธิบายถงสิงของ ชนิด ดแก่ การ ชงาน ส่วน ระกอบทามา ากสิง ด
ดอย่างนอย ชนิด บาน บอ เกาอ สม าน แมว ทะเ อง 2. อธิ บ ายหนาทแ ะ ุ ณ สมบั ติ ข องสิ งต่ า ง ทอย่ ร อบตั ว าก
่าน ของ ริงหรอร าพ หเด็ก งบ่อย เช่น กบอ ก ม เอา วเตะ
ห ัง า เพดาน
ตาม ุณสมบัติขาง ่างนอย่างนอย 1 อย่าง แมวเ นสัตวเ ยงม 4 ขา รองเหมยว
ม่ า่ น 1. การ ชงาน 2. ร ร่าง . ส่วน ระกอบ . กระตุน หเด็กตอบ าถามเกยวกับหนาทหรอ ุณสมบัติของสิงของ
4. ัดอย่ น ระเ ทอะ ร ต่าง นเด็กสามารถตอบ ดเอง
11 อกร สามเห ยม วางกระดา แ ะดินสอขางหนาเด็ก หเด็ก 1. ชชวน หเด็กดสิงรอบตัวทเ นร สามเห ยม เช่น ห ัง าบาน
ดร ชแ ะบอกเด็กว่า เขยน หเหมอน กระดา สเห ยม ตั รุ สั พับ รงทะแยงมุมเ นร สามเห ยม าพัน อ
่าน ร น โดยหามพดว่า สามเห ยม แ ะ ทเ นร สามเห ยม ดานขางของหมอนขวาน ธงร สามเห ยม
ุป ์ ม่ตอง ชนิวเขยนเ น หโอกาสเด็กทา 2. วาดร สเห ยมแ วขดเสนทะแยงมุมเพอ หเ นสามเห ยม 2 อัน
ม่ า่ น - กระดา แข็งทม าพ รัง หเด็กด แ ว หเด็กวาดตาม
สามเห ยมดานเท่า ขนาด . เขยน ุดสาม ุดแ ว หเด็กโยงเสนระหว่าง ุดเ นร สามเห ยม
1 นิว แ ว หเด็กวาดโดย ห ่ ม่ตอง ุด หก่อน
- กระดา ดินสอ 4. ชวนเด็ก หวาดร สามเห ยม ระกอบเ นร ต่าง แ ะนามาต่อ
ผ่�น เด็กสามารถเขยนร สามเห ยม เติมกับ าพทเด็กวาด เช่น ร ดาว บของเรอ ห ัง าบาน เสอ โบว
ดโดยเด็กทา ดอย่างนอย 2 น รัง
การ ร เม พ าการเ ก ่ งอาย เ ือ
1 สามารถ ิ ด เชิ ง เหตุ แ ะ นาร เหตุการณ มาวาง หเด็กดท ะชุด โดย 1. ชแ ะอธิ บ าย หเด็ ก ร ั ก สั ง เกตสิ งแวด อมรอบ ตั ว เด็ ก
( ปี ด น อธิบาย ด บอก าพแรกเ น าพตังตน หก่อน ทเ ยนแ ง ตามระยะเว า เช่น ตาแหน่งของพระอาทิตย
- ชุดท 1 แม่ ก่ เริม าพแรก อ แม่ ก่ออก ข่ ทเ ยน นหนงวัน การเ ริ เติบโตของพชทโตเร็ว เช่น ถัวงอก
ุป ์ ชุดเหตุการณ ชุด ชุดท 2 เสอ เริม าพแรก อ ข่ เสอ ตนหอม ักบุง เ นตน
ปี ด น ่าน ุดที่ แม่ ่ แม่ ก่ ก ข่ ชุดท ดอก ม เริม าพแรก อ ตนก า 2. ห ่ถามเด็กดวย าถาม เช่น ทา ม อย่าง ร เพราะอะ ร
ก ก่โ ่ออก าก ข่ กเ ยบ แ ว หเด็กเรยง าพต่อ ากแ ่นแรก โดย แสดง วาม วามสน าตอบของเด็ก ชวนพด ยุ กั ถามเพอกระตุน
ม่ า่ น ก่ตัวเต็มวัย เรยง าดับก่อนห งั แ ะอธิบายสิงทเกิดขน หเด็กตอบอย่างมเหตุ แ ะช่วยขยาย วาม หชัดเ นขน
ุดที่ ผี ส ข่ เสอ หนอน ตาม าดับ
ดักแด เสอ ผ่�น เด็กเรยง าดับเหตุการณแ ะอธิบาย
ุ ด ที่ ด ม้ ต นก า เ นเหตุเ น ด 2 น ชุด
ตนอ่อน ดอกบาน ดอกโรย
ดุ แม่ ่
ุดผี ส วัต ุป สง ์ ก หเด็กม วาม ิดเชิงเหตุ สามารถเรยง าดับ
เหตุการณก่อน-ห ัง ด ากการ ด า แ ะสามารถนา ช ด
ุดด ม้
19 ทางานท ดรั บ มอบหมาย น ถาม าก ก รอง ดแ เด็กหรอ ร ระ า 1. ห ่ บิ ตั ติ นเ นแบบอย่างทด นดานการทางาน หเสร็ ตาม
สาเร็ ดวยตนเอง ชันว่า เด็กสามารถทางานท ดรับมอบ เ าหมายทเห็น พั ธ ดชัดเ น หแก่เด็ก
หมาย นสาเร็ ดวยตนเองหรอ ม่ เช่น 2. กาหนดเ าหมายของงานหรอกิ กรรมร่วมกันกับเด็ก แ ะสนับสนุน
- � ดูแ ตน ง น จิ วัต ป จำ�วัน แต่ง ช่วยเห อ หเด็กทางานสาเร็ ตามเ าหมายนัน โดย านงถงระดับ
่าน ตัวกินขาว อาบนา แ รง น พัฒนาการแ ะ วามสามารถ
-ง�นด้�น � ียน ู้ วาดร อ่าน เขยน . หเด็กบอกเ าหมาย นกิ กรรมท ดรับมอบหมาย แ ะ หโอกาสเด็ก
ม่ า่ น ร่วมกิ กรรม ทาเอง นสาเร็ ห วามช่วยเห อเมอเด็กตองการ
-ง�นด้�น ิ ป การรองเพ ง การออกกา งั กาย 4. แสดง วามชนชมเมอเด็กพยายามทา หสาเร็ ตามเ าหมาย เพอเพิม
ผ่�น ก รองตอบว่าเด็กสามารถทางาน วาม า มิ นตนเอง แ ะพด ยุ ถงวิธท ะทา หดขน น รังต่อ
ท ดรับมอบหมาย นสาเร็ ดวยตนเอง วัต ปุ สง ์ เพอ หเด็กสามารถรับ ดิ ชอบทางานท ดรับมอบหมาย
ดวยตนเอง ด นสาเร็
แ ิด สัปด� ์ หโอกาส กมอง ง แ ะขยับแขนขาตาม ชอบ กอด กแ ะอุม กบ่อย สบตา ยิม พด ุยกับ กบ่อย ม่วา่ ะเ นช่วง กดดนมแม่
อย่าห่อตัว กแน่นเกิน น กขยับตัว ม่ ด หรอช่วงเ ยนเสอ า ก
สัปด� ์ ดน กยังชอบมอง ง แ ะขยับแขนขาตาม ชอบ กอด กแ ะอุม กบ่อย สบตา ยิม หัวเราะ พด ุยกับ กบ่อย แ ว ก ะ ุยดวย
ขณะตน ห กนอน นท่า วาบาง ส่งเสยงเรยกหรอเขย่าของเ ่น ห ก เ ยนเสยง ก แ ะเ ่นกับ ก ทา ห กสนุกแ ะม วามสุข
เงยหนามองเพอ กชัน อ ทนอนตอง ม่นุ่มเกิน อ่านแ ะเ ่าเรอง ากหนังสอทม าพสวย แ ะสด ส ห ก งบ่อย
ห กดของสสด ส หรอกรุงกริง ก ะ ด กมองตาม งเสยง แ ะ วาของ กชอบมาก
กชอบอมของ เพราะ กอยากรว่ามันนิมหรอแข็ง อุ่นหรอเย็น ถงแมว่า กยังพด ม่ ด แต่ กรว่า พ่อแม่ ก รอง ร แ ะ ดแ เด็ก
กชอบเ ่นขาวของ นบานทสสันสด ส ม่ าเ นตอง อของเ ่นแพง เขา เสยงอ - อา ของ กว่า กตองการอะ ร
แต่ตองสะอาด แ ะ อด ัย อบโยนดวย วามนุ่มนว เมอ กรอง หหรอหวาดก ัว
ดน ดน กชอบเ ่นขาวของ นบานทสสันสด สทสะอาด แ ะ อด ัย ก ะเอามา พด ุยกับ ก เมอ กทาเสยงต่าง หรอเรยกชอ ก ก ะ ด าชอตัวเอง ด
เขย่า ต เ าะ ทาเสยงต่าง หรอ ่อย งพน พ่อแม่ ก รอง ร แ ะ กอยาก หพ่อแม่ ก รอง ร แ ะ ดแ เด็ก อ่านหนังสอ าพ ห ก ง
ดแ เด็ก อย่าดุ ก เพราะ กกา ังเรยนร ทุกวัน
ัดทโ ่งกวาง อด ัย ห ก บ าน พด ุยกับ กเกยวกับสิงของรอบตัว ดวย าพดทสัน กระชับ ด วาม
ก กเหนยวตัว กุ ขนยน โดย หเกาะตัวพ่อแม่ ก รอง ร แ ะ ดแ เด็ก เวน ังหวะ ห กโตตอบเสมอ
ม่ วร ชรถหัดเดิน เพราะ ก ะ ม่พยายามทรงตัวยนดวยตนเอง แ ะ
เกิดอุบัติเหตุ ดเพราะรถพ ิก วาง่าย
กชอบเ ่น ะเอมาก ทา ห กหัวเราะ แ ะม วามสุข
ดน ดน เ ่น ่อนของกับ ก กอยากรว่ามันหาย หน กกา ัง ด า าต่าง สอน กเรยกชอสิงต่าง รอบตัวหนดวย
ชชวน ห ก ชนิวหยิบขนม ิง หรอ มเนอนิมกินเอง สอน ก หสวัสด แ ะบายบาย
กชอบเสยงอ่าน แ ะเ า่ นิทานของพ่อแม่ ก รอง ร แ ะ ดแ เด็ก
อ่านหนังสอ าพ ห ก งทุกวัน
อย่าทิง กอย่ นเดยว ก ะรสก อด ัยหาก ดเห็นหรอ ดยินเสยง
พ่อแม่ ก รอง ร แ ะ ดแ เด็ก
ชมเชยเมอ กทาสิง ดสิงหนงสาเร็
ดน ปี กชอบเ ่น อนของขนาดต่าง กัน กเรยนรเรองขนาด ร ร่าง แ ะ กพด ดแ ว พ่อแม่ ก รอง ร แ ะ ดแ เด็ก ุยกับ กบ่อย
สต่าง ดวยกัน สอน าต่าง ห กเรยนร ากสิงรอบ ตัว ก
พ่อแม่ ก รอง ร แ ะ ดแ เด็ก ชของเ ่น นบานทสะอาด แ ะ ช าสุ าพพดกับเด็ก
อด ัย ห กเ ่น ด ม่ าเ นตอง อของเ ่นทแพง ห ก ขณะเ ่นกับ ก พด ุยแ ะสอน าต่าง ห กดวย
กกา ังหัดเดิน วิง กสิง หม่ ช่วยสอน กดวย แ ะ หกา ัง ก อ่านหนังสอ าพ ห กทุกวันเพราะ กชอบมาก
ชวน กขดเขยน วาดร ต่าง ระบายส ชวน กรองเพ งแ ะเ อน หวตาม ังหวะ
หโอกาส กช่วยทางานบานง่าย สอน ห กร ักขอบ ุณ ขอโท
ปี น ป สอน กนับหนง สอง สาม กพด ดเยอะแยะแ ว แ ะ กชอบถามอย่ารา า ก เพราะ กกา ัง
สอน กเรยนรเรองขนาด ร ร่าง แ ะสของสิงต่าง แ ะเ รยบเทยบกัน อยากรสิงต่าง รอบตัว ก
กชอบของเ ่นทพ่อแม่ ก รอง ร แ ะ ดแ เด็ก ทา หมากทสุด พด ุย อ่านหนังสอ าพ เ ่านิทาน รองเพ ง ท่องบทก อน แ ะเ ่น
ชวนเด็กวิงเ ่น ออกกา ังกาย กการทรงตัว กับ กบ่อย
สรางสุขนิสัย เช่น การ างมอ การ ชหองนา การแ รง น การสวมรองเทา ช าสุ าพพดกับเด็ก
กทัก ะการกินอาหารดวยตนเอง ชวนเด็ ก เ ่ น สนุ ก โดยตั ง าถาม หเด็ ก ิ ด แ ะ าดเดา ากเนอเรอง
หโอกาสเด็กช่วยทางานบานง่าย นนิทานหรอชวิต ระ าวัน
ชวนเด็กวาดร แ ะเ ่าถงสิงทวาด พ่อแม่ ก รอง ร แ ะ ดแ เด็ก หาก กทา ดิ พ าดอย่า าเติม ก หกา งั กแทน แ ะสอน กว่าอะ ร
รับ งอย่างตัง ตัง าถามต่อยอด ินตนาการเด็ก ม่ตาหนิหรอขัดแยง ถกอะ ร ม่เหมาะสม
นสิงทเด็กเ ่า กชอบเ ยนแบบ ดังนันพ่อแม่ ก รอง ร แ ะ ดแ เด็ก ตองเ น
สอน หร ักแบ่ง น เก็บของเ ่นเขาทห ังเ ิกเ ่น ตัวอย่างทด ห ก
แ ิด 1. ท่านอน วายก ร ะแ ะหัน 2. มองตามถงกงก าง าตัว . สะดุงหรอเ อน หวร่างกาย 4. ส่งเสยงออแอ 5. มอง องหนา ดนาน 1 - 2 วินาท
- ขาง ดขางหนง ด เมอ ดยินเสยงพดระดับ กติ
ดน
ด น 71. ขวาง กบอ ขนาดเ ็ก ด 74. สน งนิทาน ดนาน 7 . เด็กร ักรอ หถงรอบของตนเอง
ปี โดยยกมอขนเหนอ ร ะ 5 นาท นการเ ่นโดยม ห ่ อยบอก
ด น า่ น ม่ ่าน ่าน ม่ ่าน า่ น ม่ ่าน
วด วด วด .............
75. วางวัตถุ ว ขางบน
แ ะ ขาง ต ตาม าสัง ด
่าน ม่ ่าน
วด
ด น 90. ยนขาเดยว 5 วินาท 92. แยกร ทรงเรขา ณิต ด แบบ 95. วางวั ต ถุ วขางหนาแ ะ 97. พดถงเหตุการณทเพิง ่าน 99. บอกเพ ของตนเอง ดถกตอง
ปี ขางห ัง ดตาม าสัง หม่ ด
ด น า่ น ม่ ่าน ่าน ม่ า่ น ่าน ม่ ่าน ่าน ม่ า่ น า่ น ม่ ่าน
วด วด วด . วด ........ วด .........
9 . ระกอบชินส่วนของร าพทถก
ตัดออกเ น ชิน ด
่าน ม่ า่ น
วด
91. ชแขนรับ กบอ ด 94. เขยนร วงก มตามแบบ ด 9 . เ อก ดั ก มุ่ วัตถุตาม 9 . พด ขอ หรอ ขอบ ุ ณ 100. ส่เสอ ่าหนา ดเองโดย ม่ตอง
ระเ ท าพเสอ า ด หรอ ห ดเอง ติดกระดุม
า่ น ม่ ่าน ่าน ม่ า่ น ่าน ม่ ่าน ่าน ม่ า่ น า่ น ม่ ่าน
วด วด วด วด . ....... วด ...........
ด น 117. เดินต่อเทาเ นเสนตรง 11 . อกร 120. ับ วามเมอ งนิทาน 122. อ่านออกเสยงพยั ชนะ 124. แสดง วามเห็นอกเห็น เมอ
ปี ขางหนา ด หรอเรองเ ่า ดถกตอง 5 ตัว ดังน ก ง เห็นเพอนเ ็บหรอ ม่สบาย
ด น ย
า่ น ม่ ่าน ่าน ม่ า่ น ่าน ม่ ่าน ่าน ม่ า่ น า่ น ม่ ่าน
ว ด ................................ ว ด ................................. ว ด ............................... ว ด ................................. ว ด .................................
119. วาดร น ด ส่วน 121. นับกอน ม 5 กอน 12 . ร ักพดอย่างมเหตุ
่าน ม่ า่ น ่าน ม่ ่าน ่าน ม่ า่ น
ว ด ................................. ว ด ............................... ว ด .................................