Metodyka

Podstawa prawna:

1) Instrukcja o działalności szkoleniowo –metodycznej. Szkol. 816/2009

2) Poradnik metodyczny do przygotowania i prowadzenia ćwiczeń z wojskami
( kompania, pluton, drużyna). Syg. DWLąd. Wew. 89/2006

1. PODSTAWOWY MODEL INSTRUOWANIA

2. ZASADY SZKOLENIA( KSZTAŁCENIA)
3. INSTRUKTAŻ
4. METODY NAUCZANIA
5. FORMY SZKOLENIA WOJSK
6. WZÓR PLANU-KONSPEKTU
7. WZÓR PLANU PRACY INSTRUKTORA NA PUNKCIE NAUCZANIA

1) PODSTAWOWY MODEL INSTRUOWANIA

1. podanie treści zagadnienia;

2. określenie celu szkolenia (zagadnienia);
3. wprowadzenie w sytuację taktyczną;
4. podanie komendy, na jaką się wykonuje tę czynność;
5. wzorowy pokaz;
6. pokaz z objaśnieniem;
7. ćwiczenia na tempa;
8. ćwiczenia etapami;
9. ćwiczenia do pełnego opanowania;
10. reagowanie instruktora na popełniane błędy;
11. omówienie zrealizowanego zagadnienia ze wskazaniem najczęściej popełnianych
błędów, sposobu ich usunięcia, wskazanie najlepiej i najsłabiej ćwiczących, zadań i
czynności do pracy samodzielnej.

2) ZASADY SZKOLENIA ( KSZTAŁCENIA)

1. zasada świadomego i aktywnego udziału;

2. zasada wiązania teorii z praktyką;
3. zasada realizmu;
4. zasada poglądowości;
5. zasada jedności kształcenia indywidualnego i zespołowego;
6. zasada przystępności;
7. zasada stopniowania trudności;
8. zasada systematyczności;
 9. zasada operatywności;
10. zasada trwałości.

3) INSTRUKTAŻ

Instruktaż jest najprostszą formą działalności szkoleniowo-metodycznej, stosowaną w

szkoleniu dowództw, sztabów i wojsk, a szczególnie w procesie przygotowania zajęć
programowych.

Istotą instruktażu jest metodyczne i merytoryczne przygotowanie dowódców

(instruktorów) do pracy na punktach nauczania, wskazanie ich roli w czasie konkretnego
zajęcia programowego. Udzielający instruktażu jest jednocześnie kierownikiem przyszłych
zajęć.

Celem instruktażu jest doskonalenie umiejętności metodycznych podwładnych dowódców

(instruktorów), uzgodnienie (ustalenie) ich postępowania podczas zajęć (ćwiczeń), a
także sprawdzenie przygotowania do prowadzenia szkolenia oraz umiejętności
korzystania z obiektów bazy szkoleniowej i sprzętu technicznego.

Treścią instruktażu jest:

- omówienie organizacji i przebiegu zajęć;
- omówienie warunków bezpieczeństwa;
- ustalenie sposobu przeprowadzenia poszczególnych zagadnień, w tym na punktach
nauczania;
- pokazanie sposobu wykonania ważniejszych/trudniejszych czynności szkoleniowych;
- ustalenie sposobów wykorzystania elementów bazy szkoleniowej oraz pomocy
szkoleniowych;
- sprawdzenie wiedzy i umiejętności uczestników instruktażu.

O przebiegu instruktażu i długości jego trwania decyduje kierownik przyszłych zajęć mając
na uwadze zakres tematyczny, stopień złożoności zajęć oraz zasób wiedzy i umiejętności
jego uczestników. Podczas przygotowania do instruktażu kierownik zajęć powinien udzielić
wytycznych (z takim wyprzedzeniem, aby instruktorzy mogli właściwie się przygotować).
Kierownik zajęć określa w nich czas i miejsce instruktażu, podaje temat, cel, formę oraz
zagadnienia szkoleniowe z podziałem na poszczególnych instruktorów, wskazuje
literaturę, którą należy wykorzystać w procesie przygotowania, określa zabezpieczenie
materiałowo-techniczne. Instruktaż do zajęć prowadzony jest w miarę możliwości w
miejscu ich prowadzenia, może być on przeprowadzony następującymi metodami:

- dyrektywną (rozkazodawczą),
- pokazową,
- kolegialną (aktywizującą).

Instruktaż składa się z:

- podania tematu i celu instruktażu;
- podania warunków bezpieczeństwa na czas instruktażu;
- sprawdzenia przygotowania instruktorów do instruktażu (zajęć);
- podania tematu, celu zajęć oraz terminu ich realizacji;
- podania organizacji zajęć;
- podania zagadnień, czasu ich realizacji, miejsca (sytuacji taktycznej – jeśli jest taka
 potrzeba);
- podania warunków bezpieczeństwa na czas zajęć;
- praktycznego sprawdzenia umiejętności instruktorów oraz ustalenie i ujednolicenie
sposobu instruowania dla przerabianych zagadnień;
- określenia zabezpieczenia materiałowego zajęć (z podziałem na zagadnienia);
- określenia terminu przedstawienia dokumentacji szkoleniowej do
sprawdzenia/zatwierdzenia.

W części wstępnej każdej z metod instruktażu kierownik zajęć podaje temat zajęć, cel
instruktażu oraz zagadnienia szkoleniowe i czas na ich realizację, sprawdza stopień
przygotowania się uczestników do instruktażu,.

W części głównej instruktażu prowadzonego metodą dyrektywną, kierownik zajęć

podaje: temat i cel zajęć, zagadnienia szkoleniowe strukturę zajęć, określa i precyzuje
sytuację taktyczną (tam gdzie jest to konieczne), określa metodę instruowania, ilość
pomocy szkoleniowych i środków materiałowych, omawia warunki bezpieczeństwa, które
powinny znaleźć się w planie pracy instruktora na punkcie nauczania. W następnej
kolejności kierownik przechodzi do praktycznego instruowania – przerobienia zagadnień
szkoleniowych. Kierownik zajęć może osobiście wystąpić w roli prowadzącego zagadnienie
(szczególnie w przypadku realizacji zagadnień i czynności skomplikowanych lub nowych)
lub wyznaczyć do tego jednego z uczestników instruktażu. Pozostali uczestnicy występują
w roli szkolonych. Podczas przerabiania kolejnych zagadnień szkoleniowych ustalane i
ujednolicane są ich treści merytoryczne oraz metody szkolenia.

Instruktaż prowadzony metodą pokazową w części głównej obejmuje pokaz –

inscenizację realizacji poszczególnych zagadnień przez wcześniej przygotowanych
instruktorów (dowódców), omówienie poszczególnych zagadnień, ostateczne ustalenie
przebiegu szkolenia na każdym z punktów nauczania.

W metodzie kolegialnej zaangażowanie uczestników instruktażu jest tym większe, im

bogatsze jest doświadczenie instruktorów i objawia się m.in. prezentowaniem przez nich
własnych rozwiązań i koncepcji prowadzenia szkolenia na punkcie nauczania i
wykorzystania elementów bazy szkoleniowej. Kierownik zajęć może wskazać sposoby
pozorowania pola walki i działań przeciwnika oraz podaje limity środków materiałowych
niezbędnych do przerobienia poszczególnych zagadnień szkoleniowych. W części
końcowej każdej z metod instruktażu kierownik zajęć ustala zakres przygotowania się
instruktorów do zajęć oraz odpowiada na ewentualne pytania i wyjaśnia wszelkie
wątpliwości. Ponadto, stawia zadania w zakresie przygotowania szkolonych do zajęć
(dodatkowe szkolenie, ubiór, wyposażenie itp.).
Instruktaż jest najprostszą formą działalności szkoleniowo-metodycznej, stosowaną w
szkoleniu dowództw, sztabów i wojsk, a szczególnie w procesie przygotowania zajęć
programowych.

4) METODY NAUCZANIA – odpowiadają ,,jak uczyć”

1) podające:

- wykład informacyjny;

- opowiadanie;
 - opis.

2) poglądowe:

- pokaz przedmiotów;

- pokaz działania (ćwiczenia);

- pokaz terenu;

- pokaz obrazów (rysunków, szkiców).

3) praktyczne:

- ćwiczenia sensoryczne;

- ćwiczenia motoryczne;

- instruowanie.

4) problemowe:

- klasyczna metoda problemowa;

- wykład problemowy;

- metody aktywizujące.

5) FORMY SZKOLENIA WOJSK

1. ćwiczenie taktyczne z wojskami (ćwiczenie taktyczno-specjalne);

2. zajęcia taktyczne (taktyczno-specjalne);

3. zajęcia praktyczne;
 4. musztra bojowa;

5. trening:

- sensoryczny (o charakterze teoretycznym);

- motoryczny (o charakterze praktycznym);

6. kurs szkoleniowy;

7. podróż szkoleniowa.

8. zajęcia teoretyczne

 formy organizacyjne

- szkolenie blokowe;

- szkolenie potokowe;

- szkolenie zintegrowane;
- szkolenie zgrywające;

4) WZÓR PLANU-KONSPEKTU