Առողջ

ապրելակերպ
 Նպատակը – զարգացնել
աշակերտների մոտ հակումը դեպի
առողջ ապրելակերպը
«Առողջությունը Ֆիզիկական,
հոգեբանական և սոցիալական
բարեկեցությունն է, ոչ թե
հիվանդությունների
բացակայությունը:»
 Ինչի՞ց է կախված մեր
առողջությունը
Շրջակա Բժշկության որակ
միջավայր
10%
20%
50%
Ապրելակերպ
20%

Ժառանգականություն
 Առողջ ապրելակերպը իր մեջ
ներառում է՝
- աշխատանքի եւ հանգստի ռեժիմ

- Ֆիզիկական ակտիվություն

- Ճիշտ սննդակարգ

- Կոփվել ը

- Հրաժարվել վատ սովորություններից

 1.Օրվա ռեժիմ
- Դա ժամանակի ճիշտ բաշխում է մարդու
հիմնական կենսական կարիքների միջև.
Քուն, արթուն վիճակ, գործունեություն
(այդ թվում՝ուսումնական), սնունդի
ընդունում:

Օրվա ռեժիմի կարևոր գործոն է համարվում

քունը. Աշկերտը պետք է քնի 9.5-10 ժամից
ոչ պակաս:
 Սովորողների համար կա
աշխատունակության 2
գագաթնակետ՝
ժամը 10-12-ի և 16-18-ի միջև:
Ճիշտ ապրելու համար պետք
է շատ բան իմանալ.
Երկու գլխավոր կանոնները հիշիր սկզբի
համար՝
Ավելի լավ է սոված մնալ, քան
ուտել ինչ պատահի:

Ավելի լավ է մենակ լինել, քան

ում հետ պատահի:
 2.Ֆիզիկական ակտիվություն

Օրվա ընթացքում աշակերտի շարժողական

ակտիվությունը պետք է լինի 2-2.5 ժամից ոչ
պակաս.հասանելի սպորտաձևերով,
առողջարար վազքով զբաղվելը և այլն:
3. Առողջությունը երկար
պահպանելու համար
պետք է ռացիոնալ սնվել:
 Առողջ սնունդ

• Առողջ սնունդը օգնում է պահպանել

օրգանիզմի օպտիմալ ֆիզիոլոգիական
վիճակը, աշխատունակությունը և
հետաձգում է ծերությունը:
 Ո՞ր մթերքներն են
օգտակար,որո՞նք՝ոչ:
• Ձուկ
• Չիպսեր
• Պեպսի
Օգտակար • Միս
• Գազար
• Գազավորված ջուր
• Կաղամբ
• Արագ պատրաստվող մակարոն
• Սնիկերս
• Եգիպտացորեն
Վնասակար
Մթերքի գույնը և առողջությունը

Կարմիր գույնը

Կարմիր գույնը տաքացնում է,

տալիս է շատ էներգիա,և
բարձրանում է
տրամադրությունը:
 Կանաչ
Կանաչ գույնը- “խտացված“
էներգիա է և ապաքինող ուժ:
Չնայած կանաչը սառը գույն
է,սակայն օգտակար է ձմռանը և
աշնանը: Հակաբորբոքային
հատկություն ունեն:
 Նարնջագույն
Նարնջագույնը դուրս է հանում
սպազմից և ավելացնում ուժեր:
Նարինջը ոչնչացնում է
օրագանիզմի վնասակար
նյութերը:Պաշտպանում են
օրգանիզմի հյուսվածքները:
 Դեղին
Դեղին գույնը ունի հանգստացնող
հատկությունև հաղորդում է դրակա ն
էներգիա:Արևի ճառագայթների նման ,
նրանք բարձրացնում են
տրամադրությունը, հանգստացնում է
դեպրեսիոն վիճակը և նյարդերը:Ընդ
որում, այդ մթերքները պարունակում
են շատ վիտամին C,որը
բարձրացնում է օրգանիզմի
իմունիտետը:
 Օրգանիզմի վրա վատ ազդեցություն թողնող սննդային
հավելումների կոդերը:

• Արգելված– Е103, Е105, Е111, Е121, Е123, Е125,

Е126, Е130, Е152.
Վտանգավոր – Е102, Е110, Е120, Е124, Е127.
Կասկածելի – Е104, Е122, Е141, Е150, Е171, Е173,
Е180, Е241, Е477.
Քաղցկեղածին – Е131, Е210-217, Е240, Е330.
Աղիքների խանգարման բերող– Е221-226.
Վնասակար մաշկի համար– Е230-232, Е239.
Ճնշման խախտում առաջացնող– Е250, Е251.
Ցան առաջացնող– Е311, Е312.
Խոլեստերին բարձրացնող– Е320, Е321.
Ստամոքսի խանգարման բերող– Е338-341, Е407,
Е450, Е461-466
• Հատուկ ուշադրություն դարձնել
լիարժեք քնին.
 Ասացվածքներ՝
• 1. Լավ քնի շնորհիվ…
երիտասարդանում ես:
• 2. Քունը լավագույն…
դեղամիջոցն է:
• 3. Եթե լավ ես քնում, կարծես…
նորից ես ծնվում:
 4. Կոփում.
Կոփումը ունի վերականգնողական
ազդեցություն մարմնի վրա, բարելավում
կենտրոնական նյարդային համակարգի
գործունեությունը, արյան շրջանառությունը,
նյութափոխանակությունը:
Պայմանները՝ համակարգված եւ աստիճանական.
Գործոններ օդ, ջուր և արև:
 ա) Կոփման տարածված ձևերից
մեկը թարմ, սառը օդն է:
Այն է՝
- Զբոսանք մաքուր օդում.

- Հատակին ոտաբոբիկ քայլել.

- Առավոտյան մարզանք անելը:

 բ) Ջուրը կոփման առավել ուժեղ
միջոց է:
Մեթոդներ

- Ջրով շփուներ անել, սկսելով 33-35º С և

ամեն շաբաթ սառեցնելով 1º С –ով՝
հասցնելով 10-12º С.

- Լող բաց ջրավազաններում որտեղ կա ջրի

և մաքուր օդի համադրություն:
 գ) Արևի ճառագայթներ

Արևի ճառագայթները լայնացնում են արյան

անոթները, խթանում են արյունաստեղծ
օրգանների գործունեությունը, նպաստում է
վիտամին D-ի ձեւավորմանը:
Բայց
Չափից շատ արևի տակ մնալը կարող է
հանգեցնել գերտաքացման,
արևահարության, այրվածքների:
 Կոփումը օգնում է խուսափել
շատ հիվանդություններից,
երկարացնել կյանքի տևողությունը,
պահպանել բարձր
աշխատունակությունը:
5. Հրաժարվել վատ սովորություններից

Մարդկանց մոտ հիմնական վատ

սովորություններն են՝

Ծխելը

Ալկոհոլի
օգտագործումը

Թմրամոլությունը
Առողջ մարդու Ծխող մարդու թոքեր
թոքեր
 Առողջ մարդու լյարդ:

Ալկոհոլ օգտագործողի լյարդ:

 Պահպանեք ձեր կեցվածքը
Քայլելիս, Աշակերտական
նստելիս,կանգնելիս… նաստարանին նստելիս…
 Հասակակիցների և
մեծահասակների հետ շփվելու
ունակություն

• Շփումը նպաստում է դրական էմոցիաների

(ձևավորմանը,ուրախություն,
երջանկություն, բավարարվածության)
 Անձնական հիգիենայի կանոնների
իմացությունը կարևոր է
յուրաքանչյուր մարդու համար
- Մարմինը լվանալ 4-5 օրից ոչ ուշ,

- Ֆիզկուլտուրայից հետո ընդունել ցնցուղ և

փոխել ներքնազգեստները,

- Հետևել բերանի խոռոչին և ատամներին,

- Հագուստի հիգիենա:
 Թեստ «Քո առողջությունը»
1. Հաճախ վատ ախորժակ ունեմ:
2. Մի քանի ժամ աշխատելուց հետո իմ
գլուխը սկսում է ցավել
3. Հաճախ հոգնած ու ընկճված տեսք եմ
ունենում, երբեմն նյարդայնացած և մռայլ:
4.Ժամանակ առ ժամանակ լուրջ
հիվանդանում եմ և ստիպված եմ լինում մի
քանի օր անցկացնել անկողնում:
5.Ես գրեթե սպորտով չեմ զբաղվում:
6. Վերջին ժամանակներս մի քանի կգ-ով
ավելացել է քաշս:
7. Գլուխս հաճախ է պտտվում:
8. Ներկայումս ես ծխում եմ:
9. Փոքր ժամանակ մի քանի անգամ լուրջ
հիվանդացել եմ:
10. Վատ երազներ եմ տեսնում, իսկ
առավոտյան արթնանալիս վատ
զգացողություններ ունենում:

Յուրաքանչյուր «այո» պատասխանի դեպքում ավելացրեք

1 միավոր և հաշվեք գումարը:
 Արդյունքներ
1-2 միավոր. Չնայած որոշ առողջության
վատթարացման նշանների, դուք լավ վիճակում եք
գտնվում:Ամեն դեպքում ջանք մի խնայեք ձեր
առողջությունը պահպանելու համար:
3-6 միավոր. Ձեր վերաբերմունքը առողջությանը
դժվար է նորմալ անվանել:Դուք արդեն բավական
վնաս եք հասցրել ձեր առողջությանը:
7-10 միավոր. Ինչպե՞ս եք համարձակվել ձեզ այդ
աստիճանի հասցնել: Զարմանալի է, որ դուք դեռ
կարող քայլել ու աշխատել: Դուք պետք է
անհապաղ փոխեք ձեր սովորությունները,
այլապես…
 ՀԻՇԵ´Ք

• Ֆիզիկական ծանրաբեռնվածությունը
պետք է համապատասխանի
ֆիզիկական զարգացվածությանը:

• Անհրաժեշտ է օրական 1,3 – 1,8 ժամ

տրամադրել շարժողական
ակտիվությանը:
Առողջ ապրելակերպ վարելը
անհրաժեշտ է բոլորիս:
 Ցանկանում ենք ձեզ՝
• Երբեք չհիվանդանաք,
• Ճիշտ սնվեք,
• Լինեք աշխույժ,
• Բարի գործեր կատարեք,
• Մի խոսքով վարեք առողջ ապրելակերպ!
Շնորհակալություն
ուշադրության համար…...