Professional Documents
Culture Documents
Unit 1B TW Book (Periodic Trends) - SM (v23.0)
Unit 1B TW Book (Periodic Trends) - SM (v23.0)
Unit 1B TW Book (Periodic Trends) - SM (v23.0)
C H E M I S T R Y
Unit 01|Theory Book 2
wdj¾;Sh úp,k
• wkdjrKh lr.kakd uQ,øjH ixLHdj jeä jk úg u;l ;nd.ekSu wmyiq jQ neúka j¾.SlrKhl
wjYH;djh we;s úh' fuys m%;sM,hla f,i wdj¾;s;d j.=j y`ÿkajd fok ,§'
• kq;k wdj¾;s;d j.=jg m%:u uq,øjH j¾.SlrK wdldr lsym
s hla u mej;=k w;r Èñ;s% fukav,S*a iy
f,do¾ fïh¾ úiska bÈßm;a l< tlsfklg fndfyda ÿrg iudk j¾.SlrK wdldr fol fï w;ßka úfYaI
fõ'
• Tjqka fofokd u uQ,øjH j, ialkaO l%udxlhka u; tu j¾.SlrK isÿlr we;' (mrudKql l%udxlh hk
ixl,amh tjlg wkdjrKh ù ;snqfKa ke;')
tla tla l%ufõohg wkqj s, p, d yd f f.dkq j, ms<sfj,ska tk ldKav j,g ,efnk wxl my; mßÈ fõ'
weußldkq wxlkh
• 𝑠 f.dkqj − IA , IIA
• 𝑝 f.dkqj − IIIA , IVA , VA , VIA , VIIA , VIIIA
• 𝑑 f.dkqj − IIIB , IVB , VB , VIB , VIIB , VIIIB , VIIIB , VIIIB , IB , IIB
𝐈𝐔𝐏𝐀𝐂 wxlkh
• 𝑠 f.dkqj − 1 , 2
• 𝑝 f.dkqj − 13 , 14 , 15 , 16 , 17 , 18
• 𝑑 f.dkqj − 3 , 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 11 , 12
• mrudKqjl wNHka;r Yla;s uÜgïj, mj;sk bf,lafg%dak u`.ska ndysr;u Yla;s uÜgïj, bf,lafg%dak yd
kHIaáh w;r mj;sk wdl¾IKhg ndOd muqKqjhs' fuu n,mEu ksjdrl wdprKh kï fõ'
• kHIaáfha we;s fm%dafgdak u`.ska bf,lafg%dak wdl¾IKh lrhs' fuh kHIaál wdl¾IKhhs'
• mrudKqjl ksjdrl wdprKh ;SrKh lrk idOlh jkafka tu mrudKqfõ wNHka;r Yla;s uÜgï j, we;s
bf,lafg%dak ixLHdjhs'
• fï wkqj ldKavhl my<g uQ,øjH j, ksjdrl wdprKh jeä jk w;r wdj¾;hl ol=Kg wdikakj fjkia
fkdù mj;shs'
• ndysr; u Yla;s uÜgfuys mj;sk bf,lafg%dakhla flfrys n,mdk fuu wdl¾IKfha yd ksjdrl wdprKfha
iuia: (iïm%hqla;) n,mEu “iM, kHIaál wdl¾IKh” f,i ye`Èkafõ'
• iM, kHIaál wdl¾IKh jeäùu mrudKql wrh wvq ùug fya;= fõ'
mrudKql wrh
• kHIaáh yd bf,lafg%dak mj;sk ndysr; u Yla;s uÜgu w;r ÿr mrudKql wrh f,i idudkHfhka
ye`Èkafõ'
• kuq;a bf,lafg%dakhl msysàu ksYÑ
a ;j m%ldY lsÍu l, fkdyels neúka úúO wdldr j,g mrudKql wrh
w¾: ±laúh'
iyixhqc wrh
• tl u uq,øjHfha mrudKq 2 la iyixhqcj ne`oS we;s úg tu mrudKq fol w;r wka;¾ kHIaál ÿßka yß
wvla tys iyixhqc wrh kï fõ'
• nkaOk idok WÉp jdhq i`oyd o iyixhqc wrh w¾: oelaúh yel'
• iyixhqc wrh mrudKqjl ienE wrhg jvd u`ola wvq fõ'
jekavjd,a wrh
• wKq 2 la tlsfklg yels;dla <`.ska mj;sk úg tajdfha wkqhd; kHIaá 2 la w;r ÿßka yß wvla jekavjd,a
wrh fõ'
d1 1
jekavjd,a wrh = d ⁄2
• >k wjia;dj i,ld WÉp jdhQkag o jekavjd,a wrh w¾: ±laúh yel'
• jekavjd,a wrh mrudKqjl ienE wrhg jvd u`ola jeä fõ'
f,dayl wrh
• f,dayl cd,hl legdhk tlsfkl b;d <`.ska weisÍ we;s wjia;djl wkqhd; legdhk 2 l kHIaá w;r
ÿßka w¾Ohla f,dayl wrh f,i ye`Èkafõ'
• f,dayl wrh mrudKqjl i;H wrhg jvd jeä fõ'
1. ksjdrl wdprKh
2. kHIaál wdl¾IKh
3. mrudKqfõ we;s Yla;s uÜgï .Kk
• wdj¾;hla Tiafia jfï isg ol=Kg mrudKqj, kHIaáfha we;s fm%dafgdak ixLHdj jeä ùfuka kHIaál
wdl¾IKh by< hhs' kuq;a wdj¾;hl jfï isg ol=Kg mrudKq j, wNHka;r Yla;s uÜgï ;=< we;s
bf,lafg%dak ixLHdj fjkia fkdjk neúka (tl;=jk bflafg%dak ndysr Yla;s uÜgug msfrk neúka)
ksjdrl wdprKh wdikakj fjkia fkdù mj;shs hehs is;sh yelsh'
• by; lreKq 2 u; iM, kHIaál wdl¾IKh wdj¾;hl jfï isg ol=Kg jeä jk w;r fï ksid
bf,lafg%dak j,g kHIaáh fj; we;s ne`§u jeä ù mrudKql wrh wvq ùu isÿ fõ'
• ldKavhl my<g hEfï § Yla;s uÜgï ixLHdj tl ne.ska jeäjk w;r tkï ndysr;u Yla;s
uÜgïj, we;s bf,lafg%dakj, Yla;sh l%ufhka ldKavfha my<g jeä fõ' fï ksid kHIaáfhka
ndysr;u bf,lafg%dak jvd;a ÿria ùu isÿ fõ'
• wdj¾;hla udre ùfï § mrudKqjlg msfrk bf,lafg%dakh kj ndysr Yla;s uÜgulg msf¾' fï ksid
ksjdrl wdprKh úYd, jYfhka jeä fõ' (wNHka;r Yla;s uÜgïj, we;s e .Kk jeä úfuka ) .
tys m%;sM,hla f,i iM, kHIaál wdl¾IKh úYd,j wvq ù wrh jeä fõ'
i) Li, Be, B, C, N
iv) N, He, Ne, Na, Al
……………………………………………………………
……………………………………………………………
ii) Li, K, Rb, Cs, Na
v) Mg, Ba, O, F, P, S
……………………………………………………………
……………………………………………………………
iii) Li, C, N, O, Na
……………………………………………………………
mrudKqjlska bf,lafg%dak tlla fyda lsysmhla bj;aùfuka fyda ,nd .ekSfuka we;sjk whk ms<sn`oj fuys §
wOHkh flf¾'
legdhk j, wrh
• legdhk iE§fï § fm%dafgdak ixLHdj ksh;j ;sìh § bf,lafg%dak ixLHdj wvq jk neúka bf,lafg%dak flfrys
kHIaáfhys wdl¾YKh jeämqr ,eîu fya;=fjka, mrudKqjlg idfmalaIj tu`.ska idok legdhk wrfhka
wvqfõ'
• fuf,iu hï mrudKqjla idok legdhkhl wdfrdamKh jeä jk ;rug tys wrh l=vd fõ'
• legdhk j,g úf,dau jYfhka wekdhk iE§fï § fm%dafgdak ixLHdj ksh;j ;sìh § bf,lafg%dak ixLHdj jeä
jk neúka bf,lafg%dak flfrys kHIaáfhys wdl¾YKh wvqùu fya;=fjka , mrudKqjlg idfmalaIj tu`.ska
idok wekdhk wrfhka úYd, fõ'
• fuf,iu hï mrudKqjla idok wekdhkhl wdfrdamKh jeä jk ;rug tys wrh úYd, fõ'
tlu ldKavhlg wh;a uQ,øjH idok iudk f,i wdfrdams; whk ie,lSfï §, ldKavh Tiafia my<g whksl
wrh jeä fõ' óg fya;=j ldKavh my<g whk j, Yla;s uÜgï .Kk (m%Odk lafjdkagï wxlh) jeä ùuhs'
iu bf,lafg%daksl whk ie,lSfï § (tl u bf,lafg%dak .Kkla we;s) mrudKql l%udxlh (kHIaáfha we;s
jdhquh mrudKqjlska fyda Ok whkhlska bf,lafg%dakhla bj;a lsÍug wjYH wju Yla;sh whkSlrK
Yla;shhs'
whkSlrKfha § bf,lafg%dakhla kHIaál wdl¾IKfhka uqojd .ekSu isÿ l< hq;= neúka th iEu úg u
;dm wjfYdaIl fõ'
i,ld n,k uQ,øjHhl bf,lafg%dak tlska tl bj;a lsÍfï § ta i`oyd ,nd Èh hq;= Yla;Ska ys úp,kh ms<sn`oj
wOHkhla fuys§ isÿfõ'
• by; wdldrhg l%ufhka bf,lafg%dakh bj;a lsÍug isÿjk whkfha Ok iajNdjh by< hk neúka (bf,lafg%dak
kHIaáhg olajk wdl¾Ikh jeä jk neúka) whkSlrK Yla;sh l%ufhka by< hhs'
• Yla;s uÜgula udre ùfuka miqj bj;a lsÍug isÿjk bf,lafg%dakh mj;skafka jvd wNHka;r Yla;s uÜgul
jk neúka (kHIaáhg jvd wdl¾Ykh ù mj;sk neúka) th bj;a lsÍu i`oyd idfmalaIj b;d by< Yla;shla
iemhSug isÿfõ' tuksid Yla;s uÜgula udre jk úg whkSlrK Yla;sh tljr u lemSfmfkk f,i by< hhs'
• lsishï uQ,øjHhl wkqhd; whkSlrK Yla;s w.hka úp,kfha m<uqjrg, by; i`oyka jQ wdldrfha lemSfmfkk
jeäùula isÿjkafka 𝑛 jk bf,lafg%dakh bj;a lsÍfï § kï, tu uQ,øjHfha msg;u Yla;s uÜgfuys we;s
bf,lafg%dak ixLHdj (𝑛 − 1) úh hq;= h' ta wkqj uQ,øjHh wh;a jk ldKavh ks.ukh l< yels fõ'
• óg wu;rj Wm Yla;s uÜgula udre ùfï § o whkSlrK Yla;sfhys iq`M lemS fmfkk jeä ùula ksÍlaIKh
fõ'
3) bf,lafg%dak úkHdih
ldKavhl my<g hdfï § mrudKql wrh jeä ùu ksid ndysr bf,lafg%dak kHIaáfhka wE;a fõ' fï
fya;=fjka ta fj; mj;sk kHIaál wdl¾IKh wvq jk neúka tu bf,lafg%dakh bj;a lsÍu myiq fõ'
wdj¾;hla Tiafia ol=Kg hdfï § whkSlrK Yla;sh iuia;hla jYfhka jeä fõ' kuq;a fuu jeäùu
′ wlajla ′ f,i isÿ fõ' (𝒅 f.dkqjg wh;a wdj¾; fldgil kï fuu jeä ùu b;d iq`M jYfhka isÿ fõ -
miqjg wOHkh flf¾')
wdj¾;hl ol=Kh hdfï § mrudKq j, bf,lafg%dak u; l%shdlrk iM, kHIaál wdl¾IK n,h by< hk
w;r kHIaáfha isg ndysr bf,lafg%dak j,g we;s ÿr o wvq fõ' fï ksid tu bf,lafg%dak bj;a lsÍu wmyiq
fõ'
wdj¾;hla Tiafia ol=Kg hdfï § 𝟐 yd 𝟏𝟓 ldKav j, § whkSlrK Yla;sh iq¨ jYfhka jeäùï fmkajhs'
2 yd 15 ldKav j, bf,lafg%dak úkHdi ms<sfj,ska 𝑛𝑠 2 yd 𝑛𝑝3 hk mQ¾K yd w¾O ia:dhS wdldrhla .kshs'
fï ksid fuu ldKav j, mrudKq bf,lafg%dakhla bj;a lsÍfuka ish bf,lafg%dak úkHdifha we;s ia:dhS;djh
wdj¾;hla udre ùfï § w¨f;ka msfrk bf,lafg%dakh kj Yla;s uÜgulg tl;= fõ' tu ksid tu mrudKql
wrh úYd, jYfhka tljr by< hhs' túg fmr i`oyka jQ wdldrhg whkSlrK Yla;sh tljr my< hhs'
……………………………………………………………… ………………………………………………………………
……………………………………………………………… ………………………………………………………………
………………………………………………………………… …………………………………………………………………
………………………………………………………………… …………………………………………………………………
…………………………………………………………………
03. my; uQ,øjH j, wkqhd; whKSlrK Yla;ska úp,kh o< jYfhka m%ia:dr .; lrkak'
I. C II. O
III. Ne IV. B
04.
i) Na isg Ar olajd m%:u whkSlrK Yla;sh úp,kh jk wdldrh m%ia:dßlj olajkak'
ii) N isg Si olajd uq,øjHj, m%:u whkSlrK Yla;sh úp,kh m%ia:dßlj olajkak'
iii) Li isg Ne olajd fojk whkSlrK Yla;sh úp,kh m%ia:dßlj olajkak'
………………………………………………………………… …………………………………………………………………
………………………………………………………………… …………………………………………………………………
………………………………………………………………… …………………………………………………………………
PX
S
X
R X X T
07. A , B , C ,D keue;s wkqhd; uQ,øjH 4 l m%:u whkSlrK Yla;s úp,kh my; mßÈ fõ'
I1
-1
( kJ mol )
l l l l uQ,øjHh
A B C D
i) A , B , C , D i`oyd mej;sh yels ldKav wxl fhdackd lrkak'
ii) D muKla ldur WIAK;ajfha jdhqjla kï A , B , C , D ksjerÈ ldKav wxl ,nd fokak'
iii) A , B , C , D uQ,øjH y`ÿkd.kak'
08. A, B, C yd D hkq wkqhd; uq,øjH 4 ys m%:u whkSlrK Yla;s úp,kh my; mßÈ fõ'
I1
B X
X D
X X
C
A
mr'l%'
10. A , B , C iy D hk wkqhd; uQ,øjH 4 ys " m<uq w'Y' úp,kh my; olajd we;' A j, mrudKql l%udxlh n
fõ'
11.
i) A, B, C, D yd E hk uq,øjH j, m%:u whkSlrKh Yla;s úp,kh C < E < D < A < B f,i fõ' A isg D olajd
uq,øjH wod, jk ldKav i`oyka lrkak'
ii) P, Q, R, S yd T uq,øjHj, I1 úp,kh P < R < Q < S < T f,i fõ' uq,øjH wh;ajk ldKAv y`ÿkd.kak'
iii) L, M, N, P yd Q hk uq,øjHj, I1 úp,kh P < Q <<< L < M < N kï tajd wh;a ldKav y`ÿkd.kak'
iv) S, T, U, V yd X hk uq,øjHj, I1 úp,kh X <<< T < S < U < V f,i fõ kï tajd wh;a jk ldKav y`ÿkd.kak'
iyixhqc nkaOkhl § nkaOk bf,lafg%dak hq., ;ud foig wdl¾Ikh lr .ekSug uq,øjH mrudKqjlg we;s
yelshdj tys úoHq;a iDK;djh kï fõ'
úoHq;a iDK;djh úúO mßudKj,g wkqj m%ldY lr we;' fï w;ßka jvd iq,nj Ndú;djk ,Skia fmda,xs kï
úoHd{hd úiska bÈßm;a l< fmda,sx mßudKhg wkqj úúO uq,øjHj, úoHq;a iDK;d w.hka my; mßÈ fõ'
ka
fï wkqj wdj¾;hla Tiafia jfï isg ol=Kg úoHq;a iDK;djh jeäjk w;r ldKavhl by< isg my<g
úoHq;a iDK;djh wvq fõ' (𝒅 f.dkqfõ uQ,øjH ie,lSfï § wm.ukhka olakg ,efí')
nkaOkhla idok mrudKq foflys úoHq;aRK;d fjki u; tu nkaOkfha iyixhqc fyda whksl iajNdjh
ms<sn`oj woyila ,nd .; yel'
jdhquh mrudKqjlg fyda wekdhkhlg bf,lafg%dakhla we;=,a lsÍfï § isÿjk Yla;s úm¾hdi ms<sn`oj fuys§
wOHkh flf¾'
m%:u bf,lafg%dk
a lrK Yla;sh
jdhquh mrudKqjlg bf,lafg%dakhla tla lsÍfï § isÿ jk Yla;s úm¾hdih bf,lafg%dak ,nd .ekSfï Yla;sh
hkqfjka ye`Èkafõ'
tuksid nyq;rhla uQ,øjH j, m%:u bf,lafg%daklrK Yla;sh ;dm odhl (bf,lafg%dakh .ekSfï § ;dmh msg
lrhs / ∆H = (−) ) ù we;' tkï iaj leue;af;ka bf,lafg%dak ,nd .kshs'
1.
2.
3.
fojk bf,lafg%dk
a lrK Yla;sh
jdhquh tal ixhqc wekdhk ujq,hlg bf,lafg%dak ujq,hla ,nd § jdhquh oaõ ixhqc wekdhk ujq,hla
iE§fï § isÿjk Yla;s fjkihs' fuh iEu úg u ;dm wjfYdaIl fõ' (wlue;af;ka isÿfõ')
idudkHfhka ixLHd;aulj fojk bf,lafg%dak nkaOq;djh m%:u bf,lafg%dak nkaOq;djhg jvd by< fõ'
uQ,øjHhl whk iE§fï yelshdj tys whkSlrK Yla;s yd ixhqc;d ljpfha we;s bf,lafg%dak ixLHdj
u; ;SrKh fõ'
wdj¾;s;d j.=fõ 1, 2 yd 13 ldKav j, uQ,øjH legdhk idok w;r 15, 16 yd 17 ldKav j, uQ,øjH
wekdhk idohs'
tkï idudkHfhka f,day u`.ska legdhk we;sjk w;r wf,day u`.ska wekdhk we;sfõ'
𝟏𝟒 ldKavhg wh;a uQ,øjH idudkHfhka +𝟒 whk fkdidohs' Bg fya;=j tajdfha m<uq , fojk , f;jk yd
isõjk whkSlrK Yla;sj, tl;=j úYd, w.hla ùuhs'
wdj¾;hl by< u øjdxl ;dmdxl 𝟏𝟒 jk ldKavfha uQ,øjH u`.ska fmkajhs' ta tajd fhdaO iyixhqc cd,
f,i iajNdjfha mj;sk neúks'
wdj¾;hl my< u øjdxl ;dmdxl 𝟏𝟖 jk ldKavfha uQ,øjH u`.ska fmkajhs' ta tajd ;ks mrudKql wKq
f,i iajNdjfha mj;sk neúks'
wdj¾;hla Tiafia jfï isg ol=Kg øjdxl ;dmdxl meyeÈ,s rgdjlg úp,khla ksÍlaIKh l< fkdyel'
wdj¾;s;d j.=fõ jï mi we;s ldKav (f,day) j, my<g hdfï § øjdxl ;dmdxl my< hhs'
wdj¾;s;d j.=fõ ol=Kq mi we;s ldKav (wf,day) j, my<g hdfï § øjdxl ;dmdxl idudkHfhka by<
hhs'
TlaislrK TlaisyrK yelshdj
f,day .=K
f,dayhla hkq ,
my< Ok TlaislrKdxl fmkajk, f,dayl nkaOk cd,hl mj;sk m%fNaohls'
f,dayuh mrudKq myiqfjka bf,lafg%dak msglrñka TlaislrKh ùug keUqrejla olajhs'
wdj¾;hl jfï isg ol=Kg hdfï § f,day .=K wvq fõ'
ldKavhl my<g hdfï § f,day .=K jeä fõ'
…......…………………………………………………………………..……………………………………………………………………..……...
……..…………………………………………………………..……………………………………………………………………..…………...…
ii) iajNdjfha mj;sk úoHq;a RK;djfha jeäu uq,øjH 3 ms<sfj,ska i`oyka lrkak'
…...…….……………………………………………………..……………………………………………………………………………………
iii) iyixhqc nkaOkhla ;ekSug odhl jk mrudKq 2 w;r úoHq;a ikakdhl fjki jeä jk úg nkaOkfha
iyixhqc iajNdjh jeä fõo wvq fõo?
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
iv) “idudkHfhka WÉp jdhqka i`oyd úoHq;a iDK;d w.hka w¾: fkd±lafõ' kuq;a Xe jeks uq,øjH j,g
úoHq;a iDK;d w.hka mj;shs'” fuu m%ldYh myokak'
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
v) fmda,ska mßudKhg wkqj úoHq;a iDK;djh 2.5 g jeä m<uq wdj¾: 3g wh;a uq,øjHhka fudkjdo?
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
vi) lsishï i,ld n,k uQ,øjHhl úoHq;a iDK;djh fjkia ùug n,mdk idOl fudkjdo?
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
2)
i) mrudKql wrh flfrys n,mdk idOl i`oyka lrkak'
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ii) SF4 yd SF6 f,i ixfhda. mj;shs' SCl4 f,i ixfhda.hla mej;sh o SCl6 f,i ixfhda.hla ke;af;a
ukao hkak myokak'
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
i. iyixhqc wrh —
…......…………………………………………………………………..……………………………………………………………………..…
………..…………………………………………………………..……………………………………………………………………..………
…...…….……………………………………………………..…………………………………………………………………………………
…......…………………………………………………………………..……………………………………………………………………..…
………..…………………………………………………………..……………………………………………………………………..………
…...…….……………………………………………………..…………………………………………………………………………………
………..…………………………………………………………..……………………………………………………………………..………
…...…….……………………………………………………..…………………………………………………………………………………
4)
i) m%:u whkSlrK Yla;sh hkak w¾: olajkak'
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………… …………………………………………………………
………………………………………………………… …………………………………………………………
iii) H, N, O, F, P
…………………………………………………………