‫ﺑﺴﻢ اﷲ اﻟﺮﺣﻤﻦ اﻟﺮﺣﻴﻢ‬

‫ﻛﺘﺎب ﺟﻬﺎد‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٣‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫‪ -1‬ﺟﻨﮓ ﺑﺎ اﻫﻞ ﻛﺘﺎب ﻣﻄﻠﻖ اﺳﺖ ﻳﺎ ﻣﻘﻴﺪ؟ ‪١٠ ...................................................................................‬‬
‫ﻗﺎﻋﺪه ﻣﻄﻠﻖ و ﻣﻘﻴﺪ ‪١١ ...............................................................................................................‬‬
‫ﻣﻄﻠﻖ و ﻣﻘﻴﺪ در آﻳﺎت ﺟﻬﺎد ‪١٢ .....................................................................................................‬‬
‫‪ - 2‬آﻳﺎ ﺑﺎ ﻫﻤﻪ اﻫﻞ ﻛﺘﺎب ﻣﻲ ﺗﻮان ﺟﻨﮕﻴﺪ؟ ‪١٤ ....................................................................................‬‬
‫‪ " - 3‬ﺟﺰﻳﻪ " ﭼﻴﺴﺖ؟ ‪١٧ ...........................................................................................................‬‬
‫‪ - 4‬ﻣﻌﻨﻲ " ﺻﺎﻏﺮون " ‪١٩ ...........................................................................................................‬‬
‫ﻓﻠﺴﻔﻪ و ﻫﺪف ﺟﻬﺎد ‪٢٠ ...............................................................................................................‬‬
‫ﺟﻬﺎد و آزادي ﻋﻘﻴﺪه ‪٢٠ ..............................................................................................................‬‬
‫ﺗﻔﺎوت ﻣﻴﺎن ﻣﺸﺮك و ﻏﻴﺮ ﻣﺸﺮك ‪٢١ ...............................................................................................‬‬
‫آﻳﺎ ﻣﻴﺎن ﺟﺰﻳﺮه اﻟﻌﺮب و ﻏﻴﺮ ﺟﺰﻳﺮه اﻟﻌﺮب ﻓﺮق اﺳﺖ؟ ‪٢١ ........................................................................‬‬
‫ﭘﻴﻤﺎن ﺑﺎ ﻛﻔﺎر ‪٢٢ .......................................................................................................................‬‬
‫ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﺟﻨﮓ ‪٢٢ .....................................................................................................................‬‬
‫ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﺳﺆال‪ :‬ﻣﺸﺮوﻋﻴﺖ ﺟﻨﮓ ‪٢٣ ................................................................................................‬‬
‫ﺟﻨﮓ ﻳﺎ ﺗﺠﺎوز؟ ‪٢٤ ....................................................................................................................‬‬
‫ﺟﻨﮓ دﻓﺎﻋﻲ‪٢٥ ........................................................................................................................‬‬
‫ﺻﻠﺢ ﻏﻴﺮ از ﺗﺴﻠﻴﻢ اﺳﺖ ‪٢٥ ..........................................................................................................‬‬
‫ﻓﺮق اﺳﻼم و ﻣﺴﻴﺤﻴﺖ ‪٢٨ ............................................................................................................‬‬
‫اﺳﻼم و ﺻﻠﺢ ‪٢٩ .......................................................................................................................‬‬
‫ﺷﺮاﻳﻂ ﺟﻨﮓ ‪٣٠ .......................................................................................................................‬‬
‫ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ در ﻣﻜﻪ ‪٣٠ ...................................................................................................................‬‬
‫‪ 2‬دﻓﺎع ﻳﺎ ﺗﺠﺎوز؟ ‪٣٧ .......................................................................................................................‬‬
‫اﻧﺘﻘﺎد ﻣﺴﻴﺤﻴﺖ ﺑﺮ اﺳﻼم ‪٣٧ .........................................................................................................‬‬
‫ﺗﺠﺎوز ﺑﺪ اﺳﺖ ﻧﻪ ﺟﻨﮓ‪ ،‬و ﻫﺮ ﺟﻨﮕﻲ ﺗﺠﺎوز ﻧﻴﺴﺖ ‪٣٩ ............................................................................‬‬
‫ﺻﻠﺢ‪ ،‬ﻧﻪ ﺗﺴﻠﻴﻢ و ﺗﺤﻤﻞ ذﻟﺖ ‪٣٩ ....................................................................................................‬‬
‫آﻳﺎت ﻣﻄﻠﻖ درﺑﺎره ﺟﻬﺎد ‪٤٢ ..........................................................................................................‬‬
‫ﻗﺎﻋﺪه ﺣﻤﻞ ﻣﻄﻠﻖ ﺑﺮ ﻣﻘﻴﺪ ‪٤٣ .......................................................................................................‬‬
‫آﻳﺎت ﻣﻘﻴﺪ ‪٤٤ ..........................................................................................................................‬‬
‫ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﻣﻈﻠﻮم ﺷﺘﺎﻓﺘﻦ ‪٤٦ ..........................................................................................................‬‬
‫ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ اﺧﺘﻨﺎق ‪٤٨ ...................................................................................................................‬‬
‫آﻳﺎ ﺗﻘﺎﺿﺎي ﻛﻤﻚ ﻻزم اﺳﺖ ‪٤٩ ......................................................................................................‬‬
‫ﺟﻨﮕﻬﺎي ﺻﺪر اﺳﻼم ‪٤٩ ...............................................................................................................‬‬
‫ﺣﻤﻞ ﻣﻄﻠﻖ ﺑﺮ ﻣﻘﻴﺪ‪٥٣ ...............................................................................................................‬‬
‫ﻻ اﻛﺮاه ﻓﻲ اﻟﺪﻳﻦ ‪٥٣ ..................................................................................................................‬‬
‫ﺻﻠﺢ و ﺳﺎزش ‪٥٨ ......................................................................................................................‬‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٤‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫‪ 3‬ﻣﺎﻫﻴﺖ ﺟﻬﺎد دﻓﺎع اﺳﺖ ‪٦٣ ............................................................................................................‬‬
‫اﻧﻮاع دﻓﺎع ‪٦٤ ...........................................................................................................................‬‬
‫ﺣﻘﻮق اﻧﺴﺎﻧﻴﺖ ‪٦٦ .....................................................................................................................‬‬
‫دﻓﺎع از ﺣﻘﻮق اﻧﺴﺎﻧﻲ از دﻓﺎع از ﺣﻘﻮق ﻓﺮدي و ﻗﻮﻣﻲ ﻣﻘﺪﺳﺘﺮ اﺳﺖ ‪٦٧ ........................................................‬‬
‫ﻣﻘﺪﺳﺘﺮﻳﻦ دﻓﺎﻋﻬﺎ ‪٧٠ .................................................................................................................‬‬
‫ﻧﺰاع ﺻﻐﺮوي اﺳﺖ ﻧﻪ ﻛﺒﺮوي ‪٧٠ .....................................................................................................‬‬
‫اﻣﺮ ﺑﻤﻌﺮوف ﻣﺼﺪاق دﻓﺎع از ﺣﻘﻮق اﻧﺴﺎﻧﻲ اﺳﺖ ‪٧١ ...............................................................................‬‬
‫دﻓﺎع از آزادي اﻣﺮوز ﻫﻢ ﻣﻘﺪس اﺳﺖ ‪٧٢ ...........................................................................................‬‬
‫آﻳﺎ ﺗﻮﺣﻴﺪ ﺣﻖ ﺷﺨﺼﻲ اﺳﺖ ﻳﺎ ﺣﻖ ﻋﻤﻮﻣﻲ ‪٧٣ ...................................................................................‬‬
‫اﻣﻮري ﻛﻪ ﻃﺒﻌﺎ اﺟﺒﺎرﺑﺮدار ﻧﻴﺴﺖ ‪٧٥ ................................................................................................‬‬
‫ﺗﺮﺑﻴﺖ اﺟﺒﺎر ﺑﺮدار ﻧﻴﺴﺖ ‪٧٥ ..........................................................................................................‬‬
‫اﻳﻤﺎن زورﺑﺮدار ﻧﻴﺴﺖ ‪٧٧ ..............................................................................................................‬‬
‫آزادي را ﻣﻴﺸﻮد ﺑﺰور داد وﻟﻲ اﻳﻤﺎن و آزادﮔﻲ و آزادﻳﺨﻮاﻫﻲ را‪ ،‬ﻧﻪ ‪٧٨ .........................................................‬‬
‫ﺟﻨﮓ ﺑﺮاي رﻓﻊ ﻣﺎﻧﻊ از اﻳﻤﺎن و ﺗﻮﺣﻴﺪ ‪٨٠ .........................................................................................‬‬
‫ﺟﻨﮓ ﺑﺮاي آزادي دﻋﻮت و رﻓﻊ ﻣﺎﻧﻊ از ﺗﺒﻠﻴﻎ ‪٨٢ ..................................................................................‬‬
‫ﻣﻘﻴﺎس ﺣﻘﻮق ﺷﺨﺼﻲ و ﺣﻘﻮق ﻋﻤﻮﻣﻲ ‪٨٣ ........................................................................................‬‬
‫آزادي ﻓﻜﺮ ﻳﺎ آزادي ﻋﻘﻴﺪه ‪٨٧ .......................................................................................................‬‬
‫‪ 4‬ﻧﺘﻴﺠﻪ ‪٨٩ .................................................................................................................................‬‬
‫آﻳﺎ آﻳﺎت ﺟﻬﺎد ﻧﺎﺳﺦ و ﻣﻨﺴﻮﺧﻨﺪ‪٩٠ .................................................................................................‬‬
‫اﺻﻞ ﻣﺎ ﻣﻦ ﻋﺎم اﻻ و ﻗﺪ ﺧﺺ ‪٩٤ ....................................................................................................‬‬
‫دﻓﺎع از ارزﺷﻬﺎي اﻧﺴﺎﻧﻲ‪٩٨ ...........................................................................................................‬‬
‫آزادي "ﻋﻘﻴﺪه" ﻳﺎ"ﺗﻔﻜﺮ"؟ ‪١٠٢ .....................................................................................................‬‬
‫ﺟﺰﻳﻪ ‪١٠٣ ..............................................................................................................................‬‬
‫آﻳﺎ ﺟﺰﻳﻪ ﭘﺎداش اﺳﺖ ﻳﺎ ﻛﻴﻔﺮ؟ ‪١٠٥ .................................................................................................‬‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٥‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬
‫‪٦‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫‪١‬ﺟﻨﮓ ﺑﺎ اهﻞ آﺘﺎب‬

‫ﺑﺴﻢ اﷲ اﻟﺮﺣﻤﻦ اﻟﺮﺣﻴﻢ‬

‫» ﻗﺎﺗﻠﻮا اﻟﺬﻳﻦ ﻻ ﻳﺆﻣﻨﻮن ﺑﺎﷲ و ﻻ ﺑﺎﻟﻴﻮم اﻻﺧﺮ و ﻻ ﻳﺤﺮﻣﻮن ﻣﺎ ﺣﺮم اﷲ‬
‫و رﺳﻮﻟﻪ و ﻻ ﻳﺪﻳﻨﻮن دﻳﻦ اﻟﺤﻖ ﻣﻦ اﻟﺬﻳﻦ اﺗﻮا اﻟﻜﺘﺎب ﺣﺘﻲ ﻳﻌﻄﻮا اﻟﺠﺰﻳﻪ ﻋﻦ‬
‫ﻳﺪوﻫﻢ ﺻﺎﻏﺮون «)‪.(1‬‬

‫اﻳﻦ آﻳﻪ ﻛﻪ ﺗﻼوت ﺷﺪ در ﻣﻮرد اﻫﻞ ﻛﺘﺎب اﺳﺖ‪ .‬اﻫﻞ ﻛﺘﺎب ﻳﻌﻨﻲ ﻏﻴﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻧﻴﻜﻪ ﺑﻴﻜﻲ از‬
‫ﻛﺘﺐ آﺳﻤﺎﻧﻲ اﻧﺘﺴﺎب دارﻧﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻳﻬﻮدﻳﻬﺎ و ﻧﺼﺎري )ﻣﺴﻴﺤﻴﻬﺎ( و ﺷﺎﻳﺪ ﻣﺠﻮﺳﻴﻬﺎ‪.‬‬
‫ﭘﺎورﻗﻲ‪:‬‬
‫‪ .١‬ﺳﻮره ﺗﻮﺑﻪ آﻳﻪ ‪29‬‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٩‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫‪.٢‬‬
‫اﻳﻦ آﻳﻪ‪ ،‬آﻳﻪ ﺟﻨﮓ ﺑﺎ اﻫﻞ ﻛﺘﺎب اﺳﺖ و در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل ﻧﻤﻴﮕﻮﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ اﻫﻞ ﻛﺘﺎب ﺑﺠﻨﮕﻴﺪ‪،‬‬
‫ﻣﻴﮕﻮﻳﻨﺪ ﺑﺎ آﻧﺎﻧﻜﻪ ﺑﺨﺪا اﻳﻤﺎن ﻧﺪارﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎﺧﺮت ﻫﻢ اﻳﻤﺎن ﻧﺪارﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺤﺮام و ﺣﻼل ﺧﺪا وﻗﻌﻲ‬
‫ﻧﻤﻴﮕﺬارﻧﺪ )ﻳﻌﻨﻲ ﺣﺮام ﺧﺪا را ﺣﻼل ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ( و ﺑﻪ دﻳﻦ ﺣﻖ ﻣﺘﺪﻳﻦ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺎ آﻧﺎﻧﻜﻪ‬
‫اﻳﻨﭽﻨﻴﻦ و آﻧﭽﻨﺎﻧﻨﺪ از اﻫﻞ ﻛﺘﺎب ﺑﺠﻨﮕﻴﺪ‪ ،‬ﺗﺎ ﺳﺮ ﺣﺪ ﺟﺰﻳﻪ دادن‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ اﮔﺮ ﺣﺎﺿﺮ ﺷﺪﻧﺪ‬
‫ﺟﺰﻳﻪ ﺑﺪﻫﻨﺪ و ﺧﺎﺿﻊ ﺷﺪﻧﺪ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺷﻤﺎ‪ ،‬دﻳﮕﺮ ﺑﻌﺪ از اﻳﻦ ﻧﺠﻨﮕﻴﺪ‪.‬‬
‫راﺟﻊ ﺑﻤﻔﺎد اﻳﻦ آﻳﻪ ﺳﺆاﻻﺗﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺟﻮاﺑﺶ را ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻛﻤﻚ آﻳﺎت دﻳﮕﺮﻗﺮآن در ﻣﻮرد ﺟﻬﺎد‬
‫ﭘﻴﺪا ﺑﻜﻨﻴﻢ و ﺑﮕﻮﺋﻴﻢ‪.‬‬

‫‪ -١‬ﺟﻨﮓ ﺑﺎ اهﻞ آﺘﺎب ﻣﻄﻠﻖ اﺳﺖ ﻳﺎ ﻣﻘﻴﺪ؟‬

‫ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﺳﺆال ﻣﺮﺑﻮط ﺑﺎﻳﻦ آﻳﻪ اﻳﻦ ﻣﻄﻠﺐ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻨﺠﺎ ﻛﻪ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ‪ »:‬ﻗﺎﺗﻠﻮا اﻟﺬﻳﻦ ﻻ‬
‫ﻳﺆﻣﻨﻮن ﺑﺎﷲ «‪ .‬ﻣﻘﺼﻮد ﭼﻴﺴﺖ؟ آﻳﺎ ﻣﻘﺼﻮد اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﺑﺘﺪاء ﺑﺎ آﻧﻬﺎ ﺑﺠﻨﮕﻴﺪ ﻳﺎ در وﻗﺘﻴﻜﻪ‬
‫از ﻧﺎﺣﻴﻪ آﻧﻬﺎ ﺗﺠﺎوزي ﺑﺮوز ﻛﺮد آﻧﻮﻗﺖ ﺑﺠﻨﮕﻴﺪ و ﺑﺎﺻﻄﻼح اﺻﻮﻟﻴﻦ اﻳﻦ آﻳﻪ ﻣﻄﻠﻖ اﺳﺖ‪ ،‬آﻳﺎ‬
‫آﻳﺎت دﻳﮕﺮي دارﻳﻢ ﻛﻪ آن آﻳﺎت ﻣﻘﻴﺪ ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﻻزم ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻣﻄﻠﻖ را ﺑﺮ ﻣﻘﻴﺪ ﺣﻤﻞ ﺑﻜﻨﻴﻢ‬
‫ﻳﺎ ﻧﻪ؟‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪١٠‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﻗﺎﻋﺪﻩ ﻣﻄﻠﻖ و ﻣﻘﻴﺪ‬
‫اﻳﻦ اﺻﻄﻼح را ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاي ﺷﻤﺎ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺑﺪﻫﻢ ﻛﻪ اﮔﺮ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻧﺪﻫﻴﻢ ﺑﻪ ﻣﻔﻬﻮم آﻳﺎت ﻛﺎﻣﻼ آﺷﻨﺎ‬
‫ﻧﻤﻲﺷﻮﻳﻢ‪ .‬ﻳﻚ ﻓﺮﻣﺎن و ﻳﻚ ﻗﺎﻧﻮن )و ﻟﻮ ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﺑﺸﺮي ازﻃﺮف ﻳﻚ آﻣﺮ ﺑﺸﺮي( ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ‬
‫در ﻳﻜﺠﺎ ﻣﻄﻠﻖ ﺑﻴﺎن ﺷﻮد وﻟﻲ در ﺟﺎي دﻳﮕﺮ ﻫﻤﻴﻦ ﻓﺮﻣﺎن و ﻫﻤﻴﻦ ﻗﺎﻧﻮن ﻣﻘﻴﺪ ﺑﻴﺎن ﺑﺸﻮد و‬
‫ﻣﺎ ﻣﻴﺪاﻧﻴﻢ ﻛﻪ ﺻﺎدر ﻛﻨﻨﺪه اﻳﻦ ﻓﺮﻣﺎن ﻳﺎ ﺟﺎﻋﻞ اﻳﻦ ﻗﺎﻧﻮن از ﻫﺮ دو ﺗﺎ ﻳﻚ ﻣﻘﺼﻮد دارد‪ .‬ﺣﺎﻻ‬
‫آﻳﺎ ﺑﺎﻳﺪ آن ﻣﻄﻠﻖ را ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ و ﺑﻌﺪ ﺑﮕﻮﺋﻴﻢ اﻳﻦ ﻣﻘﻴﺪ ﻛﻪ ذﻛﺮ ﺷﺪه ﺑﻪ ﻳﻚ ﻋﻠﺖ ﺧﺎﺻﻲ ﺑﻮده‬
‫اﺳﺖ ﻳﺎ اﻳﻨﻜﻪ آن ﻣﻄﻠﻖ را ﺣﻤﻞ ﺑﺮ اﻳﻦ ﻣﻘﻴﺪ ﺑﻜﻨﻴﻢ ﻳﻌﻨﻲ ﻣﻘﻴﺪ را ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ؟‬
‫ﻣﺜﺎل ﺧﻴﻠﻲ ﺳﺎدهاي ﻋﺮض ﻣﻴﻜﻨﻢ‪ ،‬ﻳﻚ ﺻﺎﺣﺐ ﻓﺮﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﻓﺮﻣﺎن اوراﻣﺤﺘﺮم ﻣﻲﺷﻤﺎرﻳﺪ‬
‫اﮔﺮ ﻳﻚ ﻓﺮﻣﺎن را در دو وﻗﺖ ﺑﺎ دو ﺗﻌﺒﻴﺮ ذﻛﺮ ﻛﺮد‪ ،‬درﻳﻚ ﺗﻌﺒﻴﺮ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﮔﻔﺖ ﻓﻼﻧﻲ رااﺣﺘﺮام‬
‫ﻛﻦ‪ ،‬اﻳﻦ ﻣﻄﻠﻖ اﺳﺖ ﻳﻌﻨﻲ ﻫﻴﭻ ﻗﻴﺪي ذﻛﺮ ﻧﺸﺪه‪ .‬ﮔﻔﺘﻪ ﻓﻼﻧﻲ را اﺣﺘﺮام ﻛﻦ‪ ،‬ﺑﺎر دﻳﮕﺮ ﻫﻤﺎن‬
‫ﺻﺎﺣﺐ ﻓﺮﻣﺎن ﻫﻤﺎن ﻓﺮﻣﺎن را ﺑﺎﻳﻦ ﺷﻜﻞ ﺑﺸﻤﺎ ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ‪ ،‬اﮔﺮ ﻓﻼﻧﻲ ﭼﻨﻴﻦ ﻛﺎري ﻛﺮد ﻣﺜﻼ اﮔﺮ‬
‫در ﺟﻠﺴﻪ ﻣﺎ ﺷﺮﻛﺖ ﻛﺮد اﺣﺘﺮاﻣﺶﻛﻦ اﻳﻦ ﺟﺎ ﻳﻚ " اﮔﺮ " ذﻛﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻄﻮر ﻣﻄﻠﻖ‬
‫ﻧﻤﻴﮕﻮﻳﺪ اﺣﺘﺮام ﻛﻦ‪ ،‬ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪١١‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫اﮔﺮ ﭼﻨﻴﻦ ﻛﺮد اﺣﺘﺮام ﻛﻦ‪ .‬ﺗﻌﺒﻴﺮ اول ﻣﻄﻠﻖ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻄﻮر ﻣﻄﻠﻖ ﮔﻔﺘﻪ اﺣﺘﺮام ﻛﻦ اﮔﺮ ﻣﺎ‬
‫ﺑﺎﺷﻴﻢ ﻣﻌﻨﺎﻳﺶ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﭼﻪ در اﻳﻦ ﺟﻠﺴﻪ ﺷﺮﻛﺖ ﺑﻜﻨﺪ و ﭼﻪ از ﺷﺮﻛﺖ در اﻳﻦ ﺟﻠﺴﻪ‬
‫اﻣﺘﻨﺎع ورزد ﻣﻦ ﺑﺎﻳﺪ اﺣﺘﺮاﻣﺶ ﻛﻨﻢ اﻣﺎ اﮔﺮ ﺗﻌﺒﻴﺮ دوم را ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ ﻣﻌﻨﺎﻳﺶ اﻳﻦ اﺳﺖ اﮔﺮ ﺑﺎﻳﻦ‬
‫ﺟﻠﺴﻪ آﻣﺪ اﺣﺘﺮام ﻛﻦ و اﮔﺮ ﻧﻴﺎﻣﺪ ﻧﻪ‪.‬‬
‫ﻣﻴﮕﻮﻳﻨﺪ ﻗﺎﻋﺪه اﻗﺘﻀﺎ ﻣﻴﻜﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻄﻠﻖ را ﺣﻤﻞ ﺑﺮ ﻣﻘﻴﺪ ﺑﻜﻨﻴﻢ ﻳﻌﻨﻲ ﺑﮕﻮﺋﻴﻢ آﻧﺠﺎ ﻫﻢ ﻛﻪ‬
‫ﻣﻄﻠﻖ را ذﻛﺮ ﻛﺮده ﻣﻘﺼﻮد ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻘﻴﺪ ﺑﻮده اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻣﻄﻠﻖ و ﻣﻘﻴﺪ در ﺁﻳﺎت ﺟﻬﺎد‬

‫ﺣﺎﻻ از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻄﻠﻖ و ﻣﻘﻴﺪﻫﺎ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻗﺮآن ﻳﻜﺠﺎ دارﻳﻢ ﻣﺜﻞ اﻳﻨﺠﺎ‪ » :‬ﻗﺎﺗﻠﻮا اﻟﺬﻳﻦ ﻻ‬
‫ﻳﺆﻣﻨﻮن ﺑﺎﷲ و ﻻ ﺑﺎﻟﻴﻮم اﻻﺧﺮ «‪ .‬اﻳﻦ ﻣﺮدﻣﻴﻜﻪ ﺑﺨﺪا و ﺑﻘﻴﺎﻣﺖ و ﺑﻬﻴﭻ دﻳﻦ ﺣﻘﻲ اﻳﻤﺎن ﻧﺪارﻧﺪ‬
‫و ﻫﻴﭻ ﺣﺮام ﺧﺪا را ﺣﺮام ﻧﻤﻲ ﺷﻤﺎرﻧﺪ ﺑﺎ اﻳﻨﻬﺎ ﺑﺠﻨﮕﻴﺪ وﻟﻲ در آﻳﻪ دﻳﮕﺮ دارﻳﻢ ﻛﻪ‪ » :‬ﻗﺎﺗﻠﻮا‬
‫ﻓﻲ ﺳﺒﻴﻞ اﷲ اﻟﺬﻳﻦ ﻳﻘﺎﺗﻠﻮﻧﻜﻢ «)‪ (1‬ﺑﺎ آﻧﺎن ﻛﻪ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﻣﻲﺟﻨﮕﻨﺪ ﺑﺠﻨﮕﻴﺪ‪ .‬آﻳﺎ ﻣﻘﺼﻮد‬

‫ﭘﺎورﻗﻲ‪:‬‬
‫‪190‬‬ ‫آﻳﻪ‬ ‫‪-‬‬ ‫ﺑﻘﺮه‬ ‫‪.1‬‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪١٢‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫اﻳﻨﺠﺎ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ دو ﻧﻈﺮ ﺑﺪﻫﻴﻢ‪ ،‬ﻳﻚ ﻧﻈﺮ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﮕﻮﺋﻴﻢ ﻣﻘﺼﻮد ﻣﻄﻠﻖ اﺳﺖ ﭼﻮن‬
‫اﻫﻞ ﻛﺘﺎب ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﻣﺎ ﻣﺠﺎزﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﺎ آﻧﻬﺎ ﺑﺠﻨﮕﻴﻢ‪ ،‬ﺑﺎ ﻫﺮ ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻧﻴﺴﺖ ﻣﺎ‬
‫ﻣﺠﺎزﻳﻢ ﺑﺠﻨﮕﻴﻢ ﺗﺎ آﻧﺠﺎ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ را ﺧﺎﺿﻊ ﻛﻨﻴﻢ اﮔﺮ ﻏﻴﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎن اﻫﻞ ﻛﺘﺎب ﻧﻴﺴﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ او‬
‫ﺑﺠﻨﮕﻴﻢ ﺗﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺷﻮد ﻳﺎ ﻛﺸﺘﻪ ﮔﺮدد و اﮔﺮ اﻫﻞ ﻛﺘﺎب اﺳﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺠﻨﮕﻴﻢ ﺗﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎن‬
‫ﺑﺸﻮﻧﺪ ﻳﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻧﺸﻮﻧﺪ و در ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﺎ ﺗﺴﻠﻴﻢ ﺑﺸﻮﻧﺪ و ﺟﺰﻳﻪ ﺑﭙﺮدازﻧﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎﺋﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ‬
‫ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻄﻠﻖ را ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ )ﻳﻌﻨﻲ اﮔﺮ ﻛﺴﻲ ﺑﮕﻮﻳﺪ ﻣﻄﻠﻖ را ﺑﺎﻳﺪﮔﺮﻓﺖ( اﻳﻨﺠﻮر ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ‪.‬‬
‫وﻟﻲ اﮔﺮ ﻛﺴﻲ ﺑﮕﻮﻳﺪ ﻣﻄﻠﻖ را ﺑﺎﻳﺪ ﺣﻤﻞ ﺑﺮ ﻣﻘﻴﺪ ﻛﺮد‪ ،‬ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ ﻧﻪ‪ ،‬ﺑﺎ ﻛﻤﻚ آﻳﺎت دﻳﮕﺮي ﻛﻪ‬
‫در ﻗﺮآن دارﻳﻢ ﻛﻪ ﻣﻮارد ﻣﺸﺮوﻋﻴﺖ ﺟﻬﺎد را ذﻛﺮ ﻣﻴﻜﻨﺪ ﻣﻲﻓﻬﻤﻴﻢ ﻛﻪ ﻣﻘﺼﻮد ﻣﻄﻠﻖ ﻧﻴﺴﺖ‬
‫ﻣﻮارد ﻣﺸﺮوﻋﻴﺖ ﺟﻬﺎد ﻛﺠﺎﺳﺖ؟ ﻣﺜﻼ از ﺟﻤﻠﻪ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ آﻧﻄﺮف ﺑﺨﻮاﻫﺪ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﺑﺠﻨﮕﺪ و‬
‫ﻳﺎ اﻳﻨﻜﻪ آﻧﻄﺮف ﻣﺎﻧﻌﻲ اﻳﺠﺎد ﺑﻜﻨﺪ ﺑﺮاي ﻧﺸﺮ دﻋﻮت اﺳﻼﻣﻲ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﺳﻠﺐ آزادي دﻋﻮت‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪١٣‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﺑﻜﻨﺪ و ﻣﺎﻧﻊ ﻧﺸﺮدﻋﻮت ﺑﺸﻮد‪ ،‬و در واﻗﻊ ﺳﺪي و ﻣﺎﻧﻌﻲ اﻳﺠﺎد ﻛﻨﺪ‪ .‬اﺳﻼم ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ اﻳﻦ ﺳﺪ را‬
‫و ﻣﺎﻧﻊ را ﺑﺸﻜﻦ‪ .‬و ﻳﺎ اﻳﻨﻜﻪ آﻧﻬﺎ ﻳﻚ ﻗﻮﻣﻲ را ﺗﺤﺖ ﻇﻠﻢ و ﺷﻜﻨﺠﻪ ﺧﻮدﺷﺎن ﻗﺮار داده ﺑﺎﺷﻨﺪ‬
‫ﺷﻤﺎ ﺑﺎ اﻳﻨﻬﺎ ﺑﺠﻨﮕﻴﺪ ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﻣﻈﻠﻮﻣﻴﺘﻲ را از ﭼﻨﮕﺎل آﻧﻬﺎ ﻧﺠﺎت ﺑﺪﻫﻴﺪ ﻛﻪ در آن آﻳﻪ ﻣﻲ‬
‫ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ‪ » :‬و ﻣﺎ ﻟﻜﻢ ﻻ ﺗﻘﺎﺗﻠﻮن ﻓﻲ ﺳﺒﻴﻞ اﷲ و اﻟﻤﺴﺘﻀﻌﻔﻴﻦ ﻣﻦ اﻟﺮﺟﺎل و اﻟﻨﺴﺎء و اﻟﻮﻟﺪان «‬
‫)‪.(1‬‬
‫ﭼﺮا در راه ﺧﺪا و در راه آن ﻣﺮدم ﺑﻴﭽﺎره از ﻣﺮدﻫﺎ و زﻧﻬﺎ و ﺑﭽﻪﻫﺎﺋﻴﻜﻪ در ﺗﺤﺖ ﺷﻜﻨﺠﻪ ﻗﺮار‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ ﻧﻤﻲﺟﻨﮕﻴﺪ؟‬
‫اﻳﻦ ﻳﻚ ﺳﺆال را ﺷﻤﺎ ﺑﺎﻳﺪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﺗﺎ ﻫﻤﻪ آﻳﺎﺗﻴﻜﻪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﺠﻬﺎد اﺳﺖ را ﺟﻤﻊ ﻛﻨﻴﻢ و‬
‫روي ﻫﻤﺪﻳﮕﺮ ﺑﺮﻳﺰﻳﻢ ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ از اﻳﻨﻬﺎ ﭼﻲ درﻣﻲ اﻳﺪ‪.‬‬

‫‪ - ٢‬ﺁﻳﺎ ﺑﺎ هﻤﻪ اهﻞ آﺘﺎب ﻣﻲ ﺗﻮان ﺟﻨﮕﻴﺪ؟‬

‫ﻣﺴﺌﻠﻪ دوم در اﻳﻦ آﻳﻪ اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ اﺳﺎﺳﺎ اﻳﻦ آﻳﻪ اﻳﻨﺠﻮر ﻋﻨﻮان ﻧﻜﺮده ﻣﻄﻠﺐ را ﻛﻪ‬
‫ﺑﺎ اﻫﻞ ﻛﺘﺎب ﺑﺠﻨﮕﻴﺪ‪ ،‬ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ ﺑﺎ اﻳﻨﻬﺎ ﻛﻪ ﻧﻪ ﺑﺨﺪا ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ و ﻧﻪ ﺑﻪ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﻋﺘﻘﺎد‬
‫ﭘﺎورﻗﻲ‪:‬‬
‫‪75‬‬ ‫آﻳﻪ‬ ‫‪-‬‬ ‫ﻧﺴﺎء‬ ‫‪.1‬‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪١٤‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﻣﺴﻴﺤﻲ ﺑﻮد ﻳﺎ ﻳﻜﻲ از ﻣﺬاﻫﺐ را داﺷﺖ او ﺑﺨﺪا و ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ و ﺣﺮام و ﺣﻼل و دﻳﻦ ﺣﻖ اﻳﻤﺎن‬
‫ﻧﺪارد‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ اﮔﺮ ﻣﺪﻋﻲ ﺑﺸﻮد ﺑﮕﻮﻳﺪ ﺑﺨﺪا اﻳﻤﺎن دارم‪ ،‬دروغ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ اﻳﻤﺎن ﻧﺪارد؟ ﻗﺮآن در‬
‫واﻗﻊ ﻣﻲﺧﻮاﻫﺪ ﺑﮕﻮﻳﺪ ﺗﻤﺎم اﻫﻞ ﻛﺘﺎب ﺑﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺪﻋﻲ اﻳﻤﺎن ﺑﺨﺪا ﻫﺴﺘﻨﺪ در واﻗﻊ اﻳﻤﺎن ﺑﺨﺪا‬
‫ﻧﺪارﻧﺪ؟ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﮕﻮﺋﻴﻢ از اﻳﻦ ﺟﻬﺖ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ درﺑﺎره ﻣﺴﻴﺢ ﻣﻴﮕﻮﻳﻨﺪ ﻣﺴﻴﺢ ﺧﺪا اﺳﺖ ﻳﺎ‬
‫ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ ﭘﺴﺮ ﺧﺪا اﺳﺖ اﻳﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﺧﺪا اﻳﻤﺎن ﻧﺪارﻧﺪ‪ ،‬و ﻳﺎ ﻣﺜﻼ ﻳﻬﻮدﻳﻬﺎ آﻧﭽﻪ درﺑﺎره ﻳﻬﻮد ﻣﻲ‬
‫ﮔﻮﻳﻨﺪ‪ :‬ﻏﻴﺮ از ﺧﺪاي واﻗﻌﻲ اﺳﺖ‪ ،‬آﻧﻬﺎ اﻳﻤﺎن ﻧﺪارﻧﺪ آﻧﻬﺎ ﻛﻪ ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ‪»:‬ﻳﺪ اﷲ ﻣﻐﻠﻮﻟﻪ«)‪.(1‬‬
‫دﺳﺖ ﺧﺪا ﺑﺴﺘﻪ اﺳﺖ ﺑﺨﺪاي واﻗﻌﻲ اﻳﻤﺎن ﻧﺪارﻧﺪ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺳﺎﻳﺮ اﻫﻞ ﻛﺘﺎب‪.‬‬
‫اﮔﺮ اﻳﻨﺠﻮر ﺑﮕﻮﺋﻴﻢ ﻣﻌﻨﺎﻳﺶ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻗﺮآن اﻳﻤﺎن ﻏﻴﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻧﺮا ﺑﻪ ﺧﺪا و ﺑﻪ ﻗﻴﺎﻣﺖ ﺑﻪ‬
‫رﺳﻤﻴﺖ ﻧﻤﻲﺷﻨﺎﺳﺪ‪ ،‬از ﭼﻪ‬
‫ﭘﺎورﻗﻲ‪:‬‬
‫‪ .1‬ﻣﺎﺋﺪه ‪64 /‬‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪١٥‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﻧﻈﺮ ﺑﻪ رﺳﻤﻴﺖ ﻧﻤﻲﺷﻨﺎﺳﺪ‪ ،‬از ﻧﻈﺮ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ واﻗﻌﺎ در اﻳﻤﺎن اﻳﻨﻬﺎ ﺧﻠﻞ وارد اﺳﺖ‪ .‬ﻳﻚ‬
‫ﻣﺴﻴﺤﻲ )ﻻ اﻗﻞ در ﻃﺒﻘﻪ داﻧﺸﻤﻨﺪاﻧﺸﺎن( ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ ﺧﺪا و ﺣﺘﻲ ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ ﺧﺪاي ﻳﮕﺎﻧﻪ وﻟﻲ در‬
‫ﻋﻴﻦ ﺣﺎل ﻳﻚ ﭼﻴﺰﻫﺎﺋﻲ راﺟﻊ ﺑﻤﺴﻴﺢ و ﻣﺮﻳﻢ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ ﻛﻪ اﻋﺘﻘﺎد ﺑﻪ ﺗﻮﺣﻴﺪ را آﻟﻮده ﻣﻴﻜﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻧﻈﺮ ﺑﻌﻀﻲ از ﻣﻔﺴﺮﻳﻦ اﻳﻦ اﺳﺖ‪ ،‬ﭘﺲ ﺑﻨﺎﺑﺮ اﻳﻦ ﻗﺮآن ﻛﻪ ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ ﺑﺎ اﻫﻞ ﻛﺘﺎب ﺑﺠﻨﮕﻴﺪ ﻳﻌﻨﻲ‬
‫ﺑﺎ ﻫﻤﻪ اﻫﻞ ﻛﺘﺎب ﺑﺠﻨﮕﻴﺪ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﻛﺪاﻣﺸﺎن اﻳﻤﺎﻧﺸﺎن ﺑﺨﺪا درﺳﺖ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﻗﻴﺎﻣﺖ ﻫﻢ‬
‫درﺳﺖ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺑﺤﻼل و ﺣﺮام ﻫﻢ درﺳﺖ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻘﻴﺪه اﻳﻨﮕﺮوه ﻣﺮاد از ﻛﻠﻤﻪ رﺳﻮل در‬
‫اﻳﻦ آﻳﻪ ﺧﺼﻮص ﺧﺎﺗﻢ اﻻﻧﺒﻴﺎء اﺳﺖ و ﻣﺮاد از دﻳﻦ ﺣﻖ ﻳﻌﻨﻲ دﻳﻨﻲ ﻛﻪ اﻣﺮوز ﺑﺸﺮ ﻣﻮﻇﻒ‬
‫اﺳﺖ آﻧﺮا ﺑﭙﺬﻳﺮد ﻧﻪ دﻳﻨﻲﻛﻪ در ﻳﻚ زﻣﺎن ﺧﺎص ﻣﺮدم ﻣﻮﻇﻒ ﺑﺪان ﺑﻮدهاﻧﺪ‪.‬‬
‫وﻟﻲ ﮔﺮوه دﻳﮕﺮ از ﻣﻔﺴﺮﻳﻦ ﻣﻴﮕﻮﻳﻨﺪ ﻗﺮآن ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﻌﺒﻴﺮش ﺧﻮاﺳﺘﻪ اﻫﻞ ﻛﺘﺎب را دو دﺳﺘﻪ‬
‫ﺑﻜﻨﺪ ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺑﮕﻮﻳﺪ اﻫﻞ ﻛﺘﺎب ﻫﻤﻪ ﻳﻜﺠﻮر ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﺑﻌﻀﻲ از اﻫﻞﻛﺘﺎب واﻗﻌﺎ ﺑﺨﺪا اﻳﻤﺎن‬
‫دارﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎ آﻧﻬﺎ ﺷﻤﺎ ﻛﺎر ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ‪ ،‬ﺑﻘﻴﺎﻣﺖ واﻗﻌﺎ اﻳﻤﺎن دارﻧﺪ ﺑﺎ آﻧﻬﺎ ﻛﺎر ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ‪،‬‬
‫ﺑﻘﺎﻧﻮن ﺧﺪا اﻳﻤﺎن دارﻧﺪ ﺑﺎ آﻧﻬﺎ ﻛﺎر ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﺑﺎن ﻋﺪه از اﻫﻞ ﻛﺘﺎب ﻛﻪ اﺳﻤﺸﺎن اﻫﻞ‬
‫ﻛﺘﺎب وﻟﻲ اﻳﻤﺎن آﻧﻬﺎ‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪١٦‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﺑﻪ ﺧﺪا و ﻗﻴﺎﻣﺖ درﺳﺖ ﻧﻴﺴﺖ و واﻗﻌﺎ ﺣﺮام ﺧﺪا را ‪ -‬ﺣﺘﻲ ﻫﻤﺎنﻫﺎ را ﻛﻪ در دﻳﻦ ﺧﻮدﺷﺎن‬
‫ﺣﺮام اﺳﺖ ‪ -‬ﺣﺮام ﻧﻤﻴﺪاﻧﻨﺪ ﺑﺎ آﻧﻬﺎ ﺑﺠﻨﮕﻴﺪ‪ .‬ﭘﺲ ﻧﻪ ﺑﺎ ﻫﻤﻪ اﻫﻞ ﻛﺘﺎب‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺎ ﻳﻚ دﺳﺘﻪ از‬
‫اﻫﻞ ﻛﺘﺎب ﺑﺠﻨﮕﻴﺪ‪ .‬اﻳﻨﻬﻢ ﺧﻮدش ﻳﻚ ﻣﺴﺌﻠﻪ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ " - ٣‬ﺟﺰﻳﻪ " ﭼﻴﺴﺖ؟‬

‫ﺳﺆال ﺳﻮم راﺟﻊ ﺑﻜﻠﻤﻪ" ﺟﺰﻳﻪ " اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻴﮕﻮﻳﺪﺑﺎ اﻳﻨﻬﺎ ﺗﺎ آﻧﺠﺎ ﺑﺠﻨﮕﻴﺪﻛﻪ ﺟﺰﻳﻪ ﺑﺪﻫﻨﺪ‪،‬‬
‫ﻣﻌﻨﺎﻳﺶ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻳﺎ اﺳﻼم اﺧﺘﻴﺎر ﺑﻜﻨﻨﺪ ﻳﺎ ﺟﺰﻳﻪ ﺑﺪﻫﻨﺪ‪ .‬ﺷﻚ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺗﻔﺎوﺗﻲ ﻗﺮآن‬
‫ﻣﻴﺎن اﻫﻞ ﻛﺘﺎب ﺑﺎ ﻣﺸﺮﻛﺎن ‪ -‬ﻳﻌﻨﻲ ﺑﺖ ﭘﺮﺳﺘﺎن رﺳﻤﻲ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﻛﺘﺎب آﺳﻤﺎﻧﻲ ﻧﺪارﻧﺪ ‪ -‬ﻗﺎﺋﻞ‬
‫ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺮاي ﻣﺸﺮﻛﻴﻦ ﻫﻴﭻ ﺟﺎ ﻗﺮآن ﻧﮕﻔﺘﻪ ﺑﺠﻨﮕﻴﺪ ﺗﺎ ﺟﺰﻳﻪ ﺑﺪﻫﻨﺪ و اﮔﺮ ﺟﺰﻳﻪ دادﻧﺪ‬
‫دﻳﮕﺮ ﺑﺎ آﻧﻬﺎ ﻧﺠﻨﮕﻴﺪ‪ ،‬وﻟﻲ درﺑﺎره اﻫﻞ ﻛﺘﺎب ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ اﮔﺮ ﺣﺎﺿﺮ ﺷﺪﻧﺪ ﺟﺰﻳﻪ ﺑﺪﻫﻨﺪ دﻳﮕﺮ ﺑﺎ‬
‫اﻳﻨﻬﺎ ﻧﺠﻨﮕﻴﺪ اﻳﻦ ﺗﻔﺎوت ﻗﻄﻌﺎ وﺟﻮد دارد‪ .‬آﻧﻮﻗﺖ ﺳﺆال اﻳﻦ اﺳﺖ‪ :‬اﺻﻼ ﺟﺰﻳﻪ ﭼﻴﺴﺖ و‬
‫ﻓﻠﺴﻔﻪ ﺟﺰﻳﻪ ﭼﻴﺴﺖ؟ راﺟﻊ ﺑﻠﻐﺖ ﺟﺰﻳﻪ ﺻﺤﺒﺘﻬﺎ اﺳﺖ ﺑﻌﻀﻲﻫﺎ ﮔﻔﺘﻪاﻧﺪ اﻳﻦ ﻟﻐﺖ ﻣﻌﺮب‬
‫اﺳﺖ ﻧﻪ ﻋﺮﺑﻲ ﻳﻌﻨﻲ رﻳﺸﻪ ﻋﺮﺑﻲ ﻧﺪارد رﻳﺸﻪ ﻓﺎرﺳﻲ دارد ﻛﻪ اﺻﻠﺶ " ﮔﺰﻳﺖ " اﺳﺖ ﻛﻪ در‬
‫اﻳﺮان در زﻣﺎن ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ و در زﻣﺎن‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪١٧‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫اﻧﻮﺷﻴﺮوان ﺟﺰﻳﻪ را وﺿﻊ ﻛﺮدﻧﺪ وﻟﻲ ﺑﺮ ﺧﻮد ﻣﺮدم اﻳﺮان ﻧﻪ ﺑﺮ ﻣﺮدم ﺑﻴﮕﺎﻧﻪ و آﻧﻬﻢ ﻳﻚ ﻣﺎﻟﻴﺎت‬
‫ﺳﺮاﻧﻪاي ﺑﻮده ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺟﻨﮓ ﺟﻤﻊ ﻣﻴﻜﺮدﻧﺪ‪ ،‬و ﺑﻌﺪ اﻳﻦ ﻛﻠﻤﻪ از اﻳﺮان رﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﺑﻪ " ﺣﻴﺮه‬
‫" ﻛﻪ ﺷﻬﺮي ﺑﻮده اﺳﺖ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ در ﻣﺤﻞ ﻧﺠﻒ ﻓﻌﻠﻲ و ﺑﻌﺪ از ﺣﻴﺮه ﺑﻪ ﺳﺎﻳﺮ ﺟﺰﻳﺮه اﻟﻌﺮب رﻓﺘﻪ‬
‫و اﺳﺘﻌﻤﺎل ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﻌﻀﻲ دﻳﮕﺮ ﻣﻴﮕﻮﻳﻨﺪ ﻧﻪ‪ ،‬درﺳﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﻠﻤﻪ ﺟﺰﻳﻪ ﺑﺎ " ﮔﺰﻳﺖ ‪ -‬ﮔﺰﻳﻪ " ﺧﻴﻠﻲ ﻧﺰدﻳﻚ‬
‫اﺳﺖ وﻟﻲ اﻳﻦ ﻟﻐﺘﻲ اﺳﺖ ﻋﺮﺑﻲ از ﻣﺎده ﺟﺰا‪ .‬اﻏﻠﺐ ﻟﻐﻮﻳﻦ ﭼﻨﻴﻦ ﻋﻘﻴﺪه دارﻧﺪ‪ .‬ﺑﻠﻐﺘﺶ ﻓﻌﻼ ﻣﺎ‬
‫ﻛﺎر ﻧﺪارﻳﻢ اﺻﻼ ﻣﺎﻫﻴﺖ ﺟﺰﻳﻪ ﭼﻴﺴﺖ؟ آﻳﺎ ﺟﺰﻳﻪ ﻳﻌﻨﻲ ﺑﺎج دادن؟ آﻳﺎ اﺳﻼم ﮔﻔﺘﻪ اﺳﺖ ﺑﺎ‬
‫اﻳﻨﻬﺎ ﺑﺠﻨﮕﻴﺪ ﺗﺎ وﻗﺘﻴﻜﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺸﻮﻧﺪ ﺑﺸﻤﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﺑﺎج ﺑﺪﻫﻨﺪ وﻗﺘﻴﻜﻪ ﺑﺎج دادﻧﺪ دﻳﮕﺮ‬
‫ﻧﺠﻨﮕﻴﺪ‪ .‬ﺷﺎﻋﺮ ﻫﻢ ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ‪:‬‬
‫ﻣﺎﺋﻴﻢ ﻛﻪ از ﭘﺎدﺷﻬﺎن ﺑﺎج ﮔﺮﻓﺘﻴﻢ زان ﭘﺲ ﻛﻪ از اﻳﺸﺎن ﻛﻤﺮ و ﺗﺎجﮔﺮﻓﺘﻴﻢ‬
‫ﺑﻬﺮﺣﺎل آﻳﺎ ﻣﻘﺼﻮد از ﺟﺰﻳﻪ ﺑﺎج اﺳﺖ آﻧﻮﻗﺖ اﻳﻦ ﺳﺆال ﭘﻴﺶ ﻣﻴﺎﻳﺪ ﻛﻪ ﻳﻌﻨﻲ ﭼﻪ؟ اﻳﻦ ﭼﻪ‬
‫دﺳﺘﻮري اﺳﺖ؟ آﻳﺎ اﻳﻦ ﻳﻚ ﺣﻜﻢ زوري ﻧﻴﺴﺖ و اﻳﻦ ﭼﻪ ﻣﺒﻨﺎي ﺣﻘﻮﻗﻲ و ﭼﻪ ﻣﺒﻨﺎي‬
‫ﻋﺎدﻻﻧﻪاي ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ اﺳﻼم ﺑﻪ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ اﺟﺎزه‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪١٨‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﺑﺪﻫﺪ ﻳﺎ واﺟﺐ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ اﻫﻞ ادﻳﺎن دﻳﮕﺮ ﺑﺠﻨﮕﻴﺪ ﺗﺎ آﻧﻬﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺑﺸﻮﻧﺪ ﻳﺎ ﺑﺎج ﺑﺪﻫﻨﺪ؟!‬
‫ﻫﺮ دو ﻃﺮف وﺳﻴﻠﻪ اﺷﻜﺎل اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺠﻨﮕﻴﺪ ﺗﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺑﺸﻮﻧﺪ ﻳﻌﻨﻲ دﻳﻦ را ﺗﺤﻤﻴﻞ ﻛﻨﻴﺪ‪،‬‬
‫ﺑﺠﻨﮕﻴﺪ ﺗﺎ ﺑﺎج ﺑﺪﻫﻨﺪ ﻳﻌﻨﻲ ﻳﻚ ﭘﻮﻟﻲ را ﺑﻪ اﻧﻬﺎ ﺗﺤﻤﻴﻞ ﺑﻜﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮﺣﺎل ﺗﺤﻤﻴﻞ اﺳﺖ‪ ،‬ﻳﺎ‬
‫ﺗﺤﻤﻴﻞ ﻋﻘﻴﺪه اﺳﺖ و ﻳﺎ ﺗﺤﻤﻴﻞ ﭘﻮل‪ .‬در اﻳﻦ ﺑﺎره ﻫﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻔﺼﻞ ﺑﺤﺚ ﺑﻜﻨﻴﻢ ﻛﻪ اﺻﻼ ﺟﺰﻳﻪ‬
‫در اﺳﻼم ﭼﻲ ﺑﻮده آﻳﺎ واﻗﻌﺎ ﺑﺎج ﺑﻮده ﻳﺎ ﭼﻴﺰ دﻳﮕﺮي؟‬

‫‪ - ٤‬ﻣﻌﻨﻲ " ﺻﺎﻏﺮون "‬

‫ﺑﻌﺪ در اﻳﻨﺠﺎ دارد‪ » :‬و ﻫﻢ ﺻﺎﻏﺮون «‪ .‬در ﺣﺎﻟﻴﻜﻪ آﻧﻬﺎ ﻛﻮﭼﻚ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬از ﻣﺎده " ﺻﻐﺮ " اﺳﺖ‪،‬‬
‫و ﺻﻐﻴﺮ ﻳﻌﻨﻲ ﻛﻮﭼﻚ‪ ،‬در ﺣﺎﻟﻴﻜﻪ آﻧﻬﺎ ﻛﻮﭼﻚ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﻛﻮﭼﻚ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻳﻌﻨﻲ ﭼﻪ؟ اﻳﻦ ﻧﻴﺰ‬
‫ﺳﺆال ﭼﻬﺎرﻣﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻌﻨﻲ اﻳﻨﻜﻪ آﻧﻬﺎ ﻛﻮﭼﻚ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﭼﻴﺴﺖ؟ آﻳﺎ ﺑﻤﻌﻨﻲ اﻳﻨﺴﺖ ﻛﻪ ﻓﻘﻂ‬
‫ﺧﺎﺿﻊ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻗﺪرت ﺷﻤﺎ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻳﺎ ﻏﻴﺮ از ﺧﻀﻮع ﻳﻚ اﻣﺮ دﻳﮕﺮي را ﻫﻢ اﺳﻼم در اﻳﻨﺠﺎ‬
‫ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ؟‬
‫در اﻳﻨﺠﺎ ﻗﻄﻊ ﻧﻈﺮ از ﻣﻔﻬﻮم اﻳﻦ آﻳﻪ و ﺳﺆاﻻت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ آن‪ ،‬ﻣﺴﺎﺋﻞ و ﻣﻄﺎﻟﺐ دﻳﮕﺮي ﻧﻴﺰ‬
‫دارﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ آﻧﻬﺎ را از‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪١٩‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺗﻔﻜﻴﻚ ﻛﻨﻴﻢ و درﺑﺎره آﻧﻬﺎ ﺑﺤﺚ ﻛﻨﻴﻢ‪:‬‬

‫ﻓﻠﺴﻔﻪ و هﺪف ﺟﻬﺎد‬

‫ﻳﻜﻲ از ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﺳﻼم ﺟﻬﺎد را ﺑﺮاي ﭼﻲ وﺿﻊ ﻛﺮده اﺳﺖ؟ ﺑﻌﻀﻴﻬﺎ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ‬
‫اﺳﺎﺳﺎ در دﻳﻦ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺟﻬﺎد وﻗﺎﻧﻮن ﺟﻨﮓ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﭼﻮن ﺟﻨﮓ ﺑﺪ ﭼﻴﺰي اﺳﺖ‪ .‬دﻳﻦ‬
‫ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮﺿﺪ ﺟﻨﮓ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻧﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﺧﻮدش ﻗﺎﻧﻮن ﺟﻨﮓ وﺿﻊ ﻛﺮده ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬و ﻣﺎ ﻣﻲداﻧﻴﻢ ﻛﻪ‬
‫ﻳﻜﻲ از ﻓﺮوع دﻳﻦ اﺳﻼم ﺟﻬﺎد اﺳﺖ‪ .‬از ﻣﺎ وﻗﺘﻲ ﻣﻲﭘﺮﺳﻨﺪ ﻓﺮوع دﻳﻦ ﭼﻨﺪ ﺗﺎ اﺳﺖ ﻣﻴﮕﻮﺋﻴﻢ‬
‫ده ﺗﺎ‪ ،‬ﻣﻴﮕﻮﺋﻴﻢ ﻧﻤﺎز‪ ،‬روزه‪ ،‬ﺧﻤﺲ‪ ،‬ﺣﺞ‪ ،‬ﺟﻬﺎد‪....‬‬
‫از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻮاردﻳﻜﻪ ﻣﺴﻴﺤﻴﺎن ﻓﻮقاﻟﻌﺎده ﻋﻠﻴﻪ اﺳﻼم ﺗﺒﻠﻴﻎ ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ ﻫﻤﻴﻦ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺟﻬﺎد و ﺁزادي ﻋﻘﻴﺪﻩ‬

‫ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ اوﻻ ﭼﺮا ﭼﻨﻴﻦ ﻣﺎده ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ در دﻳﻦ اﺳﻼم وﺟﻮد دارد و ﺛﺎﻧﻴﺎ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﺑﻪ واﺳﻄﻪ‬
‫ﻫﻤﻴﻦ اﺟﺎزه ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ از ﻃﺮف اﺳﻼم ﺑﺎ ﻣﻠﺘﻬﺎ وارد ﺟﻨﮓ ﺷﺪﻧﺪ و اﺳﻼم را ﺑﺰور ﺗﺤﻤﻴﻞ ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻴﮕﻮﻳﻨﺪ ﺟﻬﺎدﻫﺎي اﺳﻼﻣﻲ ﻫﻤﻪ ﺟﻬﺎد ﺗﺤﻤﻴﻞ ﻋﻘﻴﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺮاي‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٢٠‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ اﺳﻼم را ﺑﺰور ﺗﺤﻤﻴﻞ ﺑﻜﻨﻨﺪ و اﺳﻼم ﻫﻢ ﺑﺰور ﺗﺤﻤﻴﻞ ﺷﺪ‪ .‬ﻣﻴﮕﻮﻳﻨﺪ ﺟﻬﺎد ﺑﺎ ﻳﻚ‬
‫اﺻﻞ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ ﺑﻪ ﻧﺎم " آزادي ﻋﻘﻴﺪه " ﻣﻐﺎﻳﺮت دارد‪.‬‬

‫ﺗﻔﺎوت ﻣﻴﺎن ﻣﺸﺮك و ﻏﻴﺮ ﻣﺸﺮك‬

‫ﻣﺴﺌﻠﻪ دﻳﮕﺮﻳﻜﻪ ﻣﺎ اﻳﻨﺠﺎ ﺑﺎﻳﺪ اﻳﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ را ﻋﻨﻮان ﻛﻨﻴﻢ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻗﺎﻧﻮن ﺟﻬﺎد‪ ،‬اﺳﻼم‬
‫ﻣﻴﺎن ﻣﺸﺮك و ﻏﻴﺮ ﻣﺸﺮك ﺗﻔﺎوت ﻗﺎﺋﻞ ﺷﺪه‪ ،‬ﻧﻮﻋﻲ ﻫﻤﺰﻳﺴﺘﻲ ﺑﺎ ﻏﻴﺮﻣﺸﺮك را اﺳﻼم ﺟﺎﻳﺰ‬
‫داﻧﺴﺘﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﺸﺮك ﺟﺎﻳﺰ ﻧﺪاﻧﺴﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺁﻳﺎ ﻣﻴﺎن ﺟﺰﻳﺮﻩ اﻟﻌﺮب و ﻏﻴﺮ ﺟﺰﻳﺮﻩ اﻟﻌﺮب ﻓﺮق اﺳﺖ؟‬

‫ﻣﺴﺌﻠﻪ دﻳﮕﺮ ﻛﻪ ﺑﺎز ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺎ ﻃﺮح ﻛﻨﻴﻢ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ آﻳﺎ اﺳﻼم ﻣﻴﺎن ﺟﺰﻳﺮه اﻟﻌﺮب ﺑﺎﻏﻴﺮﺟﺰﻳﺮه‬
‫اﻟﻌﺮب ﻓﺮق ﻣﻴﮕﺬارد؟ ﻳﻌﻨﻲ ﻳﻚ ﺟﺎ را ﻣﺮﻛﺰ اﺻﻠﻲ ﺧﻮدش ﺗﻠﻘﻲ ﻛﺮده اﺳﺖ و در ﻣﺮﻛﺰ اﺻﻠﻲ‬
‫ﺧﻮدش ﻧﻪ ﻣﺸﺮك ﻣﻲ ﭘﺬﻳﺮد و ﻧﻪ اﻫﻞ ﻛﺘﺎب و آن ﺟﺰﻳﺮه اﻟﻌﺮب اﺳﺖ وﻟﻲ در ﻏﻴﺮ ﺟﺰﻳﺮه‬
‫اﻟﻌﺮب اﻳﻦ ﻣﻘﺪار ﺳﺨﺘﮕﻴﺮي ﻧﺪارد ﻣﺜﻼ ﺑﺎ ﻣﺸﺮك ﻫﻤﺰﻳﺴﺘﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و ﻳﺎ ﺑﺎ اﻫﻞ ﻛﺘﺎب‬
‫ﻫﻤﺰﻳﺴﺘﻲ ﻣﻴﻜﻨﺪ و ﺑﺎﻻﺧﺮه آﻳﺎ ﻣﻴﺎن ﺟﺰﻳﺮه اﻟﻌﺮب و ﻏﻴﺮآن ﺗﻔﺎوﺗﻲ‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٢١‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﻫﺴﺖ ﻳﺎ ﺗﻔﺎوﺗﻲ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺷﻚ ﻧﺪارد ﻛﻪ ﻣﻴﺎن ﻣﻜﻪ و ﻏﻴﺮ ﻣﻜﻪ ﺗﻔﺎوت اﺳﺖ ﻛﻪ در آﻳﺎت ﻗﺒﻞ از‬
‫اﻳﻦ آﻳﻪ آﻣﺪه‪ » :‬اﻧﻤﺎ اﻟﻤﺸﺮﻛﻮن ﻧﺠﺲ ﻓﻼ ﻳﻘﺮﺑﻮا اﻟﻤﺴﺠﺪ اﻟﺤﺮام ﺑﻌﺪ ﻋﺎﻣﻬﻢ ﻫﺬا)‪ .(1‬وﻟﻲ آﻳﺎ‬
‫ﻣﻴﺎن ﻫﻤﻪ ﺟﺰﻳﺮه اﻟﻌﺮب و ﻏﻴﺮ ﺟﺰﻳﺮه اﻟﻌﺮب ﺗﻔﺎوت ﻫﺴﺖ ﻳﺎ ﻧﻴﺴﺖ؟ اﻳﻦ ﻫﻢ ﻳﻚ ﻣﺴﺌﻠﻪ‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﭘﻴﻤﺎن ﺑﺎ آﻔﺎر‬
‫ﻣﺴﺌﻠﻪ دﻳﮕﺮ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﭘﻴﻤﺎن ﺑﺎ ﻣﺸﺮﻛﺎن اﺳﺖ‪ ،‬آﻳﺎ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﺑﺎ آﻧﻬﺎ ﭘﻴﻤﺎن ﺑﺒﻨﺪﻧﺪ و‬
‫ﻗﺮارداد ﺑﺒﻨﺪﻧﺪ و اﮔﺮ ﻗﺮارداد ﺑﺴﺘﻨﺪ ﻗﺮاردادﺷﺎن ﻣﺤﺘﺮم اﺳﺖ ﻳﺎ ﻣﺤﺘﺮم ﻧﻴﺴﺖ؟ و آﻳﺎ ﻻزم‬
‫اﺳﺖ ﻣﺤﺘﺮم ﺑﺸﻤﺎرﻧﺪ ﻳﺎ ﻻزم ﻧﻴﺴﺖ؟‬

‫ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﺟﻨﮓ‬
‫ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﻣﺴﺎﺋﻞ دﻳﮕﺮي اﺳﺖ‪ .‬در وﻗﺘﻴﻜﻪ ﺟﻨﮓ را اﺳﻼم ﻣﺸﺮوع ﻣﻴﻜﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺎﺻﻄﻼح در ﻛﻴﻔﻴﺖ‬
‫ﺟﻨﮓ ﭼﻪ ﻧﻮع ﺟﻨﮕﻲ را‬
‫ﭘﺎورﻗﻲ‪:‬‬
‫‪ .1‬ﺗﻮﺑﻪ ‪28 /‬‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٢٢‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﺟﺎﻳﺰ ﻣﻲ داﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻪ ﻧﻮع ﺟﻨﮕﻲ را ﺟﺎﻳﺰ ﻧﻤﻲداﻧﺪ؟ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﻛﻪ آﻳﺎ ﻣﺜﻼ ﻗﺘﻞ ﻋﺎم را ﺟﺎﻳﺰ ﻣﻲ‬
‫داﻧﻨﺪ ﻳﺎ ﺟﺎﻳﺰ ﻧﻤﻴﺪاﻧﺪ؟ آﻳﺎ ﻛﺴﺎﻧﻴﺮا ﻛﻪ ﺷﻤﺸﻴﺮ ﺑﺮ ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﭘﻴﺮزﻧﻬﺎ‪ ،‬ﺑﭽﻪﻫﺎ‪ ،‬اﻓﺮادﻳﻜﻪ‬
‫ﻣﺸﻐﻮل ﻛﺎر و ﻛﺴﺐ ﺧﻮدﺷﺎن ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬آﻳﺎ ﻛﺸﺘﻦ اﻳﻨﻬﺎ را ﺟﺎﻳﺰ ﻣﻲداﻧﺪ ﻳﺎ ﺟﺎﻳﺰ ﻧﻤﻲداﻧﺪ؟‬
‫اﻳﻨﻬﺎ ﻫﻤﻪ ﻣﺴﺎﺋﻠﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺤﺚ ﺷﻮد‪.‬‬
‫آﻳﺎﺗﻴﻜﻪ راﺟﻊ ﺑﺠﻬﺎد اﺳﺖ در ﺟﺎﻫﺎي ﻣﺘﻌﺪد ﻗﺮآن آﻣﺪه اﺳﺖ و ﻣﺎ ﺑﺎ ﺗﻮﻓﻴﻖ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻛﻮﺷﺶ‬
‫ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﻫﻤﻪ آﻳﺎﺗﻲ را ﻛﻪ راﺟﻊ ﺑﺠﻬﺎد اﺳﺖ ﺟﻤﻊ آوري ﻛﻨﻴﻢ ﺗﺎ ﻧﻈﺮ ﻗﺮآن را در اﻳﻦ راه‬
‫ﺑﺪﺳﺖ ﺑﻴﺎورﻳﻢ‪.‬‬

‫ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﺳﺆال‪ :‬ﻣﺸﺮوﻋﻴﺖ ﺟﻨﮓ‬

‫ﻣﺴﺌﻠﻪ اول درﺑﺎره اﺻﻞ ﻣﺸﺮوﻋﻴﺖ ﺟﻬﺎد اﺳﺖ‪ ،‬درﺑﺎره اﻳﻦ ﻛﻪ آﻳﺎ ﺻﺤﻴﺢ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻣﺘﻦ‬
‫ﻳﻚ دﻳﻦ و در ﻣﺘﻦ ﻗﺎﻧﻮن آن‪ ،‬ﻗﺎﻧﻮن ﺟﻨﮓ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻳﺎ ﻧﻪ؟ ﻣﻌﺘﺮض ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ‪ :‬ﻧﻪ‪.‬‬
‫ﭼﻮن ﺟﻨﮓ ﺑﺪ اﺳﺖ‪ ،‬و دﻳﻦ ﻫﻢ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺑﺪﻳﻬﺎ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﭘﺲ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺟﻨﮓ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﻃﺮﻓﺪار ﺻﻠﺢ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬وﻗﺘﻲ ﻣﻴﺨﻮاﻫﺪ ﺑﺎ ﺟﻨﮓ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺑﺎﺷﺪ ﭘﺲ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻗﺎﻧﻮن ﺟﻨﮓ‬
‫داﺷﺘﻪ‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٢٣‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﺑﺎﺷﺪ و ﻫﻴﭽﻮﻗﺖ ﻫﻢ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﺠﻨﮕﺪ‪ .‬ﻣﺴﻴﺤﻴﻬﺎ اﻳﻨﺠﻮر ﺗﺒﻠﻴﻎ ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ‪ .‬وﻟﻲ اﻳﻦ ﺣﺮف‬
‫ﺳﺴﺖ و ﺑﻲ اﺳﺎس اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺟﻨﮓ ﻳﺎ ﺗﺠﺎوز؟‬
‫آﻳﺎ ﺟﻨﮓ ﻣﻄﻠﻘﺎ ﺑﺪ اﺳﺖ‪ ،‬ﺣﺘﻲ در ﻣﻘﺎم دﻓﺎع از ﻳﻚ ﺣﻖ و ﻳﺎ ﺗﻬﺎﺟﻢ و ﺗﺠﺎوز ﺑﺪ اﺳﺖ؟ ﭘﺲ‬
‫ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻮرد و ﻣﻨﻈﻮر ﺟﻨﮓ را ﺑﺪﺳﺖ آورد ﻛﻪ ﺑﺮاي ﭼﻪ ﻣﻨﻈﻮر و ﺑﺮاي ﭼﻪ ﻫﺪﻓﻲ اﺳﺖ‪ .‬ﻳﻚ‬
‫وﻗﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺟﻨﮓ ﺗﻬﺎﺟﻢ اﺳﺖ ﻳﻌﻨﻲ ﻣﺜﻼ ﻓﺮد ﻳﺎ ﻣﻠﺘﻲ ﭼﺸﻢ ﻃﻤﻊ ﺑﻪ ﺣﻘﻮق دﻳﮕﺮان‪ ،‬ﻣﺜﻼ‬
‫ﺑﻪ ﺳﺮزﻣﻴﻦ دﻳﮕﺮي ﻣﻲدوزد‪ ،‬ﭼﺸﻢ ﻃﻤﻊ ﺑﻪ ﺛﺮوت ﻣﺮدﻣﻲ ﻣﻴﺪوزد و ﺑﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺟﺎه‬
‫ﻃﻠﺒﻲ ﻓﺮاوان و ﺗﻔﻮق ﻃﻠﺒﻲ و ﺑﺮﺗﺮي ﻃﻠﺒﻲ ﻗﺮار ﻣﻴﮕﻴﺮد و ادﻋﺎ ﻣﻴﻜﻨﺪ ﻛﻪ ﻧﮋاد ﻣﻦ ﻓﻮق ﻫﻤﻪ‬
‫ﻧﮋادﻫﺎﺳﺖ و ﺑﺮﺗﺮ از ﻫﻤﻪ ﻧﮋادﻫﺎﺳﺖ‪ ،‬ﭘﺲ ﺑﺮ ﻫﻤﻪ ﻧﮋادﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﺑﺎﻳﺪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫اﻳﻦ ﻫﺪﻓﻬﺎ ﻫﺪﻓﻬﺎي ﻧﺎدرﺳﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﺟﻨﮕﻲ ﻛﻪ ﺑﺨﺎﻃﺮ ﺗﺼﺎﺣﺐ ﺳﺮزﻣﻴﻨﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻳﺎ ﺑﺨﺎﻃﺮ‬
‫ﺗﺼﺎﺣﺐ ﺛﺮوت ﻣﺮدﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻳﺎ ﺑﺨﺎﻃﺮ ﺗﺤﻘﻴﺮ ﻣﺮدﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ و ﺑﺮ اﺳﺎس اﻳﻦ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ‬
‫ﻣﺮدم ﺟﻨﺲ ﭘﺴﺖ ﺗﺮﻧﺪ و ﻣﺎ ﺟﻨﺲﺑﺮﺗﺮ‪ ،‬و ﺟﻨﺲ ﺑﺮﺗﺮ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮ ﺟﻨﺲ ﭘﺴﺖﺗﺮ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﻨﺪ‬
‫اﻳﻦ را ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ ﺗﻬﺎﺟﻢ‪ .‬اﻳﻦ‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٢٤‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﺟﻨﮓ ﻣﺴﻠﻤﺎ ﺑﺪ اﺳﺖ و ﺷﻚ ﻧﺪارد‪ .‬ﺟﻨﮓ ﺑﺮاي ﺗﺤﻤﻴﻞ ﻋﻘﻴﺪه را ﻧﻴﺰ ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ روﻳﺶ‬
‫ﺻﺤﺒﺖ ﻣﻴﻜﻨﻢ‪.‬‬

‫ﺟﻨﮓ دﻓﺎﻋﻲ‬
‫وﻟﻲ اﮔﺮ ﺟﻨﮕﻲ ﺑﺮاي دﻓﻊ ﺗﻬﺎﺟﻢ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬دﻳﮕﺮي ﺑﻪ ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﻣﺎ ﺗﻬﺎﺟﻢ ﻛﺮده اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﺎل و‬
‫ﺛﺮوت ﻣﺎ ﭼﺸﻢ دوﺧﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﺣﺮﻳﺖ و آزادي و آﻗﺎﺋﻲ ﻣﺎ ﭼﺸﻢ دوﺧﺘﻪ و ﻣﻴﺨﻮاﻫﺪ ﺳﻠﺐ‬
‫ﻛﻨﺪ و ﻣﻴﺨﻮاﻫﺪ آﻗﺎﺋﻲ ﺧﻮد را ﺑﻤﺎ ﺗﺤﻤﻴﻞ ﻛﻨﺪ‪ ،‬اﻳﻨﺠﺎ دﻳﻦ ﭼﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﮕﻮﻳﺪ؟ آﻳﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﮕﻮﻳﺪ‪:‬‬
‫ﺟﻨﮓ ﻣﻄﻠﻘﺎ ﺑﺪ اﺳﺖ‪ ،‬دﺳﺖ ﺑﻪ اﺳﻠﺤﻪ ﺑﺮدن ﺑﺪ اﺳﺖ‪ ،‬دﺳﺖ ﺑﻪ ﺷﻤﺸﻴﺮ ﺑﺮدن ﺑﺪ اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﺎ‬
‫ﻃﺮﻓﺪار ﺻﻠﺤﻴﻢ! ﺑﺪﻳﻬﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺳﺨﻦ ﻣﺴﺨﺮه اﺳﺖ‪ ،‬ﺣﺮﻳﻒ دارد ﺑﺎ ﻣﺎ ﻣﻲﺟﻨﮕﺪ‪ ،‬و ﻣﺎ ﺑﺎ‬
‫ﻛﺴﻴﻜﻪ ﺑﻪ ﻣﺎ ﺗﻬﺎﺟﻢ ﻛﺮده در ﺣﺎﻟﻴﻜﻪ ﻣﻴﺨﻮاﻫﺪ ﻣﺎ را ﺑﺮ ﺑﺎﻳﺪ ﻧﺠﻨﮕﻴﻢ و از ﺧﻮدﻣﺎن در واﻗﻊ‬
‫دﻓﺎع ﻧﻜﻨﻴﻢ ﺑﺒﻬﺎﻧﻪ ﺻﻠﺢ؟! اﻳﻦ ﺻﻠﺢ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬اﻳﻦ ﺗﺴﻠﻴﻢ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺻﻠﺢ ﻏﻴﺮ از ﺗﺴﻠﻴﻢ اﺳﺖ‬

‫اﻳﻨﺠﺎ ﻣﺎ ﻧﻤﻴﺘﻮاﻧﻴﻢ ﺑﮕﻮﺋﻴﻢ ﻣﺎ ﭼﻮن ﻃﺮﻓﺪار ﺻﻠﺤﻴﻢ ﺑﺎ اﻳﻦ ﺟﻨﮓ ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻢ‪ ،‬اﻳﻦ ﻣﻌﻨﺎﻳﺶ اﻳﻦ‬
‫اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ ﻃﺮﻓﺪار ذﻟﺖ‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٢٥‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﻫﺴﺘﻴﻢ‪ ،‬ﻃﺮﻓﺪارﺗﺴﻠﻴﻢ ﻫﺴﺘﻴﻢ‪ .‬اﺷﺘﺒﺎه ﻧﺸﻮد اﻳﻦ دوﺗﺎ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ از زﻣﻴﻦ ﺗﺎ آﺳﻤﺎن ﻣﺘﻔﺎوﺗﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺻﻠﺢ ﻣﻌﻨﺎﻳﺶ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻤﺰﻳﺴﺘﻲ ﺷﺮاﻓﺘﻤﻨﺪاﻧﻪ‪ .‬اﻣﺎ اﻳﻦ ﻫﻤﺰﻳﺴﺘﻲ ﺷﺮاﻓﺘﻤﻨﺪاﻧﻪ ﻧﻴﺴﺖ‪،‬‬
‫ﻫﻤﺰﻳﺴﺘﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ از ﻳﻚ ﻃﺮف ﻋﻴﻦ ﺑﻲ ﺷﺮﻓﻲ اﺳﺖ ﺑﻠﻜﻪ از دو ﻃﺮف ﻋﻴﻦ ﺑﻲﺷﺮﻓﻲ اﺳﺖ‬
‫از آﻧﻄﺮف ﺑﻲ ﺷﺮﻓﻲ ﺗﺠﺎوزﮔﺮي‪ ،‬و از اﻳﻦ ﻃﺮف ﺑﻲﺷﺮﻓﻲ ﺗﺴﻠﻴﻢ ﺷﺪن در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻇﻠﻢ‪.‬‬
‫ﭘﺲ اﻳﻦ ﻣﻐﺎﻟﻄﻪ را ﺑﺎﻳﺪ از ﻣﻴﺎن ﺑﺮد اﮔﺮ ﻛﺴﻲ ﺑﮕﻮﻳﺪ ﻛﻪ ﻣﻦ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺟﻨﮕﻴﻢ و ﺟﻨﮓ ﻣﻄﻠﻘﺎ‬
‫ﺑﺪ اﺳﺖ ﭼﻪ ﺟﻨﮕﻲ ﻛﻪ ﺗﻬﺎﺟﻢ ﺑﺎﺷﺪ و ﭼﻪ ﺟﻨﮕﻲ ﻛﻪ دﻓﺎع و ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ ﺗﻬﺎﺟﻢ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬اﺷﺘﺒﺎه‬
‫ﻛﺮده اﺳﺖ‪ .‬ﺟﻨﮓ ﺗﻬﺎﺟﻤﻲ ﻗﻄﻌﺎ ﺑﺪ اﺳﺖ و ﺟﻨﮓ ﺑﻤﻌﻨﻲ اﻳﺴﺘﺎدﮔﻲ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺗﻬﺎﺟﻢ ﻗﻄﻌﺎ‬
‫ﺧﻮب اﺳﺖ و از ﺿﺮورﻳﺎت زﻧﺪﮔﻲ ﺑﺸﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻗﺮآن ﻫﻢ ﺑﺎﻳﻦ ﻣﻄﻠﺐ اﺷﺎره ﻣﻴﻜﻨﺪ ﺑﻠﻜﻪ ﺗﺼﺮﻳﺢ ﻣﻴﻜﻨﺪ‪ .‬در ﻳﻜﺠﺎ ﻣﻴﻔﺮﻣﺎﻳﺪ‪ »:‬و ﻟﻮ ﻻ دﻓﻊ اﷲ‬
‫اﻟﻨﺎس ﺑﻌﻀﻬﻢ ﺑﺒﻌﺾ ﻟﻔﺴﺪت اﻻرض « )‪) .(1‬در ﻳﻚ ﺟﺎ ﻣﻴﻔﺮﻣﺎﻳﺪ‪ » :‬ﻟﻬﺪﻣﺖ ﺻﻮاﻣﻊ و ﺑﻴﻊ‬
‫ﭘﺎورﻗﻲ‪:‬‬
‫‪251‬‬ ‫‪-‬‬ ‫ﺑﻘﺮه‬ ‫‪.1‬‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٢٦‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﻗﺮآن در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ‪ » :‬و اﻋﺪوا ﻟﻬﻢ ﻣﺎ اﺳﺘﻄﻌﺘﻢ ﻣﻦ ﻗﻮه و ﻣﻦ رﺑﺎط اﻟﺨﻴﻞ ﺗﺮﻫﺒﻮن ﺑﻪ‬
‫ﻋﺪو اﷲ و ﻋﺪوﻛﻢ « )‪ .(2‬ﺗﺎ آن ﺣﺪﻳﻜﻪ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ ﻧﻴﺮو ﺗﻬﻴﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻗﺪرت در ﺳﺮﺣﺪﻫﺎي‬
‫ﭘﺎورﻗﻲ‪:‬‬ ‫ﺧﻮدﺗﺎن ﻣﺘﻤﺮﻛﺰ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬رﺑﺎط از رﺑﻂ اﺳﺖ‪ ،‬رﺑﻂ ﻳﻌﻨﻲ ﺑﺴﺘﻦ‪،‬‬
‫‪ .1‬ﺣﺞ ‪40 -‬‬
‫‪60‬‬ ‫‪-‬‬ ‫اﻧﻔﺎل‬ ‫‪.2‬‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٢٧‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﻓﺮق اﺳﻼم و ﻣﺴﻴﺤﻴﺖ‬
‫ﻣﻴﮕﻮﻳﻨﺪ ﻣﺴﻴﺤﻴﺖ اﻳﻦ اﻓﺘﺨﺎر را دارد ﻛﻪ ﻫﻴﭻ اﺳﻤﻲ از ﺟﻨﮓ در ﻣﺴﻴﺤﻴﺖ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﻣﺎ‬
‫ﻣﻴﮕﻮﺋﻴﻢ اﺳﻼم اﻳﻦ اﻓﺘﺨﺎر را دارد ﻛﻪ ﻗﺎﻧﻮن ﺟﻬﺎد دارد‪ ،‬ﻣﺴﻴﺤﻴﺖ ﻛﻪ ﺟﻬﺎد ﻧﺪارد ﭼﻮن ﻫﻴﭻ‬
‫ﭼﻴﺰ ﻧﺪارد‪ ،‬ﺟﺎﻣﻌﻪ و ﻗﺎﻧﻮن و ﺗﺸﻜﻴﻼت اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﺴﻴﺤﻴﺖ ﻧﺪارد ﺗﺎ ﻗﺎﻧﻮن ﺟﻬﺎد ﻫﻢ‬
‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬در ﻣﺴﻴﺤﻴﺖ ﭼﻴﺰي ﻧﻴﺴﺖ ﭼﻬﺎر ﺗﺎ دﺳﺘﻮر اﺧﻼﻗﻲ اﺳﺖ‪ ،‬ﻳﻚ ﺳﻠﺴﻠﻪ ﺻﻴﺤﺖﻫﺎ‬
‫اﺳﺖ از ﻗﺒﻴﻞ اﻳﻨﻜﻪ راﺳﺖ ﺑﮕﻮﺋﻴﺪ‪ ،‬دروغ ﻧﮕﻮﺋﻴﺪ‪ ،‬ﻣﺎل ﻣﺮدﻣﺮا ﻧﺨﻮرﻳﺪ‪ ،‬اﻳﻦ دﻳﮕﺮ ﺟﻬﺎد ﻧﻤﻲ‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ‪ ،‬اﺳﻼم ﻳﻚ دﻳﻨﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ وﻇﻴﻔﻪ ﺧﻮدش را و ﺗﻌﻬﺪ ﺧﻮدش را اﻳﻦ ﻣﻴﺪاﻧﺪ ﻛﻪ ﻳﻚ‬
‫ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺑﺪﻫﺪ‪ ،‬اﺳﻼم آﻣﺪه ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺑﺪﻫﺪ‪ ،‬آﻣﺪه ﻛﺸﻮر ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺑﺪﻫﺪ‪ ،‬آﻣﺪه‬
‫دوﻟﺖ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺑﺪﻫﺪ‪ ،‬آﻣﺪه ﺣﻜﻮﻣﺖ‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٢٨‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺑﺪﻫﺪ‪ ،‬رﺳﺎﻟﺘﺶ اﺻﻼح ﺟﻬﺎن اﺳﺖ‪ ،‬ﭼﻨﻴﻦ دﻳﻨﻲ ﻧﻤﻴﺘﻮاﻧﺪ ﺑﻲﺗﻔﺎوت ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻧﻤﻴﺘﻮاﻧﺪ‬
‫ﻗﺎﻧﻮن ﺟﻬﺎد ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻫﻤﭽﻨﺎن دوﻟﺘﺶ ﻧﻤﻴﺘﻮاﻧﺪ ارﺗﺶ ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﺴﻴﺤﻴﺖ داﺋﺮهاش‬
‫ﻣﺤﺪود اﺳﺖ و اﺳﻼم داﺋﺮهاش وﺳﻴﻊ اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﺴﻴﺤﻴﺖ از ﺣﺪود اﻧﺪرز ﺗﺠﺎوز ﻧﻤﻴﻜﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎاﺳﻼم‬
‫ﺗﻤﺎم ﺷﺆون زﻧﺪﮔﻲ ﺑﺸﺮ را زﻳﺮ ﻧﻈﺮ دارد‪ ،‬ﻗﺎﻧﻮن اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ دارد‪ ،‬ﻗﺎﻧﻮن اﻗﺘﺼﺎدي دارد‪ ،‬ﻗﺎﻧﻮن‬
‫ﺳﻴﺎﺳﻲ دارد‪ ،‬آﻣﺪه ﺑﺮاي ﺗﺸﻜﻴﻞ دوﻟﺖ‪ ،‬ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺣﻜﻮﻣﺖ‪ ،‬آن وﻗﺖ ﭼﻄﻮر ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ارﺗﺶ‬
‫ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ؟ ﭼﻄﻮر ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﻗﺎﻧﻮن ﺟﻬﺎد ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ؟‬

‫اﺳﻼم و ﺻﻠﺢ‬
‫ﭘﺲ اﻳﻨﻜﻪ ﻳﻚ ﻋﺪه ﻣﻴﮕﻮﻳﻨﺪ دﻳﻦ ﺑﺎﻳﺪ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﺎ ﺟﻨﮓ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺑﺎﺷﺪ و ﺑﺎﻳﺪ ﻃﺮﻓﺪار ﺻﻠﺢ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ ﻧﻪ ﻃﺮﻓﺪار ﺟﻨﮓ‪ ،‬ﭼﻮن ﺟﻨﮓ ﻣﻄﻠﻘﺎ ﺑﺪ اﺳﺖ‪ ،‬اﺷﺘﺒﺎه اﺳﺖ‪ .‬دﻳﻦ اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻃﺮﻓﺪار ﺻﻠﺢ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻗﺮآن ﻫﻢ ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ‪ »:‬و اﻟﺼﻠﺢ ﺧﻴﺮ «)‪ .(1‬ﺻﻠﺢ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻃﺮﻓﺪار ﺟﻨﮓ ﻫﻢ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ در آﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﻃﺮف ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ‬
‫ﭘﺎورﻗﻲ‪:‬‬
‫‪128‬‬ ‫‪/‬‬ ‫ﻧﺴﺎء‬ ‫‪.1‬‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٢٩‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﺷﺮاﻳﻂ ﺟﻨﮓ‬
‫ﻣﺴﺌﻠﻪ دوم اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﺳﻼم در ﭼﻪ ﺷﺮاﻳﻄﻲ ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ ﺟﻨﮓ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اوﻟﻴﻦ آﻳﻪاي ﻛﻪ در‬
‫ﻗﺮآن در ﺑﺎب ﺟﻬﺎد آﻣﺪه اﺳﺖ ‪ -‬ﺑﻪ ﻧﺺ و اﺗﻔﺎق ﺟﻤﻴﻊ ﻣﻔﺴﺮﻳﻦ ‪ -‬آﻳﻪ اي اﺳﺖ در ﺳﻮره‬
‫ﺣﺞ‪:‬‬
‫» ان اﷲ ﻳﺪاﻓﻊ ﻋﻦ اﻟﺬﻳﻦ آﻣﻨﻮا ان اﷲ ﻻ ﻳﺤﺐ ﻛﻞ ﺧﻮان ﻛﻔﻮر‪ .‬اذن ﻟﻠﺬﻳﻦ ﻳﻘﺎﺗﻠﻮن ﺑﺎﻧﻬﻢ‬
‫ﻇﻠﻤﻮا و ان اﷲ ﻋﻠﻲ ﻧﺼﺮﻫﻢ ﻟﻘﺪﻳﺮ‪ .‬اﻟﺬﻳﻦ اﺧﺮﺟﻮا ﻣﻦ دﻳﺎرﻫﻢ ﺑﻐﻴﺮ ﺣﻖ اﻻ ان ﻳﻘﻮﻟﻮا رﺑﻨﺎ اﷲ‬
‫و ﻟﻮ ﻻ دﻓﻊ اﷲ اﻟﻨﺎس ﺑﻌﻀﻬﻢ ﺑﺒﻌﺾ ﻟﻬﺪﻣﺖ ﺻﻮاﻣﻊ و ﺑﻴﻊ و ﺻﻠﻮات و ﻣﺴﺎﺟﺪ ﻳﺬﻛﺮ ﻓﻴﻬﺎ‬
‫اﺳﻢ اﷲ ﻛﺜﻴﺮا و‬

‫ﻟﻴﻨﺼﺮن اﷲ ﻣﻦ ﻳﻨﺼﺮه ان اﷲ ﻟﻘﻮي ﻋﺰﻳﺰ‪ .‬اﻟﺬﻳﻦ ان ﻣﻜﻨﺎﻫﻢ ﻓﻲ اﻻرض اﻗﺎﻣﻮا اﻟﺼﻠﻮه و آﺗﻮا‬
‫اﻟﺰﻛﻮه و اﻣﺮوا ﺑﺎﻟﻤﻌﺮوف و ﻧﻬﻲ ﻋﻦ اﻟﻤﻨﻜﺮ و ﷲ ﻋﺎﻗﺒﻪ اﻻﻣﻮر«)‪.(1‬‬
‫ﭼﻪ آﻳﺎت ﻋﺠﻴﺒﻲ اﺳﺖ‪ ،‬اﻳﻨﻬﺎ اوﻟﻴﻦ آﻳﺎﺗﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻗﺮآن راﺟﻊ ﺑﻪ ﺗﺸﺮﻳﻊ ﺟﻬﺎد آﻣﺪه‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ در ﻣﻜﻪ‬
‫اﻳﻦ ﻣﻘﺪﻣﻪ را ﻋﺮض ﻛﻨﻢ‪ :‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﻣﻴﺪاﻧﻴﻢ وﺣﻲ ﺑﺮ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﻛﺮم در ﭼﻬﻞ ﺳﺎﻟﮕﻲ در ﻣﻜﻪ‬
‫ﻧﺎزل ﺷﺪ و ﺳﻴﺰده ﺳﺎل در ﻣﻜﻪ اﻗﺎﻣﺖ داﺷﺖ و در آن ﺳﻴﺰده ﺳﺎل ﭼﻪ ﺧﻮد اﻳﺸﺎن و ﭼﻪ‬
‫اﺻﺤﺎب اﻳﺸﺎن ﻓﻮقاﻟﻌﺎده در ﺗﺤﺖ ﺷﻜﻨﺠﻪ ﻛﻔﺎر ﻗﺮﻳﺶ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻄﻮرﻳﻜﻪ ﻋﺪهاي ﻣﺠﺒﻮر ﺷﺪﻧﺪ‬
‫ﭘﺲ از اﺳﺘﺠﺎزه از رﺳﻮل اﻛﺮم از ﻣﻜﻪ ﻣﻬﺎﺟﺮت ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻫﺠﺮت ﻛﺮدﻧﺪ و رﻓﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﺣﺒﺸﻪ‪.‬‬
‫ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﻣﻜﺮر از ﭘﻴﻐﻤﺒﺮاﻛﺮم اﺟﺎزه ﻣﻲﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﻛﻪ از‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٣٠‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﭘﺎورﻗﻲ‪:‬‬
‫‪41_38‬‬ ‫‪/‬‬ ‫ﺣﺞ‬ ‫‪.1‬‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٣١‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﺧﻮدﺷﺎن دﻓﺎع ﻛﻨﻨﺪ و ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﻛﺮم ﺗﺎ ﺳﻴﺰده ﺳﺎل ﻛﻪ در ﻣﻜﻪ ﺑﻮد اﺟﺎزه ﻧﺪاد‪ ،‬ﻛﻪ اﻳﻦ ﻫﻢ‬
‫ﻓﻠﺴﻔﻪاي دارد‪ .‬ﺗﺎ آﻧﻜﻪ ﻛﺎر ﻓﻮقاﻟﻌﺎده ﺳﺨﺖ ﺷﺪ و از ﻃﺮف دﻳﮕﺮ اﺳﻼم در ﺧﺎرج از ﻣﻜﻪ ﻧﻔﻮذ‬
‫ﻛﺮد‪ ،‬از آﻧﺠﻤﻠﻪ در ﻣﺪﻳﻨﻪ‪ ،‬و ﻋﺪهاي ﻗﻠﻴﻞ از اﻫﻞ ﻣﺪﻳﻨﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺷﺪﻧﺪ و آﻣﺪﻧﺪ و ﺑﺎ‬
‫ﭘﻴﻐﻤﺒﺮاﻛﺮم ﺑﻴﻌﺖ ﻛﺮدﻧﺪ و ﻣﺘﻌﻬﺪ ﺷﺪﻧﺪ ﻛﻪ اﮔﺮ اﻳﺸﺎن ﺑﻤﺪﻳﻨﻪ ﺑﻴﺎﻳﻨﺪ از اﻳﺸﺎن ﺣﻤﺎﻳﺖ‬
‫ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﻛﺮم ﻫﺠﺮت ﻛﺮدﻧﺪ و ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﻫﻢ ﺗﺪرﻳﺠﺎ ﻣﻬﺎﺟﺮت ﻛﺮدﻧﺪ و در ﻣﺪﻳﻨﻪ ﺑﺮاي‬
‫اوﻟﻴﻦ ﺑﺎر ﻳﻚ ﻣﺮﻛﺰ ﻣﺴﺘﻘﻞ ﺑﻮﺟﻮد آﻣﺪ‪ .‬ﺳﺎل اول ﻫﻢ اﺟﺎزه دﻓﺎع داده ﻧﺸﺪ‪ .‬در ﺳﺎل دوم‬
‫ﻫﺠﺮت ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺮاي اوﻟﻴﻦ ﺑﺎر آﻳﺎت ﺟﻬﺎد ﻛﻪ ﻫﻤﻴﻦ آﻳﺎت اﺳﺖ ﻧﺎزل ﺷﺪ‪ .‬ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ ﻟﺤﻦ آﻳﺎت‬
‫اﻳﻦ اﺳﺖ‪ » :‬ان اﷲ ﻳﺪاﻓﻊ ﻋﻦ اﻟﺬﻳﻦ آﻣﻨﻮا «‪ .‬ﺧﺪا از اﻫﻞ اﻳﻤﺎن دﻓﺎع ﻣﻴﻜﻨﺪ ﺧﺪا ﺧﻴﺎﻧﺖ‬
‫ﻛﺎرﻫﺎي ﻛﺎﻓﺮ ﭘﻴﺸﻪ را دوﺳﺖ ﻧﻤﻴﺪارد‪ ،‬اﺷﺎره ﺑﺎﻳﻨﻜﻪ اﻳﻨﻬﺎ ﺑﺸﻤﺎ ﺧﻴﺎﻧﺖ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬اﻳﻨﻬﺎ ﻛﻔﺮان‬
‫ﻧﻌﻤﺖ ﻛﺮدﻧﺪ آﻧﻮﻗﺖ ﻣﻲﻓﺮﻣﺎﻳﺪ‪ » :‬اذن ﻟﻠﺬﻳﻦ ﻳﻘﺎﺗﻠﻮن ﺑﺎﻧﻬﻢ ﻇﻠﻤﻮا «‪ .‬اﺟﺎزه داده ﺷﺪ ﺑﺎﻳﻦ‬
‫ﻣﺮدﻣﻲ ﻛﻪ دﻳﮕﺮان ﺑﻪ ﺟﻨﮓ اﻳﻨﻬﺎ آﻣﺪﻧﺪ‪ ،‬ﻛﻪ ﺑﺠﻨﮕﻨﺪ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ اي ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﺣﺎﻻ ﻛﻪ ﻛﺎﻓﺮان‬
‫ﺑﺠﻨﮓ ﺷﻤﺎ آﻣﺪهاﻧﺪ ﭘﺲ ﺑﺠﻨﮕﻴﺪ‪ ،‬اﻳﻦ درﺳﺖ ﺣﺎﻟﺖ دﻓﺎع اﺳﺖ‪ .‬ﭼﺮا اﻳﻦ اﺟﺎزه داده ﺷﺪ‬
‫ﺑﺪﻟﻴﻞ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﻈﻠﻮم ﺑﺎﻳﺪ از‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٣٢‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﺧﻮدش دﻓﺎع ﻛﻨﺪ ﺑﻌﺪ ﻫﻢ وﻋﺪه ﻳﺎري ﻣﻴﺪﻫﺪ‪ » :‬و ان اﷲ ﻋﻠﻲ ﻧﺼﺮﻫﻢ ﻟﻘﺪﻳﺮ‪ .‬اﻟﺬﻳﻦ اﺧﺮﺟﻮا‬
‫ﻣﻦ دﻳﺎرﻫﻢ ﺑﻐﻴﺮ ﺣﻖ اﻻ ان ﻳﻘﻮﻟﻮا رﺑﻨﺎ اﷲ‪ .‬ﻣﺎ ﺑﺎ اﻳﻦ ﻣﺮدم ﻛﻪ آﻧﻬﺎ را از ﺷﻬﺮ و دﻳﺎر ﺧﻮدﺷﺎن‬
‫ﺑﻨﺎﺣﻖ ﺑﻴﺮون ﻛﺮدﻧﺪ وﺟﺮﻣﻲ ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ ﺟﺰ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﻲﮔﻔﺘﻨﺪ ﭘﺮوردﮔﺎر ﻣﺎ ﺧﺪا اﺳﺖ اﺟﺎزه ﺟﻬﺎد‬
‫ﻣﻲ دﻫﻴﻢ‪ ،‬ﺟﺮﻣﺸﺎن اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ » :‬رﺑﻨﺎ اﷲ «‪ .‬ﭼﻨﻴﻦ ﻣﺮدﻣﻲ را ﻣﺎ اﺟﺎزه ﻣﻲ دﻫﻴﻢ‬
‫ﺑﺠﻨﮕﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ ﻟﺤﻦ ﭼﻘﺪر ﻟﺤﻦ دﻓﺎع اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﻛﻠﻲ ﺟﻬﺎد را ذﻛﺮ ﻣﻴﻜﻨﺪ‪،‬ﻋﺠﻴﺐ اﺳﺖ ﻗﺮآن‬
‫در ﺑﻴﺎن ﻛﺮدن ﺣﻘﺎﻳﻖ و در اﻳﻨﻜﻪ ﻧﻜﺎﺗﺮا ﻳﺎدآوري ﻣﻴﻜﻨﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺟﻤﻠﻪ را ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ ﻛﺎﻧﻪ‬
‫ﻗﺮآن ﻣﻮاﺟﻪ ﺷﺪه ﺑﺎ ﻫﻤﻴﻦ ﺳﺆاﻻت و اﺷﻜﺎﻻﺗﻴﻜﻪ ﻣﺴﻴﺤﻴﻬﺎ ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ ﻛﻪ اي ﻗﺮآن ﺗﻮ ﻛﺘﺎب‬
‫آﺳﻤﺎﻧﻲ ﻫﺴﺘﻲ‪ ،‬ﺗﻮ ﻳﻚ ﻛﺘﺎب دﻳﻨﻲاي‪ ،‬ﺗﻮ ﭼﮕﻮﻧﻪ اﺟﺎزه ﺟﻨﮓ ﻣﻴﺪﻫﻲ؟ ﺟﻨﮓ ﺑﺪ ﭼﻴﺰﻳﺴﺖ‪،‬‬
‫ﺗﻮ ﻫﻤﻪاش ﺑﮕﻮ ﺻﻠﺢ‪ ،‬ﺑﮕﻮ ﺻﻔﺎ‪ ،‬ﺑﮕﻮ ﻋﺒﺎدت‪.‬‬
‫ﻗﺮآن ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ‪ :‬ﻧﻪ‪ ،‬اﮔﺮ در ﻣﻮاﻗﻌﻲ ﻛﻪ ﺗﻬﺎﺟﻢ از ﻧﻘﻄﻪ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺷﺮوع ﻣﻴﺸﻮد اﻳﻦ ﻃﺮف دﻓﺎع‬
‫ﻧﻜﻨﺪ ﺳﻨﮓ روي ﺳﻨﮓ ﺑﻨﺪ ﻧﻤﻴﺸﻮد‪ ،‬ﺗﻤﺎم ﻣﺮاﻛﺰ ﻋﺒﺎدت ﻫﻢ ازﻣﻴﺎن ﻣﻴﺮود‪ » :‬وﻟﻮ ﻻ دﻓﻊ اﷲ‬
‫اﻟﻨﺎس ﺑﻌﻀﻬﻢ ﺑﺒﻌﺾ ﻟﻬﺪﻣﺖ ﺻﻮاﻣﻊ و ﺑﻴﻊ و ﺻﻠﻮات و ﻣﺴﺎﺟﺪ ﻳﺬﻛﺮ ﻓﻴﻬﺎ اﺳﻢ اﷲ «‪ .‬اﮔﺮ ﺧﺪا‬
‫ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﺑﻌﻀﻲ ﺟﻠﻮ ﺗﻬﺎﺟﻢ ﺑﻌﻀﻲ‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٣٣‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫دﻳﮕﺮ را ﻧﮕﻴﺮد ﺗﻤﺎم اﻳﻦ ﺻﻮﻣﻌﻪﻫﺎ‪ ،‬ﻣﺮاﻛﺰ ﻋﺒﺎدت‪ ،‬ﺧﺮاب ﻣﻴﺸﻮد‪ ،‬ﻣﺮاﻛﺰ ﻳﻬﻮدﻳﻬﺎ از ﺑﻴﻦ‬
‫ﻣﻴﺮود‪ ،‬ﻣﺮاﻛﺰ ﺻﻮﻓﻴﻬﺎ‪ ،‬ﻣﺴﺎﺟﺪ ﻋﺒﺎدت ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻬﺎ از ﺑﻴﻦ ﻣﻴﺮود ﻳﻌﻨﻲ ﻃﺮف ﺗﻬﺎﺟﻢ ﻣﻴﻜﻨﺪ و‬
‫ﻫﻴﭽﻜﺲ آزادي ﭘﻴﺪا ﻧﻤﻴﻜﻨﺪ ﺧﺪا را ﺑﺎﻳﻦ ﺷﻜﻞ ﻋﺒﺎدت ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻗﺮآن ﺑﻌﺪ ﻫﻢ وﻋﺪه ﻧﺼﺮت ﻣﻴﺪﻫﺪ » و ﻟﻴﻨﺼﺮن اﷲ ﻣﻦ ﻳﻨﺼﺮه ان اﷲ ﻟﻘﻮي ﻋﺰﻳﺰ «‪ .‬ﺧﺪا ﻫﺮ‬
‫ﻛﺴﻲ ﻛﻪ او را ﻳﺎري ﻛﻨﺪ ﻳﻌﻨﻲ ﺣﻘﻴﻘﺖ را ﻳﺎري ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻳﺎري ﻣﻴﻜﻨﺪ‪ ،‬ﺧﺪاوﻧﺪ ﻧﻴﺮوﻣﻨﺪ و ﻏﺎﻟﺐ‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﻌﺪ ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ ﭼﻪ ﺟﻮر ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻣﻴﻜﻨﺪ ﻣﺮدﻣﻴﺮا ﻛﻪ ﺧﺪا آﻧﻬﺎ را ﻳﺎري ﻣﻴﻜﻨﺪ‪ .‬ﺧﺪا ﻣﺮدﻣﻲ را‬
‫ﻳﺎري ﻣﻴﻜﻨﺪ ﻛﻪ از ﺧﻮدﺷﺎن دﻓﺎع ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺮدﻣﻴﻜﻪ وﻗﺘﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺑﺪﻫﻨﺪ اﻳﻦ ﺷﻜﻞ‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ » :‬اﻟﺬﻳﻦ ان ﻣﻜﻨﺎﻫﻢ ﻓﻲ اﻻرض «ﻣﺮدﻣﻲ ﻛﻪ وﻗﺘﻲ ﻣﺎ آﻧﻬﺎ را در زﻣﻴﻦ ﺟﺎي ﻣﻴﺪﻫﻴﻢ‬
‫و ﺣﻜﻮﻣﺖ آﻧﻬﺎ را ﻣﺴﺘﻘﺮ ﻣﻴﺴﺎزﻳﻢ‪ ،‬ﻣﺮدﻣﻲ ﻛﻪ وﻗﺘﻲ ﺑﺎﻧﻬﺎ ﻗﺪرت ﻣﻴﺪﻫﻴﻢ و ﺗﺴﻠﻂ ﻣﻲﺑﺨﺸﻴﻢ‬
‫ﺑﻪ اﻳﻦ ﺷﻜﻞ درﻣﻴﺎﻳﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﭼﻪ ﺷﻜﻠﻲ؟ » اﻗﺎﻣﻮا اﻟﺼﻠﻮه«‪ .‬ﻋﺒﺎدت ﺧﺪارا ﺑﭙﺎ ﻣﻲ دارﻧﺪ‪» ،‬و آﺗﻮا‬
‫اﻟﺰﻛﻮه‪ .‬زﻛﻮه را ادا ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪).‬ﻧﻤﺎز رﻣﺰ ﭘﻴﻮﻧﺪ ﺻﺤﻴﺢ ﺑﺎ ﺧﺪاﺳﺖ و زﻛﻮه رﻣﺰ ﺗﻌﺎون و ﭘﻴﻮﻧﺪ‬
‫ﺻﺤﻴﺢ اﻓﺮاد اﻧﺴﺎن ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ اﺳﺖ‪ (.‬آﻧﻬﺎ ﻛﻪ ﺧﺪا را از‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٣٤‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫روي ﺧﻠﻮص ﻣﻲﭘﺮﺳﺘﻨﺪ و ﺑﻪ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻛﻤﻚ ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ‪ » :‬و اﻣﺮوا ﺑﺎﻟﻤﻌﺮوف و ﻧﻬﻮا ﻋﻦ اﻟﻤﻨﻜﺮ«‪.‬‬
‫ﺧﻮدﺷﺎن را ﻣﺘﻌﻬﺪ ﻣﻲ داﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﺧﻮﺑﻴﻬﺎ را ﺗﺮوﻳﺞ ﻛﻨﻨﺪ و ﺑﺎ ﺑﺪﻳﻬﺎ و زﺷﺘﻲﻫﺎ ﻣﺒﺎرزه ﻛﻨﻨﺪ‪» :‬‬
‫و ﷲ ﻋﺎﻗﺒﻪ اﻻﻣﻮر «‪ .‬ﻋﺎﻗﺒﺖ ﻛﺎرﻫﺎ ﺑﺪﺳﺖ ﺧﺪاﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺗﺎ اﻳﻨﺠﺎ ﻛﻪ ﻣﺎ داﻧﺴﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﻗﺮآن اﺳﺎﺳﺎ ﺟﻬﺎد را ﻛﻪ ﺗﺸﺮﻳﺢ ﻛﺮده اﺳﺖ ﻧﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺗﻬﺎﺟﻢ و‬
‫ﺗﻐﻠﺐ و ﺗﺴﻠﻂ اﺳﺖ ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻌﻨﻮان ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ ﺗﻬﺎﺟﻢ اﺳﺖ‪.‬‬
‫وﻟﻲ اﻟﺒﺘﻪ ﻋﺮض ﻣﻴﻜﻨﻴﻢ اﻳﻦ ﺗﻬﺎﺟﻤﻬﺎﺋﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ آﻧﻬﺎ ﻣﺒﺎرزه ﺑﺸﻮد ﻫﻤﻪ ﺑﺎﻳﻦ ﺷﻜﻞ ﻧﻴﺴﺖ‬
‫ﻛﻪ ﻃﺮف ﺑﻪ ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﺷﻤﺎ ﺣﻤﻠﻪ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺗﻬﺎﺟﻢ ﺑﺎﻳﻦ ﺷﻜﻞ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻃﺮف در‬
‫ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﺧﻮدش‪ ،‬ﮔﺮوﻫﻲ ﺿﻌﻴﻒ و ﻧﺎﺗﻮاﻧﺮا و ﺑﻪ اﺻﻄﻼح ﻗﺮآن " ﻣﺴﺘﻀﻌﻔﻴﻦ " را‪ ،‬ﺗﺤﺖ‬
‫ﺷﻜﻨﺠﻪ ﻗﺮار دﻫﺪ‪ ،‬ﺷﻤﺎ در ﭼﻨﻴﻦ ﺷﺮاﺋﻄﻲ ﻧﻤﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ ﺑﻲ ﺗﻔﺎوت ﺑﻤﺎﻧﻴﺪ‪ .‬ﺷﻤﺎ رﺳﺎﻟﺖ دارﻳﺪ ﻛﻪ‬
‫آﻧﻬﺎ را آزاد ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻳﺎ دﻳﮕﺮي ﻓﻀﺎي ﺧﻔﻘﺎﻧﻲ اﻳﺠﺎد ﻛﺮده ﻛﻪ ﻧﻤﻴﮕﺬارد دﻋﻮت ﺣﻖ در آﻧﺠﺎ‬
‫ﻧﺸﻮ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺳﺪي اﻳﺠﺎد ﻛﺮده‪ ،‬دﻳﻮاري اﻳﺠﺎد ﻛﺮده دﻳﻮار را ﺑﺎﻳﺪ ﺧﺮاب ﻛﺮد‪ ،‬ﻫﻤﻪ اﻳﻨﻬﺎ ﺗﻬﺎﺟﻢ‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺮدم را از ﻗﻴﺪ اﺳﺎرتﻫﺎي ﻓﻜﺮي و ﻏﻴﺮ ﻓﻜﺮي ﺑﺎﻳﺪ آزاد ﺑﻜﻨﻲ‪ .‬در ﻫﻤﻪ اﻳﻦ ﻣﻮارد ﺟﻬﺎد‬
‫ﺿﺮورت دارد و ﭼﻨﻴﻦ ﺟﻬﺎدي‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٣٥‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫دﻓﺎع اﺳﺖ و ﻣﻘﺎوﻣﺖ اﺳﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻇﻠﻢ ﻳﻌﻨﻲ ﺗﻬﺎﺟﻢ‪ .‬دﻓﺎع ﺑﻤﻌﻨﻲ اﻋﻢ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ ﻳﻚ‬
‫ﻇﻠﻢ ﻣﻮﺟﻮد‪ ،‬ﻣﻨﺘﻬﺎ ﺑﺎﻳﺪ درﺑﺎره اﻧﻮاع ﻇﻠﻤﻬﺎ و ﺗﻬﺎﺟﻤﻬﺎ ﻛﻪ ﺟﻬﺎد و ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ آﻧﻬﺎ از ﻧﻈﺮ اﺳﻼم‬
‫ﺿﺮوري اﺳﺖ ﺑﺤﺚ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٣٦‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫‪ ٢‬دﻓﺎع ﻳﺎ ﺗﺠﺎوز؟‬

‫ﺑﺴﻢ اﷲ اﻟﺮﺣﻤﻦ اﻟﺮﺣﻴﻢ‬

‫» ﻗﺎﺗﻠﻮا اﻟﺬﻳﻦ ﻻ ﻳﺆﻣﻨﻮن ﺑﺎﷲ و ﻻ ﺑﺎﻟﻴﻮم اﻻﺧﺮ و ﻻ ﻳﺤﺮﻣﻮن ﻣﺎ ﺣﺮم اﷲ و رﺳﻮﻟﻪ و ﻻ ﻳﺪﻳﻨﻮن‬
‫دﻳﻦ اﻟﺤﻖ ﻣﻦ اﻟﺬﻳﻦ اﺗﻮا اﻟﻜﺘﺎب ﺣﺘﻲ ﻳﻌﻄﻮا اﻟﺠﺰﻳﻪ ﻋﻦ ﻳﺪوﻫﻢ ﺻﺎﻏﺮون «)‪.(1‬‬

‫اﻧﺘﻘﺎد ﻣﺴﻴﺤﻴﺖ ﺑﺮ اﺳﻼم‬

‫ﻗﺒﻼ ﮔﻔﺘﻴﻢ ﻛﻪ‪ :‬دﻧﻴﺎي ﻣﺴﻴﺤﻴﺖ ﻳﻜﻲ از ﻧﻘﺎﻃﻴﻜﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺧﻮدش آﻧﺮا ﺑﺮاي اﺳﻼم ﻧﻘﻄﻪ ﺿﻌﻒ‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﻣﺴﺌﻠﻪ‬

‫ﭘﺎورﻗﻲ‪:‬‬
‫‪29‬‬ ‫‪/‬‬ ‫ﺗﻮﺑﻪ‬ ‫‪.1‬‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٣٧‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﺟﻬﺎدﻫﺎي اﺳﻼﻣﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ اﺳﻼم دﻳﻦ ﺟﻨﮓ اﺳﺖ ﻧﻪ دﻳﻦ ﺻﻠﺢ‪ ،‬و ﻣﺴﻴﺤﻴﺖ دﻳﻦ‬
‫ﺻﻠﺢ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ ﺑﻄﻮر ﻛﻠﻲ ﺟﻨﮓ ﺑﺪ اﺳﺖ و ﺻﻠﺢ ﺧﻮب و ﻳﻚ دﻳﻦ ﻛﻪ از ﻃﺮف ﺧﺪا اﺳﺖ‬
‫ﺑﺎﻳﺪ ﻃﺮﻓﺪار ﺻﻠﺢ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﭼﻴﺰ ﺧﻮﺑﻲ اﺳﺖ ﻧﻪ ﻃﺮﻓﺪار ﺟﻨﮓ ﻛﻪ ﭼﻴﺰ ﺑﺪي اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﺴﻴﺤﻴﺖ‬
‫دﻳﺮوز از زاوﻳﻪ اﺧﻼق‪ ،‬اﺧﻼق ﻣﺨﺼﻮص ﻣﺴﻴﺤﻲ‪ ،‬اﺧﻼﻗﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ اﮔﺮ ﺑﻪ ﻃﺮف راﺳﺖ‬
‫ﭼﻬﺮهات زدﻧﺪ‪ ،‬ﻃﺮف ﭼﭗ راﺑﮕﻴﺮ وارد ﺷﺪ‪ ،‬اﺧﻼق ﺿﻌﻴﻒ ﭘﺮوري‪ .‬وﻟﻲ ﻣﺴﻴﺤﻴﺖ اﻣﺮوز ﻣﻮﺿﻊ‬
‫ﺧﻮد را ﻋﻮض ﻛﺮده‪ ،‬ﭼﻬﺮه ﺧﻮد را ﺗﻐﻴﻴﺮ داده اﺳﺖ‪ ،‬از زاوﻳﻪ دﻳﮕﺮ ﻣﻲﺑﻴﻨﺪ و از ﻣﺠﺮاي دﻳﮕﺮ‬
‫وارد ﻣﻴﺸﻮداز راه ﺣﻘﻮق‪ ،‬از راه ﺣﻖ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺑﺸﺮ‪ ،‬از راه ﺣﻖ آزادي‪ ،‬از راه اﻳﻨﻜﻪ ﺟﻨﮓ ﺑﻪ ﻃﻮر‬
‫ﻛﻠﻲ ﺑﺮﺧﻼف ﺣﻖ آزادي اﺳﺖ‪ ،‬آزادي ﻋﻘﻴﺪه‪ ،‬آزادي اراده‪ ،‬آزادي اﻧﺘﺨﺎب ﻣﺬﻫﺐ‪ ،‬اﻧﺘﺨﺎب‬
‫ﻣﻠﻴﺖ و ﻏﻴﺮه‪ .‬ﻣﺎ از ﻫﺮ دو زاوﻳﻪ ﺑﻪ ﻣﻄﻠﺐ ﻧﻈﺮ ﻣﻲاﻓﻜﻨﻴﻢ‪ :‬ﻫﻢ از زاوﻳﻪ اﺧﻼﻗﻲ و ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎي‬
‫اﺧﻼﻗﻲ و ﻫﻢ از زاوﻳﻪ ﺣﻘﻮق اﻧﺴﺎﻧﻲ و ﺑﺎ ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎي ﺟﺪﻳﺪ اﻧﺴﺎﻧﻲ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ را ﻫﻢ ﺟﻠﺴﻪ‬
‫ﭘﻴﺶ ﺟﻮاﺑﺶ را ﻣﻦ ذﻛﺮ ﻛﺮدم‪ .‬ﺟﻮاب ﺧﻴﻠﻲ واﺿﺢ و روﺷﻨﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺣﺮف درﺳﺘﻲ‬
‫ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٣٨‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﺗﺠﺎوز ﺑﺪ اﺳﺖ ﻧﻪ ﺟﻨﮓ‪ ،‬و هﺮ ﺟﻨﮕﻲ ﺗﺠﺎوز ﻧﻴﺴﺖ‬
‫ﺻﻠﺢ اﻟﺒﺘﻪ ﺧﻮب اﺳﺖ‪ ،‬ﺷﻚ ﻧﺪارد‪ ،‬ﺟﻨﮓ ﻫﻢ ﺑﻤﻌﻨﻲ ﺗﻬﺎﺟﻢ ﺑﺎﻓﺮاد دﻳﮕﺮ و ﺑﻤﺮدﻣﻴﻜﻪ آن‬
‫ﻣﺮدم ﻧﺴﺒﺖ ﺑﺎﻳﻦ ﻣﻬﺎﺟﻢ ﻛﺎري ﻧﺪارﻧﺪ و ﻧﺴﺒﺖ ﺑﺎﻳﻦ اﺟﺘﻤﺎع ﻫﻢ ﻛﺎري ﻧﺪارﻧﺪ‪ ،‬ﺗﻬﺎﺟﻢ ﺑﺮاي‬
‫ﺗﺼﺮف ﺳﺮزﻣﻴﻨﺸﺎن و رﺑﻮدن اﻣﻮاﻟﺸﺎن‪ ،‬ﻳﺎ ﺑﺮاي ﺑﺮده ﺳﺎﺧﺘﻦ آﻧﻬﺎ و زﻳﺮ ﻧﻔﻮذ و ﺣﻜﻢ ﻗﺮار‬
‫دادن آﻧﻬﺎ‪ ،‬ﺷﻚ ﻧﺪارد ﻛﻪ اﻳﻦ ﺑﺪ اﺳﺖ‪ .‬آﻧﭽﻪ ﺑﺪ اﺳﺖ ﺗﺠﺎوز اﺳﺖ‪ ،‬ﺗﺠﺎوز ﺑﺪ اﺳﺖ‪ ،‬وﻟﻲ ﻫﺮ‬
‫ﺟﻨﮕﻲ از ﻃﺮف ﻫﺮ ﻛﺴﻲ ﺗﺠﺎوز ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺗﺠﺎوز ﺑﺎﺷﺪ و ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺟﻮاﺑﮕﻮﺋﻲ ﺑﻪ‬
‫ﺗﺠﺎوز ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﭼﻮن ﺟﻮاب را ﮔﺎﻫﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ زور داد ﻳﻌﻨﻲ راﻫﻲ ﻏﻴﺮ از زور ﺑﺮاي ﺟﻮاب دادن ﺑﻪ‬
‫ﺗﺠﺎوز ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬

‫ﺻﻠﺢ‪ ،‬ﻧﻪ ﺗﺴﻠﻴﻢ و ﺗﺤﻤﻞ ذﻟﺖ‬

‫ﻳﻚ دﻳﻦ اﮔﺮ دﻳﻦ ﺟﺎﻣﻌﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﻓﻜﺮ آﻧﺮوز را ﻛﺮده ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ اﮔﺮ ﻣﻮرد ﺗﺠﺎوز ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‬
‫و ﻳﺎ اﮔﺮ ﻓﺮﺿﺎ ﺧﻮدﺷﺎن ﻣﻮرد ﺗﺠﺎوز ﻗﺮار ﻧﮕﺮﻓﺘﻨﺪ ﻣﺮدم دﻳﮕﺮي ﻣﻮرد ﺗﺠﺎوز ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ ،‬ﭼﻪ‬
‫ﻛﻨﻨﺪ؟ ﺑﺮاي اﻳﻨﺠﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻗﺎﻧﻮن ﺟﻨﮓ و ﺟﻬﺎد ﻣﻘﺮر ﺑﻜﻨﻨﺪ‪ .‬ﻣﻴﮕﻮﻳﻨﺪ ﺻﻠﺢ ﺧﻮب اﺳﺖ ﻣﺎ ﻫﻢ‬
‫ﻗﺒﻮل دارﻳﻢ ﺻﻠﺢ‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٣٩‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﺧﻮب اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ ﺗﺴﻠﻴﻢ و ذﻟﺖ ﭼﻄﻮر؟ ﺗﺴﻠﻴﻢ و ذﻟﺖ ﻫﻢ ﺧﻮب اﺳﺖ؟! اﮔﺮ ﻗﺪرﺗﻲ ﺑﺎ ﻳﻚ‬
‫ﻗﺪرت دﻳﮕﺮ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺸﻮﻧﺪ و ﻃﺮﻓﺪار ﻣﺴﺎﻟﻤﺖ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻫﺮ ﻛﺪام از اﻳﻨﻬﺎ ﺑﺨﻮاﻫﻨﺪ ﺑﺎﺻﻄﻼح اﻣﺮوز‬
‫ﻫﻤﺰﻳﺴﺘﻲ ﻣﺴﺎﻟﻤﺖ آﻣﻴﺰ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻧﻪ اﻳﻦ ﺑﺨﻮاﻫﻨﺪ ﺑﺎن ﺗﺠﺎوز ﻛﻨﺪ و ﻧﻪ آن ﺑﺨﻮاﻫﺪ ﺑﺎﻳﻦ‬
‫ﺗﺠﺎوز ﺑﻜﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺨﻮاﻫﻨﺪ ﺑﺎﻫﻢ در ﺣﺎل آﺷﺘﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺑﺎ ﺣﻘﻮق ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ‪ ،‬ﺑﺎ اﺣﺘﺮام ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ‪،‬‬
‫اﺳﻤﺶ ﺻﻠﺢ اﺳﺖ و ﺧﻮب اﺳﺖ و ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﻳﻜﻮﻗﺖ ﻫﺴﺖ ﻳﻜﻄﺮف ﻣﺘﺠﺎوز اﺳﺖ ﻃﺮف‬
‫دﻳﮕﺮ ﺑﻌﻨﻮان اﻳﻨﻜﻪ ﺟﻨﮓ ﺑﺪ اﺳﺖ ﺗﺴﻠﻴﻢ در ﺑﺮاﺑﺮ او اﺳﺖ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ذﻟﺖ ﺗﺤﻤﻞ زور را ﻣﺘﺤﻤﻞ‬
‫ﺷﻮد اﻳﻦ اﺳﻤﺶ ﺻﻠﺢ دوﺳﺘﻲ ﻧﻴﺴﺖ اﻳﻦ ﻣﻌﻨﺎﻳﺶ زﻳﺮ ﺑﺎر ذﻟﺖ رﻓﺘﻦ اﺳﺖ‪ ،‬ﺗﺴﻠﻴﻢ ﺷﺪن‬
‫در ﻣﻘﺎﺑﻞ زور ﻛﻪ اﺳﻤﺶ ﺻﻠﺢ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﺜﻞ اﻳﻨﺴﺖ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ در ﺑﻴﺎﺑﺎن ﻋﺒﻮر ﻣﻴﻜﻨﻴﺪ ﺑﻌﺪ‬
‫ﻳﻚ دزد ﻣﺘﺠﺎوز ﻣﺴﻠﺢ ﻣﻴﺎﻳﺪ ﺑﺸﻤﺎ ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ ﻓﻮري از اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ ﭘﻴﺎده ﺷﻮ‪ ،‬دﺳﺖ ﺑﺎﻻ‪ ،‬ﻫﺮ ﭼﻪ‬
‫ﻫﻢ داري ﺑﻤﻦ ﺑﺪه‪ ،‬ﺷﻤﺎ ﻫﻢ ﺗﺴﻠﻴﻢ ﺑﺸﻮﻳﺪ‪ ،‬ﺷﻤﺎ ﻫﻢ ﺑﮕﻮﺋﻴﺪ ﻣﻦ ﭼﻮن ﻃﺮﻓﺪار ﺻﻠﺤﻢ‪ ،‬ﺑﺎ‬
‫ﺟﻨﮓ ﻣﻄﻠﻘﺎ ﻣﺨﺎﻟﻔﻢ‪ ،‬ﻫﺮ ﭼﻪ ﺗﻮ ﻣﻴﮕﻮﺋﻲ ﻗﺒﻮل ﻣﻲﻛﻨﻢ ﭘﻮﻟﻬﺎﻳﻢ را در اﺧﺘﻴﺎرات ﻗﺮار ﻣﻴﺪﻫﻢ‪،‬‬
‫اﺳﺒﺎب و اﺛﺎﺛﻴﻪ را در اﺧﺘﻴﺎرات ﻗﺮار ﻣﻴﺪﻫﻢ‪ ،‬اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ را ﻣﻴﺪﻫﻢ‪ ،‬ﻫﺮ ﭼﻪ ﻛﻪ ﻣﻴﮕﻮﺋﻲ اﻃﺎﻋﺖ‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٤٠‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﻣﻴﻜﻨﻢ‪ ،‬ﻫﺮ ﭼﻪ ﻣﻴﺨﻮاﻫﻲ ﺑﮕﻮ ﺗﺎ ﺑﺪﻫﻢ‪ ،‬ﻣﻦ ﻃﺮﻓﺪار ﺻﻠﺤﻢ‪ .‬اﻳﻦ ﻃﺮﻓﺪاري ﺻﻠﺢ ﻧﻴﺴﺖ اﻳﻦ‬
‫ﺗﺤﻤﻞ ذﻟﺖ اﺳﺖ‪ ،‬در اﻳﻨﺠﺎ اﻧﺴﺎن ﺗﺎ آﺧﺮﻳﻦ ﺣﺪﻳﻜﻪ اﻣﻜﺎن دارد ﺑﺎﻳﺪ دﻓﺎع ﻛﻨﺪ از ﻣﺎﻟﺶ‪ ،‬از‬
‫ﺣﻴﺜﻴﺘﺶ‪ ،‬ﻣﮕﺮ در وﻗﺘﻴﻜﻪ ﺑﺪاﻧﺪ اﮔﺮ در ﻣﻘﺎم دﻓﺎع ﺑﺮآﻳﺪ ﻫﻢ ﻣﺎﻟﺶ از ﺑﻴﻦ ﻣﻴﺮود و ﻫﻢ‬
‫ﺧﻮﻧﺶ رﻳﺨﺘﻪ ﻣﻴﺸﻮد و اﺛﺮي ﻫﻢ ﺑﺮ اﻳﻦ ﺧﻮن ﺑﺎر ﻧﻴﺴﺖ ﻳﻌﻨﻲ ﺑﻌﺪ ﻫﻢ اﻳﻦ ﺧﻮن ﻟﻮث‬
‫ﻣﻴﺸﻮد‪.‬‬
‫اﻟﺒﺘﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻳﻚ ﺧﻮن رﻳﺨﺘﻪ ﺷﻮد و اﻳﻦ ﺧﻮن ﺑﻌﺪ ﺑﺠﻮﺷﺪ و ارزش ﺟﻮﺷﻴﺪن ﺑﻌﺪي‬
‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻧﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﺧﻮﻧﺶ ﺳﺮﮔﺮدﻧﻪ ﺑﺪﺳﺖ ﻳﻚ دزد رﻳﺨﺘﻪ ﺷﻮد ﺑﻌﺪ ﻫﻢ‬
‫ﺗﻤﺎم ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻨﺠﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻋﺎﻗﻼﻧﻪ ﻧﻴﺴﺖ اﻳﻨﺠﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﭘﻮل و ﺛﺮوﺗﺶ را ﻓﺪا ﻛﻨﺪ و‬
‫ﺟﺎﻧﺶ را ﺣﻔﻆ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺲ ﻓﺮق اﺳﺖ ﻣﻴﺎن ﻃﺮﻓﺪاري از ﺻﻠﺢ و ﻣﻴﺎن ﻗﺒﻮل ذﻟﺖ‪ ،‬اﻳﻨﺠﺎﺳﺖ ﻛﻪ اﺳﻼم ﻫﺮﮔﺰ ﺗﺤﻤﻞ‬
‫ذﻟﺖ را اﺟﺎزه ﻧﻤﻲدﻫﺪ وﻟﻲ در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل ﻃﺮﻓﺪار ﺻﻠﺢ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻏﺮﺿﻢ اﻫﻤﻴﺖ اﻳﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺴﻴﺤﻴﻬﺎ و ﻏﻴﺮ ﻣﺴﻴﺤﻴﻬﺎ آن را ﺑﻌﻨﻮان ﻳﻚ ﻧﻘﻄﻪ ﺿﻌﻒ‬
‫ﺑﺮ اﺳﻼم ﻣﻮرد ﺣﻤﻠﻪ و اﻋﺘﺮاض ﻗﺮار دادهاﻧﺪ و ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﻣﻴﮕﻮﻳﻨﺪ ﺳﻴﺮه ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ ﻫﻢ اﻳﻦ ﺑﻮده‪،‬‬
‫اﺳﻼم دﻳﻦ ﺷﻤﺸﻴﺮ اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﺑﺎﻻي ﺳﺮ اﻓﺮاد ﺷﻤﺸﻴﺮ ﺑﻠﻨﺪ‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٤١‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﻣﻴﻜﺮدﻧﺪ و ﻣﻴﮕﻔﺘﻨﺪ و اﺳﻼم را اﺧﺘﻴﺎر ﺑﻜﻨﻴﺪ و اﮔﺮ ﻧﻪ ﻛﺸﺘﻪ ﻣﻴﺸﻮﻳﺪ‪ ،‬ﻣﺮدم ﻫﻢ ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ‬
‫ﻛﺸﺘﻪ ﻧﺸﻮﻧﺪ اﺳﻼم اﺧﺘﻴﺎر ﻣﻴﻜﺮدﻧﺪ‪ .‬روي اﻳﻦ ﺟﻬﺖ ﻣﺎ ﻻزم ﻣﻴﺪاﻧﻴﻢ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﻄﻠﺐ را‬
‫ﻣﺴﺘﻮﻓﺎ و ﻣﺴﺘﻘﺼﺎ ﺑﺤﺚ ﻛﻨﻴﻢ آﻳﺎت ﻗﺮآن و ﺣﺘﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎت اﺣﺎدﻳﺚ ﻧﺒﻮي و ﺳﻴﺮه ﻧﺒﻮي را‬
‫ﻫﻢ در اﻳﻨﺠﺎ ﺑﻴﺎورﻳﻢ‪ .‬از آﻳﺎت ﻗﺮآن ﺷﺮوع ﻣﻴﻜﻨﻴﻢ‪:‬‬

‫ﺁﻳﺎت ﻣﻄﻠﻖ درﺑﺎرﻩ ﺟﻬﺎد‬

‫ﻋﺮض ﻛﺮدﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﻌﻀﻲ آﻳﺎت ﻗﺮآن در ﻣﻮرد دﺳﺘﻮر ﺟﻬﺎد ﺑﺎ ﻛﻔﺎر ﻣﻄﻠﻖ اﺳﺖ ﻳﻌﻨﻲ ﻫﻤﻴﻦ‬
‫ﻗﺪر ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ‪ :‬اي ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ ﺑﺎ ﻛﻔﺎر و ﻣﻨﺎﻓﻘﻴﻦ ﺟﻨﮓ ﻛﻦ‪ ،‬ﻳﺎ ﻣﺜﻼ در ﻣﻮردﻳﻜﻪ ﻗﺒﻼ آﻳﺎﺗﺶ را‬
‫ﺧﻮاﻧﺪﻳﻢ ﺑﻌﺪ از ﻣﻬﻠﺘﻲ ﻛﻪ ﺑﻤﺮدم ﻣﺸﺮك ﻣﻴﺪﻫﺪ )ﭼﻬﺎر ﻣﺎه( ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ اﻳﻦ ﭼﻬﺎر ﻣﺎه ﻣﻬﻠﺖ ﻛﻪ‬
‫ﮔﺬﺷﺖ ﻫﺮ ﺟﺎ ﻣﺸﺮﻛﻲ ﻳﺎﻓﺘﻲ )آﻳﺎ ﻣﻘﺼﻮد در ﺣﻮل و ﺣﻮش ﻣﻜﻪ و ﺣﺪود ﺣﺮم اﺳﺖ ﻳﺎ در ﻫﺮ‬
‫ﺟﺎ؟ ﻣﻄﻠﺒﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻌﺪا ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺤﺚ ﺷﻮد( اﮔﺮ ﺑﻌﺪ از آن ﻣﺪت اﻳﻨﻬﺎ اﺳﻼم اﺧﺘﻴﺎر ﻧﻜﺮدﻧﺪ ﻳﺎ‬
‫ﻣﻬﺎﺟﺮت ﻧﻜﺮدﻧﺪ ﻫﺮ ﺟﺎ ﭘﻴﺪا ﻛﺮدﻳﺪ اﻳﻨﻬﺎ را ﺑﻜﺸﻴﺪ‪ .‬ﻳﺎ ﻫﻤﻴﻦ آﻳﻪاي ﻛﻪ ﺧﻮاﻧﺪﻳﻢ‪ » :‬ﻗﺎﺗﻠﻮا‬
‫اﻟﺬﻳﻦ ﻻ ﻳﺆﻣﻨﻮن ﺑﺎﷲ و اﻟﻴﻮم اﻻﺧﺮ و ﻻ ﻳﺤﺮﻣﻮن ﻣﺎ ﺣﺮم اﷲ‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٤٢‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ورﺳﻮﻟﻪ و ﻻ ﻳﺪﻳﻨﻮن دﻳﻦ اﻟﺤﻖ ﻣﻦ اﻟﺬﻳﻦ اﺗﻮا اﻟﻜﺘﺎب ﺣﺘﻲ ﻳﻌﻄﻮا اﻟﺠﺰﻳﻪ ﻋﻦ ﻳﺪوﻫﻢ‬
‫ﺻﺎﻏﺮون «‪ .‬ﻛﻪ راﺟﻊ ﺑﺎﻫﻞ ﻛﺘﺎب اﺳﺖ‪ .‬ﻳﺎ در آﻳﻪ دﻳﮕﺮ‪ » :‬ﻳﺎ اﻳﻬﺎ اﻟﻨﺒﻲ ﺟﺎﻫﺪ اﻟﻜﻔﺎر و‬
‫اﻟﻤﻨﺎﻓﻘﻴﻦ و اﻏﻠﻆ ﻋﻠﻴﻬﻢ «)‪ .(1‬اي ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ ﺑﺎ ﻛﺎﻓﺮان و ﺑﺎ ﻣﻨﺎﻓﻘﺎن ﺟﻬﺎد ﻛﻦ و ﺑﺮ اﻳﻨﻬﺎ ﺳﺨﺖ‬
‫ﺑﮕﻴﺮ‪ .‬ﺧﻮب اﮔﺮ ﻣﺎ ﺑﻮدﻳﻢ و ﻫﻤﻴﻦ ﭼﻨﺪ آﻳﻪ در ﻗﺮآن ﻣﻴﮕﻔﺘﻴﻢ اﺳﻼم ﺑﻄﻮر ﻛﻠﻲ دﺳﺘﻮرش اﻳﻦ‬
‫اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻛﺎﻓﺮان و ﻣﻨﺎﻓﻘﺎن در ﺣﺎل ﺟﻨﮓ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻮد و اﺻﻼ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﺎ اﻳﻨﻬﺎ در ﺣﺎل ﺻﻠﺢ ﺑﻮد‪،‬‬
‫ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ اﻳﻨﻬﺎ ﺟﻨﮕﻴﺪ‪ ،‬ﺗﺎ ﻫﺮ ﺣﺪﻳﻜﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﺟﻨﮕﻴﺪ‪ ،‬اﮔﺮ اﻳﻨﺠﻮر ﺑﮕﻮﺋﻴﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻌﺘﻘﺪ‬
‫ﺷﻮﻳﻢ ﻛﻪ ﻗﺮآن ﺑﻼ ﺷﺮط دﺳﺘﻮر ﺟﻨﮕﻴﺪن ﺑﺎ ﻛﺎﻓﺮان را ﻣﻴﺪﻫﺪ‪.‬‬

‫ﻗﺎﻋﺪﻩ ﺣﻤﻞ ﻣﻄﻠﻖ ﺑﺮ ﻣﻘﻴﺪ‬

‫وﻟﻲ ﻋﺮض ﻛﺮدﻳﻢ ﻳﻚ ﻗﺎﻋﺪهاﻳﺴﺖ در ﻣﺤﺎورات ﻋﺮﻓﻲ ﻛﻪ اﮔﺮ ﻣﻄﻠﻖ و ﻣﻘﻴﺪي داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ‬
‫ﻳﻌﻨﻲ ﻳﻚ دﺳﺘﻮر را در ﻳﻚ ﺟﺎ ﻣﻄﻠﻖ ذﻛﺮ ﻛﺮده ﺑﺎﺷﺪ و در ﺟﺎي دﻳﮕﺮ ﻣﻘﻴﺪ ذﻛﺮ ﻛﺮده ﺑﺎﺷﺪ‬
‫از ﻧﻈﺮ دﺳﺘﻮر ﻋﺮﻓﻲ در ﻋﻠﻢ اﺻﻮل ﻣﻴﮕﻮﻳﻨﺪ ﻣﻄﻠﻖ را ﺑﺎﻳﺪ ﺣﻤﻞ ﺑﺮ ﻣﻘﻴﺪ‬

‫ﭘﺎورﻗﻲ‬
‫‪.1‬ﺗﻮﺑﻪ ‪73/‬‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٤٣‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﻛﺮد‪ .‬اﻳﻦ آﻳﺎت ﺑﺼﻮرت ﻣﻄﻠﻖ اﺳﺖ‪ ،‬آﻳﺎت دﻳﮕﺮي دارﻳﻢ ﻛﻪ آن آﻳﺎت ﺑﺼﻮرت ﻣﻘﻴﺪ ذﻛﺮ‬
‫ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻳﻌﻨﻲ اﻳﻦ ﺟﻮر ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ‪ :‬اي ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﺑﺎ اﻳﻦ ﻛﺎﻓﺮان ﺑﺠﻨﮕﻴﺪ ﺑﺪﻟﻴﻞ اﻳﻨﻜﻪ اﻳﻦ‬
‫ﻛﺎﻓﺮان ﺑﺸﻤﺎ ﺗﺠﺎوز ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ‪ ،‬ﭼﻮن اﻳﻨﻬﺎ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ در ﺣﺎل ﺟﻨﮓ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﭘﺲ ﺷﻤﺎ ﺣﺘﻤﺎ ﺑﺎ‬
‫اﻳﻨﻬﺎ ﺑﺠﻨﮕﻴﺪ‪.‬ﭘﺲ ﻣﻌﻠﻮم ﻣﻴﺸﻮد آﻧﺠﺎ ﻫﻢ ﻛﻪ ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ‪ »:‬اﻳﻬﺎ اﻟﻨﺒﻲ ﺟﺎﻫﺪ اﻟﻜﻔﺎر و اﻟﻤﻨﺎﻓﻘﻴﻦ «‪.‬‬
‫ﻳﻌﻨﻲ اﻳﻦ ﻛﻔﺎر و ﻣﻨﺎﻓﻘﻴﻦ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ در ﺣﺎل ﺟﻨﮓ ﻫﺴﺘﻨﺪ اﮔﺮ ﺷﻤﺎ ﺑﺠﻨﮕﻴﺪ آﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ‬
‫ﻣﻲﺟﻨﮕﻨﺪ ﭘﺲ ﺑﺎ آﻧﻬﺎ ﺑﺠﻨﮕﻴﺪ‪.‬‬

‫ﺁﻳﺎت ﻣﻘﻴﺪ‬
‫در ﺳﻮره ﺑﻘﺮه ﻣﻴﻔﺮﻣﺎﻳﺪ‪ » :‬و ﻗﺎﺗﻠﻮا ﻓﻲ ﺳﺒﻴﻞ اﷲ اﻟﺬﻳﻦ ﻳﻘﺎﺗﻠﻮﻧﻜﻢ و ﻻ ﺗﻌﺘﺪوا ان اﷲ ﻻ ﻳﺤﺐ‬
‫اﻟﻤﻌﺘﺪﻳﻦ «)‪.(1‬اي ﻣﺆﻣﻨﺎن‪ ،‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﻣﺮدﻣﻴﻜﻪ ﺑﺎﺷﻤﺎ ﻣﻲﺟﻨﮕﻴﺪ ﺑﺠﻨﮕﻴﺪ ﻳﻌﻨﻲ ﭼﻮن ﺑﺎ ﺷﻤﺎ‬
‫ﻣﻲﺟﻨﮕﻨﺪ ﺑﺠﻨﮕﻨﺪ‪ .‬وﻟﻲ ﺑﺎ اﻳﻨﻬﺎ ﻛﻪ ﻣﻴﺠﻨﮕﻴﺪ از ﺣﺪ ﺗﺠﺎوز ﻧﻜﻨﻴﺪ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﭼﻪ از ﺣﺪ ﺗﺠﺎوز‬
‫ﻧﻜﻨﻴﺪ؟ اﻟﺒﺘﻪ ﺗﻔﺴﻴﺮشاﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﺮدﻣﻴﻜﻪ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﻣﻴﺠﻨﮕﻨﺪ ﻓﻘﻂ ﺑﺎ آﻧﻬﺎ ﺑﺠﻨﮕﻴﺪ و در‬
‫ﭘﺎورﻗﻲ‪:‬‬
‫‪ .١‬ﺑﻘﺮه ‪190 /‬‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٤٤‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﻣﻴﺪان ﺑﺠﻨﮕﻴﺪ ﻳﻌﻨﻲ ﺷﻤﺎ ﺑﺎ ﻋﺪهاي ﻣﻲﺟﻨﮕﻴﺪ و اﻳﻨﻬﺎ ﻳﻚ ﻋﺪه ﺳﺮﺑﺎز ﻓﺮﺳﺘﺎدهاﻧﺪ و ﻳﻚ ﻋﺪه‬
‫ﻣﺮد ﺟﻨﮕﻲ دارﻧﺪ و اﻳﻦ ﺳﺮﺑﺎزﻫﺎ آﻣﺎده ﺟﻨﮓ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺷﻤﺎ ﺑﺎﺳﺮﺑﺎزي ﻛﻪ آﻣﺎده ﺟﻨﮓ‬
‫اﺳﺖ ﺑﺠﻨﮕﻴﺪ و در ﻣﻴﺪان ﺟﻨﮓ ﻫﻢ ﺑﻪ اﺻﻄﻼح ﻧﺎن و ﺣﻠﻮا ﭘﺨﺶ ﻧﻤﻴﻜﻨﻨﺪ در آﻧﺠﺎ ﺑﺎﻳﺪ زد و‬
‫ﺧﻮرد‪ ،‬ﺑﺠﻨﮕﻴﺪ‪ ،‬اﻣﺎ اﻓﺮاد دﻳﮕﺮي ﻛﻪ آن اﻓﺮاد ﻣﺮد ﺟﻨﮕﻲ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﺣﺎﻟﺘﺸﺎن ﺣﺎﻟﺖ ﺳﺮﺑﺎزي‬
‫ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﭘﻴﺮﻣﺮدﻫﺎ‪ ،‬ﭘﻴﺮزﻧﻬﺎ‪) ،‬ﺑﻠﻜﻪ زﻧﻬﺎ ﻣﻄﻠﻘﺎ‪ ،‬ﭼﻪ ﭘﻴﺮزن و ﭼﻪ ﻏﻴﺮ ﭘﻴﺮزن(‪ ،‬ﺑﭽﻪﻫﺎ‪،‬‬
‫ﻣﻌﺘﺮض اﻳﻨﻬﺎ ﻧﺸﻮﻳﺪ و ﻳﺎ ﻛﺎرﻫﺎي دﻳﮕﺮﻳﻜﻪ اﻳﻨﻬﺎ را ﺗﺠﺎوز ﻣﻴﮕﻮﻳﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻛﺎرﻫﺎ را ﻣﺮﺗﻜﺐ‬
‫ﻧﺸﻮﻳﺪ‪ ،‬ﻣﺜﻼ درﺧﺘﻬﺎ را ﻗﻄﻊ ﻧﻜﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻗﻨﺎتﻫﺎ را ﭘﺮ ﻧﻜﻨﻴﺪ‪ ،‬از اﻳﻦ ﺟﻮر ﻛﺎرﻫﺎ ﻧﻜﻨﻴﺪ‪ ،‬اﻳﻨﻬﺎ را‬
‫ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ اﻋﺘﺪاء‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﺗﺠﺎوز‪.‬‬
‫اﺷﺘﺒﺎه ﻧﺸﻮد ﺷﻤﺎ ﻧﮕﻮﺋﻴﺪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ در ﻳﻚ ﺟﺎﺋﻲ ﻣﺎ اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﻴﻢ ﺑﺎ ﺳﺮﺑﺎزﻫﺎ ﺑﺠﻨﮕﻴﻢ‬
‫ﭼﺎرهاي ﻧﺪارﻳﻢ ﺟﺰ اﻳﻨﻜﻪ ﺧﺎﻧﻪﻫﺎ را ﺧﺮاب ﺑﻜﻨﻴﻢ ﺧﻮب اﻳﻨﺠﺎﻫﺎ ﻛﻪ ﻣﻘﺪﻣﻪ اﻳﻨﻜﺎر ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ‬
‫ﺑﺪون اﻳﻨﻜﺎر ﻧﻤﻴﺸﻮد ﻛﺮد ﻣﺴﺌﻠﻪ دﻳﮕﺮي اﺳﺖ وﻟﻲ اﻳﻨﻜﻪاﻳﻦ ﻛﺎر ﺧﻮدش ﺟﺰء ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺟﻨﮕﻲ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ ﻣﻤﻨﻮع اﺳﺖ‪ .‬ﭘﺲ در اﻳﻦ آﻳﻪ ﺻﺮﻳﺤﺎ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ‪ »:‬ﻗﺎﺗﻠﻮا ﻓﻲ ﺳﺒﻴﻞ اﷲ اﻟﺬﻳﻦ ﻳﻘﺎﺗﻠﻮﻧﻜﻢ «‬
‫ﺑﺎ آﻧﻬﺎ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﻣﻲﺟﻨﮕﻨﺪ ﺑﺠﻨﮕﻴﺪ‪.‬‬
‫آﻳﻪ دﻳﮕﺮ آﻳﻪاي ﺑﻮد ﻛﻪ در ﻫﻔﺘﻪ ﭘﻴﺶ ﺑﺮاﻳﺘﺎن‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٤٥‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﺧﻮاﻧﺪم در ﺳﻮره ﺣﺞ ﻛﻪ ﭘﻨﺞ ﺷﺶ آﻳﻪ ﭘﺸﺖ ﺳﺮﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺑﻮد و اوﻟﻴﻦ آﻳﻪ راﺟﻊ ﺑﺠﻬﺎد ﺑﻮد‬
‫ﻣﻀﻤﻮن آن آﻳﺎت ﻫﻢ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﭼﻮن آﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ در ﺣﺎل ﺟﻨﮓ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﭼﻮن آﻧﻬﺎ‬
‫ﺷﻤﺸﻴﺮ ﺑﺮ رويﺷﻤﺎ ﻛﺸﻴﺪﻧﺪ ﺷﻤﺎ ﻫﻢ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛﺎرﻣﺠﺎزﻳﺪ‪.‬‬
‫در آﻳﻪ دﻳﮕﺮ ﻛﻪ ﺳﻮره اﻧﻔﺎل اﺳﺖ‪ ،‬ﻳﺎ در ﺳﻮره ﺗﻮﺑﻪ اﺳﺖ ﻣﻴﻔﺮﻣﺎﻳﺪ‪ » :‬وﻗﺎﺗﻠﻮا اﻟﻤﺸﺮﻛﻴﻦ ﻛﺎﻓﻪ‬
‫ﻛﻤﺎ ﻳﻘﺎﺗﻠﻮﻧﻜﻢ ﻛﺎﻓﻪ «)‪ .(1‬ﺑﺎ ﺗﻤﺎم اﻳﻦ ﻣﺸﺮﻛﺎن ﺑﺠﻨﮕﻴﺪ ﻫﻤﭽﻨﺎﻧﻜﻪ آﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﺗﻤﺎم ﺷﻤﺎ ﻣﻲ‬
‫ﺟﻨﮕﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺑﻪ آﻤﻚ ﻣﻈﻠﻮم ﺷﺘﺎﻓﺘﻦ‬

‫ﻣﻘﺪﻣﻪاي ﺑﺮاي اﻳﻦ آﻳﻪ و آﻳﻪ دﻳﮕﺮ ﺑﺮاﻳﺘﺎن ﻋﺮض ﺑﻜﻨﻢ‪ ،‬و آن اﻳﻦ اﺳﺖ‪:‬ﮔﻔﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ‬
‫اﺳﺖ اﺟﺎزه ﺟﻬﺎد ﺑﺼﻮرت ﻣﻘﻴﺪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﻘﻴﺪ ﺑﻪ ﭼﻲ؟ ﻳﻚ ﻗﻴﺪش اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻃﺮف در ﺣﺎل‬
‫ﺗﺠﺎوز ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬دارد ﺑﺸﻤﺎ ﻫﺠﻮم ﻣﻴﺎورد‪ ،‬ﭼﻮن او ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﻣﻴﺠﻨﮕﺪ ﺷﻤﺎ ﺑﺎ او ﺑﺠﻨﮕﻴﺪ‪.‬‬
‫آﻳﺎ ﻗﻴﺪ ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻬﻤﻴﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻃﺮف ﺑﺨﻮاﻫﺪ ﺑﺎ ﻣﺎ ﺑﺠﻨﮕﺪ؟ ﻳﺎ ﻳﻚ ﭼﻴﺰ دﻳﮕﺮ ﻫﻢ ﻫﺴﺖ؟ آن‬
‫ﭼﻴﺰ دﻳﮕﺮ اﻳﻦ اﺳﺖ‬
‫ﭘﺎورﻗﻲ‪:‬‬
‫‪(36‬‬ ‫‪-‬‬ ‫)ﺗﻮﺑﻪ‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٤٦‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻃﺮف ﺑﺎ ﻣﺎ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﺠﻨﮕﺪ وﻟﻲ ﻣﺮﺗﻜﺐ ﻳﻚ ﻇﻠﻢ ﻓﺎﺣﺶ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻴﻚ ﻋﺪه‬
‫اﻓﺮاد اﻧﺴﺎﻧﻬﺎ ﺷﺪه اﺳﺖ و ﻣﺎ ﻗﺪرت دارﻳﻢ آن اﻧﺴﺎﻧﻬﺎي دﻳﮕﺮ را ﻛﻪ ﺗﺤﺖ ﺗﺠﺎوز ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ‬
‫ﻧﺠﺎت ﺑﺪﻫﻴﻢ‪ ،‬اﮔﺮ ﻧﺠﺎت ﻧﺪﻫﻴﻢ در واﻗﻊ ﺑﻪ ﻇﻠﻢ اﻳﻦ ﻇﺎﻟﻢ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﺎن ﻣﻈﻠﻮم ﻛﻤﻚ ﻛﺮدهاﻳﻢ‪.‬‬
‫ﻣﺎ در ﺟﺎﺋﻲ ﻛﻪ ﻫﺴﺘﻴﻢ ﻛﺴﻲ ﺑﻪ ﻣﺎ ﺗﺠﺎوزي ﻧﻜﺮده وﻟﻲ ﻳﻚ ﻋﺪه از ﻣﺮدم دﻳﮕﺮ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ‬
‫اﺳﺖ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻫﻢ ﻧﺒﺎﺷﻨﺪ اﮔﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻣﺜﻞ ﺟﺮﻳﺎن‬
‫ﻓﺴﻄﻴﻨﻲﻫﺎ ﻛﻪ اﺳﺮاﺋﻴﻠﻴﻬﺎ آﻧﻬﺎ را از ﺧﺎﻧﻪﻫﺎﻳﺸﺎن آواره ﻛﺮدهاﻧﺪ‪ ،‬اﻣﻮاﻟﺸﺎﻧﺮا ﺑﺮدهاﻧﺪ‪ ،‬اﻧﻮاع ﻇﻠﻤﻬﺎ‬
‫ﻧﺴﺒﺖ ﺑﺎﻧﻬﺎ ﻣﺮﺗﻜﺐ ﺷﺪه وﻟﻲ ﻓﻌﻼ ﺑﻪ ﻣﺎ ﻛﻪ ﻛﺎري ﻧﺪارﻧﺪ‪ ،‬آﻳﺎ ﺑﺮاي ﻣﺎ ﺟﺎﻳﺰ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻛﻤﻚ‬
‫اﻳﻦ ﻣﻈﻠﻮﻣﻬﺎي ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺑﺸﺘﺎﺑﻴﻢ ﺑﺮاي ﻧﺠﺎت دادن آﻧﻬﺎ؟ ﺑﻠﻪ اﻳﻨﻬﻢ ﺟﺎﻳﺰ اﺳﺖ ﺑﻠﻜﻪ واﺟﺐ‬
‫اﺳﺖ‪ ،‬اﻳﻦ ﻫﻢ ﻳﻚ اﻣﺮ اﺑﺘﺪاﺋﻲ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬اﻳﻦ ﻫﻢ ﺑﻜﻤﻚ ﻣﻈﻠﻮم ﺷﺘﺎﻓﺘﻦ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺮاي ﻧﺠﺎت دادن‬
‫از دﺳﺖ ﻇﻠﻢ ﺑﺎﻟﺨﺼﻮص ﻛﻪ آن ﻣﻈﻠﻮم ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٤٧‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﻣﺒﺎرزﻩ ﺑﺎ اﺧﺘﻨﺎق‬
‫و اﻣﺎ اﮔﺮ آن ﻣﻈﻠﻮم ﻏﻴﺮﻣﺴﻠﻤﺎن ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬آﻧﻬﻢ ﺑﺎز دو ﺟﻮر اﺳﺖ ﻳﻚ وﻗﺖ اﺳﺖ آن ﻇﺎﻟﻢ ﻣﺮدم‬
‫را در ﺣﺼﺎري ﻗﺮار داده اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎﻧﻊ ﻧﺸﺮ دﻋﻮت اﺳﻼم اﺳﺖ‪ ،‬اﺳﻼم ﺑﺨﻮدش ﺣﻖ ﻣﻲ دﻫﺪ‬
‫ﻛﻪ دﻋﻮﺗﺶ را در ﺟﻬﺎن ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺑﻜﻨﺪ وﻟﻲ اﮔﺮ دﻋﻮﺗﺶ ﺑﺨﻮاﻫﺪ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺑﺸﻮد ﻓﺮع ﺑﺮ اﻳﻦ اﺳﺖ‬
‫ﻛﻪ آزادي ﺑﺮاي ﻧﺸﺮ دﻋﻮت داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺑﺮود دﻋﻮت ﺧﻮدش را ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺑﻜﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺷﻤﺎ دوﻟﺘﻲ را در ﻧﻈﺮ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ ﻛﻪ ﻣﺎﻧﻊ اﺳﺖ از اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﺻﺪاي اﺳﻼم را ﺑﻪ ﺗﻮده ﻣﺮدم‬
‫ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ ﺗﻮ ﺣﻖ ﻧﺪاري ﻛﻪ ﺣﺮﻓﺘﺮا ﺑﺰﻧﻲ ﻣﻦ ﻧﻤﻲ ﮔﺬارم‪ .‬دراﻳﻨﺠﺎ ﺟﻨﮓ ﺑﺎ ﺗﻮده ﻣﺮدم‬
‫ﺟﺎﻳﺰ ﻧﻴﺴﺖ ﺗﻮده ﻣﺮدم ﻛﻪ ﮔﻨﺎﻫﻲ ﻧﺪارﻧﺪ‪ ،‬ﺗﻮده ﻣﺮدم ﺑﻲﺧﺒﺮﻧﺪ‪ ،‬وﻟﻲ آﻳﺎ ﺑﺎ آن رژﻳﻢ ﻓﺎﺳﺪي‬
‫ﻛﻪ ﻳﻚ اﻋﺘﻘﺎد ﭘﻮﺳﻴﺪهاي را ﺗﻜﻴﻪﮔﺎه ﺧﻮد ﻗﺮار داده و از آن ﻣﺎﻧﻨﺪ زﻧﺠﻴﺮي ﺑﺮﮔﺮدن ﻣﺮدم‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻴﻜﻨﺪ و ﻣﺎﻧﻊ ﻧﺸﺮ دﻋﻮت اﺳﻼم در ﻣﻴﺎن آن ﻣﺮدم اﺳﺖ ﺟﺎﻳﺰ اﺳﺖ ﺟﻨﮕﻴﺪن ﻛﻪ اﻳﻦ‬
‫ﻣﺎﻧﻊ از ﺳﺮ راه ﻣﻠﺖ ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﺑﺸﻮد ﻳﺎ ﻧﻪ؟ و در واﻗﻊ ﺑﺎ اﻳﻦ ﻣﺤﻴﻂ اﺧﺘﻨﺎق ﺟﺎﻳﺰ اﺳﺖ ﻣﺒﺎرزه‬
‫ﻛﺮدن ﻳﺎ ﺟﺎﻳﺰ ﻧﻴﺴﺖ؟ از ﻧﻈﺮ اﺳﻼم اﻳﻦ ﻫﻢ ﺟﺎﻳﺰ اﺳﺖ ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﺧﻮد اﻳﻦ ﻳﻚ ﻧﻮع ﻗﻴﺎم در‬
‫ﺑﺮاﺑﺮ ﻇﻠﻢ اﺳﺖ‪ ،‬ﮔﻮ اﻳﻨﻜﻪ ﺧﻮد اﻳﻦ ﻣﻈﻠﻮم‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٤٨‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﺑﺴﺎ ﻫﺴﺖ ﺗﻮﺟﻪ ﻧﺪارد ﺑﺎﻳﻦ ﻇﻠﻢ‪ ،‬او ﺗﻘﺎﺿﺎ ﻧﻜﺮده اﺳﺖ وﻟﻲ ﻟﺰوﻣﻲ ﻧﺪارد ﺗﻘﺎﺿﺎ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺁﻳﺎ ﺗﻘﺎﺿﺎي آﻤﻚ ﻻزم اﺳﺖ‬

‫ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺗﻘﺎﺿﺎ ﻫﻢ ﻣﺴﺌﻠﻪاي اﺳﺖ‪ ،‬ﻛﻪ آﻳﺎ ﻣﻈﻠﻮم اﮔﺮ ﺗﻘﺎﺿﺎي ﻛﻤﻚ ﻛﺮد ﺑﺮ ﻣﺎ ﺟﺎﻳﺰ اﺳﺖ ﻳﺎ‬
‫واﺟﺐ اﺳﺖ ﻛﻤﻚ دادن ﻳﺎ ﺣﺘﻲ اﮔﺮ ﺗﻘﺎﺿﺎي ﻛﻤﻚ ﻫﻢ ﻧﻜﻨﺪ ﺑﺮ ﻣﺎﺟﺎﻳﺰ ﺑﻠﻜﻪ واﺟﺐ اﺳﺖ؟ ﻧﻪ‬
‫اﻳﻨﺠﺎ ﻟﺰوﻣﻲ ﻧﺪارد ﺗﻘﺎﺿﺎي ﻛﻤﻚ ﺑﻜﻨﺪ وﻟﻲ ﻫﻤﻴﻦ ﻗﺪر ﻛﻪ در واﻗﻊ آن ﻣﻈﻠﻮم‪ ،‬ﻣﻈﻠﻮم ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﻛﻪ اﻳﻦ ﻇﻠﻢ ﻳﻚ ﺳﺪي و ﻣﺎﻧﻌﻲ ﺑﺮاي ﺳﻌﺎدت او ﺑﻪ وﺟﻮد آورده اﺳﺖ و ﻧﻤﻲﮔﺬارد از دﻋﻮﺗﻲ‬
‫ﻛﻪ ﺳﻌﺎدت آن ﻣﺮدم در آن دﻋﻮت اﺳﺖ آﮔﺎه ﺷﻮﻧﺪ و اﮔﺮﺑﺸﻨﻮﻧﺪ و آﮔﺎه ﺷﻮﻧﺪ ﺧﻮاﻫﻨﺪ‬
‫ﭘﺬﻳﺮﻓﺖ‪ ،‬اﺳﻼم ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ اﻳﻦ ﻣﺎﻧﻌﻲ را ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت دوﻟﺖ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺗﻮده ﻣﺮدم وﺟﻮد دارد‬
‫ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﺰﻧﻴﺪ و ﺑﺮدارﻳﺪ‪.‬‬

‫ﺟﻨﮕﻬﺎي ﺻﺪر اﺳﻼم‬

‫ﺑﺴﻴﺎري از ﺟﻨﮕﻬﺎﺋﻲ ﻛﻪ در ﺻﺪر اﺳﻼم واﻗﻊ ﺷﺪ ﺗﺤﺖ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻨﻮان ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﺴﻠﻤﻴﻦﻛﻪ‬
‫ﻣﻲ اﻣﺪﻧﺪ ﺑﺠﻨﮕﻨﺪ ﻣﻲ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻣﺎ ﺑﺎ‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٤٩‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﺗﻮدهﻫﺎي ﻣﺮدم ﺟﻨﮕﻲ ﻧﺪارﻳﻢ ﺑﺎ ﺣﻜﻮﻣﺘﻬﺎ ﻣﻲ ﺟﻨﮕﻴﻢ ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﺗﻮدهﻫﺎ را از ذﻟﺖ و ﺑﺮدﮔﻲ‬
‫اﻳﻦ ﺣﻜﻮﻣﺘﻬﺎ ﻧﺠﺎت ﺑﺪﻫﻴﻢ‪.‬و رﺳﺘﻢ ﻓﺮخ زاد از آن ﻋﺮب ﻣﺴﻠﻤﺎن ﭘﺮﺳﻴﺪ ﻛﻪ ﻫﺪﻓﺘﺎن ﭼﻴﺴﺖ؟‬
‫او ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻟﻨﺨﺮج اﻟﻌﺒﺎد ﻣﻦ ﻋﺒﺎده اﻟﻌﺒﺎد اﻟﻲ ﻋﺒﺎده اﷲ‪ .‬ﻫﺪﻓﻤﺎن اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺧﺪا را‪،‬‬
‫اﻳﻦ ﻣﺮدﻣﻴﻜﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﻠﻄﺎﺋﻒ اﻟﺤﻴﻞ و ﺑﺰور در زﻳﺮ ﻳﻮغ ﺑﺎر ﺑﺮدﮔﻲ و ﺑﻨﺪﮔﻲ ﺧﻮدﺗﺎن ﻛﺸﻴﺪهاﻳﺪ‪،‬‬
‫از ﺑﻨﺪﮔﻲ و ﺑﺮدﮔﻲ ﺷﻤﺎ ﺧﺎرج ﻛﻨﻴﻢ و ﺑﻴﺮون ﺑﻴﺎورﻳﻢ و آزادﺷﺎن ﻛﻨﻴﻢ و ﺑﻨﺪه ﺧﺪاي ﻣﺘﻌﺎل و‬
‫ﺑﻨﺪه ﺧﺎﻟﻘﺸﺎن ﺑﻜﻨﻴﻢ ﻧﻪ ﺑﻨﺪه ﺑﺸﺮي ﻣﺜﻞ ﺧﻮدﺷﺎن‪.‬‬
‫ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﻛﺮم در ﻧﺎﻣﻪاﻳﻜﻪ ﺑﻪ اﻫﻞ ﻛﺘﺎب ﻧﻮﺷﺖ ﻣﺨﺼﻮﺻﺎ اﻳﻦ آﻳﻪ ﻗﺮآن را ﮔﻨﺠﺎﻧﺪ‪ » :‬ﻗﻞ ﻳﺎ‬
‫اﻫﻞ اﻟﻜﺘﺎب ﺗﻌﺎﻟﻮا اﻟﻲ ﻛﻠﻤﻪ ﺳﻮاء ﺑﻴﻨﻨﺎ و ﺑﻴﻨﻜﻢ اﻻ ﻧﻌﺒﺪ اﻻ اﷲ و ﻻ ﻧﺸﺮك ﺑﻪ ﺷﻴﺌﺎ و ﻻ ﻳﺘﺨﺬ‬
‫ﺑﻌﻀﻨﺎ ﺑﻌﻀﺎ ارﺑﺎﺑﺎ ﻣﻦ دون اﷲ)‪ .(1‬ﺑﮕﻮ ﺑﻪ اﻳﻦ اﻫﻞ ﻛﺘﺎب )ﻫﻤﻴﻦ اﻫﻞ ﻛﺘﺎﺑﻲ ﻛﻪ دﺳﺘﻮرﺟﻬﺎد‬
‫ﺑﺎ آﻧﻬﺎآﻣﺪه اﺳﺖ( ﺑﻴﺎﺋﻴﺪ ﺑﻪ ﺳﻮي ﻳﻚ ﺳﺨﻦ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺳﺨﻦ ﻧﺴﺒﺘﺶ ﻣﻴﺎن ﻣﺎ و ﺷﻤﺎ ﺑﺎﻟﺴﻮﻳﻪ‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﻧﻤﻲ ﮔﻮﻳﻢ ﺳﺨﻨﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﻮد ﻣﺎ و ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﺎﺳﺖ‬
‫ﭘﺎورﻗﻲ‪:‬‬
‫‪(64‬‬ ‫‪-‬‬ ‫ﻋﻤﺮان‬ ‫)آل‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٥٠‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﻳﻚ وﻗﺖ اﺳﺖ ﻣﺜﻼ ﻣﺎ ﺑﻪ ﻣﺮدم ﻣﻴﮕﻮﺋﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﻴﺎﺋﻴﺪ ﺷﻤﺎ زﺑﺎن ﻣﺎ را ﺑﭙﺬﻳﺮﻳﺪ‪ ،‬آﻧﻬﺎ ﺣﻖ دارﻧﺪ‬
‫ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ ﭼﺮا؟ ﻣﺎ ﺧﻮدﻣﺎن زﺑﺎﻧﻲ دارﻳﻢ ﺷﻤﺎ ﻫﻢ زﺑﺎﻧﻲ دارﻳﺪ‪ ،‬ﭼﺮا ﻣﺎ ﺑﻴﺎﺋﻴﻢ زﺑﺎن ﺷﻤﺎ را‬
‫ﺑﭙﺬﻳﺮﻳﻢ‪ ،‬ﻣﻲ ﮔﻮﺋﻴﻢ ﺷﻤﺎ ﺑﻴﺎﺋﻴﺪ رﺳﻢ و ﻋﺎدت ﻣﺨﺼﻮص ﻣﺎ را ﺑﭙﺬﻳﺮﻳﺪ‪ ،‬ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ‬
‫ﭼﺮا ﻣﺎ رﺳﻢ ﺷﻤﺎ را ﺑﭙﺬﻳﺮﻳﻢ؟ رﺳﻢ ﺧﻮدم اﻧﺮا ﻣﻲﭘﺬﻳﺮﻳﻢ‪ .‬اﻣﺎ ﻳﻚ وﻗﺖ ﻣﻲ ﮔﻮﺋﻴﻢ ﺑﻴﺎﺋﻴﺪ اﻳﻦ‬
‫ﭼﻴﺰي را ﺑﭙﺬﻳﺮﻳﺪ ﻛﻪ ﻧﻪ ﻣﺎل ﻣﺎ اﺳﺖ ﻧﻪ ﻣﺎل ﺷﻤﺎ‪ ،‬ﻣﺎل ﻫﻤﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﺧﺪاﺋﻲ ﺧﺪاي ﻫﻤﻪﻣﺎن را‬
‫ﺑﭙﺬﻳﺮﻳﻢ‪ .‬اﻳﻦ ﻛﻪ دﻳﮕﺮ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻤﺎ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﻫﻤﺎن ذات را ﺑﭙﺮﺳﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﻫﻢﺧﺎﻟﻖ ﺷﻤﺎ اﺳﺖ و‬
‫ﻫﻢ ﺧﺎﻟﻖ ﻣﺎ‪ ،‬ﻧﺴﺒﺘﺶ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ و ﺑﺎ ﻣﺎ ﻣﺜﻞ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﻓﺮﻣﻮد‪ » :‬ﺗﻌﺎﻟﻮا اﻟﻲ ﻛﻠﻤﻪ ﺳﻮاء ﺑﻴﻨﻨﺎ‬
‫و ﺑﻴﻨﻜﻢ «‪ .‬ﺟﺰ اﷲ را ﻛﻪ ﺧﺎﻟﻖ ﻫﻤﻪ ﻣﺎ ﻫﺴﺖ ﻧﭙﺮﺳﺘﻴﻢ‪ .‬ﻳﻚ ﺳﺨﻦ دﻳﮕﺮ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻣﺎ و ﺷﻤﺎ‬
‫ﻫﺮ دو ﻋﻠﻲ اﻟﺴﻮﻳﻪ اﺳﺖ اﻳﻦ اﺳﺖ‪ » :‬و ﻻ ﻳﺘﺨﺬ ﺑﻌﻀﻨﺎ ﺑﻌﻀﺎ ارﺑﺎﺑﺎ ﻣﻦ دون اﷲ «‪ .‬اﻳﻨﻜﻪ‬
‫ﺑﻌﻀﻲ از ﻣﺎ اﻓﺮاد ﺑﺸﺮ ﺑﻌﻀﻲ دﻳﮕﺮ را ﺑﺮاي ﺧﻮدﻣﺎن ﺑﻪ ﻋﻨﻮان رب و ارﺑﺎب اﺗﺨﺎذ ﻧﻜﻨﻴﻢ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ‬
‫ﻧﻈﺎم آﻗﺎﺋﻲ و ﻧﻮﻛﺮي ﻣﻠﻐﻲ‪ ،‬ﻧﻈﺎم ﺗﺴﺎوي ﻣﻴﺎن اﻓﺮاد ﺑﺸﺮ ﺑﺮﻗﺮار‪.‬‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٥١‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫اﻳﻦ آﻳﻪ ﺗﺼﺮﻳﺢ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻦ اﮔﺮ ﻣﻲ ﺟﻨﮕﻢ‪ ،‬ﺑﺮاي ﭼﻴﺰي ﻣﻴﺠﻨﮕﻢ ﻛﻪ آن ﭼﻴﺰ ﻧﺴﺒﺘﺶ ﺑﺎ‬
‫ﻫﻤﻪ اﻓﺮاد ﺑﺸﺮ ﻋﻠﻲ اﻟﺴﻮﻳﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﻳﻦ ﻣﻘﺪﻣﻪ را ﻛﻪ داﻧﺴﺘﻴﺪ ﻣﻌﻠﻮم ﺷﺪ ﻳﻜﻲ از ﻗﻴﻮدي ﻛﻪ ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﻣﻄﻠﻖ ﻣﺎ را ﻣﻘﻴﺪ ﻛﻨﺪ اﻳﻦ‬
‫اﺳﺖ ﻛﻪ اﮔﺮ ﻣﺮدﻣﻲ در زﻳﺮ ﺑﺎر ﻇﻠﻢ ﻳﻚ ﻗﻮﻣﻲ ﮔﺮﻓﺘﺎر ﺑﻮدﻧﺪ اﻳﻨﺠﺎ ﻫﻢ ﺟﻨﮕﻴﺪن ﺑﺮاي آزاد‬
‫ﻛﺮدن آن ﻣﺮدم ﺟﺎﻳﺰ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺣﺎﻻ دو آﻳﻪ دﻳﮕﺮ را ﻣﻦ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﻣﻴﺨﻮاﻧﻢ ﻳﻜﻲ آﻳﻪ ‪ 39‬از ﺳﻮره اﻧﻔﺎل ﻣﻲ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ‪ » :‬و‬
‫ﻗﺎﺗﻠﻮﻫﻢ ﺣﺘﻲ ﻻ ﺗﻜﻮن ﻓﺘﻨﻪ و ﻳﻜﻮن اﻟﺪﻳﻦ ﻛﻠﻪ ﷲ «‪ .‬ﺑﺠﻨﮕﻴﺪ ﺑﺎ آﻧﻬﺎ ﺗﺎ ﻓﺘﻨﻪ از ﻣﻴﺎن ﺑﺮود‪،‬‬
‫ﻣﻘﺼﻮد از" ﻓﺘﻨﻪ " ﭼﻴﺴﺖ؟ ﻳﻌﻨﻲ آﻧﻬﺎ ﻛﻪ ﻣﻴﺎﻳﻨﺪ ﺗﻔﺘﻴﻦ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﺷﻤﺎ را و ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ‬
‫ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن را از دﻳﻦ ﺧﻮدﺷﺎن ﺧﺎرج ﺑﻜﻨﻨﺪ ﺑﺎ آﻧﻬﺎ ﺑﺠﻨﮕﻴﺪ ﺗﺎ اﻳﻨﻜﻪ اﻳﻦ ﻓﺘﻨﻪ از ﻣﻴﺎن ﺑﺮود‪،‬‬
‫اﻳﻨﻬﻢ ﺧﻮدش ﻳﻚ ﻗﻴﺪ اﺳﺖ‪ ،‬ﻳﻚ ﻗﻴﺪ دﻳﮕﺮ در آﻳﻪ دﻳﮕﺮ آﻳﻪ ‪ 75‬از ﺳﻮره ﻧﺴﺎء اﺳﺖ‪ » :‬و ﻣﺎ‬
‫ﻟﻜﻢ ﻻ ﺗﻘﺎﺗﻠﻮن ﻓﻲ ﺳﺒﻴﻞ اﷲ و اﻟﻤﺴﺘﻀﻌﻔﻴﻦ ﻣﻦ اﻟﺮﺟﺎل و اﻟﻨﺴﺎء و اﻟﻮﻟﺪان «‪ .‬اي ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن‬
‫ﭼﺮا در راه ﺧﺪا و در راه آن ﻣﺮدﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﻴﭽﺎرهاﻧﺪ از ﻣﺮد و از ﺑﭽﻪ‪ ،‬ﺑﻴﭽﺎرﮔﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﮔﺮﻓﺘﺎر‬
‫ﺷﺪهاﻧﺪ ﭼﺮا ﺑﺮاي اﻳﻨﻬﺎ‪ ،‬ﺑﺮاي ﻧﺠﺎت اﻳﻨﻬﺎ ﻧﻤﻲﺟﻨﮕﻴﺪ؟‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٥٢‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﺣﻤﻞ ﻣﻄﻠﻖ ﺑﺮ ﻣﻘﻴﺪ‬

‫اﻳﻦ ﭘﻨﺞ آﻳﻪاﻳﻜﻪ اﻳﻨﺠﺎ ﺧﻮاﻧﺪم ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ دﺳﺘﻮر اﺳﻼم در ﻣﻮﺿﻮع ﺟﻨﮕﻬﺎ اﮔﺮ در ﺑﻌﻀﻲ‬
‫آﻳﺎت ﻣﻄﻠﻖ اﺳﺖ در ﺑﻌﻀﻲ دﻳﮕﺮ ﻣﻘﻴﺪ اﺳﺖ‪ ،‬و روي ﻗﺎﻋﺪه ﻣﺴﻠﻢ ﻋﺮﻓﻲ و اﺻﻮﻟﻲ ﻣﻄﻠﻖ را‬
‫ﺑﺎﻳﺪ ﺣﻤﻞ ﺑﺮ ﻣﻘﻴﺪ ﻛﺮد‪.‬‬
‫ﻳﻚ ﺳﻠﺴﻠﻪ آﻳﺎت ﻣﺎ در ﻗﺮآن دارﻳﻢ ﻛﻪ در آن آﻳﺎت ﺗﺼﺮﻳﺢ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ دﻳﻦ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ دﻋﻮت‬
‫درﺳﺖ ﺑﺸﻮد ﻧﻪ ﺑﺎ اﺟﺒﺎر‪ ،‬اﻳﻦ ﻫﻢ ﺑﺎز ﻣﺆﻳﺪ اﻳﻦ ﻣﻄﻠﺐ اﺳﺖ ﻛﻪ اﺳﻼم ﻧﻈﺮﻳﻪاش اﻳﻦ ﻧﻴﺴﺖ‬
‫ﻛﻪ ﺑﻪ زور ﺑﻪ ﻣﺮدم ﺑﮕﻮﻳﺪ ﻳﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺑﺸﻮي و اﮔﺮ ﻧﻪ ﻛﺸﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮي‪ .‬اﻳﻦ آﻳﺎت ﻫﻢ ﺑﻪ‬
‫ﺷﻜﻞ دﻳﮕﺮي ﻣﻔﻬﻮم آن آﻳﺎت ﻣﻄﻠﻖ را ﺑﻪ اﺻﻄﻼح روﺷﻦ ﻣﻴﻜﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻻ اآﺮاﻩ ﻓﻲ اﻟﺪﻳﻦ‬
‫ﻳﻜﻲ ﺟﻤﻠﻪاﻳﺴﺖ ﻛﻪ ﺟﺰء آﻳﻪ اﻟﻜﺮﺳﻲ اﺳﺖ و ﻣﻌﺮوف اﺳﺖ‪ » :‬ﻻ اﻛﺮاه ﻓﻲ اﻟﺪﻳﻦ ﻗﺪ ﺗﺒﻴﻦ‬
‫اﻟﺮﺷﺪ ﻣﻦ اﻟﻐﻲ «‪ .‬در ﻛﺎر دﻳﻦ اﺟﺒﺎر وﺟﻮد ﻧﺪارد‪ ،‬راه ﺣﻖ از راه ﺑﺎﻃﻞ آﺷﻜﺎر اﺳﺖ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ راه‬
‫را ﺷﻤﺎ روﺷﻦ ﺑﺮاي ﻣﺮدم ﺑﻴﺎن ﺑﻜﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺧﻮدش آﺷﻜﺎر اﺳﺖ‪ .‬اﺟﺒﺎري ﻧﺒﺎﻳﺪ در ﻛﺎر‬
‫دﻳﻦ ﺑﺎﺷﺪ ﻳﻌﻨﻲ ﻛﺴﻲ را ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻣﺠﺒﻮر ﻛﺮد‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٥٣‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ دﻳﻦ اﺳﻼم اﺗﺨﺎذ ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ آﻳﻪ ﺻﺮﻳﺢ اﺳﺖ در ﻣﺪﻋﺎ‪ .‬در ﺗﻔﺎﺳﻴﺮ ﻧﻮﺷﺘﻪاﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺮدي‬
‫اﻧﺼﺎري ﻛﻪ ﻗﺒﻼ ﺑﺖﭘﺮﺳﺖ ﺑﻮد و دو ﭘﺴﺮ داﺷﺖ ﻛﻪ ﻣﺴﻴﺤﻲ ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﭘﺴﺮﻫﺎ ﺑﻪ‬
‫ﻣﺴﻴﺤﻴﺖاي ﻛﻪ ﮔﺮاﻳﺶ ﭘﻴﺪا ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ ﻋﻼﻗﻤﻨﺪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﭘﺪر ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺑﻮد و ﺧﻴﻠﻲ‬
‫ﻧﺎراﺣﺖ ﺑﻮد از اﻳﻨﻜﻪ دو ﭘﺴﺮش ﻣﺴﻴﺤﻲ ﺷﺪهاﻧﺪ‪ ،‬آﻣﺪ ﺧﺪﻣﺖ رﺳﻮل اﻛﺮم و ﮔﻔﺖ ﻳﺎ‬
‫رﺳﻮلاﷲ ﻣﻦ ﭼﻪ ﻛﻨﻢ اﻳﻦ ﺑﭽﻪﻫﺎ ﻣﺴﻴﺤﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻫﺮ ﻛﺎري ﻣﻲ ﻛﻨﻢ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻧﻤﻲﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬آﻳﺎ‬
‫اﺟﺎزه ﻣﻲ دﻫﻲ اﻳﻨﻬﺎ را ﻣﺠﺒﻮر ﻛﻨﻢ از دﻳﻨﺸﺎن دﺳﺖ ﺑﺮدارﻧﺪ و ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺑﺸﻮﻧﺪ‪ .‬ﻓﺮﻣﻮد‪ :‬ﻧﻪ‪».‬ﻻ‬
‫اﻛﺮاه ﻓﻲ اﻟﺪﻳﻦ «‪.‬‬
‫و ﺑﺎز در ﺷﺄن ﻧﺰول آﻳﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪاﻧﺪ ﻛﻪ در ﻣﺪﻳﻨﻪ ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﻣﻴﺪاﻧﻴﺪ دو ﻗﺒﻴﻠﻪ اوس و ﻗﺒﻴﻠﻪ ﺧﺰرج‬
‫ﺳﺎﻛﻦ ﺑﻮدﻧﺪ و ﻣﺪﻧﻴﻬﺎي اﺻﻠﻲ ﻫﻤﻴﻦﻫﺎ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬اﻳﻨﻬﺎ ﻫﻤﻪ ﻫﻤﺴﺎﻳﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﺎ ﭼﻨﺪ ﻗﺒﻴﻠﻪ ﺑﺰرگ‬
‫ﻳﻬﻮد ﻛﻪ اﻳﻦ ﻗﺒﻴﻠﻪﻫﺎي ﺑﺰرگ ﻳﻬﻮد ﺑﻌﺪﻫﺎ آﻣﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﺪﻳﻨﻪ‪ .‬ﻳﻜﻲ ﻗﺒﻴﻠﻪ ﺑﻨﻲاﻟﻨﻈﻴﺮ ﺑﻮد‬
‫ﻳﻜﻲ ﻫﻢ ﻗﺒﻴﻠﻪ ﺑﻨﻲﻗﺮﻳﻈﻪ‪ ،‬ﻳﻚ ﻗﺒﻴﻠﻪ دﻳﮕﺮ ﻫﻢ ﺑﻮد از اﻳﻦ ﻳﻬﻮدﻳﻬﺎ ﻛﻪ اﻳﻨﻬﺎ در اﻃﺮاف ﻣﺪﻳﻨﻪ‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻳﻬﻮدﻳﻬﺎ ﺑﺎﻋﺘﺒﺎر اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺬﻫﺒﺸﺎن ﻣﺬﻫﺐ ﻳﻬﻮد ﺑﻮد و ﻛﺘﺎب آﺳﻤﺎﻧﻲ داﺷﺘﻨﺪ ﻛﻢ و ﺑﻴﺶ در‬
‫ﻣﻴﺎن اﻳﻨﻬﺎ اﻓﺮاد ﺑﺎﺳﻮاد ﭘﻴﺪا ﻣﻲ ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺮ ﻋﻜﺲ ﺧﻮد آن ﻣﺪﻧﻴﻬﺎي اﺻﻠﻲ ﻛﻪ ﺑﺖﭘﺮﺳﺖ ﺑﻮدﻧﺪ و‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٥٤‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﺑﺎﺳﻮاد ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬اﻳﻦ اواﺧﺮ ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ ﺑﺎﺳﻮاد در ﻣﻴﺎﻧﺸﺎن ﭘﻴﺪا ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﻳﻬﻮدﻳﻬﺎ ﭼﻮن‬
‫ﺑﺎﺻﻄﻼح ﻓﺮﻫﻨﮕﺸﺎن ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺑﻮد و ﺳﻄﺢ ﻓﻜﺮﺷﺎن ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺑﻮد در اﻳﻨﻬﺎ ﻧﻔﻮذ داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺎ اﻳﻨﻜﻪ‬
‫ﻣﺬﻫﺐ اوس و ﺧﺰرﺟﻴﻬﺎ ﺑﺎ ﻣﺬﻫﺐ ﻳﻬﻮد دو ﺗﺎ ﺑﻮد ﻣﻌﺬﻟﻚ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻋﻘﺎﻳﺪ ﻳﻬﻮد ﻗﺮار‬
‫ﻣﻲ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ و ﮔﺎﻫﻲ ﺑﭽﻪﻫﺎﻳﺸﺎﻧﺮا ﻣﻲﻓﺮﺳﺘﺎدﻧﺪ ﭘﻴﺶ ﻳﻬﻮدﻳﻬﺎ ﻛﻪ درس ﺑﻴﺎﻣﻮزﻧﺪ و اﺣﻴﺎﻧﺎ‬
‫ﺑﭽﻪﻫﺎي اﻳﻨﻬﺎ ﻛﻪ ﻣﻴﺮﻓﺘﻨﺪ ﭘﻴﺶ ﻳﻬﻮدﻳﻬﺎ از ﻣﺬﻫﺐ ﺑﺖﭘﺮﺳﺘﻲ دﺳﺖ ﺑﺮﻣﻲ داﺷﺘﻨﺪ و ﻳﻬﻮدي‬
‫ﻣﻲ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬وﻗﺘﻲ ﻛﻪ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﻛﺮم وارد ﻣﺪﻳﻨﻪ ﺷﺪﻧﺪ ﻳﻚ ﻋﺪه از اﻳﻦ ﺑﭽﻪﻫﺎي اﻫﻞ ﻣﺪﻳﻨﻪ در‬
‫زﻳﺮ ﺗﺮﺑﻴﺖ اﻳﻦ ﻳﻬﻮدﻳﻬﺎ ﺑﻮدﻧﺪ و دﻳﻦ ﻳﻬﻮد را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ و ﭼﻨﺪﺗﺎي از اﻳﻦ ﺑﭽﻪﻫﺎ از‬
‫دﻳﻦ ﻳﻬﻮد ﺑﺮﻧﮕﺸﺘﻨﺪ‪ ،‬ﭘﺪر و ﻣﺎدرﻫﺎﻳﺸﺎن ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺷﺪﻧﺪ وﻟﻲ ﺑﭽﻪﻫﺎ از دﻳﻦ ﻳﻬﻮد ﺑﺮﻧﮕﺸﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫وﻗﺘﻲ ﻗﺮار ﺷﺪ ﻳﻬﻮدﻳﻬﺎ از اﻃﺮاف ﻣﺪﻳﻨﻪ ﺧﺎرج ﺷﻮﻧﺪ و ﻣﻬﺎﺟﺮت ﻛﻨﻨﺪ آن ﺑﭽﻪﻫﺎ ﺑﺎ ﻫﻤﻜﻴﺸﺎن‬
‫ﺧﻮد راه اﻓﺘﺎدﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎز ﭘﺪرﻫﺎ آﻣﺪﻧﺪ ﺧﺪﻣﺖ رﺳﻮل اﻛﺮم اﺟﺎزه ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﺑﭽﻪﻫﺎﻳﺸﺎن را ﺟﺪا‬
‫ﻛﻨﻨﺪ از اﻳﻦ ﻳﻬﻮدﻳﻬﺎ و ﻣﺠﺒﻮر ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ دﺳﺖ از دﻳﻦ ﻳﻬﻮد ﺑﺮدارﻧﺪ و ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺑﺸﻮﻧﺪ‪ .‬ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ‬
‫اﻛﺮم اﺟﺎزه ﻧﺪاد‪ ،‬ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻳﺎ رﺳﻮلاﷲ اﺟﺎزه ﺑﺪﻫﻴﺪ اﻳﻨﻬﺎ را ﺑﺰور ﺑﺮﮔﺮداﻧﻴﻢ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺸﺎن ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫ﻓﺮﻣﻮد ﻧﻪ‪ ،‬ﺣﺎﻻ ﻛﻪ ﺧﻮدﺷﺎن اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮدهاﻧﺪ‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٥٥‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﺑﺎ آﻧﻬﺎ ﺑﺮوﻧﺪ ﺑﮕﺬارﻳﺪ ﺑﺎ آﻧﻬﺎ ﺑﺮوﻧﺪ و ﻣﻴﮕﻮﻳﻨﺪ اﻳﻦ آﻳﻪ ﻫﻤﻴﻨﺠﺎ ﻧﺎزل ﺷﺪ ﻛﻪ‪ » :‬ﻻ اﻛﺮاه ﻓﻲ‬
‫اﻟﺪﻳﻦ ﻗﺪ ﺗﺒﻴﻦ اﻟﺮﺷﺪ ﻣﻦ اﻟﻐﻲ «‪.‬‬
‫آﻳﻪ دﻳﮕﺮ آن آﻳﻪ ﻣﻌﺮوف اﺳﺖ‪ » :‬ادع اﻟﻲ ﺳﺒﻴﻞ رﺑﻚ ﺑﺎﻟﺤﻜﻤﻪ واﻟﻤﻮﻋﻈﻪ اﻟﺤﺴﻨﻪ و ﺟﺎدﻟﻬﻢ‬
‫ﺑﺎﻟﺘﻲ ﻫﻲ ﺣﺴﻦ «‪ .‬ﻣﺮدم را ﺑﺨﻮان ﺑﺴﻮي راه ﭘﺮوردﮔﺎرت‪ ،‬ﺑﺎ ﭼﻲ؟ ﺑﺎ زور؟ ﺑﺎ ﺷﻤﺸﻴﺮ؟ ﻧﻪ‪ ،‬ﺑﺎ‬
‫ﺣﻜﻤﺖ‪ ،‬ﺑﺎ ﻣﻨﻄﻖ ﺑﺎ ﺑﺮﻫﺎن‪ ،‬و دﻳﮕﺮ ﺑﺎ ﻣﻮﻋﻈﻪ ﻧﻴﻚ‪ » :‬و ﺟﺎدﻟﻬﻢ ﺑﺎﻟﺘﻲ ﻫﻲ اﺣﺴﻦ «)‪ .(1‬آﻧﻬﺎ‬
‫ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﻮ ﻣﺠﺎدﻟﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﺗﻮ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻧﺤﻮ ﻧﻴﻜﻲ ﺑﺎ آﻧﻬﺎ ﻣﺠﺎدﻟﻪ ﻛﻦ‪ .‬اﻳﻦ آﻳﻪ ﻫﻢ ﻛﻪﺻﺮﻳﺤﺎ راه‬
‫اﺳﻼم آوردن را دﻋﻮت ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻛﺮد‪.‬‬
‫در آﻳﻪ دﻳﮕﺮ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ‪ » :‬و ﻗﻞ اﻟﺤﻖ ﻣﻦ رﺑﻜﻢ ﻓﻤﻦ ﺷﺎء ﻓﻠﻴﺆﻣﻦ و ﻣﻦ ﺷﺎء ﻓﻠﻴﻜﻔﺮ « )‪ .(2‬ﻫﺮ‬
‫ﻛﻪ دﻟﺶ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ اﻳﻤﺎن ﺑﻴﺎورد‪ ،‬اﻳﻤﺎن ﺑﻴﺎورد‪ ،‬ﻫﺮ ﻛﻪ ﻫﻢ دﻟﺶ ﻧﻤﻲ ﺧﻮاﻫﺪ اﻳﻤﺎن ﺑﻴﺎورد‬
‫ﻛﺎﻓﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﺎﻓﺮ زﻳﺴﺖ ﺑﻜﻨﺪ‪ ،‬ﭘﺲ اﻳﻦ آﻳﻪ ﻫﻢ ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻪ اﻳﻤﺎن و ﻛﻔﺮ اﺧﺘﻴﺎري اﺳﺖ ﺑﻨﺎﺑﺮ اﻳﻦ‬
‫اﺟﺒﺎري ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﭘﺲ اﺳﻼم ﻧﻤﻲ ﮔﻮﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ زوراﻳﻨﻬﺎ را وارد اﺳﻼم ﻛﺮد اﮔﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎن‬

‫ﭘﺎورﻗﻲ‪:‬‬
‫‪) .1‬ﻧﺤﻞ ‪(125 -‬‬
‫‪) .2‬ﻛﻬﻒ_‪(29‬‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٥٦‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﺷﺪﻧﺪ ﺧﻮب اﮔﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻧﺸﺪﻧﺪ ﺑﻜﺸﻴﺪ‪ ،‬اﺧﺘﻴﺎر ﺑﺎ ﺧﻮدﺷﺎن‪ ،‬ﻫﺮ ﻛﻪ ﻣﻲﺧﻮاﻫﺪ ﻣﺆﻣﻦ ﺑﺸﻮد‬
‫ﻣﺆﻣﻦ ﺑﺸﻮد ﻫﺮ ﻛﻪ ﻧﻤﻲﺧﻮاﻫﺪ ﻧﻪ‪.‬‬
‫آﻳﻪ دﻳﮕﺮ‪ » :‬و ﻟﻮ ﺷﺎء رﺑﻚ ﻻﻣﻦ ﻓﻲ اﻻرض ﻛﻠﻬﻢ ﺟﻤﻴﻌﺎ اﻓﺎﻧﺖ ﺗﻜﺮه اﻟﻨﺎس ﺣﺘﻲ ﻳﻜﻮﻧﻮا‬
‫ﻣﺆﻣﻨﻴﻦ «)‪ .(1‬ﺧﻄﺎب ﺑﻪ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﻛﺮم ﺧﻴﻠﻲ ﻣﺎﻳﻞ ﺑﻮد ﻣﺮدم ﻣﺆﻣﻦ ﺑﺸﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻗﺮآن ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ‪ ،‬زور در ﻣﻮرد اﻳﻤﺎن ﻣﻌﻨﻲ ﻧﺪارد‪ .‬اﮔﺮ زور ﺻﺤﻴﺢ ﺑﻮد ﺧﺪا ﺧﻮدش ﺑﺎراده‬
‫ﺗﻜﻮﻳﻨﻲ ﺧﻮدش ﻣﻴﺘﻮاﻧﺴﺖ ﻫﻤﻪ ﻣﺮدم را ﻣﺆﻣﻦ ﻛﻨﺪ اﻣﺎ اﻳﻤﺎن ﻳﻚ اﻣﺮﻳﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺮدم‬
‫اﻧﺘﺨﺎب ﺑﻜﻨﻨﺪ ﭘﺲ ﺑﻬﻤﺎن دﻟﻴﻞ ﻛﻪ ﺧﻮد ﺧﺪا ﺑﺎ اراده ﺗﻜﻮﻳﻨﻲ و اﺟﺒﺎري ﻣﺮدم را ﻣﺆﻣﻦ ﻧﻜﺮده‬
‫اﺳﺖ و ﻣﺮدم را ﻣﺨﺘﺎر و آزاد ﮔﺬاﺷﺘﻪ اﺳﺖ ﺗﻮ ﻫﻢ اي ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ ﻣﺮدﻣﺮا ﺑﺎﻳﺪ آزاد ﺑﮕﺬاري ﻫﺮ ﻛﻪ‬
‫دﻟﺶ ﺑﺨﻮاﻫﺪ اﻳﻤﺎن ﺑﻴﺎورد و ﻫﺮ ﻛﻪ دﻟﺶ ﻣﻴﺨﻮاﻫﺪ اﻳﻤﺎن ﻧﻴﺎورد‪.‬‬
‫آﻳﻪاي دﻳﮕﺮ‪ :‬ﻗﺮآن ﺧﻄﺎب ﺑﻪ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﻛﺮم ﻣﻴﻔﺮﻣﺎﻳﺪ‪ » :‬ﻟﻌﻠﻚ ﺑﺎﺧﻊ ﻧﻔﺴﻚ ان ﻻ ﻳﻜﻮﻧﻮا‬
‫ﻣﺆﻣﻨﻴﻦ «‪ .‬اي ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ ﺗﻮ ﻣﺜﻞ اﻳﻨﻜﻪ ﺧﻮدﺗﺮا ﻣﻴﺨﻮاﻫﻲ ﺑﻜﺸﻲ ﻛﻪ اﻳﻨﻬﺎ اﻳﻤﺎن ﻧﻤﻲآورﻧﺪ‪،‬‬
‫ﺧﻮدﺗﺮا ﻣﻴﺨﻮاﻫﻲ ﻫﻼك ﻛﻨﻲ ﻛﻪ اﻳﻨﻬﺎ اﻳﻤﺎن‬
‫ﭘﺎورﻗﻲ‪:‬‬
‫‪(99‬‬ ‫‪-‬‬ ‫)ﻳﻮﻧﺲ‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٥٧‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﻧﻤﻴﺎورﻧﺪ‪ ،‬اﻳﻨﻘﺪر ﻏﺼﻪ اﻳﻨﻬﺎ را ﻧﺨﻮر‪ ،‬ﻣﺎ اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﻴﻢ ﺑﺎ اراده ﺗﻜﻮﻳﻨﻲ و ﺑﺰور ﻣﺮدم را ﺑﺎ اﻳﻤﺎن‬
‫ﺑﻜﻨﻴﻢ ﻛﻪ راﻫﻤﺎن ﺑﺎز اﺳﺖ و آﺳﺎن‪ » ،‬ان ﻧﺸﺎء ﻧﻨﺰل ﻋﻠﻴﻬﻢ ﻣﻦ اﻟﺴﻤﺎء آﻳﻪ ﻓﻈﻠﺖ اﻋﻨﺎﻗﻬﻢ ﻟﻬﺎ‬
‫ﺧﺎﺿﻌﻴﻦ «)‪ .(1‬ﻣﺎ اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﻴﻢ از آﺳﻤﺎن آﻳﻪاي ﻧﺎزل ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬ﻋﺬاﺑﻲ ﻧﺎزل ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﺑﻪ‬
‫ﻣﺮدم ﻣﻲ ﮔﻮﺋﻴﻢ ﻳﺎ ﺑﺎﻳﺪ اﻳﻤﺎن ﺑﻴﺎورﻳﺪ ﻳﺎ ﺑﺎ اﻳﻦ ﻋﺬاب ﺷﻤﺎ را ﻫﻼك ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬ﻫﻤﻪ ﻣﺮدم‬
‫ﺑﺎﻻﺟﺒﺎر اﻳﻤﺎن ﺧﻮاﻫﻨﺪ آورد وﻟﻲ ﻣﺎ اﻳﻦ ﻛﺎر را ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﭼﻮن ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ اﻳﻤﺎن را ﻣﺮدم‬
‫ﺧﻮدﺷﺎن اﺧﺘﻴﺎر ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫اﻳﻦ آﻳﺎت ﺑﺎز ﻧﻈﺮ اﺳﻼم را درﺑﺎره ﺟﻬﺎد روﺷﻦ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﺪف اﺳﻼم از ﺟﻬﺎد آن ﻧﻴﺴﺖ‬
‫ﻛﻪ ﺑﺮﺧﻲ ﻣﻐﺮﺿﻴﻦ ﮔﻔﺘﻪاﻧﺪ ﻛﻪ ﻫﺪف اﺳﻼم اﺟﺒﺎري اﺳﺖﻛﻪ ﻫﺮ ﻛﺲ ﻛﺎﻓﺮ اﺳﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﺷﻤﺸﻴﺮ‬
‫ﺑﺎﻻي ﺳﺮش ﮔﺮﻓﺖ ﻛﻪ ﻳﺎ اﺳﻼم اﺧﺘﻴﺎر ﻛﻦ ﻳﺎ ﻛﺸﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮي‪.‬‬

‫ﺻﻠﺢ و ﺳﺎزش‬
‫ﻳﻚ ردﻳﻒ آﻳﺎت دﻳﮕﺮ ﻫﻢ دارﻳﻢ‪ ،‬اﻳﻦ ردﻳﻒ آﻳﺎت را ﻫﻢ ذﻛﺮ ﻛﻨﻴﻢ‪ :‬ﺑﻄﻮر ﻛﻠﻲ اﺳﻼم ﺑﻤﺴﺌﻠﻪ‬
‫ﺻﻠﺢ اﻫﻤﻴﺖ‬

‫ﭘﺎورﻗﻲ‪:‬‬
‫‪.(3‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪4‬‬ ‫)ﺷﻌﺮاء‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٥٨‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫وﻟﻲ از اﻳﻨﻬﺎ ﺻﺮﻳﺢﺗﺮ اﻳﻦ آﻳﻪ اﺳﺖ‪ » :‬و ان ﺟﻨﺤﻮا ﻟﻠﺴﻠﻢ ﻓﺎﺟﻨﺢ ﻟﻬﺎ و ﺗﻮﻛﻞ ﻋﻠﻲ اﷲ «)‪.(3‬‬
‫اي ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﮔﺮ ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ ﺗﻮ ﻃﺮﻓﺪار ﺻﻠﺢ ﺑﺸﻮﻧﺪ و ﺑﺎل ﺧﻮدﺷﺎﻧﺮا ﺑﺮاي ﺻﻠﺢ ﭘﻬﻦ ﺑﻜﻨﻨﺪ ﺗﻮ ﻫﻢ‬
‫آﻣﺎده ﺻﻠﺢ ﺑﺎش ﻳﻌﻨﻲ اﮔﺮآﻧﻬﺎ ﺻﻠﺢ ﻃﻠﺐ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺗﻮ ﻫﻢ ﺻﻠﺢ ﻃﻠﺐ ﺑﺎش‪ .‬ﭘﺲ اﻳﻦ آﻳﺎت ﻧﻴﺰ‬
‫ﻧﺸﺎن ﻣﻴﺪﻫﺪ ﻛﻪ اﺳﻼم روﺣﺶ روح ﺻﻠﺢ اﺳﺖ‪.‬‬
‫در آﻳﻪ دﻳﮕﺮ ﻛﻪ در ﺳﻮره ﺗﻮﺑﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻲ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ‪ » :‬ﻓﺎن اﻋﺘﺰﻟﻮﻛﻢ ﻓﻠﻢ ﻳﻘﺎﺗﻠﻮﻛﻢ و اﻟﻘﻮا اﻟﻴﻜﻢ‬
‫اﻟﺴﻠﻢ ﻓﻤﺎ ﺟﻌﻞ اﷲ ﻟﻜﻢ ﻋﻠﻴﻬﻢ ﺳﺒﻴﻼ «)‪ .(4‬اي ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﮔﺮ اﻳﻨﻬﺎ ﻛﻨﺎره ﮔﻴﺮي ﻛﺮدﻧﺪ از‬
‫ﺟﻨﮓ‪ ،‬و ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﻧﺠﻨﮕﻴﺪﻧﺪ و اﻇﻬﺎر ﺻﻠﺢ ﻛﺮدﻧﺪ و ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻣﺎ ﺣﺎﺿﺮﻳﻢ ﺑﺎ‬
‫ﭘﺎورﻗﻲ‪:‬‬
‫‪) .1‬ﻧﺴﺎء ‪.(128 -‬‬
‫‪) .2‬ﺑﻘﺮه ‪.(208 -‬‬
‫‪) .3‬اﻧﻔﺎل ‪.(61 -‬‬
‫‪.(90‬‬ ‫‪-‬‬ ‫)ﻧﺴﺎء‬ ‫‪.4‬‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٥٩‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫در ﻳﻚ ﺟﺎي دﻳﮕﺮ ﻫﻢ در ﻗﺮآن درﺑﺎره ﻣﻨﺎﻓﻘﻴﻦ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ‪ » :‬ﻓﺎن ﺗﻮﻟﻮا ﻓﺨﺬوﻫﻢ و اﻗﺘﻠﻮﻫﻢ‬
‫ﺣﻴﺚ وﺟﺪﺗﻤﻮﻫﻢ و ﻻ ﺗﺘﺨﺬوا ﻣﻨﻬﻢ وﻟﻴﺎ و ﻻ « » ﻧﺼﻴﺮا‪ .‬اﻻ اﻟﺬﻳﻦ ﻳﺼﻠﻮن اﻟﻲ ﻗﻮم ﺑﻴﻨﻜﻢ و‬
‫ﺑﻴﻨﻬﻢ ﻣﻴﺜﺎق او ﺟﺎؤوﻛﻢ ﺣﺼﺮت ﺻﺪورﻫﻢ ان ﻳﻘﺎﺗﻠﻮﻛﻢ او ﻳﻘﺎﺗﻠﻮا ﻗﻮﻣﻬﻢ «)‪ .(1‬اﮔﺮ ﻣﻨﺎﻓﻘﻴﻨﻲ‬
‫ﻛﻪ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ در ﺟﻨﮕﻨﺪ ﻓﺮار ﻛﻨﻨﺪ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪﺷﺎن و ﺑﻜﺸﻴﺪﺷﺎن ﻫﺮ ﺟﺎ ﭘﻴﺪا ﻛﺮدﻳﺪ‪ ،‬ﺑﺎ اﻳﻨﻬﺎ دوﺳﺖ‬
‫ﻧﺸﻮﻳﺪ و از اﻳﻨﻬﺎ ﻛﻤﻚ ﻧﮕﻴﺮﻳﺪ‪ ،‬ﻣﮕﺮ آﻧﺎﻧﻜﻪ ﺑﺎ ﻫﻢ ﭘﻴﻤﺎﻧﺎن ﺷﻤﺎ ﻣﺘﺼﻞ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ و ﺣﺎﺿﺮﻧﺪ ﺑﺎ‬
‫ﺷﻤﺎ ﻫﻢ ﭘﻴﻤﺎن ﺑﺸﻮﻧﺪ آﻧﻬﺎ را ﻧﻜﺸﻴﺪ ﻳﺎ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺧﻮدﺷﺎن از ﺟﻨﮕﻴﺪن ﺧﺴﺘﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﺎ‬
‫آﻧﻬﺎ ﺟﻨﮓ ﻧﻜﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺎ در اﻳﻦ ﺻﻮرت ﭼﻬﺎر ردﻳﻒ آﻳﺎت ذﻛﺮ ﻛﺮدﻳﻢ ﻳﻚ ردﻳﻒ آﻳﺎﺗﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺼﻮرت ﻣﻄﻠﻖ ﻣﻲ‬
‫ﮔﻮﻳﺪ ﺑﺠﻨﮕﻴﺪ ﻛﻪ اﮔﺮ ﻣﺎ ﺑﻮدﻳﻢ و اﻳﻦ آﻳﺎت و آﻳﺎت دﻳﮕﺮي ﻧﺒﻮد ﻣﻤﻜﻦ ﺑﻮد ﺑﮕﻮﺋﻴﻢ اﺳﻼم دﻳﻦ‬
‫ﺟﻨﮓ اﺳﺖ‪ .‬ردﻳﻒ دوم آﻳﺎﺗﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺟﻨﮕﻴﺪن ﺑﺎ‬
‫‪(89‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪90‬‬ ‫‪/‬‬ ‫)ﻧﺴﺎء‬ ‫‪.1‬‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٦٠‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬
‫‪٦١‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬
‫‪٦٢‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫‪ ٣‬ﻣﺎهﻴﺖ ﺟﻬﺎد دﻓﺎع اﺳﺖ‬

‫ﺑﺴﻢ اﷲ اﻟﺮﺣﻤﻦ اﻟﺮﺣﻴﻢ‬

‫» ﻗﺎﺗﻠﻮا اﻟﺬﻳﻦ ﻻ ﻳﺆﻣﻨﻮن ﺑﺎﷲ و اﻟﻴﻮم اﻻﺧﺮ «‪...‬‬
‫ﻳﻜﻲ از ﻣﺒﺎﺣﺜﻲ ﻛﻪ دراﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع وﺟﻮد دارد اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎﻫﻴﺖ ﺟﻬﺎد از ﻧﻈﺮ اﺳﻼم‬
‫ﭼﻴﺴﺖ؟ ﺣﻘﻴﻘﺖ و ﻣﺎﻫﻴﺖ ﺟﻬﺎد ﭼﻴﺴﺖ؟ در اﻳﻦ ﺟﻬﺖ اﺧﺘﻼﻓﻲ ﻣﻴﺎن ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ‬
‫ﻣﺎﻫﻴﺖ ﺟﻬﺎد دﻓﺎع اﺳﺖ؛ ﻳﻌﻨﻲ در اﻳﻦ ﺟﻬﺖ ﻛﺴﻲ ﺗﺮدﻳﺪ ﻧﺪارد ﻛﻪ ﺟﻬﺎد و ﻫﺮ ﻧﻮع ﻗﺘﺎﻟﻲ و‬
‫ﺟﻨﮕﻲ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺗﺠﺎوز ﻳﻌﻨﻲ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺟﺬب ﻛﺮدن ﻣﺎل و ﺛﺮوت آن ﻃﺮف و ﻳﺎ ﺳﺎﻳﺮ ﻧﻴﺮوﻫﺎي‬
‫آن ﻃﺮف ﺑﻪ ﺧﻮد و ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ﺟﻨﮓ ﺑﺮاي اﺳﺘﺨﺪام ﻧﻴﺮوﻫﺎي اﻗﺘﺼﺎدي ﻳﺎ اﻧﺴﺎﻧﻲ ﻳﻚ‬
‫ﻗﻮﻣﻲ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ وﺟﻪ از ﻧﻈﺮ‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٦٣‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫اﺳﻼم روا ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬از ﻧﻈﺮ اﺳﻼم اﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﺟﻨﮕﻬﺎ ﻧﻮﻋﻲ ﻇﻠﻢ اﺳﺖ‪ .‬ﺟﻬﺎد ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان دﻓﺎع‬
‫و در واﻗﻊ ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ ﻳﻚ ﻧﻮع ﺗﺠﺎوز اﺳﺖ و ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﺸﺮوع ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﺷﻖ ﺛﺎﻟﺜﻲ ﻫﻢ وﺟﻮد‬
‫دارد ﻛﻪ ﻧﻪ ﺑﺮاي ﺟﺬب و اﺳﺘﺨﺪام ﻧﻴﺮوﻫﺎ ﺑﺎﺷﺪ و ﻧﻪ ﺑﺮاي دﻓﺎغ از ﺧﻮد ﻳﺎ از ﻳﻚ ارزش‬
‫اﻧﺴﺎﻧﻲ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺮاي ﺑﺴﻂ ﻳﻚ ارزش اﻧﺴﺎﻧﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﻌﺪا ﺑﺤﺚ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ در اﻳﻦ‬
‫ﻛﺒﺮاي ﻛﻠﻲ ﻫﻴﭻ اﺧﺘﻼﻓﻲ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺟﻬﺎد و ﺟﻨﮓ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان دﻓﺎع ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬اﺧﺘﻼﻓﻲ ﻛﻪ‬
‫ﻫﺴﺖ اﺧﺘﻼف ﺻﻐﺮوي اﺳﺖ ﻳﻌﻨﻲ اﺧﺘﻼف در اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ دﻓﺎع از ﭼﻪ؟‬

‫اﻧﻮاع دﻓﺎع‬
‫ﺑﺮﺧﻲ اﻳﻨﺠﺎ ﻧﻈﺮﺷﺎن ﻣﺤﺪود اﺳﺖ؛ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ ﻳﻌﻨﻲ دﻓﺎع از ﺷﺨﺺ ﺧﻮد‪ ،‬ﺟﻨﮓ آن وﻗﺖ‬
‫ﻣﺸﺮوع اﺳﺖ ﻛﻪ اﻧﺴﺎن ﭼﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﻓﺮد و ﭼﻪ ﺑﻌﻨﻮان ﻳﻚ ﻗﻮم وﻣﻠﺖ ﺑﺨﻮاﻫﺪ از ﺧﻮدش‬
‫و از ﺣﻴﺎت ﺧﻮدش دﻓﺎع ﻛﻨﺪ‪ .‬ﭘﺲ اﮔﺮ ﻳﻚ ﻗﻮﻣﻲ ﻳﺎ ﻳﻚ ﻣﻠﺘﻲ ﺣﻴﺎﺗﺶ از ﻧﺎﺣﻴﻪ دﻳﮕﺮي در‬
‫ﻣﻌﺮض ﺧﻄﺮ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ اﻳﻨﺠﺎ دﻓﺎع از ﺣﻴﺎت اﻣﺮي اﺳﺖ ﻣﺸﺮوع ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ اﮔﺮ ﺛﺮوﺗﺶ و‬
‫ﻣﺎﻟﻜﻴﺘﺶ ﻣﻮرد ﺗﻬﺎﺟﻢ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ ﺑﺎز اﻳﻦ از ﻧﻈﺮ ﺣﻘﻮق اﻧﺴﺎﻧﻲ‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٦٤‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﺣﻖ دارد ﻛﻪ از ﺣﻖ ﺧﻮد دﻓﺎع ﻛﻨﺪ ﺑﻨﺎﺑﺮ اﻳﻦ ﻳﻚ ﻓﺮد آﻧﻮﻗﺘﻲ ﻛﻪ ﻣﺎل و ﺛﺮوﺗﺶ ﻣﻮرد ﺗﻬﺎﺟﻢ‬
‫ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد ﺣﻖ دارد ﻛﻪ از ﺛﺮوت ﺧﻮدش دﻓﺎع ﻛﻨﺪ ﻳﺎ ﻳﻚ ﻣﻠﺖ اﮔﺮ ﻳﻚ ﻗﻮم دﻳﮕﺮي‬
‫ﺑﺨﻮاﻫﻨﺪ ﺛﺮوت او را ﺗﺼﺎﺣﺐ ﻛﻨﻨﺪ و ﺑﻪ ﻧﺤﻮي ﺑﺒﺮﻧﺪ ﺣﻖ دارد ﻛﻪ از ﺛﺮوت ﺧﻮدش دﻓﺎع ﻛﻨﺪ‬
‫و ﻟﻮ ﺑﺎ ﺟﻨﮓ‪.‬‬
‫اﺳﻼم ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ‪ » :‬اﻟﻤﻘﺘﻮل دون اﻫﻠﻪ و ﻋﻴﺎﻟﻪ ﺷﻬﻴﺪ «‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﻛﺴﻴﻜﻪ در ﻣﻘﺎم دﻓﺎع از ﻣﺎﻟﺶ‬
‫و از ﻧﺎﻣﻮﺳﺶ ﻛﺸﺘﻪ ﺑﺸﻮد از ﻧﻈﺮ اﺳﻼم ﺷﻬﻴﺪ اﺳﺖ‪ .‬ﭘﺲ دﻓﺎع از ﻧﺎﻣﻮس ﻫﻢ ﻣﺎﻧﻨﺪ دﻓﺎع از‬
‫ﺟﺎن و ﻣﺎل اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺎﻻﺗﺮ اﺳﺖ‪ ،‬دﻓﺎع از ﺷﺮاﻓﺖ اﺳﺖ‪ ،‬دﻓﺎع از اﺳﺘﻘﻼل ﺑﺮاي ﻳﻚ ﻣﻠﺖ‬
‫ﻗﻄﻌﺎ اﻣﺮي ﻣﺸﺮوع اﺳﺖ ﭘﺲ در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻗﻮم ﺑﺨﻮاﻫﻨﺪ اﺳﺘﻘﻼل ﻗﻮم دﻳﮕﺮي راﺑﮕﻴﺮﻧﺪ‬
‫و آﻧﻬﺎ را ﺗﺤﺖ ﻗﻴﻤﻮﻣﻴﺖ ﺧﻮدﺷﺎن ﻗﺮار ﺑﺪﻫﻨﺪ و اﻳﻦ ﻣﻠﺖ ﺑﺨﻮاﻫﻨﺪ از اﺳﺘﻘﻼل ﺧﻮدش دﻓﺎع‬
‫ﻛﻨﺪ و دﺳﺖ ﺑﻪ اﺳﻠﺤﻪ ﺑﺒﺮد‪ ،‬ﻛﺎري ﻣﺸﺮوع و ﺑﻠﻜﻪ ﻣﻤﺪوح و ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺤﺴﻴﻦ اﻧﺠﺎم داده اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﭘﺲ دﻓﺎع از ﺣﻴﺎت‪ ،‬دﻓﺎع از ﻣﺎل و ﺛﺮوت و ﺳﺮزﻣﻴﻦ‪ ،‬دﻓﺎع از اﺳﺘﻘﻼل‪ ،‬دﻓﺎع از ﻧﺎﻣﻮس‪ ،‬ﻫﻤﻪ‬
‫اﻳﻨﻬﺎ دﻓﺎﻋﻬﺎﺋﻲ اﺳﺖ ﻣﺸﺮوع‪ .‬ﻛﺴﻲ ﺗﺮدﻳﺪ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻣﻮارد دﻓﺎع ﺟﺎﻳﺰ اﺳﺖ و ﻟﻬﺬا‬
‫ﮔﻔﺘﻴﻢ ﻛﻪ آن ﻧﻈﺮي ﻛﻪ ﺑﻌﻀﻲ ﻣﺴﻴﺤﻴﺎن ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ دﻳﻦ ﺑﺎﻳﺪ ﻃﺮﻓﺪار‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٦٥‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﺻﻠﺢ ﺑﺎﺷﺪ ﻧﻪ ﻃﺮﻓﺪار ﺟﻨﮓ‪ ،‬و ﺟﻨﮓ ﻣﻄﻠﻘﺎ ﺑﺪ اﺳﺖ و ﺻﻠﺢ ﻣﻄﻠﻘﺎ ﺧﻮب اﺳﺖ‪ ،‬ﺣﺮف ﺑﻲ‬
‫ﻣﻮردي اﺳﺖ‪ .‬ﺟﻨﮕﻲ ﻛﻪ ﺑﻌﻨﻮان دﻓﺎع ﺑﺎﺷﺪ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺪ ﻧﻴﺴﺖ ﺑﺴﻴﺎر ﻫﻢ ﺧﻮب اﺳﺖ و ﺟﺰء‬
‫ﺿﺮورﺗﻬﺎي ﺣﻴﺎت ﺑﺸﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻗﺮآن ﻛﺮﻳﻢ ﻫﻢ ﺑﺎﻳﻦ ﻣﻄﻠﺐ ﺗﺼﺮﻳﺢ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ‪ » :‬ﻟﻮ ﻻ دﻓﻊ‬
‫اﷲ اﻟﻨﺎس ﺑﻌﻀﻬﻢ ﺑﺒﻌﺾ ﻟﻔﺴﺪت اﻻرض «)‪ .(1‬ﻳﺎ ﺟﺎي دﻳﮕﺮ ﻣﻲ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ‪ » :‬ﻟﻮﻻ دﻓﻊ اﷲ‬
‫اﻟﻨﺎس ﺑﻌﻀﻬﻢ ﺑﺒﻌﺾ ﻟﻬﺪﻣﺖ ﺻﻮاﻣﻊ و ﺑﻴﻊ و ﺻﻠﻮات و ﻣﺴﺎﺟﺪ ﻳﺬﻛﺮ ﻓﻴﻬﺎ اﺳﻢ اﷲ «)‪ .(2‬ﺗﺎ‬
‫اﻳﻨﺠﺎ را ﻫﻤﻪ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﻗﺒﻮل دارﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺣﻘﻮق اﻧﺴﺎﻧﻴﺖ‬
‫ﻳﻚ ﻣﻄﻠﺐ در اﻳﻨﺠﺎ وﺟﻮد دارد و آن اﻳﻦ اﺳﺖ‪ :‬آﻳﺎ آن ﭼﻴﺰي ﻛﻪ دﻓﺎع از آن ﻣﺸﺮوع اﺳﺖ‬
‫ﻣﻨﺤﺼﺮ اﺳﺖ ﺑﺎﻳﻨﻜﻪ ﺣﻘﻮق ﺧﻮدي ﻳﻚ ﻓﺮد ﻳﺎ ﺣﻘﻮق ﺧﻮدي ﻳﻚ ﻣﻠﺖ از ﻣﻴﺎن ﺑﺮود‪ ،‬ﻣﻨﺤﺼﺮ‬
‫ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ اﺳﺖ ﻳﺎ در ﻣﻴﺎن اﻣﻮري ﻛﻪ دﻓﺎع از آﻧﻬﺎ واﺟﺐ و ﻻزم اﺳﺖ ﺑﻌﻀﻲ از اﻣﻮر اﺳﺖ ﻛﻪ‬
‫اﻳﻨﻬﺎ ﺟﺰء ﺣﻘﻮق‬

‫ﭘﺎورﻗﻲ‪:‬‬
‫‪) .1‬ﺑﻘﺮه ‪(251-‬‬
‫‪.(39‬‬ ‫‪-‬‬ ‫)ﺣﺞ‬ ‫‪.2‬‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٦٦‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﻓﺮد ﻳﺎ ﺣﻘﻮق ﻣﻠﺖ ﺧﺎص ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺟﺰء ﺣﻘﻮق اﻧﺴﺎﻧﻴﺖ اﺳﺖ‪ ،‬ﭘﺲ اﮔﺮ ﺣﻖ اﻧﺴﺎﻧﻴﺖ در‬
‫ﻳﻚ ﻣﻮردي ﻣﻮرد ﺗﻬﺎﺟﻢ ﻗﺮار ﺑﮕﻴﺮد ﺟﻨﮕﻴﺪن ﺑﻪ ﻋﻨﻮان دﻓﺎع از ﺣﻘﻮق اﻧﺴﺎﻧﻴﺖ ﭼﻪ ﺣﻜﻤﻲ‬
‫دارد؟ آﻳﺎ ﻣﺸﺮوع اﺳﺖ ﻳﺎ ﻏﻴﺮ ﻣﺸﺮوع؟‬
‫ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻛﺴﻲ ﺑﮕﻮﻳﺪ دﻓﺎع از ﺣﻘﻮق اﻧﺴﺎﻧﻴﺖ ﻳﻌﻨﻲ ﭼﻪ؟! ﻣﻦ ﻓﻘﻂ از ﺣﻘﻮق ﻓﺮدي ﺧﻮدم‬
‫ﺑﺎﻳﺪ دﻓﺎع ﻛﻨﻢ ﻳﺎ ﺣﺪاﻛﺜﺮ از ﺣﻘﻮق ﻣﻠﻴﻢ ﺑﺎﻳﺪ دﻓﺎع ﻛﻨﻢ‪ ،‬ﻣﻦ را ﺑﺤﻘﻮق اﻧﺴﺎﻧﻴﺖ ﭼﻪ ﻛﺎر! وﻟﻲ‬
‫اﻳﻦ ﺣﺮف درﺳﺘﻲ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬

‫دﻓﺎع از ﺣﻘﻮق اﻧﺴﺎﻧﻲ از دﻓﺎع از ﺣﻘﻮق ﻓﺮدي و ﻗﻮﻣﻲ ﻣﻘﺪﺳﺘﺮ اﺳﺖ‬

‫ﻳﻚ ﺳﻠﺴﻠﻪ ﭼﻴﺰﻫﺎﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻨﻬﺎ از ﺣﻘﻮق ﻳﻚ ﻓﺮد و ﻳﺎ از ﺣﻘﻮق ﻳﻚ ﻣﻠﺖ‪ ،‬ﺑﺮﺗﺮ اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﻣﻘﺪﺳﺘﺮ اﺳﺖ و دﻓﺎع ﻛﺮدن از آﻧﻬﺎ ﻧﺰد وﺟﺪان ﺑﺸﺮي ﺑﺎﻻﺗﺮ اﺳﺖ از دﻓﺎع از ﺣﻘﻮق ﺷﺨﺼﻲ‪،‬‬
‫و اﻳﻨﻬﺎ ﻫﻤﺎن ﻣﻘﺪﺳﺎت اﻧﺴﺎﻧﻴﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﻣﻼك ﺗﻘﺪس دﻓﺎع اﻳﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ‬
‫اﻧﺴﺎن ﺑﺎﻳﺪ از ﺧﻮد دﻓﺎع ﻛﻨﺪ ﺑﻠﻜﻪ ﻣﻼك اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ از "ﺣﻖ" دﻓﺎع ﻛﻨﺪ‪ .‬وﻗﺘﻲ ﻛﻪ‬
‫ﻣﻼك "ﺣﻖ" اﺳﺖ ﭼﻪ ﻓﺮﻗﻲ اﺳﺖ ﻣﻴﺎن ﺣﻖ ﻓﺮدي و ﺣﻖ ﻋﻤﻮﻣﻲ و‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٦٧‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫اﻧﺴﺎﻧﻲ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ دﻓﺎع از ﺣﻘﻮق اﻧﺴﺎﻧﻲ ﻣﻘﺪﺳﺘﺮ اﺳﺖ و اﻣﺮوزوﻟﻮ اﺳﻤﺶ را ﻧﺒﺮﻧﺪ‪ ،‬درﻋﻤﻞ ﺑﻪ آن‬
‫اﻋﺘﺮاف دارﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺜﻼ آزادي را از ﻣﻘﺪﺳﺎت ﺑﺸﺮي ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ﻣﻲ آورﻧﺪ‪ .‬آزادي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﺮد و ﻳﻚ ﻣﻠﺖ‬
‫ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺣﺎﻻ اﮔﺮ آزادي در ﺟﺎﻳﻲ ﻣﻮرد ﺗﻬﺎﺟﻢ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ اﻣﺎ ﻧﻪ آزادي ﻣﻦ و ﻧﻪ آزادي ﻣﻠﺖ‬
‫ﻣﻦ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ در ﻳﻚ ﮔﻮﺷﻪ اي از ﮔﻮﺷﻪ ﻫﺎي دﻧﻴﺎ آزادي ﻛﻪ ﺟﺰء ﺣﻘﻮق ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻫﻤﻪ‬
‫اﻧﺴﺎﻧﻬﺎﺳﺖ ﻣﻮرد ﺗﻬﺎﺟﻢ ﻗﺮارﮔﺮﻓﺘﻪ‪ ،‬آﻳﺎ دﻓﺎع ﻛﺮدن از اﻳﻦ ﺣﻖ اﻧﺴﺎﻧﻴﺖ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان دﻓﺎع از‬
‫"ﺣﻖ اﻧﺴﺎﻧﻴﺖ" ﻣﺸﺮوع اﺳﺖ ﻳﺎ ﻧﻪ؟ اﮔﺮ ﻣﺸﺮوع اﺳﺖ ﭘﺲ ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻪ آن ﻓﺮدي ﻛﻪ آزادي او‬
‫ﻣﻮرد ﺗﻬﺎﺟﻢ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬اﻓﺮاد دﻳﮕﺮ و ﻣﻠﺘﻬﺎي دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻛﻤﻚ‬
‫آزادي ﺑﺸﺘﺎﺑﻨﺪ و ﺑﺠﻨﮓ ﺳﻠﺐ آزادي و اﺧﺘﻨﺎق ﺑﺮوﻧﺪ‪ .‬در اﻳﻨﺠﺎ ﭼﻲ ﺟﻮاب ﻣﻴﺪﻫﻴﺪ؟ ﮔﻤﺎن‬
‫ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻢ ﻛﺴﻲ ﺗﺮدﻳﺪ ﺑﻜﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻘﺪﺳﺘﺮﻳﻦ اﻗﺴﺎم ﺟﻬﺎدﻫﺎ و ﻣﻘﺪﺳﺘﺮﻳﻦ اﻗﺴﺎم ﺟﻨﮕﻬﺎ ﺟﻨﮕﻲ‬
‫اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻌﻨﻮان دﻓﺎع از ﺣﻘﻮق اﻧﺴﺎﻧﻴﺖ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫در ﻣﺪﺗﻲ ﻛﻪ اﻟﺠﺰاﻳﺮﻳﻬﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻌﻤﺎر ﻓﺮاﻧﺴﻪ ﻣﻲﺟﻨﮕﻴﺪﻧﺪ ﻳﻜﻌﺪه اﻓﺮاد ﺣﺘﻲ از اروﭘﺎﺋﻴﻬﺎ در اﻳﻦ‬
‫ﺟﻨﮓ ﺷﺮﻛﺖ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﻳﺎ ﺑﺼﻮرت ﺳﺮﺑﺎز ﻳﺎ ﺑﺼﻮرت ﻏﻴﺮﺳﺮﺑﺎز‪ ،‬آﻳﺎ از‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٦٨‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ ﻓﻘﻂ اﻟﺠﺰاﻳﺮﻳﻬﺎ ﺟﻨﮕﻴﺪﻧﺸﺎن ﻣﺸﺮوع ﺑﻮد ﭼﻮن ﺣﻘﻮق ﺧﻮدﺷﺎن ﻣﻮرد ﺗﺠﺎوز ﻗﺮار‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﭘﺲ ﺑﻨﺎﺑﺮ اﻳﻦ ﻓﺮدي ﻛﻪ از اﻗﺼﻲ ﺑﻼد اروﭘﺎ آﻣﺪه ﺑﻨﻔﻊ اﻳﻦ ﻣﻠﺖ وارد ﭘﻴﻜﺎر ﺷﺪه او‬
‫ﻇﺎﻟﻢ و ﻣﺘﺠﺎوز اﺳﺖ و ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎو ﮔﻔﺖ ﻓﻀﻮﻟﻲ ﻣﻮﻗﻮف‪ ،‬ﺑﺘﻮ ﭼﻪ ﻣﺮﺑﻮط اﺳﺖ‪ ،‬ﻛﺴﻴﻜﻪ ﺑﺤﻘﻮق ﺗﻮ‬
‫ﺗﺠﺎوز ﻧﻜﺮده ﺗﻮ ﭼﺮا اﻳﻨﺠﺎ ﺷﺮﻛﺖ ﻣﻴﻜﻨﻲ‪ ،‬ﻳﺎ او ﺑﺎﻳﺪ ﺑﮕﻮﻳﺪ ﻣﻦ از ﺣﻖ اﻧﺴﺎﻧﻴﺖ دﻓﺎع ﻣﻴﻜﻨﻢ‪ ،‬و‬
‫ﺣﺘﻲ ﺟﻬﺎد ﭼﻨﻴﻦ ﺷﺨﺼﻲ از ﺟﻬﺎد آن اﻟﺠﺰاﻳﺮي ﻣﻘﺪﺳﺘﺮ اﺳﺖ ﭼﻮن او ﺟﻨﺒﻪ دﻓﺎع از ﺧﻮد‬
‫دارد و ﻋﻤﻞ اﻳﻦ اﺧﻼﻗﻲﺗﺮ اﺳﺖ از ﻋﻤﻞ او و ﻣﻘﺪﺳﺘﺮ اﺳﺖ از ﻋﻤﻞ او؟ ﻣﺴﻠﻤﺎ ﺷﻖ دوم‬
‫ﺻﺤﻴﺢ اﺳﺖ‪.‬‬
‫آزادﻳﺨﻮاﻫﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻳﺎ ﺣﻘﻴﻘﺘﺎ آزادﻳﺨﻮاه ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻳﺎ ﺗﻈﺎﻫﺮ ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ ﺑﺎزادﻳﺨﻮاﻫﻲ و اﺣﺘﺮاﻣﻲ‬
‫ﻛﺴﺐ ﻛﺮدهاﻧﺪ در ﻣﻴﺎن ﻋﻤﻮم‪ ،‬اﺣﺘﺮام ﺧﻮدﺷﺎﻧﺮا در ﻣﻴﺎن ﺗﻮده ﻣﺮدم ﻣﺪﻳﻮن ﻫﻤﻴﻦ ﺣﺎﻟﺖ‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺧﻮدﺷﺎﻧﺮا ﻣﺪاﻓﻊ ﺣﻘﻮق اﻧﺴﺎﻧﻴﺖ ﻣﻴﺸﻤﺎرﻧﺪ ﻧﻪ ﻣﺪاﻓﻊ ﺣﻘﻮق ﻓﺮد ﺧﻮدﺷﺎن ﻳﺎ ﻣﻠﺖ‬
‫ﺧﻮدﺷﺎن ﻳﺎ ﻗﺎره ﺧﻮدﺷﺎن‪ .‬و اﺣﻴﺎﻧﺎ آﻧﻬﺎ اﮔﺮ از ﺣﺪود زﺑﺎن و ﻗﻠﻢ و ﻧﻄﻖ و ﺧﻄﺎﺑﻪ و روﺷﻦ‬
‫ﻛﺮدن اﻓﻜﺎر ﺑﮕﺬارﻧﺪ و ﺑﺮوﻧﺪ وارد ﻣﻴﺪان ﺟﻨﮓ ﺑﺸﻮﻧﺪ ﻣﺜﻼ ﻃﺮﻓﺪار ﺣﻘﻮق ﻓﻠﺴﻄﻴﻨﻴﻬﺎ ﻳﺎ‬
‫وﻳﺘﻜﻨﮓﻫﺎ ﺑﺸﻮﻧﺪ دﻧﻴﺎ ﺧﻴﻠﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٦٩‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫آﻧﻬﺎ را ﺗﻘﺪﻳﺲ ﻣﻴﻜﻨﺪ ﻧﻪ اﻳﻨﻜﻪ دﻧﻴﺎ آﻧﻬﺎ را ﻣﻮرد ﺣﻤﻠﻪ و ﻫﺠﻮم ﻗﺮار ﻣﻴﺪﻫﺪ ﻛﻪ ﺑﺘﻮ ﭼﻪ اﻳﻦ‬
‫ﻓﻀﻮﻟﻴﻬﺎ‪ ،‬اﻳﻨﻬﺎ ﺑﺘﻮ ﭼﻪ ﻣﺮﺑﻮط اﺳﺖ؟! ﻛﺴﻴﻜﻪ ﺑﺘﻮ ﻛﺎر ﻧﺪارد!‬

‫ﻣﻘﺪﺳﺘﺮﻳﻦ دﻓﺎﻋﻬﺎ‬
‫دﻧﻴﺎ ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ ﺟﻨﮕﻴﺪن ﻫﺮ وﻗﺖ ﻛﻪ ﺑﻌﻨﻮان دﻓﺎع ﺑﺎﺷﺪ ﻣﻘﺪس اﺳﺖ‪ ،‬اﮔﺮ دﻓﺎع از ﺧﻮد ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﻣﻘﺪس اﺳﺖ و اﮔﺮ دﻓﺎع از ﻣﻠﺖ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﻘﺪﺳﺘﺮ اﺳﺖ‪ ،‬ﭼﻮن ﺟﻨﺒﻪ ﺷﺨﺼﻲ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﻴﺸﻮد ﺑﻪ‬
‫ﺟﻨﺒﻪ ﻣﻠﻲ و ﮔﺴﺘﺮش ﭘﻴﺪا ﻣﻴﻜﻨﺪ و اﻧﺴﺎن ﺗﻨﻬﺎ از ﺧﻮدش دﻓﺎع ﻧﻤﻴﻜﻨﺪ‪ ،‬ازدﻳﮕﺮان ﻫﻢ ﻛﻪ‬
‫ﻫﻤﺎن اﻓﺮاد ﻣﻠﺖ ﺧﻮدش ﺑﺎﺷﺪ دﻓﺎع ﻣﻴﻜﻨﺪ‪ ،‬اﮔﺮ از ﺣﺪود ﻣﻠﻲ ﺑﻪ ﺣﺪود اﻧﺴﺎﻧﻲ ﺑﺮﺳﺪ از آﻧﻬﻢ‬
‫ﻳﻜﺪرﺟﻪ ﻣﻘﺪﺳﺘﺮ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻧﺰاع ﺻﻐﺮوي اﺳﺖ ﻧﻪ آﺒﺮوي‬

‫اﻳﻦ اﺳﺖ ﻣﻌﻨﺎي ﺟﻤﻠﻪاي ﻛﻪ ﻋﺮض ﻛﺮدم ﻛﻪ ﻧﺰاع در ﺑﺎب ﺟﻬﺎد‪ ،‬ﺑﺎﺻﻄﻼح ﻃﻼب ﻧﺰاع‬
‫ﻛﺒﺮوي ﻧﻴﺴﺖ ﻧﺰاع ﺻﻐﺮوي اﺳﺖ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﻧﺰاع در اﻳﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ آﻳﺎ ﺟﻬﺎد ﺑﻌﻨﻮان دﻓﺎع ﻣﺸﺮوع‬
‫اﺳﺖ ﻳﺎ اﮔﺮ دﻓﺎع ﻫﻢ ﻧﺒﻮد ﻣﺸﺮوع اﺳﺖ در اﻳﻦ ﻛﺒﺮاي‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٧٠‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﻛﻠﻲ ﻫﻴﭽﻜﺲ ﺗﺮدﻳﺪ ﻧﺪارد ﻛﻪ ﺟﻬﺎد ﻓﻘﻂ و ﻓﻘﻂ ﺑﻌﻨﻮان دﻓﺎع ﻣﺸﺮوع اﺳﺖ وﻟﻲ ﺑﺤﺚ ﺳﺮ‬
‫ﻣﺼﺪاق دﻓﺎع اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺤﺚ در ﺻﻐﺮاي اﻳﻦ ﻣﻄﻠﺐ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺼﺪاق دﻓﺎع آﻳﺎ ﻓﻘﻂ دﻓﺎع از‬
‫ﺷﺨﺺ ﺧﻮد‪ ،‬ﺣﺪاﻛﺜﺮ از ﻣﻠﺖ ﺧﻮد اﺳﺖ؟ ﻳﺎ دﻓﺎع از اﻧﺴﺎﻧﻴﺖ ﻫﻢ دﻓﺎع اﺳﺖ‪.‬‬

‫اﻣﺮ ﺑﻤﻌﺮوف ﻣﺼﺪاق دﻓﺎع از ﺣﻘﻮق اﻧﺴﺎﻧﻲ اﺳﺖ‬

‫ﻋﺪهاي ﻣﻴﮕﻮﻳﻨﺪ و درﺳﺖ ﻫﻢ ﻣﻴﮕﻮﻳﻨﺪ ﻛﻪ دﻓﺎع از اﻧﺴﺎﻧﻴﺖ ﻫﻢ دﻓﺎع اﺳﺖ و ﻟﻬﺬا ﻛﺴﺎﻧﻴﻜﻪ‬
‫ﻗﻴﺎم ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ ﺑﻌﻨﻮان اﻣﺮ ﺑﻤﻌﺮوف و ﻧﻬﻲ از ﻣﻨﻜﺮ اﻳﻨﻬﺎ ﻗﻴﺎﻣﺸﺎن ﻣﻘﺪس اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ‬
‫ﻛﺴﻲ از ﻧﻈﺮ ﺷﺨﺺ ﺧﻮدش ﻣﻮرد ﺗﺠﺎوز ﻗﺮار ﻧﮕﻴﺮد ﺧﻴﻠﻲ ﻫﻢ ﻣﺤﺘﺮم و ﻣﻌﻨﻮن ﺑﺎﺷﺪ و ﻫﻤﻪ‬
‫وﺳﺎﺋﻞ ﻫﻢ ﺑﺮاﻳﺶ ﻓﺮاﻫﻢ ﺑﺎﺷﺪ از ﻧﻈﺮ ﻣﻠﺖ ﻫﻢ ﻳﻌﻨﻲ ﺣﻘﻮق ﻣﺎدي ﻣﻠﺖ ﻣﻮرد ﺗﺠﺎوز ﻗﺮار‬
‫ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ وﻟﻲ از ﻧﻈﺮ اﻳﺪهﻫﺎي اﻧﺴﺎﻧﻲ ﺣﻘﻲ ﻣﻮرد ﺗﺠﺎوز ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ در‬
‫ﺟﺎﻣﻌﻪاﻳﻜﻪ زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻴﻜﻨﺪ ﺣﻘﻮق ﻣﺎدي آن ﻣﺮدم و ﺣﻘﻮق ﺷﺨﺼﻲ ﻣﺎدي ﺧﻮدش ﻣﻮرد ﺗﺠﺎوز‬
‫ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬اﻣﺎ ﻳﻚ اﻣﺮي ﻛﻪ ﺗﻌﻠﻖ دارد ﺑﺒﺸﺮﻳﺖ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﺑﻤﺼﻠﺤﺖ ﺑﺸﺮﻳﺖ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ آﻧﺠﺎ‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٧١‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﻛﻪ ﺧﻮﺑﻴﻬﺎ و ﺑﺪﻳﻬﺎ دو دﺳﺘﻪ ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ و دﺳﺘﻪ ﺧﻮﺑﻴﻬﺎ ﺑﺎﻳﺪ در اﺟﺘﻤﺎع ﺑﺮﻗﺮار ﺑﺸﻮد و دﺳﺘﻪ‬
‫ﺑﺪﻳﻬﺎ ﺑﺎﻳﺪ از اﺟﺘﻤﺎع ﺑﺮود‪ ،‬ﺣﺎﻻ در اﻳﻦ ﺷﺮاﻳﻂ اﻳﻨﭽﻨﻴﻦ ﺷﺨﺼﻲ اﮔﺮ دﻳﺪ ﻛﻪ ﻣﻌﺮوﻓﻬﺎ ﺑﺠﺎي‬
‫ﻣﻨﻜﺮﻫﺎ ﻧﺸﺴﺘﻪاﻧﺪ و ﻣﻨﻜﺮﻫﺎ ﺑﺠﺎي ﻣﻌﺮوﻓﻬﺎ ﻧﺸﺴﺘﻪاﻧﺪ و ﺑﻌﻨﻮان اﻣﺮ ﺑﻤﻌﺮوف و ﻧﻬﻲ از ﻣﻨﻜﺮ‬
‫ﻗﻴﺎم ﻛﺮد‪ ،‬از ﭼﻲ دارد دﻓﺎع ﻣﻴﻜﻨﺪ؟ از ﺣﻖ ﺷﺨﺺ ﺧﻮدش؟ ﻧﻪ‪ ،‬از ﺣﻖ اﺟﺘﻤﺎع ﻫﻢ ﺑﻤﻌﻨﺎي‬
‫ﺣﻖ ﻣﺎدي ﻣﻠﺖ ﺧﻮدش؟ ﺑﺎز ﻫﻢ ﻧﻪ‪ ،‬ﺑﺤﻖ ﻣﺎدي ﻣﺮﺑﻮط ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬وﻟﻲ از ﻳﻚ ﺣﻖ ﻣﻌﻨﻮي ﻛﻪ‬
‫ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻗﻮم و ﻣﻠﺘﻲ اﺧﺘﺼﺎص ﻧﺪارد دﻓﺎع ﻣﻴﻜﻨﺪ‪ ،‬آن ﺣﻖ ﻣﻌﻨﻮي ﺗﻌﻠﻖ دارد ﺑﺎﻧﺴﺎنﻫﺎ‪ ،‬آﻳﺎ ﻣﺎ‬
‫اﻳﻦ ﺟﻬﺎد را ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺤﻜﻮم ﺑﻜﻨﻴﻢ ﻳﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻘﺪﺳﺶ ﺑﺸﻤﺎرﻳﻢ؟ اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻘﺪﺳﺶ ﺑﺸﻤﺎرﻳﻢ‬
‫ﭼﻮن دﻓﺎع از ﺣﻘﻮق اﻧﺴﺎﻧﻬﺎﺳﺖ‪.‬‬

‫دﻓﺎع از ﺁزادي اﻣﺮوز هﻢ ﻣﻘﺪس اﺳﺖ‬

‫در ﻣﺴﺌﻠﻪ آزادي ﺷﻤﺎ ﻣﻲﺑﻴﻨﻴﺪ اﻣﺮوز ﻫﻤﺎﻧﻬﺎﺋﻲ ﻫﻢ ﻛﻪ ﺑﺎ آزادي ﻣﺒﺎرزه ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ‬
‫ﻋﻤﻞ ﺧﻮدﺷﺎﻧﺮا ﻣﻮﺟﻪ ﺟﻠﻮه ﺑﺪﻫﻨﺪ ﻣﻴﮕﻮﻳﻨﺪ ﻣﺎ از آزادي دﻓﺎع ﻣﻴﻜﻨﻴﻢ‪ ،‬ﭼﻮن ﻣﻴﺪاﻧﻨﺪ ﻛﻪ دﻓﺎع‬
‫از آزادي ﻣﻔﻬﻮم ﻣﻘﺪﺳﻴﺴﺖ‪ .‬اﮔﺮ ﺟﻨﮕﻴﺪن واﻗﻌﺎ ﺑﺮاي دﻓﺎع از آزادي ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺤﻖ اﺳﺖ ﻟﻬﺬا‬
‫ﻣﻴﺎﻳﻨﺪ ﻧﺎم ﺗﺠﺎوز‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٧٢‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﺧﻮدﺷﺎن را دﻓﺎع از آزادي ﻣﻴﮕﺬارﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ اذﻋﺎن ﺑﺎﻳﻦ ﻣﻄﻠﺐ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﻘﻮق اﻧﺴﺎﻧﻴﺖ ﻫﻢ‬
‫ﻗﺎﺑﻞ دﻓﺎع اﺳﺖ‪ ،‬ﺟﻨﮓ ﺑﺮاي ﺣﻘﻮق اﻧﺴﺎﻧﻴﺖ ﻣﺸﺮوع و ﻣﻔﻴﺪ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺁﻳﺎ ﺗﻮﺣﻴﺪ ﺣﻖ ﺷﺨﺼﻲ اﺳﺖ ﻳﺎ ﺣﻖ ﻋﻤﻮﻣﻲ‬

‫ﻳﻚ ﻣﺴﺌﻠﻪ در اﻳﻨﺠﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﮔﻴﺮد و آن اﻳﻦ ﻛﻪ آﻳﺎ ﺗﻮﺣﻴﺪ‪ ،‬اﺻﻞ » ﻻ اﻟﻪ اﻻ اﷲ‬
‫«‪ ،‬ﺟﺰء ﺣﻘﻮق اﻧﺴﺎﻧﻴﺖ اﺳﺖ ﻳﺎ ﺟﺰء ﺣﻘﻮق اﻧﺴﺎﻧﻴﺖ ﻧﻴﺴﺖ؟ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻛﺴﻲ اﻳﻨﺠﻮر ﻧﻈﺮ‬
‫ﺑﺪﻫﺪ و ﺑﮕﻮﻳﺪ ﺗﻮﺣﻴﺪ ﺟﺰء ﺣﻘﻮق اﻧﺴﺎﻧﻴﺖ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺟﺰء ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺷﺨﺼﻲ اﻓﺮاد و ﻳﺎ ﺣﺪاﻛﺜﺮ‬
‫ﺟﺰء ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻗﻮﻣﻲ ﻣﻠﺘﻬﺎﺳﺖ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﺑﻨﺪه ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻣﻮﺣﺪ ﺑﺎﺷﻢ‪ ،‬اﺧﺘﻴﺎر دارم ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻢ‬
‫ﻣﻮﺣﺪ ﺑﺎﺷﻢ‪ ،‬ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻢ ﻣﺸﺮك‪ ،‬و وﻗﺘﻲ ﻣﻮﺣﺪ ﺷﺪم ﻛﺴﻲ ﺣﻖ ﻧﺪارد ﻣﺰاﺣﻢ ﻣﻦ ﺑﺸﻮد ﭼﻮن‬
‫ﺣﻖ ﺷﺨﺼﻲ ﻣﻦ اﺳﺖ‪ ،‬وﻟﻲ اﮔﺮ آن دﻳﮕﺮي ﻣﺸﺮك ﺷﺪ ﺑﺎز ﻫﻢ ﺣﻖ ﺷﺨﺼﻲ ﺧﻮدش اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻳﻚ واﺣﺪ ﻣﻠﻲ در ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﺧﻮدﺷﺎن ﺳﻪ ﺣﺎﻟﺖ دارﻧﺪ ﻳﻚ وﻗﺖ ﻣﻲ اﻳﻨﺪ ﺗﻮﺣﻴﺪ را اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻲ‬
‫ﻛﻨﻨﺪ ﺑﻌﻨﻮان ﻳﻚ اﻣﺮ رﺳﻤﻲ و ﻏﻴﺮ ﻣﻮﺣﺪ را ﻧﻤﻲﭘﺬﻳﺮﻧﺪ‪ ،‬ﻳﻚ وﻗﺖ ﺷﺮك را ﻣﺬﻫﺐ رﺳﻤﻲ‬
‫ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﻨﺪ و ﻳﻚ وﻗﺖ ﻫﻢ آزادي ﻣﻲ دﻫﻨﺪ ﻫﺮ ﻛﺴﻲ ﻫﺮ ﺟﻮر ﺑﻮد ﻣﻴﻞ‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٧٣‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﺧﻮدش‪ .‬اﮔﺮ ﺗﻮﺣﻴﺪ ﺟﺰء ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﻣﻠﻲ ﻳﻚ ﻣﻠﺖ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ ﺟﺰء ﺣﻘﻮق آن ﻣﻠﺖ اﺳﺖ‪ ،‬اﮔﺮ‬
‫ﻧﺒﻮد ﻧﻪ‪ .‬اﻳﻦ ﻳﻜﺠﻮر ﻧﻈﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫وﻟﻲ ﻳﻜﻨﻈﺮ دﻳﮕﺮ اﻳﻨﺠﺎ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻮﺣﻴﺪ ﻫﻢ ﻣﺜﻞ آزادي ﺟﺰء ﺣﻘﻮق اﻧﺴﺎﻧﻲ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺎ در‬
‫ﻣﻮرد آزادي ﻋﻘﻴﺪه ﮔﻔﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﻣﻌﻨﻲ ﺣﻖ آزادي اﻳﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ آزادي ﻳﻚ ﻓﺮد از ﻃﺮف‬
‫دﻳﮕﺮي ﻣﻮرد ﺗﻬﺪﻳﺪ ﻗﺮار ﻧﮕﻴﺮد ﺑﻠﻜﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ از ﻃﺮف ﺧﻮدش ﻣﻮرد ﺗﻬﺪﻳﺪ ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪.‬‬
‫ﭘﺲ اﮔﺮ ﻣﺮدﻣﻲ ﺑﺮاي ﺗﻮﺣﻴﺪ و ﺑﺮاي ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ ﺷﺮك ﺑﺠﻨﮕﻨﺪ ﺟﻨﮕﺸﺎن ﺟﻨﺒﻪ دﻓﺎﻋﻲ دارد ﻧﻪ‬
‫ﺟﻨﺒﻪ اﺳﺘﺨﺪاﻣﻲ و اﺳﺘﻌﻤﺎري و اﺳﺘﺜﻤﺎري و ﺗﺠﺎوز‪.‬‬
‫ﺣﺎﻻ درﺳﺖ ﺗﻮﺟﻪ ﻛﺮدﻳﺪ ﻛﻪ ﻧﺰاع ﻛﻪ ﻣﻲ ﮔﻮﺋﻴﻢ ﺻﻐﺮوي اﺳﺖ ﭼﻪ ﻣﻌﻨﺎ دارد‪ .‬اﻳﻨﺠﺎ ﺣﺘﻲ در‬
‫ﻣﻴﺎن ﻋﻠﻤﺎي اﺳﻼم ﻫﻢ دو ﻧﻈﺮ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻌﻀﻴﻬﺎ ﻃﻮري ﻧﻈﺮ دادهاﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻌﻨﻲ ﻧﻈﺮﺷﺎن اﻳﻦ اﺳﺖ‬
‫ﺗﻮﺣﻴﺪ ﺟﺰء ﺣﻘﻮق ﻋﻤﻮﻣﻲ اﻧﺴﺎﻧﻬﺎ اﺳﺖ ﭘﺲ ﺟﻨﮕﻴﺪن ﺑﺨﺎﻃﺮ ﺗﻮﺣﻴﺪ ﻣﺸﺮوع اﺳﺖ‪ ،‬ﭼﻮن‬
‫دﻓﺎع از ﺣﻖ اﻧﺴﺎﻧﻴﺖ اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﺟﻨﮕﻴﺪن ﺑﺮاي آزادي ﻣﻠﺘﻲ دﻳﮕﺮ اﺳﺖ‪ .‬وﻟﻲ ﻋﺪه دﻳﮕﺮ‬
‫ﻃﻮري ﻧﻈﺮ ﻣﻴﺪﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻌﻨﻲ ﺣﺮﻓﺸﺎن اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻮﺣﻴﺪ ﺟﺰء ﺣﻘﻮق ﻓﺮدي و ﻳﺎ ﺣﻘﻮق‬
‫ﻣﻠﻲ ﻣﻠﺘﻬﺎﺳﺖ و ﺑﺤﻘﻮق اﻧﺴﺎﻧﻲ ﻣﺮﺑﻮط ﻧﻴﺴﺖ ﭘﺲ ﺑﻨﺎﺑﺮ اﻳﻦ ﻛﺴﻲ ﺣﻖ ﻧﺪارد ﺑﺨﺎﻃﺮ ﺗﻮﺣﻴﺪ‬
‫ﻣﺰاﺣﻢ‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٧٤‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﻓﺮد دﻳﮕﺮ ﺑﺸﻮد‪ .‬ﻛﺪاﻣﻴﻚ از اﻳﻨﻬﺎ درﺳﺖ اﺳﺖ؟‬

‫اﻣﻮري آﻪ ﻃﺒﻌﺎ اﺟﺒﺎرﺑﺮدار ﻧﻴﺴﺖ‬

‫ﻣﺎ ﺣﺎﻻ ﻧﻈﺮ ﺧﻮدﻣﺎﻧﺮا ﻋﺮض ﻣﻴﻜﻨﻴﻢ وﻟﻲ ﻗﺒﻞ از اﻳﻨﻜﻪ ﻧﻈﺮ ﺧﻮدﻣﺎﻧﺮا ﻋﺮض ﺑﻜﻨﻴﻢ ﻳﻚ ﻣﻄﻠﺐ‬
‫دﻳﮕﺮ را ﺑﺎﻳﺪ ﺑﮕﻮﺋﻴﻢ ﻛﻪ ﺷﺎﻳﺪ اﻳﻦ دو ﻧﻈﺮ ﺑﺤﺴﺐ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻳﻜﻲ ﺑﺸﻮد و آن اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻌﻀﻲ‬
‫از ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻛﺮاه ﺑﺮدار و اﺟﺒﺎرﺑﺮدار اﺳﺖ وﻟﻲ ﺑﻌﻀﻲ از ﻣﺴﺎﺋﻞ دﻳﮕﺮ ﺧﻮدش ﻓﻲ ﺣﺪ ذاﺗﻪ اﺟﺒﺎر‬
‫ﺑﺮدار ﻧﻴﺴﺖ ﻃﺒﻴﻌﺘﺶ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ اﺧﺘﻴﺎري ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺜﻼ ﻓﺮض ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻴﻤﺎري ﺧﻄﺮﻧﺎﻛﻲ ﭘﻴﺪا ﺷﺪه ﻣﻴﺨﻮاﻫﻨﺪ واﻛﺴﻨﻲ ﺗﺰرﻳﻖ ﺑﻜﻨﻨﺪ اﻳﻨﺠﺎ اﻓﺮاد را‬
‫ﻣﻴﺸﻮد ﻣﺠﺒﻮر ﻛﺮد ﻛﻪ ﺑﻴﺎﻳﻨﺪ واﻛﺴﻦ ﺑﺰﻧﻨﺪ ﺣﺘﻲ اﮔﺮ ﻛﺴﻲ ﺣﺎﺿﺮ ﻧﺸﺪ ﺑﻴﺎﻳﻨﺪ ﺑﺰور دﺳﺖ و‬
‫ﭘﺎﻳﺶ را ﺑﺒﻨﺪﻧﺪ و ﻫﺮ ﭼﻘﺪر ﺑﺨﻮاﻫﺪ دﺳﺖ و ﭘﺎ ﺑﺰﻧﺪ و ﻟﻮ در ﺣﺎل ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ آﻣﭙﻮل را ﺑﺎو ﺗﺰرﻳﻖ‬
‫ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻛﺎر اﺟﺒﺎرﺑﺮدار اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺗﺮﺑﻴﺖ اﺟﺒﺎر ﺑﺮدار ﻧﻴﺴﺖ‬

‫وﻟﻲ ﺑﻌﻀﻲ از ﭼﻴﺰﻫﺎ اﺳﺖ ﻛﻪ اﺟﺒﺎرﺑﺮدار ﻧﻴﺴﺖ و ﺟﺰ از ﻃﺮﻳﻖ اﺧﺘﻴﺎر و اﻧﺘﺨﺎب اﻣﻜﺎن ﻧﺪارد‪،‬‬
‫ﻣﺜﻼ ﺗﺰﻛﻴﻪ ﻧﻔﺲ‪ ،‬ﺗﺮﺑﻴﺖ ﻋﺎﻟﻲ اﻳﻨﭽﻨﻴﻦ اﺳﺖ اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﻴﻢ ﻣﺮدﻣﻲ را ﺑﻨﺤﻮ ﻋﺎﻟﻲ ﺗﺮﺑﻴﺖ‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٧٥‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﻛﻨﻴﻢ ﻳﻌﻨﻲ ﺑﻨﺤﻮي ﺗﺮﺑﻴﺖ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﺮدم ﻓﻀﻴﻠﺖﻫﺎ را ﺑﻌﻨﻮان اﻳﻨﻜﻪ ﻓﻀﻴﻠﺖ اﺳﺖ‬
‫ﺑﭙﺬﻳﺮﻧﺪ و اﻧﺘﺨﺎب ﺑﻜﻨﻨﺪ و ﺑﺪﻳﻬﺎ را ﺑﻌﻨﻮان اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺪ اﺳﺖ و ﻧﻘﺺ در اﻧﺴﺎﻧﻴﺖ اﺳﺖ اﺟﺘﻨﺎب‬
‫ﻛﻨﻨﺪ ﻳﻌﻨﻲ از دروغ ﺗﻨﻔﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﺑﺮاي راﺳﺘﻲ اﺣﺘﺮام و اﻫﻤﻴﺖ ﻗﺎﺋﻞ ﺑﺎﺷﻨﺪ اﻳﻦ ﻛﺎر‬
‫ﺑﺰور ﺷﻼق ﻧﻤﻴﺸﻮد‪.‬‬
‫ﺑﻪ زور ﺷﻼق ﻣﻲﺷﻮد ﻧﮕﺬاﺷﺖ ﻛﺴﻲ دزدي ﺑﻜﻨﺪ وﻟﻲ ﺑﺎ زور ﺷﻼق ﻧﻤﻴﺸﻮد روح ﻛﺴﻲ را‬
‫اﻣﻴﻦ ﻛﺮد و اﻻ اﮔﺮ اﻳﻨﺠﻮر ﻣﻴﺒﻮد اﮔﺮ ﻛﺴﻲ ﻣﺜﻼ اﺣﺘﻴﺎج داﺷﺖ ﺑﺎﻳﻨﻜﻪ ﺗﻬﺬﻳﺐ ﻧﻔﺲ ﺑﺸﻮد و‬
‫ﺷﺨﺼﻴﺖ اﺧﻼﻗﻴﺶ ﺧﻴﻠﻲ ﻋﺎﻟﻲ ﺑﺸﻮد ﺧﻮب ﻣﻴﺒﺮدﻧﺪش ﻳﻜﺼﺪ ﺷﻼق ﺑﻪ او ﻣﻲ زدﻧﺪ ﺑﻌﺪ‬
‫ﻣﻲآوردﻧﺪ ﺗﺮﺑﻴﺘﺶ ﻋﺎﻟﻲ ﻣﻴﺸﺪ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ در ﻣﺴﺌﻠﻪ ﭘﺮورش ﺑﺠﺎي ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﻓﻘﻂ ﺷﻼق ﻣﻴﺰدﻧﺪ‬
‫و ﻣﻴﮕﻔﺘﻨﺪ ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ اﻳﻦ آﻗﺎ در ﻋﻤﺮش ﻫﺮﮔﺰ دروغ ﻧﮕﻮﻳﺪ و از دروغ ﮔﻔﺘﻦ ﺑﺪش ﺑﻴﺎﻳﺪ‬
‫ﻳﻜﺼﺪ ﺿﺮﺑﻪ ﺷﻼق ﺑﺎو ﺑﺰﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﻌﺪ از ﺷﻼق ﺧﻮردن از دروغ ﮔﻔﺘﻦ ﺗﻨﻔﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ اﺳﺖ دوﺳﺖ داﺷﺘﻦ‪ ،‬آﻳﺎ ﻣﻴﺸﻮد ﻛﺴﻲ را ﺑﺎ ﺿﺮب ﺷﻼق وادار ﻛﺮد ﻛﺴﻲ دﻳﮕﺮي را‬
‫دوﺳﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ؟ ﻣﻬﺮ ﺑﺎ زور ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺤﻤﻴﻞ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬اﻳﻦﻫﺎ را ﻣﻴﮕﻮﻳﻨﺪ اﻣﻮرﻳﻜﻪ زورﭘﺬﻳﺮ‬
‫ﻧﻴﺴﺖ اﮔﺮ ﺗﻤﺎم ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﻋﺎﻟﻢ را ﺟﻤﻊ ﺑﻜﻨﻨﺪ و‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٧٦‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﺑﺨﻮاﻫﻨﺪ ﻣﺤﺒﺘﻲ را ﺑﺰور در دل ﻛﺴﻲ ﻗﺮار ﺑﺪﻫﻨﺪ ﻳﺎ ﻣﺤﺒﺘﻲ را ﺑﺰور از دل ﻛﺴﻲ ﺑﻴﺮون‬
‫ﺑﻜﺸﻨﺪ ﻣﻤﻜﻦ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬

‫اﻳﻤﺎن زورﺑﺮدار ﻧﻴﺴﺖ‬

‫ﺣﺎﻻ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﻄﻠﺐ را داﻧﺴﺘﻴﺪ ﻋﺮض ﻣﻴﻜﻨﻢ ﻣﺴﺌﻠﻪ اﻳﻤﺎن ﻗﻄﻊ ﻧﻈﺮ از اﻳﻨﻜﻪ آﻳﺎ از ﺣﻘﻮق‬
‫اﻧﺴﺎﻧﻲ اﺳﺖ ﻳﺎ ﻧﻪ‪ ،‬ﺧﻮدش ﺑﻄﺒﻊ ﺧﻮدش زورﺑﺮدار ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻓﺮﺿﺎ ﻣﺎ ﺑﺨﻮاﻫﻴﻢ ﺑﺎزور‪ ،‬اﻳﻤﺎن‬
‫ﺑﻮﺟﻮد ﺑﻴﺎورﻳﻢ ﺧﻮد اﻳﻤﺎن ﺑﺎ زور درﺳﺖ ﺷﺪﻧﻲ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬اﻳﻤﺎن ﻳﻌﻨﻲ اﻋﺘﻘﺎد و ﮔﺮاﻳﺶ‪ ،‬اﻳﻤﺎن‬
‫ﻳﻌﻨﻲ ﻣﺠﺬوب ﺷﺪن ﺑﻴﻚ ﻓﻜﺮ و ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻦ ﻳﻚ ﻓﻜﺮ‪ .‬ﻣﺠﺬوب ﺷﺪن ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﻜﺮ دو رﻛﻦ دارد‬
‫ﻳﻚ رﻛﻨﺶ ﺟﻨﺒﻪ ﻋﻠﻤﻲ ﻣﻄﻠﺐ اﺳﺖ‪ ،‬ﻛﻪ ﻓﻜﺮ و ﻋﻘﻞ اﻧﺴﺎن ﺑﭙﺬﻳﺮد‪ ،‬ﻳﻚ رﻛﻦ دﻳﮕﺮ ﺟﻨﺒﻪ‬
‫اﺣﺴﺎﺳﺎﺗﻲ آن اﺳﺖ ﻛﻪ دل اﻧﺴﺎن ﮔﺮاﻳﺶ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و ﻫﻴﭻ ﻛﺪاﻣﺶ در ﻗﻠﻤﺮو زور ﻧﻴﺴﺖ‪،‬‬
‫ﻧﻪ ﺟﻨﺒﻪ ﻓﻜﺮﻳﺶ‪ ،‬زﻳﺮا ﻓﻜﺮ ﺗﺎﺑﻊ ﻣﻨﻄﻖ اﺳﺖ اﮔﺮ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺑﭽﻪاي ﻳﻚ ﻣﺴﺌﻠﻪ رﻳﺎﺿﻲ را‬
‫ﺑﺨﻮاﻫﻨﺪ ﻳﺎد ﺑﺪﻫﻨﺪ ﺑﺎﻳﺪ از راه ﻣﻨﻄﻖ ﻳﺎد ﺑﺪﻫﻨﺪ ﺗﺎ اﻋﺘﻘﺎد ﭘﻴﺪا ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺷﻼق ﻧﻤﻴﺸﻮد او را ﻳﺎد‬
‫داد‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﺷﻼق ﻛﻪ ﺑﺰﻧﻨﺪ او ﻓﻜﺮش ﻗﺒﻮل ﻧﻤﻴﻜﻨﺪ‪ ،‬ﺟﻨﺒﻪ ﮔﺮاﻳﺸﻲ و اﺣﺴﺎﺳﺎﺗﻲ و ﻣﺤﺒﺘﻲ ﻫﻢ‬
‫ﻫﻤﻴﻦ ﺟﻮر اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٧٧‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﺁزادي را ﻣﻴﺸﻮد ﺑﺰور داد وﻟﻲ اﻳﻤﺎن و ﺁزادﮔﻲ و ﺁزادﻳﺨﻮاهﻲ را‪ ،‬ﻧﻪ‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮ اﻳﻦ‪ ،‬اﻳﻦ ﺗﻔﺎوت ﻣﻴﺎن ﺗﻮﺣﻴﺪ ‪ -‬و ﻟﻮ ﺗﻮﺣﻴﺪ را از ﺣﻘﻮق اﻧﺴﺎﻧﻬﺎ ﺑﺪاﻧﻴﻢ ‪ -‬ﺑﺎ ﻏﻴﺮ ﺗﻮﺣﻴﺪ‪،‬‬
‫ﻣﺜﻼ آزادي‪ ،‬وﺟﻮد دارد‪ .‬آزادي را ﺑﺰور ﻣﻴﺸﻮد داد ﺑﻤﺮدم زﻳﺮا ﺟﻠﻮي ﻣﺘﺠﺎوز را ﺑﺰور ﻣﻴﺘﻮان‬
‫ﮔﺮﻓﺖ‪ ،‬ﻃﺒﻌﺎ اﻳﻨﻬﺎ آزادﻧﺪ‪ ،‬ﭘﺲ ﻣﻠﺘﻲ را ﻣﻴﺸﻮد ﺑﺎزور آزاد ﻛﺮد ﭼﻮن ﺑﺎزور ﺟﻠﻮي ﻣﺘﺠﺎوز‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻴﺸﻮد‪ ،‬وﻟﻲ آزادﮔﻲ و روح آزادﻳﺨﻮاﻫﻲ را ﻧﻤﻴﺸﻮد ﺑﻪ زور ﺗﺤﻤﻴﻞ ﻛﺮد‪ .‬ﻧﻤﻴﺘﻮاﻧﻴﻢ ﺑﺎ‬
‫زور ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻜﻨﻴﻢ ﺑﭽﻴﺰي و اﻳﻤﺎن ﺑﻪ ﭼﻴﺰي را در دل او ﺑﺎزور ﺑﻮﺟﻮد آورد ﺑﻴﺎورﻳﻢ‪ .‬اﻳﻦ اﺳﺖ‬
‫ﻣﻌﻨﻲ » ﻻ اﻛﺮاه ﻓﻲ اﻟﺪﻳﻦ ﻗﺪ ﺗﺒﻴﻦ اﻟﺮﺷﺪ ﻣﻦ اﻟﻐﻲ «‪ .‬در دﻳﻦ اﻛﺮاه و اﺟﺒﺎر ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬اﻳﻨﻜﻪ‬
‫ﻗﺮآن ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ در دﻳﻦ اﺟﺒﺎر ﻧﻴﺴﺖ ﻧﻤﻴﺨﻮاﻫﺪ ﺑﮕﻮﺋﻴﺪ دﻳﻨﺮا ﻣﻴﺸﻮد ﺑﺎ اﺟﺒﺎر ﺗﺤﻤﻴﻞ ﻛﺮد وﻟﻲ‬
‫ﺑﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﻴﺸﻮد ﺑﺎ اﺟﺒﺎر ﺗﺤﻤﻴﻞ ﻛﺮد ﺷﻤﺎ ﺗﺤﻤﻴﻞ ﻧﻜﻨﻴﺪ ﺑﮕﺬارﻳﺪ ﻣﺮدم ﺑﺪون اﺟﺒﺎر دﻳﻨﺪار‬
‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ از اﻳﻦ ﺑﺎب اﺳﺖ ﻛﻪ دﻳﻦ را ﺑﺎ اﺟﺒﺎر ﻧﻤﻴﺸﻮد ﺗﺤﻤﻴﻞ ﻛﺮد‪ .‬آﻧﻜﻪ ﺑﺎ اﺟﺒﺎر ﺗﺤﻤﻴﻞ‬
‫ﺑﺸﻮد دﻳﻦ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬
‫ﻗﺮآن در ﺟﻮاب آن ﻋﺪه اﻋﺮاب ﺑﺪوي ﻛﻪ ﺗﺎزه اﺳﻼم اﺧﺘﻴﺎر‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٧٨‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﺪون اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺎﻫﻴﺖ اﺳﻼم را درك ﻛﻨﻨﺪ و ﺑﺪون اﻳﻨﻜﻪ اﺳﻼم در دﻟﺸﺎن ﻧﻔﻮذي‬
‫ﭘﻴﺪا ﻛﺮده ﺑﺎﺷﺪ و آﻣﺪه ﺑﻮدﻧﺪ دﻋﻮي اﻳﻤﺎن ﻣﻴﻜﺮدﻧﺪ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ‪ » :‬ﻗﺎﻟﺖ اﻻﻋﺮاب آﻣﻨﺎ ﻗﻞ ﻟﻢ‬
‫ﺗﺆﻣﻨﻮا و ﻟﻜﻦ ﻗﻮﻟﻮا اﺳﻠﻤﻨﺎ و ﻟﻤﺎ ﻳﺪﺧﻞ اﻻﻳﻤﺎن ﻓﻲ ﻗﻠﻮﺑﻜﻢ «)‪ .(1‬اﻋﺮاب در اﺻﻄﻼح ﻗﺮآن‬
‫ﻳﻌﻨﻲ ﺑﺎدﻳﻪ ﻧﺸﻴﻨﻬﺎ‪ ،‬ﺑﺎدﻳﻪ ﻧﺸﻴﻨﺎنآﻣﺪهاﻧﺪ اﻇﻬﺎر ﻣﻴﺪارﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺎ اﻳﻤﺎن آوردهاﻳﻢ‪ ،‬ﺑﻪ اﻧﻬﺎ ﺑﮕﻮ ﻛﻪ‬
‫ﺷﻤﺎ اﻳﻤﺎن ﻧﻴﺎوردهاﻳﺪ‪ ،‬ﺷﻤﺎ ﺑﮕﻮﺋﻴﺪ " اﺳﻠﻤﻨﺎ " اﺳﻼم آوردهاﻳﻢ ﻳﻌﻨﻲ ﺑﮕﻮﺋﻴﺪ اﻗﺮارﻟﻔﻈﻲ ﺑﻪ‬
‫اﺳﻼم ﻛﺮدهاﻳﻢ ﻣﺎ ﻛﺎري ﻛﺮدﻳﻢ ﻛﻪ ﺣﻜﻢ ﻇﺎﻫﺮي ﻳﻚ ﻣﺴﻠﻤﺎن را دارﻳﻢ ﻳﻌﻨﻲ ﺷﻬﺎدﺗﻴﻦ را ﺑﺮ‬
‫زﺑﺎن ﺟﺎري ﻛﺮدﻳﻢ ﭘﺲ درﺟﻤﻊ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﻫﺴﺘﻴﻢ وﺣﻘﻮﻗﻤﺎن ﺑﺎ ﺣﻘﻮق ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ دﻳﮕﺮ ﻣﺴﺎوي‬
‫اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ آﻧﻜﻪ ﻧﺎﻣﺶ اﻳﻤﺎن اﺳﺖ در ﺷﻤﺎ ﭘﻴﺪا ﻧﺸﺪه‪ ».‬و ﻟﻤﺎ ﻳﺪﺧﻞ اﻻﻳﻤﺎن ﻓﻲ ﻗﻠﻮﺑﻜﻢ «‪.‬‬
‫ﻫﻨﻮز اﻳﻤﺎن در دل ﺷﻤﺎ ﻧﻔﻮذ ﻧﻜﺮده‪ .‬ﻣﻴﺨﻮاﻫﺪ ﺑﮕﻮﻳﺪ اﻳﻤﺎن ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ دل اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﺆﻳﺪ دﻳﮕﺮ ﺑﺮاي ﻣﺪﻋﺎي ﻣﺎ اﻳﻨﺴﺖ ﻛﻪ اﺳﻼم در اﺻﻮل دﻳﻦ ﺗﻘﻠﻴﺪ را ﺟﺎﻳﺰ ﻧﻤﻲ داﻧﺪ و ﺿﺮورﺗﺎ‬
‫ﺗﺤﻘﻴﻖ را ﻻزم‬
‫ﭘﺎورﻗﻲ‪:‬‬
‫‪) .١‬ﺣﺠﺮات ‪.(14 -‬‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٧٩‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫‪ .٢‬ﻣﻲ ﺷﻤﺎرد‪ .‬اﺻﻮل دﻳﻦ ﻣﺮﺑﻮط اﺳﺖ ﺑﻪ ﻋﻘﻴﺪه و اﻳﻤﺎن ﭘﺲ ﻣﻌﻠﻮم ﻣﻲ ﺷﻮد ﻧﻈﺮ‬
‫اﺳﻼم اﻳﻨﺴﺖ ﻛﻪ اﻳﻤﺎن از روي ﻓﻜﺮ آزاد ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد از ﻓﻜﺮ ﻏﻴﺮآزاد اﻋﻢ از‬
‫اﻳﻨﻜﻪ در اﺳﺎرت ﺗﻘﻠﻴﺪ ﺑﺎﺷﺪ و ﻳﺎ ﺗﺤﺖ زور وﺟﺒﺮ ﺑﺎﺷﺪ اﻳﻤﺎن و ﻋﻘﻴﺪهاي ﻛﻪ اﺳﻼم‬
‫ﻃﺎﻟﺐ آن اﺳﺖ ﺣﺎﺻﻞ ﻧﻤﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺣﺎﻻ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﻄﻠﺐ را داﻧﺴﺘﻴﻢ ﻣﻲﺑﻴﻨﻴﻢ دو ﻧﻈﺮي ﻛﻪ ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ اﺳﻼﻣﻲ دارﻧﺪ در اﻳﻨﺠﺎ ﺑﻪ‬
‫ﻫﻢ ﻧﺰدﻳﻚ ﻣﻴﺸﻮد ﻳﻜﻌﺪه ﻧﻈﺮﺷﺎن اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺗﻮﺣﻴﺪ ﺟﺰء ﺣﻘﻮق اﻧﺴﺎﻧﻴﺖ اﺳﺖ و از ﺣﻘﻮق‬
‫اﻧﺴﺎﻧﻴﺖ ﻣﻄﻠﻘﺎ ﻣﻴﺸﻮد دﻓﺎع ﻛﺮد ﭘﺲ از ﺗﻮﺣﻴﺪ ﻣﻴﺸﻮد دﻓﺎع ﻛﺮد ﭘﺲ ﻣﻲ ﺷﻮد ﺑﺎ ﻗﻮﻣﻲ ﺑﻪ‬
‫ﺧﺎﻃﺮ ﺗﻮﺣﻴﺪ ﺟﻨﮕﻴﺪ ﻋﺪه دﻳﮕﺮ ﺟﻮري ﻧﻈﺮ دارﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻌﻨﺎي ﺣﺮﻓﺸﺎن اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﻪ ﺻﺮﻓﺎ‬
‫ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺗﻮﺣﻴﺪ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﺑﺠﻨﮕﻴﻢ اﮔﺮ ﻳﻚ ﻣﻠﺘﻲ ﻣﺸﺮﻛﻨﺪ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﺑﺎ آﻧﻬﺎ ﺑﺠﻨﮕﻴﻢ‪.‬‬

‫ﺟﻨﮓ ﺑﺮاي رﻓﻊ ﻣﺎﻧﻊ از اﻳﻤﺎن و ﺗﻮﺣﻴﺪ‬

‫ﺑﺎ اﻳﻦ ﺑﻴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻋﺮض ﻛﺮدم اﻳﻦ دو ﺑﻴﺎن ﺑﻬﻢ ﻧﺰدﻳﻚ ﻣﻴﺸﻮد ﭼﻮن ﻣﺎ ﺣﺘﻲ اﮔﺮ ﺗﻮﺣﻴﺪ را از‬
‫ﺣﻘﻮق اﻧﺴﺎﻧﻲ ﺑﺪاﻧﻴﻢ ﺑﺎز ﻧﻤﻴﺘﻮاﻧﻴﻢ ﺑﺎ ﻣﻠﺖ دﻳﮕﺮ ﺑﺠﻨﮕﻴﻢﺑﺮاي ﺗﺤﻤﻴﻞ ﻋﻘﻴﺪه ﺗﻮﺣﻴﺪ‪،‬‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٨٠‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﭼﻮن ﺧﻮدش ﻓﻲ ﺣﺪ ذاﺗﻪ ﺗﺤﻤﻴﻞ ﭘﺬﻳﺮ ﻧﻴﺴﺖ ﺑﻠﻪ ﻳﻚ ﭼﻴﺰ دﻳﮕﺮ ﻫﺴﺖ و آن اﻳﻦ اﺳﺖ‬
‫اﮔﺮ ﻣﺎ ﺗﻮﺣﻴﺪ را ﺟﺰء ﺣﻘﻮق اﻧﺴﺎﻧﻬﺎ داﻧﺴﺘﻴﻢ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ اﮔﺮ ﻣﺼﻠﺤﺖ اﻧﺴﺎﻧﻴﺖ اﻳﺠﺎب ﺑﻜﻨﺪ‬
‫و اﮔﺮ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﺗﻮﺣﻴﺪ اﻳﺠﺎب ﺑﻜﻨﺪ ﻣﺎ ﺑﺎ ﻗﻮﻣﻲ ﻣﺸﺮك ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﻢ ﺑﺠﻨﮕﻴﻢ ﻧﻪ ﺑﺨﺎﻃﺮ اﻳﻦ ﻛﻪ‬
‫ﺗﻮﺣﻴﺪ را ﺑﺎﻧﻬﺎ ﺗﺤﻤﻴﻞ ﺑﻜﻨﻴﻢ و اﻳﻤﺎن را ﺑﺎﻧﻬﺎ ﺗﺤﻤﻴﻞ ﺑﻜﻨﻴﻢ ﭼﻮن ﺗﻮﺣﻴﺪ و اﻳﻤﺎن ﺗﺤﻤﻴﻞ‬
‫ﺷﺪﻧﻲ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺑﺎ ﻣﺸﺮﻛﻴﻦ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﻢ ﺑﺠﻨﮕﻴﻢ ﺑﺨﺎﻃﺮ اﻳﻨﻜﻪ رﻳﺸﻪ ﻓﺴﺎد را اﺳﺎﺳﺎ ﺑﻜﻨﻴﻢ رﻳﺸﻪ‬
‫ﻛﻦ ﻛﺮدن ﻣﺒﺪأ ﻋﻘﻴﺪه ﺷﺮك ﺑﺎ زور ﻳﻚ ﻣﻄﻠﺐ اﺳﺖ و ﺗﺤﻤﻴﻞ ﻋﻘﻴﺪه ﺗﻮﺣﻴﺪ ﻣﻄﻠﺐ دﻳﮕﺮ‪.‬‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮ ﻧﻈﺮ ﻛﺴﺎﻧﻴﻜﻪ ﺗﻮﺣﻴﺪ را ﺟﺰء ﺣﻘﻮق ﺷﺨﺼﻲ و ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﺣﻘﻮق ﻣﻠﻲ ﻣﻴﺪاﻧﻨﺪ ﻣﻴﮕﻮﻳﻨﺪ اﻳﻦ‬
‫ﻛﺎر ﺟﺎﻳﺰ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬اﻏﻠﺐ ﻃﺮز ﺗﻔﻜﺮ اروﭘﺎﺋﻴﻬﺎ ﻛﻪ در ﻣﻴﺎن ﻣﺎ ﻫﻢ ﺳﺮاﻳﺖ ﻛﺮده ﻫﻤﻴﻦ اﺳﺖ‪.‬‬
‫اروﭘﺎﺋﻴﺎن ﺑﻪ اﻳﻨﺠﻮر ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺑﻌﻨﻮان ﻳﻚ ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺷﺨﺼﻲ و ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻏﻴﺮﺟﺪي در زﻧﺪﮔﻲ‬
‫ﻧﮕﺎه ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ ﻣﺜﻞ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ رﺳﻮم ﻛﻪ ﻫﺮ ﻣﻠﺘﻲ ﺣﻖ دارد ﻫﺮ رﺳﻤﻲ ﺑﺮاي ﺧﻮدش ﻣﻴﺨﻮاﻫﺪ‬
‫اﻧﺘﺨﺎب ﺑﻜﻨﺪ ﭘﺲ و ﻟﻮ ﺑﻌﻨﻮان ﻗﻄﻊ رﻳﺸﻪ ﻓﺴﺎد ‪ -‬ﺣﻖ ﻧﺪارﻳﻢ ﺑﺎ ﺷﺮك ﻣﺒﺎرزه ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬زﻳﺮا‬
‫ﺷﺮك ﻓﺴﺎد ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺗﻮﺣﻴﺪ ﻳﻚ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺷﺨﺼﻲ اﺳﺖ‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٨١‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫وﻟﻲ اﮔﺮ ﺗﻮﺣﻴﺪ را ﻳﻚ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﻋﻤﻮﻣﻲ و ﺟﺰء ﺣﻘﻮق اﻧﺴﺎﻧﻲ و از ﺷﺮاﻳﻂ ﺳﻌﺎدت ﻋﻤﻮم ﺑﺸﺮ‬
‫داﻧﺴﺘﻴﻢ ﺟﻨﮓ اﺑﺘﺪاﺋﻲ ﺑﺎ ﻣﺸﺮك ﺑﻌﻨﻮان ﺣﺮﻳﻢ ﺗﻮﺣﻴﺪ و دﻓﺎع از ﺗﻮﺣﻴﺪ و ﺑﻌﻨﻮان ﻗﻄﻊ رﻳﺸﻪ‬
‫ﻓﺴﺎد ﺟﺎﻳﺰ اﺳﺖ‪ ،‬ﮔﻮ اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻌﻨﻮان ﺗﺤﻤﻴﻞ ﻋﻘﻴﺪه ﺗﻮﺣﻴﺪي ﺟﺎﻳﺰ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬

‫ﺟﻨﮓ ﺑﺮاي ﺁزادي دﻋﻮت و رﻓﻊ ﻣﺎﻧﻊ از ﺗﺒﻠﻴﻎ‬

‫ﺣﺎﻻ از اﻳﻨﺠﺎ ﻣﺎ وارد ﻳﻚ ﻣﻄﻠﺐ دﻳﮕﺮ ﻣﻲ ﺷﻮﻳﻢ و آن ﻣﻄﻠﺐ اﻳﻦ اﺳﺖ‪ ،‬آﻳﺎ ﺟﻨﮕﻴﺪن ﺑﺮاي‬
‫آزادي دﻋﻮت ﺟﺎﻳﺰ اﺳﺖ و ﻳﺎ ﺟﺎﻳﺰ ﻧﻴﺴﺖ؟ ﺟﻨﮕﻴﺪن ﺑﺮاي آزادي دﻋﻮت ﻳﻌﻨﻲ ﭼﻪ؟ ﻳﻌﻨﻲ ﻣﺎ‬
‫ﻣﻲ ﮔﻮﺋﻴﻢ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺑﺎﻳﺪ آزاد ﺑﺎﺷﻴﻢ ﻛﻪ ﻋﻘﻴﺪه و ﻓﻜﺮ ﺧﺎﺻﻲ را در ﻣﻴﺎن ﻫﺮ ﻣﻠﺘﻲ ﺗﺒﻠﻴﻎ ﻛﻨﻴﻢ‪،‬‬
‫ﺗﺒﻠﻴﻎ ﻧﻪ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎي اﻣﺮوزي ﻛﻪ ﭘﺮوﭘﺎ ﻛﺎﻧﺪ ﻛﺮدن اﺳﺖ ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﻨﻲ ﻛﻪ ﺑﻴﺎن ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﭼﻪ‬
‫ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺎ آزادﻳﺮا ﻳﻚ ﺣﻖ ﻋﻤﻮﻣﻲ و اﻧﺴﺎﻧﻲ ﺑﺪاﻧﻴﻢ و ﭼﻪ ﺑﻌﻨﻮان اﻳﻨﻜﻪ ﺗﻮﺣﻴﺪ را ﻳﻚ‬
‫ﺣﻖ ﻋﻤﻮﻣﻲ اﻧﺴﺎﻧﻲ ﺑﺪاﻧﻴﻢ و ﻳﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﻳﻨﻜﻪ ﻫﺮ دو را ﻳﻚ ﺣﻖ ﻋﻤﻮﻣﻲ اﻧﺴﺎﻧﻲ ﺑﺪاﻧﻴﻢ اﻳﻦ‬
‫اﻣﺮ ﺟﺎﻳﺰ اﺳﺖ‪ .‬ﺣﺎﻻ اﮔﺮ ﻣﺎﻧﻌﻲ ﺑﺮاي دﻋﻮت ﻣﺎ ﭘﻴﺪا ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ ﻳﻚ ﻗﺪرﺗﻲ آﻣﺪه ﻣﺎﻧﻊ ﻣﻲ‬
‫ﺷﻮد و ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ ﻣﻦ ﺑﺸﻤﺎ اﺟﺎزه‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٨٢‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﻧﻤﻲدﻫﻢ‪ ،‬ﺷﻤﺎ ﻣﻲ روﻳﺪ اﻓﻜﺎر اﻳﻦ ﻣﺮدﻣﺮا ﺧﺮاب ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻣﻴﺪاﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﻏﺎﻟﺐ ﺣﻜﻮﻣﺘﻬﺎ ﻓﻜﺮ‬
‫ﺧﺮاب را آن ﻓﻜﺮي ﻣﻴﺪاﻧﻨﺪ ﻛﻪ اﮔﺮ ﭘﻴﺪا ﺑﺸﻮد ﻣﺮدم ﻣﻄﻴﻊ اﻳﻦ ﺣﻜﻮﻣﺘﻬﺎ دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬آﻳﺎ ﺑﺎ‬
‫ﺣﻜﻮﻣﺖﻫﺎ ﻛﻪ ﻣﺎﻧﻊ ﻧﺸﺮ دﻋﻮت در ﻣﻴﺎن ﻣﻠﺘﻬﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺟﺎﻳﺰ اﺳﺖ ﺟﻨﮕﻴﺪن ﺗﺎ ﺣﺪﻳﻜﻪ اﻳﻨﻬﺎ‬
‫ﺳﻘﻮط ﺑﻜﻨﻨﺪ و ﻣﺎﻧﻊ ﻧﺸﺮ دﻋﻮت از ﻣﻴﺎن ﺑﺮود ﻳﺎ ﻧﻪ؟‬
‫ﺑﻠﻪ اﻳﻦ ﻫﻢ ﺟﺎﻳﺰ اﺳﺖ اﻳﻦ ﻫﻢ ﺑﺎز ﺟﻨﺒﻪ دﻓﺎع دارد اﻳﻨﻬﻢ ﺟﺰء آن ﺟﻬﺎدﻫﺎﺋﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎﻫﻴﺖ‬
‫آن ﺟﻬﺎدﻫﺎ در واﻗﻊ دﻓﺎع اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻣﻘﻴﺎس ﺣﻘﻮق ﺷﺨﺼﻲ و ﺣﻘﻮق ﻋﻤﻮﻣﻲ‬

‫ﻣﺎ ﺗﺎ اﻳﻨﺠﺎ ﻣﺎﻫﻴﺖ ﺟﻬﺎد را ﺗﺸﺮﻳﺢ ﻛﺮدﻳﻢ‪ .‬ﻓﻘﻂ ﻳﻚ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪ ﻛﻪ از ﻧﻈﺮ ﻣﺎ آﻳﺎ ﺗﻮﺣﻴﺪ‬
‫ﺟﺰء ﺣﻘﻮق ﻋﻤﻮﻣﻲ اﻧﺴﺎﻧﻬﺎ اﺳﺖ ﻳﺎ ﺟﺰء ﺣﻘﻮق ﻓﺮدي و ﻳﺎ ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﺣﻘﻮق ﻣﻠﻲ؟ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ‬
‫ﻣﻘﻴﺎس ﺣﻘﻮق ﻋﻤﻮﻣﻲ اﻧﺴﺎﻧﻲ و ﻣﻘﻴﺎس ﺣﻘﻮق ﻓﺮدي و ﺷﺨﺼﻲ ﭼﻴﺴﺖ‪ .‬اﻧﺴﺎﻧﻬﺎ در ﺑﻌﻀﻲ‬
‫ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺑﺎ ﻫﻤﺪﻳﮕﺮ ﻣﺸﺘﺮﻛﻨﺪ ﻫﻤﻪ اﻧﺴﺎﻧﻬﺎي روي زﻣﻴﻦ در ﺧﻴﻠﻲ ﭼﻴﺰﻫﺎ ﻣﺜﻞ ﻫﻤﺪﻳﮕﺮ‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ در ﺧﻴﻠﻲ ﭼﻴﺰﻫﺎ ﻫﻢ ﺑﺎ ﻫﻤﺪﻳﮕﺮ اﺧﺘﻼف دارﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٨٣‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫اﺧﺘﻼﻓﻬﺎ ﺑﻪ ﻗﺪري زﻳﺎد اﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﺘﻲ دو ﻓﺮد ﻧﻤﻲ ﺷﻮد ﭘﻴﺪا ﻛﺮد ﻛﻪ از ﻫﻤﻪ ﺟﻬﺖ ﻣﺜﻞ‬
‫ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻫﻤﻴﻦ ﺟﻮري ﻛﻪ دو ﻓﺮد ﻧﻤﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ از ﻧﻈﺮ اﻧﺪام و ﺷﻜﻞ ﺻﺪدرﺻﺪ ﻣﺜﻞ‬
‫ﻫﻢ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺷﻤﺎ دو ﻓﺮد ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ از ﻧﻈﺮ ﺧﺼﺎﺋﺺ روﺣﻲ ﺻﺪدرﺻﺪ ﻣﺜﻞ ﻫﻢ‬
‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﻣﺼﺎﻟﺤﻲ ﻛﻪ ﻣﺮﺑﻮط اﺳﺖ ﺑﻪ ﺟﻬﺎت ﻣﺸﺘﺮك اﻧﺴﺎﻧﻬﺎ اﻳﻨﻬﺎ ﺣﻘﻮق ﻋﻤﻮﻣﻲ اﺳﺖ‪ .‬آزادي‬
‫ﻳﻌﻨﻲ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺎﻧﻊ ﺑﺮاي ﺑﺮوز اﺳﺘﻌﺪادﻫﺎي ﻛﻠﻲ اﻓﺮاد ﺑﺸﺮ وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و اﻳﻦ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ‬
‫ﻫﻤﻪ اﻧﺴﺎﻧﻬﺎ اﺳﺖ‪ .‬آزادي ﺑﺮاي ﻣﻦ ﻫﻤﺎن ﻗﺪر ارزش دارد ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺷﻤﺎ ارزش دارد‪ ،‬ﺑﺮاي‬
‫ﺷﻤﺎ ﻫﻤﺎن ﻗﺪر ارزش دارد ﻛﻪ ﺑﺮاي دﻳﮕﺮي ارزش دارد‪ .‬اﻣﺎ ﻣﻦ و ﺷﻤﺎ ﺑﺎ ﻫﻤﺪﻳﮕﺮ در ﺧﻴﻠﻲ‬
‫ﭼﻴﺰﻫﺎ ﻓﺮق دارﻳﻢ آﻧﻬﺎ را " ﺳﻠﻴﻘﻪ "ﻣﻲ ﻧﺎﻣﻴﻢ ﭼﻮن اﺧﺘﻼﻓﺎت ﺷﺨﺼﻲ اﺳﺖ ﻫﻤﻴﻦ ﻃﻮر ﻛﻪ‬
‫رﻧﮓ و ﺷﻜﻞ ﻣﺎ ﺑﺎ ﻫﻤﺪﻳﮕﺮ ﻓﺮق دارد‪ ،‬ﺳﻠﻴﻘﻪﻫﺎ ﻫﻢ ﻓﺮق ﻣﻴﻜﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻦ در رﻧﮓ ﻟﺒﺎﺳﻬﺎ ﻳﻚ‬
‫رﻧﮕﻲ را ﻣﻲﭘﺴﻨﺪم و ﺷﻤﺎ رﻧﮓ دﻳﮕﺮ را‪ ،‬ﻣﻦ در دوﺧﺖ ﻟﺒﺎس ﻳﻜﺪوﺧﺖ را ﺑﭙﺴﻨﺪم ﺷﻤﺎ‬
‫دوﺧﺖ دﻳﮕﺮ را‪ ،‬ﻣﻦ ﻳﻚ ﺷﻬﺮ را ﺑﺮاي زﻧﺪﮔﻲ ﺑﻬﺘﺮ ﻣﻲﭘﺴﻨﺪم ﺷﻤﺎ ﺷﻬﺮ دﻳﮕﺮي را‪ ،‬ﻣﻦ ﻳﻚ‬
‫ﻣﺤﻠﻲ را ﺑﻬﺘﺮ ﻣﻲﭘﺴﻨﺪم ﺷﻤﺎ ﻣﺤﻞ دﻳﮕﺮ را‪ ،‬ﻣﻦ ﻳﻚ ﻧﻮع زﻳﻨﺖ در اﻃﺎﻗﻢ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻣﻲ دﻫﻢ‬
‫ﺷﻤﺎ ﻧﻮع دﻳﮕﺮي را‪ ،‬ﻣﻦ ﻳﻚ رﺷﺘﻪ را ﺑﺮاي‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٨٤‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﺗﺤﺼﻴﻞ اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻲ ﻛﻨﻢ ﺷﻤﺎ ﻳﻚ رﺷﺘﻪ دﻳﮕﺮرا‪ ،‬اﻳﻨﻬﺎ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺷﺨﺼﻲ اﺳﺖ‪ ،‬در ﻣﺴﺎﺋﻞ‬
‫ﺷﺨﺼﻲ ﻫﻴﭽﻜﺲ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻣﺰاﺣﻢ ﻓﺮد دﻳﮕﺮ ﺑﺸﻮد و ﻟﻬﺬا ﻫﻴﭻ ﻛﺲ ﺣﻖ ﻧﺪارد در اﻧﺘﺨﺎب ﻫﻤﺴﺮ‬
‫ﻓﺮد دﻳﮕﺮﻳﺮا ﻣﺠﺒﻮر ﺑﻜﻨﺪ ﭼﻮن ﺟﺰء ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺷﺨﺼﻲ اﺳﺖ ﻫﺮ ﻛﺴﻲ ﻛﻪ از ﻧﻈﺮ ﺳﻠﻴﻘﻪ در‬
‫اﻧﺘﺨﺎب ﻫﻤﺴﺮ ﻳﻚ ﺳﻠﻴﻘﻪ ﻣﺨﺼﻮص ﺑﻪ ﺧﻮد دارد اﺳﻼم ﻫﻢ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ ﻫﻴﭻ ﻛﺲ را ﻧﺒﺎﻳﺪ‬
‫ﻣﺠﺒﻮر ﻛﺮد در اﻧﺘﺨﺎب ﻫﻤﺴﺮ ﭼﻮن ﺟﺰء ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺷﺨﺼﻲ اﺳﺖ‪ .‬ﻓﺮﻧﮕﻴﻬﺎ ﻛﻪ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ از ﻧﻈﺮ‬
‫ﺗﻮﺣﻴﺪ و اﻳﻤﺎن ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻣﺰاﺣﻢ ﻛﺴﻲ ﺷﺪ از اﻳﻨﺠﻬﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ اﻳﻨﻬﺎ ﺟﺰء اﻣﻮر‬
‫ﺧﺼﻮﺻﻲ و ﺳﻠﻴﻘﻪاي و ذوﻗﻲ و ﻓﺮدي و ﺷﺨﺼﻲ اﺳﺖ‪ .‬اﻧﺴﺎن در زﻧﺪﮔﻲ ﺑﻪ ﻳﻚ ﭼﻴﺰي ﺑﺎﻳﺪ‬
‫ﺳﺮﮔﺮم ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ اﺳﻤﺶ اﻳﻤﺎن اﺳﺖ ﻣﺜﻞ اﻣﻮر ﻫﻨﺮﻳﺴﺖ ﻳﻚ ﻛﺴﻲ از ﺣﺎﻓﻆ ﺧﻮﺷﺶ ﻣﻲآﻳﺪ‬
‫ﻳﻚ ﻛﺴﻲ از ﺳﻌﺪي ﺧﻮﺷﺶ ﻣﻲ اﻳﺪ ﻳﻚ ﻛﺴﻲ از ﻣﻮﻟﻮي ﺧﻮﺷﺶ ﻣﻲ اﻳﺪ ﻳﻜﻲ از ﺧﻴﺎم‬
‫ﺧﻮﺷﺶ ﻣﻲ آﻳﺪ ﻳﻜﻲ از ﻓﺮدوﺳﻲ ﺧﻮﺷﺶ ﻣﻴﺎﻳﺪ دﻳﮕﺮ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻣﺰاﺣﻢ ﻛﺴﻲ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺳﻌﺪي را‬
‫دوﺳﺖ دارد ﻛﻪ ﺗﻮ ﭼﺮا ﺳﻌﺪي را دوﺳﺖ داري‪ ،‬ﻣﻦ ﺣﺎﻓﻆ را دوﺳﺖ دارم‪ ،‬ﺗﻮ ﻫﻢ ﺣﺘﻤﺎ‬
‫ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺣﺎﻓﻆ را دوﺳﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻲ‪ .‬ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ دﻳﻦ ﻫﻢ ﻫﻤﻴﻦ ﺟﻮر اﺳﺖ ﻳﻚ ﻛﺴﻲ اﺳﻼم‬
‫را دوﺳﺖ دارد‪ ،‬ﻳﻚ ﻛﺴﻲ ﻣﺴﻴﺤﻴﺖ را دوﺳﺖ دارد‪ ،‬ﻳﻚ ﻛﺴﻲ زردﺷﺘﻴﮕﺮي را دوﺳﺖ دارد‬
‫ﻳﻚ ﻛﺴﻲ ﻫﻢ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از اﻳﻦﻫﺎ را‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٨٥‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫دوﺳﺖ ﻧﺪارد‪ ،‬ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻣﺰاﺣﻢ ﻛﺴﻲ ﺷﺪ‪ .‬اﻳﻨﻬﺎ از ﻧﻈﺮ ﻓﺮﻧﮕﻴﻬﺎ ﺑﻪ اﺻﻞ زﻧﺪﮔﻲ ﻣﺮﺑﻮط ﻧﻴﺴﺖ‪،‬‬
‫ﺑﺨﻂ ﻣﺸﻲ اﻧﺴﺎن ﻣﺮﺑﻮط ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬آﻧﻬﺎ اﺻﻼ ﻃﺮز ﺗﺼﻮرﺷﺎن و ﻃﺮز ﺗﻔﻜﺮﺷﺎن در دﻳﻦ ﺑﺎ ﻃﺮز‬
‫ﺗﺼﻮر ﻣﺎ ﻓﺮق ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬دﻳﻨﻲ ﻛﻪ ﻣﺜﻞ دﻳﻨﻬﺎي آﻧﻬﺎ ﺑﺎﺷﺪ ﻫﻤﻴﻦ ﺟﻮر ﻫﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻮد وﻟﻲ از ﻧﻈﺮ‬
‫ﻣﺎ‪ ،‬دﻳﻦ ﻳﻌﻨﻲ ﺻﺮاط ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ راه راﺳﺖ ﺑﺸﺮي‪ ،‬ﺑﻲﺗﻔﺎوت در ﻣﺴﺌﻠﻪ دﻳﻦ ﺑﻮدن‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ‬
‫در راه راﺳﺖ ﺑﺸﺮﻳﺖ ﺑﻲ ﺗﻔﺎوت ﺑﻮدن‪ .‬ﻣﺎ ﻣﻲ ﮔﻮﺋﻴﻢ ﺗﻮﺣﻴﺪ ﺑﺎ ﺳﻌﺎدت ﺑﺸﺮي ﺑﺴﺘﮕﻲ دارد‪،‬‬
‫ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺳﻠﻴﻘﻪ ﺷﺨﺼﻲ ﻧﻴﺴﺖ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻳﻦ ﻗﻮم و آن ﻗﻮم ﻧﻴﺴﺖ ﭘﺲ ﺣﻖ ﺑﺎ ﻫﻤﺎن‬
‫ﻛﺴﺎﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻮﺣﻴﺪ را ﺟﺰء ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮﻳﺖ ﻣﻲﺷﻤﺎرﻧﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﻫﻢ ﻣﺎ ﻣﻴﮕﻮﺋﻴﻢ ﺟﻨﮓ ﺑﺮاي‬
‫ﺗﺤﻤﻴﻞ ﺗﻮﺣﻴﺪ ﺟﺎﻳﺰ ﻧﻴﺴﺖ ﻧﻪ ﺑﺨﺎﻃﺮ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ از اﻣﻮرﻳﺴﺖ ﻛﻪ ﻧﺒﺎﻳﺪ از آن دﻓﺎع‬
‫ﻛﺮد‪ ،‬ﻧﻪ ﺑﺨﺎﻃﺮ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ از ﺣﻘﻮق اﻧﺴﺎﻧﻴﺖ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺑﺨﺎﻃﺮ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﻮدش ﻓﻲ ﺣﺪ‬
‫ذاﺗﻪ ﻗﺎﺑﻞ اﺟﺒﺎر ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻗﺮآن ﻫﻢ ﮔﻔﺘﻪ‪ » :‬ﻻ اﻛﺮاه ﻓﻲ اﻟﺪﻳﻦ «‪ .‬و اﻻ واﻗﻌﺎ ﺟﺰء ﺣﻘﻮق‬
‫اﻧﺴﺎﻧﻴﺖ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٨٦‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﺁزادي ﻓﻜﺮ ﻳﺎ ﺁزادي ﻋﻘﻴﺪﻩ‬
‫ﻳﻚ ﻣﺴﺌﻠﻪ دﻳﮕﺮ ﻫﻢ اﻳﻨﺠﺎ اﺳﺖ و آن اﻳﻨﻜﻪ در ﻣﻮرد آزادي ﻋﻘﻴﺪه ﻓﺮق اﺳﺖ ﻣﻴﺎن " آزادي‬
‫ﻓﻜﺮ " و ﻣﻴﺎن " آزادي ﻋﻘﻴﺪه"‪ .‬ﻓﻜﺮ ﻣﻨﻄﻖ اﺳﺖ‪ ،‬اﻧﺴﺎن ﻳﻚ ﻗﻮهاي دارد ﺑﻪ ﻧﺎم ﻗﻮه ﺗﻔﻜﺮ ﻛﻪ‬
‫در ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺣﺴﺎب ﺑﻜﻨﺪ و اﻧﺘﺨﺎب ﺑﻜﻨﺪ ﺑﺮ اﺳﺎس ﺗﻔﻜﺮ و ﻣﻨﻄﻖ و اﺳﺘﺪﻻل وﻟﻲ‬
‫ﻋﻘﻴﺪه ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻲ ﺑﺴﺘﮕﻲ و ﮔﺮه ﺧﻮردﮔﻲ اﺳﺖ‪ .‬اي ﺑﺴﺎ ﻋﻘﻴﺪهﻫﺎﺋﻲ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﻣﺒﻨﺎي ﻓﻜﺮي‬
‫ﻧﺪارد ﺻﺮﻓﺎ ﻣﺒﻨﺎﻳﺶ ﺗﻘﻠﻴﺪ اﺳﺖ‪ ،‬ﺗﺒﻌﻴﺖ اﺳﺖ‪ ،‬ﻋﺎدت اﺳﺖ‪ ،‬ﺣﺘﻲ ﻣﺰاﺣﻢ آزادي ﺑﺸﺮ اﺳﺖ‬
‫آﻧﭽﻪ ﻛﻪ از ﻧﻈﺮ آزادي ﺑﺤﺚ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺸﺮ در آن آزاد ﺑﺎﺷﺪ ﻓﻜﺮ ﻛﺮدن اﺳﺖ اﻣﺎ‬
‫اﻋﺘﻘﺎدﻫﺎﺋﻲ ﻛﻪ ﻛﻮﭼﻜﺘﺮﻳﻦ رﻳﺸﻪ ﻓﻜﺮي ﻧﺪارد ﻓﻘﻂ ﻳﻚ اﻧﻌﻘﺎد و ﻳﻚ اﻧﺠﻤﺎد روﺣﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ‬
‫ﻧﺴﻞ ﺑﻨﺴﻞ آﻣﺪه اﺳﺖ آﻧﻬﺎ ﻋﻴﻦ اﺳﺎرت اﺳﺖ و ﺟﻨﮕﻴﺪن ﺑﺮاي از ﺑﻴﻦ ﺑﺮدن اﻳﻦ ﻋﻘﻴﺪهﻫﺎ‬
‫ﺟﻨﮓ در راه آزادي ﺑﺸﺮ اﺳﺖ ﻧﻪ ﺟﻨﮓ ﻋﻠﻴﻪ آزادي ﺑﺸﺮ‪ ،‬آن ﻛﺴﻲ ﻛﻪ آﻣﺪه در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻳﻚ‬
‫ﺑﺖ ﻛﻪ ﺧﻮدش ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺑﺪﺳﺖ ﺧﻮدش از او ﺣﺎﺟﺖ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ اﻳﻦ ﺑﻪ ﺗﻌﺒﻴﺮ ﻗﺮآن از ﻳﻚ‬
‫ﺣﻴﻮان ﺧﻴﻠﻲ ﭘﺴﺖﺗﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﻋﻤﻞ اﻳﻦ آدم ﻛﻮﭼﻜﺘﺮﻳﻦ ﻣﺒﻨﺎي ﻓﻜﺮي ﻧﺪارد ﻳﻚ ذره‬
‫اﮔﺮ ﻓﻜﺮش ﺗﻜﺎن ﺑﺨﻮرد اﻳﻦ ﻛﺎر را‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٨٧‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﻧﻤﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﻓﻘﻂ ﻳﻚ اﻧﻌﻘﺎد و اﻧﺠﻤﺎد اﺳﺖ ﻛﻪ در دﻟﺶ و در روﺣﺶ ﭘﻴﺪا ﺷﺪه و‬
‫رﻳﺸﻪاش ﺗﻘﻠﻴﺪﻫﺎي ﻛﻮر ﻛﻮراﻧﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ را ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ زور از اﻳﻦ زﻧﺠﻴﺮ دروﻧﻲ آزاد ﻛﺮد ﺗﺎ‬
‫ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﻓﻜﺮ ﺑﻜﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮ اﻳﻦ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ آزادي ﺗﻘﻠﻴﺪ و آزادي زﻧﺠﻴﺮﻫﺎي روﺣﻲ را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان‬
‫آزادي ﻋﻘﻴﺪه ﺗﺠﻮﻳﺰ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ اﺷﺘﺒﺎه ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ آن ﻛﻪ ﻣﺎ ﻃﺮﻓﺪارﻳﻢ ﺑﺤﻜﻢ آﻳﻪ » " ﻻ اﻛﺮاه‬
‫ﻓﻲ اﻟﺪﻳﻦ " «آزادي ﻓﻜﺮ اﺳﺖ ﻧﻪ آزادي ﻋﻘﻴﺪه‪ .‬ﺑﺎز ﻫﻢ در اﻳﻦ ﺑﺎره ﺑﺤﺚ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٨٨‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫‪ ٤‬ﻧﺘﻴﺠﻪ‬

‫ﺑﺴﻢ اﷲ اﻟﺮﺣﻤﻦ اﻟﺮﺣﻴﻢ‬

‫» ﻗﺎﺗﻠﻮا اﻟﺬﻳﻦ ﻻ ﻳﺆﻣﻨﻮن ﺑﺎﷲ و اﻟﻴﻮم اﻻﺧﺮ «‬

‫ﺑﺤﺚ ﻣﺎ درﺑﺎره ﺟﻬﺎد اﺳﻼﻣﻲ ﺑﻮد‪ .‬ﺳﻪ ﻣﻄﻠﺒﻲ ﻫﺴﺖ ﻛﻪ اﻣﺸﺐ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاﻳﺘﺎن ﻋﺮض ﺑﻜﻨﻢ ﻛﻪ‬
‫ﻳﻜﻲ ﺟﻨﺒﻪ ﺗﻔﺴﻴﺮي و ﺑﺎﺻﻄﻼح ﻗﺮآﻧﻲ دارد و ﻳﻜﻲ دﻳﮕﺮ از ﺑﺤﺜﻬﺎي ﻋﻘﻠﻲ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺤﺚ ﺳﻮم‬
‫ﻫﻢ دارﻳﻢ ﻛﻪ ﻫﻢ ﺟﻨﺒﻪ ﻗﺮآﻧﻲ دارد و ﻫﻢ ﺟﻨﺒﻪ ﺗﺎرﻳﺨﻲ‪.‬‬
‫اﻣﺎ آن ﺑﺤﺜﻲ ﻛﻪ ﻗﺮآﻧﻲ اﺳﺖ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﺎﻳﺎت ﺟﻬﺎد اﺳﺖ ﻛﻪ ﻗﺒﻼ ﻋﺮض ﻛﺮدﻳﻢ ﻛﻪ در آﻳﺎت‬
‫ﺟﻬﺎد ﺑﻌﻀﻲ از آﻳﺎت اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﺻﻄﻼح ﻋﻠﻤﺎي اﺻﻮل‪ ،‬ﻣﻄﻠﻘﻨﺪ و ﺑﻌﻀﻲ دﻳﮕﺮ آﻳﺎت ﻣﻘﻴﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻘﺼﻮد از آﻳﺎت ﻣﻄﻠﻖ ﻳﻌﻨﻲ آﻳﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﺪون ﻫﻴﭻ ﻗﻴﺪ و ﺷﺮﻃﻲ‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٨٩‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﻓﺮﻣﺎن ﺟﻬﺎد ﺑﺎ ﻣﺸﺮﻛﻴﻦ و ﻳﺎ اﻫﻞ ﻛﺘﺎب را ﺻﺎدر ﻛﺮده آﻳﺎت ﻣﻘﻴﺪ ﻳﻌﻨﻲ آﻳﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺷﺮاﻳﻂ‬
‫ﺑﺎﻟﺨﺼﻮﺻﻲ ﻓﺮﻣﺎن داده اﺳﺖ ﻣﺜﻼ ﮔﻔﺘﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ اﮔﺮ آﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﻣﻲ ﺟﻨﮕﻨﺪ و ﻳﺎ در ﺣﺎل‬
‫ﺟﻨﮕﻴﺪن و ﻳﺎ ﺷﻤﺎ ﺑﻴﻢ آﻧﺮا دارﻳﺪ و ﻗﺮاﺋﺘﻲ در دﺳﺖ دارﻳﺪ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﺠﻨﮕﻴﺪن ﺑﺎ ﺷﻤﺎ‬
‫را دارﻧﺪ ﺑﺎ آﻧﻬﺎ ﺑﺠﻨﮕﻴﺪ‪ .‬ﺣﺎﻻ ﭼﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺮد آن آﻳﺎت ﻣﻄﻠﻖ را ﺑﺎﻳﺪ ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ ﻳﺎ آﻳﺎت ﻣﻘﻴﺪ را؟‬
‫ﻋﺮض ﻛﺮدﻳﻢ ﻛﻪ از ﻧﻈﺮ ﻋﻠﻤﺎي ﻓﻦ ﺷﻨﺎﺧﺘﻦ ﻣﺤﺎورات ﻛﻪ ﻗﺴﻤﺘﻲ از آن در ﻋﻠﻢ اﺻﻮل ﺑﺤﺚ‬
‫ﻣﻲ ﺷﻮد ﻣﻴﺎن ﻣﻄﻠﻖ و ﻣﻘﻴﺪ ﺗﻌﺎرﺿﻲ وﺟﻮد ﻧﺪارد ﺗﺎ ﺑﮕﻮﺋﻴﻢ آﻳﺎ اﻳﻦ آﻳﺎت را ﺑﺎﻳﺪ ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ ﻳﺎ‬
‫آن آﻳﺎت را‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ اﮔﺮ ﻣﺎ ﺑﺎﺷﻴﻢ و ﻳﻚ ﻣﻄﻠﻖ و ﻳﻚ ﻣﻘﻴﺪ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ آن ﻣﻘﻴﺪ را ﻗﺮﻳﻨﻪ ﺗﻮﺿﻴﺤﻲ‬
‫ﺑﺮاي آن ﻣﻄﻠﻖ ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ ﭘﺲ ﺑﻨﺎﺑﺮ اﻳﻦ ﻃﺒﻖ اﻳﻦ ﺑﻴﺎن ﻣﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻔﻬﻮم ﺟﻬﺎد را ﻫﻤﺎن ﺑﺪاﻧﻴﻢ ﻛﻪ‬
‫آﻳﺎت ﻣﻘﻴﺪ ﺑﻴﺎن ﻛﺮده اﺳﺖ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ آﻳﺎت ﻗﺮآن ﺟﻬﺎد را ﺑﺪون ﻗﻴﺪ و ﺷﺮط واﺟﺐ ﻧﻤﻴﺪاﻧﺪ‪ ،‬در‬
‫ﻳﻚ ﺷﺮاﺋﻂ ﺧﺎﺻﻲ واﺟﺐ ﻣﻴﺪاﻧﺪ اﻳﻦ ﻣﻘﺪار را ﺑﻪ ﻳﻚ ﺑﻴﺎن دﻳﮕﺮ ﻗﺒﻼ ﻋﺮض ﻛﺮده ﺑﻮدﻳﻢ‪.‬‬

‫ﺁﻳﺎ ﺁﻳﺎت ﺟﻬﺎد ﻧﺎﺳﺦ و ﻣﻨﺴﻮﺧﻨﺪ‬

‫ﺑﻌﻀﻲ از ﻣﻔﺴﺮﻳﻦ آﻣﺪهاﻧﺪ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﻧﺎﺳﺦ و ﻣﻨﺴﻮخ را در‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٩٠‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫اﻳﻨﺠﺎ ﻃﺮح ﻛﺮدهاﻧﺪ ﻳﻌﻨﻲ ﮔﻔﺘﻪاﻧﺪ ﻛﻪ در ﺑﺴﻴﺎري از آﻳﺎت ﻗﺮآن ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﻴﮕﻮﺋﻴﺪ‬
‫ﺟﻨﮕﻴﺪن ﺑﺎ ﻛﺎﻓﺮان را ﻣﺸﺮوط ﻛﺮده اﺳﺖ وﻟﻲ در ﺑﻌﻀﻲ از آﻳﺎت دﻳﮕﺮ آﻣﺪه ﻫﻤﻪ آن‬
‫دﺳﺘﻮرات را ﻳﻜﺠﺎ ﻧﺴﺦ ﻛﺮده ﺑﻨﺎﺑﺮ اﻳﻦ در اﻳﻨﺠﺎ ﺻﺤﺒﺖ از ﻧﺎﺳﺦ و ﻣﻨﺴﻮخ اﺳﺖ آﻳﺎت اول‬
‫ﺑﺮاﺋﺖ ﻛﻪ ﻓﺮﻣﺎن ﺟﻬﺎد را ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﻠﻲ ﻣﻲ دﻫﺪ و ﺗﺒﺮي ﻣﻲ ﺟﻮﻳﺪ از ﻣﺸﺮﻛﻴﻦ و ﻳﻚ ﻣﻬﻠﺖ‬
‫ﺑﺮاي ﻣﺸﺮﻛﻴﻦ ﻣﻘﺮر ﻣﻴﻜﻨﺪ و ﺑﻌﺪ از آن ﻣﻬﻠﺖ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ دﻳﮕﺮ اﻳﻨﻬﺎ ﺣﻖ ﻧﺪارﻧﺪ ﺑﺎﻗﻲ ﺑﻤﺎﻧﻨﺪ‪،‬‬
‫ﺑﻜﺸﻴﺪ اﻳﻨﻬﺎ را‪ ،‬در ﺣﺼﺎرﺷﺎن ﻗﺮار ﺑﺪﻫﻴﺪ‪ ،‬و در ﻛﻤﻴﻨﺸﺎن ﺑﻨﺸﻴﻨﻴﺪ اﻳﻦ آﻳﺎت ﻛﻪ ﺳﺎل ﻧﻬﻢ‬
‫ﻫﺠﺮي ﻫﻢ آﻣﺪه اﺳﺖ ﺗﻤﺎم دﺳﺘﻮرﻫﺎي ﮔﺬﺷﺘﻪ را ﻳﻚ ﺟﺎ ﻧﺴﺦ ﻛﺮده اﺳﺖ‪ .‬آﻳﺎ اﻳﻦ ﺣﺮف‬
‫درﺳﺘﻲ اﺳﺖ؟‬
‫اﻳﻦ ﺣﺮف ﺣﺮف ﻧﺎدرﺳﺘﻲ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﭼﻪ دﻟﻴﻞ؟ ﺑﻪ دو دﻟﻴﻞ‪ ،‬ﻳﻚ دﻟﻴﻞ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ در‬
‫ﻳﻜﺠﺎﺋﻲ ﻣﻲﺗﻮاﻧﻴﻢ ﻳﻚ آﻳﻪاي را ﻧﺎﺳﺦ آﻳﻪاي دﻳﮕﺮ ﺑﺪاﻧﻴﻢ ﻛﻪ درﺳﺖ ﺑﺮ ﺿﺪ او ﺑﺎﺷﺪ ﻣﺜﻼ اﮔﺮ‬
‫ﻓﺮض ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻳﻚ آﻳﻪ ﺑﻴﺎﻳﺪ ﺑﮕﻮﻳﺪ ﻛﻪ اﺻﻼ ﺑﺎ ﻣﺸﺮﻛﻴﻦ ﻧﺠﻨﮕﻴﺪ‪ ،‬آﻧﮕﺎه ﻳﻚ آﻳﻪ دﻳﮕﺮي ﺑﻴﺎﻳﺪ‬
‫اﺟﺎزه ﺑﺪﻫﺪ ﻛﻪ ﺑﻌﺪ از اﻳﻦ ﺑﺠﻨﮕﻴﺪ ﺧﻮب اﻳﻦ ﻣﻌﻨﺎﻳﺶ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ آن دﺳﺘﻮري ﻛﻪ ﻣﺎ ﻗﺒﻼ‬
‫دادهاﻳﻢ آن دﺳﺘﻮر را ﻟﻐﻮ ﻛﺮدﻳﻢ و ﻳﻚ دﺳﺘﻮر ﺛﺎﻧﻮي ﺑﻪ ﺟﺎي آن‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٩١‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫آوردﻳﻢ‪ .‬ﻣﻌﻨﻲ ﻧﺎﺳﺦ و ﻣﻨﺴﻮخ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ دﺳﺘﻮر اول ﻟﻐﻮ ﺑﺸﻮد و ﻳﻚ دﺳﺘﻮر ﺛﺎﻧﻮي ﺑﻪ‬
‫ﺟﺎي آن ﺑﻴﺎﻳﺪ ﭘﺲ دﺳﺘﻮر دوم ﺑﺎﻳﺪ ﺟﻮري ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺻﺪ درﺻﺪ ﺑﺮ ﺿﺪ دﺳﺘﻮر اول ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ‬
‫ﺑﺸﻮداﻳﻦ دوﻣﻲ را ﻟﻐﻮ آن ﺗﻠﻘﻲ ﻛﺮد اﻣﺎ اﮔﺮ دوﻣﻲ و اوﻟﻲ ﻣﺠﻤﻮﻋﺸﺎن ﺑﺎ ﻳﻚ دﻳﮕﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺟﻤﻊ‬
‫ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻳﻌﻨﻲ ﻳﻜﻴﺸﺎن ﺗﻮﺿﻴﺢ دﻫﻨﺪه دﻳﮕﺮي ﺑﺎﺷﺪ اﻳﻨﺠﺎ ﻛﻪ ﻧﺎﺳﺦ و ﻣﻨﺴﻮخ ﻧﺪارد ﻛﻪ ﺑﮕﻮﺋﻴﻢ‬
‫ﻳﻜﻲ ﺑﺮاي ﻟﻐﻮ دﻳﮕﺮي آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫آﻳﺎت ﺳﻮره ﺑﺮاﺋﺖ ﺟﻮري ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﮕﻮﺋﻴﻢ ﻟﻐﻮ آﻳﺎﺗﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻗﺒﻼ آﻣﺪه و ﺟﻬﺎد را ﻣﺸﺮوط‬
‫ﻛﺮده اﺳﺖ‪ ،‬ﭼﺮا؟ ﭼﻮن ﻫﻤﻴﻦ ﺳﻮره ﺑﺮاﺋﺖ ﻫﻢ وﻗﺘﻲ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺗﻤﺎم آن آﻳﺎت را ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻣﻲ‬
‫ﺧﻮاﻧﻴﻢ ﻣﻲﺑﻴﻨﻴﻢ ﻛﻪ در ﻣﺠﻤﻮع ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ‪ ،‬ﺑﻪ اﻳﻦ دﻟﻴﻞ ﺑﺎ اﻳﻦ ﻣﺸﺮﻛﺎن ﺑﺠﻨﮕﻴﺪ ﻛﻪ اﻳﻨﻬﺎ ﺑﻪ‬
‫ﻫﻴﭻ اﺻﻞ اﻧﺴﺎﻧﻲ‪ ،‬ﺑﻪ وﻓﺎي ﺑﻪ ﻋﻬﺪ‪ ،‬ﻛﻪ ﻳﻚ اﻣﺮي ﻓﻄﺮي و وﺟﺪاﻧﻲ اﺳﺖ و ﺣﺘﻲ اﮔﺮ ﻳﻚ‬
‫ﻗﻮﻣﻲ ﻗﺎﻧﻮن ﻫﻢ ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺑﺤﻜﻢ ﻓﻄﺮﺗﺸﺎن درك ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﭘﻴﻤﺎن ﺑﺎﻳﺪ وﻓﺎدار ﺑﻮد‪،‬‬
‫ﭘﺎﻳﺒﻨﺪ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﺑﺎ آﻧﻬﺎ اﮔﺮ ﭘﻴﻤﺎن ﻫﻢ ﺑﺒﻨﺪﻳﺪ و ﻓﺮﺻﺖ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ ﻧﻘﺾ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ اﻳﻨﻬﺎ ﻫﺮ ﻟﺤﻈﻪ‬
‫ﻓﺮﺻﺖ ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ را ﻣﺤﻮ و ﻧﺎﺑﻮد ﻛﻨﻨﺪ ﻣﺤﻮ و ﻧﺎﺑﻮد ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺣﺎﻻ اﻳﻨﺠﺎ ﻋﻘﻞ ﭼﻪ‬
‫ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ؟ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ اﮔﺮ ﺷﻤﺎ درﺑﺎره ﻗﻮﻣﻲ‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٩٢‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﻗﺮاﺋﻨﻲ ﺑﺪﺳﺖ آوردﻳﺪ ﻛﻪ اﻳﻨﻬﺎ درﺻﺪد ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ در اوﻟﻴﻦ ﻓﺮﺻﺖ ﺷﻤﺎ را از ﺑﻴﻦ ﺑﺒﺮﻧﺪ آﻳﺎ‬
‫ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ ﺻﺒﺮ ﻛﻦ ﻛﻪ او اول ﺗﻮ را از ﺑﻴﻦ ﺑﺒﺮد ﺑﻌﺪ ﺗﻮ او را از ﺑﻴﻦ ﺑﺒﺮ! اﮔﺮ ﻣﺎ ﺻﺒﺮ ﻛﻨﻴﻢ او ﻣﺎ‬
‫را از ﺑﻴﻦ ﻣﻲ ﺑﺮد‪ .‬اﻣﺮوز ﻫﻢ در دﻧﻴﺎ ﺣﻤﻠﻪاي را ﻛﻪ ﻣﺒﺘﻨﻲ ﺑﺮ ﻗﺮاﺋﻦ ﻗﻄﻌﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺣﻤﻠﻪ‬
‫ﻛﻨﻨﺪه ﺗﺸﺨﻴﺺ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ آن ﻃﺮف ﺗﺼﻤﻴﻢ دارد ﺣﻤﻠﻪ ﺑﻜﻨﺪ اﮔﺮ اﻳﻦ ﭘﻴﺸﺪﺳﺘﻲ ﺑﻜﻨﺪ‬
‫و ﺑﻪ او ﺣﻤﻠﻪ ﺑﻜﻨﺪ ﻫﻤﻪ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ ﺟﺎﻳﺰ اﺳﺖ‪ ،‬ﻛﺎر ﺻﺤﻴﺤﻲ ﻛﺮده ﻧﻤﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ درﺳﺖ اﺳﺖ‬
‫ﻛﻪ ﺗﻮ ﻣﻲ داﻧﺴﺘﻲ و ﺧﺒﺮﻫﺎي ﻗﻄﻌﻲ ﺑﻪ ﺗﻮ رﺳﻴﺪه ﺑﻮد ﻛﻪ ﻣﺜﻼ در ﻓﻼن روز دﺷﻤﻦ ﺣﻤﻠﻪ ﻣﻲ‬
‫ﻛﻨﺪ وﻟﻲ ﺗﻮ ﺣﻖ ﻧﺪاﺷﺘﻲ اﻣﺮوز ﺣﻤﻠﻪ ﺑﻜﻨﻲ ﺗﻮ ﺑﺎﻳﺪ ﺻﺒﺮ ﻣﻲ ﻛﺮدي و دﺳﺘﻬﺎ را روي ﻫﻤﺪﻳﮕﺮ‬
‫ﻣﻲ ﮔﺬاﺷﺘﻲ ﺗﺎ ﺣﻤﻠﻪاش را ﺑﻜﻨﺪ ﺑﻌﺪ ﺗﻮ ﺣﻤﻠﻪ ﻛﻨﻲ!‬
‫ﻗﺮآن در ﻫﻤﻴﻦ آﻳﺎت ﺳﻮره ﺑﺮاﺋﺖ ﻛﻪ ﺷﺪﻳﺪﺗﺮﻳﻦ آﻳﺎت ﻗﺮآن اﺳﺖ در ﻣﻮﺿﻮع ﺟﻬﺎد ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ‪:‬‬
‫»ﻛﻴﻒ و ان ﻳﻈﻬﺮوا ﻋﻠﻴﻜﻢ ﻻ ﻳﺮﻗﺒﻮا ﻓﻴﻜﻢ اﻻ و ﻻ ذﻣﻪﻳﺮﺿﻮﻧﻜﻢ ﺑﺎﻓﻮاﻫﻬﻢ و ﺗﺎﺑﻲ ﻗﻠﻮﺑﻬﻢ«)‪.(1‬‬
‫ﭘﺎورﻗﻲ‪:‬‬
‫‪) .1‬ﺗﻮﺑﻪ ‪.(8 -‬‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٩٣‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ اﻳﻨﻬﺎ اﮔﺮ ﻓﺮﺻﺖ ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﭘﻴﻤﺎﻧﻲ و ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﺗﻌﻬﺪي وﻓﺎدار ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﻫﺮﭼﻪ‬
‫ﻛﻪ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ ﺑﻪ زﺑﺎن ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ ودﻟﺸﺎن ﺑﺮﺧﻼف اﺳﺖ ﺑﻨﺎﺑﺮ اﻳﻦ‪ ،‬اﻳﻦ آﻳﺎت ﭼﻨﺎن ﻫﻢ ﻣﻄﻠﻖ‬
‫ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﮔﻤﺎن ﻛﺮدﻳﺪ در واﻗﻊ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ اﺣﺴﺎس ﺧﻄﺮ از ﻧﺎﺣﻴﻪ‬
‫دﺷﻤﻦ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ دﻳﮕﺮ در اﻳﻨﺠﺎ دﺳﺖ روي دﺳﺖ ﮔﺬاﺷﺘﻦ و ﺗﺄﺧﻴﺮ اﻧﺪاﺧﺘﻦ ﻛﺎر ﻏﻠﻂ اﺳﺖ‬
‫ﭘﺲ ﺑﻨﺎﺑﺮ اﻳﻦ اﻳﻦ آﻳﺎت ﺑﺮ ﺿﺪ آن آﻳﺎت ﻧﻴﺴﺖ ﺗﺎ ﻣﺎ اﻳﻦ را ﻧﺎﺳﺦ ﺑﺪاﻧﻴﻢ‪ .‬اﻳﻦ ﻳﻚ ﻣﻄﻠﺐ و‬
‫ﻳﻚ دﻟﻴﻞ ﺑﺮ اﻳﻨﻜﻪ اﻳﻦ آﻳﺎت ﻧﺎﺳﺦ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬

‫اﺻﻞ ﻣﺎ ﻣﻦ ﻋﺎم اﻻ و ﻗﺪ ﺧﺺ‬

‫دﻟﻴﻞ دوم ﻣﻄﻠﺒﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ آن را ﻋﻠﻤﺎي اﺻﻮل ﮔﻔﺘﻪاﻧﺪ ﻛﻪ اﮔﺮ ﺑﺘﻮاﻧﻢ ﺑﺮاﻳﺘﺎن ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺑﺪﻫﻢ‬
‫ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻢ ﻣﻄﻠﺐ ﺧﻮد را درﺑﺎره اﻳﻦ آﻳﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﺎﺷﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ‪ :‬ﻣﺎ ﻣﻦ ﻋﺎم اﻻ و ﻗﺪ ﺧﺺ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﻫﻴﭻ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻧﻴﺴﺖ ﻣﮕﺮ اﻳﻨﻜﻪ ﻳﻚ ﻧﻮع اﺳﺘﺜﻨﺎ‬
‫ﺑﺮﻣﻴﺪارد‪ ،‬راﺳﺖ ﻫﻢ ﻫﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻤﺎ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ روزه ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ و ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ ﻣﺴﺎﻓﺮ ﺷﺪي روزه ﻧﮕﻴﺮ‪،‬‬
‫ﻣﺮﻳﺾ ﺷﺪي روزه ﻧﮕﻴﺮ‪ ،‬در ﻧﻤﺎز ﻫﻤﻴﻦ ﺟﻮر‪ ،‬در ﻏﻴﺮ ﻧﻤﺎز‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٩٤‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﻫﻤﻴﻦ ﺟﻮر‪ ،‬ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ ﻫﻴﭻ ﻋﺎﻣﻲ ﻧﻴﺴﺖ ﻣﮕﺮ اﻳﻨﻜﻪ اﺳﺘﺜﻨﺎ دارد‪ ،‬ﺑﻪ ﺧﻮد ﻫﻤﻴﻦ ﻗﺎﻋﺪه ﻫﻢ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﻋﺎﻣﻲ ﻧﻴﺴﺖ ﻣﮕﺮ اﻳﻨﻜﻪ اﺳﺘﺜﻨﺎ ﺧﻮرده‪ ،‬اﺳﺘﺜﻨﺎ ﺧﻮرده‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﺑﻌﻀﻲ از ﻋﺎﻣﻬﺎ اﺳﺖ ﻛﻪ‬
‫واﻗﻌﺎ اﺳﺘﺜﻨﺎ ﻧﺨﻮرده و اﺳﺘﺜﻨﺎ ﻧﻤﻲ ﭘﺬﻳﺮد‪.‬‬
‫ﻣﻘﺼﻮد اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻌﻀﻲ از اﻣﻮر اﺳﺖ ﻛﻪ اﺑﺎ دارد از ﺗﺨﺼﻴﺺ ﻳﻌﻨﻲ اﺑﺎ دارد از اﺳﺘﺜﻨﺎ‪،‬‬
‫آﻫﻨﮓ اﻳﻦ ﻋﻤﻮم آﻫﻨﮕﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﻤﻴﺘﻮاﻧﺪ اﺳﺘﺜﻨﺎ ﺑﭙﺬﻳﺮد‪ ،‬ﻣﺜﻼ در ﻗﺮآن آﻣﺪه اﺳﺖ‪ » :‬و ان‬
‫ﺗﺸﻜﺮوا ﻳﺮﺿﻪ ﻟﻜﻢ «)‪ .(1‬اﮔﺮ ﺷﺎﻛﺮ اﻟﻬﻲ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﺧﺪا ﻣﻲﭘﺴﻨﺪد‪ .‬اﻳﻦ ﻛﻠﻲ اﺳﺘﺜﻨﺎ ﻧﻤﻲ ﭘﺬﻳﺮد‪،‬‬
‫ﻳﻌﻨﻲ ﻣﻤﻜﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﻳﻚ وﻗﺖ اﻧﺴﺎﻧﻲ واﻗﻌﺎ ﺷﺎﻛﺮ ﺑﺎﺷﺪ وﻟﻲ ﺧﺪا ﻧﭙﺴﻨﺪد ﻧﻪ اﻳﻦ دﻳﮕﺮ ﭼﻴﺰي‬
‫ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ در ﻳﻚ ﻣﻮرد ﺑﺎﻟﺨﺼﻮص ﻃﻮر دﻳﮕﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﮕﺮ اﻳﻨﻜﻪ ﺷﻜﺮ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺣﺎﻻ در ﺑﺎب ﻧﺎﺳﺦ و ﻣﻨﺴﻮخ ﻫﻢ ﻫﻤﻴﻦ ﺟﻮر اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻌﻀﻲ از آﻫﻨﮕﻬﺎﺳﺖ ﻛﻪاﺳﺎﺳﺎ ﻧﺴﺦ ﭘﺬﻳﺮ‬
‫ﻧﻴﺴﺖ ﭼﻮن ﻧﺴﺦ ﻣﻌﻨﺎﻳﺶ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻨﺴﻮخ ﻳﻚ اﻣﺮ ﻣﻮﻗﺖ اﺳﺖ ﻳﻌﻨﻲ آﻫﻨﮓ آﻫﻨﮕﻲ‬
‫اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻮﻗﺖ ﺑﻮدن را ﻧﻤﻲ ﭘﺬﻳﺮد‪ ،‬اﻳﻦ اﮔﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺎﻳﺪ‬

‫ﭘﺎورﻗﻲ‪:‬‬
‫‪.(7‬‬ ‫‪-‬‬ ‫)زﻣﺮ‬ ‫‪.1‬‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٩٥‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﻣﺜﻼ اﮔﺮ در ﻗﺮآن وارد ﺷﺪه ﻛﻪ‪ » :‬ﻻ ﺗﻌﺘﺪوا ان اﷲ ﻻ ﻳﺤﺐ اﻟﻤﻌﺘﺪﻳﻦ «)‪ .(1‬ﻳﻌﻨﻲ ﻣﺘﺠﺎوز‬
‫ﻧﺒﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ ﺧﺪا ﺗﺠﺎوزﻛﺎران را دوﺳﺖ ﻧﻤﻲ دارد‪ .‬اﻳﻨﺠﺎ ﻳﻚ ﻋﻤﻮﻣﻲ دارد از ﻧﻈﺮ اﻓﺮاد و ﻳﻚ‬
‫اﺳﺘﻤﺮاري دارد از ﻧﻈﺮ زﻣﺎن‪ .‬آﻳﺎ اﻳﻦ ﻋﺎم را ﻣﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ اﺳﺘﺜﻨﺎ ﺑﺮاﻳﺶ ﻗﺎﺋﻞ ﺷﻮﻳﻢ ﺑﮕﻮﺋﻴﻢ‬
‫ﺧﺪا ﻇﺎﻟﻢ را دوﺳﺖ ﻧﻤﻲ دارد ﻣﮕﺮ ﺑﻌﻀﻲ از ﻇﺎﻟﻤﺎن را؟! ﻳﻌﻨﻲ ﻗﺪوﺳﻴﺖ اﻟﻮﻫﻴﺖ از ﻳﻚ ﻃﺮف‬
‫و ﭘﻠﻴﺪي ﻇﻠﻢ از ﻃﺮف دﻳﮕﺮ ﭼﻴﺰي ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻗﺎﺑﻞ ﺟﻮش ﺧﻮردن ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﮕﻮﺋﻴﻢ ﺧﺪا‬
‫ﺗﺠﺎوزﻛﻨﻨﺪﮔﺎن را دوﺳﺖ ﻧﻤﻲ دارد ﻣﮕﺮ آﻗﺎي ﻓﻼﻧﻜﺲ و آﻗﺎي ﻓﻼﻧﻜﺲ را‪ .‬اﻳﻦ ﻋﺎم " ﻣﮕﺮ "‬
‫ﻧﻤﻲ ﭘﺬﻳﺮد اﻳﻦ ﻣﺜﻞ روزه ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ آﻗﺎ روزه ﺑﮕﻴﺮ " ﻣﮕﺮ " اﻳﻨﻜﻪ اﻳﻦ‬
‫ﭼﻨﻴﻦ ﺑﺎﺷﻲ‪ .‬ﺧﻮب ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ درﻳﻚ ﺷﺮاﻳﻄﻲ اﻧﺴﺎن روزه ﻧﮕﻴﺮد اﻣﺎ ﻇﻠﻢ ﭼﻴﺰي ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ‬
‫ﺑﮕﻮﺋﻴﻢ در ﻳﻚ ﺷﺮاﺋﻄﻲ ﻇﻠﻢ ﺑﻜﻦ در ﻳﻚ ﺷﺮاﻳﻄﻲ ﻇﻠﻢ ﻧﻜﻦ ﻫﺮ ﺟﺎ ﻛﻪ ﻇﻠﻢ ﺑﺎﺷﺪ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻛﺮد‬
‫از ﻫﺮ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﺎﺷﺪ از ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ ﺧﺪا ﻇﻠﻢ ﻧﺎﺳﺘﻮده اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﻣﻌﺼﻴﺖ و ﻧﺎﻓﺮﻣﺎﻧﻲ اﺳﺖ‬
‫ﺧﺪا ﻫﻴﭻ ﻣﻌﺼﻴﺘﻜﺎري را‬
‫ﭘﺎورﻗﻲ‪:‬‬
‫‪) .١‬ﺑﻘﺮه ‪.(190 -‬‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٩٦‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫دوﺳﺖ ﻧﻤﻲ دارد‪ ،‬ﻧﻤﻲ ﺷﻮد ﮔﻔﺖ ﻣﮕﺮ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮاﻧﺶ‪ ،‬ﻧﻪ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮاﻧﺶ ﻫﻢ ﻧﻤﻲ ﺷﻮد‪ ،‬اﮔﺮ‬
‫ﭘﻴﻐﻤﺒﺮان ﻫﻢ اﻟﻌﻴﺎذ ﺑﺎﷲ ﻣﻌﺼﻴﺖ ﺑﻜﻨﻨﺪ ﺧﺪا آﻧﻬﺎ را ﻫﻢ دوﺳﺖ ﻧﻤﻲ دارد‪ .‬ﻓﺮق ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ و ﻏﻴﺮ‬
‫ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ در اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ او ﻣﻌﺼﻴﺖ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﺪ و دﻳﮕﺮي ﻣﻌﺼﻴﺖ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻧﻪ آﻧﻜﻪ او ﻣﻌﺼﻴﺖ‬
‫ﻣﻲﻛﻨﺪ و ﺧﺪا در ﻋﻴﻦ اﻳﻨﻜﻪ او ﻣﻌﺼﻴﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺑﺎز ﻫﻢ دوﺳﺘﺶ دارد‪ .‬اﻳﻦ را ﻣﻲ ﮔﻮﺋﻴﻢ‬
‫ﻋﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺗﺨﺼﻴﺺ و اﺳﺘﺜﻨﺎ ﻧﻤﻲﭘﺬﻳﺮد‪.‬‬
‫از ﻧﻈﺮ زﻣﺎن ﻫﻢ ﻫﻤﻴﻦ ﺟﻮر اﺳﺖ‪ .‬آﻳﺎ ﻣﻲ ﺷﻮد ﮔﻔﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻳﻚ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺨﺼﻮص‬
‫ﻳﻚ زﻣﺎن اﺳﺖ در ﻳﻚ زﻣﺎن ﻣﻌﻴﻦ ﺧﺪا ﻣﺘﺠﺎوزان را دوﺳﺖ ﻧﺪارد وﻟﻲ ده ﺳﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺑﮕﺬرد‬
‫ﺧﺪا اﻳﻦ ﺣﻜﻢ را ﻟﻐﻮ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ ﻣﺎ از اﻳﻦ ﺑﻪ ﺑﻌﺪ ﻣﺘﺠﺎوزان را دوﺳﺖ ﻣﻲ دارﻳﻢ؟ اﻳﻦ‬
‫آﻫﻨﮓ آﻫﻨﮕﻲ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻧﺴﺦ ﺑﭙﺬﻳﺮد‪.‬‬
‫ﻣﺎ در آﻳﺎت ﺟﻬﺎد ﻣﻲﺑﻴﻨﻴﻢ ﻗﺮآن ﺑﺎ ﭼﻨﻴﻦ آﻫﻨﮕﻲ وارد ﺷﺪه اﺳﺖ‪ » :‬و ﻗﺎﺗﻠﻮا ﻓﻲ ﺳﺒﻴﻞ اﷲ‬
‫اﻟﺬﻳﻦ ﻳﻘﺎﺗﻠﻮﻧﻜﻢ و ﻻ ﺗﻌﺘﺪوا ان اﷲ ﻻﻳﺤﺐ اﻟﻤﻌﺘﺪﻳﻦ)‪ .(1‬ﺑﺎ آﻧﺎﻧﻜﻪ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﻣﻲﺟﻨﮕﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺎ آﻧﺎﻧﻜﻪ‬
‫ﺑﻨﻮﻋﻲ ﺗﺠﺎوز دﺳﺖ زدهاﻧﺪ ﺑﺠﻨﮕﻴﺪ‪ ،‬وﻟﻲ ﺷﻤﺎ ﻣﺘﺠﺎوز ﻧﺒﺎﺷﻴﺪ‪ ،‬ﺑﺎ‬
‫ﭘﺎورﻗﻲ‪:‬‬
‫‪) .١‬ﺑﻘﺮه ‪.(190 -‬‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٩٧‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﻣﺘﺠﺎوز ﺟﻨﮕﻴﺪن ﺗﺠﺎوز ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬وﻟﻲ ﺑﺎ ﻏﻴﺮ ﻣﺘﺠﺎوز ﺟﻨﮕﻴﺪن ﺗﺠﺎوز اﺳﺖ و ﺟﺎﻳﺰ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺑﺎ‬
‫ﻣﺘﺠﺎوز ﺑﺠﻨﮕﻴﺪ ﺗﺎ ﺗﺠﺎوز ﺑﻮﺟﻮد ﻧﻴﺎﻳﺪ اﻣﺎ اﮔﺮ ﺑﺎ ﻏﻴﺮ ﻣﺘﺠﺎوز ﺑﺠﻨﮕﻴﺪ ﺧﻮدﺗﺎن ﻣﺘﺠﺎوزﻳﺪ‪ .‬اﻳﻦ‬
‫دﻳﮕﺮ اﻣﺮي ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻧﺴﺦ ﭘﺬﻳﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﺜﻼ ﻣﻲ ﺷﻮد در ﻳﻚ ﻣﺪﺗﻲ اﺟﺎزه ﺟﻬﺎد و دﻓﺎع ﻧﺪﻫﺪ‬
‫و ﺑﮕﻮﻳﺪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻣﺼﻠﺤﺘﻲ ﻣﺪﺗﻲ ﺻﺒﺮ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺗﺤﻤﻞ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺑﻌﺪ دﺳﺘﻮر ﺟﻬﺎد ﺑﺪﻫﺪ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ‬
‫دﺳﺘﻮر ﺻﺒﺮ را ﻟﻐﻮ ﻛﻨﺪ ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺮاي ﻣﺪت ﻣﻮﻗﺖ ﺑﻮده‪ .‬اﻳﻦ دﺳﺘﻮر را ﻛﻪ ﻟﻐﻮ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‬
‫ﻣﻌﻨﺎﻳﺶ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ آن را از اول ﻣﻮﻗﺖ ﻗﺮار داده اﺳﺖ‪.‬‬

‫دﻓﺎع از ارزﺷﻬﺎي اﻧﺴﺎﻧﻲ‬

‫ﺑﻨﺎﺑﺮ اﻳﻦ ﻗﺮآن ﺟﻬﺎد را ﻣﻨﺤﺼﺮا وﻣﻨﺤﺼﺮا ﻧﻮﻋﻲ دﻓﺎع ﻣﻴﺪاﻧﺪ وﺗﻨﻬﺎ درﻣﻮرد ﻳﻚ ﺗﺠﺎوزي ﻛﻪ‬
‫وﻗﻮع ﭘﻴﺪا ﻛﺮده ﺑﺎﺷﺪ اﺟﺎزه ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬وﻟﻲ در ﺟﻠﺴﻪ ﭘﻴﺶ ﮔﻔﺘﻴﻢ ﻧﻤﻲ ﺗﻮان ﺟﻬﺎد ﺑﺮاي ﺑﺴﻂ‬
‫ارزﺷﻬﺎي اﻧﺴﺎﻧﻲ را وﻟﻮ در ﺧﻄﺮ ﻧﻴﻔﺘﺎده ﺑﺎﺷﺪ ﻣﺤﻜﻮم ﻛﺮد؛ وﻧﻴﺰ ﮔﻔﺘﻴﻢ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺗﺠﺎوز ﻣﻔﻬﻮم‬
‫ﻋﺎﻣﻲ اﺳﺖ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﺗﺠﺎوز ﻻزم ﻧﻴﺴﺖ ﺗﺠﺎوز ﺑﻪ ﺟﺎن اﻧﺴﺎن ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻻزم ﻧﻴﺴﺖ ﺑﻪ ﻣﺎل ﺑﺎﺷﺪ‪،‬‬
‫ﻻزم ﻧﻴﺴﺖ ﺗﺠﺎوز ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻮس ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻻزم ﻧﻴﺴﺖ ﺗﺠﺎوز ﺑﻪ ﺳﺮزﻣﻴﻦ‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٩٨‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺣﺘﻲ ﻻزم ﻧﻴﺴﺖ ﺗﺠﺎوز ﺑﻪ اﺳﺘﻘﻼل ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻻزم ﻧﻴﺴﺖ ﺗﺠﺎوز ﺑﻪ آزادي ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬اﮔﺮ ﻳﻚ‬
‫ﻗﻮم ﺑﻪ ارزﺷﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ آن ارزﺷﻬﺎ ارزش اﻧﺴﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻲ رود ﺗﺠﺎوز ﻛﻨﺪ ﺑﺎز ﺗﺠﺎوز اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻢ ﺑﺮاﻳﺘﺎن ﻳﻚ ﻣﺜﺎل ﺳﺎدهاي ﻋﺮض ﺑﻜﻨﻢ‪ :‬در زﻣﺎن ﻣﺎ ﻣﺴﺎﻋﻲ زﻳﺎدي ﺑﻜﺎر ﺑﺮده ﻣﻲ‬
‫ﺷﻮد ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ رﻳﺸﻪ ﺑﻌﻀﻲ از ﺑﻴﻤﺎرﻳﻬﺎ ﻛﻨﺪه ﺑﺸﻮد‪ .‬ﻫﻨﻮز ﻋﻠﻞ اﺳﺎﺳﻲ ﺑﻌﻀﻲ از ﺑﻴﻤﺎرﻳﻬﺎ‬
‫ﻛﺸﻒ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ ﻣﺜﻞ ﺳﺮﻃﺎن‪ ،‬و ﻗﻬﺮا راه ﻋﻼج و ﭼﺎره ﻫﻨﻮز ﺑﺪﺳﺖ ﻧﻴﺎﻣﺪه‪ ،‬وﻟﻲ ﻓﻌﻼ ﻳﻚ‬
‫ﺳﻠﺴﻠﻪ داروﻫﺎﺋﻲ ﻫﺴﺖ ﻛﻪ از اﻳﻦ داروﻫﺎ ﻣﺮدم ﺑﺮاي ﻣﺪت ﻣﻮﻗﺖ ﺑﺮاي ﺗﺄﺧﻴﺮ اﺛﺮ اﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎرﻳﻬﺎ‬
‫ﻫﻢ ﻛﻪ ﺷﺪه اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ اﮔﺮ ﻣﺎ ﻓﺮض ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﻣﺆﺳﺴﻪاي ﻋﻼج ﻳﻚ ﺑﻴﻤﺎري را ﻛﺸﻒ‬
‫ﻛﺮد‪ ،‬آن ﻣﺆﺳﺴﺎﺗﻲ ﻛﻪ از وﺟﻮد اﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎري اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ و آن ﻛﺎرﺧﺎﻧﻪﻫﺎﺋﻲ ﻛﻪ‬
‫داروﻫﺎﺋﻲ ﻣﻲ ﺳﺎزﻧﺪ ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ﺑﺮاي اﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎري ﺑﻪ درد ﻣﻲ ﺧﻮرد‪ ،‬اﮔﺮ اﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎري ﻧﺒﺎﺷﺪ آﻧﻬﺎ‬
‫ﭼﻪ ﺑﺴﺎ ﻣﻴﻠﻴﻮﻧﻬﺎ ﻳﺎ ﻣﻴﻠﻴﺎردﻫﺎ دﻻر ﺻﺪﻣﻪ ﻣﻲ ﺧﻮرﻧﺪ اﻳﻨﻬﺎ ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺎزارﺷﺎن از ﻣﻴﺎن ﻧﺮود‪،‬‬
‫ﺑﺎزارﺷﺎن ﺧﺮاب ﻧﺸﻮد ﺑﺨﻮاﻫﻨﺪ اﻳﻦ ﻛﺸﻔﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي اﻧﺴﺎﻧﻬﺎ اﻳﻦ ﻗﺪر ﻋﺰﻳﺰ اﺳﺖ از ﺑﻴﻦ ﺑﺒﺮﻧﺪ‪،‬‬
‫اﻓﺮادش را از ﺑﻴﻦ ﺑﺒﺮﻧﺪ‪ ،‬ﻓﺮﻣﻮﻟﻬﺎي ﻛﺸﻒ ﺷﺪه را از ﺑﻴﻦ ﺑﺒﺮﻧﺪ ﻛﻪ ﻛﺴﻲ ﻧﻔﻬﻤﺪ ﭼﻨﻴﻦ ﭼﻴﺰي‬
‫ﻫﺴﺖ‪،‬‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪٩٩‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﺣﺎﻻ آﻳﺎ ﺑﺎﻳﺪ از ﻳﻚ ﭼﻨﻴﻦ ارزش اﻧﺴﺎﻧﻲ دﻓﺎع ﻛﺮد ﻳﺎ ﻧﻪ؟ آﻳﺎ ﻣﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﺑﮕﻮﺋﻴﻢ‪ :‬ﺑﻪ ﺟﺎن ﻣﺎ‬
‫و ﺑﻪ ﻣﺎل ﻣﺎ ﻛﻪ ﻛﺴﻲ ﺣﻤﻠﻪ ﻧﻜﺮده‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻮس ﻣﺎ و ﺑﻪ اﺳﺘﻘﻼل ﻣﺎ و ﺑﻪ ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﻣﺎ ﻛﻪ ﻛﺴﻲ‬
‫ﻛﺎري ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﻳﻚ ﺑﺎﺑﺎﺋﻲ در ﻳﻚ ﮔﻮﺷﻪ دﻧﻴﺎ ﻳﻚ ﻛﺸﻔﻲ ﻛﺮده‪ ،‬ﻳﻚ ﺑﺎﺑﺎﺋﻲ دﻳﮕﺮ ﻫﻢ دارد آﻧﻬﺎ‬
‫را از ﺑﻴﻦ ﻣﻲﺑﺮد ﺑﻪ ﻣﻦ ﭼﻪ؟ ﻧﻪ‪ ،‬اﻳﻨﺠﺎ ﺟﺎي ﺑﻪ ﻣﻦ ﭼﻪ ﻧﻴﺴﺖ اﻳﻨﺠﺎ ﻳﻚ ارزش اﻧﺴﺎﻧﻲ اﺳﺖ‬
‫ﻛﻪ در ﻣﻌﺮض ﺧﻄﺮ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﺗﺠﺎوز ﺑﻪ ﻳﻜﻲ از ارزﺷﻬﺎي اﻧﺴﺎﻧﻲ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮ اﻳﻦ ﻣﺎ اﮔﺮ اﻳﻦ ﺟﺎ در ﻣﻘﺎم ﻣﻌﺎرﺿﻪ و ﺟﻨﮓ ﺑﺮآﺋﻴﻢ اﻳﻨﺠﺎ ﻣﺎ ﻣﺘﺠﺎوزﻳﻢ؟ ﻧﻪ ﻧﻴﺴﺘﻴﻢ ﺑﻠﻜﻪ‬
‫ﺑﺮ ﺿﺪ‬
‫ﺗﺠﺎوز ﻗﻴﺎم ﻛﺮده و ﺑﺎ ﻣﺘﺠﺎوز ﺟﻨﮕﻴﺪهاﻳﻢ‪.‬‬
‫ﭘﺲ اﻳﻨﻜﻪ ﻋﺮض ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﻣﻮﺿﻮع ﺟﻬﺎد دﻓﺎع اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻘﺼﻮدﻣﺎن دﻓﺎع ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻲ ﻣﺤﺪود‬
‫ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ آﻗﺎ اﮔﺮ ﺑﻪ ﺗﻮ ﻛﺴﻲ ﺑﺎ ﺷﻤﺸﻴﺮ و ﺗﻮپ و ﺗﻔﻨﮓ ﺣﻤﻠﻪ ﻛﺮد دﻓﺎع ﻛﻦ‪ ،‬ﻧﻪ ﺑﻪ ﺗﻮ ﻳﺎ‬
‫ﺑﻴﻜﻲ از ارزﺷﻬﺎي ﻣﺎدي زﻧﺪﮔﻲ ﺗﻮ‪ ،‬و ﻳﺎ ﻳﻜﻲ از ارزﺷﻬﺎي ﻣﻌﻨﻮي زﻧﺪﮔﻲ ﺗﻮ و ﺧﻼﺻﻪ اﮔﺮ ﺑﻪ‬
‫ﭼﻴﺰي ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺑﺸﺮﻳﺖ ﻋﺰﻳﺰ و ﻣﺤﺘﺮم اﺳﺖ و از ﺷﺮاﻳﻂ ﺳﻌﺎدت ﺑﺸﺮﻳﺖ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻲ رود‪،‬‬
‫ﺗﺠﺎوز ﺷﻮد دﻓﺎع ﻛﻦ‪.‬‬
‫ﺑﺤﺚ ﻗﺒﻠﻲ ﻣﺎ اﻳﻨﺠﺎ زﻧﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ آﻳﺎ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺗﻮﺣﻴﺪ ﺟﺰء‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪١٠٠‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺷﺨﺼﻲ و ﻓﺮدي و ﺳﻠﻴﻘﻪاي اﻓﺮاد اﺳﺖ ﻳﺎ ﺟﺰء ارزﺷﻬﺎي اﻧﺴﺎﻧﻲ اﺳﺖ اﮔﺮ ارزش‬
‫اﻧﺴﺎﻧﻴﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ از آن دﻓﺎع ﺷﻮد ﭘﺲ اﮔﺮ در ﻳﻚ ﻗﺎﻧﻮن آﻣﺪه ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ از ﺗﻮﺣﻴﺪ ﺑﺎﻳﺪ‬
‫ﺑﻌﻨﻮان ﻳﻚ ارزش اﻧﺴﺎﻧﻲ دﻓﺎع ﻛﺮد ﻣﻌﻨﺎﻳﺶ اﻳﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺗﻬﺎﺟﻢ ﺟﺎﻳﺰ اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻌﻨﺎﻳﺶ اﻳﻦ‬
‫اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻮﺣﻴﺪ ﻳﻚ ارزش ﻣﻌﻨﻮي اﺳﺖ و داﺋﺮه دﻓﺎع ﻫﻢ آﻧﻘﺪر وﺳﻴﻊ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ اﻳﻨﺠﻮر‬
‫ارزﺷﻬﺎي ﻣﻌﻨﻮي ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺑﻠﻪ در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل ﻣﻄﻠﺒﻲ ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻴﻢ دو ﻣﺮﺗﺒﻪ ﺗﻜﺮار ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ اﺳﻼم ﻧﻤﻲ ﮔﻮﻳﺪ ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ‬
‫ﺗﻮﺣﻴﺪ را ﺗﺤﻤﻴﻞ ﻛﻨﻴﺪ ﺑﺠﻨﮕﻴﺪ ﭼﻮن ﺗﺤﻤﻴﻞ ﺷﺪﻧﻲ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﭼﻮن اﻳﻤﺎﻧﺴﺖ‪ ،‬اﻳﻤﺎن را ﺑﺎﻳﺪ‬
‫ﺗﺸﺨﻴﺺ داد و اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮد‪ .‬ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻛﻪ زوري ﻧﻤﻲ ﺷﻮد‪ ،‬اﻧﺘﺨﺎب ﻫﻢ زوري ﻧﻤﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﻻ‬
‫اﻛﺮاه ﻓﻲ اﻟﺪﻳﻦ ﻳﻌﻨﻲ ﺷﻤﺎ ﻛﺴﻲ را ﻣﺠﺒﻮر ﻧﻜﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ اﻳﻤﺎن اﺟﺒﺎر ﺑﺮدار ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﻣﻌﻨﻲ ﻻ‬
‫اﻛﺮاه ﻓﻲ اﻟﺪﻳﻦ اﻳﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ از ﺣﻮزه ﺗﻮﺣﻴﺪ ﻫﻢ دﻓﺎع ﻧﻜﻨﻴﺪ واﮔﺮ دﻳﺪﻳﺪ ﻻاﻟﻪ اﻻ اﷲ از‬
‫ﻃﺮف ﻣﺮدﻣﻲ ﺑﻪ ﺧﻄﺮ اﻓﺘﺎده اﺳﺖ ﺷﻤﺎ اﻳﻦ ﺧﻄﺮ را دﻓﻊ ﻧﻜﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪١٠١‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﺁزادي "ﻋﻘﻴﺪﻩ" ﻳﺎ"ﺗﻔﮑﺮ"؟‬
‫وﻟﻲ اﻳﻨﻜﻪ دﻳﻦ ﻧﺒﺎﻳﺪ اﻓﺮاد ﺗﺤﻤﻴﻞ ﺑﺸﻮد و ﻣﺮدم ﺑﺎﻳﺪ در اﻧﺘﺨﺎب دﻳﻦ آزاد ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻳﻚ ﻣﺴﺎﻟﻪ‬
‫اﺳﺖ‪ ،‬واﻳﻨﻜﻪ"ﻋﻘﻴﺪه" ﺑﻪ اﺻﻄﻼح اﻣﺮوز آزاد اﺳﺖ ﻣﺴﺎﻟﻪ دﻳﮕﺮي اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ﺗﻔﻜﺮ‬
‫واﻧﺘﺨﺎب آزاد اﺳﺖ ﻳﻚ ﻣﻄﻠﺐ اﺳﺖ‪ ،‬واﻣﺎ ﻋﻘﻴﺪه آزاد اﺳﺖ ﻣﻄﻠﺐ دﻳﮕﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺴﻴﺎري از‬
‫ﻋﻘﻴﺪه ﻫﺎ واﻋﺘﻘﺎدات ﻣﺒﻨﺎي ﻓﻜﺮي دارد ﻳﻌﻨﻲ ﺑﺴﻴﺎري از اﻋﺘﻘﺎدﻫﺎ را اﻧﺴﺎن ﺗﺸﺨﻴﺺ داده‬
‫واﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده اﺳﺖ‪ .‬دﻟﺒﺴﺘﮕﻲ وﻋﻘﺪ ﻗﻠﺒﻲ ﻛﻪ در اﻧﺴﺎن ﭘﻴﺪا ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬در ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﻮارد‬
‫ﻧﺎﺷﻲ از ﺗﺸﺨﻴﺺ واﻧﺘﺨﺎب اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ آﻳﺎ ﻫﻤﻪ ﻋﻘﺎﻳﺪ ﺑﺸﺮ ﻣﺒﻨﻲ ﺑﺮﻓﻜﺮو ﺗﺸﺨﻴﺺ و اﻧﺘﺨﺎب‬
‫اﺳﺖ؟ و ﻳﺎ اﻛﺜﺮ ﻋﻘﺎﻳﺪ ﺑﺸﺮ ﻳﻚ ﺑﺴﺘﮕﻴﻬﺎ و اﻧﻌﻘﺎدﻫﺎي روﺣﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﻣﺒﻨﺎي ﻓﻜﺮي‬
‫ﻧﺪارد‪ ،‬ﻣﺒﻨﺎي ﻋﺎﻃﻔﻲ دارد‪ ،‬ﻣﺜﻞ آﻧﭽﻪ ﻗﺮان در ﺑﺎب ﺗﻘﺎﻟﻴﺪ ﻧﺴﻠﻬﺎي ﺑﻌﺪ از ﻧﺴﻠﻬﺎي ﭘﻴﺸﺘﺮ‬
‫ﻃﺮح ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ :‬اﻧﺎ وﺟﺪﻧﺎ اﺑﺎﺋﻨﺎ ﻋﻠﻲ اﻣﻪ و اﻧﺎ ﻋﻠﻲ اﺛﺎرﻫﻢ ﻣﻘﺘﺪون)‪ .(1‬ﻛﻪ ﻗﺮان ﺧﻴﻠﻲ روي اﻳﻦ‬
‫ﻣﻄﻠﺐ ﺗﻜﻴﻪ ﻛﺮده؛ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ اﺳﺖ ﻋﻘﺎﻳﺪي ﻛﻪ ﺑﺎ ﭘﻴﺮوي از اﻛﺎﺑﺮ ﺻﻮرت ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪ .‬اﺳﺎﺳﺎ‬
‫آزادي‬

‫ﭘﺎورﻗﻲ‪:‬‬
‫‪23‬‬ ‫‪/‬‬ ‫زﺧﺮف‬ ‫‪.1‬‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪١٠٢‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﺟﺰﻳﻪ‬
‫ﻣﺴﺌﻠﻪ دﻳﮕﺮي ﻛﻪ در ﭘﺎﻳﺎن ﺑﺤﺚ ﺑﺎﻳﺪ ﻃﺮح ﻛﻨﻴﻢ ﻣﺴﺌﻠﻪ " ﺟﺰﻳﻪ " اﺳﺖ‪ .‬در ﻣﺘﻦ آﻳﻪ ﻛﺮﻳﻤﻪ‬
‫آﻣﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ اﻫﻞ ﻛﺘﺎب )ﻣﻄﻠﻘﺎ ﻳﺎ آﻧﺎﻧﻜﻪ اﻳﻤﺎﻧﺸﺎن ﺣﻘﻴﻘﻲ و واﻗﻌﻲ ﻧﻴﺴﺖ( ﺑﺠﻨﮕﻴﺪ ﺗﺎ‬
‫آﻧﮕﺎه ﻛﻪ ﺟﺰﻳﻪ ﺑﺪﻫﻨﺪ‪ .‬ﺟﺰﻳﻪ ﭼﻴﺴﺖ؟ آﻳﺎ ﺟﺰﻳﻪ ﻳﻌﻨﻲ ﺑﺎج دادن و ﺑﺎج ﮔﺮﻓﺘﻦ؟ آﻳﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن‬
‫ﻛﻪ در ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺟﺰﻳﻪ ﻣﻲ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ در واﻗﻊ و ﻧﻔﺲ اﻻﻣﺮ ﺑﺎج ﻣﻲ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ؟ ﺑﺎج ﺑﻪ ﻫﺮ ﺷﻜﻞ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ زور اﺳﺖ و ﻇﻠﻢ اﺳﺖ و ﺧﻮد ﻗﺮآن ﻇﻠﻢ را ﺑﻪ ﻫﺮ ﺷﻜﻞ و ﺑﻪ ﻫﺮ ﺻﻮرﺗﻲ ﻧﻔﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺟﺰﻳﻪ از ﻣﺎده ﺟﺰا اﺳﺖ‪ ،‬ﺟﺰا در ﻟﻐﺖ‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪١٠٣‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﻋﺮب ﻫﻢ در ﻣﻮرد ﭘﺎداش ﺑﻜﺎر ﺑﺮده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﻫﻢ در ﻣﻮرد ﻛﻴﻔﺮ‪ ،‬اﮔﺮ اﻳﻨﺠﺎ ﺟﺰﻳﻪ ﺟﺰاي‬
‫ﻛﻴﻔﺮي ﺑﺎﺷﺪ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﺴﻲ ادﻋﺎ ﺑﻜﻨﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﻔﻬﻮﻣﺶ ﻫﻤﺎن ﺑﺎج ﮔﺮﻓﺘﻦ اﺳﺖ وﻟﻲ اﮔﺮ‬
‫ﻣﻔﻬﻮﻣﺶ ﭘﺎداش ﺑﺎﺷﺪ ‪ -‬ﻛﻪ ﻫﺴﺖ ‪ -‬ﻣﻮﺿﻮع ﻋﻮض ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻗﺒﻼ ﮔﻔﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﻌﻀﻴﻬﺎ ادﻋﺎ ﻛﺮدهاﻧﺪ ﻛﻪ اﺳﺎﺳﺎ ﺟﺰﻳﻪ ﻟﻐﺖ ﻣﻌﺮب اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻪ ﻋﺮﺑﻲ‪ ،‬و ﻓﺎرﺳﻲ ﻫﻢ‬
‫ﻫﺴﺖ‪ ،‬ﻣﻌﺮب ﻛﻠﻤﻪ " ﮔﺰﻳﻪ " اﺳﺖ وﮔﺰﻳﻪ ﻟﻐﺘﻲ ﻓﺎرﺳﻲ اﺳﺖ و اﻳﻦ ﻫﻤﺎن ﻣﺎﻟﻴﺎت ﺳﺮاﻧﻪاي‬
‫ﺑﻮده اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاي اوﻟﻴﻦ ﺑﺎر اﻧﻮﺷﻴﺮوان در اﻳﺮان وﺿﻊ ﻛﺮد‪ ،‬وﻗﺘﻲ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻟﻐﺖ آﻣﺪ در ﻣﻴﺎن‬
‫اﻋﺮاب ﻃﺒﻖ ﻗﺎﻋﺪه ﻣﻌﻤﻮل ﮔﺎف ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺑﻪ ﺟﻴﻢ ﺷﺪ و ﻋﺮﺑﻬﺎ ﺑﻪ ﺟﺎي ﮔﺰﻳﻪ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﺟﺰﻳﻪ ﭘﺲ‬
‫ﺟﺰﻳﻪ ﻣﻔﻬﻮﻣﺶ ﻣﺎﻟﻴﺎت اﺳﺖ و ﺑﺪﻳﻬﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎﻟﻴﺎت دادن ﻏﻴﺮ از ﺑﺎج ﮔﺮﻓﺘﻦ اﺳﺖ‪ .‬ﺧﻮد‬
‫ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻳﺪ اﻧﻮاﻋﻲ ﻣﺎﻟﻴﺎت ﺑﺪﻫﻨﺪ‪ .‬ﭼﻴﺰي ﻛﻪ ﻫﺴﺖ ﺷﻜﻞ ﻣﺎﻟﻴﺎت اﻫﻞ ﻛﺘﺎب ﺑﺎ ﻣﺎﻟﻴﺎﺗﻲ‬
‫ﻛﻪ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﻣﻲﭘﺮدازﻧﺪ ﻓﺮق ﻣﻲ ﻛﻨﺪ وﻟﻲ اﻳﻦ ﻧﻈﺮ ﻧﻈﺮﻳﺴﺖ ﻛﻪ ﻣﺘﻜﻲ ﺑﺮ ﻳﻚ دﻟﻴﻞ ﻧﻴﺴﺖ‬
‫ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﻣﺎ ﺑﻪ ﻟﻐﺖ ﻛﺎر ﻧﺪارﻳﻢ رﻳﺸﻪ ﻟﻐﻮﻳﺶ ﻫﺮ ﭼﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﺎ ﺑﺎﻳﺪ از روي اﺣﻜﺎﻣﻲ‬
‫ﻛﻪ اﺳﻼم در ﻣﻮرد ﺟﺰﻳﻪ وﺿﻊ ﻛﺮده اﺳﺖ ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ ﻣﺎﻫﻴﺖ آن ﭼﻴﺴﺖ؟‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪١٠٤‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﺁﻳﺎ ﺟﺰﻳﻪ ﭘﺎداش اﺳﺖ ﻳﺎ آﻴﻔﺮ؟‬
‫ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ﻣﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ اﺳﻼم ﻛﻪ ﺟﺰﻳﻪ ﻣﻲ ﮔﻴﺮد ﺑﺸﻜﻞ ﭘﺎداش ﻣﻲ ﮔﻴﺮد ﻳﺎ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ‬
‫ﺑﺎج اﮔﺮ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺟﺰﻳﻪ ﺗﻌﻬﺪي ﻣﻲ ﺳﭙﺎرد و ﺧﺪﻣﺘﻲ ﺑﻪ اﻧﻬﺎ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﭘﺲ ﭘﺎداش اﺳﺖ اﻣﺎ‬
‫اﮔﺮ ﺑﺪون ﻫﻴﭻ ﭘﺎداش ﭘﻮل ﻣﻲ ﮔﻴﺮد ﺑﺎج اﺳﺖ‪ .‬ﻳﻚ وﻗﺖ اﺳﺖ اﺳﻼم ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ از اﻫﻞ ﻛﺘﺎب‬
‫ﺟﺰﻳﻪ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ وﻟﻲ در ﻣﻘﺎﺑﻠﺶ ﻫﻢ ﻫﻴﭻ ﺗﻌﻬﺪي ﻧﺪﻫﻴﺪ ﻓﻘﻂ ﭘﻮل از آﻧﻬﺎ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ ﭘﻮل ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ‬
‫ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺎ آﻧﻬﺎ ﻧﻤﻲﺟﻨﮕﻴﺪ اﻳﻦ ﻫﻤﺎن ﺑﺎج اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎج ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻳﻌﻨﻲ ﺣﻖ زور ﮔﺮﻓﺘﻦ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ‬
‫اﻳﻨﻜﻪ ﻳﻚ زورﻣﻨﺪ ﺑﻪ ﻛﻢ زورﺗﺮ از ﺧﻮد ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ ﻓﻼن ﻣﺒﻠﻎ را ﺑﺪه ﺗﺎ ﻣﺰاﺣﻢ ﺗﻮ ﻧﺸﻮم‪ ،‬از ﺳﺮ‬
‫راﻫﺖ ﺑﺮﺧﻴﺰم‪ ،‬اﻣﻨﻴﺘﺖ را ﺳﻠﺐ ﻧﻜﻨﻢ‪ .‬ﻳﻚ وﻗﺖ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ ﺗﻌﻬﺪي در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺷﻤﺎ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ و‬
‫در ﻣﻘﺎﺑﻞ اﻳﻦ ﺗﻌﻬﺪ ﺟﺰﻳﻪ ﻣﻲ ﮔﻴﺮم‪ ،‬ﻣﻔﻬﻮم ﺟﺰﻳﻪ در اﻳﻨﺼﻮرت ﭘﺎداش اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﻟﻐﺖ‬
‫ﻋﺮﺑﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻳﺎ ﻓﺎرﺳﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﺎ ﺑﻪ ﺧﻮد ﻣﺎده ﻗﺎﻧﻮن ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫ﻣﺎ وﻗﺘﻲ ﻛﻪ وارد ﻣﺎﻫﻴﺖ ﻗﺎﻧﻮن ﻣﻲ ﺷﻮﻳﻢ ﻣﻲﺑﻴﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺟﺰﻳﻪ ﺑﺮاي آن ﻋﺪه از اﻫﻞ ﻛﺘﺎب اﺳﺖ‬
‫ﻛﻪ در ﻇﻞ دوﻟﺖ اﺳﻼﻣﻲ زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬رﻋﻴﺖ دوﻟﺖ اﺳﻼﻣﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬دوﻟﺖ اﺳﻼﻣﻲ‬
‫وﻇﺎﺋﻔﻲ ﺑﺮ ﻋﻬﺪه ﻣﻠﺖ ﺧﻮدش دارد و ﻳﻚ ﺗﻌﻬﺪاﺗﻲ در ﺑﺮاﺑﺮ‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪١٠٥‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫آﻧﻬﺎ‪ ،‬وﻇﺎﺋﻒ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اوﻻ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺎﻟﻴﺎﺗﻬﺎﺋﻲ ﺑﺪﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻮدﺟﻪ دوﻟﺖ اﺳﻼﻣﻲ اداره ﺑﺸﻮد‪،‬‬
‫آن ﻣﺎﻟﻴﺎﺗﻬﺎ اﻋﻢ اﺳﺖ از آﻧﭽﻪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان زﻛﻮه ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد و از آن ﭼﻴﺰﻫﺎﺋﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ‬
‫ﻋﻨﺎوﻳﻦ دﻳﮕﺮي ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل ﺧﺮاج ﻳﺎ ﻣﻘﺎﺳﻤﻪ ﻳﺎ ﻣﺎﻟﻴﺎﺗﻲ ﻛﻪ دوﻟﺖ اﺳﻼﻣﻲ‬
‫ﺑﺮ ﻃﺒﻖ ﻣﺼﺎﻟﺢ اﺳﻼﻣﻲ وﺿﻊ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺮدم ﺑﺪﻫﻨﺪ و اﮔﺮ ﻧﺪﻫﻨﺪ ﻗﻬﺮا دوﻟﺖ اﺳﻼﻣﻲ‬
‫ﻣﺨﺘﻞ ﻣﻲﻣﺎﻧﺪ ﻫﻴﭻ دوﻟﺘﻲ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﻮدﺟﻪ ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و ﻗﺴﻤﺘﻲ ﻳﺎ ﺗﻤﺎم ﺑﻮدﺟﻪ ﺧﻮد را‬
‫ﺑﻪ ﺷﻜﻠﻲ از ﻣﺮدم ﻧﮕﻴﺮد‪ .‬دوﻟﺖ ﺑﻮدﺟﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮدﺟﻪ ﻫﻢ ﺑﺎﻳﺪ از ﻫﻤﻴﻦ ﻣﺎﻟﻴﺎﺗﻬﺎي‬
‫ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﻳﺎ ﻏﻴﺮ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ وﺻﻮل ﺷﻮد‪ .‬و ﺛﺎﻧﻴﺎ ﻣﺮدم ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻌﻬﺪاﺗﻲ از ﻧﻈﺮ ﺳﺮﺑﺎزي و ﻓﺪاﻛﺎري‬
‫در ﺑﺮاﺑﺮ دوﻟﺖ‬
‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺧﻄﺮي ﭘﻴﺶ ﺑﻴﺎﻳﺪ اﻓﺮاد ﻫﻤﻴﻦ ﻣﺮدم ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ دﻓﺎع ﺑﭙﺮدازﻧﺪ‪ .‬اﻫﻞ‬
‫ﻛﺘﺎب اﮔﺮ در ﻇﻞ دوﻟﺖ اﺳﻼﻣﻲ ﺑﺴﺮ ﺑﺒﺮﻧﺪ ﻧﻪ ﻣﻮﻇﻔﻨﺪ ﻛﻪ آن ﻣﺎﻟﻴﺎﺗﻬﺎي اﺳﻼﻣﻲ را ﺑﭙﺮدازﻧﺪ‬
‫و ﻧﻪ ﻣﻮﻇﻔﻨﺪ ﻛﻪ در ﺟﻬﺎدﻫﺎ ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪ ﺑﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﻨﻔﻌﺖ ﺟﻬﺎد ﻋﺎﻳﺪ ﺣﺎل آﻧﻬﺎ ﻣﻲ ﺷﻮد‪،‬‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮ اﻳﻦ وﻗﺘﻲ ﻛﻪ دوﻟﺖ اﺳﻼﻣﻲ اﻣﻨﻴﺖ ﻣﺮدﻣﻲ را ﺗﺄﻣﻴﻦ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و آﻧﻬﺎ را ﺗﺤﺖ ﺣﻤﺎﻳﺖ‬
‫ﺧﻮدش ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﺪ ﭼﻪ ﻣﺮدم ﺧﻮدش ﺑﺎﺷﺪ ﭼﻪ ﻏﻴﺮ ﺧﻮدش ﻳﻚ ﭼﻴﺰي ﻫﻢ از ﻣﺮدم ﻣﻲ‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ‪ ،‬ﻣﺎﻟﻲ‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪١٠٦‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﻳﺎ ﻏﻴﺮ ﻣﺎﻟﻲ‪ ،‬از اﻫﻞ ﻛﺘﺎب ﺑﻪ ﺟﺎي زﻛﻮه و ﻏﻴﺮ زﻛﻮه از ﺧﺮاج و ﻣﻘﺎﺳﻤﺎت‪ ،‬ﺟﺰﻳﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ و‬
‫ﺣﺘﻲ ﺑﻪ ﺟﺎي ﺳﺮﺑﺎزي ﻫﻢ ﺟﺰﻳﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ و ﻟﻬﺬا در ﺻﺪر اﺳﻼم اﻳﻦ ﭼﻨﻴﻦ ﺑﻮده اﺳﺖ ﻫﺮ‬
‫وﻗﺖ اﻫﻞ ﻛﺘﺎب داوﻃﻠﺐ ﻣﻲ ﺷﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻴﺎﻳﻨﺪ در ﺻﻔﻬﺎي ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﺑﻪ ﻧﻔﻊ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﺑﺠﻨﮕﻨﺪ‬
‫ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﺟﺰﻳﻪ را ﺑﺮﻣﻲ داﺷﺘﻨﺪو ﻣﻲ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻣﺎ اﻳﻦ ﺟﺰﻳﻪ را از ﺷﻤﺎ ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻳﻢ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ اﻳﻨﻜﻪ‬
‫ﺷﻤﺎ ﺳﺮﺑﺎز ﻧﻤﻲ دﻫﻴﺪ ﺣﺎﻻ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﺳﺮﺑﺎز ﻣﻲ دﻫﻴﺪ ﻣﺎ ﺣﻖ ﻧﺪارﻳﻢ از ﺷﻤﺎ ﺟﺰﻳﻪ ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ‪ .‬در‬
‫ﺗﻔﺴﻴﺮ اﻟﻤﻨﺎر ﺷﻮاﻫﺪ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﺑﺴﻴﺎري از ﻛﺘﺐ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﺎرﻳﺦ آﻣﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﺻﺪر‬
‫اﺳﻼم ﺟﺰﻳﻪ را ﺑﺠﺎي ﺳﺮﺑﺎزي ﻣﻲ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ اﻫﻞ ﻛﺘﺎب ﻣﻲ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﺷﻤﺎ ﻛﻪ ﺣﺎﻻ در ﻇﻞ‬
‫دوﻟﺖ ﻣﺎ زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ و ﻣﺎ از ﺷﻤﺎ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ وﻟﻲ ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﻣﺎ ﺳﺮﺑﺎز ﻧﻤﻲ دﻫﻴﺪ‬
‫)ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﻫﻢ از آﻧﻬﺎ ﺳﺮﺑﺎز ﻗﺒﻮل ﻧﻤﻲ ﻛﺮدﻧﺪ( ﺑﻪ ﺟﺎي ﺳﺮﺑﺎز ﺟﺰﻳﻪ ﺑﺪﻫﻴﺪ‪ .‬و اﮔﺮ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ‬
‫اﺣﻴﺎﻧﺎ در ﻣﻮاردي اﻋﺘﻤﺎدي ﭘﻴﺪا ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ و از آﻧﻬﺎ ﺳﺮﺑﺎز ﻣﻲﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻨﺪ دﻳﮕﺮ ﺟﺰﻳﻪ‬
‫ﻧﻤﻲﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮ اﻳﻦ ﻣﻔﻬﻮم ﺟﺰﻳﻪ از ﻧﻈﺮ ﻟﻐﻮي ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﻋﺮﺑﻲ و از ﻣﺎده ﺟﺰاء ﺑﺎﺷﺪ و ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ‬
‫ﻣﻌﺮب ﮔﺰﻳﻪ ﺑﺎﺷﺪ اﻳﻨﻘﺪرش ﻣﺴﻠﻢ اﺳﺖ ﻛﻪ از ﻧﻈﺮ ﻣﻔﻬﻮم ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻳﻚ ﭘﺎداﺷﻲ اﺳﺖ ﺑﻪ دوﻟﺖ‬
‫اﺳﻼﻣﻲ از ﻃﺮف‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪١٠٧‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
 ‫رﻋﻴﺖ ﻏﻴﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎن اﻫﻞ ﻛﺘﺎب ﺧﻮدش در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺧﺪﻣﺘﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي آﻧﻬﺎ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ دﻫﺪ و در‬
‫ﻣﻘﺎﺑﻞ اﻳﻨﻜﻪ از آﻧﻬﺎ ﺳﺮﺑﺎز ﻧﻤﻲ ﮔﻴﺮد و از آﻧﻬﺎ ﻣﺎﻟﻴﺎت ﻧﻤﻲ ﮔﻴﺮد‪.‬‬
‫از ﻫﻤﻴﻦ ﺟﺎ ﻣﻌﻠﻮم ﺷﺪ ﻛﻪ آن اﻳﺮاد اوﻟﻲ ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﭼﻄﻮر ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ اﺳﻼم ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺟﺰﻳﻪ‬
‫دﺳﺖ از ﺟﻬﺎد ﺑﺮ ﻣﻲ دارد؟ ﺟﻮاﺑﺶ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺟﻬﺎد را اﺳﻼم ﺑﺮاي ﭼﻲ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ؟ ﺟﻬﺎد‬
‫را ﺑﺮاي ﺗﺤﻤﻴﻞ ﻋﻘﻴﺪه ﻧﻤﻲ ﺧﻮاﻫﺪ‪ ،‬ﺟﻬﺎد را ﺑﺮاي ﻣﺎﻧﻊ از ﻣﻴﺎن ﺑﺮداﺷﺘﻦ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ‪ ،‬وﻗﺘﻲ‬
‫ﻃﺮف ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ ﺑﺎ ﺗﻮ ﺟﻨﮓ ﻧﺪارم ﭘﺲ ﺑﻨﺎﺑﺮ اﻳﻦ دﻳﮕﺮ ﻣﺎﻧﻌﻲ ﺑﺮاي ﺗﺤﻤﻴﻞ ﻋﻘﻴﺪه اﻳﺠﺎد ﻧﻤﻲ‬
‫ﻛﻨﺪ‪ ،‬وﻗﺘﻲ ﻛﻪ ﻣﺎﻧﻌﻲ ﺑﺮاي ﺗﺤﻤﻴﻞ ﻋﻘﻴﺪه اﻳﺠﺎد ﻧﻤﻲ ﻛﻨﺪ او ﻫﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺣﻜﻢ‪ » :‬و ان‬
‫ﺟﻨﺤﻮا ﻟﻠﺴﻠﻢ ﻓﺎﺟﻨﺢ ﻟﻬﺎ «)‪ .(1‬اﮔﺮ ﺧﻀﻮع ﻛﺮدﻧﺪ و اﮔﺮ ﺑﺎل ﺳﻠﻢ و ﺻﻠﺢ را ﺟﻠﻮ آوردﻧﺪ ﺗﻮ‬
‫دﻳﮕﺮ ﺳﺮﺳﺨﺘﻲ ﻧﻜﻦ‪ ،‬ﻧﮕﻮﻳﺪ ﻧﺨﻴﺮ ﻣﻦ ﺻﻠﺢ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻢ و ﻣﻲ ﺟﻨﮕﻢ‪ ،‬ﺣﺎﻻ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ آﻣﺎدهاﻧﺪ ﻛﻪ‬
‫ﻫﻢ زﻳﺴﺘﻲ ﻣﺴﺎﻟﻤﺖ آﻣﻴﺰ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺗﻮ ﻫﻢ ﺑﺎﻳﺪ اﻋﻼم اﻳﻦ را ﺑﻜﻨﻲ‪ ،‬ﻣﻨﺘﻬﺎ ﺣﺎﻻ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ‬
‫ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ و در ﻇﻞ ﺷﻤﺎ زﻧﺪﮔﻲ ﺑﻜﻨﻨﺪ و ﺣﺎل اﻳﻨﻜﻪ آﻧﻬﺎ ﻣﺎﻟﻴﺎت اﺳﻼﻣﻲ ﻗﻬﺮا ﻧﻤﻲ‬
‫دﻫﻨﺪ و ﺳﺮﺑﺎز ﻫﻢ ﻗﻬﺮا ﻧﻤﻲﻓﺮﺳﺘﻨﺪ و ﺷﻤﺎ ﻫﻢ اﻋﺘﻤﺎد ﻧﺪارﻳﺪ ﺑﻪ ﺳﺮﺑﺎزﻫﺎي آﻧﻬﺎ‪ ،‬در‬
‫ﭘﺎورﻗﻲ‪:‬‬
‫‪(61‬‬ ‫‪-‬‬ ‫)اﻧﻔﺎل‬ ‫‪.1‬‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫‪١٠٨‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬
‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬
‫‪١٠٩‬‬
‫‪www.nasimemotahar.com‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬