Professional Documents
Culture Documents
RogorShevafasotBavshvisaDaMozardisFizikuriDaSqesobriviGanvitareba
RogorShevafasotBavshvisaDaMozardisFizikuriDaSqesobriviGanvitareba
(rCevebi pediatrebs)
Tbilisi
2015
rogor SevafasoT bavSvisa da mozardis
fizikuri da sqesobrivi ganviTareba
1
Zvirfaso kolegebo, pediatrebo!
marine gordelaZe
1. Sesavali............................................................................................................................................. 5
2.3.10. tandabloba...................................................................................................................... 27
5. fotomasala.................................................................................................................................... 85
7. literatura................................................................................................................................... 120
- Cvilobis periodi;
- bavSvobis periodi;
- pubertuli periodi.
magaliTi 1: Tu dedis simaRlea 172 sm, mamis ki - 186 sm, maTi gogonas
samizne simaRle unda iyos 172,5±5 sm anu 167,5 – 177,5 sm-is diapazonSi,
rac Seesabameba 80-97-e perc. Tu gogonas faqtiuri simaRle 10
wlis asakSi aris 135 sm (rac Seadgens me-40 perc), es monacemi
populaciurTan SedarebiT savsebiT normaluria, magram samizne
simaRlis gaTvaliswinebiT, SeiZleba vifiqroT zrdaSi Seferxebaze.
magaliTi 2: Tu dedis simaRlea 150 sm, mamis 172 sm, maTi vaJis samizne
simaRle unda iyos 168 sm ± 5 sm anu 163 – 173 sm-is diapazonSi, rac
Seesabameba me- 5-25-e perc. Tu vaJis faqtiuri simaRle 10 wlis asakSi
aris 125 sm, rac Seesabameba me-10 perc., maSin saqme gvaqvs bavSvis
faqtiuri simaRlis genetikur traeqtoriasTan Tanxvedrisa, rac ar
saWiroebs damatebiT kvlevebs.
fsiqosocialuri tandabloba
genetikuri tandabloba
asaki, asaki,
biWebi gogonebi biWebi gogonebi
wlebSi wlebSi
fizikalur gasinjvas.
tandablobis definicia:
- didi yiflibandi;
mozardobis asakSi:
- didi Tavi;
- gamoburculi Subli;
- unagira cxviri;
- prognatia;
hiperaqtivoba;
- Txeli kani;
- mikropenisi biWebSi;
- frCxilebis displazia;
- kasrisebri gulmkerdi;
44
(Zacharin M. Practical Paediatric Endocrinology. Melbourne, Australia, 2011)
janmrTeli da
gestaciuri pubertuli
asakisTvis mcire qronikuli
endokrinuli dismorfuli saxe sxeulis darRveuli stadiisTvis
axalSobili sistemuri
daavadebebi an/da kidurebi proporciebi normaluri zrdis
daavadebebi
siCqaris mqone
(S G A)
bavSvebi
zrdis da sqesobrivi
3–M sindromi
normis variantebi:
sindromuli:
endokrinuli:
dismorfuli
maRali, damaxasiaTebeli
maRali, aCqarebuli niSnebi sxeulis
normaluri niSnebi da SedarebiT
zrdis tempiT proporciulobis
zrdis tempiT grZeli kidurebi
darRvevis gareSe
autosomur-
dominanturi,
ojaxuri naadrevi sqesobrivi simaRleSi damaxasiaTebeli
tanmaRloba, momwifeba asimetriuli niSnebi da normaluri
Tu mSoblebi mateba inteleqti:
maRlebi hiperTireoidizmi
arian (bekvit–videmanis marfanis sindromi
ojaxuri sindromi)
glukokortikoiduli
ukmarisoba
simsuqne swavlis da qceviTi
zrdis hormonis simaRleSi problemebi:
siWarbe (Zalian simetriuli mateba
iSviaTi) klainfelteris
(sotosis sindromi) sindromi
XYY biWebi
homocistinuria
anosmia:
gonadotropinebis
ukmarisoba (kalmanis
sindromi)
klainfelteris sindromi
marfanis sindromi
homocistinuria
pailis sindromi
imobilizaciuri.
sixSire/ genis
sindromi damaxasiaTebeli niSnebi
gavrceleba lokalizacia
prader–vilis 1:25000 mamis me–15 mZime neonataluri hipotonia
sindromi qromosomis
simsuqnis dawyeba – 6 Tvidan 6
grZeli mxris
wlamde
delecia an
gawyveta an madis gamoxatuli gaZliereba
dedis me–15
msubuqi an saSualo gonebrivi
qromosomis
CamorCena
disomia
tandabloba
hipergonadotropuli hipogonad-
izmi
patara penisi, skrotumis hipopla-
zia
mcire sasircxvo bageebis da klito-
ris hipoplazia
barde-bidlis evropa, autosomur- sielme, kataraqta, pigmenturi ret-
sindromi Crdilo recesiuli initi
amerika: daavadebaa
marcxena parkuWis hipertrofia
1:140000 –
1:160000 gulis Tandayolili manki
hipogonadizmi
Tirkmlis anomaliebi
polidaqtilia, sindaqtilia, braqi-
daqtilia
metyvelebis darRveva
ganviTarebis darRveva
ataqsia
nefrogenuli uSaqro diabeti
dislipidemia
Zilis apnoe
cximovani hepatozi
sokovani daavadebani
hirsutizmi
TviTSefasebis daqveiTeba
insomnia
insulinrezistentoba, metaboluri
sindromi
sakvercxis policistozi
dismenorea
Ramis enurezi
hiperurikemia da SardkenWovani
daavadeba
ginekomastia
nozologia etiologia
nevrozi
depresia
hronikuli hepatiti
enteriti
wylulovani daavadeba
RviZlis cirozi
lipolizis gaZliereba
dehidratacia
gaTmianeba genitaliebis
xarisxi gaTmianeba boqvenze gaTmianeba saxeze
iRliaSi garegani ganviTareba
erTeuli
erTeuli saTesle parkis zrda
swori an odnav
swori Tma da hiperemia. asos Tmis zrda
xveuli, sustad
iRliis mniSvnelovani zrda saulvaSeze
II pigmentirebuli Tma
midamoSi ar aRiniSneba
sasqeso asos fuZeze
grZeldeba
sasqeso asos zrda Tmis zrda
Tmis Rerebi ufro xveuli Tma
sigrZeSi,diametris saulvaSeze da
III msxvili, xveuli, iRliis
mateba.saTesle parkis damaxasiaTebelia
vrceldeba boqvenze midamoSi
zrda erTeuli Tma
nikapze
gaTmianeba
sasqeso asos
zrdasrulis
diametris da sigrZis
msgavsad, magram iwyeba Tmis zrda
IV gamoxatuli zrda.
ar vrceldeba kisersa da ybebze
sasqeso organoebis
Sorisis medialur
pigmentacia
zedapirze
sqesobrivi gaTmianeba
sarZeve
ganviTarebis menarqe asaki
jirkvali boqvenze iRliaSi
stadiebi
Ia Ma I PI AI ar aris 9 wlamde
Ib Ma II PI AI ar aris 9-10 weli
II Ma III P II AI ar aris 10-11 weli
III Ma IV P III-IV A II menarqe 12-13 weli
IV Ma IV P III-V A III 14-15 weli
ovulacia
V Ma V P IV-V A III 15-17 weli
gaTmianeba
xarisxi gaTmianeba boqvenze sarZeve jirkvali
iRliaSi
cvlilebebi ar
I ar aris ar aris
aris
izolirebuli damaxasiaTebelia
izolirebuli, saSualo
Tmis Rerebi sarZeve jirkvlis
II zomis Tmebi did sasircxvo
iRliis SeSupeba, areolis
bageebze da boqvenze
midamoSi zrda
sarZeve jirkvlis
xveuli Tma
xveuli Tma boqvenze da did gadideba
III iRliis
sasircxvo bageebze konturebis
midamoSi
gamoyofis gareSe
gaTmianeba boqvenze
areolis gamuqeba
zrdasruli adamianis
da ZuZus meoradi
IV msgavsad, romelic ar
borcvebis
vrceldeba Sorisis Sida
gamokveTa
zedapirze
sarZeve jirkvali
Tma boqvenze, romelic
iseTivea, rogorc
V vrceldeba Sorisis Sida
zrdasruli
zedapirze
adamianis
stadia
garegani genitaliebis grafikuli gamosaxuleba
(G)
zeda tuCi;
nikapi;
gulmkerdi;
muceli;
menji;
mxrebi;
barZayebi;
tuberozuli sklerozi;
autoimunuri procesebi;
kani da lorwovani
panhipopituitarizmi,
adisonis daavadeba (difuzur
generalizebuli an lokaluri
hiperpigmentaciasTan kombinacia),
depigmentacia (vitiligo)
difuzuri toqsiuri Ciyvi,
hipoparaTireozi (autoimunuri)
kuW-nawlavis traqti
hiperparaTireozi
hipopituitarizmi
madis daqveiTeba
ketoacidozi
hipoTireozi
diabeturi ketoacidozi
dekompensirebuli
gulisreva, Rebineba
hipokorticizmi
hiperparaTireozi
Tireotoqsikozi
Saqriani diabeti
madis gaZliereba
kuSingis sidromi
insulinoma
diabeturi ketoacidozi
ylapvis gaZneleba
(gansakuTrebiT mkvrivi sakvebis) adisonuri da Tireotoqsikuri
krizi
hipokorticizmi
muclis difuzuri, yru tkivili
hiperparaTireozi
hipoTireozi
hiperparaTireozi
yabzoba
hiperaldosteronizmi
kuSingis daavadeba(sindromi)
Tireotoqsikozi
RviZlis funqciebis darRveva
hipoTireozi
(AST, ALT, GGT mateba)
kuSingis daavadeba (sindromi)
gul-sisxlZarRvTa sistema
adisonis daavadeba,
gulis zomebis Semcireba
hipopituitarizmi
hipoTireozi, endokrinopaTiebi,
gulis zomebis momateba
mimdinare arteriuli hipertenziiT
Tireotoqsikozi,
hiperaldosteronizmi, kuSingis
arteriuli hipertenzia sindromi, feoqromocitoma,
Tirkmelebis dazianeba Saqriani
diabetis dros
Saqriani diabeti
uSaqro diabeti
poliuria, niqturia
hiperparaTireozi
pirveladi hiperaldosteronizmi
pirveladi hiperparaTireozi
sxvadasxva
A - tandabloba
B - welis midamos
lordozi,
sxeulis
disproporcia
C,D - gamoburculi
Subli, didi
Tavi
A - dabadebisas
B- ConCxis R-grama
4 wlis asakSi
C- damaxasiaTebeli
garegnoba
gestaciuri
asakisaTvis mcire
zomis axalSobili
(SGA)
• tandabloba
• mokle kiseri
• kisris frTisebri naoWi
• sarZeve jirkvlebis
ganuviTarebloba
• sarZeve jirkvlebis
dvrilebis Sori-Sor
ganlageba (hipertelorizmi)
• kasrisebri gulmkerdi
• idayvebis valgusuri
deformacia
• tandabloba
• mokle kiseri
• kisris frTisebri naoWi
• gulmkerdis da xerxemlis
deformacia
• Tvalebis Sori-
Sor ganlageba
(hipertelorizmi)
C - klinodaqtilia
(mokle da
deformuli neka
TiTi)
A,B - tandabloba,
sxeulis
asimetria
• sigamxdre
• didi, Seberili
muceli
• tandabloba
• tanmaRloba
• viwro TeZoebi
• grZeli kidurebi
• hipogonadizmi
• patara, mkvrivi
saTesle jirkvlebi
• gamoxatuli
tanmaRloba
• grZeli kidurebi
da TiTebi
• maRali xarisxis
miopia
• saxsrebis
hipermobiloba
• gamoxatuli Sublis
borcvebi
• didi Tavi
• hipertelorizmi
• epikanti
• brtyeli cxviri
• simsuqne
• zrdaSi CamorCena
• sindaqtilia/
polidaqtilia
sindaqtilia polidaqtilia
• simsuqne
• tandabloba
• didi yurebi
• neirosensoruli
siyrue
• baduris
degeneracia
• Saqriani diabeti
• kardiomiopaTia
• nefropaTia
gogona 5 wlis,
gogona 3 wlis da 6 Tvis,
gonadotropindamokidebuli
izolirebuli thelarche-Ti
nms-iT
naadrevi gaWaRaraveba
vitiligo
leikotriqia
12 13 14 15 16 17 18 19 20
Mother’s Stature Father’s Stature cm in
Date Age Weight Stature BMI*
AGE (YEARS) 76
97 190
74
90
185 S
75
72
180 T
50 70 A
175 T
25 68 U
170 R
10 66
165 E
in cm 3 4 5 6 7 8 9 10 11 3 64
160 160
62 62
155 155
S 60 60
T 150 150
A 58
T 145
U 56
140 105 230
R
54
E 135 97 100 220
52
130 95 210
50
125 90 200
90
48 190
120 85
46 180
115 80
75
44 170
110 75
42 160
105 50 70
150 W
40
100 65 140 E
25
38 I
95 60 130 G
10
36 90 H
3 55 120
T
34 85 50 110
32 80 45 100
30
40 90
80 35 35 80
W 70 70
30 30
E 60 60
I 25 25
G 50 50
H 20 20
40 40
T
15 15
30 30
10 10
lb kg AGE (YEARS) kg lb
2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
Published May 30, 2000 (modified 11/21/00).
SOURCE: Developed by the National Center for Health Statistics in collaboration with
the National Center for Chronic Disease Prevention and Health Promotion (2000).
http://www.cdc.gov/growthcharts
12 13 14 15 16 17 18 19 20
Mother’s Stature Father’s Stature cm in
Date Age Weight Stature BMI*
AGE (YEARS) 76
190
74
185 S
72
180 T
70 A
97 175 T
90
68 U
170 R
75 66
165 E
in cm 3 4 5 6 7 8 9 10 11 50
64
160 25 160
62 62
155 10 155
S 60 60
T 3
150 150
A 58
T 145
U 56
140 105 230
R
54
E 135 100 220
52
130 95 210
50
125 97 90 200
48 190
120 85
46 180
115 80
44 170
110 90 75
42 160
105 70
150 W
40 75
100 65 140 E
38 I
95 60 130 G
50
36 90 H
55 120
25 T
34 85 50 110
10
32 80 3 45 100
30
40 90
80 35 35 80
W 70 70
30 30
E 60 60
I 25 25
G 50 50
H 20 20
40 40
T
15 15
30 30
10 10
lb kg AGE (YEARS) kg lb
2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
Published May 30, 2000 (modified 11/21/00).
SOURCE: Developed by the National Center for Health Statistics in collaboration with
the National Center for Chronic Disease Prevention and Health Promotion (2000).
http://www.cdc.gov/growthcharts
98
95
90
75
50
25
10
5
2
98
95
90
75
50
25
10
5
2
Published by the Centers for Disease Control and Prevention, November 1, 2009
SOURCE: WHO Child Growth Standards (http://www.who.int/childgrowth/en)
Sedgenilia m. hermanusenis (Prof. Dr. med. Michael Hermanussen) mier (germania). masala mowodebulia prof. y. faRavas mier.
Copyright © 2004, Grandis Biotech GmbH, D-79232 March, Germany
Sedgenilia m. hermanusenis (Prof. Dr. med. Michael Hermanussen) mier (germania). masala mowodebulia prof. y. faRavas mier.
Copyright © 2004, Grandis Biotech GmbH, D-79232 March, Germany
Sedgenilia m. hermanusenis (Prof. Dr. med. Michael Hermanussen) mier (germania). masala mowodebulia prof. y. faRavas mier.
Copyright © 2004, Grandis Biotech GmbH, D-79232 March, Germany
Sedgenilia m. hermanusenis (Prof. Dr. med. Michael Hermanussen) mier (germania). masala mowodebulia prof. y. faRavas mier.
Copyright © 2004, Grandis Biotech GmbH, D-79232 March, Germany
I. kraniofaringioma
II. zrdisa da sqesobrivi momwifebis konstituciuri Seferxeba
III. hipofizuri nanizmi
IV. aqondroplazia
dab. TariRi
dRenakli drouli
dRenakli drouli
gestaciis asaki (kvira)
Tavis
sx. masa sx. sigrZe
garS.
didi gestaciis
Tavis garSemoweriloba (sm)
asakisaTvis
(>90 perc.)
Sesabamisi gestaciis
asakisaTvis
(10-90 perc.)
mcire gestaciis
asakisaTvis
(<10 perc.)
dRenakli drouli
4. Rogol A.D., Geffner M., Hoppin A.G. Diagnostic approach to short stature.
Uptodate 2013.
5. Rogol A.D., Snyder P.J., Geffner M., Hoppin A.G. Causes of short stature.
Uptodate 2013.
6. Biro F.M., Middleman A.B., Duryea T.K., Snyder P.J., Geffner M., Hoppin A.G.
Normal puberty. Uptodate 2013.
50 100
50