A.

Preparatory Parts
1. Cover Page
- Includes title of thesis, author's name and school

2. Title Page
- Is an unnumbered page of the thesis - Includes: Title (including subtitle), author, institution, department, and
date of delivery, research mentor and advisor, their institutions, academic degree for which the thesis is a partial
requirement.

3. Recommendation and Approval Page

- This page includes the signature of acceptance of the faculty adviser, approval of the chairman of the
committee, and the signature of the Members of the examining Board of Panel of Examinees

4. Acknowledgements
- Acknowledgements are the author's statement of gratitude to and recognition of the people and institutions that
helped the author's research and writing.

5. Abstract
- A good abstract explains in one line why the paper is important. It then goes on to give a summary of your
major results, preferably couched in numbers with error limits. The final sentences explain the major
implications of your work. A good abstract is concise, readable, and quantitative.

6. Table of Contents
- The heading of this page shall be Table of Contents. It should readily give the researchers an analytical view
of the substance of the thesis as well as the sequence of the topical presentation.

7. List of Tables
- Tables are generally prepared to show comparative figures which the author may have gathered and used to
explain certain quantitative changes or points to prove or support his conclusions on matters covered by this
investigation.

8. List of Figures
- May include illustrations as maps, sketches, pictures, plans, charts, diagram, etc.

B. Body of the Paper

Chapter 1: The Problem and Its Setting
a. Introduction
- The main purpose of this is to describe the problem that will be addressed. In this section the researcher might
discuss the nature of the research, the purpose of the research, the significance of the research problem, and the
research question(s) to be addressed.

b. Background of the Study

- This may include general/broader description of the topic.
- A review of the area being researched, current information that is surrounding the issue, previous studies on
the issue, and relevant history on the issue.

c. Theoretical Framework
- Gives the reason for the researcher to look for new data for the investigation.
 d. Research Paradigm
- Refers to the researcher's concept or ideas about his study. There should be a conceptual or research paradigm
that shows the flow of activities to be done consisting of inputs, process and outputs of the study.

e. Statement of the Problem

- A clear statement(s) that identifies the precise research question should be included. Each specific
measurement to be conducted should be identified.

f. Hypothesis
- Statement made when the study aims to make statistical comparisons to determine the relationships between
variables.

g. Assumption
- Factors that the researcher assumes were taken into consideration.
- Statements that does not need to be tested
- Must be stated when there is controversy on the acceptability of a theory/ concept/ a research methods or
instruments, which the proposed research considers acceptable.

h. Significance of the Study

- As part of the purpose of the study, there should be justification for conducting the project. This section should
exhibit a clear understanding of what makes your study significant and why it should be conducted.

i. Scope and Limitation

a. Scope
- Defines where and when the study is conducted and who the subjects or respondents are.
b. Limitations
- Is a phase of aspect of the investigation which may affect the result adversely but over which one has no
control.

j. Definition of Terms
- A simple list of descriptions of terms that directly pertain to this study should be provided. The list should
include definitions of terms that might be unclear to the reader.

Chapter2: Review of Related Literature and Studies

a. Related Literature
 Related Literature consisting of books, documents articles, etc. which are closely related to the present study:
the ideas of each author must be stated and after it, is the surname of the author and the year of the publication
of this book.
 pertains to written information about a certain subject of interest which will include those of the books, journals,
articles, and internet resources, this could be classified as:
 Foreign - published outside the country to which the researchers are residing.
 Local - published inside the country to which the researchers are residing.

b. Related Studies
- includes the ideas from the thesis and dissertations read and which have relations to the present study.
 - Focused on the discussion regarding a certain phenomenon that could be testable descriptively or
experimentally, so it's not just based on information but through inferences. May be classified as:
- Foreign Studies done in other countries but have a bearing on the research study
- Local- are Philippine national studies by agencies, institutions, universities or private groups of individuals

b. Synthesis
 The synthesis of the review. The similarities of the aforementioned theses/ dissertations with the present study
will be stated.

Chapter3: Methodology
- The methods section is the section that should present each aspect of the process by which the study will be
completed. Every attempt should be made to leave no question as to the procedures used to complete the study.
Proper scientific methods should be used for this aspect of the study.

a. Research Design to be used

- Explains the design of the study particularly the research design and the techniques to be used, how the subject
will be chosen, how the rationale will be determined, the instruments to be used and their validation together
with the data analysis scheme including the application of statistical tool for the treatment of data, yielded by
the study.

b. Description of the Respondents

- The Characteristics of subjects are described n small groups or as big group. Characteristics may include sex,
age levels, socio-economic status, education, and type of community and other characteristics sought by the
researcher to describe his subject.

c. Instruments to be used
- The instrumentation section or the section where the instruments that were used were found. This should
identify the tool(s) used for the collection of data. How the instrument was acquired or created as well as the
reliability and validity of the instrument should be presented in this section.

d. Data Gathering Procedures

- All aspects on the entire process conducted should be described. Careful consideration should be paid to the
approval of methods and treatment of human or animal subjects. All treatments should be carefully described as
well as notification of risks for participation.

e. Statistical Treatment of Data/ Analysis of Data

- Provide a clear description of the statistical process used for the analysis of data. The type of statistical tests
should be reflective of the research hypothesis or question(s).

Chapter 4: Presentation, Analysis, and Interpretation of Data

 Order of Presentation
- Offer your results in an order that is similar to the order you presented your hypothesis or research questions.
 Descriptive Data
- Provide all the descriptive data such as demographic results.
 Results of Statistical Testing
- Give the results of the statistical processes conducted for your study. Provide only the results and avoid
offering conclusions or interpretations of the results.

 Interpretations of Statistical Results

- Offer a summary of the results with foundational interpretations of what the statistics provide.

Chapter 5: Summary of Findings, Conclusion, and Recommendations

a. Summary of Findings
- Provide inferences and implications that the results of the study provide you and the reader or others who may
have interest in the results. This is a time to expound on your results and offer insight into what your study does
or does not contribute to the body of information on your topic.
b. Conclusions
- Identify specific conclusions resulting from your study. Offer specific insight to what your findings reveal.
This section should synthesize your findings with the current knowledge in your area of study

b. Recommendations
- Provide recommendations to further research on this topic or how parts of your study could be improved upon.
If you found as a result of your study that another topic should be looked at to offer more insight into this topic,
then suggest that at this time. This part of your conclusion chapter must incorporate the implications of your
findings in terms of other research in your area of study.

C. Reference Materials

1. Bibliography
- Provide a list of references used for this paper (books and all the materials) to which the author has referred or
which he suggested. Provide them in the style agreed upon by your committee.

2. Appendices
- Is a collection of supplementary materials, usually appearing at the end of a report, proposal, book or thesis.

3. Curriculum Vitae
- This portion gives the needed background of the thesis/ dissertation writer.
- This section helps the evaluation of the thesis of the dissertation
What is Redundancy?
- refers to the unnecessary repetition of words, phrases, or ideas that do not add any meaningful value to the
text. It can make writing less clear, concise, and engaging.

General rule: Avoid saying the same thing twice.

EXAMPLES:

Incorrect: They replied back yesterday.

Correct: They replied yesterday.

Incorrect: Could you repeat that again, please?

Correct: Could you repeat that, please?

What is Parallelism?
- refers to using similar words, clauses, phrases, sentence structure, or other grammatical elements to emphasize
similar ideas in a sentence. It makes the sentence concise, clear, and easy to read.

EXAMPLES:

Not parallel: She aspires to finish college, and becoming an accountant would be another goal.
Parallel: She aspires to finish college, and become an accountant.

"The Story of an Hour"

Kate Chopin (1894)
Knowing that Mrs. Mallard was afflicted with a heart trouble, great care was taken to break to her as
gently as possible the news of her husband's death.
It was her sister Josephine who told her, in broken sentences; veiled hints that revealed in half
concealing. Her husband's friend Richards was there, too, near her. It was he who had been in the
newspaper office when intelligence of the railroad disaster was received, with Brently Mallard's name
leading the list of "killed." He had only taken the time to assure himself of its truth by a second
telegram, and had hastened to forestall any less careful, less tender friend in bearing the sad message.
She did not hear the story as many women have heard the same, with a paralyzed inability to accept its
significance. She wept at once, with sudden, wild abandonment, in her sister's arms. When the storm of
grief had spent itself she went away to her room alone. She would have no one follow her.
There stood, facing the open window, a comfortable, roomy armchair. Into this she sank, pressed down
by a physical exhaustion that haunted her body and seemed to reach into her soul.
She could see in the open square before her house the tops of trees that were all aquiver with the new
spring life. The delicious breath of rain was in the air. In the street below a peddler was crying his wares.
The notes of a distant song which some one was singing reached her faintly, and countless sparrows
were twittering in the eaves.
There were patches of blue sky showing here and there through the clouds that had met and piled one
above the other in the west facing her window.
 She sat with her head thrown back upon the cushion of the chair, quite motionless, except when a sob
came up into her throat and shook her, as a child who has cried itself to sleep continues to sob in its
dreams.
She was young, with a fair, calm face, whose lines bespoke repression and even a certain strength. But
now there was a dull stare in her eyes, whose gaze was fixed away off yonder on one of those patches of
blue sky. It was not a glance of reflection, but rather indicated a suspension of intelligent thought.
There was something coming to her and she was waiting for it, fearfully. What was it? She did not
know; it was too subtle and elusive to name. But she felt it, creeping out of the sky, reaching toward her
through the sounds, the scents, the color that filled the air.
Now her bosom rose and fell tumultuously. She was beginning to recognize this thing that was
approaching to possess her, and she was striving to beat it back with her will--as powerless as her two
white slender hands would have been. When she abandoned herself a little whispered word escaped her
slightly parted lips. She said it over and over under hte breath: "free, free, free!" The vacant stare and the
look of terror that had followed it went from her eyes. They stayed keen and bright. Her pulses beat fast,
and the coursing blood warmed and relaxed every inch of her body.
She did not stop to ask if it were or were not a monstrous joy that held her. A clear and exalted
perception enabled her to dismiss the suggestion as trivial. She knew that she would weep again when
she saw the kind, tender hands folded in death; the face that had never looked save with love upon her,
fixed and gray and dead. But she saw beyond that bitter moment a long procession of years to come that
would belong to her absolutely. And she opened and spread her arms out to them in welcome.
There would be no one to live for during those coming years; she would live for herself. There would be
no powerful will bending hers in that blind persistence with which men and women believe they have a
right to impose a private will upon a fellow-creature. A kind intention or a cruel intention made the act
seem no less a crime as she looked upon it in that brief moment of illumination.
And yet she had loved him--sometimes. Often she had not. What did it matter! What could love, the
unsolved mystery, count for in the face of this possession of self-assertion which she suddenly
recognized as the strongest impulse of her being!
"Free! Body and soul free!" she kept whispering.
Josephine was kneeling before the closed door with her lips to the keyhold, imploring for admission.
"Louise, open the door! I beg; open the door--you will make yourself ill. What are you doing, Louise?
For heaven's sake open the door."
"Go away. I am not making myself ill." No; she was drinking in a very elixir of life through that open
window.
Her fancy was running riot along those days ahead of her. Spring days, and summer days, and all sorts
of days that would be her own. She breathed a quick prayer that life might be long. It was only yesterday
she had thought with a shudder that life might be long.
She arose at length and opened the door to her sister's importunities. There was a feverish triumph in her
eyes, and she carried herself unwittingly like a goddess of Victory. She clasped her sister's waist, and
together they descended the stairs. Richards stood waiting for them at the bottom.
Some one was opening the front door with a latchkey. It was Brently Mallard who entered, a little travel-
stained, composedly carrying his grip-sack and umbrella. He had been far from the scene of the
accident, and did not even know there had been one. He stood amazed at Josephine's piercing cry; at
Richards' quick motion to screen him from the view of his wife.
When the doctors came they said she had died of heart disease--of the joy that kills.
SUMMARY

"The Story of An Hour" by Kate Chopin tells the tale of Mrs. Mallard, a woman who receives news of her
husband's death in a railroad accident. Initially overcome with grief, she retreats to her room to be alone.
However, as she sits in solitude, she experiences a complex array of emotions. Instead of feeling only sorrow,
she begins to feel a sense of liberation and freedom from her marriage. She envisions a future where she can
live for herself without the constraints of her husband's will.

As Mrs. Mallard contemplates her newfound freedom, her sister Josephine and family friend Richards are
concerned for her well-being. They eventually coax her out of her room, only for Mrs. Mallard's husband,
Brently Mallard, to walk through the door, alive and well. Mrs. Mallard, shocked by her husband's return, dies
of heart disease--of the joy that kills.

Questionnaire:

1. Who informs Mrs. Mallard of her husband's death?

a) Her husband
b) Her sister
c) Her friend Richards
d) The newspaper

Answer: b) Her sister, Josephine

2. What is Mrs. Mallard's initial reaction upon hearing the news of her husband's death?
a) She faints
b) She weeps uncontrollably
c) She retreats to her room alone
d) She laughs hysterically

Answer: b) She weeps uncontrollably

3. What does Mrs. Mallard feel as she sits alone in her room?
a) Sorrow and despair
b) Anger and resentment
c) Liberation and freedom
d) Apathy and indifference

Answer: c) Liberation and freedom

4. How does Mrs. Mallard die?

a) She falls down the stairs
b) She commits suicide
c) She dies of heart disease
d) She dies in a car accident

Answer: c) She dies of heart disease

5. Who unexpectedly returns home at the end of the story?
a) Mrs. Mallard's brother
b) Mrs. Mallard's husband
c) Mrs. Mallard's lover
d) Mrs. Mallard's father

Answer: b) Mrs. Mallard's husband

FILIPINO
EL FILIBUSTERISMO KABANATA 1-16

KABANATA 1; BUOD
Sa Ibabaw ng Kubyerta

Isang umaga ng Disyembre, ang bapor tabo ay naglalayag sa liku-likong landas ng Ilog Pasig papunta sa
Laguna. Sa kubyerta ng bapor ay naroon sina Donya Victorina, Don Custodio, Ben Zayb, Padre Salvi,
Padre Sibyla, Padre Camorra, Padre Irene, at Simoun. Ang kanilang tinalakay ay ang mga plano para sa
pagpapaganda ng Ilog Pasig at mga proyekto ng Obras del Puerto.
Nagbigay ng mungkahi si Simoun na maghukay ng isang diretso at tuwid na daan mula sa simula
hanggang sa dulo ng Ilog Pasig. Ang lupa na mahuhukay ay gagamitin upang ibara ang dati nitong daan.
Inirekomenda ni Simoun na gawing mga trabahador ang mga bilanggo upang makatipid sa gastos.
Kung hindi pa rin sapat, maaaring pagtrabahuhin ang mga mamamayan nang sapilitan at walang
kabayaran.
Ngunit, hindi sumang-ayon si Don Custodio sa plano ni Simoun dahil sa posibilidad na ito ay magdulot
ng rebelyon. Sa halip, iminungkahi ni Don Custodio na pilitin ang mga naninirahan malapit sa Ilog Pasig
na mag-alaga ng mga itik. Ang layunin ay mapalalim ang ilog sa pamamagitan ng pagkuha ng suso na
kinakain ng mga itik. Hindi rin ito sinang-ayunan ni Donya Victorina dahil sa posibilidad na dumami
ang balot na kanyang kinaiinisan.

KABANATA 2; BUOD
Sa Ilalim ng Kubyerta

Sa Kabanata 2 ng El Filibusterismo, pinamagatang “Sa Ilalim ng Kubyerta”, napadpad si Simoun sa

ilalim ng kubyerta kung saan makikipag-usap siya sa mga estudyanteng sina Basilio at Isagani. Sa kabila
ng masikip na espasyo, pinag-uusapan ng mga pasahero ang iba’t ibang bagay, tulad ng paaralang balak
itatag ng mga estudyante, ang kasintahan ni Isagani na si Paulita Gomez, at ang kaugnayan ng pag-inom
ng serbesa sa katamaran ng mga Pilipino.
Sina Basilio at Isagani, kapwa estudyante, ay nakikipag-usap kay Kapitan Basilio tungkol sa balak
nilang paaralan na magtuturo sa wikang Kastila. Hindi sumang-ayon si Kapitan Basilio sa ideya, ngunit
tutol dito ang dalawang binata. Nagpasya silang pag-usapan si Paulita Gomez, ang maganda, mayaman,
at edukadang pamangkin ni Donya Victorina na kasintahan ni Isagani. Hinahanap naman ni Donya
Victorina ang kanyang asawa na si Don Tiburcio de Espadaña, na nagtatago sa bahay ni Padre
Florentino, amain ni Isagani.
Dumating si Simoun at kinausap ang magkaibigan, at agad na ipinakilala ni Basilio si Isagani kay
Simoun. Pinag-usapan nila ang dahilan kung bakit hindi madalas bisitahin ni Simoun ang lalawigan nila
Basilio, na sinabi niyang mahirap at hindi makabibili ng alahas. Tinutulan ni Isagani ang sinabi ni
Simoun, at sinabing hindi sila bumibili ng alahas dahil hindi naman nila ito kailangan.
Nag-anyaya si Simoun na uminom ng serbesa ang magkaibigan, ngunit tumanggi ang dalawa. Binanggit
ni Simoun na sinabi raw ni Padre Camorra na tamad ang mga Pilipino dahil sa pag-inom ng tubig at
hindi ng serbesa. Sagot naman ni Basilio, sabihin daw ni Simoun kay Padre Camorra na kung iinom siya
ng tubig sa halip ng serbesa, marahil ay mawawala ang sanhi ng mga usap-usapan.
Nagdagdag pa si Isagani na ang tubig ay maaaring maging malawak na karagatan kapag pinainit ng
apoy. Binigkas ni Basilio ang isang tula ni Isagani tungkol sa pagtutulong ng apoy at tubig sa
 pagpapatakbo sa makina (steam engine), ngunit sinabi ni Simoun na pangarap lang iyon dahil ang
makina ay hahanapin pa.

KABANATA 3; BUOD
Ang mga Alamat

Nakatagpo ni Padre Florentino ang mga tao sa kubyerta na nagtatawanan habang pinag-uusapan ang
pagkamulat ng mga Pilipino at ang pag-uusig sa mga bayarin sa simbahan. Dumating si Simoun at
ipinahayag ang kanyang pagsisisi sa pagkakataong hindi niya nasaksihan ang mga dinaanan ng bapor.
Sa kanyang pananaw, hindi kawili-wili ang anumang lugar na walang alamat.
Dahil dito, sinimulan ng Kapitan ang pagkukuwento tungkol sa alamat ng Malapad-na-Bato. Ayon sa
kanya, ito ay itinuturing na banal ng mga katutubo dahil sa paniniwalang tahanan ito ng mga espiritu.
Ngunit nang tirahan ito ng mga tulisan, nawala ang takot sa espiritu at pumalit ang takot sa mga tulisan.
Nabanggit din ang alamat ni Donya Geronima. May magkasintahan sa Espanya, at naging arsobispo sa
Maynila ang lalaki. Nagbalatkayo ang babae at sinundan ang kanyang kasintahan sa Maynila, hinihiling
na tuparin ang pangako ng pagpapakasal. Ngunit ang arsobispo ay nagpasyang itira ang babae sa isang
yungib sa tabi ng Ilog Pasig.
Habang pinag-uusapan ang alamat, pinuri ni Ben Zayb ang kwento at nainggit si Donya Victorina, na
nais ding tumira sa kweba. Tinanong naman ni Simoun si Padre Salvi kung hindi ba mas mainam na
ilagay ang babae sa isang beateryo. Tugon ni Padre Salvi, hindi siya makakahatol sa mga ginawa ng
isang arsobispo.
Ibinahagi naman ang alamat ni San Nicolas na nagligtas ng isang Intsik mula sa pagkamatay sa mga
buwaya, na naging bato matapos dasalan ng Intsik ang santo. Paglapag ng bapor sa lawa, tinanong ni
Ben Zayb sa Kapitan kung saan doon napatay ang isang Guevarra, Navarra, o Ibarra. Itinuro ng Kapitan
ang lugar at sinubukan pa ni Donya Victorina na hanapin ang bakas ng pagkamatay.
Ayon kay Padre Salvi, kasama ng ama ang bangkay ng anak sa paglilibing. Binanggit naman ni Ben
Zayb na ito ang pinakmurang paraan ng paglilibing, kaya nagtawanan ang iba. Ngunit namutla si
Simoun at nanatiling tahimik, ipinalagay na lamang ng Kapitan na nahihilo ito sa paglalakbay.

KABANATA 4; BUOD
Si Kabesang Tales

Matanda na si Tandang Selo, ang tumulong kay Basilio noong siya ay bata pa. Ang kanyang anak na si
Kabesang Tales ay naging Kabesa de Barangay na may tatlong anak na sina Lucia, Tano, at Juli.
Namatay sina Lucia at ang asawa ni Tales dahil sa malaria, kaya sina Tano at Juli na lamang ang natira
sa kanila.
Dahil sa sipag at tiyaga, yumaman sina Kabesang Tales. Nakipagsosyo siya sa mga namumuhunan sa
bukid at nagsimula ng tubuhan sa isang lupa sa gubat. Nang malaman niyang walang may-ari ang lupa,
ipinagpatuloy niya ang kanyang negosyo. Balak din niyang pag-aralin si Juli sa kolehiyo upang
makasabay siya kay Basilio, ang kasintahan nito.
Subalit nang umunlad ang bukid, inangkin ito ng mga prayle at pinagbayad ng buwis si Kabesang Tales.
Tinaasan pa ng mga pari ang buwis hanggang sa hindi na kaya ni Tales. Nakipag-asunto siya sa mga
prayle at ipinaglaban ang kanyang karapatan sa korte, ngunit natalo siya dahil sa impluwensya ng mga
prayle sa gobyerno.
Nang hindi na makabayad ng buwis, ipinagpatuloy ni Kabesang Tales ang paglaban sa pamamagitan ng
pagbabantay sa kanyang lupa. Dinala niya ang kanyang baril, itak, at sa huli, palakol, na kinumpiska ng
 mga prayle. Sa bandang huli, dinakip siya ng mga tulisan dahil may pera siya at nagbayad ng abogado
para sa kaso niya. Hiningan siya ng 500 na pantubos.
Para mabayaran ang pantubos, ibinenta ni Juli ang kanyang alahas maliban sa regalo ng kanyang nobyo.
Nang kulangin ang pera, nagtrabaho si Juli bilang katulong sa bahay ni Hermana Penchang. Dahil dito,
hindi na siya nakapag-aral.

KABANATA 5; BUOD
Ang Noche Buena ng Isang Kutsero

Sa gabi ng Noche Buena, kasabay ng pag-uwi ni Basilio sa San Diego ay ang prusisyon. Naparusahan
ang kutserong si Sinong dahil nakalimutan niya ang kanyang sedula at wala siyang ilaw sa kalesa. Sa
kanilang pagdaan, napag-usapan nila ang mga imahen sa prusisyon tulad ni Metusalem, tatlong Haring
Mago, at ang birheng Maria na tila malungkot.
Tinanong ni Sinong si Basilio tungkol sa alamat ni Bernardo Carpio na pinaniniwalaang magiging
tagapagligtas ng bayan. Habang naglalakad, napansin ni Basilio na wala masyadong parol ang mga
bahay maliban kay Kapitan Basilio na puno ng kasiyahan kasama ang alperes, kura, at si Simoun.
Nakarating si Basilio sa bahay ni Kapitan Tiago at nalaman niya mula sa mga katiwala ang mga
nangyari sa bukid at ang pagkakadakip kay Kabesang Tales, ama ng kanyang nobya na si Juli.

KABANATA 6; BUOD
Si Basilio

Sa kabanatang ito, ipinakilala si Basilio, na lumisan sa bahay ni Kapitan Tiaago sa madaling-araw upang
dalawin ang puntod ng kanyang ina sa gubat ng mga Ibarra. Sa pagbabalik-tanaw, naalala niya ang mga
pangyayari labing-tatlong taon na ang nakakaraan, kung saan inutusan siya na maghakot ng kahoy para
sa paglilibing ng kanyang ina at ng isang sugatang lalaki.
Matapos ang mga pangyayaring iyon, lumuwas si Basilio sa Maynila at dumanas ng hirap at gutom.
Nagkataon naman na nadaanan siya ng karwahe ni Kapitan Tiago at Tiya Isabel. Sa huli, kinupkop siya
ni Kapitan Tiago at pinag-aral sa Letran.
Bagaman naging hamon ang kanyang unang taon sa Letran dahil sa kanyang kasuotan at sa mga taong
nangmaliit sa kanya, nagpursigi si Basilio sa pag-aaral. Nang minsang sagutin niya ng maayos ang
katanungan ng isang Dominikong guro, natuwa ang mga kaklase niya at naging sobresaliente si Basilio.
Inengganyo ni Kapitan Tiago si Basilio na mag-aral sa Ateneo Municipal, kung saan pinili niyang
kumuha ng medisina. Sa kanyang ikatlong taon, marunong na siyang manggamot at nakapag-ipon upang
makabili ng magandang damit. Nasa huling taon na ng pag-aaral ni Basilio sa medisina, at balak niyang
pakasalan si Juli pagkatapos niyang makatapos ng pag-aaral.

KABANATA 7; BUOD
Si Simoun

Nakilala ni Basilio ang taong dumating na si Simoun, ang mag-aalahas at ang dating si Ibarra. Si Simoun ay
naglalayong gumanti sa pamahalaang sumira sa kanyang buhay at nagbabalak gisingin ang damdamin ng bayan
para sa paghihimagsik. Si Basilio naman ay hindi sang-ayon sa plano ni Simoun at mas nakatuon sa pag-aaral
ng siyensiya upang makapaglingkod sa bayan. Tinalakay din nila ang kahalagahan ng pagmamahal sa sariling
wika at paglaban sa pang-aapi ng mga Kastila.
KABANATA 8; BUOD
Masayang Pasko

Kinabukasan ay nagpunta si Juli sa dambana ng Mahal na Birhen upang tignan kung magkakaroon siya
ng dalawandaan at limampung piso bilang himala. Ngunit hindi ito nangyari, kaya pinagtiyagaan na
lamang ni Juli na ayusin ang kanyang damit para sa pagbisita sa tahanan ni Hermana Penchang.
Dahil Pasko, ang mga bata ay bihis na bihis upang magsimba at mamasko sa kanilang mga ninong at
ninang. Sa bahay ni Tandang Selo, nagkaroon ng problema sa kaniyang pananalita habang binabati ang
kaniyang mga kamag-anak na dumalaw.

KABANATA 9; BUOD
Si Pilato

Napag-usapan sa bayan ang nangyari kay Tandang Selo. Marami sa mga tao ay hindi nagbigay-pansin
dito, habang ang iba ay nagsitsismisan tungkol sa matanda. May mga nagsabi na kung hindi umalis si
Kabaesang Tales, hindi sana nangyari ang mga ito kay Tandang Selo. Nagtalo-talo sila kung sino ang
may kasalanan sa trahedya ni Tandang Selo.
Si Hermana Penchang ay sinisi si Tandang Selo dahil sa di umano’y kulang sa panalangin at hindi
maayos na pagtuturo kay Juli. Nang malaman ni Hermana na tutubusin ni Basilio si Juli, ipinahayag
niyang si Basilio ay demonyo na nagkukunwaring estudyante na gustong magpahamak sa kaluluwa ni
Juli.
Sa tulong ng perang kinita sa mga alahas ni Juli, nakauwi na si Kabesang Tales. Nalaman niya na
nagpaalipin si Juli, ang kanyang lupa ay nasa kamay na ng iba, at ang kanyang ama ay napipi.
Pinapalayas na rin siya sa kanilang bahay ng hukuman, binigyan siya ng tatlong araw para magligpit ng
kanilang mga gamit. Nagalak ang mga pari at ang bagong may-ari ng kanilang lupa.

KABANATA 10; BUOD

Kayamanan at Karalitaan

Nakipanuluyan si Simoun sa tahanan ni Kabesang Tales na nasa pagitan ng San Diego at Tiyani. Sa
kabila ng kahirapan, dala ni Simoun ang pagkain at ibang pangangailangan, pati na ang dalawang kaban
ng alahas. Ipinakita ni Simoun ang kanyang rebolber kay Kabesang Tales. Dumating sina Kapitan
Basilio, Sinang, asawa ni Sinang, at Hermana Penchang upang bumili ng mga alahas.
Binuksan ni Simoun ang maleta ng alahas na may iba’t ibang uri, ayos, at kasaysayan. Namili si Sinang
ng hiyas habang sinabi ni Simoun na siya rin ay bumibili din ng alahas. Tinanong ni Simoun si
Kabesang Tales kung may ipagbibili itong alahas.
Iminungkahi ni Sinang ang kwintas na tawaran ni Simoun ng limandaang piso. Nalaman niyang ito ay
pag-aari ni Maria Clara, ang kanyang kasintahan na naging madre. Ayon kay Hermana Penchang, hindi
dapat ipagbili ni Kabesang Tales ang kwintas at dapat kausapin muna niya ang anak na si Huli. Pumayag
si Simoun na sangguniin muna ito.
Paglabas ni Kabesang Tales, nakita niya ang prayle at ang bagong may-ari ng kanyang lupa.
Kinabukasan, nawala si Kabesang Tales, kasama ng rebolber ni Simoun. Naiwan ang isang sulat at ang
kuwintas ni Maria Clara. Sa sulat, humingi ng paumanhin si Kabesang Tales at sinabing sumapi siya sa
mga tulisan. Pinag-ingat din niya si Simoun sa mga tulisan.
Hinuli ng mga gwardiya sibil si Tandang Selo. Natuwa si Simoun dahil natagpuan na niya ang taong
kailangan niya, na may tapang at tumutupad sa pangako. Samantala, tatlo ang pinatay ni Kabesang Tales
noong gabing iyon: ang prayle, ang lalaking gumagawa sa lupa, at ang asawa nito na putol ang leeg at
 puno ng lupa ang bibig. Sa tabi ng bangkay ng babae ay may papel na may nakasulat na “Tales” na
isinulat ng daliring isinawsaw sa dugo.

KABANATA 11; BUOD

Sa Los Baños

Sa kabanatang ito, nagpunta ang Kapitan Heneral sa Boso-Boso para mangaso ngunit hindi siya
nagtagumpay dahil natatakot ang mga hayop sa musiko. Dahil dito, bumalik sila sa bahay ng Kapitan
Heneral at naglaro ng baraha kasama sina Padre Irene, Padre Sybila, at iba pa. Samantala, si Simoun ay
sumali sa paglalaro at nagtaya ng kanyang mga alahas kapalit ng pangakong pagpapakasama ng mga
prayle sa loob ng limang araw at kapangyarihan mula sa Kapitan Heneral na magpakulong at
magpatapon ng kahit sinong gusto niya.
Maraming usapin ang pinagdebatehan ng mga tauhan tulad ng pagbabawal ng armas de salon at
pagpapatayo ng Akademya. Sa huli, dumating ang kura ng Los Baños at sinabing handa na ang pagkain.
Si Juli naman ay tatlong araw na nagmamakaawa na palayain ang kanyang nuno, at sa pakiusap ni Padre
Camorra, pumayag din ang Kapitan Heneral.

KABANATA 12; BUOD

Placido Penitente

Sa Kabanata 12 ng El Filibusterismo, pinapakita ang pagdaramdam ni Placido Penitente tungkol sa

kanyang pag-aaral sa Unibersidad ng Santo Tomas. Bagama’t isa siyang matalino at magaling na
estudyante, gusto na niyang huminto sa pag-aaral.
Sa kabanatang ito, nakasalubong niya si Juanito Pelaez na mayabang at paboritong estudyante ng mga
guro. Napag-usapan nila ang pagkakaroon ng katipan ni Basilio, si Juli, at ang balak na paaralan ni
Makaraig. Sa huli ay pumasok sa klase si Placido na nahuli dahil sa pagpirma sa kasulatang tutol sa
balak ni Makaraig. Nabastusan ang guro ni Placido at sinabing magbabayad ito sa kanya.

KABANATA 13; BUOD

Klase sa Pisika

Ang silid ng klase sa Pisika ay isang mahabang rektangular na bulwagan na may maluluwang na bintana
at mga batong hagdanan na may kahoy. Nakaayos ang mga estudyante ayon sa kanilang mga apelyido.
Wala masyadong palamuti ang silid at ang mga kagamitan sa pisika ay nasa isang aparador.
Si Padre Millon, isang Dominikong pari at guro sa klase sa Pisika, ay kilala sa pilosopiya mula sa
Kolehiyo ng San Juan de Letran. Nasa tapat ng pintuan at sa ilalim ng larawan ni Santo Tomas de
Aquino ang upuan ng propesor. Una niyang tinawag ang antuking estudyante na parang iskoba ang
buhok, sunod naman si Pelaez. Sumenyas si Pelaez kay Placido sa pamamagitan ng pagtapak sa paa nito
na para bang sinasabi na idikta sa kanyan ang sagot.
Dahil dito’y napasigaw sa sakit si Placido at siya’y napagalitan ni Padre Millon. Tinawag siya nito na
“espiritu sastre” at “pakialamero.” Siya tuloy ang pinagbalingan ng pari. Nahirapan si Placido na sagutin
ang mga tanong ng propesor at tinawag pa siyang “Placidong Tagadikta.”
Dahil sa wala siyang masabi, naglagay ng guhit ang propesor kay Placido. Tumutol si Placido at
nagpaliwanag, ngunit inihagis niya ang kanyang aklat, tumindig, at walang-galang na umalis sa klase.
Nagulat ang klase sa ginawa ni Placido. Nagsermon at nagmura si Padre Millon hanggang sa tumugtog
ang kampanilya, senyales na tapos na ang klase.
KABANATA 14; BUOD
Sa Bahay ng mga Mag-aaral

Ang bahay ni Makaraeg ay malaki at mayroong dalawang palapag. Tahimik dito tuwing umaga at
magulo pagsapit ng hapon.
Unti-unting napawi ang ingay nang magsidatingan ang mga kamag-aral na inanyayahan ni Makaraeg
upang ibalita ang nilalakad nilang akademya ng wikang Kastila.
Unang dumating si Isagani at Sandoval. Sumunod sina Pecson at Pelaez. Dumating si Makaraeg dala-
dala ang magandang balita.
Sinabi niya ang pakikipag-usap ni Padre Irene sa Kapitan Heneral. Ibnalita din niya ang pagsalungat ni
Don Custodio sa planong akademya ng wikang Kastila. Nakaisip sila ng dalawang paraan kung paano
nila mapapapayag si Don Custodio.
Una ay paki-usapan si Ginoong Pasta, isang manananggol na pinangangayupapaan ng Don, ikalawa ay
si Pepay na isang mananayaw. Napagkaisahan ng lahat na unang kausapin si Ginoong Pasta dahil ayon
kay Isagani kailangang maging marangal ang kapamaraanang gagawin nila.

KABANATA 15; BUOD

Ginoong Pasta
Nagtungo si Isagani sa bahay ni Ginoong Pasta upang ito ay hikayatin na sumang-ayon sakaling
sumangguni si Don Custodio dito. Ngunit ito ay nabigo dahil napagpasyahan na ng ginoo na huwang
makialam sa panukala.
Ayon sa kaniya ay kailangan niyang maging maingat dahil siya ay maraming pagmamay-ari kung kaya’t
kailangan niyang kumilos ng ayon sa batas.
Pag-alis ni Isagani ay naiwang nag-iisip si Ginoong Pasta. Siya ay humanga sa katalinuhan at estado ng
pag-iisip ni Isagani ngunit para sa ginoo ito ay kaawa-awa.

KABANATA 16; BUOD

Ang Kapighatian ng Isang Intsik

Araw ng sabado ay naghandog ng isang hapunan si Quiroga, isang Intsik na naghahangad magkaroon ng
konsulado ng kaniyang bansa.
Naroon sa hapunan ang ilang panauhin kabilang ang kilalang mangangalakal, mga prayle, mga militar,
mga kawani ng pamahalaan, at ang kaniyang mga suki. Nang dumating si Simoun ay kinausap niya ang
mga mangangalakal na nagsisidaing sa takbo ng kanilang negosyo.
Si Quiroga man ay dumaing din nang singilin siya ni Simoun sa utang na siyam na libong piso. Ayon
kay Simoun babawasan niya ng dalawang libong piso ang utang ni Quiroga kung papayag ito na itago sa
kanyang bodega ang mga dumating na armas.
Sa huli ay sumang-ayon na din si Quiroga bagaman may pag-aalinlangan sa una. Sa isang pulutong na
kinabibilangan nina Ben Zayb, Juanito Pelaez, mga pari, at Simoun ay nag-uusap-usap tungkol sa
ibinalita ni Pelaez na ulong nagsasalita.
Si Ben Zayb ay nag-aakalang ito ay isang ilusyong likha ng salamin. Upang mapatunayan ang sabi-sabi
umalis sila sa bahay ni Quiroga at nagtungo sa perya.
TALASALITAAN; KABANATA 1-16
1. Bapor tabo - pabilog na babor
2. Kubyerta - sahig sa pabor
3. Katunggakan - kalokohan
4. Wawa - Bukana ng ilog
5. Panukala - Mungkahi, balakin

1. Indio - Katutubong Pilipino

2. Akademya - Paaralan
3. Sasalungatin - Kokontrahin
4. Karalitaan - Kahirapan
5. Serbesa - Alak na gawa sa malt
6. Mapusok - Agresibo

1. Lumigid - Palibot
2. Beateryo - Paaralan ng pagmamadre
3. Baging - halamang gumagapang

1. Buwis - Halagang bayad sa paggamit ng lupa

2. Tabla - Piraso ng kahoy
3. Cabeza de baranga - Pinuno ng nayon noong panahon ng kastila
4. Tulisan - Rebelde
5. Agnos - Laket , palawit ng kwintas

1. Kinulata - Hinampas
2. Ipipiit - Ikukulong
4. Natubigan - Natigilan
5. Takba- Tampipi

1. Ripeke - Kalimbong
2. Misa de Gallo - siyan na misa bago ang Pasko
3. Nanaog - Bumaba
4. Kinahihimlayan - kinalilibingan
5. Magpaalila - Magpaalipin
6. Sobresaliente - Pinakamataas na marka
7. Pagkabatsilyer - Antas ng pag-aaral sa kolehiyo

1. Kaluskos - Ingay
2. Asarol - kagamitang panghukay
3. Rebolber - Maikling baril
4. Dumanak - Dumaloy
5. Lihis - Salungat
1. Ingkong - Lolo
2. Nanangis - Umiyak
3. Alatiit - Pigil na salita
4. Sinunong - ipinatong sa ulo
5. Salabat - dinikdik na luya, pinakuluan sa sapat na tubig

1. Kasawiang palad - masamang kinahinatnan

2. Tandang Basio Macunat - sinasabi sa aklat na ito na huwag magpaaral ng lalake
3. Kuwalta - pera
4. Mabubulid - Mahuhulog
5. Paglusob - Pagsalakay

1. Hindi Magkandatuto - hindi magkandaugaga

2. Huwad - Hindi tunay
3. Lugmok - Nakalubog
4. Mahalughog - Halungkatin , suriin mabuti
5. Namamalikmata - Di makapaniwala

1. Tresilyo - Isang uri ng sugal sa baraha

2. Karalitaan - Kahirapan
3. Vale - Salitang Espanyol para sa “Katibayan”
4. Mapangahas - Bastos o walang galang
5. Paglaktaw - Pagwawalang-bahala
6. Kondesa - Maybahay ng taon makapangyarihan at iginagalang sa pamayanan, asawa ng kapitan
heneral
7. Itala - Ibilang sa listahan ng mga taong magkasala sa batas

1. Pilibustero - Tagapagsimula ng pag-aalsa

2. Academia de Castellano - Paaralan para sa pag-aaral ng wikang kastila
3. Bulastog - Mayabang
4. Placido - Kalmante o mapayapa
5. Puerta - Pinto

1. Ultimatum - Pinakahuling pahayag

2. Pag-aglahi - Pang-iinsulto
3. Asoge - Mercury o Merkurio
4. Eskaparate - Salaming Dibisyon
5. Hinuha - palagay

1. Kapisanan - samahan ng mga taong may isang tiyak na layunin

2. Namamanaag - sumisikat o lumilitaw
3. Pag-uusig - pag-iimbestiga
4. Lupon - Grupo ng mga taong awtoridad tungkol sa isang usapin o isyu
5. Pagkiling - Pagpanig o pagkampi
1. Pamahalaang Kolonyal - Pamahalaang pinangangasiwaan ng mas makapangyarihang bansa
2. Manghimasok - makialam
3. Aba - mahirap
4. Retorika - Sining ng paggamit ng wika
5. Uban - puting buhok dulog ng katandaan

1. Konsulado - Tanggapan ng kintawan ng dayuhang bansa na nakikipag-ugnayan sa pamahalaan

2. Pulseras - Alahas na isinusuot sa bisig
3. Bantulot - Nag-aalangan
4. Piging - Handaan
5. Tsampan - Kumukislap na alak (champagne)