በድሬዳዋ አስተዳደር

የድሬዳዋ አስተዳደር መጀመሪያ

ደረጃ ፍርድ ቤት
የክስ መስማትና ውሳኔ መስጠት
አብይ ስራ ሂደት
የተሻሻለ መሰረታዊ ስራ ሂደት
ለውጥ (BPR) ጥናት ሰነድ(ሪፎርም ሰነድ 2)
የጥናት ቡድን አባላት አቶ አብዲ መሀመድ

1. ወ/ሮ እጸገነት ይንገስ….የፍ/ቤቶቹ የሰው ሀብት ዳይሬክተር

2. አቶ አንድነት ኪዳኔ …… የድ ዳ አ ስ እ ፈ ድጋፍ ሰጪ

/ / / / /

3. አቶ ዘመድኩን አብርሃ…. ከፐብሊክ ሰርቪስ ቢሮ ተወካይ

4. አቶ መስፍን ፈለቀ ዳኛ
5. አቶ ሮቤል አለማየሁ ዳኛ
6.

ጥር 2016 ዓ.ም

ደሬዳዋ
 ማውጫ
ርዕስ ገጽ
ማውጫ…………………………………………………………………………................

ክፍል አንድ........................................................................................................................................................
1.1. መግቢያ.............................................................................................................................................
1.2. የጥናቱ አስፈላጊነት...............................................................................................................................
1.3. የጥናቱ ዓላማ......................................................................................................................................
1.4. የጥናቱ ወሰን.......................................................................................................................................
1.5. የጥናቱ ስልትና አካሄድ...........................................................................................................................
ክፍል ሁለት.......................................................................................................................................................
2.1 የነባራዊ ሁኔታ ትንተና...........................................................................................................................
2.1.1 የፍርድ ቤቱ ውስጣዊ ሁኔታ ትንተና..................................................................................................
2.1.2 የፍርድ ቤቱ ውጫዊ ሁኔታዎች ትንተና.........................................................................................
2.1.3 አስቻይ እና ፈታኝ ሁኔታዎች......................................................................................................
ክፍል ሶስት........................................................................................................................................................
3.1 የድሬዳዋ አስተዳደር የመጀመሪያ ደረጃ ፍርድ ቤት ራዕይ፣ተልእኮና እሴቶች..........................................................
3.1.1 የድሬዳዋ አስተዳደር የመጀመሪያ ደረጃ ፍርድ ቤት ራዕይ(Vision)..............................................................
3.1.2 የድሬዳዋ አስተዳደር የመጀመሪያ ደረጃ ቤት ተልእኮ (Mission).......................................................
3.1.3 የድሬዳዋ አስተዳደር የመጀመሪያ ደረጃ ፍርድ ቤት እሴቶች (Core Values)......................................
3.2 የተቋሙ ስልጣን፣ ተግባርና ኃላፊነት፤ ስትራቴጂያዊ የትኩረት መስኮችና ዋና ዋና አገልግሎቶች...................
3.2.1 የድሬዳዋ አስተዳደር የመጀመሪያ ደረጃ ፍርድ ቤት ስልጣን፣ሃላፊነት እና ተግባራት.........................................
3.2.2 የፍርድ ቤቱ ስትራቴጂያዊ የትኩረት መስኮችና ስትራቴጂካዊ ውጤት...............................................
3.2.3 የተቋሙ ዋና ዋና ተግባራት /አገልግሎቶች/....................................................................................
3.2.4 ዋና ዋና ተግባራት/ አገልግሎቶችን ማደራጀት (regrouping)...........................................................
3.3 የሥራ ሂደቱ ተገልጋዮች/ደንበኞች እና ባለድርሻ አካላት..........................................................................
3.3.1 የድሬዳዋ አስተዳደር የመጀመሪያ ደረጃ ፍርድ ቤት ተገልጋዮች..................................................................
3.3.2 ውስጣዊ ባለድርሻ አካላት (Internal Stakeholders)......................................................................
3.3.3 የፍርድ ቤቱ ውጫዊ ተገልጋዮች እና ባለድርሻ አካላት ያሉት ሲሆን እነዚህም፡-...................................
ውጫዊ ተገልጋይ እና ባለድርሻ አካላት..........................................................................................................
3.4 የአፈጻጸም ክፍተት መለየት................................................................................................................
3.4.1 ከደንበኞች ፍላጎት አንጻር...........................................................................................................
3.5 የሚፈለገው የግብስኬት/ስኬቶች (Desired Out come) እናበጥረትተደራሽግብ (Stretch
Objectives)................................................................................................................................................
2
 3.6 የስራሂደቱን ችግሮች፤ ህጎችና ታሳቢዎችን መስበር................................................................................
†«é^ £RW Bìªr dTÑ (Designing from clean sheet)...............................................................................
3.7 አዲሱን የስራ ሂደት ለመቅረጽ ቡድኑ የተጠቀመባቸው የመሰረታዊ የስራ ሂደት መርሆዎች.........................
3.8 መነሻ አማራጭ አዳዲስ ሃሳቦችን ማፍለቅና ስምምነት የተደረሰባቸው የጋራ ሃሳቦች..................................
3.8.1 መነሻ አማራጭ አዳዲስ ሃሳቦችን ማፍለቅ............................................................................................
3.8.2 በውይይት የዳበሩና ስምምነት የተደረሰባቸው የጋራ ሃሳቦች.............................................................
3.9 አዲሱ የስራ ሂደት መጠሪያ፤ የስራ ሂደቱ መግለጫ፤ የሥራ ሂደቱ መነሻና መድረሻ.......................................
3.10 የአዲሱ የስራ ሂደት ዋና ዋና ተግባራት..................................................................................................
3.11 የስራ ሂደቱ የላቀ ስልዕላዊ መግለጫ /High Level Map/ ማስቀመጥ........................................................
3.12 የነባሩና የአዲሱ የስራ ሂደት ንጽጽር.....................................................................................................
3.13 በተቀረጽው አዲስ የስራ ሂደት የተገኙ ለውጦች ከአራቱ የቢ.ፒ.አር የማዕዘን ድንጋዮች አንጻር.....................
ክፍል አራት........................................................................................................................................................
4.1 አደረጃጀት (Organizing and togetherness).........................................................................................
4.1.1 አደረጃጀት አንድ..........................................................................................................................
4.1.2 አደረጃጀት ሁለት.........................................................................................................................
4.1.3 የአደረጃጀት ማጠቃለያ..................................................................................................................

ክፍል አንድ

3
1.1.መግቢያ
በድሬዳዋ አስተዳደር ቻርተር አዋጅ ቁጥር 416/96 መሠረት ከተቋቋሙት የዳኝነት አካላት አንዱ
የድሬዳዋ አስተዳደር መጀመሪያ ደረጃ ፍርድ ቤት ሲሆን፤ ፍርድ ቤቱ በህግ በተሰጠው
የፍትሐብሔርና የወንጀል የሥረ ነገር ዳኝነት ስልጣን መሰረት ጉዳዮችን ተቀብሎ በማከራከር
መርምሮ ውሳኔ የመስጠት ስራ እያከናወነ ይገኛል፡፡
ፍርድ ቤቱ ተልእኮውን በተሻለ ለመወጣት ባደረገው ጥረት የዳኝነት ስራው በ ICT ቴክኖሎጂ
ኢንዲደገፍ ከማድረግ በተጨማሪ በአስፈጻሚ ተቋማት ውጤት የተገኘባቸውን የተቀናጁ የለውጥ
መሳሪያዎችን ከፍርድ ቤቱ አሠራር ጋር አጣጥሞ በመተግበር በዳኝነት አገልግሎት አሰጣጥ ላይ
ከጥራት እና ቅልጥፍና አንጻር መሻሻል ቢኖርም በሚፈለገው ልክ የዳኝነት አገልግሎት በመስጠት
ከተገልጋዮች የሚነሱ ቅሬታዎችን በማስወገድ ዓመኔታን ለማትረፍ እንዲሁም የህብረተሰቡን
ፍላጎት ለማርካት እንዲያስችል የአደረጃጀት፤ የአሰራር፤ የሰው ሀይል፤ የህግ ማእቀፎች እና
የግብአት አቅርቦት ችግሮችን በመለየት ስር ነቀል ለውጥ ማምጣት የሚያስችል መሰረታዊ ስራ
ሒደት ማሻሻያ ጥናት ማድረግ አስፈላጊ ሆኖ ተገኝቷል፡፡
በሌላ በኩል የፌደራል ፍርድ ቤቶች ማቋቋሚያ አዋጅ ቁጥር 1234/2013 ለድሬዳዋ ፍርድ ቤት
አዳዲስ የስረ ነገር ዳኝነት ስልጣን መስጠቱ የሚታወቅ ሲሆን በዚሁ አዋጅ መሰረት ለድሬዳዋ
አስተዳደር መጀመሪያ ደረጃ ፍርድ ቤት በተወሰኑ ጉዳዮች ላይ እስከ ብር 500,000.00 /አምስት
መቶ ሺህ ብር/ ያሉ የፍትሀብሄር እና በግል አቤቱታ አቅራቢነት የሚያስከስሱ የወንጀል ጉዳዮች
የመዳኘት ስልጣን መሰጠቱን ተከትሎ ፍርድ ቤቱ በነባሩ አደረጃጀት እና የሰው ሀይል በህግ
የተጣለበትን ተግባር እና ሀላፊነት በብቃት መወጣት የሚያስችል ባለመሆኑ የአደረጃጀት፤ የአሰራር
እና የሰው ሀይል ላይ ለሚስተዋሉ ውስንነቶች መፍትሔ ለመስጠት እንዲያስችል የመሰረታዊ ስራ
ሒደት ለውጥ (BPR) ጥናት ማሻሻል አስፈላጊ ሆኖ ተገኝቷል፡፡

በቻርተር አዋጅ ቁጥር 416/96 እና በአዋጅ 1234/2013 ለፍርድ ቤቱ የተሰጡ የዳኝነት ስልጣን፤
በ 2009 ዓ.ም በድሬዳዋ አስተዳደር መጀመሪያ ደረጃ ፍርድ ቤት የተካሄደ የመሰረታዊ የስራ ሂደት
ለውጥ (BPR) የጥናት ሰነድ፤ በ 2012 ዓ.ም በአዲስ አበባ አስተዳደር መጀመሪያ ደረጃ ፍርድ ቤት
የተካሄደ የመሰረታዊ የስራ ሂደት ለውጥ (BPR) የጥናት ሰነድ፤ የፌደራል ፍርድ ቤቶችን እና የኦሮሚያ
ፍርድ ቤቶችን ተሞክሮዎችን በመቀመር እና ስለ ዳኝነት ሥራ አጠቃላይ ሁኔታዎችን በመዳሰስ
እንዲሁም ነባሩን አደረጃጀት በመፈተሽ የሚታዩ ደካማ እና ጠንካራ ጎኖችን በመገምገም ለፍርድ ቤቱ
ጠቃሚ የሆኑትን በግብዓትነት ተካተዋል፡፡

የተሻሻለው መሰረታዊ የስራ ሒደት ለውጥ (BPR) ጥናት አራት ክፍሎችን የያዘ ሲሆን የመጀመሪያው
ክፍል መግቢያ፤ የመዋቅር ጥናቱን ማሻሻል ያስፈለገበትን ምክንያት፤የጥናቱን ዓላማ፤ የጥናቱን ወሰን እና
የጥናቱን ስልትና አካሄድ የተመለከተ ሲሆን በሁለተኛው ክፍል በሥራ ላይ ያለው መዋቅር የነባራዊ ሁኔታ
ትንተና፣ አስቻይና ፈታኝ ሁኔታዎች ተለይተው ተቀምጠዋል፡፡ በሶስተኛው ክፍል አዲሱን የሰራ
4
 ሂደት መቅረፅ በተመለከተ የተከናወኑ ተግባራት ተብራርተው የቀረቡ ሲሆን በክፍል አራት
አደረጃጀት ተካቶ ሰነዱ ተጠቃሏል፡፡

በመጀመሪያ ደረጃ ፍርድ ቤት የመሰረታዊ ስራ ሒደት ለውጥ (BPR) ጥናት ከድሬዳዋ ይግባኝ ሰሚ
እና መጀመሪያ ደረጃ ፍርድ ቤት ዳኞችን ጨምሮ ከልዩ ልዩ የስራ ክፍል የተውጣቱ የስራ ኃላፊዎች
የተሳተፉ ሲሆን ለዳኝነት አገልግሎት ውጤታማነት የሚያስፈልጉ ድጋፎችን ለማሟላትና በተግባር
የታዩ ችግሮችን ለመፍታት የሚያስችሉ አዲስ ------------------------------------- የመሰረታዊ
የስራ ሂደት ለውጥ ጥናት ሰነድ ከዚህ በታች እንደሚከተለው ተዘጋጅቷል፡፡

1.2 መሰረታዊ ስራ ሒደት ለውጥ (BPR) መከለስ ጥቅል ምክንያት

አሁን ካለው ተጨባጭ ሁኔታ በመነሳት የፍርድ ቤቱ ተልዕኮ በሆነው የዳኝነት አገልግሎት አሰጣጥ
ቅልጥፍ፣ ጥራት፣ ተደራሽነት እና ውጤታማነትን ለማሳደግ የሚያግዙ የለውጥ እንቅስቃሴዎች ሲደረጉ
መቆየታቸው ይታወቃል ፡፡ የአገልግሎት አሰጣጥ ማሻሻያዎች ውጤታማነትን ይበልጥ ለማጎልበት
ቀደም ብሎ የነበረውን የመሰረታዊ ስራ ሒደት (BPR) ጥናት መሰረት በማድረግ በአፈፃፀም የነበሩትን
ችግሮች በመተፈሽና መፍቴ በማስቀመጥ ለመከለስ፣ አዳዲስ የስረ ነገር ዳኝነት ስልጣን በመሰጠቱ፣ በፍርድቤቶቹ
የፍትሀብሄር ጉዳዮች እና በግል አቤቱታ አቅራቢነት የሚያስከስሱ የወንጀል ጉዳዮችን የመዳኘት ስልጣን በመስጠቱ፣
በአስተዳደሩ የመጨረሻውን የዳኝነት እርከን የሰበር ሰሚ ችሎት ለማቋቋም፣ የአስተዳደሩ ፍርድ ቤቶችን ለማቋቋም
የወጣአዋጅ ቁጥር 04/1996 እንድሁም የአስተዳደሩ ፍርድ ቤቶች የዳኞች አስተዳደር ጉባኤን ለማጠናከርና
ለማቋቋም፣ በአስተዳደሩ ፍርድ ቤቶች የይግባኝ ሰሚ ፍርድ ቤት እና የመጀመሪያ ደረጃ ፍርድ ቤት የተለያዩ ስራ
ሂደቶች እንዲደራጁ በተቀመጠው አቅጣጫ መሰረት ተግባራዊ ለማድረግ በማስፈለጉ በአጠቃላይ በተሸሻለው
አደረጃጀት ለሚፈጠሩ አዳዲስ የስራ ክፍሎች በሞያ እና በትምህርት ዝግጅት የሚመጥን የስራ ደረጃና
ዋጋ ለማውጣት እንዲሁም በአገር አቀፍ ደረጃ እየተተገበረ ባለው በፍትህ ተቋማት ሪፎርም የተገኙ
ውጤቶች ላይ ለፍርድ ቤቱ ተደማሪ ውጤት ለማበርከት በሚያስችል ሁኔታ ለማሻሻል ይህ የመሰረታዊ
ስራ ሒደት ለውጥ (BPR) ጥናት መከለስ አስፈልጓል፡፡

መሰረታዊ ስራ ሒደት ለውጥ (BPR) መከለስ ያስፈለገበት ዝርዝር ምክንያት፡-

1. በፌደራል ፍርድ ቤቶች ማቋቋሚያ አዋጅ ቁጥር 1234/2013 መሰረት ለአስተዳደሩ ፍርድ ቤቶች አዳዲስ የስረ ነገር
ዳኝነት ስልጣን መሰጠቱ
2. የድሬዳዋ አስተዳደር ፍርድ ቤቶች ስልጣን በተወሰኑ ጉዳዮች ላይ እስከ ብር 500,000.00 ያሉ የፍትሀብሄር
ጉዳዮች እና በግል አቤቱታ አቅራቢነት የሚያስከስሱ የወንጀል ጉዳዮችን የመዳኘት ስልጣን በመስጠቱ የዳኝነት ስራ
ለማከናወን የዳኞችና የችሎት ድጋፍ ሰጪ ሰራተኞች የአደረጃጀት ጥናት ለማካሄድ
3. ፍርድ ቤቶቹን በተሻለ አደረጃጀትና አሰራር ተልእኮ ለመምራትና የአስተዳደሩን ህብረተሰብ የፍትህ ጥያቄ በአግባቡ
ለመመለስ የሚያስችል በአስተዳደሩ የመጨረሻውን የዳኝነት እርከን የሰበር ሰሚ ችሎት ለማቋቋም

5
 4. የአስተዳደሩ ፍርድ ቤቶችን ለማቋቋም የወጣአዋጅ ቁጥር 04/1996 እንድሁም የአስተዳደሩ ፍርድ
ቤቶች የዳኞች አስተዳደር ጉባኤን ለማጠናከርና ለማቋቋም የወጣ አዋጅቁጥር 05/1996 ተሻሽሎ
የአስተዳደሩ ፍርድ ቤቶች የዳኞች አስተደዳር ጉባኤን የወጣዉ ረቂቅ አዋጅ እና የአስተዳደሩ ፍርድ
ቤቶችን እንደገና ለማቋቋም የተረቀቀዉ አዋጅ ተግባርና ሃላፊነታቸውን ለመወሰን በተሻሻለው አዋጅ
መሰረት አድርጎ እንዲደራጅ መነሻ በማድረግ አሁን ላይ ባለው አደረጃጀት የአስተዳደሩ ፍርድ ቤቶችን
የይግባኝ ሰሚ ፍርድ ቤት እና የመጀመሪያ ደረጃ ፍርድ ቤት በሚል ስያሜ አገልግሎቶችን ሲሰጥ
የነበረውን ተቋሞች በስራቸው ለስራው አሰፈላጊ የሆኑ የተለያዩ ስራ ሂደቶች እንዲደራጁ በተቀመጠው
አቅጣጫ መሰረት ተግባራዊ ለማድረግ
5. ተቋሙ ከአደረጃጀት ችግሮች ጋር የተያያዙ በአፈጻጸም ሂደት ሲያጋጥሙት የቆዩትን መሰረታዊ የአደረጃት ችግር እና
የአቅም ውስንነቶች በመዳሰስ አማራጭ የመፍትሄ አቅጣጫ ለማመላከት
6. በፍርድ ቤቱ የሥራ ባህሪያቸው የተቀራረቡ ነገር ግን በተለያየ ክፍል ተበታትነው የሚሠሩ ተግባራትን ለመሰብሰብ
የሚያስችል አደረጃጀት በማስፈለጉ
7. የከተማው ሕብረተሰቡ ከፍርድ ቤቶች የሚፈልጓቸውን አገልግሎቶች በቀላሉ እና ጥራቱን የጠበቀ የዳኝነት
አገልግሎት ማግኘት እንዲችል
8. የሕዝቡ የአገልግሎት ፍላጐት እለት እለት እየጨመረ የሚሄድ ከመሆኑ አንፃር ለዳኝነት አገልግሎት ድጋፍ አስፈላጊ
የሆኑ አዳዲስ የሥራ ክፍሎችን በማካተት ውጤታማ የፍትህ አገልግሎት ለመስጠት የሚያግዝ አደረጃጀት በማስፈለጉ
9. የፍርድ ቤቱ አደረጃጀት ለዋና የስራ ሂደቱ አጋዥ የሆኑ የተወሰኑ የስራ ክፍሎችን አካቶ ባለመያዙ ተገልጋዩ
በሚሰጠው አገልግሎት እርካታው ዝቅተኛ መሆኑ

1.3 ጥቅል ዓላማ እና ዝርዝር ዓላማ

ጥቅል ዓላማ

የፍርድ ቤቱን አሰራር በመፈተሽ የዳኝነት አገልግሎት አሰጣጥን ቀልጣፋ፣ ጥራት ያለው፣ ተደራሽ እና ውጤታማ ለማድረግ
የሚያስችል ተቋማዊ አደረጃጀት መፍጠር እና ለዚህ አደረጃጀት የሚመጥን የሰው ሃይል ፍላጎት መለየትና ወደ አገልግሎት
እንዲገባ ለማስቻል ነው፡፡

ዝርዝር ዓላማዎች

የእቅዱ ዝርዝር ዓላማዎችን በተመለከተ እንደሚከተለው ቀርበዋል፡-

 በአስተዳደሩ ፍርድ ቤቶች አዲሱን አደረጃት በማጥናት አደረጃጀቱን ሊሸክም የሚችል በፍትህ ዘርፉ የፍርድቤቱን
አሰራር በእቅድ በመምራት በቀጣይ 10 ዓመት ዕቅድ ሊያሳካ የሚችል፣ የደንበኛን የባለድርሻ አካላትን እርካታ
ሊያሳድግ የሚችል እና የመንግስት የልማት እቅድን ውጤታማ አፈፃፀም ለማስመዝገብ ውጤታማ አደረጃጀት እና
የሰው ሀይል መዋቅር ለመፍጠር፤
 የአስተዳደሩ ፍርድ ቤቶች የስራ ቦታቸውን ውብ እና ለስራ ምቹ በማድረግ የአስፈፃሚን እና የፈፃሚን የስራ
ተነሳሽነት በማሳደግ የስራን ምርታማነት ለማሳደግ፤
6
  የአስተዳደሩ ፍርድ ቤቶች የሚሰጧቸውን አገልግሎት በቴክኖሎጂ በማገዝ ምቹ ውጤታማ፣ ተአማኒ፣ ቀልጣፋና
ተገማች ከብልሹ አሰራር የፀዳ አገልግሎት እንዲሰጡ እንዲሁም የመረጃ ተደራሽነታቸው ለመጨመር፤
 የአስተዳደሩ ፍርድ ቤቶች ያሉባቸው የግብአት እና ሌሎች ችግሮችን በመለየት በዕቅድ ለመፍታት፤
 የአስተዳደሩ ፍርድ ቤቶች የተመረጡ የሪፎርምና የለውጥ ስራዎችን በመተግበር የስራን ምርታማነት እና
ውጤታማነትን ማሳደግ
 በየደረጃው የሚገኙ አካላት በሪፎርም ትግበራው የሚጠበቀወባቸውን ተግባርና ሃላፊነት በግልፅ እንዲለዩ በማድረግ
ከሪፎርም ትግበራው የሚጠበቁ ውጤቶችን ማመላከት፣
 የፍርድቤቶችን የፕሬዝዳንቶች፣የዳኞችና የፈፃሚዎችን አቅም ለማጎልበት
 በአጭር ጊዜ ስራ ላይ የሚውል የሪፎርም ትግበራ ውጤት የሚገኝበትን መንገድ ማመላከት፣
 ውጤታማ የክትትልና ግምገማ ስርአት በመዘርጋት ተግባዊ ለማድረግ የሚሉት ናቸው፡፡

1.4 የጥናቱ ወሰን

የዚህ የአደረጃጀትና የሰው ሀይል ማሻሻልት ግበራ ወሰን የድሬዳዋ አስተዳደር ፍርድ ቤቶች አካል የሆኑት የአስተዳደሩይግባኝ
ሰሚ ፍርድ ቤት እናየመጀመሪያ ደረጃ ፍርድ ቤቶች ላይ ያተኮረ ሲሆን የአስተዳደሩ ፍርድቤቶች በድሬዳዋ አስተዳደር
ማቋቋሚያ ቻርተር አዋጅ ቁጥር 416/96 መሰረት በአዋጁ አንቀጽ 33 እና የፌደራል ፍርድ ቤቶችን አዋጅ ያሻሻለው አዋጅ
ቁጥር 1234/2013 መሰረት ለፍርድ ቤቱ የተሰጡ ተግባርና ሃላፊነትን ተዘርዝረው በተሰጡት የዳኝነት ስልጣን መሰረት
የሚቀርቡለትን የፍታብሄር እና የወንጀል ጉዳዬዮች መርምሮ ውሳኔ ይሰጣል እንዲሁም የማህበራዊ ፍርድ ቤቶች፣ የግብር
ይግባኝ ሰሚ ጉባኤ፣ የቦታ ማስለቀቅ ጉዳዩች ይግባኝ ሰሚ ጉባኤ እና የከተማው የመንግስት ሰራተኞች አስተዳደር ፍርድቤት
በሚሰጧቸው ውሳኔዎች ላይ በይግባኝ እና በሰበር በማየት ተገቢውን ውሳኔ በመስጠት ለነዋሪው ውጤታማ የሆነ የዳኝነት
አገልግሎት መስጠት ላይ ትኩረት በማደረገ ነው፡፡

1.5 ጥናቱን ተግባራዊ ለማድረግ የምንከተላቸው የመተግበሪያ ስልት

የዚህ ሪፎርም ስራ አተገባበር የሚከተሉትን ስልቶች በመከተል ተፈፃሚ ይሆናል፡-

 ህገ መንግስት
 የአንድ እቅድ እና ሪፖርት አሰራር ጋይድ ላይን በመጠቀም
 የክልሎችና የከተማ አስተዳደር ልምድ ተሞክሮ በመዳሰስ
 ለፍርድቤቶቹ በህግ በተሰጡት ተግባርና ኃላፊነት መሰረት በማድረግ
 በፍርድቤቶቹ በተለያዩ ጊዜ የተደረጉ የጥናት ግኝቶች፣ የአፈፃፀም ሪፖርቶች እና የአስተዳደሩ የህግ
ጉዳዮች ቋሚ ኮሚቴ የተሰጡ ግብረመልሶችና ህብረተሰቡ በተለያዩ ጊዜ የሚያነሳቸውን የመልካም
አስተዳር ችግሮች መረጃን በመዳሰስ
 በአጠቃላይ ሊሰሩ የሚገቡትን ስራዎች በጥልቀት በመረዳት አስፈላጊውን የሰው ሃይል፣ ጊዜና ሀብት
በመመደብ ስራው ራሱን በቻለ እቅድ እና ድጋፍ ክትትል አሰራር በመዘርጋት ተግባራዊ በማድረግ
 ለሪፎርም ስራው አጋዥ የሆኑ የየዘርፎቹ ባለድርሻ አካላት እንዲካተቱ ይደረጋል፣

7
 ለስራው የድርጊት መርሃ ግብር ይዘጋጃል፣ በድርጊት መርሃ ግብሩም መሰረት በስራው የሚሳተፉ አካላት
የሚጠበቁባቸውን የተጠተል ሃላፊነቶች በሚፈለገው ግዜ እንዲያጠናቅቁ የሚያደርግ የክትትል ስርአት
ይዘጋጃል፣
 ለስራው የሚያገለግሉ መረጃዎች ከመጀመሪያ እና ሁለተኛ ደረጃ የመረጃ ምንጮች በቡድኖቹ
አማካኝነት የሚሰበሰቡ ይሆናል፡፡
 በነበረው የአገልግሎት አሰጣጥ ሂደት ከህብረተሰቡ የመልካም አስተዳደር ችግሮች ናቸው ተብለው የተነሱ
ችግሮችን እንደ አንገብጋቢነት ደረጃዎቻቸው እንዲሁም በቶሎ ቢፈቱ ሊሰጡ የሚችሉትን ጥቅሞች
መነሻ በማድረግ ችግሮችን ቅደም ተከተል በመስጠት በየደረጃው እንዲፈቱ የሚደረግ ይሆናል፡፡
 ለሪፎርም ትግበራው የሚያስፈልገውን ወጪ በተመለከተ ለአስተዳደሩ በማቅረብ ውሳኔ እንዲሰጥበት
ይደረጋል፡፡
 መሰረታዊ ስራ ሒደት ለውጥ ጥናት የሚካሄደው ቀደም ሲል በፍርድ ቤቱ የተዘጋጀውን የጥናት ሰነድ፤
የአዲስ አበባ አስተዳደር፤ የሀረሪ የፌዴራል እና የኦሮሚያ ፍርድ ቤቶችን የጥናት ሰነድ በማገናዘብ
ምርጥ ተሞክሮዎችን በመቀመር፣
 ለፍርድ ቤቱ ዳኞች፤ ለስራ ክፍል ሃላፊዎች፤ ለተገልጋይ ጠበቆች እና ባለድርሻ አካላት መጠይቆችን
በማዘጋጀት የተሰጡ ግብረ-መልሶችን በማካተት፣
 በድሬዳዋ አስተዳደር ምክር ቤት እና በፍርድ ቤቱ ፕሬዝዳንት በሚደረግ ቅርብ ክትትል እና ድጋፍ
እንዲሁም በፐብሊክ ሰርቪስ እና የሰው ሃብት ልማት ቢሮ የሚደረግ ሞያዊ እገዛ ጥናቱ ተከናውኗል፡፡

8
 ክፍል ሁለት

የነባራዊ ሁኔታ ትንተና

የድሬዳዋ መጀመሪያ ደረጃ ፍርድ ቤት አጠቃላይ ውስጣዊ እና ውጫዊ ሁኔታ ትንተና

ክፍል ሁለት

የነባሩን የስራ ሂደት መረዳት (AS IS)

የስራ ሂደቱ ስያሜ ፡- የድሬዳዋ አስተዳደር የመጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት አቤቱታ መቀበል ክስ መስማትና ውሳኔ መስጠት
አብይ የስራ ሂደት

የስራ ሂደቱ መግለጫ፡-

በስልጣን ክልሉ ስር የተገልጋይ አቤቱታዎችን ተቀብሎ ፋይል በመክፈት ባለጉዳዮችን አከራክሮ እና ማስረጃዎችን
መርምሮ ፈጣን እና ፍትሃዊ ውሳኔ በመስጠት በፍርድ የተሰጡ የዜጎችን መብት ማስፈፀም፡፡

የስራ ሂደቱ ዋና ዋና ተግባራት፡-

 አቤቱታ መቀበል
 ክስ መስማትና
 ውሳኔ መስጠት
 በፍርድ የተገኙ የዜጎችን መብት ማስፈጸም

9
 የሥራ ሂደቱ ችግሮች /System Problem

 ከወቅቱ ጋር ሊያሰራ የሚችል አደረጃጀትን ማዕከል ያደረገ ማቋቋሚያ አዋጅ አለማሻሻል፣

 የሬጅስትራርና የገቢ ሰብሳቢ ስራ የአንድ መስኮት አገልግሎት የሚሰጡበት አሰራር አለመኖር፣
 የእምነት ቃልና በወ/ሥ/ሥ/ህግ 172 የሚቀርቡ ጉዳዮችን ተቀብሎ ለማስተናገድ በቻርተሩ የተቀመጠ
አሰራር ያለመኖር፣
 የቀጠሮ አሰጣጥ መንዛዛትና የውሳኔ ግልባጭ አሰጣጥ ችግር የሚፈታበት አሰራር ያለመኖር፣

የስራ ሂደቱ መነሻና መድረሻ

- መነሻ ክስ ወይም አቤቱታ መቀበል

- መድረሻ በፍርድ የተገኙ የዜጎችን መብት ማስፈጸም

የስራ ሂደቱ ግብዓት ውጤት ስኬት ትስስር

ግብዓት (Input) ውጥዓት (Output) የግብ ስኬት (Outcome)

- ክስ - ፍርድ ያገኙ መዝገቦች - የህግ የበላይነት የተረጋገጠበትና

- አቤቱታ የህዝብ አመኔታ የፈጠረ ተቋም
- ማስረጃ - ፈጣን ፍትህ በመስጠት ለተገልጋዮች
እርካታ ማምጣት

የስራ ሂደቱ ተገልጋዮችና ባለድርሻ አካላት

2.3.1. ተገልጋዮች

- ከሳሽ
- ተከሳሽ
- የወንጀል ድርጊት ሠለባዎች
- ተጠርጣሪዎች
10
 - ምስክሮች
- የህግ ታራሚዎች ናቸው
2.3.2 ባለድርሻ አካላት

- የክልሉ አስተዳደር፣
- መንግስታዊ ያልሆኑ ድርጅቶች እና ሲቪክ ማህበራት

11
 2.1 ነባራዊ ሁኔታ ትናትና
የተገልጋዮች እና ባለድርሻ አካላት ፍላጎትና ችግሮች
ተገልጋይ አካላት የተገልጋይ አካላት ፍላጎት
ተ.ቁ
1 የወንጀል ድርጊት - የወንጀል ድርጊት ፈፃሚዎች ለጥፋታቸው ተመጣጣኝ ቅጣት
ተጎጂዎች በፍጥነት እንዲያገኙ
- አጥፊዎች ከህግ እይታ እንዳያመልጡ፣
- ኤግዚቢት ላይ አፋጣኝ ውሳኔ እንዲሰጥ፣
- የወንጀል ፍትህ አስተዳደሩ ነፃ የሆነ ግልጽና ተጠያቂነት ያለበት
እንዲሆን
2 ከሳሽ/ተከሳሾች - ፍትህ አሰጣጥ ሂደቱ ምልልስና ቅብብሎሽ የሌለበት እንዲሆን፣
- ጥራት ያለው ምርምርና ክርክር እንዲኖር፣
- የክስ መስማትና ውሳኔ አሰጣጥ ሂደት ቀጠሮ ያልበዛበት እንዲሆን፣
- ፍትህ አስተዳደሩ ነፃ የሆነ ግልጽነትና ተጠያቂነት ያለበት አሰራር
እንዲሆን፡፡
3 ተጠርጣሪዎች - የጊዜ ቀጠሮ ገደብ እንዲኖር፣
- ምርመራ ሂደቱ ጥራት ያለውና ያልተንዛዛ እንዲሆን፣
- የወንጀል ፍትህ አስተዳደሩ ነፃ የሆነ ግልጽና ተጠያቂነት ያለበት
እንዲሆን፡፡
4 የህግ ታራሚዎች - የይግባኝ ቅሬታ አቤቱታ አፋጣኝ ውሳኔ እንዲያገኝ፣
- የወንጀል ፍትህ አስተዳደሩ ተጠያቂነት ያለበት እንዲሆን፣
- ፍርድ ከተሰጠ በኋላ ይግባኝ ቅሬታ ለበላይ ፍ/ቤት በአፋጣኝና
ምልልስ ባልበዛበት ሁኔታ የሚታይበት አሰራር እንዲኖር
ዋና ዋና ችግሮች
- የአገልግሎት አሰጣጥ የተጓተተና የዘገየ መሆን፣
- የተደራሽነት ችግር
- የውጤታማነት ችግር፣
- ግልጽነት፣ ተጠያቂነትና የኪራይ ሰብሳቢነት ችግሮች፣
- የአገልይነት ስሜት አለመዳበር
- አገልግሎቶች በዘመናዊ አሰራር ታግዞ ፈጠን አገልግሎት ስለማይሰጥ
- በእውቀት ላይ የተመሰረተ ልምድ ያለው የሰው ሃይል ምደባ ችግር
- ፈጣን የሆነ የቅብሎሽ ስራዓት ተግባራዊ ያለማድረግ
- የስራ ስታንዳርድ አውጥቶ ተግባራዊ ያለማድረግ እና
- የተጠያቂነት ስራዓት ተዘርግቶ ተግባራዊ ያለመዳረግ ችግሮች ናቸው፡፡
- አገልግሎቶች በዘመናዊ አሰራር ታግዞ ፈጠን አገልግሎት ስለማይሰጥ
- ፈጣን የሆነ የቅብሎሽ ስራዓት ተግባራዊ ያለማድረግ
- የስራ ስታንዳርድ አውጥቶ ተግባራዊ ያለማድረግ እና
- የተጠያቂነት ስራዓት ተዘርግቶ ተግባራዊ ያለመዳረግ ችግሮች ናቸው፡፡
- አገልግሎቶች በዘመናዊ አሰራር ታግዞ ፈጠን አገልግሎት ስለማይሰጥ
- በእውቀት ላይ የተመሰረተ ልምድ ያለው የሰው ሃይል ምደባ ችግር
- ፈጣን የሆነ የቅብሎሽ ስራዓት ተግባራዊ ያለማድረግ
 - የስራ ስታንዳርድ አውጥቶ ተግባራዊ ያለማድረግ እና
- የተጠያቂነት ስራዓት ተዘርግቶ ተግባራዊ ያለመዳረግ ችግሮች ናቸው፡፡
- ስትራተጂካዊ ቅንጅታዊ አሰራር ስራዓት ተዘርግቶ ተግባራዊ ያለማድረግ ችግር
5 ምስክሮች - ቃላቸው በቶሎ እንዲሰማ፣ - ለማህበረሰብ በቂ የህግ ግንዛቤና ወንጀል የመከላከል የግንዛቤ ማስጨበጫ ስልጠና
- ትክክለኛ የህግ ጥበቃ እንዲደረግላቸው ያለመስጠት ችግር
- ወነጀልን በመን ምልኩ ለመከላከል ድርሻቸውን በበቂ እንዲወጡ - ትክክለኛ የህግ ጥበቃ የሌለቸውና ማዋከብ
ግንዛቤ - የተጠያቂነት ስራዓት ተዘርግቶ ተግባራዊ ያለመዳረግ ችግሮች ናቸው፡፡
- ንፁሀን ያለአግባብ እንዳይጉላሉ፣ - ስትራተጂካዊ ቅንጅታዊ አሰራር ስራዓት ተዘርግቶ ተግባራዊ ያለማድረግ ችግር
- አጥፊዎች ተገቢውን ቅጣት እንዲቀጡ፣ - አገልግሎቶች በዘመናዊ አሰራር ታግዞ ፈጠን አገልግሎት ስለማይሰጥ
- የፍትህ አስተዳደሩ ግልጽነትና ተጠያቂነት ያለበት እንዲሆን፡

የባለድርሻ አካላት ፍላጎትና ዋና ዋና ችግሮች

ተ.ቁ ባለድርሻ አካላት ፍላጎቶቻቸው ዋና ዋና ችግሮች

13
 /Stake Holder/ /Needs & expectation/ /Major Problems/
- የክልሉ አስተዳደር - በወንጀል ፍትህ አስተዳደር መካከል ቅንጅታዊ አሰራር እንዲኖር፣ - ቅንጅታዊ አሰራ በሚፈለገው ደረጃ አለመዳበር፣
- የፍትህ ስርዓት ሂደቱ ግልጽና ተጠያቂነት ያለበት እንዲሆንና ሰላም፣ መልካም አስተዳደርና ዘላቂነት - ግልጽነት፣ ተጠያቂነትና የአገልጋይነት ስሜት
ያለው ልማትን ለማምጣት የሚያስችል የፍትህ አሰራር እንዲኖር ይፈልጋሉ፡፡ አለመዳበር
- መንግስታዊ ያልሆኑ - የፍትህ አሰጣጥ ሂደቱ ጥራት ያለው፣ የተቀላጠፈ፣ ተደራሽና ወጪ ቆጣቢ እንዲሆን፣
ድርጅቶችና ሲቪል - ንፁሃን ያለአግባብ እንዳይጉላሉና አጥፊዎችም ከህግ እይታ እንዳያመልጡ እንዲሁም የወንጀል - የውጤታማት ችግር
ማህበራት ፍትህ አስተዳደሩ ግልጽና ተጠያቂነት ያለበት እንዲሆን ይሻል - የኪራይ ሰብሳቢነት ችግር

2.1.1 የፍርድ ቤቱ ነባራዊ ሁኔታ ትንተና ውስጣዊ ሁኔታ ትንተና

ተ/ ውስጣዊ ሁኔታዎች ጠንካራ ጎኖች( strength) ደካማ ጎኖች( Weakness)

ቁ

14
  በትምህርት ዝግጅት እና በስራ ልምድ ፍርድ ቤቱን
መምራት የሚያስችል የአመራር ብቃት
 አዲስ የተጨመረውን የዳኝነት ስልጣን ማስተናግድ
የሚችል ዳኛ መሟላቱ
 የፍርድ ቤቱ ፕሬዝዳንት እና ዳኞች ውጤት ያለው ለውጥ
ለማምጣጥ ያላቸው ጥረት
 የተለያየ የሙያ ስብጥር ያላቸው ባለሙያዎች መኖራቸው፤
 በሰራተኞች መሀል መልካም የሥራ ግንኙነት መኖሩ፣
1 የሰው
ሃይል አመራር  የህግ የበላይነትን ለማስፈን የሚሰራ አመራር እና ፈጻሚ
መኖሩ
 የተለያየ የሙያ ስብጥር ያላቸው ባለሙያዎች መኖራቸው፤
ፈፃሚ  በሰራተኞች መሀል መልካም የሥራ ግንኙነት መኖሩ፣
 የህግ የበላይነትን ለማስፈን የሚሰራ አመራር እና ፈጻሚ መኖሩ
ባለሙያ
15
 በዳኞች አስተዳደር ጉባኤ የሚደረግ ድጋፍ እና ክትትል
ውስንነት
 በፕሬዝዳንት እና በዳኞች መሀል በእቅድ የሚመራ ቋሚ
የስራ ግንኙነት አግባብ አለመኖር
 የዳኞችን የመፈጸም አቅም ለመገንባት የስራ ላይ ስልጠና
አለመኖር
 እስትራቴጂያዊ ጉዳዮች ላይ ትኩረት ከማድረግ አንጻር
ውስንነት መኖሩ
 የፍርድ ቤቱን ገጽታ ከመገንባት አንጻር የተሰራ ስራ ዝቅተኛ
መሆኑ፣
 ፈፃሚ ባለሙያ ሰው ሀይል አለመሟላት
 አዲስ የተጨመረውን የዳኝነት ስልጣን ሊሸከም የሚችል
በቂ የሰው ሀይል አለመኖር፣
 የባለሞያው የመፈጸም ብቃት ውስንነትን ለማሻሻል
የሚያስችል የአቅም ግንባታ ስልጠና አቅርቦት አለመኖር
 ግልፅ የሆነ የስራ ሃላፊነትና ክፍፍል አለመኖር
 ከአቻ ፍርድ ቤቶች ልምድ እና ተሞክሮዎችን የመውሰድ
፤የመቀመርና ማስፋፋት ውስንነት መኖር
 ባለሞያዎችን ለመሳብና በስራ ላይ ለማቆየት የሚያስችል
የማትጊያ ስርዓት፣ ክፍያ፣ የተመቻቸ ግብአትና አለመኖር
 ግልጽ የሆነ የሰራተኛ የስራ አፈጻጸም ምዘና፣ እውቅና
አሰጣጥ እና ሽልማት ስርዓት ያለመዘርጋቱ፣
  የፍርድ ቤቱ ህንጻ ለስራ ምቹ የሆነ በቂ ቢሮ ያለው መሆኑ
 የዳኝነት አገልግሎት በቴክኖሎጂ የታገዘ መሆኑ
 የፍርድ ቤቱ አጭር እና ረጅም ጊዜ ስትራቴጂክ ዕቅድ መዘጋጀቱ፣
 የፍርድ ቤቱን አሰራር እና አደረጃጀት መሰረት ያደረጉ የህግ
ማእቀፎች መሻሻላቸው
 የፍርድ ቤቱ የዳኝነት ስልጣን መጨመሩ
 ድጋፍ ሰጪ የስራ ክፍሎች ከይግባኝ ሰሚ ፍርድ ቤት ጋር
2 በጋራ(በፑል) አገልግሎት የሚሰጡ መሆኑ
 ከ 5 ዓመት ስትራቴጂክ እቅድ እየተመነዘረ በዓመታዊ የስራ ዕቅድ
መመራት መቻሉ፣
አደረጃጀትና
 የመዝገብ አደረጃጀት እና ስርአት ዘመናዊ አሰራርን የተከተለ
አሰራር መሆን
 የፍርድ ቤቱ ግባራት በተያዘላቸው የድርጊት መርሀ ግብር መሰረት
ስለመከናወናቸው ወቅታዊ የእቅድና ሪፖርት ክትትል ስርአት
መዘርጋቱ
 በፍርድ ቤቱ አደረጃጀት እና አሰራር ላይ የሚስተዋሉ ችግሮችን
በጥናት ለመፍታት የተደረገ ጥረት መኖሩ፣
16
 የፍርድ ቤቱን አደረጃጀት እና አሰራር በተመለከተ የተሟላ
ሰነድ አለመኖር
 ነባሩ BPR አደረጃጀት ለፍርድ ቤቱ በህግ የተጨመሩ
ተግባርና ኃላፊነቶችን በበቂ ሁኔታ ለማስፈፀም የሚያስችል
አለመሆኑ፣
 የፍርድ ቤቱ መሠረታዊ የሥራ ሂደት ለውጥ (BPR)
ቢጠናም የፍርድ ቤቱን ተልእኮ ለማሳካት አስፈላጊ የሆኑ
የስራ ክፍሎችን ባለማካተቱ የአደረጃጀት ውስንነት
 የዳኝነት አገልግሎትን ውጤታማነት ለመለካት ለመገምገም
እና ለመከታተል የሚያስችል ስርአት አለመኖሩ
 የዳኞች ስራ አፈጻጸም ምዘና እና እውቅና አሰጣጥ ስረአት
አለመኖር
 የችሎት አዳራሾችን በግብአት አለማሟላት እንዲሁም
ዳኞች በግልጽ የችሎት አዳራሽ አለማስቻል
 የህጻናትን መሰረት አድርገው የሚቀርቡ ክርክሮች
የሚከናወኑበት ምቹ የህጻናት ችሎት አለመኖር
 በአስተዳደሩ እና በፌደራል የወጡ አዋጆች፣ ደንቦችና
መመሪያዎች አቅሮት አለመኖር
 በስራ ክፍሎች የሞርኒንግ ብርፊንግ እና የለውጥ ቡድኖች
አደረጃጀት አለመኖር
 የዳኝነት አገልግሎት የሚሰጥበት እንዲሁም ውሳኔ ግልባጭ
የሚሰጥበት የጊዜ ገደብ (የጊዜ እስታንዳርድ) አለመኖር
 የተጠያቂነት ስረአት አለመኖር
 የተደራጀ ዲጂታል ቤተ-መጽሀፍት (ላይበራሪ) ቢኖርም
ተገቢውን አገልግሎት አለመስጠቱ
 የቅሬታ አቀራረብ እና አፈታት ስረአት አለመደራጀት
 ምቹ የስራ ከባቢ አለመኖር
  ቋሚ የግንኙነት አግባብ ያለው እና በእቅድ የሚመራ የተደራጀ  የመልካም አስተዳደር ችግሮች መፍቻ እትራቴጂ አለመኖር
ህዝብ ክንፍ መኖሩ  የአገልግሎት አሰጣጥ ጥራት መጓደል መኖር፣
 ለመልካም አስተዳደር እና አገልግሎት አሰጣጥ ችግሮች መፍትሄ  ተገልጋይ ተኮር አገልግሎት በመስጠት ላይ ያለው
ለመስጠት ዝግጁ መሆን አመለካከት በሚፈለገው ደረጃ አለመዳበሩ፣
 አገልግሎት አሰጣጡን ለማሻሻል የሚረዱ አዳዲስ አሰራር
ስርአት የማመንጨት ውስንነት መኖር፣
 ፍርድ ቤቱ የሚሰጠው አገልግሎት በተለይም ለገጠሩ
3
ከመልካም አስተዳደር ህብረተሰብ ተደራሽ አለመሆኑ፣
አገልግሎት አሰጣጥ ስርአት  ወጥነት ያለው የክትትል እና ግምገማ እንዲሁም የግብረ-
መልስ ሥርዓት አለመኖር፣
 የተገልጋዩን እርካታ ለመመዘን የሚያስችል የአሰራ ስርዓት
አለመኖሩ፣
ፋይናንስ  ለፍርድ ቤቱ በዕቅድ የተያዙ ተግባራትን ለማስፈፀም የሚያስችል  የፍርድ ቤቱ በጀት የሚቀርበው ለአስፈጻሚው መሆኑ በተቋማዊ
በጀት መመደብ መቻሉ፣ ነጻነት ላይ አሉታዊ ተጽዕኖ መፍተሩ
 ለፍርድ ቤቱ የተመደበ በጀት ለታለመለት አላማ መዋሉ  ለዋስትና የሚከፈል መያዣ ገንዘብ በፍርድ ቤቱ አካውንት
 የፋይናስ ስርዓቱ ከፋይናስ ቢሮ ጋር በ IBEX የተገናኘ መሆኑ፤ አለመያዙ ለገንዘብ ይመለስልኝ ጠያቂዎች የሚሰጠው አገልግሎት
ምልልስ የበዛበት መሆኑ
 ለሰረተኛ ማበረታቻ እና ጥቅማ ጥቅም ለመጠበቅ የሚያስችል
አሰራር አለመዘርጋቱ
 የግዢ ስርዓት ወቅቱን ጠብቆ በተቀላጠፈ ሁኔታ አለመከናወኑ፤
 የፍ/ቤቶቹ በጀት አጠቃቀም ግልጽነት ችግር
 የንብረት አሰተዳደር እና አያያዝ አግባብ ውስንነት
1. ከግብአትአቅርቦት  ተግባራትን የተቀላጠፈ ለማድረግ የሰርቨር ቴክኖሎጂ ተግባራዊ  የችሎት አዳራሽ በቂ ባለመሆኑ ዳኞች በቢሮ ማስቻል፤
ማድረግ መቻሉ፣ ያለውም የችሎት አዳራሽ ግብአት አለመሟላቱ
 የተሟላ የጋራ አገልልግሎት ስራ ክፍል መኖር  ለዳኝነት ስራ አስፈላጊ የሆኑ የቢሮ ግብአቶች በበቂ ሁኔታ
በወቅቱ አለመሟላት
 የፍርድ ቤቱን ተግባራት በብቃት ለመፈፀም ለዳኞች እና
ለሌሎች አስተዳደራዊ ስራዎች ማስኬጃ የሚያገለግል

17
 ተሸከርካሪ አለመኖር

2.1.2 የፍርድ ቤቱ ውጫዊ ሁኔታዎች ትንተና

ተ.ቁ ውጫዊ ሁኔታዎች መልካም አጋጣሚ ሥጋት

 በድሬዳዋ አስተዳደር የተረጋጋ የፖለቲካ ስርአት እና ከአጎራባች ክልሎች ጋር  ያልተረጋጋ ሀገራዊ የፖለቲካ ሁኔታ
ተባብሮ ለማደግ የጋራ ራዕይ መኖሩ መኖሩ
 ለውጡን ተከትሎ በሀገር አቀፍ እና በአስተዳደሩ ለፍትህ ተቋማት ሪፎርም
 በተለያየ ጊዜ ወቅታዊ ሁኔታዎችን
ትግበራ ልዩ ትኩረት መሰጠቱ
መሰረት በማድረግ የሚፈጠር ሁከት
 የአስተዳደሩ አመራር በፍርድ ቤቱ ለሚቀርቡ የድጋፍ ጥያቄዎች ፈጣን ምላሽ
እና ግርግር
1 የፖለቲካዊሁኔታዎች መስጠቱ
 የአስተዳደሩ ምክር ቤት በክትትል እና ቁጥጥር ተግባሩ ለፍርድ ቤቱ እና ለተጠሪ  ለፌደራል መንግስት የተላከ
ተቋማት መሻሻል ልዩ ትኩረት መስጠቱ የቻርተር አዋጅ ቁጥር 416/96
 ለፍርድ ቤቱ አዲስ የተሰጠውን ተጨማሪ የዳኝነት ስልጣን መወጣት ማሻሻያ ሳይጸድቅ መቆየቱ
የሚያስችል ተጨማሪ ዳኛ ለመሟላት ፖለቲካዊ ውሳኔ መስጠቱ
 በድሬዳዋ አስተዳደር ፖለቲካዊ ውሳኔ መሰረት የቻርተር አዋጅ ቁጥር 416/96
ማሻሻያ ለፍርድ ቤቱ ተገቢውን ትኩረት መሰጠቱ
 የዳኞች አስተዳደር ጉባኤ ተግባር እና ሀላፊነቱን መወጣት በሚያስችል
 ድሬዳዋን በኢትዮጵያ ልዩ የኢኮኖሚ ዞን የሚያደርግ ነጻ የንግድ ቀጠና መመስረቱ  አስተዳደሩ ከሚያመነጨው
 የትራንስፖርት አማራጭ መኖሩ ለኢኮኖሚያዊ ሁኔታ መልካም እድል የሚፈጥር ኢኮኖሚ ተገቢውን ግብር እና
ኢኮኖሚያዊ ሁኔታዎች መሆኑ ታክስ መሰብሰብ አለመቻሉ
 የተለያዩ ፋብሪካ እና ማኑፋክቸሪንግ ድርጅቶች በመስፋፋታቸው ምክንያት  የዋጋ ግሽበት መኖሩ፤
የኢኮኖሚው እድገት መነቃቃቱ  የስራ ባህል በሚፈለገው ልክ
 የኢኮኖሚ ዕድገት እየተመዘገበ መሆኑ፣ አለማደጉ በኢኮኖሚው እድገት
ላይ ተጽኖ መፍጠሩ

18
  የሰው ኃይል ፍልሰት
 በድሬዳዋ የተለያየ እምነትና ባህል ተከታዮች በፍቅር እና በመከባበር ተቻችሎ  እምነትን ዘርና ባህልን ከለላ
የመኖር የዳበረ ማህበራዊ ዕሴት መኖሩ፣ በማድረግ ጸረ ሰላም ሃይሎች
 ግጭቶች እና አለመግባባቶችን በእርቅ እና ሰላማዊ መንገድ የመፍታት ልምድ መበራከታቸው፤
ማህበራዊ ሁኔታዎች መኖር  ከኢኮኖሚ ዕድገት ጋር
 በዩኑቨርስቲ እና በጎ አድራጎት ድርጅቶች የመሀበራዊ ድጋፍ አገልግሎት ያልተመጣጠነ የሕዝብ ዕድገት
መሰጠቱ መኖር
 በፍርድ ቤቱ ሰራተኞች መሀል ጠንካራ የመረዳዳትና መደጋገፍ መሀበራዊ
መስተጋብር መኖሩ
 የህብረተሰቡ የህግ ግንዛቤ እያደገ መሆኑና ጉዳያቸውንም ወደ ፍርድ ቤት ይዘው
 ፈጣንናየመምጣት ፍላጎት እያደገ መምጣቱ፣
ዘመናዊ የኢንፎርሜሽን ቴክኖሎጂን ለመጠቀም ፍላጎት እያደገ መምጣቱ፣  የፍርድ ቤቱ ሰራተኞች
 የኢንፎርሜሽንና ኮሙኒኬሽን ቴክኖሎጂን በመጠቀም የፍርድ ቤቱን ስራ ማሻሻል የኢንፎርሜሽን ኮሙዩኒኬሽን
ቴክኖሎጂያዊ መቻሉ፤ ቴክኖሎጂ ለመጠቀም
ሁኔታዎች  ፍርድ ቤቱን በቴክኖሎጂ ለማጎልበት የአስተዳደሩ ድጋፍ መኖር፡፡ የሚያስችል እውቀት እና
ህሎት ዝቅተኛ መሆን
 የስራ ክፍሎች በኔትወርክ
ግንኙነት የተጠናከሩ
አለመሆናቸው
 ደንበኞች መረጃዎችን
በኢንተርኔት ማግኘት
አለመቻል

 ቴክኖሎጂን በመጠቀም
ሀሰተኛ ሰነድ የሚያዘጋጁ
አካላት መበራከት
 በቴክኖሎጂ የታገዘ የገንዘብ
ምዝበራ መበራከት

19
2.1.3 አስቻይ እና ፈታኝ ሁኔታዎች

አስቻይ ሁኔታ ፈታኝ ሁኔታ

 የህግ የበላይነትን ለማረጋገጥ ተነሳሽነት ያለው፣ የጋራ ራዕይ ያለውና
ብልሹ አሰራርን ለመዋጋት ቁርጠኛ የሆነ አመራር መኖሩ
 የተለያዩ የፍርድ ቤቱን አሰራር እና አደረጃጀት ለመቀየር የሚያስችሉ
አዳዲስ ህጎች እንዲወጡ እንዲሁም ነባር ህጎች እንዲሻሻሉ
ለማድረግ ጥረት መደረጉ
 ፈጣንና ዘመናዊ የኢንፎርሜሽን ቴክኖሎጂን ለመጠቀም ፍላጎት
እያደገ መምጣቱ፣
 የከፍተኛ ትምህርት ተቋማት መስፋፋት እና የሰለጠነ የሰው ኃይል
በገበያ ላይ በበቂ መጠን መኖር፣
 ጥራት ለውና ተገማች የሆነ የዳኝነት አገለግሎት የሚፈልግ ተገልጋይ
መኖሩ
 ዳኞች እውቀት እና ክህሎታቸውን ለማዳበር እርስ በእርስ
የመደጋገፍ እና አብሮ የመስራት ሁኔታ እያደገ መምጣቱ፣
 ህብረተሰቡ በዘመናዊ ቴክኖሎጂ የታገዘ አገልግሎት የማግኘት
 የተሻለ ልምድ ያለው ባለሙያ የሚስብ የሚያቆይና ፍልሰት የሚቀንስ የተሟላ
የማትጊያ ስርአት አለመኖር፣
 በአንድ ፍርድ ቤት ማለቅ የሚችሉ እና ተያያዥ የሆኑ ጉዳዮች በዚህ እና
በፌዴራል ፍርድ ቤቶች ተበታትነው የሚገኙ መኖራቸው
 የለውጥ መሳሪያዎችን እንደ ፍርድ ቤቱ ባህርይ በተቀናጀ መልኩ አለመተግበር፣
 የተሞክሮ መቀመርያ ስርአት አለመዘርጋቱ
 ወጥና ቋሚ የሆነ የስራ አፈፃፀም ምዘናና የሽልማት ሥርዐት ያለመኖሩ፣
 ግልፅ የሆነ የስራ ሃላፊነትና ክፍፍል አለመኖር
 የፍርድ ቤቱ መሠረታዊ የሥራ ሂደት ለውጥ (BPR) ቢጠናም የፍርድ ቤቱን
ተልእኮ ለማሳካት አስፈላጊ የሆኑ የስራ ክፍሎችን ተደራጅተው
አለመገኘታቸው
 የፍርድ ቤቱ ስትራጂያዊ ጉዳይ ላይ ተገቢውን ልዩ ትኩረት አለመስጠት
 ፍርድ ቤቱ የሚሰጠውን ውሳኔ ለማስፈጸም በሚያስችል መልኩ ተገቢው

20
 ፍላጎት እየጨመረ መምጣቱ፣
 የተቋማትን አሰራር ለማዘመን የሚያስችሉ የኢንፎርሜሽንና
ኮሙኒኬሽን ቴክኖሎጂ መስፋፋትና ዘመናዊ አሰራር እያደገ
መምጣቱ
አደረጃጀት አለመኖሩ
 የዳኝነት አገልግሎትን ውጤታማነት ለመለካት፤ ለመገምገም እና ለመከታተል
የሚያስችል ስርአት አለመኖሩ
 ከስራ ክፍሎች የስራ ጫና ጋር የተመጣጠነ የሰው ሀይል አለመኖሩ እና የሰራተኛ
ፍልሰት መበራከት
 የግዢ ስርዓት ወቅቱን ጠብቆ በተቀላጠፈ ሁኔታ አለመከናወኑ እና የቋሚ
ንብረት አያያዝ ስርዓት የተሟላ አለመሆኑ፤
21
 የተገልጋዮች እና ባለድርሻ አካላት የጋራ ፍላጎት

በተፋጠነ ፍትሃዊ ውሳኔ እና በተፈፀመ ፍርድ የመብት ባለቤት መሆን

የተገልጋዮች ቁልፍ ችግሮች

የተፋጠነ ፍትሃዊ ውሳኔ አለማግኘት እና ያልተገባ የቀጠሮ ምልልስ

የስራ ሂደቱ ውስጣዊና ውጫዊ የስራ መስተጋብር ትስስር

በተፋ በተፋጠነ ፍትሃዊ ውሳኔ እና በተፈፀመ ፍርድ የመብት ባለቤት መሆን

የድሬዳዋ አስተዳደር መጀመሪያ ደረጃ

ፍርድ ቤት የክስ መስማትና ውሳኔ የመንግስት ዓቃቤ ህግ ፍትህ ቢሮ
መስጠት እና
የስነ ምግባርና ፍርድ ምርመራ ኢንስፔክሽን
አብይ ስራ ሂደት

የድሬዳዋ አስተዳደር ይግባኝ ሰሚ ግዥ፣ፋይናንስና ን/አስ

ፍረድቤት የዳኞች የከተማው ዳይሬክቶሬት
አስተዳደር ጉባኤ ምክር ቤት

የሰው ሀብት አስተዳደር የድሬዳዋ አስተዳደር የልማት ዕቅድ ዳይሬክቶሬት

ዳይሬክቶሬት
ከተማ ፖሊስ ኮሚሽን

የድሬዳዋ አስተዳደር መገናኛ የድሬዳዋ አስተዳደር ፋይናንስና

ብዙሃን ኤጀንሲ ኢኮኖሚ ልማት ቢሮ

23
2.6.1. የስራ ሂደቱ ምን ያከናውናል?

›u?~ታ እና ¡e SkuM

óÃM S¡ðƒ' እ”žÑ<Ç¿ G<’@ታ ǘ’ƒ TeŸðM' Ê¡S”‚i” Çታ SS´Ñw K‹KAƒ Tp[w

¾ƒ°³´ óÃM ŸJ’ unK SGL Te[Í

SeÖƒ

¾¨<d’@ ÓMvß ScÖƒ

Ãc×M::
uSeÖƒ ¾p׃ ¨<d’@
Øó~” "S’ ¾Øó}˜’ƒ ¨<d’@
}Ÿdi U’ƒ ¡IŃ nM Ãc×M S´Ñw SS`S`
S´Òƒ
K}Ÿdi SØ]Á SL¡

¨<d’@ S¨c”
¾Øó}—’ƒ ¨<d’@ ¾}Ÿdi” SŸLŸÁ SMe SkuM }Ÿ^"] ¨Ñ•‹
}Ÿdi Øó}— ›ÃÅKG<U "K/Ÿ"Å Ñ<ÇÁ†¨<” ueUU’ƒ እ”Ç=Ú`c< Ø[ƒ
¾›nu? IÓ Ue¡a‹“ ¾}Ÿdi SŸLŸÁSeÖƒ TÉ[Ó "M}‰K uSËS]Á Å[Í Sn¨T>Á LÃ
Ue¡` SeTƒ:: wÔ SeÖƒ::

24
 ¾¨<d’@ ÓMvß
SeÖƒ

Øó}— ›ÃÅKU Øó}— Ÿ}vK ¾p׃ ¨<d’@

Ÿ}vK }Ÿdg<” SeÖƒ ¾¨<d’@ ÓMvß
u’í SMkp SeÖƒ
ÃÓv˜

ÃÓv˜ Áek`vM Ÿ}vK KSMe cÜ

SØ]Á SL¡
ÃÓv˜ ›Áek`wU Ÿ}vK S
´Ñw S´Òƒ

SMe SkuM“ TŸ^Ÿ`

S¨c”

25
 cu`

cu` ›u?~ታ Áek`vM Ÿ}vK SØ]Á

K}Ö] SL¡
cu` ›u?~ታ ›Áek`wU Ÿ}vK S
´Ñw S´Òƒ

SMe SkuM“ ›Ÿ^¡a ¨<d’@ SeÖƒ

ôÅ^M Ö/õ/u?ƒ cu`

26
 የአፈፃፀም መረጃ /AS IS/

›G<” ÁK¨< ›c^` ¾vK Ñ<ÇÄ‹ õLÔƒ ¾›ðíìU ¡õ}ƒ

}.l ª“ ª“ }Óv^ƒ Ñ>²? uØ^ƒ በእርካታ Ñ>²? uØ^ƒ በእርካታ Ñ>²? uØ^ƒ በእርካታ

1 አቤቱታውን መቀበል ክስ ከፍተኛ ወንጀል 3 ወር 35% 35% 2 ወር 100% 100% 1 ወር 65% 65%
መስማትና መርምሮ
ውሳኔ መስጠት Ñ>²? kÖa መካከለኛ ወንጀል 28 ቀን 35% 35% 21 ቀን 100% 100% 7 ቀን 65% 65%

ዝቅተኛ ወንጀል 14 ቀን 35% 35% 7 ቀን 100% 100% 7 ቀን 65% 65%

- Å”w S}LKõ 7 ቀን 35% 35% 5 ቀን 100% 100% 2 ቀን 65% 65%

- SÅu— ፍትሐ wH@` 6 ወር 35% 35% 3 ወር 100% 100% 3 ወር 65% 65%

- ¾ƒ°³´ óÃM ›u?ቱታዎች 4 ቀን 30% 30% 2 ቀን 100% 100% 2 ቀን 70% 70%

2 የቀበሌ ማህበራዊ ደንብ መተላለፍ 7 ቀን 35% 35% 5 ቀን 100% 100% 2 ቀን

65% 65%
ፍ/ቤት ይግባኝ አቤቱታ
መርምሮ ውሳኔ
የፍትሐብሄር ይግባኝ 3 ወር 35% 35% 1 ወር 100% 2 ወር
መስጠት 100% 65% 65%
አቤቱታዎች

3 የአፈፃፀም
አቤቱታዎችን
ፍትሐብሄር ውሳኔዎች 2 ወር 35% 35% 1 ወር 100% 100% 1 ወር 65% 65%
መቀበልና ƒ°³´
መስጠት

27
 ደረጃ ሶስት

Phase Three

አዲሱን የስራ ሂደት መቅረጽና ማደራጀት

Redesigning and organizing the new process.

28
 ክፍል ሶስት

3.1 የድሬዳዋ አስተዳደር መጀመሪያ ደረጃ ፍርድ ቤት ራዕይ፣ተልእኮ፣ እሴቶች

3.1.1 ራዕይ

በ 2026 ዓ/ም በድሬዳዋ አስተዳደር የህግ የበላይነትን የሚያረጋግጥ በህዝብ አመኔታ ያለውና በአገር አቀፍ ደረጃ አርዓያ
የሆነ ፍርድ ቤት ሆኖ ማየት፡፡

3.1.2 ተልዕኮ

በድሬዳዋ አስተዳደር የህግ የበላይነትን ያረጋገጠ ነጻና ገለልተኛ የሆነ የዳኝነት አገልግሎት መስጠት ነው፡፡

3.1.3 እሴቶች
 ተቋማዊ ነጻነት፣
 ተጠያቂነት፣
 ግልጽነት፣
 የዘመነ ጥራት ያለው አገልግሎት
 ለለውጥ ዝግጁነት፣
 ለሕግ የበላይነት በፅናት እንሰራለን፣
 በእውቀትና በእምነት እንመራለን፣

29
 3.2 የድሬዳዋ አስተዳደር መጀመሪያ ደረጃ ፍርድ ቤት የሥረ-ነገር ዳኝነት ስልጣን እና ስትራቴጂያዊ የትኩረት መስክ

3.2.1 የድሬዳዋ አስተዳደር መጀመሪያ ደረጃ ፍርድ ቤት የሥረ-ነገር ዳኝነት ስልጣን

የድሬዳዋ አስተዳደር መጀመሪያ ደረጃ ፍርድ ቤት በቻርተር አዋጅ ቁጥር 416/96 መሰረት የተቋቋመ የዳኝነት አካል
ነው፡፡ የዳኝነት ስልጣኑም በቻርተር አዋጅ ቁጥር 416/96 አንቀጽ 31 የተዘረዘረው እንዲሁም በፌደራል ፍርድ ቤቶች
ማቋቋሚያ አዋጅ ቁጥር 1234/2013 መሰረት በፍትሀብሔር እና በወንጀል ጉዳዮች ላይ ተጨማሪ የዳኝነት ስልጣን
የተሰጠው ሲሆን እንደሚከተለው ቀርቧል፡፡

የፍትሐብሔር የዳኝነት ስልጣን

 የከተማውን መዋቅራዊ ፕላን አፈፃፀም የሚመለከት የይዞታ ባለመብትነት የፍቃድ አሰጣጥ ወይም የቦታ አጠቃቀምን
በተመለከተ የሚነሱ ክሶች፤
 የከተማው አስተዳር አስፈፃሚና የማዘጋጃ ቤት አገልግሎት አካላት የመቆጣጠር ስልጣንና ተግባር ጋር በተያያዘ የሚነሱ
ክሶች፤
 በቻርተር አዋጅ አንቀጽ 33 በተመለከተ የፋይናንስ ጉዳዮች ላይ የሚነሱ ክሶች፤
 የከተማው አስተዳደር አስፈፃሚና የማዘጋጃ ቤት አገልግሎት አካላት ወይም በከተማው አስተዳደር አባለቤትነት ስር ያሉ
ተቋማት የሚገቧቸውን አስተዳደራዊ ውሎች በተመለከተ የሚነሱ ጉዳዮች፤
 የከተማው አስተዳደር አስፈፃሚና የማዘጋጃ ቤት አገልግሎት አካላት ወይም በከተማው አስተዳደር ሌሎች ተቋማት
መካከል የሚነሱ ክሶች፤
 የከተማው አስተዳደር የሚያስተዳድራቸው ሆኖ ለንግድ፣ ለመኖሪያ ወይም ለሌላ አገልግሎት በመስጠት ላይ ካሉ
የመንግስት ቤቶች ጋር በተያያዘ የሚነሱ ክሶች፤
 የስም ለውጥ አቤቱታ፤
 የወራሽነት፣ የሞግዚትነት፣ የሚስትነት ወይም የባልነትና የምስክር ወረቀት ለማግኘት የሚቀርብ አቤቱታና፤
 የመጥፋት ወይም የሞት ግምት ማስታወቂያ አቤቱታ፡፡
 የቀበሌ ማህበራዊ ፍ/ቤቶች በሚሰጧቸው ውሳኔዎች ቅሬታ ያለውን ወገን ተቀብሎ በይግባኝ የማየት ስልጣን አለው፡፡

የወንጀልና የደንብ መተላለፍ የዳኝነት ስልጣን እና ተግባር

 በቻርተር አንቀጽ 33 የተመለከቱት የፋይናስ ጉዳዮች ጋር በተያያዘ የሚነሱ የወንጀል ክሶች፣

30
  የትራፊክና ሌሎች የደንብ መተላለፍ ክሶች፣
 በፌደራል ወንጀሎች ላይ የፌደራል ፍ/ቤቶች ስልጣን እንደተጠበቀ ሆኖ የጊዜ ቀጠሮ፣ የመያዥያ፣ የብርበራ ትዕዛዝ፣
የዕምነት ቃል እንዲሁም የዋስትና አቤቱታዎችና ሌሎች የዚህ አንቀጽ ድንጋጌዎች እንደተጠበቁ ሆነው በከተማው
አስተዳደር ማዘጋጃቤታዊና ማዘጋጃቤታዊ ያልሆኑ የሚወሰኑ የደንብ መተላፍ ቅጣቶችን የማስፈፀም ጉዳዮች፣

በአዋጅ ቁጥር 1234/2013 የተሰጠ አዲስ ተጨማሪው የዳኝነት ስልጣን

ከላይ በዝርዝር ከተቀመጠው የዳኝነት ስልጣን በተጨማሪነት አዋጅ ቁጥር 1234/ 2013 ለመጀመሪያ ደረጃ ፍርድ ቤት
በፍትሀብሄር እስከ ብር 500,000.00 /አምስት መቶ ሺህ/ ብር ያሉ ጉዳዮችን እና በወንጀል በግል አቤቱታ አቅራቢነት
የሚያስከስሱ የወንጀል ጉዳዮችን መዳኘት ያካትታል፡፡

3.2.2 የፍርድ ቤቱ ስትራቴጂያዊ የትኩረት መስኮችና ስትራቴጂካዊ ውጤት

ስትራቴጂያዊ የትኩረት መስክ ስትራቴጂያዊ ውጤት

የላቀ የዳኝነት አገልግሎት የህግ የበላይነት መከበር

3.2.3 የተቋሙ ዋና ዋና ተግበራት/አገልግሎቶች/

የመጀመሪያ ደረጃ ፍርድ ቤት የሚሰጣቸው አገልግሎቶች

 የቀረበውን አቤቱታ ወይም ክስ ተቀባይነት በማጣራት መዝገብ ከፍቶ ለችሎት ማቅረብ

 £dTl’å¿ ክ^ lL^Mr †ŠWŒZ ’å]}ð L^ºr
 ው]}ð £p\ºmt’å¿ የ ÙqnBñY እና የወንጀል µå«©v M^ÔÐN

 የአስተዳደር ስራዎችን መምራትና ማስተባበር

 ለተገልጋዮች በቴክኖሎጂ የተደገፈ መረጃ ማቅረብ

 ውሳኔ ያገኙ መዝገቦችን ማደራጀት፣ማስተዳደርና፣መቆጣጠር

31
3.2.4 ዋና ዋና ተግባራት /አገልግሎቶቹን ማደራጀት/

3.3 የስራ ሂደቶቱ ተገልጋዮች / ደንበኞች እና ባለድርሻ አካላት /

3.3.1 የድሬዳዋ አስተዳደር የመጀመሪያ ደረጃ ፍርድቤት ተገልጋዮች

3.3.2 ውስጣዊ ባለድርሻ አካላት

3.3.3 የፍርድ ቤቱ ውጫዊ ተገልጋዮች እና ባለድርሻ አካላት

32
 የተገልጋዮች እና ባለድርሻ አካላት ፍላጎትና ችግሮች

ተገልጋይ አካላት የተገልጋይ አካላት ፍላጎት

ተ ዋና ዋና ችግሮች

1 የወንጀል ድርጊት - የወንጀል ድርጊት ፈፃሚዎች ለጥፋታቸው ተመጣጣኝ ቅጣት
ተጎጂዎች በፍጥነት እንዲያገኙ
- አጥፊዎች ከህግ እይታ እንዳያመልጡ፣
- ኤግዚቢት ላይ አፋጣኝ ውሳኔ እንዲሰጥ፣
- የወንጀል ፍትህ አስተዳደሩ ነፃ የሆነ ግልጽና ተጠያቂነት ያለበት
እንዲሆን
2 ከሳሽ/ተከሳሾች - ፍትህ አሰጣጥ ሂደቱ ምልልስና ቅብብሎሽ የሌለበት እንዲሆን፣
- ጥራት ያለው ምርምርና ክርክር እንዲኖር፣
- የክስ መስማትና ውሳኔ አሰጣጥ ሂደት ቀጠሮ ያልበዛበት እንዲሆን፣
- ፍትህ አስተዳደሩ ነፃ የሆነ ግልጽነትና ተጠያቂነት ያለበት አሰራር
እንዲሆን፡፡
3 ተጠርጣሪዎች - የጊዜ ቀጠሮ ገደብ እንዲኖር፣
- ምርመራ ሂደቱ ጥራት ያለውና ያልተንዛዛ እንዲሆን፣
- የወንጀል ፍትህ አስተዳደሩ ነፃ የሆነ ግልጽና ተጠያቂነት ያለበት
እንዲሆን፡፡
4 የህግ ታራሚዎች - የይግባኝ ቅሬታ አቤቱታ አፋጣኝ ውሳኔ እንዲያገኝ፣
- የወንጀል ፍትህ አስተዳደሩ ተጠያቂነት ያለበት እንዲሆን፣
- ፍርድ ከተሰጠ በኋላ ይግባኝ ቅሬታ ለበላይ ፍ/ቤት በአፋጣኝና
ምልልስ ባልበዛበት ሁኔታ የሚታይበት አሰራር እንዲኖር
5 ምስክሮች - ቃላቸው በቶሎ እንዲሰማ፣
- የአገልግሎት አሰጣጥ የተጓተተና የዘገየ መሆን፣
- የተደራሽነት ችግር
- የውጤታማነት ችግር፣
- ግልጽነት፣ ተጠያቂነትና የኪራይ ሰብሳቢነት ችግሮች፣
- የአገልይነት ስሜት አለመዳበር
- አገልግሎቶች በዘመናዊ አሰራር ታግዞ ፈጠን አገልግሎት ስለማይሰጥ
- በእውቀት ላይ የተመሰረተ ልምድ ያለው የሰው ሃይል ምደባ ችግር
- ፈጣን የሆነ የቅብሎሽ ስራዓት ተግባራዊ ያለማድረግ
- የስራ ስታንዳርድ አውጥቶ ተግባራዊ ያለማድረግ እና
- የተጠያቂነት ስራዓት ተዘርግቶ ተግባራዊ ያለመዳረግ ችግሮች ናቸው፡፡
- አገልግሎቶች በዘመናዊ አሰራር ታግዞ ፈጠን አገልግሎት ስለማይሰጥ
- ፈጣን የሆነ የቅብሎሽ ስራዓት ተግባራዊ ያለማድረግ
- የስራ ስታንዳርድ አውጥቶ ተግባራዊ ያለማድረግ እና
- የተጠያቂነት ስራዓት ተዘርግቶ ተግባራዊ ያለመዳረግ ችግሮች ናቸው፡፡
- አገልግሎቶች በዘመናዊ አሰራር ታግዞ ፈጠን አገልግሎት ስለማይሰጥ
- በእውቀት ላይ የተመሰረተ ልምድ ያለው የሰው ሃይል ምደባ ችግር
- ፈጣን የሆነ የቅብሎሽ ስራዓት ተግባራዊ ያለማድረግ
- የስራ ስታንዳርድ አውጥቶ ተግባራዊ ያለማድረግ እና
- የተጠያቂነት ስራዓት ተዘርግቶ ተግባራዊ ያለመዳረግ ችግሮች ናቸው፡፡
- ስትራተጂካዊ ቅንጅታዊ አሰራር ስራዓት ተዘርግቶ ተግባራዊ ያለማድረግ ችግር
- ለማህበረሰብ በቂ የህግ ግንዛቤና ወንጀል የመከላከል የግንዛቤ ማስጨበጫ ስልጠና

33
 - ትክክለኛ የህግ ጥበቃ እንዲደረግላቸው ያለመስጠት ችግር
- ወነጀልን በመን ምልኩ ለመከላከል ድርሻቸውን በበቂ እንዲወጡ - ትክክለኛ የህግ ጥበቃ የሌለቸውና ማዋከብ
ግንዛቤ - የተጠያቂነት ስራዓት ተዘርግቶ ተግባራዊ ያለመዳረግ ችግሮች ናቸው፡፡
- ንፁሀን ያለአግባብ እንዳይጉላሉ፣ - ስትራተጂካዊ ቅንጅታዊ አሰራር ስራዓት ተዘርግቶ ተግባራዊ ያለማድረግ ችግር
- አጥፊዎች ተገቢውን ቅጣት እንዲቀጡ፣ - አገልግሎቶች በዘመናዊ አሰራር ታግዞ ፈጠን አገልግሎት ስለማይሰጥ
- የፍትህ አስተዳደሩ ግልጽነትና ተጠያቂነት ያለበት እንዲሆን፡

የባለድርሻ አካላት ፍላጎትና ዋና ዋና ችግሮች

ባለድርሻ አካላት ፍላጎቶቻቸው ዋና ዋና ችግሮች

ተ
/Stake Holder/ /Needs & expectation/ /Major Problems/
- የክልሉ አስተዳደር - በወንጀል ፍትህ አስተዳደር መካከል ቅንጅታዊ አሰራር እንዲኖር፣ - ቅንጅታዊ አሰራ በሚፈለገው ደረጃ አለመዳበር፣
- የፍትህ ስርዓት ሂደቱ ግልጽና ተጠያቂነት ያለበት እንዲሆንና ሰላም፣ መልካም አስተዳደርና ዘላቂነት - ግልጽነት፣ ተጠያቂነትና የአገልጋይነት ስሜት
ያለው ልማትን ለማምጣት የሚያስችል የፍትህ አሰራር እንዲኖር ይፈልጋሉ፡፡ አለመዳበር
- መንግስታዊ ያልሆኑ - የፍትህ አሰጣጥ ሂደቱ ጥራት ያለው፣ የተቀላጠፈ፣ ተደራሽና ወጪ ቆጣቢ እንዲሆን፣
ድርጅቶችና ሲቪል - ንፁሃን ያለአግባብ እንዳይጉላሉና አጥፊዎችም ከህግ እይታ እንዳያመልጡ እንዲሁም የወንጀል - የውጤታማት ችግር
ማህበራት ፍትህ አስተዳደሩ ግልጽና ተጠያቂነት ያለበት እንዲሆን ይሻል - የኪራይ ሰብሳቢነት ችግር

የፍርድ ቤቱ ነባራዊ ሁኔታ ትንተና

ውስጣዊ ሁኔታ ትንተና

ተ/ ውስጣዊ ሁኔታዎች ጠንካራ ጎኖች( strength) ደካማ ጎኖች( Weakness)

ቁ
 በትምህርት ዝግጅት እና በስራ ልምድ ፍርድ ቤቱን  በዳኞች አስተዳደር ጉባኤ የሚደረግ ድጋፍ እና ክትትል
መምራት የሚያስችል የአመራር ብቃት ውስንነት

34
  አዲስ የተጨመረውን የዳኝነት ስልጣን ማስተናግድ  በፕሬዝዳንት እና በዳኞች መሀል በእቅድ የሚመራ ቋሚ
የሚችል ዳኛ መሟላቱ የስራ ግንኙነት አግባብ አለመኖር
 የፍርድ ቤቱ ፕሬዝዳንት እና ዳኞች ውጤት ያለው  የዳኞችን የመፈጸም አቅም ለመገንባት የስራ ላይ
ስልጠና አለመኖር
ለውጥ ለማምጣጥ ያላቸው ጥረት
 እስትራቴጂያዊ ጉዳዮች ላይ ትኩረት ከማድረግ አንጻር
 የተለያየ የሙያ ስብጥር ያላቸው ባለሙያዎች
የሰው ውስንነት መኖሩ
1 ሃይል አመራር መኖራቸው፤
 የፍርድ ቤቱን ገጽታ ከመገንባት አንጻር የተሰራ ስራ
 በሰራተኞች መሀል መልካም የሥራ ግንኙነት መኖሩ፣
 የህግ የበላይነትን ለማስፈን የሚሰራ አመራር እና ዝቅተኛ መሆኑ፣
ፈጻሚ መኖሩ

ፈፃሚ  ፈፃሚ ባለሙያ ሰው ሀይል አለመሟላት


የተለያየ የሙያ ስብጥር ያላቸው ባለሙያዎች መኖራቸው፤
ባለሙያ 
በሰራተኞች መሀል መልካም የሥራ ግንኙነት መኖሩ፣
 የህግ የበላይነትን ለማስፈን የሚሰራ አመራር እና ፈጻሚ
መኖሩ
 የፍርድ ቤቱ ህንጻ ለስራ ምቹ የሆነ በቂ ቢሮ ያለው መሆኑ
 የዳኝነት አገልግሎት በቴክኖሎጂ የታገዘ መሆኑ
 የፍርድ ቤቱ አጭር እና ረጅም ጊዜ ስትራቴጂክ ዕቅድ
መዘጋጀቱ፣
 የፍርድ ቤቱን አሰራር እና አደረጃጀት መሰረት ያደረጉ የህግ
ማእቀፎች መሻሻላቸው
 የፍርድ ቤቱ የዳኝነት ስልጣን መጨመሩ
 ድጋፍ ሰጪ የስራ ክፍሎች ከይግባኝ ሰሚ ፍርድ ቤት ጋር
2
35
 አዲስ የተጨመረውን የዳኝነት ስልጣን ሊሸከም
የሚችል በቂ የሰው ሀይል አለመኖር፣
 የባለሞያው የመፈጸም ብቃት ውስንነትን ለማሻሻል
የሚያስችል የአቅም ግንባታ ስልጠና አቅርቦት አለመኖር
 ግልፅ የሆነ የስራ ሃላፊነትና ክፍፍል አለመኖር
 ከአቻ ፍርድ ቤቶች ልምድ እና ተሞክሮዎችን
የመውሰድ ፤የመቀመርና ማስፋፋት ውስንነት መኖር
 ባለሞያዎችን ለመሳብና በስራ ላይ ለማቆየት
የሚያስችል የማትጊያ ስርዓት፣ ክፍያ፣ የተመቻቸ
ግብአትና አለመኖር
 ግልጽ የሆነ የሰራተኛ የስራ አፈጻጸም ምዘና፣ እውቅና
አሰጣጥ እና ሽልማት ስርዓት ያለመዘርጋቱ፣
 የፍርድ ቤቱን አደረጃጀት እና አሰራር በተመለከተ
የተሟላ ሰነድ አለመኖር
 ነባሩ BPR አደረጃጀት ለፍርድ ቤቱ በህግ የተጨመሩ
ተግባርና ኃላፊነቶችን በበቂ ሁኔታ ለማስፈፀም
የሚያስችል አለመሆኑ፣
 የፍርድ ቤቱ መሠረታዊ የሥራ ሂደት ለውጥ (BPR)
 አደረጃጀትና በጋራ(በፑል) አገልግሎት የሚሰጡ መሆኑ ቢጠናም የፍርድ ቤቱን ተልእኮ ለማሳካት አስፈላጊ የሆኑ
 ከ 5 ዓመት ስትራቴጂክ እቅድ እየተመነዘረ በዓመታዊ የስራ የስራ ክፍሎችን ባለማካተቱ የአደረጃጀት ውስንነት
አሰራር ዕቅድ መመራት መቻሉ፣  የዳኝነት አገልግሎትን ውጤታማነት ለመለካት
 የመዝገብ አደረጃጀት እና ስርአት ዘመናዊ አሰራርን የተከተለ
ለመገምገም እና ለመከታተል የሚያስችል ስርአት
መሆን
 የፍርድ ቤቱ ግባራት በተያዘላቸው የድርጊት መርሀ ግብር አለመኖሩ
መሰረት ስለመከናወናቸው ወቅታዊ የእቅድና ሪፖርት ክትትል  የዳኞች ስራ አፈጻጸም ምዘና እና እውቅና አሰጣጥ
ስርአት መዘርጋቱ ስረአት አለመኖር
 የችሎት አዳራሾችን በግብአት አለማሟላት እንዲሁም
 በፍርድ ቤቱ አደረጃጀት እና አሰራር ላይ የሚስተዋሉ
ችግሮችን በጥናት ለመፍታት የተደረገ ጥረት መኖሩ፣ ዳኞች በግልጽ የችሎት አዳራሽ አለማስቻል
 የህጻናትን መሰረት አድርገው የሚቀርቡ ክርክሮች
የሚከናወኑበት ምቹ የህጻናት ችሎት አለመኖር
 በአስተዳደሩ እና በፌደራል የወጡ አዋጆች፣ ደንቦችና
መመሪያዎች አቅሮት አለመኖር
 በስራ ክፍሎች የሞርኒንግ ብርፊንግ እና የለውጥ
ቡድኖች አደረጃጀት አለመኖር
 የዳኝነት አገልግሎት የሚሰጥበት እንዲሁም ውሳኔ
ግልባጭ የሚሰጥበት የጊዜ ገደብ (የጊዜ እስታንዳርድ)
አለመኖር
 የተጠያቂነት ስረአት አለመኖር
 የተደራጀ ዲጂታል ቤተ-መጽሀፍት (ላይበራሪ) ቢኖርም
ተገቢውን አገልግሎት አለመስጠቱ
 የቅሬታ አቀራረብ እና አፈታት ስረአት አለመደራጀት
 ምቹ የስራ ከባቢ አለመኖር
 ቋሚ የግንኙነት አግባብ ያለው እና በእቅድ የሚመራ የተደራጀ  የመልካም አስተዳደር ችግሮች መፍቻ እትራቴጂ
ህዝብ ክንፍ መኖሩ አለመኖር
 ለመልካም አስተዳደር እና አገልግሎት አሰጣጥ ችግሮች  የአገልግሎት አሰጣጥ ጥራት መጓደል መኖር፣
መፍትሄ ለመስጠት ዝግጁ መሆን  ተገልጋይ ተኮር አገልግሎት በመስጠት ላይ ያለው
አመለካከት በሚፈለገው ደረጃ አለመዳበሩ፣
 አገልግሎት አሰጣጡን ለማሻሻል የሚረዱ አዳዲስ
አሰራር ስርአት የማመንጨት ውስንነት መኖር፣
3 ከመልካም አስተዳደር  ፍርድ ቤቱ የሚሰጠው አገልግሎት በተለይም ለገጠሩ
አገልግሎት አሰጣጥ ስርአት ህብረተሰብ ተደራሽ አለመሆኑ፣
 ወጥነት ያለው የክትትል እና ግምገማ እንዲሁም የግብረ-
36

ፋይናንስ  ለፍርድ ቤቱ በዕቅድ የተያዙ ተግባራትን ለማስፈፀም  የፍርድ ቤቱ በጀት የሚቀርበው ለአስፈጻሚው መሆኑ
የሚያስችል በጀት መመደብ መቻሉ፣
 ለፍርድ ቤቱ የተመደበ በጀት ለታለመለት አላማ መዋሉ
 የፋይናስ ስርዓቱ ከፋይናስ ቢሮ ጋር በ IBEX የተገናኘ መሆኑ፤
2. ከግብአትአቅርቦት  ተግባራትን የተቀላጠፈ ለማድረግ የሰርቨር ቴክኖሎጂ
ተግባራዊ ማድረግ መቻሉ፣
 የተሟላ የጋራ አገልልግሎት ስራ ክፍል መኖር
መልስ ሥርዓት አለመኖር፣
 የተገልጋዩን እርካታ ለመመዘን የሚያስችል የአሰራ
ስርዓት አለመኖሩ፣
በተቋማዊ ነጻነት ላይ አሉታዊ ተጽዕኖ መፍተሩ
 ለዋስትና የሚከፈል መያዣ ገንዘብ በፍርድ ቤቱ አካውንት
አለመያዙ ለገንዘብ ይመለስልኝ ጠያቂዎች የሚሰጠው
አገልግሎት ምልልስ የበዛበት መሆኑ
 ለሰረተኛ ማበረታቻ እና ጥቅማ ጥቅም ለመጠበቅ የሚያስችል
አሰራር አለመዘርጋቱ
 የግዢ ስርዓት ወቅቱን ጠብቆ በተቀላጠፈ ሁኔታ አለመከናወኑ፤
 የፍ/ቤቶቹ በጀት አጠቃቀም ግልጽነት ችግር
 የንብረት አሰተዳደር እና አያያዝ አግባብ ውስንነት
 የችሎት አዳራሽ በቂ ባለመሆኑ ዳኞች በቢሮ ማስቻል፤
ያለውም የችሎት አዳራሽ ግብአት አለመሟላቱ
 ለዳኝነት ስራ አስፈላጊ የሆኑ የቢሮ ግብአቶች በበቂ
ሁኔታ በወቅቱ አለመሟላት
 የፍርድ ቤቱን ተግባራት በብቃት ለመፈፀም ለዳኞች እና
ለሌሎች አስተዳደራዊ ስራዎች ማስኬጃ የሚያገለግል
ተሸከርካሪ አለመኖር

የፍርድ ቤቱ ውጫዊ ሁኔታዎች ትንተና

ተ.ቁ ውጫዊ ሁኔታዎች መልካም አጋጣሚ ሥጋት

37
  በድሬዳዋ አስተዳደር የተረጋጋ የፖለቲካ ስርአት እና ከአጎራባች ክልሎች ጋር  ያልተረጋጋ ሀገራዊ የፖለቲካ ሁኔታ
ተባብሮ ለማደግ የጋራ ራዕይ መኖሩ መኖሩ
 ለውጡን ተከትሎ በሀገር አቀፍ እና በአስተዳደሩ ለፍትህ ተቋማት ሪፎርም
 በተለያየ ጊዜ ወቅታዊ ሁኔታዎችን
ትግበራ ልዩ ትኩረት መሰጠቱ
መሰረት በማድረግ የሚፈጠር ሁከት
 የአስተዳደሩ አመራር በፍርድ ቤቱ ለሚቀርቡ የድጋፍ ጥያቄዎች ፈጣን ምላሽ
እና ግርግር
1 የፖለቲካዊሁኔታዎች መስጠቱ
 የአስተዳደሩ ምክር ቤት በክትትል እና ቁጥጥር ተግባሩ ለፍርድ ቤቱ እና ለተጠሪ  ለፌደራል መንግስት የተላከ
ተቋማት መሻሻል ልዩ ትኩረት መስጠቱ የቻርተር አዋጅ ቁጥር 416/96
 ለፍርድ ቤቱ አዲስ የተሰጠውን ተጨማሪ የዳኝነት ስልጣን መወጣት ማሻሻያ ሳይጸድቅ መቆየቱ
የሚያስችል ተጨማሪ ዳኛ ለመሟላት ፖለቲካዊ ውሳኔ መስጠቱ
 በድሬዳዋ አስተዳደር ፖለቲካዊ ውሳኔ መሰረት የቻርተር አዋጅ ቁጥር 416/96
ማሻሻያ ለፍርድ ቤቱ ተገቢውን ትኩረት መሰጠቱ
 የዳኞች አስተዳደር ጉባኤ ተግባር እና ሀላፊነቱን መወጣት በሚያስችል
 ድሬዳዋን በኢትዮጵያ ልዩ የኢኮኖሚ ዞን የሚያደርግ ነጻ የንግድ ቀጠና መመስረቱ  አስተዳደሩ ከሚያመነጨው
 የትራንስፖርት አማራጭ መኖሩ ለኢኮኖሚያዊ ሁኔታ መልካም እድል የሚፈጥር ኢኮኖሚ ተገቢውን ግብር እና
ኢኮኖሚያዊ ሁኔታዎች መሆኑ ታክስ መሰብሰብ አለመቻሉ
 የተለያዩ ፋብሪካ እና ማኑፋክቸሪንግ ድርጅቶች በመስፋፋታቸው ምክንያት  የዋጋ ግሽበት መኖሩ፤
የኢኮኖሚው እድገት መነቃቃቱ  የስራ ባህል በሚፈለገው ልክ
 የኢኮኖሚ ዕድገት እየተመዘገበ መሆኑ፣ አለማደጉ በኢኮኖሚው እድገት
ላይ ተጽኖ መፍጠሩ
 የሰው ኃይል ፍልሰት
 በድሬዳዋ የተለያየ እምነትና ባህል ተከታዮች በፍቅር እና በመከባበር ተቻችሎ  እምነትን ዘርና ባህልን ከለላ
የመኖር የዳበረ ማህበራዊ ዕሴት መኖሩ፣ በማድረግ ጸረ ሰላም ሃይሎች
 ግጭቶች እና አለመግባባቶችን በእርቅ እና ሰላማዊ መንገድ የመፍታት ልምድ መበራከታቸው፤
ማህበራዊ ሁኔታዎች መኖር  ከኢኮኖሚ ዕድገት ጋር
 በዩኑቨርስቲ እና በጎ አድራጎት ድርጅቶች የመሀበራዊ ድጋፍ አገልግሎት ያልተመጣጠነ የሕዝብ ዕድገት
መሰጠቱ መኖር
 በፍርድ ቤቱ ሰራተኞች መሀል ጠንካራ የመረዳዳትና መደጋገፍ መሀበራዊ
መስተጋብር መኖሩ
 የህብረተሰቡ የህግ ግንዛቤ እያደገ መሆኑና ጉዳያቸውንም ወደ ፍርድ ቤት ይዘው
 ፈጣንናየመምጣት ፍላጎት እያደገ መምጣቱ፣
ዘመናዊ የኢንፎርሜሽን ቴክኖሎጂን ለመጠቀም ፍላጎት እያደገ መምጣቱ፣  የፍርድ ቤቱ ሰራተኞች
 የኢንፎርሜሽንና ኮሙኒኬሽን ቴክኖሎጂን በመጠቀም የፍርድ ቤቱን ስራ ማሻሻል የኢንፎርሜሽን ኮሙዩኒኬሽን
ቴክኖሎጂያዊ መቻሉ፤ ቴክኖሎጂ ለመጠቀም
ሁኔታዎች  ፍርድ ቤቱን በቴክኖሎጂ ለማጎልበት የአስተዳደሩ ድጋፍ መኖር፡፡ የሚያስችል እውቀት እና
38
 ህሎት ዝቅተኛ መሆን
 የስራ ክፍሎች በኔትወርክ
ግንኙነት የተጠናከሩ
አለመሆናቸው
 ደንበኞች መረጃዎችን
በኢንተርኔት ማግኘት
አለመቻል

 ቴክኖሎጂን በመጠቀም
ሀሰተኛ ሰነድ የሚያዘጋጁ
አካላት መበራከት
 በቴክኖሎጂ የታገዘ የገንዘብ
ምዝበራ መበራከት

39
 አስቻይ እና ፈታኝ ሁኔታዎች
አስቻይ ሁኔታ
 የህግ የበላይነትን ለማረጋገጥ ተነሳሽነት ያለው፣ የጋራ ራዕይ ያለውና
ብልሹ አሰራርን ለመዋጋት ቁርጠኛ የሆነ አመራር መኖሩ
 የተለያዩ የፍርድ ቤቱን አሰራር እና አደረጃጀት ለመቀየር የሚያስችሉ
አዳዲስ ህጎች እንዲወጡ እንዲሁም ነባር ህጎች እንዲሻሻሉ
ለማድረግ ጥረት መደረጉ
 ፈጣንና ዘመናዊ የኢንፎርሜሽን ቴክኖሎጂን ለመጠቀም ፍላጎት
እያደገ መምጣቱ፣
 የከፍተኛ ትምህርት ተቋማት መስፋፋት እና የሰለጠነ የሰው ኃይል
በገበያ ላይ በበቂ መጠን መኖር፣
 ጥራት ለውና ተገማች የሆነ የዳኝነት አገለግሎት የሚፈልግ ተገልጋይ
መኖሩ
 ዳኞች እውቀት እና ክህሎታቸውን ለማዳበር እርስ በእርስ
የመደጋገፍ እና አብሮ የመስራት ሁኔታ እያደገ መምጣቱ፣
 ህብረተሰቡ በዘመናዊ ቴክኖሎጂ የታገዘ አገልግሎት የማግኘት
ፍላጎት እየጨመረ መምጣቱ፣
 የተቋማትን አሰራር ለማዘመን የሚያስችሉ የኢንፎርሜሽንና
ኮሙኒኬሽን ቴክኖሎጂ መስፋፋትና ዘመናዊ አሰራር እያደገ
መምጣቱ
40
ፈታኝ ሁኔታ
 የተሻለ ልምድ ያለው ባለሙያ የሚስብ የሚያቆይና ፍልሰት የሚቀንስ
የተሟላ የማትጊያ ስርአት አለመኖር፣
 በአንድ ፍርድ ቤት ማለቅ የሚችሉ እና ተያያዥ የሆኑ ጉዳዮች በዚህ እና
በፌዴራል ፍርድ ቤቶች ተበታትነው የሚገኙ መኖራቸው
 የለውጥ መሳሪያዎችን እንደ ፍርድ ቤቱ ባህርይ በተቀናጀ መልኩ
አለመተግበር፣
 የተሞክሮ መቀመርያ ስርአት አለመዘርጋቱ
 ወጥና ቋሚ የሆነ የስራ አፈፃፀም ምዘናና የሽልማት ሥርዐት ያለመኖሩ፣
 ግልፅ የሆነ የስራ ሃላፊነትና ክፍፍል አለመኖር
 የፍርድ ቤቱ መሠረታዊ የሥራ ሂደት ለውጥ (BPR) ቢጠናም የፍርድ ቤቱን
ተልእኮ ለማሳካት አስፈላጊ የሆኑ የስራ ክፍሎችን ተደራጅተው
አለመገኘታቸው
 የፍርድ ቤቱ ስትራጂያዊ ጉዳይ ላይ ተገቢውን ልዩ ትኩረት አለመስጠት
 ፍርድ ቤቱ የሚሰጠውን ውሳኔ ለማስፈጸም በሚያስችል መልኩ ተገቢው
አደረጃጀት አለመኖሩ
 የዳኝነት አገልግሎትን ውጤታማነት ለመለካት፤ ለመገምገም እና
ለመከታተል የሚያስችል ስርአት አለመኖሩ
 ከስራ ክፍሎች የስራ ጫና ጋር የተመጣጠነ የሰው ሀይል አለመኖሩ እና
የሰራተኛ ፍልሰት መበራከት
 የግዢ ስርዓት ወቅቱን ጠብቆ በተቀላጠፈ ሁኔታ አለመከናወኑ እና የቋሚ
 ንብረት አያያዝ ስርዓት የተሟላ አለመሆኑ፤

›T^à‹” uT¨ÇÅ` ¾T>hK¨<” ›T^ß SU[Ý ²È‹

¾Seð`ƒ SKŸ=Á W”Ö[» /Criteria Rating Form/

k׿ ¾Y^ H>Ń ¾T>•[¨< ¾›ðíìU

¾Å”u™‹ õLÔƒ ’v\ ¾›ðíìU Å[Í
Å[Í

}.l ¾}ðLÑ>’ƒ K? ¾T>Öup ›ðíìU

¾Å”u™‹ Å[Í ¾’v\ ¾Y^ H>Ń uØ[ƒ }Å^i
¾T¨ÇÅ]Á Seð`ƒ SKŸ=Á KA‹ }V¡
õLÔƒ ›ðíìU Ów
a ›T^ß ›”É ›T^ß G<Kƒ
Ÿ'S'´

-
¾}ó Ÿõ
Ÿ1 k” - 3 -
1 õØ’ƒ Ñ>²? Ö’ } Ÿ1 k” - 3 ¨` 4 ¨` Ÿ1 k” - 3 ¨`
¯Sƒ Ÿ10 ¨` -
ULi —
-

2 Ø^ƒ

41
 - 1
u݄M
Ÿõ - 0 96
2.1. እ`"ታ ¾[" }ÑMÒà SÖ” ÓKA~ 25% 90%
}— - 0 %
S`"ƒ
- %

- 1
uÃÓv˜
2.2. ¾ì’< - 0
¾ì’< T>³“© ¨<d’@ Ÿõ}— 35% 99% 99%
ÃÓv™‹ - 0
S³Ówƒ w³ƒ
- %

›ÑMÓKAƒ - 1
ukLK< ÁK¨<× ¨<[É TÓ– - 0
3 }Å^i Ÿõ}— 35% 95% 96%
ÁÑ– Å”u— ƒ - 0
w³ƒ - %

¾›T^à‹ Ö”"^“ Å"T Ô” ƒ”}“ /Advantage & Disadvantages /

SKŸ ›T^ß ›”É ›T^ß G<Kƒ

=Á Ö”"^ Ô” Å"T Ô” Ö”"^ Ô” Å"T Ô”

ŸÑ>²  up`uƒ“ ÁK¨<× ¨<[É ›ÑMÓKA~  H>Å~ K}Ö`×]‹/ }Ÿdj‹ uÖun

 uTÅ^Å\ H>Ń Ñ>²? ¾T>ðÏ  ¾kÖa Ñ>²?” ukLK<
?“ eKT>cØ }Å^i ’¨<' SÑ´” ¾ÓÉ eKT>M
SJ’<' KSq×Ö` eKT>‰M uõØ’ƒ
K}ÑMÒ¿ ¨Ü SÚS\'
ŸõØ’  IT ¾T>ÖkU uSJ’< õƒG<” }Å^i“  ¾TÅ^Å` }Óv` M¿ ¨<kƒ”
42
 ƒ kM×ó ÁÅ`ÒM::
 እ c?ƒ ¾TÃÚU\ }Óv^ƒ pwwKAi“
ÉÓÓVi ”Ç=¨ÑÆ SÅ[Ñ<'
ŸØ^ƒ  ¡`¡a‹ uÉ`É` እ”Ç=ÁMl ¾T>ÁÅ`Ó
uSJ’< H>Å~ እ”ÇÃÚ“’p ÁÅ`ÒM'
 ¾}KÁ¿ ¾Ñ<ÇÄ‹ ›"H@É uY^
LÃ SªK< ¨<d’@ ÁkLØóM'
 H>Å~ u›ß` Ñ>²? ¨Å ¨<Ö?ƒ
Ÿ¨Ü“
eKT>ÁÅ`e ¨Ü ÃqØvM'
Ÿ}Å^i’ƒ
¾T>ÖÃp eKJ’ e^¨< K=Áp ËLM'  IT S²`Òƒ“ ¾c¨< ÃM Twn~
KYMÖ“ }ÚT] ¨Ü” ÃÖÃnM'  ‚¡•KAÍ= ¾T>ÖkU ¨Ü ÃÖÃnM'
 IT S²`Òƒ“ ¾c¨< ÃM Twn~ uSJ’< }Å^i“ kM×ó ’¨<::
¨Ü ÃÖÃnM'  pwwKAi“ ÉÓÓVi ¾K?Kuƒ
uSJ’< õƒI ÃkLÖóM'
 H>Å~ u›ß` Ñ>²? ¨Å ¨<Ö?ƒ
eKT>Å`e ¨Ü q×u= ’¨<'

43
 †«é^ £RW Bìªr dTÑ (Designing from clean sheet)
የክስ መስማትና ውሳኔ መስጠት ስራ ሂደት ችግሮች፤ ህጎችና ታሳቢዎችን መስበር
3.6 £RW Bìªpý v·Zv qQlé•v~ qQlé•tý £M¨\U LD~t’å¿ MT¶µ¼ (Problem,rule, Assumption and
breaking old assumption (PRAB)
£Bìªpý ”~ ”~ v·Zv Cµøv/ Rules/£pÑÕ~ ¦GpÑÕ /GM«”í/ Cµå LPTr ¦ªTµ’å qQlé/ Assumptions/ qQlé•v L^lY/ £M¨\U LD~t’å¿ MT¶µ¼
/Process problem/ /Breaking old Assumption/

በፍርድ ቤቱ የተንዛዛ የቀጠሮ አሰጣጥ የቀጠሮ አሰጣጥ የህግ ማእቀፍ እና መለኪያ ተንቀሳቃሽ የሆኑ መዝገቦችን የሚከታተለው አካል የመዝገብ ፍሰጥን ለመቆጣጠር የሚያስችል ህግ
ተገልጋዮችን ላልተገባ ምልልስ እስታንዳርድ አለመኖር ውሳኔ ያገኙ ና የተዘጉ መዝገቦችንም አደረጃጀት ፤አሰራር እና አደረጃጀት መፍጠር
ምክንያት መሆኑ በተመለከተ አብሮ ይሰራል ተብሎ ታሳቢ መደረጉ

የዳኝነት አገልግሎትን ውጤታማነት የዳኝነት አገልግሎት ውጤታማነትን ስራው በፕሬዝዳንት ይሰራል ተብሎ መታሰቡ ውጤታማነቱን እና ወጥ የሆነ አሰራር እንዲኖር
መለካት አለመቻል መከታተል የሚያስች አደረጃጀት አለመኖር እራሱን በቻለ አንድ የስራ ክፍል እንዲከናወን
ቢደረግ

በዳኝነት አሰጣጥ እና ውሳኔ አጻጻፍ የአጭር እና ረጅም ጊዚ የስራ ላይ አቅም የፌደራል ህግ ምርምር እና ስልጠና ማዕከል የስልጠና በፍርድ ቤቱ የሚሰጡ ውሳኔዎች ወጥ እና ተገማች
ላይ የአቅም ውስንነት መኖር ግንባታ ስልጠና የሚያመቻች እና ፍልጎት የሞላል ተብሎ 3.5 ታሳቢ መደረጉ እንዲሆኑ ቀጣይነት ያለው የስራ ላይ ስልጠና
የሚያስተባብር የስራ ክፍል አለመኖር ለማዘጋጀት የአቅም ግንባታ ስልጠናን
የሚያስተባብር የስራ ክፍል ማደራጀት ያስፈልጋል፡፡

- ለጉባኤው የሚቀርቡ ጉዳዮችን ፕሬዝዳንቱ - የዳኞች አስተዳደር ጉባኤ አሰራር እና

የዳኞች አስተዳደር ጉባኤ ድጋፍ እና - በፍርድ ቤቶች የዳኞች አስተዳደር ጉባዔ
ክትትል ውጤታማ አለመሆን የራሱ የሆነ ጽ/ቤት መይም ድጋፍ ሰጪ
ባለሞ (የተደራጀ ኮሚቴ) የሌለው መሆኑ
- የዳኞች አስተዳደር ጉባዔ አባላት ወጥነት
ያለው የግንኙነት አግባብ አለመኖር
በጉባኤው ሰብሳቢ በኩል እንዲያቀርብ ታሳቢ አደረጃጀት ህግ ማእቀፍ መከለስ
መደረጉ - ለጉባኤው ድጋፍ ሰጪ የስራ ክፍል ወይም
ባለሞያ መመደብ

44
ለተገልጋዮች የቅሬታ አቀራረብ - ቅሬታ በቀጥታ ለፕሬዝዳንቱ መቅረብ የፍ/ቤቱ ፕሬዝዳንት የተገልጋይን ቅሬታ - የቅሬታ የሚቀርብበት የዳኞች አስተዳደር ጉባኤ
ስርአት አለመኖር ፕሬዝዳንቱ እስትራቴጂክ በሆኑ ጉዳዮች እንዲያስተናግድ ታሳቢ መደረጉ የስራ ክፍል ማደራጀት
ላይ ትኩረት እንዳያደርጉ ምክንያት
መፍጠሩ

የመዝገብ ፍሰት ሂደትን - መዝገቦች ከተከፈቱበት ጊዜ ጀምሮ - በፍርድ ቤቱ የመዝገብ ፍሰት አስተዳደር የስራ ክፍል - ለመዝገብ ፍሰት አስተዳደር የስራ ክፍል
የማስተዳደሪያ ስርአት አለመኖር ዕልባት እስኪያገኙ ድረስ የጉዳዮችን አስፈላጊነት ላይ የነበረ ግንዛቤ ውስንነት በመኖሩ በማደራጀት እና አስፈላጊውን የሰው ሀይል
ፍሰት መምራት ወይም ማስተዳደር መመደብ
አለመቻል
አማራጭ የሙግት አፈታት ስርአት - ለግልግል ሽምግልና ዳኝነት ተገቢው - ለፍርድ ቤት የሚቀርቡ ጉዳዮች በዳኝነት ውሳኔ - ተገልጋዮች በፍርድ ቤት መር አስማሚ
አለመኖር እውቅና አለመስጠቱ ከመስጠት ውጭ አማራጭ መፍትሄ ታሳቢ ጉዳያቸው እልባት እንዲያገኝ የሚያስችል የስራ
አለመደረጉ ክፍል ማደራጀት
የመረጃ፤ዶክመንቴሽን እና ህዝብ በፍርድ ቤቱ የሚከናውኑ ተግባራት እና በፑል አንድ ባለሞያ ይሰራዋል በሚል ታሳቢ መደረጉ በብቁ ፈጻሚ ባለሞያ እና አስፈላጊ ግብአት
ግንኑነት ስራ ክፍል አለመኖር የሚሰጡ አገልግሎቶች ለህብረተሰቡ መረጃ የተደራጀ የመረጃ እና ህዝብ ግንኑነት ስራ ክፍል
ማድረስ አለመቻሉ ማደራጀት

ለዳኝነት አገልግሎቱ አጋዥ የሆኑ ለዳኝነት አገልግሎት አጋዥ የሆኑ ለዳኝነት አገልግሎት አጋዥ የሆኑ ስራዎችን በሙሉ ለዳኝነት አገልግሎት አጋዥ የሆኑ የስራ አይነቶችን
ስራዎችን በበላይነት በማቀናጀት ስራዎችን የማስተባበር ሀላፊነት ፕርዝዳንቱ ያስተባብራሉ ተብሎ መታሰቡ እንደየስራ ባህሪያቸው በማደራጀት ለሚመራ እና
የሚያስተባበር አካል ባለመኖሩ ጥራት ለፕርዝዳንቱ መሰራቱ ለሚያስተባበር ክፍል በመስጠት ፕሬዘዳንቱ
ያለው የተቀላጠፈ የዳኝነት
ውጤታማ በሆኑ ስትራቴጂካዊ ጉዳዬች ላይ ትኩረት
አገልግሎት ከመስጠት አንጻር ክፍተት
መኖሩ ሰጥተው እንዲሰሩ ማድረግ ይገባል፡፡

የቤተመጽሀፍት ስራ ክፍል ተገቢውን

አገልግሎት አለመስጠት

45
 3.7 አዲሱን የስራ ሂደት ለመቅረጽ ቡድኑ የተጠቀመባቸው የመሰረታዊ የስራ ሂደት መርሆዎች
የስራ ሂደቱን የማደራጀት ሂደቱ የተጀመረው በቢፕአር ሰነድ የተጠቀሱትን የትኩረት መስኮች በምሰሶነት በመያዝ ሲሆን በመልሶ ማደራጀቱ የትኛው

የስራ ከየትኛው ሂደት ጋር ቢቀናጅ የተሻለ ውጤት ይኖረዋል ብሎ ቡድኑ የመዘነበት መመዘኛዎች፡-

 ተበታትነው የነበሩ አገልግሎቶችን ወደ አንድ ማሰባሰብ

 የተግባራቱን የስራ ፍሰትና ተመጋጋቢነት መውሰድ

 እሴት የማይጨምሩ ተግባራትን ማስወገድ

 ስራዎችን በውጤት ዙሪያ ማደራጀት

 የዓላማ ተዛምዶ በማየት

 የተጠሪነትና የሪፖርት አቀራረብ ስርዓትም ሆነ የውሳኔ አሰጣጥ ሂደቱ በግልጽ እንዲታይ በማድረግ
 ተግባርና ኃላፊነቶች ከላይ እስከታች እንዲወርዱና ከተጠያቂነት ጋር የተያያዘ የስልጣን ክፍፍል እንዲኖር በማድረግ የሚሰጡ የዳኝነት አገልግሎቶች ጥራትና
ቅልጥፍና እንዲጨምር በማድረግ፣

3.8 መነሻ አማራጭ አዳዲስ ሃሳቦችን ማፍለቅና ስምምነት የተደረሰባቸው የጋራ ሃሳቦች
መነሻ አማራጭ አዳዲስ ሃሳቦችን ማፍለቅ
1. በ Ù/lîr £Mëq¤ µå«©v l·GÎ vEør Lq£r †E ባቸው::
2. C·¿ LPTr ¦ªTµ dG»×~ p ገማች £ዳኝነት አገልግሎት L^ºr †Elr::
3. Ù/lîr ŠM¿ƒ’åN †^ÔÑMë †‹G »Gg µn}r RW’å¿ ˆ¿«é¦Š~’å¿ MT·
4. £ÙY ’å]}ð•v ¼Wr ˆ¿«ኖ Wt’å ’iq”í ^Gº~~ £C· rYµåOv F¨ £C· †’åÿ A]n LPTr lMT· «…v pLQQ¨ lD}å µå«©v ’¼}r ¦E’å rYµåN
L^ºr ˆ¿«évEå £†pT¹µøN L^ÔYr Lš¶¯r †Elr::
5. የፍርድ ቤቱን ተልእኮ ለማሳካት አስፈላጊ የሆኑ የስራ ክፍሎች ሊደራጁ ይገባል፡፡
6. የዳኞችን ምዘና የሚያከናውን የሥራ ክፍል ሊደራጅ ይገባል፡፡
7. በፍርድ ቤቱ ቤተ መፅሃፍት ሊኖር ይገባል፡፡
8. የፍርድ ቤቱን ተግባራት በብቃት ለማከናወን የሚያስችል የቢሮ ቁሳቁስ ሊሟላ ይገባል፡፡
46
 9. ከዳኝነት አገልግሎት ጋር በተያዘ ባለሙያዎች ያለባቸውን ክፍተት እየለየ ስልጠናዎችን የሚያመቻች ክፍል መኖር አለበት፡፡
10. የዳኞች አስተዳደር ጉባዔ በጽ/ቤት ደረጃ ሊቋቋም ይገባል፡፡
11. የኢንፎርሜሽን ኮሙኒኬሽን እና ህዝብ ግንኙነት ሥራ ክፍል ሊደራጅ ይገባል፡፡
12. EÙ/lîpý የሚቀርቡ ጉዳዮች lˆYi ˆ~ l·G·G መፍትሄ ሊያገኙ የሚችሉበትን አማራጭ RY—r L ዘ Y¶r ይገባል::
13. የጉዳዮች ፍሰት አስተዳደር /case flow management/ አደረጃጀት p·mW”í LªT· †Elr
14. አንድ µå«¤ Ltò p¯NZ Ltò ˆ¿ªMë¦Gi EM’i £Më¦^ች £dºZ standard time lÙY lîr L’å»r †Elr፡፡
15. የፍርድ አፈጻጸም ከፍል በባለሙያ ሊደራጅ ይገባል፡፡

በውይይት የዳበሩና ስምምነት የተደረሰባቸው የጋራ ሃሳቦች

1. C·¿ LPTr ¦ªTµ dG»×~ p ገማች £ዳኝነት አገልግሎት L^ºr †Elr::

2. ተለዋዋጭ የሆነውን ሁኔታ ከግምት ውስጥ በማስገባት ከውቅቱ ጋር የሚሄድ ደንበኛ ተኮር፣ የተልእኮ ለውጦችን መሰረት በማድረግ እና
ውጤታማ እና ታማኒ ሆነ የፍርድ ውሳኔ መሰጠት አለበት
3. የፍርድ ቤቱን ተልእኮ ለማሳካት አስፈላጊ የሆኑ የስራ ክፍሎች ሊደራጁ ይገባል፡፡
4. EÙ/lîpý የሚቀርቡ ጉዳዮች lˆYi ˆ~ l·G·G መፍትሄ ሊያገኙ የሚችሉበትን አማራጭ RY—r L ዘ Y¶r ይገባል::

47
3.9 አዲሱ የስራ ሂደት መጠሪያ፤ የስራ ሂደቱ መግለጫ፤ የሥራ ሂደቱ መነሻና መድረሻ

አዲሱ የስራ ሂደት መጠሪያ፤

አዲሱ የስራ ሂደት መግለጫ

አዲሱ የስራ ሂደት የሥራ ሂደቱ መነሻና መድረሻ ፤-

የስራ ሂደቱ መጠሪያ የስራ ሂደቱ መግለጫ የስራ ሂደቱ መነሻ የስራ ሂደቱ መድረሻ

የመስማትና ውሳኔ የዳኝነት ነጻነት፣ ግልጽነትና ተጠያቂነት የሚቀርቡ የክስ ቀልጣፋ፣ ተገማች ውጤታማ እና ህግን
መስጠት ዋና የስራ ስርአት በማጎልበት ለተገልጋዩ ህብረተሰብ አቤቱታዎች እና መሰረት ያደረገ የዳኝነት አገልግሎት
ቀልጣፋ እና ውጤታማ የዳኝነት አገልግሎት የፍትህ ጥያቄዎች በመስጠት የህግ የበላይነትን ማረጋገጥ፡፡
ሂደት
በመስጠት የህግ የበላይነት እንዲረጋገጥ
ማድረግ፡፡

3.10 አዲሱ የስራ ሂደት ዋና ዋና ተግበራት

48
የተቋሙ ዋና ዋና ተግባራት /አገልግሎቶች/

የድሬዳዋ አስተዳደር መጀመሪያ ደረጃ ፍርድ ቤት ስልጣን እና ተግባር

 የአገሪቱን የልማት አቅጣጫ መሠረት ያደረገ የአስተዳደሩን የፍርድ አሰጣጥ ስራ ውጤታማ እንዲሆን እቅዶችን ያዘጋጃል፤ ሲጸድቅም ተግባራዊ ያደርጋል፤ በብቃት
ለማስፈጸም የሚያስችል ተቋማዊ አቅም እና የሰው ኃብት ልማት ያቅዳል፤ተግባራዊቱን ይከታተላል
 በፍትህ ዘርፉ የጥናትና መርምር ተግባራት ተገቢውን የምርምር ስነ-ምግባር የተከተሉ በትብብር ያጠናል፣ ይከታተላል

 የቀረበውን አቤቱታ ወይም ክስ ተቀባይነት በማጣራት መዝገብ ከፍቶ ለችሎት ማቅረብ

 £dTl’å¿ ክ^ lL^Mr †ŠWŒZ ’å]}ð L^ºr
 ው]}ð £p\ºmt’å¿ የ ÙqnBñY እና የወንጀል µå«©v M^ÔÐN

 የአስተዳደር ስራዎችን መምራትና ማስተባበር

 ለተገልጋዮች በቴክኖሎጂ የተደገፈ መረጃ ማቅረብ

 ውሳኔ ያገኙ መዝገቦችን ማደራጀት፣ማስተዳደርና፣መቆጣጠር

 ዓላማዎቹን ከግብ ለማድረስ የሚያስፈልጉትን የአሠራር ማንዋሎች አዘጋጅቶ በሥራ ላይ ያውላል፣ ከሚመለከታቸው አካላት ጋር በመመካከር ለአስተዳደሩ
ሁለንተናዊ ጠቀሜታ ያላቸው የፍትህ ስራ ውጤቶች እንዲገነቡ ያደርጋል።
 የድሬዳዋ አስተዳደር የመጀመሪያ ደረጃ ፍርድቤቱ ከዚህ በላይ የተዘረዘሩትን ተግባርና ኃላፊነት ለማከናወን እንዲያስችለው የሚከተሉት () አላማ አስፈፃሚ
ዳይሬክቶሬቶች እንዲኖሩት ተደርጎ ተደራጅቷል ፡፡

የዋና ዋና ተግባራት አደረጃጀት እና የስራ ክፍል

የሬጅስትራል ስራ ክፍል

49
  £dTl’å¿ ክ^ ወይም አቤቱታ ተቀባይነት አጣርቶ ለችሎት ማቅረብ

 የዳኝነት ገንዘብ እዲከፈል ማዘዝ እና ቃለመሃላ ማስፈፀም

 ፋይል መክፈት

 መሸኛ እና L¼V¦ ላይ ፈርሞ ’Ã ማድረግ፣

 የተወሰኑ መዝገቦችን አወራርሶ ተመላሽ ማድረግ

 የውሳኔ ግልባጭ መሽኛ ማህተም አድርጎ መስጠት

 የዳኝነት ገንዘብ መቀበል

 ዳታ መመዝግብ ለባለጉዳይ የቀጠሮ ጊዜ መረጃ መስጠት

 የውሳኔ ግልባጭ እና ልዩ ልዩ ትዕዛዞችን መፃፍና ለባለጉዳይ መስጠት

 ውሳኔ ያገኙ መዝገቦችን ማደራጀት፣ማስተዳደርና፣መቆጣጠር፤
 መዝቦች ለዳኝትም ሆነ ሌላ ሥራ ሲፈለጉ በተፈለገው ጊዜና ቦታ የማቅረብ፤
£dTl’å¿ ክ^ lL^Mr †ŠWŒZ ’å]}ð L^ºr
 የወንጀል፤ የደንብ መተላለፍ እና የጊዜ ቀጠሮ ጉዳዬችን መርምሮ ውሳኔ መስጠት
 የፍታብሄር ጉዳዬችን መርምሮ ውሳኔ መስጠት
 ዋስ ለመሆን የሚቀርቡ ጥያቄ ወይም አቤቱታዎች ላይ መርምሮ ተገቢውን ትዕዛዝ መስጠት
 በቃለ መሃላ የሚቀርቡ ልዩ ልዩ አቤቱታዎች ላይ ትዕዛዝ መስጠት
 የማህበራዊ ፍርድ ቤቶች የፍታብሄር የይግባኝ ቅሬታዎችን መርምሮ ውሳኔ መስጠት
 £’À~ ŠéQW †lîpýq ላይ መርምሮ ውሳኔ መስጠት
 የ r˜›œ ፋይልጉዳዬችን መርምሮ ውሳኔ መስጠት

 የቀረበውን መዝገብ መርምሮ ለዳኛ የውሳኔ ሀሳብ ማቅረብ

50
 3.11 የስራ ሂደቱ የላቀ ስዕላዊ መግለጫ

የሚፈለገው የግብ ስኬት/ስኬቶች (Desired Out come) እና በጥረት ተደራሽ ግብ (Stretch Objectives)

የስራ ሂደቱ የላቀ ስልዕላዊ መግለጫ /High Level Map/ ማስቀመጥ

£MëdYlå £’¿¯G ’¨N £ÙqnHîY †lîpýq ˆ~ £Œ^ †lîpýq

LdlG

£dTl’å¿ Œ^ lL^Mr †ŠWŒZ ’å]}ð L^ºr

በዳኝነት አገልግሎቱ የረካ ተገልጋይ

51
 †«é^ RW Bìªr œYœY ^˜F”í L·EÁ LPTq”í /detail mapping/
የሚቀርቡ የክስ አቤቱታዎችን
የሚቀርቡ መቀበልመቀበል
የክስ አቤቱታዎችን

የዳኝነት በማስከፈል/በነፃ መዝገብ የትዕዛዝ ፋይል ከፍቶ ለችሎት

የወንጀል መዝገብ ለችሎት
ማቅረብ በመክፈት ለችሎት ማቅረብ ማቅረብ

የወንጀል ክስ መስማት የፍትሀብሄር ክስ መስማት

የግል አቤቱታ መስማት

ለጉዳዩ ግራቀኙን ማስረጃ መዝኖ ውሳኔ

የእምነት ክህደት የፍ/ቤት መር
የመጥሪያ ትዕዛዝ በተቀመው ማከራከር መስጠት
ቃል መስማት አስማሚነት
ጊዜገደብመ
(ብይን) ማድረስ መስማማት
ከናወኑንማ
ምስክር መስማት
ረጋጥ/የዝ መቃወሚያ ተቀብሎ
ማስረጃ መመዘን ምስክር
ብ ፍሰት ማከራከር
አስተዳደር መስማት
መልስ ማቀባበል
የነፃ ወይም
የጥፋተኝነት በቀረበ መቃወሚያ
መዝገብ
የማስተካከያ እርምጃ

ውሳኔ መስጠት ላይ ውሳኔ መስጠት

መውሰድ ሪፖር

የውሳኔ ግልባጭ መመርመር

ማቅረብ

መስጠት
የቅጣት ውሳኔ
መስጠት
ፍርድ መስጠት
የፍርድ አፈፃፀም
መዝገብ መክፈት ቅጣት መፈፀሙን ውሳኔ
ማረጋገጥ መስጠት
ፍርድ
52 የአፈጻጸም ማስፈፀም
መፍቻ መስጠት እውቅና ማሰጠት
 3.12 የነባሩና የአዲሱ የስራ ሂደት ንጽጽር

ተ.ቁ ዋና ዋና ተግባራት/አገልግሎቶች አዲሱ የስራ ሂደት ነባሩ የስራ ሂደት

1 £dTl’å¿ Š^ lL^Mr †ŠWŒZ - 100% Ø^~” ¾Öuk 100% ¾vKÑ<Ç¿” õLÔƒ ÁTEL Ÿõ}— 2 ¨` S ካከለኛ -- uÑ>²? kÖa ƒ እ ³´/ ¾SeÖƒ e^ u’v\ ›c^` Ÿõ}— ¨”ËM 3 ¨`

’å]}ð L^ºr 21 ቀን ዝቅተኛ 7 ቀን እ”Ç=J” ÃÅ[ÒM:: መካከለኛ 28 k” ዝቅተኛ 14 ቀን ècÉ ¾’u[¨<” ›G<”

- 100% Ø^~” ¾Öuk 100% ¾vKÑ<Ç¿” õLÔƒ ÁTEL u 5 k” እ”Ç=J”

-- u¨”ËM“ Å”w S}LKõ ¡`¡` ¾ScTƒ“ ¨<d’@ ¾SeÖƒ e^ u’v\ ›c^`
ÃÅ[ÒM ::
7 k” ¾’u[¨<” ›G<” -- uSÅu— õ ታ wH@` ¡`¡` SeTƒ“ ¨<d’@
- u¨”ËM“ Å”w S}LKõ ¡`¡` ¾ScTƒ“ ¨<d’@ ¾SeÖƒ e^ 100% Ø^~” ¾Öuk SeÖƒ e^ u’v\ ›c^` 6 ¨` ÃðÏ ¾’u[¨<” ›G<”
100% ¾vKÔÇ¿” õLÔƒ ÁTEL u3 ¨` እ”Ç=J” ÁÅ`ÒM::
- uƒ እ ³´ óÃM ¡`¡` ¾SeTƒ“ ¨<d’@ ¾SeÖƒ e^ ›G<” 100% Ø^~” ¾Öuk - uƒ እ ³´ óÃM ¡`¡` ¾SeTƒ“ ¨<d’@ ¾SeÖƒ e^ u’v\ ›c^` 4 k” ÃðÏ
100% ¾vKÑ<ÇÄ” õLÔƒ ÁTEL u2 k” ¨<eØ እ”Ç=J” ÃÅ[ÒM Ue¡` ¾’u[¨<”

SeTƒ k`„ unK SHL w‰ ¨<d’@ Ãc×M እ”Ç=G<U uÒ²?× S ታ¨Ï

4 ’]}ð £p\ºmt’å¿ ÙqnBñY
µå«©v M^ÔÐN
¾T>ÁeðMÒ†¨<” Ñ<ÇÄ‹ u}SKŸ} Ò²?ר< uk[u u"10" k” ¨<eØ ¨<d’@
Ãc×M::
- ¾Ñ<ÇÄ‹ õcƒ ¡ƒƒM ›ÑMÓKAƒ 80%
- የግልግል ዳኝነት አገልግሎት 100%
†Aå¿ 100% ¼Wpý¿ £ºld 100% £ª¿lƒ’å¿ ÙFµår ¦MôF lÙqnBñY †ÔÑÐN RW l}mU †PWY 3 ወር¨Ô³ ነበር፡፡
በፍታብሔር የአፈፃፀም ስራ በሁለት ወር ጊዜ ውስጥ ይከናወናል

53
3.13 በተቀረፀው አዲሱ የስራ ሂደት የተገኙ ለውጦች ከአራቱ የቢ.ፒ.አር የማዕዘን ድንጋዮች አንፃር

በተቀረጽው አዲስ የስራ ሂደት የተገኙ ለውጦች ከአራቱ የቢ.ፒ.አር የማዕዘን ድንጋዮች አንጻር

1. መሰረታዊ አስተሳሰብ (Fundamental Rethinking)

kÅU c=M u’v\ ¾e^ H>Ń ¾’u\ T’q‹” u›Ç=e ›e}dcx‹ እ”Ç=}Ÿ<“ u›Ç=e ›c^` እ”Ç=k¾\ uTÉ[Ó ›Ç=c<¾e^

H>Ń }k`ጾአ M:: u²=G< Sc[ƒ ¾}ÑMÒ¿” ‹Óa‹ ŸSc[~ ŸSõ ታ ƒ ¾}ÖnT>¨<” õLÔƒ Ÿ ሟሟ Lƒ፣ ¾Ów eŸ?ƒ”
}Å^i uTÉ[Ó K}ÖnT>¨< እ c?ƒ ŸSõÖ` ›£Á ታ ex ¾}k[ç uSJ’< Ÿ’v\ ¾e^ H>Ń uSc[ታ© ›e}dcw ¾}K¾ ’¨< ::

2. ስር ነቀል አሰራር ሂደት ቀረጻ (Radical Redesigning)

›Ç=c <¾e^ H>Ń በነባሩ አሠራር ከሌሎች ተግባራት ጋር ተደርቦና በአግባቡ ሳይተነተኑ በአንድ ላይ
ታምቀው ይሠሩ የነበረበትንና ባለቤት ያልበራቸውን ተግባራት ባለቤት በመስጠት እና ያልነበሩ አዳዲስ
ተግባራትን በመጨመር ተገልጋይ ተኮር ያልነበሩና ለአሠራር አመቺ ያልነበሩ ተግባራትን ከስር መሠረታቸው
በመቀየር ስር ነቀል የሆነ ለውጥ በሚያመጣ መልኩ ተዋቅሯል፡፡

3. እ S ርታዊ ለውጥ (Dramatic Change)

›Ç=c<¾e^ H>Ń u’v\ ›c^` H>Ń ¨<eØ ›Lc^ ÁK< ›aÑ@ ›e}dcx‹” u›Ç=c ›e}dcx‹“ ›c^a‹ ¾}"“ ¾Iw[}cu<”
‹Óa‹“ õLÔ„‹ Sc[ƒ ÁÅ[Ñ እመርታዊ K¨<Ø K=ÁS× uT>‹M ¾›c^` H>Ń ¾}k[ç uSJ’< እ S`ታ© K¨<Ö<
uÑ>²?፣ uØ^ƒ“ በእርካታ ተቀምጧል፡፡

4. H>Ń” Sc[ƒ ÁÅ[Ñ (Process Based)

›Ç=c<¾e^ H>Ń u}KÁ¿ ¾e^ ¡õKA‹፣ u<É•‹“ u}u×Öc ›Å[Í˃ Ãc\ ¾’u\ e^‹“ ›ÑMÓKA„‹” uTek[ƒ u›”É

H>Ń e` }óØa›© õc„‰†¨<” Öwk¨< K}ÑMÒ¿ }ÚT] እ c?ƒ uT>ðØ`፣ ¨Ü”“ Ñ>²?” uT>qØw ð×”“ Ø^ƒ ÁK¨<
›ÑMÓKAƒ SeÖƒ uT>Áe‹M SMŸ< ¾}Å^Ë uSJ’< ¾}k[ç¨<¾e^ H>Ń ¾Sc[ታ© ¾e^ H>Ń K¨<Ø S`J‹”“
vI]Áƒ” ÁTEL ’¨< ::

54
 ክፍል አራት

አደረጃጀት

›Å[Í˃ /Organize and together/ Å[Í ›”É /Stage One/

¾e^ H>Å~ SÖ]Á: አቤቱታ መቀበል ¡e SeTƒ እ“ ¨<d’@ SeÖƒ አብይ የስራ ሂደት

}.l Ów›ƒ / input / ª“ª“ }Óv^ƒ upÅU }Ÿ}M ¨<Ö?ƒ„‹ /Out Put / ¾Ów eŸ?ƒ Out Come }ÑMÒÄ‹ õLÔ„‰†¨<
55
 Milestone Activities in
their sequence/

¨”ËM

 ¾¡e ›u?~ታ SkuM - Ÿdi/}Ÿdi' IÒ© - - የሚፈቀደው የጊዜ

¾}cÖ ªeƒ“ ¨ÃU Ñ>²? kÖa - }ÑT‹“ õƒG©
 ክስ መስማትና ማከራከር ¨<d’@ Öun/¨Ÿ=M ቀጠሮ
 ማስረጃ መስማት ›u?~ታ SkuM ›S ልካች
ቀን እንደ ወንጀሉ
 ውሳኔ መስጠት
¾}cÖ“ ¾}ðìS
Ñ>²? kÖa - ¡e SeTƒ እ“ ቅለትና ክብደት ቢሆን
TŸ^Ÿ`
ªeƒ“ ØÁo ¨<d’@/ትእዛዝ
- ¾T>ðkŨ< ¾ªeƒ“ Ñ”²w
¾SÁ¹ ØÁo

w`u^ ጥያቄ ¾}Ö`×]¨<” ›pU እ“

õƒwN?` Ñ<ÇÄ‹ ¾¨”ËK<” G<’@ታ

 ¡e ¨ÃU›u?~
ÁÑ“²u እ”Ç=J”::
 ×Mn MÓv ØÁo
 Sn¨T>Á ØÁo
¾›ÑMÓKAƒ ›c×Ö<
 ¨Ü“ Ÿ=d^ ØÁo
 ¾›ðíìU ØÁo
ፈጣንና የተቀላጠፈ
 uK?Kuƒ ¾}¨c’ ¨d’@/ƒ°³³/ Ã’dM˜ ØÁo

 ¾ እ ÓÉ ƒ°³´ ÃcÖ˜ /Ã’dM˜ ØÁo ቢሆ

 kÖa Ãcu`M˜
ƒ°³´ ጉዳዮች - uIÑ< Sc[ƒ uÓMê ‹KAƒ

¾¨^i’ƒ ØÁo SÇ–ƒ::

 ¾vM’ƒ“ T>eƒ’ƒ Øáo

 VÓ²=ƒ’ƒ
 ¾eU K¨<Ø
 ¾SØóƒ/¾Vƒ ÓUƒ ¨<d’@

56
 ¾e^ H>Å~ S’h Ów›ƒ/Ów›„‹/ ª“ ª“ }Óv^ƒ upÅU }Ÿ}M ¨<Ö?ƒ/¨<Ö?„‹ Ów eŸ?ƒ }ÑMÒÄ‹“ ¾}ÑMÒÄ‹ ðLÔ„‹ ¾T>Ádà c”Ö[»

}.l ª“ ª“ ¾e^ }Óv^ƒ

57
 1 የጊዜ ቀጠሮ ¾ƒ Ãc^M e^¨< SŠ Ãc^M uT” Ãc^M ÉÓÓVi ¾T>ð˨< Ñ>²?

1.1 - ፎርማሊቲ መሟላቱን አረጋግጦ ፋይል መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ጉዳዩ እንደቀረበ የፍርድ ኦፊሰር 10 ደቂቃ
እንዲከፈት መምራት

1.2 - የዋስትና አቤቱታ ሲቀርብ ዳኝነት

መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት አቤቱታ ሲቀርብ የፍርድ ኦፊሰር 15 ደቂቃ
ማስከፈል ፋይል ተከፍቶ ለችሎት
እንዲቀርብ መምራት
1.3 - አቤቱታዎች ሲቀርቡ ተያይዞና ተሰይሞ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት አቤቱታ ሲቀርብ የፍርድ ኦፊሰር 5 ደቂቃ
ለችሎት እንዲቀርብ መምራት

1.1 - ፋይል መክፈት /ፎርም መሙላት መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ጉዳዩ ሲመራ የመዝገብ ቤት /ፋይል ከፋች/ 20 ደቂቃ

1.2 - ቁጥር መለጠፍ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ፋይል ሲከፈት የመዝገብ ቤት /ፋይል ከፋች/ 10 ደቂቃ

1.3 - ለባለጉዳይ ቁጥር መስጠት መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ፋይል ሲከፈት የመዝገብ ቤት /ፋይል ከፋች/ 2 ደቂቃ

1.4 - የትእዛዝ ግልባጭ በማህተም ማረጋገጥና መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ውሳኔ ሲሰጥ የመዝገብ ቤት /ፋይል ከፋች/ 5 ደቂቃ
መስጠት
1.5 - የተዘጉ መዝገቦችን በቅደም ተከተል መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ከተዘጋ በኋላ የመዝገብ ቤት /ፋይል ከፋች/ 30 ደቂቃ
ማደራጀት
1.6 - የተዘጉ መዝገቦችን ሲፈለጉ ማውጣትና መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት መዝገብ ሲፈለግ የመዝገብ ቤት /ፋይል ከፋች/ 4 ሰዓት
ማቅረብ
1.7 - የቀጠሮ መዝገቦችን ለችሎት ፀሀፊ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ቀጠሮ ሲኖር የመዝገብ ቤት /ፋይል ከፋች/ 20 ደቂቃ
ማቅረብ
1.8 - የመዝገብ መከታተያ ካርድ መሙላት መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት መዝገብ ሲፈለግ የመዝገብ ቤት /ፋይል ከፋች/ 10 ደቂቃ

1.1 - መዝገብ ሰይሞ ለችሎት ማቅረብ የችሎት ፀሐፊ /ረዳት ኦፊሰር/

መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ፋይል ሲከፈት 10 ደቂቃ

1.2 - መጥሪያ ጽፎ ወጪ ማድረግ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ትእዛዝ ሲሰጥ የችሎት ፀሐፊ /ረዳት ኦፊሰር/ 15 ደቂቃ

58
1.3 - ትእዛዝ ወጪ ማድረግ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ትእዛዝ ሲሰጥ የችሎት ፀሐፊ /ረዳት ኦፊሰር/ 15 ደቂቃ

1.4 - የዋስትና ፎርም ማስፈረም መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ዋስትና ሲፈቀድ የችሎት ፀሐፊ /ረዳት ኦፊሰር/ 20 ደቂቃ

1.5 - የእስር ወራንቲ /መፍቻ/ ወጪ ማድረግ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ትእዛዝ ሲሰጥ የችሎት ፀሐፊ /ረዳት ኦፊሰር/ 10 ደቂቃ

1.6 - የገጽ /የቀላጤ/ ክፍያ ማስከፈል መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ወጪ ሲደረግ የችሎት ፀሐፊ /ረዳት ኦፊሰር/ 5 ደቂቃ

1.7 - በትእዛዝ የሚቀርቡ የሰነድ ማስረጃዎችን መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ጉዳዩ ሲቀርብ የችሎት ፀሐፊ /ረዳት ኦፊሰር/ 15 ደቂቃ
ከመዝገብ ጋር አያይዞ ለዳኛ ማቅረብ

25

›Å[Í˃:- Å[Í G<Kƒ

59
 }.l ¾ƒ Ãc^M e^¨< SŠ Ãc^M uT” Ãc^M ÉÓÓVi ¾T>ð˨< Ñ>²?

የጊዜ ቀጠሮ

ª“ ª“ ¾e^ }Óv^ƒ

1.1 - ዳታ መመዝገብ /የፋይሉን ሙሉ መረጃ ማስገባት መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት መዝገብ ሲከፈት ዳታ ኢንኮደር 20 ደቂቃ

1.2 - የቀጠሮ ቀንና ምክንያት መመዝገብ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት መዝገብ ሲመለስ ዳታ ኢንኮደር 20 ደቂቃ

1.3 - ትእዛዝ በመረጃ ቋት ማስገባት መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ትእዛዝ ሲሰጥ ዳታ ኢንኮደር 20 ደቂቃ

1.4 - የመዝገብ ጉዳዮችን ሪፖርት ማዘጋጀት መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት በየሩብ ዓመቱ ዳታ ኢንኮደር 15 ደቂቃ

1.5 - መረጃ ሲጠየቅ ለባለ ጉዳዮች መስጠት መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ጥያቄ ሲቀርብ ዳታ ኢንኮደር 10 ደቂቃ

1.1 - ከችሎት ፀሀፊ መዝገብ ተረክቦ ለዳኛ ማቅረብ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት መዝገብ ሲከፈት ችሎት አስከባሪ 10 ደቂቃ

1.2 - ለምርመራ የተቀጠሩ መዝገቦችን ከቀጠሮ ቀን በፊት ለዳኛ ማቅረብ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ከቀጠሮ በፊት ችሎት አስከባሪ 10 ደቂቃ

1.3 - እንዲቀርቡ የታዘዙ መዝገቦችን ከችሎት ፀሀፊ መረከብና ለዳኛ ማቅረብ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ትእዛዝ ሲሰጥ ችሎት አስከባሪ 10 ደቂቃ

1.4 - ባለጉዳዮችን ወደ ችሎት አዳራሽ እንዲገቡ ማድረግ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት በቀጠሮ ቀን ችሎት አስከባሪ 5 ደቂቃ

1.5 - ባለጉዳዮችን በቅደም ተከተል ጥሪ ወደ ችሎት ማስገባት መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ችሎት ሲጀመር ችሎት አስከባሪ 5 ደቂቃ

1.6 - መዝገቦችን ከዳኛ ወደ ችሎት ፀሀፊ መመለስ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ጉዳዩ እንዳለቀ ችሎት አስከባሪ 10 ደቂቃ

60
 - የፍ/ቤቱን የስራ ቋንቋ ለማይችሉ ተገልጋዮች የትርጉም ቋንቋ የማይችል
መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት አስተርጓሚ 30 ደቂቃ
አገልግሎት መስጠት ሲቀርብ

1.1 - ትዕዛዞችን መፃፍ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ትእዛዝ ሲሰጥ ሴክሬተሪ 30 ደቂቃ

1.2 - ውሳኔዎችን መፃፍ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ውሳኔ ሲሰጥ ሴክሬተሪ 4 ሰዓት

1.3 - ፎርማት ማዘጋጀት መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ሲፈለግ ሴክሬተሪ 20 ደቂቃ

1.4 - የእስር ወራንቲ /መፍቻ/ መፃፍ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ትእዛዝ ሲሰጥ ሴክሬተሪ 20 ደቂቃ

1.5 - የውሳኔ /ትእዛዝ/ ግልባጭ ትክክለኛነት በቲተር ማህተም ውሳኔ/ትእዛዝ 20 ደቂቃ

መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ሴክሬተሪ
ማረጋገጥ ሲፃፍ

61
 }.l

የጊዜ ቀጠሮ ¾T>ð˨<

¾ƒ Ãc^M e^¨< SŠ Ãc^M uT” Ãc^M ÉÓÓVi Ñ>²?

ª“ ª“ ¾e^ }Óv^ƒ

1.1 - የግራ ቀኙን ማንነት መለየትና ማረጋገጥ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት

ፋይል ሲቀርብ Ç— 10 ደቂቃ

1.2 - የጊዜ ቀጠሮ የተጠየቀበትን አቤቱታ መስማት መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት

በችሎት Ç— 15 ደቂቃ

1.3 - የተጠረጠረበትን የክስ አቤቱታ መቀበል መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት

በችሎት Ç— 15 ደቂቃ

1.4 - ተጨማሪ ቀጠሮ ከባድ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት

በችሎት Ç— 3 ወር

መካከለኛ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት

በችሎት Ç— 1 ወር ከ 15 ቀን

ቀላል መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት በችሎት Ç— 1 ወር

1.5 - የዋስትና መብት መጠበቅ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት

ጥያቄ ሲቀርብ Ç— 20 ደቂቃ

1.6 - የመያዣ እና የብርበራ አቤቱታ ሲቀርብ ትእዛዝ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት Ç—

አቤቱታ ሲቀርብ 30 ደቂቃ
መስጠት
ዋስ ለመሆን የሚቀርብ አቤቱታ

1.1 - የዋስትና ጥያቄው ብቁ መሆኑን መመርመር መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት

ጥያቄ ሲቀርብ Ç— 1 ሰዓት

1.2 - ዋስትናው ንብረት ከሆነ ተከብሮ እንዲቆይ ማዘዝ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት
ዋስትና ሲፈቀድ Ç— 30 ደቂቃ

1.3 - ጥያቄው ብቁ ሲሆን ተቀብሎ እንዲለቀቅ ማዘዝ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ዋስትና መሟላቱ Ç— 20 ደቂቃ
ሲረጋገጥ

62
 27

}.l

የወንጀልና ደንብ መተላለፍ ¾T>ð˨<

2
¾ƒ Ãc^M e^¨< SŠ Ãc^M uT” Ãc^M ÉÓÓVi Ñ>²?

ª“ ª“ ¾e^ }Óv^ƒ

2.1 - ፎርማሊቲ መሟላቱን አረጋግጦ ፋይል እንዲከፈት መምራት መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ጉዳዩ እንደቀረበ የፍርድ ኦፊሰር 10 ደቂቃ

2.2 - መጥሪያና መሸኛ መፈረም መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ጉዳዩ እንደቀረበ የፍርድ ኦፊሰር 5 ደቂቃ
-
2.3 - አቤቱታዎች ሲቀርቡ ተያይዞና ተሰይሞ ለችሎት እንዲቀርብ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት አቤቱታ ሲቀርብ የፍርድ ኦፊሰር 5 ደቂቃ
መምራት

2.1 - ፋይል መክፈት /ፎርም መሙላት መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ጉዳዩ ሲመራ የመዝገብ ቤት /ፋይል ከፋች/ 20 ደቂቃ

2.2 - ቁጥር መለጠፍ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ፋይል ሲከፈት የመዝገብ ቤት /ፋይል ከፋች/ 10 ደቂቃ

2.3 - ለባለጉዳይ ቁጥር መስጠት መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ፋይል ሲከፈት የመዝገብ ቤት /ፋይል ከፋች/ 2 ደቂቃ

2.4 - የትእዛዝ /ውሳኔ/ ግልባጭ በማህተም ማረጋገጥና መስጠት መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ውሳኔ ሲሰጥ የመዝገብ ቤት /ፋይል ከፋች/ 5 ደቂቃ

2.5 - የተዘጉ መዝገቦችን በቅደም ተከተል ማደራጀት መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ከተዘጋ በኋላ የመዝገብ ቤት /ፋይል ከፋች/ 30 ደቂቃ

2.6 - የተዘጉ መዝገቦችን ሲፈለጉ ማውጣትና ማቅረብ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት መዝገብ ሲፈለግ የመዝገብ ቤት /ፋይል ከፋች/ 4 ሰዓት

2.7 - የቀጠሮ /የምርመራ/መዝገቦችን ለችሎት ፀሀፊ ማቅረብ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ከቀጠሮ በፊት የመዝገብ ቤት /ፋይል ከፋች/ 20 ደቂቃ

63
2.8 - የመዝገብ መከታተያ ካርድ መሙላት መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት መዝገብ ሲፈለግ የመዝገብ ቤት /ፋይል ከፋች/ 10 ደቂቃ

2.1 - መዝገብ ሰይሞ ለችሎት ማቅረብ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ፋይል ሲከፈት የችሎት ፀሐፊ 10 ደቂቃ

2.2 - መጥሪያ ጽፎ ወጪ ማድረግ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ትእዛዝ ሲሰጥ የችሎት ፀሐፊ 15 ደቂቃ

2.3 - ትእዛዝ ወጪ ማድረግ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ትእዛዝ ሲሰጥ የችሎት ፀሐፊ 15 ደቂቃ

2.4 - የዋስትና ፎርም ማስፈረም መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ዋስትና ሲፈቀድ የችሎት ፀሐፊ 20 ደቂቃ

2.5 - የእስር ወራንቲ /መፍቻ/ ወጪ ማድረግ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ትእዛዝ ሲሰጥ የችሎት ፀሐፊ 10 ደቂቃ

2.6 - የገጽ /የቀላጤ/ ክፍያ ማስከፈል መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ወጪ ሲደረግ የችሎት ፀሐፊ 5 ደቂቃ

2.7 - በትእዛዝ የሚቀርቡ የሰነድ ማስረጃዎችን ከመዝገብ ጋር አያይዞ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ጉዳዩ ሲቀርብ የችሎት ፀሐፊ 15 ደቂቃ
ለዳኛ ማቅረብ

28
64
 }.l ¾T>ð˨<
¾ƒ Ãc^M e^¨< SŠ Ãc^M uT” Ãc^M ÉÓÓVi Ñ>²?
ª“ ª“ ¾e^ }Óv^ƒ

የወንጀልና ደንብ መተላለፍ

2.1 - ዳታ መመዝገብ /የፋይሉን ሙሉ መረጃ ማስገባት መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት

መዝገብ ሲከፈት ዳታ ኢንኮደር 20 ደቂቃ

2.2 - የቀጠሮ ቀንና ምክንያት መመዝገብ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት

መዝገብ ሲመለስ ዳታ ኢንኮደር 20 ደቂቃ

2.3 - ትእዛዝ በመረጃ ቋት ማስገባት መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት

ትእዛዝ ሲሰጥ ዳታ ኢንኮደር 20 ደቂቃ

2.4 - የመዝገብ ጉዳዮችን ሪፖርት ማዘጋጀት መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት

በየሩብ ዓመቱ ዳታ ኢንኮደር 15 ደቂቃ

2.5 - መረጃ ሲጠየቅ ለባለ ጉዳዮች መስጠት መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት

ጥያቄ ሲቀርብ ዳታ ኢንኮደር 10 ደቂቃ

2.1 - ከችሎት ፀሀፊ መዝገብ ተረክቦ ለዳኛ ማቅረብ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት መዝገብ ሲከፈት ችሎት አስከባሪ 10 ደቂቃ

2.2 - ለምርመራ የተቀጠሩ መዝገቦችን ከቀጠሮ ቀን በፊት ለዳኛ ማቅረብ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ከቀጠሮ በፊት ችሎት አስከባሪ 10 ደቂቃ

2.3 - እንዲቀርቡ የታዘዙ መዝገቦችን ከችሎት ፀሀፊ መረከብና ለዳኛ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ትእዛዝ ሲሰጥ ችሎት አስከባሪ 10 ደቂቃ
ማቅረብ
2.4 - ባለጉዳዮችን ወደ ችሎት አዳራሽ እንዲገቡ ማድረግ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት በቀጠሮ ቀን ችሎት አስከባሪ 5 ደቂቃ

2.5 - ባለጉዳዮችን በቅደም ተከተል ጥሪ ወደ ችሎት ማስገባት መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ችሎት ሲጀመር ችሎት አስከባሪ 5 ደቂቃ

65
2.6 - መዝገብ ከዳኛ ወደ ችሎት ፀሀፊ መመለስ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ጉዳዩ እንዳለቀ ችሎት አስከባሪ 10 ደቂቃ

- የፍ/ቤቱን የስራ ቋንቋ ለማይችሉ ተገልጋዮች የትርጉም አገልግሎት ቋንቋ የማይችል

መስጠት መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት አስተርጓሚ 30 ደቂቃ
ሲቀርብ

2.1 - ትዕዛዞችን መፃፍ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ትእዛዝ ሲሰጥ ሴክሬተሪ 30 ደቂቃ

2.2 - ውሳኔዎችን መፃፍ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ውሳኔ ሲሰጥ ሴክሬተሪ 4 ሰዓት

2.3 - ፎርማት ማዘጋጀት መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ሲያስፈልግ ሴክሬተሪ 20 ደቂቃ

2.4 - የእስር ወራንቲ /መፍቻ/ መፃፍ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ትእዛዝ ሲሰጥ ሴክሬተሪ 20 ደቂቃ

2.5 - የውሳኔ /ትእዛዝ/ ግልባጭ ትክክለኛነት በቲተር ማህተም ማረጋገጥ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ውሳኔ/ትእዛዝ ሴክሬተሪ
20 ደቂቃ
ሲፃፍ

66
 29

}.l
ª“ ª“ ¾e^ }Óv^ƒ

¾ƒ Ãc^M e^¨< SŠ Ãc^M uT” Ãc^M

ÉÓÓVi ¾T>ð˨< Ñ>²?
የወንጀልና ደንብ መተላለፍ

2.1 - የግራ ቀኙን ማንነት መለየትና ማረጋገጥ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ፋይል ሲቀርብ ዳኛ 10 ደቂቃ

2.2 - የቀረበበትን የክስ አቤቱታ ማሰማት መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ግራ ቀኙ ሲቀርብ ዳኛ 30 ደቂቃ

2.3 - የእምነት ክህደት ቃል መቀበል ዳኛ

መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ተካሳሽ ሲቀርብ 10 ደቂቃ

2.4 - ተከሳሽ ካመነ የዓቃቤ ህግ አስተያየት መቀበል መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ተከሳሽ ሲያምን ዳኛ 30 ደቂቃ

2.5 - የቅጣት ውሳኔ መስጠት መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ጥፋተኛ ሲሆን ዳኛ 30 ደቂቃ

2.6 - ተከሳሽ ከካደ የዋስትና መብት ጠብቆ /በእስር ላይ ቆይቶ/ ዳኛ

መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ሲክድ 10 ደቂቃ
የዓ/ህግ ምስክሮች እንዲቀርቡ መቅጠር
2.7 - በቀጠሮ ቀን ምስክር መስማት መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ምስክሮች ሲቀርቡ ዳኛ 35 ደቂቃ

2.8 - መዝገብ መመርመር መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ክርክሩ ሲጠናቀቅ ዳኛ 1 ቀን

67
2.9 - ውሳኔ መስጠት ምርመራው ዳኛ 2 ቀን
መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት
ሲጠናቀቅ

30

}.l

¾T>ð˨<
3 ¾ ፍትሐብሄር ጉዳዮች ¾ƒ Ãc^M e^¨< SŠ Ãc^M uT” Ãc^M ÉÓÓVi Ñ>²?
ª“ ª“ ¾e^ }Óv^ƒ

3.1 - ¾¡e ›u?~ታ ሲቀርብ ፎርማሊቲ መሟላቱን መለየት የዳኝነት

መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ጉዳዩ እንደቀረበ የፍርድ ኦፊሰር 30 ደቂቃ
ተከፍሎ ፋይል እንዲከፈት መምራት
3.2 - ወጪና ኪሳራ ጥያቄዎችን ከዋናው መዝገብ ጋር ተያይዞና ተሰይሞ
መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ጉዳዩ እንደቀረበ የፍርድ ኦፊሰር 10 ደቂቃ
አንዲቀርብ ለችሎት እንዲቀርብ መምራት
3.3 - ቃለ መሃላ ማስፈፀም ከመዝገብ ተያይዞና ተሰይሞ ለችሎት መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት አቤቱታው እንደቀረበ የፍርድ ኦፊሰር 5 ደቂቃ
እንዲቀርብ መምራት
68
3.4 - መሸኛና መጥሪያ እና የመስሪያ ቤት ፈቃድ ደብዳቤ ላይ መፈረም መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ተዘጋጅቶ ሲቀርብ የፍርድ ኦፊሰር 10 ደቂቃ

3.5 - ውሳኔ/ትእዛዝ ግልባጭ እንዲሰጥ መምራት መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ጥያቄ ሲቀርብ የፍርድ ኦፊሰር 10 ደቂቃ

3.6 - የግራ ቀኙን መልስ ማቀባበል መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት መልስ ሲሰጥ የፍርድ ኦፊሰር 5 ደቂቃ

3.7 - የአፈፃፀም አቤቱታ ሲቀርብ ከዋናው መዝገብ ተያይዞ ዳኝነት መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት አቤቱታ ሲቀርብ የፍርድ ኦፊሰር 5 ደቂቃ
ተከፍሎ ለችሎት እንዲቀርብ መምራት
3.8 - ከቀበሌ ወይም ከሚመለከተው አካል የሚመጡ ማስረጃዎች
መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ማስረጃ ሲቀርብ የፍርድ ኦፊሰር 3 ደቂቃ
በመቀብል ከፋይል ጋር ተያይዞ በቀጠሮ ቀን ለችሎት እንዲቀርብ
መምራት

3.1 - ፋይል መክፈት /ፎርም መሙላት መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ጉዳዩ ሲመራ የመዝገብ ቤት /ፋይል ከፋች/ 20 ደቂቃ

3.2 - ቁጥር መለጠፍ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ፋይል ሲከፈት የመዝገብ ቤት /ፋይል ከፋች/ 10 ደቂቃ

3.3 - ለባለጉዳይ ቁጥር መስጠት መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ፋይል ሲከፈት የመዝገብ ቤት /ፋይል ከፋች/ 2 ደቂቃ

3.4 - የውሳኔ ግልባጭ በማህተም ማረጋገጥና መስጠት መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ውሳኔ ሲሰጥ የመዝገብ ቤት /ፋይል ከፋች/ 5 ደቂቃ

3.5 - የተዘጉ መዝገቦችን በቅደም ተከተል ማደራጀት መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ከተዘጋ በኋላ የመዝገብ ቤት /ፋይል ከፋች/ 30 ደቂቃ

3.6 - የተዘጉ መዝገቦችን ሲፈለጉ ማውጣትና ማቅረብ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት መዝገቡ ሲፈለግ የመዝገብ ቤት /ፋይል ከፋች/ 4 ሰዓት

3.7 - የቀጠሮ መዝገቦችን ለችሎት ፀሐፊ ማቅረብ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ቀጠሮ ሲኖር የመዝገብ ቤት /ፋይል ከፋች/ 20 ደቂቃ

3.8 - የመዝገብ መከታተያ ካርድ መሙላት መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት መዝገብ ሲፈለግ የመዝገብ ቤት /ፋይል ከፋች/ 10 ደቂቃ

69
 31

}.l

¾ ፍትሐብሄር ጉዳዮች
¾ƒ Ãc^M e^¨< SŠ Ãc^M uT” Ãc^M ÉÓÓVi ¾T>ð˨< Ñ>²?
ª“ ª“ ¾e^ }Óv^ƒ

3.1 - መዝገብ ሰይሞ ለችሎት ማቅረብ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ፋይል ሲከፈት የችሎት ፀሐፊ 10 ደቂቃ
/ረዳት ኦፊሰር/
70
3.2 - መጥሪያ ጽፎ ወጪ ማድረግ የችሎት ፀሐፊ
መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ትእዛዝ ሲሰጥ 15 ደቂቃ

3.3 - ትእዛዝ ወጪ ማድረግ የችሎት ፀሐፊ

መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ትእዛዝ ሲሰጥ 15 ደቂቃ

3.4 - የውሳኔ ግልባጭ በመሸኛ ለስር ፍ/ቤት መላክ የችሎት ፀሐፊ

መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ውሳኔ ሲሰጥ 15 ደቂቃ

3.5 - የቀጠሮ መዝገቦች ከቀጠሮ ቀን በፊት ሰይሞ ለችሎት ማቅረብ የችሎት ፀሐፊ
መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ከቀጠሮ በፊት 10 ደቂቃ

3.1 - ዳታ መመዝገብ /የፋይሉን ሙሉ መረጃ ማስገባት መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት መዝገብ ሲከፈት ዳታ ኢንኮደር 30 ደቂቃ

3.2 - የቀጠሮ ቀንና ምክንያት መመዝገብ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት መዝገብ ሲመለስ ዳታ ኢንኮደር 30 ደቂቃ

3.3 - ትእዛዝና ውሳኔ በመረጃ ቋት ማስገባት መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ትእዛዝ ሲሰጥ ዳታ ኢንኮደር 20 ደቂቃ

3.4 - የመዝገብ ጉዳዮችን ሪፖርት ማዘጋጀት መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት በየሩብ ዓመቱ ዳታ ኢንኮደር 15 ደቂቃ

3.5 - መረጃ ሲጠየቅ ለባለ ጉዳዮች መስጠት መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ጥያቄ ሲቀርብ ዳታ ኢንኮደር 15 ደቂቃ

3.1 - ከችሎት ፀሀፊ መዝገብ ተረክቦ ለዳኛ ማቅረብ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት መዝገብ ሲከፈት ችሎት አስከባሪ 15 ደቂቃ

3.2 - ለምርመራ የተቀጠሩ መዝገቦችን ከቀጠሮ ቀን በፊት ለዳኛ ማቅረብ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ከቀጠሮ በፊት ችሎት አስከባሪ 15 ደቂቃ

3.3 - እንዲቀርቡ የታዘዙ መዝገቦችን ከችሎ ፀሀፊ መረከብና ለዳኛ

መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ትእዛዝ ሲሰጥ ችሎት አስከባሪ 30 ደቂቃ
ማቅረብ
3.4 - ባለጉዳዮችን ወደ ችሎት አዳራሽ እንዲገቡ ማድረግ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት በቀጠሮ ቀን ችሎት አስከባሪ 15 ደቂቃ

3.5 - ባለጉዳዮችን በቅደም ተከተል ጥሪ ወደ ችሎት ማስገባት መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ችሎት ሲጀመር ችሎት አስከባሪ 10 ደቂቃ

71
3.6 - መዝገብ ከዳኛ ወደ ችሎት ፀሀፊ መመለስ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ጉዳዩ እንዳለቀ ችሎት አስከባሪ 15 ደቂቃ

32

}.l

¾ ፍትሐብሄር ጉዳዮች
¾T>ð˨<
¾ƒ Ãc^M e^¨< SŠ Ãc^M uT” Ãc^M ÉÓÓVi
ª“ ª“ ¾e^ }Óv^ƒ Ñ>²?

3.1 - የፍ/ቤቱን የስራ ቋንቋ ለማይችሉ ተገልጋዮች የትርጉም አገልግሎት ቋንቋ የማይችል አስተርጓሚ
መስጠት መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት 30 ደቂቃ
ሲቀርብ

3.1 - ትዕዛዞችን መፃፍ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ትእዛዝ ሲሰጥ ሴክሬተሪ 30 ደቂቃ

3.2 - ውሳኔዎችን መፃፍ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ውሳኔ ሲሰጥ ሴክሬተሪ 4 ሰዓት

3.3 - ፎርማት ማዘጋጀት መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ሲያስፈልግ ሴክሬተሪ 20 ደቂቃ

72
3.4 - የውሳኔ /ትእዛዝ/ ግልባጭ ትክክለኛነት በቲተር እና በማህተም
ማረጋገጥ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ውሳኔ/ትእዛዝ ሲፃፍ ሴክሬተሪ 20 ደቂቃ

3.1 - መዝገቡን መርምሮ የፍ/ቤቱ ስልጣን ካልሆነ መዝጋት ወይም ተከሳሹ ፋይል ከተከፈተ
የመከላከያ መልስ ይዞ እንዲቀርብ ትእዛዝ መስጠት
መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ዳኛ 30 ደቂቃ
በኃላ

3.2 - ተከራካሪ ወገኖች ካልቀረቡ ትእዛዝ መስጠት/ክሱን መዝጋት ወይም መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት
ተከራካሪ ወገኖች
ዳኛ 30 ደቂቃ
በሌሉበት እንዲታይ ትእዛዝ መስጠት ካልቀረቡ

3.3 - ተከራካሪ ወገኖች ቀርበው ተከሳሽ የመጀመሪያ ደረጃ መቃወሚያ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት መቃወሚያ ሲቀርብ ዳኛ 1 ሰዓት
ካነሳ መቀበል አከራክሮ ብይን መስጠት
3.4 - የተከራካሪ ወገኖች ክስ መመርመርና በታመኑ ጉዳዮች ላይ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ክሱ ሲታመን/ሲካድ ዳኛ 30 ደቂቃ
ወዲያውኑ መወሰን ወይም የተካዱ ነጥቦችን ጭብጥ መያዝ
3.5 - ምስክር/ማስረጃ መስማት መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ምስክር ሲቀርብ ዳኛ 30 ደቂቃ

3.6 - በክርክር ሂደት ላይ ሊቀርቡ የሚችሉ አቤቱታዎች ላይ ተገቢውን መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት አቤቱታው ሲቀርብ ዳኛ 15 ደቂቃ
ትእዛዝ መስጠት
3.7 - የተከራካሪ ወገኖችን ማስረጃ መመርመርና የውሳኔ ሃሳብ አዘጋጅቶ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ክርክሩ ሲጠናቀቅ ረዳት ዳኛ 5 ቀን
ለዳኛ ማቅረብ
3.8 - ውሳኔ መስጠት መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ምርመራው ሲጠናቀቅ ዳኛ 2 ቀን

33

73
 }.l

¾T>ð˨<
¾ƒ Ãc^M e^¨< SŠ Ãc^M uT” Ãc^M ÉÓÓVi
4 ¾ƒ ዕዛዝ ፋይል Ñ>²?

ª“ ª“ ¾e^ }Óv^ƒ

4.1 - ›u?~ታ ሲቀርብ ፎርማሊቲ መሟላቱን መለየት የዳኝነት ተከፍሎ የፍርድ ኦፊሰር
መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ጉዳዩ እንደቀረበ 30 ደቂቃ
ፋይል እንዲከፈት መምራት
4.2 - ቃለ መሃላ ማስፈፀም ከመዝገብ ተያይዞና ተሰይሞ ለችሎት መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ጉዳዩ እንደቀረበ የፍርድ ኦፊሰር 20 ደቂቃ
እንዲቀርብ መምራት
4.3 - መሸኛና መጥሪያ እና የመስሪያ ቤት ፈቃድ ደብዳቤ ላይ መፈረም መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ይግባኝ ሲቀርብ የፍርድ ኦፊሰር 10 ደቂቃ

4.4 - ውሳኔ/ትእዛዝ ግልባጭ እንዲሰጥ መምራት መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት አቤቱታ ሲቀርብ የፍርድ ኦፊሰር 5 ደቂቃ

ª“ ª“ ¾e^ }Óv^ƒ

4.1 - ፋይል መክፈት /ፎርም መሙላት መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት የመዝገብ ቤት /ፋይል
ጉዳዩ ሲመራ 20 ደቂቃ
ከፋች/

4.2 - ቁጥር መለጠፍ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት የመዝገብ ቤት /ፋይል

ፋይል ሲከፈት 10 ደቂቃ
ከፋች/

4.3 - ለባለጉዳይ ቁጥር መስጠት መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት የመዝገብ ቤት /ፋይል

ፋይል ሲከፈት 2 ደቂቃ
ከፋች/

4.4 - የውሳኔ ግልባጭ በማህተም ማረጋገጥና መስጠት መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት የመዝገብ ቤት /ፋይል
ውሳኔ ሲሰጥ 5 ደቂቃ
ከፋች/

4.5 - የተዘጉ መዝገቦችን በቅደም ተከተል ማደራጀት መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት የመዝገብ ቤት /ፋይል
ከተዘጋ በኋላ 30 ደቂቃ
ከፋች/

74
4.6 - የተዘጉ መዝገቦችን ሲፈለጉ ማውጣትና ማቅረብ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት የመዝገብ ቤት /ፋይል
መዝገቡ ሲፈለግ 4 ሰዓት
ከፋች/

4.7 - የቀጠሮ መዝገቦችን ለችሎት ፀሐፊ ማቅረብ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት የመዝገብ ቤት /ፋይል
ቀጠሮ ሲኖር 20 ደቂቃ
ከፋች/

4.8 - የመዝገብ መከታተያ ካርድ መሙላት መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት የመዝገብ ቤት /ፋይል
መዝገብ ሲፈለግ 10 ደቂቃ
ከፋች/

34

}.l ª“ ª“ ¾e^ }Óv^ƒ

¾ƒ ዕዛዝ ፋይል
e^¨< SŠ ¾T>ð˨<
¾ƒ Ãc^M uT” Ãc^M ÉÓÓVi
Ãc^M Ñ>²?
ª“ ª“ ¾e^ }Óv^ƒ

4.1 - መዝገብ ሰይሞ ለችሎት ማቅረብ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ፋይል ሲከፈት የችሎት ፀሐፊ /ረዳት 20 ደቂቃ
ኦፊሰር/

75
4.2 - መጥሪያ ጽፎ ወጪ ማድረግ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት የችሎት ፀሐፊ /ረዳት
ትእዛዝ ሲሰጥ ኦፊሰር/ 30 ደቂቃ

4.3 - ትእዛዝ ወጪ ማድረግ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት የችሎት ፀሐፊ /ረዳት

ትእዛዝ ሲሰጥ ኦፊሰር/ 30 ደቂቃ

4.4 - የውሳኔ ግልባጭ በመሸኛ ለስር ፍ/ቤት መላክ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት የችሎት ፀሐፊ /ረዳት
ውሳኔ ሲሰጥ ኦፊሰር/ 30 ደቂቃ

4.5 - የቀጠሮ መዝገቦች ከቀጠሮ ቀን በፊት ሰይሞ እንዲቀርብ ማድረግ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት የችሎት ፀሐፊ /ረዳት
ከቀጠሮ በፊት ኦፊሰር/ 10 ደቂቃ

4.1 - ዳታ መመዝገብ /የፋይሉን ሙሉ መረጃ ማስገባት መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት መዝገብ

ዳታ ኢንኮደር 20 ደቂቃ
ሲከፈት

4.2 - የቀጠሮ ቀንና ምክንያት መመዝገብ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት መዝገብ

ዳታ ኢንኮደር 20 ደቂቃ
ሲመለስ

4.3 - ትእዛዝ በመረጃ ቋት ማስገባት መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት

ትእዛዝ ሲሰጥ ዳታ ኢንኮደር 20 ደቂቃ

4.4 - የመዝገብ ጉዳዮችን ሪፖርት ማዘጋጀት መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት

በየሩብ ዓመቱ ዳታ ኢንኮደር 15 ደቂቃ

4.5 - መረጃ ሲጠየቅ ለባለ ጉዳዮች መስጠት መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት

ጥያቄ ሲቀርብ ዳታ ኢንኮደር 10 ደቂቃ

76
4.1 - ከችሎት ፀሀፊ መዝገብ ተረክቦ ለዳኛ ማቅረብ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት መዝገብ ሲከፈት ችሎት አስከባሪ 15 ደቂቃ

4.2 - ለምርመራ የተቀጠሩ መዝገቦችን ከቀጠሮ ቀን በፊት ለዳኛ ማቅረብ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ከቀጠሮ በፊት ችሎት አስከባሪ 15 ደቂቃ

4.3 - እንዲቀርቡ የታዘዙ መዝገቦችን ከችሎ ፀሀፊ መረከብና ለዳኛ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት
ትእዛዝ ሲሰጥ ችሎት አስከባሪ 30 ደቂቃ
ማቅረብ
4.4 - ባለጉዳዮችን ወደ ችሎት አዳራሽ እንዲገቡ ማድረግ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት በቀጠሮ ቀን ችሎት አስከባሪ 15 ደቂቃ

4.5 - ባለጉዳዮችን በቅደም ተከተል ጥሪ ወደ ችሎት ማስገባት መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ችሎት ሲጀመር ችሎት አስከባሪ 10 ደቂቃ

4.6 - መዝገብ ከዳኛ ወደ ችሎት ፀሀፊ መመለስ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ጉዳዩ እንዳለቀ ችሎት አስከባሪ 15 ደቂቃ

35

}.l

77
 ¾ƒ ዕዛዝ ፋይል
¾ƒ Ãc^M e^¨< SŠ Ãc^M uT” Ãc^M ÉÓÓVi ¾T>ð˨< Ñ>²?
ª“ ª“ ¾e^ }Óv^ƒ

4.1 - የፍ/ቤቱን የስራ ቋንቋ ለማይችሉ ተገልጋዮች የትርጉም መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት
ቋንቋ የማይችል አስተርጓሚ
አገልግሎት መስጠት 30 ደቂቃ
ሲቀርብ

4.1 - ትዕዛዞችን መፃፍ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ትእዛዝ ሲሰጥ ሴክሬተሪ 30 ደቂቃ

4.2 - ውሳኔዎችን መፃፍ መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ውሳኔ ሲሰጥ ሴክሬተሪ 4 ሰዓት

4.3 - ፎርማት ማዘጋጀት መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ሲያስፈልግ ሴክሬተሪ 20 ደቂቃ

4.4 - የውሳኔ /ትእዛዝ/ ግልባጭ ትክክለኛነት በቲተር እና በማህተም

መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ውሳኔ/ትእዛዝ ሲፃፍ ሴክሬተሪ 20 ደቂቃ
ማረጋገጥ

4.1 - የቀረበውን አቤቱታ በቃለ መሃላ ተቀብሎ መመርመር መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት አቤቱታ ሲቀርብ ዳኛ 30 ደቂቃ

4.2 - አስፈላጊ ከሆነ ምስክር ወይም ማስረጃ እንዲቀርብ ትእዛዝ መስጠት መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ከተመረመረ በኋላ ዳኛ 30 ደቂቃ

4.3 - በቀረበው ማስረጃ ላይ መርምሮ ውሳኔ መስጠት መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ጉዳዩ ሲጠናቀቅ ዳኛ 15 ደቂቃ

9.3. ›Å[Í˃:- Å[Í feƒ /Organizing Stage-Sage Three/

78
 ¾T>ÁeðMÓ ¾e^ SÅu<
¾T>ÁeðMѨ< ¾c¨<
ª“ ª“ }Óv^ƒ“ ´`´` e^‹ e^‹” TÅ^˃
ሀ ÃM
}.l S<Á“ wnƒ SÖ]Á

ፎርማሊቲ መሟላቱን አረጋግጦ ፋይል

እንዲከፈት መምራት
ጊዜ ቀጠሮ - IÑ S”Óe~” ›U• ¾}kuK
የዋስትና አቤቱታ ሲቀርብ ዳኝነት ማስከፈል
ፋይል ተከፍቶ ለችሎት እንዲቀርብ መምራት - የግራ ቀኙን ማንነት መለየትና ማረጋገጥ እ“ SM"U e’-UÓv`
- የጊዜ ቀጠሮ የተጠየቀበትን አቤቱታ መስማት ÁK¨</ÁLƒ
አቤቱታዎች ሲቀርቡ ተያይዞና ተሰይሞ ለችሎት - የተጠረጠረበትን የክስ አቤቱታ መቀበል
ከባድ ተጨማሪ ቀጠሮ መካከለኛ
እንዲቀርብ መምራት - - uIÓ ›?M.›?M.u= እ“
ቀላል
ፋይል መክፈት /ፎርም መሙላት 2 ¯Sƒ u¯nu? IÓ’ƒ' uǘ’ƒ'
u_Ïeƒ^`' uIÓ ›?¡eø`ƒ’ƒ'
ቁጥር መለጠፍ
uIÓ S<Á ukØ ታ
-የዋስትና መብት መጠበቅ
ለባለጉዳይ ቁጥር መስጠት - የመያዣ እና የብርበራ አቤቱታ ሲቀርብ ትእዛዝ መስጠት ¾c^/¾c^‹ u}ÚT] ¾¢Uú¿}`
ዋስ ለመሆን የሚቀርብ አቤቱታ
የትእዛዝ ግልባጭ በማህተም ማረጋገጥና SW[ታ© እ¨<kƒ
መስጠት የዋስትና ጥያቄው ብቁ መሆኑን መመርመር ÁK¨</ÁLƒ'

7 c¨<
የተዘጉ መዝገቦችን በቅደም ተከተል ማደራጀት ዋስትናው ንብረት ከሆነ ተከብሮ እንዲቆይ ማዘዝ
- uIÓ ›?M.›?M.›?U
ጥያቄው ብቁ ሲሆን ተቀብሎ እንዲለቀቅ ማዘዝ
የተዘጉ መዝገቦችን ሲፈለጉ ማውጣትና ማቅረብ ÁK¨</ÁLƒ እ“ 0 ¯Sƒ
ወንጀልና ደንብ መተላለፍ ¾e^ MUÉ
የቀጠሮ መዝገቦችን ለችሎት ፀሀፊ ማቅረብ

- የግራ ቀኙን ማንነት መለየትና ማረጋገጥ

መዝገብ ሰይሞ ለችሎት ማቅረብ - የቀረበበትን የክስ አቤቱታ ማሰማት
- የእምነት ክህደት ቃል መቀበል
መጥሪያ ጽፎ ወጪ ማድረግ - ተከሳሽ ካመነ የዓቃቤ ህግ አስተያየት መቀበል
- የቅጣት ውሳኔ መስጠት
ትእዛዝ ወጪ ማድረግ - ተከሳሽ ከካደ የዋስትና መብት ጠብቆ /በእስር ላይ ቆይቶ/
የዓ/ህግ ምስክሮች እንዲቀርቡ መቅጠር
የዋስትና ፎርም ማስፈረም - በቀጠሮ ቀን ምስክር መስማት
- መዝገብ መመርመር
የእስር ወራንቲ /መፍቻ/ ወጪ ማድረግ - ውሳኔ መስጠት

የገጽ /የቀላጤ/ ክፍያ ማስከፈል

79
 በትእዛዝ የሚቀርቡ የሰነድ ማስረጃዎችን
ከመዝገብ ጋር አያይዞ ለዳኛ ማቅረብ

Ç—
80
 37

ዳታ መመዝገብ /የፋይሉን ሙሉ መረጃ

ማስገባት
የፍትሐብሄር ጉዳዮች
የቀጠሮ ቀንና ምክንያት መመዝገብ
- የቀረበውን አቤቱታ ተቀብሎ ያስቀርባል አያስቀርብም
ትእዛዝ በመረጃ ቋት ማስገባት የሚለውን መርምሮ ብይን መስጠት

የመዝገብ ጉዳዮችን ሪፖርት ማዘጋጀት - ያስቀርባል ከተባለ መልስ ሰጪ ለቃል ክርክር

መረጃ ሲጠየቅ ለባለ ጉዳዮች መስጠት
ከችሎት ፀሀፊ መዝገብ ተረክቦ ለዳኛ ማቅረብ
ለምርመራ የተቀጠሩ መዝገቦችን ከቀጠሮ ቀን
በፊት ለዳኛ ማቅረብ
ተዘጋጅቶ እንዲቀርብ ትእዛዝ መስጠት
- የቃል ክርክር ማድረግ
- ጉዳዩ የዋስትና መብት የማያስከለክል ከሆነ
ተመጣጣኝ ዋስትና እንዲቀር ማዘዝ
- ምስክር/ማስረጃ መስማት

እንዲቀርቡ የታዘዙ መዝገቦችን ከችሎት ፀሀፊ

መረከብና ለዳኛ ማቅረብ
የትእዛዝ ፋይል
ባለጉዳዮችን ወደ ችሎት አዳራሽ እንዲገቡ
ማድረግ - በቃለ መሃላ ተደገደፎ የቀረበ አቤቱታ መርምሮ ውሳኔ መስጠት

ባለጉዳዮችን በቅደም ተከተል ጥሪ ወደ ችሎት

ማስገባት

81
መዝገቦችን ከዳኛ ወደ ችሎት ፀሀፊ መመለስ

የፍ/ቤቱን የስራ ቋንቋ ለማይችሉ ተገልጋዮች

የትርጉም አገልግሎት መስጠት

ትዕዛዞችን መፃፍ

ውሳኔዎችን መፃፍ

ፎርማት ማዘጋጀት

የእስር ወራንቲ /መፍቻ/ መፃፍ

የውሳኔ /ትእዛዝ/ ግልባጭ ትክክለኛነት በቲተር

ማህተም ማረጋገጥ

የግራ ቀኙን ማንነት መለየትና ማረጋገጥ የፍትሐብሄር ጉዳዮች

[ǃ Ǘ
- የተከራካሪ ወገኖችን ማስረጃ በመመርመር

1 c¨<
የጊዜ ቀጠሮ የተጠየቀበትን አቤቱታ መስማት
የውሳኔ ሃሳብ አዘጋጅቶ ለዳኛ ማቅረብ
የተጠረጠረበትን የክስ አቤቱታ መቀበል

82
83
 3

ከባድ

ተጨማሪ ቀጠሮ መካከለኛ የጊዜ ቀጠሮ

 ፎርማሊቲ መሟላቱን አረጋግጦ ፋይል እንዲከፈት

ቀላል
መምራት
 የዋስትና አቤቱታ ሲቀርብ ዳኝነት ማስከፈል ፋይል - IÑ S”Óe~” ›U•
የዋስትና መብት መጠበቅ ተከፍቶ ለችሎት እንዲቀርብ መምራት
¾}kuK “ SM"U
 አቤቱታዎች ሲቀርቡ ተያይዞና ተሰይሞ ለችሎት
እንዲቀርብ መምራት e’-UÓv`

¾õ`É *òc`
የመያዣ እና የብርበራ አቤቱታ ሲቀርብ
¾¨”ËM“ Å”w S}LKõ Ñ<ÇÄ‹ ÁK¨</ÁLƒ
ትእዛዝ መስጠት

1 c¨<
- ፎርማሊቲ መሟላቱን አረጋግጦ ፋይል እንዲከፈት - uIÓ Ç=ýKAT “
የዋስትና ጥያቄው ብቁ መሆኑን መምራት 1 ¯Sƒ u®/IÓ’ƒ'
መመርመር - መጥሪያና መሸኛ መፈረም
uǘ’ƒ' u_Ïeƒ^`'
- አቤቱታዎች ሲቀርቡ ተያይዞና ተሰይሞ ለችሎት
እንዲቀርብ መምራት uIÓ ›?¡eø`ƒ’ƒ' uIÓ
ዋስትናው ንብረት ከሆነ ተከብሮ እንዲቆይ ªe KSJ” ¾T>k`w ØÁo ¨ÃU ›u?~ S<Á uk؁ ¾c^/‹
ማዘዝ u}ÚT] ¾¢Uú¿}`
 ªe MG<” ¾T>M ›u?~ S´Óx SkuM“ ŸS´Ñu<
Ò` TÁÁ´ Sc[ታ© ¨<kƒ
ጥያቄው ብቁ ሲሆን ተቀብሎ እንዲለቀቅ የፍትሐብሄር ጉዳዮች
ÁK¨</Lƒ
ማዘዝ
- ¾¡e ›u?~ታ ሲቀርብ ፎርማሊቲ መሟላቱን መለየት የዳኝነት
ተከፍሎ ፋይል እንዲከፈት መምራት
ፎርማሊቲ መሟላቱን አረጋግጦ ፋይል

84
 እንዲከፈት መምራት - ወጪና ኪሳራ ጥያቄዎችን ከዋናው መዝገብ ጋር ተያይዞና ተሰይሞ
አንዲቀርብ ለችሎት እንዲቀርብ መምራት
መጥሪያና መሸኛ መፈረም - ቃለ መሃላ ማስፈፀም ከመዝገብ ተያይዞና ተሰይሞ ለችሎት -- uIÓ Ç=Ó]
እንዲቀርብ መምራት
ÁK¨</ÁKƒ “ 0 ¯Sƒ
አቤቱታዎች ሲቀርቡ ተያይዞና ተሰይሞ - መሸኛና መጥሪያ እና የመስሪያ ቤት ፈቃድ ደብዳቤ ላይ መፈረም
- ውሳኔ/ትእዛዝ ግልባጭ እንዲሰጥ መምራት ¾e^ MUÉ u}ÚT] ¾
ለችሎት እንዲቀርብ መምራት - የግራ ቀኙን መልስ ማቀባበል
- የአፈፃፀም አቤቱታ ሲቀርብ ከዋናው መዝገብ ተያይዞ ዳኝነት ¢Uú¿}` Sc[© ¨<kƒ
ፋይል መክፈት /ፎርም መሙላት ተከፍሎ ለችሎት እንዲቀርብ መምራት ÁK¨</Lƒ
- ከቀበሌ ወይም ከሚመለከተው አካል ጋ የሚመጡ ማስረጃዎች
ቁጥር መለጠፍ በመቀብል ከፋይል ጋር ተያይዞ በቀጠሮ ቀን ለችሎት እንዲቀርብ
መምራት
የትእዛዝ ፋይል
ለባለጉዳይ ቁጥር መስጠት

የትእዛዝ /ውሳኔ/ ግልባጭ በማህተም - ›u?~ታ ሲቀርብ ፎርማሊቲ መሟላቱን መለየት የዳኝነት ተከፍሎ
ማረጋገጥና መስጠት ፋይል እንዲከፈት መምራት
- ቃለ መሃላ ማስፈፀም ከመዝገብ ተያይዞና ተሰይሞ ለችሎት
እንዲቀርብ መምራት
የተዘጉ መዝገቦችን በቅደም ተከተል
- መሸኛና መጥሪያ እና የመስሪያ ቤት ፈቃድ ደብዳቤ ላይ መፈረም
ማደራጀት - ውሳኔ/ትእዛዝ ግልባጭ እንዲሰጥ መምራት

የተዘጉ መዝገቦችን ሲፈለጉ ማውጣትና

ማቅረብ

85
 39

የቀጠሮ /የምርመራ/ መዝገቦችን ለችሎት

ፀሀፊ ማቅረብ

የመዝገብ መከታተያ ካርድ መሙላት

መዝገብ ሰይሞ ለችሎት ማቅረብ

መጥሪያ ጽፎ ወጪ ማድረግ

ትእዛዝ ወጪ ማድረግ

የዋስትና ፎርም ማስፈረም

የእስር ወራንቲ /መፍቻ/ ወጪ ማድረግ

የገጽ /የቀላጤ/ ክፍያ ማስከፈል

86
በትእዛዝ የሚቀርቡ የሰነድ ማስረጃዎችን
ከመዝገብ ጋር አያይዞ ለዳኛ ማቅረብ

ዳታ መመዝገብ /የፋይሉን ሙሉ መረጃ

ማስገባት

የቀጠሮ ቀንና ምክንያት መመዝገብ

ትእዛዝ በመረጃ ቋት ማስገባት

የመዝገብ ጉዳዮችን ሪፖርት ማዘጋጀት

መረጃ ሲጠየቅ ለባለ ጉዳዮች መስጠት

ከችሎት ፀሀፊ መዝገብ ተረክቦ ለዳኛ ማቅረብ

ለምርመራ የተቀጠሩ መዝገቦችን ከቀጠሮ ቀን

በፊት ለዳኛ ማቅረብ

እንዲቀርቡ የታዘዙ መዝገቦችን ከችሎት ፀሀፊ

መረከብና ለዳኛ ማቅረብ

ባለጉዳዮችን ወደ ችሎት አዳራሽ እንዲገቡ

ማድረግ

- ባለጉዳዮችን በቅደም ተከተል ጥሪ ወደ

ችሎት ማስገባት
- መዝገብ ከዳኛ ወደ ችሎት ፀሀፊ መመለስ

40

87
የፍ/ቤቱን የስራ ቋንቋ ለማይችሉ ተገልጋዮች
የትርጉም አገልግሎት መስጠት
ትዕዛዞችን መፃፍ
ውሳኔዎችን መፃፍ
ፎርማት ማዘጋጀት
የእስር ወራንቲ /መፍቻ/ መፃፍ
የውሳኔ /ትእዛዝ/ ግልባጭ ትክክለኛነት በቲተር
ማህተም ማረጋገጥ
የግራ ቀኙን ማንነት መለየትና ማረጋገጥ
የጊዜ ቀጠሮ - የስራ ደረጃ ደረጃ
 ፋይል መክፈት /ፎርም መሙላት - የት/ደረጃ 12/10 ኛ ክፍል ያጠናቀቀ/ቀች
 ቁጥር መለጠፍ
 ለባለጉዳይ ቁጥር መስጠት 8 ዓመት የስራ ልምድ
 የትእዛዝ ግልባጭ በማህተም ማረጋገጥና መስጠት
 የተዘጉ መዝገቦችን በቅደም ተከተል ማደራጀት
 የተዘጉ መዝገቦችን ሲፈለጉ ማውጣትና ማቅረብ - የሙያ መስመር በህግ ዲፕሎማ
 የቀጠሮ መዝገቦችን ለችሎት ፀሀፊ ማቅረብ
 የመዝገብ መከታተያ ካርድ መሙላት
ወንጀል እና ደንብ መተላለፍ
 ፋይል መክፈት /ፎርም መሙላት
 ቁጥር መለጠፍ
 ለባለጉዳይ ቁጥር መስጠት
 የትእዛዝ /ውሳኔ/ ግልባጭ በማህተም ማረጋገጥና መስጠት

88
የቀረበበትን የክስ አቤቱታ ማሰማት
የእምነት ክህደት ቃል መቀበል
ተከሳሽ ካመነ የዓቃቤ ህግ አስተያየት
መቀበል
የቅጣት ውሳኔ መስጠት
 የተዘጉ መዝገቦችን በቅደም ተከተል ማደራጀት
 የተዘጉ መዝገቦችን ሲፈለጉ ማውጣትና ማቅረብ
 የቀጠሮ /የምርመራ/መዝገቦችን ለችሎት ፀሀፊ ማቅረብ
 የመዝገብ መከታተያ ካርድ መሙላት
የፍትሐብሄር ጉዳዮች
- ፋይል መክፈት /ፎርም መሙላት
 ቁጥር መለጠፍ
- ለባለጉዳይ ቁጥር መስጠት
 የትእዛዝ /ውሳኔ/ ግልባጭ በማህተም ማረጋገጥና መስጠት
 የተዘጉ መዝገቦችን በቅደም ተከተል ማደራጀት

S´Ñw u?ƒ
 የተዘጉ መዝገቦችን ሲፈለጉ ማውጣትና ማቅረብ

ተከሳሽ ከካደ የዋስትና መብት ጠብቆ /በእስር
ላይ ቆይቶ/ የዓ/ህግ ምስክሮች እንዲቀርቡ
መቅጠር
2 c¨<
 የቀጠሮ /የምርመራ/መዝገቦችን ለችሎት ፀሀፊ ማቅረብ
 የመዝገብ መከታተያ ካርድ መሙላት
የትእዛዝ ፋይል

በቀጠሮ ቀን ምስክር መስማት - ፋይል መክፈት /ፎርም መሙላት

 ቁጥር መለጠፍ
- ለባለጉዳይ ቁጥር መስጠት
መዝገብ መመርመር  የትእዛዝ /ውሳኔ/ ግልባጭ በማህተም ማረጋገጥና መስጠት
 የተዘጉ መዝገቦችን በቅደም ተከተል ማደራጀት
 የተዘጉ መዝገቦችን ሲፈለጉ ማውጣትና ማቅረብ
ውሳኔ መስጠት  የቀጠሮ /የምርመራ/መዝገቦችን ለችሎት ፀሀፊ ማቅረብ
የመዝገብ መከታተያ ካርድ መሙላት

89
 41

¾¡e ›u?~ታ ሲቀርብ ፎርማሊቲ መሟላቱን

‹KAƒ
መለየት የዳኝነት ተከፍሎ ፋይል እንዲከፈት የጊዜ ቀጠሮ
- የስራ ደረጃ
መምራት
 መዝገብ ሰይሞ ለችሎት ማቅረብ - የት/ደረጃ

90
ወጪና ኪሳራ ጥያቄዎችን ከዋናው መዝገብ ጋር
ተያይዞና ተሰይሞ አንዲቀርብ ለችሎት
እንዲቀርብ መምራት
ቃለ መሃላ ማስፈፀም ከመዝገብ ተያይዞና
ተሰይሞ ለችሎት እንዲቀርብ መምራት
መሸኛና መጥሪያ እና የመስሪያ ቤት ፈቃድ
ደብዳቤ ላይ መፈረም
ውሳኔ/ትእዛዝ ግልባጭ እንዲሰጥ መምራት
 በትእዛዝ የሚቀርቡ የሰነድ ማስረጃዎችን ከመዝገብ ጋር
የፍትሐብሄር ጉዳዮች
የግራ ቀኙን መልስ ማቀባበል
የአፈፃፀም አቤቱታ ሲቀርብ ከዋናው መዝገብ
ተያይዞ ዳኝነት ተከፍሎ ለችሎት እንዲቀርብ
መምራት
ከቀበሌ ወይም ከሚመለከተው አካል ጋ
የሚመጡ ማስረጃዎች በመቀብል ከፋይል ጋር
ተያይዞ በቀጠሮ ቀን ለችሎት እንዲቀርብ
መምራት
91
 መጥሪያ ጽፎ ወጪ ማድረግ 12/10 ኛ ክፍል
- ትእዛዝ ወጪ ማድረግ
 የዋስትና ፎርም ማስፈረም ያጠናቀቀ/ቀች
 የእስር ወራንቲ /መፍቻ/ ወጪ ማድረግ
 የገጽ /የቀላጤ/ ክፍያ ማስከፈል - 6 ዓመት የስራ
 በትእዛዝ የሚቀርቡ የሰነድ ማስረጃዎችን ከመዝገብ ጋር አያይዞ ልምድ
ለዳኛ ማቅረብ
የሙያ መስመር የኮሌጅ ዲፕሎማ
ወንጀልና ደንብ መተላለፍ
በህግ
 መዝገብ ሰይሞ ለችሎት ማቅረብ
 መጥሪያ ጽፎ ወጪ ማድረግ
- ትእዛዝ ወጪ ማድረግ
 የዋስትና ፎርም ማስፈረም
 የእስር ወራንቲ /መፍቻ/ ወጪ ማድረግ
 የገጽ /የቀላጤ/ ክፍያ ማስከፈል
አያይዞ ለዳኛ ማቅረብ
4 c¨<
 መዝገብ ሰይሞ ለችሎት ማቅረብ
ìGò
 መጥሪያ ጽፎ ወጪ ማድረግ
- ትእዛዝ ወጪ ማድረግ
 የዋስትና ፎርም ማስፈረም
 የእስር ወራንቲ /መፍቻ/ ወጪ ማድረግ
 የገጽ /የቀላጤ/ ክፍያ ማስከፈል
 በትእዛዝ የሚቀርቡ የሰነድ ማስረጃዎችን ከመዝገብ ጋር
አያይዞ ለዳኛ ማቅረብ
የትእዛዝ ፋይል
 መዝገብ ሰይሞ ለችሎት ማቅረብ
 መጥሪያ ጽፎ ወጪ ማድረግ
- ትእዛዝ ወጪ ማድረግ
 የዋስትና ፎርም ማስፈረም
 የእስር ወራንቲ /መፍቻ/ ወጪ ማድረግ
 የገጽ /የቀላጤ/ ክፍያ ማስከፈል
 በትእዛዝ የሚቀርቡ የሰነድ ማስረጃዎችን ከመዝገብ ጋር አያይዞ
ለዳኛ ማቅረብ
 42

ፋይል መክፈት /ፎርማሊቲ መሙላት

የጊዜ ቀጠሮ
ቁጥር መለጠፍ - የስራ ደረጃ
- ዳታ መመዝገብ /የፋይሉን ሙሉ መረጃ ማስገባት - የት/ደረጃ የኮሌጅ
ለባለጉዳይ ቁጥር መስጠት  የቀጠሮ ቀንና ምክንያት መመዝገብ ዲፕሎማ
 ትእዛዝ በመረጃ ቋት ማስገባት
 የመዝገብ ጉዳዮችን ሪፖርት ማዘጋጀት 8 ዓመት የስራ ልምድ
የውሳኔ ግልባጭ በማህተም ማረጋገጥና
- መረጃ ሲጠየቅ ለባለ ጉዳዮች መስጠት
መስጠት ወንጀልና ደንብ መተላለፍ የሙያ መስመር

የተዘጉ መዝገቦችን በቅደም ተከተል ኮምፒዩተር ሳይንስ ኢንፎርሜሽን

ዳታ ኢንኮደር
ማደራጀት - ዳታ መመዝገብ /የፋይሉን ሙሉ መረጃ ማስገባት ቴክኖሎጂ
 የቀጠሮ ቀንና ምክንያት መመዝገብ
 ትእዛዝ በመረጃ ቋት ማስገባት 0 ዓመት የስራ ልምድ
የተዘጉ መዝገቦችን ሲፈለጉ ማውጣትና  የመዝገብ ጉዳዮችን ሪፖርት ማዘጋጀት
ማቅረብ  መረጃ ሲጠየቅ ለባለ ጉዳዮች መስጠት
የፍትሐብሄር ጉዳዮች
መዝገብ ሰይሞ ለችሎት ማቅረብ - ዳታ መመዝገብ /የፋይሉን ሙሉ መረጃ ማስገባት
 የቀጠሮ ቀንና ምክንያት መመዝገብ
መጥሪያ ጽፎ ወጪ ማድረግ  ትእዛዝ በመረጃ ቋት ማስገባት
 የመዝገብ ጉዳዮችን ሪፖርት ማዘጋጀት
ትእዛዝ ወጪ ማድረግ  መረጃ ሲጠየቅ ለባለ ጉዳዮች መስጠት
የትእዛዝ ፋይል
የውሳኔ ግልባጭ በመሸኛ ለስር ፍ/ቤት መላክ
- ዳታ መመዝገብ /የፋይሉን ሙሉ መረጃ ማስገባት

92
የቀጠሮ መዝገቦች ከቀጠሮ ቀን በፊት ሰይሞ  የቀጠሮ ቀንና ምክንያት መመዝገብ
 ትእዛዝ በመረጃ ቋት ማስገባት

1
እንዲቀርብ ማድረግ
 የመዝገብ ጉዳዮችን ሪፖርት ማዘጋጀት
 መረጃ ሲጠየቅ ለባለ ጉዳዮች መስጠት
የዋስትና ፎርም ማስፈረም

ዳታ መመዝገብ /የፋይሉን ሙሉ መረጃ ጊዜ ቀጠሮ

ማስገባት
 ከችሎት ፀሀፊ መዝገብ ተረክቦ ለዳኛ ማቅረብ
የቀጠሮ ቀንና ምክንያት መመዝገብ
 ለምርመራ የተቀጠሩ መዝገቦችን ከቀጠሮ ቀን
ትእዛዝና ውሳኔ በመረጃ ቋት ማስገባት
በፊት ለዳኛ ማቅረብ
 እንዲቀርቡ የታዘዙ መዝገቦችን ከችሎት ፀሀፊ
መረከብና ለዳኛ ማቅረብ
የመዝገብ ጉዳዮችን ሪፖርት ማዘጋጀት
 ባለጉዳዮችን ወደ ችሎት አዳራሽ እንዲገቡ
መረጃ ሲጠየቅ ለባለ ጉዳዮች መስጠት ማድረግ
 ባለጉዳዮችን በቅደም ተከተል ጥሪ ወደ ችሎት
ማስገባት
 መዝገቦችን ከዳኛ ወደ ችሎት ፀሀፊ መመለስ 43

93
ከችሎት ፀሀፊ መዝገብ ተረክቦ ለዳኛ ማቅረብ

ወንጀልና ደንብ መተላለፍ - የስራ ደረጃ

ለምርመራ የተቀጠሩ መዝገቦችን ከቀጠሮ ቀን
- የት/ደረጃ 12/10 ኛ ክፍል
በፊት ለዳኛ ማቅረብ  ከችሎት ፀሀፊ መዝገብ ተረክቦ ለዳኛ ማቅረብ
 ለምርመራ የተቀጠሩ መዝገቦችን ከቀጠሮ ቀን በፊት ያጠናቀቀ/ቀች
ለዳኛ ማቅረብ 4 ዓመት የስራ ልምድ

ችሎት አስከባሪ
እንዲቀርቡ የታዘዙ መዝገቦችን ከችሎ ፀሀፊ
 እንዲቀርቡ የታዘዙ መዝገቦችን ከችሎት ፀሀፊ
መረከብና ለዳኛ ማቅረብ መረከብና ለዳኛ ማቅረብ
 ባለጉዳዮችን ወደ ችሎት አዳራሽ እንዲገቡ ማድረግ - ቴክኒክና ሙያ ኮሌጅ ዲፕሎማ

ባለጉዳዮችን ወደ ችሎት አዳራሽ እንዲገቡ  ባለጉዳዮችን በቅደም ተከተል ጥሪ ወደ ችሎት 0 ዓመት

ማስገባት
ማድረግ  መዝገቦችን ከዳኛ ወደ ችሎት ፀሀፊ መመለስ
- የስራ ደረጃ ጽሂ-5 የት/ደረጃ
የፍትሐብሔር ጉዳዮች 12/10 ኛ ክፍል ያጠናቀቀ
ባለጉዳዮችን በቅደም ተከተል ጥሪ ወደ ችሎት - 2 ዓመት የስራ ልምድ
 ከችሎት ፀሀፊ መዝገብ ተረክቦ ለዳኛ ማቅረብ
ማስገባት
 ለምርመራ የተቀጠሩ መዝገቦችን ከቀጠሮ ቀን በፊት ለዳኛ
ማቅረብ

94
የፍ/ቤቱን የስራ ቋንቋ ለማይችሉ ተገልጋዮች  እንዲቀርቡ የታዘዙ መዝገቦችን ከችሎት ፀሀፊ መረከብና
ለዳኛ ማቅረብ
የትርጉም አገልግሎት መስጠት  ባለጉዳዮችን ወደ ችሎት አዳራሽ እንዲገቡ ማድረግ
 ባለጉዳዮችን በቅደም ተከተል ጥሪ ወደ ችሎት ማስገባት
መዝገቦችን ከዳኛ ወደ ችሎት ፀሀፊ መመለስ
ትዕዛዞችን መፃፍ
ትእዛዝ ፋይል
ውሳኔዎችን መፃፍ
 ከችሎት ፀሀፊ መዝገብ ተረክቦ ለዳኛ ማቅረብ
 ለምርመራ የተቀጠሩ መዝገቦችን ከቀጠሮ ቀን በፊት ለዳኛ
ፎርማት ማዘጋጀት ማቅረብ


5 c¨<
እንዲቀርቡ የታዘዙ መዝገቦችን ከችሎት ፀሀፊ መረከብና
ለዳኛ ማቅረብ
መጥሪያ መሸኛ መፃፍ
 ባለጉዳዮችን ወደ ችሎት አዳራሽ እንዲገቡ ማድረግ
 ባለጉዳዮችን በቅደም ተከተል ጥሪ ወደ ችሎት ማስገባት
የውሳኔ /ትእዛዝ/ ግልባጭ ትክክለኛነት በቲተር  መዝገቦችን ከዳኛ ወደ ችሎት ፀሀፊ መመለስ
እና በማህተም ማረጋገጥ

መዝገቡን መርምሮ የፍ/ቤቱ ስልጣን ካልሆነ

መዝጋት ወይም ተከሳሹ የመከላከያ መልስ ይዞ
እንዲቀርብ ትእዛዝ መስጠት

ተከራካሪ ወገኖች ካልቀረቡ ትእዛዝ መስጠት/ክሱን

መሰረዝ ወይም በሌሉበት እንዲታይ ትእዛዝ
መስጠት

95
 44

ተከራካሪ ወገኖች ቀርበው ተከሳሽ የመጀመሪያ

ደረጃ መቃወሚያ ካነሳ መቀበል አከራክሮ ብይን የጊዜ ቀጠሮ - የስራ ደረጃ
መስጠት - የት/ደረጃ 12/10 ኛ
 የፍ/ቤቱን የስራ ቋንቋ ለማይችሉ ተገልጋዮች የትርጉም ክፍል
አገልግሎት መስጠት
የተከራካሪ ወገኖች ክስ መመርመርና በታመኑ ያጠናቀቀ/ቀች
ወንጀልና ደንብ መተላለፍ

አስተርጓሚ
ጉዳዮች ላይ ወዲያውኑ መወሰን ወይም - የሙያ መስመር
የተካዱ ነጥቦችን ጭብጥ መያዝ የአካባቢውን ቋንቋ
 የፍ/ቤቱን የስራ ቋንቋ ለማይችሉ ተገልጋዮች የትርጉም
አገልግሎት መስጠት መናገርና መስማት
ምስክር/ማስረጃ መስማት
የፍትሐብሄር ጉዳዮች የሚችል
በክርክር ሂደት ላይ ሊቀርቡ የሚችሉ
 የፍ/ቤቱን የስራ ቋንቋ ለማይችሉ ተገልጋዮች የትርጉም
አቤቱታዎች ላይ ተገቢውን ትእዛዝ መስጠት
አገልግሎት መስጠት
የትእዛዝ ፋይል

96
  የፍ/ቤቱን የስራ ቋንቋ ለማይችሉ ተገልጋዮች የትርጉም
አገልግሎት መስጠት

2 c¨<
የተከራካሪ ወገኖችን ማስረጃ መመርመር

ውሳኔ መስጠት

›u?~ታ ሲቀርብ ፎርማሊቲ መሟላቱን የጊዜ ቀጠሮ

መለየት የዳኝነት ተከፍሎ ፋይል እንዲከፈት
መምራት
ቃለ መሃላ ማስፈፀም ከመዝገብ ተያይዞና
ተሰይሞ ለችሎት እንዲቀርብ መምራት
መሸኛና መጥሪያ እና የመስሪያ ቤት ፈቃድ
ደብዳቤ ላይ መፈረም
ውሳኔ/ትእዛዝ ግልባጭ እንዲሰጥ መምራት
ፋይል መክፈት /ፎርም መሙላት
- የስራ ደረጃ
- ትዕዛዞችን መፃፍ - የት/ደረጃ 12/10 ኛ ክፍል
- ውሳኔዎችን መፃፍ
- ፎርማት ማዘጋጀት ያጠናቀቀ/ቀች
- የእስር ወራንቲ /መፍቻ/ መፃፍ
- የውሳኔ /ትእዛዝ/ ግልባጭ ትክክለኛነት በቲተር ማህተም 6 ዓመት የስራ ልምድ
ማረጋገጥ
- የስራ ደረጃ
ወንጀልና ደንብ መተላለፍ
- የሙያ መስመር በሴክሬታሪያል
- ትዕዛዞችን መፃፍ ሳይንስ እና ቢሮ አስተዳደር፣
- ውሳኔዎችን መፃፍ
- ፎርማት ማዘጋጀት ኮምፒዩተር ሳይንስ፣ IT የኮሌጅ
- የእስር ወራንቲ /መፍቻ/ መፃፍ

5 c¨<
ዲፕሎማ
- የውሳኔ /ትእዛዝ/ ግልባጭ ትክክለኛነት በቲተር ማህተም

ሴክሬተሪ
ቁጥር መለጠፍ ማረጋገጥ - 4 ዓመት የስራ ልምድ
የፍትሐብሄር ጉዳዮች
ለባለጉዳይ ቁጥር መስጠት
- ትዕዛዞችን መፃፍ
- ውሳኔዎችን መፃፍ
የውሳኔ ግልባጭ በማህተም ማረጋገጥና - ፎርማት ማዘጋጀት
መስጠት - የእስር ወራንቲ /መፍቻ/ መፃፍ
የውሳኔ /ትእዛዝ/ ግልባጭ ትክክለኛነት በቲተር ማህተም
ማረጋገጥ

የትእዛዝ ፋይል

- ትዕዛዞችን መፃፍ
- ውሳኔዎችን መፃፍ
- ፎርማት ማዘጋጀት
- የእስር ወራንቲ /መፍቻ/ መፃፍ
የውሳኔ /ትእዛዝ/ ግልባጭ ትክክለኛነት በቲተር ማህተም
ማረጋገጥ

97
 45

የተዘጉ መዝገቦችን በቅደም ተከተል -

ማደራጀት

የተዘጉ መዝገቦችን ሲፈለጉ ማውጣትና

ማቅረብ

የቀጠሮ መዝገቦችን ለችሎት ፀሐፊ ማቅረብ

የመዝገብ መከታተያ ካርድ መሙላት

መዝገብ ሰይሞ ለችሎት ማቅረብ

98
መጥሪያ ጽፎ ወጪ ማድረግ

ትእዛዝ ወጪ ማድረግ

የውሳኔ ግልባጭ በመሸኛ ለስር ፍ/ቤት መላክ

የቀጠሮ መዝገቦች ከቀጠሮ ቀን በፊት ሰይሞ

እንዲቀርብ ማድረግ

ዳታ መመዝገብ /የፋይሉን ሙሉ መረጃ

ማስገባት

የቀጠሮ ቀንና ምክንያት መመዝገብ

ትእዛዝ በመረጃ ቋት ማስገባት

የመዝገብ ጉዳዮችን ሪፖርት ማዘጋጀት

መረጃ ሲጠየቅ ለባለ ጉዳዮች መስጠት

ከችሎት ፀሀፊ መዝገብ ተረክቦ ለዳኛ

ማቅረብ

ለምርመራ የተቀጠሩ መዝገቦችን ከቀጠሮ

ቀን በፊት ለዳኛ ማቅረብ

እንዲቀርቡ የታዘዙ መዝገቦችን ከችሎ ፀሀፊ

መረከብና ለዳኛ ማቅረብ

ባለጉዳዮችን ወደ ችሎት አዳራሽ እንዲገቡ

ማድረግ

ባለጉዳዮችን በቅደም ተከተል ጥሪ ወደ

ችሎት ማስገባት

መዝገብ ከዳኛ ወደ ችሎት ፀሀፊ መመለስ

99
 46

100
 የፍ/ቤቱን የስራ ቋንቋ ለማይችሉ ተገልጋዮች
የትርጉም አገልግሎት መስጠት -

ትዕዛዞችን መፃፍ

ውሳኔዎችን መፃፍ

ፎርማት ማዘጋጀት

የውሳኔ /ትእዛዝ/ ግልባጭ ትክክለኛነት

በቲተር እና በማህተም ማረጋገጥ

የቀረበውን አቤቱታ በቃለ መሃላ ተቀብሎ

መመርመር

አስፈላጊ ከሆነ ምስክር ወይም ማስረጃ

እንዲቀርብ ትእዛዝ መስጠት

በቀረበው ማስረጃ ላይ መርምሮ ውሳኔ

መስጠት

101
 47

የተዘጉ መዝገቦችን ሲፈለጉ ማውጣትና  -

ማቅረብ

የቀጠሮ መዝገቦችን ለችሎት ፀሐፊ

ማቅረብ

የመዝገብ መከታተያ ካርድ መሙላት

መዝገብ ሰይሞ ለችሎት ማቅረብ

መጥሪያ ጽፎ ወጪ ማድረግ

ትእዛዝ ወጪ ማድረግ

የዋስትና ፎርም ማስፈረም -

የእስር ወራንቲ /መፍቻ/ ወጪ ማድረግ

የገጽ /የቀላጤ/ ክፍያ ማስከፈል

102
 በትእዛዝ የሚቀርቡ የሰነድ ማስረጃዎችን
ከመዝገብ ጋር አያይዞ ለዳኛ ማቅረብ

ዳታ መመዝገብ /የፋይሉን ሙሉ መረጃ

ማስገባት

የቀጠሮ ቀንና ምክንያት መመዝገብ

ትእዛዝና ውሳኔ በመረጃ ቋት ማስገባት

የመዝገብ ጉዳዮችን ሪፖርት ማዘጋጀት

መረጃ ሲጠየቅ ለባለ ጉዳዮች መስጠት

ከችሎት ፀሀፊ መዝገብ ተረክቦ ለዳኛ

ማቅረብ

ለምርመራ የተቀጠሩ መዝገቦችን ከቀጠሮ

ቀን በፊት ለዳኛ ማቅረብ

እንዲቀርቡ የታዘዙ መዝገቦችን ከችሎት

ፀሀፊ መረከብና ለዳኛ ማቅረብ

ባለጉዳዮችን ወደ ችሎት አዳራሽ እንዲገቡ

ማድረግ

103
ባለጉዳዮችን በቅደም ተከተል ጥሪ ወደ -
ችሎት ማስገባት

መዝገብ ከዳኛ ወደ ችሎት ፀሀፊ

መመለስ

የፍ/ቤቱን የስራ ቋንቋ ለማይችሉ

ተገልጋዮች የትርጉም አገልግሎት
መስጠት

ትዕዛዞችን መፃፍ

ውሳኔዎችን መፃፍ

ፎርማት ማዘጋጀት

የእስር ወራንቲ /መፍቻ/ መፃፍ

104
የውሳኔ /ትእዛዝ/ ግልባጭ ትክክለኛነት
በቲተር ማህተም ማረጋገጥ

የግራ ቀኙን ማንነት መለየት

ጉዳዩ የዋስትና መብት የማያስከለክል

ከሆነ ተመጣጣኝ ዋስትና እንዲቀርብ
ማዘዝ

መዝገብ መመርመር

ውሳኔ መስጠት

105
 49

የዋስትና ጥያቄው ብቁ መሆኑን መመርመር

ዋስትናው ንብረት ከሆነ ተከብሮ እንዲቆይ

ማዘዝ

106
ጥያቄው ብቁ ሲሆን ተቀብሎ እንዲለቀቅ ማዘዝ

መዝገብ ሰይሞ ለችሎት ማቅረብ

መጥሪያ ጽፎ ወጪ ማድረግ

ትእዛዝ ወጪ ማድረግ

የውሳኔ ግልባጭ በመሸኛ ለስር ፍ/ቤት መላክ

የቀጠሮ መዝገቦች ከቀጠሮ ቀን በፊት ሰይሞ

ለችሎት ማቅረብ

ዳታ መመዝገብ /የፋይሉን ሙሉ መረጃ

ማስገባት

የቀጠሮ ቀንና ምክንያት መመዝገብ

ትእዛዝና ውሳኔ በመረጃ ቋት ማስገባት

- 50

የመዝገብ ጉዳዮችን ሪፖርት ማዘጋጀት

መረጃ ሲጠየቅ ለባለ ጉዳዮች መስጠት

ከችሎት ፀሀፊ መዝገብ ተረክቦ ለዳኛ ማቅረብ

ለምርመራ የተቀጠሩ መዝገቦችን ከቀጠሮ ቀን

በፊት ለዳኛ ማቅረብ

እንዲቀርቡ የታዘዙ መዝገቦችን ከችሎ ፀሀፊ

መረከብና ለዳኛ ማቅረብ

ባለጉዳዮችን ወደ ችሎት አዳራሽ እንዲገቡ

ማድረግ

107
ባለጉዳዮችን በቅደም ተከተል ጥሪ ወደ ችሎት
ማስገባት

መዝገብ ከዳኛ ወደ ችሎት ፀሀፊ መመለስ

የፍ/ቤቱን የስራ ቋንቋ ለማይችሉ

ተገልጋዮች የትርጉም አገልግሎት መስጠት

108
 
ትዕዛዞችን መፃፍ

ውሳኔዎችን መፃፍ

ፎርማት ማዘጋጀት

የውሳኔ /ትእዛዝ/ ግልባጭ ትክክለኛነት

በቲተር እና በማህተም ማረጋገጥ

ፋይል መክፈት /ፈርማሊቲ መሙላት

ቁጥር መለጠፍ

ለባለጉዳይ ቁጥር መስጠት

የትእዛዝ ግልባጭ በማህተም ማረጋገጥና

መስጠት

የተዘጉ መዝገቦችን በቅደም ተከተል

ማደራጀት

የተዘጉ መዝገቦችን ሲፈለጉ ማውጣትና

ማቅረብ

የመዝገብ መከታተያ ካርድ መሙላት

መዝገብ ሰይሞ ለችሎት ማቅረብ

109
ከችሎት ፀሀፊ መዝገብ ተረክቦ ለዳኛ ማቅረብ

ባለጉዳዮችን ወደ ችሎት አዳራሽ እንዲገቡ

ማድረግ

ባለጉዳዮችን በቅደም ተከተል ጥሪ ወደ ችሎት

ማስገባት

ዳታ መመዝገብ /የፋይሉን ሙሉ መረጃ

ማስገባት

ትእዛዝ በመረጃ ቋት ማስገባት

የመዝገብ ጉዳዮችን ሪፖርት ማዘጋጀት

መረጃ ሲጠየቅ ለባለ ጉዳዮች መስጠት

የፍ/ቤቱን የስራ ቋንቋ ለማይችሉ ተገልጋዮች

የትርጉም አገልግሎት መስጠት

ትዕዛዞችን መፃፍ

ፎርማት ማዘጋጀት

የትእዛዝ ግልባጭ ትክክለኛነት በቲተር እና

በማህተም ማረጋገጥ

110
ለቀረበ አቤቱታ ትእዛዝ መስጠት

111
 ¾e^ H>Å~ ¾c¨< ሀ ÃM TÖnKÁ

}.l ¾e^ SÅw SÖ]Á ¾c¨< w³ƒ

1 Ç— 7

2 ¾õ`É *òc` 1

3 [ǃ *òc` 12

4 [ǃ Ǘ 1

ÉU` 23

112