ಪ್$s9

ಪ್ರಿಯ ನಾಗರೀಕ ಸೀವಾ ಆಕಾಾಂಕ್ಷಿಗಳೀ,

NammaKPSCಯು ಸಕಾಾರೀ ನೌಕರಗಾಗಿ

ತಯಾರನಡೆಸುತ್ತಿರುವ ಎಲ್ಾಾ ಅಭ್ಯರ್ಥಾಗಳಿಗೆ ಏಕೀಕೃತ
ಜಾಲತಾಣವಾಗಿದೆ. ಈ ಜಾಲತಾಣದಲ್ಲಾ ವಿಶೀಷವಾಗಿ ಯು.ಪ್ರ.ಎಸ್.ಸಿ

ನಡೆಸಲು ಈ ಮಾಸ

ಪರಿವಿಡಿ
ಸುದ್ಧಿ ಸಿಂಚನ .............................................. 3
ರಾಜ್ಯ ಸುದ್ಧಿಗಳು
ತೇರ್ಥಹಳ್ಳಿ ಅಡಿಕೆ ....................................... 25
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |
ಉಪನಗರ ರೈಲು ಯೇಜ್ನೆ.............................. 26
ಲಾಲಾಾಗ್: ಹರ್ೇಥರಿಯಂ ............................... 27
ಯಶಸ್ವಿನಿ ಯೇಜ್ನೆ ..................................... 28
‘ಲಿಗಡಸ್ ಗರ್ಾಥಲೆ’ ಹೊಸ ಜೇಡ ಪರಭೇದ ............... 29
ಕಾರ್ಥನ್ ಫೈರ್ರ್ ಮತ್ುು ಪ್ರರಪ್ರರಗ್್ ಕೆೇಂದರ ............ 29
ರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಸುದ್ಧಿಗಳು
MI 17 V5 ಹಲಿಕಾಪಟರ್ ಮತ್ುು ಬಾಂಬಿ ರ್ಕೆಟ್ ..... 31
ಆರೊೇಗಯ ವಿಮ ಪಾಲಿಸ್ವ.................................. 31
ಪಾರಜಕ್ಟಟ ಇಶಾನ್ ........................................ 33
‘ಬಾಯಗ್ ಲೆಸ್ ಸೊೂಲ್’ ದ್ಧನ ............................. 34
ವೆಸ್ಟ ನೆೈಲ್ ಫೇವರ್ .................................... 35
ರೈತ್ ಭರೊೇಸಾ........................................... 35
ವೆೈರ್ರಂಟ್ ವಿಲೆೇಜ್ ಕಾಯಥಕ್ರಮ ....................... 36
ರಾಟ್ ಹೊೇಲ್ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ .............................. 37
ಸಿಚ್ಛತಾ ಪಖ್ಾಿಡಾ .................................... 39
ಡೆಡಾ ವಿಧಾನ ............................................. 40
ಏರ್ರ್ಸ್ನ ಹಲಿಕಾಪಟರ್ಗಳ ಖರಿೇದ್ಧ ................... 41
ಅಮೇಬಿಕ್ಟ ಮನಿಂಗೊಎನೆ್ಫಾಲಿಟಿಸ್ (PAM) ........ 41
ಜ್ಂಟಿ ಸಂಸದ್ಧೇಯ ಸಮತ (JPC) ...................... 42
EVTOL ಫಲೈಯಂಗ್ ಟ್ಾಯಕ್ಸ್ ......................... 43
ಡಿಡಿ ಕ್ಸಸಾನ್ ರ್ಾಹಿನಿಯಲಿಲ ಎ.ಐ ನಿರೊಪಕ್ರು......... 43
ಶಾಲೆೊೇ ಅಕ್ಸಿಫರ್ ಮ್ಾಯನೆೇಜಮಂಟ್ (SAM) ......... 44
ಮ್ ಂಟ್ ಎವರಸ್ಟ ಏರಿದ ನಿಶಿ ರ್ುಡಕ್ಟಿಟನ ಮೊದಲ
ಮಹಿಳೆ .................................................... 45
ಇತಹಾಸ, ಕ್ಲೆ ಮತ್ುು ಸಂಸೂೃತ ಸಂರ್ಂದ್ಧತ್ ಸುದ್ಧಿಗಳು
ಶಿರೇ ಮ್ಾಧವ ಪ್ರರುಮ್ಾಳ್ ದೇವಸಾಾನ .................. 46
ಉದಭವ್ ಯೇಜ್ನೆ ...................................... 47
ಭ ಗೊೇಳ್ಳಕ್ ಮತ್ುು ಪರಿಸರ ಸಂರ್ಂದ್ಧತ್ ಸುದ್ಧಿಗಳು
ಮೇ-2024
ಎವರಸ್ಟ ಸಿಚ್ಛತಾ ಅಭಿಯಾನ ......................... 48
ಶಕ್ಟ್ಗಾಮ್ ಕ್ಣಿವೆ ....................................... 49
ಚಿರತೆ ರ್ಕ್ುೂ .............................................. 50
ಮ್ಾಯಮತ್ ಕಾರ್ಥನ್ ಕಾಯಪಚರ್ ಸಾಾವರ .............. 51
ಚಾರ್ಹಾರ್ ರ್ಂದರು .................................... 52
ಓಲಿಯಾಂಡರ್ ಹೊವುಗಳು.............................. 53
ಹಿಂಡೆೊೇನ್ ನದ್ಧಯ ಮ್ಾಲಿನಯ ........................... 54
ವೆನೆಜ್ುವೆಲಾ ಹಿಮನದ್ಧಗಳನುು ಕ್ಳೆದುಕೆೊಂಡ ಮೊದಲ
ರಾಷ್ಟ್ರ .................................................... 54
ಸರಿಸಾೂ ಮೇಸಲು ಪರದೇಶ ನಿರ್ಾಥಯಕ್ ಹುಲಿ ಆರ್ಾಸಸಾಾನ
............................................................ 55
ರಮಲ್ ಚ್ಂಡಮ್ಾರುತ್ .................................. 56
ತ್ಡೆೊೇಬಾ ಅಂಧಾರಿ ಮೇಸಲು ಪರದೇಶ.................. 57
ಓಡೆೊೇಕಾಲಡಿಯಮ್ ಸಹಾಯದ್ಧರಕ್ಮ್ ಪಾಚಿ ಪರಭೇದ .. 58
ಪಪುರ್ಾ ನೊಯ ಗಿನಿಯಾ ಭೊಕ್ುಸ್ವತ್ ...................... 58
ಆರ್ಥಥಕ್ ಸುದ್ಧಿಗಳು
ಆರ್ಬಿಐ ನ ಹಚ್ುಚವರಿ ಆದಾಯ ....................... 59
'ಕ್ಚ್ ನ ಅಜ್ರಖ್' ......................................... 61
ಅಂಬಾಜಿ ವೆೈಟ್ ಮ್ಾರ್ಥಲ್ ............................. 62
ಶೃಂಗ ಸಭ, ವರದ್ಧ, ಸಮೇಕ್ಷೆ ಮತ್ುು ಸೊಚ್ಯಂಕ್ಗಳು
ಯುನೆೈಟೆಡ್ ನೆೇಷ್ಟ್ನ್್ ಫ ೇರಮ್ ಆನ್ ಫಾರಸ್ಟ್ .... 62
ರಾಮಚ್ರಿತ್ಮ್ಾಸ, ಪಂಚ್ತ್ಂತ್ರ, ಮತ್ುು ಸಹೃದಯಲೆೊೇಕ್-
ಲೆೊೇಕ್ನ .................................................. 63
ವಿಶಿ ಹೈಡೆೊರೇಜ್ನ್ ಶೃಂಗಸಭ ......................... 64
ಪರಯಾಣ ಮತ್ುು ಪರರ್ಾಸೊೇದಯಮ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ
ಸೊಚ್ಯಂಕ್ ................................................. 65
ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ುು ತ್ಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಸುದ್ಧಿಗಳು
ಕೆೊೇವಿಡ್ ಲಸ್ವಕೆ – ಕೆೊೇವಿಶಿೇಲ್ಡ........................ 66
‘ಚಾಂಗ ಇ –6’ ಗಗನನ ಕೆ ................................ 67
ರ್ೊೇಯಂಗ್ನ ಸಾಟರ್ಲೆೈನರ್ ಬಾಹಾಯಕಾಶ ನ ಕೆ ..... 68
ದರವ ಸಾರಜ್ನಕ್........................................... 69
1
 ಮೇ-2024

ಎರ್ಥಲಿೇನ್ ಆಕೆ್ೈಡ್...................................... 69 ಜಿೇರೊೇ ಡೆಬಿರಸ್ ಚಾಟಥರ್ ............. 84

ಗೊೇಪ್ರ ಥೊೇಟ್ಾಕ್ುರ ಭಾರತ್ದ ಮೊದಲ ಗಗನ ಯಾತರ 71 ಅಂತ್ರರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಸ ರ ಒಕ್ೊೂಟ (ISA).............. 86
ಪಾಲನೆಟರಿ ಅಲೆೈನಮಂಟ್ ............................... 71 ದ್ಧನ ವಿಶೇಷತೆಗಳು
ಮಲೆೇರಿಯಾ ಲಸ್ವಕೆ- R21/MATRIX-M- ............ 72 ಅಂತ್ರರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಕಾಮಥಕ್ರ ದ್ಧನ ...................... 88

ಪ್ರರಫೈರ್ ಕ್ೊಯಬ್ಸಾಯಟ್ ಮಷ್ಟ್ನ್ ....................... 73 ಅಂತ್ರರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಮ್ಾಧಯಮ ಸಾಿತ್ಂತ್ರಯ

BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ದ್ಧನಾಚ್ರಣೆ ............................................... 89
ರಕ್ಷರ್ಾ ಸುದ್ಧಿಗಳು
ಗಡಿ ರಸುಗಳ ಸಂಸಾ ಸಂಸಾಾಪನಾ ದ್ಧನ .................. 90
ಅಗಿು ಬಾಣ ಸಾಟೆಥಡ್ 01 ರಾಕೆಟ್ ..................... 74
ವಿಶಿ ತ್ಂಬಾಕ್ು ರಹಿತ್ ದ್ಧನ............................... 91
ದೇಶದ ಮೊದಲ ಸಿದೇಶಿ ಮ್ಾನವರಹಿತ್ ಬಾಂರ್ರ್
ಪರಶಸ್ವು ಪುರಸಾೂರಗಳು
ಡೆೊರೇನ್ .................................................. 76
ಕೆೊೇಫ ಅನಾುನ್ ಕ್ರೇಜ್ ಇನ್ ಕಾಟೊಥನಿಂಗ್ ಪರಶಸ್ವು 92
SMART ವಯವಸಾ ...................................... 77
ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮ ಫಲೆೊೇಶಿಪ್......................... 93
ತಾಕ್ಥಶ್ ರ್ಾಯಯಾಮ .................................... 77
ಅಂತ್ರರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ರ್ೊಕ್ರ್ ಪರಶಸ್ವು2024 ............. 94
ಶಕ್ಸು ಸಮರಾಭಾಯಸ ....................................... 78
77ನೆೇ ಕಾನ್್ ಚ್ಲನಚಿತೆೊರೇತ್್ವ ....................... 94
INS ಕ್ಸಲಾಟನ್ ........................................... 78
ಶಾ(SHAW) ಪುರಸಾೂರ ................................ 96
ರುದರ ಎಂ-II ಕ್ಷಿಪಣಿ ...................................... 79
ಇತ್ರ ಸುದ್ಧಿಗಳು
ಅಂತ್ರಾಥಷ್ಟ್ರೇಯ ಸುದ್ಧಿಗಳು
ಸುನಿೇಲ್ ಚೆಟಿರ ............................................ 97
ಗೊರಪ್ ಆಫ್ ಸವೆನ್ (G7) ............................. 80
ಪ್ರರಲಿಮ್್ ರ್ೊಸಟರ್ 2024 ............................ 98
"ಒರಾಂಗುಟ್ಾನ್ ರಾಜ್ತಾಂತರಕ್ತೆ" ....................... 81
ಕೆ. ಎ.ಎಸ್ ಮುಖಯ ಪರಿೇಕ್ಷೆ ಮ್ಾದರಿ ಪರಶ್ನು - ಉತ್ುರ
ASEAN-ಭಾರತ್ದ ಸರಕ್ುಗಳ ಒಪಪಂದ ............... 82
.......................................................... 106
ಇರಾನ್ನ ಅಧಯಕ್ಷ ಇಬಾರಹಿಂ ರೈಸ್ವ ....................... 83
ಮಾದರಿ ಬಹು ಆಯ್ಕೆ ಪರಶೆಗಳು………………. 109
ಭಾರತ್-ಮಧಯಪಾರಚ್ಯ-ಯುರೊೇಪ್ ಆರ್ಥಥಕ್ ಕಾರಿಡಾರ್
(IMEEC) ............................................... 83

2
 ಸುದ್ಧಿ ಸಿಂಚನ
ರಾಜ್ಯ ಸುದ್ಧಿಗಳು
 ಪುತ್ೊುರಿನ ಪಾರಧಾಯಪಕ್ಸ ಪ ಣಿಥಮ್ಾ ರವಿ ನಿದೇಥಶಿಸ್ವರುವ ‘ಗಾಡ್್ ವೆೈವ್್ ಮನ್್ ಸಲೇವ್್’ ಸಾಕ್ಷಯ ಚಿತ್ರಕೊ 14ನೆೇ
ದಾದಾ ಸಾಹೇಬ್ ಫಾಲೊ ಚ್ಲನಚಿತೆೊರೇತ್್ವ –2024ರಲಿಲ ವಿಶ್ನೇಷ್ಟ್ ಪರಮ್ಾಣಪತ್ರ ದೊರತದ. ‘ಗಾಡ್್ ವೆೈವ್್
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ಮನ್್ ಸಲೇವ್್’ ಚಿತ್ರದಲಿಲ ಕ್ನಾಥಟಕ್ದ 40ಕ್ೊೂ ಹಚ್ುಚ ದೇವದಾಸ್ವಯರ ಜಿೇವನದ ವಯಥ, ಕ್ನಸುಗಳು,
ಸಮ್ಾಜ್ದಲಿಲ ಆಗರ್ೇಕಾಗಿರುವ ಪರಿವತ್ಥನೆಗಳ ರ್ಗೆ ಚ್ಚಿಥಸಲಾಗಿದ. ಪ ಣಥಮ್ಾ ರವಿ ಅವರು ಮಂಗಳೊರು
ವಿಶಿವಿದಾಯನಿಲಯದ ಇಂಗಿಲಷ್ ವಿಭಾಗದಲಿಲ ಸಂಶ್ನೊೇಧನಾ ವಿದಾಯರ್ಥಥನಿಯಾಗಿದುು, ಪುತ್ೊುರಿನ ಮಹಿಳಾ
ಪರರ್ಮ ದಜಥ ಕಾಲೆೇಜಿನಲಿಲ ಅತರ್ಥ ಉಪನಾಯಸಕ್ಸಯಾಗಿದಾುರ.
 ಇನೆ್ಕ್ಟಟ (ಕ್ಸೇಟ)ಕೆಫ: ತೆೊೇಟಗಾರಿಕೆ ಇಲಾಖೆಯು ಲಾಲ್ ಬಾಗನಲಿಲ ನೊತ್ನರ್ಾಗಿ ಇನೆ್ಕ್ಟಟ ಕೆಫಗಳನುು
ಸಾಾಪ್ರಸಲಾಯತ್ು. ನಿಸಗಥದ ಆಹಾರ ಸರಪಳ್ಳಯಲಿಲ ಪರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುವ ದುಂಬಿ–ಕ್ಸೇಟಗಳ ಸಂರಕ್ಷಣೆಗಾಗಿ ‘
ಇನೆ್ಕ್ಟಟ ಕೆಫ’ ಎಂರ್ ಎಂಟು ವಿಶಿಷ್ಟ್ಟ ಕ್ಸೇಟ ತಾಣಗಳನುು ಲಾಲ್ ಬಾಗನಲಿಲ ಅನಾವರಣಗೊಳ್ಳಸಲಾಯತ್ು. ‘ಇವೆೈ
ಗೊಲೇರ್ಲ್ ಡೆಲಿವರಿ ಸವಿಥಸಸ್ (ಇವೆೈ ಜಿಡಿಎಸ್), ವಿಭಿನು ಇಂಡಿಯಾ ಫ ಂಡೆೇಷ್ಟ್ನು ಸಹಯೇಗದಲಿಲ
ರ್ಂಗಳೊರಿನಲಿಲರುವ ಉದಾಯನಗಳಲಿಲ 21 ಇನೆ್ಕ್ಟಟ ಕೆಫಗಳನುು ನಿಮಥಸುವ ಉದುೇಶವನುು ಹೊಂದಲಾಗಿದ. ‘
ಮರುರ್ಳಕೆ ಮ್ಾಡಿದ ಮರ, ಮಣುು ಹಾಗೊ ಬಿದ್ಧರಿನಿಂದ ಇನೆ್ಕ್ಟಟ ಕೆಫಗಳನುು ತ್ಯಾರಿಸಲಾಗಿದ. ಇವುಗಳನುು
ಪರಮುಖ ಉದಾಯನಗಳಲಿಲ ಸಾಾಪ್ರಸುವುದರಿಂದ ವಿವಿಧ ಪರರ್ೇಧಗಳ ಕ್ಸೇಟಗಳ್ಳಗ ಸುರಕ್ಷಿತ್ ತಾಣರ್ಾಗುತ್ುವೆ‘
ಕ್ಸೇಟಗಳನುು ಸಂರಕ್ಷಿಸ್ವ ಪ್ರ ೇಷ್ಟ್ಸುವ ನಿಟಿಟನಲಿಲ ಇನೆ್ಕ್ಟಟ ಕೆಫ ಯೇಜ್ನೆ ಸಹಕಾರಿಯಾಗಿದ. ಕ್ಸೇಟಗಳ
ಸಂತಾನೆೊೇತ್ಪತು ಮತ್ುು ಉಳ್ಳವಿಗಾಗಿ ಸುರಕ್ಷಿತ್ರ್ಾದ ಗೊಡುಗಳ್ಳಲಲದ ಪರಿರ್ಾಮ ಅನೆೇಕ್ ಕ್ಸೇಟಗಳು ಅಪಾಯದ
ಅಂಚಿನಲಿಲವೆ.
 ದೇಶದ ಅತ ದೊಡಡ ಡೆೈರಿ ಸರಕ್ು ಉತಾಪದಕ್ ಸಂಸಾಗಳಲಿಲ ಒಂದಾದ ಕ್ನಾಥಟಕ್ದ ನಂದ್ಧನಿ ಡೆೈರಿ ಇದ್ಧೇಗ
ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಮಟಟದಲಿಲ ತ್ನು ಛಾಪು ಮೊಡಿಸಲು, ವೆಸ್ಟ ಇಂಡಿೇಸ್ ಮತ್ುು ಅಮರಿಕ್ದ ಜ್ಂಟಿ ಆತರ್ಯದಲಿಲ
ನಡೆಯಲಿರುವ 2024ರ ಸಾಲಿನ ಐಸ್ವಸ್ವ ಟಿ20 ಕ್ಸರಕೆಟ್ ವಿಶಿಕ್ಪ್ ಟೊನಿಥಯಲಿಲ ಪಾಲೆೊೆಳುಿತುರುವ ಐಲೆಥಂಡ್
ಮತ್ುು ಸಾೂಟೆಲಂಡ್ ತ್ಂಡಗಳ್ಳಗ ನಂದ್ಧನಿ ಡೆೈರಿ (ಕ್ನಾಥಟಕ್ ಮಲ್ೂ ಫಡರೇಷ್ಟ್ನ್, ಕೆಎಮ್ಎಫ್) ಪಾರಯೇಜ್ಕ್ತ್ಿ
ನಿೇಡುತುದ. ಈ ಟೊನಿಥಯಲಿಲ 2 ತ್ಂಡಗಳ್ಳಗ ಸಾಪನ್ರ್ಷ್ಟ್ಪ್ ಒದಗಿಸುವುದರ ಜೊತೆಗ ಕೆಎಮ್ಎಫ್, ಟೊನಿಥ ವೆೇಳೆ
'ವೆೇ ಪ್ರ ರೇಟಿೇನ್' ಹೊಂದ್ಧರುವ ನಂದ್ಧನಿ ಸಾಪಲಷ್ ಎನಜಿಥ ಡಿರಂಕ್ಟ ಅನುು ಅಮರಿಕ್ದ ಮ್ಾರುಕ್ಟೆಟಗ ಪರಿಚ್ಯ
ಮ್ಾಡಲಿದ. ಈ ಬಾರಿಯ T20 ವಿಶಿಕ್ಪ್ ಟೊನಿಥಯಲಿಲ ಒಟ್ಾಟರ 20 ತ್ಂಡಗಳು ಭಾಗವಹಿಸಲಿವೆ.
 ಶಿವಮೊಗೆದ ಕೆಳದ್ಧ ಶಿವಪಪ ನಾಯಕ್ ಕ್ೃಷ್ಟ್ ಮತ್ುು ತೆೊೇಟಗಾರಿಕೆ ವಿಜ್ಞಾನಗಳ ವಿಶಿವಿದಾಯನಿಲಯದ ಅಡಿಕೆ
ಸಂಶ್ನೊೇಧನಾ ಕೆೇಂದರವು ನಡೆಸ್ವದ ವಿಶ್ನಲೇಷ್ಟ್ಣೆಯಲಿಲ ತೇರ್ಥಹಳ್ಳಿ ಪರದೇಶದಲಿಲ ರ್ಳೆಯುವ ಅಡಿಕೆ ಕ್ನಾಥಟಕ್ದಲಿಲ
ರ್ಳೆಯುವ ತ್ಳ್ಳಗಳಲಿಲ ಉತ್ುಮ ಗುಣಮಟಟದ ಅಡಿಕೆಯಾಗಿ ಹೊರಹೊಮಮದ. ತೇರ್ಥಹಳ್ಳಿ ರ್ಳೆಗಾರರು
ವಿಶ್ನೇಷ್ಟ್ರ್ಾಗಿ ನುಲಿ ಮತ್ುು ಹಸ ಅಡಿಕೆಯನುು ಉತಾಪದ್ಧಸುತಾುರ. ಈ ರ್ಳೆಯನುು ರ್ಳೆಯುವ ಪರಮುಖ
ರಾಜ್ಯಗಳೆಂದರ ಕ್ನಾಥಟಕ್ (40%), ಕೆೇರಳ (25%), ಅಸಾ್ಂ (20%), ತ್ಮಳುನಾಡು, ಮೇಘಾಲಯ ಮತ್ುು

3
 ಪಶಿಚಮ ರ್ಂಗಾಳ. ಮೊಟಟ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗ ಅಡಕೆ ವಲಯದಲಿಲ, ಉತ್ುರ ಕ್ನುಡದಲಿಲ ರ್ಳೆಯುವ
'ಶಿರಸ್ವ ಸುಪಾರಿ' ಅಡಕೆಗ ಭ ಗೊೇಳ್ಳಕ್ ಹಗುೆರುತ್ು (ಜಿಯೇಗಾರಫಕ್ಲ್ ಇಂಡಿಕೆೇಶನ್-ಜಿಐ) ಮ್ಾನಯತೆ ಲಭಿಸ್ವದ.
 ರ್ಂಗಳೊರು ಉಪನಗರ ರೈಲು ಯೇಜ್ನೆಗ ರೊ. 2,693 ಕೆೊೇಟಿ (300 ಮಲಿಯನ್ ಯೊರೊೇ) ಸಾಲ ನಿೇಡಲು
ವಿಶಿದ ಅತದೊಡಡ ರ್ಹುಪಕ್ಷಿೇಯ ಹಣಕಾಸು ಸಂಸಾಯಾದ ಯುರೊೇಪ್ರಯನ್ ಇನೆಿಸಟಮಂಟ್ ಬಾಯಂಕ್ಟ
(ಯುರೊೇಪ್ರಯನ್ ಒಕ್ೊೂಟದ ಹೊಡಿಕೆ ಬಾಯಂಕ್ಟ) ಒಪ್ರಪಗ ನಿೇಡಿದ. ಮತೆೊುಂದು ಪರಮುಖ ಸಾಲದಾತ್ ಬಾಯಂಕ್ಟ
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ಆಗಿರುವ ಜ್ಮಥನಿಯ Kreditanstalt für Wiederaufbau (KfW) ಡೆವಲಪ್ರಮಂಟ್ ಬಾಯಂಕ್ಟ, 2023 ರ

ಡಿಸಂರ್ರ್ ನಲಿಲ ರೊ. 4,552 ಕೆೊೇಟಿ (500 ಮಲಿಯನ್ ಯುರೊೇ) ಸಾಲ ಒಪಪಂದಕೊ ಸಹಿ ಹಾಕ್ಸದ ಮತ್ುು ರೊ
40.96 ಕೆೊೇಟಿ (4.5 ಮಲಿಯನ್ ಯುರೊೇಗಳು) ಅನುದಾನ ನಿೇಡಿದ.
 ಲಾಲಾಾಗ್ ನಲಿಲ ನೊರಾರು ವಷ್ಟ್ಥಗಳ್ಳಂದ ರ್ಳೆದು ನಿಂತರುವ ದೇಶ ವಿದೇಶಗಳ ಸಾವಿರಾರು ಸಸಯ ಪರಭೇದಗಳ
ಮ್ಾಹಿತ ಡಿಜಿಟಲ್ ದಾಖಲಾತ ರೊಪ ನಿೇಡುವ ಕಾಯಥ ನಡೆಯುತುದ. ಉದಾಯನದಲಿಲರುವ ಸಸಯ ಪರಭೇದಗಳ
ಸಂರಕ್ಷಿತ್ ಸಸಯ ಮ್ಾದರಿ ಸಂಗರಹ ಮತ್ುು ವೆೈಜ್ಞಾನಿಕ್ ಅಧಯಯನ ನಡೆಸಲು ಸಹಕಾರಿಯಾಗುವಂತೆ ಸಸಯ ಪರಭೇದಗಳ
ಪ ಣಥ ಸಂಗರಹ(ಹರ್ೇಥರಿಯಂ)’ ಕೆೈಗೊಳಿಲಾಗಿದ. ಲಾಲಾಾಗುಲಿಲ 2,950 ಜಾತಯ ಮರಗಳು ಮತ್ುು ಸಸಯಗಳ್ಳವೆ.
ಈ ಹರ್ೇಥರಿಯಂ ಶಿೇಟೆಳನುು ಇಡಲು ಉತ್ುರಪರದೇಶದ ಲಖನ ದ್ಧಂದ ತ್ರಿಸಲಾಗಿದ. ಅದರಲಿಲ ಈ
ಹರ್ೇಥರಿಯಂಗಳನುು ಕ್ರಮ ಸಂಖೆಯ ಆಧಾರಿತ್ರ್ಾಗಿ ಜೊೇಡಿಸ್ವಡಲಾಗುತುದ. ಹರ್ೇಥರಿಯಂ ಎಂದರ: ಪರತ ಎಲೆ,
ಹಣುು, ಹೊವು ಮತ್ುು ತೆೊಗಟೆಯ ವೆೈಜ್ಞಾನಿಕ್ ದಾಖಲಾತಯನುು ಅವುಗಳ ಒಣಗಿದ ರೊಪಗಳಲಿಲ
ಉಲೆಲೇಖಿಸುತ್ುದ.
 ಕ್ನಾಥಟಕ್ ರಾಜ್ಯ ಸಕಾಥರವು ‘ಯಶಸ್ವಿನಿ ಯೇಜ್ನೆ’ಯಡಿ ಕ್ಸಮೊಥರಪ್ರಯಂತ್ಹ ಚಿಕ್ಸತೆ್ಗಳನುು ಸೇಪಥಡೆ
ಮ್ಾಡಿರುವುದರಿಂದಾಗಿ ಕಾಯನ್ರ್ ಪ್ರೇಡಿತ್ರು ಒಂದು ವಷ್ಟ್ಥದ ಅವಧಿಯಲಿಲ 1,796 ಮಂದ್ಧ ₹5.20 ಕೆೊೇಟಿ
ವೆಚ್ಚದಲಿಲ ಕಾಯನ್ರ್ ರೊೇಗಕೊ ಚಿಕ್ಸತೆ್ ಪಡೆದ್ಧದಾುರ. ಸಹಕಾರಿ ಇಲಾಖೆಯ ಮೊಲಕ್ 2003ರಲಿಲ
ಆರಂಭಗೊಂಡಿದು ‘ಯಶಸ್ವಿನಿ’ಯೇಜ್ನೆಯನುು 2018ರ ಮೇ 31ರಂದು ಸಾಗಿತ್ಗೊಳ್ಳಸ್ವ, ಆರೊೇಗಯ ಕ್ನಾಥಟಕ್
ಯೇಜ್ನೆಯಂದ್ಧಗ ವಿಲಿೇನಗೊಳ್ಳಸಲಾಗಿತ್ುು. ಯೇಜ್ನೆಯ ಮಹತ್ಿ ಮನಗಂಡ ಸಕಾಥರ, 2023ರ ಜ್ನವರಿಯಲಿಲ
ಯಶಸ್ವಿನಿ ಸಹಕಾರಿ ಸದಸಯರ ಆರೊೇಗಯ ರಕ್ಷರ್ಾ ಟರಸ್ಟ ಮೊಲಕ್ ಯೇಜ್ನೆಗ ಮರುಚಾಲನೆ ನಿೇಡಿತ್ುು. ಈ ವೆೇಳೆ
ಕ್ಸಮೊಥರಪ್ರ, ಸಜಿಥಕ್ಲ್ ಆಂಕೆೊಲಾಜಿ ಹಾಗೊ ರೇಡಿಯಥರಪ್ರ ವಿಭಾಗದ್ಧಂದ 261 ಚಿಕ್ಸತೆ್ಗಳನುು
ಅಳವಡಿಸ್ವಕೆೊಳಿಲಾಗಿದ.
 ಕ್ನಾಥಟಕ್ದ ಕೆೊಡಗು ಜಿಲೆಲಯ ಸೊೇಮರ್ಾರಪ್ರೇಟೆ ತಾಲೊಕ್ಸನಲಿಲರುವ ಗರ್ಾಥಲೆ ಎಂರ್ ಹಳ್ಳಿಯಂದ 'ಲಿಗಡಸ್
ಗರ್ಾಥಲೆ' ಎಂರ್ ಹಸರಿನ ಹೊಸ ಜೇಡ ಪರಭೇದವನುು ನೆೈಸಗಿಥಕ್ರ್ಾದ್ಧಗಳ ತ್ಂಡ ಇತುೇಚೆಗ ಪತೆು ಹಚಿಚದ. ಲಿಗಡಸ್
ಗರ್ಾಥಲೆ ರ್ಗೆ: ಇದು ಹೊಸ ಜಾತಯ ಜ್ಂಪ್ರಂಗ್(ಜಿಗಿಯುವ) ಜೇಡ ಆಗಿದ. ಇದು ಕ್ನಾಥಟಕ್ದ ಕೆೊಡಗು ಜಿಲೆಲಯ
ಗರ್ಾಥಲೆ ಗಾರಮದಲಿಲ ಕ್ಂಡುರ್ಂದ್ಧದ, ಇದು ಕ್ೃಷ್ಟ್ ಅರಣಯದ್ಧಂದ ಆವೃತ್ರ್ಾಗಿದ, ಕಾಳುಮಣಸು ಮತ್ುು ಭತ್ುದ
ಗದುಗಳೆೊಂದ್ಧಗ ಕಾಫ ತೆೊೇಟಗಳು ಪರಮುಖರ್ಾಗಿವೆ. ಇದು 129 ವಷ್ಟ್ಥಗಳಲಿಲ ಲಿಗಡಸ್ ಕ್ುಲದ ಎರಡನೆೇ

4
 ದಾಖಲಾದ ಜಾತಗ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿದ. ಮೊದಲನೆಯದು, ಲಿಗಡಸ್ ಚೆಲಿಫರ್ ಅನುು
ಮ್ಾಯನಾಮನಿಥಂದ 1895 ರಲಿಲ ವರದ್ಧ ಮ್ಾಡಿದರು.
 ಭಾರತ್ದ ಉಪರಾಷ್ಟ್ರಪತಗಳು ರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಏರೊೇಸಪೇಸ್ ಲಾಯರ್ೊರೇಟರಿೇಸ್(ಎನ್ಎಎಲ್)ಗ ಭೇಟಿ ನಿೇಡಿದ
ಸಂದಭಥದಲಿಲ ರ್ಂಗಳೊರಿನಲಿಲ ಕಾರ್ಥನ್ ಫೈರ್ರ್ ಮತ್ುು ಪ್ರರಪ್ರರಗ್್ ಕೆೇಂದರವನುು ಉದಾಾಟಿಸ್ವದರು ಮತ್ುು
ಲಘು ಯುದಿ ವಿಮ್ಾನ (ಎಲಿ್ಎ) ಘಟಕ್ಗಳು ಮತ್ುು ಸಾರಸು ಪರದಶಥನವನುು ವಿೇಕ್ಷಿಸ್ವದರು. ಎನ್ಎಎಲ್
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ವಿನಾಯಸಗೊಳ್ಳಸ್ವದ ಲಘು ಸಾರಿಗ ವಿಮ್ಾನ ವಿಭಾಗದಲಿಲ ಸಾರಸ್ ಮೊದಲ ಭಾರತೇಯ ರ್ಹುಪಯೇಗಿ ನಾಗರಿಕ್
ವಿಮ್ಾನರ್ಾಗಿದ.
 ಭಾರತ್ದ ಕ್ನಾಥಟಕ್ ಮೊಲದ ಅಮರಿಕಾ ವಿಜ್ಞಾನಿ ಮತ್ುು ಸುಧಾಮೊತಥ ಅವರ ಸಹೊೇದರ ಶಿರೇನಿರ್ಾಸ್ ಆರ್
ಕ್ುಲಕ್ಣಿಥ ಅವರು ಖಗೊೇಳಶಾಸರ ವಿಭಾಗದ ಸಾಧಕ್ರಿಗ ನಿೇಡಲಾಗುವ ಪರತಷ್ಟ್ಿತ್ ‘ಶಾ ಪುರಸಾೂರ’ ನಿೇಡಲಾಗಿದ.
ಅವರಿಗ ಖಗೊೇಳ ಟ್ಾರನಿ್ಯಂಟೆಳ ಭ ತ್ಶಾಸರದ ಕೆಲಸಕಾೂಗಿ ಈ ಪರಶಸ್ವುಯನುು ನಿೇಡಲಾಗಿದ. ಅವರಲಲದ
ಅಮರಿಕ್ದವರೇ ಆದ ಸ್ವಿೇ ಲೆೇ ಥೇನ್ ಹಾಗೊ ಸುಟಅಟ್ಥ ಆಕ್ಸಥನ್ ಅವರಿಗೊ ಪರತಷ್ಟ್ಿತ್ ಶಾ ಪುರಸಾೂರ
ಲಭಯರ್ಾಗಿದ.ಇವರಿರ್ಾರಿಗೊ ವೆೈದಯಕ್ಸೇಯ ವಿಭಾಗದಲಿಲ ಈ ಪುರಸಾೂರ ಸ್ವಕ್ಸೂದ.
 ರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಸುದ್ಧಿಗಳು
 ಇತುೇಚೆಗ, ಉತ್ುರಾಖಂಡದ ನೆೈನಿತಾಲ್ ಜಿಲೆಲಯಲಿಲ ಉರಿಯುತುರುವ ಕಾಡಿೆಚ್ುಚಗಳನುು ನಂದ್ಧಸಲು ಭಾರತೇಯ
ರ್ಾಯುಪಡೆಯ MI 17 V5 ಹಲಿಕಾಪಟರ್ ಅನುು ನಿಯೇಜಿಸಲಾಗಿದ. ಹಲಿಕಾಪಟರ್ ನೆೈನಿತಾಲ್ ರ್ಳ್ಳ ಇರುವ
ಭಿೇಮತಾಲ್ ಸರೊೇವರದ್ಧಂದ ನಿೇರನುು ಸಂಗರಹಿಸಲು ಹಲಿಕಾಪಟರ್ ರ್ಕೆಟ್ ಅರ್ರ್ಾ ಹಲಿರ್ಕೆಟ್ ಎಂದೊ
ಕ್ರಯಲಪಡುವ “ಬಾಂಬಿ ರ್ಕೆಟ್” ಅನುು ರ್ಳಸ್ವ ಮತ್ುು ಅದಕೊ ನಿೇರನುು ತ್ುಂಬಿಸ್ವ ಕಾಡಿೆಚ್ುಚ ಇರುವ ಪರದೇಶಗಳ
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ಮೇಲೆ ಸುರಿಯಲಾಯತ್ು.
 ಭಾರತೇಯ ವಿಮ್ಾ ನಿಯಂತ್ರಣ ಮತ್ುು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಪಾರಧಿಕಾರ (IRDAI) ಏಪ್ರರಲ್ 1 ರಿಂದ ಜಾರಿಗ ರ್ರುವಂತೆ
ಆರೊೇಗಯ ವಿಮ ಪಾಲಿಸ್ವಗಳನುು ಖರಿೇದ್ಧಸುವ ವಯಕ್ಸುಗಳ್ಳಗ 65 ವಷ್ಟ್ಥಗಳ ಮತಯನುು ತೆಗದುಹಾಕ್ಸದ. ಮ್ಾರುಕ್ಟೆಟ
ವಿಸುರಣೆ ಮತ್ುು ಆರೊೇಗಯ ವೆಚ್ಚಗಳ್ಳಂದ ಸಾಕ್ಷ್ಟ್ುಟ ರಕ್ಷಣೆ ಉತೆುೇಜಿಸುವ ದೃಷ್ಟ್ಟಯಂದ ಈ ನಿಧಾಥರ
ಕೆೈಗೊಳಿಲಾಗಿದ.
 ಭಾರತ್ವು 2025 ರಲಿಲ ವಿಶಿ ಜ್ೊನಿಯರ್ ಬಾಯಡಿಮಂಟನ್ ಚಾಂಪ್ರಯನಿಿಪ್ು ಅತರ್ಯ ವಹಿಸಲಿದ. ಈ
ಚಾಂಪ್ರಯನಿಿಪ್ ಗುರ್ಾಹಟಿಯ ರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಶ್ನರೇಷ್ಟ್ಿತಾ ಕೆೇಂದರದಲಿಲ ನಡೆಯಲಿದ ಎಂದು ವಿಶಿ ಬಾಯಡಿಮಂಟನ್
ಫಡರೇಷ್ಟ್ನ್ ಪರಕ್ಟಿಸ್ವದ. 2008ರ ನಂತ್ರ ಮೊದಲ ಬಾರಿ ಈ ಪರತಷ್ಟ್ಿತ್ ಚಾಂಪ್ರಯನಿಿಪ್ ಭಾರತ್ದಲಿಲ
ನಡೆಯುತುದ. ಆ ವಷ್ಟ್ಥ ಪುಣೆಯಲಿಲ ಈ ಟೊನಿಥ ನಡೆದ್ಧತ್ುು. ‘ತ್ಂಡ ಮತ್ುು ವೆೈಯಕ್ಸುಕ್ ವಿಭಾಗದ ಸಪರ್ಧಥಗಳೆಲಲವ
ಭಾರತ್ ಬಾಯಡಿಮಂ ಟನ್ ಸಂಸಾಯ ಈ ಶ್ನರೇಷ್ಟ್ಿತಾ ಕೆೇಂದರದಲಿಲ ನಡೆಯಲಿವೆ. 2026 ರ ಥಾಮಸ್ ಮತ್ುು ಉರ್ರ್
ಕ್ಪ್ ಫೈನಲ್್ ಡೆನಾಮಕ್ಥನ ಹಾಸಥನ್್ ನಗರದಲಿಲ ನಡೆಯಲಿದ.
 ಭಾರತ್ದ ಮೊದಲ ವೃತುಪರ ಮಹಿಳಾ ಕ್ುಸ್ವುಪಟು ಹಮೇದಾ ಬಾನು ಅವರಿಗ ಡೊಡಲ್ ಮೊಲಕ್ ಗೊಗಲ್ ಗ ರವ
ಸಲಿಲಸ್ವದ. ಹಮೇದಾ ಅವರ ಡೊಡಲ್ ಕ್ಲಾಕ್ೃತಯನುು ರ್ಂಗಳೊರು ಮೊಲದ ಕ್ಲಾವಿದ ದ್ಧರ್ಾಯ ನೆೇಗಿ ಅವರು
ರಚಿಸ್ವದಾುರ. 'ಅಲಿಗಢ ಅಮಜಾನ್' ಎಂದೇ ಖ್ಾಯತ ಪಡೆದ್ಧರುವ ಹಮೇದಾ ಬಾನು, 1900 ದಶಕ್ದ ಆರಂಭದಲಿಲ
ಉತ್ುರ ಪರದೇಶದ ಅಲಿಗಢದ ಕ್ುಸ್ವುಪಟುಗಳ ಕ್ುಟುಂರ್ದಲಿಲ ಜ್ನಿಸ್ವದುರು. 1940–50ರ ದಶಕ್ದಲಿಲ
ಅಥಲಟಿಕ್್ುಲಿಲ 300ಕ್ೊೂ ಹಚ್ುಚ ಸಪರ್ಧಥಗಳನುು ಹಮೇದಾ ಗದ್ಧುದುರು. 1954ರ ಇದೇ ದ್ಧನದಂದು ನಡೆದ ಕ್ುಸ್ವು
ಪಂದಯದಲಿಲ ಖ್ಾಯತ್ ಕ್ುಸ್ವುಪಟು ಬಾಬಾ ಪ್ರೈಲಾಿನ್ ಅವರನುು ಕೆೇವಲ ಒಂದು ನಿಮಷ್ಟ್ ಮತ್ುು 34 ಸಕೆಂಡುಗಳಲಿಲ
ಸೊೇಲಿಸುವ ಮೊಲಕ್ ಹಮೇದಾ ಅವರು ಅಂತ್ರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಮಟಟದಲಿಲ ಮನುಣೆ ಗಳ್ಳಸ್ವದರು. ಆನಂತ್ರ ಅವರು
ವೃತುಪರ ಕ್ುಸ್ವುಯಂದ ನಿವೃತ್ುರಾದರು.
 ಭಾರತ್ದ ವಯಂಗಯಚಿತ್ರ ಕ್ಲಾವಿದ ರಚಿತಾ ತ್ನೆೇಜಾ ಹಾಗೊ ಹಾಂಗಕೆೊಂಗ್ ಜ್ುಂಜಿ ಅವರಿಗ ‘ಕೆೊೇಫ ಅನಾುನ್ ಕ್ರೇಜ್
ಇನ್ ಕಾಟೊಥನಿಂಗ್’ ಪರಶಸ್ವುಯನುು ನಿೇಡಲಾಗಿದ. ಸ್ವಿಟಜಲಾಯಥಂಡು ಜಿನಿೇರ್ಾದಲಿಲ ನಡೆದ ಕಾಯಥಕ್ರಮದಲಿಲ
ಪರಶಸ್ವು ಪರದಾನ ಮ್ಾಡಲಾಗಿದ. ಭಾರತ್ದ ಖ್ಾಯತ್ ವಯಂಗಯ ಚಿತ್ರ ಕ್ಲಾವಿದ ರಚಿತಾ ತ್ನೆೇಜಾ, ಮೊನಚ್ು ಕಾಟೊಥನೆಳ
ಮೊಲಕ್ ದೇಶಾದಯಂತ್ ಗಮನ ಸಳೆದ್ಧದಾುರ. ಮೊನಚ್ು ಕಾಟೊಥನೆಳ ಮೊಲಕ್ವೆೇ ಮ್ಾಧಯಮ ಸಾಿತ್ಂತ್ರಯವನುು
ಎತುಹಿಡಿದ, ಜ್ನರಲಿಲ ಅರಿವು ಮೊಡಿಸ್ವದ ಹಿನೆುಲೆಯಲಿಲ ಇವರಿಗ ಪರಶಸ್ವು ನಿೇಡಲಾಗಿದ.

6
  ದೇಶದ ಮೊದಲ ಸಿದೇಶಿ ಮ್ಾನವರಹಿತ್ FWD-200B ಏಕಾರಥಫ್ಟ ಯುದಿ ಬಾಂರ್ರ್ ಡೆೊರೇನ್
ಅನುು ರ್ಂಗಳೊರಿನಲಿಲ ಅನಾವರಣಗೊಳ್ಳಸಲಾಗಿದ. ವಿನಾಯಸ: ಫಲೈಯಂಗ್ ವೆಡ್ಜ ಕ್ಂಪನಿ. FWD-200B
ಮೇಡಿಯಂ ಅಲಿಟಟೊಯಡ್ ಲಾಂಗ್ ಎಂಡೊಯರನ್್ (MALE) ಮ್ಾನವರಹಿತ್ ಯುದಿ ವೆೈಮ್ಾನಿಕ್
ರ್ಾಹನರ್ಾಗಿದುು, ಸಂಪ ಣಥರ್ಾಗಿ ಭಾರತ್ದಲಿಲ ವಿನಾಯಸಗೊಳ್ಳಸಲಾಗಿದ ಮತ್ುು ತ್ಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ುದ.
 ಒಂದು ರಾಷ್ಟ್ರ, ಒಂದು ರ್ಾಯುಪರದೇಶದ ಕ್ಲಪನೆಯಂದ್ಧಗ, ಭಾರತ್ವು ನಾಗುಪರದಲಿಲ ಇಂಡಿಯನ್ ಸ್ವಂಗಲ್ ಸೂೈ
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ಹಾಮೊೇಥನೆೈಸ್ಡ ಏರ್ ಟ್ಾರಫಕ್ಟ ಮ್ಾಯನೆೇಜಮಂಟ್ (ISHAN) ಪಾರಜಕ್ಟಟ ಅನುು ಪಾರರಂಭಿಸ್ವದ. ಈ ಯೇಜ್ನೆಯು

ಹಚ್ುಚತುರುವ ದೇಶಿೇಯ ಪರಯಾಣಿಕ್ರ ಸಂಖೆಯ ಇದು 2030 ರ ವೆೇಳೆಗ ದ್ಧಿಗುಣಗೊಳುಿವ ನಿರಿೇಕ್ಷೆಯದ ಇದನುು
ನಿಭಾಯಸಲು ರ್ಾಯುಯಾನ ಉದಯಮದ ಸಾಮರ್ಯಥವನುು ಹಚಿಚಸುವ ಗುರಿಯನುು ಹೊಂದ್ಧದ. ಭಾರತ್ವು ತ್ನು
ನಾಲುೂ ವಿಮ್ಾನ ಮ್ಾಹಿತ ಪರದೇಶಗಳನುು (ಎಫ್ಐಆರ್) ದಹಲಿ, ಮುಂರ್ೈ, ಕೆೊೇಲೂತಾು ಮತ್ುು ಚೆನೆುೈನಲಿಲ
ಒಂದು ನಿರಂತ್ರ ರ್ಾಯುಪರದೇಶರ್ಾಗಿ ನಾಗುಪರದಲಿಲ ಏಕ್ಸೇಕ್ರಿಸಲು ಮತ್ುು ನಾಗುಪರದ್ಧಂದ ರ್ಾಯು ಸಂಚಾರ
ನಿವಥಹಣೆಯನುು ಸಮನಿಯಗೊಳ್ಳಸಲು ಪರಮುಖ ಕ್ರಮವನುು ಯೇಜಿಸುತುದ.
 ಸೊಪಸಾಥನಿಕ್ಟ ಮಸೈಲ್-ಅಸ್ವಸಟಡ್ ರಿಲಿೇಸ್ ಆಫ್ ಟ್ಾಪ್ರಥಡೆೊ (SMART) ವಯವಸಾಯನುು ಒಡಿಶಾ
ಕ್ರಾವಳ್ಳಯಲಿಲ DRDO ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಹಾರಾಟ-ಪರಿೇಕ್ಷೆ ನಡೆಸ್ವತ್ು. ವಿನಾಯಸ ಮತ್ುು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ: DRDO.
ಹಗುರರ್ಾದ ಟ್ಾಪ್ರಥಡೆೊಗಳನುು ಉಡಾವಣೆ ಮ್ಾಡಲು ಈ ಕ್ಷಿಪಣಿ ಆಧಾರಿತ್ ಕಾಯಥವಿಧಾನವು ನೊರಾರು
ಕ್ಸಲೆೊೇಮೇಟರ್ ದೊರದಲಿಲರುವ ಜ್ಲಾಂತ್ಗಾಥಮ ನ ಕೆಗಳನುು ಗುರಿಯಾಗಿಸರ್ಹುದು.
 ಇತುೇಚೆಗ, ಪ್ರೇಟೆಂಟೆಳು, ವಿನಾಯಸಗಳು ಮತ್ುು ಟೆರೇಡಾಮಕ್ೆಥಳ ನಿಯಂತ್ರಕ್ ಜ್ನರಲ್ (CGPDTM) ಗುಜ್ರಾತ್ು
ಕ್ಚ್ು ಪರದೇಶದ 'ಕ್ಚ್ ಅಜ್ರಖ್' ನ ಸಾಂಪರದಾಯಕ್ ಕ್ರಕ್ುಶಲಕೊ ಭ ಗೊೇಳ್ಳಕ್ ಸೊಚ್ಕ್ (GI) ಪರಮ್ಾಣಪತ್ರವನುು
ನಿೇಡಿದ. ಅಜ್ರಖ್ ಒಂದು ಜ್ವಳ್ಳ ಕ್ರಕ್ುಶಲರ್ಾಗಿದ ವಿಶ್ನೇಷ್ಟ್ರ್ಾಗಿ ಸ್ವಂಧ್, ಬಾಮಥರ್ ಮತ್ುು ಕ್ಚ್ ಪರದೇಶಗಳಲಿಲ
ರ್ಾಯಪ್ರಸ್ವದ. ಅಜ್ರಖು ಕ್ಲೆಯು ಸಂಸೂರಿಸ್ವದ ಹತು ರ್ಟೆಟಯ ಮೇಲೆ ಹಾಯಂಡ್-ಬಾಲಕ್ಟ ಪ್ರರಂಟಿಂಗು ಒಂದು
ವಿಧಾನರ್ಾಗಿದ, ಅಜ್ರಖ್ ಅಂದರ ಇಂಡಿಗೊ, ನಿೇಲಿ ರ್ಣುವನುು ಪರರ್ಲರ್ಾದ ರ್ಣುರ್ಾಗಿ ಹಚಾಚಗಿ ರ್ಳಸಲಾಗುವ
ಪರಸ್ವದಿ ಕ್ರಕ್ುಶಲರ್ಾಗಿದ.
 ಮಧಯಪರದೇಶ ಸಕಾಥರವು ಇತುೇಚೆಗ ‘ಬಾಯಗಲಸ್ ಸೊೂಲ್’ ದ್ಧನ ಎಂರ್ ಹೊಸ ಯೇಜ್ನೆಯನುು ಪರಿಚ್ಯಸ್ವದ.
ಎಲಲ ಸಕಾಥರಿ ಹಾಗೊ ಖ್ಾಸಗಿ ಶಾಲೆಗಳ 1ರಿಂದ 12ನೆೇ ತ್ರಗತಯ ವಿದಾಯರ್ಥಥಗಳ್ಳಗ ರ್ಾರಕೆೊೂಮಮ ‘ಬಾಯಗಲಸ್
ಸೊೂಲ್’ ದ್ಧನವನುು ನಿಗದ್ಧಪಡಿಸಲಾಗಿದುು, 2024-25ರ ಶ್ನೈ ಕ್ಷಣಿಕ್ ವಷ್ಟ್ಥದ್ಧಂದ ಜಾರಿಯಾಗಲಿದ
 ಭಾರತೇಯ ಸೇನೆ ಮತ್ುು ಪುನಿತ್ ಬಾಲನ್ ಗೊರಪ್ ಜ್ಂಟಿಯಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸ್ವದ ಸಂವಿಧಾನ ಉದಾಯನವನುು
ಪುಣೆಯಲಿಲ ಉದಾಾಟಿಸಲಾಯತ್ು. GOC-in-C, ದಕ್ಷಿಣ ಕ್ಮ್ಾಂಡ್, ಲೆಫಟನೆಂಟ್ ಜ್ನರಲ್ ಅಜ್ಯ್ ಕ್ುಮ್ಾರ್
ಸ್ವಂಗ್ ಅವರು ಉದಾಯನವನುು ಉದಾಾಟಿಸ್ವದರು.
 ಪಾಕ್ಟ ಆಕ್ರಮತ್ ಕಾಶಿಮೇರದ (ಪ್ರಒಕೆ) ಪರಮುಖ ಆಯಕ್ಟಿಟನ ಭಾಗರ್ಾಗಿರುವ ಶಕ್ಟ್ಗಾಮ್ ಕ್ಣಿವೆಯಲಿಲ ಚಿೇನಾ
ಕೆೈಗೊಂಡಿರುವ ನಿಮ್ಾಥಣ ಕಾಮಗಾರಿಯು ಕಾನೊನುಬಾಹಿರರ್ಾದದಾುಗಿದ ಎಂದು ಭಾರತ್ವು ಚಿೇನಾ ರ್ಳ್ಳ
ಪರರ್ಲರ್ಾಗಿ ಪರತಭಟನೆ ನಡೆಸ್ವದ.

7
  ಕೆೇರಳದ ಮಲಲಪುರಂ, ಕೆೊೇಝಿಕೆೊೂೇಡ್ ಮತ್ುು ತರಶೊರ್ ಜಿಲೆಲಗಳಲಿಲ ವೆಸ್ಟ ನೆೈಲ್ ಫೇವರ್
ಸೊೇಂಕ್ು ಪರಕ್ರಣಗಳು ಪತೆುಯಾಗಿವೆ. 1937ರಲಿಲ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗ ಉಗಾಂಡಾದಲಿಲ ಈ ಜ್ಿರ ಪತೆುಯಾಗಿತ್ುು.
2011ರಲಿಲ ಕೆೇರಳದ ಅಲಪುಪಳ ಜಿಲೆಲಯಲಿಲ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗ ಪತೆುಯಾಗಿತ್ುು. ಸೊೇಂಕ್ಸತ್ ಕ್ುಯಲೆಕ್ಟ್
ಸೊಳೆಿಗಳ್ಳಂದ ಹರಡುವ ಸಾಂಕಾರಮಕ್ ರೊೇಗರ್ಾಗಿದ. ವೆಸ್ಟ ನೆೈಲ್ ವೆೈರಸ್ ಒಂದು ಏಕ್-ತ್ಂತ್ು ಆಎಥನ್ಎ ವೆೈರಸ್
ಆಗಿದ. ಇದು ವೆೈರಸ್ಗಳ್ಳಗ ಸಂರ್ಂಧಿಸ್ವದ ಫಲೇವಿವೆೈರಸ್ ಆಗಿದುು, ಇದು ಸೇಂಟ್ ಲೊಯಸ್ ಎನೆ್ಫಾಲಿಟಿಸ್,
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ಜ್ಪಾನಿೇಸ್ ಎನೆ್ಫಾಲಿಟಿಸ್ ಮತ್ುು ಹಳದ್ಧ ಜ್ಿರವನುು ಉಂಟು ಮ್ಾಡುತ್ುದ.

 ಇತುೇಚೆಗ, ಭಾರತೇಯ ಚ್ುನಾವರ್ಾ ಆಯೇಗವು (ಇಸ್ವಐ) ರೈತ್ ಭರೊೇಸಾ (ಹಿಂದ ರೈತ್ ರ್ಂಧು ಎಂದು
ಕ್ರಯಲಾಗುತುತ್ುು) ಅಡಿಯಲಿಲ ಹಣದ ವಿತ್ರಣೆಯನುು ತೆಲಂಗಾಣ ರಾಜ್ಯದಲಿಲ ಲೆೊೇಕ್ಸಭ ಚ್ುನಾವಣೆಯ
ಮತ್ದಾನ ಪ ಣಥಗೊಳುಿವವರಗ ತ್ಡೆಹಿಡಿದ್ಧದ. ತೆಲಂಗಾಣದ ಮುಖಯಮಂತರ ರೈತ್ ಭರೊೇಸಾ ಅಡಿಯಲಿಲ
ವಿತ್ರಣೆಯ ರ್ಗೆ ಸಾವಥಜ್ನಿಕ್ರ್ಾಗಿ ಮ್ಾತ್ನಾಡುವ ಮೊಲಕ್ ಮ್ಾದರಿ ನಿೇತ ಸಂಹಿತೆಯನುು (ಎಂಸ್ವಸ್ವ)
ಉಲಲಂಘಿಸ್ವದಾುರ. ಜ್ೊನ್ 2019 ರಲಿಲ ತೆಲಂಗಾಣ ಸಕಾಥರವು ಪಾರರಂಭಿಸ್ವದ ಒಂರ್ತ್ುು ನವರತ್ು ಕ್ಲಾಯಣ
ಯೇಜ್ನೆಗಳಲಿಲ 'ರೈತ್ು ಭರೊೇಸಾ' ಯೇಜ್ನೆಯೊ ಒಂದಾಗಿದ. ಈ ಯೇಜ್ನೆಯು ರಾಜಾಯದಯಂತ್ ಗೇಣಿದಾರರು
ಸೇರಿದಂತೆ ಪರತ ರೈತ್ ಕ್ುಟುಂರ್ಕೊ ಪರತ ವಷ್ಟ್ಥ 12,500 ರೊ.ಗಳ ಆರ್ಥಥಕ್ ಸಹಾಯವನುು ಒದಗಿಸುತ್ುದ.
 ಇತುೇಚೆಗ, ಶಿರೇ ಮ್ಾಧವ ಪ್ರರುಮ್ಾಳ್ ದೇವಸಾಾನದಲಿಲ ದೊರತ್ ಶಾಸನಗಳು 1,000 ವಷ್ಟ್ಥಗಳ ಹಿಂದ ಒಂದು
ಪರಮುಖ ರ್ಾಯಪಾರ ಮ್ಾಗಥದ ಅಸ್ವುತ್ಿವನುು ಸೊಚಿಸುತ್ುವೆ, ಇದು ಪಶಿಚಮ ತ್ಮಳುನಾಡಿನ ಕೆೊಂಗು ಪರದೇಶವನುು
ದಕ್ಷಿಣ ಕ್ನಾಥಟಕ್ ಮತ್ುು ಕೆೇರಳದೊಂದ್ಧಗ ಸಂಪಕ್ಸಥಸುತ್ುದ. ಇದನುು ಮ್ಾಧವ ಪ್ರರುಮ್ಾಳ್ ಎಂದು ಪ ಜಿಸುವ
ಹಿಂದೊ ದೇವರು ವಿಷ್ಟ್ುುವಿಗ ಸಮಪ್ರಥಸಲಾಗಿದ. ಇದು ತ್ಮಳುನಾಡಿನ ಚೆನೆುೈನ ಮೈಲಾಪುರದಲಿಲದ. ಮೈಲಾಪುರ
ಪರದೇಶವು ಹೊಯ್ಳ ರಾಜ್ವಂಶದ ಆಳ್ಳಿಕೆಗ ಒಳಪಟಿಟತ್ು, ವಿಶ್ನೇಷ್ಟ್ರ್ಾಗಿ ರಾಜ್ 3 ನೆೇ ವಿೇರ ರ್ಲಾಲಳನ ಅಡಿಯಲಿಲ.
ಹೊಯ್ಳ ಸೈನಯದ ಸೇನಾಪತ 680 ವಷ್ಟ್ಥಗಳ ಹಿಂದ ದಂಡನಾಯಕ್ ಕೆೊೇಟೆಯನುು ನಿಮಥಸ್ವದ. ಕೆೊೇಟೆಯಳಗ
ದಾರವಿಡ ಶ್ನೈಲಿಯ ರ್ಾಸುುಶ್ನೈಲಿಯಲಿಲ ಈ ದೇರ್ಾಲಯವನುು ನಿಮಥಸಲಾಗಿದ. ಈ ದೇರ್ಾಲಯವು ಕ್ಸರ.ಶ 6 ನೆೇ-9
ನೆೇ ಶತ್ಮ್ಾನದ ಹನೆುರಡು ಆಳಾಿರ ಸಂತ್ರಲಿಲ ಮೊದಲ ಮೊವರಲಿಲ ಒರ್ಾರಾದ ಪ್ರಯಾಳಾಿರ್ ಅವರ ಜ್ನಮಸಾಳ
ಎಂದು ನಂರ್ಲಾಗಿದ. ಈರೊೇಡ್ ಜಿಲೆಲಯ ಭರ್ಾನಿಸಾಗರ ಅಣೆಕ್ಟಿಟನ ನಿೇರಿನಲಿಲ ಹಚಾಚಗಿ ಮುಳುಗಿರುವ
ದೇರ್ಾಲಯವು ಅಣೆಕ್ಟಿಟನಲಿಲ ನಿೇರಿನ ಮಟಟ ಇಳ್ಳಮುಖರ್ಾಗುತುದುಂತೆ ಗೊೇಚ್ರಿಸುತ್ುದ.
 ಇತುೇಚಿಗ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ಪ್ರಂಚ್ ಹುಲಿ ಸಂರಕ್ಷಿತ್ ಪರದೇಶದಲಿಲ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗ ಚಿರತೆ ರ್ಕ್ುೂ ಕಾಣಿಸ್ವಕೆೊಂಡಿದ.
ಇದು ಫಲಿಡೆ ಕ್ುಟುಂರ್ಕೊ ಸೇರಿದ ಕಾಡಿನಲಿಲ ರ್ಾಸ್ವಸುವ ರ್ಕ್ುೂಗಳ ಜಾತಯಾಗಿದ. ಇದು ಚಿರತೆಯಂತ್ಹ ರ್ಣುವನುು
ಹೊಂದ್ಧದ. ಎಲಿಲ ಕ್ಂಡುರ್ರುತ್ುವೆ: ಅವು ಅತ್ಯಂತ್ ರ್ಾಯಪಕ್ರ್ಾಗಿ ವಿತ್ರಿಸಲಾದ ಏಷ್ಾಯದ ಸಣು ರ್ಕ್ುೂಗಳಾಗಿವೆ.
ರಷ್ಾಯದ ಅಮುರ್ ಪರದೇಶದ್ಧಂದ ಕೆೊರಿಯನ್ ಪಯಾಥಯ ದ್ಧಿೇಪ, ಚಿೇನಾ, ಇಂಡೆೊೇಚೆೈನಾ, ಭಾರತೇಯ
ಉಪಖಂಡ, ಉತ್ುರ ಪಾಕ್ಸಸಾುನದ ಪಶಿಚಮಕೊ ಮತ್ುು ದಕ್ಷಿಣಕೊ ಫಲಿಪ್ರೈನ್್ ಮತ್ುು ಇಂಡೆೊೇನೆೇಷ್ಾಯದ ಸುಂದಾ
ದ್ಧಿೇಪಗಳಲಿಲ ರ್ಾಯಪ್ರಸ್ವದ. ಪ್ರಂಚ್ ಹುಲಿ ಸಂರಕ್ಷಿತ್ ಪರದೇಶ: ಇದು ಮಧಯಪರದೇಶದ ಸ್ವಯೇನಿ ಮತ್ುು ಛಂದಾಿರಾ
ಜಿಲೆಲಗಳಲಿಲ ಸತ್ುಪರ ರ್ಟಟಗಳ ದಕ್ಷಿಣ ಭಾಗದಲಿಲದ ಮತ್ುು ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ನಾಗುಪರ ಜಿಲೆಲಯಲಿಲ ಪರತೆಯೇಕ್

8
 ಅಭಯಾರಣಯರ್ಾಗಿ ಮುಂದುವರಿಯುತ್ುದ. ಈ ಪರದೇಶದ ಮೊಲಕ್ ಉತ್ುರದ್ಧಂದ ದಕ್ಷಿಣಕೊ
ಹರಿಯುವ ಪ್ರಂಚ್ ನದ್ಧಯ ಹಸರನುು ಇಡಲಾಗಿದ.
 ಗೃಹ ಸಚಿರ್ಾಲಯವು ಇತುೇಚೆಗ ಅರುರ್ಾಚ್ಲ ಪರದೇಶ, ಉತ್ುರಾಖಂಡ ಮತ್ುು ಸ್ವಕ್ಸೂಂನಲಿಲ ವೆೈರ್ರಂಟ್ ವಿಲೆೇಜ್
ಕಾಯಥಕ್ರಮದ ಅಡಿಯಲಿಲ 113 ರಸುಗಳನುು ನಿಮಥಸಲು ಅನುಮತ ನಿೇಡಿದ. ವೆೈರ್ರಂಟ್ ವಿಲೆೇಜ್ ಕಾಯಥಕ್ರಮ:
ಇದು 2022-23 ರಿಂದ 2025-26 ರ ಆರ್ಥಥಕ್ ವಷ್ಟ್ಥಗಳಲಿಲ ಜಾರಿಗ ತ್ಂದ ಕೆೇಂದರ ಪಾರಯೇಜಿತ್
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ಯೇಜ್ನೆಯಾಗಿದ. • ಇದು 19 ಜಿಲೆಲಗಳಲಿಲ 2967 ಗಾರಮಗಳು ಮತ್ುು 4 ರಾಜ್ಯಗಳ 46 ಬಾಡಥರ್ ಬಾಲಕ್ೆಳು

ಮತ್ುು ದೇಶದ ಉತ್ುರ ಭೊ ಗಡಿಯ 1 ಕೆೇಂದಾರಡಳ್ಳತ್ ಪರದೇಶದಲಿಲ ಅಗತ್ಯ ಮೊಲಸ ಕ್ಯಥಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ
ಮತ್ುು ಜಿೇವನೆೊೇಪಾಯದ ಅವಕಾಶಗಳ ಸೃಷ್ಟ್ಟಗ ಹಣವನುು ಒದಗಿಸುತ್ುದ. ಅವುಗಳೆಂದರ: ಅರುರ್ಾಚ್ಲ ಪರದೇಶ,
ಸ್ವಕ್ಸೂಂ, ಉತ್ುರಾಖಂಡ, ಹಿಮ್ಾಚ್ಲ ಪರದೇಶ, ಮತ್ುು ಲಡಾಖ್
 ಮೇಘಾಲಯದ ಹೈಕೆೊೇಟ್ಥ ನೆೇಮಸ್ವದ ನಾಯಯಮೊತಥ ರ್ೊರೇಜೇಂದರ ಪರಸಾದ್ ಕ್ಟಕೆ (ನಿವೃತ್ು) ಅವರ ಏಕ್
ಸದಸಯ ಸಮತಯು ಕ್ಲಿಲದುಲು-ಸಂರ್ಂಧಿತ್ ಸಮಸಯಗಳನುು ಪರಿಹರಿಸಲು ಮತ್ುು ರಾಟ್-ಹೊೇಲ್ ಕ್ಲಿಲದುಲು
ಗಣಿಗಾರಿಕೆಯಂದ ಹಾನಿಗೊಳಗಾದ ಪರಿಸರವನುು ಪುನಃಸಾಾಪ್ರಸಲು ಪರಗತಯ ಕೆೊರತೆಯನುು ಒತು ಹೇಳ್ಳದ.
 ಆಕ್ಸ್ವಮಕ್ರ್ಾಗಿ ವಿಷ್ಟ್ಪ ರಿತ್ ಓಲಿಯಾಂಡರ್ ಎಲೆಗಳನುು ಜ್ಗಿಯುವುದರಿಂದ ಮಹಿಳೆಯರ್ಾರು ಸಾವನುಪ್ರಪದ ನಂತ್ರ
ಕೆೇರಳದ ಎರಡು ದೇರ್ಾಲಯದ ಮಂಡಳ್ಳಗಳು ದೇರ್ಾಲಯಗಳಲಿಲ ಓಲಿಯಾಂಡರ್ ಹೊವುಗಳ ರ್ಳಕೆಯನುು
ನಿಷೇಧಿಸ್ವದ. ಅರಳ್ಳ, ನೆರಿಯಮ್ ಓಲಿಯಾಂಡರ್, ಕ್ಣಗಿಲೆ, ರೊೇಸಾೇ ಎಂದೊ ಕ್ರಯಲಪಡುವ ಓಲಿಯಾಂಡರ್
ಪರಪಂಚ್ದಾದಯಂತ್ ಉಷ್ಟ್ುವಲಯದ, ಉಪ್ರ ೇಷ್ಟ್ುವಲಯದ ಮತ್ುು ಸಮಶಿೇತೆೊೇಷ್ಟ್ು ಪರದೇಶಗಳಲಿಲ ಕ್ಂಡುರ್ರುವ
ರ್ಾಯಪಕ್ರ್ಾಗಿ ರ್ಳೆಯುವ ಸಸಯರ್ಾಗಿದ.
 ಇತುೇಚೆಗ, ರಾಮಚ್ರಿತ್ಮ್ಾನಸ, ಪಂಚ್ತ್ಂತ್ರ, ಮತ್ುು ಸಹೃದಯಲೆೊೇಕ್-ಲೆೊೇಕ್ನಗಳನುು 2024ರ ‘ಯುನೆಸೊೂೇದ
ವಿಶಿ ಏಷ್ಾಯ-ಪ್ರಸ್ವಫಕ್ಟ ಪಾರದೇಶಿಕ್ ನೆೊೇಂದಣಿಯ ಸಮರಣಿಕೆ’ಯಲಿಲ ಸೇರಿಸಲಾಗಿದ. ಮಂಗೊೇಲಿಯಾದ ಉಲಾನ್
ಬಾತ್ರ್ ನಲಿಲ ನಡೆದ ಏಷ್ಾಯ ಮತ್ುು ಫಸ್ವಫಕ್ಟ ವಿಶಿ ಸಮತಯ 10ನೆೇ ಸಾಮ್ಾನಯ ಸಭಯಲಿಲ ಈ ನಿಧಾಥರವನುು
ಕೆೈಗೊಳಿಲಾಗಿದ. ಸಹೃದಯಲೆೊೇಕ್-ಲೆೊೇಕ್ನ’, ‘ಪಂಚ್ತ್ಂತ್ರ’ ಮತ್ುು ‘ರಾಮಚ್ರಿತ್ಮ್ಾನಸ’ಗಳನುು ಕ್ರಮರ್ಾಗಿ
ಆಚಾಯಥ ಆನಂದವಧಥನ್, ವಿಷ್ಟ್ುು ಶಮ್ಾಥ ಮತ್ುು ಗೊೇಸಾಿಮ ತ್ುಳಸ್ವದಾಸ್ ಅವರಿಂದ ರಚಿಸಲಪಟಿಟವೆ.
 ಕೆೊಚಿಚನ್ ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ುು ತ್ಂತ್ರಜ್ಞಾನ ವಿಶಿವಿದಾಯಲಯದ ಸಂಶ್ನೊೇಧಕ್ರು ಚ್ಂದರಯಾನ-3 ಯಶಸ್ವಿಯ್
ಗ ರರ್ಾರ್ಥರ್ಾಗಿ ತ್ಮಳುನಾಡಿನ ಆಗುೇಯ ಕ್ರಾವಳ್ಳಯಂದ ಹೊಸದಾಗಿ ಪತೆುಯಾದ ಸಮುದರ ಟ್ಾಡಿಥಗರೇಡ್
ಪರಭೇದವನುು ಬಾಯಟಿಲಿಪ್್ ಚ್ಂದರಯಾನಿ ಎಂದು ಹಸರಿಸ್ವದಾುರ. ಇದು ತ್ಮಳುನಾಡಿನ ಮಂಡಪಂನ ಮರಳು
ಪರದೇಶದಲಿಲ ಕ್ಂಡುರ್ಂದ್ಧದ. ಈ ಟ್ಾಡಿಥಗರೇಡ್ ಬಾಯಟಿಲಿಪ್್ ಎಂರ್ ಹಸರಿನಲಿಲ ವಗಿೇಥಕ್ರಿಸಲಾದ 39 ನೆೇ ವಿಧದ
ಟ್ಾಡಿಥಗರೇಡ್ ಆಗಿದ. ಇದು ನಾಲುೂ ಜೊೇಡಿ ಕಾಲು(8 ಕಾಲು) ಗಳನುು ಹೊಂದ್ಧದ. ಸಾಮ್ಾನಯರ್ಾಗಿ "ನಿೇರಿನ
ಕ್ರಡಿಗಳು" ಎಂದು ಕ್ರಯಲಪಡುವ ಈ ಸಣು ಸೊಕ್ಷಮಜಿೇವಿಗಳಾಗಿವೆ.
 ರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಹಸ್ವರು ನಾಯಯಮಂಡಳ್ಳ (NGT) ಇತುೇಚೆಗ ಉತ್ುರ ಪರದೇಶ ಮ್ಾಲಿನಯ ನಿಯಂತ್ರಣ ಮಂಡಳ್ಳಗ
(UPPCB) ಹಿಂಡೆೊೇನ್ ನದ್ಧಯ ಮ್ಾಲಿನಯದ ಕ್ುರಿತ್ು ಹಚ್ುಚವರಿ ವರದ್ಧಯನುು ಎರಡು ರ್ಾರಗಳಲಿಲ

9
 ಸಲಿಲಸುವಂತೆ ಕೆೇಳ್ಳದುು, ಮುಖಯ ಕಾಯಥದಶಿಥ ನೆೇತ್ೃತ್ಿದ ಸಮತಯನುು ರಚಿಸುವಂತೆ
ನಾಯಯಮಂಡಳ್ಳ ಸೊಚಿಸ್ವದ. ನಗರ, ಕ್ೃಷ್ಟ್ ಮತ್ುು ಕೆೈಗಾರಿಕಾ ತಾಯಜ್ಯವನುು ಅದರ ನಿೇರಿನಲಿಲ ಸಾಕ್ಷ್ಟ್ುಟ ಸಂಸೂರಣೆ
ಮ್ಾಡದ ಬಿಡುಗಡೆ ಮ್ಾಡಲಾಗುತುರುವ ಕಾರಣ, ಹಿಂಡನ್ ಈಗ ಗಂಗಾ ಜ್ಲಾನಯನ ಪರದೇಶದಲಿಲ ಅತ್ಯಂತ್
ಕ್ಲುಷ್ಟ್ತ್ ಪರದೇಶರ್ಾಗಿದ. ಇದು ಯಮುನಾ ನದ್ಧಯ ಉಪನದ್ಧಯಾಗಿದ ಮತ್ುು ಇದು ಪಾರರ್ಮಕ್ರ್ಾಗಿ
ಮಳೆಯಾಶಿರತ್ ನದ್ಧಯಾಗಿದ.
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

 ಮುತುನ ನಗರಿ ಹೈದರಾಬಾದ್ ಜ್ೊನ್ 2ರ ನಂತ್ರ, ತೆಲಂಗಾಣ ಹಾಗೊ ಆಂಧರಪರದೇಶದ ಜ್ಂಟಿ ರಾಜ್ಧಾನಿಯಾಗಿ
ಮುಂದುವರಿಯುವುದ್ಧಲಲ. ಆನಂತ್ರ, ಅದು ತೆಲಂಗಾಣದ ರಾಜ್ಧಾನಿಯಾಗಿ ಮ್ಾತ್ರ ಇರಲಿದ. ಹೈದರಾಬಾದ್
ನಗರವು, 10 ವಷ್ಟ್ಥ ಮೇರದಂತೆ ತೆಲಂಗಾಣ ಹಾಗೊ ಆಂಧರಪರದೇಶ ರಾಜ್ಯಗಳ ರಾಜ್ಧಾನಿಯಾಗಿರಲಿದ. ಈ ವಯವಸಾ,
ರಾಜ್ಯ ವಿಭಜ್ನೆಯಾದ 2014ರ ಜ್ೊನ್ 2ರಿಂದ ಜಾರಿಗ ರ್ರಲಿದ’ ಎಂದು ಆಂಧರಪರದೇಶ ಪುನರಥಚ್ನೆ ಕಾಯ್ದು,
2014 ಸಕ್ಷನ್ 5ರಲಿಲ ಹೇಳಲಾಗಿತ್ುು ಆ ಅವಧಿ ಈಗ ಪ ಣಥಗೊಂಡಿದ.
 ಈಶಾನಯ ಪರದೇಶದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಚಿರ್ಾಲಯವು (MDoNER) ಸಿಚ್ಛತೆ ಮತ್ುು ಪರಿಸರ ಸುಸ್ವಾರತೆಯನುು
ಉತೆುೇಜಿಸುವ ನಿಟಿಟನಲಿಲ ಸಿಚ್ಛತಾ ಪಖ್ಾಿಡವನುು ಪಾರರಂಭಿಸ್ವದ. ಸಿಚ್ಛತಾ ಪಖ್ಾಿಡಾ ಕ್ುರಿತ್ು: ಇದು ಸಿಚ್ಛ
ಭಾರತ್ ಮಷ್ಟ್ನ್ ಅಡಿಯಲಿಲ ಏಪ್ರರಲ್, 2016 ರಲಿಲ ಪಾರರಂಭರ್ಾದ ಉಪಕ್ರಮರ್ಾಗಿದ. ಉದುೇಶ: ಕೆೇಂದರ
ಸಕಾಥರದ ಸಚಿರ್ಾಲಯಗಳು/ಇಲಾಖೆಗಳನುು ತೆೊಡಗಿಸ್ವಕೆೊಳುಿವ ಮೊಲಕ್ ಸಿಚ್ಛತೆಯ ಸಮಸಯಗಳು ಮತ್ುು
ಅಭಾಯಸಗಳ ಮೇಲೆ ತೇವರ ಗಮನವನುು ತ್ರುವ ಉದುೇಶದ್ಧಂದ ಇದನುು ಪಾರರಂಭಿಸಲಾಗಿದ.
 ಛತುೇಸೆಢದ್ಧಂದ ವಲಸ ರ್ಂದು ಗೊೇದಾವರಿ ಕ್ಣಿವೆಯ ದಟಟ ಅರಣಯದಲಿಲ ನೆಲೆಸ್ವರುವ ಮುರಿಯಾ ರ್ುಡಕ್ಟುಟ
ರೈತ್ ಡೆಡಾ ಪದಿತಯನುು ಅಭಾಯಸ ಮ್ಾಡುತುದಾುರ. ಇದು ಅವರ ಪ ವಥಜ್ರು ಅವರ ಕ್ುಟುಂರ್ಕೊ
ಹಸಾುಂತ್ರಿಸ್ವದ ಬಿೇಜ್ಗಳನುು ಸಂರಕ್ಷಿಸುವ ವಿಧಾನರ್ಾಗಿದ. ಬಿೇಜ್ಗಳನುು ಎಲೆಗಳಲಿಲ ಸಂರಕ್ಷಿಸಲಾಗುತ್ುದ ಮತ್ುು
ಇವು ದೊರದ್ಧಂದ ರ್ಂಡೆಗಳಂತೆ ಕಾಣುತ್ುವೆ ರ್ಹುತೆೇಕ್ ಗಾಳ್ಳಯಾಡದಂತೆ ಪಾಯಕ್ಟ ಮ್ಾಡಲಾಗುತ್ುದ. ಪಾಯಕೆೇಜ್
ಮ್ಾಡಿದ ಬಿೇಜ್ಗಳನುು ಡೆಡಾವನುು ಸ್ವಯಾಲಿ ಎಲೆಯಂದ (ಬ ಹಿನಿಯಾ ವಹಿಲ) ನೆೇಯುು ತ್ಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ುದ,
ಇದನುು ಸಾಳ್ಳೇಯರ್ಾಗಿ 'ಅಡಡಕ್ುಲು' ಎಂದು ಕ್ರಯಲಾಗುತ್ುದ.
 ಗುಜ್ರಾತ್ು ಅಂಬಾಜಿಯಲಿಲ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ಮ್ಾಡಿದ ಮ್ಾರ್ಥಲ್ ಇತುೇಚೆಗ ಕೆೇಂದ್ರ ಸಕಾಥರದ್ಧಂದ ಭ ಗೊೇಳ್ಳಕ್
ಸೊಚ್ಕ್ ಅರ್ರ್ಾ ಜಿಐ ಟ್ಾಯಗ್ ಅನುು ಪಡೆದ್ಧದ. ಅಂಬಾಜಿ ವೆೈಟ್ ಮ್ಾರ್ಥಲ್ ರ್ಗೆ: ಇದು ಬಿಳ್ಳ ರ್ಣು ಮತ್ುು
ವಿಶಿಷ್ಟ್ಟ ನೆೈಸಗಿಥಕ್ ಮ್ಾದರಿಗಳ್ಳಗ ಹಸರುರ್ಾಸ್ವಯಾದ ಅಮೃತ್ಶಿಲೆಯಾಗಿದ. ಪರಧಾನರ್ಾಗಿ ಕ್ಲುಲಗಣಿಗಾರಿಕೆ
ಮ್ಾಡುವ ಗುಜ್ರಾತ್ ರಾಜ್ಯದ ಅಂಬಾಜಿ ಪಟಟಣದ ಹಸರನುು ಇಡಲಾಗಿದ. ಇದನುು ಅಂಬಾ ವೆೈಟ್ ಮ್ಾರ್ಥಲ್
ಮತ್ುು ಅಂರ್ ವೆೈಟ್ ಮ್ಾರ್ಥಲ್ ಎಂದೊ ಕ್ರಯುತಾುರ.
 ಭಾರತೇಯ ಖ್ಾಯತ್ ಲೆೇಖಕ್ ರಸ್ವೂನ್ ಬಾಂಡ್ ಅವರಿಗ ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮ ನಿೇಡುವ ಅತ್ುಯನುತ್ ಸಾಹಿತ್ಯ ಗ ರವರ್ಾದ
ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮ ಫಲೆೊೇಶಿಪ್ ಅನುು ನಿೇಡಲಾಗಿದ. ರಸ್ವೂನ್ ಬಾಂಡ್ ಅವರು 1934 ರ ಮೇ 19 ರಂದು
ಹಿಮ್ಾಚ್ಲ ಪರದೇಶದ ಕ್ಸ ಲಿಯಲಿಲ ಜ್ನಿಸ್ವದಾುರ. ಕ್ೃತಗಳು: ರ್ಾಯಗಾರಂಟ್್ ಇನ್ ದ್ಧ ರ್ಾಯಲಿ, ಒನ್್ ಅಪಾನ್ ಎ
 ಮ್ಾನೊ್ನ್ ಟೆೈಮ್, ಆಂಗಿರ ರಿವರ್, ಸರೇಂಜ್ಸ್ಥ ಇನ್ ದ್ಧ ನೆೈಟ್ ಆಲ್ ರೊೇಡ್್ ಲಿೇಡ್್ ಟು
ಗಂಗಾ, ಟೆೇಲ್್ ಆಫ್ ಫಾಸಟಗಥಂಜ್, ಲೆಪಡ್ಥ ಆನ್ ದ್ಧ ಮ್ ಂಟನ್ ಮತ್ುು ಟೊ ಮಚ್ ಟರರ್ಲ್ .
 ತ್ಮಳುನಾಡು ಆಹಾರ ಸುರಕ್ಷತಾ ಇಲಾಖೆಯು ದರವ ಸಾರಜ್ನಕ್(ಲಿಕ್ಸಿಡ್ ನೆೈಟೆೊರೇಜ್ನ್)ದ ರ್ಳಕೆಯ ರ್ಗೆ
ಸುತೆೊುೇಲೆ ಹೊರಡಿಸ್ವದುು, ಪಾಯಕ್ಟ ಮ್ಾಡಿದ ಆಹಾರವನುು ಸಂರಕ್ಷಣೆಯಲಿಲ ರ್ಳಸುವುದನುು ಹೊರತ್ುಪಡಿಸ್ವ
ಇದರ ಇತ್ರ ರ್ಳಕೆಯನುು ನಿಷೇಧಿಸಲಾಗಿದ. ಮತ್ುು ಇತುೇಚಿಗ ದರವರೊಪದ ಸಾರಜ್ನಕ್ದ ಆವಿಯನುು
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ಉಸ್ವರಾಡುವುದರಿಂದ ಉಸ್ವರಾಟದ ತೆೊಂದರ ಉಂಟ್ಾಗುತ್ುದ ಮತ್ುು ಅಂಗಾಂಶ ಹಾನಿಯ ಕೆಲವು ಪರಕ್ರಣಗಳು

ವರದ್ಧಯಾಗಿವೆ. ಲಿಕ್ಸಿಡ್ ನೆೈಟೆೊರೇಜ್ನ್ ಅನುು ಪಾರರ್ಮಕ್ರ್ಾಗಿ ಆಹಾರ ಸಂರಕ್ಷಕ್ಗಳಾಗಿ ರ್ಳಸಲಾಗುತ್ುದ ಏಕೆಂದರ
ಇದು ಪಾಯಕೆೇಜ್ ಮ್ಾಡಿದ ಆಹಾರಗಳ ಶ್ನಲ್್-ಲೆೈಫ್(ಆಹಾರವನುು ಕೆಡದಂತೆ ಧಿೇಘಥಕಾಲ ಸಂರಕ್ಷಿಸುವುದು) ಅನುು
ಹಚಿಚಸುತ್ುದ.
 ಸಾಂಬಾರ ಪದಾರ್ಥಗಳಲಿಲ ಎರ್ಥಲಿೇನ್ ಆಕೆ್ೈಡ್ (ಇಟಿಒ) ರ್ಳಕೆಗ ಮತಗಳನುು ಭಾರತೇಯ ಮಸಾಲೆ ಮಂಡಳ್ಳಯು
ಅಂತ್ರರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಆಹಾರ ಗುಣಮಟಟ ಸಂಸಾಯಾದ ಕೆೊೇಡೆಕ್್ು ಸಹಾಯದೊಂದ್ಧಗ ನಿಗದ್ಧಪಡಿಸುತುದ. ETO
ಕ್ಲುಷ್ಟ್ತ್ಕೊ ಸಂರ್ಂಧಿಸ್ವದ ಕ್ಳವಳದ್ಧಂದಾಗಿ ಭಾರತೇಯ ಕ್ಂಪನಿಗಳು ಹಾಂಗ್ ಕಾಂಗ್ ಮತ್ುು ಸ್ವಂಗಾಪುರಕೊ ರಫುು
ಮ್ಾಡಿದ ಕೆಲವು ಬಾರಂಡ್ ಮಸಾಲೆಗಳನುು ಹಿಂತೆಗದುಕೆೊಂಡ ನಂತ್ರ, ಮತ್ುು ನೆೇಪಾಳವು ಕೆಲವು ಮಸಾಲೆ-ಮಶ್ರಣ
ಉತ್ಪನುಗಳ ಮ್ಾರಾಟ ಮತ್ುು ಆಮದುಗಳ ಮೇಲೆ ಇದೇ ರಿೇತಯ ಕಾಳಜಿಯ ಕಾರಣದ್ಧಂದ ನಿಷೇಧವನುು ವಿಧಿಸ್ವತ್ು.
 ಇತುೇಚೆಗ, ಪರಿಸರ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ನಡೆಸ್ವದ ಅಧಯಯನವು ಪಶಿಚಮ ರ್ಂಗಾಳದ ಅತ್ಯಗತ್ಯ ಮ್ಾಯಂಗೊರೇವ್ ಪರಿಸರ
ವಯವಸಾಯಾದ ಸುಂದರರ್ನ್್ ಗ ರ್ಾಯು ಮ್ಾಲಿನಯದ ಗಣನಿೇಯ ಅಪಾಯದ ರ್ಗೆ ಎಚ್ಚರಿಸ್ವದ. ಸುಂದರರ್ನ್್
ಪರಪಂಚ್ದಲೆಲೇ ಅತ ದೊಡಡ ಮ್ಾಯಂಗೊರೇವ್ ಕಾಡುಗಳನುು ಹೊಂದ್ಧದ, ಇದು ರ್ಂಗಾಳ ಕೆೊಲಿಲಯಲಿಲ ಗಂಗಾ,
ರ್ರಹಮಪುತ್ರ ಮತ್ುು ಮೇಘನಾ ನದ್ಧಗಳ ಮುಖಜ್ ಭೊಮಯಲಿಲದ. 40% ಸುಂದರರ್ನ್ ಭಾರತ್ದಲಿಲ ಮತ್ುು
ಉಳ್ಳದ ಬಾಂಗಾಲದೇಶದಲಿಲದ. ಇದನುು 1987 (ಭಾರತ್) ಮತ್ುು 1997 (ಬಾಂಗಾಲದೇಶ) ನಲಿಲ UNESCO
ವಿಶಿ ಪರಂಪರಯ ತಾಣರ್ಾಗಿ ಗೊತ್ುುಪಡಿಸಲಾಯತ್ು. ಜ್ನವರಿ 2019 ರಲಿಲ ರಾಮ್ರ್ ಕ್ನೆಿನಶನ್ ಅಡಿಯಲಿಲ
ಭಾರತ್ದ ಸುಂದರರ್ನ್ ವೆಟ್ಾಲಯಂಡ್ ಅನುು 'ಅಂತ್ರರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಪಾರಮುಖಯತೆಯ ತೆೇವಭೊಮ' ಎಂದು
ಗುರುತಸಲಾಗಿದ
 ಭಾರತ್ದ ಉದಯಮ ಹಾಗೊ ಪ್ರೈಲಟ್ ಗೊೇಪ್ರ ಥೊೇಟ್ಾಕ್ುರ ಅವರು ಭಾರತ್ದ ಮೊದಲ 'ಬಾಹಾಯಕಾಶ ಪರರ್ಾಸ್ವ'
ಎಂರ್ ಹಗೆಳ್ಳಕೆಗ ಪಾತ್ರರಾಗಿದಾುರ. ಅವರು ಆಂಧರಪರದೇಶದವರು. ಎಂರ್ರ ರಿಡಡಲ್ ಏರೊೇನಾಟಿಕ್ಲ್
ವಿಶಿವಿದಾಯಲಯದಲಿಲ ಪದವಿ ಪಡೆದ್ಧದಾುರ. 'ಪ್ರರಸವ್ಥ ಲೆೈಫ್ ಕಾಪ್ಥ' ಎಂರ್ ಸಮಗರ ಸಾಿಸಾಯ ಮತ್ುು ಅನಿಯಕ್
ಆರೊೇಗಯ ಸಂಸಾಯ ಸಹ ಸಂಸಾಾಪಕ್ರೊ ಆಗಿದಾುರ. ಅಮಜಾನ್ ಸಂಸಾಾಪಕ್ ಜಫ್ ರ್ಝೊೇ ಅವರ ‘ರ್ೊಲಯ
ಆರಿಜಿನು ಸಂಸಾ ಕೆೈಗೊಳುಿವ ಬಾಹಾಯಕಾಶಯಾನಕೊ ಆಯ್ದೂಯಾದ ಆರು ಸದಸಯರಲಿಲ ಥೊೇಟ್ಾಕ್ುರ ಅವರೊ
ಒರ್ಾರನಿಸ್ವಕೆೊಂಡರು. ಉಡಾವರ್ಾ ನ ಕೆ: ಎನ್ಎಸ್(ನೊಯ ಶ್ನಪಡ್ಥ)–25 ಅಂತ್ರಿೇಕ್ಷಕೊ ಹೊೇದ ಮೊದಲ
ಅಮೇರಿಕಾ ನಾಗರಿಕ್ರಾದ ಲನ್ ಶ್ನಪಡ್ಥ ಅವರ ಹಸರನುು ಈ ನೊಯ ಶ್ನೇಫಡ್ಥ ರಾಕೆಟ್ ಗ ಇಡಲಾಗಿದ. ಎನ್ಎಸ್–
25’ರ ಏಳನೆೇ ಬಾಹಾಯಕಾಶ ವಿಮ್ಾನವನುು ಪಶಿಚಮ ಟೆಕಾ್ಸು ಉಡಡಯನ ಪರದೇಶದ್ಧಂದ ಉಡಾವಣೆ
 ಮ್ಾಡಲಾಯತ್ು. ಗಗನ ಯಾತರಕ್(‘ಸಪೇಸ್ ಟೊರಿಸ್ಟ’) ನೆಂದು ಅಂತ್ರಿಕ್ಷಕೊ ಹೊೇಗುವವರಲಿಲ ಗೊೇಪ್ರ
ಅವರು ಭಾರತ್ದ ಮೊದಲಿಗರಾಗಿದಾುರ. ರಾಕೆೇಶ ಶಮಥ ಅವರ ನಂತ್ರ ಅಂತ್ರಿಕ್ಷಕೊ ಹೊೇದ ಎರಡನೆಯ
ಭಾರತೇಯರಾಗಿದಾುರ.
 ಮುಂರ್ೈನ ಮತ್ಗಟೆಟವೆ ಂದರಲಿಲ ನಟ ಅಕ್ಷಯ್ ಕ್ುಮ್ಾರ್ ಅವರು ಭಾರತೇಯ ಪರಜಯಾಗಿ ಮೊದಲ ಮತ್
ಚ್ಲಾಯಸ್ವದಾುರ. ಅಕ್ಷಯ್ ಕ್ುಮ್ಾರ್ ಅವರು 2023ರಲಿಲ ಭಾರತೇಯ ಪ ರತ್ಿವನುು ಪಡೆದ್ಧದುರು. ಇದಕ್ೊೂ
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ಮುನು ಅವರು ಕೆನಡಾದ ಪರಜಯಾಗಿದುರು. 2023ರ ಸಾಿತ್ಂ ತ್ರಯ ದ್ಧನಾಚ್ರಣೆಯಂದು ಅವರು ಮತೆು ಭಾರತೇ ಯ
ಪ ರತ್ಿವನುು ಪಡೆದುಕೆೊಂಡಿರುವುದಾಗಿ ಸಾಮ್ಾಜಿಕ್ ಮ್ಾಧಯಮಗಳಲಿಲ ಪರಕ್ಟಿಸ್ವದುರು.
 ಇತುೇಚೆಗ, ಸರಿಸಾೂ ಮೇಸಲು ಪರದೇಶದ ನಿರ್ಾಥಯಕ್ ಹುಲಿ ಆರ್ಾಸಸಾಾನದ (CTH) 1-ಕ್ಸಲೆೊೇಮೇಟರ್
ಪರಿಧಿಯಲಿಲ ಕಾಯಥನಿವಥಹಿಸುತುರುವ 68 ಗಣಿಗಳನುು ಮುಚ್ುಚವಂತೆ ಸುಪ್ರರೇಂ ಕೆೊೇಟ್ಥ ರಾಜ್ಸಾಾನ ಸಕಾಥರಕೊ
ಆದೇಶಿಸ್ವದ. ನಿರ್ಾಥಯಕ್ ಹುಲಿ ಆರ್ಾಸಸಾಾನದ ರ್ಗೆ: ಇದನುು ಹುಲಿ ಸಂರಕ್ಷಿತ್ ಪರದೇಶದ ಪರಮುಖ ಪರದೇಶಗಳು
ಎಂದೊ ಕ್ರಯಲಾಗುತ್ುದ-ವನಯಜಿೇವಿ ಸಂರಕ್ಷರ್ಾ ಕಾಯದ (WLPA), 1972 ರ ಅಡಿಯಲಿಲ ಗುರುತಸಲಾಗಿದ.
 ರಕ್ಷರ್ಾ ಕ್ಷೆೇತ್ರದಲಿಲ ದೇಶದ ಒಟುಟ ಚಿತ್ರಣ ಹಾಗೊ ಭಾರತೇಯ ಸೇನೆಯ ಶಿರೇಮಂತ್ ಪರಂಪರ, ಮಹಾಭಾರತ್
ಮಹಾಕಾವಯದ ಯುದಿದ ಸನಿುವೆೇಶಗಳನುು ಉದಭವ್ ಯೇಜ್ನೆಯಡಿ ಭಾರತೇಯ ಸೇನೆಯು ಪರದಶಿಥಸಲಿದ.
ಭಾರತೇಯ ಇತಹಾಸ, ಪರಂಪರಯ ಸಂಭರಮ್ಾಚ್ರಣೆಯನುು ರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಸಂಸೂೃತ, ಗುರುತ್ಿದ ಭಾಗರ್ಾಗಿ
ಇದನುು ಆಚ್ರಿಸಲಾಗುತುದ. ವಿಷ್ಟ್ಯ: ಭಾರತ್ದ ಭಿನು ಸಂಸೂೃತಯ ಐತಹಾಸ್ವಕ್ ಸಿರೊಪ. ಉದಭವ್ ಯೇಜ್ನೆಜ್ಗ
2023 ರಲಿಲ ಚಾಲನೆ ನಿೇಡಲಾಗಿತ್ುು.ಭವಿಷ್ಟ್ಯದ ಸರ್ಾಲುಗಳನುು ಎದುರಿಸಲು ಸೇನೆಯನುು ಸನುದಿಗೊಳ್ಳಸುವ
ಕ್ರಮರ್ಾಗಿ ಸೇನೆಯ ಸಮಕಾಲಿೇನ ಅಗತ್ಯಗಳು ಹಾಗೊ ಭಾರತೇಯ ಪಾರಚಿೇನ ಕಾಯಥತ್ಂತ್ರವನುು
ಒಗೊೆಡಿಸುವುದು(ಆಧುನಿಕ್ ಮಲಿಟರಿಗಾಗಿ ಪಾರಚಿೇನ ರ್ುದ್ಧಿವಂತಕೆ). ಈ ಮೊಲಕ್ ದೇಶಿೇಯ ಧಮಥ ರ್ೊೇರ್ಧಗ
ಉತೆುೇಜ್ನ ನಿೇಡುವುದು ಯೇಜ್ನೆಯ ಉದುೇಶರ್ಾಗಿದ.
 ನೆೇಗಲೇರಿಯಾ ಫ ಲೆರಿ ಅಮೇಬಾದ್ಧಂದ ಉಂಟ್ಾಗುವ ಪಾರರ್ಮಕ್ ಅಮೇಬಿಕ್ಟ ಮನಿಂಗೊಎನೆ್ಫಾಲಿಟಿಸ್ (PAM)
ನಿಂದಾಗಿ ಕೆೇರಳದಲಿಲ ಇತುೇಚೆಗ 5 ವಷ್ಟ್ಥದ ಬಾಲಕ್ಸ ಸಾವನುಪ್ರಪದುು, ಇದನುು ಸಾಮ್ಾನಯರ್ಾಗಿ "ಮದುಳು ತನುುವ
ಅಮೇಬಾ" ಎಂದು ಕ್ರಯಲಾಗುತ್ುದ, ಇದು ವಿನಾಶಕಾರಿ ಅಪರೊಪದ ಸೊೇಂಕ್ು ಆಗಿದುು ಮ್ಾರರ್ಾಂತಕ್ರ್ಾಗಿದ.
ನೆೇಗಲೇರಿಯಾ ಫ ಲೆರಿ ಎಂರ್ುದು ಸಿತ್ಂತ್ರರ್ಾಗಿ ರ್ಾಸ್ವಸುವ ಅಮೇಬಾ ಆಗಿದುು ಅದು ಪರಪಂಚ್ದಾದಯಂತ್ ರ್ಚ್ಚಗಿನ
ಸ್ವಹಿನಿೇರು ಮತ್ುು ಮಣಿುನಲಿಲ ರ್ಳೆಯುತ್ುದ. ಅಮೇಬಾವು ಸಾಮ್ಾನಯರ್ಾಗಿ ಈಜ್ುರ್ಾಗ ಮೊಗಿನ ಮೊಲಕ್
ದೇಹವನುು ಪರವೆೇಶಿಸುತ್ುದ, ಮತ್ುು ನಂತ್ರ ಮದುಳ್ಳಗ ಪರಯಾಣಿಸುತ್ುದ, ಅಲಿಲ ಅದು ಮದುಳ್ಳನ ಅಂಗಾಂಶವನುು
ನಾಶಪಡಿಸುತ್ುದ ಮತ್ುು ಊತ್ವನುು ಉಂಟುಮ್ಾಡುತ್ುದ.
 ಅದಾನಿ ಗೊರಪ್ ಉತ್ುಮ ಗುಣಮಟಟದುು ಎಂದು ಕ್ಡಿಮ ದಜಥಯ ಕ್ಲಿಲದುಲನುು ತ್ಮಳುನಾಡಿನ ಸಕಾಥರಿ
ಕ್ಂಪನಿಯಂದಕೊ ಮ್ಾರಾಟ ಮ್ಾಡಿದ ಎಂರ್ ಆರೊೇಪವನುು ತ್ನಿಖೆ ಮ್ಾಡಲು ಜ್ಂಟಿ ಸಂಸದ್ಧೇಯ ಸಮತ (ಜಪ್ರಸ್ವ)
ಅನುು ಸಾಾಪ್ರಸಲು ಭಾರತ್ದ ಪರಮುಖ ವಿರೊೇಧ ಪಕ್ಷವು ಕ್ರ ನಿೇಡಿದ. JPC ಒಂದು ತಾತಾೂಲಿಕ್ ಸಮತಯಾಗಿದುು,
ನಿದ್ಧಥಷ್ಟ್ಟ ವಿಷ್ಟ್ಯ ಅರ್ರ್ಾ ಮಸೊದಯ ಸಂಪ ಣಥ ಪರಿೇಕ್ಷೆಯನುು ನಡೆಸಲು ಸಂಸತ್ುು ಸಾಾಪ್ರಸುತ್ುದ. ಇದು
 ಎರಡೊ ಸದನಗಳ್ಳಂದ ಹಾಗೊ ಆಡಳ್ಳತ್ ಮತ್ುು ವಿರೊೇಧ ಪಕ್ಷಗಳ ಸದಸಯರನುು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ುದ
ಮತ್ುು ಲೆೊೇಕ್ಸಭಯ ಸದಸಯರು (ಲೆೊೇಕ್ಸಭಯ ಸ್ವಪೇಕ್ರ್ ನೆೇಮಸ್ವದ) ಅಧಯಕ್ಷರಾಗಿರುತಾುರ.
 ರ್ಂಗಾಳಕೆೊಲಿಲಯಲಿಲ ಚ್ಂಡಮ್ಾರುತ್ವು ಸೃಷ್ಟ್ಟಯಾಗುತುದುು ಮೇ 26 ವೆೇಳೆಗ ತೇವರ ಚ್ಂಡಮ್ಾರುತ್ರ್ಾಗಿ
ಪಶಿಚಮ ರ್ಂಗಾಳ ಕ್ರಾವಳ್ಳ ಮತ್ುು ಬಾಂಗಾಲದೇಶದ ಕ್ರಾವಳ್ಳಗ ಅಪಪಳ್ಳಸುವ ಸಾಧಯತೆಯದ ಎಂದು ಭಾರತೇಯ
ಹರ್ಾಮ್ಾನ ಇಲಾಖೆ (IMD) ತಳ್ಳಸ್ವದ. ಪರಸಕ್ು ಸಾಲಿನ (2024 ರ) ಮುಂಗಾರು ಪ ವಥದಲಿಲ ರ್ಂಗಾಳ
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ಕೆೊಲಿಲಯಲಿಲ ಸೃಷ್ಟ್ಟಯಾದ ಮೊದಲ ಚ್ಂಡಮ್ಾರುತ್ ಇದಾಗಿದುು, ಇದಕೊ ‘ರಮಲ್’ ಎಂದು ಹಸರಿಸಲಾಗಿದ.

ಹಸರಿಸುವಿಕೆ: ಉಷ್ಣವಲಯದ ಚ್ಂಡಮ್ಾರುತ್ಗಳ ಪಟಿಟಯಲಿಲ 'ರಮಲ್' ಎಂರ್ ಹಸರನುು ಒಮ್ಾನ್ ನಿೇಡಿದ.
ಅರೇಬಿಕ್ಟ ಭಾಷಯಲಿಲ 'ರಮಲ್' ಎಂದರ 'ಮರಳು'.
 ಕ್ೃಷ್ಟ್ಗ ಮೇಸಲಾದ ದೊರದಶಥನದ ಕ್ಸಸಾನ್ ರ್ಾಹಿನಿಯಲಿಲ ಕ್ೃತ್ಕ್ ರ್ುದ್ಧಿಮತೆು ತ್ಂತ್ರಜ್ಞಾನ ರ್ಳಸ್ವ ಎ.ಐ ಕ್ಸರಶ್
ಹಾಗೊ ಎ.ಐ ಭೊಮ ಹಸರಿನ ಇರ್ಾರು ಎ.ಐ ಸುದ್ಧು ನಿರೊಪಕ್ರ ಪರಿಚ್ಯಕೊ ಕೆೇಂದರ ಕ್ೃಷ್ಟ್ ಸಚಿರ್ಾಲಯ
ಮುಂದಾಗಿದ. ಈ ಕ್ೃತ್ಕ್ ಸುದ್ಧು ರ್ಾಚ್ಕ್ರು ಭಾರತ್ ಹಾಗೊ ವಿದೇಶಿ ಸೇರಿದಂತೆ 50 ಭಾಷಗಳಲಿಲ ಸುದ್ಧು ಓದರ್ಲಲ
ಸಾಮರ್ಯಥ ಹೊಂದ್ಧದಾುರ. ಕ್ೃಷ್ಟ್ಗ ಸಂರ್ಂಧಿಸ್ವದ ಸುದ್ಧುಗಳನುು ರ್ಾಚಿಸಲಿದಾುರ.
 ಪುಣೆ ಮೊಲದ ಸ್ವೇರಮ್ ಇನಿ್ಟಟೊಯಟ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ (SII), ತ್ನು ಮೊದಲ ಬಾಯಚ್ ಮಲೆೇರಿಯಾ
ಲಸ್ವಕೆಗಳನುು- R21/Matrix-M- ಅನುು ಆಫರಕಾಕೊ ರರ್ಾನಿಸ್ವದ. R21 ಲಸ್ವಕೆಯು, RTS,S/AS01 ಲಸ್ವಕೆಯ
ನಂತ್ರ WHO ನಿಂದ ಶಿಫಾರಸು ಮ್ಾಡಲಾದ ಎರಡನೆೇ ಮಲೆೇರಿಯಾ ಲಸ್ವಕೆಯಾಗಿದ, ಇದು 2021 ರಲಿಲ WHO
ಶಿಫಾರಸನುು ಪಡೆದುಕೆೊಂಡಿದ. ಈ ಲಸ್ವಕೆಯನುು ಆಕ್್್ಡ್ಥ ವಿಶಿವಿದಾಯನಿಲಯವು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸ್ವದ ಮತ್ುು
ಸ್ವೇರಮ್ ಇನಿ್ಟಟೊಯಟ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ (SII) ನಿಂದ ತ್ಯಾರಿಸಲಪಟಿಟದ ಮತ್ುು ಪರಮ್ಾಣಿೇಕ್ರಿಸಲಪಟಿಟದ.
 ಭಾರತ್ ಸಕಾಥರದ ಮ್ಾಹಿತ ಮತ್ುು ಪರಸಾರ ಸಚಿರ್ಾಲಯದ ಅಡಿಯಲಿಲ ಫಡರೇಶನ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯನ್ ಚೆೇಂರ್ಸ್ಥ
ಆಫ್ ಕಾಮಸ್ಥ ಅಂಡ್ ಇಂಡಸ್ವರ (FICCI ) ಸಹಯೇಗದೊಂದ್ಧಗ ಭಾರತ್ದ ರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಚ್ಲನಚಿತ್ರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ
ನಿಗಮNFDC ಯಂದ 77 ನೆೇ ಕಾನ್ ಸ್ ಚ್ಲನಚಿತೆೊರೇತ್್ವದಲಿಲ ಉದಾಾಟನಾ ಭಾರತ್ ಪವಥ
ಕಾಯಥಕ್ರಮವನುು ಆಯೇಜಿಸಲಾಗಿತ್ುು.ಪಾಯಲ್ ಕ್ಪಾಡಿಯಾ ಅವರ ಚ್ಲನಚಿತ್ರ 'ಆಲ್ ವಿ ಇಮ್ಾಯಜಿನ್ ಆಸ್
ಲೆೈಟ್' ಉತ್್ವದಲಿಲ ಎರಡನೆೇ ಅತ್ುಯನುತ್ ಗ ರವರ್ಾದ ಪರತಷ್ಟ್ಿತ್ ಗಾರಯಂಡ್ ಪ್ರರಕ್ಟ್ ಪರಶಸ್ವುಯನುು
ಗದುುಕೆೊಂಡಿತ್ು. ‘ಸೊಯಥಕಾಂತ ಹೊಗ ಮೊದಲು ಗೊತಾುಗಿದುು’ ಎಂರ್ ಕ್ನುಡ ಕ್ಸರುಚಿತ್ರ ಪರತಷ್ಟ್ಿತ್ ಕಾನ್
ಚ್ಲನಚಿತೆೊರೇತ್್ವದಲಿಲ ಅತ್ುಯತ್ುಮ ಕ್ಸರುಚಿತ್ರ ( ಲಾ ಸ್ವನೆಫ್} ವಿಭಾಗದಲಿಲ ಪರಶಸ್ವು ಗದ್ಧುದ. ಹಿಂದ್ಧ ಸ್ವನಿಮ್ಾ‘ದ್ಧ
ಶ್ನೇ ಮಲಸ್’ನಲಿಲ ಪರಮುಖ ಪಾತ್ರವೆ ಂದನುು ನಿವಥಹಿಸ್ವದು ಅನಸೊಯಾ ಸನ್ ಗುಪು ಅವರು 2024ನೆೇ ಸಾಲಿನ
ಕಾನ್ ಚ್ಲನಚಿತೆೊರೇತ್್ವದ ‘ಅನ್ ಸಟೆೇಥನ್ ರಿಗಾಡ್ಥ’ ವಿಭಾಗದಲಿಲ ಅತ್ುಯತ್ುಮ ನಟಿ ಪರಶಸ್ವುಗ ಪಾತ್ರರಾಗಿ
ಇತಹಾಸ ಸೃಷ್ಟ್ಟಸ್ವದಾುರ.
 ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ಚ್ಂದಾರಪುರ ಜಿಲೆಲಯ ತ್ಡೆೊೇಬಾ ಅಂಧಾರಿ ಹುಲಿ ಸಂರಕ್ಷಿತ್ ಪರದೇಶದಲಿಲ (ಟಿಎಟಿಆರ್) ಇತುೇಚೆಗ
ನಡೆಸ್ವದ 'ರ್ಾಟಹೊೇಥಲ್ ಅನಿಮಲ್ ಸವೆೇಥ'ಯಲಿಲ 55 ಹುಲಿಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಒಟುಟ 5,069 ಕಾಡು ಪಾರಣಿಗಳು
 ಪತೆುಯಾಗಿವೆ. 'ನಿಸಗಾಥನುಭವ-2024' ಎಂರ್ ಸಮೇಕ್ಷೆಯನುು ಆಯೇಜಿಸಲಾಗಿತ್ುು. ಅರಣಯ ಇಲಾಖೆ
ಸ್ವರ್ಾಂದ್ಧಯಲಲದ 160 ನಿಸಗಥ ಪ್ರರೇಮಗಳು ಈ ಸಮೇಕ್ಷೆಯಲಿಲ ಪಾಲೆೊೆಂಡಿದುರು.
 ಇತುೇಚಿಗ ತೆಲಂಗಾಣ ರಾಜ್ಯದ ಗರೇಟರ್ ಹೈದರಾಬಾದ್ ಮುನಿ್ಪಲ್ ಕಾಪ್ರ ಥರೇಷ್ಟ್ನ್ (GHMC) ಹಬಿ್ಗುಡಾ
ಮತ್ುು ಸೈನಿಕ್ಪುರಿ ನಗರದಲಿಲ ಪಾರಯೇಗಿಕ್ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಶಾಲೆೊೇ ಅಕ್ಸಿಫರ್ ಮ್ಾಯನೆೇಜಮಂಟ್ (SAM)
ಮ್ಾದರಿಯನುು ಕೆೈಗತುಕೆೊಂಡಿದ.
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

 ರ್ಚೆೇಂದ್ಧರ ಪಾಲ್: 1984ರಲಿಲ ಮ್ ಂಟ್ ಎವರಸ್ಟ ಶಿಖರವನುು ಏರಿದ ಮೊದಲ ಭಾರತೇಯ ಮಹಿಳೆ ಎಂರ್
ಹಗೆಳ್ಳಕೆಗ ಪಾತ್ರರಾಗಿರುವ ಪವಥತಾರೊೇಹಿ ರ್ಚೆೇಂದ್ಧರ ಪಾಲ್ ಅವರು ಈ ಶಿಖರ ಆರೊೇಹಣ ಮ್ಾಡಿ 40 ವಷ್ಟ್ಥಗಳು
ಪ ರೈಸ್ವವೆ. ಈ ಹಿನೆುಲೆಯಲಿಲ ಪಾಲ್ ಅವರು, ಮ್ ಂಟ್ ಎವರಸ್ಟ ಚಾರಣ ಮ್ಾಡಿದ 40ನೆೇ
ರ್ಾಷ್ಟ್ಥಕೆೊೇತ್್ವವನುು ಆಚ್ರಿಸ್ವದರು. ಪದಮಭೊಷ್ಟ್ಣ ಪರಶಸ್ವು ಪುರಸೂರತ್ರೊ ಆಗಿರುವ ಪಾಲ್ ಅವರು ‘ವುಮನ್
ಅಡೆಿಂಚ್ರ್ ನೆಟಿಕ್ಟಥ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ(ಡರ್ುಲಎಎನ್ಐ) ಎಂರ್ ಸಂಘಟನೆ ಸಾಾಪ್ರಸ್ವದಾುರ. ಜ್ನನ: 24 ಮೇ
1954, ಉತ್ುರಕಾಶಿಯಲಿಲ ಜ್ನಿಸ್ವದರು
 ಪ ಣಿಥಮ್ಾ ಶ್ನರೇಷ್ಟ್ಿ: ನೆೇಪಾಳದ ಪವಥತಾರೊೇಹಿ ಮತ್ುು ಫ ೇಟೆೊ ಜ್ನಥಲಿಸ್ಟ ಆಗಿರುವ ಪ ಣಿಥಮ್ಾ ಶ್ನರೇಷ್ಟ್ಿ ಅವರು
ಒಂದೇ ಆರೊೇಹಣ ಋತ್ುವಿನಲಿಲ ಮೊರು ಬಾರಿ ಮ್ ಂಟ್ ಎವರಸ್ಟ ಶಿಖರವನುು ಆರೊೇಹಣ ಮ್ಾಡಿದ
ಮೊದಲಿಗರು ಎಂರ್ ಇತಹಾಸ ನಿಮಥಸ್ವದಾುರ. ಮೇ 12ರಂದು ಪ ಣಿಥಮ್ಾ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗ ಶಿಖರವನುು ಏರಿದರು.
ರ್ಳ್ಳಕ್ ಮೇ 19ರಂದು ಪಸಾಂಗ್ ಶ್ನಪಾಥ ಅವರೊಂದ್ಧಗ ಮತೆೊುಮಮ ಶಿಖರವನುು ಏರಿದರು. ಮೇ 25 ರಂದು
ಮೊರನೆೇ ಬಾರಿಗ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಶಿಖರವನುು ಏರಿ, ಈ ಸಾಧನೆ ಮ್ಾಡಿದಾುರ. ಪ ಣಿಥಮ್ಾ ಒಟುಟ 4 ಬಾರಿ
ಶಿಖರವನುು ಆರೊೇಹಣ ಮ್ಾಡಿದಾುರ. 2018ರಲಿಲ ಅವರು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗ ಪವಥತ್ ಏರಿದುರು.
 ಕಾಮ ರಿೇಟ್ಾ ಶ್ನಪಾಥ: ನೆೇಪಾಳದ ಕಾಮ ರಿೇಟ್ಾ 29 ಬಾರಿ ಮ್ ಂಟ್ ಎವರಸ್ಟ ಏರುವ ಮೊಲಕ್ ತ್ಮಮದೇ ವಿಶಿ
ದಾಖಲೆಯನುು ಮುರಿದ್ಧದಾುರ. ಕ್ಳೆದ 30 ವಷ್ಟ್ಥಗಳಲಿಲ ಅವರು 29 ಬಾರಿ ವಿಶಿದ ಅತ ಎತ್ುರದ ಪವಥತ್ವನುು
ಏರಿದಾುರ.
 ಪವಥತಾರೊೇಹಿ ಮತ್ುು ಕ್ಸರಕೆಟಿಗ ಕ್ರ್ಕ್ಟ ಯಾನೆೊ ಅವರು ಇತುೇಚೆಗ ಅರುರ್ಾಚ್ಲ ಪರದೇಶದ ಐದನೆೇ ಮಹಿಳೆ ಮತ್ುು
ಮ್ ಂಟ್ ಎವರಸ್ಟ ಅನುು ಏರಿದ ನಿಶಿ(Nyishi) ರ್ುಡಕ್ಟಿಟನ ಮೊದಲ ಮಹಿಳೆಯಾಗಿದಾುರ. ನಿಶಿ ರ್ುಡಕ್ಟುಟ: ನಿಶಿ
ಅರುರ್ಾಚ್ಲ ಪರದೇಶದ ಅತದೊಡಡ ರ್ುಡಕ್ಟುಟ ಗುಂಪು. ಅವರು ಅರುರ್ಾಚ್ಲ ಪರದೇಶದ ಅತದೊಡಡ ರ್ುಡಕ್ಟುಟ
ಗುಂಪು, ಸುಮ್ಾರು 300,000 ಜ್ನಸಂಖೆಯಯನುು ಹೊಂದ್ಧದ. ಪಾರರ್ಮಕ್ರ್ಾಗಿ ಅರುರ್ಾಚ್ಲ ಪರದೇಶದ ಎಂಟು
ಜಿಲೆಲಗಳಲಿಲ ಕ್ಂಡುರ್ರುತ್ುವೆ . ಸಣು ಜ್ನಸಂಖೆಯಯು ಅಸಾ್ಂನ ಸೊೇನಿತ್ುಪರ ಮತ್ುು ಉತ್ುರ ಲಖಿಂಪುರ
ಜಿಲೆಲಗಳಲಿಲ ನೆಲೆಸ್ವದ.
 ಪತ್ುನಂತಟಟದ ಕಾಯಥೊೇಲಿಕೆೇಟ್ ಕಾಲೆೇಜಿನ ಸಸಯಶಾಸರ ವಿಭಾಗದ ಸಸಯಶಾಸರಜ್ಞರ ಗುಂಪು ಇತುೇಚೆಗ, ಕೆೊಲಲಂನ
ಪಶಿಚಮ ಘಟಟಗಳ ಕ್ುಂಭವುರುಟಿಟ ಪರದೇಶದ ನೆೈಸಗಿಥಕ್ ಕಾಡುಗಳಲಿಲ ಓಡೆೊೇಕಾಲಡಿಯಮ್ ಸಹಾಯದ್ಧರಕ್ಂ ಎಂರ್
ಹೊಸ ಪಾಚಿ(ಆಲೆೆ) ಪರಭೇದವನುು ಕ್ಂಡುಹಿಡಿದ್ಧದ. 'ಸಹಾಯದ್ಧರಕ್ಂ' ಎಂರ್ ಹಸರು ಪಶಿಚಮ ಘಟಟಗಳನುು
ಸೊಚಿಸುತ್ುದ, ಇದನುು ಸಹಾಯದ್ಧರ ಎಂದೊ ಕ್ರಯುತಾುರ.
  ಭಾರತೇಯ ನ ಕಾಪಡೆಯ ನ ಕೆ ಕ್ಸಲಾಟನ್ ರ್ೊರನೆೈನ ಮುರ್ಾರಾಗ ಆಗಮಸ್ವತ್ು. ಈ ಭೇಟಿಯು ದಕ್ಷಿಣ
ಚಿೇನಾ ಸಮುದರಕೊ ಭಾರತೇಯ ನ ಕಾಪಡೆಯ ಪ ವಥ ನ ಕಾಪಡೆಯ ಕಾಯಾಥಚ್ರಣೆಯ ನಿಯೇಜ್ನೆಯ
ಭಾಗರ್ಾಗಿದ. ಆಕ್ಟಟ ಈಸ್ಟ ಮತ್ುು ಆಸ್ವಯಾನ್ (ಆಗುೇಯ ಏಷ್ಾಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಒಕ್ೊೂಟ) ಕೆೇಂದ್ಧರೇಕ್ರಣಕೊ
ಅನುಗುಣರ್ಾಗಿ ಇಂಡೆೊೇ-ಪ್ರಸ್ವಫಕ್ುಲಿಲನ ದೊಡಡ ಸಹಕಾರದ ಭಾಗರ್ಾಗಿ ಭಾರತ್ವು ಆಗುೇಯ ಏಷ್ಾಯದೊಂದ್ಧಗ
ತ್ನು ಕ್ಡಲ ನಿಶಿಚತಾರ್ಥವನುು ವಿಸುರಿಸುವುದನುು ಮುಂದುವರಸ್ವದ.
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

 ಪರಧಾನ ಮಂತರ ನೆೇತ್ೃತ್ಿದ ಕಾಯಬಿನೆಟ್ ನೆೇಮಕಾತ ಸಮತ (ACC), ಪರಸುುತ್ ಭಾರತೇಯ ಸೇನೆಯ ಸೇನಾ
ಮುಖಯಸಾ (CAOS) ಜ್ನರಲ್ ಮನೆೊೇಜ್ ಪಾಂಡೆ ಅವರ ಸೇವೆಯಲಿಲ ಅಪರೊಪದ ಒಂದು ತಂಗಳ
ವಿಸುರಣೆಯನುು ನಿೇಡಿದ. ಫೇಲ್ಡ ಮ್ಾಷ್ಟ್ಥಲ್ ಎಸ್ಎಚ್ಎಫ್ಜ ಮ್ಾಣೆಕ್ಷಾ ಅವರ ನಂತ್ರ 1973 ರಲಿಲ ಸೇನಾ
ಮುಖಯಸಾರಾಗಿ ಅಧಿಕಾರ ವಹಿಸ್ವಕೆೊಂಡ ಜ್ನರಲ್ ಜಿಜಿ ರ್ೇವ ರ್ ಅವರಿಗ ನಂತ್ರ ನಿೇಡಲಾದ ವಿಸುರಣೆಯ ಇದು
ಐದು ದಶಕ್ಗಳಲಿಲ ನಿೇಡಲಾದ ಎರಡನೆೇ ವಿಸುರಣೆಯಾಗಿದ. ಸೇನಾ ನಿಯಮಗಳು 1954 ರ ನಿಯಮ 16 A (4) ರ
ಅಡಿಯಲಿಲ ಪರಸುುತ್ COAS ಸೇವೆಯನುು ಒಂದು ತಂಗಳವರಗ ವಿಸುರಿಸಲು ACC ಅನುಮೊೇದ್ಧಸ್ವತ್ು, ಇದು
"ಸೇವೆಗಳ ಅಗತ್ಯತೆಗಳ" ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಅಧಿಕಾರಿಗಳನುು ಉಳ್ಳಸ್ವಕೆೊಳುಿವುದರೊಂದ್ಧಗ ವಯವಹರಿಸುತ್ುದ, ಅಂತಮ
ನಿಧಾಥರವು ಕೆೇಂದರ ಸಕಾಥರಕ್ಸೂರುತ್ುದ. COAS ಭಾರತೇಯ ಸೇನೆಯಲಿಲ ಉನುತ್ ಶ್ನರೇಣಿಯ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿದುು,
ACC ಯಂದ ನೆೇಮಕ್ಗೊಂಡಿರುತಾುರ. COAS ಸೇನೆಯ ಮುಖಯಸಾರಾಗಿ ಸೇನೆಗ ಸಂರ್ಂಧಿಸ್ವದ ವಿಷ್ಟ್ಯಗಳಲಿಲ
ರಕ್ಷರ್ಾ ಸಚಿರ್ಾಲಯಕೊ ಸಲಹ ನಿೇಡುತಾುರ ಮತ್ುು ಭಾರತ್ದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಗಳ ಪರಮುಖ ಮಲಿಟರಿ
ಸಲಹಗಾರರಾಗಿಯೊ ಕಾಯಥನಿವಥಹಿಸುತಾುರ. COAS ನೆೇಮಕಾತಯ ಮೊರು ವಷ್ಟ್ಥಗಳ ನಂತ್ರ ಅರ್ರ್ಾ 62 ನೆೇ
ವಯಸ್ವ್ನಲಿಲ ನಿವೃತು ಹೊಂದುತಾುರ, ಯಾವುದು ಮೊದಲು ರ್ರುತ್ುದಯೇ ಆ ಪರಕಾರ ನಿವೃತು ಹೊಂದುತಾುರ.
 ಭಾರತೇಯ ರಿಸವ್ಥ ಬಾಯಂಕ್ಟ (ಆಬಿಥಐ) ನಿರಿೇಕ್ಷೆಗೊ ಮೇರಿ ಆದಾಯ ಗಳ್ಳಸ್ವದ ಹಿನೆುಲೆಯಲಿಲ ಅದರ
ಲಾಭಾಂಶವನುು ಕೆೇಂದರ ಸಕಾಥರಕೊ ಭಾರಿೇ ಪರಮ್ಾಣದಲಿಲ ನಿೇಡಲು ಮುಂದಾಗಿದ. 2023-24 ನೆೇ ಸಾಲಿಗ 2.11
ಲಕ್ಷ ಕೆೊೇಟಿ ರೊಪಾಯ ಡಿವಿಡೆಂಡ್ ಅನುು ಕೆೇಂದರ ಸಕಾಥರಕೊ ಪಾವತಸಲು ಅನುಮೊೇದನೆ ನಿೇಡಿದ. ಗವನಥರ್
ಶಕ್ಸುಕಾಂತ್ ದಾಸ್ ಅವರ ಅಧಯಕ್ಷತೆಯಲಿಲ ನಡೆದ ಭಾರತೇಯ ರಿಸವ್ಥ ಬಾಯಂಕ್ು ಕೆೇಂದ್ಧರೇಯ ನಿದೇಥಶಕ್ರ ಮಂಡಳ್ಳಯ
608ನೆೇ ಸಭಯಲಿಲ ಈ ನಿಧಾಥರ ಕೆೈಗೊಳಿಲಾಗಿದ. ಇಷ್ಟ್ುಟ ಮೊತ್ುವನುು ಆರ್ ಐ ಹಿಂದಂದೊ ಡಿವಿಡೆಂಡ್
ರೊಪದಲಿಲ ನಿೇಡಿದು ನಿದಶಥನ ಇಲಲ. ಹಚ್ುಚವರಿ ಲೆಕಾೂಚಾರವು ಬಿಮಲ್ ಜ್ಲನ್ ಸಮತಯು ಶಿಫಾರಸು ಮ್ಾಡಿದ
ಆರ್ಥಥಕ್ ರ್ಂಡರ್ಾಳ ಚ ಕ್ಟಟನುು (ECF) ಆಧರಿಸ್ವದ, ಇದು RBI ತ್ನು ಬಾಯಲೆನ್್ ಶಿೇಟು 5.5% ಮತ್ುು 6.5%
ನಡುವೆ ಅನಿಶಿಚತ್ ಅಪಾಯದ ರ್ಫರ್ (CRB) ಅನುು ನಿವಥಹಿಸಲು ಸಲಹ ನಿೇಡಿತ್ು.
 ಡಿಆಡಿಥಒ ರುದರ ಎಂ-II ಹಸರಿನ ಗಾಳ್ಳಯಂದ ಮೇಲೆಮೈಗ ಚಿಮುಮವ ಕ್ಷಿಪಣಿಯನುು ಒಡಿಶಾದ ಕ್ರಾವಳ್ಳ ತೇರದಲಿಲ,
ಭಾರತೇಯ ರ್ಾಯುಪಡೆಯ (IAF) Su-30 MK-I ವಿಮ್ಾನದ್ಧಂದ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಪರಿೇಕ್ಷಿಸ್ವದ. "ರುದರಂ" ಎಂರ್
ಹಸರು "ದುಃಖಗಳ ನಿರ್ಾರಣೆ" ಎಂದು ಅರ್ರ್ ಕೆೊಡುತ್ುದ. ರುದರಮ್ ಸರಣಿಯು ಭಾರತ್ದ ಮೊದಲ ಸಾಳ್ಳೇಯರ್ಾಗಿ
ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸ್ವದ ವಿಕ್ಸರಣ ವಿರೊೇಧಿ ಕ್ಷಿಪಣಿ ಎಂರ್ ಹಗೆಳ್ಳಕೆಗ ಪಾತ್ರರ್ಾಗಿದ.
  ಚೆನೆುೈ ಮೊಲದ ಅಗಿುಕ್ುಲ ಕಾಸಾಮಸ್ ಎಂರ್ ಖ್ಾಸಗಿ ಬಾಹಾಯಕಾಶ ಸಂಶ್ನೊೇಧನಾ ನವೆ ೇದಯಮ
ಕ್ಂಪನಿಯು ಮೊರು ಆಯಾಮಗಳ (3D) ಮುದರರ್ಾ ತ್ಂತ್ರಜ್ಞಾನ ರ್ಳಸ್ವ ತ್ಯಾರಿಸ್ವದ ಸ್ವಂಗಲ್ ಪ್ರೇಸ್ ರಾಕೆಟ್
ಎಂಜಿನ್ ಹೊಂದ್ಧರುವ ಸಬ್ ಆಬಿಥಟಲ್ ಟೆಸ್ಟ ರಾಕೆೇಟ್ ‘ಅಗಿುಬಾಣ ಸಾಟೆಥಡ್(SOrTeD) 01’ದ ಪರಿೇಕ್ಷಾರ್ಥ
ಉಡಾವಣೆ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿದ. ದೇಶದಲಿಲ ಈ ಸಾಹಸ ಮ್ಾಡಿದ ಎರಡನೆೇ ಖ್ಾಸಗಿ ಸಂಸಾ ಆಗಿದ. ‘ಅಗಿುಬಾಣ’ ಸಬ್
ಆಬಿಥಟಲ್ ಟೆಕಾುಲಜಿ ಡೆಮ್ಾನೆ್ರೇಟರ್(ಎಸ್ಒಆಟಿಥಇಡಿ) ಪರಿೇಕ್ಷಾ ನ ಕೆಯು ಇಸೊರೇದ ಸತೇಶ್ ಧವನ್
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ಬಾಹಾಯಕಾಶ ಕೆೇಂದರದ ಆವರಣದಲಿಲರುವ ತ್ನುದೇ ಉಡಡಯನ ಕೆೇಂದರ ಮತ್ುು ಭಾರತ್ದ ಮೊದಲ ಮತ್ುು ಏಕೆೈಕ್
ಖ್ಾಸಗಿ ಉಡಾವರ್ಾ ಕೆೇಂದರದ್ಧಂದ (ಶಿರೇಹರಿಕೆೊೇಟ್ಾದ ಧನುಶ್ ಹಸರಿನ ಅಗಿುಕ್ುಲ್ ಉಡಾವರ್ಾ ಘಟಕ್) ಈ
ಉಡಡಯನ ನಡೆದ್ಧದ’.
 ದಹಲಿಯ ಮುಂಗೇಶುಪರದಲಿಲ 52.3 ಡಿಗಿರ ಸಲಿ್ಯಸ್ ಉಷ್ಾುಂಶ ದಾಖಲಾಗಿದ. ಇದು ರಾಷ್ಟ್ರ ರಾಜ್ಧಾನಿಯಲಿಲ
ದಾಖಲಾದ ಅತ್ಯಂತ್ ಗರಿಷ್ಟ್ಿ ತಾಪಮ್ಾನ ಎಂದು ದಹಲಿಯ ಈಶಾನಯ ಭಾಗದಲಿಲರುವ ಹರ್ಾಮ್ಾನ ಕೆೇಂದರವು
ಮ್ಾಹಿತ ನಿೇಡಿದ. ದಹಲಿಯಲಿಲ ಇದುವರಗ ವರದ್ಧಯಾದ ಗರಿಷ್ಟ್ಿ ತಾಪಮ್ಾನ ಇದಾಗಿದ. ನಗರದ
ಹೊರವಲಯದಲಿಲರುವ ಮುಂಗೇಶುಪರವು ರಾಜ್ಸಾಾನ ಕ್ಡೆಯಂದ ಬಿೇಸುವ ಬಿಸ್ವಗಾಳ್ಳ ಪರಿರ್ಾಮಕೆೊೂಳಗಾಗುತ್ುದ.
ಹಿೇಗಾಗಿ, ಇಲಿಲ ಗರಿಷ್ಟ್ಿ ಉಷ್ಾುಂಶ ದಾಖಲಾಗಿದ.
ಅಿಂತರಾಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಸುದ್ಧಿಗಳು
 ಗೊರಪ್ ಆಫ್ ಸವೆನ್ (G7) ದೇಶಗಳ ಇಂಧನ ಮಂತರಗಳು ಪಳೆಯುಳ್ಳಕೆ ಇಂಧನಗಳ್ಳಂದ ದೊರವಿರುವ
ಪರಿವತ್ಥನೆಯತ್ು ಮಹತ್ಿದ ಹಜಜಯಾಗಿ 2035 ರ ವೆೇಳೆಗ ತ್ಮಮ ಕ್ಲಿಲದುಲು ಆಧಾರಿತ್ ವಿದುಯತ್
ಸಾಾವರಗಳನುು ಮುಚ್ುಚವ ಒಪಪಂದವನುು ಮ್ಾಡಿಕೆೊಂಡರು.
 ಮ್ ಂಟ್ ಎವರಸ್ಟ ಪವಥತ್ ಪರದೇಶದಲಿಲ ಎವರಸ್ಟ ಸಿಚ್ಛತಾ ಅಭಿಯಾನ– 2024 ಅನುು ನೆೇಪಾಳ ಸೇನೆ
ಆರಂಭಿಸ್ವದ. ಈ ಅಭಿಯಾನಕೊ ನೆೇಪಾಳದ ಅರಣಯ ಮತ್ುು ಪರಿಸರ ಸಚಿರ್ಾಲಯ, ಪರರ್ಾಸೊೇದಯಮ ಇಲಾಖೆ ಮತ್ುು
ನೆೇಪಾಳ ಪವಥತಾರೊೇಹಿಗಳ ಸಂಘಗಳು ನೆರವು ನಿೇಡುತುವೆ.ಈ ತ್ಂಡ ಮ್ ಂಟ್ ಎವರಸ್ಟ, ಮ್ ಂಟ್ ಲೆೊಟೆ್ ಮತ್ುು
ಮ್ ಂಟ್ ನಪ್ರಟ್ ಗಳ್ಳಂದ ಕ್ಸವನುು ಸಂಗರಹಿಸ್ವ ತ್ರಲಿದ. ನೆೇಪಾಳ ಸೇನೆ 2019 ರಿಂದ ಎವರಸ್ಟ ಪರದೇಶದಲಿಲ
ಸಿಚ್ಛತಾ ಅಭಿಯಾನ ನಡೆಸುತುದ. ನೆೇಪಾಳ ಸೇನೆಯ ನೆೇತ್ೃತ್ಿದಲಿಲ ನಡೆಯುತುರುವ ನಾಲೂನೆೇ ಸಿಚ್ಛತಾ
ಅಭಿಯಾನ ಇದಾಗಿದ.
 ಕೆೊೇವಿಡ್ ಲಸ್ವಕೆ– ಕೆೊೇವಿಶಿೇಲ್ಡ ಅನುು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸ್ವದು ಕ್ಂಪನಿ, ಆ ಲಸ್ವಕೆಯಂದ ಮ್ಾರರ್ಾಂತಕ್ ಆರೊೇಗಯದ
ಸಮಸಯ ಉಂಟ್ಾಗುತ್ುದ ಎಂದು ಆಸಾರಜನೆಕಾ ಕ್ಂಪನಿ ಇದೇ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗ ಲಂಡನು ನಾಯಯಾಲಯದ ಎದುರು
ಒಪ್ರಪಕೆೊಂಡಿದ. ಕೆೊೇವಿಶಿೇಲ್ಡ ಪಡೆದುಕೆೊಂಡವರಲಿಲ ಅಪರೊಪದ ಪರಕ್ರಣಗಳಲಿಲ ಮ್ಾತ್ರ ರಕ್ುಹಪುಪಗಟುಟವಿಕೆ
ಮತ್ುು ಪ್ರಲೇಟೆಲಟ್ ಸಂಖೆಯ ಇಳ್ಳಕೆ (ಟಿಟಿಎಸ್) ಸಮಸಯ ತ್ಲೆದೊೇರುತ್ುದ ಎಂದು ಕ್ಂಪನಿ ಪರಮ್ಾಣಪತ್ರದಲಿಲ
ವಿವರಿಸ್ವದ. ಆದರ ಇದು ಅಪರೊಪದ ಅಡಡಪರಿರ್ಾಮರ್ಾದರೊ ಮ್ಾರರ್ಾಂತಕ್ ಸಮಸಯ ಎಂದು ವಿಶಿ ಆರೊೇಗ್ಯ
ಸಂಸಾಯು ಹೇಳ್ಳದ.
  ಚ್ಂದರನ ಮೇಲೆಮೈ ಅಧಯಯನ ಉದುೇಶದ ‘ಚಾಂಗಿ–6’ ಗಗನನ ಕೆಯನುು ಚಿೇನಾದ ದಕ್ಷಿಣದಲಿಲನ
ಹೈನಾನ್ ಪಾರಂತ್ಯದ ಕ್ರಾವಳ್ಳಯಲಿಲರುವ ವೆಂಚಾಂಗ್ ಅಂತ್ರಿಕ್ಷ ಉಡಡಯನ ಕೆೇಂದರದ್ಧಂದ ಉಡಡಯನ ಮ್ಾಡಿದ
ಎಂದು ಚಿೇನಾ ರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಬಾಹಾಯಕಾಶ ಸಂಸಾ (ಸ್ವಎನ್ಎಸ್ಎ) ತಳ್ಳಸ್ವದ. ರಾಕೆಟ್: ‘ಮ್ಾಚ್ಥ–5 ವೆೈ 8’. ಭೊಮಗ
ಕಾಣದಂತ್ಹ ಚ್ಂದ್ಧರನ ಮತೆೊುಂದು ಭಾಗದ್ಧಂದ ಮ್ಾದರಿಗಳನುು ಸಂಗರಹಿಸ್ವ, ತ್ರುವ ಇಂತ್ಹ ಬಾಹಾಯಕಾಶ ಕಾಯಥ
ಕ್ರಮ ಚ್ಂದರನ ಅನೆಿೇಷ್ಟ್ಣೆಯಲಿಲಯ್ದೇ ಇದೇ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗ ನಡೆಯುತುದ. ಗಗನನ ಕೆಯು, ಆಬಿಥಟರ್,
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ಲಾಯಂಡರ್, ಅಸಂಡರ್ ಹಾಗೊ ಭೊಮ ಮರಳಲಿರುವ ಘಟಕ್ ಎಂರ್ ನಾಲುೂ ಉಪಕ್ರಣಗಳನುು ಹೊಂದ್ಧದ.
 ರ್ೊೇಯಂಗ್ನ ಸಾಟರ್ಲೆೈನರ್ ಬಾಹಾಯಕಾಶ ನ ಕೆಯು ಫ ಲೇರಿಡಾದ ಕೆೇಪ್ ಕಾಯನವೆರಲ್ನಲಿಲರುವ ಕೆನಡಿ
ಬಾಹಾಯಕಾಶ ಕೆೇಂದರದ್ಧಂದ ಅಂತ್ರರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಬಾಹಾಯಕಾಶ ನಿಲಾುಣಕೊ ಇರ್ಾರು ನಾಸಾ ಗಗನಯಾತರಗಳನುು
ಹೊತ್ುು ಉಡಾವಣೆ ಮ್ಾಡಲಿದ. ಇದೇ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗ ಸಾಟರ್ಲೆೈನರ್ ಗಗನಯಾತರಗಳನುು ಹೊತೆೊುಯುಯವ
ತ್ನು ಸಾಮರ್ಯಥವನುು ಪರಿೇಕ್ಷಿಸುತುದ. ಈ ಬಾಹಾಯಕಾಶ
ನ ಕೆಯು ಇರ್ಾರು NASA ಗಗನಯಾತರಗಳನುು
ಹೊತೆೊುಯಯಲಿದ ಮತ್ುು ಕೆನಡಿ ಬಾಹಾಯಕಾಶ
ಕೆೇಂದರದ್ಧಂದ ಅಂತ್ರರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಬಾಹಾಯಕಾಶ
ನಿಲಾುಣಕೊ (ISS) ಅಟ್ಾಲಸ್ V ರಾಕೆಟ್ನಲಿಲ
ಉಡಾವಣೆಯಾಗಲಿದ. ಇರ್ಾರು ನಾಸಾ ಗಗನಯಾತರಗಳು
ಬಾಯರಿ "ರ್ುಚ್" ವಿಲೆೊಮೇರ್ ಮತ್ುು ಸುನಿತಾ
ವಿಲಿಯಮ್್
 ಬಿರಟನ್ ಮೊಲದ ಔಷ್ಟ್ಧ ತ್ಯಾರಿಕಾ ಕ್ಂಪನಿ ಆಸಾರ
ಜನೆಕಾ ತಾನು ತ್ಯಾರಿಸುವ ಕೆೊೇವಿಡ್ ಲಸ್ವಕೆಗಳನುು
ಜಾಗತಕ್ರ್ಾಗಿ ಹಿಂದಕೊ ಪಡೆಯುವ ಪರಕ್ಸರಯ್ದ ಆರಂಭಿಸ್ವದ.
ಈ ಕ್ಂಪನಿಯು ಭಾರತ್ದಲಿಲ ಸ್ವೇರಂ ಇನಿ್ಟಟೊಯಟ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ ಸಹಯೇಗದಲಿಲ ತ್ಯಾರಿಸ್ವದ ಲಸ್ವಕೆಯನುು
‘ಕೆೊೇವಿಶಿೇಲ್ಡ’ ಹಸರಿನಲಿಲ ನಿೇಡಲಾಗಿತ್ುು. ತಾನು ಸ್ವದಿ ಪಡಿಸ್ವದ ಕೆೊೇವಿಡ್ ಲಸ್ವಕೆ ಪಡೆದುಕೆೊಂಡವರಲಿಲ,
ಅಪರೊಪದ ಪರ ಕ್ರಣಗಳಲಿಲ ರಕ್ುದ ಹಪುಪಗಟುಟವಿಕೆ ಹಾಗೊ ಪ್ರಲೇಟೆಲೇಟ್ ಇಳ್ಳಕೆಯ ಅಡಡ ಪರಿರ್ಾಮ
ಉಂಟ್ಾಗರ್ಹುದು ಎಂದು ಒಪ್ರಪಕೆೊಂಡ ಕ್ಂಪನಿಯು ಈ ಕ್ರಮಕೊ ಮುಂದಾಗಿದ. ಪರಿಷ್ಟ್ೂರಣೆ ಕ್ಂಡಿರುವ ಲಸ್ವಕೆಗಳು
ಹೇರಳ ಪರಮ್ಾಣದಲಿಲ ಲಭಯವಿರುವ ಕಾರಣಕೊ ತ್ನು ಲಸ್ವಕೆಗಳನುು ಹಿಂದಕೊ ಪಡೆಯಲಾಗುತುದ. ಆಸಾರಜನೆಕಾ
ಕ್ಂಪನಿಯು ಆಕ್್್ಡ್ಥ ವಿಶಿವಿದಾಯಲಯದ ಜೊತೆಗೊಡಿ ಕೆೊೇವಿಡ್ ಲಸ್ವಕೆ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸ್ವತ್ುು. ಈ ಲಸ್ವಕೆಗಳನುು
ಯುರೊೇಪ್ರನಲಿಲ ರ್ಾಯಕ್ಟ್ಜವಿರಯಾ ಹಸರಿನಲಿಲ, ಭಾರತ್ದಲಿಲ ಕೆೊೇವಿಶಿೇಲ್ಡ ಹಸರಿನಲಿಲ ಮ್ಾರಾಟ
ಮ್ಾಡಲಾಗಿತ್ುು. 27 ಸದಸಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಐರೊೇಪಯ ಒಕ್ೊೂಟದಲಿಲ ರ್ಾಯಕೆ್ಜವಿರಯಾ ಲಸ್ವಕೆಯ ರ್ಳಕೆಗ ಮ್ಾನಯತೆ
ಇಲಲ ಎಂದು ಐರೊೇಪಯ ಔಷ್ಟ್ಧಗಳ ಸಂಸಾ ಖಚಿತ್ಪಡಿಸ್ವದ. ಭಾರತ್ದಲಿಲ 220 ಕೆೊೇಟಿ ಡೆೊೇಸ್ ತ್ ಹಚ್ುಚ
ಕೆೊೇವಿಡ್ ಲಸ್ವಕೆಗಳನುು ನಿೇಡಲಾಗಿದ. ಈ ಪ್ರೈಕ್ಸ ಕೆೊೇವಿಶಿೇಲ್ಡ ಲಸ್ವಕೆಗಳ ಸಂಖೆಯಯ್ದೇ ಹಚ್ುಚ.
  ಗೊಗಲ್ ರ್ಾಲೆಟ್: ಸಚ್ಥ ಎಂಜಿನ್ ಗೊಗಲ್, ಭಾರತ್ದಲಿಲ ಆಯಂಡಾರಯ್ಡ ರ್ಳಕೆದಾರರಿಗಾಗಿ ಖ್ಾಸಗಿ
ಡಿಜಿಟಲ್ ರ್ಾಲೆಟ್ ಅನುು ಪರಿಚ್ಯಸ್ವದ. ಈ ಮೊಲಕ್ ರ್ಳಕೆದಾರರು ಕಾಡೆಥಳು, ಟಿಕೆಟೆಳು, ಪಾಸೆಳು, ಡಿಜಿಟಲ್
ಕ್ಸೇ, ಐಡಿಗಳಂತ್ಹ ಡಿಜಿಟಲ್ ಮ್ಾಹಿತಯನುು ಇಲಿಲ ಸೊಟೇರ್ ಮ್ಾಡರ್ಹುದಾಗಿದ. ಪ್ರಲೇ ಸೊಟೇರ್ ಮೊಥಲಕ್
ಗೊಗಲ್ ರ್ಾಲೆಟ್ ಅನುು ಡ ನೆೊಲೇಡ್ ಮ್ಾಡರ್ಹುದಾಗಿದ. ಗೊಗಲ್ ರ್ಾಲೆಟ್ ಅನುು ಪಾವತರಹಿತ್ ರ್ಳಕೆಗಾಗಿ
ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲಾಗಿದ. 2022 ರಲಿಲ US ನಲಿಲ ಪರಿಚ್ಯಸಲಾದ Google Wallet ಅನುು
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ಪರಿಚ್ಯಸಲಾಗಿತ್ುು.
 ಯುನೆೈಟೆಡ್ ನೆೇಷ್ಟ್ನ್್ ಫ ೇರಮ್ ಆನ್ ಫಾರಸ್ಟ್ (UNFF19) 19 ನೆೇ ಅಧಿವೆೇಶನ ನೊಯಯಾಕ್ಟಥ ನಲಿಲ
ನಡೆಯತ್ು. 19ನೆೇ ಅಧಿವೆೇಶನದ ಘೊೇಷ್ಟ್ಣೆಯು ಯುಎನ್ಎಫ್ಎಫ್ ಮತ್ುು ಅದರ ಮಧಯಸಾಗಾರರಿಂದ
ಅರಣಯಕಾೂಗಿ ಯುಎನ್ ಸಾರಟೆಜಿಕ್ಟ ಪಾಲನ್ (ಯುಎನ್ಎಸ್ವಪಎಫ್) ಪರಿರ್ಾಮಕಾರಿ ಅನುಷ್ಾಿನಕಾೂಗಿ ನಿದ್ಧಥಷ್ಟ್ಟ
ಕ್ರಮಗಳೆೊಂದ್ಧಗ ಅರಣಯ ರಕ್ಷಣೆಗ ಉನುತ್ ಮಟಟದ ರಾಜ್ಕ್ಸೇಯ ರ್ದಿತೆಯ ಒಪಪಂದವನುು ಸಾಧಿಸುವ ಗುರಿಯನುು
ಹೊಂದ್ಧದ. UNFF ಅನುು 2000 ರಲಿಲ UN ಆರ್ಥಥಕ್ ಮತ್ುು ಸಾಮ್ಾಜಿಕ್ ಮಂಡಳ್ಳಯು ಯುನೆೈಟೆಡ್ ನೆೇಷ್ಟ್ನ್್
(ECOSOC) ಸಾಾಪ್ರಸ್ವತ್ು.
 ಮಲೆೇಷ್ಟ್ಯಾ ಅಳ್ಳವಿನಂಚಿನಲಿಲರುವ ಒರಾಂಗುಟ್ಾನ್ ಜಾತಗಳನುು ದೇಶದ ತಾಳೆ ಎಣೆುಯನುು ಖರಿೇದ್ಧಸುವ
ರ್ಾಯಪಾರ ಪಾಲುದಾರರಿಗ ರಾಜ್ತಾಂತರಕ್ ಉಡುಗೊರಯಾಗಿ ರ್ಳಸುವ ಗುರಿಯನುು ಹೊಂದ್ಧದ. ಚಿೇನಾದ ಯಶಸ್ವಿ
ಪಾಂಡಾ ರಾಜ್ತಾಂತರಕ್ತೆ ಯಂದ ಸೊ್ತಥ ಪಡೆದ ಮಲೆೇಷ್ಾಯವು ಒರಾಂಗುಟನೆಳನುು ಕೆಲವು ಮ್ ಲಯಗಳ್ಳಗ
ರ್ದಿತೆಯನುು ಸೊಚಿಸುವ ಮ್ಾಗಥರ್ಾಗಿ ಕ್ಂಡುಕೆೊಂಡಿದ.
 ಇತುೇಚೆಗ, ರ್ಾತಾವರಣದ್ಧಂದ ಇಂಗಾಲದ ಡೆೈಆಕೆ್ೈಡ್ ಅನುು ತೆಗದುಹಾಕ್ಲು ವಿನಾಯಸಗೊಳ್ಳಸಲಾದ ವಿಶಿದ
ಅತದೊಡಡ ಸ ಲಭಯ ಮ್ಾಯಮತ್ ಕಾರ್ಥನ್ ಕಾಯಪಚರ್ ಸಾಾವರವನುು ಐಸಾಲಯಂಡುಲಿಲ ಪಾರರಂಭಿಸಲಾಯತ್ು. ಈ
ಸಾಾವರವು ಸ್ವಿಸ್ ಸಾಟಟ್ಥ-ಅಪ್ ಕ್ಂಪನಿ ಕೆಲೈಮಿಕ್ಟ್ಥ ನ ಎರಡನೆೇ ರ್ಾಣಿಜ್ಯ ಇಂಗಾಲ ಕಾಯಪಚರ್ (ಡಿಎಸ್ವ)
ಸ ಲಭಯರ್ಾಗಿದ. 2021 ರಲಿಲ ಪಾರರಂಭರ್ಾದ ಓಕಾಥಕ್ಸೂಂತ್ ದೊಡಡದಾಗಿದ. ಇದನುು ಕ್ೊಡ ಕೆಲೈಮಿಕ್ಟ್ಥ ಕ್ಂಪನಿ
ನಿಮಥಸ್ವದ.
 ನಗರ ಭಯೇತಾಪದನೆಯನುು ನಿಗರಹಿಸಲು ಸಂಘಟಿತ್ ಕಾಯಾಥಚ್ರಣೆಗಳನುು ನಡೆಸುವಲಿಲ ಭಾರತ್-ಯುಎಸ್ ಜ್ಂಟಿ
ರ್ಾಯಯಾಮವು ಕೆೊೇಲೂತಾುದಲಿಲ ನಡೆಯತ್ು. ಇದು ರ್ಾಯಯಾಮದ ಏಳನೆೇ ಆವೃತುಯಾಗಿದ. ಜ್ಂಟಿ
ಭಯೇತಾಪದನೆ ನಿಗರಹ ರ್ಾಯಯಾಮ. ಇದು ರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಭದರತಾ ಪಡೆ (NSG) ಮತ್ುು US ವಿಶ್ನೇಷ್ಟ್
ಕಾಯಾಥಚ್ರಣೆ ಪಡೆಗಳ (SOF) ನಡುವೆ ಏಪ್ರರಲ್ 22, 2024 ರಂದು ಪಾರರಂಭರ್ಾಯತ್ು. ರ್ಾಯಯಾಮದ ಹಿಂದ್ಧನ
ಆವೃತುಯನುು ಜ್ನವರಿ 2023 ರಲಿಲ ಚೆನೆುೈನಲಿಲ ನಡೆಸಲಾಯತ್ು.
 ಚಾರ್ಹಾರ್ ರ್ಂದರನುು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲು ಮತ್ುು ನಿವಥಹಿಸಲು ಭಾರತ್ವು ಇರಾನೆೊುಂದ್ಧಗ 10 ವಷ್ಟ್ಥಗಳ
ಒಪಪಂದಕೊ ಇತುೇಚೆಗ ಸಹಿ ಹಾಕ್ಸದ, ಇದು ಉಭಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ನಡುವಿನ ದ್ಧಿಪಕ್ಷಿೇಯ ಸಂರ್ಂಧಗಳಲಿಲ ಪರಮುಖ
ರ್ಳವಣಿಗಯಾಗಿದ. ಟೆಹಾರನುಲಿಲ ಇಂಡಿಯಾ ಪ್ರ ೇಟ್್ಥ ಗೊಲೇರ್ಲ್ ಲಿಮಟೆಡ್ (IPGL) ಮತ್ುು ಪ್ರ ೇಟ್್ಥ &
ಮ್ಾಯರಿಟೆೈಮ್ ಆಗಥನೆೈಸೇಶನ್ ಆಫ್ ಇರಾನ್ (PMO) ಒಪಪಂದಕೊ ಸಹಿ ಹಾಕ್ಸದವು. ಇಂಡಿಯಾ ಪ್ರ ೇಟ್್ಥ
 ಗೊಲೇರ್ಲ್ ಚ್ರ್ಹಾರ್ ಫರೇ ಝೊೇನ್ (IPGCFZ), ಸಕಾಥರಿ-ಚಾಲಿತ್ ಇಂಡಿಯಾ ಗೊಲೇರ್ಲ್
ಪ್ರ ೇಟ್್ಥ ಲಿಮಟೆಡ್ (IGPL) ನ ಅಂಗಸಂಸಾಯಾಗಿದುು, ಪರಸುುತ್ ಚಾರ್ಹಾರ್ ರ್ಂದರಿನಲಿಲ ಶಾಹಿದ್ ರ್ಹಶಿು
ಟಮಥನಲ್ ಅನುು ನಿವಥಹಿಸುತ್ುದ.
 ಭಾರತ್-ಫಾರನ್್ ಜ್ಂಟಿ ಮಲಿಟರಿ ರ್ಾಯಯಾಮ ಶಕ್ಸುಯ 7 ನೆೇ ಆವೃತುಯು ಇತುೇಚೆಗ ಮೇಘಾಲಯದ
ಉಮೊರೇಯುಲಿಲರುವ ಜ್ಂಟಿ ತ್ರರ್ೇತ ನೆೊೇಡುಲಿಲ ಪಾರರಂಭರ್ಾಗಿದ. ಇದು ಭಾರತ್ ಮತ್ುು ಫಾರನ್ುಲಿಲ
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ಪಯಾಥಯರ್ಾಗಿ ನಡೆಸುವ ದಿೈರ್ಾಷ್ಟ್ಥಕ್ ತ್ರರ್ೇತ ಕಾಯಥಕ್ರಮರ್ಾಗಿದ. ಕೆೊನೆಯ ಆವೃತುಯನುು ಫಾರನ್ುಲಿಲ

ನವೆಂರ್ರ್ 2021 ರಲಿಲ ನಡೆಸಲಾಯತ್ು.
 AITIGA (ASEAN-ಭಾರತ್ದ ಸರಕ್ುಗಳ ಒಪಪಂದ) ಪರಿಶಿೇಲನೆಗಾಗಿ 4 ನೆೇ ಜ್ಂಟಿ ಸಮತ ಸಭಯು ಮೇ 2024
ರಲಿಲ ಮಲೆೇಷ್ಾಯದ ಪುತ್ರಜ್ಯದಲಿಲ ನಡೆಯತ್ು. ಸರಕ್ುಗಳ ಒಪಪಂದದಲಿಲ ಆಸ್ವಯಾನ್-ಭಾರತ್ ರ್ಾಯಪಾರದ ರ್ಗೆ:
ಇದು ಆಸ್ವಯಾನ್ ನ 10 ಸದಸಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಮತ್ುು ಭಾರತ್ದ ನಡುವಿನ ರ್ಾಯಪಾರ ಒಪಪಂದರ್ಾಗಿದ. 2009 ರಲಿಲ
ಥೈಲಾಯಂಡು ಬಾಯಂಕಾಕ್ುಲಿಲ ನಡೆದ 7 ನೆೇ ಆಸ್ವಯಾನ್ ಆರ್ಥಥಕ್ ಮಂತರಗಳು-ಭಾರತ್ದ ಸಮ್ಾಲೆೊೇಚ್ನೆಯಲಿಲ ಸಹಿ
ಹಾಕ್ಲಾಯತ್ು. 2010 ರಲಿಲ ಜಾರಿಗ ರ್ಂದ ಒಪಪಂದವನುು ಕೆಲವೆ ಮಮ ಆಸ್ವಯಾನ್-ಭಾರತ್ ಮುಕ್ು ರ್ಾಯಪಾರ
ಒಪಪಂದ ಎಂದು ಕ್ರಯಲಾಗುತ್ುದ. ಒಪಪಂದವು ಭ ತಕ್ ಸರಕ್ುಗಳು ಮತ್ುು ಉತ್ಪನುಗಳ ರ್ಾಯಪಾರವನುು
ಒಳಗೊಳುಿತ್ುದ; ಇದು ಸೇವೆಗಳ ರ್ಾಯಪಾರಕೊ ಅನಿಯಸುವುದ್ಧಲಲ. ಆಸ್ವಯಾನ್ ಮತ್ುು ಭಾರತ್ವು 2014 ರಲಿಲ
ಪರತೆಯೇಕ್ ಆಸ್ವಯಾನ್-ಭಾರತ್ ಸೇರ್ಾ ಒಪಪಂದಕೊ ಸಹಿ ಹಾಕ್ಸದವು.
 ವೆನೆಜ್ುವೆಲಾ ಆಧುನಿಕ್ ಕಾಲದಲಿಲ ತ್ನು ಎಲಾಲ ಹಿಮನದ್ಧಗಳನುು ಸಂಪ ಣಥರ್ಾಗಿ ಕ್ಳೆದುಕೆೊಂಡ ಮೊದಲ
ರಾಷ್ಟ್ರವೆಂದು ಭಾವಿಸಲಾಗಿದ. ಇದನುು ಇಂಟನಾಯಥಷ್ಟ್ನಲ್ ಕ್ರಯೇಸ್ವಪಯರ್ ಕೆಲೈಮೇಟ್ ಇನಿಶಿಯ್ದೇಟಿವ್
(ICCI), ವೆೈಜ್ಞಾನಿಕ್ ವಕಾಲತ್ುು ಸಂಸಾ ವರದ್ಧ ಮ್ಾಡಿದ. ದಕ್ಷಿಣ ಅಮರಿಕಾದ ರಾಷ್ಟ್ರದ ಉಳ್ಳದ್ಧರುವ ಏಕೆೈಕ್ ಹಿಮನದ್ಧ
- ಆಂಡಿಸುಲಿಲರುವ ಹಂರ್ೊೇಲ್ಟ ಅರ್ರ್ಾ ಲಾ ಕ್ರೊೇನಾ - "ಹಿಮನದ್ಧ ಎಂದು ವಗಿೇಥಕ್ರಿಸಲು ತ್ುಂಬಾ
ಚಿಕ್ೂದಾಗಿದ". ಆದುರಿಂದ, ಹಿಮನದ್ಧಯನುು ಹಿಮದ ಪರದೇಶವೆಂದು ಮರುವಗಿೇಥಕ್ರಿಸಲಾಗಿದ.
 ನೆದಲಾಯಥಂಡು ರೊೇಟಡಾಯಥಮುಲಿಲ ನಡೆದ ವಿಶಿ ಹೈಡೆೊರೇಜ್ನ್ ಶೃಂಗಸಭ 2024 ರಲಿಲ ಭಾರತ್ವು ಮೊದಲ
ಬಾರಿಗ ತ್ನುದೇ ಆದ ಪ್ರವಿಲಿಯನ್ ಅನುು ಸಾಾಪ್ರಸ್ವತ್ುು.
 ಅಜರ್ೈಥಜಾನ್ ಅರಾಸ್ ನದ್ಧಗ ನಿಮಥಸ್ವದ ಡಾಯಂ ಉದಾಾಟನೆಗ ರೈಸ್ವ ಅತರ್ಥಯಾಗಿ ಹೊೇಗಿದು ಇರಾನು ಅಧಯಕ್ಷ
ಇಬಾರಹಿಂ ರೈಸ್ವ ಅವರು ಹಲಿಕಾಪಟರ್ ದುರಂತ್ದಲಿಲ ಮೃತ್ಪಟಟ ರು. ಇರಾನು ಸವೆ ೇಥಚ್ಚ ನಾಯಕ್
ಅಯತೆೊಲಾಲ ಅಲಿ ಖಮೇನಿ ಅವರು ಉಪಾಧಯಕ್ಷ ಮೊಹಮಮದ್ ಮೊಖಾರ್ ಅವರನುು ಹಂಗಾಮ ಅಧಯಕ್ಷರಾಗಿ
ಆಯ್ದೂ ಘೊೇಷ್ಟ್ಸ್ವದಾುರ. ಮುಂದ್ಧನ 50 ದ್ಧನಗಳಲಿಲ ಅಧಯಕ್ಷ ಸಾಾನಕೊ ಚ್ುನಾವಣೆ ನಡೆಯುವವರಗ ಅವರು
ಅಧಯಕ್ಷರಾಗಿ ಕಾಯಥನಿವಥಹಿಸಲಿದಾುರ.
 ಏರ್ಥಸ್ ಹಲಿಕಾಪಟರ್ ಮತ್ುು ಸಾಮಲ್ ಇಂಡಸ್ವರೇಸ್ ಡೆವಲಪ್ರಮಂಟ್ ಬಾಯಂಕ್ಟ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ (SIDBI)
ಇತುೇಚೆಗ ಭಾರತ್ದಲಿಲ ಏರ್ಥಸು ಹಲಿಕಾಪಟಗಥಳ ಖರಿೇದ್ಧಗ ಹಣಕಾಸು ಒದಗಿಸಲು ತಳುವಳ್ಳಕೆ ಒಪಪಂದಕೊ
(MOU) ಸಹಿ ಮ್ಾಡಿದ.

19
  ಭಾರತ್-ಮಧಯಪಾರಚ್ಯ-ಯುರೊೇಪ್ ಆರ್ಥಥಕ್ ಕಾರಿಡಾರ್ (IMEEC) ಕ್ುರಿತ್ು ಅಲಿಲನ ಪರಮುಖ
ಘಟಕ್ಗಳೆೊಂದ್ಧಗ ಚ್ಚೆಥ ನಡೆಸಲು ಭಾರತೇಯ ನಿಯೇಗವು ಇತುೇಚೆಗ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗ ಯುಎಇಗ ಭೇಟಿ ನಿೇಡಿತ್ು.
ನವದಹಲಿಯಲಿಲ ನಡೆದ ಜಿ 20 ಸಭ ನಡೆಯುವ ಸಂದಭಥದಲಿಲ ಯುರೊೇಪ್ರಯನ್ ಯೊನಿಯನ್ ಮತ್ುು ಭಾರತ್,
ಯುಎಸ್, ಸ ದ್ಧ ಅರೇಬಿಯಾ, ಯುನೆೈಟೆಡ್ ಅರಬ್ ಎಮರೇಟ್್ (ಯುಎಇ), ಫಾರನ್್, ಜ್ಮಥನಿ ಮತ್ುು ಇಟಲಿ
ಏಳು ದೇಶಗಳ ನಡುವೆ ತಳುವಳ್ಳಕೆ ಪತ್ರಕೊ ಸಹಿ ಹಾಕ್ಸ ಇದನುು ಘೊೇಷ್ಟ್ಸಲಾಯತ್ು. ಕಾರಿಡಾರ್ ಅಸ್ವುತ್ಿದಲಿಲರುವ
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ಕ್ಡಲ ಮ್ಾಗಥಗಳ್ಳಗ ಪ ರಕ್ರ್ಾಗಿ ವಿಶಾಿಸಾಹಥ ಮತ್ುು ವೆಚ್ಚ-ಪರಿರ್ಾಮಕಾರಿ ಅಂತ್ರ ಗಡಿಗಳಲಿಲ ಹಡಗಿನಿಂದ

ರೈಲು ಸಾರಿಗ ಜಾಲವನುು ಒದಗಿಸುತ್ುದ.
 ಇತುೇಚೆಗ, ಮೈಕೆಲ್ ಹಾಫಮನ್ ಅನುರ್ಾದ್ಧಸ್ವದ ಜನಿು ಎಪ್ರಥನೆಾಕ್ಟ ಅವರ 'ಕೆೈರೊೇಸ್' 2024 ರ ಅಂತ್ರರಾಷ್ಟ್ರೇಯ
ರ್ೊಕ್ರ್ ಪರಶಸ್ವುಯನುು ಗದ್ಧುದ. ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೇಯ
ರ್ೊಕ್ರ್ ಪರಶಸ್ವು:ಇದನುು ಇಂಗಿಲಷ್ ಭಾಷಗ
ಅನುರ್ಾದ್ಧಸಲಾದ ಪರಪಂಚ್ದಾದಯಂತ್ದ ಅತ್ುಯತ್ುಮ
ಕಾದಂರ್ರಿಗ ರ್ಾಷ್ಟ್ಥಕ್ರ್ಾಗಿ ನಿೇಡಲಾಗುತ್ುದ. ಈ
ಪರಶಸ್ವುಯನುು 2005 ರಲಿಲ ಪಾರರಂಭಿಸಲಾಯತ್ು.
ಪರಶಸ್ವುಯ ಮೊತ್ು: £50,000 ರ್ಹುಮ್ಾನದ ಹಣವನುು
ಲೆೇಖಕ್ ಮತ್ುು ಅನುರ್ಾದಕ್ರ ನಡುವೆ ಸಮ್ಾನರ್ಾಗಿ
ಹಂಚ್ಲಾಗುತ್ುದ.
 2024 ಜ್ೊನ್ 3 ರಂದು, ಆರು ಗರಹಗಳು ಆಕಾಶದಲಿಲ
ರ್ಹುತೆೇಕ್ ಒಂದು ಸರಳ ರೇಖೆಯಲಿಲ ರ್ರುವ ವಿದಯಮ್ಾನ
ಗರಹಗಳು ಒಂದೇ ಸರಳ ರೇಖೆಯಲಿಲ ಕಾಣುವ
(ಪಾಲನೆಟರಿ ಅಲೆೈನಮಂಟ್) ವಿದಯಮ್ಾನ ನಡೆಯಲಿದ. ರ್ುಧ, ಮಂಗಳ, ಗುರು, ಶನಿ, ಯುರೇನಸ್ ಮತ್ುು ನೆಪ ಚನ್
ಗರಹಗಳು ಸರಳ ರೇಖೆಯನುು ರೊಪ್ರಸಲಿವೆ.ಆರು ಗರಹಗಳು ಭೊಮಯಂದ ಅವುಗಳ ಇರುವ ಹಚಿಚನ ದೊರದ
ಕಾರಣ, ರ್ರಿಗಣಿುಗ ಗೊೇಚ್ರಿಸುವುದ್ಧಲಲ. ಏತ್ನಮರ್ಧಯ, ಚ್ಂದರನು ಗೊೇಚ್ರತೆಯನುು ವಿರೊಪಗೊಳ್ಳಸುವುದರಿಂದ
ಗರಹಗಳು ರ್ರಿಗಣಿುಗ ಗೊೇಚ್ರಿಸುವುದ್ಧಲಲ. ರ್ುಧ, ಮತ್ುು ಗುರು ಗರಹಗಳ ಕ್ಕ್ಷೆಯಲಿಲ ಸೊಯಥನ
ಸಾಮೇಪಯದ್ಧಂದಾಗಿ ಆಕಾಶದಲಿಲ ಅವುಗಳನುು ನೆೊೇಡಲು ಕ್ಷ್ಟ್ಟರ್ಾಗುತ್ುದ. ಆದಾಗೊಯ, ಮಂಗಳ ಮತ್ುು ಶನಿಯು
ರ್ರಿಗಣಿುಗ ಗೊೇಚ್ರಿಸುತ್ುದ, ಆದರೊ ತ್ುಂಬಾ ಮಂದರ್ಾಗಿರುತ್ುದ. ವಿೇಕ್ಷಕ್ರಿಗ ದೊರದ ಯುರೇನಸ್ ಮತ್ುು
ನೆಪ ಚನ್ ಗರಹಗಳನುು ಗುರುತಸಲು ದೊರದಶಥಕ್ಗಳು ಅರ್ರ್ಾ ಉನುತ್ ದುಬಿೇಥನುಗಳು ರ್ೇಕಾಗುತ್ುವೆ.
 2024ರ ಪರಯಾಣ ಮತ್ುು ಪರರ್ಾಸೊೇದಯಮ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸೊಚ್ಯಂಕ್ದಲಿಲ ಭಾರತ್ವು 39ನೆೇ ಸಾಾನಕೊ ಏರಿದ.
ದಕ್ಷಿಣ ಏಷ್ಾಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ಹಾಗೊ ಕೆಳ ಮಧಯಮ ಆದಾಯದ ಆರ್ಥಥಕ್ ವಯವಸಾ ಹೊಂದ್ಧರುವ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ
ಪಟಿಟಯಲಿಲ ಭಾರತ್ವು ಮುಂಚ್ೊಣಿ ಸಾಾನ ಕಾಯುುಕೆೊಂಡಿದ. 2021ರಲಿಲ ಭಾರತ್ವು 54ನೆೇ ಸಾಾನದಲಿಲತ್ುು.
ಡರ್ುಲಯಇಎಫ್ ಹಾಗೊ ಸರಥ ವಿಶಿವಿದಾಯಲಯವು ಜ್ಂಟಿಯಾಗಿ ಈ ವರದ್ಧ ಸ್ವದಿಪಡಿಸ್ವವೆ. ಡರ್ುಲಯಇಎಫ್ ವರದ್ಧ
 ಪರಕಾರ ಅಮರಿಕ್ವು ಮೊದಲ ಸಾಾನದಲಿಲದ. ವಿಶಿದ 119 ದೇಶಗಳಲಿಲರುವ ನಿೇತಗಳ ಅನುಸಾರ
ಪರಯಾಣ ಮತ್ುು ಪರರ್ಾಸೊೇದಯಮ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸೊಚ್ಯಂಕ್ವು ವಿಶಿ ಆರ್ಥಥಕ್ ವೆೇದ್ಧಕೆ (WEF) ಬಿಡುಗಡೆ ಮ್ಾಡಿದ
ದಿೈರ್ಾಷ್ಟ್ಥಕ್ ವರದ್ಧಯಾಗಿದ.
 ಹನೆುರಡು ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ಇತುೇಚೆಗ ESA/EU ಬಾಹಾಯಕಾಶ ಮಂಡಳ್ಳಯಲಿಲ ಜಿೇರೊೇ ಡೆಬಿರಸ್(ಬಾಹಾಯಕಾಶ
ಅವಶ್ನೇಷ್ಟ್) ಚಾಟಥಗಥ ಸಹಿ ಹಾಕ್ಸವೆ, ಆ ಮೊಲಕ್ ಭೊಮಯ ಕ್ಕ್ಷೆಯಲಿಲ ಮ್ಾನವ ಚ್ಟುವಟಿಕೆಗಳ ದ್ಧೇಘಾಥವಧಿಯ
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ಸಮರ್ಥನಿೇಯತೆಗ ತ್ಮಮ ರ್ದಿತೆಯನುು ಗಟಿಟಗೊಳ್ಳಸ್ವವೆ. ಸಹಿ ಹಾಕ್ಸದ ದೇಶಗಳು: ಆಸ್ವರಯಾ, ರ್ಲಿಜಯಂ,

ಸೈಪರಸ್, ಎಸೊಟೇನಿಯಾ, ಜ್ಮಥನಿ, ಲಿರ್ುವೆೇನಿಯಾ, ಪ್ರ ೇಲೆಂಡ್, ಪ್ರ ೇಚ್ುಥಗಲ್, ರೊಮೇನಿಯಾ,
ಸೊಲೇರ್ಾಕ್ಸಯಾ, ಸ್ವಿೇಡನ್ ಮತ್ುು ಯುನೆೈಟೆಡ್ ಕ್ಸಂಗಡಮ್
 ಅಮರಿಕ್– ಭಾರತ್ ರ್ಾಣಿಜ್ಯ ಬಾಹಾಯಕಾಶ ಸಮ್ಾವೆೇಶ: ಜ್ಂಟಿ ಕಾಯಾಥಚ್ರಣೆಯ ಭಾಗರ್ಾಗಿ ಅಂತ್ರರಾಷ್ಟ್ರೇಯ
ಬಾಹಾಯಕಾಶ ನಿಲಾುಣಕೊ ಕ್ಳುಹಿಸಲು ಭಾರತೇಯ ಗಗನಯಾತರಗಳ್ಳಗ ನಾಸಾ ಶಿೇಘರದಲೆಲೇ ಅತಾಯಧುನಿಕ್ ತ್ರರ್ೇತ
ನಿೇಡಲಿದ’ ಎಂದು ಭಾರತ್ದಲಿಲರುವ ಅಮರಿಕ್ ರಾಯಭಾರಿ ಎರಿಕ್ಟ ಗಾಸಥಟಿಟ ಹೇಳ್ಳದಾುರ. ರ್ಂಗಳೊರಿನಲಿಲ
ಅಮರಿಕ್– ಭಾರತ್ ರ್ಾಯಪಾರ ಮಂಡಳ್ಳ (ಯುಎಸ್ಐಬಿಸ್ವ) ಆಯೇಜಿಸ್ವದು ಅಮರಿಕ್– ಭಾರತ್ ರ್ಾಣಿಜ್ಯ ಬಾಹಾಯಕಾಶ
ಸಮ್ಾವೆೇಶದಲಿಲ ಅವರು ಈ ವಿಷ್ಟ್ಯ ತಳ್ಳಸ್ವದಾುರ. ಪರಿಸರ ವಯವಸಾಗಳು, ಭೊಮಯ ಮೇಲೆಮೈ, ನೆೈಸಗಿಥಕ್
ವಿಪತ್ುುಗಳು, ಸಮುದರ ಮಟಟ ಏರಿಕೆ ಮತ್ುು ಕ್ರಯೇಸ್ವ್ಯರ್ ಮೇಲೆ ಹರ್ಾಮ್ಾನ ರ್ದಲಾವಣೆಯ ಪರಭಾವ
ಸೇರಿದಂತೆ ವಿವಿಧ ವಿದಯಮ್ಾನಗಳ ಎಲಾಲ ಸಂಪನೊಮಲಗಳನುು ಮೇಲಿಿಚಾರಣೆ ಮ್ಾಡಲು ಶಿೇಘರದಲೆಲೇ ನಿಸಾರ್
(ಎನ್ಐಎಸ್ಎಆರ್) ಉಪಗರಹವನುು ಸತೇಶ್ ಧವನ್ ಬಾಹಾಯಕಾಶ ಕೆೇಂದರದ್ಧಂದ ಉಡಡಯನ ನಿಸಾರ್ ಉಪಗರಹವು
ನಾಸಾ ಮತ್ುು ಭಾರತೇಯ ಬಾಹಾಯಕಾಶ ಸಂಶ್ನೊೇಧನಾ ಸಂಸಾ (ಇಸೊರ) ನಡುವಿನ ಜ್ಂಟಿ ಭೊ-ವಿೇಕ್ಷಣೆ
ಕಾಯಾಥಚ್ರಣೆಯಾಗಿದ.
 ಪಪುರ್ಾ ನೊಯಗಿನಿಯಾದಲಿಲ ಇತುೇಚಿಗ ಸಂಭವಿಸ್ವದ ಭಿೇಕ್ರ ಭೊಕ್ುಸ್ವತ್ದಲಿಲ 2 ಸಾವಿರಕ್ೊೂ ಅಧಿಕ್ ಮಂದ್ಧ
ಸಾವನುಪ್ರಪದುು, ಸಾವಿರಾರು ಮಂದ್ಧ ನಿರಾಶಿರತ್ರಾಗಿದಾುರ. ಭಾರತ್-ಪ್ರಸ್ವಫಕ್ಟ ದ್ಧಿೇಪಗಳ ಸಹಕಾರದ ವೆೇದ್ಧಕೆ
(ಎಫ್ಐಪ್ರಐಸ್ವ) ಅಡಿಯಲಿಲ ನಿಕ್ಟ ಸುೇಹಿತ್ ಮತ್ುು ಪಾಲುದಾರ ರಾಷ್ಟ್ರರ್ಾಗಿ ಭಾರತ್ ಪಪುರ್ಾ ನೊಯಗಿನಿಯಾದ
ಜ್ನರೊಂದ್ಧಗ ಒಗೆಟಿಟನ ಸೊಚ್ಕ್ರ್ಾಗಿ ತ್ತ್ ಕ್ಷಣದ ಪರಿಹಾರರ್ಾಗಿ 1 ಮಲಿಯನ್ ಡಾಲರ್ ಹಣವನುು
ನಿೇಡುವುದಾಗಿ ಘೊೇಷ್ಟ್ಣೆ ಮ್ಾಡಿದ.
 ಇಸರೇಲ್ ಮೊಲದ ಹಾಗೊ ಸೈರ್ರ್ ಸಕ್ೊಯರಿಟಿಯಲಿಲ ಮುಂಚ್ೊಣಿಯಲಿಲರುವ ಚೆಕ್ಟ ಪಾಯಂಟ್ ಸಾಫ್ಟ ವೆೇರ್
ಕ್ಂಪನಿ ರ್ಂಗಳೊರಿನಲಿಲ ಕ್ಚೆೇರಿಯನುು ಆರಂಭಿಸುತುದ. ಕ್ಂಪನಿ, ಇಸರೇಲ್ ಟೆಲ್ ಅವಿವ್ ಹೊರತ್ುಪಡಿಸ್ವ
ರ್ಂಗಳೊರಿನಲಿಲ ತೆರಯುತುರುವ ಅತದೊಡಡ ಕ್ಚೆೇರಿಯಾಗಿದ. ಜಾಗತಕ್ರ್ಾಗಿ ಸುಮ್ಾರು 6 ಸಾವಿರ ನ ಕ್ರರನುು
ಹೊಂದ್ಧರುವ ಕ್ಂಪನಿ ಜ್ೊನುಲಿಲ ರ್ಂಗಳೊರು ಕ್ಚೆೇರಿಯನುು ಉದಾಾಟಿಸಲಿದ. ಅಲಲದೇ ದಹಲಿ, ಚೆನೆುೈ ಮತ್ುು
ಮುಂರ್ೈನಲೊಲ ಭಾರತ್ದ ಶಾಖೆಗಳನುು ಹೊಂದಲಿದ ಎಂದು ಚೆಕ್ಟ ಪಾಯಂಟ್ ಸಾಫ್ಟ ವೆೇರ್ ಭಾರತ್ದ ಮುಖಯಸಾ
ಸುಂದರ್ ಸುರ್ರಮಣಿಯನ್ ತಳ್ಳಸ್ವದಾುರ. ಚೆಕ್ಟ ಪಾಯಂಟ್ ಅಮರಿಕ್ ಸಹಯೇಗದ ಒಂದು ಜಾಗತಕ್ ಸಾಫ್ಟ ವೆೇರ್
ಕ್ಂಪನಿಯಾಗಿದ.
  ಹುತಾತ್ಮ ಭಾರತೇಯ ಶಾಂತಪಾಲಕ್ನಿಗ ಪರತಷ್ಟ್ಿತ್ ಪದಕ್: ವಿಶಿಸಂಸಾಯಡಿ ಶಾಂತಪಾಲಕ್ನಾಗಿ
ಕ್ತ್ಥವಯ ನಿವಥಹಿಸುರ್ಾಗ ಹುತಾತ್ಮನಾದ ಭಾರತೇಯ ಸೇರಿದಂತೆ 60ಕ್ೊೂ ಹಚ್ುಚ ಮಲಿಟರಿ, ಪ್ರ ಲಿೇಸ್ ಮತ್ುು
ನಾಗರಿಕ್ ಶಾಂತಪಾಲಕ್ರಿಗ ಮರಣೆೊೇತ್ುರರ್ಾಗಿ ಪರತಷ್ಟ್ಿತ್ ಪದಕ್ ಘೊೇಷ್ಟ್ಸಲಾಗಿದ. ವಿಶಿಸಂಸಾಯ ಶಾಂತಪಾಲಕ್ರ
ಅಂತ್ರರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ದ್ಧನಾಚ್ರಣೆ ಸಂದಭಥ, ಡೆಮ್ಾಕ್ರಟಿಕ್ಟ ರಿಪಬಿಲಕ್ಟ ಆಫ್ ಕಾಂಗೊೇದಲಿಲ ಸೇವೆ ಸಲಿಲಸುರ್ಾಗ
ಹುತಾತ್ಮರಾದ ನಾಯಕ್ಟ ಧನಂಜ್ಯ್ ಕ್ುಮ್ಾರ್ ಸ್ವಂಗ್ ಅವರಿಗ ಮರಣೆೊೇತ್ುರರ್ಾಗಿ ಡಾಗ್ ಹಮಮಕ್ಟಥ ಜೊೇಲ್ಡ
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ಪದಕ್ ನಿೇಡಿ ಗ ರವಿಸಲಾಗುವುದು.

 ರಾಧಿಕಾ ಸನ್ ವಿಶಿಸಂಸಾಯ ರ್ಾಷ್ಟ್ಥಕ್ ಪರಶಸ್ವು: ಸೇನೆಯಲಿಲ ಲಿಂಗ ಸಮ್ಾನತೆಯನುು ಪರತಪಾದ್ಧಸುವ ಪರಮುಖರಿಗ
ವಿಶಿಸಂಸಾ ನಿೇಡಲಿರುವ ಪರತಷ್ಟ್ಿತ್ ರ್ಾಷ್ಟ್ಥಕ್ ಪರಶಸ್ವುಯ 2023ನೆೇ ಸಾಲಿಗ ಭಾರತ್ದ ಮೇಜ್ರ್ ರಾಧಿಕಾ ಸನ್
ಅವರು ಆಯ್ದೂಯಾಗಿದಾುರ. ರಾಧಿಕಾ ಸನ್ ಅವರು ಪರಸುುತ್ ಕಾಂಗೊದಲಿಲ ವಿಶಿಸಂಸಾಯ ಸೇರ್ಾ
ಚ್ಟುವಟಕೆಗಳಲಿಲ ತೆೊಡಗಿದಾುರ. ವಿಶಿಸಂಸಾಯ ಕಾಯಥದಶಿಥ ಆಂಟೆೊನಿಯ ಗುಟೆರಸ್ ಅವರು ಸನ್ ಅವರನುು,
‘ನಿಜ್ರ್ಾದ ಮ್ಾದರಿ ನಾಯಕ್ಸ’ ಎಂದು ರ್ಣಿುಸ್ವದಾುರ. ಕಾಂಗೊದಲಿಲ ಅವರು 2023ರಮ್ಾಚ್ಥ ನಿಂದ ಇಂಡಿಯನ್
ರ್ ಯಾಪ್ರಡ್ ಡೆಪಾಲಯ್ದಮಂಟ್ ರ್ಟ್ಾಲಿಯನ್ (ಐಎನಿಡಆಡಿಥಬಿ) ಕ್ಮ್ಾಂಡರ್ ಆಗಿದಾುರ. ರಾಧಿಕಾ ಸನ್ ಅವರು
ಹಿಮ್ಾಚ್ಲ ಪರದೇ ಶದಲಿಲ 1993ರಲಿಲ ಜ್ನಿಸ್ವದುರು. ಭಾರತೇಯ ಸೇನೆಗ ಎಂಟು ವಷ್ಟ್ಥಗಳ ಹಿಂದ
ಸೇಪಥಡೆಯಾಗಿದುರು. ಇವರು ಬಾಂರ್ ಐಐಟಿಯಲಿಲ ಜೈವಿಕ್ ತ್ಂತ್ರಜ್ಞಾನ ವಿಷ್ಟ್ಯದಲಿಲ ಸಾುತ್ಕೆೊೇತ್ುರ ಪದವಿ
ಪಡೆದ್ಧದಾುರ.
 ನಾಸಾವು ಭೊಮಯ ಧುರವ ಪರದೇಶಗಳಲಿಲನ ಶಾಖದ ಹೊರಸೊಸುವಿಕೆಯನುು ಅಧಯಯನ ಮ್ಾಡಲು
ವಿನಾಯಸಗೊಳ್ಳಸಲಾದ PREFIRE (ಪ್ರ ೇಲಾರ್ ರೇಡಿಯಂಟ್ ಎನಜಿಥ ಇನ್ ದ್ಧ ಫಾರ್-ಇನಾ್ರರಡ್
ಎಕೆ್ಪರಿಮಂಟ್) ಉಪಗರಹವನುು ಉಡಾವಣೆ ಮ್ಾಡಿದ. ಆಕ್ಸಟಥಕ್ಟ ಮತ್ುು ಅಂಟ್ಾಕ್ಸಟಥಕಾದ್ಧಂದ ಭೊಮಯ
ಹೊರಸೊಸುವ ಶಾಖದ ಪರಮ್ಾಣ ಮತ್ುು ಇದು ಜಾಗತಕ್ ಹರ್ಾಮ್ಾನ ರ್ದಲಾವಣೆಯ ಮೇಲೆ ಹೇಗ ಪರಿರ್ಾಮ
ಬಿೇರುತ್ುದ ಎಂರ್ುದರ ಕ್ುರಿತ್ು ನಮಮ ತಳುವಳ್ಳಕೆಯನುು ಸುಧಾರಿಸುವ ಗುರಿಯನುು ಈ ಮಷ್ಟ್ನ್ ಹೊಂದ್ಧದ.
 ಸಪೇನ್ ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಸ ರ ಒಕ್ೊೂಟದ 99ನೆೇ ಸದಸಯ ರಾಷ್ಟ್ರರ್ಾಗಿದ. ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಸ ರ ಒಕ್ೊೂಟ:
ಇದು 2015 ರಲಿಲ ಪಾಯರಿಸುಲಿಲ ನಡೆದ ವಿಶಿಸಂಸಾಯ ಹರ್ಾಮ್ಾನ ರ್ದಲಾವಣೆ ಸಮಮೇಳನ(UNFCCC)
ದಲಿಲ 21 ನೆೇ ಕಾನ್ರನ್್ ಆಫ್ ಪಾಟಿಥಟಿೇಸ್ (COP21) ಸಮಯದಲಿಲ ಭಾರತ್ ಮತ್ುು ಫಾರನಿ್ುಂದ
ಜ್ಂಟಿಯಾಗಿ ಪಾರರಂಭಿಸಲಾಯತ್ು. ಪರಧಾನ ಕ್ಛೇರಿ: ಇದು ಗುರುಗಾರಮ್ (ಹರಿಯಾಣ)
 ಲಂಡನಿುಂದ ಸ್ವಂಗಾಪುರಕೊ ತೆರಳುತುದು ಸ್ವಂಗಾಪುರ ಏಲೆೈಥನ್್ ವಿಮ್ಾನವು ಕೆೇವಲ 4.6 ಸಕೆಂಡೆಳಲಿಲ 178 ಅಡಿ
ಕ್ುಸ್ವತ್ ಕ್ಂಡಿದುಕೊ ಗುರುತಾಿಕ್ಷ್ಟ್ಥರ್ಾ ಶಕ್ಸುಯಲಿಲನ ತ್ಿರಿತ್ ರ್ದಲಾವಣೆಯ್ದೇ ಕಾರಣ ಎಂದು ಸಾರಿಗ ಸುರಕ್ಷತಾ
ತ್ನಿಖ್ಾ ಸಂಸಾಯು(ಟಿಎಸ್ಐಬಿ) ಈ ಕ್ುರಿತ್ ವರದ್ಧಯನುು ಬಿಡುಗಡೆ ಮ್ಾಡಿದ. ವಿಮ್ಾನವು ಮ್ಾಯನಾಮನಥ ಐರಾವಡಿಡ
ಜ್ಲಾನಯನ ಪರದೇಶದಲಿಲ ಟರ್ುಯಥಲೆನ್ನಿಂದಾಗಿ (ಗಾಳ್ಳಯ ವೆೇಗದಲಿಲ ಆಗುವ ರ್ದಲಾವಣೆಯಂದ ಉಂಟ್ಾಗುವ
ಕ್ಷೆೊೇಭ) ಹಠಾತ್ ಕ್ುಸ್ವತ್ ಕ್ಂಡಿತ್ುು. ಘಟನೆಯ ನಂತ್ರ ವಿಮ್ಾನವನುು ಬಾಯಂಕಾಕ್ು ಸುವಣಥ ಭೊಮ ವಿಮ್ಾನ
ನಿಲಾುಣದಲಿಲ ತ್ುತ್ುಥ ಭೊಸಪಶಥ ಮ್ಾಡಲಾಯತ್ು.
 ಕ್ಸರೇಡೆಗಳು
 ಭಾರತ್ದ ಫುಟ್ಾಾಲ್ ತ್ಂಡದ ನಾಯಕ್ ಸುನಿೇಲ್ ಚೆಟಿರ ನಿವೃತು ಘೊೇಷ್ಟ್ಣೆ ಮ್ಾಡಿದಾುರ. ಜ್ೊನ್ 6 ರಂದು
ಕೆೊೇಲೂತಾುದಲಿಲ ಕ್ುವೆೈತ್ ವಿರುದಿ ಫಫಾ ವಿಶಿಕ್ಪ್ ಅಹಥತಾ ಪಂದಯ(ಕೆೊನೆಯ ಪಂದಯ)ದ ನಂತ್ರ
ಅಂತ್ರರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಫುಟ್ಾಾಲಿುಂದ ನಿವೃತು ಪಡೆಯುವುದಾಗಿ ಪರಕ್ಟಿಸ್ವದಾುರ.
 85 ನೆೇ ಚೆಸ್ ಗಾರಯಂಡ್ ಮ್ಾಸಟರ್: ತ್ಮಳುನಾಡಿನ ಪ್ರ ಶಾಯಮ್ ನಿಖಿಲ್ ಭಾರತ್ದ 85 ನೆೇ ಚೆಸ್ ಗಾರಯಂಡ್ ಮ್ಾಸಟರ್
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

(GM) ಆದರು. ಎಂಟನೆೇ ವಯಸ್ವ್ನಲಿಲ ತ್ನು ವೃತುಜಿೇವನವನುು ಪಾರರಂಭಿಸ್ವದ 31 ವಷ್ಟ್ಥದ ಚೆಸ್ ಪಾರಡಿಜಿ
ಅಂತಮರ್ಾಗಿ 2024 ರ ದುರ್ೈ ಪ್ರ ಲಿೇಸ್ ಮ್ಾಸಟಸ್ಥ ಚೆಸ್ ಟೊನಥಮಂಟ್ನಲಿಲ ತ್ನು ಮೊರನೆೇ ಮತ್ುು ಅಂತಮ
GM ಮ್ಾನದಂಡಗಳನುು ಪಡೆದರು. ಶಾಯಮ್ ನಿಖಿಲ್ 1992 ರಲಿಲ ತ್ಮಳುನಾಡಿನ ನಾಗಕೆೊೇಥಯಲುಲಿಲ
ಜ್ನಿಸ್ವದರು. ಆರ್ ವೆೈಶಾಲಿ ಭಾರತ್ದ 84ನೆೇ ಜಿಎಂ ಆಗಿದುರು. ವಿಶಿನಾರ್ನ್ ಆನಂದ್ ಅವರು 1988 ರಲಿಲ
ಗಾರಯಂಡ್ ಮ್ಾಸಟರ್ ಆದ ಮೊದಲ ಭಾರತೇಯರಾಗಿದುರು. ಕೆೊನೆರು ಹಂಪ್ರ ಭಾರತ್ದ ಮೊದಲ ಮಹಿಳಾ ಗಾರಯಂಡ್
ಮ್ಾಸಟರ್. ಅವರು 15 ವಷ್ಟ್ಥ ವಯಸ್ವ್ನಲೆಲೇ ಮಹಿಳಾ GM ಆಗಿರುವ ವಿಶಿದ ಅತ್ಯಂತ್ ಕ್ಸರಿಯ ಮಹಿಳಾ
ಆಟಗಾತಥಯಾಗಿದಾುರ. ಭಾರತ್ದ ಮೊರು ಮಹಿಳಾ ಗಾರಯಂಡ್ಮ್ಾಸಟರ್ ಗಳು: ಕೆೊೇನೆೇರು ಹಂಪ್ರ, ದೊರೇಣವಲಿಲ
ಹರಿಕಾ ಮತ್ುು ಆರ್.ವೆೈಶಾಲಿ
 ಹೈಬಿರಡ್ ಪ್ರಚ್: ಧಮಥಶಾಲಾದಲಿಲನ ಹಿಮ್ಾಚ್ಲ ಪರದೇಶ ಕ್ಸರಕೆಟ್ ಅಸೊೇಸ್ವಯ್ದೇಷ್ಟ್ನ್ (HPCA) ಕ್ಸರೇಡಾಂಗಣವು
ಅತಾಯಧುನಿಕ್ 'ಹೈಬಿರಡ್ ಪ್ರಚ್' ಅನುು ಸಾಾಪ್ರಸಲು ಬಿಸ್ವಸ್ವಐ-ಮ್ಾನಯತೆ ಪಡೆದ ಮೊದಲ ಸಾಳರ್ಾಗಿದ ಮತ್ುು
ಭವಿಷ್ಟ್ಯದ ಅಂತ್ರರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಮತ್ುು IPL ಪಂದಯಗಳು ಈ ಟ್ಾರಯಕ್ಟನಲಿಲ ನಡೆಯಲಿವೆ. ನೆದಲಾಯಥಂಡ್್ ಮೊಲದ
'SISGrass', SIS ಪ್ರಚ್ಸ್ ಗೊರಪ್ ಆಫ್ ಕ್ಂಪನಿಗಳ ಭಾಗರ್ಾಗಿದ. ಈ ಪ್ರಚ್ಗಳು 95% ನೆೈಸಗಿಥಕ್ ಟಫ್ಥ
ನೆೊಂದ್ಧಗ ಕೆೇವಲ 5% ಸ್ವಂಥಟಿಕ್ಟ ಫೈರ್ರ್ಗಳನುು ಮ್ಾತ್ರ ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ುವೆ. ಇಂಗಲಂಡ್ ನ ಲಾಡ್್ಥ ಮತ್ುು ದ್ಧ
ಓವಲ್ ನಂತ್ಹ ಸಾಳಗಳಲಿಲ ಈ ಪ್ರಚ್ ಗಳನುು ಪರಿಚ್ಯಸಲಾಗಿದ.
 ಏಷ್ಟ್ಯನ್ ಜಿಮ್ಾುಸ್ವಟಕ್ಟ್ ಚಾಂಪ್ರಯನಿಿಪ್: ಉಜಾೇಕ್ಸಸಾಾನದ ತಾಸೂಂಟ್ ನಲಿಲ ನಡೆದ ಏಷ್ಟ್ಯನ್ ಸ್ವೇನಿಯರ್
ಜಿಮ್ಾುಸ್ವಟಕ್ಟ್ ಚಾಂಪ್ರಯನಿಿಪುಲಿಲ ಭಾರತ್ದ ತರಪುರ ರಾಜ್ಯದವರಾದ ದ್ಧೇಪಾ ಕ್ಮ್ಾಥಕ್ರ್, ಮಹಿಳಯರ ರ್ಾಲ್ಟ
ವಿಭಾಗದಲಿಲ ಚಿನುದ ಪದಕ್ ಜ್ಯಸ್ವದರು. ಈ ಸಾಧನೆ ಮ್ಾಡಿದ ಭಾರತ್ದ ಮೊದಲ ಜಿಮ್ಾುಸ್ಟ ಎಂರ್ ಹಗೆಳ್ಳಕೆಗ
ಪಾತ್ರರಾದರು. ಉತ್ುರ ಕೆೊರಿಯಾದ ಕ್ಸಮ್ ಸನಾಯಂಗ್ (13.466) ಹಾಗೊ ಜೊಯಾಂಗ್ ಬಿಯಾಲ್ (12.966)
ಕ್ರಮರ್ಾಗಿ ರ್ಳ್ಳಿ ಮತ್ುು ಕ್ಂಚಿನ ಪದಕ್ ಗಳ್ಳಸ್ವದರು. ಇಡಿೇ ಚಾಂಪ್ರಯನಿಿಪು ಆಲ ರಂಡ್ ವಿಭಾಗದಲಿಲ ಅವರು ಒಟುಟ
46.166 ಅಂ ಕ್ ಗಳ್ಳಸ್ವ, 16ನೆೇ ಸಾಾನ ಪಡೆದರು. 2015ರ ಏಷ್ಟ್ಯನ್ ಚಾಂಪ್ರಯನಿಿಪುಲಿಲ ದ್ಧೇಪಾ ಅವರು ಕ್ಂಚ್ು
ಪಡೆದ್ಧದುರು. 2019 ಹಾಗೊ 2022ರಲಿಲ ಪರಣತ ನಾಯಕ್ ಅವರು ಕ್ಂಚಿನ ಪದಕ್ಗಳನುು ಗಳ್ಳಸ್ವದುರು. ಅವರೊ
ರ್ಾಲ್ಟ ವಿಭಾಗದಲಿಲಯ್ದೇ ಸಾಧನೆಮ್ಾಡಿದುರು. ಆದರ ಚಿನು ಗದು ಭಾರತ್ದ ಮೊದಲ ಸಪಧಿಥ ದ್ಧೇಪಾ ಆಗಿದಾುರ.
2016ರ ರಿಯಒಲಿಂಪ್ರಕ್್ುಲಿಲ ಅವರು ನಾಲೂನೆೇ ಸಾಾನ ಗಳ್ಳಸ್ವದುರು. ಟಕ್ಸಥಯ ಮಸ್ವಥನುಲಿಲ 2018ರಲಿಲ
ನಡೆದ್ಧದು ಎಫ್ಐಜಿ ವಿಶಿಕ್ಪ್ ಟೊನಿಥಯಲಿಲಯೊ ದ್ಧೇಪಾ ಚಿನುದ ಪದಕ್ ಜ್ಯಸ್ವ ಸಾಧನೆ ಮ್ಾಡಿದುರು
 ದ್ಧನ ವಿಶ್ನೇಷ್ಟ್ತೆಗಳು
 ಶರಮಜಿೇವಿಗಳ ಕೆಲಸವನುು ಗ ರವಿಸುವ ಹಾಗೊ ಅವರ ಕ್ಷ್ಟ್ಟಗಳನುು ಸಮರಿಸುವ ಸಲುರ್ಾಗಿ ಮೇ 1ರಂದು
ಜಾಗತಕ್ರ್ಾಗಿ 'ಅಂತ್ರರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಕಾಮಥಕ್ರ ದ್ಧನ'ವನಾುಗಿ ಆಚ್ರಿಸಲಾಗುತ್ುದ. ಇದನುು ಮೇ ಡೆೇ, ಲೆೇರ್ರ್ ಡೆೇ
ಹಾಗೊ ವಕ್ಥಸ್ಥ ಡೆೇ ಎಂತ್ಲೊ ಕ್ರಯಲಾಗುತ್ುದ.
 ಪರತ ವಷ್ಟ್ಥ ಮೇ 3 ರಂದು ವಿಶಿ ಪತರಕಾ ಸಾಿತ್ಂತ್ರಯ ದ್ಧನವನುು ಆಚ್ರಿಸಲಾಗುತ್ುದ. ಈ ವಷ್ಟ್ಥವು ವಿಶಿ ಪತರಕಾ
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ಸಾಿತ್ಂತ್ರಯ ದ್ಧನದ 31 ನೆೇ ರ್ಾಷ್ಟ್ಥಕೆೊೇತ್್ವವನುು ಗುರುತಸುತ್ುದ. 2024 ರ ರ್ಥೇಮ್: ಎ ಪ್ರರಸ್ ಫಾರ್ ದ್ಧ
ಪಾಲನೆಟ್: ಜ್ನಥಲಿಸಂ ಇನ್ ದ್ಧ ಫೇಸ್ ಆಫ್ ದ್ಧ ಎನಿಿರಾನೆಮಂಟಲ್ ಕೆರೈಸ್ವಸ್.
 ವಿಶಿ ಆಮಗಳ ದ್ಧನ:ಆಮಗಳ ಸಂರಕ್ಷಣೆ ಪರಿಸರದಲಿಲ ಅದರ ಉಪಸ್ವಾತಯ ಅಗತ್ಯದ ರ್ಗೆ ಜಾಗೃತ ಮೊಡಿಸಲು
2000ನೆೇ ಇಸವಿಯಂದ ಪರತ ವಷ್ಟ್ಥ ಮೇ 23 ರಂದು ‘ವಿಶಿ ಆಮ ದ್ಧನ’ವನುು ಜ್ಗತುನಾದಯಂತ್ ಆಚ್ರಿಸಲಾಗುತ್ುದ.
‘ಜ್ಲಚ್ರ ಹಾಗೊ ಭೊ ಪರಿಸರ ಸಮತೆೊೇಲನದಲಿಲ ರ್ಹುಮುಖಯ ಕೆೊಂಡಿಯಾದ ಆಮಗಳನುು ಸಂರಕ್ಷಿಸರ್ೇಕ್ು.
ಅಮರಿಕ್ನ್ ಟ್ಾಟ್ಾಥಯ್್ ರಸೊೂಯ (ATR) ಎಂರ್ ಲಾಭೊೇದುೇಶವಿಲಲದ ಸಂಸಾ ಇದನುು ಆಯೇಜಿಸುತ್ುದ.
ಅಕ್ರಮ ಕ್ಳಿಸಾಗಣೆ,ಆಹಾರ ಉದಯಮ, ಆರ್ಾಸಸಾಾನ ನಾಶ, ಜಾಗತಕ್ ತಾಪಮ್ಾನ ಮತ್ುು ಸಾಕ್ುಪಾರಣಿ
ರ್ಾಯಪಾರದ್ಧಂದ ಆಮಗಳನುು ರಕ್ಷಿಸುವ ಗುರಿಯನುು ಇದು ಹೊಂದ್ಧದ.
 ಗಡಿ ರಸುಗಳ ಸಂಸಾ(BRO)ತ್ನು 65 ನೆೇ ಸಂಸಾಾಪನಾ ದ್ಧನವನುು ಮೇ 7ರಂದು ಆಚ್ರಿಸ್ವಕೆೊಂಡಿತ್ು. BRO ರ್ಗೆ:
ಸಾಾಪನೆ: 1960 ಮೇ 7 ರಂದು . ಉದುೇಶ: ಭಾರತ್ದ ಗಡಿ ಪರದೇಶಗಳಲಿಲ ರಸು ಜಾಲಗಳನುು
ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುವುದು ಮತ್ುು ನಿವಥಹಿಸುವುದು. ಸಚಿರ್ಾಲಯ: ರಕ್ಷರ್ಾ ಸಚಿರ್ಾಲಯದಡಿ ‘ಬಾಡಥರ್ ರೊೇಡ್್
ಡೆವಲಪ್ರಮಂಟ್ ರ್ೊೇಡ್ಥ’(BRDB) ಅಧಿೇನದಲಿಲ ಕಾಯಥ ನಿವಥಹಿಸುತ್ುದ. ರ್ಧಯೇಯರ್ಾಕ್ಯ: ‘ಶರಮೇಣ ಸವಥಂ
ಸಾಧಯಂ’ (ಕ್ಠಿಣ ಪರಿಶರಮದ್ಧಂದ ಎಲಲವನೊು ಸಾಧಿಸರ್ಹುದು). ಪರಸುುತ್ ಮಹಾನಿದೇಥಶಕ್ರು: ಲೆಫಟನೆಂಟ್
ಜ್ನರಲ್ ರಘು ಶಿರೇನಿರ್ಾಸನ್
 ಜಾಗತಕ್ ಮಟಟದಲಿಲ ಧೊಮಪಾನ ಹಾಗೊ ತ್ಂಬಾಕ್ು ಸೇವನೆಯಂದ ಉಂಟ್ಾಗುವ ಹಾನಿಯ ರ್ಗೆ ಜಾಗೃತ
ಮೊಡಿಸುವ ನಿಟಿಟನಲಿಲ ಪರತ ವಷ್ಟ್ಥದ ಮೇ 31ರಂದು ವಿಶಿ ತ್ಂಬಾಕ್ು ರಹಿತ್ ದ್ಧನವನಾುಗಿ ಆಚ್ರಿಸಲಾಗುತ್ುದ.ವಿಶಿ
ತ್ಂಬಾಕ್ು ರಹಿತ್ ದ್ಧನ 2024 ರ್ಥೇಮ್: ತ್ಂಬಾಕ್ು ಉದಯಮಗಳ ಹಸುಕ್ಷೆೇಪಗಳನುು ತ್ಡೆದು ಮಕ್ೂಳನುು ರಕ್ಷಿಸುವುದು
ಎಂರ್ುದಾಗಿದ. ಇದು ಭವಿಷ್ಟ್ಯದ ಜ್ನಾಂಗವನುು ತ್ಂಬಾಕ್ಸನ ದುಷ್ಟ್ಪರಿರ್ಾಮಗಳ್ಳಂದ ರಕ್ಷಿಸುವ ಗುರಿಯನುು ಹೊಂದ್ಧದ.
ವಿಶಿ ಆರೊೇಗಯ ಸಂಸಾಯ ಸದಸಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು 1987 ರಲಿಲ ವಿಶಿ ತ್ಂಬಾಕ್ು ರಹಿತ್ ದ್ಧನವನುು ರಚಿಸ್ವದವು.1988
ರಲಿಲ, ನಿಣಥಯವನುು ಅಂಗಿೇಕ್ರಿಸಲಾಯತ್ು.
 ರಾಜ್ಯ ಸುದ್ಧಿಗಳು

ತೇರ್ಥಹಳ್ಳಿ ಅಡಿಕೆ

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ಶಿವಮೊಗೆದ ಕೆಳದ್ಧ ಶಿವಪಪ ನಾಯಕ್ ಕ್ೃಷ್ಟ್ ಮತ್ುು ತೆೊೇಟಗಾರಿಕೆ ವಿಜ್ಞಾನಗಳ
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ವಿಶಿವಿದಾಯನಿಲಯದ ಅಡಿಕೆ ಸಂಶ್ನೊೇಧನಾ ಕೆೇಂದರವು ನಡೆಸ್ವದ ವಿಶ್ನಲೇಷ್ಟ್ಣೆಯಲಿಲ ತೇರ್ಥಹಳ್ಳಿ ಪರದೇಶದಲಿಲ ರ್ಳೆಯುವ

ಅಡಿಕೆ ಕ್ನಾಥಟಕ್ದಲಿಲ ರ್ಳೆಯುವ ತ್ಳ್ಳಗಳಲಿಲ ಉತ್ುಮ ಗುಣಮಟಟದ ಅಡಿಕೆಯಾಗಿ ಹೊರಹೊಮಮದ.
ಮುಖ್ಾಯಂಶಗಳು
 ತೇರ್ಥಹಳ್ಳಿ ರ್ಳೆಗಾರರು ವಿಶ್ನೇಷ್ಟ್ರ್ಾಗಿ ನುಲಿ ಮತ್ುು ಹಸ ಅಡಿಕೆಯನುು ಉತಾಪದ್ಧಸುತಾುರ,
 ಶ್ನರೇಣಿೇಕ್ರಣ ಪರಕ್ಸರಯ್ದ: ಸ್ವಪ್ರಪಯನುು ತೆಗದ ನಂತ್ರ, ಅಡಿಕೆಯನುು ಕ್ುದ್ಧಸ್ವ ಒಣಗಿಸಲಾಗುತ್ುದ. ಎಲಾಲ ಪರಕ್ಸರಯ್ದಗಳ
ನಂತ್ರ, ಅಡಿಕೆಗಳನುು ಮ್ಾರುಕ್ಟೆಟಯಲಿಲ ಅವುಗಳ ಮ್ ಲಯವನುು ಪರಿಗಣಿಸ್ವ - ನುಲಿ, ಹಸ, ರಾಶಿ, ರ್ಟೆಟ ಮತ್ುು
ಗೊರಬಾಳು - ಎಂದು ವಗಿೇಥಕ್ರಿಸಲಾಗುತ್ುದ. ರಾಶಿ, ರ್ಟೆಟ, ಗೊರಬಾಳುಗಿಂತ್ ನುಲಿ, ಹಸ ಅಡಿಕೆಗ ಹಚಿಚನ ರ್ಲೆ
ಸ್ವಗುತ್ುದ.
 ಇದು ಭಾರತ್ದಲಿಲ ರ್ಳೆಯುವ ಪರಮುಖ ರ್ಾಣಿಜ್ಯ ರ್ಳೆಗಳಲಿಲ ಒಂದಾಗಿದ.
ಅಡಿಕೆ ರ್ಳೆ
 ಅಡಿಕೆ ಕ್ೃಷ್ಟ್ಯು ಹಚಾಚಗಿ ಸಮಭಾಜ್ಕ್ದ 28º ಉತ್ುರ ಮತ್ುು ದಕ್ಷಿಣಕೊ ಸ್ವೇಮತ್ರ್ಾಗಿದ.
 ತಾಪಮ್ಾನ: ಇದು 14ºC ಮತ್ುು 36ºC ತಾಪಮ್ಾನದಲಿಲ ರ್ಳೆಯುತ್ುದ
 ಮಣುು: ಕೆಂಪು ಜೇಡಿಮಣಿುನ ಪರಕಾರದ ಜ್ಲಿಲ ಲಾಯಟರೈಟ್(ಜ್ಂಬಿಟಿಟಗ)ಮಣು
 ಮಳೆ: ರ್ಾಷ್ಟ್ಥಕ್ 750 ಮಮೇ ಮಳೆ ಬಿೇಳುವ ಪರದೇಶಗಳಲಿಲ ಇದನುು ರ್ಳೆಯರ್ಹುದು.
 ಭಾರತ್ವು ಅಡಿಕೆಯ ಅತದೊಡಡ ಉತಾಪದಕ್ ಮತ್ುು ಅತದೊಡಡ ಗಾರಹಕ್ನೊ ಆಗಿದ.
 ಈ ರ್ಳೆಯನುು ರ್ಳೆಯುವ ಪರಮುಖ ರಾಜ್ಯಗಳೆಂದರ ಕ್ನಾಥಟಕ್ (40%), ಕೆೇರಳ (25%), ಅಸಾ್ಂ (20%),
ತ್ಮಳುನಾಡು, ಮೇಘಾಲಯ ಮತ್ುು ಪಶಿಚಮ ರ್ಂಗಾಳ.
ನಿಮಗಿದು ತಳ್ಳದ್ಧರಲಿ
ಮೊಟಟ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗ ಅಡಕೆ ವಲಯದಲಿಲ, ಉತ್ುರ ಕ್ನುಡದಲಿಲ ರ್ಳೆಯುವ 'ಶಿರಸ್ವ ಸುಪಾರಿ' ಅಡಕೆಗ ಭ ಗೊೇಳ್ಳಕ್
ಹಗುೆರುತ್ು (ಜಿಯೇಗಾರಫಕ್ಲ್ ಇಂಡಿಕೆೇಶನ್-ಜಿಐ) ಮ್ಾನಯತೆ ಲಭಿಸ್ವದ.
 ಉಪನಗರ ರೈಲು ಯೇಜ್ನೆ

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ರ್ಂಗಳೊರು ಉಪನಗರ ರೈಲು ಯೇಜ್ನೆಗ ರೊ. 2,693 ಕೆೊೇಟಿ (300 ಮಲಿಯನ್
ಯೊರೊೇ) ಸಾಲ ನಿೇಡಲು ವಿಶಿದ ಅತದೊಡಡ ರ್ಹುಪಕ್ಷಿೇಯ ಹಣಕಾಸು ಸಂಸಾಯಾದ ಯುರೊೇಪ್ರಯನ್ ಇನೆಿಸ್ಟ
ಮಂಟ್ ಬಾಯಂಕ್ಟ (ಯುರೊೇಪ್ರಯನ್ ಒಕ್ೊೂಟದ ಹೊಡಿಕೆ ಬಾಯಂಕ್ಟ) ಒಪ್ರಪಗ ನಿೇಡಿದ.
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ಮುಖ್ಾಯಂಶಗಳು
 ಉಪನಗರ ರೈಲಿನ ಅತ ಉದುದ ಕಾರಿಡಾರ್ ಹಿೇಲಲಿಗ-ರಾಜಾನುಕ್ುಂಟೆ ಮ್ಾಗಥದ (ಕ್ನಕ್ ಮ್ಾಗಥ) ನಿಮ್ಾಥಣವನುು
ಪಾರರಂಭಿಸ್ವದ.
 ಈ ಅನುಮೊೇದನೆಯಂದ್ಧಗ 15,767 ಕೆೊೇಟಿ ರೊ.ಗಳ ಉಪನಗರ ರೈಲು ಯೇಜ್ನೆಗ ಸಾಲದ ಘಟಕ್ವನುು
ಸಂಪ ಣಥರ್ಾಗಿ ಸಜ್ುಜಗೊಳ್ಳಸಲಾಗಿದ.
 ಮತೆೊುಂದು ಪರಮುಖ ಸಾಲದಾತ್ ಬಾಯಂಕ್ಟ ಆಗಿರುವ ಜ್ಮಥನಿಯKreditanstalt für Wiederaufbau
(KfW) ಡೆವಲಪ್ಮಂಟ್ ಬಾಯಂಕ್ಟ, 2023 ರ ಡಿಸಂರ್ರ್ ನಲಿಲ ರೊ. 4,552 ಕೆೊೇಟಿ (500 ಮಲಿಯನ್
ಯುರೊೇ) ಸಾಲ ಒಪಪಂದಕೊ ಸಹಿ ಹಾಕ್ಸದ ಮತ್ುು ರೊ 40.96 ಕೆೊೇಟಿ (4.5 ಮಲಿಯನ್ ಯುರೊೇಗಳು)
ಅನುದಾನ ನಿೇಡಿದ.
ಯೇಜ್ನೆಯ ವಿವರ
 ಅನುದಾನ: ಯೇಜ್ನೆಗ ಕ್ನಾಥಟಕ್ ಸಕಾಥರ ಮತ್ುು ಕೆೇಂದರದ್ಧಂದ ತ್ಲಾ ಶ್ನೇ. 20 ರಷ್ಟ್ುಟ ಆರ್ಥಥಕ್ ನೆರವು ಶ್ನೇ. ಮತ್ುು
60 ರಷ್ಟ್ಟನುು ಸಾಲದ ಮೊಲಕ್ ಸಂಗರಹಿಸಲಾಗುವುದು.
 ಯೇಜ್ನೆ ಅನುಷ್ಾಟನ: ಕ್ನಾಥಟಕ್ ರೈಲು ಮೊಲಸ ಕ್ಯಥ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಕ್ಂಪನಿ (ಕೆ-ರೈಡ್)
 148.1 ಕ್ಸಮೇ ಯೇಜ್ನೆಯ ನಾಲುೂ ಕಾರಿಡಾರ್ಗಳಲಿಲ ಎರಡನುು L&T ಕ್ಂಪನಿಗ ನಿೇಡಲಾಗಿದ.
 ಮೊದಲ ಭಾಗ ಚಿಕ್ೂಬಾರ್ಾ ವರ-ಯಶವಂತ್ಪುರ ನಡುವಿನ 7.4 ಕ್ಸ.ಮೇ. ಮ್ಾಗಥದಲಿಲ2025 ಡಿಸಂರ್ರ್ ವೆೇಳೆಗ
ರೈಲು ಸಂಚಾರ ಆರಂಭರ್ಾಗಲಿದುು, ಇದರಲಿಲದೇಶ ದಲೆಲೇ ಅತ ಉದುದ ಗಡಥರ್ ರ್ಳಸಲಾಗುತುದ
ನಾಲುೂ ಉಪ-ನಗರ ರೈಲು ಕಾರಿಡಾರ್ ಗಳು
 ಕಾರಿಡಾರ್ -1 ರ್ಂಗಳೊರು- ದೇವನಹಳ್ಳಿ(ಸಂಪ್ರಗ ಮ್ಾಗಥ)
 ಕಾರಿಡಾರ್ -2 ರ್ೈಯಪಪನಹಳ್ಳಿ- ಚಿಕ್ೂಬಾರ್ಾವರ(ಮಲಿಲಗ ಮ್ಾಗಥ)
 ಕಾರಿಡಾರ್ -3 ಕೆಂಗೇರಿ- ರ್ಂಗಳೊರು ಕ್ಂಟೆೊೇನೆಮಂಟ್(ಪಾರಿಜಾತ್ ಲೆೈನ್)
 ಕಾರಿಡಾರ್ -4 ಹಿೇಲಳ್ಳಗ – ರಾಜಾನುಕ್ುಂಟೆ(ಕ್ನಕ್ ಮ್ಾಗಥ)
ಉದುೇಶ: ಪರತದ್ಧನ ಸುಮ್ಾರು 8.9 ಲಕ್ಷ ಪರಯಾಣಿಕ್ರಿಗ ಸುಸ್ವಾರ ಸಾರಿಗ ಮತ್ುು ಸಾರಿಗ ಆಧಾರಿತ್ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯನುು
ಉತೆುೇಜಿಸುತ್ುದ.
 ಲಾಲಾಾಗ್: ಹರ್ೇಥರಿಯಂ

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ಲಾಲಾಾಗ್ ನಲಿಲ ನೊರಾರು ವಷ್ಟ್ಥಗಳ್ಳಂದ ರ್ಳೆದು ನಿಂತರುವ ದೇಶ ವಿದೇಶಗಳ ಸಾವಿರಾರು ಸಸಯ
ಪರಭೇದಗಳ ಮ್ಾಹಿತ ಡಿಜಿಟಲ್ ದಾಖಲಾತ ರೊಪ ನಿೇಡುವ ಕಾಯಥ ನಡೆಯುತುದ. ಉದಾಯನದಲಿಲರುವ ಸಸಯ
ಪರಭೇದಗಳ ಸಂರಕ್ಷಿತ್ ಸಸಯ ಮ್ಾದರಿ ಸಂಗರಹ ಮತ್ುು ವೆೈಜ್ಞಾನಿಕ್ ಅಧಯಯನ ನಡೆಸಲು ಸಹಕಾರಿಯಾಗುವಂತೆ ಸಸಯ
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ಪರಭೇದಗಳ ಪ ಣಥ ಸಂಗರಹ(ಹರ್ೇಥರಿಯಂ)’ ಕೆೈಗೊಳಿಲಾಗಿದ. ಲಾಲಾಾಗುಲಿಲ 2,950 ಜಾತಯ ಮರಗಳು ಮತ್ುು

ಸಸಯಗಳ್ಳವೆ.
ಮುಖ್ಾಯಂಶಗಳು
 ಈ ಹರ್ೇಥರಿಯಂ ಶಿೇಟೆಳನುು ಇಡಲು ಉತ್ುರಪರ ದೇಶದ ಲಖನ ದ್ಧಂದ ತ್ರಿಸಲಾಗಿದ. ಅದರಲಿಲ ಈ
ಹರ್ೇಥರಿಯಂಗಳನುು ಕ್ರಮ ಸಂಖೆಯ ಆಧಾರಿತ್ರ್ಾಗಿ ಜೊೇಡಿಸ್ವಡಲಾಗುತುದ.
 ಸಸಯ ಗಳ ಜಿಪ್ರಎಸ್ ಆಧಾರಿತ್ ಛಾಯಾಚಿತ್ರ ಗಳನುು ತೆಗದು ಸಂಗರಹಿಸ್ವಡುವ ಕಾಯಥವ ನಡೆಯುತುದ. ಇದು ಸಸಯ
ಗಳನುು ಗುರುತಸಲು ಸಹಾಯಕ್ರ್ಾಗಲಿದ.
 ಸಸಯದ ಮೊಲ ಹಸರು, ಉಗಮ ಸಾಾನ, ದೇಶ, ರ್ಳವಣಿಗ, ರ್ಳೆಯುವ ಹರ್ಾಗುಣ, ಹೊ–ಹಣುು ಮತ್ುು ಎಲೆಗಳು
ಬಿಡುವ ಕಾಲ, ಅದರ ವೆೈಜ್ಞಾನಿಕ್ ಹಸರು ಸಹಿತ್ ಎಲಲ ಮ್ಾಹಿತಗಳು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ುದ.
 ಇದು ಪ ಣಥಗೊಂಡ ರ್ಳ್ಳಕ್ ಲಾಲಾಾಗನ ಸಸಯ ಸಂಪತುನ ಸಂಪ ಣಥಮ್ಾಹಿತ ‘ಪಾಲಂಟ್ ವೆಲ್ು ಆಫ್ ಲಾಲಾಾಗ್’
 ಎಂರ್ ಪುಸುಕ್ದ ಜೊತೆಗ ಕ್ೊಯ –ಆರ್ ಕೆೊೇಡ್ ರೊಪದಲಿಲ ಲಭಯರ್ಾಗಲಿದ.
ಉದುೇಶ ಮತ್ುು ಪರಯೇಜ್ನಗಳು
 ಸಸಯ ವಿಜ್ಞಾನ ವಿದಾಯರ್ಥಥಗಳ್ಳಗ, ಗಿಡ–ಮರಗಳ ರ್ಗೆ ಕ್ುತ್ೊಹಲ ಇರುವವರಿಗ, ಜಿೇವ ವೆೈವಿಧಯ ಅಧಯಯನಕಾರರಿಗ
ಇದರಿಂದ ಅನುಕ್ೊಲರ್ಾಗಲಿದ. ಅಳ್ಳವಿನಂಚಿನಲಿಲರುವ ಸಸಯ ಪರರ್ೇಧಗಳನುು ಸಂರಕ್ಷಿಸಲೊ ಈ ದಾಖಲಾತ ಮತ್ುು
ಜ್ಗತುನ ಪರಮುಖ ಸಸೊಯೇದಾಯನಗಳ ಜ್ತೆ ಪರಭೇದಗಳ ವಿನಿಮಯ ಯೇಜ್ನೆ ನಡೆಸಲು ಸಹ ಇದರಿಂದ
ಸಾಧಯರ್ಾಗಲಿದ. ಲಾಲ್ಬಾಗ್ನಲಿಲರುವ ಎಲಾಲ ಅಸ್ವುತ್ಿದಲಿಲರುವ ಜಾತಗಳ ಈ ದಾಖಲಾತಯು ಹರ್ಾಮ್ಾನದ
ಕಾರಣಗಳ್ಳಂದ ಕ್ಣಮರಯಾಗರ್ಹುದಾದ ಮರಗಳ ದಾಖಲೆಯನುು ಇರಿಸ್ವಕೆೊಳಿಲು ಮತ್ುು ಮರಗಳ ವಯಸ್ನುು
ನಿಧಥರಿಸಲು ನಮಗ ಸಹಾಯ ಮ್ಾಡುತ್ುದ.
ಹರ್ೇಥರಿಯಂ ಎಂದರ: ಪರತ ಎಲೆ, ಹಣುು, ಹೊವು ಮತ್ುು ತೆೊಗಟೆಯ ವೆೈಜ್ಞಾನಿಕ್ ದಾಖಲಾತಯನುು ಅವುಗಳ ಒಣಗಿದ
ರೊಪಗಳಲಿಲ ಉಲೆಲೇಖಿಸುತ್ುದ.
 ಯಶಸ್ವಿನಿ ಯೇಜ್ನೆ

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ಕ್ನಾಥಟಕ್ ರಾಜ್ಯ ಸಕಾಥರವು ‘ಯಶಸ್ವಿನಿ ಯೇಜ್ನೆ’ಯಡಿ ಕ್ಸಮೊಥರಪ್ರಯಂತ್ಹ ಚಿಕ್ಸತೆ್ಗಳನುು

ಸೇಪಥಡೆ ಮ್ಾಡಿರುವುದರಿಂದಾಗಿ ಕಾಯನ್ರ್ ಪ್ರೇಡಿತ್ರು ಒಂದು ವಷ್ಟ್ಥದ ಅವಧಿಯಲಿಲ 1,796 ಮಂದ್ಧ ₹5.20 ಕೆೊೇಟಿ
ವೆಚ್ಚದಲಿಲ ಕಾಯನ್ರ್ ರೊೇಗಕೊ ಚಿಕ್ಸತೆ್ ಪಡೆದ್ಧದಾುರ.
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ಮುಖ್ಾಯಂಶಗಳು
 ಸಹಕಾರಿ ಇಲಾಖೆಯ ಮೊಲಕ್ 2003ರಲಿಲ ಆರಂಭಗೊಂಡಿದು ‘ಯಶಸ್ವಿನಿ’ಯೇಜ್ನೆಯನುು 2018ರ ಮೇ
31ರಂದು ಸಾಗಿತ್ಗೊಳ್ಳಸ್ವ, ಆರೊೇಗಯ ಕ್ನಾಥಟಕ್ ಯೇಜ್ನೆಯಂದ್ಧಗ ವಿಲಿೇನಗೊಳ್ಳಸಲಾಗಿತ್ುು.
 ಯೇಜ್ನೆಯ ಮಹತ್ಿ ಮನಗಂಡ ಸಕಾಥರ, 2023ರ ಜ್ನವರಿಯಲಿಲ ಯಶಸ್ವಿನಿ ಸಹಕಾರಿ ಸದಸಯರ ಆರೊೇಗಯ
ರಕ್ಷರ್ಾ ಟರಸ್ಟ ಮೊಲಕ್ ಯೇಜ್ನೆಗ ಮರುಚಾಲನೆ ನಿೇಡಿತ್ುು. ಈ ವೆೇಳೆ ಕ್ಸಮೊಥರಪ್ರ, ಸಜಿಥಕ್ಲ್ ಆಂಕೆೊಲಾಜಿ
ಹಾಗೊ ರೇಡಿಯಥರಪ್ರ ವಿಭಾಗದ್ಧಂದ 261 ಚಿಕ್ಸತೆ್ಗಳನುು ಅಳವಡಿಸ್ವಕೆೊಳಿಲಾಗಿದ.
 ಇದರಿಂದಾಗಿ ಯೇಜ್ನೆಯಡಿ ರ್ರುವ ಕಾಯನ್ರ್ ಪ್ರೇಡಿತ್ರು ನೆಟಿಕ್ಟಥ ಆಸಪತೆರಗಳಲಿಲ ದುಬಾರಿ ವೆಚ್ಚದ ಕಾಯನ್ರ್
ಚಿಕ್ಸತೆ್ಯನೊು ಪಡೆದುಕೆೊಂಡಿದಾುರ.
 ‘ಯಶಸ್ವಿನಿ’ ಯೇಜ್ನೆಯಡಿ ಗರಿಷ್ಟ್ಿ ₹ 5 ಲಕ್ಷದವರಗ ನಗದು ರಹಿತ್ ಚಿಕ್ಸತೆ್ ಪಡೆಯರ್ಹುದಾಗಿದ.
 ಆಯುಷ್ಾಮನ್ ಭಾರತ್–ಆರೊೇಗಯ ಕ್ನಾಥಟಕ್ ಯೇಜ್ನೆಯಡಿಯೊ ಇಷಟೇ ಮೊತ್ುದ ಚಿಕ್ಸತೆ್ ಪಡೆಯಲು
ಅವಕಾಶವಿದ. ಆದರ, ವಯಕ್ಸುಯು ಮೊದಲು ಸಕಾಥರಿ ಆಸಪತೆರಗ ದಾಖಲಾಗಿ, ಅಲಿಲ ಚಿಕ್ಸತೆ್ ಲಭಯವಿರದ್ಧದುಲಿಲ
ಮ್ಾತ್ರ ಶಿಫಾರಸು ಆಧಾರದಲಿಲ ರ್ೇರ ಆಸಪತೆರಗ ತೆರಳ್ಳ ಚಿಕ್ಸತೆ್ ಪಡೆದುಕೆೊಳಿರ್ೇಕಾಗುತ್ುದ.
 ಆದರ, ಯಶಸ್ವಿನಿ ಯೇಜ್ನೆಯಡಿ ವಯಕ್ಸುಯು ನೆಟಿಕ್ಟಥ ಆಸಪತೆರಗಳ್ಳಗ ನೆೇರರ್ಾಗಿ ತೆರಳ್ಳ, ಚಿಕ್ಸತೆ್
ಪಡೆದುಕೆೊಳಿರ್ಹುದು. ರ್ಹುತೆೇಕ್ ಕಾಯನ್ರ್ ಪ್ರೇಡಿತ್ರಿಗ ರೇಡಿಯಥರಪ್ರ ಅಗತ್ಯವಿರುತ್ುದ.
ಏನಿದು ಯಶಸ್ವಿನಿ ಯೇಜ್ನೆ?
 ಸಹಕಾರಿ ಸಂಘಗಳ ಸದಸಯರಿಗ ಆರೊೇಗಯ ಸೇವೆ ನಿೇಡಲು 2003 ರಲಿಲ ಯಶಸ್ವಿನಿ ಯೇಜ್ನೆಯನುು ರಾಜ್ಯ ಸಕಾಥರ
ಆರಂಭಿಸ್ವತ್ುು.
 ಸಹಕಾರ ಸಂಘಗಳ ಸದಸಯರಿಗ ನಗದು ರಹಿತ್ ವೆೈದಯಕ್ಸೇಯ ಯೇಜ್ನೆ ಪರತ ಕ್ುಟುಂರ್ಕೊ ರ್ಾಷ್ಟ್ಥಕ್ ₹ 5 ಲಕ್ಷದವರಗ
ಇರುತ್ುದ.
 1,650 ರೊೇಗಗಳನುು ಒಳಗೊಂಡಿದ.
 ಫಲಾನುಭವಿಯಾಗಲು ವಯಸ್ವ್ನ ಮತ ಇಲಲ.
 ಯಶಸ್ವಿನಿ ಯೇಜ್ನೆಯ ಫಲಾನುಭವಿಯಾಗಲು ಕ್ನಿಷ್ಟ್ಿ 3 ತಂಗಳು ಮುಂಚಿತ್ರ್ಾಗಿ ಅಹಥ ಗಾರಮೇಣ ಸಹಕಾರ
ಸಂಘವೆ ಂದರ ಸದಸಯರಾಗಿರರ್ೇಕ್ು.
 ಗಾರಮೇಣ ಸಹಕಾರ ಸಂಘ/ಬಾಯಂಕ್ಟ ಗಳೆೊಡನೆ ವಯವಹರಿಸುತುರುವ ಗಾರಮೇಣ ಸ್ವರೇ ಶಕ್ಸು ಗುಂಪು, ಸಿ-ಸಹಾಯ
ಗುಂಪ್ರನ ಸದಸಯರು ಮತ್ುು ಅವರ ಕ್ುಟುಂರ್ದ ಎಲಾಲ ಸದಸಯರು ಯೇಜ್ನೆಯ ಫಲಾನುಭವಿಯಾಗರ್ಹುದು.
 2014-15ನೆೇ ಸಾಲಿನಿಂದ ಈ ಯೇಜ್ನೆಯನುು ನಗರ ಸಹಕಾರಿ ಸಂಸಾಗಳ್ಳಗೊ ವಿಸುರಿಸಲಾಗಿದ.
 ‘ಲಿಗಡಸ್ ಗರ್ಾಥಲೆ’ ಹೊಸ ಜೇಡ ಪರಭೇದ

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ಕ್ನಾಥಟಕ್ದ ಕೆೊಡಗು ಜಿಲೆಲಯ ಸೊೇಮರ್ಾರಪ್ರೇಟೆ ತಾಲೊಕ್ಸನಲಿಲರುವ ಗರ್ಾಥಲೆ ಎಂರ್

ಹಳ್ಳಿಯಂದ 'ಲಿಗಡಸ್ ಗರ್ಾಥಲೆ' ಎಂರ್ ಹಸರಿನ ಹೊಸ ಜೇಡ ಪರಭೇದವನುು ನೆೈಸಗಿಥಕ್ರ್ಾದ್ಧಗಳ ತ್ಂಡ ಇತುೇಚೆಗ ಪತೆು
ಹಚಿಚದ.
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ಲಿಗಡಸ್ ಗರ್ಾಥಲೆ ರ್ಗೆ:

 ಇದು ಹೊಸ ಜಾತಯ ಜ್ಂಪ್ರಂಗ್(ಜಿಗಿಯುವ) ಜೇಡ ಆಗಿದ.
 ಇದು ಕ್ನಾಥಟಕ್ದ ಕೆೊಡಗು ಜಿಲೆಲಯ ಗರ್ಾಥಲೆ ಗಾರಮದಲಿಲ ಕ್ಂಡುರ್ಂದ್ಧದ, ಇದು ಕ್ೃಷ್ಟ್ ಅರಣಯದ್ಧಂದ
ಆವೃತ್ರ್ಾಗಿದ, ಕಾಳುಮಣಸು ಮತ್ುು ಭತ್ುದ ಗದುಗಳೆೊಂದ್ಧಗ ಕಾಫ ತೆೊೇಟಗಳು ಪರಮುಖರ್ಾಗಿವೆ.
 ಇದು 129 ವಷ್ಟ್ಥಗಳಲಿಲ ಲಿಗಡಸ್ ಕ್ುಲದ ಎರಡನೆೇ ದಾಖಲಾದ ಜಾತಗ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿದ.
 ಮೊದಲನೆಯದು, ಲಿಗಡಸ್ ಚೆಲಿಫರ್ ಅನುು ಮ್ಾಯನಾಮರ್ನಿಂದ 1895 ರಲಿಲ ವರದ್ಧ ಮ್ಾಡಿದರು.
 ಎರಡು-ಪದರದ ವೆಬ್ ಅನುು ನಿಮಥಸುತ್ುದ.
ಜ್ಂಪ್ರಂಗ್ ಜೇಡಗಳು
 ಜ್ಂಪ್ರಂಗ್ ಜೇಡಗಳು ಜೇಡಗಳ ದೊಡಡ ಕ್ುಟುಂರ್ರ್ಾಗಿದುು, 6,380 ಕ್ೊೂ ಹಚ್ುಚ ಜಾತಗಳನುು (ಕ್ುಟುಂರ್
ಸಾಲಿಟಸ್ವಡೆ) ಹೊಂದ್ಧದ.
 ಅವು ತ್ಮಮ ರ್ೇಟೆಯ ಮೇಲೆ ನೆಗಯುವ ಸಾಮರ್ಯಥಕೊ ಹಸರುರ್ಾಸ್ವಯಾಗಿವೆ.
 ಉಷ್ಟ್ುವಲಯದಲಿಲ ಅವು ತ್ುಂಬಾ ಸಾಮ್ಾನಯರ್ಾಗಿವೆ, ಆದರ ಕೆಲವು ಉತ್ುರ ಮತ್ುು ಆಕ್ಸಟಥಕ್ಟ ಪರದೇಶಗಳಲಿಲಯೊ
ಸಹ ರ್ಾಸ್ವಸುತ್ುವೆ.
 ಗಾತ್ರ: ಅವು 2 ರಿಂದ 22 ಮಮೇ (0.08 ರಿಂದ 0.87 ಇಂಚ್ು)
 ಅವು ನಾಲುೂ ಜೊೇಡಿ ಕ್ಣುುಗಳನುು ಹೊಂದ್ಧರುತ್ುವೆ.

ಕಾರ್ಥನ್ ಫೈರ್ರ್ ಮತ್ುು ಪ್ರರಪ್ರರಗ್್ ಕೆೇಂದರ

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಏರೊೇಸಪೇಸ್ ಲಾಯರ್ೊರೇಟರಿೇಸ್(ಎನ್ಎಎಲ್)ಗ ಭೇಟಿ ನಿೇಡಿದ ಸಂದಭಥದಲಿಲ

ಭಾರತ್ದ ಉಪರಾಷ್ಟ್ರಪತಗಳು ರ್ಂಗಳೊರಿನಲಿಲ ಕಾರ್ಥನ್ ಫೈರ್ರ್ ಮತ್ುು ಪ್ರರಪ್ರರಗ್್ ಕೆೇಂದರವನುು ಉದಾಾಟಿಸ್ವದರು
ಮತ್ುು ಲಘು ಯುದಿ ವಿಮ್ಾನ (ಎಲ್ಸ್ವಎ) ಘಟಕ್ಗಳು ಮತ್ುು ಸಾರಸ್ನ ಪರದಶಥನವನುು ವಿೇಕ್ಷಿಸ್ವದರು. ಎನ್ಎಎಲ್
ವಿನಾಯಸಗೊಳ್ಳಸ್ವದ ಲಘು ಸಾರಿಗ ವಿಮ್ಾನ ವಿಭಾಗದಲಿಲ ಸಾರಸ್ ಮೊದಲ ಭಾರತೇಯ ರ್ಹುಪಯೇಗಿ ನಾಗರಿಕ್
ವಿಮ್ಾನರ್ಾಗಿದ.
ಮುಖ್ಾಯಂಶಗಳು
 ಇದು ಏರೊೇಸಪೇಸ್, ಆಟೆೊೇಮೊೇಟಿವ್ ಮತ್ುು ನವಿೇಕ್ರಿಸರ್ಹುದಾದ ಶಕ್ಸು ಸೇರಿದಂತೆ ವಿವಿಧ ಕೆೈಗಾರಿಕೆಗಳಲಿಲ
ರ್ಳಸಲಾಗುವ ಹಚಿಚನ ಸಾಮರ್ಯಥದ, ಹಗುರರ್ಾದ ವಸುುರ್ಾದ ಕಾರ್ಥನ್ ಫೈರ್ರ್ ಅನುು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುವ
ಮತ್ುು ಉತಾಪದ್ಧಸುವುದರ ಮೇಲೆ ಕೆೇಂದ್ಧರೇಕ್ರಿಸುತ್ುದ.
 ಉದುೇಶ
 ಇದು ಆಮದು ಮ್ಾಡಿಕೆೊಂಡ ಕಾರ್ಥನ್ ಫೈರ್ರ್ನ ಮೇಲೆ ಭಾರತ್ದ ಅವಲಂರ್ನೆಯನುು ಕ್ಡಿಮ ಮ್ಾಡಲು ಸಹಾಯ
ಮ್ಾಡುತ್ುದ, ಸಂಯೇಜಿತ್ ವಸುುಗಳಲಿಲ ನಾವಿೇನಯತೆಯನುು ಉತೆುೇಜಿಸುತ್ುದ ಮತ್ುು ವಿವಿಧ ಕೆೈಗಾರಿಕೆಗಳ
ರ್ಳವಣಿಗಯನುು ರ್ಂರ್ಲಿಸುತ್ುದ.
ಪ್ರರಪ್ರರಗ್್ ಮತ್ುು ಕಾರ್ಥನ್ ಫೈರ್ಗಥಳು
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

 ಪ್ರರಪ್ರರಗ್ಗಳು ಫೈರ್ರ್ ಶಿೇಟ್ಗಳ ಲಾಯಮನೆೇಟ್

ಸಂಯೇಜ್ನೆಗಳಾಗಿವೆ, ಅವುಗಳು ಸಂಪ ಣಥರ್ಾಗಿ
ಗುಣಪಡಿಸದ ಪಾಲಿಮರ್ ರಸ್ವನ್ಗಳೆೊಂದ್ಧಗ
(ಪಾಲಸ್ವಟಕ್ಟಗಳು) ತ್ುಂಬಿರುತ್ುವೆ.
 ಹಲರ್ಾರು ಸಾವಿರ ತ್ಂತ್ುಗಳನುು ಹೊಂದ್ಧರುವ
ಪಾಲಿಅಕ್ಸರಲೆೊೇನಿಟೆರೈಲ್ (PAN) ನಂತ್ಹ ಕ್ಡಿಮ
ಕಾರ್ಥನ್ ಅಂಶದೊಂದ್ಧಗ ಸಾವಯವ ಫೈರ್ಗಥಳ
ಉಷ್ಟ್ು ಪರಿವತ್ಥನೆಯಂದ ಕಾರ್ಥನ್ ಫೈರ್ಗಥಳನುು
ಉತಾಪದ್ಧಸಲಾಗುತ್ುದ.
ಕಾರ್ಥನ್ ಫೈರ್ರ್ ನ ರ್ಳಕೆ
 ಕಾರ್ಥನ್ ಫೈರ್ರ್ ಹಚಿಚನ ಸಾಮರ್ಯಥ, ಹಚಿಚನ
ಬಿಗಿತ್ ಮತ್ುು ಕ್ಡಿಮ ತ್ೊಕ್ದ ವಸುುರ್ಾಗಿದ,
ಇದನುು ವಿಮ್ಾನಗಳು, ಕ್ಷಿಪಣಿಗಳು, ಉಡಾವರ್ಾ ರ್ಾಹನಗಳು ಮತ್ುು ಉಪಗರಹಗಳಲಿಲ ರ್ಾಯಪಕ್ರ್ಾಗಿ
ರ್ಳಸಲಾಗುತ್ುದ. ಪವನ ಶಕ್ಸು, ಮೊಲಸ ಕ್ಯಥ, ಕ್ಸರೇಡೆ ಮತ್ುು ಸಾರಿಗಯಂತ್ಹ ಅನೆೇಕ್ ಪರಮುಖ ಕೆೈಗಾರಿಕಾ
ಅನಿಯಕೆಗಳಲಿಲ ಇದು ಪರಮುಖ ಕ್ಚಾಚ ವಸುುರ್ಾಗಿದ.
ಎನ್ಎಎಲ್
 ನಾಯಷ್ಟ್ನಲ್ ಏರೊೇಸಪೇಸ್ ಲಾಯರ್ೊೇರೇಟರಿೇಸ್ (ಎನ್ಎಎಲ್), 1959 ರಲಿಲ ಸಾಾಪನೆಯಾದ ಭಾರತ್ದ ವೆೈಜ್ಞಾನಿಕ್
ಮತ್ುು ಕೆೈಗಾರಿಕಾ ಸಂಶ್ನೊೇಧನಾ ಮಂಡಳ್ಳಯ (CSIR) ಘಟಕ್ರ್ಾಗಿದುು, ದೇಶದ ನಾಗರಿಕ್ ವಲಯದಲಿಲ ಸಕಾಥರಿ
ಏರೊೇಸಪೇಸ್ ಸಂಶ್ನೊೇಧನಾ ಮತ್ುು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಪರಯೇಗಾಲಯರ್ಾಗಿದ.
 ರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಸುದ್ಧಿಗಳು

MI 17 V5 ಹಲಿಕಾಪಟರ್ ಮತ್ುು ಬಾಂಬಿ ರ್ಕೆಟ್

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ಇತುೇಚೆಗ, ಉತ್ುರಾಖಂಡದ ನೆೈನಿತಾಲ್ ಜಿಲೆಲಯಲಿಲ ಉರಿಯುತುರುವ ಕಾಡಿೆಚ್ುಚಗಳನುು

BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ನಂದ್ಧಸಲು ಭಾರತೇಯ ರ್ಾಯುಪಡೆಯ MI 17 V5 ಹಲಿಕಾಪಟರ್ ಅನುು ನಿಯೇಜಿಸಲಾಗಿದ.

ಮುಖ್ಾಯಂಶಗಳು
 ಹಲಿಕಾಪಟರ್ ನೆೈನಿತಾಲ್ ರ್ಳ್ಳ ಇರುವ ಭಿೇಮತಾಲ್ ಸರೊೇವರದ್ಧಂದ ನಿೇರನುು ಸಂಗರಹಿಸಲು ಹಲಿಕಾಪಟರ್ ರ್ಕೆಟ್
ಅರ್ರ್ಾ ಹಲಿರ್ಕೆಟ್ ಎಂದೊ ಕ್ರಯಲಪಡುವ “ಬಾಂಬಿ ರ್ಕೆಟ್” ಅನುು ರ್ಳಸ್ವ ಮತ್ುು ಅದಕೊ ನಿೇರನುು ತ್ುಂಬಿಸ್ವ
ಕಾಡಿೆಚ್ುಚ ಇರುವ ಪರದೇಶಗಳ ಮೇಲೆ ಸುರಿಯಲಾಯತ್ು.
ಬಾಂಬಿ ರ್ಕೆಟ್
 ಇದನುು 1982 ರಲಿಲ ಕೆನಡಾದ ರ್ಾಯಪಾರ ಡಾನ್ ಆನಿಥ ಕ್ಂಡುಹಿಡಿದರು
 ಇದು ವೆೈಮ್ಾನಿಕ್ ಅಗಿುಶಾಮಕ್ ಸಾಧನರ್ಾಗಿದುು, 1980ರ ದಶಕ್ದ್ಧಂದಲೊ ರ್ಳಕೆಯಲಿಲದ.
 ಇದು ವಿಶ್ನೇಷ್ಟ್ರ್ಾದ ಹಗುರರ್ಾದ ಬಾಗಿಕೆೊಳಿರ್ಹುದಾದ ಕ್ಂಟೆೇನರ್ ಆಗಿದುು ಅದು ಹಲಿಕಾಪಟರ್ನ ಕೆಳಗಿನಿಂದ
ಉದುೇಶಿತ್ ಪರದೇಶಗಳ್ಳಗ ನಿೇರನುು ಬಿಡುಗಡೆ ಮ್ಾಡುತ್ುದ.
 ಪ್ರೈಲಟ್ ನಿಯಂತರತ್ ಕ್ರ್ಾಟವನುು ರ್ಳಸ್ವ ನಿೇರನುು ಬಿಡುಗಡೆ ಮ್ಾಡಲಾಗುತ್ುದ.
 ಇದನುು ತ್ಿರಿತ್ರ್ಾಗಿ ಮತ್ುು ಸುಲಭರ್ಾಗಿ ತ್ುಂಬಿಸರ್ಹುದು.
 ಇದನುು ಸರೊೇವರಗಳು ಮತ್ುು ಈಜ್ುಕೆೊಳಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ವಿವಿಧ ಮೊಲಗಳ್ಳಂದ ತ್ುಂಬಿಸರ್ಹುದು
 ಸಾಮರ್ಯಥವು 270 ಲಿೇಟರ್ಗಳ್ಳಂದ 9,840 ಲಿೇಟರ್ಗಳ್ಳಗಿಂತ್ ಹಚಾಚಗಿದ

ಆರೊೇಗಯ ವಿಮ ಪಾಲಿಸ್ವ

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ಭಾರತೇಯ ವಿಮ್ಾ ನಿಯಂತ್ರಣ ಮತ್ುು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಪಾರಧಿಕಾರ (IRDAI) ಏಪ್ರರಲ್ 1 ರಿಂದ
ಜಾರಿಗ ರ್ರುವಂತೆ ಆರೊೇಗಯ ವಿಮ ಪಾಲಿಸ್ವಗಳನುು ಖರಿೇದ್ಧಸುವ ವಯಕ್ಸುಗಳ್ಳಗ 65 ವಷ್ಟ್ಥಗಳ ಮತಯನುು ತೆಗದುಹಾಕ್ಸದ.
ಮುಖ್ಾಯಂಶಗಳು
 ಮ್ಾರುಕ್ಟೆಟ ವಿಸುರಣೆ ಮತ್ುು ಆರೊೇಗಯ ವೆಚ್ಚಗಳ್ಳಂದ ಸಾಕ್ಷ್ಟ್ುಟ ರಕ್ಷಣೆ ಉತೆುೇಜಿಸುವ ದೃಷ್ಟ್ಟಯಂದ ಈ ನಿಧಾಥರ
ಕೆೈಗೊಳಿಲಾಗಿದ.
 ವಿಮ್ಾದಾರರು ವಿಶ್ನೇಷ್ಟ್ರ್ಾಗಿ ಹಿರಿಯ ನಾಗರಿಕ್ರು, ವಿದಾಯರ್ಥಥಗಳು, ಮಕ್ೂಳು, ಹರಿಗ ಮತ್ುು ಪಾರಧಿಕಾರದ್ಧಂದ
ನಿದ್ಧಥಷ್ಟ್ಟಪಡಿಸ್ವದ ಯಾವುದೇ ಇತ್ರ ಗುಂಪ್ರಗ ಸೇರಿದವರು ಕ್ೊಡಾ ವಿಮ ಸ ಲಭಯ ಹೊಂದರ್ಹುದು.
 ಇದಲಲದ ಪ ವಥದಲಿಲಯ್ದೇ ಯಾವುದೇ ರಿೇತಯ ಕಾಯಲೆ ಹೊಂದ್ಧರುವ ವಯಕ್ಸುಗಳ್ಳಗ ವಿಮ್ಾದಾರರರು
ಕ್ಡಾಡಯರ್ಾಗಿ ಆರೊೇಗಯ ಪಾಲಿಸ್ವ ನಿೇಡರ್ೇಕೆಂದು ಇತುೇಚಿನ ಗಜಟ್ ಅಧಿಸೊಚ್ನೆಯಲಿಲ IRDAI ಹೇಳ್ಳದ.
  ವಿಮದಾರರು ಕಾಯನ್ರ್, ಹೃದಯ ಅರ್ರ್ಾ ಮೊತ್ರಪ್ರಂಡ ವೆೈಫಲಯ, ಮತ್ುು ಏಡ್್ನಂತ್ಹ ತೇವರ
ಕಾಯಲೆಗಳ್ಳರುವ ವಯಕ್ಸುಗಳ್ಳಗ ಪಾಲಿಸ್ವ ನಿೇಡಲು ನಿರಾಕ್ರಿಸುವುದನುು ನಿಷೇಧಿಸಲಾಗಿದ.
 ಅಧಿಸೊಚ್ನೆಯ ಪರಕಾರ, ಪಾಲಿಸ್ವದಾರರ ಅನುಕ್ೊಲಕಾೂಗಿ ವಿಮ್ಾದಾರರು ಕ್ಂತ್ುಗಳಲಿಲ ಪ್ರರೇಮಯಂ ಪಾವತಗ
ಅನುಮತಸಲಾಗಿದ.
 ಆಯುಷ್ ಚಿಕ್ಸತೆ್ಯ ರ್ಾಯಪ್ರುಗ ಯಾವುದೇ ಮತಯಲಲ. ಆಯುವೆೇಥದ, ಯೇಗ, ನಾಯಚ್ುರೊೇಪತ, ಯುನಾನಿ,
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ಸ್ವದಿ ಮತ್ುು ಹೊೇಮಯೇಪತಯಂತ್ಹ ವಯವಸಾಗಳ ಅಡಿಯಲಿಲ ಚಿಕ್ಸತೆ್ಗಳು ಯಾವುದೇ ಮತಯಲಲದ ವಿಮ್ಾ

ಮೊತ್ುದವರಗ ಕ್ವರೇಜ್ ಪಡೆಯುತ್ುವೆ.
ಉದುೇಶ
 ಗರಿಷ್ಟ್ಿ ವಯಸ್ವ್ನ ನಿರ್ಥಂಧವನುು ರದುುಗೊಳ್ಳಸುವ ಮೊಲಕ್ ಅನಿರಿೇಕ್ಷಿತ್ ವೆೈದಯಕ್ಸೇಯ ವೆಚ್ಚಗಳ ವಿರುದಿ
ಸಾಕ್ಷ್ಟ್ುಟ ರಕ್ಷಣೆ ಖ್ಾತರಪಡಿಸುವ ಹಾಗೊ ಹಚ್ುಚ ಅಂತ್ಗಥತ್ ಮತ್ುು ಸೊಕ್ು ಆರೊೇಗಯ ಪರಿಸರ ವಯವಸಾಯನುು
ಉತೆುೇಜಿಸುವ ಗುರಿಯನುು ಹೊಂದ್ಧದ.
ಭಾರತೇಯ ವಿಮ್ಾ ನಿಯಂತ್ರಣ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಪಾರಧಿಕಾರ (IRDAI) ಕ್ುರಿತ್ು:
 ಸಾಾಪನೆ : IRDA ಕಾಯದ, 1999 ರ ಮೊಲಕ್.
 ಏಪ್ರರಲ್, 2000 ರಲಿಲ ಶಾಸನರ್ದಿ ಸಂಸಾಯಾಗಿ ಸಂಯೇಜಿಸಲಾಯತ್ು.
 ಕೆೇಂದರ ಕ್ಚೆೇರಿ: ಹೈದರಾಬಾದ್
 ಇದು ಭಾರತ್ದಲಿಲ ವಿಮ್ಾ ಕ್ಷೆೇತ್ರವನುು ನಿಯಂತರಸುವ ಮತ್ುು ನಿಯಂತರಸುವ ಜ್ರ್ಾಬಾುರಿಯನುು ಹೊಂದ್ಧರುವ
ಸಾಿಯತ್ು ಮತ್ುು ಉನುತ್ ಸಂಸಾಯಾಗಿದ.
 1994 ರ ಮಲೆೊಹೇತಾರ ಸಮತಯ ವರದ್ಧಯ ಶಿಫಾರಸುಗಳ ನಂತ್ರ ವಿಮ್ಾ ನಿಯಂತ್ರಣ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ
ಪಾರಧಿಕಾರವನುು (IRDA) ಸಾಾಪ್ರಸಲಾಯತ್ು.
 IRDAI ಕಾಯದ 1999 ರ ಸಕ್ಷನ್ 4 ರ ಪರಕಾರ, ಭಾರತೇಯ ವಿಮ್ಾ ನಿಯಂತ್ರಣ ಮತ್ುು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಪಾರಧಿಕಾರದ
ಸಂಯೇಜ್ನೆ: ಅಧಯಕ್ಷರು, ಐದು ಪ ಣಥ ಸಮಯದ ಸದಸಯರು; ನಾಲುೂ ಅರಕಾಲಿಕ್ ಸದಸಯರಿರುತಾುರ, ಎಲಲರೊ
ಭಾರತ್ ಸಕಾಥರದ್ಧಂದ ನೆೇಮಕ್ಗೊಂಡಿರುತಾುರ.
 ಪಾರಜಕ್ಟಟ ಇಶಾನ್

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ಒಂದು ರಾಷ್ಟ್ರ, ಒಂದು ರ್ಾಯುಪರದೇಶದ ಕ್ಲಪನೆಯಂದ್ಧಗ, ಭಾರತ್ವು ನಾಗುಪರದಲಿಲ

ಇಂಡಿಯನ್ ಸ್ವಂಗಲ್ ಸೂೈ ಹಾಮೊೇಥನೆೈಸ್ಡ ಏರ್ ಟ್ಾರಫಕ್ಟ ಮ್ಾಯನೆೇಜಮಂಟ್ (ISHAN) ಪಾರಜಕ್ಟಟ ಅನುು
ಪಾರರಂಭಿಸ್ವದ.
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ಗುರಿ
 ಈ ಯೇಜ್ನೆಯು ಹಚ್ುಚತುರುವ ದೇಶಿೇಯ ಪರಯಾಣಿಕ್ರ ಸಂಖೆಯ ಇದು 2030 ರ ವೆೇಳೆಗ ದ್ಧಿಗುಣಗೊಳುಿವ
ನಿರಿೇಕ್ಷೆಯದ ಇದನುು ನಿಭಾಯಸಲು ರ್ಾಯುಯಾನ ಉದಯಮದ ಸಾಮರ್ಯಥವನುು ಹಚಿಚಸುವ ಗುರಿಯನುು
ಹೊಂದ್ಧದ.
ಮುಖ್ಾಯಂಶಗಳು
 ಭಾರತ್ವು ತ್ನು ನಾಲುೂ ವಿಮ್ಾನ ಮ್ಾಹಿತ ಪರದೇಶಗಳನುು (ಎಫ್ಐಆರ್) ದಹಲಿ, ಮುಂರ್ೈ, ಕೆೊೇಲೂತಾು ಮತ್ುು
ಚೆನೆುೈನಲಿಲ ಒಂದು ನಿರಂತ್ರ ರ್ಾಯುಪರದೇಶರ್ಾಗಿ ನಾಗುಪರದಲಿಲ ಏಕ್ಸೇಕ್ರಿಸಲು ಮತ್ುು ನಾಗುಪರದ್ಧಂದ ರ್ಾಯು
ಸಂಚಾರ ನಿವಥಹಣೆಯನುು ಸಮನಿಯಗೊಳ್ಳಸಲು ಪರಮುಖ ಕ್ರಮವನುು ಯೇಜಿಸುತುದ.
 ಭಾರತೇಯ ವಿಮ್ಾನ ನಿಲಾುಣಗಳ ಪಾರಧಿಕಾರ (AAI), ಸಾವಥಜ್ನಿಕ್ ಘಟಕ್ವು ವಿವರರ್ಾದ ಯೇಜ್ನಾ ವರದ್ಧಯನುು
ತ್ಯಾರಿಸಲು ಆಸಕ್ಸುಯ ಅಭಿವಯಕ್ಸುಗಳನುು (EoI) ಆಹಾಿನಿಸ್ವದ.
 ಪರಸುುತ್, ಭಾರತೇಯ ರ್ಾಯುಪರದೇಶವನುು ಮುಂರ್ೈ, ಕೆೊೇಲೂತಾು, ದಹಲಿ, ಚೆನೆುೈನಲಿಲ ನಾಲುೂ ವಿಮ್ಾನ
ಮ್ಾಹಿತ ಪರದೇಶಗಳಾಗಿ (ಎಫ್ಐಆರ್ಗಳು) ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗಿದ ಮತ್ುು ಗುರ್ಾಹಟಿಯಲಿಲ ಉಪ-ಎಫ್ಐಆರ್
ಪರತಯಂದೊ ಪರತೆಯೇಕ್ರ್ಾಗಿ ನಿವಥಹಿಸಲಪಡುತ್ುದ.
ಉದುೇಶ
 ಉಪಕ್ರಮವು ಕಾಯಾಥಚ್ರಣೆಗಳನುು ಸುವಯವಸ್ವಾತ್ಗೊಳ್ಳಸಲು, ಸಾಮರ್ಯಥವನುು ಹಚಿಚಸಲು ಮತ್ುು ರ್ಾಯುಯಾನ
ಸಂಚಾರ ದಟಟಣೆಯನುು ನಿರ್ಾರಿಸಲು ನಿರಿೇಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದ, ಇದು ವಿಮ್ಾನಯಾನ ಸಂಸಾಗಳು ಮತ್ುು ಪರಯಾಣಿಕ್ರಿಗ
ಲಾಭದಾಯಕ್ರ್ಾಗಿದ.
AAI ರ್ಗೆ
 ಇದು ಭಾರತ್ ಸಕಾಥರದ ನಾಗರಿಕ್ ವಿಮ್ಾನಯಾನ ಸಚಿರ್ಾಲಯದ ನಾಗರಿಕ್ ವಿಮ್ಾನಯಾನ ಮಹಾನಿದೇಥಶನಾಲಯದ
ಅಡಿಯಲಿಲ ಶಾಸನರ್ದಿ ಸಂಸಾಯಾಗಿದ.
 ಇದನುು ಸಂಸತುನ ಕಾಯದಯಂದ ರಚಿಸಲಾಯತ್ು ಮತ್ುು ಹಿಂದ್ಧನ ರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ವಿಮ್ಾನ ನಿಲಾುಣಗಳ ಪಾರಧಿಕಾರ
ಮತ್ುು ಭಾರತ್ದ ಅಂತ್ರರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ವಿಮ್ಾನ ನಿಲಾುಣಗಳ ಪಾರಧಿಕಾರವನುು ವಿಲಿೇನಗೊಳ್ಳಸುವ ಮೊಲಕ್ 1
ಏಪ್ರರಲ್ 1995 ರಂದು ಅಸ್ವುತ್ಿಕೊ ರ್ಂದ್ಧತ್ು.
 ದೇಶದ ಭೊ ಪರದೇಶ ಮತ್ುು ಅದರ ಮೇಲಿನ ರ್ಾಯು ಪರದೇಶ ಮೇಲೆ ನಾಗರಿಕ್ ವಿಮ್ಾನಯಾನ
ಮೊಲಸ ಕ್ಯಥಗಳನುು ರಚಿಸುವ, ನವಿೇಕ್ರಿಸುವ, ನಿವಥಹಿಸುವ ಜ್ರ್ಾಬಾುರಿಯನುು ಇದು ವಹಿಸ್ವಕೆೊಂಡಿದ.
 ‘ಬಾಯಗ್ ಲೆಸ್ ಸೊೂಲ್’ ದ್ಧನ

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ಮಧಯಪರದೇಶ ಸಕಾಥರವು ಇತುೇಚೆಗ ‘ಬಾಯಗಲಸ್ ಸೊೂಲ್’ ದ್ಧನ ಎಂರ್ ಹೊಸ ಯೇಜ್ನೆಯನುು
ಪರಿಚ್ಯಸ್ವದ.
ಮುಖ್ಾಯಂಶಗಳು
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

 ಎಲಲ ಸಕಾಥರಿ ಹಾಗೊ ಖ್ಾಸಗಿ ಶಾಲೆಗಳ 1ರಿಂದ 12ನೆೇ ತ್ರಗತಯ ವಿದಾಯರ್ಥಥಗಳ್ಳಗ ರ್ಾರಕೆೊೂಮಮ ‘ಬಾಯಗಲಸ್
ಸೊೂಲ್’ ದ್ಧನವನುು ನಿಗದ್ಧಪಡಿಸಲಾಗಿದುು, 2024-25ರ ಶ್ನೈ ಕ್ಷಣಿಕ್ ವಷ್ಟ್ಥದ್ಧಂದ ಜಾರಿಯಾಗಲಿದ.
 ವಿದಾಯರ್ಥಥಗಳ ಮೇಲಿನ ಹೊರಯನುು ತ್ಗಿೆಸಲು ವಿವಿಧ ತ್ರಗತಗಳ ವಿದಾಯರ್ಥಥಗಳ ಸಾಮರ್ಯಥಕೊ ಅನುಗುಣರ್ಾಗಿ
ಶಾಲಾ ಬಾಯಗೆಳ್ಳಗ ಸಂರ್ಂಧಿಸ್ವದಂತೆ ಗರಿಷ್ಟ್ಿ ತ್ೊಕ್ವನುು ನಿಗದ್ಧಪಡಿಸ್ವದ.
ಉದುೇಶ
 ಶಾಲಾ ಮಕ್ೂಳ ಒಟುಟ ರ್ಳವಣಿಗಯಲಿಲ ಶಾಲಾ ಬಾಯಗೆಳ ತ್ೊಕ್ದ ಪಾತ್ರವು ಮುಖಯರ್ಾಗಿದ. ಶ್ನೈಕ್ಷಣಿಕ್
ಸಾಮಗಿರಗಳನುು ಕೆೊಂಡೆೊಯಯಲು ಬಾಯಗ್ ಅಗತ್ಯರ್ಾಗಿದುರೊ ಅತ ತ್ೊಕ್ದ ಬಾಯಗೆಳನುು ಹೊರುವ ಮಕ್ೂಳ
ದೈಹಿಕ್ ಮತ್ುು ಮ್ಾನಸ್ವಕ್ ಆರೊೇಗಯದ ಮೇಲೆ ವಯತರಿಕ್ು ಪರಿರ್ಾಮ ಬಿೇರುತ್ುದ. ಆದರಿಂದ ಮಕ್ೂಳ್ಳಗ ಸಂತ್ಸದಾಯಕ್
ಕ್ಲಿಕೆಯನುು ನಿೇಡಲು ಹಾಗೊ ಮಕ್ೂಳ್ಳಗ ಪಠ್ಯವನುು ಹೊರಯಾಗಿಸದ ಉಲಾಲಸದ್ಧಂದ ಕ್ಲಿಯುವಂತೆ ಮ್ಾಡುವ
ಉದುೇಶವನುು ಹೊಂದ್ಧದ.
ಮ್ಾಗಥಸೊಚಿ
 ಮ್ಾಗಥಸೊಚಿಗಳ ಪರಕಾರ, 1 ಮತ್ುು 2ನೆೇ ತ್ರಗತಯ ವಿದಾಯರ್ಥಥಗಳ ಬಾಯಗುಗಳು 1.6 ರಿಂದ 2.2 ಕೆಜಿ ತ್ೊಕ್ವನುು
ಮೇರಬಾರದು. 3 ರಿಂ ದ 5ನೆೇ ತ್ರಗತಯಲಿಲರುವವರ ಬಾಯಗೆಳ ತ್ೊಕ್ 1.7-2.5 ಕೆಜಿಗ ಮತಗೊಳ್ಳಸರ್ೇಕ್ು. 6
ಮತ್ುು 7ನೆೇ ತ್ರಗತಯ ವಿದಾಯರ್ಥಥ ಗಳ್ಳಗ, 2-3 ಕೆಜಿ ಮತ್ುು 8ನೆೇ ತ್ರಗತಯಲಿಲರುವವರಿಗ 2.5ರಿಂದ 4 ಕೆಜಿಯಷ್ಟ್ುಟ
ಭಾರ, 9 ಮತ್ುು 10ನೆೇ ತ್ರಗತಯ ವಿದಾಯರ್ಥಥಗಳ ಶಾಲಾಚಿೇಲಗಳು 2.5 ರಿಂದ 4.5 ಕೆ.ಜಿಗಳಷಟೇ ಇರರ್ೇಕೆಂದು
ಅನುಮತಸಲಾಗಿದ.
ನಿಮಗಿದು ತಳ್ಳದ್ಧರಲಿ
 2023 ರಲಿಲ ಕ್ನಾಥಟಕ್ ಶಿಕ್ಷಣ ಇಲಾಖೆಯು ಶಾಲಾ ಮಕ್ೂಳ್ಳಗ ರ್ಾರದಲಿಲ ಒಂದು ದ್ಧನ ಬಾಯಗ್ ರಹಿತ್ರ್ಾಗಿ
ಖುಷ್ಟ್ಯಂದ ಕ್ಲಿಯುವ ರ್ಾತಾವರಣ ನಿಮಥಸುವ ಉದುೇಶದ್ಧಂದ ರಾಜ್ಯದ ಶಾಲೆಗಳಲಿಲ ಪರತ ತಂಗಳ 3ನೆೇ
ಶನಿರ್ಾರವನುು ‘ಬಾಯಗ್ ರಹಿತ್ ದ್ಧನ ಅರ್ರ್ಾ ಸಂಭರಮ ಶನಿರ್ಾರ’ ಕಾಯಥಕ್ರಮ ಜಾರಿಗೊಳ್ಳಸ್ವದ.
 ವೆಸ್ಟ ನೆೈಲ್ ಫೇವರ್

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ಕೆೇರಳದ ಮಲಲಪುರಂ, ಕೆೊೇಝಿಕೆೊೂೇಡ್ ಮತ್ುು ತರಶೊರ್ ಜಿಲೆಲಗಳಲಿಲ ಸೊೇಂಕ್ು ವೆಸ್ಟ ನೆೈಲ್
ಫೇವರ್ ಪರಕ್ರಣಗಳು ಪತೆುಯಾಗಿವೆ.
ಮುಖ್ಾಯಂಶಗಳು
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

 1937ರಲಿಲ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗ ಉಗಾಂಡಾದಲಿಲ ಈ ಜ್ವರ ಪತೆುಯಾಗಿತ್ುು. 2011ರಲಿಲ ಕೆೇರಳದ ಅಲಪುಪಳ

ಜಿಲೆಲಯಲಿಲ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗ ಪತೆುಯಾಗಿತ್ುು.
 ಸೊೇಂಕ್ಸತ್ ಕ್ುಯಲೆಕ್ಟ್ ಸೊಳೆಿಗಳ್ಳಂದ ಹರಡುವ ಸಾಂಕಾರಮಕ್ ರೊೇಗರ್ಾಗಿದ.
ವೆಸ್ಟ ನೆೈಲ್ ವೆೈರಸ್
 ವೆಸ್ಟ ನೆೈಲ್ ವೆೈರಸ್ ಒಂದು ಏಕ್-ತ್ಂತ್ು ಆಎಥನ್ಎ ವೆೈರಸ್ ಆಗಿದ.
 ಇದು ವೆೈರಸ್ಗಳ್ಳಗ ಸಂರ್ಂಧಿಸ್ವದ ಫಲೇವಿವೆೈರಸ್ ಆಗಿದುು, ಇದು ಸೇಂಟ್ ಲೊಯಸ್ ಎನೆ್ಫಾಲಿಟಿಸ್, ಜ್ಪಾನಿೇಸ್
ಎನೆ್ಫಾಲಿಟಿಸ್ ಮತ್ುು ಹಳದ್ಧ ಜ್ಿರವನುು ಉಂಟು ಮ್ಾಡುತ್ುದ.
ರೊೇಗದ ಲಕ್ಷಣಗಳು
 ತ್ಲೆನೆೊೇವು, ಜ್ಿರ, ಸಾುಯು ನೆೊೇವು, ತ್ಲೆ ತರುಗುವಿಕೆ ಮತ್ುು ಜ್ಞಾಪಕ್ ಶಕ್ಸುಯ ಕೆೊರತೆ. ಶ್ನೇ. 1ರಷ್ಟ್ುಟ ಜ್ನರಲಿಲ
ಇದು ಪರಜ್ಞಾಹಿೇನತೆಗ ಕಾರಣರ್ಾಗರ್ಹುದು. ಇನುು ಕೆಲವೆ ಮಮ ಸಾವಿಗ ಕಾರಣರ್ಾಗರ್ಹುದು.
ತ್ಡೆಗಟುಟವಿಕೆ
 ವೆಸ್ಟ ನೆೈಲ್ ಜ್ಿರ ಕಾಯಲೆಗ ಸರಿಯಾದ ಚಿಕ್ಸತೆ್ ಅರ್ರ್ಾ ಲಸ್ವಕೆ ಇಲಲದ್ಧರುವುದರಿಂದ ಇದನುು ತ್ಡೆಗಟುಟವಿಕೆ
ಮುಖಯರ್ಾಗಿದ. ಸೊಳೆಿ ಕ್ಡಿತ್ವನುು ತ್ಪ್ರಪಸುವುದು ಈ ರೊೇಗವನುು ತ್ಡೆಗಟುಟವ ಅತ್ುಯತ್ುಮ ವಿಧಾನರ್ಾಗಿದ.

ರೈತ್ ಭರೊೇಸಾ

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ಇತುೇಚೆಗ, ಭಾರತೇಯ ಚ್ುನಾವರ್ಾ ಆಯೇಗವು (ಇಸ್ವಐ) ರೈತ್ ಭರೊೇಸಾ (ಹಿಂದ ರೈತ್ ರ್ಂಧು
ಎಂದು ಕ್ರಯಲಾಗುತುತ್ುು) ಅಡಿಯಲಿಲ ಹಣದ ವಿತ್ರಣೆಯನುು ತೆಲಂಗಾಣ ರಾಜ್ಯದಲಿಲ ಲೆೊೇಕ್ಸಭ ಚ್ುನಾವಣೆಯ
ಮತ್ದಾನ ಪ ಣಥಗೊಳುಿವವರಗ ತ್ಡೆಹಿಡಿದ್ಧದ.
ಮುಖ್ಾಯಂಶಗಳು
 ತೆಲಂಗಾಣದ ಮುಖಯಮಂತರ ರೈತ್ ಭರೊೇಸಾ ಅಡಿಯಲಿಲ ವಿತ್ರಣೆಯ ರ್ಗೆ ಸಾವಥಜ್ನಿಕ್ರ್ಾಗಿ ಮ್ಾತ್ನಾಡುವ
ಮೊಲಕ್ ಮ್ಾದರಿ ನಿೇತ ಸಂಹಿತೆಯನುು (ಎಂಸ್ವಸ್ವ) ಉಲಲಂಘಿಸ್ವದಾುರ.
ರೈತ್ ಭರೊೇಸಾ
 ಜ್ೊನ್ 2019 ರಲಿಲ ತೆಲಂಗಾಣ ಸಕಾಥರವು ಪಾರರಂಭಿಸ್ವದ ಒಂರ್ತ್ುು ನವರತ್ು ಕ್ಲಾಯಣ ಯೇಜ್ನೆಗಳಲಿಲ 'ರೈತ್ು
ಭರೊೇಸಾ' ಯೇಜ್ನೆಯೊ ಒಂದಾಗಿದ.
 ಈ ಯೇಜ್ನೆಯು ರಾಜಾಯದಯಂತ್ ಗೇಣಿದಾರರು ಸೇರಿದಂತೆ ಪರತ ರೈತ್ ಕ್ುಟುಂರ್ಕೊ ಪರತ ವಷ್ಟ್ಥ 12,500 ರೊ.ಗಳ
ಆರ್ಥಥಕ್ ಸಹಾಯವನುು ಒದಗಿಸುತ್ುದ.
 ಮ್ಾದರಿ ನಿೇತ ಸಂಹಿತೆ
 ಚ್ುನಾವರ್ಾ ಸಮಯದಲಿಲ ರಾಜ್ಕ್ಸೇಯ ಪಕ್ಷಗಳು ಮತ್ುು ಅಭಯರ್ಥಥಗಳ ನಡವಳ್ಳಕೆಯನುು ನಿಯಂತರಸಲು ECI
ಹೊರಡಿಸ್ವದ ಮ್ಾಗಥಸೊಚಿಗಳ ಗುಂಪಾಗಿದ.
 ಸಂಸತ್ುು ಮತ್ುು ರಾಜ್ಯ ಶಾಸಕಾಂಗಗಳ್ಳಗ ಮುಕ್ು ಮತ್ುು ನಾಯಯಸಮಮತ್ ಚ್ುನಾವಣೆಗಳನುು ಮೇಲಿಿಚಾರಣೆ
ಮ್ಾಡುವ ಮತ್ುು ನಡೆಸುವ ಅಧಿಕಾರವನುು ನಿೇಡುವ ಸಂವಿಧಾನದ 324 ನೆೇ ವಿಧಿಯ ಅಡಿಯಲಿಲ ನಿೇಡಿದ ಆದೇಶಕೊ
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ಅನುಗುಣರ್ಾಗಿ ಇದು ಚ್ುನಾವರ್ಾ ಆಯೇಗಕೊ ಸಹಾಯ ಮ್ಾಡುತ್ುದ.

 MCC ಚ್ುನಾವರ್ಾ ವೆೇಳಾಪಟಿಟಯನುು ಪರಕ್ಟಿಸ್ವದ ದ್ಧನಾಂಕ್ದ್ಧಂದ ಫಲಿತಾಂಶ ಪರಕ್ಟಣೆಯ ದ್ಧನಾಂಕ್ದವರಗ
ಕಾಯಥನಿವಥಹಿಸುತ್ುದ.
 ಸಂಹಿತೆ ಜಾರಿಯಲಿಲರುವ ಸಮಯದಲಿಲ ಸಕಾಥರವು ಯಾವುದೇ ಹಣಕಾಸ್ವನ ಅನುದಾನವನುು ಘೊೇಷ್ಟ್ಸಲು
ಸಾಧಯವಿಲಲ, ರಸುಗಳು ಅರ್ರ್ಾ ಇತ್ರ ಸ ಲಭಯಗಳ ನಿಮ್ಾಥಣದ ಭರವಸ ಮತ್ುು ಸಕಾಥರಿ ಅರ್ರ್ಾ ಸಾವಥಜ್ನಿಕ್
ಉದಯಮದಲಿಲ ಯಾವುದೇ ತಾತಾೂಲಿಕ್ ನೆೇಮಕಾತಗಳನುು ಮ್ಾಡಲು ಸಾಧಯವಿಲಲ.

ವೆೈರ್ರಂಟ್ ವಿಲೆೇಜ್ ಕಾಯಥಕ್ರಮ

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ಗೃಹ ಸಚಿರ್ಾಲಯವು ಇತುೇಚೆಗ ಅರುರ್ಾಚ್ಲ ಪರದೇಶ, ಉತ್ುರಾಖಂಡ ಮತ್ುು ಸ್ವಕ್ಸೂಂನಲಿಲ
ವೆೈರ್ರಂಟ್ ವಿಲೆೇಜ್ ಕಾಯಥಕ್ರಮದ ಅಡಿಯಲಿಲ 113 ರಸುಗಳನುು ನಿಮಥಸಲು ಅನುಮತ ನಿೇಡಿದ.
ವೆೈರ್ರಂಟ್ ವಿಲೆೇಜ್ ಕಾಯಥಕ್ರಮ
 ಇದು 2022-23 ರಿಂದ 2025-26 ರ ಆರ್ಥಥಕ್ ವಷ್ಟ್ಥಗಳಲಿಲ ಜಾರಿಗ ತ್ಂದ ಕೆೇಂದರ ಪಾರಯೇಜಿತ್ ಗೃಹ
ಸಚಿರ್ಾಲಯದ ಯೇಜ್ನೆಯಾಗಿದ.
ಉದುೇಶ:
 ಚಿೇನಾ ಗಡಿಯಲಿಲ ಪರದೇಶದಲಿಲರುವ ಭಾರತ್ದ ಗಾರಮಗಳು ಮತ್ುು ಬಾಲಕ್ಟಗಳ ಸಮಗರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ, ಹಿೇಗ
ಗುರುತಸಲಾದ ಗಡಿ ಗಾರಮಗಳಲಿಲ ರ್ಾಸ್ವಸುವ ಜ್ನರ ಜಿೇವನದ ಗುಣಮಟಟವನುು ಸುಧಾರಿಸುತ್ುದ.
 ಇದು ಗಡಿ ಪರದೇಶಗಳಲಿಲ ತ್ಮಮ ಸಾಳ್ಳೇಯ ಸಾಳಗಳಲಿಲ ಉಳ್ಳಯಲು ಜ್ನರನುು ಉತೆುೇಜಿಸಲು ಮತ್ುು ಈ
ಹಳ್ಳಿಗಳ್ಳಂದ ವಲಸಯನುು ತ್ಡೆಯಲು ಸಹಾಯ ಮ್ಾಡುತ್ುದ, ಇದು ಗಡಿಗಳಲಿಲ ಸುಧಾರಿತ್ ಭದರತೆಯನುು
ಸೇರಿಸುತ್ುದ.
 ಇದು 19 ಜಿಲೆಲಗಳಲಿಲ 2967 ಗಾರಮಗಳು ಮತ್ುು 4 ರಾಜ್ಯಗಳ 46 ಬಾಡಥರ್ ಬಾಲಕ್ಟಗಳು ಮತ್ುು ದೇಶದ ಉತ್ುರ
ಭೊ ಗಡಿಯ 1 ಕೆೇಂದಾರಡಳ್ಳತ್ ಪರದೇಶದಲಿಲ ಅಗತ್ಯ ಮೊಲಸ ಕ್ಯಥಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ುು ಜಿೇವನೆೊೇಪಾಯದ
ಅವಕಾಶಗಳ ಸೃಷ್ಟ್ಟಗ ಹಣವನುು ಒದಗಿಸುತ್ುದ. ಅವುಗಳೆಂದರ: ಅರುರ್ಾಚ್ಲ ಪರದೇಶ, ಸ್ವಕ್ಸೂಂ, ಉತ್ುರಾಖಂಡ,
ಹಿಮ್ಾಚ್ಲ ಪರದೇಶ, ಮತ್ುು ಲಡಾಖ್
 ಪರರ್ಾಸೊೇದಯಮ ಮತ್ುು ಸಾಂಸೂೃತಕ್ ಪರಂಪರಯ ಪರಚಾರ, ಕ ಶಲಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ುು ಉದಯಮಶಿೇಲತೆ ಮತ್ುು
ಕ್ೃಷ್ಟ್/ತೆೊೇಟಗಾರಿಕೆ, ಔಷ್ಟ್ಧಿೇಯ ಸಸಯಗಳು/ಮೊಲಿಕೆಗಳ ಕ್ೃಷ್ಟ್ ಸೇರಿದಂತೆ ಸಹಕಾರ ಸಂಘಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ
 ಮೊಲಕ್ ಜಿೇವನೆೊೇಪಾಯದ ಉತಾಪದನೆಗ ಅವಕಾಶಗಳನುು ಸೃಷ್ಟ್ಟಸಲು ಆಯು ಗಾರಮಗಳಲಿಲ
ಮಧಯಸ್ವಾಕೆಯ ಕೆೇಂದ್ಧರೇಕ್ೃತ್ ಕ್ಷೆೇತ್ರಗಳನುು ಇದು ಕ್ಲಿಪಸುತ್ುದ.
 ಸಂಪಕ್ಥವಿಲಲದ ಹಳ್ಳಿಗಳ್ಳಗ ರಸು ಸಂಪಕ್ಥವನುು ಒದಗಿಸುವುದು, ವಸತ ಮತ್ುು ಗಾರಮ ಮೊಲಸ ಕ್ಯಥಗಳು,
ನವಿೇಕ್ರಿಸರ್ಹುದಾದ ಇಂಧನ ಸೇರಿದಂತೆ ಶಕ್ಸು, ದೊರದಶಥನ ಮತ್ುು ದೊರಸಂಪಕ್ಥ ಸಂಪಕ್ಥವನುು ಸಹ
ಮಧಯಸ್ವಾಕೆಗಳು ಒಳಗೊಂಡಿವೆ.
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ರಾಟ್ ಹೊೇಲ್ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ಮೇಘಾಲಯದ ಹೈಕೆೊೇಟ್ಥ ನೆೇಮಸ್ವದ ನಾಯಯಮೊತಥ ರ್ೊರೇಜೇಂದರ ಪರಸಾದ್ ಕ್ಟಕೆ

(ನಿವೃತ್ು) ಅವರ ಏಕ್ ಸದಸಯ ಸಮತಯು ಕ್ಲಿಲದುಲು-ಸಂರ್ಂಧಿತ್ ಸಮಸಯಗಳನುು ಪರಿಹರಿಸಲು ಮತ್ುು ರಾಟ್-ಹೊೇಲ್
ಕ್ಲಿಲದುಲು ಗಣಿಗಾರಿಕೆಯಂದ ಹಾನಿಗೊಳಗಾದ ಪರಿಸರವನುು ಪುನಃಸಾಾಪ್ರಸಲು ಪರಗತಯ ಕೆೊರತೆಯನುು ಒತು
ಹೇಳ್ಳದ.
ಮುಖ್ಾಯಂಶಗಳು
 ಇದು ಮೇಘಾಲಯದಲಿಲ ವಿಶ್ನೇಷ್ಟ್ರ್ಾಗಿ ಪಶಿಚಮ ಮತ್ುು ಪ ವಥ ಜೈಂತಯಾ ರ್ಟಟಗಳು ಮತ್ುು ಪಶಿಚಮ ಖ್ಾಸ್ವ
ರ್ಟಟಗಳಲಿಲ ಕೆೈಗಳ್ಳಂದ ಭೊಮಯನುು ಅಗಯುವ ವಿಧಾನರ್ಾಗಿದ.
 ರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಹಸ್ವರು ನಾಯಯಮಂಡಳ್ಳ (NGT) 2014 ರಲಿಲ ರಾಟ್ ಹೊೇಲ್ ಗಣಿಗಾರಿಕೆಯನುು ಅವೆೈಜ್ಞಾನಿಕ್
ಎಂದು ನಿಷೇಧಿಸ್ವದ.
ಗಣಿಗಾರಿಕೆಯ ವಿವರ
 "ರಾಟ್ ಹೊೇಲ್" ಎಂರ್ ಪದವು ನೆಲದಲಿಲ ಅಗದ ಕ್ಸರಿದಾದ ಹೊಂಡಗಳನುು ಸೊಚಿಸುತ್ುದ, ಸಾಮ್ಾನಯರ್ಾಗಿ ಒರ್ಾ
ವಯಕ್ಸು ಅದರಲಿಲ ಇಳ್ಳದು ಕ್ಲಿಲದುಲನುು ಹೊರತೆಗಯಲು ಕೆೊರಯಲಾಗುತ್ುದ.
 ಕ್ಲಿಲದುಲನುು ಗುದುಲಿ, ಸಲಿಕೆಗಳು ಮತ್ುು ರ್ುಟಿಟಗಳಂತ್ಹ ಪಾರಚಿೇನ ಸಾಧನಗಳನುು ರ್ಳಸ್ವ ಕೆೈಯಾರ
ಹೊರತೆಗಯಲಾಗುತ್ುದ.
 ರಾಟ್ ಹೊೇಲ್ ಗಣಿಗಾರಿಕೆಯನುು ವಿಶಾಲರ್ಾಗಿ ಎರಡು ವಗಥಗಳಾಗಿ ವಗಿೇಥಕ್ರಿಸಲಾಗಿದ: ಸೈಡ್-ಕ್ಟಿಂಗ್ ವಿಧಾನ
ಮತ್ುು ಬಾಕ್ಟ್-ಕ್ಟಿಂಗ್.
 ಸೈಡ್-ಕ್ಟಿಂಗ್ ವಿಧಾನದಲಿಲ, ರ್ಟಟದ ಇಳ್ಳಜಾರುಗಳಲಿಲ ಕ್ಸರಿದಾದ ಸುರಂಗಗಳನುು ಅಗಯಲಾಗುತ್ುದ ಮತ್ುು
ಕ್ಲಿಲದುಲು ಅನುು ಕ್ಂಡುಹಿಡಿಯುವವರಗ ಕಾಮಥಕ್ರು ಒಳಗ ಹೊೇಗುತಾುರ.
 ಬಾಕ್ಟ್-ಕ್ಟಿಂಗ್ ವೃತಾುಕಾರದ ಅರ್ರ್ಾ ಚ ಕಾಕಾರದ ಹೊಂಡವನುು ಕ್ನಿಷ್ಟ್ಿ 5 ಚ್ದರ ಮೇಟರ್ ಅಗಲದಲಿಲ
400 ಅಡಿ ಆಳದವರಗ ಅಗಯುವುದನುು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ುದ.
 ರಾಟ್ ಹೊೇಲ್ ಗಣಿಗಾರಿಕೆಯು ಹಚಾಚಗಿ ಅನಿಯಂತರತ್ರ್ಾಗಿದ ಮತ್ುು ಗಣಿಗಾರರು ಸರಿಯಾದ ಗಾಳ್ಳ, ಸುರಕ್ಷತಾ
ವಿಧಾನ ಮತ್ುು ಯಾವುದೇ ರಚ್ನಾತ್ಮಕ್ ರ್ಂರ್ಲವಿಲಲದ ಕೆಲಸ ಮ್ಾಡರ್ೇಕಾಗುತ್ುದ.
ರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಹಸ್ವರು ನಾಯಯಮಂಡಳ್ಳ (NGT)
  ರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಹಸ್ವರು ನಾಯಯಮಂಡಳ್ಳಯು ಭಾರತ್ದಲಿಲನ ಶಾಸನರ್ದಿ ಸಂಸಾಯಾಗಿದುು ಅದು
ಪರಿಸರ ಸಂರಕ್ಷಣೆ ಮತ್ುು ಇತ್ರ ನೆೈಸಗಿಥಕ್ ಸಂಪನೊಮಲಗಳ್ಳಗ ಸಂರ್ಂಧಿಸ್ವದ ಪರಕ್ರಣಗಳ ತ್ಿರಿತ್ ವಿಲೆೇರ್ಾರಿಯಂದ್ಧಗ
ವಯವಹರಿಸುತ್ುದ.
 ಇದನುು 2010 ರಲಿಲ ರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಹಸ್ವರು ನಾಯಯಮಂಡಳ್ಳ ಕಾಯದ ಅಡಿಯಲಿಲ ಸಾಾಪ್ರಸಲಾಯತ್ು.
 ಸಾಾಪನೆ: 18 ಅಕೆೊಟೇರ್ರ್ 2010
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

 ಪ್ರ ೇಷ್ಟ್ಕ್ ಸಂಸಾ: ಕಾನೊನು ಮತ್ುು ನಾಯಯ ಸಚಿರ್ಾಲಯ, ಕಾನೊನು ವಯವಹಾರಗಳ ಇಲಾಖೆ
ನಿಮಗಿದು ತಳ್ಳದ್ಧರಲಿ
ಇತುೇಚೆಗ, ನಾಗಾಲಾಯಂಡ್ನ ವೆ ೇಖ್ಾ ಜಿಲೆಲಯಲಿಲ ರಾಟ್ ಹೊೇಲ್ ಕ್ಲಿಲದುಲು ಗಣಿ ರ್ಂಕ್ಸಯಲಿಲ ಆರು ಕಾಮಥಕ್ರ
ಸಾವಿಗ ಸಂರ್ಂಧಿಸ್ವದ ಪರಕ್ರಣದಲಿಲ ಪರತಕ್ಸರಯಸಲು ರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಹಸ್ವರು ನಾಯಯಮಂಡಳ್ಳ (NGT) ಅಧಿಕಾರಿಗಳ್ಳಗ
ನಾಲುೂ ರ್ಾರಗಳ ಕಾಲಾವಕಾಶ ನಿೇಡಿತ್ು.
ಸ್ವಲಾೂಯರಾ ಸುರಂಗ ಕ್ುಸ್ವತ್
 2023 ರ ನವೆೇಂರ್ರನಲಿಲ ಉತ್ುರಾಖಂಡ ರಾಜ್ಯದ ಉತ್ುರಕಾಶಿ ಜಿಲೆಲಯ ಸ್ವಲಾೂಯರಾ ಸುರಂಗ ಕ್ುಸ್ವತ್ ಉಂಟ್ಾಗಿ
ಸ್ವಕ್ಸೂಬಿದ್ಧುದು 41 ಕಾಮಥಕ್ರನುು ಈ, ನಿಷೇಧಿತ್ ತ್ಂತ್ರರ್ಾದ ರಾಟ್ ಹೊೇಲ್ ಗಣಿಗಾರಿಕೆಯ ಮೊಲಕ್
ರಕ್ಷಿಸಲಾಯತ್ು.
 ಸುರಂಗದಲಿಲ ಸ್ವಕ್ಸೂಬಿದು ಕಾಮಥಕ್ರನುು ರಕ್ಷಿಸ್ವದ 17 ದ್ಧನಗಳ ಆಪರೇಷ್ಟ್ನ್ ದೇಶದಲೆಲೇ ಅತ ಹಚಿಚನ ಅವಧಿಯ
ರಕ್ಷರ್ಾ ಕಾಯಾಥಚ್ರಣೆಯಾಗಿದ.
 ಸ್ವಲಾೂಯರಾ-ರ್ಕೆೊೇಥಟ್ ಸುರಂಗವು ಕೆೇಂದರ ಸಕಾಥರದ ಮಹತಾಿಕಾಂಕ್ಷೆಯ ಚಾರ್ ಧಾಮ್ ಸವಥಋತ್ು ರಸು
ಯೇಜ್ನೆಯ ಭಾಗರ್ಾಗಿದ.
 ಸುರಂಗದ ನಿಮ್ಾಥಣವನುು ಭಾರತ್ ಸಕಾಥರದ ರಸು ಸಾರಿಗ ಮತ್ುು ಹದಾುರಿಗಳ ಸಚಿರ್ಾಲಯದ ಸಂಪ ಣಥ
ಸಾಿಮಯದ ಕ್ಂಪನಿಯಾದ ಹೈದರಾಬಾದ್ ನಲಿಲ ಪರಧಾನ ಕ್ಛೇರಿಯನುು ಹೊಂದ್ಧರುವ ರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಹದಾುರಿಗಳು
ಮತ್ುು ಮೊಲಸ ಕ್ಯಥ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ನಿಗಮ ಲಿಮಟೆಡ್ (NHIDCL) ನವಯುಗ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಕ್ಂಪನಿಗ
ಟೆಂಡರ್ ನಿೇಡಿತ್ು.
 ಗಂಗೊೇತರ - ಯಮುನೆೊೇತರ ನಡುವೆ ಇರುವ 4.5 ಕ್ಸಲೆೊೇ ಮೇಟರ್ ದೊರದ ಸುರಂಗ, ಸುಮ್ಾರು 20 ಕ್ಸಲೆೊೇ
ಮೇಟರ್ ರಸು ಮ್ಾಗಥವನು ಕ್ಡಿಮ ಮ್ಾಡುತೆು.
 ಯಮುನೆೊೇತರ ದಕ್ಷಿಣ ತ್ುದ್ಧ ಹಾಗೊ ಧಾರಾಸು ಎಂರ್ ಗಾರಮಗಳ ನಡುವೆ ಸಂಪಕ್ಥ ಕ್ಲಿಪಸುತೆು.
 ಸಿಚ್ಛತಾ ಪಖ್ಾಿಡಾ

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ಈಶಾನಯ ಪರದೇಶದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಚಿರ್ಾಲಯವು (MDoNER) ಸಿಚ್ಛತೆ ಮತ್ುು ಪರಿಸರ
ಸುಸ್ವಾರತೆಯನುು ಉತೆುೇಜಿಸುವ ನಿಟಿಟನಲಿಲ ಸಿಚ್ಛತಾ ಪಖ್ಾಿಡವನುು ಪಾರರಂಭಿಸ್ವದ ಮತ್ುು ಇದು ಮೇ 16 ರಿಂದ ಮೇ
31, 2024 ರವರಗ ನಡೆಯುತ್ುದ.
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ಸಿಚ್ಛತಾ ಪಖ್ಾಿಡಾ ಕ್ುರಿತ್ು:

 ಇದು ಸಿಚ್ಛ ಭಾರತ್ ಮಷ್ಟ್ನ್ ಅಡಿಯಲಿಲ ಏಪ್ರರಲ್, 2016 ರಲಿಲ ಪಾರರಂಭರ್ಾದ ಉಪಕ್ರಮರ್ಾಗಿದ.
 ಉದುೇಶ: ಕೆೇಂದರ ಸಕಾಥರದ ಸಚಿರ್ಾಲಯಗಳು/ಇಲಾಖೆಗಳನುು ತೆೊಡಗಿಸ್ವಕೆೊಳುಿವ ಮೊಲಕ್ ಸಿಚ್ಛತೆಯ
ಸಮಸಯಗಳು ಮತ್ುು ಅಭಾಯಸಗಳ ಮೇಲೆ ತೇವರ ಗಮನವನುು ತ್ರುವ ಉದುೇಶದ್ಧಂದ ಇದನುು ಪಾರರಂಭಿಸಲಾಗಿದ.
 ಗುರಿ: ಇದು ಸಿಚ್ಛ ಭಾರತ್ ಮಷ್ಟ್ನ್ಗ ಕೆೊಡುಗ ನಿೇಡಲು ಸಾಮ್ಾನಯ ಕಾಯಥಕ್ರಮದ ಮೊಲಕ್ ಎಲಾಲ
ಸಚಿರ್ಾಲಯಗಳು ಮತ್ುು ಇಲಾಖೆಗಳನುು ಸೇರಿಸುವ ಗುರಿಯನುು ಹೊಂದ್ಧದ.
 ಪಖ್ಾಿಡಾ ಚ್ಟುವಟಿಕೆಗಳನುು ಯೇಜಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮ್ಾಡಲು ರ್ಾಷ್ಟ್ಥಕ್ ಕಾಯಲೆಂಡರ್ ಅನುು ಸಚಿರ್ಾಲಯಗಳ
ನಡುವೆ ಮೊದಲೆೇ ಪರಸಾರ ಮ್ಾಡಲಾಗುತ್ುದ.
 ಪಖ್ಾಿಡಾ ಹದ್ಧನೆೈದು ದ್ಧನಗಳವರಗ, ವಿೇಕ್ಷರ್ಾ ಸಚಿರ್ಾಲಯಗಳನುು 'ಸಿಚ್ಛತಾ ಸಚಿರ್ಾಲಯಗಳು' ಎಂದು
ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ುದ ಮತ್ುು ಅವುಗಳ ನಾಯಯರ್ಾಯಪ್ರುಯಲಿಲ ಗುರ್ಾತ್ಮಕ್ ಸಿಚ್ಚತಾ ಸುಧಾರಣೆಗಳನುು ತ್ರಲು
ನಿರಿೇಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದ.
ಸಿಚ್ಛ ಭಾರತ್ ಮಷ್ಟ್ನ್
 ಪಾರರಂಭ: ಭಾರತ್ ಸಕಾಥರವು ಅಕೆೊಟೇರ್ರ್ 2, 2014
 ಮಷ್ಟ್ನ್ ಎಲಾಲ ಗಾರಮೇಣ ಮತ್ುು ನಗರ ಪರದೇಶಗಳನುು ಒಳಗೊಂಡಿದ.
 ಮಷ್ಟ್ನ್ನ ನಗರ ಘಟಕ್ವನುು ನಗರಾಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಚಿರ್ಾಲಯ ಮತ್ುು ಗಾರಮೇಣ ಘಟಕ್ವನುು ಕ್ುಡಿಯುವ ನಿೇರು
ಮತ್ುು ನೆೈಮಥಲಯ ಸಚಿರ್ಾಲಯವು ಕಾಯಥಗತ್ಗೊಳ್ಳಸುತ್ುದ.
 ಕಾಯಥಕ್ರಮವು ರ್ಯಲು ಶ ಚ್ ನಿಮೊಥಲನೆ, ಅನೆೈಮಥಲಯ ಶ ಚಾಲಯಗಳನುು ಫಲಶ್ ಶ ಚಾಲಯಗಳ್ಳಗ
ಪರಿವತಥಸುವುದು, ಪುರಸಭಯ ಘನತಾಯಜ್ಯ ನಿವಥಹಣೆ ಮತ್ುು ಆರೊೇಗಯಕ್ರ ನೆೈಮಥಲಯ ಅಭಾಯಸಗಳ ರ್ಗೆ
ಜ್ನರಲಿಲ ವತ್ಥನೆಯ ರ್ದಲಾವಣೆಯನುು ತ್ರುವುದು.
 ಡೆಡಾ ವಿಧಾನ

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ಛತುೇಸ್ಗಢದ್ಧಂದ ವಲಸ ರ್ಂದು ಗೊೇದಾವರಿ ಕ್ಣಿವೆಯ ದಟಟ ಅರಣಯದಲಿಲ ನೆಲೆಸ್ವರುವ
ಮುರಿಯಾ ರ್ುಡಕ್ಟುಟ ರೈತ್ ಡೆಡಾ ಪದಿತಯನುು ಅಭಾಯಸ ಮ್ಾಡುತುದಾುರ.
ಡೆಡಾ ವಿಧಾನ
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

 ಇದು ಅವರ ಪ ವಥಜ್ರು ಅವರ ಕ್ುಟುಂರ್ಕೊ ಹಸಾುಂತ್ರಿಸ್ವದ ಬಿೇಜ್ಗಳನುು ಸಂರಕ್ಷಿಸುವ ವಿಧಾನರ್ಾಗಿದ.

ಹೇಗ ಸಂರಕ್ಷಿಸುತಾುರ?
 ಬಿೇಜ್ಗಳನುು ಎಲೆಗಳಲಿಲ ಸಂರಕ್ಷಿಸಲಾಗುತ್ುದ ಮತ್ುು ದೊರದ್ಧಂದ ರ್ಂಡೆಗಳಂತೆ ಕಾಣುತ್ುವೆ ರ್ಹುತೆೇಕ್
ಗಾಳ್ಳಯಾಡದಂತೆ ಪಾಯಕ್ಟ ಮ್ಾಡಲಾಗುತ್ುದ.
 ಪಾಯಕೆೇಜ್ ಮ್ಾಡಿದ ಬಿೇಜ್ಗಳನುು ಡೆಡಾವನುು ಸ್ವಯಾಲಿ ಎಲೆಯಂದ (ಬ ಹಿನಿಯಾ ವಹಿಲ) ನೆೇಯುು
ತ್ಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ುದ, ಇದನುು ಸಾಳ್ಳೇಯರ್ಾಗಿ 'ಅಡಡಕ್ುಲು' ಎಂದು ಕ್ರಯಲಾಗುತ್ುದ.
 ಒಂದು ಡೆಡಾ ಮೊರು ಪದರಗಳನುು ಹೊಂದ್ಧರುತ್ುದ. ಮೊದಲ ಪದರದಲಿಲ, ಸ್ವಯಾಲಿ ಎಲೆಗಳ ಒಳಗ ಮರದ
ರ್ೊದ್ಧಯನುು ಹರಡಲಾಗುತ್ುದ. ನಂತ್ರ, ರ್ೊದ್ಧಯನುು ನಿಂರ್ ಎಲೆಗಳ್ಳಂದ ಮುಚ್ಚಲಾಗುತ್ುದ ಮತ್ುು ಕ್ವಚ್ವನುು
ರೊಪ್ರಸಲಾಗುತ್ುದ ಮತ್ುು ಕೆೊನೆಯದಾಗಿ, ಬಿೇಜ್ಗಳನುು ಕ್ವಚ್ದೊಳಗ ಸಂರಕ್ಷಿಸ್ವ ಮುಚ್ಚಲಾಗುತ್ುದ. ಪರತ
ದೇಡಾವನುು ಕ್ನಿಷ್ಟ್ಿ 5 ಕೆಜಿ ಬಿೇಜ್ಗಳನುು ಸಂರಕ್ಷಿಸಲು ತ್ಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ುದ.
ಅನುಕ್ೊಲಗಳು
 ಡೆಡಾ ವಿಧಾನವು ಕ್ಸೇಟಗಳು ಮತ್ುು ಹುಳುಗಳ್ಳಂದ ಬಿೇಜ್ದ ರಕ್ಷಣೆಯನುು ಖ್ಾತ್ರಿಪಡಿಸುತ್ುದ.
 ಈ ವಿಧಾನದಲಿಲ, ಸಂಗರಹಿಸ್ವದ ಬಿೇಜ್ಗಳನುು ಐದು ವಷ್ಟ್ಥಗಳವರಗ ಕ್ೃಷ್ಟ್ಗ ರ್ಳಸರ್ಹುದು.
 ಇದು ದ್ಧಿದಳ ಧಾನಯಗಳಾದ ಹಸರು ಕಾಳು, ತೆೊಗರ ರ್ೇಳೆ, ಉದ್ಧುನ ಕಾಳು ಮತ್ುು ಬಿೇನ್್ಗಳನುು ಸಂರಕ್ಷಿಸಲು
ಸಹಾಯ ಮ್ಾಡುತ್ುದ.
ಮುರಿಯಾ ರ್ುಡಕ್ಟುಟ ರ್ಗೆ
 ಸಾಳ: ತೆಲಂಗಾಣ, ಆಂಧರಪರದೇಶ, ಛತುೇಸ್ಗಢ ಮತ್ುು ಒಡಿಶಾ ರಾಜ್ಯಗಳಲಿಲ ಕ್ಂಡುರ್ರುತಾುರ.
 ಮ್ಾತ್ನಾಡುವರ ಭಾಷ: ದಾರವಿಡ ಭಾಷಯಾದ ಕೆೊೇಯಾ
 ಮುರಿಯಾ ವಸಾಹತ್ುಗಳನುು ಆಂತ್ರಿಕ್ರ್ಾಗಿ ಸಾಳಾಂತ್ರಿಸಲಪಟಟ ಜ್ನರ (ಐಡಿಪ್ರಗಳು) ಆರ್ಾಸಸಾಾನಗಳು ಎಂದು
ಕ್ರಯಲಾಗುತ್ುದ, ಅವರ ಜ್ನಸಂಖೆಯಯು ಆಂಧರಪರದೇಶಯಲಿಲ ಸುಮ್ಾರು 6,600 ರಷ್ಟ್ಟದ ಮತ್ುು ಇಲಿಲ
ಅವರನುು ಸಾಳ್ಳೇಯ ರ್ುಡಕ್ಟುಟ ಜ್ನಾಂಗದವರು 'ಗುತು ಕೆೊೇಯಾಸ್' ಎಂದು ಕ್ರಯುತಾುರ.
 ಗುತು ಕೆೊೇಯಸ್ ಛತುೇಸ್ಗಢದಲಿಲ ಎಸ್ಟಿ ಸಾಾನಮ್ಾನವನುು ಹೊಂದ್ಧದುರು ಆದರ ತೆಲಂಗಾಣದಂತ್ಹ ವಲಸ
ರ್ಂದ ರಾಜ್ಯಗಳಲಿಲ ಅವರಿಗ ಎಸ್ಟಿ ಸಾಾನಮ್ಾನವನುು ನಿೇಡಲಾಗಿಲಲ.
 ಏರ್ರ್ಸ್ನ ಹಲಿಕಾಪಟರ್ಗಳ ಖರಿೇದ್ಧ

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ಏರ್ರ್ಸ್ ಹಲಿಕಾಪಟರ್ ಮತ್ುು ಸಾಮಲ್ ಇಂಡಸ್ವರೇಸ್ ಡೆವಲಪ್ಮಂಟ್ ಬಾಯಂಕ್ಟ ಆಫ್
ಇಂಡಿಯಾ (SIDBI) ಇತುೇಚೆಗ ಭಾರತ್ದಲಿಲ ಏರ್ರ್ಸ್ನ ಹಲಿಕಾಪಟರ್ಗಳ ಖರಿೇದ್ಧಗ ಹಣಕಾಸು ಒದಗಿಸಲು ತಳುವಳ್ಳಕೆ
ಒಪಪಂದಕೊ (MOU) ಸಹಿ ಮ್ಾಡಿದ.
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ಮುಖ್ಾಯಂಶಗಳು
 ಏರ್ರ್ಸ್ ತಾಂತರಕ್ ಮತ್ುು ಹಲಿಕಾಪಟರ್-ಉದಯಮ ಜ್ಞಾನವನುು ಒದಗಿಸ್ವದರ, SIDBI ನಿರಿೇಕ್ಷೆಗಳನುು
ಮ್ ಲಯಮ್ಾಪನ ಮ್ಾಡುವ ಮತ್ುು ಏರ್ರ್ಸ್ಗ ಪರತೆಯೇಕ್ರ್ಾಗಿ ಹಣಕಾಸು ಒದಗಿಸುವ ಜ್ರ್ಾಬಾುರಿಯನುು
ಹೊಂದ್ಧರುತ್ುದ.
ಭಾರತ್ದ ಸಣು ಕೆೈಗಾರಿಕೆಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಬಾಯಂಕ್ಟ (SIDBI) ರ್ಗೆ:
 ಇದನುು ಭಾರತೇಯ ಸಂಸತುನ ಕಾಯದಯಡಿಯಲಿಲ 2ನೆೇ ಏಪ್ರರಲ್, 1990 ರಂದು ಸಾಾಪ್ರಸಲಾಯತ್ು.
 ಭಾರತ್ದಲಿಲನ ಸೊಕ್ಷಮ, ಸಣು ಮತ್ುು ಮಧಯಮ ಉದಯಮ ಹಣಕಾಸು ಕ್ಂಪನಿಗಳ ಒಟ್ಾಟರ ಪರರ್ಾನಗಿ ಮತ್ುು
ನಿಯಂತ್ರಣಕಾೂಗಿ ಉನುತ್ ನಿಯಂತ್ರಕ್ ಸಂಸಾಯಾಗಿದ.
 ಸಚಿರ್ಾಲಯ: ಭಾರತ್ ಸಕಾಥರದ ಹಣಕಾಸು ಸಚಿರ್ಾಲಯದ
 ಇದನುು ಆರಂಭದಲಿಲ ಇಂಡಸ್ವರಯಲ್ ಡೆವಲಪ್ಮಂಟ್ ಬಾಯಂಕ್ಟ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾದ (IDBI) ಸಂಪ ಣಥ
ಸಾಿಮಯದ ಅಂಗಸಂಸಾಯಾಗಿ ಸಂಯೇಜಿಸಲಾಯತ್ು.
 ಕೆೇಂದರ ಕ್ಛೇರಿ: ಲಕೆೊುೇ, ಉತ್ುರ ಪರದೇಶ
 ಮೊದಲು IDBI ನಿವಥಹಿಸುತುದು ಸಣು ಕೆೈಗಾರಿಕೆಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ನಿಧಿ ಮತ್ುು ರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಇಕ್ಸಿಟಿ ನಿಧಿಯನುು
ನಿವಥಹಿಸುವ ಜ್ರ್ಾಬಾುರಿಯನುು SIDBI ಗ ವಹಿಸಲಾಯತ್ು.

ಅಮೇಬಿಕ್ಟ ಮನಿಂಗೊಎನೆ್ಫಾಲಿಟಿಸ್ (PAM)

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ನೆೇಗಲೇರಿಯಾ ಫ ಲೆರಿ ಅಮೇಬಾದ್ಧಂದ ಉಂಟ್ಾಗುವ ಪಾರರ್ಮಕ್ ಅಮೇಬಿಕ್ಟ

ಮನಿಂಗೊಎನೆ್ಫಾಲಿಟಿಸ್ (PAM) ನಿಂದಾಗಿ ಕೆೇರಳದಲಿಲ ಇತುೇಚೆಗ 5 ವಷ್ಟ್ಥದ ಬಾಲಕ್ಸ ಸಾವನುಪ್ರಪದುು, ಇದನುು
ಸಾಮ್ಾನಯರ್ಾಗಿ "ಮದುಳು ತನುುವ ಅಮೇಬಾ" ಎಂದು ಕ್ರಯಲಾಗುತ್ುದ, ಇದು ವಿನಾಶಕಾರಿ ಅಪರೊಪದ ಸೊೇಂಕ್ು
ಆಗಿದುು ಮ್ಾರರ್ಾಂತಕ್ರ್ಾಗಿದ.
ನೆೇಗಲೇರಿಯಾ ಫ ಲೆರಿ
 ನೆೇಗಲೇರಿಯಾ ಫ ಲೆರಿ ಎಂರ್ುದು ಸಿತ್ಂತ್ರರ್ಾಗಿ ರ್ಾಸ್ವಸುವ ಅಮೇಬಾ ಆಗಿದುು ಅದು ಪರಪಂಚ್ದಾದಯಂತ್ ರ್ಚ್ಚಗಿನ
ಸ್ವಹಿನಿೇರು ಮತ್ುು ಮಣಿುನಲಿಲ ರ್ಳೆಯುತ್ುದ.
 ಅಮೇಬಾವು ಸಾಮ್ಾನಯರ್ಾಗಿ ಈಜ್ುರ್ಾಗ ಮೊಗಿನ ಮೊಲಕ್ ದೇಹವನುು ಪರವೆೇಶಿಸುತ್ುದ, ಮತ್ುು ನಂತ್ರ ಮದುಳ್ಳಗ
ಪರಯಾಣಿಸುತ್ುದ, ಅಲಿಲ ಅದು ಮದುಳ್ಳನ ಅಂಗಾಂಶವನುು ನಾಶಪಡಿಸುತ್ುದ ಮತ್ುು ಊತ್ವನುು
ಉಂಟುಮ್ಾಡುತ್ುದ.
  ರೊೇಗಲಕ್ಷಣಗಳು: ಆರಂಭಿಕ್ ಲಕ್ಷಣಗಳು ತ್ಲೆನೆೊೇವು, ಜ್ಿರ, ರ್ಾಕ್ರಿಕೆ ಮತ್ುು ರ್ಾಂತ, ನಂತ್ರ
ಬಿಗಿಯಾದ ಕ್ುತುಗ, ನೆೊೇವು, ಭರಮ ಮತ್ುು ಅಂತಮರ್ಾಗಿ ಕೆೊೇಮ್ಾ ಹಂತ್ವನುು ತ್ಲಪುತಾುರ.
 ಮರಣ ಪರಮ್ಾಣ: PAM ಹೊಂದ್ಧರುವ ಹಚಿಚನ ಜ್ನರು ರೊೇಗಲಕ್ಷಣಗಳ ಪಾರರಂಭದ ನಂತ್ರ 1 ರಿಂದ 18
ದ್ಧನಗಳಲಿಲ ಸಾಯುತಾುರ ಮತ್ುು ರೊೇಗವು ಸಾಮ್ಾನಯರ್ಾಗಿ 5 ದ್ಧನಗಳಲಿಲ ಕೆೊೇಮ್ಾ ಮತ್ುು ಸಾವಿಗ
ಕಾರಣರ್ಾಗುತ್ುದ.
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

 ಚಿಕ್ಸತೆ್:ಪರಸುುತ್ ಯಾವುದೇ ಪರಿರ್ಾಮಕಾರಿ ಚಿಕ್ಸತೆ್ ಇಲಲ, ಮತ್ುು ವೆೈದಯರು ಸೊೇಂಕ್ನುು ನಿವಥಹಿಸಲು

ಪರಯತುಸಲು ಆಂಫ ೇಟೆರಿಸ್ವನ್ ಬಿ, ಅಜಿಥೊರಮೈಸ್ವನ್, ಫುಲಕೆೊೇನಜೊೇಲ್ ಮತ್ುು ಇತ್ರ ಔಷ್ಟ್ಧಿಗಳನುು
ಒಳಗೊಂಡ ಸಂಯೇಜ್ನೆಯನುು ಅವಲಂಬಿಸ್ವದಾುರ.

ಜ್ಂಟಿ ಸಂಸದ್ಧೇಯ ಸಮತ (JPC)

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ಅದಾನಿ ಗೊರಪ್ ಉತ್ುಮ ಗುಣಮಟಟದುು ಎಂದು ಕ್ಡಿಮ ದಜಥಯ ಕ್ಲಿಲದುಲನುು
ತ್ಮಳುನಾಡಿನ ಸಕಾಥರಿ ಕ್ಂಪನಿಯಂದಕೊ ಮ್ಾರಾಟ ಮ್ಾಡಿದ ಎಂರ್ ಆರೊೇಪವನುು ತ್ನಿಖೆ ಮ್ಾಡಲು ಜ್ಂಟಿ
ಸಂಸದ್ಧೇಯ ಸಮತ (ಜಪ್ರಸ್ವ) ಅನುು ಸಾಾಪ್ರಸಲು ಭಾರತ್ದ ಪರಮುಖ ವಿರೊೇಧ ಪಕ್ಷವು ಕ್ರ ನಿೇಡಿದ.
JPC
 JPC ಒಂದು ತಾತಾೂಲಿಕ್ ಸಮತಯಾಗಿದುು, ನಿದ್ಧಥಷ್ಟ್ಟ ವಿಷ್ಟ್ಯ ಅರ್ರ್ಾ ಮಸೊದಯ ಸಂಪ ಣಥ ಪರಿೇಕ್ಷೆಯನುು
ನಡೆಸಲು ಸಂಸತ್ುು ಸಾಾಪ್ರಸುತ್ುದ.
 ಇದು ಎರಡೊ ಸದನಗಳ್ಳಂದ ಹಾಗೊ ಆಡಳ್ಳತ್ ಮತ್ುು ವಿರೊೇಧ ಪಕ್ಷಗಳ ಸದಸಯರನುು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ುದ ಮತ್ುು
ಲೆೊೇಕ್ಸಭಯ ಸದಸಯರು (ಲೆೊೇಕ್ಸಭಯ ಸ್ವಪೇಕ್ರ್ ನೆೇಮಸ್ವದ) ಅಧಯಕ್ಷರಾಗಿರುತಾುರ.
 ಸಂಸತ್ುು JPC ಯ ಸಂಯೇಜ್ನೆಯನುು ನಿಧಥರಿಸುತ್ುದ ಮತ್ುು ಸದಸಯರ ಸಂಖೆಯಯ ಮೇಲೆ ಯಾವುದೇ
ಮತಯಲಲ.
 ಸಮತಯು ತ್ನು ಅವಧಿ ಅರ್ರ್ಾ ಕಾಯಥವನುು ಪ ಣಥಗೊಳ್ಳಸ್ವದ ನಂತ್ರ ವಿಸಜಿಥಸಲಪಡುತ್ುದ.
 ಸಮತಯ ಶಿಫಾರಸುಗಳು ಸರಕಾರಕೊ ಸಲಹಯಾಗಿರುತ್ುದ ಮತ್ುು ಸಕಾಥರವು ಅನುಸರಿಸರ್ೇಕೆಂದು ಕ್ಡಾಡಯವಲಲ
 ಆದಾಗೊಯ, ರ್ಹುಪಾಲು ಸಂಸದರು ಮತ್ುು ಆಡಳ್ಳತ್ ಪಕ್ಷದ ಮುಖಯಸಾರನುು ಹೊಂದ್ಧರುವ ಆಯ್ದೂ ಸಮತಗಳು
ಮತ್ುು JPC ಗಳ ಸಲಹಗಳನುು ಹಚಾಚಗಿ ಸ್ವಿೇಕ್ರಿಸಲಾಗುತ್ುದ.
 JPC ತ್ನುದೇ ಆದ ಉಪಕ್ರಮದಲಿಲ ಅರ್ರ್ಾ ಅವರ ವಿನಂತಗಳ್ಳಗ ಪರತಕ್ಸರಯ್ದಯಾಗಿ ತ್ಜ್ಞರು, ಸಾವಥಜ್ನಿಕ್
ಸಂಸಾಗಳು, ಸಂಘಗಳು, ವಯಕ್ಸುಗಳು ಅರ್ರ್ಾ ಆಸಕ್ು ಪಕ್ಷಗಳ್ಳಂದ ಸಾಕ್ಷಯವನುು ಸಂಗರಹಿಸುವ ಅಧಿಕಾರವನುು
ಹೊಂದ್ಧದ.
JPC ರಚ್ನೆಯಾದ ಕೆಲವು ಪರಕ್ರಣಗಳು
 ರ್ೊೇಫ ೇಸ್ಥ ಹಗರಣ (1987)
 ಹಷ್ಟ್ಥದ್ ಮಹಾು ಷೇರು ಮ್ಾರುಕ್ಟೆಟ ಹಗರಣ (1992)
  ಕೆೇತ್ನ್ ಪರೇಖ್ ಷೇರು ಮ್ಾರುಕ್ಟೆಟ ಹಗರಣ (2001)
 ರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ನಾಗರಿಕ್ರ ನೆೊೇಂದಣಿ (NRC, 2016)
 ವೆೈಯಕ್ಸುಕ್ ಡೆೇಟ್ಾ ಸಂರಕ್ಷರ್ಾ ಮಸೊದ (2019)

eVTOL ಫಲೈಯಂಗ್ ಟ್ಾಯಕ್ಸ್

BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ಇಂಡಿಯನ್ ಇನ್ಸ್ವಟಟೊಯಟ್ ಆಫ್ ಟೆಕಾುಲಜಿ, ಮದಾರಸ್-ಇನ್ಕ್ುಯರ್ೇಟೆಡ್ ಇ-ಪ್ರಲೇನ್

ಕ್ಂಪನಿಯು ಈ ವಷ್ಟ್ಥ ರ್ಂಗಳೊರಿನಲಿಲ ತ್ನು ಇ-ಫಲೈಯಂಗ್ ಟ್ಾಯಕ್ಸ್ಗಳನುು ಪಾರರಂಭಿಸುವ ನಿರಿೇಕ್ಷೆಯದ ಆದರ ಭಾರತ್
ಸಕಾಥರವು eVTOL ಫಲೈಯಂಗ್ ಟ್ಾಯಕ್ಸ್ಗಳ ರ್ಗೆ ಇನೊು ಸಪಷ್ಟ್ಟ ನಿೇತಗಳನುು ಸಾಾಪ್ರಸ್ವಲಲ.
eVTOL ವಿಮ್ಾನದ ರ್ಗೆ:
 ಎಲೆಕ್ಸರಕ್ಟ ವಟಿಥಕ್ಲ್(ಊಧಿಥಮುಖ) ಟೆೇಕ್ಟ-ಆಫ್ ಮತ್ುು ಲಾಯಂಡಿಂಗ್ (eVTOL) ವಿಮ್ಾನವು ಟೆೇಕ್ಟ ಆಫ್
ಮ್ಾಡಲು ಮತ್ುು ಇಳ್ಳಯಲು ವಿದುಯತ್ ಶಕ್ಸುಯನುು ರ್ಳಸುತ್ುದ.
 ಇದು ಏರೊೇಸಪೇಸ್ ಉದಯಮದಲಿಲನ ಹೊಸ ತ್ಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳು ಮತ್ುು ರ್ಳವಣಿಗಗಳಲಿಲ ಒಂದಾಗಿದ.
 ಇದು ನಗರಗಳಲಿಲ ಕ್ಡಿಮ-ಎತ್ುರದಲಿಲ ಹಾರಾಡಯುವ ವಿಮ್ಾನರ್ಾಗಿದುು, ಕೆಲವೆೇ ಪರಯಾಣಿಕ್ರನುು ಸಾಗಿಸುವ
ಸಾಮರ್ಯಥ ಹೊಂದ್ಧದ- ಆರು ಆಸನಗಳು ಮತ್ುು ಎಂಟು ಆಸನಗಳನುು ಹೊಂದ್ಧದ.
ತ್ಂತ್ರಜ್ಞಾನ: ಹಚಿಚನ eVTOL ಗಳು ವಿತ್ರಿಸ್ವದ ಎಲೆಕ್ಸರಕ್ಟ ಪ್ರ ರಪಲಿನ್ ತ್ಂತ್ರಜ್ಞಾನವನುು ರ್ಳಸುತ್ುವೆ ಉಪಯೇಗ:
ಏರ್ ಟ್ಾಯಕ್ಸ್, ಡೆಲಿವರಿ, ವೆೈದಯಕ್ಸೇಯ ನೆರವು (ಇಎಂಎಸ್), ಸರಕ್ು ಸಾಗಾಣೆ, ಮನರಂಜ್ನೆ.
ಮಹತ್ಿ
 ಮುಂದ್ಧನ ದ್ಧನಗಳಲಿಲ, ಈ eVTOL ಗಳು "ಆನ್-ಡಿಮ್ಾಂಡ್" ಚ್ಲನಶಿೇಲತೆಯನುು ನಗರದೊಳಗ ಮತ್ುು ನಗರಗಳ
ಮರ್ಧಯ ಸಾರಿಗಯನುು ಹಚಿಚಸಲಿವೆ, ಮಟೆೊರೇಪಾಲಿಟನ್ ಸ್ವಟಿ ಸಂಟರ್ಗಳು ಮತ್ುು ವಿಮ್ಾನ ನಿಲಾುಣಗಳ ನಡುವಿನ
ಸಂಪಕ್ಥವನುು ಸುಧಾರಿಸುತ್ುದ.

ಡಿಡಿ ಕ್ಸಸಾನ್ ರ್ಾಹಿನಿಯಲಿಲ ಎ.ಐ ನಿರೊಪಕ್ರು

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ಕ್ೃಷ್ಟ್ಗ ಮೇಸಲಾದ ದೊರದಶಥನದ ಕ್ಸಸಾನ್ ರ್ಾಹಿನಿಯಲಿಲ ಕ್ೃತ್ಕ್ ರ್ುದ್ಧಿಮತೆು ತ್ಂತ್ರಜ್ಞಾನ ರ್ಳಸ್ವ
ಎ.ಐ ಕ್ಸರಶ್ ಹಾಗೊ ಎ.ಐ ಭೊಮ ಹಸರಿನ ಇರ್ಾರು ಎ.ಐ ಸುದ್ಧು ನಿರೊಪಕ್ರ ಪರಿಚ್ಯಕೊ ಕೆೇಂದರ ಕ್ೃಷ್ಟ್ ಸಚಿರ್ಾಲಯ
ಮುಂದಾಗಿದ.
ಮುಖ್ಾಯಂಶಗಳು
 ಈ ಕ್ೃತ್ಕ್ ಸುದ್ಧು ರ್ಾಚ್ಕ್ರು ಭಾರತ್ ಹಾಗೊ ವಿದೇಶಿ ಸೇರಿದಂತೆ 50 ಭಾಷಗಳಲಿಲ ಸುದ್ಧು ಓದರ್ಲಲ ಸಾಮರ್ಥಥಯ
ಹೊಂದ್ಧದಾುರ.
 ಕ್ೃಷ್ಟ್ಗ ಸಂರ್ಂಧಿಸ್ವದ ಸುದ್ಧುಗಳನುು ರ್ಾಚಿಸಲಿದಾುರ.
 ವಿರಾಮ ಇಲಲದಯ್ದೇ ಈ ಸುದ್ಧು ನಿರೊಪಕ್ರು ದ್ಧನದ 24 ಗಂಟೆ ಕಾಲ ಸುದ್ಧು ಓದುವ ಸಾಮರ್ಯಥ ಹೊಂದ್ಧದಾುರ.
  ಕ್ೃಷ್ಟ್ ಸಂಶ್ನೊೇಧನೆ, ಮ್ಾರುಕ್ಟೆಟಯ ರ್ಲೆ, ಹರ್ಾಮ್ಾನ ಮುನೊ್ಚ್ನೆ, ಸಕಾಥರದ ಯೇಜ್ನೆಗಳ ರ್ಗೆ
ರೈತ್ರಿಗ ಆಯಾಕ್ಷಣದ ತಾಜಾ ಮ್ಾಹಿತಗಳನುು ನಿೇಡಲಿದಾುರ.
 ಕಾಶಿಮೇರದ್ಧಂದ ಕ್ನಾಯಕ್ುಮ್ಾರಿವರಗ ಆಯಾ ಪಾರದೇಶಿಕ್ ಭಾಷಗಳಲಿಲ ಕ್ೃಷ್ಟ್ಗ ಸಂರ್ಂಧಿಸ್ವದ ಮ್ಾಹಿತಗಳನುು
ನಿೇಡಲಿದಾುರ.
ಉದುೇಶ
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

 ಒಂರ್ತ್ುನೆೇ ರ್ಾಷ್ಟ್ಥಕೆೊೇತ್್ವದ ಸಂಭರಮದಲಿಲರುವ ರ್ಾಹಿನಿಗ ಹೊಸ ಸಿರೊಪ ನಿೇಡಲು ಕೆೇಂದರ ಸಕಾಥರ

ನಿಧಥರಿಸ್ವದ. ರೈತಾಪ್ರ ವಗಥಕೊ ಮತ್ುಷ್ಟ್ುಟ ಉಪಯುಕ್ುರ್ಾದ ಮ್ಾಹಿತ ನಿೇಡುವ ಉದುೇಶದ್ಧಂದ ಪರಸಾರ
ವಿಭಾಗದಲಿಲ ಕ್ೃತ್ಕ್ ರ್ುದ್ಧಿಮತೆು ತ್ಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಅನುಷ್ಾಿನಕೊ ಮುಂದಾಗಿದ.
ಡಿಡಿ ಕ್ಸಸಾನ್
 ಭಾರತ್ ಸಕಾಥರ ಆರಂಭ ಮ್ಾಡಿದ ಮತ್ುು ರೈತ್ರಿಗ ಮೇಸಲಾದ ದೇಶದ ಮೊದಲ ಸಕಾಥರಿ ರ್ಾಹಿನಿ ಇದಾಗಿದ.
 ಈ ರ್ಾಹಿನಿಯನುು 2015ರ ಮೇ 26 ರಂದು ಕಾಯಾಥರಂಭಿಸಲಾಯತ್ು.
 ಸಾಾಪನೆಯ ಉದುೇಶ:ಹರ್ಾಮ್ಾನ, ಜಾಗತಕ್ ಮತ್ುು ಸಾಳ್ಳೇಯ ಮ್ಾರುಕ್ಟೆಟಗಳು ಇತಾಯದ್ಧಗಳಲಿಲನ
ರ್ದಲಾವಣೆಗಳ ರ್ಗೆ ರೈತ್ರಿಗ ಸದಾ ಮ್ಾಹಿತ ನಿೇಡುವುದಾಗಿದ. ಮತ್ುು ಇದರಿಂದ ರೈತ್ರು ಮುಂಚಿತ್ರ್ಾಗಿ ಸೊಕ್ು
ಯೇಜ್ನೆಗಳನುು ಕೆೈಗೊಂಡು ಸಮಯಕೊ ಅನುಗುಣರ್ಾಗಿ ಸರಿಯಾದ ನಿಧಾಥರಗಳನುು ತೆಗದುಕೆೊಳಿರ್ಹುದು.

ಶಾಲೆೊೇ ಅಕ್ಸಿಫರ್ ಮ್ಾಯನೆೇಜಮಂಟ್ (SAM)

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ಇತುೇಚಿಗ ತೆಲಂಗಾಣ ರಾಜ್ಯದ ಗರೇಟರ್ ಹೈದರಾಬಾದ್ ಮುನಿ್ಪಲ್ ಕಾಪ್ರ ಥರೇಷ್ಟ್ನ್
(GHMC) ಹಬಿ್ಗುಡಾ ಮತ್ುು ಸೈನಿಕ್ಪುರಿ ನಗರದಲಿಲ ಪಾರಯೇಗಿಕ್ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಶಾಲೆೊೇ ಅಕ್ಸಿಫರ್
ಮ್ಾಯನೆೇಜಮಂಟ್ (SAM) ಮ್ಾದರಿಯನುು ಕೆೈಗತುಕೆೊಂಡಿದ.
SAM
 ಇದು ಸುಸ್ವಾರ ನಗರ ನಿೇರು ನಿವಥಹರ್ಾ ತ್ಂತ್ರರ್ಾಗಿದ ಮತ್ುು ಅಂತ್ಜ್ಥಲ ಕ್ುಸ್ವತ್, ರ್ೊೇರ್ವೆಲ್ಗಳ ಒಣಗುವಿಕೆ
ಮತ್ುು ನಗರದ ಬಿೇದ್ಧಗಳಲಿಲ ತ್ಿರಿತ್ ಪರರ್ಾಹವನುು ಪರಿಶಿೇಲಿಸುವ ನಿರಂತ್ರ ಸಮಸಯಗಳನುು ಪರಿಹರಿಸುತ್ುದ.
ಇದನುು ಹೇಗ ಮ್ಾಡಲಾಗುತ್ುದ?
 100-120 ಅಡಿ ಆಳದವರಗ ನಿೇರಿನ ರ್ೊೇರ್ವೆಲ್ಗಳನುು ಕೆೊರಯುವುದು ಮತ್ುು ಆಳವಿಲಲದ ಅಕ್ಸಿಫರ್
(ನಿೇರನುು ಹಿಡಿದ್ಧಟುಟಕೆೊಳುಿವ ಕ್ಲುಲ ಮತ್ುು/ಅರ್ರ್ಾ ಮಣುು ಪರದೇಶ)ಗಳಲಿಲ ನಿೇರನುು ಪಂಪ್ ಮ್ಾಡುವುದು
ಯೇಜ್ನೆಯ ಪರಿಕ್ಲಪನೆಯಾಗಿದ.
 ಮಳೆಯಾದಾಗಲೆಲಾಲ ಸುತ್ುಮುತ್ುಲಿನ ಜ್ಲಾನಯನ ಪರದೇಶದ್ಧಂದ ನಿೇರನುು ಸಂಗರಹಿಸ್ವ ಅದನುು ಮರುಪ ರಣ
ಕ್ುಳ್ಳಗಳ ಮೊಲಕ್ ಕೆಳಗಿರುವ ಪದರಗಳು ಮರುಪ ರಣ ಆಗುವಂತೆ ಇದನುು ಮ್ಾಡಲಾಗುತ್ುದ. ಹಿೇಗಾಗಿ, ಭೊಗತ್
ಪದರಗಳು ಮರುಪ ರಣಗೊಳುಿತ್ುವೆ ಮತ್ುು ನಿೇರಿನ ಟೆೇರ್ಲ್ ಏರುತ್ುದ.
ಭಾರತ್ದಲಿಲ SAM ಪ್ರೈಲಟ್ ಮ್ಾದರಿ
  ಇದು ವಸತ ಮತ್ುು ನಗರ ವಯವಹಾರಗಳ ಸಚಿರ್ಾಲಯದ ನಗರ ಪರಿವತ್ಥನೆಗಾಗಿ ಅಟಲ್ ಮಷ್ಟ್ನ್
(ಅಮೃತ್) ಯೇಜ್ನೆಯ ಭಾಗರ್ಾಗಿದ.
 ನೆೊೇಡಲ್ ಅನುಷ್ಾಿನ ಸಂಸಾ: ರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ನಗರ ವಯವಹಾರಗಳ ಸಂಸಾ
 2022 ರಲಿಲ, ಪುನಯ ಥವನಗೊಳ್ಳಸುವಿಕೆ ಮತ್ುು ನಗರ ಪರಿವತ್ಥನೆಗಾಗಿ ಅಟಲ್ ಮಷ್ಟ್ನ್ (ಅಮೃತ್) ಒಂರ್ತ್ುು
ರಾಜ್ಯಗಳ 10 ನಗರಗಳಲಿಲ SAM ಪ್ರೈಲಟ್ ಅನುು ಪಾರರಂಭಿಸ್ವತ್ು: ರ್ಂಗಳೊರು (ಕ್ನಾಥಟಕ್), ಚೆನೆುೈ
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

(ತ್ಮಳುನಾಡು), ಧನಾಾದ್ (ಜಾಖಥಂಡ್), ಗಾಿಲಿಯರ್ (ಮಧಯಪರದೇಶ), ಹೈದರಾಬಾದ್ (ತೆಲಂಗಾಣ). ),

ಜೈಪುರ (ರಾಜ್ಸಾಾನ), ಕೆೊೇಲೂತಾು (ಪಶಿಚಮ ರ್ಂಗಾಳ), ಪುಣೆ ಮತ್ುು ಥಾಣೆ (ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ) ಮತ್ುು ರಾಜ್
ಕೆೊೇಟ್ (ಗುಜ್ರಾತ್).
ಅಕ್ಸಿಫರ್
 ನಿೇರನುು ಹಿಡಿದ್ಧಟುಟಕೆೊಳುಿವ ಮತ್ುು ಅದು ಮುಕ್ುರ್ಾಗಿ ಹರಿಯುವಂತೆ ಅನುಮತಸುವ ಒಂದು ಭೊಗತ್
ಪದರರ್ಾಗಿದುು, ಪರವೆೇಶಸಾಧಯರ್ಾದ ಕ್ಲುಲ, ಮಣುು ಅರ್ರ್ಾ ಮರಳ್ಳನ ಪದರರ್ಾಗಿದ. ಇದು ನೆೈಸಗಿಥಕ್
ಜ್ಲಾಶಯರ್ಾಗಿ ಕಾಯಥನಿವಥಹಿಸುತ್ುದ. ಈ ರಿೇತ ಹಿಡಿದ್ಧಟುಟಕೆೊಂಡ ನಿೇರನುು ರ್ುಗೆಗಳು ಮತ್ುು ಬಾವಿಗಳ
ಮೊಲಕ್ ಪುನರುಜಿಜೇವನಗೊಳಿರ್ಹುದು.

ಮ್ ಂಟ್ ಎವರಸ್ಟ ಏರಿದ ನಿಶಿ ರ್ುಡಕ್ಟಿಟನ ಮೊದಲ ಮಹಿಳೆ

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ಪವಥತಾರೊೇಹಿ ಮತ್ುು ಕ್ಸರಕೆಟಿಗ ಕ್ರ್ಕ್ಟ ಯಾನೆೊ ಅವರು ಇತುೇಚೆಗ ಅರುರ್ಾಚ್ಲ ಪರದೇಶದ
ಐದನೆೇ ಮಹಿಳೆ ಮತ್ುು ಮ್ ಂಟ್ ಎವರಸ್ಟ ಅನುು ಏರಿದ ನಿಶಿ(Nyishi) ರ್ುಡಕ್ಟಿಟನ ಮೊದಲ ಮಹಿಳೆಯಾಗಿದಾುರ.
ನಿಶಿ ರ್ುಡಕ್ಟುಟ
 ನಿಶಿ ಅರುರ್ಾಚ್ಲ ಪರದೇಶದ ಅತದೊಡಡ ರ್ುಡಕ್ಟುಟ ಗುಂಪು.
 ನಿಶಿಯಲಿಲ, ಅವರ ಸಾಂಪರದಾಯಕ್ ಭಾಷ, Nyiಯು "ಒರ್ಾ ಮನುಷ್ಟ್ಯ" ಎಂದು ಸೊಚಿಸುತ್ುದ ಮತ್ುು shi ಪದವು
"ಒರ್ಾ ಜಿೇವಿ" ಎಂದು ಸೊಚಿಸುತ್ುದ, ಒಟ್ಾಟರಯಾಗಿ "ಒರ್ಾ ನಾಗರಿಕ್ ಮನುಷ್ಟ್ಯ" ಎಂದು ಸೊಚಿಸುತ್ುದ.
 ನಿಶಿ ಭಾಷ ಸ್ವನೆೊೇ-ಟಿರ್ಟಿಯನ್ ಕ್ುಟುಂರ್ಕೊ ಸೇರಿದ; ಆದಾಗೊಯ, ಅದರ ಮೊಲವು ವಿರ್ಾದಾಸಪದರ್ಾಗಿದ.
 ಅವರು ಅರುರ್ಾಚ್ಲ ಪರದೇಶದ ಅತದೊಡಡ ರ್ುಡಕ್ಟುಟ ಗುಂಪು, ಸುಮ್ಾರು 300,000 ಜ್ನಸಂಖೆಯಯನುು
ಹೊಂದ್ಧದ.
 ಪಾರರ್ಮಕ್ರ್ಾಗಿ ಅರುರ್ಾಚ್ಲ ಪರದೇಶದ ಎಂಟು ಜಿಲೆಲಗಳಲಿಲ ಕ್ಂಡುರ್ರುತ್ುವೆ . ಸಣು ಜ್ನಸಂಖೆಯಯು ಅಸಾ್ಂನ
ಸೊೇನಿತ್ಪುರ ಮತ್ುು ಉತ್ುರ ಲಖಿಂಪುರ ಜಿಲೆಲಗಳಲಿಲ ನೆಲೆಸ್ವದ.
ಧಮಥ:
 2011 ರ ಜ್ನಗಣತಯ ಪರಕಾರ, ನಿಶಿ ಕ್ಸರಶಿಚಯನ್ (31%), ಹಿಂದೊ ಧಮಥ (29%), ಮತ್ುು ಇನೊು ಅನೆೇಕ್ರು
ಸಾಳ್ಳೇಯ ಡೆೊನಿ ಪ್ರ ಲೆೊವನುು ಅನುಸರಿಸುತಾುರ.
  ಡೆೊನಿ ಎಂದರ ಸೊಯಥ, ಮತ್ುು ಪ್ರ ಲೆೊ ಎಂದರ ಚ್ಂದರ, ಇವುಗಳನುು ಆಯು ದೊೇನಿ (ಶ್ನರೇಷ್ಠ್
ತಾಯ ಸೊಯಥ) ಮತ್ುು ಅಟು ಪ್ರ ೇಲು (ಗರೇಟ್ ಫಾದರ್ ಮೊನ್) ಎಂದು ಪ ಜಿಸಲಾಗುತ್ುದ.
ಹರ್ಾಗಳು: ನಿಶಿ ಮೊರು ಪರಮುಖ ಹರ್ಾಗಳನುು ಆಚ್ರಿಸುತಾುರ, ಅವುಗಳೆಂದರ, ರ್ೊರಿ-ರ್ೊಟ್ (ಫರ್ರವರಿ),
ನೆೊಯೇಕ್ುಮ್ (ಫರ್ರವರಿ), ಮತ್ುು ಲಾಂಗಟ (ಏಪ್ರರಲ್).

ಇತಿಹಾಸ, ಕಲೆ ಮತುು ಸಿಂಸೆೃತಿ ಸಿಂಬಿಂಧಿತ ಸುದ್ಧಿಗಳು

BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ಶಿರೇ ಮ್ಾಧವ ಪ್ರರುಮ್ಾಳ್ ದೇವಸಾಾನ

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ಇತುೇಚೆಗ, ಶಿರೇ ಮ್ಾಧವ ಪ್ರರುಮ್ಾಳ್ ದೇವಸಾಾನದಲಿಲ ದೊರತ್ ಶಾಸನಗಳು 1,000 ವಷ್ಟ್ಥಗಳ
ಹಿಂದ ಒಂದು ಪರಮುಖ ರ್ಾಯಪಾರ ಮ್ಾಗಥದ ಅಸ್ವುತ್ಿವನುು ಸೊಚಿಸುತ್ುವೆ, ಇದು ಪಶಿಚಮ ತ್ಮಳುನಾಡಿನ ಕೆೊಂಗು
ಪರದೇಶವನುು ದಕ್ಷಿಣ ಕ್ನಾಥಟಕ್ ಮತ್ುು ಕೆೇರಳದೊಂದ್ಧಗ ಸಂಪಕ್ಸಥಸುತ್ುದ.
ಮ್ಾಧವ ಪ್ರರುಮ್ಾಳ್ ದೇರ್ಾಲಯದ ರ್ಗೆ
 ಇದನುು ಮ್ಾಧವ ಪ್ರರುಮ್ಾಳ್ ಎಂದು ಪ ಜಿಸುವ ಹಿಂದೊ ದೇವರು ವಿಷ್ಟ್ುುವಿಗ ಸಮಪ್ರಥಸಲಾಗಿದ.
 ಇದು ತ್ಮಳುನಾಡಿನ ಚೆನೆುೈನ ಮೈಲಾಪುರದಲಿಲದ.
 ಮೈಲಾಪುರ ಪರದೇಶವು ಹೊಯ್ಳ ರಾಜ್ವಂಶದ ಆಳ್ಳಿಕೆಗ ಒಳಪಟಿಟತ್ು, ವಿಶ್ನೇಷ್ಟ್ರ್ಾಗಿ ರಾಜ್ 3 ನೆೇ ವಿೇರ ರ್ಲಾಲಳನ
ಅಡಿಯಲಿಲ.
 ಹೊಯ್ಳ ಸೈನಯದ ಸೇನಾಪತ 680 ವಷ್ಟ್ಥಗಳ ಹಿಂದ ದಂಡನಾಯಕ್ ಕೆೊೇಟೆಯನುು ನಿಮಥಸ್ವದ. ಕೆೊೇಟೆಯಳಗ
ದಾರವಿಡ ಶ್ನೈಲಿಯ ರ್ಾಸುುಶ್ನೈಲಿಯಲಿಲ ಈ ದೇರ್ಾಲಯವನುು ನಿಮಥಸಲಾಗಿದ.
 ನಂತ್ರ ಈ ಪರದೇಶವನುು ವಿಜ್ಯನಗರ ಸಾಮ್ಾರಜ್ಯ ಮತ್ುು ಟಿಪುಪ ಸುಲಾುನರು ಆಳ್ಳದರು.
 ಈ ದೇರ್ಾಲಯವು ಕ್ಸರ.ಶ 6 ನೆೇ-9 ನೆೇ ಶತ್ಮ್ಾನದ ಹನೆುರಡು ಆಳಾಿರ ಸಂತ್ರಲಿಲ ಮೊದಲ ಮೊವರಲಿಲ ಒರ್ಾರಾದ
ಪ್ರಯಾಳಾಿರ್ ಅವರ ಜ್ನಮಸ್ರ್ಳ ಎಂದು ನಂರ್ಲಾಗಿದ.
 ಈರೊೇಡ್ ಜಿಲೆಲಯ ಭರ್ಾನಿಸಾಗರ ಅಣೆಕ್ಟಿಟನ ನಿೇರಿನಲಿಲ ಹಚಾಚಗಿ ಮುಳುಗಿರುವ ದೇರ್ಾಲಯವು ಅಣೆಕ್ಟಿಟನಲಿಲ
ನಿೇರಿನ ಮಟಟ ಇಳ್ಳಮುಖರ್ಾಗುತುದುಂತೆ ಗೊೇಚ್ರಿಸುತ್ುದ.
ದೇರ್ಾಲಯದ ಶಾಸನ:
 ತ್ುರವಲೊರು ಎಂರ್ ಹಳ್ಳಿಯ ಅಸ್ವುತ್ಿ ಶಾಸನದಲಿಲದ.
 ಈ ಪರದೇಶವು ಮುಖಯರ್ಾದ ರಸುಯಾಗಿ ಕಾಯಥನಿವಥಹಿಸ್ವತ್ು ಮತ್ುು ರ್ಾಯಪಾರಿಗಳು ಭರ್ಾನಿ ನದ್ಧ ಮತ್ುು
ಮೊೇಯರ್ ನದ್ಧಯನುು ದಾಟಿ ಕೆೇರಳದ ವಯನಾಡ್ ಮತ್ುು ಕ್ನಾಥಟಕ್ದ ವಿವಿಧ ಸಾಳಗಳನುು ತ್ಲುಪ್ರದರು.
 1948 ರಲಿಲ ಭರ್ಾನಿಸಾಗರ ಅಣೆಕ್ಟಿಟನ ನಿಮ್ಾಥಣವು ಹತುರದ ನಿರ್ಾಸ್ವಗಳ ಸಾಳಾಂತ್ರಕೊ ಕಾರಣರ್ಾಯತ್ು ಮತ್ುು
1953 ರಲಿಲ ದೇರ್ಾಲಯದ ವಿಗರಹಗಳನುು ಹೊಸ ಸಾಳಗಳ್ಳಗ ಸಾಳಾಂತ್ರಿಸಲಾಯತ್ು.
ಭರ್ಾನಿಸಾಗರ ಅಣೆಕ್ಟುಟ
 ಇದು ಭಾರತ್ದ ತ್ಮಳುನಾಡಿನ ಈರೊೇಡ್ ಜಿಲೆಲಯಲಿಲದ.
  ಭರ್ಾನಿ ನದ್ಧಗ ಅಣೆಕ್ಟಟನುು ನಿಮಥಸಲಾಗಿದ. ಇದು ವಿಶಿದ ಅತದೊಡಡ ಮಣಿುನ ಅಣೆಕ್ಟುಟಗಳಲಿಲ
ಒಂದಾಗಿದ.
 ಭರ್ಾನಿ ನದ್ಧಯು ಪಶಿಚಮ ಘಟಟಗಳ ನಿೇಲಗಿರಿ ರ್ಟಟಗಳಲಿಲ ಹುಟಿಟ ಕೆೇರಳದ ಸೈಲೆಂಟ್ ರ್ಾಯಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರೇಯ
ಉದಾಯನವನವನುು ಪರವೆೇಶಿಸ್ವ ಮತೆು ತ್ಮಳುನಾಡಿನ ಕ್ಡೆಗ ಹರಿಯುತ್ುದ. ಭರ್ಾನಿ ನದ್ಧಯು ಕಾವೆೇರಿ ನದ್ಧಯ
ಮುಖಯ ಉಪನದ್ಧಗಳಲಿಲ ಒಂದಾಗಿದ.
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ಹೊಯ್ಳ ರಾಜ್ವಂಶ
 ಹೊಯ್ಳರು ಕ್ಲಾಯಣ ಅರ್ರ್ಾ ಪಶಿಚಮ
ಚಾಲುಕ್ಯರ ಸಾಮಂತ್ರಾಗಿದುರು.
 ಹೊಯ್ಳ ರಾಜ್ರು 1060 AD ಯಲಿಲ
ಅವರ ರಾಜ್ಧಾನಿಯಾದ
ದಾಿರಸಮುದರದ (ಇಂದ್ಧನ ಹಳೆೇಬಿೇಡು)
ರ್ಾಯುವಯ ರ್ಟಟಗಳ್ಳಂದ ರ್ಂದರು.
 ಹೊಯ್ಳ ರಾಜ್ವಂಶದ ಪರಮುಖ
ಆಡಳ್ಳತ್ಗಾರರು ವಿಷ್ಟ್ುುವಧಥನ, ವಿೇರ
ರ್ಲಾಲಳ II ಮತ್ುು ವಿೇರ ರ್ಲಾಲಳ III.
 ವಿಷ್ಟ್ುುವಧಥನ (ಬಿಟಿಟದೇವ ಎಂದೊ
ಕ್ರಯುತಾುರ) ಹೊಯ್ಳ ರಾಜ್ವಂಶದ
ಶ್ನರೇಷ್ಟ್ಿ ರಾಜ್.
 ಅವರು 11-14 ನೆೇ ಶತ್ಮ್ಾನದ ನಡುವೆ ಕಾವೆೇರಿ ನದ್ಧ ಕ್ಣಿವೆಯಲಿಲ ಕ್ನಾಥಟಕ್ ಮತ್ುು ತ್ಮಳುನಾಡು ರ್ಾಯಪ್ರಸ್ವರುವ
ಪರದೇಶಗಳನುು ಆಳ್ಳದರು.
 ಉತ್ುರಾಧಿಕಾರಿಗಳು: ವಿಜ್ಯನಗರ ಸಾಮ್ಾರಜ್ಯ

ಉದಭವ್ ಯೇಜ್ನೆ

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ರಕ್ಷರ್ಾ ಕ್ಷೆೇತ್ರದಲಿಲ ದೇಶದ ಒಟುಟ ಚಿತ್ರಣ ಹಾಗೊ ಭಾರತೇಯ ಸೇನೆಯ ಶಿರೇಮಂತ್ ಪರಂಪರ,
ಮಹಾಭಾರತ್ ಮಹಾಕಾವಯದ ಯುದಿದ ಸನಿುವೆೇಶಗಳನುು ಉದಭವ್ ಯೇಜ್ನೆಯಡಿ ಭಾರತೇಯ ಸೇನೆಯು
ಪರದಶಿಥಸಲಿದ. ಭಾರತೇಯ ಇತಹಾಸ, ಪರಂಪರಯ ಸಂಭರಮ್ಾಚ್ರಣೆಯನುು ರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಸಂಸೂೃತ, ಗುರುತ್ಿದ
ಭಾಗರ್ಾಗಿ ಇದನುು ಆಚ್ರಿಸಲಾಗುತುದ.
ಮುಖ್ಾಯಂಶಗಳು
 ವಿಷ್ಟ್ಯ: ಭಾರತ್ದ ಭಿನು ಸಂಸೂೃತಯ ಐತಹಾಸ್ವಕ್ ಸಿರೊಪ
 ಉದಭವ್ ಯೇಜ್ನೆಜ್ಗ 2023 ರಲಿಲ ಚಾಲನೆ ನಿೇಡಲಾಗಿತ್ುು.
  ಯೇಜ್ನೆಯಡಿ ವೆೇದ, ಪುರಾಣ, ಉಪನಿಷ್ಟ್ದ್, ಅರ್ಥಶಾಸರ ಗಳ ಆಳರ್ಾದ ಅಧಯಯನ ನಡೆಸಲಿದುು,
ಭಾರತೇಯ ಮತ್ುು ಪಾಶಿಚಮ್ಾತ್ಯ ವಿದಾಿಂಸರ ನಡುವಿನ ಬ ದ್ಧಿಕ್ ಸಮ್ಾನಾಂಶಗಳನುು ದಾಖಲಿಸಲಾಗುವುದು.
 ಸೇನೆಯು ಇದೇ ಸಂದಭಥದಲಿಲ ‘ಪಾರಚಿೇನತೆಯಂದ ಸಾಿತ್ಂತ್ರಯದವರಗ: ಭಾರತೇಯ ಸೇನೆಯ ಪರಿಕ್ರ, ಯುದಿ,
ಕಾಯಥ ತ್ಂತ್ರದ ವಿಕ್ಸನ’ ಕ್ುರಿತ್ು ಪರದಶಥನವನುು ಆಯೇಜಿಸ್ವತ್ುು. ಈ ಪರದಶಥ ನವನುು ನಮಮ ಇತಹಾಸದ
ಜೊತೆಗ ಜಾಗತಕ್ ನೆಲೆಗಟಿಟನಲಿಲ ದೇಶದ ಸಾಾನವನುು ಅರಿತ್ುಕೆೊಳಿಲು ಸಹಕಾರಿಯಾಗಿದ
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ಉದುೇಶ
 ಭವಿಷ್ಟ್ಯದ ಸರ್ಾಲುಗಳನುು ಎದುರಿಸಲು ಸೇನೆಯನುು ಸನುದಿಗೊಳ್ಳಸುವ ಕ್ರಮರ್ಾಗಿ ಸೇನೆಯ ಸಮಕಾಲಿೇನ
ಅಗತ್ಯಗಳು ಹಾಗೊ ಭಾರತೇಯ ಪಾರಚಿೇನ ಕಾಯಥತ್ಂತ್ರವನುು ಒಗೊೆಡಿಸುವುದು(ಆಧುನಿಕ್ ಮಲಿಟರಿಗಾಗಿ
ಪಾರಚಿೇನ ರ್ುದ್ಧಿವಂತಕೆ). ಈ ಮೊಲಕ್ ದೇಶಿೇಯ ಧಮಥ ರ್ೊೇರ್ಧಗ ಉತೆುೇಜ್ನ ನಿೇಡುವುದು ಯೇಜ್ನೆಯ
ಉದುೇಶರ್ಾಗಿದ.
ಭೌಗ ೇಳಿಕ ಮತುು ಪರಿಸರ ಸಿಂಬಿಂಧಿತ ಸುದ್ಧಿಗಳು

ಎವರಸ್ಟ ಸಿಚ್ಛತಾ ಅಭಿಯಾನ

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ಮ್ ಂಟ್ ಎವರಸ್ಟ ಪವಥತ್ ಪರದೇಶದಲಿಲ ಎವರಸ್ಟ ಸಿಚ್ಛತಾ ಅಭಿಯಾನ– 2024 ಅನುು
ನೆೇಪಾಳ ಸೇನೆ ಆರಂಭಿಸ್ವದ.
ಮುಖ್ಾಯಂಶಗಳು
 ಈ ಅಭಿಯಾನಕೊ ನೆೇಪಾಳದ ಅರಣಯ ಮತ್ುು ಪರಿಸರ ಸಚಿರ್ಾಲಯ, ಪರರ್ಾಸೊೇದಯಮ ಇಲಾಖೆ ಮತ್ುು ನೆೇಪಾಳ
ಪವಥತಾರೊೇಹಿಗಳ ಸಂಘಗಳು ನೆರವು ನಿೇಡುತುವೆ.
 ಈ ಸಿಚ್ಛತಾ ಅಭಿಯಾನ 50 ದ್ಧನಗಳವರಗ ನಡೆಯಲಿದ.
 ಈ ತ್ಂಡ ಮ್ ಂಟ್ ಎವರಸ್ಟ, ಮ್ ಂಟ್ ಲೆೊಟೆ್ ಮತ್ುು ಮ್ ಂಟ್ ನಪ್ರಟ್ ಗಳ್ಳಂದ ಕ್ಸವನುು ಸಂಗರಹಿಸ್ವ ತ್ರಲಿದ.
 ನೆೇಪಾಳ ಸೇನೆ 2019 ರಿಂದ ಎವರಸ್ಟ ಪರದೇಶದಲಿಲ ಸಿಚ್ಛತಾ ಅಭಿಯಾನ ನಡೆಸುತುದ. ನೆೇಪಾಳ ಸೇನೆಯ
ನೆೇತ್ೃತ್ಿದಲಿಲ ನಡೆಯುತುರುವ ನಾಲೂನೆೇ ಸಿಚ್ಛತಾ ಅಭಿಯಾನ ಇದಾಗಿದ.
 ಈ ಬಾರಿಯ ಅಭಿಯಾನದ ರ್ಧಯೇಯ ರ್ಾಕ್ಯ: ‘ಕ್ಸ ನಿಮೊಥಲಿಸ್ವ; ಹಿಮ್ಾಲಯ ಉಳ್ಳಸ್ವ’
ಉದುೇಶ
 ಈ ಸಿಚ್ಛತಾ ಅಭಿಯಾನದಡಿ ಎವರಸ್ಟ ಪವಥತ್ದಲಿಲ ಸಂಗರಹಿತ್ರ್ಾಗಿರುವ ಮ್ಾನವ ನಿಮಥತ್ ತಾಯಜ್ಯವನುು
ಸಂಗರಹಿಸ್ವ ವೆೈಜ್ಞಾನಿಕ್ರ್ಾಗಿ ವಿಲೆೇರ್ಾರಿ ಮ್ಾಡಿ ಮ್ಾಲಿನಯ ಮಟಟವನುು ನಿಯಂತರಸುವ ಹಾಗೊ ಹರ್ಾಮ್ಾನ
ರ್ದಲಾವಣೆಗ ಸಂರ್ಂಧಿಸ್ವದ ಸಮಸಯಗಳನುು ಪರಿಹರಿಸುವ ಗುರಿಯನುು ಹೊಂದಲಾಗಿದ.
ಮ್ ಂಟ್ ಎವರಸ್ಟ
 ವಿಶಿದ ಅತ ಎತ್ುರದ ಪವಥತ್ ಮ್ ಂಟ್ ಎವರಸ್ಟ ಸಮುದರ ಮಟಟದ್ಧಂದ 8,848 ಮೇಟರ್ (29,029 ಅಡಿ)
ಎತ್ುರದಲಿಲದ.
  ಮ್ ಂಟ್ ಎವರಸ್ಟ, ನೆೇಪಾಳ ಮತ್ುು ಚಿೇನಾದ ಟಿರ್ಟ್ ಸಾಿಯತ್ು ಪರದೇಶದ ನಡುವಿನ
ಗಡಿಯಲಿಲರುವ ದಕ್ಷಿಣ ಏಷ್ಾಯದ ಗರೇಟ್ ಹಿಮ್ಾಲಯದ ಶಿಖರದಲಿಲರುವ ಪವಥತ್
 ಸಾಮ್ಾನಯರ್ಾಗಿ ಟಿರ್ಟಿಯನ್ ಹಸರು, ಚೆೊಮೊಲುಂಗಾಮ, ಅಂದರ ವಿಶಿದ ದೇವತೆ ಅರ್ರ್ಾ "ಕ್ಣಿವೆಯ ದೇವತೆ".
ಸಾಗರಮ್ಾತಾ ಎಂರ್ ಸಂಸೂೃತ್ ಹಸರು ಅಕ್ಷರಶಃ "ಸಿಗಥದ ಶಿಖರ" ಎಂದರ್ಥ.
 1953 ರಲಿಲ ನೊಯಜಿಲೆಂಡ್ನ ಎಡಮಂಡ್ ಹಿಲರಿ ಮತ್ುು ಶ್ನಪಾಥ ಟೆನಿ್ಂಗ್ ನೆೊೇಗಥ ಎವರಸ್ಟ ಶಿಖರವನುು ಏರಿದ
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ಮೊದಲಿಗರು.
 ಲೆಫಟನೆಂಟ್ ಕ್ನಥಲ್ ಅವತಾರ. ಎಸ್. ಚಿೇಮ್ಾ: ಮ್ ಂಟ್ ಎವರಸ್ಟ ಏರಿದ ಮೊದಲ ಭಾರತೇಯ.
 ರ್ಚೆೇಂದ್ಧರ ಪಾಲ್: ಮ್ ಂಟ್ ಎವರಸ್ಟ ಏರಿದ ಮೊದಲ ಭಾರತೇಯ ಮಹಿಳೆ

ಶಕ್ಟ್ಗಾಮ್ ಕ್ಣಿವೆ

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ಪಾಕ್ಟ ಆಕ್ರಮತ್ ಕಾಶಿಮೇರದ (ಪ್ರಒಕೆ) ಪರಮುಖ ಆಯಕ್ಟಿಟನ ಭಾಗರ್ಾಗಿರುವ ಶಕ್ಟ್ಗಾಮ್
ಕ್ಣಿವೆಯಲಿಲ ಚಿೇನಾ ಕೆೈಗೊಂಡಿರುವ ನಿಮ್ಾಥಣ ಕಾಮಗಾರಿಯು ಕಾನೊನುಬಾಹಿರರ್ಾಗಿದ ಎಂದು ಭಾರತ್ವು ಚಿೇನಾ ರ್ಳ್ಳ
ಪರರ್ಲರ್ಾಗಿ ಪರತಭಟನೆ ನಡೆಸ್ವದ.
ಮುಖ್ಾಯಂಶಗಳು
 ಅಘಿಲ್ ಪಾಸ್ ರ್ಳ್ಳ ಚಿೇನಾದ ರಸು ನಿಮ್ಾಥಣ ಪರಗತಯು, ಸ್ವಯಾಚಿನ್ ಗಲೇಸ್ವಯರ್ ಪರದೇಶದಲಿಲ ಆತ್ಂಕ್ವನುು
ಹಚಿಚಸುತುದ
 ಇತುೇಚಿನ ಉಪಗರಹ ಚಿತ್ರಗಳು ಚಿೇನಾದ ರಸುಯು ಅಘಿಲ್ ಪಾಸ್ ಅನುು ಸಮೇಪ್ರಸುತುರುವುದನುು ತೆೊೇರಿಸ್ವದ,
ಸ್ವಯಾಚಿನ್ ಗಲೇಸ್ವಯರ್ನ ಉತ್ುರ ಭಾಗದ ಕ್ಡೆಗ ನಿಮ್ಾಥಣ ಪುನರಾರಂಭರ್ಾಗಿದ.
ಅಘಿಲ್ ಪಾಸ್:
 ಇದು ಕಾರಕೆೊೇರಂನಲಿಲರುವ ಮ್ ಂಟ್ ಗಾಡಿಿನ್-ಆಸಟನ್ ಪವಥತ್ದ ಉತ್ುರಕೊ ನೆಲೆಗೊಂಡಿದ.
 ಇದು ಲಡಾಖ್ ಅನುು ಚಿೇನಾದ ಕ್ಸ್ನ್ಜಿಯಾಂಗ್ ಪಾರಂತ್ಯದೊಂದ್ಧಗ ಸಂಪಕ್ಸಥಸುತ್ುದ.
 ಚಿೇನಾವು ಸಪ್ರಟಂರ್ರ್ 2017 ಮತ್ುು ಫರ್ರವರಿ 2018 ರ ನಡುವೆ ಸುಮ್ಾರು 5,163 ಚ್ದರ ಕ್ಸಲೆೊೇಮೇಟರ್
ವಿಸ್ವುೇಣಥದ ಶಕ್ಟ್ಗಾಮ್ ಕ್ಣಿವೆಯಲಿಲ ಸುಮ್ಾರು 70 ಕ್ಸಮೇ ಮಟಲ್ ರಸುಯನುು ನಿಮಥಸ್ವದ ಎಂದು
ವರದ್ಧಯಾಗಿದ.
ಶಕ್ಟ್ಗಾಮ್ ಕ್ಣಿವೆಯ ರ್ಗೆ
 ಶಕ್ಟ್ಗಾಮ್ ಕ್ಣಿವೆ, ಟ್ಾರನ್್-ಕಾರಕೆೊೇರಂ ಪರದೇಶರ್ಾಗಿದ, ಇದು ಪಾಕ್ಟ ಆಕ್ರಮತ್ ಕಾಶಿಮೇರದ (PoK)
ಭಾಗರ್ಾಗಿರುವ ಆಯಕ್ಟಿಟನ ಪರಮುಖ ಪರದೇಶರ್ಾಗಿದ. ಇದನುು ಭಾರತ್-ಚಿೇನಾ ಯುದಿದ ಒಂದು ವಷ್ಟ್ಥದ ನಂತ್ರ
1963 ರಲಿಲ ಪಾಕ್ಸಸಾುನವು ಚಿೇನಾಕೊ ಬಿಟುಟಕೆೊಟಿಟತ್ು.
  ಭಾರತ್ದ ನಿಲುವು: ಕ್ಣಿವೆಯು ಭಾರತ್ದ ಭಾಗರ್ಾಗಿದ. 1963ರ ಚಿೇನಾ–ಪಾಕ್ಸಸಾುನ ಗಡಿ
ಒಪಪಂದವನುು ಭಾರತ್ ಎಂದ್ಧಗೊ ಒಪ್ರಪಕೆೊಂಡಿಲಲ. ಈ ಒಪಪಂದದ ಮೊಲಕ್ ಪಾಕ್ಸಸಾುನ ಈ ಪರದೇಶವನುು
ಕಾನೊನುಬಾಹಿರರ್ಾಗಿ ಚಿೇನಾ ದೇಶಕೊ ಬಿಟುಟಕೆೊಡಲು ಪರಯತುಸ್ವದ’ ಎಂದು ಹೇಳ್ಳದ.

ಚಿರತೆ ರ್ಕ್ುೂ
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ಇತುೇಚಿಗ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ಪ್ರಂಚ್ ಹುಲಿ ಸಂರಕ್ಷಿತ್ ಪರದೇಶದಲಿಲ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗ ಚಿರತೆ ರ್ಕ್ುೂ
ಕಾಣಿಸ್ವಕೆೊಂಡಿದ.
ಚಿರತೆ ರ್ಕ್ುೂ ರ್ಗೆ:
 ಇದು ಫಲಿಡೆ ಕ್ುಟುಂರ್ಕೊ ಸೇರಿದ
ಕಾಡಿನಲಿಲ ರ್ಾಸ್ವಸುವ ರ್ಕ್ುೂಗಳ
ಜಾತಯಾಗಿದ.
 ಇದು ಚಿರತೆಯಂತ್ಹ ರ್ಣುವನುು
ಹೊಂದ್ಧದ
 ಎಲಿಲ ಕ್ಂಡುರ್ರುತ್ುವೆ: ಅವು
ಅತ್ಯಂತ್ ರ್ಾಯಪಕ್ರ್ಾಗಿ
ವಿತ್ರಿಸಲಾದ ಏಷ್ಾಯದ ಸಣು
ರ್ಕ್ುೂಗಳಾಗಿವೆ.
 ರಷ್ಾಯದ ಅಮುರ್ ಪರದೇಶದ್ಧಂದ
ಕೆೊರಿಯನ್ ಪಯಾಥಯ ದ್ಧಿೇಪ,
ಚಿೇನಾ, ಇಂಡೆೊೇಚೆೈನಾ,
ಭಾರತೇಯ ಉಪಖಂಡ, ಉತ್ುರ
ಪಾಕ್ಸಸಾುನದ ಪಶಿಚಮಕೊ ಮತ್ುು
ದಕ್ಷಿಣಕೊ ಫಲಿಪ್ರೈನ್್ ಮತ್ುು ಇಂಡೆೊೇನೆೇಷ್ಾಯದ ಸುಂದಾ ದ್ಧಿೇಪಗಳಲಿಲ ರ್ಾಯಪ್ರಸ್ವದ.
ಪ್ರಂಚ್ ಹುಲಿ ಸಂರಕ್ಷಿತ್ ಪರದೇಶ:
 ಇದು ಮಧಯಪರದೇಶದ ಸ್ವಯೇನಿ ಮತ್ುು ಛಂದಾಿರಾ ಜಿಲೆಲಗಳಲಿಲ ಸತ್ುಪರ ರ್ಟಟಗಳ ದಕ್ಷಿಣ ಭಾಗದಲಿಲದ ಮತ್ುು
ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ನಾಗುಪರ ಜಿಲೆಲಯಲಿಲ ಪರತೆಯೇಕ್ ಅಭಯಾರಣಯರ್ಾಗಿ ಮುಂದುವರಿಯುತ್ುದ.
 ಈ ಪರದೇಶದ ಮೊಲಕ್ ಉತ್ುರದ್ಧಂದ ದಕ್ಷಿಣಕೊ ಹರಿಯುವ ಪ್ರಂಚ್ ನದ್ಧಯ ಹಸರನುು ಇಡಲಾಗಿದ.
 ಇದು ಇಂದ್ಧರಾ ಪ್ರರಯದಶಿಥನಿ ಪ್ರಂಚ್ ರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಉದಾಯನವನ, ಪ್ರಂಚ್ ಮೊಗಿಲ ಅಭಯಾರಣಯ ಮತ್ುು ರ್ಫರ್
ಅನುು ಒಳಗೊಂಡಿದ.
 ಮ್ಾಯಮತ್ ಕಾರ್ಥನ್ ಕಾಯಪಚರ್ ಸಾಾವರ

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ಇತುೇಚೆಗ, ರ್ಾತಾವರಣದ್ಧಂದ ಇಂಗಾಲದ ಡೆೈಆಕೆ್ೈಡ್ ಅನುು ತೆಗದುಹಾಕ್ಲು

ವಿನಾಯಸಗೊಳ್ಳಸಲಾದ ವಿಶಿದ ಅತದೊಡಡ ಸ ಲಭಯ ಮ್ಾಯಮತ್ ಕಾರ್ಥನ್ ಕಾಯಪಚರ್ ಸಾಾವರವನುು ಐಸಾಲಯಂಡುಲಿಲ
ಪಾರರಂಭಿಸಲಾಯತ್ು.
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ಮುಖ್ಾಯಂಶಗಳು
 ಈ ಸಾಾವರವು ಸ್ವಿಸ್ ಸಾಟಟ್ಥ-ಅಪ್ ಕ್ಂಪನಿ ಕೆಲೈಮ್ವಕ್ಟ್ಥ ನ ಎರಡನೆೇ ರ್ಾಣಿಜ್ಯ ಇಂಗಾಲ ಕಾಯಪಚರ್ (ಡಿಎಸ್ವ)
ಸ ಲಭಯರ್ಾಗಿದ. 2021 ರಲಿಲ ಪಾರರಂಭರ್ಾದ ಓಕಾಥಕ್ಸೂಂತ್ ದೊಡಡದಾಗಿದ. ಇದನುು ಕ್ೊಡ ಕೆಲೈಮ್ವಕ್ಟ್ಥ
ಕ್ಂಪನಿ ನಿಮಥಸ್ವದ.
 ಈ ಅತಾಯಧುನಿಕ್ ತ್ಂತ್ರಜ್ಞಾನವು ಗಾಳ್ಳಯನುು ಸಳೆಯುತ್ುದ ಮತ್ುು ರಾಸಾಯನಿಕ್ರ್ಾಗಿ ಇಂಗಾಲದ ಡೆೈಆಕೆ್ೈಡ್
ಅನುು ಪರತೆುಯೇಕ್ಸಸ್ವ ನಂತ್ರ ಅದನುು ನೆಲದಡಿಯಲಿಲ ಸಂಗರಹಿಸಲಾಗುತ್ುದ.
 ಸ್ವಿಸ್ ಕ್ಂಪನಿ ಕೆಲೈಮ್ವಕ್ಟ್ಥ, ಐಸ್ಲಾಯಂಡಿಕ್ಟ ಕ್ಂಪನಿ ಕಾಬ್ಥಫಕ್ಟ್ನ ಸಹಭಾಗಿತ್ಿದಲಿಲ, ಸರಹಿಡಿಯಲಾದ
ಇಂಗಾಲವನುು ಭೊಮಯ ಕೆಳಗ ಕ್ಲಾಲಗಿ ಪರಿವತಥಸುವ ಮೊಲಕ್ ಅದನುು ಪರತೆಯೇಕ್ಸಸಲು ಯೇಜಿಸ್ವದ.
ಉದುೇಶ:
 ಕೆಲೈಮ್ವಕ್ಟ್ಥ ತ್ನು ಕಾಯಾಥಚ್ರಣೆಯನುು 2030 ರ ವೆೇಳೆಗ ಮಗಾಟನ್ ಮತ್ುು 2050 ರ ವೆೇಳೆಗ ಗಿಗಾಟನ್
ಇಂಗಾಲವನುು ಸರಹಿಡಿಯುವ ಯೇಜ್ನೆಯನುು ಹಾಕ್ಸಕೆೊಡಿದ
ಮ್ಾಯಮತ್ ರ್ಗೆ:
 ಇದು ಈ ರಿೇತಯ ಅತದೊಡಡ ಕಾರ್ಥನ್ ಡೆೈಆಕೆ್ೈಡ್ ಕಾಯಪಚರ್(ಹಿಡಿದ್ಧಟುಟಕೆೊಳುಿವ) ಮತ್ುು ಶ್ನೇಖರರ್ಾ
ಸ ಲಭಯರ್ಾಗಿದ.
 ಇದು ಐಸಾಲಯಂಡ್ ನ ಸುಪು ಜಾಿಲಾಮುಖಿಯ ಮೇಲೆ ನೆಲೆಗೊಂಡಿದ.
 ಕಾಬಿ್ಥಕ್ಟ್ ಪಾತ್ರ: ಕಾಬಿ್ಥಕ್ಟ್, CO2 ಸಂಗರಹಣೆಯಲಿಲ ಪರಿಣತ ಹೊಂದ್ಧರುವ ಐಸಾಲಯಂಡಿಕ್ಟ ಕ್ಂಪನಿ, CO2
ಅನುು ನಿೇರಿನೆೊಂದ್ಧಗ ರ್ರಸುತ್ುದ ಮತ್ುು ಅದನುು 1,000 ಮೇಟರ್ ಆಳದ ನೆಲದಡಿಯಲಿಲ ಬಿಡಲಾಗುತ್ುದ. CO2
ನೆಲದಡಿಯಲಿಲ ರ್ಸಾಲ್ಟ ರ್ಂಡೆಯಂದ್ಧಗ ರ್ರತ್ು ಮತ್ುು ಖನಿಜಿೇಕ್ರಣ ಪರಕ್ಸರಯ್ದಯ ಮೊಲಕ್ ಸುಮ್ಾರು ಎರಡು
ವಷ್ಟ್ಥಗಳಲಿಲ ಕ್ಲಾಲಗಿ ರ್ದಲಾಗುತ್ುದ.
ಐಸ್ಲಾಯಂಡ್
 ನಾಡಿಥಕ್ಟ ದ್ಧಿೇಪ ರಾಷ್ಟ್ರರ್ಾದ ಐಸ್ಲಾಯಂಡ್ ಜಾಿಲಾಮುಖಿಗಳು, ಗಿೇಸರ್ಗಳು, ಬಿಸ್ವನಿೇರಿನ ರ್ುಗೆಗಳು ಮತ್ುು
ಲಾರ್ಾ ಭೊದೃಶಯದ್ಧಂದ ಕ್ೊಡಿದ.
 ರಾಜ್ಧಾನಿ: ರೇಕಾಜವಿಕ್ಟ
 ಖಂಡ: ಯುರೊೇಪ್
 ಚಾರ್ಹಾರ್ ರ್ಂದರು

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ಚಾರ್ಹಾರ್ ರ್ಂದರನುು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲು ಮತ್ುು ನಿವಥಹಿಸಲು ಭಾರತ್ವು ಇರಾನ್ನೆೊಂದ್ಧಗ

10 ವಷ್ಟ್ಥಗಳ ಒಪಪಂದಕೊ ಇತುೇಚೆಗ ಸಹಿ ಹಾಕ್ಸದ, ಇದು ಉಭಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ನಡುವಿನ ದ್ಧಿಪಕ್ಷಿೇಯ ಸಂರ್ಂಧಗಳಲಿಲ
ಪರಮುಖ ರ್ಳವಣಿಗಯಾಗಿದ.
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ಮುಖ್ಾಯಂಶಗಳು
 ಟೆಹಾರನ್ನಲಿಲ ಇಂಡಿಯಾ ಪ್ರ ೇಟ್್ಥ ಗೊಲೇರ್ಲ್ ಲಿಮಟೆಡ್ (IPGL) ಮತ್ುು ಪ್ರ ೇಟ್್ಥ & ಮ್ಾಯರಿಟೆೈಮ್
ಆಗಥನೆೈಸೇಶನ್ ಆಫ್ ಇರಾನ್ (PMO) ಒಪಪಂದಕೊ ಸಹಿ ಹಾಕ್ಸದವು
 ಇಂಡಿಯಾ ಪ್ರ ೇಟ್್ಥ ಗೊಲೇರ್ಲ್ ಚ್ರ್ಹಾರ್ ಫರೇ ಝೊೇನ್ (IPGCFZ), ಸಕಾಥರಿ-ಚಾಲಿತ್ ಇಂಡಿಯಾ
ಗೊಲೇರ್ಲ್ ಪ್ರ ೇಟ್್ಥ ಲಿಮಟೆಡ್ (IGPL) ನ ಅಂಗಸಂಸಾಯಾಗಿದುು, ಪರಸುುತ್ ಚಾರ್ಹಾರ್ ರ್ಂದರಿನಲಿಲ
ಶಾಹಿದ್ ರ್ಹಶಿು ಟಮಥನಲ್ ಅನುು ನಿವಥಹಿಸುತ್ುದ.
ಚಾರ್ಹಾರ್ ರ್ಂದರಿನ ರ್ಗೆ:
 ಇದು ಇರಾನ್ನ ಸ್ವಸಾುನ್-ರ್ಲೊಚಿಸಾುನ್ ಪಾರಂತ್ಯದಲಿಲರುವ ಆಳರ್ಾದ ನಿೇರಿನ ರ್ಂದರು.
 ಇದು ಇರಾನ್ನ ಸ್ವಸಾುನ್-ರ್ಲೊಚಿಸಾುನ್ ಪಾರಂತ್ಯದ ಮಕಾರನ್ ಕ್ರಾವಳ್ಳಯಲಿಲದ.
 ಇದು ಓಮನ್ ಕೆೊಲಿಲಯ ಪಕ್ೂದಲಿಲದ ಮತ್ುು ಹಾಮುಥಜ್ ಜ್ಲಸಂಧಿಯಲಿಲದ.
 ಇದು ಹಿಂದೊ ಮಹಾಸಾಗರಕೊ ನೆೇರ ಪರವೆೇಶವನುು ಹೊಂದ್ಧರುವ ಏಕೆೈಕ್ ಇರಾನಿನ ರ್ಂದರು ಆಗಿದ
 ಶಾಹಿದ್ ಕ್ಲಂತ್ರಿ ಮತ್ುು ಶಾಹಿದ್ ರ್ಹಷ್ಟ್ಟ ಎಂರ್ ಎರಡು ಪರತೆಯೇಕ್ ರ್ಂದರುಗಳನುು ಒಳಗೊಂಡಿದ.
 ಇದು ಅಫಾಾನಿಸಾುನ, ಪಾಕ್ಸಸಾುನ ಮತ್ುು ಭಾರತ್ದಂತ್ಹ ದೇಶಗಳ್ಳಗ ಭ ಗೊೇಳ್ಳಕ್ ಸಾಮೇಪಯರ್ಾಗಿದ, ಜೊತೆಗ
ರ್ಳೆಯುತುರುವ ಅಂತ್ರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಉತ್ುರ-ದಕ್ಷಿಣ ಸಾರಿಗ ಕಾರಿಡಾರ್ (INSTC) ನಲಿಲ ಪರಮುಖ ಸಾರಿಗ
ಕೆೇಂದರರ್ಾಗಿದ.
 INSTC ಎಂರ್ುದು ಹಿಂದೊ ಮಹಾಸಾಗರ ಮತ್ುು ಪಷ್ಟ್ಥಯನ್ ಕೆೊಲಿಲಯಂದ ಇರಾನ್ ಮೊಲಕ್ ಕಾಯಸ್ವಪಯನ್
ಸಮುದರಕೊ ಮತ್ುು ರಷ್ಾಯದ ಸೇಂಟ್ ಪ್ರೇಟಸಾಥಗ್ಥ ಮೊಲಕ್ ಉತ್ುರ ಯುರೊೇಪ್ರೆ ಸಂಪಕ್ಸಥಸುವ ರ್ಹು-ಮ್ಾದರಿ
ಸಾರಿಗ ಮ್ಾಗಥರ್ಾಗಿದ.
ಚಾರ್ಹಾರ್ ಯೇಜ್ನೆ:
 ಮೇ 2016 ರಲಿಲ, ಭಾರತ್ವು ಇರಾನ್ ಮತ್ುು ಅಫಾಾನಿಸಾುನದೊಂದ್ಧಗ ಚಾರ್ಹಾರ್ ನಲಿಲರುವ ಶಾಹಿದ್ ರ್ಹಶಿು
ಟಮಥನಲ್ ಅನುು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲು ತರಪಕ್ಷಿೇಯ ಒಪಪಂದಕೊ ಸಹಿ ಹಾಕ್ಸತ್ು.
 ಇದು ಭಾರತ್ದ ಮೊದಲ ವಿದೇಶಿ ರ್ಂದರು ಯೇಜ್ನೆಯಾಗಿದ.
 ಚಾರ್ಹಾರ್ನಲಿಲ ಅಂತ್ರರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಸಾರಿಗ ಮತ್ುು ಸಾರಿಗ ಕಾರಿಡಾರ್ ಅನುು ಸಾಾಪ್ರಸುವ ಗುರಿಯನುು
ಹೊಂದ್ಧದ.
 ಚಾರ್ಹಾರ್ ರ್ಂದರಿನ ನಿಮ್ಾಥಣ ಮತ್ುು ಚ್ರ್ಹಾರ್ ರ್ಂದರಿನಿಂದ ಜ್ಹೇದನ್ಗ ರೈಲು ಮ್ಾಗಥದ ನಿಮ್ಾಥಣವು ಈ
ಯೇಜ್ನೆಯ ಪರಮುಖ ಮುಖ್ಾಯಂಶಗಳಾಗಿವೆ.
  ಇದಲಲದ, ರ್ಂದರು ಭಾರತ್, ಇರಾನ್ ಮತ್ುು ಅಫಾಾನಿಸಾುನದ ನಡುವಿನ ಸಾರಿಗ ರ್ಾಯಪಾರದ
ಕೆೇಂದರರ್ಾಗಿ ಕಾಯಥನಿವಥಹಿಸುತ್ುದ ಮತ್ುು ಚಿೇನಾದ ಮೊಲಕ್ ಹಾದುಹೊೇಗುವ ಸಾಂಪರದಾಯಕ್ ಸ್ವಲ್ೂ ರಸುಗ
ಪಯಾಥಯ ಮ್ಾಗಥವನುು ಒದಗಿಸುತ್ುದ.

ಓಲಿಯಾಂಡರ್ ಹೊವುಗಳು
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ಆಕ್ಸ್ವಮಕ್ರ್ಾಗಿ ವಿಷ್ಟ್ಪ ರಿತ್ ಓಲಿಯಾಂಡರ್ ಎಲೆಗಳನುು ಜ್ಗಿಯುವುದರಿಂದ ಮಹಿಳೆಯರ್ಾರು

ಸಾವನುಪ್ರಪದ ನಂತ್ರ ಕೆೇರಳದ ಎರಡು ದೇರ್ಾಲಯದ ಮಂಡಳ್ಳಗಳು ದೇರ್ಾಲಯಗಳಲಿಲ ಓಲಿಯಾಂಡರ್ ಹೊವುಗಳ
ರ್ಳಕೆಯನುು ನಿಷೇಧಿಸ್ವದ.
ಮುಖ್ಾಯಂಶಗಳು
 ಅರಳ್ಳ, ನೆರಿಯಮ್ ಓಲಿಯಾಂಡರ್, ಕ್ಣಗಿಲೆ, ರೊೇಸಾೇ ಎಂದೊ ಕ್ರಯಲಪಡುವ ಓಲಿಯಾಂಡರ್
ಪರಪಂಚ್ದಾದಯಂತ್ ಉಷ್ಟ್ುವಲಯದ, ಉಪ್ರ ೇಷ್ಟ್ುವಲಯದ ಮತ್ುು ಸಮಶಿೇತೆೊೇಷ್ಟ್ು ಪರದೇಶಗಳಲಿಲ ಕ್ಂಡುರ್ರುವ
ರ್ಾಯಪಕ್ರ್ಾಗಿ ರ್ಳೆಯುವ ಸಸಯರ್ಾಗಿದ.
 ರ್ರವನುು ತ್ಡೆದುಕೆೊಳುಿವ ಸಾಮರ್ಯಥಕಾೂಗಿ ಇದು ಜ್ನಪ್ರರಯರ್ಾಗಿದ ಮತ್ುು ಇದನುು ಸಾಮ್ಾನಯರ್ಾಗಿ ಭೊದೃಶಯ
ಮತ್ುು ಅಲಂಕಾರಿಕ್ ಉದುೇಶಗಳ್ಳಗಾಗಿ ರ್ಳಸಲಾಗುತ್ುದ.
ಸಾಂಪರದಾಯಕ್ ಔಷ್ಟ್ಧರ್ಾಗಿ ಓಲಿಯಾಂಡರ್:
 ಆಯುವೆೇಥದವು ಕ್ುಷ್ಟ್ಿರೊೇಗ ಸೇರಿದಂತೆ ದ್ಧೇಘಥಕಾಲದ ಮತ್ುು ಹಠ್ಮ್ಾರಿ ಚ್ಮಥದ ಕಾಯಲೆಗಳ್ಳಗ ಚಿಕ್ಸತೆ್ ನಿೇಡಲು
ಇದನುು ಶಿಫಾರಸು ಮ್ಾಡುತ್ುದ.
 ಭಾವಪರಕಾಶ (ಆಯುವೆೇಥದದ ಒಂದು ಪರಸ್ವದಿ ಗರಂರ್) ಇದನುು ವಿಷ್ಟ್ಕಾರಿ ಸಸಯವೆಂದು ಉಲೆಲೇಖಿಸ್ವದ ಮತ್ುು
ಸೊೇಂಕ್ಸತ್ ಗಾಯಗಳು, ಚ್ಮಥ ರೊೇಗಗಳು, ಸೊಕ್ಷಮಜಿೇವಿಗಳು ಮತ್ುು ಪರಾವಲಂಬಿಗಳು ಮತ್ುು ತ್ುರಿಕೆಗಳ
ಚಿಕ್ಸತೆ್ಯಲಿಲ ಇದರ ರ್ಳಕೆಯನುು ಶಿಫಾರಸು ಮ್ಾಡಿದ.
 ಓಲಿಯಾಂಡಿರನ್, ಫ ೇಲಿನಿನ್ ಮತ್ುು ಡಿಜಿಟ್ಾಕ್ಸ್ಜನಿನ್ ಸೇರಿದಂತೆ ಕಾಡಿಥಯಾಕ್ಟ ಗಲೈಕೆೊೇಸೈಡ್ (ಒಂದು ರಿೇತಯ
ರಾಸಾಯನಿಕ್ಗಳನುು) ಹೊಂದ್ಧರುತ್ುದ.
 ಓಲಿಯಾಂಡರ್ ವಿಷ್ಟ್ತ್ಿದ ಲಕ್ಷಣಗಳು
ರ್ಾಕ್ರಿಕೆ, ಅತಸಾರ, ರ್ಾಂತ, ದದುುಗಳು, ಗೊಂದಲ, ತ್ಲೆತರುಗುವಿಕೆ, ಅನಿಯಮತ್ ಹೃದಯ ರ್ಡಿತ್, ನಿಧಾನ ಹೃದಯ
ರ್ಡಿತ್ ಮತ್ುು ವಿಪರಿೇತ್ ಸಂದಭಥಗಳಲಿಲ ಸಾವು ಸಂಭವಿಸುತ್ುದ.
 ಹಿಂಡೆೊೇನ್ ನದ್ಧಯ ಮ್ಾಲಿನಯ

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಹಸ್ವರು ನಾಯಯಮಂಡಳ್ಳ (NGT) ಇತುೇಚೆಗ ಉತ್ುರ ಪರದೇಶ ಮ್ಾಲಿನಯ ನಿಯಂತ್ರಣ
ಮಂಡಳ್ಳಗ (UPPCB) ಹಿಂಡೆೊೇನ್ ನದ್ಧಯ ಮ್ಾಲಿನಯದ ಕ್ುರಿತ್ು ಹಚ್ುಚವರಿ ವರದ್ಧಯನುು ಎರಡು ರ್ಾರಗಳಲಿಲ
ಸಲಿಲಸುವಂತೆ ಕೆೇಳ್ಳದುು, ಮುಖಯ ಕಾಯಥದಶಿಥ ನೆೇತ್ೃತ್ಿದ ಸಮತಯನುು ರಚಿಸುವಂತೆ ನಾಯಯಮಂಡಳ್ಳ ಸೊಚಿಸ್ವದ.
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ಮುಖ್ಾಯಂಶಗಳು
 ನಗರ, ಕ್ೃಷ್ಟ್ ಮತ್ುು ಕೆೈಗಾರಿಕಾ ತಾಯಜ್ಯವನುು ಅದರ ನಿೇರಿನಲಿಲ ಸಾಕ್ಷ್ಟ್ುಟ ಸಂಸೂರಣೆ ಮ್ಾಡದ ಬಿಡುಗಡೆ
ಮ್ಾಡಲಾಗುತುರುವ ಕಾರಣ, ಹಿಂಡನ್ ಈಗ ಗಂಗಾ ಜ್ಲಾನಯನ ಪರದೇಶದಲಿಲ ಅತ್ಯಂತ್ ಕ್ಲುಷ್ಟ್ತ್ ಪರದೇಶರ್ಾಗಿದ.
 2015 ರಲಿಲ, ಕೆೇಂದರ ಮ್ಾಲಿನಯ ನಿಯಂತ್ರಣ ಮಂಡಳ್ಳ (CPCB) ಹಿಂಡನ್ನ ಮ್ಾಲಿನಯದ ಮಟಟವು ತ್ುಂಬಾ
ತೇವರರ್ಾಗಿದ ಎಂದು ಹೇಳ್ಳದ, ಅದನುು 'ಸತ್ು ನದ್ಧ' ಮತ್ುು ನದ್ಧಯ ಹಲರ್ಾರು ಭಾಗಗಳಲಿಲ ಸಾುನ ಮ್ಾಡಲು ಸಹ
'ಅಯೇಗಯ' ಎಂದು ಘೊೇಷ್ಟ್ಸಲಾಯತ್ು.
ಹಿಂಡನ್ ನದ್ಧ
 ಇದು ಯಮುನಾ ನದ್ಧಯ ಉಪನದ್ಧಯಾಗಿದ ಮತ್ುು ಇದು ಪಾರರ್ಮಕ್ರ್ಾಗಿ ಮಳೆಯಾಶಿರತ್ ನದ್ಧಯಾಗಿದ.
 ಇದು ಉತ್ುರ ಪರದೇಶದ ಸಹರಾನ್ಪುರ ಜಿಲೆಲಯ ಶಿರ್ಾಲಿಕ್ಟ ಶ್ನರೇಣಿಗಳಲಿಲ ಉಗಮ ಹೊಂದುತ್ುದ.
 ಇದು ನೆೊೇಯಾಡದಲಿಲ ಯಮುನಾ ನದ್ಧಗ ಸೇರುವ ಮೊದಲು ಪಶಿಚಮ ಉತ್ುರ ಪರದೇಶದ ಕೆೈಗಾರಿಕಾ ವಲಯದಲಿಲ
400 ಕ್ಸಲೆೊೇಮೇಟರ್ಗಳವರಗ ಹರಿಯುತ್ುದ.
 ಉಪನದ್ಧಗಳು: ಕಾಳ್ಳ (ಪಶಿಚಮ) ನದ್ಧ ಮತ್ುು ಕ್ೃಷ್ಟ್ು ನದ್ಧಗಳು ಹಿಂಡನ್ ನದ್ಧಯ ಮುಖಯ ಉಪನದ್ಧಗಳಾಗಿವೆ.

ವೆನೆಜ್ುವೆಲಾ ಹಿಮನದ್ಧಗಳನುು ಕ್ಳೆದುಕೆೊಂಡ ಮೊದಲ ರಾಷ್ಟ್ರ

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ವೆನೆಜ್ುವೆಲಾ ಆಧುನಿಕ್ ಕಾಲದಲಿಲ ತ್ನು ಎಲಾಲ ಹಿಮನದ್ಧಗಳನುು ಸಂಪ ಣಥರ್ಾಗಿ ಕ್ಳೆದುಕೆೊಂಡ
ಮೊದಲ ರಾಷ್ಟ್ರವೆಂದು ಭಾವಿಸಲಾಗಿದ. ಇದನುು ಇಂಟನಾಯಥಷ್ಟ್ನಲ್ ಕ್ರಯೇಸ್ವಪಯರ್ ಕೆಲೈಮೇಟ್ ಇನಿಶಿಯ್ದೇಟಿವ್
(ICCI), ವೆೈಜ್ಞಾನಿಕ್ ವಕಾಲತ್ುು ಸಂಸಾ ವರದ್ಧ ಮ್ಾಡಿದ
ಮುಖ್ಾಯಂಶಗಳು
 ದಕ್ಷಿಣ ಅಮರಿಕಾದ ರಾಷ್ಟ್ರದ ಉಳ್ಳದ್ಧರುವ ಏಕೆೈಕ್ ಹಿಮನದ್ಧ - ಆಂಡಿಸ್ನಲಿಲರುವ ಹಂರ್ೊೇಲ್ಟ ಅರ್ರ್ಾ ಲಾ
ಕ್ರೊೇನಾ - "ಹಿಮನದ್ಧ ಎಂದು ವಗಿೇಥಕ್ರಿಸಲು ತ್ುಂಬಾ ಚಿಕ್ೂದಾಗಿದ". ಆದುರಿಂದ, ಹಿಮನದ್ಧಯನುು ಹಿಮದ
ಪರದೇಶವೆಂದು ಮರುವಗಿೇಥಕ್ರಿಸಲಾಗಿದ.
 ಇತುೇಚಿನ ಅಧಯಯನಗಳು ಹಂರ್ೊೇಲ್ಟ ಹಿಮನದ್ಧಯು 2 ಹಕೆಟೇರ್ಗಿಂತ್ಲೊ ಕ್ಡಿಮ ಪರದೇಶಕೊ ಕ್ುಗಿೆದ ಎಂದು
ಕ್ಂಡುಹಿಡಿದ್ಧದ. ಆದುರಿಂದ, ಅದರ ವಗಿೇಥಕ್ರಣವನುು ಹಿಮನದ್ಧಯಂದ ಹಿಮದ ಪರದೇಶಕೊ
ಕೆಳಮಟಟಕ್ಸೂಳ್ಳಸಲಾಯತ್ು, ಏಕೆಂದರ US ಭೊವೆೈಜ್ಞಾನಿಕ್ ಸಮೇಕ್ಷೆಯು ಹಿಮನದ್ಧಗ ಸಾಮ್ಾನಯರ್ಾಗಿ
ಅಂಗಿೇಕ್ರಿಸಲಪಟಟ ಮ್ಾಗಥಸೊಚಿಯು ಸುಮ್ಾರು 10 ಹಕೆಟೇರ್ ಆಗಿದ.
  ದೇಶವು ಸ್ವಯ್ದರಾ ನೆರ್ಾಡಾ ಡಿ ಮರಿಡಾ ಪವಥತ್ ಶ್ನರೇಣಿಯಲಿಲ 6 ಹಿಮನದ್ಧಗಳ್ಳಗ ನೆಲೆಯಾಗಿದ.
ಹಂರ್ೊೇಲ್ಟ ಅನುು ಬಿಟುಟ ಉಳ್ಳದ ಐದು ಹಿಮನದ್ಧಗಳು 2011 ರ ವೆೇಳೆಗ ಕ್ಣಮರಯಾಗಿದುವು.
 ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳ ಪರಕಾರ, ಇಂಡೆೊೇನೆೇಷ್ಾಯ, ಮಕ್ಸ್ಕೆೊ ಮತ್ುು ಸೊಲವೆೇನಿಯಾ ಹಿಮನದ್ಧಗಳನುು
ಕ್ಳೆದುಕೆೊಳುಿವುದರಲಿಲ ನಂತ್ರದ ಸಾಾನದಲಿಲವೆ, ಏಕೆಂದರ ಕ್ಳೆದರಡು ವಷ್ಟ್ಥಗಳ್ಳಂದ ಜ್ಗತ್ುು ದಾಖಲೆಯ
ತಾಪಮ್ಾನವನುು ಅನುಭವಿಸ್ವದ.
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

 ಹಚ್ುಚತುರುವ ಹರ್ಾಮ್ಾನ ರ್ದಲಾವಣೆ ಮತ್ುು ಇತುೇಚಿನ ಎಲ್ ನಿನೆೊ ಹರ್ಾಮ್ಾನ ವಿದಯಮ್ಾನವು ಬಿಸ್ವಯಾದ
ತಾಪಮ್ಾನಕೊ ಕಾರಣರ್ಾಗುತ್ುದ, ಇದು ಉಷ್ಟ್ುವಲಯದ ಹಿಮನದ್ಧಗಳ ನಾಶವನುು ವೆೇಗಗೊಳ್ಳಸರ್ಹುದು.
ವೆನೆಜ್ುವೆಲಾ ರ್ಗೆ:
 ಇದು ದಕ್ಷಿಣ ಅಮರಿಕಾದ ಉತ್ುರ ಕ್ರಾವಳ್ಳಯಲಿಲದ.
 ಇದು ಒಟುಟ 916,445 ಚ್.ಕ್ಸಮೇ (353,841 ಚ್ದರ ಮೈಲಿ) ವಿಸ್ವುೇಣಥವನುು ಹೊಂದ್ಧದ.
 ಗಡಿಗಳು: ಇದು ಉತ್ುರಕೊ ಕೆರಿಬಿಯನ್ ಸಮುದರ ಮತ್ುು ಅಟ್ಾಲಂಟಿಕ್ಟ ಸಾಗರ, ಪ ವಥಕೊ ಗಯಾನಾ, ದಕ್ಷಿಣಕೊ
ರ್ರಜಿಲ್ ಮತ್ುು ನೆೈಋತ್ಯ ಮತ್ುು ಪಶಿಚಮಕೊ ಕೆೊಲಂಬಿಯಾದ್ಧಂದ ಸುತ್ುುವರಿದ್ಧದ.
 ರಾಜ್ಧಾನಿ: ಕಾಯರಕಾಸ್
 ಪರಮುಖ ನದ್ಧಗಳು:
 ರಿಯ ನಿೇಗೊರ (ಕೆೊಲಂಬಿಯಾ ಮತ್ುು ರ್ರಜಿಲ್ನೆೊಂದ್ಧಗ ಹಂಚಿಕೆೊಳಿಲಾಗಿದ): 2,250 ಕ್ಸ.ಮೇ. ಇದು
ಅಮಜಾನ್ ನದ್ಧಯ ಪರಮುಖ ಉಪನದ್ಧಯಾಗಿದ.
 ಒರಿನೆೊಕೆೊ (ಕೆೊಲಂಬಿಯಾದೊಂದ್ಧಗ ಹಂಚಿಕೆೊಳಿಲಾಗಿದ): 2,101 ಕ್ಸ.ಮೇ. ಇದು ಪರಾನಾ ಮತ್ುು
ಅಮಜಾನ್ ನಂತ್ರ ದಕ್ಷಿಣ ಅಮರಿಕಾದಲಿಲ ಮೊರನೆೇ ಅತ ಉದುದ ನದ್ಧಯಾಗಿದ.
 ಸಂಪನೊಮಲಗಳು: ವೆನೆಜ್ುವೆಲಾವು ವಿಶಿದ ಅತದೊಡಡ ತೆೈಲ ನಿಕ್ಷೆೇಪಗಳ್ಳಗ ನೆಲೆಯಾಗಿದ ಮತ್ುು ರ್ೃಹತ್
ಪರಮ್ಾಣದ ಕ್ಲಿಲದುಲು, ಕ್ಬಿಾಣದ ಅದ್ಧರು, ಬಾಕೆ್ೈಟ್ ಮತ್ುು ಚಿನುವನುು ಹೊಂದ್ಧದ.
 ಭಾಷಗಳು: ಸಾಪಯನಿಷ್ (ಅಧಿಕ್ೃತ್) 98.2%, ಸಾಳ್ಳೇಯ 1.3%, ಪ್ರ ೇಚ್ುಥಗಿೇಸ್
 ಕ್ರನಿ್: ವೆನೆಜ್ುವೆಲಾದ ರ್ೊಲಿವರ್

ಸರಿಸಾೂ ಮೇಸಲು ಪರದೇಶ ನಿರ್ಾಥಯಕ್ ಹುಲಿ ಆರ್ಾಸಸಾಾನ

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ಇತುೇಚೆಗ, ಸರಿಸಾೂ ಮೇಸಲು ಪರದೇಶದ ನಿರ್ಾಥಯಕ್ ಹುಲಿ ಆರ್ಾಸಸಾಾನದ (CTH) 1-
ಕ್ಸಲೆೊೇಮೇಟರ್ ಪರಿಧಿಯಲಿಲ ಕಾಯಥನಿವಥಹಿಸುತುರುವ 68 ಗಣಿಗಳನುು ಮುಚ್ುಚವಂತೆ ಸುಪ್ರರೇಂ ಕೆೊೇಟ್ಥ
ರಾಜ್ಸಾಾನ ಸಕಾಥರಕೊ ಆದೇಶಿಸ್ವದ.
ನಿರ್ಾಥಯಕ್ ಹುಲಿ ಆರ್ಾಸಸಾಾನದ ರ್ಗೆ:
 ಇದನುು ಹುಲಿ ಸಂರಕ್ಷಿತ್ ಪರದೇಶದ ಪರಮುಖ ಪರದೇಶಗಳು ಎಂದೊ ಕ್ರಯಲಾಗುತ್ುದ-ವನಯಜಿೇವಿ ಸಂರಕ್ಷರ್ಾ
ಕಾಯದ (WLPA), 1972 ರ ಅಡಿಯಲಿಲ ಗುರುತಸಲಾಗಿದ.
  ಇವುಗಳು ವೆೈಜ್ಞಾನಿಕ್ ಪುರಾವೆಗಳನುು ಆಧರಿಸ್ವವೆ, "ಅಂತ್ಹ ಪರದೇಶಗಳು ಪರಿಶಿಷ್ಟ್ಟ ಪಂಗಡಗಳ ಅರ್ರ್ಾ
ಇತ್ರ ಅರಣಯರ್ಾಸ್ವಗಳ ಹಕ್ುೂಗಳ್ಳಗ ಧಕೊಯಾಗದಂತೆ ಹುಲಿ ಸಂರಕ್ಷಣೆಯ ಉದುೇಶಕಾೂಗಿ ಉಲಲಂಘನೆಯಾಗದಂತೆ
ಇರಿಸರ್ೇಕಾಗುತ್ುದ".
 CTH ನ ಅಧಿಸೊಚ್ನೆಯನುು ರಾಜ್ಯ ಸಕಾಥರವು ಉದುೇಶಕಾೂಗಿ ರಚಿಸಲಾದ ತ್ಜ್ಞರ ಸಮತಯಂದ್ಧಗ
ಸಮ್ಾಲೆೊೇಚಿಸ್ವ ಮ್ಾಡಲಾಗುತ್ುದ.
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ಸರಿಸಾೂ ಟೆೈಗರ್ ರಿಸವ್ಥ ರ್ಗೆ ಪರಮುಖ ಸಂಗತಗಳು

 ಇದು ರಾಜ್ಸಾಾನದ ಅಲಾಿರ್ ಜಿಲೆಲಯಲಿಲದ. ಇದು ಅರಾವಳ್ಳ ರ್ಟಟಗಳಲಿಲ ನೆಲೆಸ್ವದ.
 ಇಲಿಲ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಸಾಳಾಂತ್ರಿಸ್ವದ ಹುಲಿಗಳನುು ಪಡೆದ ವಿಶಿದ ಮೊದಲ ಮೇಸಲು ಪರದೇಶರ್ಾಗಿದ.
 ಇದು ಹಳೆಯ ದೇರ್ಾಲಯಗಳು, ಅರಮನೆಗಳು ಮತ್ುು ಸರೊೇವರಗಳಾದ ಪಾಂಡು ಪ್ರ ೇಲ್, ಭಂಗರ್ ಕೆೊೇಟೆ,
ಅಜ್ರ್ೆಢ, ಪರತಾಪಗಢ, ಸ್ವಲಿಸರ್ಹಥ ಸರೊೇವರ ಮತ್ುು ಜೈ ಸಮಂದ್ ಸರೊೇವರಗಳ್ಳಗ ಸಹ ಪರಸ್ವದಿರ್ಾಗಿದ
 ಸಸಯವಗಥ: ಸರಿಸಾೂದ ಸಸಯವಗಥವು ಉತ್ುರ ಉಷ್ಟ್ುವಲಯದ ಒಣ ಎಲೆಯುದುರುವ ಕಾಡುಗಳು ಮತ್ುು ಉತ್ುರ
ಉಷ್ಟ್ುವಲಯದ ಮುಳ್ಳಿನ ಅರಣಯವನುು ಹೊಂದ್ಧದ.
 ಚಿರತೆ, ಸಾಂಬಾರ್, ಚಿತಾಲ್ ಮತ್ುು ನಿೇಲಗಾಯ್ ಮುಂತಾದ ಕಾಡು ಪಾರಣಿಗಳು ಕ್ಂಡುರ್ರುತ್ುವೆ

ರಮಲ್ ಚ್ಂಡಮ್ಾರುತ್

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ರ್ಂಗಾಳಕೆೊಲಿಲಯಲಿಲ ಚ್ಂಡಮ್ಾರುತ್ವು ಸೃಷ್ಟ್ಟಯಾಗುತುದುು ಮೇ 26 ವೆೇಳೆಗ ತೇವರ

ಚ್ಂಡಮ್ಾರುತ್ರ್ಾಗಿ ಪಶಿಚಮ ರ್ಂಗಾಳ ಕ್ರಾವಳ್ಳ ಮತ್ುು ಬಾಂಗಾಲದೇಶದ ಕ್ರಾವಳ್ಳಗ ಅಪಪಳ್ಳಸುವ ಸಾಧಯತೆಯದ ಎಂದು
ಭಾರತೇಯ ಹರ್ಾಮ್ಾನ ಇಲಾಖೆ (IMD) ತಳ್ಳಸ್ವದ.
ಮುಖ್ಾಯಂಶಗಳು
 ಪರಸಕ್ು ಸಾಲಿನ (2024 ರ) ಮುಂಗಾರು ಪ ವಥದಲಿಲ ರ್ಂಗಾಳ ಕೆೊಲಿಲಯಲಿಲ ಸೃಷ್ಟ್ಟಯಾದ ಮೊದಲ
ಚ್ಂಡಮ್ಾರುತ್ ಇದಾಗಿದುು, ಇದಕೊ ‘ರಮಲ್’ ಎಂದು ಹಸರಿಸಲಾಗಿದ.
 ಹಸರಿಸುವಿಕೆ: ಉಷ್ಟ್ುವಲಯದ ಚ್ಂಡಮ್ಾರುತ್ಗಳ ಪಟಿಟಯಲಿಲ 'ರಮಲ್' ಎಂರ್ ಹಸರನುು ಒಮ್ಾನ್ ನಿೇಡಿದ.
 ಅರೇಬಿಕ್ಟ ಭಾಷಯಲಿಲ 'ರಮಲ್' ಎಂದರ 'ಮರಳು'.
 ಇದರ ಪರಿರ್ಾಮ ಪಶಿಚಮ ರ್ಂಗಾಳದ ಕ್ರಾವಳ್ಳ ಜಿಲೆಲಗಳಾದ ಉತ್ುರ 24 ಪರಗಣ, ದಕ್ಷಿಣ 24 ಪರಗಣ ಮತ್ುು
ಪುಬಾಥ ಮೇದ್ಧಪುರ ಜಿಲೆಲಗಳಲಿಲ ಸಾಧಾರಣ ಮಳೆಯಾಗುವ ಸಾಧಯತೆಯದ.
 ರ್ಂಗಾಳಕೆೊಲಿಲಯಲಿಲ ಒತ್ುಡದ ತ್ಗಿೆದ ಪರಿರ್ಾಮ ರ್ಾಯುಭಾರ ಕ್ುಸ್ವತ್ರ್ಾಗುವ ಸಾಧಯತೆಯದ. ಪ ವಥ -ಮಧಯ
ರ್ಂಗಾಳ ಕೆೊಲಿಲಯ ಮೇಲೆ ಚ್ಂಡಮ್ಾರುತ್ರ್ಾಗಿ ಪರಿಣಮಸುವ ಸಾಧಯತೆಯದ.
ನಿಮಗಿದು ತಳ್ಳದ್ಧರಲಿ
 ರ್ಂಗಾಳ ಕೆೊಲಿಲಯು, ಅರಬಿಾ ಸಮುದರಕ್ಸೂಂತ್ ಸುಮ್ಾರು 4:1 ರ ಅನುಪಾತ್ದಲಿಲ ಹಚ್ುಚ ಚ್ಂಡಮ್ಾರುತ್ಗಳನುು
ಅನುಭವಿಸುತ್ುದ. ಆದರ 2022 ರ ಅಧಯಯನ ಪರಕಾರ ಅರಬಿಾ ಸಮುದರದಲಿಲ ಚ್ಂಡಮ್ಾರುತ್ಗಳ
 ಸೃಷ್ಟ್ಟಯಾಗುವಿಕೆಯು 2001-2019 ರಿಂದ 52% ರಷ್ಟ್ುಟ ಹಚಾಚಗಿದ, ಆದರ ರ್ಂಗಾಳ
ಕೆೊಲಿಲಯಲಿಲ ಸಿಲಪ ಕ್ಡಿಮಯಾಗಿದ.
 ರ್ಂಗಾಳ ಕೆೊಲಿಲ ತ್ುಲನಾತ್ಮಕ್ರ್ಾಗಿ ಅರಬಿಾ ಸಮುದರಕ್ಸೂಂತ್ ಕ್ಡಿಮ ಆಳರ್ಾಗಿದ. ರ್ಂಗಾಳ ಕೆೊಲಿಲಯ ದೊಡಡ
ಮೇಲೆಮೈ ವಿಸ್ವುೇಣಥವು ಹಚಿಚನ ಆವಿಯಾಗುವಿಕೆಗ ಕಾರಣರ್ಾಗುವ ವೆೇಗರ್ಾದ ತಾಪನವನುು ಅನುಮತಸುತ್ುದ.
ಅಸ್ವಾರತೆಯನುು ಉಂಟುಮ್ಾಡುವ ಪರದೇಶದಲಿಲ ಹಚಿಚನ ಒತ್ುಡದ ವಲಯವನುು ರೊಪ್ರಸುತ್ುದ. ಈ ಎಲಾಲ
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ಅಂಶಗಳು ಚ್ಂಡಮ್ಾರುತ್ ರಚ್ನೆಗ ಸೊಕ್ುರ್ಾಗಿವೆ.

 ಅರಬಿಾ ಸಮುದರ ಹಚಿಚನ ಲವರ್ಾಂಶ, ಕ್ಡಿಮ ಸಮುದರದ ಮೇಲೆಮೈ ತಾಪಮ್ಾನ ಮತ್ುು ಅನನುಕ್ೊಲರ್ಾದ ಗಾಳ್ಳ
ವಯವಸಾಗಳ್ಳಂದಾಗಿ ಸಾಂಪರದಾಯಕ್ರ್ಾಗಿ ಕ್ಡಿಮ ಚ್ಂಡಮ್ಾರುತ್ಗಳನುು ಕ್ಂಡಿದ.

ತ್ಡೆೊೇಬಾ ಅಂಧಾರಿ ಮೇಸಲು ಪರದೇಶ

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ಚ್ಂದಾರಪುರ ಜಿಲೆಲಯ ತ್ಡೆೊೇಬಾ ಅಂಧಾರಿ ಹುಲಿ ಸಂರಕ್ಷಿತ್ ಪರದೇಶದಲಿಲ
(ಟಿಎಟಿಆರ್) ಇತುೇಚೆಗ ನಡೆಸ್ವದ 'ರ್ಾಟಹೊೇಥಲ್ ಅನಿಮಲ್ ಸವೆೇಥ'ಯಲಿಲ 55 ಹುಲಿಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಒಟುಟ 5,069
ಕಾಡು ಪಾರಣಿಗಳು ಪತೆುಯಾಗಿವೆ.
ಮುಖ್ಾಯಂಶಗಳು
 'ನಿಸಗಾಥನುಭವ-2024' ಎಂರ್ ಸಮೇಕ್ಷೆಯನುು ಆಯೇಜಿಸಲಾಗಿತ್ುು. ಅರಣಯ ಇಲಾಖೆ ಸ್ವರ್ಾಂದ್ಧಯಲಲದ 160
ನಿಸಗಥ ಪ್ರರೇಮಗಳು ಈ ಸಮೇಕ್ಷೆಯಲಿಲ ಪಾಲೆೊೆಂಡಿದುರು.
 ಕೆೊೇರ್ ಮತ್ುು ರ್ಫರ್ ವಲಯಗಳಲಿಲ 55 ಹುಲಿಗಳು, 17 ಚಿರತೆಗಳು, 86 ಕಾಡು ನಾಯಗಳು, 65 ಕ್ರಡಿಗಳು,
1,458 ಜಿಂ ಕೆಗಳು, 488 ಕ್ಡವೆ ಮತ್ುು 559 ಕಾಡುಕೆೊೇ ಣಗಳು ಪತೆುಯಾಗಿವೆ
ತ್ಡೆೊೇಬಾ-ಅಂಧರಿ ಹುಲಿ ಸಂರಕ್ಷಿತ್ ಪರದೇಶ (TATR):
 ಇದು ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ಅತ ದೊಡಡ ಮತ್ುು ಹಳೆಯ ಹುಲಿ ಸಂರಕ್ಷಿತ್ ಪರದೇಶರ್ಾಗಿದ .
 "ತ್ಡೆೊೇಬಾ" ಎಂರ್ ಹಸರಿನ ಮೊಲವು "ತ್ಡೆೊೇಬಾ " ಅರ್ರ್ಾ "ತ್ರು" ದೇವರ ಹಸರಿನೆೊಂದ್ಧಗ ನೆಲೆಗೊಂಡಿದ, "
ಅಂಧಾರಿ" ಎಂರ್ುದು ಕಾಡಿನ ಮೊಲಕ್ ಹರಿಯುವ ಅಂಧಾರಿ ನದ್ಧಯನುು ಸೊಚಿಸುತ್ುದ .
 ಮೇಸಲು ಪರದೇಶದ ಒಟುಟ ವಿಸ್ವುೇಣಥ 625.4 ಚ್.ಕ್ಸ.ಮೇ. ಇದು 116.55 ಚ್ದರ ಕ್ಸಮೇ ರ್ಾಯಪ್ರುಯ ತ್ಡೆೊೇಬಾ
ರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಉದಾಯನವನ ಮತ್ುು 508.85 ಚ್ದರ ಕ್ಸಮೇ ರ್ಾಯಪ್ರುಯ ಅಂಧಾರಿ ವನಯಜಿೇವಿ ಅಭಯಾರಣಯವನುು
ಒಳಗೊಂಡಿದ.
 ಮೇಸಲು ಪರದೇಶದಲಿಲ ಎರಡು ಸರೊೇವರಗಳು ಮತ್ುು ಒಂದು ಜ್ಲಮ್ಾಗಥವಿದ, ತ್ಡೆೊೇಬಾ ಸರೊೇವರ, ಕೆೊೇಲಾ್
ಸರೊೇವರ ಮತ್ುು ತ್ಡೆೊೇಬಾ ನದ್ಧ.
 ಓಡೆೊೇಕಾಲಡಿಯಮ್ ಸಹಾಯದ್ಧರಕ್ಮ್ ಪಾಚಿ ಪರಭೇದ

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ಪತ್ುನಂತಟಟದ ಕಾಯಥೊೇಲಿಕೆೇಟ್ ಕಾಲೆೇಜಿನ ಸಸಯಶಾಸರ ವಿಭಾಗದ ಸಸಯಶಾಸರಜ್ಞರ ಗುಂಪು

ಇತುೇಚೆಗ, ಕೆೊಲಲಂನ ಪಶಿಚಮ ಘಟಟಗಳ ಕ್ುಂಭವುರುಟಿಟ ಪರದೇಶದ ನೆೈಸಗಿಥಕ್ ಕಾಡುಗಳಲಿಲ ಓಡೆೊೇಕಾಲಡಿಯಮ್
ಸಹಾಯದ್ಧರಕ್ಂ ಎಂರ್ ಹೊಸ ಪಾಚಿ(ಆಲೆೆ) ಪರಭೇದವನುು ಕ್ಂಡುಹಿಡಿದ್ಧದ.
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ಮುಖ್ಾಯಂಶಗಳು
 'ಸಹಾಯದ್ಧರಕ್ಂ' ಎಂರ್ ಹಸರು ಪಶಿಚಮ ಘಟಟಗಳನುು ಸೊಚಿಸುತ್ುದ, ಇದನುು ಸಹಾಯದ್ಧರ ಎಂದೊ ಕ್ರಯುತಾುರ.
 ಇದು ಸಸಯ ವೆೈವಿಧಯತೆಯಂದ ಸಮೃದಿರ್ಾಗಿದ ಮತ್ುು ಭೊಮಯ ಮೈಕೆೊರೇಅಲೆೆೇಗಳ ರ್ಳವಣಿಗಗ ಸೊಕ್ುರ್ಾದ
ಪರಿಸ್ವಾತಗಳನುು ಒದಗಿಸುತ್ುದ.
 ಕೆೇರಳದಲಿಲ ಓಡೆೊೇಕಾಲಡಿಯಮ್ ವಗಥದ ಜಾತಯಂದು ದಾಖಲಾಗಿರುವುದು ಇದೇ ಮೊದಲು.
ಇದು ಡೆೈಯೇಸ್ವಯಸ್ (ಗಂಡು ಮತ್ುು ಹಣುು)
 ಭೊಮಯ ಮೇಲೆ ಕ್ಂಡುರ್ರುತ್ುವೆ
 ಹಸ್ವರು ರ್ಣುದಾಗಿರುತ್ುದ ಆದರ ಅದು ದೊಡಡದಾದಂತೆ ಹಳದ್ಧ-ಹಸ್ವರು ರ್ಣುಕೊ ತರುಗುತ್ುದ
 ಒದುಯಾದ ಮಣಿುನಲಿಲ ಉದುನೆಯ ಎಳೆಗಳ ತೆಳುರ್ಾದ ಚಾಪ್ರಯಂತೆ ಪಾಚಿ ಕ್ಂಡುರ್ಂದ್ಧದ.
 ಅದರ ಸಮೃದಿ ರ್ಳವಣಿಗಗ ಮಳೆಯ ರ್ಾತಾವರಣದ ಅಗತ್ಯವಿದ
ಸಂಭಾವಯ ಪಾರಯೇಗಿಕ್ ಅನಿಯಕೆಗಳು:
ಔಷ್ಟ್ಧ, ಕ್ೃಷ್ಟ್ ಮತ್ುು ನೆೈಸಗಿಥಕ್ ವಣಥದರವಯದ ಉತಾಪದನೆಯಲಿಲ, ಅಸಾಟಕಾ್ಂರ್ಥನ್.
ಪಾಚಿಗಳು ಪರಿಸರ ವಯವಸಾಗಳಲಿಲ ಮಹತ್ಿದ ಪಾತ್ರವನುು ವಹಿಸುತ್ುವೆ ಮತ್ುು ಹಚಿಚನ ಮ್ ಲಯದ ಉತ್ಪನುಗಳ್ಳಂದ
ತಾಯಜ್ಯನಿೇರಿನ ಸಂಸೂರಣೆಯವರಗ ವಿಶಿ ಮ್ಾರುಕ್ಟೆಟಯಲಿಲ ಅಗಾಧರ್ಾದ ಆರ್ಥಥಕ್ ಪಾರಮುಖಯತೆಯನುು ಹೊಂದ್ಧವೆ.

ಪಪುರ್ಾ ನೊಯ ಗಿನಿಯಾ ಭೊಕ್ುಸ್ವತ್

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ಪಪುರ್ಾ ನೊಯಗಿನಿಯಾದಲಿಲ ಇತುೇಚಿಗ ಸಂಭವಿಸ್ವದ ಭಿೇಕ್ರ ಭೊಕ್ುಸ್ವತ್ದಲಿಲ 2 ಸಾವಿರಕ್ೊೂ ಅಧಿಕ್
ಮಂದ್ಧ ಸಾವನುಪ್ರಪದುು, ಸಾವಿರಾರು ಮಂದ್ಧ ನಿರಾಶಿರತ್ರಾಗಿದಾುರ.
ಮುಖ್ಾಯಂಶಗಳು
 ಭಾರತ್-ಪ್ರಸ್ವಫಕ್ಟ ದ್ಧಿೇಪಗಳ ಸಹಕಾರದ ವೆೇದ್ಧಕೆ (ಎಫ್ಐಪ್ರಐಸ್ವ) ಅಡಿಯಲಿಲ ನಿಕ್ಟ ಸುೇಹಿತ್ ಮತ್ುು ಪಾಲುದಾರ
ರಾಷ್ಟ್ರರ್ಾಗಿ ಭಾರತ್ ಪಪುರ್ಾ ನೊಯಗಿನಿಯಾದ ಜ್ನರೊಂದ್ಧಗ ಒಗೆಟಿಟನ ಸೊಚ್ಕ್ರ್ಾಗಿ ತ್ತ್ ಕ್ಷಣದ ಪರಿಹಾರರ್ಾಗಿ 1
ಮಲಿಯನ್ ಡಾಲರ್ ಹಣವನುು ನಿೇಡುವುದಾಗಿ ಘೊೇಷ್ಟ್ಣೆ ಮ್ಾಡಿದ.
 ಪಪುರ್ಾ ನೊಯಗಿನಿಯಾದ ಎಂಗಾ ಪಾರಂತ್ಯದ ಯಂರ್ಲಿಯ ಕ ಕ್ಲಂ ಗಾರಮದಲಿಲ ಭೊಕ್ುಸ್ವತ್ ಸಂಭವಿಸ್ವದ.
ಭೊಕ್ುಸ್ವತ್ಕೊ ಕಾರಣ: ರ್ಾರಗಟಟಲೆ ಭಾರಿ ಮಳೆ ಮತ್ುು ಪರದೇಶದಲಿಲನ ಇತ್ರ ಆದರಥ ಪರಿಸ್ವಾತಗಳು
ಈ ಸಮಯದಲಿಲ ನೆಲವು ಸಾಕ್ಷ್ಟ್ುಟ ಅಸ್ವಾರರ್ಾಗಿದ ಮತ್ುು ಇದು ಮತ್ುಷ್ಟ್ುಟ ಭೊಕ್ುಸ್ವತ್ವನುು ಪರಚೆೊೇದ್ಧಸುವ
ಅಪಾಯದಲಿಲದ.
 ಪಪುರ್ಾ ನೊಯಗಿನಿಯಾ
 ಇದು ನೆೈಋತ್ಯ ಪ್ರಸ್ವಫಕ್ಟನಲಿಲರುವ ದ್ಧಿೇಪ ರಾಷ್ಟ್ರರ್ಾಗಿದ.
 ಇದು ನೊಯ ಗಿನಿಯಾದ ಪ ರ್ಾಥಧಥವನುು (ವಿಶಿದ ಎರಡನೆೇ ಅತದೊಡಡ ದ್ಧಿೇಪ) ಮತ್ುು ಅನೆೇಕ್ ಸಣು
ಕ್ಡಲಾಚೆಯ ದ್ಧಿೇಪಗಳನುು ಒಳಗೊಂಡಿದ.
 ಗಡಿ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು: ಪಶಿಚಮಕೊ ಇಂಡೆೊೇನೆೇಷ್ಾಯ, ದಕ್ಷಿಣಕೊ ಆಸರೇಲಿಯಾ ಮತ್ುು ಆಗುೇಯಕೊ ಸೊಲೆೊಮನ್
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ದ್ಧಿೇಪಗಳ್ಳವೆ.
 ರಾಜ್ಧಾನಿ: ಪ್ರ ೇಟ್ಥ ಮೊರಸ್ವಾ
 ಇದು ಮುಖಯರ್ಾಗಿ ಪವಥತ್ಮಯರ್ಾಗಿದ ಆದರ ದಕ್ಷಿಣ ನೊಯಗಿನಿಯಾದಲಿಲ ತ್ಗುೆ ಪರದೇಶವನುು ಹೊಂದ್ಧದ.
 ಭಾಷ: ಇಂಗಿಲಷ್, ಸಕಾಥರ ಮತ್ುು ರ್ಾಣಿಜ್ಯದ ಮುಖಯ ಭಾಷಯಾಗಿದ. ಹಚಿಚನ ದೈನಂದ್ಧನ ಸಂದಭಥಗಳಲಿಲ,
ಹಚ್ುಚ ರ್ಾಯಪಕ್ರ್ಾಗಿ ಮ್ಾತ್ನಾಡುವ ಭಾಷ ಟೆೊೇಕ್ಟ ಪ್ರಸ್ವನ್ ಆಗಿದ.
 ಸಕಾಥರ: ಪಾಪುವ ನೊಯ ಗಿನಿಯಾ ಡಿಸಂರ್ರ್ 1, 1973 ರಂದು ಸಿಯಂ-ಆಡಳ್ಳತ್ರ್ಾಯತ್ು ಮತ್ುು ಸಪ್ರಟಂರ್ರ್ 16,
1975 ರಂದು ಸಾಿತ್ಂತ್ರಯವನುು ಸಾಧಿಸ್ವತ್ು.
 ದೇಶವು ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ್ ರಾಜ್ಪರಭುತ್ಿ ಮತ್ುು ಕಾಮನ್ವೆಲ್ುನ ಸದಸಯ ರಾಷ್ಟ್ರರ್ಾಗಿದ.
 ಗವನಥರ್-ಜ್ನರಲ್ ಆಗಿ ಪರತನಿಧಿಸುವ ಬಿರಟಿಷ್ ದೊರ (ಪರಸುುತ್ 'ಕ್ಸಂಗ್ ಚಾಲ್್ಥ III') ರಾಷ್ಟ್ರದ
ಮುಖಯಸಾರಾಗಿದಾುರ ಮತ್ುು ಪರಧಾನ ಮಂತರ ಸಕಾಥರದ ಮುಖಯಸಾರಾಗಿದಾುರ.
ಆರ್ಥಾಕ ಸುದ್ಧಿಗಳು

ಆರ್ಬಿಐ ನ ಹಚ್ುಚವರಿ ಆದಾಯ

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ಭಾರತೇಯ ರಿಸವ್ಥ ಬಾಯಂಕ್ಟ (ಆರ್ಬಿಐ) ನಿರಿೇಕ್ಷೆಗೊ ಮೇರಿ ಆದಾಯ ಗಳ್ಳಸ್ವದ ಹಿನೆುಲೆಯಲಿಲ
ಅದರ ಲಾಭಾಂಶವನುು ಕೆೇಂದರ ಸಕಾಥರಕೊ ಭಾರಿೇ ಪರಮ್ಾಣದಲಿಲ ನಿೇಡಲು ಮುಂದಾಗಿದ. 2023-24 ನೆೇ ಸಾಲಿಗ 2.11
ಲಕ್ಷ ಕೆೊೇಟಿ ರೊಪಾಯ ಡಿವಿಡೆಂಡ್ ಅನುು ಕೆೇಂದರ ಸಕಾಥರಕೊ ಪಾವತಸಲು ಅನುಮೊೇದನೆ ನಿೇಡಿದ.
ಮುಖ್ಾಯಂಶಗಳು
 ಗವನಥರ್ ಶಕ್ಸುಕಾಂತ್ ದಾಸ್ ಅವರ ಅಧಯಕ್ಷತೆಯಲಿಲ ನಡೆದ ಭಾರತೇಯ ರಿಸವ್ಥ ಬಾಯಂಕ್ಟನ ಕೆೇಂದ್ಧರೇಯ ನಿದೇಥಶಕ್ರ
ಮಂಡಳ್ಳಯ 608ನೆೇ ಸಭಯಲಿಲ ಈ ನಿಧಾಥರ ಕೆೈಗೊಳಿಲಾಗಿದ. ಇಷ್ಟ್ುಟ ಮೊತ್ುವನುು ಆರ್ ಐ ಹಿಂದಂದೊ
ಡಿವಿಡೆಂಡ್ ರೊಪದಲಿಲ ನಿೇಡಿದು ನಿದಶಥನ ಇಲಲ.
 ಲಾಭಾಂಶಗಳ ಹಂಚಿಕೆಯನುು RBI ಹೇಗ ನಿಧಥರಿಸುತ್ುದ: ಹಚ್ುಚವರಿ ಲೆಕಾೂಚಾರವು ಬಿಮಲ್ ಜ್ಲನ್ ಸಮತಯು
ಶಿಫಾರಸು ಮ್ಾಡಿದ ಆರ್ಥಥಕ್ ರ್ಂಡರ್ಾಳ ಚ ಕ್ಟಟನುು (ECF) ಆಧರಿಸ್ವದ, ಇದು RBI ತ್ನು ಬಾಯಲೆನ್್ ಶಿೇಟ್ನ
5.5% ಮತ್ುು 6.5% ನಡುವೆ ಅನಿಶಿಚತ್ ಅಪಾಯದ ರ್ಫರ್ (CRB) ಅನುು ನಿವಥಹಿಸಲು ಸಲಹ ನಿೇಡಿತ್ು.
 ರಿಸವ್ಥ ಬಾಯಂಕ್ಟ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ ಆಕ್ಟಟ, 1934 ರ ಸಕ್ಷನ್ 47 ರ ಪರಕಾರ, RBI ತ್ನು ಹಚ್ುಚವರಿ
ಆದಾಯ(Surplus), ಅಂದರ ಅದರ ವೆಚ್ಚಕ್ಸೂಂತ್ ಹಚಿಚನ ಆದಾಯವನುು ಸಕಾಥರಕೊ ವಗಾಥಯಸುತ್ುದ.
 RBI ಯ ಹಚ್ುಚವರಿ ಆದಾಯ ಹಚಾಚಗಲು ಕಾರಣಗಳು:
 ಮ್ಾಚ್ಥ 2024 ರ ಹೊತುಗ, RBI USD 646 ಶತ್ಕೆೊೇಟಿ ವಿದೇಶಿ ವಿನಿಮಯ ಮೇಸಲುಗಳನುು ಹೊಂದ್ಧದುು,
USD 409 ಶತ್ಕೆೊೇಟಿಯನುು ಉನುತ್-ಶ್ನರೇಣಿಯ ಸಾವಥಭ ಮ ಭದರತೆಗಳಲಿಲ ಇರಿಸಲಾಗಿದ.
 FY23 (USD 213 bn) ಗ ಹೊೇಲಿಸ್ವದರ RBI ಯ ಒಟುಟ ಡಾಲರ್ ಮ್ಾರಾಟವು FY24 (USD 153bn)
ನಲಿಲ ಕ್ಡಿಮಯಾಗಿದ.
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

 FY23 ಗ ಹೊೇಲಿಸ್ವದರ FY24 ರಲಿಲ ಕ್ಡಿಮ ಡಾಲರ್ ಮ್ಾರಾಟದ ಹೊರತಾಗಿಯೊ, ವಿದೇಶಿ ಕ್ರನಿ್ ಆಸ್ವುಗಳ
RBI ನಿವಥಹಣೆಯು ಹಚಿಚನ ಆದಾಯವನುು ಮುಂದುವರಸ್ವದ.
 ಲಿಕ್ಸಿಡಿಟಿ ಅಡಜಸ್ಟಮಂಟ್ ಫಸ್ವಲಿಟಿ (LAF) ಕಾಯಾಥಚ್ರಣೆಗಳ್ಳಂದ ರ್ಂದ ಆದಾಯವ ಒಟ್ಾಟರ ಹಚ್ುಚವರಿಗ
ಕೆೊಡುಗ ನಿೇಡಿದ.
RBI ನ ಆದಾಯದ ಮೊಲ
 ವಿದೇಶಿೇ ಕ್ರನ್್ ಮ್ಾರಾಟದ್ಧಂದ ರ್ರುವ ಲಾಭ
 ಕ್ಮಷ್ಟ್ಥಯಲ್ ಬಾಯಂಕ್ಟ, ಹಣಕಾಸು ಸಂಸಾಗಳ್ಳಗ ಆರ್ ಬಿಐ ರಪ್ರ ೇ ದರದಲಿಲ ಸಾಲ ನಿೇಡುತ್ುದ. ಅದರಿಂದ ರ್ರುವ
ರ್ಡಿಡ.
 ರುಪ್ರೇ ಸಕ್ೊಯರಿಟಿೇಸ್ಗಳ ಮೊಲಕ್ ರ್ರುವ ರ್ಡಿಡ
 ವಿದೇಶಿ ಕ್ರನಿ್ ಅಸಟ್್ ಅರ್ರ್ಾ ವಿದೇಶಿ ಕ್ರನಿ್ಗಳ್ಳಂದ ರ್ರುವ ರ್ಡಿಡ
 ಎಲ್ಎಎಫ್ ಮತ್ುು ಎಂಎಸ್ಎಫ್ ಮೊಲಕ್ ರ್ಡಿಡ
RBI ನ ನಿವಥಹರ್ಾ ವೆಚ್ಚಗಳು
 ಠೇವಣಿ ಮತ್ುು ಸಾಲಗಳ ಮೇಲೆ ಪಾವತಸ್ವದ ರ್ಡಿಡ
 ಕ್ರನಿ್ ಹಂಚಿಕೆಯ ವೆಚ್ಚಗಳು
 ಆಕ್ಸ್ವಮಕ್ಗಳು ಮತ್ುು ಮೇಸಲುಗಳನುು ಒದಗಿಸುವುದು
Surplus = ಒಟುಟ ಆದಾಯದ್ಧಂದ ಪಡೆದ ನಿವಿಳ ಆದಾಯ (ಆದಾಯ ಮೊಲಗಳು) ದ್ಧಂದ ಹಣಕಾಸ್ವನ ಸ್ವಾರತೆ ಮತ್ುು
ತ್ುತ್ುಥ ಪರಿಸ್ವಾತಗಳ್ಳಗಾಗಿ ಮೇಸಲು ನಿಧಿಗಳು ಮತ್ುು ಆಕ್ಸ್ವಮಕ್ (ಸ್ವಎಫ್)ಗ ಮ್ಾಡಲಾದ ನಿರ್ಂಧನೆಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ
ವೆಚ್ಚಗಳನುು ಕ್ಡಿತ್ಗೊಳ್ಳಸುವ ಮೊಲಕ್ ಹಚ್ುಚವರಿ(Surplus)ಯನುು ನಿಧಥರಿಸಲಾಗುತ್ುದ.
ಬಿಮಲ್ ಜ್ಲನ್ ಸಮತಯ ಶಿಫಾರಸುಗಳು
 ಪರಸುುತ್ ಆರ್ಥಥಕ್ ರ್ಂಡರ್ಾಳ ಚ ಕ್ಟಟನುು (ECF) ಪರಿಶಿೇಲಿಸಲು, ಹಣಕಾಸು ಸಚಿರ್ಾಲಯವು ಜಾಗತಕ್
ಅಭಾಯಸಗಳನುು ಅನುಸರಿಸಲು ಕೆೇಂದರ ಬಾಯಂಕ್ಟ ಅನುು ಹೇಳ್ಳದ ನಂತ್ರ 2018 ರಲಿಲ ಆರ್ಬಿಐ ನ ಮ್ಾಜಿ ಗವನಥರ್
ಡಾ ಬಿಮಲ್ ಜ್ಲನ್ ಅವರ ಅಧಯಕ್ಷತೆಯಲಿಲ ಆರು ಸದಸಯರ ಸಮತಯನುು ಆರ್ಬಿಐ ರಚಿಸ್ವತ್ು.
ನಿಮಗಿದು ತಳ್ಳದ್ಧರಲಿ: RBI ಆದಾಯವು 17.04% ರಷ್ಟ್ುಟ ಏರಿಕೆಯಾಗಿದ, ಆದರ ವೆಚ್ಚವು 56.30% ರಷ್ಟ್ುಟ
ಕ್ಡಿಮಯಾಗಿದ. ಪರಿರ್ಾಮರ್ಾಗಿ, ಆರ್ಬಿಐನ ಹಚ್ುಚವರಿ 141.23% ರಷ್ಟ್ುಟ ಹಚಿಚ 2.11 ಲಕ್ಷ ಕೆೊೇಟಿ ರೊ.ಗ
ಕೆೇಂದರಕೊ ವಗಾಥಯಸಲಾಯತ್ು.
 'ಕ್ಚ್ ನ ಅಜ್ರಖ್'

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ಇತುೇಚೆಗ, ಪ್ರೇಟೆಂಟ್ಗಳು, ವಿನಾಯಸಗಳು ಮತ್ುು ಟೆರೇಡ್ಮ್ಾಕ್ಟಥಗಳ ನಿಯಂತ್ರಕ್ ಜ್ನರಲ್

(CGPDTM) ಗುಜ್ರಾತ್ನ ಕ್ಚ್ನ ಪರದೇಶದ 'ಕ್ಚ್ ಅಜ್ರಖ್' ನ ಸಾಂಪರದಾಯಕ್ ಕ್ರಕ್ುಶಲಕೊ ಭ ಗೊೇಳ್ಳಕ್ ಸೊಚ್ಕ್
(GI) ಪರಮ್ಾಣಪತ್ರವನುು ನಿೇಡಿದ.
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ಅಜ್ರಖ್
 ಅಜ್ರಖ್ ಒಂದು ಜ್ವಳ್ಳ ಕ್ರಕ್ುಶಲರ್ಾಗಿದ ವಿಶ್ನೇಷ್ಟ್ರ್ಾಗಿ ಸ್ವಂಧ್, ಬಾಮಥರ್ ಮತ್ುು ಕ್ಚ್ ಪರದೇಶಗಳಲಿಲ ರ್ಾಯಪ್ರಸ್ವದ.
 ಅಜ್ರಖ್ನ ಕ್ಲೆಯು ಸಂಸೂರಿಸ್ವದ ಹತು ರ್ಟೆಟಯ ಮೇಲೆ ಹಾಯಂಡ್-ಬಾಲಕ್ಟ ಪ್ರರಂಟಿಂಗ್ನ ಒಂದು ವಿಧಾನರ್ಾಗಿದ,
 ಅಜ್ರಖ್ ಅಂದರ ಇಂಡಿಗೊ, ನಿೇಲಿ ರ್ಣುವನುು ಪರರ್ಲರ್ಾದ ರ್ಣುರ್ಾಗಿ ಹಚಾಚಗಿ ರ್ಳಸಲಾಗುವ ಪರಸ್ವದಿ
ಕ್ರಕ್ುಶಲರ್ಾಗಿದ.
 ಅಜ್ರಖ್ ಮುದರಣಗಳು ಸಾಂಪರದಾಯಕ್ರ್ಾಗಿ ಮೊರು ರ್ಣುಗಳನುು ಒಳಗೊಂಡಿವೆ: ಆಕಾಶವನುು ಸೊಚಿಸುವ ನಿೇಲಿ
ರ್ಣು, ಭೊಮ ಮತ್ುು ರ್ಂಕ್ಸಯನುು ಸೊಚಿಸುವ ಕೆಂಪು ರ್ಣು ಮತ್ುು ನಕ್ಷತ್ರಗಳನುು ಸೊಚಿಸುವ ಬಿಳ್ಳ ರ್ಣು.
 ತ್ರಕಾರಿ ಮತ್ುು ಖನಿಜ್ಗಳ್ಳಂದ ತ್ಯಾರಿಸ್ವದ ಗಳನುು ರ್ಳಕೆ ಮ್ಾಡಲಾಗುತ್ುದ
 ಈ ಕ್ರಕ್ುಶಲತೆಯನುು 400 ವಷ್ಟ್ಥಗಳ ಹಿಂದ ಸ್ವಂಧ್ ಮುಸ್ವಲಮರು ಈ ಪರದೇಶಕೊ ಪರಿಚ್ಯಸ್ವದರು.
 ಅಲೆಮ್ಾರಿ ಪಶುಪಾಲಕ್ ಮತ್ುು ಕ್ೃಷ್ಟ್ ಸಮುದಾಯಗಳಾದ ರಾರ್ರಿಸ್, ಮ್ಾಲಾಿರಿಗಳು ಮತ್ುು ಅಹಿರ್ಗಳು ಅಜಾರಖ್
ಮುದ್ಧರತ್ ರ್ಟೆಟಯನುು ಪ್ರೇಟ, ಲುಂಗಿ ಅರ್ರ್ಾ ಸೊಟೇಲ್ಗಳಾಗಿ ಧರಿಸುತಾುರ.
ಹಾಯಂಡ್ ಬಾಲಕ್ಟ ಮುದರಣ: ಇದು ಮರದ ತ್ುಂಡುಗಳ ಮೇಲೆ ಮ್ಾದರಿ ಅರ್ರ್ಾ ವಿನಾಯಸವನುು ಕೆತ್ುುವುದು, ಈ
ತ್ುಂಡನುು ಶಾಯ ಅರ್ರ್ಾ ರ್ಣುದಲಿಲ ಅಡಿಡ ನಂತ್ರ ಅದನುು ರ್ಟೆಟಯ ಮೇಲೆ ಮುದ್ಧರಸುವುದು.
ಪ್ರೇಟೆಂಟ್ಗಳು, ವಿನಾಯಸಗಳು ಮತ್ುು ಟೆರೇಡ್ ಮ್ಾಕ್ಟಥಗಳ ನಿಯಂತ್ರಕ್ ಜ್ನರಲ್ ಕ್ಛೇರಿ(CGPDTM)
 ಸಾಮ್ಾನಯರ್ಾಗಿ ಭಾರತೇಯ ಪ್ರೇಟೆಂಟ್ ಕ್ಚೆೇರಿ ಎಂದು ಕ್ರಯುತಾುರ
 ಭಾರತ್ ಸಕಾಥರದ ರ್ಾಣಿಜ್ಯ ಮತ್ುು ಕೆೈಗಾರಿಕೆ ಸಚಿರ್ಾಲಯದ, ಉದಯಮ ಮತ್ುು ಆಂತ್ರಿಕ್ ರ್ಾಯಪಾರದ ಉತೆುೇಜ್ನ
ಇಲಾಖೆಯ ಅಡಿಯಲಿಲ ಒಂದು ಸಂಸಾಯಾಗಿದ
 ಇದು ಪ್ರೇಟೆಂಟ್ಗಳು, ವಿನಾಯಸಗಳು ಮತ್ುು ಟೆರೇಡ್ ಮ್ಾಕ್ಟಥಗಳ ಭಾರತೇಯ ಕಾನೊನನುು ನಿವಥಹಿಸುತ್ುದ.
 ಸಾಾಪನೆ: 1 ಜ್ನವರಿ 1912
 ಪರಧಾನ ಕ್ಛೇರಿ: ಮುಂರ್ೈ
 ಅಂಬಾಜಿ ವೆೈಟ್ ಮ್ಾರ್ಥಲ್

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ಗುಜ್ರಾತ್ನ ಅಂಬಾಜಿಯಲಿಲ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ಮ್ಾಡಿದ ಮ್ಾರ್ಥಲ್ ಇತುೇಚೆಗ ಕೆೇಂದರ ಸಕಾಥರದ್ಧಂದ
ಭ ಗೊೇಳ್ಳಕ್ ಸೊಚ್ಕ್ ಅರ್ರ್ಾ ಜಿಐ ಟ್ಾಯಗ್ ಅನುು ಪಡೆದ್ಧದ.
ಅಂಬಾಜಿ ವೆೈಟ್ ಮ್ಾರ್ಥಲ್ ರ್ಗೆ:
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

 ಇದು ಬಿಳ್ಳ ರ್ಣು ಮತ್ುು ವಿಶಿಷ್ಟ್ಟ ನೆೈಸಗಿಥಕ್ ಮ್ಾದರಿಗಳ್ಳಗ ಹಸರುರ್ಾಸ್ವಯಾದ ಅಮೃತ್ಶಿಲೆಯಾಗಿದ.

 ಪರಧಾನರ್ಾಗಿ ಕ್ಲುಲಗಣಿಗಾರಿಕೆ ಮ್ಾಡುವ ಗುಜ್ರಾತ್ ರಾಜ್ಯದ ಅಂಬಾಜಿ ಪಟಟಣದ ಹಸರನುು ಇಡಲಾಗಿದ.
 ಇದನುು ಅಂಬಾ ವೆೈಟ್ ಮ್ಾರ್ಥಲ್ ಮತ್ುು ಅಂರ್ ವೆೈಟ್ ಮ್ಾರ್ಥಲ್ ಎಂದೊ ಕ್ರಯುತಾುರ.
 ಇದು ಅದರ ಬಿಳ್ಳ ರ್ಣುದ್ಧಂದ ನಿರೊಪ್ರಸಲಪಟಿಟದ, ಇದು ಸಾಮ್ಾನಯರ್ಾಗಿ ಸೊಕ್ಷಮ ರ್ೊದು ಅರ್ರ್ಾ ಬಿೇಜ್ (ಮರಳು
ರ್ಣು) ಗರಗಳನುು ಹೊಂದ್ಧರುತ್ುದ.
ಮ್ಾರ್ಥಲ್ ರ್ಗೆ ಪರಮುಖ ಸಂಗತಗಳು:
ಮ್ಾರ್ಥಲ್ ಒಂದು ರೊಪಾಂತ್ರ ಶಿಲೆಯಾಗಿದುು, ಸುಣುದ ಕ್ಲುಲಗಳು ಶಾಖ ಮತ್ುು ಒತ್ುಡಕೊ ಒಳಪಟ್ಾಟಗ
ರೊಪುಗೊಳುಿತ್ುದ.
ಇದು ಪಾರರ್ಮಕ್ರ್ಾಗಿ ಖನಿಜ್ ಕಾಯಲೆ್ೈಟ್ (CaCO3) ನಿಂದ ಸಂಯೇಜಿಸಲಪಟಿಟದ ಮತ್ುು ಸಾಮ್ಾನಯರ್ಾಗಿ ಮಣಿುನ
ಖನಿಜ್ಗಳು, ಮೈಕಾಗಳು, ಸ್ಟಿಕ್ ಶಿಲೆಗಳು, ಪ್ರೈರೈಟ್, ಕ್ಬಿಾಣದ ಆಕೆ್ೈಡೆಳು ಮತ್ುು ಗಾರಯಫೈಟೆಳಂತ್ಹ ಇತ್ರ
ಖನಿಜ್ಗಳನುು ಹೊಂದ್ಧರುತ್ುದ.

ವರದ್ಧ,ಸಮೇಕ್ಷೆ ಮತುು ಸ ಚಯಿಂಕಗಳು

ಯುನೆೈಟೆಡ್ ನೆೇಷ್ಟ್ನ್್ ಫ ೇರಮ್ ಆನ್ ಫಾರಸ್ಟ್

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ಯುನೆೈಟೆಡ್ ನೆೇಷ್ಟ್ನ್್ ಫ ೇರಮ್ ಆನ್ ಫಾರಸ್ಟ್ (UNFF19) 19 ನೆೇ ಅಧಿವೆೇಶನ ನೊಯ
ಯಾಕ್ಟಥ ನಲಿಲ ನಡೆಯತ್ು.
ಮುಖ್ಾಯಂಶಗಳು
19ನೆೇ ಅಧಿವೆೇಶನದ ಘೊೇಷ್ಟ್ಣೆಯು ಯುಎನ್ಎಫ್ಎಫ್ ಮತ್ುು ಅದರ ಮಧಯಸಾಗಾರರಿಂದ ಅರಣಯಕಾೂಗಿ ಯುಎನ್
ಸಾರಟೆಜಿಕ್ಟ ಪಾಲನ್ (ಯುಎನ್ಎಸ್ಪ್ರಎಫ್) ಪರಿರ್ಾಮಕಾರಿ ಅನುಷ್ಾಿನಕಾೂಗಿ ನಿದ್ಧಥಷ್ಟ್ಟ ಕ್ರಮಗಳೆೊಂದ್ಧಗ ಅರಣಯ
ರಕ್ಷಣೆಗ ಉನುತ್ ಮಟಟದ ರಾಜ್ಕ್ಸೇಯ ರ್ದಿತೆಯ ಒಪಪಂದವನುು ಸಾಧಿಸುವ ಗುರಿಯನುು ಹೊಂದ್ಧದ.
ಅರಣಯಗಳ ಕ್ುರಿತ್ ವಿಶಿಸಂಸಾಯ ವೆೇದ್ಧಕೆ
 ಇದನುು 2000 ರಲಿಲ UN ಆರ್ಥಥಕ್ ಮತ್ುು ಸಾಮ್ಾಜಿಕ್ ಮಂಡಳ್ಳಯು ಯುನೆೈಟೆಡ್ ನೆೇಷ್ಟ್ನ್್ (ECOSOC)
ಸಾಾಪ್ರಸ್ವತ್ು.
 ಇದು ಎಲಾಲ ರಿೇತಯ ಅರಣಯಗಳ ನಿವಥಹಣೆ, ಸಂರಕ್ಷಣೆ ಮತ್ುು ಸುಸ್ವಾರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯನುು ಉತೆುೇಜಿಸುತ್ುದ.
 ಫ ೇರಂ ರ್ಾಷ್ಟ್ಥಕ್ರ್ಾಗಿ ನೊಯಯಾಕ್ಟಥನಲಿಲರುವ UN ಪರಧಾನ ಕ್ಛೇರಿಯಲಿಲ ಭೇಟಿಯಾಗುತ್ುದ.
  ರ್ಸ ವಷ್ಟ್ಥಗಳಲಿಲ ತಾಂತರಕ್ ವಿಷ್ಟ್ಯಗಳು ಮತ್ುು ಸಮ ವಷ್ಟ್ಥಗಳಲಿಲ ನಿೇತ ವಿಷ್ಟ್ಯಗಳ ಕ್ುರಿತ್ು ಉನುತ್
ಮಟಟದ ಸಂರ್ಾದಕಾೂಗಿ ಎಲಾಲ ಸದಸಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ಮತ್ುು ಅರಣಯ-ಸಂರ್ಂಧಿತ್ ಏಜನಿ್ಗಳ ಪರತನಿಧಿಗಳನುು
ಒಟುಟಗೊಡಿಸುತ್ುದ.
 ವೆೇದ್ಧಕೆಯು ಸಾವಥತರಕ್ ಸದಸಯತ್ಿವನುು ಹೊಂದ್ಧದ ಮತ್ುು ವಿಶಿಸಂಸಾಯ ಎಲಾಲ ಸದಸಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ಮತ್ುು
ವಿಶ್ನೇಷ್ಟ್ ಸಂಸಾಗಳ್ಳಂದ ಕ್ೊಡಿದ.
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

 ಭಾರತ್ವು UNFFನ ಸಾಾಪಕ್ ಸದಸಯ.

2017-2030 ಅರಣಯಗಳ್ಳಗಾಗಿ UN ಕಾಯಥತ್ಂತ್ರದ ಯೇಜ್ನೆ:
 ಇದು ಅರಣಯಗಳ ಹೊರಗಿನ ಎಲಾಲ ರಿೇತಯ ಕಾಡುಗಳು ಮತ್ುು ಅರಣಯಗಳ ಹೊರಗಿನ ಮರಗಳನುು ಸಮರ್ಥರ್ಾಗಿ
ನಿವಥಹಿಸಲು ಮತ್ುು ಅರಣಯನಾಶ ಮತ್ುು ಅರಣಯ ಅವನತಯನುು ತ್ಡೆಯಲು ಎಲಾಲ ಹಂತ್ಗಳಲಿಲ ಜಾಗತಕ್
ಚ ಕ್ಟಟನುು ಒದಗಿಸುತ್ುದ.
 ಇದು ಸುಸ್ವಾರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗಾಗಿ 2030 ರ ಕಾಯಥಸೊಚಿಯ ಅನುಷ್ಾಿನಕೊ ಅರಣಯ-ಸಂರ್ಂಧಿತ್ ಕೆೊಡುಗಗಳ್ಳಗ
ಚ ಕ್ಟಟನುು ಒದಗಿಸುತ್ುದ.
 ಇದು UN ವಯವಸಾಯ ಅರಣಯ-ಸಂರ್ಂಧಿತ್ ಕೆಲಸಕೊ ಮತ್ುು UN ಸಂಸಾಗಳು ಮತ್ುು ಪಾಲುದಾರರ ನಡುವೆ ವಧಿಥತ್
ಸುಸಂರ್ದಿತೆ, ಸಹಯೇಗ ಮತ್ುು ಸ್ವನಜಿಥಗಳನುು ಪ್ರ ೇಷ್ಟ್ಸಲು ಒಂದು ಉಲೆಲೇಖರ್ಾಗಿ ಕಾಯಥನಿವಥಹಿಸುತ್ುದ.

ರಾಮಚ್ರಿತ್ಮ್ಾಸ, ಪಂಚ್ತ್ಂತ್ರ, ಮತ್ುು ಸಹೃದಯಲೆೊೇಕ್-ಲೆೊೇಕ್ನ

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ಇತುೇಚೆಗ, ರಾಮಚ್ರಿತ್ಮ್ಾನಸ, ಪಂಚ್ತ್ಂತ್ರ, ಮತ್ುು ಸಹೃದಯಲೆೊೇಕ್-ಲೆೊೇಕ್ನಗಳನುು

2024ರ ‘ಯುನೆಸೊೂೇದ ವಿಶಿ ಏಷ್ಾಯ-ಪ್ರಸ್ವಫಕ್ಟ ಪಾರದೇಶಿಕ್ ನೆೊೇಂದಣಿಯ ಸಮರಣಿಕೆ’ಯಲಿಲ ಸೇರಿಸಲಾಗಿದ.
ಮುಖ್ಾಯಂಶಗಳು
 ಮಂಗೊೇಲಿಯಾದ ಉಲಾನ್ಬಾತ್ರ್ ನಲಿಲ ನಡೆದ ಏಷ್ಾಯ ಮತ್ುು ಫಸ್ವಫಕ್ಟ ವಿಶಿ ಸಮತಯ 10ನೆೇ
 ಸಾಮ್ಾನಯ ಸಭಯಲಿಲ ಈ ನಿಧಾಥರವನುು ಕೆೈಗೊಳಿಲಾಗಿದ
 ಸಹೃದಯಲೆೊೇಕ್-ಲೆೊೇಕ್ನ’, ‘ಪಂಚ್ತ್ಂತ್ರ’ ಮತ್ುು ‘ರಾಮಚ್ರಿತ್ಮ್ಾನಸ’ಗಳನುು ಕ್ರಮರ್ಾಗಿ ಆಚಾಯಥ
ಆನಂದವಧಥನ್, ವಿಷ್ಟ್ುು ಶಮ್ಾಥ ಮತ್ುು ಗೊೇಸಾಿಮ ತ್ುಳಸ್ವದಾಸ್ ಅವರಿಂದ ರಚಿಸಲಪಟಿಟವೆ.
 ಇಂದ್ಧರಾಗಾಂಧಿ ನಾಯಷ್ಟ್ನಲ್ ಸಂಟರ್ ಫಾರ್ ದ್ಧ ಆಟ್್ಥ (IGNCA) ಏಷ್ಾಯ ಮತ್ುು ಪ್ರಸ್ವಫಕ್ಟಗಾಗಿ ವಿಶಿ ಸಮತಯ
10 ನೆೇ ಸಭಯ (MOWCAP) ಐತಹಾಸ್ವಕ್ ಕ್ಷಣವನುು ಭದರಪಡಿಸುವಲಿಲ ಪರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸ್ವದ.
MoW ಮತ್ುು MOWCAP
 ಮಮೊೇರಿ ಆಫ್ ದ್ಧ ವಲ್ಡಥ (MoW) ಕಾಯಥಕ್ರಮವು ಯುನೆಸೊೂೇ 1992 ರಲಿಲ ಪರಮುಖ ಸಾಕ್ಷಯಚಿತ್ರ
ಪರಂಪರಯನುು ರಕ್ಷಿಸಲು ಪಾರರಂಭಿಸ್ವದ ಜಾಗತಕ್ ಉಪಕ್ರಮರ್ಾಗಿದ.
 ಏಷ್ಾಯ ಪ್ರಸ್ವಫಕ್ಟ ಪರದೇಶದಲಿಲ, ಮಮೊರಿ ಆಫ್ ದ್ಧ ವಲ್ಡಥ ಕ್ಮಟಿ ಫಾರ್ ಏಷ್ಾಯ ಮತ್ುು ಪ್ರಸ್ವಫಕ್ಟ (MOWCAP)
ಎಂರ್ ನಿದ್ಧಥಷ್ಟ್ಟ ಶಾಖೆಯನುು 1998 ರಲಿಲ ಸಾಾಪ್ರಸಲಾಯತ್ು.
  MOWCAP ಯುನೆಸೊೂೇದ ಐದು ಪಾರದೇಶಿಕ್ ಕಾಯಥಕ್ರಮಗಳಲಿಲ ಒಂದನುು ಪರತನಿಧಿಸುವ 43
ದೇಶಗಳನುು ಒಳಗೊಂಡಿದ.
ರಾಮಚ್ರಿತ್ಮ್ಾನಸ
ಇದನುು 16 ನೆೇ ಶತ್ಮ್ಾನದಲಿಲ ಅವಧಿ ಉಪಭಾಷಯಲಿಲ ಗೊೇಸಾಿಮ ತ್ುಳಸ್ವದಾಸರು ರ್ರದ್ಧದಾುರ.
ಇದು ರ್ಾಲಿಮೇಕ್ಸ ಋಷ್ಟ್ಯ ರಾಮ್ಾಯಣ ಮಹಾಕಾವಯವನುು ಆಧರಿಸ್ವದ.
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ವಿಶಿ ಹೈಡೆೊರೇಜ್ನ್ ಶೃಂಗಸಭ

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ನೆದರ್ಲಾಯಂಡ್ನ ರೊೇಟರ್ಡಾಯಮ್ನಲಿಲ ನಡೆದ ವಿಶಿ ಹೈಡೆೊರೇಜ್ನ್ ಶೃಂಗಸಭ 2024 ರಲಿಲ
ಭಾರತ್ವು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗ ತ್ನುದೇ ಆದ ಪ್ರವಿಲಿಯನ್ ಅನುು ಸಾಾಪ್ರಸ್ವತ್ುು.
ಮುಖ್ಾಯಂಶಗಳು
 ಇಂಡಿಯಾ ಪ್ರವಿಲಿಯನ್: ಇದನುು ಹೊಸ ಮತ್ುು ನವಿೇಕ್ರಿಸರ್ಹುದಾದ ಇಂಧನ ಸಚಿರ್ಾಲಯವು ಸಾಾಪ್ರಸ್ವದ ಮತ್ುು
ಇದು ಶೃಂಗಸಭಯಲಿಲನ ಅತದೊಡಡ ಪ್ರವಿಲಿಯನ್ಗಳಲಿಲ ಒಂದಾಗಿದ.
 ನವಿೇಕ್ರಿಸರ್ಹುದಾದ ಶಕ್ಸು ಮತ್ುು ಹಸ್ವರು ಹೈಡೆೊರೇಜ್ನ್ ಉತಾಪದನೆಯಲಿಲ ಭಾರತ್ದ ಕಾಯಥತ್ಂತ್ರದ ದೃಷ್ಟ್ಟ
ಮತ್ುು ಸಾಮರ್ಯಥಗಳನುು ಎತು ತೆೊೇರಿಸಲಾಯತ್ು, ಜಾಗತಕ್ ಹೈಡೆೊರೇಜ್ನ್ ಆರ್ಥಥಕ್ತೆಯನುು ರೊಪ್ರಸುವಲಿಲ
ರಾಷ್ಟ್ರವನುು ಪರಮುಖವನಾುಗಿಸುತ್ುದ.
ಭಾರತ್ದ ಹಸ್ವರು ಹೈಡೆೊರೇಜ್ನ್ ಉಪಕ್ರಮಗಳು:
 ಭಾರತ್ವು ಜ್ನವರಿ 2023 ರಲಿಲ ರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಹಸ್ವರು ಹೈಡೆೊರೇಜ್ನ್ ಮಷ್ಟ್ನ್ (NGHM) ಅನುು 19,744 ಕೆೊೇಟಿ
ರೊ. ವೆಚ್ಚದಲಿಲ ಪಾರರಂಭಿಸಲಾಯತ್ು
 2030 ರ ವೆೇಳೆಗ 5 MMT (ಮಲಿಯನ್ ಮಟಿರಕ್ಟ ಟನ್) ಹಸ್ವರು ಹೈಡೆೊರೇಜ್ನ್ ಉತಾಪದನಾ ಸಾಮರ್ಯಥವನುು
ಸಾಧಿಸುವ ಗುರಿಯನುು ಈ ಮಷ್ಟ್ನ್ ಹೊಂದ್ಧದ.
 ಪರಸುುತ್, 412,000 ಟನ್ ಹಸ್ವರು ಹೈಡೆೊರೇಜ್ನ್ ಉತಾಪದನಾ ಸಾಮರ್ಯಥ ಮತ್ುು 1,500 MW
ಎಲೆಕೆೊರೇಲೆೈಜ್ರ್ ಉತಾಪದನಾ ಸಾಮರ್ಯಥವನುು ಸಾಾಪ್ರಸಲು ಟೆಂಡರ್ಗಳನುು ನಿೇಡಲಾಗಿದ.
 NGHM ಅಡಿಯಲಿಲ ಭಾರತ್ದಲಿಲ ಹಸ್ವರು ಹೈಡೆೊರೇಜ್ನ್ ಪರಿಸರ ವಯವಸಾಯನುು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುವ
ಉದುೇಶ ಮತ್ುು ಹಂತ್ಗಳ ರ್ಗೆ ಮ್ಾಹಿತ ನಿೇಡಲು ಮೇಸಲಾದ ಪ್ರ ೇಟಥಲ್ ಅನುು ಪಾರರಂಭಿಸಲಾಯತ್ು.
 ಭಾರತ್ವು ಉಕ್ುೂ, ಸಾರಿಗ ಮತ್ುು ಹಡಗು ಕ್ಷೆೇತ್ರಗಳಲಿಲ ಹಸ್ವರು ಹೈಡೆೊರೇಜ್ನ್ ರ್ಳಕೆಗಾಗಿ ಯೇಜ್ನೆ
ಮ್ಾಗಥಸೊಚಿಗಳನುು ಬಿಡುಗಡೆ ಮ್ಾಡಿದ.
 ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ುು ತ್ಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆಯು ಭಾರತ್ದಲಿಲ ನಾವಿೇನಯತೆಯನುು ಉತೆುೇಜಿಸಲು ಮತ್ುು ಹಸ್ವರು
ಹೈಡೆೊರೇಜ್ನ್ ಪರಿಸರ ವಯವಸಾಯನುು ಉತೆುೇಜಿಸಲು ಹೈಡೆೊರೇಜ್ನ್ ರ್ಾಯಲಿ ಇನೆೊುೇವೆೇಶನ್ ಕ್ಲಸಟರ್ಗಳನುು
ಪಾರರಂಭಿಸ್ವದ.
 ಪರಯಾಣ ಮತ್ುು ಪರರ್ಾಸೊೇದಯಮ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸೊಚ್ಯಂಕ್

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? 2024ರ ಪರಯಾಣ ಮತ್ುು ಪರರ್ಾಸೊೇದಯಮ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸೊಚ್ಯಂಕ್ದಲಿಲ ಭಾರತ್ವು 39ನೆೇ
ಸಾಾನಕೊ ಏರಿದ. ದಕ್ಷಿಣ ಏಷ್ಾಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ಹಾಗೊ ಕೆಳ ಮಧಯಮ ಆದಾಯದ ಆರ್ಥಥಕ್ ವಯವಸಾ ಹೊಂದ್ಧರುವ
ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಪಟಿಟಯಲಿಲ ಭಾರತ್ವು ಮುಂಚ್ೊಣಿ ಸಾಾನ ಕಾಯುುಕೆೊಂಡಿದ. 2021ರಲಿಲ ಭಾರತ್ವು 54ನೆೇ
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ಸಾಾನದಲಿಲತ್ುು.
ಮುಖ್ಾಯಂಶಗಳು
 ಡರ್ುಲಯಇಎಫ್ ಹಾಗೊ ಸರಥ ವಿಶಿವಿದಾಯಲಯವು ಜ್ಂಟಿಯಾಗಿ ಈ ವರದ್ಧ ಸ್ವದಿಪಡಿಸ್ವವೆ.
 ಡರ್ುಲಯಇಎಫ್ ವರದ್ಧ ಪರಕಾರ ಅಮರಿಕ್ವು ಮೊದಲ ಸಾಾನದಲಿಲದ.
 ಪರರ್ಾಸೊೇದಯಮದ ನಿಟಿಟನಲಿಲ ಸಪಧಾಥತ್ಮಕ್ ರ್ಲೆ (18ನೆೇ ಸಾಾನ), ಸಪಧಾಥತ್ಮಕ್ ವಿಮ್ಾನ ಸಾರಿಗ (26ನೆೇ
ಸಾಾನ) ಹಾಗೊ ರ್ಂದರು ಮೊಲ ಸ ಕ್ಯಥದಲಿಲ (25ನೆೇ ಸಾಾನ) ಭಾರತ್ದ ಸಾಧನೆ ಅತ್ುಯತ್ುಮರ್ಾಗಿದ.
 ಭಾರತ್ವು ನೆೈಸಗಿಥಕ್ (6ನೆೇ ಸಾಾನ) ಹಾಗೊ ಸಾಂಸೂೃತಕ್ರ್ಾಗಿ (9ನೆೇ ಸಾಾನ) ಸಂಪದಭರಿತ್ರ್ಾಗಿದ.
 ದೇಶದ ಒಟ್ಾಟರ ಸೊಚ್ಯಂಕ್ವು ಶ್ನೇ 2.1ರಷ್ಟ್ಟದುು, 2019ಕ್ಸೂಂತ್ಲೊ ಕ್ಡಿಮ ಇದ. ಯುರೊೇಪ್ ಹಾಗೊ
ಏಷ್ಾಯ–ಪ್ರಸ್ವಫಕ್ಟ ಪರದೇಶದ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ಸೊಚ್ಯಂಕ್ದಲಿಲ ಮುಂದ್ಧವೆ.
ಪರಯಾಣ ಮತ್ುು ಪರರ್ಾಸೊೇದಯಮ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸೊಚ್ಯಂಕ್
 ವಿಶಿದ 119 ದೇಶಗಳಲಿಲರುವ ನಿೇತಗಳ ಅನುಸಾರ ಪರಯಾಣ ಮತ್ುು ಪರರ್ಾಸೊೇದಯಮ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ
ಸೊಚ್ಯಂಕ್ವು ವಿಶಿ ಆರ್ಥಥಕ್ ವೆೇದ್ಧಕೆ (WEF) ಬಿಡುಗಡೆ ಮ್ಾಡಿದ ದಿೈರ್ಾಷ್ಟ್ಥಕ್ ವರದ್ಧಯಾಗಿದ.
 ಮೊದಲ ಸೊಚ್ಯಂಕ್ವನುು 2022 ರಲಿಲ ಬಿಡುಗಡೆ ಮ್ಾಡಲಾಗಿತ್ುು
 ಹಿಂದ, WEF 2007 ರಿಂದ ದಿೈರ್ಾಷ್ಟ್ಥಕ್ರ್ಾಗಿ ಪರಯಾಣ ಮತ್ುು ಪರರ್ಾಸೊೇದಯಮ ಸಪಧಾಥತ್ಮಕ್
ಸೊಚ್ಯಂಕ್ವನುು (TTCI) ಪರಕ್ಟಿಸುತುತ್ುು. TTCI ಅನುು ಪರಯಾಣ ಮತ್ುು ಪರರ್ಾಸೊೇದಯಮ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ
ಸೊಚ್ಯಂಕ್ ಎಂದು ರ್ದಲಾಯಸಲಾಯತ್ು.
 ವಿಜ್ಞಾನ ಮತುು ತಿಂತರಜ್ಞಾನ ಸುದ್ಧಿಗಳು

ಕೆೊೇವಿಡ್ ಲಸ್ವಕೆ – ಕೆೊೇವಿಶಿೇಲ್ಡ

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ಕೆೊೇವಿಡ್ ಲಸ್ವಕೆ– ಕೆೊೇವಿಶಿೇಲ್ಡ ಅನುು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸ್ವದು ಕ್ಂಪನಿ, ಆ ಲಸ್ವಕೆಯಂದ

BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ಮ್ಾರರ್ಾಂತಕ್ ಆರೊೇಗಯದ ಸಮಸಯ ಉಂಟ್ಾಗುತ್ುದ ಎಂದು ಆಸಾರಜನೆಕಾ ಕ್ಂಪನಿ ಇದೇ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗ ಲಂಡನು
ನಾಯಯಾಲಯದ ಎದುರು ಒಪ್ರಪಕೆೊಂಡಿದ.
ಮುಖ್ಾಯಂಶಗಳು
 ಬಿರಟನುಲಿಲ ಕೆೊೇವಿಶಿೇಲ್ಡ ಲಸ್ವಕೆ ಪಡೆದುಕೆೊಂಡು ಮೃತ್ಪಟಟ ಮತ್ುು ಶಾಶಿತ್ ಅನಾರೊೇಗಯಕೊ ತ್ುತಾುದ 51
ಮಂದ್ಧಯ ಕ್ುಟುಂರ್ದವರು 2023ರಲಿಲ ಆಸಾರಜನೆಕಾ ವಿರುದಿ ನಾಯಯಾಲಯದ ಮೊರಹೊೇಗಿದುರು.
 ಈ ವಿಚಾರಣೆಯ ಭಾಗರ್ಾಗಿ ಕ್ಂಪನಿಯು ಲಂಡನ್ ನಾಯಯಾಲಯಕೊ ಸಲಿಲಸ್ವರುವ ಪರಮ್ಾಣಪತ್ರದಲಿಲ ಈ ಮ್ಾಹಿತ
ಇದ.
 ಕೆೊೇವಿಶಿೇಲ್ಡ ಪಡೆದುಕೆೊಂಡವರಲಿಲ ಅಪರೊಪದ ಪರಕ್ರಣಗಳಲಿಲ ಮ್ಾತ್ರ ರಕ್ುಹಪುಪಗಟುಟವಿಕೆ ಮತ್ುು
ಪ್ರಲೇಟೆಲಟ್ ಸಂಖೆಯ ಇಳ್ಳಕೆ (ಟಿಟಿಎಸ್) ಸಮಸಯ ತ್ಲೆದೊೇರುತ್ುದ ಎಂದು ಕ್ಂಪನಿ ಪರಮ್ಾಣಪತ್ರದಲಿಲ ವಿವರಿಸ್ವದ.
ಆದರ ಇದು ಅಪರೊಪದ ಅಡಡಪರಿರ್ಾಮರ್ಾದರೊ ಮ್ಾರರ್ಾಂತಕ್ ಸಮಸಯ ಎಂದು ವಿಶಿ ಆರೊೇಗಯ ಸಂಸಾಯು
ಹೇಳ್ಳದ.
 ಭಾರತ್ದಲಿಲ ಈವರಗ ಒಟುಟ 200 ಕೆೊೇಟಿ ಡೆೊೇಸೆಳಷ್ಟ್ುಟ ಕೆೊೇವಿಡ್ ಲಸ್ವಕೆಗಳನುು ನಿೇಡಲಾಗಿದ. ಅದರಲಿಲ 176
ಕೆೊೇಟಿ ಡೆೊೇಸ್ ಕೆೊೇವಿಶಿೇಲಡ ನದಾುಗಿವೆ
ಲಸ್ವಕೆಯನುು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸ್ವದವರು: ಬಿರಟನು ಆಕ್್್ಡ್ಥ ವಿಶಿವಿದಾಯಲಯ ಮತ್ುು ಆಸಾರಜನೆಕಾ ಕ್ಂಪನಿ
ಜ್ಂಟಿಯಾಗಿ ಕೆೊೇವಿಶಿೇಲ್ಡ ಲಸ್ವಕೆಯನುು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸ್ವದುವು. ಭಾರತ್ದ ‘ಸ್ವೇರಂ ಇನಿ್ಟಟೊಯಟ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ’
(ಎಸ್ಐಐ) ಕ್ಂಪನಿಯು ಈ ಲಸ್ವಕೆಗಳನುು ತ್ಯಾರಿಸುವ ಗುತುಗ ಪಡೆದುಕೆೊಂಡಿತ್ುು.
ಟಿಟಿಎಸ್ ಎಂದರ...
 ತಾರಂರ್ೊೇಸ್ವನ್ ವಿತ್ ತಾರಂರ್ೊೇ ಸೈಟೆೊಪ್ರೇನಿಯಾ ಸ್ವಂಡೆೊರೇಮ್ ಎನುುವುದು ಟಿಟಿಎಸ್ ವಿಸುೃತ್ ರೊಪ.
 ತಾರಂರ್ೊೇಸ್ವನ್ ಎಂದರ, ರಕ್ು ಹಪುಪಗಟುಟವಿಕೆ ಎಂದರ್ಥ.
 ತಾರಂರ್ೊೇಸೈಟೆೊಪ್ರೇನಿಯಾ ಎಂದರ, ರಕ್ುದಲಿಲನ ಪ್ರಲೇಟೆಲಟೆಳ ಸಂಖೆಯ ಕ್ಡಿಮಯಾಗುವುದು.
 ಹಿೇಗ ರಕ್ುವು ಹಪುಪಗಟುಟವ ಜೊತೆಗ ಪ್ರಲೇಟೆಲಟ್ ಸಂಖೆಯಯೊ ಕ್ಡಿಮಯಾಗುವುದೇ ಟಿಟಿಎಸ್.
 ಲಸ್ವಕೆ ತೆಗದುಕೆೊಳಿದ್ಧದುರೊ ಮನುಷ್ಟ್ಯನಲಿಲ ಈ ಸ್ವಾತ ತ್ಲೆದೊೇರುತ್ುದ. ಆದರ, ಲಸ್ವಕೆ ಪಡೆದ ನಂತ್ರ ಲಸ್ವಕೆಯ
ಅಡಡ ಪರಿರ್ಾಮರ್ಾಗಿ ಕಾಣಿಸ್ವಕೆೊಳುಿವುದನುು ‘ರ್ಾಯಕ್ಸ್ನ್ ಇನೊಡಯಸ್ಡ ಪ್ರ ರತೆೊರಂರ್ೊಟಿಕ್ಟ ಇಮೊಯನ್
ತಾರಂರ್ೊಸೈಟೆೊಪ್ರೇನಿಯಾ(ವಿಐಪ್ರಐಟಿ) ಅರ್ರ್ಾ ‘ರ್ಾಯಕ್ಸ್ನ್ ಇನೊಡಯಸ್ಡ ತೆೊರಂರ್ೊಟಿಕ್ಟ
ತಾರಂರ್ೊೇಸೈಟೆೊಪ್ರೇನಿಯಾ(ವಿಐಟಿಟಿ) ಎನುುತಾುರ.
 ರೊೇಗಲಕ್ಷಣ ಮತ್ುು ಪರಿರ್ಾಮಗಳು ಮೊರರದೊು ಒಂದೇ ಆಗಿರುತ್ುದ.
 ರಕ್ುನಾಳಗಳಲಿಲ ರಕ್ುವು ಹಪುಪಗಟುಟತ್ುದ
 ತೇವರತ್ರರ್ಾದ ನೆೊೇವು ಮತ್ುು ಊತ್, ಎದನೆೊೇವು, ದೇಹದ ಒಂದು ಪಾಶಿಥದಲಿಲ ಮರಗಟುಟವುದು ಮತ್ುು
ರ್ಲಹಿೇನತೆಯ ಅನುಭವ, ಸ್ವಾರರ್ಾಗಿರದ ಮನಸು್– ಇವು ರೊೇಗಲಕ್ಷಣಗಳು ದೇಹಚ್ಲನೆಯು
ತಾರಸದಾಯಕ್ರ್ಾಗುವುದು, ಆನುವಂಶಿಕ್ ರೊೇಗಗಳು ಉಲಾ ಣ, ತ್ೊಕ್ ಹಚ್ುಚವುದು, ಗಭಥಧಾರಣೆಯಲಿಲ
ತೆೊಂದರ, ಕಾಯನ್ರ್ ಹಾಮೊೇಥನೆಳು ಉತ್ಪತು ಕ್ುಂಠಿತ್, ಆಗ ಬಾಹಯರ್ಾಗಿ ಹಾಮೊೇಥನೆಳನುು
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ನಿೇಡುವಂತಾಗರ್ಹುದು. ದೇಹದ ಪರತಕಾಯಗಳನುು ದುರ್ಥಲಗೊಳ್ಳಸುವಂರ್ ರೊೇಗಗಳು ಕಾಣಿಸ್ವಕೆೊಳುಿತ್ುವೆ,

ಉದಾ: ಸಕ್ೂರ ಕಾಯಲೆ. ಇವು ಟಿಟಿಎಸು ಅಪಾಯಗಳು
ಪ್ರಲೇಟೆಲಟ್ ಸಂಖೆಯ ಕ್ಡಿಮಯಾಗುವುದು
 ಒಂದು ಮೈಕೆೊರಲಿೇಟರ್ ನಲಿಲ 1.5 ಲಕ್ಷದ್ಧಂದ 4.5 ಲಕ್ಷದವರಗೊ ಪ್ರಲೇಟೆಲಟ್ ಸಂಖೆಯ ಇರರ್ೇಕ್ು
 ಟಿಟಿಎಸ್ ತ್ಲೆದೊೇರಿದಾಗ ಮನುಷ್ಟ್ಯನೆೊರ್ಾನಲಿಲ 1.5 ಲಕ್ಷಕ್ಸೂಂತ್ ಕ್ಡಿಮ ಸಂಖೆಯಯ ಪ್ರಲೇಟೆಲಟ್ ಇರುತ್ುವೆ
 ಒಂದು ವೆೇಳೆ 10 ಸಾವಿರಕ್ಸೂಂತ್ ಕ್ಡಿಮ ಸಂಖೆಯಯ ಪ್ರಲೇಟೆಲಟ್ ಇದುರ, ಇದು ಅಪಾಯಕಾರಿ ಸ್ವಾತ. ಆಂತ್ರಿಕ್
ರಕ್ುಸಾರವರ್ಾಗುವ ಸಂಭವ ಇರುತ್ುದ. ವಿರಳ ಸಂದಭಥಗಳಲಿಲ ಮದುಳ್ಳನಲಿಲಯೊ ರಕ್ುಸಾರವರ್ಾಗರ್ಹುದು
 ಪ್ರಎಫ್4 ಎಲಿಸಾ ಪರಿೇಕ್ಷೆಯು ಪ್ರೇಟೆಲಟ್್ ಸಂಖೆಯಯನುು ಪತೆುಹಚ್ುಚತ್ುದ

‘ಚಾಂಗ ಇ –6’ ಗಗನನ ಕೆ

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ಚ್ಂದರನ ಮೇಲೆಮೈ ಅಧಯಯನ ಉದುೇಶದ ‘ಚಾಂಗ ಇ –6’ ಗಗನನ ಕೆಯನುು ಚಿೇನಾದ
ದಕ್ಷಿಣದಲಿಲನ ಹೈನಾನ್ ಪಾರಂತ್ಯದ ಕ್ರಾವಳ್ಳಯಲಿಲರುವ ವೆಂಚಾಂಗ್ ಅಂತ್ರಿಕ್ಷ ಉಡಡಯನ ಕೆೇಂದರದ್ಧಂದ ಉಡಡಯನ
ಮ್ಾಡಿದ ಎಂದು ಚಿೇನಾ ರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಬಾಹಾಯಕಾಶ ಸಂಸಾ (ಸ್ವಎನ್ಎಸ್ಎ) ತಳ್ಳಸ್ವದ.
ಮುಖ್ಾಯಂಶಗಳು
 ರಾಕೆಟ್: ‘ಮ್ಾಚ್ಥ–5 ವೆೈ 8’
 ಭೊಮಗ ಕಾಣದಂತ್ಹ ಚ್ಂದ್ಧರನ ಮತೆೊುಂದು ಭಾಗದ್ಧಂದ ಮ್ಾದರಿಗಳನುು ಸಂಗರಹಿಸ್ವ, ತ್ರುವ ಇಂತ್ಹ ಬಾಹಾಯಕಾಶ
ಕಾಯಥ ಕ್ರಮ ಚ್ಂದರನ ಅನೆಿೇಷ್ಟ್ಣೆಯಲಿಲಯ್ದೇ ಇದೇ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗ ನಡೆಯುತುದ.
 ಗಗನನ ಕೆಯು, ಆಬಿಥಟರ್, ಲಾಯಂಡರ್, ಅಸಂಡರ್ ಹಾಗೊ ಭೊಮ ಮರಳಲಿರುವ ಘಟಕ್ ಎಂರ್ ನಾಲುೂ
ಉಪಕ್ರಣಗಳನುು ಹೊಂದ್ಧದ.
 ಚ್ಂದ್ಧರನ ಮತೆೊುಂದು ರ್ದ್ಧಯಲಿಲನ ಶಿಲೆಗಳು, ದೊಳ್ಳನ ಕ್ಣಗಳನುು ಸಂಗರಹಿಸಲಾಗುವುದು. ಈ ಮ್ಾದರಿಗಳನುು ‘
ಅಸಂಡರ್’, ಭೊಮಗ ತ್ರಲಿದುು, ನಂತ್ರ ಅವುಗಳನುು ವೆೈಜ್ಞಾನಿಕ್ ಅಧಯಯನಕೊ ಒಳಪಡಿಸಲಾಗುವುದು.
 ಈ ಕಾಯಾಥಚ್ರಣೆಯು ಯುರೊೇಪ್ರಯನ್ ಸಪೇಸ್ ಏಜನಿ್ (ESA) ಮತ್ುು ಫರಂಚ್ ಬಾಹಾಯಕಾಶ ಸಂಸಾ CNES
ನಿಂದ ಪ್ರೇಲೆೊೇಡ್ಗಳೆೊಂದ್ಧಗ ಅಂತ್ರರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಸಹಯೇಗವನುು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ುದ.
ಉದುೇಶ: ಗೊೇಚ್ರರ್ಾಗದ, ಚ್ಂದರನ ಮತೆೊುಂದು ಪಾಶಿಥದ್ಧಂದ ಮ್ಾದರಿಗಳನುು ಸಂಗರಹಿಸ್ವ ತ್ರುವುದು
 ರ್ೊೇಯಂಗ್ನ ಸಾಟರ್ಲೆೈನರ್ ಬಾಹಾಯಕಾಶ ನ ಕೆ

 ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ರ್ೊೇಯಂಗ್ನ ಸಾಟರ್ಲೆೈನರ್ ಬಾಹಾಯಕಾಶ ನ ಕೆಯು ಫ ಲೇರಿಡಾದ ಕೆೇಪ್ ಕಾಯನವೆರಲ್

ನಲಿಲರುವ ಕೆನಡಿ ಬಾಹಾಯಕಾಶ ಕೆೇಂದರದ್ಧಂದ ಅಂತ್ರರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಬಾಹಾಯಕಾಶ ನಿಲಾುಣ(ಐಎಸ್ಎಸ್)ಕೊ ಇರ್ಾರು
ನಾಸಾ ಗಗನಯಾತರಗಳನುು ಅಟ್ಾಲಸ್ V ರಾಕೆಟ್ನಲಿಲ ಉಡಾವಣೆಯಾಗಲಿದ.
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ಮುಖ್ಾಯಂಶಗಳು
 ಇದೇ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗ ಸಾಟರ್ಲೆೈನರ್ ಗಗನಯಾತರಗಳನುು ಹೊತೆೊುಯುಯವ ತ್ನು ಸಾಮರ್ಯಥವನುು
ಪರಿೇಕ್ಷಿಸುತುದ.
 ಇರ್ಾರು ನಾಸಾ ಗಗನಯಾತರಗಳು ಬಾಯರಿ "ರ್ುಚ್" ವಿಲೆೊಮೇರ್ ಮತ್ುು ಸುನಿತಾ ವಿಲಿಯಮ್್
 ಈ ಯೇಜ್ನೆ ಯಶಸ್ವಿಯಾದರ, ಅಂತ್ರರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಬಾಹಾಯಕಾಶ ಕೆೇಂದರಕೊ ಮ್ಾನವ ಸಹಿತ್ ನ ಕೆ ಕ್ಳುಹಿಸ್ವದ
ಎರಡನೆೇ ಖ್ಾಸಗಿ ಸಂಸಾ ಎಂರ್ ಹಗೆಳ್ಳಕೆಗ ರ್ೊೇಯಂಗ್ ಸಂಸಾ ಪಾತ್ರರ್ಾಗಲಿದ.
 ಎಲಾನ್ ಮಸ್ೂ ಅವರ ‘ಸಪೇಸ್ಎಕ್ಟ್’ ಸಂಸಾ ಈ ಮೊದಲು ಐಎಸ್ಎಸ್ ಗ ಗಗನನ ಕೆ ಉಡಾವಣೆ ಮ್ಾಡಿತ್ುು.
ರ್ೊೇಯಂಗ್ನ ಸಾಟರ್ಲೆೈನರ್
 ರ್ೊೇಯಂಗ್ನ ಸಾಟರ್ಲೆೈನರ್ ಅನುು CST-100 (ಸ್ವರ್ಾಂದ್ಧ ಬಾಹಾಯಕಾಶ ಸಾರಿಗ) ಎಂದೊ ಕ್ರಯಲಾಗುತ್ುದ.
 ಇದು ಎರಡು ಮ್ಾಡೊಯಲ್ಗಳನುು ಒಳಗೊಂಡಿದ:
ಸ್ವರ್ಾಂದ್ಧ ಮ್ಾಡೊಯಲ್: ಪರಯಾಣದ ಸಮಯದಲಿಲ ಗಗನಯಾತರಗಳು ಇರುತಾುರ.
ಸೇರ್ಾ ಮ್ಾಡೊಯಲ್: ಈ ಭಾಗವು ಬಾಹಾಯಕಾಶದಲಿಲ ಗಗನಯಾತರಗಳ್ಳಗ ವಿದುಯತ್, ಪ್ರ ರಪಲಿನ್ (ಚ್ಲನೆ), ತಾಪಮ್ಾನ
ನಿಯಂತ್ರಣ, ಗಾಳ್ಳ ಮತ್ುು ನಿೇರನುು ಒದಗಿಸಲು ನಿಮ್ಾಥಣ ಮ್ಾಡಲಾಗಿದ.
 ಉದುೇಶ: ಗಗನಯಾತರಗಳೆೊಂದ್ಧಗ ಬಾಹಾಯಕಾಶದಲಿಲ ಎಷ್ಟ್ುಟ ಕಾಯಥನಿವಥಹಿಸುತ್ುದ ಎಂರ್ುದನುು ಪರಿೇಕ್ಷಿಸಲು
ಕ್ಳುಹಿಸಲಾಗುತುದ.
 ಭೊಮಗ ಹಿಂದ್ಧರುಗುವ ಮೊದಲು ಸುಮ್ಾರು 10 ದ್ಧನಗಳ ಕಾಲ ಅಲಿಲಯ್ದೇ ಇರುತ್ುದ.
 ಮಷ್ಟ್ನ್ ಸಮಯದಲಿಲ ಗಗನಯಾತರಗಳು ಹೊಸ ಬಾಹಾಯಕಾಶ ಸೊಟ್(ಧಿರಿಸು)ಗಳನುು ಪರಿೇಕ್ಷಿಸುತಾುರ.
 ಈ ನಿೇಲಿ ಸೊಟ್ಗಳು ಮೊದಲಿನವುಕ್ಸೂಂತ್ ಸುಮ್ಾರು 40% ಹಗುರರ್ಾಗಿವೆ
 ದರವ ಸಾರಜ್ನಕ್

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ತ್ಮಳುನಾಡು ಆಹಾರ ಸುರಕ್ಷತಾ ಇಲಾಖೆಯು ದರವ ಸಾರಜ್ನಕ್(ಲಿಕ್ಸಿಡ್ ನೆೈಟೆೊರೇಜ್ನ್)ದ

ರ್ಳಕೆಯ ರ್ಗೆ ಸುತೆೊುೇಲೆ ಹೊರಡಿಸ್ವದುು, ಪಾಯಕ್ಟ ಮ್ಾಡಿದ ಆಹಾರವನುು ಸಂರಕ್ಷಣೆಯಲಿಲ ರ್ಳಸುವುದನುು
ಹೊರತ್ುಪಡಿಸ್ವ ಇದರ ಇತ್ರ ರ್ಳಕೆಯನುು ನಿಷೇಧಿಸಲಾಗಿದ. ಮತ್ುು ಇತುೇಚಿಗ ದರವರೊಪದ ಸಾರಜ್ನಕ್ದ ಆವಿಯನುು
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ಉಸ್ವರಾಡುವುದರಿಂದ ಉಸ್ವರಾಟದ ತೆೊಂದರ ಉಂಟ್ಾಗುತ್ುದ ಮತ್ುು ಅಂಗಾಂಶ ಹಾನಿಯ ಕೆಲವು ಪರಕ್ರಣಗಳು

ವರದ್ಧಯಾಗಿವೆ.
ಮುಖ್ಾಯಂಶಗಳು
 ಲಿಕ್ಸಿಡ್ ನೆೈಟೆೊರೇಜ್ನ್ ಅನುು ಪಾರರ್ಮಕ್ರ್ಾಗಿ ಆಹಾರ ಸಂರಕ್ಷಕ್ಗಳಾಗಿ ರ್ಳಸಲಾಗುತ್ುದ ಏಕೆಂದರ ಇದು ಪಾಯಕೆೇಜ್
ಮ್ಾಡಿದ ಆಹಾರಗಳ ಶ್ನಲ್್-ಲೆೈಫ್(ಆಹಾರವನುು ಕೆಡದಂತೆ ಧಿೇಘಥಕಾಲ ಸಂರಕ್ಷಿಸುವುದು) ಅನುು ಹಚಿಚಸುತ್ತ್ದ.
 ಇದು ಆವಿಯಾದಾಗ 700 ಬಾರಿ ಹಿಗುೆತ್ುದ, ಆಹಾರ ಪಾಯಕ್ಟನಲಿಲ ಆಮಲಜ್ನಕ್ವನುು ಸಾಳಾಂತ್ರಿಸುತ್ುದ ಮತ್ುು
ಸೊಕ್ಷಮಜಿೇವಿಯ ಕ್ಸರಯ್ದಯನುು ತ್ಡೆಯುತ್ುದ, ಆಹಾರ ಶ್ನಲ್್-ಲೆೈಫ್ ಮತ್ುು ತಾಜಾತ್ನವನುು ಸುಧಾರಿಸುತ್ುದ.
 ಇದನುು ಕಾಯನ್ರ್ ಚಿಕ್ಸತೆ್ಗಾಗಿ ಕೆರೈಯಥರಪ್ರಯಲಿಲಯೊ ರ್ಳಸಲಾಗುತ್ುದ. ಇದು ಚ್ಮಥ, ಮೊಳೆ, ಸುನ,
ಗಭಥಕ್ಂಠ್, ಕ್ಣುು, ಮೊತ್ರಪ್ರಂಡ, ಯಕ್ೃತ್ುು, ಶಾಿಸಕೆೊೇಶ ಮತ್ುು ಪಾರಸಟೇಟ್ ಸೇರಿದಂತೆ ಅನೆೇಕ್ ಕಾಯನ್ರ್ಗಳ್ಳಗ
ಚಿಕ್ಸತೆ್ ನಿೇಡರ್ಲಲದು.
ದರವ ಸಾರಜ್ನಕ್ದ ರ್ಗೆ
ಇದು ಜ್ಡ, ರ್ಣುರಹಿತ್, ರ್ಾಸನೆಯಲಲದ, ನಾಶರ್ಾಗದ, ದಹಿಸಲಾಗದ ಮತ್ುು ಅತ್ಯಂತ್ ಶಿೇತ್ ಅಂಶರ್ಾಗಿದ.
ಇದು ಕ್ರಯೇಜನಿಕ್ಟ ದರವರ್ಾಗಿದ (ಕ್ರಯೇಜನಿಕ್ಟ ದರವಗಳು -130 ° F (-90 ° C) ಕೆಳಗ ಸಾಮ್ಾನಯ ಕ್ುದ್ಧಯುವ
ಬಿಂದುವನುು ಹೊಂದ್ಧರುವ ದರವಿೇಕ್ೃತ್ ಅನಿಲಗಳಾಗಿವೆ.
ದರವ ಸಾರಜ್ನಕ್ವು –320°F (–196°C) ಕ್ುದ್ಧಯುವ ಬಿಂದುವನುು ಹೊಂದ್ಧರುತ್ುದ.

ಎರ್ಥಲಿೇನ್ ಆಕೆ್ೈಡ್

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ಸಾಂಬಾರ ಪದಾರ್ಥಗಳಲಿಲ ಎರ್ಥಲಿೇನ್ ಆಕೆ್ೈಡ್ (ಇಟಿಒ) ರ್ಳಕೆಗ ಮತಗಳನುು ಭಾರತೇಯ
ಮಸಾಲೆ ಮಂಡಳ್ಳಯು ಅಂತ್ರರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಆಹಾರ ಗುಣಮಟಟ ಸಂಸಾಯಾದ ಕೆೊೇಡೆಕ್ಟ್ನ ಸಹಾಯದೊಂದ್ಧಗ
ನಿಗದ್ಧಪಡಿಸುತುದ.
ಮುಖ್ಾಯಂಶಗಳು
 ETO ಕ್ಲುಷ್ಟ್ತ್ಕೊ ಸಂರ್ಂಧಿಸ್ವದ ಕ್ಳವಳದ್ಧಂದಾಗಿ ಭಾರತೇಯ ಕ್ಂಪನಿಗಳು ಹಾಂಗ್ ಕಾಂಗ್ ಮತ್ುು ಸ್ವಂಗಾಪುರಕೊ
ರಫುು ಮ್ಾಡಿದ ಕೆಲವು ಬಾರಂಡ್ ಮಸಾಲೆಗಳನುು ಹಿಂತೆಗದುಕೆೊಂಡ ನಂತ್ರ, ಮತ್ುು ನೆೇಪಾಳವು ಕೆಲವು ಮಸಾಲೆ-
ಮಶರಣ ಉತ್ಪನುಗಳ ಮ್ಾರಾಟ ಮತ್ುು ಆಮದುಗಳ ಮೇಲೆ ಇದೇ ರಿೇತಯ ಕಾಳಜಿಯ ಕಾರಣದ್ಧಂದ ನಿಷೇಧವನುು
ವಿಧಿಸ್ವತ್ು.
  ವಿವಿಧ ದೇಶಗಳು ವಿಭಿನು ಮತಗಳನುು ಹೊಂದ್ಧರುವುದರಿಂದ ETO ರ್ಳಕೆಗ ಮತಗಳನುು
ಹೊಂದ್ಧಸುವ ಅಗತ್ಯವನುು ಭಾರತ್ವು CODEX ಸಮತಯಂದ್ಧಗ ತೆಗದುಕೆೊಂಡಿದ.
ಭಾರತೇಯ ಮಸಾಲೆ ಮಂಡಳ್ಳ
 ಹಿಂದ್ಧನ ಏಲಕ್ಸೂ ಮಂಡಳ್ಳ (1968) ಮತ್ುು ಮಸಾಲೆ ರಫುು ಉತೆುೇಜ್ನಾ ಮಂಡಳ್ಳ (1960) ವಿಲಿೇನದೊಂದ್ಧಗ ಮಸಾಲೆ
ಮಂಡಳ್ಳ ಕಾಯದ, 1986 ರ ಅಡಿಯಲಿಲ 26 ಫರ್ರವರಿ 1987 ರಂದು ಮಸಾಲೆ ಮಂಡಳ್ಳಯನುು
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ಸಾಾಪ್ರಸಲಾಯತ್ು.
 ರ್ಾಣಿಜ್ಯ ಇಲಾಖೆಯ ಅಡಿಯಲಿಲ ಐದು ಶಾಸನರ್ದಿ ಸರಕ್ು ಮಂಡಳ್ಳಗಳ್ಳವೆ. ಈ ಮಂಡಳ್ಳಗಳು ಚ್ಹಾ, ಕಾಫ,
ರರ್ಾರ್, ಮಸಾಲೆಗಳು ಮತ್ುು ತ್ಂಬಾಕ್ು ಉತಾಪದನೆ, ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ುು ರಫುಗ ಜ್ರ್ಾಬಾುರ ರ್ಾಗಿರುತಾುರ.
 ಇದು 52 ನಿಗದ್ಧತ್ ಮಸಾಲೆಗಳ ರಫುು ಉತೆುೇಜ್ನ ಮತ್ುು ಏಲಕ್ಸೂ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗ ಕಾರಣರ್ಾಗಿದ.
 ಭಾರತೇಯ ಮಸಾಲೆಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ುು ವಿಶಾಿದಯಂತ್ ಪರಚಾರಕಾೂಗಿ ಮಸಾಲೆ ಮಂಡಳ್ಳಯು ಪರಮುಖ
ಸಂಸಾಯಾಗಿದ.
 ಮಂಡಳ್ಳಯು ಭಾರತೇಯ ರಫುುದಾರರು ಮತ್ುು ವಿದೇಶದಲಿಲರುವ ಆಮದುದಾರರ ನಡುವಿನ ಅಂತ್ರರಾಷ್ಟ್ರೇಯ
ಕೆೊಂಡಿಯಾಗಿದ.
ಎರ್ಥಲಿೇನ್ ಆಕೆ್ೈಡ್ ಸಮಸಯ (ETO):
 ETO ಎಂರ್ುದು ಮಸಾಲೆಗಳಲಿಲ ಕ್ಸರಮನಾಶಕ್ ಏಜಂಟ್ ಆಗಿ ರ್ಳಸಲಾಗುವ ರಾಸಾಯನಿಕ್ರ್ಾಗಿದ, ಆದರ ಕೆಲವು
ಮತಗಳನುು ಮೇರಿ ರ್ಳಸ್ವದಾಗ ಇದನುು ಕಾಯನ್ರ್ ಕಾರಕ್ವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ುದ.
ಕೆೊೇಡೆಕ್ಟ್ ಅಲಿಮಂಟರಿಯಸ್ ಕ್ಮಷ್ಟ್ನ್ (ಸ್ವಎಸ್ವ)
 ಸಾಾಪಕ್ರು: ಆಹಾರ ಮತ್ುು ಕ್ೃಷ್ಟ್ ಸಂಸಾ (ಎಫ್ಎಒ) ಮತ್ುು ವಿಶಿ ಆರೊೇಗಯ ಸಂಸಾ (ಡರ್ುಲಯಎಚ್ಒ)
 ಸಾಾಪನೆ: ಮೇ 1963 ರಲಿಲ
 ಉದುೇಶ: ಗಾರಹಕ್ರ ಆರೊೇಗಯವನುು ರಕ್ಷಿಸುವ ಮತ್ುು ಆಹಾರ ರ್ಾಯಪಾರದಲಿಲ ನಾಯಯಯುತ್ ಅಭಾಯಸಗಳನುು
ಖ್ಾತರಪಡಿಸುವ ಉದುೇಶದ್ಧಂದ ಸಾಾಪ್ರಸಲಾದ ಅಂತ್ರರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಆಹಾರ ಮ್ಾನದಂಡಗಳ ಸಂಸಾಯಾಗಿದ.
ನಿಮಗಿದು ತಳ್ಳದ್ಧರಲಿ
 ಭಾರತ್ವು ವಿಶಿದ ಅತದೊಡಡ ಮಸಾಲೆ ಉತಾಪದಕ್ರ್ಾಗಿದ. ಇದು ಮಸಾಲೆಗಳ ಅತದೊಡಡ ಆಮದುದಾರ ಮತ್ುು
ರಫುುದಾರ ಕ್ೊಡ ಆಗಿದ.
 2023-24 ರಲಿಲ, ಭಾರತ್ದ ಮಸಾಲೆ ರಫುು USD 4.25 ಬಿಲಿಯನ್ ತ್ಲುಪ್ರತ್ು, ಜಾಗತಕ್ ಮಸಾಲೆ ರಫುನ 12%
ಪಾಲನುು ಒಳಗೊಂಡಿದ.
 ಗೊೇಪ್ರ ಥೊೇಟ್ಾಕ್ುರ ಭಾರತ್ದ ಮೊದಲ ಗಗನ ಯಾತರ

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ಭಾರತ್ದ ಉದಯಮ ಹಾಗೊ ಪ್ರೈಲಟ್ ಗೊೇಪ್ರ ಥೊೇಟ್ಾಕ್ುರ ಅವರು ಭಾರತ್ದ ಮೊದಲ
'ಬಾಹಾಯಕಾಶ ಪರರ್ಾಸ್ವ' ಎಂರ್ ಹಗೆಳ್ಳಕೆಗ ಪಾತ್ರರಾಗಿದಾುರ. ಅವರು ಆಂಧರಪರದೇಶದವರು.
ಮುಖ್ಾಯಂಶಗಳು
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

 ಎಂರ್ರ ರಿಡಡಲ್ ಏರೊೇನಾಟಿಕ್ಲ್ ವಿಶಿವಿದಾಯಲಯದಲಿಲ ಪದವಿ ಪಡೆದ್ಧದಾುರ. 'ಪ್ರರಸವ್ಥ ಲೆೈಫ್ ಕಾಪ್ಥ' ಎಂರ್
ಸಮಗರ ಸಾಿಸಾಯ ಮತ್ುು ಅನಿಯಕ್ ಆರೊೇಗಯ ಸಂಸಾಯ ಸಹ ಸಂಸಾಾಪಕ್ರೊ ಆಗಿದಾುರ.
 ಅಮಜಾನ್ ಸಂಸಾಾಪಕ್ ಜಫ್ ರ್ಝೊೇ ಅವರ ‘ರ್ೊಲಯ ಆರಿಜಿನು ಸಂಸಾ ಕೆೈಗೊಳುಿವ ಬಾಹಾಯಕಾಶಯಾನಕೊ
ಆಯ್ದೂಯಾದ ಆರು ಸದಸಯರಲಿಲ ಥೊೇಟ್ಾಕ್ುರ ಅವರೊ ಒರ್ಾರನಿಸ್ವಕೆೊಂಡರು.
 ಉಡಾವರ್ಾ ನ ಕೆ: ಎನ್ಎಸ್(ನೊಯ ಶ್ನಪಡ್ಥ)–25
 ಅಂತ್ರಿೇಕ್ಷಕೊ ಹೊೇದ ಮೊದಲ ಅಮೇರಿಕಾ ನಾಗರಿಕ್ರಾದ ಲನ್ ಶ್ನಪಡ್ಥ ಅವರ ಹಸರನುು ಈ ನೊಯ ಶ್ನೇಫಡ್ಥ
ರಾಕೆಟ್ ಗ ಇಡಲಾಗಿದ.
 ಎನ್ಎಸ್–25’ರ ಏಳನೆೇ ಬಾಹಾಯಕಾಶ ವಿಮ್ಾನವನುು ಪಶಿಚಮ ಟೆಕಾ್ಸು ಉಡಡಯನ ಪರದೇಶದ್ಧಂದ ಉಡಾವಣೆ
ಮ್ಾಡಲಾಯತ್ು.
 ಭಾರತ್ ಸೇನೆಯ ವಿಂಗ್ ಕ್ಮ್ಾಂಡರ್ ಆಗಿದು ರಾಕೆೇಶ್ ಶಮಥ ಅವರು 1984ರಲಿಲ ಬಾಹಾಯಕಾಶಯಾನವನುು
ಕೆೈಗೊಂಡ ಮೊದಲಿಗರನಿಸ್ವಕೆೊಂಡಿದುರು.
 ಗಗನ ಯಾತರಕ್(‘ಸಪೇಸ್ ಟೊರಿಸ್ಟ’) ನೆಂದು ಅಂತ್ರಿಕ್ಷಕೊ ಹೊೇಗುವವರಲಿಲ ಗೊೇಪ್ರ ಅವರು ಭಾರತ್ದ
ಮೊದಲಿಗರಾಗಿದಾುರ. ರಾಕೆೇಶ ಶಮಥ ಅವರ ನಂತ್ರ ಅಂತ್ರಿಕ್ಷಕೊ ಹೊೇದ ಎರಡನೆಯ ಭಾರತೇಯರಾಗಿದಾುರ.
 ಅಂತ್ರಿಕ್ಷ ಪರಯಾಣ
ಪೃರ್ಥಿಯಂದ ೧೦೦ ಕ್ಸಲೆೊೇಮೇಟರ್ ಎತ್ುರ ರಾಕೆಟ್ ಕೆೊಂಡೆೊಯುತ್ುದ. ಆ ಅಂತ್ರದ್ಧಂದ ಯಾತರಕ್ರು ತ್ಮಮ ಸ್ವೇಟ್
ರ್ಲ್ಟ ತೆಗದು ಭೊಮಯ ಕ್ಡೆಗ ನೆೊೇಡರ್ಹುದು. ಅಷ್ಟ್ುಟ ಅಂತ್ರದ ಮೇಲೆ ಪೃರ್ಥಿಯ ಗುರುತಾಿಕ್ಷ್ಟ್ಥಣೆ ಅತ್ಯಂತ್ ಕ್ಡಿಮ
ಇರುವುದರಿಂದ ಯಾತರಕ್ರು ತ್ೊಕ್ ಶೊನಯರ್ಾಗಿರುವ (ವೆೇಟ್ ಲೆೇಸ್) ಅನುಭವ ಪಡೆಯರ್ಹುದು. ಈ ಪರರ್ಾಸದ
ಕಾಲಾವಧಿಯು ಸುಮ್ಾರು ೧೧ ನಿಮಷ್ಟ್ದಾುಗಿರುತ್ುದ.

ಪಾಲನೆಟರಿ ಅಲೆೈನಮಂಟ್

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? 2024 ಜ್ೊನ್ 3 ರಂದು, ಆರು ಗರಹಗಳು ಆಕಾಶದಲಿಲ ರ್ಹುತೆೇಕ್ ಒಂದು ಸರಳ ರೇಖೆಯಲಿಲ
ರ್ರುವ ವಿದಯಮ್ಾನ ಗರಹಗಳು ಒಂದೇ ಸರಳ ರೇಖೆಯಲಿಲ ಕಾಣುವ (ಪಾಲನೆಟರಿ ಅಲೆೈನಮಂಟ್) ವಿದಯಮ್ಾನ
ನಡೆಯಲಿದ.
ಮುಖ್ಾಯಂಶಗಳು
 ರ್ುಧ, ಮಂಗಳ, ಗುರು, ಶನಿ, ಯುರೇನಸ್ ಮತ್ುು ನೆಪ ಚನ್ ಗರಹಗಳು ಸರಳ ರೇಖೆಯನುು ರೊಪ್ರಸಲಿವೆ
 ಆರು ಗರಹಗಳು ಭೊಮಯಂದ ಅವುಗಳ ಇರುವ ಹಚಿಚನ ದೊರದ ಕಾರಣ, ರ್ರಿಗಣಿುಗ ಗೊೇಚ್ರಿಸುವುದ್ಧಲಲ.
  ಏತ್ನಮರ್ಧಯ, ಚ್ಂದರನು ಗೊೇಚ್ರತೆಯನುು ವಿರೊಪಗೊಳ್ಳಸುವುದರಿಂದ ಗರಹಗಳು ರ್ರಿಗಣಿುಗ
ಗೊೇಚ್ರಿಸುವುದ್ಧಲಲ
 ರ್ುಧ, ಮತ್ುು ಗುರು ಗರಹಗಳ ಕ್ಕ್ಷೆಯಲಿಲ ಸೊಯಥನ ಸಾಮೇಪಯದ್ಧಂದಾಗಿ ಆಕಾಶದಲಿಲ ಅವುಗಳನುು ನೆೊೇಡಲು
ಕ್ಷ್ಟ್ಟರ್ಾಗುತ್ುದ
 ಆದಾಗೊಯ, ಮಂಗಳ ಮತ್ುು ಶನಿಯು ರ್ರಿಗಣಿುಗ ಗೊೇಚ್ರಿಸುತ್ುದ, ಆದರೊ ತ್ುಂಬಾ ಮಂದರ್ಾಗಿರುತ್ುದ.
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ವಿೇಕ್ಷಕ್ರಿಗ ದೊರದ ಯುರೇನಸ್ ಮತ್ುು ನೆಪ ಚನ್ ಗರಹಗಳನುು ಗುರುತಸಲು ದೊರದಶಥಕ್ಗಳು ಅರ್ರ್ಾ ಉನುತ್
ದುಬಿೇಥನುಗಳು ರ್ೇಕಾಗುತ್ುವೆ.
ಪಾಲನೆಟರಿ ಅಲೆೈನಮಂಟ್
 ಇದು ಸ ರವ ಯಹದಲಿಲ ಗರಹಗಳ ಸಾಾನವನುು ವಿವರಿಸಲು ರ್ಳಸಲಾಗುವ ಪದರ್ಾಗಿದ, ಅಂದರ ಅವು ಒಂದು
ನಿದ್ಧಥಷ್ಟ್ಟ ಬಿಂದುವಿನಿಂದ ನೆೊೇಡಿದಾಗ ಅವು ಸರಳ ರೇಖೆಯಲಿಲ ಅರ್ರ್ಾ ಒಂದಕೊ ಹತುರದಲಿಲ ಕ್ಂಡುರ್ರುತ್ುವೆ,
ನಮಗ ಆ ಬಿಂದು ಭೊಮಯಾಗಿದ. ಈ ವಿದಯಮ್ಾನವು ಬಾಹಾಯಕಾಶದಲಿಲ ಗರಹಗಳು ಪರಿಪ ಣಥ ಒಂದು ಸರಳ
ರೇಖೆಯಲಿಲರುವುದಕ್ಸೂಂತ್ ಹಚಾಚಗಿ ಭರಮಯಾಗಿದ.

ಮಲೆೇರಿಯಾ ಲಸ್ವಕೆ- R21/Matrix-M-

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ಪುಣೆ ಮೊಲದ ಸ್ವೇರಮ್ ಇನ್ಸ್ವಟಟೊಯಟ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ (SII), ತ್ನು ಮೊದಲ ಬಾಯಚ್
ಮಲೆೇರಿಯಾ ಲಸ್ವಕೆಗಳನುು- R21/Matrix-M- ಅನುು ಆಫರಕಾಕೊ ರರ್ಾನಿಸ್ವದ.
ಮುಖ್ಾಯಂಶಗಳು
 ವಿಶಿ ಆರೊೇಗಯ ಸಂಸಾ (WHO) ಪರಕಾರ, ಆಫರಕಾದ ಪರದೇಶದಲಿಲ ಪರತ ವಷ್ಟ್ಥ ಸುಮ್ಾರು ಅಧಥ ಮಲಿಯನ್
ಮಕ್ೂಳು ಮಲೆೇರಿಯಾದ್ಧಂದ ಸಾಯುತಾುರ. 2022 ರಲಿಲ, WHO ಆಫರಕಾ ಪರದೇಶವು 94% ಮಲೆೇರಿಯಾ
ಪರಕ್ರಣಗಳ್ಳಗ (233 ಮಲಿಯನ್) ಮತ್ುು 95% (580,000) ಮಲೆೇರಿಯಾ ಸಾವುಗಳ್ಳಗ ನೆಲೆಯಾಗಿದ.
ಭಾರತ್ದಲಿಲ ಅಂದಾಜ್ು 3.38 ಮಲಿಯನ್ ಪರಕ್ರಣಗಳು ಮತ್ುು 5,511 ಸಾವುಗಳು ಸಂಭವಿಸ್ವವೆ.
ಮಲೆೇರಿಯಾ ಎಂದರೇನು?
 ಮಲೆೇರಿಯಾವು ಪಾಲಸೊಮೇಡಿಯಂ ಪರಾವಲಂಬಿಗಳ್ಳಂದ ಉಂಟ್ಾಗುವ ತೇವರರ್ಾದ ಜ್ಿರರ್ಾಗಿದ
 ಐದು ಜಾತಯ ಪರಾವಲಂಬಿಗಳು ಮ್ಾನವರಲಿಲ ಮಲೆೇರಿಯಾವನುು ಉಂಟುಮ್ಾಡರ್ಹುದು ಮತ್ುು ಇವುಗಳಲಿಲ 2
ಜಾತಗಳು - ಪಾಲಸೊಮೇಡಿಯಮ್ ಫಾಲಿ್ಪಾಯರಮ್ ಮತ್ುು ಪಾಲಸೊಮೇಡಿಯಮ್ ವೆೈರ್ಾಕ್ಟ್ - ದೊಡಡ
ಅಪಾಯವನುುಂಟುಮ್ಾಡುತ್ುವೆ.
 ಸೊೇಂಕ್ಸತ್ ಹಣುು ಅನಾಫಲಿಸ್ ಸೊಳೆಿಗಳ ಕ್ಡಿತ್ದ ಮೊಲಕ್ ಜ್ನರಿಗ ಹರಡುತ್ುದ.ಮಲೆೇರಿಯಾ ಸಾಂಕಾರಮಕ್ವಲಲ
ಮತ್ುು ಒರ್ಾರಿಂದ ಇನೆೊುರ್ಾರಿಗ ಹರಡುವುದ್ಧಲಲ
 ಇದು ಪಾರರ್ಮಕ್ರ್ಾಗಿ ಉಷ್ಟ್ುವಲಯದ ದೇಶಗಳಲಿಲ ಕ್ಂಡುರ್ರುವ ಮ್ಾರರ್ಾಂತಕ್ ಕಾಯಲೆಯಾಗಿದ.
 ಇದು ತ್ಡೆಗಟುಟವ ಮತ್ುು ಗುಣಪಡಿಸರ್ಹುದಾದ ಕಾಯಲೆಯಾಗಿದ
 R21/Matrix-M
 R21 ಲಸ್ವಕೆಯು, RTS,S/AS01 ಲಸ್ವಕೆಯ ನಂತ್ರ WHO ನಿಂದ ಶಿಫಾರಸು ಮ್ಾಡಲಾದ ಎರಡನೆೇ ಮಲೆೇರಿಯಾ
ಲಸ್ವಕೆಯಾಗಿದ, ಇದು 2021 ರಲಿಲ WHO ಶಿಫಾರಸನುು ಪಡೆದುಕೆೊಂಡಿದ.
 ಈ ಲಸ್ವಕೆಯನುು ಆಕ್ಟ್ಫಡ್ಥ ವಿಶಿವಿದಾಯನಿಲಯವು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸ್ವದ ಮತ್ುು ಸ್ವೇರಮ್ ಇನ್ಸ್ವಟಟೊಯಟ್ ಆಫ್
ಇಂಡಿಯಾ (SII) ನಿಂದ ತ್ಯಾರಿಸಲಪಟಿಟದ ಮತ್ುು ಪರಮ್ಾಣಿೇಕ್ರಿಸಲಪಟಿಟದ.
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ಪ್ರರಫೈರ್ ಕ್ೊಯಬ್ಸಾಯಟ್ ಮಷ್ಟ್ನ್

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ನಾಸಾವು ಭೊಮಯ ಧುರವ ಪರದೇಶಗಳಲಿಲನ ಶಾಖದ ಹೊರಸೊಸುವಿಕೆಯನುು ಅಧಯಯನ

ಮ್ಾಡಲು ವಿನಾಯಸಗೊಳ್ಳಸಲಾದ PREFIRE (ಪ್ರ ೇಲಾರ್ ರೇಡಿಯಂಟ್ ಎನಜಿಥ ಇನ್ ದ್ಧ ಫಾರ್-ಇನಾ್ರರಡ್
ಎಕೆ್ಪರಿಮಂಟ್) ಉಪಗರಹವನುು ಉಡಾವಣೆ ಮ್ಾಡಿದ.
ಮುಖ್ಾಯಂಶಗಳು
 ವರದ್ಧಯ ಪರಕಾರ, "ರಡಿ, ಏಮ್, ಪ್ರರಫೈರ್"
ಹಸರಿನ ಮೊದಲ ಕ್ೊಯಬ್ಸಾಯಟ್ ಅನುು
ಉಡಾವಣೆ ಮ್ಾಡಲಾಯತ್ು, ಆದರ
ಎರಡನೆಯದು, "PREFIRE ಮತ್ುು
ICE" ಕೆಲವು ದ್ಧನಗಳ ನಂತ್ರ ಉಡಾವಣೆ
ಮ್ಾಡಲಾಗುವುದು.
 ಲಾಂಚ್ ಸೈಟ್: ರಾಕೆಟ್ ಲಾಯಬ್ ಲಾಂಚ್
ಕಾಂಪ್ರಲಕ್ಟ್ 1, ಮ್ಾಹಿಯಾ, ನೊಯಜಿಲಾಯಂಡ್
 ಉಪಗರಹ ಪರಕಾರ: CubeSats (ಸಣು,
ಶೊ ಬಾಕ್ಟ್ ಗಾತ್ರದ ಉಪಗರಹಗಳು)
 ಮಷ್ಟ್ನ್ ಗುರಿ: ಆಕ್ಸಟಥಕ್ಟ ಮತ್ುು ಅಂಟ್ಾಕ್ಸಟಥಕಾದ್ಧಂದ ಭೊಮಯ ಹೊರಸೊಸುವ ಶಾಖದ ಪರಮ್ಾಣ ಮತ್ುು ಇದು
ಜಾಗತಕ್ ಹರ್ಾಮ್ಾನ ರ್ದಲಾವಣೆಯ ಮೇಲೆ ಹೇಗ ಪರಿರ್ಾಮ ಬಿೇರುತ್ುದ ಎಂರ್ುದರ ಕ್ುರಿತ್ು ನಮಮ
ತಳುವಳ್ಳಕೆಯನುು ಸುಧಾರಿಸುವ ಗುರಿಯನುು ಈ ಮಷ್ಟ್ನ್ ಹೊಂದ್ಧದ.
PREFIRE ಮಷ್ಟ್ನ್ ರ್ಗೆ:
 ಇದು ರ್ಮಥಲ್ ಇನಾ್ರರಡ್ ಸಪಕೆೊರೇಮೇಟರ್ ಅನುು ಹೊಂದ್ಧದುು, ಆಕ್ಸಟಥಕ್ಟ ಮತ್ುು ಅಂಟ್ಾಕ್ಸಟಥಕ್ಟ ಭೊಮಯ
ಅತ್ಯಂತ್ ಶಿೇತ್ ಮತ್ುು ಅತ್ಯಂತ್ ದೊರದ ಪರದೇಶಗಳ್ಳಂದ ಹೊರಸೊಸುವ ದೊರದ-ಅತಗಂಪು ವಿಕ್ಸರಣವನುು
ಅಳೆಯುವ ಸಾಮರ್ಯಥವನುು ಹೊಂದ್ಧದ -
ನಾಸಾ
 ನಿರ್ಾಥಹಕ್ರು - ಬಿಲ್ ನೆಲ್ನ್
  ಪರಧಾನ ಕ್ಛೇರಿ- ರ್ಾಷ್ಟ್ಂಗಟನ್, D.C., US
 ಸಾಾಪನೆ –1958
ಕ್ೊಯಬ್ ಸಾಯಟ್
 ಕ್ೊಯಬ್ ಸಾಯಟ್ ಒಂದು ಚ್ದರ ಆಕಾರದ ಸಣು ಉಪಗರಹರ್ಾಗಿದ (10 cm × 10 cm × 10 cm - ಸರಿಸುಮ್ಾರು
ರೊಬಿಕ್ಟ್ ಘನದ ಗಾತ್ರ), ಸುಮ್ಾರು 1.33 ಕೆಜಿ ತ್ೊಕ್ವಿರುತ್ುದ. CubeSat ಅನುು ಒಂದೇ (1 ಘಟಕ್) ಅರ್ರ್ಾ
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ರ್ಹು ಘಟಕ್ಗಳ ಗುಂಪುಗಳಲಿಲ (ಗರಿಷ್ಟ್ಿ 24 ಘಟಕ್ಗಳು) ರ್ಳಸರ್ಹುದು.

 ಉಪಕ್ರಣಗಳನುು ಪರಿೇಕ್ಷಿಸಲು, ವಿಜ್ಞಾನ ಪರಯೇಗಗಳನುು ನಡೆಸಲು, ರ್ಾಣಿಜ್ಯ ಅನಿಯಕೆಗಳನುು
ಸಕ್ಸರಯಗೊಳ್ಳಸಲು ಮತ್ುು ಶ್ನೈಕ್ಷಣಿಕ್ ಯೇಜ್ನೆಗಳನುು ರ್ಂರ್ಲಿಸಲು CubeSats ಅನುು ರ್ಳಸರ್ಹುದು.
 ಕ್ೊಯಬ್ ಸಾಯಟ್ ಗಳನುು ಆರಂಭದಲಿಲ ಶ್ನೈಕ್ಷಣಿಕ್ ಸಾಧನರ್ಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲಾಗಿದ. ಕ್ೊಯಬ್ಸಾಯಟ್ಗಳು
ಅವುಗಳ ಕ್ಡಿಮ ವೆಚ್ಚ ಮತ್ುು ರ್ಹುಮುಖತೆಯಂದಾಗಿ ಜ್ನಪ್ರರಯತೆಯನುು ಗಳ್ಳಸ್ವವೆ

ಅಗಿು ಬಾಣ ಸಾಟೆಥಡ್ 01 ರಾಕೆಟ್

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ಚೆನೆುೈ ಮೊಲದ ಅಗಿುಕ್ುಲ ಕಾಸಾಮಸ್ ಎಂರ್ ಖ್ಾಸಗಿ ಬಾಹಾಯಕಾಶ ಸಂಶ್ನೊೇಧನಾ ನವೆ ೇದಯಮ
ಕ್ಂಪನಿಯು ಮೊರು ಆಯಾಮಗಳ (3D) ಮುದರರ್ಾ ತ್ಂತ್ರಜ್ಞಾನ ರ್ಳಸ್ವ ತ್ಯಾರಿಸ್ವದ ಸ್ವಂಗಲ್ ಪ್ರೇಸ್ ರಾಕೆಟ್ ಎಂಜಿನ್
ಹೊಂದ್ಧರುವ ಸಬ್ ಆಬಿಥಟಲ್ ಟೆಸ್ಟ ರಾಕೆೇಟ್ ‘ಅಗಿುಬಾಣ ಸಾಟೆಥಡ್(SOrTeD) 01’ದ ಪರಿೇಕ್ಷಾರ್ಥ ಉಡಾವಣೆ
ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿದ.
ಮುಖ್ಾಯಂಶಗಳು
 ದೇಶದಲಿಲ ಈ ಸಾಹಸ ಮ್ಾಡಿದ ಎರಡನೆೇ ಖ್ಾಸಗಿ ಸಂಸಾ ಆಗಿದ.
 ‘ಅಗಿುಬಾಣ’ ಸಬ್ ಆಬಿಥಟಲ್ ಟೆಕಾುಲಜಿ ಡೆಮ್ಾನೆ್ರೇಟರ್(ಎಸ್ಒಆರ್ಟಿಇಡಿ) ಪರಿೇಕ್ಷಾ ನ ಕೆಯು ಇಸೊರೇದ
ಸತೇಶ್ ಧವನ್ ಬಾಹಾಯಕಾಶ ಕೆೇಂದರದ ಆವರಣದಲಿಲರುವ ತ್ನುದೇ ಉಡಡಯನ ಕೆೇಂದರ ಮತ್ುು ಭಾರತ್ದ ಮೊದಲ
ಮತ್ುು ಏಕೆೈಕ್ ಖ್ಾಸಗಿ ಉಡಾವರ್ಾ ಕೆೇಂದರದ್ಧಂದ (ಶಿರೇಹರಿಕೆೊೇಟ್ಾದ ಧನುಶ್ ಹಸರಿನ ಅಗಿುಕ್ುಲ್ ಉಡಾವರ್ಾ
ಘಟಕ್) ಈ ಉಡಡಯನ ನಡೆದ್ಧದ’.
 2025ರ ಹಣಕಾಸು ವಷ್ಟ್ಥದ ಅಂತ್ಯಕೊ ಬಾಹಾಯಕಾಶಯಾನ ಕೆೈಗೊಳಿಲು ಅಗಿುಕ್ುಲ್ ಸಂಸಾ ಯೇಜಿಸ್ವದ.
ರಾಕೆೇಟ್ ನ ವಿಶ್ನೇಷ್ಟ್ತೆ
 ಅಗಿುಬಾಣ ಕ್ಸಟಮೈಸ್ ಮ್ಾಡರ್ಹುದಾದ, ಎರಡು-ಹಂತ್ದ ಉಡಾವರ್ಾ ರ್ಾಹನರ್ಾಗಿದ.
 ಇದು 300 ಕೆಜಿಯವರಗಿನ ಪ್ರೇಲೆೊೇಡ್ ಅನುು ಸುಮ್ಾರು 700 ಕ್ಸಮೇ ಕ್ಕ್ಷೆಗ ಸಾಗಿಸರ್ಲಲದು.
 ರಾಕೆಟ್ ದರವ ಮತ್ುು ಅನಿಲ ಪ್ರ ರಪ್ರಲಲಂಟ್ಗಳ ಮಶರಣದೊಂದ್ಧಗ ಅರ-ಕ್ರಯೇಜನಿಕ್ಟ ಎಂಜಿನ್ ಅನುು ರ್ಳಸುತ್ುದ.
 ಇದು ವಿಶಿದ ಮೊದಲ ಸ್ವಂಗಲ್ ಪ್ರೇಸ್ ತರೇಡಿ ಪ್ರರಂಟೆೇಡ್ ಸಮ ಕ್ರಯೇಜ್ನಿಕ್ಟ ಎಂಜಿನ್ ರ್ಲ ಹೊಂದ್ಧರುವ ರಾಕೆಟ್
ಆಗಿದ.
ಅಗಿುಕ್ುಲ್ ಕಾಸೊಮೇಸ್
  ಚೆನೆುೈ ಮೊಲದ ಐಐಟಿ ಮದಾರಸ್ ನಲಿಲರುವ ಸಪೇಸ್ ಸಾಟಟ್ಥ ಅಪ್ ಆಗಿದ.
 ಇದನುು 2017 ರಲಿಲ ಸಾಾಪ್ರಸಲಾಯತ್ು.
 ಡಿಸಂರ್ರ್ 2020 ರಲಿಲ ಅಗಿುಬಾಣ ನಿಮಥಸಲು ಬಾಹಾಯಕಾಶ ಸಂಸಾಯ ಪರಿಣತ ಮತ್ುು ಅದರ ಸ ಲಭಯಗಳ್ಳಗ
ಪರವೆೇಶವನುು ಹೊಂದಲು IN-SPAce ಉಪಕ್ರಮದ ಅಡಿಯಲಿಲ ISRO ನೆೊಂದ್ಧಗ ಒಪಪಂದಕೊ ಸಹಿ ಹಾಕ್ಸದ
ದೇಶದ ಮೊದಲ ಕ್ಂಪನಿಯಾಗಿದ.
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

 2022 ರಲಿಲ, ಅಗಿುಕ್ುಲ್ ಸತೇಶ್ ಧವನ್ ಬಾಹಾಯಕಾಶ ಕೆೇಂದರದಲಿಲ ಭಾರತ್ದ ಮೊದಲ ಖ್ಾಸಗಿ ಲಾಂಚ್ಪಾಯಡ್
ಮತ್ುು ಮಷ್ಟ್ನ್ ನಿಯಂತ್ರಣ ಕೆೇಂದರವನುು ಉದಾಾಟಿಸ್ವದರು.
ಸೂೈ ರೊಟ್ ಏರೊೇ ಸಪೇಸ್
 2022ರ ನವೆಂರ್ನಥಲಿಲ ಭಾರತ್ದ ಮೊದಲ ಖ್ಾಸಗಿ ಬಾಹಾಯಕಾಶ ಸಂಸಾ ಹೈದರಾಬಾದ್ ಮೊಲದ ಸೂೈ ರೊಟ್
ಏರೊೇ ಸಪೇಸ್, ಭಾರತ್ದ ಮೊದಲ ಸಬ್ ಆಬಿಥಟಲ್ ರಾಕೆಟ್ ವಿಕ್ರಮ್–5 ಅನುು ಉಡಡಯನ ಮ್ಾಡಿತ್ುು.
ಸೂೈರೊಟ್ ಏರೊೇಸಪೇಸ್ ತ್ನು ವಿಕ್ರಮ್-1 ಬಾಹಾಯಕಾಶ ಉಡಾವರ್ಾ ರ್ಾಹನದ ಎರಡನೆೇ ಹಂತ್ದ ಎಂಜಿನ್ ಅನುು
ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಪರಿೇಕ್ಷಿಸ್ವದ, ಇದನುು ಕ್ಲಾಂ-250 ಎಂದು ಹಸರಿಸಲಾಗಿದ. ಮ್ಾಚ್ಥ 2024 ರಲಿಲ
ಶಿರೇಹರಿಕೆೊೇಟ್ಾದಲಿಲರುವ ಭಾರತೇಯ ಬಾಹಾಯಕಾಶ ಸಂಶ್ನೊೇಧನಾ ಸಂಸಾ (ಇಸೊರೇ) ಸತೇಶ್ ಧವನ್ ಬಾಹಾಯಕಾಶ
ಕೆೇಂದರ (SDSC) ದಲಿಲ ಪರಿೇಕ್ಷೆಯನುು ನಡೆಸಲಾಯತ್ು.
 ರಕ್ಷಣಾ ಸುದ್ಧಿಗಳು

ದೇಶದ ಮೊದಲ ಸಿದೇಶಿ ಮ್ಾನವರಹಿತ್ ಬಾಂರ್ರ್ ಡೆೊರೇನ್

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ದೇಶದ ಮೊದಲ ಸಿದೇಶಿ ಮ್ಾನವರಹಿತ್ FWD-200B ಏಕಾರಥಫ್ಟ ಯುದಿ ಬಾಂರ್ರ್
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ಡೆೊರೇನ್ ಅನುು ರ್ಂಗಳೊರಿನಲಿಲ ಅನಾವರಣಗೊಳ್ಳಸಲಾಗಿದ.

ಮುಖ್ಾಯಂಶಗಳು
 ವಿನಾಯಸ: ಫಲೈಯಂಗ್ ವೆಡ್ಜ ಕ್ಂಪನಿ
 FWD-200B ಮೇಡಿಯಂ ಅಲಿಟಟೊಯಡ್ ಲಾಂಗ್ ಎಂಡೊಯರನ್್ (MALE) ಮ್ಾನವರಹಿತ್ ಯುದಿ ವೆೈಮ್ಾನಿಕ್
ರ್ಾಹನರ್ಾಗಿದುು, ಸಂಪ ಣಥರ್ಾಗಿ ಭಾರತ್ದಲಿಲ ವಿನಾಯಸಗೊಳ್ಳಸಲಾಗಿದ ಮತ್ುು ತ್ಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ುದ.
 ಬಾಂರ್ರ್ ಡೆೊರೇನ್ ಅನಾವರಣದೊಂದ್ಧಗ ಭಾರತ್ವು ಸುಧಾರಿತ್ ಬಾಂರ್ಗಥಳ ಸಾಮರ್ಯಥವುಳಿ ದೇಶಗಳ ಸಾಲಿಗ
ಸೇರಿದ.
 ಇದು ಭಾರತ್ವನುು ಆತ್ಮನಿಭಥರ ಶಕ್ಸುಯನಾುಗಿ ಹೊರಹೊಮುಮವಂತೆ ಮ್ಾಡುವುದರ ಜೊತೆಗ, ದೇಶದ ರಕ್ಷರ್ಾ
ವೆಚ್ಚವನುು ತ್ಗಿೆಸುವಲಿಲ ಮಹತ್ಿದ ಪಾತ್ರವಹಿಸಲಿದ’.
 ಅಮರಿಕ್ದ ‘ಪ್ರರಡೆೇಟರ್’ಗ ₹250 ಕೆೊೇಟಿ ವೆಚ್ಚರ್ಾದರ, ಅತಾಯಧುನಿಕ್ ತ್ಂತ್ರಜ್ಞಾನವುಳಿ ಹಾಗೊ ಭಾರತ್ದಲೆಲೇ
ತ್ಯಾರಾದ FWD-200B ಏಕಾರಥಫಟೆ ಕೆೇವಲ ₹25 ಕೆೊೇಟಿ ವೆಚ್ಚರ್ಾಗಲಿದ.
ಉದುೇಶ
 ಮೇಕ್ಟ ಇನ್ ಇಂಡಿಯಾ ಯೇಜ್ನೆಗ ರ್ಲ ತ್ುಂರ್ುವ ಹಾಗೊ ದುಬಾರಿ ಮ್ಾನವರಹಿತ್ ಬಾಂರ್ರ್ ವಿಮ್ಾನಗಳ್ಳಗಾಗಿ
ಭಾರತ್ವು ವಿದೇಶಗಳ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತ್ರ್ಾಗುವುದನುು ತ್ಗಿೆಸುವ ಉದುೇಶ ಹಾಗೊ ಭಾರತ್ವನುು ಜಾಗತಕ್
ಮಟಟದ ಡೆೊರೇನ್ ಉತಾಪದನಾ ಕೆೇಂದರವನಾುಗಿಸುವುದು.
ವಿಶ್ನೇಷ್ಟ್ತೆಗಳು
 ಸಾಮರ್ಯಥ: 100 ಕೆ.ಜಿ. ಪ್ರೇಲೆೊೇಡ್ ತೆೊುಯುಯವ ಸಾಮರ್ಯಥವನುು ಹೊಂದ್ಧದ
 ಇದರಲಿಲ ಆಫಟಕ್ಲ್ ಸವೆೇಥಲೆನ್್ ಪ್ರೇಲೆೊೇಡ್ ಳನುು ಹಾಗೊ ಕ್ಷಿಪಣಿ ರಿೇತಯಲಿಲ ನಿಖರ ರ್ಾಯುದಾಳ್ಳ ನಡೆಸುವ,
ಶಸಾರಸರಗಳನುು ಹೊತೆೊುಯಯರ್ಹುದಾಗಿದ.
 ವೆೇಗ: ಗರಿಷ್ಟ್ಿ 370 ಕ್ಸ.ಮೇ. ಪರತ ಗಂಟೆ(200 knots) ವೆೇಗದಲಿಲ 12ರಿಂದ 20ಗಂಟೆ ಹಾರಾಡರ್ಲಲದು
 ಇದು 498 ಕೆ.ಜಿ ತ್ೊಕ್ ಹೊತ್ುು ಟೆೇಕಾಫ್ ಮ್ಾಡರ್ಲಲದು.
 ಗ ರಂಡ್ ಕ್ಂಟೆೊರೇಲ್ ಸಟೇಶನ್ ಜೊತೆಗ (ಜಿಸ್ವಎಸ್) 200 ಕ್ಸ.ಮೇ. ದೊರದವರಗ ಸಂಪಕ್ಥ ಹೊಂದ್ಧರುವ
ಸಾಮರ್ಯಥವನುು ಹೊಂದ್ಧದ.
 SMART ವಯವಸಾ

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ಸೊಪಸಾಥನಿಕ್ಟ ಮಸೈಲ್-ಅಸ್ವಸಟಡ್ ರಿಲಿೇಸ್ ಆಫ್ ಟ್ಾಪ್ರಥಡೆೊ (SMART) ವಯವಸಾಯನುು

ಒಡಿಶಾ ಕ್ರಾವಳ್ಳಯಲಿಲ DRDO ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಹಾರಾಟ-ಪರಿೇಕ್ಷೆ ನಡೆಸ್ವತ್ು.
ಮುಖ್ಾಯಂಶಗಳು
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

 ವಿನಾಯಸ ಮತ್ುು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ: DRDO.

 ಹಗುರರ್ಾದ ಟ್ಾಪ್ರಥಡೆೊಗಳನುು ಉಡಾವಣೆ ಮ್ಾಡಲು ಈ ಕ್ಷಿಪಣಿ ಆಧಾರಿತ್ ಕಾಯಥವಿಧಾನವು ನೊರಾರು
ಕ್ಸಲೆೊೇಮೇಟರ್ ದೊರದಲಿಲರುವ ಜ್ಲಾಂತ್ಗಾಥಮ ನ ಕೆಗಳನುು ಗುರಿಯಾಗಿಸರ್ಹುದು.
 ಕ್ಷಿಪಣಿ ವಯವಸಾಯು ಹಲರ್ಾರು ಸುಧಾರಿತ್ ಉಪ-ವಯವಸಾಗಳನುು ಒಳಗೊಂಡಿದ, ಅವುಗಳೆಂದರ ಎರಡು-ಹಂತ್ದ
ಘನ ಪ್ರ ರಪಲಿನ್ ಸ್ವಸಟಮ್, ಎಲೆಕೆೊರೇಮಕಾನಿಕ್ಲ್ ಆಕ್ೊಯವೆೇಟರ್ ಸ್ವಸಟಮ್, ನಿಖರರ್ಾದ ಜ್ಡತ್ಿದ
ನಾಯವಿಗೇಷ್ಟ್ನ್ ಸ್ವಸಟಮ್ ಇತಾಯದ್ಧ.
 ಈ ವಯವಸಾಯು ಪಾಯರಾಚ್ೊಟ್ ಆಧಾರಿತ್ ಸುಧಾರಿತ್ ಹಗುರರ್ಾದ ಟ್ಾಪ್ರಥಡೆೊವನುು ಪ್ರೇಲೆೊೇಡ್ ಆಗಿ
ಒಯುಯತ್ುದ
ಟ್ಾಪ್ರಥಡೆೊಗಳ ರ್ಗೆ:
 ಟ್ಾಪ್ರಥಡೆೊಗಳು ಸಿಯಂ ಚಾಲಿತ್, ನಿೇರೊಳಗಿನ ಸೊಪೇಟಕ್ಗಳಾಗಿವೆ, ಇದನುು ಹಡಗುಗಳು ಮತ್ುು ವಿಮ್ಾನಗಳ್ಳಂದ
ಉಡಾಯಸರ್ಹುದು.
 ಗುರಿಯ ಸಮೇಪದಲಿಲ ಸೊ್ೇಟಿಸಲು ಅವುಗಳನುು ವಿನಾಯಸಗೊಳ್ಳಸಲಾಗಿದ.
 ಭಾರತೇಯ ನ ಕಾಪಡೆಯು ತ್ನು ಟ್ಾಪ್ರಥಡೆೊಗಳನುು ಕ್ಡಲ ಗಸುು ವಿಮ್ಾನಗಳು, ಹಲಿಕಾಪಟರ್ಗಳು ಮತ್ುು ಹಡಗು
ಅರ್ರ್ಾ ಜ್ಲಾಂತ್ಗಾಥಮ ನ ಕೆಯಂದ ನಿಯೇಜಿಸುತ್ುದ.
 ಉದಾಹರಣೆಗಳು: ಶ್ನಯಾು ಮತ್ುು ವರುರ್ಾಸರ.

ತಾಕ್ಥಶ್ ರ್ಾಯಯಾಮ

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ನಗರ ಭಯೇತಾಪದನೆಯನುು ನಿಗರಹಿಸಲು ಸಂಘಟಿತ್ ಕಾಯಾಥಚ್ರಣೆಗಳನುು ನಡೆಸುವಲಿಲ

ಭಾರತ್-ಯುಎಸ್ ಜ್ಂಟಿ ರ್ಾಯಯಾಮವು ಕೆೊೇಲೂತಾುದಲಿಲ ನಡೆಯತ್ು.
ತಾಕ್ಥಶ್ ರ್ಾಯಯಾಮದ ರ್ಗೆ:
 ಇದು ರ್ಾಯಯಾಮದ ಏಳನೆೇ ಆವೃತುಯಾಗಿದ.
 ಇದು ರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಭದರತಾ ಪಡೆ (NSG) ಮತ್ುು US ವಿಶ್ನೇಷ್ಟ್ ಕಾಯಾಥಚ್ರಣೆ ಪಡೆಗಳ (SOF) ನಡುವೆ ಏಪ್ರರಲ್
22, 2024 ರಂದು ಪಾರರಂಭರ್ಾಯತ್ು.
 ರ್ಾಯಯಾಮದ ಹಿಂದ್ಧನ ಆವೃತುಯನುು ಜ್ನವರಿ 2023 ರಲಿಲ ಚೆನೆುೈನಲಿಲ ನಡೆಸಲಾಯತ್ು.
 ಈ ರ್ಾಯಯಾಮವು ನಗರ ಭಯೇತಾಪದನೆ ನಿಗರಹ ಸನಿುವೆೇಶಗಳಲಿಲ ತೇವರರ್ಾದ ತ್ರರ್ೇತ ಮತ್ುು ಮ್ಾಕ್ಟ ಡಿರಲ್
ಗಳನುು ಒಳಗೊಂಡಿದ.
 ಶಕ್ಸು ಸಮರಾಭಾಯಸ

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ಭಾರತ್-ಫಾರನ್್ ಜ್ಂಟಿ ಮಲಿಟರಿ ರ್ಾಯಯಾಮ ಶಕ್ಸುಯ 7 ನೆೇ ಆವೃತುಯು ಇತುೇಚೆಗ
ಮೇಘಾಲಯದ ಉಮೊರೇಯ್ನಲಿಲರುವ ಜ್ಂಟಿ ತ್ರರ್ೇತ ನೆೊೇಡ್ನಲಿಲ ಪಾರರಂಭರ್ಾಗಿದ.
ಸಮರಾಭಾಯಸದ ರ್ಗೆ:
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

 ಇದು ಭಾರತ್ ಮತ್ುು ಫಾರನ್್ನಲಿಲ ಪಯಾಥಯರ್ಾಗಿ ನಡೆಸುವ ದಿೈರ್ಾಷ್ಟ್ಥಕ್ ತ್ರರ್ೇತ ಕಾಯಥಕ್ರಮರ್ಾಗಿದ.

 ಕೆೊನೆಯ ಆವೃತುಯನುು ಫಾರನ್್ನಲಿಲ ನವೆಂರ್ರ್ 2021 ರಲಿಲ ನಡೆಸಲಾಯತ್ು.
 ಗುರಿ: ವಿಶಿಸಂಸಾಯ ಆದೇಶದ ಅಧಾಯಯ VII ಅಡಿಯಲಿಲ ಉಪ-ಸಾಂಪರದಾಯಕ್ ಸನಿುವೆೇಶದಲಿಲ ರ್ಹು-
ಡೆೊಮೈನ್ ಕಾಯಾಥಚ್ರಣೆಗಳನುು ಕೆೈಗೊಳಿಲು ಎರಡೊ ಕ್ಡೆಯ ಜ್ಂಟಿ ಮಲಿಟರಿ ಸಾಮರ್ಯಥವನುು
ಹಚಿಚಸುವುದು.
 ಜ್ಂಟಿ ಸಮರಾಭಾಯಸವು ಅರ-ನಗರ ಮತ್ುು ಪವಥತ್ ಪರದೇಶಗಳಲಿಲನ ಕಾಯಾಥಚ್ರಣೆಗಳ ಮೇಲೆ ಕೆೇಂದ್ಧರೇಕ್ರಿಸುತ್ುದ.
ಉದುೇಶ
 ಉನುತ್ ಮಟಟದ ದೈಹಿಕ್ ಸಾಮರ್ಯಥ, ಯುದಿತ್ಂತ್ರದ ಮಟಟದಲಿಲ ಕಾಯಾಥಚ್ರಣೆಗಳ್ಳಗಾಗಿ ಪ ರ್ಾಥಭಾಯಸ
ಮತ್ುು ರಿಫೈನಿಂಗ್ ಡಿರಲೆಳು ಮತ್ುು ಉತ್ುಮ ಅಭಾಯಸಗಳ ಹಂಚಿಕೆ.
 ಭಾರತ್ ಮತ್ುು ಫಾರನ್್ ನಡುವಿನ ರಕ್ಷರ್ಾ ರ್ಾಯಯಾಮಗಳು:
 ವರುಣ - ನ ಕಾ ರ್ಾಯಯಾಮ
 ಗರುಡ - ರ್ಾಯು ರ್ಾಯಯಾಮ

INS ಕ್ಸಲಾಟನ್

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ಭಾರತೇಯ ನ ಕಾಪಡೆಯ ನ ಕೆ ಕ್ಸಲಾಟನ್ ರ್ೊರನೆೈನ ಮುರ್ಾರಾಗ ಆಗಮಸ್ವತ್ು. ಈ ಭೇಟಿಯು

ದಕ್ಷಿಣ ಚಿೇನಾ ಸಮುದರಕೊ ಭಾರತೇಯ ನ ಕಾಪಡೆಯ ಪ ವಥ ನ ಕಾಪಡೆಯ ಕಾಯಾಥಚ್ರಣೆಯ ನಿಯೇಜ್ನೆಯ
ಭಾಗರ್ಾಗಿದ.
ಮುಖ್ಾಯಂಶಗಳು
 ಆಕ್ಟಟ ಈಸ್ಟ ಮತ್ುು ಆಸ್ವಯಾನ್ (ಆಗುೇಯ ಏಷ್ಾಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಒಕ್ೊೂಟ) ಕೆೇಂದ್ಧರೇಕ್ರಣಕೊ ಅನುಗುಣರ್ಾಗಿ
ಇಂಡೆೊೇ-ಪ್ರಸ್ವಫಕ್ಟನಲಿಲನ ದೊಡಡ ಸಹಕಾರದ ಭಾಗರ್ಾಗಿ ಭಾರತ್ವು ಆಗುೇಯ ಏಷ್ಾಯದೊಂದ್ಧಗ ತ್ನು ಕ್ಡಲ
ನಿಶಿಚತಾರ್ಥವನುು ವಿಸುರಿಸುವುದನುು ಮುಂದುವರಸ್ವದ.
 ಸ ಹಾದಥ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳೆೊಂದ್ಧಗ ಕ್ಡಲ ಸಹಕಾರವನುು ಹಚಿಚಸುವ ಗುರಿಯನುು ಹೊಂದ್ಧರುವ ದಕ್ಷಿಣ ಚಿೇನಾ ಸಮುದರ
ಪರದೇಶದಲಿಲ ಭಾರತ್ದ ವಿಶಾಲ ಕಾಯಾಥಚ್ರಣೆಯ ನಿಯೇಜ್ನೆಯ ಭಾಗರ್ಾಗಿ ಮೊರು ಭಾರತೇಯ ನ ಕಾ
ಹಡಗುಗಳು - INS ದಹಲಿ, INS ಶಕ್ಸು ಮತ್ುು INS ಕ್ಸಲಾಟನ್ - ಈ ತಂಗಳ ಆರಂಭದಲಿಲ ಫಲಿಪ್ರೈನ್್ನ ಮನಿಲಾಕೊ
ಭೇಟಿ ನಿೇಡಿದುವು. ಇದರ ಮುಂದುವರದ ಭಾಗರ್ಾಗಿ ಕ್ಸಲಾಟನ್ ರ್ೊರನೆೈಗ ಭೇಟಿ ನಿೇಡಿದ
INS ಕ್ಸಲಾಟನ್ ರ್ಗೆ:
  ಇದು ಸಾಳ್ಳೇಯರ್ಾಗಿ ನಿಮಥಸಲಾದ ಜ್ಲಾಂತ್ಗಾಥಮ ವಿರೊೇಧಿ ಯುದಿದ ಸಟಲ್ು ಕಾವೆಥಟ್ ಆಗಿದ.
 ಪಾರಜಕ್ಟಟ 28 ರ ಅಡಿಯಲಿಲ ನಿಮಥಸಲಾಗುತುರುವ ನಾಲುೂ ಕ್ಮೊೇಟ್ಾಥ-ಕಾಲಸ್ ಕಾವೆಥಟ್ಗಳಲಿಲ ಇದು
ಮೊರನೆಯದು.
 ಆಯಕ್ಟಿಟನಲಿಲ ನೆಲೆಗೊಂಡಿರುವ ಲಕ್ಷದ್ಧಿೇಪ ಮತ್ುು ಮನಿಕೆೊೇಯ್ ದ್ಧಿೇಪ ಸಮೊಹದ ಅಮನಿಡಿವಿ
ಗುಂಪ್ರನಲಿಲರುವ ದ್ಧಿೇಪಗಳಲಿಲ ಒಂದರಿಂದ ಹಡಗು ತ್ನು ಹಸರನುು ಪಡೆದುಕೆೊಂಡಿದ.
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

 ಭಾರತೇಯ ನ ಕಾಪಡೆಯ ನೆೇವಲ್ ಡಿಸೈನ್ ಡೆೈರಕ್ಟರೇಟ್ನಿಂದ ವಿನಾಯಸಗೊಳ್ಳಸಲಪಟಿಟದ ಮತ್ುು

ಕೆೊೇಲೂತಾುದಲಿಲ ಗಾಡಥನ್ ರಿೇಚ್ ಶಿಪ್ಬಿಲಡಸ್ಥ & ಇಂಜಿನಿಯಸ್ಥ (GRSE) ನಿಮಥಸ್ವದ
ವೆೈಶಿಷ್ಟ್ಟಯಗಳು
 ಸುಧಾರಿತ್ ಸಟಲ್ು ವೆೈಶಿಷ್ಟ್ಟಯಗಳು, ಕ್ಡಿಮ ಉನುತ್ ತ್ೊಕ್ ಮತ್ುು ನಿವಥಹರ್ಾ ವೆಚ್ಚಗಳ ಪರಿರ್ಾಮರ್ಾಗಿ ಕಾರ್ಥನ್
ಫೈರ್ರ್ ಸಂಯೇಜಿತ್ ವಸುುಗಳ ಸೊಪರ್ಸರಕ್ಚರ್ ಅನುು ಹೊಂದ್ಧರುವ ಭಾರತ್ದ ಮೊದಲ ಪರಮುಖ
ಯುದಿನ ಕೆಯಾಗಿದ.

ರುದರ ಎಂ-II ಕ್ಷಿಪಣಿ

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ಡಿಆರ್ಡಿಒ ರುದರ ಎಂ-II ಹಸರಿನ ಗಾಳ್ಳಯಂದ ಮೇಲೆಮೈಗ ಚಿಮುಮವ ಕ್ಷಿಪಣಿಯನುು ಒಡಿಶಾದ
ಕ್ರಾವಳ್ಳ ತೇರದಲಿಲ, ಭಾರತೇಯ ರ್ಾಯುಪಡೆಯ (IAF) Su-30 MK-I ವಿಮ್ಾನದ್ಧಂದ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಪರಿೇಕ್ಷಿಸ್ವದ.
ಮುಖ್ಾಯಂಶಗಳು
 "ರುದರಂ" ಎಂರ್ ಹಸರು "ದುಃಖಗಳ ನಿರ್ಾರಣೆ" ಎಂದು ಅರ್ಥ ಕೆೊಡುತ್ುದ
 ರುದರಮ್ ಸರಣಿಯು ಭಾರತ್ದ ಮೊದಲ ಸಾಳ್ಳೇಯರ್ಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸ್ವದ ವಿಕ್ಸರಣ ವಿರೊೇಧಿ ಕ್ಷಿಪಣಿ ಎಂರ್
ಹಗೆಳ್ಳಕೆಗ ಪಾತ್ರರ್ಾಗಿದ.
 ಇದು ಲಾಕ್ಟ-ಆನ್-ಬಿಫ ೇರ್-ಲಾಂಚ್ ಮತ್ುು ಲಾಕ್ಟ-ಆನ್-ಆಫಟರ್-ಲಾಂಚ್ ಮೊೇಡ್ಗಳಲಿಲ
ಕಾಯಥನಿವಥಹಿಸುತ್ುದ. ಕ್ಷಿಪಣಿಯು ಆಂತ್ರಿಕ್ ಮ್ಾಗಥದಶಥನ ವಯವಸಾಯನುು ಹೊಂದ್ಧದುು, ಉಡಾವಣೆ ಮ್ಾಡಿದ
ನಂತ್ರ ಗುರಿಯತ್ು ತ್ನುನುು ತಾನೆೇ ಚ್ಲಿಸುವಂತೆ ಮ್ಾಡುತ್ುದ.
ಉದುೇಶ
 ವಿಕ್ಸರಣ-ವಿರೊೇಧಿ ಕ್ಷಿಪಣಿಗಳನುು ಅವುಗಳು ಹೊರಸೊಸುವ ರೇಡಿಯ ಸಂಕೆೇತ್ಗಳನುು ಟ್ಾರಯಕ್ಟ ಮ್ಾಡುವ ಮೊಲಕ್,
ಶತ್ುರಗಳ ರಡಾರ್ ಮತ್ುು ಸಂವಹನ ವಯವಸಾಗಳನುು ಪತೆು ಹಚ್ಚಲು ಮತ್ುು ದಿಂಸಗೊಳ್ಳಸಲು
ವಿನಾಯಸಗೊಳ್ಳಸಲಾಗಿದ. ಶತ್ುರ ರಾಷ್ಟ್ರದ ರ್ದರಿಕೆಗಳನುು ಪರಿರ್ಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ತ್ಟಸಾಗೊಳ್ಳಸುವ ಸಾಮರ್ಯಥ ಈ
ಕ್ಷಿಪಣಿಗಳ್ಳಗ ಇದ.
ಕ್ಷಿಪಣಿಯ ವಿಶ್ನೇಷ್ಟ್ತೆ
 ಕ್ಷಿಪಣಿಯು ಸಂಪ ಣಥ ಸಿದೇಶಿ ನಿಮಥತ್ ಕ್ಷಿಪಣಿಯಾಗಿದ.
 ಇದು ಘನ ಇಂಧನವನುು ರ್ಳಸ್ವಕೆೊಂಡು ಗಾಳ್ಳಯಲಿಲ ಉಡಾವಣೆ ಆಗುತ್ುದ.
  ಗಾಳ್ಳಯಂದ ಮೇಲೆಮೈಗ ಚಿಮುಮವ ಕ್ಷಿಪಣಿಯಾಗಿದ.
 ರ್ಹಳ ದೊರದಲಿಲ ಇರುವ ಶತ್ುರಗಳ ಸೇನಾ ಸೇನೆಗಳ ಮೇಲೆ ದಾಳ್ಳ ಮ್ಾಡಿ ಧಿಂಸ ಮ್ಾಡುವ ಸಾಮರ್ಯಥವನುು ಈ
ಕ್ಷಿಪಣಿ ಹೊಂದ್ಧದ.
 ರ್ಾಯಪ್ರು: 300 ಕ್ಸಲೆೊೇಮೇಟರ್
 ವೆೇಗ: ಮ್ಾಯಕ್ಟ 5.5 (ಅಂದಾಜ್ು 1.9 ಕ್ಸಮೇ/ಸಕೆಂಡ್ ಅರ್ರ್ಾ 6792 ಕ್ಸಮೇ/ಗಂ) ವೆೇಗವನುು ತ್ಲುಪರ್ಹುದು
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ಸಾಮರ್ಯಥ: 200-ಕ್ಸಲೆೊೇಗಾರಂ ಪ್ರೇಲೆೊೇಡ್ ಅನುು ಸಾಗಿಸುವ ಸಾಮರ್ಯಥವನುು ಹೊಂದ್ಧದ.

ರುದರ ಎಂ -1 ಮುಂದ್ಧನ ಪ್ರೇಳ್ಳಗಯ ವಿರೊೇಧಿ ಕ್ಷಿಪಣಿ (ARM) ಯನುು, ರಕ್ಷರ್ಾ ಸಂಶ್ನೊೇಧನೆ ಮತ್ುು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಂಸಾ
(DRDO) ಈಗಾಗಲೆೇ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸ್ವದ. 2020 ರಲಿಲ ಪರಿೇಕ್ಷಿಸಲಾಯತ್ು.
ಅಿಂತರಾಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಸುದ್ಧಿಗಳು

ಗೊರಪ್ ಆಫ್ ಸವೆನ್ (G7)

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ಗೊರಪ್ ಆಫ್ ಸವೆನ್ (G7) ದೇಶಗಳ ಇಂಧನ ಮಂತರಗಳು ಪಳೆಯುಳ್ಳಕೆ ಇಂಧನಗಳ್ಳಂದ
ದೊರವಿರುವ ಪರಿವತ್ಥನೆಯತ್ು ಮಹತ್ಿದ ಹಜಜಯಾಗಿ 2035 ರ ವೆೇಳೆಗ ತ್ಮಮ ಕ್ಲಿಲದುಲು ಆಧಾರಿತ್ ವಿದುಯತ್
ಸಾಾವರಗಳನುು ಮುಚ್ುಚವ ಒಪಪಂದವನುು ಮ್ಾಡಿಕೆೊಂಡರು.
ಮುಖ್ಾಯಂಶಗಳು
 ಈ ಒಪಪಂದವನುು G7 ಇಂಧನ ಮಂತರಗಳ ಅಂತಮ ಪರಕ್ಟಣೆಯಲಿಲ ಸೇರಿಸಲಾಗುವುದು.
 G7 ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಹೊರಸೊಸುವಿಕೆ: 2022 ರಲಿಲ G7 ದೇಶಗಳ ಒಟುಟ ಜಾಗತಕ್ ವಿದುಯತ್ ವಲಯದ
ಹೊರಸೊಸುವಿಕೆಯ 21% ರಷ್ಟ್ಟನುು ಹೊಂದ್ಧವೆ.
ಒಪಪಂದದ ಮಹತ್ಿ: ಈ ಒಪಪಂದವು ಪಳೆಯುಳ್ಳಕೆ ಇಂಧನಗಳ್ಳಂದ ದೊರ ಪರಿವತ್ಥನೆಯತ್ು ಮಹತ್ಿದ ಹಜಜಯನುು
ಸೊಚಿಸುತ್ುದ, ಅದರಲಿಲ ಕ್ಲಿಲದುಲು ಅತ್ಯಂತ್ ಮ್ಾಲಿನಯಕಾರಕ್ರ್ಾಗಿದ. ಕ್ಲಿಲದುಲಿನಿಂದ ಶುದಿ ತ್ಂತ್ರಜ್ಞಾನಕೊ
ಹೊಡಿಕೆಯ ರ್ದಲಾವಣೆಯನುು ವೆೇಗಗೊಳ್ಳಸಲು ಇದು ಸಹಾಯ ಮ್ಾಡುತ್ುದ.
G7 ರ್ಗೆ
 ಸಾಾಪನೆ: 1975
 G7 ಕೆನಡಾ, ಫಾರನ್್, ಜ್ಮಥನಿ, ಇಟಲಿ, ಜ್ಪಾನ್, ಯುನೆೈಟೆಡ್ ಕ್ಸಂಗ್ಡಮ್, ಯುನೆೈಟೆಡ್ ಸಟೇಟ್್ ಮತ್ುು
ಯುರೊೇಪ್ರಯನ್ ಯೊನಿಯನ್ ಸೇರಿದಂತೆ ವಿಶಿದ ಏಳು ಮುಂದುವರಿದ ಆರ್ಥಥಕ್ತೆ ಹೊಂದ್ಧರುವ ದೇಶಗಳ
ಅನ ಪಚಾರಿಕ್ ಗುಂಪು.
 G7 ಔಪಚಾರಿಕ್ ಚಾಟಥರ್ ಅರ್ರ್ಾ ಕಾಯಥದಶಿಥಯನುು ಹೊಂದ್ಧಲಲ.
 G7 ಪ್ರರಸ್ವಡೆನಿ್: ಇದು ಪರತ ವಷ್ಟ್ಥ ಸದಸಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ನಡುವೆ ರ್ದಲಾಗುತ್ುದ.
 "ಒರಾಂಗುಟ್ಾನ್ ರಾಜ್ತಾಂತರಕ್ತೆ"

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ಮಲೆೇಷ್ಟ್ಯಾ ಅಳ್ಳವಿನಂಚಿನಲಿಲರುವ ಒರಾಂಗುಟ್ಾನ್ ಜಾತಗಳನುು ದೇಶದ ತಾಳೆ ಎಣೆುಯನುು

ಖರಿೇದ್ಧಸುವ ರ್ಾಯಪಾರ ಪಾಲುದಾರರಿಗ ರಾಜ್ತಾಂತರಕ್ ಉಡುಗೊರಯಾಗಿ ರ್ಳಸುವ ಗುರಿಯನುು ಹೊಂದ್ಧದ.
ಮುಖ್ಾಯಂಶಗಳು
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

 ಚಿೇನಾದ ಯಶಸ್ವಿ ಪಾಂಡಾ ರಾಜ್ತಾಂತರಕ್ತೆ ಯಂದ ಸೊ್ತಥ ಪಡೆದ ಮಲೆೇಷ್ಾಯವು ಒರಾಂಗುಟನ್ಗಳನುು ಕೆಲವು
ಮ್ ಲಯಗಳ್ಳಗ ರ್ದಿತೆಯನುು ಸೊಚಿಸುವ ಮ್ಾಗಥರ್ಾಗಿ ಕ್ಂಡುಕೆೊಂಡಿದ.
 ಪರಿಸರರ್ಾದ್ಧಗಳು ಎಣೆು ತಾಳೆ ಮರಗಳ ಕ್ೃಷ್ಟ್ಯು ರ್ೊಮಮಗ ಅತ್ಯಂತ್ ಕೆಟಟದು ಎಂದು ರ್ಾದ್ಧಸುತಾುರ. 1990
ಮತ್ುು 2008 ರ ನಡುವೆ ವಿಶಿದ ಅರಣಯನಾಶದ ಸುಮ್ಾರು 8% ನಷ್ಟ್ುಟ ಪಾಮ್ ಎಣೆು ಉತಾಪದನೆಯು
ಕಾರಣರ್ಾಗಿದ.
 ಇಂಡೆೊೇನೆೇಷ್ಾಯ ಮತ್ುು ಮಲೆೇಷ್ಾಯ ಒಟ್ಾಟಗಿ ಜಾಗತಕ್ ತಾಳೆ ಎಣೆು ಉತಾಪದನೆಯ ಸುಮ್ಾರು 90% ನಷ್ಟ್ುಟ
ಹೊಂದ್ಧವೆ.
 ತಾಳೆ ಎಣೆುಯ ಜಾಗತಕ್ ಪ ರೈಕೆಯ 60% ಗ ಇಂಡೆೊೇನೆೇಷ್ಾಯ ಕಾರಣರ್ಾಗಿದ.
 ಯುನೆೈಟೆಡ್ ಸಟೇಟ್್ ಡಿಪಾಟೆಮಥಂಟ್ ಆಫ್ ಅಗಿರಕ್ಲಚರ್ (USDA) ಪರಕಾರ 2020 ರ ರ್ಳೆ ವಷ್ಟ್ಥದಲಿಲ ಅದರ
ಜಾಗತಕ್ ಉತಾಪದನೆಯು 73 ಮಲಿಯನ್ ಟನ್ಗಳನುು (MT) ಮೇರುವುದರೊಂದ್ಧಗ ಪಾಮ್ ಎಣೆುಯು ವಿಶಿದ
ಹಚ್ುಚ ರ್ಾಯಪಕ್ರ್ಾಗಿ ರ್ಳಸಲಾಗುವ ಸಸಯಜ್ನಯ ಎಣೆುಯಾಗಿದ.
ಒರಾಂಗುಟನ್ (ಕಾಡಿನ ವಯಕ್ಸು)
 ಅವು ದೊಡಡ ಮಂಗಗಳ ಅಸ್ವುತ್ಿದಲಿಲರುವ ಜಾತಗಳಲಿಲ ಒಂದಾಗಿದ. ಇತ್ರ ಸಾಮ್ಾನಯ ಮಂಗನ ಜಾತಗಳೆಂದರ
ಚಿಂಪಾಂಜಿ, ಗೊರಿಲಾಲ ಮತ್ುು ಚಿಂಪಾಂಜಿ ಅರ್ರ್ಾ ರ್ೊನೆೊರ್ೊ.
 ಇವು ಮನುಷ್ಟ್ಯರಿಗ ಕ್ಡಿಮ ನಿಕ್ಟ ಸಂರ್ಂಧವನುು ಹೊಂದ್ಧವೆ ಆದರ ಇನೊು ನಮಮ ಡಿಎನ್ಎಯ ಸರಿಸುಮ್ಾರು 97%
ಅನುು ಹಂಚಿಕೆೊಳುಿತ್ುವೆ.
 ಅರ್ೊಥರಿಯಲ್ ಸಸುನಿಗಳು: ಇಂಡೆೊೇನೆೇಷ್ಟ್ಯನ್ ಮತ್ುು ಮಲಯ ಭಾಷಗಳಲಿಲ ಒರಾಂಗುಟ್ಾನ್ ಎಂದರ "ಕಾಡಿನ
ವಯಕ್ಸು", ಮತ್ುು ಈ ಮಂಗಗಳು ವಿಶಿದ ಅತದೊಡಡ ಆರ್ೊೇಥರಿಯಲ್(ಮರಗಳ ಮೇಲೆ ರ್ಾಸ್ವಸುವ ಪಾರಣಿ)
ಸಸುನಿಗಳಾಗಿವೆ.
 ರಾತರಯಲಿಲ ಮಲಗಲು ಮತ್ುು ಹಗಲಿನಲಿಲ ವಿಶಾರಂತ ಪಡೆಯಲು ಸಸಯವಗಥದ ಮರಗಳಲಿಲ ಗೊಡುಗಳನುು
ಕ್ಟುಟತ್ುವೆ
 ಜಿೇವನ ಚ್ಕ್ರ: 50 ವಷ್ಟ್ಥಗಳವರಗ ರ್ದುಕ್ರ್ಲಲವು.
 ಗಭಥರ್ಾಸಾಯ ಅವಧಿ: ಏಳೊವರ ರಿಂದ ಎಂಟೊವರ ತಂಗಳುಗಳು
 ವಿತ್ರಣೆ: ಇಂಡೆೊೇನೆೇಷ್ಾಯದ ಸುಮ್ಾತಾರ ದ್ಧಿೇಪಗಳಲಿಲ ಮತ್ುು ಮಲೆೇಷ್ಾಯ, ಇಂಡೆೊೇನೆೇಷ್ಟ್ಯಾ ಮತ್ುು ರ್ೊರನಿ
ನಡುವೆ ವಿಂಗಡಿಸಲಾದ ರ್ೊನಿಥಯದಲಿಲ ಕ್ಂಡುರ್ರುತ್ುವೆ.
 ವಿಧಗಳು: ಮೊರು ವಿಧಗಳ್ಳವೆ - ಸುಮ್ಾತಾರನ್, ರ್ೊೇನಿಥಯನ್ ಮತ್ುು ತ್ಪನುಲಿ.
  IUCN ಸ್ವಾತ: ತೇವರರ್ಾಗಿ ಅಪಾಯದಂಚಿನಲಿಲವೆ.

ASEAN-ಭಾರತ್ದ ಸರಕ್ುಗಳ ಒಪಪಂದ

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? AITIGA (ASEAN-ಭಾರತ್ದ ಸರಕ್ುಗಳ ಒಪಪಂದ) ಪರಿಶಿೇಲನೆಗಾಗಿ 4 ನೆೇ ಜ್ಂಟಿ ಸಮತ
ಸಭಯು ಮೇ 2024 ರಲಿಲ ಮಲೆೇಷ್ಾಯದ ಪುತ್ರಜ್ಯದಲಿಲ ನಡೆಯತ್ು.
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ಸರಕ್ುಗಳ ಒಪಪಂದದಲಿಲ ಆಸ್ವಯಾನ್-ಭಾರತ್ ರ್ಾಯಪಾರದ ರ್ಗೆ:

 ಇದು ಆಸ್ವಯಾನ್ ನ 10 ಸದಸಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಮತ್ುು ಭಾರತ್ದ ನಡುವಿನ ರ್ಾಯಪಾರ ಒಪಪಂದರ್ಾಗಿದ.
 2009 ರಲಿಲ ಥೈಲಾಯಂಡ್ನ ಬಾಯಂಕಾಕ್ಟನಲಿಲ ನಡೆದ 7 ನೆೇ ಆಸ್ವಯಾನ್ ಆರ್ಥಥಕ್ ಮಂತರಗಳು-ಭಾರತ್ದ
ಸಮ್ಾಲೆೊೇಚ್ನೆಯಲಿಲ ಸಹಿ ಹಾಕ್ಲಾಯತ್ು.
 2010 ರಲಿಲ ಜಾರಿಗ ರ್ಂದ ಒಪಪಂದವನುು ಕೆಲವೆ ಮಮ ಆಸ್ವಯಾನ್-ಭಾರತ್ ಮುಕ್ು ರ್ಾಯಪಾರ ಒಪಪಂದ ಎಂದು
ಕ್ರಯಲಾಗುತ್ುದ.
 ಒಪಪಂದವು ಭ ತಕ್ ಸರಕ್ುಗಳು ಮತ್ುು ಉತ್ಪನುಗಳ ರ್ಾಯಪಾರವನುು ಒಳಗೊಳುಿತ್ುದ; ಇದು ಸೇವೆಗಳ
ರ್ಾಯಪಾರಕೊ ಅನಿಯಸುವುದ್ಧಲಲ.
 ಆಸ್ವಯಾನ್ ಮತ್ುು ಭಾರತ್ವು 2014 ರಲಿಲ ಪರತೆಯೇಕ್ ಆಸ್ವಯಾನ್-ಭಾರತ್ ಸೇರ್ಾ ಒಪಪಂದಕೊ ಸಹಿ ಹಾಕ್ಸದವು.
ಆಸ್ವಯಾನ್
 ಇದು ಆಗುೇಯ ಏಷ್ಾಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಸಂಘದ ಒಂದು ಗುಂಪು, ಇದನುು ಬಾಯಂಕಾಕ್ಟ ಘೊೇಷ್ಟ್ಣೆಗ ಸಹಿ
ಹಾಕ್ುವುದರೊಂದ್ಧಗ 1967 ರಲಿಲ ಸಾಾಪ್ರಸಲಾಯತ್ು.
 ಸಾಾಪಕ್ ಸದಸಯರು: ಇಂಡೆೊೇನೆೇಷ್ಾಯ, ಮಲೆೇಷ್ಾಯ, ಫಲಿಪ್ರೈನ್್, ಸ್ವಂಗಾಪುರ್ ಮತ್ುು ಥೈಲಾಯಂಡ್.
 ಪರಸುುತ್ ಆಸ್ವಯಾನ್ ಇಂಡೆೊೇನೆೇಷ್ಾಯ, ಮಲೆೇಷ್ಾಯ, ಫಲಿಪ್ರೈನ್್, ಸ್ವಂಗಾಪುರ್, ಥೈಲಾಯಂಡ್, ರ್ೊರನಿ, ಲಾವೆ ೇಸ್,
ಮ್ಾಯನಾಮರ್, ಕಾಂರ್ೊೇಡಿಯಾ ಮತ್ುು ವಿಯ್ದಟ್ಾುಂ ಎಂರ್ 10 ಸದಸಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳನುು ಒಳಗೊಂಡಿದ.
 ಇದು ಅಂತ್ರ್ ಸಕಾಥರಿ ಸಹಕಾರವನುು ಉತೆುೇಜಿಸುತ್ುದ ಮತ್ುು ಅದರ ಸದಸಯರು ಮತ್ುು ಏಷ್ಾಯದ ಇತ್ರ ದೇಶಗಳ
ನಡುವೆ ಆರ್ಥಥಕ್, ರಾಜ್ಕ್ಸೇಯ, ಭದರತೆ, ಮಲಿಟರಿ, ಶ್ನೈಕ್ಷಣಿಕ್ ಮತ್ುು ಸಾಮ್ಾಜಿಕ್ ಸಾಂಸೂೃತಕ್ ಏಕ್ಸೇಕ್ರಣವನುು
ಸುಗಮಗೊಳ್ಳಸುತ್ುದ.
 ಇರಾನ್ನ ಅಧಯಕ್ಷ ಇಬಾರಹಿಂ ರೈಸ್ವ

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ಅಜರ್ರ್ೈಜಾನ್ ಅರಾಸ್ ನದ್ಧಗ ನಿಮಥಸ್ವದ ಡಾಯಂ ಉದಾಾಟನೆಗ ರೈಸ್ವ ಅತರ್ಥಯಾಗಿ ಹೊೇಗಿದು
ಇರಾನ್ನ ಅಧಯಕ್ಷ ಇಬಾರಹಿಂ ರೈಸ್ವ ಅವರು ಹಲಿಕಾಪಟರ್ ದುರಂತ್ದಲಿಲ ಮೃತ್ಪಟಟ ರು.
ಮುಖ್ಾಯಂಶಗಳು
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

 ಇರಾನ್ನ ಸವೆ ೇಥಚ್ಚ ನಾಯಕ್ ಅಯತೆೊಲಾಲ ಅಲಿ ಖಮೇನಿ ಅವರು ಉಪಾಧಯಕ್ಷ ಮೊಹಮಮದ್ ಮೊಖಾರ್
ಅವರನುು ಹಂಗಾಮ ಅಧಯಕ್ಷರಾಗಿ ಆಯ್ದೂ ಘೊೇಷ್ಟ್ಸ್ವದಾುರ. ಮುಂದ್ಧನ 50 ದ್ಧನಗಳಲಿಲ ಅಧಯಕ್ಷ ಸಾಾನಕೊ ಚ್ುನಾವಣೆ
ನಡೆಯುವವರಗ ಅವರು ಅಧಯಕ್ಷರಾಗಿ ಕಾಯಥನಿವಥಹಿಸಲಿದಾುರ.
 ಇರಾನ್ನ ಅಧಯಕ್ಷರು ಸುಪ್ರರೇಂ ಲಿೇಡರ್ನ ಅಧಿಕಾರದ ಅಡಿಯಲಿಲ ಕೆಲಸ ಮ್ಾಡುತಾುರ ಆದರ ಇರಾನ್ನ ರಾಜ್ಕ್ಸೇಯ
ವಯವಸಾಯಲಿಲ ಪರರ್ಲ ವಯಕ್ಸುಯಾಗಿದಾುರ. ಇರಾನ್ ಅಧಯಕ್ಷರ ಅಧಿಕಾರವು ಅವನ ಮತ್ುು ಸುಪ್ರರೇಂ ಲಿೇಡರ್ ನಡುವೆ
ಏನಾದರೊ ಭಿನಾುಭಿಪಾರಯಗಳು ರ್ಂದರ ಮ್ಾತ್ರ ರದುುಗೊಳುಿತ್ುದ.
 ಇರಾನ್ನ ಸಂವಿಧಾನದ ಪರಕಾರ, ಅಧಯಕ್ಷರು ಅಸುನಿೇಗಿದರ ಅರ್ರ್ಾ ಅಸಮರ್ಥರಾದರ ಮೊದಲ ಉಪಾಧಯಕ್ಷರು
ಅಧಿಕಾರ ವಹಿಸ್ವಕೆೊಳುಿತಾುರ. ಇರಾನ್ನಲಿಲ ಹಲರ್ಾರು ನೆೇಮಕ್ಗೊಂಡ ಉಪಾಧಯಕ್ಷರು ಇರುತಾುರ, ಅವರು
ಇರಾನ್ ಕಾಯಬಿನೆಟ್ನಲಿಲ ಸೇವೆ ಸಲಿಲಸುತಾುರ.
ನಿಮಗಿದು ತಳ್ಳದ್ಧರಲಿ
 ಆಗಸ್ಟ 2023 ರಲಿಲ, ಪರಧಾನಿ ನರೇಂದರ ಮೊೇದ್ಧ ಅವರು ಬಿರಕ್ಟ್ ಶೃಂಗಸಭಯ ಸಂದಭಥದಲಿಲ ಜೊೇಹಾನ್್ರ್ಗ್ಥ
ನಲಿಲ ಅಧಯಕ್ಷ ರೈಸ್ವ ಅವರನುು ಭೇಟಿಯಾಗಿದುರು. ಪರಿರ್ಾಮರ್ಾಗಿ, ಎರಡೊ ದೇಶಗಳು ಮೇ 2024 ರಲಿಲ
ಚ್ರ್ಹಾರ್ ರ್ಂದರಿನ ದ್ಧೇಘಾಥವಧಿಯ ಒಪಪಂದಕೊ ಸಹಿ ಹಾಕ್ಸದವು.

ಭಾರತ್-ಮಧಯಪಾರಚ್ಯ-ಯುರೊೇಪ್ ಆರ್ಥಥಕ್ ಕಾರಿಡಾರ್ (IMEEC)

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ಭಾರತ್-ಮಧಯಪಾರಚ್ಯ-ಯುರೊೇಪ್ ಆರ್ಥಥಕ್ ಕಾರಿಡಾರ್ (IMEEC) ಕ್ುರಿತ್ು ಅಲಿಲನ ಪರಮುಖ

ಘಟಕ್ಗಳೆೊಂದ್ಧಗ ಚ್ಚೆಥ ನಡೆಸಲು ಭಾರತೇಯ ನಿಯೇಗವು ಇತುೇಚೆಗ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗ ಯುಎಇಗ ಭೇಟಿ ನಿೇಡಿತ್ು.
ಮುಖ್ಾಯಂಶಗಳು
 ನವದಹಲಿಯಲಿಲ ನಡೆದ ಜಿ 20 ಸಭ ನಡೆಯುವ ಸಂದಭಥದಲಿಲ ಯುರೊೇಪ್ರಯನ್ ಯೊನಿಯನ್ ಮತ್ುು ಭಾರತ್,
ಯುಎಸ್, ಸ ದ್ಧ ಅರೇಬಿಯಾ, ಯುನೆೈಟೆಡ್ ಅರಬ್ ಎಮರೇಟ್್ (ಯುಎಇ), ಫಾರನ್್, ಜ್ಮಥನಿ ಮತ್ುು ಇಟಲಿ
ಏಳು ದೇಶಗಳ ನಡುವೆ ತಳುವಳ್ಳಕೆ ಪತ್ರಕೊ ಸಹಿ ಹಾಕ್ಸ ಇದನುು ಘೊೇಷ್ಟ್ಸಲಾಯತ್ು.
 ಕಾರಿಡಾರ್ ಅಸ್ವುತ್ಿದಲಿಲರುವ ಕ್ಡಲ ಮ್ಾಗಥಗಳ್ಳಗ ಪ ರಕ್ರ್ಾಗಿ ವಿಶಾಿಸಾಹಥ ಮತ್ುು ವೆಚ್ಚ-ಪರಿರ್ಾಮಕಾರಿ
ಅಂತ್ರ ಗಡಿಗಳಲಿಲ ಹಡಗಿನಿಂದ ರೈಲು ಸಾರಿಗ ಜಾಲವನುು ಒದಗಿಸುತ್ುದ.
ಉದುೇಶ
 ಇದು ದಕ್ಷತೆಯನುು ಹಚಿಚಸಲು, ವೆಚ್ಚವನುು ಕ್ಡಿಮ ಮ್ಾಡಲು, ಪಾರದೇಶಿಕ್ ಪ ರೈಕೆ ಸರಪಳ್ಳಗಳನುು
ಸುರಕ್ಷಿತ್ಗೊಳ್ಳಸಲು, ರ್ಾಯಪಾರ ಪರವೆೇಶವನುು ಹಚಿಚಸಲು, ಆರ್ಥಥಕ್ ಸಹಕಾರವನುು ಹಚಿಚಸಲು, ಉದೊಯೇಗಗಳನುು
ಸೃಷ್ಟ್ಟಸಲು ಮತ್ುು ಹಸ್ವರುಮನೆ ಅನಿಲ ಹೊರಸೊಸುವಿಕೆಯನುು ಕ್ಡಿಮ ಮ್ಾಡಲು ಉದುೇಶಿಸ್ವದ.
IMEEC
 IMEEC ಎರಡು ಪರತೆಯೇಕ್ ಕಾರಿಡಾರ್ಗಳನುು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ುದ, ಭಾರತ್ವನುು ಗಲ್್ಗ ಸಂಪಕ್ಸಥಸುವ ಪ ವಥ
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ಕಾರಿಡಾರ್ ಮತ್ುು ಗಲ್್ನಿಂದ ಯುರೊೇಪ್ಗ ಸಂಪಕ್ಸಥಸುವ ಉತ್ುರ ಕಾರಿಡಾರ್.

 ಕಾರಿಡಾರ್ ಮುಂರ್ೈ ಮತ್ುು ಮುಂದಾರ (ಗುಜ್ರಾತ್) ಅನುು ಯುಎಇಯಂದ್ಧಗ ಸಂಪಕ್ಸಥಸುವ ಹಡಗು
ಮ್ಾಗಥವನುು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ುದ ಮತ್ುು ಮಡಿಟರೇನಿಯನ್ ಸಮುದರದ ತೇರವನುು ತ್ಲುಪಲು ಯುಎಇ, ಸ ದ್ಧ
ಅರೇಬಿಯಾ ಮತ್ುು ಜೊೇಡಾಥನ್ ಅನುು ಇಸರೇಲಿ ರ್ಂದರು ಹೈಫಾದೊಂದ್ಧಗ ಸಂಪಕ್ಸಥಸುವ ರೈಲು ಜಾಲವನುು
ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ುದ.
 ಹೈಫಾ ನಂತ್ರ ಗಿರೇಸ್ನ ಪ್ರರೇಯಸ್ ರ್ಂದರಿಗ ಸಮುದರದ ಮೊಲಕ್ ಅಂತಮರ್ಾಗಿ ಯುರೊೇಪ್ಗ ಸಂಪಕ್ಥ
ಕ್ಲಿಪಸುತ್ುದ.
 ಸಾರಿಗ ಮೊಲಸ ಕ್ಯಥವನುು ಮೇರಿ, ಸಾಗರದೊಳಗಿನ ಕೆೇರ್ಲ್ಗಳು ದತಾುಂಶದ ವಿನಿಮಯವನುು
ಸುಗಮಗೊಳ್ಳಸುತ್ುದ, ದೊರದ ಹೈಡೆೊರೇಜ್ನ್ ಪ್ರೈಪ್ಲೆೈನ್ಗಳು ಈ ಕಾರಿಡಾರ್ ಅನುು ನಿಮಥಸಲು ಸಹಯೇಗ
ನಿೇಡಿರುವ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಹರ್ಾಮ್ಾನ ಮತ್ುು ಡಿಕಾರ್ೊಥನೆೈಸೇಶನ್ ಗುರಿಗಳನುು ಸಾಧಿಸಲು ಸಹಾಯಕ್ರ್ಾಗಿದ.

ಜಿೇರೊೇ ಡೆಬಿರಸ್ ಚಾಟಥರ್

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ಹನೆುರಡು ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ಇತುೇಚೆಗ ESA/EU ಬಾಹಾಯಕಾಶ ಮಂಡಳ್ಳಯಲಿಲ ಜಿೇರೊೇ

ಡೆಬಿರಸ್(ಬಾಹಾಯಕಾಶ ಅವಶ್ನೇಷ್ಟ್) ಚಾಟಥರ್ಗ ಸಹಿ ಹಾಕ್ಸವೆ, ಆ ಮೊಲಕ್ ಭೊಮಯ ಕ್ಕ್ಷೆಯಲಿಲ ಮ್ಾನವ ಚ್ಟುವಟಿಕೆಗಳ
ದ್ಧೇಘಾಥವಧಿಯ ಸಮರ್ಥನಿೇಯತೆಗ ತ್ಮಮ ರ್ದಿತೆಯನುು ಗಟಿಟಗೊಳ್ಳಸ್ವವೆ.
ಮುಖ್ಾಯಂಶಗಳು
 ಸಹಿ ಹಾಕ್ಸದ ದೇಶಗಳು: ಆಸ್ವರಯಾ, ರ್ಲಿಜಯಂ, ಸೈಪರಸ್, ಎಸೊಟೇನಿಯಾ, ಜ್ಮಥನಿ, ಲಿರ್ುವೆೇನಿಯಾ, ಪ್ರ ೇಲೆಂಡ್,
ಪ್ರ ೇಚ್ುಥಗಲ್, ರೊಮೇನಿಯಾ, ಸೊಲೇರ್ಾಕ್ಸಯಾ, ಸ್ವಿೇಡನ್ ಮತ್ುು ಯುನೆೈಟೆಡ್ ಕ್ಸಂಗ್ಡಮ್
ಝಿೇರೊೇ ಡೆಬಿರಸ್ ಚಾಟಥರ್ ರ್ಗೆ:
 ಇದು ನವೆಂರ್ರ್ 2023 ರಲಿಲ ಸವಿಲೆಲ ಸಭಯಲಿಲ ESA ಬಾಹಾಯಕಾಶ ಶೃಂಗಸಭಯಲಿಲ ಅನಾವರಣಗೊಂಡ
ಯುರೊೇಪ್ರಯನ್ ಸಪೇಸ್ ಏಜನಿ್ಯ (ESA) ಉಪಕ್ರಮರ್ಾಗಿದ.
 ESA ಸದಸಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ಏಜನಿ್ಯನುು "ತ್ನು ಕಾಯಥಗಳ್ಳಗಾಗಿ ಜಿೇರೊೇ ಡೆಬಿರಸ್ ವಿಧಾನವನುು
ಕಾಯಥಗತ್ಗೊಳ್ಳಸಲು ಮತ್ುು ಪಾಲುದಾರರು ಮತ್ುು ಇತ್ರರನುು ಇದೇ ಮ್ಾಗಥಗಳನುು ಅನುಸರಿಸಲು
ಪ್ರ ರೇತಾ್ಹಿಸುವ " ಚಾಟಥರ್ ಆಗಿದ.
  2030 ರ ವೆೇಳೆಗ ಹಚಿಚನ ಬಾಹಾಯಕಾಶ ಅವಶ್ನೇಷ್ಟ್ಗಳನುು ಸೃಷ್ಟ್ಟಸುವ ಮತ್ುು ಬಾಹಾಯಕಾಶ
ಚ್ಟುವಟಿಕೆಗಳ ದ್ಧೇಘಾಥವಧಿಯ ಸುಸ್ವಾರತೆಯನುು ಸಾಧಯರ್ಾಗಿಸುವ ಜ್ಂಟಿ ಗುರಿಯಂದ್ಧಗ ಪರಪಂಚ್ದಾದಯಂತ್ದ
ಅತದೊಡಡ ಶ್ನರೇಣಿಯನುು ಮತ್ುು ವಿವಿಧ ಬಾಹಾಯಕಾಶ ಚ್ಟುವಟಿಕೆಗಳನುು ನಡೆಸುತುರುವ ದೇಶಗಳನುು
ಒಟುಟಗೊಡಿಸಲು ಇದು ಈ ರಿೇತಯ ಮೊದಲ ಉಪಕ್ರಮರ್ಾಗಿದ.
 ಚಾಟಥರ್ ಕಾನೊನುರ್ದಿವಲಲದ ಒಪಪಂದರ್ಾಗಿದ, ಆದರ ಇದು 2030 ಗಾಗಿ ಜ್ಂಟಿಯಾಗಿ ರ್ಾಯಖ್ಾಯನಿಸಲಾದ
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ಗುರಿಗಳ ಕ್ಡೆಗ ಒಟ್ಾಟಗಿ ಕೆಲಸ ಮ್ಾಡುವ ಪ ವಥಭಾವಿ ದೇಶಗಳ ಸಮುದಾಯವನುು ಪ್ರ ೇಷ್ಟ್ಸುತ್ುದ.
 ಇದು ಪಾರದಶಥಕ್ ಮ್ಾಹಿತ ಹಂಚಿಕೆ ಮತ್ುು ಬಾಹಾಯಕಾಶ ಸಂಚಾರ ಸಮನಿಯವನುು ಉತೆುೇಜಿಸುತ್ುದ.
 ಒಂದು ಮಷ್ಟ್ನ್ ಬಾಹಾಯಕಾಶ ಅವಶ್ನೇಷ್ಟ್ಗಳನುು ಉತಾಪದ್ಧಸುವ ಸಂಭವನಿೇಯತೆಯು ಪರತ ವಸುುವಿಗ 1,000
ರಲಿಲ 1 ಕ್ಸೂಂತ್ ಕ್ಡಿಮ ಇರುತ್ುದ.
ಬಾಹಾಯಕಾಶ ಅವಶ್ನೇಷ್ಟ್ ಎಂದರೇನು?
 ಬಾಹಾಯಕಾಶ ಅವಶ್ನೇಷ್ಟ್ಗಳನುು ಉಪಗರಹ ಉಡಾವಣೆಯ ನಂತ್ರ ಭೊಮಯ ಕ್ಕ್ಷೆಯಲಿಲ ಅರ್ರ್ಾ ಭೊಮಯ
ರ್ಾತಾವರಣಕೊ ಮರು-ಪರವೆೇಶಿಸುವ ತ್ುಣುಕ್ುಗಳು ಮತ್ುು ಅದರ ಅಂಶಗಳನುು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಎಲಾಲ
ಕ್ಸರಯಾತ್ಮಕ್ವಲಲದ, ಕ್ೃತ್ಕ್ ವಸುುಗಳು ಎಂದು ರ್ಾಯಖ್ಾಯನಿಸಲಾಗಿದ.
ಬಾಹಾಯಕಾಶ ಅವಶ್ನೇಷ್ಟ್ಗಳನುು ತ್ಗಿೆಸಲು ಭಾರತ್ದ ಪರಯತ್ುಗಳು
1. 2030 ರ ವೆೇಳೆಗ ಡೆಬಿರಸ್-ಫರೇ ಸಪೇಸ್ ಮಷ್ಟ್ನ್್ (DFSM) : ಭಾರತೇಯ ಬಾಹಾಯಕಾಶ ಸಂಶ್ನೊೇಧನಾ ಸಂಸಾ
(ISRO) ಭವಿಷ್ಟ್ಯದ ಎಲಾಲ ಬಾಹಾಯಕಾಶ ಕಾಯಾಥಚ್ರಣೆಗಳನುು 2030 ರ ವೆೇಳೆಗ ಬಾಹಾಯಕಾಶ ಅವಶ್ನೇಷ್ಟ್ಗಳ್ಳಂದ
ಮುಕ್ುಗೊಳ್ಳಸಲು ವಿನಾಯಸಗೊಳ್ಳಸಲಾಗಿದ ಎಂದು ಖಚಿತ್ಪಡಿಸ್ವಕೆೊಳಿಲು ರ್ದಿರ್ಾಗಿದ.
ಈ ಉಪಕ್ರಮವು ಅವಶ್ನೇಷ್ಟ್ಗಳ ಉತಾಪದನೆಯನುು ಕ್ಡಿಮ ಮ್ಾಡುವ ತ್ಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳು ಮತ್ುು ಅಭಾಯಸಗಳನುು
ಸಂಯೇಜಿಸುವುದನುು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ುದ.
2. ಸುರಕ್ಷಿತ್ ಮತ್ುು ಸುಸ್ವಾರ ಬಾಹಾಯಕಾಶ ಕಾಯಾಥಚ್ರಣೆ ನಿವಥಹಣೆಗಾಗಿ ವಯವಸಾ (IS4OM)
3. ಪಾರಜಕ್ಟಟ ನೆೇತ್ರ (ಬಾಹಾಯಕಾಶ ಆರ್ಜಕ್ಟಟ ಟ್ಾರಯಕ್ಸಂಗ್ ಮತ್ುು ವಿಶ್ನಲೇಷ್ಟ್ಣೆಗಾಗಿ ನೆಟ್ವಕ್ಟಥ) : ಬಾಹಾಯಕಾಶ ವಸುುಗಳ
ಟ್ಾರಯಕ್ಸಂಗ್ ಮತ್ುು ವಿಶ್ನಲೇಷ್ಟ್ಣೆಯ ಮೇಲೆ ಕೆೇಂದ್ಧರೇಕ್ರಿಸ್ವದ ಇಸೊರೇದ ಬಾಹಾಯಕಾಶ ಸಾಂದಭಿಥಕ್ ಜಾಗೃತ
ಉಪಕ್ರಮರ್ಾಗಿದ.
4. ಬಾಹಾಯಕಾಶ ಸಾಂದಭಿಥಕ್ ಜಾಗೃತ ನಿಯಂತ್ರಣ ಕೆೇಂದರ (SSACC): ನಿಷ್ಟ್ೂರಯ ಉಪಗರಹಗಳು, ಕ್ಕ್ಷೆಯಲಿಲರುವ
ವಸುುಗಳ ತ್ುಣುಕ್ುಗಳು ಮತ್ುು ಭೊಮಯ ಸಮೇಪವಿರುವ ಕ್ಷುದರಗರಹಗಳೆೊಂದ್ಧಗಿನ ನಿಕ್ಟ ವಿಧಾನಗಳು ಮತ್ುು
ಘಷ್ಟ್ಥಣೆಗಳ್ಳಂದ ತ್ನು ಹಚಿಚನ ಮ್ ಲಯದ ಆಸ್ವುಗಳನುು ರಕ್ಷಿಸಲು ISRO SSACC ಅನುು ಸಾಾಪ್ರಸ್ವದ.
ಶೊನಯ ಅವಶ್ನೇಷ್ಟ್ಗಳ ಮೈಲಿಗಲುಲ: ಇತುೇಚೆಗ, ಭಾರತೇಯ ಬಾಹಾಯಕಾಶ ಸಂಶ್ನೊೇಧನಾ ಸಂಸಾ (ISRO) ಬಾಹಾಯಕಾಶ
ಅವಶ್ನೇಷ್ಟ್ಗಳ ಕ್ಡಿತ್ದಲಿಲ ಮಹತ್ಿದ ಮೈಲಿಗಲಲನುು ಸಾಧಿಸ್ವದ, ಅದರ PSLV-C58/XPoSat ಮಷ್ಟ್ನ್ ಭೊಮಯ
ಕ್ಕ್ಷೆಯಲಿಲ ಶೊನಯ ಅವಶ್ನೇಷ್ಟ್ಗಳನುು ಸೃಷ್ಟ್ಟಸ್ವದ ಎಂದು ಹೇಳ್ಳದ.
ಅಂತ್ರರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಪರಯತ್ುಗಳು
  ಪರಸುುತ್ ಲೆೊೇ ಅರ್ಥಥ ಆಬಿಥಟ್ನಲಿಲ (LEO) ಅವಶ್ನೇಷ್ಟ್ಗಳನುು ಉದುೇಶಿಸ್ವ ಯಾವುದೇ ನಿದ್ಧಥಷ್ಟ್ಟ
ಅಂತ್ರರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಕಾನೊನುಗಳ್ಳಲಲ, ಹಚಿಚನ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು 2002 ರಲಿಲ ವಿಶಿಸಂಸಾಯಂದ ಅನುಮೊೇದ್ಧಸಲಪಟಟ
ಬಾಹಾಯಕಾಶ ಅವಶ್ನೇಷ್ಟ್ಗಳ ತ್ಗಿೆಸುವಿಕೆಯ ಮ್ಾಗಥಸೊಚಿಗಳನುು ಅನುಸರಿಸುತ್ುವೆ.
ವಿವಿಧ ಬಾಹಾಯಕಾಶ ಸಂಸಾಗಳ ಪರಯತ್ುಗಳು:
 USA: 1979 ರಿಂದ NASA ಆಬಿಥಟಲ್ ಡಿಬಿರಸ್ ಪ್ರ ರೇಗಾರಂ.
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

 ಜ್ಪಾನ್: ಕ್ಮಷ್ಟ್ಥಯಲ್ ರಿಮೊವಲ್ ಆಫ್ ಡೆಬಿರಸ್ ಡೆಮ್ಾನ್ಸರೇಷ್ಟ್ನ್ (CRD2)

 ಚಿೇನಾ: ಸ ರ ನ ಕೆಗಳೆೊಂದ್ಧಗ ಬಾಹಾಯಕಾಶ ನ ಕೆಯ ಮೊಲಕ್ ಅವಶ್ನೇಷ್ಟ್ಗಳನುು ತೆಗಯುವುದು.

ಅಂತ್ರರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಸ ರ ಒಕ್ೊೂಟ (ISA)

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ಸಪೇನ್ ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಸ ರ ಒಕ್ೊೂಟದ 99ನೆೇ ಸದಸಯ ರಾಷ್ಟ್ರರ್ಾಗಿದ.

ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಸ ರ ಒಕ್ೊೂಟ
 ಇದು 2015 ರಲಿಲ ಪಾಯರಿಸ್ನಲಿಲ ನಡೆದ ವಿಶಿಸಂಸಾಯ ಹರ್ಾಮ್ಾನ ರ್ದಲಾವಣೆ ಸಮಮೇಳನ(UNFCCC)
ದಲಿಲ 21 ನೆೇ ಕಾನ್ರನ್್ ಆಫ್ ಪಾಟಿಥಟಿೇಸ್ (COP21) ಸಮಯದಲಿಲ ಭಾರತ್ ಮತ್ುು ಫಾರನ್್ನಿಂದ
ಜ್ಂಟಿಯಾಗಿ ಪಾರರಂಭಿಸಲಾಯತ್ು.
 ಪರಧಾನ ಕ್ಛೇರಿ: ಇದು ಗುರುಗಾರಮ್ (ಹರಿಯಾಣ)
 ISA ಯ ಮೊದಲ ಅಸಂಬಿಲಯು ಅಕೆೊಟೇರ್ರ್ 2018 ರಲಿಲ ಭಾರತ್ದ ಗರೇಟರ್ ನೆೊೇಯಾಡದಲಿಲ ನಡೆಯತ್ು.
 ಆರಂಭದಲಿಲ ಕ್ಕಾಥಟಕ್ ಸಂಕಾರಂತ ವೃತ್ುದ್ಧಂದ ಮಕ್ರ ಸಂಕಾರಂತ ವೃತ್ುದ ನಡುವೆ ಇರುವ ದೇಶಗಳು
ಅಂತ್ರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಸ ರ ಒಕ್ೊೂಟದ ಸದಸಯರಾಗಲು ಅಹಥತೆ ಹೊಂದ್ಧದುವು.
 ಜ್ುಲೆೈ 2020 ರಿಂದ ಅಂತ್ರರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಸ ರ ಒಕ್ೊೂಟದ ಸದಸಯತ್ಿವು ವಿಶಿಸಂಸಾಯ ಎಲಾಲ ಸದಸಯರಿಗ
ಮುಕ್ುರ್ಾಗಿದ.
 ದೃಷ್ಟ್ಟಕೆೊೇನ :ನಾವು ಒಟ್ಾಟಗಿ ಸೊಯಥನನುು ಪರಕಾಶಮ್ಾನರ್ಾಗಿ ಮ್ಾಡೆೊೇಣ.
 ಮಷ್ಟ್ನ್: ಪರತ ಮನೆ, ಎಷಟೇ ದೊರದಲಿಲದುರೊ, ಮನೆಯಲಿಲ ರ್ಳಕ್ು ಇರುತ್ುದ.
 ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಸ ರ ಒಕ್ೊೂಟದ ಆರನೆೇ ಅಸಂಬಿಲಯು ಅಕೆೊಟೇರ್ರ್ 30 ರಿಂದ ನವೆಂರ್ರ್ 2, 2023 ರವರಗ
ನವದಹಲಿಯಲಿಲ ನಡೆಯಲಿದ.
 ISA ನ ಮಹಾನಿದೇಥಶಕ್ರು(ಡೆೈರಕ್ಟರ್ ಜ್ನರಲ್):
 ISA ಡೆೈರಕ್ಟರ್ ಜ್ನರಲ್((ಪರಸುುತ್ ಡಾ. ಅಜ್ಯ್ ಮ್ಾರ್ುರ್) ನೆೇತ್ೃತ್ಿದಲಿಲದ.
 ಡೆೈರಕ್ಟರ್ ಜ್ನರಲ್ ಅವರು ಕಾಯಾಥಚ್ರಣೆಗಳನುು ಮುನುಡೆಸುತಾುರ ಮತ್ುು ISA ಸಕೆರಟರಿಯ್ದೇಟು
ಕಾಯಥಗಳನುು ನಿವಥಹಿಸುತಾುರ.
 ಅವರು ISA ಅಸಂಬಿಲಗ ಜ್ರ್ಾಬಾುರರಾಗಿದಾುರ.
 ಅಧಿಕಾರಾವಧಿ: ನಾಲುೂ ವಷ್ಟ್ಥಗಳ ಅವಧಿಯನುು ಹೊಂದ್ಧದಾುರ ಮತ್ುು ಮರುಚ್ುನಾವಣೆಗ ಅಹಥರಾಗಿರುತಾುರ.
 ISA ನ ಗುರಿ
 ಪಳೆಯುಳ್ಳಕೆ ಇಂಧನಗಳ್ಳಗ ಪರತಯಾಗಿ ಸ ರಶಕ್ಸುಯ ರ್ಾಯಪಕ್ ರ್ಳಕೆಯನುು ಉತೆುೇಜಿಸಲು ಪರಪಂಚ್ದ ದೇಶಗಳನುು
ಒಟುಟಗೊಡಿಸುವ ಗುರಿಯನುು ISA ಹೊಂದ್ಧದ. ಸ ರ ಶಕ್ಸುಯನುು ಕ್ಲಿಲದುಲು, ಪ್ರಟೆೊರೇಲಿಯಂ ತೆೈಲಗಳು
ಮುಂತಾದ ಪಳೆಯುಳ್ಳಕೆ ಇಂಧನಗಳ್ಳಗಿಂತ್ ಹಚ್ುಚ ಪರಿಸರ ಸುೇಹಿ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದ.
ISA ನ ಸದಸಯರು
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

 119 ದೇಶಗಳು
ಇಲಿಲಯವರಗ ISA
ಫರೇಮ್ವಕ್ಟಥ
ಒಪಪಂದಕೊ ಸಹಿ
ಹಾಕ್ಸವೆ. ಅದರಲಿಲ 99
ದೇಶಗಳು ಪ ಣಥ
ಸದಸಯರಾಗಲು
ಅಗತ್ಯರ್ಾದ
ಇಂಟನಾಯಥಷ್ಟ್ನಲ್
ಸೊೇಲಾರ್ ಅಲೆೈಯನ್್
ಇನು್ರಮಂಟ್ ಆಫ್
ರಟಿಫಕೆೇಶನ್ ಅನುು
ಅಂಗಿೇಕ್ರಿಸ್ವವೆ
ಮತ್ುುಅನುಮೊೇದ್ಧಸ್ವವೆ
ಸಪೇನ್ ರ್ಗೆ
 ಸಪೇನ್ ನೆೈಋತ್ಯ
ಯುರೊೇಪ್ರನ ಐರ್ೇರಿಯನ್ ಪಯಾಥಯ ದ್ಧಿೇಪದಲಿಲದ.
 ಇದು ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ್ ರಾಜ್ಪರಭುತ್ಿರ್ಾಗಿದ ಮತ್ುು ಚ್ುನಾಯತ್ ಸಕಾಥರದ್ಧಂದ ಆಳಲಪಡುತ್ುದ.
 ಇದು ಯುರೊೇಪ್ರಯನ್ ಒಕ್ೊೂಟದ ಸದಸಯ ಮತ್ುು ಯುರೊೇ ವಲಯದ ಭಾಗರ್ಾಗಿದ. ಯುರೊೇ ವಲಯವು ತ್ಮಮ
ಕ್ರನಿ್ಯನುು ರದುುಗೊಳ್ಳಸ್ವದ ಮತ್ುು ಒಂದೇ ಸಾಮ್ಾನಯ ಕ್ರನಿ್ ಯೊರೊೇವನುು ಅಳವಡಿಸ್ವಕೆೊಂಡ
ಯುರೊೇಪ್ರಯನ್ ಒಕ್ೊೂಟದ ದೇಶಗಳನುು ಸೊಚಿಸುತ್ುದ.
 ರಾಜ್ಧಾನಿ: ಮ್ಾಯಡಿರಡ್
 ಪರಧಾನ ಮಂತರ: ಪ್ರಡೆೊರ ಸಾಯಂಚೆಜ್
 ಕ್ರನಿ್: ಯುರೊೇ
 ದ್ಧನ ವಿಶೇಷತೆಗಳು

ಅಂತ್ರರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಕಾಮಥಕ್ರ ದ್ಧನ

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ಶರಮಜಿೇವಿಗಳ ಕೆಲಸವನುು ಗ ರವಿಸುವ ಹಾಗೊ ಅವರ ಕ್ಷ್ಟ್ಟಗಳನುು ಸಮರಿಸುವ ಸಲುರ್ಾಗಿ ಮೇ
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

1ರಂದು ಜಾಗತಕ್ರ್ಾಗಿ 'ಅಂತ್ರರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಕಾಮಥಕ್ರ ದ್ಧನ'ವನಾುಗಿ ಆಚ್ರಿಸಲಾಗುತ್ುದ. ಇದನುು ಮೇ ಡೆೇ, ಲೆೇರ್ರ್

ಡೆೇ ಹಾಗೊ ವಕ್ಥಸ್ಥ ಡೆೇ ಎಂತ್ಲೊ ಕ್ರಯಲಾಗುತ್ುದ.
ಉದುೇಶ
 ಕಾಮಥಕ್ ವಗಥದ ಶರಮ ಮತ್ುು ಸಮಪಥಣೆಯನುು ಗುರುತಸುವುದು, ಕಾಮಥಕ್ರ ಹಕ್ುೂಗಳ ರ್ಗೆ ಜಾಗೃತ
ಮೊಡಿಸುವುದು ಮತ್ುು ಶ್ನೊೇಷ್ಟ್ಣೆಯಂದ ರಕ್ಷಿಸುವುದು ಕಾಮಥಕ್ ದ್ಧನದ ಉದುೇಶರ್ಾಗಿದ.
ಹಿನೆುಲೆ
 ಅಮೇರಿಕಾದಲಿಲ 1886 ರಲಿಲ ಒಂದು ರ್ೃಹತ್ ಮುಷ್ಟ್ೂರ ನಡೆಯತ್ು, ಅಲಿಲ ಸುಮ್ಾರು 200,000 ಅಮೇರಿಕ್ನ್
ಕಾಮಥಕ್ರು ದ್ಧನಕೊ ಎಂಟು ಗಂಟೆಗಳ ಕೆಲಸದ ಸಮಯವನುು ನಿಗದ್ಧಪಡಿಸುವಂತೆ ಒತಾುಯಸ್ವದರು. ಆದಾಗೊಯ, ಈ
ಚ್ಳುವಳ್ಳಯು ನಂತ್ರ ಚಿಕಾಗೊೇದಲಿಲ ಹಿಂಸಗ ತರುಗಿತ್ು ಮತ್ುು ಅದನುು ಹೇಮ್ಾಕೆಥಟ್ ಅಫೇಸ್ಥ ಎಂದು
ನೆನಪ್ರಸ್ವಕೆೊಳಿಲಾಯತ್ು.
 ಈ ಘಟನೆಯು ಅಂತ್ರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಕಾಮಥಕ್ ದ್ಧನದ ಆರಂಭವನುು ಸೊಚಿಸ್ವತ್ು. 1889 ರಲಿಲ, ಯುರೊೇಪ್ರನ ಅನೆೇಕ್
ಸಮ್ಾಜ್ರ್ಾದ್ಧ ಪಕ್ಷಗಳು ಮೇ 1 ಅನುು ಅಂತ್ರರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಕಾಮಥಕ್ ದ್ಧನರ್ಾಗಿ ಆಚ್ರಿಸಲು ಒಗೊೆಡಿ ಅಂದ್ಧನಿಂದ
ಪರತ ವಷ್ಟ್ಥವ ಅದೇ ದ್ಧನದಂದು ಆಚ್ರಿಸಲಾಗುತ್ುದ.
ಭಾರತ್ದಲಿಲ ಆಚ್ರಣೆ
 ಭಾರತ್ದಲಿಲ ಇದನುು 'ಮೇ ದ್ಧನ' ಎಂದು ಕ್ರಯುತಾುರ.
 ದೇಶದಲಿಲ ಮೊದಲ ಕಾಮಥಕ್ ದ್ಧನವನುು ಮೇ 1, 1923 ರಂದು ಮದಾರಸ್ವನಲಿಲ ಆಚ್ರಿಸಲಾಯತ್ು.
 ಇದನುು ಕಾಮರೇಡ್ ಸ್ವಂಗರವೆೇಲರ್ ನೆೇತ್ೃತ್ಿದ ಲೆೇರ್ರ್ ಕ್ಸಸಾನ್ ಪಾಟಿಥ ಆಫ್ ಹಿಂದೊಸಾುನ್ ಆರಂಭಿಸ್ವತ್ುು.
ಅಂದ್ಧನಿಂದ ಈವರಗ ಭಾರತ್ದಲಿಲ ಕಾಮಥಕ್ರ ದ್ಧನವನುು ಆಚ್ರಿಸಲಾಗುತುದ ಮತ್ುು ರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ರಜ
ಘೊೇಷ್ಟ್ಸಲಾಗಿದ.
 ಇದು 141ನೆೇ ವಷ್ಟ್ಥದ ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಕಾಮಥಕ್ರ ದ್ಧನರ್ಾಗಿದ.

88
 ಅಂತ್ರರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಮ್ಾಧಯಮ ಸಾಿತ್ಂತ್ರಯ ದ್ಧನಾಚ್ರಣೆ

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ಪರತ ವಷ್ಟ್ಥ ಮೇ 3 ರಂದು ವಿಶಿ ಪತರಕಾ ಸಾಿತ್ಂತ್ರಯ ದ್ಧನವನುು ಆಚ್ರಿಸಲಾಗುತ್ುದ.
ಮುಖ್ಾಯಂಶಗಳು
 ಈ ದ್ಧನ ಪಾರಣ ಕ್ಳೆದುಕೆೊಂಡ ಎಲಲ ಪತ್ರಕ್ತ್ಥರಿಗ ಶರದಾಿಂಜ್ಲಿ ಸಲಿಲಸುತ್ುದ.
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

 ಈ ವಷ್ಟ್ಥವು ವಿಶಿ ಪತರಕಾ ಸಾಿತ್ಂತ್ರಯ ದ್ಧನದ 31 ನೆೇ ರ್ಾಷ್ಟ್ಥಕೆೊೇತ್್ವವನುು ಗುರುತಸುತ್ುದ.

2024 ರ ರ್ಥೇಮ್: ಎ ಪ್ರರಸ್ ಫಾರ್ ದ್ಧ ಪಾಲನೆಟ್: ಜ್ನಥಲಿಸಂ ಇನ್ ದ್ಧ ಫೇಸ್ ಆಫ್ ದ್ಧ ಎನಿಿರಾನೆಮಂಟಲ್ ಕೆರೈಸ್ವಸ್.
ದ್ಧನದ ಇತಹಾಸ
 ವಿಶಿ ಪತರಕಾ ಸಾಿತ್ಂತ್ರಯ ದ್ಧನವನುು ಆಚ್ರಿಸುವ ಉಪಕ್ರಮವನುು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗ ಆಫರಕ್ನ್ ಪತ್ರಕ್ತ್ಥರು 1991
ರಲಿಲ ನಮೇಬಿಯಾದಲಿಲ ಯುನೆಸೊೂೇ ಸಮಮೇಳನದಲಿಲ ಪಾರರಂಭಿಸ್ವದರು.
 ಡಿಸಂರ್ರ್ 1993 ರಲಿಲ, ಯುನೆಸೊೂೇ ಜ್ನರಲ್ ಕಾನ್ರನ್್ನ ಶಿಫಾರಸ್ವನ ನಂತ್ರ ಯುನೆೈಟೆಡ್ ನೆೇಷ್ಟ್ನ್್ ಜ್ನರಲ್
ಅಸಂಬಿಲ ಇದನುು ಆಚ್ರಿಸಲು ನಿಧಥರಿಸ್ವತ್ು.
ಉದುೇಶ
 ಪರಜಾಪರಭುತ್ಿದಲಿಲ ಪತರಕಾ ಮ್ಾಧಯಮದ ಮಹತ್ಿವನುು ಸಕಾಥರಕೊ ಮತ್ುು ಜ್ಗತುಗ ನೆನಪ್ರಸುವುದು ಈ ದ್ಧನದ
ಮುಖಯ ಉದುೇಶರ್ಾಗಿದ. ಪತರಕಾ ಮ್ಾಧಯಮಗಳು ತ್ಮಮ ಅಭಿವಯಕ್ಸುಯನುು ವಯಕ್ುಪಡಿಸಲು ಅಗತ್ಯವಿರುವ
ಸಾಿತ್ಂತ್ರಯವನೊು ಇದು ಎತು ತೆೊೇರಿಸುತ್ುದ.
ವಿಶಿ ಪತರಕಾ ಸಾಿತ್ಂತ್ರಯ ಸೊಚ್ಯಂಕ್
 ಭಾರತ್ದ ಶ್ನರೇಯಾಂಕ್ವು 2023 ರಲಿಲ 161 ರಿಂದ 2024 ರಲಿಲ 159 ಕೊ ಸುಧಾರಿಸ್ವದ.
 ರಿಪ್ರ ೇಟಥಸ್ಥ ವಿದ ಟ್ ಬಾಡಥಸ್ಥ (RSF), ವಿಶಿ ಪತರಕಾ ಸಾಿತ್ಂತ್ರಯದಲಿಲ ಜಾಗತಕ್ ಸರಾಸರಿ 7.6 ಅಂಕ್ಗಳ
ಕ್ುಸ್ವತ್ವನುು ವರದ್ಧ ಮ್ಾಡಿದ,
 RSF ಪರಕಾರ, ಭಾರತ್ದ ಪತರಕಾ ಸಾಿತ್ಂತ್ರಯದ ಸೊೂೇರ್ ಕ್ಳೆದ ವಷ್ಟ್ಥ 36.62 ರಿಂದ 31.28 ಕೊ ಇಳ್ಳದ್ಧದ.
 ನಾವೆಥ ಮತ್ುು ಡೆನಾಮಕ್ಟಥ RSF ಟೆೇರ್ಲ್ನಲಿಲ ಅಗರಸಾಾನದಲಿಲದುರ, ಸ್ವರಿಯಾ ಮತ್ುು ಎರಿಟಿರಯಾ ಕೆೊನೆಯ
ಸಾಾನದಲಿಲವೆ
 ಗಡಿ ರಸುಗಳ ಸಂಸಾ ಸಂಸಾಾಪನಾ ದ್ಧನ

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ಗಡಿ ರಸುಗಳ ಸಂಸಾ(BRO)ತ್ನು 65 ನೆೇ ಸಂಸಾಾಪನಾ ದ್ಧನವನುು ಮೇ 7ರಂದು

ಆಚ್ರಿಸ್ವಕೆೊಂಡಿತ್ು.
BRO ರ್ಗೆ
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

 ಸಾಾಪನೆ: 1960 ಮೇ 7 ರಂದು ಸಾಾಪ್ರತ್ರ್ಾದ BRO

 ಉದುೇಶ: ಭಾರತ್ದ ಗಡಿ ಪರದೇಶಗಳಲಿಲ ರಸು ಜಾಲಗಳನುು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುವುದು ಮತ್ುು ನಿವಥಹಿಸುವುದು
 ಸಚಿರ್ಾಲಯ: ರಕ್ಷರ್ಾ ಸಚಿರ್ಾಲಯದಡಿ ‘ಬಾಡಥರ್ ರೊೇಡ್್ ಡೆವಲಪ್ರಮಂಟ್ ರ್ೊೇಡ್ಥ’(BRDB) ಅಧಿೇನದಲಿಲ
ಕಾಯಥ ನಿವಥಹಿಸುತ್ುದ.
 ರ್ಧಯೇಯರ್ಾಕ್ಯ: ‘ಶರಮೇಣ ಸವಥಂ ಸಾಧಯಂ ’ (ಕ್ಠಿಣ ಪರಿಶರಮದ್ಧಂದ ಎಲಲವನೊು ಸಾಧಿಸರ್ಹುದು)
 ಪರಸುುತ್ ಮಹಾನಿದೇಥಶಕ್ರು: ಲೆಫಟನೆಂಟ್ ಜ್ನರಲ್ ರಘು ಶಿರೇನಿರ್ಾಸನ್
 ಆರಂಭದಲಿಲ ‘ಪಾರಜಕ್ಟಟ ಟಸೂರ್’ (ಈಗ ವತ್ಥಕ್ಟ) ಮತ್ುು ಉತ್ುರ ಭಾರತ್ದಲಿಲ ‘ಪಾರಜಕ್ಟಟ ಬಿೇಕ್ನ್’ ಎಂರ್ ಎರಡು
ಯೇಜ್ನೆಗಳ ಜ್ರ್ಾಬಾುರಿಯನುು ಈ ಸಂಸಾಗ ವಹಿಸಲಾಗಿತ್ುು.
 ಈಗ BRO, 11 ರಾಜ್ಯಗಳು ಮತ್ುು ಮೊರು ಕೆೇಂದಾರಡಳ್ಳತ್ ಪರದೇಶಗಳಲಿಲ ನಿಮ್ಾಥಣ ಮತ್ುು ನಿವಥಹರ್ಾ
ಸಂಸಾಯಾಗಿ ಕಾಯಥನಿವಥಹಿಸುತುದ.
 ದೊರದ ಪರದೇಶಗಳಲಿಲ ರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಭದರತೆ ಮತ್ುು ಆರ್ಥಥಕ್ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗ ಕೆೊಡುಗ ನಿೇಡುವ ರಸು ಜಾಲಗಳನುು
BRO ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುತ್ುದ. BRO ಭಾರತ್ದ ಗಡಿಯಳಗ ಮ್ಾತ್ರವಲಲದೇ, ಭೊತಾನ್, ಮ್ಾಯನಾಮರ್,
ಅಫಾಾನಿಸಾುನ್ ಮತ್ುು ತ್ಜಿಕ್ಸಸಾುನ್ ನಂತ್ಹ ನೆರ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಲೊಲ ರಸು, ಸೇತ್ುವೆಗಳನುು ನಿಮಥಸ್ವದ. 2022–23
ರಲಿಲ ಒಂದೇ ವಷ್ಟ್ಥದಲಿಲ 103 ಮೊಲಸ ಕ್ಯಥ ಯೇಜ್ನೆಗಳನುು ಪ ಣಥಗೊಳ್ಳಸ್ವದ.
BRO ಕೆೈಗೊಂಡ ಕೆಲ ಗಮನಾಹಥ ಯೇಜ್ನೆಗಳು
 ಅಟಲ್ ಟನಲ್ (ರೊೇಹಾುಂಗ್ ಟನಲ್): ಇದು ಹಿಮ್ಾಚ್ಲ ಪರದೇಶದಲಿಲ 3,000 ಮೇ ಟರ್ ಎತ್ುರದಲಿಲ ನಿಮಥ
ಸಲಾದ ವಿಶಿದ ಅತ ಉದುದ ಹದಾುರಿ ಸುರಂಗರ್ಾಗಿದ (9.02 ಕ್ಸಮೇ ). ಇದು ಮನಾಲಿ ಮತ್ುು ಲಾಹ ಲ್–ಸ್ವಪತ
ನಡುವೆ ಎಲಾಲ ಹರ್ಾಮ್ಾನ ಸಂದಭಥಗಳಲೊಲ ಸಂಪಕ್ಥವನುು ಒದಗಿಸುತ್ುದ.
 ದೇಲರಾಮ್–ಝರಂಜ್ ಹದಾುರಿ: ಅಫಾಾನಿಸಾುನದಲಿಲ 2009 ರಲಿಲ ನಿಮಥಸಲಾದ 218 ಕ್ಸ.ಮೇ. ಉದುದ ರಸು
ಇದಾಗಿದುು, ಇರಾನ್ ಗಡಿಯ ಸಮೇಪವಿರುವ ಝರಂಜ್ ಜೊತೆ ಡೆಲಾರಾಮ್ ಅನುು ಇದು ಸಂಪಕ್ಸಥಸುತ್ುದ.
ರ್ಧೊೇಲಾ–ಸಾದ್ಧಯಾ ಸೇತ್ುವೆ: ಅಸಾ್ಂ ಮತ್ುು ಅರುರ್ಾಚ್ಲ ಪರದೇಶವನುು ಸಂಪಕ್ಸಥಸುವ ಅಸಾ್ಂನ ಲೆೊೇಹಿತ್
ನದ್ಧಯ ಮೇಲೆ ನಿಮಥಸಲಾದ ಭಾರತ್ದ ಅತ ಉದುದ ನದ್ಧ ಸೇತ್ುವೆ (9.15 ಕ್ಸಮೇ ) ಇದಾಗಿದ.
 ಉಮಲಂಗ್ ಲಾ ಪಾಸ್: ಪ ವಥ ಲಡಾಖುಲಿಲ 19,300 ಅಡಿ ಎತ್ುರದಲಿಲ ನಿಮಥಸಲಾದ ವಿಶಿದ ಅತ ಎತ್ತ್ರದ
ಮೊೇಟ್ಾರು ರಸು ಇದಾಗಿದುು, ಖದುಥಂ ಗ್ ಲಾ ಪಾಸ್ ಹೊಂದ್ಧದು ಹಿಂದ್ಧನ ದಾಖಲೆಯನುು ಇದು ಮೇರಿಸ್ವದ.
ಬಾರಂಗಾಜ ಸೇತ್ುವೆ: ಶ್ನೊೇಕ್ಟ ನದ್ಧಯ ಮೇಲೆ ನಿಮಥಸ್ವರುವ ಬಾರಂಗಾಜ ಸೇತ್ುವೆಯನುು ಲಂಡನು ವಲ್ಡಥ ರ್ುಕ್ಟ ಆಫ್
ರಕಾಡ್್ಥ ವಿಶಿದ ಅತ ಎತ್ುರದ ಮಲಿಟ ಸಾಪಯನ್ ಸೇತ್ುವೆ ಎಂ ದು ಗುರುತಸ್ವದ.
  ಈ ಸೇತ್ುವೆಯನುು 14900 ಅಡಿ ಎತ್ುರದಲಿಲ ನಿಮಥ ಸಲಾಗಿದ. ಇದು ಲಡಾಖುಲಿಲ ಕಾಯಥ
ತ್ಂತ್ರದ ಸಂಪಕ್ಥವನುು ಒದಗಿಸುತ್ುದ.
 ಸೇಲಾ ಸುರಂಗ: 13,700 ಅಡಿ ಎತ್ುರದಲಿಲ ನಿಮಥಸಲಾದ ಈ ಸುರಂಗ ಅರುರ್ಾಚ್ಲ ಪರದೇಶದ ಪಶಿಚಮ ಕ್ಮಂಗ್
ಜಿಲೆಲಯ ತೆೇಜ್ುಪರದ್ಧಂದ ತ್ರ್ಾಂಗೆ (ರ್ಲಿಪರಾ–ಚಾದಾಿಥ ರ್–ತ್ರ್ಾಂಗ್) ಎಲಲ ಕಾಲಮ್ಾನಗಳಲೊಲ ಸಂಪಕ್ಥ
ಕ್ಲಿಪಸುತ್ುದ. ಈ ಸುರಂಗವನುು ಇಂಗಲಂಡಿನ ‘ಇಂಟನಾಯಥಷ್ಟ್ನಲ್ ರ್ುಕ್ಟ ಆಫ್ ಆನರ್’ ಭಾರತ್ದ ಅತ ಎತ್ುರದ
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ಸುರಂಗ ಎಂದು ಗುರುತಸ್ವದ.

ಮುಂರ್ರುವ ಯೇಜ್ನೆಗಳು
 ಶಿಂಕ್ುನ್ ಲಾ ಸುರಂಗ: ಇದು ಪ ಣಥ ಗೊಂಡ ನಂತ್ರ 15,800 ಅಡಿ ಎತ್ುರದಲಿಲರುವ ಮತ್ುು ಚಿೇನಾದ ಮಲಾ
ಸುರಂಗವನುು ಮೇರಿಸುವ ವಿಶಿದ ಅತ ಎತ್ುರದ ಸುರಂಗರ್ಾಗಲಿದ. 4.10 ಕ್ಸ.ಮೇ. ದೊರ ರ್ಾಯಪ್ರಸುವ ಈ ಸುರಂ
ಗವು ಲಡಾಖ್ ಮತ್ುು ಲಾಹ ಲ್ ಮತ್ುು ಸ್ವಪತ ಪರದೇ ಶಗಳ ನಡುವಿನ ಸಾವಥ ಕಾಲಿಕ್ ಸಂ ಪಕ್ಥ ವನುು
ಖ್ಾತರಗೊಳ್ಳಸುವ ಗುರಿಯನುು ಹೊಂ ದ್ಧದ.
 ಪಾರಜಕ್ಟಟ ಸಂಪಕ್ಟಥ: ಜ್ಮುಮ ಮತ್ುು ಕಾಶಿಮೇರದ ಅಖೊುರ್ ನಿಂದ ಪ ಂಚೆೆ ಸಂಪಕ್ಥ ಕ್ಲಿಪಸುವ ರಾಷ್ಟ್ರೇಯ
ಹದಾುರಿ 144A ನಲಿಲ ‘ಸುಂಗಲ್ ಸುರಂ ಗ’ ನಿಮ್ಾಥ ಣ ಕಾಯಥ ಪರಗತಯಲಿಲದ.

ವಿಶಿ ತ್ಂಬಾಕ್ು ರಹಿತ್ ದ್ಧನ

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ಜಾಗತಕ್ ಮಟಟದಲಿಲ ಧೊಮಪಾನ ಹಾಗೊ ತ್ಂಬಾಕ್ು ಸೇವನೆಯಂದ ಉಂಟ್ಾಗುವ ಹಾನಿಯ
ರ್ಗೆ ಜಾಗೃತ ಮೊಡಿಸುವ ನಿಟಿಟನಲಿಲ ಪರತ ವಷ್ಟ್ಥದ ಮೇ 31ರಂದು ವಿಶಿ ತ್ಂಬಾಕ್ು ರಹಿತ್ ದ್ಧನವನಾುಗಿ
ಆಚ್ರಿಸಲಾಗುತ್ುದ.
ಮುಖ್ಾಯಂಶಗಳು
 ವಿಶಿ ಆರೊೇಗಯ ಸಂಸಾಯ ಸದಸಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು 1987 ರಲಿಲ ವಿಶಿ ತ್ಂಬಾಕ್ು ರಹಿತ್ ದ್ಧನವನುು ತ್ಂಬಾಕ್ು
ಸಾಂಕಾರಮಕ್ ಮತ್ುು ತ್ಡೆಗಟಟರ್ಹುದಾದ ಸಾವು ಮತ್ುು ರೊೇಗಗಳ ರ್ಗೆ ಜಾಗತಕ್ ಗಮನ ಸಳೆಯಲು
ರಚಿಸ್ವದವು.1988 ರಲಿಲ, ನಿಣಥಯವನುು ಅಂಗಿೇಕ್ರಿಸಲಾಯತ್ು
 ವಿಶಿ ಆರೊೇಗಯ ಸಂಸಾ 2008ರಲಿಲ ತ್ಂಬಾಕ್ಸನ ಕ್ುರಿತಾದ ಜಾಹಿರಾತ್ುಗಳನುು ನಿಷೇಧಿಸ್ವತ್ು.
 ವಿಶಿ ತ್ಂಬಾಕ್ು ರಹಿತ್ ದ್ಧನ 2024 ರ್ಥೇಮ್: ತ್ಂಬಾಕ್ು ಉದಯಮಗಳ ಹಸುಕ್ಷೆೇಪಗಳನುು ತ್ಡೆದು ಮಕ್ೂಳನುು
ರಕ್ಷಿಸುವುದು ಎಂರ್ುದಾಗಿದ. ಇದು ಭವಿಷ್ಟ್ಯದ ಜ್ನಾಂಗವನುು ತ್ಂಬಾಕ್ಸನ ದುಷ್ಟ್ಪರಿರ್ಾಮಗಳ್ಳಂದ ರಕ್ಷಿಸುವ
ಗುರಿಯನುು ಹೊಂದ್ಧದ.
 WHO (ವಿಶಿ ಆರೊೇಗಯ ಸಂಸಾ) ಪರಕಾರ, ತ್ಂಬಾಕ್ು ಸಂರ್ಂಧಿತ್ ಕಾಯಲೆಗಳ ಪರಿರ್ಾಮರ್ಾಗಿ ಪರತ ವಷ್ಟ್ಥ 8
ದಶಲಕ್ಷಕ್ೊೂ ಹಚ್ುಚ ಜ್ನರು ಸಾಯುತಾುರ. 2030ರ ವೆೇಳೆಗ ತ್ಂಬಾಕ್ು ಸಂರ್ಂಧಿತ್ ಸಾವುಗಳನುು ತ್ಡೆಗಟಟಲು ವಿಶಿ
ಆರೊೇಗಯ ಸಂಸಾ ಜಾಗತಕ್ ಅಭಿಯಾನವನುು ನಡೆಸುತುದ.
ನಿಮಗಿದು ತಳ್ಳದ್ಧರಲಿ
  ಪರಪಂಚ್ದಾದಯಂತ್ ಹಚ್ುಚ ಜ್ನರ ಸಾವಿಗ ಕಾರಣರ್ಾಗುತುರುವ ಮ್ಾರಕ್ ಕಾಯಲೆಗಳಲಿಲ ಕಾಯನ್ರ್ಗ
ಅಗರಸಾಾನವಿದ. ಭಾರತ್ವನುು ಕಾಯನ್ರ್ ರಾಜ್ಧಾನಿ ಎಂದೊ ಸಹ ಕ್ರಯಲಾಗುತ್ುದ. ಕಾಯನ್ರ್ಗ ಕಾರಣರ್ಾಗುವ
ಅಂಶಗಳಲಿಲ ತ್ಂಬಾಕ್ು ಪರಮುಖರ್ಾದದುು. ವಿಶಿದಲಿಲ ಭಾರತ್ವು ತ್ಂಬಾಕ್ು ಉತಾಪದನೆಯಲಿಲ ಎರಡನೆೇ
ಸಾಾನದಲಿಲದ ಮತ್ುು ಚಿೇನಾ ಮತ್ುು ರ್ರಜಿಲ್ ನಂತ್ರ 3ನೆೇ ರಫುುದಾರ ದೇಶ ಆಗಿದ.
ಪರಶಸಸು ಪುರಸ್ಾೆರಗಳು
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ಕೆೊೇಫ ಅನಾುನ್ ಕ್ರೇಜ್ ಇನ್ ಕಾಟೊಥನಿಂಗ್ ಪರಶಸ್ವು

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ಭಾರತ್ದ ವಯಂಗಯಚಿತ್ರ ಕ್ಲಾವಿದ ರಚಿತಾ ತ್ನೆೇಜಾ ಹಾಗೊ ಹಾಂಗಕೆೊಂಗ್ ಜ್ುಂಜಿ ಅವರಿಗ ‘ಕೆೊೇಫ
ಅನಾುನ್ ಕ್ರೇಜ್ ಇನ್ ಕಾಟೊಥನಿಂಗ್’ ಪರಶಸ್ವುಯನುು ನಿೇಡಲಾಗಿದ. ಸ್ವಿಟಜರ್ಲಾಯಂಡ್ನ ಜಿನಿೇರ್ಾದಲಿಲ ನಡೆದ
ಕಾಯಥಕ್ರಮದಲಿಲ ಪರಶಸ್ವು ಪರದಾನ ಮ್ಾಡಲಾಗಿದ.
ಮುಖ್ಾಯಂಶಗಳು
 ಪರಶಸ್ವು ಪರದಾನ ಸಮ್ಾರಂಭದ ಅಂಗರ್ಾಗಿ ಹಮಮಕೆೊಂಡಿದು ವಯಂಗಯಚಿತ್ರಗಳ ಪರದಶಥನವನುು ಇರಾನು ವಕ್ಸೇಲೆ
ಹಾಗೊ ನೆೊರ್ಲ್ ಶಾಂತ ಪುರಸಾೂರ ಪುರಸೂೃತ್ರಾದ ಶಿರಿನ್ ಎಬಾದ್ಧ ಉದಾಾಟಿಸ್ವದರು.
 “ಸಾಿತ್ಂತ್ರಯಕಾೂಗಿನ ಹೊೇರಾಟದಲಿಲ ಮಹಿಳೆಯರ ಪಾತ್ರ ಹಾಗೊ ಜಾಗತಕ್ರ್ಾಗಿ ಮಹಿಳಾ ವಯಂಗಯ ಚಿತ್ರಕಾತಥಯರು
ಎದುರಿಸುತುರುವ ಸರ್ಾಲುಗಳು” ಎಂರ್ ವಿಷ್ಟ್ಯದ ಮಹತ್ಿವನುು ಈ ವಷ್ಟ್ಥದ ಪರಶಸ್ವು ಮತ್ುು ವಯಂಗಯಚಿತ್ರ
ಪರದಶಥನ ವಿವರಿಸುತ್ುದ ಎಂದು ಸಂಘಟಕ್ ಸಂಸಾ ಫರೇಡಮ್ ಕಾಟೊಥನಿಸ್ಟ್ ಫ ಂಡೆೇಷ್ಟ್ನ್ ಹೇಳ್ಳದ.
 ಎರಡು ವಷ್ಟ್ಥಕೆೊೂಮಮ ನಿೇಡಲಾಗುವ ಈ ಪರಶಸ್ವುಯನುು ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಮ್ಾಧಯಮ ಸಾಿತ್ಂತ್ರಯ ದ್ಧನಾಚ್ರಣೆ
ಹಿನೆುಲೆಯಲಿಲ ಪರಧಾನ ಮ್ಾಡಲಾಗಿದ.
 ಭಾರತ್ದ ಖ್ಾಯತ್ ವಯಂಗಯ ಚಿತ್ರ ಕ್ಲಾವಿದ, ಮೊನಚ್ು ಕಾಟೊಥನ್ಗಳ ಮೊಲಕ್ ದೇಶಾದಯಂತ್ ಗಮನ ಸಳೆದ್ಧದಾುರ.
ಮೊನಚ್ು ಕಾಟೊಥನ್ಗಳ ಮೊಲಕ್ವೆೇ ಮ್ಾಧಯಮ ಸಾಿತ್ಂತ್ರಯವನುು ಎತುಹಿಡಿದ, ಜ್ನರಲಿಲ ಅರಿವು ಮೊಡಿಸ್ವದ
ಹಿನೆುಲೆಯಲಿಲ ಇವರಿಗ ಪರಶಸ್ವು ನಿೇಡಲಾಗಿದ
ರಚಿತಾ ತ್ನೆೇಜಾ
 ರಚಿತಾ ತ್ನೆೇಜಾ ಅವರು ‘ಸಾಯನಿಟರಿ ಪಾಯನೆಲ್್’ ಎಂರ್ ಆನೆಲೈನ್ ವೆೇದ್ಧಕೆಯನುು ಮುನುಡೆಸುತುದುು, ಕ್ಸರುಕ್ುಳ,
ಸಲಿಂಗಕಾಮ ಕ್ುರಿತ್ು ನಕಾರಾತ್ಮಕ್ತೆ, ಮುಟುಟ ಹಾಗೊ ಸರ್ಾಥಧಿಕಾರ ಸೇರಿದಂತೆ ವಿವಿಧ ವಿಷ್ಟ್ಯಗಳ ಕ್ುರಿತ್ು
ವಿಡಂರ್ನಾತ್ಮಕ್ ಚಿತ್ರಗಳನುು ಪರಕ್ಟಿಸುತಾುರ.
ಪರಶಸ್ವುಯ ವಿವರ
 ಜಿನಿೇರ್ಾ ಮೊಲದ ಫರೇಡಂ ಕಾಟೊಥನಿಸ್ಟ ಫ ಂಡೆೇಶನ್್, ಜಿನಿೇರ್ಾ ನಗರದ ಸಹಭಾಗಿತ್ಿದಲಿಲ 2012 ರಿಂದ ಪರತ
ಎರಡು ವಷ್ಟ್ಥಗಳ್ಳಗೊಮಮ ಪರಶಸ್ವುಯನುು ನಿೇಡಲಾಗುತುದ. ಪರಶಸ್ವು ವಿಜೇತ್ರು 15,000 CHF(ಸ್ವಿಟಜಲೆಥಂಡ್ನ
ಅಧಿಕ್ೃತ್ ಕ್ರನಿ್)ನಗದು ರ್ಹುಮ್ಾನವನುು ನಿೇಡಲಾಗುತ್ುದ
 ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮ ಫಲೆೊೇಶಿಪ್

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ಭಾರತೇಯ ಖ್ಾಯತ್ ಲೆೇಖಕ್ ರಸ್ವೂನ್ ಬಾಂಡ್ ಅವರಿಗ ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮ ನಿೇಡುವ ಅತ್ುಯನುತ್
ಸಾಹಿತ್ಯ ಗ ರವರ್ಾದ ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮ ಫಲೆೊೇಶಿಪ್ ಅನುು ನಿೇಡಲಾಗಿದ.
ರಸ್ವೂನ್ ಬಾಂಡ್
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

 ಜ್ನನ: 1934 ರ ಮೇ 19 ರಂದು ಹಿಮ್ಾಚ್ಲ ಪರದೇಶದ ಕ್ಸ ಲಿ

 ಅವರು ಸಣು ಕ್ಥಗಳು, ಕಾದಂರ್ರಿಗಳು, ಕಾಲಪನಿಕ್ವಲಲದ, ಪರಣಯ ಮತ್ುು ಮಕ್ೂಳ ಪುಸುಕ್ಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ವಿವಿಧ
ಪರಕಾರಗಳಲಿಲ ರ್ರದ್ಧದಾುರ.
 ಕ್ೃತಗಳು: ರ್ಾಯಗಾರಂಟ್್ ಇನ್ ದ್ಧ ರ್ಾಯಲಿ, ಒನ್್ ಅಪಾನ್ ಎ ಮ್ಾನೊ್ನ್ ಟೆೈಮ್, ಆಂಗಿರ ರಿವರ್, ಸರೇಂಜ್ಸ್ಥ
ಇನ್ ದ್ಧ ನೆೈಟ್ ಆಲ್ ರೊೇಡ್್ ಲಿೇಡ್್ ಟು ಗಂಗಾ, ಟೆೇಲ್್ ಆಫ್ ಫಾಸಟಗಥಂಜ್, ಲೆಪಡ್ಥ ಆನ್ ದ್ಧ
ಮ್ ಂಟನ್ ಮತ್ುು ಟೊ ಮಚ್ ಟರರ್ಲ್ .
 1978 ರ ಹಿಂದ್ಧ ಚ್ಲನಚಿತ್ರ ಜ್ುನೊನ್ ಅವರ ಐತಹಾಸ್ವಕ್ ಕಾದಂರ್ರಿ A Flight of Pigeons ಅನುು ಆಧರಿಸ್ವದ.
 ಸ್ವಿೇಕ್ರಿಸ್ವದ ಗ ರವಗಳು: ಪದಮಶಿರೇ (1999), ಪದಮಭೊಷ್ಟ್ಣ (2019), ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮ ಬಾಲ ಸಾಹಿತ್ಯ
ಪುರಸಾೂರ (2012), ಮತ್ುು ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮ ಪರಶಸ್ವು (1992).
 ಅವರು 2021 ರಲಿಲ ಅಕಾಡೆಮಯ ಅತ್ುಯನುತ್ ಗ ರವಕೊ ಭಾಜ್ನರಾಗಿದಾುರ.
ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮ ಫಲೆೊೇಶಿಪ್
 ಭಾರತೇಯ ಸಾಹಿತ್ಯಕೊ ಗಮನಾಹಥ ಕೆೊಡುಗಗಳನುು ಗ ರವಿಸಲು ಮತ್ುು ಅಂತ್ರರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ವಿದಾಿಂಸರಿಂದ
ಭಾರತೇಯ ಸಾಹಿತ್ಯ ಮತ್ುು ಸಂಸೂೃತಯ ಸಂಶ್ನೊೇಧನೆಯನುು ಪ್ರ ರೇತಾ್ಹಿಸಲು ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮ ನಾಲುೂ
ರಿೇತಯ ಫಲೆೊೇಶಿಪ್ಗಳನುು ನಿೇಡುತ್ುದ.
1. ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮ ಫಲೆೊೇಶಿಪ್
ಭಾರತ್ದ ಅತ್ುಯನುತ್ ಸಾಹಿತ್ಯ ಗ ರವ, "ಇಮ್ಾಮಟಥಲ್್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯನ್ ಲಿಟರೇಚ್ರ್" ಗ ನಿೇಡಲಾಗುತ್ುದ
2. ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮ ಗ ರವ(honorary)ಫಲೆೊೇಶಿಪ್
ಭಾರತೇಯ ಸಾಹಿತ್ಯಕೊ ಗಣನಿೇಯ ಕೆೊಡುಗ ನಿೇಡಿದ ಭಾರತೇಯರಲಲದ ವಿದಾಿಂಸರಿಗ.
3. ಪ್ರರೇಮಚ್ಂದ್ ಫಲೆೊೇಶಿಪ್
ಭಾರತ್ವನುು ಹೊರತ್ುಪಡಿಸ್ವ ಭಾರತೇಯ ಸಾಹಿತ್ಯ ಮತ್ುು ಸಂಸೂೃತಯನುು ಸಂಶ್ನೊೇಧಿಸುವ ದಕ್ಷಿಣ ಏಷ್ಾಯದ ಪಾರದೇಶಿಕ್
ಸಹಕಾರ ಸಂಘ (SAARC) ದೇಶಗಳ ಸೃಜ್ನಶಿೇಲ ರ್ರಹಗಾರರಿಗ ನಿೇಡಲಾಗುತ್ುದ.
ಇದನುು ಮುನಿಿ ಪ್ರರೇಮಚ್ಂದ್ ಅವರ 125 ನೆೇ ಜ್ನಮ ರ್ಾಷ್ಟ್ಥಕೆೊೇತ್್ವದ ಸಂದಭಥದಲಿಲ 2005 ರಲಿಲ
ಸಾಾಪ್ರಸಲಾಯತ್ು.
1-3 ತಂಗಳವರಗ ಸಟೈಫಂಡ್, ಪರಯಾಣ ಮತ್ುು ವಸತ ಸ ಕ್ಯಥವನುು ಒದಗಿಸಲಾಗುತ್ುದ.
4. ಆನಂದ ಕ್ುಮ್ಾರಸಾಿಮ ಫಲೆೊೇಶಿಪ್
ಸಾಹಿತಯಕ್ ಯೇಜ್ನೆಗಳನುು ಅನುಸರಿಸುತುರುವ ಏಷ್ಾಯದ ವಿದಾಿಂಸರಿಗ (ಭಾರತೇಯರನುು ಹೊರತ್ುಪಡಿಸ್ವ).
 1996 ರಲಿಲ ಸಾಾಪ್ರಸಲಾಯತ್ು, 2005 ರಲಿಲ ಪುನರುಜಿಜೇವನಗೊಳ್ಳಸಲಾಯತ್ು.
ಪ್ರರೇಮಚ್ಂದ್ ಫಲೆೊೇಶಿಪ್ನಂತೆಯ್ದೇ ರ್ಂರ್ಲವನುು ನಿೇಡಲಾಗುತ್ುದ.

ಅಂತ್ರರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ರ್ೊಕ್ರ್ ಪರಶಸ್ವು2024

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ಇತುೇಚೆಗ, ಮೈಕೆಲ್ ಹಾಫ್ಮನ್ ಅನುರ್ಾದ್ಧಸ್ವದ ಜನಿು ಎಪ್ರಥನ್ರ್ಕ್ಟ ಅವರ 'ಕೆೈರೊೇಸ್' 2024
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ರ ಅಂತ್ರರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ರ್ೊಕ್ರ್ ಪರಶಸ್ವುಯನುು ಗದ್ಧುದ.

ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ರ್ೊಕ್ರ್ ಪರಶಸ್ವು
 ಇದನುು ಇಂಗಿಲಷ್ ಭಾಷಗ ಅನುರ್ಾದ್ಧಸಲಾದ ಪರಪಂಚ್ದಾದಯಂತ್ದ ಅತ್ುಯತ್ುಮ ಕಾದಂರ್ರಿಗ ರ್ಾಷ್ಟ್ಥಕ್ರ್ಾಗಿ
ನಿೇಡಲಾಗುತ್ುದ.
 ಈ ಪರಶಸ್ವುಯನುು 2005 ರಲಿಲ ಪಾರರಂಭಿಸಲಾಯತ್ು
 ಇದು ಆರಂಭದಲಿಲ ಒಂದು ಕ್ೃತಗ ದಿೈರ್ಾಷ್ಟ್ಥಕ್ರ್ಾಗಿ ನಿೇಡುವ ರ್ಹುಮ್ಾನರ್ಾಗಿತ್ುು ಮತ್ುು ಕ್ೃತಯನುು ಇಂಗಿಲಷ್
ಹೊರತ್ುಪಡಿಸ್ವ ರ್ೇರ ಭಾಷಯಲಿಲ ರ್ರಯರ್ೇಕ್ು ಎಂರ್ ಯಾವುದೇ ಷ್ಟ್ರತ್ುು ಇರಲಿಲಲ.
 ಅಹಥತೆ: ಯಾವುದೇ ರಾಷ್ಟ್ರೇಯತೆ ಹೊಂದ್ಧರುವ ಲೆೇಖಕ್ರಿಂದ ಮೊಲತ್ಃ ಇಂಗಿಲಷ್ನಲಿಲ ರ್ರಯಲಪಟ್ಟ ಮತ್ುು
UK ಮತ್ುು/ಅರ್ರ್ಾ ಐಲೆಥಂಡ್ನಲಿಲ ಪರಕ್ಟರ್ಾದ ಕಾದಂರ್ರಿಗ ನಿೇಡಲಾಗುತ್ುದ
 ಪರಶಸ್ವುಯ ಮೊತ್ು: £50,000 ರ್ಹುಮ್ಾನದ ಹಣವನುು ಲೆೇಖಕ್ ಮತ್ುು ಅನುರ್ಾದಕ್ರ ನಡುವೆ ಸಮ್ಾನರ್ಾಗಿ
ಹಂಚ್ಲಾಗುತ್ುದ. ಹಚ್ುಚವರಿಯಾಗಿ, ಶಾಟ್ಥಲಿಸ್ಟ ಮ್ಾಡಿದ ಲೆೇಖಕ್ರು ಮತ್ುು ಭಾಷ್ಾಂತ್ರಕಾರರು
ಪರತಯರ್ಾರೊ £2,500 ಪಡೆಯುತಾುರ.

77ನೆೇ ಕಾನ್್ ಚ್ಲನಚಿತೆೊರೇತ್್ವ

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ಭಾರತ್ ಸಕಾಥರದ ಮ್ಾಹಿತ ಮತ್ುು ಪರಸಾರ ಸಚಿರ್ಾಲಯದ ಅಡಿಯಲಿಲ ಫಡರೇಶನ್ ಆಫ್
ಇಂಡಿಯನ್ ಚೆೇಂರ್ಸ್ಥ ಆಫ್ ಕಾಮಸ್ಥ ಅಂಡ್ ಇಂಡಸ್ವರ (FICCI) ಸಹಯೇಗದೊಂದ್ಧಗ ಭಾರತ್ದ ರಾಷ್ಟ್ರೇಯ
ಚ್ಲನಚಿತ್ರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ನಿಗಮNFDC ಯಂದ 77 ನೆೇ ಕಾನ್ ಸ್ ಚ್ಲನಚಿತೆೊರೇತ್್ವದಲಿಲ ಉದಾಾಟನಾ ಭಾರತ್
ಪವಥ ಕಾಯಥಕ್ರಮವನುು ಆಯೇಜಿಸಲಾಗಿತ್ುು.
ಕಾನ್ ಸ್ ನಲಿಲ ಭಾರತ್ಕೊ ಸಂದ ಪರಶಸ್ವುಗಳು
 ಪಾಯಲ್ ಕ್ಪಾಡಿಯಾ ಅವರ ಚ್ಲನಚಿತ್ರ 'ಆಲ್ ವಿ ಇಮ್ಾಯಜಿನ್ ಆಸ್ ಲೆೈಟ್' ಉತ್್ವದಲಿಲ ಎರಡನೆೇ ಅತ್ುಯನುತ್
ಗ ರವರ್ಾದ ಪರತಷ್ಟ್ಿತ್ ಗಾರಯಂಡ್ ಪ್ರರಕ್ಟ್ ಪರಶಸ್ವುಯನುು ಗದುುಕೆೊಂಡಿತ್ು. ಕ್ಪಾಡಿಯಾ ಈ ಪರತಷ್ಟ್ಿತ್
ಪರಶಸ್ವುಯನುು ಪಡೆದ ಮೊದಲ ಭಾರತೇಯ ಚ್ಲನಚಿತ್ರ ನಿಮ್ಾಥಪಕ್ರಾಗಿದಾುರ. ಭಾರತ್ ಮತ್ುು ಫಾರನ್್ ನಡುವಿನ
ಸಹಿ ಮ್ಾಡಿದ ಆಡಿಯೇ-ವಿಷ್ಟ್ುಯಲ್ ಒಪಪಂದದ ಅಡಿಯಲಿಲ ಪಾಯಲ್ ಕ್ಪಾಡಿಯಾ ಅವರ ಚ್ಲನಚಿತ್ರಕೊ ಮ್ಾಹಿತ
ಮತ್ುು ಪರಸಾರ ಸಚಿರ್ಾಲಯವು ಅಧಿಕ್ೃತ್ ಇಂಡೆೊೇ-ಫರಂಚ್ ಸಹ-ನಿಮ್ಾಥಣ ಸಾಾನಮ್ಾನವನುು ನಿೇಡಿತ್ು.
‘ಸೊಯಥಕಾಂತ ಹೊಗ ಮೊದಲು ಗೊತಾುಗಿದುು’ ಕ್ನುಡ ಕ್ಸರುಚಿತ್ರ
  ‘ಸೊಯಥಕಾಂತ ಹೊಗ ಮೊದಲು ಗೊತಾುಗಿದುು’ ಎಂರ್ ಕ್ನುಡ ಕ್ಸರುಚಿತ್ರ ಪರತಷ್ಟ್ಿತ್ ಕಾನ್
ಚ್ಲನಚಿತೆೊರೇತ್್ವದಲಿಲ ಅತ್ುಯತ್ುಮ ಕ್ಸರುಚಿತ್ರ (ಲಾ ಸ್ವನೆಫ್} ವಿಭಾಗದಲಿಲ ಪರಶಸ್ವು ಗದ್ಧುದ. ಇದು ಭಾರತ್ಕೊ ಸ್ವಕ್ೂ
ಅತ ದೊಡಡ ಗ ರವರ್ಾಗಿದ.
 ಈ ಮೊಲಕ್ ಚಿತ್ರಕೊ 15000ಯೊರೊ (₹13.5 ಲಕ್ಷ) ರ್ಹುಮ್ಾನ ಸ್ವಗಲಿದ.
 ಪರತದ್ಧನ ರ್ಳ್ಳಗೆ ಸೊಯೇಥದಯಕೊ ಕಾರಣವೆಂದು ಎಲಲರೊ ನಂಬಿದು ಹುಂಜ್ದೊಂದ್ಧಗ ಅಜಿಜ ಓಡಿಹೊೇಗುವ
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ಜ್ನಪದ ಕ್ಥಾವಸುುವನುು ಈ ಕ್ಸರುಚಿತ್ರ ಹೊಂದ್ಧದ. ಇದೊಂದು ಕ್ನಾಥಟಕ್ದ ಜಾನಪದಕೊ ಸಂರ್ಂಧಿಸ್ವದ ಕ್ಥಾಹಂದರ

ಹೊಂದ್ಧರುವ ಕ್ಸರುಚಿತ್ರರ್ಾಗಿದ.
 ಈ ಕ್ಸರುಚಿತ್ರದಲಿಲ ಕ್ನುಡದ ಜ್ನಪ್ರರಯ ನಟ ಎಂ .ಎಸ್.ಜ್ಹಾಂಗಿೇರ್ ಅಜ್ಜನಾಗಿ ನಟಿಸ್ವದಾುರ.
 ನಿಮ್ಾಥಣ: ಪುಣೆಯ ಫಲ್ಮ ಅಂಡ್ ಟೆಲಿವಿಷ್ಟ್ನ್ ಇನಿ್ಟಟೊಯಟ್ (ಎಫಟಐಐ) ಸಂಸಾ
 ರಚ್ನೆ ಹಾಗೊ ನಿದೇಥಶನ: ಮೈಸೊರಿನ ಡಾ.ಚಿದಾನಂದ ಎಸ್ ನಾಯ್ೂ
 ಈ ವಿಭಾಗದಲಿಲ ಭಾಗವಹಿಸ್ವದು 2,263 ಕ್ಸರುಚಿತ್ರಗಳಲಿಲ 18 ಚಿತ್ರಗಳು ಅಂತಮ ಸುತುಗ ಆಯ್ದೂಯಾಗಿದುವು,
ಅವುಗಳಲಿಲ ಇದು ಏಕೆೈಕ್ ಭಾರತೇಯ ಸ್ವನಿಮ್ಾ ಇದಾಗಿತ್ುು.
 ಲಾ ಸ್ವನೆಫ್ ರ್ಹುಮ್ಾನ ಗದು ಭಾರತ್ದ ಎರಡನೆೇ ಕ್ಸರುಚಿತ್ರ ಇದಾಗಿದುು, 2020ರಲಿಲ ಅಶಿಮತಾ ಗುಹಾ ನಿಯೇಗಿ
ನಿದೇಥಶನದ ‘ಕಾಯಟ್ಾಡಗ್’ ರ್ಹುಮ್ಾನ ಗದ್ಧುತ್ುು.
ಅನಸೊಯಾ ಸನ್ ಗುಪು
 ಹಿಂದ್ಧ ಸ್ವನಿಮ್ಾ‘ದ್ಧ ಶ್ನೇ ಮಲಸ್’ನಲಿಲ ಪರಮುಖ ಪಾತ್ರವೆ ಂದನುು ನಿವಥಹಿಸ್ವದು ಅನಸೊಯಾ ಸನ್ ಗುಪ್ತ್ ಅವರು
2024ನೆೇ ಸಾಲಿನ ಕಾನ್ ಚ್ಲನಚಿತೆೊರೇತ್್ವದ ‘ಅನ್ ಸಟೆೇಥನ್ ರಿಗಾಡ್ಥ’ ವಿಭಾಗದಲಿಲ ಅತ್ುಯತ್ುಮ ನಟಿ ಪರಶಸ್ವುಗ
ಪಾತ್ರರಾಗಿ ಇತಹಾಸ ಸೃಷ್ಟ್ಟಸ್ವದಾುರ.
 ಈ ಸ್ವನಿಮ್ಾವನುು ರ್ಲೆೆೇರಿಯಾದ ನಿದೇಥಶಕ್ ಕೆೊನಾ್ಟಂಟಿನ್ ರ್ೊಜ್ನೆೊವ್ ನಿದೇಥಶಿಸ್ವದಾುರ.
 ಅನಸೊಯಾ ಅವರು ಕೆೊೇಲೂತ್ು ಮೊಲದವರು. ಈ ವಿಭಾಗದಲಿಲ ಅತ್ುಯತ್ುಮ ನಟಿ ಪರಶಸ್ವುಗ ಪಾತ್ರರಾದ ಮೊದಲ
ಭಾರತೇಯ ಕ್ಲಾವಿದ ಇವರು.
ಕಾನ್್ ಚ್ಲನಚಿತೆೊರೇತ್್ವ
 ಕಾನ್್ ಒಂದು ಫಾರನ್್ ದೇಶದಲಿಲರುವ ನಗರರ್ಾಗಿದ
 ಪರತ ವಷ್ಟ್ಥ ಇಲಿಲ ಕಾನ್್ ಚಿತೆೊರೇತ್್ವವನುು ಆಯೇಜಿಸಲಾಗುತ್ುದ
 ಸಾಾಪನೆ: 1946
 ಶಾ(Shaw) ಪುರಸಾೂರ

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ಭಾರತ್ದ ಕ್ನಾಥಟಕ್ ಮೊಲದ ಅಮರಿಕಾ ವಿಜ್ಞಾನಿ ಮತ್ುು ಸುಧಾಮೊತಥ ಅವರ ಸಹೊೇದರ
ಶಿರೇನಿರ್ಾಸ್ ಆರ್ ಕ್ುಲಕ್ಣಿಥ ಅವರು ಖಗೊೇಳಶಾಸರ ವಿಭಾಗದ ಸಾಧಕ್ರಿಗ ನಿೇಡಲಾಗುವ ಪರತಷ್ಟ್ಿತ್ ‘ಶಾ ಪುರಸಾೂರ’
ನಿೇಡಲಾಗಿದ.
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ಮುಖ್ಾಯಂಶಗಳು
 ಅವರಿಗ ಖಗೊೇಳ ಟ್ಾರನಿ್ಯಂಟ್ಗಳ ಭ ತ್ಶಾಸರದ ಕೆಲಸಕಾೂಗಿ ಈ ಪರಶಸ್ವುಯನುು ನಿೇಡಲಾಗಿದ
 ಅವರಲಲದ ಅಮರಿಕ್ದವರೇ ಆದ ಸ್ವಿೇ ಲೆೇ ಥೇನ್ ಹಾಗೊ ಸುಟಅಟ್ಥ ಆಕ್ಸಥನ್ ಅವರಿಗೊ ಪರತಷ್ಟ್ಿತ್ ಶಾ ಪುರಸಾೂರ
ಲಭಯರ್ಾಗಿದ.ಇವರಿರ್ಾರಿಗೊ ವೆೈದಯಕ್ಸೇಯ ವಿಭಾಗದಲಿಲ ಈ ಪುರಸಾೂರ ಸ್ವಕ್ಸೂದ.
ಶಿರೇನಿರ್ಾಸ್ ಆರ್ ಕ್ುಲಕ್ಣಿಥ
 ಅವರು ಖಗೊೇಳ ಶಾಸರದ ಹಲವು ಮಹತ್ಿದ ಸಂಶ್ನೊೇಧನೆಗಳನುು ಮ್ಾಡಿದಾುರ. ಮಲಿಸಕೆಂಡ್ ಪಲ್ಸ್ಥ, ಗಾಮ್ಾ
- ರೇ ರ್ಸ್ಟಥ, ಸೊಪರ್ ನೆೊೇರ್ಾ ಹಾಗೊ ಹಲವು ಮ್ಾಪಥಡುವ ಹಾಗೊ ಸಂಚ್ರಿಸುವ ಬಾಹಾಯಕಾಶ ವಸುುಗಳ
ಕ್ುರಿತಾಗಿ ಸಂಶ್ನೊೇಧನೆ ಮ್ಾಡಿದಾುರ.
 ಕ್ನಾಥಟಕ್ ಹಾಗೊ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ ಗಡಿಯಲಿಲ ಕ್ುರುಂದಾಿಡ್ ಎಂರ್ ಪುಟಟ ಪಟಟಣವಿದ. ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ ರಾಜ್ಯಕೊ
ಸೇರಿದ ಈ ಪಟಟಣದಲಿಲ 1955ರಲಿಲ ಜ್ನಿಸ್ವದರು
 ದ್ಧಲಿಲಯ ಇಂಡಿಯನ್ ಇನ್ಸ್ವಟಟೊಯಟ್ ಆಫ್ ಟೆಕಾುಲಜಿಯಲಿಲ ಎಂಎಸ್ ರ್ಾಯಸಂಗ ಮ್ಾಡಿದರು. ರ್ಳ್ಳಕ್ ಅಮರಿಕ್ದ
ಕಾಯಲಿಫ ೇನಿಥಯಾದಲಿಲ ಪ್ರಎಚ್ಡಿ ಸಂಶ್ನೊೇಧನೆ ಮ್ಾಡಿದ ಅವರು ಇದ್ಧೇಗ ಕಾಯಲಿಫ ೇನಿಥಯಾ ಇನ್ಸ್ವಟಟೊಯಟ್
ಆಫ್ ಟೆಕಾುಲಜಿಯಲಿಲ ಖಗೊೇಳ ಶಾಸರದ ಪಾರಧಾಯಪಕ್ರಾಗಿ ಕಾಯಥ ನಿವಥಹಿಸುತುದಾುರ.
ಶಾ ಪರಶಸ್ವು
 2002 ರಲಿಲ, ಶಿರೇ ಶಾ ಅವರ ಆಶರಯದಲಿಲ, ಶಾ ಪರಶಸ್ವು ಪರತಷ್ಾಿನವನುು ಸಾಾಪ್ರಸಲಾಯತ್ು.
 ಇದನುು ಹಾಂಗ್ ಕಾಂಗ್ನ ಶಾ ಪ್ರರೈಜ್ ಫ ಂಡೆೇಶನ್ ನಿೇಡುವ ಜಾಗತಕ್ ಪರಶಸ್ವುಯಾಗಿದ.
 ಪರಶಸ್ವುಯು ಮೊರು ರ್ಾಷ್ಟ್ಥಕ್ ಪರಶಸ್ವುಗಳನುು ಒಳಗೊಂಡಿದ, ಅವುಗಳೆಂದರ ಖಗೊೇಳಶಾಸರದ ಪರಶಸ್ವು, ಜಿೇವ
ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ುು ವೆೈದಯಕ್ಸೇಯ ಪರಶಸ್ವು ಮತ್ುು ಗಣಿತ್ ವಿಜ್ಞಾನದ ಪರಶಸ್ವು.
 ಪರಶಸ್ವುಯ ಮೊತ್ು: 2016 ರಿಂದ ೧.೨ ಮಲಿಯನ್ US ಡಾಲರ್ ನಿೇಡಲಾಗುತ್ುದ
ಖಗೊೇಳ ಟ್ಾರನಿ್ಯಂಟ್(ಸಂಚ್ರಿಸುವ ಬಾಹಾಯಕಾಶ ಕ್ಷಣಿಕ್ ಕಾಯ)
ಖಗೊೇಳಶಾಸರದಲಿಲ,ಒಂದು ಕ್ಷಣಿಕ್ರ್ಾದ ಯಾವುದೇ ಆಕಾಶ ಕಾಯರ್ಾಗಿದುು, ಅದರ ಹೊಳಪು ಅಲಾಪವಧಿಯಲಿಲ
ರ್ದಲಾಗುತ್ುದ. ಈ ವಿದಯಮ್ಾನಗಳು ಸಾಮ್ಾನಯರ್ಾಗಿ ಬಾಹಾಯಕಾಶದಲಿಲ ಹಿಂಸಾತ್ಮಕ್ ಘಟನೆಗಳೆೊಂದ್ಧಗ ಸಂರ್ಂಧ
ಹೊಂದ್ಧವೆ.
ಉದಾಹರಣೆ
 ವೆೇಗದ ರೇಡಿಯೇ ರ್ಸ್ಟಥ (FRB): ಇದನುು 2007 ರಲಿಲ ಕ್ಂಡುಹಿಡಿಯಲಾಯತ್ು ಮತ್ುು ಇದು ಕೆಲವು
ಮಲಿಸಕೆಂಡ್ಗಳಲಿಲ ಸೊಯಥನಿಗಿಂತ್ 10 ಪಟುಟ ಹಚ್ುಚ ಶಕ್ಸುಯನುು ಹೊರಸೊಸುತ್ುದ.
  ಸೊಪನೆೊೇಥರ್ಾಗಳು: ನಕ್ಷತ್ರಗಳು ರ್ಸಯಲು ರ್ೇಕಾಗಿರುವ ಧಾತ್ುಗಳ ಕೆೊರತೆಯಂದಾಗಿ ದೊಡಡ
ನಕ್ಷತ್ರಗಳ ಹೊರ ಪದರಗಳು ಸೊ್ೇಟಗೊಂಡಾಗ ಅವುಗಳ ಕೆೇಂದರವು ಸೊ್ೇಟಗೊಳುಿತ್ುವೆ. ಅನೆೇಕ್
ಸೊಪನೆೊೇಥರ್ಾಗಳು ಎಷ್ಟ್ುಟ ಪರಕಾಶಮ್ಾನರ್ಾಗಿವೆಯ್ದಂದರ ಅದು ಇರುವ ನಕ್ಷತ್ರಪುಂಜ್(ಗಾಯಲಕ್ಸ್)ದಲಿಲರುವ
ಉಳ್ಳದ ನಕ್ಷತ್ರ ಒಟುಟಗೊಡಿದಾಗ ಹೊರಸೊಸುವ ರ್ಳಕ್ಸಗಿಂತ್ ಹಚಿಚನ ರ್ಳಕ್ನುು ಹೊರಸೊಸುತ್ುದ.

ಕ್ಸರೇಡೆ
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ಸುನಿೇಲ್ ಚೆಟಿರ

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ಭಾರತ್ದ ಫುಟ್ಾಾಲ್ ತ್ಂಡದ ನಾಯಕ್ ಸುನಿೇಲ್ ಚೆಟಿರ ನಿವೃತು ಘೊೇಷ್ಟ್ಣೆ ಮ್ಾಡಿದಾುರ. ಜ್ೊನ್
6 ರಂದು ಕೆೊೇಲೂತಾುದಲಿಲ ಕ್ುವೆೈತ್ ವಿರುದಿ ಫಫಾ ವಿಶಿಕ್ಪ್ ಅಹಥತಾ ಪಂದಯ(ಕೆೊನೆಯ ಪಂದಯ)ದ ನಂತ್ರ
ಅಂತ್ರರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಫುಟ್ಾಾಲಿುಂದ ನಿವೃತು ಪಡೆಯುವುದಾಗಿ ಪರಕ್ಟಿಸ್ವದಾುರ.
ಸುನಿಲ್ ಚೆಟಿರ
 ಜ್ನನ: 3 ಆಗಸ್ಟ 1984
 ಜ್ನಮ ಸಾಳ: ಸ್ವಕ್ಂದರಾಬಾದ್, ಆಂಧರಪರದೇಶ (ಇಂದ್ಧನ ತೆಲಂಗಾಣ)
 ಸುನಿೇಲ್ ಅವರು ಅಫಾೆನಿಸಾುನದ ವಿರುದಿ ಗುರ್ಾಹಟಿಯಲಿಲ ಭಾರತ್ದ ಪರರ್ಾಗಿ 150ನೆೇ ಫುಟ್ಾಾಲ್
ಪಂದಯರ್ಾಡಿದುರು.
 ಚೆಟಿರ ಅಂತ್ರರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಮಟಟದ ಫುಟ್ಾಾಲುಲಿಲ ಸಕ್ಸರಯ ಆಟಗಾರರ ಪ್ರೈಕ್ಸ ಅತ ಹಚ್ುಚ ಗೊೇಲು ಗಳ್ಳಸ್ವ (ಒಟುಟ
94 ಗೊೇಲು150 ಪಂದಯ) ಮೊರನೆೇ ಸಾಾನದಲಿಲದಾುರ. ಈ ಪಟಿಟಯಲಿಲ ಪ್ರ ೇಚ್ುಥಗಲು ಕ್ಸರಸ್ವಟಯಾನೆೊ
ರೊನಾಲೆೊಡ ಅಗರಸಾಾನದಲಿಲದುು (128 ಗೊೇಲು, 205 ಪಂದಯ), ಅಜೇಥಂಟಿೇನಾದ ಲಯನೆಲ್ ಮಸ್ವ್ (106
ಗೊೇಲು, 180 ಪಂದಯ) ಎರಡನೆೇ ಸಾಾನದಲಿಲದಾುರ.
 ಭಾರತ್ದ ಪರ ದಾಖಲೆಯ ಭಾರತ್ದ ಪರ ಅತ ಹಚ್ುಚ ಪಂದಯ ಗಳನುು ಆಡಿದ ದಾಖಲೆಯನುು ಸುನಿಲ್ ಚೆಟಿರ ತ್ಮಮ
ದಾಗಿಸ್ವಕೆೊಂಡಿದಾುರ.
 2005ರಲಿಲ ಪಾಕ್ಸಸಾುನ ವಿರುದಿ ಆಡುವ ಮೊಲಕ್ ಚೆಟಿರ ಫುಟ್ಾಾಲ್ ಪದಾಪಥಣೆ ಮ್ಾಡಿದುರು.
 2008ರ ಎಎಫ್ ಚಾಲೆಂಜ್ ಕ್ಪ್ ಫೈನಲುಲಿಲ ತ್ಜ್ಕ್ಸಸಾುನದ ವಿರುದಿ 'ಹಾಯಟಿರಕ್ಟ ಗೊೇಲು'ಗಳ ಸಾಧನೆ
ಮ್ಾಡಿದುರು. ಆ ಮೊಲಕ್ ಗಲುವು ದಾಖಲಿಸ್ವದು ಭಾರತ್ 25 ವಷ್ಟ್ಥಗಳ ರ್ಳ್ಳಕ್ ಏಷ್ಾಯ ಕ್ಪ್ರೆ ಅಹಥತೆ ಪಡೆದ್ಧತ್ುು.
 ಅವರು ಅಖಿಲ ಭಾರತ್ ಫುಟ್ಾಾಲ್ ಸಂಸಾಯಂದ (ಎಐಎಫ್ಎಫ್) ಏಳು ಸಲ 'ವಷ್ಟ್ಥದ ಆಟಗಾರ' ಪರಶಸ್ವುಗ
ಭಾಜ್ನರಾಗಿದಾುರ.
 ಇಂಡಿಯನ್ ಸೊಪರ್ ಲಿೇಗುಲಿಲ (ಐಎಸ್ಎಲ್) ರ್ಂಗಳೊರು ಎಫ್ ತ್ಂಡವನುು ಪರತನಿಧಿಸುತುದಾುರ.
 ಅವರಿಗ ಸಂದ ಪರಶಸ್ವುಗಳು:
ಅಜ್ುಥನ ಪರಶಸ್ವು (2011),ಪದಮಶಿರೇ (2019), ಖೆೇಲ್ ರತ್ು ಪರಶಸ್ವು (2021)
 ಪ್ರರಲಿಮ್್ ರ್ೊಸಟರ್ 2024

1. ಹೊಸ ಸಂಸದ್ ಭವನ

 ಭವನವನುು ಸಂಟರಲ್ ವಿಸಾಟ ಪುನರಾಭಿವೃದ್ಧಿ ಯೇಜ್ನೆಯಡಿ ನಿಮಥಸಲಾಗಿದ
 ವಿಸ್ವುೇಣಥ: ಸುಮ್ಾರು 65,000 ಚ್.ಮೇ
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

 ತರಕೆೊೇನ ಆಕಾರದಲಿಲದ , ಮತ್ುು ಭಾರತ್ದ ಸುತ್ುಮುತ್ುಲಿನ ರ್ಾಸುುಶಿಲಪ ಶ್ನೈಲಿಗಳನುು ಒಳಗೊಂಡಿದ;

 888 ಆಸನಗಳ ಸಾಮರ್ಯಥದ ಲೆೊೇಕ್ಸಭ ಸಭಾಂಗಣ ಮತ್ುು 384 ಆಸನಗಳ ಸಾಮರ್ಯಥದ ರಾಜ್ಯಸಭಾ ಸಭಾಂಗಣ;
ಸಂಸತುನ ಜ್ಂಟಿ ಅಧಿವೆೇಶನಗಳ್ಳಗಾಗಿ ಲೆೊೇಕ್ಸಭಯಲಿಲ 1,272 ಸಾಾನಗಳ್ಳಗ ಅವಕಾಶವಿದ
 ಲೆೊೇಕ್ಸಭಯ ಸಭಾಂಗಣವು ಭಾರತ್ದ ರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಪಕ್ಷಿಯಾದ ನವಿಲು ರ್ಥೇಮ್ ಅನುು ಆಧರಿಸ್ವದ. ರಾಜ್ಯಸಭಯು
ಭಾರತ್ದ ರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಪುಷ್ಟ್ಪರ್ಾದ ಕ್ಮಲದ ರ್ಥೇಮ್ ಅನುು ಆಧರಿಸ್ವದ.
 "ಪಾಲಟಿನಂ-ರೇಟೆಡ್ ಗಿರೇನ್ ಬಿಲಿಡಂಗ್", ಹೊಸ ಸಂಸದ್ ಭವನವು ಪರಿಸರ ಸುಸ್ವಾರತೆಯ ಕ್ಡೆಗ ಭಾರತ್ದ
ರ್ದಿತೆಯನುು ಸಾಕಾರಗೊಳ್ಳಸುತ್ುದ.

2. ರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಅರಿಶಿನ ಮಂಡಳ್ಳ

 ರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಅರಿಶಿನ ಮಂಡಳ್ಳಯನುು ತೆಲಂಗಾಣದಲಿಲ ಸಾಾಪ್ರಸಲಾಗುವುದು
 ಇದು ದೇಶದಲಿಲ ಅರಿಶಿನ ಮತ್ುು ಅರಿಶಿನ ಉತ್ಪನುಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ುು ರ್ಳವಣಿಗಯ ಮೇಲೆ
ಕೆೇಂದ್ಧರೇಕ್ರಿಸುತ್ುದ.
 ನೆೊೇಡಲಾಿ ಏಜನಿ್:ರ್ಾಣಿಜ್ಯ ಸಚಿರ್ಾಲಯ
 ಮಂಡಳ್ಳಯು ಅಧಯಕ್ಷರನುು ಹೊಂದ್ಧರರ್ೇಕ್ು, ಅವರನುು ಕೆೇಂದರ ಸಕಾಥರವು ನೆೇಮಸುತ್ುದ.
 ಇದು ಕೆೇಂದರ ಸಕಾಥರದ ಆಯುಷ್ ಸಚಿರ್ಾಲಯ, ಫಾಮ್ಾಥಸುಯಟಿಕ್ಲ್್, ಕ್ೃಷ್ಟ್ ಮತ್ುು ರೈತ್ರ ಕ್ಲಾಯಣ, ರ್ಾಣಿಜ್ಯ
ಮತ್ುು ಕೆೈಗಾರಿಕೆ ಇಲಾಖೆಗಳು, ಮೊರು ರಾಜ್ಯಗಳ ಹಿರಿಯ ರಾಜ್ಯ ಸಕಾಥರದ ಪರತನಿಧಿಗಳು (ಸರದ್ಧ ಆಧಾರದ
ಮೇಲೆ) ಸದಸಯರನುು ಹೊಂದ್ಧರುತ್ುದ.
 ಇದು ರ್ಾಣಿಜ್ಯ ಇಲಾಖೆಯಂದ ನೆೇಮಕ್ಗೊಂಡ ಕಾಯಥದಶಿಥಯನುು ಹೊಂದ್ಧರುತ್ುದ.
 ಭಾರತ್ವು ಪರಪಂಚ್ದಲಿಲ ಅರಿಶಿನದ ಅತದೊಡಡ ಉತಾಪದಕ್ ಮತ್ುು ರಫುುದಾರ
 ಅರಿಶಿನದ ವಿಶಿ ರ್ಾಯಪಾರದಲಿಲ ಭಾರತ್ವು ಶ್ನೇಕ್ಡ 62 ಕ್ಸೂಂತ್ ಹಚ್ುಚ ಪಾಲನುು ಹೊಂದ್ಧದ.
 ಅರಿಶಿನವನುು ಅತ ಹಚ್ುಚ ಉತಾಪದ್ಧಸುವ ರಾಜ್ಯಗಳೆಂದರ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ, ತೆಲಂಗಾಣ, ಕ್ನಾಥಟಕ್ ಮತ್ುು
ತ್ಮಳುನಾಡು.
 3. ‘ಕ್ದಾರ’ ತೆೇಲುವ ಸ ರ ವಿದುಯತ್ ಉತಾಪನಾ ಘಟಕ್
 ಉತ್ುರ ಕ್ನುಡ ಜಿಲೆಲಯ ಕಾರರ್ಾರ ತಾಲೊಲಕ್ಸನ ಕ್ದಾರ ಜ್ಲಾಶಯದ ಹಿನಿುೇರು ಪರದೇಶದಲಿಲ ತೆೇಲುವ ಸ ರ
ವಿದುಯತ್ ಉತಾಪದನಾ ಘಟಕ್ (ಸೊೇಲಾರ್ ಪಾಕ್ಟಥ) ಸಾಾಪನೆಗ ಕ್ನಾಥಟಕ್ ವಿದುಯತ್ ನಿಗಮ (ಕೆ.ಪ್ರ.ಸ್ವ.ಎಲ್)
ನಿಧಥರಿಸ್ವದ.
 ರಾಜ್ಯದಲಿಲ ಸ ರಶಕ್ಸು ರ್ಳಕೆಮ್ಾಡಿ 270 ಮಗಾ ರ್ಾಯಟ್ ಸಾಮರ್ಯಥದ ವಿದುಯತ್ ಉತಾಪದನಾ ಘಟಕ್ ಸಾಾಪನೆಗ
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ಸಮಮತಸ್ವದುರು. ಈ ಪ್ರೈಕ್ 100 ಮಗಾ ರ್ಾಯಟ್ ವಿದುಯತ್ನುು ನಿೇರಿನಲಿಲ ತೆೇಲುವ ಸ ರಶಕ್ಸು ಘಟಕ್ಗಳ ಮೊಲಕ್
ಪಡೆಯಲು ಇಂಧನ ಇಲಾಖೆ ನಿಧಥರಿಸ್ವದ.
 ಭಾರತ್ದ ಮೊದಲ ತೆೇಲುವ ಸ ರ ಪಾಕ್ಟಥ (100 ಮಗಾರ್ಾಯಟ್) :ರಾಮಗುಂಡಂ ತೆಲಂಗಾಣ
 ದೇಶದ ಎರಡನೆೇ ತೆೇಲುವ ಸ ರಶಕ್ಸು ಘಟಕ್ (92 ಮ.ರ್ಾ.)ವನುು ಕೆೇರಳದ ಕ್ಯಂಕ್ುಲಂ ರ್ಳ್ಳ NTPC ಯಂದಲೆೇ
ನಿಮ್ಾಥಣ
 ವಿಶಿದ ಅತ್ಯಂತ್ ದೊಡಡ ತೆೇಲುವ ಸ ರ ಪಾಕ್ಟಥ (600 ಮಗಾ ರ್ಾಯಟ್) :ಮಧಯ ಪರದೇಶ ರಾಜ್ಯದ ಖ್ಾಂಡಾಿ
ಜಿಲೆಲಯಲಿಲ ನಮಥದಾ ನದ್ಧಗ ಅಡಡಲಾಗಿ ಕ್ಟಿಟರುವ ಓಂಕಾಲೆೇಶಿರ ಆಣೆಕ್ಟಿಟನ ಹಿನಿುೇರಿನಲಿಲ ಅಳವಡಿಸಲಾಗಿದ
 ಸ ರ ಶಕ್ಸುಯನುು ಉತಾಪದನೆ ಹಚಿಚಸಲು ಕೆೇಸರಿ ಕಾರಂತ ಎಂದು ಕ್ರಯುತ್ುವೆ.
 ಮೊದಲನೆಯ ಅತದೊಡಡ ಫ ೇಟೆೊೇವೆ ೇಲಾಟಯಕ್ಟ ಸ ರ ಘಟಕ್ ರಾಜ್ಸಾುನದ ಬಾದಾಲದಲಿಲದ (2,245
ಮಗಾರ್ಾಯ ಟ್)
 ಎರಡನೆಯ ಅತದೊಡಡ ಫ ೇಟೆೊೇವೆ ೇಲಾಟಯಕ್ ಸ ರ ಘಟಕ್ ಕ್ನಾಥಟಕ್ದ ಪಾವಗಡದಲಿಲದ (ಸಾಮರ್ಯಥ :2050
ಮಗಾರ್ಾಯ ಟ್)

4. ಪಾರದೇಶಿಕ್ ಕ್ಷಿಪರ ಸಾರಿಗ ವಯವಸಾ (RRTS)

 ಪರಧಾನಿ ನರೇಂದರ ಮೊೇದ್ಧ ಅವರು ಉತ್ುರ ಪರದೇಶದ ಸಾಹಿಬಾಬಾದ್ನಿಂದ ದುಹೈ ಡಿಪ್ರ ೇವರಗ ದೇಶದ ಮೊದಲ
ಪಾರದೇಶಿಕ್ ಕ್ಷಿಪರ ಸಾರಿಗ ವಯವಸಾ (ಆರ್ಆರ್ಟಿಎಸ್) ಗ ಚಾಲನೆ ನಿೇಡಿದರು.
 ಮ್ಾಗಥದ ನಿಲಾುಣಗಳು: ಸಾಹಿಬಾಬಾದ್, ಗಾಜಿಯಾಬಾದ್ ಗುಲಿರ್, ದುಹೈ ಮತ್ುು ದುಹೈ ಡಿಪ್ರ ೇಗಳು ಮೊದಲ
ಹಂತ್ದ ಮೊದಲ ಐದು ನಿಲಾುಣಗಳಾಗಿವೆ.
 ರೈಲಿನ ಹಸರು: RRTS ರೈಲಿಗ "ನಮೊೇ ಭಾರತ್" ಎಂದು ಹಸರಿಸಲಾಗಿದ
 ರೈಲನುು ಸಾಳ್ಳೇಯರ್ಾಗಿ ವಿನಾಯಸಗೊಳ್ಳಸಲಾಗಿದ ಮತ್ುು ತ್ಯಾರಿಸಲಾಗಿದ, ವಿನಾಯಸಗೊಳ್ಳಸ್ವದ ವೆೇಗ ಸಾಮರ್ಯಥ
180 kmph ಮತ್ುು ಕಾಯಾಥಚ್ರಣೆಯ ವೆೇಗ ಸಾಮರ್ಯಥ 160 kmph.
 ಪಾರಧಿಕಾರ: ರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ರಾಜ್ಧಾನಿ ಪರದೇಶ ಸಾರಿಗ ಸಂಸಾ (NCRTC), ಕೆೇಂದರ ಮತ್ುು ದಹಲಿ, ಹರಿಯಾಣ,
ರಾಜ್ಸಾಾನ ಮತ್ುು ಉತ್ುರ ಪರದೇಶ ಸಕಾಥರಗಳ ನಡುವಿನ ಜ್ಂಟಿ ಉದಯಮರ್ಾಗಿದ
 2025ರ ವೆೇಳೆಗ ಸಂಪ ಣಥ ಕಾರಿಡಾರ್ ಕಾಯಾಥರಂಭ ಮ್ಾಡುವ ನಿರಿೇಕ್ಷೆಯದ.
  ಆರ್ಆರ್ಟಿಎಸ್ ಒಂದು ಸಮಗರ, ಸಮೊಹ ಸಾರಿಗ ಜಾಲರ್ಾಗಿದುು, ಎನ್ಸ್ವಆರ್(ರಾಷ್ಟ್ರೇಯ
ರಾಜ್ಧಾನಿ ಪರದೇಶ)ನಾದಯಂತ್ ಉತ್ುಮ ಸಂಪಕ್ಥ ಮತ್ುು ಪರವೆೇಶದ ಮೊಲಕ್ "ಸಮತೆೊೇಲಿತ್ ಮತ್ುು ಸುಸ್ವಾರ ನಗರ
ಅಭಿವೃದ್ಧಿ" ಯನುು ಖಚಿತ್ಪಡಿಸ್ವಕೆೊಳುಿವ ಗುರಿಯನುು ಹೊಂದ್ಧದ.

5. ಕ್ನಾಥಟಕ್ ಸಂಭರಮ 50
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

 ಕ್ನುಡ ಮತ್ುು ಸಂಸೂೃತ ಇಲಾಖೆ ‘ಕ್ನಾಥಟಕ್ ಸಂಭರಮ-50’ ಹಸರಿನಲಿಲ ವಷ್ಟ್ಥಪ ತಥ ಕ್ನುಡ ರಾಜೊಯೇತ್್ವ
ಆಚ್ರಿಸುತುದ.
 ಮೈಸೊರು ರಾಜ್ಯಕೊ ಕ್ನಾಥಟಕ್ ಎಂದು ಮರುನಾಮಕ್ರಣರ್ಾಗಿ 5೦ ವಷ್ಟ್ಥ(ನವೆಂರ್ರ್ 1, 2023) ಪ ಣಥಗೊಂಡ
ಕಾರಣಕೊ ಸುವಣಥ ಮಹೊೇತ್್ವ ಆಚ್ರಣೆ
 2023 ನವೆಂರ್ರ್ನಿಂದ 2024 ನವೆಂರ್ರ್ವರಗ ವಷ್ಟ್ಥದುದುಕ್ೊೂ ಕಾಯಥಕ್ರಮ ನಡೆಯಲಿದ
 ಐತಹಾಸ್ವಕ್ ಕಾಯಥಕ್ರಮವನುು ಹಂಪ್ರಯ ನೆಲದ್ಧಂದಲೆೇ ಆಚ್ರಿಸಲಾಗುತುದ. ಮುಖಯಮಂತರ ಸ್ವದುರಾಮಯಯನವರು
ನವೆಂರ್ರ್ 2ರಂದು ಹಂಪ್ರಯಲಿಲ ಕ್ನಾಥಟಕ್ ಸಂಭರಮ ಜೊಯೇತರರ್ ಯಾತೆರಗ ಚಾಲನೆ ನಿೇಡಿದರು
 ಶಿೇಷ್ಟ್ಥಕೆ: “ಕ್ನಾಥಟಕ್ ಸಂಭರಮ 50” “ಹಸರಾಯತ್ು ಕ್ನಾಥಟಕ್ ಉಸ್ವರಾಗಲಿ ಕ್ನುಡ”
 1973ರಲಿಲ ಆಗಿನ ಸ್ವಎಂ ದೇವರಾಜ್ ಅರಸು ಅವರು ರಾಜ್ಯಕೊ ಕ್ನಾಥಟಕ್ ಎಂದು ನಾಮಕ್ರಣ ಮ್ಾಡಿದರು.
ಹಂಪ್ರಯಂದಲೆೇ ಕ್ನಾಥಟಕ್ ನಾಮಕ್ರಣ ಕಾಯಥಕ್ರಮಕೊ ಚಾಲನೆ ನಿೇಡಲಾಗಿತ್ುು.

6. ಬಾರಯಂಡ್ ಮೈಸೊರು ಲೆೊೇಗೊೇ

 ಮೈಸೊರಿಗ ಜಾಗತಕ್ ಮಟಟದಲಿಲ ಬಾಯಂಡಿಂಗ್ ಉದುೇಶದ್ಧಂದ ಪರರ್ಾಸೊೇದಯಮ ಇಲಾಖೆ 'ಬಾರಯಂಡ್ ಮೈಸೊರು'

ಹಸರಿನ ಲೆೊೇಗೊೇವನುು ಸ್ವದುಪಡಿಸ್ವದ.
 ಲೆೊೇಗೊೇವನುು ಪರರ್ಾಸೊೇಧಯಮ ಸಚಿವರು ಬಿಡುಗಡೆಗೊಳ್ಳಸ್ವದರು
 ಮೈಸೊರಿನ ಎಲಾಲ ಪಾರಂಪರಿಕ್ ವಸುುಗಳ್ಳಗ ಈ ಬಾರಯಂಡ್ ಮ್ ಲಯದ ಮೇಲೆ ಅಂತ್ರರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಮ್ಾರುಕ್ಟೆಟ
ಸೃಷ್ಟ್ಟಸುವುದು
  ಬಾರಂಡ್ ಮೈಸೊರು ಲೆೊೇಗೊೇದಲಿಲ ಅಂಬಾರಿ ಹೊತ್ು ಆನೆ, ಯದುವಂಶದ ಅರಸರ ಲಾಂಛನ
ಗಂಡರ್ೇರುಂಡ, ಮೈಸೊರು ರೇಷಮ, ಅರಮನೆ ಕ್ಮ್ಾನುಗಳು, ಮೈಸೊರು ಮಲಿಲಗ, ಮೈಸೊರು ವಿೇಳಯದಲೆ
ಒಳಗೊಂಡಿದ. ಅಲಲದ, "ನಮಮ ಪರಂಪರ, ನಿಮಮ ತಾಣ" ಎಂರ್ ಅಡಿರ್ರಹವಿದ.

7. ಕ್ಷಿೇರಭಾಗಯಕೊ ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಪರಶಸ್ವು

BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

 ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಡೆೇರಿ ಫಡರೇಷ್ಟ್ನ್ ಕ್ಷಿೇರಭಾಗಯ ಯೇಜ್ನೆಗ ಇನೆೊುೇವೆೇಷ್ಟ್ನ್ ಇನ್ ಸೊೂಲ್ ಮಲ್ೂ ಪ್ರ ರೇಗಾರಮ್್
2022 ಪರತಷ್ಟ್ಿತ್ ಪರಶಸ್ವು ನಿೇಡಿದ.
 2022ರಲಿಲ ಉತ್ುರ ಪರದೇಶದ ನೆೊೇಯಾಡದಲಿಲ ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಡೆೇರಿ ಫಡರೇಷ್ಟ್ನ್ ನ ವಿಶಿ ಡೆೇರಿ ಶೃಂಗ
ಸಭಯಲಿಲ ಪರಶಸ್ವುಯನುು ವಿತ್ರಿಸಲಾಯತ್ು.
 ಶಾಲೆ ಹಾಗೊ ಅಂಗನರ್ಾಡಿ ಮಕ್ೂಳಲಿಲ ಅಪ ಷ್ಟ್ಿಕ್ತೆಯನುು ನಿರ್ಾರಣೆಗೊಳ್ಳಸ್ವ ಆರೊೇಗಯವಂತ್ರನಾುಗಿಸುವ
ಸಾಮ್ಾಜಿಕ್ ಕ್ಳಕ್ಳ್ಳಯಂದ್ಧಗ ಯೇಜ್ನೆಯನುು ಪಾರರಂಭಿಸ್ವತ್ುು.
 ಈ ಯೇಜ್ನೆಯನುು 1 ಆಗಸ್ಟ 2013 ರಂದು 2013ರಲಿಲ (ರ್ಂಗಳೊರಿನ ಹೊಸಕೆೊೇಟೆಯಲಿಲ ಉದಾಾಟನೆ)
ಪಾರರಂಭಿಸಲಾಗಿತ್ುು.
 ಕ್ನಾಥಟಕ್ ಹಾಲು ಒಕ್ೊೂಟವು ಕೆಳ ಮತ್ುು ಉನುತ್ ಶಿಕ್ಷಣ ಇಲಾಖೆಯ ಮತ್ುು ಮಹಿಳಾ ಮತ್ುು ಮಕ್ೂಳ ಇಲಾಖೆ
ಸಹಯೇಗದೊಂದ್ಧಗ ಈ ಯೇಜ್ನೆಯನುು ಪಾರರಂಭಿಸ್ವದ.
 2023 ರಲಿಲ ಈ ಯೇಜ್ನೆ ಹತ್ುು ವಷ್ಟ್ಥ ಪ ರೈಸ್ವದಕಾೂಗಿ ತ್ುಮಕ್ೊರು ಜಿಲೆಲಯ ಮಧುಗಿರಿ ಪಟಟಣದಲಿಲ
ಕ್ಷಿೇರಭಾಗಯ ದಶಮ್ಾನೆೊೇತ್್ವ ಕಾಯಥಕ್ರಮವನುು ಆಯೇಜಿಸಲಾಗಿತ್ುು.

8. ಕೆಂಪ್ರೇಗ ಡ ಅಂತ್ರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಪರಶಸ್ವು 2023

 ರ್ಂಗಳೊರಿನ ಜ್ಯದೇವ ವಿಜ್ಞಾನ ಸಂಸಾ, ಝಿರೊೇದಾ ಕ್ಂಪನಿ ಸಂಸಾಾಪಕ್ ನಿತನ್ ಕಾಮತ್ ಮತ್ುು ಯುವ ಗಾಲ್್
ಆಟಗಾತಥ ಅದ್ಧತ ಅಶ್ನೊೇಕ್ಟ ಈ ಮೊವರಿಗ ಪರಶಸ್ವುಯನುು ನಿೇಡಲಾಗಿದ
 ಈ ಪರಶಸ್ವು ಪುರಸೂೃತ್ರ ಆಯ್ದೂಗ ಬಿ.ಎಲ್ ಶಂಕ್ರ್ ಅವರ ನೆೇತ್ೃತ್ಿದ ಸಮತ ರಚ್ನೆ ಮ್ಾಡಲಾಗಿತ್ುು.
 ಪರಶಸ್ವುಯನುು ಕೆಂಪ್ರೇಗ ಡ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಪಾರಧಿಕಾರದ್ಧಂದ ಕೆೊಡಲಾಗುತ್ುದ
 ಪರಶಸ್ವುಯು 5 ಲಕ್ಷ ರೊಪಾಯ ನಗದು, ಕ್ುದುರ ಮೇಲೆ ಕ್ುಳ್ಳತರುವ ಕೆಂಪ್ರೇಗ ಡರ ಪರತಮಯನುು ಒಳಗೊಂಡಿದ
 ನಾಡಪರಭು ಕೆಂಪ್ರೇಗ ಡರ 514ನೆೇ ಜ್ನಮದ್ಧನಾಚ್ರಣೆ(ಜ್ೊನ್ 27) ಕಾಯಥಕ್ರಮದಲಿಲ ನಿೇಡಲಾಯತ್ು

9. ರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಇಂಧನ ಸಂರಕ್ಷರ್ಾ ಪರಶಸ್ವುಗಳು - 2023 ರಲಿಲ

 ರಾಜ್ಯ ಗೊತ್ುುಪಡಿಸ್ವದ ಏಜನಿ್ (ಎಸ್ಡಿಎ ಗೊರಪ್-1) ವಿಭಾಗದಲಿಲ ಕ್ನಾಥಟಕ್ ನವಿೇಕ್ರಿಸರ್ಹುದಾದ ಇಂಧನ
ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ನಿಗಮವು ಕೆೇಂದರ(ಕೆಆರ್ಇಡಿಎಲ್) ಪರಶಸ್ವುಯನುು ಪಡೆದುಕೆೊಂಡಿದ.
 ಕ್ನಾಥಟಕ್ವು 85.75 ಅತ್ಯಧಿಕ್ ಅಂಕ್ಗಳನುು ಗಳ್ಳಸ್ವದ
  ರಾಜ್ಯದಲಿಲ ಜಾರಿಗೊಳ್ಳಸಲಾದ ಇಂಧನ ದಕ್ಷತೆಯ ಯೇಜ್ನೆಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಆಯ್ದೂ
ಮ್ಾಡಲಾಗಿದ.
 ರಾಷ್ಟ್ರಪತ ಶಿರೇಮತ ದ ರಪದ್ಧ ಮುಮುಥ ಅವರು ಡಿಸಂರ್ರ್ 14, 2023 ರಂದು ನವದಹಲಿಯಲಿಲ ನಡೆದ
ರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಇಂಧನ ಸಂರಕ್ಷರ್ಾ ದ್ಧನಾಚ್ರಣೆಯಂದು ಪರಶಸ್ವುಯನುು ವಿತ್ರಿಸ್ವದರು
 ಪರಶಸ್ವುಯನುು ರ್ೊಯರೊೇ ಆಫ್ ಎನಜಿಥ ಎಫಷ್ಟ್ಯ್ದನಿ್ (BEE) ಭಾರತ್ ಸಕಾಥರದ ವಿದುಯತ್ ಸಚಿರ್ಾಲಯದ
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ಅಡಿಯಲಿಲ ಆಯೇಜಿಸ್ವತ್ುು

10. ಚ್ುನಾವರ್ಾ ಬಾಂಡ್

 ರಾಜ್ಕ್ಸೇಯ ಪಕ್ಷಗಳ್ಳಗ ಚ್ುನಾವರ್ಾ ಬಾಂಡ್ ಮೊಲಕ್ ದೇಣಿಗ ನಿೇಡುವುದು ಅಸಾಂವಿಧಾನಿಕ್ ಎಂದು ಸುಪ್ರರೇಂ
ಕೆೊೇಟ್ಥ ತೇಪುಥ ನಿೇಡಿದ.
 ಇದು ಸಂವಿಧಾನದ ವಿಧಿ 19(1)(a) ರ್ಾಕ್ಟ ಮತ್ುು ಅಭಿವಯಕ್ಸು ಸಾಿತ್ಂತ್ರಯ ಹಾಗೊ ಮ್ಾಹಿತಯ ಹಕ್ಸೂಗ
ವಿರುದಿರ್ಾದುದು ಎಂದು ಹೇಳ್ಳದ.
 ಈ ಯೇಜ್ನೆಯಡಿ ನಿೇಡಿದ ದೇಣಿಗಗಳು 100% ತೆರಿಗ ವಿನಾಯತಯನುು ಹೊಂದ್ಧವೆ.
 ರಾಜ್ಕ್ಸೇಯ ಪಕ್ಷಗಳ್ಳಗ ದೇಣಿಗ ನಿೇಡುವ ಒಂದು ಸಾಧನ.
 2017–18ರ ರ್ಜಟುಲಿಲ ಇದನುು ಪರಿಚ್ಯಸಲಾಗಿತ್ುು.
 ಈ ಯೇಜ್ನೆಯಡಿ ದೇಶದ ಪರಜಗಳು ಅರ್ರ್ಾ ಕ್ಂಪನಿಗಳು ₹1ಸಾವಿರ, ₹10 ಸಾವಿರ, ₹1 ಲಕ್ಷ, ₹10 ಲಕ್ಷ ಹಾಗೊ
₹1 ಕೆೊೇಟಿಯ ಅಪವತ್ಥನದಲಿಲ ಬಾಂಡೆಳನುು ಖರಿೇದ್ಧ ಮ್ಾಡರ್ಹುದು.
 15 ದ್ಧನಗಳ ಒಳಗಾಗಿ ರಾಜ್ಕ್ಸೇಯ ಪಕ್ಷಗಳು ಇದನುು ನಗದ್ಧೇಕ್ರಿಸ್ವಕೆೊಳಿರ್ೇಕ್ು, ನಗದ್ಧೇಕ್ರಿಸ್ವಕೆೊಳಿದ್ಧದುಲಿಲ,
ಸಂರ್ಂಧಪಟಟ ಬಾಯಂಕ್ಟ ಅದನುು ಪರಧಾನ ಮಂತರ ರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಪರಿಹಾರ ನಿಧಿಗ ಜ್ಮ ಮ್ಾಡರ್ೇಕ್ು.
 ಭಾರತೇಯ ಸಟೇಟ್ ಬಾಯಂಕ್ಟ (SBI)ಮ್ಾತ್ರ ಈ ಬಾಂಡೆಳನುು ಮ್ಾರಾಟ ಮ್ಾಡರ್ಹುದು

11. ವಿಶಿ ಹತು ದ್ಧನದ (7ನೆೇ ಅಕೆೊಟೇರ್ರ್, 2023) ಸಮಮೇಳನ

 ಜ್ವಳ್ಳ ಸಚಿರ್ಾಲಯವು ಕಾಟನ್ ಕಾಪ್ರ ಥರೇಷ್ಟ್ನ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ (CCI) ಸಹಯೇಗದೊಂದ್ಧಗ ವಿಶಿ ಹತು ದ್ಧನದ
(7ನೆೇ ಅಕೆೊಟೇರ್ರ್, 2023) ಸಮಮೇಳನವನುು ಆಯೇಜಿಸ್ವತ್ುು.
 ಅಕೆೊಟೇರ್ರ್ 7, 2019 ರಂದು, ವಿಶಿ ರ್ಾಯಪಾರ ಸಂಸಾ (WTO) ರ್ನಿನ್, ರ್ುಕ್ಸಥನಾ ಫಾಸೊ, ಚಾಡ್ ಮತ್ುು
ಮ್ಾಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಾದ ಹತು ಉತಾಪದಕ್ -4 ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ್ಳಂದ ಪಾರರಂಭಿಸ್ವದ ಮೊದಲ ವಿಶಿ ಹತು ದ್ಧನವನುು
ಆಯೇಜಿಸ್ವತ್ು.
 ಸಮಮೇಳನವು ಬಾಲಕ್ಟಚೆೈನ್ ತ್ಂತ್ರಜ್ಞಾನವನುು ರ್ಳಸ್ವಕೆೊಂಡು "ರ್ೇಲ್ ಐಡೆಂಟಿಫಕೆೇಶನ್ ಮತ್ುು ಟೆರೇಸಬಿಲಿಟಿ
ಸ್ವಸಟಮ್" (BITS) ಪರಿಚ್ಯಕೊ ಕಾರಣರ್ಾಯತ್ು.
 ಇದು ಚಿತ್ರಣದೊಂದ್ಧಗ ಗುಣಮಟಟದ ಹತುಗಾಗಿ ಕ್ಸೊುರಿ ಹತು ಕಾಯಥಕ್ರಮವನುು ಪಾರರಂಭಿಸ್ವತ್ು
  BITS ಎಂರ್ುದು ಹತು ಉದಯಮದಲಿಲನ ಒಂದು ತಾಂತರಕ್ ಉಪಕ್ರಮರ್ಾಗಿದುು, ಹತು ರ್ೇಲ್
(ಬಿೇಜ್ಗಳ್ಳಂದ ರ್ೇಪಥಡಿಸ್ವದ ಪರಮ್ಾಣಿತ್ ಗಾತ್ರದ ಹತುಯ ಗಂಟು)ಗಳ್ಳಗ ಅನನಯ QR ಕೆೊೇಡ್ಗಳನುು ನಿಯೇಜಿಸಲು
ಬಾಲಕ್ಟಚೆೈನ್ ತ್ಂತ್ರಜ್ಞಾನವನುು ರ್ಳಸ್ವಕೆೊಳುಿತ್ುದ.
 ಅನುಷ್ಾಿನ: BITS ಅನುು ಕಾಟನ್ ಕಾಪ್ರ ಥರೇಷ್ಟ್ನ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ (CCI) ರಾ
 ಕ್ಸೊುರಿ ಹತು ಕಾಯಥಕ್ರಮ: ಭಾರತ್ದಲಿಲ ಜ್ವಳ್ಳ ಸಚಿರ್ಾಲಯವು ಪರಿಚ್ಯಸ್ವದ ಉಪಕ್ರಮರ್ಾಗಿದುು, ಪ್ರರೇಮಯಂ
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ಗುಣಮಟಟದ ಹತುಯ ಉತಾಪದನೆ ಮತ್ುು ಲಭಯತೆಯನುು ಪತೆುಹಚ್ಚಲು ಉತೆುೇಜಿಸುತ್ುದ.

 ಜ್ವಳ್ಳ ಸಚಿರ್ಾಲಯದ ಪರರ್ಾಗಿ CCI ಸಹಯೇಗದೊಂದ್ಧಗ TEXPROCIL ಈ ಕಾಯಥಕ್ರಮದ
ಅನುಷ್ಾಿನವನುು ನೆೊೇಡಿಕೆೊಳುಿತುದ. ರಾಜ್ಯ ಸಕಾಥರಗಳಂತ್ಹ ಇತ್ರ ಸಂರ್ಂಧಿತ್ ಪಾಲುದಾರರ
ಸಹಯೇಗದೊಂದ್ಧಗ ಕಾಯಥಗತ್ಗೊಳ್ಳಸುತ್ುದ.

12. ಸ್ವಲಾೂಯರಾ ಸುರಂಗ ಕ್ುಸ್ವತ್

 2023 ರ ನವೆೇಂರ್ರನಲಿಲ ಉತ್ುರಾಖಂಡ ರಾಜ್ಯದ ಉತ್ುರಕಾಶಿ ಜಿಲೆಲಯ ಸ್ವಲಾೂಯರಾ ಸುರಂಗ ಕ್ುಸ್ವತ್ ಉಂಟ್ಾಗಿ
ಸ್ವಕ್ಸೂಬಿದ್ಧುದು 41 ಕಾಮಥಕ್ರನುು ಈ, ನಿಷೇಧಿತ್ ತ್ಂತ್ರರ್ಾದ ರಾಟ್ ಹೊೇಲ್ ಗಣಿಗಾರಿಕೆಯ ಮೊಲಕ್
ರಕ್ಷಿಸಲಾಯತ್ು.
 ಸುರಂಗದಲಿಲ ಸ್ವಕ್ಸೂಬಿದ್ದ ಕಾಮಥಕ್ರನುು ರಕ್ಷಿಸ್ವದ 17 ದ್ಧನಗಳ ಆಪರೇಷ್ಟ್ನ್ ದೇಶದಲೆಲೇ ಅತ ಹಚಿಚನ ಅವಧಿಯ
ರಕ್ಷರ್ಾ ಕಾಯಾಥಚ್ರಣೆಯಾಗಿದ.
 ಸ್ವಲಾೂಯರಾ-ರ್ಕೆೊೇಥಟ್ ಸುರಂಗವು ಕೆೇಂದರ ಸಕಾಥರದ ಮಹತಾಿಕಾಂಕ್ಷೆಯ ಚಾರ್ ಧಾಮ್ ಸವಥಋತ್ು ರಸು
ಯೇಜ್ನೆಯ ಭಾಗರ್ಾಗಿದ.
 ಸುರಂಗದ ನಿಮ್ಾಥಣವನುು ಭಾರತ್ ಸಕಾಥರದ ರಸು ಸಾರಿಗ ಮತ್ುು ಹದಾುರಿಗಳ ಸಚಿರ್ಾಲಯದ ಸಂಪ ಣಥ
ಸಾಿಮಯದ ಕ್ಂಪನಿಯಾದ ಹೈದರಾಬಾದ್ ನಲಿಲ ಪರಧಾನ ಕ್ಛೇರಿಯನುು ಹೊಂದ್ಧರುವ ರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಹದಾುರಿಗಳು
ಮತ್ುು ಮೊಲಸ ಕ್ಯಥ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ನಿಗಮ ಲಿಮಟೆಡ್ (NHIDCL) ನವಯುಗ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಕ್ಂಪನಿಗ
ಟೆಂಡರ್ ನಿೇಡಿತ್ು.
 ಗಂಗೊೇತರ - ಯಮುನೆೊೇತರ ನಡುವೆ ಇರುವ 4.5 ಕ್ಸಲೆೊೇ ಮೇಟರ್ ದೊರದ ಸುರಂಗ, ಸುಮ್ಾರು 20 ಕ್ಸಲೆೊೇ
ಮೇಟರ್ ರಸು ಮ್ಾಗಥವನು ಕ್ಡಿಮ ಮ್ಾಡುತೆು.
 ಯಮುನೆೊೇತರ ದಕ್ಷಿಣ ತ್ುದ್ಧ ಹಾಗೊ ಧಾರಾಸು ಎಂರ್ ಗಾರಮಗಳ ನಡುವೆ ಸಂಪಕ್ಥ ಕ್ಲಿಪಸುತೆು.

13. ರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ತ್ಂತ್ರಜ್ಞಾನ ದ್ಧನ

 ಪರತ ವಷ್ಟ್ಥ ಮೇ 11 ರಂದು ಆಚ್ರಿಸಲಾಗುತ್ುದ
 2024 ರ ರ್ಥೇಮ್: From School To Start - ups Igniting Young Minds to Innovate
(ಶಾಲೆಗಳ್ಳಂದ ನವೆ ೇದಯಮದವರಗ ಯುವ ಮನಸು್ಗಳಲಿಲ ನವೆ ೇದಯಮದ ಪರಿಕ್ಲಪನೆ ಮೊಡಿಸುವುದು
  ಆಚ್ರಿಸುವ ಕಾರಣ)
 ಮೇ 11, 1998 ರಂದು, ಭಾರತ್ವು ರಾಜ್ಸಾಾನದ ಥಾರ್ ಮರುಭೊಮಯಲಿಲರುವ ಪ್ರ ೇಖ್ಾರನ್ 2 ಭೊಗತ್
ಪರಮ್ಾಣು ಪರಿೇಕ್ಷೆಗಳ ಸರಣಿಯನುು ನಡೆಸ್ವತ್ು. ಇದು ಭಾರತ್ದ ಎರಡನೆೇ ಪರಮ್ಾಣು ಪರಿೇಕ್ಷೆಯಾಗಿತ್ುು. ಇದನುು
ಆಪರೇಷ್ಟ್ನ್ ಶಕ್ಸು ಎಂದು ಹಸರಿಸಲಾಯತ್ು. ಇದರ ಸಮರರ್ಾರ್ಥರ್ಾಗಿ ರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ತ್ಂತ್ರಜ್ಞಾನ ದ್ಧನವನುು
ಆಚ್ರಿಸಲಾಗುತ್ುದ.
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

 ಅಟಲ್ ಬಿಹಾರಿ ರ್ಾಜ್ಪ್ರೇಯ ಸಕಾಥರದ ನೆೇತ್ೃತ್ಿದಲಿಲ ಪರಿೇಕ್ಷೆಗಳನುು ನಡೆಸಲಾಯತ್ು

 ಪಾರಜಕ್ಟಟ ಡೆೈರಕ್ಟರ್: ಅರ್ುುಲ್ ಕ್ಲಾಂ
 ಮೊದಲ ಪರಮ್ಾಣು ಪರಿೇಕ್ಷೆ ಪ್ರ ೇಖ್ಾರನ್ 1 ಅನುು ಮೇ 1974 ರಲಿಲ ನಡೆಸಲಾಯತ್ು. ಇದನುು ಸಮೈಲಿಂಗ್ ರ್ುದಿ
ಎಂದು ಹಸರಿಸಲಾಯತ್ು.

14. ಮಯಾಜಾಕ್ಸ ಮ್ಾವು

 ಇತುೇಚಿಗ ಈ ಮ್ಾವಿನ ಹಣುನುು ಕ್ನಾಥಟಕ್ದ ವಿಜ್ಯಪುರ ಮತ್ುು ಕೆೊಪಪಳ ಜಿಲೆಲಗಳಲಿಲ ರ್ಳೆಯುತುದಾುರ
 ಮೊದಲ ಬಾರಿಗ ಭಾರತ್ದಲಿಲ ಮಧಯಪರದೇಶದಲಿಲ ರ್ಳೆಯಲಾಗಿತ್ುು
 ಜ್ಗತುನ ಅತ್ಯಂತ್ ದುಬಾರಿ ಮ್ಾವಿನ ಹಣುುಗಳಲಿಲ ಒಂದಾಗಿದ
 ಜ್ಪಾನಿನ ಮೇಯಾಜಾಕ್ಸ ಪರದೇಶದಲಿಲ ಹಚ್ುಚ ರ್ಳೆಯುವದರಿಂದ ತ್ಳ್ಳಗ ಈ ಹಸರು ರ್ಂದ್ಧದ
 ಅವು ಮೊಲತ್ಃ 1940 ರ ದಶಕ್ದಲಿಲ ಫ ಲೇರಿಡಾದಲಿಲ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲಾದ 'ಇವಿಥನ್' ಮ್ಾವಿನ ಹಣಿುನ ಒಂದು
ವಿಧರ್ಾಗಿದ
 1980 ರ ದಶಕ್ದಲಿಲ, ಕೆಲವು ಜ್ಪಾನಿನ ರೈತ್ರು ಮಯಾಜಾಕ್ಸ ಮ್ಾವಿನ ಕ್ೃಷ್ಟ್ಯನುು ಪಾರರಂಭಿಸ್ವದರು
 ಇವುಗಳನುು ಸೊಯಥನ ಮೊಟೆಟಗಳು(egg off sun) ಎಂದು ಕ್ರಯುತಾುರ

15. ಜಾಗತಕ್ ಜೈವಿಕ್ ಇಂಧನ ಒಕ್ೊೂಟ (GBA)

 GBA ಸಕಾಥರಗಳು, ಅಂತ್ರರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಸಂಸಾಗಳು ಮತ್ುು ಕೆೈಗಾರಿಕೆಗಳ ರ್ಹು-ಪಾಲುದಾರರ ಮೈತರಯಾಗಿದ.
 ಇದು ಜೈವಿಕ್ ಇಂಧನಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ುು ನಿಯೇಜ್ನೆಯನುು ಹಚಿಚಸಲು ಜೈವಿಕ್ ಇಂಧನಗಳ ಅತದೊಡಡ
ಗಾರಹಕ್ರು ಮತ್ುು ಉತಾಪದಕ್ರನುು ಒಟುಟಗೊಡಿಸುವ ಭಾರತ್ದ ಉಪಕ್ರಮರ್ಾಗಿದ.
 ನವದಹಲಿಯಲಿಲ 2023 G20 ಶೃಂಗಸಭಯ ಸಂದಭಥದಲಿಲ ಇದನುು ಪಾರರಂಭಿಸಲಾಯತ್ು.
 ಭಾರತ್ವು, ಯುಎಸಎ ಮತ್ುು ರ್ರಜಿಲ್ ದೇಶ ಸಹಯೇಗದೊಂದ್ಧಗ ಪಾರರಂಭಿಸ್ವದ
 ಈ ಉಪಕ್ರಮವು ಜೈವಿಕ್ ಇಂಧನವನುು ಶಕ್ಸುಯ ಪರಿವತ್ಥನೆಯ ಇರಿಸುವ ಗುರಿಯನುು ಹೊಂದ್ಧದ ಮತ್ುು
ಉದೊಯೇಗಗಳು ಮತ್ುು ಆರ್ಥಥಕ್ ರ್ಳವಣಿಗಗ ಕೆೊಡುಗ ನಿೇಡುತ್ುದ.
 24 ದೇಶಗಳು ಮತ್ುು 12 ಅಂತ್ರರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಸಂಸಾಗಳು ಈಗಾಗಲೆೇ ಮೈತರಗ ಸೇರಲು ಒಪ್ರಪಕೆೊಂಡಿವೆ.
 16. ಸ್ವ ಕೆ ನಾಯುಡ ಟೆೊರೇಫ 2024
 ಕ್ನಾಥಟಕ್ ತ್ಂಡ ಮೊಟಟಮೊದಲ ಬಾರಿಗ ಸ್ವಕೆ ನಾಯುಡ ಟೆೊರೇಫ ಚಾಂಪ್ರಯನ್ ಆಗಿದ.
 ನಾಯುಡ ಟೆೊರೇಫ ಫೈನಲ್ ಪಂದಯ ಡಾರ ಗೊಂಡಿದುು ಮೊದಲ ಇನಿುಂಗ್್ನಲಿಲ ಮುನುಡೆ ಪಡೆದುಕೆೊಂಡ
ಆಧಾರದಲಿಲ ಕ್ನಾಥಟಕ್ ತ್ಂಡ ಚಾಂಪ್ರಯನ್ ಎನಿಸ್ವಕೆೊಂಡಿತ್ು.
 ಚಿನು ಸಾಿಮ ಕ್ಸರೇಡಾಂಗಣದಲಿಲ ಕ್ನಾಥಟಕ್ ಹಾಗೊ ಉತ್ುರ ಪರದೇಶ ರಾಜ್ಯಗಳ ನಡುವೆ ನಡೆಯತ್ು
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

 ಬಿಸ್ವಸ್ವಐ ನಡೆಸುವ ದೇಶದ ಪರಮುಖ 23 ವಯೇಮತ ಟೊನಿಥಯನುು 2007-೦೮ರಿಂದ ಸ್ವಕೆ ನಾಯುಡ 23

ವಯೇಮತ ಕ್ಸರಕೆಟ್ ಟೊನಿಥ ಎನುುವ ಹಸರಿನಲಿಲ ಆಡಿಸಲಾಗುತ್ುದ.ಸ್ವಕೆ ನಾಯುಡ ಟೆೊರೇಫ ಎಂದು ಹಸರು
ಪಡೆದುಕೆೊಂಡ ರ್ಳ್ಳಕ್ ಇದೇ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗ ರಾಜ್ಯ ತ್ಂಡ ಈ ಟೆೊರೇಫ ಜ್ಯಸ್ವದ.
 ಕ್ನಾಥಟಕ್ ತ್ಂಡದ ನಾಯಕ್ : ಸಮರನ್
 ಸ್ವ ಕೆ(ಕೆೊಟ್ಾಟರಿ ಕ್ನಕ್ಯಯ) ನಾಯುಡ
 1932ರಲಿಲ ಲಾಡ್್ಥನಲಿಲ ನಡೆದ ಇಂಗಲಂಡ್ನೆೊಂದ್ಧಗಿನ ತ್ಮಮ ಮೊದಲ ಟೆಸ್ಟ ಪಂದಯದಲಿಲ ಭಾರತ್ದ
ನಾಯಕ್ತ್ಿ ವಹಿಸ್ವದುರು. ಜ್ನನ: 31 ಅಕೆೊಟೇರ್ರ್ 1895, ನಾಗುಪರ

17. ನಾಯಯ ಗಡಿಯಾರ(ಜ್ಸ್ವಟೇಸ್ ಕಾಲಕ್ಟ)

 ಜ್ಸ್ವಟೇಸ್ ಕಾಲಕ್ಟ್ ಎಂದು ಕ್ರಯಲಪಡುವ ಎಲೆಕಾರನಿಕ್ಟ ಸೊಚ್ನಾ ಫಲಕ್ ವಯವಸಾಯನುು ಹೈಕೆೊೇಟ್ಥಗಳ
ನಾಯಯಾಲಯ ಸಂಕ್ಸೇಣಥಗಳಲಿಲ ಸಾಾಪ್ರಸಲಾಗಿದ.
 ಇದು 7 ಅಡಿಯಂದ 10 ಅಡಿಗಳ ಎಲ್ಇಡಿ ಡಿಸಪಲೇ ಆಗಿದುು, ನೆಲದ್ಧಂದ 17 ಅಡಿ ಎತ್ುರದಲಿಲ ಇರಿಸಲಾಗಿದ.
 ಈ ಗಡಿಯಾರ ನಾಯಯ ವಿತ್ರರ್ಾ ವಯವಸಾಯ ಪರಮುಖ ಅಂಕ್ಸಅಂಶಗಳನುು ಪರದಶಿಥಸುತ್ುದ
 ಈ ಗಡಿಯಾರಗಳು ಪರಮುಖ ನಾಯಯಾಲಯ-ಸಂರ್ಂಧಿತ್ ನಿಯತಾಂಕ್ಗಳ ರ್ಗೆ ಮಧಯಸಾಗಾರರಿಗ ತಳ್ಳಸಲು ಮತ್ುು
ನಾಯಯಾಲಯಕೊ ಸಂರ್ಂಧಿಸ್ವದ ಡೆೇಟ್ಾದ ಪಕ್ಷಿನೆೊೇಟವನುು ಒದಗಿಸುವ ಗುರಿಯನುು ಹೊಂದ್ಧವೆ.
 ನಾಯಯಾಲಯಗಳನುು ನಿವಥಹಿಸುವ ಮತ್ುು ಪರಕ್ರಣಗಳನುು ನಡೆಸುವ ಗಂಭಿೇರತೆಯ ಮೇಲೆ ಕೆೇಂದ್ಧರೇಕ್ರಿಸುತ್ುದ
 ಅನುಷ್ಾಿನಗೊಳ್ಳಸುವ ಸಂಸಾ : ಕಾನೊನು ಮತ್ುು ನಾಯಯ ಸಚಿರ್ಾಲಯದ ಯೇಜ್ನೆಯಾಗಿದ

105
 ಕೆಎಎಸ್ ಮುಖ್ಯಪರಿೇಕ್ಷೆಯ ಮಾದರಿ ಪರಶೆ- ಉತುರ

ಕೆ ಎ ಎಸ್ ಮುಖಯ ಪರಿೇಕ್ಷೆಯಲಿಲ ಕೆೇಳರ್ಹುದಾದ ಸಂಭವನಿೇಯ ಪರಶ್ನುಗಳ್ಳಗ ಸಂರ್ಂದ್ಧಸ್ವದ ಲೆೇಖನಗಳು

ಸುಂದರರ್ನ್್
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ಸುದ್ಧುಯಲಿಲ ಏಕ್ಸದ? ಇತುೇಚೆಗ, ಪರಿಸರ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ನಡೆಸ್ವದ ಅಧಯಯನವು ಪಶಿಚಮ ರ್ಂಗಾಳದ ಅತ್ಯಗತ್ಯ
ಮ್ಾಯಂಗೊರೇವ್ ಪರಿಸರ ವಯವಸಾಯಾದ ಸುಂದರರ್ನ್್ಗ ರ್ಾಯು ಮ್ಾಲಿನಯದ ಗಣನಿೇಯ ಅಪಾಯದ ರ್ಗೆ
ಎಚ್ಚರಿಸ್ವದ.
ಸುಂದರರ್ನ್್ ಕ್ುರಿತ್ು:
 ಸುಂದರರ್ನ್್ ಪರಪಂಚ್ದಲೆಲೇ ಅತ ದೊಡಡ ಮ್ಾಯಂಗೊರೇವ್ ಕಾಡುಗಳನುು ಹೊಂದ್ಧದ, ಇದು ರ್ಂಗಾಳ
ಕೆೊಲಿಲಯಲಿಲ ಗಂಗಾ, ರ್ರಹಮಪುತ್ರ ಮತ್ುು ಮೇಘನಾ ನದ್ಧಗಳ ಮುಖಜ್ ಭೊಮಯಲಿಲದ.
 ಮ್ಾಯಂಗೊರೇವ್ ಪರಿಸರ ವಯವಸಾಯು ಉಷ್ಟ್ುವಲಯದ ಮತ್ುು ಉಪ್ರ ೇಷ್ಟ್ುವಲಯದ ಪರದೇಶಗಳಲಿಲ ಭೊಮ
ಮತ್ುು ಸಮುದರದ ನಡುವಿನ ಇಕೆೊೇಟೆೊೇನ್ ಆಗಿದ.
ಸಸಯ ಮತ್ುು ಪಾರಣಿ:
 ಪರಿಸರಿೇಯ ಪರಿರ್ಾಮದ್ಧಂದಾಗಿ ಈ ವಲಯವು ಸ್ವಹಿನಿೇರಿನ ಜ ಗು ಪರದೇಶಗಳು ಮತ್ುು ಮಧಯಂತ್ರ ಮ್ಾಯಂಗೊರೇವ್
ಗಳ್ಳಂದ ಲವಣಯುಕ್ು ಕಾಡುಗಳು ಮತ್ುು ತೆರದ ನಿೇರಿನವರಗ ಸಮೃದಿರ್ಾದ ಆರ್ಾಸಸಾಾನಗಳನುು ಪ್ರ ೇಷ್ಟ್ಸುತ್ುದ.
 ಸುಂದರ್ಥನ್್ ವಿವಿಧ ಆರ್ಾಸಸಾಾನಗಳ್ಳಂದ ವೆೈವಿಧಯಮಯ ಜಾತಗಳ್ಳಗ ಅಭಯಾರಣಯರ್ಾಗಿದ, ಇದರಲಿಲ
ಅಪರೊಪದ ಮತ್ುು ಜಾಗತಕ್ರ್ಾಗಿ ಅಪಾಯದಲಿಲರುವ ವನಯಜಿೇವಿಗಳಾದ ನದ್ಧೇಮುಖ ಮೊಸಳೆ, ನಿೇರಿನ ಹಲಿಲ,
ಗಂಗಾ ಡಾಲಿ್ನ್ ಮತ್ುು ಆಲಿವ್ ರಿಡಿಲ ಆಮಗಳು ಸೇರಿವೆ.
ರಕ್ಷಣೆ:
 40% ಸುಂದರರ್ನ್ ಭಾರತ್ದಲಿಲ ಮತ್ುು ಉಳ್ಳದ ಬಾಂಗಾಲದೇಶದಲಿಲದ.
 ಇದನುು 1987 (ಭಾರತ್) ಮತ್ುು 1997 (ಬಾಂಗಾಲದೇಶ) ನಲಿಲ UNESCO ವಿಶಿ ಪರಂಪರಯ ತಾಣರ್ಾಗಿ
ಗೊತ್ುುಪಡಿಸಲಾಯತ್ು.
 ಜ್ನವರಿ 2019 ರಲಿಲ ರಾಮ್ಸರ್ ಕ್ನೆಿನಶನ್ ಅಡಿಯಲಿಲ ಭಾರತ್ದ ಸುಂದರರ್ನ್ ವೆಟ್ಲಾಯಂಡ್ ಅನುು
'ಅಂತ್ರರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಪಾರಮುಖಯತೆಯ ತೆೇವಭೊಮ' ಎಂದು ಗುರುತಸಲಾಗಿದ.
 ಪಾರಜಕ್ಟಟ ಟೆೈಗರ್: ಸುಂದರರ್ನ್್ನಲಿಲರುವ ರಾಯಲ್ ರ್ಂಗಾಲ್ ಟೆೈಗರ್ಗಳು ರ್ೇಟೆಯ ಜ್ನಸಂಖೆಯಯನುು
ನಿಯಂತರಸುವ, ಅತಯಾಗಿ ಮೇಯುವುದನುು ತ್ಡೆಯುವ ಮತ್ುು ಪರಿಸರ ವಯವಸಾಯ ಸೊಕ್ಷಮ ಸಮತೆೊೇಲನವನುು
ನಿವಥಹಿಸುವ ಅಗರ ಪರಭಕ್ಷಕ್ಗಳಾಗಿವೆ.
 ಹುಲಿಗಳನುು ರಕ್ಷಿಸುವುದು ಇತ್ರ ಸಸಯ ಮತ್ುು ಪಾರಣಿ ಪರಭೇದಗಳ್ಳಗ ವಿಶಾಲರ್ಾದ ಆರ್ಾಸಸಾಾನವನುು ರಕ್ಷಿಸುತ್ುದ,
ಸುಂದರರ್ನ್ುಲಿಲ ಆರೊೇಗಯಕ್ರ ಅರಣಯ ಪರಿಸರ ವಯವಸಾಗ ಕೆೊಡುಗ ನಿೇಡುತ್ುದ.
  2011 ರಲಿಲ, ಭಾರತ್ ಮತ್ುು ಬಾಂಗಾಲದೇಶವು ಸುಂದರರ್ನ್ಗಳ ಸಂರಕ್ಷಣೆಯ ಕ್ುರಿತ್ು ಎಂಒಯುಗ
ಸಹಿ ಹಾಕ್ುವ ಮೊಲಕ್ ಸುಂದರರ್ನ್ಗಳನುು ಮೇಲಿಿಚಾರಣೆ ಮ್ಾಡುವ ಮತ್ುು ಸಂರಕ್ಷಿಸುವ ಅಗತ್ಯವನುು
ಗುರುತಸ್ವತ್ು.
ಜಿೇವಗೊೇಳ ಮೇಸಲು:
 ಸುಂದರರ್ನ್್ ಒಂದು ಜಿೇವಗೊೇಳ ಮೇಸಲು (BR) ಆಗಿದ, ಇದರೊಳಗ ರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಉದಾಯನವನಗಳು ಮತ್ುು
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

ವನಯಜಿೇವಿ ಅಭಯಾರಣಯಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಹಲರ್ಾರು ಸಂರಕ್ಷಿತ್ ಪರದೇಶಗಳ್ಳವೆ, ಅವುಗಳು,

 ಸುಂದರರ್ನ್್ ರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಉದಾಯನವನ (ಭಾರತ್)
 ಸುಂದರರ್ನ್್ ಪ ವಥ ವನಯಜಿೇವಿ ಅಭಯಾರಣಯ (ಭಾರತ್)
 ಸುಂದರರ್ನ್್ ದಕ್ಷಿಣ ವನಯಜಿೇವಿ ಅಭಯಾರಣಯ (ಭಾರತ್)
 ಸುಂದರರ್ನ್್ ಪಶಿಚಮ ವನಯಜಿೇವಿ ಅಭಯಾರಣಯ (ಭಾರತ್)
 ಸುಂದರರ್ನ್್ ಮೇಸಲು ಅರಣಯ (ಬಾಂಗಾಲದೇಶ)
ಸುಂದರರ್ನ್್ ಎದುರಿಸುತುರುವ ಸರ್ಾಲುಗಳು
 ಏರುತುರುವ ಸಮುದರ ಮಟಟಗಳು: ಹರ್ಾಮ್ಾನ ರ್ದಲಾವಣೆಯ ಪರಿರ್ಾಮ, ಹಚ್ುಚತುರುವ ಸಮುದರ ಮಟಟವು
ತ್ಗುೆ ಪರದೇಶದ ಮ್ಾಯಂಗೊರೇವ್ಗಳನುು ಮುಳುಗಿಸುವ ಅಪಾಯವನುುಂಟುಮ್ಾಡುತ್ುದ. ಈ ಲವಣಯುಕ್ು
ನಿೇರಿನಿಂದಾಗಿ ಅವುಗಳ ಸೊಕ್ಷಮ ಸಮತೆೊೇಲನವನುು ಅಡಿಡಪಡಿಸುತ್ುದ.
 ಚ್ಂಡಮ್ಾರುತ್ಗಳ ಹಚಿಚದ ತೇವರತೆ: ಹರ್ಾಮ್ಾನ ರ್ದಲಾವಣೆಯ ಕಾರಣದ್ಧಂದ ಆಗಾಗೆ ಸಂಭವಿಸುವ
ಚ್ಂಡಮ್ಾರುತ್ಗಳ್ಳಂದಾಗಿ ಅವು ಹಚ್ುಚ ದುರ್ಥಲಗೊಳುಿತುವೆ. ಈ ಚ್ಂಡಮ್ಾರುತ್ಗಳು ಭ ತಕ್ ಹಾನಿಯನುು
ಉಂಟುಮ್ಾಡರ್ಹುದು ಮತ್ುು ಅವುಗಳ ಉಳ್ಳವಿಗಾಗಿ ನಿರ್ಾಥಯಕ್ರ್ಾದ ಕೆಸರು ಮ್ಾದರಿಗಳನುು
ಅಡಿಡಪಡಿಸರ್ಹುದು.
 ರ್ಾಣಿಜ್ಯ ಮತ್ುು ಆಹಾರ ರ್ಳೆಗಳು: ಮ್ಾಯಂಗೊರೇವ್ ಕಾಡುಗಳನುು ಕ್ೃಷ್ಟ್ಗಾಗಿ ರ್ಾಣಿಜ್ಯ ರ್ಳೆಗಳು (ತಾಳೆ ಎಣೆು)
ಅರ್ರ್ಾ ಆಹಾರ((ಅಕ್ಸೂ) ಉತಾಪದ್ಧಸಲು ಕ್ೃಷ್ಟ್ ಭೊಮಯಾಗಿ ಪರಿವತಥಸುವುದರಿಂದ ಅವುಗಳ ಆರ್ಾಸಸಾಾನವನುು
ನಾಶಪಡಿಸುತ್ುದ. ಇದು ಈ ಪರಿಸರ ವಯವಸಾಗಳ್ಳಗ ಲಭಯವಿರುವ ಪರದೇಶವನುು ಕ್ಡಿಮಗೊಳ್ಳಸುವುದಲಲದ,
ಅಸ್ವುತ್ಿದಲಿಲರುವವುಗಳನುು ಸಹ ಚ್ೊರುಚ್ೊರು ಮ್ಾಡುತ್ುದ, ಜಿೇವವೆೈವಿಧಯದ ಮೇಲೆ ಪರಿರ್ಾಮ ಬಿೇರುತ್ುದ.
 ಪರಿಸರ ವಯವಸಾಯ ಸೇವೆಗಳ ನಷ್ಟ್ಟ: ಮ್ಾಯಂಗೊರೇವ್ಗಳು ತೇರದ ರಕ್ಷಣೆ ಮತ್ುು ಮೇನುಗಳ್ಳಗ ನಸಥರಿ
ಮೈದಾನಗಳಂತ್ಹ ನಿರ್ಾಥಯಕ್ ಸೇವೆಗಳನುು ಒದಗಿಸುತ್ುವೆ. ಅರಣಯನಾಶವು ಈ ಸೇವೆಗಳನುು ಅಡಿಡಪಡಿಸುತ್ುದ,
ಕ್ರಾವಳ್ಳ ಸಮುದಾಯಗಳು ಮತ್ುು ಮೇನುಗಾರಿಕೆಯ ಮೇಲೆ ಪರಿರ್ಾಮ ಬಿೇರುತ್ುದ.
 ವನಯಜಿೇವಿಗಳ್ಳಗ ರ್ದರಿಕೆ: ಹರ್ಾಮ್ಾನ ರ್ದಲಾವಣೆಯಂದಾಗಿ ಮ್ಾಯಂಗೊರೇವ್ ಆರ್ಾಸಸಾಾನಗಳ ನಷ್ಟ್ಟವು
ಅಪಾಯದ ಅಂಚಿನಲಿಲರುವ ಅರ್ರ್ಾ ಅಳ್ಳವಿನಂಚಿನಲಿಲರುವ ವಗಥದ ಜಾತಗಳ ನಷ್ಟ್ಟಕೊ ಕಾರಣರ್ಾಗುತ್ುದ.
 ಮ್ಾಲಿನಯಕಾರಕ್ಗಳ ಪರಿರ್ಾಮ: ಕ್ಪುಪ ಕಾರ್ಥನ್ ಅರ್ರ್ಾ ಮಸ್ವ ಕ್ಣಗಳ್ಳಂದ ಸಮೃದಿರ್ಾಗಿರುವ
ಮ್ಾಲಿನಯಕಾರಕ್ಗಳು, ಹತುರದ ನಗರ ಪರದೇಶಗಳು ಮತ್ುು ಇಡಿೇ ಇಂಡೆೊೇ-ಗಂಗಾ ರ್ಯಲು ಪರದೇಶದ್ಧಂದ
 ಸುಂದರರ್ನ್್ನ ಗಾಳ್ಳಯ ಗುಣಮಟಟವನುು ಹದಗಡಿಸುತ್ುದ, ಅದರ ಪರಿಸರ ವಯವಸಾಯ ಮೇಲೆ
ಪರಿರ್ಾಮ ಬಿೇರುತ್ುದ.
 ಈ ರ್ಾಯು ಮ್ಾಲಿನಯಕಾರಕ್ಗಳು ಸುಂದರರ್ನ್್ ಮ್ಾಯಂಗೊರೇವ್ ಪರಿಸರ ವಯವಸಾಯ ಪರಿಸರ ಮತ್ುು ಜೈವಿಕ್
ರಸಾಯನಶಾಸರದ ಮೇಲೆ ಗಮನಾಹಥರ್ಾಗಿ ಪರಿರ್ಾಮ ಬಿೇರುತ್ುವೆ.
ಮುಂದ್ಧನ ದಾರಿ
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

 ನದ್ಧದಂಡೆಗಳನುು ಸವೆತ್ರ್ಾಗದಂತೆ ರಕ್ಷಿಸುವುದು: ಸಾಳ್ಳೇಯ ಹುಲಿಲನ ಜಾತಗಳಾದ ಕಾಡು ಅಕ್ಸೂ, ಮರಿಯಸಾಟಚಾಯ

ವೆೈಟಿಯಾನಾ, ಬಿಸೂತ್ುು ಹುಲುಲ ಮತ್ುು ಉಪುಪ ಹುಲುಲಗಳನುು ರ್ಳೆಸುವುದು ನದ್ಧದಂಡೆಗಳನುು
ಸ್ವಾರಗೊಳ್ಳಸುತ್ುದ ಮತ್ುು ಸವೆತ್ವನುು ತ್ಡೆಯುತ್ುದ.
 ಸುಸ್ವಾರ ಕ್ೃಷ್ಟ್ಯನುು ಉತೆುೇಜಿಸುವುದು: ಮಣುು-ಸಹಿಷ್ಟ್ುು ಭತ್ುದ ತ್ಳ್ಳಗಳು ಮತ್ುು ಸಾವಯವ ಕ್ೃಷ್ಟ್
ಪದಿತಗಳನುು ಉತೆುೇಜಿಸುವುದು ಪರಿಸರದ ಪರಿರ್ಾಮವನುು ಕ್ಡಿಮ ಮ್ಾಡುವ ಮೊಲಕ್ ಕ್ೃಷ್ಟ್ ಉತಾಪದಕ್ತೆ
ಮತ್ುು ರೈತ್ರಿಗ ಆದಾಯವನುು ಹಚಿಚಸರ್ಹುದು.
 ಮಳೆನಿೇರು ಕೆೊಯುಲ ಮತ್ುು ಜ್ಲಾನಯನ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಉಪಕ್ರಮಗಳನುು ಅನುಷ್ಾಿನಗೊಳ್ಳಸುವುದು ಕ್ೃಷ್ಟ್
ಉತಾಪದನೆಯನುು ಮತ್ುಷ್ಟ್ುಟ ಹಚಿಚಸುತ್ುದ.
 ತಾಯಜ್ಯನಿೇರಿನ ಸಂಸೂರಣೆ: ಲಾಯಕ್ಸಟಕ್ಟ ಆಸ್ವಡ್ ಬಾಯಕ್ಸಟೇರಿಯಾ ಮತ್ುು ದುಯತಸಂಶ್ನಲೇಷ್ಟ್ಕ್ ಬಾಯಕ್ಸಟೇರಿಯಾದಂತ್ಹ
ತಾಯಜ್ಯನಿೇರಿನ ಸಂಸೂರಣೆಗ ನೆೈಸಗಿಥಕ್ ಪರಕ್ಸರಯ್ದಗಳು ಮತ್ುು ಸೊಕ್ಷಮಜಿೇವಿಗಳನುು ರ್ಳಸುವುದು ನಿೇರಿನ ಗುಣಮಟಟ
ಮತ್ುು ಪರಿಸರ ವಯವಸಾಯ ಆರೊೇಗಯವನುು ರ್ಂರ್ಲಿಸುತ್ುದ.
 ಭಾರತ್-ಬಾಂಗಾಲದೇಶ ಸಹಯೇಗ: ಭಾರತ್-ಬಾಂಗಾಲದೇಶ ಜ್ಂಟಿ ಕಾಯಥಕಾರಿಣಿ ಗುಂಪು (JWG) ಅನುು
ಸುಂದರ್ಥನ್್ ಮತ್ುು ಅದರ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತ್ರ್ಾಗಿರುವ ಸಮುದಾಯಗಳ್ಳಗ ಹರ್ಾಮ್ಾನ ಸ್ವಾತಸಾಾಪಕ್ತ್ಿವನುು
ಯೇಜಿಸಲು ಮತ್ುು ಕಾಯಥಗತ್ಗೊಳ್ಳಸಲು ಅಂತ್ರಶಿಸ್ವುೇಯ ತ್ಜ್ಞರ ಉನುತ್-ಶಕ್ಸುಯ ಮಂಡಳ್ಳಯಾಗಿ
ಪರಿವತಥಸರ್ೇಕ್ು.
 ನವಿೇನ ಪರಿಹಾರಗಳು: ಸ ರ ಶಕ್ಸು ಪರಚಾರ, ವಿದುಯತ್ ಸಾರಿಗ, ಸಬಿ್ಡಿ ಎಲ್ಪ್ರಜಿ, ನಿಯಂತರತ್ ಪರರ್ಾಸೊೇದಯಮ,
ಮ್ಾಲಿನಯಕಾರಕ್ ಕಾಖ್ಾಥನೆಗಳನುು ಮುಚ್ುಚವುದು, ಇಟಿಟಗ ಗೊಡುಗಳ ನಿಯಂತ್ರಣ ಮತ್ುು ಭೊ ರ್ಳಕೆ ಮತ್ುು
ಕ್ರಾವಳ್ಳ ನಿಯಮಗಳನುು ರ್ಲಪಡಿಸುವುದು.
 ಪರರ್ಾಸೊೇದಯಮ, ವಿಪತ್ುು ನಿವಥಹಣೆ, ಕ್ೃಷ್ಟ್, ಮೇನುಗಾರಿಕೆ ಮತ್ುು ಗಾರಮೇರ್ಾಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಚಿರ್ಾಲಯಗಳು ರ್ಹು-
ಕಾಯಥಕ್ರಮ ಮತ್ುು ರ್ಹು ಆಯಾಮದ ಯೇಜ್ನೆಗ ವಿಧಾನವನುು ಸೊಚಿಸುವುದು.

ಮೇಲಿನ ಲೆೇಖ್ನದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಈ ಕೆ.ಎ.ಎಸ್ ಮುಖ್ಯ ಪರಿೇಕ್ಷೆಯ ಮಾದರಿ ಪರಶೆಗ ಉತುರಿಸ

ಪರಶ್ನು: ಸುಂದರರ್ನ್್ ಪರದೇಶವು ಎದುರಿಸುತುರುವ ಪರಿಸರ ಮತ್ುು ಸಾಮ್ಾಜಿಕ್-ಆರ್ಥಥಕ್ ಸರ್ಾಲುಗಳನುು ಚ್ಚಿಥಸ್ವ.

ಪರದೇಶದಲಿಲ ಸುಸ್ವಾರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ುು ಸಂರಕ್ಷಣೆಗಾಗಿ ಕ್ರಮಗಳನುು ಸೊಚಿಸ್ವ.
 ಮಾದರಿ ಬಹು ಆಯ್ಕೆ ಪ್ರ ಶ್ನೆ ಗಳು

1.ವಿಮ್ಾ ನಿಯಂತ್ರಣ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಪಾರಧಿಕಾರ (IRDA) c) ರಷ್ಾಯ

ಒಂದು d) ಭಾರತ್
a) ಶಾಸನರ್ದಿ ಸಂಸಾಯಾಗಿದ 6. 2025 ರಲಿಲ ವಿಶಿ ಜ್ೊನಿಯರ್ ಬಾಯಡಿಮಂಟನ್
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

b) ಶಾಸನೆೇತ್ರ ಸಂಸಾಯಾಗಿದ ಚಾಂಪ್ರಯನಿಿಪ್ ಅನುು ಯಾವ ದೇಶ ಅತರ್ಯ

c) ಸಂವಿಧಾನಾತ್ಮಕ್ ಸಂಸಾಯಾಗಿದ ವಹಿಸಲಿದ ಎಂದು BWF ಹೇಳ್ಳದ?
d) ಮೇಲಿನ ಯಾವುದು ಅಲಲ a) ಡೆನಾಮಕ್ಥ
2. ಗೊರಪ್ ಆಫ್ ಸವೆನ್ (G7) ದೇಶಗಳ ಕೆೇಂದರ ಕ್ಚೆೇರಿ b) ಭಾರತ್
ಎಲಿಲದ? c) ಚಿೇನಾ
a) ಜ್ಪಾನ್ d) ಜ್ಪಾನ
b) ಇಟಲಿ 7. ಹಮೇದಾ ಬಾನು ಅವರಿಗ ಗೊಗಲ್ ಡೊಡಲ್
c) ಫಾರನ್್ ಗ ರವ ಸಲಿಲಸ್ವದ ಇವರು ಯಾವ ಕ್ಸರೇಡೆಗ ಸಂರ್ಂಧ
d) ಮೇಲಿನ ಯಾವುದು ಅಲಲ ಹೊಂದ್ಧದಾುರ?
3. ಆರೊೇಗಯ ವಿಮ ಪಾಲಿಸ್ವಗಳನುು ಖರಿೇದ್ಧಸುವ a) ಬಾಕ್ಸ್ಂಗ್
ವಯಕ್ಸುಗಳ ವಯಸ್ವ್ನ ಮತ ಏನು? b) ಕ್ುಸ್ವುಪಟು
a) 65 c) ಕ್ಸರಕೆಟ್
b) 60 d) ವೆೇಟ್ಲಿಫಟರ್
c) 55 8. ದೇಶದ ಮೊದಲ ಸಿದೇಶಿ ಮ್ಾನವರಹಿತ್ FWD-
d) ಯಾವುದೇ ಮತ ಇಲಲ 200B ಏಕಾರಥಫ್ಟ ಯುದಿ ಬಾಂರ್ರ್ ಡೆೊರೇನ್
4. ಥಾಮಸ್ ಮತ್ುು ಉರ್ರ್ ಕ್ಪ್ ಕೆಳಗಿನ ಯಾವ ಅನುು ಎಲಿಲ ಅನಾವರಣಗೊಳ್ಳಸಲಾಗಿದ?
ಕ್ಸರೇಡೆಗ ಸಂರ್ಂಧಿಸ್ವವೆ? a) ದಹಲಿ
a) ಟೆನಿಸ್ b) ಚೆನೆುೈ
b) ಕ್ಸರಕೆಟ್ c) ಹೈದರಾಬಾದ್
c) ಚೆಸ್ d) ರ್ಂಗಳೊರು
d) ಬಾಯಡಿಮಂಟನ್ 9. ಭಾರತೇಯ ವಿಮ್ಾ ನಿಯಂತ್ರಣ ಮತ್ುು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ
5. ಕೆೊೇವಿಶಿೇಲ್ಡ ಲಸ್ವಕೆಯನುು ಯಾರು ಪಾರಧಿಕಾರ (IRDAI)ದ ಕೆೇಂದರ ಕ್ಚೆೇರಿ ಎಲಿಲದ?
ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸ್ವದಾುರ? a) ಹೈದರಾಬಾದ್
a) ಜ್ಮಥನಿ b) ದಹಲಿ
b) ಯುನೆೈಟೆಡ್ ಕ್ಸಂಗಡಮ್ c) ಮುಂರ್ೈ
 d) ಮೇಲಿನ ಯಾವುದು ಅಲಲ 14. ರ್ೊೇಯಂಗು ಸಾಟರಲೆೈನರ
10. ಒಂದು ರಾಷ್ಟ್ರ, ಒಂದು ರ್ಾಯುಪರದೇಶದ ಬಾಹಾಯಕಾಶ ನ ಕೆಯು ಯಾವ ರಾಕೆೇಟ ಮೊಲಕ್
ಕ್ಲಪನೆಯಂದ್ಧಗ, ಭಾರತ್ವು ಎಲಿಲ ISHAN ಉಡಾವಣೆಗೊಳಿಲಿದ?
ಪಾರಜಕ್ಟಟ ಅನುು ಪಾರರಂಭಿಸ್ವದ? a) ಅಟ್ಾಲಸ್ 5
a) ನಾಗುಪರ b) ಫಾಲೂನ್ 9
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

b) ರ್ಂಗಳೊರು c) ಡಾರಯಗನ್
c) ಗ ಹಾಟಿ d) ಮೇಲಿನ ಯಾವುದು ಅಲಲ
d) ಸೊರತ್ 15. ಒಂರ್ತ್ುು ನವರತ್ು ಕ್ಲಾಯಣ
11. ಇತುೇಚಿಗ ಜಿ ಐ ಟ್ಾಯಗ್ ದೊರತ್ ಅಜ್ರಕ್ಟ ಪ್ರರಂಟ್ ಯೇಜ್ನೆಗಳಲಿಲಒಂದಾದ 'ರೈತ್ು ಭರೊೇಸಾ' ಯೇಜ್ನೆ
ಕ್ರಕ್ುಶಲ ಯಾವ ರಾಜ್ಯಕೊ ಸಾಳ್ಳೇಯರ್ಾಗಿದ? ಯಾವ ರಾಜ್ಯದಾುಗಿದ?
a) ರಾಜ್ಸಾುನ a) ತೆಲಂಗಾಣ
b) ಮಧಯ ಪರದೇಶ b) ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ
c) ಗುಜ್ರಾತ್ c) ಪಶಿಚಮ ರ್ಂಗಾಳ
d) ಪಂಜಾಬ್ d) ಬಿಹಾರ
12. 2024ರ ಸಾಲಿನ ಐಸ್ವಸ್ವ ಟಿ20 ಕ್ಸರಕೆಟ್ ವಿಶಿಕ್ಪ್ 16. ವೆಸ್ಟ ನೆೈಲ್ ಫೇವರ್ ರ್ಗೆ ಕೆಳಗಿನ ಹೇಳ್ಳಕೆಗಳನುು
ಟೊನಿಥಯಲಿಲ ಪಾಲೆೊೆಳುಿತುರುವ ಯಾವ ದೇಶಗಳ್ಳಗ ಗಮನಿಸ್ವ ಸರಿಯಾದ ಉತ್ುರವನುು ಆಯ್ದೂ ಮ್ಾಡಿ
ನಂದ್ಧನಿ ಡೆೈರಿ (ಕ್ನಾಥಟಕ್ ಮಲ್ೂ ಫಡರೇಷ್ಟ್ನ್, 1 1937ರಲಿಲ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗ ಉಗಾಂಡಾದಲಿಲ ಈ
ಕೆಎಮ್ಎಫ್) ಪಾರಯೇಜ್ಕ್ತ್ಿ ನಿೇಡುತುದ? ಜ್ಿರ ಪತೆುಯಾಗಿತ್ುು.
a) ಐಲೆಥಂಡ್ ಮತ್ುು ಸಾೂಟೆಲಂಡ್ 2 2011ರಲಿಲ ಕೆೇರಳದ ಅಲಪುಪಳ ಜಿಲೆಲಯಲಿಲ
b) ಐಲೆಥಂಡ್ ಮತ್ುು ಭಾರತ್ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗ ಪತೆುಯಾಗಿತ್ುು.
c) ಸಾೂಟೆಲಂಡ್ ಮತ್ುು ಭಾರತ್ 3 ಸೊೇಂಕ್ಸತ್ ಕ್ುಯಲೆಕ್ಟ್ ಸೊಳೆಿಗಳ್ಳಂದ ಹರಡುವ
d) ಮೇಲಿನ ಯಾವುದು ಅಲಲ ಸಾಂಕಾರಮಕ್ ರೊೇಗರ್ಾಗಿದ.
13. ಭಾರತೇಯ ಸೇನೆ ಮತ್ುು ಪುನಿತ್ ಬಾಲನ್ ಗೊರಪ್ a) 1, 2
ಜ್ಂಟಿಯಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸ್ವದ ಸಂವಿಧಾನ b) 1,3
ಉದಾಯನವನುು ಎಲಿಲ ಉದಾಾಟಿಸಲಾಯತ್ು? c) 1, 3
a) ಪುಣೆ d) 1, 2 ಮತ್ುು 3
b) ಜೈಪುರ 17. ಇತುೇಚೆಗ ಸುದ್ಧುಯಲಿಲರುವ ಶಿರೇ ಮ್ಾಧವ
c) ದಹಲಿ ಪ್ರರುಮ್ಾಳ್ ದೇವಸಾಾನ ಯಾವ ರಾಜ್ಯದಲಿಲದ?
d) ಮುಂರ್ೈ a) ತೆಲಂಗಾಣ
b) ಆಂಧರ ಪರದೇಶ
 c) ತ್ಮಳುನಾಡು 21. ಯುನೆೈಟೆಡ್ ನೆೇಷ್ಟ್ನ್್ ಫ ೇರಮ್
d) ಕೆೇರಳ ಆನ್ ಫಾರಸ್ಟ್ (UNFF19) 19 ನೆೇ ಅಧಿವೆೇಶನ
18. ನಿೇಲಗಿರಿ ರ್ಟಟಗಳು ಯಾವ ರಾಜ್ಯ/ರಾಜ್ಯಗಳಲಿಲ ಎಲಿಲ ನಡೆಯತ್ು?
ಹರಡಿಕೆೊಂಡಿದ? a) ರ್ಾಷ್ಟ್ಂಗಟನ್
a) ಕೆೇರಳ b) ನೊಯ ಯಾಕ್ಟಥ
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

b) ತ್ಮಳುನಾಡು c) ಲಂಡನ್
c) ಕ್ನಾಥಟಕ್ d) ಮೇಲಿನ ಯಾವುದು ಅಲಲ
d) ಮೇಲಿನ ಎಲಲ 22. ದೇಶದ ತಾಳೆ ಎಣೆುಯನುು ಖರಿೇದ್ಧಸುವ
19. ಭಾರತ್ದಲಿಲ ಕೆೊೇವಿಶಿೇಲ್ಡ ಹಸರಿನಲಿಲ ಮ್ಾರಾಟ ರ್ಾಯಪಾರ ಪಾಲುದಾರರಿಗಒರಾಂಗುಟ್ಾನ್
ಮ್ಾಡಲಾದ ಲಸ್ವಕೆಯನುು ಯುರೊೇಪ್ರನಲಿಲ ಯಾವ ರಾಜ್ತಾಂತರಕ್ತೆಯನುು ಪಾರರಂಭಿಸ್ವದ ದೇಶ
ಹಸರಿನಿಂದ ಕ್ರಯಲಾಗುತ್ುದ? ಯಾವುದು?
a) ವ್ಯಾ ಕ್ಸ್ ಜೆವ್ರಿ ಯಾ a) ಇಂಡೆೊೇನೆೇಷ್ಟ್ಯಾ
b) ಇಂಕೆೊರ್ಾಯಕ್ಟ b) ಮಲೆೇಷ್ಟ್ಯಾ
c) ಸುಪಟಿುಕ್ಟ V c) ಥೈಲಾಯಂಡ್
d) ಮೇಲಿನ ಯಾವುದು ಅಲಲ d) ಕೆೊಲಂಬಿಯಾ
20. ಕೆಳಗಿನ ಹೇಳ್ಳಕೆಗಳನುು ಗಮನಿಸ್ವ ಸರಿಯಾದ 23. ರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ತ್ಂತ್ರಜ್ಞಾನ ದ್ಧನವನುು ಯಾರ್ಾಗ
ಉತ್ುರವನುು ಆಯ್ದೂ ಮ್ಾಡಿ ಆಚ್ರಿಸಲಾಗುತ್ುದ?
1 ತೇರ್ಥಹಳ್ಳಿ ಪರದೇಶದಲಿಲ ರ್ಳೆಯುವ ಅಡಿಕೆ a) ಮೇ 11
ಕ್ನಾಥಟಕ್ದಲಿಲ ರ್ಳೆಯುವ ತ್ಳ್ಳಗಳಲಿಲ ಉತ್ುಮ b) ಮೇ 13
ಗುಣಮಟಟದ ಅಡಿಕೆಯಾಗಿದ c) ಆಗಸ್ಟ 23
2 ಅಡಿಕೆ ಉತಾಪದನೆಯಲಿಲ ಕ್ನಾಥಟಕ್ವ 40% ನಷ್ಟ್ುಟ d) ಆಗಸ್ಟ 11
ಕೆೊಡುಗ ನಿೇಡುವುದರೊಂದ್ಧಗ ದೇಶದ 24. ವೆೈರ್ರಂಟ್ ವಿಲೆೇಜ್ ಕಾಯಥಕ್ರಮಕೊ
ಉತಾಪದನೆಯಲಿಲ ಮೊದಲ ಸಾಾನದಲಿಲದ ಸಂರ್ಂಧಿಸ್ವದಂತೆ ಈ ಕೆಳಗಿನ ಹೇಳ್ಳಕೆಗಳನುು
3 ಉತ್ುರ ಕ್ನುಡದಲಿಲ ರ್ಳೆಯುವ 'ಶಿರಸ್ವ ಸುಪಾರಿ' ಪರಿಗಣಿಸ್ವ:
ಅಡಕೆಗ ಜಿಐ ಮ್ಾನಯತೆ ಲಭಿಸ್ವದ. 1 ಇದು ರಕ್ಷರ್ಾ ಸಚಿರ್ಾಲಯವು ಪಾರರಂಭಿಸ್ವರುವ
a) 1, 2 ಕೆೇಂದರ ಪಾರಯೇಜಿತ್ ಯೇಜ್ನೆಯಾಗಿದ.
b) 2, 3 2 ಯೇಜ್ನೆಯು ಅಗತ್ಯ ಮೊಲಸ ಕ್ಯಥಗಳ
c) 1, 3 ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗ ಹಣವನುು ಒದಗಿಸುತ್ುದ ಮತ್ುು
d) 1, 2, 3 ಚಿೇನಾ ಗಡಿಯಲಿಲ ಜಿೇವನೆೊೇಪಾಯದ
ಅವಕಾಶಗಳ ಸೃಷ್ಟ್ಟಸುತ್ುದ
 ಮೇಲಿನ ಹೇಳ್ಳಕೆಗಳಲಿಲ ಯಾವುದು ಸರಿಯಾಗಿದ? a) ಅಜ್ರ್ೈಥಜಾನ್
a) 1 ಮ್ಾತ್ರ b) ಅಮೇಥನಿಯ
b) 2 ಮ್ಾತ್ರ c) ತ್ುಕೆಮಥನಿಸಾುನ್
c) ಮೇಲಿನ ಎರಡೊ ಸರಿ d) ಇರಾನ್
d) ಮೇಲಿನ ಎರಡೊ ತ್ಪುಪ 29. ತಾಕ್ಥಶ್ ರ್ಾಯಯಾಮದ ರ್ಗೆ ಕೆಳಗಿನ
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

25. ಮ್ಾಯಮತ್ ಕಾರ್ಥನ್ ಕಾಯಪಚರ್ ಹೇಳ್ಳಕೆಗಳನುು ಗಮನಿಸ್ವ ಸರಿಯಾದ ಉತ್ುರವನುು

ಸಾಾವರವನುು ಎಲಿಲ ಪಾರರಂಭಿಸಲಾಗಿದ? ಆಯ್ದೂ ಮ್ಾಡಿ
a) ಫಾರನ್್ 1 ಭಾರತ್-ಯುಎಸ್ ಜ್ಂಟಿ ರ್ಾಯಯಾಮರ್ಾಗಿದ
b) ಐಸಾಲಯಂಡ್ 2 ನಗರ ಭಯೇತಾಪದನೆ ನಿಗರಹ ರ್ಾಯಯಾಮರ್ಾಗಿದ
c) ನಾವೆಥ a) 1 ಮ್ಾತ್ರ ಸರಿ
d) ಡೆನಾಮಕ್ಥ b) 2 ಮ್ಾತ್ರ ಸರಿ
26. ತ್ಮಳುನಾಡಿನ ಆಗುೇಯ ಕ್ರಾವಳ್ಳಯಂದ c) ಮೇಲಿನ ಎರಡೊ ಸರಿ
ಹೊಸದಾಗಿ ಪತೆುಯಾದ ಸಮುದರ ಟ್ಾಡಿಥಗರೇಡ್ d) ಮೇಲಿನ ಎರಡೊ ತ್ಪುಪ
ಪರಭೇದದ ರ್ಗೆ ಕೆಳಗಿನ ಹೇಳ್ಳಕೆಗಳನುು ಗಮನಿಸ್ವ 30. ಭಾರತ್ದಲಿಲ ಮೊದಲ ಹೈಬಿರಡ್ ಕ್ಸರಕೆಟ್ ಪ್ರಚ್
ಸರಿಯಾದ ಉತ್ುರವನುು ಆಯ್ದೂ ಮ್ಾಡಿ ಅನುು ಎಲಿಲ ನಿಮಥಸಲಾಗುತುದ?
1 ಇದಕೊ ಬಾಯಟಿಲಿಪ್್ ಚ್ಂದರಯಾನಿ ಎಂದು a) ಗುಜ್ರಾತ್
ಹಸರಿಸ್ವದಾುರ b) ಹಿಮ್ಾಚ್ಲ ಪರದೇಶ
2 ಇದು ನಾಲುೂ ಜೊೇಡಿ ಕಾಲು(8 ಕಾಲು) ಗಳನುು c) ದಹಲಿ
ಹೊಂದ್ಧದ d) ರ್ಂಗಳೊರು
a) 1 ಮ್ಾತ್ರ ಸರಿ 31. 85 ನೆೇ ಚೆಸ್ ಗಾರಯಂಡ್ ಮ್ಾಸಟರ್ ಯಾರು?
b) 2 ಮ್ಾತ್ರ ಸರಿ a) ಪ್ರ ಶಾಯಮ್ ನಿಖಿಲ್
c) ಮೇಲಿನ ಎರಡೊ ಸರಿ b) ಆರ್ ವೆೈಶಾಲಿ
d) ಮೇಲಿನ ಎರಡೊ ತ್ಪುಪ c) ಕೆೊೇನೆೇರು ಹಂಪ್ರ
27. ಏಷ್ಾಯ ಮತ್ುು ಫಸ್ವಫಕ್ಟ ವಿಶಿ ಸಮತಯ 10ನೆೇ d) ದೊಮಮರಾಜ್ು ಗುಕೆೇಶ್
ಸಾಮ್ಾನಯ ಸಭ ಎಲಿಲ ನಡೆಯತ್ು? 32. ಹಿಂಡೆೊೇನ್ ನದ್ಧ ಯಾವ ನದ್ಧಯ
a) ಮಂಗೊೇಲಿಯಾ ಉಪನದ್ಧಯಾಗಿದ?
b) ರಷ್ಾಯ a) ಯಮುನಾ
c) ಕ್ಝಾಕ್ಸಸಾುನ್ b) ಗೊೇದಾವರಿ
d) ಜ್ಪಾನ್ c) ಮಹಾನದ್ಧ
28. ಟೆಹಾರನ್ ಯಾವ ದೇಶದ ರಾಜ್ಧಾನಿ? d) ಸ್ವಂಧು
 33. ಶಕ್ಸು ಯಾವ ಎರಡು ದೇಶಗಳ ನಡುವಿನ ಮಲಿಟರಿ 38. ಇತುೇಚಿಗ ಸುದ್ಧುಯಲಿಲರುವ ಡೆಡಾ
ಸಮರಾಭಾಯಸರ್ಾಗಿದ? ವಿಧಾನ' ಎಂದರೇನು?
a) ಭಾರತ್ ಮತ್ುು ಇಂಡೆೊೇನೆೇಷ್ಾಯ a) ಕ್ಷಯರೊೇಗವನುು ಗುಣಪಡಿಸಲು ಒಂದು
b) ಭಾರತ್ ಮತ್ುು ಶಿರೇಲಂಕಾ ಸಾಂಪರದಾಯಕ್ ವಿಧಾನ
c) ಭಾರತ್ ಮತ್ುು ಮಲೆೇಷ್ಟ್ಯಾ b) ಮುರಿಯಾ ರ್ುಡಕ್ಟುಟ ರೈತ್ರು ಬಿೇಜ್ಗಳನುು
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

d) ಭಾರತ್ ಮತ್ುು ಫಾರನ್್ ಸಂರಕ್ಷಿಸುವ ವಿಧಾನ

34. ಸುನಿಲ್ ಚೆಟಿರ ಅವರಿಗ ಕೆಳಗಿನ ಯಾವ ಪರಶಸ್ವುಗಳು c) ಪಶಿಚಮ ಘಟಟ ಪರದೇಶದಲಿಲ ಅಭಾಯಸ ಮ್ಾಡುವ
ದೊರತವೆ ಭತ್ುದ ಕ್ೃಷ್ಟ್ ವಿಧಾನ
a) ಅಜ್ುಥನ ಪರಶಸ್ವು d) ದಖನ್ ಪರದೇಶದಲಿಲ ಅಭಾಯಸ ಮ್ಾಡಿದ ಪುರಾತ್ನ
b) ಪದಮಶಿರೇ ನಿೇರಾವರಿ ವಿಧಾನ
c) ಖೆೇಲ್ ರತ್ು ಪರಶಸ್ವು
d) ಮೇಲಿನ ಎಲ್ಲ 39. ಸುಂದರರ್ನದ ರ್ಗೆ ಈ ಕೆಳಗಿನ ಹೇಳ್ಳಕೆಗಳನುು
35.ಕೆಳಗಿನ ಯಾವುದು ಆಧುನಿಕ್ ಕಾಲದಲಿಲ ತ್ನು ಪರಿಗಣಿಸ್ವ.
ಎಲಾಲ ಹಿಮನದ್ಧಗಳನುು ಸಂಪ ಣಥರ್ಾಗಿ 1 ಸುಂದರ್ಥನ್್ ರ್ಂಗಾಳ ಕೆೊಲಿಲಯಲಿಲ ಗಂಗಾ,
ಕ್ಳೆದುಕೆೊಂಡ ಮೊದಲ ರಾಷ್ಟ್ರವೆಂದು ಭಾವಿಸಲಾಗಿದ? ರ್ರಹಮಪುತ್ರ ಮತ್ುು ತೇಸಾು ನದ್ಧಗಳ ನದ್ಧಮುಖಜ್
a) ಇಂಡೆೊೇನೆೇಷ್ಟ್ಯಾ ಭೊಮಯಲಿಲ ಕ್ಂಡುರ್ರುವ ಮ್ಾಯಂಗೊರೇವ್
b) ವೆನೆಜ್ುವೆಲಾ ಪರದೇಶರ್ಾಗಿದ
c) ಮಕ್ಸ್ಕೆೊ 2 ಭಾರತ್ದ ಸುಂದರರ್ನಗಳು ಭಾರತ್ದ ಒಟುಟ
d) ಸೊಲವೆೇನಿಯಾ ಮ್ಾಯಂಗೊರೇವ್ ಅರಣಯದ 50% ಕ್ಸೂಂತ್ ಹಚ್ುಚ
36. ಇತುೇಚಿಗ ಸುದ್ಧುಯಲಿಲರುವ 'ಲಿಗಡಸ್ ಗರ್ಾಥಲೆ' ಪರದೇಶವನುು ಒಳಗೊಂಡಿದ
ಏನಿದು? 3 ಸುಂದರರ್ನ್್ ಮ್ಾಯಂಗೊರೇವ್ ಪರಿಸರ ಪರದೇಶವು
a) ಜೇಡದ ಪರರ್ೇಧ ವಿಶಿದ ಅತದೊಡಡ ಮ್ಾಯಂಗೊರೇವ್ ಪರಿಸರ
b) ಚಿಟೆಟ ಪರರ್ೇಧ ವಯವಸಾಯಾಗಿದ.
c) ಇರುವೆ ಪರರ್ೇಧ ಮೇಲೆ ನಿೇಡಿರುವ ಹೇಳ್ಳಕೆಗಳಲಿಲ ಯಾವುದು
d) ಮೇಲಿನ ಯಾವುದು ಅಲಲ ಸರಿಯಾಗಿದ?
37. ವೆನೆಜ್ುವೆಲಾ ರಾಜ್ಧಾನಿ ಯಾವುದು? a) 1 ಮ್ಾತ್ರ
a) ಜಾಜ್ಥಟ್ ನ್ b) 2, ಮ್ಾತ್ರ
b) ಸಾಯಂಟಿಯಾಗೊ c) 3 ಮ್ಾತ್ರ
c) ಕ್ಸಿಟೆೊ d) 1, 2, 3
d) ಕಾಯರಕಾಸ್
 40. ವಿಶಿ ಹೈಡೆೊರೇಜ್ನ್ ಶೃಂಗಸಭ 2024 ಎಲಿಲ b) ಹರಿಯಾಣ
ನಡೆಯತ್ು? c) ರಾಜ್ಸಾಾನ
a) ನೆದಲಾಯಥಂಡ್್ d) ಒಡಿಶಾ
b) ಯುನೆೈಟೆಡ್ ಕ್ಸಂಗಡಮ್ 45. ಗಡಿ ರಸುಗಳ ಸಂಸಾ(BRO) ಕೆಳಗಿನ ಯಾವ
c) ಸಾೂಟೆಲಂಡ್ ಸಚಿರ್ಾಲಯದ ಅಡಿ ಕಾಯಥನಿವಥಹಿಸುತ್ುದ?
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

d) ಸಪೇನ್ a) ರಕ್ಷರ್ಾ ಸಚಿರ್ಾಲಯ

41. ಇತುೇಚಿಗ ಭಾರತ್ದ ಸಾಂಬಾರ ಪದಾರ್ಥಗಳಲಿಲ b) ಗೃಹ ಸಚಿರ್ಾಲಯ
ಯಾವ ಅಂಶ ಹಚಾಚಗಿ ಕ್ಂಡುರ್ಂದ ಕಾರಣ ಹಾಂಗ್ c) ರಸು ಸಾರಿಗ ಮತ್ುು ಹದಾುರಿಗಳ ಸಚಿರ್ಾಲಯ
ಕಾಂಗ್ ಮತ್ುು ಸ್ವಂಗಾಪುರ ದೇಶಗಳು ನಿಷೇಧಿಸ್ವವೆ? d) ವಿದೇಶಾಂಗ ವಯವಹಾರಗಳ ಸಚಿರ್ಾಲಯ
a) ಫಾಮ್ಾಥಲಿಡಹೈಡ್ 46. ‘ಶರಮೇಣ ಸವಥಂ ಸಾಧಯಂ ಇದು ಕೆಳಗಿನ ಯಾವ
b) ಎರ್ಥಲಿೇನ್ ಆಕೆ್ೈಡ್ ಸಂಸಾಯ ರ್ಧಯೇಯರ್ಾಕ್ಯರ್ಾಗಿದ?
c) ಕಾಯಲಿ್ಯಂ ಕಾರ್ೈಥಡ್ a) ಭಾರತ್ದ ರ್ಾಯುಪಡೆ
d) ಮೇಲಿನ ಯಾವುದು ಅಲಲ b) ಭಾರತ್ದ ನ ಕಾಪಡೆ
c) ಭಾರತ್ದ ರಕ್ಷರ್ಾ ಪಡೆ
42. ಭಾರತ್ದ ಗೊೇಪ್ರ ಥೊೇಟ್ಾಕ್ುರ ಅವರು ಭಾರತ್ದ d) ಗಡಿ ರಸುಗಳ ಸಂಸಾ(BRO)
ಮೊದಲ 'ಬಾಹಾಯಕಾಶ ಪರರ್ಾಸ್ವ' ಎಂರ್ ಹಗೆಳ್ಳಕೆಗ 47. ಪರಯಾಣ ಮತ್ುು ಪರರ್ಾಸೊೇದಯಮ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ
ಪಾತ್ರರಾಗಿದಾುರ ಇವರು ಯಾವ ರಾಜ್ಯದವರು? ಸೊಚ್ಯಂಕ್ವನುು ಯಾರು ಬಿಡುಗಡೆ ಮ್ಾಡುತಾುರ?
a) ತೆಲಂಗಾಣ a) ವಿಶಿ ಆರ್ಥಥಕ್ ವೆೇದ್ಧಕೆ
b) ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ b) ವಿಶಿಸಂಸಾಯ ವಿಶಿ ಪರರ್ಾಸೊೇದಯಮ
c) ಆಂಧರ ಪರದೇಶ ಸಂಸಾ
d) ಒಡಿಶಾ c) ವಿಶಿ ಸಂಸಾ
43. ಇತುೇಚೆಗ ಭಾರತ್ದಲಿಲ ಏರ್ಥಸು ಹಲಿಕಾಪಟಗಥಳ d) ವಿಶಿ ರ್ಾಯಪಾರ ಸಂಸಾ
ಖರಿೇದ್ಧಗ ಹಣಕಾಸು ಒದಗಿಸಲು ತಳುವಳ್ಳಕೆ ಒಪಪಂದಕೊ 48. ರ್ಂಗಾಳಕೆೊಲಿಲಯಲಿಲ ಚ್ಂಡಮ್ಾರುತ್ವು
ಸಹಿ ಹಾಕ್ಸದ ಸಂಸಾಗಳು ಯಾವುವು? ಸೃಷ್ಟ್ಟಯಾಗುತುದುು ಇದಕೊ ಯಾವ ದೇಶ ರೇಮಲ್
a) ಏರ್ಥಸ್ ಹಲಿಕಾಪಟರ್ ಮತ್ುು SIDBI ಎಂರ್ ಹಸರನುು ನಿೇಡಿದ?
b) ಏರ್ಥಸ್ ಹಲಿಕಾಪಟರ್ ಮತ್ುು ವಿಶಿ ಬಾಯಂಕ್ಟ a) ಒಮ್ಾನ್
c) ಏರ್ಥಸ್ ಹಲಿಕಾಪಟರ್ ಮತ್ುು ನಬಾಡ್ಥ b) ಯ್ದಮನ್
d) ಏರ್ಥಸ್ ಹಲಿಕಾಪಟರ್ ಮತ್ುು IDBI c) ಸ ದ್ಧ ಅರೇಬಿಯಾ
44. ಸರಿಸಾೂ ಹುಲಿ ಸಂರಕ್ಷಿತ್ ಪರದೇಶ ಎಲಿಲದ? d) ಬಾಂಗಾಲದೇಶ
a) ಮಧಯ ಪರದೇಶ
 49. ಇತುೇಚಿಗ ಯಾವ ರ್ಾಹಿನಿಯು ಎ.ಐ ಕ್ಸರಶ್ ಹಾಗೊ b) ಕ್ುಡಿಯುವ ನಿೇರು ಮತ್ುು
ಎ.ಐ ಭೊಮ ಹಸರಿನ ಇರ್ಾರು ಎ.ಐ ಸುದ್ಧು ನೆೈಮಥಲಯ ಸಚಿರ್ಾಲಯ
ನಿರೊಪಕ್ರ ಪರಿಚ್ಯಕೊ ಮುಂದಾಗಿದ? c) ಪರಿಸರ, ಅರಣಯ ಮತ್ುು ಹರ್ಾಮ್ಾನ
a) ಡಿಡಿ ನಾಯಷ್ಟ್ನಲ್ ರ್ದಲಾವಣೆ ಸಚಿರ್ಾಲಯ
b) ಡಿಡಿ ಕ್ಸಸಾನ್ d) ವಸತ ಮತ್ುು ನಗರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಚಿರ್ಾಲಯ
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

c) ಡಿಡಿ ಭಾರತ 53. ಕ್ನುಡದ ಯಾವ ಕ್ಸರುಚಿತ್ರ ಪರತಷ್ಟ್ಿತ್ ಕಾನ್

d) ಸಂಸದ್ ಟಿವಿ ಚ್ಲನಚಿತೆೊರೇತ್್ವದಲಿಲ ಅತ್ುಯತ್ುಮ ಕ್ಸರುಚಿತ್ರ (ಲಾ
50. R21/Matrix-M ರ್ಗೆ ಕೆಳಗಿನ ಹೇಳ್ಳಕೆಗಳನುು ಸ್ವನೆಫ್} ವಿಭಾಗದಲಿಲ ಪರಶಸ್ವು ಗದ್ಧುದ?
ಗಮನಿಸ್ವ ಸರಿಯಾದ ಉತ್ುರವನುು ಆಯ್ದೂ ಮ್ಾಡಿ a) ಸೊಯಥಕಾಂತ ಹೊಗ ಮೊದಲು
1 WHO ನಿಂದ ಶಿಫಾರಸು ಮ್ಾಡಲಾದ ಎರಡನೆೇ ಗೊತಾುಗಿದುು
ಮಲೆೇರಿಯಾ ಲಸ್ವಕೆಯಾಗಿದ b) ಸೂಂದ
2 ಈ ಲಸ್ವಕೆಯನುು ಆಕ್್್ಡ್ಥ ವಿಶಿವಿದಾಯನಿಲಯವು c) ಪಾರರಂಭ
ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸ್ವದ ಮತ್ುು ಸ್ವೇರಮ್ ಇನಿ್ಟಟೊಯಟ್ d) ದ್ಧ ಎಲಿಫಂಟ್ ವಿಸಪರ್್ಥ
ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ (SII) ನಿಂದ ತ್ಯಾರಿಸಲಪಟಿಟದ 54. ನಿಶಿ(Nyisi)ರ್ುಡಕ್ಟುಟ ಹಚಾಚಗಿ ಎಲಿಲ
a) 1 ಮ್ಾತ್ರ ಸರಿ ಕ್ಂಡುರ್ರುತ್ುದ?
b) 2 ಮ್ಾತ್ರ ಸರಿ a) ನಾಗಾಲಾಯಂಡ್
c) ಮೇಲಿನ ಎರಡೊ ಹೇಳ್ಳಕೆಗಳು ಸರಿ b) ಅರುರ್ಾಚ್ಲ ಪರದೇಶ
d) ಮೇಲಿನ ಎರಡೊ ಹೇಳ್ಳಕೆಗಳು ತ್ಪುಪ c) ಮಣಿಪುರ
d) ಒಡಿಶಾ
51. ತ್ಡೆೊೇಬಾ ಅಂಧಾರಿ ಹುಲಿ ಸಂರಕ್ಷಿತ್ ಪರದೇಶ 55. ಇತುೇಚಿಗ ಪತೆು ಹಚಿಚದ ಹೊಸ ಪರಭೇದ
ಎಲಿಲದ? ಓಡೆೊೇಕಾಲಡಿಯಮ್ ಸಹಾಯದ್ಧರಕ್ಂ ಏನು?
a) ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ a) ಶಿಲಿಂದರ
b) ರಾಜ್ಸಾುನ b) ಆಲೆೆ
c) ಗುಜ್ರಾತ್ c) ಸಸಯ
d) ಮಧಯ ಪರದೇಶ d) ಚಿಟೆಟ
52. ಶಾಲೆೊೇ ಅಕ್ಸಿಫರ್ ಮ್ಾಯನೆೇಜಮಂಟ್ (SAM) 56. ಪಪುರ್ಾ ನೊಯಗಿನಿಯಾ 1975 ರಲಿಲ ಯಾವ
ಮ್ಾದರಿ ಅನುಷ್ಾಟನಗೊಳ್ಳಸುವ ಸಚಿರ್ಾಲಯ ರಾಷ್ಟ್ರದ್ಧಂದ ಸಾಿತ್ಂತ್ರಯ ಪಡೆಯತ್ು?
ಯಾವುದು? a) ಯುಕೆ
a) ಜ್ಲ ಶಕ್ಸು ಸಚಿರ್ಾಲಯ b) ಆಸರೇಲಿಯಾ
c) ಜ್ಪಾನ
 d) ನೊಯಜಿಲಾಯಂಡ್ a) 1, 2
57. ಪಪುರ್ಾ ನೊಯಗಿನಿಯಾದ ರಾಜ್ಧಾನಿ ಯಾವುದು? b) 1, 3
a) ಪ್ರ ೇಟ್ಥ ಲೊಯಸ್ c) 1, 3
b) ಪ್ರ ೇಟ್ಥ ಮೊರಸ್ವಾ d) 1, 2 ಮತ್ುು 3
c) ರಿಗಾ 61. ಭಾರತ್ದ ಮೊದಲ ಮತ್ುು ಏಕೆೈಕ್ ಖ್ಾಸಗಿ
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

d) ಸುರ್ಾ ಉಡಾವರ್ಾ ಕೆೇಂದರವನುು ಕೆಳಗಿನ ಯಾವ ಸಂಸಾ

58. PREFIRE ಕ್ೊಯಬಾ್ಯಟ್ ಉಪಗರಹವನುು ಸಾಾಪ್ರಸ್ವದ?
ಉಡಾವಣೆ ಮ್ಾಡಿದ ಸಂಸಾ ಯಾವುದು? a) ಸೂೈ ರೊಟ್
a) ಇಸೊರೇ b) ಧುರವ ಸಪೇಸ್
b) ಇಎಸಓ c) ಅಗಿುಕ್ುಲ ಕಾಸೊಮೇಸ್
c) ನಾಸಾ d) ಮೇಲಿನ ಯಾವುದು ಅಲಲ
d) ಜಾಕಾ್ 62. ವಿಶಿ ತ್ಂಬಾಕ್ು ರಹಿತ್ ದ್ಧನ 2024 ರ ರ್ಥೇಮ್
59. ಶಾ ಪುರಸಾೂರ ಕೆಳಗಿನ ಯಾವ ವಿಭಾಗದಲಿಲ ಏನು?
ನಿೇಡಲಾಗುತ್ುದ? a) ತ್ಂಬಾಕ್ು ಉದಯಮಗಳ ಹಸುಕ್ಷೆೇಪಗಳನುು
a) ಖಗೊೇಳಶಾಸರ ತ್ಡೆದು ಮಕ್ೂಳನುು ರಕ್ಷಿಸುವುದು
b) ಜಿೇವ ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ುು ವೆೈದಯಕ್ಸೇಯ b) ತ್ಂಬಾಕ್ು: ನಮಮ ಪರಿಸರಕೊ ರ್ದರಿಕೆ
c) ಗಣಿತ್ ವಿಜ್ಞಾನದ ಪರಶಸ್ವು c) ಆಹಾರವನುು ರ್ಳೆಯರಿ, ತ್ಂಬಾಕ್ು ಅಲಲ
d) ಮೇಲಿನ ಎಲಲ d) ತ್ಂಬಾಕ್ು ತ್ಯಜಿಸಲು ರ್ದಿರಾಗಿರಿ
60. ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೇಯ ಸ ರ ಒಕ್ೊೂಟ ರ್ಗೆ ಕೆಳಗಿನ 63. ರುದರ ಎಂ-II ಕ್ಷಿಪಣಿಗ ರ್ಗೆ ಕೆಳಗಿನ ಹೇಳ್ಳಕೆಗಳನುು
ಹೇಳ್ಳಕೆಗಳನುು ಗಮನಿಸ್ವ ಸರಿಯಾದ ಉತ್ುರವನುು ನಿೇಡಿ ಗಮನಿಸ್ವ ಸರಿಯಾದ ಉತ್ುರವನುು ಆಯ್ದೂ ಮ್ಾಡಿ
1 ಇದನುು 2015 ರಲಿಲ ಪಾಯರಿಸುಲಿಲ ನಡೆದ 1 ಮೊದಲ ಸಾಳ್ಳೇಯರ್ಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸ್ವದ ವಿಕ್ಸರಣ
ವಿಶಿಸಂಸಾಯ ಹರ್ಾಮ್ಾನ ರ್ದಲಾವಣೆ ವಿರೊೇಧಿ ಕ್ಷಿಪಣಿ
ಸಮಮೇಳನದಲಿಲ 21 ನೆೇ COP21 ಸಮಯದಲಿಲ 2 ಇದನುು ಡಿಆಡಿಥಒ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸ್ವದ
ಪಾರರಂಭಿಸಲಾಯತ್ು 3 ಗಾಳ್ಳಯಂದ ಮೇಲೆಮೈಗ ಚಿಮುಮವ ಕ್ಷಿಪಣಿಯಾಗಿದ
2 ಭಾರತ್ ಮತ್ುು ಫಾರನ್್ ದೇಶಗಳ್ಳಂದ ಜ್ಂಟಿಯಾಗಿ a) 1, 2
ಪಾರರಂಭಿಸಲಾಯತ್ು. b) 1, 3
3 ಇದರ ಪರಧಾನ ಕ್ಛೇರಿ: ಇದು ಗುರುಗಾರಮ್ c) 2, 3
(ಹರಿಯಾಣ) ನಲಿಲದ d) ಮೇಲಿನ ಎಲಲ
 ANSWERS
1. a 22. b 43. a
2. d 23. a 44. c
3. d 24. b 45. a
4. d 25. b 46. d
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |

5. b 26. c 47. a
6. b 27. a 48. a
7. b 28. d 49. b
8. d 29. c 50. c
9. a 30. b 51. a
10. a 31. a 52. d
11. c 32. a 53. a
12. a 33. d 54. b
13. a 34. d 55. b
14. a 35. b 56. b
15. a 36. a 57. b
16. d 37. d 58. c
17. c 38. b 59. d
18. d 39. c 60. d
19. a 40. a 61. c
20. d 41. b 62. a
21. b 42. c 63. d
 118
|Vijayanagar | Hebbal
© www.NammaKPSC.com
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |