ೂೕಲ ಗುಮ ಟ

ಾಪ ರದ ಸು ಾನ ಹಮ ಆ ಾ
ಅವರ ಸ ಾ

ೂೕ ಗುಮ ಟ ಆ ಾ (ಆ :
೧೬೨೭-೧೬೫೭)ನ ೂೕ ಾ ಕಟ ಾದ
ಾ ರಕ. ಇದನು ೧೬೫೯ರ ಪ ದ
ಾಸು ಗ ಾದ ಾಕು ಮತು
ದಬೂ ರವರು ಾ . ಇದರ ಉದ ಮತು
ಅಗಲ ೫೦ ೕ, ೂರಗ ಎತರ ೧೯೮ ಅ
ಮತು ಒಳಗ ಎತರ ೧೭೫ ಅ ಇದು ೕ ನ
ೂೕ ಾ ಾರದ ಗುಂಬ ೩೯ ೕ (೧೨೪ ಅ )
ಾಸ ೂಂ .ಅದರಂ ೮ ಅಂತಸುಗ . ಇದು
 ಶ ದ ಎರಡ ಅ ೂಡ ಾನವ ತ
ಗುಂಬ (ಇಟ ಯ ೂೕ ನಗರದ
ಾಚ - ಶದ ಅ ೂಡ
ಾನವ ತ ಗುಂಬ ). ಇದರ ೕಷ
ಆಕಷ ಂದ ಇದ ೂಳ ನ ಪ ಾನ
ೂಠ ಯ ಪ ಶಬವ ಏಳ ಾ
ಪ ಧ ತ ಾಗುತ ! ಾ ಇ ರುವ
" ಸುಗುಟು ವ ಾ "ಯ ಅ ಸಣ ಶಬವ ೩೭
ದೂರದ ಸಷ ಾ ೕ ಬರುತ . ಇದರ
ಹ ರ ಾಪ ರ ಆ ಾ ಗ ಸಂಭ ದ
ವಸು ಸಂ ಾ ಾಲಯವ ಇ .

ೂೕ ಗುಂಬ
 ೂೕ ಗುಮ ಟ ಾಪ ರದ ತ ಾ ರುವ
ಹಮ ಆ ಾ (೧೬೨೭ - ೧೬೫೭)
ಅವರ ಸ ಾ . ಾಪ ರವಲ ೕದರ,
ೂ ೂ ಂಡ, ಗುಲ ಾ ಗಳ ೂ ಳ ೂಳ ವ ' ೂೕ
ಗುಂಬ ' ಾಪ ರದ ಅತ ಂತ ಆಕಷ ಕ ಾದ
ಾ ರಕ. ಇದನು ಮುಹಮ ಆ ಾ,(1627-
56) ತನ ಸ ಾ ಾಗೂ ಾ ರಕ ಾ
ದನು. ಅದರ ಕಟು ಯ ೂ
ೂತವನು, ಾಬು ನಪ ದ ಾಸು ಲ ಾದ
ಾಕು . ೂೕ ಗುಂಬ ನ ತಳಹ ಯು 205
ಅ ಗಳ ಚ ೌಕ. ಅದರ ಸುತಲೂ ಇರುವ
ೂೕ ಗಳ 198 ಅ ಎತರ ಾ . ಈ ೂೕ ಗಳ
 ೕ ಗುಂಬಜವ ಕ ಾಣುವ ಾವ ೕ
ಆಸ ಯೂ ಇಲ ಂ . ೂೕ ಗ ಂದ
ಸುತುವ ಯಲ ಟ

1. ಗುಂಬಜದ ಳ ರುವ ಾಲ ಾದ
ಾ ನ( ಾ ) ೕಣ ವ 1833767
ಚದುರ ಗಳ . ೂೕ ಗುಂಬ ,
ಜಗ ನ ರುವ ಅತ ಂತ ೂಡ ಂಗ
ೕಂಬ ಸಕ ಗಳ ಒಂದು. ಇ ರುವ
ೂೕ ಗಳ ಪ ಂದರ ಯೂ ಮೂರು
ಕ ಾನುಗಳನು ರ ಸ ಾ .
2. ೂೕ ಗುಂಬ ನ ಮಧ ದ ರುವ
ೂೕ ಾಕೃ ಯ ಖರವ ಾವ ೕ ಕಂಬ
ಅಥ ಾ ರಚ ಯನು ಆಧ ಂ ಲ.
ೂೕ ನಗರದ ರುವ ೖಂ ೕಟ
ಾ ಾದ ೂೕಮನು
 ೂರತುಪ ದ , ಇದು ಪ ಪಂಚದ ೕ
ಅತ ಂತ ೂಡದು.
3. ಈ ಗುಮ ಟ ಂ ರುವ ದು ಂ ಾಂ
ಎಂಬ ತತ ದ ೕ . ಪರಸ ರ ಾ ಆಗುವ
ಕ ಾನುಗಳ ವ ವ ೕಈ ೂೕ
ಆ ಾರ ಾ ರುತ . ಾರತದ
ೕ ಯೂ ಈ ಬ ಯ ರಚ ಲ.

ೂೕ ಗುಮ ಟದ ೖ ಷ
ಾ ೂೕ ಾದ ರುವ ಬೃಹ ಮ ೕ ಯ
ಾತ ಇಂತಹ ರಚ ಯನು ಬಳಸ ಾ . ಎತರದ
ಂದು ನ ೂ ಾಗುವ ಎಂಟು
ಕ ಾನುಗಳ , ಯತ ಾದ ಾಗಗಳ
ಒಂದ ೂ ಂದು ಅ ಸುತ . ಈ ಗುಂಬ
ನ ರುವ ಪ ಧ ಗುಣವ ಅದರ ೕಷ
ಲ ಣಗಳ ಒಂದು. ಇ ಆ ದ ಾತು ಅಥ ಾ
 ಾ ದ ಶಬವ ಹ ೂ ಂದು ಾ ಪ ಧ ಸುತ .
ಅದನು ಮೂವ ೕಳ ೂೕ ೕಟರುಗಳ
ದೂರ ಂದ ೕಳಬಹುದು. ಾ ಂದ 33.22
ೕಟರುಗಳ ಎತರದ ಸು ಾರು ಮೂರೂ ಾಲು
ಅ ಅಗಲದ ಾ ಲ . ಇದು ಗುಂಬ ನ ಒಳ
ಪ ಯ ಸುತಲೂ ವೃ ಾ ಾರ ಾ
ಹರ ೂಂ . ಇದನು ‘ ಸುಗುಟು ವ
ಾ ಲ ’( ಷ ಂ ಾ ಲ ) ಎಂದು ಕ ಯು ಾ .
ಏ ಂದ , ಇ ಅತ ಂತ ಲುದ ಯ ಆ ದ
ಾತನು ಕೂಡ ಾ ಲ ಯ ಒಂದು ತು ಂದ
ಇ ೂ ಂದು ತು ಯವ ಗೂ ೕಳಬಹುದು. ಒಂ ೕ
ಒಂದು ಾ ಗ ಾ ಚ ಾ ತ ದ , ಅದು
ಹತು ಸಲ ಪ ಧ ಸುತ . ಗುಂಬ ನ ೂೕ ಗಳ
ೂರ ಾಗದ ೕ ಾ ಾಳಗಳ , ಆ ಗಳ ,
ಕಮಲದಳಗಳ , ಮತು ಕಂಠ ಾರಗಳ
ಸುಂದರ ಾದ ತ ಾಗೂ ಲ ಗಳನು
 ೂೕಡಬಹುದು. ಾ ನ ಮಧ ದ ರುವ
ೕ ಯ ೕ , ಮುಹಮ ಆ ಾ ಮತು
ಅವನ ಬಂಧುಗಳ ಕೃತಕ ಾದ ಸ ಾ ಗ .
ಜ ಾದ ಸ ಾ ಗಳ ಲ ಾ ಯ
ಸುರ ತ ಾ .

ಾ ಾಂಕಣ