Wspólna Polityka Rolna (WPR) to zestaw przepisów przyjętych przez Unię
Europejską dla zapewnienia jednolitej polityki dotyczącej sektora rolnego obejmujące:
rolnictwo, leśnictwo i ogrodnictwo. Jest to najstarsza z polityk społeczno-ekonomicznych Zreformowana polityka wprowadza szereg ulepszeń dzięki którym rolnictwa odgrywają coraz większą rolę. Podstawowymi filarami WPR są dopłaty bezpośrednie oraz rozwój obszarów wiejskich. Polskie gospodarstwa charakteryzują się zróżnicowaniem produkcji i potencjałem ekonomicznym - duży udział gospodarstw o małej wielkości ekonomicznej. Występują istotne dysproporcje w polskim rolnictwie. Natomiast wprowadzenie wspólnej polityki rolnej ma na celu zrównoważyć rozwój polskich gospodarstw, sektora przetwórstwa oraz poprawę warunków życia i pracy w małych miejscowościach wiejskich.
Nowa WPR będzie wspierać zrównoważone metody gospodarowania — przyjazne
klimatowi i środowisku, chroniące wodę, glebę i powietrze, oraz dbające o zachowanie bioróżnorodności. Sprzyjać będzie produkcji i wykorzystaniu zrównoważonej energii. Wzmacniana będzie różnorodność gospodarcza, w tym biogospodarka. Poprawa dynamiki rozwojowej zwiększy aktywności zawodową i społeczną mieszkańców terenów wiejskich i osób wykluczonych. W trakcie realizacji planu uwzględniana jest horyzontalna zasada równości szans i niedyskryminacji, w tym dostępności dla osób z niepełnosprawnościami oraz równości szans kobiet i mężczyzn. Upowszechniane i wdrażane będą rozwiązania naukowe i innowacyjne, w tym cyfrowe, usuwające bariery rozwojowe wsi i rolnictwa. Wspieranie inteligentnego, konkurencyjnego, odpornego i zróżnicowanego sektora rolnictwa zapewniającego długoterminowe bezpieczeństwo żywnościowe. Zaprojektowano szereg instrumentów wspierających dochodowość i odporność, szczególnie mniejszych gospodarstw. Poza płatnościami bezpośrednimi realizowane będzie wsparcie inwestycyjne oraz wsparcie w zakresie instrumentów zarządzania ryzykiem i zapobiegania ASF. Planuje się dalszą poprawę struktury agrarnej. Komplementarnie wsparcie w zakresie organizacji łańcuchów dostaw, cyfryzacji i innowacji w rolnictwie może być realizowane w ramach innych programów krajowych i UE. Umacnianie struktury społeczno-ekonomicznej obszarów wiejskich. W Planie będą realizowane interwencje zachęcające młode osoby do podejmowania działalności rolniczej oraz wspierające tworzenie i rozwój działalności gospodarczej na obszarach wiejskich. Prowadzone będą również kampanie informacyjne zachęcające do udziału we wsparciu.
Co do sposobu realizacji Polska otrzymała 15 rekomendacji dotyczących sposobu
rozwiązywania zidentyfikowanych problemów w ramach trzech głównych celów WPR oraz w celu przekrojowym. Zaproponowane w Planie instrumenty wsparcia odpowiadają oczekiwaniom Komisji. Wszystkie rekomendacje KE są adresowane poprzez Plan, narzędzia legislacyjne a także poprzez inne krajowe i UE programy m.in. Krajowy Plan Odbudowy i politykę spójności.
W konsekwencji od 1 stycznia 2021 r. beneficjentom WPR udostępniono 378 532,3
mln EUR, co stanowi 31% całkowitego budżetu UE. Na działania na rzecz rozwoju obszarów wiejskich w ramach WPR przeznaczone zostaną dodatkowe zasoby z programu „Next Generation EU” w celu finansowania ożywienia gospodarczego i społecznego w następstwie kryzysu związanego z COVID-19 (8 070,5 mln EUR). Całkowita kwota zobowiązań w ramach WPR na lata 2021-2027 wynosi zatem 386 602,8 mln EUR.