‫ﻣـﻴـﺮاﻳـﻲ ﺳــﺎزه اي‬

‫ﺑﺎ ﻛﺎرﺑﺮد در اﺻﻼح ﭘﺎﺳﺦ ﻟﺮزه اي‬

STRUCTURAL DAMPING
Applications in
Seismic Response Modification

Zach Liang
George C. Lee
Gary F. Dargush
Jianwei Song

:‫ﻣﺘﺮﺟﻤﺎن‬
‫ﻣﻬﻨﺪس ﻋﻠﻴﺮﺿﺎ ﺻﺎﻟﺤﻴﻦ‬
‫ﻣﻬﻨﺪس ﻋﻠﻲ ﺣﻴﺪري‬
 ‫ﻧﺸﺮ داﻧﺸﮕﺎﻫﻲ ﻓﺮﻫﻤﻨﺪ‬
‫ﻧﺎم ﻛﺘﺎب ‪ :‬ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺳﺎزه اي ﺑﺎ ﻛﺎرﺑﺮد در اﺻﻼح ﭘﺎﺳﺦ ﻟﺮزه اي‬
‫‪Zach Liang/ Gary F. Dargush / Jianwei Song‬‬
‫‪George C. Lee /‬‬
‫ﻣﺘﺮﺟﻤﺎن ‪ :‬ﻋﻠﻴﺮﺿﺎ ﺻﺎﻟﺤﻴﻦ و ﻋﻠﻲ ﺣﻴﺪري‬
‫ﺳﺎل و ﻧﻮﺑﺖ ﭼﺎپ‪ :‬اول ‪1401‬‬
‫ﺷﻤﺎرﮔﺎن ‪100 :‬‬
‫ﺑﻬﺎ ‪ 4000000 :‬رﻳﺎل‬
‫ﺷﺎﺑﻚ ‪978-622-7315-55-4 :‬‬
‫ﺣﻖ ﭼﺎپ ﺑﺮاي ﻧﺸﺮ داﻧﺸﮕﺎﻫﻲ ﻓﺮﻫﻤﻨﺪ ﻣﺤﻔﻮظ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ‪.‬‬
‫ﺑﺮاي ﺧﺮﻳﺪ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﻪ ﺳﺎﻳﺖ ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻓﺮﻣﺎﻳﻴﺪ‬
‫‪www.farbook.ir‬‬
‫‪Gmail: farbook.pub@gmail.com‬‬
‫ﺗﻬﺮان‪ ،‬ﺧﻴﺎﺑﺎن اﻧﻘﻼب ‪،‬روﺑﺮوي در اﺻﻠﻲ داﻧﺸﮕﺎه ﺗﻬﺮان ‪ ،‬ﭘﺎﺳﺎژ ﻓﺮوزﻧﺪه‪ ،‬ﻃﺒﻘﻪ اول‪ ،‬واﺣﺪ ‪419‬‬
‫ﺗﻠﻔﻦ ‪66410688-66968614 :‬‬

‫ﻋﻨﻮان و ﻧﺎم ﭘﺪﻳﺪ آور‪ :‬ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺳﺎزه اي ﺑﺎ ﻛﺎرﺑﺮد در اﺻﻼح ﭘﺎﺳﺦ ﻟﺮزه اي] زاك ﻟﻴﺎﻧﮓ ‪ ...‬و دﻳﮕﺮان[‬
‫ﻣﺘﺮﺟﻤﺎن ﻋﻠﻴﺮﺿﺎﺻﺎﻟﺤﻴﻦ و ﻋﻠﻲ ﺣﻴﺪري‪.‬‬
‫ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻧﺸﺮ ‪ :‬ﺗﻬﺮان ‪ ،‬ﻧﺸﺮ داﻧﺸﮕﺎﻫﻲ ﻓﺮﻫﻤﻨﺪ ‪1401 ،‬‬
‫ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻇﺎﻫﺮي ‪ 655 :‬ص ‪ ،‬ﻣﺼﻮر ‪ ،‬ﺟﺪول ‪ ،‬ﻧﻤﻮدار‬
‫ﺷﺎﺑﻚ ‪978-622-7315-55-4 :‬‬
‫وﺿﻌﻴﺖ ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻧﻮﻳﺴﻲ ‪ :‬ﻓﻴﭙﺎ‬
‫ﻳﺎدداﺷﺖ ‪ :‬ﻋﻨﻮان اﺻﻠﻲ ‪Structural damping : application in seismic response modification , c2012 :‬‬
‫ﻳﺎدداﺷﺖ ‪ :‬واژه ﻧﺎﻣﻪ‬
‫ﻳﺎدداﺷﺖ ‪ :‬ﻛﺘﺎﺑﻨﺎﻣﻪ‬
‫ﻣﻮﺿﻮع ‪ :‬ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺿﺪ زﻟﺰﻟﻪ ‪ Earthquake resistant design‬ﻣﻴﺮاﻳﻲ ) ﻣﻜﺎﻧﻴﻚ ( )‪Damping (Mechanics‬‬
‫ﺷﻨﺎﺳﻪ اﻓﺰوده‪ :‬ﻟﻴﺎﻧﮓ ‪ ،‬زاك‬
‫ﺷﻨﺎﺳﻪ اﻓﺰوده‪Liang , Zach :‬‬
‫ﺷﻨﺎﺳﻪ اﻓﺰوده ‪ :‬ﺻﺎﻟﺤﻴﻦ ‪ ،‬ﻋﻠﻴﺮﺿﺎ ‪ ، 1365‬ﻣﺘﺮﺟﻢ و ﺣﻴﺪري ‪ ،‬ﻋﻠﻲ ‪ ، 1365‬ﻣﺘﺮﺟﻢ‬
‫رده ﺑﻨﺪي ﻛﻨﮕﺮه‪TA658/44 :‬‬
‫رده ﺑﻨﺪي دﻳﻮﻳﻲ ‪624/1762 :‬‬
‫ﺷﻤﺎره ﻛﺘﺎﺑﺸﻨﺎﺳﻲ ﻣﻠﻲ ‪9096619 :‬‬
‫اﻃﻼﻋﺎت رﻛﻮرد ﻛﺘﺎﺑﺸﻨﺎﺳﻲ ‪ :‬ﻓﻴﭙﺎ‬
 ‫ﺗﻘﺪﻳﻢ ﻧﺎﻣﻪ ﻣﻬﻨﺪس ﻋﻠﻴﺮﺿﺎ ﺻﺎﻟﺤﻴﻦ‬

‫ﻣﻦ ﻟﻢ ﻳﺸﻜﺮ اﻟﻤﺨﻠﻮق ﻟﻢ ﻳﺸﻜﺮ اﻟﺨﺎﻟﻖ‬

‫ﺗﻘﺪﻳﻢ ﺑﻪ دو ﺗﻦ از اﺳﺎﺗﻴﺪ زﺣﻤﺘﻜﺶ و ﻧﺎزﻧﻴﻨﻢ‪:‬‬

‫زﻳﻨﻲ‪ ،‬ﻣﺪرس ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪ ﺑﺮق و اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻚ ﺧﻮدرو‬ ‫ﺳﻤﺖ راﺳﺖ‪ :‬ﺟﻨﺎب ﻣﻬﻨﺪس اﻣﻴﺮ‬

‫ﺳﻤﺖ ﭼﭗ‪ :‬ﺟﻨﺎب ﻣﻬﻨﺪس ﻋﺎﺑﺪﻳﻨﻲ‪ ،‬ﻣﺪرس ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪ ﻣﻜﺎﻧﻴﻚ ﺧﻮدرو‪ ،‬ﮔﺮوه ﻛﺎراژ‬
 ‫ﺗﻘﺪﻳﻢ ﻧﺎﻣﻪ ﻣﻬﻨﺪس ﻋﻠﻲ ﺣﻴﺪري‬

‫ﺗﻘﺪﻳﻢﺑﻪﭘﺪر‪،‬ﻣﺎدروﻫﻤﺴﺮﮔﺮاﻣﻲام‬
 ‫ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﻄﺎﻟﺐ‬
‫ﻣﻘﺪﻣﻪ ﻣﺘﺮﺟﻤﺎن‬
‫ﻣﻘﺪﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎن‬
‫ﺑﺨﺶ اول‪ :‬ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ارﺗﻌﺎﺷﻲ‬
‫ﻓﺼﻞ اول‪ :‬ارﺗﻌﺎش آزاد و ﻫﺎرﺗﻜﻴﻦ )ﻫﻤﺴﺎز( ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي داراي ﺗﻚ درﺟﻪ آزادي ‪1 ..............‬‬
‫‪ 1,1‬ﻣﺪل ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ارﺗﻌﺎش ﺧﻄﻲ ‪1............................... ................................ SDOF‬‬
‫‪ 1,1,1‬ﻣﻌﺎدﻟﻪ ﺣﺮﻛﺖ و ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي اﺳﺎﺳﻲ دﻳﻨﺎﻣﻴﻜﻲ ‪1........................ ................................‬‬
‫‪ 1,1,1,1‬ﺗﻌﺎدل ﻧﻴﺮوﻫﺎي ارﺗﻌﺎﺷﻲ ‪1.............. ................................ ................................‬‬
‫‪1,1,1,2‬ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي اﺳﺎﺳﻲ ﻣﺪل ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ ‪3...... ................................ ................................‬‬
‫‪ 1,1,1,3‬ﻣﻌﺎدﻟﻪ ﻣﺸﺨﺼﻪ و ﻣﺪل ﻣﻮدي ‪6........ ................................ ................................‬‬
‫‪ 1,1,2‬ﺟﻮاب ﻫﻤﮕﻦ‪ ،‬ارﺗﻌﺎش زوال آزاد و ﻣﺪل ﭘﺎﺳﺦ ‪10 ....................... ................................‬‬
‫‪ 1,1,3‬ارﺗﻌﺎش اﺟﺒﺎري ﺑﺎ ﺗﻬﻴﻴﺞ ﻫﺎرﺗﻜﻴﻦ ‪17 .... ................................ ................................‬‬
‫‪ 1,1,3,1‬ﭘﺎﺳﺦ وﺿﻌﻴﺖ ﺛﺎﺑﺖ‪17 .....................................................................................................................................‬‬
‫‪ 1,1,3,2‬روش ﭘﺎﺳﺦ ﻣﺨﺘﻠﻂ ﺑﺮاي ﺗﻐﻴﻴﺮﻣﻜﺎن وﺿﻌﻴﺖ ﺛﺎﺑﺖ‪18 .............................................................................‬‬
‫‪ 1,1,3,4‬ﭘﺎﺳﺦ ﻫﺎ ﺑﺎ ﺷﺮاﻳﻂ اوﻟﻴﻪ ﻏﻴﺮﺻﻔﺮ ‪25 .............................................................................................................‬‬
‫‪ 1,1,4‬ﺗﻬﻴﻴﺞ زﻣﻴﻦ‪26 ......................................................................................................................................................‬‬
‫‪ 1,1,4,1‬ﺷﺮاﻳﻂ ﺣﺎﻛﻢ‪26 ................................................................................................................................................‬‬
‫‪ 1,1,4,2‬ﭘﺎﺳﺦ ﺗﻬﻴﻴﺞ ﻫﺎي ﻫﺎرﺗﻜﻴﻦ زﻣﻴﻦ‪29 ............................................................................................................‬‬
‫‪ 1,2‬ﺗﺸﺪﻳﺪ دﻳﻨﺎﻣﻴﻜﻲ‪32 .................................................................................................................................................‬‬
‫‪ 1,2,1‬ﺿﺮﻳﺐ ﺗﺸﺪﻳﺪ دﻳﻨﺎﻣﻴﻜﻲ‪ ،‬ﺗﻬﻴﻴﺞ ﻋﻤﻮﻣﻲ‪32 ...................................................................................................‬‬
‫‪ 1,2,1,1‬ﺿﺮﻳﺐ ﺗﺸﺪﻳﺪ دﻳﻨﺎﻣﻴﻜﻲ ﺗﻐﻴﻴﺮﻣﻜﺎن ‪32 ......................................................................................................‬‬
‫‪ 1,2,1,2‬ﺿﺮﻳﺐ ﺗﺸﺪﻳﺪ دﻳﻨﺎﻣﻴﻜﻲ ﺷﺘﺎب‪35 ...............................................................................................................‬‬
‫‪ 1,2,1,3‬ﻣﻘﺎدﻳﺮ اوج ﺿﺮاﻳﺐ ﺗﺸﺪﻳﺪ دﻳﻨﺎﻣﻴﻜﻲ ‪36 .....................................................................................................‬‬
‫‪ 1,2,1,4‬ﺿﺮاﻳﺐ ﺗﺸﺪﻳﺪ دﻳﻨﺎﻣﻴﻜﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻳﻜﺘﺎﻳﻲ ﻣﻲ رﺳﻨﺪ ‪39 .............................................................................‬‬
‫‪ 1,2,1,5‬ﻧﻘﺎط ﻧﻴﻢ ﺗﻮاﻧﻲ و ﻧﺎﺣﻴﻪ ﺗﺸﺪﻳﺪ‪40 ................................................................................................................‬‬
‫‪ 1,2,1,6‬ﻛﺎﻫﺶ ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻴﺮاﻳﻲ‪42 ......................................................................................................‬‬
‫‪ 1,2,2‬ﺿﺮﻳﺐ ﺗﺸﺪﻳﺪ دﻳﻨﺎﻣﻴﻜﻲ‪ ،‬ﺗﻬﻴﻴﺞ زﻣﻴﻦ‪45 ......................................................................................................‬‬
‫‪ 1,2,2,1‬ﺿﺮﻳﺐ ﺗﺸﺪﻳﺪ دﻳﻨﺎﻣﻴﻜﻲ ﺗﻐﻴﻴﺮﻣﻜﺎن ﻧﺴﺒﻲ ‪45 ..........................................................................................‬‬
‫‪ 1,2,2,2‬ﺿﺮﻳﺐ ﺗﺸﺪﻳﺪ دﻳﻨﺎﻣﻴﻜﻲ ﺷﺘﺎب ﻣﻄﻠﻖ‪53 ...................................................................................................‬‬
‫‪ 1,3‬اﺗﻼف اﻧﺮژي و ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻣﻮﺛﺮ ‪55 ...............................................................................................................................‬‬
‫‪ 1,3,1‬اﻧﺮژي ﺗﻠﻒ ﺷﺪه ﺑﺎزاي ﻫﺮ ﺳﻴﻜﻞ‪56 .................................................................................................................‬‬
‫‪ 1,3,1,1‬ﻣﻴﺮاﻳﻲ وﻳﺴﻜﻮز ﺧﻄﻲ‪56 ................................................................................................................................‬‬
‫‪ 1,3,1,2‬اﻧﺮژي اﺗﻼف ﺷﺪه ﺑﻮاﺳﻄﻪ ﻧﻴﺮوي ﻣﻴﺮاﻳﻲ‪56 ...............................................................................................‬‬
‫‪ 1,3,1,3‬ﺿﺮﻳﺐ ﻣﻴﺮاﻳﻲ و ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻴﺮاﻳﻲ وﻳﺴﻜﻮز ﺧﻄﻲ ‪57 ....................................................................................‬‬
‫‪ 1,3,1,4‬ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺧﻄﻲ ‪59 ..............................................................................................................................................‬‬
‫‪ 1,3,2‬ﻣﻴﺮاﻳﻲ و ﻧﻴﺮوي ﻟﺮزه اي‪60 ................................................................................................................................‬‬
‫‪ 1,3,2,1‬ﻣﻌﺎدﻟﻪ ﭘﺎراﻣﺘﺮي‪60 ...........................................................................................................................................‬‬
‫‪ 1,3,3‬ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻣﻮﺛﺮ‪64 ......................................................................................................................................................‬‬
‫‪ 1,3,3,1‬ﺿﺮﻳﺐ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻣﻮﺛﺮ ‪65 ...................................................................................................................................‬‬
‫‪ 1,3,3,2‬ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻣﻮﺛﺮ ‪66......................................................................................................................................‬‬
‫‪ 1,3,3,3‬ارﺗﻌﺎش اﺟﺒﺎري ﻋﻤﻮﻣﻲ‪ ،‬اﺗﻼف اﻧﺮژي ‪67 ....................................................................................................‬‬
‫‪ 1,3,3,4‬ﺷﻜﻞ ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻴﺮاﻳﻲ‪69 ..................................................................................................................‬‬
‫‪ 1,4‬ﺧﻼﺻﻪ‪70 ....................................................................................................................................................................‬‬
‫ﻣﺮاﺟﻊ و ﻣ‪Ĥ‬ﺧﺬ ‪71 ..............................................................................................................................................................‬‬
‫ﻓﺼﻞ دوم‪ :‬ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﺑﺎ ﭼﻨﺪ درﺟﻪ آزادي ﺑﺎ ﺗﻬﻴﻴﺞ دﻟﺨﻮاه‪73 ................................................‬‬
‫‪ 2,1‬ﺗﻬﻴﻴﺞ ﻫﺎي ﭘﺮﻳﻮدﻳﻚ‪73 ..........................................................................................................................................‬‬
‫‪ 2,1,1‬ﺳﻴﮕﻨﺎل ﻫﺎي ﭘﺮﻳﻮدي‪74 .....................................................................................................................................‬‬
‫‪ 2,1,1,1‬ﺗﻮاﺑﻊ ﭘﺮﻳﻮدي‪74 ................................................................................................................................................‬‬
‫‪ 2,1,2‬ﺳﺮي ﻫﺎي ﻓﻮرﻳﻪ‪76 ..............................................................................................................................................‬‬
‫‪ 2,1,2,1‬ﺿﺮاﻳﺐ ﻓﻮرﻳﻪ‪76 ................................................................................................................................................‬‬
‫‪ 2,1,3‬ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻓﻮرﻳﻪ ﮔﺴﺴﺘﻪ‪80 ......................................................................................................................................‬‬
‫‪ 2,1,3,1‬ﮔﺴﺴﺘﻪ ﻛﺮدن ﺳﻴﮕﻨﺎل ﻫﺎ ‪81 ........................................................................................................................‬‬
‫‪ 2,1,3,2‬ﺳﺮي ﻫﺎي ﻓﻮرﻳﻪ ﮔﺴﺴﺘﻪ‪82 ..........................................................................................................................‬‬
‫‪ 2,1,4‬ﻧﻴﺮوي ﻛﻠﻲ ﻣﻴﺮاﻳﻲ‪86 ..........................................................................................................................................‬‬
‫‪ 2,1,4,1‬ﺧﻄﻲ ﺳﺎزي ﺳﺮي ﻫﺎي ﻓﻮرﻳﻪ ‪88 .................................................................................................................‬‬
‫‪ 2,1,4,2‬ﻧﻴﺮوي ﺳﺎزه اي وﺿﻌﻴﺖ ﺛﺎﺑﺖ ‪88 ..................................................................................................................‬‬
‫‪ 2,1,4,3‬ﻣﻴﺮاﻳﻲ اﺻﻄﻜﺎك ﺧﺸﻚ‪90 ............................................................................................................................‬‬
‫‪ 2,1,4,4‬ﻣﻴﺮاﻳﻲ وﻳﺴﻜﻮز ﻏﻴﺮﺧﻄﻲ ﻛﻠﻲ ‪95 ................................................................................................................‬‬
‫‪ 2,1,5‬ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﺗﻬﻴﻴﺞ ﻫﺎي ﭘﺮﻳﻮدي‪100 .....................................................................................................................‬‬
‫‪ 2,1,5,1‬ﭘﺎﺳﺦ ﻛﻠﻲ ‪100 ..................................................................................................................................................‬‬
‫‪ 2,1,5,2‬ﭘﺎﺳﺦ ‪ n‬اﻣﻴﻦ ﺟﺮﻳﺎن ﻳﻜﻨﻮاﺧﺖ‪100 .............................................................................................................‬‬
‫‪ 2,1,5,3‬ﭘﺎﺳﺦ اﻧﺘﻘﺎﻟﻲ‪101 ..............................................................................................................................................‬‬
‫‪ 2,2‬ﺗﻬﻴﻴﺞ ﻫﺎي اﻧﺘﻘﺎﻟﻲ‪102 ...........................................................................................................................................‬‬
‫‪ 2,2,1‬ﺳﻴﮕﻨﺎل ﻫﺎي اﻧﺘﻘﺎﻟﻲ ‪102 ...................................................................................................................................‬‬
‫‪ 2,2,2‬ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻓﻮرﻳﻪ ‪102 ..................................................................................................................................................‬‬
‫‪ 2,2,2,1‬ﻣﺸﺨﺼﻪ ﻫﺎي ﻣﻬﻢ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻓﻮرﻳﻪ‪ :‬ﻳﻚ ﺧﻼﺻﻪ‪103 ...................................................................................‬‬
‫‪ .2,2,3‬ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻻﭘﻼس ‪ :‬ﻣﺸﺨﺼﺎت ﭘﺮاﻫﻤﻴﺖ ﺗﺪﺑﻴﻞ ﻻﭘﻼس‪ :‬ﻳﻚ ﺧﻼﺻﻪ ‪105 ..................................................‬‬
‫‪ 2,2,4‬ﭘﺎﺳﺦ ﺿﺮﺑﻪ اي ‪106 .............................................................................................................................................‬‬
‫‪ 2,2,5‬ﻧﻴﺮوي ﻛﻠﻲ و اﻧﺘﮕﺮال دوﻫﺎﻣﻞ‪108 ...................................................................................................................‬‬
‫‪ 2,2,5,1‬اﻧﺘﮕﺮال ﻛﺎﻧﻮﻟﻮﺷﻦ )ﻫﻤﺘﺎﺑﻲ(‪108 ..................................................................................................................‬‬
‫‪ 2,2,6‬ﺗﺎﺑﻊ اﻧﺘﻘﺎل ﭘﺎﺳﺦ ﺗﻜﺎﻧﻪ واﺣﺪ‪111 ......................................................................................................................‬‬
‫‪ 2,2,7‬اﺗﺒﺪﻳﻞ اﻧﺘﮕﺮال ﻛﺎﻧﻮﻟﻮﺷﻦ )ﻫﻤﺘﺎﺑﻲ(‪113 .........................................................................................................‬‬
‫‪ 2,3‬ﺗﻬﻴﻴﺞ ﻫﺎي ﺗﺼﺎدﻓﻲ‪113 .........................................................................................................................................‬‬
‫‪ 2,3,1‬ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎي ﺗﺼﺎدﻓﻲ‪114 .......................................................................................................................................‬‬
‫‪ 2,3,1,1‬ﻣﻘﺪار ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ‪ ،‬اﻧﺘﻈﺎر رﻳﺎﺿﻴﺎﺗﻲ‪117 ...........................................................................................................‬‬
‫‪ 2,3,1,2‬ﻣﻘﺪار ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ و ﻣﺮﺑﻊ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ‪119 .............................................................................................................‬‬
‫‪ 2,3,1,3‬اﻧﺤﺮاف اﺳﺘﺎﻧﺪارد و ﻣﻘﺪار ﻣﺮﻳﻊ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ رﻳﺸﻪ‪120 .................................................................................‬‬
‫‪ 2,3,2‬ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﺗﺼﺎدﻓﻲ‪121 ..............................................................................................................................................‬‬
‫‪ 2,3,2,1‬ﺗﺎرﻳﺨﭽﻪ ﻫﺎي زﻣﺎﻧﻲ ﺗﺼﺎدﻓﻲ‪121 ................................................................................................................‬‬
‫‪ 2,3,2,2‬ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﮔﻴﺮي آﻣﺎري ‪122 .............................................................................................................................‬‬
‫‪ 2,3,3‬ﺗﻮاﺑﻊ ﻫﻤﺴﺒﺘﮕﻲ و ﺗﻮاﺑﻊ ﭼﮕﺎﻟﻲ ﻃﻴﻔﻲ ﺗﻮاﻧﻲ ‪125 ........................................................................................‬‬
‫‪ 2,3,3,1‬ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ ‪125 ....................................................................................................................................‬‬
‫‪ 2,3,3,2‬ﺗﺎﺑﻊ ﭼﮕﺎﻟﻲ ﻃﻴﻔﻲ ﺗﻮاﻧﻲ‪129 .........................................................................................................................‬‬
‫‪ 2,3,4‬ﻫﻤﺴﺒﺘﮕﻲ ﺑﻴﻦ ﺗﺎﺑﻊ ﻧﻴﺮوﻳﻲ و ﭘﺎﺳﺦ ﺗﻜﺎﻧﻪ ﺗﺎﺑﻊ‪137 .....................................................................................‬‬
‫‪ 2,3,5‬روش اﺳﺎﺳﻲ ﻣﻮاﺟﻬﻪ ﺑﺎ ارﺗﻌﺎﺷﺎت ﺗﺼﺎدﻓﻲ ‪141 ............................................................................................‬‬
‫‪ 2,4‬ﭘﺎﺳﺦ زﻟﺰﻟﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﺧﻄﻲ ‪141 ..................................................................................................... SDOF‬‬
‫‪ 2,4,1‬ﻃﻴﻒ ﭘﺎﺳﺦ‪142 .....................................................................................................................................................‬‬
‫‪ 2,4,2‬ﻃﻴﻒ ﻃﺮاﺣﻲ‪145 .................................................................................................................................................‬‬
‫‪ 2,4,3‬ﺿﺮﻳﺐ ﻛﻨﺘﺮل ﺑﺮاي ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻴﺮاﮔﺮ‪ :‬ﺑﺮش ﭘﺎﻳﻪ‪155 ......................................................................................‬‬
‫‪ 2,4,3,1‬ﺷﺘﺎب ﻫﺎ و ﺗﻐﻴﻴﺮﻣﻜﺎن ﻫﺎي ﻃﻴﻔﻲ ‪159 ......................................................................................................‬‬
‫‪ 2,5‬ﺧﻼﺻﻪ‪160 .................................................................................................................................................................‬‬
‫ﻣﺮاﺟﻊ و ﻣ‪Ĥ‬ﺧﺬ ‪161 ...........................................................................................................................................................‬‬
‫ﻓﺼﻞ ﺳﻮم‪ :‬ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﺧﻄﻲ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺷﺪه ﻣﻴﺮا ﺷﺪه ﺑﺎ ﭼﻨﺪ درﺟﻪ آزادي ‪163 .......................‬‬
‫‪ 3,1‬ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ‪ MDOF‬ﻣﻴﺮاﻧﺸﺪه‪163 ..................................................................................................................‬‬
‫‪ 1,1,3‬ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي وﻳﮋه ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﻣﻴﺮاﻧﺸﺪه ﺧﻄﻲ‪163 .....................................................................................‬‬
‫‪ 3,1,1,1‬ﻣﻌﺎدﻻت ﺣﺎﻛﻢ‪163 ..........................................................................................................................................‬‬
‫‪ 3,1,1,2‬ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻮدي ارﺗﻌﺎﺷﺎت آزاد‪165 .....................................................................................................................‬‬
‫‪ 3,1,1,3‬ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﻣﻘﺎدﻳﺮ وﻳﮋه ‪167 ..........................................................................................................................‬‬
‫‪ 2,1,3‬ﺑﺤﺚ اﺟﻤﺎﻟﻲ در ﺧﺼﻮص ﺑﺮدارﻫﺎ و ﻣﺎﺗﺮﻳﺲ ﻫﺎ‪169 ....................................................................................‬‬
‫‪ 1,2,1,3‬ﺑﺮدار ‪169 ............................................................................................................................................................‬‬
‫‪ 2,2,1,3‬ﻧﺮم ﺑﺮداري‪169 .................................................................................................................................................‬‬
‫‪ 3,2,1,3‬ﺑﺮدارﻫﺎي ﻣﺘﻌﺎﻣﺪ ‪171 ......................................................................................................................................‬‬
‫‪ 4,2,1,3‬ﺑﺮدار واﺣﺪ‪171 ..................................................................................................................................................‬‬
‫‪ 5,2,1,3‬ﻓﻀﺎي ﺑﺮداري‪173 ............................................................................................................................................‬‬
‫‪ 6,2,1,3‬اﺳﺘﻘﻼل ﺧﻄﻲ ‪173 ..........................................................................................................................................‬‬
‫‪ 3,1,3‬ﻣﺎﺗﺮﻳﺲ ﻣﺘﻘﺎرن و ﺧﺎرج ﻗﺴﻤﺖ راﻳﻠﻲ‪175 ....................................................................................................‬‬
‫‪ 1,3,1,3‬ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي وﻳﮋه ﻣﺎﺗﺮﻳﺲ ﻫﺎي ﻣﺘﻘﺎرن‪175 ................................................................................................‬‬
‫‪ 2,3,1,3‬ﺧﺎرج ﻗﺴﻤﺖ راﻳﻠﻲ ‪177 ................................................................................................................................‬‬
‫‪ 3,2‬ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ‪) MDOF‬ﭼﻨﺪ درﺟﻪ آزادي( ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﻣﻴﺮا ﺷﺪه ‪180 ............................................................‬‬
‫‪ 3,2,1‬ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻣﻮدال و روﻧﺪ ﺗﺠﺰﻳﻪ‪180 .......................................................................................................................‬‬
‫‪ 3,2,1,1‬ﻣﻌﺎدﻟﻪ ﺣﺎﻛﻢ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ‪ MDOF‬ﻣﻴﺮا ﺷﺪه‪180 .................................................................................‬‬
‫‪ 3,2,1,2‬ﻣﺠﺰا ﻛﺮدن ﺑﻪ روش ﺧﺎرج ﻗﺴﻤﺖ رﻳﻠﻲ‪181 .............................................................................................‬‬
‫‪ 3,2,1,3‬ﺗﺠﺰﻳﻪ ﺑﺎ روش اﻧﺘﻘﺎل ﺧﻄﻲ‪183 ...................................................................................................................‬‬
‫‪ 3,2,2‬ارﺗﻌﺎش زوال‪ -‬آزاد ‪185 .......................................................................................................................................‬‬
‫‪ 3,3‬ﻣﺸﺎرﻛﺖ ﻣﻮدي و ﻛﻮﺗﺎه ﺳﺎزي ‪189 ......................................................................................................................‬‬
‫‪ 3,3,1‬ﺿﺮﻳﺐ ﻣﺸﺎرﻛﺖ ﻣﻮدي‪189 ................................................................................................................................‬‬
‫‪ 3,3,2‬ﺷﺎﺧﺺ ﺗﻮزﻳﻊ ﻣﻮدي ‪191 ...................................................................................................................................‬‬
‫‪ 3,3,2,1‬ﺗﺌﻮري ﺷﺎﺧﺺ )اﻧﺪﻳﻜﺎﺗﻮر(‪191 .....................................................................................................................‬‬
‫‪ 3,3,2,2‬واﻗﻌﻲ ﺳﺎزي ﺷﺎﺧﺺ ﻫﺎ ‪193 .........................................................................................................................‬‬
‫‪ 3,3,3‬ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﭘﺎﺳﺦ ﺑﺮﻫﻢ ﻧﻬﻲ ﻣﻮدال ﻛﻮﺗﺎه ﺷﺪه‪194 ...........................................................................................‬‬
‫‪ 3,3,3,1‬روﻧﺪ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ‪194 .............................................................................................................................................‬‬
‫‪ 3,3,4‬ﭘﺎﺳﺦ ﻫﺎي اوج ‪203 ..............................................................................................................................................‬‬
‫‪ 3,4‬ﺑﺮش ﭘﺎﻳﻪ و ﻧﻴﺮوي ﺟﺎﻧﺒﻲ‪205 ...............................................................................................................................‬‬
‫‪ 3,5‬ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻃﺒﻴﻌﻲ و ﺗﺨﻤﻴﻦ ﺷﻜﻞ ﻣﻮد ‪207 ..........................................................................................................‬‬
‫‪ 3,5,1‬ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻃﺒﻴﻌﻲ‪207 ............................................................................................................................................‬‬
‫‪ 3,5,2‬ﺗﺨﻤﻴﻦ ﺷﻜﻞ ﻣﻮد ‪210 ........................................................................................................................................‬‬
‫‪ 3,6‬ﻣﺎﺗﺮﻳﺲ ﺿﺮﻳﺐ ﺑﺮاي ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺷﺪه‪213 ................................................................................................‬‬
‫‪ 3,6,1‬ﻣﻴﺮاﻳﻲ راﻳﻠﻲ‪213 ..................................................................................................................................................‬‬
‫‪ 3,6,2‬ﻣﻴﺮاﻳﻲ ‪213 ........................................................................................................................................Caughey‬‬
‫‪ 3,6,3‬اﺻﻼح ﻣﻴﺮاﻳﻲ ‪215 ...........................................................................................................................Caughey‬‬
‫‪ 3,6,4‬ﻣﻮدﻫﺎي ﺑﻴﺶ ﻓﻮق ﻣﻴﺮا ﺷﺪه‪216 .....................................................................................................................‬‬
‫‪ 3,6,5‬ﻋﺒﺎرت ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ‪216 .............................................................................................................‬‬
‫‪ 3,6,5,1‬ﻣﺎﺗﺮﻳﺲ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻣﺘﻘﺎرن ﺗﻌﻤﻴﻢ ﻳﺎﻓﺘﻪ‪218 ...................................................................................................‬‬
‫‪ 3,7‬ﺧﻼﺻﻪ‪218 .................................................................................................................................................................‬‬
‫ﻣﺮاﺟﻊ و ﻣ‪Ĥ‬ﺧﺬ ‪219 ...........................................................................................................................................................‬‬
‫ﻓﺼﻞ ﭼﻬﺎرم‪ :‬ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﭼﻨﺪ درﺟﻪ آزادي )‪ (MDOF‬ﺑﺎ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻋﻤﻮﻣﻲ‪221 ...........................‬‬
‫‪ 4,1‬ﻣﻌﺎدﻻت ﺣﺎﻟﺖ و ﺣﻞ ﺳﻨﺘﻲ آﻧﻬﺎ‪222 ..................................................................................................................‬‬
‫‪ 4,1,1‬ﻣﺎﺗﺮﻳﺲ ﺣﺎﻟﺖ و ﺗﺠﺰﻳﻪ وﻳﮋه‪222 ......................................................................................................................‬‬
‫‪ 4,1,1,1‬ﻣﻌﺎدﻻت ﺣﺎﻟﺖ‪222 ..........................................................................................................................................‬‬
‫‪ 4,1,2‬ﻣﺎﺗﺮﻳﺲ ﻫﻤﺮاه اﺷﻜﺎل ﻣﻮدي ‪228 .....................................................................................................................‬‬
‫‪ 4,1,3‬اﺳﺘﻘﻼل ﺧﻄﻲ و ﺷﺮاﻳﻂ ﺗﻌﺎﻣﺪ‪231 ..................................................................................................................‬‬
‫‪ 4,1,4‬روش ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻣﺨﺘﻠﻂ‪235 ...................................................................................................................................‬‬
‫‪ 4,1,5‬راه ﺣﻞ ﻫﺎي دوﻣﻴﻦ ﻓﻀﺎي ﻣﻮدي‪243 ............................................................................................................‬‬
‫‪ 4,1,5,1‬ﺗﺠﺰﻳﻪ ﻣﻮدي‪243 ..............................................................................................................................................‬‬
‫‪ 4,1,5,2‬روش ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ‪244 ..........................................................................................................................‬‬
‫‪ 4,2‬ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻴﺮاﮔﺮ ﺑﺮاي ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﻣﻴﺮا ﺷﺪه ﻏﻴﺮ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ‪250 .....................................................................‬‬
‫‪ 4,2,1‬ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺑﺎ ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻴﺮاﮔﺮ ﻋﻤﻮﻣﻲ ‪250 ..............................................................................................................‬‬
‫‪ 4,2,2‬ﺧﻼﺻﻪ راه ﺣﻞ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﻴﺮا ﺷﺪه ﻏﻴﺮ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ‪251 ...................................................................................‬‬
‫‪ 4,2,3‬ﻛﻮﺗﺎه ﺳﺎزي ﻣﻮدال ﺑﺮاي ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﻣﻴﺮا ﺷﺪه ﻏﻴﺮ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ‪255 .........................................................‬‬
‫‪ 4,3‬زﻳﺮﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﻓﻮق ﻣﻴﺮا ﺷﺪه‪256 .....................................................................................................................‬‬
‫‪ 4,3,1‬ﻣﻔﻬﻮم ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻓﻮق ﻣﻴﺮا ﺷﺪه‪256 ...................................................................................................................‬‬
‫‪ 4,3,2‬ﻃﻴﻒ ﭘﺎﺳﺦ ﻃﺮاﺣﻲ ﺑﺮاي زﻳﺮﺳﻴﺴﺘﻢ ﻓﻮق ﻣﻴﺮا ﺷﺪه ‪262 ...........................................................................‬‬
‫‪ 4,3,2,1‬ﻣﻘﺪار ﻃﻴﻔﻲ ‪262 ..............................................................................................................................................‬‬
‫‪ 4,3,2,2‬ﺛﺎﺑﺖ ﻓﻮق ﻣﻴﺮاﺷﺪﮔﻲ ‪263 ..............................................................................................................................‬‬
‫‪ 4,4‬ﭘﺎﺳﺦ ﻫﺎي ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﻣﻴﺮا ﺷﺪه ﻋﻤﻮﻣﻲ و ﻃﻴﻒ ﻃﺮاﺣﻲ‪267 ...................................................................‬‬
‫‪ 4,4,1‬روش دوﻣﻴﻦ‪-n ،‬ﻓﻀﺎ و آﻳﻴﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﻃﺮاﺣﻲ‪269 ....................................................................................‬‬
‫‪ 4,4,2‬راه ﺣﻞ ﻣﻮدال در ﻓﻀﺎي ‪-n‬ﺑﻌﺪي‪271 ............................................................................................................‬‬
‫‪ 4,4,3‬ﻛﻮﺗﺎه ﺷﺪﮔﻲ ﻣﻮدي ﺑﺮاي ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻛﻠﻲ ﻣﻴﺮاﺷﺪه ‪276 ..................................................................................‬‬
‫‪ 4,5‬ﻣﺸﺎرﻛﺖ ﻣﻮدي و ﺿﺎﺑﻄﻪ ﻣﻮدال‪277 ....................................................................................................................‬‬
‫‪ 4,5,1‬ﺿﺎﺑﻄﻪ روي ﻣﻮد ﻣﺨﺘﻠﻂ‪277 .............................................................................................................................‬‬
‫‪ 4,5,1,1‬ﺷﺎﺧﺺ اﻧﺮژي ﻣﻮدي‪277 ...............................................................................................................................‬‬
‫‪ 4,5,1,2‬ﺿﺮﻳﺐ ﻣﻮدي ﻣﺨﺘﻠﻂ‪279 ..............................................................................................................................‬‬
‫‪ 4,5,2‬ﺿﺮاﻳﺐ ﻣﺸﺎرﻛﺖ ﻣﻮدي‪281 ...............................................................................................................................‬‬
‫‪ 4,5,2,1‬ﻣﻮدﻫﺎي ﻧﺎﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﻣﻴﺮاﺷﺪه ‪282 ..................................................................................................................‬‬
‫‪ 4,5,2,2‬ﻣﻮدﻫﺎي ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﻣﻴﺮاﺷﺪه‪282 .....................................................................................................................‬‬
‫‪ 4,5,2,3‬زﻳﺮﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﻓﻮق ﻣﻴﺮا ﺷﺪه‪284 .............................................................................................................‬‬
‫‪ 4,5,3‬ﻧﻤﺎدﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻊ ﻣﻮدي ‪284 .................................................................................................................................‬‬
‫‪ 4,5,3,1‬ﻧﺴﺒﺖ ﺟﺮم ﻣﻮدي‪284 ....................................................................................................................................‬‬
‫‪ 4,5,3,2‬ﻧﺴﺒﺖ اﻧﺮژي ﻣﻮدال اﺳﺘﺎﺗﻴﻜﻲ‪288 ...............................................................................................................‬‬
‫‪ 4,5,4‬ﻛﻮﺗﺎه ﺷﺪﮔﻲ ﻣﻮدي ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻛﻠﻲ ﻣﻴﺮاﺷﺪه‪291 ............................................................................................‬‬
‫‪ 4,5,4,1‬ﺑﺎزﺳﺎزي ﻣﻮدي ﺑﺮاي ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻴﺮاﮔﺮ ‪292 ...................................................................................................‬‬
‫‪ 4,5,4,2‬ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻴﺮاﮔﺮ ﺑﺪون ﻣﺎﺗﺮﻳﺲ ﺳﺨﺘﻲ ‪296 .................................................................................................‬‬
‫‪ 4,6‬ﺧﻼﺻﻪ‪303 .................................................................................................................................................................‬‬
‫ﻣﺮاﺟﻊ و ﻣ‪Ĥ‬ﺧﺬ ‪304 ...........................................................................................................................................................‬‬
‫ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ‪ :‬اﺻﻮل ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻴﺮاﮔﺮ ‪305...........................................................................................‬‬
‫‪ 5,1‬ﻣﺪﻟﺴﺎزي ﻣﻴﺮاﻳﻲ ‪305 ..............................................................................................................................................‬‬
‫‪ 5,1,1‬دﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪي ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻣﻴﺮاﻳﻲ‪306 .......................................................................................................................‬‬
‫‪ 5,1,1,1‬ﻧﺴﺒﺖ ﻫﺎي ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎ‪306 ..............................................................................................................‬‬
‫‪ 5,1,1,2‬ﻧﻴﺮوي ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎ‪308 .......................................................................................................................‬‬
‫‪ 5,1,1,3‬ﻣﻴﺮاﻳﻲ دو ﺧﻄﻲ‪310 .......................................................................................................................................‬‬
‫‪ 5,1,1,4‬ﻣﻴﺮاﻳﻲ زﻳﺮﺧﻄﻲ‪312 .......................................................................................................................................‬‬
‫‪ 5,1,2‬ﻧﺴﺒﺖ ﻫﺎي ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺮاي ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي )‪315 .....................................................................(MDOF‬‬
‫‪ 5,1,2,1‬ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺗﻴﻤﻮﺷﻨﻜﻮ ‪316 ....................................................................................................................................‬‬
‫‪ 5,1,2,2‬ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻣﻮﺛﺮ ﻣﺒﺘﻨﻲ ﺑﺮ ﻧﻴﺮو‪322 ....................................................................................................................‬‬
‫‪ 5,2‬ﻗﺎﻧﻮن ﻣﺴﺘﻄﻴﻠﻲ‪ ،‬اﺗﻼف اﻧﺮژي ﻣﺎﻛﺰﻳﻤﻢ ﺑﺎزاي ﻫﺮ وﺳﻴﻠﻪ ‪324 ........................................................................‬‬
‫‪ 5,2,1‬اﺗﻼف اﻧﺮژي ﻣﺎﻛﺰﻳﻤﻢ‪ ،‬ﻗﺎﻧﻮن ﻣﺴﺘﻄﻴﻞ ﻣﻴﺮاﻳﻲ‪324 ......................................................................................‬‬
‫‪ 5,2,2‬ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﻣﺎﻛﺰﻳﻤﻢ اﺗﻼف ‪ ،‬ﻗﺎﻧﻮن ﻣﺴﺘﻄﻴﻠﻲ ﻛﺎر اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ﻟﺮزه اي‪326 .................................................‬‬
‫‪ 5,2,2,1‬ﺣﺪاﻗﻞ ﻛﺎر اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﻧﻴﺮوي ﻟﺮزه اي ﻣﺎﻛﺰﻳﻤﻢ‪326 ...................................................................‬‬
‫‪ 5,2,2,2‬ﺧﻄﻲ ﺑﻮدن ﭘﺎﺳﺦ ﻫﺎي ﻏﻴﺮﺧﻄﻲ‪330 .........................................................................................................‬‬
‫‪ 5,2,3‬ﺿﺮﻳﺐ ﻛﻴﻔﻴﺖ‪331 ...............................................................................................................................................‬‬
‫‪ 5,2,4‬ﻣﺴﺎﺋﻞ وﺿﻌﻴﺖ ﺗﻌﺎدل دﻳﻨﺎﻣﻴﻜﻲ ﭼﻨﺪﮔﺎﻧﻪ‪333 .............................................................................................‬‬
‫‪ 5,3‬ﺗﻈﺎﺑﻖ )ﺳﺎزﮔﺎري( ﻣﻴﺮاﻳﻲ‪334 ...............................................................................................................................‬‬
‫‪ 5,3,1‬ﻣﻔﻬﻮم وﻓﻖ ﭘﺬﻳﺮي ﻣﻴﺮاﻳﻲ‪334 .........................................................................................................................‬‬
‫‪ 5,3,2‬ﺗﺎﺑﻊ ﺷﻜﻞ ﺗﻐﻴﻴﺮﺷﻜﻞ‪338 ..................................................................................................................................‬‬
‫‪ 5,4‬ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﻃﺮاﺣﻲ و ﻛﻨﺘﺮل‪339 ..........................................................................................................................‬‬
‫‪ 5,4,1‬ﺳﺎزه ﻫﺎي ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﭘﺎﻳﻴﻦ و ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺑﺎﻻ‪339 .....................................................................................................‬‬
‫‪ 5,4,1,1‬ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﻛﻨﺘﺮل و ﻃﺮاﺣﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﺧﻄﻲ ‪339 ............................................................................‬‬
‫‪ 5,4,1,2‬ﺿﺮورت ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﻃﺮاﺣﻲ اﻓﺰوده‪342 ......................................................................................................‬‬
‫‪ 5,4,2‬ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻧﺴﺒﺖ ﻫﺎي ﻣﻴﺮاﻳﻲ‪346 .........................................................................................................................‬‬
‫‪ 5,5‬ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻧﻴﺮوي ﻣﻴﺮاﻳﻲ‪348 .....................................................................................................................‬‬
‫‪ 5,5,1‬ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻗﺎﺑﻞ ﺑﺎزﻳﺎﺑﻲ و ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﺧﻮدﻣﺮﻛﺰ ﮔﺮا‪348 ................................................................................‬‬
‫‪ 5,5,1,1‬ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻗﺎﺑﻞ ﺑﺎزﻳﺎﺑﻲ ‪349 .................................................................................................................................‬‬
‫‪ 5,5,1,2‬ﺳﺎزه ﻫﺎي ﺧﻮدﻣﺮﻛﺰ ‪-‬ﮔﺮا‪351 .......................................................................................................................‬‬
‫‪ 5,5,1,3‬راﺑﻄﻪ ﺑﻴﻦ ﺳﺨﺘﻲ و ﻣﻴﺮاﻳﻲ ‪352 ...................................................................................................................‬‬
‫‪ 5,5,2‬ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻣﻮﺛﺮ و دﻣﺎي ﻣﻴﺮاﮔﺮﻫﺎ‪354 .................................................................................................................‬‬
‫‪ 5,5,2,1‬اﺛﺮ ﺧﻮد ‪ -‬ﻣﺮﻛﺰﮔﺮاﻳﻲ‪354 ..............................................................................................................................‬‬
‫‪ 5,5,2,2‬ﻣﻴﺮاﻳﻲ واﺑﺴﺘﻪ ﺑﺎ ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ و واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ دﻣﺎ‪354 .........................................................................................‬‬
‫‪ 5,5,3‬ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻴﺮاﮔﺮ ﺑﺎ اﺣﺘﺴﺎب ﺳﺨﺘﻲ ﺗﻜﻴﻪ ﮔﺎﻫﻲ‪356 ......................................................................................‬‬
‫‪ 5,5,3,1‬ﻣﺪﻟﺴﺎزي‪356 ....................................................................................................................................................‬‬
‫‪ 5,5,3,2‬ﺗﻘﺮﻳﺐ‪359 .........................................................................................................................................................‬‬
‫‪ 5,5,3,3‬ﺳﺨﺘﻲ ﺗﻜﻴﻪ ﮔﺎﻫﻲ ﻋﻤﻮﻣﻴﺖ )ﺗﻌﻤﻴﻢ( ﻳﺎﻓﺘﻪ‪363 .......................................................................................‬‬
‫‪ 5,5,3,4‬ﻣﻼﺣﻈﺎت ﻃﺮاﺣﻲ ‪365 ....................................................................................................................................‬‬
‫‪ 5,5,4‬ﻧﺼﺐ ﻣﻴﺮاﮔﺮ ‪371 ..................................................................................................................................................‬‬
‫‪ 5,6‬ﺧﻼﺻﻪ‪374 .................................................................................................................................................................‬‬
‫ﻣﺮاﺟﻊ و ﻣ‪Ĥ‬ﺧﺬ ‪374 ...........................................................................................................................................................‬‬
‫ﻓﺼﻞ ﺷﺸﻢ‪ :‬ﻋﺪم ﺧﻄﻴﺖ ﺳﻴﺴﺘﻢ و ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺳﺎزه ﻫﺎي ﻧﺎﻣﻨﻈﻢ ‪377.............................................‬‬
‫‪ 6,1‬ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﻏﻴﺮﺧﻄﻲ‪377 ....................................................................................................................................‬‬
‫‪ 6,1,1‬دﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪي ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻏﻴﺮﺧﻄﻲ‪377 ....................................................................................................................‬‬
‫‪ 6,1,1,1‬ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﻛﻨﺘﺮل و ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﻃﺮاﺣﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﻏﻴﺮﺧﻄﻲ‪379 .................................................‬‬
‫‪ 6,1,1,2‬دﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪي ﻣﻴﺮاﮔﺮ ﻏﻴﺮﺧﻄﻲ‪383 ................................................................................................................‬‬
‫‪ 6,1,2‬ﺗﺨﻤﻴﻦ اوﻟﻴﻪ ﻣﺘﺪاول ‪383 ...................................................................................................................................‬‬
‫‪ 6,1,2,1‬دﻳﻨﺎﻣﻴﻚ ﻏﻴﺮﺧﻄﻲ ‪383 ..................................................................................................................................‬‬
‫‪ 6,1,2,2‬اﺳﺘﺎﺗﻴﻚ ﻏﻴﺮﺧﻄﻲ‪386 ...................................................................................................................................‬‬
‫‪ 6,1,2,3‬ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ‪392 .......................................................................................................................................‬‬
‫‪ 6,1,2,4‬ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﻣﻌﺎدل ﺧﻄﻲ )‪499 .................................................................................................. (SDOF‬‬
‫‪ 6,1,3‬ﻣﻼﺣﻈﺎت ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻏﻴﺮ ﺧﻄﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي )‪402 ........................................................................(MDOF‬‬
‫‪ 6,1,3,1‬ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻏﻴﺮﺧﻄﻲ ﺟﺎﻣﻊ‪402 ...........................................................................................................................‬‬
‫‪ 6,1,3,2‬اﻳﺪه ﻛﻠﻲ ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻴﺮاﮔﺮ ﻏﻴﺮﺧﻄﻲ‪402 ......................................................................................................‬‬
‫‪ 6,1,4‬ﺳﺎزه ﺗﺴﻠﻴﻢ ﺑﺎ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻣﻜﻤﻞ‪ :‬روش ﺳﺎده ﺳﺎزي ﺷﺪه‪404 .........................................................................‬‬
‫‪ 6,1,4,1‬ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺟﻤﻊ ﭘﺬﻳﺮي ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻴﺮاﻳﻲ‪404 ......................................................................................................‬‬
‫‪ 6,1,4,2‬ﺗﺨﻤﻴﻦ ﭘﺮﻳﻮد‪405 .............................................................................................................................................‬‬
‫‪ 6,2‬ﺳﻴﺴﺘﻢ )‪ (MDOF‬ﻧﺎﻣﻨﻈﻢ‪406 ............................................................................................................................‬‬
‫‪ 6,2,1‬ﺳﺎزه ﻫﺎي ﻧﺎﻣﻨﻈﻢ‪406 .........................................................................................................................................‬‬
‫‪ 6,2,1,1‬اﺛﺮ ﭘﻴﻜﺮﺑﻨﺪي ﺳﺎزه اي‪406 ............................................................................................................................‬‬
‫‪ 6,2,1,2‬ﺗﻌﺎرﻳﻒ راﻳﺞ‪408 ...............................................................................................................................................‬‬
‫‪ 6,2,2‬ﻧﺎﻣﻨﻈﻤﻲ ﻗﺎﺋﻢ ‪409 ................................................................................................................................................‬‬
‫‪ 6,2,3‬ﻧﺎﻣﻨﻈﻤﻲ در ﭘﻼن‪410 .........................................................................................................................................‬‬
‫‪ 6,2,3,1‬ﻣﺤﻮرﻫﺎي اﺻﻠﻲ ﺳﺎزه‪410 ..............................................................................................................................‬‬
‫‪ 6,3,2,2‬آﺛﺎر ﻣﺘﻘﺎﻃﻊ‪412 ................................................................................................................................................‬‬
‫‪ 6,2,4‬ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻧﺎﻣﻨﻈﻢ‪413 ...............................................................................................................................................‬‬
‫‪ 6,2,4,1‬ﺳﺨﺘﻲ‪-‬ﺟﺮم ﻣﻨﻈﻢ‪ ،‬ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻧﺎﻣﻨﻈﻢ‪413 .....................................................................................................‬‬
‫‪ 6,2,5‬ﻣﻼﺣﻈﺎت ﻃﺮاﺣﻲ ﺑﺮاي ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻧﺎﻣﺘﻨﺎﺳﺐ‪417 ..............................................................................................‬‬
‫‪ 6,2,6‬ﺗﺨﻤﻴﻦ ﭘﺎﺳﺦ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻃﻴﻒ ﭘﺎﺳﺦ ‪418 ...................................................................................................‬‬
‫‪ 6,3‬ﻛﻤﻴﻨﻪ ﻛﺮدن ﻧﺎﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﻣﻴﺮاﻳﻲ‪419 .....................................................................................................................‬‬
‫‪ 6,3,1‬ﺑﺤﺚ ﺑﻴﺸﺘﺮ در ﺧﺼﻮص ﻣﻌﺎدﻟﻪ اﻧﺮژي راﻳﺞ ‪419 ...........................................................................................‬‬
‫‪ 6,3,1,1‬ﻛﻤﻴﻨﻪ ﻛﺮدن اﻧﺮژي ﭘﺎﻳﺴﺘﺎر‪419 ...................................................................................................................‬‬
‫‪ 6,3,2‬ﻛﻤﻴﻨﻪ ﺳﺎزي ﻧﺎﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﻮدن ﻣﻴﺮاﻳﻲ‪422 ......................................................................................................‬‬
‫‪ 6,4‬ﻧﻘﺶ ﻣﻴﺮاﻳﻲ در ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﻏﻴﺮﺧﻄﻲ‪422 ......................................................................................................‬‬
‫‪ 6,4,1‬ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﺧﻄﻲ ‪423 ......................................................................................................................................‬‬
‫‪ 6,4,1,1‬ﻃﻴﻒ ﭘﺎﺳﺦ ﻛﺎر ﻟﺮزه اي و اﻧﺮژي‪423 ...........................................................................................................‬‬
‫‪ 6,4,1,2‬ﺧﻼﺻﻪ اي از اﺛﺮ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺑﺮاي ﻃﺮاﺣﻲ ﺧﻄﻲ‪429 .....................................................................................‬‬
‫‪ 6,4,1,3‬ﻣﻌﺎدﻟﻪ اﻧﺮژي در ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﺧﻄﻲ‪432 ...................................................................................................‬‬
‫‪ 6,4,1,4‬ﻣﺤﺪودﻳﺖ ﻛﻨﺘﺮل ﻣﻴﺮاﻳﻲ‪434 .......................................................................................................................‬‬
‫‪ 6,4,2‬ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻏﻴﺮﺧﻄﻲ و ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﻏﻴﺮﺧﻄﻲ‪435 ............................................................................................‬‬
‫‪ 6,4,2,1‬اﺗﻼف اﻧﺮژي در ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﻏﻴﺮﺧﻄﻲ ‪435 ..............................................................................................‬‬
‫‪ 6,4,2,2‬ﻧﻜﺎﺗﻲ در ﺧﺼﻮص ﻃﻴﻒ ﭘﺎﺳﺦ ﻏﻴﺮﺧﻄﻲ‪440 ............................................................................................‬‬
‫‪ 6,4,2,3‬ﻗﺎﻧﻮن ‪ 0,65‬و ﺛﺎﺑﺖ ‪440 .............................................................................................................Penzien‬‬
‫‪ 6,4,2,4‬ﻃﻴﻒ ﻏﻴﺮﺧﻄﻲ ‪444 .........................................................................................................................................‬‬
‫‪ 6,4,3‬ﺳﺎزه ﻫﺎي ﻏﻴﺮاﻻﺳﺘﻴﻚ ﺑﺎ ﺷﻜﻞ ﭘﺬﻳﺮي ﺑﺰرگ‪444 .......................................................................................‬‬
‫‪ 6,4,3,1‬ﺳﺎزه ﻏﻴﺮاﻻﺳﺘﻴﻚ ﺑﺎ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻣﻜﻤﻞ‪444 ......................................................................................................‬‬
‫‪ 6,4,3,2‬ﺿﺎﺑﻄﻪ ﺑﻴﺶ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻏﻴﺮﺧﻄﻲ‪445 ...............................................................................................................‬‬
‫‪ 6,4,3,3‬اﺗﻼف اﻧﺮژي ﺗﻮﺳﻂ ﻣﻴﺮاﻳﻲ وﻳﺴﻜﻮز و دو ﺧﻄﻲ‪446 ................................................................................‬‬
‫‪ 6,4,3,4‬ﭘﺎﺳﺦ ﻫﺎي ﻟﺮزه اي ﺳﺎزه ﻫﺎي ﻏﻴﺮاﻻﺳﺘﻴﻚ ﺑﺎ ﻣﻴﺮاﻳﻲ وﻳﺴﻜﻮز ‪448 .....................................................‬‬
‫‪ 6,4,3,5‬ﺗﻐﻴﻴﺮﺷﻜﻞ اﻧﺤﺮاف دار ﺳﺎزه ﻫﺎي ﻏﻴﺮاﻻﺳﺘﻴﻚ‪448 .................................................................................‬‬
‫‪ 6,4,3,6‬ﺣﻠﻘﻪ ﻧﻴﺮو‪-‬ﺗﻐﻴﻴﺮﻣﻜﺎن ﺗﻐﻴﻴﺮﺷﻜﻞ ﻏﻴﺮاﻻﺳﺘﻴﻚ‪450 .................................................................................‬‬
‫‪ 6,5‬ﺧﻼﺻﻪ‪452 .................................................................................................................................................................‬‬
‫ﻣﺮاﺟﻊ ‪452 ..........................................................................................................................................................................‬‬
‫ﺑﺨﺶ ﺳﻮم‪ :‬ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻴﺮاﻳﻲ اﻟﺤﺎﻗﻲ ‪455 ........................................................................................‬‬
‫ﻓﺼﻞ ‪ :7‬ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺧﻄﻲ ‪457 ................................................................................................‬‬
‫‪ 7,1‬ﻣﺮور روش ﻫﺎي ﻃﺮاﺣﻲ‪457 ..................................................................................................................................‬‬
‫‪ 7,1,1‬ﻓﻠﺴﻔﻪ ﻃﺮاﺣﻲ‪457 ...............................................................................................................................................‬‬
‫‪ 7,1,2‬روش ﻫﺎي ﻃﺮاﺣﻲ ﺑﺮاي ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﺧﻄﻲ‪458 .........................................................................................‬‬
‫‪ 702‬روش ﺳﺎده ﺳﺎزي ﺷﺪه ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ‪461 ........................................................................................ MSSP‬‬
‫‪ 7,2,1‬ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻛﻠﻲ ‪461 ...................................................................................................................................................‬‬
‫‪ 7,2,2‬اﻣﻜﺎن ﺳﻨﺠﻲ ﻛﻨﺘﺮل ﻣﻴﺮاﻳﻲ ‪462 .....................................................................................................................‬‬
‫‪ 7,2,3‬ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ‪ SDOF‬و ‪462 ............................................................................................................... MSSP‬‬
‫‪ 7,2,4‬روﻧﺪ ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﺒﻨﺎ ‪463 .........................................................................................................................................‬‬
‫‪ 7,2,4,1‬ﺗﺨﻤﻴﻦ ﭘﺎﺳﺦ ﻟﺮزه اي ﺳﺎزه اوﻟﻴﻪ‪463 .........................................................................................................‬‬
‫‪ 7,2,4,2‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻴﺮاﻳﻲ و ﺿﺮﻳﺐ ﻣﻴﺮاﻳﻲ‪469 ................................................................................................‬‬
‫‪ 7,2,4,3‬ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻣﻴﺮاﮔﺮ‪470 .....................................................................................................................................‬‬
‫‪ 7,3‬روش ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ‪ MDOF‬ﻣﻴﺮاﺷﺪه ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ‪477 ........................................................................................‬‬
‫‪ 7,3,1‬ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻛﻠﻲ ‪477 ..................................................................................................................................................‬‬
‫‪ 7,3,2‬ﺿﺎﺑﻄﻪ ﺑﺮاي اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻮدي‪478 .........................................................................................................................‬‬
‫‪ 7,3,3‬روﻧﺪ ﻃﺮاﺣﻲ اﺳﺎﺳﻲ‪478 ....................................................................................................................................‬‬
‫‪ 7,3,3,1‬ﺗﺨﻤﻴﻦ ﭘﺎﺳﺦ ﻟﺮزه اي ﺳﺎزه اﺑﺘﺪاﻳﻲ‪478 .....................................................................................................‬‬
‫‪ 7,3,3,2‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻴﺮاﻳﻲ و ﺿﺮﻳﺐ ﻣﻴﺮاﻳﻲ‪483 ................................................................................................‬‬
‫‪ 7,3,3,3‬اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻴﺮاﮔﺮ‪483 ...........................................................................................................................................‬‬
‫‪ 7,4‬ﻃﺮاﺣﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﻛﻠﻲ ﻣﻴﺮا ﺷﺪه‪489 ............................................................................................................‬‬
‫‪ 7,4,1‬ﺿﺎﺑﻄﻪ ﺑﺮاي ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﻛﻠﻲ ﻣﻴﺮا ﺷﺪه‪489 ...............................................................................................‬‬
‫‪ 7,4,2‬روﻧﺪ ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﺒﻨﺎ ‪489 .........................................................................................................................................‬‬
‫‪ 7,4,2,1‬ﺗﺨﻤﻴﻦ ﭘﺎﺳﺦ ﻟﺮزه اي ﺳﺎزه ﺑﺎ ﻣﻴﺮاﮔﺮ‪490 ..................................................................................................‬‬
‫‪ 7,4,2,4‬ﺑﺎزﻃﺮاﺣﻲ ﺗﺠﻬﻴﺰات ﻣﻴﺮاﻳﻲ‪496 ...................................................................................................................‬‬
‫‪ 7,4,2,5‬اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻴﺮاﮔﺮ‪496 ...........................................................................................................................................‬‬
‫‪ 7,5‬ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻴﺮاﮔﺮ‪498 .....................................................................................................................................‬‬
‫‪ 7,5,1‬ﺳﺨﺘﻲ ﺗﻜﻴﻪ ﮔﺎﻫﻲ )‪498 ...............................................................................(Supporting Stiffness‬‬
‫‪ 7,5,1,1‬اﻟﺰاﻣﺎت ﻋﻤﻮﻣﻲ ‪498 .........................................................................................................................................‬‬
‫‪ 7,5,2‬اﺻﻼح ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻏﻴﺮﺗﻴﻤﻮﺷﻨﻜﻮ‪501 ......................................................................................................................‬‬
‫‪ 7,5,3‬اﻳﻤﻨﻲ‪ ،‬ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ اﻃﻤﻴﻨﺎن و ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻧﮕﻬﺪاري‪501 ............................................................................................‬‬
‫‪ 7,5,3,1‬ﻣﻔﻬﻮم اﻳﻤﻦ در ﺑﺮاﺑﺮ ﮔﺴﻴﺨﺘﮕﻲ )‪502 .............................................................(Fail-safe System‬‬
‫‪ 7,5,3,2‬ﻧﻴﺮوي ﻣﺎﻛﺰﻳﻤﻢ در ﻣﻴﺮاﮔﺮﻫﺎ ‪502 .................................................................................................................‬‬
‫‪ 7,5,3,3‬ﭘﺎﻳﺪاري ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﻴﺮاﮔﺮ‪503 ..........................................................................................................................‬‬
‫‪ 7,5,3,4‬ﺗﺮﻛﻴﺒﺎت ﺗﺠﻬﻴﺰات ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺎ ﻫﻢ ‪505 .........................................................................................................‬‬
‫‪ 7,5,3,5‬ﺿﺮاﻳﺐ اﻳﻤﻨﻲ‪506 ............................................................................................................................................‬‬
‫‪ 7,5,3,6‬ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ اﻃﻤﻴﻨﺎن و ﺗﻌﻤﻴﺮ و ﻧﮕﻬﺪاري ‪509 ...................................................................................................‬‬
‫‪ 7,5,4‬ﺿﺮﻳﺐ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻋﺪدي ‪509 ..................................................................................................................................‬‬
‫‪ 7,5,4,1‬ﻣﻔﻬﻮم ﺿﺮﻳﺐ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻋﺪدي ‪509 ............................................................................................................B‬‬
‫‪ 7,5,4,2‬اﺻﻼح ﻃﻴﻒ ﻃﺮاﺣﻲ ﺑﺮ اﺳﺎس ﮔﺴﺘﺮه ﭘﺮﻳﻮد ‪511 .....................................................................................‬‬
‫‪ SRSS 7,5,5‬اﺻﻼح ﺷﺪه‪516 .......................................................................................................................................‬‬
‫‪ 7,5,5,1‬ﺷﺘﺎب ﻣﻄﻠﻖ‪517 ..............................................................................................................................................‬‬
‫‪ 7,5,5,2‬ﻣﻮدﻫﺎي ﻧﺎﻗﺺ‪518 ...........................................................................................................................................‬‬
‫‪ 7,6‬آﻳﻴﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻴﺮاﮔﺮ ‪518 ......................................................................................................................‬‬
‫‪ 7,7‬ﺧﻼﺻﻪ ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﺧﻄﻲ‪519 ...............................................................................................‬‬
‫‪ 7,7,1‬ﮔﺎم ﻋﻤﺪه )‪ (1‬ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮي‪519 .....................................................................................................................‬‬
‫‪ 7,7,2‬ﮔﺎم ﻋﻤﺪه )‪ (2‬ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻣﻮدي‪520 ......................................................................................................................‬‬
‫‪ 7,7,3‬ﮔﺎم ﻋﻤﺪه )‪ (3‬ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻃﻴﻔﻲ‪523 ......................................................................................................................‬‬
‫‪ 7,7,4‬ﮔﺎم ﻋﻤﺪه )‪ (4‬ﭘﺎﺳﺦ ﻫﺎي ﻣﺪل‪523 .................................................................................................................‬‬
‫‪ 7,7,5‬ﮔﺎم ﻋﻤﺪه )‪ (5‬ﺿﺎﺑﻄﻪ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻣﻜﻤﻞ ‪523 .......................................................................................................‬‬
‫‪ 7,7,6‬ﮔﺎم ﻋﻤﺪه )‪ (6‬ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻃﺮح‪ ،‬ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻓﻨﻲ وﺳﻴﻠﻪ ﻣﻴﺮاﻳﻲ‪ ،‬ارزﻳﺎﺑﻲ ﻣﺠﺪد ﻃﺮاﺣﻲ ﻛﻞ ‪524‬‬
‫ﻣﺮاﺟﻊ ‪526 ..........................................................................................................................................................................‬‬
‫ﻓﺼﻞ ‪ :8‬ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻏﻴﺮﺧﻄﻲ ‪527 .......................................................................................................‬‬
‫‪ 8,1‬ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻛﻠﻲ‪527 .......................................................................................................................................................‬‬
‫‪ 8,1,1‬ﺷﺮط اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻣﻜﻤﻞ‪528 .................................................................................................................‬‬
‫‪ 8,1,1,2‬ﻣﻘﺪار ﻣﻴﺮاﻳﻲ‪528 .............................................................................................................................................‬‬
‫‪ 8,1,1,3‬ﻧﻮع ﺗﺠﻬﻴﺰات ﻣﻴﺮاﻳﻲ‪528 ...............................................................................................................................‬‬
‫‪ 8,1,1,4‬ﻣﺪل ﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮاي ارزﻳﺎﺑﻲ ﻣﺠﺪد ﭘﺎﺳﺦ ﻫﺎي ﺳﺎزه اي ‪529 ........................................................................‬‬
‫‪ 8,1,1,5‬ﺷﻜﻞ ﭘﺬﻳﺮي ﺳﺎزه اي‪529 .............................................................................................................................‬‬
‫‪ 8,2‬اﻧﻮاع ﻣﻴﺮاﻳﻲ ‪530 .......................................................................................................................................................‬‬
‫‪ 8,1,2‬اﻧﻮاع ﻣﻴﺮاﻳﻲ‪530 ...................................................................................................................................................‬‬
‫‪ 8,1,2,1‬ﻣﻴﺮاﻳﻲ دو ﺧﻄﻲ‪530 .......................................................................................................................................‬‬
‫‪ 8,1,2,2‬ﻣﻴﺮاﻳﻲ زﻳﺮﺧﻄﻲ‪531 .......................................................................................................................................‬‬
‫‪ 8,1,2,3‬ﺗﻔﺎوت ﻫﺎي اﺻﻠﻲ ﺑﻴﻦ ﻣﻴﺮاﻳﻲ دو ﺧﻄﻲ و زﻳﺮﺧﻄﻲ‪532 ........................................................................‬‬
‫‪ 8,1,2,4‬ﺳﺎﻳﺮ اﻧﻮاع ﻣﻴﺮاﮔﺮ‪532 ......................................................................................................................................‬‬
‫‪ 8,1,3‬روش ﻫﺎي ﻃﺮاﺣﻲ ‪532 .......................................................................................................................................‬‬
‫‪ 8,1,3,1‬ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﺧﻄﻲ ﻣﻌﺎدل‪533 .....................................................................................................................‬‬
‫‪ 8,1,3,2‬ﻃﻴﻒ ﭘﺎﺳﺦ ﻏﻴﺮﺧﻄﻲ‪533 ..............................................................................................................................‬‬
‫‪ 8,2‬روش ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﺧﻄﻲ ﻣﻌﺎدل ﺑﺎ ﻣﻴﺮاﮔﺮﻫﺎي دو ﺧﻄﻲ‪533 .......................................................................‬‬
‫‪ 8,2,1‬ﺷﺮح ﻛﻠﻲ‪534 .......................................................................................................................................................‬‬
‫‪ 8,2,1,1‬اﻧﺘﺨﺎب ﻣﺪل ﻫﺎي ﻃﺮاﺣﻲ‪534 ......................................................................................................................‬‬
‫‪ 8,2,1,2‬ﺗﺨﻤﻴﻦ ﭘﺎﺳﺦ و دور اول ﻃﺮاﺣﻲ ﻳﻚ ﻣﻴﺮاﮔﺮ‪534 .....................................................................................‬‬
‫‪ 8,2,2‬ﺗﺨﻤﻴﻦ ﭘﺎﺳﺦ‪542 .................................................................................................................................................‬‬
‫‪ 8,2,2,1‬ﻣﻌﺎدﻟﻪ ﺣﺮﻛﺖ ‪542 ...........................................................................................................................................‬‬
‫‪ 8,2,2,2‬ارزﻳﺎﺑﻲ ﻣﺠﺪد ﭘﺎﺳﺦ‪546 .................................................................................................................................‬‬
‫‪ 8,2,3‬ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻃﺮاﺣﻲ ‪546 ..............................................................................................................................................‬‬
‫‪ 8,2,3,1‬ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ‪546 .............................................................................................................................. SDOF‬‬
‫‪ 8,2,3,2‬ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ‪550 ............................................................................................................................MDOF‬‬
‫‪ 8,2,3,3‬ﺧﻼﺻﻪ‪551 ........................................................................................................................................................‬‬
‫‪ 8,2,4‬ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻓﻨﻲ ﻣﻴﺮاﮔﺮ ‪552 ................................................................................................................................‬‬
‫‪ 8,2,4,1‬ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي اﺳﺎﺳﻲ‪552 ...................................................................................................................................‬‬
‫‪ 8,2,4,2‬اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻴﺮاﮔﺮﻫﺎي دو ﺧﻄﻲ‪556 .................................................................................................................‬‬
‫‪ 8,3‬روش ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﺧﻄﻲ ﻣﻌﺎدل ﺑﺎ ﻣﻴﺮاﮔﺮﻫﺎي زﻳﺮﺧﻄﻲ ‪556 .......................................................................‬‬
‫‪ 8,3,1‬ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻠﻲ‪556 ....................................................................................................................................................‬‬
‫‪ 8,3,1,1‬ﺗﺨﻤﻴﻦ ﭘﺎﺳﺦ و دور اول ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻴﺮاﮔﺮ‪557 .............................................................................................‬‬
‫‪ 8,3,2‬ﺗﺨﻤﻴﻦ ﭘﺎﺳﺦ‪558 .................................................................................................................................................‬‬
‫‪ 8,3,2,1‬ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت ﺷﻜﻞ ﻣﻮد‪558 ................................................................................................................................‬‬
‫‪ 8,3,2,2‬ارزﻳﺎﺑﻲ ﻣﺠﺪد ﭘﺎﺳﺦ‪558 .................................................................................................................................‬‬
‫‪ 8,3,2,3‬ﺧﻼﺻﻪ ﻃﺮاﺣﻲ ﺳﺎده ﺷﺪه‪562 .....................................................................................................................‬‬
‫‪ 8,3,3‬ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻃﺮاﺣﻲ ‪563 ..............................................................................................................................................‬‬
‫‪ 8,3,3,1‬ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ‪ :SDOF‬ﻣﻮد ﻣﻮﺛﺮ‪563 ............................................................................................................‬‬
‫‪ 8,3,3,2‬ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ‪570 ............................................................................................................................MDOF‬‬
‫‪ 8,3,4‬ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻓﻨﻲ ﻣﻴﺮاﮔﺮ ‪572 ................................................................................................................................‬‬
‫‪ 8,4‬روش ﻃﻴﻒ ﭘﺎﺳﺦ ﻏﻴﺮﺧﻄﻲ ﺑﺎ ﻣﻴﺮاﮔﺮﻫﺎي زﻳﺮﺧﻄﻲ‪572 .................................................................................‬‬
‫‪ 8,4,1‬ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻛﻠﻲ ‪572 ..................................................................................................................................................‬‬
‫‪ 8,4,1,1‬ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﻛﻨﺘﺮل و ﻃﻴﻒ ﭘﺎﺳﺦ‪572 ..........................................................................................................‬‬
‫‪ 8,4,2‬ﺗﺨﻤﻴﻦ ﭘﺎﺳﺦ‪572 .................................................................................................................................................‬‬
‫‪ 8,4,2,1‬درون ﻳﺎﺑﻲ ﻫﺎي ﺧﻄﻲ‪575 .............................................................................................................................‬‬
‫‪ 8,4,2,2‬ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ‪577 ............................................................................................................................MDOF‬‬
‫‪ 8,4,3‬ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻃﺮاﺣﻲ ‪578 ..............................................................................................................................................‬‬
‫‪ 8,5‬روش ﻃﻴﻒ ﭘﺎﺳﺦ ﻏﻴﺮﺧﻄﻲ ﺑﺎ ﻣﻴﺮاﮔﺮﻫﺎي دو ﺧﻄﻲ ‪583 ................................................................................‬‬
‫‪ 8,5,1‬ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻛﻠﻲ ‪583 ..................................................................................................................................................‬‬
‫‪ 8,5,1,1‬ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻣﻜﻤﻞ و ﺳﺎزه ﻫﺎي ﻏﻴﺮاﻻﺳﺘﻴﻚ ‪583 ............................................................................................‬‬
‫‪ 8,5,1,2‬ﻃﺮاﺣﻲ ﺑﺮ ﺗﻐﻴﻴﺮﻣﻜﺎن‪584 ..............................................................................................................................‬‬
‫‪ 8,5,2‬ﺗﺨﻤﻴﻦ ﭘﺎﺳﺦ‪587 .................................................................................................................................................‬‬
‫‪ 8,5,2,1‬ﻣﺮور‪587 .............................................................................................................................................................‬‬
‫‪ 8,5,2,2‬ﺗﺨﻤﻴﻦ ﭘﺎﺳﺦ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻃﻴﻒ دو ﺧﻄﻲ ‪588 ..............................................................................................‬‬
‫‪ 8,5,2,3‬ﻃﻴﻒ ﻃﺮاﺣﻲ دو ﺧﻄﻲ‪589 ...........................................................................................................................‬‬
‫‪ 8,5,3‬ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻃﺮاﺣﻲ ‪603 ..............................................................................................................................................‬‬
‫‪ 8,6‬ﺧﻼﺻﻪ‪605 .................................................................................................................................................................‬‬
‫‪ 8,6,1‬ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮي اﺑﺘﺪاﻳﻲ‪606...................................................................................................................................‬‬
‫‪ 8,6,2‬ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻴﺮاﻳﻲ اوﻟﻴﻪ‪606.....................................................................................................................................‬‬
‫‪ 8,6,3‬ﺗﺨﻤﻴﻦ ﭘﺎﺳﺦ ﺑﺎ ﻣﺪل ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي ﻣﻴﺮاﻳﻲ‪606..............................................................................................‬‬
‫‪ 8,6,3,1‬ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﻳﻚ ﺳﻴﺴﺘﻢ ‪606........................................................................................................... SDOF‬‬
‫‪ 8,6,3,2‬ﺗﺎﺑﻊ ﺷﻜﻞ و ﺿﺮﻳﺐ ﻣﺸﺎرﻛﺖ ﻣﻮدي ‪607 ....................................................................................................‬‬
‫‪ 8,6,3,3‬ﺗﻜﺮار ﺳﻌﻲ و ﺧﻄﺎ‪607 ....................................................................................................................................‬‬
‫‪ 8,6,4‬اﻧﺘﺨﺎب دﺳﺘﮕﺎه ﻣﻴﺮاﮔﺮ‪607 ................................................................................................................................‬‬
‫ﻣﺮاﺟﻊ و ﻣ‪Ĥ‬ﺧﺬ ‪608 ...........................................................................................................................................................‬‬
‫واژه ﻧﺎﻣﻪ ﺗﺨﺼﺼﻲ )اﻧﮕﻠﻴﺴﻲ ﺑﻪ ﻓﺎرﺳﻲ(‪609 ..............................................................................................................‬‬
 ‫ﻣﻘﺪﻣﻪ ﻣﺘﺮﺟﻤﺎن‪:‬‬
‫ﻛﺘﺎب ﭘﻴﺶ رو از ﺟﻤﻠﻪ ﻛﺘﺐ ﺗﺨﺼﺼﻲ در زﻣﻴﻨﻪ دﻳﻨﺎﻣﻴﻚ ﺳﺎزه و ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺳﺎزه اي ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻛﺘﺎب‬
‫در اول در ﺣﺪود ‪ 20‬ﺳﺎل ﭘﻴﺶ ﺑﻪ ﺻﻮرت ‪ 3‬ﺟﻠﺪي ﺗﻮﺳﻂ ﻫﻤﻴﻦ اﺳﺎﺗﻴﺪ در داﻧﺸﮕﺎه ‪ Buffalo‬در ‪NCEER‬‬
‫ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪه ﺑﻮد و ﭘﻴﺶ از ﺳﺎل ‪ 2012‬ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ از آن ﻣﺮاﺟﻊ ﺑﺮاي اﻳﻦ اﻃﻼﻋﺎت اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻧﻤﻮدﻳﻢ‪.‬‬
‫در ﺳﺎل ‪ 2012‬اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﻣﻨﺘﺸﺮ ﮔﺮدﻳﺪ و ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺗﻜﻤﻴﻠﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ‪ 3‬ﺟﻠﺪ ﻣﺬﻛﻮر در ﺧﻮد داﺷﺖ‪ .‬اﻵن‬
‫ﻛﻪ در اﻧﺘﻬﺎي ﺳﺎل ‪ 2022‬ﻫﺴﺘﻴﻢ ﺣﺪود ‪ 10‬ﺳﺎل از اﻧﺘﺸﺎر اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﻣﻲ ﮔﺬرد‪ ،‬اﻣﺎ ﻧﮕﺮاﻧﻲ ﺑﺎﺑﺖ ﻗﺪﻳﻤﻲ‬
‫ﺷﺪن ﻣﻄﺎﻟﺐ وﺟﻮد ﻧﺪارد‪ ،‬زﻳﺮا اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﻨﻄﻖ رﻳﺎﺿﻲ و ﮔﺮدآوري ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺑﺴﻴﺎر ﮔﺴﺘﺮده‬
‫دﻳﻨﺎﻣﻴﻚ ﺳﺎزه و زﻟﺰﻟﻪ ﺗﻬﻴﻪ ﮔﺮدﻳﺪه و ﺗﺎ ﻛﻨﻮن ﻣﻄﻠﺐ ﻛﺎﻣﻠﺘﺮي از آن ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺟﺎﻟﺐ آﻧﻜﻪ اﮔﺮ‬
‫ﻣﺎ آﻧﺮا ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻧﻤﻲ ﻛﺮدﻳﻢ‪ ،‬ﻛﺴﻲ ﺑﻪ ﺳﺮاغ آن ﻧﻤﻴﺮﻓﺖ! ﺗﺮﺟﻤﻪ اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﭼﻴﺰي در ﺣﺪود ‪ 17‬ﻣﺎه ﻃﻮل‬
‫ﻛﺸﻴﺪ و اﻳﻦ اﻓﺘﺨﺎر را دارﻳﻢ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻛﺘﺎب ﻛﺎﻣﻼً ﺗﺨﺼﺼﻲ و ﻣﻜﻤﻞ در ﺗﺤﺼﻴﻼت ﺗﻜﻤﻴﻠﻲ ﺑﺮاي ﻋﻼﻗﻪ‬
‫ﻣﻨﺪان رﺷﺘﻪ ﻫﺎي ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ زﻟﺰﻟﻪ و ﺳﺎزه را ﺗﺮﺟﻤﻪ و ﺗﻘﺪﻳﻢ ﺣﻀﻮر دوﺳﺘﺎن ﺑﻨﻤﺎﻳﻴﻢ‪ .‬اﻳﻦ ﻛﺘﺎب در واﻗﻊ‬
‫ﻳﻚ ﻛﺘﺎب ﺗﺨﺼﺼﻲ دﻳﻨﺎﻣﻴﻚ ﺳﺎزه ﻫﺎ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ در ﺣﻮزه ﻛﻨﺘﺮل ارﺗﻌﺎﺷﺎت ﺑﺴﻴﺎر ارزﺷﻤﻨﺪ و ﻣﻄﺎﻟﺐ‬
‫آن ﻣﻔﻴﺪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﺳﺎﺗﻴﺪ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه و وﻳﺮاﺳﺘﺎر اﻳﻦ ﻛﺘﺎب در ﺳﻄﺢ و ﺗﺮاز اول ﺟﻬﺎن در اﻳﻦ ﻣﺒﺎﺣﺚ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻛﺘﺐ‬
‫ارزﺷﻤﻨﺪي در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﻛﺎر ﻛﺮده اﻧﺪ‪ .‬دﻛﺘﺮ ‪ George C. Lee‬اﺳﺘﺎد ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ داﻧﺸﮕﺎه ‪ ،SUNY‬دﻛﺘﺮ‬
‫‪ Gary F. Dargush ، Zach Liang‬و ‪ Jianwei Song‬اﺳﺎﺗﻴﺪ ﺑﻪ ﻧﺎم داﻧﺸﮕﺎه ‪ Buffalo‬و دﻛﺘﺮ‬
‫‪ Franklin Cheng‬ﻛﻪ ﺳﺮﭘﺮﺳﺖ وﻳﺮاﺳﺘﺎري اﻳﻦ ﻛﺘﺎب را ﺑﻪ ﻋﻬﺪه داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬اﻳﺸﺎن اﺳﺘﺎد ﺑﺮﺗﺮ‪ ،‬ﻣﺤﻘﻖ و‬
‫ﻣﻮﻟﻒ در زﻣﻴﻨﻪ ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﺳﺎزه‪ ،‬زﻟﺰﻟﻪ و دﻳﻨﺎﻣﻴﻚ ﺳﺎزه ﻫﺎي ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻣﺤﻘﻘﻲ اﺳﻢ اﻳﺸﺎن‪ ،‬ﻣﻘﺎﻻت‬
‫و ﻛﺘﺐ ﺗﺨﺼﺼﻲ اﻳﺸﺎن را ﻣﻄﻤﺌﻨﺎً ﺷﻨﻴﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﺳﺎﺗﻴﺪ ﻧﺎم ﺑﺮده ﺷﺪه در زﻣﻴﻨﻪ ﺗﺌﻮري و ﻋﻤﻠﻲ ﺣﻖ ﺑﺰرﮔﻲ‬
‫ﺑﻪ ﮔﺮدن ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﻋﻤﺮان ﺟﻬﺎﻧﻲ دارﻧﺪ و ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت زﻳﺎدي را ﺻﻮرت ﺳﺎﻻﻧﻪ اﻧﺠﺎم داده و ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ اﻧﺘﺸﺎرات ‪ CRC‬ﻳﻜﻲ از ﻣﻌﺘﺒﺮﺗﺮﻳﻦ ﻧﺸﺮﻫﺎي ﺗﺨﺼﺼﻲ داﻧﺸﮕﺎﻫﻲ در زﻣﻴﻨﻪ ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﺳﺎزه و‬
‫زﻟﺰﻟﻪ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻛﺘﺎﺑﻲ را ﭼﺎپ و ﻧﺸﺮ ﻧﻤﻲ دﻫﺪ‪.‬‬
‫ﻛﺘﺎب ﭘﻴﺶ رو از ‪ 3‬ﺑﺨﺶ ﻛﻠﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ارﺗﻌﺎﺷﻲ‪ ،‬اﺻﻮل و راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮاي ﻛﻨﺘﺮل ﻣﻴﺮاﻳﻲ و ﻃﺮاﺣﻲ‬
‫ﻣﻴﺮاﮔﺮﻫﺎي اﻟﺤﺎﻗﻲ )ﺗﻜﻤﻴﻠﻲ( ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻛﺘﺎب از ‪ 8‬ﻓﺼﻞ ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﻛﻪ ﻛﺎﻣﻼً ﺑﻪ ﻫﻤﺪﻳﮕﺮ ﻣﺮﺗﺒﻂ‬
‫ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﻓﺼﻮل زﻳﺮ ﻣﻲ ﮔﺮدد‪:‬‬
‫ﻓﺼﻞ ‪ :1‬ارﺗﻌﺎش آزاد و ﻫﺎرﺗﻜﻴﻦ )ﻫﻤﺴﺎز( ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي داراي ﺗﻚ درﺟﻪ آزادي‪ ،‬ﻓﺼﻞ ‪ :2‬ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﺑﺎ‬
‫ﭼﻨﺪ درﺟﻪ آزادي ﺑﺎ ﺗﻬﻴﻴﺞ دﻟﺨﻮاه‪ ،‬ﻓﺼﻞ ‪ :3‬ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﺧﻄﻲ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺷﺪه ﻣﻴﺮا ﺷﺪه ﺑﺎ ﭼﻨﺪ درﺟﻪ‬
‫آزادي‪ ،‬ﻓﺼﻞ ‪ :4‬ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﭼﻨﺪ درﺟﻪ آزادي )‪ (MDOF‬ﺑﺎ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻋﻤﻮﻣﻲ‪ ،‬ﻓﺼﻞ ‪ :5‬اﺻﻮل ﻃﺮاﺣﻲ‬
‫ﻣﻴﺮاﮔﺮ‪ ،‬ﻓﺼﻞ ‪ :6‬ﻏﻴﺮﺧﻄﻲ ﺳﺎزي ﺳﻴﺴﺘﻢ و ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺳﺎزه ﻫﺎي ﻧﺎﻣﻨﻈﻢ‪ ،‬ﻓﺼﻞ ‪ :7‬ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺧﻄﻲ‪،‬‬
‫ﻓﺼﻞ ‪ :8‬ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻏﻴﺮﺧﻄﻲ‬
‫ﺑﺮاي ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ ﻛﻪ ﻣﺒﺎﺣﺚ ﺗﺨﺼﺼﻲ ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ ﭘﻴﺶ ﻧﻴﺎز ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺗﻲ دارد‪،‬‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ داﻧﺸﺠﻮﻳﺎن ﻓﻮق ﻟﻴﺴﺎﻧﺲ و دﻛﺘﺮي ﻳﺎ ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ و ﻋﻼﻗﻪ ﻣﻨﺪان ﮔﺮاﻣﻲ‪ ،‬ﺑﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﺮ روي دروس‬
‫رﻳﺎﺿﻴﺎت ﻋﺎﻟﻲ ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ‪ ،‬ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻣﺎﺗﺮﻳﺴﻲ ﺳﺎزه ﻫﺎ‪ ،‬دﻳﻨﺎﻣﻴﻚ ﺳﺎزه ﻫﺎ‪ ،‬ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ زﻟﺰﻟﻪ و در ﺻﻮرت اﻣﻜﺎن‬
‫ارﺗﻌﺎﺷﺎت ﺗﺼﺎدﻓﻲ‪ ،‬ﺑﻬﺮه ﻻزﻣﻪ از اﻳﻦ ﻛﺘﺎب را ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺒﺮﻧﺪ‪ .‬ﭘﻴﺶ از ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ اﻳﻦ ﻛﺘﺎب از ﺧﻮاﻧﻨﺪه ﻣﺤﺘﺮم‬
‫ﺗﻘﺎﺿﺎي ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ دﻳﻜﺸﻨﺮي ﺗﺨﺼﺼﻲ اﻧﮕﻠﻴﺴﻲ ﺑﻪ ﻓﺎرﺳﻲ در اﻧﺘﻬﺎي ﻛﺘﺎب را دارﻳﻢ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ در ﻫﻨﮕﺎم‬
‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻛﺘﺎب ﺷﺎﻳﺪ ﺑﺮﺧﻲ ﻋﺒﺎراﺗﻲ ﻛﻪ ﻣﺠﺒﻮر ﺑﻪ ﻣﻌﺎدل ﺳﺎزي آﻧﻬﺎ در زﺑﺎن ﻓﺎرﺳﻲ ﺷﺪﻳﻢ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ آﺷﻨﺎ‬
‫ﺑﻴﺎﻳﺪ و از ﺳﻨﮕﻴﻨﻲ ﺑﺤﺚ ﺑﻜﺎﻫﺪ‪.‬‬
‫در اﻳﻦ ‪ 7‬ﺳﺎل‪ ،‬ﻛﺎﻧﺎل ﺗﻠﮕﺮاﻣﻲ ﺟﺪاﺳﺎزي ﻟﺮزه اي‪ ،‬ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﻣﻴﺮاﻳﻲ )ﻣﻴﺮاﮔﺮ( اﻧﺮژي و ﻛﻨﺘﺮل ارﺗﻌﺎﺷﺎت‬
‫ﺑﻪ آدرس ‪ @Seismicisolation‬ﺑﺎ ﺑﻴﺶ از ‪ 15700‬ﻣﺮﺟﻊ ﺑﻪ روز در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﺟﺪاﺳﺎز ﻟﺮزه اي و‬
‫ﻣﻴﺮاﮔﺮﻫﺎي اﻧﺮژي‪ ،‬ﺳﺎزه‪ ،‬زﻟﺰﻟﻪ و ژﺋﻮﺗﻜﻨﻴﻚ ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه اﺻﻞ ﻣﺮاﺟﻊ اﻧﮕﻠﻴﺴﻲ و ﻛﺘﺐ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﺑﺮاي‬
‫ﺗﺮﺟﻤﻪ اﻳﻦ ﻛﺘﺎب در آن ﻣﻮﺟﻮد اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺨﺎﻃﺒﻴﻦ ﻣﺤﺘﺮم ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ از آن اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ‬
‫ﻋﻠﻤﻲ‪ ،‬در زﻣﻴﻨﻪ ﺗﺨﺼﺼﻲ ﻣﻮرد ﭘﻮﺷﺶ ﺧﻮد‪ ،‬ﻛﺎﻣﻠﺘﺮﻳﻦ ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﻓﻨﻲ در دﻧﻴﺎ ﺑﻪ زﺑﺎن اﻧﮕﻠﻴﺴﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻧﺴﺨﻪ ﻻﺗﻴﻦ ﻛﺘﺎب ﭘﻴﺶ رو ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﻫﺰاران ﻣﻨﺒﻊ دﻳﮕﺮ در ﻛﺎﻧﺎل ﻣﺬﻛﻮر وﺟﻮد دارد‪ .‬در اوج دوران ﺗﺤﺮﻳﻢ‬
‫و ﻛﺎﺳﺘﻲ ﻫﺎ‪ ،‬اﻳﻦ ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﺗﺨﺼﺼﻲ در ﺧﺪﻣﺖ ﺗﻤﺎﻣﻲ ﻋﺰﻳﺰان داﺧﻞ و ﺧﺎرج ﻛﺸﻮر ﺑﻪ ﺻﻮرت راﻳﮕﺎن ﺑﻮده‬
‫اﺳﺖ و ﺗﻤﺎﻣﻲ اﺳﺎﺗﻴﺪ و اﻫﻞ ﻓﻦ ﺑﺎ اﻳﻦ ﻛﺎﻧﺎل آﺷﻨﺎﻳﻲ دارﻧﺪ و آﻧﺮا ﺑﻪ داﻧﺸﺠﻮﻳﺎن و ﻣﺤﻘﻘﺎن ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده از‬
‫ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺎ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺗﻼش ﺷﺒﺎﻧﻪ روزي ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺳﺎﻟﻪ ﺧﻮد را ﺑﺮاي ﻛﻤﻚ ﺑﻪ ﻣﺨﺎﻃﺒﻴﻦ ﻣﺤﺘﺮم و ارﺗﻘﺎء ﺳﻄﺢ ﻋﻠﻤﻲ‬
‫ﻛﺸﻮرم در اﻳﻦ ﺳﺎل ﻫﺎ ﺑﺪون رﻳﺎﻟﻲ ﻣﻨﻔﻌﺖ ﻣﺎﻟﻲ در ﻧﺸﺮ داﻧﺸﮕﺎﻫﻲ ﻓﺮﻫﻤﻨﺪ اﻧﺠﺎم داده ام و اﻣﻴﺪوارم از‬
‫ﺧﺮوﺟﻲ اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻋﻠﻤﻲ در ﭘﮋوه ﻫﺎي اﺟﺮاﻳﻲ ﻛﺸﻮر‪ ،‬ﺧﺼﻮﺻﺎً ﺗﻮﺳﻂ ﻧﺴﻞ ﺟﻮان و ﺑﺎ ﭘﺘﺎﻧﺴﻴﻞ‬
‫ﺑﺎﻻ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪ .‬ﺑﺎ ﺗﺮﺟﻤﻪ اﻳﻦ آﺛﺎر‪ ،‬از زﻧﺪﮔﻲ ﺷﺨﺼﻲ و ﺟﻮاﻧﻲ ﻣﺎن زده اﻳﻢ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻢ اﻳﻦ ﻣﺮاﺟﻊ‬
‫را ﺗﻘﺪﻳﻢ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﻋﻤﺮان ﻛﺸﻮر ﻧﻤﺎﻳﻢ و ﺣﺲ دﻳﻦ ﺑﻪ ﮔﺮدﻧﻢ ﺑﻪ ﻛﺸﻮرم را ادا ﻧﻤﺎﻳﻴﻢ‪ .‬زﻣﺎﻧﻲ و اﻧﺮژي‬
‫ﻛﻪ ﺑﻨﺪه و ﻫﻤﻜﺎراﻧﻢ ﺑﺮاي ﭘﺪﻳﺪ آوردن و ﮔﺮدآوري اﻳﻦ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﻲ ﮔﺬارﻳﻢ ﺑﺎ ﻫﻴﭻ ﭘﻮﻟﻲ ﻗﺎﺑﻞ ﭘﺮداﺧﺖ و‬
‫ﺟﺒﺮان ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻓﻠﺬا اﻣﻴﺪوارم‪ ،‬ﺳﺨﻦ ﻛﺰ دل ﺑﺮآﻳﺪ ﻻﺟﺮم ﺑﺮ دل ﻧﺸﻴﻨﺪ‪.‬‬
‫در اﻳﻦ ﺟﺎ ﺑﺮ ﺧﻮد ﻻزم ﻣﻲ داﻧﻢ از ﻣﻬﻨﺪس ﻋﻠﻲ ﺣﻴﺪري )دوﺳﺖ ارزﺷﻤﻨﺪم( ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﻼش زﻳﺎد در ﺑﺮﮔﺮدان‬
‫ﻣﺘﻮن ﺑﻪ ﻓﺎرﺳﻲ زﺣﻤﺎت زﻳﺎدي را ﻣﺘﻘﺒﻞ ﺷﺪه اﻧﺪ و آﻗﺎي ﻋﻠﻴﺮﺿﺎ ﻓﺮﻫﻤﻨﺪزادﮔﺎن ﻛﻪ زﺣﻤﺎت ﻛﺎرﻫﺎي‬
‫ﮔﺮاﻓﻴﻜﻲ و ﺻﻔﺤﻪ آراﻳﻲ اﻳﻦ اﺛﺮ را ﻛﺸﻴﺪه اﻧﺪ و ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺣﺎﻣﻲ ﻣﺎ در ﭼﺎپ اﻳﻦ آﺛﺎر ﺑﻮده اﻧﺪ‪ ،‬ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺗﺸﻜﺮ‬
‫را ﺑﻨﻤﺎﻳﻢ‪.‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎً ﺑﺮاي اﻧﺘﻘﺎل ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدات و اﻧﺘﻘﺎدات از ﻃﺮﻳﻖ اﻧﺘﺸﺎرات ﻓﺮﻫﻤﻨﺪ ﺑﻪ آدرس ‪ @farhamandpress‬ﻳﺎ‬
‫ﻛﺎﻧﺎل ﺗﻠﮕﺮاﻣﻲ ﺟﺪاﺳﺎز ﻟﺮزه اي ﺑﻪ آدرس ‪@Seismicisolation‬ﻳﺎ آي دي ﺗﻠﮕﺮاﻣﻲ‬
‫‪ @AlirezaSalehin‬در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎﺷﻴﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﺑﺨﺸﻲ از ﻏﺰل اﺳﺘﺎد ﺳﺨﻦ‪ ،‬ﺳﻌﺪي ﺷﻴﺮازي اﻳﻦ ﻣﻘﺪﻣﻪ را ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن ﻣﻲ رﺳﺎﻧﻢ‪.‬‬

‫ﮔﺬراﻧﻴﺪه‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﺰ ﺣﻴﻒ و ﭘﺸﻴﻤﺎﻧﻲ ﻧﻴﺴﺖ‬ ‫ﺣﺎﺻﻞ ﻋﻤﺮ ﺗﻠﻒ ﻛﺮده و اﻳﺎم ﺑﻪ ﻟﻐﻮ‬
‫ﺑﻪ ﻋﻤﻞ ﻛﺎر ﺑﺮآﻳﺪ ﺑﻪ ﺳﺨﻨﺪاﻧﻲ ﻧﻴﺴﺖ‬ ‫ﺳﻌﺪﻳﺎ ﮔﺮﭼﻪ ﺳﺨﻨﺪان و ﻣﺼﺎﻟﺢ ﮔﻮي‬

‫ﻣﻬﻨﺪس ﻋﻠﻴﺮﺿﺎ ﺻﺎﻟﺤﻴﻦ‪ ،‬ﻣﻬﻨﺪس ﻋﻠﻲ ﺣﻴﺪري‬

‫زﻣﺴﺘﺎن ‪1401‬‬
 ‫ﻣﻘﺪﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎن‬
‫اﻣﺮوزه‪ ،‬ﺗﺤﻘﻴﻖ در راﺑﻄﻪ ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ زﻟﺰﻟﻪ‪ ،‬ﺑﻪ اﺧﺘﺼﺎص دادن زﺣﻤﺖ و ﺗﻼش ﻓﺮاوان در ﻣﺴﻴﺮ ﭘﻴﻮﻧﺪ اﻟﺰاﻣﺎت‬
‫ﻋﻤﻠﻜﺮدي ﻟﺮزه اي ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮﺷﻜﻞ ﻫﺎي ﺑﺰرگ ﻏﻴﺮ اﻻﺳﺘﻴﻚ ﺳﺎزه اي ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در ﻫﻤﺎن زﻣﺎن‪ ،‬ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي‬
‫اﺻﻼح ﭘﺎﺳﺦ ﺳﺎزه اي )ﻣﺸﺨﺼﺎً‪ ،‬ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﺟﺪاﺳﺎز ﻟﺮزه اي و اﺗﻼف اﻧﺮژي ﻟﺮزه اي( ﺑﻪ ﻧﺤﻮ ﮔﺴﺘﺮده اي‬
‫ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬اﻳﻦ اﻧﺘﻈﺎر ﺑﺨﺮداﻧﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻤﺮﻛﺰ ﺗﺤﻘﻴﻖ آﺗﻲ در ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻋﻤﻠﻜﺮد‪،‬‬
‫ﺗﻠﻔﻴﻖ ﻧﻤﻮدن ﻣﺮزﻫﺎ ﺑﺮاي ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻟﺮزه اي ﺑﻬﻴﻨﻪ ﺳﺎزه ﻫﺎ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﺎداﻣﻲ ﻛﻪ اﻳﻤﻨﻲ‪ ،‬ﻛﺎراﻳﻲ و ﻫﺰﻳﻨﻪ ﺑﺮاي‬
‫دو ﻣﻮﻟﻔﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮﺷﻜﻞ ﻏﻴﺮاﻻﺳﺘﻴﻚ و ﻛﻨﺘﺮل ﭘﺎﺳﺦ ﺳﺎزه اي ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺳﺎزه اي ﻫﺴﺘﻪ اﺻﻠﻲ‬
‫ﺣﻮزه اﻳﻦ داﻧﺶ ﻣﻲ ﮔﺮدد‪ .‬در اﻳﻦ ﻛﺘﺎب‪ ،‬ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻫﺎي اﺧﻴﺮ در ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺳﺎزه اي اراﺋﻪ ﮔﺮدﻳﺪه و ﻛﺎرﺑﺮد‬
‫آﻧﻬﺎ در ﻃﺮاﺣﻲ ﺗﺠﻬﻴﺰات اﺻﻼح ﭘﺎﺳﺦ ﻟﺮزه اي ﻏﻴﺮﻓﻌﺎل‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻜﻤﻠﻲ ﺑﺮاي ﻋﻤﻞ ﺑﻪ ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻴﺮاﻳﻲ‬
‫اﻟﺤﺎﻗﻲ ﺑﺮاي ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺑﺎ ﺳﻄﺢ ﺑﺎﻻ اراﺋﻪ ﻣﻲ ﮔﺮدد‪ .‬ﺑﻪ ﺗﻠﻔﻴﻖ ﺑﺎ اﻟﺰﻣﺎت ﻟﺮزه اي در اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﻧﻤﻲ‬
‫ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻘﺎوم ﻟﺮزه اي ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻴﺮاﮔﺮﻫﺎي اﻟﺤﺎﻗﻲ در زﻣﻴﻨﻪ ﺣﺮﻓﻪ ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ زﻟﺰﻟﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﮔﺴﺘﺮده و‬
‫ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ اي در دﻫﻪ ﻫﺎي اﺧﻴﺮ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻮارد ﻋﻤﻠﻲ زﻳﺎدي از ﻛﺎرﺑﺮد ﻣﻴﺮاﮔﺮﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ‬
‫در ﺳﺮﺗﺎﺳﺮ دﻧﻴﺎ‪ ،‬ﻣﻨﺠﻤﻠﻪ اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪه آﻣﺮﻳﻜﺎ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻴﺮاﮔﺮﻫﺎ در ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن‬
‫داراي ﺑﺨﺸﻲ وﻳﮋه در آﻳﻴﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺮوزه‪ ،‬اﺑﺘﺪاً ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﻔﺎﻫﻴﻤﻲ از‬
‫ﻣﻌﺎدﻟﻪ اﻧﺮژي‪ ،‬ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺗﻨﺎﺳﺐ ﺑﻨﺪي ﺷﺪه ﻣﻮﺛﺮ و ﻃﻴﻒ ﭘﺎﺳﺦ ﺧﻄﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﺗﻚ درﺟﻪ آزادي )‪(SDOF‬‬
‫ﺳﺎده ﺳﺎزي ﺷﺪه ﺑﻨﺎ ﻧﻬﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ‪ ،‬ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻓﺮﺿﻴﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ آﻧﻬﺎ در اﻳﻦ راﺑﻄﻪ‪ ،‬اﻳﻦ اﻳﺪه‬
‫را ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﻧﺼﺐ ﻣﻴﺮاﮔﺮﻫﺎي اﻟﺤﺎﻗﻲ در ﺳﺎزه ﻫﺎ‪ ،‬اﻧﺮژي را ﻣﺴﺘﻬﻠﻚ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﻣﻴﺮاﻳﻲ‬
‫ﻏﻴﺮﺧﻄﻲ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﻤﻬﻴﺪات ﺧﻄﻲ ﺳﺎزي ﻳﻚ ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻣﻮﺛﺮ اراﺋﻪ ﮔﺮدﻳﺪه و ﺑﺮاي ﺗﺪوﻳﻦ روش‬
‫ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻴﺮاﻳﻲ اﻳﻨﻄﻮر ﻓﺮض ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﺿﺮاﻳﺐ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺳﺎزه ﻫﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺎﺗﺮﻳﺲ ﻫﺎي ﻣﻴﺮاﻳﻲ‬
‫ﻛﻼﺳﻴﻚ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺑﻌﻼوه‪ ،‬اﻳﻨﻄﻮر ﻓﺮض ﮔﺮدﻳﺪه ﻛﻪ ﺷﻴﻮه ﻫﺎي ﻋﻤﻠﻜﺮد اﺣﺘﻤﺎﻻﺗﻲ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﺑﺮاي‬
‫رﻛﻮردﻫﺎي زﻟﺰﻟﻪ را ﻣﻲ ﺗﻮان از ﻃﺮﻳﻖ ﻣﻘﻴﺎس ﺳﺎزي ﺗﻨﺎﺳﺐ ﺑﻨﺪي ﺷﺪه ﺑﺎ داﻣﻨﻪ آﻧﻬﺎ اﻧﺠﺎم داد‪.‬‬
‫اﻳﻦ ﻓﺮﺿﻴﺎت اﻳﻦ اﻣﺮ را ﺑﺮاﻳﻤﺎن ﻣﻴﺴﺮ ﻧﻤﻮده اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻴﺮاﮔﺮﻫﺎي اﻟﺤﺎﻗﻲ‪ ،‬ﻳﻚ روش ﻃﺮاﺣﻲ‬
‫را ﺗﻮﺳﻌﻪ دﻫﻴﻢ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ اﻳﻦ اﻣﺮ ﻫﻨﻮز ﻛﺎﻣﻼً ﺑﻪ درﺳﺘﻲ درك ﻧﺸﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ زﻣﺎﻧﻴﻜﻪ ﻣﻘﺪار ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺳﺎزه اي‬
‫در ﻳﻚ ﺳﻄﺢ ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻢ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺮﺧﻲ از اﻳﻦ ﻓﺮﺿﻴﺎت ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻲ ﻛﺎر ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﻫﺪف اﺻﻠﻲ اﺑﺘﺪاﻳﻲ اﻳﻦ ﻛﺘﺎب‬
‫ﻓﺮاﻫﻢ آوردن ﺑﺴﺘﺮ ﺗﺌﻮرﻳﻚ در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﻣﻴﺮاﻳﻲ در ﭘﺎﺳﺦ دﻳﻨﺎﻣﻴﻜﻲ ﺳﺎزه ﻫﺎ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺧﺼﻮص ﻫﻨﮕﺎﻣﻴﻜﻪ‬
‫ﺳﻄﺢ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺑﺎﻻ ﺑﻮده ﻳﺎ ﻫﻨﮕﺎﻣﻴﻜﻪ ﻏﻴﺮﺧﻄﻲ ﺑﻮدن ﻣﻘﻮﻟﻪ ﻣﻬﻤﻲ در ﻃﺮاﺣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻫﺪف اﺻﻠﻲ دوم اﻳﻦ‬
‫ﻛﺘﺎب ﻓﺮاﻫﻢ آوردن اﺻﻮل ﻃﺮاﺣﻲ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻃﻴﻒ ﭘﺎﺳﺦ و راﻫﻨﻤﺎﻳﻲ ﺑﺮاي ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎي ﻋﻤﻠﻲ ﺗﺠﻬﻴﺰات‬
‫ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺑﺮاي ﻛﺎﻫﺶ ارﺗﻌﺎﺷﺎت ﺳﺎزه اي ﻧﺎﺷﻲ از زﻟﺰﻟﻪ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﻠﻲ‪ ،‬ﭘﺎﺳﺦ ﺳﺎزه ﻫﺎي ﺗﺤﺖ ﺗﻬﻴﻴﺞ ﻟﺮزه اي‪ ،‬ﭘﺮدازش ﻫﺎي دﻳﻨﺎﻣﻴﻜﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ 3 .‬ﻣﻮﻟﻔﻪ ﻣﻘﺎوم در‬
‫ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎر زﻟﺰﻟﻪ وﺟﻮد دارﻧﺪ ﻛﻪ ﻳﻜﻲ از آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺮوي ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﺎداﻣﻲ ﻛﻪ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺗﻮﺳﻌﻪ و‬
‫ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ داﺷﺘﻪ در ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﻫﻮاﻓﻀﺎ و ﻣﻜﺎﻧﻴﻚ در ﭼﻨﺪ دﻫﻪ اﺧﻴﺮ‪ ،‬در ﻣﻴﺎن ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﺳﺎزه ﻧﻴﺰ اﻳﻦ ﻋﻠﻢ‬
‫ﻣﺤﺒﻮب ﺷﺪه و ﺑﺨﺸﻲ از ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺳﺎزه ﻫﺎي ﻗﺮن ﺑﻴﺴﺖ و ﻳﻜﻢ‪.‬‬
‫ﻣﺎداﻣﻲ ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ و ﻛﺎرﺑﺮد ﺗﺠﻬﻴﺰات اﺗﻼف اﻧﺮژي در ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﺳﺎزه رو ﺑﻪ ﮔﺴﺘﺮش اﺳﺖ‪ ،‬ﺟﻤﻌﻲ از ﻣﺴﺎﺋﻞ‬
‫و ﻣﺒﺎﺣﺚ ﭘﺎﻳﻪ اي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ رﻓﺘﺎر دﻳﻨﺎﻣﻴﻜﻲ ﺳﺎزه ﻫﺎي ﻣﺠﻬﺰ ﺑﻪ ﻣﻴﺮاﻳﻲ اﻟﺤﺎﻗﻲ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﺳﺎﻣﺎﻧﻪ‪ ،‬وﺟﻮد‬
‫دارد ﻛﻪ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت و ﺑﺮرﺳﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮي دارد‪ .‬ﻣﺤﺪودﻳﺖ ﻫﺎ ﺗﺎﺛﻴﺮات اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺠﻬﻴﺰات اﺗﻼف اﻧﺮژي‬
‫ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻣﺸﺨﺺ و ﻣﻘﺮر ﮔﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻧﻴﺖ اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﭘﺮ ﻧﻤﻮدن ﺷﻜﺎف داﻧﺸﻲ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﻛﻤﻚ ﻧﻤﻮدن ﺑﻪ‬
‫ﻣﻬﻨﺪﺳﺎن زﻟﺰﻟﻪ ﺑﺮاي درك ﺑﻬﺘﺮ رﻓﺘﺎر دﻳﻨﺎﻣﻴﻜﻲ ﺳﺎزه ﻫﺎ و اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻮﺛﺮﺗﺮ آﻳﻴﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﻃﺮاﺣﻲ ﺑﺮاي‬
‫ﻣﻴﺮاﮔﺮﻫﺎ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺨﺸﻬﺎي ﻫﺎي ﻛﻠﻴﺪي ﻛﺘﺎب ﭘﻴﺶ رو در زﻳﺮ ﺧﻼﺻﻪ ﺷﺪه اﻧﺪ‪:‬‬
‫ﻣﻔﻬﻮم ﺳﺮراﺳﺖ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻴﺮاﻳﻲ " اﺗﻼف اﻧﺮژي ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ اﻓﺰودن ﻣﻴﺮاﮔﺮﻫﺎ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻛﺎﻫﺶ‬
‫ارﺗﻌﺎﺷﺎت اﻧﺮژي ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪه در ﺳﺎزه ﻣﻲ ﮔﺮدد‪ ،‬و ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﭘﺎﺳﺦ ﺳﺎزه اي ﻛﺎﻫﺶ ﺧﻮاﻫﺪ ﻳﺎﻓﺖ" ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻛﻪ اﻟﺒﺘﻪ اﻳﻦ ﻋﺒﺎرت ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺻﺤﻴﺢ ﻧﻤﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬درﺟﻪ اي ﺑﺎﻻ از ﻣﻴﺮاﻳﻲ در ﻛﺎﻫﺶ ﭘﺎﺳﺦ ﺳﺎزه ﻣﻮﺛﺮ ﻧﺨﻮاﻫﺪ‬
‫ﺑﻮد‪ .‬در ﺑﺮﺧﻲ از ﻣﻮارد‪ ،‬ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺑﺎ ﺳﻄﺢ ﺑﺎﻻ‪ ،‬ﺣﺘﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﭘﺎﺳﺦ ﻫﺎ را ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ ،‬ﺑﺪﻳﻦ ﻋﻠﺖ ﻛﻪ ﺳﻄﺢ‬
‫ﭘﺎﺳﺦ ﺳﺎزه اي ﺻﺮﻓﺎً ﺑﻪ اﺗﻼف اﻧﺮژي ﻣﻮﺿﻌﻲ )‪ (Local‬ﻧﺪارد‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻪ اﻧﺮژي ورودي و ﺑﺎزﺗﻮزﻳﻊ آن ﻧﻴﺰ ﺗﺎﺛﻴﺮ‬
‫ﮔﺬار اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪ ،‬ﻛﻤﻴﻨﻪ ﻛﺮدن اﻧﺮژي ﭘﺎﺳﺘﺎر ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﺮﺗﻌﺶ در ﺳﺎزه ﺑﺎ ﻣﻴﺮاﻳﻲ اﻟﺤﺎﻗﻲ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﻞ و‬
‫در اﺻﻞ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺗﺮ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮﺧﻲ ﻣﺒﺎﺣﺚ ﺑﻨﻴﺎدﻳﻦ و ﭘﺎﻳﻪ اي دﻳﮕﺮ در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺳﺎزه اي ﺑﻪ دﻗﺖ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﻳﻦ ﻣﻮارد ﺷﺎﻣﻞ اﺻﻞ ﻣﺎﻛﺰﻳﻤﻢ ﺳﺎزي اﺗﻼف اﻧﺮژي ﺗﺤﺖ ﺣﻀﻮر ﻧﻴﺮوي ﻣﻴﺮاﻳﻲ و ﺗﻐﻴﻴﺮﻣﻜﺎن ﺳﺎزه اي ﻣﺠﺎز‬
‫ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺳﺎزﮔﺎري اﺗﻼف اﻧﺮژي ﺗﺠﻬﻴﺰات ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ در داﻣﻨﻪ دﻳﻨﺎﻣﻴﻜﻲ ﺑﺰرﮔﻲ در ﺑﺎرﻫﺎي زﻟﺰﻟﻪ ﻋﻤﻞ‬
‫ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ ،‬رﻓﺘﺎر وﻳﺴﻜﻮاﻻﺳﺘﻴﻚ ﻫﺮ اﻟﻤﺎن ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻛﻪ ﺳﺨﺘﻲ ﭘﺸﺘﻴﺒﺎن را ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﻲ آورد ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه در ﻧﻈﺮ‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻧﺼﺐ آﻧﻬﺎ‪ ،‬ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺗﻨﺎﺳﺐ ﺑﻨﺪي ﻧﺸﺪه ﻛﻪ در ﻃﺮاﺣﻲ واﻗﻌﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺗﺎ ﺣﺪ اﻣﻜﺎن ﻛﻤﻴﻨﻪ‬
‫ﮔﺮدد‪ ،‬ﻣﺤﺪودﻳﺖ اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﻴﺮوي ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻣﺤﺪودﻳﺖ ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ اﺟﺮاﻳﻲ ﻓﺮاﺗﺮ از اﻧﺠﻪ اﻓﺰودن‬
‫ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ اراﺋﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺰﻳﺘﺶ را از ﺑﻴﻦ ﻣﻲ ﺑﺮد و ﻣﺸﻜﻞ ﻏﻴﺮﺧﻄﻲ ﺷﺪن ﻣﻴﺮاﻳﻲ و ﺳﺨﺘﻲ ﻛﻪ ﻧﻤﻲ‬
‫ﺗﻮان آﻧﺮا ﺑﺎ روش ﻫﺎي ﻃﺮاﺣﻲ اﻣﺮوزي ﺑﻪ دﻗﺖ ﺗﺨﻤﻴﻦ زد‪ .‬ﺑﻌﻼوه‪ ،‬ﻳﻚ اﺻﻞ ﻃﺮاﺣﻲ ﺑﺮ اﺳﺎس اﻧﺘﺸﺎر اﻧﺮژي‬
‫ﻣﻮرد ﺑﺤﺚ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﺤﻮ ﻣﻔﻴﺪي ﺑﺮاي ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﭼﻨﺪ درﺟﻪ آزادي ﺑﻜﻠﻲ ﻣﻴﺮا ﺷﺪه‬
‫)‪ (Generally damped MDOF‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪.‬‬
‫ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻏﻴﺮﺧﻄﻲ و ﺳﺎزه ﻫﺎي ﻏﻴﺮﺧﻄﻲ در ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻴﺮاﻳﻲ اﻣﺮي ﭘﻴﭽﻴﺪه ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬در اﻳﻦ‬
‫ﻛﺘﺎب‪ ،‬ﻏﻴﺮﺧﻄﻲ ﺷﺪن در ‪ 3‬ﻣﻮرد در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﻣﻮرد اول ﺷﺎﻣﻞ ﻳﻚ ﺳﺎزه ﺧﻄﻲ ﻳﺎ ﻣﻴﺮاﻳﻲ‬
‫ﻏﻴﺮﺧﻄﻲ ﻛﻮﭼﻚ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﻮرد دوم ﺑﺮاي ﺳﺎزه ﺧﻄﻲ ﺑﺎ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻏﻴﺮﺧﻄﻲ ﺑﺰرﮔﺘﺮ و ﺳﻮﻣﻴﻦ ﻣﻮرد ﻣﺘﻌﻠﻖ‬
‫ﺑﻪ زﻣﺎﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ دوي ﺳﺎزه و ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻏﻴﺮﺧﻄﻲ ﻣﻲ ﮔﺮدﻧﺪ‪ .‬در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﻣﻮرد اول‪ ،‬از آﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﻧﻴﺮوﻳﻲ‬
‫ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻛﻮﭼﻚ اﺳﺖ‪ ،‬ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً ﻫﺮ ﻣﺪﻟﻲ از ﺧﻄﻲ ﺳﺎزه را ﺑﺪون ﺗﻨﺎﻗﺾ و ﻣﺸﻜﻞ ﺧﺎﺻﻲ در ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻲ ﺗﻮان‬
‫در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﻣﻮرد دوم‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ در اﻧﺘﺨﺎب روش ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺧﻄﻲ ﺳﺎزي دﻗﺖ ﻧﻤﻮد‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده از‬
‫ﻃﻴﻒ ﻃﺮاﺣﻲ ﻏﻴﺮﺧﻄﻲ را ﻣﻌﻤﻮﻻً ﻣﻲ ﺗﻮان ﻳﻚ روش ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻨﻄﻘﻲ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬در ﺣﺎﻟﺖ ﺳﻮم‪ ،‬روش‬
‫ﻫﺎي ﺧﻄﻲ ﺳﺎزي ﺑﻪ ﻧﺤﻮي ﻛﻪ در ﺑﺴﻴﺎري از آﻳﻴﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﻲ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ ،‬ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﺴﻴﺎر ﻏﻴﺮ‬
‫دﻗﻴﻘﻲ را ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬روش ﻫﺎﻳﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ روش ﺗﻐﻴﻴﺮﻣﻜﺎن ﻣﻌﺎدل )ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺿﺮﻳﺐ‬
‫‪ ،(R‬روش اﻧﺮژي ﻣﻌﺎدل و روش ﭘﻮش آور )ﺑﺎر اﻓﺰون(‪ ،‬ﻫﻤﮕﻲ ﻣﺤﺪودﻳﺖ ﻫﺎي ﺧﻮد را دارﻧﺪ‪ .‬از آﻧﺠﺎ ﻛﻪ‬
‫روش ﻃﻴﻒ ﻃﺮاﺣﻲ ﻏﻴﺮﺧﻄﻲ ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ ﻃﻴﻒ ﭘﺎﺳﺦ ﻫﺎي ﺑﺴﻴﺎر زﻳﺎدي ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ )ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺮاي ﺳﺨﺘﻲ و‬
‫ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻣﺸﺨﺼﻪ(‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺮاي ﺳﻄﻮح ﻣﺸﺨﺼﻲ از ﺗﻬﻴﻴﺞ زﻣﻴﻦ‪ ،‬اﻳﻦ روش در ﻋﻤﻞ ﻛﺎرﺑﺮدي ﻧﻤﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ از روش ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺗﺎرﻳﺨﭽﻪ زﻣﺎﻧﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻮد‪ .‬آﺧﺮﻳﻦ روش ذﻛﺮ ﺷﺪه ﺑﺎ آﻧﻜﻪ ﻫﻤﻴﺸﻪ‬
‫ﺑﺮاي دو ﻣﻮرد اول ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬داراي ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت ﺑﺴﻴﺎر ﺳﻨﮕﻴﻦ و زﻣﺎﻧﺒﺮ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ و ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‬
‫ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده روزﻣﺮه در ﻃﺮاﺣﻲ ﻫﺎي ﻋﻤﻠﻲ ﺟﺬاب ﻧﻤﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺪﻳﻦ دﻟﻴﻞ‪ ،‬روش ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺗﺎرﻳﺨﭽﻪ زﻣﺎﻧﻲ‬
‫در ﺑﺨﺶ ﻫﺎي اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ و ﺑﺤﺚ ﻗﺮار ﻧﻤﻲ ﮔﻴﺮد‪.‬‬
‫دو ﻣﺪل روش ﻃﺮاﺣﻲ در اﻳﻦ ﻛﺘﺎب آورده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬روش ﻧﺨﺴﺖ ﻃﻴﻒ ﭘﺎﺳﺦ ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ‬
‫ﺧﺼﻮص‪ ،‬اﻳﻦ روش ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﺿﺮﻳﺐ ﺳﺎده ﻛﻨﻨﺪه اﺻﻼح ﮔﺮدﻳﺪه ﻛﻪ آن ﻃﻴﻒ ﻫﺎي ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﭼﻨﺪ ﻣﻮد‬
‫ارﺗﻌﺎﺷﻲ اول ﺳﺎزه ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﺧﻮاﻧﻨﺪﮔﺎن آﺷﻨﺎ ﺑﻪ روش ﻃﻴﻒ ﭘﺎﺳﺦ ﻃﺮاﺣﻲ ﺑﺮاي ﻳﻚ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺗﻚ‬
‫درﺟﻪ آزادي‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻴﻜﻪ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻛﻮﭼﻚ ﺑﻮده و ﭘﺎﺳﺦ ﻫﺎي ﺳﺎزه اي در ﻣﺤﺪوده ارﺗﺠﺎﻋﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬اﻳﻦ‬
‫روش ﻳﻚ ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ‪ .‬روش اﺻﻼح ﺷﺪه ﻣﻮاردي را ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ در آﻧﻬﺎ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺑﺰرﮔﺘﺮ و‬
‫ﻏﻴﺮﺧﻄﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬در اﻳﻦ راﺑﻄﻪ ﻧﻴﺰ ﻣﺜﺎل ﻫﺎﻳﻲ آورده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻧﻮع دوم ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻫﻨﮕﺎﻣﻴﻜﻪ ﻣﻮرادي ﺣﺎﺋﺰ اﻫﻤﻴﺖ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺮ اﺳﺎس روش ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺗﺎرﻳﺨﭽﻪ زﻣﺎﻧﻲ اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﻳﻦ ﻣﻮراد ﺣﺎﺋﺰ اﻫﻤﻴﺖ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ اﻧﺘﺨﺎب و ﻣﻘﻴﺎس ﻧﻤﻮدن رﻛﻮرد ﻫﺎي زﻟﺰﻟﻪ ﺳﺎزﮔﺎر ﺑﺎ ﻃﻴﻒ‬
‫ﭘﺎﺳﺦ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬دﻗﺖ ﻣﺪﻟﺴﺎزي ﻣﻴﺮاﮔﺮﻫﺎ ﻫﻤﭽﻨﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺳﺎزه‪ -‬ﻣﻴﺮاﮔﺮ ﻫﺮ دو ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي اﻻﺳﺘﻴﻚ ﻳﺎ‬
‫ﻏﻴﺮاﻻﺳﺘﻴﻚ ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﺗﻔﺴﻴﺮ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻫﺎي ﺗﺎرﻳﺨﭽﻪ زﻣﺎﻧﻲ و ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﺣﺪاﻛﺜﺮ‪.‬‬
‫ﻣﺴﺎﺋﻞ زﻳﺎدي در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺑﺰرگ در ﻃﺮاﺣﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﻣﺤﺎﻓﻆ در ﺑﺮاﺑﺮ زﻟﺰﻟﻪ وﺟﻮد دارد‪ .‬ﺑﺮﺧﻲ‬
‫از آﻧﻬﺎ ﺷﺎﻣﻞ ﺗﺌﻮري ﻫﺎي ﭘﺎﻳﻪ اي ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺎداﻣﻲ ﻛﻪ ﺳﺎﻳﺮ ﻣﻮارد ﺑﻪ ﺟﺰﻳﻴﺎت اﺟﺮاﻳﻲ ﺑﺮ ﻣﻲ ﮔﺮدﻧﺪ )از ﺟﻤﻠﻪ ﻧﺼﺐ‬
‫ﺗﺠﻬﻴﺰات ﻣﻴﺮاﻳﻲ(‪ .‬در اﻳﻦ ﻛﺘﺎب‪ ،‬ﺗﻤﺮﻛﺰ اﺻﻠﻲ اﺑﺘﺪا ﺑﺮ روي ﻣﺴﺎﺋﻞ ﭘﺎﻳﻪ اي و ﺑﻨﻴﺎدي اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎي اﺻﻮل ﭘﺎﻳﻪ اي‬
‫ﺗﺸﺮﻳﺢ ﻧﻜﺎت ﻓﻨﻲ و روﻧﺪ ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻮارد ﺑﻨﻴﺎدﻳﻦ ﺑﻪ ﻣﻮاردي ﻛﻪ در آﻧﻬﺎ‬
‫ﮔﺴﺘﺮه اﺻﻮل دﻳﻨﺎﻣﻴﻚ ﺳﺎزه ﻫﺎ ﻣﺤﺪود ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﻋﻼوه ﺑﺮ اﻳﻦ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻮاردي ﻫﻤﭽﻮن اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻴﺮاﮔﺮ‪ ،‬ﻣﺸﺨﺼﺎت‬
‫ﻣﻴﺮاﮔﺮ و ﻧﺼﺐ آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻳﺪ ﺻﻮرت ﮔﻴﺮد‪.‬‬
‫ﺳﺎﻣﺎﻧﺪﻫﻲ اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﺑﻪ ﺷﺮح ﭘﻴﺶ رو ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺨﺶ ﻧﺨﺴﺖ ﻳﻚ ﭘﺎﻳﻪ و اﺳﺎس ﺑﺮاي ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﭼﻨﺪ‬
‫درﺟﻪ آزادي ﺑﻪ ﻛﻠﻲ ﻣﻴﺮا ﺷﺪه را ﺑﺎ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﺑﺮ ﻧﻴﺮوي ﻣﻴﺮاﻳﻲ‪ ،‬اﺗﻼف اﻧﺮژي و اﻣﭙﺪاﻧﺲ ﺳﺎزه اي )ﻛﻪ در‬
‫دﻳﻨﺎﻣﻴﻚ ﺳﺎزه ﻫﺎ و ﻛﻨﺘﺮل ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﭘﺮ اﻫﻤﻴﺖ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ( ﻓﺮاﻫﻢ آورده اﺳﺖ‪ .‬در ﻓﺼﻞ ‪ ،1‬ﻣﻮارد ﭘﺮاﻫﻤﻴﺖ‬
‫ﭘﻴﺶ زﻣﻴﻨﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﺗﻚ درﺟﻪ آزادي ﺧﻄﻲ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻃﺒﻴﻌﻲ و ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻣﻌﺮﻓﻲ‬
‫ﮔﺮدﻳﺪه اﻧﺪ‪ .‬ارﺗﻌﺎﺷﺎت آزاد و اﺟﺒﺎري ﻫﺎرﺗﻜﻴﻦ ﻣﻮرد ﺑﺤﺚ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ و ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ ﻧﻴﺮوي ﻣﻴﺮاﻳﻲ و اﺗﻼف‬
‫اﻧﺮژي ﺑﻪ ﻧﺤﻮ ﺳﻴﺴﺘﻤﺎﺗﻴﻚ ﺗﻮﺿﻴﺢ داده ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺑﺮ ارﺗﻌﺎﺷﺎت آزاد و ﻫﺎرﺗﻜﻴﻦ ﻣﺮور ﺷﺪه‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻣﻮﺛﺮ )ﺑﻪ ﻧﺤﻮي ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﺗﻴﻤﻮﺷﻨﻜﻮ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺳﻴﺴﺘﻤﺎﺗﻴﻚ ﺗﻮﺻﻴﻒ ﮔﺮدﻳﺪه ﺑﻮدﻧﺪ( ﻓﺮﻣﻮل‬
‫ﭘﺎﻳﻪ اي ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺮاي ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻴﺮاﮔﺮ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻔﻬﻮم‬
‫ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺷﺪه و ﺑﺮ ﭘﺎﻳﻪ ﻳﻚ روش ﺑﺮ اﺳﺎس ﻧﻴﺮو ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ ﺑﺮاي ﺧﻄﻲ ﺳﺎزي ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻧﻴﺰ ﻣﻬﻴﺎ ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫در ﺑﺨﺶ ‪ ،2‬ﺗﻬﻴﻴﺠﺎت ﻓﺮﺿﻲ ﺑﺮاي ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﻳﻚ درﺟﻪ آزادي ﺷﺎﻣﻞ ﺗﻬﻴﻴﺠﺎت ﭘﺮﻳﻮدي‪ ،‬ﮔﺬرا و ﺗﺼﺎدﻓﻲ‬
‫در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه و اﻳﻦ ‪ 3‬ﺗﻬﻴﻴﺞ ﻓﺮﺿﻲ و ﭘﺎﺳﺦ ﻫﺎي ﻣﺘﻌﺎﻗﺐ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎ و اﺑﺰار رﻳﺎﺿﻴﺎﺗﻲ ﺗﻚ درﺟﻪ‬
‫آزادي آﻧﻬﺎ ﻣﻌﺮﻓﻲ ﮔﺮدﻳﺪه اﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺸﺨﺺ‪ ،‬ﺳﺮي ﻫﺎي ﻓﻮرﻳﻪ و ﺗﺒﺪﻳﻼت ﻓﻮرﻳﻪ‪/‬ﻻﭘﻼس ﻛﻪ روش ﻫﺎي‬
‫)رﻫﻴﺎﻓﺖ ﻫﺎي( ﭘﺎﻳﻪ ﺑﺮاي اراﺋﻪ ﺳﻴﮕﻨﺎل ﻫﺎي ارﺗﻌﺎﺷﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺮور ﮔﺮدﻳﺪه اﻧﺪ‪ .‬ﺗﺒﺪﻳﻼت اﻧﺘﮕﺮاﻟﻲ‪ ،‬در‬
‫ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻳﻚ اﻳﺪه ﻣﺘﻔﺎوﺗﻲ را ﻣﺠﺎز ﻣﻲ ﺷﻤﺎرﻧﺪ‪ .‬اﻳﻨﻄﻮر اﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﮕﺎه در داﻣﻨﻪ ﻓﺮﻛﺎﻧﺴﻲ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ‬
‫ﻣﺪل ارﺗﻌﺎﺷﻲ ﻣﻮدال ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬از آﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﭘﺎﺳﺦ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺳﻴﺴﺘﻢ‪ ،‬ﻣﺪل ﭘﺎﺳﺦ در داﻣﻨﻪ زﻣﺎن‬
‫)‪ (Time Domain‬را ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﻲ آورد‪ .‬ﺑﻌﻼوه‪ ،‬ﺑﺮاي ﺑﻪ ﺣﺴﺎب آوردن ارﺗﻌﺎﺷﺎت ﺗﺼﺎدﻓﻲ‪ ،‬ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ ﺗﺤﻠﻴﻞ‬
‫ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻃﻴﻔﻲ اراﺋﻪ ﻣﻲ ﮔﺮدﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ اﺑﺰار رﻳﺎﺿﻴﺎﺗﻲ ﺿﺮوري در ﻣﺎﺑﻘﻲ ﻛﺘﺎب ﺑﻪ ﺧﺪﻣﺖ ﮔﺮﻓﺘﻪ‬
‫ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬در آﺧﺮﻳﻦ ﺑﺨﺶ اﻳﻦ ﻓﺼﻞ‪ ،‬ﭘﺎﺳﺦ زﻟﺰﻟﻪ ﺑﺎ ﺗﻤﺮﻛﺰ ﻋﻤﺪه ﺑﺮ ﻃﻴﻒ ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻮرد ﺑﺤﺚ ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪.‬‬
‫ﻣﺠﺪداً‪ ،‬ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻧﻴﺰ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪.‬‬
‫در ﻓﺼﻞ ‪ ،3‬ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﭼﻨﺪ درﺟﻪ ازادي ﺧﻄﻲ ﺑﺎ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻨﺪي ﺷﺪه ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻧﺨﺴﺖ‪،‬‬
‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﻴﺮاﻧﺸﺪه ﻣﻮرد آزﻣﻮن ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ و روش ﭘﺎﻳﻪ اي ﺗﺠﺰﻳﻪ وﻳﮋه )‪ (eigen-decomposition‬در‬
‫ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﻣﻔﻬﻮم ﺧﺎرج ﻗﺴﻤﺖ راﻳﻠﻲ )‪ (Rayleigh quotient‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﺳﺎس ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻣﻮدال‬
‫ﻣﻌﺮﻓﻲ ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ‪ .‬آﻧﮕﺎه‪ ،‬ﭘﻴﺮو ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻣﻮدال و ﺗﺠﺰﻳﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ )‪ (system decoupling‬ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺗﻨﺎﺳﺐ‬
‫ﺑﻨﺪي ﺷﺪه )‪ (proportional damping‬ﻣﻮرد ﺑﺤﺚ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎي ﻋﻤﻠﻲ‪ ،‬ﻣﺸﺎرﻛﺖ‬
‫ﻣﻮدي‪ ،‬ﺑﺮش ﻣﻮدي )‪ (modal truncation‬و ﺗﺨﻤﻴﻦ ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﻣﻮدال و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺷﻜﻞ از ﻣﺎﺗﺮﻳﺲ‬
‫ﻫﺎي ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺗﻨﺎﺳﺐ ﺑﻨﺪي ﺷﺪه اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺗﻨﺎﺳﺐ ﺑﻨﺪي ﻧﺸﺪه و ﺑﻴﺶ ﻣﻴﺮا ﺷﺪه در ﻓﺼﻞ ‪ 4‬ﻣﻮرد ﺑﺤﺚ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ‬
‫وﺟﻮد اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺳﺎزه ﻫﺎ ﻛﻢ و ﺑﻴﺶ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﻠﻲ ﻣﻴﺮا ﺷﺪه اﻧﺪ‪ ،‬ﺻﺮﻓﺎً ﻣﻌﺎدﻻﺗﻲ ﻛﻪ ﺟﻨﺒﻪ ﻋﻤﻠﻲ دارﻧﺪ‪،‬‬
‫ﻣﻌﺮﻓﻲ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻫﺎي ﺗﺌﻮرﻳﻚ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﺟﻨﺪ درﺟﻪ آزادي ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻣﻴﺮا ﺷﺪه ) ‪generally‬‬
‫‪ (damped MDOF systems‬در اﻳﻦ ژرﻓﺎي ﺑﺎ اﻫﻤﻴﺖ ﭘﻮﺷﺶ داده ﻧﺸﺪه اﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ در ﻣﺮاﺟﻊ دﻳﮕﺮي‬
‫ﻫﻤﭽﻮن ‪ Liang 2007‬ﻣﻮﺟﻮد ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻌﻼوه‪ ،‬ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت ﺑﺮاي ﻛﺎرﺑﺮد ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ اﺻﻮل ﺗﺌﻮرﻳﻚ و ﻣﺜﺎل‬
‫ﻫﺎي ﻃﺮاﺣﻲ ﻧﻴﺰ ﮔﺮد آوري ﺷﺪه اﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺨﺶ دوم‪ ،‬ﺑﺮﺧﻲ اﺻﻮل و راﻫﻨﻤﺎﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮاي ﻃﺮاﺣﻲ ﻛﻨﺘﺮل ﻣﻴﺮاﻳﻲ را ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﺗﻤﺮﻛﺰ ﺑﺮ روي‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﻴﺮوي ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺑﻪ ﺻﻮرت دﻗﻴﻖ ﺗﺮ و ﻣﻮﺛﺮﺗﺮ در ﻃﺮاﺣﻲ ﺳﺎزه ﻫﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﻣﻴﺮاﻳﻲ اﻟﺤﺎﻗﻲ )ﺗﻜﻤﻴﻠﻲ(‬
‫ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در ﻓﺼﻞ ‪ ،5‬اﺻﻮل ﺑﻨﻴﺎدﻳﻦ ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻴﺮاﮔﺮ و ﺗﺠﻬﻴﺰات ﻣﻴﺮاﻳﻲ و ﻏﻴﺮه اراده ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬ﮔﺮوه اول‬
‫اﺻﻮل ﺑﺎ ﻣﻴﺮاﮔﺮﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﭘﻴﻮﻧﺪ دارﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ اﻣﺮ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﺪﻟﺴﺎزي ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻧﻴﺮوي ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻣﻴﺮاﮔﺮﻫﺎ و‬
‫ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺳﺎزه ﻫﺎ ﺑﺎ ﻣﻴﺮاﮔﺮﻫﺎ اﻟﺤﺎﻗﻲ )اﻓﺰوده( ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻣﻮﺛﺮ ﺗﻴﻤﻮﺷﻨﻜﻮ ﻣﻮرد‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺘﺪاول ﺑﺮ اﺳﺎس اﻧﺮژي و ﻳﻚ روش ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ ﺑﺮاي ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻧﻴﺮوﻳﻲ‬
‫ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﺎﻛﺰﻳﻤﻢ اﻧﺮژي اﺗﻼف ﺷﺪه ﺑﺮاي ﻫﺮ ﺗﺠﻬﻴﺰ )ﻣﻴﺮاﮔﺮ( در ﺳﻴﻜﻞ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻗﺎﻧﻮن ﻣﺴﺘﻄﻴﻠﻲ‬
‫)ﺷﻜﻞ( ﻣﻨﺘﻬﻲ ﻣﻲ ﮔﺮدد‪ ،‬ﻳﻚ روش ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺑﻬﻴﻨﻪ و ﺣﺪ ﺑﺎﻻﻳﻲ )‪ (upper limit‬ﺑﺮاي ﻛﻨﺘﺮل‬
‫ارﺗﻌﺎﺷﺎت را ﻣﻬﻴﺎ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﺗﻄﺒﻴﻖ ﭘﺬﻳﺮي ﻣﻴﺮاﻳﻲ )‪ (damping adaptability‬ﻳﻚ ﻗﺎﻋﺪه ﭘﺎﻳﻪ اي‬
‫دﻳﮕﺮ ﺑﺮاي اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻴﺮاﮔﺮ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ را اراﺋﻪ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻴﺮاﻳﻲ از ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻛﻠﻲ‬
‫و ﺗﺎﺛﻴﺮ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﺳﺎزه اي در ﺗﺎﺛﻴﺮﮔﺬاري ﺑﺮ ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺷﺒﺎﻫﺖ و ﺗﻔﺎوت ﻃﻴﻒ‬
‫ﭘﺎﺳﺦ و ﺳﺨﺘﻲ دﻳﻨﺎﻣﻴﻜﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻗﺎﻋﺪه ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ را ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻃﻴﻒ ﭘﺎﺳﺦ )ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺿﺎﺑﻄﻪ ﻃﺮاﺣﻲ( را‬
‫ﻓﺮاﻫﻢ آورده و راﺑﻄﻪ ﺑﻴﻦ ﻣﻴﺮاﻳﻲ و ﺳﺨﺘﻲ ﻛﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻً در ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻴﺮاﮔﺮﻫﺎ در ﻋﻤﻞ از آن ﭼﺸﻢ ﭘﻮﺷﻲ ﻣﻲ‬
‫ﮔﺮدد‪.‬‬
‫ﻓﺼﻞ ‪ 6‬اداﻣﻪ اي از ﺑﺤﺚ اﺻﻮل ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﺗﻤﺮﻛﺰ ﺑﺮ روي ﻏﻴﺮﺧﻄﻲ ﺷﺪن و ﻧﺎﻣﻨﻈﻤﻲ ﻣﻴﺮاﻳﻲ‬
‫ﻛﻞ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺳﺎزه ﻫﺎي ﺑﺎ ﻣﻴﺮاﻳﻲ اﻟﺤﺎﻗﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺟﻨﺒﻪ ﻫﺎي ﻣﺜﺒﺖ و ﻣﻨﻔﻲ روش ﻫﺎي ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻴﺮاﮔﺮ‬
‫ﺳﺎده ﺳﺎزي ﺷﺪه ﻛﻪ در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻌﺮﻓﻲ و ﻣﻮرد ﺑﺤﺚ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬در‬
‫روش ﻃﺮاﺣﻲ ﺳﺎده ﺳﺎزي ﺷﺪه‪ ،‬ﻃﺮاﺣﺎن اﻟﺰاﻣﻲ ﺑﻪ ﺑﺪﺳﺖ آوردن اﺷﻜﺎل دﻗﻴﻖ ﻣﻮدي ﺑﺮاي ﻣﻮدﻫﺎي ﺑﺎﻻﺗﺮ‬
‫از ﻣﻮد ﻏﺎﻟﺐ را ﻧﺪارﻧﺪ‪ ،‬ﻧﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﺷﻜﻞ ﻣﻮد اول را ﺑﻪ دﻗﺖ ﺣﺴﺎب ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬در ﻫﺮ ﺣﺎل‪ ،‬ﺑﺮاي ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎﻳﻲ‬
‫ﺑﺎ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﺗﻮﺟﻪ وﻳﮋه اي را ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺴﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﺗﻮﺟﻬﺎت وﻳﮋه ﻣﻨﺘﺞ ﺑﻪ اﺻﻼﺣﺎت روش‬
‫ﺳﺎده ﺳﺎزي ﺷﺪه ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﺑﺮ اﺳﺎس ﻃﻴﻒ ﭘﺎﺳﺦ ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻲ ﮔﺮدد‪ .‬اﻳﻦ اﺻﻼﺣﺎت ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدي در ﺿﻮاﺑﻂ‬
‫‪ NEHRP 2009‬اراﺋﻪ ﮔﺮدﻳﺪه و در ﺑﺨﺶ ‪ 3‬ﻣﻮرد ﺑﺤﺚ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﻠﻲ‪ ،‬ﺑﺨﺶ ‪ 3‬روش ﻫﺎي ﻃﺮاﺣﻲ ﺑﺎ ﺟﺰﻳﻴﺎت ﺑﻴﺸﺘﺮي را ﺑﺮ اﺳﺎس دﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪي ﻣﺸﺨﺺ ﺗﺠﻬﻴﺰات‬
‫ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻓﺮاﻫﻢ آورده اﺳﺖ‪ .‬در اﻳﻦ ﻛﺘﺎب‪ ،‬ﻣﻴﺮاﮔﺮﻫﺎ ﺑﺮ اﺳﺎس ﺧﻄﻲ ﺑﻮدن و ﻧﺮخ واﺑﺴﺘﮕﻲ آﻧﻬﺎ دﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪي‬
‫ﺷﺪه اﻧﺪ ﺗﺎ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ راﻫﻨﻤﺎﻫﺎي ﻃﺮاﺣﻲ در ﻳﻚ راﺳﺘﺎي ﻣﻨﻄﻘﻲ )ﺑﻪ ﺟﺎي واﺑﺴﺘﮕﻲ آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮﻣﻜﺎن‬
‫ﻳﺎ ﺳﺮﻋﺖ( ﺗﺴﻬﻴﻞ ﮔﺮدد‪ .‬ﻓﺼﻞ ‪ 7‬ﺑﻪ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺧﻄﻲ و ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻏﻴﺮﺧﻄﻲ ﺧﻄﻲ ﺷﺪه ﻣﻲ ﭘﺮدازد‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻴﻜﻪ‬
‫ﻣﻴﺮاﻳﻲ اﻟﺤﺎﻗﻲ ﺑﻪ اﻧﺪازه ﻛﺎﻓﻲ ﺑﺰرگ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬اﻳﻦ روش )ﺑﻪ ﺣﻔﻆ دﻗﺖ ﺑﺎﻻ( ﻗﻮﻳﺎً ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺣﺠﻢ ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت‬
‫را ﻛﺎﻫﺶ دﻫﺪ‪ .‬روش ﻃﺮاﺣﻲ ﺳﺎده ﺳﺎزي ﺷﺪه آﻳﻴﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﻣﺘﺪاول ﺗﻮﺿﻴﺢ داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺎداﻣﻲ ﻛﻪ‬
‫ﻣﻨﻄﻖ ﻃﺮاﺣﻲ ﻛﻤﺎﺑﻴﺶ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻫﻤﻴﻦ آﻳﻴﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬اﻳﻨﻄﻮر ﺗﺨﻤﻴﻦ زده ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻫﺎﻳﻲ‬
‫در روﻧﺪ ﻃﺮاﺣﻲ ﺣﺎﺻﻞ ﮔﺮدد‪ .‬ﺑﺨﺶ اول ﻓﺼﻞ ‪ 7‬اراﺋﻪ دﻫﻨﺪه ﻳﻚ روش ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﺗﻚ‬
‫درﺟﻪ آزادي ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﺎً ﺑﻪ ﻃﻴﻒ ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻳﻦ روش اﺳﺎس ﺳﺮﺗﺎﺳﺮ ﭘﺮدازش‬
‫ﻃﺮاﺣﻲ ﺳﺎده ﺳﺎزي را اراﺋﻪ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ ،‬ﺑﻌﻼوه‪ ،‬ﺗﺨﻤﻴﻨﻲ اوﻟﻴﻪ از ﻣﻘﺪار ﻣﻴﺮاﻳﻲ اﻟﺤﺎﻗﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻣﻮرد‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﺑﮕﻴﺮد را ﻣﺤﻴﺎ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺳﺎزه ﻫﺎي ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻃﺒﻘﻪ ﺗﻚ ﭘﺮﻳﻮدي )‪ (MSSP‬و ﭼﻨﺪ ﻣﻮدي ﺑﻪ‬
‫ﻋﻨﻮان ﭘﻠﺘﻔﺮم اﺻﻠﻲ ﺑﺮاي ﺗﻮﺳﻌﻪ راﻫﻨﻤﺎﻫﺎي ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻣﻲ ﮔﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﺨﺶ ‪ 7‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ در راﺑﻄﻪ ﻣﻴﺮاﻳﻲ‬
‫ﺧﻄﻲ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﭘﺮداﺧﺖ‪.‬‬
‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻴﻜﻪ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻣﻜﻤﻞ ﺑﻪ اﻧﺪازه ﻛﺎﻓﻲ ﺑﺰرگ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ از اﻳﺮادات ﻣﻌﺮﻓﻲ ﺷﺪه در ﺑﺨﺶ ﭘﺮدازش ﺧﻄﻲ‬
‫ﺳﺎزي ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ ،‬ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻏﻴﺮﺧﻄﻲ را ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬اﻳﻦ اﻣﺮ در ﻓﺼﻞ ‪ 8‬ﻣﻮرد ارزﻳﺎﺑﻲ‬
‫ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻳﻚ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﭘﺎﺳﺦ ﻏﻴﺮﺧﻄﻲ در راﺑﻄﻪ ﻓﺮم ﻣﺘﻮازى اﻻﺿﻼع ﻧﻴﺮو‪-‬ﺗﻐﻴﻴﺮﻣﻜﺎن ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻴﺮاﮔﺮ‬
‫دو ﺧﻄﻲ ارﺟﺎع داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي ﺗﺨﻤﻴﻦ ﭘﺎﺳﺦ ﻫﺎي ﺳﺎزه اي‪ ،‬ﻃﻴﻒ ﭘﺎﺳﺦ ﺳﺎزه اي دو ﺧﻄﻲ ﻣﺨﺼﻮص‬
‫ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪ .‬ﺑﻌﻼوه ﺑﺮاي ﺑﻪ دﺳﺖ آوردن ﻣﺤﻮرﻫﺎي ﭘﺎﺳﺦ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﭼﻨﺪ درﺟﻪ آزادي‬
‫ﻏﻴﺮﺧﻄﻲ‪ ،‬ﺗﻔﻜﻴﻚ ﺷﺘﺎب و ﺗﻐﻴﻴﺮﻣﻜﺎن اﺟﺮا ﺷﺪه و ﺗﺮﻛﻴﺐ ﭼﻨﺪ ﻣﻮد ﻣﻮﺛﺮ اول ﺑﺪﺳﺖ ﻣﻲ آﻳﺪ‪ .‬در ﻓﺼﻞ ‪،8‬‬
‫ﻳﻚ ﻣﺪل ﻣﻬﻢ دﻳﮕﺮ ﻣﻴﺮاﮔﺮ )ﻣﻴﺮاﮔﺮ زﻳﺮﺧﻄﻲ( ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻃﻴﻒ ﭘﺎﺳﺦ زﻳﺮﺧﻄﻲ ﻣﻮرد ﺑﺤﺚ و ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻗﺮار‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮﺧﻼف ﻣﻴﺮاﻳﻲ دو ﺧﻄﻲ‪ ،‬ﻛﻪ در آن ﺗﻤﺎﻣﻲ ﻣﻮدﻫﺎي ﻣﻮﺛﺮ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ را ﻣﻲ ﺗﻮان دو ﺧﻄﻲ‬
‫درآورد‪ ،‬ﻣﻴﺮاﻳﻲ زﻳﺮﺧﻄﻲ ﺑﻪ ﻧﺪرت اﻃﻼﻋﺎت دﻗﻴﻖ ﺑﺮاي ﻣﻮدﻫﺎي ﺑﺎﻻﺗﺮ را اراﺋﻪ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪ ،‬ﻳﻚ‬
‫روش ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ ﺑﺮاي ﻳﻚ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﭼﻨﺪ درﺟﻪ آزادي ﺧﻄﻲ ﻣﻌﺎدل ﻛﻪ اﺣﺘﻤﺎﻻً ﺑﻜﻠﻲ ﻣﻴﺮا ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻮرد‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪ .‬ﻣﺮاﺣﻞ ﻃﺮاﺣﻲ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺟﺰﻳﻴﺎت ﺑﺮ اﺳﺎس ﻧﺮﻣﺎﻟﻴﺰه ﻛﺮدن ﺷﻜﻞ ﻣﻮد )اﻧﺪﻳﺲ ﻫﺎي‬
‫ﺑﻜﻠﻲ ﻣﻴﺮا ﺷﺪه( و ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﭘﺎﺳﺦ‪ ،‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ اﻧﺘﺨﺎب ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻣﻴﺮاﮔﺮ ﻣﻮرد ﺑﺤﺚ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي‬
‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي زﻳﺮﺧﻄﻲ‪ ،‬ﻳﻚ روﻧﺪ ﻃﺮاﺣﻲ ﺗﻜﺮار ﺷﻮﻧﺪه ﺑﺮاي ﺳﺎزه ﻣﻴﺮا ﺷﺪه ﻏﻴﺮﺧﻄﻲ ﻧﻴﺰ ﺑﺤﺚ ﮔﺮدﻳﺪه‬
‫اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ اﻣﺮ ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻣﺪل‪ ،‬ﻃﺮاﺣﻲ اوﻟﻴﻪ و ﺗﺨﻤﻴﻦ ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺗﻮﺟﻪ دارﻳﻢ ﻛﻪ ﺗﺨﻤﻴﻦ ﺑﺮ‬
‫ﭘﺎﻳﻪ ﻃﻴﻒ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﺷﺪه در اﻳﻦ ﻓﺼﻞ ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت ﺳﺎده ﺳﺎزي ﺷﺪه ﺣﺠﻢ ﻣﺤﺎﺳﺒﺎﺗﻲ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻼﺣﻈﻪ اي‬
‫ﻛﻤﺘﺮ را اراﺋﻪ ﻧﻤﻮده اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ روش ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﺮاي اﻃﻤﻴﻨﺎن ﺑﻴﺸﺘﺮ‪ ،‬ﻣﻮﺛﺮﺗﺮ ﺷﺪن اﺳﺘﻔﺎده از‬
‫ﻣﻴﺮاﮔﺮ و ﺑﻬﻴﻨﻪ ﺳﺎزي ﻫﺰﻳﻨﻪ‪ ،‬ﺑﺎ روش ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺗﺎرﻳﺨﭽﻪ زﻣﺎﻧﻲ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪.‬‬
‫ﻣﻮارد ﭘﻮﺷﺶ داده ﺷﺪه در ﺑﺨﺶ ‪ 3‬ﻧﺎﻗﺺ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺑﻴﺶ از اﻳﻨﻬﺎ ﻣﻄﻠﺐ ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﻲ وﺟﻮد دارد‪ .‬از آﻧﺠﺎ‬
‫ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﺘﺨﺼﺼﻴﻦ ﻃﺮاﺣﻲ ﺑﺎ آﻳﻴﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﻃﺮاﺣﻲ )ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ (NEHRP 2009‬آﺷﻨﺎﻳﻲ دارﻧﺪ‪ ،‬ﻳﻚ‬
‫روﺷﻲ ﻛﻪ در ﺿﻮاﺑﻂ ‪ NEHRP‬ﺑﺎ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻫﺎ و ﻳﺎدداﺷﺖ ﻫﺎ ﻫﻤﺮاه اﺳﺖ را در ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻓﺼﻮل ‪ 7‬و ‪ 8‬ﮔﻨﺠﺎﻧﺪه‬
‫اﻳﻢ‪ .‬اﻳﻦ اﻣﻴﺪ ﻣﻲ رود ﻛﻪ اﻃﻼﻋﺎت اراﺋﻪ ﺷﺪه ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻜﻤﻠﻲ ﺑﺮاي ﺿﻮاﺑﻂ ﻣﻮﺟﻮد ‪ NEHRP‬ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده‬
‫ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪ .‬واﺿﺢ اﺳﺖ ﻛﻪ ﭼﺎﻟﺶ ﻫﺎي ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت و ﺗﻮﺳﻌﻪ زﻳﺎدي در ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ زﻟﺰﻟﻪ و ﮔﺮوه‬
‫ﻫﺎي ﻣﻮﻟﻒ ﺣﺮﻓﻪ اي آﻳﻴﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﻫﻨﻮز ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﻛﺘﺎب اﻣﻴﺪوار اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاي روﺷﻦ ﻧﻤﻮدن‬
‫ﺑﺮﺧﻲ از ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز در آﻳﻨﺪه ﻣﻔﻴﺪ واﻗﻊ ﮔﺮدد‪.‬‬
‫ ﺳﺎل اﺧﻴﺮ ﺑﺎ ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‬20 ‫ﻣﻄﺎﻟﺐ ﮔﺮدآوري ﺷﺪه در اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﺑﻪ ﻣﺮور ﺗﻮﺳﻂ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎن در ﻃﻲ‬
‫ )واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ داﻧﺸﮕﺎه‬MCEER ‫ و ﺑﻌﺪ از آن از ﻃﺮﻳﻖ‬NCEER ‫ از ﻃﺮﻳﻖ‬FHWA ‫ و‬NSF ‫ﻫﺎي ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ ﺑﺎ‬
‫ در اداﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎن از اﻓﺮاد ارزﺷﻤﻨﺪ زﻳﺮ ﺑﺮاي ﻫﻤﻜﺎري و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻋﻠﻤﻲ و‬.‫( ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‬Buffalo
:‫ﻋﻤﻠﻲ در رﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﻣﻮﺿﻮع اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﺗﻘﺪﻳﺮ و ﺗﺸﻜﺮ وﻳﮋه اي را ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ‬
Samuel P. Capen (University at Buffalo), professors Joseph Penzein (University at
California, Berkeley) and Masanobu Shinozuka (University of California), Irvine
(University at Buffalo) professors Michael Constantinou, Andre Filiatrault, Andrei
Reinhorn, T. T. Soong, and Andrew Whittaker (University at Buffalo) Jane Stoyle Welch,
Shuchuan Zhang, Nasi Zhang, Yihui Zhou, Hao Xue, Dezhang Sun, and Chao Huang.
Zach Liang, George C. Lee, Gary F. Dargush, and Jianwei Song
University at Buffalo
State University of New York
 ‫ﺑﺨﺶ اول‪:‬‬
‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ارﺗﻌﺎﺷﻲ‬
‫در ﺑﺨﺶ اول‪ ،‬ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ اﺳﺎﺳﻲ ﺑﺮاي ﻣﺪﻟﺴﺎزي ﺳﺎزه ﻫﺎ ﺗﺤﺖ ﺗﻬﻴﻴﺞ دﻳﻨﺎﻣﻴﻜﻲ اراﺋﻪ ﻣﻲ ﮔﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺳﻴﺴﺘﻢ‬
‫ﻫﺎي ﺳﺎزه اي ﺑﻮاﺳﻄﻪ ﻣﺪل ﻫﺎي ﺑﺎ ﺗﻚ و ﭼﻨﺪ درﺟﻪ آزادي ﺗﺤﺖ ﺗﻬﻴﻴﺞ ﻫﺎي آزاد و اﺟﺒﺎري در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ‬
‫ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻣﺴﺌﻠﻪ ﻣﻘﺎدﻳﺮ وﻳﮋه ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺗﺎ ﺣﺪي ﻫﻢ ﺑﺮاي ﻣﻮارد ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ و ﻫﻢ ﻏﻴﺮﻣﺘﻨﺎﺳﺐ آزﻣﻮده‬
‫ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺨﺶ ‪ 1‬ﺗﺌﻮري ﻫﺎي ﺿﺮوروي و ﻓﺮﻣﻮﻟﻲ را ﺑﺮاي ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻴﺮاﮔﺮ اراﺋﻪ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻣﺘﻘﺎرن‬
‫ﻣﻔﻬﻮم اﺳﺎﺳﻲ دﻳﻨﺎﻣﻴﻚ ﺳﺎزه اي‪ ،‬ﺑﻮﻳﮋه ﺑﺮاي ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﺎ ﭼﻨﺪ درﺟﻪ آزادي ﺑﺎ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺑﺰرگ‪ ،‬ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺑﺤﺚ‬
‫ﺷﺪ ﻃﻮري ﭼﻴﺪه ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ از ﻣﻨﻄﻖ ﺧﻮد‪-‬ﺗﻜﺎﻣﻠﻲ در ﻫﺮ دو ﻧﻈﺮﻳﻪ رﻳﺎﺿﻲ و ارﺗﻌﺎش ﺗﺒﻌﻴﺖ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
 ‫ﻓﺼﻞ اول‪:‬‬
‫ارﺗﻌﺎش آزاد و ﻫﺎرﺗﻜﻴﻦ )ﻫﻤﺴﺎز(‬
‫‪1‬‬
‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﺑﺎ ﺗﻚ درﺟﻪ آزادي‬
‫ﺗﻤﺮﻛﺰ اﺻﻠﻲ اﻳﻦ ﻛﺘﺎب روي ﻧﻈﺮﻳﻪ‪ ،‬اﺻﻮل و روش ﻫﺎي ﻃﺮاﺣﻲ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي ﻫﺎي ﺗﺸﺪﻳﺪ ﭘﺎﺳﺦ زﻟﺰﻟﻪ ﻳﺎ‬
‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﺣﻔﺎﻇﺘﻲ زﻟﺰﻟﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻮﻳﮋه‪ ،‬ﺗﺎﻛﻴﺪ ﺧﺎﺻﻲ روي ﻛﺎرﺑﺮد ﺗﺠﻬﻴﺰات ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻣﺘﻨﻮع در ﻛﻨﺘﺮل‬
‫ارﺗﻌﺎش ﻟﺮزه اي ﺳﺎزه ﻫﺎي ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﻋﻤﺮان وﺟﻮد دارد‪ .‬در اﻳﻦ ﻓﺼﻞ‪ ،‬ﺑﺮﺧﻲ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ اﺳﺎﺳﻲ و ﻣﻌﺎدﻻت‬
‫ﺣﺎﻛﻢ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﺑﺎ ﺗﻚ درﺟﻪ آزادي ﺑﺎزﺑﻴﻨﻲ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻄﻮر ﻛﻞ ﺑﻌﻨﻮان داﻧﺶ ﭘﺎﻳﻪ ﺑﺮاي ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ‬
‫ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ ﻣﻴﺮاﻳﻲ و دﻳﻨﺎﻣﻴﻚ ﺳﺎزه اي اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺳﻌﻲ ﺷﺪه ﺗﺎ ﺣﺪ ﻣﻤﻜﻦ اﻳﻦ اراﺋﻪ‬
‫ﺟﺎﻣﻊ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺮﺧﻲ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت ﺟﺰﺋﻲ ﻛﻪ در ﻛﺘﺎب ﻫﺎي ﻣﺮﺟﻊ دﻳﻨﺎﻣﻴﻚ ﺳﺎزه اي اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪،‬‬
‫در اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﻧﻴﺎﻣﺪه اﺳﺖ )‪.(Inman 2007; Chopra 2006; Clouph and Penzein 1993‬‬
‫‪ 1,1‬ﻣﺪل ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ارﺗﻌﺎش ﺧﻄﻲ ‪SDOF‬‬
‫‪ 1,1,1‬ﻣﻌﺎدﻟﻪ ﺣﺮﻛﺖ و ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي اﺳﺎﺳﻲ دﻳﻨﺎﻣﻴﻜﻲ‬
‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻴﻜﻪ ﻳﻚ ﺳﺎزه ﻳﺎ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺗﺤﺖ اﺛﺮ ﺑﺎر دﻳﻨﺎﻣﻴﻜﻲ ﻗﺮار دارد‪ ،‬ﻛﻪ ﺗﺤﺖ اﺛﺮ ﺑﺎر ﻣﺘﻐﻴﺮ ﺑﺎ زﻣﺎن اﺳﺖ‪ ،‬داراي‬
‫ﭘﺎﺳﺦ ﻫﺎي ﻣﺘﻐﻴﺮ ﺑﺎ زﻣﺎن ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬داﻣﻨﻪ ﻫﺎي ﭘﺎﺳﻪ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﺗﻬﻴﻴﺞ ﻫﺎي ﺑﻴﺮوﻧﻲ ﺑﺴﺘﮕﻲ ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ‪،‬‬
‫ﺑﻠﻜﻪ ﺗﺎﺑﻌﻲ از ﺧﻮد ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ داراي ﺳﻪ ﻧﻮع ﻧﻴﺮوﻫﺎي داﺧﻠﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ :‬ﻧﻴﺮوي‬
‫داﺧﻠﻲ‪ ،‬ﻧﻴﺮوي ﻣﻴﺮاﻳﻲ و ﻧﻴﺮوي ﺑﺎزﮔﺮداﻧﻨﺪه ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﻄﻮر ﻣﻔﻬﻮﻣﻲ ﺑﺎ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺧﻄﻲ ﻣﻴﺮاﮔﺮ‪-‬ﺟﺮم‪-‬‬
‫ﻓﻨﺮ )‪ (m-c-k‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه در ﺷﻜﻞ ‪ 1.1a‬ﻳﺎ ﻳﻚ ﻣﺪل ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻳﻚ ﻃﺒﻘﻪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺷﻜﻞ ‪ 1.1b‬ﻧﺸﺎن‬
‫داده ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻄﻮر ﻛﻠﻲ‪ ،‬ﭼﻨﻴﻦ ﺳﻴﺴﺘﻤﻲ ﻛﻪ ﺣﺎوي ﻓﻘﻂ ﻳﻚ ﺟﺮم ﺑﻮده و از اﻳﻦ رو ﻓﻘﻂ ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﺮ ﺗﻐﻴﻴﺮﻣﻜﺎن‬
‫دارد‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﺳﻴﺴﺘﻢ ‪ SDOF‬ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺳﺎده دﻳﻨﺎﻣﻴﻜﻲ ﻣﺤﻞ ﺑﺤﺚ اﻳﻦ ﻓﺼﻞ‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ 1,1,1,1‬ﺗﻌﺎدل ﻧﻴﺮوﻫﺎي ارﺗﻌﺎﺷﻲ‬
‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ‪ m-c-k‬ﺧﻄﻲ ‪ SDOF‬را ﻣﻲ ﺗﻮان ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺷﻜﻞ ‪ 1.1.c‬ﻣﺪل ﻧﻤﻮد‪ .‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﺻﻞ داﻻﻣﺒﺮ‪،‬‬
‫ﺣﺎﺻﻠﻀﺮب ﺟﺮم ‪ m‬در ﺷﺘﺎب ﺑﻪ‬ ‫ﺟﻤﻊ ﺗﻤﺎﻣﻲ ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺮ ﺟﺮم ﺑﺎﻳﺪ در ﺗﻌﺎدل ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ در آن ﺑﺎ‬

‫‪11‬‬
‫)‪- Single Degree of Freedom (SDOF‬‬
 ‫‪ //2‬ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺳﺎزه اي ﺑﺎ ﻛﺎرﺑﺮد در اﺻﻼح ﭘﺎﺳﺦ ﻟﺮزه اي ﺳﺎزه ﻫﺎ‬
‫ﻋﻨﻮان ﻧﻴﺮوي اﻳﻨﺮﺳﻲ ﺑﺮﺧﻮرد ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬از اﻳﻦ رو‪ ،‬از ﻟﺤﺎظ رﻳﺎﺿﻲ‪ ،‬ارﺗﻌﺎش ﺧﻄﻲ ‪ SDOF‬را ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺎ‬
‫ﻣﻌﺎدﻟﻪ ﺣﺮﻛﺖ ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه از ﻃﺮﻳﻖ ﻣﺘﻌﺎدل ﻧﻤﻮدن ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻧﻤﻮد‬
‫)‪x (t) + cx& (t) + kx (t) = f(t‬‬
‫&& ‪m‬‬ ‫)‪(1.1‬‬
‫‪ c ،M‬و ‪ k‬ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺟﺮم‪ ،‬ﺿﺮﻳﺐ ﻣﻴﺮاﻳﻲ وﻳﺴﻜﻮز ﺧﻄﻲ و ﺳﺨﺘﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﻓﺮض ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﺗﻤﺎﻣﻲ‬
‫آﻧﻬﺎ در ﻣﻌﺎدﻟﻪ ‪ 1,1‬ﺛﺎﺑﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ و اﻳﻨﻜﻪ در ﺷﻜﻞ ‪ 1.1b‬ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ‪ c‬و ‪ k‬ﻣﺒﻴﻦ ﺿﺮﻳﺐ ﻣﻴﺮاﻳﻲ و ﺳﺨﺘﻲ‬
‫)‪ x(t‬و )‪ x(t‬ﺷﺘﺎب‪ ،‬ﺳﺮﻋﺖ و ﺗﻐﻴﻴﺮﻣﻜﺎن ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﺗﻮاﻧﻲ‬ ‫ﺳﺎزه ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﺣﺎل‪x(t) ،‬‬
‫&& ‪& ,‬‬
‫)‪ (.‬و ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﻣﺸﺘﻖ ﺟﺰﺋﻲ اول و دوم ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ زﻣﺎن ‪ t‬ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬در ﺳﻤﺖ راﺳﺖ ﻣﻌﺎدﻟﻪ‪f(t) ،‬‬
‫ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﺗﺎﺑﻊ ﻣﻮﺛﺮ ﺧﺎرﺟﻲ اﺳﺖ‪ .‬در ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ زﻟﺰﻟﻪ‪ x(t) ،‬ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﺟﺎﺑﺠﺎﻳﻲ ﻧﺴﺒﻲ ﺑﻴﻦ ﺟﺮم و زﻣﻴﻦ اﺳﺖ‪.‬‬
‫از اﻳﻦ رو‪ ،‬ﺷﺘﺎب‪ ،‬ﺳﺮﻋﺖ و ﺗﻐﻴﻴﺮﻣﻜﺎن و ﺗﺎﺑﻊ اﻋﻤﺎل ﻧﻴﺮو ﺗﻤﺎﻣﺎً ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎي زﻣﺎﻧﻲ ﺑﻮده‪ ،‬ﻧﻤﺎد ‪ t‬در اﻳﻨﺠﺎ‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬در اداﻣﻪ‪ ،‬ﺑﺮاي ﺳﻬﻮﻟﺖ‪ ،‬ﻧﻤﺎد )‪ (t‬ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺎرﻫﺎ ﺣﺬف ﺷﻮد‪ .‬ﺗﻮﺟﻪ دارﻳﻢ ﻛﻪ ﻣﻌﺎدﻟﻪ‬
‫‪ 1,2‬ﻳﻚ ﻣﻌﺎدﻟﻪ دﻳﻔﺮاﻧﺴﻴﻞ ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ درﺟﻪ ‪ 2‬ﺧﻄﻲ ﺑﺎ ﺿﺮاﻳﺐ ﺛﺎﺑﺖ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ 1,1‬ﺳﻴﺴﺘﻢ ارﺗﻌﺎﺷﻲ)اﻟﻒ – ج(‪SDOF‬‬

‫در ﻣﻌﺎدﻟﻪ ‪ 1,1‬ﺳﻤﺖ ﭼﭗ از ﺳﻪ ﻧﻴﺮوي داﺧﻠﻲ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻧﻴﺮوي ﺧﺎرﺟﻲ ‪ f‬را ﻣﺘﻌﺎدل‬
‫ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺟﻤﻊ ﻧﻴﺮوي داﺧﻠﻲ ﻛﻠﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ‪ fi‬ﻧﺎﻣﻴﺪه ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪:‬‬
‫)‪fI =mx(t‬‬
‫)‪&& +cx(t‬‬
‫)‪& +kx(t‬‬ ‫)‪(1.2‬‬
‫ﺑﺮﺧﻲ دﻳﮕﺮ از ﮔﺮوه ﺑﻨﺪي ﻫﺎي ﻧﻴﺮوﻫﺎي ارﺗﻌﺎﺷﻲ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل‪ ،‬ﺗﺮﻛﻴﺐ ﻧﻴﺮوﻫﺎﻳﻲ ﻏﻴﺮ از‬
‫ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺗﻬﻴﻴﺞ ﺧﺎرﺟﻲ و ﻧﻴﺮوي اﻳﺠﺎد ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﺷﺘﺎب ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻧﻴﺮوي ﺳﺎزه اي ‪ fs‬ﻧﺎﻣﻴﺪه‬
‫ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪،‬‬
 ‫ﻓﺼﻞ اول ‪ :‬ارﺗﻌﺎش آزاد و ﻫﺎرﺗﻜﻴﻦ )ﻫﻤﺴﺎز( ‪3 //‬‬

‫)‪fs = cx(t‬‬
‫)‪& + kx(t‬‬ ‫)‪(1.3‬‬
‫ﺑﻄﻮر ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻧﻴﺮوي اﻳﻨﺮﺳﻲ‪ ،‬ﺑﺼﻮرت )‪(m > 0‬‬
‫)‪f(t‬‬
‫‪i‬‬ ‫)‪= mx(t‬‬
‫&&‬ ‫)‪(1.4‬‬
‫)‪ f(t‬ﻧﻴﺮوي اﻳﻨﺮﺳﻲ اﻳﺠﺎد ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﺗﻬﻴﻴﺞ زﻣﻴﻦ اﺳﺖ‪ .‬ﻧﻴﺮوي ﻣﻴﺮاﻳﻲ را‬
‫‪i‬‬ ‫در ﻣﻔﻬﻮم ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ زﻟﺰﻟﻪ‪،‬‬
‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﻣﻴﺮاﻳﻲ وﻳﺴﻜﻮز ﺧﻄﻲ ﺑﺼﻮرت )‪ (c ≥ 0‬ﻧﻮﺷﺖ‪:‬‬
‫)‪fd (t) = cx(t‬‬
‫&‬ ‫)‪(1.5‬‬
‫ﺑﻪ ﻋﻼوه‪ ،‬ﻓﻨﺮ ﺧﻄﻲ ﻳﺎ ﻧﻴﺮوي ﺑﺎزﮔﺮداﻧﻨﺪه ﺑﺼﻮرت زﻳﺮ اراﺋﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد )‪(k > 0‬‬
‫)‪fr (t) =kx(t‬‬ ‫)‪(1.6‬‬
‫ﺑﺎ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻣﻌﺎدﻟﻪ ‪ 1,5‬و ‪ 1,6‬ﺑﺎ ﻣﻌﺎدﻟﻪ ‪ ،1,3‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻧﻴﺮوي ﺳﺎزه اي ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ از ﻧﻴﺮوﻫﺎي‬
‫ﻣﻴﺮاﻳﻲ و ﺑﺎزﮔﺮداﻧﻨﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺳﺨﺘﻲ و ﻣﻴﺮاﻳﻲ اﻋﻀﺎي ﺳﺎزه اي‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﻣﻴﺮاﮔﺮﻫﺎي اﻟﺤﺎﻗﻲ ﺷﺪه در اﻳﻦ‬
‫ﻧﻴﺮوي ﺳﺎزه اي ﻣﺸﺎرﻛﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬در ﺑﺨﺶ ﺑﻌﺪي‪ ،‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ﻛﻪ ﻧﻴﺮوي ﺳﺎزه اي ﺑﺮاي ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ‬
‫ﺑﺎ ﺑﺎر زﻟﺰﻟﻪ اﻳﺠﺎد ﺷﺪه ﺑﻮاﺳﻄﻪ ﻧﻴﺮوي اﻳﻨﺮﺳﻲ ﻣﻄﻠﻖ‪ ،‬ﻳﻚ ﻣﻔﻬﻮم ﻣﻬﻢ در ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻴﺮاﮔﺮﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ‬
‫ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ 1,1,1,2‬ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي اﺳﺎﺳﻲ ﻣﺪل ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ‬
‫از آﻧﺠﺎ ﻛﻪ ‪ ، m ≠ 0‬ﺷﻜﻞ ﻫﺎي ﺗﻜﻴﻦ‪ 2‬و ﻫﻤﮕﻦ ﻣﻌﺎدﻟﻪ ‪ 1,1‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺼﻮرت زﻳﺮ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﻮد‪:‬‬
‫‪c‬‬ ‫‪k‬‬
‫‪x (t) +‬‬
‫&&‬ ‫‪x& (t) + x (t) = 0‬‬ ‫)‪(1.7‬‬
‫‪m‬‬ ‫‪m‬‬
‫از آﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﻫﺮ دوي ‪ m‬و ‪ k‬ﻣﺜﺒﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻧﺴﺒﺖ ‪ k‬ﺑﻪ ‪ m‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺼﻮرت ﻋﺒﺎرت ﻣﺜﺐ ‪، 2n‬‬
‫‪k‬‬
‫‪=  2n‬‬ ‫)‪(1.8‬‬
‫‪m‬‬
‫ﺑﺮاي اﺷﺎره ﺑﻪ دو ﺑﺮاﺑﺮ ﻧﺴﺒﺖ ‪ c / m‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪،‬‬ ‫ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﻮد‪ .‬ﻋﺒﺎرت ‪2n‬‬
‫‪c‬‬
‫‪= 2 n‬‬ ‫)‪(1.9‬‬
‫‪m‬‬
‫ﻳﺎ‬
‫‪c = 2nm‬‬ ‫)‪(1.10‬‬
‫ﺑﻄﻮرﻳﻜﻪ‬
‫‪k = n2m‬‬ ‫)‪(1.11‬‬
‫ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻃﺒﻴﻌﻲ زاوﻳﻪ اي ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه در ﻣﻌﺎدﻟﻪ ‪ 1,7‬اﺳﺖ‪ .‬از‬ ‫در اﻳﻨﺠﺎ  ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻴﺮاﻳﻲ و ‪n‬‬
‫راﺑﻄﻪ ﺑﺎﻻ دارﻳﻢ‪:‬‬

‫‪2‬‬
‫ﺗﻜﻴﻦ ‪- Monic‬‬
 ‫‪ //4‬ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺳﺎزه اي ﺑﺎ ﻛﺎرﺑﺮد در اﺻﻼح ﭘﺎﺳﺦ ﻟﺮزه اي ﺳﺎزه ﻫﺎ‬

‫‪k‬‬
‫= ‪n‬‬ ‫)‪(1.12‬‬
‫‪m‬‬
‫و‬
‫‪c‬‬ ‫‪c‬‬
‫=‬ ‫=‬ ‫)‪(1.13‬‬
‫‪2 mk 2nm‬‬
‫ﻃﺒﻴﻌﺖ ﺳﻴﺴﺘﻢ ‪ m-c-k‬را ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺪون در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻧﻴﺮوي ﺧﺎرﺟﻲ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻧﻤﻮد و ﻣﺪل ‪m-c-k‬‬
‫اﻏﻠﺐ ﻣﻮﺳﻮم ﺑﻪ ﻣﺪل ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻃﺒﻴﻌﻲ زاوﻳﻪ اي ‪ ، n‬ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻃﺒﻴﻌﻲ ‪ fn‬ﻧﻴﺰ‬
‫اﻏﻠﺐ ﺑﺮاي ﻧﺸﺎن دادن اﻳﻨﻜﻪ ﭼﻪ ﺗﻌﺪاد ﺳﻴﻜﻞ را ﺳﻴﺴﺘﻢ در ﻫﺮ واﺣﺪ از زﻣﺎن ارﺗﻌﺎش ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺑﻪ‬
‫ﺛﺎﻧﻴﻪ‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪،‬‬
‫‪1‬‬
‫= ‪fn‬‬ ‫‪n‬‬ ‫)‪(1.14‬‬
‫‪2‬‬
‫در ﺑﺴﻴﺎري ﻣﻮارد‪ ،‬ﺑﺮاي ﺳﻬﻮﻟﺖ‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻴﻜﻪ ‪ n‬و ‪ fn‬ﺧﻴﻠﻲ ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻓﻘﻂ ﺑﺼﻮرت ﻣﻌﺎدﻟﻪ ‪1,14‬‬
‫ﻣﺘﻤﺎﻳﺰ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻫﺮ دوي آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل ﺗﻮﺟﻪ دارﻳﻢ ﻛﻪ‬
‫واﺣﺪ ‪ n‬راﻳﺪان ﺑﺮ ﺛﺎﻧﻴﻪ )‪ (rad / s‬اﺳﺖ و ‪ fn‬ﺛﺎﻧﻴﻪ‪ (1 / s) 1/‬ﻳﺎ ﻫﺮﺗﺰ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ Fn .‬داراي واﺣﺪ ﺛﺎﻧﻴﻪ ﺑﻮد‬
‫و ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭘﺮﻳﻮد ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪:‬‬
‫‪Tn =1/fn‬‬ ‫)‪(1.15‬‬
‫ﺑﺮاي ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ‪ ،SDOF‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي اﺳﺎﺳﻲ ﺿﺮاﻳﺐ ﺟﺮم‪ ،‬ﻣﻴﺮاﻳﻲ و ﺳﺨﺘﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫اﻟﺒﺘﻪ ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻃﺒﻴﻌﻲ در ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺳﻴﺴﺘﻢ ارﺗﻌﺎﺷﻲ ‪ SDOF‬ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻬﻤﻲ اﺳﺖ‪ .‬از ﻣﻌﺎدﻻت ‪ 1,8‬ﺗﺎ‬
‫‪ 1,12‬ﻣﺸﺨﺺ ﺗﺮ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻣﻘﺪار ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﺳﺨﺘﻲ ‪ K‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﮔﺮدﻳﺪه ﻛﻪ ﺑﻪ اﻧﺮژي‬
‫ﭘﺘﺎﻧﺴﻴﻞ و ﺟﺮم ‪ m‬واﺑﺴﺘﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ اﻧﺮژي ﺳﻴﻨﻤﺎﺗﻴﻜﻲ ﻫﻨﮕﺎﻣﻴﻜﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ ارﺗﻌﺎش ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺮﺑﻮط اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﻳﻚ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺗﺒﺎدل اﻧﺮژي ﻫﺎي ﭘﺘﺎﻧﺴﻴﻞ و ﺳﻴﻨﻤﺎﺗﻴﻜﻲ ارﺗﻌﺎش ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺜﺎل ‪1,1‬‬
‫ﺗﺼﻮر ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ ﻛﻪ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﻲ ﺑﺎ ﻳﻚ ﺳﻴﺴﺘﻢ ‪ SDOF‬ﻣﻴﺮا ﻧﺸﺪه ﻣﺪل ﮔﺮدد‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻴﻜﻪ ﺗﺠﻬﻴﺰات ﺑﻪ وزن ‪100‬‬
‫ﺗﻦ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺣﺮﻛﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﭘﺮﻳﻮد ﻃﺒﻴﻌﻲ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺑﺮاﺑﺮ ‪ T1 = 1.46s‬اﺳﺖ‪ .‬زﻣﺎﻧﻴﻜﻪ ﺗﺠﻬﻴﺰاﺗﻲ‬
‫ﺑﻪ وزن ‪ 100‬ﺗﻦ ﺑﻪ داﺧﻞ ﺣﺮﻛﺖ داده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﭘﺮﻳﻮد داﺧﻠﻲ ﺑﻪ ‪ 1,5‬ﺛﺎﻧﻴﻪ اﻓﺰاﻳﺶ ﭘﻴﺪا ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺟﺮم و‬
‫ﺳﺨﺘﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﻲ ‪ SDOF‬را ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ؟‬
‫و ﻛﻞ ﺟﺮم اﺿﺎﻓﻲ‬ ‫ﺟﺮم و ﺳﺨﺘﻲ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺑﺎ ‪ m‬و ‪ k‬ﻧﺸﺎن داده ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺟﺮم ‪ 100‬ﺗﻨﻲ اول ﺑﺎ ‪m1‬‬
‫‪ 200‬ﺗﻨﻲ ﺑﺎ ‪ m2‬ﻧﺸﺎن داده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ‪ ،‬ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻫﺎس ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺧﻮد ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن‪ ،‬ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺑﺎ ﺟﺮم‬
‫ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻧﺸﺎن داده ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬آﻧﮕﺎه‪:‬‬ ‫اول ‪ 100‬ﺗﻨﻲ و ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺑﺎ ﺟﺮم اﺿﺎﻓﻲ ‪ 100‬ﺗﻦ ﺑﺎ ‪ n‬و ‪1‬‬
 ‫ﻓﺼﻞ اول ‪ :‬ارﺗﻌﺎش آزاد و ﻫﺎرﺗﻜﻴﻦ )ﻫﻤﺴﺎز( ‪5 //‬‬

‫‪k‬‬
‫‪= 1‬‬
‫‪m + m1‬‬
‫‪k‬‬
‫‪= 2‬‬
‫‪m + m2‬‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‬
‫‪k = (m + m1)12‬‬
‫و‬
‫)‪k = (m+m2‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪2‬‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ از ﻣﻌﺎدﻻت ﻓﻮق دارﻳﻢ‪:‬‬
‫) ‪(m + m1) = (m + m2‬‬
‫‪2‬‬
‫‪1‬‬
‫‪2‬‬
‫‪2‬‬
‫ﻳﺎ‬
‫‪m112 − m2 22 m1 T1−2 − m2 T2−2 m1 T22 − m2 T12‬‬
‫=‪m‬‬ ‫=‬ ‫=‬ ‫)‪= 1,700 (t‬‬
‫‪22 − 21‬‬ ‫‪T2−2 − T1−2‬‬ ‫‪T12 − T22‬‬
‫ﺑﻪ ﻋﻼوه‬
‫‪2‬‬
‫‪4‬‬
‫) ‪k = (m + m1 )12 = (m + m1‬‬ ‫)‪= 33,343 (kN / m‬‬
‫‪T12‬‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪ ،‬ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺗﻨﻬﺎ‪ ،‬ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از‪:‬‬
‫‪k‬‬
‫= ‪n‬‬
‫‪m‬‬
‫ﺑﺼﻮرﺗﻴﻜﻪ‬
‫‪n 1 k‬‬
‫= ‪fn‬‬ ‫=‬ ‫)‪= 0.7 (Hz‬‬
‫‪2 2 m‬‬
‫ﻣﺜﺎل ‪1,2‬‬
‫ﻳﻚ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺟﺪاﺳﺎزي ﺷﺪه ﻟﺮزه اي را ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻳﻚ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺗﻚ درﺟﻪ آزادي ﺑﺎ ﻣﻴﺮاﻳﻲ‬
‫ﻛﻢ )‪ (underdamped‬ﺗﺼﻮر ﺷﻮد ﺑﺎ )‪ K = 19935 (KN / m‬و ‪ m = 2000 t‬در ﻧﻈﺮ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ‪) .‬در‬
‫ﺑﺨﺶ ﻫﺎي ﺑﻌﺪي‪ ،‬ﻣﻔﻬﻮم ﺳﻴﺴﺘﻢ از ﺑﺎ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻛﻢ و ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺟﺪاﺳﺎزي ﭘﺎﻳﻪ ﺑﻄﻮر ﻣﻔﺼﻞ ﺗﺸﺮﻳﺢ ﺧﻮاﻫﺪ‬
‫ﺷﺪ(‪ .‬ﺑﺎ وﺟﻮد ﺗﻜﻴﻪ ﮔﺎه ﺟﺪاﺳﺎزي ﻟﺮزه اي‪ ،‬ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺑﺮاﺑﺮ ‪ %13‬اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل‪ ،‬ﺑﺎ‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻃﺮاﺣﻲ‪ ،‬ﻳﻚ ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ‪ %30‬ﻧﻴﺎز اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪ ،‬ﻣﻬﻨﺪس ﻃﺮاح ﺗﺼﻤﻴﻢ ﻣﻲ ﮔﻴﺮد ﻛﻪ از ﻳﻚ‬
‫ﻣﻴﺮاﮔﺮ وﻳﺴﻜﻮز ﺧﻄﻲ ﺑﺮاي اﻓﺰاﻳﺶ ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻴﺮاﻳﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﺿﺮﻳﺐ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز را ﺣﺴﺎب‬
‫ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ؟‬
‫ﺿﺮﻳﺐ ﻣﻴﺮاﻳﻲ اوﻟﻴﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺼﻮرت زﻳﺮ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﻮد‪:‬‬
 ‫‪ //6‬ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺳﺎزه اي ﺑﺎ ﻛﺎرﺑﺮد در اﺻﻼح ﭘﺎﺳﺦ ﻟﺮزه اي ﺳﺎزه ﻫﺎ‬

‫)‪c0 = 2× 0.13 mk = 1,600 (kN− s /m‬‬

‫ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ‪:‬‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻴﺮاﻳﻲ اوﻟﻴﻪ ‪  0‬ﺑﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻣﻮرد ﻧﻴﺰ ‪DESIGN‬‬
‫‪ = 0 / design = 0.13/ 0.3 = 0.43‬‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺿﺮﻳﺐ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز ‪ C‬ﺑﺼﻮرت زﻳﺮ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪:‬‬
‫⎞ ‪⎛1‬‬
‫)‪c = c 0 ⎜ − 1 ⎟ = 1600 × 1.3077 = 2,093.3 (kN − s / m‬‬
‫⎠ ⎝‬
‫‪ 1,1,1,3‬ﻣﻌﺎدﻟﻪ ﻣﺸﺨﺼﻪ و ﻣﺪل ﻣﻮدي‬
‫ﺑﺮاي ﺟﺴﺘﺠﻮي ﭘﺎﺳﺦ ﻫﺎي ﻣﻌﺎدﻟﻪ دﻳﻔﺮاﻧﺴﻴﻠﻲ ﻫﻤﮕﻦ ﻓﺮض ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ ﻛﻪ‪:‬‬
‫‪x(t) = Aet‬‬ ‫)‪(1.16‬‬
‫‪ A‬داﻣﻨﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮﻣﻜﺎن اﺳﺖ‪ .‬آﻧﮕﺎه ﺑﺎ ﺟﺎﻳﮕﺬاري ﻣﻌﺎدﻟﻪ ‪ 1,16‬در ﻣﻌﺎدﻟﻪ ‪ 1,7‬ﻣﻲ ﺗﻮان ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﺮد ﻛﻪ آﻳﺎ ﻳﻚ‬
‫ﺟﻮاب ﻣﻤﻜﻦ ﺗﺸﺮﻳﺢ ﺷﺪه ﺑﺎ ﻣﻌﺎدﻟﻪ ‪ 1,16‬وﺟﻮد دارد‪ .‬اﻳﺪه اﺳﺘﻔﺎده از ﭼﻨﻴﻦ ﻓﺮﺿﻲ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻣﻌﺎدﻟﻪ ‪1,16‬‬
‫ﻣﻮﺳﻮم ﺑﻪ روش ﻧﻴﻤﻪ ﻣﺤﺪود ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در اﻳﻨﺠﺎ  ﻳﻚ ﻋﺪد ﻣﺨﺘﻠﻂ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻌﻨﻲ ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ آن ﺑﻌﺪاً‬
‫ﺗﺸﺮﻳﺢ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺎ ﻛﻤﻚ ﻣﻌﺎدﻟﻪ ‪ 1,16‬دارﻳﻢ‪:‬‬
‫‪& = Aet and &&x(t) = 2Aet‬‬
‫)‪x(t‬‬ ‫)‪(1.17‬‬
‫ﺑﺎ ﺟﺎﻳﮕﺬاري ﻣﻌﺎدﻻت ‪ 1,16‬و ‪ 1,17‬ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻣﻌﺎدﻻت ‪ 1,8‬و ‪ 1,9‬در ﻣﻌﺎدﻟﻪ ‪ 1,7‬دارﻳﻢ‪:‬‬
‫‪(2 + 2n + 2n)Aet = 0‬‬ ‫)‪(1.18‬‬
‫‪t‬‬
‫ﭼﻮن ‪ Ae‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺻﻔﺮ ﻧﻤﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻫﺮ ﻃﺮف ﻣﻌﺎدﻟﻪ ‪ 1,18‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﻋﺎﻣﻞ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺷﺪه و ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﻲ دﻫﺪ‪:‬‬
‫‪2 + 2n + 2n = 0‬‬ ‫)‪(1.19‬‬
‫ﻣﻌﺎدﻟﻪ ‪ 1,19‬ﺑﺎ ﻧﺎم ﻣﻌﺎدﻟﻪ ﻣﺸﺨﺼﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻧﺎﻣﻴﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺎ ﺣﺎل ﻣﻌﺎدﻟﻪ ‪ 1,19‬ﺑﺮاﺑﺮ  دارﻳﻢ‪:‬‬
‫‪ = −n ± 2 − 1n‬‬ ‫)‪(1.20‬‬
‫از‬
‫از ﻣﻌﺎدﻟﻪ ‪ 1,20‬ﻣﻴﺒﻴﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﻫﻨﮕﺎﻣﻴﻜﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻴﺮاﻳﻲ  ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ از ‪ 1‬اﺳﺖ‪ ،‬دارﻳﻢ‪:‬‬
‫‪ < 1,‬‬ ‫)‪(1.21‬‬
‫از ﻣﻌﺎدﻟﻪ ‪ 1,20‬ﻣﻲ ﺗﻮان ﻣﺠﺪداً ﺑﺎزﻧﻮﻳﺴﻲ ﻛﺮد‪:‬‬
‫‪ 1,2 = −  n ± j 1 −  2 n‬‬ ‫)‪(1.22‬‬
‫ﻛﻪ‬
‫‪j = −1‬‬ ‫)‪(1.23‬‬
‫در ﻣﻌﺎدﻟﻪ ‪ 1 ،1,22‬و ‪ 2‬ﻣﺰدوج ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻂ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﻫﺮ دوي ‪ 1‬و ‪ 2‬ﺑﻪ ‪ 2‬ﻣﻮد ارﺗﻌﺎﺷﻲ ﻣﺠﺰا‬
‫ﺗﻌﻠﻖ دارﻧﺪ ﻛﻪ اﺷﺎره ﺑﻪ ﺗﺒﺎدل اﻧﺮژي از ﭘﻴﺶ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪه دارد‪ .‬در ﺣﻘﻴﻘﺖ‪ ،‬ﺗﺒﺎدل اﻧﺮژي ﺑﻴﻦ اﻧﺮژي ﻫﺎي‬
 ‫ﻓﺼﻞ اول ‪ :‬ارﺗﻌﺎش آزاد و ﻫﺎرﺗﻜﻴﻦ )ﻫﻤﺴﺎز( ‪7 //‬‬
‫ﭘﺘﺎﻧﺴﻴﻞ و ﺟﻨﺒﺸﻲ رخ ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬ﺑﺎر دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﻳﻚ ﺳﻴﺴﺘﻢ ارﺗﻌﺎﺷﻲ ﺑﺪون ﺗﺒﺎدل اﻧﺮژي وﺟﻮد ﻧﺪارد‪ .‬از اﻳﻦ‬
‫ﮔﺬﺷﺘﻪ‪ ،‬ﺗﺒﺎدل اﻧﺮژي‪ ،‬اﮔﺮ و ﻓﻘﻂ اﮔﺮ ﻧﺎﻣﻌﺎدﻟﻪ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه در ‪ 1,21‬ﺑﺮﻗﺮار ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲ ﮔﺮدد‪ .‬در‬
‫اﻳﻦ ﻣﻮرد‪ ،‬ﺳﻴﺴﺘﻢ "ﺑﺎ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﭘﺎﻳﻴﻦ" ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در ﻋﻤﻞ‪ ،‬ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﺑﺎ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﭘﺎﻳﻴﻦ‪ ،‬ﻣﺮﺳﻮم ﺗﺮ ﻣﻲ‬
‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬در ﺣﻘﻴﻘﺖ‪  ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺴﻴﺎر ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ از ‪ 1‬ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در آن ﻣﻮرد‪ ،‬ﺑﺪون ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﻛﺪام ﻧﻮع از‬
‫ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﻣﻴﺮاﻳﻲ )ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل وﻳﺴﻜﻮز‪ ،‬اﻻﺳﺘﻴﻚ‪ ،‬وﻳﺴﻜﻮ اﻻﺳﺘﻴﻚ‪ ،‬ﻫﻴﺴﺘﺮﺗﻴﻚ‪ ،‬درﺟﻪ دوم( ﺑﻪ واﻗﻊ وﺟﻮد‬
‫دارد‪ ،‬ﭘﺎﺳﺦ ‪ x‬ﻋﻤﻮﻣﺎً ﻣﺘﺎﺛﺮ از ﻫﻤﺎن ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻣﻮﺛﺮ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد )ﺑﺨﺶ ‪ 1,3‬را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ(‪ .‬ﻓﺮض‬
‫ﻣﻴﺮاﻳﻲ وﻳﺴﻜﻮز ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻧﺴﺒﺘﺎً دﻗﻴﻘﻲ از ﭘﺎﺳﺦ ﻫﺎ را ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻓﺮاﻫﻢ ﻛﻨﺪ‪ .‬روش اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻌﺎدﻻت ﺧﻄﻲ از‬
‫ﻧﻘﻄﻪ ﻧﻈﺮ رﻳﺎﺿﻲ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺳﺎزﮔﺎر ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻳﻦ اﻣﺮ ﺑﻄﻮر دﻗﻴﻖ ﺗﺮ در ﻓﺼﻞ‪ 5‬آزﻣﻮده ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ﻛﻪ در آن‬
‫ﻣﺸﺨﺼﺎت در ﻣﻮرد ﺗﺠﻬﻴﺰات ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ اول اراﺋﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬از ﺑﺤﺚ ﻓﻮق‪ ،‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻧﺴﺒﺖ‬
‫ﻣﻴﺮاﻳﻲ و ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﺧﻮد ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻣﺘﺎﺛﺮ از ﺷﺮاﻳﻂ ﺧﺎرﺟﻲ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬آﻧﻬﺎ‬
‫ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي دﻳﻨﺎﻣﻴﻜﻲ اﺳﺎﺳﻲ ﻳﺎ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي وﻳﮋه ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ؛ ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪ ،‬ﻋﺒﺎرت  ﻣﻘﺪار وﻳﮋه ﻧﺎﻣﻴﺪه‬
‫ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺷﻜﻞ ‪ 1,2‬ﻣﻘﺎدﻳﺮ وﻳﮋه ﺑﺮاي ﻣﻮرد ﻣﻴﺮاﻧﺸﺪه در ﺻﻔﺤﻪ ﻣﺨﺘﻠﻂ را ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻼوه‪ ،‬ﻣﺪل‬
‫ﺗﺸﺮﻳﺢ ﺷﺪه در ﻣﻌﺎدﻟﻪ ‪ 1,9‬ﻣﺪل ﻣﻮدي ﻧﺎﻣﻴﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬زﻳﺮا ﺑﺎ ﻣﻮدﻫﺎي ﻣﺰدوج ﻣﺨﺘﻠﻂ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي‬
‫ و ‪ n‬ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬از اﻳﻦ ﮔﺬﺷﺘﻪ‪  ،‬و ‪ n‬ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻴﺮاﻳﻲ و ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﻣﻮدي‬
‫ﺧﻮاﻧﺪه ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺗﻮﺟﻪ دارﻳﻢ ﺳﻪ ﭘﺎراﻣﺘﺮ اﺳﺎﺳﻲ ﻣﺪل ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ ﺑﺮاي ﺳﻴﺴﺘﻢ ‪ SDOF‬وﺟﻮد دارد‪ ،‬در ﺣﺎﻟﻲ‬
‫ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻣﺪل ﻣﻮدي ﻓﻘﻂ دو ﺗﺎﺳﺖ‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻴﻜﻪ رﻓﺘﺎر دﻳﻨﺎﻣﻴﻜﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﺧﻄﻲ ﺑﺎ ﭼﻨﺪ درﺟﻪ آزادي‬
‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﻳﻚ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻛﺎﻣﻞ از ﻣﻮدﻫﺎ ﻳﺎ ﻳﻚ ﻣﺪل ﻣﻮدي ﺑﺮاي اراﺋﻪ ﻛﻞ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ اﺳﺘﻔﺎده‬
‫ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ اﻣﺮ در ﻓﺼﻮل ‪ 2‬و ‪ 3‬ﺑﺤﺚ ﻣﻲ ﮔﺮدﻧﺪ‪ .‬در اﻳﻨﺠﺎ‪ ،‬ﺑﺮاي ﺳﻴﺴﺘﻢ ‪ ،SDOF‬ﻓﻘﻂ ﻳﻚ ﻣﻮد ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ‬
‫در ﻋﻤﻞ وﺟﻮد دارد‪ .‬ﻧﻴﺎز ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻣﻮدﻫﺎي ﻣﺰدوج ﻣﺨﺘﻠﻂ ﺑﻄﻮر وﻳﮋه ﻣﺘﻤﺎﻳﺰ ﮔﺮدﻳﺪه و ﻣﻌﻤﻮﻻً ﻳﻚ ﻣﻮد‬
‫ﻣﺸﺨﺼﻪ ﺗﻚ ﺧﻮاﻧﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ = 1,‬‬ ‫)‪(1.24‬‬
 ‫‪ //8‬ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺳﺎزه اي ﺑﺎ ﻛﺎرﺑﺮد در اﺻﻼح ﭘﺎﺳﺦ ﻟﺮزه اي ﺳﺎزه ﻫﺎ‬

‫ﺷﻜﻞ‪ 1,2‬ﻣﻘﺎدﻳﺮ وﻳﮋه ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﻴﺮاﻧﺸﺪه‬

‫ﻣﻌﺎدﻟﻪ ‪ 1,20‬را ﻣﻲ ﺗﻮان ﻣﺠﺪداً ﺑﺎزﻧﻮﻳﺴﻲ ﻧﻤﻮد‪،‬‬
‫‪1,2 = −n‬‬ ‫)‪(1.25‬‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪ ،‬ﻣﻌﺎدﻟﻪ ﻣﺸﺨﺼﻪ داراي دو ﺟﻮاب ﻣﺸﺨﺼﻪ ﺑﺎ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﺣﻘﻴﻘﻲ اﺳﺖ و ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺑﺤﺮاﻧﻲ ﻣﻴﺮا‬
‫ﺷﺪه‪ 3‬ﻧﺎﻣﻴﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬از ﻣﻌﺎدﻟﻪ ‪ ،1,13‬ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﮔﺮدد ﻛﻪ ‪ .  = 1,c = 2 km‬ﺑﺮاي ﻧﺸﺎن دادن ﻣﻮرد‬
‫ﻧﺸﺎن داده ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺑﺤﺮاﻧﻲ‪ ،‬اﻳﻦ ﺿﺮﻳﺐ وﻳﮋه ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺑﺎ زﻳﺮﻧﻮﻳﺲ ‪c r‬‬
‫‪ccr = 2 km‬‬ ‫)‪(1.26‬‬
‫ﺑﺎ اﻳﻦ ﻧﻤﺎدﮔﺬاري‪ ،‬ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺑﺮاي ﻳﻚ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻛﻠﻲ ﺑﺎ ﺿﺮﻳﺐ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ‪ c‬ﺑﺼﻮرت زﻳﺮ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎزﻧﻮﻳﺴﻲ‬
‫ﺷﻮد‪:‬‬
‫‪c‬‬ ‫‪c‬‬
‫=‬ ‫=‬
‫‪2 km ccr‬‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺑﻄﻮر رﺳﻤﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺑﺤﺮاﻧﻲ در ﺑﺴﻴﺎري ﻣﺮاﺟﻊ ﺧﻮاﻧﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻼوه‪،‬‬
‫از ﻣﻌﺎدﻟﻪ ‪ ،1,27‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺑﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺿﺮﻳﺐ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ‪ c‬اﺷﺎره داﺷﺘﻪ و دو ﺑﺮاﺑﺮ‬
‫ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻫﻨﺪﺳﻲ ﺟﺮم ‪ m‬و ﺳﺨﺘﻲ ‪ k‬اﺳﺖ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ‪. 2 km‬‬

‫‪3‬‬
‫‪- Critically Damped‬‬
 ‫ﻓﺼﻞ اول ‪ :‬ارﺗﻌﺎش آزاد و ﻫﺎرﺗﻜﻴﻦ )ﻫﻤﺴﺎز( ‪9 //‬‬
‫‪ > 1,‬‬ ‫)‪(1.28‬‬
‫ﻣﻌﺎدﻟﻪ ‪ 1,20‬را ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺼﻮرت زﻳﺮ ﺑﺎزﻧﻮﻳﺴﻲ ﻛﺮد‪:‬‬
‫‪ 1,2 = −  n ±  2 − 1  n‬‬ ‫)‪(1.29‬‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪ ،‬ﻣﻌﺎدﻟﻪ ﻣﺸﺨﺼﻪ داراي دو ﺟﻮاب ﻣﺠﺰاي ﺣﻘﻴﻘﻲ اﺳﺖ و ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺑﻴﺶ ﻣﻴﺮا ﺷﺪه ﺧﻮاﻧﺪه‬
‫ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺗﻮﺟﻪ دارﻳﻢ ﻛﻪ در ﻫﺮ دو ﻣﻮرد ﻣﻴﺮا ﺷﺪه ﺑﺤﺮاﻧﻲ و ﺑﻴﺶ ﻣﻴﺮا ﺷﺪه‪ ،‬ﻣﻘﺎدﻳﺮ وﻳﮋه ﻣﺨﺘﻠﻂ دﻳﮕﺮ‬
‫وﺟﻮد ﻧﺪارﻧﺪ‪ .‬ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﻪ دو ﺷﺒﻪ‪-‬ﻣﻮد درﺟﻪ اول ﺣﻘﻴﻘﻲ ﻛﺎﻫﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ و ﻫﻴﭻ ﺗﺒﺎدل اﻧﺮژي ﺑﻴﻦ دو ﻣﻮد‬
‫وﺟﻮد ﻧﺨﻮاﻫﺪ داﺷﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ‪ ،‬دو ﻧﻮع ﺳﻴﺴﺘﻢ دﻳﮕﺮ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ارﺗﻌﺎﺷﻲ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ وﺟﻮد اﻳﻦ دو‬
‫ﻣﻮرد‪ ،‬ﺟﺮم ﻫﻨﻮز ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮاي ﻧﻮﺳﺎن از ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﺧﺎرﺟﻲ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﻮد‪ ،‬اﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎ دﻳﮕﺮ ﻗﺎدر ﺑﻪ‬
‫ﻧﻮﺳﺎن در ارﺗﻌﺎش آزاد ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺜﺎل ‪1,3‬‬
‫ﻳﻚ ﻣﻌﺎدﻟﻪ ﻣﺸﺨﺼﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ را ﺗﺼﻮر ﻛﻨﻴﺪ‬
‫‪m 2 + c + k = 0‬‬
‫ﭘﺎﺳﺦ ﻫﺎي ﻣﻌﺎدﻟﻪ ﺑﺎﻻ ﻫﺴﺘﻨﺪ را ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬از ﺧﻮاص‬ ‫ﻣﻘﺎدﻳﺮ ‪ 12‬و ‪ 1 + 2‬را ﻛﻪ در آن ‪ 1‬و ‪2‬‬
‫ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻣﻌﺎدﻟﻪ درﺟﻪ ‪ 2‬دارﻳﻢ‪،‬‬
‫‪k‬‬
‫= ‪12‬‬
‫‪m‬‬
‫و‬
‫‪c‬‬
‫‪1 + 2 = −‬‬
‫‪m‬‬
‫ﻣﻲ‬ ‫ﺟﻤﻼت ﺑﺎﻻ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﺪون ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﺎ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻳﺎ ﺑﻴﺶ ﻣﻴﺮا ﺷﺪه اﺳﺖ ﺻﺎدق‬
‫ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل‪ ،‬اﮔﺮ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﺎ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬آﻧﮕﺎه‪:‬‬
‫‪ 1,2 = − n ± j 1 −  2 n‬‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‬
‫‪k‬‬
‫= ‪ 1  2 =  1 *1 = n2‬‬
‫‪m‬‬
‫ﻧﺸﺎن ﺗﻮاﻧﻲ * ﻣﺒﻴﻦ ﻋﻤﻠﻴﺎت ﻣﺰدوج ﮔﻴﺮي ﻣﺨﺘﻠﻂ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻮرد‪ ،‬ﺑﻪ آﺳﺎﻧﻲ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد‬
‫ﻛﻪ‬
‫‪k‬‬
‫‪=  2n‬‬
‫‪m‬‬
‫ﺑﻪ ﻋﻼوه‬
‫‪1 +  =−n + (−n) =−2n‬‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‬
 ‫‪ //10‬ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺳﺎزه اي ﺑﺎ ﻛﺎرﺑﺮد در اﺻﻼح ﭘﺎﺳﺦ ﻟﺮزه اي ﺳﺎزه ﻫﺎ‬
‫‪c‬‬
‫‪− 2 n = −‬‬
‫‪m‬‬
‫ﻳﺎ‬
‫‪c‬‬
‫‪= 2 n‬‬
‫‪m‬‬
‫‪ 1,1,2‬ﺟﻮاب ﻫﻤﮕﻦ‪ ،‬ارﺗﻌﺎش آزاد ﻛﺎﻫﻨﺪه و ﭘﺎﺳﺦ‬
‫ﭘﺎﺳﺦ ﻫﺎي ﻣﻌﺎدﻟﻪ ‪ 1,1‬ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﭘﺎﺳﺦ ﻫﺎي ارﺗﻌﺎﺷﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺼﻮرت زﻳﺮ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪي ﺷﻮد‪(1) :‬‬
‫ﭘﺎﺳﺦ اﻧﺘﻘﺎﻟﻲ‪ ،‬ارﺗﻌﺎش آزاد ﻛﺎﻫﻨﺪه و ارﺗﻌﺎش اﺟﺒﺎري ﻧﺎﺷﻲ از ﻋﻤﻠﻜﺮد اﻧﺘﻘﺎﻟﻲ اﺟﺒﺎري؛ )‪ (2‬ارﺗﻌﺎش‬
‫ﭘﺮﻳﻮدﻳﻚ‪ ،‬ﭘﺎﺳﺦ وﺿﻌﻴﺖ آرام ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺗﻬﻴﻴﺞ ﻫﺎي ﭘﺮﻳﻮدﻳﻚ و )‪ (3‬ارﺗﻌﺎش ﺗﺼﺎدﻓﻲ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺗﻬﻴﻴﺞ ﻫﺎي‬
‫ﺗﺼﺎدﻓﻲ‪.‬‬
‫ﻗﺎﺑﻞ ﻓﻬﻢ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ ارﺗﻌﺎش ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﻧﻤﻮد‪ ،‬ﻣﮕﺮ اﻳﻨﻜﻪ ورودي ﺧﺎرﺟﻲ اﻋﻤﺎل ﺷﻮد‪ .‬ورودي ﻫﻢ ﺷﺮاﻳﻂ‬
‫اوﻟﻴﻪ ﺳﺮﻋﺖ و‪/‬ﻳﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮﻣﻜﺎن ﻳﺎ ﺗﻮاﺑﻊ اﺟﺒﺎري ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺗﻮﺟﻪ دارﻳﻢ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺗﺎﺑﻊ ﻧﻴﺮوﻳﻲ ﻧﻴﺰ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ‬
‫ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺷﺮاﻳﻂ اوﻟﻴﻪ اﺟﺒﺎري ﮔﺮدد‪ .‬اﮔﺮ ورودي ﻓﻘﻂ ﺷﺮاﻳﻂ اوﻟﻴﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬آﻧﮕﺎه ارﺗﻌﺎﺷﺎت ﻛﺎﻫﻨﺪه آزاد رخ‬
‫ﺧﻮاﻫﻨﺪ داد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪ ،‬ﻣﻌﺎدﻟﻪ ‪ 1,1‬ﻳﻚ ﺟﻮاب آزاد‪-‬ﻛﺎﻫﻨﺪه اﮔﺮ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻛﺎرت در ﺷﻜﻞ ‪1.1.a‬‬
‫ﺑﺎ ﻳﻚ ﻧﻴﺮوي اوﻟﻴﻪ ﺗﻬﻴﻴﺞ ﺷﻮد‪ ،‬ﻳﺎ داراي ﻣﻘﺪاري ﺗﻐﻴﻴﺮﻣﻜﺎن ﻳﺎ ﺳﺮﻋﺖ اوﻟﻴﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻌﺪ از ﺗﻬﻴﻴﺞ‬
‫اوﻟﻴﻪ ﻫﻴﭻ ﻧﻴﺮوي ﺧﺎرﺟﻲ ﺑﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻓﺰوده ﻧﻤﻲ ﮔﺮدد‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻮرد‪ ،‬ﻣﻌﺎدﻟﻪ ‪ 1,7‬اﺳﺘﻔﺎده ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﻳﻚ‬
‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ‪ SDOF‬ﺑﺎ ‪ K = 100 ، M= 2‬و ﺳﺮﻋﺖ واﺣﺪ اوﻟﻴﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺗﺼﻮر ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ‬
‫دو ﻣﻮرد داﻣﻨﻪ ﻣﻴﺮاﻳﻲ وﺟﻮد دارد‪ ،‬اوﻟﻲ ﺑﺎ ‪ %5‬ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻴﺮاﻳﻲ و دوﻣﻲ ﺑﺎ ‪ %50‬ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻴﺮاﻳﻲ‪ .‬ﭘﺎﺳﺦ ﻫﺎي دو‬
‫ﺳﻴﺴﺘﻢ در ﺷﻜﻞ ‪ 1,3‬ﺗﺮﺳﻴﻢ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻴﻢ ﻛﻪ ﺳﻄﻮح ارﺗﻌﺎﺷﻲ در ﻫﺮ دو ﻣﻮرد ﺑﻄﻮر‬
‫ﻣﺴﺘﻤﺮ ﻛﺎﻫﺶ ﭘﻴﺪا ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل‪ ،‬ارﺗﻌﺎش ﺑﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﺑﺴﻴﺎر ﺳﺮﻳﻊ ﺗﺮ ﻣﺤﻮ ﻣﻲ ﮔﺮدد‪.‬‬
‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روش ﻧﻴﻤﻪ‪-‬ﻣﺤﺪود ﭘﻴﺸﺘﺮ ذﻛﺮ ﺷﺪه ﺑﺎﻻ‪ ،‬ﺗﻐﻴﻴﺮﻣﻜﺎن ﻛﺎﻫﻨﺪﮔﻲ‪ -‬آزاد‪ 4‬ﺗﺤﺖ ﺷﺮاﻳﻂ اوﻟﻴﻪ‬
‫ﺧﺎص ﺑﻪ ﺷﺮح زﻳﺮ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪:‬‬
‫) ‪x(t) = Ae−nt sin(dt +‬‬
‫ﺑﺎ ﺷﺮاﻳﻂ اوﻟﻴﻪ‬
‫‪⎧ x (0) = d0‬‬
‫⎨‬ ‫)‪(1.31‬‬
‫‪⎩ x& (0) = v 0‬‬
‫ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﭘﺎﺳﺦ ﻫﺎي ﻛﺎﻫﻨﺪﮔﻲ‪-‬آزاد‬

‫‪4‬‬
‫‪-Free-Decay‬‬
 ‫ﻓﺼﻞ اول ‪ :‬ارﺗﻌﺎش آزاد و ﻫﺎرﺗﻜﻴﻦ )ﻫﻤﺴﺎز( ‪11 //‬‬

‫ﺷﻜﻞ‪ 1,3‬ارﺗﻌﺎش آزاد ﺑﺎ ﻛﺎﻫﻨﺪﮔﻲ‬

‫ﺑﺘﺮﺗﻴﺐ ﺗﻐﻴﻴﺮﻣﻜﺎن و ﺳﺮﻋﺖ اوﻟﻴﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ و‬ ‫در اﻳﻨﺠﺎ ‪ d0‬و ‪v0‬‬
‫‪d = 1 − 2 n‬‬ ‫)‪(1.32‬‬
‫ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﻣﻴﺮا ﺷﺪه ﻧﺎﻣﻴﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﻣﻮﻫﻮﻣﻲ ﻣﻘﺪار وﻳﮋه ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه در ﻣﻌﺎدﻟﻪ ‪1,22‬‬
‫اﺳﺖ‪ .‬در ﻣﻌﺎدﻟﻪ ‪ A 1,30‬و  ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺛﺎﺑﺖ ﻫﺎي داﻣﻨﻪ و زاوﻳﻪ ﻓﺎزي ﺑﻮده و ﻣﻲ ﺗﻮان از ﺷﺮاﻳﻂ اوﻟﻴﻪ‬
‫داده ﺷﺪه در ﻣﻌﺎدﻟﻪ ‪ 1,31‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪:‬‬
‫‪1‬‬
‫=‪A‬‬ ‫‪(v0 + nd0 )2 + (dd0 )2‬‬ ‫)‪(1.33‬‬
‫‪d‬‬
‫و‬
‫⎞ ‪⎛  dd 0‬‬
‫⎜ ‪ = tan −1‬‬ ‫ ‪⎟ + h‬‬ ‫)‪(1.34‬‬
‫⎠ ‪⎝ v 0 + nd0‬‬
‫و ﺗﻮاﺑﻊ ﻛﺴﻴﻨﻮﺳﻲ ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 2‬اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺗﺎﺑﻊ ﻫﻴﻮﻳﺴﺎﻳﺪ‬ ‫‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ دارﻳﻢ ﻛﻪ ﭘﺮﻳﻮد ﺗﺎﺑﻊ ﺗﺎﻧﮋاﻧﺘﻲ ﺑﺮاﺑﺮ‬
‫‪ h‬را ﻧﻤﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ ﻃﻮر دﻟﺨﻮاه اﻧﺘﺨﺎب ﻧﻤﻮد‪ .‬ﺑﺮ اﺳﺎس اﻳﻦ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﻣﺤﺎﺳﺒﺎﺗﻲ ﻋﻤﺪﺗﺎً ﻧﻈﻴﺮ‬
‫‪ ،MATLAB‬آرك ﺗﺎﻧﮋاﻧﺖ را ﺑﺎ ﻣﺤﺪود ﻛﺮدن ﻣﻘﺎدﻳﺮ در داﻣﻨﻪ ‪ − / 2‬ﺗﺎ ‪ + / 2‬ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪،‬‬
‫ﺑﺼﻮرت‪:‬‬
 ‫‪ //12‬ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺳﺎزه اي ﺑﺎ ﻛﺎرﺑﺮد در اﺻﻼح ﭘﺎﺳﺦ ﻟﺮزه اي ﺳﺎزه ﻫﺎ‬

‫‪⎧ 0,‬‬ ‫‪v 0 +  nd0 ≥ 0‬‬

‫⎨ = ‪h‬‬ ‫)‪(1.35‬‬
‫‪⎩1 ,‬‬ ‫‪v 0 +  nd0 < 0‬‬
‫ﻛﻪ‬ ‫ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺷﻜﻞ ‪ 1,4‬زواﻳﻪ ﻓﺎزي  ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ‪ 4‬ﻣﻮرد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺗﺮﻛﻴﺐ ‪ dd0‬و ‪v0 + nd0‬‬
‫اﻋﺪاد ﻣﺜﺒﺖ و ﻣﻨﻔﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﻋﻠﻴﺮﻏﻢ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ‪ dd0‬از ﺷﻜﻞ ‪ 1,4‬و ﻣﻌﺎدﻟﻪ ‪ 1,35‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ‬
‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ h‬را ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬از ﻣﻌﺎدﻟﻪ ‪ 1,30‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ارﺗﻌﺎش داراي‬ ‫ﻋﻼﻣﺖ ‪v0 + nd0‬‬
‫‪− t‬‬
‫ﻫﻤﭙﻮﺷﺎﻧﻲ ‪ Ae n‬ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻴﻜﻪ زﻣﺎن ﻣﻲ ﮔﺬرد‪ ،‬ﺗﺮاز ارﺗﻌﺎش آزاد ﻛﺎﻫﺶ ﺧﻮاﻫﺪ ﻳﺎﻓﺖ‪ .‬ﻧﺴﺒﺖ‬
‫ﻛﺎﻫﻨﺪﮔﻲ در ﻫﺮ ﺳﻴﻜﻞ ﺑﻪ ﻣﻘﺪار ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺑﺴﺘﮕﻲ ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ 1,4‬زاوﻳﻪ ﻓﺎزي ‬

‫در ﺷﻜﻞ ‪ ،1,3‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﭘﺎﺳﺦ ﻫﺎي ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ‪ 5‬و‪ %50‬داراي ﻫﻤﭙﻮﺷﺎﻧﻲ )ﭘﻮش(‬
‫ﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻼوه‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻴﻜﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺑﺰرﮔﺘﺮ اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻘﺪار اوج اول‪ ،‬ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ اﺳﺖ‪ .‬از اﻳﻦ‬
‫ﮔﺬﺷﺘﻪ‪ ،‬ﻣﻘﺎدﻳﺮ اوج زودﺗﺮ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪه و ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻣﻴﺮا ﺷﺪه ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ ﻣﺸﺘﻖ ﮔﻴﺮي‬
‫ازﺗﻐﻴﻴﺮﻣﻜﺎن ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ زﻣﺎن در ﻣﻌﺎدﻟﻪ ‪ ، 1,30‬ﺳﺮﻋﺖ ﻣﻲ ﺷﻮد‪:‬‬
‫‪& = Ane−nt cos ( nt +  +‬‬
‫)‪x(t‬‬ ‫)‬ ‫)‪(1.36‬‬
‫ﻛﻪ در آن‬
‫ ⎛‬ ‫⎞‬
‫⎜ ‪= tan−1‬‬ ‫⎟‬ ‫)‪(1.37‬‬
‫‪⎜ 1 − 2‬‬ ‫⎟‬
‫⎝‬ ‫⎠‬
 ‫ﻓﺼﻞ اول ‪ :‬ارﺗﻌﺎش آزاد و ﻫﺎرﺗﻜﻴﻦ )ﻫﻤﺴﺎز( ‪13 //‬‬
‫ﺑﺎ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻣﻌﺎدﻟﻪ ‪ 1,30‬و ﻣﻌﺎدﻟﻪ ‪ 1,30‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎي زﻣﺎﻧﻲ ﺗﻮاﺑﻊ ﺳﻴﻨﻮﺳﻲ و ﻛﺴﻴﻨﻮﺳﻲ‬
‫ﺗﻮاﺑﻊ ﻣﺜﻠﺜﺎﺗﻲ ﺑﺎ ﻳﻚ ﺗﻔﺎوت ﻓﺎزي‬ ‫ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬دو ﺗﺎﺑﻊ‪sin(dt + )andcos(dt +  + ) ،‬‬
‫‪ 90 0 +‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫در ﺑﺴﻴﺎري از ﺳﺎزه ﻫﺎي ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ‪ ،‬ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻋﺪد ﻧﺴﺒﺘﺎً ﻛﻮﭼﻜﺘﺮي ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪:‬‬
‫≈ )(‪≈ tan−1‬‬ ‫)‪(1.38‬‬
‫ﺑﻪ ﻋﻼوه‪ ،‬ﺳﺮﻋﺖ و ﺗﻐﻴﻴﺮﻣﻜﺎن داراي ﺗﻐﻴﻴﺮﻓﺎزي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ‪ 90‬درﺟﻪ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻮد‪ .‬از اﻳﻦ رو‪ ،‬ﭼﻮن ﻧﺴﺒﺖ‬
‫ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻳﻚ ﻋﺪد ﻛﻮﭼﻚ اﺳﺖ‪ ،‬در ﻣﻮرد ارﺗﻌﺎش ﺑﺎ ﻛﺎﻫﻨﺪﮔﻲ آزاد‪ ،‬ﺳﺮﻋﺖ و ﺗﻐﻴﻴﺮﻣﻜﺎن داراي ﻳﻚ ﺗﻔﺎوت‬
‫ﻓﺎزي ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻪ ‪ 90‬ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻮد و ﻫﺮﭼﻪ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺗﻔﺎوت ﻓﺎزي ﺑﻪ ‪ 90‬ﻧﺰدﻳﻜﺘﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﺗﻮﺟﻪ دارﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﺤﺚ ﻓﻮق‪ ،‬ﺻﺮﻓﺎً ﺑﺮاي ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﺧﻄﻲ اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﮔﻴﺮي ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺜﺎل ﻫﺎي‬
‫ﻛﺎﻫﻨﺪﮔﻲ ارﺗﻌﺎش آزاد در ﺷﻜﻞ ‪ 1,5‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ درآﻳﺪ‪ .‬در ﺷﻜﻞ ‪ 1.5a‬ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ‬
‫‪ 0,01‬و در ﺷﻜﻞ ‪ 1.5b‬ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 0,3‬اﺳﺖ‪ .‬ﺗﺤﺖ ﺷﺮاﻳﻂ اوﻟﻴﻪ )‪d0 = 0.1(m)d0 = 0.1(m‬‬
‫و )‪ v0 = 0(m/s‬ﺳﺮﻋﺖ )ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه ﺑﺎ ﺧﻄﻮط ﺷﻜﺴﺘﻪ( ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﺎ ﻳﻚ ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻛﻤﺘﺮ ﺑﻪ ‪90‬‬
‫درﺟﻪ در ﭘﻴﺶ روي ﺗﻐﻴﻴﺮﻣﻜﺎن ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ )ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه ﺑﺎ ﺧﻄﻮط ﭘﺮ(‪ .‬در ﻫﻤﻴﻦ ﺣﺎل‪ ،‬ﺑﺮاي‬
‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺷﺪﻳﺪاً ﻣﻴﺮا ﺷﺪه ﺗﺮ‪ ،‬ﺳﺮﻋﺖ ﺑﻄﻮر ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪ اي ﺗﻐﻴﻴﺮﻣﻜﺎن را در ‪ < 90‬ﺟﻠﻮ ﻣﻴﺰﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺜﺎل ‪1,4‬‬
‫ﻓﺮض ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ ﻛﻪ ﭘﺎﺳﺦ ﻫﺎي اوج زوال آزاد )‪ (free-decay peak responses‬ﻳﻚ ﺳﻴﺴﺘﻢ ‪ SDOF‬در‬
‫ﺳﻴﻜﻞ دوم و ﺳﻴﻜﻞ دﻫﻢ ﺑﺘﺮﺗﻴﺐ ‪ 20‬و ‪ 0,1‬ﻣﻴﻠﻴﻤﺘﺮ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻛﻪ ﺑﻤﻮﺟﺐ آن ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻴﺮاﻳﻲ را ﺑﻴﺎﺑﻴﺪ؟‬ ‫ﻃﺒﻴﻌﻲ ﻣﻴﺮا ﺷﺪه ﺑﺮاﺑﺮ ‪1Hz‬‬
‫ﭘﺎﺳﺦ اوج در ﺳﻴﻜﻞ دوم و دﻫﻢ ﺑﺮاﺑﺮ ‪ x2‬و ‪ x10‬اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻧﻘﺎط زﻣﺎﻧﻲ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺑﺮاﺑﺮ ‪ t2‬و ‪t10‬‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬از ﻣﻌﺎدﻟﻪ ‪ 1,30‬دارﻳﻢ‪،‬‬
‫‪−nt2‬‬
‫‪x2 = Ae‬‬ ‫)‪sin(dt2 + ) = 20 (mm‬‬
‫و‬
‫)‪x10 = Ae−nt10 sin(dt10 + )= 0.1(mm‬‬
‫ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ‪:‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻧﺴﺒﺖ ‪ x2‬و ‪x10‬‬
‫‪x2 / x10 = en (t10 −t2 ) = 200‬‬
 ‫‪ //14‬ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺳﺎزه اي ﺑﺎ ﻛﺎرﺑﺮد در اﺻﻼح ﭘﺎﺳﺦ ﻟﺮزه اي ﺳﺎزه ﻫﺎ‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ -1,5‬ﺳﺮﻋﺖ ﻫﺎ و ﺗﻐﻴﻴﺮﻣﻜﺎن ﻫﺎي زوال‪-‬آزاد )‪  = 0.01 (a‬و )‪.  = 0.30 (b‬‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‬
‫‪In(x2 /x10 ) = n (t10 − t2 ) =In(200) = 5.298‬‬
‫از اﻳﻦ رو‬
‫) ‪In(x2 / x10‬‬ ‫‪5.298‬‬
‫=‬ ‫=‬
‫) ‪n (t10 − t2 ) n (t10 − t2‬‬
 ‫ﻓﺼﻞ اول ‪ :‬ارﺗﻌﺎش آزاد و ﻫﺎرﺗﻜﻴﻦ )ﻫﻤﺴﺎز( ‪15 //‬‬

‫ﺗﺎ ‪ 8 ، t10‬ﺳﻴﻜﻞ ﻛﺎﻣﻞ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﻛﻪ ﻫﺮﻳﻚ دوره ﭘﺮﻳﻮد ‪ 2/d‬را ﻛﺎﻣﻞ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ دارﻳﻢ ﻛﻪ از ‪t2‬‬
‫ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‬
‫)‪2(10 − 2‬‬ ‫‪16‬‬
‫= ) ‪n (t10 − t2‬‬ ‫=‬
‫‪1−‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪1 − 2‬‬
‫ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪه ﺑﺮاﺑﺮ ‪ %10,5‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﺜﺎل ‪5,1‬‬
‫دو ﻣﻮرد ﻳﻚ ﺳﻴﺴﺘﻢ ‪ SDOF‬ﺑﺎ دو ﺷﺮاﻳﻂ اوﻟﻴﻪ ﻣﺘﻔﺎوت را در ﻧﻈﺮ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ‪ .‬ﻣﻮرد اول داراي ﺳﺮﻋﺖ اوﻟﻴﻪ‬
‫ﺻﻔﺮ )‪ (Vo = 0‬در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻣﻮرد دوم داراي ﺗﻐﻴﻴﺮﻣﻜﺎن ﺻﻔﺮ )‪ (do = 0‬اﺳﺖ‪ .‬راﺑﻄﻪ ﺑﻴﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻴﺮاﻳﻲ و‬
‫داﻣﻨﻪ ‪ A‬را ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻣﻘﺎدﻳﺮ اوج ﺗﻐﻴﻴﺮﻣﻜﺎن ﻫﺎي ﻣﺘﻨﺎﻇﺮ را ﺑﺮاي ‪ 2‬ﻣﻮرد ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻴﺪ؟‬
‫اﺳﺖ‪ ،‬آزﻣﻮده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬از ﻣﻌﺎدﻟﻪ ‪ 1,33‬دارﻳﻢ‪:‬‬ ‫ﻣﻮرد اول ﻫﻨﮕﺎﻣﻴﻜﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮﻣﻜﺎن اوﻟﻴﻪ ‪do‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪d0‬‬ ‫⎛‬ ‫‪2‬‬ ‫⎞‬
‫=‪A‬‬ ‫= ‪(v 0 +  n d 0 )2 + ( d d 0 )2‬‬ ‫‪≈⎜1 +‬‬ ‫‪⎟ d0‬‬
‫‪d‬‬ ‫⎝ ‪1 − 2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫⎠‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪ ،‬داﻣﻨﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮﻣﻜﺎن ‪ A‬ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﻋﺒﺎرت ‪ 1 +  /2‬اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﻫﺮﭼﻪ ﻧﺴﺒﺖ‬
‫‪2‬‬

‫ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬داﻣﻨﻪ ﺣﺎﺻﻠﻪ ‪ A‬در اﻳﻦ ﻣﻮرد ﺑﺰرﮔﺘﺮ اﺳﺖ‪ ،‬ﻋﻠﻴﺮﻏﻢ اﻳﻨﻜﻪ ﮔﺰاره ﺣﺲ ﻣﺸﺘﺮك آن‬
‫اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﺑﻪ داﻣﻨﻪ ﭘﺎﺳﺦ ﻛﺎﻫﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻣﻨﺘﻬﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل ﺗﻮﺟﻪ دارﻳﻢ ﻛﻪ ﻳﻚ داﻣﻨﻪ ﺑﺰرﮔﺘﺮ ‪ A‬ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻲ اﻳﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﭘﺎﺳﺦ داراي ﻣﻘﺪار ﺑﺰرﮔﺘﺮي ﺧﻮاﻫﺪ‬
‫ﺑﻮد‪ ،‬ﭼﺮا ﻛﻪ ﭘﺎﺳﺦ ﻛﺎﻫﻨﺪﮔﻲ‪-‬آزاد ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺗﻐﻴﺮﻣﻜﺎن اوﻟﻴﻪ‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ از ﺗﻐﻴﻴﺮﻣﻜﺎن اوﻟﻴﻪ ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫اﻳﻦ اﻣﺮ را ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺎ ﻣﺸﺘﻖ ﮔﻴﺮي ﺗﻐﻴﻴﺮﻣﻜﺎن ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه در ﻣﻌﺎدﻟﻪ ‪ 1,38‬ﺑﺎ ﻓﺮض ‪ v = 0‬و ﺣﻞ آن‬
‫ﺑﺮاي زﻣﺎن ‪ t‬اﺛﺒﺎت ﻧﻤﻮد‪ .‬در ﺣﻘﻴﻘﺖ‪ ،‬ﺳﻤﺖ ﭼﭗ ﻣﻌﺎدﻟﻪ ‪ 1,36‬ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻣﻘﺪار ﻧﻬﺎﻳﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ‬
‫ﺑﺮاﺑﺮ ﺻﻔﺮ ﻗﺮارداده ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪Ane−nt cos(nt +  + ) = 0‬‬
‫‪ . n +  +‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل ﺑﺎ ‪. V0 =0‬‬ ‫ﻳﺎ ‪ cos(n +  + ) = 0‬ﻛﻪ ﻣﻲ دﻫﺪ ‪= /2‬‬
‫‪−1‬‬
‫⎞ ‪⎛ 1 − 2‬‬ ‫⎞  ⎛‬
‫⎜ ‪ + = tan‬‬ ‫⎜ ‪⎟ + tan−1‬‬ ‫‪⎟ =  /2‬‬
‫⎜‬ ‫⎟‬ ‫⎜‬ ‫⎟ ‪2‬‬
‫⎠  ⎝‬ ‫⎠ ‪⎝ 1−‬‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪ ،‬ﺑﺮاي ﺑﺪﺳﺖ آوردن ﻣﻘﺎدﻳﺮ اﻛﺴﺘﺮﻣﻢ‪ t ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاﺑﺮ ﺻﻔﺮ ﻗﺮار داده ﺷﻮد‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﻣﻘﺪار اوج ﺗﻐﻴﻴﺮﻣﻜﺎن‬
‫ﺑﻪ آن اﺷﺎره ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻼوه‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻴﻜﻪ ‪ ، t =0‬ﺗﻐﻴﻴﺮﻣﻜﺎن ﭼﻴﺰي ﺟﺰ‬ ‫ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺪﺳﺖ آﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ‪xmax‬‬
‫ﺗﻐﻴﻴﺮﻣﻜﺎن اوﻟﻴﻪ ‪ d0‬ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬از اﻳﻦ رو‪،‬‬
‫‪xmax = d0‬‬
 ‫‪ //16‬ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺳﺎزه اي ﺑﺎ ﻛﺎرﺑﺮد در اﺻﻼح ﭘﺎﺳﺦ ﻟﺮزه اي ﺳﺎزه ﻫﺎ‬
‫ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺖ اوﻟﻴﻪ ﺻﻔﺮ‪ ،‬ﻣﻘﺪار اوج ﺗﻐﻴﻴﺮﻣﻜﺎن ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮﻣﻜﺎن اوﻟﻴﻪ ﻣﺴﺘﻘﻞ از ﻣﻘﺪار ﻧﺴﺒﺖ‬
‫ﻣﻴﺮاﻳﻲ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل‪ ،‬ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻴﺮاﻳﻲ داﻣﻨﻪ ‪ A‬را ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻗﺮار داده و ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﺑﻪ داﻣﻨﻪ ﺑﺰرﮔﺘﺮ‬
‫ﻣﻨﺘﻬﻲ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﻣﻮرد دوم‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻴﻜﻪ ﺳﺮﻋﺖ اوﻟﻴﻪ ‪ v0‬ﻏﻴﺮ ﺻﻔﺮ اﺳﺖ‪ ،‬آزﻣﻮده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬از ﻣﻌﺎدﻟﻪ ‪،1,33‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪v0‬‬ ‫‪v0‬‬
‫=‪A‬‬ ‫= ‪(v 0 +  n d0 )2 + ( d d0 )2‬‬ ‫=‬
‫‪d‬‬ ‫‪d‬‬ ‫‪1 −  2 n‬‬
‫ﻣﺜﺒﺖ‪:‬‬ ‫و از ﻣﻌﺎدﻟﻪ ‪ 1,34‬و ‪ ،1,35‬ﺑﺎ ‪v0‬‬
‫‪=0‬‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪ ،‬از ﻣﻌﺎدﻟﻪ ‪ ،1,30‬ﺗﻐﻴﻴﺮﻣﻜﺎن ﺑﺼﻮرت زﻳﺮ اراﺋﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪v0 − nt‬‬
‫= )‪x(t‬‬ ‫)‪e sin(dt‬‬
‫‪d‬‬
‫ﺑﺮاي ﻳﺎﻓﺘﻦ ﻣﻘﺪار اوج ﺗﻐﻴﻴﺮﻣﻜﺎن‪ ،‬ﻣﺸﺘﻖ ﻣﻌﺎدﻟﻪ ﺑﺎﻻ ﺣﺴﺎب ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪d‬‬ ‫‪v‬‬
‫‪[ x(t)] = 0 ⎡⎣(−n )e−nt sin(dt) + e−ntd cos(dt)⎤⎦ = 0‬‬
‫‪dt‬‬ ‫‪d‬‬
‫ﻛﻪ از آن دارﻳﻢ‪:‬‬
‫)‪sin( d t‬‬ ‫‪1 − 2‬‬
‫=‬
‫)‪cos ( d t‬‬ ‫‬
‫اﻳﻦ ﻣﻌﺎدﻟﻪ ﺑﻪ زﻣﺎن ‪ t‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻴﻜﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮﻣﻜﺎن ﺑﻪ ﻣﻘﺪار اوج ﻣﻲ رﺳﺪ‪ ،‬ﻣﻨﺘﻬﻲ ﻣﻲ ﺷﻮد ﺑﻪ‪:‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪1 − 2‬‬
‫=‪t‬‬ ‫‪tan −1‬‬
‫‪d‬‬ ‫‬

‫دارﻳﻢ‪:‬‬ ‫و ﺑﺎ ﻳﻚ ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻛﻮﭼﻚ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﻘﺪار اوج ﺗﻐﻴﻴﺮﻣﻜﺎن ‪xmax‬‬

‫( ‪v 0 − n ⎛⎜⎝ (1/d )tan−1‬‬ ‫⎟⎞ ‪1 −2 /‬‬ ‫)‬ ‫⎛‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1 − 2‬‬ ‫⎞‬
‫= ‪xmax‬‬ ‫‪e‬‬ ‫⎠‬
‫‪sin ⎜ d‬‬ ‫‪tan−1‬‬ ‫⎟‬
‫‪d‬‬ ‫‪⎜ d‬‬ ‫‬ ‫⎟‬
‫⎝‬ ‫⎠‬
‫=‬
‫‪v0‬‬
‫‪e‬‬
‫(‬
‫⎝‬ ‫)‬
‫‪− ⎛⎜  / 1−  2 tan − 1‬‬ ‫(‬ ‫)‬
‫⎟⎞ ‪1 −  2 /‬‬
‫⎠‬
‫‪1 − 2‬‬
‫ ‪n 1 −‬‬ ‫‪2‬‬

‫‪v 0 −⎛⎜⎝ (  / 1−2 ) tan−1 ( 1−2 / ) ⎞⎟⎠ v 0 − /2‬‬

‫=‬ ‫‪e‬‬ ‫‪≈ e‬‬
‫‪n‬‬ ‫‪n‬‬
‫ﺑﺮاي ﻣﻌﺎدﻟﻪ ﻓﻮق‪ ،‬ﺗﻐﻴﻴﺮﻣﻜﺎن اوج ﺳﻴﺴﺘﻢ ‪ SDOF‬ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺖ اوﻟﻴﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﻣﻌﻜﻮس ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ‬
‫ﻃﺒﻴﻌﻲ اش ‪ n‬و ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﺎً ﺑﺎ داﻣﻨﻪ ﺳﺮﻋﺖ اوﻟﻴﻪ و ﻋﺒﺎرت ‪ e −  / 2‬ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ‪ .‬از اﻳﻦ رو‪ ،‬ﻫﺮﭼﻪ ﻣﻴﺮاﻳﻲ‬
‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﭘﺎﺳﺦ اوج ﻛﻤﺘﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
 ‫ﻓﺼﻞ اول ‪ :‬ارﺗﻌﺎش آزاد و ﻫﺎرﺗﻜﻴﻦ )ﻫﻤﺴﺎز( ‪17 //‬‬

‫‪ 1,1,3‬ارﺗﻌﺎش اﺟﺒﺎري ﺑﺎ ﺗﻬﻴﻴﺞ ﻫﺎرﻣﻮﻳﻨﻚ‬

‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻴﻜﻪ ورودي ﺧﺎرﺟﻲ ﺑﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻋﻤﺎل ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ ارﺗﻌﺎش اﺟﺒﺎري ﻣﺮﺗﻌﺶ ﺧﻮاﻫﺪ‬
‫ﺷﺪ‪ .‬اﻳﻦ وﺿﻊ ﻫﻨﮕﺎﻣﻴﻜﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺧﻄﻲ ﻣﻌﺎدﻟﻪ ‪ 1,1‬ﺑﺎ ﺗﻮاﺑﻊ اﺟﺒﺎري ﺗﻬﻴﻴﺞ ﻣﻲ ﺷﻮد در ﺑﺨﺶ ﻫﺎي ﻓﺮﻋﻲ‬
‫ﺑﻌﺪي ﺑﺤﺚ ﻣﻲ ﮔﺮدد‪.‬‬
‫‪ 1,1,3,1‬ﭘﺎﺳﺦ ﺟﺮﻳﺎن ﻳﻜﻨﻮاﺧﺖ‬
‫اوﻻً‪ ،‬ﭘﺎﺳﺦ ﺟﺮﻳﺎن ﻳﻜﻨﻮاﺧﺖ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻴﻜﻪ ﻳﻚ ﺗﺎﺑﻊ ﻧﻴﺮوﻳﻲ ﻫﺎرﺗﻜﻴﻦ ﺑﺎ‬
‫ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ‬ ‫دوره زﻣﺎﻧﻲ ﺑﻪ اﻧﺪازه ﻛﺎﻓﻲ اﻋﻤﺎل ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺎ ﻓﺮض )‪ f = f0 sin(f t‬ﻛﻪ در آن ‪ f0‬و ‪n‬‬
‫داﻣﻨﻪ و ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻣﻮﺛﺮ ﺗﺎﺑﻊ ﻧﻴﺮوﻳﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ؛ ﺟﻮاب ﺟﺮﻳﺎن ﻳﻜﻨﻮاﺧﺖ ‪ xps‬ﺑﺼﻮرت‪:‬‬
‫) ‪xps = x0 sin(f t +‬‬ ‫)‪(1.39‬‬
‫داده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺳﺮﻋﺖ ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ‪:‬‬
‫) ‪x&ps = f x0 cos(f t +‬‬ ‫)‪(1.40‬‬
‫و ﺷﺘﺎب ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ‪:‬‬
‫) ‪&&xps = − x sin(f t +‬‬
‫‪2‬‬
‫‪f 0‬‬ ‫)‪(1.41‬‬

‫ﺑﺎ ﺟﺎﻳﮕﺬاري ﻣﻌﺎدﻟﻪ ‪ 1,39‬ﺗﺎ ‪ 1,41‬در ﻣﻌﺎدﻟﻪ ‪ 1,1‬ﺑﺎ )‪ f = f0 sin(f t‬دارﻳﻢ‪:‬‬

‫‪f 0 cos(f t + )+kx0 sin(f t + ) = f0 sin(f t) −f mx0 sin(f t + ) +‬‬

‫‪2‬‬
‫‪cx‬‬
‫ﺑﺎ ﻣﺸﺘﻖ ﮔﻴﺮي از ﻃﺮﻓﻴﻦ ﻣﻌﺎدﻟﻪ ﺑﺎﻻ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ‪ m‬دارﻳﻢ‪:‬‬
‫)‪−2fx0 sin(f t + ) + 2 fnx0 cos(f t + ) + 2nx0 sin(f t + ) = f0 /msin(f t‬‬
‫ﺑﻪ ﻋﻼوه‬
‫)‪f0 / m ⋅ sin(f t‬‬
‫= ‪[sin(f t +  − )] x 0‬‬
‫(‬ ‫‪− 2f ) + (2n f )2‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪n‬‬

‫ﺑﺮاي ﻣﻌﺎدﻟﻪ ‪ 1,39‬ﺑﺼﻮرت زﻳﺮ‬ ‫از آﻧﺠﺎﺋﻴﻜﻪ )‪ sin(f t‬ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮاﺑﺮ ﺻﻔﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬داﻣﻨﻪ ‪x0‬‬
‫ﺑﺪﺳﺖ ﻣﻲ آﻳﺪ‪:‬‬
‫‪f0 / m‬‬
‫= ‪x0‬‬ ‫)‪(1.42‬‬
‫(‬
‫‪2‬‬
‫‪n‬‬ ‫‪−‬‬ ‫‪f‬‬‫)‬
‫‪2 2‬‬
‫) ‪+ (2n f‬‬ ‫‪2‬‬

‫در ﻫﻤﻴﻦ ﺣﺎل‪ ،‬زاوﻳﻪ  ﻣﺒﻴﻦ ﺗﻔﺎوت ﻓﺎز ﺑﻴﻦ ﻧﻴﺮوي ﺗﻬﻴﻴﺞ و ﺗﻐﻴﻴﺮﻣﻜﺎن ﭘﺎﺳﺦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺼﻮرت‬
‫زﻳﺮ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﻮد‪:‬‬
 ‫‪ //18‬ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺳﺎزه اي ﺑﺎ ﻛﺎرﺑﺮد در اﺻﻼح ﭘﺎﺳﺦ ﻟﺮزه اي ﺳﺎزه ﻫﺎ‬

‫⎤ ‪⎧ −1 ⎡ 2n f‬‬
‫‪⎪ tan ⎢ 2‬‬ ‫⎥ ‪2‬‬
‫‪+ h  ,‬‬ ‫‪n ≠  f‬‬
‫⎨=‬ ‫⎦ ‪⎣  f − n‬‬ ‫)‪(1.43‬‬
‫⎪‬ ‫‪−  / 2,‬‬ ‫‪n =  f‬‬
‫⎩‬
‫از ﻟﺤﺎظ رﻳﺎﺿﻲ‪ ،‬ﻋﺒﺎرت زاوﻳﻪ  ﻃﺒﻖ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺧﻂ دوم ﻣﻌﺎدﻟﻪ ‪ ،1,43‬ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ‬
‫ﺣﺎل‪ ،‬ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت ﻋﻤﻠﻲ‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻴﻜﻪ ‪ n =f‬ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻋﺒﺎرت داﺧﻞ ﭘﺮاﻧﺘﺰ داراي دﺗﺮﻣﻴﻨﺎن ﺻﻔﺮ ﺧﻮاﻫﺪ‬
‫ﺑﻮد ﻛﻪ اﻏﻠﺐ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﻣﺤﺎﺳﺒﺎﺗﻲ ﻛﺎرﺑﺮدي ﻣﺠﺎز ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻼوه‪ ،‬ﺗﺎﺑﻊ آرك ﺗﺎﻧﮋاﻧﺖ ﺑﺎﻳﺪ داراي ﻣﻘﺎدﻳﺮ‬
‫ﭼﻨﺪﮔﺎﻧﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ اﻛﺜﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﻣﺤﺎﺳﺒﺎﺗﻲ ﻓﻘﻂ ﺟﻮاﺑﻲ در ﻳﻚ ﻳﺎ دو رﺑﻊ داﻳﺮه اراﺋﻪ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ )ﺑﺮاي‬
‫ﻣﺜﺎل ‪ MATLAB‬ﺟﻮاﺑﻲ در رﺑﻊ داﻳﺮه ﻫﺎي اول و ﭼﻬﺎرم اراﺋﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ(‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪ ،‬ﻳﻚ ﺗﺎﺑﻊ ﻫﻮﻳﺴﺎﻳﺪ ‪h‬‬
‫ﺑﺮاي ﻣﻮاﺟﻬﻪ ﺑﺎ اﻳﻦ ﺟﻮاب اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﮔﺮدد ﻛﻪ ﺑﻪ ﺷﺮح زﻳﺮ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲ ﺷﻮد‪:‬‬
‫‪⎧ 0,‬‬ ‫‪n <  f‬‬
‫⎨ = ‪h‬‬ ‫)‪(1.44‬‬
‫‪⎩ −1, n >  f‬‬
‫در ﺑﺨﺶ ﺑﻌﺪي‪ ،‬داﻣﻨﻪ ‪ x0‬و ﻓﺎز  ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺗﻮاﺑﻌﻲ از ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻴﺮاﻳﻲ و ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬در‬
‫اﻳﻨﺠﺎ‪ ،‬از ﺗﺎرﻳﺨﭽﻪ زﻣﺎﻧﻲ ﺟﻮاب ﺟﺮﻳﺎن ﻳﻜﻨﻮاﺧﺖ‪ ،‬ﺳﺮﻋﺖ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 900‬ﺟﻠﻮﺗﺮ از ﺗﻐﻴﻴﺮﻣﻜﺎن ﺑﺪﺳﺖ ﻣﻲ‬
‫آﻳﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ اﻣﺮ‪ ،‬در ﻣﻮرد ﭘﺎﺳﺦ ﻫﺎرﻣﻮﻧﻴﻚ ﺟﺮﻳﺎن ﻳﻜﻨﻮاﺧﺖ‪ ،‬ﻧﻴﺮوي ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻧﻴﺰ ‪ 900‬ﺟﻠﻮﺗﺮ از ﻧﻴﺮوي‬
‫ﺑﺎزﮔﺮداﻧﻨﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ 1,1,3,2‬روش ﭘﺎﺳﺦ ﻣﺨﺘﻠﻂ ﺑﺮاي ﺗﻐﻴﻴﺮﻣﻜﺎن ﺟﺮﻳﺎن ﻳﻜﻨﻮاﺧﺖ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ اﻳﻦ‬ ‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ‪ mx&& + cx& + kx‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺗﺤﺖ اﺛﺮ ﺗﻬﻴﻴﺞ ﭘﻴﺶ ذﻛﺮ ﺷﺪه )‪f = f0 sin(f t‬‬
‫ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ داراي ﺗﻬﻴﻴﺞ ﻫﺎرﺗﻜﻴﻦ دﻳﮕﺮي ﻣﺎﻧﻨﺪ )‪ f = f0 cos(f t‬ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در ﻣﻮرد آﺧﺮي‪:‬‬
‫) ‪xps = x0 cos(f t +‬‬
‫و ﻓﺎز  در ﻣﻌﺎدﻟﻪ ﺑﺎﻻ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺎ ﻣﻌﺎدﻻت ‪1,42‬و ‪ 1,43‬ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ‬ ‫آﺳﺎن اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ داﻣﻨﻪ ‪x0‬‬
‫ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﺎ ﻣﻮرد )‪ f = f0 sin(f t‬ﺑﻴﺎن ﺷﻮد‪ .‬از آﻧﺠﺎﺋﻴﻜﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ ارﺗﻌﺎﺷﻲ ﺧﻄﻲ اﺳﺖ‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻴﻜﻪ ﻳﻚ ﺗﺎﺑﻊ‬
‫ﻧﻴﺮوﻳﻲ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺗﺮﻛﻴﺐ ﻣﺨﺘﻠﻂ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪:‬‬
‫‪f = f0 cos(f t) + jf0 sin(f t) = f0ejf t‬‬ ‫)‪(1.45‬‬
‫ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ‪:‬‬
‫‪xps = x0 cos(f t + ) + jx0 sin(f t + ) = x0ej(f t+) = x0ejf t = xp0ejf t‬‬ ‫)‪(1.46‬‬
‫در اﻳﻨﺠﺎ‪ xp0 ،‬داﻣﻨﻪ داراي ﻣﻘﺪار ﻣﺨﺘﻠﻂ ‪ xps‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪xp0 = x0ej‬‬
‫ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل‬
‫‪x p0 = x 0‬‬ ‫)‪(1.47‬‬
 ‫ﻓﺼﻞ اول ‪ :‬ارﺗﻌﺎش آزاد و ﻫﺎرﺗﻜﻴﻦ )ﻫﻤﺴﺎز( ‪19 //‬‬
‫و‬
‫ = )‪∠(xp0‬‬ ‫)‪(1.48‬‬

‫ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﻣﻘﺪار ﻣﻄﻠﻖ ﻣﺘﻐﻴﺮ ﻣﺨﺘﻠﻂ )‪ (0‬اﺳﺖ‪ .‬در ﻣﻌﺎدﻟﻪ ‪ 1,48‬ﻧﻤﺎد )‪∠ (.‬‬ ‫در ﻣﻌﺎدﻟﻪ ‪ ،1,47‬ﻧﻤﺎد )‪(.‬‬
‫ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ زاوﻳﻪ ﻣﺘﻐﻴﺮ ﻣﺨﺘﻠﻂ )‪ (0‬اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻲ ﺗﻮان ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ داﻣﻨﻪ ‪ x0‬و زاوﻳﻪ ﻓﺎزي  ﺗﻮﺳﻂ ﻣﻌﺎدﻻت‬
‫‪ 1,42‬و ‪ 1,43‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮد‪ .‬ﺷﻜﻞ ‪ 1,6‬راﺑﻄﻪ ﺑﻴﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻫﺎي واﻗﻌﻲ و ﻣﻮﻫﻮﻣﻲ‬
‫ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎ ﻳﻚ ﺑﺮدار دوراﻧﻲ ﺑﺎ داﻣﻨﻪ ‪f0‬‬ ‫ﺗﻮاﺑﻊ اﺟﺒﺎري و ﭘﺎﺳﺦ ﻫﺎ را ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬ﺗﺎﺑﻊ ﻧﻴﺮوﻳﻲ‪f (t) ،‬‬
‫ﺳﺮﻋﺖ زاوﻳﻪ اي ‪ f‬ﻛﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮش روي ﻣﺤﻮر ﺣﻘﻴﻘﻲ ﺑﺎ ‪Re‬‬
‫ﻧﺸﺎن داده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﺮاﺑﺮ ‪ fp cosf t‬و‬
‫ﻣﺤﻮر ﻓﺮﺿﻲ ﺑﺎ ‪ lm‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ . mf0 sinf t‬در ﻫﺮ زﻣﺎن ‪ ،t‬زاوﻳﻪ ‪ f t‬ﺣﺎﺻﻠﻀﺮب ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻣﻮﺛﺮ ‪ f‬و‬
‫زﻣﺎن ‪ t‬اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ ﻋﻨﻮان زاوﻳﻪ وﻳﮋه ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺷﻜﻞ ‪ 1,6‬ﺑﻪ آن ﻧﮕﺎه ﻛﺮد‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻼوه‪ ،‬ﻧﻴﺮوي ﺑﺎزﮔﺮداﻧﻨﺪه‬
‫)‪ kx(t‬ﺑﺎ ﻳﻚ ﺑﺮدار ﺑﺎ داﻣﻨﻪ ‪ kxo‬و زاوﻳﻪ ﻓﺎزي  در ﻗﻴﺎس ﺑﺎ ﻧﻴﺮوي )‪ f (t‬ﻧﺸﺎن داده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﻧﻴﺮوي‬
‫ﺑﺎزﮔﺮداﻧﻨﺪه ﻧﻴﺰ داراي ﺳﺮﻋﺖ ﻣﺸﺎﺑﻪ زاوﻳﻪ اي ‪ f‬اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ داراي ﺗﺼﻮﻳﺮ‬
‫روي ﻣﺤﻮر ‪ Re‬ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺷﻜﻞ ‪ 1,6‬اﺳﺖ‪ .‬ﺗﺼﻮﻳﺮ آن روي ﻣﺤﻮر ‪ Im‬ﺑﺎﻳﺪ ‪kxo‬‬ ‫) ‪kx0 cos(f t +‬‬
‫ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻧﺸﺎن داده ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻄﻮر ﻣﺸﺎﺑﻪ‪ ،‬ﻧﻴﺮوي ﻣﻴﺮاﻳﻲ )‪ cx& (t‬ﻧﻴﺰ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان‬ ‫) ‪sin(f t +‬‬
‫‪ cx‬و زاوﻳﻪ ﻓﺎزي ‪  /2‬در ﻗﻴﺎس ﺑﺎ ﻧﻴﺮوي )‪ kx (t‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﻮد‪ .‬ﻧﻴﺮوي ﻣﻴﺮاﻳﻲ‬
‫ﺑﺮدار ﺳﻮم ﺑﺎ داﻣﻨﻪ ‪f 0‬‬

‫ﻧﻴﺰ داراي ﺳﺮﻋﺖ زاوﻳﻪ اي ‪ f‬اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ داراي ﺗﺼﻮﻳﺮ ) ‪f 0 cos(f t +‬‬
‫‪ cx‬روي‬
‫ﺑﺮاﺑﺮ‬ ‫ﻣﺤﻮر ‪ Re‬اﺳﺖ ﻧﻴﺰ در ﺷﻜﻞ ‪ 1,6‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺗﺼﻮﻳﺮ آن روي ﻣﺤﻮر ‪lm‬‬
‫) ‪ cf x0 sin(f t +‬ﺑﻮده ﻛﻪ ﻧﺸﺎن داده ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ 1,6‬رﺑﻊ داﻳﺮه ﺑﺮداري در زﻣﺎن ‪t‬‬

 ‫‪ //20‬ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺳﺎزه اي ﺑﺎ ﻛﺎرﺑﺮد در اﺻﻼح ﭘﺎﺳﺦ ﻟﺮزه اي ﺳﺎزه ﻫﺎ‬

‫ﻧﻴﺮوي اﻳﻨﺮﺳﻲ )‪ m &&x (t‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺑﺮدار ﭼﻬﺎرم ﺑﺎ داﻣﻨﻪ ‪ −mf x0‬و زاوﻳﻪ ﻓﺎزي ‪  /2‬در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ‬
‫‪2‬‬

‫ﻣﻴﺮاﻳﻲ )‪ cx& (t‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻧﺸﺎن داده ﺷﻮد‪ .‬ﻧﻴﺮوي اﻳﻨﺮﺳﻲ ﻧﻴﺰ داراي ﺳﺮﻋﺖ زاوﻳﻪ اي ﻣﺸﺎﺑﻪ ‪ f t‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ آن داراي ﺗﺼﻮﻳﺮ ) ‪ −mf x0 cos(f t +‬روي ﻣﺤﻮر ‪ Re‬ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺷﻜﻞ ‪1,6‬‬
‫‪2‬‬

‫اﺳﺖ‪ .‬ﺗﺼﻮﻳﺮ آن روي ﻣﺤﻮر ‪ Im‬ﺑﺮاﺑﺮ ) ‪ −mf x0 sin(f t +‬ﺑﻮده ﻛﻪ ﻧﺸﺎن داده ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺷﻜﻞ‬
‫‪2‬‬

‫‪ 1,6‬ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺤﺾ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺑﺮداري ﻛﻪ ﺗﺎﺑﻊ ﻧﻴﺮوﻳﻲ را ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﻮد‪،‬‬
‫ﭼﻬﺎر وﺟﻬﻲ ﺑﺮداري ﺑﺮاي ﻳﻚ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺧﺎص ‪ M-C-K‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻲ ﮔﺮدد‪ .‬اﻳﻦ اﻣﺮ ﻳﻌﻨﻲ ﻫﺮ دوي ﺗﻔﺎوت‬
‫داﻣﻨﻪ و ﻓﺎزﻫﺎ ﺑﺮاي ﻧﻴﺮوي ﺑﺎزﮔﺮداﻧﻨﺪه‪ ،‬ﻧﻴﺮوي ﻣﻴﺮاﻳﻲ و ﻧﻴﺮوي اﻳﻨﺮﺳﻲ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻲ ﮔﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺗﻌﻴﻴﻦ داﻣﻨﻪ ﻫﺎ‬
‫را ﻣﻲ ﺗﻮان از ﻃﺮﻳﻖ ‪ x0‬در ﻣﻌﺎدﻟﻪ ‪ 1,42‬اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪ .‬ﺗﻌﻴﻴﻦ زواﻳﺎي ﻓﺎزي را ﻣﻲ ﺗﻮان از ﻃﺮﻳﻖ  در‬
‫ﻣﻌﺎدﻟﻪ ‪ 1,43‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻧﻤﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎ را ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﻲ ﺗﻮان از ﻃﺮﻳﻖ رﺳﻢ رﺑﻊ داﻳﺮه ﺑﺮداري ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺷﻜﻞ‬
‫‪ 1,6‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻧﻤﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ روش ﻫﻨﺪﺳﻲ ﺑﺮاي ﭘﺎﺳﺦ ﻫﺎي ﺟﺮﻳﺎن ﻳﻜﻨﻮاﺧﺖ ﻣﻮﺳﻮم ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻴﻜﻪ‬
‫ﻣﻌﺎدﻻت ‪ 1,42‬و ‪ 1,43‬ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪﻧﺪ‪ ،‬ﭘﺎﺳﺦ ﻫﺎ ﻫﻢ روي ﻣﺤﻮر ‪ Im‬ﻳﺎ روي ﻣﺤﻮر ‪ Re‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺷﻜﻞ ‪ 1,6‬ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ وﺿﻌﻴﺖ ﺑﺮدارﻫﺎي ﻧﻴﺮو و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ و ﺗﺼﻮﻳﺮ آﻧﻬﺎ ﺗﺨﻤﻴﻦ زده ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪،‬‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﭘﻮﺷﺎ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﻧﺎﻣﻲ‪ ،‬روي ﻣﺤﻮر ‪ ،Re‬ﺗﻮاﺑﻊ ﻛﺴﻴﻮﻧﺴﻲ روي ﻣﺤﻮر ‪ Im‬ﺗﻮاﺑﻊ ﺳﻴﻨﻮﺳﻲ‬
‫ﺑﺮﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ‪ ،‬زﻣﺎﻧﻴﻜﻪ ﺗﻮاﺑﻊ ﻛﺴﻴﻨﻮﺳﻲ ﺑﺮ روي ﻣﺤﻮر ‪ Re‬ﻣﺸﺨﺺ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ‬
‫ﺑﺎ زاوﻳﻪ ‪ f t‬و ﺗﻐﻴﻴﺮﻓﺎز  ‪ ،‬ﻣﺤﻮرﻫﺎي ﻧﻴﺮوﻳﻲ و ﺗﻮاﺑﻊ ﺳﻴﻨﻮﺳﻲ را ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺮ روي ﻣﺤﻮر ‪ Im‬ﻧﺸﺎن داد‬
‫و ﺑﺎﻟﻌﻜﺲ‪ .‬اﻳﻦ ﺣﻘﻴﻘﺖ دﻻﻟﺖ ﺑﺮ آن دارد ﻛﻪ ﺗﻮاﺑﻊ ﺳﻴﻨﻮﺳﻲ ﻳﺎ ﻛﺴﻴﻨﻮﺳﻲ و ﺗﺮﻛﻴﺒﺎت ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻣﻮﻫﻮﻣﻲ آﻧﻬﺎ‬
‫را ﻣﻲ ﺗﻮان اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻮد ﺗﺎ راه ﺣﻞ ﻫﺎي ﻳﻜﻨﻮاﺧﺖ )‪ (steady-state solutions‬را اراﺋﻪ ﻛﺮد‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت‬
‫دﻳﮕﺮ‪ ،‬زﻣﺎﻧﻴﻜﻪ ﻳﻚ دﺳﺘﻪ ﺗﻮاﺑﻊ )ﺳﻴﻨﻮﺳﻲ‪ ،‬ﻛﺴﻴﻨﻮﺳﻲ و ﻣﺨﺘﻠﻂ( ﺗﻌﻴﻴﻦ ﮔﺮدﻧﺪ‪ ،‬دو دﺳﺘﻪ ﺗﻮاﺑﻊ وﺟﻮد دارﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪ 3 ،‬دﺳﺘﻪ ﺑﺴﺘﻪ ﺗﻮاﺑﻊ وﺟﻮد دارﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻨﺤﺼﺮاً ﺑﻪ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫در ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﻮاﻗﻊ‪ ،‬ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت ﭘﺎﺳﺦ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﻮاﺑﻊ ﻣﻮﻫﻮﻣﻲ )ﻣﺨﺘﻠﻂ( ﺳﺎده ﺗﺮ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻫﺮ زﻣﺎﻧﻲ‬
‫ﻛﻪ ﻓﺮﻣﻮل ﻫﺎي ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﺣﻘﻴﻘﻲ ﻧﻴﺎز ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻫﺮ ﻳﻚ از ﺑﺨﺶ ﻫﺎي ﺣﻘﻴﻘﻲ ﻳﺎ ﻣﻮﻫﻮﻣﻲ ﺗﻮاﺑﻊ ﻣﺨﺘﻠﻂ را ﻣﻲ‬
‫ﺗﻮان ﺑﺪون از دﺳﺖ دادن اﻃﻼﻋﺎت ﺑﺪﺳﺖ آورد‪ ،‬از آﻧﺠﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺨﺶ ﻫﺎي ﺣﻘﻴﻘﻲ ﻳﺎ ﻣﻮﻫﻮﻣﻲ ﺑﻪ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ‬
‫ﻣﻨﺤﺼﺮاً ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ اﻣﺮ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮان روش ﭘﺎﺳﺦ ﻣﺨﺘﻠﻂ ارﺟﺎع داده ﻣﻲ ﮔﺮدد‪.‬‬
‫‪ 1,1,3,3‬ﭘﺎﺳﺦ ﺗﻬﻴﻴﺞ ﻫﺎﻣﻮﻧﻴﻚ ﺑﺎ ﺷﺮاﻳﻂ اوﻟﻴﻪ ﺻﻔﺮ‬
‫در ادﺑﻴﺎت ﻓﻨﻲ‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻴﻜﻪ ﺷﺮاﻳﻂ اوﻟﻴﻪ ﺻﻔﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻄﻮر ﻣﺜﺎل‪،‬‬
‫)‪⎧mx&& + cx& + kx = f0 cos(f t‬‬
‫⎪‬
‫⎨‬ ‫‪x(0) = 0‬‬ ‫)‪(1.49‬‬
‫⎪‬ ‫‪& =0‬‬
‫)‪x(0‬‬
‫⎩‬
‫ﭘﺎﺳﺦ ﻧﺎﺷﻲ از ﺗﺎﺑﻊ ﻧﻴﺮوﻳﻲ ‪ f0 sinf t‬ﺟﻮاب وﻳﮋه ﻣﻌﺎدﻟﻪ ‪ 1,49‬اﺳﺖ ﻛﻪ ﺟﻮاب ﺟﺮﻳﺎن ﻳﻜﻨﻮاﺧﺖ ﺗﺸﺮﻳﺢ‬
‫ﺷﺪه در ﻣﻌﺎدﻟﻪ ‪ 1.40a‬را ﻧﺨﻮاﻫﺪ داﺷﺖ‪ ،‬وﻟﻲ داراي ﻳﻚ ﺟﻮاب اﻧﺘﻘﺎﻟﻲ )‪ xpt (t‬اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪،‬‬