Hướng dẫn viết

Prompt ChatGPT
hiệu quả

Đặng Hải Lộc

https://www.facebook.com/locdh90
locdh@aivgroup.vn / 0963.520.636
Kiến thức sẽ tìm hiểu:
1. ChatGPT hoạt động như thế nào?
2. ChatGPT có thể làm những gì?
3. Các kĩ thuật để viết Prompt ChatGPT hiệu quả

Kĩ năng được học:

1. Viết các dạng prompt ChatGPT cơ bản
2. Áp dung các nguyên tắc cơ bản để cải tiến prompt
3. Xử lý khi prompt cơ bản không trả về kết quả như ý
ChatGPT hoạt động như nào?

ChatGPT là một cỗ máy đoán từ/câu văn Được huấn luyện bằng cách che đi
phù hợp để điền vào chỗ trống câu/đoạn tiếp theo trong văn bản & dạy AI
tập đoán tới khi nào gần đúng
ChatGPT hoạt động như nào?

ChatGPT tự học được

Khi chơi “đoán logic ẩn trong dữ liệu:
từ” hàng triệu lần • Ngữ pháp
với • Hỏi đáp
đống dữ liệu lên • Suy luận toán học
tới 570GB • …

ChatGPT có khả năng làm

được những thứ “kì diệu”
ChatGPT có thể làm những gì?
1. Tìm kiếm thông tin 9. Phân tích cấu trúc ngữ pháp
2. Trò chuyện (chatbot) 10. Phát hiện lỗi sai
3. Sáng tạo nội dung (thơ, văn, kịch ...
bản)…
4. Tóm tắt
5. Gợi ý, tư vấn
6. Dịch thuật, viết lại nội dung
7. Viết code
8. Suy luận, làm toán
Hoạt động 1: hỏi ChatGPT nó có thể làm những gì?

https://chat.openai.com/chat
 Hoạt động 2: hỏi ChatGPT
xem làm thế nào để đặt câu
hỏi cho nó hiệu quả

https://chat.openai.com/chat
Làm thế nào để đặt câu hỏi hiệu quả cho ChatGPT?
1. Hiểu về 3 loại câu hỏi hiệu quả đối với ChatGPT
2. Hiểu các nguyên tắc chung khi xây dung prompt
3. Hiểu cách áp dung các kĩ thuật nâng cao để xử lý khi
câu trả lời của ChatGPT không tốt như mong muốn
Làm thế nào để đặt câu hỏi hiệu quả cho ChatGPT?
A. Hiểu về 3 loại câu hỏi hiệu quả đối với ChatGPT

1. Câu hỏi yêu cầu (instruction)

Là dạng câu hỏi mà mong muốn ChatGPT thực hiện được
nêu rõ ràng ở câu đầu tiên hoặc câu cuối cùng, còn lại là
thông tin mô tả

Ví dụ:
- “Viết cho tôi…”, “Tóm tắt cho tôi…”, “Biết…Hãy tính
cho tôi…”
Làm thế nào để đặt câu hỏi hiệu quả cho ChatGPT?
A. Hiểu về 3 loại câu hỏi hiệu quả đối với ChatGPT

2. Câu hỏi hoàn thiện/đoán ý (completion)

Là dạng câu hỏi mà người dùng không yêu cầu rõ ràng điều gì, mà
ChatGPT phải “đoán ý” và cố gắng viết tiếp sao cho logic với thông tin mà
người dùng đã đưa ra nhất

Ví dụ:
- “Top 5 lý do nên sử dụng ChatGPT là”
- “1+2=“
- ”requests.get(https://dantri.com.vn
- “Tổng thống Mỹ hiện tại là”
Làm thế nào để đặt câu hỏi hiệu quả cho ChatGPT?
A. Hiểu về 3 loại câu hỏi hiệu quả đối với ChatGPT

3. Câu hỏi có minh họa/ví dụ (demonstrate)

• Là dạng câu hỏi mà người dùng không những
đặt câu hỏi, mà còn đưa ra ví dụ để hướng
ChatGPT theo gợi ý của ví dụ.
• Thường dùng để giải quyết các nhiệm vụ có tính
đặc thù/ChatGPT chưa được huấn luyện. VD:
viết lại tít theo phong cách một tờ báo khác.
Hoạt động 3: Đặt câu hỏi có minh hoạ cho ChatGPT
Làm thế nào để đặt câu hỏi hiệu quả cho ChatGPT?
B. Một số mẹo nâng cao khi viết Prompt với ChatGPT

1. Ngăn không cho ChatGPT “bịa chuyện”

• Cảnh báo: ngay cả khi không có thông tin liên quan tới câu hỏi, ChatGPT vẫn cố gắng “bịa”
ra một câu trả lời 🡺nguy hiểm vì nội dung sai hoàn toàn
• Để hạn chế việc nay, hãy thêm “nếu không biết nói không biết” vào cuối prompt 🡺
ChatGPT sẽ nói “tôi không biết” khi không thể trả lời câu hỏi
Làm thế nào để đặt câu hỏi hiệu quả cho ChatGPT?
B. Một số mẹo nâng cao khi viết Prompt với ChatGPT

2. Yêu cầu ChatGPT giải thích “từng bước một” với các suy luận khó
• Với các câu hỏi cần suy luận phức tạp, ChatGPT có thể đưa ra kết quả sai
• Tuy nhiên không phải ChatGPT không thể giải quyết được nó. Hãy thêm cụm “nghĩ từng
bước một” (think step by step) vào cuối prompt, sẽ giúp tăng đáng kể độ chính xác của
ChatGPT.
• Ví dụ:
Làm thế nào để đặt câu hỏi hiệu quả cho ChatGPT?
B. Một số mẹo nâng cao khi viết Prompt với ChatGPT

2. Yêu cầu ChatGPT giải thích “từng bước một” với các suy luận khó
• Với các câu hỏi cần suy luận phức tạp, ChatGPT có thể đưa ra kết quả sai
• Tuy nhiên không phải ChatGPT không thể giải quyết được nó. Hãy thêm cụm “nghĩ từng
bước một” (think step by step) vào cuối prompt, sẽ giúp tăng đáng kể độ chính xác của
ChatGPT.
• Ví dụ:
Làm thế nào để đặt câu hỏi hiệu quả cho ChatGPT?
B. Một số mẹo nâng cao khi viết Prompt với ChatGPT

3. Chia câu hỏi phức tạp thành nhiều câu hỏi nhỏ để ChatGPT ”nghĩ”
• Ví dụ câu hỏi dưới đây sẽ cho ra kết quả sai

Sử dụng các gợi ý sau để trả lời câu hỏi chọn lựa

Các gợi ý:
1.Cô Scarlett là người duy nhất ở phòng khách.
2.Người có ống hút ở trong nhà bếp.
3.Ông Mustard là người duy nhất ở thiên văn học.
4.Tiến sĩ Plum không ở trong thư viện hoặc phòng bi-a.
5.Người cầm đèn trong phòng thiên văn học.

Câu hỏi: Ông Mustard có ở trong phòng thiên văn học với cây đèn không?
(a) Có; Ông Mustard ở trong phòng thiên văn học với cây đèn.
(b) Không; Ông Mustard không ở trong phòng thiên văn học với cây đèn.
(c) Không biết; Không đủ thông tin để xác định liệu Ông Mustard có ở trong phòng thiên văn học với cây đèn hay không.
Làm thế nào để đặt câu hỏi hiệu quả cho ChatGPT?
B. Một số mẹo nâng cao khi viết Prompt với ChatGPT

3. Chia câu hỏi phức tạp thành nhiều câu hỏi nhỏ để ChatGPT ”nghĩ”
• Nhưng nếu hỏi tách ra thành 3 câu theo trình tự dưới đây thì ChatGPT sẽ trả lời đúng

[….] Trước tiên, đi qua các gợi ý một cách từng bước và xem xét liệu gợi ý có thể liên quan đến câu hỏi hay không.

[….] Thứ hai, kết hợp các gợi ý liên quan để suy luận ra câu trả lời cho câu hỏi.

[….] Thứ ba, ánh xạ câu trả lời vào một trong các câu trả lời đa lựa chọn: hoặc (a), (b) hoặc (c)

• Sở dĩ ChatGPT trả lời đúng ở lần này vì nó được tập trung vào 1 nhiệm vụ duy nhất trong mỗi câu hỏi
Làm thế nào để đặt câu hỏi hiệu quả cho ChatGPT?
B. Một số mẹo nâng cao khi viết Prompt với ChatGPT

4. Gợi ý dòng tư duy (chain of thought) cho ChatGPT

• Với các câu hỏi/vấn đề khó, mà ChatGPT không biết lập luận, hoặc góc độ lập luận chưa phù hợp, thì ta có thể gợi ý cách tư duy
đúng hướng làm mẫu trong prompt để hướng ChatGPT học theo và cải thiện kết quả
• Ví dụ:

“Đầu tư học chứng chỉ A, sẽ tốn mất 10 triệu, nhưng sẽ được tăng lương thêm 300.000đ/tháng trong vòng 1 năm. Vì lợi
nhuận khi đầu tư học chứng chỉ A là -10 + 0.3*12=-8.8 triệu, lỗ vốn, do đó không nên đầu tư học chứng chỉ A

Đầu tư học chứng chỉ B, sẽ tốn mất 5 triệu, sẽ được tăng lương thêm 500.000đ/tháng trong vòng 2 năm. Có nên đầu tư học
chứng chỉ B không?”
Làm thế nào để đặt câu hỏi hiệu quả cho ChatGPT?
B. Một số mẹo nâng cao khi viết Prompt với ChatGPT

5. Kĩ thuật STaR (Self-taught Reasoner) để tự sinh ví dụ làm mẫu

• Việc bổ sung ví dụ hoặc gợi ý lối tư duy làm tăng chất lượng trả lời của ChatGPT, nhưng mất thời gian
🡺 Có thể dùng chính ChatGPT để sinh ví dụ, dựa trên 1-2 ví dụ ban đầu
Quy trình:
B1: Đưa ra một ví dụ/lập luận và yêu cầu ChatGPT tạo ra 10-15 ví dụ tương tự
B2: Đọc để giữ lại những ví dụ/lập luận đúng
B3: Dùng toàn bộ các ví dụ/lập luận đúng làm ví dụ cho câu hỏi mục tiêu
Làm thế nào để đặt câu hỏi hiệu quả cho ChatGPT?
B. Một số mẹo nâng cao khi viết Prompt với ChatGPT

6. Kĩ thuật least-to-most prompting để dùng ChatGPT suy luận phức tạp

• B1: Bằng cách dùng cú pháp prompt “Để trả lời {câu hỏi}, cần phải trả lời câu này trước: “, có thể yêu cầu ChatGPT tách câu hỏi
phức tạp thành câu hỏi đơn giản hơn.
• B2: Dùng ChatGPT trả lời câu hỏi đơn giản hơn, rồi thêm kết quả vào câu hỏi gốc. Tiếp tục hỏi theo cú pháp ở B1 để tìm ra câu
hỏi đơn giản tiếp theo phải trả lời
• B3-n: lặp lại quy trình trên, cho tới khi có thêm rất nhiều thông tin được làm sáng tọ cho câu hỏi gốc
• Bn: Hỏi câu hỏi gốc, với nhiều thông tin đã được bổ sung
Làm thế nào để đặt câu hỏi hiệu quả cho ChatGPT?
B. Một số mẹo nâng cao khi viết Prompt với ChatGPT

7. Kĩ thuật fact-check lại câu trả lời của ChatGPT

• ChatGPT hoàn toàn có thể trả lời sai --> nếu nghi vấn thì có thể fact check câu trả lời của ChatGPT bằng cách yêu cầu cung cấp
thêm lập luận
• Hướng dẫn:
B1: đặt câu hỏi. ChatGPT trả lời
B2: đặt tiếp câu hỏi theo cú pháp “{trả lời ở B1}. Câu phía trên là đúng vì”
B3: đặt tiếp câu hỏi theo cú pháp “{trả lời ở B1}. Câu phía trên là sai vì”
Nếu trong cả 2 câu hỏi phía sau, ChatGPT có thể đưa ra thêm được giải thích hợp lý thì khả năng cao là câu trả lời ở B1 là chính
xác
Làm thế nào để đặt câu hỏi hiệu quả cho ChatGPT?
B. Một số mẹo nâng cao khi viết Prompt với ChatGPT

8. Kĩ thuật fact-check lại câu trả lời của ChatGPT (tiếp)

• Kĩ thuật fact-check này dựa trên việc diễn đạt câu hỏi theo nhiều cách/lối tư duy khác nhau, và sau đó chọn phương án trả lời
xuất hiện nhiều nhất. Phù hợp với dạng câu hỏi chỉ được chọn 1 trong số nhiều phương án
• Hướng dẫn:
B1: đặt câu hỏi theo hướng A. ChatGPT trả lời
B2: đặt cùng câu hỏi nhưng theo hướng B. ChatGPT trả lời
B3: đặt cùng câu hỏi nhưng theo hướng C. ChatGPT trả lời
B4: đặt cùng câu hỏi nhưng theo hướng D. ChatGPT trả lời
B5: đặt cùng câu hỏi nhưng theo hướng E. ChatGPT trả lời
Kết quả được chọn nhiều lần nhất là đúng nhất
Cám ơn đã lắng nghe